-ocr page 1-
*fl
KOREN-BLOEMEN.
NEDERLANDSCHE GEDICHTEN
Van den Heere van
Z U Y E I C H E M.
TWEEDE DEEL.
In XVI. Boecken.
2{ota leges qu&dam , fedlimk rapt recenti-.
Pars nova major,erit, Leffor, utrtquefave. Mart. 10.2.
iPüt
t' Amstelredam,
By Johannes van Ravestëyn,
Boeckverkooper, en OrdinarisJ^rtNj&r deferStede, léju
te-mJzm
-ocr page 2-
TWEEDE DEEL.
XVI BOECKEN.
i]
2
3
4-
5
6
12
*3
lS
i6
l7
18
^yal Sneldicht,.
20"
21
22
23
24
25
20
J
27 Vertalingen.
7
8
Daer van hier het *
► is van allen het<
9
io
ii
12
s3
I4f
Vat efi Carmine remitti, non dko continuo &longo (id enimperftci nifiinotio?tonpoteft)fedhoc
arguto <fo> brevi: quod aptè quantaslibet occupationes curasque dift'inguit. Lnfus vocantur, fed hi
lufusnon minor em int er dum gloriam quam feria confequuntur. Itaque fummi Orator es, fummiettam
viri fic fe aut excrcebant aut deleclabant
: imo deleclabant exercebantque. nam mirum efi > ut hts
epufculis animus intendatur remittaturque.
. Plin. Sec. ep. 1.7.
Fotcris, uvdecumque inceperis, ubicumque defieris, qua deinceps fequentur, <& quafi incipien-
tia legere, & quafi coharentia
: meque in univerfïtate longijjimum, brevifjimum in partibm judi~
care.
ld. Lp.
Veracht mijn Sneldicht niet; 't Is Alchimiftery,
't Is mcrgh van langen Sin. 'k Segh niet hoe veel het weerd is,
En of 't uyc goede itof of qua gediftilleert is*
Maer foeckt ghy fot of wijs in 't korte, foo leeft my.
Constanter.
-ocr page 3-
*
i                 TW AELFD E B O E C K.
SNELDICHT.
M E N S C HE N.
TWEEDE DEEL.
i
.....                                                                                                                    i                                                                                -                                                    -„•
I
■                                                     ■                                                                                                   .
-ocr page 4-
Fas eft Carmine remitti, non dico continuo & lengo (id'entm perfici niftin otio non potejl) fedhoc
er gut o & brev't: quod aptè quantaslibet occupationes curasque difiinguit. Lufus vocantur* fed hi
lufus non minorem interdum gloriam quam feria confequuntur. ltaquefumtöiOratores j fummi etiam
•viri fic fi qut exercebant aut dehtlabant: imo dekSiabant exercebantque. nam mirum efi, ut bh
opufculis animus intendatur remittaturqug-,
Plin. Sec. ep. 1. 7.
Voteris 3 undecumque inceperis, ubicumque d'Jierh > qua>. deiriceps fequentur, & qua f imipien-
tia legere , & quafi coharentia : meque in univerfitate longifftmum, brevijjimum in partibus judi-
care.
Id. lp.
^
a * ' 3 . -
ghy Ibtt of w(JS m 't korte, Cao leeft my.
-ocr page 5-
L E S E Rj
D'Oude Rocmfche Tvel/prekentheit heeft het opgegeven, ende vervolgens alle
hare Bajlaert-dochters. Geene Talen van mijne kenniss en hebben onderno-
men in een Koord van de hare uyt te drucken het gene de Griecken verfiaen heb-
ben by den naem
Epigramma: verfiaen» fegg ick met reden: taant uytgedruckt
en hebben fy het jelver niet; hoeivel hare Tael mijns bedunckens, de bequaemfie
daer toe ivas; by naer als d'onje. Na de Grieckfche let f er is 't een
Opfchrift,
dat ons emmers foo gemackelick valt als haer: maer d'eigenjchap van de faecken
is op verre na daer niet in. By ons hoor ick
Puntdicht, Nijpdicht, Steeck-
dicht, en diergeljcke melden: oock ,by Roemer Vijjcher quicken; dat my befi
van allen f oude gevallen
, V en Tvaer e ene reden daerom het my minfi van allen
gevalt.
Sneldicht is het gene ick tot noch toe "voor 't naefie daer op hebbe Tve-
ten te bedencken; meenende daer mede te beduyden verfcheiden algemeene eigen-
fchappen, daer in het ivejen van het
Epigramma befiaet, ehde die ick in d?an-
dere namen niet en vinde. Het viel te langh dit papier daer mede te vervullen.
NieTvsgierige Lejers en Tverden niet geern opgehouden, ende andere en legh icker
my geene toe. CMondelingh ben ick gereedt alle befcheidene vragers de reden van
mijn
Sneldicht te doen verfiaen. Brengen f'd'er voor , die meergelden; fy ful-
len geen moeyte hebben met my te overreden. Gelijck eener van fijn quaed Wijf
feide; Ick gave geern het mijne om een beter. Noch dry Koorden in Rijm:
'kIJOor'talltuyten in mijn'ooren,
Siet wat al papiers verloren !
En ick gunn u foo veel fpijts:
Maer en feght niet wat all tij ds!
Lefer, 'k feght u van re voren,
't Waer my wat te veel verwijts.
Hebb ick wat papiers verlieten,
Tijd en hebb ick niet verlèten,
Dat 's my veel te dieren waer;
Noch 'tVoorleden,noch 't Biernaer,
Geen van bey en werdt befeten,
En Nu is of 't niet en waer:
Soud ick fulcke koftlickheden
Aen onnoodlickheit berieden ?
Niemand fie my daer voor aen:
Tijd verlegen, tijd verfiaen,
Tijd vertreden, tijd verreden
Is alleen hier aengegaen.
Kijft niet,Lefer,'t zijn geen dingen
Daerm' u tijd voor af will dringen :
Sièt wat ghy my fchuldigh zijt ■,
'kGeef u brockelingh van tijd,
Brockelingh van brockelingea
Gèefter tegen; wy zijn quijt.
Ai                  VOOR-
-ocr page 6-
L
VOORSPRAECK.
ICk grouwel Door krackeelen
Als <voor ontflelde Veeleni
En daer ick minfl aen will
Is Lucifers gefchill.
Wat lufl my fonderfoecken,
Of Keurffen gaen Door Broecken,
En defe keurs Door die,
Daer ick den Haegh af f e
Met foo Deel onrufls wagen,
Als holdend'er een wagen
Op 't minfi in elcke ftraet ?
Hier bek ghy Dolck Dan Staet;
Van Straet, Dan Land, Dan Water,
Van allerley gefnater,
Van aller ley gejlacbt,
Door my by een gebracht;
Maer niet door my te fchicken:
Dat laet ick hem bequicken,
Die lufl in onlufi Dindt:
Ia Steenen houd' ick blind
Om jukken Jcheel te Jcheiden;
En neem wat tujjchen beiden
Dat keur noch lot en heet,
Elck eDen lief of leed :
Hoort, Mannen, en hoort, Vrouwen;
't Salu noch my berouwen;
Kont ghy maer A. B. C.
Soo weet hier elck fijn ftc.
\
TWAELF-
3T
-ocr page 7-
TfAELFDE BOE C K.
SNELDICHT.
_         M E N S C H E -N. \
i. . A D V O C A E T.
E pleitfucht is een deel van 't koftelicke mal j
All winnen wy den koft met fchrijven en mee praten,
Onthoudt een'vrome less die ick u geven fel,
Soo gh' aen krackeel geraeckt, wacht u voor Advocaten.
2. APPELWYF.
C Iet hoe de menfehen ftaegh van quaed op erger flaen :
^Mijn'malle groote Moer heeft eens haer'kans verkeken
Om eenen Appel, dies' haer' Mann wift aen te preken j
Ick preecker alle mann met heelekorven aen.
3. N O C H.
'k YX ƒ il niemants afkomft noch verheffen noch misprijfen,
* r Elck fchrijv' fich Evas bloed fbo na toe als hy magh:
Maer, Nichtjens, oordeelt felf; Is't niet de befte ilagh^
Die fijn' quartieren met fijn'neeringh kan bewijfen i
4. APOTHEKER.
D!
Do£tor zy foo kloeck, foo Boeck-wijs als hy kan,
Om menfchen-lij ven aen den anderen te klampen:
Ick moet'er Steen en Kalck toe fnijden en toe ftampen j
*Hy waer geen Metfèlaer, waer ick geen Operman.
f. BAC KE-R7 ^
A/JYnhandwerekmaecktmymoe, befweett, begift,beftoven.
■*-*-*Ben ick dan altemets wat kunftigh van bedrijf,
En raecke fus en foo aen wat mijn Beursjen ftijv',
Mydunckt het reden is > want* het gaept als mijn oven. .
            *h,mimr
6. B A E N V E G E R.
T>En ick der kind'ren vriend; voor Kamerlingh der ViATen
Engaenicknietweluyt, in't vegen dwers en langhs:
Voor feker 't foete volck en weet my niet veel dancks
Als ick 't Qmckfilver van haer fpiegel-glas kom willen.
Ai                       7. BAR-
-ocr page 8-
$                          XII. B o e c k.
7. BARBIER.
HAddick een'mergen Lands die'ckfoo dicht hoyen moght
Als Mannen koft'lick mal haer' backhuyfen doét maeyen,
Een' Zeiflen foud' ick voor een Scheermes leeren fwaeyen >
Veldfcheerer wild'ick zijn, en waerhaeft rijckgewrocht.
8. B E D D E M A E C K E R.
JAn was gaen liggen op een niewBedd als een Heer,
Dat uyt lijn handen quam, foo't maeckfel als de Veer:
Wantyeder, feid'hy, volghtfijn'luften,
En op gedaenwerck is goed ruften.
9. BEDELA ER.
/^ Oe' handen by der ftraèt, göe' tongen in de kercken .
^-'Benemen my den luft van fweeten: En waeronr,
Wat light my aen de moeyt', indien ick allom kom
Daer goede Lie'n voor my wel bidden ofwel wercken ?
io. BEELDHOUWER.
TCk weet niet wat mijn werck van 't fchoonfte fchepfel fcheelt:
-*Maer, alsickpocchenfbu, het fcheel waer goed te wijfen,
All deed't het fpreeckwoord maer: want, die te deegh wilprijfèn,
Moet feggen dat een menfèh foo fchoon is als een Beeld.
ir. B E R Y P E R.
COo is het met mijn Beeft, en foo met my geftelt:
^Sijn' krachten konden my vervoeren en vernielen;
En ickdwingh't met een'toom, een roey ken, en twee hielen:
Leert, domme lieden, wat verftand kan, by geweld.
ii. BESTEEDSTE R.
\ T 7 Aer ick een JofFertje van dry vier aïen weet,
* * Beftell ick haer een Meid van twee dry aTen lichter:
Dieflaen malkanderen foo dicht alsgras, en dichter, tj' .
Enickkrijgh niet met all; is't bey niet wel befteedt?
13. N OCH.
Ct- Pieterspenninghskens, in grooreof kleirie fbmm,
^IsHaeghmunt,goed genoeg h voorHeer-oöm binnen Robnien;
By mijn'is't maer een tuygh alsbiefenzijn by Boomen :
Daer zijn Gods penningen , en daer me gaen ick om.
if B EU L.
CCherp recht is fchier geweld; daer mogen fyvopr forgen,
^Die door haer' Mond mijn' hand doen geeflelen of worgen:
Maer
-ocr page 9-
Sneldicht.                             *
Maer fiet wie voordeel heeft, dé Meefters, of de Knecht >
Haerfcherprecht mift wel eens, en 't mijn is altoos recht. ;
if. NOC H.
SNeed' ick niet altemets wat hoofden van wat lijven,
Watquam'er menigh hoofd te fneuvelen in 't kijven .'
Watduncktu, kribbigh vokk teLandwaerten in Stë,
Houdt niet het eene mess het ander wat in fchee ?
16. BIERSTEKE R.
Ilefhebbers van goed Mout, die'ckaen deNeufen kenn,
-'Mijn huys is als de Back daer in 't Natt uyit deïprongen
Van levende fonteyn gepompt werdt of gedrongen,
DeBrouwkuypisdeiprongh > raedt wat ick voor een ben.
. 17. B L E I C K E R.
KOft de Sonn op grauw veil, dats' op grauw linnen kan,
Wat kreegh ick Joffertjens (derfick't? ja'k moet hetfeggenj
Wat kreegh ick Joffertjens, en wat een geld daer van,
Die heel geern op het veld te bleicken fouden leggen ï
18. B L I C K S L A G E R.
T 10e dertel is men vaft aen't koftelick onwijs!
• -■ Mijn werck is handiger als 't Silveren en 't Tennen,
En, keurt men 't by den bliek, 't is qualick t'onderkennen :
Maer 'theeft een' ondeughd: wat ? het is té laegh van prijs.
é 19. B L I ND E.
En fprack een'Blindernah Van'théilighpadnaRoomen j
En hoe gemackelick het was voor vrouw of mann:
Ja, fcy den armen knecht, het fyfoo licht als't kan,
Will niemand rned'op reis,' ick lièder niet te komen.
: 20..N OCH.
"C En blinde wel geneuft kent by den wegh diftinct
*-r> Een Joffer die wel rieckt uy t, een Viss-teef die ftin&.
!*j. BQDE.
T"\Ie cen'ApoMelnoemtmeteen'Euangelift,
•■—'Heeft myibmtijds genoemt, als ickwat hard kom loopen:
Maer Euangelien uyt mijnen mond te hopen
Als ick aen't hincken ben, is taftelickgemiït.
ai. BOECKBINDE R.
|Ck ben geen futfelacr, ick ben geen Hechte klutfaert;
J lek hebb oock deel aen't Boeck j foo hy die 't goed bewaert
Geeoi
-ocr page 10-
8                              XII. B o e c k.
Geen minder goeden doetdan die 't goed heeft vergaer t:
De Schrij ver heeft gehackt, ick bind fij n hout tot mutfaerd,
Ja mutfaerd menighmaelen klaren winter-brand :
Somtijds wat, meeftendeel veel min waerd als den band:
Soo dat de Lefer beft fijn' rekeningh fou vinden
Die my den Schrijver felf in kettingen dé binden. ,
; »j. B OE R.
E En dicktongh, die fijn R niet wel wift uyt te fpreken,
Heeft my den eerften naem gegeven op fijn Boers:
Want als ick 't al doorfie, foo deughden als gebreken,
Mijn' lieve Jönckertjens, wj zijn niet min als Broers.
, 24. N O C,H.
TP\Es Keifers Grootevaer was en blijft noch de mijn,
-*-^En dé het felve werck dat ick doe om te leven : ,
Dé nu de Keifer 't werck dat hy dé, met fijn' Neven,
Wat (ouder min geruehts in defe Wereld zijn,!
af. B O N T W E R C K E R,
\ 7"Eel' menichen konnen fich vergrijpen met den mond,
* Veel' met haer' handen, veel' met and'ren flagh van kden:
By my, en my alleen, en valt geen overtreden;
Ick maeck het hoe ick 't maeck, ick maeck het niet te bont.
2.6. B O U W M E E S T E R. .
't U N is niet dat my haet of nijdigheit verweck';
•^—'Maerletteens, huysvoorhuys, wat fich Neuswijfe blinden
Mijn'konft allonderftaen0 engtiy fult licht'lick vinden
Hoe veel een Architeét fcheelt van een Archigeck.
- -yzj, B R O U WEL . .' j
"K /TEn heeft langh. onderfocht by redenen die klincken
•-^'-'"Meer dan fy wichtigh zijn, wat Brooddroncken beduydt,
Maer lett eens op mijn'moudj komt daer de naem niet uyt,
En geef ick niet het voJck foo goed als Brood te drincken >
;/%& NOCH.
'tf Uydtonvermaeckelick, en dieven hooren't noo-,
■*~^Maerfoetedrinckebroers, die in mijn'Koren-wercken
Haer' herfienen wat meer verfwackeri dan verilertlcen,
Die fitten (met verlof) te water en te broo.
= <?. NOCH
-ocr page 11-
Snel.öi c h t.
ï
19. NOC H.
SItneer, Goud-foeckers, en God zegens ir mijn Bier;
Daer is een' Alchimy, wilt ghyfe van my leeren ,
Die metter haeft klein goed in groot goed kan verkeeren ;
Niet als wat Mouts in wat fchoon waters over 't vier.
30. BULTENAER.
E En droncken Bultenaer lagh in het fpoor en fliep,
Daer mijn wegh henen liep:
't En was niet te verr' mis > al trad ick op fijn' rugge ;
" Ick nam hem vooreen'Brugge.
31. CAPITEIN.:
WAt handen moeten doen, waer voeten heenen moeren^
Staet aen des Hoofts bevel: maer fulcken Hoofd als ick
Beveelt belacchelick>'t zy fmeeckend'of met fchrick,
Soo 't felf niet voorgaet met fijn' handen en fijn' voeten.
31. CHIPIER.
DE Galgh hanghtt'mijnentuyt; daer'sgeen ontkennen aen;
Maer geerne fchonck ick hem te loon dry of vier baften,
Die eerft het fpreeckwoord uyt fijn mond heeft laten gaen,
Dat j ïöo de Waerd is, foo verleent hem God fijn' gaften.
33. CHIRURGIEN.
E!
n Smith heet meefter Wilm, een Snijder meefter Cent,
'Een Beul heet meefter Dirck, een Raedsheer meefter Steven;
Elck moet bey naem en konft op 't meefterfchapp toe geven :
Maer, of ghy, fonder bey, den Meefter foght, ick ben 't.
34.. COETSIER.
ICkfitt voor en ick menn , en 't fchijnt ick 't all bedrij v :
•* Maer die daer achter fitt is vracht en vooghd van 't mennen:
Hoort eens, getrouwde Mann , leert het met my bekennen j
Ghy fitt voor en ghy ment; maer vracht en vooghd is 't Wijf.
3?. COETS M AKER.
TT^E Mode maeckt krackeel; dan 't is goed om verfoenen:
A-,*t Schijnt dat ick rijeke lie'n op hooge koften jaegh:
Maer ftelt bluts tegen buyl, ftraet-flijpersvanden Haegh,
'c Leer dat ick u verquift verfpaert ghy aen uw' fchoenen.
II. Deel.                         B              36. COL O-
t
-ocr page 12-
10                         XII. B o e e k.
36. C O L O N E L.
TTOpluyden, lett'eropj mijn naem is bitter Wals 5
*-* Vermaent het yeder een uw' felfs en uw* Soldaten:
Diemy mijneedigh, of mismoedelick verlaten,
Daer is geen gecken med', het geldt haer bey den hals.
37. CONFITURIER.
CIetwateen*foetewinft} Vrucht en Blomm, die half groen
*~* Van Boom of ftruy eken gaen, maeck ick ten eerften rijpkens *
En milder op de Tongh dan Sonn of Lochtfou doen :
Js 't niet in 't Suycker-riedt dat ick fitten maeckpijpkens >
?8. GOORDEDANSSER.
T7Eracht mijn' konften niet -f het waer eenloofelincker r
V Die op het enge pad all doen koft wat ick kan:
Wat magh kk feggen, loos ! het waer een heilighmann,
Die van 't pad niet en weeck ter rechter noch ter flincker.
39. NOC H.
TXT At is oprechtigheit een' deughd van hooger waerde.'
*™ Gae'ck niet oprechtelick recht op, ick moet ter aerde.
LettRechters, 't gaet uw'doen, en't gaet ufpreken aen>
De Schael wipc, of de Tongh moet recht in 't huysken ftaen.
40. NOC H.
\ /fYn doenfchijntwonderlijck}
*■**■ En is doch niet met allen:
Slimm op den breeden dijck
En niet flimm op den fmallen}
't Perijckel is gelijck:.
Die flimm gaet, moet in 't flijck t
Die recht gaet, kan niet vallen.
41. NOC H.
TP\ Aer hoefde geen gepreeck
•*-^ Van d'cen in d'ander weeck
Op onfe jonge lieden :
Waer daer geen ander Dans
Als defen op fijn Frans,
't Sou fich felf wel verbieden.
42. DEC-
-ocr page 13-
Sneldicht.
t*
4-x. DECKER.
IlN" fchouwthetniettehooren,
Hoed makers, ghy en ick zijn bey van 't felve gild j
Bey met de kapp gequelt: het weinigh daer 'tin fchilt,
Isweeck'enherde ftoffby u en my gekorenj
Mijn Pandack is mijn Vilt,
Mijn Leidack mijn' Kaftoren.
43. DIAKEN.
\T71e mild en wacker is hoeft voor my niet te beven,
* * Ja hoort enfiet mygeern: Maerdenckt eens wat een'pijn
Voor menfehen die met een luy en vafthoudend' zijn,
A Is ickfe feffens heet, niet flapen, en wat geven ?
44. NOCH.
/^ Hy die daer in de klemm twee Memmen voert als Vellen,
^-*En komter mé ter merekt, als warenfe foo rond
Als bollen van y voor j doe gh' ongeregen waert j
Bekent het, leken 't niet mijn' fackjens met haer' bellen ?
4f. DIAMANT SLYPER.
ipEn Diamant alleen gefchapen waer als geen:
•■-'T wee kan men mettertijd verwinnen tegens een.
Veracht het fpreeckwoord niet: het fchijnt -, 't en kan niet liegen;
Hy heeft een' Boer van doen die'r eenen will bedriegen.
4<f. ANTWOORD.
'k\TEracht het fpreeckwoord niet: maer, allesoverleght:
^ Staet het de wijsheit van eertijds niet te verwijten,
Die daer foo ftoutelick gelooft heeft en gefeght,
Dat twee qua'e honden d'een denand'ren niet en bijten ?
47. D I E F L E I D E R.-
TCk fchaem my't ambacht niet* ick magh mijn' naem wel hooren:
■*Allwaerdeboofezijn, zijn vrome liên van noo.
Wat dunckt u, gaet het niet recht en voorfichtigh foo ?
Ick haelfe daerfe zijn, en brenghfe daerfe hooren.
48. D O C T O R.
TCk heet een DoAor, maer, een raed-feer hiet ick beftj
*Sooraedick't,alsickraed. Koft ick een dingh bewenfehen,
Ick hielp'er meenigh op, die 'ck nu fmoor in het neft,
EenflechthalfKruys-kafijn in 't lichaem van de menfehen.
£2             4?. DRAEYER.
-ocr page 14-
ïi                                XII. B O E C K.
45>. DRAEYER.
D)
e my een' Meefter noemt, fpreeckt eerlick, maer min w el:
Ofemmers 't mijn is een der Hechte Meefterfchappen :
Het vverckftuck maeckt fich felf, wat doen ick meer als fchrappen ?
En, fchrappicklanghgenoegh, het moet wel uyt de fchell.
50. DROOGHSCHEERER.
D!
e mijnen winckel foeckt, fiet datghy niet en mift;
Men kentde lieden noch aen neufen noch aen baerden :
Ick fcheer foo droogh ick magh: maer, of ghy 't niet en wift,
Daerzijn natt-fcheerdersoock, en heeten droncken Waerden.
jri. DRUCKER,
VAn 't Keiferlicke Hof tot in de fchaepersKIuys
Tracht yeder Vred' en Vreughd en Vryheit te gewinnen:
Ick ben de man alleen van avérechte finnen,
Dieftaegh om perflïngh en om druck wenfch in mijn huys.
yi. EBBENHOUTWERCKE R.
D!
e meent dat Schrijriwerck all foo waerdigh aen de mart is
Als't geen mijn' fijne fchaef den prachtigen bereidt,
Moet weten dathy droomt, of fonder fchaemte feidt
DatGladdenongladdeen, enfachthard, en witt fwart is.
55. F,R A.N S C H E KRAMER.
m:
n' doofen leveren all wat men heden prijft,
1 All wat men gift'ren loofd'en mergen weer fal laecken :
Vraeght niet, hoe detighdelïck ? dat/s goed in and're faecken j
Hier is 't all goed én fchoon als 't maer wel en Parijft.
" y+. G A U D I E F.
D!
kloeckfte vragen my, hoe' k weet aen geld te raecken,
En blijven van de Galgh ? en 't is foo haeftgefeit:
In maer twee woordekens beftaet het heel beleid.,
Te weten in wat Hout Verfacken en Verfaecken.
5T- NOCH.
\ yTErfhetghy 't Roomfche Recht? fprack een die op een'Tass
* Met een mess als een Vliem een handigh meefter was:
Wat een gerechtigheit.' de mann op 't feit bevonden
i. u.fris. Haddhetviervoutverbeurt: die 't geeftiger verftonden,
i-!t. d, aa. j^js -^ joe t maer £Q jiejft. cn yoor ,t kunftj^ dat >s wfss.
Siet of een Gaudief niet van ouden adel is.
j6. NOCH.
-ocr page 15-
Sneldicht.                                i>
jol NOC H.
MY. lu ft geen menfchen-bloed: wat light my aen de moord ?
'k Houd't mer Rijcksdaeldertjens en Kroontjens, en fb voorr,
Endoo luy geven niet: fchenckickeen mann fijn leven,
Hy magh my noch een' kans van een dick beursjegeven.
Sj. GESCHUTGIET ER.
% ,| Yn handv/erck wel gekruydt gaetvan den Duyvclfwangcr,
*V-» En die fcheidt met een' flanck. Te water en te land,
Werdt het met recht genoemt der Princen lange hand:
Maer het toe, wiefeterghtj noch hebben fyd'crlanger.
<?8. GLAS M AKER.
E En Glasmaker? waerom ? hoe kom ick aen den naem ?
Om 't fnijden van een' ruyt, om 't looden van een' raem ?
Mijn Petermeende 't wel, maer diende wel wat wijfer:
Hoe, maeckteen Goudfmit Goud, en maeckteen Groffmit Yferr"
59. G O U D S M I T.
't TS all Goud watter blinckt tot mijnent} maer in fchijn,
-*En inderdaet niet all. Leert u hier aen gewennen
Der menfchen uyterlick en innerlick te kennen:
Daer fchijn t'er veel door-goud, die maer verguldt en zijn.
60.    GRAFMAKER.
IC k plant dood menfchen-vleefch, die 't geern op komen fagh,
Wacht' maer een weinigh tijds -, tot op den jonghften dagh.
61.    H A N G E D I E F.
DAer gaet een mann ter dood;wat magh'er 't volck na loopen ?
Gaen wy niet alle na die feïve dood met hoopen ?
Maer feght gh', ick hebb noch tijd; en hy moet fier ven, ftrack:
En of ghy noch eerft flickt', en of fijn touwtje brack ?
6z. HERBERGIER.
D^
erfoecken'ter by my die't t'huys welfouden vinden
Soogoed, of wel foo nett: m aer daer 's geen helpen aen j
't Moet in de Herbergh zijn. Hoe fy by't vrouwtje ftaen,
Daer forgh ick weinigh voor; my zijn' t goe Waerde-vrienden»
6t,. HENGELAER.
TS 't waer ? ben ick een' Kraey op 't jachtwerck dat ghy fiet, >
"■■En gaet het fpreeckwoort vaft, dat by d'ael-oude wijfen
           s
Ter wereld is gebracht om luy volck te doen rijfen ?
Voorfeker, neen't: een Kraey, die flillfitt, vanght wel yet.
B 3                   64. HOEF-
-ocr page 16-
l^                           XII. B o e c k.
64. H O E F S M I T H.
WAs 't miss met Vrouw Natuer, of feggen 't maer de kaeckers ?
Moft Horen yfer zijn tot een' goe'n Paerden-fchoen ?
D'een feght ja, d'ander neen: wat roert my wat fy doen ?
Ick hebber 't koftjen af; danck heb de ftraetemaeckers.
65. HOE R.
~*t TS 't volck niet aen tefien: de deughdelickfte tronie
*Staet meeftendeel en pronckt op 't deughdeloofte lijf.
Wat vond ick fpeelnoots in den handel dien ick drijf,
Waer yedereen' bekent als Nicht van Babiion ie!
66. HONDESLAGER.
E Lek fijn'gerechtigheit, en elck den vollen fwier
Van d'eeredie hem komt: wat dunckt u die foo heetcn
Öor na den Preeckftoel hebt •, behoor ick niet te heeten
Uwgeeftelick en beeftelick Audiencier ?
                                 .
6j. HOROLOGIER.
TCkpaft'op Vrouwen noch opHeeren,
-■■Doen ick mijn ambacht eerft begon:
Ick wift raed om den koft met eeren,
Als ick maer wel ftond met deSonn.
62. HOVENIER.
T^Erft queeck ick Botten, en dan Bloemen, en dan Vruchten :
•"Maer oock wel Bloemen en geen Vruchten by den grond:
Hoort, ghy die altijd geern Vreughd en Vrucht t'famen vondt}
Daer fijn veel vruchteloofeeneerlickegenuchten.
69. INGENIEUR.
"fTT" Aer ick de Mann alleen, ick waer van grooter waerde,
W En dwongh de halve werld, 't zy tartende, of getart:
Maer't fchaeltjen hanght te recht j daer is hard tegen hard,
En men vanght veer met veer, haer met haer, aerd met aerde.
70. NOC H.
D Afteyen back ick weeck van korften •, maer voor eters
1 Met flappe tanden taey om bijten: niettemin
Met eenen flechten raed geraeckens'er licht in j
Dat i$ wat Solfers, en wat Kools, en wat Salpeters.
71.JUWE.
-ocr page 17-
____________________________.______________________________.....-,-_________________—-..... --■ —                                                                                                                   ""'" '....... "
Sneldicht.                                xy
71. JUWELIER.
SEght het van my niet naer -, my ifler aengelegen
Dat d'onnoodfaeck'lickheit mijns handwerks werd' verfwegen.
Ick moet het prijfenj maer, all lagh ick op mijn'dood,
Ickfoud 't bekennen dat Kleinoot komt van klein nood.
7*. KEERSMAECKER.
't TS geen' oned'le konft die 't middernachts doet dagen:
•*Laet Vorften hoogen roem op hooger af fcomft dragen:
Mijn maeghfchap is foohoogh datick'er af verfchrick:
. Denckt ofw' ons niet wat naer beftaen, de Maen en ick.
7j. KLADSCHILDER.
DTe wat deeghs koopen will, moet weer en weer door pluyfen ?
Voor all j fchoon Rood en Witt zijn ftreken van verraed:
Denckt wat diep door de verw, en hoe 't van onder ftaet,
All' die wilt handelen in Joffers en in Huyfen.
74. K L A P P E R M A N.
'k D Oep wat ick roepen magh van d'een' tot d'ander deur:
*^ Maer 't gaet my byder ftraetals 't Leeraers doet in Kerckcn >
Daer 't School gehouden werdt van Boet en goede Wercken;
D'ontroerde hooren 't, de gerufte flapen 't deur.
71, KLEERMAECKER.
A Lsick'talloverfla van mijn' naeld tot den draed,
■** Genoegen is geluck in allerhande ftaet.
Daer is een Naeld die 't volck verr' van haer' Vaderlanden
Tot daer de Sonn ontwaeckt, of daer fy flapen gaet,
Den Rijckdom foecken helpt die 't volck maer en verfaedt:
Wat is die beter dan mijn'Naeld is in mijn' handen ?
7<S.,NOCH.
TT% Anck hebb' de Franfchelocht, die my de bors kan ftijven,
"*-^En maeckt de jonghfte Mod' in veerthien dagen oud:
'k Wouw liever te Parijseen jaer aen 't ambacht blijven ,
Als veertigh jaer aen een met Ifraël in 't woud.
77. K O C K.
TV/lYn'kunft heeft hulp van doen ; of ick bekoock geen'eer,
■*•*"■■ Maer Suycker, Sout en Smout en Kruyd en fulcke vodden-
Zijn all' de helpers niet: fy helpen my maer brodden,
Soo een daer aen gebreeckt> den honger van mijn'Heer..
78. KOEC-
-ocr page 18-
i$                           XII. B o e c k.
78. KOECKEBACKER.
A
Ls 't all verfadight is van wat mijn arme Macker
Uyt den Brood-oven fchaft} dan kom ick noch te ty,
En fny des fnoepers Bors met niewe leckerny :
Is 't Koeckebacker dan, of beter, Kloecke backer ?
79. KOFFERMAKER.
\/l ^n> arme ^unJ^ls} plaets voor ge^ en goedtc maken ,
■^ •* En geld en goed daer toe. Maer wat ick kluts en kerf,
Dit left' Artijckeltje blijft foo klein op den kerf,
Dat ick van d'arme ku nft nieten fie te geraken.
80. K O P P E L A E R.
Mi
n' winft werdt foo benijdt ■, elck will koeck met ray deelen:
Men handelt maeghdommen voor geld van huys tot huys.
In een onnoofel punt vind ick ons wat te fcheelen,
Sy kopp'len opentlick, en ick doe 't onder 't Kruys.
81. K R U Y E R.
"D1
JL/i
t kruyen valt my bangh: doen icker aen vergaerde,
Was 't een rampfaligh' uer: Geleerden op der aerde,
Die alle kunften kunt, fpreeckt hier eens na mijn' finn:
Hoe weinigh dat ick winn,
'k Wou wel een vaentje fchencken 3
Die diekunft koft bedencken 3
Dat ick mijn' wagen kruyd' en fatter fel ver'in.
8i. K U Y P E R.
Ei
ns was mijn' neeringhgoed: nu lightfc meeft 'm duygcn j
-'De kladd is in dekunfl:: dat kan den Haegh getuygen ,
En kuyperskuypenvoll. Is't Ambacht niet verkladt,
Daer 't meelt gepleeght werdt by de befte van de Stzdt}
83. L A C QJJ A Y.
TCk waer mijn eigen mann en aet mijn eigen brood5
■"•Koft ick wat Ambachts met mijn' ongetuchte handen :
Onkundigh alsick ben, in groot gebreck van tanden
Soo helpen my alleen mijn' voeten uyt den nood.
84. NOC H.
"lp En yeder menfche moet de menfchlickhcit bekoopen,
*-'AIlomisongenuchr, waerelckfich heenen wendt:
Maer flet, een yeder werdt fijn ongemack gewent,
Of hy veel uyt te ftaen of veel heeft uyt te loopen.
8j. NOCH.
-ocr page 19-
Sneldicht.                                17
87. NOC H.
't ¥7 N is geen wetenfchapp die fwaerlick zy t'onthoudcn,
4r* 't Is een' voorfichtigheit die de Natuer ons leert,
("Niet waer, Soldaten ?) als de goede kans verkeert,
Dat wy bey loopen om het leven te behouden.
8<f. L I E U T E N A N T.
STéhoudfter van de Sonn, ghyzijtmaer's nachts bequacm,
's Daeghs mooght gh' u waer 't u luft verr van de moeyt ont-
houden ; ,
Mijn amptis nacht en daghenallom fté te houden,
En, of ick het vergat, gedenck het by mijn'naem.
87. L Y N D R A E Y E R.
Ï7" O ft yeder een foofpinnen,
^ Wat een fbet voordeel waer 't l
De man doet niet als winnen ,
En hy gaet achterwaert.
88. LYNWAET1ERSCHE.
TTTAt raed met Kamerijck, met Haérlem en met my ?
" Waer fal men't halen, will wilt Vranckrijck langh behou-
wen
Hemd over hemd, hemd uyt de Broeck, hemd uytde mouwen,
En noch voor elcke knie hemd over hemd daer by >
85). LOMBARD.
T^\ïe niet behendigh aen foo veel ten hondert raeckt
■"-* Als ick doe, onder fchijn van arme li'en te helpen,
Lickt maer, in plaetfe van den doyer, aen de fchelpen,
Enden verftaet niet hoe een Eyken lombards fmaeckt.
90. LOODGIETER.
"pEn led'refchootsvellen blauw' handen in 't geficht
-^Beloven niets te veel: maer, dieder op will letten ,
Een' ongetwijfFeld' eer en is my niet t'ontfetten -,
All daer ick over ga zijn faecken van gewicht.
S>r. L U Y T M A K E R._
'k \ \ Aeck houte kinderen > die neemt men in fijn' armen,
J*V*Menflaet'erop, men
nijpts»3 en hoe dat dichter gaet,
En hoeghy fcherper nijpt, en hoe ghy kloecker flaet,
Hoe fybevallickergeluytftaen door doo'darmen.
II, Deel.                          c                   92- MET-
-ocr page 20-
i8                            XII. Boe c k.
ft. METSELAER.
A/f En giet geen huys gelijck een' kloek:
•*-*^*"Ën men vertilt fich aen een block,
Dat meer weeght dan men op kan houwen :
Die less betracht ick 'm mijn bouwen >
By lage laeghjens ga ick op,
En kom allenghskens tot den topp.
Sy mogen haer aen my wat flijpen,
Dien geld of eer-fucht doet vergrijpen.
5>j. MOSSELMANN.'
A/f Yn' Moflêl, ick beken 't, is niet heel Oefter-koft:
lVJ.jyiaer Rijnfche Moft ter nood dient wel voor Moft uyt
Spagnen,
En 't foud 't hem konnen doen, die beter niet en koft,
Met Aechten-Appeltjens voorLiflebonfch' Oragnen.
?4.. MUNTMEESTER.
"13 Uft is een' vreughd in huys van yeder eens gevallen,
*-^ Op my na: ruft in huys, is daer ick meeft voor fchrick ;
Het flaeght heel anders by heel and'ren flagh als ick;
Tot mijnent vaert men beft hoe daer meer flagen vallen.
py. NOTARIS.
f\UdRoomen dooptemy, naerick verftae, Notaris:
^-^Maer, Landslien, gaet u nietfoo verr' ten einden aem :
Wat dunckt u, raeckt ick niet ten deelen aen den naem,
Om dat ick meeftendeel gehaelt werd als noot daer is ?
96. NOC H.
11/iOft niet Gods heiligh Woord voor'sWerelds woorden buy-
J.VJ. gen
Ickwaerontdaen. God feght, God, die de waerheit is,
Voor tweegetuygen werdt het woord der waerheit wiss;
Maer menfehen fèggen , Voor Notaris en Getuygen.
97. O B L Y M A N.
A/fYn' Bussis vollgoe waeromkind'ren te verblijen :
1> 1 yoor ftereker' mond en maegh te nietigh en te droogh.
Veel'luyden haergefnappisoockfoo watin'toogh;
Maer, alsgh'erin bijt, winden kruym'lenalsOblijen.
$8. OESTER-
-ocr page 21-
Sneldicht.
?8. OESTERMAN.
EY lieve Tromp en Blaeck, manhaftezeeverwoefters,
Gunt eens ftill water, en aen buerén bueren-viss:
Daer toch het oogenmerck niet als verflinden is,
Luydt het niet leelicker, Hael Menfchen, als Hael Oefters?
99.    O L Y S L A G E R.
DE menfchenfchricken, foofy meenen, enick gtint'er,
Als yemand by gevall komt op haer graf te trecn :
Maer, wilt gh' een fchricken fien dat vaft gaet> alfler een
Voorby mijn'molen treedt? lett op een'valfèhen Munter......
100.    O P E R M, A N N., ,
ICk ben een SJaef en blijf 't; daer is nietuy t te raken:
Dat komt van 't mengelmoes van oud' uyt<heetnfche fpraken.
Sprack Holland eens goed Duy tfch (flet wat een' letter kanj
lek waer foo goed als Baes, icfcwaer een OpperTma.nn..
101. ORGELIST.
GEdachten gaen als Wind, en dat 's niet yeel te achten j
De Gecken dencken oock-, en kinderen niet min;
Voor my, lett of ick denck of nieten denck metfinn,
Uw oor kan 'tfeggen, want hier gaet Wind als gedachten.
iox. O U D E R L I N G H.
C Taet, jonge Heeren ,.ftaet, en buyght u voor mij n' deur;
^'t Zy dat ghy kinderen van Vorften zij t gevallen,
Of na den Koopman rieckt: weet datter geen van allen
Soo wettelick als ick den naem voert van Seigneur.
103. OUDKLEERKOOPER.
/^vUdkleerekooper ? neen, daer komt een Franfche bode
^^ Van d'een in d'ander weeck die my nievvkooper maeckt.
Daer valt niet ouds meer $ 't niew is all te haeft gelaeckt >
Danck hebb'fessjetterendaer'tallaenhanght, de Mode.
J04. PACHTER.
A Ls ick mijn Landheers grond of door-ploegh, of door-delf,
•^^Vertrooftickmy in't fweet alleen met dit bedencken -y
Ghy moet my Room en Melck van defen arbeid fchencken,
En houden u de Wey, of, Meefter doet het felf.
ïJP
c z               107. PAG E.
-ocr page 22-
20                                 XII. B O E C K.
ioy; PAGE.
TN 't rijpfte van mijn bloed, in 'tonrijpft van mijn'jaren,
•* Heet ick noch mann noch kind, noch heelgeck, noch half wijs.
Wat, meentghy, hoort'ertoe, om fulck voick te bedaren ?
Een korte recipe, een hand vol Bercken-rijs.
106. PAPIERMAKER.
TV/f Yn leer is eens foo goed als all'de wetenfchappen
•^-■■Daer aen all mijn papier veroorbert werden fal:
Elck weet vvatibaren is, maer dat is niet met all 5
Ick leer dat iparen helpt tot in de vuylfte lappen.
107. PISTOOLMAKER,
piftolertzijn mijn wèrck; fijn Yferin fijn Hout j
-*- 't Magh onder d'Ambachten wel een zijn van de minften,
Maer 't is het armfte niet -, of het zijn flechte winften,
Voor twee vanyfer, 'twee, of dry, of vier van Goud.
io3. POM'PMAK! R.
rn hanHwerckhanghtaenYs'rénArmen,
LDaerm' hem aen koelen kan en warmen j
Koel water haelens' uyt deraerd,
Wirm word hydied'ei: aen vergaert.
                > '
Ick waer den rijckeh en den armen '
ru. Wel vijf óf fes üö^orenwaerd-,, ■■ r. J •...■ , -
Enftildemênightevahka'rmen, ';
Wift ick een'Pomp voormaegh en darmen.
169. P öiSs f. p           ■■ "■■•^-v;/.-r
ipOft heet ick, en waerom ? bedenckt toch, waer komt Poft af?
-*- Gelijdk ick wel een'Poft die fchiernoyt ftillenfta?
En rijd ick altijd voor, en is, Poft, achterna j •
Was 't wel een Latinift die my den naem van Poft gaf ? -
110. POTTEBAC K' 'É' R.
'cD Ad dat my raebraeckt, draeytals'tRadvan
a.von turen t
aen.
*^ Maer 't dra eyt te waterpas -, daer is geen rij feri a
Soo blij v' ick dat ick ben, en raeck hier niet van daen,
Sao veel ick giften kan, voor mijn' left' avond-Uren.
111. PRE-
-ocr page 23-
Sneldicht.
11
ui. PREDICANT.
GOd door een fterflick menfch ter wereld neer gekomen,
Was 't wonderbaerlickfte dat fterflick menfch oyt fagh:
Maer, die my feggen hoort ( de faeck wel opgenomen )
Siet noch de felvegunft gebeuren allen dagh.
112. PROCUREUR.
E En Advocaet en ick zijn een paer Advocaten:
Maer 't fchijnt de Wereld is te houden met wat fchijns.
Twee forgen tot een' faeck ? en bey betaelt voor praeten ?
Het waerd'er een te veel, koft ick maer wat Latijns.
"3; QJJ.A C K S A L VER.
ICk fteeck mijn ftouten voet in der Doftoren fchoen,
Endans'ermévoor'tVolck, foodat het oude feggen
Door mijn' vertieringen licht is om wederleggen:
Wat dunckt u,. Boeren, is 't met feggen niet te doen?
114. NOC H.
'kt1 N brenghgeen' Boerenmé om Boeren te bedriegen y>
*-,De man felfis hetall: mijn felvenbrenghickmé,.
En ga voor Meefteruyt vanallerhande wee, .
Met een paer kunften » Van ftout en waer-achtigh liegen.
""*ï4*3° Hf. R A'l E>S H 'E ER: -                ^
DEnckt wat my om den koft een p^ack ltght op de-leden:
Mijns naéften^óëd ëh!'Bloed haright ken mijn' mèhfch'lfck-
>hek: ■ >■ -• '• ■ ' Vi ■,: o :...                ...i
A my l -Recht wasgenoegh, datfooi in 't duyfter leit 5
En werd ick noch. geverght wat Recht is j-en wat Reden? • .....
■'■ 'v.'■'•'''■ !:j-'ïttf.: REISËR. ■"'                        ' --.„■.
T^ïeópwinftKëeftg^                                            ;
*~*Dïc maer gerëift en heeft, heeft maer lijn geld verwandelt.
^.'RÜFHAE.N.
"\ 7-Leefchhouwersiiflechtelïen; leert eenentreek vanmyj
* Ick handel in jorigh Vleefch, 'als'ghy doet: maer verkoopen;
Is quijtgaen.' Siet hóe 'c volc'kftilmijn vle^fth komtgeloopen >
Nochtans verhuer ick 't maer, én krijgh meer Gelds als ghy.
c 3                     118. S A EJL-
-ocr page 24-
............ . ..
2*                            XII. B O E C K.
118. SA E LM AKER.
WAcr 't volck min ongeleërt, fy fouden leeren derven
Dat Roomen heeft gederfr, en 'tftfïjdbaër Gr ieckenlahcL
Ey, luyheit,ruckthaermaerdeBoeckenuytdehand}
Enfwijglit, Geleerde j 'k louw van honger moeten fterven.
qir<>. S C Hl L'I^E*
E En menfcliehisma*ereehs,en'yedervoör fijn' tijd:
lek m aeck'èr op den düer;; Hoort en leert wel on thouwen j ' ;
Daer isnietiteviger omjarente yefdbüwen,
Als menfehenfehaduwen inOly geconfijt.
• •: 3 noJ 5 CM PPEÏR.fi;
T 7Yf-ftuy^'rsiifeiehföh!èft-'v4èeft;h^öed feööp vbick,dïieuw'lijven
» AenY^adérltedverpaehtj veëlgaëtghyin'tgevaer,
Veelengaetghyderniet:endat's te herdefl; maer
lek moet ftaegh m 't gevaer,, Cou 'ck aen.de welvaerd blijven.
tit. :m. o C H.
't /^Aetofkkniet bedreef», als ickwatfalbedrijven j. ,.
^-■^Bedrijfick wat, ick moet mijn' dingen ljaten drijven.
izz. SCHOENLA P P ,£ R. ^ / i
TyTEn grijpt ai waér men kaïn, eh't gekit meeft al gelijck, ;
•*-'-*-Ofeen fijn' nootdruft uytfchoon water hael' of flijck;
Daer zijndergrooter^daerkk; niet voor en wijck,:... ., ,, ■■-
Wat
fejght ghy , Lombaerden ? den armen maeck^my rijek. , -'
n.%. SCHOENMAKER.             *
/"""< Odfchiep aen Handen Voet vijf ving'ren-en een'dtiym: - ƒ
^^Maerïöetdatoiidtewetsebismen niettepaeyen: 4 n ' ,,• ,
Wy weten d'eerfte vorm fo© konftigh te verdraeyen,
Soo fcherp, foo ftomp, foo rond, foo platt, foo eng, fop ruy m,
Dat diefe niet enkend'én faeghfe niet te rasyen.,
«f. S Cfi Q;V TM
P\ Aer hanght een Boeven-nettgefpannen voor.niijn' deur,
■■^Daer 't minfte diefken in de ;naezen blijft verhangen:
Maer fier eens, weyiuy, wat een averechtfën vangen >
Het klein goed fmoorter in, het grof Wild fnapter deur.
125. SCHROB-
-ocr page 25-
S N E L D '1 C H T.                                 S$
iif. SCHROBSTER.
HEt heet'de Peft in Duy tfch , het heet' de Plaegh in Schots,
Het heet' de Swarigheit daer jongh en oud voor beven;
lekt die in 't fterven vind de middelen van leven,
En kan 't niet noemen als een mildegave Gods.
iT.6. SILVERSMIT.
't ^Yweeld, of fottigheit, die rijeke lieden quelt,
^My komtfe wel te pass: klaer Tenne-werck, fchoon' Aerdc,
Was eertijdsTafel-goed voor Vorften in haer* waerde •,
Nu moeter 't Silver aen: ons volck is moegetelt,
Sy halen 't uyt de Munt en eten uyt haer Geld.
Wf. SLYPER,
T Ck ben geen Vogelftruys; maer ickgelijck hem vry:
■* Koud Yfer voedt mijn' maegh, mits het niet fcherp en zy.
i*8. S O L D A E T.
T~\ Enckt waer de leege maegh een Kaelis toe vervoert:
•*-^Om een vijf ftuy vers 'sdaeghs ben ickgereet te fterven.
Siet, fnollen, ickverhuer mijn vleefch tot flaen en kerven:
Wat hebt ghy lichter werek, die 't uw maer en verhoert!
izp. SPEELMAN.
"p\ Aer werd veel Gelds verfpeelt, en wee hem die 't ontgeldt,
■*-^ Wee, die maer tufTchen vrees en hoop fitt van verblijden:
lek fpeel, en winn altoos, en hebb noyt leed te lijden:
Want ick verfpeel altoos een ander mann fijn Geld.
130. SPELLEMAKER.
ipEn vrouw is een gebouw dat aen den and'ren fitt
'Met bouts en gaten, meer of min, naer tijden loopen:
Nu moet men dit gebouw eens 's daeghs ten minften floopen:
Denckt oft'er werek valt voor een Koper-fpijcker-fmit.
131- SPELLEWERCKSTER.
TpEnsmoftickpuntigh, nuonpuntighfpellen planten,
J-'Eens fal 't weer anders zijn, en foo van dagh tot dagh :
My is het evenveel, als ick maer feggen magh,
De neeringh valt my toe, God danck, van alle Kanten.
132. SPOOR-
-ocr page 26-
XII. B o e c K.
2*
lf*f SPOORMAKER.
'lc TTEb Mondftucken te koop en Spooren neffens een:
■*--* Soo fchickten 't d'eerfte van mijn ambacht, en ick prijft'er,
Daer moet voorfpoedigh en voordachtigh zijn gere'en;
Met Spooren fonder Toom geraeckt men licht 't fpoor bijfter.
133. STYFSTER.
ICklaet blaeu w Nederland met geel Britannien kijven-,
Jck flacht den Koek, ick dien een yeder naer fijn' grill >
't Magh blaeu vv of geel, orf groen, of fwartzijn, wat men will;
't Is all goed ftijffel als 't my maer de Bors kan Hij ven.
134. >S TIL LEVE G E R.
KAn ick gebeteren dat alle menfehen ftincken,
En alle-beeften niet ? fiet my daer niet op aen;
Maer daer op, dat ick fpijs en drincken, eens vergaen,
Weet te vervoeren daer 't weer fpijs werdt en weer drincken.
i??, NOCH.
DE waerheit moet'er uyt,, all fchaedt my dat men 't weet',
Dat Brood tot vuyligheit en vuy ligheit tot Brood werdt,
En dat het een fbo nett op 't andere begroot werdt,
Dat yeder pass fbo veel koft meflèn als hy eet.
1I6. STOEL MAKER.
MYn Stoelemaker will Stads Burgemeefter wefen :
Men feght hem, fulcken Iprongh en fagh men noyt voor
delen.
Hy meent, het komt hem toe j want, feght hy, dat ghy't weet,
Ick hebballoverlangh den Schepenftoel bekleedt.
137.    SWAERDVEGER.
TCkveegh eenniewelemm, of een'verroeften degen,
*En 't is mijn eigen werekj maer't bloedige geweer,
Voor anders als Gods faeck, en is mijn werek niet meer}
Dat moet der boofen boet, en Gods genade vegen.
138.    TENNEGIETER.
TN Goud en werekickniet, 't is verre van mijn' ftactj
•■■Gebacken ichotelen luft my niet te befweeten :
Maer 't is my eers genoegh met recht te mogen heeten
EenTenne Leeraer van deGuldemiddelmaet.
139. TIM-
-ocr page 27-
Sneldicht.                              2 y
139. TIMMERMAN N.
IS 't niet een flechte wegh om aen den koft te komen ?
Ick leefmaer by gefchild' en by gefcheurde Boomen.
140. TOORTSMAKER.
WEI my, dat aen de Bie in geen' tael is te melden
Hoe'ck met haer goet omfpring: hoe fou fy 't my vergelden,
Koft s' eens begrijpen in haer vliegende verftand,
Dat ick haer' Keucken roov en fteeck haer Huys in brand.
14.1. TOOYENAERSCH.
't ï S waer, ick kan wat: maer daer is geen recht in 't Land :
*Ick moet'er voor tevyer; van Meifsjensdie'tmetmydoen,
En dieder met een paer fchoon' oogen 't branden by doen,
Seght, Vryers, iiïèroyt een'levendigh verbrandt?
14.1. T O R F D R A G E R.
WAt dunckt u, rijeke lie'n, van 't Ambacht dat ick doe?
Ick warm my by uw' Torf en krijgh'er geld op toe.
>                             US- TROMPETTER.
E En Franfche Koek en ick zijn een e flagh van lie'n j
Hy kan de tongh voldoen, en ick voldoe de ooren,
En yeder foeckt ons wel tefmaken en te hooren;
Maeralsw' aen 't wereken zijn en dientm' ons niet tefien.
144.. TROMSLAGER.
ICk werd het doode moe geflagen en gehoort,
En flaeder foo fomtijts een levend Kalfje neven,
Daer 't op een grijpen gaet: Indien ghy 't kont vergeven,
Lief-hebbers van de kunft, en feght het toch niet voort.
14.?. VALSCHMUNTER.
D!
rck heeft verftand van als,
't Minft is van Geld te maken,
Dan goed, en dan eens vals,
Na tijd en loop van faken.
Nu koft het hem den hals;
Daer mpft hy toe geraken;
En 't is hem wel gegunt,
Hy hadt 'er op gemunt.
II. Deel.                              D               146. VEN-
-ocr page 28-
26                                 XII. B O E C K.
i4<ï. VENDRIGH.
OF 't opeen fterven quam; beft ligh ick in het fand
Daer iekgeftreden hebb en mijn' bebloede kleeren
Zijn haeft doodkifts genoegh: want, fterf ick mann met eeren,
Men vindt my allefinsmijn doodkleed in de hand.
14.7. V E R W E R.
CToffdie men qualick op fou rapen by de ftraten
*^Te verwen met een' glans; foo dats' in allen fchijn
Wat overdeughdelicks gehouden werd' te zijn,
Die kunft is Goud waerd: hebb ick onrecht, Advocaten ?
14.8. VETTEWAERIER.
"DEdencktwelwatickben, meerboerigh, of meerheerigh:
■*-* 't Is waer dat ick alleen het blauwe fchootsvell draegh:
Maer paft het my alleen ? gaet treedt eens door den Haegh
Van 't Hof af tot de Geeft > zij n niet all' ampten fmeerigli >
i4p. VIERWERCKER.
DAt ickeendufendjaer fes, feveneer, mijn'Kolen
Te voorfchijn hadd gebracht 5 Ick meen de gauwc guy t
Prometheus waer noch vry, en dat hy om den buy t
Mijn' doofen liever dan den Hemel hadt beftolen.
170. VINGERHOEDMAKER.
H
Ebt gh' een fpits vinnigh wijf, die 't meer en meerder weidt:
Hoeghyfemeeren meer met reden tegemoetkomt;
Leert aen haerwapen iclfs wat u all rechts te goed komt;
De Naeld en Vingerhoed beduyt herd tegen herd.
151. VISCHWYF.
T^En Vifchwijf heet ick, ja, en dat na mijn bedrijf,
■*-/Dat flordigh is: maer denckt dat Viflchen niet en fpreken,
Endenckt, die vrouwen kent en vrouwen haer'gebreken,
Wat gaef wel menigh mann vooreen visachtigh wijf.
iya. UYTDRAEGHSTER.
ïCk draegh uyt, ick draegh in; naer 't met de neeringh gaen
•*■ will:
Mans, diemyfuerbeiïet, maeckt niet te veel gekijfs;
Ick doe de kunft om Brood 5 maer, als men 't recht verftacn will,
De rechte uytdraeghfters zijn uw' quanfelige wijfs.
ifj. UYT.
-ocr page 29-
Sneldicht,
27
iy3- UYTROEPER.
GEckt met mijn Becken niet -, het klopt op uw* gemoed'ren;
Soo edel is de llagh van 't koperigh geluyd:
Is yemand in 't befitt van wei-gevonden goed'ren,
Of hy leeft ongeruft, of hy moet van den buyt.
154. VOERMAN.
(">| Een' vromer neeringh als de mijn' en is op aerden:
Jjck help de lieden voort en fy gerieven my:
Dat 's een' gerechtigheit: maer daer 's een ander by,
lek Voerman voer mijn vracht, en mijn vracht voert mijn'paer-
den.
i?y. VROEVROUW.
't TS waer, in K inder-nood heet ickgoe vrouwgebuer:
-*Maer een'geheimeniss, alsickfou blijven eten,
En mogen Vrouwtjens nu noch emmermeer niet weten ■,
De vroedfte Vroevrouw waer de vroede Vrouw Natuer.
156. WAERSEGGER.
't f~^ Aet leelick; maer'tgaetvaft^ismaer mijn'kunftfoo fijn
^-B Als ickfe venten derv', om kunftigh af te leven)
Dat het niet vaft en gaet, waer dat het fta gefchreven,
Dat alle menfehen valfch en logenachtigh zijn.
157. WASCHTER.
ÏCk derft niet leggen ■, maer het gaet ten naeften by
Met mijn werek en mijn' winft, als met de fuy ver-neeringh
Die by den afvall leeft van menfchelicke teeringh}
Hoe meerder vuyligheit, hoe fchooner kans voor my.
158. WEVER.
DE Schipper kan 't van my; of ick van hem, 't laveren :
Hoe't gaet, wy konnen'tbeid, en die't van ons willleeren,
Gedencke dat elckeen, hy niaeck' het hoe hy't maeckt,
Ten einde van fijn' webb door dwarfche Kruyflen raeckt.
i?5>. WYNKOOPER.
\1 7 Ynkooper noemt men my : Wijnknooper gaet wat ftout >
* Dan 't llaet niet qualick op de noble kun ft van plengen:
Men noem'het hoc men will, Wijnkoopersfopp-verlengen,
't Geeft geen wijn-Koper, maer wijn-Silver en wijn-Gcud.,
D 2               160. WYN-
-ocr page 30-
28             XII. P o b.c k. Sneldicht.
i<Jo. WYNVERLATER.
ALsalle menfchen déen wat ick doe om den koft,
Soo hadd ick wel foo wel het Ambacht noyt begofr.
161. WOECKERAER.
o1
evuyle Woeckeraer, die daer foo weeldrigh leeft,
Watfeght men, heeft hy 't wel ? 'kfegh hy't niet welen heeft.
162. ZYDELAKENKOOPER.
CNoept vry Moerbefien all wat ghy fnoepen kunt;
^ Ja, fnoepers, fnoepter vry meer dan ghy wel kunt laden j
Ick houw my niet misdeelt foo ghy my maer en gunt
AH wat een arme worm kan maken van de Bladen.
161. NOCH.
ftJS goedj mijn'waerengaen in allerhande vormen j
■*■ Een yeder fnippertfe naer 't yeder een gevalt;
Maer fiet eens, om den deun, waer mé men koft'lick malt:
't Is (Teght het toch nie voort} oud raeghfel van doo' wormen.
Einde des fpaelfdcn "Boecks.
DER-
-ocr page 31-
.....— ■■ ■-■ -■■ ■ ■ ■■                                           ".........-.-.-. «,.-,..
x9
D E R T I E N D E B O E C K.
SNELDICHT.
DINGEN.
VOORSPRAECK.
SOo hebb ick't afgeïeert, 't y oor fitten en 't yoorgaen
Te richten uyt mijn hooft; 'k laet jiomme dingen jlaenx
Als yparenfe niet ftomm en konden yoor fichfpreken:
lek mijd' defchaduypjelfyanfuerfen en yan wreken:
Zijt ghy foofchoffiv als ick enfoo begaen omVré,
Komt, Leferxleeft met my noch een -wild A. B.C.
i. A S Y N.
E Mifpelis onnutt, men moets' eerftlaten fterven,
Verrotten en bederven :
De Druyve geeft goed nattj maerdat is geen Afijn,
Dat 's Wijn die niet en deugt: die moet'er nochtans zijn.
Neemtdat men mijn gerief op Vifch of Vleefch kan derven,
Wie magh Salaed met Wijn l
•sr ASS-SGHOP.
TLJOedieper d'Ass-fchopp gaet, hoe laeger by den haerd,
1 Hoe fy meer goeds op neemt: dat is bedenckens waerd:
Hoe nedriger wy ons in ons beroep bevlyen,
Hoe wy meer op doen, en hoe beter wy bedyen.
3. ASTROLABIUM.
T^En Gaudief luyfterde met yver naer den naem
•*-'Van Sterrenemens kunft, en wenfehtefich bequaem
Om hand aen 't werek teflaen; om of hy koft begrijpen,
Hoe nu en dan ter fluyck een Sterr' uyt 't neft te grijpen.-
4.. B A N C K.
~\& Franfchen lacchen ftaegh met Hollands malle rancken.y«
J-*Met all het fchueren en het boenen van fijn' bancken :
D 3                       Bellet^
-ocr page 32-
go                           XIII. Boeck.
Befiet eens of u moeyt niet wel befteedt is, Trijnj
't Schijnt all' uw' bancken niet als ïpotters bancken zijn.
5. BEDDE.
HOe wy 't bewimpelen, het voorbeeld van de Dood ift,
Het fterven alle nacht, en feer het lelve werck,
Of hier te leggen, of te ruften in deKerck}
En 't bedde daer ick flaep is maer een Zijden Doodkift.
6. BEDPANN.
Clet opmijn'Bedpann , Maey, s'is even eens als ghy ;
^Ten minften wel foo warm, en wel foo blanck daer by,
Maer word wijs> en bedenckt wat uw blanck voor een' leur is,
En of't wel, als mijn'pann, fijn Silver deuren deur is.
7. HOUTEN BEDDSTEDE.
TN 't waecken is 't niet vreemd: 't is wonder dat de Franflcn
-■■Ons oock all flapende naer hare pijp doen danilen:
Doe Holland Hechter, en foo veel te wijfer v/as,
Leid' elck fijn befte Goed in een' goe dichte Kass.
8. MYN BEELD.
1" Angh was ick Vleefch en Been :
-■—'Hier ftaen ick als een fteen :
Wie foud't niet werden, die foo veel vreemds fiet gefch ieden ,
Hiervan ondanckb're, daer van onbefchaemdelieden ?
9. BEGRAEFFENISS.
LAngh hebb ick 't na gedocht 't werck der Begraeffeniss■,
J
Korts hebb ick eerftgeleert wat dat de reden is
Dat elck daer hoort tegaen, en datter elck foo nöogaet ■,
't
Is datter elck den. wegh moet volgen dien de doo gaet.
10. B I E R.
SChoon Water wierd goe Wijn, doe God hier wilde leven;
God, die men niet en fiet, is evenwel noch hier,
En 't felve wonder fchier >
("Delft moet het my vergeven^)
Vuyl water werd fchoon Bier.
n. KLEIN BIER.
Jrck heeft geen Geld om Wijn te koopcn;
Soo fuy pt hy Ifraël met ftoopen.
Siet eens hoe gaet het hier;
Dirck is dick van dunn Bier.
12. BLAE'S.
-ocr page 33-
SN E LDICHT.
V
12. B L A E S B A L C K.
DE Blaesbaick geeft niet uy t als wat hy heeft gefogen -,
Dirck haelt de waerheit in, en blaeft niet uy t als logen.
13.    NOCH.
DAerisgeen helpen aen} het ydele getier
Van holle blaesbalcken van menfchen, die haer kaken
Uy t opgeblaefen trots niet meer alswind en braken,
Helpt my de gall aen brand als defe doet het vier.
14.    NOC H.
Die Loock eet of Caneel, rieckt liefFelick of ftinckt,
Soo werckt den ommegangh met vromen of met booten.
Werdt met quae locht gevoedt, ghy fult geen' boter loofcn j
De Blaesbaick geeft het goed of 't quaed uyt dat hy drinckt.
17. B L I C K.
E En Goud'menfch is doorgoed, deSilverezijn'tmin,
Noch min de Kopere, daer zijnder, in mijn' finn,
Van Ten, van fachter Lood > Van. Yferzijn de meeften j
Hard en feil tegen een gelijck de fierfte beeften:
Maer ys're beeften zijn't, enfchijnen'toocktezijn.
Veel' menfchen, yfer-hard van binnen, onder fchijn
VanSilver, alsmens'aen fiet,
Soo klaer alsm' in de Maen fiet,
Verfchoonen 't onderfte met maer een' Tennen bliek:
Die, duncktmy, zijn van Bliek.
16.    B O NT.
T"\H Bors en is geen Geld, de Luys en is geen Pels,
■■-'De Pels en is geen' kool -, 'tismaerwathaerigh vels:
Die 't Vier daer in begeert, moetfelfdaer Vier in maken >
Wy voelden 't nemmermeer, foo wy 't niet felf ontftaken.
De proef is 5 deckt een Beek van Marmer of Metal
Met Sabels overhoop, enfiethoe'tfweetenfal.
17.     BOOM.
X)E Boomen die ickfie
Van d'aerd ten hemel gaen met uy tgeftrecktearmen,
Zij n als de Goddeloos' in nood, die opwaert karmen,
En weten niet tot wie.
18. NOCH,
-ocr page 34-
zp                            XIII. B o e c k. !■
tg. NOC H.
VAn ftomme fchepfelen en weet ick geen'als Boomen,
Die onfe biddende gedaente naerder komen :
Wy ftrecken even foo ons' handen Hemelwaerd ;
Maer onfe wortelen zijn machtigh vaft in d'Aerd.
iV BORSTEL.
E En Vereken is foo vuyl als een Beeft wefen kan •,
En 't heet vuyl Vereken all dat vuyl is. Vrouw of Mann.
Waer fchoone borftel van 't vuyl Vereken niet gelefen,
Het vuyle Vereken, Menfch, ibu noch veel vuyler wefen.
10. NOCH.
E En overdadige, die niet en doet als teeren
Om met de meefte haeft te raken door fijn Goed,
Gaet min noch meer te werckgelijckeen borftel doet,
Hy maeckt fijn fel ven kael en and'ren fchoone kleeren.
„V: : ai. NOC H.
'k LJ Bbbdefe borftelen een ftinckend beeft fien dragen: «> .,
*• -* Maer, nu.fc dieniligh zijn, hebb ick daer na te vragen f
Daer ftaet een menfch op ftoel mijn' leemten aen en taft •
Met Peper en Azijn: maer 't is een wereldfch gaft,
Soo menlcheliek als ick, en emmers foo voll fchulden
Als die fijn tonge tucht: fbud ick daerom niet dulden
Dat hy mijn'vuylen kuyfch'? neempt, hyeen Vereken zy,
Dat raeckt hem: maerhyveeght fcherpen fchoon; dat roert my,
%%. NOC H.
'|P\Ie na den Adel fiet en niet na Ed'le wereken,
■*-^ Grijpt naer de fèhaduwen, en taft voofeker miss :
All is de borftel flecht, all komt hy van een Vereken,
Sietna fijn' afkomftniet, maer waer hy nutt toe is.
dj. BOSKRU Y D.
*p^E warmte kan groen Kruyd verblijden
-*-^En drachtbaer maken t'fijner tijd:
Het fwarte will geen' warmte lijden ,
Of in een omfien is men 't quijt.
xf. B O T E R.
Jk LTOor dat men Boter noemt hier Butter, en daer Botter;
*■ -*'t Is wel het felfde fineer, maer,foo my dunckt/tgaet botter.
*y< bo-
-ocr page 35-
"
Snelduh Tr                          g|
if. BOTERMELCK.
SUer Melde heet Botermelck: 'k houd't voor een'goeden finn $
Het geeft een' fl echte papp, of daer is Boter in.
*6. BRANDMERCK.
n fchonck Andries een Brandmerck
Voor fijn lichtveerdigh handwerek:
Mijn'Heeren, feidhy, hoor,
'k Will wel een wapen voor,
Om voor het Land te ftrijden:
Maer 'k fal noy t ftrijd ontrijden,
Of, dienden ick te voet, mijn'hielen zijn niet vluggj
Wat quelt ghy my dan met een wapen op mijn' rugg ?
»7. B R A N D Y S E R S.
TT7"Y dragen, u ten dienft, Torf en Hout op ons' armen:
*V 't Is reden dat wy ons oock voor de moeyt wat warmen.
a8. B R O E C K.
DE Mannen, uyterlick, zijn in't befitt der Broedeen*
Maer daer 's een duyft're text in haer' liev'-Vrouwtjens boec-
ken,
Daer Keurflen bladers zijn: all fiet men 't buyten niet,
Dat goed is oock gebroeckt: denckt eens wat dat bediedt.
x9. B R U Y L O F T.
DE Trouw-feeft is een dagh van 't uyterfte vermaken j
Den Gecken tot een aes, den Wijfen tot een baken:
Maer, Bruydegoms, die'tzijt, of die het werden fult,
Denckt niemant eens waerom de Pille werdt verguldt ?
■jo. C A E S.
TT\E jonge Menfchen zijn, gewrongen MelckenCaes.
              J°t> «. i»;
4-" Waerom ontfetten fich veel' Menfchen voor dat Aes ?
Weet ghy de reden niet, leert wat, neuswijfe weters;
Veel' menfchen huydensdaeghs en zijn geen' menfchen eters.
31. CLAVECINGEL,
\T7 At dunckt u, Mann, fey Trijn, ick ben noch rapp en jongh,
* Soud't my niet voegen wat te leeren Clavecingelen ?
Wegh, wegh,fey Dirck; wat plaeg,hoe foudt ghy my dan ringden!
Het waer te veel geruchts, twee handen en een' Tongh.
                                           ;
31. C O E T S.
T Uy-ledigh' Haeghfche Vracht, die met u flepen gaet,
-"-v Als waert ghy, foo ghy zijt, een' miss-karr' langhs de ftraet •,
IL Deel.                                       E                  Leert t
-ocr page 36-
J4                          XIII. B O E C K.
Leert wat die karr' u koft: weet ghy wel waer gh' op uyt zijt >
Ghy voert het koftelickft van alle dingen uyt; Tijd.
3?. NOC H.
TS een' fwartled're doos foo vriend'licken befitt,
xIs yfer tegen fteen foo liefFelickom hooren,
Dat icker mijnen romp, die tot gaen is geboren,
Langhsftraet omflepenliet? al waerd'ernietals dit;
My dunckt de wandelaer heeft verr' het beft verkoren •
'k Ga liever voor mijn' knecht dan icker achter fitt.
34- NOC H.
HPWeeBeeften en een'Beeft, die die twee dwingen moet
A En fomtijds niet en kan, en veeltijds niet en doet
Dan wat niet hem en luft, maer hem en die twee beeften -
Dievolghick, enmaeckmydenminften, haerdemeeften
Waerom ? 'k fitt in een' Coets, dat 's Aenfien, en Gemack'
Het Aenfien heet ick wind j 't Gemack is maer een dack
Voor wind en regen: maer een Hoed, een lapp van Laken
En twee goe' Schoenen zijn onkoftelicker daken >
Die voer ickdaerickwill, en, waer ick wend of keer
Sy decken my niet min als 't koftelickeleer.
Ta, maer ghy draeght uw pack, en't mijn light in den wagen-
Wel, moet ghy niet wel Coets, Coetfier en Paerden dragen ?
3J- NOC H.
VJEnfliepeens in een'Coets j nu waecktm'erin : maer waken
^ * En 't flapen in die Coets zijn feer gelijcke faken.
                   '
?6. NOC H.
\A Et Coets en Paerden zijn de ftraten overvolt •
Den Haegh fok, den Haegh rolt, den Haegh hok, den
Haeghdolt.
                                             °          '
37- NOC H.
JVf Y Jufte weI te vraêen»
XT1-Hoe 't oude lie'n verftaen
Dat fy noyt jongh en fagen ?
t Schijnt wy van voren aen
Weer moeten leeren gaen j
wy komen op ons dagen,
En gaen als kinderen elckin fijn'RoIlewagen.
38. NOCH.
-ocr page 37-
Sneldicht.                           ac
38. NOC H.
MEn reed eens en men reisd', en 't was een ongemack,
Daer een fijn' lendenen noodfakelick in brack:
Nu rijdtm' en men reift niet > of rijdt men om te reifen,
Men reifl: maer in den Haegh. Hoe konnen \vy 't bepeifen ?
Als ick dit ilepende geftraetilijp fie rondom,
My dunckt ick in den ringh van een' Rosmolen kom,
3j>, NOCH.
't '"7 Y krancken, het zy ftercken •,
^Half wegen is men moe:
Eens trad men na de Kercken,
Nu fitten wy'er na toe.
40.    NOC H,
l^En kan twee voeten licht verfetten fonder pijn,
•*'■*-■'En men verfitt twee billen:
Als w' eens weer fullen willen                                         sên. ^uu
Dat niemant nu en will, fal't ons vergeten zijn.               SS'*'*
41.    NOC H.
\T 7At dunckt u, li'en van fchick, fal'tfpeeltje kunnen due-
* * ren,
Daer Tijd en Geld aen gaet meer dand'er moet, of magh ?
             „**« «ƒ*,.
Ick meen Ja; waer 't alleen het rad van Avond-uren -,                      */«»«•«»»«.
Maer 't zijn de raderen van heel den le'gen dagh.                             Mart.
41. NOC H.
't TSuytmet Scheveningh, en all fijn wonder oud:
*Zijn daer noch Liefhebbers die na wat vreemders vragen,
Sy gaen maer om en om en weer om 't Haeghfch Voorhout,
Daer komt het niet eens aen op eenen Mallen Wagen.
43. NOC H.
X L -faegh ick fware boeten
"** Op vreughd van wand'len ftaeji j
Ick-wouw niet rijden moeten
Om 't gaen te laten gaen:
'kEn hoef geen vier paer voeten ,
Kan ick met twee beftaen.
ei             44. CO-
-ocr page 38-
5$                          XIII. Boe c k.
44. C O M E D I E.
MEn bant hetCamerfpelten land'uyt, alseen'fonde,
Die fwacke fondaren tot meerder fonde ruy t:
Ick ftraf de Wetten niet ; maer als het aen my ftonde,
Ick bande't Keuckenfpel en't Kelderfpcl vooruyt.
45-. C O R A L.
BEfchaemde Peerlen zijn Coralen, en niet vals,
Om dat mens'hangen fietaen een'Boerinnen hals.
4<J. C O U SSEBAND.
IN Holland is *t genoegh, een goed paer Coufïèbanden:
Maer hadd ick 't fchicken vry,
Ick fchicktender voortaen ( ick meen in warme landen}
Voor alle Mannen twee, en voor veel' Vrouwen dry.
47.    DAN S.
PiOorluchte Koningen, die aerdfcheGodenheett,
*-^Ghy zijt d'almachtighfte, lbo ghy niet beter weet:
Maer houdt het my te goed'} ick weet noch grooter Hanflèn ^
Speel-lieden, die u felfs doen naer haer' pijpen danflen.
48.    D E U R.
P\Trckfey, 't gat was de Deur, Pierfey, hetwasdeplanckj
-*-^En maeckten my het Hoofd met kijven kroes en kranck:
Swijght, feid' ick op het left, wat fal ons hier gebeuren 5
Zij n een planck en een gat te famen niet twee Deuren ?
49.. DIAMANT.
TTT At is het daerw'ons Geld foo dertel aen vermallen ?
*** Nietals de klaerfte fteen, of't hardfteglas van allen.
fo. D O O D;
GE wiss, de Dood is licht, foos' om verdragen is y
JfT'onverdraegelick, s'is kort; dat's oock gewiss.
Si. DOODK IS T.
MAgh.m' hem de moeyt niet wel bedancken ».,
Van uy t de wiegh tot dat men fterft,
Voor all den Buyt die m' endlick erft,
Een fhickje Lijnwaeds en vier plancken ?
<fU D R O O M E N.
Ett toch eens op de menfchen:;
A-^Wie foufe fotter wenfchen ?.
-ocr page 39-
Sneldicht.                           j»r
Sy hebben wat gedacht
All flaepende by nacht
(Want droomen zijn gedachten}
Niet waerd datm'er om lachten -,
Dat druckens' in haer hert,
Daer gaen fy mé ter Mert,
En venten voor goe'Waeren
Die 't noyt en zijn, noch waeren j
Hoe haer gedachten gaen,
Als d'oogen open ftaen
En all' de finnen waken,
En fchijht haer niet te raken:
Als menfch geen menfch en is,
En taft men, fchijnt, noyt missj,
's Nachts, als wy niet en weten,
Gaen gecken voor Propheten j
's Daeghs, als men hoort en fier*
Is dencken min als niet.
Wat dunckt u van de menfchen,,
Soudt ghyfe fotter wenfchen ?
5-5. NOC H.
1
Ckdenck 's daeghs of kik droomd', kk droom's nachts of ic&
faegh,
Waer 't 's nachts foo doncker niet, en niet foo licht by daegh j
'k Sagh qualick uyc den droom van defen droom te komen,
Of mijn droom dencken is, of mijn' gedachten droomen.
54- DR U C K ER Y E.
£* Aet Haerlem en gaet Mentsnoeh even vinnigh aen>,v
Om wie van béiden eerft de letter-pers doen gaen,
En ftaende letters heeft doen rollen of fy liepen h
Wat! fprack ick, foo fy my tot overfeghsman riepen, .
Ick feid' haer lichtelick, Ghy kijft uw voordeel miss j
Kijft niet waer, maer waer niet de kunft gevonden is:
'cis waer, fints dat fy't is, ge.efts' ons veel goeds te lefen:
Macr, waerfe noyt geweeft, wat foud'er quaeds niet wefen lr
&. D U Y N E N.'
Es Heeren goedhei t blij cktaen elcken Duyn fijn' topp;
Sout Water roert witt Sand ■, de ftormen waeyen 't op >
£ $..                             Daer-
-ocr page 40-
38                           XIII. B o e c k.
Daer zoo' noch flijck en holp, noch geen geweld van delven,
Heeft God de Zee belaft, Gaet en bedijckt u felven.
'si E M E R A U D.
E
En letterken of twee fchortaen den Emeraud >
Dat groen is, en groen blijft, hiet beter, Nemmer oud.
' V7. ey;
'k Tl Eb maer een Ey geflorpt: hoe maeckt het my foo fact ?
*-"*-Een Ey is, ofm' een Hoen door een verklein-glas at.
?8. F L ES C H.
D!
rck, lett op defe less;
't Moet vloeyen;, of 't moet ebben j
Men kan 't niet t'famen hebben:
Altijd een' volle FïeCch ,
Altijd een' holle tefch.
- j yp. NOCH.
JAnfagheen'Flefchvoll.Wijnsj enfeymetluft, het was
Een rijpe druy ven-bess door een Vergroot-gelas.
60'. GALG H.
H!
t magh wel Galligh heeten,
■ Seid' een verwefen bloed,
Die't Recht, het vonniss van fijn' ftroppen-dood liet weten >
Hét fcheelt foo veel van Soet,
Als Gall van Suycker doet.
61. G E E S S E L I N G H.
\ A Ên bond Jan hand en voet aen feker paeltje vaft;
•*"■* Dat nam hy qualick, want hy was op Rijs tegaft:
HeerSchouteth, feid'hy, fiètditzijnteherdekanflèn,
Datghy de menfchen bindt dieghy beveelt te danflèn.
6%. GEL D.
"p\Ie Geld heeft heeft geweld: ick meen het woordje, g'weld,
■*-^.
               Gekrompen is tot Geld.
63. GEL DS ACK,
A/f Yquameen fack met Geld , dien Pieterfou betalen,
-^•*Ey,feid' hy, ftaet watftill,ickfal hem foogaen halen.
Mits bracht hy my een' fack, en dry groot, wel gerelt :
Ick was verr' van voldaen , en 't was een fack, met Geld.
64. GLAS.
-ocr page 41-
......                                                                               .........                                             ■ ■                                                       ""...........                                                    ;■■■.......
Sneldicht.                           ^
6\. G L A S.
LOoft my een' luye hand, en raeck ick foo in d'ass,
Soo en verdwijn ick niet -, ick word maer wat ick was.
6$. NOC H.
Clethoedoorfchijnighis't, hoe verweloos, hoelocht:
^Is't niet een handje-voll in 't vier-bevrofen locht ?
66. H E M E L S C H E GLOBE.. >
"ï~"\En Hemel op der aerd en is geen'kleine faeck:
*-*
              Ja'twaerhetvollvermaeckj
En elck foud't hier wel herden,
Gelijck 't den eerflen is, waer het foo wel den derden.
67. AERDSCHE GLOBE.
\ T 7 At lett Copernicus, waerom foud' hy 't niet winnen ?
* * Een draeyend' Aerdenkloot en was geen quaed verfinnen:
Het magh wel waerheit zijn: en neemt het logen was,
't Verfinnen van den draey komt hier altoos te pass.
62.' GOUD.
TC N waer 't niet om 't gerief van ruylen en van koop en,
■*-' Wat lufte my de moeyt van Goud op een te hoopen ?
Mijn'maeghen magh het niet; 'tis al te hard en kout:
En, is't maer om den blinck, foo wint het Klatergoud.
69. NOC H.
TO En Kaelis gaf gewiss den naemvan Sonnaen'tGoudj
■'--'Het blinckt en het verwarmt veel meer als Turf en Hout.
70. G R A E D B O O G H.
T"\E vrome lieden ftaen als fterren die men fchiet:
Men dreightfe wel van verre •,
Maer de gefchoten fterre,
Noch de gelafterd' eer en raeckt dat fchieten niet.
71. H A M E R.
TC En kort woord, fnell en feil gefproken, heeft meer kracht,
rr* Dan een langh fwaer bericht, dat flaep'righ uyt gefeght werdt:
Een kleinen Hamer, fnell gedreven, heeft meer macht
Dan een fwaer Yfer, dat maer op den bout geleght werdt.
7*. H A N D - D W E I L.
X%TAfcht, Judas kind, en plaften drooght uw' natte handen j
vv Hetvellevuylgaet af, maernoythetvuylvan fchanden.
Daer
-ocr page 42-
g*                          XIII Boe c k.
Daer is een klevend vuy 1, dat mé will in het graf;
Het Bloed en Woecker-vuy 1; dat veeght geen hand-d wcil a£
7?. HANDSCHOENEN.
DE befte Snyders zijn die onfe handen fchoenen:
Als d'andere fbo dé'en, ick fouder mé verfoencn :
Maer flaet de broecken gae, de rocken, en van als,
Is eenighdinghfoofott, fbot'onpas enfoovals?
Wegh met de vuyligheit; de wett hoorts' uy t te boenen,
En keuren voor een' wett het naeft aen Gods fatf benen.
74.. HASPEL.
C Iet eens hoe den hafpel pocht
^Metden arbeid vari goe handen f
Su leken ydelen gedrocht
Vindt men meeft in alle Landen :
Veel in 't Hof, veel in de Kerck
Pronckt men met een anders werek.
75". HYPOCRA S.
"ïYTAs'tHeerHippocratesfijn werek, diefoetedranck,
** Die gecanneelde Gall ? ick foudt'erfchierjLiyt proeven :
't Is konftigh aengeleght> die daer dry dagen lanck
Sijn' maegh met hadd géterght, fbu licht den vierden hoeven,
Een' Heer Hippocrates, ofdry vier fulcke boeven.
7<J. HONIG H.
TTEtïbtfte van all 't fott is 't menfchelick gegiss;
•*- -*Hetfoetfte van all't (bet weet niemand wat het is.
77.    HOE D.
DEn Hoed is 't noodighfte bedecken onfes lijft:
Maer Mans, fchij nt, weten 't niet: ick houd het met de Wijfsj
Dieftaen haer' mutfen vaft: wy konnen niemantmoeten,
Dekapp moet van 't gebint: men magh maer bloods hoofdsgroe-
ten.
'k Sou w feggen, foechï laetftaen, all waerick maer een'Luys,
Laetftaen, is'tmogelick; wat doet het dack van'thuys?
78.    NOCH.
/^Roetgeerne, Kinderen: indienghy 'tnietendoet,
^Licht maecktg' een vyand, om't niet lichten van een' Hoet.
7% INT-
-4
-ocr page 43-
Sneldicht.
79. INTPOTT,
Eel' bruyne kindertjenszijn uytmijn' Buyck geboren,
+1
V
Die vele naer mijn' dood noch fullen fien en hooren
lek roeme wel te recht, ickbend'er Moer af; maer,
Alleen en koft ick't niet > mijn meefter is haer Vaer.
80. KAM M.
d:
er fprack een' Luys (in luyfen tael)
Goe'n nachtgoehuyfingh, voeren mael •
Wy mogen hier niet langer aefen ■,
De menfehen werden ons te fnood;
Veel' honden, feitmen, is der hafèn,
Veel tanden zijn der luyfen dood.
                           <
81. KAN.
LEtt eens op droncken Jorden,
Nu de Wijn opwaerts is, hoe dat hy elcke hand
In elcke zijde plant,
Als hadd hy fich te gorden:
Hy heeft foo wel gekant,
Hy is een' Kann, hy is een dobb'le Kann geworden.
8x. K E E R S.
T^En Booswicht ftervende magh als een' keers uytgaen :
•*--' En dan is 't oock met hem, maer niet met ons gedaen:
Langh hooren wy 't gerucht van fijn vuyl leven klincken,
Sijn' uy tgegaene keers blijft in de pijp ftaen ftincken.
89. NOC H.
ICk weet geen dingh een menfeh gelijcker als een' keers,
Een levend' vlammeken i« een' dood' hand-voll fmeers.
84.. KERCK.
TTT At werdter Houts en Steens verhackelt en Verhouwen,
* V
                  Om eene Kerck te bouwen!
Ick weet .een beter en onkoftelicker werek:
Dry in Gods naem vergaert, ja een hert, is een'Kerck.
8f. KELDER.
WYn komt van onder d'aerd -, die hem naer fijnen aerd
Wil houden wel bewaert,
Breng'hem weer onder d'aerd.
II. Deel.                            F            86. NOCH.
-ocr page 44-
4,j                           XIII. B o e c k.
8<J. NOC H.
E En dronckaerd ftierf getrooft, mits hy een' hoorde fèggen,
Hy foud' in geen flecht Graf, maer in een' kelder leggen.
87. KLADSCHILDERS £ S E L.
ALs ick het elders faegh, ick fbu verfchricken moeten >
Twee Efels maken hier niet meer uy t als vijf voeten.
88. K L O C K.
E!
n Vereken en een'Kloek, feghtPieter, en met reden,
'En geven geen' geluyd, dan als 't haer yemant verght,
Geflingert en geterght.
Sijn Wijf, fijn Vereken, fijn' quae Teef in menfchen leden,
Sijn Huys-klock maeckt gerucht, all laetmenfe met vreden.
89. KOFFER-STOEL.
1Z" Eesfagh fijn'Landvrouw metgemoe,
■*•*" Soos' opftond en dé' 't deckfel toe:
Kijck, feid'hy, kijcktoch defeJoffers;
Hoe gaet dat? kackens'in haer'koffers ?
90. LADDER.
/"^Hy, gierige van Geld, ghy, gierige van Eer,
^•^Neempt defe fporten vvaer, indien ghy wilt gedijen.
Met overgroote haeft kan yemand fich verfchrijen -,
Waer dat men henen will, de Leers leer is goe leer;
Met trappen raeckt men hoogh, en langhfaem gaet men veer.
<jr. LAERSEN.
TT Oe dient fich menfchen lift van allerhande dingen?
■*■ -* Men kruypt in't doode beeft: om't levende te dwingen.
92. LEPEL.
ï" TEtis een groot geriefvoorTanden Tongh en Keel,
•*- *Een langh holl vierendeel van een rond in een'heel.
93. L I N I A E L.
O Laet all' uw' Boecken op, geleerde Lie'n; hoe ftaet'er>
'-'Het eerfte Liniael waer wierdt het naer gerecht ?
't Is nergens uy tgedruckt ? Hoort wat de Reden feght,
Of naer een hangend Lood, of naer een liggend Water.
94.. L U Y T.
TCk wenfehte wel eensjes een' Luytin mijn' armen,
* Met fnaeren van fommige Vrouwtjens haer'darmen >
Want, maeckt fchapen ingewand fulcken gebaer,
Denckt of het van onfe Peet Annetje waer,
Hoe
-ocr page 45-
Sneldicht.                            j ,
Hoefou datdingh fnappen, en fnerpen en fnarrea !
Hetleeckweleen'Luyt; maer het waer een Gitarren.
$>?. MAE N.
*k "M[ Eem een flecht Prediker fijn' befte leeringh leene:
*-^ Wat fcheelt het, offe my vantwe'enkomtofvan eene?
Wat fcheelt het of de Maen haer' eigen ft raele n bie',
Of van de Sonn geleent, als icker wel by fie ?
96. M EL C K.
O!
w'lieden werden kinds in allerhande wefen -,
Melck was haer eerfte fpijs, Melck will de lefte wefen.
97.    MESS.
'k fjOuw veel van Snédigh Dicht, dat my dicht't mijne geeft:
•*--* Maer fteken gaen in 't oogh, of in 't hert, foo fy 't raken:
Kom, Dichters, willen wy den and'ren wat vermaken?
Een fneetje met een Mefch dat geen' quae' punt en heeft.
98.    MIST.
E Lek klaegden van denMift,elck wouw om klaer weer wenfehen:
Ey, (cid' ick, blinde menfehen,
Wat dat ghy wenfehen mooght, uw' wenfehen is gemift,
Hoe klaer Gods weder is, wy wand'len in den mift.
99.    MOLEN.
D1
Molen heeft voor wind en 't waeyt voor in fijn laken,
En altijd foeckthy 't foo: 't gaet als een Raedfel fchier:
Den een' fijn ongemack den and'ren fijn vermaken}
Hadd een fchip foo voorwind, het zeilden over ftier.
100.    NOCH.
A Ntoni light en maelt, en maelt de Stadt rondom,
■£"* Als of hy befigh waer > ick vind hem, waer ick kom,
Wind breken fonder vrught: Is 't dollen of is 't dolen,
Of is het alle bey ? Ick houd het met den Molen;
Die breeckt geen' wind vergeeffch -, hy maelt, en weet waerom.
101.    M O M M.
H
Eer Oom moght niet als Momm:
1 Ickvraeghden kern, waerom?
Foey, Pharo, fey de Pater j
Heel klein bier is half water:
Maer keert Momom end om j
't Is voor en achter Mom.
F 2            102. MOSTAERT.
-ocr page 46-
44,                          XIII. B o e c k.
ïosu MOSTAERT.
SOo fcberp van fmaeck, foo foet van name f
Sprack Wernert, ey, hoegaetdat t'fame?
'k Weet niet hoe't andere verftaen,
lek proev'er niet Moft-aerdighs aen.
10?. MOUSCHES.
WAcht u voor plaefterkensdaer geen Zeer onder fitt,
Betreckelicke jeughd: 't is feker dat fy liegen:
Maerfulcke logen ftrecktom u niette bedriegen.
Sy feggen, foo ghy u vergaept aen rood en witt,
Dat gh' uw vertrouwen fielt als op een hand voll vliegen.
io+. MUSKET.
Die liever Mufcus rieckt als 't roockende Muskett,
Heeft in 't Veld niet te doen, en dient beft in 't Salett.
105. M U Y L.
ICk magh geen' Vrouwen fien flofkouflèn met haer' muylen;
My dunckt het is genoegh dat fy van boven muylen.
106. NAEYKUSSEN.
ICk fegg het recht de naem voor fulcken ftudie waer,
Alsm'eenNaeykuiTen noemd' een'Vrouwen-leflenaer.
107. N A E L D E.
SPitfe Naelden gaen wel door j
Scherpe reden gaen wel voor :
Als men maer eens't gat gemaeckt heeft
Daer de naelde door gekraeckt heeft,
Volght wel lichtelick de draed,
't Zy van Naed, het zy van Praet.
ic8. NARRESLEDE.
HEtPaerd en is niet geck of't fchoon de kapp hier draeght;,
De Mann is't, die het jaeght}
En 't fpel gaet averechts: dus wild ick het verftellen :
Als het Paerd fitten koft, ick fetten 't in de Slé,
En den geck in lijn Sté >
Behangen met de bellen.
109. NOCH.
"]P|E Narre-bellen die 'ck de ftraeten langhs hoor gaen ,
■*-'
              Staen my niet quaiick aen:
'kWouw
.,-
-ocr page 47-
Sneldicht.                          xj
'k Wouw all' de Narren fbo haer' bellen met haer brachten 5
Soomochtm'erflchvoor wachten.
iio. NOCH.
Cletghy dien Narr wel op fijn' Slé ?
^Hy rijdt j fchijnt j maer hy loopter mé.
ui. NOCH.
T G k vond Jan als een' Narr ftaegh op de Narrefleê,
•* En ftrafte dat hy foo geduerigh lagh en reê:
Hy fei, 't en was niet waer; hy fat het maer en deê.
112. OLIE.
T Aet u ae Litt're Oly v in 't bijten niet ontftellen ;
■*-i
                  Daer fteeckt fbet' Oly in:
Laet u de fcherpe less in 't prediken niet quellen :
Siet op den (beten finn j
Daer fteeckt Ziel-oly in, die des' haer' vuylfte deelen ,
Soo foet als bij tende, kan fuy veren en heelen. •
113. ONTHOOFDINGH.
't Or Y of 't fbo weien moft, ofdatdekunft vervalft was,
^^Ick fagh een mann fijn' kopp tot aen de fchouders af:
'tGingh voor een enckele, maer 'twaseen'dobb'leftraff.
En dat hy eens onthooft, en dat hy eens onthalft was.
114. GOUDEN OORLEPEL.
TTEt Goud voeght min noch meer om ooren uy t te vagen f
•*-•*• Als een' Vergulde Vorckom MefTieuyt te dragen.
115. ORGEL.
HEt menfch-gelijck geluyd van pijpen fbet en fterck
Is wel en flichtelick te befigen op aerde :
Is'tmaer vermakelick, en vreughd fijn'hooghffe waerde,
Wat doet het in de Kerck ?
116. P A N N.
TZ* Eer om u Eyerpann, of breecktle van haer' fteel;
■**^" 't is voor Diogenes fijn' huysraéd eren veel.
117. PASSER.
TJ* En PafTer was wel eer hy menfchén ongehoort >
■*-'Maer noytnier ongefkn : dat kan fkhfëlfs bewijfen,
Aen fotten en aen wijfen:
All wat twee been en heeft is Paffer van geboort. .
F $                 118. PECK-
-ocr page 48-
4,6                            XIII. Boeck.
118. PECK-TURCK.
BLoedgierigh ben ick niet: maer waren turcken Turcken,
Van die moorddadige die 't Chriftendom verfnurcken,
En dat ick s'aen mijn' haerd, ofin mijn'Fackel hadd,
Conftantinopolen waer haefteen leêge Stadt.
ii9. S.CHUYT-PE ERDEN.
"11J Aer van den Haegh te Delft een Meertje woeft en wijd,
** Daer ftond een zeiltje by, en wyluy waren 't quijt,
't Suer ambacht dat ons nu de borfl: knelt en de ruggen :
Wat is't een vuylevond, fmall water en veel'bruggen !
i-lq. PEE R L E N.
'kTlTEnfcht' om «geen aerdfche Goed , had ick maer in mijiH
          Tuyntjens
Een ftruyckje twee of dry van fulcke Zee-ayuyntjens.
>■'< ixi. PENN,
TN 't leven vlooghickfiïeil; dood zijnde doen ick mé
•*
               All wat ick levend' dé:
Maer, als ick niet fal liegen,
Doe deed ick andere -, nu doen my and're vliegen.
»i. PENNEMESS.
DAt my all' d*ea:e kom', waer wat te hoogh genomen,
Schoon ick vooffnijder ben
Van alle letterkonft: daer 's wel wat fcherps gekomen
Oockuyt een' ftompe Penn.
ii3- P E P E R.
ALs Peper, binnen heet, enbuyten qualicklauw,
■*•* Soo is een fcherp Gedicht, tot datmer 't vier uyt knauw'.
124.. PILLEN.
TT7" At quellen Jan die pillen ! feker
W Hy heeft de fch ... van d'Apotheker.
115. NOCH.
TCklaet den gierighften vergaeren wat hy kan,
■* Ick laet hem Ipaeren tot het fchrapfe! van de pann j
My dunckt, hy hadd den prijs die, om geen Goud te ipillen,
't Verguld, uyt fuynigheit, fouw fchrappen van fijn' Pillen.
126, NOCH.
-ocr page 49-
Sn e i/ d i c w ?.                          -A-f-
iz6. NOCH.
E En Gauwdief wel gekleedt in een goed huys geflopen,
Rooft wat hy rooven kan van 's Meefters befte goed.
Vergulde pillen doen gelijck de Gauwdief doet;
Doch rooven maer het quaed, en laten't goede loopen.
Do£toren feggen't; ja, maerick en kan 't maer hopen.
1*7, P I S P O T T.
E En Pispott is gerief by nood, meer als een Vispott:
Wat of hem letten moght,
Die 't fpreeckwoord eerft bedocht?
'k En vond mijn leven noch geen' moeyelkken pispott.
128. PISTOL £ N.
piftoolfcheelt van Piftool > en, na fy fomtijds fcheeïen,
* Houd' ick wel eens foo veel van halven als van heelen.
izp. POOCK,
r^E menfchen kort van hoofd dient beter vet dat buygh.,>
■*-/ Hoe handiger geweer, hoe forgejicker tuygè. ;
130. POORT. ■
O En Voorpoort is een dingh dat nieten fchijnt t'ontbeeren':
■^Maer, feyKlaes, metverlofvan Vrouwenen van Heeren»
Doftoren waren langh in gejd-gebreckgefmoört >
Had ons God niet verfïen elck met een' achterpoort.
ïiï. P P E E C K S T O E L.
't TS een' gelijckeniss die 'ck ernftelick verfïer;
-*My dunckt de Preeckftoel is een heilige mortier;
De ftamper de Mann Gods, die 's Hemels fpecerijen
Soo fijn floot, dat de reuckgoe zielen kan verblijen,
EnGodfelf. en, datnoyt alshiergefienenwerdt,
Hy ftamptfe met fijn'Tongh, fijn' Herfs'nen en fijn Hert.
%iu RAD.
MEn gingh een' boofen bloed de lefte van fijn' ueren
Op een Rad doen befueren:
Ey 3 riep hy, als hy 't fagh,
Ick hebb foo veel gehoort van 't Rad van Avonturen,
Of dit het wefen magh ?
133. RAPIER.
CLijptgeen bloed-gierigh Staelopyemandfijn verfeer j
^Die 't C hriftelick verftaet Geweer is maer geweer.
134. RASYN.
-ocr page 50-
4$                          XIII. B o E c k.
134.. RASY N.
DE rimpelende Druyv werd oudt en liefFelick:
Gingh 't met de Vrouwtjens foo, wat waer't gerieffelick?
i3jr. R I N G H.
/^Eboeyde Vingeren in Ringen vijf of fes,
^^Dieguldeflavernyftreckt recht als voor een' ftatie.
Als 't ons een ander dé, wy trocken 't in process;
Nu gaenw' in hechtenis by will'ge condemnatie.
136. ROBYN.
ICk field' een Boer te vre'en, en noemden een' Robijn
Een droppeltjën wat hert bevrofen van Roo wijn.
,137. ROEMSTEECK.
ROemfteken heet het fpel-,'t en magh geen Roomfteeck heeten;
Room fleken in goed Duytfchis, vette boter eten.
138.    NOCH.
GEen mënich als merifch,geen Ey als Ey,geen Bloem als Bloem,
In all' Gods Schepfelen geen' twee gelijck van wefen ;.
Een'flechte Roemfteeckfter fou Moer Nature wefen •,
'k&aet ftaen een' dobbelen, s'en heeft noyt enckel Roem.* i
139.    ROER.
DEn Krijgliskrïecht voeght het wel, den Jager ftaet het vry •,
lek roer geen Roerj wat roert het my ?
J a ■ 14.0. ROOM.
T/~Omt Roomen niet van Room? 'ten fchijnt niet all uyt>ntiss:
■"* Daer all de Werelds Room fchier binnen Roomen is.
\ r r+r. JELQ O S - -.WA T ER.                  ?Q
'tT£
1?
waer, feideen Matroos,             .              -
"•MaeyblooftgeHjck een'Roos,
Wan t s' heeft haer yoll gedroiicken.
En fiet de Roos ftacn p'roncken $
Ickmeens'heeft grpote piss :
Dan, ko mt, gh' ee n 1 ut tj e 1 a ter,
Lett op de Roos haer water,
En of't Roos-water is.
, ip.:'S A C K.
Y^Aergaetallveelgcriefsineen'fack, feghtghy, Jas:
-*-■''Maer, zijt ghy Van den aerd als u w Heer vader was,
En hoort'er.Hoerea en Gauwdieven wat geloofs in,
Tot uwent gaet'er veel geriefs en veel geroofsin.
14.3. SAND-
-ocr page 51-
Sneldicht.
\9
143. sandlooper.
TTYIck Water en dunn Sand zijn even driftigh fchier,
J-« Veel driftiger de Locht, noch driftiger het Vier,
Noch driftiger de Tijd, die wy foo weinigh achten,
Het allerdriftighfte, de menfchen haer' Gedachten :
Maer, denckenfy niet goeds, ofdenckens'ydelheit,
De Tijd fal 't winnen j denckt met haefl: aen d'Eeuwighcit. \
144- NOCH.
n\ E tijden waren boos, en zijn 't, en fullen 't wefen ;
■*-^'kSie geen'veranderingh ter wereld voorde hand :
Keert om uw Tijd-gelas; het fchijnt wat een niew wefen,
Maer 't loopt gelijck het liep, en 't is all 't felve fand.
14?. SALETT.
E En woorden-futfelaer docht het heel wel te weten,
Diefei, Salett beduydtdatm'in't/alettfaleten.
146.    SCHAEC-KBERD.
DE gantfche Wereld is een Schaeckfpel van veel' ftuckcn,
Daer fpeelt men overhands, dan qualick, en dan wel j
En ick vind voor mij n hoofd foo veel fpels in dat fpel,
Datm' over de Copy niet eens en luft te bucken.
147.    SCHAECKSPEL.
VErwarde voddery, fwaermoedige vermaken >
Is Tijd foo dier'en dingh, lbo driftigh en foo fnell ï
Wegh met de malle kunft van tijd verdrijvend' fpel -r
'k Will my mijn leven noch ontvoeren, nochontfchaken.
148. S.C H A E T S.
DE befte rijder valt, daer voor hem maer een ftroo'n is j
Soo lett het minfte leed die 't gladde pad gewoon is.
149. NOCH.
't QChaets-yfer isfoo fmall, 'ten fchijnt geen'ganghbaer'waen
*^ Nochtans, als 't Reden ftiert3 fiet hoe 't in onfe macht is:
Maer neemt de Reden wegh, foo 't by dranck of by Nacht is,
Men foud'er niet op ftaen als 't fes mael breeder waer.
150. OOST-INDISCHE SCHEPEN.
Slet watter volck van Kruyd will blofen,
Hier en heel verr'van hier ontrent:
Men moet het laden, fou men 't lofen,
Voor foo veel keelen foo gewent,
II. Deel
                                        G                   Zijn
-ocr page 52-
ƒ0                                 XIII. B O E C K.
Zijn wy niet qualick uy tgekofen;
Tot fulcke TaPlen Tonder end
Behooren fulcke Peper-doofen.
iji. SCHIETEN.
"f T T Eeft op een' less verdacht, die u geneert met fchieten,
▼V Verr'lchieté moogtgy wel; maernoyt moogtgy verfchieten,
Of 't werck foud u ontfchieren.
ija. SCHERMEN.
1 Ck gun u bey 't vermaeck en d'oeffeningh van Schermen >
-*■ 'kMagh lijdendatghy 't weet, hoe een fich konftigh weert:
Maer, S'onen, als ghy 't wel en door-wel hebt geleert,
Onthoudt dit by den naem; 't is maer konft van befchermen.
153. SCHILDER Y.
T*\E befte Schildery weet ick geen naem te geven,
*-" Als een' waenwatige verfchaduwingh van 't leven :
Wiltghy haer'deughd verftaen ? treedtin den Sonne-fchijn,
En iiet wat fchaduwen van 't fchoonfte leven zijn.
154. NOC H.
^Een levendigh Pinceel en kan 't by 't leven haelen :
All quam Apelles weer,
En hondertand'remeer;
All rnenfchen mijmeringh , die niet endoen alsdvvaelen :
Met reden noemen fy 't 111 't hooge Duytfch-Land, Maelen.
ij)-. SCHIP.
TjOe fwack is rnenfchen macht, en hoeoneindigh Gods!
•*- -*In Zee light dit Gebouwgelijckeen houten Rots.
En all hetgrootft geweld van handen wederftaet het:
Als't lichtfte datXjodfchicp Cde wind^ maer blaeft, foo gaet het.
it<5. NOCH.
T^ En HaeghfcheJoffers hoofd, dry uren langh gehult,
-■^-'Ten breedften wijtgeftelt, gevlochten engekrult,
Schijnt by een zeilend fchip niet qualick vergeleken,
Met touw en takelingh en Vlaggen uytgeftreken :
Maer de gelijckeniss gaet over een'zy miss,
Dat dat moyen onnutt, ditmoyendienftighis.
1*7. SCHOEN.
T S Handfchoen fuy ver Duytfch, als wy niet beter weten,
•* Soo maghick wel met rechteen' fchoen een' Voet-want heeten.
iï8. NOCH.
-ocr page 53-
Sneldicht.                           p
158. NOCH.
DE mode van de Schoen is 't grouwelickft beftaen
Van allemoden die Gods vormen tegen gaen.
Dan daer is recht in ?t Land: wy doenfedat wy moeten}
Wy tredenfe met voeten.
,59. VOET EN HAND-SCHOENEN.
HAdd Jan fijn' Handfchoenen fijn' voeten aengepaft,
Enbey fijn'fchoenen bey fijn' handen , dicht en vaft:
De lucht van d'eene föu w ons' neufen min verveelen,
En d'ander' ongelijck min krabbelen, min fteelen.
160. SC HOEN- LINT.
1" Int is goe' waer, daer 't bindt: maer daer het niet en bindt,
*-Jlck bid u, Jonckertjens, wat doet ghy met het lint?
161. GEDECKTE SCHUYT.
TS 't niet een' doodkifl ? neen 't 5 daer val t noch niet te erven;
-■■'t En is noch maer een' kift voll fwacke die gaen flerven.
i6z. SECREET.
\T 7 Aer voordient eigentlick een heimelickgemack?
**
                  Voorheim'lickongemack.
165. SERVET.
\ M En vraeght my nu en dan, van waer het woord Servett is ?
■*-'■*•                    Heel wel en weet ick niet -
Wat het voor noen bediedt:
Naermiddagh is 't een dingh dat feer vuy 1 en feer vett is.
164. S I L V E R.
'k\ 7Erftaeniet, feghtAndries, wat dat men light en kout,
* Dat Silver altoos lighft. Goud altoos fwaerft moet wegen:
De regel gaet niet vaft, of ick weegh niet ter degen:
Mijn Silver weeghtaltoos veel fwaerder als mijn Goud.
itfy. S L A E P.
C Iet wat een' doode vreughd de vreughd is die men raept,
*~* Wanneer men alle daegh eens fterven gaet, en flaept;
't Sal my te nacht wel gaen, die gifllngh kan ick maken
By 't (and in d'oogen en wat gaepens: ja noch meer;
Hetginghmy wel te nacht, ickvoelhct aen't ontwaken;
Maer dat 't my 's nachts wel gaet en voel ick nimmermeer.
166. SLAEPMUTS.
ALs ick den arbeit weegh,
Die'ckin mijn droomen pleegh,
G 2                           Weet
-ocr page 54-
•f*                           XIII. B O fi C K.
Weet ick niet t'onderfcheiden,
Welck ick te recht van beiden
Het befighft heeten moet,
Mijn' Slaepmuts of mijn' Hoed.
167. SLEUTEL.
TCk kan wel in een deur en uyt een deur geraken
■*Maer'tfcheelt, of 't met geweld gefch iet, ofmetgemoe,
En of ick flot en klinck en grendelen doe kraken,
Of dat ick 't met beleid van ileutel-pijpen doe.
Betrouwt men u bewind van groot of kleyne faken,
Siet wat ghy niet alleen te weegh brenght, maer oock hoe.
168. SLYPSTEEN.
]P\E Slijpfteen neffens 't Mess en flijt niet •, tegen 't Mess
■*-^Gewreven maeckthy't fcherp. Neel, houdt dit voor een'less:
Ghy moet my met geweld weerftaen en wederfpreken,
Om mijn'genegenthéit tefcherpen en t'ontfteken:
Hebt ghy geen lacchens luft, biedt my geen' tegen weer;
Ghy hebt geen nood van 't .Mess, leght maer den Slijpfteen neer
i69. SNELDICHT.
\ 7"R.aeght ghy wat Sneldicht voor een Dicht is?
*   Het is een Dicht dat fnell en dicht is. ,
170. s O C K.
OEdencktniet wat men will, maer wat men hebben moet:
*-* Een' Sock is eigentlick een Neusdbeck van een' Voet.
• i7r. S O N N.
\T7 Aer 't Schepfel en die 't fchiep tot eener tijd te noemen-,
* * Van alle wonderen die Menfchen mond kan noemen
En zijn noy t hooger twee verfchenen noch gedocht
Als Gods Söon in het vleefch, en Gods Sonn in de locht.
172. S O U T V A T.
"C1 En fnell, gefouten Dicht, dat wijfelie'n vermaeckt,
•^En is geen'fpijfe die gemeene tongen fmaeckt:
Doorfouttuw' redenen ■, 't volck weet min als een Soutvat j.
Van hondert Leferen niet een die 't rechte Sout vatt.
173. SPIEGEL.
T~"\E Narr Narciflus wasgeluckigh in lijn'dagen,
•*-^ Doe menfchen, dat ick weet', geen' Spiegels in en fagen:
Hyftierf een' fachte dood; want, naerhy vierighwas,
Hy waer een'bloedige geftorven door het glas.
174. SPINNE-
-ocr page 55-
Sneldicht,                                 52
174.. SPINNEWIEL.
HEt Rad gaet als de Tijd, d'een hand verdrijft dit Rad,
Daer dient fichd'ander' van, en doet veel j dat 'sftaegh wat.
't Is eerlick tijd-verdrijven,
Wat doen, en wat bedrijven.
175.    NOCH.
HEt fpreeckwoord gaet wat flecht; maer 't is van goede ftoff:
Haeft-rijcke mans of vrouwen,
Leert het van 't Vlas onthouwen,
Die te veel zeffens grijpt, maeckt het wel licht te grof.
176.    NOCH.
TT 7 Erdt niet al te haeftigh rijck:
* * Neemt maer weinigh Vlas gelijck:
Spinnen is voorfichtigh winnen:
Die'r fijn' welvaerd aen kan fpinnen,
Spoedt met eeren, en beleeft
Sonder wroegen wat hy heeft.
177. SPOREN.
f-pWee Sporen haet hetPaerd; een daer 'tin loopen moet,
•*■
                    Een' die het loopen doet.
178.    S P Y C K E R.
C Etteens werck tegen werck, dat 's hullen tegen bouwen;
Zijn fpijckers niet voor Mans als ipellen zijn voor Vrouwen ?
179.    STERREN.
TT\En Hemelfpreeckt Gods eer, en ickverftaediefpraecfc:
-*-^Maer, fegg ick, alsickdoordieipraeckaen'tfprekenraeck»
Schoon' oogen van den nacht, ontallickheit van lichten,
Te veel om leegh te ftaen, te weinigh om te lichten,
Waer uwefpraeck mijn'fpraeck, mijn eerfte vragen waer y
Wat doet uw Leger, en tot wiens dienft iïaet het daer ?
180. STOEL.
T>Oent Stoelen wat ghy mooght; 't en fald'er niet toe komen,
•^Dat een Hollandfche Stoel blinck' als een Stoel van Roomen,
i8r. NOCH.
"T\ A t fitten noodigh is leert ons het lich t van reden ,
•*^*En all' de takelingh van zenuwen en leden >
Maer wat's daer noodigh toe? vierfteylen, dry, of twee?
Een fegg ick kant hem doen, en mijn bericht is ree:
G 3                                Bc
-ocr page 56-
ft                           XIII. B O Ë C K.
De Straetemaker fitt en Arbeidt gantfclie dagen
En hóeft maer eenen ftijl. Ick wouw fy daer op fagen,
Die niet en achten als onnutten overvloed,
Daer klein beflagh foo nutt, foo gnapp is en foo foet.
i8i. STOOF.
DE Stoof is als een Beeld ; s' heeft oogen ens'en fietniet,
Daerom beklaptfe Griet niet:
Hads'oogen en een' mond als Griet heeft, 'tmofteruyt,
Wat Griet heeft, een' geftoofd' of een'gebraden huyd.
183. NOCH.
'k TTT Eet niet of 't elders oock voor waer uy t gaet, of wonder;
* » Ons' Vrouwtjeris vallen warm en hebben 't vier van onder.
18+. NOCH.
MOft een' Stoof alle dingh met all' haer oogen fien,
Wat faegh fy menigen gefenghden acrs en dyen .'
185. NOCH.
BEhoeft men tot goed vier veel honds en menigh torfje :
Een kooltjen in een' teft, twee kookjens in een korfje
Doen emmers foo veel deughds: ja, (ïöo men 't Volck gelooft
Dat fich van onderen plaifierigh fitt en ftooff)
Doen dobbel foo veel vreughds, foofcheelchet, will ickfeggen,
Een dingh of uy tof in fijn rechte plaets te leggen;
En foo het Weinigh wel, het Veel niet v/el en light,
Daer wordt met weinigh veel, met veel niet veel verricht.
iU. Y E T.
TCk fagh wat by den wegh noods halven neergeleit;
-*•
                   Daer hebb ick op gefeit;
Foey! is't foo vuyl voor 't oogh,wat moet het voorden neus zijn}
Van duyfenden om een is't van een' moye Meid;
En noch wil m' amoureus zijn.
187. TABA.CK.
"O Oock-drinckers krijgen dorll van drincken : wantdiedorft.
*j> Komt van haer binnenfte te droogen tot een'korft:
Die korft eifcht vochtigheit, en moet van niewsgenattzijn;
Soo drinckens' haer doornatt tot dat fy drinckens fatt zijn :
Die o ver-vochtigheit vereifcht weer niewen roock>
Soo zijn fy ftadigh aen 't gelepp of aen 't gefmoock,
En dat rad gaet rondom; hoe fou men feggen mogen,
Ofdroogens'om'tgenatt, of nattens'om hetdroogen ?
188. TA-
~—~*r*
-ocr page 57-
Sneldicht.                           ff
188.    TAFEL.
M
Y dunckteen' Wafel
Rijmt wel op Tafel,
En Pannekoeck
Op Ammelakenj foet, ickmeen op Tafel-doeck.
189.    NOCH.
'krN ken den mann niet; maer eenflechteDo&orwaft,
•*-'
               Die 't woord uyt vond van Tafel,
Daer niet op fluy t als Wafel,
En foo veel beter fpijs, niet op rijmt, maer op paft.
jc)o: NOCH.
HEt fcheelt veel met wat fpijs de Tafel werdt geladen
Om t'eten met den mond, of met het heele Hoofd:
Hetluydt watongerijmt; maer'tallerfappighft Ooft
En voedt ons niet foo veel, als d'allerdorfte bladen.
ipi. NOCH.
]n\0£toren weten 't wel, en prekender vry veel af >
-'—''Maer Mond noch Maegh en hoort na reden noch verbod >
Op dit beklaegelick behaegelick Schavott
Zijnw' elck onseigen Beul, en bijten ons de keel af.
192. TAND-STOKER.
An heeft geen'tanden meer als in een' Doos of Koker,
En doet, als had hy groot gerief van een* Tand-ftoker:
Dewijl het feker is dat hy't niet doen en kan,
Is't wonder dat elck een fij n'tanden ftoockt met Jan?
193. T A N G H.
f~^ Od maeckt' een' hand van vleelch, de menfchen een'van yfer:
Vt ^oe 'c viergefchapen was maeckt^hy fefoo veel wijfer.
194..' NOCH.
"jDEn handfchoen van facht leer en kan hem niet verwaren,
-■-'Hy heeft een tanghvan doen, die kolen hand'len moet.
Komtuyet all te heetste vooren, laet het varen,
Of weeft gewapent met een yferen gemoed.
195-. TAPYTEN.
"pEn Masker is een lapp die een witt aenficht deckt;
'tMuer-maskerdoetdatoock: maer 'tifïer mégegeckt:
Dat masker fchutt de Sonn ; hier magh geen'Son opfehijnen,
Als door een Masker weer van Blinden of Gordijnen.
ipö. NOCH.
-ocr page 58-
jtf                          XIII. B O E C K.
^ . tgS. NOCH.
Die't buyten-Bofch berijdt, heeft binnen geen van doen >
Die 't binnen-Bofch befitt foeckt het vergeeffch 'm 'tgroen:
Het magh de prachtige gevalligh zijn, of fpijten,
Daer's ergens overdaedj inCoetfen, of Tapijten.
197. TEERLINGH.'
JA, Teerlingh, feit Andries 5 wel magh 't een Teerlingh heeten j
Hy heeft my meer verteert als drincken doet of eten.
198.. TOOM.
't TJAert daer een' Vrouw op fatfprack, of wouw geerne (preken,
* Wat wil men my 't gebitt met Toom en Mondftuck breken ?
't Waer niet onredelick bedacht,
Datm' eerft wat forghde voor de Vracht.
ij>9. NOCH.
't p Aert leidt men by den mond, de Menfchen by, en met •,
*~
By 't eten meeftendeel, met woorden altemet.
aoo. T O R F.
'k "VT Eem datter flijcks genoegh, hoe dat het moge mind'ren,
■*-^          Voor onferkinder kin d'ren
In 't Veen te vinden zy; de wij 1 't eens op gaen moet
Daer niemant by en doet,
Als eensden Hemel fal gelijck de groote korf zijn,
En d'aerd maer eenen Torf zijn,
En eindigen in brand,
Wat fullen wy dat vier doen eten in ons land ?
ipi. TOREN.
T.TOe niet is 't uyterfte van 't menfchelick geweld !
•*• •* Een Toren op der aerd is n iet foo hoogh te achten
In reden van gedachten
Als op het Kuflêbuyl het hoofje van een' Speld.
acz. NOC H.
T 1W Toren is foo hoogh als Toren \vefen kan:
^ Maef wacht u voor Gods Toorn; diegaet veel hooger, Jan.
io?. T U R C O I S.
TCk noemden een Turcois, om met een kind te mallen,
* Een brockjen Hemels, diep in d'aerde neergevallen.
104.. VASTEN.
' k "KTEïfta. 't Roomfch vaften -niet: men moet my onderwijlen
y In wat boeck vaften heet, veranderen van fpijfen:
En
-ocr page 59-
Sneldicht.                           *j
En als wy ons fomtijds verfadigen in 't land,
En fomtijdsonfen luft vervullen aen het ftrand,
Welck is het ftichtighfte van die twee leck're dingen ,
't Goed cier van Rijswijck , of 't goed cier van Scheveningen ?
zo?. VASTELAVOND.
'kTïfEetnietwie'tflempeneerft en 'tvaften korts daer na vondj
¥* Dat's Papen-werck geweeft. Dit weetick; eet men niet»
Soo vaft men •, is men dood, men eet niet: daerom fiet,
's Daeghs voor den fterfdagh is 't de groote Vaftelavond.
ao5. V E N S T E R.
E En' glafe Venfter en ons' Anne zijn genanden; .
Behalven een verfchill dat voeten heeft en handen:
Ons'Ann'is wel foo licht;
Maer nergens na foo dicht.
io7. V E R R E IC Y C.K E R.
HEel verr' werdt heel naer by, naer by bykans aen een,
Vier mijlen weeghs tot twee, een' mijle fchier tot geen'.
Verr-fienders, fietwattoe; fal'tdefekunftlanghherden,
Wat een klein bolletje fal heel de Wereld werden!
ao8. NOCH.
A Ls Pier'aen 't poyen is, en valt aen 't oude blafen
"^"* Van Adel en van Goed, en lieght een yeder ftomm j
All dat hier bolle doen doet hy door volle Glafen,
Maeckt alle dingh heel groot en keert het av'rechts om.
209. NOCH.
\ 7Err fien en ifl niet all, maer verr fien, en veel teffens:
* Die dat kan, gaet voor Verr en voor voorfichtigh uy t:
Men fie foo verr men will; hy komt aen geen befluy t,
Die maer een dingh en fiet en niet met all daer neffens.
no. NOCH.
DAer ick een' Moye Meid fagh in haer' Venfter leggen,
Met haer' neus in de locht en een' hand aen de Buys,
En halen Jupiter met haer' fchoon' oogen t'huys;
Moer, feidick, dat gaet wel; maer wat fal Junofeggen?
au. NOCH.
'k O Oev maer een oogh in 't zeil, een aen den blieken Brill,
■*■•*
             Als ick fcherptoefien will:
Waer heeft men oy t geleien,
Datm' om te decgh te fien, ten halven blind moet wefen ?
II. Deel.                                   H           212. VIER.
-ocr page 60-
yg                          XIII. B O E C K.
%\z. VIER.
"FOey, jonge luy, by *t Vier ? kont gh' u maer fitten warmen ?
* Ghy hebt Vier in de mouw, in handen en in armen :
Doet wat, tot dat ghy fweett >
Dat's foo gefont als heet j
Kuntghy 't niet willen doen om datghy 't doen fbudt moeten ?
Daer 's meer Vier 5 wandelt, en ontfteeckt het met uw' voeten.
ai?. VIE'RSLAGH.
SLaen ick twee keyen tegen een j
't Vier vlieght'er met een fpronck uy t:
Klaes is Key, Jan is Key: hoort naer den flagh van re'en
Daer met fy liggen en klabotfen met haer tween %
Daer komt niet een' goe' vonck uy t.
ai4. VINGERHOE D.
rTnRijn draeght een' Vingerhoed;
•*■ Aldroegh'er Trijn noch negen,
't En waer haer' Mann niet tegen:
Want, feghthy, vrome bloed,
Als w' een krackeeltje kregen,
Dat wy fchicr 's daeghs eens plegen,
Sy fouwme met dit goed,
Al naeydefy wat min, min krabb'len dan fy doet.
wjr. V I O L E.
TT Et Spinwiel en de Veel fchijnt fchier een dingh te zijn:
*-* De recht'hand roert het werck, en doet alleen de fnaergaen,
De flinckedoet het werck, dan eens grof, dan eens fijn.
Mies duym en vingeren forghvuldigh op een haer gaen.
'tlswaerdatd'eenGeluyden d'ander Gaeren fpint:
Maer, alsw' eens fullen gaen daer wy toch allegaer gaen,
Sal Gaeren en Geluyd d'een zijn als d'ander > Wind.
216. V L A G G E.
CjCheeps vlagge wijft den Wind geduerigh naer hydraeyt,
^En elcke Kabel dient: wat doen ons' jonge Heeren
Met linten op de Broeck en op den Hoed met veeren ?
Die vlagge wijft den Wind diein haer' hoofden waey t.
117. VLOER-SAND.
p\E fteenen in het fand, en weerfand op de fteenen i
*"*
            Het fchijnt de menfehen meenen,
Haer'
-ocr page 61-
5 N B L Dl C H ,T<!                            #A
Haer' huyfen moeten zijn, als ftof van dobb'len thoon,
Aen weerlij even fchoon.
218. W A N B A S.-
T^vE Wij n en is geen Wij n, waoneerm' hem wan laet leggen j
*-J
                Enlightde mans macht wan,
De man n is Baes noch mann:
Wie weet of vrouwen dat met Wanbaes willen feggen ?
aip. WE C K E R.
VReeft voor den Wecker niet •, hy fal fich niet verflapcn,
Maer aenflaen als goe lont en laedkruy t op de pann :
Een fpijtigh wonder is 't daer ick m' aen kan vergapen :
Kan een dood Yferwerck dat een Menfch niet en kan ?
220. WEERHAEN.
HAeghfch Hooffche pronckend volck,het zy dan Man of Wijf,
Die meer gevolghs begeert dan uw' Bors wel kan voeden j
Lettwelop mijn bedrijf:
'k Hebb altoos in den Wind, en noyt en kan ickfpoeden j
De reden is, mijn fleert is grooter als mijn lijf.
••ixU NOCH.
HEt wifpeltuerigh dingh, dat hiervan Ooft tot Weft
Vijf fes mael's daeghs beweeght (hebb ick het wel onthouwen
Wat alle Mans aerd fcheelt van allen aerd van Vrouwen}
Magh wel een Weerhaen zijn } maer een Weer hoen waer beft.
%zz. WENTELTRAP?.
"TVE trappen wentelen daer langhs wy in dit leven
'■--'Ten hoogen Hemel gaen j en, na die fwieren gaen,
Geraeckt men hier en daer aen 't gapen en aen 't ftaen,
Na yd'le dingen fich fchoon weten voor te geven.
Elck een proeft dat in 't fijn:
Maer kan 't niet anders zijn,
Laet ons Gods goedheit loven,
In 't einde raeckt men boven.
213. SCHOON WINTER-WEER.
"T\E Winter lacht ons toe: de Schepper, die 't al wijflfelick
■*-*fEn al genadigh doet wat fijn arm fchepfel raeckt,
Maeckt dat geen leed en lett, maeckt ongemack vermaeck,
Maeckt onweer tot goed weer, en felf het Ys onyflelick.
H 2                   214,. WYN-
-ocr page 62-
XIIL BO E C K. '! S tf E L D I C H T.
rit.'
224.. w y k.
GOd maeckte Water Wijn -t en 't heeft Gods volck ontftelc:
Maer Gods volck was foo blind als 't zedert is gebleven:
Hoe kond haer anderfins het Wonder wonder geven ?
Deed God niet alle daegh het felve werck in 't veld ?
225. W Y SE R.
HpWee vrijfters heeft Andries in als •,
•*• Maer 't is in fchij n, en die is vals:
, Gelijck de wijfers van de Kloeken .. n.
Veeltijds hét raderwerek bejocken:
- AU-ftaet fijn wijfer dan op tween,
Van binnen gaet fijn hert op een.
22<J. WIPP. 'j
Dlrclf was ter Wipp verwefen,
Ên liet niet eenen traen •
tïy, fei j wat fou d' ick vreefen ?
't h met een wipp gedaen.
227. W O L L.
DE Beeftjens onder all' 't viervoetige gefchapen,
Die niemant leed en doen, ontneemt rijen Huyo* en Haer:
En 't is noch maer half werck» cerft fteken w'ons in ha^ér, ■
Dan fteken w' haer in ons -, dat's heel werck: Arme fchapen.
« , 228. YSER.
/"^ Oud is wel goed en fchbpn -, maer 'tkrijghsvolck is wel wijfer j„
^^ Als 't op een kerven gaet, foo geeft men Goud voor Yfer.
' ■ ■                                                                                          . j i 3. i '■' 1 ,*. • i"'■■;■! * ■ <
229. Z Y D E.
ZYblinckt wat meer als Woll> dat voordeel ifler b^V
MaerZy is maer als Melde, en Woll als Rijftenbty}
Ja, laets'onsopdekunft verfnipp'ren én vervormen,
Wy thoonen wat wy zijn > wy kruypend'ernletby,.
Wykruyjpen in de wormen. l','~
Eindet des dertiende» Boecks.
s -                                                                                                                    * * *                                                                                                                                                                                                                      *
.VEg-JU
v . t..
-ocr page 63-
VEERTIENDE BOECK.
SNELDICHT.
* Uyt Engelfch OnDicht,
V O O R S P R A EX K.
NU is tm>' maegh verzeet, nu Tvalght ghy van mijn' Jpïlfen-,
Ick moet u, Lefer-lief, den eet-lujl op doen rijfen
Met een fcherp achterna , dat tot den neus verheught
,
En. op de tonge bijt: 't Is een geleende vreughd
Daer ick tt op onthael
5 maer Leengoed is oock goed Goed,
En, die 't H>el eigent, doet gelijck Natuer in 't bloed doet i
Wy eten, en fy maeckt ons eten Vleejch en Been:
Soo hangen Tïy van Kruyd en Beefien-vleefch aen een.
Maer hier is Menfchen-vleefch
; dat 's beter als van Beeflen;
'kVerfpreeck my-, dit's een Leen van edel' menfchen geefien,
Van menfchen diesel eer der Engelen getal
Vervulden op der aerd, fints by faaer ongevall
Ten deel ontEngelt zijn. Die menfchen (jnaer hier dool ick)
Dier menfchen Vaderen
, voor defèn ivijs en vrolick,
Zijn Dichters van de f off, die met mijn doove Dicht
,
Verbetert of verfltcht, "verdonckert of verlicht,
Op *t Hoüandjche Thooneel verschijnen, Laet het heet en r
Dat fy verdonckert zijn; noch is my danck te iveten
Dat ick mijn Jchadulven haer* luyfier heb geleent.
Soo maeckt de Schilder-konjl tot /pieren en ge beent
Haer' platte venvery : en, als 't all leitt alleen Tvaer,
'tWaer onuytfcheidelick
, of 't hier fpier en daer been Teaerf
't STeart geeft het Tvitt fijn lijf, de doncker maeckt het klaery
En Tvat ivaer Manefchijn, wanneer't geen Nacht en leaer?
Of, dunckt u 'tHollandjchftoart het Engelfch Tvitt te decken-yii'^
Noch komt » 't fipart te baet: 'k Hebb lamper-doeck fien trecken
Voor oogen die 't geweld van Somer-Sonnen-fchijn
                        , -jg
Niet uyt en konden jlaen. Laet my dan 't lampers zijn-,
H $                                 Noch
-ocr page 64-
Sz                          XIV. B o e c k.
Noch blijf ick tien den danck, dïe %ck voor de moe)? van V dichten
Ten minflen heb verdient: verdomd ren is verlichten»
Daer 't cogh by Tverdt verlicht» en met gemack door fiet.
Misgunt men my die eer-, noch een onnoojèl, yet^
Onfchuldight mijn beflaen: Ten minflen fult ghy figgen ,
Is de/e ff ijs foo goed, foo qttacd om te verleggen,
Soo qumlick of gerecht, hoe lecker in de keel,
Hoe fhfigh foitfe zijn in 't fmceloos geheel l
Mijn' meeningh, Lefer, is, 't Jou Engelfch OnDicht We/en,
Hadd ick het niet gedicht: En Teie derft Engelfch lefen ?
Wie fchrickt niet voor dien druck ? en ivie ontfielt fich niet,
Die eens oud Engelfch fagh, en eens nieio Engel f h fi'et?
i.
pf Ckftieteen'Ventomverr', diem'indenwegetrad:
I? Hy rolden in de goot, en foo vuyl en foo natt,
Quamonder mijn gelicht, en fei, wat's dat te feggen,
Is't ernft, of is't om't jock? Ick woud't hem nietont-
leggen.
En fei, 't was rechten ernft. Ho, fprack hy , foo is 'c wel :
Want anders, ick en houw niet veel van fulcken fpel.
i.
Ort Keesje draeght altijd wat ruyekens in de hand:
XV. »t £n iS n[et te vergeefs, het heeft een wijfe want:
Sijn neusje ftaet foo leegh, hy heeft all veel te keeren
Dat van de menfehen komt, all ftekens' in haer' kleeren.
- ■■ .
?•
"^TEll fweert, s'is veertighjaer, en heeft niet eenen tand;
•*- ^
            't Schijnt kluchtigh aen te hooren
Voor een gemeen verftand:
Nochtans tot veel gefweers fchij n t wat geloofs te hoorerj ;
Nell heeft den felven eednuthienjaerranghgefworen. .
|Z"Ees wierd een' fiechte Vrouw ontraden die hy vrijde:
■^En hoem' hem meer ontrade, hoe hy meer tegen ftrijdde:
Want, lèidhy, nopende de wij fheit, daeriskans-,
Soo fy maer pas mijn bedd kent uyt een ander mans.
f. 'kRiep,
-ocr page 65-
SNEIrDICHT.                               £*
f.
'k D Iep, Jan» ey houdt mijn paerd, 'k fal u niet langh benouwen:
-t^Maer, feid hy, is't niet quaed, en kan 't een mann wel hou-
wen?
Ja fei'ck,- gemackelick, die'r maer in 't minftop paft :
Jan fei, is 't een mans werck, foo houdt het felver vaft.
6.
T^Eun fpeelden op fijn' Luy t voor Neeltjens doove deur j
-*- Neelwafteringeftoort, en riep niet eens, gaetdeur;
Maer danckt' hem voor de moeyt met handen voll van fteenen.
SintsisTeunaen'tgevloeck, inplaets van'toudeftenen :
Wat lett hem? Is hyniet Amphionsmetgefell,
Die fteenen, als hy wouw, dédanilenopfijnfpel?
7-
MYn paerd pift in de Zee:
Soo doen de Princen mé,
Of 't een' gelijckeniss eens menfchen tot een beeft is\
Sy geven meeft daer meeft is.
3.
DAer vrijdde een rijcke Geck, die nergens kon geraken :
Elck vreesde, fulcken Vaer fouw fulcke kinders maken.
Datfchuttick, feideGeck: mijn Vader was een Mann,
Die wijs hiet, en ick geck > fiethoe'tverkeerenkan.
9-
't TS om mijn hooft te doen, fei Hopman Koelberaed,
■* Indien den aenflagh mift. Gaet, fprack de Veldheer, gaety
Indien fy dat beftaen, ick fal 't haer doen berouwen,
En voor uw eenigh hoofd fes hoofden afdoen houwen.
Maer, fei de Hopman , Heer, 'tgeenickeerft weten wou,
Is, of van feftèn een op mijn hals paffen fouw.
IO.
T>Ier liep my tegen 't lijf, en wouw geen ftroo-breed wijeken j.
*• Hy fei, 'ten luft'hem niet voor ydergeck te ftrijcken:
Maer, feid ick, dat luft my,
En trad van'tfandpadaf, en liet den geck voorby.
ii.
t S 't vreemd, een' bruy ne Kinn met een Hoofd grijs gehaert ?
■*■ Mijn Hoofd is twintigh jaer geboren voor mijn' Baerd.
12. My'
-ocr page 66-
64,                            XIV. B o ï c k.1
ia.
MY quam een Paepaen boord, en focht my te bekeeren j
Ick was hem moe gehoort,, eer hy begon te leeren:
'kSie, feidhy,'tgaetu'teenoorin, en't ander uyt.
Neen, Domine, ghyfluytt,
Het gaet heel anders, inauam,
't En kan 't een oor niet uy t, dat noytaen 't ander in quam.
\T7Ieop fijn twintighftjaer niet fchoon en is van aenfien,
* * Op 't dertighfte niet fterck, op 't veertighfte niet wijs ,
Op'tvijftighftenietrijck, houdt het voor een bewijs,
Daer fult ghy nemmer fchoon, fterck,wijs, noch rijckdom aen fien.
14.
A/t Oy' Anne ftal mijn hert foo haefl: als ickfe fagh;
■*-*-■* Mijn liefdieveggetje, brenght dat hert voor den dagh,
Of geef'ter 't uwe voor: want fiet toch, watte perten J
Wat doet ghy met twee herten ?
Indien ghy't weyg'ren derft j
Hoort hoe 't'er is verkerft:
'k Sal all om luyden doen dit kunftige verwijtjé,
Moy Annetjen is maer een dubbel-hertigh prijtje.
JAn, kent gh' uw Vrienden wel, en wie ghy mooght betrouwfen
Voor 't fekerfte te houwen ?
Uw'Luyfen. hoe ghy meer met armoedzijtbelaen,
Hoe fy u vafter gaen.
16.
üEnftrafteDirckinernft, omdathyAnn' bevruchthaddj
•"—'Het fcheen vreemd,dat een mann fo oud,fo wijs genucht hadd
In fulcke onbondenheid :
Maer hy gaf kort befcheid 5
Wel Anne, gaet fy groot, fy gaet by my groot, Manne,
Dat 's niet vreemd ■, maer 't waer vreemd dat ick groot gingh by
Anne.
I7-
Elvaren van den Prins is 't all datm' in den mond heit :
Maer ick doe geen befcheid. hetwaerder mé gefpott;
Ickdrinck op mijn'gefondheid;
Voor d'ander' bidd ick God.
'•W
18. Een
-ocr page 67-
Sneldicht.                           <Jj
18.
CEn Huysmann in den Haegh getreden by der ftraten,
•■-'R.iep, ibete lieven Heer, zijn dit all'Advocaten
Met defe Tabbaerds aen,
Hoe moet het hier toegaen !
Wy hebbend'er maer een' in ons arm dorp gekregen,
Sints ifter voll krackeels, en nemmermeer ter degen.
* r^Eun leefde quellick heen: Truy fagh het aen fijn wefèn,
■*• Enfei, 't en fouw niet zijn, hy moft gehylickt wefen -,
Dan foud hy drucken rouw
Verfetten met een'Vrouw.
Teun fprack, my dunkt ghy daer de pleifter van mijn fmert raeckt,
Men feght, getrouwde Lien die lacchen dat haer 't hert kraeckt.
20.
EEnPaerd, een Hond, een Katt en and're beeftenreifen :
Maer foo wy 't wel bepeifen,
Van beeften is 't gewiss,
Dat een' Luys, naeft den Menfch, de grootfte reifter is,
21.
HEt Schip was in den brand,en 'tfoud' het Kruyd haeft gelden;
Men moft verbranden, of verdrincken, hoe men 't ftelden.
Wel, feid een lofleknecht,
Is dit ons left gerecht ?
Laet het ons wat verdeden •,
Dood of dood kan niet fchelen:
Een deel gebraden vleefch, een deel gefoden mé,
En danfte loss in Zee.
22.
JAnJanffen blooden Uyl ontmoete Teun Sladood,
En hiel fich wat gebelght, dat Teun hem niet en kende:
Teunfei, 't en kon niet zijn, 'ten waer dat hyfich wende ■,
Wel kenden hy dien rugg, maer fagh dat aenfight noot.
H-
nPOm had een Verckentjegeftolen van de Moer,
•*■
               En, wat hy feiof fwoer,
De voetjens hingen uy t; daer wierd hy op gevangen >
En mofte'r fraey voor hangen:
II. Deel.
                                    /                         In'c
^--üL.
-ocr page 68-
d5                             XIV. Boeck.
In 't end daer quam gena, foo Tom op 't hangen ftond:
Soldatenvraeghden hem, dewijl men hem ontbond,
Hoe 't Vereken had gefmaeckt ?de duyvel, fèid hy foetjens,
lek hadd my fchier verftickt aen d'enden van de voetjens.
»4-
PHlip droegh een' korte dagg, m plaets van een rapier :
Sijn Hoopman keef'er om, en fei, wat hebt ghy hier?
Eenkloeck mann fouw dat Mess in fijn' maegh konnen fwelgen.
Heer Hopman, feide Phlip, en wilt het u niet belgen,
Indien daer yemand quam die daer wat lufts toe hadd,
lek fou 't hem in fijn' maegh wel krijgen fonder dat.
25-.
JAn, waer ick toch een Boeckgevallen, fei Cathrijn,
Soo moght ghy nacht en dagh met my foo befigh zijn,
Als met uw Boecken nu. Wel, feide Jan , en lachten,
Ick danck u voor den vond, ghy hebt feer goe' gedachten;
Een Boeck waer recht mijn ïlagh, mits dat ick kiefen fouw,
Wat Boeck het wefen mort. Wat Boeck toch ? fei de Vrouw :
Een Almanack, fprack Jan 5 die fou my 't lieffte wefen,
Soo hadd ick alle Jaer een niew Boeck t'overlefen.
M!
n eifchte my wel eereen Graffchrift voor een* Vriend :
•Ick vraeghde. wat de Mann voor eer-dicht hadd verdient*
Wat deughden hy befat ? geen' minfte, noch geen' meeften:
Watondeughd? oock all geen' ? gelijck de tamme beeften,
Had hy geruft geleeft. Hoe oud hy was geweeft f
Men feide, feftighjaer. Bekent nu, die dit leeft,
Of 't Graffchriftqualick luydtdatickhem hebbgefchoncken:
Een Mann van feftigh jaer light in dit Graf gefoncken,
Die wierd geboren, fchreid', en leefd', en gaf den geeft.
W'
maten met een' Vorck, wie van tweelanghfte was,
Jan Langepier, of ick. de Vorck quam wel te pas}
Jan was my boven 't hoofd pas als de ftalepunten,
Dieuyt den Vorck-fteel munten >
En 't was of 't wefen wouw;
Jan hadd eerTlichte Vrouw.
28, Piet
-ocr page 69-
S N E L D I c H T.                             6f
Plet fonck voor Scheveningh in d'ongeftuyme baren.
Men feght, hy is den wegh van alle vleefch gevaren >
En my dunckt dat het is
De; wegh van alle Viss.
KLaes vond Kees op het pad van beider oude fonden,
Enfei, ick weet niet, Kees, ofditdeweghaHis,
Die na den Hemel leidt. Neen, feiKees> want gewiss
Dan waer het vreemd geweeft, hadd icker u gevonden.
?o.
TEun met den langen Neus en met de lange Tanden,
Heeft altoos, alshy will, een uerwerck in fijn'handen,
Wanneer hy in de Sonn maer foet en grij nft of fuer}
De wijfer is fijn Neus, en elcke Tand een' uer.
V-
'tT?N
heeft nochflot, noch reden,
: Geen my werdt overftreden:
De Wijn waer niet goe koop, wanneer eenyeder mann
Soo veel dronck als ick drinck, die drinck foo veelick kan.
HEt lufte Bruyn te fienhoe't met fijn backhuys ftond,
Dewijl hy in een Boeck voor vaft befchreven vond,
Dat groote Baerden duyden
Of geck', of plompe luyden:
In't Spieg'len by de keers fenglid'hy fijnBaerd op'tleft,
En fchreef ftracks op den kant van 't Boeck, Probatum efi.
33-
JAn prees my fij n klein bier, en feid j all was 't niet fwaer,
Als Antwerpfch of Bredaefch, 't was koehjens en 't was klaer.
Ja, docht ick, koel en klaer, 't is recht fijn lof gegeven;
't Smaecktof 'teen'heelen nacht in 'c water hadd gedreven.
34-
VErgeeft my, feid'er een, die my langh had ftaen quellen
Met teemen en vertellen,
Vergeeft my > hebb ick u wat moeyelick geweeft:
Neen, feid ick tot de Beeft,
7 2                                  Aen
-ocr page 70-
68                            XIV. B o e c k.'
Aen die vergirfeniss en fald'er niet ontbreken ,
lek hebb niet eens gelett waer af ghy hebt ftaen fpreken.
3ï-
JAn heeft fijn' appetijt verloren, arme Jan,
Die voor thien eten koft, nu niet voor een en kan:
Verloren appetijt, foo yemand u vindt leggen
Die arm is, ick moet feggen,
't Is een verloren man.
36.
JAn heeft my Koeckoecken en Uylen leeren vangen,
Met ftricken en met ftangen :
Soodanckbaer is mijn hert-, waer ick Hen vliegen kan
Een Koeckoeck, ofeenUyl, gedenckick ftracks aen Jan.
37-
TRijn wild haer' droncken Mann op helpen van den vloer,
Enflepenhemtebedd: Trijn, fei de vochte Broer,
Ickraed'u, laetmyleggen,
'k Hebb hier mé wat te feggen ;
IckhebbhetHuysinhuer, en't ftaet my vry, mijn'ruft
Te nemen waer 't my luft.
Sy kreegh hem opeen' ftoel; daer liets' hem fitten roncken»
En gingh op haer bejagh: korts is hy neer geibneken
En tot in 't Vier gerolt: de Meid riep, Vrouw, oh Vrouw,
Mijn Meefter lighc in 't Vier: Trijn, die hem helpen fouw,
E n wouw niet op van 't kackhuys,
En riep, Meid, houdt jê backhuys
Hy heeft her huys in huer, en 't ftaet hem vry, fijn ruft
Te nemen waer 't hem luft.
38.                                                        . .
U
W Neus is foo voll vier,
U w Knevel ftaet foo fteil;
Dat, waren't lonten, Pier,
U w Backhuys waer niet veil.
39-
't tJïelp een klein Snijertjen eenlanghmannin'tniewpack,
•*• -*En knoopten hem fijn' kraegh (datgrouwelickgemack}
Tot tegen 't kacckbeen toe : daer ftond de mann en worghde,
En fagh ten hemel op. Het Ventje, dat hem borghde,
Nam
-ocr page 71-
Sneldicht.                          69
Namaffcheid, feggende, Wel moet ghy't flijten, Heer:
Adieu, fei d'andere: maer komt, mijn lieve mantje,
En reickt my toch, voor 't left mijns levens, noch een handje-
Want uen fienick toch naer delen nemmer weer.
40.
\M En vraeghd een' armen Dief, waerom hy hangen moft;
IVlOf 'tomfijn ftelcn was ? neen feidhy, maer om't vangen 5
Want fchoon ick hadd foo veel geftolen als ick kolt,
Soo'ck niet gevangen waer , men hadd my niet gehangen.
DIrck, diewatSilverwercks vanyemand hadgeknelt,
Wierd van een eerlick mann dus buy ten fchuldgeftelt:
Hy heeft een Bekertje meer als recht uyt genomen,
Van honger j kan ons dat van doril niet overkomen ?
"D Ooch eitt' een Aelmoes huys, en wierd hem toegefeght
•^'t Eerft dat vervallen fouw: neen, docht hy, dat 's niet recht:
Ick weet niet hoe dat gaen fal;
'k
Hadd liever 't eerfle huys dat vallen magh, en ftaen fal.
4?-
N
Eel wierdeen' Meid in 't Hof, en moft daer trouwheid fwee-
ren.
Men vraeghde, watfywas, of Wijf, ofWeew, of Maeghd?
Mijn' Hceren , feis', een Maeghd. men feid' haer, fy moft leeren*
Hoe dat de fweerer fich voor Gods gerichte daeght,
En als fy 't fweeren fouw, foo mofte'r niet aen fchelen.
Die grouwelicke less begon haer te vervelen:
Mijn'Heeren, feis' in 't end, en hadd haer wat bedacht,
Of ghy my op de lijft als een jongh vrou-menfeh braght ?
44.
| Ckfeid'aenHopmann Klaes,die 't met verwond'ren hoorden••>
•* Ghy mooght vry Bedelaers met dufenden vermoorden,
't En is geen' misdaed, Heer, die uw Gewifle raeckt,
.Hoeveeldatghyd'erbreeckt, ghy hebt'er meer gemaeckt.
U4T-
W' Keers-kift is berooft: wilt daer geen' rouw om maken-j
Gewiss, die dievery fal noch in 't licht geraken.
7 3                      46. Maey
-ocr page 72-
^q                           XIV. B O E C K,
4&
1\/T &CY w*ercl voor't Recht beklaeghtjvan dat fy Hoer-huys hiel>
*'*Ja, quameenjoncker, ja, dat fal ick ftaende houwen.
LiefJonckertje, fei Maey, ick vreefden oft'verviel 5
Soo ghy het ftaende houdt, foo is mijn Huys behouwen.
47-
TT 7 Aer zijn die hoornen toch daer 't volck foo veel af praett,
* * Sei Anne, die met Lijsgingh kuyeren langhs ftraet;
Ick fienfe wel in 't veld op Oflen en op Koeyen,
Maer hebs' op Koeckoeeken haer' hoofden noyt fien groeyen.
Wel, Annetje, fei Lijs, wat zij t ghy, dollof geck?
Men fiet die hoornen niet} fy groeyen in den neck.
Danck hebt, fei Annetje •> Ick had het noytgeweten,
Hoe mijns mans Beffen foo van achteren verlieten.
48.
f I 'Eun is maer half jalours van Neel fijn moye Vrouwtje:
**• Hy feid , Neel, weeft alleen met wieje wilt, 'k betrouwtje:
Maer als ick u betrouw alleen by yeder een,
Dan en betrouw ick u noch niet een mann alleen.
49-
JAn heeft fijn Goedje niet verfett;
Men laet het all verkoopen,
En hy laet alles loopen j
Sijn bedd alleen blijft hem te bet -,
Hy is niet fieck, en houdt fijn bedd.
5°-
T^Rijn fagh eenEdelmann in een' bekenden winckel
■*• Tabacken fonder geld > en 't docht den goeden kinckel
Den beften koop te zijn: hy eiichten oock Tabac>
En, föo hy hadd de pijp ontladen metgemack,
Trad hy ten winckel uyt: de meefter trad hem tegen,
En maenden hem om geld; dat quam hem niet gelegen,
En hadder oock niet toe, en hielder oock niet van;
Hy feid, hymoght Tabac gelijck een Edelmann;
Gelijckeen Edelmann hadd hy Tabac doen halen,
Gelijck een Edelmann foud hy Tabac betalen.
yi. An-
.- ■.-■•''
-ocr page 73-
S tf E LD I C ft t.
ft
SI.
ANdries hiet Lever-fiectc -, en de Purgatie-gevèt
Wrocht wat hy wercken mochtop fijn* on ftelde Lever.
In 't ende toonden hy den Do&er fijn licht Wijf,
En feid hem, te vergeefs doormartelt ghy mijn lijf:
Een' quade Lever is geen' oorfaeck mijner plagen,
En quade leeffter is 't, die my dit leed doet dragen.
r-
ANtoni, goede Mann van 't boofte Wijf der Wijven,
Ontmoette 's nachts een fpoock,en wou van fchrick verftijyen,
Maer greep een' mannen moed, en fprack het fpoockfel toe*
Geeft, feidhy, of ghy zijt een qua Geeft, ofeengoe:
Een goede doet geen quaed, dat hoef ick niet te vreefen ,
't Waer buy ten fijn beroep •, foudt ghy de quade wefen,
Soo diend' ick op mijn ftuck te paden: Evenwel,
Op ons lief S wagersfchapp gaen ick noch veel gerufter:
Al fiet ghy feil en barfch, ick vrees niet voor mijn veil ,
Die emmers overlangh getrouwt ben aen uw' Sufter.
