T. fol

133

Rarîora

0.) la . S..- û 2

O'iî

Itlnerario. voyage

schipvaert■■.naer Oost ofte portugaels Indien

Amsterdam : Corn. Claesz., 1596.
signatuur: AB:T fol 133 (Rariora

ontbreken met snijsporen:

De generale caerte vande gantsche werelt (p.4)
De caerte van Cabo de bona Esperanca af tot by't Roode Meer
toe (p.6)

De caerte van't Roode Meer af de custen naer
Seylon tot Bengalen toe (p.10)

De caerte van Malacca, Sarnatra, d'eylanden van lava, Maluco,
China, Phillippinas ende lapon, amp; (p.22)

De caerte vande Anti 1 las ofte voor-eylanden van Spaens
Indien ende Brasilien (achter de titel)

eveneens ontbreken in dit exemplaar de volgende platen:

chynen, mans ende vrouwen te voet (na p.32)

Fuste daerse met ten oor loch varen (na p.46)

Staet des ambassadeurs van Ballegatte binnen Goa (na p.60)

Indiaensche schutten ofte dorpen

n.b. alle kaarten uit dit boek zijn ingekleurd

V

; t

1-

■

r

J .

C:

ITINERARIO.

tHopage ofte ^cfiipbaert; / mn 3m

ïaen möouöenDe een co?te öefc{)?pt»inflj)e Der fduer Hanöen enöe Zee-cuöen/ met aen^
üjpfmge Dan aÜeDgtooo^nacmDenbsp;mUt plaetfen/ tot nocft

toe öanöe i^o^tusefcn ontöccfet cnDe öeßmt: mm öp gïjPïJoecöt 3i|n / niet alleen öie Contec*
feptfelis üanöe ï)abpten/ö?atöten enöe tj)i:Cen/fo toanöë ^o?tugefcn alöaer tefiöccenöe/ alts Dam
öe ingeöoojnen anöianen/ enöe ö««^ ^^niPfïsf/2lfgoDeh/^uprmge/met Die Doojnaemfte
25oomen/^jufDten/l^rupDen''^pecerpen/enDe DietgeUicamp;e materialen/ aljö ooc Die
tnamerenDeiöfelfOen ©olcfeeÄ^fo in gunnen00DtiS-Dientten/alieiinzoutte
tft ^uijf'öouDingöe: maec ooc een co?te Decïjalinge Dan De Coop^an^

met Die gljeDeneStiJeerDicamp;ße gcfcgicDemÉfen/
Doo?göeöallen Dentiit stjnDec
wfiöenfieaiDaer»

Alks befcbrcven ende by een vergadert, door den fclfden, fèer nut,. oorbacrgt;
makelijcken voor allecurieufee
hebbers van vreeiridigheden»

t'AMSTELREDAM.

Bj ComSs Claefii. oft VVater, int Schrijf-hoeck, by de oude Brag^el

Anno CIO. ID. XCVL

Éxtradt ujt 'tSégiftei: der rcfolutien Van mijn Heer eh die

Staten Gèneraci der verecnighdc Nederlanden,

idbdtit,öä6hrUt5P4'

he liequeßelans Huygen ëm Lirifchoten, häeH fetuengheaecordeert OSlroy^m kjoor den
I tp van thien naeflcomende iaren dlleene inde gheunieerde Proifimien te mogen doen dmc*
ken/vercoopen ende diflribueren twee Boeckes, den tenengheinthukert, in het eerße deel,
Itinerario ofte Reijf-bocck van Ian Huyghcn van Linfchoten, nacr Ooft ofte Portu-
gaels Indien JlnheUdeitde een corie befchryvinge van derfeher Landen ende Zee-cüßen, met aen-
ipjpnghe van alk die vßornaemßefrincifaelße Havens^Kei/imnJjöecken endeplaetfin^tot noch tee
vande ^ortugefin ontdeckt ende bekent Bettweede deel ein fommier verhael van alle die
DmaymnjKentin^endeaUe incomßendes Coninghsvan Sfaengm^écSnde het derde dulinhou^
étndeveU Mfferentelndiphe Navigatie naer Goafioch^ni Bengala, Pegü, iJUalacca, Syan, ée»
Mndeden ttveedenBoeck BißorieNaturaelende C^toraelvanwefllndicnjaerinneverhaeltrver-
den die mtabelße dinghen vanden Hemel ende Elementen y Metalen, Planten endeghedierten van
dien» ende die Cerimonien, Wetten, Regieringhen ende Oorloghen vande Indianenghccompneert^
dow lofephum de Ac0fta,amp;ci r€rbiedende,amp;cMdts dat de frefentenfdghegeven mrden ee»

exen^lofé

Accordeert met'tvoorfz» Rcgifter

•k Biblioth. Rhen^-Traj. -hnbsp;^€rjj€nS»

'k ^
t quot;Vir. Cl. G. Moll.

AE

ENDE VVELGHEBORENE

VERMOGENDE,EDELE, ERNTFESTE,VVYSE

ENDE VOORSINIGE HEEREN,MYN HEEREN,RE P
fentereöde de Generale Staten der Gheunieerde Nedeflandfche Provintien.

^Helijck fommige hacr Oechrichéyc te fèér laten bl j-

ken,dieïbnder eenich onderfcheytal aen neme, wat vreemts ofte
nieus vóorghedraghen wert/oo dün€l tny(onder verbeteringhe)
öockdaizydie natuer ende haer fchat inal te enghen perckbe-
fluyten Willen, die niet ghelöofwaerdich en houden, dan dat ons
onder onie deden des Firmaments verfchijnt, of des conform ei-
nders hem openbaert: want aen allen oórten mcrckelijcke en ver-
fcheyden oorfaecken ghevoilden werden, om fich met recht des
veelvuldighebefondcrheyrsteverwonderenjdie haer inde natüere opdoet.