53-
E En goed Mann , dien God gaf
Sijn boos Wijf t'overleven,
Heeft op haer heiligh graf,
Tot haerdereer, gefchreven<
Hier onder light mijn lieve Wijf:
Verftaet my wel, ick meen haer lijf :
Haer ziel is ergens uyt mijn' oogen
Een groot ftuck weghs van hier gevlogen:
Nochtans niet, hoop ick, in de Heil >
Sy viel de Duy vel daer te feil:
*t Valt my gereeder, tegelooven,
Sy is de woleken door geftoven T
Want in den leften donderflagh
Hoord ick een duydelick gewagh
Van 't kijven dat mijn' armeooren
Soo dickmaels hebben moeten hoorenj
En door dat k lat'ren, foo my docht,
Onternde fy de ganfche locht.
ƒ4*. 't Was
-ocr page 74-
7i                           XIV. B o e c k,
ï+.
't YTT As waerdigh aen te mereken.
Ghy hoer, ghy pry, ghy vereken,
SeiNelletegensFy,
Men preeckt uw' boofe wereken
In Kluyfen en in Kercken :
En voeghdend'er doe by,
lek ben lbo goed als ghy.
n-
NI
el hadd een' vveddingh aengegaen,
Sy fou w haer' Koeckoeek doen verftaert,
In openbare woorden
Dat hem 't Kind niet en hoorden.
Jan, feife, fpeelt eens bulleback>
Soo fal ick defe ftoute fack,
Die 'ck niet en kan doen fwijgen,
Van fchrick te bedde krijgen.
[an fpeelde 't fpel, en 'c Kind verfchrack,
Soo dat het fchier een'wind liet.
Doeriepfe, wegh, wegh bulleback,
Mijn' Dochter is uw Kind niet.
DIrck noyde my te gaft, en riep meer and're gaften,
En fei my, wilt gh' ons op uw' eigen fpijs vergallen,
GelijckalsBueren doen, wy lullen vrolickzijn,
En ghy fult niet een dingh betalen als den Wijn.
57.
JAn focht een' onbekend', en fprack hem felver aen,
Daer hy hem in een' ringh met andere vond ftaen :
De mann fei, 'k kend' hem wel 5 maer hy wierd left gevangen,
En, om fijn' dievery, op dele plaets gehangen.
Omdievery, riep Jan, wel, heerfchap, dat is fijn,
Moft fulcken Koeckoeek noch een Dief daer neffenszijn ?
1 £?<:                                                               -
T"\ Aer light ghy, feid een fpreeuw, en weet niet meer te feggen,
-*-*' Soo platt als Samfon dé de Philiftijnen leggen:
Ja, feidick, ick bekent, enghy behoudt het veld,
Een Ezels kakebeen heeft my te neer gevek.
59. Mijn
'r
-ocr page 75-
^
Snel d i c h -f.
ft
A/I Yn Doftor bad mijn' Smit, hy wouw fijn' Merrie flaen
^4 Een' ader in den buyck: en, als 't werck was gedaen,
Bood hem wat gelds te loon: de Smit wouw geen vereeringh:
Heer, feid hy,'kneem geen geld van lieden van mijn' neeringh.
<Jo.
'"pRijn, onfe Kuypers Wijf, hadd in haer bedd gepift:
-*• De Kuyper, die geen' raed voor 't lecke Wijf en wift,
Sloegh met een hoepdaerop: men feid hem, op haer klagen,
't Wijf was het weecker vat, hy moftfe wat verdragen.
Ja, feid'hy, goede lien, foohebbick'toockgevatt:
Maer iek, onnoofel ick, legg alle nacht in 't natt.
En eer ick 't weke vat by my liet onder kruypen,
Op dat het water hiel, foomoftickhetwatkuypen.
61.
TZ" LaesEen-oogh hadd een'Vrouw die twee fchoon' oogen hadd,
•"* En menigh Jonckertje fijn hert daer mé befat:
Eens quam hy recht in huys, als een van die gefellen
Ter deuren uyt fouw gaen: 't Wijf gingh hem ftaen vertéllen,
Hoefy 's nachts had gedroomt dat hy door 't blind oogh fagh,
En, om te mogen fien hoe 't met de waerheit lagh,
Hiel hem het goed oogh toe, en Klaes leed 't met verlangen,
Om of 't waer werden moght; met gingh de Poll fijn' gangen.
<fi.
nnOtTomToback-mann, in deDruyv,
4-. Vondickgefchreven op de luyv,
Of, foo'ter niet en ftond gefchreven,
Het foud' haer geen quaed aenfien geven:
Veel etens maeckt veel gulfigheit,
Die vele naer het fieck-bed leidt:
Maer wijfer is een fober mann,
Die op een blaedjen leven kan j
Hy maeckt fijn' vingers niet feer vett,
• En foo en hoeft hy geen Servett,
Sijn'Keucken in een Doosje gaet,
En in een pijpje fijn Gebraed.
IL Deel.                                K                   63. Wel,
-ocr page 76-
74*                      XIV. B o e er.
63.
WEI, vuylneus, feiCathjn, en fprackhaer'Dochter toe,
Ghy thoont foo veel verftands pas als een' dolle Koe,
Ghy zijt een' maend getrouwt, en dorft ghy u ftracks roemen,
En Tijs uw' niewen Mann aireed een' Koeckoeck noemen ?
Uw Vader, letter op, heeft die wanfehapenheit
Wel twintigh jaergehadt, en 'k heb't hem noytgefeit.
6±.
XJ Eel heeft goe' vuyften en goe' nagelen daer toe,
-^ En maeckt haer'armen Mann met beide dickmael moe;
Enantwoordt, alsickfegg, 'ten voeght niet voor de Vrouwen,
De Mann is toch haer hoofd, fy magh haer hoofd wel klouwen.
tfy.
T^Ruy-kaecks ruft in dit Graf, gelijck 't all na de Dood moet,
•*•
               Haer Martn verfbeckt met ootmoed ,
Wieover'tKerck-hofgaet, treedt fachter als een'moll,
Want, foöTruy wackerwerdt, foo raeft'fy weer als doll.
66.
*k C Agh Klaes den Decker op een huys, of op een' Kerck,
*^En riep, fchaemt ghy u niet van fulcken lichten werek ?
Dat 's mergen weer ondicht. Heer, feid hy, van ter zijden,
Van daegh te wel gewrocht heet niergen honger lijden.
"PNTrek, dieop'treifenftond, fochtKroonen enDucaten
■*""']n plaets van Silver geld; -dat wift hy niet relaten,
Hetlichtftediend' hem beft. men gaf het hem foo licht,.....
Dat hy 't fchier in fijn' fack koft voelen aen 't gewicht.
Doen Dirck van 't reifen quam en had lich voor fijn' oogen,
Als 't op betalen gingh, foo machtigh fien bedrogen,
En ded' hy anders niet als vloecken pock en peft,
Wel, fei de Wiftelaer, het lichtfte diend' u beft.
62.
T Ck vraeghde d'eerfte doll', in 't Dollhuys t'Amfterdam,
■*■                     Die my te voren quam,
Hoe hy daer was gekomen,
(" 'k Docht of hem een quaed Wijf fijn' finnen hadd benomenj
En of hy was getrouwt ? neen, feidhy, by gans Dood ,
Al hgh ick hier voor doll, foo doll en wasick noot.
ó<?. May
-ocr page 77-
Sneldicht.                           
69.
\Jf Ay b'racht haer' Koeckoeck t'huys, hoe dat haer buyten Lei-
Een Heer om een' Piftool had foecken te verleiden:
Wel, feid hy, wel Sottinn, wel bott-hoofd, wel malloot,
Hadt ghy maer 't gelletje geftreken in uw' fchoot.
Sy haelde 't uy t haer' Tafch, en 't was van Goude rood,
En feide, wel, J an gat, wat hebt ghy nu te feggen ?
Daer mede kan ick u w quaed-fpreken wederleggen.
JAnrenden in der nacht by naer cen'pael om veer,
En meenden 't was een Mann, en wouw den Mann te keer.
Ick riep, wat wilt ghy doen, een' armen poft kaftijden?
Hoe, feid hy, is't een Poft, en kan hy meer niet rijden;
Weet hy niet dat een Poft, wanneer hy volck on tmoett,
Op dat een yederwijck', den horen fteken moet?
71-
"p\Ry Snijers maken eenen Mann,
■L^Sei Backer Klaes aen Snijer Jan:
Ja, ja, fei Jan, Heer van der Weggen ,
Dat feggen weet ick uyt te leggen:
Der Ed'le Snijders wafler dry,
Die ftonden eenen Backer by,
En leenden hem foo veel te geef,
Dat hyd'er door behouden bleef:
Daer, Klaesje, komt het fpreeckwoort van,
Dry Snijers maken eenen Mann.
TYs moft veel fpotterny om fijn rood Backhuyshooren >
In'tendewierdhyquaed, en greep'er een'by d'ooren ,
En fei >kom hier, Monfeur, wat dunckt u 't beft te zijn,
Uw ongebacken bleeck, of mijn fchoon rood als Wijn ?
My dunckt, hetfchickthem wel, dat Neus en Aers wat fchillen,
Ghy hebt maer een'livrey voorBackhuysen voorBillen.
7?-
JAn eifchten een' Matrass, all was het beddefochter:
Neel naem*cvooreen'Matress}enfei,Heer,neemt mijn'dochter.
Neen, feid hy, goe Waerdinn, ghy neemt mij n' meeningh miss,
Ick eifch u een' Matrass die onbeflapen is.
K 2                        74 Ann'
-ocr page 78-
XIV* B O E C K.
1*
74-
ANn' ipeelde met een' Poll, en, foo fe hoorde kloppen,
Sy meinde 't was haer Mann, en wift hem niet te floppen y
Als onder 't felve Bedd. de klopper was een Mann -,
Maer 't was den echten niet: die praetten oock met Ann'.
De Mannquamt'huysin'tleftj de tweede Poll moftfchampen j
Dien ftack fe boven 't Bedd. haer Man fprack van fijn' rampen,
En hoe hy all fijn Geld verfpeelt hadd van dien nacht.
Ja) fei fy, ghy fchavuyt, dat hadd ick wel gedacht j
Watfullen wy nu doen, gaen bed'len, of gaen rooven?
Wijf, feidhy, wijfje lief, ick hoop de Mann daer boven
Sal ons genadigh zij n. De Mann die boven lagh,
En welgeluyftert had, fprongh fchielick voor den dagh,
En fei, daerisgena, ftaetop, beroyde fonder,
Ick fta voor't halve Geld ; half met den Mann daer onder.
De Mann van onder rees, en fei, als 't wefen moet,
Ick fta voor d'ander' helft, 't en is maer goed voorgoed.
De goe luy hadden fich van die kans te beloven,
Dezegen quam haer t'huys van ond'ren en van boven.
DTrck feid: en, in mijn finn ,. had hy geen ongelijck t
(Hy fagh van verre gaen een' Calis van goe' ouders}
Diejoncker ginder is een Kramerrjegelijck,
Hy draeght all wat hy heeft de Stad om op fijn* fchouders.
76.
T^En Schouteth of een Droft, dat weet ick niets te wel,
•*~'Sprack tot een Paerden-dief, infijngeweldgevangen,
Schelm, fooghynietenhanght, will ick voor u wel hangen,
Soofekerisuw'dood. de Diefwasopfijnfteir,
En fei, Heer, 't gaet niet vaft, wat m' hier fal met mijn bloed doenj
Maer, ofickhetontquam, wilt uw woord emmers goed doen.
77-
r\ AerTijs gehangen wierd, quam Teun metgeesslen vry.
*-* Veel' jaren naer den dagh, als yemand quam te vragen >
WaerTijs gebleven was, feidhy, wat roert het my?
Het geen hy hadd verdient, dat heeft hy moeten dragen,5
Hy trouwden hier ter Sri, hoe kofl; men hem meer plagen?
\
-ocr page 79-
Snel d ï cm t>;                          %?
(Hy meen den. met een' galgh) met wie toch ? vraeghden een j
Dat, feid hy, henght my niet, het is te langh gele'cn }
All dat my beft gedenckt, is, dat ick, wel te weten,
Meer op fijn' Bruyloft-feeftgedanft hebb dan gegeten.
78.
TCk handelde met Klaes op twee dry koppel Honden:
■*Hyfei, daer waflèrnoyt geen'betere gevonden,
Dan 't eerft' en 't tweede paer, en fwoer my by gans bloed »
Het derde was op 't minft wel feven mael £00 goed.
79-
JAn lagh aen een' quetfuer, die, 't fcheen,hem gingh aen 't leven r
Men feid hem, 't was nu tijd fijn' Vyand te vergeven,
Om foo tot God te gaen. by fei, met all mijn hert $
'k Vergeef 't hem die 't my dé, all valt het my wat herd:
Maer, foo ick oock genees, dat wil ick rond uytfpreken,
lek fal my van dien fchelm met all' mijn' krachten wreken.
80.
C1 En jeughdigh Capitein van 't Schip de Volle Maen
•'—'Hadd menighmael rnetNeel fijn willetje gedaen :
Haer Koeckoeck wierd jalours, en woud't haer overflrijden:
Neen, fei fy, hertje lief, dat fal ick noy t belijden,
Die Mannen heeft fich noy t met Neel, uw Wijf, ontgaen,
Ja niet meer, foo men feght, als de Mann in de Maen.
81.
TYs Goed-Bier light hier dood, verdroncken in goed bier %
Hy dronck fijn pottjen uyt foo langh hy gaepte fchier:
Hadd hy dat lieve Bier tot noch toe konnen drincken,
Hy leefde noch gefond, en hoefd' hier niet te ftincken.
T?En Roover dwongh Andries van Beurs en Geld te fcheiden :
•^Hy fei, als 't wefen moet, laet my een dingh befcheiden >
'k Hebb met een' dieren Eed gefworen voor een jaer,
Ick fouwfe niemanden noyt geven, wie het waer:
Gaet haeltfe daerfe light ( hy fmeets in ftruyck en heggen,
Verr over dijck en floot} de Roover nam dat feggen
Voor goe mun^ fprongh van 't Paerd, floot over, naer de Beurs:
Met als hy over was, daer hoefde niet veel keurs -,
K 5                       Andrief-
-ocr page 80-
;S                          XIV. B o E c K.
Andfïes op 't Paerd, en wegh. dat heett fijn tegens fijn,
Loos om boos: mifchten hy de Beurs, het Paerd was fijn.
"VJEel, onfePachtfter, kreegh elf Koeyen in de bocht,
-^ En vraeghde naer de twaelfd' aen Keesje die fe brocht:
Kees fei, ickfoeckfe vaft ~, dan genen wegh, dan defen,
'k Verftaet niet, of de Koe moet voorden Duyvel wefen -,
lek wilder noch om uyt: neen, feiNeel, blijfjyftaen,
Je Vaertje magh'er heen, die heit fijn lacrfen aen.
84.
"CEnKoninghtrockvan leer,
-■■-"'En wild' een' Boer te keer,
Die hem fijn jacht ontftelthadd :
De Boer, die liever Geld hadd
Dan flagen, als hy koft,
Liep als hy loopen moft: >
Hy viel in 't end verlegen 5
DeKoningh en fijn degen
Quam hem foo dicht op 't lijf,
Dat hy riep luyd en ftijf,
Heer, laet my in mijn wefcri,
Ickfweerjeby mijn Wijf,
lek will geen Ridder wefen.
%f.
E En Noordfche Vreemdelingh fat aen eens Heeren diss,
En floegh fijn'handen wiss,
Waer hy maer reicken koft, op allerhande broeken:
In 't ende viel hy op een' fchotel Artichocken,
En wrongh die in fijn' keel, met all' haer huyd en haer:
Men feid hem in fijn oor j^Goe vriend wat doet ghy daer ?
Hoe taft ghy foo in 't befte ?
Dat 's hier een leckerny, men hou dtfè voor het lefte.
Ja, lefte, feidhy, ja, ghy mooght wel't lefte feggen,
lek falder haeft toe leggen,
Ickworgh, ickftick, ickfmoor, en 'tis de lefte beet,
Die 'ck van mijn leven eet.
86. Jan
-ocr page 81-
Sneldicht.                           yg
T                                      8(5.
J An met fijn mager Paerd,
Rijdt of 't S.J oris waer, gewapent met fijn Swaerd :
Hy foud hem beter weeren
Met Boogh en Pijlen, om deKraeijen af te keereri.
1} En Boer Iagh fieck te bedd van allerley mifery :
*-*Dc Doétor oordeelden, hem fchortten een' Clyftery.
En d'Apothekers knecht
Brocht hem dat fchoon' gerecht:
Wel kijckt toch, fei de Boer, dit is een drolligh wefèn,
lek heb de pijn in't Hoofd wifje men Aersgenefen ?
E!
n Boeren Domine fei, als men vaften moft,
Was Vleefch en Eyeren al eenerhande koft.
De Boeren loochenden'c: dePaepfei, laetfe broeijen,
Daer fal haeft vleefch uy t grocijen.
De Boeren leidenfe gefoden inJhet neft:
Daer quam geen Kiecken uy t. De Paep dé noch fijn beft»
En brack een Ey in ftuck, om 't Kiecken uyt te lichten :
Als hy 't gefoden vond: wel, feid'hy, boofe wichten,
Dit 's een gefoden Ey: de Boeren riepen, fiet,
Wy winnen't, Domine j wy eten s'anders niet.
.,               i$
E
Enongeluckigh Mann moft by de Boeren hangen,
En fat vaft in de pijn van 't droevige verlangen
Naer't einde van de pijn: doe fagh men eerft rondom,'
En daer verfcheen geen Beul: de Boeren ftonden ftomm,
En't Recht wierd uytgejouwt: maerhaerverftand wierdwacker^
Daer quam een lichte vent gereden van een' Backer,
Die wierd een Kroon geboon , als hy Beul wefen wouw.
De Backer nam het aen, enfloeghdehandaen'ttouwr
Maer, feidhy, Schepentjens, fal ick het geld verdienen,
Hóe fterck fijn d'Heeren hier 5 ff feiden met haer thienen:
Soo, feid hy •, een isgeen. Ick hou my aen het loon,
Soo ick u ftuck voor fluck magh hangen om een' Kroon.
po. Ty&
-ocr page 82-
" <•• .■! mmmmmmt
Uo                            XIV. B o e c k*
<>o.
TYs at fijn buyckje voll als 't fchip begon te fincken;
En feï, een drooge beet
Was aen hem wel befteedt,
Die foo veel nats raoft drincken«
JAn ibchtfijn luyeWijf, dienieteen' hand wouw roeren,
Met flaen aen 't werck te voeren:
Sy riep, wat doen ick toch, dat ick dit lijden moet ?
Ghy lijdt het, feid' hy, prij, om dat ghy niet en doet.
E'
n Meisjen uy t de hall
1 Seghtdat fy trouwen fal
Een knecht die leeren touwt.
'c Veil word aen 't vleefch getrouwt.
JbEn Boer en koft niet lijden ..
Dat fijn vaer Koeckoeck hiet ■, en om het te beftrij den,
All voeght het my niet wel te prijfen Moer noch Vaer,
Bei, feid' hy, zijn fy 't waerd, en 't is een deg'lick paer. .
94..
\ K Y quam een kloecke Ruyn van weddingh met een Boer:
■*-'■*Hy brocht een Efeltje, dat pas quam van de Moer.
Wel, feid' ick, wordt ghy geck, óf wilt ghy my bedriegen;
Is dit een kloecke Ruyn ? Heer, feid hy,'t kan niet liegen,
Mits dat dit Beesje flechts gelijck fijn' Ooren waiT',
Het wordt de kloeckfte Ruyn die oyt geboren was.
■ '.....
.\ vf En feid' een fiecken Boer, die lit voor lit gingh fterveii,
1* -Aj^y fOU(^ [leC Hemelrijck in korten tijd be-erven:
O, feidhy, daeris't moy : maeris'thier verrvandaen?
Want, kijck, ick ben foo fwack, 'k fel niet wel kennen gaen.
. . ' ... ?6-
D At lieg hje Teun,, feiTijs: Teun floegh hem dat hy kreet,
En feid' hem, paft my flucks dat woord weer in te halen,
Of 'k fal u bet betalen:
Ick hael het in, feiTijs: maer, Teuntje, datje'tweet,
ïiNïi lieghje 't als een fchelm dat ick je liegen heet.
97. Trijn
-ocr page 83-
Sneldicht.
8r
97-
TRij n quelde ftaegh haer Vaer met van haer' Mann te klagen,
Hoe hy fe nam te plagen
Met kijven en met flagen:
Hy kendeTrijn haer' kopp, en docht, datkomt'er af,
't Is altemael de Moer, fulck Koren fulck 'en Kaff.
In 't ende wierd hy 't moe, en, als fy niet wouw fwijgen,
Sagh hy fe met een hout ten huyfen uyt te krijgen,
Enfei, feghtnujeMann, quaedvoorquaed, goed voorgoed,
Ickhebb fijn Wijfgedaenalshy mijn'Dochter doet.
E En jonge Predicker liep met een goed Sermoon
Vant 't een in't ander Dorp, en leverde't voor loon.
De Boeren wierden 't wijs , en quamen hem verfpieden ,
Daer hy het weer als niew fou preken voor goe' lieden:
Hy fagh die Boeren ftaen >
Trock een ftrack aenficht aen,
En, omd'er af te raecken,
Begon met ftij ve kaecken -,
Op defen fel ven text heb ick, niet langh gele'en,
Niet verr van hier verklaert mijn' Chriftelicke re'en,
Maer daer de Bye haer Wafch en Honigh in kan vinden,
Daer haelt de Spinn haer gift: fiet, feer geliefde vrinden,
En Suftersinden Heer,
Men heeft my nageklapt, dat ick een' valfche leer
Hier uyt getrocken had: Ey, wilt'er wel op letten,
Ick meen 't u weer van woord te woorde voor te fetten,
Soo verr ick't heugen magh: hoort toe, en feght'erdan
Elck fijn gevoelen van.
99-
JAn hoorde dat fijnWijf haer Boekje ftond en fwoer,
Hoe dats' hem als haer hert en als haer' ziel beminden:
En feid' hem van ter zy, Gelooftfe niet de Hoer >
Soofweertfe m' alle dagh, en ick en kan 't niet vinden.
100.
E En dertele Soldaet
Loegh met een' Advocaet,
, II. Deel.                              L                           Die
-ocr page 84-
8j                         XIV. B o e c k.
Die van 't Hof wederkeerde,
En met fijn' langen Rock
Door fteegh en ftraten trock :
Den Advocaet, die 't feer dé,
Sei, fijn mann, kentghy wel
Het Edel' Kaerten fpel:
Daer hebt ghy wat te leeren:
Letteens, hoe daer de Heeren
In lange rocken ftaen,
En hoe de Boeven gaen.
IOI.
TWaelf Mannenfprekenrecht, naer d'oudeBritfche wetten:
Men vraeghde wat voor twaelf een Dief wouw dat hem rech-
ten:
Hy fei d'Apoftelen j dat waren fijne lie'n.
Daer fprack een ftatigh Mann, die fouw men niet weer fien,
Voor dat dejonghfte dagh de wereld fou doen fcheiden :
Mijn' Heeren, fei de Dief, ick will foo langh wel beiden.
I02.
N!
el heeft ons wijsgemaeckt dat noyten wierd gelooft,
Dat Jan, haer goede Mann, de boofte is van haer beiden :
God heeft het felf gefeght > wie kan ons beter fcheiden ?
Jan moet de boofte zijn, want, feghts', hy is mijn Hoofd,
SNEL-
-ocr page 85-
SNELDICHT/
Uyt Spaenfch OnDicht.
V O O R S P R A E C K.
ICk ben min Spaenfch gefint als die V op V minfle zijn :
Nochtans en fihrick ick niet voor Spaenjchen Moft of Wijn.
'kHebb Spaenfchen Hut spot t lief; ick magh Tvel Spaenfche Pappen $
En, doe't de mode Tv as, bemind' ick Spaenfche Kappen;
Met Spaenfche Vijgen is mijn fchreyen dick geftilt;
'k Hebb Spaenfche Kappers veel gegeten voor de Milt;
'k Hout» veel van Spaenfche Zeep in 't Tvaffchen van mijn kleeren;
Voor Handfchoen of Tapijt noch meer van Spaenfche Leeren;
'kHebb altijd Solinger voor Spaenfihe Klingh veracht;
Spaenfch Laken keur ick voor de koftelickfte dracht
j
lek houd het Spaenfche Hout het befte voor de Bogen;
Spaenfch Groen de fnelfte veno die oyt quam voor mijn' oogen;
Spaenfch Inquifit'ie felf hebb ick leat min gelaeckt
,
Om dat fe vierige van koele Geufin maeckt;
'kHebb Spaenfchen Doorn geplant t
, en met vermaeck fien groeyen %
Om dat hy leaffchen tvoud? daer andere dood woeyen: -.,
lek hebb de Spaenfche Broeck geprefen voor de Mans;
UUy docht fy beter voeghd' als 'tflodd'ren op fijn Frans:
Ick houd' een' Spaenfih' Cafack fatfienlick met haer moulven
;
De Spaenfche Lobb enftond niet qualick voor de Vrouwen;
En, als men in den dans moft mallen daer ickleas,
De Spaenfchen haer' Pavaen docht my de befte pass :
De Spaenfihe Craecken zijn ons' Teellekomfte gaften
i
En die yvy fvelfiogeem als eenigh.Wild verraften:
De Spaenfche Vlaggen zijn 't aenfienlickfte cieraet
Van d'onverflerfflickc vry-Heeren van den Staet :
'k Hebb menfehen, onbeleeeght als Bergen, fien ver fit ten
Door 't liejfelick gevoel van Spaenfihe Piftoletten
;
- En Spaenfihe Matten zijn van 't aller beft e Geld;
Dat leerden ons Pier Hein, all Garens' ongetelt :
My dunckt de Spaenfihe Tael is manneïick om hooren;
Èe Spaenfihe Trommelftagh gaet deftigh in mïjn' oor en;
Li                         De
-ocr page 86-
$4                        VoOR.SPR.AECK.
De Spaenfche Zee en breeckt geen' buren door den T»ind\
Ja Spaenfche Po eken zyn de fijnfie die men vindt;
Hoe cpualick Spagnen rijmt, van binnen, op Oragnen,
De befi' Oragnen zijn vers Cloofter-goed van Spagnen^
De Spaenfche Kettingen Tvas eens een' trotfche dracht,
Tot dat [e die Tyrann, Gewoonte, f onder bracht -,
De Spaenfehe Brabander is van de befte kluchten;.
De Spaenfche Kerjfen zijn yan d'allerJoetfie vruchten j
Jck magh den tredt Heel fien van fiere Spaenfche Dons,
Het geeft my meer genuchts als all der Franfehen dons;
De Spaenfche Druyven zijn fchoon om fien,goed om eten;
De Spaenfche Marmelaed de feetfte die f»y Tveten;
^Men rieckt de Spaenfche Kufl veel1 mijlen t'Zeelvaert in;
De Spaenfche. My en komt geen Spaenfch meer in den finn,
Ja, Lefir, voor het left, ghy moet'er noch een hoor en,
'k Hebb Spaenfche Vliegen fien gebrttyeken achter d'ooren,
LMet merckelicke baet, voor menfehen, die hét licht
Begonn te fchemeren; en 't klaerden haer geficht.
Sulckgoedje fchaff ick hier'. Jy bijten enjy fieken:
(JMaer Jy genefen Teeer de menfehen haer'gebreken,
En't bijten heeft fijn nutt, en 't fteken heeft fijn' vrucht*- '-'•
En fijn' tucht meefiendeel, en altijd fijn genmht ;
<,My dunckt , het fou by ons geen flechte Doi~tor "toefen,
Die fiecke menfehen koft met kit telen genefen,
En, in plaets van geDoalgh, van krimpingh engefteèn,
Die 't volck all lacchende koft helpen op de been.
Daer is 't hier op gemunt: foo 't u de ptjne ivaerd is,
(Ick meen' de kittelingh) fiet of 't goed van den aerd is
Nam (ut di- Daer vreughd en vrucht in fteeckt: en of de Düytjche Fluyty
tLs] quem- Daer ick 't door henen drijv, doet nadeel aen 't geluyd.
fftousn'ofter t-^en heeft der Dichten kracht geleken by Trompetten,
ciarioremfo- Die, door den engen bocht en 't ftoierige befetten
cumiiium ' Van ingepijnden Wind, fijn' al te fnellen drift,
guanail'an- Wanneer Jy d'uytkomft vindt, geloutert en gefift
guflias tra. Door de benaulcde IConfl, die haer all aaende perflèn,
tentio're nó- Op onjer ooren tromm veel heller uyt doet berften,
viffiinè exi-                                     .                                                                                           ,
Dan
tu effudit;
i'iz fenfus                                                                                           >', •.'.
nollros clariores carminis arfta necefliias efficit. Eadcm negligentius audiuntur, minusque oercutiunt, quamdiji (bluta
otationedicuntut: ubi acceflèie uumeri > &egregium fenfum alirixere certi pedes, eadem illaiententia velut lacerto excufö
torquetur. Set. Ep. CIIX.
-ocr page 87-
XIV. B o ë c k. Sn e l, d i c h t.              8f
J>an oft s'in dropen Locht een1 vryen adem-tocht,
Ontbonden, ongemoeyt ten voorfchijn haddgebrocht.
Het Jluyten van den Rijm doet oock yet in goe' oor en,
En helpt een' goeden finn divers door ons' aendacht boor en:
Valt daer de maètftagh toe en foeter ivoorden-trant y
*t Genoegen Tverdt verkracht en lieffèlick vermant.
Is V my niet all geluckt, of vindt ghy oock in allen
Mijn krachteloos gepoogh mijn' hoogen moed t'ontvallen;
Ontrijmt mijn rouive Rijm, en floopt mijn' malle maety
Soeckt door mijn' bladeren hoe 't in de Tvortel flaet j         - •- »- > n .
Schept van de Spaenfche Papp mijn' Suycker, diefi lafmaecktt
Verwerpt mijn jlecht gemael, dat van goed Koren kaff'maecki■->'
Ondoet mijn' futfelingh, ont fut feit mijn gedoe,
En, om 't, Wat, ivelte f en,onfflaet u van mijn, Hoe.
Neemt Waerheit in haer Hemd, en kaf haer naeckte leden, ü f f
Ontladen van mijn f hors; ghy geejfelt my met reden,
En doet den Spagnaerd recht, en leeft, gelijtk het laas»
't Geen ick maer geerne fchreev, om dat ick 't geerne las..
Ten minften fult ghy my bekennen inaerd geprefen, r - , y . .
Om dat ick u;den"S»egh naer Spagnen hebb ge7t>efin-y
Naer Spagnen?,. 'i rijpe Land-, daer Phoebus in fijn', kracht
Steil op fijn' Dichters haer' Laurieren flaet en lacht;
Naer Spagnen , 't 7»ijfi Land, daer Bilbilü haer' mueren
Om eenen Marti al der eeiten tand verdueren: <
Om 't all te feggen, denckt, teriaijlenghy dit leeft,
Lucaen en S$mca zijn Spagriae.rden. gelveeft.             ./
U zijt gli' een Heer, Andries > fei Dirck tot fijns gelijckr
Een groot Officie-mann 5 en, ƒ00 ghylwilt, haeft rijck:
Ten werdt u niet benijdt daen ghy wél rné gedient zijt:
Maer,gaetde regel vafofbo ben.ike.engoed vriend qüijc
2.
I
Ck gaf mijn' Knecht een' hand) en hielp hem fekertreden,
Van een'Oflfék're Leer. Hy fprack my toe met reden j
Heer, leent ghy my dehandomnederwaertstegaen? •
Sy waer my nutter tot een trapjen opwaert aen.
L 3.                              3. Wijn
-ocr page 88-
%6                          XIV B O E C K;
w
Yn met Water, feid een Pater,
Is bedorven; fonder water
Is hy eenighfins't bederf
Van de menfchen die hem drincken.
'k Magh naer geen bedorven ftincken >
'k Hebb liever 't Eenighfins geteeckent op mijn' Kerf.
T^En Monick op gefchortt droegh een' Boer door een' plass,
-*-'En, foo hy met den Boer half wegen 't water was,
Boer, fprack hy > hebt ghy Geld ontrent u, Jaick, feid hy :
O grouwel. riep de Mon'ck, en liet hem loss^: daer leid hy.
An met fijn rappe tongh heeft wijsheitals een'Koe -,
't Is een goed Spinnewiel, maerVlassgebreeckt'er toe.
J
■'■.
T>Hlip ftuypte Voof een' Heer met danckelick gelaef,
■*• Die hemeen klein verfoeck platt af ftoeghop de ftraet,
En fei, 't enkoftnietzijn, 'tetffoud'oock .«emmerwefen.
Men meend', hy had fijn' will ■, fbo vlijtigh ftond fijn w-efen.1
Neen, feid'hy, 'k'hebb dien Heer oeleeft ge weeft metreeht,
Om dat hy my foo kortj foo fpoedigh heeft berecht.
~C En Kaelis meende my re vléyen met een' klucht,
-'-'En feid', hyliadgedrpömr, ick was hem t'huys gekomen
i\\.
MetSilveren met Goud,; lck'flÖe'ghrhèm*iri"cte vlucht,
Enfeide, zijtghywijs, enmaecktgeen'ftaetopDroomen.
E En: wijs Man-n heeft gefeght (laet Rij mers,Mans ènVröuw'éfr,
[ufl i De lefïp weLonthouwenJ-
Di&riietièeöftuclIje*! |)ijqht« kanmaken, iseertBbed, I
Ea'piJflèFtweeRtad^eiM,: die 'e meer als eemfoael doet.
Ü En Geck beftond te vragen, ■
In hoe veel Manden-voll de Weerld waer uy t re dragen ?
Een Wijle fi>i daerop > maecktmy een'Mande ree y . >
          H
Daer half het Sandingaiy fooneemick het in twee.
ïo. Een
-ocr page 89-
5NELDICHT.
ibi
E En Joffer wierdt gevraegbt, ofs'yemand fou bekoren
Met dufendKrooneneens: fy fcheenhaer te verftooren,
En fei, welftoute Geck, waerfietghy my voor aen?
De vrager vraeghde voort: ïbud 't voor tien dufend gaen?
Sy fagh al even fier: voor twintigh ? even feil:
Voor hondert i even ftuer: voor twee mael hondert ? wel,
Begoftfe t'antwoorden, men moght my foo veel bieden,
In 't loven en in 't bie'n vergaderen de lieden.
Oh, feidhy, arme knecht, miftrooftigh enontftelt,
Wat miss ick fchooner Hoer by mangel van wat Geld l
ii.
HEbj' op een' rijpe Noot een' tand gebroken, Brant ?
Voor fèker was die Noot onrijper als die tand.
12.
E En Do6tor kreegh krackeel met een jongh Ad vocaet,
Wien toequam voor te gaen aen Tafel en op Straet :
Een derde fcheide 't fcheel, en vraeghd', om bei te vangen,
Wie gaet'er voor, de Beul, of de Dief die gaet hangen ?
Sy riepen bei, de Dief: wel, feidhy, foo is 't klaer -,
HeerAdvocaet, gaetvoor, Heer Doctor, volght ghy naer.
13.
TT* Oopluyden fbnder Geld vernam ick vaft aen 't peuteren
•*-*• Van voor of achter-deur, om grendels te doen leuteren:
'kRiep, Mannen, zijtghydaer, en komt ghy om den Aep?
Kom t liever flus eens weer, wy zijn noch niet in flaep.
14.
'k C Agh Dieven uyt mijn Huys met pack en facken gaen:
^Ick volghdefe wat rafch, en iprackfe foetjens aen j
'k Sci, Mannen, met verlof, wilt ghy my wel eens thoonen r
Dewijl mijn goed verhuyft, waer ick ontrent ga woonen ?
T^Loor, boofe Belies Mann, fagh een* Scherprechter trouwen
Een wel beklaegh'lickMann,dieMann was van twee Vrouwene
Twee Vrouwen, leid hy, twee! en wierd befcheilick gramm »
Dat had hy wel verdient, doen hy fijn' eerfte nam*
i6t
"JO En heel Dorp moeyde fich met bidden voor eert' Waerd,
''-'Die naer de Galgh toe moft > all was by mog'lick waerd
Te
-ocr page 90-
%%                             XIV- B o e c k.
Te derven, fei 't Geboert, 't Dorp koft hem niet onbeeren;
Hy wafTer maer alleen. Maer, antwoorden de Heeren,
't Recht moet fij n* gangen gaen, daer is geen gecken mé.
De Boeren feiden, neemt een' Wever in fijn fté -y
't Recht fal fijn' gangen gaen: Wy hebbender noch twee,
En konnen ons met een'gemackelickgeneeren.
TYs licht-voet moft een' Oor verliefen op 't Schavott,
En hadd'ergeen te geven :
Daer (lond de Beul ten fpott:
Tijs, op die ftroomen all van over langh bedreven,
Hiet hem gaen vragen aen de Heeren van de Stadt,
Waer dat het ftondgefchreven,
Dathyhaer alle weeckeen'Oor telev'renhad?
18.
KLaes klaeghde fonder end, hy was niet wel te pass:
Een Doftor vraeghde Klaes, wat dat fijn' fieckte was:
Of hy oock flapen koft, en drincken koft, en eten f*
Ja, feid hy, wel te weten,
Mijn Heer, en evenwel
Ben ick niet op mijn ftell:
Wel, fei de Doftor, Klaes, wilt ghy geduldigh wefen >
Van all dat ongemack fal ick u haeft genefeh.
MYn Apotheker neemt fijn leven Dranck noch Pill:
'k Weet wat hy feggen will j
Hy heeft dat goed met hoopen,
Niet voor fijn eigen bill j
Maer om aen andere, die Rijckzijn, teverkoopen.
2.0.
JAn fagh een ftuckje Specks, niet grooter als een Duym,
In 't midden van een' Saus, van all te mag'ren fchuym
Van Vlees-foppaengerecht, en trock fijn Wambas open,
En wouw fijn' Broeckontknoopen,
En Helde fich in 't ruym,
En fm eet fijn'Hoed daer neer: 't volck riep met luyderftemmen,
Wel hoe, Jan, wordjegeck?
Neen, feid hy, ginder veer fien ick een beetje Speek,
Daer ick naer toe moet fwemmen.
il. Maey
<**?:
-ocr page 91-
S:nI C all G WJf.                             8p
\2I.
TV/TAey Kaêclte heeft ttóe'céen' tafld^,en is noch ftërck enjong:
1YXWa*tfoud* ef tegen ftaen? d^;ddetfe-merhaer.tQrig.r<
'• -' 9Jj-JfooJy] .--:ï^i9m*rfg,p(iDrf ,;•':.'.( i:/ . ■ j'gj 3
M-
n Büerwijf ¥ey in 't 'Kraein; f dk vraeghdéh aeh den man,
Of hy my nam tot Peter,
En oft'een Dochter was? neen, feid hy,'al veel beter: :.*."*
Ho', feid ick, veel gelucks, foo is 'teen knéchtje dan:"
Neen, sprackhy, beter noch:'kfey,Büerimn,'benj' aan 't droomen,
Wat beter ifler toch, ten uyterften 'genomen ? '/
Lijs, feid hy, light in 't Kraem, ick danck God, van; van, van
Een' Dochter die ons doot ter wereld is gekomen.
93.
"J\/TYn Do&or had een' Boer vijf Pillen heeten flicken:
Daar meend' hij aen te flicken,
En fmeet het goet daer heen. De Doófcor quam eer lang,
Envraeghdenofhij oockfijn' Pillen had genomen,
En'hoe 't hem was bekomen? ,'Jlï....!I r
De Boer fey, neen ick Heer, het viel my veel te bamgh; .
Sy waren noch niet rijp, fy fmaecktèn my te wrangh.
riDVoIc"" i't'u 7 r - «4. 'cc'        ■> ■ '■"■'!•
T^Op pluckten een Conijn, 'teerft dat de Geck oyt fagh;
A En als hy had verpluyft by nae den heelen dagh,
Wel, feid hy, boos en fuf, dat mocht' ick wel eens leeren,
Hoe ghy gevlogen hebt met fulcke kleine Veeren.
^jPEun heeft geit uyt gefett op dobbel geit weerom,
Indien fijn fchuldenaer den Int'reft met de fom
Tè naefte niewe [aar verfuymeweer te geven,
Die fchuldenaer is deur: Teundenckt, van al mijn leven
Had ick geen fchooner kans; want, vrienden, feght hij, hoe ?
Nu komt my al mijn geit, en noch foo veel daer toe.
20.
"XJ^Eeft niet verwondert, Ian, hoe'ck op een bed kan flaepen
Dat ick noch fchuldigh ben: ghy foudt u best vergaepen
Aen 't wonderlick geilaep van dien geruften man >
Dien ick 't betaelen moet eri niet betaelen kan. 5 c
>« -
M                              27 Men
-ocr page 92-
■ -*' ■                                                                                                                                                                                                                                                             <,
90                            XIV. B o e c «
ar.
"TC* En Ruyter door een Dorp met aller haeft gereden, .{
-'-'Riep, keurigh hoe veel daghs hy noch had te belleden;■
Hoe laat is 't goede Lie'n, hebt gh'hier geen Klock-geftel?
Neen, feid'een Boer; maer, Heer, een Orgel is'er wel.
            f
88.
"VVTAt foeter Bockjens, fey Jan Goed-bloet, die door 't hout
Met Neeltjenallemansfijn' Huisvrouw, quain gereden;
Al fchijnen fy wat oudt,
;,
Men fiet 'er op haer' kopj ens
Noch Horentjens noch topjéns :
Maeckt dat ghy dat onthout,
•» , ,
          Sey Neeltje, 't heeft fijn' reden,
. Syvfijn noch niet getrouwf..                  - n
29.                                                                       i.
T>let ragcktenover hoop met Neel fijn echte wijf; .
■*■ Die meendenhem een ftock t' ontfuts'len in 't gekijf:
Neen, feid hy, Neeltje lief, foo ftaet'er niet gefchreven:
Soekt ghy eenieegh ftuck houts,. dit weet ick werck te geven.
- •• - ■/:> f -30. ' : _ eqih 3-Ji bor; iCï.;. vH
TCk vraeghden ouden Floor, hoe hy fijn lange leven
xSoo wel gedaen, föo frifch, foo-luftigh was gebleven ?
         qr
Dit, feid hy, is dé raet die 'k daar toe heb gedaan;
Al waar ick fitten koft, daer heb ick meeft geftaan, -
               ,7
Ick trouwden op mijn'daghen, ,
En wierd llrack Wewenaer,
^ Doe fchouden ick de plaghe,n,                             >■•-. ^
cEntrouwdenoytdaernaer. ° "\                 '11a JL
31.
JAn lagh my: fpeels-gewijs en terghde met een' ftock:
■ v, .
{f. Ick fey, Jan laet dat fpelen, •              u3x:
.'T beginttmy te vervelen;
TVJYn Meisje fat bedeckt in een'gefloten wagen: -          "
*Ick hiet den Voerman ftaen: en fy beftond te vragen, [ * '
Hoe wift ghy dat ick 't was, die foA fcefloten fat ?; ■
: 9 f [0W f j
Oh, feid' ick, Mei*je;lief, dat hadie& te§ft gefttfód a« i$
;fc:
naM \:                                SA                                                 Ick
-ocr page 93-
Sneldicht.                             ©r
lek voelden al mijn Bloed uy t all' mijn' wonden ftroomen,
Soud ick mijn' Moordenaers' niet by my voelen komen ?
33-
KLaes Narr was van een'Hond gebeten in fijn been,
En fc honck hem d'eerften fteen
Die hy in 'c veld kon rapen,
Daer hy hem 's anderdaeghs geruft vond liggen ilapen j
En fchonck hem dit vermaen,
Die Vyand heeft , en magh niet vroegh te bedde gaen.
34»
ICk vond my in een' Sael alleen met Gijs de Geck,
Die met een degen fpeeld', en my beftond te feggen,
Waer 't niet een braven treek,
Een Mann foo met een' flagh 't Hoofd van den Hals te leggen >
lek hadd geen fin in 't fpel,
Noch in den Vent fijn malen:
Ja j feid ick, een waer braef, maer twee waer eens foo wel j
Blijft hier een weinigh ftaen, ick gaed'er noch een halen.
3?.
KLaus Narr quam voor fijn' Heer,en klaeghde dat hy hoorden,
De Boeven van fijnHuys diefouden hem vermoorden r
Vermoorden ? fei de Vorft,
'k Wouw dat dat yemand dorft,
("Ick niet, docht arme Klaus,) en kom' ick het te hooren,
lek fal hem 's anderdaeghs doen hangen aen een' Mick}
Klaus docht', 't en was geen fchick,
En fei, Heer, hanght hem toch een' dagh of twee te voren.
3<f.
MEews Metfelaer, van'twerckgetroeteltmet deTromm
En de gereede fomm
Die m'opdelichtingh telde,
Kreegh in fijn' eerften Krijgh een' houw' in 't Hoofd die knelde:
DeMeefterfei, 't was deur, menfaghdeherlTens flaen:
Dat wild' hy niet verftaen >
Wegh, feid hy -, waer ick Bloed met herlTenen geboren,
Ick had dit handwerek noyt voor't metfelen gekoren.
37-
A/j En raedde Jan goed Land te veilen voor goed Goud,
■***•* Om Dochteren om Soon, bey kortelingh getrouwt,
M i                            Tc
-ocr page 94-
aZ                           XIV. B O E C K.
Te redden door het quaedft, door't klappen van fijn'fchijven j
Soo fou fijn goed beklijven,
En God fouw 't zegenen: hy wierd te degen quaed,
En fei, wel, dat 's een raed,
Will God wat zegenen, hy zegene mijn' kinderen,
My luft om harent will mijn goetje niet te minderen.
38.
H<
ort, Ouders, en leert letten
Op (onderlinge wetten,
Die verre van ons Land,
De Reden heeft geplant :
De Maeghd van twintigh Jaer moet aen haer beter trouwen j
Op vijf en twintigh Jaer is 'tflagh voor haers gelijck •,
Soo haeft als't hooger gaet, moet ghys' hem niet onthouwen,
Wie datter oock na kijck'.
39-
T3Ruy
dé fijn' Sonen feggen,
'Waer elck een wilde leggen,
Als 't op een fterven quam :
Elck koos, en elck verkreegh de Graf-plaets die hy nam :
In 'c ende vraeghden hy fij n' Dochters wel gevallen:
Sy fei, fy hadd'es geen in eenige van allen >
Oock was het noodeloos (de Vrijfter was wat oud,
En, omVaersgierigheit, tot noch toe ongetrouwt)
Sy ftierf toch defperaet, en die haer felfs vergaven,
En wierden niet begraven.
40.
HAns hadde wel geiien dat minder' Luy, aen Graven
Haer' brieven teeckenden, De Minste Van Uw' Slaven :
Eens fchreefhy aen fijn Wijf, en fielden onder, Hans,
De Minste Van Uw* Mans.
|En preecktmy'tfpelenaf: als onder.de gebreken
^Hetfchadelickftgebreck: maer, magh ick voor my fpreken,
Men preeckt my averechts •, en, die'tweloverwoegh,
Sou vinden dat ick wel te rechtop 't fpelen floegh,
Om meerder quaed t'ontgaen-, ja, dathetfpelkanftrecken,
Om my all fpelcnde van alle quaed te trecken.
Want,
fti?il
-ocr page 95-
S*N E 1/dCj C H T.
>
<<r"$-
Want, waer'smijn' hoovaerdy, mijn', die omdufend Pond
Kan fpelen met den Heer, en met den Knecht terftond
OmStuyverofomBlanck, naerdatkkhebbbehouwen?
Waeris mijn'Toornighcit, die alles kan verdouwen
Wat my te fchimp en fchand van yemand werdtgefeit»
Mitshy aen't fpelen blij v'? waeris mijn'Gierigheit,
Die niet een Dubbeltje kan fparen fonder fpelen ?
Waeris mijn'Hoerery, of hoe kan ick fe velen,
lek, die by nacht en dagh mijn' finnen en mijn' tijd
Alleen aen 't fpelen hangh ? hoefoude my de Nijd ,
Van mijnes naeften Weeld of Rijckdommen bekoren,
Daer ick mijn' eigen Haev lbo loss laet gaen verloren ?
Wat plaets heeft Gulfigheit by my , die niet een' Spell
Haer' waerde (pillen derv', van vreefe dat mijn Spel
Sou ftuyten by gebreck ? Kan ick fe Luyheit geven,
Dieheele dagen fpeelen noch den nacht daer neven?
Is 't quaed fpel, daer by Trots en Toorn en Gierigheit
En Nijd en Hoer en Kroegh en Luyheit onder leit ?
KXaeskaetftfijn felven rijck
Met Ball en met Balon, en wil aen geen verand'ren,
Watdatmenhemvermaent. Heeft Klaes oockongelijckj
Dat hy fijn' voorfpoed vindt in mis-flagen van and'ren ?
fYn jongen wierd bekeven,
LOm dat hy water bracht
Dat naer de Wijn-kan n ftonck': de tweede reis was't even
Gelijck als d'eerfte Kann: In 't end heeft hy bedacht,
Hoe dat hy firaffen kijven
Van 't Lijf ontleggen fou:
Hy hadd de Kan gefpoelt, men fagh 'er niets in drijven,
Dat Wijn-lucht maecken moght. Soo feid hy, 'k weet het,Vrouw,
Hoe dit is by gekomen:
't En kan niet anders zijn:
Klaes Kroes, onsdronckeBuer, heeft gift'ren hier gefwommen,
Daerom, watdatickfehepp, het fmaeckt'er naer den Wijn.
44-
KLaes Kroes lagh fieck te bedd, meer van Wijn als van Liefde j
De Doëtor vraeghd' hoe 't was, en of hem yet beliefde ?
M 3                                'kSou
-ocr page 96-
QJL                                  XIV. BOECK.
'k Sou feggen, feid' hy, Heer, als ick hetfeggen dorft,
Geneeft my van dees' Koorts, maer niet van defen dorft.
"üEn DanfTer en een Geclcijn broeders van een bedd :
••--'Een Geck is altijd geck, een Danflèr altemet.
JAn, die een fware Pleit vervolghdejaer en dagh,
Sprack tot een' dorre Doo' dien hy gehangen fagh *
Hoewel zijtghyd'eraen, hoe vry van.alle plagen ,
Die daer noch Recht, noch Raed, noch Roll hebt na tejagen!
47-
/^ Oejan ten huyfen uytgekeven of geftooten
^Jr Door boofe Beél} fijn Wijf, viel in 't flijck van de Goten:
De Bueren fchoten toe met vriendelick gedruys,
Om hem de hand te bie'n en hielpen hem naer binnen :
Neen, feidhy, vrienden, neen, en wilt het niet beginnen 5
Hoe 'ck legh of niet en legh, 't is beter hier als t'huys.
4».
Dier hadde Klaesje-buer fijn' Ezelgeern ontleent;
■*■ Klaes feid', hy was niet t'huys, hy wrocht voor de Gemeent':
Den Ezel floegh geluy t, en dé fijn' Meefter liegen :
Hoe, fei Pier, Klaesje-buer, meent ghy my te bedriegen ï
Den Ezel is inhuys: wel fei Klaes, dit is vry
Wat wonders •, loofje dan mijn' Ezel meer als my ?
+9-
HPEun Lansknecht met fijn' Lancie in de hand
■*- Wierdvaneen'Hondop'tvinnighftaengerandt,
En, om fijn lijf te bergen met fijn wapen,
Stack 't door den Hond, en liet hem leggen gapen:
De Meefter keef, en fei 't en was geen noot,
Om fbo een Beeft te helpen aen fijn' dood,
Hy hadd hem licht het ftomp end konnen bieden,
En ongequetft met flagen wegh doen vlieden:
Teun Landsknecht fprack, lbo hadd ick my geweert,
Als my den Hond gedreight hadd met fijn' Steert.
50.
FYlrck hadde Maey fijn Wijf met ftocken foogedoft,
■*-^Dat Maey by Mëefters hand genefen werden moft:
Dat
-ocr page 97-
Sneldicht.                          py
Dat ftond M aey foo wel aen , dat fyd'er half om lachten :
Sy docht, hy fal fich nu dat flaen voortaen wel wachten,
Daerfooveel Geldsaenhanght: maer Dirck loegh meer als half,
En, als hy den Barbier betaelde vociïjn' Salf,
Vriend, feid hy, daer'suw Geld, en noch foo veeldaer neven ,
Om als i ck Maey van n iews wat op fal moeten geven.
TTTllm, dien noy t Pill of dranck in 't lijf en was te preken,
* \ Had veel van fulcken tuygh in twee dry fiecke weken
In 't Becken van fijn' floel voordachtelick vergaert:
De Do6tor, vragende wat datt'er was bewaert,
Verfchrickte van 't geficht van foo veel vuyligbeden,
En feide, Wilm, 't was tijd, dat ick uw' binnen-leden
Haer' ed'le teerigheit ontlafte van die miss -,
Denckt dat een' Koorts of twee hier in begraven is:
Want fèker 3 dit 's quaed goed: dat hebb ick wel geweten r
Sei Wilm, en hebb het oock daerom niet willen eten,;
JAn magh noch Mann-Volck fien, noch Vrouw-Volck langh
en recht,
Soo fchrickt Jan voor langh Recht, foo langh heeft Jan gerecht.
rp,Eun, weet ghy wat my lett, waerom ick langhs de Straten
-*• Soo noode met u ga ? hoort hoe de luyden praten:
Sy keuren my voor geck, om dat ick niet en ry,
Maer ga te voet, en ley den Ezel aen mij n' zy.
Hi                                                                 > , i
\A Yn gierige Compeer is toornigh op fijn' Knecht,
^y*               Die yets heeft aengerecht,
Daerom hy hem met recht föu mogenflagen geven:
Maer daer en komt nier af. Heeft hy 't den knecht vergeven ?
Neen; hy is even boos. Waerom dan ?'kwedd ick't weet:
Om dat het Geven heet.
HAenseenLandvanRechtrdaerDievenonverbeden
■^Een goed ftuck van haer' Neus tot ftraffwerdt afgefneden :
Klaes, geeft u in dat Land, en leeft'er vry onheus,
Ghy fteelt u felven rijck, en krijght een' fchoonen Neus.
$6. Klaes
-ocr page 98-
5>6                              XIV. B o e c k.
KLaes mét den grooten Neus is ydeler van Baerd
Dari menigh Ratten-ftaert:
De fchaduw en de Dropp van dien verbrudften Gevel,
Gelijck de Note-boom het Gras houdt in der aerd,
. Isoorfaeckvandatevel. ,
Ï1>
XJEel feght, fyvaltih't'flaep, foöhaeft als 't doncker wordt:
•*-^ De reden is bekent: fy heeft een oogh te kort;
. En eer Neel is gelegen,
Soo is s' all halver-Wegen, r
< fi^'b: ilpijy.'i^ ! .> ,■■ o ^g. ■ ; * 'V ]''■-■.■'-'.-' ■■■'
KLein Jahtjé1 reed voor üyt, en-was by naer verloren,
Soo hadd hy fich ge weert met Spitfroe en met Sporen:
Men vraeghden by den wegh, Heeft yemant hier, goe' lie'n,
«..-.:■.' •' EènManntepaërdgefien? ; o '•
Neen, feideenloofeBoef f ick hebbgeen Mann vernomen: : 't
Daer is een Paerd gekomen ,
'Daer midden op de Zael een Hoed lagh, en op zy
Twee Leerfen > was dat hy ?
'Hy .zij t foo kleintjes, Jan, dat, als ghy waertvermift,
r Ick\irett niét Hoe men "raréd om utë vinden wift, ui 1""
'' Alldëëd* m'ér veel geweld toe';
Of 't moft hard regenen -x dan vindt men tot een' fpell toe.
6b.                                                 l
TCk weet geen beter ampt q n> lange Jan te vo'en,
-*-AIs een Dexirw^érdërfchapfy, om Boeren tegaen plagen:
Als hy het volckfaf dagen',
Vindt hy de deur in 'tflot, hy kan'tdoor't Venfterdoen.
XJEelBüyëk-en-Borft-cn-Billlight onder in dit Graf, h
■*• ' Die, levende, de Straët foo veel te dragen gaf:
Arm' Aerde, wat een1 beet heeft zijd'eraen te kouwen !
Sals' oock Neel fonder hulpvan Moftaerd wel verdouwen ?
\ MEn vraeghde Jan de Vry, hoe dat hy op fijn'Jaren,
•*-T4-Spo v'e'tt, foo wel gedaen,; foo luftigh quam te varen ?
Daer,
-ocr page 99-
Sneldicht,                             *>?
Daer, feid' hy, weet ick rass
Goe' reden af te geven :
Om dat ick van mijn leven
Noyt Knecht, noch Meefter was.
TT Ier onder lightde Kass van Mag're Mayens Geeft:
•*—*Sy fagh, al eers'er quam, als hadds' er langh geweeft:
Wat moght men met dat fchrael geraemte naer de Kerck gaen ?
De Dood en heeft'er toch noch voedfel af, noch werck aen.
64..
N!
el is platt als Befchuy t,
'Jan heeft een'ronde huyt,
En elck flaet fijn geluyd :
My dunckt het even fluyt
Als 't Veeltje by de Luyt.
65.
HAns Krom-voet quam te Hoof,en riep,men moft hem hooren,
En recht doen: Hooren? Ja, feideenederDoéboren,
Maer recht, mijn goede vriend, (hy letten op fijn' Schoen)
En kan m' u hier niet doen.
66.
DIrck Spotter, met een oogh, fprack tot Jan Bultenaer
Ghy zijt al goed tijds klaer,
En hebt vroegh opgeladen :
Dat hoev' ick niet te raden,
Sei Jan, of 't hier noch vroegh
Oflaetis, 'kfietgenoeghj
'k Schick dat het noch wat langh met d'ander aen fal loopenj
Totnochtoefien ick u maer eene Venfter open.
67-
A/f En noemt gebreckelick een' menfch die wat gebult is:
IVlj^y dunckt hy overloopt, en wat te feer vervult is.
6%.
Dier was fijn'fchoenenquijt, Pier Koot-voet in't gemeen -,
, En doe hy toornighft fcheen,
Soo fprack hy met medoogen,
Ick wenfch den Dief geen quaed, dan dats' hem pallen mógen.
II. Deel.                          N                          69. Pier
-ocr page 100-
                           XIV. B o e c k.
69.
Plerftaen fijn' voeten kromm en binnewaertsgebogen 5,
't Schijnt voor een menfeh fijn' oogen
Soo dickmaels als hy treedt,
Dat hy all gaende 't Land met groote duymen meet.
70.
H
t was een kloecke raed
1 Van een vernuft Soldaet,
Soo hy de Wilden fagh der Chriften dood verijlen
Met haer' vergifte pijlen;
Kom, feidhy, Generael, betaeltfe fijn met fijn,
Smeert ghy oock uw Gefchutt en Kogels met fenijn.
TTT As d'aenfpraeck niet beleeft, en d^beleeftheitfijn,
* » Daer mé 't Land-Jonckertje fijn beentjen uyt quam ftrijckertf
Moy Meisjen, feid hy, daer de Verekens u gelijcken,
Daer moeten in der daed wel fchoone Verekens zijn.
E En Boeren-predicker op Stoel fprack, van vergeven :
Maer, feid hy, wie vergeeft? daer ftond een Boer beneven,
Dieriep uyt, lek vergeef, Wie? maer mijn Vader, Heer,
Die hier fijn felven heeft verdroncken in de Meer.
Ick oock fprack een'Boerinn: Wie, riep de Leeraer, Sussje?
De Moorder van mijn' Mann, die geef ick wel een kussje;
Wie is, fci Domine, gekomen tot dien vall ?
Neen, fci fy, 'k meen den Mann die hem vermoorden fal.
JAn raeck.tc foetjens met fijn' rentjens aen den koft,
EndanckteGodden Heer, die hem, om wel te leven,
Pas, foo veel had gegeven ,
Dat hy geen' Heer en hoefd, en geen' Knecht houden koft.
74*
'T^Wee Caftiliaenfche Dons geraeckten in krackeel,
-*• En grabbelden bykans malkand'ren naer de Keel:
Maer, fei defelfte, fwijght: ghy mooghthetfooverkerven,
Ick vatt u by den Kopp, enflingerufoo hoogh
Aen geen fy van de Sonn, uyt aller menfehen oogh,
Datgby van honger eer als van den vall fult fterven.
7f. Een
-ocr page 101-
Sneldicht.                           pp
E En hongerige Don quam vragen aen mijn' Waerd,
Of hy voor fijn gerief wat fpijs had aen den Haerd:
Een Hoentje, feid hy : maer, metoorlofdatick'tvrage,
Hoeisuwnaem, mijn Heer? want hier is noch van dage
VolckfonderGeldgeweeft, en dat en dient my niet:
Fernando-Jan-Baptift is't, feidhy, datickhiet:
Fernando, fprack de Waerd, Jan en Baptift, dry Becken ?
Neen, Heer, mijn Hoentje kan voor foo veel volcks niet ftrecken.
76.
KLaes Boer wierd van een' Hond gebeten op de Mart,
En tafte naer een' fteen: maer 't aerdrijck was te hard
Van 't vriefen, en de fteen en was niet loss te trecken:
Klaes Boer ftond voor fijn hoofd geflagen als een Oss,
En {ei, wel hei, wel hei, 't is hier 't Land van degecken,
Daer 't volckde fteenen bindt en maecktde Honden loss.
77-
TEun roemde my, fijn Paerd was eel en delicaet,
En dat het geen rouw Voer moft eten, als met maet,
En warm gekoeftert zijn: Als 't voor mijn'oogen quam,
Soowas'teen'mag'rekrengh, voorftijf, en achter lamm.
Wel, feidhy, magh dat niet voor eel en delicaet gaen?
't Magh nauwelick te voet ten einde van de ftraet gaen.
78-
ICk ben een waerde gaft, ghy mooght my wel onthalen,
Sprack Herman tot fijn Waerd, want all om waer ick fchey,
Daer laet ick Mann en Vrouw en Kind'ren in 't gefchrey,
't Was WUer, hy teerd' all om, en wift van geen betalen.
7J>-
MYn Heer, fei Dirck fijn knecht,ick wenfcht' u God wou geven
Veel' dagen van de mijn', die ick te min moght leven.
Eens warens' in gevaer van leven en van lijf:
Sy faten, leek, op 't droogh en 't woey te machtigh ftijf:
Heer, feid' hy doe, dit's een van die voor-fchreven dagen,
Die 'k wenfehte God 11 op, en my afwilde dragen.
80.
E Lek fprack het lefte woord,
En daer was geen verhooren,
De Maft lagh over boord,
En't Roer was langh verloren.
N 2                          Job,
-ocr page 102-
100                           |XI V. B O E C K.
Job, die mé fincken fou,
Gingh fijntjes fitten eten,
Want, feid' hy, neer gefeten,
Onbijten ftond hem toe, die foo veel drincken fou.
81.
E En Boer, die fcheep-fieck lagh,
Kroop fchielick voor den dagh,
En riep met bleecke kaken,
Ey, Stiermann, is 't je will,
lek bidje, houdt wat ftili,
lek fou ereysje braken.
8x.
ANdries docht door een' Beeck te waeyen, en het mifte:
Soo dat hy daer den grond en 't leven by vergifte;
Siet, feid' een loofe Boer en lachte: dat 's een Beeft!
Hadd hy de Bregg' ebruyckt, hy hadd langh tuys eweeft.
83.
M
YnSnyerfagheen' Vent fijn backhuys heel verdurven
Van wonden in den Krijgh, en op den graet gekurven,
Gelijck de Braeflcm fiet die na den Roofter gaet :
En feid' hem kluchtigh; Mijn gekapte Cameraed,
Als 't emmers wefen moft, en als 't lot op my draeyde,
lek maeckt' u liever nie w, dan dat ick u vemaeyde.
84..
T Ck focht volck voor de vuy ft:, op allerlei gevecht,
* Te Voet , te Paerd, op fteeck en fnijen argerecht,
Én die geern , of het neep, mijn' veiligheit befturven
In reifen van gevaer: Men brochtm'er vier of vijf >
Voll wreede tekenen van wonden over 't lijf:
Neen, feid ick, haelt my die, die defe Luy foo kurven.
JEroen de Leugenaer, van verre t'huys gekomen,
Beroemde fich, daer was geen Land', geen vreemde ftroomen}
Hy 'n hadfe doorgereift: Ick roock fijn' bottigheit,
En taften hem fijn'pols: en feid', uyt kluchtigheit,
Soo hebt ghy wel geweeft in Oud-Cofmographie-Land:
Hy docht het was een ftreeck als Rhijn, of Delf, of Schieland,
En gaf terantwoort, Neenj wy fagen 'tuyter Zee,
En liepender voorby, daer was geen goede ree.
S6. Jan-Vaer
-ocr page 103-
Sneldicht.                           io j
85.
JAn-Vaer bekeef fijn' Soon om dat hy lagh en Hiep,
Als 't tijd van opftaen was, en nietaen 't werck en liep j
Enfeid'hem, hoe een Boer, die met den dagh in't veld was,
Een' Buy t gevonden hadd van een' goe' groote Geld-tass:
Ja, Vaertje, fei de Soon, hy was vroegh aen de fchopp j
Maer die de Tass verloor was noch wat vroeger op.
§7-
TYs treurde troofteloosom een Kind van dry weken,
Een'Dochter, dieickhemin 't graf gingh helpen fteken:
'k Sei, Buerman, weeft te vreen,
Die rouw fal wel verkouwen;
't te maer van vijven een' ;
Ghy hebt'er emmers noch vier houwbare behouwen:
Oh, feidhy, lieve Vriend, 't is all te harden floot -,
Van all' mijn' Dochters is de deughdelicke dood.
88.
HPYs eifchte watvanTrijn dat hy niet noemen dorft:
•*■
           Sy fprack hem uy t de borft,
Sy had haer' Ouderen gehoorfaemt doe fe klein was:
Soo 't degelick en rein was,
Daer toe hy haer verfocht, haer Mann hadd nu 't bevel,
Dien hy 'rgaen vragen moght: behaegde 't hem, 't was wel.
IOuwlecker-beetje, Louw, deleege,luyeFiel,
•^Sweert dat hy Neel fijn' Vrouw foo liefheeft als' fijn' ziel:
Hoe 't daer med' is gelegen
Staetmy niet t'overwegen:
Altoos Neel feght'er op, en ick houd't met het Wijf,
'k Hadd liever dat my Louw foo lief hadd als fijn lijf.
90.
T^TEel fagh ter Venfter uyt twee Neels-verliefde gecken
•**^* Haer' wambafen eerft uyt, daer naer haer' degens trecken:
En, foo fy mereken koft, dat vierige ge vecht
Was omhaerfchoongeficht, ennochyet, aengerecht:
Ey, riepfe, mes amants, wordt eens een Iuttjen wijfer,
De winft van defenftrijdenhanghtaenftael nochyferi
Daer hoort goed Silver toe, en Goud naer advenant,
Die'smeeftte berde brcnght, die heeft my> daer 'smijn'hand.
N 3                         91. Trijn
-ocr page 104-
ïo?           XIV. Boeck. Sneldicht.
90.
TRijn kleedtfich als een'Hoer, om 't Mannen-volckte tergen^
En word t gram,als haer een wat Hoeren-vreugds derft vergen^
Trijn, maeckt u defen toorn , ofdefekleeren quijt,
Of weeft, als ghy u kleedt, of kleedt u als ghy zijt.
'kC Ei, Klaes,wat laeght ghy toch en trouwd' een' doove Vrouw?
*^Oh, feid hy, 'k hadd gehoopt dats' oock ftomm wefen fouw.
r-
T"\Aerisgeenraed toe, Dirck, men moet fijn Wijf believen*
■"—^Noo doen, is oock gedaen> dat is 't recht van haer' Brieven:
Ja, foo s' u van een dack te fpringen heet, de Pry,
Bidt onfen lieven Heer dat het niet hoogh en zy.
.91-.
T Ouw trouwt een rijcke Meid,ilimm,fcheel,ross en mis-tekent j
•■-^Hy neemtfeby 't gewicht > 't fatfoen wordt niet gerekent,
94.
'V Yt ghy een Goudfmit, Jooft, en is uw maeckfel Trijn ?
^All waer'tgh' een Yierfmit, fy moght niet grover zijn.
9T-
THEunthoonde my fijn Wijf, Teun met fijn leelick backhuys}
-*• En fy geleeck hem recht gelijck 't Secreet het Kackhuys :
En Teunfwoer, 't was fijn Wijf; en 'tquam my wel tepass,
Want, by mijn' trouw, ick docht dat het fijn' Sufter was.
-
T"\Irck, fei Truy, houdt u eens of ghy mijn Vryer waert,
•*-^('t En is maer om den deun} ftuypt neder totter Aerd,
Sucht, fchreidt, en, om mijn' Trouw, gaet op uw' knien leggen :
Neen, neen, fei Dirck, ick vrees of ghy eens Ja moght feggen.
97-
O Wart Neeltje, kort en vett krijght Dochters langh en ranck,
^Alsfuycker-peenfoofoet, als Leliën foo blanck:
Men vraeght hoe dat dat komt: wat magh men leggen vragen ?
Sou fvvart Land wel gemeftgeen' fchoóne vruchten dragen ?
TT" Lein' kinderen geraes joegh Sander uyt fijn' Boecken:
•* ^ 'k Riep waer heen?'k hadd den Mann noy t foo ontftelt gefien.
Hy antwoorde; waer heen ? ick ga Herodes foecken,
Om of hy my dit goed wouw lichten, of verbie'n.
Einde des veertienden Boecks.
VYF-
1*
-ocr page 105-
VYFTIENDE BOECK.
SNELDICH
Uyt Hooghduytfcli OnDicht,
VOORSPRAECK.
HOoghmogende laegh Land, mijn Vaderland; in tvaerde
Te boven, ofgelijck aW die ickkenn op Aerde:
Heeft u des Hemels gunft verheven tot den topp
Van des' Hooghmogentheit
5 "a>eejl niet hooghmoedigh op
Een hoogh dat dalen kan: daer is landhoogh geboren
't Welck hooge Titulen van ouds herr toebehoor en;
En daer de reden ivill dat ghy voor Deijcken moet
Gelijck het lage Dall voor hooge Bergen doet:
En, ftondt ghy fc hoon gelijck, en dat men Bergh en dalen
Onover~a>eegelick fagh hangen in fwee Schalen;
Noch ivaer het roem,en miss, noch keurde ghy niet recht
Het moerige voor puyck, en't hoogelandjch voor Jlecht.
Zijn niet de dicht ff aen't Vier de ivarmfte, zijn de dichtfte
Aen Sonn en Sterren niet "toaerfchijn'lick de verlicht"fle ?
Is't niet ivaerfihijnelick hoogh, helder volcks vernuft,
Bat uyt de dampen is
, by datter in verduft ?
Hoe Tvaer 't Tvaerfchi/ri'lick is,fal niemand'vanmyhooren:.,
Landslieden, gaet te raed met ulv' ge/Iepen' oor en;
lek brengh u Rijnfch geluydin overvloed ter baen.
Uoch is het maer Rijnfihdhalf: hoe Duytfihe Fluyten gaen-
Is niet van mijn bemind: veel onvervuylderpijpen
Als mijne moften u dat konnen doen begrijpen:
Mijn voordoen is de ftoff, en, taf ick niet heel miss,
Stoff, die by ftoffen ruym te vergelijcken is
L>ie voor goe' ftoffen gaen. Aen 't kleedfil van de kinderen
Hebb ick mijn' handgefehent; hoeveel haer dat kan hindtren
Aen 't ingeborenfihoon, Tveet ick van allen beft;
lek, diefeglad engaef gehaelt heb uyt haer neft.
-ocr page 106-
ip£                      XV. B o e c k.
Ghy doet my niet als recht, indien ghy 't rein Tvilt fcheiden
Van't onrein* en dan ftrijckt dit vonniss tujfchen beiden
> .
Dit heeft de plack 'verdient, en dat den hooghften lof,
Dit heeft den Haefekop gedaen, en dat de Moff.
i.
;Hyzijtfooboos, Andries, enfoogeluckightoe,
; Dat ick geen beter blijck van 't eewigh tweede leven
Als u en weet te geven: .
God is gerechtigh, Vriend, en ghy verdient fijn'roe' -y
Hebt ghy s' hier niet te vreefen.,
't Moetjeenshier namaelswefen.
E En mail berekenaer van yeder eens Gedachte
Beloofde my het mijn'
Door een' gerechte lijn
Tot Noachs Arcke toe t'ontcijfferen : Ick lachte,
En fcid'hem, goede Vriend, ick bidd u, laetdatvry;
Wy wierden foo te na verwanten, ick en ghy.
E1
n Jodedie watfalven kofï,
Die 't ftelen wel ten heelen,
En 't meefteren ten halven koft,
Nam Jan-buer aen te heelen:
Gedurende de meefter-tijd
RaecktJan all vaft fijn Ruyntje quijt,
All kan hy 't niet doen blijcken,
Door's Meefters fnoo pra&ijcken:
't Is van denjode wel bedacht
Hy heeft Jan op de been gebracht.
4-
TCkvraeghdeDirck, hoe maecktmen beft goed gier}
-*■ Moet m' eerft van Bier ofeerft: van Wijn beginnen ?
Welfeid'hy, Heer, dat is goed te verlinnen,
Ick fegg van Wijn, en na den Wijn geen Bier.
?•
l
b wouw fich enckel wreken
an d'ontrouw van een' valfchen vriend,
En, als hy my quam fpreken,
Hebbickhemdusvanraedgedient:                    >
Ghy
-ocr page 107-
Sneldicht.                          ioj
Ghy hebt de wraeck in handen *
Vergaert hem kolen op fijn' kopp:
Dat wild ick geerne doen', fei Job,
Mits dat die kolen branden.
TTvEn Adel, wel verdient, is hoogelick te loven •
•L^Macr, hoe men't noemen will, het is een' menfchen-eun ft
Geleertheit, wel beploeght, komt evenwel van boven,
En, ofdemenfchefweet, den Hemelfchenckt dekunft
Hetfcheelbeftaetdaerin, dat met fïjn'gulde Brieven
%Een Koninghop een' dagh veel' Dufenden gerieven
En foo veel Boeren Eel meteen woord maken kan •
Maerall'de Koningen, wanneer fy 't ondernamen
Van foo veel Boeren ftofF, met all' haer' krachten t'fa'men,
In dufend dagen tijds niet een'geleerden Mann.
7-
T> Eduydt grijs Haer bekommeringh,
■L'Gelijcker meeft af werdt gefproken,
Reinier, foois'teenfekerdingh,
Ghy hebt uw hoofd niet veel gebroken:
Maer nu en zijtghy noch niet wijs
Waerom uw backhuys is foo grijs;
Nochtans, fiet, 't is de fel ve reden:
Want all' uwe forgen en gebeden
Sijn door uw'leck'ren mond op koften dranckbelent-
Van die bekommeringh is 't daer foo grijs ontrent.
.                 8-
KLaes klaeght, hy is foo moe van ondeughd en van fonden
Hy wenfcht fich aen een' kant,
Daer geen' en wierd' gevonden.
Ja, Klaes, maer in dat Land
En waren dan geen' menfchen,
Maer Engelen te wenfchen}
En, foudt'er voorts wel gaen,
Soo blijft'crghy van daen.
M9-
Yn Brillemaker feght, en is goed om verfchoonen,
't Waer fijn gewiss verderf ontrent het Hof te woonen:
II. Deel.
                            o                              Hem

---------.------«--------,^__ --------                       _____^                ^
-ocr page 108-
ioó                           XV. B o e c k.
Hem dunckt fijn' wetenfchap en dient niet by de lic'n,
Daer Heeren meeftendeel all' door de ving'ren fien.
IO.
WAt is toch Roomen nu, by dat het placht te zijn ?
Niet meer als Hechten Eeck van goeden ouden Wijn.
it.
GHy kont wel drincken, feghtghy , Jan :
lek meen dat ick het mede kan:
Maer weet, het is een groot verfcheel,
Wel drincken, of wel > voll, of veel.
COo ons de lieden niet bedriegen
^Die feggen dat Poëten liegen,
Soo lijekt Klaes wel een groot Poëet:
Hy lieght meer alsick yemand weet.
13.
T ]W gulfigh fwelgen, Pier, gaet boven alle mereken,
^ En ick drinck pas mijn' meugh: foo komt de eer u toe -r
Wantghy doet als een Vereken,
En ick doe als een' Koe.
'4-
'kP Reep naer Jans Wapen-fchild, en hadd het geern bekeken;
^-^Maer een ontrock het my, en fei foo wat van vers j
All foet, ghy moght het breken»
Soo niew is 't en foo vers.
iy-
' I 'Rijn houdt niet op van ritfigh boelen >,
■*• Omluftighluftmetlufttekoelenr
Dat is, naer ick het kan verftaen,
Haer vier metfolfer uytgedaen.
16.
T ƒ W Dochters zijn al rijp, en even op haer beft:
^              Klaes, laet ick u wat feggen,
Beftelt all tijdel ick uw* hoenderen haer' neft,
Eer dats' haer' Eyersin de Netelen gaen leggen.
lt*
\ 7Leefch verfch geflagen moet verfterven,
* Of 't koft ons menigh' taeyen beet:
Soo kan 't een Prediker verkerven,
Die dat verfterven niet en weet.
Hoor,
-ocr page 109-
Sneldicht.                         107
Hoor, Domine, ghy pronckt met fpoedige gedachten,
En brenght ons rijp en groen op Stoel, en dat is fraey:
Maer liet ghy 't verfch geflacht verderven en vernachten,
't Wierd etelicker fpijs, en ongelijck min taey.
18.
f~** O rnelis feght, hy hoopt te varen
^-^ Daer voor veel honderden van jaren
Sijn' vrienden heen gevaren zijn,
En wenfcht mijn' kans foofchoon als fijn':
Maer komt hem niet in fijn gedachten,
Dat daer ter herberge vernachten
Veel' luyden onder't felve dack.
Geen herbergh is van groot gemack ?
19.
HPEr Kercken hooren w'ons gebreken;
•*■ Maer wacht u daer men 't Vonniss velt:
Een Pharrer magh geweldigh preken;
MaerHeeren fpreken met geweld.
20.
"pIer"haetdeKruyflèn in deKerckj
■*■ Sy moeten uyt de glafen,
Van Muer, van Orgel, en van Serck:
lek houd 't voor viefevafen:
Want Kruyflen berght hy toch tot fijnent vranck en vr y,
En rekents in fijn' Bors voor geen' afgodery.
ar.
LAet geen niew Prediker fich vleyen met den loop
Van veel' niewsgierige toehoorders over hoop r
Niew is een ondiep moy: die fbo veel niet en weten
En hebben op de Pruym het blaeuwe niet doorfien:
"k En fagh noyt fondaghs kleed dat in een'weeck of thien
Geen werckendaghs en wierd, en voor een vodd' verfleten.
12.
O Hy weet het in de hand te kijeken > doet ghy, Klaesje,
^-^ Wie mild of gierigh is; Ghy zijt een kunftigh baesje j
En waer aen foudt ghy 't toch als aen de hand fien > Bloed ?
Men geeft niet met den voet,
o %                            23. De
-ocr page 110-
I08                          XV. B o e c k.
DE Mann in 't Dolhuys wierd melijdigh over Jorden,
En haeld' hem uyt de kluys daer hy gefeten hadd,
>
En vraeghden, of hy eens ten leften wijs wouw worden ?
Ja, Meefter, feid'hy, wordt men wijs in fulcken gat >
En wilt ghy 't my bethoonen,
Soo gaet'er felf in woonen.
24..
'k X 70nd'een'ontdekten Paep den degen in de hand;
»            Daer wild' hy mé van land :
Denckt, feidick, hoe de Heer Su Pieter overreedde,
Steeckt uw fwaerd in fijn' fcheede >
En hy volde de ftraff:
't Is waer, Heer, fei de Paep; maer doen was 't Oor all af.
"O En Boer trock na fijn's Vorften huys,
-■-'Daer hoorden hy feer groot gedruys
Van vette gaftery en huppelen en fpringen,
En focht'er in te dringen:
Men feid hem, wegh, ghy malle Pkr,
Gaet kijcken watm' in 't veld doet:
Neen, feid' hy, 'k waer nu liever hier,
Om eens te deegh tefien wat datm'all met ons Geld doet.
%6.                                                     *
MYn Snijder hadd mijn' Meid haer keursje mis gefne'en}
't Hingh achter veel te langh, en voor ter halver been.
De Snijder fei, 't was wel, iri 't boeken fou fy 't mereken j
Dan hingh het voor gelijck, en 't was haer nutter ibo,
Dan of het beter waer -, fy hadd een' keurs van noo,
Niet om te wandelen , maer om ftaend' in te wereken.
TCk weet een Kloofterdar,gewiss,
*ln goe' gefonde Locht moet leggen j
Dewijl men in der daed kan feggen
Dat daer noy t Maeghd geftorven is.
2.8,
TT Ans^wierd foo heftigh in fijn pleiten op de Roll,
•*■ ADathy fijn' weder-mann een'lappgaf voor fijn* boll,
-ocr page 111-
Sneldicht.                          10<>
En feide, waer *tniet hier, Soofbud' iek 'tu verkeren,
Maerickontfiedeplaets, enu, mijn'Achtbaer'Heeren.
at).
DE Kloeken zijn feer groot in uwe Vader-ftadt,
En ghy en laet niet af daer van veel te vertellen :
'k Willuwatleeren, foo ghy flechts mijn'reden vatt}
Hoort, grootegecken, Hans, betamen groote Bellen.
IjtHy kontnietin deKerck geraken,
Men drinckt'er niemant toe; Jan, hebt ghy datgefeit ?
Wat wilt ghy in den Hemel maken ?
Men doet'ergeen befcheid.
V-
E En wijfer Mann dan vele mannen
Sprackuytfijn vredige gemoed,
Hy wift geen' raed tot qua'Tyrannen ,
Dan datmenfedood bidden moet.
DEn Roomfchen Ommegangh preecktghy my alle jaren r
En wilt my met geweld mé liepen in dien drangh:
lek bidd u, houdt uw'ruft, laet ick mijn'fchoenen fparen»
lek weet den rechten wegh, ick foeck geen' ommegangh.
33-            .
KLacs roemt, hy my bedriegen kan
En dienftigh zijn of fchaeligh :
De Duy vel kan daer oock wat van,
't En maeckt hem doch niet faligh.
ICk ben foo goed als ghy j
Is 't eerft' en 't lefte woord van Vrouwen, als fy kijven,
't Was girt'ren Griet haer eerft, en 't moft het lefte blijven:
Maer 't is niet waer, fei Fy,
De befte van twee Wijven j
Ten minften nu niet, Griet,
Want, dat ghy 't wel verftaet, ghy zijt quaed, en ick niet.
VAn tweeGefufterkenswas Bettjejonghftgeboren,
Enwierdten houwelick voord'andereverfocht:
De Moeder wou niet hooren,
Wat datter Bett toe broght.
o %                             De
-ocr page 112-
HO                             XV. B O E C K.
Devoortrouw, feife, docht h'er,
Quam toe de oudfte Dochter;
Waerom, Mameer? feiBett,
Dejonghfte kinderen leghtm'emmers eerft te bedd.
DAer liep een niewtje door de Stadt,
Dat Jan by Neel geflapen hadt :
Neelfchutten'top haerwapen,
En floegh het in den wind,
Want, feis', had Jan geflapen,
Soo waer ick niet met kind.
T^YIrck wierd voor Geus gefchouwt, om datter niet een kruys
■*--' Noch in fijn huys en ftond, noch voor, noch op fijn huys:
Maer, feidhy, Dom ine, gaet dat oock all te degen?
Ick fie, ghy fielt het Kruys in Hagel, Sneew en Regen :
Ick vier 't veel heiliger, foo gh' op mijn Wijfje lett:
Ick heb het Kruys in huys, en meeftendeelin 't bedd.
T7"Laesisfchierfeventigh, en trouwt met een moy Dier
•""
                  Van een en twintigh fchier:
Wat hebben fpotters daer haer' tanden mé te ftoken ?
Dorr hout en is niet quaed om jongh vleefch by te koken.
39-
JAn,by't gepeupel, Hans den Langen,
Verweet fijn' Buerman kleine Klaes,
tiy was niet hoogerals een Kaes.
Klaes was voor dat gat niet te vangen,
En wift het hem fooweer te langen j
Uw' Moer is wel bekent in Stadt,
Ick heb maer eenen Vaer gehadr.
\17 At hebt ghy my tejonck'ren, Geck,
*v Sei d'eene Beeft aend'ander':
Denand'refei, dat'sgeengebreck,
All gunnen wy 't malkander:
't Is toch de mode, dat ghy't weet,
Datm' alle gccken Jonckers heet.
.
41. Hoe
-ocr page 113-
Sneldicht.                         xii
41.
HOeveeldieHenn,fijnMann,hoord'ikeen'Landsknechtvragé
Een' Huysmann die fijn Wijf ter merckt bfachtop fijn' wagen:
De Boer fijn' antwoord wasgenuchelkk : hy fei *
Die Henn is my niet veil, Biacf mergên wel haéf Ey.
4.2.
T'Ylrck fagh van fijn' twee Broers een' tot de Galgh verwefen,
*rr Een'uy t de Leidiche Kaegh verdroncken in de Meer:
Enfprackverheugelick, dit'seengoedBroer-jaer; Heer,
öf 'tnaeftejaerfoogoed een Sufter-jaerwoü welen .'
43-
ü En hooghgeboren Vorft verweet een'ongeboren,
*-*Hy waer geen Vorft geweeft, ten zy hy 't waer gefchoren .*
De Biffchopp ftond het toe, en , was hy Vorft gemaeckt,
Hy wafs'er door den wegh van eeren aen geraeckt,
En om fijn' deughd ge Vorft; daer aen koft geen gebreckzijn „
Maereen geboren Vorft koft wel een grootegeck zijn.
+4.
D Oer Jan fprack, Thien geboden,
*-'Gemanne, 't is wat grof:
Daer waftèr ien eboden,
En 't lieper flordigh of :
Gedenckje niet van Adam f
En hoe hy an fen fcha quam *
Hy wiftgien raed om ien,
Hoe klare wy 't met thien ?
4T-
TlfTIe hadtghy 't lieffte, Trijn, van all' dé fevenMans
*^
             Diebyuzijn verlieten,
Pier, feid' ick, Barént, Klaes, Dirck, Jacob, Hein, of Hans 3
Of is 't u fchier vergeten ?
Vergeten ? lei fy, neen j 'k had s' all' leer wel befint,
Maerftaegh de levende meer alsdedoo' bemint.
té.
KLaes, dencktghyaltoosquaed, enkanicknoytontgaen
Uws herten argewaen ?
Gedenckt aen 't negenfte van 's Heeren thien geboden!
Daer werdt het u verboden ;
Want, weetghy wat liet is?
't Is binnen u van my een' vallen' getuygeniss.
47. Dien
-ocr page 114-
XV. B o e c k.
m
47-
Dien Uyl, die ftadigh vloeckt by Hemel of by Heil,
Geloov' ick niets te wel >
Hy fchijnt het oock te mereken,
En daerom alle dingh by eede te verftereken.
4-8.
E
En fnapper heeft niet min als tweederley gebreken :
Want, die niet fwijgen kan, heeft geen veritand van fpreken.
+9.
DAer zijn twee gecken in den Hage,
Die 'k bey belach, en bey beklage •,
Maer wien van beide meent ghy meeft,
Die wenfcht om fterven, of die 't vreeft ?
<ro.
JAnfaten huckten op fijn' hielen,
Daer hem dry ftroopers overvielen:
Maer, Mannen, feid' hy, gunt my tijd,
Soo ghy rechtfehapen Karels zijt,
Dat ick mijn' Broeck weer op raagh trecken.
Sy feiden, Ja: Wel, feid'hy, gecken,
Wacht ghy dat, daer ghy ftaet en fiet ?
Nu doen ick 't in dry dagen niet.
ft-
. 17" Laes wierd gebeden van twee Joden
■J-*■ ('t Was Sabbath, en haer 't werek verboden)
Hy wild' haer redden, en wat rass,
Een Kalf dat half verdroncken was.
Hy fei, en antwoorde ter degen,
Hebtgh' u belett, ick heb het mijn,
En mergen fal't mijn Sabbath zijn;
Dan komt het my noch min gelegen.
• Ti-
I^Hy hebtfeerveel gelefen, Jan,
V-r Maer noch niet all; dat kan niet weien:
Dan hadt ghy 't meeft doorlefen, Mann,
Hadt ghy u fel ven wel doorlefen.
Oü(
lt u, Klaes, dat een Mann die u veel quellinghs gaf >
|Ter Kercken is gebracht in een gemarmert Graf?
Laet
-ocr page 115-
Sneldicht.                           113
Laet ick uw' botheit fchaven 5
'k Weet daer wat anders af:
'k Wenfch all' uw' vyanden en all' de mijn' als Graven j
Of Koningen begraven.
W;
erom will y eder een aen 't roer,
En op hetKuflen met het Wapen ?
Dat 's goed te weten, feid' een Boer,
Daer zijn geen' gecken toe gefchapen,
En elck foeckt diegetuygeniss
Dat hy geen Geck gefchapen is..
E En Vorft wild' aen den Krijgh, wat datm'er tegen ried;
Sijn' groote reden was, hy wild yet zijn of niet.
Heer, feid'ick, ghyzijtyet, en, wilt ghy't daer na maken,
Ghy-fult haeft lichtelick van yet tot niec geraken.
M,
feid een Vette Pater,
1 Elck prees wat hy beft moght -,
Hem docht het befte water
Waswater in der aerd gevallen uyt de Locht >
Te weten by de Sonn, in plaets van Helm en Kloeken,
Door 't kromme Houtjen van een' Wijngaerd-ftock getrocken.
f7-
W'At foeckt ghy fonder end u fel ven te verhoogen ?             m
Jan, God fietn eder waertsj ghy raeckt hem uyt der oogen.
KEes, fei'ck, zijt ghy fonder fchaemte?
Gh' hebt een Paerd als een geraemte,
En ghy laedt het fonder end:
Niet met allen, fei de Vent,
Koft ick by malkander fchrapen
All'de deughd van all' de Papen,
'Ie Sou wie noch wel laden toe,
En mijn' Meer en wierd niet moe.
TV/f En vraeghde, wat 's de langhfte dagh ?
^J-Mijn Boer, die niet gewacht heeft
Dat ick mijn' Almanach door-fagh,
                   (heeft,
Sei, Land-Heer, fpaert uw'moeyt, dat's die den kortften nacht
II. Deel.
                             P                          60. Siet
-ocr page 116-
T14                            XV. Boeck,
60.
Slet ghy dien proncker met fijn goude Ketingh om ?
Hy draeghter alle daegh een' andere: waerom ?
Hy hoefeer alle daegh een' niewe, föu m'hem houwen }
Gemeene gecken kan m' in eene wel betrouwen.
61.
ICk hoorden een' Student in Rechten kluchtigh feggen
Vaneen moy meisje blond,
Dat in fijn' oogenftond}
Dat 's een braef Pultrum om fijn Corpus op te leggen.
61.
ICk vraeghd' onnofelick een Zeeman voor TerHeide,
Wanneer is Garnaet beft en Krab en kleine Viss ?
De Zeeman loegh my uyt, gafmy befcheid, en feide ,
Als daer geen groote Vifch meer te bekomen is.
IS s' uyt, de Boere-Miss ? riep een Moy Papen-Nichtje -,
Ja, fprack een Boer e-wichtje,
Haeftuwat, foetekind,
De Hoere-Miss begint.
6$.
J:
nluyftertna fijn'eigen' woorden:
ls yeder hem foo geerne hoorden,
%          Als hy lij n fel ven in de Kerck,
Wy raeckten noyt ten einde werek.
dy.
rVAer riep een Vent, Brand, Brand:
■■-^Ick vraeghden, aen wat kant,
En wiens huys het moght geilen ?
Hy riep all, Brand, geïëllen,
En ick all weder, waer?
Ick weet niet, feid hy; maer
'k Wouw yemand Vier wouw maken }
Soo dat ick moght geraken
Daer ick my warmen lbu,
Wantfiet, ick fterf van kou.
66.
TCk vraeghd'een Godsgeleerde, hoedanigh hy verftond
-■■Het ftïick der Saligheit.by groote Vorften ftond ?
-ocr page 117-
Sneldicht.                           i
Sy Tullen, feid hy, all' het eewigh Leven erven,
Daer is geen twijffel aen; mits s'in de wiege fterven.
67.
KLaes wierp een fchellinghsken in 't facksken van de Kerck,
En om fijn'gierigheit te trooften in 't goed werck,
God, feid' hy, magh 't my eens vergelden met fijn' zegen:
Als hadd hy 't fchellinghsken niet eerft van God gekregen.
62.
KLaes klaeghden over Trijn, fijn lieve lichte Wijf,
Als of fè nu en dan wat malde met haer lijf:
Teun gaf hem défen trooft: ey, laet de Vrouw wat fpelen j
Die buy fal overgaen; dat vindt men fooaen velen -,
En ick vind't aen mijn Wijf, die wafTer oock foo aen
Totop den ouden dagh, doe die quam, was'tgedaen.
69.
T"\Irck heefteen'gauweTongh, en fpeeltden Advocaet
■*-^ All wat hy fpelen magh, en noyt en vindt hy quaed
Der rijcke luyden recht: die tongh will altoos hellen
Naer die zy die meeft weeght, en daer meeft valt te tellen}
En, feghthy, dat is recht, want, fietde Waeghfchaclaen,
Naer 't fchaeltje dat meeft weeght wil 't Tonghsken overflaen.
70.
f1 Oed Water geeft ghy my en goeden Wijn daer onder:
^-Mck danck u voor de gunft : dan, wilt ghy dobb'len danck
Verdienen van mijn' keel; geeft my den fel ven dranck,
Goed Water en goe'n Wijn > maer yedereen byfonder.
71-
E1 En Vorft moet bijten en niet baften*
JGoe' woorden geven, en fcherp ftraffen.
KLaes licht-voet, Boere-foon, of Hoere-foon, of beide,
Sagh een deel Jonckertjens of pronckertjes te faem,
Voll, doll, loss,letterloos en redeloos, en feide,
Zijn dit Volck Edeluy ? voorfeker dat's een naem
Die my toekomt als haer: al fittenw' in den doncker,
't En kan niet anders zijn, mijn Vaertje was een Jdncker.
Want fiet dit goed eens aen, en fiet'er my eens by j
S'en zijn niet oolicks, of ick ben 't foo wel als fy.
P z                       73. Jan
-ocr page 118-
nS                           XV. B o e c k.
T                ,                7?-
J An hoorde, 't was verboden
Geld, goed, of eetbaer' waer, gebraden of gefoden»
Te nemen voor gefchenck;
En fei genuchelick •, welfiettocheens, ickdenck
't Volck neemt my oock all voor een' Raedsheer; want mijn leven
En werdt my niet gegeven.
74-
DIrck j als ick u befie, en foo veel boofe quanten >
En foo veel lichte danten
Als uw' Vrou-moeder-lief ter wereld heeft gebracht >
Dan valt my in't gedacht;
Met Reden magh fy wel een f uy ver Vroumenfch heeten,
Die foo veel vuylighcits heeft weten uyt te fwceten.
7J-
MYn Saelmaker werdt rijck, en fteigert in fijn' teeringh
Verr boven maet en ftaet; te weten naer de neeringh.
Is hy foo trots > en maeckt maer Saelen om den koft,
Wat foud het wefen als hy Paerden maken koft ?
76.
W
At is de Wereld toch haer doen aen alle kanten,
v Alsouw'Comedien met niew'Comedianteri?
77-
YK7 Atlight Aptekery onsingewanden quelt?
Veel beter Recipe dan 't fchepfel kan verfinnen
Is by den opperften Genefer vaftgeltelt;
In't fv/eet uws aengefichts fultghy uw Brood gewinnen.
78.
XTEel kleedt fich on befchaemr, en pronckt met het witt Veil
•*- ^
          Van beid' haer' bolle borften, ,
Meer dan oyt Vrouwen dorften :
Dat magh wel lijven, Neel; maer 't en zielt niets te wel.
79-
SJe^an Van weelde doen a11 wat een Rijcke kan,
'k Sie hem fijn Silverwcrck, fijn Kleed, fijn Huys vergulden.
En teeren als een Prins: 't En kan niet miflen, Jan,
Ghyhebt of Princengoed, of Princelicke fchulden.
80. Ghy
-ocr page 119-
Sneldicht.                         I}
80.
S~y Hy ftelt u fiftel-dragh t op Beenen en op Armen,
^J En drincktu vollen doll by d'een op d'ander fluyt •
Watvoordeel wacht ghy van die drachten, Klaes, och armen '
Giet ghy 't metftoopen in en met Nootfchelpen uyt?
81.
Dier fchenckt fijn' Rechters vaft all wat hy kan verleeften:
*■'
              Sy nemen 't oock, de Beeften,
En meent ghy dat hy weet
Dat dat corruptie heet ?
Corruptie is bederf, en 't volck was langh bedorven,
Eer fy 't met hem verkorven :
En, feghthy, gaet dat niet naer aller merckten loop,
Daer elck fijn Geld befteedt naer hy wat vindt te koop ?
82.
A Ls Klaes te voorfchijn komt, lacht Jan all wat hy magh »
** Om dat hy foo een' geck fiet komen in 't gelagh.
Wat fou fijn lacchen ree zijn,
Als Jan wift datter twee zijn l
8?.
JAn was fijn leven noy t voor waerfegger gerekent j
Maer van's kinds beenen af voor leugenaer getekent:
Nu is hy fijntjens in 't Notarisfchap geftelt;
Moet elck hem nu niet wel gelooven met geweld ?
84..
TP\ Aer twiftten een hoop volcks, geleerd en ongeleerd,
•*-^ Welck 't befte water waer: Mijn' Heeren, feid' een prater *
Het beft van allen is in , mijn' finn 't regenwater
DoorWijngaerd-hout en in de Sonn gediftilleert.
8y.
T7"Laes lagh fijn Wijf en ftierf, ten minften foo hem docht,
•"• En Klaes heeft defèn trooft fijn fèlven toegebrocht:
Siet, feid' hy, onfe Lijs heeft een' kopp als veel' Vrouwen,
Sy heeft foo menighmael haer' will met my gedaen,
Of onfe lieven Heer geliefde beurt te houwen,
En dé fijn' will oock eens met Lijs, wat lagh daer aen ?
P 3                 $6. Wat
-ocr page 120-
ij8                         XV. B o e c k.
8<J.
WAt light ghy toch en fluyt, fprack Neeltje tegensjorden?
'k Vind alle kafien toe, of ickeen'dieveghwaetj
En dat en ben ick niet. Neen, feidhy, Wijf, dat'swaer}
Macr ick fluyt alles op, om dat ghy'r geen foudt worden.
87.
T) Ycke Jan ftond hoogh en roemde
** Van veel' dingen die hy noemde
Voor de Vaften opgedaen;
Stockvifch, Haringh, Aberdaen,
• En wat fulcker vaten meer was:
Arme Klaes, die minder Heer was,
Heeft genoeghelick gefeitj
Ick ben beter onderleit,
Soo voor my als voor mijn' gaften,
Om aendachtelick te vaften,
Als 't de tijd vereifchen fal:
Hoe toch, Klaes? met niet met all.
88.
V\TAt meent ghy dat fy waerdigh zijn
* ' DiePeerle-fnoeren, valfchoffijn,
Daer d'eerfte menfchen noytaf wiften ?
Hoort, Jan, en leert met eenen treek
Een' Rekeningh die noyt en miften >
Soo veel pas als een rijeken geck
Aen 't poppe-goed begeert te quiften.
89.
\ M Y viel een onvermogen wijf,
-^-■-Geftadigh in mijn' Koets op 't lijf :
Foey, feid ick, is 't hier all van 't mallen ?
Ghy zijt my in mijn bedd te nacht
Niet half lbo moeyelick gevallen.
Wel, leis', is't erger als het placht,
En wordt ghy doll, wat wilt ghy leggen 1
Hebt ghy m' oy t in uw bedd fien leggen ?
'k Ben voor een' eerbaer Vrouw bekent.
Dat weet ick, feid ick, en beken 't:
Maer en bekijft my niet, Madame; ick fpreeck te degen:
Hebt ghy niet in uw bedd ? en ick in 't mij n gelegen ?
90. Ghy
-ocr page 121-
Sneldicht.                          np
90.
/^ Hy j die daer voor 't verlies van beid' uw' oogen vreeft,
*** Denckt wat ghy menigh dingh gefien hebtin uw leven,
Dat beter ongefien en ongedaen gebleven,
En daer ghy faliger ftock-blind voor waertgeweeft.
rpErwijI de Menfch hier is, en is hy maer in fchijn}
■*• Als hy niet wefenfal, dan falhyeerft recht zijn.
E Lek laeckt fijn leven, als hem 't leven gaet begeven >
Beft doen fy, die haer felfs mishagen in haer leven.
5»3-
\ 7Eracht uw' vyand noyt, kleint nemmermeer fijn' krachten,
*   Verwint ghy een fwackmann, dat is niet hoogh te achten j
Verwint de fwacken u, gelijck 't wel wefen kan,
Soo valt ghy fchandelick voor een onmachtigh mann.
H-
TA Aer werdt veel wereksgemaeckt van allerlei geluyden,
*-J Na regels van de kunft of 't oordeel van de Luyden:
Maer'taengenaemftgeluyd datickmijn leven vond,
Is in d'eenftemmigheit van 't vroom hert met den mond.
9S-
"YTAnftrijd komt meerder ftrijd: op't allerbeft genomen,
*   Men heefter onluft af: 't en was geen geck die fèi,
Indien ghy om een' Henn aen 't pleiten zijt gekomen,
Laet die Henn varen, en genoeght u met een Ey.
96.
T^\ Aer wandelt niet een menfch langhs ftraet
■*-^ Die Klaes fijn' achterklapp ontgaet :
Dat is, hy werpt de lien met dreck, en
Dat doen maer kinderen, ofgecken.
97-
JAn heeft fij n goed verfmeert, verdobbelt en ver hoert:
Dat 's dat hem in den oorlogh voert :
Hy 's Goud en Silver quijt, en kan niet meer betalen j
Dat foeckt hy met geweld op 't Yfer te verhalen.
^8. Nee!
-ocr page 122-
120                             XV. B O E C K.
98.
tO[ Eel is een' Maend gctrouwt, en is van kind gelegen:
XN
             "Wat is daer aen misdaen ?
Hoe feght ghy van dat kind, is 't wat te vroegh gekregen ?
Neen 5 maer fijn Moertje wat te laet te Kerck gegaen.
99.
VErftaen de Molenaers haer ftuck,
Soo is 't voorfeker haer geluck 5
Naer ick dat ftuck bereken,
Dat facken niet en fpreken.
100.
W;
erom en is in langen
Geen Molen-aer gehangen,
Noch hier noch hier ontrent?
De reden is bekent:
Als all' dieftelen ftorven ,
'c Heel ambacht waer bedorven.
ior.
DAer is een echte paer tot nu toe hoogh geprefen :
Eens ifler onderdaeghs wat misverftands gerefen,
En, Tijs, ghy raefter af, als hadt ghy 't hoofd voll win ds,
Maer neemt het voor een' vloy of voor een vleckjcn Ints,
Men fiet die lichtelick op een witt Linnen Laken :
Dat doet fijn' fuy verheit: maer fiet de Moor fijn' kaken;
Daerfteecktgeen vuylopaf: Verftaetghy my niet, Gcck?
Uw backhuys is föo vuy 1, 't is een doorgaende pleck.
roi.
Ji
n, achterdochtigh van fijn' Vrouw,
eeft s' een' goe' Dienftmaeghd mé gegeven,
Die op haer' gangen letten fouw,
En flaen haer gaed' in lijf en leven :
De Meid heeft op haer ftuck gepaft,
En dagh en nacht goe' forgh gedragen;
Want, had s' haer Vrouw niet gae geflagen,
Jan hadfe flus op 't fpel verraft.
103.
D
E fnoodfte Hoer van all' was eens een' vrome Meid,
Ten minften in de wiegh, heeft yemand wel gefeit:
Soo fiet men 't befte goed in 't oolickfte verdraey en:
De befte Kaes van all verandert lightft in maeyen.
104.. Jan
-ocr page 123-
5 'on * 'l t> t c h T.                            I2i
104.
JAnJanfen fiet geen quaed aen Trijn, fijn' lichte:Vrouw;
Enfèght oock, (bohy'tfiet, dathy'tgenoegh verbienfal:
Hoe kan de Mann oock meer ? maer wacht hy dat hy 't fien fal,
Soo komt hy lichtelick een' oqgenblick te laet.
*fc TJfTEet dat ons God verhooren kan,
\ Maer of w' ons (elf all hooren, Jan ?
Soo velerhande loopt'er midden
Door ons aendachteloofe bidden :
Wacht hy naer een goed Rechters woord, •
Die na fijn felven niet en hoort t
106.
j^Laeswasallfeventigh, Lijs over feftighjaer;
■*-*-Enditvolcklaghen vrijdde, en 't wierdeen echte paer.
Siet, feidick, wat een deun, watmagh dit goedje meen en?
Wel, fei Lijs, ilaet men niet Vier uyt twee koude fteenen ?
107.
rT~^Eun hanghtfijn' tongh (00 wel als tongh wel hangen kan :
■*• Datgafoo welals't will, ickkanderniet by dueren;
Soo leppigh fpreeckt hy ftaegh van vrienden en gebueren;
Neen J een quaed fprekend vriend is geen welfprekend man.
.                                     xoS.
't TS qualick met den naem van misverftand tedecken :
■*■ Wy hebben ons vergift en blind ge weeft als gecken,
Soo menigh als wy zijn. Jan is daer in verftoorc,
En meent hem dat verwijt in't minfteniet en hoort.
Jan, wilt ghy niet een geck met ons en in't gemeen zijn ,
Ghy mooght een geck alleen zijn.
IO(>.
/"^Hyfpeeltomftuyvertjens, en, Tijs, dat loopt langh aen,-
^* De koftelicke tijd kan geen gefutfel velen :
lek fègh 't in goeden ernft, fpeelt, als ghy toch wilt (pelen,
OmRofenobeltjensj foo hebt ghy haeft gedaen.
IIO.
KLaesJa'nfzPoyerklaeghr., 'tzijri redenen die ftincken,
Daer mé fijn goede naem geftadigh werdt bemorft :
Elck een klapt van fijn drincken,
Maer niemant van fijn' dorft.
II. Deel.
                            ^                      in. Ick
-ocr page 124-
"~^$s3*$f8sr
122
XV. B o e c k.
III.
ICk vraèghd' een van mijn' Neven,
Hoe maeckt ghy 't met uw leven ?
Als een Prins, fei de Vent >
'kHebb koft endranckgenoegh, en fchulden fonder end.
ui.
Die woecker Sonde noemt heeft geen Geld, feid' een Sott -r
En die't geen'Sonde noemt, feidick, en heeft geen'God.
iij.
JAn fiet my in de hand, en feght daer in te mereken,
Dat ick goed gevens ben op ftraten en inKercken.
Siet hy dat aen mijn hand: Dat 's daer hy 't foecken moet;
Men geeft niet met den voet.
114-
't TS WijfTelick begonnen,
-•■Maer qualick uy t geleert j.
Met lepelen gewonnen
Met fchepelen verteert.
ii y.
1c V 7Erweet een' Beufelaer de dichte feilen
* Van fijn' dagh-tafelen, die 'ck hem fagh veilen
Voor Waeren van gewicht: Wel, feid hy, Heer,
Ick maeck den Almanach, God maeckt het we'er.
II<>.
E" En Raeds-Heer fprack recht uyt,die'ck vraegden hoet'er gingh
•*-'
           In fijn' Vergaderingh,
En ofmer niet en miften:
Wy raeden 't in den Raed •, 't waer beter dat wy 't wiften.
117.
ï Ck vraeghden op het Veer aen twee dry loofè Boeren,
* Wat dat hy nemen fou w diem' over Maes fbu voeren ?
Siet wat een vragen, feid een guyt,
Wat foud hy nemen als een'fchuyt?
EtS.
KLaes wift fijn' boofe Trijn haer backhuys niet te floppen j
Want, fèis', haer eenighfte geweer droeghs' in haer' mond:
Soo weet ick dan, feiKlaes, in't end geen'beter'vond,
Om baes te blij ven, als dicht op de fchee te kloppen.
119. De
-ocr page 125-
S K E t D I C H t.                                12»
U9'
DE Weelde is Vredes Kind, den Hooghmoed Weel des Broer,
En Vader van den Krijgh, de Krijgh is Armoeds Moer,
Van Armoed Ootmoed , en van Ootmoed komt weer Vrede,
Van Vrede weder Weeld' en Hooghmoed en Krijgh mede :
Soo gaet des Werelds rad, hier, daer, en over all,
Sop lal het gaende zij n tot dat het ftill ftaen fal.
IZO.
T^En Geck met bellen wift tefeggen,
•■-'Enwiftwel, dochtmy ,wathy fèi,
Mijn' Heeren, leert dit overleggen,
De Gecken zijn fèer velerley :
De geckftefchijnen veeltijds vroed,
De vroed fte geck, en 't is geen wonder -t
D'een draeght de bellen op den Hoed,
En d'ander draeghts'er onder,
ut.
"T\E Werel d is foo verr geweken
*-^ Van 't oude fpoor van danckbaerheit,
Dat menfchen qualick luft tefpreken,
Van watm'haer wel doet ofwel feit:
't Is reden dat ick my ver blij de,
Langh hebbick na wat dancks verlanght;
Vriend, aH'defchuldisopmijn' zijde,
Ickdanck u datghy my bedanckt.
11.%.
Ji
n heefter dufend guldens af,
athy den Chriftenen terKercken
Preeckt goede en afpreeckt quade wercken,
Met hoop van loon en vrees van ftraff:
Maer dat hy voor hem felfs louw ftrecken,
Die ongemackelicke fchoen
Die hy fijn' hoorersaen heet trecken,
Hy foud't om noch foo veel niet doen.
l?"Laesgingh voorby 't Schavott naer die vervloeckte baen,
^DePleit-roll, daer hy meeftfïjn goedjen hadd verdaen j
En fprack verdrietelick een' verfch-gehangen aen >
Wat hebt ghy daer gelucks, die, nochby Sonn, nochMaen,
Noch Advocaet en hebt noch Raeds-Heer na te gaen!
j9 i                 124. Hopmann
-ocr page 126-
224                          XV. B 0 e e k. ?
1x4.
T 1 Opmann Gerrit heeft fijn' Schans
•*-* Laten nemen als een' Gans:
Maer belooft Ibö'vroom te krijgen ,
Dat mehfe weerom magh krijgen:
                         j
Hopmann Gerrit, laét dat ftaen,
Want ghy hebt 'et all gedaen.
ïif.
HEer Doftor} feid ick een', neemt ghy nu felfs geen' pillen ,
Daer ghy gaet quijnen van de Koorts, en fiet 'er naer ?
Ick pillen ? fprack hy, Neen, dat goed bewaer ick maer
Voor die het voorderen, en wel betalen willen.
IS 't waer , dats' ons eertijds foo dapper overtreffen,
Ons' oud-voorouderen, in Deughd en in Verftand l
Seght my, wie heeft ons dari gewonnen en geplant,
En waer af heeft de Kreft dengangh geleert der Kreften ?
DEMann enwasnietGeck, die'tin den finnefchoot,
Is 't klappen dat men foëckt ? 't en waer niet eens van nood,
Dat wy een menfchen lit aen Pley of Pijnbanck braken;
Ick wouw misdadige niet meer als dronckén maken.
TEun is op fwarteNeel, fijn' Dochter, foo geftelt,
Hy fouws'er niet voor wenfchen
De blanckfte van de menfchen 5
Want Peper rekent hy dat meer als Gengber geldt.
Tyiet heeft geen' leerens luft, en fchouwt het als den baft:
* Want, feghthy, als ick maer eens A. begon te feggen,
Stracks fouden fy my B. en C. te voren leggen,
En all 't ipel datter volght -% foo had ick my vertaft,
En waer d'er voort aen vaft.
iïo.
C Uit gh'altoos leeren, Jan, en nemmermeerbetrachten
*J Het gene uw' ouderen voor geld en moey te wachten?
Maeckt eens een end' van 't fchool: 't Is beter eens doen, Mana,
Het geen men weet en kan,
Dan 't geen, men kan noch weetgeftadigh naer te trachten.
131. Die
-ocr page 127-
Sn e il d ï c.'h ,'t.                       izf
Ml,
DTe wat will befigen, en houden 't heel als 't is,
Doet even, naer mijn'giss,
Als eener dieall't nattuyt eenenSnee-balldouwden,
En wouw' den Ball behouden :
Of eener die al 't witt wouw fchrappen van het Krijt,
En werden 't Krijt niet quijt.
SOo God geen Diss-Wijn geeft,ten minften geeft hy Diss-Bier,
Indien 't geen Diss-Bieg is, ten minften is het Viss-Bier j
Dat is den oudften dranck, van doe men niet en wift
Wat fappvan Druyven was, nochKoren enfijn'gift:
In 't end, of 't Diss-Bier is, of Viss-Bier, 't werdt al Piss-Bier.
13?.
't TTT As eens Soldaten Biecht: lek hebbe veel geropft,
" * Maer veel oock niet gerooft •> dat 's dan gelijck en even:
lek hebber veel vermoordt, maer veel' oock laten leven j
Dats even en gelijck: Naer datter werdt gelooft, '
Soo hebbick veel gebrand t} dan veel nietaengefteken;
Dats oock gelijck. Doe viel de Biechter mede aen 't fpreken 5
Ghy fult ter Hellen gaen, en ick in 't Hemehïjck,
Als alles even is, foo is dat oock gelijck.
134-
KLaes eifchte fijn' Paftoor van fijn' twee rocken eenen $
Want foo hadd hy gepreeckt, en Klaes en hadder geenenv
Wat haeft had Domine? fijn' antwoord was foo ree
Als Klaefens eifch: Hy fei, Ghy fult wel anders meenen,
Lettop 't Capittelj 'tW'as imllo tempore*-
ICk vraeghden, hoe het paften,.
Dat m' arme Borgery
Bekommert fagh met laften,. .
En alle Papen vry ?
Daer quarri een Vent aen 't gapen, >
Die fei, noch voll noch doll,
Van Wormen en van Schapen
Is Woll en Zy te rapen
By hand en borfe voll'},
:,". , 0p Efels noch op Apen
En vindt men Zy noch Woll.
.'ƒ
                                           ^3                        136. Broer-
-ocr page 128-
ut                      XV. B o b c k.
136.
BRoer Barent wandelde neerflachtigh van geficht,
Soolangh hy Monick was: nu hy tot hooger plicht
En van de Kapp tot op den Abts ftoel is geftegen,
Draeght hy fij n hoofd recht op in ftraten en in wegen.
De reden is, hy focht de fleutels van't Convent,
All waer hy gingh, offtond: nu is hy eens belendt,
Daer hy de Koppel heeft gevonden en gekregen -,
Soo buckt-hy nu niet meer, maergaet rechtover end.
i|7-
WAtjonghis, groeyt van klein totgrooter mettertijd:
Maer Klaesde Brouwer (niet dat ick het u verwijt,
Indien 't de fchuld van 't mout is_)
Uw Bier valt klein, naer'toudis.
133.
"^T Eel ftond en roemde by haer' Nichten en haer' Neven
■*-^ Van all haer reifen en haer rotfen 'm haer leven :
Daer over fprack ick, en met reden , foo my docht,
Neel, hebt ghy veel gereift, foohebtghy veelverfocht.
139-
DE Boeren in mijn Dorp en foecken geen' Apteker}
En veel min een' Dodloor: de reden is, voor feker,
Niet qualick overleght, voor luyden uyt het veld^
Veel liever fterven fy voor niet als voor haergeld.
14.0.
KLaes klaeghden dat fijn Soon te vroegh uyt Roomen quam:
In 't eerft begreep ick 't niet waerom hy 't qualick nam ■„
'kWeet nu waerom hy morden>
Sijn Soon wasfulcken guyt van leven en van ftamm,
Hy waer wel metter tijd een Cardinael geworden.
14.T.
fc/f Aet, wat dingh magh deZeebrand wefen j
J.VJ. v*raeghd' ick een Zeemann op de Ree:
Des'antwoord had hy ree,
Met een matroofigh wefen *
De rechte Zeebrand zijn Zeeroovers by der Zee.
144.
|"~^E Duyvel, feid'een Snaeck, had God geern na gefchapen:
*-* Maer all fijn maeckfel liep op Apen en op Papen,
-ocr page 129-
Sneldicht.                          \%y
Als 't Menfchen fbuden zijn, de Waerden maecken Wijn
Tot Water, daer het Wijn van Water foudezijn:
Het mogen konftenaers op haer maniere wefen,
Maer,'tfchijnt, fy'n hebben God de konft niet recht ontlefen.
14.3.
JAn, fchielick uyt het flijck gerefen,,
Is van den Adel, foo hy feit,
Uyt kracht van allerley befcheid
Dat my niet naer en luft te lefen:
Maer, naer fijn doen en naer fijn wefen,
(Hebbick'tnietqualickoverleit) *
Hy moet wijd van den Adel wefen.
1+4-
■p\E Hooffche konft is, noyt den Prins te wederfpreken *
-*-vNoyt in een logen tjen of twee te laten fteken:
Seght hy, het water gaet den Bergh op even fnell,
Als 't van den Bergh af plaght te komenj 't is heel wel:
Wilt ghy gewiflè gunft voor wind van woorden koopen,,
Seght ja, het is'er or>, ick hebt'er op fien loopen.
T S 't woeckeren verboden, Heer ?
•*• Sei Klaes, en fat in 't Biechthuys neer:
Ja, {ei de Paep, wel degelijcke:
Ick denck, feiKlaes, voor mijnsgelijckej-
Want fèker, als ick woeck'ren wouw,
'k Hebb niet waer mé 'ck beginnen fouw.
14.6.
T^Ters die geen werck en doen,
■'-'Zijn verdrietigh om te voe'n:
Wacht u, Huys, en wachtu, Landen,
Daer meer monden gaen als handen.
14.7.
JAn een en fèventigh, en Neeltje feventhien ?
Dat 's een fchoon Houwelick om lacchend' aen te fien.
Maer 71. is 17. van achter:
Die 't foo las, maeckte Neel haer ongeluck veel fachter.
148.
"pEn Geufe Leeraer was by Papen neer gefeten :
"^ Die riepen,, fiet, hoe komt Saul onderde Propheten!
Sijns
-ocr page 130-
128                            XV. B O E C K.
Sijn' antwoord was gereed: hy feid, hy lagh en focht
Sijns Vaders Efelen > enhadfe, ïiaer hem docht.
14.9.
HEbt ghy niet niews gehoort, fei my een flechte Preker j
Niews? feid ick, neen ick fekerj
Dan datter wordt gerept,
Dat ghy uw red'lick wel op ftoel gequeten hebt,
150'.
'k f~* Af Jan een foet geficht •, ftracks hiel hy voor genoodt
^-*
        Sijn'tanden in mijn brood:
Vaft was ick aen den Vent, en. ..
Ick fagh wel, beeften en verftaen geen' complimenten;
HPRuy, Truy, wat eifcht gli' all van uw' mann ?
•*■ Een fchelm die meer doet als hy kan >
En die n,iet nleer en doer, wat hoeft ghy hem te plagen ?
Hy doet noch meer noch min als Roomfche Keifers plagen.
ift.                                     ,' "                       ■••' /
MEn houw' fich hoe men will, de wereld is voll gecken >
Wy brengender een mé, foo menigh als wy zijn:
Ditfcheelt het; fommigeverbergenfè met^pijn,
En and're wetenfe behendelick te decken.
An tuyfcht om geld, en feght, ick fpeel dm niet met all.
Ick ben geen dobbelaer, 'k wedd maer wie 't winnen {al.
TJ^Oey, fei Trij n, light ghy noch te bedde,
•*- Daer ick foo vroegh op ligg envroet?
Ja, feiKlaes, malle pry, ick wedde,
Mijn droomen zijn wel ruym foo goed
Als all dat ghy heel wacker doet.
T)Ier fteelt all waer hy 't kan bedencken -t
•*• Maer is weer ruftigh in het fchencken.
Is dat niet recht mildaerdigh zijn ?
Hy fchenckt fijns naeften goed en 't fijn.
J
iy6. Klaes
-ocr page 131-
Sneldicht.                           129
ij*.
KLaes pronckte met fijn geld en machtige befitt,
En 't weeldrige misbruy ck moft ïcker neffens hooren:
In'tendevraeghden hy; Gebreeckteryetaen dit,
Voor Hand, voor Tand, voor Lijf, voor Wijf, voor Neus, voor
Ooren ?
Neen, feid ick, naer ick 't vatt, hier en gebreeckt niet aen,
Als een vriend dien 't voor u ter Hellen luft' te gaen.
i57-
T)Hlip focht een' Knecht en had niet t'eten :
■*• Wie heeft oytfulck een' bloed geweten ?
Ickfeide, een.knecht, Phlip, zijtghygeck,
In defe fware diere tijden ?
Ja, feid hy, 'k hebber een' gebreck
Die my gebreck magh helpen lijden.
VRiend, ick heb geen klein Geld, feght Harmen,
Als hem een Bed'laer ftaet en quelt.
Hy feght de waerheid: want, och armen,
Den armen eifcht het aen den armen,
En fy zijn even eens geftelt >
Die geen en heeft, heeft geen klein Geld.
THRijn fouwde Bruydzijn met Kees Louwen j
•*- En is met moye Baftiaen
Het haze-paedjen op gegaen, \
Ontrent acht dagen voor haer trouwen,
En flipp had Kees, en wegh was Trijn j
Wel hei, fèid' eene van mijn' Boeren,
• Kees fouw een flechte Duy vel zijn,
Hy laet hem lijf en ziel ontvoeren.
160.
T"\Irck is een Ja-broer in den Raed
"V Op alle goed en alle quaed:
Dirck is een Raeds-Heer alfïèr meer zij n;
Maer, Dirck fouw beter Hoer als Heer zijn.
161.
A Ls ick die Mutfaerden, die Galgen en die Stroppen,
"Dietaeyepijnenfie, datkruyffenendat koppen,
II. Deel.                                R                          Daer
-ocr page 132-
|5Ó                             XV. B O E C K.
Daer Roomfche Chriftenen d'onRoomfche med*ontdoerty
Om defè haren voet te leeften op haer' fchoen j
Soo weet ick noch mijn' gall noch mijn' will te bedwingen,
Dat d'een den anderen met haet en afgunft quelt,
En alle leed aen doet, en dat men met geweld
Den een den anderen ten Hemel in will dringen.
KLaes fchenckt fijn leven niet: fiet wat een foet bedencken,
Om fchenckens vry te zijn: Daer is geen morgenftond,
Of Klaes fweert op een niew, in 't fpoelen van fijn' mond,
Dat hy dien gantfchen dagh aen niemand niet fal fchencken.
16?.
E En deel Canonicken, maer letterloofe bloeds,
Vraeghd'ick, Hoe laedt men u metfulcke hoopen goeds ?
Een derde fei daer op > de grootfte Efels plagen
Het meefte wicht te dragen.
164..
KLaes is all feventigh en kan fich niet onthouwen;
Hy vrijdt flaegh om wat jonghs, en meent'er mé te trouwen s
Hy foeckt ontwijfFelick, naer ick het kan verftaen,
Door een moy Meisjensfchoot na'tHemelrijcktegaen.
DErft gh' acht en feftigh Jaer by een en twintigh leggen
In een bedd, malle geck ? daer moet ick wat op feggen j
U fchorten eens een' vrouw, doeghy noch jongh waert, Jan>
Nu fchort uw' vrouw een Mann.
166.
/^ Hy bouwt een Arm-huys, Klaes, tot trooft van uw gemoed j
^~* 't Is groot, en 't koft veel Gelds van uw gewoeckert goed:
Maer 't is noch veel te klein voor Armen by dofijnen,
Die door dat woeckeren zijn komen te verdwijnen.
167.
j^"Laes heeft fich blutsgekochtin voorraed van veel Wijns,
J-^-Op hoop van een quaed Jaer, en weinigh Sonnefchijns:
Diekoopmanfchapismissj 'tna-jaervalt warm en helder}
Sijn Wijn lighten bederft, de Sonn fchijnt in fijn' kelder.
168.                                         1
'k U Oor van een Foet krackeel; Boer Jaep wil S'. Chriftoffel
*- ■* Doen fchild'ren opeen' planck, niet langer als fijn'fchoffel•
De
-ocr page 133-
Sneldicht.                          ijï
De Schilder weett geen' raed, en thoont hem waer het fchort.
Boer Jaep feght, 't Is geen nood, all valt de planck wat kort,
Chriftoffel kander op, men hoeftfe niet te langen :
Soo ghy de beenen maer beneden uy t laet hangen.
i<fp.
GElooft ghy 't Vagevier ? fprack een gefchoren Priefter:
Neen, feid een ronde Boer, en 't was geen quaed bedied,
Neen, ick en looft niet, Miefterj
Wantdanmoftickerin, ick loof het beter niet.
170.
T Ck hebb mijn eigen goed verdaen,
■■■Sprack Tijs, en fprack fijn' Rechters a'en}
Sittick daeromgevangen?
My moght wel eens verlangen,
Waer ick met 't uwe door gegaen;
Wat föud 't dan wefen ? Hangen.
171.
Ji
n PuJl light in de Koorts
n brandt gelijck een' toorts,
Ën tegen fijn' Do&oren
Kan hy fich wel verftooren,
Als hyfe fiet begaen
Om fijn' dorft te verflaen:
Helpt hem maer van de Koorts, hy weet wel and'refleflchen,
Om fijn'dorft mé te lefichen.
17a.
C Chipper Jan reed als een Heer
^Op een' weelderige Meer,
Die hem, voll van Haver-kruym'len,
Meefterlick in 't (lijck dé tuy m'len:
Siet toch, feid hy, 't kan hier mé
Stormen als by ons in Zee,
173.
"T\E Tand-pijn, feght Andries, is wel een' fware ftraff,
•*-^Maer ick houd 't met den raed diem' een oud Vrouwtje gaf;
Daer is geen beter oock, all wouw m'er verr om reifen j
Als 't quaed op 't quaedften is, foo moet m'er niet aen peifen.
R 2                  174. Hoe
-ocr page 134-
jp                           XV. Boe c k.
174-
TTOe komt Jan fulcken rijcken mann
•*-•* Daer weet ick wel een' reden van;
Hy fchrapt het in met fchepelen,
En deelt het uy t met lepelen.
ICk noyde Klaes ten eten,
Daer ick ter Tafel fat:
Hy is niet neer gefeten;
Daer fweegh ick op, en at.
't Begon hem te verdrieten,
Dat ick hem vaften liet, en
Niet meer van fitten fprack:
Heer, feidhy, magh ick't vragen,
Hoe feidt ghy my daer flrack ?
Sy loegen die het fagen,
En riepen, fitt maer aen :
Hyfat, en at ter degen,
En fei, ick was verlegen >
Nu hebb ick 't eerft verftaen,
En wierdoock moe geftaen.
17*
MAekt vrienden,Vrienden,en fchouwt vyanden met machten:
Dit brengh ick dagelicks mijn' kind'ren in gedachten;
Een honderd vrienden is te weinigh voor een' Mann,
.En eene vyand is meer dan hy laden kan.
»77-
"\ T 7 At is 't fraey als een wat kan
^^ Die van allerlei befocht heeft!
't Moft een kloeckertzijn, feghtjan,
Die dat vluchten eerft bedocht heeft,
Dat lbo menigh eerlick mann
Uy t den hoogen nood gebrocht heeft.
178.
"V7"Ermaen ickTijs ter de.ughd; dus weet hy 't af te weeren:
*
           Hyfcght, hy moeytfichniet
Met dingen vanverdriet;
Daer weet hy noch fijn' Bors haer mede te geneeren.
175?. Vroom
-ocr page 135-
S N E L D I c H T.
179.
VRoom zijn is wel goed, feght Jan:
Maer men eet'er weinigh van.
180.
D'
Waerfaeid vindt noch ftall noch haerd:
Wiltghy de reden lefen ?
De Duy vel is des Werelds Waerd j
Hoefouws'hem welkom wefen ?
i8r.
\ 7 Raeght niet of ick hebben willj
'» Geeftghymaer, en fwijght all ftill:
Hebb ick wat verftand van leven >
                              J
Die veel vraeght wil weinigh geven.
i8z.                                              ; . -
Ji
n en kan niet doen als fluyten ?
y t de kift will geen paer duy ten:
Daer de Duy vel fitt voor 't Hot,
Is deMann lijn Geld fijn God.
183.
DEn Ezel is gelijck de vrecke-menfchen-haetter,
Die van fijn' fchatten geen genieter weet te zijn >
De beeft gaet overlaft met Spijs en Brood en Wijn,,
En eet maer diftelen, en drinckt niet meer als water.
184..
't f~^ Evaer is vol gevaers; niet om de woefte baren t
^-* Maer om dat menfchen meeft van welvaerd qualick varen.
't Is goed fien wat ons all 't vergaren helpen lal -y
't Goud van de Niewe Wer'Id maeckt d'oude Wereld mail.
I!
D1
Waerhéid baert maer haet: dit weet Klaes t'overleggen 5.
Hem is een Papegaey te rechter tijd vereert;
Die leert hy felver, en hy heefter af geleert,
Niet anders als m' hem heet en voorfeght, na te feggen.
186.                          '                          .;',*
't Tl Echt Conrerfeitfel van een'Hoer is Neel, fei Ael:
*V 'tMagh wel, feiNeél, maer Ael het levend principael.
't TC N is niet wei ge^eifcfcp, Qeèft all wat'ghyJsont geveii.
** Als rijcke lie'11 dat de'en , waer fouden fy van leven ?
r 3                          188. Jam
-ocr page 136-
1
3j4                          XV. B O B C K.
188.'
Ji
n will den armen wel gedencken,
n nu en dan een Oortjen fchencken:
Hy feght hyfal* maer 't is, hyfouw.,
Als 't over fij n hert komen wouw.
Jan, foo 't will over Gods hert komen,
Die uw' ondanckbaerheden fiet;
Soo fult ghy deelen met de vromen
In 't Hemelrijck > maer anders niet.
189.
ICk eifch u weinigh Gelds, ghy geeft my meer quae woorden
Dan ick mij n leven hoorden:
Die hebb ick niet van doen; föo ghy my niet en telt;
Houdt bei te famen, uw' quae woorden en uw Geld.
190.
IN 't huys daer boofe knechts te famen willen fpan ncn,
Is't Heerfchapp niet veel min alsuyt fijn Rijck gebannen.
191.
T J W' Vloyen en uw'Luyfèn
^ Kont ghy niet doen verhuyfen,
Sy maken 't u te bangh:
Hoort waer ick naerverlangh,
Jan, en helpt my verlangen,
Met Tafel en metfpijsfaegh ickfe geerne hangen.
\yfYn Jongen brackm' een fijn Gelas:
• lVljck vraeghd' hoe 't by gekomen was?
Soo, feid'hy, Heer, als om te mallen,
En heeft 'er noch een laten vallen.
:■ ;*?3- :r
s »~pYs, feid' ick, zijt ghy oock all meefter in uw' Kluys ?
■*■
           ja, fprack hy, 'k heet den Heer van 't Huys j
En in der daed, ick ben de ftoutfte *
Doch naer het jonghft' en naer het oudfte.
My du nekt, Tijs heeft dat wel verfi nt -y
Hy meent de Vrouw en'tjönghfteKind.
1P4. Hoe
-ocr page 137-
Sneldicht.                       v i»*
TTOe light ghy met uw Wijf
* * Geftadigh in gekijf,
Met keelen fonder ooren ?
Wilt ghy malkandren hooren
En duydelick verftaen,
Het moet met beurten gaen :
Jan, laet de Vrouw dry weken
En ghy dry and're fpreken,
En foo van hand tot hand $
Soo raeft ghy met verftand.
TN eenen dagh, feiHans, washy vanCólngereden
-*Op Schaetfen in den Haegh: Sijn knecht viel in fijn'reden,
En fei, in eenen dagh, mijn'Heeren, datiswaer;
Maer ghy moet weten, 't was de langhfte dagh van 't Jaer.
196.
T Ck keerde een' Boer fijn Roer van my af wat ick koft doen,
■* En vatten 't by de tromp. Ja, fei den hangebaft,
Dat is de rechte flagh, houdt ghy 't daer voor wat vaft,
Ick fal 't van achter loss doen.
Ick fcheid'er uy t en liet hem gaen,
De Boer had het te wel verftaen.
Tc /^\Ntmoette Pieter Bult, en Jan Buyck op een' brugg,
^^ En feide, fiet toch eens of dat niet goed gerief en is,
d'Een draeght fijn packsken voor, den and'ren op fijn' rugg,
'tlswijflelickgeforghtdaer 't Land foovoll van dieven is.
198.
JAn, fei Dirck, zijtghy fchier uw befte goedje quijt,
En houdt ghy noch niet op van drincken en bordeelen:
Sal't noyt geen einde zijn? Ja't, fei Jan, mettertijd,
Als ghy ophouden fult van woeckeren en ftelen.
159.
"P\ Aer is geen beter raed voor yemand die't kan herden,
"*-* Alsdieeen Ruyrergaf om luftigh rijck te werden:
Neemt, feid' hy, foo veel Wijfs als Salomon befat,
En kuft-u aen den hoop fer degen matt en fatt,
En;
-ocr page 138-
j^6                           XV. B o e c k;
£n kiefl: dan, op fij n Duytfch, voor eick Kind vijf fes Peters,
Ghy werdt voor feker rijck door menighte van eters.
zoo.
JAn hiet een Hoeren-kind in 't kijven tegen Aert;
Daer hadd hy fijn verfet dus tegen metter vaert:
Daer ghy geteelt wierdt', Vriend, en hebben oock de Papen
Niet alremael geflapen.
zoi.
GOd gev' u vrede, fprack een Paepje tot een Ruyter.
Vre', fei de Ruyter, wel wat quelt my de bernhuyter!
God gev', uw Vagevier verdwijnen mogh' in roock ,
Soo maghickbedelaergaen worden, en ghy oock.
2,02.
e» TremiM-          't CC hij nt wat te zij n; maer 't is niet waerd >
ter te voet.
^Hans gaet te voeten blaeft tepaerd.
HOe heet God ? vraeghden ick een Voermann op fijn' wagen:
Hoe God heet, Heer, daer toe zijn ghy en ick te bott,
En, feid hy, foo 't u luft, ghy mooght het hem gaen vragen,
Maer doet een yeder goed en geen quaed, dat heet God.
2.04..
'k \ \ J As van den wegh gedwaelt om een quaed flagh te mijden»
* * En vraeghden aen een' Boer of ick te rugg raoft rijden ?
Neen, Heerfchapp, rijdt ghy nietterugge, fei de guyt,
Keert maer uw paerd eens om, en rijdtal voorwaerts uyt.
DIrck, weet ghy hoe men Eeck vanWater hier ter Sté maeckt?
't Gaet eveneens te werck gelijck men Sout van Snee maeckt.
zo6.
A/! Yn jongen brack my Glas voor Glas :
*■* -* Ick feid, als dat demeeninghwas,
En dat hy geern dé wat ick noo had,
Dat ick hem langer niet van noo had j
Een Glas te breken was een treek,
Die ick foo wel koft als een gecL
Ja, feid' hy, Heer, danck hebt dat ghy met my verkeert hebt,
Kont ghy wat, foo bekent dat ghy 'tvanmygeleerthebt.
207. Door-
-ocr page 139-
Sneldicht.                         |»ë
107.
DOorluchtigen Heer Beul, berecht my watgenadigh,
Sprack Lichtvoet op 't Schavot met hoed in hand geftadigh.
DeBeulverfpaerdeeen'roe; want, feid'hy, 'tginghbeleeftj
Men kan wat doen, als m' een' fijn' rechten toenaemgeeft.
xo8.
K
Laes was Moer Knelis quijt, en fat als in den rouw,
En men beklaeghden hem 't verlies van fijn' goe Vrouw:
Ja, feid' hy, is 't niet waer ? 'k fie wel, ten kan niet falen,
All dat ons liefftis, will de Duy vel 't eerfte halen.
JObquamvan buytens-lands, en.vraeghde naer fijn Vaertje;
Men feid' hem, hy was dood. Wat Duy vel, riep hy, dood!
Mijn Moer ? all dood: mijn Broers? all dood: mijn' Sufter Maertje?
Dood: duyfend Duy velen, ftaen ick dus naeckt en bloot?
Hoe is 't toch met den Hond, daerick my mé verluften ?
All dood: doe was 't, arm beeft, by d'and'remoet' hy ruften.
210.                       . .
JAn molt ter Galge gacn, en wouder voorwaerts óp.
Te rugge, fei de Beul > dat is geen ftijl van fterven >
Het waer een valfche leer, die fou de konft bederven :
Vergeeft rhy, fei de bloed, het is mijn eerfte ftropp.
21 I.                                                ,,
Slet eens hoe fchoon ftaet Jan :
De Paep beveelt hem't vaften;, *
        ,L
Sijn Wijf heet hem de Kann         „. \          '
Verlaten wat fy kan :
Als hy op beide paften,
             ' \f
Soo waer hy een dood mann.
J
An fouw te MifTe gaen, en dat met hoopen,
't En waer een' reden daer hy fich af dient:
Te weten, Domine, ghyzijt fijn vriend,
En vrienden moet men niet veel overloopen.
213.
M'
n vraeghdejob, wat hem gebrack,
- Dat hy fij n' Kerckgangh na wou w laten ?
Wel, feid'hy» waer toe all dat praten?
Ick was eens onder 't heiligh dack,
II. Deel.
                                           S                      En
-ocr page 140-
j»$                             X V- B O E C K.
En hebber foo veel af onthouwen
Als my mijn leven uyt kan houwen,
En hebb iek het wel nagefien,
Gods Wett en Woorden zijn maer thien.
J
E En' jonge Vrouw meteen Oud Mann j
GewifïèKind'ren, feghtm'ervan:
Maer, doet men noy t meer als men kan,
Qk Doe 't u gedencken Fwarte Jan}
Wie maeckt die blancke kind'ren dan ?
]V liYfeide een Bedelaer, Heer, zijtghygeck? •
-^-■•Watmooght ghy bidden, en dat voor den eten? \
't En voèght of dient u niet ■, dat moet ghy weten:
My dient en voeght dat bidden van gebreck.
'..•.*'
             •. . : iï6. th ! ■>. nvhïjin th ■ .' ï'aol.
npYswas een Schilder, én is een Do£tor geworden, ;          ij
•*• En fei fijn' Vrienden, die daer fomtijds over morden ,
Defauten die ick deed'als Schilder faghelck een, *
          - ;•
Nu flopp ick s' onder d'aerd:,i en foo en fiet m'er geen'^ : , o
: ntrmh: Hfr« %iyl ) <•;...            - ■■ ■- •isrwjjM
Die blind van Kihds-beenis, blijftall fijn leven blind; : -I:/y
Die van jonghs niet en kan, blijft altoos een bott Kind. '
ai8. l - •-■ EflS ..• .- • . ..<-
\X7E1 dienen is, beklaeghtte zijn in't fterven :
W Dat 's all' de vrucht voolr goede dieriaers erven.
                  /
"p\Irck gaf Jan een; Salaetje, •'.'■■J < 'h
*-* En feid' hem voor een praetje *
't Gaf goeden etens luft:                                     j
Ey, fei Jan, weeft geruft
In mijnen luft totetenfi
Mijn' maegh is wel foo heet, en
Ick ben fo ; wel gefeten,
Geeft ghy my maer waer van,
'k Sal eten als een mann, .            . ,
En mets'len 't metde kann y
Is dat daer toe *t Salaet dient,
Soo komt het my te laet, Vriend»
i zo, Pen
-ocr page 141-
Sneldicht.                             129
220.
DEn Adel was te paerd, en brand'er fchier op loss;
Want Joncker Dirck verbood aen Jonckerjan fijn wapen.
In 't ende, foos'er wel begoften op te gapen,
Was 't een een Koeyen hoofd, en 't ander van een' Oss.
221.
HEt hanght de Gecken aen ; fy willen, grof of fijn,
Van Knechten Meefters, en van Meefters meerder zijn :
Maer noyt en waffer Geck, daer ick af hebb' gelefen,
't En zy de Paus alleen, die God hebb' willen wefen.
222.
\A EnCei, Teunhadd watGeldsgeftolenuyt een'tass.
*•*-■' Geftolen! feid' hy, neen, daer koft hy niet mé proncken,
Hy hadd het maer gehaelt daer geld te vinden was,
En aen fijn felf gefchoncken.
22J.
\ TRiend, feid' een gichtigh Heer, moght ick uw' voeten erven»
* Aen een' misdadigen, die aen de Galgh gingh fierven:
DenHangebaftfaghom, enfeidernietop, als,
MijnHeer, ick maecks'u bey, leent ghymymaer uw'hals.
DRy Maeghden van een' Boer in eene nacht begort.'
(fs't mogelick? öja't. en, na't verflagen wordt)
Soodoen die dry niet min als twee paer wiegen maken,
Om offer een van dry aen tweelingen moght raken.
22J.
IC k riep, wat doet de Waerd ? en fagh hem vaft ftaen plengen 5
En gins en weder mengen.
'kSoeck, feid'hy, na Gods woord, goed Bruyloft-gaft te zijn,
En maeckte geerne van goed Water goeden Wijn.
22 6.
G'
d doet all'wat men will, feghtGrietj
Want emmers bidden alle Lieden,
Heer, uwen wille moet' gefchieden,
En, alsghy fiet,
Sijn willgefchiedt. -
S 2                     227. Ick
-ocr page 142-
i^o                          XV. B o e c k.
ICk vraeghde een' Bedelaer, hoe hy foo lufligh leefde
In 't felfte van den Vorft, daer hy loegh en ick beefde ?
Heer, fprack hy, lett hier op} 'k hebb all' mijn' kleeren aen;
Ghy foudt foo koud niet zijn hadtghy datoock gedaen.
2i8.
MEn fprack met Dirck in ernft, en yeder een befocht
Of m' hem fijn liegen eens ten beek uyt praten moght:
Ey, feid'hy, quek ons niet, nochu,nochmy, mijn'Heeren*
Vijfjaren hoef ick om het liegen af te leeren,
En noch vijf om geloof te krijgen by de Lien j
Wat weet ick of ick 't uyt fal houwen tot de thien ?
'k Hebb elck bedrogen, nu moght ick myfelf bedriegen :
Weeftyederopuw'hoe, 'k fal noch wat blijven liegen.
219.
E En'Joffer fagh met leed haer fchoone goed vergaen *
In handen van een'Graef diens' had gefocht te trouwen»
En die het hylick hadd om 't fchoone goed gedaen.
Madame, feid' ick haer, 't is u telaet berouwen,
Het Graven vleefch is dier; dat hadt ghy beft bedochü
Eer dat ghy 't hebt gekocht.
2.30.
HOe trouwen Bedelaers foo luftigh fonder vrees
Van fwaren Kinder-laft en overwight van vlees,
YVatgifllnghmaecktdat volck? het is goed te vermoeden y
Sy weten dat elck een haer' kinderen fal voeden.
13iï.
Ees ick Gods Woord, ick hoor fij n' ftemm:
•*-JBidd ick God aen, ick fpreeck met hem:
Waer vind ick trooftelicker wefen,
Als in dat bidden of dat lefen ?
231.
VEel' lange tongen van klappeyenover hoop
En maken 't Vlass niet dier, noch 't Lijnne waed goe koop.
433.
/"^Nthoudt uw' Boden niets, ten halven noch ten heelen:
^-^ Soo veel ghy haer befteelt, leert ghy s' haer'Meefterftelen.
234,. Het
-ocr page 143-
Sneldicht.                          14,1
*#.
HEt onverftendigh kind, foo langh 't aen 's Moeders fchouders)
Aen 's Moeders borften hanghr, is 't meefter van fijn' ouders:
'tlsnietonredelick, datd'ouders voordiepijn
Van haer verftandigh Kind op haer beurt meefter zijn.
TT)E befte koft,
■*~*Die weinigh koft.
a?tf.
T Aet Jan foo rijck zijn als hy wil],
■*-iDefufferdientmyniet, feght Hill,
Een oude Rijckaerd in mijn' armen,
En een goe fack met Geld
Zijn even eensgeftelt,
Om mijn bedd mede te verwarmen.
237.
"VJEel, jongh bedorven Weew, fittin haer eerfte rouwen ,
■*■ ^ In 't vriendelick gedrangh van all' de Buere vrouwen:
Maer trooftfters, feghts', en zijn geen' plaefters voor haer'pijn 5,
Het moften troofters zij n.
a38,
HPRijn feght, fy will geen' Melckmuyl trouwen r
■*■ Sy kond' haer niet van lacchen houwen,
Wanneer een Kind aen 't vragen waer,..
Moer, is dat Jongetje mijn Vaer?
Z39.
E En Schimmeltje, feijan, draeft even als eenRappen,
Een oud knecht als een rappen:
Ja, Ja, fei jonge Neel, daer weet ick wel wat van >
't Isnadeweghis,Jan.
NOemt ghy m' een' Hoer ? fprack Truy tot Trijn ,,
Dat ben ickniet, allkoftick 'tzijnj
Maer, wilt ghy op uw backhuys letten ,
Sorght niet, het fal 't u wel beletten.
141.
WAt fo.ecken wy ons'dagen
Haer einde te vertragen 3
s 3                              Als
-ocr page 144-
I^ï                           XV. B O E C K.
Als of 'er veel te halen waer ?
Hoe langer hier, hoe fpader daer.
'k FJ Ebb van een' droncken mann een' goede less onthouwen :
•*--* Laet een ondanckbaer menfch door u verfadight zij n,
Hy fal uw'eygen Wijn
Weer in uw' aeniicht fpouwen.
MEn loegh om dat Klaes Narr gingh proncken langhsde Stadt
Met mewe kleeren aen, en als een Joncker tradt:
Wel,feidhy, 'k ben eenGeck, datmoetghymy vergunnen,
En, alsickniet en pro nekt', hoefoudtghy't weten kunnen !
2ff..
T}En kribbigh Heer kreegh van fijn' luymen ,
-■-'Enhiet fijn knecht het huyste ruymen:
De knecht, fei, dat 's wel van mijn finn,
Mits dat ick aen 't Comptoir beginn'.
ICkvraeghden, hoe de Heer, die föo veel' wonderdaden
Acnkrancken haddgedaen, noytGecken en genas?
De Gecken, feider een, die 't meer fcheen dan hy 't was,
En willen niet fbo veel datfyder hem om baden.
LAet ons te Bedd gaen; dat 's te feggen,
J Voorlieden die de Dood verbaeit,
Laet ons gaen proeven op het naeft,
Hoe onge voelick loet het is in 't graf te leggen.
A Ls Haet en Nijd goe brand waer,
■^^ Schoon dat de Vorftin'tLand waer,
En 't weer noch eens foo koud,
Hoe goe koop waer het Hout!
"irvE klapper die daer left tot uwent was gefeten,
•*-*£n alles tegens my uytbraecktc wat hy moght,
Als hy de moey te nam, en aen fijn fclven docht,
Hy fouw my wel vergeten.
249. Dirck
-ocr page 145-
Sneldicht.                         x^
DIrck fagh fijn Wijf veeltijds met foentjens mail en mals
De Vryersaen den wangh, en hangen aen haer' hals r
Siet, feid hy, de{e vrouw fal ons goed wel bewaren,
Sy kan altoos de kunft van fchoenen te verfparen.
/^Hijs, geeft ghy dufent Pond om Paerden op te koopen
^Aen een' Vent die u kan bedriegen en ontloopen ?
Weet dat ick u all langh in 't Sott-boeck hebb geftelt:
Doch komt de Koopmann weer met Paerden of met Geld»
'kBeloov u uyt te vrijven
En fijnen naem in plaets van uwen ia tefchrijven.
T> En ick een halve Geck > fèi Klaesjen ( en hy was 't)
■*-'
           Soozijnwy wel gepaft j
Jan, leent my uw verftand, ick fie 't wel aen uw wefen j.
Ick fal een heele wefen»
1J2.
T J Itft my niet op tot vuyle wraeck:
■*•*• Want fiet wacrekeningh ick maeck}
De vreughd van wreecken kan nietdueren >
Als mogelick een weinigh ueren :
D'eer van vergeven met befcheid
Kan dueren in der eeuwigheid.
'k Qle Vorftenondereen malkanderenbeloopen
^Met fnell verftaelt geweer van Degen en van Stock:
Ick fiet'erfommige met ongemack bekoopen:
'tIsnietgenoeghomernft,en'tisteveelom'tjock.
TYTrck heeft veel letteren in't hoofd 3 maer noch meer muyfer*
•'-'Bevind ick in dat hoofd die letteren te pluy fen 5
En door die letteren geraeckt dat hoofd in 't warr:
Geen grooter ongemack als een geleerde Narr.
*jy.
DIrck heeft een groot Comptoir voll boecken:
Maer daer en moet men Dirck niet foecken:
Hy
-ocr page 146-
144            XV. Boeck. Sneldicht.
Hy komt'er van fijn leven niet.
Sulck' arme Gecken ftell ick neven
Den Bukenaer die all fijn leven
Het pack draeght dat hy noyten fiet.
WA t dunckt u, wijfe lie'n van Adel, van die pronckers,
Met all' die linten, en dat onnutt ftael op zy ?
Sy fiender felluyt: maer, ftond het gefagh aen my •,
Een degen waer genoegh voor feven fulckejonckers.
M7-
E En booswicht die fijn affcheit nam,
Eer hem de Beul te breken quam,
Sprack defè Biecht, niet fonder reden j
't Gene ick hier ly, werdt wel geleden,
Mits dat het zy voor eene Moord >
Ick hebber God met dry verftoort j
Maer, na my d'eerfte was vergeven
Braght ick twee menfchen om het leven :
Die my mijn' eerfte Moord vergaf,
Heeft d'andertweegedaen, en, will m' hem 'tfijne geven,
Hy hoort twee derdendeel te dragen in mijn'itrafE
'k TTEbb langh goed arms geweeft, en will't zijn all mijn leven:
*• ■*• Maer als ick, wat ick geef, en waer van, onderföeck,
En wat ick fchuldigh ben, ick fal langh blijven geven
EerickGodfchuldenaer maghftellen in mijn Boeck.
Einde des vijftienden Boecks.
SESTIEN-
-ocr page 147-
Hf
SESTIENDE BOECK.
SNELDICHT.
t. Op P. C. Hoofts Hiflorie van Henrick de Groote.
Aerom en leeft ghy nier, oud Roomfchegroote Swijger,
R En Segger, en befiet der Vorften opper-krijger
" Op uwsgelijck een' veer ten eigen Hemel gaen?
Of waerom,waerde penn, en quaem 'tghy niet ter baen,
Doe Roomens hooghfte vloed en voor-ebb was te melden}
En maeckte Swijger ftomm, die't t'famen foo vertelden,
Dat all 't vertellen ftomm voor fijn vertellen ftaet ?
Maer dit^s misrekeningh •, en, fien wy op den Staet,
Wy hebben 't onsgebreck: Eens waren wy beladen
Waer inede t'effenen de menige weldaden
Van Henricks hooge hulp ter nood-ftond ingehaelt:
Nu heefteen'penn voll op lbo veel geweers betaelt.
z. Op des felfs Klinckdicht over 't veroveren van Groll, \>ybem,aen
een [eer been fittende, gemaeckt, en my toegezonden.
TJ Ooft grolden op Madrid, als Frederick op Grol dé j
•*-^* En 't vier moft ergens uy t, of yever at hem op.
Het mijdde noch fijn' tongh en all te waerden kopp,
En fchoot fich in een been, daer *t veil en vleefch ontftelde.
Der Mufen helder hoofd, dien Phaëton ontrolde >
Gerager na dien damp als na den hemel-dropp,
Ontftack een' fteile ftrael j die tilden hem ten topp •>
Daer fprongh de vier-vonck uy t, die dus fijn penn vervolde.
Die penn geraeckt' in brand -, die brand floegh in 't papier 5
Van die papiere vlamm ontmoete my tot hier
En 't luchterlage licht, en 't reucke-ruchtigh roocken.
Mijn' ftroye herflenen ontfonckten wel terftond,
En wenfchten haer Huys oock foo fchoon te branden ftond j
Maer 't was te vochten ftroo om meer dan dus te fmoocken.
II. Deel.                                      T                   3. op
-ocr page 148-
14.6                           XVI. B o e c k.
3. Op de doorfcboten Kerck^te Grol.
DRy kogels en noch dry, en mogelick noch and'ren
Ontvoerden dit gewelf't fchijn heilige gewaetj
De fteene moolicken verpletterden malkand'ren,
("'t Zijn wree Mirakelen, daer Sant op Heiligh flaet)
S'. Pieter quam om laegh, de Paep en had noyt oogen
Van't fwaerd dat met hem quam 5 oh, docht hy, oh, ick wedd,
Het korfel hoofd komt my ten ooren toe gevlogen,
Voordat ick op fijn' Heer mijn'tanden fta en wett.
Met fulcken donderbuy floegh 's Heeren woord daer binnen.
Dunckt yemand van dit werck, 't was averechts beftaen,
Het ftichten van Gods Kerck in 't breken te beginnen,
Seght, Beelden-ftormery moft voordePrekegaen.
4. Op 't Graf van de Weduwe van den Gouverneur Paul Bax, van eemtt
Steen door Meefters hulp verlofi. '
X Tier kind'ren en een' Steen gebeurde 't my te baren j
* Maer 't laetfte Kinderbedd was 't fwaerfte wedervaren,
En 't jonghfte kind riep luydft, all washetftommalsfteen.
Noch fleept' ick 't leven door foo fueren fchip-breuck heen,
En berghden op die klipp dry halve jaren wefens:
Daer mede voelden ick'mijn' roll ten einde lefens,
En lede minder fmerc in 't fcheiden uytdit lijf,
Dan doe't behouden wierd: Maer't een was Gods bedrijfV-
En 't ander Menfchen werck 5 't Een was beginn van leven,
En 't ander een verlengh van voorde Dood te beven.
Bedenckt hoe liever my de Steen is van dit Graf,
Dan die my langer dood in langer leven gaf.
5. TrooftenRacdaeneen Vriend, vreefendegelaftert te zjjn..
ry Ynd'er kladders komen loopen
•^Die my fulcken fchildery
Van u fochten te verkoopen,
Chriften vriend, ickfeid'erby,
't Is van Mierevelts pinceel niet,
Noch van Ravenfteinspalett;
Maer een Copiift die fcheel fiet
Heeft hem, flincks, foo afsefett.
'k Ken
-ocr page 149-
Sneldicht.                         i4,r
'k Ken het aenficht van fijn'Ziel wel :
Staet het nu en dan wat loss -,
Geen goed rijder, hy en viel wel,
En betaelde 't meteen' blos.
Maer die vlamme van fijn wefen
Nam noyt Meefter voorden mann >
't Moet de grond van 't fchepfel wefen,
Daer men ftaet op maken kan.
Soo verdedigh ickde fchaduw
Daerm' uw' deughden in verwert:
Sorght voort felver wat; het gaet u
Aen de Ziel, als my aen 't hert.
Wat de deughd is en haer looningh
Waer u nu te laet geleert;
All van uytde Leidfche wooningh
Quaemt ghy met die less vereert:
Maer uyt defc Schilderijkens
Komt u een vermaen te baet:
'k Segg, daer is niet veel gelijckens
Tuflchen uwenhaergelaet;
Soo ghy u en myoyt minden,
Doet foo veel voor beide nu,
Laet ons geen'gelijcken vinden
Tuflchen haer gelaet en uw.
6. Sincktngen.
TCk klage, men befpeelt mijn' zen'wen als een'Luyt.
^Beklager, ghy en hoort noch fnaren , nochgeluyd>
Maer lettop mijn gefteen, gclijck ghy dat hoort baren,
Soogaen mijn' zenuwen, mijn'afgefpeelde fnaren •,
lek volge toon op toon , en, doeickfchoon mijn beft.
Met d'eerfte heftick aen, en fwijgh niet voor de left.
Een voordeel, fiecke Luyt, kan icku niet benijen,
lek fteên een'enckel ftemm, en ghy gaet in partijen.
■ 7. In 's Princen Schif gefchreven.
AL legg ick veel op zy
En worftel met de baren,
Daer allerley gevaren
           
Ti.                     Tc
-ocr page 150-
148                          XVI. B o e c k.
Te Loefwaert en in Ly,
Mijn' gangen wedervaren:
's Lands welvaerd vaert in my:
Hoe kan ick qualick varen ?
8. Aen loffrou Teflelfchade Viflcher, een' Dochter van M'. Pieter van Veen,
vermaert oock^ van de Schilder ktmji, radende tot het Geejlelick leven.
Die 't daghwerck niet en kent van Vecns geleertgefmeer,
(Ghy kent het, rijcke Tefch van oordeeï en van oogen)
Veracht'er 't nachtwerck by: Maer ifler geen medöogen
By tuygen van fijn' deughd op 't fmooren van fij n eer ï
Hy maeldes' noyt foo veel, men wenfchte fteeds om meer.
Des' is van 't foetft verdiep, van 't lieffelickft verhoogen,
Van 't levendighft pinceel: Roltghy fe wcgh te droogen,
Te fchimm'len in een' hoeck voorongebruyckbaer leer?
De wereld eifcht Copy van lukken fchoonen omtreck,
Eifcht enten van dien ftamm, eifcht ftammen van dat ent}
Zijt ghy 't alleen die luft en reden tegenrent,
En voert uw' fpeelnoot miss ? Lijdt dat men u weerom treek'
En wuyv'en wenck'en roep', fta, Teflelfcha, waer heen?
Wie fagh oyt vrucht of vreughd van ongefteken veen ?
9». Aen de felve.,
O Laet Vondelen noch vier, en vatt zijnvonck noch vonck,
*^En ftelt hy noch wat vlams ter eewigheit te pronck,
En voert hy noch wat lichts ontrent Oranges wagen,
Nu topp-fwaer van Laurier ? of will hy 't niet meer wagen,
En rekent liever t'huys fijn' klare kool ind'ass,
Dan dat de nijd van tijd fijn' vierigheit bebass' ?
Geeft reden, Teflelfcha, die d'eerftevrientfchap knoopte > *
Daer ick den dichten duer verfuereloos af hoopte,
Waerom onthouwt men my hetfpel-werck, my alleen,
Dat anderen verheught en andere vertreen ?
10. Ophet ove rlijden van Teflelfchades oudfte dochter, ende van haren
Mjmn, ftracks daer aen dood gebloedt.
TT\E groener vrucht als rijp, de rijper vrucht als wrangh,
-*-^be voor-vrucht in de ry van Teflels echte planten,
Verrotte van quaed vier: God raepte s' uyt het fend, en
Verhief'er't befte van in 't heilige gedrangh
.Van.
-ocr page 151-
SnEL&ICHI.                            jjp
Van d'onverderflickheit. De Moeder weeck den dwangh
Van 't eewige befchick : haer worft'len was geen kanten
In 's Hemels wederwill; fy dreef maer by de kanten
In beider oogen zee: Maer 't werd den Vader bangh,
Van 's Moeders wee en 't fijn; en, omfe bey t'ontvaren,
Verdiept' hy 's Moeders zee, met droppen eerft, doen baren,
Bloedt-baren -, en gingh t'zeil, van Teflel opwaert aen j
En bloede noch dit woord van ny t de laefte ftuypen}
Het bloed van vrienden kruypt daer 't niet en weet te gaen j
't Bloed van een Vader fpringht daer 't niet en weet te kruypen,
11. Op der Keiferen Medalien, tot legh-penningen in 't Jpel verbefight.
WY wreken, Roomiche volck, hetallerley geweld
Der Dieren over u tot Keiferen geftelt,
Die fpeelsgewijs uw' goed uw' bloed, uw" vryheit roofden j
Wy wreken 't Roomfche volck, en fpelen met haer' hoofden,
12. Op de x.ijdelinge afbeeldingb van my en mijn Vrouw in een blad*
HEilighzijndetrouwe ftralen
Die fich echte Mann en Vrouw
Door de vreughd en door den rouw
Wederzijds ten oogh uyt halen;
Maer dit 's heiliger belegh,
Mann en Vrouw fien eenen wegfi.
I|. Op de felve.
BRoer en Sufter mogen fcheelen,
All wat vred' en vriendfchap veelen *
Mann en Vrouw niet meer als hier,
Niet de dickte van't papier.
14. Nochi
CChilder, die ons-vollgenoegen
^Soo getreft hebt in dit voegen»,
Treckt'er een veil over heen:
Mann en Vrouw en zijn maer een.
15. Op een fcboone facbtfitmige.
TT7At heeftfy meertewenfchen
'^ Defchoonfte van deMenfchen>
Die voor haer eigen erf van jonghs te deele viel
Een witt fatij ne Lijf met een' fluweele Ziel >
T $.                              i(J. Op
-ocr page 152-
XVI. B O E C K.
jfO
16. Op de Print van Jofiou Anne Marie Schurmans, fonder handen
Hjtgeheelt, ende door baer felver gefneders.
XT7Aerom berght de Maeghd die handen-,
* * Die noy t wedergaed' en vanden ?
't Koper om en om gefett
Heeft haer vingeren gefmett,
En fy fchroomtfe foo te thoonen.
Lefer, helpt de fchuld verfchoonen;
't Is de fchuld van d'eerftefné,
Die fy 'van haer dagen dé.
17. Op de felvt.
JAmmer, jammer, fei de Reden,
Daer dit Meisjen quam getreden,
Dat foo foeten fchepfel lamm
Handeloos ter wereld quam:
Maer de waerheit fprack'er tegen,
Weeft'er weinigh in verlegen >
Als het Haeghje wandel-loos,
Als den Amftelhandel-loos,
Als de Duynen ftrandeloos,
Als den Oever fandeloos,
Als de Tiger tandeloos,
Als de Sonne brandeloos,
Als de Minne, bandeloos,
Als de Heide landeloos,
Als de Kercken pandeloos,
Als de Merckten mandeloos,
Als de Doofen randeloos,
Als de Boofe fchandeloos,
Soo is 't Meysj en handeloos.
1$. De felve.
TT Andeloos en fonder fpraeck,
■*- ■* Uyt een' onbewogen kaeck,
Onbewogen als een baeck
           -
Dat de baren overblaeck',
Als een ancker vooreen' kraeck,
Doof en ongevoelick ftae'ck,
Maer
-ocr page 153-
Sneldicht.                          jji
Ivfaer wieisfoo Tonderfmaeck,
Die mijn' waerde niet en raeck',
Die van wilde weelde kraeck' -,
Die mijn' ftomme ftilte laeck',
Die ick niet genoegh en waeck,
Die my van tegrooten vaeck
Tot een flappe ilaepfter maeck' ?
Wie foo menfcheloofen draeck,
Diemynijdelickgenaeck'                     » v
Met een'onverdiende wraeck,
Die mijn' eer ten halven ftaeck',
Die kon lijden dat ick braeck,
Of in vier en kolen ftaeck ?                          ,           ''>
Is 't een' dagelickfè faeck ,,.
Dat ick oor en oogh vermaeck
Handeloos en fonder fpraeck ?
19. Op de felve.
SToot af het nijdigh berd en gunt mijn' oogh de handen
Die 't langh van verre fiet en lange dreight te vanden.
Stoot niet; alftaetdeplanck'ervoor,
Ick iie s'er in, en op endoor.
i i $
Bewaertföveilen vaft, en van verong
o"
lucken :
Geraeckt'er een' in ftucken,
Wanneer verhaelde men de fchad', enwaeren hoe?
Daer is geen' weergae toe.
10. De jelve.
f. *
het aengeficht vol kerven»
Die en koft de kunft niet derven: * nit'
Lefer, fiet my door de borft,
Des' en is maer koele korft.
Maghs'haer uyterft niet bederven
                     '
Die ten uyterft Maeghdwillfterven? ■ ■ • '
21. Op de Sydelingt■ afbeeldingb van Brofterhuy(eni ■
\ 7"Eel willen voorwaert uyt, en yeder een verby:
■ Veel drijven over (lier, als tegen, wind in ty:
Ja, ja, fei Brofterhuys, en trock fijnzeilrjen by,
En wenden 't over zy. - *•
22. Noch
-ocr page 154-
XVI. .B o e c jc.
22. Nocb.
iji
QUam de Paus in goud en fy,
JEn 't fcharlaken volck daer by,
En thien Koningen in Ly,
En te loef een Prins twee dry»
Quam'er alle rijck en bly •,
Brofterhuyfen, ftill en vry,
Stond gelijck fijn' fchildery,
Met fijn aenficht over zy,
En faghs' allegaer verby.
Slet om. Watiflèr? Ick. Wie ? Vander Burgh van Leiden:
Dat mocht my noch verleiden,
En door mijn' fchildery
Doen lacchen over zy:
Maer quam' alPs werelds moy, en all' de blinde bollen,
Die naer den welluft hollen,
En waer ick dat ick fèhijn, en moght ick dat ick wou',
'k Kroop in dees' oly verw, en liet my daer beftollen,
Eer ick my wenden fou.
Of TefTelfcha verfcheen ? Ay! dat 's te teeren zeer}
'k Voel dat ick met panneel en verwen ftaen en keer:
En fagh als of fy ja fei ?
O, treedt my daer niet weer,
'k Waer d'eerfte die 't haer na fei.
24. Op den eerfien Steen van 't niewe Voelbuys in 's Guvenbage, geleght by Prins
Willem van Orange, 'sdaegbs voor Biddagb, den 2 Decemb. 1656.
T"\E wel geboren hand; die God fal leeren ftrijden,
*-^ Defchutterlicke hand, die fchutfter heeten moet
Van Hollands Schuttery, van Holland, eensbebloedt.
Nu bloeyend over't bloed van die fijn' bloem benijden,
(Sijn' vry heit, fiere Bloem,} (lelt Holland in verblijden
In 't boeten van haer' jeughd: verforght écn' vaften voet
Aen Doelen Schuttery ; hetftrijdbarcgemoed
Voorfeght der wapenfchool een ftruyckeloos bedijden.
Merckt met een* witten fteen de hóóp van defen dagh -,
Bidt mergen, Hof en Haegh, dat waerheit werden magh,
Wat
-ocr page 155-
5: » E L D. I .C H T.                           1*3
Wat nu waerachtigh is: 't Sal aen de hand niet fchorten,
C Verworpen Hoeck-fteen, fteunt en ftijft het morwe been)
Haerdoel fal 't voor-hoofd zijn, en Goliath falftorten,
En David fal 't hem doen, en met den eerften fteén.
2j. Een vergeten Paerd.
V/f Yn Paerd gaet flij ten dat men 't fiet,
•*•"■* En 't eeténdrinckt, en andersniet:
Wat reden is hier uy t te delven ?
't Vergaet, om dat het niet vergaet.
             -
Wat raed ? de plaefter light op ftraet:
Verftaet ghy'tniet? 't verftaet fich felven. ,
z6. Op het doorfchieten van Breda in de belegeringh,
/"\Ragnens eigen Stadt, 't onfchuldige Breda,
^-* Viel fijnen Heer te voet, en riep in 't hert, Genaj
Waertoefoo veel Gefchuts, enfoo veel bloedvergieten ?
'tMoftplatgefchotenzijn, om datmen'trondfoufchieten.
.......ay. Voor den eerpen Beddemaker.
WAer light de wijfe mann die 't eerfte Bedd bedacht ?
My hiften hem te eeren
Met witte woll en veeren,
Met fchapen-orFerhand, met fwanen fattgh en fchacht.
Nu weetick'tkerckhof niet, nu doenick'tby 't gedacht,
En fend dit dicht uy t fweeren
Op fijn' verfteende Heeren,
En op haer achter een ondanckbaregeflacht,
Indien hy anders light als koftelick en facht:
't En zy fy fel ver leggen
Op hafpelen en dreggen,
En datter yemand by te bedd'op light en lacht,
Soo is mijn vloeck volbracht.
a8. Dry uer-wercken.
JAn treckt fijn ftrengh en fwijght,en antwoordt maer gevraeght-,
Jooft kakelt fchielick op, of doncker is, of daeght;
Jaep is noyt feggens fatt, all had hy nacht en dagh werck j
Jan is een Wijfer, Jooft een Wecker, Jaep een Slagh-werck.
II. Deel.                        V                          29. Een
-ocr page 156-
jy4,                           XVI. -Boeck.
, ! " i..]. :.■■':;- %S>' BenWdenmjfè. gj ftabcbrt?£ '
DE wijfer van de Kërdk ftaet helder voor ons? oogen :
Jaep (iet hem fonder brill foo duydëlick als wy,
En (egt, hy fiet'er geen: Hoe komt hy foo bedrogen:
Omdatter, meent de Geck, geen wijfèrisalshy.
. , 50. Oude mans liefde. r
?
w
At fchaedt den ouden dagh aen't "yryéh of 't gefoen
Brant niet het dorre hout veel'lichter als het groen ?
HtnfecustxarjttciinfpcBiyirgineTertHS,                   1                                   •—.*-.-
gu*m Jlijuii cims ignem fupfmat trifli». Ovid; Met. 6. .            ,■ :
isirji piu quantt fut men verie hgtit. Petrarch. I ., , L ". ', ■                   '
i            '.                   ' ï
31. >Tte-maetop het Lof:der troHwmvan Dr, Eeverwijck.
GEleerdeBeverwijck , ick hebb u noch, teleeren:
Vergeeft mijn achter-klapp: Ick moet u Boeck vermeeren y
En klappen achter aen, dat byu, of ick miss.
Niet willens on vërfint, eri ónbefchrèven is.
CarmentakoftgeénEiuytfch, 'tènishaerniettejWijten.j ', ; ,
Uy theem(chèletteren en kondenons niét bijten:
Maer 't broeckeloos gedacht, haer' afkomft' hier te land
Heeft onfe wortelen van't (preken eerft geplant.
                     ...
Lett op het grootft gerucht: de Haenen mqgenkraey en,
De Hoenders kakelen: De be^ie Papegaeyen ■ '
Zijnwijfjertó^ Wilrghy n^eer/.ÖekqnftheetMoeder-tael, i
Niet Vader-tael. Noch meer ? Het fwaerft van altemael
Stelt mijn vermoeden vaft: Het (chrijven van de wetten
Is Mannen-werck vanouds;, maer fiet de loofe Sletten,
Hoe hebben fy haer leed gewroken by geval!; . , • -n*
't Komt op een'Letter aen ? Wijden wijs ? Man en mal.
31. Oprecht bedrogh.'
JEroen dé Logenaer
Seght, hylieght,en?tiswaer.
S iet hoe Jeroen* bedr ieght>
Hy feght waer, en hy lieght.
33. Ja noch Neen.
In eenen ringb van
7 Joffroutven, die my verboden te verreifen.
't /"*' Efchakelde geweld van t'famen ihyen. Steenen,
^J Zeil-fteenengeeos-gelijck.,. ;
Beftondt my onverhoeds te klemmen en verbéenen,
Enfpandefoogelijck>                                         Soo
f
-ocr page 157-
Sneldicht.
i
Soo eenigh aller zijds, dat, waer ick 't voorhoofd keerde,
't Êenpaerige gerock
Mijn hert in twijffel hiel wie 't min of meer verheerde,
Wie 't flapp of ftracker trock.
Soo hanght de ftale kift daer in der loofe leden
Afgodeliek geraemt
Sijn' wond're galgh beflaept, en all' de oude reden
Van fwaeren licht befchaemt.
Wat meende dit verraed ? men wilde my doen willen :
En wild* ick, foo verkracht ?
Oneen, mijn will, in 't eerft weer-will van feven willen,
Hadd nu geen' willens macht.
Zeil-fteenen van ontfagh, vier en dry paer fchoon'oogen,
Almachtiger gefternt
Dan all datoogen in hetHemel-holl be-oogen
. In eene ftrael getwernt,
Ick ben nu will-loos ftael, en kan noch fteegh noch mildt zijn,
Beveelr ghy dat het zy,
't Geen ick niet willen will: en moet'er yet gewilt zijn,
Wilt dat ghy wilt, voor my.
34. Van droncke Jan.
A Ls Jan voll druy ven is, voll honigh-natt, voll biers,
"**Voll allerhande vochts, dan is hy eerft voll viers:
Als Jan fijn' beenen ftaen en waggelen , als palen
Die rott zijn, kan hy eerft de kloeckfte achterhalen:
Als Jan fijn' handen ftaen en beven als een blad,
Dan kan hy yeder een begrijpen, waer hy vatt/:
Als Jan fijn' tongh begeert, dan kan hy onder 't lifpen,
Alsonberifpelick, eenydereen berifpen.
Dat 's wonder; maer dit niet: Als Jan niet ftaen en kan ,
Dan komender ontheupt' en kreup'le kind'ren van.
35. Tegen Trijn.
TCkTrijn, de boofe pry ? dat kofte my mijn leven :
■'•Alsickfe noemen hoor, begintmijn hert te beven.
Maer Jan die wilder aen: Ick ftel 't hem in fijn' keur j
Dan, gaeter Jan mé deur, foo gaeter Jan mé deur.
V 2                               3<J. Am
-ocr page 158-
■fj6                        XVI. B o e c k.
36. Aen de Sneeu?.
DRoogh water, koele woll, wittroet, gehackte veeren,
Weeft welkom boven op mijn' beften hoed en kleeren:
lek fie niet hoe men u met reden haten fou,
Die ons van boven brenght de warmte met de kou.
37. Voor een Boeck^ aen Joffrou Anna Roemers.
DE Schrijver van dit Boeck, befchrijver van dit blad,
Bad Roemers oudfte kind fijn' Leferinn te wefen:
En lbo fy 't fchrappen will met een doorgaende klad,
Bekent hy voor-de-hand het vonniss wel gewefen :
Sijn voornaem is een C. fijn toenaem is een H.
Sijn bynaem, Eewigh vriend van Anna en Teflelfcha.
38. Op de dood van Vrouw Anna Killegrew, verdroncken onder
de Brugge van Londen den \6 Juin.
1641.
HAer hert was enckel Stael in Eer en Trouw gekloncken,
Haer' Tuyten enckel Goud; maer die 't Goud overbloncken,
Haer' Lippen hoogh Corael, elck Oogh een Diamant,
In kaften van Yvoor op 't filv're Lijf geplant.
Goud, Silver, Diamant, Yvoor, Stael en Coralen,
All Aerde, trockter Aerd, enfochtom'tfeerfttedalen.
De Ziel, die't all alleen vlugh houden koften vlotte
Rees op tot haren God,
En lufte niet te drincken:
Hoe fou de romp niet fincken ?
Nu leefc fy rompeloos; maer Gods gerechtigheit
Is borge voor het pack van ziel en romp bewefen -y
En 't hoofd is opwaert aen, God is tot God gerefen ,
Om ziel en romp tot een en bey ter eewighek
Het fteile pad te wijfen :
Hoe fou de romp nietrijfen ?
59. Aen haer Schilderde in mijn befitt.
NU leeft, mijn' Oly-verw, nu duert voor lange jaren":
Uw fchoon oorfpronckelick drijft in de filte baren,
Verdreven door de dood, vertroetelt en vermoort,
En door haer' koude hand in water-verw gefmoort. ,
40. Ruft op Hofwijck.
TTOort armen en hoort rijeken;
■*■•*■ En komt mot naer my kijeken,
                     Met
-ocr page 159-
Sneldicht.
Met ftuypen en met ftrijcken,
Om bruyloften, of lijeken,
Om borftweeren of dijeken,
Of gorfingen of flijeken,
Om Landen of om Rijcken
Te helpen vergelijcken j
Om geen van diergelijcken:
'k Ben hier om 't Hof te wijeken.
[J7,
41. Onfchald.
D1
rck fchrijft niet goeds, of 't heet geftolen
Uy t boecken der geleerde Scholen:
Maer is Dirck fchuldigh aen 't bedrogh ?
't Is niet geftolen j 'tftaet'er noch.
42. Een beroyde.
CjiJ:!
eght all, fpaert, foo langh ghy leeft, wat,
Wie weet hoe langh ghy hebt te leven ?
Gaetrijcke luy die leflTe geven,
S'en paft my niet j die fpaert, die heeft wat.
*
43. Jans Vrede-mael.
JAn, fijner Vyanden en aller onvré fatt,
Heeft s' eens gefamentlick by een te gaft gehadt,
En heeftfe Duy vels-brood, dat lecker mail, gegeven :
Nuift'erpeis, en all ver ge ten en vergeven.
44. op bet graf'van Jan Canuyt een dronken Brouwers Soon..
"P\E Jonge Jan Can-uyt light onder defen Sarcky
*^
         Weeft niet te feer verwondert:
All was hy jongh en ftarek,
Hy was een Hop-mems Soon, een Hop-man over hondért.
45. Wijfheit febaers.
f^ Od wierd in 't ftroo befocht uy t Ooften by dry Wijfen:
^Jr Wie fouder nu in Ooft of Weften noch dry wijfen ?
4<5. Te veel miftrotmens.
A/l En rekent meeftendeel een andersSpel naer't fijn:
™r 't En is geen vrome mann die meent'er geen en zijn.
V 3                    47. Em
-ocr page 160-
—g                          XVI. B o e c k.
47. £en gehangen Dief.                                            \
HEt leven heeft fomtijds, fomtijds de dood een' vall,
Laet mijne niemant wijten:
't Geviel tot fijner tijd, en
Ick bender foo maer aen gekomen by gevall.
48.   De felve.
I
Eert defe less van my, 6 vlieger in den wind,
O Springer, die den koft met hoogh opftuy ten wint,
O Menfchen en ó Sneppen,
Wacht u voor 't onderfcheppen.
49.   De felve.
I
Ck hebb wel met een Touw een' venfter uytgevlogen,
En mijnen Waerd bedrogen:
Maer hier en fagh ick niet, hoe ick my redden fouw;
Daer quam een knoop in 't Touw.
50.   De felve.
w
Aer ick in 't ftroo verwerf, ick raeckten uy t den ftrick:
Maer defe valt my wat te dick:
Soo moet ick 't heel gelagh betalen in de duynen.
De Duyvel haelde kennip-tuynen.
51.   De felve.
G'
e luyden, vint niet vreemd, al praet ick hier niet veel •,
Ick hebb een' zeere keel.
5Z. De felve.
/^\ Ghy booten, en ghy vromen,
^-* Menigh ftichtelick fermoen
Sou 'ck van defen preeck-ftoel doen,
Koft ick aen mijn aeflem komen.
53.   De felve.
T Ck hebb op geld en goed gegaen:
-*■ Maer 't fbu my nu veel fchelen: .
Ick hadde meer profijts gedaen
Met kennip-zaed te ftelen.
54.   De felve.
'kTTEbtouwom'tlijfgeproeft, omhanden, om van als.
•*-•*• Maer 't fwaertfte valt, omhak
-ocr page 161-
Sneldicht.'                         j
55. De felve.
Giet, vrome Borgery, diemann moetiichbedriegen,
*^Die van fijn'grond willgaen, en fwemmen kan, nochvliegen,
5 6. Een Koortfige in 't [weet.
TCk legg' in 't klevend natt, ick legg' in 't levend vier,
■*■ 't En kan in Plutos bedd niet banger zijn als hier:
Nu weet ick hoe't die lie'nin 't vetten 'tvierigh maken}
lek fweer mijn leven aen geen' valfèhe munt te raken.
J7. Een Koortjigb Poëet in 'tfweet.
TT Et wilder t'famen uy t met defe klamme fweet, en
*• ■*
            Al wat ick heb geleert
En wat ick meen te weten:
Ick hoev geen heeter heerd -r
All waer ick min gedeckt, ick fouw wel verflèn fweetem
5 l. Aen Joffrouw Utricia Ogle.
TCk hebber foo veel aen te fien
■*■ Soo foeten keur van dingen}
Dat icker niet ontrent en dien,
Soud' ickfè hooren fingen.
Ick hoor foo veel, als ickfe fie,
Soo wonderlick om hooren >
Dat ick mijn' oogen 't fien verbie,
En fie maer door mijn' ooren.
In 't einde fegg' ick, Ogeltje,
Ghy tooverende vogeltje,
Offinght, enlaetmyhenengaen,
Offwijght, enlaetmyftenenftaen.
Sy fwijght en finght, ick fta en ga.
Neen, Ogeltje, finght voort ■, ick fta:
*k Will liever ftaen en fterven,
Dan gaen, en gaen u derven.
, 59. Van de felve.
't T S geen Ogel, na die gorgel:
* 't Scheelt een' letter} 't is een Orgel
60. Onder haer gefangb.
Ck hoor en ick fie j 1
Sooleggenfe, die
I
Te
-ocr page 162-
i<jo                          XVI. B o e c k.
Te recht moeten komen.
Bey werdt my benomen:
'kHebboogen, noch oor',
lek fie noch en hoor:
Hoe fal ick het maken
Om t'recht te geraken ?
(Si. Aen een grijfe Vrijer.
GHy feght, ick maeck u fwart in aller meisjens oogen,' -
En floot uw vryen om: Maer, Teeuw, ghy zijt bedrogen ;
De fchuld is buyten my: de Tijd is 't die u laeckt,
Die heeft u boven witt en onder fwart gemaeckt.
62.   Qua Neel op baer dood bedd.
f^OeJan begon te fchreyen,en fei,Neeltjelief,moetewefcheyen?
^J Daer hebj' op fitten beyen, en, als kax, feife, nu wilje fchreyen.
Siet hoe wy blijven fteken en vergaenin onfe gebreken :
Qua Neel kan qualick fpreken, en noch kanfe qualick fpreken.
63.   Op mijne Gedichten te Bodbergb.
W Acht geen Mirakelen, mijn' lefers, le'ge lieden,
In 't geen dit Leger baert: de Kap-ftock en de Keuvel
Zijn hier in volle kracht: Mirakelen gefchieden
Te Bot-bergh min noch meer als binnen Scherpen-heuvel.
. 64. Jan en Neel.
JAn lieght, en Neel lieght * elck om prijs:
D'een maeckt den anderen wat wijs:
Bedenckt, of Neel moet konnen kaken ,r
Die malle Jan w/ wijs kan maken, r ,:
65.  Jan en Trijn.
JAn tuchteTrijn,fijn lompe wijf,naerHaegfch' en hooffchen aerd,
Enfeide, Lief, allgaet ghyjuyftnietkoflelickbepeerelt,
Bekant, beringht, bediamant, ick wouw maer dat ghy waert
Wat geefliger, wat aerdiger, en wat meer van de weereld.
Hoe,Geeft,en Aerd, fei Trijn daer op, meteen verbolgen wefen,
En van, of uy t de wereld, Jan ? dat mooghtghy fèlver wefen.
66.  Jan en Griet.
JAn loofde Griet tot in den Hemel,
En voor de vreughd van eenen nacht
Beloofden haer meer dan een Kemel
Aen Goud fou dragen t'eener dracht >
                          Efi
-ocr page 163-
Sneldicht.                         i$i
En meende Griet hem had gelooft.
Wat hacft had onfe Griet.
Die my te veel looft en gelooft
Seys', en geloov' ick niet.
6j. Ketter-brandetu
't\T7As misverftand
vv All dat gebrand
Om trouw en waerheit.
Die vlamm gaf Idaerheit:
Van een te vier
Ontftack'er vier.
68. Viefe vnjle Pier.
pier ftinckt door feven eicken deuren,
*■ En kijft om kleine quadegeuren:
Pier is een averechts gefel:
Hy rieckt te qualick en te wel.
69. Misgevry.
l
n meent ick over Magdaleen
ijn' malle dochter, vry:
Jan heeft gelijck, ten naeften by,
Ick vryer over heen.
70. Schoon weer en kinderen.
OChoon' kind'ren in de wiegen ,
^Schoon weder op de ftraet,
Zijn bey vaneen gelaet.
My dunckt 't en kan niet liegen,
Hoe 't y emand hebben will',
Haerfchoonftisj droogh enftill.
yr. Lacchen.
H'
t lacchen heeft geen weerga 5 Griet,
Daer rijmt op 't woord van lacchen, niet.
72.   Aen Aert de Geck.
P|E Man nis't Hoofd des Wijfs; wat feghtghy, Meefter Aert?
•*-^My dunckt uw Wijf en is met 't Hoofd niet wel bewaert.
73.   Hen leggend Leger.
\J\ En magh het wel te recht den naem van,, Leger, geven,
■*•*■* Die hier wat heeft te doen en koft niet leger leven, .
.. II. Deel.                                   X                   74. Aeh
-ocr page 164-
i6i                        XVI. B o e c k.
74. Aen een bedorven Kinds Vader.
T 7 W lichte Soon, die noy t en docht,
^ Verteert by hoopen, dagh op dagh:
lek weet niet waer hy 't laten magh.
Maer weet wel waer ghy 't laten moght.
75. Kleet en Man.
TnvE Snijders Winckel en het Hof
-«-'Staen ftrijdighomden hooghften lof.
Wie dunckt u dat van tween de befte konfte kan ?
Daer maeckt de Mann hetKleed,hier maeckt het kleet denMann,
76. Een verhopen Schilder.
JAn Klad, heeftdoeckenenpanneelen
Befmeert voor uyterfte Juweelen,
Ter wijeke van een' harden ftoot,
Of Schudje-beurs, den hooghften nood y
De kiftemaker en de wever,
Vermoeit van 't geldeloos gelever,
Vervolgen hem voor doeck en planck,
By pleitery ter Schepenbanck.
't Goet gaet ter merekt} en kan niet geilen :
Men taft hem endtlick aen de vellen :
De mantel wegh, de kleeren uyt:
Daer fchiet niet over als de huy t:
Noch vindt hy Drinckebroers en Snollen,
Dies' hemuyt medelijden vollen>
En helpen den verloren mann
Sijnleedverdrincken in een'kan.
Jan Klad is konftelick verwildert;
Hy heeft fijn felven uyt gefchildert.
77. Jan en Anne.
JAn heeft een* dicken buyck, en gaeter overquijnen,
Tot dat hy fal verdwijnen :
Anne heeft een'platten buyck, enwenfchtedathy rond,
Alsjan fijn' trommel, ftond.
Noch kijvens' altijd fchier,
Sy krabbelt hem, hy flaet'er;
Sy tieren nacht en dagh, en 't hylick heeft geen' tier.
De reden is bekent: want Jan vergaet aen't water,
En Anne fterft aen't vier.                            78. Kees.
-ocr page 165-
Sneldicht.                       r<y
78. Kees.
Ees beuckt fijn Wijf dicht en dunn, na haer* wercken $
En feit, een Tangh paft heeï wel op een vereken.
79. Goede]m.
K
J:
n.wierd gewaerfchouwt van fijn Wijf>
ls offe malde met haer lijf,
En dat men onder uyt haer deken
Dry of vier beenen had fien fteken:
Maerjan, goedMann, gelijck fijn'Vrouw,
Sloegh alles in de befte vouw,
Enfei, loop luydjes, maecktgeenmoetten,
Mijn Wijfjen heeft vier witte voeten.
80. Klaes met fijn uertvertks
K]
.1
aes light en futfelt met fijn flagh-werek,
Geftadigh ifTer ftellen aen :
't Schijnt dat hy 't eerft moetleeren gaen.
Is dat een uerwerek ? 't is een dagh-werek.
81. Een Matroos.
D!
Broecken voor de Sielen :
Een' Huys-vrouw of een' leur:
Ick ben gewent te kielen}
't Wijf moet'er onder deur.
82. Een op fijn toekomende graf.
H
Ier light mij n bedd gemaeckt: feght niet, ruym tijds genoeg :
Seght, mogelick een uer of menigh jaer te vroegh.
8$. Te Lande beft.
T" Aetfè by quaedt weder varen,
l-^Die noyt van de ree en waren >
Luyden wijs van weder-varen
                              1
Sullen niet licht weder varen.
84. Een valfch Munter in fibildery gehangen.
T\Ewijl het Schepenen belieft heeft in haer'Zetel,
-'-'Hierhangh ick en verftijf in d'Olie op een planck;
Wat noodift? beter hier bevrofen jaren langh,
Dan een' warm' uer gedoyt in een' befmeerden ketel.
85. Recipe.
D1
e in der fieckten baren
Altoos wilt fpoedigh varen,
X 2                       Voor
-ocr page 166-
i^4                      - XVI. B o e c k,
Voor allen dit befinf,
Voorwind, is achter wind.
86. Van fuffe Jan.
IAn fuf doet met fijn hoofd
Meer dan hy in fijn' jeughd met bey fij n' voeten dé.
Wie had dat oyt gelooft?
't Hoofd eti't verftand ftaenitill, en Jan Suf loopier me.
, 87. Jan en diets Vrjagie.
WEI Griet, fal't nummer zijn? feijan,
lek doe foo trouw all wat ick kan,
lek hebje nouw foo langh als vriend
In alle nedrigheit gedient,
En dienje noch: 't Is waer, fei Griet,
Je dientme, maer jedientme niet.
88. Van Jan en Trijn.
TRijnlight Jan in fijn hoofd by dagen en by nachten >
Trijn light hem op fijn' tongir, Trijn lightin fijn'gedachten}
Trijn lighc hem in fijn wegh in 't flapen akemet;
Trijn light hem allelïns, behalven in fijn bedd. .
89.' Vaor £laes. "
Y&T At quelt ghy Klae'$y dfch1 VromenMarin?
* * Hy will, en kart utiiet betalen $
't En is geen fc-helm^ waer foud' hy 't halen ?
Eenicbelmdie meer doet als hy kan.
90.- Van goede I eun.
TEun heeft een' Maeghd-getrouwt, enlaets'altoos foo blijven$
Om ofs'heriiïnóght bekijven5: '
                 i                . .
Want die willwefön wel bemint'
Laet alle dingen foo hy 't vindt.
91. De' tweede Tejfels-Scbade.
1S Teflel op het-pasd na Roómen van Geneven ?
■*■            Is d'afgdockte Zietin 'tpóppe-Jgoed verwerrt?
Heeft Menfche'n-mymeringh bekropen 't hooge hert f
Heeft Papen duyfter licht Gods lichter uytgedreven ?
Is haer wel-wetenheit in 't doncker uy t gewreven ?
Is in haer dampigh oogh de witte rdden fwart ?
Het rechte ipoor te flecht, hetfaehte jock te hard ?
Is Roemers Roomens kïjid ? o. Roemer, die dit leven,
Dit
-ocr page 167-
Sneldicht.                         kj*
Dit flijck gewiflelt hebt voor 't eewige befitt
Van 't eewige befien, wat toenaem geeft ghy dit,
Dit Schip en goeds verlies, eer 'tancker'ofontlade?
Syfoeckt u; maer een mail, een frall-licht leidt haer miss >
Haer naeld is't Noorden quijc; fy zeilt maerby degiss.
OminalsTeflelfcha, ó meer als TefTels fchadei
92. Graf-fihrift van een oud Soldaet.
TJ Ier light een Hop-man dood,
•"-^■Geftorven naeckten blood
Van middelen, van krachten,
Van' wachten , 2 wachten, 3 wachten
En van hem niet te * wachten.
1 Op verfterf ende bevoorderin^h.
a Waken.
3  Befcheid doen. .
4  Voor een' kogel.
93. Op een' leelickg aen de Kinder-pockgn.
f\P oud of jongh, of rijck of bloote,
^-^Metpocken moeterelckeens aen >
Neel was te leelick voor de groote „
De kleine koft fy nietontgaen,
94. Jans Wijf gefcbildert.
Ji
n wouw dat elck fijn fchraele wijf beloegh,
n vraeghde fraegh, hoe komt depry foo mager?
Nu s' uytgefchildertis, vraeght fy den vrager,
Dit 'sOlie-verw, is 't noch niet vettgenoegh?
95. Op Heer Jans woeft gepreeck.
Li
er Jan op ftoel praet, preeckt en plekt *
LMet groot geweld van hals en handen:
Wat hebjertegen, Mansverftanden?
Heer Jan bewijft all wat hy &it.
96. Op een Bultenaers latighsvijligb gepraet, ;
A L voeld' ick Pieter Bult in 't feggen wat verwarmen,
** Sijn feggen, hoopten ick, fou korrjens zijn, als hy:
Maerhoemisrekenten hoe avrechts was ick bly !
Sijn feggen viel in. 'tgaen foo langh fchier als fijn' arraen.
X 3.                     5)7. Of
-ocr page 168-
XVI. B o e c k.
97. Op Jan den tujfcher.
TAnfteenight fijn'verdoemde Beurs,
J Verfpeelt met fteenen geld en kleeren,
Sijn' eigen Broeck, fijn' vrouwen keurs:
Men magh fijn' kinderen wel leeren,
Met alle Menfchen te ver keer erf.
98.   De felve.
W/ At magh het volckje leggen tobbelen,
** Om geld op geld, en goed op goed,
Seijan , ick weet een'lichter* voet,
Om all mijn goetje te ver dobbelen.
99.   Verfoeningb.
^JEel will verfoenen met haer' mann,
•*■ Om all dat pruylen heeten kan :
Sy foeckt te graeuwen, om te groenen :
Maer, feghthaermann , all weer verfoenen,
All weer verfoenen, Neel, all weer!
Die heelverfoent is, kan niet meer.
100. Op , verftaeje 't wel.
\7Erftaeje 't wel, is 't derde woord,
* Dat m' uyt uw tater-kaecken hoort:
Wat 's van dat onnutt praet-verlengen ?
Soo moet men 't fien te pas te brengen j
Uw Wijf is licht en glad van veil,
K«i f*o/^*A<V: verftaeje 't wel ?
101. Van Jan met fijn Dochter.
JAn holp fijn Dochter aen een' mann,
En feid'erdufentdeughden van:
Hoe foo ? Cj was met kind: hy brocht'er
Te kerck voor een' volmaeckte Dochter.
ioz. Ruiters befcbeit.
TCkvraegd' een Krijger welbere'en,
-*Ho! Ruyter, wat zijt ghy voor een?
De Ruyter had fij n' antwoord ree:
'k Ben geen voor-een, 'k ben een voor twee.
103. Verloren Leffen.
TCk fie, mijn preken heeft geen geloof ■,
■* Ghy laet my fpreken, en drinckt u doof:
-ocr page 169-
Sneldicht.
My luft niet langer vergeefs te praten j
Wiltghy 't niet laten, ghy mooghthet laten.
104. Van Dirck en fijn Wijf aen 'tVerkeerbert.
T"\Irck fpcelde met fijn wijf met fchijven j
■*-^£n dat Verkeer liep foo verkeert,
Dat fy den mann fchierhad verheert.
In *t left begonnen fy te kijven,
Oock eenigh handfpel te bedrijven,
Gelijck men de qua'e honden leert >
En doe verloor fy 't met twee vijven.
105. De gefonde Roosin'taenfuhte van TefTel-fchade.
\T7AerTeflelfchanietfieck, fy waernietomgenefen:
** Maer 'tisdefïecktenietdievan'tontfteken bloed
Den purp'rennaem behoudt} langhheeft haertrotfê voet
Die voncken van de jeughd vertreden en verweien.
Een ongeveinfde vriend heeftfuchtende bewefen
Sijn mededoogend leed in haer verftuycktgemoed j
En 't heeft haer hertgeroert 5 en all dat fchaemte doet
In eerbar'aderen is in haer wangh gerefen;
Dat 's d'onverhoedfe blos, die door haer'held'rehuyt
Haer tuchtelickezielaenfienlick meldt en duydt,
En buyten wanhoop ftelt: 't gemoed beftaet te heelen,
Dat fijn verftuycken voelt, ó koele, blancke Weeuw,
Laet niet het hooge rood uw' lijdfaemheit verveelen;
Delijf-verw van de deughd zijn Roofen in de Sneew.
106. Aen Barlasus, voor mqn beftraffingb over Teflelfchades mifgeloove-
CY neem' het foo fy wil, mijn'Weduw'j 't zy voor baffen,
^Voor baffen als ick fpreeck, voor quetfenals ick falv,
Of my voor herren-beul, voor arger als Ducd'AIvj
Barlase, wijfer vriend, ickwill, ickmoetfèftraffen:
Soo langh haer' fiecke mond foo voddigen, foo laffen,
Soo vuylenfpijfefmaeckt, foo langh fy 'tRoomfcheKalf
Rehippeltof beftuypt, en eert het heel of half,
En heeft mijn' vriendfchap niet als Gall en Eeck te fchaffen y
Gefonde Gall en Eeck, die rotte wonden kuyft.
Den oorboor moet van 't hoofd in 't hert door d'ooren booren
Sy neem' het foo fy will: ick fny wel in een' puyft,
Daer 't leven locht vereifcht, en onder dreight te fmooren:
16/
Vurftm.
Her
-ocr page 170-
1Ó8                          XVI. B o e c k.
Het vleyen is een' gunfl; van doodelick gerief:
Ick fpaer de roede niet, ick heb het kind te lief.
107. Op de Dkbt-Konft van Jan Vos, GUfemaker.
n1
Glafemakers hand
Die jonge Lauren plant
Aen Amftels glafe plaflchen,
Die t'fijner ondood waflchen.
Is dichtend' foo fy was
In 't dichten van 't Gelas:
Dicht en doorluchtigh waren
Haer ambachts eerftewaeren,
Doorluchtigh dight en fijn,
En Spiegel glafigh zijn
Haer' onvoorfienfche dichten.:
Sy fpiegelen, fy lichten,
Sy ftrecken voor een' Brill.
Men dichte foo men vvill,
My dunckt het befte Dicht is,
Dat helder, fijn en dicht is.
108. Geen Wijf,
O'
feAnne, onfeoude hylick-prijfter
Vermaent my tienmael alle daegh,
Waerom en vraeghje na geen' vrijfter?
Om dat ick na geen wijf en vraegh.
109. Trijn van haer Mann.
HPRijn liet haer' droncken mann alleen,
•*• Enfei, ickwillmygaen vertre'en,
Wat foud' ick by dien Geck doen ?
Schoon ick hem voor fijn beek foen ,
Ick kan niet by hem dure
Hy heeft een qua nat-ure.
110. Gegeven Wijn.
Ji
nfchonck dathemgefchonckenwas,
n feide, Maets, drinckt voll en ras,
't Kan niet van d'ongefondezijn ,
Voor feker 't is gefonde wijn.
ui. Kim
-ocr page 171-
Sneldicht.                          nsp
m. Klaes van fijn Wijf.
/")Ch t of, mijn wijf, fei Klaes, maer eens en baerde 's jaers,
^•^Maer fy baert alle daegh -, dat 's al te veel gebaers.
iiz. All te gaeuw ondienfligh.
pRijft niet te ras een' gaeuwen knecht,
*- All' all te gaeuw en is niet goed:
Een gaeuwe doet all wat ghy feght;
Een gaeuwer feght all wat ghy doet.
lij. Van Jan hoerenkind.
Ji
n is een kuycken van
en lichte ondichte Hoer.
Hy magh welfeggen, Jan,
Daer is niet boofer dan
De Duy vel en fijn* moer.
114. Houwelicks goed van Klaes' en Neel.
T^Laes had noch feven kinderéjhet achtfte was onder der aerdenj
•■-^■Neel had twee blontedochtertjes,daer toe den buykvol beens:
Dit volckjeraeckten eens,
En, doe fy t'famen paerden,
Soo maeckten fy haer' rekening, als dat fy ten houwelick brachten
Twee blancken, met een dicketon, en feven ftucken van achten.
115. Aen de Vrouwe Drofiinne van Muyden met een fluck, wilds.
VErwijt my d'ontrouw niet van 't willige beloven,
Moetwilligh onvoldaen: Befchuldight meer de fmert
Van mijn te rauwen zeer, dat rijpen will noch roven:
Kom' ickte Muyden niet, ick kom'er met mijn hert.
116. Jan geflagen.
JAn gaet aen een blaeu w oogh,en feght m' hem niet geraeckt heit:
Maer dat het Q en 't is waer} een foort is van Geraecktheit.
117. De felve.
JAn heeft een' mallen ftrijt
Verloren tegens Fy j
En feght met allen fpijt
Aen alle die na by
Sijn ongeluck beklagen:
Wijck, goede vrienden, wijck,
Ick moet mijn leed verdragen ,
En 't heet een' Popelfy : My dunckt hy heeft gelijck,
. Goed mann hy is geflagen.
II. Deel.
                                 r                   118. Aen
-ocr page 172-
jyO                           XVL B O E C K.
ii 8. Aen een Roomfcb-gefindei
MYn lieve Paepfche vriend, die den Baillieu in 't oogh zijt,
Wat noodt ghy my te Miss,en feght,gaet mé, 't is Hoöghtijd ?
Ick weet een beter mael} verdwaelt fchaepalsghy zijt,
Komt gaet met my te Kerck, en wordt wijs, 't is hoogh tijd.
119. Pieters Lof.
E'
n Mann kan bloo, en fnoo, en gierigh zijn,
--'Een Mann kan vuyl en goor zijn als een zwijn,
Een Mann kan mail van hoofd zijn en van wefen:
En Pieter is all dat een Mann kan wefen.
izo. Slechte Wijngift.
TT/Eet ghy wat uw fchenckagie fchort?
** De wijn is langh, detonn is kort.
111. Op Jan en fijn uenverek-
Ji
ns Wijfer hapert alledaegh ,
yftelt hem of ontftelt hem ftaegh,
En, foud hygaen, hy moet hem leiden:
Wie is de Wijfer van haer beiden ?
122,. Rechts-plegingh.
m;
n Advocaet fei, goede knecht,
-Vreeftniet, ick help u ras te Recht.
Hy heeft oock niet gelogen : Maer
't Verlies in Recht valt nu foo fwaer,
Dat my mijn' fchulden overftolpen •,
Is dat een Mann te recht geholpen?
^15. Klaefens uenweuck^
KLaes klopt fijn Huys-vrouw eens op feker uer in dagh werek,
En doolt noy t in de kloek, fijn Huys-vrouw is fijn flaghwerek.
124. Gijs naer de Galgb.
g:
s gingh mé ftelen pott en pann •,
In 't mé gaen wiert hy mé gevangen:
Nu gaet hy met fijn' mackers hangen ?
Wat is Gijs een mégaendeMann !
12 j. Aen dronckg Jan.
J:
n , dronckejan, fpreeckt my om geld foo doll aen,
lsof het my het leven koften fou,
Soo ick 't niet ftracks en fchudden uy t de mouw:
Vergeeft my, Jan, ick fagh u niet voor voll aen.
126. Ver-
-ocr page 173-
S N E L D I C H T.                                  J7I
116. Ver ekens vleefcb en Ejeren.
/^ Hy vraeght waerom een Ey naer 't vuyle voedfel fmaeckt,
*^En niet het Vereken vleefch; daer doch die beeften leggen
En wentelen in dreck by menfeh en beeft gemaeckt:
Maer proeft een Verekens Ey > ghy fuk wel anders feggen,
117. Jan voor fijn Wijf.
KLaes, feidejan, ick kom u Vrouwtje wat vermaken.
Vermaken? feideKlaes, ickdanck u voor de gun ft ;
Maer, Jan buer, ey begint van boven met de kunft:
't Gaet onder tamelick, kont ghy maer 't hoofd vermaken.
128. op Ael.
A El wint den koft ruym met haer lijf,
En packt daer boven fchijf op fchijf:
Ael ftaet in brand, en Ael en karmt niet:
Wat foufe karmen ? Brand en armt niet.
119. Mis-geloof.
g;
d leidt ons door het Brood dat boofe Menfchen maken
f Tot 's Hemels eewigh BroodjBlind Roomen walght daer van3
En fmoort in's menfchen Brood, ó Paus, óarmeMann,
Ghy kont van 't eene Brood aen 't ander niet geraken.
130. Aen Jan buj/ten fijn Keucken.
SOo m' u wat leckers biedt, ghy feght light, 't Is mijn koft niet,
Ey, Jan, en loopt foo niet met weigeren te poft >
Bedenckt watghy vermuylt, en wat men u voor koft biet,
Dat uw koft niet en is, dat is uw befte koft.
131. Droom-tuj, en befigh in den mergenfiont.
'krN ben geen'Veder-vodd/ken ben geen' deur aen henghfels»
■*-''kEn waeckniet ongekleedt: de vochtige befprengbfels
Van mijn vermoorder, Isfacht, fijn'bruyne dochter, Vaeck,
Enzijnnietopgedrooght. Allduncktmy datickwaeck,
Ick flaep veel dieper in, dan of het middernacht waer.
Men noem'het hoe menwill, c&Incubus> ofnacht-maer,
Ick ben voll befigheits, als of ick wacker wrocht:
Mijn onfchultis noch blaeuw, noch van te verr'gefochtj
All is de Son Zuyd-ooft, en elck met haer gerefen,
Ick hebb te veel te doen, 'k en kan niet neerftigh wefen.
T z                            132. Een
-ocr page 174-
1^2                              XVI. B O E C K.
ijz. Een doode in d'derde.
'k T Aet my yertreen en word niet quaed:
■■-^Ick weet niet wat my over gaet.
133. Dorjl op Leewenhorfi.
TTOoge, drooge Leewenhorft,
■*-•* Als ickluyder fchreewen dorft,
'k Wenfchte wel om fneew en vorft,
Meer als om een' fpreewen-borft,
Om den heeten Meewen-dorft,
Daer ick fchier afgeew en borft.
134. Ujtgegroejde Koek.
UW' dochter ftaet haer keurs ter halver been gefchortt:
Sy koft niet anders varen
In 't groeyen van haer' jaren:
Sy heeft hem langh gehadt, en daerom heeft 's hem kort.
135. Aen C. Barlaeus, Doft", in Medicine op devierdaegbftbe Kortfe
van de Heer
Hooft.
BArtee, dienftigh vriend in oorboor en vermaken,
Wat lijdt ghyaen denDroft? vierdagen, twee om twee»
In ftorm en handfaem we'er verdeelt ? in wel en wee ?
Och , laet u in dat wee ons aller lijden raken,
En heek het waerde Hooft, door woorden, of door faken j
Door faken van uw' konft, of woorden uy t de Zee
Van uw' hooghwoordigheit. Van 't vetfte Goyer vee
Sult ghy u 't autaer-lamm danck-ofFerlick fien blaecken *
En, dat u beter luft, twee Weêwen, Ick en Ghy,
Wy fullen't Muyder-huys ter venfteruytgaen werpen y
En ghy fult TelTels penn, ick Anneskeeltjen fcherpen:
Soo fullen wy op 't Slot, Wy, langh ontwijfde Wy,
Wy, weer-gepaerde Wy, Wy, dobbeld Room in vieren, .
Het vierdaeghs doode vier vier vier-dagen langh vieren.
136. Aen Jujjrou Lucretia van Trello. 1 Januarii 1644.
MAeghd , onverfleten, onverflijtelicke Maeghd,
Die frifch en frifcher werdt hoe 't langh en langer daeght}
Geluck in 't niewe Jaer. En hout hem voor geen vleyen
Den Roem dien ick u geef: Het hooge School te Leyen
En fpreeckt op geen bewijs dat vafter ftaet als 't mijn.
Watdeertons 't jaer-getal ? 't en kan niet anderszijn;
Ons
-ocr page 175-
S N E Ir D I C H T.                             jtj
Ons pelsj en werdt voor niew j hoewy meerjaren tellen,
Hoe 't niew en niewer werdt. Voor feker wy vervellen,
Of d'Almanack is valfch. Is 't Jaer niet niew van daegh ?
Was 't lefte mé niet foo ? en zijnfe laegh op laegh
Niet ftadigh niewgeweeft! en zijn 't niet onfe jaren ?
En is dan't niew niet ons; en, foo wy langh vergaren
Het niew op 't niewer Jaer, verniewen wy niet mê ?
All hebben wyd'er nu wat veeltjens op ons Scheey
Wat feghj'er toe, Delfs Puyck der on verlieten vrouwen,
Kan yemant zeffens wel verniewen en verouwen ?
137. Op de Boeck;kamer van eenen ongeleerder
't IS
1*1
hier voll in alle hoecken:
'k Sie all Böecken, waer ickfie,
Maer niet over twee of drie
Goede uytgelefen Boecken.
138. Teflelfchades Vraegh nopende deKerck.
ten jeder Kerck^Kint kent fijn Vader, foohetfett; maer dat fijn Vader en Moede f
kent, en iffer niet qualickjten: want een Moeder en kan geen baftaert
maecken, nae degemeene Wet. Bier wacht ick uw oordeel af.
Mijn' weder-vraegh.
11Z* Ind dat fijn Moeder kent, en is geen zeldfaem Dier :
•*-*-Het mift'er weinige. Maer 't kind dat fijn'Vrouw Moeder
Voll pracht, voll ydelheit, voll Babylons gegier,
Voll hoere-lemten kent j en fijn' gefonden Broeder ,
Sijn'Sufteronbevlecktvan Baftardy betight,
Om datfy 't kuyfche pad van Waerheit, Wegh en Leven
Naer 't eewigh Wefen gaen, dat 's een ellendigh wight,
En medelijdens waert. Wat naem dan moet men geven
'tOnnoofel hoere-kind\, dat felver fchrijfc en feit,
Enopentlickbelijdt, en roemtfichfonderfchroomen
Het heeft dry Vaderen, een' in der Eewigheit,
Een' binnen Amfterdam, een' derden binnen Romen ?
139. TefTelfchade aen 't Weven.
T^E wijfe TefTelfcha, de Weêw, heeft leeren weven :
■*-^ Waer magh dac fchoon verftand fijn' finnctjes toe geven ?
't Voeght haer' waerde niet: Ick houder niet veel van,
Dat TefTel weven, maer dat Teflel weewen kan.
r 3                      140. Aen~
-ocr page 176-
I74t                      XVI. B o e c k.
J40. Aengedoopt Maetféap t«|ff fw» TeflelfCHa f» C.H.
WEI vaeld' ick van der jeughd, daer was een dieper grond,
Die my aen TelTelfcha oorfpronckelick verbond:
Wel tuyghde my mijn hert, daer was wat meer als fterren,
Dat hem in Teflelichaes dee twijnen en verwerren:
C.H.hanghtTefTelfCHaallom, in, aen, en na,
EnfonderC. en HA. beftaetgeen'TelïèlfCHA.
141. Op de Brujloft van een Arm Edelman met een Rycke Burgers Dochter.
Dit Houwelick van Eel en Rijck
Is geen bloedbeulingh ongelijck;
Daer yeder een het lijn toe-doet,
De Vrouw hetvett, de man het bloed.
142. Op een traegh bonte Paerd.
G&
eght uw Paerd een Luypaerd is,
Öm dat het fnell en bont van haer is:
lek twijffel feer of beide waer is:
My dunckt uw Paerd een luypaerd is.
145. Ttji.
TYd is als tijd plagh te wefen;
Waerom docht die meer als delen ?
't Is een ongerij mt verwijt,
TUT is voor en achter TUT.
144. Jans ujttnementbek.
J
An neemt waer hy nemen kan,
Uyt de borfen, uyt de lacken,
Uyt de kiften, uyt depacken,
Uytden ketel, uytdepann.
Janiseenuytnemend Mann.
145. Van een oud Stadhuys.
U'
Raethuys en deught niet met allen,
En weeft'er vry wat in begaen,
't Is moegewaeckt en moegeftaen >
Waer 't wonder als't, inflaep, fou vallen.
146. Op een Vermaert Prediker.
M
Aeckt geen verdriet in.....loop:
De lieckt' en is niet buyten hoop.
Nature fald'er aen gewennen:
Sy is niet Verr van 't oude pad :
Hy heeft, lbo lange wy hem kennen,
Den lloelgangh en den loop gehadt.
                 147. Jan
-ocr page 177-
S N E h Dl C H T«
I7J
147. Jan gewroken.
JAn had een' JofFrouw Hoergefcholden in de buert,
En wierd daer degelick met Roeyen voor gefchuert:
In 't fcheiden vraeghde Jan, Waerom hy was gefmeten ?
Om dat gh' hebt, fei de Schouth, dees' JofFrouw Hoer geheeten;
Maer of m' een Hoer, fei Jan, wel JofFrouw heeten magh ?
Ja, fei de Schouth > en Jan , wel JofFrouw goeden dagh.
148. Op Jan en Tijs haer Vrouwen.
JAns wijf is als een winter-dagh :
Dat 'skortenvuyl.
Noch isdenuyl
Geluckiger met fulcken flagh,
Dan onfe Tijs,
Met lange Lijsj
Die lijekent wel een fomer-dagh:
WantLijsj mijn'Nicht,
Isfchoon en licht.
149. Tegen een Jpoftilte.
j;
n gaf Requeft aen d'Ov'righeit,
n kreegh'er op hetfchrael befcheit,
Hier in kan niet getreden beerden.
Men meende Jan die wouw volherden*
En bed'len met een nieuw papier :
Oock quam hy in een' dagh dry vier j
Maer met een doos die hy de Heerén,
Als een'corruptie, wou vereeren:
De doos ginghop, daer vondt men in
Ses woordetjens van diepen fin >
(JHy hadd'r een Koe in laten flerden}
Hier in kan lv el getreden beerden.
150. Jacob tegenspreker.
T> Y alle fingen, feggen, lefen
-■-'Will Jacob tegen woordigh weien ,
Maer allom weet hy 't beft befcheit,
Allom berifpt hy dien of defen;
lek haet fijn tegen-woordigheit.
sji, Am
-ocr page 178-
\y4                         XVI. B O E C K.
151. Aen Barlsus, Uytgever van mijn' Heilige dagen.
BArlaee > foete vriend, brenght ghy my weer in Zee?
Doet d'eerfte malligheit, die ick foo onlangs dee,
Uw' luften niet genoegh ? moet ick weer aen 't berouwen ?
Moet ick met alle mann mijn' Heilig' dagen houwen ?
Omhelft my niet te hard' j uw' vriendelicke hand
Moght my verfticken: denckt voorfichtigh aen mijn' fchand,
Of 't hier wat haperden, of 't daer niet al te pluys viel,
't Waer veiliger dat ick mijn' Heylig' dagen t'huys hiel.
15 a. Aen Joffrou Dorethée van Dorp met mijn Heilige dagen.
DOor een door gefift gemoed
Tufïchen voor en tegenfpoed,
Slaet een goedertieren oogh
Over 't wekelick vertcogh
Van mijn ernftigegefpreck,
Dat ick naer den Hemel ftreck,
Omallenghskensoptegaen
Daer der vromen Zielen ftaen,
Voor liet Goddelick gerecht.:
Tegen dat de Heer lijn' knecht
Inder vrede lal ontbien,
Om hem eewigh aen te fïen.
Acht de kleine Gift niet klein;
Schoon ghy fietfehiergemein,
't Waren vrienden die 't my de'en,
Dien het j overvriend'lick> fcheen
Dat ick vele magen moft
Spijfen met foo nutten koft:
Maerghy hebt het naefte recht
Tot het geeftelick gerecht;
leken hebb het niet geftichtj
't Is my van om hoogh gedicht:
In een woord, 't is uw genand,
't Is een' Gif te van Gods hand.
153. Aen Joffrou Anne Marie Schurmans, met de felve Heilige dagen.
C Iet niet fuer, foete Maeghd, all vindt ghy my op logen,
^£n mijn'belofte valfch, en foo uw'hoop bedrogen:
Al
-ocr page 179-
Sneldicht.                         177
Al fwoer ick left, het was de lefte moey'Iickheit,
Die ghy te lijden hadt} 't was twijfteligh gefeit *
't Was maer waer-achtigh waer if Penn en Geeft, wild' ick feggen,
En fouden u niet meer onlufts te voren leggen:
Ick doe het woord geftand -, dit 's werck van een van tween j
De Penn en heeft geen' fch uld, hier fpreeckt de Geeft alleen.
154. Aenjuffrou Lucretia van" Trello metdefelve.
T
nghfte Maeghd van alle Maeghden
ie oyt God en men fch behaeghden,
C Jaren zijn geen ouderdomm
In een' altijd groene blomm :
Vreughd en deughd en kan niet grijfen}
Volght my op het fpoor der wijfen,
Naer de kribbe van Gods Soon,
Naer fijn' ootmoed, naer fijn' hoon,
Naer fijn heerlicke verhoogen :
't Is yet waerdighs uwer oogen,
Uwer wel gefielde Ziel.
Soo 't u emmermeer beviel, "*
Mijnefwackheitte verdragen,
Defe fult ghy minft beklagen:
Op hetfehciden onfer jeughd
Is de deughd de befte vreughd.
155. Op fiechte uitleggingen van geleerde Texten-
TT Et werck van defen mallen prater
** Is een feer goed en flecht gerecht:
De fpijs is goed, de faus is flecht;
't Is recht een Vissjen uyt het water.
155. Jan gewipt.
JAn heeft hier op 't Schavot* fijn vonnis uytgeftaen:
Maerfèi, 't en was geen nood: 't was meteen wippgedacn.
157. Klaes Bruydegom.
aes trouwt een' fware lichte meid:
Dat is geen' kleine fwarigheit.
158. Op een hos Wijf wel beUten.
"VI Eel was een Eelmans Wijf, maer hield 'erniet veel af j
*■ ^
         Sy was hem fuer en ftraf,
Tot dat hy in fijn graf
II. Deel.
                                      z                   Haer»
-ocr page 180-
ij2                         XVI. B o e c x.
Haer' boosheit is ontflopen.
Nu telt fy geld met hoopen,
Men feght, dry tonnen gouds
Befitt fy met veel lands, veel' huyfen, en veel houts j
Dat heeft fy van den Eelman:
Nu, dunckt my, houdts'er veel van.
159. Op Teffelfchades haeftigb vertreed
Hier, en wegh ? in een' weeck gekomen, en verdwenen ?
Dat heet ick geen befoeck. 't en is maer eens befoght,
Of ick een flaepfté hebb te geven ofte leenen,
Of ick te nauwer nood 't befoeck verdragen moght.
Vindt niet vreemd dat het my geftadigh in den fin maeP,
Tot datick't naeftejaer mijn* Teflel-fcha weer in hael.
160. Aen de felve vertreckende.
T) As hebt ghy hier geweeft, en dreight weer te vertrecken.
•*■ Ey, Tellèl, is dedagh niet eenen dagh te recken ?
Is Alckmaer by den Haegh föo haegelick, foo foet,
Dat all bet Haeghs behaegh voor 't onHacghs wijeken moet?
Ten minften, gaet niet wegh, om wegh te willen blijven:
En ftaet wat woeckers toe. en miss ick 't Capitael,
Gedooglitdatickhetopden intereft verhael:
Ick geef ons feftien jaer ( God, hoop ick, fal s' ons geven}
ln'tvrolicke befitt van lijf en ziel te leven:
Maer u geef ick s* op rent: All valt de hooft-fomm fchaers>
't Is, tegen 't jaer feftien, noch een befoeckje'sjaers.
161. Van fpaerige', Teun ^
HPEun fmoorde fijn quaed wijf         ,
-*• Haer hoofd en haer gekijf
In een klein Tqbbetjen volldropfel van de daken :
Want, fiet, hy moghter niet veel waters vuyl om maken. :,,■ j
162. Aen Daniel Segers upnemende Blaem-fibilder, met mijn'heilige ddgem
\ 17Erpt een médoogend oogh op mijn' verwelckte Bloemen t
* * Bloem-fchepper onder God; fy konnen fich nietroemen
Yet Segerlijcks te zijn : die daer na trachten fouw,
Moft fich vermeten wat Natuer, dewijfe vrouw, i•• ■-i
Niet onderftaen en derf. 'tZijn fterrfelicke bladen,
Die felf in haer geboort met dor heit zij n beladen >
En
-ocr page 181-
S NE L Dl C H T.
En wafTchende vergaen. daer d'uw'onfterfFelijck
Geen end en fullen fien dan in des werelds lijck.
't Zijn Bloemen niettemin ; maer uyt Hollandfche veenen
En poelen voortgebracht j 't Zijn torven, hard als fteenen,
Maerwaterighvanaerd; en evenwel wat warm:
Warm, als eens fondaers ziel ontfteken in gekarm.
Mishaeght u haer geficht: neemt eenighfins genoegen
In 't wonderlick gewafch der ftruycken die fe droegen j
Enfeght, de vrucht is flecht: maer 't is een feldfaem land,
Daer vlamm uyt flijckontftaët, en't vier in 't water brandt.
163. Op Trijn met Kind.
rInRijn, die in haer eigen licht is,
•** Trijn, die aller lichten kaer is,
Trijn is fwaer, om datfe licht is,
Trij n is licht, om datfe fwaer is.
164. Huift gewonnen.
/"\Ragnen is mijn' Held van afkomft aenge-erft}
^•^En fulcken Hoofd betaemd' een lof dat langhfaem fterft.
Daer onder groeyde 't voll chien dubbelde Laurieren.
Nochzijnder by gehaelt van vierderley Rivieren.
Nu kroont hy lich met Huift, en 't ftaet my beter aen:
't En kan , oock nietgepluckt, ontgroenen noch vergaen.
165. Op de drooghte , ten tijde van der Spaenfchen uyt-tocbt vanHulji.
XTOvember is aen 'tgaen, en 't ftuyft in Hulfterland,
^"7* Alsftondde Wereld in der lange dagen brand:
Bepluymde Jonckertjens, die noode zijt beftoven,
Beklaeght dit ftuyven niet > 't is ftof om God te loven.
166. Op kreupele Keesje.
t£" Lein Keesjen is lamm van Gicht en Pocken:
IVjsjoc]1 v[nt men iiem ftaegh ontrent de rocken:
Hy lucht van de falv, hy kucht van pijn j
Noch wil hy al by de meisjes zijn ;
En fouw hyd'er zijn, men moet' hem dragen,
Sijn' middeltjens lijden Koets noch wagen :
Klein Keesjen is een natuerlick mann -t
Het bloedtje kruypt daer 't niet gaen en kan.
z 1                        167.
-ocr page 182-
0                            XVI. B O E C K.
ï6j. Ncel gegeejfelt.
NEel (in de wandelingh Neeltje perfectie}
Kreegh op het Schavot een'fware correctie^ i ri
Om boofe luiten foo wat te verkoelen •,
En maeckte daer fulcken rebellen getier,
Dat men fe hoorden aen geen zy de Doelen t:
Met als haer de Beul begon t'ontwoelen y
Is dat een' correctie, fei fe, by gans vier, '
'k Laegh liever verflagen in 't Schotfche quartier,
Onder correctie van beter gevoelen.
                 '
168.  Jan nietpgetroutvt.
JAn had fijn' vryheit korts verhoetelt lijf om lijf >
lek vraeghd' hem naer den aert van fijn fpick-fpelder Wijf >,
En of fe deughdigh moght, of licht, of foet, of ftrafFzijn £.
Dat, feid'hy, wifthy niet foo nauw, hy woud'er af zijn.
169.   Gulfige Pier.
Pier flingert meer Broods door kiesen keel
Dan andere dry : voor Gift en Meel,
Daer {oud hy fijn hemd te pand voor geven:
Hy eet om t'eten y niet om te leven :
'c Verdriet hem, niet t'eten als hy flaept:
Dat 's tegen den Oven aen gegaept.
170. Op Neufwijfe Klaes.
|Oe'reuckenzijn een foetgeluyt,
'Voor d'ooren daer men 'tfnott uyt faoytr
Die Amber niet en kan verdragen ,
Is als een mis-boort te beklagen:.
Die Mufcus en Civett veracht»
Is in den miss-putt opgebracht.
Maer Klaes, voll over-zeefche geuren,
Weet lucht van luchtjens uyt te keuren:.
Wat niet en rieckt als 't Spaenfche veil,
Noemt hy het goot-gat van de heil r
De Miss, de Stallen en de Keucken
Zijn hem vergiftelicke reucken :
De witte Roofen heethyguer,
Quee Appelen van foetheit fuer:
De Boecken ftincken hemin'tlefen:
Kan men niet all te Neus-wijs wcCqü. ?             171. Biecht.
-ocr page 183-
1 "             * .
171. Biecht.
TRijn lagh en ftierf, én Neeltje föufè trooften >
Enfei, kind, weeft te vreen > doorWeft enOoften.
Door Zuy d en Noord fal uw geruchte gaen:
Men fal u maeghdelick met Blomm en bla'en
Op Vryers fchouderen ter aerde dragen:
De kransjes fullen van den maeghdom wagen,.
Dien ghy nu zeventigh en foo veel Jaer
Gedragen hebt tot op de lefte baer.
Trijn wroeghde 't edele gemoed, envraeghden,
Maer, Neeltje, vindt men welfulck' ouwe Maeghden ?
172.   Aen Teffelfchade.
A/ï Yn' Tongh en was noy t veil, mijn' Penne noyt verkocht,,
•*■*-J-Mijn' handen noyt in ftrick van Gout of Diamanten,
Mijn' vryheit noyt verlooft, om met fiuwcele wanten
De waerheit aen te gaen , en anders dan ick docht.
Ja Tongh,. en Penn, en hand, en vryheit zijn verknocht
Aen 't Vorftelick bevel dat onfe Vryheit plantten,
En tegen 't Spaenfch geweld fijn weer-geweld dorft kanten r
En Babels (lijdt noch eens mijn' rondheit} vuyl gedrocht.
Maer 't wereldfche gefagh en gaet niet aen de wortel
Van 't heilige Gewiss, 't En is geen' ftrijdig' eer,
Een'eewig' God t'ontfien, en een' befcheiden' Heer,
Die lijden kan, en moet wat uyt de Waerheit bortel'.
DuseifchickUftrenghrecht; geén'gunfte, geen'gena*,,
Beroemde, maer, eiiaes! beRoomde Teflèlfcha.
173.   Uytgeroeyde 'Boom.
T"\E boom jongh in mijn Hof geplant
-*-^Is oud en dorr, en moet van kant:
't Gaet hier als in een ander dingh r
Jongh Hovelingh, oud Schovelingh.
174. Jan en Trijn»
JAn was de leflen moe die Trijn hem dag'licks gaf $
En fei, wat doen ick, Trijn, wat kenniss hebj'er af ?
Ickflaederna, feiTrijn, en'kweet weldatick'traeck:
Ick mé, fei Jan , en gafs' een vuyft voor elckekaeck.
Z y                    . 175-. 0t
-ocr page 184-
r8i                          XVI. B o e c k.
175. Op een fchaon Vrouwen heeld in Glasgefneden door mijlen Juffiou
Charlotte van Santen.
D'Onwedergalicke van Santen ,
Die korts in d'aerde wierd geleit,
Befteedden hier haer' Diamanten
Aen een' volmaeckte fchoonigheit:
Den welftand van haer' eigen' leden
Befchreef fy op de broofte ftorT,
Maer die men geeft den grootften lof
Van all' Natures wonderheden:
! ' ■ . ■ ■                                      . ■ ■ ■                                                                          . .                                                  .
Sy wilde thoonen op een glas
Hoe kloeck, hoe fchoon} hoe broos fy was.
176. Armoeds gevolgb.
T^Op had fich felven rijck geftolen j
•*• En all fijn ftelen bleef verholen,
Soo langh hy rijck en machtigh was:
In 't ende quam het vier in 't vlass >
Sijn groote goed begon te ebben:
Doe fcheeld' het als Gehadt en Hebben,
Dat hy geen eerlick man en hiet;
Doen en ontfagh hem niemand niet*
Elck dorft hem Dief en ftrooper noemen >
En voor een galgen aes verdoemen,
Eri voor een' fielt en voor een' guy t:
't Laegh water brenght de bakens uy t.
177.  Begraeffeniss.
* I "'Rijn had een jongen bloed uyt malle min getrouwt ;
•*- De dood verloften haer. en hy was qualick koud,
Sy lieper mé te kerck, en hielp hem felf begraven;
Om of 't een flauwte waer, dieyemand mocht verlaven.
Wat doet ghy ? feid' het volck: Trijn fprack, en fprack niet miss,
lek vuil de putt vaft toe, nu 't Kalf verdroncken is.
178.  Speeckwoord.
/"^Een Medecijn en kan 't verhind'ren >
V* Jan is een geck, en all' fijn kind'ren :
Sulck backfel komt van fulcken meel:
Want eene geck die maeckt'er veel.
i;j>. spreeck-
-ocr page 185-
S N E L D j C H T.                              Ï8*
179. Spreeckpoord.
A LI Jans befittzijn klaver-weiden,
■*"* Men fietfe duyn noch heuvel fcheiden:
Hy roemt te recht, daer is geen fand
Verheven in fijn eigen land.
180. Des Heeren Avontmael.
■^TAerdatde waerd is geeft God gatten:
-*-^ Maer van all'die hem hier vergallen»
"Wie ifler die de Tafel waerd is?
Gaf God hier gatten naer de Waerd is t
181. Trouw-belofte.
TPRijnfeija: fy fouw Klaesjesvrouwzijn:
"*■ Mitshyfe houw mogende trouw zijn.
Houw ? feid hy, dats u toegepaft:
Maer, Trijntje,*t£tódraeghtdenlaft.
182. Pier van fijn boos Wijf.
T)Ier wierd een' Huysvrouw aengeraden,
* Die hem fouw weeren alle fchaden >
En, daer hy nu op 't vallen ftond y
Sijn' faken rechten t'allen ftond-.
Hy namfe: maer de kans die wende r ,
          !.)
Doe fy was meefter van fijn lijf»           , n :
En hoorden hy niet als gekijf, . 1 -^
Daer't foete lief jen aen verwende.
In'tende* vochtm'er lijf om lijf: .;...-
'k Bekent, fei Pier, 't is een kloeck wijf *
Sy fett mijn huys ftaeghover ende.
183. 'i$ee\ .beftrouwr. '. :. ■:
Ï^E Prins belegerde den Bofch, én vloogh in Wéfel,
~^ Dat was een brave fprongh van den Oss op den Ezel:
Maer Neeltjes eerfte mann was een yoljeughdigh quant,
Die in haer bedde lagh vervrouwt, maer niet vermant:
Haer tweede was een mann > die wel een mann op 't mess leeck j>
Maer met den mond, als aen de ftucken van 't proces bleeck.:.
(Hy quam'er twee te kort) daer mé was Neeltje loss:
Hoe heet dat ipringen ? van den Ezel op <den Oss.
184. Kockjonfthuld'wgh.-          - .
E En* rijcke Rentemeefters Koek
Verdroot het dagelicks fijn' rock
                    Voor
-ocr page 186-
>
%%q                            XVI. Boeci
Voor Vett en vuyl te hooren fchelden:
Wat, feid' hy, magh mij n meefter melden
Van vett, van vuyl? ick doe mijn werek:
Een' Keucken is Salett noch Kerck}
Verftaet hy 't niet, hy magh het vragen;
Sijn' oude fchoenen (uilen 't wagen,
Die weten beter als de mijn*
Dat alle dienften fmeerigh zijn.
185. Van Klaés de Logenm.
KLaeskan liegen en bedriegen * ,1
Maer noch alierminft met liegen:
Een mael heeft hy niet gelogen:
Nu is alle man bedrogen.
1S6. Am eenen fibickeloofen Huj/sbrnwer,
\T/rAtluftu 't ongefchickt gebouw, , ,;
* * Daer het gefèhickte naer de reden
Noch meer noch minder kofteri fou,
En beter ftaen in alle leden ?
Al 't ongefchickte ftaet verkeert;
Wilt ghy uw' eigen* wetten breken?
Ghy hebt uw' kinderen geleert
Niet ongefchickts te mogen fpreken. .
187. Brand van de Niewe Kerck^ fAmfterdam.
/"^Od bucktenederwaertsop 't prachtigh Amfterdam s
^-*En hiet almachtelick eenonvoorfienevlanana
Een fijner huyfingen ten ftijlcn toeontdecken:
Waer henen meenen wy den brand te mogen ftrccken ? ,
Staet ons de giflïngh toe naer fijner kiften grond -,
Hem lufte fchielick eenstefpieden hoe't'er ftond,
En offijn' ftrenge hand geen'geeflel hadd te knoopeu
Op 't ingebroken vuyl van koopen en verkoopen.
Gerechtigh O verfier, fiet wat fcherpachtightoe:
Alróm verdienen wy, maer hier deilapfte roe:
Doorfiet ons hier bloots hoofds, in kercken fonder daken;
Maer fiet genadelick op hoe wy 't buy ten maken,
188. Sprceckipoorü.
A LI wat ghy goeds fchrijft is geftolen
r* Uy t boecken van de befte fcholen:
Ick
-ocr page 187-
S N E L D I C H T.                             l8y
Ick vind' hier 't Spreeckwoord welgeveft;
Geftolen beetjens fmaken beft.
189. Spreeckwoord.
KLaes vond fijn wijf half maeghd, en 't ftack hem in de kropp.
Wat meer! fy was met kind: dat koft hy niet verfetten;
Maer 'twijffei, Lieftentje, wat wilt ghy uontfetten?
't Is beter een half Ey, als eenen legen dop.
190.   Mans band onder.
VErfett uw' quellingen, feid een uyt goeder dcughd;
Alflaetu'twijffomtijds, 'tzijnbuyen vanhaer'jeughd.
Maer , fei de man, fy flaet metbancken, met buffetten,
Met heele Tafelen; hoe kan ick dat verfetten ?
191.   Spreeckwoord.
\ \ J At doet ghy met die meyflens, met all' die boofc verekens ?
* r Sprack ick tot Kees den Bleicker. Wel, feid hy, 'k hebb veel
werekens >
Wie fbuw mijn webben fpoeien? 't Is niet, datick 'thaergunn',
Maer daer de verekens veel zijn, daer valt de fpoelingh dunn.
192. Quade Neel diefachtig!).
"N/TEel neemt all qualick'van haer' mann,
*• ^ Wat dat hy doen of feggen kan:
Geld, dat hy haer noy t veelen gaf,
Datneemts'hem redelickwel af.
193. op Jan.
JAn heeft een adelick gemoed j
En wat hem luft ter hand te trecken,
Daerfeght men af, en fondergecken,
't Is jammer dat hy anders doet:
Maer Jan isoock een rechtsgeleerde,
Hy kent het recht en het verkeerde,
Hy laeckt het quaed en prijft het goed;
't Is jammer dat hy anders doet.
194. Jan getrouwt.
J
An wouw fijn'maeghdomfuy ver houwen:
Wat vriend of vyand raden moght,
Staegh had hy dit of dat bedocht,
En fei, 't quam hem niet flaeghs te trouwen.
In 't ende raeckt' hy in de vall,
En kreegh een wijf half vroet, half mail >
II. Deel,
                                  Aa                       Die
-ocr page 188-
i8ö                         XVI. B o e c k.
Die hem fijn' maeghdom doet bekoopen
Met tangh en toffelen met hoopen:
Daer mé begroets' hem 's nachts en daeghs,
Nu komt hem 't trouwen dapper flaeghs.
' 195. Maeyen Umn.
A \
Aey heeft een' mann die nacht en dagh flaeft %
±V1 £n fpitt en delft, en drebbek en draeftj
Om vrouw en kinderen t'onderhouwen,
En doet haer't arbeids-loontje betrouwen,
En fpeelt en fpilt het om haer genucht:
De goede mann fat in 't eerft beducht»
Waer dat fijn'fiierebefweettefchijven
Soo rass en fchielicke mochten blijven: t,.
Mits hy de perten van 't boofe wijf
Eens had ontdeckt, viel hy aen 't gekijf,
En van 't gekijf aen heldere ilagen:
Die doet hy haer backhuys rijckelick dragen j..
Daërfitt de malloote nu verftelt:
Hoe fraey komt Maeyen Mann om fijn geld!
196. Klaes en fijn licht Wijf. ■■";,'
GAetfictComedien, fei Klaes, en fier nauw toe,
En, Lieffte, brenght wat t'huys, en feght my t'avoiid hoe,.
En watter is gefpeelt, en wat voor ilagh van kluchten >
Soo hebbickoock mijn deel in d'eerlickegenuchterfi f
Terwijl ick't huys bevvaer, en om den oorber waeck,
Sult ghy de Schaffterzijn van 't praetjen voor de vaeck.
't Wijf nam de kans te baet, en viel aen 't rinckelroyen,
EnfpeeldefelverméComedien in't hoy, en
In ftegen fonder licht, cot datfe dkk en rond
Haer mann foo veel t'huys braght, dat hyder been in vond:
Doe vulden hy den putt, en 't Kalf daer in, en feide,
Neen, wijfje, dit 's geendeegh} 't is beft ick u geleide j
Vergaept ghy u aen 't fpel i dat gapert werd ick moe:
Dat 's wel Comedien gefien, maer niet nauw toe.
-— 197. Truy htrtroftipt.
HPRuy had-oen' mann -die van de penn was:
•*• Maer 't was geen haennaerfyeen'heniiwas:
Hy was te foet, hy was te flapp,
Hy mydde 't kroken van haer' kapp:
                         Sj
,.aU»W
-ocr page 189-
Sneldicht. .'                  i§7
Sy walghden van de foete vijgen,
En focht een ander flagh te krijgen,
Een' mann van oorlogh met een' pluym.
Nu heeftfer een, maer foo ontftuym >
Dat meed haer dagelicks ontbijten
Op kijven uytvalt of op fmijten :
Denckt of haerTruy beklagen magh:
S' heeft een' mann van een ander flagh.
198. jsnsftaet.
Jj
n ftaet fijn welvaerd op het glijen,
an ftaet fijn goed in Lombardijen,
Jan ftaet fijn wijf tot el cks gerij f,
Jan ftaet den hencker naer fijn lijf,
[an ftaet fij n naem ter galgh te lefen,
Jan ftaet fijn ziel gelijck fijn wefen *
Jan ftaet een brandmerckop fijn' koon,
Dry op fij n rngh: dat ftaet hem fchoon.
199. Beforghde Pier.
Hier fchonck fijn wilde wijf een klirtck dry vier om niet:
r DeBuertftondoverend, en bad hem dat hy't liet*.
Soet, vrienden, feid'hy, foet, 'khebqualickhalfgedaen:
S'is onder mijn bewint, ick moet'er^/tfopflaen.
200. Jan f as getroutvt.
JAn focht een wij f by daegh, by nacht, bySonn, by Maen.
Hy ifler qualick aen, hy ifler qualick aen,
201. Geluck^boven tPfnfeh. ,          , ' .
TAIrck had fijn hertgefett opeen' van dufend vrouwen,
■*-^En, wat m' hem waerfchoude, hy woud'er enckel aen :
Nu vindt hy fe met kind dat's dobbel winftgedaen:
Maer 't is meer dan hy focht; hy wildes' enckel trouv/en.
zo2. Trijn em'feep uyt.
A LsTrijn uyt fnoepengaet, foofeghtfydats'omSeepgaet,
*A En dat men waflchen moet. maer Jan, die voor de fweep gaet,
En fiet fijn fchoonegeld verdwijnen en vergaen,
Wel, feid hy, dit 's wat vreemds, dus ftaegh om Seep te gaen!
Maer emmers, moethetzijn, en moet ick door den reep,
Watfchaedde'twijf! maer all mijn goedjen gaet om feep.
Aa 2                       203. Van
-ocr page 190-
ï88          XVI. B o e c k. Sneldicht.
205. Van oude Pleun.
PLeun heeft een' jongen knecht getrouwt, en noemt hsm, kind,
En fy is op haer dagen:
                            '
Soo dat men nu bevindt,
't Is om 't kind dragen niet, 't is maer om 't lfind te dragen.
204. Tijd-verdrijf.
QOecktghy wattijd-verdrijfs, gaet heennaer Engeland,
^ Daer is 'es nu genoegh allom, en allerhand:
Maer, derft ghy ude konft van tijd-verdrijf toe fchrij ven, ,
Gaet proeft of ghy der kont den quaden tijd verdrijven.
205. Teuns kerfftock^
TEun kerfd' af met fijn wijf
Met een hout op haer lijf:
Dat duerden hem telangh.
Sints wierd hy wat wijfer:
Hy floegh met een tangh :
De kerfftock wierd yfer.
206. Voorzichtige ongeleertheit.
Pier weet niet, end en will niet weten. 'k wedd ick 't rade:
Hy vreeft verdriet of fchade,
Hy houdt het met het oude lied:
Dat een niet weet en fchaedt hem niet.
207. Buytfche Vrede.
TN Duytsland is niet meer,.
* Het woedende geweer
Heeft alle dingh verflonden.
De vred' is dan gevonden.
Want, naer het fp reeck woord feght,
Daer niet en is verheft de Keifer felf fijn recht.
Einde des jefiienden Boecks.
SEVEN-
-ocr page 191-
i85>
S E V E N T I E N D E BOECK.
SNELDICHT.
i. Ineen Pfalmboeck^ <ten een Weduvrouwe vereert, bet oude, van haer
Manngekomen, verloren lijnde,
PrechteWeduvrouw, die Gods gefproken woord
Met luit en aendacht hoort,
En tuchtelick beleeft: God biedtu oock fijn' ooren,
En wilt u fingen hooren,
En fuchten in Mufijck. En, of ghy niet en vondt
Waerméghy 't plegen kondt,
Befteltutotdekonfteen Koningh, en fijn'fnaren,
Daer alle wedervaren
Van voor en tegenfpoedbevallickenopluydt.
Valt aen de niewe Luyt,
Soo d'ouw' verlieten, of vergeten, of verfuymt is:
Als defe foo beduymt is,
Als die u liever was dan eenigh rijcker pand
Van d'allerlieffte hand,
Dan geef ick u verlof om, uytden fangh gefcheiden»
Still fwijgens te gaen beiden
Opd'uyterfteBafuyn die met een heil gefchall
De vrome wecken fal,
Die meteen hollgehuyide boofefal doen beven,
En roepen u in 't Leven
Der niewe Hemelen, daer, drymaelheiligh, 'tflot
Der Loffangen tot God,
Endrymael, haer begin voor's Lams verheerlicktwefen,,
Daer 't al Mufijck fal wefen,
All Minnelied, allvred', allevenftemmigheit,
All een, all eewigheit.
ar. Noodingh ter Kercke.
/^Hyfittby't openen van u Neefs Teftament:
^JMaer, Jan, ick weet uw' forgh veel nutter aengewendt:
Laet ons het half foo langh in 's Heeren fterfliuys herden,
Ons Vaders Teftament fal daergeopent werden.
Aa 3                      3* S*
-ocr page 192-
ffi                       XVII. B o e c k.
.A iJ . G ^ Mn Alida Bruno.'..              ' [-'£
NOordhollands Meisje; neen, Noordhollandsknechjerechts
Die my met vrouwen Rijm foo mannelick bevecht >
Doen ick die Dichten fagh, die dicht-gerij mde Dichten,
Die Bruno, niet als Dicht, niet en foud' overdichten,
Gelooft my dat ick ftond, en noch in twijfFel fta,
Of 't Sufter Henrick was, of Broeder Alida.
4, Meer ds flichtingb.
J:
n blindt fijn' buerman met fijn dack.
ls of hy hem fijn oogh uyt ftack:
Hy wijl hem naer den Hemel haeften :
Hy houdt het metdeRoomfcheKerck,
En haer' verdïenften over-werck 3
Hy over-fticht fijn' even-naeften.
; f. Vreemde onvreemd. :............ .-
I!
k vraeghj wat Meisjen is dat, Jan?
LHy feght, een' vreemdefonder mann:
Ick weet niet waerom Jan dat feit:
My dunckt het is geen' vreemde Meid.
, ,                 6. Ptuckbaer.
I;
Jan vaii Neël fij n wijf gefcheïden ?
LNeen > fy verftaen fich met haer beiden,
Dat jan het fijn treckt, en fy 't haer.
Nochtans, het minfte dat men rocken',
Soo vlieght hem Neeltjenin fijn'beken:
Jan treek* het fijn, en Neel het haer.
7. Leckgr Latijn,
CPaert wat hongers voor 't tweede gerecht,
^Soou 't eerfte niet heel naer den mond is:
't Heeft een leckere iègger gefeght.,.
                    -. „ »
Dar at e & vofmet rebm fèrvate jecundis.
8. Kefltluke Tekening!).               ,
pier heeft fijn (elvenaen, enand'renafgefchreven,
•*- Of 't recht of onrecht waer, hem docht het moght wel gaen :
Nu gaet hy recht ter galgh, en 't koft hem valt- fijn leven :
Is 'tniet eenkoft'ückftuck? 't is met de pen nged aen.
5>. Griets
-ocr page 193-
S N E L D I C H T.                         ipr
p Griets voorfichtigheii.            j
t T 7 At is hy voor een man » fei Neel, die 'k trouwen fbu w ?
VV Eel, rijck, geleerd, fei Griet, in allerhande fpraken; '
Eel, rijck» geleerd f fei Neel: 't zijn meugelickefaken:
Maer, Grietje, feght'erby , wat is hy voor een'vrouw ?
i o. Goeds anderfcheid.                                        , r
\ T7At is hy voor een Heer, daer ghy my aen wilt binden ?
* ' Een goed knecht, feght ghy, Jan, en fult hem foo bevinden:
Een goed knecht ? op uw woord houd ick dat voor gewiss:
Maer 't gaet my naerder, Jan, of 't een goed Meefter is.
il. Dobbel geluckz
"O En goe fl'agh van een'vrouw is 't Jan gekickt te trouwen,j . u
•*~'En, of hy 't mogelick niet wel en koft onthouwen,.
Soo fpreeckt hy niet, of't wijf betaelt hem met een' douw :
Is dat goe flagh ? het zijn goe' flagen van een' vrouw.
12. Önthout.
"P\At ghy 't my wel onthoudt, fei Pier, den vijfden Maert y
■*-^Of 'tisj' een mandement met all' de koften waérd:
Ja, Ja, fei kaeleKlaes, ick fal't je wel onthouwen r
Dedaghisom. gben geld. wel heeft hy 't hem onthouwen.
ij. Virgiliusóvergefett.
ZD Neis en dit Boeck zijn even latigh te lefen:
■^-^En dit is wel foo langh, maer 't fal foo langh niet wefen.
14. Jan den opfnapper.
JAn was een gaft, vergaft van gaften fonder end;
Nu heeft hy lich vergaft : en daer fijn'wooningh was, 't huys
Der gaften fonder end, daer is de kans gewent:
't End is van 't gaftenhuys, en Jan vergaet in 't Gafthuys.
15. MU0ki
A Ls Jan een liedjen finght met Neel fijn boofe wijf,
^*Soo lijckent het van verr' een' buerigh ftraet-gekijf: ,
Haer' ftemmeto zijn wat vals: maer daten is't niet ally
Neel finght het in B. fuer, Jan finght het in B. mail.
16. Neel en droncke Klaes.
T£ Laes quam t'huys foo voll wijns als hy pas recht kon dragen 5,
^•En Neel fijn wijf, die Klaes met preken placht te plagen ,
En feid' hem niet een woord; dat Klaesfoo wionder gaf,
Dathy moft feggen, Neel, ghy ftelde 't leftfoodfoll aen,
Hoe
-ocr page 194-
j^i                        XVII. Boe c k.
Hoe is 't fus heiligh dagh, verdien ick nu geen' ftraf ?
Vergeeft my > Klaes, lei Neet, ick fagh u niet voor voll aen.
17. Nedontdeckt.
TRijn trock een masker aen, en meend' haer föo te decken ,
Dat s'onbekent foü gaen met Vaftelavond gecken:
Maer 't was verloren moeyt'j ftracks was hetfpelgefchent:
Sy was te veel gedeckt, en by te veel bekent.
i'8- Nietif uer/percks
KLaes trouwde gifteren met Neel fijn' uytverkoren':
Te middagh heeft men wat in 't huys begoft te hooren,
En 't gaet van buyten af, of Neel den Bruygom floegh.
Neels uerwerck is ontftelt; iy ilaet all wat -te vroegh.
19. Op een ujt.
DE Rijcke leeft van wat hy heeft,
Den Arme leeft van wat hy weeft;
En, als des levens dagen enden,
Soo fiet mens' op een veer belenden.
Elck lègg' den Voerman grooten danck:
Het onderfcheit is klein: Te weten,
De rijcke had de befte banck,
De wever heeft op't Kratt gefeten,
20. Onfatfoenelick^Schaetsrijder.
JAn rijdt op fchaetfen plomp en fnell >
De Befte moeten achter leggen:
Magh ick hier op de waerheitïeggen ?
Jan rijdt wel, maer Jan rijdt niet wel.
ï 1. WdgemMc}($ gebouw.
T An onderwindt flch 't feit van meefterlick te bouwen,
J En wat Jan gift'ren bouwd' isjan van daegh berouwen,
En'tmoetgelijcks den grond: 't enbaetnoch moeyt'nochkoftj
Hy weet veel meer van daegh dan yemant gift'ren koft.
Wat leghter yemand aen, lij n felven wederleght hy,
En 't huys en is geen huys, 't moet wel gemaeckt zij n, feght hy:
Nu is hy aen den grond van Bors en Kass geraeckt 5
Nu is't het huys ter nood: is'tnu niet wel gemaeckt?
22. Frans
-ocr page 195-
ON E L D. I C H T.                              ip?
22.   Frans fijn Frans.
F Rans fpreeckt fijn Frans gelijck fijn Duytfch, die eer hoor ick
hem geven
Maerick ben van die gevers niet5 Frans moet het my vergeven:
Ick moet"bekennen, Frans fpreeckt Frans, maer noch en is 'tgeen
fijn Frans:
Ghy moet'et my bekennen,Frans fpreeckt, niet fijn Franfch,maer
fijn Frans.
23.   Scbaeckjpel quijt-
Pier fcheiddemidden uyt het fchaken,
En feid', hy was het fpelen fatt:
Maer't was de minfte van twee faken,
Hy was het ipelen moe, en matt.
24.  Joncker Floris.
A LsJoncker Floris fit by Pijp en Kann
■*"* Soo is hy dobbel een goed Edelmann ,
En wee hun die hetfnuyven uytftaen moeten:
Maer, komt hy t'huys, hy trapt fijn wij f met voeten,
En fmijt fijn kind'ren wat hy fmijten kan:
Is Joncker Floris een goed Edelmann ?
25. Op de vertaling!) van Sibylle van Griethuysen, ujtmijn
_ Latijnfch, tot Groerimgen.
T Ck gingh vermomt door Land en Stadt,
■* Ick wierd gevatt en niet gevatt,
Verftaen, en nietverftaen van velen,
Die geen Onduy tfch en konden velen:
Ick fprack'nochtans den Duy tfchen aen :
Dat heeft een' wijfe Vrouw verftaen;
Die heeft my vriendelick bedrogen,
En 't Roomfche Masker afgetogen.
Verheught 11, droeve Stadt en Land,
De ruft en vrede is voor de hand :
Ick had gegïft, en 't konde miflen,
Den Hemel foud'uw'tranen wiflen,
Doen hy de fij ne droogen liet: •
Nu giss ick end' en twijffel niet:
't Moet waer zijn wat ick feggen wille j
't Komt uyt den mond van een' Sibylle.
II. Deel.
                                    Bb                  16. Van
-ocr page 196-
ijP4»                      XVII. B o e c k.
26. Van de felve, aen Groenïngen*                        jj
C Ibylle komt noch eens in Stadt >
*-* Heeft y emand niet te deegh gevatt
De Toonen van haer' Damfche velen,
Die maer de twiftige vervelen,
Sy fpreeckt op niews 's Lands welvaerd aen,,
En doet fich meefterlick verftaen,
En heeft elck, of ick ben bedrogen >
Den leften nadocht uytgetogen.
Gaetaen, verwerde Stad en Land >
Geeft gins en weer de rechterhand >
Daer fal maer de benijdermiflen,
Als ghy d'oneffen' kerf fult wiflen,
Daerom u d'Eenigheit verliet:
Sibyllefeghthet, twijfïèlt niet >
Den Hemel fal de vrede (tieren,
In 'tjaervandry vijf en tliien Vieren.
27. Aen eenen Vriend op %t afflaven van fijn Vrouur.,
CYwas een Diamant van fuyverheit en Trouw,
^ Gekaft in uw jongh hert: daer is fy uyt geftolen:
Nu weten Ghy en Ick hoe 't fiet in fulcke holen,
En oft' fe noodigh zijn behangen in den rouw.
28. Aen eene my ten Hempeück^gefchïckt,
TjfT At fchickt de Wereld? UenMy?
* * Laetyedereen'fijn'vryenfchick:
Ten minften, fchick ick, heeten wy
Gefchickte Lieden, Ghy en Ick.
29. Trijn de [napfier.
T^Rij n kleedt fich fedighjes van 't hoofd af tot den grond :
■*■ En in mijn oogh nochtans foo gaet fy kakel-bont.
Alfoo 't woord elders toegebefight werdt, ontleen ick 't :
Trij n maeckt het my te bont met kakelen: foo meen ick 't.
3 o. Overjlagh.
JP|E Bruyloft was ten huyfeh uyt,
■*-^ De Bruyd en Vrienden in defchuyt,
Klaes had fijn Bruygoms naem verloren,
En Neel, hietNeel, als van te voren :
. Sy wilden t'famen overflaen
Hoe 't met den Huyshou w beft: fouw gaen:
            Daer
-ocr page 197-
S N EtDI C H IV                             jpf
Daer wouw Klaes Ooft uy t, en Neel Weft aen $
Elck fagh fijn' wijsheit voor de beft' aen,
, Elck trock fijn hjntjen even ftijf;
Allenghskens quamens'in 't gekijf,
En harde woorden wierden ilagen:
Sj hebben 't t'famen overflagen.
31. Aen mijn' Voerman.
XX7 At quelt my defe Voerman n!
Y » Hy heeft'er bier en voer van :
Mydunckt, datick,dievo'er, mann,
veeécr.
U, mann, en paerd, ben Voer-mann.
32. Rijdende op eenen barden wegb voorbj een Rad.
f~* Hy werdt gebroken op een rad,
^* Tot loon van duyfentquaden,
Daerom ghy in den Kercker fat:
De Raed had 't wel geraden :
Maer wat gerechtigheit is dit ?
En wat heb ick gedaen, die fitt,
Gerabraeckt op vier raden ?
33. Vrijers rijdende tiaer een' Vrijfter.
HPWaelf beenen van dry bruyne Meeren
•*• Vervoerden eens dry jonge Heeren:
Ickfei, 'tfcheelt machtighin den keer}
Daer 's een gefpann dat treckt haer meer:
Twee beenen van een' witte Meer.
34. Op den felven Wagen.
éT* Hy hoeft het niet op 't ftrand te wagen,
^J Om naer Stevin fijn' kunft te vragen :
Cupido kan hem over-jagen:
Dit '-s binnen lands de malle wagen.
35. Gntf-febrift van mijn Neef ken Chriftiaen Doublet, overloopen.
IJTer light een jonge dooj dat's heul en heilsgenoegh;
■*■ •* Dewijl de menfch te laet kan fterven, niet te vroegh:
Het vroegh is wroegens vry, het laet laedt fchuld op fchulden,
*'t Jongh hoort den Hemel toe, die't oude nau kan dulden.
         •ibtt.n
Sietoftm' hem nietbefchreidt, om datm' hem overmint,
Die uyt de wereld gaet een Chriften en een kind.
Bb t                36. Ander.
■**ii»jiiii, i.
-ocr page 198-
i96                      XVII. B o e c k.
36. Ander.
DE Ziel dieindit lijf begonnen haddtefweven,
Sagh dat het lempigh was, en liep'er mé naer 't graf,
En trock naer 't eewigh leven.
Seghtniet, dat komt'erafj
't Kind overliep fijn' kracht, en moft het dus bekoopen:
Die fich jongh overloopt, en heeft fich niet verloopen.
37. Ander.
I^En overloopen kind heeft hier den geeft gegeven:
-*'t En was niet voor de dood verfett, noch levens moe >
't Is in onnoofelheit geloopen uyt dit leven ,
(Is 't miss geloopen ?) tot de Kroon des levens toe.
3 8. Graf-fchrift van Joffrou Teflelfchade Viflcher.
D!
t 's Tefielfchades Graf:
Laet niemant fich vermeten.
Haer onwaerdeerlickheit in woorden uyt te meten:
All wat men van de Sonn derft feggen gaet haer af.
Hoe dats' om 't leven quam,
Verhael ick even noode.
Wat dunckt u, Moeders ? 't was haer Dochter die haer doodde j
En die fy 't leven gaf was die haer 't leven nam.
Maer 't kind had weinigh fchulds:
De Moeder fagh het fterven,
En ftierf, om datfy 't haergeliet te konnen derven:
Soo berfte Teflelfcha van wat te veel gedulds.
Leert lijden met beleid,
Die van wat liefs moet fcheyen;
Had dit heit uytgebloedt en tijdigh willen fchreyen,
Noch fchreide Teflelfcha, en waer noch onbefchreit.
39. Boecl^te verdmckgn.
JAn gaf een fott Boeck uyt all van in yt f aer van elven,
En fagh het geern verdruckt door Blaeu of Elzevier:
Maer Elzevier en Blaeu ontfeggen hem 't papier,
En feggen, 't hoeft toch niet, het Boeckverdrucktfijnfelven.
40. Graf-fchrift.
/^Riet, dienoytwaerenfprack, dan als s'haer felvenlaeckte,
^-*Lagh allefins en loogh, tot dats' aen 't liggen raeckte:
Wat feght ghy nu van Griet ?
Hier lights', hier lieghtfe niet.                        4.1 • Jalls
-ocr page 199-
S;;N;E 1/ I> I C H T.                         t^m
41. Jans liefde.
J
An heeft fijn wijf foo lief, en foo lief 's Gravenhage,
By waer men woonen magh,
Dat hy fweert, eer ick 't vrage,
Dat hys' hier liever dood als elders levend fagh.
41. Graf-fibrift.
DE roflè Magdaleen leght hier ontrent bedolven ?           ,
Ghy mooght'er wel op kolven ;
Maerwacht u, diedaergeernin vruchtbaer' aerde plant,
Daer groey t niet in rood fand.
43. Ander.
JAn vierd'half hondert pont light hier by fijn geflacht}
't Was geen' BegraefFeniss die hem ter aerde braght:
Men gingh'erniet mé proncken:
Hy ifs'er eens van felfs door en doorheen gefoncken.
44. Vriends-raed.
JAn zaeyde wat Aijuyns opNeel fijn wijf haer Graf:
't En was fijn vyand niet die hem den aenflagh gaf:
Want, als hy 't Graf befocht, all had hy moeten fplijten,
Hy koft'er niet by krijten.
4f. Joofts gebreken.
't TS waer, fei lichte Jooft, men magh my wel befpreken,
*             'k Heb menighte gebreken:
Maer men vergeet'er een, dat ick my meefi: aentreck »
, Te weten 't Geld-gebreck.
46. Goemanfihapp.
O Oe mannen hebben my moedwilligh 't mijn ontwefen:
^Ick docht niet dat quaed voick goe mannen konden wefen.
47. In Mijn Boeren-huyfwgh tot Beeckbergen, op's Princenjaght.
T"\ Aer achtien Paerden ftaen en bijten dagh en nacht
•*-^In 't hoy, of Paerd in Faerd: en daer der beeften Wacht
Met roflèn en met flaen noch meer tiert dan de beeften:
Daer een' keel onder loey t als d'onderaerdfche Geeften x
Van een verhongert kalf-, daer kinders dry of vier
Of in' en om de wiegh en' om een roockend vier,
In 't midden van een' Schuer (men weet'er van geen' Schouwen}
Eenluyfige Mufijckvan halve toonen houwen j
Bb- 3                         Daer
-ocr page 200-
jgtjr                       XVII, TB O E C ld-
Daer een' Katt onder meew.c i daer een Haen onder kraeyt,
Daer 't door de daken druypt, daer 't door de wanden waey t:
Daer twee dry Heeren ftaegh op vijf Ces knechten kijven :
Daer 't Boeren Hofgefmn met meiflèns en met wijven,
Met klomp en Boter-kern en met een' vuyle pann
All doet wat yemands haer te bergen fetten kan ,
En all wat Noah felf koft van fijn' Arck vermanen,
Daer maecktenick dit Dicht, en dry of vier Pauanen.
48.   TVagenwenfch.
MYn vriend gingh op een' wagen
Sijn lijf en leven wagen :
lek wenfehten hem goe reis en fonder ongevall ;
Te weten, omgevall.
49.  Fy en Klaes.
'k D En wel getrouwt, fei Fy,
■■-'Klaes is een e'elen baes,
Klaes klaeght niet over my,
En ick niet onder Klaes.
50. Ouden Adel.
JAn is eert Edelmann > hoe Jt komt, en weet hy niet,
En foeckt het niet te weten :
Want, wift men hoe dat Jan fijn eerfte Grootvaer hiet,
Jan waer geen Edelmann, of foud 't niet mogen heeten.
5 1. Piers uchtvaerdigbeit.
P>Ier heeft fy n droncken maegh met fuypen foo ontftelt,
*• Dat, waer hy 't op den dronck, fy 't ftracks op 't braken ftelc.
Pier is een vrome dief j almaeckten hy 't vry grover.
Al wat hy naer hem neemt, hy geeft het ftracks weer over.
52. Taer en paer.
r^Hy vraeghtnajan en Trijn; 'k wouw dat ghy 't wel onthielt,
^JTnjn is een' flimme hoer, Jan is een rechte fielt.
.„ -t "                           53* Een blinde.
TCkfeid' een blinden mann, die my fprack van betalen,
ASondaghs of manendaghs moght hy 't geit komen halen;
Hy antwoordc bedroeft, dat quam niet wel te pas
Voor dien hetnemmermeer noch Son noch Maen-dagh was.
54. Jan op 't uyterfte.
JA n light en,wacht een' Koorts daer hy niet tegen magh,. s
Flus is 't fijn quadedagh, en daer mé goeden dagh.
ff. Graf-
-ocr page 201-
Snel d i c h t.                              199
,55. Grafrfihrift, ■ -            ->>
TT Ier light een mannin d'ass
•*^-*-Soo gierigh all fijn leven:
Hy wouw den geeft nauw geven,
Omdat het geven was.
56. lenvrjrer fchenckendeèen Ree-boek aen fijn vriend. .
>k CChenck u't hert dat ghy liet, endatghynietenfiet:
^Soo fchenckick u mijn hertv maer noch mijn hertje niet.
57. Heel goet. . '
TAn veildem' een'zy fpecks, noch ongefne'én en Beel,
)
            Maer gortigh meer als veel:
Befiet of Jan een bloed was,
# 't Was^/g-ö^fwoerhymy, ickvrae^den of't heél'goed was. * «t&fit-
nraeri.
j8. Liefde en vrïendfchap.
O Iet wel toe, jonge luy, met wie en wat ghy doet:
^Deliefd isfomtijtsquaed; de vriendfehap altijt goed.
5<j. Trijns hand boven.
TPRijn was een' kaele Meer, doe Klaès haer Bruygom werd >„.
**• Noch voert fy 't hooghfte Voord, en valt den man fbo tierd,
Als had hy 't all met haer behyliekt: Is'tniet wonder? ' ' "'
KlaesonderhoudthetAvijf, en 't wijf houdt Klaesjenonder.
60. ïlouwelicksi V~oorwa.e\den.
JAn had het ja-woort wegh ; maer :,tfchrift van ondertrouw.
En Was noch niet in 't hett gefchrèveh alsfhetfbuw:
Nuishetfaeckjeklaef ,'en 'tfvvartin Vwlttgefett;
Nuzijndevoörwaerden, en Jantje me', in 'tnett.
61. Tipee Teftamériten.
JAn heeft een- Teftamën t dat tot fijn voordeel fpreeckt,
Klaes heeft een jonger'fchrift ■, dat weer het oude bréecktr :
Waer ick het wend of keer, 'k weet Jan niet te gerieven,
't Is vreemd, Jan komt te kort, en Jan heeft d'oudfte brieven;
6z. Noch.
~E}En deel goe Paepjes gaen als Dolle luy te werek -,
Soomoeyt haer dat een'gift gegeven aen haerKerck,
By eenklaerTeftam'ent, door een van jonger dagen
Haer Kerck ontrocken is en and'ren opgedragen :
Ey, foetePrieftertjens, maecktwat minredjementsj
Niizijt ghy Vaderen des ouden Teftaments.
63. Doel-
-ocr page 202-
XV.IL Boic k.
300
<S$. D O E L - D T C H T , pp Uofwijcki
T'Xlane van der Linden
■*-*! En fchiet niet miss dan blinden:
Voorts trefts' all datfe fiet:
Noch meen ickhet foo niet* ., •
Sy treft all wat haer aenfiet.ji: i;
, .-■ ?
Sélfs als fy naer de Maen fiet,
De Maen werdtdaeroni hoogh
Getroffen van haer oogli.
Hoe miftfe dan de Doelen ?
Die hebben geen gevoelen j
En foo het witt haer fagh s
            ,
ap<
Sy raockcen 't all den dagh:
Want fagh'tu, Van der Linden,
Het fou met ons bevinden
Of 't veel.verfcheelt, of niet,
Dat een metfVierpijlen, of met Vier pijlen fchiet.
.64. Confultatie. ■ ,                . , :
TËun bad een' Advocaet om goen* raed op fijn' yrage,
En 't koften hem terftond een' gulden dry of vier:
Doekraudenhy fijn hoofd, enfei, Wel, indenHage
Is geen klein fwarigheit, want goe raed iff'er dier.
......., , ... 65. Mateloos gehomv. .,
\ 7Eel Marmers én veel Gouds versiert uw mail getimmer,
V Dat buy ten wildfangh is> en binne-wercks noch flimmer:
Ghy mooght wel feggen in een' Aeflèm en een' toon, ,
Uw huys is koftelick, en uyt der maten fchooh.
66. Op de dood van M', Pieter de Vois, Orgelifi.
Dl
Wereld was foo blind in blinde Pieters waerde,
Dats' hem nam voorgemeen gewafch van Hollandfch'aerde -,
Datfpeethem, enhy ftierf in'tfpijt, ofoockdaeraf:
Soo raeckt d'een blinde door den anderen in 't graf.
6j. Gouden Maelfiock^ door Hare Hoogh'. van Orange aen D. Segers gegeven.
W=
er is beleeftheit toe gekomen !
Voor moeyte meefterlick genomen,
Voor konft die geen gelijck en kent,
Verfchijnt een ftock tot een prefent.
't Is wacr, de Deughd verdient geen' flagen;
Maer fulcke flagen zijn te dragen j
                         't En
-ocr page 203-
Sneldicht.                             20ï
^ 't En is geen flagh van allen dagh;
Hoe fwaerder ftock h9e lichter flagh.
68- Op het gelaurierde Doods-hoofdten eynde van den [elven (toch*
C Iet toe, de Dood zitt op den ftock:
*-*En pronckt fy met een' niewen rock,
Het zijn onfterflickeLaurieren,
Die haer' gedaente meefl: vergieren.
't Is Segers doods-hoofd in der daed:
Soo lal 't fijn' wefen, vroegh of laet :
In onverwelckelicke Kroonen
Salfijn'gedachte by ons woonen,
En fijnerwercken Sonnefchijn
Sal middagh op den avond zijn.
69. op des Heeren van Brandwijcks Ockenburgh.
T Oos Duyn-land, mager ftael van overftoven hey-grond ,
■■-^Daer 't hongerigh Konijn te nauwer nood fijn' wey vond,
En voedde Menfch noch Vee: Als Brandwijcksnoeftefchopp,
Dat fchrael befwangerde met allerleyvoll-op.
Soo raeckten Ockenburgh eens 's Jaers in 't kraem te leggen j
En baerde 't all om veer wat Bueren derven feggen
Van niet min kinderen als dagen in 't rond Jaer,
Die 't Hollandfch vrouwtje droegh: 'tzydroomen-tacl of waer,
'k Pass op de Beckens niet: Maer Beckens voll Meloenen,
Voll Pers en Abricos, elck waerdigeromfoenen
Dan all dien Almanack van Garnaet ondereen :
Die Beckens houd ick waerd, die kind'ren fonder been ,
Dat Ockenburghs gebroed mirakel wijs geboren
Self uyt d'ondraghbaerheit, dat kan mijn'luft bekoren,
En ketelen mijn' keel niet minder als mijn hert.
Maer'twonder ftuytdaerniet: 'tgaetboven d'Appel-mert.
Loegh Ockenburgh eens 's Jaers; het moeder eens voor treuren,
De Winter had fijn' beurt: wat fien wy nu gebeuren ?
Lett lefer op de kracht van wel gekoockten Int:
't Zijn gulde letteren diem' hiergefchreven vindt;
Daer med' is 't Ockenburgh vereewight voor de Jaren
Die 't Sonne-licht den dagh fal warmen en verklaren ,
Daer med' is 't altijd groen, noytbladeloos, noytoud,
Daer mé die Bladeren, alsdefe, van fijn Goud.
II. Deel.                                   Cc                  70. Aen
-ocr page 204-
202                          XVII. B O E C K.
70. Aen D. Oofterwijck, Predhant tot Voorburgb, met mijn Hofwijck,.
VOor menig'goede less, die'kniét en will vergeten,
Ontfanghtdit vuyl papier: ghy hebt het licht te weten
Waer toe het dienen kan, als Suycker, ZeepenKruyt
Geen peperhuys en vindt: ick geef het daer voor uyt.
71. Aen]. SpronfTen, met bet felve.
DTt Boeck, Jan SpronfTen,
Weeght feftien oneen
Min dan een Pond :
Want in den grond
En is 't maer 't rafen
Van Boon en Blafen,
All dit gedruys
Van Hof en Huys:
Maer fulcke kunften
Beftaen by gunft en
Nieuwsgierigheit:
Daer 's 't all gefèit.
72. Aen een' Schoone met bet felve.
GHy hebt naer defen Boeck getracht,
Tot dat hy u is t'huys gebracht,
Als waer 't wat waerdighs om te lefen:
Schoon' oogen hebben langh voor defen
Bedrogen menigh eerlick mann:
Daer treek ick nu de wraecke van:
Want fiet, fchoon' oogen van vermogen ,
Nu zijt ghy dooreen' mann bedrogen.
75. Weder antwoorde aen de felve.
BEdrogen zijtghy van een mann
Die Boeckwey-Boecken backen kan,
MaerfonderEyeren of Boter,
De fes Dozijnen om een' ftooter:
En ghy gelooft dat yeder Boeck
Soo goed is als een Boeckwey-Koeck:
Dat fcheelt foo veel als waer en logen,
Soo blijft ghy van den mann bedrogen.
74. 8*nc-
-ocr page 205-
S N E L D I C H T.                                 20i
74. Bancqueroutier.
JAn ftond doorgaens vroegh op: nu is hy doorgegaen ,
En Bancquerot: dat 's recht doorgaens vroegh op geftaen.
75. Keur.
"\1 Aer goed weer volghtquaed weer,
** ^ Naer quaed weer 't goede weer:
Wanneer ghy reifen foudt, wat hadt ghy liever, Jorden,
Of dat het weder goed, of dat het quaed fou worden?
76. Graf-fchrift van een Dronckaert in een Burgb-wall verfopen.
"F\Aerlighteen vuyle Ventindefeputtgefoncken:
■*-^Hy iïierf in 't water; maer hy was op 't land verdroncken.
77. De Mann felf.
T"\Oet water in uw' Wijn, Gemannen > 't koft fijn Bloed,
•*-^C Ick weet net ^y de proef 3 die Wij n in water doet.
78. Op Petri Scriverii Toetfteen van de oude Goudfche Chronisch.
't VI7 As een oud fchrij ver, ja't, die Holland onder nam
* * Van doen het uyt de Wiegh en uyt de Luyren quam: »
Maer een oud Schrijver moft fijn' beter' penn verfnijden,
Om d'oudefchrijvery van half verfufte tijden
Te fuyveren van fchuym, en helpens'aenden Mann :
Danck hebb' de waerde hand die ditwill, en dat kan.
Een oud Boeck is oud Goud, als 't van den gulden tijd is :
Maer van een'laeter eeuw, daernau een Pond een Mijt is,
En weeght een oud Boeck fchier geen oud ftuck yfers op.
Dat feght de Toetfteen uy t mijn wijfe Schrijvers kopp:
En ick fegh, is dit Goud, en Goudfch Goud ? 't magh wel wefen:
Maer kom ick 't Leidfche fchrift naer 't Goudfche t'overlefen,
'kHoud't met den Toetfteen: dat's veel niews voor weinigh ouds,
En een hecht blockje fteens voor een Hecht broekje Gouds.
79. O^Jacobi van Oudenhoven, befchrtjvinge van Zujdbolland.
1T7" Y foecken Ooft en Weft in afgelegen oorden:
* t'Huys kennen wy niet half rechtZuy den uyt rechtNoorden,
Denckt, Holland, hoe de mann gedanckt dient en ge-eert,
Die u de gulden less, Kent e erft u zelven, leert.
80. Broom van den 24 November 1654. Aen een oud trouw-duchtige Vrjer.
TCk fagh een' ouden Haen die my wel heugen magh ,
""■(Ick droom ; ick fagh het niet; ick droomde dat ick 't fagh}
Cc 2                           Ick
-ocr page 206-
2.04                        XVII. Boeck.
Ick fagh een' jonge Henn , die 'k niet en kan vergeten,
Die t'famen wel genoeght de ftraet langhs liepen eten,
En waren, foo my docht, niet all te noo by een:
Ick fagh de Meefter quam ,/en bond'fe been aen been:
Gekoppelt aten s' ©ock, maer 't fcheen het viel haer laftigh >
Den Haen wierd moey elick, het Hennetje wierd quaftigh y
De halve vreughd was uyt-, men trock Ooft tegen Weft,
Dan wou den Haen op ftraet, dan wou de Henn op 't Neft,
Elck was fijn' vryheid quijt ; dat maecktefe bey korfel:
Sy wenfchten, meen ick wel, haer touwtje bey te morfel,
En elck weer dat hy was. Hoe'tgingh en weet ick niet:
Want ick wierd wacker, en nu waeck ick, als ghy fiet,
En, vriend, ick waeck voor u: haeft u niet met u Trouwtje,
Of denckt welfevenmaelaen mijn'Haen enfijn touwtje.
8-1. Op Scheveninger Steenwegb, hy mj 'm gefclmfte voor-geftelt.
w
Aer't niet als eerlick, niet als vorderlick alleen,
Niet als vermakelick, daer voor hier werdt geftreden,
Mijn feggen waer gegrondt: en kieft van dryen een,
In een van dryen is voll overwicht van reden*.
Hoe blijft'er dan yet goeds, yet doen licks ongedaen T
Daer Eer, en Voordeel en Vermaeck te famen gaen ?
8i. Aen JoffïoHiv M- van Orfmael met mijn Uofwijck.
D1
y feilen heb ick met dit fotte Boeck begaen,
Een' als ick 't hebb gedicht, een als ick 't hebb doen lefen,
Een' als ick 't u beloofd'* en 't fal de vierde wefen,
Nu ghy 't in handen krijght: maer daer 's geen helpen aen,
Daer moet'er my van tween ten minften een berouwen,
Want mijn woord en mijn Boeck kan ick niet t'famen houwen.
83. Mattb. 19. 4.
O Aligh is der kind'ren Lot;
^Jonghgeftorven, vroeghbyGod.
84. Weitfigheit.
TT Et woordeken van Weidfch, komt dat niet van de weiden»
•*- -*Daer fich Moy' meisjens met moy' knechjesgaen vermeiden:
My du nekt ja; enrny dunckt, naerudekappftaet, Griet,
In't komen uyt de wey j dat ghy'r all weidfch uyt fiet.
85. V<w
-ocr page 207-
S N E L. D I C H T.                                20r
85. Van Ael.
r\ A er gaet uw' Maeghd, fei C hriftiaen ,.
■*-^ En fagh ons' Ael den hoeck om gaen :
1c Hoop, feid ick, datter niet mis-feidt is,
lek weet altoos dat het mijn' meid is.
86. Deughd te loet.
f~^ Hy foudt wat fparen, feid ick, fan:
^J Ey lieve, feid hy, beidt wat j
Mijn bors is leger als mijn' kann j
Hoe meent ghy dat ick {paren kan f
Want die wat fpaert die heit wat.
87.  Jan op floel.
JAnwaseen Advocaet, en meteen B.Wind-brekerj
Nu is 't een Predicant, en met een' P, Wind-preker.
88.   Schependom.
V^Anwaer 't woord, Schepen, komt is qualick uyt te leggen *
» Maer feid' een Varend mann, magh icker wat toe feggen ,
Naer mijn flecht recht gevoel
Is d'Admiraliteit de rechte Schepen-ftoel.
85). Ooghjl in den Eerfft.
/"^Ctober is in 't land, en 't regent geele blad'ren:
^' Do&oren, helpt uw volck van 't kantjen in de floot:
Uw' blad'ren vallen oock. ghy mooght fe wel vergad'ren *
't Zijn fulck' als Danaë fagh reg'nen in haer' fchoot.
90. Aen een' flechten Tredickgr.
JAn ftaet en rammelt op den ftoel,
En houdt fich voor een predick-baesje,
En maeckt niet als een hollgewoel:
Jan, heet ghy dat een Predicatie?
My duncktghy zijt eenPredick haésje.
91. Jans bedencketr.
KLaes houdt fijn af komfï wel bewefen,
Mits dat fijn' opkomft zy geprefen j.
Sijn' inkomft.weet hy felver beft:
Hy laet een yeder in fijn wTefen,
Soo maer mijn' uytkomft goed magh wefenT
Watvraeghick, feghthy, nadereft?
Cc 3              £*. Ntor
-ocr page 208-
i&                       XVII. B o e c k.
92. Niem inkomen.
E En Paepje fat en foop
Met negen van fijn' boeren,
Daer quam een and'ren hoop,
Diefloeghfe platt als Loeren:
Sy kregen ftoot en dreigen toe,
Elck moft rij n deeltje dragen,
De Paep en had geen klagen
De Thiende quam hem eigen toe;
Doch , feid hy, 't was wat niews en vry meer dan hy miende :
Een Boer fprack, Domine, dat heet Novale thiende.
93. Gekrujjie Wooningh.
E En' wooningh die vol KruyfTen is,
Hoe komt die aen quaed Suy vel ?
Die 't fuy vel daer bederft, gewiss
■">•- '; Dat is een Geulen Duy vel.
94. Bruyloftdicht.
ANdries, eenachtienjarigh wicht,
Trouwt Neel, dat oude grijfe hoertje :
'k Weet hem geen beter Bruyloftdicht,
Als, gaettebedd, enfoenje Moerrje.
95. Kreupele Louw.
LOuw was fijn been aen ilucken:
Soo liep hy op twee krucken,
Van d'een ind'anderkroegh.
My docht het was wat vroegh:
lek vraeghde lichte Louwtje,
Hoe dat fijn wijf verdroegh ?
Ho, feid hy, vriend, en loegh,
Ickvraegh'tnietaen mijn Vrouwtje,
't Gaet op een and'ren boegh;
'k Doet op mijn eigen houtje.
96. Een gehangen Dief.
't TT7" As feker een gerechtigh Heer,
* * Die my dit fterven heeft bevolen:
Hebb ick van boven neer geftolen,
Hier hangh ick oock van boven neer.
97. Eer-
-ocr page 209-
Sneldicht.                              207
97.   Eerlicke Hoerejagers.
K1
es krull feght met een ftatigh wefen :
■ Hy is geen Hoerejager, neen5
Dat mogen Predikanten wefen,
Die jagen 't fbet volck uyt de fte'en.
98.   Klaes aen 't pleiten.
\ji En focht mijn Buerman Klaes fijn' wooningh af te naeften 5
■H -* Hy kreegh een' Advocaet, en bad hem wat te haeften.
De koelen Advocaet en trad niet uyt fijn' pass,
En vraeghd' of aen een huys foo veel gelegen was ?
Gelegen aen mijn huys ? fei KJaesbuer, wel ter degen,
Moye achtien Mergen Lands, die zijnderaen gelegen.
99. Goe-manfihajr. ■
'k C Ei dat mijn' Buermans faeck geftelt was aen Goe-mannen»
V En daer med' allen twift eens feffens uyt gebannen:
Goe-mannen, riep Mary •> daer toe foo fegh ick neen:
Want Jan, mijngrimmer, isvan die goe-mannen een,
100. Van Jordens lieve Hujsvrouw. ■.
M
Y dunckt ghy tracht met reden, Jorden1,
Peftmeefter van de Stadt te worden 5
Ghy hebt fe langh in huys gehadt,
En geen befmettingh af gevatt-,
'k Meen van uw Wijf, in Ooft en Weften
De vinnighfte van alle Peften.
101.  Dirck tegen de Peft.
"P\Irck foeckt de Peft t'ontgaen met drinckenj
^r, Want alle vocht bluft alle Vier.
En, feght hy, 'k ben foo boos op dat vérflihdend dier,
Koft ick, ick foud het in een' lepel nats verdrincken.
102.   Kees in 'f ontfagh.
JxEes ftond en roemde voor de Maft,
Wat pass ick op mijn Wijf haer baren en haer baflen ?
Ick feide, 'k weet niet, Kees, of ghy der wel op paft >
Maer 'k fieder u op paften,
Als vreefde ghy, fy moght u bijten als (y baft.
103. Aen Jan.
U
W Wijf baert als een Duyvel, Jan >
Is't wonder dat fy baren kan,                        _
J                                         Daer
-ocr page 210-
ao8                          XVII. B o e c re.
Daer fy foo langh gebaert hadd
Eers' haer met'ii gepaerthadd?
104. Slecht onfchuld.
DAeriseen Veld-Heer, naermijn'finn,
In groote fchand vervallen:
Hy feght, 't en viel hem niet eens in •,
Dan dat feght niet met allen:
*t En viel hem niet eens in, 't is waer,
Want, als't hem ingevallen waer,
Hy waer niet ingevallen.
■ 105. Klaefensgoede wenjch.
KLaes wordt geflagen van fijn' Klaer,
En weet haer backhuys niet te fnoeren:
Daer tegen wenfcht hy niet, goe Vaer,
Dan dat s' in 't Goud heilagen waer,
Daer fy noch hand noch mondkoft roeren.
- 106. Voorflagb.
"V TEel fei s' haer eens beilapen moft,
frtrl Eer dat fy Pieter gunnen koft
Een vrolick heitjen daer fijn' finnetjens op liepen:
Neel, feide hy, zijt ghy foo na ree ?
Vier oogen iien wat meer als twee,
Watféghj'; of wijder eens malkand'ren op beiliepen.
107. Voor de manche-
E En kreupel Soldaet
Moet ftaen daer hy ftaet;
Dat kan men maer hopen
Varidiekonnenloopen.
108. Truy tegen Teun-
npRuy heeft een vrolick hert, en wouw wel niet als fmeerén,
•*• Teun heeft een fchrepel hert, en wouw wel niet verteeren,
En Truyens meefte vreughd is Teunens meefte fmert f
Dat 's wel hert tegen hert.
109. Voor een",mmcken deughniet.
W At feght ghy van dien kreup'len mann ?
Is dat de grootfte Lichtmis, Jan, -
j Die over voeten gaen kan ?
't Is al fchier dat hy ftaen kan.
i-'. C!
                                                          ,              110. Haeghfche
-ocr page 211-
Sn el di e h av                         JOp
iio. Haegbfibe me-Vrsutpen.
\ T 7 At zijnder Vrouwen in denHaegh.'
y, * 'k En kanfe niet onthouwen j
En 't goedje groey t noch alle daegh,
lek hoev'er geen te trouwen.:
'X Zijn altemael Men Vrouwen.
ui. Vatt op veil.
"HPRuy heeft een fpeej-kindje gekregen j
**• Nu ifPernoch een onderwegen: !
Wel feght het fpreeckwoord en met re'en,
Een ongeluck komt niet alleen.
na. Loof e Wewenaer.
TTLaes had vijf kinderen, en vrijdd' een' tweede Vrouw5
■"■
                     Die 'rniet af hooren wouwj
Staegh ley's' hem voor fijn' Neus die jonge Vijf gefellen >
Staegh hielt hem Klaes foo flechtof hy geen vijf kon tellen»
ir3. Leepe Klaes.
T T Oe fiet gh'er fus uyt, fei my Klaes>
*■ ■* Ghy zijt niet wel; 'k fiet aen uw' oogen:
lek fie daer wel uyt, feid ic'k, Baes,
Maer d'uwe twee, dienoyt en droogen,
Naer ick het aen 't fatfoenbefluyt,
Goe Klaes, ghy fiet daer niet wel uyt.
it4. Fopp voldaen.
"C'Opp had gevallen in blaeuw' oogen,
* Die hadden op hemfulck vermogen ,
Dat hy d'er Maey om heeft getrouwt -3
Daer werdt hy iomtijds af getouwt
Nu 's Fopp verfaedt, en ick bedrogen,
Soo hy niet meer als oy t van twee blaeuw' oogen houdt.
115. Ben aenhouder.
TA En aenhouder verwint, fei Jan de Bruydegom:
•*-^ Dry dagen na zijn trouwen
Begoft hy aen te houwen.
't Wijf houdt hem voor een' Tromm,
En flaet hem blaeuw en kromm,
Dat hyder by blijft leggen :
Den aenhouder verheft, heeft hy nu leeren fèggen.
v II. Deel.                              T>d              \i6. Trijn
-ocr page 212-
2io                        XVII. Boe c k/
116. Trijn w»Jan.
'k C Ei, Trij n, ick fie u Jan is noch den oude knecht,
^Op 't luchtjen van de wijn en 't kluchtjen afgerecht•>
Den oude knecht? fei Trijn, dat is heel wel gefeght, maer
'k Wou Jan de jonge knecht waér.
117. Jans bericht.
KLaes vraeghde buy ten 's lands, hoe all' lij n' vrienden voeren *
In en ontrent den Haegh,
Sijn' Bueren, fijn' Gefpuys > fijn' Boeren en fijn' Hoeren
Oud enJongh, Manen Maegh.
'kSei, waerom vraeghtghy na uw' Wijf niet alle daegh ?
Die h oor ick .u niet roeren.
Om dat ick j feid'hy, na mijn Wijf niet veel en vraegh.
118. Jan en Maey.
ÏAn achterdenckende van Maey, fijn lichte Wijf,
Maey, feid' hy, wie 's die Vent die hier foo laet komt praten,
En volght u by der ftraten
Als gingh hy op uw' lijf?
't En is my niet te doen om onluft of gekijf:
Allhebbickwatgedroomt, 'k hoop datter niet veelaen is >
't En is my maer gedaen om of het 11 gedaen is.
119. Jen Neel.
V\7At lightghy na de Missen loopt,
** En dat met boeten af en koopt ?
Neel, fcheidteensuyt die mallekueren:
Kom, gaet eens voor den fpiegel ltaen, j
My dunckt Neel, dat ghy met uw' bueren
Welfoudt ter kercken mogen gaen.
120. Graffchrift in voor'raed.
A LI fprack 't geen levend menlch, de Boomen fouden 't feggen
■** Hier light Jan Maertenfz, niec daer hy hoort te leggen j
Te weten daer hy lagh en wroete nacht en dagh,
OpHofwijck, daer fijn hert, eer 'tfturf, begraven lagh.
ui. Neels voorfichtigheit.
f"** Rijp ick u fomtijds by der hand,
^-'Ghy fchrickt; als waer de mijn' 'in brand,
En d'uw* als Zwavel aen te fteken:
Ghy wilt wel lacchen, fchijnt, en fpreken,
Maer
-ocr page 213-
Sneldicht.                           ju
Maer met geen' tommelingh daer by:
Neel, wien miftrouwt ghy, u of my ?
Wat meentghy dat hier Neel op fèide ?
Houdt u hand t'huys, 'k miftrouw ons beide.
in. Pier een-oor.
Pier heeft fijn rechter oor leftaen de kaeck gelaten :
Men magh hem dan voortaen wel wat boetveerdigh praten >
't En gaet hem nu niet meer, den Guyt,
Het een oor in en 't ander uy t.
125. Lange Neel.
"J^r Eel is geen knechtje, dats waerachtigh,
-L^ Maer als een knecht foo groot, foo machtigh:
Soo wordt'er dan oock wel geleit,
Neel is geen meisje, maer een Meid.
124. Schade van ledigheit.
D!
s menfchen Hoofd of Hert iöeckt altoos wat te malen,
En daer moet ftof toe zijn, al fbuvv mens'er toe halen >
't Vermaelt fich anders en 't verflijt fich als de Steen
Die maelt, als waerd'er Koorn, en daer en is'esfgeen.
125. Goemanfchap.
'k LJEb veel'quae'faeckenaengoe'mannen fien verblijven>
•*—I
           Maernoytgeen'aengoe wijven.
126. Neel Troutv-ree.
NEel, feid ick~, zij t ghy fott, en foeckt gh' alree te paren ?
Ghy zij t pass vijftien Jaren :
Wel, feis', is vijftien jaren pass,
Soo pacr ick emmers niet te rass.
117. Geld in de hand.
jLJ Oe dat vvy 't cijfïeren, en hoe wy 't overleggen,
■*• ■* Klaes komt geld in de hand, daer valt geen tegenfeggen:
Komt hem geld in de hand van fèlfs ? het magh wel zijn,
leken beny'themniet, mits't niet en zy van't mijn.
»                                128. Aen ontuebtbarejan.
T*\ Aer yeder t'huys hoort, hoort een yeder liefft te wefen -,
*^\Jan,uyt genomen ghy: dat feght uw droncken wefen:
Ghy hoort van huys, en niet by 't preken van uw' Griet ■,
Neen, Jan, ghy hoort niet t'huys, want t'huys en hoort ghy niet.
Dd 2                           129. Au-
-ocr page 214-
■•'■
m                      XVII. Roe c k.
119. Aubade.
D<
er moet'er meer als een mé fpelen',
Wat drommel is daer voor gedruys,
Sei Jan, en hoorde vijf fes Velen
By Nacht, by onty voor fijn Huys}
Het fpel en moght hem niet vervelen;
Maer, dacht hy, 't fchijnt all dit bedrijf,
Gefchiet ter eeren van mijn Wijf;
Daer moeter meer als een mé fpelen..
130. Reiniers uyterfte.
REinier de Logenaer gaf gifteren den geeft,
En feide , fier, ick fterf, met hy 't hoofd neder leide:.
De vrienden fagen 't; maer daer heefter veel gevreeft,
Dat het niet waer en was, om dat hy 't fel ver feide.
131. Sijn Graf-dicht.
REinier de logenaer C want als hy fprack, bedroogh hy;,
En als hy loegh, foo loogh hy )
Light onder defen fteen:,.
Ten minften foo ick meen.
't Scheen dat hy gift'ren in fijn' leften flaep gewieght wier •,
Maer hy fei 't felver•, en foo twijffel ick met re'en
Hoe dat ick feggen moet, hy light hier, of hy lieght hier.
~—ijz. Oude Joncker Jan.
HPRijn wouw met kracht een Jonckhr. trouwen,,
"*- Soo nam fy Jonckh1. Jan den Ouwen :
Nufeghtfy 't is een Jonckh1. maer
Sy wenfehten Jan een Jonckheer waer.
153. Ertaren Teun.
HPEun heeft eensaen een wijf geweeft:
■*• Nu derft hy niet ver-trouwen:
Het fchij nt hy van gevoelen vreeft,
Hy derft geen Wijf vertrouwen.
134. Houwen en houwen twee.
D!
Paerden koften veel van Wey
E n meer op ftalt te hou wen:
Soo klaeghde Joris; en ick fei,
'k Hadliever een klein Bofch als een groot paerd te houwen.
135. Adam.
-ocr page 215-
Sneldicht.                              2i,
135. Adam en Eva.
rpEun houdt fijn oude Wijf, fijn' afgeileten Saer,
•*■ Of hyfe niet en hadt, gelijck'er ftaetgefchreven j
En vindt'er andere, daer med' hy weet te leven
Gelijck'er nieten ftaetgefchreven, 'k weet wel waer.
Den ouden Adam heeft de fchuld van dit verloopen
In Sarens oordeel: maer Teun weet dat te verdoopen,
En, werdt'erwatmisdaen, feght dat de fchuld gewis.
Niet ouden Adams, maer wel oude Evas is.
136. Jan bijfter'ftveegbs,
TO En Heer wees Jan een' wegh :
•*-' Die leiden hem in plaflèn,
In modder en moraflen:
Wel, feid' hy, wel, ick fegh,
Men magh'er wel af preken
Van wat de Heeren fpreken;
Hier fitt ick vaft en kijck
Ten ooren toe in't flijck,
En moetick noch al prijfen-
All wat de Heeren wijfen ?
137. Valfche rouw, oprechte fchrick;
TRijn hoorde dat haer mann van roovers was befprongen
En doodelick gequetft: haer ooghjens bey ontfprongen 5
(Bey koften fy die kunft en haddens' altoos ree)
Sy weende bitterlick,. of dé al of fy 't dé:
Ten leften wierdt het ernft, en Trijn begoft te baren,
Als Vrouwen doen die baren,
Alfoo de tijdingh quam, haer mann waer omgebracht:
Want fy verftond, men had haer majn weerom gebracht.
138. Jan onfchuidight.
't ]S waer, 'tgelijckteen Manflaghj
'4 Maer evenwel den anilagh
Die'r de Baillieu op hek
Is altemael bedurven:
Dus heeft het Jan verkurven •,
Hy heefter onlanghseen in 'tBofch ter neergeleit j
Maer 't was een moye Meid,
Ens'enisniet gefturven.
Dd 3                 139. Jan
-ocr page 216-
I4<                      XVII. B o e c k.
139. Jan de pcker.
*k 111 Eb Jan alleen te gaft gebeden,
•*-l En hebber meer fchae's by geleden
Als hadd'er dry of vier gebraft:
My dunckt Jan is een dapper gaft.
140. Dirck aen 't geewen.
DIrck heet een wacker mann ■,
'k Hoor dat hy wacker eten,
En wacker drincken kan;
Het moet all wacker heeten
Wat hy by nacht of dagh
Of doen of laten magh.
Daer komt hy uy t fijn bedd, en doet noch niet als gapen:
Is 't wonder dat hy geewt, die wacker heeft gellapen.
14:. Siet toe.
A LI die wel fterft heeft wel geleeft :
■*"* Maer 't is niet yeder een gegeven,
Dat hy ten einde van 't quaed leven
Noch tijd om wel te fierven heeft.
14a. Vierdagen.
O Oud' ick de Heilig' dagen vieren,
*^ Seid' een onnofel Ambachtsmann,
Dat kan de rijcke by fijn' vieren;
Daer weet men t'mijnent niet eens van :
'k En hebbgeen geld om Turf te koopen,
'k Weet hout noch kolen te beloopen,
Hoe kan ick vieren nacht of dagh ?
Maer, lijdt men dat ick wercken magh,
Soo weet ick raed felfs om te fweeten •,
En wilt ghy dat geen vieren heeten,
Ten minften falder watgefchien
Daer med' ick Turf en Hout verdien:
In Somma, laet de Papen tieren,
'k Moet wercken of ick kan niet vieren.
143. Aen Neel.
"NJ Eel heeft een paer niew' fchoenen aen,
*- ^ Met goud en filver draet gela'en,
-ocr page 217-
S N E L D I C H '*.. 1                             jr^
En daer een niew paer hofen by
Van Ëngelfch' incarnate zy.
Nu zijn de rocken in den weegh}
Men fiet het goetje niet te deegh,
En dingen die men niet en fiet,
Wat baet het of men s' heeft of niet ?
Maer, Neel, daer is goet helpen aen: .
*k Wouw op mijn'handen leeren gaen *
Gelijck de Koorde-fpringers doen,
En proncken foo met Kous en Schoen.
144. Hout voor ïfer.
KEes, waert ghy mijns gelijck, ghy foudt my niet langh dagen,
lek bracht u lichtelick'trapiertje voor den dagh:
Nu ghy bequamer zijt om eicken hout te dragen,
En geen mann van mijn' flagh,
Soo moet ghynoodtelick een mann zijn van mijn'flagen.
145.   Niewe-Jlagb.
A Ls Trijn haer' eerften mann niet naer fijn' finn en kuiften
** All wat hy haer beval, foo floegh hy haer met vuiften -y
Haer tweede lieffte komt met ftocken voor den dagh >
Nu heeft fy weer een' mann, maer 't is een ander flagh.
146.   Wel gegifi.
'k C Ei gifteren aen Jan, uw' Wijf kan 't niet langh herden 5
^ Ghy fult haeft vader werden x
En wat fy dragen magh
Komt eer langh voor den daghj
Soo wy daer pas af fpraken,
Begon de Vrouw te krakenV
En s'is te middernacht
In 't kinder-bedd gebracht:
Mijn' giflingh is all wel genomen ,
Het kind is voor den dagh gekomen.
147. Jonge Bettje getvaerfchout.
\T7Atmooghtghy 1 iggentrouwen, Bett ?
y * Ghy zijt pas feftien Jaren:
Weet ghy wel hoe ghy ftaet te varen ?
Van 't kinderbedd in 't kinderbedd.
14,8. Teunens
-ocr page 218-
jj(j                        XVII. B O E C K.
148. Teunens Adel.
-*l *ffT7 At magh't volck van haer af komftdroomen,
* » SeiTeuntjelichtvoet by den Wijn -3
Ickgun een yegelickde fijn' >
Maer wie heeft emmermeer vernomen
Een' beter afkomft als de mijn ?
Siet, ickbeneelderalsickfchijn-,
lek ben, de Leer eens afgekomen
Op 't tippjevandeleftepijn,
Ter bede van een' fchoon' Bagijn:
All quam ick van den Paus van Romen,
Mij n' afkomft moght niet beter zij n.
149. Mifverjiand.
E!
n Do&orfeijan in fijn' koorts,
'Hy fouw haeft op de been zijn:
Vaft fietm' hem mager als een' Toorts
En dorr in all' fijn' Le'en zijn.
De Do&orgaf hem goed befcheid >
Hem is gefchiet als was gefeit;
Sijn vleefch is meeft verdweenen,
Hy is haeft op de beenen.
150.   Piers eerfte nacht.
Pier, dronckenBruydegomm, heeft fijn'Bruyd laten leggen
En opftaen even eens als (y gefchapen is:
My dunckt men kan niet beter feggen,
Dan dat de Bruyd beflapen is.
151.   Onfeker verwacht.
TCk hoor de li'en vaft praten
* Wat my te wachten ftaet
Uy t Klaefens rijck en Staet:
Maer 't kan my weinigh baten: ,
Klaes fal my wat na laten,
Soohy 't niet na en laet.
x j 2. Aen jlechte Mathijs.
TVyf Athijs is een Haeghs kind geboren ,
■*-v-* En, werden Schepenen gekoren,
Hy meent, men magh hem niet verby:
Maer, Thijs, daer hoort wat anders by:
Tot
-ocr page 219-
Sneldicht.                         217
Tot Schepen-ftoelen te bekleeden'
Hoort wetenfchapp van recht en reden;
En hoepaft u dat onderwind j
Die niet en zijt als een Haeghs kind 2
153. Tij,el beloven.
F Y maent haer felven ftaegh, en feytm' op alle ftraten,
U komt noch geld van my: en ftaegh en is 't maer praten *
Daer geen geld op en volght: wat helpt my 't praten, Fy?
Altoos komt my mijn geld, en noyt en komt het my.
154. Schielicke mildbek.
WAt is een gierigh mann ? L
Die geen goed geven kan,
Dan als hy 't niet kan houwen 5
En die 't foo noode derft
Dat hy felfs als hy fterft
Noch bangh is voor' t berouwen,.
Soo gingh 't metonfenjaep.
Die, met fijn' leften gaep!
In fijn'gebueren armen,
Eerft gifteren den armen
Met hondprt pond bedacht.
Wie hadda'tpyc verwacht,
                                 5
Dat fulck een bloed der bloeden                        .•.',.
Met fulck een' moed der moeden
Sou taften in fijn deegh ?
't Is waer, maer hy was veegh^
155. Aen lichte Griet.
'tFN raecktjans koude kleeren niet,
*^ Wat hy aen fijn licht Wijfje fiet,
My dunckt hy heeft dat wel.
'tRaeckt, niet fijn'koude kleeren , Griet,
Maer't raecktu warme Veil.
156. Geweigen en gewenfcbt.
'k TI Eb Thomas langh vergeeffch gebeden,
■Ml Dat hy toch eens uy t komen wouw:
Het fchijnt, het lagh my op mijn' leden,
Dat men 't hem licht beletten fouw.
II. Deel.
                                E e            %           Flus,
-ocr page 220-
2i8 XVII. B o e c K. Sneldicht.