Al wacrt dat wy verder, noch anders niet bemeróten, dan dat foo wel het Aertrijck
qnlè woonftedcjals het water, dat doch in hem felfs wonderbaerlickiSj niet allee groo-
telick verlchillende zijn int verthoönen, ende int ghene onder haer bedecken, voort-
brenghen ende voeden: riiaer oock dat die roenfchen, die doch foo heerlicke fchepfe-
len zijn, onder een hoochte des Hemels in ghedaente en wefen lichtelijck t'onderken-
nen zijn nae verfcheydenheytder plaetfenj Sullen wy met billicker wylè veroorfaecké
werden in't ondervinden van foogröotev'eranderinghe ons verder te bedcncken enfe-
kerlijck ghelooven^dat het minftc onsyoorooghen is, te meer fiende, dat oockde na-
tuer in haer overvloyende fchoot,der menfchen hantwerck foo nae boötft, ende uyt
haer fèlfs voortbrenghr, dat kende volmae^lheyt in't zyne weynich ofte niet bevonden
wert t'onbreken? 'T welcke hoe wel foo waeriick als wonderbaerlkk blijcken fal^noch-
rans fowynaerdergaen ooghen opdeverborghen crachtende eyghenfchap, die des
Scheppers almoghentheyt inde natüere befloten heeft? füllen wy immers ons alle ver-
ftants clöeckheyt moeten ontgeuen ^ volkömelijck bekennen^dat zijn Wijsheyt (in dien
befonder)veel onsvoorgheflelt heeft tot verwonderinghey ende'tbewijs ofte reeden
daer van verfeghelt inde diepte zijnderverborghentheyt. HetisongetwyfekverWon-
ders weert, datdie Droevighe boom (ghelijckle in Ooft Indien vande Portugaloyfen
^ ghenoemt wert) de gantfche nacht ftaet bloyende, ende op de morgenftont zijn bloey-
fel, dat van fèer foete ruecke was, haeftelick laet vallen, beginnende 'tganfche jaer door
metten ondergane der Sonne van nieus weder te bloeyen.Ofte ooc ('tWelcke feltfamer
is) dat aen een feker oort des Vorftendoms Kjdnhalt, het Aertrijck van lelfs opwer(a fooquot;
volmaefte Kopkens, oftfê op een Potte-backers radt ghedraeyt, ende de oorkens met
handen aenghefet waren, welcker noch onlanghs twee vanden doorluchtichflen Her-
tochvan quot;^irtenberghghefonden zijnaenden Hooghgeleérden D.Sernärdtisn Broeckej
Medecijn defer Stadt Enckhuyfèn , verfekerende zijn Doorl®'- Ghen. op Vorftelijcke
woorden van gheen menfchen yet daer aen ghedaen te zijny nochtans waert faeckejdac
des Magneets fteens ghebruijck ons fbo bekent ende ghemeen niet en Waer, wie foUde
fonder meerder verwonderinghe connen aenfchouwen, of ten minften outr dencken,
dat door zijn verborgen cracht het Yfèr geweldelick inde lucht opghetrockèn, en doof
de feltde gheftadelick recht-ftreecks nae't noorden gherecht wert / 'twelcke hoe wel de
fcherpfinnichfte verftanden veel ende feergheoeffent heeft/ is nochtans tot noch toe .
(foo ick meijn) niet bewefen, waer in dat principalijckfodanige eyghenfchap beftaetj
welcke wy ons te vvey nigher of nauwelicks aentrccken,om dat onfe verftant ende ghè-
dachten beruftende door lange ghevvoonte int ghebruijck vOorder op de verborgent-
hcy t niet letten, Ende ghemerd dat de natuer dierghelijcke meer in hacr rijckc ichat-

famerverßekcn heefp, wekker ?wy etlkfeë ghewoonyeel keer o«s Oßbcftint zijSjWiêp
het met groote traechey t het verftant verder niet te ftrecken, dan de oogen bedragen
al te groute goetdunckeniheyt niet toe te fl-aen, dan datmen met eyghen ervarentheyc
ofte wetenfchap afmeten kan, niet te min ick wil geerne een jeghelijck zijn ghevoelen
en oordeel lo hier als elders in vry laten, voor my verclarende noy t van ander meenin-

gheghewcefttezijn,dan liever onder my te houden, ofte eenvoudich ende crouwelick
aen den dagh te brenghen, tghene my fo in Ooft Indié zijnde,als op te heen en weder-
om reyfcbcbnders of ghtdcnekweerdichindetijt vanderthien jarenbejeghentis dan
om twclftaen, ofte nytredelijckegifllnghedaer yetvan'tmija by tedoen /twelckeick
tot noch róe ghcvolcht ende onderhouden hebbe, als oock niet en twyfel, ofte mettc
waamp;rheyt bevonden fal werden.

Ende rtii raec alle mijn mogelijcke vlytichey t beneerfticht hebbende, wat my ducht
ofte ghewefcn werde noodich te zijn tot claerder bericht des goetwillighen Lefers heb
iek n\y uyt behoorlijcke danckbaerhey t beraden, foo daer yet lefens weert in is dat alle
V.M.E.gants ende onderdanichlick op te draghen, niet alleen om het hoogh aen(ien
lof,naera, authoriteyt ende vermaerthey t van dien te ghebruijcken,als een fehilt tegen
die berirpers,wanguft ^ ofte nuefwijsheyt: maer veelmeer (wantmy des voorgaendc
weynich aen treek) om neffensde nanierhckeplicht,door welcke my met alle getrou-
we onderdanen geerne bekenne fo goedertieren Ö vericheyr alle eere, danck, en dienft
fchuldichtezijn ,Gockdanckdick te erkennen ^ dat door faveur ende recommandatie
vanden Eerntfeftenendehooghgheleerden UccrD.Fran^oysmeIfiij,inYM,E verea
deringhe Ghedeputeerde continuelick overfo langhe jaren, ende Raet Ordinaris van-
de Staten van Hollandt ende Weft-Vrieflandtineffens zijn Excell.amp;c, onfe wedervaren
jn t ondervinden vande Noordtkhe Engte,Eftrecho, ofteStraec van NaiTau, erde die
lehn ttehjcke verclaringhe daer toe dienende uy t fonderlinghe gunft V.M E.heêft wel
bevallen,ende daer en boven my inde felfde dienft ecrlick onderhouden, ift fake dat V
M.EJal ghelieuen my nen voordere arbeyt, neerfticheyt ende raoeyte onder de baniel
ren van V. M.E. goedertierlijck op te nemcn,fal my eenen goeden hoop, ende londer-