Flus, hoor ick, heeft de Schouth den bloed by 't hoofd genomen>
En wel gelegert uyt de kouw:
Hoe geerne foud hy nu uyt komen!
157. Jans welvaert.
JAn is fterck en gefont van lichaem en van leden,
't Is een wel varend knecht, maer onbefuyft en domm *
Hy ment fijn' eigen karr, en fmijtfe veeltijds om:
Dat 's wel gevaren, Jan, maer 't is niet wel gereden.
158. Quaet opoedfel.
DIrck fchickt fijn Soontjen op met fijn' gebloosde kaken >
En fijn' gekrulde kuyf, als of 't een Meisje waer:
Hy hadd ons van fijn' Soon belooft een Mann te maken ;
N u werdt het altemael de Moer, en niet de Vaer.
159. Klaes vergijl.
K!
aes wilt Cornelie enckel trouwen j
• Noch vriend noch vyand kan hem houwen l
God geve dat hys* enckel vind',
Want, heb ick 't wel, fy is met kind.
160. Ben gehangen dief.
'k C Agh door en door de ftrick daer in ick wierd gevangen,
^ 'k Sagh door en door de ftropp daer in ick wierd gehangen 3
Ick raeckte niettemin om hals door defe deur,
't Gaet niet vaft} fteeckt u in geen gat, of fiet'er deur.
E'mde des feventknden Boech.
',. ¥' f ■
ACHTIEN-
-ocr page 221-
lip
ACHTIENDE BOECK.
SNELDICHT.
i. De Tefl ten einde.
E Plaegh in dit geweft
Heeft ons veel volcks doen derven,
En op de vuyle veft
En ongefiene werven,
Met menfchen-vleefch gemeft,
Doen werpen by de fcherven.
De goede Godin'tleft
Die alles doet om 't beft,
All blijven wy 't verkerven,
Moe branden en moe kerven,
Moe menfchen te bederven,
Heeft deerniss met de reft
En haer bedroefde erven,
Verfmoort de Peft in 't neft,
En doet de fterfte fterven.
z. Krujd-flagh te Delf,
A Ls 't Kruyd-huys 't krijthuys wierd, wat wafler een erbarmen >
^* Wat hoordemen rondom all klagen en all karmen !
Heel Delf ftond overend. hoe overend ? Wel meer :
Een groot deel van de Stadt laghgrouwelick ter neer.
3. Ondattckbaerbeit.
T"\E menfeh zy voll van waerdigheit:
•*-^Is hy dacr by ondanckbaer,
Sijn' waerde en is niet ganckbaer
Noch hier, noch in der eewigheit.
4. Noch.
't TS al de felfde fond, ondanckbaer zijn en flelen :
•*Maerd'een werdt niet geftraft, en d'andere koft keelen.
Sy dienden beide met gelijcken loon betaelt,
Soodiemy 't mijn onthoudt als die my't mijn onthaelt.
E e 2                              J. Aen
-ocr page 222-
XVIII. B o e c k.
ü&
5. Aen ftegen Aert.
MY dunckt 't en waer geen deegh, Aert >
Soo ghy niet ftijf en fteegh waert,
En minder fteen als deegh waert >
En niemant in den weegh waert >
Want foo ghy foet en dweegh waert
'k Souw meenen dat ghy veegh waert.
6. Aen een arm rijcl^man.
/^Hy zijt wel vijftien mael foo rijck als ick op 't minft,
^-* En ick wel feftien mael meer meefters van mijn' winft,
Ellendigh Rentmeefter van ongeduldig' erven,
Die naer uw leven niet en ftaen, maer naer uw fierven,
En tellen elcken beet die ghy in't uwe bijtt,
Als waer uw Avondmael van nu af haer ombijt;
Ick klee my als 't my luft, ghy als: ick derft niet feggen :
'k Slaep ruftiger als ghy, en 't fcheelt vry veel in 't leggen,
Mijn huys islangh voltoyt, 't uw is noch onbegoft,
Ick eet all wat my luft, ghy all wat minfte koft,
Ick derv al wat ick moet , ghy fchrickt my na te derven;
Neemt dat wy t'famen door een' wei voll flooten fwerven:
Of uw Pols langer is als mijne, wat is't dan,
Soo ghy voor flooten ftaetdaerick ruym over kan ?
7. Op de uytfpmnmge der Vernuften door I. van Someren.
VErleéght uw' befigheit om hier wat uyt te fpannen, *
Gefpannen herfenen, die door de Boeclcen reift,
En die, doorpeifende, ufelvenoverpeift:
't Is hier goet peifteren: maer fiet toe, letter-mannen,
Of de Reis hanghter aen : d'uytfpanningh is foo foet,.
Dat fy 't weer infpannen by naer vergeten doet.
8. Teeringb na Neeringh.
Die meer will hafp'len dan hy fpint,
En meerwill cton dan hy wint,
Bedrieght fijn felven s en bevindt
Dat hy fich al te laet verfint.
Wanneer op 't left fijn onderwind,
Als van een onbefcheiden kind,
Onwetend' flecht, of willens blind,
-ocr page 223-
Sneldicht.                          221
Gelijck 't met ydelheit begint
Moet eindigen in roock en wind.
5>. Voorfichtigheit.
HPYs is een welbeforght Soldaet -y
•*• Daer fchijnt een Hopman in te fteken:
Hy heeft voorfichtelick geweken,
Daer 't gingh aen 't vechten voorden Staet.
En waerom heeft hy fich geborgen ?
Niet anders als van louter forgen.
10.. Meer als reden.
T 1W knecht fei,ghy waert uyt: 'k geloofden't, en gingh wegh,
^
              Al hoorden ick u fpreken:
Nu ben ick tMiuys, en roep, laet my mijn hoofd niet breken,
'k Ben uyt: gelooft ghy 't niet, daer ick het felverfegg?
11, Wel dienen.
HPRou w dienen is 't niet all, gehoorfaemheit en fpoed
"*- En zijn maer halven dienft; indien daer niet van binnen
Op 't buyten-werck en paft een vrolickheit van finnen :
Die doet all wat hy kan, en geerne, die voldoet.
2. Op een Zujlichemfche Winter-reis.
D'
Wael fut; Seggen hier de lieden:
Ja wel, wat heeft het te bedieden ?
Ick wouw haer banck gefpleten waer,
En dat ly moe gefeten waer ■,
Soo moght ick eens aen 't fitten komen:
En dienen my van weecke ftroomen j
De harde zijn my veel te gladd :
O heiligh ongevroren natt:
1 Die op u aen de riemen fat!
13. Op de felve.:
D!
winter is afgrijflelick:
Die hier een omgevall will mij en
Die dient all vry wat wijflelick >
't En deught tot varen noch tot rijen:
i
De Stroomen ftaen, de Dijeken glijen*
X Is all om Ys en yflelick.
Be 3                 14» Nock
-ocr page 224-
XVIII. B o e è k.
14.  Noch.
HEt Ys is effen om te treden:
Maer'tiscen* Goddelickereden,
Die ftaet, fie dat hy niet en vall':
Gedenckt dit, weelderige menfchen,
Die fchier niet meer en weet te wenfchen,
Hoe gladder wegh, hoe reeder vall.
15.   Noch.
TCk was op een verdrietigh reifen,
•*• Daer my niet aen en luft te peifen,
Al fteecktfe my noch in de borfl:
Daer viel^en' Sneew op harde Vorfl::
Sneew! feid ick, en miffchien ick lachten,
Maer 't waren danckbare gedachten,
Van een gevoeghlick hert,
De wegh valt fuer en herd-t,
God wil 'tfuerfuvckeren en 't herde wat verfachten,
Daer volghde regen op die Sneew,
Siet, feid ick, moedighalseenLeew,
D'e Heere fendt ons plafïèn,
Om tranen af te wallen j
Dit is fout water en dat foet,
Soo is 't all dat den Hemel doet.
ï 6. Jans welfprekeHtheit.
JAn fpreeckt fijn Franfch en fijn Latijn;
Hee goede talen, ftaet te weten j
Hy noemde wel met reden fij ft"»
Die Franfch noch Roomfch en mogen heeten.
17.   Menfchen aerd.
"F^E menfchen lullen averechts
-*~^Naer 't geen men haer belaft te haten :
Landsheeren, Rechteren en Staten,
Verbiedt ghy't quaed, beveelt het Hechts >
Sy fullen 't quaed van quaedheid laten.
18.  Neels Wfc«w».
Aerom Neel Peerlen draeght, dan fijn en dan eens vals,
Beduydt fy meteen woord dat waer is; om haer'hals.
ip. De
-ocr page 225-
Sneldicht.                              zêt
ip. De Vrouwen baes.
"T\At meefte Vrouwen Broecken dragen ,
•■-'Als 't niet en was in oude dagen,
Daer ben ick niet (eer in begaen.
't Quaedft is, fy hebbenfe meeft aen:
En 't meeft van allen te beklagen,
Men kan 't niet mereken aen haer gaen.
De Mans doen of fy 't niet en fagen j
Vaft duyekt de Sonn all voor de Maen.
20. Neels oude Mann.
Y T7 At heeft Neel voor een' mann, een fteenen of een' houten ?
^* Want, alsickhem te recht befie, den ouden knecht,
My du nekt hetftaet'erflecht,
En laffen' ongeföuten -,
En Neel, te gaft genoodt langh naer het left gerecht,
Goe vrouw, en heeft'er niet te bettaf als kou' bouten.
21. Annas verwarde fchoon.
LTAer' oogen zijn fchoon rood, haer' lippen blancken bleeckj
•*• -*Haer' handen hard en ftijf, haer' borften flap en weeck,
Haer neus is dunn en fpits, haer' vingers lomp en plompjes,
Haer' knijen fchrael en fmall, haer' voeten rond en ftompjes,
Haer voorhoofd kort van leeft, haer'ooren langh van lidt,
Haer' tanden groot en fwart, haer*'tuy ten klein en witt,
Haer hals is als een' worft, haer middel als een' wijn-ton :
Men vindt'er alles in wat in een' fchoonheit zijn kon j
't Is akemael wat goets, 't isaltemael watfraedsy
De kleine fchortingh is, 't en ftaet niet op fijn' plaets:
Defbmm is goed en groot, genoegh omuyt te munten r
Maer 't is een' mengelbors van veel' verwarde munten}
'tEn isgeen'fchoonheit, 't is een' fchoon heits Annagramm,
En als ick haer foo prijs, foowerdt ons'Anna gramm.
22. op Reynier den berifper.
T) Einier will yeder een berifpen
•■^Terwijl hy ftaet en rifpt voll bier:
Ick weet niet watter meer ftinckt fchier,
All dat berifp of all dat rifpen.
23. Teunens
-ocr page 226-
•u4                 - XVIII. B o e c k.
2$. Teunens onfibitld.
TEuniseenweetniet, dat 's bewefen en gewiss,
En dat hy 't niet en weet is emmers foo waerachtigh:
Wat light men't hem en wijt? de mannen is't niet machtigh :
Hoe wilt ghy dat hy 't weet', daerhyeenweetnietis?
24. Rhijnfche JVijns d'balf.
X JErkoopt ghy my dat, Jan, voor iuyv'ren Rij nfchen wijn ?
V
              Naer dat ick uyt fijn wefen
Waerfchijnêlick kan lefen,
Sal 't wel half Rijnfche wijnen half Rijnfch water zijn.
2 5. Kofielkk^ pleiter.
DIrck was mijn Advocaet, en , of ick peep of fongh,
En of ick fprack of fprongh,
Voor pleiten en voor praten,
Moft ick hem in een' weeck 'k weet niet hoe veel Ducaten:
Dirck heeft een'gauwe, Ja hy heeft een'gouwe tongh.
2 6. Aen Joffrou M. van Orfmael, met mijn' Oogentroofi.
Hl
er is den Alrnanach > beklaeght'er u niet van ;
• Ghy hebt hem willen fien: valt'er veel op te feggen,
Of werpt hem wegh, of valt in liaep, en laet hem leggen,
Dat 'sall de trooft dien ick uw' oogen geven kan.
27. Jan wel belaten.
TRijn heeft haer moy e goed aen Jan haer' man gemaeckt j
De rechten erfgenaem en krijght'er niet een' veer af;
Hoe dat hetTeftament gelooft werdt of gelaeckt,
Jan hiel veel van fijn Trijnj ntrhoudthy'r noch veel meeraf.
28- Berouwen gift.
A LI wat ghy geeft dat zij t ghy quijr,
■*"* En't heeft een3 eigenaer bekomen :
••; Soo'tuberouwt, of foo't u fpijtt, -
Weet datgh'een Dief geworden zijt:
Stillfwijgends hebt ghy 't weer genomen.
#«.                                                                                      _ ■
29. Spoedige geboort.
f^Laes, hebt ghy geen gevall, ghy plompaertalsghyzijt,
■*— In 't kramen van uw Wijf fes maenden voor den tijd ?
Ey, claer fteeckt voordeel in, 'k fie aen dat kind fijn wefen,
4,'t Sal een voortvarend knecht, een goed poft-rijder wefen.
30, Confiftorie.
-ocr page 227-
Skbi.u.i c «lt, ,                         |^
30. Confifiorje* -
WAt light men ftaeghen kijft in feker* Cqnfiftorie!
Is 'tConfiftoriedaer, oft ift niaer, cora, fitt, ftoorje?
-—31. Vaftelavond-Paep.
ïlEeroom en preeckt maer altemet,
En ftadigh fiet men hem tePankoeck ofte Wafel j
Men magh wel feggen, Heeroom lett
Min op de Taf'len van de Wett,
Als op de wetten van de Tafel.
32. Doen bjf weten.
"p\Irck, meent ghy dat dat leeren heet,
r*?£ Altoos te lefen en te leeren
Wat doen en laten is met eeren,
JEn noytte doen wat dat ghy weet?
33, Of de heilige jioffen vanY.ab Oofterwijck.
IS 'trein fpel, Oofterwijck, en kan 't de waerheid lijden,
Datw' ons in heilige treur-liederen verblijden ?
Siet, MannGods, watuw'penn, uw' foete penn, all doet,
Die Gall tot Suycker maeckt, en Honigh perft uyt roet.
34. Nieip Jaer.
JCk weet niet hoe fich 'tvolckvergaeptaen Niew-jaersdagh,
■* Als fagh men heden dat men gift'ren niet en fagh:
't Jaer is een kettingh, en fijn' fchakcls zijn fijn' dagen,
Diefien wy dag'licks niew, foo wy fe gift'ren fagen:
't En is niet alle daeghden eerfte in Louwmaend j maer
Is'tnietdryhondertvijf en feftigh mael Niew jaer?
3 5. Trouw en waerde.
Vind ick yet waerdiger als u, Trijn, jongh of oud ,
Ickfalder, weeft verdacht, mijn heele hert aen hangen :
Maer't is foo verre van uw' vrees als mijn verlangen;
Daerom lacht ghyd'er med', en daerom fpreeck ick ftout.
36. Zedige wapenen.
'k Cle jongejonckertjens met menighten op ftraet,
^Met monden vol gevloecks als dolle kuyckens baren :
Sy meenen dat gelaet den degen heel wel ftaet :
'k Wouw degenlicke li'en de degelickfte waren.
II. DeeL                            Ff                37. Omwfele
-ocr page 228-
ii$                     XVIIL Boe ck,
37^ Otmofele vltjd.
KAn ick Spaenfch, feiBóer Jan, en foud' een Spagnaert weeren
Die fijn wijftjuellen wouw , daer fy lagh uy t haer kleeren:
Doch, fprack hy (en ftond op} de Kofter kan die tael j
Trijn, wachteen' opgenblick -3 't is beft datick hem hael'.
ib'1"' $<< Verlegen kind.            '.'.•■' "..■■'■■
DAernVeerft een kind verlegen vindt,
£n weet ick niet ter degen,
Wie meerder is verlegen, '
De Moer, deMinn, öf 't Kind.
j'i'~ . 39,. Noo gedaen, vock gedaen.             ; ;
DIrck, fprack ick , goede vriend, wat luft u aen een' Vrouw
Te vrijen die noy t Ja, en altoos Neen wil feggen ?
Die de Stade winnen will, fejd hy, moet haer beleggen-,
'k Hebb liever dat fy 't nood' dan dat fy 't noot doen fouw.
c f                   h:'v 40. Laftige Rekemngb. '\- ' ,
ÏAn houdt goe Tafel, Jan doet lecker fpijfe foecken,
En vanden beften drancküyt allerhande hoecken.
Nu 't aen 't betalen gaet,, weet Jan niet wel vanwaert •
Jan heeft t'huys over hoop veel' fware Boecken -, maer
Jans'Tafel-boeckjen is het fwaerfte van fijn' boecken.
41. Vis Major.
Die van een'Walvifch wierd' verllonden in de zee
Sou klagen van geweld, quam hy weer op de Ree:
Ja meer als groot geweld: want, fiet, een Walvis is
Fis major, en dat is meer als een groote viss.
42.   Trijn hertrouwt.
MEn fiet Jan Dronckeluy t de roo Druy v in fijn wefèn:
Trijn maeckt hem niettemin den tweeden van haer' mans,
Trijn heeft veel tijds gefpilt in 't lefen van Romans,
Nu heeftfe degelick een roo man uy t gelefen.
43.   Klaes hertrouwt.
KLaes dencktgedurigh aen fijn foete Vrouw Sufanne:
Anne heet fijn'tweede pry, die kaeckeltfonderend.
Wel te pass is fij n mond den eerften naem gewent:
Hy heeft noch ftadigh niet te roepen als, fus, Anne.
44. Miftrooft,
-ocr page 229-
\jYn rechtisalfookJaerals^middagïi.lichtkan.wefen,
IVXEn, m' heeft men ftaeghgefeght > 'k en hadde nietie vreefen-
Nu is mijn Advocaet van heel verdraeyden finn;
lek vrees hy moet niet j maer hy W£H my doen verïieieni
Wie knoopen vindt inoefen, ",
Die maeckts'er fel ver in.
45. Lijdfitémbw., i iUB.' i .
'krN will niet aen de wraècfc-j ïcföwillgeduldigh hooren
•*-' 't Onhebbelictóe wbörtfi < Jpiraac ,> lofe]
Soud' ick: mijn'God vêrftöoren,°*Tr \1 £3 J
Om dat men my verftoert ? j
';' ei >: $:
tav:'
'"pR.uy kraeckten om een kind?§-l6fena-<Jflf'j^jHge^.,j
•*■
          Geraept had by een* Boer j
En feij 't'^^W^^^^m^^^^^j^j^tjeyffi^
Soo menighmaelbekeven»             , , ; ^.
Dats' uyt den arbeid liep, en uyt plaifieren voer,;,; vL; •,, v«
Nu s' in den arbeid fat, bekeef haer Vaer en Moe»?. " •.', .,
.47.-, £e» £j»d t'foy*.
* f p| E'eft Neel een Speel-kindjen gekregen > -■'
•*-J-Soo werdt gefeght j maer niet te-degen:
'tlsKlaesgefon'den, éffih-y; feit,; -'■'•-
Dat'by het %ïtïè gekregen'hek. ■•'■" &i i' •[ < J2 -
HEetghyuw' mann uw'kind, gèlijck de malle Vrou wen i
Dat moghtü wel berouwen:
Ey, Neel, fpreeckt foo niet meer; 't gaet erger als een* Hoer:
Want is uw mann uw kind, fóo foeht uw mann fijn Moer,
LIJP ..:■.'. •'.■'.»' , . 1 •:.'■[■'
49. Ujttféep • ■ \ .
D Lanck' Anne fegh foo fuer als Teun haer fou genaken
•*-*
           Op houwelickfche faken}
Dat hy den handel brack, én raeckten op fijn paerd,
Blauw' oogen dochten hem geen' bbuiwe fchenen waerd.
Ff z                        50. Vob-
-ocr page 230-
12$                       XVIII. B o e c k.
50. Dobbel gevalt.
JAn, duyfelhoofdighvandendranck»
En vaeck'righönder 't preken,
Viel vaneen nietteIeegen banck
Om hals of been te breken.
My dunckt de rhann niet mail en was
Die doe fei onder allen,
Dat Jan in flaep gevallen was,
En was in flaep gevallen.
cofiflj UüÖas-iÖ» Pier «1 Neel.
Pleter woeckért, Neel heeft grillen,
En fy woeckért met haer' billen}
Defe zijn in echt getre'en* -,.~ -
In 't vergad'ren van die herten
Komt Latijn en Duytfch by een
Male partaéri malle përten.
I                 fz*'Gediénftigheh. '*,"
D£A$rwÖ§nTëétr MaegHd niét verr' van hier»
Daer van men met groot wonder feit,
Sy dient haër* vrouw Vpór Camenier,
En al de föiechts voorondermeid.
fp Onbenijdt geluck.
/^Hy trouwt een leelick dingh, en boos» en yuyl en oud,
^J
           : En kreeft ghy van bezijden
Dat ick 't ,11 kan benijden ?
Neen feker, Jan, ick wijl' niet hebben dat ghy trouwt.
54. ,Tijs verongelukt.
HPYskreegh van achteren een' lapp
•*• Van fijn'beminde huysvrouw,
                       |
Om dat hy niet vroegh t'huys wouw,
Ter liefde van den loeten tapp j
Enklaeghd', hy was bedrogen
Van erger als een' logen,
Want , feid hy, dat was achter klapp.
55. Op ouden Ysbrants Brujloft,
CÓó oud, foo koud,
^£n nu getröuwt ?
Wat feght ghy my van Ysbrand!
't Moet heet zij n daer het Ys brandt.
              56. Stijn'
-ocr page 231-
Sneldicht.
229
' f' JÓ. Stijn in 't baeren,
CTijn kraeckten als een Vrouw die kraeckt^
*-^En riep, ick wouw 'ck hier door waer,
Met beid' haer' handen voor haer,
Och.' waer ick hier niet aen geraeckt,
Soo waer ick hier niet aen geraeckt.
57. Aen lichte Trijir.
/^>Hy maecktveel' Rijmen en veePDichten,
^^En rinckelroyt veel met de Nichten:
Ghy lijckentwel wat Dichtfter, Trijn :
Maer ghy moght wel wat dichter zijn.
5 8. Ben Schipper fijn' fchuyt bomende.
TCk voorder averechts j en, als ick voorwaerts gingh »
-■■Soo gingh ick achterwaerts: wat is dat voor een dingh ?
59. Bedenckt tt fetven.
E]
n'Joffrouw quam verby een' wagen
■'Daer menfchen mift op wierd gedragen,
En preutelden en vloeckte toe,
En hiel haer teere Neusje toe :
Ja, lei de Voerman, fbetedeeren,
Ghy mooghter u wel tegen weeren,
Gedenckt eens hoe't tot u went ftaet,
Ghy loopter.ftadigh mé langhs ftraet^
60. Ja en Neen,
T)Iër houdt hem aen den Text, en aen fijn' winft met een 5
■*■ All fijn' beloft' is Ja, en all fijn houden Neen.
61. Neel in 't fiech^bedde.
/"^Lyfterien, fei Neel, meent ghy daer me te fpelen ?
^-JEn fpreekt my daer niet af} 'k mag 't 'm. mijn hoofd niet veelen.
Den Apotheker fprack, 't Is wel, Neel* maer gelooft,
't En falder flusjens niet te doen zijn in uw hoofd.
61. Klapper aen de galgh.
pier hongh fijn' tongh foo wel, hy koftfe niet bedwingen j
* Sy moft ftaegh kleppen, en van allerhande dingen.
Ff 3                    Int
-ocr page 232-
j^O                            XVIII. B O E C K.
In 't end heeft hy 't geheim van 't Vaderland ontdeckt j
Daer is niet mé gegeckt;
                  , _...,..
Hyifler'op gevangen .
En aen een' galgh geraeckt, die voor een baken ftreckt:
De Vent is dood, ennoch is fijn'Tongh wel gehangen.;
<%. Veermans lattjn. : '
E En nucht're Do£tor hadd een' droncken Voermann voor,
Die vracht en wagen hadd rond om geftort in 't fpoor j
En feid' hem, 't was yoprwaer een negligent' omiffie:
De voerman rijmd', enïprack, Heer, ick beken 't, om is hy.
64. Fy gevrijdt.
FY leefde wel in dwangh van Vaertjen en van Moertje >
Daer op wierd fy gevrijdt, en trouwde, enwierd een hoertje.
Men feid' haer menighmael3 hebt ghy geen fchaemte, Fy ?
Wel, feis', ick ben gevrijdt en ben ick dan niet vry ?
<Sj. Eerlick,fcbehkn.
HPRooft, Hert en Liefftentjezijn namen onder velen
•*- Daer Vrouwen door de banck haer Mannen mé beftreelen:
Neel noemt haer' Mann haer kind, en weet waerom, de hoer,
Soo feghts'hem alle daegh meteeren, SoentjeMoer.
66. Vernoemt gedierte.
DAft Menfchen en paft Beeften
■*• Soo hier foo daer in 't land
Eenyederoplïjn*leeften}                                 , ■ t
Soo vindt ghy voorde Iian d
Dit Menfchen fonder ziel, dat Beeften met verftand, ' .
67. Fkiters hulp. , , . ■          .
TCkfiederu wel door te helpen, goede vriend > • V         f
■*■ Sprack Teun fijn Advocaet, die hem tot noch toe dient*
En heeft hem inder daed wel half daer door geholpen -r
Te weten door fijn geld, fijn'fchueren en fijn'ftolpen}
En naer ick 't fpel aen fie, daer is hoop voor dereft,
De goeden Advocaet doet noch all vaft fijn beft;
68. Hoof
t
-ocr page 233-
Sneldicht.
23r
68. Uooffche woorden,
DAer is een dingh, heet Complimenten,
Om wel tefeggen, felde waer;
Dat menfchen uytflaen van gewenten :
Als 't half foo dier van gelde waer
AlsSilver, Goud, of Bezoar,
Men foud't niet half foo mild fien Venten.
69.   Neel Snap.
NEel is niet Paus-gefint j pauferens noch veel min $
Haer edel tongetje moet kleppen, uytenin:
Soos' in partijen fongh, men konfe niet doen fwijgen}
Sy waer, fpijt Paufen, aen 't pauferen niet te krijgen.
70.  Ouders troojl*
/^Aethetu, Vaders, met uw'kind'ren niet naerwenfchen,
^■^Denckt datghy menfchen zijt, en vaders zijt van menfchen.
71. Klaes en Maey.
A /f Aey gaet niet veel ter kereken 5
■**. -*Sy maeckt meer wereks van wereken.
Met Klaes is 't anders: en daerom is 't dat fy feght,
Dat Klaes haer felden wereks genoegh te voren leght.
71. Milde danck.
Gierige Ghijs had fich overgeforght,
En in 'c wanhoopen fijn felven geworght:
Had hem fijn knecht niet een fneetje gegeven,
't Lieperop 't end van fijn gierige leven:
't Loon dat de goede knecht kreegh voor fijn'trouw,.
Was een danck hebt > mits betalende 't Touw.
73. Tlomp begripp.
ANdries is bott, en vry wat feer r
Noch derft hy tongh en tanden flijpen >
En fpaert den groenen noch den rijpen,
Maer treedt een yeder op fijn zeer.
't Gaet tot Andries als elders meer,
Het minft begripp will meelt begrijpen.
74. Waerfchouwngb.
T^\Ie geen gerucht verdouwen kan,
•*—^En is altoos geen Vrouwen-mann;
Wel hem die fich onthouwen kan,
En
-ocr page 234-
23Z                        XVIII. B O E C K.
En d'ongeruftheit fchouwen kan,
En aen fijn iel ven trouwen kan:
Ey leert dit wel onthouwen, Jan,
Soo komter geen berouwen van.
75. Op fihoone Schriften van L. van Coppenol.
Dit 's Coppenol fijn' oude hand
Haer jeughdige betrachten.
Wangunftige, flijptghy den tand
Van nijdige gedachten >
Doet eerft een' proeve van uw' krachten 5
Indien ghy Coppenol vermant,
Soo komt'hem vry verachten.
7<5. Op de felve.
DE Veer die dit papier foo vlugg' heeft overtogen,
Vloogh eertijds over Landen Water door de Locht:
Slaet beide vluchten ga, 'k wift geerne wat u docht,
Of fy nu beter vlieght, of eertijds heeft gevlogen.
77.  Schoon gefcbrift.
ZYn fchoone woorden hoogh te roemen,
Wel fchrijven heeft oock fijn befcheid *
En fchoone letteren zijn Bloemen,
Die metgoc reden ftaen te noemen
Een' fwijgende welfprekentheid.
78.  Noodigh lijden.
DIegeenmis-feggen, will, noch misdoen kan verfchoonen,
Noch fchimp, noch tegenfpoed, noch ongerechtigheid,
Noch ydelheid, noch haetj moet na der Eewigheid,
Of naer een' wereld daer geen' menfchen in en woonen.
79. Aen onheufcbe Jan.
OTuers, grimmigh, fléegh, nietom bedaren,
^ Onrein van zeden, grauw van haren -t
Jan, hebt ghy dus veel cijds beleeft,
En zijt ghy noch dus onbeleeft.
80. Sparreboomen gebrandt, op Hofwijck.
'k 1" Egh al mijn* Wijfjes op het Vier:
*-J Wegh met het goed; wat doen fy hier ?
Syftoken brand in alle Landen; •
Nu is 't haer' beurt oock eens te branden.
81. Arme
-ocr page 235-
Sneldicht.
m
81. Arme rijckjiom.
Die 't wel gewonnen heeft en dieder wel af leeft,
Is recht een rijcker mann: de Boer die uytgaetfpitten,
En t'huys vaft, is een geck die maer en kan befitten:
't Scheelt veel of een fïj n goed, dan of fijn goet een' heeft.
81. SwAcken Jlaet.
TT Oe flerck zijt ghy wel te Hove ?
•*-^* Vraeghd'er een niet van de grove
Loerende opeenkackerlack:
Dertien, leid'een van de Heeren :
Siet toch, fprack de mann met eeren 9
Die wel wift wat daer gebrack,
Zijt ghy foo fterek en foo fwack!
;: 83. Ncd de verfwfter.
TVT Eel will haer eens te deegh verfinnen,
■*-^ Eer fy will luyft'ren naer den trouw >
En worden van een' vrijfter Vrouw:
Maer onder 't mallen, onder 't minnen
En gaet de faeck niet foo fe fouw:
Sy hebben wat.te vroegh begonnen:
Nu heeft hem Jan oock eens verfonnen;
Hy fcheid'er uyt} fy is met kind:
Neel heeft haer eens te deegh verfint.
84. Broods nood.
ICk noemde een'Bedelaer, brood-droncken, over ftraet:
Brood-droncken3feid' hy,Heer,daer mede moogtghy pronckenj
De naem en paft my niet in defen kaelen ftaet 5
Ick heb droogh brood gebreck, en heet ick noch brood-droncken ?
8 5. Aelwaerdige Teun.
TEun, feidick, Teun, ghy zijt aelwaerdigh:
Hy gaf ter antwoord fpits erf vaerdigh,
Ael heet mijn' vrijfter} waer dat waer!
My dunckt ick waer dan eerft all-waerdigh}
Als ick maer eens Ael waerdigh waer.
II. Deel.                            Gg                      86. Claer
-ocr page 236-
tfc                  XVIII. B ó é c k.
86. Claer de Bruj/d.
CLaer is klaer, foofy feght, en't is tot daer toe waer;
Haer houwélick gaet aen, mëri hoort het in de kercken j
Maer s'is fwaérlijfriglijéhs na tóaéh den gangh kan mereken:
Klaer is Claer, foo fy feght, én Claer is foo niet klaer. .
8^. Klaes onklaer.
KLaes komt te kort, nadatterwerdtgefeght,
En hy valt aeu den Trouw:
Men feit, en feit te recht,
Daer niet en is verlieft de Heer fijn recht,
Maer noch veel meer de Vrouw.
88. Tijds nietigheid.
FLusiswegh, Nu nu oock, 't Aenltaende en is noch niet:
Hoedriftigh zijn deftroomen
Die m' in de dingen liet!
Daer 's altoos wat verby, en altoos wat te komen,
En noyt en ilTer yet.
89. Verloren geld.
JAn ftelt en Jan herftek mij n uerwerek, en 't en baet niet;
Hy treckt al vaft mijn geld en 't werck ftaet ftil, dat gaet niet.
90.   Verftaje 't wel.
f~^ Hy light en jangelt als een' bell,
^~* Verftajet wel-, verftajet wel ?
Ey, Klaes, hetisonnuttepraet:
My du nekt ick 't wel verfta, foó ghy 't maer wel verftaet.
91.   Groen houwêlick^
RAeckt onfe Pieter foo te koy met onfe Celie ?
Ick heet dat Bruylöfts bedd' een bedd' metPietercelie.
92.   Lichte Truy.
•Ruy houdt fich als wat dèeghs, en 't is een gortigh vereken:
Ja, gaet fy mét die hüyck ter kercken ?
Neen, feght, in plaetfe'van die huyck,
. Gaét Truy ter kercken met dien buyck ?
93.   Deegelhk^ onbijt.
| Ck vraeghde na wat deéghs
•* Om t'cten onderweeghs;
Mijn'knechts, naerlangefoecken,
Verfagen my van koecken;
Daer had ick vry wat deeghs.                        $<\- Ma-
-ocr page 237-
, ï> N E LD I G H T.                               jj<-
p4- Matigheit.
y\Irck heeft een' Roomer als een hoed,
•*--' Daer hy wel foo veel wijn in doet,
Men fouder in verdrincken;
JSTochtans foo blijft hy in de niaet,
Die rondom 't glas gelchreven ftaet: •
Men moet met maten" drincken.
95. BaeftigeTrijn.
/T^Rijns houwelick is nauw half jarigh,
$ En s' heeft een ymchtjen afgeleght;
Daef werdt gelacehen en gêfêgh.t, '
De Joffer is wat te vporbarigh :
Wel hoort dit vplck toch eens, feghtTrijn,
. Wat foud'ickachterbarigh zijn? •
          ' ' ■
. '..'■:.'                                               96. Xmee dieven. ,                               ';A
/^\P borfe-fnijdingheen + pp h-vysbraéckeengev^ngörr,■ *■*-
^
Gaen beide na de dpot: de wett néëmtliet wat nauw.
All even gauw, fy fullefi béyde hangen j
De redenis, fy zijn beyde even gauw.
, 97. Kker^f/Jan. _,,.-■. ! .
TCk houw,my noch all fijn te bedde by mijn'JClaéri
* Nietwaer? feioudejan: Ja, feify, Jan, nietwaetv
98i Mannige Lijs.
T Ys heeft fes,mansgehadt, en 't/chïjnt.fy'r een te kort heeft:
*~J Schort Lijs nu noch een.m.ann^nu fy'r fpo veelgefchortt heeft?
99. ^.oeikrmm^r..
T\Trckfocht een'niewqn Hoed met woorden te betalen:
■Hf Neen,, fei de Kramer, Heer, hier mofl: geen geld aeii falen;
Myluft niet achter u te loopen als een bloed,
En hebben ftaegh mijn' Hoed te lichten voor mijn' Hoed.
100., Onpaer. •
HPYs is pas twintigh, Maey, -fijn wijf, .pas feftigh jaren:
•*• Hy feght, op een' ouw' luyt fpant men wel niewe fnaren.
1 o 1. Half Jomkgrfcbap.
JAniseenJoncker, foohyfeghtj
E-en-pronéker is hec van een knecht,
Dat mereken fchierdeblinden,
Soo ftoft-hy op fijns^vaéers Recht:
Gg i                   Sijn'
-ocr page 238-
536                       XVIII. BOECK.
Sijn' moederlicke Vrinden,
All zijn fy goed te vinden,
Hy kent'er een noch geen in Stadt}
Daer weet hy geen befluyt aen,
Dan 't fchijnt Jan heeft geen' Moer gehadt,
Hy willvoörPhcenix uyt gaen.
10%. ^ragende Vr of beten.
T^Ry Heidensvraeghden imy den naeften wegh naer Stadt:
J-^Ick antwoorde 'tgeboeft; Ten minften fchaemt u wat:
Ghy dieelckeen in Stadt de waerheit uyt wilt leggen
Moet ick u uy ter Stadt den wegh na Stadt toe feggen ?
105. Roer.
f* Hy vraeght, hoe gaet dat, en hoe komt dat als 't foo raeft,
V-^ Daer een gefpannen Roer fij n 1'oöd fij n' loop uy t blaeft ?
Men daet'erkruyd voorin* men brandt het uyt langhs't laed-gat,
Sao komt dat, en fóo gaet dat.
.... . 104. Keur van dienfl.
U En kloeck ervaren knecht werdtmy t'huys aengeboden >
■■—'Maer ick en maeck geen' ftaet van afgerecllte boden:
'k Buygh liever felf mijn hout: beftelt mymaer een'knecht,
Die lijdt all watnV hem doet, en doet all watm' hem feght.
. 105. Uuyshóuden.
f"p Hy hebt liet huys voll boden, Jan :
\*f 't Is wel'} maër fiet, dit komt'er vai* j
't Zijn niet alleen uw' boden,
Als doenders van geboden :
'tZijnboden buytens huys > fy dienen alle mann!
All dragen fy geen Bus, Jt zijn rechte tijdingh dragers
Van all uw' huysbeleid, voor vraeghfters en voor vragers.
106.  Gauwe Neel.
NEel is een' gauwe Vröüw van reden en van daed;
Dat is, foo goed als kloeck, en kloeck, foo goed als quaed.
107.   Volbodigh mjrh               < '■ >
%£" Laes heeft een huys gelijck een' kerck y
•*-^-Hy is wel twintigh Boden fterck j
Het woelt'er onder meids en knechten
Soo in 't gekijf als in 't gevecht, en
Oock in 't gefben èn fulcken werck:
Is dat een huys gelijck een'kerck?                    108.0*
-ocr page 239-
Sneldicht.                          237
108. Begrijpelickheid.
Vf/A t hebt ghy my toch voor begrijpelick te fchelden,
y » Die u ter tucht vermaen, en vriendelick, enfelden.
Jan, overdenckt eens rijpelick»
Hoe dat ghy u vergrijpt,
Die 't quaed doet is begrijpelick,
En niet die 't quaed begrijpt.
109. Konfteloos oordeel.
jT"\ÈfchoonerijckeMaey en will my niet vergunnen
■*-^Dat ick goed of quaed Dicht ter deegh fouw keuren kurmen,
Om dat mijn eigen Dicht foo Hecht is als men fiet:
Sy meent, dats buyten my; daerom begrijp ick 't niet.
Hoe! foude ick niet verftaen wat dat van rijck en fraey is ,•
Om dat ick niet foo fraey en rijck en ben als Maey is ?
■ 11 o. Harde Job.
JOb flaet fijn Wijfjen en fijn' kindren dagh voor dagh,
Al wat hy beucken magh;
En feght, hy moet foo flaen tot fteun van fijn gefagh:
Js dat de rechte fla'gh ?
111. Volle ruft.
"P\Oet al 't goed dat ghy kont, laet al 't quaed dat ghy moet:
-*-^Soo ftelt ghy'r twee te vre'en, uw' God en uw gemoed.
,                112. Byteoord.
HEt is foo by manier van fpreken,
Seght Pieter meefl: naer yeder woord,
Naer yeder woord, daer in noch preken
Noch Siecken-trooft en werdt gehoort.
Siet, vloecken, Pieter, flaen en tieren
En diergelijck onftuym gebaer,
Is wel manier van fpreken, maer
't En is geen fpreken van manieren.
113. Neel en de Bruydegom.
\ TT^Edd ghy my niet en vindt, fei Neel, en was gaen fchuylen,.
y '        Als malle Bruyds die huylen:
Ja, riep den Bruygom, Neel, fitt ghy daerineen'hoeck>
En valt gh'alreeds aen 't pruylen?
'k Wedd foo ghy niet en komt, dat ick u niet en foeck.
Gg 3                  114. Tresfi
-ocr page 240-
23£                         XVIII. B o e c k.
Ï14. troeft trgen regen.
B'
e is het vökk fus teer
■ Van svat nats op haer leer ?
'k Ben door en door geregent,
Als menigh jongh-geféll,
En nam het altoos wel;
Want ick was foo gezegettt,
't En gingh noy t door mijn veil.
ï 15. Opdefcbielickedoodvan ee» afvalligen.
'E
H]
1
ert hy'Gods ïCerck on teert?
■Dan heeft hy vals gefprofeen j
En die 't hemlseeft geleert
Heeft hem den hals gebroken.
116. Lichte fiparigheit.
't T S een' befwaerde faeck, een' bors die fondcr wicht is:
-*Is 't niét vreemd, dat een dingh te fwaer valt, dat te licht is ?
117. Klaes cwNeel.
KLaes komt'er twee te kort in 't gros,
Om fijn ftuck uyt te wercken :
Daer af ftaet Neel de kopp foo loss,
Soo flaet'fy menighmael den Oss,
JEn danilact hy het Vereken.
118. We'tmgb viers hard opgeblafen.
CEftien vieren, feghtons Brant,
^Werden rri fijn huys gebrandt.
Seftien vieren ! 't febijnt een wonder;
Dan daer is een arghjen onder:
Daer 'fer niet als vier te fien,
Maer Vier Vier mael maeckt feftien.
119. Beleefde wraeck^
TS dat wraeckgierigheit? feghtjan;
-*'k Heb all geleden wat ick kan,
En wat ick niet en hoor te lijden :
Ten minilen 'kmagh dien boofen mann
Somtijds wel foecken te verblijden :
Wat doe 'k hem voor fijn fpijt en trots?
Ick wenfeh hem maer de gave Gods.
120. Leger.-
-ocr page 241-
.Sneldicht.                        23^
120. Leger-less.
pieter, dit's een Ruyters treek}
* Die fijn' Leerfen wil befcherrnen,
Dat fe 't vier niet op en treek'
Moet fich op fijn' knijen wermen.
121. Beter voor Boter.
T> Esje wouw haer' Boter fparen,
■^En dekind'ren wierden 't wijs:
Öra daer beter in te varen,
Viel de keers om veer, quanfwijs ;
Besje, kundigh vandieftreken,
Sloegh haqr* Boter gae voor 'teerft:
Met twee handen uy tgefteken,
Daer elck een in fné om 't feerft:
Siet, fèiBes, ick moghtwel vreefen;
Dat fouw in mijn'Boter wefen.
122. Tijdige dood.
P\Irck is fijn boofe wijf ontvallen; maeefót geen' rouw;
**-^Hy is veel beter by den Heer als by de Vrouw.
123. Aen wijnige Aert.
ryYx. gh'in den Haegh, woonachtigh, Aert ?
*-* 'k Wouw dat gh'erwat win-achtigh waert:
Maer, hebt ghy 't handwerck niet vergeten,
Soo moght het wel wijn-achtigh heeten.
124. Blck^wat.
En feght daer ilagen omgaen fbuwen,
By Tijs en Teun is en haer' vrouwen j
Maer, fiet, de vrouwen feggenmy,
De Hagen blijven haer meeft by;
En 't waren heuchelicke dingen,
Als daer maer flagen om en gingen.
125. Aen mewjgierigen Wilm.
\T7Ilm, waer toe dient all dat gevrage,
* Watgaet'er om in 's Gravenhage?
Soo menigh mael als ick'er kom,
Gaetdaer een Vent uw huys om wand'len,
Als wild'ehy metuw Vrouwtjen hand'len:
Vraeght daer na, dat gaet 't uwent om.
iz6. Ysbranck
-ocr page 242-
XVIII. Boeck.
t+o
ii<J. Ysbrand tegen Neel.
NEel feght, fy was goe maeghd
Does' Ysbrand heeft bejaeght,
En 't is foo waer, feght Ysbrand,
Als dat vier vrieft en ys brandt.
127. Trijn enhaer Mann.
n^Rijn heet haer' mann een' dief voor alle de Gemeent;
-*■ En feght hem foetjens, 'k meent foo qualick niet; gaet henen;
Hy noemt haer luyd en'facht Caroigne en Hoer met eenen ,
En meent het ernftigh: 't Is foo qualick niet gemeent.
128. Vryagie.
"VJEel, fei Dirck, leert defaeck ter degen overleggen
■*-^ Wat dat ick vry, ghy feght, 't Is niet te doen met feggen 3
Seghtmy het ja-woord maer, dat beter als een foen is,
Ghy fulthaeft vinden of't met feggen niet te doen is.
I2p. Aen Andnes.
't /"** Oed, feght ghy komt u toe:
^J Dat's waer, Andries, maer hoe?
Ick fie dat het u toe komt,
Maer 'k weet niet of 't u toekomt.
130. Gijsbert in de ketingh.
'k C Agh Joncker Gijsbertmetfijn'goudeketingh pracchen,
^ Als waer hy Heer van 't Land.Siet,fei 'ck,dat 's om te lacchen,
Men leght de dollen aen een' ketingh of een' baft;
Hier 's oock een ketingh, maer s'is aen den dollen vaft.
131. Bibelfchrick-
'ïg~ Laes dorft fijn levendagh den Bibel niet meer nad'ren,
JlV Als ick hem dronckaerds flraf daer in bewefen hadt:
Wegh, feid' hy, met dat Boeck fijn' raoeyelické blad'ren,
Ick ftaed'er, fie ick wel, voor my in 't quaedfte blad.
13 2. Klaes henn.
KLaes heeft een' Boeck gemaeckt, en weet feer wel te feggen,
En kakelt als een henn die haer ey heeft geleght:
Van hanen eyeren heb ick wel hooren feggen ;
Dat hanen kakelen en is my noy t gefeght.
133. Nacht-
-ocr page 243-
Sneldicht.                             24,1
15 },* Nacht-r eifen.
DE mann die 's nachts reift, is een eerelicke dief;
Hy doet noch fcha noch fchand aen vrienden of gebuereff 3
Hy fteelt fijn' oogen maer het flot van weinigh uren, "
En befight die alleen tot noodelick gerief.
134. Te vroegh op, half gehangen.
KLaes wift een dingh te vinden,
En 't quam hem foo te pass;
Eer het verloren was>
Het deed' fijn beften hals aen een dwarshoutjen binden ,
Doen hy maer achtien jaer en min geboren was -f
Dat heet de vverenfchap verhoet'len en bederven ,
En in de bakermatt van 't edel Ambacht fterven.
ij5. Wagen-rijm.
DRenghickveel Sneldichts t'huys, all blijf ick weinighuyt %
*-*
           Behalveh datm'in 'treifen
Niet doen en kan als peifen,
Door 't ftooten van den wcgh is 't uyt mijn hoofd geftuy tt;
136. Jan befiolen.
E En dief, riep Jan, aen 't venfter j hoe,
All foetjens daer, hoe gaet dat toe ?
Met is de dief met Broeck en Mantel doorgelopen:
Het hadd een' beter vraegh ge weeft, hoe gaet dat open ?
137. JVmter-vijfcherjf.
TNdien daer fpraecke waer by fpraeckeloofe Viflen
* Diem' onder 't ys uythaelt, fy feiden, en met recht,
Eylaet ons liggen, ghy erbarmt u averecht,
't Is ons hier niet te kout, wykonnen 'tvierwelmhTen.
138. Wel witten.
A Ls God maer naer fijn will en doet,
■^~* En ick will wat ick willen moet,
Soo will ick wat God will en doet,
En God is 't die 't my willen doet.
139. Romp en Trouw.
T Ys magh haer man berouwen
■*—' In een' fwart-laken bouwen
Met ongeboorde mouwen,
En weten haer te houwen
II. Deel.
                                      Hh                   Als
....................... .._ ...
-ocr page 244-
4*                      XVIII. Boeci
Als recht bedroefde Vrouwen
Wel moghten en wel fouwen:
lek weet ter goeder trouwen,
Het hylick met den ouwen
Was haer all langh berouwen,
De druck fal haeft verkouwen,
Sy fal hem wel verdouwen :
'kHebbhaer haer' neusfienklouwen
En in haer' hand Men fpouwen $
Sy heeft de konft onthouwen,
Sy kent den draed en 't klouwen,
Laet backen en laet brouwen
Sy will weer haeft aen 't trouwen,
Meii hielfe met geen touwen.
140. Handgreep.
VRaeghtKlaesde Schepen fijn gevoelen niet licht af j
't En diende noch uw' faeck, noch hem dat hy'tu gaf:
lek hebb hem met een hand voll duymkruyd fien bedaren >
Licht fal hy niemant fijn gevoelen openbaren.
141. Wel en Wel, twee.
TCk hoorjan feggen met gemack
■*Sijn' kinders varen wel uyt fpelen,
Met pijp en tromm, en fnaer en velen,
En met de fteenen in den fack.
Daer mé verdoen fy fack en pack
En Land en Renten Huysen waeren,
Meet
hy dat wel uyt fpelen varen ?
142. Haeftige Jan.
't f~^ AetJan te langhfaem toe, wat datm' hem haeft met loopc»
^"Om hem goed eten en fraey' kleeren op te koopen,
All'uytftel maeckt hem moe>
Sijns Vaders Bors alleen gaetnoyt te langhfaem toe.
143. Goed, enquaed meeft.
COecktnaer geen Engelen; van fchêpfelen dierwaerde
*^Is 't in den Hemel voll en lcdigh op der aerde :
Hier is 'tMenfch alldatfpreeckt, dat'sineen'kleineplaets
By luttel goeds veel quaeds.
144, m41".
-ocr page 245-
Snkldich tv                            24,$
144. Maftboomen op Hofoijck.
DE Winter is de nacht van 't jaer,
En all dat dort flaept in denwinter:
Tot mijnent fluymert nieteen'iplinterj
Het fiet'er of 't noyt nacht, maer Somermiddagh waer.
Wat hebb ick wefens van mijn Mannetjens te maken,
DieHofwijck, altijd groen, en altijd wackerd, waken!
14 j. Weerwoord.
WAt redenen ick fprack, ick hoorde niet uy t Jasje
Als tut, tut, wisje wasje;
In 't ende wierd' ick gramm, en ftiet hem in een plasje >
Doefeide ick op mijn'beurt, gaet henen, wiss je wass je.
146, Tweemael fatt.
VRaeghtghymy, of ick oock veriadight ben ? ó ja Nicht,
Ick ben heel wel door u, en meer van u verfadight.
147. Malle bloed.
TCk gaf mijn'Jongen keur, hy nam het hoe hy 't nam,
*■
           Van acht'ren of van vooren >
Hy was een woordeken wel waerdigh om te hooren,
Voll fuy ver' waerdigheid, en 't luydt gelijck als LAM.
148. Aen Jan.
DEn Ashoop aen den heerdt kan ick niet beter paffen,
Als aen den lauwen hoop van uwe fchriften, Jan :
In 't lefen fchepp ick wel all wat ick fcheppen kan,
En vindt wel hier en daer een Kooltjen, maer meelt Afïèn.
149. Nie/psgierigh maü.
DAer gaet een mann ter dood: fiet hoedemenfehen loopen>
Is 'tfulck'en'niewefaeck
Van wonder of vermaeckj
Gaen wy felf niet ter dood en dagelicks met hoopen ?
150. Jongh Schoon boven.
U En fchoonen ouderdomm zijn fes en feftigh jaren,
*-^Niet waer, Klaes ? fei fijn wijf: hoe? meende Klaes, waerom?
't Magh, feidhy, fchoonheit zijn van rimpels en grauw' haeren 5
Maer fes en dertigh is veel fchoonder ouderdomm.
151. Dicke Brujfd.
JAn heeft'er geen Been in gevonden,
All liep de Bruyd wat door de monden }
Hh 2                          En
-ocr page 246-
244- XVIII. Boeck. Sneldicht.
En evenwel fy is met kind: :
Of hyd'er noch geen been in vindt ?
151. Op Andries.
VEel minder voeght Andries een degen als een' kolf >
Wat foud' hy toch bedrijven
Als 't fpel liep boven 't kijven;
Wat doet foo jong'en Schaep met fulcken ouden Wolf?
153.   Dood-kunji.
KEes heeft fijn' mag're Meer het eten foo ontleert,
Dats' haer ten naefte-n by met niet met all geneert.
Eens heeft hy s' op een proef acht dagen 't Voer doen derven:
Pass had fy 't vallen vaft, en is gaen leggen fterven.
154.   Eigen liefde.
17'Laes heeft fijn felven lief: dat 's meer als een gebreck j
■"• Want die fich felf behaeght, behaeght een' grootc geck.
155. Gefegende Jan.
JAn heeft elf monden t'huys, en heeft, naer dat hy telt,
Geen' kinderen te veel ■, maer wat te weinigh geld.
i 56. Schetle Andries.
f~^ Hy fegfat, Andries fiet fcheel, dat 's goed fien: maer dat 's missy
^-*
             'k Segh dat het quaed fien is.
157. Barm tegen.
TZ* Laes hadm' op Barm genoodt, en fei ftaegh, eet wat hertigh :
**■ lek fei> my luft niet veel, ick ben niet feer barm hertigh.
158.   Meefier-knecht.
TCk hebb het huys voll boden
» Tot allerley geboden :
Maer all dat luyegoed
Werdt uy t mij n fweet gevoedt,
Gelegert en gedeckt: Verftonden wy 't ten rechten
.De meefter van den huys' is knecht van all' fijn' knechten.
159.   Hooffcb gewacd.
HEt vrouw volck in den Haegh dat met de bloote kropp gaet,
En met het fchouder-vleefch ten oxel toe onthemdt,
Light 's nachts gedoken in den Borftrock: is 't niet vremd ?
't Slaept in fijn' kleeren, en 't ontkleedt fich als het opftaet.
Einde dei achtienden Boeckh . ,
NE.
-ocr page 247-
NEGENTIENDE BOECK.
NELDICHT.
i. Na-leven.
At doen ick in de Wer'ld ? wat andere my voor doen 5
Ick volgh, en men volghtmy, als Paerden in 't groot
fpoor doen:
• Ten einde van't groot fpoor watfal ick vinden? wind j
Dat 's dat de wijfe daer en de niet wijfe vindt.
Maer, laet ick uyt de Wer'ld fomtijds mijn eigen mann zijn,
Mijn hoofd broeyt wel wat jonghs, daer't will en daer'tmoct
van zijn,
Dat wat ouds werden moght: en 't zy een Ey op rt nefl:,
Of in 't groot fpoor geleght: Ten minften 't is mijn beft}
En ditbelov'ickmy: Luftmenfchen wattelefen,
'k Sal in de wereld zijn als ick'er niet fal wefen,
l, Menfcbelickheid.
ICkfie niet een fooflechten Boeck,
Of, als ick 't wel te deegh doorfoeck,
Ick vinder yet in waerd om lefen:
En foud't een heel volmaeckt Boeck wefen »
Soo waer het Boeck geen menfchen werck.
Lett eens op Wat'ren, foet of fterck ,
Op Oliën van meerderkrachten,
Daer wy deKruyden om verkrachten*
En drij venfe door 't heetfte Vier,
En brouwens in der AfTchen fchier:
Siet watter overfchots gefpilt wordt,
En 't gene datter uy t gewilt wordt
By droppekjens daer uyt geraeckt :
Heeft God fijn maeckfel foo gemaeckt,
Dat het nutt in 't onnutt moet fchuylen %
Hoe foud* ick menfchen werck bepruylen,,
Daer het onnutt het nutte deckt,
Dat maer met dropjens uyt en leekt ?
-ocr page 248-
2^6
XIX. B O E C K.
3. Van alks 't befte.
IS een' fchoon Meissje fcheef of manck j
Wat nadeel heb ick by den ganck ?
En is 't voll van bedeckte zeeren >
Sien ickfe niet, wat kan 't my deeren ?
Sien icks', ick doen föo veel ick magh,
Of ick de minfte niet en fagh.
Sien ick een'zie-1 voll vuyle plecken,
Die weinigh deughden overdecken :
Ick decks'er med' in mijn gemoed :
Ickmoftwel fott zijn als ick 'tfbet
Van 't bitter niet koft. onderfcheiden,
En dienen my van 't beft van beiden :
Een flecht menfeh moft het wefen, die
Wat min Verftands had als een' Bie.
4. Weghkortingb.
X 7 Alt my 't voetpad te langh ; ick heb den wegh gevonden,
* Daer 't door te korten is, voor fwack' en voor gefonden.
Ick deel het ftucksgewijs, en neem voor yeder deel
Wat Sneldichts af te doen, het zy dan half of heel :
Mijn opfett is mijn'wett, endiewett doet my vreefen
Dat ick eer t'ende weghs als t'ende wereks fal wefen;
Die vrees kort my dat deel, en brenght my 't end te moet,
Daticktevroeghgenaeck. Dencktwathetfchelenmoet,
Van die 't maer met verlangh en weten toe te brengen.
Ickdanck u (bete Vrees : Verlangen is verlengen.
5. De Deugkd van lacchen.
VErheught de Vrolickheid niet allerhande Geeften,
't En is geen wonder 5 maer
't Waer wonder, waer hetwaer:
De redelicke Menfeh kan lacchen j maer geen' heeften -,
Enfulckezijndemeeften.
6. Slapende waecker.
P\Ie fijn'gedachten gaen in 't wandelen en gapen,
"■-^Gelijck gedachten gaen diem' in fijn droomen dèncktj
Ick weet niet ofdiemann fijn'finnen heeft gekrencktj
Maer hy heeft min gedaen als wakende geflapen.
7. Teun
-ocr page 249-
Sneldicht.                              ,,
7. Teun betweter.
\T7At dat ick Teun verhael, het zy van ernft, of kluchten,
* * Hy weet of ernft, of klucht die op de mijne fluy t :
Maer bei de fijne zijn ontijdige geruchten,
Want fijn verhael gaet in, en't mijnisqualickuyt.
Waer 't noch ontijdigh, 't waer te dragen: maer ten eerfte
Valt hy op 't Neufe-wijs} fielt fich in ern ft ter weer,
Seght tegens wat ick feid, als feiden wy om 't feerfte, '
Enfeght, met jock of ernft, mijnjockof ernft om veer.
'k Will 't geernegeven, Teun> ickfieghy moet het winnen:
Maer, niet een lijdelick verhael van my ? niet een ?
Ey, prijft wat, en wint dan: Het ftaet wel te verfinnen,
Wat een ondanckbare voorreden is, Maer Neen.
8. Aen den Heer van Maerjfeveen.
TCk doe recht, MaerfTeveen , als ftoute kind'ren plechten,
•*Diem'aen delessin 't fchool moet houden meteen' wenckj
Ick fitt op Hofwijck ftaegh aen Goudeftein en denck,
En vliede van mijn' Vliet, om voor uw' Vecht te vechten.
Heel Voorburgh komt in roer, om tegens my te rechten
Voor d'eere van deplaets, die 't volckfeghtdatick krenck,
Als ick uw MaerfTeveen te langen lofdicht fchenck,
En voorde Vecht alleen te veel Lauriers will vlechten.
Maer ick hebb haeftgedaen met pleiten; fy zijn 'tquijt
Eers'omflenj goedofquaed , fy moeten 't my wel geven,
Daerick fe met geweld van redenen verbijt,
En roem e MaerfleveensPaleifen buerigh leven,
De HefFelicke locht in allerhande weer,
Deklaerheitvan den ftroom, en 't blanck hert van den Heer.
p. Aen den {elven.
XJU weetick 't MaerfTeveen, en 't is licht om verfinnen,
^ Waerom uw Goudeftein van velen werdt bemint j
Twee lieve dingen doen't, en diem'er altoos vindt,
De foete Vecht voor deur, defbete vocht van binnen.
10. Ter plaetfe [elf.
TCk hebb foo fwaren ftrijt met defe Vecht te vechten,
Haer' fchoonheit, MaerfTeveen, taft my foo vriend'lick aen -,
Dat ick moet vluchten , niet voor d'eer van uw'gerechten,
Maer om uw' foete Vechts aenvechtingen t'ontgaen.
11. RaedfeL
-ocr page 250-
XIX. B O E C K.
ii. Raedfel.
nu Ï^Th                T^^ Woeckfte bid ick uyt te leggen,
deren urn een                •*—* Watdingh dit raedfel is te leggen ;
£££?                Twee hebben yeder tweederhand,
tnia<*>                       En t'lamen is 't maer dryderhand.
12. Vrolkkheid.
DTrck foecktall Vrouweiick gefelfcbapp, want hy feit,
Het woord van Vrolickheit, treckt meeft op Vrouw'lickheid.
15. Verdichten droom.
T)Ier feid', hy hadde liggen droomen,
*■ Dat ick hem wouw vergaften komen >
Maer dat hy my door veel belett
Beleefdelick hadd afgefett -,
Men wiefch tot fijnent en men fchuerde:
Dat noch wel dry vier dagen duerde:
Ey, feid'ick, fwijghttoch, 't heeft geen' aerd,
Hetgaet alsofghy wacker waert.
14. Snel-dichten.
Dït goedjen is my foo dan in , dan uyt gevallen:
Gevallen ? niet met allen :
't Sat in mijn' befigheit foo nauw en foo geftopt,
Het wouw en 't mofter uyt, het ifler uyt gepropt.
15.  Ilcl^daer 't hoort.
éT^ Eeft alledingh fijn' plaets j gelijckt een Hecht vermaen ■,
^-*
            Maer 't is wel gaete flaen:
Beproeft eens wat het (cheelt of een kool wel bewaert light,
Of op defolderingh een' duymbreet van den haert light.
16.   Hart tegen hart.
'c\I 7111 tuflchen Teun en Trijn ftaegh blixemen of dond'ren,
**         En'tisnietteverwond'renj
Sy zijn beid' even hard van hoofd en van gemoed •,,
Teunisdefteen, Trijn 't ftaelj dencktof 'er't vier uyt moet.
17. Jan berooft.
TVT Acht-gaften hebben Jan fijn inboeltjen ontnomen :
•*• ^
            't Verlies is veel te groot >
De bloed is bluts en bloot:
Tan en de Dieven zijn om al fijn goed eekomen.
i                                                 18. #+
-ocr page 251-
S. 2ÏBLDXCHT.                             ifö
18. Brabdtttfch verdcdigbt.
'tCTaengaetmywel, feghtPeter:
*-? Waerom is die tael quaed,
En waerom gaet het beter
Dat my het gaen wel ftaet ?
ip. Semper amicus amat. ■ \
DE Vrienden die 'ck oythadd
En heb ick rïoyt verloren-,
                    ;.''.'./
De boofe moeten 't hooren,
'k Befitt dat ick befat:
Is myd'er een ontvallen
Die fich fob heeten liet,
De fchaed is niet met allen;
Hy was noyt dat hy hïet.
Moft ick om fchae gevreeft zijn,
, Of t'fijner baet bemint,
Hy magh fij n eigen Vrind,
Maernoy.t de mijn gëWeeft zijn.
20. "Mism/tecktheid.
JAn, uw'gemaéckte fpraeck en uw gemaeckt gelaec
'k Neem dat fy kunftigh zijn, fy zijn onfoet en quaed:
De menfch is eens gemaeckt, en'tfchentfijn befte wefen
Noch eens gemaeckt te wefen:
Maeck ick 't u foo niet wijs ? ;
Siet eens wat verfche fcheelt van eens verkoockte fpijs.
,21. Hooghduytfche P.
DIrck pronckt met fij nHoogduy tfchrhecft hy 't niet wel gevatt,
Wanneer hy 't Pcfthuys noemt het beft'huys van de Stadt ?
22.   Laftige Keiïk-gdhgb.
JAn is foo weinigh kercks, hy grouwelt voor den kerck-dagh:
Hy houdt het met de weeck: fijn kerck-dagh is fijn werck-dagh.
23.   Spracckeloofetieé.'
T"\ Aer ftaet pp mijn* Viool ëeri aenfichtje ten thoon
**•* Gelijck als'cuwe, Neel) en emmers wel foo fchoon:
Maer daer en komt niet uy t: naer de Viool geluy t flaet,
Soo heetfe goed of quaed:. een menfch oock, naer hy uy t flaet.
Seght ghy my quaed noch goed,wat baetm' uw' fchoonheit,Neel?
Nieteen haer min of meeralsïCcn' fchoon' ftomme Veel.
II. Deel.                                    Ji                      M>-Op
-ocr page 252-
2*6            <               XIX. Boe ck.
, 24. Op. het felve hoofd, -
Wie heeft fijn levendaegh van flikken dirigli gehoort ?
Hier ftaet een vrouwen hoofd , en feght ons niet een woord.
25. Kaele Klaes.
KLaes met den kaelen kop wierdt van fijn wijf verdacht,
Als of hy nu en danken Ey4n 't riedt gingh leggen :
Maer ick en hebb, feght Klaes >: erf rhagh 'i' mét waerhéit feggen,
Niet een haer op mijn hoofd dat daér aeri! heeft gedacht.
2Ó. Sfijtigh fwijgen. , .
KOmtghy mijn Huys befien, eft meldt ghy noch gebreken,
Noch deughden van 't Gebouw': wat wil! dat feggen > Jan ?
Of feght my goed, of quaed, of bey, of blijfter van:
Stillfwijgen is een Vloeck dié meet bijtt als qaaed-fprèken.
%-j. Lach om lach. .          : .
JAn fpreeckt (00 flechten goed in fulcken mallen fpraeck,
Dat het geen' menfch en kan alpen Jacchen van vermaeck.
In 't ende lacht hy felf, gelifck als felf verwondert. ,
Van fijn' bevallickheid: dan^cchenwyihVhbnderti
En hy lacht dat hy ons aen 't laccheh .heeft gebracht j
En wy en lacchen maer om dat hy felver lacht.
h-?/:;..j*j ' ï8. Makns fn.onmacht. ■                          .
't T S foo langh ftill geweeft, dit niemand meel en vindt:
* Siet wat ons Voedfel isj ^yjl-e^enyan den wind.
'29. Mooghiuytfchebeleeftheit,;, .., ..
T"\E Duytfchen hebben, fchijnc, pndanckbaregedancken:
'es :> n ., ,.Dêd$nqkbe^Qoj,t'ttiytoe.j                  /..
Sy feggen 'r anders om* en doen,haer, fepr bedarreken.
• rpRijn feheen aen een* Colijck den geeft te fullen geven :
■*• De Moer riep, Lieven Heer,, $aer is geen helpen aen y
't Is met mijn ki®($ gedaep 5 tqt datfp; wat fagb leven, .,
Dat fchceeuwcl' 0\ 't fuygen-w^u w f doe fpracks' haer fèïven aen>
Ja, Ja, 't-isallte waer, 't is met mijn kind gedaen.
- '-          31. Befte wenfeb.
TA En rijekften Vörft in 't veld^enqp ftraet arme menfehen»-
*-* Weet ick nlèE beter als,'G& help ü,-toe te wemthen.,
V! '-H                        . * -■                                              .i'ju                 32. On-
-ocr page 253-
Sn e h di c ri t.                      XJt
JAn, feght m', is moedighals een Eeew. Is datfijn meeft ?
Soo is hy evenwel maermoedigh als een Beeft.
33.  Drontke Dirck.                 vj • • *
DIrck moet een vreemd doll beef?: aen 'tlijf gekomen zijn,
Hy fchrickt voor water, en hy heeft geen fchrick van wijn.
34,   Bekende 'Keil. - ,          -
VTEH, docht my, moft all wathethooge woord gewent zijn:
^ Mann, feify, 't zyverkoop of koop} ickwillgekent zijn.
Gekent, fei de goeman, gekent, mijn'foeteNell?
Ey lieve weeft geruft, ick kenn u al te wel.
35. Dirck en Trijn roldaen.
TT\Irck was met niet gemeens te vreden,
■*-^Hy focht een' Vrou w van lij f en leden >'
Van geld en van verftand volmaeckt :
In 't end hy iflèr aengeraeckt:
, Trijnishem tot een'Bruyd gegeven r
Voll kleine been dertj en & die leven,
En leefden wat langh voor den trouw:
Is Trijn niet een' volmaeckte Vrouw ?
36. Vermaeck:
JAn fpeelden op de Duytfche Fluyt,
Om niet het liefFelick geluyd
Andries fijn wijf wat te vermaken:
Andries nam 't met beleeftheid aen :
Maer, feid'hy, lett, vooralle faken, .
Dat wy den and'ren wel verftaen:
Laet my en my alleen met all' dereft begaen :
Uw' Fluyt heeft wercksgenoegh kans'haer hoofd wat vermaken,
37. Dobbele Neel.
TSjEel had een* Vryer en een' mann,
"•"^ Gelijck dat menigh Vrouwtje kan:
De mann fei, emmers, kind, wy zijn wel metten and'ren r
Och ja, feis'ick altoos j en meende metten and'ren.
38. Voorfichtige Klaes.
T~NE Spitfche Gevel-tippdie tuflchen wangh en wanghis
-'-'VanKlaefens/^M?»/**, fteecktfulcken ftuck vooruyt,
Dat m'hem met goede re'en verr' en voorfichtigh duydt,
Indien hy half foo verr'kan fien als fijn neus langh is.
n %                  39. j*
-ocr page 254-
jj2                          XIX. B o e c k£
39. yaponfihe Trijn.
'k^Elijck Trijn byjaponfche Watten:
^J De reden, duncktm*, is wel te vatten,
't Zy by de deughd, of by 't gewicht:
Want Trijn en Watten zijn heel warmpjes, en heel licht.
40. Verftbeomngh.
Pier heeft een Wijf niet om verthoonen,
En bidt men will Ce wat verfchoonen»
Soo fy niet van defneeghft' en is.
Verfchoonen ? ja, dat is gewiss,
Verfchooningh fouder wel behoeven,
Om haer t'ontrimp'len en t'ontgroeven,
En die dat veil verfchoonen kan,
                       
Kan meer als de gemeene mann.
41. lot daer toe.
Dl
rck vraeghde, magh ick wel een woordje met u fpreken ?
Genocgh,fei 'ck. mag ick wel mijn' keers aen d'uw'ontfteken?
Genoegh. magh ick u wel vergaften defen noen ?
Genoegh. wiltghy my wel eenander'vrientfchapp doen ?
Genoegh. wiltghy my wel een' oude Luyt wat leenen ?
Genoegh. wilt ghy my wel noch wat gehoors verleenen ?
Genoegh. wilt ghymy wel watgeldsdoen bygevoegh? .
Ey, feid' ick langer niet te hoetelen; genoegh.
4Z. Lock^en Strick.
W:
t doen de Joffertjens met Stricken en met Locken ?
Een' ftrick bediedt bedrogh daer in ons Locken locken.
43. Jan misdoopt.
JAn is een ruftigh mann; maer hy pleitt fonder en de»
En flaet op Vrouw en Kind of hyfe niet en kende:
Wat feght ghy nu van Jan,
Dat hy een ruftigh is, of een onruftighmann?
44. Houwelicki Mufijck-
TT Et Houwelick, feght Klaes, moet gaen gelijck een Orgel,
■*■■* Daer d'eene pijp haer' keel fluy t op de naeft' haer' gorgel:
Is hy dan Baes van 't fpel dat hy geern gaende fagh,
Soo fcnij at dat hy met recht de pijpen ftellen magh.
45". Dop/P"-
-ocr page 255-
Sneldicht.                          2»
CPringht op fijn Duytfch of op fijn Frans,
^ lek fïe geen' misdaed aen den dans:
Mydunckt, het lpringcn en het fingen
Zijn aengeboren fufterlingen:
'k Geloof, het hert fbringht als men finght,
En't hert is't dat de voeten dwinght:
Soo raken fy gelijck aen 't roeren :
Dat beurt den Adel en de Boeren,
Die met, en defe fbnder maet-,
Wie dunckt u, doet het meefte quaed ?
Mijnsoordeels, zijnfe minft te laken,
Die regel houden in 't vermaken.
4<S. Thujnmans ftraff.
\JI Yn Thuynman hadd mijn' Elft fijn' wafchelickfte tacken ,
^VJ- Gewaerfchout noch gelaft, begonnen af te hacken:
My docht het was wat ftout :
Hoe gaet dat, feid* ick, Louwtje,
Kapt ghy mijn eigen hout,
En op uw eigen houtje!
47. Tamelicke lof.
ICk vraeghd' een van mijn'wijfte Nichten
Wat dat haer docht van mij n' Gedichten.
Sy fèi, het gingh al tamelick:
Is tamelick betamelick j
Soo preefle m' all bequamelick.
48. Leelickj ivatrbe'it.
f^Hy waertwelgeernefchoon'en welgefchildert, Trijn j
^-*
                Maer lett eens op uw wefen,
Of het all wel kan wefen *
Sal 't weleen kunftigh ftuck en wat fchoons konnen zijn ?
49. Jan en fijn Wijf.
JAn will wat leckertjens gefpijll zijn op fijn Wals,
En foeckt lij n eten gaer op Tafel, en wat mals :
Maer, of 't gebrack aen 't eten,
Daer fy bey zijn gefeten,
Jan en fijn malle wijf, daer is all vry wat mals*
li 3                       fO, Vtr-
-ocr page 256-
.174,                         XIX. B o e c x.
50. Verfufte Reinier.
WEet ghy waerom Reinier fbo droevigh en foo vael fiet ?
Sijn^Wijf was leftmael fïeck, en 't was de leftc mael niet.
5 1. Dirck in den touw.
DIrck was fij n Wijf vermoort by roovers op den wegh:
De vrienden trooften hem, en 't leed fcheen t'overkomen:
Maer s'had dry fchellingen aen reisgeld mé genomen;
Och vrienden, riep hy, och, mijn fchoonegeld is wegh.
52. Hoofd-pijn.
•"pRijn kreegh een gat in 't hoofd in 't kampen met haer' mann'j
•*■
                'tWasgeen'faeckom tepruylenj
Syflelde'top een huylen:
Maer, feid' hy>fiet toch eens, hoe haer 't veil houden kan:'
Ben ick niet fraey gewroken ?
'k Heb eens haer hoofd gebroken,
Wat fy my daeghlicks doet daer weet mijn hoofd wat van.
53. Gëlijckjjj gelijc\.,
TT Et volck ligh t aen uw* poort en dringht,
"*- •*■ 't Hoort darter waert en gaften bly zijn,
't Hoort datm'er finght en datm'er fpringht,
En datm'er fchreewt de Koningh drinckt*
Sy meenendat 's all volck als wy zijn.
Ey het den in en uytganck vry zijn ;
Wat light ghy menfehen en verminckt,
En met kracht van uw' huys en dwinght?
Dirck j doet geen' geckerny, of laet'er gecken by zijn.
54.   Memorie-baet.
JAn kreegh een' fwaren Hick, dat deed' hem Hic onthouwen}
Hy fagh een Heek in 't veld, daer by onthiel hy H<ec,
Hy hoekte met de Kaert, dat deed' hem Hoc behouwen,.
'c Was geen quaed overflagh voor een'geflagen Geck.
55.   Otmutt geraes.
TT' Laes Veerman was van 't Vee juyft als ick over moft:
-*-*-Mijn mede-reifervloeekt'^ en maecktend'ereen'guytaf:
Foey, feid' ick y dit geraes waer beter niet. begoit;
Hebtghy defchijtvan&laes, ickhadd'ergeern defchuytaf.
56. Rijm-
-ocr page 257-
S N E,X D I C H T.                             %f
5<S. Rijm-kpft,
COo Klaesgeen Kaesen magh, en Pieren magh geen Bier-
»^En Maerten magh geen'Taert; JofijntjegeenRofijntje/
En Aelen magh geen Ael, en Wijntje magh geen Wijntje,
Soo is des werelds end niet all te veer van hier.
57. guaeifrel.
TS Neel bedorven ? Ja, *k vrees dat het weynigh fcheelt}
•^S'heeft met haer Onderlijf haer' befte Ziel verfpeelr.
58. Korte dagen korte nachten.
DE Winter is de nacht van 't jaer:
Ick wenfchte dat hy korter waerj
Maer nu hy langh is moetm' hem korten:
Ons kan niet foo veel flapens fchorten
Als daer leegh tijds aen wert verlett -,
De dagh dient uytgekocht, wy gaen te vroegh te bedd.
59. Lojfe Dirck.
"T\Irck light en domineert vroegh en laet, dagh en nacht
U
               Verr' boven all' fijn' macht $
En, kan ick wat Latijns, foo is fijn' domineringh
Een rechte domme neeringh.
60. Droncke Klaes.
"[^"Laesvloeckten fcheldt, en feght,hy heeft het van naturenr
**Jaj van naturen j maer noch veel meer van natt'uren.
61. Uooger forgb.
T Ck fcherp mijn' Paerden tegen 't ys,
* En foo verr' ben ick wereld-wijs,
Om op het gladde niet te glijen:
Maer daer 's een ander gladd te mijen:
Ons' herten zijn van onder fmall -t . -•■
Doch voor het dagelicks gevall
Niet fcherp genoeghop's werelds banen j
Men moetfefcherpen met vermanen,
En dreigen van des Heeren ftrafF,
Of alle uren zijn w'er af.
di. Rentmeefterfchap.
'k p N weet geen' raed om geld van twee befuckte venten j
*-*Ea 't zijn mijn' Rentmeeftersj Ja,meefters van mijn' renten;
63. Haejk
-ocr page 258-
2f6                           XIX. B O E C K.
16$. Haeft rijp, baeft xm.
S uw jongh kind gegeven
All wat een rijper menfeh kan gaeren metter tijd}
Weeft daer niet in verblijdt}
Vroegh oud, vroegh uyt het leven.
64. Deughdelicke wraeck-
MYn achterklapper magh my en de Werld bedriegen:
Maer ick doe wat ick kan om hem te heeten liegen.
65. Jans verfetu'
ICk preeckte Salomon fijn' wijsheit tegens Jan,
En wat fijn Vader was, en wat hy voor een mann:
Ja, feid', hy,'t hu ys voll goeds, voUvoorfpoeds en voll Vrouwen:
£n groene jeughds genoegh, om die wel t'on der houwen -,
Laet my die wijsheit oock eens proeven, en preeckt dan.
<J<S. Maets.
pj.
n wat rapp y Trij n is wat vaerdigh •>
Als yeder menfeh fijn'gaven heeft:
Maer Jan is fönderlingh beleeft -,
Staet hem dat wel, Trijn valt goetaerdigh.
67. DoUe Pier.
Omt Pier in huys het hoofd voll wijn,
IX.;
y flingert bancken over plancken:
Men fbu fchier feggen, 't kan niet zijn j
Pier fielt en Pier ontdek de bancken.
62. Rechtspleg'mgb.
TYs en Teun vielen flaeghs, en Teun is eerfl: geweken,
En riep, men had hem voorts met rechten aen te fpreken:
Soo doen ick vaft, feiTijs, heeJinernft, halfomjock:
Teun had een'kromme kruck, en Tijs een' rechten frock.
<Jp. Dobbele deughd.
't "C1 N is geen ruftigheit die 't maer eens wefen kan,
*--' En aen d'ondanckbaren haer felfs maer eens verfpillem
Maer, eensverfpillen, en noch eensverfpillen willen,
Dat voeght een ruftigh mann.
•70. Schouwe Dirck.
w
Aerom en will Dirck niet vertrouwen ?
Hy derft geen' Vrouwen meer vertrouwen-
71, rdcU
-ocr page 259-
Sneldicht.                          2^
71. Tdele belofte.
JAn had veel toegefeght van een Boeck niewe Dichten,
Dat alle Dichten fou doen ftrijcken, of doen fwichten,
En fijn' beloften zijn tot noch toe niet als wind:
Het fchijnthy fwangergaetj maer 't isvan een dood kind.
72. Vaer.
N;
el rinckelt als haer mann,
En klapt foo veel fy kan,
En Jan en fpaert, niet veel,
Noch rappe tongh noch keel:
Neel is foo licht als Jart,
Jan is foo dicht als Neel.
73. Jans adel.
T*\E Boom van Jans geflacht daer op hy fchij nt te ftuy ten
*-* Is een foo groot gewass
Als Eickenboom oyt was:
Maerdieaen 't pliickenvalt, vindt hem vollüech te fruy ten,
En fiet of'toolick, ja, fiet of het vrolick ftaet,
De Rifpe-poppen buyten,
Hy vindter menigh dingh dat maer voor Mooiick ftaet.
74. Danckbiter bert.
m;
n langh-verplichte Vriend,
1 Ghy hoeft my niet te vreefen j
Hebb ick u veel gedient,
Thoont my maer aen uw weefen,
Dat ghy wilt danckbaer wefen:
Mijn weldaed is verdient;
En fijt ghy 'tinderdaed
Gelijck als in gelaet,
Ick vraegh niet of 't voldoen nu of oyt in u w macht is,
Ick houw my voor voldaen foo 't maer in uw gedacht is.
75. Lief tnifverjland.
WAtduncktu, fei Reinier, dicht ick niet all bequamelick?
Ja feker, feid' ick, tammelick-,
Dat was foo veel als lammelick:
Hy fpelde geerne miss, en nam het aen voor tamelick.
II. Deel.                              Kk                    76. Aen
-ocr page 260-
2»g                          XIX. B o e c k.
7<S. Aen lichte Maey.
TV/IAeylightenrinckelroyt, dat is, fylightenfchoyt:
lVi Dat 's recht gerinckelt, Maey ■, maer 't is niet recht geroy t.
77. Steegb Ifraè'1.
WAt was het Joodfche Volck fteegh tegen Gods verbieden,
Taey tegen Gods gebod! Al was 't naer Ifraël,
Haer Grootevaders naem, de toenaem voeghd' haer wel
Van Ifraè'liten, want het waren yPre lieden.
78. Vriendelick, vermaen.
NIewgetrouwde Baftiaen
Sprack dus met fijn' Ariaen j
Vind ick t'eten noch te breken,
Noch gefoden noch gebra'en,
't Eten wil ick laten ftaen :
Maer van breken wil ick fpreken,
En dat fai uw' kopp aen gaen.
79. Geit in de handt.
'"jpEun is een doorgeflepen quant,
■*• Hem komt altoos geld in de hand:
'k Wouw dat ick oock eens in een land quam,
Daer my fomtijds geld in de hand quam.
80. Kort poces.
E En Lichtmis ley Andries fijn'valfche hand te vooren,
En feid hem, 't was de fijn', en hy vaft aen 't verband:
't Was logen, feid' Andries,en klonck hem om fijn' ooren:
Dat was Andriefens hand
81. Schriftgeleerde Dirck.
T~"\Irck fpeek lij n' Bors beroyd, en als 't daer mé gedaen is >,
*-^ Taft hy eens anders aen, tot heimelick gerief,
En weer eens anders: of de Wett dan half voldaen is?
Dirck heeft fijn felven en fijn' Naeften even lief.
82» Misverftand.
ANtoni is heel op Comedien geftelt >
Daer ftaet hy, fonder heel of half Franfch woord te weten ,
En, heeft hy wat gefien, (tracks heeft hy 't weer vergeten r
Antoni en verftaet het lpel niet y maer fijn geld,
8$. Vd-
-ocr page 261-
Sneldicht.                         %^
83.   Valfche Roem.
NOemt gy 't een' Weldaed,Klaes,die gy aen knecht of meifche
In 't end' eens hebtgedaen voor langer jaren trouw?
O Neen,. 't en is maer Loon, en, waer 't all foo als 't fou w,
De Weldaed is verbeurt, ghy hebt s' u laten eifchen.
84.   Onmtt gewicht.
'cY> Apier hanght Joncker Jan foo vaft aen als een klitt:
■^ 'k Beny hem 't yfer niet -, hem luft te zijn geladen:
Maer waerom gaeteen Koek nietproncken met fijn fpit,
Als d'een noch d'ander heeft te vechten noch te braden ?
85. Beftge treden.
MY dunckt, langh wandelen en kan my geenfinskrencken:
Ten minden voel ick't niet: wantin die ledigheid
Maeck ick mijn hoofd foo gaende in foete befigheid.,
Dat hetgeen' tijd en heeft om aen mijn gaen tedencken.
86. Jan onderricht.
WAt Duyvel is een Wijf, fprack Jan met ftouter ftemmen,
Als ick het ondernam, dat ick fe niet fou temmen.'
De woorden zijn pas kout;
Hy heefter een' getrouwt.
Nu fijn hoofd voll klabots, en fijn huys voll gekijf is,
Vraeght hy 't niet meer ■, hy weet wat Duyvel dat een wijf is.
87. Aen fchoone fluerfche Lijn.
't T7"An fonder Sonn goed weder zijn ;
-* *- Maer 't fchoone hanght aen fonnefchij n 3
De donck're goedheid is half nacht;
Wilt ghy fchoon wefen, Lijn, foo lacht.
88. Aen Neel de Bruyd.
*VT Eel is de Bruyd, en all is 't fpa,
, .^ Sy will noch niet te bedde wefen :
Siet toch wat een bedruckten wefen !
Hoe na, Neel, zijt ghy Maeghd ? hoe na ?
89. Vlaemfcb gehoor.
HTRijn voert het woord alleen-, en roept haer' mann, Hoor toe:
* Sy meent het is goed Vlaemfch, en neemt het voor, Oor toe.
Kk 2                            50. Ag-
-ocr page 262-
26o                            XIX. B o e c k.
90. Agniets kfacht.
AGniet quam van de reis, en klaeghde dat s' haer honden
'• Beleefder had gevonden
Als haer' mann aen fijn wijf.
De Vrouw haer' meeninghwas, naer 'tfommige verftonden,
De heeften fprongcn haer ten mïnflen eens op 't lijf.
91. Dirck onder 't pacl^.
DIrck quam fijn boofe Wijf te dragen door een' plass,
En fprack all fuchtende, mismoedigh als hy was,
Wegh met het Fabeltjen daer ick my langh aen fatt las;
't
En komt hier niet eens by; ick draegh veel meer als Atlas.
92. Op H. Brunoos Pfalmen.
VEel' hebben welgedaen dat Brunofeer wel doet:
De waerheit naer te gaen, was noy t verloren moet.
Treckt yeder na dien Prijs, hy waeght'er oock een lot na.
Maer dat een van Dettheen^ daer is de wereld fott na.
Hoefoo? 't is 'toudfte kind, en daerom goed en foet -r
De vroome zijnder mé te vre'en in haer gemoed.
't Magh wefen; maer ick vrees, 't is all te vre'en, op God na.
93. Mifrijmde heiligheid.
WAer't maer des Heeren woord, men dorfter niet meteeren
De vuylehand in flaen :
                        ,
Hoort hoe de Pfalmen gaen;
Doch 't is klein fwaerigheid; 't en is maer't woord des Heeren.
94. Averechts bewijs.
JA n timmert fonder end' meer dan hy kan bewoonen,
En doet het, feght hy, om fijn' vyanden te thoonen
Dat hem geen geld ontbreeckt,
Ick neem het foo hy 't fpreeckt :
Maer, vrienden, dunckt u niet dat fijn bewijs misfteltis,
En dat hy thoonen gaet dat hy beroy t van geld is ?
ft
95. Onreden.
TCk vond Jan met fijn Vaer in fwaer gekijf getreden,
** En 't docht hem, wat hy fprack, was recht en meer als reden:
't Moght meer als reden zijn watjan fprack na fijn' finn'j
Maer my docht, met fij n Vaer te kij ven was veehnin.
96. Klaes grijp.
KLaes is foo onverfaedt van grijpen en van flelen j
Hy magh geen' fchoenen velen:
                      Thien
-ocr page 263-
Sneldicht.                           z6i
Thien Teenen duncken hem niet meer een onnutt goed
Als lij n' thien vingeren, daer hy foo veel mé doet.
97. Malle moer , mail kind.
nPRuy wierd gewaerlchou wt; maer fy riep vry ftijf en fterck,
•*• Hoe ? fou mijn'jonge Neel haer felfs alree verloopen ?
'tEnismaerkinderwerck, haer hoofd is noch fchier open.
Vaft fond Neel binnen jaerseen Vruchtjen naer deKerck}
Was 't meer als kinderwerck?
98. Arme Jan.
JAn eifchteNeel een foen: Neel met een fpijtigh keeltje,-
Sei, houdt uw backhuys t'huys, 'ken hebt niet in mijn'finn,
Ick fegg' het u rond uy t. Och arme, feid' hy, Neeltje,
Dat gaet u wel rond uy t, maer 't gaet my feer fcherp in.
99* Verwaende Job.
JOb, weeftwatopu hoed', en leert eens overleggen :
Wat hetgevaerlick op lijn fel ven is te ftaen :
Spreecktghy ftaegh vonnifTen ? ick bend'erin begaen}
My dunckt, ick hebb ü noch, My dunckt, noyt hooren feggen.
100. Trijn aen 't kort geweer.
TRijn riep,watdraeghtghy,Klaes?een poignaert,feid'hyTrijn.
En 't was een flesken wijn :
Geeft hier eens, feis' f en heeft het eens-teughsuytgedroncken}
De lemmer ifleruyt, defcheeisugefchoncken.
101. Paetden-handel.
DIrck veild' Andries een paerd 5 daer op hy dorfte bieden
Dat 't fchand was voor de lieden:
Ick fchenck het u, fei Dirck, veel liever uyt de borfl::
En of ick 't feggendorft ?
De kooper fprack, fiettoe: of ick eens ja dorftfeggen,
Hoe foud't ghy 'tmy ontleggen ?
Op 't handelen is winft, op 't fchencken valt verlies:
Seidtghy my Ja, fei Dirck, foo feid'ick, Neen, Andries.
102. AenBrujdegemDirck.
T"\Irck,trouwt ghy? veel gelucks;fooghy my 't woord wilt geven
■"-^Vandequae kinderen -, Niet meer van all' mijn'leven;
103. Veil en febrael.
C Iet eens hoe vett is Lijs en hoe verhongert Phlips is •,
*^D'een fchijnteen' volle Maen , en d'ander haer' Eclpfis.
Kk 3                 104- Neel
-ocr page 264-
2^2                             XIX. B O E C K.
104. Neel kaeckt.
NEel was nauwuytdePapp-muts,
Sy raeckten in de klapp-muts,
En blijft'er noch met gaen j
Soo ftaet haer't klappen aen.
105.   Datelick^ bewijs.
PVlrck, wacht u voor u felf, ick will u fwack en dwee fien,
-*--'Enluyfterennaraedi want fwack zijnw' een voor een. '
Wilt ghy de proef daer af ? hier zijn vvymetons tween,
En ghy en fiet niet dat vier oogen meer als twee fien.
106.   Bektwpte waerde.
/^Hy zijt een groot mann, Klaes , een dick mann en een fwaer
^J mann,
En ick} fei Korteknoop, wat klein en lichtjens: maer mann.
Wat, meent ghy, is de prijs van uw'Ziel in uw Lijf?
All magh 't wat meer zijn} 'k neemt op vier Rijcksdaelders ftijf:
Isdanuwlijfals'tmijn, en uw'ziel als de mijne, .
D'eenSilver, d'anderGoudj elck houd'het met de fijne:
Maer, fchelen ghy en ick niet als in wight en maet;
Soo ben ick liever noch de dobbele Ducaet.
107.   Schrkkeück wonder.
TCk vraeghden aen een' Voss, en docht het wel gevraeght was,
■*• Hoe het kruys op den Toorn foo fcheef geweken ftond ?
Van fchrick, antwoorden hy met een' geftreckten mond,
Alfoo de Toorn verzaeghtwas,
Alsonlanghs hier een' Bruyd ter kercken quamdie maeghd was.
108.   Voor een Bouwmeefter.
E Lek heeft de Bouwkunft vaft, elck weet het beft te feggen
Hoe hy beft woonen (al: met Meeftcrs t'overleggen,
Is onverftand bekent: maer heeft menkous of fchoen,
Of minder werek van doen,
Men moet het wel betrouwen
Aen Mannen of aen Vrouwen
Die fulcken ambacht doen :
En is't degecken aengeboren, wel te bouwen ?
109. Ondanclzbaerbeid.
LTOevuyl ondanckbaer'menfchenzijn,
* * Sietm' aen 't mirakel van den Wijn:
God
-ocr page 265-
Sneldicht.                          263
God maeckte water Wijn > foo ltaet 'er,
De gaften maeckten wijn tot water.
11 o. Qtiaed doen.
DE keel een af te fnij'n, 't zy dat het mann of hoen is,
Dat 's goet te doen, feght Jan:
Maer neemt hetzy een mann j
Smaeckt dat na goed doen, Jan ? 'k fegg' dat het quaed te doen is,
ui. Vafie vriendfcbap.
'k C Ie dat men lichtelick een levend' vriend bemint,
^ Soolangh hy machtigh is, en vriendelick gefmt :
Maer, voor de rechte proef, wanneer hy dood, onmachtigh-,
Ofongefiender is, valt eerft de minn waerachtigh :
Een' vriend beminnen, is een' vriend
Beminnen als hy niet en dient.
112. Te bont.
A Ldie'tte bontmaeckt, Jan, hoeft juyfl: geen'pels te dragent
■*"* De jonge lieden doen 't die in ons' malle dagen
Een bonte Regenboogh van Linten hanghtom 't lijf:
Soo maeckten fy 't te bont. Lett nu eens op uw Wijf,
En haer'ontroerden beek; dat's noch een bont byfonder:
Men feght haer niet een woord, fy maeckt'er dufend onder.
En kaeckelt witt, fwart, groen, rijp all uyt eenen mond,
Dat is te kaeckel-bont.
113. Muftjckcluft-
'k pN ben niet vrolick als ick fpeel,
*f* Of met de hand, of met de keel}
Men moet my die vreughd niet misgunnen j,
Ick fond het geerne werden kunnen.
114. Woorden voor geld.
N"Oyt en gaet Agniet voorby •,
OfDirck doet haer fel ver heugen *
Maer, u komt noch wat van my;
, ■■
Mergen,mergenfonderleugen:
S'heeft gelijckdegoed' Agniet,
*t Schort' aen will, of aen vernietigen *
Altoos, klaeghtfe, komt haer yet,
; Nemmermeer en komt'er niet.
ïjj. Alk
•^ .__A_
-ocr page 266-
264,                          XIX. B o e c k.
Il6. Allefondeondanchbaerheh.
VRiend, vliet öndanckbaerheit: fy is den Hemel tegen :
En blinde Heidenen verbodenfe te plegen :
Hoort nu de Chriften less: 'e is een beknopt fermoen;
Die noytondanckbaer waer en fou noyt fonde doen.
117. Scherp [onderftaei. .''
UW' Redenen zijn fcherp, foo ghy niet beter weet:
Maer fy zijn dun alleen -, dat kan geen fnijdend' werck zijn:
Vraeght MefTemakeren, wat fcherp tot harent heet :
Dat fche rp is, moet niet dun alleen, maer dun en fterckzijn.
■ cjji ,                   118. Soet enfoet. ;,
D
Irck meent, fijn laf Gedicht is fqet, en daerom goed :
Maer dat niet fout en is en keu riek niet voor foet.
np. Sondaers troofl.
V;
ltghy? dat'sniet met allen ;
Weeft daer niet in begaen:
't En is geen fchand', te vallen ;
          , ,"..', T -■
't Is fchand, niet op te ftaen.
fiw. 2.                                                      I2°^ Heidens tess.
MEn moet den anderen het misdoen foo vergeven,
Alsof men nieten dé als misdoen all fijn leven:
Men moet fijn eigen doen foo houden in de ftraffy
Alsoft men nemmermeer een ander en vergaf.
I2i. Sijn Eigen vjand,jeders vriend.
W
Eeft noyt met u verfoent: maer tracht veribent te leven
Selfs met die maer haer felfs, noyt andere vergeven.
izz. Zaligh Schavott.' / '
B
Eklaeghtgeen fchuldigh menfeh die met berouw en boet
1 De dood befueren gaet die hem de Rechter doet:
't Waer hem fijn heil benijdt: fchencktm' hem fijn fondigh leven,
Van dufent tegen een 't waer hem de Hel! gegeven.
123. Aen^itn.
Ji
n,hebtgh'een' malle klucht óntijdigh voortgebracht,
en lacht wel met u, maer met u is 't dat men lacht.
124. Vergetffch vergeven.
D!
rk fcheldtfijn' Vyand quijt,diehem ter dood verwondt heeft»
En fterft met hem verfoent: te weten foo hy fterft:
Maer, feght hy,geeft hem God dat hy eens weer gefond leeft,
Hy fal hem doen verftaen met wien ijy 't heeft verkerft.
i2f. Bwgb
-ocr page 267-
Sneldicht.                          26$
115. Bangh is dwee.
'k lljEb tot den Smit geleert wat ongeftoorde weeld*
•fl Van heeten tegenfpoed onendelick verfcheelt:
Hetfpijtighyfer moet doorgloeyt zijn, fou men 'tfmeden':
Ons hert in 't koel is hard} heet en bangh fou men 't kneden.
n6. Onderfcheid.
WYs en geleerd fchijnt eenjmaer voor twee moet het ftrecken:
Veel' wijfe letterloos', en meer geleerde gecken.
117. Jaloufer fonde.
JAloufe Minnaer, leert hoe fchoon uw' ziele ftaetj
Sy haet die niet en haet all wat fy niet en haet.
iz8. Jaloufie, onujtfpreecklick^gequell.
JAlousen vindt men nietin fuyver' Duytfche fpraeck;
Waer 'tfoo in 't Duytfche hert gelegen met de faeck,
£n waer ons hert foo wijs , dat het eens kon verdoemen
't Geen' ons' Voorouders niet en hebben derven noemen l
ïi<). Eenige Vrees.
T Aet de verwaenftekomen
■'-''Om mijn hert te doen fchroomenj
lek houd' hem voor een' fort,
Die anders vreefl: als God.
130. All een Jtagb.
WAerom, ghy machtige, verfnuyftghy in dit leven
De mindere van ftaet ?
Siet hoe het God verftaet,
Uw evennaeften is uw naeften en u even.
iji. FockjgeJan.
JAn leefd' als een fchavuy t
Met leenen en verteeren,
Met vloecken en met fweeren >
't Is door en door een guy t:
lek fie 't niet aen fijn' kleeren,
Maer door en door fijn' huy t j
Die doet hy niet als fmeeren
Voll pocken en voll fweeren,
Dat fweeren fweert hem uyt.
II. Deel.                              Li                  131. Ottot-
-ocr page 268-
2<J<J                            XIX. B O E C K.
ijl. OnwetendeDirck.
D!
rck eet en drinckt hem rond
En liet noyt in een boeck:
Hy is kloeck en gefond,
Maer niet gefond en kloeck.
133. Klaes de Speelman.
DE wilde Speelmann, Klaes, die foolichtvaerdighftuytt*
Is een groot meefter, ja, maer niet veel minder guyt -,
Een ball voll goeden winds, maer die niet veel en ftuy t.
134. Nietven dwangb.
ALs 'tvolckfijn'gaften wouw met Eten over-quellen,
Soo veel' met drincken doen : 't eerft datick raden fouw*
Waer minder kelders en meer heimelickgebouw j
Nu geldt het Pispotten -, dan foud't Secreten geilen.
135. Dirck op een Gaudief.
'k O Agh Dirck, genaemt Dirck fbnder ziel*,
^ Dat hy een' Gauwdief t'önder hiel,
Die fijn' Bors had gemeent te knappen :
Daer fagh ick hem vafl? op ftaen trappen
Of hy Brood kneed', of Torven trad.
Foey, riep ick wat getrapp is dat ?
't Schijnt of ghy druyven ftondt én pérften:
't Is geen nood, feid' hyjaet hem berften;
Al trapp ick hem wat darmen uyt i
't Is van ouds een doortrapte guyt.
ij<5. Pas.
T S 't waer, dat Jonckheer Jan met Jonckvrouwjudith trouwt?
■* En is hy feftigh ruym en fy ruym vijftigh oud ?
Ick fegg' niet of het wel of misgepaerde trouw isy
Maer dat hy een Jonck heer alsTy een'Jonge vrouw is.
137. Waenwijfe Thomas.
T Ck hoefde niet veel fpoocks van fchrij ven of van lefen j
•* Waer ick maer half foo wijs als Thomas meent te wefen,
138. Schielijckjiiew.
LI EeftoytHiftory van een weeld'righ mann gerept,
■*- •* Diemidden uytdendansgevangen wierd genomen j
My dunckt, dat was een Vifch die, fpringend' in fijn' ftroomen,
Ineen doorheete pann met boter vvierd'gefchept.
-ocr page 269-
Sneldicht.                        *$.
159. All tegen ftr&oto.
GHy vraeght, hoe ickfoo veel gedichtt hebb en gefchreven ,
Door all' de befigheit daer in men my langh fagh >
Will niet de menfch altoos all wat hy niet en magh ?
Hadick meer tijds gehadt, ick had veel min bedreven.
. -140. Wildbraet ontmeidt.
KLaes hadd een' Spaenfchen Don gegrepen in 'tgevecht •>
En gaf hem met der vaert een douwtje tot aen 't hecht,
Dat hem fijn'darmen uyt fijn'fwartepensdéfcheyen}
Want, feid' hy, of hy ftonck, hy dienden hem t'ontweyen.
141* Van Lijs.
E En Almanack, feght Lijs, en is niet van de Boecken
Daer fy haer voordeel meent te vinden of te foecken :
De fpellingh dunckt haer vals: fy hield'er eerft wat van,
Vondts'er voor niewe Maen ter maend een' nieren Mann.
142* Strkkzmaü.
TT\ E Jonckheit hedensdaeghs is wonderlick belint:
•*-' B. is B. fpell ick voort, 't is L. i. n. t. blint.
t4j, Dienftige Sch'tldery.
f~^ Ods werck, dat ick begaen, befien, befitten kan,
^-,r Daer hoef ick geen* Copy uyt menfchen handen van.
Een deeltje van de kunft kan my te recht verblijden:
Dat deeltje, dat de hand op 't rad leght van de tijden,
En ftelt my Grootevaer fijn overgroote Vaer
Voor oogen, of het volck van he'en of gift're n waer,
En fal mijn' kinderen kinds kinderen doen erven
Mijn aenficht, dat met my gaet fterven en bederven.
Is niet die wetènfchapp meer meefter dan de tijd ?
't Is het verderffelick in d'oly geconfijt.
144.. Veel weten, we'mgh.
TTT Atisgeleertheit? AH te weten datfy wiften
^ Die voor ons waren, en' min witten dan fy miften ?
Wien fou die wetènfchapp dan helpen, en waer toe ?
Wat fcheelt het, of het veel', of ick alleen igh doe,
't Geen maer gedaen en werdt? Maer fpreeckt dry niewe woorden,
Dry dingen die men noyt van and're menfchen hoorden j
All die de Wereld lbo geringen gavegeeft,
Is 't meer, als all dat oytgeleert geheeten heeft.
LI 1                            i^f.Wat
-ocr page 270-
368                          XIX. B o e c k.
.145. Wat feldfaems.
'k T> En niet mirakel-geck: maer een in all mijn leven
•*-'Hadd ick wel luft te fien, en vry wat voor te geven :
lek meen een' Bruydegom, die naer den eerften nacht
Nad'oudevryheit niet eens achterom en dacht.
i4<S. Twee achterdeuren.
JAn weetfijn'fwarigheitin 'tglaeskenteverdrincken;
En als hy geen' en heeft, moet hy dan niet eens drincken 2
147.  Wacht wat.
of""<mte T^ my een' voddery gevallen uytde penn ?
frigeratoin-
•■■(Weet, Lefer, dat ick all' mijn' vodden daer voor ken)
amoJedm- Ick flu y tfe van my af en laetfe liggen rotten:
gentius Kpe- Langh, langh naer haer' geboor t' onthael ick fe de motten
s
titos tan- -r»             i                  j i                                                                                          *
quam tóot En valder met den keur van een verfch oogh op aen >
ien?.en
e Gevalt my 't kind dan noch foo 't eertijds heeft gedaen,
utor. Pr*~ Soo houd ick 't voor foo fchoon als icker een kon baren,
En brengh hetin de Werld. Daer hoort een tijd van jaren
Om d'eerfte blinde Minn die de geboorte gaf
Haer' oogen t'openen met alle vliefenaf:
Wy moeten onselckeen als vreemdelingen lefen y
Dan kan elck, en niet eer, fijn eigen rechter weien..
148.  Jans wijf.
Ji
n heeft een mondigh Wijf, die al fnapt wat s' in finn heeft >
n toy t fich koft'lick op als waers' eens daeghs de Bruyd.
My dunckt dat fulcken Vrouw voor Jan wat veel fnaps in heeft >
En wel foo veel fnaps uyt.
149. Veerlen voor ver ekens.
E!
n goed Mufijck-ftuck heeft oneindelick veel in;
Maer 't fchij nt het meefte volck meer tongen heeft als ooren j
Soopraetm'er over heen: t Is jammer, in mijn finn}
Dat daer foo veel toe hoort foo veel' niet toe en hooren.
150. Seggen en doen.
TJ En wilde my mijn' eer in d'eer van 't Sneldicht krencken >
'-'En feide, doet wat kloecks, dat 's beter als 'tgefegh.
't Is, feid'ick, foo ghy leert: maer, alsick'toverlegh,
Die kloeck wil leeren doen moet eerftkloeckleeren dencken.
-ocr page 271-
Sneldicht.                             2<jp
151. Aen Vrijjier Neel.
't pN fluyt niet, feid ick, Neel; fiet, ghy zijt noeh de Bruyd niet,
•C'En light met Klaes en malt: fy Cd, mijn goed is mijn,
En mijn is all 't gebruyck. Ja, fprack ick, dat kan zijn ,
Ghy mooght wel meefter van uw goed zijn} maer 't en fluyt niet.
151. Aen de jdele Jeugbd.
•"pWee jaren hadd fijn' Moer haer'Vingerhoed gefocht,
■*- Seid' een vermaeck'lick Mann, dien ick wel noemen moght,
Haer' Naelde wel derd'half, haer' Brill wel feven maenden,
Het kokertjen wel fes, en, als hy 't all vermaenden,
Veel minder meubekjens te famen wel een jaer ,
En foo veel min ge leeft, 't Zy logen of 't zy waer;
Wat dunckt u, Jonckertjens en pronckertjens voll veeren,.
Voll lints, voll fpellewercks, foo ghy maer Haer en kleeren
En dien tijd t'famen fomt die daeraen isgegaen,
En watghy doende voorts heel nieten hebtgedaen,
Wat dunckt u, ('t wilder uyt, ghy moet het my vergeven)
Heeftm'u in twintigh jaer wel anderhalffien leven?
153.  Trijn klaps.
HPRijn heefteen weerfien in 't klappeyen,
-*■ En ftelt fich aen als waer fy 't moe:
Een weerfien ? Ja 5 want, als fy fcheyen,
Soofeghtfe, Volck, totweerfiens toe.
154.  Volle NeeL
A!
I uw' hoofd en lenden-pijn
Is gemaeckt werek, feiKatlijn,
Tegens Neel, haer jonghfte hoertje:
Neel, die voll gebeente ftack,
SuchtedroefFèlick, en fprack,
Ja, gemaeckt werek, lieve Moertje.
155. AenftinckendeJan.
't 7 Y dat het haper' aen uw' kleed'ren of uw Veil,
^Of ghy rieckt qualick, Jan, of ick en rieck niet wel.
15 6. Dirck in den Band.
"P\Irck haddat geldigh Wijfnoodfakelick van doen:
*-*^'jt Is evenwel een Wijf, en 't hoofd ftaet hem foo groen,
Hy mifte wel een Wijf, als hy haer goet koft miflen:
Maer eten gaet voor all 3 foud ick niet mogen giffen
Li 1                            Dat
-ocr page 272-
270                          XIX. B o e c k.
Dat nievgetrouwde Dirck, die meer denckt dan hy feght,
In een gevangen huys met goude traellien leght ?
157.   In Jlaep en dood.
ICk haeft my noyt te bedd: hebb ick groot ongelijck ?
Ëen menfch die niet en waeckt is een dood-levend'lijck:
Eens fterven ftaet ons toe, en 't fal een korte floot zijn >
Maer wie will 's daeghs eens dood zijn?
158.   Een boofe rijcke.
V!
el vrienden rieden Jan een' rijcke Weeu w te trouwen:
Jan hiel hem koeltjens, maer hy teeckende dekaets}
Als ick het overfloegh, ick waerd'er met behouwen :
Doch , mannen i feid hy, fieltu felven in mijn' plaets ■„
Wat dunckt u, dorftghymy wel inftaenvoor 't berouwen?
S' heeftin der daed veel goeds j maer in den aerd veel quaeds.
155?. Dircks gebroet.
D1
rck heeft veel' kinderen, daer van my dunckt de meeften
Min menfchen zijn als heeften:
Verwondert u dan niet, maeckt hy fomtijds de beeft -,
't Heeft Jangh fijn werckgeweeft.
160. Dirck Bruidegom.
Dirck fijn Bruyd is dick van lijf,
En fy fchijnt wel groot te saen :
Dirck wouw* enckel aen een Wijf,
En hy iflèr dobbel aert.
iöi.. Bouwens onthouwen.
TTOort toe dan, riep, ick Bouwen,
■*••*• En paft my wel t'onthouwen
Watghy my fchuldigh zijt
Van over langen tijd.
Ja, feid' hy, fonder falen -,
Maer weet van geen betalen -,
En, kom ick hem eens by,
: ■ Hy fèght ter goeder trouwen, .
Onthouwen is onthouwen,
' En ftaegh onthoudt hy 't my.
iói. jBvofeJ&n.
JAntrouwd'een'jonge Vrouw, daerhy watachtopflaenlbu-
Omof fyhaermisgaenwouw: .
De
-ocr page 273-
Sneldicht.                           j->r
De Vrouw is een goed Dier,
En Jan geefts' alle daegh een' oorband dry of vier,
En feght, als m* hem beftraft, hy heeft maer half voldaen,
Der vrienden meeningh was, hy fouder acht op flaen.
165. Wiltbraed.
TRijn, weet ghy wat ick vaft vooreen mirakel houw?
't Zy tufïchen ons gefeght -, Een goede kloecke vrouw.
i6q. Lichte Agniet.
AGniet heeftom een'hoeckeen malligheit begaen:.
Eerft heeft s' haer*goeden Mann en dan haer felfs ontgaen,
165.   Pieters^ff.
't fS een ouwbolligh Wijf daer Pieter aen getrouwt is,
■■■S'is in ouwbolligheit geverwt tot in de wol!}
Of ick het niet en wift, 'k faegh 't aen haer'grijfen boll:
't Is een oudbolligh wijf, dat feftigh jaren oud is.
166.   Vergev'mgb.
\ ^Ergeeft my, Mann, feiTrijn; hebb ick wat mals bedreven^
* 't En fal noyc meer gefchiên. Dirck nam het woord in acht,
En heeft haer vriendelick een foopje toegebracht
Om haer te redderen van wat te langen leven.
Doe bad hy op fijn' beurt; Trijn, wilt my dit vergeven,
't En fal noyt meer gefchiên. Sy fei in haer gedacht,
C En heeft foo lieftelick den boofen geeft gegeven,}
* \\£ouw 'ck u vergeven moght foo ghy my hebt vergeven»
167. Heer Dirck op ftoel.
Dirck heeft een uer op ftoel verfleten
Daer ick geen voordeel af en treek,
Dan dat hy my heeft leeren weten
Hy is een ongeleerde Geck:
Ick fegh 't voor my en foo veel menfehen,
Indien men 't eer geweten hadd,
Men hadd met eeren mogen wenfehen
Dat hy op Stoel gefeten hadd.
168. Duj/f en Slangb,
T€k volghde de goeless die my een goed mann gaf;
A'kNam 'themnietqualick af die mijngeld haddgeftolen y
Maer, fpijende de plaets daer hy het hadd gefcholen,
Packc' kk het foetjens op: nam ick 't hem qualick af f
169. (firn
-ocr page 274-
2*j                        |XIX. B O E C K.
lefpi Om vreedfatnigb preken.
GHy die de Kerck in hebt en alle mann by d'oorcn >
Ey helpt ons aen de vrucht van 't heiligh Brood en Wijn:
Verkondight ons wat ruft kan ftichten, en niet ftooren,
En laet Gods preeckftoel niet der Menfchen breeck-ftoel zij n.
170. Een mann op Biefen gebonden.
HEt luydt vreemd, maergelooft dat geen dingh waerder is,
Dan dat men niet en fincktom dat men fwaerderis.
171. GiJJingb.
DIrck floegh fijn' jonge Vrouw, als hads' haer wat misdragen:
Sy riep 't en was niet waer,
Hy moght het vry bevragen:
't Magh wefen, feid' hy, Neel j ick flaeder oock maer naer.
172. Stoute onktmde.
DAer is geen tuchten meer aen Jongh volck hedensdaeghs*
Sy geven 't niet eens kamp all valt'er een mé flaeghs:
Ou w'lieden zijn verfu ft* fy weten 'talltegader:
De kinderen voortaen zijn ouder als haer Vader.
175.   Onbeleeft üefft.
MEn hoetelde Reinier om een goed Wijf te trouwen,
Ervaren en beleeft, meer dan gemeen e Vrouwen;
Neen, feid' hy, vrienden, neen, s' is my all te beleeft.
Reinier had watgelijcks ■, s' had feftigh jaer beleeft.
174. Vrouwen kracht.
CAghEvafuer, offoet, doens'haergoe'n Mann verleidden,
&
               Watdunckt u, feid'ick, Neel?
Sy fei, 't was even veel >
Hy moft'cronder deur, koft fy maer een van beiden.
175. Noch.
W
il een' vrouw vriend'lick fien, gelijcks' in 't vrijen fagh,
Waer is de harde mann diens hertdaer tegen magh ?
Enwilfevaetsen vies, als een'gefenghde popp, fien,
Waer is de itoute mann die daer derft tegen op fien ?
't Staet ons fchoon , heeft mend'er twee meffen op fijn' fchee,
Daer 't hapert, foo mender maer een en treckt van twee.
176.   Dertele Dirck.
't \17 El varen heeft de fchuld dat Dirck aelwaerdigh is>
' ' Hy meent, wathemgeluckt, dathy 'tall waerdighis.
177. Svaer
-ocr page 275-
Sneldicht.                            27?
177. Smer gevvlgh.
JAnlight en doet fijn beft
Om een rijck wijf te trouwen*
En geld is groot gerief in fulcken kouden neft:
Maer, Jan, lettopdeïeft,
Die een Wijf onderhout, dien will fy onder houwen.
178. Noodige foitckbeit,
G
Edenckens taeye kunft en wenfch ick niet te weten:
Ick hadd'er liever een te leeren van Vergeten.'
Sou my te voren ftaen all wat ick hebb befweett
In lijden of in vrees; het \vaer een pack van leed,
Dat and're fchouderen als mijne moften dragen :
Soud' ick oock all de vreughdyan alF mijn' blancke dagen,1
In eenenfpiègelfieni eenftérekerooghals 'tmijn.
Moft dat verfamelde geblixem machtigh zijn.
Wat is 't ons dienftigh dat vergeten en onthouwen
Haer'krachten wederzijds onthouwen en verdduwen 5 A""
Wat is des Heeren doen voordachtighendoorwijsj i
Dieons't herdëncken wel vergunt, maerftueks gevyijs!
179.  Sneldicht.         " '.
\T 7 At fpilt ghy Pen en Inckt aen Sneldicht ? fei my Jan ?
* V Ick weet een' korter wegh door een die 't beter kan:
Mijn Wijf haer minfte woord wanneerfe maer half gcamm is,
Is fcherper ongelijck dan uw' fnelft' Epigramm is.
180.  Droom.
ICk droomd' in goeden ernft 3 den Haegh fou recht fiendoen
Aen Vrouwtjens dien de fchuld van meer als een Mansfoen
In 't lijden hadd gebracht -,en om geen' Beul te halen,
Elck fou' fijn lichte wijf met eén' Piftool betalen.
De moord gingh t'eener ftond, als op Temp'lieren, aen}
Den felvenoogenblick is my de fiaep ontgaen,
Noch fchrick ick van den flagh die die Piftolen gaven ■>
't Gingh of'er een Soidaet op 'tKerckhof wierd begraven.
" i8r. Teun de Dief.
TEun, feid' ick, meent ghy ftaegh te rooven en te ftelen ?
Ghy kont'er niet mé deur, en endtlick koft het kelen:
Hoe^ fei Teun,''k hael'tin d'een'en brengh'tin d'anderdeur,
Kan icker niet mé deur ?
                 I
■: II. Deel.                      Mm                     182. Pieter
-ocr page 276-
27^                         XIX. Bo pc k.
1811. Pieter emoQgk
HEeft Pieter maer een ppgh * dat *s geer* faeck Van verwijt,
Sietde goe' fchutters eens die op haermickenfïiiyten -,
Twee doen haér geen gerief j fy moeten een oogh fluyten >
En Pieter micktaltijd. , *
Ai
s valfchemeiifchen willen,
^Siet wat tweewoorden fcbillen:, f !, * - -,
Dirckj feid'ick, fchrickt het ooek het paerd dat ghy berijdt ?
Neen, feid'hy, niet altoos, eri meende, niet altijd. ,t,
if 184. Mlmetfieringh.,ü iZ'Yjvr i , tinbfHn]
JAn, feid'ick eens, ghy mboghtfoorijckzijifialsghywiits , ;
Ghy konthojft vroliekzijh Ij hetffchortu aen de Milt,: j ; :-, g
Ja, feid'hy, möghtïckeênsfoorijckzijn als ick wouw,
'k Wedd dat de Miltmijn' vreughd niet langh beletten fpuw.
ri3 v,i: .1185'. JbüS ■dohbde ivenfch., ..." u ; :o 3* <ii Jj, , •'
JAn hoopt noch eens foorijck te werden als ickben: : % > ■},
Dathaddhygoecüddoen, naeriickmijn'armoektenn:
         7
Maer 't is een döbb'le'Finn 5 Jiy wijl my niet gelijck zijn;
Eens is hem niet genoegh, hy wil noch eens (bo rijck zijn.
. . ï'SjSi*Kampfaligbeü. , | 7 :; ' \ V V
R.
Ampfaligh«menfchen*hccCv,.[ghy hoeft u niet tequdlên
\Met uw* rampralighéïtvan jonghsaen op te tellen j
          j'■■] /
My dunckt die rekening!^ niétSterarnpfalighleit,;             £ y
Soo 't flot maer goed en vak, en na ramp (aligheit.
f/iiii rhj 187. Brouuteï Dirclc. . sai'i>£fi [ JD1
• rYAlrckheefCihed;^buwenaer^eran.dt , , , ;
+^ Met groorie'n moed :en klein yerftand:: ; ,
Nuftaethyvaft^ritrecktfijn'fchouwcr^j <,
En fiet de Brouw-Jcuyp over kant j :;
In 't eerfte fchreef hy, Dirck de Brouwer, .r.;,,,.
Nufchuijithymeteen'anderharvd, /
            -j -:, ,
En teeckent flinfcks, Dirck de Berouwer, ";,,,-,,, ; , :
188. Tijfens uytvlught.
TT Oe goed het geven is, hcefc Tijs genoegh gelefen:.
■*•-* Macr feght hy, geef ick ftaegh, en krijgh ick weinigh t'huys,
: Van wolligh als een; Schaep Wierd'ick kael als een'Muys:
'tlsgoedgoedarmstezijn^ maer'tisquaedarmte wefen.
pofi .*8t
                        w'.i.                        .', , ] ; 185?. Jan
-ocr page 277-
S-ïi e -t b i c-h'ïéC                        ij*
VErfchoonthetteerevat, urW* Wijfjén, feid*iele, Jan jrol ojèl
Verfchoonen feid' h.y, vriend ? feer geern, all wat ick kan:
Sy heefteen Vidifnüs dat niet en is om thoonen} .",'
Dencktof ick 'tgeernedé, koftielefewat verfchoonen. ji ,-
190. Zeem&m pm. "'                 '■ '. 'bHr.'i
DE Paepen, feirond uyr/eènZeernantjevan Scheveringh,
Zijnflechtekoopluydtjens, by dat S1-. Judas wasj
Hy leverde fijn' waer en ftack 'tgeld in fijn' tass j
Maer fy verkoopenGod,'en doen een mènfchgeen;leveringh.
191. Atnde.:4Üem4tts berifpm.
BEtweters, is 'tfoovoll bötwetensinuw'kift., '
En weet ghy 't beter all wat m' u te voor kan leggen ?
Vergeeft ons onjè fihuld hebt ghy jonghleerenfeggen,
§00 ley doen-, weet ghy dat? 'Je wouw ghy dat beter wift.
19Z. Aïnie rijtkdoni, ■<• t
IGk hoor de luyden, Tijsi ow' gföötea rijc'kdomprijfen :
Het magh'welwefenj! maer'
            v.Q
Hoe kan ick oord eelen of't logen is ófwaer? •;
Ghy derft het niét bewijfen.           ; /
193. Blauw* o«g«n.
T>Laüw' óoghjenSi fei Reinièr,pronkt ghy daer iné foo, Klaertje?
■*-*Mijn Anne dat ghy 'tweet, dieheeft'eroockeenpaertje,
En, als het lueken will wel drijtjens: komt eens hier,
Na 't gifter avond ginghy fööheefts*ernu wel vier.
194. Op Jerémia's klachten eh&c '§z\'qittói\s'Jlo6ge-Lkdi, geYtjmt door H. Bruno.'
f^Hy weet het, Lefer, 't zijntwee ongerijmde dingen,
^DieBrunospennbeftaet: maer* foo fe Bruno doet,
Bekent eens, zijnfe-niet bey kuhftighenbey foet,
Bey niet meer ongerijmt, wel fchrëyen en wel fingen ?
• - 'ïpï-jiMbtdief.
'"PRijn pleitte vèör haer' Mann,'wanneer hy op fijn pad
A Somtijts by Noorder Sörm een deur ontgrendelt hadd 5
Het fcheen wel waer te zijn 5 maer, féis', haer Mann en docht niet
£>at het uytkomen fouw: 't Was foo, haer Mann en docht niet.
. ' .196- Mifrtkgningh.
| Ck rekende met Klaes, die my veel moft betalen,
En noyt van geld en fcheide, en, meend' ick wat te halen,
Mm 2                       Hy
-ocr page 278-
Ijd                          XIX. B O E C K.
Hy ftoorde 'tCijrïeren, en riepftaegh, Heerfchap, fiet,
Die fomm hebt ghy niet wel: 't Was waer, ick hadfe niet,
197. Spaenfch gefegh.
E En wijs Mann heeft gefeght,een Geck magh't wel verdoemen»
Dat Vrouwen 't Hemelrijck der Mannen zijn te noemen,
En Hellen van haer ziel, foo daer oy t Helle was,
En Vaeg'vier van haer' Tass. '
198. Aen eenen ondanckbaren.
j;
, Jafper, 't magh wel wefen,
hy fchijnt een moedigh mann,
En niemand niet te vreefen:
Maer hoort of't wefen kan:
         :' . V            ; ?
Het vreefen en het fchamen,                          <;■ -
All fcheelen fy van namen,
Gaen hand aen hand ter mert :
En een ondanckbaer hert
Heeft altoos een te wachten                            , .
Daer voor het fich verfchrick*:
'k Sie wat in uw'gedachten;
Wacht, Jafper, hier ben iele
199. Ronde bïeeht.
E1
rgh' om faeght, feid' een Held, ontkomen uyteen'flagh,
Daer 'taliter neder lagh,
Eer gh' om faeght was 't befchickt. Neen Joncker, feifijn dienaer,
Daer was voor my wel fien naer •,
Ick had eer 't foo verr' quam, wel een' reis acht of thien,
En noch meeromgefien.
200. Dobbele elende.
E!
n Godloos menfeh in nood is een blind bedelaer:
'Hy bidt om hulp en heil, en weet noch wien, noch waer.
201. Dat God is.
TZ" Laes, kont ghy twijffelen of God in wefen is ?.
-*-*-Ghy zijt de fotfte beeft daer van te lefen is:
En evenwel fiet, Beeft, 'k fal u de fchuld vergeven,.
Soo ghy kont twijffelen, ghy diefpreeckt, aen uw leven.
zo2. Aen yemand.
T TWwijfisheflelick, nochtans'hebtghyfelief,
^-^ S' is boos en bars van kopp, nochtans is s' uw gerief r
S'is
-ocr page 279-
Sneldicht-                         i77
S'is vuyl en fleterigh, nochtans guntghyfekleeren,
S'is uytde giftvan'tvolck, nochtans kuntghyfe eeren:
'k Vergeef al dat Nochtans; maer ick verftae nochtans,
S'is een'gemeene Hoer bevonden, en noch t'hans»
203. Quaede Mufijck^
A/fAey , enontfteltuniet, fprackTeunis tot fijn Wijfje,
■*•'•*
           In 't eerft van een gekijfje:
Ick weet niet wat ick liefft fouw hooren van geluyd ,
Of een' ontftelde Vrouw, of een'ontftelde Luyt.
204. Vuyl wafcht geen vuyl.
nPYsliad fijn' echte Trouw op 't onvoorfienft gebroken,
A En had geern op de kunft den Schouth fijn' hand ontdoken.
Heer, feid' hy, magh ick 't niet wel nemen op mijn' eed,
Dat ick, foo waer ick leef, van geen misdaed en weet ?
My dunckt neen, feide Schouth, en ickfal 't Vonnissfprekcn,
Valfch fweeren is foo licht te doen als echt te breken,
205. Arme rijckdom.
T*\Irck heeft veel duyfenden gekift,
•*-^En noch meer duy fenden op renten ;
Noch deert hem 't water dat hy pift,
Om dat hy 't niet en liet te venten:
Den adem die fijn' Longh ontfanght
Soud' hy wel. willen niet verliefen -r
De mode, daer hy na verlanght,
Is, datm' hem kleeden moght in biefen:
Nu lijdt hy honger daer men eet,
En ftaet en beeft daer and're warm zijn j
Ey, feght eens, wijfe lie'n die 't weet t
Wat is dat, Rijck, of is het arm zijn 2
206. Beddfucht.
\I7At foud' ick op doen ? leed en ongemack gaen lijden ?
* y Sien wat my n iet en kan verbet'ren noch verblijden »,
En hooren wat my fpijtt, en voelen wat my quelt ?
Neen, 't neftje daer ick ligh is min noch meer geftelt
Als daer ick tweemael dry en noch dry maenden in lagh ,
Eer dat ick fchreyend' aen den tepel van de Minn lagh :
Ick ligh warm, ick ligh dicht, en ftillekens en facht:
Moet ick eens alle daegh ter wereld zijn gebracht,
Mm 3               . Ter
-ocr page 280-
±y%                          XIX. B O E C K.
Ter Wereld daer'tfooraeft, alsof ick indebaren
Geftortwierd'uytdekoy? Ey, beddeken, uw baren
En komt-my niet te pass: 't en waer de fcherpe pijn
Die honger heet, 'k wouw hier wel ongeboren zijn.
107. Ruft op Hofwijcks
OP Hofwijckflaepickmaerj en droom van alle dingen,
OpHooffch' en Haeghfche naer; die weet ick te verdringen
Met all wat Hofwijckfch is, en Tongh, Oogh, Neus of Oor
Vermaeck beftellen kan : Ick fmaeck, ick rieck, ick hoor, '
Ick fie met d'oogen op, als menfchen doen die waken j'
Maer 'tgaetgelijck men ilaept, en allerhande faken
Srj n hert ontmoeten laet by forgeloos gévall. ' . >;
Dry halve dagen duert dat flapen, en dat 's all.
Van daer beginn ick my te manen door mijn felven,
Dat my, te pallen ftaet op 't woelend' uer van elven,
Enwakenheeldeweeckind'ongeruftigheit
                    V.'
Van allemans gequell om alle mans befcheid,
In ftormen van gefchill, in arger' fbele winden,
Die Vyanden ter fluyp aen taften, en wel Vrinden,
Met hoon en achterklapp, wel Broeder, wel verwant,
En fparen rappige noch fuy verfte van 't Land >
In overydelheit van fnappende Saletten,
In't eewigh-roerende van wielen fonder wetten,
Voorhoutfche Molens van den koftelicken fnoff,
Diem' altijd draeyen fiet en malen niet als ftoff.
Beminde Saterdagh, zijt ghy noch verr'van komen ?
Spoedt toch, en helpt rriy-'wéer aen Hofwijcks foeter droomen:
Kom, paerdenindeKoets, 'k voel dat ick u genaeck,
En, Hacgh, goe nacht > ickgeewj maervan Hofwijckfche vaeck.
208, Maet.
^ '* W>*                -pv Aer is een dingh dat my verwondert :
fiiïlniuiiu.                -*-^ Een'onceweeght min dan veel hondert: ;
Ja 'k leider dufent op mijn peërd,
En 't heeft hem niét met all gedeert :
Ick leidereen' meer by dan 't hoorde,
En 't \vas van dufent een of 't fmoorde'\'
Hbe teer is middelmaer, hoe eel,
Hoe kittelachtigh is, Te Veel!
205). Trijns
-ocr page 281-
Sneldicht.
*79
,;                 209. Trijns klacht.         ..."
rpRijn feght haer Mann isorirechtvaerdigh,
-*- En daerom komts'er by te kort:
't Is goet te giffen wat haer fchort,
Gaet Jan haer man noch recht, noch vaerdigfr.
210. In en ujt-fihuld 'aen mijn Spon.
'k I_J Ebb menighte van volck beleefdelick verplicht,
*• -*Daer mydenthiendenu den hoed niet voor en licht :
Wie my oyt vriendfchapp dé, dien hebb ick met verlangen
En met de volle daed meer vriendfchapp doen öntfangen.
Laet u niet manen, Soon, 'k ftae niemand in fijn boeck :
In 't mijne vind' ick fchier wat meer volcks dan ick foeck.
Soo moet my Nijd en Spijt dit waere woord gedulden j
Ick laet veel fchulden naer, en ick fterf fonder fchulden.
21 1. Ondamkhaerheit mnfchelukheit., ''
\17 At foeckt men te vergeefsch dat noyt en was voordefen,
** Noch is j noch wefen fal ? wie van de danckbaerheit
Van menfchen fpreeckt, bedenckt wat dat hy feffens feit:
Een menfch diedanckbaer waer en fou geenfondaer wefen.
212. Welpekentbéit. \\C\i\"f-A
TT7"Atlightmend'ydelheic • ,
W Tot op den Stoel en leidt ?
Hoe ? wil men my wel fpreken
Doen keuren voor wel preken ? u.
Ick heet het beft fermoen, r
Slecht fpreken, en wel doen.
21;. Wel, arérgoet.
T TfWfeggen, feghtgh', is meer als reden,
^ En, na my dunekt, en is 't niet waer.
Roept niet foo luyd'* ick waer tevreden,
              / .^ .
Als 't maer foo wel als, reden waer.
• • . ■".: ■ •                              - 214/ luye Klafó.
17" Laes is foo luyen vent, dat ick fou derven feggen,
"*\ De Dood en komt hem niet foo fchrickelick te voor,
Als 't befigh leven doet -,, om dat hy eens daerdoor
Veel'jaren achter een fal mogen blijven leggen.
-                                                                           215. op
-ocr page 282-
t8o                         XIX. B o e c k.
215. Op den Aerdkloot 'tn Aen vloer van 't niew Raethujrs tot Amfterdam
gemarmert.
D!
e op dit vloeren lett
En op dit heerlick welven,
Moet feggen by hem felven,
Voor feker defe Wett
Beftaet in all' haer' leden
Uy t hoogh-vernufte lie'n;
Sy lceren ons met reden
De Wereld te vertreden
En opwaert aen te fien.
i\6. Op den Hemel-kloot aldaer.
LÊert, onder het gewemel
Van 't woelige Stadhuys,
Gedencken aen den Hemel,
En treedt vry iri 'tgedruys
Als van der aerd'gerefen
Op Sterr' en Sonn en Maen -,
Hier werdt u in bewefen
Hoe dat het eens naer defen
Den faligen fal gaen.
217. Over 's Hceren Avtmdmael.
DAer fie 'ck on s niet voor aen } hier fitt niet een van twel ven
Die Dy verraden wouw : maer, Heer, die alles weet,
Ghy weet het, ofter geen van twel ven fitt en eet,
Dien Ghy verklagen moght voor Judas van fij n felven.
218. Valfche tegel.
Dirck is met roock gequelt, en weet hem niet t'ontloopen,
Of deuren moeten aen en alle ven fiers open.
Het fpreeckwoord gaet niet vaft, feght Dirck, alishetoud,
Daer 'troocktenis 'tnietwarmj hemdnnckt, hetiflerkoud.
119. Siet voor «.
/^Hylieghtniet, feght ghy, Neel, ghy fteelt niet, en ghyzijt
^^Nochgierighnaveelgelds, noch quiftigh na den tijd;
Ghy zijt uvv'oogen baes, en rneefter van uw'ooren,
Ghy liet het quaed verby en wilt maer 't goede hooren. .
't Is wijüelick gewaeckt met alle poorten toe,                          '■,
Soo dat de Duy vel daer geen' invall op en doe:
Maer,
-ocr page 283-
Sneldicht.                         281
Maer, alle poorten toe en een ondeughtjen open,
Is een klincketje dat den Vyand kan doen hopen
By ontij in te gaen daer niemand op hem lett,
En foo is 't Slot verra'en: Neel, paft wat op 't klinckett.
220. Landkaert.
"V 7Raeght yemant na kort onderricht,
* Waer Troyen en Corinthen light;
My du nekt, deplaets is haeft gevonden;
Sy liggen daer fy eertijds ftonden.
221. Dirck ter galgh.
REcht moet recht vvefen, feideSchouth, ick weet niet waer,
Dehüysbraeckis bekent, ghyzijt'er op gevangen,
En dat'ervolght heet hangen;
'tlswaer, Dirck, ishetniet? Ja, Heer, feiDirck, 'tisfwaer.
222. Windige Pier.
J)Ier ftoft even plomp als prachtigh;
*■ Noyt en houdt hy op van ftuyten:
'k Weet niet wat hy weet van tuyten,
Maer van blafen weet hymachtigh.
223. Rechtvaerdigegroet.
DAer is foo veelgeruchts in 't mondje van Conftancie,
En fuleken langen langen omflagh in haer' praet;
Dat eens een , onverhoeds haer groetend' op de ftraet,
Nietqualickfprack, Goe'ndagh, Mejoffrouw Circumftantie.
224. Rond uyt.
't TS waer; Jan fpreeckt rond uyt: maer't is meeft fner of ferp,
•* Dat hy foo rond uyt fpreeckt. wacht u voor fulcke monden;
Sy bijten rond uyt: en, betrouwtghy alle ronden,
Denckt aen 't SchoemakersMess,dat'soock rond,maer 'tisfeherp.
22 5. /.mfierdam ontroert.
TTOequam't, dat Amfterdamfoogramm was,
*■* En waerom was 't niet voor den Prins ?
In feven woorden gaet veel fins;
Om dat de Prins voor Amfterdam was.
226. Trijn onder 't Masker.
rT~,Rijn fteeckteen aenficht uyt vernift gelijckeen' Veel;
■*• Daer doets' een Masker voor, dat het geen' Sonn kan deeren:
Een Masker voeght wel, en men draeght'er een met eeren,
Maer twee is een te veel.
II. Deel.
                              Nn                  227. Neel
-ocr page 284-
283          XIX. Boeck. Sneldicht.
ix-]. Neel 'in de pcl^utten.
DE Pockskens hebben Neel haef backhuys ftaen verdelven
Als braecklandt niew geteult voor naeft aenftaende Mertj
Maer Neel fineert weer foo dick, dat alles gladde werdt j
Dat 's een quae' Rekeningh vereffent met fijn felven.
228. Van Dirck.
DTrck fnapt op alle dingh, geen maeckt men hem te pass:
En fitt vafl op fijn geld en fnapt, en fterft van honger,
En wou' denaefïèm fchier verkoopen uytfijn'longer:
Dat 's d'eerfte gierigen opfnapper die oyt was.
229. Keur en angfi.
'k C Ie mijnen vriend misdoen in onbevallickheden
^ Van reden, en beleid van leden en van zeden:
h*>™- Wat doen ick? fegh ick'f? Neenj ickkreegh hem aen denhals.
RomTfi. 5'. Wat doen ick? fwijghick ? Neenj dan waer mijn'liefde vals.
'k Weet min raed tot den keur, hoe datick'tmeerbehertigh:
Ick werd' onaengenaem, of ick blij v' onbermhertigh.
230. Geluckj aen de EE. Heeren Regierders van Amfterdamjn haer Niewe Raedhujs.
DOorluchteStichteren van's Werelds Achtfte wonder,
Van foo veel fteens om hoogh, op foo veel Hfouts van onder,
Van foo veel koftelicks foo konftelick verwrocht,
Vanfooveel heerlickhejts tot foo veel nuts gebrocht; •-
God, die u Macht en Pracht met Reden gaf te voegen,
Godgev'u in 't Gebouw met Reden en Genoegen
Tethoonenwieghyzijt, en, daerick 'tall influyt,
Heil zy daer eewigh in, en onheil eewigh uyt.
Is 't oock foo voorgefchickt, dat defe Marmer-muren
Des Aerd rijcks uy terfre niet hebben te verduren,
En werdt het noodigh dat het Negende verfchijn',
Om 't Achtfte Wonderwercks nakomelingh te zijn -,
God, uwer Vad'ren God, God uwer kin d'ren Vader,
God foo na by u , zy die kind'ren foo veel nader j
Dat hare welvaerd noch een Huys bouw' en befitt', "
Daer by dit Niewe fta als 't Oude ftond by dit.
Afnicc qus muic funt Capitolia, quarcjue fuetunt; j Cmia , Confilio quae nunc digniflïma tanto eft»
Alten'us dices il!a fuiflè Jovis.
                                      De ftipula Tatio regna tenente fuit.
OviH. 3. 4e %Art.
Einde des negentienden JSoecks.
TWIN-
j
-ocr page 285-
TWINTIGHSTE BOECK.
SNELDICHT.
i. Aen de Jeughd.
Efteedt den dieren Tijd
By dagen enby nachten,
Terwijl ghy in uw' krachten
En on verlieten zijt.                       ,., ,.
Het fchijnt, jonghen, ervaren
En zijn niet wel te paren:
Maer 't is een valfche fchijn >
Men kanweljongh van jaren ;
En oud van uren zijn.
2. Voor mijn' Dichten.
BEdilt mijn' Dichten niet, befteedt'er geen verwijt aen:
Sy hebben 't niet verdient, lek hanger toch geen' tijd aen.
't Is een klein buytenwerck; een by werek, feid' ick beft,
Van beter befigheit; 'tiskakelen öp't neft.
Kont ghy of Timmermann, of Wever niet vergeven
Een deuntjen uy t de borft, in 't fchaven of in 't weven ?
3. Aen een Taf el-vriend.
■•■••■-                                       .                                              't''-
H
Ebt gh' all weerom liggen droomen
Van by my tegaft te komen ?
Weet ghy 't niet, foo Leert het toch v
Droomen zijn niet als bedrogh.
4. Op een mijner Gedichten, hy een hnftige hand uytgefchreven.
f~\ Mij n onnoofel Dicht, ick yreeide ghy ginght fterven,
^ Teri minftenfchimmelen, of rotten en bederven >
Maer neen: foo fchoonen mi ft is balfem-, en ghy zijt
In d'onvergancklickheit voor eewigh geconfij tt.
5. Stille firaff.
TCk ftraft' een' opëntlick, foo my docht, met befcheid.
f Een Vriend fei, 't waer hem beft in d'eenigheitgefeit.
Hadd hy 't my oock niet beft gefeght in d'eenigheit ?;..
Nn 2                            6. Raed
-ocr page 286-
384                           XX. B o e c k,
6. Raed tegen quaed.
SPreeckt y emand quaed van u; ghy kont hem licht bedriegen:
Stelt u maer foo wel aen, dat hy 't fal moeten liegen.
7. Sparigh berifpen.
R'
ert memandsleemten aen, om jocken noch om krencken,
All is hy noch foo laegh, all zij t ghy noch foo hoogh:
Wy hebben elckonsfeer, enkönnën elck gedencken,
Hoe feer de lichtfte tré doet op een exteroogh.
- 8. Aen een Gup.
CiHy fèght fjdatickbekenn}
Dat ick mijn' Ouderen goenaem onwaerdigh ben.
Is uw bekennen vaerdigh? -:
Bekent, ghy zijt een Guyt en uw Geflachte waerdigh.
9. Befte RijckdonittK
G'
luckighisdemann, die heel veel goeds beheert:
" Maer veel geluckiger, die niet veel goeds begeert, j
roJ AenJatr.
E'
ns waert ghy arm en mild, nu rijck en gierigh, Jan.
1 De Toetfteen proeft hetGoud,het Goud ontdeckt den mann,
11. Rechtens met recht'.bekommert. '
ICkfieveel' Rechterenfich' vleyen meteen voordeel
Van wijsheit daer'fy fich gëlooyerfmë verlicht:
Maer hoe doen wijfere ? fy beven in 't gericht,
B.om. 14.4.. Enfeggen, wie ben ick, ickdie een ander oordeel?
11. De reden enreden.
't CChijntdatter t'uwentnoytgeen eindevan gekijf is;
^Hoebaertuw boos wijf, fei 'ck, als of fybaërde, Jan?
Wel, feid'hy, wat een' vraegh! daer is geen'reden van,
Als dat fy redeloos, en daerom een boos wijf is.
f;              13. Snijders wapen.
E En Snijder vraeghde my wat hy beft in fijn' fchild hadd>
Daer mè dan 't uythanghberd
Oock wat verheerlickt werd ?
EenSlack, fei'ck, en een' Schildpad d.
Trecktgh'u dielchoenenaen, defchuldenisnietmijnV
De Schildpadd en de Slack beduyden, t'uwer eeren,
Dat ghy gemackelick', .en niet te wijde Kleeren,
En
f
-ocr page 287-
S N E L D I C H T.                              3$$
Enjniet te nauw' en fnijdt, als Slack en Schildpadd zijn:
De S nijder was te vreen , en ick was uy t de pijn.
14. Keur.
E En grijfe DocTror meent het hooghfte woord te houwen,
Daer ick mijn Recipé en hy het iijnegeeft :
Denckt wien ghy veiliger van beide foudt betrouwen;
Hy heeft wat langh gemoort, ick hebb wat langh geleeft.
15. TViffe trooft.
't TS waer, fbo 'ckopwaertsfie, ick ben een worm der acrde>
■*By menfchen fonder end van ongelijcker waerde:
Maer fie ick naer om laegh r
( Dat doe ick alle daegh}
Ick ben geluckiger alsmillioenen menfchen,
Hebb ick noch meer te wen fchen ?
ld. Van Pieter.
TT7" At doet toch Pieter by d'aenfienlickfte Hen ?
* * Men fiet'er Pieter en hy ifTer niet gefien.
17. Lojfe Mathijs.
O Elijck als yeder menfch fijn finnetje, fijn wensje,
^-*
              Sijn eigen Iaftjen heeft,
Daer naer hy geerne leeft,
Soo heeft oock elcke menfch een eigen confcientie.
Dus preeckten ick Mathijs, hoe,feid hy; elck menfch een ?
Soo heeft'er yemande twee, want ick en hebb'er geen.
18. Deune Dirck.
TTEtfcheeltmaereen' B. of Dirck kan vrolick geven:
• ■*■ Maer die armbertigh is, kan niet barmhertigh leven.
i<j. Trijns hehommerïngh.
rPR.ijn,feid' ik,na ghy met een Krijghsmann aen de trouw gaet?
Weetdat uw Bruydegom, daer 't aen den mann fal gaen,
Sijn plaets wel waerdigh is , en voor een mann kan ftaen.
Maer, fei Trij n, is hy oock een mann daer 't aen de vrouw gaec,
20. Van Adriaen.
r)R.eecktm' Adriaen, hy hoort het flechtsj
* En doet daer na recht averechts.
Heeft hy den Bibel oock gelefcn; ;
Of foud 't niet wel de Lebib wefen ?
Nn 3                      •. 21. XIjtr
-ocr page 288-
ag<$                           XX. B o e c k.
il. Vyt allen 't beft.
ICk fie de Menfchen aen als Appelen en Peeren,
Wat meer, wat min verrott. In 't handelen en keeren
Verneemt men waer 't haer fchort, hoe weinigh en hoe veel:
Heel vry en zijnder geen'; elck heeft fijn eigen deel.
Wat raed ? men moetfe foo genieten en gebruycken,
En fien 't verrotte wel, maer fien 't met oogeluyeken,
En befigen 't onrott: foo handel ick, waer 't zy,
En bidd ootmoedelick, men handel' foo met my.
ii. Van boven all.
TT f At hebben wy te hopen
^* Van willen en van loopen
Rom. 9-1«- s00 God, die d'eerfte kracht van will en loopen geeft,
Metfwacken will en loop geen medelijden heeft ?
23.   Pier jlemp op.
Pier fpilt all wat hy heeft, en fpeelt-niet als moy weer;
't Geld gaet met facken door, en't Land met heele Mergen:
Wat een' voorfichtigheit! om of haer fchier of mergen
Sijn' kinderen aen 't goed verliepen, als Monpeer.
24.   Aen yemand.                           . .
ENdreightniet, wilt ghy doen; of 't fal uhaeft berouwen >
Ghy waerfchouwt den gedreighd', en hy fal 't wel onthouwen}
En of 't fchoon geen berouw en werck',
Ten uyterfl:' is 't maer Vrouwen werck.
• 25. Dooden vry.
A/ï A thijs taft büd en jongh aen;
-*-' -*■ 't Moet alles door fijn' Tongh gaen,
Wat over voeten gaet.
Of 't wel, of qualickftaet,
En (al ick hem niet leeren:
Eendingh en keur ick af,
Sijn' Tongh gaet tot in 't Graf;
Daer kan men fich niet weeren.
16. Aen jan.
JAn, dencktghy niet wat Wijn en Brood geldt.
Om dat ghy 't met klein Geld betaelt ?
Lett op den kerfftock daer ghy 't haelt j
Veel' kleine Duyten maken groot Geld.
27. Van
-ocr page 289-
Sn e ld i c h t.
27. Van Jan rapp-tongh.
*87
N:
et fnellerals Gedachten,
Die geen geweld en ftuytt :
Wie föu fich daer voor wachten ?
Jans Tongh gaet noch vooruyt,
28.   Graf-fchrift.
*-^Di
's Okus Bokus Graf-fté,
)ie wel een draedjen af-fné.
En laften 't weer aen een,
En maeckten een van tween:
Maer voor den draed van 't leven
En was 't hem niet gegeven,
Of'tquam hem nietinfinn>
Soo raeckten hy hier in.
29.  Aen Antoni.
TCk weet niet hoe ick 't hebb: mijn' Antwoord, dat ghy 't weett,
•■■Opuw'finn-loofevraegh is over langh gereedt:
Maer geve icks' u Coo s' is j Antoni, daer ghy by zijt,
Ick vrees, men houd'my voor foogrooten geckalsghyzijt,          ttot.te;
Spaer ick de woorden oock^die op uw lotheit flaen,                     wir- +''5
'k Vrees dat ghy voor heel wijs fult meenen uy t te gaen.
't Is beter geen van beid: ick fegh 't u van te voren.
Spaertghy uw' malle Tongh, ick ben wat hard van hooren."
30.   Aen Wilm.-
■p\E BuyckvollWijns, het Hoofd vollWinds
*~" Maeckt Wilm genuchlick foet en Kinds:
Dan is hy Heer van alle Heeren,
Dan kan hy de geleerfte leeren,
Dan is hy eel, dan is hy rijck,
Dan ifler niemand fijns gelijck.
Blijft Droncken, Wilm, ghy malle Dingh,
Om nietuyt fulcken throon te vallen >
Want Droncken zijt ghy alle-Dingh,
En nucht'ren zijt ghy niet met allen.
11. Tandeloofe Neel.
VfEel, rüchtiger klappey dan w' oyt in Holland hoordeji,
"^ Is all' haer' tanden quijt. dat hadd ick wel gevreeft:
Haer' Tongh heeftf'.uytgeklopt; elck millioen van woorden
Is eenen tand geweeft.
<                     32. Am
-ocr page 290-
28g                          XX. B o e c x.
52. Aen Klaerk
KLaerfeght, fy heeft my lief gelijck haer eigen hert:
*k Weet niet hoe dat gemeent en hoe 't gefproken werdt.
'tlsaenden Wijfer, Klaer, datw'allerbeftnad'uerfien-,
Hoe hebt ghy m' altoos lief, en hoe kont gh' altoos fuer fien ?
33. Ltyaerts ontlegg. .
f~XP, feid ick, Luyaerd, op,
^~s En gaf mijn' knecht een' fchopp,
De Sonn is langh gerefen.
De Sonn ? dat magh wel wefen ,
Sei de vervaeckte Guy t j
Sy moet'er wel vroegh uyt.
En magh haer vry wat ylen,
Sy heeft meer weghs als ick te doen; dat fcheclt veel' mijlen.
34. ïdele moeyt.
TCk preeckt' een' mallen Vent veel' ftichtelicke faken,
-*■ En meende dat hy heel in ernft aen 't hooren waer:
Doet fulcke Narren goed: hy fcheen op 't left t'ontwaken,
Eed.»«. *. En vraeghde fluy merigh, Hoe feght ghy ? Wie is daer ?
5J. Ontlegg.
M
hongheen'kaeckelaersverdrietigh opdeLe'en,
Daer ick de Zee-ftraet langhs geruftigh docht te tre'en:
Vrouw i feid ick, metverlof, wat hebt ghy in uw'finnen,
Is uw Sermoen ten eind', of, fult ghy gaen beginnen ?
'k Beginn eerft, fprack de Pry: wel, feid' ick, goeden dagh j
Verght my geen' overlaft daer ick niet tegen magh:
Ick kies de hooge klift, die will ick op gaen wroeten,
Mits, dat ghy my belooft te volgen noch t'ontmoeten.
Soo raeckt' ick de klappey behendigh uyt de hand',
Ecd.ij.17. En trad mijn leven noyt door ae-ngenamerSand
36. Vuylt en vujlt niet.
J
Pyn. meent men weet fij n feilen niet,
Om dat mens' altoos niet en fiet.
Jan, waer uw Mantel witt Satijn,
Wat fouder niet te fien in zijn:
Nu is hy fwart, en niet een' pleck
En blijekter in: verftaetghy 't, G'eck ?
37. Over-
-ocr page 291-
S N E L D I G H 1*                              *8p
.37. Overfiagh.
^T^Wee Boeven fegh ick leggen,
•*• End'eenaend'and'refeggen, , i . 1
Klaes, waren w' uytten Land', en
En hadden maer ons'handen, ..'.,,,; .,.
Hoe fouden wy 't beft maken / ' < \n ^ *.
Om aen den koft te raken ?
't Beft dat men doen fou mogen ,
Waer elck 't fijn te bedrijven >                  c «'J~' -
Ick wafïchen en ick ftijven,
Ghy hangen en ghy droogen.
38. Poëten orifcbuld.
E!
n Prediker, die'ck weet,
'Op dichten en Poëten        '[^hi
Onfoenelick gebeten,              y ƒ
Verweet een arm Poëet,
Die akemets eens eett           >
Wanneer 't hem kan gebeuren,
Poëten waren leuren,             " 5
En voor 't gemeenebeft
By naer een' halve peft;
Om datfe niet en ftiehtenJ
Eilacy, arme wichten,
Sei de beroyde knecht,
Siet wat ghy van ons feght ï
Waer fouden wy af ftichten,
Kerck, Huyfingh, of Kafteel ? *
Wy krijgen voor ons dichten
Nau neeringh voor de keel.
-39. Jans Leemten.
JAnfittaen 't meefteren van een geftooten fcheentje:
Van 't fitten gadert hy fijn' nieren vaft vollfteen j
En looftereenfomtijds, met moeyelicke we'en.
't Is leelick tijd-verdrijf (niet waer, Jan ?) fteentje beentje.
40. Aen Neel.
f^y Hy feght, Neel, ick word' oud: dat weet ick all te wel *
^-*En j of ick 't nieten wift, ickfagh hetaen uw veil.
II. Deel.                            0 o                        41. Fa»
-ocr page 292-
ip0                       XX. Bo e c k.
41; Van Teun.
ICk vraeghTeumwaer hy woont: dat foeckt hy ftaeg t'ontleggea:
Hy vreeft, ick moght het Schouth of Crediteuren feggen.
42. Spel.
'k TT Aet allerhande fpel, om dat een fpelend Man n
*—■ All fpelende fijn' vriend all 't leed doet dathy kan.
43. God allonu .
HEbt voor, hebt tegenfpoed, weeft droevigh, of weeft bly y
Gaet roefen of gaet leggen *
Daer komt een heiligh feggen
m. 3.1 j. In 't hert altoos allom te pass, God is na by.
44. Van yemmd.
E En lompen rij eken Man
(Een dingh ontrent als Jan)-
Hoord ick eens kort berichten
          ■ ƒ
En met een woord doen fwichten.
Men vraeghd' hem met verftand >, £:y/
Heer , hebt ghy niet veel Land ?
Ja, feid' hy} menig' mergen:
Ey , liever nu als mergen,
Sei d'ander, gaeter heen 5
Het fal u heel wel voegen >
Gaet proeft eens wat te ploegen r
■<
En laetons wat alleen,
, 45. Van Tijs.
\17E1 fprekens heldre konft
W WasTijsbefteedtteleerenj
En nauwlicks waft begonft,
Men moft des meefters loon de volle helft vermeeren..
Hy kakelde foo ftaegh,
Door konft en van naturen,
Dat niemand noch by daegh ,
Noch fchier te middernacht by 't ventjen wift te duren.
De meefter fprack, met recht,
Om dobbel loon te krijgen;
En 'twierdhem toegeleght,
Ombey 't wel fpreken Tijs te Ieeren, en'twelfwijgen.
46. Van
-ocr page 293-
S NE L D 1 C ff T.                              Jjl
4<S. Vm Andries en Klaer.
A Ndries will alles overleggen,
***En Klaer hoort geerné dat hy 't fegg*}
Want, feghtfy, foo in doen alsfeggen
Houd ick altoos van 't överlegg*.
47. Fan een* Predickfr.
D Aerraefden een opftoel alsof't een donder waer,
En meend' hy feid ons wonder: maer,
All dat ick Van hem hoorde
Was, ophetkortftgcfeit,
In een' rivier van woorden
Een droppeltje befcheit.
4$. Vm Pieter.
'k C Agh Pieter Van den Haegh na Delf
*^Luyd uytgaen praten in fijn felf,
En docht, wat of die Vent gébreeckt ?
Of hy niet met ben Geck en (prdeckt ?
49. Op een' ongelijcke ScbMery.
N/f Qy' Anne * *s ^at u Schildery ?
J-'-*S'en ishet niet, gelooft het vry;
Ick fegg 't in fpijt van den verthooner,
Ghyzijtniet lbo fchoon, maer veel fchooner.
50. Uytlegg vm 't felve.
EN allteftout, enall te bloo .
Bevind ick defe Schilders trecken :
Moy Anne, laetniee metu gecken>
Ghy zijt foo fchoon wel, maer niet foo.
Is niet een' Lely en een Roos fchoon ?
Voorfeker, maer men rnoètfè treffen,
Gelijck fy fchoon zijn} dan is 't effen:
(-_;. 'tScheek veel yfoo fchoon te zijn, offbo fchoon.
• 51. MsksnftqreVraegk
LAndmetérs, leert my fooghy kont,
Hoe gaet een mann recht uyt en rond ?
5Ï. Aen Chriftiaen.
HOort Chriftiaen, fpreeckt recht en rond}
God haet twee tongen in een' mond.
                       Pror a
0o x                      53. den
-ocr page 294-
z9j                           ,X^.. B, O E C Kr
"5-" 5j. >1W tenlujtaert.
Pfov. 6v J J
Cilio. 13,
BLijfc liggen j Jongelingh, en wendt uw' logge lenden-.
Gelijck als deuren doen die op haef hengfels wenden,
En gaept en gëëwt noch eens, en fluymert noch een' poos j
Maer paft op watter volght: daer ftaet u, feil en boos,
Eenaendedeur en wachtjluftu fijn'naemte weten?
'tlseengewapentmann, enlaet fich, Armoe, heeten.
54. Pieternell overftemt.
VAn dufent Mannen een
Verftandige gevonden j
Van alle Vrouwen geen' ?
Wat hebtghy ftoute monden,
Sei Pieternell j ghy Mans, die fulcke dingen light
En droomt end en verdicht!
't En is noch dicht noch droomen ,
Seid' iek, gqe Pieternell ,
En liet den Bibel komen,
Daer ftaet het, fiet ghy 't well?
Ick ben geen quae betaelder,
lek reken met bewijs, en preeck op vaften grond*.
Ja, feis'ickfiet'erftaén : ?k wóuw'otaieen'halvendaelder,
Dat het'er niet en ftond.
55. Jan de Krijghsmann.
D;
er was geen helpéivaenVJan wouw Soldaetje wefen.
lek vraeghd', hebj' oock wat herts, en weetje niet van vreefen?
Neen -, feid' hy, 'k flaeht mijn Vaer,
Ick'vrees niet als 't gevaer.
ié. Jans Aerd.
T An flacht een Vereken Jaer om Jaer,
En Jan fijn Moertjen is niet anders als een Vereken:
Daer beuckt fijn Vaértjën op, als of fe ftockviss waer >
Na datfe wereken doet, of niet en foeckt te werekenj
Jan flacht fijn Moer, en flacht fijn Vaer.
57. Ootmoêds gefelfcbapp.
T Ett op elcks uytterlicke levenj
ïw».w.fc
                      -t^Daer ootmoed is, gaet wijsheitneven.
ƒ8. Jan
-ocr page 295-
y                          S N E 3L DICHT.                             2pj
5 8. Jan aen Agniet.
SYhebbengrootgelijckde Mans, dieonfeborfterr
Geduerigh handelden en kuilen, alsfy dorften .-
't Is vriendelicke waer van ed'le ftoff en fijn',
't Is blompapp fonder brood in blafen van fatijn.
Dit feghtgh' Agniet fprack Jan, en taftick maer eens van my,
Denhals fchijnt is den hals 5 ghy flaet en roept wegh, Ammy,
En foey, en laet datftaen y is dat niet wonderlijck ?
Hoe doen ick dan groot quaed, en hebb ick groot gelijck ?
59. Tongen vliemen.
Q!
aedfprekers, denckt te deegh wat moorden
hy lieden aenrecht flechts met woorden:
De fcherpe klingh quetft maer in 't bloed y
Quae' tongen fnijden in 't gemoed.
60. Aen Dirck.
r\Irck,foeckt gh' een' die u leer', hoe matigheid maer deughd is,
•*-*^Hoe in, te weinigh, leed en in, te veel, geen' vreughd is ?
Dat kan te wijden fchoen,
Dat kan te nauwen doen,
61.   Ancker-grond.
DAer is goe Chriftenen een ancker van vertrouwen
Zijt gh' eens in Godes gunft, 't en kan hem niet berouwen. »•<*»
62.  Van Dirck.
IC
ijght Dirck dicht om fij n' ooren 5
-Van fijn onftuymigh wijf;
't En is geen niewe flagh van wambas op fijn lijf 5
Hy 's een geflagen geck gewonnen en gebooren.
65. Aen Klaes.
W!
nfchten ick u in de banden
Van Do&oren Chirurgijn,
Kalck uyt voeten en uyt handen
Door een rafend fterecijn;
Soudt ghy myd'èr niet om haten ?
Klaes, en haet gh' u fel ven niet,
Die der dingen geen kont laten
Daer ghy 't u van komen fiet ?
O o j                       64. Wijn
-ocr page 296-
20f,                              XX. B O E C K.
<?4. Wyn klapt.
I;
in het hoofd veel wijn, of in de bors veel geld,
tracks fiet men hoe een menfch van binnen is geftelt:
Sess hebben groot gewinn, fess hebben langh gedroncken,
Dry hebben ftille weeld, dry andere quaedroncken.
65. Van Dirck den Bouwer.
Dirck ftichtoneindelick, dan heiningen, dan muren,
Dan boeren wooningen, dan huyfen, endanfchuren:
S ij n wij f klaeght averechts, en heeft nochtans gelijck;
Dirck is een eerlick mann, maer wat te ftichtelijck.
66. Franflens geluck^
F Rans was te gaft genoodt, daer wat meer Rattekruyd
Als fuycker in de papp veel' Gaften had bedorven :
Maer Frans was fieckelick en ftelde 'tgaft gaen uyt:
Hadd Frans niet lieckgeweeft, Frans waer all langh geftorven.
6j. Aen een' feboone Malloot.
ttov.u.H T"\AerftackeenrijckJuweel dwersdoor een Verekens muylj
-l—'Heteene blonck van glans, het ander ftonck van vuyl.
Ghy zijt fchoon, Joffertje; Oock noem icku geen Vereken *
Maer, laeft ghy oyt Gods woord, ghy kont mijn' meeningh mere-
ken.
<>8. Boeren Latijn.
HOor,Landheer, {ei mijn Boer, 't Latijnfche woord, voluptasj
Ken ick foo wel als ghy, als ick mijn' fchuer voll op tass.
6$. Vrïends 'mterefl.
VRiend, my komt intereft van 't geld dat icku leene:
Maer hoort hoe dat ick 't meene $
Neemt ghy 't maer danck'lickaen,
Soo 's 't eerfte Jaer voldaen.
70. Jan de Slockfr.
"OEtgh' alle daegh vijf reifen ?
*-^Waerom foo dickmael, vraeghd' ick, Jan?
De Guyt fpracfc fonder peifen,
Om dat ick 't fess mael niet en kan»
71. Fan Trijn.
IV \ En preeckte Trijn de Weew, fy hoorde fich t'onthouwen}
^•*De trouwe Tortelduyv en wift van geen hertrouwen.
Als
-ocr page 297-
Sneldicht.                          2p^
Als ick by beeften moet ter fchole gaen, fei Trijn,
Waerom niet by de Muss, waerom niet by 't Conijn ?
72. Onnutte mocyte.
W At foeckt de blinde menfch van acht'ren of van vooren
Hoe dat Gods wegen gaen ? fy zij n niet n a te fporen.
                Rom. 9.3 ?.
73. Malle vraegb aen Jan.
i;
k foght Jan wat te flingeren,
^■En vraeghdehem dit fwarepunt,
Hoe fiet ghy door de Vingeren
Die door geen' Vinger fien en kunt ?
Wie moet van tween de fbtfte heeten,
Die't niet en wift, of die't wouw weten ?
74. Goeds gebrujck'
TTOë fbudeen Gierigaerd fijn groote goed verblijden ?
•*■ -*Het is hem een fchoon Paerd , dat hy niet derft berijden:
Die heel veel gelds befïtten is juyft geen rijck mann,
Maer die veel gelds befitt en wel gebruycken kan.
75. Overvloed.
rT",E veel goeds is foo quaed als all te lange flippen,
•*• 'tDoetd'onvoorfichtigeveelftruyckelenen glippen.
76. Lojfe Rijckdom.
/"""* Hy heb t veel goeds op-Zee: kont gh' u daer op betrouwen ?
^J 't Is lofTe rijckdom, die aen kabels hanght en touwen.
77. Na de mann is.
GRoot Goed is een groot goed, maer niet in allen finn goed j.
De goede wijn veracrdt naer 't vat is daer m' hem in doet.
78. Van Dirck en Klaes.
TYIrck ley Klaes fijn geflacht, verwijts gewijs, te vooren.
■f-/-
            Klaes feid', Ick wil 't wel hoorcn,
Dat ick mijn' Ouderen niet waerdigh ben, 't is waer;
Maer, boefje, ghy gelijckt aen d'uwen op een haer.
79. Phlips en fijn' Kinderen.
T>Hlips heeft fijn huys voll Kind'ren
* En foeckt noch eens te trouwen,
Die Kind'ren , die 't fou hind'ren,
Verfoecken dat Papa die niewefnoeyt will' fchouwen.
Neen,-
-ocr page 298-
lp(J                               XX. B O E C K.
Neen, feght hy, jonge luy , ick ben noch watte jeughdigh,
En , als ick u aenfie, ghy zijt foo foet, foo deughdigh,
Dat ick, met volle hóóp
Van noch foo foeten hoop
By defen te vergaren,
Van niews aen mein te paren.
De Kind'ren dancken hem ( fess Suften en een Broer)
En dencken, foentje moer.
8.0. Van Pier en Jaep.
Dier ley ter venfter uyt en dreighde Jaep met flagen.
*■ Zijtghy foo ftouten held, feijaep, foo komt het wagen.
Zijtghy foo kloecken mann fei Pier, proeft of ghy my
Aen 't vechten praten kont, eer dat ick vaerdighzy.
Si, Aen Dirck.
DIrck, ghy b.efitt veel goeds; dat 's goed in uwen ftaët':-,_.
Maer ghy befitt veel quaeds in uwen ftaet, dat 's quaed.
, 82. 'Air Eeuwen even ergb. . ,. ,
HOe quam de tijd wel eer veel beter als van daegh ?
Men magh het vragen ■, maer het is een fotte vraegh.
Was 't niet voor Chriftus waer, en was 't niet waer voor Mofe,
1 Joaa.s.ij. Dat heel' de wereld lagh van doen af in het boofe ?
83. Aen Jorden.
A A Een t ghy my te verplichten
•*-*-*-Met ftadigh te berichten
Wat boofe Bouwen leght
Van my of mij h' en feght ?
Ick hebbgeen'ooren, Jorden,
Voor allerlei gerucht:
My luft niet gramm te worden
Om yemand fijn' genuchr.
84. Geluck:[eggers.
ALs twee waer-feggers d'een den anderen ontmoeten,
Cic,
't Is wonder foo fe niet van lacchen fplijten moeten.
8j. Rijckdomm wteght.
't TS niet onredelick, dat deughdelickemenfchen
■* Om deughdelick gewinn van gelden have wenfchen:
Met
-ocr page 299-
S m =E .t,m.'ik O k T;                          25>"
Met goed is goed te doen: ma'er, foo m'er wel op lett,
't Is deughds Packagie, en geeft fomwijlen groot belett.
86.   Aen Adriaen.
DE fchattcn, Adriaen, daer ghy u in verheugbr,,
Houd ick u wel te goe dat ghy foeckt op te leggen:
Maeckt maer 't huys niet foo voll, dat wijfe Lieden feggen,
Daer is by na geen' plaets gelaten voor de Deughd.
87.  Utoedighfte Less.
ICk weet geen' beter Lessen die ons nutter zy
In elcken oogenblick, als een', God is naer by.
88. Goed in quade hand.
ALs groote Rijckdom niet en werdt beleidt met reden,
Is'talseenweeldrighpaerden fonder toom bereden.
8p. Aen Dirck.
Dlrckjfeid' ick,met wat kond zijt gh' aen groot goed gekomen ?
Aen 't weinige, iei Dirck, metmoeyte, met verdriet,
Met fuere forgh en fweet: aen grooten Rijckdomm niet:
Die wat heeft, krijght licht meer, daer geldis, wil geld komen,
5>o. Jans Goedmanfcbapp.
DAer viel een korte ftrijd, wie van twee foete Suflèn
Een Kuflen eig'nen fou, dat yedergeerne hadd.
Jan hadder geen van doen, en om 't krackeel te bluflen,
Dat hooger loopen moght, gaf daer hy felf op fatt,
Enfei, komt, Kijfftertjens, wie wilt mijn bille-kullèn ?
91. Fiecke Klaes.
17" Laes houdt fijn geld te rae, als of 't fijn eigen waer:
JV.
             Daten betïfp ick niet: maer,
Als 'top 'tgebruyeken komtvan die beminde waer,
Soofluythy kass en beurs, alsof 't fijn eigen niet waer,
92. Van Jafper en Jan.
Wie was uw Vader, Jan, fci Jafper, maghmen 't weten?
Jan voelden hoe hy voer;
En heeft hem toegebeten,
                               ,
Het is eenduyft'revraegh: wiens kind meent ghy teheeren?
Het is van honderd een, weet het uw' eigen' Moer.
II. Deel.                             Pp                       91- F*n
-ocr page 300-
2^8                          XX. Boe c x*
. ., ' 93; ,F<«* Frans. .                  ;
HOe ftaet dat goed qn baft, riep Frans tot d'Ad vocatert
Die hem betichtten van wat veel handgauwery:
Ja, feid'er een van all', wy bafïèn >• feght dat vry :
Want als wy Dieven ften enkonnenwy 't nietlaten.: H <
94. Gaèd. bericht.
VRiend, fprackeen Hagenaer tot een'goed rondfche Zeew *
Ghy zijt my foo gelijek, als waert ghy fchier mijn Broeder:
Zijtghy niet onderricht of oytuw' foete Moeder,
In s' Gravenhage quam ? neen fèi die loofer fpreew,
Mijn' Moeder waffernoyt, maer, naer ick hebb vernomen,
Mijn Vader iflêr veel en menighniael gekomen.
95. Van een Blinden.
X 7Erwijttmy *congevall van mijn' arm' oogen niet,
*   Seid'een goed Bfindemann, dien 't qualickwierd verweten:
Ten minften magh een mjenfch daer in geluckigh heeten
Die fulcken boef als.ghy ontrent fich niet en fiet. ^
96. Waenwijsheit onbeelbaet.
pwv, ze. 1:. |Z°Omtmy een Mann te voor, wijs in fijn'eigen' oogenj
.•*-*" Mijn'oogenfienhemaen methertelick medbogen; ...
En fagh ick met meer hoóps te heelen het gebreck
Van. een' geflagen geck.                               ,. .,_,_
97.   Van Anne.
VK7 At hebb ick een quaed hoofd? Segt Anne,'t magh wel wefèn:
*  * Maer op mijn fchouderen, God danck, en ftaet het niet:
Men heeft my een quaed hoofd (een boos mann} aengeprefen:
Jck waer een goede Vrouw, foo my dat hoofd verliet :
Wijt het uw hoofd, Mameer, diemy 't hoofd trouwen hiett.
98.   Van Floor.
F Loor hadd berouw van eerften aen,
En heeft twee weecken pass by 't niewe wijf gelegen:
Maer 't fpreeckwoord geeft hem trooftj hy hoopt hy is half wegen},
Begonnen werckis half gedaen.
99. Aen een onbedacht Jonghmann.
COo jongh en foo veel praets, dat niemand en derf roeren ?
^Ey neemt den Spiegel eens, en foeckt daer in, arm kind
Of ghy dien mallen muyl genoegh bewafïchen vindt,
Om onder oude Lien dat hooge woord te voeren.
100. Of)
-ocr page 301-
S«N É l/D I C H T.
*5>jP
ioo. öp een GndlekVragen.
W At doet God alle daegh?               ' r''            *
Dorft een my feggen van dé fhoódfté Hetnel-plagers j
lek gaf hem voor befcheid op d'onbefchofte Vraeghj
Hymaeckteen' heil gereed, voor fulckefotte Vragers.
ïöt. Gierige- Klaes^ .'.
TT/" Laes fatt voll goed en goud, en derft geen buyck voll eten :-
•■^■Sijn geld befitt hy niet, raaer hem befitt fijn geld.
Ey lacy, 't is metKlaes erbarmelickgeftelt;
Hy heeft een' fware qüael, goed mann, hyisbefeten.
ioii Atn hem, ;                      :'!!-., ',;"
OOobefighenfooHjck, en foecktghy noch te winnen *; < r.S'ï
^En hebtghy noyt gedaèn > en moetghy ftaegh beginnen ?
Hoor, 't heeft eert wijfer mann gefeght, en hadd gelijck -, <
Dieaaltoos meer gebréeekt, is noyt fijn leven rijck.
f ■■.-:•■ ■-.-:.<•'' iöjV NWft van hem. . ,                ■ ,, ;.;
TZ'Laes isoneindighrijck: Wat helpthet? hy is Hoorijck.,
■*-V jjy houdt de geld-kift toe, daer komt geen roode duy t,
All roept fijn maegh om hulp, als met benau wtheit uyt.
Ick wouw wel'geerne me foo rijck zijn: maer niet foo rijek.
; " "'■•■-*? 104. Noch aen den [elven.
]Z*Laes, ghy zïjt fijekgenoegh van over Iangh geleden:
J^-Waerick'tfoolanghgeweeft, Ick waer alllanghtevreden.
Zijtghy 'tnietVGierighaerd? 'kweet uw een wiss gewin n
Straeks fult ghy-'rijeker zijn •, begeert alleen wat min,.
' "" J''f x"ib<ji'lüqch aen den [elven} ■ ■■        «
ITTaesghy méétitrïj'cfetëzijiï: maer 'fchebbhetovërleit* ..'■■
^"Armoed heeft veel gebiedeen noch meer, Gierigheit.
Sooghy 'toockoverleght, 't zijn dingen die feerftrijden)
Meteenert'rijc&tö'zij»^
                                         c
En ghy zijfarmerökd^kaelfteKedeJaer, -             ^ .
Want u'öftt'bre&ktrhiielireeTi ehj^em.eefl wein.ig^.inaer:
Ja, foo ghy 't wel bedenck^, daer 'sniet foo wier als dit is:
U mangelt nj,et alleen een anders geld én waer -, . ,\ t
Maer ghy ïeefpj^gel^ec^^an.*!: geen in uw befitt is.:;
Pp 2                           106. Schade-
-ocr page 302-
500                          XX. B o e c k.
%o6. •Schadeljcke Loff...
\T7 At fchortmy, Adriaen, dat ghy u foogewent
* * Mijn feggen en mijn doen te roemen fonder end ?
Ey lieve, prijll my niet} ghy zijt te wel bekent.
107. liatïgb verheugen.
GAet wat voorfichtigh aen die u te feer verheught;
Dfïrouw. fitt veeltijds od de flioDen van de vreuph
Prov, 14,. 13
. De?fou w, fitt veeltijds op de flippen van de vreughd,
108. Aen Trijn.
UEns, Trijn, om Gods will, eens, erbarmt u mijnerooren,
•*-iEn ftaeckt dat kaeckelen. Souw 'ck 't langermoeten hooren
'k Trad liever, foo ick tré, met mijn' befneewdekruyn,
Ecder.2j.z7. yerr van de Zee-ftraet door Droogh Scheveninger Duyn..
109* Aen Dirck.
DIrck, dencktwateenjuweelisgulde middelmaet:
Doet all het noodige maer weeft niet all te beiigh: . , „.
Leeft vry en fchrijft, maer niet te fchrijvigh ofte lefight
In laten, als in doen, is oock een' overdaed- • •
110. Van Jan.
IS 't mogelick dat Jan, die noyt van fchaemte rood was
Eens wel gefproken heeft van my en mijn beleid ? V/g j ,
Voorfeker heeft men hem gelogen dat ick dood was j
Want van geen levend menfch heeft hy oyt goed gefeit.
ui. Aenjemand.             ,         
/^Hy meent bekent te zijn van elck een die ufiet, . ,
^-*En van all wie u kent gegroett te moeten wefèn: ;
! " * '■■■
Maer 'tmiftu menighmaelmetdatgem.aeckte wefèri:
Wie fbu u kennen, Geck ? ghy kent u fè-lven niet.
ui. Malle Ghijs.
/"^ Hijs, gortiger als oyt vuyl vereken wierd gevonden «
^-^En ftadighliefde-geck van d'een of d'ander Vrouvy,
Meent wel bewaert te zijn, in plaets van goed berouw,
Met een' verdraeyden text, de liefdedeckt véel'fon^cn..;
113. Krac\eèlïgë Vrouw.
ttöv.ip. 13
WAt heeft de wij fe Mann by daken die ftaegh leken
Het eewigh kijvend wijf vernufteHckgdekériJj - i ,.
My
-ocr page 303-
Sneldicht.                           joj
My dunckt ick elcken dropp
Hoor vallen van dien fnater
Op d'arme Mann fijn'kopp j
M aer droppen'van fterck water.
i r.4. Van Dirck en Andries.
DIrck heefteen bitfe penn,, Andries een' fvvaren ftockj
Daer mé betaelt hy hem fijn fchrijven op fijn' rock.
Die twee en hebben fich niet fonders te verwijten}
't Is Ezelen gevecht, fy konnen flaenen bijten.
115. Aen jan.
EY, Jan, enprijffmyniet, daer houdt toch niemand van:
Men gaf u geen geloof, al preeft gh' u fèlven,Jan.
11Ö. Aen Louw.
T Oliw , gaet met uw goed te rade:
■*—'Daeris gefeght met goeden finn,
Het ongerechtige gewinn
Is altoos min profijt alsfchade.
117. Kinds kinderen Liefd.
5kC Peel met Kinds kinderen, als of ick van haer' tijd waer:
^Ey, fwijght wat, jonge Lien, die my voor geck uy t krijtt:
Hetfalwel beteren j verfchoont my van 't verwijt maer,
Totdat ghy Vaders eerft, dan Grootevaders zijt.
118. Aen de haeftige Jeughd.
I!
nghmann, leert koel en ftadigh gaenj                     ïmt.i*
ie all te ras loopt, floot lightaen;
119. Ontlegg.
UEn onbefchaemde prees mijn Uerwerck met geweld:
"'--'Ick voelde wat hem fchortte, en fei, voor weinighgeld
Kont ghy een diergelijck, én van die hand, bekomen :
Maer d'uytvlucht was vergeeffch; ick kond hem niet ontkomen.
Ey, feid' hy, doet foo veel en geeft my dit werck nu,
En dat de Meefterniew fal maken neemt voor u.
Ick hadd het konnen hooren,
Maer 't. wouw niet in mijn' ooren.
p.p 3                           12a, Piers
-ocr page 304-
20S                            XX. B O E C K.
110. Piers fitete wr&ukz           ', ,<;
Pier, Kromvoet, die lijn fchoen ter fluyckontfutfelt was,
Sprack met een ftrack gelaet, ick ben niet van die menfchen,
Die een voor 't minfte quaed het allergrootfte wenfchen >
God gunn den Dief alleen dat hem de Dief-ftall pass'.
izi. Lecker eten. , ,
'k C Attuiïchcn Kaeckelaers en Spreewen in 'tgedrangh; \
^Die rommelden om 'tfeerft, en maeckten 'tmy icobangh,
Dat ick in 't eerft voll fweets, in 'tendbegofttegeewen.
Een vraeghde by gevall, wat koft ick liever att,
Of Vifch, of Vleefch, of iet, daer ick te kiefen hadd ?
Gefoden Kaeckelaers, fei 'k, en gebraden Spreewen.
i2z. Aen een Hoere-ktnd.
GHy light en werpt langhs ftraet met fteenen, dat het kraeckt :
Siet dat ghy by gevall uw Vader niet en raeckt.
125. Aen een' jong' Schitde'r.-
F Rans, will ick u een'Paerd dat wentelt, leeren malen?
Maeckt m'aer een Paerd dat loopt,
En keert het laeghom hoogh; 't ial went'len; en die 't koopt
Sal wel te vreden zijn, of ick ial 't felfs betalen.
. ■■'.'.'.'                         ij/j.. Een Speelman hetaelt.'           
Ei
n_■ Veeier moegekrauwt fagh'na mijn'handen om,
'En wachte voor de moeyt of groote of kleine ibmm ;
Neen, feid'ick, wy zijn 't quijty ghy hebt my onderhouden
Mettoonenvanuw'ilagh, die 'ck niet en weet t'onthouden -,
i
Enickhebb u ge voedt met hoop van-goeden loon,
En beid en zijn maer wind > foo ftaen wy even fchdön.
12,5. Troofi,:
EN treurt niet, Keerflèmaker,
Of u een hoopken Wafchs of Smeers ontfutfelt waen
Denckt dat het haeft in 't jicht ial kpmén^ hier of daer, . ^
Öp Kaïidelaé'r óf Blakjèr. ' *               '." '- \f ' ;'.
                  ti.6. Taback^diepfiigbi' .;' . S , - ' [■''- . •.
TV4 En roockt.men ihuy ftTaback,men knauwt hem,foo men kan?
-LV-l'Welckisdenutftewijs? Vraqghd eens een w^ièr Mann;
Stelt, feidhy, vanTaback, inplaetsvanand'rjg waeren,
Een volle winckelop, foo fultgh'er beft by vaeren.
- -;                            .127. Klein-
-ocr page 305-
I                                                      _
Sneldicht.                         *o*
127. Kleinbertigbek.
DIrck, die voll luyfen i$, en derft'er niet een' kraken:
Verwijten 't hem de Lien j
Hy feght metftijve Kaken,
Hy is foo teer, hy kan fijn eigen bloed niet fien.
128. Graf-fchrift.
KLaes knoop, defteilevent, dieaverechtfèn Doophadd1,
En Pier Pieck heeten moftr, light in dit lange Graf,
Ontrent van negen voet: daer feid een Snijder af,
lek hebber veel gemaeckt maer noy tfoo ruymen Knoopgat.
129. Sfrekens vrucht.
DE dood fitt in de tongh, en 't leven3 elck moet weten
Na datter elck me zaeyt, fal elck'er vrucht van eten.
130. Van Dirck.
DIrck hadd fijn huys geleeght van allerhande waeren,
Om fchulden te voldoen, die niet t'ontgaen en waeren:
Doe 't bedd oock fpringen raoft, de reden feid hy, was,
Een manndie 't bedde houdt en is niet wel te pass.
131. Agniets Keur.
E En Jager, feght Agniet, fouw my voor all behagen,
Als ick eens trouwen wouw.
Siet wat een wij (e Vrouw :
Een Jager, meent fy, fou den Hoorn wel willen dragen.
13 2. Een Bultenaers gebeuiv.
TS Dirck fijn Huys foo na uw'finn?
■''Wat ilfer doch feer excellents aen ?
Daer 's emmers niet een Kamer in,
Daer in Dirck recht kan over end ftaen.
153. Een Rijmer aen een Gecks
T| Oe fitt ghy foo en fwijght, fprack een ftout Kaeckelaer,
* -*Tot een veel wijferMann dan hywaer met fijn vieren >
Ofis hetrijmery, daer in uw'finnen fwieren?
Ja, feidewijferMann, ick dicht vaft. Is 't oockwaer?
Seid'eerfte, feght eens op hoe dat die verfTen luyden:
Neen, fei de tweede, 't waer voor defe wijfeluyden
Een all te laftigh kruys,
Twee Geckenin een huys.
154. Am
-ocr page 306-
304                           XX. B o e c k,
154. Aen een' Pleiter.
/^*Hy fültwcl flagen brenghtghy wat:
Ptov.u.nï.
             ^*-** Gefchencken maken een breed pad.
135. Befitt u [elven.
E'
n goed arm Edel man n gaf ick voor goeden raed,
* Hy fou fich by een' Heer van middelen en ftaet
Ten drcnft beftellen., om met eeren door te komen.
Neen, feid' hy, ick ben arm •, waer ick my dan benomen,
Ick, t'eenige befitt dat ick noch eigen kenn,
Soo waer ick alles quijt, en armer als ick ben.
136. Voorfichtige Maey.
TV /[ Aey, move Borger-meid, wierd van een Heer gevrijt,
■*■*•* Die haer louw Jofferen en Ad'len metter tijd.
Tot daer toe was 't goe kans ■, maer 't was een Heer voll pocken -t
En Maey Cd, met verlof, Heer, blijft wat van mijn' rocken,
En laet my die ick ben ; Dat houd ick ruym foo goed,
Als dat ick liet mijn vleefch bederven om mijn bloed.
137. Tom vergift.
T
m hoopt'in 't Engelfch Hof voor lief en aengenaem,
Als Dienaer van den Lord Jehova te verfchijnen;
Maer't was een Hechte konft, die haeft quam te verdwijnen,
Want in het Hof en was geen kenniss van dien naem.
158. Haet.
HY haete my wie will, 'k hoop ick verdien het niet:
En fchouw maer die my haett}mijn' Gal! en gift niet voorder}
< God weet het, dieallcen door mijn mergh henen liet,
i:joan.3.ij. (lek fègh't door fijnGenad'3 ick ben geen menichen-moorder.
i $9. Foor den Armen.
GEeft ruftigh , ghy die rijck, ghy die niet rijck en leeft:
God had het hem geleert die dit heeft derven (preken,j
Wie aen den Armen geeft,
ffov.4?. 27.
                   En fal noyt geld gebreken.
140. Drucker.
\j\ Yn Drucker leeft in droeven druck •,
■*■* -*• Want 't drucken druckt hem weinigh druck:
'C Waer geen bedruckte Drucker,,
Viel 't drucken maer wat drucker.
- •                                                                                           141. Dien-
-ocr page 307-
S V E t D I C « T.                            395
141. Dienfiige Wind.
E En arm' Vrouw boord' een Mann een* achter-klapp ontgaen»
Enfeide, wel bekom 't mijn Heer* de Man bleef ftaen,
Engafhaerwat: fyfprack> welishetfpreeckwoordwaer,
Het waer een quade wind, die niemand goed en waer.
142. Groote macht. '■
Wl
nt Sloten en wint Steden,                                tsoj. 1 <f. j«,
En wat men ftercker vindt:
Veel ftercker is de Reden,
Die 't eigen hert verwint. '\
                         «.
143. Fkit-mall.
ICk vraeghd' een Advocaet van grooten naem en neeringh,
Waerom hy meeft fijnheid aen't Dollhuys hadd gemaeckt:
't Goed 3 feid' hy, keerde daer 't van daen quam, na de leeringhj
Hy was door dolle Lien aen meeft fijn geld geraeckt. '., .
:•■ ■ • ••                                       144. Van Andries.                                                            1
HOe Text-vaft is Andries! hy fagh laeft Mann en Wijf
Den and'ren hekelen in handsgemeen gekijf;
En riep, goe Chriftenen, gaet daer niet tuflchen beiden;
Wat God gevoeght heeft, ftaet geen' menfchen toe te fcheiden.
14 j. Boeren wrckz
WAt, hangende 't Process, te doen was en te laten,
Verftond een Bx>er met vreughd van twee dry Advocaten*
En fei, tianght mijn Process » begut} foo ben ick klaer 5
'k Hebb hondert miei gewehfcht, dat het gehangen waer.
146. Geterghde Geck.
E En onbedachte trad een Hooffchen Geck op zy,
En wilde van hem weten"
Wiens Geck'hyfich liet heeten:
DeGeckfeij fuïcken Heer fijn Geck: wien s Geck zij tghy?
147. Stadige ga$ety.
JAn, hebt ghy 't gaft-gaen lief, en wilt gh'er raed toe weten ?
De konft hanght aen u felf, indien gh'er wel op paft:
Sus Weets' u een wijs mann te leeren, fondef eten;
Houdt u gemoed geruft, foo gaetghy ftaegh tegaft.
                      rrot. i$. u.
Iï. DeeL                                   $$               148. '**
-ocr page 308-
XX. B O E C K.
3©<S
148. Aen een JoodfchenWoetkeraer, diecpdeVicvanTenerifwasgeweefi.
WAert gh' op het fteile fpits van Tenerif geklommen, .
Verbaftert Ifraelijt ? wat hadt gh'er af te kommen >
Ghy hebt een fchoone kans verkeken ; weet dat vry,
Ghy raeck den Hemel niet licht weder foo na by.
. j- .
149.   Krijns Dichten.
KRij n braeckt een' menighte van ongefbuten Verflên r
En foeckt ons of 't gehoor, of 't leien af te perflèn: K
lek fchrick voor alle bey: eendinghisonsgeluckt;
Sy zijn op facht papier gefchreven en gedruckt.
150.  Wisskgnftige Klaes.
T7"Laes riep in een Gelagh, laet kakelen wie will,
•"^•Den Aerdkloot loopt rondom, de Hemelen ftaen ftill}
'k Houd 't met Copernicus. Hoe meent ghy dat hy 't raeyde ?
't Was op het eind van 't mael, en 't was fij n hoofd dat draeyde.
ifi. Vrouwen Zedigbeit.
HOe wel was dat beftelt, dat dterbaerheit de Vrouwen
(Uytwendige eerbaerheit) bevolen is geweeft j ^ -: !
Waer eens dat masker af, wie fou hetgoedjen houwen ,
En wat fagrn' all ftill weers verandert in tempeeft!
t|&» Thcuns Kgrc^gangb.
TCk moet ter Kercken gaen all fouw 'cker niet bedrijven
-■-Sei Teun, tweemael miftrouwt aen twee doorfnapte Wijven *
Mydunckt, het is foo vreemd, foowonderlick, foo foet,
Dat een Mann honderden van Vrou wen Twijgen doet.
155. Van Dirck.
DIrck is goed rond, goed Zeews •? dat moet men foo verftaen >
Hy is rond als een kloot, men kander niet op ftaen.
154. Houtvelicks gebreck*
TT\E dagh en gaet niet op, of Hermans Wijf verkerft het;
-"-^All' uren rockent hem de Pry een niew gequell.
Eerft vond ick het wat vreemd, nuduncktmy, feghtmenwel,
Het trouwen is feer goed, de Vrouw alleen bederft het.
ijf. Groeyende
-ocr page 309-
S N E L D "I C H T.                             jOr
155. Groepende Liefde.
HOe ouder, feghtAndries, hoe *ck meer begin te malen,
Én krijgh mijn wijfje lief, foo 't fchijnt, hoe langhs hoe meet.
Ickwenfchte menighmael, de Duy vel moghtfe halen,
Nu wenfeh ick s' alle daegh by onfen Lieven Heer.
156. Op de dood van Dido, Treur ff el van A. Pels.
SAgh Dido noch eens op, en dacht aen den Troyaen,
En dacht aen wat fy deed, en beter hadd gedaen}
Sy wenfchten hem licht weer eens aen, eens van haer' werven,
Om noch foo cierlick eens, als Pels haer leert, tefterven.
157. Een is aü.
WAt liggen wy om veel en vroeten end en liepen ?
Een hebben wy van doen, daer in is 't all begrepen,
               *•««•«°- ♦**
158.   Opperfle eer.
LEeft yemand in 't gevolgh van een Doorluchtigh Heer,
Men duydthet hem, als 't is, tot een verheven eer:
Maer, Chriftenen, gedenckt, daer is een* eer die't meer is >
God volgen; dat 's een' eer daer by all' eer oneer is.
                        EecI- *j- *»«
159.  Welfpreken.
Di
tStaelbreecktYfer, Yfer Steen,
Is wel te vatten en gemeen:
Maer fiet de kracht eens van welfpreken,
Een woord dat facht is, kan een hoofd, dat hard is, breken. r»ov- '/■».
160. Dircks Dichten.
Ti
rck heeft fij n werek aen een gelijmt,
'Metlamme, tamme, klamme woorden:
't Is 't fotfte boeckdat ickoyt hoorden,
En evenwei niet ongerijmt.
■■■..i6.il Oprechte dapperheit.
Wild wagen is geen' eer: daer hoort meer tot fraey fterven,
Als finn en redenlooste deken en te kerven,
En wachten 't fonder forgh: het fcheelt als dagh en nacht,
Of yemarïd veel de deughd, of weinigh 't leven acht.
16%, Met'tlck^etn Vrede»
er zijnder die my haten:
Maer dierickhaet, niet een.
Indien fy 't niet en laten,
Soo hebb ick Vyanden, en ick en hebber geen'.
J^q i                 163. Vnnffen.
-ocr page 310-
308                           XX. B o e c k.
Tdy. Datijfen.
ICk hoor veel redenen verquiften en verplanflèn,             »
Om 't danflên te verbien > lek ben geen Danfler ; maerv
Soo jonge Lien de dans noyt toegelaten waer
Eccier. 3.4. Hoe fei Gods wijfe trfann, Daer is een tijd van danflên ?
164. D'tenftigh grond'fopp,
J:
n Hagel is goed flagh -, men maeckter Krijghs-volck af,
ls 't nood doet; en voor Staet en Steden en haer Heeren
"is datgefpuys foo nutt, als Moer en Gift en Draf
Voor Wij n is en voor Bier, om op te liggen teeren.
165. Tijdigb bujgen.
d;
inght jonge Kinderen y eer dat de reden kom',
En haer moed-wilügh maeck' en/eggen heet', waerom?
Die vaji jonghsbuygen leert, en niet na reden vragen,
Doet dat gemackelick, als 't zijn moet op fij n' dagen j
En, die de wereld kent, verftaet wat een gerief
Gewilligh lijden is en doen , in leed of lief.
166. Maettgh begeer en.
■^T Eemt danckelick all wat God doet,
*- ^ De Sonn. en hoeft juyft niet te fchijncn,
En alle woleken te verdwijnen:
Als't weer niet boos en is, is't goed. ,
167. Semper Avarus eget.
TTvIe noyt niet med' en telt als wat hy geern befat, -.-
-*-^En niet wat hy befitt, werdt nemmer voll noch /aft:
Hy krijgewathywill, hyfo.ecktmeer, evenvreck
En wat hy niet en heeft heeft hy altoos geleek.
i<58. Aen eenen Schrobber.
GHylighten ftapeltgoed opgoed>
fiov.n.4. Het fchijnt geen veel en kan uw all begeerte ftelpenv
Weeft eens gewaerfchouwt, blinde bloed,
Ten dage van Gods wraeck en fal geen rijekdom helpen»
16$. Salighft wenfeben.
TT\Ie maer begeert all wat hy magh met eeren,
-*-j/
             Krijght licht'lick fijn begeeren:
Die niet begeert als wat Gods will gevall'
Heeft fijn begeeren all.
. '■• - '
                                                           170. Memy
-ocr page 311-
S N E L D I C H T.         .                       jO^
170.  Memnare novifima.
WAt baett een hooge tass van eens-verliesbaer goed ?
Wat baett hem op den topp van hoogen ftaet te biincken,
' Die eens teraerde fiticken
En daer verrotten moet?
                                     ;
171,  Nofce te.
ALs yeder een fich kend' en wat hy weinigh waerd is,
Hetkittelichgebelghdatnufooindenaerdi^, ',
Van wat men hoons of leeds, of lijdt, of hoort, of iiet j
Gingh lichteliclcte nier.
172. lerlkl^ho?.
DEn Nijdigen alleen magh yeder mann met eëren,
Behoudens eer en recht en liefdes eigen raèd,
Verdriet aèn doen en dëeren: - ,                   . '■'■'
Doet anders niet als goed, haer doet ghy niet als quaed.
173. Rein in't vujl.                            J.^-.
ICk behd'er by geweeft, 't is waer, daer Dfonckaerts faten,
En fopen alsTempliers, en vlöeckten als Croaten,
En fpraken van meer vuyls dan onder Maen en Sona ■,
             *"
Van uy t de holle Heil te voorfchijn komen kon:
Maer 't heeft my niet bevleckt, de viefte moeten 't weten.
Sien wy niet Sonn en Maen welfchijnen in fecreten ?
174. AenKlaes;
QUaed fpreecken is fooqüaed, als 't quaedïfe quaed kari wefèn:
MaerKlaes, die 't geerne hoort, is noch min waerd geprefen.
Komtu 't quaed fpreecken voor, foodatghy 't niet en laeckt,
lek houd u ruym foo fhoo, jais of ghy 'tfelver fpraeckt* -
175. Ópechiigheit.
. TfT Acht u van fwieren als de Hangen,
?* Gerechte zijn gerufte gangen}
En 't is de wijfie mans befluy t,
                                    kov.
Men gaet noyt vafter als recht uyt.
170. F<*»Jooft.
JOoft vraeght offoetekoftoockwijfe Lieden paft.
Meent Jooft dat Suy cker-ried maer voor de Gecken waft ?
^2-.3,                177. Menfchm
-ocr page 312-
gjo           XX. Boeck. Sneldicht.
177. Menfcben jfdelbeitr
DAer gacn twee blaesbalckcn 'm ons > foo langh wy leven:
Dat leven hanght aen wind te trecken en te geven :
Dat 's d'eerftes werck, de Longs:' de tweed' is onie Geeft,
Geeft, dien wy niet gemeen en hebben met de beeft.
Dien blaesbalcks doen is oock, voor eerft, wind in te halen,
En weer wind uy t te flaen, ontfangen en betalen :
Want, foo ghy Oor en Tongs bedrijven wel befint,
Wat rechten wy'r mé uyt, is 't anders yet als windf
178. Van Moor..
oor j feid ick in 't gekout,
Wat flagh van fcjiepen is 't die u voor allen aenftaen >
Ëndaer,^h'«p,p vertrouwt?., ,
'k Vertrouwe my, fei cjeuuyj, op fchependiéop'tLandftaen„
.         .               -iyp. Aen Klaes.
Elfcht u een arm manngeld, Klaes, weeft niet onverduldigh:
Hy eifcjit.u.'jtjfijnj,% Is Vriend 3 en foo zijt ghy 't hem fchuldigh.
. r;■:"■■.■;'.) ïpo. Rekenkfghtnetjaa,
CEn Gulden maeckt niet rijck; niet waer Jan ?'nocht een meer,
*~ Nocht een meer, en noch een, en foo geftadigh weer.
Als 't hondert dufènt is, ick fie 't wel aen uw* wefen,
Ghy fult licht roepen, houdt j daer foudlïtkri/ck mé wefe»:.. j
Met hondert dufend, Jan,? wat komt u in den finn ?
Stracks waer 'tghy «ochniet rijck.met eenen gulden minn. ,
Ondoet my defenknóor) f want met de fêlve reden
Koft Uw'geboorte langh f> en niet langh zijri geleden:',
En, foo W^^kb^f!^^.^^^nSB^^^^}t
.. ji.
Ghy waer't nocli gift'rén jongh, "en 'heden zij t ghy oüdt.
Einde des tlvintighjlert B&ecks.
,'BI ,~K"
EEN-
\ \
-ocr page 313-
EEN-EN-TWINTIGHSTE BOECK.
SNELDICH T.
i. Roert niet.
Oed'enlachtfinnige, gerufte, ftille Lieden
Sien all'tgoeden all 'tquaed,cn laten 't aJJgefchieden,
Enmoeyen fich met niet ::maei> fpom' haer' ftilte tergft t£ 4
?
En op het onvoorfiens iets buy ten reden verght,
Sy ftuyven fchielick op, en all haer loet wort bitter, <
En all haer Water Vier, Vier als een Blixem-fchitter,
Niet lammer, niet min fcherp,, niet min afgrijflèlick.
Die dit begrijpen will, lett'koel en wijflèlick
Op 't (poor dat hy berijdt (want ftomme dingen (preken»
En, hoorden wy maer toe, de fprakeloofte preken} | >.,;
Op tacken van't geboomt langhsheen dat ipoor geplaritC: , ■. ï
Sy ftaen te wederzijd en flapen op den kant:
Maer roertfe met dén fnorrvan een gedreven wagen y ,~ g % ■;■
S'ontwaken vinnighlick, en fiet eens met wat flagen
Haer leed gewroken wert, en leert, als Medecijn,
Datquaed dat ftilllightniet en dient geroert te zijn.
                  -,.;-
%..: Graff-fchrift van C. Strefo.
/"^ Ëbroeders, hier light Strefo,
^-'Die niet en fprack, of dé foo j
En, doe fijn draetje brack,
Stierf foo hy dé en fprack:
Gaet henen en doet mé foo*
3.. Aen den Schildet van een' geblawkettt.
f~] Hy mooghts' uy t fchilderen, ghy kloéckfte van hét Land,
^Ghy mooght'er met het beft van uw' Pinceelen by ziji*:
All wat ghy maken kont en fal niet als Copy zijn r
Het rechte Principael is van haer' eigen'hand.
4. Aen ledige Jan.
A Ltijd luy, altijd leegh, geen doen, geen onderwinden,
"^
             Geen'oeffeningh van geeft,
Als 't meften van een' Beeft ?
Wat gunt gh' hem ruymte, Jan, die'r geen' en hoort te vinden! Eph:+.
3. Over*-
-ocr page 314-
iftyi.                          XXI. B O E C K.
v> (\,                      5. Overfchattingh.
ICkhaeCde Schattitigh niet v 't Land iffèraen gelegen:
'IcfJaet d'onjeenparigheitdie'r in bedreven wordt.
Siet|oor 4 Düy te rogr -, qponrechtvolghtgeeji zegen %• \
Iftdün my'recht géfehiet ■> -töodoet men^t feandte kort;
             ~J
6. Aen Andries.
ZYt gh' een uytnemend Man, Andries, gelijck ick hoor
'Veeltijds van u gewagen *
,. 1 )b:'J : ,_filijït: wat van mijn CbmptoiPïVp '
'k'ïifagh gëdh'uytnëmënd 'Volëk-oiirrënt mijn' Cass verdragen.
' ' 7.. Vrouwen aerd.
Slet voor u, eh onthoudt , fei my een noblen Baes',
Dat meeftëndeeleeii Vrouw een' Sess werpt, of een Aes.
.:bii'>Ilii :ƒ■ $1 Kelder Koortfén\
            '3i ■"■ » ;i;
TS 't yemand onbekëfrt-j iëk wéétKvart <MtGëfinti féhöïft* =
■*■ En waerötfl dajt het itoy t te déegfo gëftèfërikafc .-.
Al wat de Ddftöf ihêelt 3 ontheëlen Glas en Kann>
Men ftort'er-ftaegh-weerin, om dat m'er ftaegh weer in ftort.
*■"<). 'Aitt een Heer: . ;.'f —' '" '.            . '
*t TS goed vök#/l%gh"tglry griend, dkröpiiw KameAvachtefl,
A ""            Uwfcückëhënüw^StalW Ha^uim'; ti'x-.-.- .
Mk&t dat èn is 't ¥i iet all:
M»«.xo. 17. 't Zijn Menfchëfijzijn 'c niet?Ja 't. Soo moet gh'er u voor wachten.
10. Aen een' Vriend in Étlgèland •» met mijn Ziefiraet.
* Our'peoplé fo/lolves tkk nèie W$?
See ivhat both lóve and^yirt citn doe-,
Hen the nel» Wdfdoth foflcrw yen.
TT^Atjdmitkt xid&n vaa't overkgg -
: ■:ï :Ytt.■• Vaifd.nferi Sclieveninger Wügh ? .
:. Eerft liep hy maer van hier aen 't Strand j
Nu loopt hy tot in Engeland.
.L-rtLd 't. rt^Atn Dirck.. Üh qmia
DIrckj zijtghy Wereld-wijs? dat fcheelt niet veel vanfott:
Ten minftenkeur ick u een gxoote Geck voor God. ': l P
,
12. Verliefde Klaes.
KLaes, die ten ooren toe in 't Minnegaren ftack,
Viel Politikelick aen't jammeren, enfprack)
O Schouch
E
-ocr page 315-
Sneldicht.                           ji£
O Schouth en Schepenen, dien 't Wetboeck is bevolen $
Wel feght men wijflelick in Kercken en in Scholen,
De kleine Dieven helpt de fcherpe ftraf van kant •,
De groote raecken vry: Maey heeft mijn hertgeftolen,
Maey,Maey , dedieffcheMaey j endaer'sgeen recht in 't land,
13. Voorfuhtige Dirck.
T*\Irck lijdt geen Water in fijn' Wijn.
•■-^Daer moet een' fware reden zijn,
Waerom hy't noy ten heeft geleden.
't Is, -feght hy, (fiet hoe fwaren reden}
Om dat de menfch op *t glippen ftaet,
Als 't water op de lippen ftaet.
14. Neels reuw.
VTEel is haerLieffte quijt $ en maeckt een groot geklater
*^" Van een'geveinfden rouw, en, huyltP haer fel ven droogh,
Eentraentjen uytheteen, een uyt het ander Oogh,
Gelijckenfich, beyvalfch, recht als twee drupp'len waters.
15. Aen Jan.
T TW hert light opuw'Tongh;
*-' En , Jan, datduncktuprijflelick:
Maer, waert ghy wat min jongh,
Gelijck ghy ftadigh werdt;
Uw' Tongh laegh in uw hert,
En, Jan, dat waer meer wijflelick.
\6. Milde KlaeSr
TZ"Laes heeft fijn' kind'ren uytgetrouwt}
•"■En yeder een in Goed en Goud
Soorijckelicken deel gegeven,
Dat Klaes met ongemack moet leven
Van 't weinigh dat hy over houdt.
Sy fitten warm, hy in 't benouwen.
Heet dat fijn' kind'ren uyt te trouwen?
Het is fijn felven uytgetrouwt.
17. Aen een' Vriend.
TTEtis waerachtigh, Heer, menmaghuwHuyswel houwen,
*^Vooreen derc.ierlickfte van 's Graven haeghs Gebouwen:
Maer* feght men in deBuert, 't heefteen groot ongemack >
Het leekten regent'er gedurigh door het dack.
                          , pjot.is.ij.
II. Deel.                              Rr                    18. Comc*
-ocr page 316-
ji4                        XXI. B o e c k.
18. Comedien. ',
VErbiedt men ouden jongh Comedien te fien,
Soo moght menfe met een de Wereld wel verbien:
Of, foo m' haer 't leven gunt, behoort men laft te geven,
Datelckmetd'oogentoe, of's nachts alleen moetleven.
1$. Aen eenen pracbtigen Vriend.
SEs Paerden, Heer, en foo veel' Knechten,
Daer gh' alle daegh voor aen moet rechten,
En die daer voor uw' Koets beftaen ,
Of achter u geflickert gaen ?
't Staet heerlick, fonder wederleggen:
Maer, maghick 't met u overleggen,
Voelt gh' aen u felfs niet watter fchort ?
Uw lieert wordt langh, uw' vleugels kort.
zo. Jans ontbdel.
ICk vond Jan op fijn huys te landwaert} en hem docht
't Waer reden dat hy my een' Rhijnfchen Roemer brochtj
Hy fagh my warm, en feid', hy hadd een Paerd doen falen,
Om uytde n%efte Stadt een' verfchefles te halen.
Pe Son fchoot nederwaerts, en 'tduerde meer als 'tibuw :
Ick bad hem om verlof: hy hiel my by de mouw.
Ick feide, 't hoeft geen Wijn te wefen: laet het Bier zijn.
Neen, riep hy, hebt geduld : de knecht fal daet'lick hier zijn >
Nu is hy langh half weegh, nuishyruyminSté,
Nuopdewederkomft; ick hoor hem al •, daermé.
Hy hoorden hem j 't was waer: de knecht quammy ontbinden,
En riep, mijn Heer, ick kan den Toom yan 't Paerd niet vinden.
2 r. Langh leven.
T>Tt's een geheim, Dirck, houdt het ftilj,
-*-^'k Sal foo langh leven als ick wil}
En, foeckt ghy oock foo langh te leven ,
Ick fal u Pill noch Drancken geven j
Maer een Recept die vaft gaen fal :
Wilt al dat God wil, daer is 't al.
22. Rom. 12.17,19.
*k C Ie quaed voor quaed doen alle dagh
^Maer goed voor quaed is beter flagh.
ij. Oud
-ocr page 317-
Sneldicht.                         317
25. Oud moetftcrven,
QHyl
ebt geen' ftervens fin, en wenfch t om een langh leven:
Den Hemel wil 't u geven:
Maer, botmuylalsghyzijt,
Hoe vreeftghy voor de dood en wenfcht om ftervens tijd ?
24. Pieters Wijshek.
ICk wenfehte my foo wijs alsPieter meent te wefen;
Dan had ick Salomon noch Seneca te vrefèn,
Noch Ariftoteles: maer met een goed gewis
Wenfcht ick mijn Vyand niet foo fot als Pieter is.
15. Eenerley Gave.
nPWee Vrienden wenfch ick wijs,
■*■ Elck op verfcheyden' wijs}
Deneenen wijs als Plato ,
Den and'ren geck als Cato.
i6. Sterven wil erven.
"Tvlt moeylickgebruyek van fterven, vraeghdeGriet,
***
            Sal 't noyt geen einde hebben?
l
, fei'ck, ontwijfFelick; maer, naerick 't by de webben
'an beid' ons leven gis, in onfe dagen niet.
27. Laegen hooghmoed.
f~^ Epronckte nedrigheit is hooghmoeds trotfte trap.
^-* Ick vind minydelheits in koftelicke Kleeren
Van Koningen en Heeren,
Als in een' Monicks Kap.
18. Pieters trooft.
T'Yn menfehen kind'ren fwaer van herten»
^^Seght Pieter, vol van fulcke perten >
Die fchuld en raeckt my altoos niet,
Die met goed recht Pier Licht-hert hiet.
29. Geen Schelm betrouwbaer.
TTVÏe d'ongerechtigheit bemint,
-*-^En is fijn eigen Ziel geen' vrind:
En konnen menfehen fich verlaten
Op menfehen die haer' Zielen hate n?
Sr j                        30. Schoen-
-ocr page 318-
jl<$                              XXI. B O E C K.
50. Schoenlappers bede.
Schoenmakers hebben feer ondanckbare gedachten,
Dièd'armeLappertjens of haten, of verachten j
Daer defe niet en doen als bidden in de Kerck
Om gener Winckelen vol neeringh en vol werck.
51. Aen fommige Predikers.
PRonck-Pr-ekers, die daer ftaet en giert tot uw' Gebeden
>
Met een' verydelingh, die menfchen niet en leden j
'k Wedd, faeght ghy daer uw' God, uw Schepper voor u ftaen,
Soo gh' hem behoort te fien, ghy fpraeckt hem foo niet aen.
32. Onwettige deugbd.
DE deughdelicke Lien en leven na geen' wetten,
Die menfchen , haers gelijck, in Staet en Steden fèttenj
Sy leven na de wet van 't deughdelick gemoed ,
Dat daer gefchreven ftaet is, fonder wetten, goed.
33.   Voor Frans.
F Rans drinckt fich wel eens buys, maer dat en is foo boos niet
Of Frans een Dronckaert waer:
En dat en is niet waer:
Men krijght den eigen naem van Dronckaert op een' poos niet:
Frans is het altoos niet, want hy en is 't altoos niet.
34.   Onwraeckz
% Jl En heeft myongelijckgedaen.
XVl^y h^ip iiet) ajs jcjc my ontftelde
En toe de wederwraecke ftelde ?
Ick laet den goeden God begaen j
Hy heeft geïeght, ick fal 't vergelden.
35. Wel ontleght.
HEt is my even eens, feid' eene van mijn' Neven,
Te fterven of te leven :
Ey, feid'ick, fterft dan eens:
Dat hoeft niet, feid hy, want het is my even eens.
} 6. Griet van 't felve.
TCkgeev'om 't fterven niet, feidonlanghs onfe Griet.
-*Ey, feidick, lieve Griet, begint dan eens te fterven:
Neen fei fy, goede vriend, ick kan die moey t wel derven 5
lekgeev'om 't fterven niet.
37. Jans
B.01B. 12.
*. IJ, &C
-ocr page 319-
Sneldicht,                              217
37. Jans goed-duncken.
TS yemand wijs, feghtjan, my dunckt, ick oock niet fot ben j
•Ms yemand goed en vroom, my dunckt ick 't oock voor God benj
Is yemand moy van muyl, my dunckt ick goelick ben 5
Schrijft yemand wel, my dunckt ick heb een' kloecke pen}
Is yemand wel befpraeckt, my dunckt ick kan oock fpreken *
Preeckt yemand wel, my dunckt, ick fouw licht beter preken}
My dunckt van al dat duncken, Jan,
Ghy laet u wat veel duncken, Man.
38. Tafel-waerfchouwingh.
'k t_7 Eb geen' bekommeringh in onverwachte Gallen
•*■ ■* Die 'ck aen mijn Tafel krijgh: zijn 't Lieden van verftand,
Die vinden haeft genoegh: zijn 'tgecken uyt den bandj
Mijn Koek paft maer alleen op eenen geck fijn' tand -,
Sy nemen 't, foo 'thaerluft, vooreten, of voor vatten.
39. Rechte Loon.
Tl/T Ath ijs heeft brand gefticht, vanboosheit, foo ick hoor:
■*''-*Doch heeft hem weer gelefcht ■> en eifchter drinckgeld voor,
Watdunckt u, Schepenen? Ick fbudhem eerft eens hangen>
En dan foo hoogh en droogh na 't drinckgeld doen verlangen.
40.   Noodige wantrouw.
T) Etrouwt niet op het valfch goed-duncken van uw' geeft;          Rom.
^En foeckt niet al te hoogh geleert te zijn, maer vreeft.
41.  Jan den Brilmaher.
jT^ Eflepen glafen die vergrooten
^-* Verkoopt men ons met volle fchooten:
Maer, wil ick uw wat leeren, Jan,
Ghy fult van d'allerbefte maken,
Kont ghy maer aen wat Glas geraken
Uyt d'oogen van een nijdigh man.
4z. Waen-wijs, Wan-wijs.
TCk weet geen' raed met yd'lejan;
■*Hy meent hy alle dingen kan,
En, wil men hem wat onderwijfen ,
Hy houdt fich wijfer als de wijfen.
Die na een' haven zeilen moet,
En ifler al, in fijn gemoed,
Soo
Rr 3
-ocr page 320-
ji8                         XXI. B o e c k.
Soo langh hy (ukken droom blijft droomen
En falder noyt fijn leven komen.
4$, Klaefens wenfch.
'K \
Yn Wijf, feghtKlaes, houdt veel van planten en van graven,
i-V* En ftadigh feghts', haer hert lightin haerThuyn begraven j
'k Wouw dat dat Moer niet meer en fei,
En dat dat hert daer eens te deegh begraven lei.
44. Kort en goed.
1/" Ort fpreken met goed klaer befcheic
■*-*-Is alle mijn' vermakelickheit,
Als 'tfamenfoo te krijgen is-,
Omdat het, onder goed beleid,
De naefte trap aen 't fwijgen is.
45. len Water-molenaer.
Andt-molenaren recht is, fcheppen voor haer deel:
•*-JIck fchepoock, enby haer wel dufentmael foo veel:
Maer, fulcks men onder haer fijn leven nieten fagh,
lek werp al dat ick fchep foo verr wegh als ick magh.
46. Vochtige Hermans drooge beker.
/^EefWijn in Hermans glas,riepick,gram,acn mijn'Knechten:
^"-*In Hermans glas, Mijn Heer? feid onder haer een Guyt,
Dat 's maer verlooren moeyt; magh ick u onderrechten 5
Hy wilder niet een drop in hebben 5 ftaeghis 'tuyt.
47. 's Werelds blindheit.
TV yjYfeideen Blindemann, metgeen' feer blinde reden,
•*■ * -*Hoe hout men fich doorgaens foo vreemd van dat ick ly,
Als of 't niet dufenden van men fchen met my leden ?
Js niet de heele helft der Wereld blind met my ?
Blind, meend'ick, van verftand: neen, feid hy, blind van oogen:
Sietof gh' uw' rekeningh oockin de mijne vindt:
Elck flaept fijn' halven tijd} dat moet ghy my gedoogen $
Soo fiet de helft dan niet; want al die flaept is blind.
48. Blinden trooft.
TC* En Blindeman getergh t, foo 't gaet, by dees of die,
•■—'Sprack voor fijn' fcherpfte wraeck 5 dat doet my mijne plagen
Als ickfe dragen moet, met meer gedulds verdragen,
Dat ick foo boofen boef, als ghy zijt, nieten fie.
49. Aen
-ocr page 321-
Sneldicht.                        jip.
49. Aen een geleerden Priend.
GHy hebt uw' herflenen verlieten
Om veel te weten -, en dat 's goed:
Maer 't fcheelt noch veel, vriend, veel te weten,
Van weten hoe men weten moet.
                                  icw.8,*.
f o. Overfmout.
Dirck dirckes als een Dijck en houdt niet op vanfmeeren:
My dunckt hy hoorde wel te leeren van fijn' Kleeren,
Hoe langer hoe min ruym, dat, hoe hy 't langer herdt,
Hoe fijn'gevangen Zielhaer Kercker enger werdt.
ft. Eigen Lef gelooft.
T C k hoord' een weerdigh Man fij n' eigen deughden roemen»
■* Sijn feilen overflaen Q een ander moghtfe noemen}
God, feid'hy, had hem kloeckgefchapen van verftand,
God had hem goed gemaeckt, milddadigh van de hand ,
Aenfienelick, geleert, beleeft, foetenmewaerdigh
Met mind're gaven meer. Dit vonden veel' onaerdigh.
Ickfprack in tegendeel, al feide man noch meer,
Watwaerderaenmisdaen? hy roemt in God den Heer.
                icor.i.3»f
52. Mond toe.
VRiendj laet het niet gebeuren
_ 't Quaed van een' vriend gehoort
Te melden t'fijner lchae: fmoortinu 't vuyle woord,
't En is noch Beer noch Leew, 't en fal u niet verlcheuren.^ -
         e«i, »j. x w
53. Aen eenen Blinden;
/^Hy miftuw'oogen, ja: foodoendebeeften niet.
^-* Die hebbender elck twee, daer mé fy dom en bot fien:
Maer d'oogen van uw' Ziel, daer méghy beter fiet,
Weet dat dat oogen zijn van Engelen, die God fien.
54. Teel-hnft.
T^Irck flaet lij n Ackertje foo vruchtbaer allejaer ,
■*-^By dat fijn Buermans doet, dieploeghten zaeyt alshy doet. i
Dat, leiden lommige, en 't fchijnt loo goed als waer,
Daer moet wat wefen, Dirck, dat ghy der af of by doet:
Bekent het; is 't niet wat van Alcumiftery ?
Ja, Vrienden, feide Vent, ghy hebt het fchier geraden i :, -
Het fweemter lbo wat na •, want ick ben onbeladen
                   /_
De waerheit toe te ftaen, 't is al Koeimillery.
ƒ5".
-ocr page 322-
320                        XXI. Boe c k.
55.  Ex Stob&O.
W!
I fddeenftatighMan             *
Wel dufentjaervoordelen,
*t Land fou geluckigh wefen
Wierd maer de wet gevreeft gelijck als een Tyran.
Een ander fei daer op, daer was een beter vreefen,
En heeft'er by gefet,
De fchande ftónd noch meer te vreefen als de wet.
56.   teedkortingh
G]
beurt u ftof van treuren,
r Als veeltijds kan gebeuren j
Slickts' haeftigh door, gelijck m'een' dranckgebruycktj
Het is een Geck die'r langh aen fmaeckt of ruyckt.
57. Aen een' Prediker.
GHy, die daer ftaet en finght, en met gemaeckte fwieren
Uw' handen kunftigh roert, die onkunft beft fou ftieren j
Onthoudt dit eens voor al, mijn goede PredickHeer,
Soohaeftghy uwbehaeght, behaeghtghymy niet meer.
58. Graf-fihrift vaneen' Klappej.
TTlerlightereen'iri d'aerd'gefteken ,
■*- ■* Die van haer dagen fonderfpreken
Noytoogenblicken heeft geleeft:
En ofs' haer' fpraeck noy t weer fal krijgen,
Sy kan in't Graf niet foo veel fwijgen
Alss'inde Wereldgefproken heeft.
59. Bobbel gelucl.
»»'*«
IZ" Laes is fijn Wijfje ter Zielen gegaen *
■"-Hy ifler wel af, en hy iffèr wel aen.
<So. Van Meefter Dirck.
D'
rckis een eerlick man,. en foeckt niet als krakeel:
Scheelt dat n iet wat te veel ?
• ■
Neen; 't is een Advocaet, en al fijn luft is kijven -,
De beften Advocaet is als de boofte Wijven.
61. Van Dirck wete-bet.
'k Cle Dirck fijn' grillen wel in 't fpreken en in 'trijmen,
*^En wees den kapftock wel een' wegh van beter fchick:
Maer 't heeft geen eind'j altoos weet hys' veel meer als ick,
iai.z*.7. Gebroken Teften, Dirck, en luft my niet te lijmen.
62. gwted
-ocr page 323-
S N E L D I C H T.                             32I
,.                              62. Quaed op quaed.
SToot maer een'fchrale fcheen het vel afj daer's een open j
Daer al deslichaemsquaedomfeerftnatoefalloopen,
Om 't zeer meer zeers te doen,
En met vergift te voe'n.
Komt yemand ramp in eer of goed te wedervaren -t
De wereld fchiet'er toe, om 't quadete befwaren,
En d'allerfcherpfte fucht
Befwaert het met genucht.
65. Spade Gierigheit.
'k X 7 Erfta de gierigheit van oude Lieden niet.
* Vanallefottigheitdiem'op de wereld fiet
Waer 't eenefonderlingh, meer reisgelds te begeeren j
Hoe meer de reife kort en min ftaet te verteeren.
64. Gereeden troeft.
Vy Erdt God gehaet, en magh kk klagen,                  j<w.x{. ü,
*" Dat ick met God wat moet verdragen?
65. Jans Geeftigbeit.                                                             t
JA, Jan, ghy zijt een geeft, men fiet het aen de boecken
Van uw' geleerden tijd :
Maer of gh' uy t Gods geeft zijt,
Dat ftaet my t'onderfoecken.
                                      joan. *. 1.
66, Milde groet.
TAft haeftigh na den hoed, en weeft verlangh in 't decken;
Het komt foo wel te pas by Wijfen als by Gecken:
'k Heb menighmael gefien hoe grooten gunft het gaf
Een weinigh laeter op, een weinigh vroeger af.
67. Aen een Quanjfelaer. /
f~* Hy fpilt al uw groot geld aen kleine beufelingen:
^-* Als gh' eens behoeven fult groot geld tot groote dingen s
Soo falder nauwelicks klein geld zijn in de Tas,
En 't groot langh uytdeKas.
68. Misbrujckte tijd.
ALs ick fcherp overlegh wat wandelen en gapen 3
En fitten over mael, en dood zijn, (dat is, flapen)
My beter befigheits bedrijf benomen heeft,
Soo heb ick men igh jaeren weinigh tijds gekeft.
II. Deel.                              Ss                       6p. Atn
-ocr page 324-
XXI. B O E'C K.
3&
69» Aen onverfoenlkken Dirck.
UW kind heeft u misdaen 5 ghy weet van geen vergeven :
Dé Gbd, uw Vader} foo met u > waer 't niet om 't even ?
Dirck> denckteensomhierna,
Enofufijn'gena
In fijn Gericht fal dulden -,
Komt u noyt in den fin-, vergeeft ons onfe fchulden >
Alswy, &c.
70. Karde kofl-
ANdries verflempt fijn goed, en klaeght van een qua' maegh:
Is 't wonder dat hy klaegh',
Na foo veel harde beten,
Die iand by mergens en heel' huyfen heeft gegeten ?
71.  Aen een' Vriend.
/^ Hy fchijnt verlegen om klein geld ;
^-*En foeckt het aller wegen:
Veel arger is 't met my geftelt ■,
lek ben om groot verlegen.
72.   Verlegen Truy.
rT~,Ruy > 't is vergeeffch de mans geterght:
•*■ Ghy hebt foo veel van jonghs gelegen
Dat m' u geen liggen meer en verght:
Jongh veel gelegen, oud verlegen.
73» Verloren moeyt.
Oler leght en foentfijn oude Griet >
*- En Griet en geeft geen' Erven :
Wous' eens een lutje fterven,
Hy foufe geerne derven}
De reden is van fijn verdriet,
Hy foent fijn buyck vol, en fy niet.
74. Jan aen 't braken.
"T\ At komter af van gulfigh leven -,
J-"\Jan is ten einde van fijn geld j
Nu ftaet het Huys te koop, nu is de maegh ontftelt,
En moet van bangigheiteen heel Huys overgeven.
75. Salige
-ocr page 325-
Sneldicht.                         32$
7J. Saligefttct.
\\7 At luft haer die my haten ?
** Syfouden 't beter laten            -
En doen gelijck ick doei
Die, aller moeyte moe,
Geen' haet en meen te queken:
Van herten magh ick 't (preken ;
God weettdatickmaer 'tquaed
En fijne haeters haet.
                                              tu
j6. Degen t'oudegen.
HOe is 't gelegen, Jan > wat zijtghy fotofquaed ?
Ey hoor, wat doet ghy met den Degen op de ftraet ?
Een Degen, Jan, een Degen ?
Voorfeker't, is t ondegen : , '?
Hoe ? Jan, geboren, Jan gefworen Advocaet
Een yfer op fijn zijd', en is hy geen Soldaet ?
Magh ick het vergelijcken > , 1
't Is even aen te kijcken,
Als of een Krijghsman in een' Advocaten rock
De penftack achter d'oor, en foo ten ftrijde trock.
77. Arme Dirck.
WAt klaeght ghy, feid ick, Dirck? wy worden dat gekarm moe?
Ick, fcid hy, ben die 'tlijd'} en, maeckt u my alarm moe>
Veel etens maeckte my voor defen maegh en darm moe:
Soo moet ick aen de pïoegh, of ick vergingh van armoe •,
Enploeghickginsenweer, foo werd ick het gefwarm moe -, -
Wantickben 't ongewoon, en armoe maeckt mijn'arm moe.
78, Hoeren en doen.
'tPN baet niet of w' al veel geblomde reden hoorden
"*-i
               In 't School en in dè Kerck,
De Gecken maken werck van woorden 5 ;.
De Wijle maken werck van werck.
7$>. Htlfwercki
HEt fchijnt wat duyfter van befcheid j l
Maer wijfekonnén 'twelverftaen
't Sermoon is al langh uy tgefeit j
En noch en is het niet gedaen.
Ss 2                     80. Ver-
-ocr page 326-
'■ ■' *
324,                         XXI. B o e c ie
80. Verfihil van mond en grond.
JAn Hjckt een kloeck Soldaet, en is een bloode bloed:
Maer hy verftaet de konft van moedigh op te geven.
Indien men 't feggen moght, alftaeterfoo gefchreven}
Veel' woorden komen niet uy t s' herten overvloed.
81. Jans Gefangb. \
f                            A Ls Jan begint te fingen,
•^^Treckt yeder na fijn' d
ingen
En föeckt de Vent t'ontgaen:
Jan is een goeden Haen,
Dat foud een Boer wel raeyen»
Die maer met eens te kraeyen
De menfchen op doetftaen.
8s. Fborficbtige Aelmoes.
DIrck deelt veel geld op ftraet aen Lammen en aen Blinden j
Voor hoogh geleerde Lien en weet hy 's geënte vinden.
Ick vraeghden hem waerom ?
In't eerfte ftond hy ftom.
En 5 als ick hem wat porden,
Soo fprack hy ' t vonnis ifyt, dus meen ick dat het komt j ' *
Ick fchickeer lam en blind als hoogh geïeert te worden.
8-3. Niet Allemans werek.                      "-'
Oe vindt men een wijsman,
Ui
'■Met foo veel moeyte, Vrienden 't
De reden ifier van,
Daer hoort een wijs man toe, om een wijs man te vinden.
84. op Trijns Mouches.
Die fwarte Vliegen, Trijn, die gh*op uw aenficht draeght»
Weet dat gh' er gecken, maer geen' wijfen mé behaeght:
'k Wouw dat fe vliegen koften >
En dat fe ftracks begoften.
85. Hooge moed.
"ITtrEgh met het grootontfagh van groote werelds machten j
* * Daer is geen' groote ziel, als die 't groot kan verachten.
''*
                                                                                86. Ae»
-ocr page 327-
Sneldicht.                         22?
8<J. Aen 't wenk.
WAt drinckt ghy,feid ick, liefft, of rooden wijn of witten?
Want ick en ben niet vies :
Waer zijnfe, feid' Andries ?
De faeck is proevens waerd, en laeter ons toe fitten.
87. Gelijckf kans. . ^
'tTTTAseen braef Krijghs-hopfdswoord, daetbloodequamen
* *           roepen
Hoe naer de Vyand was met al te groote Troepen:
Ja, feid hy, zijn fy naer,
Soo zijn wy 't oocïc by haer.
88. Aen Henrick.
YT7"Il'tmet den krijgh niet gaen,
* * Soo neemt wat anders aen.
Komt na den Haegh toe, Henrijck,
Daer wort men met de pen rijck.
89. Dorftige Jan.
Wie Slemper en wie Demper is
Altoos en ben ick 't niet, feghtjan, enfeghtnietmis:
Ick heb verftand van flempen,
Maer minder als een kind van flempens luft te dempen.
90. Geld in 't water.
E En' Slemper,, die my quelt om geld ,
Heb ick 's alree foo veel getelt,
En hy foo fonder danck en fonder fchaemt verquiftet,
Schoon ick het fagh en wift het,
Dat ick uy t geven fcheyj want, naer ick giften kan,
Hy maeckte my eer arm , als ick hem een rijck man.
91. Spaert vroegb.
'"PEun heeft fijn Goed verdaen en moet nu overvaften,
•* Soo hy fich overdronck eertijds, en overbraften :
Sijn' befte maeltjens zijn een broekje Brood en Loock,
Met klaer Bier uy t de pomp-, dat fmaeeï^t niet na den roock.
Teun, hadtghy van jonghs af foo fuynighjens ontbeten,
Ghy foudt nu beter Noen en Avontmaeltjèns eten.
Sf 3               <)Z. Zeldfmm
-ocr page 328-
+ 1$                      XXL B o i c k.
91. Zeldftem geltak-
V!
el' kennen neffens my een Hollandfch Prcdicant
In Holland feer gefien, en na fijn vvaerde in waerde
Mnth.u.37- 'k Magh feggen met Gods Woord, hy is wat vreemds op aerde
:
Een levende Propheet verheven in fijn Land.
95. Krijgbstnans uj/t leggen.
Math.li.*»-                      T Eert van mykleinhertighwefèn
•J-^Sprackde Heere foo daer ftaet ?
Ja», fei'ck, hebtghy'twelgelefen?
Jaick,feid'hy, langh voor defen
;
Maer hy feid't aen geen Soldaet.
94. Piers wild gepleit.
T)Ier pleitt' een' kleine faeck met fulcken overvloed
*•
                   Van klaterende woorden,
Dat ick'er my in ftoorden,
En voérd' hem te gemoed,
Ghy houdt u konft voor aerdigh}
En ick u niet meer waerdigh
Als die een* wijden fchoen maeckt voor een' kleinen voet.
95. KJaefens Graf-fcbrift.                 x
DE moeyelickfte Vent
Die 'ck levend heb gekent,
Klaes, heeft by tijds begonnen,
En een Gedicht verfonnen
Dat op fijn Graf fal ftaen:
Hier light £ foo vanght het aen )
Een man van eer en waerde,
Begraven onder d'aerde;
De Ziele fal hier na
Weerom, et cetera.
, 't Is wat te langh om lefen *
Ick laet het in fijn wefen:
't Gedicht is goed en rond
'k Wouw *t op fijn Graf al ftond.
96. Fryen
-ocr page 329-
Sneldicht.
w
96. Vrjen Toorn.
QUae knechten te bekijven
Is quaed met quaed verdrijren;
En 't is geen fonde jwantdaerftaet,
Men kan quaed zijn en doen geen quaed.
                     EPher4. ,«
97.    Giften vergeven.
TC k fie niet geern gefchencken komen,
•*-Al die wat neemt, die werdt genomen.
98.   Borgen doet forgen.
*p\Aer ftaetgefchreven, forghtniet
jhilipp.4, S.
J-'Daer voeghde wel by > borght niet.
99.   Langhlevens kunfl.
T_7 Oe raeckteJan tot in de tachtigh jaer ?
*--* Hy trouwde laet, en wierd vroegh We wenaer.
100. Misdaet.
Oort toe, Misleidde -, fchoon en fchoen
Scheelt meer als Misdoen en misdoen.
H
101.   Koele Godsdïenft.
ALl'heetwilopwaert: waerder vier,
Ons hert waer hoogh en verr van hier.
102.   Verfoende Buren.
TTXaes had krackeel van over langh
-""M et Pier fij n Buerman om een' gangh.
In 't ende maeckten hy goe ken nis
Met Pier fijn wijf, endoordiefchennis
Koeld hy fijn wraeck-fucht tegen Pier,
Vooreene gangh, met dry of vier.
Doe liet hy fich te vreden (tellen,
En wouw fijn Buerman niet meer quellen.
Elck magh dat noemen foo 't hem tuft,
't Scheel was verfoent, of 't was verkuft.
Fc                           105. Hemel-roof.
HEt heeft een' vreemden fchijn ,
By onverftandige doren:
Maer houdt men van Gods Woord, menmoet het leeren hooren
I>atd'allervroomfte Li'en degrootfteRoovefs zijn.
                    Mafhai.il>
104,. op
-ocr page 330-
3ï8                         XXI. B o e c k.
104. Op MaerfTeveen.
HEbt ghy niewsgierige gepeifen
Naer heele Buerten van Paleifen,
Hoort goede Vrienden, fpaert uw' treen $
Daer ifler in de werelt geen.
Ick liegh: ghy mooghter wel om reifen
Daer ifler in de wereld een,
Q Nu liegh ick niet) 't is Maerfleveen.
105. Noch.
I!
k vond my langhs de Vecht alleen,
■En focht het Dorp van Maerfleveen :
Hier is 't feid een j ick hiet hem liegen :
Vriend, fprack ick, helpt ons niet bedriegen,
Dit is geen Dorp, wy zijn van 't pad
Het is een' kleine fteene Stadt.
106. Noch.
W:
t let de Vecht, hoe is.haer ftroom
Voor Maerfleveen fbo luy, lbo loom?
Ick meen fy moet haer felfs vergapen;
Soo fchoon is Maerfïeveen gefchapen,
Sy wil, fy kand'er, en flachtmy,
Niet fonder ongenucht voorby.
107. Graf-fchrift van Joffrou Lucretia van Trello.
I
Ck weet niet ofs' hier light, Lucretia, die waerde:
De geeft gaet niet ter aerde j
En fy is niet ak geeft .
Van kinds been af geweeft.
108. Noch.
T"\Ie hier ge keldert light, was rijckelick bedaeght ■-,
'*~*
             Noch ftierfs' een' jonge Maeghd,
En wierd te vroegh begraven
Soo fegg'ick, om de ga ven
Die met haer zij n vergaen.
Wie fal haer nu beftaen
Een Graf-gedicht te fchrijven ?
Al wat ick magh bedrijven,
Is lamme njmery:
Of ick en kan 't heel niet, of geen en kant als fy.
lop. Noch*
-ocr page 331-
Sneldicht.
i*p
ioj>. Noch.
HAer leven was foo hoogh in 't jaren-tal gerefen $
Sy fcheen onfterffelick en was 't wel dobbel waerd,
Lucretia, noyt volprefèn j
Maer 't was te dieren pand voor des' ond anckbaer' Aerde:
Soo gings' het elders wefen.
iio. Noch.
C Y bracht haer fel ven om, wat vroegh, en wat te laet,
~
               DeRoomfche, nadedaed
De Dood deed 't die van Delf voor feker laet genoegh,
Maer evenwel te vroegh.
ui. Noch.
O Ierlight Lucretia vanTrello: 'k hoef niet meer
**• ■*•
            Te feggen tot haer' eer :
Die niet en weet wie 't was , die langh foo heeft geheeten,
En is 't niet waerd te weten.
in. Noch.
Hier light Lucretia,
Die foo welfprekende geen raed en wift tot Ja j
Die foo verftandigh geen verftand en had van trouwen.
OJammer en ó fcha
Voor nu en langh hier na ! -,
't Stuck was te goed, om geen Copyen af te houwen.
113. Noch.
D!
cht,Dichters, en fchrijft Schrijvers,
Ghy hebt niet als wat y vers,
Te brengen op dit Graf.
Als haer den Hemel gaf,
Die hier heeft willen leggen,
Noch eens een woord te feggen:
Sy dicht' en fchreef u ftom van fchaemten en vanfpijt,
Soo menighalsghy zijt.
114. Noch.
TJ Ier light Lucretia; de fchoone moeten 't hooren,
*•*
             En hooren met verftand;
Soofchoon en welgeboren
Als een' in Nederland •,
En 'c was van 't fchoonfte Schoon -} men fagh het door fijn' ooren.
II. Deel.
                            Tt                   11?. TSjch.
-ocr page 332-
ijo                       XXL B o e c x.
115. Nocb.
Hier light Lucretia, daer van wy feggen dor ven,
Haer deughd was vrolickheit, haer vrolickheit was deughd;
Haer jeughd was vol verftand, haer ouderdom vol jeughd.
Wat dunckt u jong' en oud', iss' oud of jongh geftorven ?
116. Nocb.
LUcretia light hier, die 'ckomeen oogetrooften
Met leeringen, gefooght uy t al het mergh van Ooften :
Nu laetfe my alleen;
Als mijne met haer tween,
Om harent wil ontftelt, haer trooften foo van noo waer*
Maer, wift fy dat het foo waer,
Sy waer wel foo beleeft,
Naer ick fe heb beleeft
Indien 't haeryemand melden,
Sy quam wel weer, om noch mijn* vriendfchap te vergelden.
117. Op den Schevenïnghfcben Steen-wegb.
Vlfch- vrouwtjens, nu de Mert:
Uw pad was wat te facht en daerorn viel 't u hert:
Is 't qualick overdacht ?
Nu is 't wel eens foo hard, en 't valt wel eens foo facht!
118. Noch.
Dit pad wordt aengefien met goed' en ongoed* oogen;
De meefte niettemin, vertrouw ick, hebben 't lief:
Een fteentjen in de weegh, isquaed voor exteroogen,
Maer ileentjens in den wegh is yeder eens gerief.
119., Noch.
*Y 7Erachtdenbackfteen niet, Gemannen, 't zijn ons'key en:
* Men raeckter even fchoon, en gladder, over heen :
Wat fcheelt het of s' in 't vier gehardt is of in heyen ?
't Is klinckert op fijn' kant, en dat 's befchuy t van fteen.
12,0. Vrede-fucbt.
"TPVE Menfch en waer geen Menfch, waer hy van ondeughd vry.:
-*-^Die haet ick niettemin, en daerorn haetickmy.
Om eene deughd alleen kan ick my niet verwenfchen j
Heb.1z.14.. God zyder voor gelooft, 'k foeck vrémet alle menfchen.
121. Geen
-ocr page 333-
Sneldicht.                         331
til. Geen over ff oed.
DE dingen werren veel: maer 't wer is wel t'ontwerren j
Mits dat geen' fchielickheit het wesck en overloop':
Het fcheek veel ofm'een Kleed van een fcheur' of onterren':
Werckt faght, 't wer valt uyt een, ruckt hard,het wort een knoop,
122. Aen Klaes.
KLaes, noodtghymy tegaft by vijf-en-twintigh Gaften ?
Van all' die ghy daer noemt en ken ick'er niet een j
Ey, laet my liever t'huys watpeufelen, of vaften
Met goede kenniflen : ick eet niet geern alleen.
12.3. Aen Jan.
JAn, zijtghygram? dat is geen wonder -,
Maer wonder waer't, enfondemé,
Had ghy geen' ooren tot de vré:
Komt, fcheit'er af, de Son gaet onder.
                        fph. 4, ^
124.  Kaele Letter-dief.
HPEun light my en befteeltin 't fchrijven en in 't fpreken,
A Al waer hy (preeckt of fchrijft vernem' ick yet van 't mijn:
Ick wouw dat kloeckeLien mijn'dieven wilden zijn,
En fulcke broeders niet 5 foo wift ick my te wreken.
125.   Neel in 't Bad.
T^Eeldecktal 'tonderfle, met reden, alfs'in 't Bad is:
*• ^ 't Is jammer dat haer Hoofd en Backhuys boven 't nat is j
Sy molt haer fchamen, wift s' hoe leelicken dingh dat is.
126. Wat niews.
O Eleerde feggen, Jan, ('k weet niet of ghyder van zijt_)
^Datnietgefeghten werdt, ja niet een encker woord,
Dat niet gefeght en was, dat ghy een eerlick man zijt,
Segh ick, (al meen ick 't niet} wie heeft dat oy t gehoort ?
127. Goede eigenliefde.
A Ndries, foo ghy gaet trouwen,
•** En zijt flap van onthouwen,
Leeft eens's daeghs watter ftaet in een' Gods-wijfen Brief,
Bemint de man fijn' Vrouw, hy heeft fijn felven Lief.
                     eph. $. 21.
Tt z               üS. Onder-
-ocr page 334-
XXI. B o e c k.
33*
118. Onderrecht'mgh.
DAer was eenfeker man: foo hoord' ickjan beginnen
Een praetjen in 't Getagh. Soet, feid'ick, feght, mifichienj
Ghymoghtu, feker, in dat, feker, licht veriinnen;
lek heb'er, dat ick weet, noch weinige genen.
izj). Dircks Gedichten.
rck feght, fijn Dicht heeft menighmalen
Den Lefer aengenaem geweeft.
Ick kan hem daer in niet behalen 5
Indien hy 't felver dickmaels leeft.
130. Keur van Lefers.
KLaes wil gelefen zijn, maer niet van alle man:
Van volck dat geerne leeft j maer niet dat fchrij ven kan:
De Schrijvers heet hy Kocks •, die zijn te vies van fmaken,
En veel te dun van Torigh ; daer voor en koockt hy niet: -
Gemeene Lefers zijn 't die hy fijn' Tafel biedt,
En 't is hem eersgenoegh fijn' Gaften te vermaken.
131. Fan mijn Hujfs.
MEn feght my van mijn Huys, het is een goed getimmer,
Dan hier en daer alleen gebreeckt wat: Is dat waer,
SooilTerindenHaeghnochin al 't land geen flimmer;
Want al dat niet en deught is altoos hier of daer.
131. Scboone onparüjdigheit.
DIrck neemt van wederzy gefchencken , en is Rechter.
Wanneer men 't hem verwijtt en met de wetten dreight,
Soo feght hy, daer 's geen dingh bequamer noch oprechter,
Het maeckt hem wederzijds noch min noch meer geneight.
133. Wel bidden verkrijgbt.
WAt light ghy ftaegh en moeyt den goeden God fijn'ooren,
Om meer en meerder weeld, en klaeght, hy wil niet hooren?
Vriend, leert eens bidden foo 't behoort,
OntwijrFelick, ghy werdt verhoort.
134. Aen Antoni.
W;
erheen, Antoni; na de Miss?
Daer weet ick niet op als, 't is mis.
135-. Tm
-ocr page 335-
Sneldicht.                         333
135. Van Trijn.
TRijn is verkout, en fchors en hees:                          j
Noch wil 't wijf kakelen, feght Kees :
Dat's van d'elendighfte gebreken,
Een' Vrouw diefwijgen kan, nochfpreken.
136. Slechte Loosbeit.
E En Lichtmis eifchte my acht of tien pond te leen :
Ickfeid', ick hadder juyft (voor hem, verftaet} niet een.
Dry dagen na den dagh, ontbiedt hy dat hem Gaften
Op 't aller onvoorfienft befprongen en verraden,
En eifchtmy een Lamper te leen, voor 'tmiddaghmael.
Hy nam my voor een Geck, of half, ofheeltemael:
Wat een ver nu fte kon ft? wat moght de kapftock meenen,
Die 'ck tien geweigert had, foud ick dien hondert leenen ?
13 7. Mislefingb.
T)Ierlaghen las mijn Dicht j ick wouw dat hy 't geftaeckt had -t
*■ Hy las het my foo mal, hetgingh of hy 't gemaeckt had.
138.   Droomers waken.
GHy ftaet vroegh op;nochtans en geewt ghy noch en gaept niet:
De reden is, ghy flaept geruft: maer ick ben loom,
Laet op, en flaperigh: dereden is, ick droom:
En wel heeft een wijs man gefeght, die droomt enflaept niet. r« paoio.
139.   Dirck en Klaes.
Dirck is al feventigh, en wouw noch, als hy moft,
Een gracht van twintigh voet diep waters overfpringen.
Klaes is foo oud als Dirck, en feght veel grooter dingen
Woud'ickin 't fpri n gen doen, als Dirck doet, alsickkoft.
140. Ongemeene koft.
TAn heeft fijn Paerd verkocht, en fpilt het Geld met fmeeren:
Antoni hielper laeft een groot deel af verteeren.
En prijft het goede 9ier, en feght'er dag'licks af,
'kWiftniet datPaerde-vleefchfoogoe pottagiegaf.
141. Foor de Molenaers.
"O En Molenaer een Dief te zijn ?
*-* My du nekt het heeft geen redens fchijn:
Wat hoeft hy om veel Goeds te geven,
Een rnenfch die van den wind kan leven ?
Tt 3                  14:. Jan
-ocr page 336-
334                       XXI. B o e c k.
14a. Jan te vreden.
J:
n was eens arm} en wierd beklaeght}
u fiet hy fijn geluck benijden,
Enfeghtfeerwelj als 'tGodbehaeght,
't Is beter nijd als nood te lijden.
143. Vermaningh.
DIrckfchoof by misverftand van vijf of feftien trappen •,
Eerickhem houden koft was 't ongeval gefchiet.
Dirck, feid ick, luft u meer te glijen als te flappen,
Datisdekortftewegh, maer 't is defachtfte niet.
144. Ondichte Regieringh aen een Burgemeefter.
H'
e wel tot uw ent hetStadhuys,
1 Als 't op het nauwfte meten quam,
By 't wonder-werck van Amfterdam,
Seer weinigh meer is als een' kluys j
't Gebouw is goed ■, langh moet' het duren:
Maer is 't niet wat te dun van muren ?
Al watter binnen om me gaet,
Verneemt men datelickop ftraet.
ij5. Graf-fihrift.
Heb. n.38. IJler light een heiligh man gedolven onder d'aerd:
■*■ •*■            Want boven was fy fijns niet waerd.
146.   Damnum cejfans.
jO Elijck een Beeck valt in een' grooten Stroom,
^^Heeftonfejan fijn' rijeken vrecken Oom
Sijn'Borsgeftijft 'sjaersmeteen vijftighKroonen.
Oom, hoopten hy, foud 't na fijn' doodbeloon'en.
Die flagh is mis > en in Ooms Teftament
Is onfe Jan noch voor noch na bekenr.
Klaeght hy? my dunckthy heeft het goed te dulden ,
Oom laethem na 'sjaers hondert vijftigh gulden.
147.   Trwwe huif.
HPYs roenid', hy had een Salm, daer by de groote maft
■*• Van een Ooft-Indifch Schip in dickte niet kon halen,
Sien leven in een' Fuyck: fijn knecht die op hem paft,
En moet fijn Meefters munt goed maken in 't betalen:
Stond
-ocr page 337-
Sneldicht.                           jjj
Stond in de feeck verfètt -, die dickte viel hem bangh,
En docht hem by een maft niet heel wel vaft te ftellen.
Maer, feid'hy, yedermoght voor waerheit na vertellen,
Was 't niet foo dicken Salm, hy was wel ruym foo langh.
148. Antoni gïet-leugen.
DEr Dicht'ren konft en recht, is, meefterlick erdichten,
Naer onfer ouderen rechtfmnige verftand:
Is 't feggen waer en wis, naer ick my laet berichten,
Soo is Antoni een Puyck-dichter van ons Land.
149.  Vader Jan.
J An, hoe veel kind'ren hebt ghy wel ?
Vraeghd' ick onnoofelick en fonder achterdencken:
Acht, feid' hy, heefter onfe Nel.
Nel ftond'er by, engrimd', enfei, mijn'eertekrencken,
Dat foudt ghy beter laten, Jan.
Hyfprack, dat doen ick niet, maer heb ick alleman
Bewijs en rekeningh tot naeld en draed te geven,
Van hoe veel' kind 'ren ick noch elders heb in 't leven ? ,
150.  Van Trijn.
ICk weet niet wat haer fchortt, Trij n magh 't felf overleggen:
Een dingh en moet ick feggen,
Als 't my te kiefen ftond,
Veel liever kuften ick haer' Handfchoen als haer' Mond.
151.   Aen Klaes.
T7"Laes,en prijft noy t uw werck voor Gecken, noch voorWijfen:
Ms 't prijfelicke Waer, fy moet haer felven prijfen.
152. Dircks onfcbuld.
'pvïrck prijft fijn eigen werck, en derft dat wijsheit noemen :
■'■-'Want, feght hy, 't is Gods werck j magh ick Gods lof niet
roemen ?
153. Verraed.
NOyt en misluckt verraed aen Steden of aen Staet.
Wan t, als het wel vergaet,
En derft geen menfch op ftraet
Meer feggen, 't is verraed.
154. Behendige Wïnfi.
A L wat ick Pieter leen is fonder keeren quijt:
^* Spo wijs heeft my de proef doen werden metter tijd.
Komc
-ocr page 338-
|jé                         XXI. B O E C K.
Komt hy my dan te veld, en foeckt my tien t'ontleenen,
Soo pas ick hem pas vijf, en fchenck hem die meteenen.
Sookom't hem. eigen t'huys half wat hy leenen fouw,
En ick vvin d'ander helft, die 'ck uyt den brand behouw.
1^5. Genieene wenfcb.
T
An wenfcht fijn wijfin 't graf, fy wenfchthem onder d'aerd.
MönEils, den erfgenaem , die, naer der liefden aerd,
Isijn' goeder ouderen devotie niet wilftooren,
Bidt dat den Hemel haer tefamenwiü' verhooren.
15 6. Leer voor Leeraers.
'k T TQor fcherpe Leeraers bitter kijven;
•*■ -*Dat mannen min voeght als qua wijven.
Indien ick my ten Bijbel keer,
Syfouden, duncktmy, beft beklijven,
Met my , ten minften , meeft bedrijven.
s.Tim.1. i5.
                 Met foetigheit van Geeft en Leer.
i Tim. 1. 2.                                                                                                 .
jae.ï.n.                                                               157- Knjtl.
T>\
goddeloofe Krijn en wouw geen einde maken
Van Godsal-heiligheit te looch'nen en te laken.
Ick vraeghden hem, wat Beeft hy meend' op 't vafte land
Het grootft van allen was? hy riep, eenOhphant,
Soeckt, feid' ick, Oliphant, ofm'uomgeldwilkijcken;
Groot' heb ick'er gefien , maer noyt geen' uws gelijcken.
. —««--^158. Klaer aen Klaes.
K1
aes quam Klaeronbekent een ftraet langh na gegaen,
En feid'haer, om te mallen,
Klaer, hadtghy my foo wel van voren aengeftaen,
Als hier van achteren, ickwaer u aengevallen,
En, hondert tegen een, daer moft een foen op ftaen.
Voldoet dan u gevallen,
Sei Klaer, en, foo ghy toch tot kuflènzijt gefïnt,
Gaet aen, en kuft my eens daer ghy my fchoonfte vindt.
159. Aen Gerrit.
Gft
wenfcht de Koeckoecken, met haer'verroefte ftemmen >
1 In 't diepfte van de Zee, maer, Gerrit, kont gh'oock fwem-
men ?
160. Aen
-ocr page 339-
Sneldicht.
&7
i<Jo. Aen Schoutb Jan.
/^ Hy hebt het niet gekocht, uw Schout-ampt, Jan, dat 's waer:
^-*
             Maer die 't u heeft doen hopen,
En oock bedélt daer naer,
Heeft u fijn Paerd doen koopen
Voor hondert ducatons, of twee, of dry, of vier:
Het Schout-ampt is goe koop -, maer 't Paerd valt vry wat dier.
x6ï. Barmhertige Agniet.
A/f Yn man, mijn lieve man, om min alsniet gevangen,
^•*Een brandmerck op fijn' rugh ? mijn' Heeren, riep Agniet,
Doet hem die fchande niet,
En laet hem liever hangen.
161. Panjans honger.
JAn is fijn' hongerquijt, de grooteneter, Jan j
Hy heeft hem korts verloren :
Soo hem een arm man vindt, ick fegh 't hem van tevoren,
't Is een bedurven man.
163.  Van Dirck en my.
T^Irck eifchte my een Boeck van mijn' gedruckte vodden:
-*-^'k Sei, foeckter een te koop> by my en iflergeen.
Hy fprack, my luft geen geld aen fulck tuygh te verbrodden 5
My luften 't noch veel min j fooraeckten wy van een.
164.  Niewsgierigheit.
Dl
er gaet een Boofwicht na 't Schavot j
'Daer loopt een yeder naer als fot.
Waerom? die menfehfal moeten fterven,
En dan verrotten en bederven.
Wel, wat een faeck! ofm' alle dagh
Het felve wonder niet en fagh j
My roeren geen' gemeene faken,
In 'tongemeénlightmijn vermaken:
'k Vrees dat het qualick wefen kan •>
Maer waerder eens te fien een man,
Die nemmermeer fou fterven moeten,
Daer liep ick toe met all' mijn' voeten.
11. Deel.                             Vv                     165. Aen
-ocr page 340-
XXI. B o b c k.
33«
165. Ae» Jan.
GHy feght, doe ghy my laeftmael fpraeckt,
Hebt ghy my foo wat wijs gemaeckt -t
O Jan, wat foud' het my vermaken,
Koft ghy my foo wat wijfer maken!
166. Van Teun.
TEun wil niet fpelen als heel groot fpcl:
Dat heeft hy wel j want hy heeft het wel.
107. Aen Pauwels,
VT7E1, Pauwels, hebt ghy 't noytgelefèn,
^* Hoem' eens te vreden hoort te wefen ?
't Was uw Genande die hetiprack
phiiip.4.11.
                In 't midden van al ongemack:
En u, met voorfpoed overladen,
En kan geen overvloed verzaeden :
Ey, houdt eens op y 't is langh hoogh tijd
HebM 5. f.                  Vernoeght te zijn in wat ghy zijt.
168. Van Jan.
Jt
n fpeelt maer om groot Geld uyt wel getafte kiften}
at heeft hy goed te doen *. want akoos blijft hy rijck:
Oock feght hy, feer in ernft, de tijd is koftelijck,
Men foud hem voor klein Geld onwaerdelick verquiften>
1Ö9. Aen een' Predikst.
FAlrck, dat men preeckt moetm' onderhouden
■■--'En luyft'ren na fijn eigen ftraf,
Of men ontroert noch jong' noch ouden:.
Hoe kan ick van uw preken houden ?
Ghy houdt'er fel ver toch niet af.
Dat heet ick hol en ydel preken:
Dat niet en brandt > kan niet ontfteken,
170. ïigentlïcki danck-
TCk ftieteen'dronckaert in een' plas:
■*Hy danckte my geduldigh:
My dunckt het geen* onreden was >
Hy wasm'een'plas-danckfchuldigb.
171. Trcofi
-ocr page 341-
171. Troeft voor Klaes.
TAAtfchooneKindtje, Klaes, datu Papatie noemt.
*-*Js 't uw, en 't uwe niet, na Pieter fich beroemt:
Maer quelt'eru niet in} daer is toch geen herdoen aen *
Dencktofghy 't hadt getocht, en wondt'er het fatfoen acn.
17a. Op de Print van de Pred. Bornius.
QUaem dit papieren hoofd een menfehen tongh te krijgen,
Soo dat het levendigh het woord des lévens fpraeck -,
Veel' tongen feiden veel van foo een' wondre faeck:
Maer fpraeck 't als Bornius > veel' tongen moften fwijgen.
.175. VtoT-mj.
O Oo gierigheit, gelijck'cr ftaet,
*^De wortelis van alle quaed$                                 , ^tf_ Ic;
God, hoop ick, falmy niet om alle quaed verdoemen i
Die van ongierigheitmijn felven derv beroemen.
174. Aen Jan.
TCk heb het feiden ondernomen,
*U te befbecken, malle Jan:
De ronde reden ifièr van,
• Ickvreefden ofghy weer moght komen.
175. Van Klaes.
STerck drincken is een kon ft, feght Klaes: '
Soo 's dan, die d'eerfte vol is, baes j
En Klaes heeft langh den prijs gewonnen,
Eer qualickyemand heeft begonnen.
ij6. Wtffe getuygen.
OHyzijteen groote Geck: waer, meent ghy, fienick 't aen?
^Jf 'k Siet aen uw' Kleedingh, Dirck, uw Lacchen, en uw Gaen. Esei. t9.»?..
«*—-177. Teun aen fijn Wijf.
TPEun fiet, dat droncken Lien fin krijgen in fij n' Neel,
■*■ En, als wel reden is, de nuchtere niet veel.
Soo fitt hy ftaegh en drinckt, en om dat Neel fou fwijgen,
Die 't hare met verdriet fiet loopen door fijn keel,
Neel, feght hy, 't is maer om wat fins in u te krijgen.
178. Eten en drincken.
i^ Lek heeft fijn' deughden, en elck fij n' gebreken i
■-'Eten doet fwijgen, en drincken doet fpreken.
yv 1               179. Andries
-ocr page 342-
' t
34.0 XXI. Boe ck. Sneldicht.
179. Andries dobbel ftecki
HOe komt dat Andries foo deerlick fiet ?
Ishy fieck, ofgequetft, wat leed magh hem letten ?r
Tweequellingen vallen hem fwaer om verfetten,
Een anders geluck, en fijn eigen verdriet.
180. Teun terlicksgequetfl.
TPEun heeft een'fchoonen fcheut in 't aenfichti Krijghsmans
•*•           Voer j
En pronckter geerne mé. Ick weet niet hoe hy voer
Doe dat gat wierd gefchoten:
Hy is wat rap van koten,
En houdt niet veel van ftaen
Na 'ck ergens heb ver ftaen.
Hy fal wat wijfer zijn, als 't weer beurt, wil ick hopen»
En wachten fich voor al,vanomtefienin 't loopen.
Einde des een-en-ftointighjlen Boecks*
TWEE-
-ocr page 343-
♦ ■
34*
TWEE-EN-TWINTIGHSTE BOECK.
SNELDICHT.
I. ■ Dicht Gedicht.
Ry hondert Regelen gefchapen in twee uren,
Dat is, by na foo rasgefchreven als genoemt,
; Is een hoogh Helden-ftuck daer Jan fich af- beroemt;
Maer y lal d^t goedje wel dry hondert uren duren ?
Dkck brenght dryRïegclen in eenen dagh te weegh:
Jan, neemt de moey te niet van met die moey t te fpotten,
't Is Dicht in fweet gekneedt; gelooft dat fulckendeegh
Dry eewen uyt falftaen, en fchimmelen noch rotten.
%. Van Ktaes.
KLaes kreegh een' douw in 't lijf van een onfecht rapier:
En elck riep,naer den Schouth jgaet en doet daer uw' klachten:
Neen, feid' hy, noch voor eerft en kan ickdat niet wachten,
Daer is geen'falf in huys5 ickganaden Barbier.
3. Ben voorfichtigh Schilder.
Jk \ Yn Schilder dient geen' menfcli om niet.,
*"; 't Zy dat het Heeren zijn, of Joffers}
't Is fware munt daer op hy fiet:
Tot mijnent, feght hy, ftaen twee koffers}.
In 't een light mijn gewonnen geld,
En dat isredelickgeftelt>
In 't ander pack ick al 't bedanckens
Daer my de Lieden me bejancken y
Maer, wat ick voel, en wat ick weegh „
Pees' vind ick altijd licht en leegh.
4. Van Krijgb enVrede. ■
DEguldeVré geeft, onder and'regaveny>
Dat kinderen haer ouderen begraven 5
In d'Oorloghgaet de kans heelongelijck,.
En ouders met haer' kinderen telijck.
W 3                         f- Groot:
-ocr page 344-
XXII. B O E C K.
5. Groot en klein verfcbil.
HOe ver is waerheit van de logen?
Sr»r» ver alsnnrpn fta^n vann'nnm
wt
Soo ver als ooren ftaen van d'oogen»
6. Diebtens regel.
DEDicht-konft, jonge Lien, befluytick in dry leden,
Üie t'famen moeten gaen, in Voet-maet, Rijm en Reden;
Gebreeckt'er een van dry, foo fcheidt ghy met een' ftanck»
En, die wat ooren heeft, fal feggen, daer is 't manck.
Noch konnen s' alle dry het werck niet houden ftaende*
( Lett wel opdit geheim} 't moethincken -, wel verftaende,
Daereen vandryen werdt om'tanderingepijnt,
En elck niet om fij n felf van felfs gekomenfohij nt.
7. Aen Herman.
/^Hy hebt een kleed aen't lijf van 't allerfijnfte Wkcn,
^^
              Dat Wevers konnen malcen:
Wel, Herman, zijt ghy daer foo moy mé en foo bly ?
Eens droegh een Schaep die wol, en 't was een Schaep als ghy.
B. Kracht van nichten.
T"\Ie op den Dool-wegh zijn, en houden dat Gedicht
■•-^Öneigen' uy tfpraeckis van (aken van gewicht.
En hebben niet gelett hoe in haer' Gorïflturen
De Suycker doet de vrucht wel fmaken en wel duren :
De wijfereden in Dicht-fuycker wel gefruytt
Wordt lecker 'm den mond, en ftaet all* eewen wyt.
9. Aen Jan.
JAns Dicht is M. A. L. van acht'ren en van vooren:
Noch meent hy 't keurighft oor daer mede te bekoren.
En heefter af eenBoeck, foo groot als hy, verfaemt,
En, waerwy gaen of ftaen, hydwinght het onstehooren: /■'
Enfchaemtghy u niet, Jan., dat ghy 't u niet enfchaemtl
1 g. Aen Klaes.                               , ,
KLein Klaesje, tuftchen my en u,
Als uden Hemel had verwefen
Een Beeft tezijn 5 hoefoeteen beëftje;foudtghy wefen,
En wat een fot Beeft zijt ghy nu!
11. Aen Doclor Jan.
TTT At du nekt u, Do&or Jan,
7 * Seid' hem een aerdiah Man ,
ö                                 Wat
-ocr page 345-
S N E L E» I C H T.                            **♦
Wat waer ons nutfl: te hooren,
Als m' ons te kiefen bood}
Of alle der Domoren,
Of aller Honden dood?
Ick fegh het niet tot fpot of fpijt >
Beft waer m' all' de DocTroren quijtj
Want waerm'aen kloecke Lien kan raken
Is een niew Doftor licht te maken :
Maer, als men niet meer honden vond,
Wie maeckten ons een' niewen Hond ?
12. Wenfcb.
TD En* Ridder, een'DocTroor, een'niewen Edelman,,
'-'Een' Hertogh, of een' Graef te maken van een Man,
Is een'geringekonft, die groote Prineen kunnen.
*k Wou w ons den Hemel eens wat Prineen wou vergunnen r
Die konden metgefagh van Zegpl, Briefen Hand
Dé Wereld wat verfien metLuyden van verftand.
r3- Dirck oen Geleerde.
"T\Irck hoorde Letter-Lien, die met den and'ren fpraken *
-"-, Van niewe woorden in haer' Moeder-tael te maken -,
En feid'j ey,, fcheit'er uy t -, het is een fot bedrijf,
Daer mé ghy befigh zij t, dat fweer ick by mijn Wijf
Haer' toomeloofe Tongh j die maeckt wel foo veel woorden*
Ghy focht'er niet een niew te maken, alsghy 't hoorden.
14. Verkeerde Wereld.
TVE Man had wat gelijcks, die op fijn' Buyck wouw leggen,
■^^Daerm' hem begraven fbu: ick hoor, hy wilde feggen,
'k Sie alle dingh voortaen
Soo averechts verloopen,
Dat haeft al 't onderfte na boven toe fal gaen r
Soo raeck ick op mijn' rugh te liggen, magh ick hopen.
15. Vrome Lieden.
"P\E waerheitmoet'eruytj al foud 't my ergens hind'renj
■^kk vind ter wereld fchïer geen' goede Lie'n, als kind'ren*
itf. lejfe.
VErtrouwt geen' Schilders, Pieter,
En trouwt geen'Vrouw } of fieth'ér-
17; Klaes*
-ocr page 346-
344                         XXII. B o e c ie.
. 17. Klaes en Dirck.
WAtgeevick u, fei Dirck, voor eenen vrijen klop?
En hief de kolf om hoogh, als of hy Klaes wouw klouwen ,
En over d'ooren houwen:
Wat ghy my geeft ? fei Klaes > een' Storm-hoed op mijn' kop.
18.   Pieters [imeck- .
ICk vraeghde Pieter left,
Wat wijn hy 'c lieffte dronck; ick foud'er hem afdoen fchencken:
Heer, feid hy (onder dencken,
Wijn die my niet en koft mondt my gemeenlick beft.
19.   Klaefens pleiten.
K1
aes heeft een' fchorfde faeck feer ^ierelick bepleitt:
Maer, daer ick 't ftond en hoorden,
Geleeck ick all' die woorden
By koftelicke koorden
Die m'op flecht laken leght} ;'
Hem felver by mijn' Luy t,
Die redelick wel luydt,
En weet niet wat fy feght.
20. Aen Agniet.
CTondmy een'Talevry die Holland noyt en hoorden,
^Ickieid'in hiewe, maerfeerduydelicke, woorden;
Ghy mondt my niet, Agniet,
Noch ooght, noch oortmy niet.
21. Voorhout[che Ronde,
■tebtCi.is.                |7"Oopt uyt den ti|d,; vind ick gefchreven}
•"•'tZijn boofedagen die wy leven.
Watfeghtghy, Ploe'ghftersvan 't'Voorhout,
Is yemand onder u lbo ftout,
Die fijnen ommeganghaen dien fteen late toetfen ?
Onnutten ommegangh vanlicht,geladenKoetfen
Bevrucht met y del heit i
Wat is uw' bèfigheit?
Koopt ghy de dagen uyt in dat mal ommeloopen i
Ick wil 't heel anders doopen,
En weet wel wat ick doop j
Ghy draeght de dagen uyt, en voert den tijd te koop.
22. slechte
-ocr page 347-
SNELDICHT.                         347
22. Slechte voorfpraeckz
MEn heeft m' een' Ad vocaet gekofen uyt de Stad (
Die 'ck liever niet en had,
En fou my recht verblyen,
Bediend'hy mijn'partyen j
Wantfeker, naer hy't ftuck verftaet,
Soo hoefd'ick dan geen Advocaet.
23. Dief Water ftil en fchrickelick.
'k C Ie dat ghy my met dreigen, Jan,
*^Aen 't fchricken meent te krijgen:
'k Vrees niet wat Gecken fchreewen, Man,
lek vrees wat Wijfe fwijgen.
24. Van Dirck..
ULck vraeghde Dirck, wat is dat voor een pack,
*"
         Dat gh'onder Mantel en Cafack
Geborgen draeght, wat is 't, wat is 't ?
Wel, leid' hy, malle gecken,
Als 't my beliefde dat ghy 't wift,
En foud ick het niet decken.
25. Doorluchtige Begraeffenis.
T> Randt doode Lichamen, als Roomen dé, tot As j
•'-'Als Roomen niet en dé, verfmelt die As tot Glas,
Natures laetfte werek j en laet ons wel beden eken,
Of eenigh menfch een menfch een fchoonder graf kon fchencken j
En of 't niet in 't Gelagh een foet gelach en waer,
Ick brengh 't u eens uy t Klaes, doet ghy befcheid uy t Klaer.
Dus fprack een aerdigh man. Ick hoop God fal gehengen,
Dat men 't my uytfijn Glas mijn leven niet fal brengen.
2<J. Van Fbrften enWijfen.
"LTOedoender wijfe Lien derPrincen Hoven aen ?
•*- -*Hoefietmen, averechts, fooweinig'Princengaen
Na wijfer Lieden huys ? dus heb ick 't afgemeten >
Die weten haer gebreck, dat d'and're niet en weten.
_                                            17- Befte wijfe.
TCk iieoat yeder volght fijn' eigen w il en wijsheit ■,
•*Maer Gods wijs volgen, menfch, is 't mergh van alle wijsheit.
II. Deel.                               Xx                     28. Am
-ocr page 348-
34,6                          XXII. B o e c k.
a8. Aen Frits.
"C'Rits , gaet ghy nu vermomt,
■*• Daer gh' uyt het Hoer-huys komt ,
Nu 't quaed al is bedreven ?
Uw'fchaemte komt te laet j
Hadt gh'uby tijds gefchaemt, ghy waert'er uyt gebleven.
29. Bedelaers geluck.
'k lij Ad liever Bedelaer als ongeleert te wefen.
■"-^Met weihigh geldsgeraeckteen Bed'laer uyt de pijn:
Maer om geleert te zijn,
Wat heeft een weetniet al te fchrijven en te lefen ?
50. Tege«Jan.
A Ls Jan valt aen 't quaed fpreken -,
•*•* In plaets van my te wreken,
Ga'k henen en fwijghftil:
Daer mé, fchijnt, is hy niet gerieft:
Maer, feght hy al wat hem gelieft,
Magh ick n iet gaen al wacr ick wil?
1            31. Maet.
\7 Eel etens overhoop, en veel onmatigh teeren
V
               Maeckt vruchteloos verteeren.
Daer is een' vafte wet
In teeren en in eten
Van middelmaetgefett,
Dieelckeen hoort te weten,
Verteeren is de faeck > doorjagen maeckt geen vet.
31. Aen Jan.
VS. 7 At meent ghy, eer en lof daer mede te gewinnen,
* * Dat gh' u fat drincken kont, en blijven by uw'finnen?
Daer 's niet een Ezel, Jan,
Die die konft niet en kan.
33. Voor de Mufijck^
T S 't mog'lick, Gaften, dat gh' uw' monden niet en houdt,
•* Daer 't Gaftemaèl foo foet befpeelt werdt en befongen ?
Is 't foo onlieffelick by 't klat'ren van uw' tongen.
En is 't foo Hechten Waer, een Diamant in 't Goud?
34-
-ocr page 349-
S N E V D f C H f£                          pfr
34.  /^rw Dirck.
Dirck, fei'k, 't Proces is qu ij tj betaelt, ghymoet'eraen*
De Heeren hebben 't foo geweien en verftaen.
Gewefen, feid' hy, ja, dat magh en moet foo gaen:
Maer hadden fy 't verftaen, 't en waer foo niet gewefen,
35.  Btoo Dirck.
"p\Irck feght, de bloode zijn teprijfen:
■■-'Dat wil hy met de Schrift bewijfen:
Het ftaet'er j feght hy , daer men leeft,
- Geluckigh is die altijd vreeft.                                          Mr.tt.
3 6. Aen Neel.
WAt, flaet ghs uw' man, en denckt niet aen uw' keel ?
'tSmaecktnadeGalghj hetiseenManflagh, Neel.
37. fandrontke Piet.
piet feght, hy wenfcht.e wel geleert te mogen wefen,
•*■ En fchrickt niet voor de moey t van dagh en nacht te lefen:
Daer 's maer een' haperingh die fijn gemoed bedroeft,
Dat een gelettert man maer weinigh wijns en hoeft.
                      E«ien3i.
38. Jans argbje.
'k VT70uw niet om 'k weet niet wat, of Neeltje waer mijn wijf:
* » Soo heeft fich Jan gewent te fweeren, ftout en ftijf:
Nochtans is 't wel bekent, dat hem dat malle trouwen
's Daeghs naden eerften nacht wel drymael was berouwen.
Maerletteens: vraegh ick hem, om k 7»eet mefwat, wat's dat?
Om wat? hy lacht myuyt, eh antwoordt, 'kweet niet wat.
39. Van Jooft: Leenaerds.
JOoft heeft veel gelds te leen gehaelt, -
En van die Leeners geen' betaelt.
In 't einde van fijn' grijfe jaren
Verfchijnen al die (chuldenaren,
En roepen yederom fijn Geld :
Daer in en is Jooft niet ontftelt;
Hy gaetgeruftigh leggen fterven,
En fchuyft de forgh af op fijn' erven.
Leen-volger, oudfteSoontje, lacht
En laet de jonger Broertjens weehen ,
U heeft hy rijckelick bedacht,
Ghy gaet voor uyt met all' de Leenen.
Xx 2                          4°- °P
-ocr page 350-
34,8                         XXII. Boe c k.
40. Op Henricks volle Homderkgt.
ICk weetniet hoe 't met Hénrick is
En met fijn' Bors, als by de gis:
Een dingen weet ick voor gewis,
Dat Henrick Haen en Hen-rij ck is.
41. Antonis rerQar'mgb.
ANtoni feghthy wil fijn'naeften niet bedriegen j
Hy gaet op fijn verbet'ren uyt:
Al die hem fchelden voor een' Guy t,
Die liegen 't, offyfullen 't liegen.
41. lichte vracht.
X Tiet Wijfjens, door de banck van redelick gerucht,
V Bedongen gifteren een Koets voor haer' genucht,
En moften, feiden fy, min geven als fy fbuwen
En als Mans fouden doen; fy waren lichte Vrouwen.
Een riep aen den Koetlier j wat voerje daer voor vracht?
Hy, die, niet heel voldaen, aen 't nauw bedingen dacht,
Wat foud ick, feid' hy, voeren,
Vier lichte Vrouwtjes, Hoeren.
43. Aen Jan.                            , f
CChricktghy natuerlick, Jan,
*^ Voor Ezels en voor Uy len,
Kijcktin geen' Spiegels, Man,
Of laetfewelvervuylen. <
«
44. Een Vrj/er.
/^Hy meent, uw'fchooneBorft, kom'ick fe te genaken,
^-*Is boven allen fchier het hooghft van mijn vermaken 1
Neem tmy niet qualick af, dat meenen, lief, is vals j
Veel liever greep ick u by 't Hert, als by den Hals.
4j. Hermans rowt>\
TTErman fijn backhuys en ftond niet als 't plagh:
■*-* 'k Vraeghde waerom hy foo droeffelick fagh :
Droeffelick fien ? feid'hy, heb ick geen reden ?
Mogelick fal ick mijn Vrouwtje noch heden
Van my fien fcheiden , foo ifter geftelt,
Soo heeft de.Koorts all' haer krachten gevelt j
'k Siefc van ure tot ure verflijten,
Soud ick niet fuchten en klagen en krijten ? ,
• Arm:
-ocr page 351-
S N Et D I C H T."                          j4p
Arm, foete Wijfjen ? hetgaet my foo na.
TcMoetten hemeenige dagen daern»,
En fij n gefieht ftond noch banger als voren,
Nu, docht ick, heeft hy fijnLieffte verloren:
Maerick vernam metterhaeft hoe't'er was,
En wat'er haperde: 't Wij fje genas.
46'. Kijven toom.                         . *
T""\Iedaer foo vinnigh ftaen en twiften als twee Wijven,
J-'Docht elck een aen fijn end, elck maeckt' een ehd van kijven.
47.  Aen Jan.
GEluckigh is de rijcke Man 1
Daerweetghy van gevoelen van:
Maer om geluckiger te leven
En ftaeter niet vergeeffch gefchreven,
Geluckigh is de rijcke, Jan,
Die fönder vleck rijck wefèn kan.
                             Ecd
48.  Van Jan.
JAn focht in 't Gild te zijn varrgeeftige Poëten -,
En 't fcheelde niet met al dees' daegh' of Jan was klaer :
Maer 't haperden in 't end y ick hoor hem wierd verweten,
Daer was wat gortichs aen; fijn Aefiêm roock by naer,
Als had hy niet als Hoy of Diftelen gegeten.
49. Of Louws Huys.
T_J Et «Ter foo mal net, in 't huys van onfen Louw,
A * In Kamer, in Salet, inKeuckeneninKackhuysj
Ick fied'erfchier geen' plaets, waeryemand fpouwenfouw,
Als in jde Vent fijn' backhuys.
5a. Parterres.
T)Arterres, fchrale Groent, onnutteFranfchequick,
Die 'ck in mijn' Hoven niet een hoeckje toe en fchick j
Een' Erf die, Boomeloos, met u alleen befeten,
Noch Wind noch Son en fchutt, noch fchudden laet om t'eten,
'Dunckt my een' Amfterdamfch'gemarmer-vloert Salet,
Daer Stoel noch Bancken in, noch Tafel waer, noch Bed.
5 1.1 Waerhek.,
YX7 Aer magh de Waerhek zijn?want meeft'er menfchenWaer-
VV - heit
Ise^en moy dingetje, dat pas een' fchijn van waer heit.
Xx 3                       fi* Va»
-ocr page 352-
^yo                     XXH. B o e c x. .
■ ' 52. fan Andries.
ANdries quam droncken t'huys en ftreeldeTrijn met flagen: '
De Man is op den dronck, 't Wijfin den dronck geflagen.
•'«; Wijfe vlucht.
E En wijfe Veldheer *wreck, van meerder macht vermant :
Men gaf 't hem na tot fchand:
Maer, feid' hy met verftand,
Hy vluchtte niet, hy liep den oorfaer Aa van 't Land, i.....
J                               : 54. Vim Teun.
TEun moet geluckigh zij n} en is 't in allen fchijn }
Maer, lett ick op fijn wefen,
Hy meent het niet te wefen.
Die 'tfelver nieten voelt > kan niet geluckigh zijn.
55. Aen Jan.
JAn, ghy finght meefterliek, wie foud 't niet geerne hooren?
Maer,maeckt ghy 't wat te langh,het maëckt my pijn in d'ooren.
In alle dingen is een wijflelick, niet meer:
Krabtjooxelaltelangh, in 't einde doet het feer.
51?. Oorlogbs tnak^n H bfeken.
ICk feid*in goeden efhft, kómtd'Qorlogh weer te blaken j
Daerfal een' menighte van arme-luy' vergaen.
Vcrgaen ? antwoord' een fnaeck:, weeft daer niet in begaerh
Den Oorlogh fal wel baeft weer ander' armen maken.
57. Vtfkttn tnoeyt.
JCkgevelésdplesaen eerién mijner knechten.*
Maér 't is verloren moeyt, 'ten wilder niet in hechten$
En wat ick hem nu tucht, flus fal 't vergeten zij n.
Ick kan een ledigh vat licht ónder water douwen $
Maèromhetdaer te houwen ,
' Hoeft meerder macht als mijn?
58. op jan.
TCk doe Jan qualickfpreken
* Van alle mijn' gebreken,
Ornaat ick 't malle laf
Van fij n' Gedich ten ttraf.
'k Wil liever mijn'gebreken
Een heel jaer hooren preken,
Als dat ick noch een'ueraenjans Gedichten gaf.
1.                                                59. Aen
-ocr page 353-
Snel d i c h tv                           01
59. Aen Joqft.
JOoft, zijt ghy inde Sdirift bedreven?
Gedenckta daer JÉietvanugefchifeven,!
(Tck weet niét of ghy't hebt g^vajtr/) <
Dat wind en woleken fonder nat,
Beloven is, en noyt niet geven.                                       «F.**. **.
60. Van kgele Maey.                  "
]V/fAey, de boofte kop van allen,
*r ■*• Die der oy t te vinden waer,
Is haer Haer fchoonuytgevallen.
Hoe gduckigh is dat Haer!
61. Aen Arvdries.
T5Lockt nachten dagh, Andries, hebtghy watleerensluft:
*^De langhfte dagh valt kort; een goed ftuck van de ruft
Moet aen den arbeid gaen. Seght yemand, dat ftuderen
Uw'finnenkrenckenkan, enuw'gefontheitdeeren,
En geeft hem geen gehoor: flaet handen aen de ploegh,
En fiet niet achterwaerts j of 't is een Hecht geploegh:
                  iue.j.«»
De Wijfe feggen, 't Gaet in 't blocken, als in 't vechten j
Die voor fijn leven forght, ftaet wêinigh uyt te rechten.
6z: Slimme Direk.
V^Irck doet niet als bedrogh: voor reden geeft de Guy t,
■*^Die ftaegh recht uyt wil gaen, en recht noyt niet veel uyt.
63. Scberm-kunfi.
pier, zijt gh' een goed Soldaet, en klaeghtghy dat uw Hanger
Te kort'en wapen is ? treedt toe; ftracks is het langer.
Ö4. Brave Moeders.
T^En'bloo Soonskloecke Moer en lede dat verwijt niet,
■^Enfchrcef hem rnannelick, zijt vroom, Kind, ofenzijtniet*
Een ander ftraft' haer' Soon in meer verbolgen fin,
Foey, fei fy, vluchtelingh: komt, wilt ghy weer hier in ?
Een' derde wenfcht'er een verflagen met vier Broeders
Ten dienft van 't Vaderland gebleven. Dat zijn Moeders*
- . '
               6y Rtijter Jan.
An Botmüyl rijdt altoos te paerd:
Daer zijnder twee feer wel gepaerr;.
Sy voegen by malkander;
Het eene beeft op't ander,
66, Mij»
-ocr page 354-
gp                     XXÏI. B o e c k:
66. Mijn Degen.
TCk heet Geweer, en wjl maer weeren:
■■•God lal hemdeeren, die wil deeren.
Veel liever roeft ick hier op zy.
O bloedvergieters, blijft van my.
6j. Vrouwen Voordeel.
\
£
k weet niet hoe fich Vrouwen
'•Van lacchen konnen houwen,
Als s'op ons, Mannen, fien,
En d'eere die w' haer bien,
Haer, van de twee Geflachten
Het minfte waerd om achten -,
En al om 't klein verfchil
Hl Dat ick niet noemen wil.
Sou niet de kans eens keeren,
Dat fy ons fouden eer en,
En worden wy , wy fy ?
Ick ftel die hoop op zy:
'kSal. 't emmers niet beleven,
En vrees, het langhfte leven
Sal nemmermeer die kans
Sien keeren voor de Mans.
68.. Trincen Les.
LEert, Koningen, gemintte willen wefen,
Die veel gevreeft wil zijn, heeft veel te vreefen.
69. Goed befcbeid.
TCkvraeghd'een' Voerman op het Veer,
■*Wat hebtghy liever , Wind of Regen ?
My dunckt, lij n' antwoord was ter degen >
Heer, feid'hy, allerliefftfchoon Weer.
70. Schijn [onder ujn.
T*\E moyften Ad vocaet, in wefen en gewaed,
-^-^Dicopde Rol verfchijn', ismy te beurt gevallen ,
Als 't op een pleiten komt, d'onnoofelfte van allen,
D'onkundigfte van all', als 't. op een fchrij ven gaet.
Ick vond my niet verlegen,
Waer moy en kloeck niet twee -,
Maer, feid'ick, d'eerfte reis dat ick hem pleiten dé,
Dit is een looden Degen
In een' fluweele Schee.
                           7l NVa'%e
-ocr page 355-
Sneldicht.                         355
7Ï. Nijdige Klaes,
HOe komt dat bitfe Klaes foo treurigh fit en fiet ?
Hem is gewis yet quaeds, of myyet goeds gefchiet.
71. Van Dircks getimmer.
T*\Irck feght, in alle fijn' Gebouwen,
-*-^Is hy verfïen van puyck van Schouwen,
'c En roockt noch daer hy üaept, noch daer hy eet en koockt:
'k Wil 't geerne voor de waerheit houwen,
Maerletteens, fbomeroytinftoockt.
75. Aen Andries.
'k TTEbwatvanugefeght, Andries -, maer't werdt verdoopt.
•*•* Ik feg niet,dat gh' uw'Broeck, enWambas fonder knoopen,
En uw' ouw' Schoenen loopt verkoopen:
lek fegh dat ghyd'er koopt.
74. Van Huygh.
HUygh, feid' ick, ghy waert rijck $ wat Geeft had u befeten >
Dat gh' al uw Goed fbo jongh opfnapten en foo ras ?
Ja, fprack hy, ick was jongh, en quam te vroegh te weten
Dat my 't Goed niet en koft' en al mijn eigen was.
75. Aen Jan.
V/fYn regen man tel, Jan, alweer, al weer te leen?
*":f Ghy valt wat on beleeft: Ick hebber toch maer een',
En, fbo 't fchoon weder blijft, behoeftgh'er emmers geen :
Soo 't regent, wie moet eerft gerieft zijn van ons tween ?
76. Van Hans.
TT Ans,jong,flechtRechtsgeleerd',houd fich foobraef in kleeren,
•*■ ■* Als min een' Advocaet betaemt als groote Heeren:
My du nekt hy op de Rol met goede reden heet,
Een jonghman in de konft van pleiten wel gekleedt.
77. Rijckeforgh.
li
't nu niet wel beftelt ?
Jan heeft ftaegh liggen fchrapen :
Nu derft hy fchier niet flapen,
Soo vreeft hy voor fijn Geld.
78. Aen een' Vader.
D Eftcedt ghy fonder end uw' nachten en uw' dagen,
Aen uw geftorven kind, en luft u ftaegh te klagen,
II. Deel                                   Ty                          Dat
-ocr page 356-
3ƒ4                        XXII. Boe c k.
Dat het niet meer en is ? dat komt niet meer te pas,
Als of ghy 'rjiadt beklaeght doe 't noch geen kind en was, I
79, Aen Klaes.
KLaes, weet ghy wat fy doen , de Menfchen die u loven ?
Sy fetten u als Goud of Silver in den oven.
Staet ghydeproevdaeruyt} en raeckt u altemael
Dat liffelaffen niet; foo zijt ghy goed Metael :
Maer, meentghydatghyfchoon, en wijs, geleerten groot zijt,
Om dat men 't u foo feght, weett dat ghy Bliek of Lood zijt.
80. Saligh treeckeren.
DAeris een'woeckeringh daer God geval in heeft:
Geluckigh die fijn Geld aen hem op Rente geeft.
rtov.1p.17. Zijtghy bekommert hoe't ten Hemel in fairaken?
Geeft het den Armen maer 3 fy fullèn 't over maken.
81. Aen ycmand.
VRiend, biedtghy m' uwen dienft, om alle daegh wat keurs
Van niewe Tijdingen te brengen van de Beurs ?
Ick danck u: fpreeckt maer niet van yetnand fijn' fecreten %
Al liepenfe my na, ick fochtfe noyt te weten.
82,. Thijs t'Amfterdam.
THijsfmeedtgoe'tijdingen , en voedthetvolck met leugens:
Komt de waerachtige, foo fcheldt hem yeder uyt:
Daer laght hy om, ert , Is 't niet heeriick, feght deGuyt,
Voor fulcken grooten Stadt, dry dagen langh verheugens?
8$. Aen Andries.
\ T 7 At was uw Moeder-lief een' goede Vrouw, Andries,
^ " Die u fes maenden langh en dry meer heeft gedragen f
Want, inderdaed, ghy zijt foo geck, en wy foo vies,
Wy konnen u geen' heel', geen' halven dagh verdragen.
84.   Van Dirck.
A Ls Dirck fijn' fnaeren roert op 't beft dat hy vermagh,
■^*Daer averec*htfe Lie'n niet heel wel by en duren,
Als met den vryen toom van praet en van gelach >
Soo feght hy, by gebreck van menfchen, iuyftert muren.
85.  Aen Klaes.
A Ls Klaes aen 't fingen valt, gcraeckick ftracksaen 't gapen,
*■* En als 'teen weinigh duert aea 't fluymeren, en flapen.
-il                                                                            -i Nu
-ocr page 357-
S" N S L D I C H T.                             3 ff
Nu feggen wijfe Lie'n, een menfch die llaept, is dood.
Klaes houdt dat fingen t'huys, ick voel my elcke noot
Na 't lieve leven ftaen; en, quam 't de Schouth te weten,
Sou dat dood-fingen niet een neerlagh moeten heeten ?
Klaes, foeckt ghy ongemack, laet my altoos geruft;
Paft ghy niet op de Galgh, ick heb geen' ftervens luft.
$6. Am Jan.
*
n , uw' Gedichten zijn elendigh,
an woorden laf, van waerde licht.
Andriefens bundigh en beftendigh,
Van fchoone munt en van gewicht •,
Noch fiet en hoort ghy meeft uw' Boeeken,
Andriefens niet, of ièlden, foecken:
Maer als ghy 't hoort qn als ghy 't Ciet,
Jan, fèght de waerheit, fchaemt gh' u niet ?
87. Jan van Adel.
W;
t is hy, van den Adel, Jan ?
Ja toch, hy ifler dapper van.
88.  Van Dirck.
D!
deughd en heeft Dirck noyt voor oogen,
Schoon dat het anders werdt gelooft:
Voor oogen ? neen, dat waer gelogen,
Hy heeft maer een oogh in fijn' hooft.
89.   Van Thijs.
THijs, feid'ick, mackelicke Pater,
Hoe reift ghy liefft, t'fcheep ofte land ?
Ick wandel geern, fei Thijs, langhs 't water,
En, moet ick varen, langhs den kant.
j>o. Leen-Les.
r '
entgh'ofaen Mannen of aen Wijven ,
'Neemt een goed handfchrift van de Som,
Soo krijghtghy 't fonder flaen of kijven,
En van uw' Vrienden wederom.
91. Van Jam
JAn haet de boofe Lie'n ; dat heeft hy niet te laten,
't Is vroom en wel gehaett: maer, waerom, fegh ick, Jan,
Haet ghy de vrome dan >
Om dat s', als ick, feght Jan : De boofe niet en haten.
Ty 2                  92. Pieters
-ocr page 358-
3^6                        XXII. B o e c k.
<)z. Pieters wee Vomijfen.
DIrckisquaedfprekende, foo veel als 'tyemandkan zijn:
Soo is 'teen boofe Vent, feiPieter, fel en fnel:
Maer, feid'ick, Pieter-buer, vanu ,fchijnt, fpreeckt hy wel:
Ja, feid'hy, doet hy dat, foo moet het een vroom man zijn.
93. Van Adriaen.
LIght gh' in den Regen back, riep veel volcks overluyd,
Hoe komt gh'aen 'tongeluck, onnoofel'Adriaen,
Hoe is dat toegegaen,
Wie heeft het u gedaen ?
Ey, feid' hy, breeckt mijn hoofd met geen vergeefs geluyd,
Laet al dat vragen ftaen,
En helpt'er my maeruyt.
94. Geurt.
GEurt heeft fijn Huysvrouw lief, hy troetelt en hy kufth'er;
En vleidtfe noch foo groen, als of hy eerft begolt:
Maër, als 't den Heer' beliefd', en als hy kiefen moft,
Hy miftefe nochvry wat liever als fijn'Sufter,
Want tot een' niewe Vrouw waer kans in tijd van nood j
Tot een' niew' Sufterniet; fijn Ouders zijn beydood.
95. Gichtige Dirck.
DIrck, deerlick aen de Gicht, en vindt noch hand noch voet,
Of als hy wandelen, of als hy eten moet :
Maer, ifièr fware pijn te lijden in fijn' banden,
Soo vindt hy maer te veel twee voeten en twee handen»
96. Tegen Klaes.
A Ls Klaes my tergen wil tot kakelen en kijven,
•^*
              Soet mondfpel van qua'e Wijven,
Gae'ck liever uytte weegh, fijn' grillen te geval:
Wat meent hy, vrees ick voor fijn' vuyften ? niet met al,
Die foud' ick licht verdrijven :
Ick vrees heel averechts > mijn felven en mijn' Gal.
97. Van Maey.
TCk fond Maey Appelen in een'verguldeSchael:
■* Sy fchreef beleefdelick, het was feer wel gevonden,
Dat ick fchoon Silverwerck met fchoon Fruyt had gefonden ,
En wift mygrootendanck voor Fruyt en altemael.
£& tegen
-ocr page 359-
Sneldicht.                          3 J7
98. Tegen Jan.
/~* Ebruycken wy, feght Jan, ons Goedjen in 't gemeen,
^^Gelijck de vrome Lie'n van d'eerfteKercke deen :
Maer rechte vriendfchap is, fijn'vrienden te betrouwen y
Is 't mijn hem nietgemeen, hy maghter foo voor houwen.
99. Al-wijs.
TIT At was men eertijds grof, wat is men heden fijn ?
*^ 't Geleerde Grieckeland en had maer feven Wijfen:
lek kand'er in ons Land wel feven hondert wijfen,
Die 't zijn foo veel als ick, en meenen dat fy 't zijn.
100. Gierigaerts Hoof.
WAt 's grager menfehen Hoop, daer aen fy haer vergapen ?
't Zij n droomen by fchoon dagh van Lie'n die niet en flaperr.
10 i. Van Andries.         ■' -               -.'ij
O Oe fpreeckt Andriesfoo qualick
*&m Van wie hy fiet of kent,,
Hy fel ver foo ongalick,
SoodeughdeloofenVent?
Ick meen hy wil fijn felven wreken-$
■' é~t
En, in den grond, dat ifler van,
Hy wil, vanboosheit, qualickfpreken
.y-L
Van dien hy geen quaed doen en kari.
ioz. VattBnnU
BRrant brocht fijn oude Wijf na 't graf,
En fagh foo droef als and're Vrinden":
Maer, dat de meefte wonder gaf,
Hy heeft oockTranen konnen vinden.
103.  Van boofe Jan.                                   |"J
JAns overgeven Tongh taft tot de Vroomften aen,
Van die vergifte fcheut en is niet vry te wefen:
Sijn vreughd is, fpreeckt hy valfch, en werdt de wond genefen r
Menfmeerfefoomenwil, 'tlickteeckenblijfterftaen. ,
104.  Mits of mis.
ANtoni, vriend van 't vryeleven >,
En altoos ongetrouwt gebleven.,
En wil nier lijden.dat ick 't blijv',
#
En raedt my tot een tweede Wijf j
Daer
T) 3
-ocr page 360-
3J0                      XXII. B o E q ie.
Daer toe fal ick my licht, begeven,
, Kan hy m' een' van fijn' Dochters geven.
105.  Graf'fikrift.
T? En Jonckér had dit Graf met marmere quartieren
■'--'Nochlevend voor fijnfèlfdoen meefeJenen eieren.
Maer hy en light hier niet •, hy is veel meer verhooght*
Sijn ontperruyekte kop ftaet op een' ftaecken drooght :
En foeckt ghy mogelick fijn' edele quartieren,
Die ftaen voor elcke poort en proncken met haer vieren.
106.  Vlejens macht.                 '
"ITTEl waer en wijfTeliekfeid' een verftandigh man,
* * Dat menichendien hctluft na vleyery tehooren,
Nö<$ meer «och min en zijn te vatten als een' kan ,
En wegh te voeren', hoe en waer men kil» by d'ooren.
''■■:'' ( 107,:vm Jan. ; ,■•■'- >j\ : ;
JAn is fijn leven langh een kloeck Soldaet geweeft j
Dat is, hy heeft gehackt, gefteken en gekurven ,
En menigh eerlick man is van fijn'hand gefturven:
Hy is een Leew in 't veld geweeft: maer dat 's een Beeft.
t ot. Van Jart m Dirck.
D^rck doet al wat hy'kan met Jans deughd te verbreiden -,
Jan doet al wat hy kan, op dat Dirck niet en lieg' :
't En zy. ick rny bedrieg',
't Ën is niet wel te fcheiden,
W ie beft doet van haer beiden.
IOC). Wetten onnut,
DE boofe blijven boos; geen' keuren en geen' wetten
En konnen'riaerrerfetteftf:
De vrome én hoevengeën': indien me r dan op lett,
*.'
           Waer toe dien t keur of wet ?!
r Krf;;)':; p fO',7                  - ■          I                                           ' !. .
110.' Vaü jeptand.
\ 7Eel' koöpen levéndigh terKerck eeneigen Graf 5
l»i
               Daer w jft eenVent niet af >
Itfk vrees niet, dorlthy feggen,
Voor Kraeyen-'&es in 't veld te moeten blijven leggen $
Daer is'er een die my begraven fal, uyt dwanck,
Dat is mijn eigen ftanck.
iti. Van
-ocr page 361-
Sneldicht.                          3^
in. Van Klaes.
KLaes klapt altoos,maer brengt geen fchrijvens voorden da<*h}
Op dat hy altijd vry-, Ghy lieght het? feggen magh.
- ".               ii2. AenMallen Adriaen. ;             .:- -'
T1T At hebtgh', een wijfen man bejegent, Adriaen?
W Hoewiftghydathy'twas, hoekoftghyonderfcheiden,
Daer wijfe en fotten zijn, wat foort hy was van beiden ?
Ick moet bekennen, 't is veel van een' Geck gedaen, i; ;•.
113. AenDirck.Jhap. / ..       ■/' .;,
f~^ Hy fitt en overfnapt aen Tafel oud en jonck,
^ Somtijds met reden, Dirck, en veeltijds met onreden.
Ey lieve, fwijght foo langh, dat ick eens drinck met vreden j
Men ftoort een Ezel toch niet geeren in fijn' dronck.
11^4. Aen jan. :             ; !        -,•, ,'5 *•
JAn, fpreecktmaervriendelick, fchoon dat ick my vergis
En van u niet en krijgh, ick fal 't u licht vergeven •>
't Scheelt hoe men doet of laet: my dunckt het foeter is,
Beleeft te weigeren, als met een'fnauw te geven.
115. Keur van Lefers.
TAE wijfteLeferen enhebick niet te ioecken >
■*-^Sy zijn noyt te voldoen : d'onwijfte noch veel min j
Sy hebben geen begrip van woorden, noch van fin :
De middelmatige zijn recht flagh voor mijn' Boecken.
iió. Aen eert befebroomt Trediker. '
'k"IT rOuw dat ghy eens voor al, op ftoel, ter herten naemt,
* * Dat menfchen dingen zijn,noch meer noch min,alsgy zijt:
Beeft gh' oock t'huys of op ftraet voor lieden daer ghy by zijt ?
Foey, fchaemt u, jonge Bloed, dat gh' u voor menfchen fchaemr.
117. Pre&kers nut,
T^E goede Predikers, dieonsons'leflenlefen,
•*-^En God en fijn Gebod met moeyte leeren vreefen,
          \
Haer ongeluck is groot, en ons' ondanckbaerheit,
Dat niemand eens van ons hacr lefle weer en feit:
't Zijn menfchen, foo als wy -, my dunckt het wel behoorden ,
Die ftaegh aen yt fpreken zijn, dat s' altemets eens hoorden.
118. Aen Trijn.
TH\Aerftaetgefchreven, vreckeTrijn,
-*-^God fal u Goud en Silver zijn :
Glw
-ocr page 362-
3<Jo                            XXII. B <a b c k.
Ghy keert dat om, Gods woord te fpot,
. ii;
           EnGoudènSilverzijnuwGod.
9-               119. Jan tf^f» Anto'ni.
A Ntoni, oud en grijs * beroemt fich op fijn' krachten,
•**Vandathy béter eet, meer doorflaeptheele nachten*
En beter wandelen 5 en meer wijns laden kan
Als, op fijn' twee of dry dozijn jaer jonge Jan.
Jan weert fich meteen klucht; enföght, wy moeten 'tgeyen,
Wy eerftin 't A. B. C. van leerenen van leven:
Hoe fouden oude Lie'n ons niet te boven gaen
In 't een en 'tander werck? fy hebben 't langhft gedaen.
120. Van Trijn.
k I 'Rijn viel deiï Dö£tor aen met water van haer' man ,
■*■ Envraeghde, Domine, watfeghtghy van mijn'Jan,
'k Wouw dat ghy voor af koft uy t dit Glaesje lefen,
Of hy van defe fieckt' of niet en lal genefen:
Het fouw my noodigh zij n: want is 't 'er foo geftelt,
Dat hy geen nood en heeft, fbo houd ick beft het geld
Dat ghy my koften foudt; kanhy niet langer leven
Wat helpen iiler aen, enwaervoorfoudick 'tgeven?
1 z r. Van Thijs.
T^Hijs lijdt niet dat men veel van fijnen ouder kout',
-*- En dus bejegent hy die fij n' verklaringh wachten :
Die in gefontheit leeft, is altoos jongh te achten,
- .
           Enaldiefterftisoud.
in. Alle man jongh.
COo langh een yeder meeft van 't langhfte leven houdt,
^*t En baetgeen hondert jaef; nieteen en ftcrft'er oud.
-113. Compliment.
VT/Ilmfêghraltijd, mijnPaerden ick-,
*' Al fchijnt dat lbo wat vreemd te ftaen,
My dunckt het niet onrcdelick >
Het Paerd moet voor den Ezel saen.
...                                        o
114. Van lichte Anne.
TT7'At maghmen van 't quaed hoofd van Anne liggen praten ?
v*
             Men fweegh veel beter ftil.
Goe' Vrouw, fy heeft verftand van doen, en niet van laten *
Hoe kan fy beter zijn? fy doet al wat men wil.
i2f. Trij
-ocr page 363-
S NE L O I C H T.                             3^t
125. Trijn aen de ?ock.jëm.
W At zijn 'tvoorPocken, Trijn, daer mé ghy lightbefmett,
En daer ghy niemand om wilt lijden aen uw Bed ?
Kom aen, hand over hert j ickvraegh het niet om 't jockjens,
Bekent eens tuflfchen ons, zijn 't niet de groote Pockjens ?
116. Goedaerdige Thijs.
HPHijs viel fijn' Kop aen ftuck; en viel een Been in tween,
•*: En riep feer, ó mijn Hoofd, en ó mijn arme Been!
Maer troofte fich nochtans eer 't lange was geleen,
Met ftichtelicke reen,
En fprack in Bijbel-tael, wat ligh ick hier en ween,
Engrommelend' en fteen?
'k Stond niet vaft op mijn' le'en,
'kWas wat te veel bedruyft, foo viel ick ginder heen
Op d'een of d'ander fteen.
Indien 't my wel gedenckt, my dunckt daer ftaet gefchreven,
't Zy dat u Vyanden of Vrienden fchade de'en,
Ghy moet het haer vergeven ;
Of hy mijn Vyand nu, of oock mijn Vriend magh zijn ,
'k Vergeef 't den goeden Wijn.
117. Aen Adriaen.
TCk had wat fcherps gefeght van menfchen haer' gebreken j
*
                Dat dunckt my, wilt ghy wreken,
Onnoofel Adriaen,
Met weer-flaen of weer fpreken:
Ick wift niet wat ick (ei; nu heb ick my verftaen;
'k Sie dien de fchoen wel paft die treckt hem geeren aen.