linghemoet veroorfaken,oni vöorts(metdehulpe des Heerê) deprincipaelfte Cuftea

tan Ahen,ende omligghende Eylanden eer langhonfen Vaderf-Iandt oock bekent tc
inaken,ende nae mynen dienftlicke recommandatie,ende onderdaeneeerbiedinghe.

Hiermede Hoogh ende Welghéborenc, Vermogende^ Edele, Erntfefte, Wyfcende
Voorfienige Heeren, biddeden Almogkenden V.M.E.tefparen ende bewaren,tot h«
bedienen des ghemeenc landts faken in alle voorfpoedicheyt cndc wclvaert,in'lan2hc
ende Godtfalighe ghcfontheyt. Ghedaen in Enckhuyfen^ den i. lanuarij, An, 15

V. M. E.

Ondcrdanighcn Öicmct,
lanBujghmvmLmfchote^

PPvOHEMIO OFTE VOOR-

REDEN TOTTEN LESER.

npatlfte fo €ö?tüenen alö anöeren alDaer rèhucrrmn^
Df m conöe k H mtt naeïatm/ 't3p Doo? natuetükhe
ut ot c pt / Cf hmt lï?cf möif jdept/ ofte trerUianöcrmge/
ciidiït ßlsuu nlö ömi arn te teijcUeneii / cnöe t'ontloer^»
pen cfte ccntcïfcptm / foo icU Dat öett toüti 'tgljcne mp
ßßf lîîe pet ^trcïiöer;^ tc Uiefen ofi e üan önfe lanDö attt/
ßcb^uijck enöe manteren Ucrfc^cpöm / enïseöat alleen
tcit er tîmîiaHelîKltticpi/ofte öoo? tijtuerö^iif/ om tfelf^
Deniieinael0 te mogöfnmnn l3?ienö^ tnt paraçiiïiet
0002 tm nien^ifï^tpt Bcrtfioonen / Dan nae mtjn UîeDercûmtae ömnm ht étaöt
Ciut^tjupfm aoDt slieiôûft 5P) oUcrfimDe 'tpne ick (al0l3oo?f5.t0)l3er0aöett
fiaöae/eniic miljanDmVîiuuanö'auöcr'£felföebeftcötïcöt3im£^ Joè uaei naec
iBijn Q\mm aerfit en îjlompclîfclîen gj|c!3aen/ UocIjtansS alft fctjeensp lupöen eenen
füïiöerlmge ucmonDcnngöc/lua enöe toeiöeöaßöf » ^àtx in göenomen erî
fret îiiamiteiïtk aengljeööuöen / mp ôag|îehcfe0 fonder opöouöenijermaenöe û«
mtnmtîtn ofr e gfîeôaciiteniffe tian iim uoo^fi^repfè ^en öen öaßö te ö^engen tôt
miîrgljelîîdiiSDîes luôcnbeûtrmahelicl^lîept/ ttbèlc^emp öeböenöe tenlaeöen
laten aenfpjeîten / brüonöetjßelmeetöecfcöerpfmnttöeptenöe uoo^gaenDeoefe^
nm^îjcmp tjan nooöe ölgt;eUjeeate sijn/ cmöe öeröanislgöe eemsfiifm^ öaer m
ïieter te Dclöoen : Êpaer ßöeliick oie ter UoUe ^ee tóecometi tig / {jem te laec
i3edacr||t5t)ns vam/ öat meteen ffl)ipperin0öetrcöeniss / foo feaniçH mpt
mx ùotU nitt feere bf mopen/ om mijn onfcj^uït m öefcn te maJien / ofte Opt mifljer*
ßant Uan anöeren ïc üerfciïOünm / allem mp bertroutoenöe op uuie 0oetgnnftïs^

Jepï / öie mp clepne öcrnnft / arbfpt enöe onflöeßtleerDe manier ijan fr^pum ral

gè^öacöce üjicnDen te óeh^uen/endeoocHB. tömjöïJjpUmöe öinnen ntoe Ca^»
mer ofte Contoo? gö^^^^üutóeÜcU üoo? te Dragen aUejJ / tot mp inömttjtbanöer*
tljten laren fo int repten/ até mue tooo^söemelöe lanöen uertemïie Ujonöerbaerss
iiclî0 ende gljeöe nclttueeröieöis bejegent 10/ atótth ner^ope öat B. Cjnt UerUolcöi
öan öii n claeröer enöe b^eeöer fal binöen tot öare tiermafeelicfeftept/ enöe mog^e^»

iûuDe feonnenöeröalen;25iööe43er|)ainenba

feer groote fôna / cnöe fonöerïmgfte frapicg^ telbecfeen : maer aUeenlicïi öie na^
tnerlïclie cnöe maracljttgöe afbeelöingj^e öerleliier /nocft int fommieriicfe Uttftael
toan öien oocïi eemge tueifp^eli^tDcpt te üermacöteri : ïcoant tcR in mifn ienrftt ôaeç
toe met opgeöoet / enöe Deel mm g^coefent öcn gjeteeea / maer aïleenlicfe öe elare
tuaeröipt/ öïc itk {jierinaenaecfetelicHljebbe göclimiicïit ; Cnöeöacromnte d00|
ïsenrecompenfe mplaetgöenieten'teffectöan'tgöemeenefpïeethïjDOo»: Die goe-

yacrt wc!^

... ^
0|s d'Ooft-Indifche befchryvingh' väft Ian Huyghcn van Hactlem.