11%. Aen Dirck.
"P\ At moye Kindje, Dirck, daer Trij n af is gelegen,
■*-'*
             Uw' minnelicke Trijn ,
Ick weet niet watter fchuylt, 't gelijcktu'niet ter degen;
'tMoght, feght de wereld, wel een ander Vaertjeszijn, ,
En dat 's de befte huyck, daer Trijntje mé te Kerckgaet.
Noch noemt ghy uMonpeerj Dirck, letthoeghyte werckgaet,
Beiittgh' een anders goed
En met een goed gemoed ?
II. Deel.                             ÊM                     up- Vm
-ocr page 364-
j(Jj                         XXII. B O E C K.
129. Van Antoni.
A\
toniftrijckttenHuys', terStadt, ten Landen uyt,
LEnlaetfijn Huysvrouwtje, fijn" eertijds uytverkoren,
Met vele dufenden min als een' rooden duyt,
En fèven Kinderen in negen jaer' geboren:
Siet oft'er beter Man
En milder wefen kan:
De Vrouw en quam niet meer uyt alle de Conqueften
Als haer'gerechte helft -, hy geeft s' haer heel ten beften.
130. Aen Jengb en Oud.
Slet voor u, Ouderdom, fietvooru, dommejeughd;
De rouw fitt veeltijds op de flippen van de vreughd.
131. Van Geurt.
GEurt foeckt den Hemel te gewinnen,
En altijd light hem in fijn' finnen
't Naeuw Naelde-gaêtje van de Schrift :
Soo keurt hy Rijckdom voor vergift,
En fmeert fchoon op Geld, Goed en Kleeren j
Soo meent hy dat hem geen dingh deeren,
Noch uyt den Hemel houden kan.
Wat is Geurt een wel meenend Man ?
131. Aen Jan.
JAn, ftaet ghy op goed gier, paft dat gh' op een dingh paft }
Hebt een geruft gemoed, foo gaet ghy ftaegh te gaft.
133. Aen Dirck.
A Ndries de Wijfe Man werdt vooreen Geck gefchoren
**
             By alle Geck-geboren *
Dirck, zijt ghy niet wel bly?
By alle Wijlen ghy.
134. Van Dircks Dochter.
r\Irck, die lijn' Dochter foeckt te venten,
■*-^Gelijckt haer by de lieve Lenten,
In 't bloeyen van haer'jonge jeughd.
Of die gelijckenis veel deught,
Laet ick den kundigen bevolen:
My dunckt, Monpeer en fou niet dolen,
Geleeck hy liever haer' gedaent
By d'allerfchoonfte Herffte Maend >
Soo
-ocr page 365-
Sneldicht.                         3$j
Soovruchtbaer, feggen ftoute monden,
Heeft s' yemand by geval gevonden.
135. Van Andries.
TT Et Backhuys van Andries, foo gloeyend-koper-rood,
*-* Seght dathyvry wat gelds aen Wijn en Bier vermorft heeft 1
En dat fijn'Lever brandt: nochtansendorfthy noot:
De reden is, hy drinckt gedurigh eer hy dorft heeft.
136. Van dry Hangebaflen.
'kW^Eetin een plaets dry vier Gefellen
Soo waerd geworght te zijn als Guyten op der aerd:
Maer, fou de ftrop dry ftuy vers geilen,
Sooiflè geen van allen waerd.
137. AenWïïm.
Wi
ïm,wiltgh' eenKrijgsman zijn,en fchaemt gh' u te ftuderen?
Foey, fchaemt u van die fchaemt, en neemt de moeyt van
leeren
Dat het gemack'lick is, en wel en $ierlick ftaet,
Twee Mans in eenen ftoel, een Klerck en een Soldaet.
138. Misdaedt.
D;
er'snietbeftendighsin, watRoomenniewsgebiedt:
't Valt al met eenen flagh; Van eerft aen was't foo niet.         ««Au
139. Matth. ai. 9.
Tf Ifcht God, hy is getrouw, het fal u al gewerden :
■'--'Maer, eer ghy eifchen mooght, moet ghy geloovigh werden.
140. Of het Cabinet van G. van Hoorn.
O!
en om keurt dit Werck, Toefienders van verftand:
Was 'tnieteen'konftige, was 't niet een'milde hand,
Een', die 't foo meefterlickgevormt en foogefchaeft heeft,
Een', die 't foo koftelick ge^iert en foo begaeft heeft ?
Gebreeckt'er aen de ftof, gebreeckt'er aen 't fatfoen,
En weet'er yemand af, of yemand aen te doen ?
Hier foud een luftigh oogh verfadight konnen wefen: . s
Maer overbaeft u niet, en werdt niet moegeprefen:
Ghy ftaet maer voor de wal van een' doorfchoone Stadt^
De.Poort fal open gaen -, ja Poorten, blad by blad,
En yeder blad weerom (öorijckelick geladen
. Met altoos niew opniew van onverwachte laden,
zz %                        Da*
-ocr page 366-
3<>4<                            XXII. B o e c K;
Dat al het laeft gefien en dat naeft volgen fal,
Door al dat ftadigh volght verdwijnt tot niet met al.
Vergaert nu al op al , en, zijt ghy alles machtigh
In uw verwonderingh, ja, zijt ghy 't maer indachtigh,
Soogunn'icku den prijs, u, veel meer mans als ick,
Die in 't doorfien verfloegh en in 't doordencken flick.
141. Op het felve.
TS 'tlichaemnietdoorfchoon, daervanal 't ingewand
^Oneindigh fchoonerisalsal fijn buyten kant?
'kHoev niemand niet te noemen* ,-           -
Maer weet dit, Joffertjens, de fchoonfte van het Land
En kan 't fich niet beroemen.
14a. Thijfens Wapen.
>"T",Hijs lacht metd'ydelheit van niewen AdelsHuyfen,
•*■ Metalhaer'Wapen-tuygh, vol Leewen en grof Wiid:
Hy pocht op edel Bloed, als voerend' in fijn fchild
Vierjönckers Vloyen en vijf van fijn' vetfte Luyfen,
143; Jooftens Eed.                     . =, ' '.
p\Aer wierdeen Ringh.gemiftby vrienden ondereen »
*-^En langh vergeeffch gefocht in hoecken en in holen;
Jooft : wierd'er mé beticht,, maer riep ge,weldigh, neen.
Ja fwoer, ick moet een Dief zijn,. heb ick hem geftolen.
144. Geldeloos Koopman.
JAn had veel fonder geld gekocht voor fijn gerief}'
Dat quam den Schouth ter oor,die gingh 't hem doen berouwen.'
Hoe,feid' hy,hoe,Heer Schouth,waer derft men my voor houwen?
Voor houwen ? fei de Schouth, men houdt u voor een' Dief.
145. Weteloofe Jan.
JAn, de Satijne, ja. Jan de Fluweele Jan,
Jan, altijd even moy, diegeen A. B.enkan»
Gevalt my even als een' Ebben' leege Kas,
Of een Goud-laken Rock gevoert 'met Kanefas.
146. Vjtleggers.
ïTYtleggers fonder end bekladden Boeck aen Boeck,
*"^ Terwijfs' ekk even heet voor haer gevoelen rechten:
En ick, in dac gedrangh, en vind niet dat ick foeck r .
't Gaet vaft, dat heel veel Kocks bederven goe gerechten.
147. f»»«
-ocr page 367-
Skeldi c'h t.                     ; $6f
147. Van Klaes. Oï .■ > •
TZ"Laes haefcde Wijlen, om dat hy'er geen is,
          ; : f
•"*En haetde Gecken, om dathy'er eein is. ,
:;'' /148. Neel beklapt.          t\tnoÉ
"SJ Eel firtght foö föét? als géén'; , &
*~7 Maer, komt ghy haer wat nader,
Soo fpreeckt'er een Verrader/j
         +,,.,.,? %f\
(HaerAefiem^diefeghtneen. •-.:.■. ■> \yJSr*
149. Van ï)irck den Betifelaery v
/^Oe Mannen, luyfterttoe, Ditókfalwa^niewsvèrflaen,' ïbi
**-* Van wat hy heeft gefieri, gelefen.■*■ of gedaen:
En vraeghtnietaltenauof 't niew faHn;den grondzijn,
Soo 't maer waerachtigh isy fal 't niew in Dirckens mond zijn,
150. Zenïgh Houwelïcki'                        \
TJL Oe kom ter tuffchen Jan en Trijn
■*• ■* Oneenigheid gerefen,- '
Dewijlfefooeenftemmighzijn -
En elck wil meefter weien l
151. Krijns AdeL               ,
17* Rij n feght, en heeft gelijck, hy kan fijn' Adel trecken
■*■*■ Van verder, ongelijck, als eenigh Edelman:
Hy komt in rechte lijn ( veel' Heeren zijnder van}
Van 't oudfte grootlte Huys ter Wereld; van de Gecken.
r" •. ~;J ••             152. Trooji voor Wilm.
V\7Eeft voor uw'Dichten, Wilm, in 'tminftenietbegaen*
**.
            Nijd falder niet in bijten,
Tijd falfe niet verflijten,
Daer 's geen bederven aen,
Sy waren fchier niet eer geboren als vergaen.
155. Aen een Tabackgr.
MYn faygend Kameraetje,
Ghy hoeft geen half falaetje y
Veel min eenkalfsgebraedtje.
Noch min een achternaetje
Van een gefuyckert vlaedtje:
Want emmers jy verfaedtje
Genoeghfaem met een praetje,
Een Pijpjcn en een Blaedje.
Var*-3                       xf4f ^w
-ocr page 368-
36$                       XXII. Boe c k.
154. Van een Lijndraej/er en een Schoenmaker.
I
Ck weetoefl Ambachtsman, daer 't wonderlick méftaet j
Hoe hy meer achterwaerts, hoe hy meer voorwaerts gaet.
Een ander is niet qualick gemoedt
Al light fijn' neeringh half onder de voet.
f,- ... j^_ Symon de Rijmer.
O!
een hooghdravend Paerd heeft hy het al gedicht,
Seght Symon dePoët, wat van hem werdtgelefen.
Dat's geen' verklaringh die befworen hoeft te wefen >
Ick had het wel gevoelt aen 't ftuy ten van fij n Dicht.
. 15 6. Graf-fihrifr.
O Iet wat dick Bier vermagh •,
. ^Dirckdronck het nacht en dagh, ..
En leefde tachtigh jaren.
Had hy 't foo blijven klaren,
En dronck hy noch dick Bier,
Goed man, hy laegh niet hier.
/          157. Floor.
Ai
dat my Floor belooft gelijckt befl: aen de bellen
Die kinderen van zeep en water op doenfwellen:
'k Vergaep my aen den glans; en ben in 't einde 't kind'}
Want, als't op 't grijpen komt, en vat ick niet als wind.
158. Ttveederhande gewoel.
n1
rck droomt den heelen nacht, Wilm woelt den heelen dagh:
Wie of de befte tijd-befteder heeten magh ?
Tijd fpillenfe alle bey: maer, naer ick 'tfcheel bevroede, .
Een draeght het lichtfte pack:
Wilm maeken maecktfich moede,
Dirck woelt op fijn gemack.
159. Mancken Adel.
Ji
n, feght men, is een Edelman:
ck weet niet hoe men 't weren kan ;
Hy voert den naem, dat 's al te waer,
Van een recht edel Grootevaer :
't Is al te waer; want erfgerjaem
En is hy niet als van dien naem}
En hy gelijckt dien Grootevaer
Niet meer als of hy 't niet en waer.
J                                      Waer
-ocr page 369-
Sneldi e h t.                        }$j
Waer komt hem dan den Adel af?
Van die hem d'ed'len naem eerft gaf.
Hoe? Jan heet na een heiligh Man;
Wat is hy daerom ? oock S'. Jan.
i<5o. Jans verftand.
T T Et ende goed, al goed, fei Dirck, en ick feid 't mé :
•*^*Hoegoedisdaneen' Worft, fei Jan} die heef ter twee.
161. Op een' Wiegb.
XVT Y woelen fonder end voor kinderen en erven;
** En 'tgaet ons in 't gewoel gelijck 't gewieghde kind j
Wy woelen ons in llaep door allerley bewind.
En vallen moe daer heen, met d'oogen toe, en fterven.
162. Woecker.
Die Woecker fonde noemt, heeft geen Geld, feid' een Sot:
Maer die 't geen fond' en noemt,(eid' ick, en heeft geen' God
163. Tarc^fcbtnÖorlógb.
"IXTEl noemd'een man, duncktmy, met goed befcheit
* ^ Den Turckfchen Krijgh de Vré der Chriftenheit.
164. Misrekeningb.
HOudtdaer, vriend, feid'er een, en gaf den Armen wat}
God fal 't my in mijn leven,
Eens mogen wedergeven:
Als of 't hem Godalree niet eens gegeven hadt-
KJ5. Klockzgelujrd.
*T\E Kloeken geven een veel donckerdergeluyd
*-^Daer een lief eenigh Kind den Oudren komt t'ontfterven -r
Als daer een rijeke Neef ter aerde werdt geluydt
Daer geen misnoegen meer aen vaft en is als erven.
166. Schade van ongebruj/ck:
M
Yn uerwerek is in vreemden ftaet,
'tSlaetuyt, omdat 'tnietuyt enflaet.
*t Valt door verroeften van den graet.
't Kan niet beftaen om dat het ftaet,
't Vergaet, om dat het niet vergaet.
16j. Medici & Cbirurgi.
HEel-meefters met der hand, en die Latijnfche Snappers,
Die 't met den monde doen en houden Vleefch en Been,.
En Spier en Zenuwen, en Lijf en Ziel aen een.
Heeft een te recht genoemt Gods Stoppers en "Gods Lappers.
ió8. Of
-ocr page 370-
3é8                       XXII. Boe c jc.?
VH68., Op.d'ppdanckbaerheit.
Die fijn'weldaden noch verliefehwil, noch wagen,
Geraeckt ontwijftèlick teneinde fijner dagen,/ v
. Eer dat hyiyemand goed _ ';:,,V
In al fijn leven doet.
; Sftï j L:i;: 169. Gebeden Voordeel.                                      - ;
Kïhd'ren van heden, die t'fchole verkeert,
Lett op een* reden die'ck hebbe geleert,
NeerltféH gebeden is half geftüdéert.
•bnWaBrB'-tfe: '■ „1 . 2 ":?no.t . n ■
t - 170. Aen Reinier.
REinier, ick moet een dingh bedingen:
Alsickfpreeck, moet uw mond nietgaen:
,,~: Tweeiconnen wel te famen fineen ,
                rr .-*•
. Jut-v; ö^.t j 1.. .m 7 j j.               .. o. , ■»
r>f ; 3«, $4aer t'famenfprejken gaetnietaem ,r
17Ï. Molenaers gerief.
't üEft ,'feid* een Molenaer,'^t in den Molen is,
öis dat öen Saek niet meer kan fpreken als een Vis.
1 ji. 'JCeidermacht.
:: "E' En nucht're main is uy tgebroken,           -* -
^Die op den hals gevangen lat;
Niet door een venfter, maer gefloken
• . Door een on trael liet kelder-gat.
Siet wat de foberheit kan geven j
Pier póy, Louw lick, Trijn dronckelüyt,
Al gingh 't haéraén den haïsen 't leven,
En raeckten door geen' Kelder uyt.
173. Verboden To'orth
ENftoortu niet, mijn vriend, indien ick yets misdoe.
Dat ftaet maer Ouderen en Overheden toe.
.' 174. Afjleken.
T^Eilt eenseen eerlick man, elck wil met ftijve kaken
■*■ Het feil verdubbelen : van Guyten fpreeckt men niet,
Als waer 't geen enckelfeil. Dereden is, men fiet
. Een' fwarte Vloy veel eer op wit als op fwart Laken.
175. Aen een' prediker.
COet, niewe Domine> verheught u niet te feer: "
*^Ghy hebt nu al den loop, als andere wel eer:
Maer
-ocr page 371-
Sneldicht.                          j$»
Maer gunft en is geen erf, en niew en gaet niet verde j
Paerisgeenfondaghs kleed, dat niet een dag'lickswerde.
176. Slechte hulp. -
Die welluft meent met welluft te verfuflen,
Neemt vlammend vier met fwavel uy t te bluften.
177.   Van Lijs.
YI7At heeft Lijs quick en ftricksop beid' haer' fchoenen (taen ?
*'             't Is jammer dat haer' flippen
Soolangh daer over wippen.
Haer leelick Backhuys heeft foo weinigh kijckens aenj
Sy pronckte na mij n' fin, alss' op haer hoofd wou gaen.
178.   Spellen.
laet u niet verleiden
Met letteren te fcheiden :
Siet hoe licht fpellen hinckt j *
Een ftreepken tuflchen beiden
Brenght u van Bofch in Weiden,
De Koekoeck fkt en finght
De Koe-koeck light en ftinckt.
179.   Goed geluyd.                                               <
H!
len'is altemael haer Moertje •,
Sy finght heel wel en is een Hoertje;
Jan finght mé. Wat een madrigael,
Een Koekoeck met een Nachtegael!
180.   Lijs en Jan.
't TS waer, feght lichte Lijs, ick ben niet al t'onvuyl,
■*En buytel fomtijds wel eens achter hegh en doornen:
Maer fett bluts tegen buyl j
Jan, mijn gekroonden uyl,
Heeft oock al, voor fijn hoofd, wat veeltjens op fijn' hoornen.
181. Aen quifiige Gijs. .
'"pien duyfend Gulden, Gijs, is waerlick een prefent,
■*• Dat fwaer weeght in de Bors: maer, koft ghy wel bedencken s
Hoe ick 't u eifchen derv, en hoe ghy 't my foudt fchencken,
Ghy foudter lichtelick af fcheiden: Dit'smijn end;
Ickkaneen' wetenfchap die ghy noyt leerde; fparen.
Geeft my die Guldentjens j ickfals'u foo bewaren,
II, Deel.                                                       Dat,
-ocr page 372-
ijö         XXII. Boeck. Sneldicht,
Dat» als ghy t'ende zijt, daer ghy foo ras na rent,
Den Hemel dancken tuk, en my, voor u prefent.
182. Werelds befcbripingh.
MY dunckt, de Wereld noemde een wijs man wel te recht,
De Tafel van Gods thien Geboden averecht.
185.   Van Teun.
TEun feght, ick ben goed geefs; dat fiet hy in mijn' hand»
Siet wat een kloeck verftand -,
Waer foud' hy 't aen fien moeten ?
Men geeft niet met de voeten.
184. Reinier de Bouwmeefter.
REinier, den Architeft, gingh grimmen door een' ftraet,
Daer 't vol wanfchepfelen van misgebouwen ftaet:
En, of't mis fpellenwas, ofominernfttegecken,
Het viel hem uy t den mond, 't Land is vol Archigecken>
185. Wilm ontkomen.
\T7Ilm, die 'talheeftbegaenwatm'indebooftelaeckt*.
* * Is met geweld en lift de Voor-poort af geraeckt:
't Is wonder dat by nacht geen men fch en heeft geroken,
Als fulcken etter-buyl is door en uy tgebroken.
186.  Aen Andries.
A Ndries, meer logenaer
**■ Als aller log'nen Vaer,
Taft mijne Dichten aen, en feght, fy moeten fwichten
Voor d'allerfoberfte van alle fob're Dichten: '
Wel, veelgelucks, Andries; dat's 't eerfte ware woord-
Dat ick mijn leven uyt uwBackhuyshebgehoort.
Einde des tTvee-en-tTeintighften Boecks.
-ocr page 373-
37'
DRIE-EN-TWTNTIGHSTE BOECK.
SNELDICHT-
I. Op de Befchrijvmge van oud en mew Dordrecht door Jacob van Oudenhoven.
f^WjÊf. At iflêr Ints verquift met Maeghden ydel fchoon
^^wM Voor watonfterfFelicks te ftellen op den throon >
||||^iË En hoe veel wijfer kieft den ouden Oudenhoven
"^^^ Een' onvergaende Maegd van uy t haer' wiegh te loven.'
Siet Minnaers , hoe veel bet fijn' uren zijn befteedt,
Dan daer ghy in uw'jeughd uw' pennen in verfleett:
't Geen ghy geprefen hebt en is niet meer in wefen,
Of't fcheelt als rot en rijp van 't eer beroemde wefên $
Uw' Maeghden zijn in 't Graf, of leelick: die van Dort,
Hoe datfe langer leeft hoe datfe fchooner wordt.
i. Op Wijlen D. Graswinckels nafporingh van het recht der Opperfle macht;
/"GRaswinckel ( eifchtghy meer narichtingh van den Man,
^-•Soeckts* al de Chriftenheit rondom , daerweetm'ervan^)
Graswinckel, noytverfaedt van wel doen, en veel flaven,
Om 't Vaderland de vrucht van fijn' doorluchte gaven
Tefchencken, met een' hand foo wijd op als fijn* borir,
Was dit fijn' laetfte Kroon, daer hy na taften dorft,
Tot Hollands eer en fijn': maer 's lichaems teere krachten >
Die onder het gewicht van 't rijeke Brein verfmachtten,
En gaven hem geen' fta ter zege van dien ftrijd j
De Dood ontfloopten s' hem, en ruckt' hem uy t den Tijd.
Waerfittghy, Letter-Lien* die Tongen en diePennen
Naer fulcken Pen en Tongh wilt leeren en gewennen
Den Eer-wegh in te flaen ? valtaen het ed'le werek$ .
En volght maer fonder fchroom fijn' flappen merck op merck:
Ghy moet uw* Leflèn toch by doode Lieden fbecken,
By Boeckeiï van haer' hand -% en Hy was alle Boecken :
Volvoert dat hy bedierf, de dood ter fpijten ftraf-,
Hy verght u hier die wraeck, noch fprekend' uyt fijn graf.
Aaa i                          $• Aen
-ocr page 374-
372                        XXIIL B O E C K.
3. ^«Jafper.
CiHy fpreecktmeer als een andef>
En hanght met fchakelen van woorden aen malkander.
En fcheurtons'ooren met den klepel van uw' keel:
Ey , Jafper, doet foo veel, en fpreeckt maer half foo veel.
4. Op de vertaelde Sermoenen van D. Turetin, door D. Landman.
D1
eLandmans, Chriftenen, die kloeckeLandmans hand,
Die foo veel heiligh kruyds in uwe herten plantt,
En kon fich niet voldoen met eigen quekeryen,
Sy focht de herten met wat uy theemfch te verblyen,
En heeft hetopgedaen : fïet hoe het jeughdigh ftaet
In Hollandfch' Aerd en bloeytgefproten uyt Roomfch faet.
Verfchrickt niet voor den naem; hy fel u niet vergeven ->
De ichorfch en was maer Roomfch, het mergh is van Geneven j
Verfaedt u van dat mergh, daer 's heiligh bitter in,
Scherp fuycker, liefiick fout, geweld van diepen fin,
In heldïeMoeder-tael. Siet, Chriftenen, watfchatteii;
En weeght haer' waerde wel > ghy fult het qualick vatten.
Wien dat men meeft verplicht meert danck te feggen heeft,
Of genen diefe gaf, of defen diefe geeft.
5. Guf-fehrift van een Bloed.
HJ
er light een fchuldigh Man, van Hoofd en Hals berooft.
Die, doen hy fchuldigh wierd, een' Hals had, maer geen
Hoofd.
                                             \,yf '
. 6. Op C. Strezos Afbeeldingb.
't CChijnt hier dat Strezo fpreeckt: O zegen voor't gemeen,
*-*
           Soó 't maer alleen en fcheen!
. . " ,'i.ï 7. AenDïtck.
TT\E kloeken op een' Kerck haer ftadige gebel
-"-, En doet my niet foo feer, als ghy my kont vervelen
Met ajtoos weer en weer uw' Liedjens t'overfpelen :
Foey, Dirck, maeckt ghy geen fond van foo veel overfpel.
8. Van Dirck.
rVrck loopt te Leiden leogh, en fchrijft aen Moer en Vaer
•*-^ Hy volght fijn? ftudien, datfpelisuytgeborftenj
         '
Hy loopt de Meisjes na, en foo is 't valfch en waer. .....
Hy is niet befigh als met hupfche jonge Borften.
9- °P
-ocr page 375-
Sneldicht.                          **,
9. Op het Contrefeitfel van J. Triglandus-.
TRiglandus leeft en fwijght; meer kan de Print niet geven.
Neemt het op defen tijd, of op den tijd hier naer,
Ten wederzijd' is 't waer:
Als hy heel fwijgen fal, fal hy heel blijven leven.
' 10. Misjlagh.
1 Ck weet niet hoe mijn uerwerck gaet j
-*■ 't Wijd negen en 't is tien op ftraet.
Uerwerckers, weet de konft geen raed ?
Het wijft te vroegh en 't flaet te laet.
11. Meteenfikhtelick^ Boeck^voor gefonden Appelen.
/^Hy fendt hetfchoonfte, ja, maerickhetnutftgefchenck}
^Hetuwe fpruytuyt d'Aerd, het mijn uyt Hemelfch' ad'ren.
Soowinick 't; en nochtans, als ick't wel overdenck,
Ghy fendt my Vruchten toe, en ick en fend maer Blad'ren.
12. Tehingh na Neeringh.
ï£"Inderen, wordt defe redenen wijs,
J-V Teeringh na Neeringh is goed onderwijs:
AU' die meer uytgeven dan (y gewinnen,
Weten in 't ende niet waer mé beginnen:
Waren de Siecken niet heel buyten hoop,
Die niet en aten en hadden de loop ?
13. Menjchen onmacht.
WOnderlickzijn Gods almachtigewercken;
Maer wy verfuymender wel op te mereken.
Treed t op een' Mier, het en fchij nt niet met al,
Evenwel in defe Mier is het al
Wat w' in een' machtigen Oliphant vinden :
't Schepfelis fchoon, maer de Menfchen zijn blinden^
14. Vaerds Graf-fchrift.
T "f Ier lighteen Ruyn wat oud van dagen
*•-* Langh moe getrocken en gedragen.
Langh moe geloopen, moegedraeft,
En tot fijn uyterfte geflaeft.
Hy leerd' een' konft van fijn befitter,
Die nobel was, al fcheen fy bitter,
Vier dagen fond er eten ftaen
                             . -
En foo geruft te bedde gaen,
Aa* x                        Als
-ocr page 376-
S74,                        XXIII. B o e c k.
Als waer hy fat van Hoy en Haver,
Dat koft hy meefterlick, en braver
Als eenigh Henghft van fijn gedacht-,
Ja van vier dagen tot op acht
Wift hy den honger te verdouwen:
Waer fal men langer op vertrouwen ?
Met hy de konft ter dege koft
Die foo veel ftudien hadgekoft,
Van dienft doen en van voetfel derven,
Gingh de Caroigne liggen fterven.
15. Pleiters wenfch.
IN 't eindeis mijn Procesgebrocht in ftaet van wijfen,'
God gave dat het nu in handen waer' van Wijfen.
16. Op Jan de Speelman.
T"\E Muficale Jan,
\
              ■*->,Die alle deuntjens kan
Op Veelen en op Fluyten,
Voelt vaft fijn' darmen muyten,
En fijn verdrooghde borft
Van honger en van dorft:
Het eten foud hem fmaken,
Het vocht foud hem vermaken
In fijn gefonde penfch :
Maer 't fchort den goeden Menfch
Aen penningen die wegen:
Voer, dack en altemael.
't Komt machtigh ongelegen,
Gefond en Muyfe-cael.
tj. Andiïes geblevety. ,
t' LJUys blijven? feidAndries, ick fou niet kon n en leven j
■*^* 'kMoetuyt het Vaderland; Is 'tnu niet weigemaeckt ?
Hy is in Indien 't jongh leven quijtgeraeckt :
Hetwaer ver beter t'huys als ver van t'huys gebleven.
18. Op bet voorfpoedigb jlaen tegens d'Engelfcben \666>
HPWee vochten lijf om lijf, en die 't krackeel begon -
•*■ Geraeckt'in 'tonderfpit, euroemdedathy 't won,
Doordien hy 't Veld behiel. En hiel hy 't? ja hy trouwen,
En met den neus in 'tSand , hoekofthy 't beter houwen?
Den
-ocr page 377-
Sneldicht.                         jt*-
Dénand're nam fijn' Pluym, fijn'Degen en fijn Geld,
En liet hem liggen bloe'n, den houder van het Veld :
Nóch feid' hy dat hy 't won: En fbo doen ons' Geburen:
Soohaer die winft bevalt, langh moet dat winnen duren.
ip. Niewe Jaers wenfch.
HEt oude Jaer is om: wat vleyen fich de Menfchen
Met mallen overvloed van onverftandigh wenfchen ?
Wenfcht boven allen wenfch te leven in 't niew Jaer,
Of elckedaghuw eerft' en elck uwlaetfte waer.
20. Aen een te langen Prediker.
't TS konftigh, Domine, 't ismeefterlickgepreeckt,
■* 't Is waer, en jammer, dat daer gantfch niet aen gebreeckt r
't Is al te goed en veel, voor Leeken en voor Vrouwen :
Spreeckt min wel, en min langh, fy fullen 's meer onthouwen.
21. Dirckje.
JAn feght, fijn Wijf heet Dirckje -, en wat 's dat? Theodore:
lek magh dien naem wel hoore :
MaerwatisTheodoor? een'gave Gods: voor 't lefl,
Wat 's gave Gods ? de Peft.
22. Droomen of dencken.
D1
oomen is dencken (onder verftand,
Dencken is droomen met open' oogen,
Beide zijn vodden uyt eener hand,
Waerm' op vertrouwt, men is bedrogen.
25. Roof-goed.
\I/Atzijndekleeren warm, die ftom me Dieren dragen,-
* * Hoe fchuttenfe de Son in 's Somers hondfche dagen,
Hoe zijnfe fonder dwangh haer' leden aengepaft,
Hoe fonder fleet gebruyekt, gedragen fonder Iaft !l >
Wat lijdt de Menfch daer by, de Koningh aller dingen,.
En aller Dieren toe, wat hoeft hy futfelingen
Tot fcherm van heet en koud, wat al ontleende waer,
(Ontftolen, feid'ick beft) van Velen Wol en Haer!
Ja, wy zijn Koningen : maer, leden alle Rijcken,
Soo wy 't ons' lijden doen, korts fouden fy befwijeken t
Tyrannen moght men ons wel doopen met goed recht:
Wat is hy anders, die fijn'Onderdaen, fijn'Knecht,
Oïn
-ocr page 378-
37ó                         XXIII. B o e c k.
Om fijn' verweende le'en wat moy en wel te decken j
Sijn aengeboren kleed, fijn erfdeel derft onttrecken;
Ja grijpt hem by de keel, helpt hem ter Wereld uy t,
Ontftroopt hem op 'tgebeent, en vilt hem uyt fijn' huyt ?
24. Befeten Rijckdom.
DE Duy vel, feght men, fpoockc veelom verborgen fchatten:
My du nekt het is te vatten,
Datd'onverborgene, befeten van een'vreck.
Niet altijd vry en gaen van diergelijck gebreck.
25. Droomen.
HPWee werre-Wefelden bewoon ick over hands,
**■ Een die't volkomen is, een andere by kans:
's Daeghs vind ick my in d'een', 's nachts dunck ick my in d'andcr,
In arbeid en in ernft gelijcken fy malkander:
Dit fcheelt het, deCe fie'ck, die droom ick dat ick fie:
Of is dees' mogelick foo wel een droom als die ?
16. Adel.
DEn Adel by de deughd is als E'mail te fchatten,
Q'k Weet geen duy tfch woord daer toe ) daer in wy't Goud
fien vatten :
Het 9 iert en maeckt het wat aenfienlicker dan 't was j
Maer in fijn' eigen' waerd'en is Efmail maer Glas.
27. Hoofs-gelucl^.
"O En Vier-pijl en een Hovelingh
•*-wGelijcken fich feerin eendingh;
Sy rijfen bey tot hooger eeren,
Maer hoe fehooger gaen, hoedats'haer meer verteeren.
28.   Eigen lof onnut.
üNprijft u niet, maer werdtgeprefen :
■■-'Laet het gerucht alleen begaen,
Hetfal van felfsveel fnellergaen ;
't En wil nietafgefonden wefen.
29.   Sterven derven.
TCk houw de Les voor goed: van al dat kan gefchieden, ,
•*En niet gefchieden kan hetquaedfte 't hoofd te bieden,
Als of het komen koft: van wat zy dat men 't vatt ?
't En kan niet erger zijn als fterven, en wat 's dat ?
30. Spoed.
CChfijdt op uw Paerd en rijdt wat ras»
^'t Is of het aerdrijekgaende was,
                 't Schijnt
-ocr page 379-
ö N E L D 1 C H T.
117
't Schij nt dat He ftruycken en de boomen,
Soo ras ghy loopt, u tegen komen:
Soogaen de faken van een man,
Dieernftigh is en fpoeden kan.
51. Na men 't neemt.
, X 7EelKind'ren maken Arme rijck,
y Veel Kind'ren 'maken Rijcken armen:
De faeck is een, 't werck ongelijck;
Dat d'een verheughtdoet d'and're karmen.
7,1. On-Adel.
MEn wil des Adels waerd' in ontucht doen beftaen,
In God , en Gods gebod, en menfchen te verachten,
Invloecken, en in wijn en weelde te verfmachten.
En die dat beft betracht fchrijft fich den Adel aen.
Betrouwt op menfchen waen en nachts' en daeghfe droomcn,
Ghy fulter ver me komen.
33. I'rooft in onfihuld.
QUaed fpreken, onverdient, verdraeghickmet geduld.
,Uw trooften raeckt my niet, het is eens anders fchuld -7
Hy deed my even eens, een die 't met my foo noeft had ,
Als vierden hy mijn Bed} om dat mijn Paerd den hoeft had,
34. Doos in doos.
TAE Ziel werdt in het Lijf als in een' doos bewaert:
•*-^ Weeft foo rampfaligh noy t, maer neemt eens dat ghy 't waert,
Neemt dat menu in 't hol van een Giole (lootte,
't Waer maer een' kleine doos gefloten in een* gróote.
35. Atnpen, haften.
Cletwaer ons' driften gaen, en v/aerw'onsombemoeyen,
^Veelwerckszijnyfere, veel eerszijn goudeboeyen.
3<5. Siet toe.
O Et is een' korte Les die voor een' lange dient -,
•*- -* Daer is noyt vyand klein, en felden een groot vriend.
37. Onfcbrwtth
T Achts' onbekommert uyt, all' die u dreigen derven:
•*-^Men kan u 't leven wel benemen, maer het fterven
En kan u niet ontftaen j
En dat 's te tufte gaen.
II. Deel.
                               Bbb                  38. Doe»
-ocr page 380-
378                        XXIII. B O E C K.
38. Doen Dujdt.
DE Ziel en kent fich niet als by een' blinden gis:
Maer, als fy dat verftaet, foo weet fy fchier wat s' is,
En dat fe Gods gelijck foo ver is in haer wefen,
Dat s' aen haer doen alleen bekent kan en moet wefen.
39. Blinde Puet-fucht.
E'
n onbefuyft jongh Man, die 'ck meergeluyt fagh flaen,
'Als rijpe redenen voort brengen op de baen,
Geleeck ick by een Valck, die met de Huy v op d'oogen
Den Weiman is ontvlogen,
En drijft al leen,
God weet waer heen.
40. Waen-wipbeit.
'k \/[ Agh wel een vrolick Geck op een verloren uer fien >
*-V-*Maer'k wift mijn leven noyt met Gecken raed,diè fuer fien:
Geen' moeyelickerpijn
Als langh ontrent een'Sot, die'rwijsuytfiet, tezijn.
41* In dry en al.
TT\Ry leflèn heeft ons God ter Wereld opgegeven,
-L^Hoes'is, en hoem'er leeft, en hoem'er hoort te leven.
42. Rabelais overwenfcbt.
B!
geerlickheit der menfchen,
'Ick weet u t'overwenfchen;
En wenfeh maer foo veel Geld,
InfchoonGoud, welgetelt,
Als handen konden packen
In even foo veel facken
Als naeybaer fouden zijn
MetNaelden, fpitsen fijn,
Soo veel als wyd'er fou wen
In foo veel Kercken ftouwen
Als onder Son en Maen
Gecimmert mogen ftaen,
Ick meen tot dat die Naelden,
Van naeyen ftomp, ontftaelden.
Dat's wenfehen als een Man:
Laet fien wie 't beter kan.
4*3- °$
-ocr page 381-
Sneldicht*                              mm^
43, OpeenEngtlfihSpitmeti/ieltje aen mijn' Dochten
E Er is aen 't fpinnen vaft, dat kan geen menfch ontkennen:
't Is eer fij n fel ven aen wat huys- wercks te gewennen.
De grootfte Keifer droegh geen' kleeren om fijn lijf
Als uyt het fpinflèl van fijn' Maegen en fijn Wijf.
Dit werck is vol genuchts: wat kan een' meer vermaken
Als alom wandelen en doen alom fijn' faken,
En klappen in een'Koets £hoort,Vroutjens, dat 's een' vreughd!>
En doen fijn felven dienft of doen een ander deughd?
In 't winnen is profijt, en meeft in tijd te winnen j
Dien wint hy, die maer fpint als niemand en kan fpinnen:
En diens verloren tijd met vruchten werdt begaeft,
Daer lange befigheit haer felven aen verflaeft.
Soo fchencktm' u niet alleen een Rad van avont-uren,
Maer van dagh-uren toe. Langh moet het Wieltje duren,
En langh de fpinnens luft, die drymael foete faeck,
Dieaen deSpinftergeeftprofijt, eerenvermaeck.
44. Vrucbteloofe groet.
'k D Edanck u, foete menfchen,
•*^Sei Jan-buer daer hy lagh,
Voor al u w vriendlick wenfchen
Van goeden mergen} Jan, goe'n avond en goe'n dagh;
Maer kondt gh' uw wenfchen goed doen,
't Sou my ontwijfFelick wat meer deughds aen mijn bloed doen
Dan ick wel hopen magh.
Jan had een' taey e Koorts, en 't was fijn quade dagh.
45. Weinigh is al.
YT7 Y zijn niet beter als half geck,
W Met goed by een te fchrapen}
Hy hoort geruft teflapen,
Die maer verfekert is van voedfel en verdeck.                       iTii».e.*>
46. Aelmoes entlegbt.
JAn fagh een arm man naeckt, maer focht geen geld te derven.
Ick fterf van kou, fei d'arme man,
Soo doen wyallegaer, fprackjan,
Want, wierd een menfch niet koud, een menfch en fou niet
fterven.
Sb} t                  47. Vet'
-ocr page 382-
aSo                       XXIII. B o e c k.
47. Vertalingb.
VErtaelt een werck foo wel als doenück, en foo naer
Den oorfprongh als,'t behoort, om goed te zijn en waer,
't Sal 't eigen druckfel zijn van die munt: maer, Vertaler,
Bewijit ghy my daer op, ghy zijt een flecht betaler:
Lijdt dat ick u den aerd van uwen arbeit leer'*
Kieft fchoon Tapijte-werck, en keert het gins en weer,
Eerft op de rechte zy, 't zy dat gh' op dier of kruyt fiet:
En dan op 't averechts, en lett eens hoe't'er uy t ilet.
'
48.   Aen een' Slaper.
Die fonder droomen flaept is dood en fonder wefen:
Die droomt, fpeelt puer den geck, en is het foo veel bet
Als hy't felf min gelooft: wat raeftghy naer uw Bed,
Hoe, hebt ghy fulcken haeft om dood of geck te wefen? " •
49.   Onachtfaembeit.
WAer 't eewigh werck, een menfch te wefen,
En goed noch quaedhier naer te vreefen,
Men waer wat onbekommert boos:
Maer, arme menfchen, boos en broos?
50. Mis-fcbepfel.
f~^ Hy fchijnt het wel te hooren, Jan,
Vï Wat u mijn' Luyt doet hooren:
Maer vat'er grond noch reden van :
Ghy zijt een Monfter, lieve Man,
Een Ezel fonder ooren.
51. Aen Jan Vos, opfjri1 Tranen over de dood van «fcPrinceflè Royale,
my toege-eïgent.
UW Tranen-werck, Jan Vos, en is maer half te prijfen :
Dit heb ick u te wijfen j
Doet eene vleck daer uy t, en die foo groot als ick,
De reft is Loffelick.
52. Floors Draegbfaembeit.
FLoor laet fich laden als een Muyl,
En draeght meer als dry ftercke Venten :
En, maeckt men 't hem te bont, den Uyl
Trooft fich niet als met Sacramenten,
Men
-ocr page 383-
Sneldicht.'                            281
Men vindt in Floor aen Tongh en Hert,
Daer goe Doctoren meeft na vragen,
Wanneer een* wond genefen werdt >
Wel fweeren eerfl, en dan wel dragen.
53. Biecht.
BEfvvaerde, komt tot my, heb ick God hooren feggenj            Matth.n.zs,
De Paep wil 't God ontleggen,
En roept, komt maer tot my.
'•»■ Welck'isde befte zy?
54'. Aen goeden Dirck.
"p\Irck j zijt ghy nu te goed om my eens met uw' pen
-*-^Te groeten, die van ouds uw Vriend en Dienaer ben ?
Ick hoop, 't fal overgaen ■, daer heb ick noch wel moet toe 5
Want dat ghy quaed foudtzijn, daer zijt ghy my te goed toe.
5 j. Dettgbd ontleght.
Dirckpleeghtondanckbaerheiten prijftfe: fiethoegeeftigh:
Men preeckt hem, Kat en Hond zijn danckbaer voor het goed
Dat haer de menfche doet:
Wel j feght hy, verght ghy my die deughd, en is fy beeftigh >
56. Liefde voor Leed.
MEn doet my ongelijck: van Weften en van Ooften
Is dat der vromen tael > en die tael kan my trooften.
Maer dat mijn Vriend fich felfs veróngelijckt en fchent
Om my geen recht te doen ■, daer tegen ick beken 't,
En vind ick hoofd noch trooft in Ooften noch in Weften.
Wat feght gh'er toe, mijn hert ? God duyd' het hem ten beften»
57. Danck. voor een' gift.
TCkfocht wat ongemeens, watfeldfaemstebedencken,
-■•Daer mede ick uwe gunft ten deel' vergelden moght:
Maer 't was oud en gemeen al wat ick u kon fchencken:
Dit ongemeen in 't end' heb ick u toegedocht:
'k Schenck u een danckbaer hert, dat noemt men alle dage» r
Maer mog'lick is 't by u foo vreemd als in den Hage.
58. Van Jan.
J:
ri houdt een Tafel alle'daegh,
ls waer' hy Waerd en Gaft t'huys:
Het Rijmen brenght my aen de vraegh;
Smaeckt dat niet wat na 't Gafthuys ?
-ocr page 384-
?3i                      XXIII. B o e c k.
59. Op den Geboort-dagb van een' Juffrouw.
Vier Kruyflen tekent ghy, en hebter vier beleeft.
Seght den Gekruyften danck, dies' u heeft laten leven}
En, wenfcht ghy om wat meer dan Hy gegeven heeft,
'k Wenfch Hyd'er u noch vier by d'eerfte vier will' geven.
Maer, fien ick achter om, 'k heb in die eerfte vier
Storm-winden Kruysweeghs door uw Huys en Hertfien ruyflen:
Des wenfch ick, met een fchrick van diergelijck getier,
God gev' u Kruys by Kruys, maer niet meer fulcke Kruy flèn.
60. Op bet boucqttet, daer in vier Kmjiffen.
LEt op mijn Sinnebeeldjen vry:
Ghy derft vier Kruyflen noemen;
Ben ick niet zediger als ghy ?
Ick fbeckfe te verbloemen.
<Si. Aen de felve.
Vier Kruyflen in uwfchild ? God günner u noch twee na,
En noch tweejfoghy't wenfcht.Maer denkt eens aen den fchat
Die ghy alreeds befitt, foo ghy 't te dege vatt,
Het machtxgh Amfterdam is maer foo rijck op een na.
62. In 't Statnboeck^ van Joffrouw Catharina Queftiers.
DAer 't foo vol Roofen ftaet en was ick niet te noemen:
En daerom fpaer ick hier
Uw koftelick papier.
Wie dat daer tegen fpreeck', ghy mooght het niet verdoemen,
Gedenckt u niet, Queftier?
Mijn Land en werpt niet op als ydel'Korenbloemen.
Hoefchickte flikken ftof,
Datbuytenonkruydheet, in 'tbinnenftvandenHof?
Ó3. Wijde Franfche Broecken.
T"\E reden van de wijde Broecken
-*-,Is light te vinden fonder foecken:
Behalven die de Mode geeft,
Segh ick'er fon der jock toe,
Nu alle Vrouw de Broeck aen heeft,
Hoort alle Man de Rock toe.
64. Comedien.
TCkhaet hetKamerfpel foo ver het haetbaeris,
^Sooverhetfondighis is 't haetbaer, dat 's gewis,
En
-ocr page 385-
Sneldicht.                         j
En fondigh is 't foo vef als 't fonde kan verwecken :
Maer doet dat fondigh af, in 't Iacchen en in 't gecken
Met het onfbndige vindt fich de fonde niet:
De wij fè geckt en lacht met alles wat hy fiet.
65. Aen Joffrouw Adr. Le Thor.
TS 't Niewejaer, LeThór ? en moet ick 't daer voor keuren,
* Daer ghy 'tmy 't fèfFens foo doet keuren, en verbiedt?
Waer 'tjaervolkomenniew, daermoft wat niews gebeuren,
En 't is heel averechts dat tuflchen ons gefchiet.
Ghy zijt van ouds beleeft, en blijft het altijd wefen,
En ick> ondanckbaer ick, in 't nemen even ftout :
Wat Niewe-jarigheit kan yemand daer uytlefen?
'tjaer heet'foo niew als 't wil; naer onfen ftijlis 't oud.
Ey, helpt ons aen een niew, in plaets van 't oude leven }
Enfchaftmy, (onder yet tefchaffen, niewewaerj
Ey, omdeniewigheit, maeckt eens een eind van geven,
*t Sal myde niewfte zijn en lieffte Niewejaer.
66. J O C K,
Aen den Heer van Puttershoeck op fijn Geboorte mael 1661.
C Es Kruyffèn en een half, thien feffen met een' vijf?
^Wel, Heer van Puttershoeck, en hebt ghy noch geen Wijf?
Ey lieve, maeckt het kort: die fchoone filver' Haeren
Vermanen u, metmy, inallerfpoedtepaeren.
Maer wilt ghy foo veel doen, en trecken naer uw graf,
Eer ick in 't mijne raeck, en in dat faligh fterven
My, nefFens anderen, een Tonnetje doen erven,
Soo fpeel ick Nichje, Neefje, en raed' het u plat af.
67. Reden onreien.
IV/ïEn fagh Dirckfelden op gebrilde Bil-gemacken:
^■*De reden was bekent •, de goede knecht, och arm *
Had weinigh droogh of nats te fteken in fijn' darm.
Want eten gaet voor ..-----
Eens vondm' hem by geval in 't heimelick gefeten,
En riep hem metter haeft, hy moft ter Tafel gaen:
Neen, feid' hy, met verlof, 'k en kan hier niet van daen,
Want.......gaet voor eten.
68. S»ifie»
-ocr page 386-
5^4,                        XXIII. B o e c k.'
68.  Quifien of ftaren.
TCk weet niet of 't de jonckhek weet;
■*■ Maer 't is een machtigh fcheel j
Of yemand veel van weinigh eet,
Of weinigh eet van veel.
69.   Averechts befcbeid.
J
D)1
I
rck had fijn' vingeren wat hertelick gebrandt ?
En men berichte my, als ick naer hem liet vragen,
't Was aën de beter hand, het zeer begoft te dragen ,
Daer ick niet beter wift of 't was aen d'arger hand.
70. Misducht.
TCkdede naer een' Ruytervragen
•*Die om mijn gunfte was begaen >
( Men fei, daer was geen twijfFel aen,
Hy had fich doorgaens wel gedragen:
Maer 't was aendachtighteverftaen:
Hy fchroomde niet als voor de flagen,
En was foo doorgaens door-gegaen.
71. Vrouwen trooft.
M'
ns quaed doen is min quaed als 't goed doen van een Wijf s
Doch, Vrouwtjens, weeft tevreden;
Het is een Bijbel-reden,
EccicC+2.14.                        Maer 't Boeckis Apocrijph.
72. yierjlagh.
J
Angeck, enAnnëmal, en 't huys vol kloecke kindren.?
'k Wil Annensgoeden naem metargewaen nieuhindren :
Veel liever fegh ick, naer de liefde, fiet eens hier,
Hoe komen fteen en ftael, twee viereloos'} aen vier ?
73. Noch.
W!
rdt d'Olie uyt het zaetgellagen •,
Sy waflei: in, dat hoeft geen vragen :
Maer hoe komt vier uyt ftael en fteen ?
Sy geven 't beid', en hebben's geen.
74. Op de "vereerde Wereld van den Heer Cornelis Udemans,
I Ck hoorde Mans en Vrouwen
* Mis-feggen van dit Werck,
Als of fy klagen wouwen
*t Gingh mis van 't oogemerck :
Het
V
-ocr page 387-
Snï'ldich t.                           385-
Het hiet verkeerde Wereld,
En, ver van dat beleid,
't Was om en om beperelt
Met tucht en heiligheit.
Maer, klagers, leert hem prijfen,
Die u fooprijslick leert:
Om u 't verkeert te wijfen,
Wij ft hy u 't onver keert.
De deughd ftaet in den luyfter
Van Aerd en Hemel-rijck,
Op dat de dicke duyfter
Van d'ondeughd beter blijck'.
Die volgen, defe fchouwen,                            ,
Bey leert ons Udemans:
Watfeggen nu de Vrouwen,
Wat dencken nu de Mans ?
75. Geen verfchot.                    -          \ -
CTaegh light ghy my en plaeght om penningen te fchieten 5
^Üpintereft? geenfins : om niemendal, te leen.
Ey, Pirck, verfchrickt my niet -, het flaet my in mijn le'en j
Geen dingh en doet my meer verfchieten als verfchieten.
76. Tenntngen op intereft,
f^VLy wilt my penningen doen onder u beleggen:
^"-*Dat 'sweljmaer penningen en penningen zijn twee:
Dirck, om recht van 't belegh van penningen tefeggen,
Een' fack legh-penningen belegh ick; neemt die mé.
77. op Jan.
JAn ftinckt van hovaerdy •, en derft fich wel gewennen
Te grimmen langhs de ftraet, foom'hem geen'eer en biedt:
Maermijngefichtis kort} en moet ick hem juyft kennen? \ :
Hy is fich aller naeft, en kent fijn fel ven niet.
78. Aen Jan tuft toe.
\7Eel rijckdoms komt u toe: maer lett van waer, en hoe: .>
Y
Al dat u toekomt, Jan, en komt u juyftriiet toe. : ', ■
"79. Voorboutfche Tour. - c .                  . . j
XJ Oe 't met dèn handel en den wande! in den Haeghïs,
* •* En of 'er 't volck wel foo gerechtigh als geraegh is,
II. Deel.                          Ccc                          En
-ocr page 388-
^8gt                 ' XXIII Boe c k.
En weet ick niet foo nauw •> God kent de handelaers}
Ten minden ift'er vol oprechte wandehers. ,
80.   Op 2, Lacks Scboteltjtns/mgehght mi¥miemofr,tQteeny
Nieive-ptafifgifi.. ':■■
TWee le'ege SchoteJtjfns? eeja.IVboQne Niewe jaer ?
Tweele'eg'e? dafssnietwaer;
Neemt vry het heel Niew )aer, om-, 't Raedfel te ftuderen.
Ick en vereer u niet, ickfpeel u rnaer een' toer 5, ,
De Dochters heb ick. niet-, ghy foudlts ■ oockniet begeeren}
Soofendick u;d^Mo^ï'<;-: s H)-
81.   Op de Plantagie van den BeerÜytenbogaerd, bj Naerden.
DEes' hooge, dorr' en droog' Aerd
Was qualickeen goed oogh waerd ï > ï'> ."«.
En ghy, vernuftigh Man, : ;.■ 13-'* *ano3--oltf.
Trecktengeniet'er van, ■ ' ...■ riïi n ■! r.~W'
Watick en mijns gelijck van vett* Aerd niet en kan/
Gaet aen, Heer Uytenbog*a€rd,y ^ _.,„
Die vreughd en voordeel foogaerti,
            ........ V-
Gaert meer vruchts uyt het Roichalsyemand uyt denBogaetd;
• ^....DA'isF.iCK-," h ;•' 1 'Mov 1 ^
-. Aen Joffmtut Adiianeleïhór, voor, hef Contrefekfel vau een oud Hm> een.
p'oiren Kopken., ende ^dickJQbeiüge Citers.
DRy leflen,, Adriane,, hebt gby my willen geven,
Dry Ie/Ten alfqo nut, als ick'er éèen' en ken:
Een oud Man komt vQoruyt f diethoont my wat ïckben >
En hoe na 't uy terfte gefgheid van dood en levert.
Daer volght een witte Kop: die raéckt my even na.
Die witte Kop is leegh ; wat fal ick daer toe feggen ?
Koft ghy my aer^iger mijn' witten Kop voor leggen,
           ■ _ •*
Mijn' herfelooleii,Kop, als'met fijn' wederga?- ;
In 't ende koni t het F'ruy t, afe 't laeft van dry gerechten j.
- 't AenfienelickfteFrüytdatoytaén tacken hingh:
Dat Fruy t, vermaent ghy my, en ick zijn al een dingh,
Van buy ten'geen foo puyck, van binnen geen foo {Aechten..
't Hof heeft myó^gevoêtit;i: dat lightü.in den-fin,
Dat Hof fij n uy terlick is.niet als Goud voor d'oogen:
Maer die 't d&éiUnnen fbèckt, valt min of miber bedrogen j
Soo fchoon als 't buy ten is, lbo weinigh fteeekter in>
                 ,
-ocr page 389-
Danck hebt 5 beleefde Maeghd: meer ftaèt u niet re Wachtea,*
Opgaef paft wedergaef, naeraller Volckrenrecht:
Maerickbenovergaeft-, endit's ööek Höoffchgerecht, ;- >;J
Daerftofentonghgebreeckt, betaelt men met gedachten. \ r-'J
85.' Graf-fcbrift vM JóffreuwCharlotte;JVlarie van*' ±)oi-p. ; '.. .ƒ'.
Hier lei men 't fterffelick dat my de dood ontnam $
't Naeft-jonghfte Schepfel dat van Dorp en Trello quant
Gefonde vijfmael acht, acht ongeföndejaren
Lietmy des Hemels gurift en ongunft wedervaren.; '
Hetend was loutergunft, want'daêr in vondick 'tend ;;
Van 't volle feftendeel mijns levens taey* ellerid.
Lof zy Hem die mijn' Ziel verloften en verheughden,
Daer geen begfn van leed, geen end tn is van vreughden.
.8.4. AenKhes.
KLaes, ghy kunt my'niëtkrenckeri,
Al laftert griy uw' hees :
'k Heb wel een ander vrees %
Wat moght de wereld dencken
Als my een Deughniet prees?
8 5. Huys te Hofwijck.
DTt 's Hofwijck, een Kafteel föó groot fchier als een Kluys,
Pas vooreen' kleine Kat, of pas vóór een groot Muysje •,
Alsick hier binnen tré, foóïeghtm', lek ga op *t huys:
Maerickfegh (met vérloQickgaeensophethuysje.
86. Öp'bet" óraf vanOl. Croriiwel. "
XX7 Aer Crom wel, wel waer hem dien Cromwel die hier leit:
*V Maer Crom en wasnoyt wel j is'tnietgenoeghgefeit?
. 87. Leed op leed.
TCk fienünaer de Voorpoort gaen:
-■■Teun, werdt üoftgelijckgedaen,,
Dat God en ghy ten beften weett •,
Het is my leed tot in mijn bloed :
Maer 't is my noch wel eens föo leed,,
Soo m' u geëh ongelijck en doet.
88. Droomen fdelheit.
TTjTIe weet wat droomen is ? ick weet het; en wie niet,
yy Die op fijn fel ven > neen; die in fijn fel ven fiet?
Ccc 2                       Siet
-ocr page 390-
jS8                        XXIII. B o e c k.
Siet innewaerts, en denckt wat dencken is: dat 's Droomen.
Die fonder dencken is, is aen fijn' dood gekomen.
Maer flapen fcheelt foo veel van dood zijn, als de dood
Van fwij men, en 't gerol, van 't liggen van een' kloot.
Wy dencken flapende: maer dampen die doen flapen
Doen dat wy ons in ons aenfchouwen en vergapen:
De Reden doet wat, maer belemmert en verwert>
Soo komt dat droomen ernft, en dencken duncken werdt.
Gaeten bouwt redenen van hopen of vanfchroomen
Op by de Son of by de Maen géfufte Droomen:
Wat dunckt u, is 't niet feer al eenerlei gedrocht,
Of wat ick heb gedacht, of wat my heeft gedocht ?
89. Op een wekelkke Courante.
Hier ftaet niet hoefe ftaen, de faken, hier of daer j
Maer hoefe mochten ftaen, waer yeders wenfchen waer.
90. Aen Juffrouw du Mont, met mijn Korenbloemen.
DTc eifchte my uw Man, en daerom derv' ick 't fenden,
Ick, die u noy t en fagh, u die my noy t en kenden:
Of ghyder mogelick noch vrucht noch vreughd in vondt,
Geeft hem de fchuld die beid' uw hert is en d u' Mont.
9t. Weduivenaers Les.
E En' Vrouw fchoon en eerbaer
Gebeurt niet allejaer :
Hy magh wel eens vertrouwen,
Die tweemael kan vertrouwen.
9Z. Rijm-dffangb.
/"\F and're fwijgen dat ick fegh,
*** Die rijmen wil, moet van den wegh;
De waerheit moet'er wat om lijden j
En 't is een' logen van ter zijden,
Die om den Rijm te berde komt :
Beft doet hy, diefe beft vermomt -t
En, is 't waer, dat Poëten liegen,
De kloeckfte zij n't, die foetft bedriegen.
95. Op Ockenburgh. -
p\E Mufen foecken 't vocht: wiefou die Joffers fbecken
*--'
             In defe dorre hoecken?
-ocr page 391-
Sn eddicht."                          ^
Sy fullender nochtans van geenen dorft vergaen j
De Waerd heet Wefterbaen j
Die heeft haer haer' Fontein verleidt tot in fijn' Duynen >
En Pindus in Losduynen.
' 94. OpD. Mich. Sprangers Haften in Brand.
WAt zij nder Lefïèn, en hoe ftichtelick vertaelt
Door een onfteken hert uyt eenen brand gehaelt I
Voelt, Haften, voelt uw' fcha* raaer oock uw' baet, en karmt niet $
't Oud feggen is vervult door Spranger} Branden arme niet.
95. Jans lof.
HEt is waerachtigh, Jan ,
Ghy zijt een eerlick man:
Waer-achtighishetj maer
Dat is wat min als waer.
96. Taert tot een' Niewe-jaers Gift, 1Ö59.
T Tier mede wenfcht men u noch acht-en-dertigh Maerten}
■£-» Uw' Vrienden foo veel vreughds, uw' Kind'ren foo veel-
Taerten.
Meer heb ick dit gepleeght: maer, watickfchreefofgaf,.
Daer moght fijn leven niet een Jaerigh Taertjen af.
Soo back ick 't fel ver: Want, als leck're Luy verklaren,
't En kan haer niet wel gaen die fonder Taert verjaren,
97. Aen een'Vriendinne, met mijn'Korenbloemen.
TT\It Boeck was u belooft, maer met een' Eed daer by,
•*-^Ghy moft het halen, of en kreeght het noy t van my.
Hier is het Boeck nochtans: den Eed is my berouwen:
Hetluydtwatfeldfaemj maer het recht is op mijn'zy;
Ghy zijt te vromen Vrouw om u mijn Woord te houwen,,.
98. Overdttj/velfche "booshein
\T7Yoveribndigen den Duyvel j die'cknoytlas
'^ DatDronckaert, Woeckeraer, of Hoerejager was-
<)S>- Op eenen gefneden Koemer van jfojf. Cornelia Kalf.
p\It's 't handwerk van eenKalf: mag ik niet Poot-werk feggen?
•"-* Die 't woord niet en gevalt magh 't fien te wederleggen-:
My dunckt het eigen5 ja, Cornelia, 't is waer,.
'tZijn Kalverpootjens en een' wonderlicke Waer.
Sy maken flechte Waer tot Waer van hooger waerd e*
De rijckfte Koningen vervallen tot der aerde :
Ccc 3,                  Die*
-ocr page 392-
*^0                        XXIII. B o e c x.
Die Pootjens hebben noyt te vreefen voor gebreck }
Sy maken Glas tot Goud met anderhalven treek.
Maer, Pootjens, weeft verdacht •, Goud maken en vertieren
Is tweederhande kunft: fukk Geard voor mijn' papieren,
Is dolle koopmanïèhap y en, foo ghy Tt niet en ftaeckt,
Schrickt voor de banqueroet, 'tisGoudtotGlasgemaeckt.
100. Op den felven.
DOe'ck defen Roemer kreegh in mij n vernoegh t gefichr j
Siet, feid' ick, 't heefter al geweken en gefwicht
Voor d'oude Roemers; maer 't niew Roemertje vermant'er:
Dat onderteken ick, en zegel het: .'•
GoNSTANTER.
ioi. Op e\engifneden Roemer.
ALs ick een Glas befie met fteenen-ftift befchreven,
Naer dar ick langhen breedt fijn wefen heb verfint,
Is dit de befte naem dien ick het weet te geven,
Doorluchtigh, hard, bruyn, broos papier, met witten Int.
ioi. Aeti Joff.CorneliaKalf:, ephaer hpnftïgeSchriften.
DAnck hebt, meer waérde Vrouw alsdobblen danck en meer,
Voord'üytgelefen my be wefen gun ft en eer:
Maer wacht mijn' uytrpraeck niet op 't meer als manlick trecken
Van uw' manhafte Pen, half prijfen, waer half gecken :
Vólprijfen, meerder macht te vergen als de mijn}
Die'ck van verwönd'ren voel macht fonder macht te zijn.
't Is waer, ick ftick in 't woord dat tuilchen Tongh en Lip fit,
Als ick ten einde vind een' Vrouwen naem, enjeripjit. ,,
103. Aen hoer' Nicht Joff. Adriana Ie Thor.
"DEleefde Maeckelaérs, die my hetkimftigh pand
*-* Van uw' Cornelias onvroöwelicke band,
My onbekende, my onwaerde, doet verfchijnenj
't Gedencken van diegunft fal noyt in my verdwijnen':
Neemt vaftdees'weder-gunft, en befight mijnen raed>
De rechte vrientfehap light in 't ftrafFen dat misftaer.
'tMisftaetu, enickftraf't, een'tweedepen te leen en
Tot luyfter van uw Dicht, dat felf ftaet op fijn' beenen:
Denckt of ghy 't prijfen foudt: (^ick ftel my in uw' fté}
Als ick Sneew witten wou of Goud vergulden dé.
:'                                 104.. op
-ocr page 393-
S NE I* Ö I G B T.                             $P»
104. Op dé Hof-bloemen van D. Vol. ab Oofterwijck}
T) Loem-vrijers, ydel van betrachten,
•'-'Die Moey te, Tijd, Geld en Gedachten
Aen 's werelds zijden Somer-kleed,
De bonte voddery, befteedt;
Leert eens ten halven doolwegh keeren,
. Werdt eens Bloem-yverigh meteeren,
Raept eens uw'finnen uyt het flijck,
En befightïè, met Oofterwijck,
Aen d'onwaerdeerelicke blad'ren
Dié hy voor u heeft willen gad'ren:
't Zijn Bloemen daer men tot in 't hert
Kracht, geur en geeft gewaer af werdt,
't Zijn Bloemen die noyt en verwekken ,,
't Zijn Bloemen die haer laten melcken, rtr
En hoefe meer gemolcken zijn
Hoe meerder Honigh, Olie, Wijn,
Hoe meerder heiligh nat fy geven;
't Zijn Bloemen uyt den wegh van 't leven r
("In een woord werdt ghy 't beter wijs,)
't Zij n Bloemen uyt Gods Paradijs.
10J. Op de felve.
DE Bloemen, Oofterwijck, by uw'handuytgelefen,
Verdienen dat altoos by alle man te wefen.
iotf. Van Jan.
E1 Ens quam dewaerheituyt Jans onbefchaemde backhuysj.
- Hy ftond my nietterfpraeck,en nam voor allen fchijn,
Dat hy niet ledigh was, maer dat hy 't ftracks fou zijn,
't Was waer, hy fat op 't.....
107. Dr'mck dwangh.
"P\Trck, noodt ghy my te gaft, enqueltghy my ?
"^^Dat zijn twee al te feer mispaerde dingen:
Ey lieve, laet my eene letter vry :
lek houw van drincken, Dirck> maer niet van dringen.-
108. Op bet Contrefeitfel van een JoffrouiP.
C Iet ghy niet.Konftenaer, dat u de konft begeeft.
°
               Wat mooght ghy' uw Verw verftrijeken,
. Meent ghy te doen gelijcken
Dat geen gelijck en heeft ?:
                   1 °9<
-ocr page 394-
39*                        XXIII. B o e c k.
109. Trijn aen haer' Schilder.
E En' Vrouw is maer half werck, fei Jan de Schilder. Trijn,
Die geld verdienen quam om fijn model te zijn,
Soo fy dat vonnis hoord' en wild' haer niet ontdecken:
Wegh, feid' fy, Philofooph j daer valt geen oogen-fchijn,
't En is niet goed} half werck te laten fien aen gecken.
i 10. Aen den Heer van Brandwijck op de fes eerfte Boecken van Virgilius
hy hem overgejett.
UW Drucker, Wefterbaen, verdient een' fcherpe les:
Met een Boeckheeft hy laft mijn' Boeck-faelte verfraeyen:
Met een eenvoudigh Boeck had hy my konnen paeyen,
En fendt'er my, voor u, door u vergulde Ces.
in. Op het felve Boecki
SOu niet Virgilius fijn Geeft noch ergens fweven ?
Hoe wenfcht' ick hem te fien, hoe pooghd' ickhem te geven
De kunde van de Tael die Wefterbaen hem leert ?
Koft hys', hy kufte fich voorfeker, dus gekeert
Van fout Roomfch in foet Haeghfch; voorfeker foud hy trachten
Weer een' Latijnfchen keer, met niew' Romeinfche krachten,
Te geven aen fijn werck: en deed hy dat, goed man,
Wat een'Virgilius, denckt Lefer, had men dan?
iij. Dirck verweven.
D]
rck is een Edelman, en trouw teen Wevers dochter,
'En, voor het fchoonfte noch, fy focht heni niet, hy focht her:
Wel, Dirck, wat een geluckin 'tfoeteNiewe-jaer,
In eenen oogenblickgetrouwt en Wevenaer ?
113. Pupofttio pro Advertio.
TRijn heeft een' niéwen treek gevonden fonder liegen}
Tenuytvoer, feghtfy, van haer' ouderen gebied:
Haer moeders les is, Trij n, laet u voor niet bedriegen,
En volgende die les foo doets'et oock voor niet.
114. Op het Graf vandenlleere J. Cats.
D'
flechtfte wederhelft, van twee die t'famen waren
Dat Cats hiet, light alleen te meucken in dit Graf j
De beft'is uyt een' huer van dry-en-tachtigh jaren
Gefcheiden, met den roem die haer haer' waerde gaf.
Soo
-ocr page 395-
Sneldicht.                         3^2
Soo weinigh is genoegh, daer veel waer weinigh feggen:
De Ziel leeft ver van 't lijf, totdatfe'rweernatael',
Be Naem door Nederland: laet dit geraemt wat leggen}
Al fchijntCats een mael dood, foo leeft hy noch twee mael.
115. Ander.
f^Ats light hier in : neen ? waer het Cats,
^->'Het waer een' kift vol Tonnen fchats: .
Nu is maer Catsfijn' Casbegraven j
Die Cas wel eer vol fchat van gaven }
Die gaven, daer men Cats by kent
Soo ver de Son rijft en belendt j
Dat hoofd daer in die finnen wrochten
Die foo veel fins ter wereld brochten j
Die oogen, dat verlieten paer
'. Van lefen wat leeswaerdigh waer j
Die ooren, foo bedaert geboren
Om woord en wederwoord tehooren ;
Die mond foo matelick getucht
In droog' en vochtige genucht;
Dietongh, die lippen, foo veel'reifen
Van die doorluchtigegepeifen,
Dien onuytputtelicken geeft
De tokken wijd en zijd geweeft j
Die handen, en van die twee handen
Die rechter, die de Nederlanden
Soo menigh Staetelick vermaen,
Soo men'ge vreughd heeft aengedaen,
Soo menigh blad heeft nagelaten,
Daer al dat lefen Heft af praten,
Daer al de naer-eew een gefchal
Van lof en eer af maken fal -,
Die rechter, noch, die met de weelde
Die haer des Hemels gunft toedeelde
Voor d'arme, dieder noch af leeft
SooChriftelick gewoeckert heeftj
Dat Porcelein light hier in fcherven :
Hoopt ghyin Gods gena te fterven,
II. Deel.
                                Ddd                       Gaet,
-ocr page 396-
394                         XXIII. B o e c k.
Gaet, Lefer, enwenfchtnadendagh
Dat het'er niet meer leggen raagh.
Catfius hi<? fitmefts qais tanto Epicedm vat e               . -,
Digna canet, qunndo Catjius hic'fitus e/l?
Hier light Cats: waer 's de Man die een Cats-waerdigh Dicht
Sal konnen fingen op dit Lijck , nu Cats hier light ?
116. Vochügb Schrijf-loon.
T T Ans handgauw, mijn Notaris,
■*--*• Die fomtijdsfchrijftdat waeris.
Soud' onlanghs een' Copy
Beveiligen voor my,
En fchrij ven op de fpatie ,
Na gedane Collatie
Is des', &c.
Ick wachtender vaft na,
Enfaghhem niet bedrijven:
Wel, feid'ick, wilt ghy 'tfchrijven,
Of geeft uw' Pen geen' Int ?
Ja, fprack hy, 'k ben 'tgefint;
Dan geef maer atteftatie
Na gedane Collatie,
Elck foeckt dat hy bemint.
Dat lecker Hoere-kind ?
Hy fchuymde met een gratie
En had het op een glaesje.
117. Nieme-Jaers-Gift.
"OEhandight Moeder defeKan,
-*-^En feght, fy komt haer vanden Man
Die haer een langh voorfpoedigh leven
Met wenfehén wenfcht te konnen geven,
't Prefent is niet veel duy ten waerd j
Maer 't heeft een' fonderlingen aerd:
Men drinckt'er uy t, dat 's goed te vatten j "
Maer dat is van fijn' minfte fchatten;
De grootft' en wonderlickfte zijn -t
Dat hoew'er langer Bier of Wijn
, Uyt
-ocr page 397-
Sneldicht.
Uytdancken , ofte drincken geven,
• Hoe dat wy langer Tullen leven.
Waer vond men noch een' Niewe-jaer,
Die defen te gelijcken waer ?
ii8. Niewe-jaer.
GEluckigh, lieve vriend, geluckigh zy u 't jaer
Van een-en-feftigen, met menigh niew daer naer.
En neemt de moey te niet van my meer in dit leven
Gelijcken vvenfch te doen: 't en kan geen voordeel geven:
Want, ofickmyal jongh en niew van jaren hiew,
Mijn'jaren zijn voortaen maer ouwe-maecke-niew.
119. Even paer.
"p\Aerisgeenonderfcheitvan Koppelen tot Rijmen j
•^-^Elck is maer, fijns gelijck aen fijnsgelijck te lijmen.
Soo fchaft Jan de Poet, en Trijn de Koppelaers
Gelijckefnuyfteringh, elck uy tfijn' eigen' Maers:
Hoe koft'er een lief Paer den and'ren beter lijeken ?
Jan koppelt Woorden, en fijn Wijf rijmt Hou welijcken,
                                 120. Acrofiicben.
\ /fEtallevreughd ter Saligheit
*y* Aen vang' het jaer dat voor u leit,
Rijck moet ghy werden, en rijck blijven,
Inalledeughd op deughd beklijven,
Al ongeval zy ver van u,
Kloeck moet ghy langh zijn foo als nu ,
Aen Moeder, Sufter en goe Vrinden,
Sooveelalsaen u felven vinden:
En als de jaren, vlughenfnel,
Metfheew in 't haer en voor'n in 't vel
Beftaen te maken, tongh en tanden
Rap en gefvvindt fien als uw' handen >
Op dat ghy goeder dagen fat
Oud, maer niet fwack, langhs 't rechte pad
Tot voor Gods aenfight mooght belenden >
Dien ick dit wenfeh ftaet op mijn' enden,
En, ofm'er over (lappen wouw,
Mijn Ind: is 't felf die 't klappen fou w.
,                                     Vdd 2               ui
-ocr page 398-
59ó                        XXIII. B O E G K.
I2i. Wanfcbdfen Menfchen.
DE meefte Menfchen fchier zijn blocken, doof geboren :
Sy hooren de Mufijck gelijckfe beeftcn hooren,
En 't fcheelt haer min als niet, in reden van geluyd,
Een'goe'fnaer, of een'valfch', een'Trommel, ofeen'Luyt.
Doet wat ghy kont, en houdt de moeyte voor verloren j
Daer 't Paerd begrijpen kan waerom de Voerman fluytt.
Is 't niet wat wonderlicks ? 't zijn Ezels fonder ooren.
122. Gicht en Liefde.
DE Gicht komt fchielick aen-getoovert als een fchicht.
Gelijck die Gicht
Valt in 't gewricht
Dat pijnlick werdt,
Soofchietin't hert
Der minnen fmert
Door 't fchielick toov'ren van een vriendelick geficht.
12;. Ontrouw verfiboont.
Wllmis een Edelman, maer gantfch niet te betrouwen,
Al geeft hyhondertmael fijn woord aen vriend of vreemd j
Want fiet eens hoe hy't neemt:
                   'M
Seghtj feghthy, Mansof Vrouwen,
Hoe kan dat t'famen ftaen, 't woord geven en 't woord houwen ?
124. Graf-fchrift voor O. Crorawel.
T T Ier in licht Cromwel, die all' d'Oly goot in 't vier
*-* Daer Eng'land noch af fmoockt, Protector Olivier.
Hy fchopte 't Opperhuys ten huys uyt, met dien voet,
Die op dry Kronen trapte en baed' in Koninghs bloed j
In 't lieve Laegerhuys ftond alle fijn vermaken;
Dat koft hy met een' draey dan breken, en dan maken.
Siet wat een'fchoone kans; noch leeft hy na fijn'dood
In 't aller laeghfte huys; wat ver van Abrams fchoot -,
Maer echter in dat Rijck, als eertijds in dry Rijcken,
Het katje, van de baen, en onder fijns gelijcken.
125. Ontrouwe Vrienden.
CY gaven my haer woord en hebben 't niet gehouwen,
^
               Niet meerals lichte Vrouwen:
Nu geven fy'tmy niet, enfwijgen alsvermoort:
Nu houdens' eerft haer; woord.
104 Ster-
-ocr page 399-
Sneldicht.                          3P7
116. Sterven.
Tf7"At meenen wy, datftervenis?
** Hetlevenquijtgaen, dat's gewis:
Of anders, na mijn welgevallen,
Wat pij nelick in flaep gevallen.
127. Op bet gerijmde leven van de Heere Cats ty hem begonnen
in fijn
81 jaer.
f~~*Ats heeft een' S wan en fangh begoft,
^-^Daer werck in fteeckt met hoopeh:
Waer ick van eene forgh verlofï,
lek fouder wel af hopen:
'k Sie hoe na 't lijf, in allen fchijn,.
Hoe ver 't Lied van 't befluy t is 5
Ick vrees fijn leven uyt fal zijn
Eer dat fijn leven uyt is*
128. Orgel.
TTTAer feght men Orgel af? kont ghy vier letters vinden,
** En brengens'op haer plaets, ghy fult den knoop ontbinden.
Voor aen gebreeckter een, dry zijnder achter uyt ■,
Herftelt maer hoofd en fleert, foo is 't weer OOR- GE L uyd.
129. Aen Dirck.
/^•Hy noemt uw huysvrouw kind, en s'is foo jongh van jaren »
^-*Dathaerde bynaem voeght: nu hebt ghy haer fien baren >
En meentghy vader zijtj maer, foo ghy't wel verfint,
Dirck, ghyzijtGroote-vaer, dat kind is uw kinds kind.
130. Van Trip Sus. ■
npRijnismijn' Susopeenfeldfaemfatfoen,
•*■ Daer Vaer noch Moer toe en waren van doen :
't Is een beduydfel van minnelickheden,
Daer yeder Neuswijs de duyftere reden
Niet al te fcherpaf en heeft t'onderflaen :
't Is fus te feggen en foo te verftaen.
131. Op een Verjaringb.
HP Weemael vij ftien vij ftiende Maerten.
■*- Hebt ghy geluckigh uy tgeftaen,
En tot de dertigh jaer vier quaerten,.
Dat gaet op twee-en-dertigh aen:
Ddd 3                       Noch
-ocr page 400-
3^8                        XXIII. B o e c k.
Noch eens foo veel fal achtmael acht zijn>
Dat wenfch ick u met al mijn hert,
Al fal ick langh uy t uw gedacht zijn,
Mits dat het uw' gefondheit herd'.
13 2. Op de tweede ttytgïft der Talmen door den Heer e Boy.
ZYn menfchen fwack en vol gebreken,
Denckt, menfchen, wat een menfchen-pack,
Den Heere na fijn Hert te fpreken,
Die na het Hert des Heehek fprack!
Dit fagh hy in fijn' rappe finnen,
En, om te thoonen dat hy 't fagh,
Beftond, hyBoy, Boy t'overwinnen,
Ended' het met den tweeden flagh.
Soolighthy onder, en foo boven,
Soo komt hy t'over en te kort.
Die wijs heit acht ick meeft te loven, ^
Die van haer felf verwonnen wordt.
Is yemand noch min als te vreden
In 't heilige verniewt onthael;
Mishaeght hem noch of lidtof leden
In ditforghvuldighTweede-mael:
Dus veel heeft hy van my te weten -,
Hy kiefe vry wat ongemeens
Uytpennendie goe'pennen heeten>
Ick geef 't haer foo in dry en eens.
133. Klaes op wvaech^uj/t.
^TEel weerden haer met Klauw en Tand,
■*- ^
             En beet Klaes op fijn' hand:
Dat heeft hy niet vergeten:
'k Weet dat hy't wreken fa], als was fijn'hand vermant,
Hy is'er op gebeten.
134. Aen een fcboone, met mijn Oogenttooft.
T~\ At u dit Trooft-boeck werdt gegeven,
-'-^Doetmijn' beloft'en uw vermaen.
't Is anders voor u niet* gefchreven ■,
Laet vryelick hetlefen ftaen :
't Raeckt de vervuylde van dit leven j
Maer 't en gaet geen' fchoon' Oogen aen.
135. Neel.
-ocr page 401-
Sneldicht.                          55?^
135. Neel. ■
'k GEi, Neel, wat lett uw' Man, hoe hoeft hy dus beklaeghlick,
&Is 't koude die hem deert ? Ja, fprack fy, maer die 's draeghlickj
Hy is niet feer verkout, dan fiet, de Man is oud,
Soo komt'er 't fwaerfteby., hyis my te ver koud.
15Ö. Aen een' Weduwe met mijn Oogentrooft.
E En' onman-fiecke Weew, met kinderen begaeft,
En watdaer goeds toehoort, in diens'haer weer verflaeft,
En in den tweeden druck haer' vry heit derft verbinden,
Sal, in den tweeden druck van mijn' geftrafte blinden,
Soo s' op dien dool-wegh raeckt, eer dat men my gegraeft»
Haer' eigen naem N. N. in groote letters vinden.
137. Op een mijner Dichten in heel korte Verjfen.
"p\Ees' Regels waren langh, als Regels moften wefen :
-■-'Hoe komenfe nu kort ? ghy, die dit vraeght in 't lefen,
Weet dat het Winter was, daer 't goedje my ontviel,
Opeen' bevrofen Klei, die my fchier Koets en Wiel,
En hoofd en herflênente flenterded'ontlijmen;
Soo fchockte mijn arm Dichttot kruymelingh van Rijmen.
138. Doop fels van een' Hof-ftede.
MEnlaet een yegelicken weten
Hoe dat de niewe Heerlickheit
Dieneffensde Caftaigneleit
Of N a g e n o e g h fal moeten heeten,
Of Bystadt, dat niet qualick luy dt,
Of D e l f w y c k , dat op Hofwijck fluytt.
Is 't een van dry, foo ben ick Peter:
Maer kieft de Vrouw een ander woord,
Ick geef mijn erger voor haer beter.
D'een fegg het aen den ander voort.
139. Aen de Eigender.
OP Delfwyck liepen hier de ftemmenmeeftendeel:
Op Bystadt ftaken fy, deilt ghy nu felf het fcheel,
En dunckt u N a g e n o e g h ten naeften by te voegen,
Het is my na genoegh, is 'tu maer na genoegen.
140. Jockr
-ocr page 402-
I
XXIII. B O E C K.
140. Jockj van Cromwel 1654.
LAet kaecken al dat kaecken fal,
En quaecken al wat quaecken fal
En gal of lever braecken fal,
Al fcheuren fy haer' kaecken al,
Al fienfe fel als draecken al,
Die Vent verftaet fijn' faecken al -,
lek meen hy wel geraecken fal,
Eer Engeland ontwaecken fal
En fijn' elende fmaecken fal:
lek merek het aen fijn baecken al,
Schoon touw en ancker braecken al,
Soo langh die Sonne blaecken fal,
Soo langh die Wind in 't laecken vall',
Soo langh 't Compasniet wraecken fal,
Wat courflèn dar hy maecken fal,
Eer dat fijn Scheepje kraecken fal,
Eer hy dat reisje ftaecken fal,
Of yemand hem genaecken fal,
Of defe Bruyd ontfehaecken fal:
Want oude tijden fpraecken al,
Het Cromt wel vroegh dat haecken fal.
141. Sieckelick,, aen de Heere van Brantwijck.
T TW'hertelickeNiew-jaers-Gift
^ Aen vaerd ick ernftigh uy t de drift
Van ongeveinsde vriendlickheden,
En wenfehte wel d^ontftelde leden
Van defe noch niet vafte Hand
Te drijven op den felven trant :
Maer, moghtde Hand daer over leggen,
DeRijm-pen fouder neen toe feggen,
De Rijm-penfoo fchoónuytgedicht,
Als ghy kontgifïèn by 't gewicht
U overdrongen, lieve Lefer,
Van fes pont Rijms den eerften defer :
Alree ben ick dit fchrijven moe,
En, wacht ghy meer, ickdenck 't utoe.
-ocr page 403-
_ S N E L O 1 C H I.                          4,0t
Ï42. Aen de Meere Graswinckel en fijn Huj>moutf>e, met mijn'
Korenbloemen.
WAt komt my qualick flaeghs geen' vruchten te fien leven
Van uwgezegentBedd', my die u felfs vermaen
Geen'oogenopditBoeck, dit voddigh Boeck, teflaen !
Want, liepens' om den haerd, ick foud't uw' kind'ren geven.
143. ligen vonnis.
ONdanckbaer Jan, fei Dirck, hoe laet gh' u dus vermanen ?
Om geld beleeft geleent behoort men niet te manen.
Behoort men niet ? fei Jan,
Waerom maent ghy my dan ?
144, Warme Vrij fier.
A Gnietje loopt de Vrijers na,
■^~*Soodats'er ftaeghtweedryop 'tfpoor heeft:
Sy feght, fy foeckt een' wederga:
't Is goed fien wat Agnietje voor heeft.
145. Oveidrinckfn.
Aet ons ons felven niet bedriegen}
'Daer fteeckt geen' wijsheit in den pot:
Veel wijns, veel woels, dat kan niet liegen j
En 't fcheelt heel weinigh, fat en fot.
146. Qu<z fervando non fervatur.
Ii
't Meisken van oud'eerlick bloed,
lIs 't meer als matelick van wefen,
Is 't rijckelick verfïen van goed,
Soo haeft als 't houwbaer is, en fal 't niet houwbaer wefen.
147. Aen een' Schone, met eenen Bol aen een been gcquetft.
p\Anck hebb' hetongeluck datu in 'tblanckevlees
"^"^
             Al fpelend' onderwees:
't Was hoogh tijd dat ghy 't wift, aen 't quetfen van een beentje,
Hoe feer doet een blauw fcheentje,
Hoe feer een' blauwe borft, ja hoe feer een blauw hert,
Als 't lbo getroffen werdt :
En, maeckteenhouteBoleenbuyltje, wat uw' oogen,
Twee fnelle bolletjens van vier en vlam, vermogen.
II. Deel.                            Èee                       148. Jan
-ocr page 404-
4,02                      XXIII. BOECK.
148. Jan van Anne.
't U N is niet om dat Anne dweegh is,
J-^En altoos befigh en noyt leegh is,
't En is niet datfe ftuer noch fteegh is,
Noch man noch vrienden in den weegh is,
Maer onlanghs by elck een te deegh is,
En foet en handelbaer als deegh is}
't En is noch d'een noch d'ander deughd,
Daer Jan fijnhertjeninverheught}
't Is dat hem dunckt dat Anne veegh is.
149. Al te waer.
WAerfchouwtm'u, Jan > ghy feght, 'tlsdegemeeneMan,
Die mijn Wijf achterklapt, en die geeft licht een' douw
Daer 't niet verdient en is. Maer is 't een mis-douw, Jan,
Van den gemeenen Man op de'gemeene Vrouw ?
150.   Ouderdom.-
TTTAtisdenoudendagh, en wat Ver aen bedreven?
^* lek weet niet hoe fich 'tvolckdaeraen vergapen magh}
lek neem't heel averechts: want, hoe wy langer leven,
Hoe meer wy naerderen den allerjonghften dagh.
151. Sfaerige Dirck.
DIrck is een fuynigh man} men fpreeckt het hem ter eeren j
Hyfpaert goed, hyfpaert bloed, hy fpaert brood, hyfpaert
kleeren:
Maer dit's van allen 'tminft; dieaverechtfegeeft,
Het koftelickft van al, de waerheir, fpaert hy meeft.
151.  Vrome Jan.
HEt Vrouw-volck heeft Jan lief} Jan heeft 'er oock geen'
fchroom van:
Watlightm'erop een muytt ?
Daerom is Jan geen guyt:
Het kan wel t'fa men gaen, een vrouw-man en een vroom man.
153. Mis-vewijt.
/""^ Hy noemt een' Bultenaergebreckigh, fonder reden:
*-*
             Bedenckt eens wat ghy doet}
Weeght fijn' en weeght uw' leden j
Een bult is geen gebreck, het is een overvloed.
174* °?
-ocr page 405-
Sneldicht.                         ,„
', 154. Op het Graf van den Heer Jacob van Campeo; '
eer het gepen wierd.
Hier light hy Marmerloos, die foo veel Marmers fleet,
En foo wel flijten leerd', als noch heel Holland weet,
En noch heel Neerlandfiet, en Neerlands Ommelanden:
Die 't Gotfche krulligh mal met ftaejigh Roomfch vermanden,
En dreef ouw' kettery voor ouder waerheit heen}
Hoelighthy Marmerloos, hoeguntm'hem niet een'fteen,
Ter eer-gedachtenis, van foovel'ed'lefteenen ?
Ick meen de reden is, en 't is wat meer als meenen, •
Hier ftond een Graf-gebouw, hadd' hy het felf beftaen :
Nuhy 'tverwaerlooftheeft, en derft'erniemantaen
Van all' de leerlingen die uyt hem zijn gefproten;
Want, vreefen fy, waer 't niet net in fijn' vorm gegoten,
En fchoeyde lit voorlit niet even op fijn' leeft,
Daer nu fijn Lichaem ruft, ontroerde 't noch fijn'Geeft;
En wat geeft fou dien Geeft, nu Leden-loos, vernoegen,
Dien, noch in 't logge vleeich, geen' Geeften op en woegen ?-
155. Noch een.
TNditdood-bedde light van Campen met fijn tween;
Hy,groot'herfteldervanwel -bouwens-kunftj dat's een,
Hy, die in ed'le verw en ftellingh had doorkropen
Al waer men Nederland na Roomen om fiet loopen j
Dat 's twee, èn hy alleen.
Cieraet en hoeft hier geen :
Het cierlickfte van al heeft hy fich felfs gegeven -t
Hy, die de fterflickheit des tijds fal overleven,
In d'onverfterflickheit van Oly en van Steen.
15<S. Op H. Brunos Jok
|"\E Man in Aloë Q dat 's alle wee) gezultt
A-r Sat fonder Man of Maegh , veel droever als te voren,
Den Mishoop en beweend', en fmoord' in fijn geduld;
Elck fchroomde voor fijn zeer, en iieter hem in finooren,
Ëlck vlood voor fijn gekarm en hiel het uyt fijn' ooren,
Nu foeckt'er yeder een fijn' luften af vervult,
En elck wil Jobs verdriet en Jobs verdragen hooren:
SooliefFelick wordt leed met fulcken lied verguldt.
Bee 2 ;.                 if7. Op
-ocr page 406-
XXIII. B O E C K.
A©4
157.   Op fijnen Trediker.
Hier, Lefers, hierbefteedtuw'magen y
't Gerecht is verfch, al is het oud:
't Zijn Appelen foo rood als Goud,
Hoe foudens' yemand niet behagen ?
Sy blofen fchoon, fy riecken fterck -,
En, daers' in werden opgedragen,
De Silv're Schael, is Brunos werck.
158.   Op fijn Hooge-Lied.
KOmt, Brunoj fpaert voortaen uw' Lippen én uw' Longen;
Verflijtfe langer niet aen deuntjens byder aerd %
Uw' eer is meefterlick aen 't Hooge-Lied bewaert -,
Ghy hebt den kloeckften van cle Wereld naergefongen.
159. Op de ivercken van de Heere J. Cats,
Aen den Leser.
HAnght tot uw lefte geld aen defen-Swanen-fangh,
Daervan ghy 't foet begin fchier een' halv' Eewelangh
Met even fbo veel vruchts als vreughds hebt hooren klincken.
Veel' Boeckendoen 't hem niet; de lu'ft fal u ontfincken
Van fulcken overlaft, foo ghy dit een alleen
Sijn' volle waerde kent: hebt andere te leen;
Van dit en mooghtghy heel den eigendom niet derven,,'
Dat eerfl wel leven leerd j en nu leert beter derven.
160.  Voor-raed.
MY vraeghde een Dief om raed, en wat hem ftond te hopen 3
Naer dat hy Man en Maeghd beftolen hadd'met hoopen:
lek feid', hebt goeden moed, ghy fult het niet bekopen,
Ghy fult de Galgh ontgaen 5 kont ghyfe maer ontloopen.
161.   In 't Leger.
A yf En fpreeckt hier veel van 't Woord,dat yedereen moet geven
*^*Aen dien het eifchen magh, al waer 't te middernacht j
En 't is een menfehen-woord, en 'tkoft een menfch fijn leven:
Aen 't levende Woord Gods werdt eens ter weeck gedacht.
ï<$2. Ouer-
t
-ocr page 407-
Sneldicht.                          ^of
x6i. Ouer-leer.
VEel Snijders van Gods Woord ontleden 't en ontpluyfen't
Met woorden fonder end; ja, foo men 't feggen magh,
Sy kroocken 't menighmael en vlacken 't en bekruyfen 't
Door menfchen-misverftand: kk houw niet van dien flagh j
Gods Woord kan 't my wel doen;Een woord foo veel als duyfend.
163. Misgreep.
VTS tijd,Jan,datgh'uw' finnenflijpt
* Op wat ghy hoort en fiet *
Ghy light my ftadigh en begrijpt,
En ghy begrijpt my niet.
164. Geld-kgnji.
MY fprackeen wijfe Man, of die foo heeten wilde,
Om byftand uytmijn' Bors: ick wierp het wat in 't wilde *
En feid' hem, wel, fijn Man, gaet dan uw' Leere mis,
Dat noyt een wijfe Man om Geld verlegen is ?
Geeft, feid' hy: t'fijnertijd fal ick udaeraffpreken.
Ick was foo goed, en gaf: fiet, kan my Geld gebreken,
Sprackde befuckte Vent, als ick maer mijngebreck
Met wijfe woordekens kan feggen aen een' Geck?
165. Jan, fiet toe.
DE gecken feggen, Jan, ghy zijt een Man van vvaerde,
Verftandigh, hoogh geleert, fchoon, ftout en wel te paerde >
En ghy gelooft hetoock, en meentghy hebtgelijckj
Want ghy zijt machtigh rijck.
Maer wacht u wel voor die noch rijck en zijn noch gecken ;
Sykonnen u ontdecken.
166. Geluckigh ongeval.
f~\ Zee-Straet, foetevond, watquaemtghy my tepas,
^^ Doe 'ck onlanghs in de klem of op de pijnbanck wa&
Van een' befuckren Vent, die my ten halfe viela
En tot in Scheveningh van hier af onderhiel,
Ja onder, onderhiel, enopmijn'Schoud'rendrucktei
't Pack van een vaetfe praet, daer ick krom onder buckte,
En daer ick fchier 't gewicht af voelden in mijn' Ziel.
O Zee-Straet, aerdigh Pad, wat quaemtghy my gelegen, '
Hadt ghy noch Sand geweeft, ick hadd' in 't Sand gelegen.
Be e 3            ió/.Dirck
-ocr page 408-
4,0(5                       XXIII. B O E C K.
167. Dirck aen Klaes.
RLaes was een Huys verbrandt vaji vijven die hy hadt
In Hollands grootfte Stadt;
En ging'r om fitten krijten;
Datquam hem Dirck verwijten,
Enfei, is, een Huysquijt van vijven, fulck verdriet,
lek die maer een Huys heb, waeront en krijt ick niet ?
168. Van Teun.
npEun badeen'Heeromgunft, die hem niet aen wouw fien:
-*• Doe viel hy hem te voet: dat argerde veel' lien,
Die meenden, 't was een' Menfch te grooten eere bien -,
Maer Teun verkreegh de gunft, en fei wat's 't te bedien,
Een voetval min of meer, al vvaert'er acht of tien ,
Als ick maer en bekom wat my ten beften dien'?
Ick fagh, het Heerfchap had (ij n' ooren in fij n' knien.
1(19. Wijsheit voor al.
Die maer Geleertheit foeckt, en Wijsheit niet daer by,
Slaept by de Camenier, en gaet de Vrouw verby.
170. Op een' lichte Vrouw.
T^\Erft een' gemeenc Hoer met ftij ve kaken fpreken,
J--Mck ben met kind, en 't kind fijn Vader is die Man -,
Mydunckt, fy minofmeerwaerfchijnlickfeggenkan,
'kSprongh door de doornen, en die doorn heeft my gefteken.
171. Van]zx\.
JAn jaeght fijn' lichten Soon ten huys uyt, als een kind
Dat hy fijns goeden Naems en Faems onwaerdigh vindt:
Wat ick* er tegen fpreeck, hy wilder niet na hooren -}
En pers ick hem , hy feid,
Met redelick befcheid,
Smijtghy een' Luysniet wegh, al ifs' uyt u geboren ?
'M! '                      172. Lick fijn eigen Kap.
'k LTOuwvande Gecken niet die'ckt'huysbygrooteHeeren
•*- -*In kappen van fluweel korrswijligh fie verkeeren :
Luft my wat tijdverdrijfs met een geboren Geck,
Daerick mijn fel ven vind, en iffèr geen gebreck.
173. Vm
-ocr page 409-
Sneldicht.                          407-
173. Van Klaes.
TT" Laes quam my onvoorfiens vergaften op den Noen,
**-Om kennis, foo hy fei, met my te komen maken :
Daer, meend'ick, foud'elck een tot fijnent beft aen raken j
Recht, feid'hy, laet het ons dan eerft tot uwent doen.
174.  Van Wilhem.
\T7At light gh' en breecktuw hoofd met Wilhem t'overre'en ?
* * 't En hecht niet watm' hem feght en hondert mael magh
feggen:
Ghy waert foo geck als hy, foudt ghy daer over leggen,
En lij mdet lichter een'gefcheurden pot aen een.
                            Eccief,M.7.
175.  Van Dirck.
TP\Irck en fpreeckt noyt fijn eigen lof :
•■-^Hy heeftgelijck, Dirck, en geen'ftof.
176.  Fops trooft.
üOp, dien de dievery fijn dagelickfe brood is,
■*• En nergens liever eet als daer hy ongenoodt is,
Gelooft geruftelick dat hangen geen groot nood is:
Want, feght hy met verftand, wat ifier aen dat groot is?
Die door een' korten ftoot is,
En weet niet dat hy dood is.
177. Adel.
DEs niewen Adels grond ftaet meerendeels op Geld,
Den ouden heeft fomtijds begonnen van Geweld:
Het ingeboren E'el befitten wy van binnen,
In't edele gemoed en adelicke finnen,
Het Geeftelicke ftaet in kind'ren Gods te zijn >
Der Volck'ren Adel acht een y eder een foo fijn,
Soogrof, foo echt, foo vals als yeder kan verfinnen:
Daer is daer 't wijfe Hen , daer is daer 't kooplien winnen,
Daer is daer 's moeders zijd alleen den Adel veft •,
Weer elders een ftuck ftaels met een verguld geveft,
En quaed doen, of heel niet, en 't Land onnut te wefen.
Weet niemand welck van all' meeft waerdigh waer' geprefen ?
Ick weet het: wilde waen van menfehen is onwis,
't
Recht Eel is niet dat aen, maer ingeboren is.
178. Weelde.
-ocr page 410-
4ö8          XXIII Boeck. Sneldicht.
178. Weelde klapt.
EEn Orgel dat, mis-ftelt, ontftelt geluydfou geven ,
Ondeckt fijn' feilen niet, 'tenzy 't de wind doe leven 1
Hetgaet noch min noch meer met menfchen die de wind
Van Ëeren vol gebrecks van valfche toonen vindt.
Sy luyden veel te hoogh van Hoovaerdy, fy dalen
Te laegh van Gierigheit, en foo van and're qualen.
Hoe vuyl is een gemoed
Dat roeren ftincken doet?
179. Mis-lrylicks
EEn rijck wijf foud' u wel gelijcken,
En dat is Maey met al haer Land.
Maer s' is wat leelick aen te kijcken,
Syflachtu, lieveJoncker Brant j
En s'is wat hoerichjes gevallen,
En daer in flachts' u boven allen;
En s'is, alsghy, een korfel vel:
Magh ick het rechte vonnis ftrijcken ?
Maey foud u, feker, niet gelijcken,
Want fy gelijckt u al te wel.
Einde des drie-en-fiï'mtiehfteK Boecks.
VIER-
-ocr page 411-
4>op
VIER-EN-T^INTIGHSTE BOECK.
SNELDICHT.
i. Op mqri Sneldichten.
Omt yemand vreemd te voor, waerom ick tijd en finnen
Aen beufelingen hangh, die all' uer eens beginnen,
En einden all' uer eens; die neme voor befcheid.
(Een wijfer Man als ick heeft fchier yet fulcks gefeit)
Hoe daMnijn' herflènen gelijck twee Molefteenen
Staegh aen het malen zijn} waer uyt de Menfchen meen en-
Dat fomtijds wat goed Meels te voorfchijn is gebracht :
Laet ick die fteenen leegh, fy breken all' haer' kracht
D'een op den anderen, en moeten fïch verflijten:
Soo hoefter Molftertoe, daer in fy mogen bijten.
NeemtdanhetMeelin'tgoed, daer med' ickubetael -,
't Is 't befte Land juy ft niet daer ick mij n Koren hael.
2. Hof-Les.
D
Ie altoos wel en welkom wil te Hoof zijn,
Moet veeltijds blind en veeltijds ftom en floof zijn.
3. Neel aen de Gicht.
N'
ch wandelt Neel, en light in banden
Aen voeten, knyen, armen, handen i
Elck om het feerfte zeer van Gicht.
Wat meent ghy, datfe daerom fwicht ?
Noch wandelt Neel: niet als voor defen;
Maer met haer' luchte tongh rondom haer rood'ren mond :
Die kuyert even fris; want wie heeft oyt gelefen,
Dat eenigh Do&or Gicht in Vrouwe tongen vond ?
«
4. Gkbttge Klaes.
1* Angh leven feghtm' en flerecijn
•^ Dat nare Bloed-verwanten zijn.
Ten beften moettet Klaes gedyen,
Hy ral langh leven en langh lyen.
II. Deel.                                fff              f. B*r»
j
-ocr page 412-
4x6                        XXIV. B o e c k.
5. Baxhiers Les. .           .
E En fnappende Barbier, diem' onder handen krijgende
Stond veel getiers en maeckt'in Duytfch en quaed Latijn,
Vraeghde en hervraeghde my, hoe 'ck wouw gefchoren zijn:
Ickfêi, mijn goede Vriend, is 't mogelick, al fwijgende.
6. Aen Dirck.
Viel uw' tongh 't kakelen foo laftigh als ons' ooren ,
Hetisvoorfeker, Dirck, wy fouden 'tnietlangh hooren.
7. Of eenen fiechten Ridder van 't gulde Plies.
QUam Jafon nu eens hier met all' fijn' ftoute Vrinden
,Hier is het rechte fchaep in 't gulden Vlies te vinden.
8. Aen Neel.
NEel fteld haer' mallen mond foo fonder end te werck>
En noch yet, even flerck,
Dat ick haer veeltijds rade,
Neel, houdt dat goed te rade:
Datzeffensisgemaeckt, hoort zeffens te vergaen;
En, na 'ck u met een deel van 't vleefch te werck fiegaen,
Gelijck het in 't gebruyck en misbruyck van een kleed is,
't Een fal te fchandezijn , eer 't ander eens half fleetis.
9. Hoeren en [wijgen.
Akelaer, die 't hooge woord
■*•*■ Allerwegen tracht te voeren,
En alleen u (elven hoort.-.
Laet u eene reden roeren,
Die ick u töt regel leen
Van wel (preken en wel hooren:
God verfagh u van twee ooren,
En van hoe veel monden ? een.
io. Aen fommigb Vrouw-volck-
A Lfoudtghy mybepruylen,
** Vrou w-volckje jongh en oud:
                         1
Ick fie veel' Verekens muy len
rrov-,i:2-
                   Metringenvanfijn goud.
';a ■ ." ... x\. Vrede.                  v-:
r\Ie loon voor quellingh wacht, en recht voor recht te halen >
*-^Benijd' noch haet' my niet: ick fal hem noyt betalen.
> iz. Goud
■ 1
-ocr page 413-
Sn e l ö i c h t.                              *lt
iz. Goud.
■é&l Elijck de Steen 't Goud proeven kan,
^J Soo kan het Goud den Man; <
Ij. Kaetfen en ballen wachten.
Die quade woorden geeft, moet quade woorden hooren:
En met des' ongenucht gaet die genucht verloren.
.... 14. Kieft of deelt.
WY waren geerne 't geen de Wereld noemt, neutrael:
. Maer dat is ver van altemael:
t)aer helpt geen wifpelturigh praten -t
Men moet God ofde Wereld haten.
15. Op de ontijdige kgude in May 1666.
TJ Oe komt het Weer foo'bars, wat doen de Noorder Vlagen,
*••* Hoe paft het Winter füer by foete Somier dagen ?
Siet voor u l jdngh en oud:
lek vrees des Hemels'gunfl: is tegen onsverkout.
''             iö; Ragu&tt-geftort.
Tl Aguza dufent en vier hondert jaer behouwen,
**In eeneajoogenbliek gefmoort in fijn Gebouwen, i
Light in lijn eigen Lijf begraven daer het ftond,
Steen is maer Kaerteblad voor 't blafen van Gods mond.
17. Op bet felve.
^^Raf-fteden gieren wy met.marmor over een,
^-* En ter gedachtenis met fprekende Gebouwen:
God heeft hier een gefticht van morfelingh van fteen,
Daer hoeft geen Graf-fchrift op, men fal 't foo wel onthouwen.
18. Noch.                                                ;. ,
T> Aguzas droeve ftxaf vérmaent ons en verweckt ons
* Tot welberadén boet: Hier light een Volck in d'afTchen
Dat, alsdejongbfftedagh hetSchepfel fal veratfehen
Sal roepen, heuvelen en puyne-bergen deckt ons.
ip. Eentreffelick^Man.
Laes gingh uyt'by een yègelick,
•^-^ Voor een kloeck man en treffelick,
Dirck die hem tweemael van fijn leven
Twee kloecke vuyften had gegeven,
Seght 'k weet niet wel hoe kloeck hy is-,
Maer treffelick is hy, dat 'sgewis.
Fff 1                      2.0. Stijl.
-ocr page 414-
4,n                       XXIV. Boeck^
20. Stijl.
BEdrieghtufelvennietGemannen van de Pen.,
Daervan ick lichtelickeenfwacker Lidtraaetben
Dan die 'ck berichten derf > bedrieght u nier, goe Vrinden-,
Men moet in al ons werck ('t zy dicht of ondicht._) vinden
Dat foet en krachtigh zy : goe woorden, fachre tael
Als blom-pap zijn wel yet, maer ver van altemael:
         ■ ., .
Goe ftofenkloeck geweld van deftige gedachten I
Zijn heel niet, alss' in 't barfch van duyft're woorden fmachten»
In een woord , al ons werck moet fterek gebeente zijn >
En fenuwen •> en 't vel daer over, klaer en fijn.
C                         ll- Matighett.
EN overaeft u niet in d'een of d'ander vreughd;         
Selfs in u groenfte jeughd.
De luft moetin t vol op, en daer volght licht fijn dood naer:
Keert om de keers die brandt, 't vet, dat haer voedet doodt haer.
22. Omeden. 1 > ri'sl, 'lob esi \K ff
TV/f Yn Ouders, fei Andries, zijn al op Zeegebleve»,.
^-"■Daeromenderf ick my niet lichtte fcheep begeven»
Mijn Ouders ftierven op haer bed fei Adriaen,
Hoe is 't ? fou ick daerom niet te bedde derven gaen ?
tióü.1**.                                  ryvoormy.                      -: fly
TN een woord vanGods woord en maeck ick geen verdriet:
*Soaver ben ickin't licht, ickhaet mijn Broeder niét.
24. Op deBefcbrijvinghvan 'sGravenhage door .... van der Does.
TjEdijdt, fchoon 's Gravenhaegh, in all'aenfienlickheden 5
•*^Werdtgrooter dan ghy zijt en allegrooteSteden j
Men volght u op den voet: uw naemfal hoogergaen $
Maer uwe Dichters oock: fiet wat fy jongh beftaen,
En gift wat ghyder eer en roem van hebt te wachten,.
Naer ghy bei groeyenfult in jaren en in krachten. -
25. Vertiuftigb onderfoeck.
1 Ckgev'de Vrouw gelijck, die haers Mans water brocht,
En vraeghde den Docloor wel ernftigh wat hem docht,
Of die Man fterven moft die fulcken water pifte •,
Want, fprack Sy metverftand, alsickdatlèkerwifte,
Soe
-ocr page 415-
I                             S N E L D I C H f£
Soo waer daer vruchteloos koft en rnoey t aen befteedt:
Moet hy niet fterven oock, foo weet ick wat ick weet j.
Daergeengevaerenis, enhebickniet tevreefenj
Hy lal wel Tonder pil en tonder dranck genefen.
2(5- Optimusille, qui minimus urgettii\
't CC hoon aenficht van de deughd hebt altijd voor uw' oogen >
M V"oor d'oogen van uw' geeft: want ver is hy bedrogen,
Die s"in de Wereld meent te vinden fbnder vleck.
AI ons volmaeckfte doen is rondom \folgebreck;
En 't menfchelicke vroom in 't fchoonfte van fijn wefox
En is maer, wat min boog als andere te wefen.
'17. Gwolgb van gevaèt. . f I
y\E wereld, meerendeelsy beftaetuyt blinde gecke»,
•*-^Die d'een den anderen by kap en kovej treeden ^
              j
En helpen yeder een fijn' Volger in de floot J
Dat is in misverftand, in fond', en in de dood.
28. Agniets Biecht.          . Q
DE wereld gaet daer heen, foo ftaet'er, fegt Agniet,            , tjo*n.i. t7,
Maer haer'begeerlickheit, dat én; verneemt fyf niet.
29. Grietens misjlaghé
DE liefdefal veelfondendecken r ,.v:, *v .
Heeft de verliefde Griet gelefen in Gods woord >
E n meent dat haer de Text toebehoort j , - .*
Ea dat s' hem tot haer herts geruftigheit kan rëch'tèrf. fAi;, ' ƒƒ
Maërfiet wat toe, Verliefde Griet,
't En is die flagh van liefde niet..
50. Neelens Tmjffel. '
"VT Eel, die de menfchlickheit wat veel fcheénte Beminnen,,
*» 7 Sagh dat d'onmenfchelickhéit gelaeckt wierd in een' Vent;
Dieveelcijds, door in Bier of Wijn verwarde finnen,
Sijn Wijfs moy backhuys met tweedrooge vuyften fchent 5
Enfprackfeermenfchelicki wel, waer is dat te lefen ?
Is 't quaed onmenfchelick, en mehfchelïck te wefen fr
31. Aen Antoni.                                      __
't TS waer, ghy lijdt geweld in een'gerechte faeck:
^Maeren gedencktu niet, waerGodfeght, mydewraeck?- h^^jv
Antoni, meent gh'op hoop van faligheit te leven,
( Dat 's van vergiffenis) en wiltghy niet vergeven ?;
Fff 3                     31* VoeP
-ocr page 416-
^4                      XXIV. B o i c k.
;i. Voor tnj>. , [•
GOd bebbedaiick en lof •, ickhaetbedrogh en logen} .
Bedrooghickyemandoyt, foobenickfeer bedrogen.
•**• 53.' tof ims'dttydt.
'k LJ Ad Andriesfijn Bruydtgeprefen,
** Na fy prijslick fcheen te wefen :
Maerhy gaf my weinigh loons. '•"■ • (>-
Wie fouvoorêëti bfidafick vreefèn >
Die'ckuyt fijn gefithtkbiVlêfen;?-
         mmh
Ick en fptack n iet ongewoons >'' :
Koft ick fchoonér van iiaer wefen
Seggen, als, .hecjp wat fchoons ?
TEun, fei'(fiéfe/c>nfde^ctèunv wat fóudt ghy HeVérwenfchën
. Waer 't u tè'k'eu'rgdfrelr $ '
De wijftc menfch te zijn van alle wijfe merifchen,
Of d'allerrijekft in geld ?•--
" DerijckfleJ{.'-föid4iy"ffucKsfigieduefendè mijri leven;
De wijfte hatrifjti' dood.' Daerftond-een ahdernëvéft?
Die 't, duncftt my, beter kon •,
Hier, feid' hy, en hier Mtr,! liefft waer ick Salomon.
^°?WM Msliukte Konfi, ' ' \';''J ' -^■i'-
T^AthaddeJ^oningKyöór , djefoo vèet'fch'oonë Wijven
* * Haer hoÖra'eri", Kootfa yodf. hoofdjdë kappen van haer lijven ?
Als ick eens giften moght
't Schijnt dat hy een' góq Vrouw metgroote moeyte föcht
En^oeaerïekèriick'x föo doende,. toq geraken i'",'" '            /;
4.ls een aenp;I en bout
Soo warm gebleven waer alshyfelïadgetrouwt:
Macr oock de konftwaer valfch, met als fy niet meer fpraken •,
En, arme Schepfelen,(,fy, waren der om koud,
            ". ,
10. Aen Trijn.
THRijn, hebtghy wattgeheims voor't Manne-volck te decken,
J"
              En laet niet met u gecken *
Houdt handen van uw lijf, en leert dit, weet ghy 't niet
Vijfoogen heeft een' handen elcke vinger fiet.         .....
r-:\ -;                                                                     37. Leere
-ocr page 417-
Sneldicht.                            4ijr,
37. Leere hy ongeval.
T 1 Yt alles treckt men voordeel}
V-' En dek Les is korf:
Die's nachts beftolen wordt,
*                                                               1 i 1
Gedenckt licht aen Godsoordeel.                       , iTheir.j.s;
38. Aen Jacob.
UErftfpreken, Jacob, endandenckenwatghyfpraeckt,
•*-4
                  Is een van uw'gebreken:
Daer is een beter wetgemaeckt j
Eerft dencken en dan fpreken.
39. Jan 4 la mode.
"1T 7 At quelt het Jan in fijn gemoedje
▼V Datm' hem met een paer Hoornen plaeght,
Daer hy foo geernetoch een hoedje
Van d'algemeene mode draeght ? - =
40. Vriendelitk, oneens.
A/l Yn Roomfch-gefinde Vriend, het ons wijs wefen willen *
^-*'En niet beginnen daer wydroevigh in verfchillen 5
         ,•
Maer daer in ons verftand,,-,• \[ ;,.
Eens is en t'famen Jfpant, f'
          ryr
En vrolick tegen -ftaet all' ander mis-gelooven;
Wy hebben's ruym genoegh, om t'famen God te loven.
Scaet ons geen mengelingh van twee Gods-dienften toe,
Ten minftenfoecktghy meden Hemel alsickdo^: , . -
Genevén ga met^oomen, , ,, iO
Als d'Ooftenrijckfcheftrodmen.
Ons' eendracht kan foo wel een groot ftiack weeghs beftaen ,-
Als daer twee onvermengbt veel' mijlen t'famen gaen.
41. Kinder-m'ttL ;           
T^E Kinders van ons hoofd, de voddein die wy fchrijven r.
"^^Becooveren ons hert als die van onfe lij ven:
                           . <, *
't Schijnt dat hy ons aen 't ooge raeckt >
Dies' op het allerminfte laeckt.
42, Gods een* of fp<ot. . tl
D]
liefdeloofefKaker,             .*■■.:..                           2
& i7. f.
"-
Died'onderdruckte deert .         -o-,
Spott met den Heer» haer' Maker:
Die s'ophelpt en verweert,- -
Dat is hy die hem eert.
                                43- Go&
-ocr page 418-
XXIV. B o e c k.
43. God velgen*'
GAev' God een yeder keur fijn allerliefft té wenfchen,
Steld' het niet yeder beft aen fijn' aUwijfen wil ?
Nu fchickt God alles felf ten beften van ons menfchen;
Waer yeder een nietbeft te vreden t en fweegh ftil ?
44. Vooreen mijner Wenken.
:»»!'
D
Acr komt een ftaeltjen uyt van mijnpnnoofel ploegen,
Dat d'een niet guaed en vindten d'anderë niet goed:
Maer 't moft een yeder een vefftrecken tot genoegen:
Hoe ? eifcht men my, arnt rnenfch,; dat God felf niet en doet ?
fr. ^.r'itpneiy.
D'
e vobrgefneden ftof bedachten of berijmen,
En doen geen beter werck, als die daer plancken lijmen >
By andere gekort, gediflèlt, en .gefchaeft:
Of even of ghy een twee ftijye blafen gaeft,
Die-hem y die;fiuck;en fou > véilover water voeren:
Ghy houdt fijn' onkund op, hy h9e.fi: fich maer te roeren.
46. il proprwfawnonhti mat torto.
Wi
tzijn\^y blind inons bedrijven,
En fteeghirïdat bedrijf te drijven !
Bekent het vry, eehyegelijck.
Al fchijnen wy't fomtijds te geven,
Om 't fchoönevoordoen van welleven,
Goed-dunckeh heeft altoos gelijck.
n—, .
T
$*S 47> &nds Kinderen liefde.
k ftel my geèrn ten thoon,
In'tfpelen met Kinds Kind'ren
Ver van mijn' eer, te hind'ren
nov. 17.«.
                     Die Kind'ren zij n mi j n' Kroon.
48. Geluckigh ommen.
O'
wetenheit van al wat was voor defen»
Van al dat-naerfalwefèn,
En tegenwoordigh is ,•
Is in den grond een' onmacht van de menfchen?
Maei'diefefou verwenfchen,
Taft'ongetwijffelt mis.
Wie
-ocr page 419-
Sneldicht.                         4,17
Wie droegh het pack in'thoofd, wiefoufich derven wagen
Aen dry in eene bael gefommelt en getart?
Wegh tweemael anderhalven laft *
Twee kan 't hem doen: 't zy goed'of quade dagen.
Van daegh en gifteren geeft elck genoegh te dragen.
i
49. Noli altum fapere.
AL wat ons op het pad ter faligheit gebreeckt,
Sie 'cl< ons op 't helderde befchreven en bepreeckt:
Wat woel ick in den mift van duyftere Propheten ?
Al wat God decken wil, verbiedt hymy te weten.
50.  Dircks nüsjlagb.              A
TP\Irck feght, een feker man heeft hy fijn geld bevolen,
W'
"•-'Die nu te foecken is en wandelt in 't verholen •,
Soo dat hy aen verloop noch hoofd-fom raken kari }
Is dat een feker man? t
51.   Gaet met flade.
VOetje voor voetje, maernietalteras,                     nw13.11.
Is allenthalven de fekerfte pas:
Grijpt ghy te gierigh, het fal u ontglyen;
Haeftige rijckdom en kan niet bedyen.
5z. Canaille-
G
Elijck onnutte fpijs een goede maegh oncftek,
Soo werdt een'goede Stadt met onnut Volckgequelt.
53. Aen een' Spier.
P Lek Tuyfcher is een Dief, als 't fpel geeft dat hy wint.
•"^Hy fnijdt wel, in der daed, de bors niet van fijn Vrind:
Maerhy befteelt fijn huys, datom fijn'winft moet weenen.
Verheft hy, hy berooft fijn eigen vleefch en beenen •>
Sijn'Erven gaet het af: en, hoe 'tgeluckt, of niet,
God, die hem fijn Talent heel andersoorbrenhiet
Onthoudt hy 't overfchot van fijn* vergulde gaven •,
Daer fijn bevelen was den Armen mé te laven.
Hoe, noemt ghy dat een fpel met eeren, blinde fot, •
Daer ghy u felfs befteelt, uw' naeften en uw' God ?
II. Deel,                              Ggg                     54- «*»
-ocr page 420-
+i8                         XXIV. B o e c K.
; •, 54. Aen den felvefi.
MY dunckt ghy zijteen Geck, al fchijnt ghy wijs van welen:
Ghy hebt wat gelds vergaert en 't hoort u toe alleen.
En, fitten wy om luft van tijd-verdrijf by een,
Ghy waeght het öp een' fteen, of 't uw of mij n fal wefen.
35. Straet-tvijshek.
\/f En hoort wel by der ftraten
*•'■■ Wat wijfe waerheits praten j
My fei een gau we Guy t,
Het komt al op een uyt,
Óf 'tmet, offonder reden is,
Als maer een menfch te vreden is.
56.. Wereld.
DE Wereld ftaet» en fal ftaen, tot haer ende,
In ydelheit, in bposheit, en elende.
57. Op der felver Moeders langhfaem fierven.
MYn hert en is geen fteen; het weende mé, als 'tnoodwaer,
Met die daer ftervende verdwelmt light dicht en diep:
Maer 'twaerontijdelick: dieflaept, is ofhy dood waer,
Noch meer noch minder als, die dood is, of hyfliep.
58. Op een Lijck-bujs. ■'"■.
\T 7Atdoetmenindatliuys, daervenfterenin 'tflot,
* * En witte müeren fwert het licht des Hemels blinden ?
Wat doet men in dat huys ? menmprtertegensGod,
Om dat by daer een'Vriend, eneenen fijner Vrinden
Uyt 's Werelds duyfterhekin 't eewigh licht gebracht
En aller on ruft vry in fijn ruft heeft doen leven.
Is dat derou w van 't huys l is 't daeröm, dom geflacht t
Dat gh' in den doncker fitt ? wel had hy u bekeven,
Die all'uw'venfteren opftiet voor weer en wind,
En fei, laetin Gods licht;
ghy zijtmaer al te blind.
59. Aen Graef Chriftopher Delp-hióus van Dhona, Afgefant vm Sweden r,
met mijne Keren- bloemen.
P\Elfs-kind, van hooger waerd als vele die fbo heeten j
■"-* Al fchij ntfe wat te zijn de gifte die 'ck U doe,
't Zijn vodden; fcTaer ick noy t en hebbe toe gefeten, j
Volghtraed, cnyottalsick-, en fitter noyt niet toe.
,- >                                            60. Luy aerts
-ocr page 421-
S N Uil C H ï,                    gpi$
■ •■ -\ 60. Lttjaerts Les. ■ -:! «$»•
o:
achtfaem Voeder van u felven en uw huys,                         nor. s.«,
Die om den oorber fchier min wéghs fpoedt als een' luys j
Loopt by de Mieren fchool, en fiet hoe s' haer geneeren j
Daer 'sgroote wijsheit by die Operluy te leeren.
61. Aen de Vrouw van Albrandswaerd met mijn Zee-ftraet,
V!
el-waerde Vrouw van Albrandswaerd,
Hebt ghy niet Torfsgenoeghbewaert,
Smijdt vry ditgoedjen aen den haerd
't En is toch niet als Albrands-waerd.
I                                            61, Aen Agniet.
\/FAecktonsgeenfpartelingh, Agniet, ghy moet het hoorcn'j
*•'■* Voll'acht-en-twintigh jaer zijt gh', op het minft,geboren.
Daer is geen twijffel aen; ick fpreeck met goed befcheit;
Uw' Moeder heeft het my wel tien jaer langh gefeit.
_T;                          Ö3. Aen Reinier.
TTTlen ftaetghy daer en fpreeckr, Reinier, wien onderrecht ghy,
V» Eenflaper, ofeengeck? of beid', of een'van tweén.
Letteens, om mijnent wil, ten einde van uw re'en.
Of hy niet vragen falj wie is daer, en wat feght ghy?
                     EccieCü.s.
64. Brood-vpanden.
TT Et huys vol vyanden, feght God, is 't huys vol knechten > M«tth.io.3«.
■*- -*•
                Wie wil daer tegen vechten ?
Ick jaeghfe liever all' ten huys uyt over- hoop,
't Is een' gerufte zeegh, fijn vyand op den loop.
65. Menfihen loon.
TTEbtdenondanckbaren uw gantfche levens dagen
•*• ■* Op arm en fchouderen, door dick en dun, gedragen j
En fett hem eens hard neer j
Daer's al de danck om veer.....
66. Soet en fuer.
JVlEn bheftjan fraegh 'm d'ooren, .
Waerom hy niet en trouwt met onfe rijeke Neel ?
Jan feght befcheidelick, In "een woord kan men 'thooren.
't Is waer, s' heeft goeds genoegh $ maer wat noch? quaejis te veel.
Gggz                  67. Of
-ocr page 422-
4.20                        XXIV. B O E C K.
67. Op bet band-wajfchen van een Schoons.
/^Hy, waflchen, Soetert, ghy,
^*-*Die handekens, vanzy!
My dunckt dat al datplafTchen v
Niet na behooren is:
Wat hoeft menfchoon te waflchen
Dat fchoon geboren is ?
68. Jan getvaerfcbouwt.
ZYn dat all' menfchen, Jan, die 'k in't Voorhoud fien wand'len,
Sie kuypen op het Hof, en op de Merckt fie hand'len,
En tochten in de Kerck,
En flénen op haer Werck ?
My komt daer een groot woord van Gods woord in gedachten,
««th.10.17. Zijn dat all' menfchen, Jan, ghy moet'er u voor wachten.
61). Hard-kloppingb.
KLaes klopt fijn Wijf veeltijds om d'een of d'and're perc
En, na'etfijnvuyftenluft, fbmwijlen vry watherdt.
De Doctor merckte wel, daer was yets niet ter degen;
Maer wift niet dat fe klop op 't kop-ftuck had gekregen.
Gaet fei fy, Do£fcors, gaet; ghy dientjiiet voor mijn' bed -,
Het is een' ongemeen' hardt-kloppingh die my lett.
70. Oprechte maet.
DE waerheit is fbo veer pas van de logen
Als yeder een fijn' ooren van fijn' oogen.
71. Op eenen Bibel.
"ITT At foeckt men nacht en dagh te leerert, goed en quaed?
% Ooi. f. *.
^T Men magh niet wijfer zijn dan hier gefchreven ftaet.
7a. Graf-fchrift van een' Reucktpercker.
£~** Hy hebt een' Hechten neus die niet en rieckt door 't Graf
^-*- Waer med' ick u vermaeck, my koft en kleeren gaf.
Ghy meent ick wormen aes gae werden: maer 't is leugen >
Sy zijn maer ftanck gewent} fy fullen my niet meugen.
7;. Dircks Venekijckers.
ZYn glafen, hol en bol, feght Dirck, van fulcken kracht,
En werd door hol en bol klaer fien te weegh gebracht j
Soo heb ick fekerlick een klaer geficht te hopen >
Want Rijnfche R;ooraertjens', die'ck befigemethoopen,
Zijn
-ocr page 423-
"""
Sneldicht.                          4,21
Zijn altooshol en bol: hoort, Dirckj én weeft verdacht;
Het hol en 't bolle geeft de glafen wel de macht,
Van helder te doen fien -, maerfou de kunft te deegh zijn ,
Soo komt s'u niet te pas; de glafen moeten leeghzijn.
74. Vriendelicke Tucht.
Die de verdoolde Jeughd na 't rechte pad wil drijven
Recht weinigh uyt met kijven :
Luy roepen doet niet tot de faeck:
Men kan vermanen met vermaeck,
't En fou den fiecken luft noch voordeel konnen weien,
Indien fijn Do&or keef: hy moet hem maer genefen.
75. Beer-Ooms langb leven.
D At Heer-Oom in 'tgelagh wel onderwater wil
En maecktin roomertjens noch roomers geen verfchil,
Sal, meent hy, fijn langh leven zijn.
MijnHeeren, letteens, feghtdePater,
Slecht hout vergaet niet onder water,
Ben ick vergancklick onder wijn ?
76. Jans vlugge Ven.
Ji
n, ghyfeght dat meelt uw'wercken
et een hollende geren
Rollen uyt uw'volle Pen:
S weert het niet, ick kan 't wel mereken.
77. Gelijck^ mint gelijcki.
TCk weet niet of Klaes meer het quaed bemint, of't goed :
-*Hy wordt niet gram genoegh daer hy een' boef ontmoett.
78. Scbadelicke Liefde.
GOe Vrienden is goed Volck; maer 't kon wel al te goed zijn,
En door goed fchadelick. Soo moeft ick wel een bloed zijn,
Haett' ick een Vyand meer, die my mijn'waerheit feitx
Als een' te goeden Vriend, die mijn gebreken vleit^
79. Les voor Dichters.
T TAeft werden, haeft vergaen, zijn twee verwantte faken,
•*--*Died'eened'anderefoo volgen dat iy raken.
Denckt, Dichters, die u haeft j welck beftin't duren houdt,
Dat langhfaem wafcht, als Eick, of rafch» als Vuren hout.
Ggg 5                  80. On-order.
-ocr page 424-
4,2a                         XXIV. B o e c k.
80. On-order.
'k \ 7ErftadeDrinckers niet: 't fchijnt dats'oocknucht'ren rafen:
* Mydunckt, totgrooten dorft behoorengrooteglafen;
Haer'kleine gaen voor uyt, en, als men niet meer magh,
Dan komen, averechts, degrootevoordendagh.'
81. IfJtck op God.
VErhaeft u vonnis niet van qüaden of van vromen,
Spaert uw' voor-oordeelen ; de tijd en God fal komen.
82. Eten voor drincken.
m;
brachteen droncken Bood een' tijdinghnamijn Sin> <
•En bly' Hen vallen mild: ickfchickten hem niet min
Alseendickdrinck-geldtoe: maer, mcteenklachtigh wefen,
Heer, feid'hy, 'k heb geen' dorft > ey, laet het eet-geld wefén.
83. Het Schavot van kant.
D;
t droevige Schavot dat inde fchoonfteplaets,
Den Haegh , de fchoonfte plaets ftaet en befitt, dePlaets,
Staetmynietin den weegh uytvreefevanderoeden.
Of 'tgallighhout, deGalghj God hoopick, fal verhoeden,
Dat ick'er oyt verfchijn'! 'tisdatickgeernefaegh,
Wat niet behaeghlickis, uytd'oogen van den Haegh.
Daer feggender 't ftaet wreed, daer leggender 't ftaet mottigh j
Mijn'meefte reden is, hetftaet'er wat fchavottigh.
Maer, hoorick, 's Lands Gerecht en magh niet uyt het oogh,
En daerom ftaet het hier getimmert (choon en hoogh :
Uyt wat oogh? goede Liens, uyt allerhande oogen;
Van vrome menfehen? neen, van die het minfte dogen.
Nu, fmeet men't hier om veer, anftelden'tuytterStadt,
Beproeft eens ofmer oyt gebreck van Kijckers had.
84. Drincken verfeboont.
G'
iet wou haer'droncken Man met voordacht drincken leeren,
En {ei, de rechte kunft is halver wegh te keeren;
En als ghy 't droncken zijn begint te voelen, Jan,
Soofcheidt uyt het gelagh, ten minften van de kan.
Gevoelen, feideMan? wanneer begint dat voelen ?
Wanneer wy met ons tween wat hebben liggen woelen,
En krijgen daeropvaeck, verklaert, enlieghtmy niet,
Voelt ghy den oogenblick wanneer gh' in flaep valt, Griet ?
8j. Alles
-ocr page 425-
Sneldicht.                         4,23
85. Alles hy allen.
SOu 'k niet te bruylofrgaen, en leven, by den Wijn,                 Rom.it. tJc
Als wijfe Lieden leven ?
De wijfie heeft gefchreven,
Schreit met de fchreiende, lacht met die vrolick zijn.
                     Rom.i». 1S%
8ö. Jan aen Griet.
VEel dronckjens achter een weet Jan aen een te rijgen
Of Griet wil preutelen of niet,
Siet, feghthy, mijn'beminde Griet,
Dit 's om den dorft die 'ck heb, en dat om geen' te krijgen.
87. Ptrierat nifi perüjfet.
JAn had fich doodlick fieck gegeten, als een beeft:
Nufoudhy 't niet meer durven.
Had Jan niet doodlick fieck geweeft
Hy waerder af gefturven.
88. Uithangen.
E En Dronckaert had fijn' voghte krop-
Gefloten met een drooge ftrop.
Hoe gaet dat, feid' een Boer ? nu heb ick noch in langen
Geen' bierkan aen den hals, maer wel aen d'oor, fien hangen
89. Scbuldigb onfibuld.
f~^ Od wil fomtijds vergeven, koen,
^-? Die niet en weten wat fy doen:
Maer leert den fin ter degen
U, Dronckaert, fal 't fooniet vergaen*
U die uw felven aen 't niet weten hebt gekregen;
Ghy weet niet wat ghy doet, maer wat ghy hebt gedaen.
90. Waterloofe Neeringb.
ICk weet een' Landsman feid' een Prater,
Die by gebreck van water
Drinckt water voor den dorft j
En had hy water, arme borft,
Soo hiel hy 't met de wijn-kan.
Spreeckt Water-molenaers, ghy weet hoe beide zijn kan.
             ,
91. Met onderjle hoven.                                             ;
TCkfiededronckeLien gehoeghfaem wedervaren
•*A1 wat de ftormen doen aen Scheveninger baren f
-ocr page 426-
4,24.                       XXIV. B o é c k.
De wijn werckt als de wind -, al wat te gronde lagh,
Spoelt hy ten herten uyten brenghr het voor den dagh.
92. Ddgelhki Verraed.
en' ongenadiger Beklapperkanderzijn
Van Lichaem en van Ziel, als Spiegel-glas en Wijn.
93. Gcefligb onfchuld.
QUaed fpreken van een' Vorft , daer droncke fotten faten ,
Quiam voor des Vorften oor * die fond om d'Onverlaten,
En dreighdefe met rijs: een d'allerfnoodfte Guy t
Lèy'tkluchtighopdenwija: Heer, feidhy, wilt niet kijven,
'tGingh noch alredelick j wy hadden met ons Vijven
Wel anders aengegaen^ maer 'tTonnetje was uyt.
94. Siecke Tijs.
rT1Ys heeft fijn goed verteert met Teerders van den Haegh,
-*-
               Goe meefters van de neeringh $
Sijn bors is uytgeteert, fijn overteerde maegh ,
Verftaet geen teeren meer: noch fterft hy aen de teeringh.
95. Vrouwen Dronck.
A Ls de Vrouwen fich verloopen
^"Mn der fbete wijnen vreughd,
Gaet de deur toe van de deughd
En die van d'ondeughden open.
96. Voor Gijs.
W
e noemt men van ditpaer met meefte reden boos ?
Trijn is het niet altijd , Gijs is het niet altoos.
97. Mode.
WAt pas ick op de Mode haer' altijd niewe drachten ?
De wijfe defer eeuw, is 't wijsheit te verachten.
98. Diegenes Vonnis.
Roa), ït. i.
J;
nvan der Ballen heeft quae'gangen
et Dirckfijn buermans wijf begacn :
Wat fal daer voor een' ftraftoe ftaen ?
Men hoort hem aen fijn' naem te hangen.
99. Predikanten ujtfpraeck:
G
Elcerde Predikers, ick bid uw, leert bezeffen,
Wat tael uw Ambacht voeght: geen' ander, dat ick weet',
Als die daer beft gelijckt uwdagelickfe kleed,
Dat ftatigh, zedighis, en onge§icrt, en effen.
100. Mn
-ocr page 427-
Sneldicht.                           a.
ioo. Aen eenen valfcben Tujfiher.
"^TA ick gewaerfchouwt werd van velen
~y Soo komt ghy yeder een,
Bedriegen met een blad en fnuyten met een5 fteen.
'tScheelt maer een'letter, Ghijs: is'tfpelendat, offtelen?
iot. Tegen-gift van liefde.
KLaes feght hem is een' konft van jonghs af ingevallen
En heeftfe menighmael metgroote baet gepleeght:
Voelt hy fijn hert ontroert met meerder welgevallen
. Dan dat een teer gemoed geruftelick beweeght.
Vergeeft hem Joflrertjens, dan derft hy u ontkleeden,
(Ontkleeden by de gis, verftaet de meeningh wel}
Ontkleeden eerft op 't hemd, dan op de naeckte leden,
En ftellen uw te pronck, hier met wat ganfen vel,
5 Daermet een bruyner huyt als 't aenficht wil beloven,
Of beentjens in de luer wat averechts gefchickt,
Of voetjens in de wiegh wat binnewaerts verfchoven ,
Of borftjens in den dwangh van 't rijgh-lijf plat geftickt >
Wil al dat en noch meer, fijn heete mal niet koelen >
Soo tafthy dieper toe, en vilt het vel van 'tvleefch,
En fchrickt voor 't bloedigh beeld. Wil noch de liefde woelen,
En dencken achterwaerts j foo fcheurt hy fpier en pees,
En fter-ooght op 'tgeraemt, en feght, ditzijndefchatten,
Dit is 't y voiren beeld, dit is de fchoone bloem
Daerom ick my verdoe, en, lichtelick, verdoem.
My dunckt ick Klaefens kunft ten naeften by kan vatten,
En fluytens'in een woord j 't is of hy feggen wouw,
Gelijck het kleed den Man, foo maeckt het kleed de Vrouw.
102. Op de Heerlickheit van de Rechtvaerdige, bepredickt ende
befchreven door
J. Vollenhoven.
rVDehy ditfelfdefprack, de volle Vollenhoven,
•*-* Was yeders ingewand van 't fpreken foo ontroert, .
Dat niemand fich volde met hem fchier t'overloven
Voor fuleken Heerlickheit foo heerlixknyt-gevoert.
Hoe gaet uw'ingewand, Aendaehtige, nu fmoken,
Nu hy van 't vluchtige maeckt een onvluchtigh woord,
Dat foo veel nutter isgefchreven dangefproken
Als veel en wel doorfien fcheelt van eens wel doorhoort!
II. Deel.                            Hh'h                     103. "Ach
-ocr page 428-
416                    XXIV. B o e c k.
105. Aen hem (elf.
f^\ Ghy met overvloed gezegende van boven,
^^ Die dufenden verfaedt uyt uwe volle hoven,
Is den Rechtveerdigen foo groote heerlickheic,
Eerft hier, en dan hier naer voor Erfdeel toegefeit j
Bidt, falige Man Gods, dat alle die u lefen
Tot fulcker Erven recht recht vaerdigh mogen wefen.
104. Dirck en lc\.
D!
rck meende dat ick Goud gingh halen,
Om hem een'treusneus te betalen j
Juyft was het Silver, en niet veel.
Hy bleef wat Hecht ftaenfien, enfey,
Ghy geeft my maer het wit van 't Ey ,
En ick flacht u, 'k eet liever 't geel.
105. Van Jan.
J;
n Snap, een kakelaergeboren,
m datm4 hem allefins fouw hooren j
Loopt uyt en in by oud en jong':
Gemannen, paft wat op uw' ooren,
Sijn' voeten rennen als fijn' tongh*
106. Aen een' Frediker.
GHy, die dacr noo gefien, en geerneaengehoort,
Gods Woord ftaet en bemorft, met een gefochten flinger
Van handen gins en weer; In Gods Tael is een Woord
Dat, of ghy 't noyt en laeft, tot uwent t'huys behoort :
Men feght in oud Hebreewfch,Een Geck fpreeckt met fijn* vinger.
107. Van tij.
VOor een' befond're gaef danck ick mijn' God en Heer}
Sy hebben my niet langh te vreefen, die my krencken.
Als focht ick het te doen, ick kan 't nietlanghgedencken.
't Goed dat ick heb gedaen ontgaet my noch veel eer j
't Goed dat my isgelchiet vergeet ick nemmermeer.
108. Elcktfijn tijd.
"C N fuft niet, Jongelingh, 't en voeght niet in uw' jaeren j
•*-' En fpringht niet, Ouderlingh, 't en paft niet op uw' haeren.
In allerley gebaer van woorden en van wefen,
Staet ouden qualick jongh, en jongen oud te wefen.
•- •""■'                                             '                                                               ,109. r*»
-ocr page 429-
Sneldicht.                             42-
iop. Van Klaes.
17" Laes liep ter landen uyt, en wouw niet hooren fpreken
J^-Van Vrouw en Kinderen te laten in 't gebreck :
Hy klopten op fijn' Broeck, en fei, de boofe Geck,
Al waer die komen fal, fal Vrou w noch Kind gebreken.
110. Een Fryer aen fijn' Lief.
'k
Ó Chenck u een' Almanach, ondanckbaer'j dat 's te weien,
^Ten minften moet ghy my dit heel jaer niet vergeten.
in. Een alleen.
\T7At is het hooghfte Lot,
*^ Daer op mijn'Ziele fiet?
Ghy zijt het, groote God,
Op meer en pas ick niet.
                                              Luc. t0i
9
112. Weldoen en bofen.
\1 7 Acht op den Heer, maer wacht te degen j
** Om wel te wachten, houdt fijn'wegen.
                     Pfai.j7.j4»
. *                            113. Aen een' prediker.
GHy ftaet foo langh en preeckt: het eerft is ons ontgaen ,
Endaerom konnen wy het lefte niet verftaen.
114. Voor Dirck.
Dirck is beroyt en opgeblafèn,
Hy flacht de ftijve ïeege blafen :
Ickwenfchhem, of wat minder moed,
Of tot dien moed wat meerder Goed.
M5. Befte winft.
/^ Hy arbeidt om gewin, en houdt niet op van fweeten,
^Ora meer en meer gewins: maer Dirck, dit moet ghy weten,
Daer 's een gewin daer 'tal aen leit:
Genoegen met Godvruchtigheit.                        . n-uaot.s.6,
116. Aen jonge Koets-rijders.
*"pE Koets uyt, jonge Liefn, en leert de lefle weten
A Der Wijfen van eertijds, foo langh ghy wel kont gaen ;
Eenjonghman, feidenfy, en is niet wel gefeten,
Daer hy voor een oud man niet over eind kan ftaen.
Hhh 2                       117. Bede-
-ocr page 430-
428                         XXIV. Boeck.
117. Bedelden afk$mfl.
VAn kloecke Bedelaers en werd ick niet geraeckt:
Zijn't Bedelaersaireed, ick maeck't haer meer met geven %
En d'eerlre die haer geld op ftraet gaf van haer leven
Heeft s' onvoorfichtelick tot Bedelaers gemaeckt.
118. Aen Wilm.
GHy lighten flaet uw' knecht, het zy om wat het zy,
Het heeft altoos den naem, om dat hy 1 uy en dom is.
Wilm , hebt ghy noyt bedocht, indien dat uw waerom is,
Wie all' die Hagen beft verdiende, ghy of hy ?
tt.$t. Tegen Jan.
'k jTTAdgeerneJanbefocht^ maerhyontleid 't, en was
•*- -iQuanswijs wat fwackelick, of niet feer wel te pas:
'k Neem wel een' uytvlucht aen; maer lach met fuicken Hechten.
Hoe ? focht ick hem te fien, om Lijf om Lijf te vechten ?
120. Onverfland verfcboont.
TCk groet een minder man dan ick ben by de Straet;
■*Hy wedergroet my niet na mijn' of fijnen Staet:
Moet ick daer quaed om zijn ? en foud' ick my vergrammen,
Ontmoett' ick by geval een' Blinden of een' Lammen ?
Sy lijden leeds genoegh, het zy aen voet of hand,
En d'eerfte noch veel meer, och armen ! aen 't verftand.
111. Aen een Steenhouwer.
|7*Laes, meent ghy dat dat Beeld voor 't uwe zy te houwen t
-"-Het was al, eerghyquaemtaen 't hacken en aen't houwen*
't Stack in de Marmer, Man; ghy hebt, foo veel ghy koft ,
Het ov'righ uytgefne'en 5 foo hebt ghy 't maer verloft.
i!2. Aen Dirck.
S~* Hy koopt veel' Boecken,Dirck, en meent geen Geld te fparen,
\-^Maer van die wij(è waer noch hoop-werck te vergaren j
Om een Boeck wenfchickmaer, en kocht het, waer 't gereedt,
Daer in gefchreven ftond al dat ghy niet en weet.
123. Jan verfcboont.
TS Janquaed-fprekende, wie kandt hem om bekijven? •
-*Hy leerde noyt in 't School wel fpreken, noch wel fchrij ven.
124,. Schade-
-ocr page 431-
Sneldicht.                          429
124. Schadelicke bulp.
p\Ie d'eerfte letteren, die ons nu overftelpen,
■■--'Ter wereld heeft gebracht, natn 't vooreen dienftigh feit,
Om ons te fwack onthoud, met haer gerieflickheir,
Van d'eenrin d'ander eew, te itijven en te helpen:
Maer mis was't: daer werdt foo geluyert, en vertrouwt
Op doode letteren, dat elck nu min onthoudt.
125. Voor Frits.
A/lYdunckt,. Frits had gelijck, als hy een'Huysvrouw koos,.
**-*Daer alle lijdfaemheit haer ièlven by verliefen,
Of by verlooch'nen fou: hy moft'er lbo een' kiefen
Tot Schole van geduld, om in al's werelds boos,
Als MeeftervandeKonft, verdraeghlickteverkeeren.
Die 'tbuyten konnen wil, moetbinnenshuys watleeren.
12Ó. Goede eigen liefde.
COo wie fijn felven Heft, en fchijnt niet waerdgeprefen :
*^
                Nochtans foo kan hy 't wefen.
' • Was 't my niet prijfTelick ?
Ick had mijn echte Vrouw heel lief, en fy was ick.
                         Ephec $• af
127. Kreupele Klaes.
TT Laes,vraegd' ick,fal 't wel gaen,fal 't quaed Been oock genefèn?
•*"•
             Of is 't verloren koft >
Wat fal 't in 't ende wefen ?
Ja, feid' hy -, 't fouw Wel gaen, als ick maer gaen en koft.
128. Prachtige Armoede.
| TW' kleeren zijn gefcheurt: diedraeghtghy van gebreckniet:
*-' Ghy pronckt'ermé, Andriesj quanswijsderwijfeneen,
Die 's werelds moy veracht: maer wy en zijn foo geck niet y
Wy fien uw' ydelheit dwar,s door die fcheuren heen.
129. Iroofi.
Ü Lek doet fijn lijden zeerft, en yeder meent het fijn*
■*-iEn kan by anderen niet vergeleken zijn:
Maer, waereensal het leed op eenen hoop gefmeten,
En yeder uyt dien hoop fijn aendeel toegemeten,
VanArmoe, van Oneer, van Ongenucht, vanPijn>
Of yemand wel dat deel fou kiefen voor het fijn' ?
                              ' > ,
Hhh 3                     130. Begroef-
-ocr page 432-
4^0                        XXIV. B o e c k.
130. Begraeffenis.
MYn' minfte forgen zijn voor mijn' Begraeffenis j
Wat light een aen fijn vleefch, als 't fijn niet meer en is ?
'k Ben voor den wijfen man, die 't dus wift te verdeilen}
Hebtghy begravensluft, goeVrienden, 1'aetmijn'feilen
By u begraven zijn, enfoodaer ergens yet
Deughdfamighs in my was, begraeft dat liever niet.
iji. Op Pieters Dichten.
C Chrijft Pieter altemet een Veers,
^ 't Is dobbel waerd in 't licht tè komen;
Werdt maer mijn feggen wel genomen:
lek meen in 't vier, of in de keers.
ij2. Deugbdelkke Prijheit.
TTVlrck doet al wat hy wil met Hill'.
•■-ADat neemt men ftracks op Borft en Bil:
Maer foo en ifter niet gelegen.
Hoort, argewaenen, en fwijghtftilj
Dirck wil maer goed doen en ter degen ,
En daer en heeft Hill' oock niet tegen ■,
Soo doet hy met haer wat hy wil.
ijj. Voorfichtige Ledigheit.
TEun doet t'huys niet een dingh, en buy ten niet met allen :
Hy flijt met ledigh gaen fijn' Mantel en fijn' Schoen.
My is een' reden van fij n niet-doen ingevallen -,
Hy kent fijn' eigen aerd, en vreeft voor quaed te doen.
134. Alcove.
ALs 't langh gemeten is, geteeckent en gebootft,
Hoe ruym, hoe hoogh, hoe breed de flaep-fté dient te wefèn,
Soo werdt het vonnis in d'Alco ve dus gewefen;
Het grootft gemack is 't kleinft, het kleinfte werdt het grootft.
ij5. Noch.
WAt 's een' Alcove by een luchtigh Slaep-gemack ?
Een' wel gefneden Bors uy t een te wijden Sack.
ij<J. Danckbare Jooft.
JOoft was van drincken fieck, en, fouw men hem genefen,
Hy moft den bitt'ren Kroes uytpoyen, dick en veel:
Genefen, valt hy weer aen 't fpoelen van fijn' keel.,
En poyt veel neerftiger als emmermeer voor defen,
En
-ocr page 433-
Sneldicht.                         431
En geeft dit praetje voor een' reden van gewicht:
Daer zijn geen' menfchen die meer als d'ondanckb're ftincken:
Nu ben ick mijn' Doftoor foo hoogelick verplicht,
'k Moet all'uer eens op 'tminftde mansgefondheitdrincken.
137. Befigh befi.
TT Oudt hert en herflèns vol en befigh met niet quaeds:              Ephtf 4..
■*- Al komt de Duyvel dan, foo vindt hy daer geen' plaets.
138. Jans Biecht.
TS 't aengeboren erf, een' eigen Gmfcientk,
A                En heeft'er yeder een*
Sooheeft'er yemandtwee, feghtjanj met reverentie,
Want ick en hebber geen'.
13?. Op Jan Bult.
JAn Bult befiet my fuer, en doet my min als recht}
Ick heb hem niet misdaen, na 'k 't wel kan overleggen}
Ghy zij teen flimme Schelm, foo had ick mogen feggen}
Ghy zij t een rechte Geck, foo heb ick maer gefeght.
140. Herman na de Galgh.
/"\M een' fes Mergen lands heeft Herman langh geplekt:
^Nu werdt hem fes voet lands by Schepenen ontfeit.
141. Van Klaes.
C1 En'gulde, een' filver'eew en kan Klaes niet betrecken j
"■—'Een'yfere veel min; hy is noch van de vrecken,
Noch van de wreede niet: fijn hert hanghtaen goe Wijn 5
Een' Wijn-eew, quamer een, fou recht fijn' weeldezijn.
141. Van Dirck.
TYOe Dirck meer kleeren had verdroncken dan verfleten,
-*-vEn noch wel eens foo veel verdobbelt als verpleitt,
Als endelick fijn Paerd de Haver was ontfeit,
SoomofthetnadeMercktj waerom, is goed te weten *
't Vleefch was dier in de Hal, als Dirck fijn Paerd moft eten.
<[\. 143. Jan verlieft.
JAn had fijn* Griet foo lief alsm' yemand hebben kan:
En nu noch liever dood als levend > dat 's een Man ?
144. irm
-ocr page 434-
XXIV. Boeck,
43 *
144.   Van Phlip.
PHlipfpoeltfijn' tanden ftaegh met rijpe-druy ven-nat,
Alwaerhy 't heerlickfte van Vloed of Eb kan vinden,
(Van Zee-vloed, of Rhijn-eb) en, heb ick 't wel gevatt,
Dat fpoelen koft hem meer als 't wafTchen van fijn' Linden.
145.  Jans Tvsr.
Die voor het Vaderland wil fterven op de Veft,
Verdient veel eers, feght Jan, en wil s' hem geerne geven:
Maer, voor fijn eigen hoofd, houdt hy altoos voor beft,
Alsoockgoed Vaderlands, voor't Vaderland te leven.
146. Van Dirck en fijn Wijf.
"p\Irck is een rechten Uyl, 't Wijf fmeert haer ooiick wefen,
■■—'En doet het glimpen, trots het rijn Veneetfch gelas: .
Daer fpiegelt Dirck fich in : waer hebt ghy oy t gelefen,
Geleerde, dat een'Vrouw eenUylenfpiegelwas?
147.   VanKhes.
\ 7"Anjonghs heeft Klaesgerooft; numoethy'teensontgellen,
■V En wandelt na de Galgh. Met all' fijn" Metgefellen ?
. Niet een. Wat zijnfe dan, onfchuldigeralshy?
Neen, maer Klaes tot de Galgh wat meergeboorn alsfy.
148.   Van Frans.
F Rans heeft my lief gehadt; dat heet hy my gelooven,
En dat een av'rechts woord die liefd' heeft doen vergaen:
Hy lieghtj 'ten is geen vier datm' om een haer kan dooven >
Die 't foo licht laten kan, en heeft hetnoytgedaen.
149.  Wijfs praet.
J Aet my de Vrouwen niet bekijven
•^Die 'ckfomtijdsop de teenen trap -,
Ickfiefc neffenseen befchrijven,
iïamot4-7-
                      Ouw' Wijven praet, en yd'le klap.
150.   Van Teun.
■^TU houd'ickvandekonft? s'iswaerdighluydgëprefen}
■*• ~ Waerfeggers hebben Teun gewaerfchou wt langh voor defen>
Dateen'aemborftigheithem 't leven korten fou:
Daer gaetm' hem op 't Schavot doen kijcken door een touw.
ïji; op
-ocr page 435-
Sneldicht.                         43,
151. Op Klaers Contrefeitfel.
SChrickt niet, die onvoorfiens dit Beeld in handen krijght:
'tlsKlaer klaps op een duyts niaer de natuer light onder,
De konft heeft d'overhand: fiet wat een werck van Wonder,
Wat een gejuck •, fy ftaet als of fy leefd', en fwijght.
152. Van Jan.
J
An heeft fijn Broer in 't Graf gebracht,
lek weet niet of hy fchreit, of lacht >
Altoos ick heb hem hooren feggen,
Hy light wel dien de Heer heet leggen,
En fomtijdsoock, met goed bericht,
Ick ben diegoe Vriend meer verplicht
Als bei, mijn Vaértjen en mijn Moertje,
Sy maeckten my het jonghfte Broertje j
Broer is in 't onderfpit geraeckt,
En heeft my oudfte Broer gemaeckt.
155. Van Jeroen.
JEroen veilt en verkoopt al wat voor hem vergaertis,
En lapt het door de keel: vraeght yemand wat hem fchort.
Waerom hy arm wil zijn ? fijn' antwoord is in 't kort,
My luft: eens te doorfien hoe veel mij n goed wel waerd is.
154. Klop Ael.
Licht' Ael is nu een Klop, en fit ftaegh in de Kercken.
Wat was 't een gauwen Baes,
Die ons eerft leerde mereken,
Dat meeftendeel een' Vrouw een fes werpt, of een 'aes ?
155.  Van Klaes.
Laes gaet voor Advocaet, en is niet min als dat:
^■Soo fwijght hy wijflelick op wat hy niet en vatt>
Want, feggen en niet weten ,
Is valfch' getuygen werck > foo foeckt hy niet te heeten.
156.  Of Andries.
P En Graf-fchrift voor Andries ? wie fou daer over leggen ?
Men wift fchier niet van waer,
Of wie, ofwathy waer,
Soolangh hy heeft gekeft i wat hoeft men 't nu te feggen ?
II. Deel."                            lii                   M7- Am
-ocr page 436-
Sneldicht.                          ^j.
Den Erfgenaem fijn' hand, dien 't Goed was aengeboren,
Dat d'O verledene niet langer toe koft hooren,
Als tot ontlevens toe: fcheidt defè geern daer af*
Soo is hy milder mild als die in 't fterven gaf.
Die geern e los laet, geeft -, en foo, maer tien by 't leven,
Is meer als dufenden al fierven de gegeven,.
163. Van Dirck en Jan.
DIrck heeft niet raersgefeght, gefchreven, nochgedaenj
Jan heeft met alle dry 't gedurige vermaen
Van alle man verdient: fietof hetfcheel niet groot is,
Van dood zijn als men leeft, of leven als men dood is.
164.  Scboone Mufike.
T> Randt baftden Bas, Phlip fnuyft den Tenor;
•J-'Dat hoor ickgeern, maer liefft met een oor >
Reinier finght heele dagen langh
Den Boven of den Boeven-fangh.
165.  Man en Vrouw.
T "f Et eerfte Menfchen-paer (VerteltKlaesuytChronijcken
•*• -* lek weet niet waer gedruckt, hy magh het felf doen blijcken^
Het eerfte Menfchen-paer, Heer Adam en fijn Wijf,
En hadden geen geval d'een in des and'ren Lijf:
Sy fagen Borft en Buyck van boven tot beneden
Staen gapen fonder flot, en 't docht haer beid' onreden:
Aen 't rijgen vielen fy, elck met fijn' neftelingh ;
Maer 't quam oneven uyt, al meenden fy een dingh -,
Heer Adams Neftel-fnoer viel wat te langh in 't rijgen,
Vrouw Evas wat te kort, om 't heel vel toe te krijgen.
Noch hanght dat overfchot en dat gebreck van Touw
Den Menfchen aen, feght Klaes, en maecktfe Man of Vrouw.
166.   Wenfcb en baet.
p\Aer is wat vreemds in 'c oogh,en 't heeft doch fijn waerom:
•"-'Elckfoeckten tracht'erna 5 en als men 't heeft bekomen,
Soo wenfcht het yeder een of wegh, of niet gekomen ;
C 't Gelijckt een Raedfel, maer 't en is 't niet) Ouderdom.
167.   Welffrekentbeit.
f^jHy fnaptgedurigh, Dirck, en meent met wind te breken
Vooreen welfprekend Man te werden aengefien:
Let hoe ghy u bedrieght: dus feggen w ijfe Lien ,
Dieniet wel fwijgen kan, kan noch veelmin wel fpreken.
lii z                     ió8. Aen
-ocr page 437-
4<3<S                           XXIV. B o e c k.
i<5&. Aen Jan.
pRijftgliy geen' Lieden, Jan, als die niet meer en leven >
*-
lek hoop u dat vermaeckuw leven niette geven.
169. Quirinus Nafo.
QUiriJns Neus is foo langh, en foo ver van fijn'ooren,
Dat, alshy felvernieft , hy 'tfelver naukanhooren.
170. Gerechtigb Tejlament.
ICk prijs mijn' Advocaet} hy is gaen liggen fterven,
En heeft het Dolhuys voor fijn Erfgenaem verklaert :
Hy feid', ick heb mijn goed by fotte Lie'n vergaert,
't Moet gaen van daer het quam, de gecken moeten 't erven.
171. Aen Klaes.
\ T 7 At maeckt ghy fulcken rouw,
* * Klaes, over een'goe" Vrouw?
Ghy hadtfe goed gemaeckt, of hadtfe goed gevonden :
Soodit, men vindter meer >
Soo dat, en hebt ghy u het handwerek onderwonden,
Soo leeft de Meefter noch, en proeft het wel eens weer.
172. Mans band boven.
TT Et huysgefin is heel verdraeyt,
•*- -*Daer 'tHaentje fwijghten 'tHoentjekraeyt.
173. Van Slockcr Olivier.
TS Olivier mijn Gaft, hy neemt fijn tijd foo waer,
-*Dat ick fchier Lepelen en Schotels in gevaer
Van fijn' honds tanden houw, en derv hem in dat flicken
Niet een woord fpreken doen j in 't eerfteföudhyfticken.
174.  Van Dirck.
T^\Ry jaren in den Haegh, en niet eens in 't Voorhout
■*-^             Gewandelt en gekout ?
Dirck, feid'ick, hoegaetdat? Dirckdorftfich niet verklaren.
In't ende quam het uy t,
Dat de befuckte Guyt
De Voor-poort van den Hacgh befeten had dry jaren.
175.   Van Wilm.
\T7Um, vraeghd' ick, in wat jaer
** Wierdtghyeerft Wewenaer?
.. . •                              fo J                                         't Was
-ocr page 438-
Sneldicht.                            437
't Was, feid' hy ( en 't was waer )
Door onfe lieven Heers barmhertige beftieringh,
Een weinigh voor of naer
't Seftiende van mijn' Vrouws genadigeregieringh.
176. S'. Joris Legende.
Cr. Joris ftack den Draeck om een feer fchoone Maeghd:
^Ick vinder fommige, die 't fpeultje wel behaeght:
Veel'and're vind ick, dieS'. Joris heel verfaken 5
Meer and're leggen my ; Daer waren noyt geen' Draken.
Hoe? geen S'. Joris, daer foo veel af werdtgewaeght?
Geen Draeck ? van dufend een en wafler oockgeen Maeghd.
177. Van Klapper Klaes. >
TZ'Laes is fbo blyfich felfs te hooren.
-■-^Ick weet niet hoe ick hem ontkom',
'k Doen emmers: flop ick maer fijn' ooren,
Soo ben ick vry, en hy blijft; ftqm.
178.  Aen vifen Dirck.
\T7Atmoetfy, Schoon, enWijsenRijckzijn, dieghyvrijdt,.
* * En meent gh'er fuleken een' te vinden nu ter tijd ?
Ick weet niet hoe, of waer: Dirck, woudt gh'er aen geraken r
't En is geen dag'licksgoed, ghy mofter een' doen maken.
179.  Vrouwen onfiade.
WAt feid' hy 't na mijn' fin, een van de kloeckflfe Wijfen ?.'
Ick derv geen' Vrouwen prijfen y
De befte die ick ken
Moght licht veranderen terwijl ick befigh ben.
180. Teun [onder Ziet.                           , .
•HPEun fweert, hy heeft fijn' Ziel niet liever als fijn Wij£:
'■*•
              Dat fchijntwatfraeyteluydenï
Maer 't heeft min te beduyden,
Als ofhy pas fijn' Vrouw foo lief had als fijn lijf.
181. Pieter aen Jan.
JAn , zijtghy Wewenaer, endraeghtghydaerom rouw,
Sei lichte Pieter-buer, en meent gh' hem langh te dragen ?:
Hoort, Vriend, ick ben foo ver van u te helpen klagen,
Ick gaf mijn levend Wijf wel voor. uw' doode Vrouw.
lij 3                      182. X/^-
-ocr page 439-
4,38                         XXIV. Böeck,
i8ï. KlappigeVtcél,
ICk wift niet hoe het quam,
Dat Neel haer töngh foo weidde;
Tot dat haer Man my feide,
S'is all' haer' tanden quijt; het Heek is van den Dam.
183- Voorficbtigh Tejlament.
JAn heeft fijn grootegoed gelaten aen den Armen. .
Wat heeft Jan wel gedaen ?
Waer 't anders -, niet een Neef en fchonck hem eenen rraen >
Hu moetenfe wel karmen.
184. Eigen onkennis.
MYvraeghd'eenVreemdelingh, wat zijt ghy voor een Vent?
Ick fei, dat wift ick niet 3JI hy moght het mog'lick weten: .
Mijn'jaren waren nu ten naeften by verlieten ;
Maer, diefichfelvenkend', erihad ick noytgekent.
185. Aen Dirck.
T*\Irck, rieckt ghy na Civet, als eene van de meeften,
•*-^
             Soo rieckt ghy na een Beeft;
: ?t\ivi v '.:;; D,aer 'sda? Smeer in geweeft :
Rieckt ghy na Muscus oóck, foo neckt ghy na twee Beeften.
(.                                        iBS. Maegh-Poeder*
.11:-,, *1p\EwijldeMaeghgefondis
-*-^ Dat bitter in den Mond is j
: - Wat waer 't een' Medicijn,,
            ' d
Genomen in wat Wijn,
TrijnsTongh geftampt in poeder,
Met die van haer' Vrouw-Moeder ?
187. Neytjteder te pas.
Tpvle alle Menfchen wil behagen, en in al,
•*-'
             Magh heden wel beginnen:
Maer 't is quaed om verfinnen
Wanneer hy einden fal.
188. Wdlïgb fterven.
f\Pblijven, noemden wy'tinonfekindfchedagen,
^^Niét vroegh te bed te gaen; en 't was hard om verdragen,
Te moeten ruften als de Son pas onder gingh.
Die kindsheit komt weerom 5 is 't niet een wonder dingh ?
Hoe
-ocr page 440-
Sneldjch t.                           4jj».-
Hoe dat men ouder werdt, hoem' ouder foeckt te wefen.
Op blijven is de vreughd, te bedde gaen } het vreefen
Van alle menfchlickheit: 't fchijnt dat de tijd hier naer
Yet fonderlinghs belooft, dat levens waerdigh waer,
En daerm' om wenfchen moght noch heel langh op te blijven
Om 's Werelds end, miflchien, en Graf-fchrifttebefchrijven.
Tenleftenkomtdevaeck, 't is hier Graveel, daerGicht,
Hier monden fonder tand, daer oogen fonder licht,
Enoogen die haer felf, gelijck die van de Kind'ren,
Op houden met geweld, en doorgaens voelen mind'ren.
Wel hem, die, fonder dat, Godvruchtelick bedacht,
Heelgeern' en heel geruft kan feggen, Goeden nachts
189. Andries op Jlraet.                              'AAii ,:-.
A Ndries had by der ftraeteen fpijtigh woord ohtfanger*
***Van een aelwaërdigh Wijf, dat onder 't masker ftacky
En meende, 'tftondhaer vry een yeder fijn belangen,
Bedeckt en onbekent, te feggen met gemack.
Andries en fmaeckten 't niet, enindeplaetsvanvragen,
Mevrouw, wie zijt ghy? riep 5 hoort, ghy vermomde Pop,
'k Sal fien of ick het moet, óf kan, of wil verdragen >
Doet eerft uw backhuys af, en dan uw backhuys op.
! 190. Aen Mathijs den Swïjger.
fXF 't is goedoverlegh, of 't is een fötte treek,
^■"'Dieuwftaéghonder 'tvolckaen 'tfwijgen houdt, Mathijs:,
Want zijt ghy wijs, foo zijt ghy geck,
En, zijt ghy geck, foo zijt ghy Wijs.
191, Aen bejaerde Kinderen.
T^E Moeder die u langh gefooght heeft en gedragen,
-*-*Gaet ruften , oud en grijs : hoe voeghtuditgeka-rm ? •
U, die voljarigh zijt ? om Gods wil, laetick vragen ,
Wilt gh' altoos aen de mem, of altoos op den arm ?
- . ;           191. Aen de felve.
/^Od leent onsQuderen, en Kinderen, en Magen.
^Haelt hyder een te huys, wy ftèllen ons teweer* - JU-
Als hadden wy gelijck van ongelijck te klagen.
Hoe? fchicktfich 't fpreeck-woord oocktot aller dingen Heer,,
Men leen'het aen fijn'vriend, fijn'vyandeyfcht men't weer.
Eyü
-ocr page 441-
jfyo* XXIV. Boeck. Sneldicht.
Ey! die die groote Vriend foo larsgh heefr laten leven,.
Die Vrienden laet ons hem, als Vrienden, wedergeven,
195. Bid-raed.                    f
TP\ïe in het Kerck-gebed fijn' herflenen wil dwingen,
•*-^E'rt fpenenyan 't verloop in ydel'aerdfche dingen.
Denck' dar die Bidder fit en kniele voor het bed,
Daer op hy liglit en fterfr} 'k wed hy der fcherp op lett.
194. Talen rijckdpm.
X\T Elck is de rijckfte Tael, en hoe d'een' meer als d'ander' ?
* * En fprekên niet alom de Mentenen met malkander,
En kijft men ergens niet, en vrijdt men niet alom,
En ftaet men ergens, by gebreck van woorden, (lom,
En iflèg volck min rijck van woorden als van faken,
En, qugmen^firtCkort, foud' elckgeen' woorden maken,
En makencter ak>m de frtapfters niet te veel ?
'kHouws' aU' al even rijck: maer wenfchte, voor mijn deel,
Dat d'onfe d'armfte waer, en altijd foo foti blijven :
Ten minften hadden wy wat min geruchts van Wijven,
<Cjölaï ''iOiru ■ 195. Dicktens kracht.-'
TTT" Ie heeft het Dicht verdicht? Ickkan den man niet prijfen.
** Wat 's Voetmaetèn wat 's Rij min d'ooreiï van de Wijfen ?
Is 't wijs heit die men fpreeckt ? die luydt wel,ongerijmt.
Is 't jock en malligheit ? wat lightm'er mé en lijmt,
En ipiltfij-n' .dierbn tijd, en pijnightfijn'gedachten
Om&ijmèn, 'die veeltijds dereden maer verkrachten ?
Dit 's waerhëit; ën nochtans een eertijds Wijle man
Prees 't Rijmen wijffelick, en gaf'er reden van'
De woorden, fci die Wijs', en zijn niet te verachten,
Die door den vvrêèden drarigh van engh-geboorde fchachten I ;
Haer felvéh uyteren : fyavai-endaergeknelt,
En brekender fcherpüyt, geflepen'metgeweld,
En bijten ons in' 't oor. En dit is vaft te'fetten,'
Alsblafen in de locht, enbjafeadoor trompetten,
Soofcheelc^ety^^ P4cI;te^o§ftp:fprekeji ,venfin(Diqht4 :
leklaet een yeder,een,/t ichfjeif]deele;vfqpihecjigh-t.
«. 133H f" 3 Eipde des vkr-en-tTvintighften Boecks.
.wvï'k                     ; . ', r                         ' yYF.
-ocr page 442-
441
VYF-EN-WINTIGHSTE BOECK.
SNELDICHT.
i. Mergen.
1 Atgift'ren Mergen hiet, fal mergen Gift'ren wefen,
En heden is 't van Daegh. Andries, ghy hebt gelefen
Al wat'er leesbaer is in Grieckfch en in Latijn;
\ Ey lieve, leert my eens, wanneer fal 't Mergen zijn ?
i. Kerckcgangh.
'k O Agh ouden Adriaen voor heupe-kreupelaen,
^Soo fchockelt hy langhs ftraet met waggelende leden:
Maer op mijn onderfbeck geeft hy een beter reden,
En feght, met eenen voet in 't graf te moeten gaen,
Den anderen daer uy t, maeckt ongelijcke treden.
3. Aen Agniet op de dry tvaerommen.
VErmaeck, Profijt en Eer zijn d'eenige dry faken
Daer m' alle dingh om doet: 't Profijt volght op 't Vermaken
Uyt uw licht ambacht licht: maer daer het derde, d'Eer,
't Gefelfchap niet en volght, valt al't goed werckom veer,
Dus preeckten ick Agniet: fy liet fich niet beklemmen:
'k Pasop de derde niet j 'k win't, feify, met twee ftemmen.
4. Afrekenmgb.
\ /fYnSnyerfeimylaeft, hem quam veel gelds van my.
•*•*■* Van felfs ? fei 'k, dat komt wel te pas 5 foo ben ick vry.
5. Onbeforgbde Waerfegger.'
T£" Laes is al feventigh, en Almanackt voor waer
A^ Des werelds jonghften dagh op noch eenstachtighjaer.
Light yemand op de wacht om Klaes te heeten liegen,
Hy neemt hetruym genoegh, en fal hem wel bedriegen.
6. Groot klein verfchil.
H,
t fcheelt feer veel hoe dat de woorden loopen,
Op geld te hopen, Jan, of veel geld op te hoopen.
II. Deel.                                Kkk                     j.Goed
-ocr page 443-
44*                         XXV. Boeck.
7.   Goed bericht.
HOor, Wijfje, feid' een Man niet al te veer van hier,
'c Volck feght, dat all' de Mans rondom in ons quartier,
Klaer'Horenbeeften zijn, een eenigh uyt genomen;
Wie foudt ghy oordeelen dat voordeel toe te komen ?
Laet fien eens, feidePry, een ongehorent Man ?
Ick weet niet, by mijn ziel, wie dat dat wefen kan.
8.   Gebroken tael.
DAt is een groote Schelm, fprackonfè Schouth van Piet»
Dieindeboeijen far. Neen, Heerfchap, feid hy, niet
Soogroöten Schelm als ghy (^hier hoeften hy meteenen,
En fnooten fpouwden eens} my lichtelick mooght meenen.
9.  Bj 't woord.
MYnSchouth fprack tot een' Guy t om veel ondeugds gevangen»
Schelm, foo ghy nieten banght wil ick voor u wel hangen.
Ey lieve, fei de Fielt, doet my dat woord geftand,
En, of 't foo vallen moght, blijft toch wat by der hand.
10. Fatfoen goed koof.
Yf En Sneldicht koft my niet: het Rijm valt in de Reden,
•*->Eer ick het wachten derv > in min als weinigh treden,
De Reden in het Rijm. hetmoeyelickftis my,
Waer ick aen ftof geraeck die 't Sneldicht waerdigh zy.
ir. Poffer.
VAn d'oude vonden wasde Pafïèrfchiergeen Vond,
£n weinigh ded' hy die hem vond, of nieten vond;
Wat vinden korter aen een' PafTer zijn ? hy waflèr,
En alle fchepfel met twee beenen was een Pafier.
12. Aernhemfcbe blinde
UW' (treken zijn ondeckt; ghy meent ons te verbeencn
M^et menigh Diamant
Aen d'een' en d'ander' hand:
Maer Jan,wacht voorden Schouth.5ghy fpeelt met valfche fteencn.
13. Op eert Geblanckette.
\/i En hiet my in de Kerck een'Joffer eere bien:
^•*Maer ick en groet geen' verw, daj: moet men my vergeven.
Ald'eerediehaerkomten fchouw ick niet te geven:
Maer, Vrienden, fei'ck, waer is s'? ickwouwfegeerneensficn.
14,. Noch.
-ocr page 444-
Sneldicht.                         4,41
14.   Nocb.
WAer is dat Potje, Neel, daer uyt ghy defen mergen
Dit backhuys hebt gefmeert ?
-
Gh'hebt my geen eer te vergen
Als kk dat Potjen eer, heb ick u ruym ge-eert.
15.   Noch.
HEtisomhaervermaeck; feght Anne, dats'haer'kaken
Met rood en wit verfiet.
De krengh en lieght het niet;
S'is niets tcwelgemaeckt, fy wil haer wat vermaken.
16.  Hoek
T^Rijn fcheen feer geerne rijp, en daerom wilfe blofen,
-*■ Gelijck rijp'Appelen en Kerfïen doen en Roofen :
Én feght, 't is even goed
Waer mé s' haer blofen doet,
Of uythaer eigen Bloed, of uyt haer' eigen doofen.
17.   Noch.
A Nn'en blanckett haer niet > en, diehetfoogenaemt heit,
-^ Heeft Ann' en Annens kunft veel on gel ij cks gedaen:
Sy roodt haer' koontjens maer: wat is daer aen begaen?
Sy befight maer de verw van fchaemt' aen onbefchaemtheit.
18. Of Jans Gebouw.
/^ Hy bidt my uw niew Huys te komen overleggen,
^-*En mijn gevoelen, Jan, op alles uyt te feggen:
Laetdunckend Architect, 'kfal komen; denckthetvry,
En feggen wat ick fie; weeft ghyder maer niet by.
19. Op het eenüjdïgh fierven van dry bekende.
"P\Ry Vrienden, wel bejaert, maer die het minder waren
•*-^Dan ick ben, zijn gelijck dit leven uyt gevaren. -
Hoe moet ick 't nemen, Heer, wien hebt ghy liever, my,
Die gh' in dit leven fpaert> of die verloire dry?
Oh, laet my niet beftaen het vonnis uyt te wijfen •,
Maer dwee en danckbaerlick all' uw' beftieringh prijfen.
20. Aen Rijmer Jeroen»
'k CEnd u mijn' Dichten niet, al foudt ghy my bepruylen:
***
            Ick vrees ghy mocht my doen
Als ick u dé Jeroen,
En fenden waer voor waer j en my luft niet te ruylen.
Kkk z                        21. Aen
-ocr page 445-
4,44*                          XXV. B o e c k.
21. Aen Pier.
GHy zijt een groote Geck, en wilt'er niet voor ftrecken :
Die't minft bekennen, Pier, datzijndegrootfteGecken.
22.   Vr oef-treden.
'k TITAs in de feventigh, en trad vermakelijck
* * VanCanterberghs hoog Hof langs heen den droogenDijck
Die Londens fohoone Teems fluy t en versiert in 't Zuyden,
In 't Zuyden dicht befett met Bogaerden en Kruyden.
Ten Noorden metdrooghHout, verwefen totdefaegh,
Of door de faegh verfneen, meer als m'oytt'famen faegh,
Soo dat daer, quaemhet vier (Godfchutt' het.) weert'ontfteken,
Een' tweede niewe Stadt van Londen in fou (teken.
In die bedenckingen vond ick my achter rugh
Den, anderslangen, wegh tot groote Londens-brugh:
Daer over; of daer door (het is een' ftraet vol huy fen,
Vol winckels, fterck:geveft op een en achtien fltiyfen^
Wend' ick ter flincker hand, en wandelde Weft aen >
Tot dat ick, met gemack en fonder overgaen,
Door lange Londens Bofch tot in Whitehallgeraeckte,
Daer ick al ftaenderuft' en defen omloop ftaeckte,
Schier minder moed'als nu. Die 't kan, beroemefich,
En dancke God mee my, oock in de feventich.
23.  Klaers geflof.
Laer heet haer' Man haer Hert, en 't is een Hert met hoornen j
-*-*. Nier, feght fy, van den flagh die daer in ftruyck en doornen
Verwarren met haer'kop: 't is een veel fchoonder hoofd,
Daer van 't ontiïchtbaer hout al 'cfichtbare verdooft,
't En valt niet, als het wild, 't ftaet tegen lange jaren ,
En werat noch alle jaer verrijekt met niewe paren:
Denckt wat een' heerlickheit, en ofoyt braver Beeft
In 's Gravenhager Bofch als mijn Man is geweeft.
24. Nette Nel.
w;
ftonden om't Lampet, daerelck fijn'handen wies,.
Behalven Pieternel; die {ei, dat was te vies >
Haer' handen warenfehoon
; wat fouder aen gebreken?
Sy haeldefe noyt 's nachts van onder uyt haer' deken.
.*£                       >■'.,                .. . -                                                          zj. Het
-ocr page 446-
Sneldicht.                          447
25. Het T.y als 't Boen.
*t TT7 El paften van den Heer in klein of groot Gebouw
* * Is dat ick, voor 't gemack, den- beften regel houw.
Eer Klaes fich dit Paleis heeft derven onderwinden;
Heeft hy 't in fijn vernuft nietanders moeten vinden:
(WaensdeGeck? ickhoop, hyftaet hier niet dicht by_)
't Huys paft en voeght hem net; het is foo fot als hy.
2Ö. Nocb.
\ ~V7 At dunckt u van mijn Huys, is 't niet wat goeds? fèi Haririen.
y « En zijnder betere ? fpreeckt ruftigh, ja of neen.
Ick dorft niet, voor fijn' Neus. My lufte fchier te karmen y
Ick fucht* en feid' alleen, Arm Goud en Hout en Steen!
= '■                 27. Ueriverckers.
O Iet gh' all' die Werckjens wel die in dien winckel hangen ?
^Dat zijn al fiecken in dat Gafthuys, die verlangen
Dat Do&orLapverfchijn' en yeder half of heel
Aen d'oudegangen help' en alle breucken heel'.
Als 'tlanghgefutfeltis, foofchijnenfygenefen:
Maer eer de Maend omkomt, lal 'teven 'tfelvewefen,,
En dan weer 't Gafthuys in, en weer niew ongeval.
Wateen'quackfalvery, wat koftelicker mal!
28. Een gehangen.
JAnhad fin in ftil weer, en als 't begoftre waeijen
Soo fchuddèn hy den kop en vloeckten op den wind.
Noch hanght hem die gril aen ; ick merck 't hieraen fijnfwaeijen,
Als 't op een ftormen gaet, dat hy 't niet goed en vindt.
2<ji Noch.
Dit 's Pieters Kerckhof, om op 't cierlickftetefpreken.
Hierraeckt' hy van een'leer, by half iprongh en half val.
't En was 't hoogh vallen niet, dat hem den hals dé breken:
't Was een klein misverftand j hy Iprongh op nietmetal.
30; Op fchoone Vijverberghs vujl Schavot.
TCk fagh een niew Schavot voor 't HaeghfcheRaedhuys rechten >
•*Omeen' misdadiger na Rechten op te rechten.
Ick fagh het weer om veer, met als 't Recht was gefchiet»-
Om dat her leelick in de weegh ftond: en dit niet ?'
Kkk 3;                     31. Wenk-
-ocr page 447-
44.6                        XXV. B o e c k.
31. Wenk, en weer-werckj
MYn beeftige Barbier weet met fijn' malle grepen,
Van zeep en weer-zeep, fchrat? en.weerichrab, foo te flepen j
Eer dat de tweede wangh ten halven is voldaen,
Is 'tniewe ftoppel-haervand'eerfte weeraen 't gaen.
32. Rojfe Neel.
N!
el deckt haer roeftigh hoofd metd'aller blondfte Haeren
Die op de Haer-merckt kelt om geld te krijgen waeren :
Nu werd'fe lichtelick voor helder blond gevrijr-,
Waers'over yeder oogh een'rode wijnbrauwquijt.
33. Rijm-dipangh.
'k GAgh gifteren van Jan een Sneldicht onder allen,
^Een weinigh beter dan fijn dagelicksgelijm j
De fin was redelick, het flot wel uytgevallen :
Maer 't was Jans reden niet die 't uyt vond; 't was de Rijm.
34. Een Knechts affcheid.
\T7Ilm, nughyvan mygaet,
* * Gedencktaen defen raed:
Spreeckt weinigh in't gemein:
Soo fal men niet vernemen,
Waer voor men u moet nemen
Voor groote Geck, of klein.
35. Franfche Mode te Londen. 4
"C1 En levend Franfchman heet een Hond in Engeland,
■*—'En wat een' Franfchman droomt, tot d'allerfotfte vonden
Terftond niet naer te doen, waer Londen groote fchand.
Siet eens, wat vreemder Volck, fy kleeden fich als honden. )
• 36. Jen rijcken Dirck.
TTEbtgh' eene Dochter, Dirck, endaerdry Sonenby?
■*■•*■              Ghy zijtfoorijckalsick.
Hoe waer ick in mijn fchick,
Daerghy hetzijt als ick, waer ick foorijckals-ghy !
. ' • ;,.■.,;-                          37. Borjïen.                                                             -
T"\Er Vrouwen halfen zijn der Mannen Poppen-goed.
-*-^Haerdunckt van niet dat leeft de handelinghfoofoet.
De Prijen mereken 't, en fy lacchen met malkand'ren ,
Dat veile vodden Mans in Kinderen verand'ren >
Valt
-ocr page 448-
Sneldicht.                         447
Vaft houden fy de waerop fleren hoogen prijs *
Wat zijn de Mannen fot, wat zijn de Vrouwen wijs!
38. Op mijnen 4?" September.
\ ƒ Andaegh was 't, datickin dit leven werdtgefonden>
* Onnoofel Schepfel, in 't gedrangh van alle fonden:
Ickfchreidejammerlick: waerom , en wift ick nietj
Maer had ick alles wat hier zedert is gefchiedt.
En ick beleven moft, omftandelick geweten.
Ten minften had ick bei des' oogen uyt gekreten.
39. Noch.
\M Et defen dageraed viel Zuylichem aen 't leven:
•"■* Al had hy 't niet gedaen, wat waerder aen bedreven ?
40. Londens gebreck.
'T"1 E Londen is'te koop al wat in and're Landen
■*■ Ter wereld wordt verkocht en niet verkocht en wordt:
Alleenlick komender wat'duyfenden te kort
Van ellen goed fterck Lint tot Vrouwen KoufTebanden.
41. Trijns Misbouw.
DE Deur in 'tHoeckje, Trijn, in plaets van midden in ?
Waer op is dat gebou wt, en hoe quam 't u in 't fin ?
Watdencktghy, flechtefloor, dat menfchen nieten weten
Hoe ghy getimmert zijt, of hebt ghy 't felfvergeten ?
Hoor; yderpaerweerzijds, en al dat enckel is
Moet recht in 't midden ftaen, of al den bras is mis.
42. Aen Neel.
1 Ck weet wat van u, Neel; maer of men my al perften,
*'kSal 'theeleninmijnhert, 'tenfaldernietafberften.
Soo leert de wijfe Man: maer, merckt, hyleerterby,
                  EccieCis.m
Bewaert het woord by u, tot dat het tijdigh zy.                              & "'IJ"
43. Gerucht met Vreughd.
T"\Irck foeckt een' tweede Vrouw die wel en geeren fing',
-*-^En fing' totallemansTeorb'of Clavecing:
Hy feght, foo langh fy fingt, en fals' altoos niet praten.
DatNeel, fijn' eerfte, felf niet flapendekoft laten.
44. Fortificatie.
WY maken Steden fterck met holl' en bolle wercken,
Met voll' en drooge gracht: wat winnen wy met ftercken ?
Men'
i>
-ocr page 449-
A4.8                           XXV. B O E C K.
TT
Menwintfe, hoefyzijn: kan de verweerder wat,
D'aenlegger kan wat meer: dat fcheelt als Rat en Kat.
My dunckt, het gaeter mé , als of goe Spijfen leyen -
• Gefloten, nadekonft, inbackfelvanPafteyen:
Goed'honger breeckter door: ja, fterckte voor de bord
Lockt Krijghs-lien aen, om d'eer, als lecker'lien de korft.
45. Trijn verlegen.
TRjjn, die niet geerne na gefpoort is of verfpiet,
Beklaeghde dat haer Klaes een toeval heeft gekregen
Die Negen oogen heet 5 oh, feght fy met verdriet,
Hy fagh te veel met twee, wat fal hy nu met negen!
46. Aen een'flechten Dichter.
VRiend, befight ghy oock fand op wat ghy hebt gefchreven ?
Ey, taft foo wat diep toe: 't is waerdigh langh te leven:
Deckt en verforght het wel, om of de fcherpe locht,
Die't niet verdragen kan, fijn'glans af eten moght. '
47. Niewe Landmetingh.
T7*Entgh' Archimedes wel, degroote GrieckfcheMeter?
"*•*" Wat foudt ghy feggen, Klaes, koft ick het noch wat beter?
Hoe wift ghy, fonder hulp van Pafler en Compas,
Welck van veel' Landen op uw' Kaert het grootfte was ?
Dus kan ick't; heelt mijn' kon ft voor alle man en pleeghtfe 5
Snijdt yederuyt het blad, all' hoeckjensom, en weeghtfe.
Een Koninck leerd' ick 't met dry Kroonen op een Hoofd,
En hy nam 't danckelick en heeft den greep gelooft.
48. Hoogb Gerecht.
M!
t valfche fteenen allerhand,
LIn Ringen van flecht Goud geplant,
Met valfche Steenen in 't verkeeren
En dobbelen met rijcke Heeren,
Had Hans foo grooten Goed vergaert,
Dat onlanghs Schepenen het fwaerd
S.ijn fieltery betalen deden.
Hans is hoogh vanden (leen gefneden.
49. Niews.
't
TS jock, al feggen 't wijfelieden :
* Daer kan feer wel wat niews gefchieden
Dat
-ocr page 450-
b N E h p ï C M T.v         .                  ^p
Dat noyt en was; hier is't bescheid.
Hans, heeft van daegh eens waergefeit.
l' 50. Aentujfffher Wilm.
GHy zijt een fpelefr, Wilm: rnaer van een döbbelaer
Gaet u den hoogën roem niets te rechtvaerdigh naer.
GhyhebtuwHuysvertuyfcht, uw'TuynenenuwBoomen, : >
Van hondert zijt gh' op thien, van thien op een gekomen,
Ghy waert in Zy gehooft,' nu gaet gh' in bloote fchenckelen j
Wilm, heet dat y dobbelen ? 't gelijckt wat beter, enbkelen.T
* •■■'- ''                           5.1. 'lioofdbrekerj.                 ■ -0.-'            . " ',
npRijri klaeghd' haer' Man , dat m' alïqweken
* Met manen quam haer 't hoofd te breken}
Hy mommelde foo wat * enfprack >
'k Wouw dat men 't eens tedege brack.-
}i. Vajl goed. -                               ■ ;
C Choon Haer en helder Singen a
^Verganckelicke dingen,
                                    i
En is niet op te ftaen, •, .
Seght, Klaes ; en daer's wat aen:
Maer klappen en wel fpreken
En fal noyt Vrouw gebreken.
53. Trijn klap.
rT,Rijns hand gaet op de Luyt, als of fy gaende fprongh:
•*- 't En komt haer van nietvreemds; fy leert het van haer' tongh.
*:                      -54' Groen Ingeland.                                     , .,'
DAer is geen groener Land als Engeland te wenfehen;
Of neemt het na 't gewafch, of neemt het na de Menfchen.
,': ^ J .:; ' .                                          .'-','             .,          - fc> _ y-. w il ij
55. twee Koningen avond.
DEKoninghop 'tToonèel, die 's avonds 't kleeduytfchiet,
En leghtde Kroon daer heen daerom hy Koningh biet»
En was hy 't niet foo wel als een' van d'allergrootftè ,
Die Koningh fcheen in ernft, en Godt maer naer en bootfte
In 't groote Kamerfpel, de Wereld ? gaet aen 't Graf,
En fiet wat heefter d'een of d'andcr meerder af:
Elckheeft fijn'rol gefpeelt> de groote was het banger
De kleine kommerloos, d'een korter, d'anderlanger■,
II. Deel. -                              Lil                          Sy
-ocr page 451-
4.^q                XX^BVeVk.3
Sy liggen beid in 't end en ruften van haër w^rck,
D'een onder Marmerdack, dén ahd'rë fonder Serck.
Een ongevoeligh fcheel.' en cfeeri^ergaet in 't lefte,
En d'anderfiverllkyft::wie/heeft.vanBeïdenftbe^
                  ' |
Bei waren fchadutveiiTnét ideerea, en nu bloot; I L «.:£->
Degijaotflegrooter doe, en hüaleveh groot, yi
                  '■•■■■>":
..,, Uï& to4 :■■'• ii^t.'-:/!'; ..... . :' \~" *: ." ' ni; . ■•:-;
TT\Ir?k raeflj r^d';Exter-jacJvt met.Nef tem* Roers én; Boge,n,;, W
-*-,*En loopt fijn>fchoenen,df?.Qr., 0£ klei en harden fteen,
Sijn' nagelen,aen,flujck-,ü)n*"voetenfchjërin tw$€n:
Wat brenght hyi'huys in 't end:* metExters, Exter-ooggn.
tA:'K"f„-fari nm " '-'• '- -:{          :' vl:l
~T""\le van den arbeia wëëfdie'kfeef larigh hëbgedkëh'.
-*-^Enfiet'er 'tby-fpelby,falnauwélickverftaen
Waer ick den tijd uy t Vond', om foo veel by te (pelen:
Die op het by-fpel oock, rby ftucken en by heelen,
Eerftenomftandighlett, fal tvvijfPlen rtteéralsoot,
Hoe my op foo ved wercks foo veel tijds overfchoot,
Ickfelverdoolderin, felfwëêtick niettevind-efr
Hoe 'k in de groote Ploegh Föó veel van 't mijnverfinden.
God weet het: Hem zy lof,, die my gegeven heeft,
Datnoytgeien levend menfeh min ledigh heeft gekeft.
■ ' '■'-"-' p J-;" ■•' '■"-'; '"'■- - i^8. .dm Nel. rïnr/i bï:h : u
C Ou 'k van uw aenficht, Nel, yet feggen t'fijner eer,
^
               Soomoftickheteerftfchellen,
. Gelijck w'Ajuynen pellen,
Enkrijgender eerft af het masker en dan 'tfmeer.
... ..•                        - ■ . . jo. Mouches.              ,               ......
*p\Ieplaefter-pleckjens,Kees, alheetfe 't Vrouw-volck,Vliegen*
>*-*
             En laetu niet bedriegen j
Sy hebben geen verftand van vliegen, maer van liegen,
't En fchaedt niet, fèi de Boer, die 'ck die vermaningh gaf}
't Zijn leckeregewenten>
Ick trecker voordeel af,
Sy doen my dencken aen Boeck\veide-k.oeck met Krenten.
,          6o. Per-'
-ocr page 452-
s N % h %;MC*$&%                      <$$
T.Ckhebhe^anghbefoc^tdatme^fche^g^en-^ge^ï^^rs ",
*Ënaliiaerhandelïjmelctyanleugen en bVearxpch {&„'...s.,^
Dan':'t wasser T^pogen^w^cfc, ^ex.gtoatftgebra^^r.^cj^" \
Sy waren niét te vréen,",©! 't heéle hoofd was-leugen,'
\ V''
TSEpfÖrlekérs', éêrft van^Hbf1; en hu van alKdeStadtJ6 ^
-"-^Ontleenen 't Vrouwe-Mölfifehaef' eigen' Haeren-fchat:
De fwarigheit is klein; mitsalat.s,' liaer niet raefceenen
De wort'len van dat Haer, Ea^krullen, af en Jeenen.
GHy zijt heel kort van^geldV èn bëliglit-hetlTeel^arigh}
Uw fothoofdis volhaörsVöh-koopf ghy Woelt Maer toe?
Watgaet u over,Dirck? wy waren \i la nglïriïóey ™
Altijd al even kael, en altijd even haerigh.-
dj. Noch.
DE Menfchen houden ficfi; veel kiofecfeèr als de Beeft:
Dat's rede&r maer:, aJs.God» eni§iaiet,órh:verdragcn:i.
Sy plegen 't evenwel > fiet hoe fy derven klagen ,
Mijn hoofd ftond lbo niet wel >' 't had beter dus geweeft.
:' - '- ^..Éoch. '■'-' '■ ;' ' ':- V"' "' "'
GHy fieter jonger uyt met dit .gekrulde blond:
_Wa,t, w.aer, '-t een' fraeyekunft, ^ls 't allefins foo ftond,: ,s
Maer 't is icnijn en bedrogh; ghy weet het felf, mijn' Heèren >'
't En helpt u niét orrijongh éen' ouden top te fcheeréri.
65; Noch.
riTÖepröncken ons' gekrulde Heeren,
■*-■* Met andérllien ontleende veeren !
Qrum yder vogel eens om't fijn,
Hoé foud het metdiePfonckers zijn ?
. .1 , 66. i<Am. em ïr«pï^*ftH • • r "
■\A Qy Meisjej vinder jeuglïdmet foo veeTfoersgezègent, f
^**Qhy
doet; u felfs te kort metiuer fien •, weetghy niet,
Wat onderfcheid daer is, en hoeder 't wee* üy t fiet» . < .
In Sómer Sonnefcbijn,, en als hetftormten regent?
"Llï 4                   67. Drwk-
-ocr page 453-
XX?. B Ó' E C K.
4.J2
67. Drmckc&ijfin.
SOo 't my een Franfchman brenght, "hy brenght my niet met al:
Dat 's van degeck': heeft my een Ëngeifch toegedroncken,
My kömter'Óock niet van : en ick moet fitten prohcken
Tot hy gedroncken heeft, en dancken hem: dat *s mal.
- Drinckc mir ein Teutfcher zu, hy doet my oock eens fchencken:
Dat 's rechttoe drincken, maets y al 't ander maer toedencken.
; *.a;i:.'.-. :•                    68. Misbidder.
GHy preutelt daer wat heen,;
En meent ghy hebt gebeen,
Ick fegh 't u van te voren,
Jan , dat zijn geen* Gebeen j •
Dat biddengaet verloren, f
ÏSn.is vari geerj bedier$
          ! •;
,\
Ghy wilt, God falu hooren,
En hoort u feiven niet.
; j, ,j' J 6$. Tegen Dirck tegen. . «j? U -
...#•.
BEtwerer, wat ick weet, ghy weet het altijd beter»
Hoe, fpreeck ick altijd mis, en hebicknoytgelijck?
Laetfien, ick fal u eens ontgaen is 't mogelijckr
         v>.
God is goed boven al: wat feght ghy nu, Betweter?
70. Jan aetrfijn Wijf.           '"•
't T S heel goed, Wijf, feght Jan, dat ghy m' op flraet ontgaet:
■*Maerdatgh'u feiven oock ontgaen derft, dat 's'heel quaed»
71. Onreden.
HPEun feght, de redenen van üjn befèten Wijf
•*■
               Haer dagelicks bedrijf,
Haer herfleloos gekijf,
Zijn kale Bedelaers, fy hebben niet om't lijf.
72. Aen den Koningh van Groot Britt'".
"TpvRy-Kroonigh Opperhoofd.* Hoe komen uw'manieren
J-^Totmy, onwa«rdighmy, foo meer als goedertieren?
Die ons van, verre faegh. Hy vraeghde lichtelick,
Wie Koningh waer, of ghy, groot Heerfcher, of klein ick ?
■.u,. '.                                                                                          73. 4m
-ocr page 454-
Sneldicht.1                          453
. 73. Aen Adriaen den Rijmer.
XtT At moght ghy my 't hoofd liggen breken,
** Om vonnis van uw Dicht te {preken ?
Daer zijn twee dingen, Adriaen,
Diegeenfins t'famen konnengaen,
Daer is geen leven in mijn Herflên,
Of geen geeft in uw' malle Verfïèn,
74. Heiügbeït.
U En niewen Heilige weer in den Almanack,
■"--iEn iflèr altijd weer een plaetsje veil en veiligh ?
Hoegaetdit, Vrienden; wiftde Man niet wat hy fprack,
Die nagelaten heeft dat God alleenis Heiligh >                                   **<*• 1 s<«
75. Rijmdwangbr                              , r
GTaet niet te vaft op al het feggen
^Dat Dichters u te voren leggen:
Daer is te machtigen verfchil
Van Dicht tot Ondicht, lieve Man :
In Ondicht feght m' al wat men wil,
InDichtfomtijdsal wat men kan.
yó. JfAlmanacker.
DE Menfchen fteken al vol logens van der wiegh.
Soo liegens' altemael die feggen dat ick liegh.
77. Van Jans Van.
JAn Janfz, vraeghd ick laeft, hebt ghy geen Ed'le Van,
Die uw Heer Vader droegh ?
'k Heb, feid' hy, een boos Wijf, daer waer ick geerne van >
Is dat niet Vans genoegh ?
78. Logen-verwijt.
MEt alsm' hem liegen heet, wil Dirck fijn felven rechten,
En kampen Lijf om Lijf met die 't hem heeft gedaen:
Maer tuyght de Bij bel hem de fel ve fchand niet aen ?
                       Kom. 3. *
"t Is wonder, foeckt hy niet met God den Heer te vechten.
79. Sondagb.
TS Aller heiligen foo fonderlickenFeeft ?
* Van Eener heiligen, Gods Ruft-dagh, houd* ick meeft.
, Lil l                     §0» SchuU
-ocr page 455-
"V                                                                                                                                    - ■                         ;
4.54                       XX V. B o b c k.
80. Schuldige Klaes.
KLaes , over hoofd in fchuld, beklaeght fich van 't getier
Van fwarte geeften, die om 't hare komen fpreken ^
En feght, wat Almanack fchreef oyt in weinig' weken
Maen-dagenfonderend"', èiinieteenVry-dagh fchier?
gr. Ingelfcbe Nel.
JAn malde wat met Nel, en 't was wel met haer wil>
Nochtans en deedfe niet als roepen, ftil, Jan, ftil.
Maer Jan koft meer als Duytfch, enhiels'al by haer pack:
Nel was van Londen, en 't was Engelfchdatfefprack. ■"'
8z. Brujfdegom Antony.
ANtony j feid'ick, trouwt gn'een Wijf van feftigh jaer,
En koft ghy dat niet derven ?
Neen, feid'hy, 'kwouwfe noch thien jaren ouder waer$
S'heeftGeld, en heeft geen'Erven.'
. -                                                                                                                                                                                                        '■
83. Nietpe Mode.
TTTllmfocht een' and'ren flagh van Huysvrouw dan hy had
* *
             Die dickwils op hem fat,
En dicht den goeden Knecht met drooge Yuyflen touwde :
De tweede die hy trouwde
SloeghmetdeSleutelraecks, op 't minft eens alle dagh:
Dat was een and're flaeh.
h.
84. Vïofbetie.
'k ET Ad menigh jaer gepreeckt de Zee-flraet van den Haegh
*• -*NaScheveningerStrand, daerickwatnaemsafdraegh
Maer 't wouw niet in den man, 'k moft uyt den Lande wefen,
En was 't vier jaren langh: doe werdt de faeck geprefen,
En by der handgevatt, en 'clight'er, foo 'k vertrouw,
Noch tot arm Scheveninghs noch tot fchoon Haegh s berouw,
'k Heb over langh geplekt voor't Orgel in Gods Kercken,
Ten beften van 't gemeen, en focht het uyt te wercken:
Maer 't wierdom ver gepreeckt, voor vuylekettery:
Daer lachten ick wat om, en fweegh: wat fchade 't my ?
Weer moft ïck uyt het Land, en bender uyt gekomen :
De kettery behaéght, de fwacke zijn bekomen ,
Men gunt het Orgel plaets, men roepter om ras, ras,
En daer het is van ouds, en daer het noy t en was.
'kHeb
-ocr page 456-
S N Ë L b I G H T.                        45 f
*k Heb nu en dan getracht het vuyl Schavot te vellen,
Met redenen foo goed, als qualick t'overtellen,
Gebueren, dié het raeckt, en wijfe lieden meer,
Verfoeyen 'ty neffëns myy en wenfchen 't dingh om veer.
't En gaet niet. Moet ick weer te land uyt ballingh loopen»
En ifler foo weerom wat red'lickheits te hopen ?
Neen, neen, ter Wereld uyt, en wefeneerfteenLijck:
Dan fal m' eens feggen, Toch, die goe Man had gelijck.
'85.' Eigen baet.
'kCN kan't niet weigeren, feght Pieternel, aenHeeren
■*-i Van aenfien en gefagh, die vreughd van my begeeren.
Sy kan 't niet weigeren, 't is waer: maer vat het wel:
Die fy 't niet weigeren en kan, heet Pieternel.
8ó. Mode.
T^ N haeft u niet met prijfen
*H Van alle Franfche Wijfen:
AlheetmenfedeWijs,
De Wijs is felden Wijs.
87. Vedanten.
't T S onuytfprekelick, hoe Gecken een vervelen,
* Die, met haer' herfTenen in letteren verbrodt,
't Woord voeren waerfe zijn, en voeren 't fonder flot.
Wat waertghy liever, Dirck, (my foud'hetmachtighfchelen_)
£en ongeleert wijs Man, of een geleerde Sot ?
88. Jan de Misboutper.
JAn feght vol-kakelick, men heeft voortaen in Boecken
Geen' goe Patroonen van wel timmeren te foecken,
Men fiefijn niew Gebouw, en nemer dat voor aen.
Ick neem' het averecht en danck hem voor't verrhaen.
Want, foo men Böecken vindt, als daer de Geck aen wenden ,
Ick foeck'er liever geen, my mocht'er oock een fchenden.
85?. Dirck de Schilder.
*p\It'svanDirckskladdery. Hynoemtfe Schilderyen:
*^f Dat 's boven mijn verftand; foo moet ick het wel lyen:
Maer, feght ghy, die de konft tot fn den grond toe kent,
Heeft Dirck fijn' hand aen 't werck, of heeft hy 't werck gefchent?:
90. De
-ocr page 457-
4j6                    XXV. B o e c icr
90. De felve.
DIrck heeft een' Schildery na Annas hoofd gemaeckt t
En meent hy heeft het onverbeterlickgeraeckt,
En roemt, daer is geen werck by 't fijn te vergelijcken;
't Is waer, men fagh noyt ftuck het leven min gelijcken.
91. Jans onfchuld.
'k TT An 't niet gebeteren , feght Jan, ick heb een Wijf,
"'Dat boos en flordighis, en heflelick van weien.
Ick kan 't niet beteren-, 't is boven mijn bedrijf:
Koft ickfc beteren, fy fou haeft beter wefen.
92. Gemaeckten rouw» -
T 7 W hooge klachten, Jan,
^ Gelijcken wel hoogh roemen,
't Leed dat men noemen kan
En is geen leed te noemen.
•93-. Wijfe trooft.
K1
aes heeft fij n eene Been verloren in het vdd >
En is gantfch niet ont-ftelt:
Hy meent de fcha te boeten.
Want hy treedt op een' ftelt,
En falvoortaen niet meer gequelt zijn met kouw'voeten.
94. Noch.
T7"Laes is een Voet quijt: wat fchaedt dat ?
•"-Hy neemt defcha fchier voor gewin :
Hy heefter langh pijn in gehadt -,
Nu is 'teen Exteroogh te min.
95. Penny ck^                                 k
"TVe meteen anders Haer haer'fotten kop gerieven,
-*-^Sy kammen lichtelick twee gecken of twee dieven.
9<5. Waenmijfe.
TCk noemgeen' wetenfchap, of (tracks roept feker Heer,
•■•'k Ben van de kon ft: 't is waer, hy ifTer van, en veer.
97. Beknopte Medicijn.
Dit 's kort om lefen y
y
'Paft op uw'mond,
All'die wilt wefen
Oud en gefond.
5)8. Nel
-ocr page 458-
Sneldicht.                          j*7
98. Nel in een Draegb-fioel.
COo teef isNels gemoed} fy doet niet als beklagen,
^Arm' Halfen, die om geld haer voeren langhs de ftraer.
Goed Vrouwtje! fiet hoever haer medelijden gaet, .
Sy draeght felfs liever Mans dan dat de Mans haer dragen,
99. Een Bofe.
ICk ftond ter goeder naerri 5 daer magh ick my van roemen :
Sints is hy my ontleent
Door vrouwelick gebeent.
En foo ick werd genoemt en wil men my niet noemen.
'tEn zy men dobbel noem' 't is wonder hoe 'tzijnkan,
Een'argert Man en Vrouw, 't paer argert Vrouw noch Man.
100. Tubackerye.
lt TS wonder hoe de Werlds Koocketten velerhand zijn!
•*-Hier is 't Gebraed niet gaer, of 't moet tot afch gebrande zijn,
En noch en eet men 't niet: men quijlt fich droogh in fmoock,
Men wordt felf Schoorfteen, en men voedt fich van den roock:
De Maegh werdt misgedeelt \ 'tgeldLeveren 't quelt Longer,
Men leeft van nïet met all' en fterft van dorft en honger.
toi. Slepende Rocken*
VAn al 't gevogelte zijn Vrouwen lichtft om vangen:
Men heeft maer op haer fteert te treden, fy zijn vaft,
En, foom' haer na de Mans, foo fietm' haer fleert verlangen.
Ick wift niet wat die fteert beteeckende: dit wart.
102.  Noch.
T"\E Duy vel had in 't eerft de Vrouw vaft by de hand;
■*-^Nu heeft hy s' aen den hiel yet fij ns gelijcks geplant:
En 't is het recht gewaed, daer mede fy haer venten,
Van allerlei Gewormt, en Slangenen Serpenten.
103.  Noch.
VTf7At feghtghy nu van 't Volck, die met dry ellen Stof
*^ Meer als haer'heelelenghdgaenfwieren door het flof?
Zij n 't noch al licht' en loiT' en leck're, luye Hoeren ?
Sy doen vuyl Meifiens werek, fy vegen onfe vloeren»
104. Noch.
D;
t kan m* haer niet onthouwen j
''t Is loos gedrocht, de Vrouwen :
11. Deel.
                                  Mmm                       Sy
-ocr page 459-
4,78                        XXV. B o e c k. ♦
Sy vonden niet voor uyt, en 't fpeet haer meeftendeel >
Soo boeten fy de fcha met een langh achterdeel.
105.  Noch.
W;
er henen, mijn gekrulde Pop,
Om Vifch te koopen aen de Mart?
Soo befight defen fchoonen ftart,
                      - J
En fetter Korf en Emmer op :
't Salftaen gelijck de groote Schepen
Die kleine Booten nahaerflepen.
106.  Nof&.
MYn Pachter, by geval in Stadt,
Riep, ó goe Land-Heer J wat is dat 1'
Ey, lieveLand-Heer, feghtmewat,
Wat hanght die Joffer annergat ?
Wat foud'er hangen, fei 'ck, Jan gat,
Een ftaert-ftuck datfe niet en had
Doe s' in haer Moertjes darmen fat,
Dat voertfe nu gelijck een' fchat.
Datghy telandwaert niet en vatt.
Ja, feid' hy, by gans Galgh en Rad,,
En fleeptfe daer foo mé langhs 't pad!
Doordicken dun, endroogh en nat.
Hoor, lieve Land-Heer, 'kfeghjeplat,.
'k Hou 't met men Koe en met men Kat.
107. Wonder over wonder.
DE doode quam 't Graf uyt, op God Almachtighs dagen,,
En 'tgeeft ons noch den fchrick dien 't allen gaf die 't fagen:
Maer fien wy 't wonderwerck niet alle daegh weer aen,
Daer een niew kind verfchijnt ? laet ons wel overflaea,
Of 't meer Mirakels is het Schepfel dat eens yet was
Te doen herwefen, of doen wefen dat eerft niet was.
108. Aen Dirck.
u;
'Vrouw, die foeteZiel, daervan gh'ufoo beroemt,
Endieghy, Koninghs wijs, de Goedertieren'noemt,
Kijft, hoorick, vroegh en laet: Dirck, heet dat Goedertieren r
Soo kan ick geen goed duy tfch: ick weet geen quader tieren.
iop. Aen
-ocr page 460-
Sneldicht.                        ^p
109. Aen Jan den bollen Foe't.
t TW Dichten, uyterlick, fchijntwattewefen,Jan:
^ Maer, neem ick'er den glans van fchoone woorden van,
Soo komt fijn ondeughduyt. Latijn is fraey om hooren >t
Maer dat vermaeck en gaet niet dieper als mijn' ooren i
Vraeghtd' ongeletterde wat van den inhoud is,
En meent wat fonderlinghs te leeren, hy taft mis.
Maer Goud is altijd Goud, hoedatwy 'toockverkoocken,
Quickfilver vlieght daer heen, en is maer af te roocken:
Jan, daer hoort goed fatfoen tot Dichten, en goe ftof:
Treek ick het eerft'hier af, wat blijft voor't tweede? ftof.
no. Gelijck,»}.
m;
n volck pruylt als ick kijv, en dit is ons gefchil.
'•My dunckt, ick heb gelijck. Want, doen fy haer believen,
Sy hooren oo'ck fomtijds haer' Meefter te gerieven,
En laten my met vred' eens feggenwatickwil.
iir. Sneldicht.
T"\Irck, foo ghy Sneldicht dicht,
"*-^Lett waer de konft in light:
Dit hoorter tot een Snel dicht:
't Moet fnel zijn, dicht, en wel dicht.
Ï12. Quaed goed Duytfch.
XyfEn leght en loopt: dat 'sduytfche fpraeck.
IVl-Welckishetvreemdft:, 'C woord of de faeck ?
Men kan niet fotter feggen -,
Wy loopen en wy leggen.
.113. Jans Wenfcb.
T An, fei fijn boofe Wijf, ghy klaeght dat ick u plaegh:
J Maer 't is foo niet gemeent, al heb ick mip' gebreken j
Soo ghy mijn Hert koft fien, ghy foudt heel anders fpreken.
Uw Hert, fei Jan, uw Hert ? 'k wouw feker dat ick 't faegh.
114. Goed-dunckers.
p\Ie veel' in and'refien, in haer niet een gebreck,
J-*'Zijn vooreen ander wijs, en voor haer felven geck.
Mmm 1                         11 f. Ver*
-ocr page 461-
4,60                        XXV. B o e c k.
115. Verdeelde Keuken.
DE grillen zijn fbo veel, die elck om 't feeril wil loven,
En yder in fijn' Kerck verheffen voorde beft':
Dat een met reden feid' in een verwerde neft,
Heer, meerdere ons Geloof, en mindert ons'Gelooven.
116. Via & Verkas,
DAer is geen dolen aen> weeft niet bekommert. Vromen.)
De wegh ten Hemel is ten Hemel afgekomen.
117. Tegen de Vloyen*
f TOort najans wijlen raed
*• •* Wan neer ghy llapen gaet:,
Jan doet fijn' kaers uyt, "Jan iluyt venfteren en blinden,
Soo, feght hy, weren hem de Vloyen niet te vinden.
n8. Hein We et-niet.
TCk wilde dat ick wift wat Henriek nieten kan.
•* Soo fprack ick; en hy nam 't töt fijner eer, goed Mart-,
Ick meende 't anders om $ en docht van fbo veel faken,
Die Henriek niet en kan, maer een fchoon Boeck te maken >
En waer dat Boeck gemaeckt, en dat ick 't Boeck wel koft,
Soq waerick rijckelick verfekert van den koft.
119- Redelicke bekommering]}.
IC k lev' altoos in fchrick van Gecken en van Wijfen:
'k Vrees dat ickdees' mishaegh en d'andere my prijfen.
120. Keefèns keur.
TAEn Armen hoopt op Geld en heeft vermaeck in 't hopen,
•^•^DeRijckeleeftin vrees voor K af fèn, toe of open,
Daerdiefenvyeraenmagh. Dat's niet een dinghfeght Kees y
Wegh met de loode hoop, 'khoud 'tmetdegoudevrees,
ril. Klaes Aennemer. •
Ty"Laes heefteen Rijckmans Huys te bouwen ondernomen,
■*-*-En iflèr met een' Beurs vol Kroonen afgekomen,
En, voor een Kalis, aen een moy ftuck goeds geraeckt:
Heeft hierde Man het Huys, of 't Huys den Man gemaeckt ?'
122. Gelijck^op*
U Eb ick re veel gepraet en langer als 't behoort,
X1 Vergeeft het my, fei Job, 'k lal beter keren leven,.
En korter webben weven.
Job, feid'ickj laten wy malkanderen vergeven y
Gby
-ocr page 462-
S N E L D I C H T.                                 4ÓI
Ghy hebt my niet geftoort >
Hebt ghy heel veel'geklapt, ick heb heel niet gehoort.
123.   Na men 't neemt.
ICkftiet een'Vent om veer: hy vraeghd', enhadgelijck,
Ofick het meend'in ernft? ja, feid'ick, degelijck:
Soo,fcid'hy, danis'twel: om't joekfoud't ray vervelen*
Ick houw niet van fulck ipelen.
124.   Onneuswijfe Pier.
Oler was fijn' rooden Neus fchier quijt geraeckt in rt rechten,? =
* Noch hooptemen de fhé met vel aen vel te hechten*
Mits hy fijn drincken liet. Neen, feid' hy, fulcken ftraf
Ismy mijn Neus niet waerd; en ruckten hem voort af.
125. Aen NeeL
*k Cle dat ghy groot enklein verbeent met uw gekakel,
^En dat ghy hoopen volcks alleen aen 't fwijgen krijght r
Maer, Neel, hoe komt men felfs te fwijgen als ghy fwijght?
Is 't niet dat y eder een verftomt ftaet van 't Mirakel.
12Ö. Weerflagb.
■^TOyt Vader, feght Andries, ellendigh als ick ben,
**- ^ Met u, mijn boofer Soon dan ick ter wereld ken.
Mon Pere, fèght Mon Fils, bedenckt u eens wat nader,
Hoe, meent ghy, was'tgeftelt met mijn'goeGroote-vader?
127. Aen Jan.
JAn raeckt' een*goe tand quijt: ick meend' of 't in de krijgh was.
Neen, leid' hy, over mael en op een' rijpe Vijgh.
Ja, feid' ick > over mael en in den tanden-krijgh ?
Soo weet ick dat die tand noch rijper als die Vijgh was.
128.   Goede Vertrooftingh.
\fi Yn oude Schuldenaer begofl: wat fw ack te werden,
lVl£n dé my twijfelen hoe langh hy 't wel moght herden:
Soo m aen d' ick hem: hyfprack, vreeftnietj maer hebt geduld*
Mijn leven ftierf ick noy t noch in een anders fchuld.
129.   Gevangen Schuldenaer,                       >
*k Ty Iep aen een' Traelie, Dirck, hoe, drommel, komt ghy daet?
*^ ('t Was op de Voorhofs Poort) ja, feid' hy, is 't niet waer l
Hier fit ick en verrot om een' onnoos'le logen >
*k Had van een' fomme Gelds, vry boven mijn vermogen,
Mmm 5                      Bet»-
-ocr page 463-
4^2                         XXV. Boick,
Betalingh toegefeght, enhebhetnietvoldaen:
Is 't niet een' ichoone faeck} om in de Boey te gaen ?
130. Lieven arbeid.
Die't Ambacht wel verftaet daer van hy leven moet,
E n die't j niet wel , alleen, maerwelengeernedoet,
Beleeft het grootft geluck dat yemant kan begeeren :
Hy fpoedt, en fpoedt met vreughd, hy wint, en wint met ceren,
O aller ftaten ftaet, daer voordeel gaet met lult,
Enlof endanekmet beid j en wercken felf is ruft!
f n:'i
               • ij f. overlangh leven.
T>EjaerdeLuy den, die om noch meer levens wen fchen ,
•■-'Zijn meer als Kinderen, dat 's Kinderen en Menfchen.
Op blijven, isvanjonghs der Kinderenvermaeckj
En blijvens' op,AVat dan ? fy waggelen van vaeck.
Ouw* Lieden waggelen foo wel als jonge Kind'ren;
Gehoor, GefichtenSmaecken alle dingen mind'ren,
De Voeten ftooten aen en d'een is al in 't Graf >
En dat 's haer lefte vaeck: noch is 't haer als een' ftraf
Te moeten fchéiden en niet langerop te blijven •,
Als waerder veel en veel meer wonders te bedrijven j
Alswatter langhgefien, en langh bedreven is,
Hoe tafl: de Menfchlickheit tot op haer einde mis!
Hem danckick, die my langh en welzijn heeft gegeven *
lek waggel van geen' vaeck, en heb langh opgebleven:
Is rullens uer voordeur'mijn Rol is afgédaen,
God roep' als 't hem gevalt, 'k wil wel te beddegaen.
i|2. Geld.
CY hadden groot gelijck deStichters van 't woord, Geld:
*^ 't En is niet anders als in 't kort geièght, Geweld.
133. Scheep-fteckte.
TTOé vaert gli' 'm 't varen jan? wat fegt gh', al min of meer fieck ?
•*--*■ Verbloemt uw' fvvackheit niet -, die Zee-fieck is, is feer fieck.
r . :.- .■                       .            134. Poor en tegen-fpoed. - ,
TV^En voelt den voorwind niet; het maghfoo luftigh waeyen,
*~** Als Maft en Spriet verdratg': beftaet maer eens te draeyen,
Die felffte wind we'rdt ftorm, en 't Schip wil over zy,
En holler loopt de Zee, enZee-fieck werden wy.
Soo
-ocr page 464-
S n >%ld n i c h T.                         féé,
Soolangh als voorfpoed duert, duert menfchen ongevoelen >
Begint de minfte buy van tegenfpoed te woelen,
Het ongevoel verdwijnt, het klagen komt te veld:
Het quade werdt bepruylt, het goede nauw gemelt.
Ondanckbaer op de gunft, onduldigh op de ftraffen ?
De Honden weten meer: wy konnen niet als baffen.
155. Engelfch Houwelicken.
't TTEet weddingh over Zee, Trouw tuflchen Mans en Wijven*.
•*•■*•
          Het woord in onfe fpraeck
Beduydt de heelefaeek:
't Is thien om een gewedt, of 't Trouw is en fal blijveht.
136. Afrekeningh.
/"^Hy wilt dat ick 't u brengh : maer, heb ick wel gehoort»
^*Ghy hadt my toegefeght een vat Wijns te beftellen j
Soo langh en hebt ghymy om brengen niet te quellen> • •
*k Sal 't u wel brengen, Dirck, brenght my dat vat maer voort.
137. Op een Vriends Comptoir.
u;
'befte Kamer t'Amfterdam,
Daer ick noyt geeren in en quam,
Is een moy dingh vol Marmer-fteenen:
Maer die verkouden my mijn' beenen:
Vol Schilderijen oock: maer, Man,
Daer eet of drinckt men weinigh van,
Gunt m' eens een' Beitel met een' Hamer,
Ick weet hier wel een' beter kamer.
138. Niewe Neeli
T"\EboofeNeel, dieftal, enfchraptenoythaer'fchootmis,,
-■-^En ftadigh overtradt een yeder Thiend' Gebod,
Heeft heden haerquaed hoofd verloren op 't Schavot:
Nu is 't een' goede Vrouw; 't is jammer datfe doot is»
139- Vrouwen Les,
HPRijn light haer' Man en quelt met vragen naer den ftaet
■*• Van 's Lands gemeene faeck va&buy ten en van binnen,,
Enof het Vrede blijft, of naden Crorloghgaet:
Maer hy, feer wijflelick, en antwoordt niet als, Spinnen*
14,0, Dircks
-ocr page 465-
jyty                         XXV- B O E C K.
140. Dirclis Verdujtfihingh,                            "n:
DIrck was fijn' boofe Moer ontvallen aen de Peil:
Daer hadden hem fij n Vaer een Stief-moer voor in 't neft:
Die hoord' hy noemen fijn' Noverca by de Klercken, ,
Enfei, dat 'sgoedïatijn, het is my een niew Vereken.
14Ï. Koflelicke Eer.
UW Huys, mijn goede Vriend, is koftelick en kuys j
Daer legh ick t'huys in, en ick heb 't u danck te weten $
Maer al te dieren danck van wel een gouden Kruys >
Die'k aen uw* Boden fchenck, om niet onniild te heeten.
Is dat t'huys liggen, Vriend, veel beter lagh ick t'huys.
142. Over des Heeren Avondmael.
TCk heb geen Bruyloft-kleed j wat doen ickopuw'Feeft >
-■■Genadigh Bruydegom, en waer foud' ick het halen ?
Ja, fiet, ick hebber een, enfeghhetonbevreeft,
Daer ick 't niet machtigh was, hebt ghy (00 goed geweeft
En woudthet met uw Bloed, uw diere Bloed, betalen.
143. Dagelhks Mirakel.
/^Odmaeckte Water Wijn: is 'tnieteenfottevraegh,
^-'Hoe 't die hand doenlick was, die 't noch doet alledaegh?
Het wonder is als 't was , de fel ve Macht en Zegen
Beitelt ons dagelicks Wijn over Wijn, vanRegeri.
' 144. Hetfelve.         • '
/^Od maeckte Water Wijn: is 't wonder dat veel honderden
^*Die 't fagen op de Feeft het wonderwerek verwonderden ?
Neen: maer groot wonder is 't, dat die het dag'licks fien
Ten dienfte van haer' Tongh, haer' Keel, haer Maegh gefchien
Bot fonder wondren ftaen, in't minfte niet verlegen
Hoe God treckt warmen Wijn door 't hout uyt.koelen Regen■.
14 J. Jan de Wijve-Smijter.
JAn, vecht ghy met uw Wijf? dat is een Misflagh, Vriend \
Soo fprack ick: maer, fei Jan, ick weet beft wat haer dient,
En fy wift wel waerom de Roe langh in de pis lagh >
Soo gaf ick haer foo maer een' vuy ft, en 't was geen Misflagh»
l^6.%en Floor.
TJOe wdert ghy gift'ren foo befch'aemt,
, •*■ * Floor, daer ghy uyt het Hoerhuys quaemt?
t En
-ocr page 466-
Sneldicht.
't En iffèr niet fraey uyt te komen r
Maer meer ontfagh van meer verwijt
Had u behooren te doen fchroomen
Doe ghyder in gekomen zijt.
147. Gerechtige Droefbeit.
tfS
A!
's Menfchen treuren hier beneden,
' Seid" een wijs Man, met groote reden>
Is maer een' vruchteloofe leur,
't En zy men om fijn' fonden treur'.
148. Aen een' Prediker.
1C k ken u, Broeder, van den ftoel.
■*Daer om en kan my al 't gewoel
Noch van uw' Tongh, noch van uw' Armen
Noch Hert, noch HerfTenen verwarmen:
Wilt ghy my ftichten dat het klemt,
Ghy moet my met u leven preken:
'k Word met geen' woorden overftemt,
Die niet en brandt kan niet ontfteken.
149. Dircks Gerijm.
DIrcks Dichten komen uy tin een aenfienlickftuck,
En voor ftaet op het Boeck, het is den leften Druck.
Hoe ? gingh 'er and're voor ? foo \y ierd' het licht genomen:
Maer 't iswaerachtiger, daer falder geen meer komen.
150. Frans van fijn Dochter.
1:
kfie wel, onfe Pieternel,
'■Seght blinde Frans, en fal niet wijeken
Voor Moeder-lief en haers gelijcken.
Frans fietwel, en Frans fiet niet wel.
151. Neels vaft gelucki
/"^ Eluckigh waerfe die 't voor geld,
V^Of van den Hemel kon verwerven,
Dat Neel haer felven heeft beftelt j
In 't eerfte Kraem-bed niet te fterven.
151. Tegen fiere Neel.
TCkmaeck veel wereks, Klaer, van uw fingen:
-"■Maer 't kan my tot geen'Liefde dwingen:
11 Deel.                         Nnn                   Gelooft
-ocr page 467-
466
:
XXV. B o e c k.
Gelooft my, daer en is niet van:
Mijn hert en laet fich niet befpringen
Van licht verganckelicke dingen:
Werd ick verlieft, 't is van den Man
Die die fraey' liedjens maken kan.
153. Waenwïjs, Wkenrijck.
JAn is half wijs, en meental dat hy 'theelis,
Heeft weinigh Gelds, en meent al dat het veel is.
Mijn goede Jan, geneert gh' u op die wijs,
Ontwijfrelick ghy werdt noyt Rijck noch Wijs:
Weeft in den Haegh, en meent ghy zijt te Romen;
'k Verfeker u, ghy fulter noyt niet komen.
154. Steven.
'k COud 't Franfche Kakelaers noch Engelfche niet raeyen
^HollandfcheJofFertjenste laft'ren, foofy doen,
Met feggen , dat fy meeft haer' blancke billen braeyen
Op Stoven, die alleen verwarmen Kousen Schoen.
Dat Volck is bitsen fpits: ick laet my lichter paeyen:
De Soeters feggen my; en ick, goed knecht, gelooft,
Haer Vleefch is niet gebraen, 't en is maer wat geftooft.
155. Arge Betmu/l.
JAnfchimptopydereen, en dat hy feghtisLomp:
Hoe is het mogelick ? foo fcherpen Mes foo plomp!
15 6. Gehraechfe Vrouwen.
Anapsffi. rj1 En' Broeck met een' Stoof! dat en gaet niet foo 't fbiiw.
*-JDusfeid'ickonnoofel, en meende, met reden.
Maer een' Stoof fonderBroeck, fprackeen' mondige Vrouw *
Waer qualick te lijden voor yfere Leden:
Verfien w' ons geitel met een Masker beneden,
't Is tegen de hitte, niet tegen de kouw.
157. Op den 9 Tebr. léji. Verjaringh van KomngH Kar«l
de etrftes Moord,
\ T7 As 't heden dat de Son haerftraelen fagh bedwelmen
* * Door grouwel van een Schelm en meer dozijne Schelmen f
Was 't heden dat s'een'Bijl dry Kroonen in een'flagh
Met een geheilight Hoofd onraenfchlick vellen fagh?
i: >hj
                                                                            Ouyt
-ocr page 468-
Sneldicht.                         ^
O uy t den Almanach, vervloeckfte dagh der dagen,
Begraeft u in den nacht, paft nemmer weer te dagen j
Engaet,ghy, Sprockelmaenddennegenfteniboquijt,
En fchrickelt foo twee mael, en fchrickt foo voor altijd.
158. Aen Frans.
"^JEemt het riietqualick, Frans, alnoemicku een'Lichtmis:
■*-^
             lek meent foo qualick niet
Als 't meeftendeel bediedt:
'kWil feggen, dat ghy veel wilt fpreken, en fpreeckt licht mis.
159. Klaes aen fijn' Naeyer.
TZ" Laes hiet fijn' kale Broeck vernaeyen,
•*^Daer hongen een paer Hofen aen,
Tot op en door de lefte draeyen
Gehackelt en vergaen.
De Snijder fchrickte voor de Sletten,
En feid'j hy wifter meer geen' Mouwen aen te fètten.
Geen' Mouwen meer? fci Klaes: 't is wel, enlaetdatftaen
Enfetter my alleen een niew paer Hofen aen.
160. Aen eert Quifter.
"\^Aer ick u fie uw geld ontuchtelick vergieten,
■*-^ Soohaeft ghy naer het eind, en hebt bykans gedaen:
Maer hebt gh' uw' Ouderen haer' meeningh wel verftaen ?
Sy hieten u haer Goed genieten, niet vermeten.
161. Niet voor wat, wat voor niet.
TlEtfoetPinceelen-werckbemin ick van derjeughd,
■*■-* En houd' het in den Menfch de nutfte konft en deughd -,
't Verganckelicke beeld der Schepfelen te veften,
Soodat het met de Werld beftaen kan tot den leften,
En thoonen kinderen, na menigh hondert jaer,
Haer over, Ouer, en veryoverGrooteVaer,
En thoonen my de Werld haer' Landen en haer' Steden
Die 'c noyt en is mijn lot gevallen te betreden.
Der Schilders Iogenen en dröomen by den dagh
Zijn oockmoy' dingetjens, die 'kgèernelijden magh,
En , meer als lijden, veel en over veel kan achten :
Maer noyt en heeftmer my mijn Bors om fien verkrachten.
Nnti z                       Dc
I
-ocr page 469-
4,ö8                        XXV. B o e c m
De reden is, ick voel mijn' y verighften luft
Van 't geen' ick langh befit allenghskens uytgebluft,
En vind mijn Oógefoo verbij ftert door gewoonheit,
Als of het waer ontooght tot ongevoel van Schoonheit. .
Maer brenght my in den Schat van Vrienden wel verfien,
En gunt my daerfomtijds met verfcheroogh te fien
Wat ick voorhenen fagh en meer wenfch te genakenj
Daer voel ick niewevreughd, onafgeteert vermaken, *
Onafgefletcn lult op al mijn finnen flaen j
En , dat noch beterraeckc, daer's geen betalen aen ,
De fackjens blijven toe, ick fie voor niet met allen
Wat t'huys geld gelden (öu. Waer 't n,iet dolhuyslick mallen>
Geldfpillenbinriens huys, voor wat men nieten fiet,
In plaets van 't buyten wel tellen , en geven niet?
itfi. Faillien»
T"\Aerm'eertijds Huycken fagh, is nu d'aeloude dracht» .
■L-^De Hoere-loerery van Faillien ingebracht:
De Mode ftelt het foo, en 't heet een kleed met eeren :
't Magh wefen) maer ick vrees dat Faillien veel faülieren.
163. Aen Griet. , . s
A^Riet, floeghtgh'uw'eerftenMan opd'eenofd'anderzy>,
^En des' op alle bey ? dat 's een flagh arger, Pry.
164. Dirck in 't Irfhujs.
TT1 En Rijck Wijf is gaen liggen fterven >
■^En Dirck, al ftatïgh in den rouw,-
, Om met meer andere te erven,
Komt uytden Hoofde van fijn Vrouw.
: Sou'k't met Madame niet verkervea
Indien ick fei, fiet voor u, Maets, '
Die Vent komt uyt een' boofe plaets ?
165. Dry verlegene.
DAer 't Kind verlegen is, denckten bedenckt te degen y
Wie iflèr meer verlegen,
DeMininhaerbewint, . ;
               ,
,: De Moeder of het Kind?                               
cC'                                                                      %èè*Sfitfch(t
-ocr page 470-
Snel'dich t.                        4«Sp
166. Spitfcbe Andries.
■*Wl
s Winter, en Andries in 't bont:
Siet wat een Meefterlicke vond j
Ickhadhemeenstegaftgenoodtj ,
Sintsnoemt hy fich, Mijn Bontgenoot.
\6j. K'oetfen.
U En Huysman fagh my, kloeck ter been >
■*-JGefond van finnen en van le'ën.
In een twee-Paerden-Koets befluyten f
Om waer te reifen ? ver na buyten ?
Neen, langhseenand.erhalveftraet,
Daer m' over klare Klinckaert gaet:
En fei, met reden, watte gecken,,
Twee Beeften o m een' Beeft te trecken ?
16$. Aen dingende Griet.
•""PHien gulden opeen Huys van dry-en-veertigh duyft ?
*
              Dat's al te nau w gepluyft.
Komt laet ons overdencken
Hoe ver 't uw voordeel was, -hoe ver het u kan krencken -r
Op al te weinigh is 't te grooten afflagh , Griet,,
Op al te veel is 't niet.
169. Graf-fcbrift van eenen Akbymiftigh Dansmeefter Rooms-gefmt, gewerden l
in meeninge dat de Tranjfubjtantiatie te bewyfen was
ex lapide
philofophorum, en sedert van de Religie geftorven*
TTler lighthy die fijn'Bors vol, met fijn'voeten, kreegh,
■*-■* En, met fijn' handen aen den Blaesbalck, licht en ïeegh.
In 't blafen wierd hy fuf, en raeckt in 't pad van Roomen.
A Is waer het misverftand beft paften op fijn' droomen:
Hygifte, koft men daer God maken van wat broods,
Ten minften koft mender Goud maken van wat loods*
Doe'tGoudnietaenengingh, en alle Kroefenmiften*
Verliet hy 'tMis-broodoock, enftierfeenwijferChriften.
. ^                                       170. Hermans voorforgb.
A/J" En fprack van Grietje f al volatile te geven.
*y* Wat ?/alvolatile, riep Herman, aen mijn Griet?
Eylieve, geefthaergoed falfixttm, moetfe leveny
Sy is m'alree te vlugh j en fix met allen niet,
Nnn 3                     171. JBaet
-ocr page 471-
^7©                     XXV. B o e c k.
171. Baet voer eer.
HOe ydel is de roem van Eeren, en hoe vals!
Twee treden in 't gevecht, en fpelen hals om hals:
Met eeren (na de Werld} als met gelijcke Wapen.
Hoe is 't met Staten en met Koningen gefchapen ?
Twee treden in 't gevecht ,• oock met gelijcke macht ?
Geenfins: met alle Man weerzijds by een gebracht:
Hoe ongelijcker fterckt', hoe liever; na de Kroonen
Die elck te fpillen heeft om Vechters mé te loonen,
Al waer veel Menfchen Vlees te huer valt ofte koop.
En dan bedriegery en liften over-hoop,
Met d'een den anderen verraderlick te nijpen
Van voren, foo hetfchijnt, en by den rugh te grijpen.
Ick vraegh het wijfe Lien, wat Reden en wat Recht
Maeckt onrecht goed in 't groot, en quaed in 't klein gevecht?
17a. Lichte Jans Biecht*
TCk vraeghde twijffeligh, bekent, watzijt ghy ? Jan ,
■* Van de Religie? ja, leid' hy, heel daer van.
173. Klaer jock.
DIrckgeeft voor waerheit uyt, dat in der Lappen Land
De kouw fbo meefter is van alle vier en brand,
PatKaerflentotblanckYsbevriefertj en haer* vlamme
In geeleklompjens Goud verftijven en verftrammen.
Veel' held're logenen veilt Dirck voor niemendal t
Maer des'is, ick bekent, de helderde van al.
174. Voor Mr. Dirck.
CCheert nu en dan de geck, ghy fult voor een* verftrecken 1
*-* Met Meefter Dirck, Barbier, heeft het een' beter' fin.
Hy werdt voor wijs en vroed gerekent: niettemin
Eer'tjaer ten einde gaet, watfeheert hy nietalGecken?
175. Knl$)thood.
.pvE groote Koningh van dry over-Zeefche Kroonen
*-J KnijghtMan-volck mei; lijn' hand, omdeughdenmé teloo*
nen:
Koft Carel 't Vrouw-volck nu, in plaets van knijghten, knechten,
Wat fouder Meisjes, die moe-Meisjes zijn, om vechten.
176. Pieter-
-ocr page 472-
Sneldicht.                         471
176. Pietemels fpijt.
JA wel, fèght Pieternel, 't is om fijn'fin temiflèn ,
Dat Mannen altijd baes 's Lands faken na haer' kop
Alleen beredderen, en Vrouwen fienderop>
Om meer niet als een klein verfchilletje van.....
177. Graf-fcbrift van de Heer Bijfcbop, overleden den 6 Nov. 1671,
TT Ier light de Tekenaer, daers'alle nevens faten,
■*■ -*Die 't na hem dorften doen, als mindere Prelaten.
Soo feggen wy met recht en fonder over-gunft,
De kunft van Biflchop maeckt'hem Biflchop van de kunft)
178. Gevonden Maeghfcbap.
Dier Swijn moft na de Galgh, en hadfègeern ontgaenj
*• En fprack beleefdelick. den Opperfchouteth aen,
Heer, feid' hy, ghy heer Ham, en ick foo goed als Vercke 5
Soo ben ick van uw bloed; gaet daer wat na te wercke.
DatMaeghfchap, feideSchouth, en treek ickmy niet aen:
Eerft moet ghy hangen, en dan fult ghy my bèftaen.
179. Onraed.
J
An wil fijn Wambas doen verftellen.
Wat magh hy toch de Snijders quellen ?
Men fietter foo veel' lappen aen,
Men fietter geen meer lappen aen.
180. Soldaetfcbap.
17 Oe loos is onfe Floor! een goed en floutSoldaet
*• -*Bewijfthy taftelickdat niet wel tTamengaet:
Want, feghthy, van derjeughd heeft m'hem fooonderwefèn*
Dat goe luy kinderen niet ftout en moeten wefen.
181. Aen Neel.
CIt zedighen gedeckt; icktwijffel wat ick üe}
^Neel, waerd'er't vel niet voor, ickfaghuw'blooteknie.
182. Jans Pbilofopbie.
B'
kent, of Jans fcherpfinnigheden
'Niet en beftaen in ronde reden.
Wat is de wind een lichte Geck!
(Soo fpreeckt hy} waeyt hy in mijn' Neck,
Soo*
-ocr page 473-
fal                         XXV. B O E C K.'
Soo haeft: en kan ick my niet draeyen,
Of voel hem in mijn backhuys waeyen.
183. Danckbaer Gebed.
SOo danck ick God, (God danck) in als voortaen,
En, na langh overleggen,
En vind niet meer te feggen,
Als, doet my, lieve Heer, foo gh' altoos hebtgedaem
184. Griets ontlegb.
IC k nam Griet geern eens voor, foo haer wel dien ftigh waer,
Om dat fy laet, te doen, om dat fy doet te laten:
Voornemen? feghtfy,neen (en'tismaeraltewaer}
Dat 's veel te veel gefchiet, niet meer daer af te praten.
185. Matth.7.5.
't T S waer, en 't luydt fchier als een logen:
■*• Dirck fiet veel fcherper als een Valck >
Hy fiet een' Splinter in mijn' oogen,
En dat dwars door een' Eicken balck.
i%6. Van Klaer.
'k I_T Ad Klaer geernetegenwoordigh,
•*--*-Waerfewatmin tegen-woordigh.
187. De Heer van de Plaet verdroncken.
d' tl Eer van de Plaet waer noch in 't leven,
Waer die Heer van de plaet gebleven.
188. Op Teun.
V!
or defen liet fich Teun vervoeren
In drincken, dobbelen en hoeren:
Nu is hy op een'beter baen.
Is 't wel gedaen ? men foud het feggen:
Maer beter is 't, 't blad om te leggen
En feggen, 't is wel niét gedaen.
1                          185». Iemands Graf-fchrifu
HOort, Edle,Schoone, WijfeenRijcke
Geen Lijck is defes Lijcks gelijcke:
Waer defe Sarckeen Diamant:
Waer d'aerde goud Guineas Sand,
Daer Amarill' in is gelegen;
- En waren 't Peerlen, al de regen
Van
s
-ocr page 474-
Sneldicht.
Van tranen diemer over (lort,
Met beider Indien meerder gaven;
Noch quaem de koft'lickheit te kort,
Nochlaegh hiergrooter fchat begraven.
190. Suycker in Gal.
JOoxel al te fterck teklouwen,
Eindt in onluften berouwen.
En dat overtroetelt werdt,
Heet ick dat verhoetelt werdt.
Vreeft den nafmaeck van deluften,
Dieghy al te vierigh bluften j
't Straft fij n fel ven eer men 't weet,
Soet werdt fuer en lief werdt leed.
191. Duellen.
VAn veel' onvoorfichtigheden,
Daer deMenfchen mis in treden
Staeter een e fchoon vooraen, .
Die ick noyt en kan verftaen:
Dat men om een anders falen ,
Dat maer hy en moft betalen,
nbr .
          Eigen Ziel en Lichaem waeght
t / En 'tgevaer ten offer draeght.
Heeft u Hand of Tongh geflagen,
Laet s'er fchand' en fcha voordragen j
Daer is Rechter voor en Recht-,
My de wraeck, heeft hy gefeght
Dkk fulcken heeft bevolen
Dienfe t'onrecht werdt ontftolen
Met de dolfte dievery
Die in ons bedencken zy;
Daer de Rechter op 't Schavot gaet,
Engefchapen, alseenfot, flaec
Selfs te lijden meer als vriend,
Wat fijn Vyand heeft verdient.
Luckt het beter, en vermoort hy,
God, die 't ftraffen fal, verftoort hy,
Schuldiger als die daer leit.
Siet wat een' voorfichtigheit!
fc II. DeeL
              , .          Ooo
-ocr page 475-
47+
XXV. Bo e c k.
191. Sus en foo.
WY fien, na 't werck dat wy beleiden,
Twee dingen eens en feer verfcheiden.
Dunckt u dat duyfter om verftaen ?
Ghy blaeftdekaersuyt, en 'tvieraen.
193. Avond Begraeffenis.
"ITTAerom befteden wy de dagen,
* * Om lijeken naer haer graf te dragen ?
Is derven niet s' nachts nagebuer,
En yeders dood fijn' avont uer ?
194. Aen mijn' Kinderen.
E En Schuld-briefin papier, raecktgh'hem tedickwilsaen,
Kan licht bemeufelen en flijren en vergaen.
Gcdencktdit, Kinderen, enfooghy op uw'Vrienden,
In tijden van gebreck, uw levenyet verdienden,
En meldt de weldaed niet te dickwils: metter tijd .
Vuylt enbemeufeltfy, en gaet haer'luyfter quijt.
195. Gefontbeden.
E' Lek doe denHeer befcheid, (Tprackeen wijs Man in 't midden
JVan Dronckaerts, die de Prins fijn' welvaerd byden Wijn
Quanswijs behertighden} 'k wil voor die welvaerd bidden *
Daer ghy foogeern opdrinckt, endrinckenopdemijn.
>ip<5. Bedde-mjsheit.
Laes kan Latijn uytouw'Poëten ,
■*-*-En wil ons daer uy t leeren wTeten *
Dat als men op de reden lett,
          ,
MatrafTen maken beter bedt
Dan bolle Tijeken, Dons en Veeren,
Daer in niet goeds en is te leeren:
Ja fcheltfe, metvermetenhek, .
Voor Bedden van on weten heit j
En weet defaeck dus vaftte maken >
Om dat de wijfe Dichters fpraken
Non jacet in molli, &c.
Weet ghy de refl: nkt, raedter na.
127- Jans
-ocr page 476-
Sneldicht.                      fóf
197. Jans Foorfargb.
Jj
n twijffelt aen fijn Wijfs weldragen,
n'tuchtfe nu en dan met flagen :
Altoos de qua naeth gaet haer na»
't Zy waer of nietj hy flaeter na.
ip 8. Droomen en ontwaken.
W/Y liggen al den Nacht en Slaven in 't beleid
*» Van ydelheden, ver van alle red'lickheid,
En Arme waer heit lightdaer onder; en dat 's Droomen :
Met worftelen nochtans beftaet ïy opte komen,
En, krijghfts' haer' handen los, fy valt de logen aen:
Die weert fich •, en datraecktvan kijven fchier aen 'tflaen :
In dat gerucht en kan 't de Ruft niet langer herden >
Sy moet ten oogen uy t, en dat heet, wacker werden.
199. Ouderdom.
Tl Aedt: dat ick niet en heb, en wouw 'k niet dat ick had -3
*^En hoop het evenwel te krijgen: wat is dat?
zoo. Van Huybert Boeckman.
7 At mooght ghy nageleertheit fbecken
** In Huyberts hoofd?daeriflergeen:
Hy heeft heel uytgelefen Boecken,
Half uytgelefene nieteen.
20r. Luye Dirck.
DIrck houdt onmaetighveel„vanwatlaetoptezijn:
Dat's 'savonds mijn manier, maer 's mergens is 't de fijn'.
202. Spotters Graf-fchrift.
Hier light die om Gods Woord noy t wou ter Kercke gaen:
Magh ick de ronde waer heit feggen ?
Hy died'er levendigh noch fitten wouw, noch ftaen,
Behoort'er dood niet in te leggen.
203. Gauwe Jan.
JAn leeft wel fwartop wit, dat heeft men hem gewefen:
Waer't wit op fwart, God weet of 't Jan fou konnen lefen.
204. Misverjiand.
A Gnietje, onfe Klop, had vierighlick gebeen
^* Op beide knyen bloot, en op een' blauwen Steen,
Ooo 2                  Dat
-ocr page 477-
47<>                           XXV. B o e c k. ,
DatNeeltjen, haerMaflèur, fint geen dozijn van dagen,
In 't Hylick-bed geraeckt, ten eerften kind moght dragen.
Dekouw bevingh haer' Buyck, en roerdedaer een'pijn
Daer s' ongeruftin werd' of 't wel een kind mocht zijn :
Doe liet s'haer bidden ftaen , enfprack, nochongerufter,
Gh' hebt m' emmers wel verftaen , ó Heer, ick meen mijn' Sufter.
*                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            »■.
20 <. Geblamkette Neel.
't TS waer, feght lichte Neel, ick deck mijn bruy nevel
■*Mct Witfel wat gemenght niet Roodfel: doe 'k niet wel ?
Ghydeckt uw' bruyne poort of't anders niet behoorden»
Met koftelicke zijd' en koftelicker koorden,
Met allerhande verw van ftoffen over hoop,
Die u pas eigen is als mijne my, by koop:
Wat ghy beneden doet, magh ick 't niet boven willen,
Houdt ghy mijn Aenficht niet foo goed fchier als uw' Billen ?
zo6. Graf-fchrift.
JAns malle geraemt light hier onder te droogen.
Waer fchickt ghy de Geeft fal zijn henen gevlogen ?
Hy is overleden den eerften April -,
Dan fchickt men de Gecken al waer men wil
zoj. Aen een Vriendinne met mijn' Zee-Straet.
GHy tradt mijn Hofwijck om, in fpijt van 't zeere beentje,
En 't koften u fomtijdseen hijghjen en een fteêntje,
Maerluften yverwon't. Zijt ghy fchier uytgeruft?
Hier 's niewen y ver, werck, en ftof voor niewen luft.
Dan fchrickt niet; daer en is noch hijgen aen noch fteênen y
'tlsfachtewandelinghj men doetfe (onder beenenj
En, foogh'een'enckel uerftil fitten kont of twee,
Ghy raeckt van uyt den Haegh tot Scheveningh aen Zee:
Ja luft u onderweegh wat praets: ghy hoeft geen' ooren;
Leent m'uw'fchoon'oogen maer, ghy fultermy door hooren.
zo8. Tot God.
A/f Yn^Sondendieick ken verdoem ick elck om. 't feerfte>
Ayl Die 'k niet en ken, 6 God, vergeeftfe neffens dJeerff e.:
2051, Fritfens
-ocr page 478-
. S tf e *, d i c ,h t\ '.V X X          477
20<j. Fritfens Paerd. >. '
FRitsnoemtfijn Paerd een Luypaerd,                   ''t
Om dat het, Luypaerds wijs, gemarmertisvanvel.
Mydunckthy noemt het wel:                           ?fb3V
Want feker't is een luy Paerd.                   ,ftlf,a
210. ^e» fok? Agnietjc. - . .
F TW deugen of niet deugen
^ En prijs of ftrafick niet >
Maer, waer ickjoodfch, Agniet,
Ick foud'uw Vleefch niet meugen. , ,
.211. Jans verklar'mgh. . |,'
TlylYn'Buerman, dieeen foetbruyn Diertjenifl fijndienft heit,
1V± V"raeghd' ick onnoofelick, Is dat uw' Dienftmaeghd, Jan ?
Mij n' Dienftmaeghd ? feid hy foo, 'k weet daer foo veel niet van:
Maer,geeftghy 't m' op mijn'eed,ick fweer het is mijn'Dienftmeit.
.■"■'; 2i2. GoedGeckén bericht.           a
TARy dart'le JotTertjens beriepen Jan de Geck
•*^'Hy foud' haer een voor een vermanen haer gebreck:
Neen, kind'ren, fèid'hy* weet datjantje niet gewent is
Gerucht te maken van wat al de Stadt bekent is.
213. De verkrachte.
COo zijt ghy dan verkracht, feid' een vernuftigh Schepen,
*^Op fulcke pleitery van overlangh gellepen :
't Moet u meer van dien Schelm gefchiedt zijn, naerickhoor:
Ja, feidemallejut, wel twintigh mael te voor.
214. Griets verfujrm.
\Tf 7 Ie daer? riep Griet in't bed: ickben't, fprack de Koetfier,
* ^ En meenden u in 't bed wat niews te gaen vertellen :
Maer, denckend'aen 't groot mes dat ghy te werck woudt ftellen,
Verander ick van fin, en fluyp weer facht van hier.
Wat ben ick oock een Beeft! fei Griet, ick magh't wel feggen,
Die juyft hetgroote mes bene'en heb laten leggen.
215. Moer Annasgiffmgb.
TV/f Oer,Moer,riep Annas Kind/kfie Koeckoeck komen Ioope».
T$* (Soo hiet de Vaders Hond, die met hem was in 't Land}
Ei, feis', is Koeckoeck daer, foo mogen wy welhoopen
Dat Vaertje t'huys fal zijn , of emmers by der hand.
o o a 3;               21& Klaes»
-ocr page 479-
478         XXV. B o e c k. Sneldicht.
216. Klaes Botketibiterd.
KLaes heeft veel langer Baerd als yemand fagh in langen
Daer feid' een laccher op, lek bender af verfchrickt;
't Schijnt dat de Vent een Paerd moet hebben ingeflickt ,
En dat hem noch de ftaert ter kelen uyt blijft hangen.
217. Agnietje Licbtbiel in de Waegh.
't TS wonder om verhalen j
* Men woegh Agniet in fchalen,
En ick felf ftonder by
Om 't Wedfpel te betalen:
Menraeddemy, wedtvry»
Thien pond en kan niet falen}
En de verbrudfte Pry
Koft geen' dry afen halen.
' ■< '■'■''■''                                                                                                                                                                                                           -                                                                                                     ' ; '                                                                           - ■■•
Einde des vijf-en*tn>i»tighjlen Boecks.
-ocr page 480-
SES-EN-TWINTIGHSTE BOECK.
SNELDICHT-
1. Aen mijnen Swn op fijn' Ver-wenk.
Oon, die, door Gods beleid, de kloecke vinder zijt"
Van dêfer gangen onbewegelick bewegen,
Hoe 's Werelds flingeren u gaen mog', mé of tegen*
Hebt haer' eenparigheit voor oogen t'aller tijd.
Hebt ghy het fwacke werck, in 't fchudden van de baren,
Tot ongevoel gebracht van alles wat het lijdt,
                ;uoY
Gedenckt, wat u toeftaet in alle wedervaren,
Die door des Heeren Geeft val Redenskrachten zijt.
Stelt Vond en Vinder, Geeft en Raderen te famen,
't Waer jammer dat het werck den Meefter fou befchamen,
1. Op het felve Werck.
TT Et flingeren is oud, en met den tijd geboren j
■*^* Maer 't even flingeren geboren in der tijd.
Lett opdie evenheit, foowieghy Chriftenzijt,
Daer is een onderwijs van waerden uyt te hooren.
Beginnen wel te doen, en laten dat verfterven,
Gaet endelick tot niet: maer die den even gangh
Van weldoen blijft begaen voor al fijn leven langh,
En tot het Ënd' uyt houdt die fal de Kroon be-ervere.
3. Noch.
T Et op ditgins en weer, dit buytenen dit binnen,
•*-*Dit ongeruft gefwier van einde en beginnen :
Soo gaen uw' uren Menfch, defnipp'ren van uw'tijd,
In al uw ydel doen, tot dat ghy t'einde zijt.
4. Dementi,
"Pvlrck, zijt ghy foo ontftelt, óm datm'u eens hiet liegen r
•*-^Enwiltgh'erom te veld, als of't een logen waer?
Hoe maeckt ghy 't metGods woord, dat niet en kan bedriegen ?
Daer heet ghy, eens voor al, geboren Logenaer.                        pcinuj;
f. Londem
-ocr page 481-
4,8a                       XXVI. B o e c k.
""? 'i '*' o 'T"' i • 'V -Lwd&wyjf**!
HEel Londen heeft gebrandt, en nu noch brandt heel Londen.
Befchuldight Frans noch Duytfch j ick heb het ondervonden
Wie dat men't wijten kan:
HalF Venus, half haer' Man.
.:
- J 6. Aen]iti. ■
V
Öof een laetdunckend Geck heb ick u langh gekentj
En dat en deert my niet} ick bender aen gewent:
Maer als ghy onderdaeghs vol Brandewijn of Seck waert,
En woudt my met geweld doen fuypen fonder dorft,
Dat Paerd noch Ezel wil, doe wenfcht'ick uyt de borft,
Voor een laetdunckend,Jan,dat gh' een laetdrinckend Gek waert.
7. Te Gajlgaen.
TT J At light men graegh en loopt elck naer een anders Haerd ?
** Is 't wel den halven danck, den hal ven Ootmoed waerd ?
Wat voordeel halen wy te Gaft ? ten aller beften
Elck voor fijn deel wat vuyls om Teel-land mé te meften.
8. Krachtke Baden.
R
Einier is met fijn' ftramme Leden
Naer Akens Baden toe gereden;
Daer heeft hy Geld en Sael en Peerd
In alle vrolickheit verteert. , H
Siet wat de Wateren vermogen
Hy is te Paerd na 't Bad getogen,
E n op fij n' Voeten weer gekeert.
.:- % Erf voor Aelmoes*              ..,'                • •'
JObdreightfijn'wulpfen Soon fijn' Erffenist'ontmaken,
Den Armer» te geval, dien 't beter ftrecken fal.
Den Armen ? feght mpn F|Js> foo kont ghy u vermaken
En my mé: maeckt my 't goed i ick heb toch niet met al.
. , .,: • .....'io- laye Andries.
/^Edaen werck, feght Andries, is 't foetft van fijn behagen,
^ En daer 'sgoed ruften op; dat kan ick wel verdragen: '
Maer werck door andere gedaen verftaet Andries -,
Self wercken, feght de Guyt, is ruft en tijd-verlies.
II. Dieren
-ocr page 482-
Sneldicht.                          481
11.   Dieren Eed.
DIrck moft een' Eed doen , of het gingh hem aen het lijf,
En 't fmaeckte na de Galgh, koft hyfe niet ontfweeren:
Soo nam hy 't op het fcherpft, en fei, fiet daer, mijn' Heeren,
't Is onwaerachtigh, of de Duyvel hael' mijn Wijf.
12.  VanKhes.
TT" Laes werpt een' hand vol fand op 't minfté dat hy fchiijfc.
•■-^•'kHouw van dien overvloed: 't is 't beft dat hy bedrijft:
Wat Klaes te voorfchijn brenght uyt fijn' verfufte gaven,
Met als 't geboren is foo dient het diep begraven.
1;. Niet voor jet.
JAn badm'omhondertPondteleen, alswaerickmal,
En fei, 't was niet met al vodr luyden van vermogen:
Jan,fei'k, is't niet met al, ick ben u wel gewogen,
Daer 's datghy van my eifcht; en gaf hem niet met al.
14. Vjt-etery.             L
ICk ga te gaft; maer noo: 't en geeft my niet als t'eten -t
Dat vind ick t'mijnent oock: en et'er kort of langh j
Enet'er wat my luft, en drinck'erfonderdwangh,
En hebber God alleen, geen' Menfchen, danck te weten.
15. Aen een' trouw-fiecke.
JA, ja, Manmachtige, komt het foo nauw met u y
En fcheelt het u foo veel, flus hijlicken, of nu ?
Nadat ick u begrijp, korts moghtghy wel een Vrouw zijn,
Maer mogelick getrouwt wat langer als getrouw zijn.
16. Tjjdigb berouw.
WAchtnietuw'misdaed, met den Hemel af te kerven,
Tot dat uw' beligheit fal wefen niet als fterven:
't Is laet tot God gekeert, wanneer fich Vrouw of Man
Van fieckte nauwelick in 't beddekeeren kan.
17. Eten.
'"pEnetennooden wymalkanderen. Wat's dat?
•* Dat is, wy hoeven elck wat iloppens in een gat,
Daer 't datelick verquijlt en foo verfchiet van wefen,
Dat wat het is, en fchijnt niet, wat het was, te wefen,
II. Deel.                                   Ppp                       En
-ocr page 483-
4$»                        XXVI. B q e c k.
En die het by geval te rngge komen fagh,
Sou walgen van 't geficht den naeften halven dagh.
Noch is 't maer in een mond en 't malen van de tanden;
Van daer verfinckt het, en de Pot vanallerhanden
Ontfanghten koockthecopen maeckterfoo vvataf
Dat Menfchen Neufen fchijnt gefchapen tot een ftraf.
En werden wy gevoedt tot fulcken vuyl vermaken ?
Wegh met de Beulingen, ick maghfe niet fien maken.
Lact Beeften in de Wey dat morftèn nacht en dagh,
't is Ipijtïgh dat men oy t fchoon' JofFrouw eten fagh.
18. Graf-fchrift van em' Hovenier.
Hier lighteen Snoever dood, die van een' hoogen tack
Gevallen met fijn'Bijl den Hals in ftucken brack:
Siet wat een zegeningh! dat in den val op 't letfte
Sijn' Bijl hem niet en quetfte.
19.   Annas Vonnis.
E En paer ouw' Boeven dat Sufann' had ondernomen,
Wierd welte recht geftraft, meent Anna, fbo men leeft:
Maer,feght fy, foo 't een jongh paer Boeven waer geweeft
De faecken waer voor 't recht haer leven niet gekomen,
20.  StrUet-gerucht.
TT\Ry Vrouwen maken een volle merekt,
-*-"^'t is waer,feght Herman, en wel gemerekt 1
Maer bydry Vrouwen doet eens de mijn'}
Hetfal een' loutere Kermis zijn» :
zi. Galgh-fcbrift.
T}En feer vooriichtigh Man ten einde van fijn leven
■*-'
             Heeft hier den Geeft gegeven;
Hy wouw niet na de Galgh door een'bekende ftraet,
Die na't Schavot toe gaetj
Hy vreesde voor een'Schuld van onbetaelde Kleeren,
Die m' hem daer eifchen moght en doen hem arrefteeren.
22. Lojfe Waerbeit»
A alfoowaer, 't is waer, fèght Herman% en 't is mis >
'k Weet- dat fijn allbowaer, niet al foo waer en is.
23. Goed
J
-ocr page 484-
Sneldicht.
483
23.   Goed bericht.
[* Hy hebt een foet verftand, feim' een bekende Vrouw j
^J
             Die 't hare niet gemeen is.
Ick wift niet hoe fy 't gaf noch hoe ick 't nemen fou.
Met fprack fy 't ware woord, engafmydefèndouj
Verftaet hoe ick het meen, foet heeten wy dat kleen is.
24.   Mitifle keft.
HpEun brocht tweeHoornen toe tot Kapftock van fijn hoed.
■f
               Wat üghtg' en quift ons goed,
Sei Neel, fijn foete Wijf, een' van d'onviefe Vrouwen j
Hoor, Bock, ghy had uw hoed maer op uw hoofd te houwen.
r                                                             '.'1' ■-                                                                                                                            ">')'}
25. Jock^ voorjockj *jp
TT Eer Oom, uw kap die brandt, riep eener tot een' Pater:
**•"* (De kap hongh over boord en flodderden in 't nat}
Het fchaedt niet, fei dePaep, die 't jock wel had gevatt>
Ick wift wel dat fe brand, en hanghf'er om in't water,
26. Voor-ued.
TCk was nauw halver wegh van hoogen ouderdom,
■* En hongh mijn'jonge le'en fbo veel warm deckfels om.
Dat veeltijds wierd gevraeght, wat of ick op mijn' jaren
Veel anders docht te doen, om 't Lichaemte bewaren?.
Dan fal ick, gaf ick all'die Vragers te verftaen>
Met allJ u lacchen die föo niet en hebt gedaen.
27. Graf-fchrift van een Jongh uytnetnend Contrefeitêr.
T "f Ier light een Schilder iri, dien fijne Meefter-hand
■*■-*In 't eerfte bloeyen van fijn'jaren hielp vanlsant:
De dood vondfichverbeent, foofulck een Man bleef leven,
Die 't leven fbo veel Volcks behouden koft, of geven,
Haer Ambacht lagh in d'as,. en fy fcheen fel ver veegh >
Soo fbrghde fy by tijds, en hielp hem uy tte weegh.
28. Keïckrgitngb.:.
H\Irck fagh een' Ruyter-wacht in een oud Kerckje ftaenj
■*-^En riep, fict wat een fchand' voor ons en ons'gebreke n$
Men weet deMenfchen fchier niet na de Kerck te preken,
Hier fien wyd'er goed fchick de Paerden henen gaen.
Ppp 2                        29. ^oor'
-ocr page 485-
484,                        XXVI. B o e c Ti
z<?. Voorficbtigheit.
DIrck fchrickt niet voor de Galgh: hy vreeft maer dat fijn krop}
Die kittelaehf igh is} door 't roeren van de ftrop
Aen 'tlacchen raken moght, en foo is al fijn fchricken,
Hymoghpin 'tlacchen fticken.
30. Aen een Poet.
POëten hieren eens Waerfeggers en Propheten :
Wilt ghy de reden weten,
Dirck Dichter? ( met verlof, komick u wat te naer)
De Gecken feggen waer.
31. Dujfiere Waerheit.
Plet gingh uyt fijn' Geboort fijns levens boeckdoen lefèn.
DeSterre-leferfei; hoedatuw Vaderhiet
Moet my voor alle dirt^h bekent zijn : wacht, fei Piet;
'k Ga vragen aen mijn Moer, hoe dat fijn naem mocht wefèn.
31. De befte ^tjn Menfchen.
D Ie brave Prediker die op den stoel na wen fch is,
Hoe moeyt my dat hy daer een Engel, hier een Menfchis!:
53. Korte nachten langb leven.
DAt, flapeninfijnBed, en dopt in't Graf te leggen,
Het felfde niet zijn, is, is buyten wederleggen :
Die dan laet flapengaet, fiet wat hy voordeels heeft,.
En wat hy wakende veel' dooden overleeft.
34. Dircks voorraed'.
DE nachtfehaftgoeden raed, en trouwen heeft veel in -,
Trijn, fei Dirck t met niet min als trouwen in fijn' fin 1
Wat du nekt u, waer't niet beft dat wy niet ras en liepen,.
En dat wy op de faeck malkand'ren wat befliepen ?
35. Neels voorficbtigheit.
TT'Laes Nar kreegh Boogh en Pijl en lieper méin 't rond,,
•*^OmalPdeKoeckoeckente fchietendie hy vond.
Jan, fei Neef, fiet wat toe en komt de Geck niet tegen.
Wat meent ghy, Wijf, fei Jan; is my daer aen gelegen ?
Neen, feify, maer een Geck verftaetfich op geen'Boogh j,
Ick vrees of by geval een Pijl naer u toe vloogh.
36'. Houtvelick-
T*\E vrome Lieden trouwen,
•*~"De wijièniet, feght Bouwen ;
Dat
-ocr page 486-
Sneldicht.                          4,87
Dat weet ick van berouwen j
Dat noyt en fal verouwen
Tot dat mijn Wijf fal kouwen,
En ick haer Lijck berouwen.
37. Laet Raed.
f^ Hy brandt uw' Sporen, Heer, riep een foei: Kakelaer.
^J
             Ick weet niet wie noch waer,
Aen een koud Reifiger, die wat te deun aen 't vier ftond:
Ghy meent mij n' Laerfen, fei die/t warmen wat te dier ftond;
Neen, Heerfchap, fei de quant,
Die zijn al ree verbrandt.
38. Dircks voorforgh.
'JO En yeder een zy kennelick
■*-JBegoft m' een'Schepen-brief te dichten ,
Daer mé Dirck meende geld te lichten,
Te lollen na lij n Vaders lijck:
Houdt, riephy, datluydtfchrickelijckv
Want, quam'teenydereen te weten,
Hoe fou mijn Vaer my welkom heeten!
39. Trijns ontlagh.
/^Ntkent niet, fei de Schouth, ick weet het, u aengaende,
^^Trijn,dat gh' een Hoerhuys houdr,en ick fal 't houden ftaende:
Danck hebt, mijn Heer, fei Trijn, ick kan 't niet ftaende houwen,
Wat fult gh' een goed werck doen , magh ick u woord betrouwen ?
40. Andriefens Trooft.
"C1 En boos Wijf, féght Andries, is een' heilfame plaegh,
■*—*
              En fticht een heel gefin;
Sy brenght Berouwen in,
En doet een' aen de Hel gedencken alle daegh.
41. Officie voor een Molenaer.
TTOor, Molenaer, riepKlaes(en'rfcheeldedaernietveel)
*-*■
            Woud gh'een Schouts Dienaer wefen,
Ghy foudt u wel doen vreefen;
Uw' kraegh grijpt alle daegh een' hangh dief by de keel.
41. Biecht.
'k O Eb (bttigheit en beeftigheit,
*■ ■*Dat's, velerhande menfchlickheit
Ppp 3                 Gepleeght,
-ocr page 487-
4B6                        XXVI. B o e c k.
Gepleeght, als alle menfchen plegen,
Maereendingh biecht ick op ter degen}
'k En heb noytSotgeweeft noch Beeft,
Dat 's, droncken heb ick noy t geweeft.
43. Ware Logens.
*k TT Eb 't onlanghs eerft verftaen wat Hen riek over gaef,
•*■"* Met altijd lof en eer van Klaes te liggen fpreken,
Die van hem niet en feght als allerhande quaed :
Wyfpelen, feght hy, beimetaverechtfeftreken;
Ick noem hem deughdelick, hy heet my vol gebreken j
Die Liedjens zijn gelijck, al fchelen fy van ftem j
Want even als hy my belieght, beliegh ick hem.
44. Ben Doode in 't Graf.
T_T Ier legh ick, en hier blij v ick leggen,
■*-■* En doeder goed noch doeder quaed,
En flaep noch waeck, en magh wel feggen»
Ick weet niet wat my over gaet.
45. Droncke reden,
J
An weert hem in fijn volle Wapen,
En wil geen Water in fijn' Wijn.
                          ,,
Want, feght hy, als dat foo moft zijn
God had het in de Druyf gefchapen.
46. Wis Waerfeggem
W;
tduncktu, fal 't van daegh goed weer zijn ?
Vraeghd' ick mijn' naeftgelegen Boer:
'k Sal 't u wel feggen, fprack de loer,
Indien wy t'avond hier eens weer zijn.
47. Müreketiingbi
A Cht mael was Pieters Wijf gevallen in de Kraem,
** En telden my 'tgebroet eenyeder by fijn' naem:
Acht Kind'ren, fei'ck, delaft van dat gefin moet groot zijn-
Neen , fei fe, 'k hebber acht, metfeven dieder dood zijn.
.* * * 48. Redelickg onbeleeftbeit.
\A Yn Regen-Mantel? Jan; foud' ick daer foo van fcheiden ?
^VJ- Den eifch isongerijmt: want, letteens-, een van beiden.
Of ghy behoeft hem niet, foo'tfchoon weer is na Noen j
Of, foo't wil regenen, heb ickhemfelf van doen.
49. Geit'
-ocr page 488-
Sneldicht.                         487
,49. GeUgen paer*
Fj1 En Roover van verftand ('k wil hopen dat het waeris)
*-*Vatt' eerfteenjefuit, daer naer een Devotaris
Van 'tEngelfchPuriteins, enplunderdefebei,
En woelde s' aen een' Boom , dicht mond aen mond, en fei,
Voldoet uw' luflen daer, mijn' hooghgeleerdeHeeren.
Nu hebt gby plaets en tijd om fraey te difputeren.
50. Kinder-waerhek.
TCk vond mijn Buerman gram op dry onnoos'le Kind'ren,
■» Daer van hy ftaegh 't getal fagh meerd'ren meer als mind'ren.
't Gefpuys ftond na fijn hoofden gaepten al den dagh,
Tot dat hy vraeghd' in 't laeft, wat of 'er wefen magh,
Daer dit gedrocht na kijckt? Ghy moet u niet vertoornen,
Sprack d'oudfte van den hoop, men feght daer ftaen twee hoornen
En groeyen uyt uw hoofd, en wy en fiender geenj
Ei, licht den hoed eens op en thoonter ons maer een.
j iè Aen eenen Dichter.
GHy reedt, feght gh', op een Paerd dat lam was, als uw' herflèn»
Gelagen van die Verflen :
Be-eedight het niet licht,
lek merek 't wel aen uw Dicht.
52. Waerfeggers.
Slet hoe ver Abraham de reden weet te recken -,
Degrootftelogenaers zijn d'oudft' en wijfte Lien,
Want, foo het fpreeckwoord feght, en veeltijds werdtgefien ,
De waerheitwerdtgefeght door Kinderen en Gecken.
53. Raedfel.
HPRijn weet een Raedfel uyt te geven,
-*• Daer veel' verftandige voor fneven ï
Sy feght, ick had , Jan heeft gehadt,
En beide zijn wy 't quijt, wat 's dat?
54. Over-proef.
'k (^ Af een' gefbnden Vriend een niew ftuck Parmefaen
^-^Te proeven met een mes: dat nam hy dancklick aen ,
En fat en bad een' poos met fuchten en met fténen,
Als ydel' kerek volck plagh, die 't heel doen en half meenen:
Dewijl hy befigh bleef met d'oogen in den hoed,
Berghd' ick mijn' Parmefaen, en fei 3 daer 's Stolwijcks goed,
Gae£
.
-ocr page 489-
488                       XXVI. B o e c k:
Gaet daer uw'.gangen in •, want naer ick merck aen 't lefen t
Dat proeven fal met u een' goede Maeltijd wefen.
55. Vrouwen-roem.
Slet wateenonderfcheid, fei m' een vernuftigh Man,
Daer is geen' ondeughd, of wy hebbender wat van *
Wy Hoerejagen en wy tuyfchen en wy teeren,
Wy drinckenons verfuft, wy vloecken en wy fweeren,
En wat endoen wy niet? de Vrouwtjens (Toet geilacht)
En werdt gerechtelick niet meer te laft gebracht,
Als twee artijckeltjens, by 't vies volck van de Kercken,
Qua' woorden en qua' wercken.
55. Neel rerongeluckf.
HEt blixemde met Neel in 't vallen van haer Paerd;
En 't blancke vel, fei Dirck, was fijn befien wel waerd.
Staen u die Billen aen, fei Neel, hoe is 't gekomen
Dat ghy 'r niet met een' foen hebt affcheid van genomen 7
Wantlichtelick, fijn Heer,
En liet ghy fe noy t meer.
57.  Jan Vaderloos.
JAnsVaderlightin't Graf, en Jan fteecktin den Rouw,
Dat's meer als redelick; maer, als 't wel wefen fou,
SijnPaerdmoftoockin'tfvvart: neen,feght hy, dat's geen reden.
De Vader van mijn Paerd is noch niet overleden.
58.   Biecht en Ajlaet.
T7"Laes biechte droeffelick, hy had een' vette Ham,
-**-Die hem van Lingen af ontrent half Vaften quam,
Als een' verbooden fpijs los in 't Secreet gefmeten.
DePaep fei, gh' hadt fe felf noch beter op gegeten.
Heer, foo verftond ick 'toock -, want (Teid' hy) datghy 'tweet>
Eerftat ick fe fchoonop, doe fmeeticks' in 't Secreet.
59. Broer Herman.
TT^E Deken van het Choorliet aen Broer Herman weten,
-*-^
             Die langh had ftil gefeten,
Hy fou fijn' mond op doen , en lingen oockfijn beft,
Soo wel als al de reft.:
Ei>
-ocr page 490-
Sneldicht.                          485?
Ei, fei Broer Herman, groet den Deken mijnent wegen»
En, heb ick wat gefwegen,
Verfekert hem, ick ben
Soo vrolick als ick een' van all' de Lollaers ken.
€0. Klaers befcheid.
\A En hiet mijn' Boer een Toovenaer.
K *rAHy vraeghd' een wijs Man, Is dat waer ?
Neen, fei die Man j maer; wilt ghy't weten,
Een Koeckoeck moght ghy beter heeten:
Een Koeckoeck, riep fij n' lichte Klaer,
Die dat foo feker af kan meten,
Voorfeker dat 's een Toovenaer.
61. Hoofd-vleefch.
*k \A Oft van een' fteilen Berg, en wouwgeenPaerd vertrouwen,
**■* Maer mijn'twee voeten wel:mijn mé-maetfbchttefchouwë
Het flijten van een niew paerfchoenen op dat pad,
Het eenigh enckele paer fchoenen dat hy had.
Ick lei, 'k heb eenen hals die defen kop moet dragen,
Hebt ghy uw fclïoenen lief, dien denck ick niet te wagen.
6i. Groot verfchil.
DIrck, feid'ick, biecht eens op * watisfy, boos, uw'Griet?
1. Gant(ct»
Hyfeide, 'niet altoos, ick nam't voor, * altoos niet.          üa7
*.                                                                                                                                         i. Altemet.
6y Vanleun.
■nPEun fagh fijn' grammen Waerd een' Kan den trap af goyen,
-*• En Teun nam Schotelen, Tailloor en Kandelaer
En SoutVat en Servet, en wierp het'er al naer.
Wat denckt ghy, riep de Waerd, foo met mij n goed te fchoyen ?
Ick meenden u geen' fcha,
SeiTeun; 'k wierp U maer na,
En docht dat ghy my fooftilfwijgens woudt doen weten
Dat uw believen was beneden te gaen eten.
64. Moeder-leffe.
HPRijn is een* maend getrouwt, en geeft alreeds haer Man
-*-
               De Koeckoeck tot een' Van.
De Moer bekijftfer om, en feght, ghy malle vereken,
Derft ghy 'c hem laten mereken,
En zijt ghy pas een' Vrouw geworden in fijn bed ?
Ick heb wel anders op mijn kakelen gelet:
II. Deel.                              g£<i                    'kBen
-ocr page 491-
4,9ö                        XXVI. B o e c k.
'k Ben met uw Vaer getrouwt nu in de dertigh jaren,
En heb hem noch foo veel niet derven openbaren.
6y Booge Lof.
\/fYn Backers Soon verfchoont fijn Vaer,
•1V-* En feght met veel beleeftheit,
De lafteringh en is niet waer,.
Het is foo vromen Man als oyt by Brood geleeft 'heit.
66. Val om val.
TT' Laes Decker viel van 't hooghfte dack,
■* *-£n 't was fijn hals niet die hy brack,
Maer van fijn'armen Buerman:
Daer fagh de Soon wat fuer van,
En quam'eroveraen 'c gepleit.
De Decker fprack met goed befcheid 5
Heer Schouth, wat val'ter veel te feggen ?
'k Wil. geeren op de plaets gaen leggen,
Daer ick fijn Vaer (God hebb'de ziel)
Gantfch niet moetwilligh overviel.
Wil hy my daer doot komen vallen,
Ick ftel het in fijn welgevallen,
Al wouw hy, tot mijnongemack,
Van noch twee mael foo hoogen dack.
                   - -
6j. Goed bericht.
r\Irck, feid'ick, die uw Paerd een tel heeft leeren gaen
*-^ Was wel een' groote Beeft , en heeft het niet verftaen.
('t Paerd draefde hoogh en hard} of 't qualick gaet ofwel gaet,
Sei Dirck, die faeck gaet my en niemant anders aen •,
Maer 't is een' groote Beeft, die feght het Paerd een tel gaet.
68. Bejlijckt Londen.
/~\Ud Londen is door't vier geloutert als metael,
^^ En 't fcheelt van dat het was niet anders als fijn ftael
Van afgeileten lood: maer, alswy 't feggen moeten,
Wat is een'fchoone Vrouw met ftinckend-vuyle voeten?
69. Kunft om kunft.
TCkfweerbydefe Kaersdie'ckin mijn'handen houw,
•*•                 Sprack Wouter tot fijn' Vrouw,
'k Heb al den nacht gedroomt dat ghy my defer dagen
Twee hoornen hebt doen dragen.
'kSweer,
-ocr page 492-
S N E LD I C H T.                            4PI
'k S weer , fei fy, by het Brood dat gh' hier voor opgen fier,
't En is de waerheit niet. .
Eet dan dat Brood, feid' hy: neen fprack fy, gaetghy voren,
En eet uw' Kaers eerft op, wantghy hebt eerft gefworen.
70. Engelfch Geld.                               ;v,J *'•■
D!
Londen-Tourfche Muntgaet alle Munt te boven >
'Haer'held're Stempelen zijn niet genpegh. te loven j •
Haer' deughdelicke waerd'itl Goud en Silv're ftof,
Ja tot in Kopere, gaét boven allen lof>
Watduncktu, Vreemdelingh» waer'tnietmet allereden • ;
Dats'all' in fulcken Munt'haer handelingen deden?
Ja't: maer daer ifïer een' van overlangh bekent,
Daer 't Volck niet af en wil, .lbo ift'er aen gewent:
Het.is een' valfche Munt, dat weet men van te vorens*
Noch doet m'er ginsén weer betalinghrné-, met Horens.
f 71.' Jans Bywoord. , ;. ;;-, . ,,,,J■"
"\ 7Erftaejet wel, voeght Jan by itUerHande^edeay,;;
y Selfs feght hy, als hy bidt, 6 Heer, verftaejep wel?
En die foudt wel verftaen,, verftond Jan fijn' gebeden j
Maer Jan verftaet, pntrent, fijn fel ven als eerf^Bel.
7a, 'Rircks. Dood-fitclgm.
TCkvra'eghd'j Hoe raeckte Dirck om 't leven, was't van drincking
■*• Of van. een fiackmgh ? Neen,. .feid' yemand, geen van twee 3
Eaevenwelvan beid': Hy tuymeld'indeZee, . j
En dronck fijnfelvèn doot, en ibleef voorts in'cen'jjinckingh.
.iiji 7*}i Engelfch fcw,(
:öe komtj een Engelfch Man fop ónfchoüwMpördfjn;baft;js?
JL Xi
löm dattér fterven flechts, en anders nieti aenvaftijS,,
74.' Diè foeckf en Vindt tikt.
"\1 Eélklaêghd'haèr.Maeg^hdömwas'vérldreri!: ';| ;•;
^^ï^kfeide, laêtoÜ:sotódoëtfhooren ,                      •*
Enfoéckenói'hjérgéhsis=: '           ',;; •':-;!..;/?:
Neen, fei fe dat is t'ongéwis,
Leert ghy niet beters in uw'Boecken::?              ■■■-...
Ick ben hem quïjt ger'aeckt met foeckeni ' -'i / ;
Endelerdagen fpchthemeen,                                          'r
En dpcht,-hy tódEem by ëën been: .; ,
£iqq 2                      Maer,
-ocr page 493-
;0j                       XXVI. B o e c k.
Maer , goede knecht, hy was bedrogen,
Het vogeltje was langh ontvlogen.
75.  Aen een Engelfcbman.
TOm, houdt uw' handen t'huys, en wacht u voor den baft;
Daer 's niet den hals alleen maer oock de dood aen valt.
76.  Aen droncken Teun.
A N toni, vochte Vriend, maeckt eens een eind van natten ,
En leert der luyden wijsheit vatten
Sfiritm s».
                    Y^ie d'eerfte Tael ten dèele viel,
Uut trant Jic-                                                                                                                      '
tAmammtm. Haer ipreéckwoordfeght > Gods Geeft bemint een'droge Ziel.
77. Maegbdom.                      ,
Ti^Qy'Anne wouw philofopheren,
■*-»■■■ En van de Leden-fnijders leeren,
Wat Maeghdom was, en waer hy lei}
lek gaf haer kort bericht, en fei}
Hoor, Anne, gaetinuw:geweten,
Ghy kunt het nérgens wiffer weten •,
WantMaeghdom, tufïchen onsgefeit,
Is een'onnofel', onverfleten,
Onkundig' ongebefightheit.
                      < :
78.  Mis-befteedde weldaed.
*ï&t_TEbFranseen*dienft gedaên,die weleen dienft maghheèten"
.*•■*• Nu-*k fijn'erkentenis daer tegen foeck» is't mis:
Hy feght, het magh wel zij n, maer heeft het fchoon vergeten.
Heét'd^t'Verge'tenfchöOn? mydunckthet leelickis.
79i Wraec\gmigi Trij n.
TKiiJfr hadden Schouth geklaeght,fy was van Dirck verkracht»
Somtijds een' heelen dagh, veeltijds een gantfehen nacht.
Soodickmaels? fei de Schouth > wat luften.u tefwijgen?
Ghy hadt: hem Qverlanghjgehangen konnen krijgen,
'k Liet hem begaen,, fei Trijn, op dat hy eens gevat
Sijn' welverdienden loon' moght krijgen pp een rad»
80. Onkeur.
1:
k weet niet wat éen Geek van beiden beter dé r
■Den over-drinckec delft en vult fijn* eigen Zee» .- ;
Daer in hy endelick verfuypentnoeten ftranden }
Denover-eter graeftfijn Grafftériietfijn'tanden.
r 14 ~
                                                                 8jÜ Slock'
-ocr page 494-
Sneldicht.                         493
81. Slockzfpijfen.
rVraten magen zijn recht wandelende Graven,
Daer allerlei Gediert doorgaens in werdt begraven j
Tot dat de Graven felfs geraken in haér Graf,
En voeden daer Gediert dat haernoyt voedfel gaf:
Geraken ly 't wat vroegh, fy hebben 't danck te weten
Aen een klein Engelandsgebreckjen , Over-eten.
82. Aen Jan den Vloecker.
D'
Duy vel hael* my, Jan, is fchier uw derde woord :
Uw vloecken, fchijnt, en is tot noch toe niet verhoort.
Maer of de Geck eens voort quam,
En dat hy u by 't woord nam:
'k Wil oock eens vloecken, Jan, de Duy vel haer my niet,
Voor uwen Swanen-fangh waer dat een droevigh lied.
83. MareLiberum.
S
Choon Engeland de Zeealleenigh kolt behouwen;
't En feght niet > Recht en is op geen geweld te bouwen.
Goed hebben is 't niet al -, maer hoemer aen geraeckt,
En of een Meefteris, of maer den Meefter maeckt.
84. Vinnigh Schouw-fycl te Londen.
ICk fchroom voor d'Engelfchen haer Ipel met ftael of ftock>
Het Volck flaet en verfcheurt malkanderen om 't jock.
85. Nietv Parijs.
B
Efocht ick nu Parijs, ick fchriekte voor 't geficht.
Het ifler net by daegh, by doncker ifter licht.
8<5. Voorforgh*
/^Hy hebt fchoon'handen, Truy-, maer, fullen wy gaen eten>
^J
          Soowafchts', als ick de mijn',
'k Sie wel hoe fchoon fy zijn,
Maer hoefe fchoon zij n, Truy, dat dien ick oock te weten.
87. Neels kleingebreck.
N'
el is niet fbt, naer ick het vaf,
Men moet haer all' haer' eere fchencken >
Sy leeft niet fonder achterdencken j
M aer aen de voorforgh hapert wac.
88» MijnBoeckzfihat.
WAt light ghy en bedilt de menighte van Boecken,
Die 'k langh vergadert heb, en meer en meer doe foecken ?
-ocr page 495-
494,                       XXVI. B o e c k.
't Zijndoode Vrienden, Neef, van reden, vanverftand,
Van alle wetenfchap, van alle tael en land,
Die fich tot mijn gerief op allerhande vragen,
Of als Berichteren, of als Getuygen dragen,
En paffen op mijn oogh, geef ick s' een wenckje flechts,
Alsd'onderdanighfte van mijn gebroodde knechts.
Maer, zijn fy niet te veel om t'famen te doorlefen ?
Ontwijffelickteveelj en foud'tmijn' meeningh wefen
Al wat gefchreven is en wat gefchreven wordt,
Door en door heen te fien, mijn leven viel te kort:
Maer, Neef, ghy zijt mijn Vriend en and're fonderende:
Neemt dat ick duy fenden en meer daer nefFens kende.
Waer 't my niet heugelick met luft en vrijigheit
By een of meer te gaen om reden en befcheid :
Enfoudatnoodeloos, ofovertolligh heeten,
Koft ick niet even juyft al weten dat fy weten ?
89. Onwïffe Eorgh-tocbt.
DIrck biedt my voor mijn geld fijn' Ziel tot onderpand,
Maer 't is te lichten quant:
Ick fbeckeen ander pand -,
Dat eerfte dunckt my niets te feker in fijn' hand. '
90. Verfcheiden "óorber.
nvE Rijcke wandelen om eet-luft tebegaeri;
-■-'De Bedelaers wandelen om hongers-noot t'ontgaen.
91. Redelick^reemeft, ■
Tpvlrck, pochtghy metuwlpringeri, ' x; '* #
-*-^Alsvan feergrootedingen?
                  «::
Wat 's twintigh voet ? ick heb 't in lange niet begoft}
En nam wel eens foo ver te ;fpringen: Als ick koft. 1 A
91. Armen wenfcb.                  .....
A/fYfeid'eenBedelaer, ghyfeghtwel, rijcke Heeren,
God geeft een tnenfch al kou na kleeren:
En 't magl| wel wefen •, maerick wouw y. ■ il
Dat God tny kleeren gaevnakou. , ;
93. Kinder'-
-ocr page 496-
Sneldicht.                        4P?
93. Kinder-wercki
Ü Lf moye Kinderen heeft Henrick by fijn Wijf.
*-* En 't Wijf roemt, 'ris haer werck, en Henrick ftoft, 'tisfijn
werck:
Maer 't pocchen loopt ten eind; fy heeft het twaelfd' in 't lijf.
Tot noch toe was wat deeghs, nu werdt het al dozijn werck.
94. Op een Geraemte, aen een' Schoont.
"T\E kleeren doen 't u, Trijn, het fachte vel en fpieren,
-*-^ Dat gh' onder menige de fchoonfte heet en zijt:
Maer die zijn voor de Mot, en defe voor de Pieren,
En dat kan kortelingh gefchien, of metter tijd.
't Zy laet, of kortelingh, dan fultghy dit dingh wefen,
DitCabinet-ftuck, Trijn, fietenherfiethetvry,
Let wat een lieflickheit van leden en van wefen :
't En is geen logen, maer uw' eigen Schildery.
En, fal ick verdergaen, wanneerick, in gedachten,
Van kleeren, vleefch en vel uw' ydelheitontklee,
Siet wat gh' eerbiedigheit van my hebt te verwachten:
Mijn foetePronckertje, ghy zijt dit dingh alree.
95. Van Maey.
T*\Aer loopt een kindje by de wegh
•U Dat Maeyke by haer' Man heeft:
Soo feght de Wereld: maer ick fegh.
Wie weet of't May'er van heeft.
96. Van My.
MYn Even-naeften als mijn felven te beminnen ?
Ick weet, het is de helft van 's Heeren groot bevel:
Maer hoe befta ick van mijn felven te beginnen ?
'k Bemin mij n fel ven niet -y ick ken my al te wel.
97. Kloecke Klaes.
T/"Laes is een Krijghsman als fijn Vaer -,
-^ Sy vreefen bey niet als 't gevaer.
98. Dircks Ontlegh.
y%Irck Hght en loopt by lichte Klaer,
~^£n wil't niet hooren als wy't feggen j
Want, feghthy, 'twaereenTovenaer,
Die zeffens loopen koft en leggen.
^p. Ont~
»
-ocr page 497-
XXVI. B o e c ir.
45><*
9p. Ontwaeck.
WAer was ick daer, en wie en wat ?
Waer ben ick nu , en wat en wie ?
Welckisdewaerheit, dit of dat,
Of dat ick fagh, of dat ick fie ?
Ick kom van droomen, dat 's gewis j
Nu gaen ick waken, foo ick meen,
Maer daer het een als 't ander is,
Welck is het fekerfte van tween?
ioo. Andriefens arcbje.
ICk ftraften ernftelick Andries, den lichten laccher,
Van dat hy vroegh en laet in 't Hoerhuys lagh' en liep:
Hy loegh my uy t, en fei, wat dat ick keef of riep,
Hy lagh'er niet en liep; hy lieper maer, en lagh'er.,
ioi. Kaedfel.
KLaes, hebt ghy wel geleert in Duy tfch of in Latijn,
Wat elck een werden wil, en niemand en wil zijn ?
102. Kundigen Ouderdom.
T~\ Aer verreift een heele Heep
•*—' Jonge Joffertjens en Heeren:
Maer men meent, fy fullen t'fcheep
Zedigh liggen in haer' kleeren.
Beftemoer, die'tfekervat,
Houdt fich niet te vreên met meenen .*
Kleeren ? feght fy, wat helpt dat?
Kleeren zijn geen' Molefteenen.
103. Aen Dirck.
TT^ At light ghy my en prijft ? Dirck, is 't om my te wijfen
** Hoe ick u prijfen moet, om rechtvoorrechttedoen?
Vriend, wringhtudaerdefchoen,
Ey lieve, fcheidtuytprijfen.
104. Hooffch onrecht.
't l_T Of wil bekeken zijn in hooge Feefteryen;
*- •* En'tVolckdat kijcken wil en wil het Hofnietlyenj
Of't kofl niewsgierige veel ftooten en veel flaen:
Om't kijcken niettemin werdtd'ydelheitgedaen.
Verftootden Armen dan, endoetdeRijckewijckert;
Als niemand kijcken quam * hoe foud' het Hof ftaen kijcken!
10 f. Tij-
-ocr page 498-
Sneldicht.                          „„-.
105. Tydigb vreefen.
\JÏ Y dunckt, de Man fprack wel en waer,
^*-* Die dus het vonnis wees:
't Is beter vrees met geen gévaer,
A Is met gevaer geen' vrees.
106.   Twee te vrede».
TT\E Doove prijft het fien,' de Blinde prijft het hooren :
J-^Want d'eene hoort door 't Oogh, en d'ander fiet door
d'Ooren.
107.   Boe ren Vrjagie.
Clet hoeliet groene hout light aen het vier en pift:
V Dat houtje ben ick felf, .Trijn, ofghy'tnieten wïft:
Soo doet my't Minne-vier mijn' bitt're tranen ftorten,
En om ufchreijende mijn jonge leven korten.
Dit fprackeen Boeren Knecht; 'k weet niet van wiem' of waer
Een reden hooren fou die reden-rijcker waer.
108.   Beet om beet. ■
TZ'Laes gaf fijn boofe Wijf een Been, om aen te knagen 5
XV Vleefch gunden hy haer niet: het Wijf, in plaets van klagen,
Ver.haelden hem wat niews, wat herder als dat Been:
Van mijn' dry Kinderen, fei 't Vereken, ifler een'
Dat ick gedragen heb, maer niet van u gedragen:
Nu hebben w' elck een Been; Iaet elck aen 't fijne knagen.
109. Engeland.
*T\ Aer 's niet in Engeland, of 't is voor goed te houwen,
•^-^Opfommige Mansnaer, en menightevan Vrouwen.
110. Op bet ftelen van des Koningbs Kroon door N. Blood.
"P\Iedieffche Moordenaer maeckt groot gerucht in 't Land :
•"-^
          Maer, heb ick 't wel onthouwen,
Dat noyt en fal verouwen,
't Is d'eerfte Schelm niet die de Kroon heeft aengerandt.
/                             ui. Trijns verfebooningh.           ~          ■ ■ • ;
MAenachtigh, feid'ick eens, Maenachtighzijtghy, Trijn:
Dat heet ick, los, als ghy, en wispekuer te zijn.
Maenachtigh, fei de Pry, foo heet ickonwaerachtigh -,
Ghy fpelt een E, te veel, ick ben maer wat Manachtigh.
II. Deel.                              Rrr                  |U. Tm
-ocr page 499-
^pS                        XXVI. B o e c k.
112. Van Jans Klappei.
TWaelf groote wonderen heeft Hercules gedaen.
Soojan fijn'HuysvrouwsTongh gekregen hadd' aen'cftaen,
Geen wonderlickerfeit hadd'Hercules begaen.
Moy en onlieffelicks
ii
TVyfEnprijftüwaenficht, Nel, gelijckwy 'tprijfenmoeten:
-*■*-*Maer weeft niet al te fier, gh' hebt oxelen en voeten.
114. Aen kale Andries.
/""^Hy hadt wel eer een dingh dat Voorhoofd hiet , Andries*
V^Nu iflec foo beroyt van watter ftond en wies,
En fulck' cenparigheit van voren tot den neck toe,
Dat, koft ghy noch een Neus, twee Oogen en een Mond,
Als dobbele Jan gat, beftellen in dat rond,
Uw' Ooren hoorden pas een' anderhalven geck toe.
ii5. Beforgbde Klaer.
kE vallende fieckte, de fwaerfte van allen,
JuJ]
Heeft Klaertje doen tuyraelen vier of vijfjaer,
En evenwel heeft/e noyt buylen gevallen ;
Soo forgen de jonge Doctoren voor Klaer.
116.  Mannen voordeel.
DE Vrouw moet na den Man, niet defe na haer heeten:
Waer komtdat recht van daen ?
De Vrouwen moeten weten,
Quam 't licht niet uy t de Sqn, daer waer 's geen in de Maen.
117.  Doen en (wijgen.
M]
vraeghden een Barbier,
^Hoe'k my wouw fcheeren laten}
. 'kSei, op een'niew'manier,
Knap wegh, en fonder praten.
11%. Pieters keur.
ICkvraeghdePieterbuer, waer of hymeeft af hieuw,
Of van een'bruyne Vrouw, of van een'blanck'en roode:
Meeft, feid'hy, vaneen'VrouwgelijckdeFranfchemode,
Die wordt van oud weer nieuw.
119. Ae» Dirck.
YX/At waer men beter quijt, of alle de Doctoren,
* v Of all' de Honden, Dirck ? Laet uwe wijsheit hooren,
lek
-ocr page 500-
Sneldicht.                         ^P
Ickvraegh het ernftelick, endits'ermijn fin van:
DeHondenhiel men beft: want van een eerlick Man
Waer licht, in hoogen nood, een niew Do£toor te maken,
Maer, fonder Hond, hoe foum'aen niewe Honden raken ?
120. Aen Jan.
Ji
.n krijghtgeen' Kinderen die hemgelijcken.
et rechte vonnis is feer licht te ftrijcken}
En blind is hy die 't niet en fiet :
De Koeckoecks Wijf gelijckt hem niet.
121. Aen oude Dirck de Verwer.
DIrck, is de Verwery uw' Neeringh ? flaet eens ga:
Uw Haer was fwart geboren j
Nu wordt het wit gefchoren :
Dirck j zijt ghy van de kunft, verwt dat Natuer eens na.
122.   Aen lieer Bet weet.
HOe ick mijn' redenen belegh en overlegh,
Ghy ftaet en fchudt uw hoofd op alles wat ick fegh:
Dat fchudden komt my voor, als of ghy fochtte weten
Hoe vol uw' kruyck noch is, uw' Herflèns uytgefleten,
Of noch wat overigh: maerfiettoe, wijfe Heer,
Ghy fchudt uw Haer van 't hoofd, en hebt'es weinigh meer.
123.   Aen overlefen Jan.
UW' lefen neemt geen end. Noy t zijt ghy (at van leeren:
Maer of'toockal gedijdt
Daerghy foograeghin bijt?
Jan, die veel eten derft moet konnen wel verteeren.
124.  Keur van laccben.
T)Hlip hoetelt ons met veel lam Sneldicht by den Wijn»
* En, meent, wy lacchen om haer' lieve kluchtigheden:
Maer wy belacchens', en wy lacchens' uy t met reden:
Het fcheelt veel, kluchtigh, of belacchelick te zij n.
125.   R4ed voor brand.
Dirck, zijtghy van die gaften,
Die't malle Minne-vier niet weten uyt te vaften ?
Dit raed' ick u voor 't beft >
Krijght niet als een jongh Wijf in 't bed: Probatttm efi.
Rrr 2                   126. NieTvs-
-ocr page 501-
jOO                           XXVI. B O E C K.
i % 6. Nieipsgierige Frits.
F Rits vraeght my nu en dan, wat ifler niews van waarde?
Niews? feghick, wat een' vraegh! daerisniersniewopaerde»
Laeir had hy nch bedocht, en had des' antwoord ree,
Is 't foo op d'Aerd geftelt, wat ifler niews op Zee ?
117. Neels verdeelingb.
NEel meent, het half gefagh en is haer niet t'ontfeggen;
En (00 men 't tegen fpreeckt, dus weet fy't te beleggen:
Wat reden ibud' het zijn, dat een flaegh onder laegh ?
Ten minllenelckfijn'beurt, 'snachtsick, enjan bydaegh. '
128. Reckelicke Pieternel.
DE RoomfchePieternel trouwt onfen Geufen Klaes,
Sy in deBijbel-ftof onkundigh, en hy baes :
Soo foecktfe geen gerucht van heilige krackeelen;
Sy wil mégaende zijn, en, om in geenen deelen
Het Huys t'ontruftigen, fy fchencktjan 't heel gefchil:
Een puntje houdt fy'ruyt> dat van den vrijen wil.
,129. Sterven.
WAtlightghy my en vraeght wat fterven in heeft, Jan ?
Waght, totdatick het eens geproêft heb,, en vraeghtdan.
130. Nacht.
DE Nacht is Weduwe van onfen Gifter-dagh.
Soo dunckt my dat s' in ernfl: het Rouw-kleed dragen magh.
13 r. Aen Tijs.
DE Wijfcnoemen u een' Geck, deGecken, Wijs:
Leght eens hand over hert j wat dunckt u fel ver, Tijs?
132. Aen Andriés.
RYck werden of geleert, Andries, daer hoort verftand toe:
't Is wel uw' gadingh ■, maer, zijt ghyder wel de Man toe?
133. Dhckvrje Vrjer.
DIrck houdt het metderuymt', Neel, Ann' en Pieternel
Paft hy met beurten op 3 en feght, hy heeft gelefen,
Twee Meefters t'famen weLte dienen, kan niet wefen j.
Maer dry Meefterflen wel.
134. Geüjck. en ongelijck.
T"*\E Haeren van mijn hoofd, fei Klaes, zijn nietomtellen:
-^Ons'oockniet, (braken,tweefijn'poekigegefellen,
En
-ocr page 502-
Sneldicht.                         foi
En 't wierde licht gelooft;
Sy 'n haddens geen op 't hoofd.
135. Am Pieternel.
AL roepen fy watluyd, endencktnietdat s'in nood zijn,
De Vrijers» Pieternel, ofgeern te Gravegaen :
't Is lbo te leggen, Ja; maer lus is 'e te verltaen:
Sy willen wel voor u wat lleryen, maernietdoot zijn.
136. Niewe Van.
TVfEel kreegh een' dicken buyck, by nacht, van Jan haer Man:
-*-^ Soo docht fy ; maer 't was mis; het was een and're Jan.
Die goe Man doolden oock, en docht dat Neel fijn Wijf was;
Doe 't Kindtevoorfchijnquam, 'k hoor datter groot gekijf was,
Of 't Baftaert heeten molt. Neel had het wel gekregen,
Of 't van een' vreemden was; die meende 't mé ter degen-
lek laet het fcheiden by de wijfte luy van 't land:
lek doopte 't Kind altoos , Jan Janfen misverftand.
137. Wij [e verfchooningh.
XJAtuer en lijdt geen leegh: daer derft Reinier mé proncken,
+^ En, feght hy, ben ick vol, ick ben natuerlick droncken.
138. Keur.
't ] S foet voor 't Vaderland te fterven, fei m' een Heer;
-*•
              (Wil hyder fich af roemen,
, Hy magh fijn fel ven noemen,}
Maer langh voor 't Vaderland te leven, acht ick meer.
139. Verliesje.
NElishaer Eertjequijtby een moy jeughdigh Heertje,
En 'tfchijnteen groot verlies, nadat haerNelgelaet:
Maer, als men 't wel bevroedt, 't en is maer 't halve quaed:
Daerfchorttewat: 't en was haer Eer niet; maerhaerEertje.
140. Uorologien.
^T\Rlogien, meeftendeel, zijn wel terecht gedoopt;
^^Men voert'er Oorlogh mé, na 't goed light en verloopt -r
Geftadigh niew krackeel van ftellen en herftellen,
Van ongewis vermaeck voor een verfekert quellen:.
En, als men t'endenis,
Is 't weer en weerom mis.
En die der op vertrouwt werdt all' uer eens bedrogen.
Orlogienfchijnen half Oorlogen, half Oor-]ogen.
Rrr 1                       141. Op
-ocr page 503-
5oi                       XXVI. B o e c k.
141. Op een' Bibet.
G(
e Mannen, hoort»
Dit'ft heiligh Woord
Dat God aen alle luy fendt:
Een Woord foo veel als duyfend.
141. Weldaed [onder danck.
HOe noemt gh' uw Vader, Jan, een Vreck, een Gierigaerd t
Hy is, altoos voor u, van d'allermildften aerd:
Want hoe hy minder geeft en meer fpaert al fijn leven,
Hoe hy u meerder paft te laten en te geven.
143. Langb leven.
OUd,ballingh,fiek en arm,noch foeckt de Menfch niet t'enden:
Is 't mog'lick dat men noo wil fcheiden van ellenden:
144. Keur.
r
k vraeghd' een' droncken Waerd,
In 't praten by den haerd,
Wathadtghy liever, Aert,
Of op een kreupel Paerd
Een' Somer-dagh te hincken,
Of dat ghy op der aerd
In 't flijck getuymelt waert,
En, 'tBackhuysvolvergaert,
Uw felven fbudt verftincken ?
Heer, feidhy, mettervaert,
Als had hy 't my gefpaert,
'k Had liever eens te drincken.
145. Trouw ombaeti
OY zijn maer&h ad uwen, die rijcke Luyden volgen
'*** Soo langh haer' Sonne fchijnt 1 werdt eens het Weer verbolgen,
En fchijnt de Sou niet meer}
Wegh, fchaduw, met den Heer.
141?. Aen de Waerfeggers.
't T S al van 't geck met u, ghy etende Propheten :
■*■ Ghy hoort of alle dingh, of niet met al te weten.
147. Verflapentijd.
\4 Yn' Kind'ren, laet u die les geven :
•*■* *Hoe langer flaep, hoe korter leven.