SONNET.nbsp;I

IS detHfcltcn lofwccrt om te vcrbrcydennbsp;J

Met PindatiBafuljn,dat:fonder t'achtennbsp;4

Op Nqituni tborn; t'ondeckcn betrachtennbsp;Tl

Een nieuwe Wetèlc van d'onfe verfcheyden,
Öhelijcfc dat voormaels vroom-dadich beleydennbsp;?

Die'tVliesuyt Colchis tot Argos met brachten,nbsp;f

Dancx-weerdich ^e 1 zij n wiens eed'le ghedachtc*
VVt cérlijckc lüften hacr vierich uyii^ïreyden.
Om t'ondervinden wat Phoebus fttaleri

Ontluijcken doen aen ver-iigghendc palen.
Naemlijck mijn HvyGHJ8N',dicnsverfochthcytvtoct
Ons feerclaerlijck opdoet d'Indiflcheftranderi,nbsp;!

En wat voort wonders Orienten vóetnbsp;j

van CoftJijcfcheyt rijck boven alle Landen*nbsp;i

Schacmtuniettebcterea»,nbsp;^

Oï^eei-tot!^èg5l (bfert0nbsp;göeMancftnbsp;?

«PcjSjBcnfcijc« ïoföérbflt;»to\jeraliS'ï©mlt0torjcBen)nbsp;'nbsp;i

aoept en feonöicftt feec fuel met ecuttiifö-foctc fancii

, ©an öicc lan Huyghensnacmtot öe Supö-pooïfthc rMm;

3Eijti boojßcfttiflöe oosö' fteeft ncerfticD mn UoojfetjcÊcn
tgt;'lt;®o|l-3nDiffcöe ffftat tocl tto« ff^Jen joft lantft^
^k ftp tot onfc nut booj Pithoos ronfl öoet blijcUcit
ilKiet b'upftbeelötngöe fföoon ban'tflöécd tanbiis
boo? flact 3tj« lof beer be0 loofcn lt;©nccr tc boben
iBie re^cnb'Cifcefacö/Cyclops, Calypfo fcöoon/
«©'fia'lf-Öon^fte Scylla, Charybdfs en Syrenen*

j0i)flnt tfcDat-rijcbeGüa,Cananor,toacrt om lobeiv

lava, Cochin, Pee«, Ceilan bol ebel ;ggt;tecnm/

4

In Amor' perfèverandt^
C. T.

Inlndisdclcriptionctolohannis Hugónis aLinfchotcn.

Ilidim ^ extrem trdBm Orientii adire-^
PatriA abejfe annis qmtuor atque dècemi

Mt iotits mutareJolum, mareJiderA,g€ntes;

CMutatis mies inde redijje domum;
Mes rara {jf fitUx Hugo Linfcotc , nee ante

^nqüam aUunt e mjlris hoe fotuiffi reor,nbsp;^

$i tarnen hoe quifquam ptuit, non ille ferenninbsp;^ V

Ul^unere res éifas detuUt in fatriam,nbsp;f

^d tü nunc facü, (jr nobis das cermre nuStf^nbsp;^

^^fritu innumero vi/a labore tibh
PertenuncBatavis Indos lupamus ab orisy

Totque hominum terras, maniafiuraj domos»nbsp;i

Pojfumw érpertejtquemferat ardor eundi,

lam modo fecuras tam procul ire vias,
ru breyia é' Jyrtes, naufraga faxa recludii^

^ique nocet portus »qxaque ft aura favern:nbsp;»

£tqudcmque tuo leg^i jape pericló,nbsp;,

Hoe eadem relegis quo fugienda modo,nbsp;t

Falix ,qui tantos potuip evincere cafus,

VenturU tantos traderetem^oribm.
Te magna a vijis fequitur, fed gloria maior,

PlmvidiJJetff4,quamtibi,tepatri*,nbsp;\ quot;

Th* Vclius HornaHus»

/

hi

op d'Ooft-Indifchc Bcfcliryvinghc f aft Ian Huy-
ghcn van Hacrleni.

ODE.

'f eit-rooüenö^ ^otsbihné
1 (Sm'ti^ataDierfcö' ööcftacöt/
'Ce toonen )onCt cn minne
Cn öat 5P Daer Dod? tuinne/
'CööeDleuaeïöe öö^öacöt:
^eeft ^aer fcljtl|j üoo?t ul}tmtljti
^aei:5pméöè can Daten
lt;aptïe^3uce öaren/

cnöebpnacï)t
«Daer in gaet 5P raö fteiïen
Htiy ghen met conft öeüaen i
è)aer sulöenfeplhcn UfUen
lt;0m op öe groote toellen/
Banöet©oeftlt;Sj:eaÊn/
'tlt;anbacnöc pat tê gaen;
5^ae D'lt;00Ö-3itöir£|ïeï.autïeti
Cn Ijemöe cromme ftranDen
(0ol fcöat0) te Doen fien am*
Tcthys en tiaer gïjefpeïen
lt;0mringöen öenmet fpoet;
^eSyrenenDïecjueïen
£©et foet-feUnckenDe Mm:
't^elïubDeDolcfi D^eucljt omDoeej
Triton comtöentemoet
ïPoenDe 'tjooft Öeï^en fiupten/
Cnrmoljf-UipgJ' omljen aupten

d'Arion-draghcrs foet.

lt;0Ö^Ujcl^gtïefcöiet De geene
^ie uanDcöetgjïen öoocö/
^len tn een Dal feer reene/
25eelDmgö^n groot enrieene
£@et een befcöouUienD' ooclj}
i^ter Ujert gtjeDaentiertooc^
Ban a^eech/ f onteijn/ l^öterert/
l^enuelö/ i^rocjjten / ^u^ieren/
^aerfcöietmenmetDe 'Boot^.

^enD'anDer 5PD' toerfcfjpnea
ïï^ö^penen^teDen eel;
^t fmafeeiijcfee ï^pnen
XBie'töertö D?uck DoentierDtopnett/
i^tcïeDenD'ljettDeliSUeel;
^lec D'BppeiaeniS gout-geel/
;©aet öaen boflcjen en öagöen/
l^ierftetmengi'Jagers ïagöm '

gaet Cypris öem toonen
mt goeDejonOicöept/

t©te önDerD'opgattcRtiaoonen:
Cn'tüolcfe Dat om üerfc^oonen
'ti^ooft met rentken Derfrepti
ä|ioeDe^te'en 3t jn gljelept/
l|oe De0 ^olurhjE^ lanDoutioen
Wol Carteelö jiiit te Gc IjoutöeiV
Ö0et Bagfjelen 6lefp?ept.

Goagroot üol rtichDömen
^let öp cierltitk gliebotit.
TBt fef-tjaem Dicke hmtw
CnDe#eerl-ruche ßromen/
UPerben Doo^ljembefcöout
'tenbeDerfeltjcH lt;6out
^iet ÖP aen t lüater DmDen:
;©teren Die't bolcfe Derß^nDen
€ii lt;01ppöanten ßout^

Bandan öol Dan sJ^ufcpaterV
€n'tlt;^but-r!tW ßilnagaer^
Calicut fester Derlaten/
Ceyian Dien0 mnefateii
BiCTcJifn De #eerlen claef/
Sumatra frcr Dnicötbarr/
Cn Doo? al D'anDtr nirfeen
EaetP öem ciaerliicfebefeijcKen
t'lt;0ijeDiert' / iirunt / fc^atten ftoacr»

miitm Dan ßaDtc^ loben
Huyghen als feer bemint/
Ban Cypris Die gljefcöouen
l^em Ijeeft Doo? Neptuns Jionen/
j^ecboo?fpoeDigö^ taintj
^ujßöpnuelckbehint
^mht/ met fctjilDerfcje tögftetij
'tlt;aijeen 31 jn Doo?ficötigö' oogamp;eti/
lt;0ptcoment;ßonrtent.

t'löelcfe alles ig göeD?euen
gnDitCona-riicfee 25mk
^00? öem conaicö g^efrö^ewen;

Songman Uaaert ueröewen
25p De berftanDen clorck/
2len elcken feant en öoecft
i^oet u lof eeutüicö Duerei^
^eis ni)ti8f feer boofe hueren
^oen aen u ggeen uerfoeciu'

In Amor'pericvcraado^
CT.

Eoum nobis hew dat Ly^otm ^m^
Ljnfiofunu, artißci fculj^ta tabella manu.

Cfenbem't^aöetjö-läö

in öe eei (ïe juecöt/en gtjenepcut
5t}nbe tot lefenb^eembe bingen
ban Uanben cnbe gtjcfcöicbe»»
uifTen/bJaermne befuiibere toel
beßaggenenbe bennaecticUrb*
ftept 0abbc/niet eé grooter ber^
toeffeittgl^e ber begeerten cm b?eembe en otibc^
lienbelanoen tebeften/ofte eenigbe abontueren
tc bcrfoccfeen / om baer booj eenigöfinjai mtjn
affertic te göenoegöen/öebbc gïjeretolbecrt mp
eenigöcn tijt te ablenteren toan't ï^aberjs-Ianö/
cnDe conüerfatie ban l^zienDen enbe iBagfjen/
goeüïcl ïjet mp ftoacr bièï/ bocfgt;te berljopinge
ban battet foube mogljen toefen / een bluffinge
mijnberlufi / öebbcmpcpntelicßcn g^etroofi
fuïtfesöÈ tc aeubeerben/bcrtrouUJf be op ben l^ee^
re/ batfipmijnboo^nemenfoube helpenbolf
jb2engen;3{jnbemetbefe gebacbtéefi teenemael
öcrefolbeert 'tfelfbe te berboïgen / bebbe oo?ïof
toercreg^en ban mtjn «©ubcrjs/ bic boen ter tijt
luoonac^ttcó bJaren tot €ncliöupfen / enbe ge^
reet bjcfenoe om feïjeep te gaen / mp begeben m
een ©ïoot ^ctjepcn/ bic gijcrect lagen bp't «ep^-
ïanbt 'Seitel/om naer ^paengten en 10o?nigaï
I te baren/ op een^thtp bat naep S.Lucas de
Barramcda foube feplcn : baant mijn intentie
toais naer^ibilUê te repfen/bacr it ttoce
bersj öabbe Uïoonen / bie baer ettelirfee giaren
Bftetoeefi ttjaren / om alfoo beter tc recïjt te feo^»
men/ en met Öuïpe bic erbarentftept ban
'taanbt/aibc âpaenttôe taïe te erpgïjen.
^en é.ï!ücrcmber / anno i f 79.5«« bjp upt
Sn 6nbsp;flöefeplt (tocfenbe in compangie bp naefï