14,8. Beefie-
-ocr page 504-
Sneldicht.                             505
148. Beeft elkke redelickheit.
Wi
eromeetHarmen niet, alsand're, dathyborft?
Den honger verght het niet, 't is tegen Hermans borft.
Waerom en drinck ick niet onmenfchelicke togen,
Als die my Herman verght? 't is boven mijn vermogen,
En tegen heugh en meugh; dat is, ick hebgeen dorft.
Wat breeckt fich ymand 't hoofd met my te liggen moeyen ?
Waer liet men my voor aen ? vermagh ick meer als Koeyen ?
149. Vifiten.
Vlfiten e>p een'lijft, is 'tvuylfte tijd verdrijven
Dat oyt ter wereld quam uyt hoofden van de Wijven.
Klappeyen, blijft byhuys, daer valt genoegh te doen,
Spaert Tongh, en Tand, en Lip, en Kaeck, en Koets en Schoen»
Tot dat den Oorber kom': 't voeght Rocken en't voeghtBroecken
Om boodfchappen tegaen, niet boodfchappen te foecken.
150. Griet Peft-vry.
A L woedt de Peft in ftraet en ftegen,
■^~* Noch noy t en heeftfe Griet gekregen.
De Peft is Peft j foo is Griet mé,
't Een Mes houdt 'tanderindefchee.
151. Nojtjet.
DAt over is, is wegh, dat komen fal, is niet:
Wat is het, arme menfch, 't punt dat u overfchiet ?
15a. Graf-fcbrift van een' Klappei.
TT Ier light fy die geen dingh aen 't fwijgen konde krijgen,
*■* Als de beleefde dood, en nu alleen beleeft.
S'heeft foo oneindelick al fprekende geleeft,
Dat s', of fe fchoon in 't graf voor altijd heeft te fwijgen, »,
Noy t foo veel fwijgen kan als s' hier gefproken heeft.
153. Vafte gijfmgb.
A/l Oft yeder quaed oogh wegh en yeder boofe hand,
JLVl\yrat fagn men handeloos' en blinde Li'en in 't land ?
154. Op de Scbildery van Klaertje Klap.
X\f Aer voor is lof en loon, die defe Schilder krijght ?
v V Dit dingh gehjckt haer niet, Klaer de Klappei > het fwijgnt.
155. Klaés
-ocr page 505-
je*}.                         XXVI. B o e c k.
tj~^                   155. Klacs beflruyft.
jLJE fa eek is af gemaeckt j
Klaes en fijn pockigh Wijf, door goe luy tuflehen beiden,
Zijn echteloosgefcheiden :
Soo is hy van de Hoer geraeckt > ja toch, geraeckt.
15 6. Eige forgh.
ITOekomtghy foogevoedt, foo doorfpeckt, foodoordick,
1 En 't Paerd dat ghy berijdt, foo been-dor en foo mager ?
Hiel ick mijn'Buerman voor: fijn'antwoord was, hoort, vrager,
Mijn Knecht forght voor mijn Paerd, en voor mijn felven Ick.
157. Graf-fchrift van een Advoc/tet.
E En Uerwerck dat langh heeft geflagen en gewefen,
(Een Man die machtigh heeft gefchreven en gepleit}
Is onder defen Steen in 't doncker wegh geleit,
En nu, doorongebruyek, tot roeften rotverwefen.
Hoe 't aen den ftilftand quam van wijfen en van flaen >
Is in een woord gefeght, 't en koft niet langer gaen, ,
Sijnveer enfnaerwasaf, en niet weer op gewonden,
Door onkund en gebreck van Luyden die 't verftonden.
158. Aen een ydele Joffrouip.
GHy mooght uw arme vleefch wel eieren als een Pop >
't Is tegen woordigh op, en mogelick korts op:
Hoe dat het binnen's jaersfal zijn , is niet te weten,
Of mog'lick op de Been, of mog'lick op gegeten. .
155J. Grooter hoop, flechler koop.
DIrck, feghtmen, heefterdry, cnwerdtdaeruytgeacht
Een Lands-knecht in het Veld van meefterlicke macht:
Maer Dircks bekentenis light averechtdaer tegen}
't Is, feght hy, min noch meer met fijn beftel gelegen,
Als daer 't veel' Knechten d'een op d'and're laten ftaen,
En in 't gemeen verfuym geen werek en werdtgedaen.
160. Op de Schilder} van moye Maey.
TP\It hoofd gelijcktu foo, en is, als ghy, foofraey,
•*-* 't En is geen' Schildery, het is uw Spiegel, Maey.
161. AenJanopftjnContrefeitfel.
Tl Oudtmy ten beften, Jan,
* * 'k~Weet niet meer als ick kan:
'kSagh
-ocr page 506-
-H-
Sneldicht.                         fQ$
'k Sagh niet dat ghy ditwaert, van ond'ren, noch van boven-
Maer, nu't de Schilder fweert, behoor ick 't te gelóoven,
ï5i. Aen Klaes Langb^euu
DE gaten van uw' Neus ftaen foo ver van uw' Ooren}
Ick weet niet, als ghy nieft, Klaes, of ghy 't alkonthooren,
iój. Aen een'geblankftte,
WAer zijt ghy, Pieternel, doet eens dat Masker af:
'k Wouw wel het Kind eens fien dat God uw* Moeder gaf
i04. Aen de Jelve.
Die ufal fchilderen, hy magh'erneerftighbyzijn,
't En fal noyt Principael, noyt anders als Copy zijn.
165. Aen een Vriend.
VErtrouwt my uw geheim, en houdt het wel vertrouwt,
En onaffcheidelick als aen mijn hertgetrouwt:
'k Heb't ménigh jaer ge weeft, en ben't noch, ftilleweter:
Kentghy my vanfoolangh, mistrouwer, enniet beter?
166. Blinde Min'
BEtoovert Mannevolck, hoe komt ghy al uw' fin
Aen vaetfche voddery te hangen, en noch min ?
Hetkoftelickft van al, daer aen gh' u loopt vergapen,
OF 't yemand met een' tangh van ftraet wel op fou rapen ?
167. Loos berouw.
IV /t Eldt gh' all' uw' Sonden, en beklaegts' als 't t'einden 't jaer is,
•*■* *En meentfe weer te doen: ver zijt ghy van 't berouwen
Dat God vereifcht: ghy maecktniet als een' Inventaris
Van vuyle meubelen, maer die ghy wilt behouwen.
168.  JanWaen-Baes.
HPRijn feght haer Jan isBaes; en moet altoos Baes blijven :
■7                  Maer , vaker wat te kijven ,
Hy moeter onder deur, want Jan foeckt geen geraes:
En noch blijft Jan al Baes.
169.  Dircks wenfch.
T"Ylrck, feid' ick, dat gaet wel, 'k heb menighmael gefeght,
-*-^Dirck blijft al vrolick, en is noch den oude knecht.
Hy gaf my dit befcheid; 't is waer alfoo ghy feght, maer
'k Wouw dat het logen, en ick noch de jonge knecht waer.
II. Deel.                                 Sss                    170. En-
-ocr page 507-
506                       XXVI B o e c k.
170. Engelfch Vee.'- v
Dïrck, gaet ghy foo naer Engeland ?
Doorfiet het wel aen allen kant}
Ghyfult-'er vreemdigheden vinden
Die and're Volcken noyt verfinden:
Maer fchrickt niet, foo ghy op uw pad
Te Landewaert, en meeft in Stadt,
Veel'Horenbeeftery van aenfien komt t'ontmoeten;
Met even groot eetal van Hoornen als van Vpeten.
171. Misverjland.
GHylightmy op het lijf als lood, ick kan't niet verdragen,
Sei Griet, opzy van Dirck in een*gehuerde wagen»;
Als lood ? fei Dirck j te nacht en klaeghde ghy foo niet,
Of ick u laftigh viel. Wat feght ghy, Fielt ? riep Griet}
Houdt Hoeren fulcken tael; ick ben een'Vrouw met eeren.
Ja, ja, feiDirck, komt hier, verklaert voor defe Heeren,
Waer fliept ghy defen nacht ? waer ? fei fy, te Schiedam :
Sietofickliegh, feiDirck, en ick te Rotterdam.
' •                          17a. Mis-medelijden.
T> Eklagen wy dien Man, die na 't Schavot toe treedt ?
•"-'Hy gaet maer fterven > en foo doen wy alle uren : ' '
Daerin verschillen wy -, hy, de verwefen , weet,
Hoe korts hy fterven fal, en hoe het kort fal duren l
En wy en weten 't niet: foo is die Man fijn'pijn
Geruftelick getrooft om dat fe fal beginnen
                           ^
En einden t'eener ftond. Wie weet dat van de fijn'?
Daerismeeronderfcheid ■, hyfterft mefrvolle finnen., 1; )
Wie isdaer feker van? hy fterftin vol "berouw,
In 't midden van der fijn' en and're Veel gebeden.
Wieiflerdie die gunft niet geern uytkoopen fouw? .'■
Hy fluy t fijn' Rekeningh met een Godfaligh heden.
Hy fterft aendachtelick, enfpoedighengereedt.
Beklagen wy dien Man die na 't Schavot toe treedt ?
173. Jan JVijve-fmijter.
O Ynluye Wijf, feght Jan, is innerlick genegen
^Om wercks genoegh te doen: maer 't fchort haeraen vermaen *
't Is met haer min noch meer als met een key gelegen}
Begeert men 't vier daer uy t, men moet het'ef uyt flaen.
174. Bouw-
-ocr page 508-
Sneldicht.                         507
. ;.                  174. EoutP'ksnft in dry en.
DIrck j pronckt ghy raet uw Huys als met een deftigh werck ?
Laet fien eens, is 't oock Fraey, Gemackelick en Sterck ?
Fraey, heet ick, als een menfch ; dien hadtghy na te Apen >
Of, wilt ghy oock, een Beeft; dat 's allerweegh recht-fchapen :
Al 'tenckel midden in, al 't dobbel aen weer zy>
Soo zijn Gods fchepfelen, deredenloos'enwy.
't Gemackelick paft net, gelijck de fchee 't Geweer doet,
           m
Als 't alteruym, niet flopt, en 'taltenau, niet zeer doet,
Gelijck de Schildpad woont en 't Sleckjen in fijn' kluys,
Nietgrooter, yedereen, niet kleiner als fijn Huys.
Sterck noem ick dick en dicht van boven en ter zijden ,
Om Regen en om Wind geruftelick te lijden ,
Om, fonder 'tplaefteren van alle daegh weer aen
D'eenopdenand'renlap, fijn'jarenuytteftaen.
Gebreeckt hier een van dry, 't en is geen Huys ter eeren.
En ick vergeeft, voor eensj maer ghy moet beter leeren.
175. Aen Wilm.
\K7 Hm, hebt ghy foo veel tijds beleeft,
* V En blijft ghy altijds onbeleeft ?
176. Ontwaeck.
'k \170u\v droomen droomen waer, en datter noyt geen
**          droomen
In menfchen herflenen aen 'tgaen en waer'gekomen.
De nacht is voor de ruft, de ruft is voor den nacht,
En ick heball' mijn' ruft in onruft doorgebracht.
Slaep, feghm' en dood is een : die doodt wil zijn moet fterven,
Die flaept moet fijn gedacht, die doodt is, 't leven derven,
'k Heb flapende gedocht dat ruy m noch reden heeft,
Wat 's dat voor fterven ? 'k heb mijn fel ven overleeft.
177. Milde Klacs.
TX" Laes, arm en oud Soldaet, fpreecktvan milddadigheit
•*-^Als van fijn'eigen'deughd, niet fonder grond, en feit,
Wat pocchen rijcke Lien met veel en mild te geven ?
Van daegh en neem ick maer vijf ftuy vers voor mijn leven.
178. Tot God.
| Ck lijd' aen Oor en Oogh; en, waren bei gefnefen,
*Myduncktj geluckigerenkoftgeenmenfchewefen:
Sss 1                      Maer,
-ocr page 509-
j-o8                       XXVI. Boe c k.
Maer, Heer, ghy kent mijn nutft: veel beter mis ick bei,
Dan dat ick, wel van bei genefen, nooder fchei.
179. Cromvvels Hoofd op Weftmunfters Sael.
D
1c Hoofd wouw 't Opperhoofd van alle hoofden leven,
Hier is het haifgeluckt; daer fchort niet aen als 't leven.
180. Glafen hulp.
IS alle dingen oud , en werdt'er niet geboren
Gedacht, gefèght, gemaeckt, dat niet en was te voren ?
Komt, laet hem antwoorden die 't enckel hebben wil}
Waer door fagh Cicero, enhoewasCsefarsBril?
181. Befte mode.
'tX TOlmaeckfte kleedfel is van Mannen naecktehuyd
» Dat, fonder ongemack, naeft aen het fchepfel fluyt.
't Waer wel, en 't waer niet wel, dat Vrouwen 't oock foo Helden;
Ick weet de reden wel, maer meenfe niet te melden.
182. Suyyere Tael.
'kw?r;
dat men Piflèn feid', en niet meer, Water maken.
Duytfch, en drooger Duytfch. Oock, foo men daer
ontrent
In plaets van 't oude woord, ter plaetfè wel bekent,
Sou melden wat men maeckt, wie fouderniet af braken ?
183. Om eden.
FTOe komt het Koren dier > doordrooght'en misgewas.
■*- ~*Maer, Rijckman, weinigh Koorn is Koorn als 't vele was.
Hoe derft ghy 't Broer of Vriend, 'm hoogen nood verweig'ren,
Of, daerhy 't hebben moet, tot hooghften prijs toe fteig'ren ?
Om dat hy 't weinigh heeft gefoldert, en ghy veel,
Schropt gh' hem den buydel uyt; of worght hem by de keel ?
Of faeght gh'hem liever doodt als dat ghy hem geriefde ?
En hielpthem troofteloos 5 en heetdat-Chriften liefde?
184. Sujnige Arent.
'k C Agh Arent op een' duyt ftaen dingen om een' Soö *"
*-*
            Van Scbarretjensofföo,
Daer niet veel etens aen is:
Nu weet ick op een' duy t wat Arent voor een Man is.
18 j. nor-
-ocr page 510-
Sneldi cht.                           fos>
185. Voorzichtige Thomas.
Llght Tom van Londen laet te bed, ,
En kort fijn' dagen, om fijn' nachten te verlangen} ;
lek weet by na wel wat hem let >
Hetfpreeckwoordvan fijn land heet, vroegh op, half gehangen.
18 5. Hopman Dirck.
CY liegen 't, die verklaren
^Dat Dirck geen hert en heeft.
In allerley gevaren
Gevoelt hy dat het leeft,
En als de Popel-blaren
Van 't minfte windje beeft.
187- Bloo Jan.
JAn loopt vroegh uyt den ftrijd, dwers door verwijt en fchanden.
En redekavelt ftijf;
Sijn' voeten zijn niet min verbonden als fijn' handen
Ten dienfte van fijn lijf.
Maer, Jan, nietaverecht, feid'eener. Averecht?
Sy gaen gelijck mijn neus, riep Jan; is dat niet recht?
188. Noch.
ICkvluchteniet, fei Jan; ickliep maer na 'tquartier,
Om met der haeft te feggen,
Men hoefde noch in 't veld een duyfend Man dry vier,
Of onder fou men leggen.
189.  Noch.
HEtwafïèr heel van 'tmal, fei Jan, in ons gevecht:
De Vyand fpaerde noch den Meefter, noch den Knecht 5
't Gingh al in Spaenderen: en als men 't eens moftlefen
In 's LandsHiftorien, en zijn wel onderrecht,
Daer 'tal vermoort wouw zijn moft een de wijfte wefen.
190.   Noch.
JAn fpaert fijn lieve lijf daer 't andere verfpillen,
En weert fich doorgaens met fijn' Hielen en fijn' Billen :
Want, feghthywijflelick,
De dood is yflelick.
En met de dood' is niets, met blood' yets uyt te rechten y
Daer moet wat blijven om voor 't Vaderland te vechtem
Sst 3                        151. Nick-
-ocr page 511-
j10                       XXVI. B o e c■*■
■ -i?i. Noch
ALs't aen de'NlanTal gaen, feght Jan, ick moet bekennen, -
Mijn hert wilachterwaerts, 'ken kan het niet ontwennen:
Maer, als ick oock mijn' eer daer tegen voor fal ftaen,
ïckben geen Hecht Soldaet als 't aen de Vrou w fal gaen.
IQi. Noch. ,.-. . .
;                    '              . . .; i . ' -           '- ,*•
Ji
n quam geloopen uyt deriilagh,
n riep aen d'eerftediehyfaghj
Ick gaf my moedigh op de poft,
En proefde wie my volgen koft j
Maer fiet, daer was geen volgen aen,
Ick fcheen te vliegen, fy te gaen:
Sy winnen 't mog'lick in den ftrijd *
Maer in 't wel loopen zijn fy 't quijt.
195. Noch.
JAn isvanflecht Soldaet, door Vrienden, Geld en Magen,
Tot op den hooghften trap gekuypt, gekruy t, gedragen:
't Is feldfaem, hoe het hoogh en 't lage t'famen ftaet:
Jan is al Coronel, en noch al Hecht Soldaet.
„-,;..„, ,, 15)4. Trijn geivaerfchouiet. „*
HpRijn, zijtgh' uw Eertjequijt, en is hetjan-fijn werck ?
•*-
En gaet gh' hem roepen voor den Rechter óf de Kerck ?
Siet voor u; meri fal daer niet vragen naer de reden
Waerom 't Jan heeft gedaen j maer, waerom Trijn geleden.
:::?/<::Yfi95. Aen ecmtn 'Scherm-meefler. . . ":
jT^Hf hebt den naem verkregen
^^ Van een goet vinnigh Vechter, Klaes 5
Maer 't is maer poppe goedje, Baes,
Met poppen aen den degen. -
196: Scherm-kttnfl.
OÖöïi, zijtghy geen Soldaet,
^Die op üw' vyand gaet,
En moet hem lien te breken
Met houwen en met fteken 5 ......
Gedenckt aen mijnen raed,
En hoed'er't woord op flaet j
-ocr page 512-
Sneldicht.                           «*|
Sy dient de menfchen niet, de rappe konft van fchermen,
Die s'anders beugen als om fich te befchermen.
197. Misroem, aeneen Meefter Lüytenift.
T"\Irck, roemt ghy 't voor een' konft uw praten tuflchen 't fpelen,
^-^Siethoeons'oordeelen, het uw'en't.mijne, fcbeleni
lek houd 't voor een gébreck, en voor een feker merek
Van blinde daor-gewoont' en Papegaeyen werek.
Uw'vingers doen den dienft,en weten 't niet: uw'finnen
En geven haer geen' hulp: want, fouden die beginnen,
En fbecken binnen u, wat vinger boe en waer
Wat niews doen hooren moght, enopvvat band of fn^f$
Ghy hadt'er hals-wercka,en; j.en.koft ghy van «krijgen,,
Dathoorenswaerdighwaer, ten minftenfoudt ghy fwijgen.
198. Keel en Snaer.- ;
H Et ruchtigh ingewand van beeften,dat het dwingen./;
Van onfe vingeren foo lieffelick doet fingen ,
Schijnt lijdelick te zijn; maer-, Trijritjen, alsghy roert,
En uy t die blancke borft een Hemelfch toontjên voert,
Dat all' mijn' finnen raeckt, dan roep ick uyt > och armen,
By vochte levende, wat zijn foo drooge darmen!
199. Aen eenen rkewen Burgemeefier. '
TCk docht het Burgemeefterfchap
-■■Was niemands werek in gröote Steden,
Als luyden op den hooghften trap
Van deughd en wetenfehap getreden:,
Dat docht ick: maer ick ichëider van,
Nu ghy het kont bedienen, Jan. ; ; ,
zoo. Modes kracht.
T Angh had ick vruchteloos Dirck foecken te bekeeren
•^En t'fijnerfaligheit het vloecken af teleeren.
Het luckteniettemin, enendlickwierdick't wijs,
           [
En feid'hem maer een woord, men laet het te Parijs.
lo 1. Op een Boe ck^ van de fimpelen.
TTEt Apothekers Boeck dat Jan heeft uytgegeyen.
*• •*•
            En is maer half volfchreven,
Daerzijn geen' fimpelen bekent > of'tfpreeckter vacn,
En niet een woord van Jan.
202. Dircks
-ocr page 513-
jft
XXVI. B o e c
202.  Dircks keur.
MEn fchreef»Trijn lagh in ftervens nood,
En woufe Dirck» haer Man, fien leven,
Hy raoft fich ftracks op wegh begeven :
Sién leven? feid'hy, wegh j ick faghfe liever dood.
203.   Andries voor Recht.
ANdries moft kennen of ontkennen:
't Was door geen* derden wegh t'onrgaen >
Aen 't liegen wild' hy nietgewennen,
De fchuld was klaer, hy mofter aen.
Noch en verloor hy fijn verftand niet:
De Rechter fprack met groote drift,
Kentj of ontkent, is dat uw'hand niet?
Neen, feid' hy, Heer, 't is maer mijn fchrift.
. 204. Mijn verjaren op den \e* September i6ji.
NOch eens September, Heer!
Hoe ftaet'er langh gefchreven
In 't Boeck van mijn langh leven,
Noch eens, en dan niet meer ?
Ick bedel om geen' dagen,
Naer dat ghy 'r my foo veel,
Soo goede, voor mijn deel3
In 't leven hebt verdragen.
Omeen'gunft bid ick feer 5 ,
Leert my my fbo bereiden.,
Als of ick ftönd te fcheiden,
Met een noch iëh niet meer.
.' -«' ' ■■105. Dircks Eerbaerbeit.
Wl Eel ftierf 3 en, op haer heft beftönd;haer Dirck te vragen,
"*- ^ Wie hy belïtrouwen fbu, 'als fy AVaér uytgedragen.
Wel, feis', is 'tfulcken haeit, lbo trouwt de Duyvels Moer.
Neen, fprack hy, dat waerfchand en bldedfchand, Duyvels voer}
Soofönder omme fien de Moeder te gaen trouwen ,
Na 'k met haer dochter-lief foo langh huvs heb gehouwen.
20Ó. Sar
-ocr page 514-
Sneldicht.                           jXy
206. Suymge Thomas.
ALs Tom de kop afmoft, befochthem fijn Barbier,
En bood hem 't Scheermes aen} om netjensuyt te komen,
Als 't op een fterven gingh : Neen, feid' hy, blijft van hier *
De Koningh heeft met my een pleitjen ondernomen,
Wie mijn Hoofd hebben (al: eer dat is afgedaen,
Hangh ick'er uyt mijn' Bors geen' onkoften meer aen.
207. CromweL
TT Oe fiet het Hoofd foo fuer dat hier ftaet op den Toren ?
■*••» Als 't Oli vier ontviel, was hy niet wel gefchoren.
zo 8. Mortis Wijf*
't YX7 Yf kreegh een' forten Sóon: dat 's wel, fei Vader Tom,
*^ Die niet moe Dochters was, hier bad't gay dickmaels om.
Een Jongen was uw wenfch: als of ghy 't hadt bedongen,
Hier hebt gh' een'Jongen nu, en voor altoos een' Jongen.
_                    209. Aen Pier.
Jl Ier, fpringht ghy twintigh voet ?
Ick wouder noch wel fes meer fpringen dan ghy doet.
. ,Maer letter op, ick wou wel,
Scheelt machtigh van, Ick fou wel.
, '«—™a.io. Trijns Biecht. •"
HPRijn biechten onder meeft haer'fonden, dats'in'tHoy
.-*- Geraeckt was onverhoeds Wth. afine Englifh Boy.
En wat gebeurde daer ? fei Heeroom 5 biecht ter degen.
Ghy zijteen oudegeck, feiTrijn, foo gh'ernftigh vraeght,
Als of ghy 't niet en wift, wat dat eenjotige Maeghd
En een moy Knechtjedoen, tegaerin'tHoy gelegen.
2,11. Wiskgnft,
\Jt En lachte met een' Boer aen eenen voet gefpoort.
^-"Hyloeghdelacchersuyt, enffeïcïê;, wiPt Paerd voort,
Met d'een zy van fijn lijf, dat eerte fpoor kan redden,
Ghy fult haeft d'ander zy fien volgen •, wie wil wedden ?
H2, tweeierh/tttde Poft.
"C'Rans fat op een ftijf Paerd , dat t'enden adem was:
■*■ E en Pofte-looper riep, wijck en maeck ruy m baen, ras.
Watftaeje? fiejeniet heedat ickmetdePoftry?
Wel, fieje niet, fei Francs, hoe dat ick op een Poft ry?
II. Deel.                                Ttt                213. Ruy-
-ocr page 515-
fl4                       XXVI. B o e c k.
215. Rujter-raed.
Wl
l 't lamme Paerd niet voort, en wilt gh'er raed toe weten,
iep my een Spreewer toe op fijn gemackgefeten,
Bindt wat Hoysaen een' fpar, en voert die lans voor uyt,
Het hongerige Beeft fal volgen, feide Guyt.
114* S'chef en Jan.
Ji
n Ja-broer in den Schepen-ftoel
eemt geen vermaken in't gewoel
Van duyft're Boecken door te lefen,
Om Rechtsgeleerd te leeren wefen:
Hy wij ft > naer alle ftemmen gaen;
Want, feght hy> van der jonckheit aen
Heeft m' hem geleert te moeten prijfen
Al wat de Heeren willen wijfen.
215. Noch.
JAn in den Schepen-ftoel! Jan Rechter van de Stadt f
Jan in de Rechten pas ervaren als mijn'Kat!
Wee, feid' ick, Borgeren, wee, Weduwen en Weefen.
Maer men berichte my j fy hebben niet te vreefen;
De Rechtsgeleerde zijn 't -, daergaet men 't vonnis halen *
Dat Wees en Weduwen ftechts hebben te betalen.
Doe hiel ick my vernoeght, en feider niet meer van,,
Dan dat mij n Kat foo licht een Schepen waer als Jan.
216. Jan de quaed-fpreker.
DAer wordt van Jans welfprekentheit
Aen alle kanten veelgefeit;
Maer, naer ick hoore, Jans welfpreken
Loopt meeft op alle mans gebreken j
Soo dat men wel magh feggen, Jan
Is een ieer-wel-quaed-fprekend Man.
217. Bloo Dirck.
CY mogen 't met haer lijf bekoopen
^ Al dien 't perijckel l§ft te loopen}
Dirck meent, het is de kloeckfteMan,
Die 't aller klpeckft ontloopen kan.
11 % Kam$°
-ocr page 516-
Sneldicht.                          ji-
218. Kampvechtery.
IAet Chriftelick bewegen
-'All' ondeughd overwegen}
Laet elck fich onderrechten
Met Reden en met Rechten:
Men endight noyt ter degen
Gefchillen met den Degen >
y
                AU' diefe foo beflechten
Zijn boofe Lien of Hechten.
219. Op de verbrande Druckery van den Heer e Schepen Blaeu.
P\Oe Koper en Papier tot Kool en Afch befweeck,
•*-^En geen geweld en hielp, wat dat men goot en hoosde,
Stondyder een vermoeyt om'theete vieren bloosde*
Daer wafler een alleen die'r Blaeu op ftond en keeck.
Beklaeghlick een alleen, daer all' de Werelds Rijcken
Deel dragen in uw Scha, van'tWeften ver in't Ooft,
Kan foo gemeene rouw yet geven t'uwer trooft,
Ghy fult niet langh alleen Blaeu op 't verlies ftaen kijcken.
220. In de Comedie.
\TTIe is die Koningin, die trotfe Majefteit,
" * Die uyt haer goud gewaed lbo groote dingen feit ?
Wacht maer een' uer of twee, en monfterts' uyt die kleeren,
Ghy fult de Kleuter nau met een geficht vereeren.
Siet, blinde Vryertjeris, dus gaet het met hetgoed
Daer van u 't uytterlick foo fot verfuchten doet:
Ontkleedts'in uw gedacht van Spieren en van Vellen,
Die s' uw' onnofelheit foo fchoon voor oogen Hellen -,
Wat, meent ghy, fitter in ? een rammelend geraemt,
Daer voor ghy fchricken foudt waer dat ghy 't tegen quaemt j
Wilt ghy genefen zijn, gebruycktgoe wijfe Brillen
Om met verftand te lien door Borften en door Billen :
'k Weet dat ghy feggen fult, wegh met deToovery,
De fchoonfte Juffrouw is een leelickdingh, alswy.
22i. Trijns Voordacht.
r\Aer werdt een houwelick gefchickt van Klaes en Trijn -,
J-/Maer Trijn en luyftert niet 3 Klaes finght haer al te fijn.
Ttt 2                   222. Ster-
-ocr page 517-
Sl6                       XXVI. B o e c k.
■iïïi Sterven.
DOodt zijn en is niet meer als een quaed leven derven
Om in der eewigheit een beter te be-erven :
't Zijn maerde pijnen van doodt worden die 't bederven;
Soo fchrickt de vrome niet voor dofcdt zijn, maer voor fterven.
225. Aen Dirck.
DIrck, vraegd' ick, hebt ghy niet meer voorraeds van verftand,
Dan dat u een quaed Wijfs paer handen overmant?
'k Neem dat s' u altemets wat krabbelen, wat nood ift ?
Wat nood ? fei Dirck , het zijn thien nag'len aen mijn'dood kift.
214. Menfchen. onkynde.
TH\E grootfte wetenfehapdie Menfchen fich vermeten
-*-^Is 't allerminfte deel van 't geen fy niet en weten.
225. Op 's Menfchen Wandel voor God, befchreven door D. S. Simonides.
T"\Oorwandelt, Chriftenen, dit wandel-pad met vlijtm
-*-^ 't Is weer beginnens waerd als ghy ten einde zijt.
Verveelt het uw gelicht, ick fal'tu leerenlefen,
Soo dat gh'er van gevoedt en noyt verfaedt fult wefen:
Leeft defe Blaeren eerft, en dan Simonides :
Sijn Leven en fijn Boeck zijn al de felve Les.
22<J. Op het geluckjgh bergen van D. Goethals, wel eer,
in 't Leger overz-eilt.
TT\Oe d'onverzeerdekield'onmachtige dé kraken,
-*-^Doe Spijcker, Spar en Spaen en Plecht en Planken braken :
Wierd Goethals met de reft gedompe.lt inden Vloed :
Neen, niet als 't onderlijf; den hals was al te goed,
Den hals, die onfe Schuyt in 't midden vandeftroomen
Noch moet verdedigen voor 't overzeilend Roomen.
Wat hiel hem boven ftroom ? de krachten van fijn'Jeughd,
Sijn Lijf dreef op fijn' Ziel, fijn' Ziel dreef op haer' Deughd, (
Haer Deughd was haer Geloof $ en» mits hy was-aen 't (incken.
God deed hem Peters gunft, en fchorttefijn verdrincken j
En, fchoonhem Jonas lot al overkomen waer,
Soo was hy in de hoop van weder ftranden: maer
*t Was Ninive te veel, al kons' hem weder viilen,
Sijn faligh prediken dry dagen langh te miflen.
zzy. Oogen-
-ocr page 518-
Sneldicht.                         ji^
227. Oogentroofi aen de Vrouw van St. AnneUnd.
ALs 't op een fterven gaet, ftet m' het Gefïght eerft breken :
En dat} die zeftigh jaer en thien meer heeft geleeft,
Of fterft, of fterven gaet, en lijdt geen tegenfpreken.
Is 't vreemd of buytens tijds dat hem 't Gefïght begeeft ?
Maer dien het dervende begeeft, verheien Hooren
Gevoel en Smaecken Reuck, en fterven daer op heen:
Ghy leeft s en hebt van vijf maer eenen fin verloren,
                  -
Bedenckt uw voordeel eens j het isnochvier om een.
Twee halve mis ick fchier, en leev niet ongeruftei
Dan doen ick van de vijf bedient was in 't geheel:
God hebbelof vanals; komt met my, lieve Sufter,
En danckt hem voor 't verlies van maer een vijfde deel.
Wat klagen blinde Lien, die 't werden op haer'dagen?
Wat dunckt haer dattermeerfienswaerdighfalgefchien
Dan watter is gefchiet en fy foo dickmael fagen ?
En zijnfe noyt fiens fat ? wat foecken oude Lien ?
Die wel vergadert heeft, moet op 't vergadert teeren y
Of fijn vergaderen is moeyte fbnder vrucht:
En, wil hy dagh op dagh 't vergaderde vermeeren,
Soo kieft hy forgh voor ruft, en onruft voor genucht.
Teert wel en danckelick op wat gh' in foo veel dagen
Ter Werld hebtgefien; 'ten is geen' kleine Som.
Dat voordeel hebben fy, de blinde die eens fagen,
Voor uy t en fienfe niet, maer heel wel achter om.
En neemt, ghy faeght voor uy t, het fou foo weinigh duren,
By 't geen verloopen is, al wat ghy hadt te fien,
Dat, die u d'oudenamen fchonck de nieweuren,
Soud u oneindelick verlies en fchade bien.
Nu hebben ghy en ick een' menighte vanjaren
Met uytfien and'ren veel haer uytfien overleeft}
Wy hebben 't al befien, en zijn ruym wel ervaren
Wat defe Werld fiens en niet fiens waerdigh heeft.
Het infien reft alleen, daer door wy ons gewennen
Ons felven te doorfien en al wat in ons is,
Waer door w' ootmoedelick voor God alleen bekennen
Waerw' in verlegen zijn om fijn'vergiffenis.
Ttt 3                             Die
-ocr page 519-
518           X X V I.. B o e c x. Sneldicht.
Ditinfien is foo nut en eifcht lbo langen ftade,
En is een* oeffeningh daer (leeds foo veel aen fchort,
Dat, waren wy in 'twerckmetinfienvroeghenfpadc,
"Wyquamen alle daegh weer nieweitae te kort.
Siet wat een tijd verdrijf voor Menfèhen fonder oogen,
Siet wat het befigheits den befighften verweckt,
En of 't wel in der daed een' faeck is van medoogen,
't Gefichte quijt te zijn dat hier niet toe en ftreckt.
Neemt mijn' eenvoudige vermaningen in't goede >
't Zijn fpruyten van een Oud door-Broederlick gemoed:
lek weet het, en danck God, het is ten overvloede,
En beter feid'ickuj doet, Sufter, fooghy doet.
In Zee* niet ver van onfe Strand,
In 'sKoninghs Jacht van Engeland.
Einde tksjès-en-riïintighjlen Boecks.
SEVEN-
-ocr page 520-
SEVEN-EN-TWINTIGHSTE BOECK.
VERTALINGEN.
»                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       - ■
Hoc genere exercitationisproprietas fplendorqueyerhomm y copia
figurarum, yis explicandi > prsterea imitatione optimorum
fimilia inyeniendi facultas paratur. Simul qu<e legentem fe-
fellijfent
, transferentem fugere non poffunt: intelligentia ex
hoc & judicium acquiritur.
Plin. Sec. Ep. L. 7.
16e" Pfalm uyt den Fr/mfihen Rijm -van Beza, ten nauïïeften.
Sois raoy, Seigneur, mi garde & mon appuy.
ï;
Eeft ghy, ó Heer, mijn byftand en mijn'hoê,
Want op dy ftaet mijn eenighfte vertrouwen:
Seghtdan, mijn' Ziel, enfpreecktdenHeeretoej
Ghy hebt op my, Heer, alle macht behouwen,
En evenwel kont ghy van my niettrecken
Het minfte werckdat dy te nut kan ftrecken.
2.
Mijn opfet is den goeden goed te doen,
Die daer met recht wei-levens lof verdienen.,
Maer leed op leed fal treffen en verdoen
Den genen die den vreemden Goden dienen:
lek engeraeck aen haer bloed-offer-fond niet,
Haer' namen felfs en heb ickin den mond niet.
3-
God is alleen de grond-erf die my voedt r
Mijn rente, Heer, is vaft op dy gelegen j
Gewiflelick mijn erfelijke goed
En had icknoyt in fchoonerplaets gekregen:
In 't kort gefeght, van 't fchoonfte deel van allen > .
Is by geluckhet lot op my gevallen..
4, Gelooft
-ocr page 521-
f20                      XXVII. B O E C K.
Gelooft zy God die my, foo wel bedacht,
Aenwijfing'geeft om dit pad in tekeeren :
Want ( dat is meer ) ick hebbe dagh noch nacht,
Gedachten die my niet ten goede leeren:
Soo fien ick dan op mijnen God geftadigh,
Oock blijft hy my ter rechter hand genadigh.
5-
Siet, hier dan is mijn hert foo vrolick af,
Mijn' tonge lacht, mijn lijfis vol vertrouwen>
Dewijl ick weet dat ghy in 't holle graf
Mijn leven niet fult lijden te verouwen,
En dat ghy wilt in geener hande maten
Uw' Heiligen verrotting' voelen laten.
6.
Veel liever, Heer, fielt ghy my op den wegh,
Die my geley' naer een heilfamer wefen;
Want, inderdaet, daer is geen vreughd oprecht,
Als in 't geficht van dijn verheerlickt wcfen:
En in dijn' hand is, en fal altijd blijven ,
De volle vreughd die eewigh fal beklijven.
Beginvan den 8p. Pfalm uyt het Franfch, op tnfrttpe.
Du Seigneur les bontez fans fin je chanterai.
DEs Heeren goedigheit verbreid ick fonder end,
En maeck den Volckeren (ijn hooge trouw bekent.
Want, buyten twijffelingh, 't is een beüuytdat vaft ftaét,
Dat fij n genade duert geÜjck den loop gepaft gaet
Van all' de Hemelen , die nergens en gebreken •,
Ontwijffelick befluyt van fijn betrouwbaer fpreken.
Het onnut moy. Volgens Martial. 12. f o.
Daphtvonas» Platajjios ac aërias Cupreffos.
\7 Rouw, uw* huys is vol geflickers,
" 't Spiegelt aller wegh'om beft;
Steen en als yerglaefde knickers
Staen ter Schouwen ingeveft ,
Vloc-
-ocr page 522-
Vertalingen.
Vloeren als bevrofèn ftroomen
Decken d'aerde van uw' erv'j
Al watSteenen-quifters droomen,
Al haer koftelick verkerv',
Al wat beitels, al wat fchaven
Redden konnen tot den koop,
Al wat hamer kan beflaven,
Vind ick t'uwent over hoop.
Maeruw' vloeren zijn foo yfigh,
En uw' Trappen föo gelad,
Dat de kiy.den dencken by fich,
O die t'huys gebleven had ,
Daer men gaen magh fonder glyen
Met de voetenjn den fchoen,
Daer de Vrouw kan fien en lyen
Dat de Man lijn' longer boen*,
Daer het fpouwen buyten boet is,
Boet, die hier t'ontgelden ftaet,
Boet, die bitter als het roet is,
Boet van vrouwen fuer gelaet.
Kom ick trillen uyt het flijck, en
Uyt de Sneew, en uyt den Wind ,
'k Derv uw' fchoorfteen niet bekijcken,
Daer ick foo veel Marmers vind}
Marmer, Ebben, Alabafter,
Daer ick dan lbo wel by voegh,
Datu duncktmijn aenficht paft'er
Koud, enbleeck, en ftijf genoegh:
Wiefou fulcke fteenen vergen
't Vyer te dragen uren langh,
't Is de Diamanten tergen,
En de befte valt het bangh.
Meen ick my de warmt te geven
En verwandelende kouw,
't Waer ten naeften te vergeven j
Maer mijn' voeten zijn te rouw:
Wie fouflijcken (lobber gonnen
Sulcke vloeren te begaen,
II. Deel.                                Fvv
-ocr page 523-
XXVII. Boeck.
Wie foud 't doen, en flapen konnen
Naer de mifdaed waer gedaen ?
Klaegh ickvangefonder mage,
Roept fy moord van hongers-nood,
Wie fou fulcken Tafel-fchrage,
Sulcker Stoelen Ebben poot
In gevaer van voeten ftellen,
Sulcken krakenden Servet,
Sulcke dunne Tafel-vellen
In gevaer van vuyl en vet ?
Soeck ick 't ruften op den avond,
En den ftroy-fack op het bed,
Of de pluymen die men na vond,
Sachter dan 't Weft-Indifch net,
Wie fou fulcken Trap befteig'ren
Die na fulcken Kamer leidt,
Daer men fulcken Bed fou wei^'ren
Aen der Paufenheiligheit.
Somma, 't huys is niet te laken,
't Is vol koftelick vermaken
Van de vloeren tot de daken,
't Heeft wat handen konnen maken
Aller luyden aller fpraken :
Waer begeerte na kan haken
Siet het ooge rondom blaken,
Mochten 't grage finnen fmaken,
Mochten 't hand of voeten raken:
Maer fy mogen 't niet genaken,
Alle micken zijnderftaken >
Slapens nood met nood van waken,
Ongerief van holle kaken,
(Seker' hulpe tegen 't braken}
Tanden die van koelte kraken,
En veel liever korften braken,
Ongebruyck van alle faken
Tafel, Bed, Steen, Hout en Laken,
Is het fekerft' dat m'er fïet:
Vrouw, hoewelen woontghy niet!
-ocr page 524-
Vertalingen.                    p.
Op mijn' afbeeldingh korts voor mijnen Trou-daghgemaeckt, uyt'
mijn Latijnfch.
Moment, defult. p. 63.
Tabella, fare, quanta me vis gaudii.
OPreeckt, Schildery,en feght,hoegrooten kracht van vreughden
^Mijn Ingewand verheughden,
Ten tijden als ick fchier, oft heel verwinner werd
Van mijner Sterren hert,
En docht van overvreughd, ick trad op all' de Sterren
Die om den Hemel werren,
En hietutuygen van mijnvrolicke gemoed
Aen d'eew die komen moet,
Door dit gewackert oogh en voorhoofd fonder vooren,
Die fulcken hert behooren :
Seght, dat voor d'eewen, noch vandattereewen zijnj
Geen luck en was als't mijn;
Seght, datter boven Son noch onder Maennaerdefen
Geen mijnsgelijck fal wefen.                          ,
S wijght, Schildery, en fpreeckt veel liever n iet van my,
't En komt noch al niet by.
Graf-fchrift, ujt het Bngelfch van Benj. Iohnfon.
A/jEtniet een tr'aentjen meer en fal ick dy verftoören,
* Vriend, gaern-gemelde vriend, die maergaeft wattevooren,
Daer 't al heen volgen moet dat hier van leven weet.
Soo wacht ick mijn Wanneer, en maeckmijn Hoe gereed.
En, guntmy Godeen Hoe en een Wan neer als 't dijn,
Die dan mijn Graf befchreidt, en kan mijn vriend niet zijn.
Begin van der Princejfe Brief aen den Prince voor den Bofch.
uyt het Latijnfch van
Barkeus.
Si vacat, & nullus circum tentoria miles.
't n N zy u tijd ontbreeck', 't en zy het rouw gerommel
*^Hier van een fehrael Trompet,daer van een trotfer Trommel,
Uw' Tent doe daveren, gelijck uw 's Vyands hert •,
't En zy ghy 't in den drangh van dufend kogels herdt,
En, foo vol bloeds als moeds op 't ftadigh menfchen-flachten,
Uw'.Löópgraefenuw lijf leght in des Vyands grachten 5
Verleeght uw befigbooghop 't droevige papier
Van A me li £ uw' Vrouw, en van benautheit fchier
Vvv %                    Niet
-ocr page 525-
5,4                      XXVII. B o e c k.
Niet meer uw'Amelie: ftaeckt dat ged urigh k rijgen,
En laet den bangen Bofch een' klinck te minder krijgen.
Dewijl ick met u fpreeck :Wilm, kleine Wilm, en ick
Verdienen 't uyrftel licht van eenen oogenblick,
Enfooveel mingevechts. Loïs es teere tranen
(by ftaers' hier by en fchreit} met kinderlick vermanen
Doen 't felvige geweld van mijn' befwaerde hand (■
W1 LM) noch eens} kleine Wilm: * *'*
Uj/t Lucan. lib.j^.v. 4,76. &c.
Libera non ultra parva quam node Juventus.
JEughd, vrye Jeughd alleen voor eenen korten nacht y
Belteedt die kleine wijl aen 't uyterfte gedacht.
Daer is geen Leven kort aen die fich in dat Leven
Sijn eigen Dood kan geven:
En die fijn fterven in 't gemoetgaet, eer hy ft erft,
Verdient geen minder' lof, dan die het wachten derft.
Siet op het ongewis van 's levens wedervaren,
En d'eer is even groot, in langh gehoopte Jaren
Tekorten met ter hand, ofweinigh wefènstijd.
De wil is 't tot de Dood die geen geweld en lijdt.
Hier is geen vluchten aen: wy fien van alle deelen
Demeffenop ons' keelen:
Strijckt felf uw' vonnifïèn, en wijft u elck ter Dood j
Wegh met de vrees , en maeckt gewilligheit van Nood".
Een' wolck van veel gevechts en fal ons' eer niet blinden,
Geüjck men Legers (iet, die all' haer' pijlen winden
In 't fwartevanden nacht, daer lijf en lijf op een
Malkanderen verdruckt, en maeckt deDood gemeen,
In 't fmooteh van de Deuglid. Ons doet den Hemel vinden
'Ineénfchip, onder't oogh van vy andenen vrinden.
De Zee fal tirygen, 't Land faltuygen, en die klip
Sal tuygen van dit Schip.
Twee Legers fien op ons van twee verdeelde zijden j
'kSie, 't Lot bereit wat groots, tot voorbeeld in ons lijden.
En al wat wapen-trouw, en hertelicke deughd
Voor defen heeft gepleeght, fal fwichten voor ons' Jeughd.
-ocr page 526-
Vertalingen.                     jjj
Wy weten 't, Cadar, 't is voor u, als niet met allen, .
In ons geweer te vallen:
Maer dit belegeren beletons meerder pand
Van liefde voor te doen. 't Schijnt dat het Lot fich kant,
En fnoeyt daer in ons' eer, datons'aenftaende Weefen,
En Ouderen en al, niet hier en mogen wefen.
Nufie de Vyandonsontemmelick gemoed,
En vree?' het rafende, en licht ter Doodgemoedt,
En fie met vreughden aen, dat een Schip, en niet Schepen,
Verftrickt zijn in fijn touw. Men fal ons willen flepen
Met hope van verdragh,
En taften ons in 't hert metvuyl verlengh van dagh:
Maer och ! ofs' onfe Dood, en nu maer enckel'daden
De dobbel'eerede'en van toefègh van genaden !
En fagen foo, dat ons geen' wanhoop doet vergaen,
Wanneer wy 't warme ftael ten darm in lullen flaen!
't Moet met een'groote deughd verdient zijn, dat dit ftervenj
En onder dufenden ibo weinigh volcks te derven
Verlies by Cïefar heet'. Al faegh ick dan al kans,
'k En weeck nu niet een' voet voor d'eere van te hans.
'kEn acht geen leven meer; Gemannen, 'theetewenfchem
Van fterven prickeltmy. Ick raefer na. demenfchen
Die op het fterven ftaen, verftaen dien luft alleen j
Die langer moeten tre'en,
Werdt dat geluck gedeckt; de Goden willen 'theelen
Dien't fterven niet gebeurt, en 't leven fouverveelen.
Uyt het Italiaenfih. Valli profunde al Sol nemicha
T~\Alen, dalen, diepe dalen,
•*-^ Vyanden van Son enftralen:
Klippen, hoogh en fteil gero'tft -r
Die den Hemel moedigh trotft j
Holen, daer de Nacht en 't Swijgen
Nemmer uyt en zijn te krijgen j
Logge Winden, die de Locht
Met bepeckte Woleken vocht >
Grofgefteente, fcheeve fchotfen 3
Van de Rotz geroldeRotzen;
Fvv 3                      On-
-ocr page 527-
XXVII. B o e c k.
p6
Onbegravcne gebeent-,
Muren hier en daer ontiteent,
Hier en daer begraefde muren,
Daer wel eer een menfeh kon duren ,
Nu fooyfTelickgedaen
5
Datter Slangh noch Wolfderftgaen:
Woefte Weiden , wilde Sanden,
Aller onbewoonde Stranden,
Daer noyt ftem van yet dat fpreeckt
Door de Iuye Locht en breeckt*
Ickeen'fchaduw, ickverwefen
Tot heteewigh fchreyend wefen,
lek verfchijnu, in den rouw
Over mijn' verachte Trouw,
En betrouw mijn fchettrigh klagen,
Soo 't den Hemel kan verdragen
Sonder buygen voor 't gefchal,
Dat 't de Hel beroeren fal.
Uyt Virg. 6. <u£neid.
DOe nam iEneas 't woord, ("want naer Marcellus flappen
Sagh hy een Jonghman trappen
In dappere gedaent, in wapenen volfchijn,
Maer diens gebuckt gefichtonluftigh fcheen te zijn}
En vraeghde, wieishy, diedichtfteby denMangaet?
Sijn Soon oft die hem an gaet,
Als tack des hoogen ftams ? wat ifTer woels om heen !
Wat deftiger gelaet, 't en waer het wat verdween
In 't fwartfte van den nacht die'ck om fijn hoofd fie fpreyen!
Anchifesquam aen 't fchreyen,
En fprackin 't fchreyen, Soon, 6 Soon, en vraeghtmyniet
Naer uwer Magen al te machtigen verdriet:
Dat hoofd en fal het Lot de Wereld maer eens thoonen,
Niet by haer laten woonen.
O Goden, gaeft ghy ons die gift vooreigen goed,
Ghyduchte, 't waer te veel verhefs voor 'tRoomfche bloed.
Wat fal de groote Stadt in Mars fijn veld fien fteenen,
Wat fal fy mans fien weenen,
Of,
-ocr page 528-
Vertalingen.
Of, Vader Tiberijn, wat fultghy lijeken fien,
Daer ghy voorby den Steen van 't verfche Graf fult vlien !
Noyt Troyfchejongelingh fal 't hert derRoomfchegrijfen
Soo hoogh in hoop doen rijfen;
Noyt fal men foo veel roems in al het Roomfch befit
Van eenigh voefter-kind fien dragen als van dit.
O Hemel-vruchtigheit, ó Trouw van alle tijden ,
O emmermeer in 't ftrijden
Onwinbaer' overhand! Hy waer hem noytontgaen,
Wie fijne wapens dorftgewapent tegens ftaen j
'r Zy dat hy ftaende voets fijn' vyand had beftreden,
Of, op hem ingereden,
Eenfchuymend paerd gefpoort. ó ongeluckighkind,
Is 't dat ghy 't bitter Lot eens ergens overwint,
Ghy fult Marcellus zijn. Geeft Leiyen met hoopen,
Geeft purp're bla'en en knoopen,
Soo dat ick hem beftxoy, en met een' gift van niet
Mij ns na-neefs groote Ziel ten minften overgiet',
En doe hem yd'len dienft &c.
Vyt het Itd'menfch van Marino. Quel neo, quel vago neo.
Die Mael, die foete Mael,
Die 'ck met haer' gulden draed fie fchaduw maken
Op mijn Liefs fchoone kaken,
In een klein Bos der Minne.
Ah, fchout het, hertje fonder finne,
Sooghy-der Roos of Lelie meent te naken.
Daer fit de Boef verborgen
Met Net en Boogh, en fchiet de ziel vol forgen.
Vyt het Latijn van Ovid. Metam. f.
*p\En Speelman, die van ver onnoofel ftond en fchrapte,
-*~-'BefpottePettalus, enfei, gaetfinghtdereft
Voor 'tonderaerdich gefpuys: met ftack hy toe, en lapte
Stael door fijnflincker flaep: hy vielen trockvoor 'tleft
Sijn' doodfche vingeren in 't fterven langhs de Luyt,
En ftreeck'er by geval een droevigh Liedjen uyt.
Mis-
-ocr page 529-
528                       XXVII. Boeck,
Mis-fchilderde Gelieven. Vyt mijn Itatmenfeh.
't U Nis geen wonder, Lief, men kan 't feer wel befeffen,
-'-'Hoe 't komt dat Mierevelt noch u noch my kan treffen:
Hy fchilder' hoe hy wil, hy fal noyt meelter zij n
Van fulcken Son als ghy, van fulcken vlam als mijn'.
K_Aen Jüff». Utricia Ogle. Vyt mijn Engelfih.
ICk feid haer, finght: fy fongh; en ick
Befwijmde fchier van vreughd en fchrick,
Dat fingen en dat wefen,
Benam my fchier mijn wefen.
Wel, Ogeltjen, ick fweer 't u van te vooren,
Ick wil u noy t meer t'famen fien en hooren.
Het hooren is een groot vermaeck,
't Sien en't gehoor een' harde faeck,
Die geen van bey wil derven,
Die moet van wanhoop fterven.
Wel Ogeltjen &c.
\^4.en Me-Vrom>e Stanhope, met mijne Heilige dagen.
Uyt mijn Engelfih.
\% 7 Aerde Henry Wottons Nicht, vorm van bevalligheit,
* * Beleidfter vol van eer, vol eer van uw' beleid $
Werpt een genadigh oogh op d'onvolmaeckte reden
Van een berouwigh hert van foo veel overtreden,
Dat, foo ick ftamer in't verhalen van mijn quaed,
't Is dat demenighte mijn' ;iytfpraeck overlaedt:
Hoe'tis,'tzijnvonckendit, naerickfemy inbeelde,
Van beter Vier hier naer; alsDuyvel, Wer'lden Weelde
Verflagen liggen fal voor mijn' zeegh-rijcken voet:
Dan fult ghy fien dit hout veel drooger dan"ghy doet,
En betonftekelick: dan fal ick doen die dingen,
Die boete, die ick nu maer fpreken kan en fingen.
In middels blijft my felfs mijn leven min verdacht,
Soo ghy my maer in Rij m een eerlick man en acht.
-ocr page 530-
Vertalingen.                    j2«
Op de dood van den Gr ave van Strafford, uyt mijnLatünfch.
Moment, defiilt. p. 157.
Straffordus, omni laude celfior, fero.
DOe Strafford, allen roem en lof-fa ngh overftege»,
Sijn heiligh Hoofd 't geraes van 't volckjen uyt de ftegen,
Meteen bedaertheit fchonckdieCatohad betaemt,
EnPoetus wel gevoeght, en Seneca befchaemt,
En al het Stoïfch volck ■> floegh hy met wee en wonder
't Ontftelde Vaderland, en zegelde, niet fonder
Der goeden foeten Nijd, fijns levens dagen toe,
En tafte 't fterven aen foo Ridderlick te moe,
Dat fierven, 'tfwarepackderfwacken, lichtalsleven
In fij n wel dragen wierd; en, daer hy mochte beven,
Mifdadelickverdoemt, verwiffeld' hy de ftraf,
En dreeffe op 'tfchreyend volck, en gaffe dies' hem gaf3
De ftraf van 't naberouw, die haer GewifT'ontftelde,
Als of hy Richter waer en felver 't vonnis velde;
En nam het voor een lot van winft en welluftaen,
Door d'ongerechtigheit des Tijds tot God te gaen.
Omannelickgemoedsen onfchulds wel-gepaertheit,
O voor 't onedel Swaerd hoogh-edele onbefwaertheit!
              O fub fecuri
nobilis fecu-
ritas i
Uyt mijn L&tijnfch, aen AntTverpen.
Mom. defuh. p. 342.
Ilicet, Hulfla manum, poftico falfa, clientera.
't |S omgekomen; Huift, door d'achterdeur bedrogen,
* Heeft fich voor 't facht gefagh van Naflau neergebogen :
Bedrieghtons 't voorfpoockniet, uw'voorftadtlightterneer,
Antwerpen: 'tnaefte jaer beftormt u ons geweer.
Hoort fchoon', hoort fiere Stadt; verfuymtu niet te neigen,
Al fpreeckt het HoUandfch, voor des Hemels tijdigh dreigen.
Tot uw'behoudenis heeft Spagnen macht noch moed:
En Holland heeft geen' dorft naer uw' vergoten bloed:
Genade komt u voor van zege-rijcke handen,
Maer onwraeckfuchtige. aenvaerdt ons'minne-panden:
De Borger-toom en fal uw' Borger niet ontgaen :
Gevoelen en gewaed van Romen fal beftaen:
II. Deel.                                 Xxx                    Maer,
-ocr page 531-
5JO                       XXVII. B o e c k.
Maer, toeftghy} geen van tween. Verachte gunft fal prangen
Tot ongunft, en de wet des Winners doen ontfangen.
Kieft banden van geweld of vriendfchap, ftorm of flik',
Kieft ofghy Sufter ftaen, of Slave liggen wilt.
Aen den uytnemenden Bloem-fchilderD. Segers, uyt mijn Latijnjch;
Mom. defult. p. 345-.
Vicifti, Segere, tarnen: jam yvuBi muuulov.
^T Och wint ghy 't evenwel, ó Segers, groot verftand:
■*- ^ Derft u maer kennen, en de waerde van uw' hand.
Nature geeft het op: en, dat fy moet befwijcken,
Kan 't ftadige befwijckvan hare Bloem doen blijcken :
Siet, de gcfchapen' Roos werdt weer een' dorre plant:
Maer uw'gefchilderd' iseeneewigh Amarant.
Een Man <van roursv over fijn Wijf'ge flor ven, uyt het Engelfch.
She dyed firft.
SY ftierf voor uyt: hy pooghd' haer een' wijl tijds te derven,
Maer had geen'fin daerin , en guigh oock liggen fterven.
AenJojfr. A. Marie Schurmans, uyt mijn Lat ijnfch.
Mom. defult. p. 378.
Fugi nuper: an hic fuerit pudor, an vis major.
ICkben u leftontvlucht: 'tzy 'tfchaemtedégefchien,
Of 't machtiger geweld van dien ick volgh en dien.
Als ick 't wel overweegh, het mocht wel beide wefen:
Nu is de fchaemte wegh, nu ben ick buyten vreefen
En uyt de gulde boey van Hooffche dienftbaerheit,
Nu gaen ick wandelen Vry-heer van mijn beleid,
Nu treed ick waer my 't Lot en Wind en Weder trecken,
En die dry trecken my daer oock mijn luften ftrecken,
Naer uwen Mufenbergh, mijn Mufefonderpaer j
Vergeeft het nieuw'gequel daer med'ick u befwaer:
Dat leed is licht of kort, als icku left liet lefen.
En wil den Hemel u foo goedertieren wefen,
Dat mijn Swaeninne fich voor derde by ons ftell',
Swaen fal de vierde zijn, de vijfde denck ick wel,
De wijfe Voetius, en dan u Broer de fèfte.
(Haelt niet meer ooren in, fes zijn wy op ons befte}
En
-ocr page 532-
Vertalingen.                    «x
En ghy fultfeggen , Ah ! (vermagh ons fingen yet)
Hoe licht is dele pijn > hoe kort is dit verdriet!
Aen de felve uyt mijn Latijnfih.
Mom. defiilt. p. 386.
Hices & hicnones, Schurmanna, & fallis amica
Hugenium &c.
VT7E1, SchurMan) zijt ghy hier, en niet hier? is dat reen ?
** Bedrieght ghyZuylichemen Cafembrootmeteen?
Schaemt u foo loofen feit; dit moet bedriegen heeten 5
Sulckuwe Voetius u weinigh danckslbu weten.
'kBiedu mijn'Tafel aen, mijn Huys, en watdaer by?
Al watterin my goeds of foets te vinden zy :
Volherdtghy in'tbedrogh, fiettoe, 'ten kan niet liegen,
Die m'in denHaegh bedrieght, leert t'Utrechtoock bedriegen.
Uyt het Italiaenjch van Guarino. Donö Licori a Batto.
1" Icoris gaf een' Roos
"■—'Aen 't knechtje dat fy koos}
En kreeg'er fulcken bloos af,
't Stond óf een' Roos een' Roos gaf.
Graf-fchrift van den Heer Cafpar Duarte, uyt mijn Latijnfch.
Mom. defïilt. p. 39}.
Duartus hic, hic alter Amphion jacet.
DUarte, Brabantfchen Amphion eert, dit graf j
Dien noch defleenen die fijn' konlt het roeren gaf
Vervolgen naer fijn'Dood: want, als men 't recht lal feggen,
*t Zijn Marm're luyfteraers die m' over hem fiet leggen.
Gelooftghy 'twonderniet? iietmy: ick bender een
Van meer verwonderinghs, ick die noch fteên en ween,
En ben Steen overlangh uyt fchrickdoor all'mijn'leden
Van des beroemden Mans Deughd en bevallickheden,
Ick die noch ween en fteên, en ben Steen meer als oot,
Door all'mijn leden nu van droefheit om fijn'Dood.
(Jiïartialis. 14,, kil.
Frangere dum metuis, frangis Cryftallina.
Die meeft voor breken vreeft, breeckt meeft het Chriftallijn,
Menkanteforgeloosen te forghvuldighzijn.
Xxx 2                   Graf.
-ocr page 533-
XXVII. B o e c k.
«*•
Graf-fchrift van F. Aug. de Thou, uyt mijn Latijnfch.
Mom. defult. p. 180.
Quijacet hicy hofpes, pravi, fine crimine , ccepti Confdus.
Die hier begraven light, was kondigh aen een'fchennis;
Maer kondigh fonder fchuld, by opgedrongen kennis;
En't heeft hem nietgebaet 't feit met fijn' vromigheit
Te hebben wederftaen; 't verfwijgen was fijn feit,
't Verfwijgen van een feit dat Vrienden hem betrouwden j
Die Vrienden, die hy fagh, als fy 't on tkennen fouden,
Dat fijn' gebroken trouw noch fovertuygen docht,
Nocht haren wederwil ten goeden buygen mocht.
Scherp onrecht van het Recht, dat voor verraed kan fchelden
Sijn' Vriend noch by verraed noch te vergeefs te melden!
Uyt
-ocr page 534-
Vertal inóen.
Uyt Engelfch Dicht
Van Dottor
JOHN DONNE-
M
TOT DEN LESER,
En doorluchtigh Martelaer, die met
fijn gefalfde Hoofd drie Kroonen op
't Schavot neder heeft geleght, hoo-
iende voor vele Jaren , dat ick de
hand geflagen hadde aen 't vertalen
van dediepfinnigheden van lijnen Dr. Donne,ge-
ftorven Deken van S. Pauls tot Londen , ende
in fijne laetfle Jaren de beroemfte Prediker van
Engeland, verklaerde niet te konnen gelooven,
datyemand fulcks met eeren tewege foude bren-
gen. Ick en fchrijve my geenfins toe, dat hem
dele Proef-ftucken van dat gevoelen af geleidt
fouden hebben : maer voor gewis houd ick,
dat hy geen lbo algemeinen Vonnis geftreken
foude hebben, had hy de rijcke eigenlchap van
onfe Tael gekent; die ick voor foodanigh uyt-
. geve , dat een middelmatigh beleid der felve
machtigh is de gedachten van allerhande Lands-
lieden uyt te brengen met gemack ende beval-
ligheit. Hoewel ick fchier wenfchte de Engel-
fchen hier uyt te mogen fluyten: want haer' Tale
Xxx 3                  is
-ocr page 535-
534.                    XXVII. B o e c k.
is alle Talen; en, als'thaer belieft,Grieckfch
en Latijn zijn plat Engelfch. Waer tegen, dewijl
wy niet uytheemfch onder ons en gedoogen,
ftaet te dencken, hoe wy ons befet vinden, wan-
neer wy in fuy ver Duy tfch hebben uyt te fpreken
Ecftafis, Atomi, InfluentU, Legatum, Alloy, en-
de diergelijcke. Houdt ons vry van fulcke be-
nautheden, de reft en koft ons geen handver-
draey. Maer met fulcke benautheden heb ick hier
moeten worftelen $ daer op de Lefer acht wiil'
flaen. Hoe het afgeloopen is , blijft fijne gunït
bevolen, 't Is my veel eers, foo grooten Man
nageftamert te hebben ; ende veel genoegens
fal 't my geven, lbo mijn ftout voordoen betere
Pennen aengemoedight moge hebben, om ons
Land wijder deelachtigh te maken van foo veel
overzeefche koftelickheden als ick met fchrick
ende eerbiedigheit ongeroert gelaten hebbe, daer
defe weinige met luft en yver uytgepicktzijn ge-
weeft.
t
Aen
-ocr page 536-
V ERTALINGEN.
Aen Teflelfchade.
V XjErtaelde fcheelt föo veel van V onvertaelde Dicht
» Als Lijf en Schaduwen: en Schaduwen zijn Nachten:
Maer ut»' befcheidenheit en maghfe niet verachten
:
't Zijn ede? Joffer en-, V zijn Dochteren van 't Licht.
En Schaduwen %tjn fcheef, als 't aenficht in de Maen:
Soo defe Dichten oock: maer, magh ick 't felver fe^gen,
Gelijck aen Schaduwen die lam ter aerde leggen
>
Men fieter noch ivat trecks van 't rechte yeejèn aen.
En Schaduwen zijn faart, en duyjler in te fien:
Soo defe Dichten oock: maer 't zijn gemeene oogen,
Die door het fwacke faart van Schadwen niet en mogen:
Wat SchaduT» feu den dagh aen Tejfels oogh verbien?
En Schaduwen zijn koel, en op haer heetfle lauW:
Soo defe Dichten oock: maer 't koelen is maer korjl-köelt*:
't Vier fchuylt'er in, gelijck 't in 's minnaers koele borfi Tvoelt;
En Peper is niet heet, voor dat m'er 't Vier uyt knauw*.
M
En Schaduwen zijn, niet: dat's Droomen by den dagh:
Soo defe Dichten oock
: maer 't zijn gelijfde Nietten:
En, faet ghy 'tvoedfelgd daer uyt mijn' droomen fchieten,
'k Had pit en mergh geflockt eer ickfe droomd' enfagh.
Komt, koele Tejfelfchae, Deel eer mijn gaft op yet;
Siet ivaer mijn Jchaemte gaet: ick derv' WTn>' koelte tergen r
En uw' langhmoedigheit by my ter maeltijd vergen
Op Schaduwen, op Scheef op Koel, op Si»art, op Niet.
Hoe lijvigh, en hoe recht, hoe "wit, hoe heet, hoe ftvaer
Waer 't Engelfche gerecht
, als ulv vernuft kon dalen
Tot over-zeejch gekoock in Nederland te halen
,
En al dit laf ge dr oom een' Tefel-fchaduw-Tvaer!
Maer 't Zuy der lick er foet van Roomens fchaduw-tael
Befit uw befigh hert: Jerufalem langhs Roomen
Op Taffos LauWer-koets met Nederlandfche toonen
Te voeren daer ghy Tpoont, beivoont u altemael.
-ocr page 537-
n6                  ,OCXVII. & o e c k.
(Hoe langhfaem loopt die huerl wanneer Tvil 't beftgh hert
Geleggen van die dracht, en 't machtige bekeer en
Dat Circe niet en koft, den Alckemaerder leer en,
Daer door de Schaduüo 't Lijf en 't Lijf de SchadtM Tverd?)
in Engcijnt. Soo viel mijn' taeck Noor dit ejl. die gaf my ulo bevel:
Mijn' onmacht beef der voor, en 't kon mijn' hand ontroeren,
En, meend'icky 't leas foo foet ds qualick uyt te voeren:
Maer, 't qualick, dat ghy Teilt, Doerdt van una Tvillen, Tt>el.
Nu poch ick tegens my , en vley mijn [elven blind;
Enfegh my, dat de hand die Tejfels heeft getogen,
Geen' mis-jlagh macht igh Hf as: en Tventel in de logen,
En vind my [onder [til, mits ghy my f onder vindt.
Is 't lijdelick gefeilt, treckt d'oude goedheit aen,
En van de dnveege hand, die noyt en konde (Ir ij den
In Tejfels Tveder-nvil, verdraeght in medelijden
't Owvpaerdige bedrijf, om 't Tvillige beflaen.
Aen een' fchoone Weduwe.
T?N floot u niet aen defe leuren,
*—* Als of ghy half bedrogen Tvaert •>
Het lefenfult ghy niet betreuren,
; '
De [of is uTpJchoon' o ogen Tvaerd.
De [of, het mergh, de pit, de keerne,
En alles is van binnen rijck;
De [chors, de [chel beken ickgeerne,
En zijn maer buyten mijns gelijck:
Maer door mijn[chrale fchellen heenen
Sult ghy licht vinden mergh en pit,
Gelijck men door het vel de beenen
En 't vlee[ch [et datter onder [i.
Wee[ maer qeduidigh in mijn' fchorffen,
En deckt haer'feilen 'met un>' gttnf
>
Men heeft meer 'göè[p'tji[en vermorffen
Door Kocks en. Koockflers [onder kunft.
Oock mooghtghy '/ my alleen niet bijten,
Die [elver niet onfchnldigh zijl;
Al[oud't u nx>ee maeL over f pij ten,
^ « 17 komt een deel in dit verbijt.
                                      Ghy
-ocr page 538-
V E R T A t I K' G E K.
Ghy meent u leden te vereeren
Met Woll\ en Zijd', en tinnen
fSf^iJ
Maer let eens op die fchors van k leer en,
En Tvat ick in mijn' finnen heb :"■
Wie gaeter voor. God of de menfcheny
Die 't fchepfel bouwde naer fijn' fin,
Of die het liggen en verTvenfchen
, ,
Met hier Tvat meer, en daer Tvat min?
God, f tilt ghy f eggen, en met reden'
Maer ijl'er niet half mé gegeckt ?
En "werden niet volmaeckte leden
Met onvolmaecktheden gedeckt ?
En meent ghy dat ick « fin achten,
Gelijck m' u acht en achten moet,
Sagh ick niet dieper met gedachten
Danyemand met t^ee oogen doet?
En meent ghy dat Tt>y 't daer by laten}
En ftuy ten op ult>' fchoone httyd.
En dat K>' ons onder die geTvaten
Vernoegen met de naeckte Bruyd.
O neen, fchoon' huyd^ en fchoon gebeente>
Gedachten gaen noch eens foo veer;
De Kas magh fchoon zijn
; maer 't Gefieente,
Dat binnen in light, is 't noch meer.
Die koflelicke Ziel daer binnen,
Altoos eenparigh "Wel ge fint,
Die peereltjens van blancke finnen,
Dat 's daer men 't Kasjen om bemint.
En Tvie dan let op die Jtw>eele?i,
Maeckt iveinigh Tvercks meer van dè kas
;
Want, offy t ('amen gaen, fy fcheelen
$00 veel als 't Vierfcheelt' van fijn As.
Meer heb ick « t'hans niet te quellen,
lek meen ?hy meefi mijn' meeningh vat
;
Paft op de keern, niet op de fihellen-,
Dat 's al dat ick te feggen had.
w
[..'
Yyy                  Uyt
II. Deel.
-ocr page 539-
XXVII B o e c k.
tt»
Uyt Engelfch Dicht : .v
Van DVD ONN E.
De Floy.
. - . ■■■■"...■
Markebut tfrisFlea, and mark e in this, .
SLaet acht op defe Vloy, en leert wat overleggen ,
Hoe flechten dingh het is dat ghy my kont ontfeggen.
Eerft fats' en foogh op my, nu fits' in u en drenckt:
Soo is ons beider bloed in eene Vloy vermenght.
Wel weet ghy dat dit feit geen' fond en is te noemen,
Noch voor verlies of kreucfc van Maeghdom te verdoemen :
De Vloy geniet nochtans, al eer fy hebb' gevre'en,
En, opgekoeftert, fwelt met beider bloed in een:
Och armen ! en dit 's meer dan 't opfet van ons tween.
Houdt, houdt, fpaert in een'Vloy dry levens, ongefcheiden,
Daer in wy fchier ten echt verhecht zijn met ons beiden,
Ja meer als echt-verhecht: def' Vloy is Ghy en lek;
Sy is het Bruyloft-bed en Kerck van ons verftrick:
Spijt Ouderen, fpijtu, wy zijn by een gefchoten,
En in een Kloofter-muer van levend Gett gefloten }
Schoon dat ghy dan van ouds foo moord-vafr zijt op my,
En leert'er eigen-moord noch kerck-geweld niet by;
Slaet niet van fond op fond , van eene moord op dry.
Foey, fchielicke, foey wreed', hebt ghy u noch beraden
Uw' riagelen in bloed, onfehuidigh bloed, te baden ?
Waer is de mifdaed in die 't Vloyken heeft begaen,
Als in den drop alleen die 't van u heeft gelaen ?
Maer, fiet, ghy roemt's u noch, en feght, ghy zijt als voren,
En vindt noch kracht in u noch kracht in my verloren;
Dat 's waer: en daerom leert hoe valfchen vrees ghy vreefr. -t
D'eerdie ghy in mijn' arm foudt miflen, is, op'tmeefl;
Als 't leven dat ghy mift in 't ftervcn van dit beeft.
-ocr page 540-
V E R. T AL I NOB N.
=#
iJJ U
De verJchijMmgh.
When by thy fcorne, ö murdrefle, lam dead.
E'Ens, eens, moordadige, nadatmy uw verachtejin (
■*—'Sal hebben omgebracht, en ghy my mihftverw^chtëfr,
En meenen mijn vervolghen vojght u langer niet, :\ r; is
Sal mijn ontleede geeft het bed van uw verdriet
Genaken onverfiens, fchijn-heilig', en u vinden
In arger armen veel dan die ghy noyt beminden.
         \q
Danfaluw' fiecketoorts befluym'fen flap enflecbf:;, -;■=,_,
Dan fal hy, die ghy toe fult hooren by der echt,- ,
Eerft elders afgeflooft, foo g' hem begint te naken,
Te raken met een'neep, en wilt hem wacker maken,
Dan fal hy oordcelen, ghy lighten maentom meer :
En met een'valfchen flaep, meteen'verkrompenkeer
Uw' hand ontfutfelen: daerfultghy in 't verachten,
In ryelingh, in fwèet qüick-filyér-wijs vernachten,
En zijn meer Geeifts als ick. Wat ick dan feggeri fal > ' ; "
Verfwijghiek liever nu, dan dat ghy'cdngeval,
Gewaerfchouwt, foudtontWijcken'r M
En nu mijn' moede Min, foo verisaén 't befwijckén, ;
"■■-'■
Sagh ick u liever vaft aen 't pijnelick berouw,
Dan dat u mijn gedreigh in onfchuldhouden fouW.
;a
Toovery door een' Schildery. ■
I fix mine eye on thirie , and thierè.
"TV/fYii bögeftert op 't uw; daer fier* ick in verbranden
**•* Mijn' armefchildery : enfiewat leegeraen
Mijn'arme fchildery verdrinckën in een' traen.
Wat had ghy middels nu van'qüaëd doen m dé handen,
Soo ghy de fwarte konft van 't toover-doöden wift,
Door beelden eens gemaelt en wed'röm üyt gewift l
Maer, fonder forgh, ick heb uw' foete foute tranen
Gedroncken en verteert: en ^fchoonghy ftortermeei;,
i
Ick ga, en lbo verdwijnt mij'n' fehilde-r-fe^haduw weer ï
En foo verdwijn t mijn' vrees, dat derv kk>él£vermanen ,
Tyy 2                          'kLaet
. .
-ocr page 541-
540                      XXVII. B o e c k.
'k Laet u een* fchildery, maer buyten fmaed en fmert:
Dat's die ghy wilt en moet bewaren in uw hert.
Den Hof te TVuhnam.
BjaftecTwiH i>g^e? >■ and furrounded with teares.
VAn ftreÜtëh üytgedörtli van tranen overvlóeyt, !
Verfchijn ick> om tefien hoe hier de Lente bloeyt,
En om den balfèrn-geür met oor en oogh te lefen
Die alles'k-an éenefen::' •                       J ' '■■'■'>■
Maer ictë verFaé mijn felf,eh brengh de Spin hierin;
De guyèhëlehde;^Iirï}'
          ;y3 T' ; ^:' - (
De Min die 'tal verfchept, de Min die, fender raken.
Van Manna Gal kan maken. ;
,;:m
Ick'fet de flarigh in 't rijs-,
En maedc van.;defe plaets Het tweede'Paradijs.
< i
Veel nutter waer het my, dat 's Winters koude korft
Dit groe.il ontluyfterden, endat een ftemmigh Vorft
Dit lacchende geboomü verbood'met my te gecken:
Maer-) om my noch tedecken
Voor fulcken ongeval, en :niet te min de Mirt-
Te voeren in mijn'fin,
                                   ■ .;
Komt Min, en laetmy hier yetongevoelicks wefen,.
MM>dr*s»n. 't Gewas van menfchen wefen.
Of liever een,', fontein-t/) ,
Om uyt een' fteenenborfthetgantfchejaer tefchrey'h.
En komt!,--ghy Vryérs, dan met fleflchen van Chryftal,
En fchept den Minne-wijn, mijn'tranen, in den val |
En gaet'er tegen t'huys uw' Vryfterstranen keuren: * ,v*
'tfZijn al vervalfchte leuren • ,' aj&b'biai vri \ \
De tranen die niet récht en fmaken als de mijn'i { '■,',;
Oh, in der oogen fchijn
En fchijnt haer herte niet; noch zijn een' vrouws gedachten
By tranen meer te achten f'iï <■ .
Dan by haer fchaduw is
Het kleedfel dat fy draeght. O dobbel van gewis,
O van de twee geflachten          'i u
Het
-ocr page 542-
Vertalingen.                      f^i
Het oolickfte geflachtj van alle trouw ontbloot,
Op haer na, diefe houdt *, om dats'er my mé doodt!              "Uen •">
L I E D T.
Goe andcatch k fallingjlarre.
#H Aet en vatt een' Serr in 't vallen,
^~*Maeckt een' Wortel-menfch met kind,                   ***•«»*
Seght waer men al den tijd die nu verby is vindt,
En wie des Duyvelsvoet geklooft heeft in twee ballen:
Leert my Meereminnen hooren,
Leert my hoe ick 't boofe booren,
Van den Nijd ontkomen moet,
En wat Wind voor-wind is voor een oprecht gemoed.
Zijt ghy met de gaev geboren
Van tefien dat niemant fagh,
Rijdt düyfent mijlen weeghs tien mael, by nacht en dagh,.
Tot dat u ouderdom befneew ■,, ick fal u hooren
All' de wonderen verhalen
Die ghy faeght in al dat dwalen,
Maeroock fweeren dat geen' Vrouw
De Wereld en bewoont te famen fchoon en trouw.
Vindtg'er een, foo laet my 't weten j
Sulcken reis waer goed en fbet,
Maer neen , en doet het niet: 'k en roerde niet een' voet,
Al waers' in 't naefte huys:. Want offe trouw mocht heeten
In uw eerfte by-haer-wefèn,.
En volherden in dat wefen
Tot men u den Brief af nam,
Sy hadd'er twee of dry bedrogen eer ick quam.
De dry-dobbele geck.
I am two fooles, I know.
ICkben twee Gecken : een, die daer van Minne fterv',
Een, die het Minne-mal in Rijm Bejancken derv\
Tyy 3                   Maer
-ocr page 543-
f0                      XXVII. B O E C K,
JMaer waer's dewijfc m-an die weigerd'Ickté wefen,
't En waer' $f weigerde mijn qualen te genefen ?
Het onderaerdfche nauw, daer door fich 'tZee-fbpftouwt,
Ontpekeltin'tgedranghfijnaengeborenSout:
Soo meend' ick mijn verdriet te fchroeven door mijn' Dichten,
Soo door den engen Rij m verduy v'len en verlichten :
Wantquellinghopde maetenkanfoo fel niet zijn,
En dies' in Dichten boeyt betemt haer' dolle pijn.
Soo doen ick j maef vergeeld: men ftelt mijn leed op noten,
Men finght en pronckter mé: was 't dicht in Dicht befloten,
Men helpt het uyt den band, men geeft het volle vlucht,
Men vrydt het om de konft en and'ren haer genucht.
Het rijmen vóeght de Min, het rijmen voeght de quellingh ,
Maer geen vermakend Rijm: een'aengenaem' vertellingh,
Een lieffelickgefangh verheft haef'overhand,
En voert haer' zege-lof van d'een in d'ander' hand •,
En ick, twee gecken eerft, beginderdryteftrecken;
De middelmatige zijn d'allerbeftegecken.
Schreyens affcheit.
Let me powre forth.
A et voor uw aengêfkht mijn' trouwe tranen vallen,
J-i Wan t van dat aen gefichr ontfangen fy u w' mu nt, ;
Enrijfentotdewaerd' ctóss? uwe ftempeï gunt,
Bevrucht van UW* gedaent: vrucht van veel'ongevallen,
Maer teèckenen van meer, daer ghy vak met den traen,
Die van u fwangerwas, en beide wy ontdaen
Verdwijnen, foowyopverfcheiden oeverftaen.
Men fiet den konftenaer op afgedraeyde ballen
Een Wer'ld vergaderen uyt lappen van papier,
Twee deelen datelick, en datelick de vier
Vergadert fijn vernuft daer niet en was met allen.
Soo werdt de traen een' Wer'ld daer uw' gedaent in blinckt,
Tot des' in ©rtfer bey gemeenen traen verdrinckt,
Door kracht van water dat, mijn Hemel, u ontfinckt.
O meer
-ocr page 544-
Vertalingen.                     «,j
O meer als Maen, entrecktgeen'Zeeop in uw' ronden t
Die my verdrincken moght: en fchreidt my niet ter neer
In uwer armen bocht: en leert de Zee geen'leer
Daers' al te ras na doe: en leert den Wind geen' vonden
Om my meer leeds te doen dan uyt fijn opfet fproot:
Daerickfucht datghyfucht: en beid' uyteenenfchoot,
Diemeeftfuchtisde wreedft', en haeft des anders dood.
De Droom.
Deare Love , for nothing lefTe then thee.
/^\M geen dingh, liefde Lief, om geen dingh min als ghy,
^"-^En leed ick mijn geluck te breken, foo ick 'tly,
't Geluck van defen Droom •, 't Was wercksgenoegh voor Reden,
Voor enckel' fpiegelingh was 't al te hard om kneden:
En daerom weckt ghy my ten tijde recht als 't hoort.
Maer mijnen Droom nochtans en hebt ghy niet geftoort j
Ghy hebt hem maer vervolght: de Waerheit is foo ghy, en
Ghy zijt de Waerheit foo, dat logenen gedyen
Tot logenloos verhael, en Droomen werden yet,
Daerm'aenu maeren denckt. Komt, rok in mijn gebied,
En, hebt ghy mijn gedroom ten halven willen ftaken,
Laet ons van 't overigh al doend' een einde maken.
Als ofeen'Fackel, ofeenBlixemom my vloogh,
Soo riep my uw geficht niet wacker, maer uw' oogh:
Met ecnen viel my in aen 'talier eerfte wefen,
C Want waerhek hebt ghy lief) ghy moft een Engel weien;
Maer als ick u fagh fien wat om mijn hertje lagh,
En weten wat ick docht (dat Engel noyt en fagh}
En weten wat ick droomd', en weten , wat vermaken,
Wanneer, my wecken foud', en doen my rechtontwaken
Als ick ontwaken moft j dat weet ick, enbeken't,
Ick had u lafterlick belogen en gefchendt,
En moft mij n' ftoute Tongh voor lafterigh verdoemen,
Wanneer s' u anders yet als u had derven noemen.
Aen 't komen fagh ick eerft ghy waert de rechte Ghy,
Aen 't blijven fagh ick't naeft: maernughy dreightmijn'zy
Van
-ocr page 545-
544                       XXVII. B o e c k.
Van d'uw' t'ontledigen, geloov' ick twijffelachtigh.
Dat ghy noch Ghy foudt zijn: de Min en is niet krachtigh,
Wanneer het minnend' hert niet meer en mint als vreeft:
De Min en is niet rein, 't en is geen louter Geeft,
't En is geen' brave Min, daer eer, enfchrick, enfchaemen
Sich mengen met de Min. Maer die de toorts bequaem, en
Gereed en fix begeert, ontfteeckt en doodtfeweer:
Soo quaemt ghy en ontltaeckt, foo gaet ghy maer een' keer:,
Om weder hier te zijn. Wel, moet ick u lbo derven,
Soo ga ick we'er die hoop' herdroomen, of ga fterven.
The Afia-
gum.
El eg. z.
Marry, and love thy Flavia, for fhe.
TT Ebt Flavia vry lief, en trouw tfe toe: haerwefen
■*■ -*Begrijpt al watter fchoons in andere kan wefen,
Zijn d'Oogen wat te fmal, de Mond is wijd gefet:
En zijnfe van Yvoor, de Tanden zijn van Get.
En zij nfe doncker, fy is licht genoch daer tegen :
En valt heurHaer wat uyc, watifler aen gelegen?
Haer Vel is ruygh genoegh: en zijn de Kaken geel,
Wat fchaet dat? 'tHaer is rood: den Maeghdom fchort niet veel:
Geeft haerden uwen, foo en fal haer geen gebreken.
Daer d'Elementen maer van fchoonheirin en fteken,
Dat moet volkomentlick behagen; is maer Wit
En Rood en ander fray daer in, vraeght noyt waer 't fit.
Die reu cke-wer eken koopt, fal lichrelick bevragen,
Hoeveel fy Muskeliaets, hoeveel fy Ambers dragen ;
Maer, waerfe liggen, noyt. Hoe wel dan yeder deel
Een weinighuyt fijn plaets, van'toudgebruyek verfchcel',
Altcos een Anagram van fchoonheit ifler binnen.
Soo toont den eenen wel een liedjen naerfijn' finnen,
Een ander, op die wijs, vertoont het naer de lijn';
Enelckfalongelijck, enelckvolkomen zijn.
Wat goed is, is bequaem , en al om foo te achten:
Wijfs zijn als Engelen: de fchoon', ak die fich brachten
Van
"ir
-ocr page 546-
Vertalingen.                    ja*
Van 't hoogh geluck ten val > fy, buyten afflagh, fy,
Gelijckgoed'Engelen, van al verarg'ren vry.
Onfchoon is lijdelick, meer dan verloren fchoonheit;
Die tot een' Bruyloft maer fijn' lendenen ten thoon leidt
KieftZijd en Goud-draetuytj hy die een' langen keer
Reis-veerdigh onderneemt, foeckt Laken en goed Leer.
Schoon, is meeft vruchteloos: dekloeckfte bouw-luy feggen
Dat befte landen naeft de vuylfte wegen leggen.
Oh! wat een'plaefterfalfywefenopuwhert,
Indien u 'tfondigendejaloufiehaer'fmert .
Voor defen heeft geleert: 't En kan u niet berouwen j
Ghy mooghtfe, fonder fpie, Capoen, of yet, betrouwen,
Uw' vyand, ja een'Aep dieop haereerepafs'
Als Holland fwemt, enduyckt, en leght fijn" weiden dras,
Verfekert het fijn volck, en 'tflijck bewaertfijn' Steden j
Soodoethaeraenfight haer. Sy fal den dagh bekleeden
En deckcn als een' Wolck die voor de Sonne rijdt,
Dewijl ghy, op 't bejagh van faken, buyten zijt:
Sy, die, veel machtiger dan Zee en foute baren,
De Mooren wit doet fien; fy die naer feven jaren
Vernachtens in 't Bordeel, in 't Kloofter raken fal,
En zijn geacht, en zijn de befte Maeghd van all':
Sy die in barens-pijn de vroed-vrouw fal doen fweeren
Daeris geen barens-nood ■, maer Waterfucht met eeren:
Sy, dieickmingeloov, wanneer s'haereere fchendt,
Dan als een Toovenaers 't onmogelick bekent,
Sy, niemants wedergae, fy laet u vry behagen:
Daer 's doch niet a la mode, of yeder een wilt dragen.
i^den fijn Lief.
Pars Eleg. vi.
When rny foule was in her owne body fheath'd.
P\Oe mijn Ziel faliger gefcheedt ftackin mijn' leden,
*~-^En was in ondertrouw metd'uwe niet getreden,
Met d'uwe, Vagevier, Trouwloofe, noch in u
Ten einden a'era en kracht niet uy tgekuft, als nu:
II. Deel.                                Zzz,                   Doe,
-ocr page 547-
ftf                      XXVII. B o e c k.
Doe, docht my, was uw hert voor enckel wafch te roemen ,
Uw'trouw voor enckel Stael. Soogaet het met de Bloemen,
Diem'indewielingh ftroyt: Soodoetdie vochtemond ,
Hy kuft en vleitfe, maer hy troetelfe re grond:
Soo ftaet deToorts en wenckt met vriendelicke ftralen
Deduyfelige-Vliegh , die't met het lijf betalen
Of met den vleugel moet: Soo komt de Duyvel minft
Befoecken, diehymeefl: berekent in fijn' winft.
Wanneer ick (laen fieeen'Beecktenbedd'uytfrroomen ,
En na beneden toe half fluymeren, half droomen,
Halfwacker, half inflaep, en rijden langhs de voor
üaers' aen verhylickt is, haer oude boefem-fpoor,
En kijven, en fien fuer, en rimpelen , en fwellen,
Wanneer fy maer een' tack beleefdelick fiet hellen,
Die pas haer' brauwen kufs',of dreigh het maer te doen:
Sy} die daer felver met haer knabbelendg efoen
Haer oevers onderkruypt, endoets'in 'tendontlanden,
En ruyfcht'er hitfigh door, en breeckt haer' echte banden,
En fcheidt fich van foo langh, foo langh haer' lieven loop,
En ftoft en fnorekter op, en paeyt hem met de hoop
Van valfche wederkomft, in 't vleyen van de Neeren,
Die altijd wentelen, en nem mermeer en keeren,
En ftrijcktdenBoefemuyt, endraeythem, hoogh, verby:'
Dan fegh ick, Dit ben lek, onnofel, en dat Sy.
£</<#•                                                    De Vervoeringh.
Where, Jike a pillow on a bed.
DAerlagh een' bolle Ban ckgefwollen onder 't groen,
Gelijck de kuflèns doen
Ten hoofde van een Bed; en fcheen foo bol gerefen ,
Om 't hoofden-eind te wefen
Van 't luye Violet zijn hoofjen overzy:
Daer faten Ick en Sy;
Sy al mijn heil, ick 't haer r daer kleefden onfe handen,
Gemetfelt in de banden
Van Balfem als Ciment, dieuytdie handen toogh ï:'
De öralen die haer oogh
In't
-ocr page 548-
Vertalingen.
In 't mijne, die de mijn'fterlincks in 't haere fonden,
Vergaerden, als gewonden,
En wederzijds getwernt tot ecnen doblen draed:
Het entende gelaet
Van die twee handen was het naeft van ons vergaren,
En 't nauwfte van ons paren.
By die vergaderingh en teelden wy niet meer
Als poppiens gins en weer,
Died'een des anders oogh onnoofelick dé baren.
Wie heefter fien verga'ren
Twee Legers, diehetLottefamen heeft gebracht
In evenwicht van macht,
En in onfekerheit van wijeken of vernielen ?
Soo hongen onfe Zielen,
Soo tuflehen haeren my, d'een' tegen d'anderaen
Om voordeel uyt gegaen.
Den handel durende dien die twee Zielen dreven,
Lagh fy en ick van leven
Lam-lijcks-gelijck berooft: elck lagh gelijck hy lagh,
Elck fweegh den heelen dagh.
Alsyemand, die de Min foo fijn had door-gemalen,
Dat hy der zielen talen,
Heel Geeft en heel Verftand geworden, heel verftond,
Ter rechter wijdde ftond}
Al werd hy niet gewaer, uyt welcke van die Zielen
De lochte woorden vielen,
("Sy dochten beid' hetfelfd, fy fpraken beid'alleens)
Het ftreckten hem noch eens
Een niew herfchepfel, en hy werder af herboren,
Noch fijnder als te voren.
Ditfwijmen (Teiden wy) des' opgetogentheit
Ontwert ons 't recht befcheid
Van 't wit van onfe Min en feght, 't en is noch Manheit,
Noch Vrouwheit die ons an leidt:
Wy fien , wy fagen niet; de wortel van den luft
En was ons noyt bewuft.
Maer, nadatZielenZielgemengeltis; uyt leden,
Van dingen die haer' reden
Zzz i
-ocr page 549-
f4lS                       XXVII. B o e c k.
Op ver na niet en vat, foo komt de Min, en brenghc
De Zielen foo gemenght
In niew' vermengelingh, en maeckter twee tot eene,
Elck des', en elck de gene,
Verplanthet Violet,fijn'vorm, fijn'verw, fijnaerd,
Te voren weinigh waerd,
Verdobbelt en vermeert: en waer de Min twee Zielen
Doet onder een verzielen,
Degauwe ftercker Ziel van beide voortgebracht
Verwint der enck'len kracht.
Wy dan, des'niewe Ziel, wy weten van wat froffen
Wy t'famen zijn getroffen :
(*) utm\. En dat het (3) Eerftc klein daer onfe groey uy t gaet
Twee Zielen in der daed,
Twee vafte Zielen zijn, die noyt veranderingen
En fullen konnen dwingen.
Maer hoe gedoogen wy foo langh ons arme Lij ven
Soo ver van ons te drijven ?
En emmers zijn fy ons', al zijnfe juyft niet Wy -,
Het Hemel-rond zijn fy,
(b) httuip»- Wy haren (b} Hemel-geeft: danck hebben fy te wachten
Voor dats'onsby ons brachten,
(c)^;- En frreckcen voor (c) Verband, en niet voor fchuym of gift»
En leenden ons 'tgewift
(A)injiumtu. yan harer finnen hulp. Des Hemels (d) Sterre-vloeden
En komen ons niet voeden,
Of printen eerfthaer ielf in 'tongefiene vocht
Van d'onder-Maenfche Locht:
Een'Ziel vloeytin een'Ziel, fchoon dat fy voordat vloeyen
Een Lichaem kom'te moeyen,
Gelijck wy binnen ons gevoelen dat het bloed
Geftagen arbeytdoet,
OmGeeftenuyttebro'en, enfoecktfe 't hooge maken
Der Ziel te doen genaken,
Soo ver 't geoaeckbaeris; om datter fulckenhand
Met vingeren, den band3
Den
-ocr page 550-
V E R. T A I, r N G E N.
Den onbegrepen band van Ziel en Lijf moet hechten, ■
En foo tot Menfchen vlechten.
Soo moetfich's Minnaers Ziel van boven nederwaerts
Begeven tot het Aerds
Van taftelicken tocht, van toegenegentheden,
Van driften die met Reden,                j
MaerSin begrijpen mogh', en flaend'er handen aen;
Of 't moet de Ziele gaen
Gelijck een'grooten Vorft, diefonder hulp, in Sloten
En mueren light gefloten.
Komt dan, komt, keerenwy totonfe Lijven weer;
Dat menfchen, fwack en teer,
Haer' oogen mogen flaen en oefFenen haer' finnen
Op 't openbare minnen,
't Geheime van de Min groeyt Ziel-waert in een'hoeck;
Maer 't Lichaem is haer Boeck.
EnifTer ergens nu een Minnaer toegetreden
Die des' gevlochten Reden,
Des't'famen-fpraeckvan een, vanbydshebb'uytgehoort,
Hy merck' noch woord op woord,
Al gaen wy wederom te Ledewaertals voren,
Hv fal niet anders hooren.
j
De Bloejjem,
Little think'ft thou, poore flower.
ONnoofel Blommeken, daer by ick nu ter wacht
Ses feven dagen heb geduldightoegebracht,
Om uw' geboort' te fien, en uer voor uer het fpoeyen
Van 't onbegrijpigh groeyen -, *
Tot dat ghy, op den top van defen tack gebracht,
Soo weeld'righ ftaet en lacht:
Onnoofel Blommeken, hoe weinigh kont ghy dencken
Dat flus een vinnigh vorft uw' bladeren magh krencken,
Uw'bladeren ontdoen, en brengenfetenval,
Of mergen mogelick van yet tot niet met al.
Onnoofel Hert, mijn Hert, dat ftadighleght en fweet,
Om hier teneftelen, en hengelt om een' beet
Zzz $
-ocr page 551-
^o                       XXVIL B o e c k.
Van een verboden. \ of verbiedend'Boom te krijgen 5
Om of by langh bekrijgen,
By langh belegeren, haer on bewegen moghc
Befwijcken tot een' bocht :
Onnoofel Hert, mijn Hert * hoe weinigh kont ghydencken
Dat mergen, eerdeSon, ten bedden uyt fal wencken,
En roepen d'Uren öp, den' reis te reifen ftaet,
Daerghy en ick de Son moet volgen foofcgaet.
Maer ghy, die altijdlöos en altijd loofer zijt
Uw' felfs te martelen , fult feggen, is 't«uw tijd ,
Van reifen ? 't roert my niet: hier hebiek mijn bedrijven,
En moet'er hier om blijven:
Ghygaetom tijd-verdrijf, ghy gaet tot vrienden in ,
Tot vrienden, die haer'min, ,
Haer' middelen aen u en uw' begeerten hangen,
En fchaffen al daer oogh en oor na kan verlangen,
En tongh en aldereft: hanghtdaer uwLichaem aen:
Maer als'er 't Lichaem gaet, wat hoeft'er 't Hert te gaen ?
Wel, wachtdan, en blijft hief: maer Weet en weeft verdacht,
Na dat ghy 't uyterne gewaeght hebt en gewacht,
Dat in der Vrouwen oogh een Heft, dat maer gedacht is,
Enfonder fchijn of pracht is,
Niet meeren geldt als Geeft. En wat fal 't teecken zijn,
Daer aen s' u ken voor mijn?
Ja fy, fy fonder Hert, waer fal fy by vernemen.
Dat fulcken dmgh alsghy zy voor een Hert te nemen ?
Van eenighanderlidt verftaetfy mogelickyet,
Maer, op mijn woord en trouw, een Hert en kent fy niet.
Keert dan naer Londen toe, en komt my daer te moet :
Ghy fultiny weder fien vee! ruftigef gemoedt,
Veel friftcher •, Vetter veel i, in eene twintigh dagen,
Die 't manne-Volde my fageh,
Dan of ick noch foo langh, mét u, mijn Hert, met haerj^
By een gebleven waer.
Weeftghyd'er oock foö aen, um Gods wil, kan 't gefchieden:
Mijn' meeningh is u daer een* ander' vriend te bieden,
Die
-ocr page 552-
V E R T A L ING EN.
Die lichtelick foo bly fal wefen met mijn' geeft, !
3 "ii>' I
Als and're met mijn lijf, en hy oock is geweeft.
Vrotmen ftandvttftigheit.
Now thou haft loved me one whole ,day.
^\ U dat den heelen dagh uw Hertgeweeft is mijn %
*^ AIs 't mergen over is, wat meent ghy dan te feggen ? .
Een oude-niewe Trouw mijn' ouder voor te leggen >
Of feggen dat wy 't volck vangift'ren niet en zijn ?
Öf dat den Eed uyt vrees van Liefdes wraeck gefwprén
Altoos verfweerbaeris? of fal ickmoeten hoören ,
Dat even als de Dood den echten band ondoet,
Verbintenift' van Min Q defchaduw van die knoopen )
Ter fchaduw' van de Dood, tot üapens toe, kan knoopen *
Maer langer niet en bindt ? of dat ghy uw' gemoed
Ontlaften moet van trouw, met ontrouw uyt te houwen,
Die voorgenomen was? Maen-fuchtighft' aller Vrouwen,
Geboren wifpeltuer, al dat verfierde Waer
Kond'ick verbyfteren, en al.dat ydel praten ,,, VIl\
Belrrijdenenverflaen: Maer wilt'ernu by laten,. hM
Om of ick mergen oock van uw'gevoelen waer.
•■••;-■.• \
Affcheity met verbod van tremen.
As vertuous men paffe mildly away.
GElijckdedeughdigegevoegelickverfcheiden ,
En luyfteren haer' Ziel, haer luftniet meer te beiden:! '•
Dewijl de Vrienden ftaen en feggen in "t geween,
Den adem iflèr uyt, en and're feggen, Neen.
Soo laet ons ruchteloos verfmeltende vertrecken,
Geen'tranen-hoogen-vloed, geen' fuchten-ftorm verwecken.
't Waer onfer Minn' en Vreughds ontheiligingh begaen
Den Leecke-broederen haer heil te doen verftaen.
... ,                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  ■ ■ ,                                                                                                                                                                                                                                         , ... -
Aerdroeringhkandenmenfchverfchricken en befcliiadqn,,
Elck gaet in watfe-deed, wi watfeduycjtj beladen $
Het
-ocr page 553-
"55*                      XXVIL B o^e c k.<
Het eewigc gebéef van 's Hemels ommekeer :
Was altijd machtiger, en dé noy t yemand feer.             ]
Een' onder-Maenfche Min van grove Minnaers herten,
(Diensziel, gevoelen, is)diemoethet af-zijnfmerten,
Die doet het fcheiden wee: de re'en is in de daéd}
Het fcheid der dingen daer haer wefen in beftaet. '
Wy, die ons van foo fijn geflepen Liefde roemen,
Datfelf wy twijffejen wats' is en hoe te noemen.,
Wy, wederzijds geruft op 's herten wel geval,
Ontbeeren liehtelick Lip, Hand, en Oogh, en al.
Ons een paer Zielen, een, en maer een' Ziel te achten,
Ofickvertrecken moet, en voelt fichniet verkrachten :
Sy ïijdeiïtiiin alsbreuck, fy werden maer gereckt»
Gelijck ifierf !lt friiedigh Goud tot locht van bladen treckt >
En meent men't zij nder twee, fyzijn maertwcetemeenen,
Gelijck een Pafler is met tweelingen van beenen :
Uw'Ziel, devaftevoet, alwerdtfyomgevoert,.
Gaet ftaende voets, en doch roert als haer tweelingh róért.
Ja, fchoon devafte voet in 't middel-punt gepaeltftaet,
Soo haeft als d'andere wat ruy mer om gehaelt gaet,
Men fiet, hy leenter naer, en luyftert naerfijn gaen,
En, komt fijn gade t'huys, foo gaet hy weder ftaen.
Soozijt,glïy tegensmy: my, diegeftadigh maeyen,
En, als deloflje voet, rontom end om moet draeyen:
Uw' trouwe ftevigheit maeckt mijnen omloop wis,
En doet my eindigen daer hy begonnen is.
t>e opgaendé 'S on.
Rufy old foole, unruly Sunne.
f"\Ud, befigh Geck, wat mooght ghy ons 1 iggen fchijnen
^-^Ten bedden uyt doorVenfters en Gordijnen ?
Moét oock de tijd van Minnaers aen uw rad
Gebonden zijn? School-ïèhijtef, gaet en vat
-ocr page 554-
Vertalingen.
Leer-kinderen by 't oor enWinckel-flaven:
Doet Hooffche Wey-luy uyt de bolfter draven >
En feght de Koningh vaft naer buyten rijdt:
Gaet roept land-Mieren op den oogft te fchuren,
Liefd, haers gelijck al om, kent ftond noch uren,
Noch Dagh, noch Maend, die lappen van den Tijd.
Hoe mooght ghy op uw' ftercke ftralen ftuyten?
Ick hielfe toch, met maer mijn oogh te fluyten,
In duyfteringh, waer 't dat ick 't beter licht
Soo langh onbeeren kond van Haer geficht.
Soo noch uw oogh niet blind en is van 't Haere,
Gaet fiet of Indien fijn' gulden Waere,
Sijn' Specerye noch befit. Ick wed,
Taelt mergen avond hier naer all' die fchatten y
Ghy fultfemy ten vollen fien bevatten,
Befitten en beleggen in dit bed.
■;. ■ ■' '' - ■■' ' -
Sy 's alle Staten, ick ben alle Heeren -,
Geen ander dingh en is: die 't al beheeren,
Die fpelen ons: all' Eer is by ons' Eer
Comedi-werck: all' overvloed niet meer
Dan Alchimy. Ghy Son, in dit verkleenen,
Van 's Werelds groot, deelt half 't geluck.met eenen:
U dient voortaen gemack van ouderdom :
Schijnt hier, ghy fult foo veel als al om blaken»
En warmen 'tal, ghy kont dit bedde maken
Uw middel-punt, des*muren uw rond-om.
Dageraet.
't Is true, 't is day; what though it be ?
't TS waer, de Dagh is op j wat iffer aen bedreven >
•'•Wilt ghy daer oockom op, en 't bed en my begeven ?
Wat hebben wy alleen om 's Lichts wil op te ftaen,
Die om den Doncker niet te bed en zij n gegaen ?
De Min, die ons, in fpijt des Duyfters, hier vergaerde,
Behoorden ons, fpijt Licht, te houden daer s' ons paerde.
II. Deel.                                Aaaa
K
-ocr page 555-
-+                      XXVII. B o e c k.
Het licht en heeft geen' Tongh, 't en is maer Oogh, en ftom.
En oft' al rond om fprack, gelijck het fiet rond om,
Al dat het hier voor my voor 't arghfte konde feggen,
Waer, dat ick, wel geleght, geern wilde blijven leggen,
En dat ick foo mijn Hert en lbo mijn Eertjen acht,
Dat ick hem niet verlaet die beid' heeft in fij n' macht.
Is 'tBefigheit alleen die u verbiedt te toeven ?
Oh, dats' het fnoodfte Zeer, dat m' in de Min kan proeven :
Een leelick, een beroyt, een valfch menfch lijdt de Min,
Den befigen alleen en laet fy nergens in :
Wie Befigheit en Min wil t'famen doen gedyen,
Doet even foo veel quaedsals Echte Luydievryen.
Gódheit der Minne.
I long to talke with fome old lovers Ghoft.
MY lufte wel wat praets met een oud Minnaers Geeft,
Geftorven eer de God der Minne was geboren :
Men fou van hem niet hooren
Dat eenigh Minnaer doe vervallen zy geweeft
Toternftigh minnens toe, van die hem kon verachten.
Maer nu dat defe God een Lot, des Noodlots krachten
Gelijck, gefchapen heeft, en neemt Gewoont te baet,
Soo moet ick met geweld beminnen die my haet.
GewifPlick, die hem eerft verhieven tot een' God,
TLn namen 't noyt foo hoogh: Hy felver, indefotheit
Vand'eerfte gemaeckte Godheit,
En reickte noyt foo wijd: fijn ampc en was maer, 't flot
Van Hert op Hert, in doen en lijden , wel te voegen j
Dacrtwee, geUjckgeraeckt, gelijcken brand verdroegen:
Sijn doen was 't onderlingh. 't En is geen' Min die ftaet>
Of eene my bemint, foo langh als ickfe haet.
Maer yeder kleine God reckt hedenfdaeghs fijn' macht
Soowyd alsJupiters: de raferny, 't begeeren,
'tBefchrijven, prijfen, eeren,
Schijnt al in 't vry gefagh des Minnen-Gods gebracht.
,1 « Och
-ocr page 556-
Vertalingen.                    $$*
Och of van dit geweld ons oogen open borften,
En wy 't vergqde Kind van niews ^ntgoden dorften )
't En waer geen' doenlicke, geen denckelicke daed,
Dat ick fe. met geweld beminde die my haet. .
Godloofe muyter^geefr, wat Iegh ick my en plaegh,
Als dede my de Min het aller arghft gevoelen ?
Sy moght my doen verkoelen -y
Sy moght bemiddelen, dat ickfe mijne fagh j
Die nu eens anders is, (dat waren arger plagen}
En doen my tegen meugh haer' Ontrouw fien en dragen. u
, , v;;
Van Vals heit en vaii Haet is d'eerfte 't grp.otfte.qu.aed■ j. , ;'itJ3
Valfch waerdfy, foofe my mi minde}»; die my hjïe$. ; " vr\j
\ " '\ De Dood-gift.               ::'. ':• '              J Uliiam.
Whèn I dyed laft, and, Deare y I dye. ;;;
T "IEtJeftedatickitierfi;ëaVïieffteJUef,ickfterv' <,3
■*- -*Soo dickmael als ick ga i en uw'gedaente der.v'j
A\ is 't een volle uer van doe tot nu geleden,
           .             ;
En Minnaers uren zijn volkomen eewigheden,,;,!:,.; , .;
Soo heught my dat ick fpracfc, en liet aenyemand yet. i 3
Schoon dan icfc ben nu doodi-die doe mijn felven liet j c 7/
En fchonck mijn felvèn wegh: noch ftaetmy toe by defèn
Voivoerer van de Gift, enfelfdeGifttewefen.
            . , ; ;
Ick hoorde dat ick fey'- Giet feghthaer aen terftond, .Il,,) ,'
Dat Ick y en datzijtGhy, mi|nfelven hebverwondt,.
Mijn felveri omgebrachtï en, fboiickrginghohtkven* i ! ; i/
Belaft'ickmy mijn HertteiDood-giftu.te.geven* :
Mae'r, oh, ickvond'ergeen^alfcheurd'ickrnijngeraerni;, ;
En focht door d'oude plaets die 't Hert isuoegeraemt. j ;., , n »*
Dat moördemy ykn niews, daci-die!U{lbnsle!c3iegen
             ;
In 'tleverihadgëdkntviri-tftervejiiiioffcbedriegen.
t'bfiO/W ^j^r^rlil^ln^i.o .' :■ :lï:..:h:r; h .'.■• Ï\q'$
Yet vond ick'evenwel dat fthier een Hert geleeck,; ...
Yet hoeckighs, yet geverwts, yet dat niet goed mle&ki» .
Yet dat niet qüa-ed eft was^yetdit voörjiiërhand heejwais»,:
Yet?dat, bëneVehsiè, aèftMïinigeYfé deel. wasi r :' 8 3?•"':'
Anitn 2                       Yet
-ocr page 557-
*■                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       ' .
5f6                       XXVII. B o e c k.
Yet konftighs, yet foo goed als konft het maken koft :
Soo meenden ick 't verlies dat ick vergelden moft
Te boeten met dit Hert , en doen 't u toebehooreh :
Maerj oh, ten koft niet zijn, 't wasuwal langh tevoren.
Goede Vrydaghi Rijdende Wejlitaert.
Let mens foule be a fpheare, and then in tbis.
v .
DE Ziel des menfehenzy gelijckeenHemel-bol,
Gods-dienftigheit, de Geeft daer door fy roer' en roll':
Soo wedervaert dien Bol, dat d'ander'in haer' wegen
Geftadigh wedervaert j dien 'tftrijdige bewegen
Van and're foo vêrruckt, foo flingert alle daegh,
Dat fchier haer eigen loop verloren loopt of traegh,
En nauwelicksin 't Jaer ten einde werdt voltogen,
Soo werdt de Zielvan Lwft, foo werdt fy mis bewogen
Van Befigheiti gefnor, als waer 't haer oppertocht.
Soo raeck ick defen d'agh ten Weften wechgebtocht,
Ten Weften averechts, dewijl ick in't vertreckeh
Mijn'eigen Zielen-tocht ten Ooftenaen voelrecken :
Ten Ooften, daer vandaegheen' Son in 't rijfen daelt,
En dalende den Dagli, Dagh fonder eind, ophaek. - \\y&
Waernièt'deSon aen 't Krüys gerefen en gevallen* o
De Son had eewigh Nacht gehouden over allen.
Nochtans 't verheughtmy;fchier, dat, ver van mijn geficht,
't Geficht gebleven zy van ,my te fwaren wicht.
Die Godes aenfchi)n fier, die fc Leven is, moetfterven:! j
Wat fterven wae» ket;^ God het leven te fien derven ?
            ; .
Daer yfde dë Natuer;, Gods Stedehoufter, af j             - i
Daer brack: fijn Voet-banek voor, dat viel de Son te ftra£
En koft ick nagelen fien drijven door de handen, ,■■
Die'tNoordenZuyderHpunibereicken, daer Sy 'tfpanden, '
En geven met een' dtiaeyelek Hëm'el-roüd fijn'toon'? .■>■,.:' til
Koft ick vernedert fien 'toneindigh hoogh en fchoon,,
Vernedert onder óns jóhs boven, ons beneden?: •'
Koft ick het diere Bloed fienftortens fien bekneden
Van ftofrot flijck ?, JietBloed- daer alle^i^l in leeft, ;
XotSijn'toe? Koftick 'tiVleeféh'datÖQégedragen heeft, r
t m-■;■-).                                                         Gedra-
-ocr page 558-
Vertalingen.
Gedragen als fijn kleed, onternt fien en gereten ?
En fchrickt'ick dat te fien, hoe dorft ick fien en weten,
Hoe fy te moede was, die deel had in dit doen,
En leverde met God de helft 'm 's Menfchen foen ?
Maer, of all' 'theiligh doen foo veris van mijn'oogen ,
't Staet mijn'gedachten by, die 't mijn geden eken toogen,
Dat ftadigh derwaerts fiet, gelijck ghy van dat Hout
Geftadigh, Heer, uwoogh, genadigh op my houdt.
Nu keer ick u den rugh j maer 't is om geeflèlingen:
Tot dat genad' uw' hand en geefTèl fal bedwingen:
O j ftraft, en lijdt dat ick uw'r gramfchap waerdigh zy:
Brandt my 't verroeften uyt, en recht het fcheef in my:
In my herfchept uw beeld tot dat ghy 't foo ghy 't kenden,
In my herkent: en dan fal ick u 'c aenficht wenden.
Aaaa 3               VOOR.
1
-ocr page 559-
5^8                   XXVII. B o b c k.
VOOR-M A N ING H.
NEemt men de ruymte in 't Oyerfetten, foo kan de waerheit
niet yry yan geweld gaen: Staet menfcherp op de woorden,
foo Verdwijnt degeeflyan de uytfpraeck., Vinden wydit
waer in den ongebonden Stijl, wat kan men yan Vertaelde Dichten
hopen, diegeene yerflandige fulkn ontkennen het derdendeel yan
hare waer de den aerd ymjchrïjyenjchuldigh te iqjn
? Nochtans,
Lefer , 'gföènkïï&nïaenden ongeWoonenfleur"fan der Italianen
ThooneefS'tijï^én^eMpt my overleggen, of'niet■, ingeval'Dan
yertalinge, deje meèfl rijméloofe regelen, onder meejlerlicker han-
den dan de mijne geraeckt, den minflen afbreuck van aerd ende
Van waerheit lijden /ouden. Ick ben te yreden geweefl, als eerfle
Hoofdketter in dejen, den eerjlen floot van de oordeelen uyt teflaen.
Doch foo yerre ben ick yan die f mijnen yoordeele te willen afbede-
len, datickoock de al te gunflige Rechters yoor mijn eigen tegen-
fpreken niet en derve yerfekeren, op den grond die ick boy en aen-
gewefen hebbe. Want, f onder ons te vleyen, %ijn de vertalingen
yan fraeyeSchriften veelmeer als fchaduwen yan Jchoone licha-
men? ende zjjn die niet menighmael de ongelijckfle, de flimfle,
de mismaecktfle?
Difficile efl: alicnas lineas infequentem non alicubi excedere; arduum, ut,
quae aliena lingua bene di&a funt, eundem decorem in translatione confervenr.
Significatum eft aliquid verbi proprietate ? non habeo meum quo id efferam; &
dum quaero implere fententiam longo ambitu, vix brevis vis fpatia confummo.
Accedunt hyperbatorum anfractus, diffimilitudinescafuum, varietates figura-
rura: ipfum poftremö fuum, &, ut itadicam , vernaculum linguas genus. Si
ad verbum interpretor , abfurde refonat: fiob neceflitatem aliquid in ordine &
in fermone mutavero , ab interpretis videbor officio reccffiffe. Hierotym. Frefb.
prafat. in Chron. Eufebii.
Uyt
___r.-
-ocr page 560-
Ver tal i ïi g e n.
S19
Uyt den Trouwen Herder f('
Van
BATTISTA GUARINI,
Eerfte bedrijv, Tweede uytkomft.
MIRTILLO. ERGASTO.
VK7 Ran g' A maril, die felver met het bitter                             MIR,
*v Van uwen naemleert bitterlickbeminnen;
O A maril veel blancker en veel fchooner
Dan heldere Ligufter}
Maer doover en voorvluchtiger en feller
Dan felf de doove Slangh isj
Mifdoen ick u met fpreken,
Mijn hert fal fwijgend' breken.
Mder 't hoogh' en 't laege land fal voormyfchreewen,
Soo fullen defe bofTchen, >
Die'ck uwen fchoonen name
Soo dickniaels leere melden:
In 't weenender fonteinen,
In 't ruyfïchen van de winden
Sult ghy mijn' treuringh vinden,
De deernis en het pijnen
Sal in mijn aenficht fpreken,
Ja, word' het alle ftom, ten langen leften
Sal noch mijn fterven fchelden,
En mijne dood fal u mijn' fmerte melden.
Mirtil, de Min was oyt een' felle quellingh y                              ERG.
Maer meer, hoe meer befloten:
Want van den toom der woorden,
Daermed' een' Minnaers tongh wordt ingebonden,
Gewint fy kracht en fterckte,
En is gevangen feller dan ontbonden.
Ghy hoort my d'oorfaeck dan van uw* ontfteken
Soo lange niet te hebben achterhouden,
&                                                                 Die
-ocr page 561-
j&>                      XXVII. B o e c k.
Die my de vlanimefelf niet kondc verbergen.
Hoe menighmael heb ickgefeght, Myrtil brandt,
Maer hy gaet fwijgen, en fijn vier verteert hem.
MIRT. Ick heb my felfs mifdaen om haer te fchoonen,
Beleefd' Érgaft', en ick bleef noch in 't fwijgen,
Maer de noodfaecklickheid is 't die my ftout maeckt
'k Hoor een gerucht van aller zijden momp'len
Dat my door d'ooren heen tot in het hert flaet,
Van Amaryllis haeft-aenftaendeBruyloftj
Maer wie dat daer af fpreeckt, fwijght al de refte,
, i i En ick en derv niet dieper onderfoecken,
Niet min om achterdenck van my te weeren,
Als om niet waer te. vinden 't gen' ick vreefe:
Ick weet, en laet my niet van min bedriegen,
Dat my mijn' arm onwaerdigheid niet toe laet
Te hopen dat my oyt tot een'gen tijde
Soo fchoonen Nymph, foogeeftighenfooaerdigh,
Soo Goddelick van bloed, van geeft, vanaenficht,
Ter echtelicker Trouw verbonden werde.
Ick ken feer wel den inhoud van mijn' flerre:
'k Ben tot de vlam gemaeckt, en alleen waerdigh
Om haer te branden, niet van haer te nutten.
Maer is het foo befteltin 's Hemels voor-raed,
Dat ick mijn' dood, en niet mijn leven minne,
'k Waer' wel ter dood bereidt, foo fy maer wilde,
Als oorfaeck van mijn dood 5 mijn' dood begnaden,
En my bewaerdighde met haer' fchoon' oogen,
En maer en feide, Sterft, op'tlaetfte fuchten.
Ick wilde datfy my, eer dat haer bruyloft
Een ander ga voor my geluckigh maken,
Maer eens en hoorde. Nu, foo ghy my lief hebt,
Oft met my deernis hebt, beleefd' Ergafto,
Stelt u te werek om my daer toe te helpen.
ERG. Dat's een gerechte wenfeh, en Hechte looningh
Voor een die ftervengaet •, maer fwaerom krijgen.
Sy waerd'er qualickaen, foo oyt haer Vader
Quam' te vernemen dat fy d'oor' geneight had
Tot eenigh fteels-gewijs verfoeck, oft dat fy
-ocr page 562-
Vertalingen.
fól
Des voor haer' Schoonvader den Priefter vuyl viel'.
Daerom is't mog'lick dat fy van u verloopt,
En mog'lick heeft s' u lief en derft 't niet thoonen :
Een' vrouw is wel in hare luften broofer
Dan wy, maer in 't bedeck van luften loofer.
En of 't al waer waer' dat fy u beminde,
Wat kond fy anders doen dan voor u vlieden ?
Hy luyftert te vergeefs die niet kan helpen;
Hy vlucht medoogentlick, die met fij n (lil ftaen
En ander quellen fouw: en hy doet wijflick,
Die fpoedigh los laet dat hy niet kan houden.
Of dat waerachtigh waer', of ick 't geloofde,                              MIRT
Geluckigh mijn verdriet, enliev' mijn'quellingh!
Soozy den Hemel uw befchut, Ergafto,
Verfwijght my niet wat Herder onder ons is
Soogrooten fterren-vriend en foo geluckigh ?
Hebt ghy geen' kennis aen den jongen Silvio,                              ERG;
Montanos eigen Zoon, Dianas Priefter,
Dien Herder huydendaeghs foo rijck, foo ruchtigh ?
Dien fraeyenjongelingh? dieishetfelver.
Geluckigh Jongelingh, die uw geluck-lot                                   MIRT.
In foo onrijpen ouderdom foo rijp vindt!
'k Benijd' u 't uwe niet, maer klaeg' van 't mijne.
Ghy mooght het hem oockfeker niet benijden,                          ERG.
Want hy veel deernis meer dan nijds verdient heeft.
En waerom deernis? Erg. Want hy haer niet lief heeft.            MIRT.
En leeft hy oock, en heeft hy hert en oogen ?                               MIRT.
Hoewel foo'ckt recht aenfchouwe,
Haer fchiet geen' vlam meer over,
Voor eenigh ander hert, fintsfyop 't mijne
Uyt die twee fchoone oogen
Al 't vier verademt heeft, en all' haer' liefde.
Maer waerom doch fulck een juweel gegeven
Aen die het niet en kent, aen die 't verwaerlooft ?
Om dat den Hemel ons met dat verfam'len                                  ERGi
Arcadias heil belooft -, hebt ghy geen' kennis
Hoe alle jare hier aen ons' Goddinne
d'Ellendige, de doodelicke fchat-fchuld
II. Deel.                             Bbbb                       Van
-ocr page 563-
56i                       XXVII. B o e c k.
Van eener Nimph onnoofel bloed betaelt wordt ?
MIRT. 't Zijn niewe tijdingen die 'knoyt en hoorde •,
Oock ben ick niewelingh in des' geweflen,
En altijd meed gev/eeft een bos-be woon der,
Gelijck. 't de Min, gelijck 't mijn' Lot begeert heeft.
Maer wat voor fonde is 't oock die dit verdient heeft ?
Hoe gaert een God'lick hert foo hoogen gramfchap ?
ERG. Ick fal u 't heel' verhael van ons' ellenden
Pat uyt de Eicken fchorfch, 'k laet ftaen de menfchen,
Medoogen en beklagh fouwkonnentrecken
Van voren aften einde toe vertrecken.
In d'oudeeewen, als des Tempels forge
En 't Heiligh Priefter-ampt den jongen Priefter'n >
Gelijckals nu, noch niet was toegelaten,
Quam een e'el herder-knecht, genaemt Aminta,
Doe Priefter, een' Lucrina te beminnen,
Een' wonderfchoone Nimph en wonder geeftigh,
Maer wonder trouweloos, en wonder ydel.
Langh had fy aengenaem, oft emmers thoonde 't y
Met haer geveinfde trouweloofe wefen
De fuy v're Min des Herders hares Minnaers.
Ja voed' hem, armen knecht, metvalfche hope
Soo langh als hy geen' Min-genoot en hadde ■>
Maer niet foo haeft (fiet doch 't onftadigh Meisken}
Had haer een Boeren-Herder-jool bekeken,
Sij'n weeck voqï 't eerft' geficht, voor 't eerfte fuchten,
En gaf fich heel de niewe Min ten bellen,
*fa; etk$*. Eer emmer (ƒ} Minne-nijd Amint' in 't hert viel.
Beklagenswaerd' Aminta, diefy zedert
Vlod'en verachte, fonder dat de boofe
Hem errtmerhooren meer oft aenfien wilde.
Of de bloed fuchten gingh, en of hy weende
Bedenckt datghy, die 't Minnen by de proef kent.
MIRT. Oh ! dat 's degrootfte pijn van alle pijnen.
ERG, Maer doe hy oock met fijn verloren herte
Sijn fuchten en fijn klagen had verloren,
Bad hy Diana aen: Diana, feid hy,
Heb ick u oyt met onbevleckter handen,
Met
I
-ocr page 564-
Vertalingen.
Met een onnoofel hert een vier doen branden ,
Wreeckt ghy mijn' trouw, mijn' trouwe by de trouwe
Van een' fchoon'trouweloofeNimph verraden.
Diana hoorde na de fmeeck-gebeden
Des Trouwen Herders haers beminde Prietters:
Soodat, de toorn opblafende, 'tmedoogen
De vinnigheid ontftack: diehaer ded' nemen
Haer' hard gepeefden Boogh, en fchielick fchieten
Onfichtbaerlick' maer doodeliekepijlen
In't midden van 't ellendige Arcadien.
Daer ftierven fonder hulp, en fonder deernis
De menfehen heen van alle * foort en ouder:
De baet was bateloos, de vlucht ontijdigh,
De konften fonder nut -, en in 't genefen
Viel menighmael de Meefter voor den fiecken.
Daer bleef alleen een'hoop in all' d'ellende
Van 's Hemels hulp. Soo werdt'er ftracksgefonden
Om trooftelick befcheed aen 't naeft Orakel >
Daer quam een' antwoord af, goed om begrijpen,
Maer fchrickelick en doodliek boven maten 5
Dat Cinthia geftoort was, en alleenlick
Te paeyenfoude zijn, indien Lucrina,
d'OntrouweNimph, oft voor haeryemand anders
Vanonfevolck, endoor Amintashanden
Aen de Goddin ten offer werd' gegeven.
Lucrina dan, na langh-vergeeffche klachten
Werd, als een droevige flacht-offer, henen
Met groot gevolgh geleidt na 't hooge Autaer:
Daer viel fy voorden voet, voet haresMinnaers,
Voet die haer fbo vergeefs foo langh gevolght had j
Daer boogh fy bevende de fwacke knijen , :
En wachte maer de dood van fijne wreedheid.
Aminta on verzaeght trock 't heiligh fwaerd uy t:;
Van buyten fcheen 't aen fijn' ontfteken lippen,
Hy ftack vol toorn en wraeck: Daer mede Iprack hy,
Tot haer gewendt, en met een veegh verfuchten >
JLucrina, leert uyt uw' ellend' wat Minnaer
Ghy hebt gevolght, en wien ghy hebt verlaten}
Bbbb 2
-ocr page 565-
5<J4,                         XXVII. B o e c k.
Leert het uy t defen flagh: met defe woorden
Treft' hy fichfelfs; en berghden in fijn boifte
Het heele fwaerd, en viel haer in de armen
Gelijck als offerhand en Priefter t'famen.
Opeenfooniew' foo fchrickelicken fchouwfpel
Verfonck de arme Maeghd in diepe flauwte,
Halfdood half levendigh, enqualickfeker
Ofhaerdepijnof't fwaerd doorfteken hadde.
Maer foo fy eerft ftem en gevoelen weer kreegh,
Sprackfy al klagende, Trouw', kloeck' Aminta,
O al te laet voor my bekende Minnaer,
Die met u dood my leven doet en fïerven, ■
Verliet ick u met fchuld, liet ick betaelfe
Met eewighlick mijn'ziel aen d'uw' te voegen $
Soo met dat woord trock fy den felven degen,
Die van het lieve bloed noch laeuw en rood was,
Uy t 't dood' en al te laet beminde lichaem,
En priemde 't in haer' borft, en liet fich vallen
Rechtop Aminta, die nochqualickdood was,
En mog'lickin fijn' Arm den ftuytgevoelde.
Sulck was haer' beider end, tot fulcken ende
Bracht haer te grooten Min, tegrooten ontrouw,
MIRT. Ellendigh Herder-knecht, maeroock geluckigh,
Die foo wijd-ruchtigen veld had genoten
Tot fijner trouwen blijck > en om 'tmedoogen
In yemands hert met fijn'dood te doen leven.
Maer wat geviel van d'uytgefieckte Menfchen ?
Werd'Cynthiagepaeyt, nam 'tquaeteen ende?
ERG. Haer toorn verflauwde wel, maer gingh niet over..
Want 'tnaeftejaer, fchierindefelvemaenden
Verbitterde denhaetmeteeneninvaL
Veel ongenadelicker dan te voren y
Soo dat men weer 't Orakel gingh beraden,
En kreegh daer antwoord af veel droeffelicker,
Veel wreeder noch dan d'eerfte was gegeven.
Dat men, foo dan, als voorders alle jaren,
Een' Vrouw oft Maeghd voor de Goddin fou flachten»
Pievijfthien jaren oud> en nemmer boven ,
-ocr page 566-
Vertalingen.
Detwintighwaer', opdat het bloed vaneene
Den toorn verfloegh' die velen toebereidt was.
Noch werd' het Vrouw-geflacht een' al te wreede,
En foo ghy haren aerd wilt recht bemercken,
Een' onbetrachtelicke wet gegeven >
Een' wet in bloed gefchreven: Dat van doen af
Wat Vrouw oft Maeghd in d'een' manier oft d'artder
Der Minnen-trouw vervalfchten oft bevleckte,
Soo niemand voor haer ftierf, felf tot het fterven
Ganfch onvergevelick verwefen werde;
Soo hoopt dan nu den goeden ouden Vader
Van onfe fwaer' en grouwelicke plagen
In defe Bruyloft-feeft het end te vinden $
Wantweinightijdsdaeraen, 't Orakel, zijnde
Van niews gevraeght wat ende toch den Hemel
Van onfefwarigheitvoorfchreven hadde,
Voorfeide 't recht in defe felve woorden:
Ghy fait geen ende fien. van uive qttalen,
Foor dat de Min fïïee Hemel-fymyten trouwe
j
En d'ottde fehuld van een' ontrouwe vrouwe
Eens
Trouwen Herders trouw falfien het alen*-
Nu in Arcadienzijn t'onfer dagen
Geen' rancken meer van Hemelicke wortel,
Dan Amarilen Silvio, wantd'eene
Van Hercules, en d'ander komt van Pan af*
Ennoyten hadden wy, gelijckdaer nu zijn,
Door onfe onachtfaemheid, een' Man en Vrouwe
Van d'een en d'ander* tack-, daerom. Montano
Met groote reden weL daer, van magh hopen §
En hoewel voor als noch op 't gen' den Hemel
Geantwoordt heeft noch niet met al gevolght is,
Soo is doch dit de grond-, dereftlightvoorders
Verborgen in de grondeloofe diepte,
Om eens de vrucht te zijn van defe Bruyloft.
O aller ghy ellendighfte Mirtillo!
Soo menige beftrijders,
Soo menigh oorloghs-wapen
Op een Hert dat gaet fterven?
■T
                                                     ïïbbh 3
-ocr page 567-
566                       XXVII. B o e c k
En was niet, fonder 't noodlot,
De Min genoegh gewapent t' mijner ftraffe ?
ERG. De wreedemin, Mirtillo,
Wordt wel gevoede, maer nemmermeerverfadight,
Met tranen en met pijnen.
Komt, gaen wy, ick belov' u,
'k Sal all' mijn' macht gebruyeken,
Dat u de fchoone Nimph van daegh gehoor gev' j
Leeft ghy te wijl in rufte,
Die fuchten en dat klagen
Zijn niet, na uw behagen,
Verkoelingen des herten,
Het zijn veel eer onftuyme Winde-vlagen
Die uwen brand met nieweMinne-fmerten
Ontfteken doen, en terten,
En meeftendeel op 's Minnaers hoofd beruyen
Wat wokken van verdriet veel' tranen-buyen.
Rey van 't eerfie Bedrijv.
\T 7Ec, grooteWet, in Jupiters voorfinnen
^ * Gefchreven, ja geboren:
Diens foete dwangh en liefFelick verkrachten
Al datgefchapen is met Ziel en finnen
Vervoert, en doet bekoren
Met 't gen'het niet en kent, en daer na trachten:
Wet, groote Wet, diens machten
Niet dat alleen het gen'wy met het vlieten
Der ueren fien vernieten,
Een'broofe fchorfch, maer 't innerlick beftieren
Van oorfaecks kettingen doen gaen en fwieren j
Gaet defe Wereld groot, fien wijfe baren
Soo vreemden wonderheden ■,
Leeft daer een geeft die met fijn krachtigh leven
Wat Son en Maen beringht enfterre-fcharen
Van boven tot beneden
Sijns felven deeligh maeckt, en mé doet leven j
Word 't leven ons gegeven >
Genieten 't kruyderen, genieten 't Dieren,
Siet d'Aerde fich vergieren,
                                              Siets'
-ocr page 568-
VERTALINGEN.
Siets'oockfomtijds haer'kalen kop verromplen,
Al wat des Hemels onverwert verwerren
Op 's Menfchen hoofd doetdalen,
Daer van de naem hier onder is gefproten
Van bly', van droevige, vanwreede fterren,
Daer in ons' levens palen,
Daer in ons' ftervens uer is afgefloten,
Al dat het hert verdroten,
Al dat het leven maeckt geruft van finne,
Al dat de Luck-Goddinne
Doet, geeft en neemt, na 's Werelds blind gelooven»
Is al alleen uyt uwe kracht van boven.
Waerachtigh, onvermijdelick voorfeggen,
Indien 't in uw beleid is,
Datoyt Arcadien, nafooveel' wonden
In Vrede-ruft herlevende fal leggen,
Soo 't gen' ons voorgefeit is
Door ons' Orakelen beroemde monden
Van u is afgefonden,
Voeght ghy in uw ongrondelick believen
Twee (a) noodelotfcbe lieven,
En hebben ons haer' (temmen niet belogen,
Wie ftuyt'er d'uytkomft noch van uw vermogen ?
Hier leeft een knecht, die aller medelijden,
Die aller minnen rouw is,
Die van den Hemel komt en ftrijdt'er tegen}
Hier fien wy weer een' ander' 't hert beftrijden
Dat hy vergeefs getrouw is,
En ftooren uwen wil met fijn bewegen >
En hoe hy minder zegen
Hoe minder loon verkrijght voor traen en rouwe
Hoe heeter is fijn' trouwe,
En die hem is een (*) noodlotlijcke fchoonheid
Behoort een ander toe die haer te hoon heit.
Staen dan dus onder hun des Hemels machten
In eewigh wederfpannen,
En rent het eenelot het ander tegen,
Oft willen wy noch eens van onder trachten
-ocr page 569-
568                       XXVII. B o e c k.
Den Hemel t'overmannen ?
Heeft noch ons' hoop' niet tooms genoegh gekregen,
En treckt fy weer den degen,
En wapent fy van niews niew' Hemel-winnaers
Van Minnaers en geen' Minnaers?
Is dit ons' macht, en fullen fich twee blinden,
De MinenHaet, den Stern-dwanghonderwinden?
Ghy die, van bovenlucht, luck, lot en lierren ,
Hoögh-machtigh Hemel-drijver,
Stiert Goddelick ons hert en ons van-binnen,
Slaet doch een oogh op dit vertwijffelt werren,
Vereent met Vader-yver
Uw Lot met Liefd' en Haet, en 't vier van Minnen
Met koele vluchters finnen j
Dat foo de blinde weer-wil van een' ander'
Ons' oude heil-beloft niet en verander'.
Wie weet oock ? dat wy mog'lick
Als onvermijd'lick vreefen
Sal een' verheugingh wefen.
Hoe weinigh kan ons oogh van d'Aerde raken,
Hoe fwaerlick kan 't beftaenvoor 'tSonne-blaken!
Io vb Piangendo i miei. Petrarch.
TCk ga vaft en beklaegh mijn' afgeleefde dagen,
* Die 'ck leelick heb verquift aen menfchelicke Min,
Niet eens ter vlucht getilt, daericknu welbevin
Datmy mijn'wieckenvry veel hooger konden dragen.
Onfienbaer eewigh God, ghy die daer hebt verdragen
Mijn' boosheden gepleeght footegens uwen fin,
Helpt mijn' verdoolde Ziel, ftaetvoorhaer'fchuldenin,
En heelt met uw genad'haer londige misdragen.
Op datick, die in ftorm en onweer heb gefweeft,
In vrémogh'havenen, en heb ick niet beleeft
Als ydelheit, altoos met eeren mogh' vertrecken,
Dat m' in de korte wijl die mijnen tijd kan ftrecken,
En in mijn' ftervens ver uw' heil'ge hand behouw':
Ghy weet dat ick op u, en u alleen, betrouw.
Op
-ocr page 570-
Vertalingen.
f$>
0^ het Marmeren Hoofd van een Verrader,
Uyt het Italiaenfch van Mdrino.
*bJ[ Atuer fchiep my geheel:
•*-™ De Richter fcheidde my het hoofd van 't ander deel.
Dat had de konft herftelt: maer, voor het laeft van allen,
Is 't ongeluckigh hoofd noqh eens om ver gevallen*
O Hemelfche gebied
Wat is my recht gefchiet!
Doe my mijn' quae gedachten
Aen 'tland-verraden brachten,
Waerom, inplaetsvan 't mijn', en had ick dit hoofd niet?
Uyt mijn Latijnfch.
CPreeckt, Lieden die nu leeft, en die hier naerfult leven j
^ Wien, dunckt u, is van tween degrootfte lof te geven ?
Te Landen over't Ys, dat kan een Sweed: in 't Vier
Door 't Water heen te gaen, dat kan een Batavier.
A N D R I A van T E R E N T IU S.
i. Bedrijf, i. Vythomji.
Sim. \1^/Eghj jy Luy met dat goet, en brengt het me daer binnc.
** Hoor,Soos, blijf jybymijn, ickhebwatinmijnfinnc
Datickje fegge moet. So. Geerje die moeyte niet,
'k Verftae je wuy ve wel, eerje me wat gebiedt:
Jemient, ickmoetmefoowatfpoeyen, en al 'tgoetje
Beftelle metter vaert. Sim. Neen} 't is wat aers •, dat moetje
Metftaebegrijpe. So. kom-, wat zijn't voor kunfte weer
Die je me verge wilt ? Sim. Ick hoef gien kunfte meer,
Daer ick nouw henen wil, as Trouw, enweltefwijge,
Twie kunfte die 'k van jouw altoos heb kunne krijge.
So. Wel toch, laet hoore dan, wat is van je bevel ?
Sim. Ickhebjevankindsbienekocht, dat weetje wel,
En altijd reelick en fachtmoedichjes ehandek.
Je waert het trouwens waert, enj' hebtjedienft bewandelt
Dat moet ick feggen, openhartigh, trouwen braef,
Des heb ick j' oock gemaeckt een Vry-man van een Slaef j
't Was 't koftelickfte loon dat ickje wift te fchencke.
So. 'kHeb 'tnietvergete, Baes-, ickfel'taltijtgedencke.
II. Deel.
                                Ccce
-ocr page 571-
f7o                      XXVII. B o e c K.
Sim. 'tEnism'oocknochnietleet. So. Dat's me van harte lief}
En deed' ick j' oy t of oy t wat dienft of wat gerief,
Ofbeurthetfommesnoch, dat fchat ick boven alle,
Dat het jenouw en dan wat gunftigh heit bevalle,
Enfoobedanckickje. Dan 't moeytme niettemin,
Datje me foo, quanfuijs, je weldaed in men fin
En op men broodje brenght, als had ickfe vergete.
Maer, dat'stotdaerentoe. Koman, laet ick iens wete
Watje men hebbe wilt. Sim. Daer mé feit Iocke} hoor:
DitBrullofte, vooreerft, al houw jyter licht voor,
Is gien recht Brullofte> 't is maer een deun om 't jockjes,
So. Hoe fus ? Sim. Nouw fel ickje by ftickjes en by broekjes
De faeckvan voren af omftandelick verflaen.
Soo felje dan met ien begrijpen en verftaen
Men Seun fen leventje, en 't flot van mijn' gedachte,
En wat ick gaeren had dat jyder by betrachte.
Kijck, Soosje, methyuytfijn'kinderjaertjesquam,
Schickt ick 'et dat hy foo den toom wat ruy mer nam,
Enopfen wieckedreef. Hoe wouwj'oockjonge Luytjes
Den aert van haer verftand met allerhande buytjes
Doorgronde, daerfe foo noch onder Vaertjes dack,
Of in een avond fchool de Roe dwinght, of derPlack ?
So.'t Is ibo.Sim.Nou w weetj' hoe meeft het jong volck fen gedachte
An 'tien of'tander hangt, an Honden en an Jachten,
An PaerdenenPickeurs, enfbovoort: oocktemet
En ander, die fen fin op 't Reterijcke fet,
Of fulck tuyeh. Van elcks wat fagh ick dat mijn Cabouter
Sen werekjemake koft, van gien van al te louter,
Maer middelmatighjes en by de kanten heen,
Dat was te bij fier na men fin. So. Metgroote reen.
Want kijck, Baes, met verlof van Luy die beter wete,
Men moet hem aen gien koft ter werelt over ete.
Sim. Dusgingh het knechjen an: van groot Hansea van klein
Verdroeghhy watmewouwj hy voeghd'hemin'tgemein
Na elck fen finlickheitin allerlei gelage,
Sprack nimment tege, noyt van all'fen leve dage-,
Socht nergens Baes te zijn of 't katje van de baen,
En, as je 't wel verfiht, dat 's wijflfelick edaen: i i'
f         li Voor
-ocr page 572-
Vertalingen.                     571
Voor fooeen hockelingh, die griende foeckt te make,
En, Tonder haet of nijt an eer en danck te rake.
so. Wis is het wijfleück edaen: want huydendaeghs >
Spreeckjedewaerheit, Baes, vanduyfendraeckjeflaeghsj
Te minften in den haet van die 't waerfeggen feer doet :
Maer, wilje fwichten, vriend an vrienden, hoe je 't meer doet.
Sim. Nowifletgoelickjesdryjaeroffooeleen,
Dat hier en Vrouwtje quam van over Land en Zeen
Ter woon in onfe buert: 't lijckt offe byder vrinde,
Beroyt en povertjes, gien trooft en wift tevinde,
Maer moy van Backes, en in 't fleurtje van der tijt.
So. Je maecktme bangh, jy vreemd, moy Prijtje daerje zijt.
Sim. Dit dingetje begon in 't eerfte ftil te leve,
Enfuynichjesendeun: metfpinnenen metweve
Verdiend' het moy fen koft, in tucht en eerberheit.
Soodraen heiternietenReuoptoeeleit,
En noch ien, en noch ien, met redentjes die klincke,
C Je weet hoe lichtelick de deught raeckt an het hincke ,
In 't Vrouwvolck fonderlingh, daer geit vlieght 5 en hoe licht
De lusjes boven en den arbeit onderlight)
Sy flaet het koopje toe j en valt an 't traffikere;
En, foo 'tdan toegaet, metdie fijne jonge Heere
Geraeckt men Seun in 't fpul: fy voeren hem in 't lagh.
Watduycker, feid ick by menfelven, hy's in 'tflagh,
Hy heitet fpeck al wegh. Met as 't begon te dage
Nam ick heur Jongens waer: en paften op met vrage,
Kom hier iens, Jongetje; wie heiter deufe nacht
Met Griet van Overzee (foo hiet fe) deur ebracht ?
So. 'k Verftae't. Sim. Dan noemdefeden iene, dan den andrei
En s'had doe eigentlick dry Vryers met mekandre,
Elck, fchick ick, op fen beurt. Wel, feid ick, mijn Monfeur,
Wat doet'er die toe ? Hy ? Hy eet en drinckter veur,
En leit wat toe in 't lagh. Die bly was, dat was ick.
En and'ren dagh weer an. Soo paft ick op men ftick
Met vrage •, maer ick vond dat het men kind niet an gingh;
Doe hiel ick me geruft; en daer 't foo an de man gingh
Met vieren vlas by ien •, daer, docht ick, is de proef
Van Lievensecrbaerheit foo klaer als ick behoef:
Cc cc 2                      Want
-ocr page 573-
57ï                       XXVII. Boeck.
Want die met (ukken flagh van volck is in efpanne
En laet fijn jonge hart vermalle noch vermanne,
'k Verfekerje, die heit een waterpasje wegh
Daer hy fen leve mé ken raken over wegh.
Doe 'knouwdusvrolickwas, daer quameduyfend mende
En liepe 'thuys fchier plat, om megeluck te wenfïe
Met fuckenwijfenSeun: jaërijckeRochelaer
Was ien van duyfenden , en boo me voor men Snaer
Sen ienigh Meisjen an, met puyck van hijlick-goetje.
Wat fouder teuge ftaen ? 't was na men fin: ickdoetje*
We fluyte 'thijlick j en ditsnouwdeBrulleft-dagh.
So. Wat ftaeter teugen dan ? as icket weten magh.
Sim. Hoor toe, en letter op} 't en liep niet als te langh aen,
Of weinigh dagen eer dit Brullefte fouw an gaen
Valt Grietebuer te bed en fterft. So. wat dé fe wel!
Daer's en (Hen van men hart: ickgrouwel voor dat vel.
Sim. Daer was't an 't woele, daeran'trennenenan'tdrave,,
En elckePol in 't werek, om 't hartje te begrave.
En mijne Q£antniet min; ja'k merektefommesmé
Dattem dit rouwe wel en traentje laeten dé.
'k Saghtgaeren: en iek docht, ken hy hem foo bewege
Om een klein kennisje dat hy daer heit ekrege,
Hoe fout gaen waer hy van de Vryers, as de red,
Hoe feit gaen as hy mijn iens diene fel voor 't left}
En helpe me ter aerd ! Soonam ick 't al voor mereke
Van goe gencgentheit tot vriendelicke wereke.
In 't end (om langer niet te praetedan ick hoef}
'kGinghfelfomfijnent wil> en volghde 't Lijck te groef,
En docht noch aen gien argh. So, Argh? wat argh fouder wefe ?
Sim. Wacht wat, je feltet fien, het volck wordtop elefe>
De Doo raeckt op de Baer > we trecke na de kerek;
Juy ft onder 't Vrouw-volck fie 'k en Meisje by de werek
Van trony. So. Moy tjes, hé ? Sim. Ja foo befneen, foo goelick,.
Soozedighjes asgienterwerreltj dat gevoel ick.
Nouw, foofedroever leeck en moyer was as geen',
Sootrad ick foefjes nadeKamenieren heen,
En vraeghde wie fe was ? Sy feiden, Grietjes Sufter;
Dat floegh men ommen hart en maeckte 't ongerufter
Dan
-ocr page 574-
VlHAtlKCEK.                     ƒ73
Üan 't van fen leve was. Ja, Sufter, feidick, ja!
Hier quam de deernis uyt, endaerditfchreyena.
So. Hoefchrick ick,SymeVaer, waer datje feit helende!
Sim. 't Lijckgaet vaft voorwaert uyt >wy volgen, en, in't ende,
We raken in de Kerck, de kift de kelder in j
Daervvas 'tan 'tfuchte, daeran 'thuyle, elcknafènfin ;
Dit Susje, foo hetfcheen, en kon her niet bedwinge,
Se wouw van rouw in 't Graf, en meende'r in te fpringe:
Daer fchoot mijn Lecker uyt, foo hy 't perijckel fagh $
Daerquamde liefd'en alhctveinfenaen dendagh.
Hy wasfelfhalfinfwijni-, noch vatt'hyf en, mijnSoetjej
MijnSoetje, feid'hyj Kint, wat wilje doen ? je moetje
Bedaere, Lieftentje: verdoet je felve niet.
Sy C en foo merckten ick het was wel meer efchiet)
Syishem fchreyendeomlijf enhalsgaen legge,
Soo vry tjes as 't wel diend'. Sa. Öh, Bacs, wat meughje fegge ?
Sim. Denckt dat iens. Ick van daer wel grimmigh en ontftelt.
Noch, docht men evenwel, enwafler niet beftelt
Daer ick om krijte moght. Wel, Vaertje, fou hy fegge,
Waerhebickin mifdaen ? fy wouw in't Graf gaen legge,.
Dat heb ick heur belet, en deur mijn leeftfenoch.
Me dunckt het redelickefprokewaer. So. Jae 't toch -,
Want houwj' hem ftrafFens waerddieien fen doot wil kecre,
Diefchaoffchennisdoet, watwouwjediedanleere?
Sim. Daer had ick Rochelaer van 's anderdaeghs aen boort:
Diefchreewde dat het fchier de buert langhs wierd ehoortj,
Hy had en boeve*ftickvan Sy mens kind vernome,
Die had dat Diertje voor fijn echte Wijf enome,
Dat vreemdelingetje. Daer tege feid' ick, neen,
Hyjae, met groot gewelt. Soo fcheidde we van een:
Hy wouw fen Meisjensanmijn Knechje nietbeftede.
So. Wat leerde je je Seun ? Sim. Noch vond ick al gien rede
Van kijven op de knecht. So. Niet, feker ? Sim. Neen ick wis.
Kofthy niet fegge, Wel, hoe, Vaertje, jetaft mis ,
Depale van dit werck heb jy me voor efchreve j
De rijt is voor de.deur dat ick fel moete leve
Na hiel en ander hooft as 't mijne: laet metoch
Mijn eige finnetje foo langli wat volge noch.
Ccjc 3                     So. Wel,
-ocr page 575-
$74           XXVII. BoECK. VERTALINGEN.
So. Wel, felderdannoyttijd van kijve zijn? sim. Jae 'ttrouwe,
Mit as ick maer iens voel dat hy foeckt niet te trouwe
Ter liefde van dat Dier; foofel'tan't kijve gaen,
Die fchimp moetick hem eerft te dcge doen verftaen.
Soofoeckickinderdaetde rechte kans van kijve j
Komt hy te weigere 't geen hy fen Vaer fiet drijve:
En daerom heb ick al dit jock-maelan eftelt,
En dan fijnfchelmfeDouw, die mefooleiten quelt,
Sijn ftreke fel ick dan met-ienefooondecke,
Endoens'hemfpille novv fe nergens toe en ft recke:
Ick weet toch dat die fielt fijn vinnighfte geweer
Sel trachte tegens mijn te wette: nietfoo feer
Om Lieve dienft te doen, asommijnwatteplage.
So. Waeromtoch? Sim. Vraegjedat? quafinne, boofevlagc.
Maer krijgh ick iens en lucht van nievve fieltery,
Ick fel hem by mijn ziel. Maerlö we'tdaerby.
Nouw, Soosje, mick ereis: 'k neem Lieven al te vreen waer;
Dan blijfter Rochelaer, as dicaietoverftreen waer,
Soo fouw 't fpul hapere. Ick hoop het fel wel tiere:
Jy moet de Brulleft maer met een wijs backhuys viere,
En make Douw wat bangh, en letten op men Seun,
En waer heur wijsheit heen wil. Se. Ick begrijp den deun,
En fel 't wel klaere, Baes ; laet ons maer binne ftappe.
Sim. Gaetvoor; ick volghje. 'k Vrees die knecht me fel ontfnappe,
En wille niet van 't Wijf. Ick merckte 't wel an Douw:
DeBrulleftwas kn fchrick. Kijck, juyft, daer komt hy nouw.
Einde des Tweede Deels.
En
Des gebeden Wercki*