tmtb!^!! 8o.^cbepen) onfcn eoursi nemenbe nacr ^pâ^
gten gt; ^en o.tian bie felfbe ttepen top boo? bie
f oofbcn bail €ngclanbt m î0îancfirijtfe.î©cn
it. fiebben gefien ben fjoecfe genacmt bic Cabo
de Finifterra. XBm i j.fagßen öctï.anbtban
Smifa,ofTtanberjS bie C.de Rocxent, aittiaet:
bie acbierTegio ofte Tagus inbc ^ee ïoopt/
aen toeïcfee gelegen tis bie bermaerbe (ïabt bait
Hifboncn ; albaer fommtge ban onfe ©ïote in
ïiepen/ enbe ban onsi fcßepben. ;©en ry. fagen
ben lamp;ocrü ofte be C. De fan Vincente.^en 2 f,
op^erfbagö quamen binné bic aebicr ban S.
Lucas de Barrameda,albîaer icfe tbJCCOftCbjie
bagften bertoefbe/cnbe boer baer nacr/nae ^e^
billien/ baer itfe arribeerbe ben eet(ïen Sanua»«
rij/anno 80. efl bont albaer ttipnen eenê ^Öjoe^«
ttt/ obermibt^ ben anber^ ^erepit Uia^ naec

grootopioer en oncenigfjcptopflonbt/obcr^ gi.
mibtsi oat öcn felfbcn oberleben Conineh in ^»K
prjn f enament Itetbooj rceftt erfgftenaem en
fuecefiojöeti Coninotjüan ^paengiePöiKnquot;
pu^ 30«nbsp;Moon; mn tegöS

biet o?tugalopferjs/ 3önbeöltcoj5 boobt ©uS
bCH banbe^paenfcöc natic/ßebben baer meeß
teaöen flöetoeep / cnbe gl)eco?cn tot öaren €0-
ninjrt) Antonio, Prior de Ocraco,toelc6«
toais bcis oberlebl Couingijjs 23joeberg ^one;

tl^tt berflacnbe ben Coning^ ban ^paengien/

ijeeft Ijem terflont gljereet göemaecfet om in
pcrfoonetegaen naer|amp;oMart bie Croont«
ontfangöcn/enbefont booiuptben üertogOe
ban AI vamct een ftep? boltRS/ enbe belcgetoa-
penbeom alle op^oer enbe ttoeeb?at.btte (lilll/
en neeftet eenf becliß met gljebjelt/eerifbeeljß mel
gcfcöencßen/giften efi gaben onber 3ijn fiibjet^
ticgbebia^t/upt uielciic oo^fafee beelboirfegt
troth upt jMbillien en alle biegen bertoacrtjs/
alft gemccnliffe gefrliiet bie menfcöen geneprf^
5iinbc tot beranberinge efi nieutoigöebe/onbci:
bJelcBemijnB^oebetboo? opiupenbä anbe«
oofßlieenijsgbctroefeen/ repfenbe eerßnaer't
©oft ban ^paengien/ bat bol ter tiit gteromi
toasJ m be ^tabt ban Badaios, bie upterfiip
fionticr Jjtabt ban ^paengien aen Scjtußal/
meencnöe albacr ecnigfje bcrbeteringße te crp«
ßj^niaer bacr tomenbe, toa|l in
geuift / enbe alle opjeercn neber gßelipt / enbi
Don A ntonio bcrbjcbc/ bcn Coningö Philip^
pus boojgcBcel poitugal boo?Con(n0ö aen*
gljenomcn / toaerbooj mijn 25joeber^n pjo«
pooft bä naec Portugal tc gae beräbcrt öeefit/
enbe bcgaf öem bp eencn ^JCmbafTabcur/bie batt
fConingftsi üjcgfecn nacr Italien foube repfen/
met toelcfeen jamp;p gcen i^ gftctrocfeen/ en comeb^
in Saiamanca, ig feraw geballcn ban een fierte
bic boen ter ttjt regnecrbe in gegeel ^paengif /
ßfjcnaemt Tavardilha, baer beelbtt^enben af
(lojben/al^ oorft mgn 3amp;joebct»

Ann4-

Ucrcctfl Deur gtntfe / toefentc bSijtd ftapebnn
Öömcnbe ^ifiwrcnbctncrt/ lufïicö omfien/
oorö alie firaten möe fto^rfefn beijattflöm inel
fofïelgtfee 'treppten enbenbsp;/ enl»e too?^

ben örcote trimtipfie bt biciiai / ßclpcfe in öio:^
ßödötfee tpöcn ïgt;£ tnamcr iis,

mm I i.ïPcmnber/ anno 81 .«i ben l^erto^ y^«
Oamp;e toan Alva tot ILifïjonen aamp;c(lojöen in't sswmik
föaïlfpjs uatï bén €oninßamp;/enbe bat om bat ôp ««quot;?
toasspnenoppetftcn ^oof-raafier/Jicbbenbc SÄ
i4«bagi}enboo2 sijn boot anberj^metggenut ^t^«^
ban©?o«toenfoct}j jijnlgffUimßöcbalfcrot/ wiift»o«4
eiibe göcüo/rt nacr 5gn lanbt tian Mva.

befc felfbc JBacnt/bic Coningö notfi tot
S.t^ona UJefcnbc / ifi gtjfjlo?btn bié ^ïintc tfi
crfflôftiacin baiißcfteel^pacngieH cnbeî^o^^

ober bîe 8o.bupfent menfröe/Uiaec nacc bolc^^ tugal/bciei Coningö^ cubtfie^oon Don Die- ©i

bc terflont bieboojnoembe riccBtc/bie booj ge
pel .èpaengtett gröufame bejïructic bebe»

i.^Sügujto / ban 'tfcIfDe jacr / cnitgöc
«rbarmtöQJt ber fpjafee ßrpgamp;enbe / fpehbe mp
begtjeben bp ecn ïPuptjs €belman/ bic bau
nwcrangge ttsajS te repfcn ober lanbt naer
tusal/ om Ijtt felff^e lanbt te bcfim / enbe ooramp;
berüjacötcnbc albaer bctercommobitcpt inp*
nenlulï tc boeten, ^c^epö^bc ban^ibillien
ben ccrflcn ^eptcitibcr / pafferenbe fommigße
;©ojpencnbc©lernen/ ^warnen mBadajosj
öp bcft 8,ban bc fclfbc iBaent/al toacr itk bont
mpncnanberS 25joebec / bolßcnbefConinafjjS
Hoff; Weujajs ttoeclmcfe baube bobengöe^
«oembeoberlcöcn.

3nbefc fclfbc |lgt;acnt(lcrf be Coninginne
6an ^pacngtcn/Snna ban lt;©oftcnrörß / toe^
fcnbc ^uflcr bä fecpfcr Rodulph us, eft
terbcjsobcrlcben Häepfcr Maximihanus, bciS
Coningbjs bicrbe enbe laetfïe ï^ui)fb,iouU3c:
tnaerober groote routue bcb;ebcn Uiert gfje^
ftccl ^pacngif beut; enbe bjerbe gfteboert ban
Badajos ^ nacr j^ctcioollerban S.Laurens in
Eleu riael, om albacr begraben tctoerbê;
bcnbefommigljebagïjcn tn ßada)os bcrtocft/
5ïjn ban bact gbefcïjepbcn/ pafTcrcnbc beut ccti
f!abt göcnacmt Elvas, toclfßc ï?tue ccrftc m't
€oningb?nfß ban #o?tugal/ ontrent z.oftc j.
mplcn ban Bada\os, cnbc tuffcöen bcpbe Itebcn
fo ftbcpt öcm #o?tugal ban ^pacngicn / ban

bacï 5tin üJpbooïtjss gbettocfecn buer fommige pen enbe bplcfe / toicns oberfïc bjagi ifchcn Pfii-
ahbcr plecöqi bä^^oftugal/en ßftomen in Tippe Strofly; ;©cfc tüjcc Hcmcpcngftemoctcn LÄo«

befîaôt ban îLifbocnen / bcn io. ^^rcmber/ maltanbcrcn/ cnbc beben ccncn bappercn flacö ssntaitùu
Srtfl« twa^i hs m^rt^nfi A K,. gjopj berli^ bâbcpbc 3pbea/ bot b in't Icjl

Don Antonio met 30» ƒ canfopfcn bc ncbccf
lagc 0cbbcbe/cnbc bed ban bte ƒ ranfopfen ge^«
bangöen/toact onbct toarcn fommigftc banbe
p^nttpaclfïcn :aibcl upt B^antkrtJtg/aUc toclt«
be op't €planbt ban S.Michiel.b«cr bebel bâ«
ben |©arc6- »©?aef ontbopft tocrbcn / eii b'an-
ber jf ranfopfen in ^paengicn gfîcbiacamp;t/ enbe
altcmaclopbelt;©aUcpegbefet ; Don Antonio
ontguamt met ecn dcgn ^acgt / aljâ oocb ben
obcrfîewPhihppe StroflV,tneenî5oobt/enbe
tofliSgôequetfi/enbcba« bie quctfure cftcfto^-
ben ; i^aubefebicto^etoarenbe^pangtacrtif
feecöoogömocbigb/enbctoojbetelltffebonen
groote tritimpfte bcbjebcti/enbeben JKarcô^ SI«
gtaef ban Sanda Crus met grootcr jpeelï in» mas»«

gÔebadt.25imien befen tpben toefenbe alle bin^
gftcngôdïifl/ l^benConingÖ gfjetatcntot m^ali
i.ifboncnïïjn 5gt;uflerö\^onbett Carbinacï/ m

Don Albertus bart«©oficatfle6/ alö «6ottbee« '
neut/ enbe tiS toeber gOereijfi met bie Jicpferin«
ne 3ön ^ufîcr / cnbc bejî Carbinaelö jBoebeic/

gieiit»

Bati.Op,

Dat z. Capittel«

Bfghinncndemijn Voyage ofteSchip-vaert
naer Ooft otte Portugads indien,

CrtoeUenbe tot bonen / mbt fienbe
bie öanb£Ïingl)c cieijn / miD£^ öie
^fcïjc oncenigljcpt ijanbc |0o?tugefcn m
^paengiaeit^ï/cnbE offceccrébe ooifa^
'ht / tuaei «leöe itït mocijte mpncn tufl: boeten;
^oogfjebuerbent tei'fdbertgt öatter in
bonen eenen jiBonit tea^ / ban be ^©ojben ban
gïjenacUit Don Frey Vincête
da Fonkca,bäebei£ afcomfre/ tuelcheboojjijn
ßöeleectöept langde trjt fiabbe g^ebjecfl
cantbanben Coningtj ^ebafliaen ban
gaï/met bJiengs bJojben gecaptibeert in lifrica
inben grooten flarï) / inben bJe!camp;en benfelföen
lt;©on Jgt;ebafliaen boot bleef/ enbe bjerben baec
naer bJebec gecantfoneeit/ enbe hennnenbe ben
«w coningö l^ijüippuss jgn bequaemDept eii bJe^
Snf Ä f^ffÖ^P I Ö^^ft JJ^ grooter meerbl geïjouben/
söïojöt^ öem ïatébe öet|e!fbe offitie ban Idiebicant ban
nemeiiöe jgnJBaiefïept/met begeerten |)eiii^pnen|ïaet
beemeerberen/en offt ecereube bat ben ^toeï
ftijoi) öa'ii ban t :lfiertf-biföom ban s!)e|)eeï3nbicnïeöif|j
anuwn te fio«t/ijeeftl)embaennebeberficnenbebcr£ref
gen ban ben ban ßoomen confirmatie/
goe ïoeï bat ben feïföen bat bjepgeibé / bieefens»
be be groubjelicfee enbe berre repfe / bocö Öccft
ïiembenaEoninglj g!jepcrfüïabcert fiücß?: 5pf
nen bienfi enbe bjille tc bjcfen / J|cm beïobenbe
binnen 4. ofte ƒ. ^aren ban baer te ontbieben/
enbe tc berfien «iet een berbeternige in
gaei: met bjeïcöe belofte acrepteerben b!c repfe*
^«n mmi confibererenbe op nujn fïucli / Dcbbe wiet
aê» uccai aüerneerjïisÖeptgöep?arrifeert/ommEtbc!en
öem om 2fiertf-b ifTcïjop nip in bienfle te begljeben/ enbe
met üeit j^^gj öje repfe te aenbeerben/bat mp flaerö^^
SS bc tot mijnber boojbceï / om bat mpnen
sfieai öif^ bec / bie ujeitfee i)et i^ofte boïgen moebe üja^/
Jtöoï» m ïjaööc betbjoïben ban 5pncn tcerc/ ( 'tUjelfö
IKi tc boa^een ^eeretariis ban jynlBajcfiept) een
ïio^um. offirieban fcfljebgn cp een ban bie^cfj^PfiV
öie bat jaec naer Snbien fonbe baten/
tueïcfee occafienmp bienbe omtotmtih boo|^
nejnen te eomen/obermibtss bat ben felfben 5pif
nen l^eerebjajS groote efpectale bjient banben
üoojfepben nieubjeiigliecoïen ?l!ertf-b!|Tcï}cp;
bo0i bJten met bjcpnigïi bibben ^pin bienfïen
' ban öenfelfben ^ertf-biftöop oritfangöen/en
onbcr anber opgtteetfeeut / bjelcïic bJäven ober
bic 4oan't gfietaï / enbe om bnt m^n 2520fbcr
be feeur ftabbc ban a«e be ^cïtepen / ftecft fjet
^eflipgïjefojen bat booi ben 2£ertf-biffcljop
bsreptbaert / om maïcanberen beter bd)u!piffj
te Uï£fen,3ïlbniSi öebben top onis berept gemaert
cm onfe ©opage te beginnen / enbe toaren in
tompanie ban biif ^cftepcn/banbe grootcban
7,cnbe 8,öonbert l a|l eïffe fgt;fh!p / enbe biaten

met namen/ben'IbmiraeïS.PhilJppus; :©cn

^^icfabmtracï/ S. lacob. ï©efe ttoee toaré nfen=»
tue .ècbepen/b'een naer ben Coningjf)/ en b'an^
öcr naer jijn ^öoit gïjenaemt / b'anber toaren
S.Laurehs,cnbcS.Frandfco,enbeon!S^cBip
S.Salvatorgbenaemt*nbsp;^

snbsp;/ bjcfenbe ben lt;^oeben

am baglj/ban't jaer 1 fSj.bjeïcBeijg afjeniecnlitfe
«o83.tïa£ ögn tijt bat bie ^fÓepé tferjïgaen / eenen bagfj
SS® 4.ofte ƒ«onbcr ofte ober / ^^ijn top aïle gamp;eïnramp;
bsnen na uptbic iSebïcr ban iltfborié t'Seétoaett inge^
«laaamp;tra, joopen/ firecfiicnbe onfett «Conrjs naer't €pïanti
ban iDabera/enfMlfnbeonfefaerfïé tnlt;i5oamp;j{
ßanben/ fonbcr toieniS fabeiir en finïpe top niet
en tonnen uptretgtcn / enbe al onfe boojneitjc«
nietenjöu.

Dat j.Capitcel,
Ordinantie van den felfden Schepefi op haer
Voyagen ende vaert naer Indien»

3c#gt;cricpenljebben in't göemeen cltfe
op tulTeöen bie4. enbe/^ftonbertpei:^
foonen/ fomtötjs min / bp toplen meer/
naer ben tijt offreceert onber öet Eee^
bolfBcnbe polbaren, ^n'taintsfgaen/jijnsp
toepnigö gljelaben/ ban fommigtje lappen met
«ÉBIie enbe IBpnen/ enbe [ommißc anberecpop^
manfcfjappen banpartieulierm/ enbcbaojtSÈ
anbtrj^ niet ban 25a!lafl enbe ©icrualiebooj't

toeten / Capitael ofte Iiooft-fommebanbe
laacöterjs ban bc tSepcr/ fepnben alle jaren een
groote fomme ban gdt/ om bie f^cpér baerom
te eoopen / enbe boojtjs isceï gelts \jan partim^
liere€ooplieben/be togl oit be befïctoaeriö
bienié in marlö »oeren/om bat 3 p toin^
«en aen bie ßealen ban Itcbten/ ober bie 40,ten
Öonberr.^DD Ijaefi aljs bic ^rOepen be m\}itt
iipt ^ijn/ ctï in öie %u eomcn/ toojt al liet bolrfe
op eicfe gcméfiert/ fo toelbat Zeebolefe
a p bie b0o?^ ^olbatcn tomen / enbe bie abfent
5tjn/ enbe op't Uanbt gebleben ban bie in't Üt^
gifler romen / too?öen op gljeteijtlient banben
^rf)?pbcr ban't ^rïjip/ om baer naer in ^Qp
tngal sgn 3öo?ge aen te fpjefeé:toant 5p moeten
altemaelboiglj fetten/ enbejjet goet bat in't
^efiip gcbonben toért bä bie abfent jgn/ toert
terflonötmet uptroepberamp;ocfif enbegmiont/
enbe Snbentaris baer af gfjeihaeelit / en in öe#
pofïtto abefet in öe^s Capiteijnp bobben; ^e^
gbcïgffeig ban pemanbt bie fïcrft : maer baer
fomt toepnigij af terrecöter öanbt / tooibt al^
bermeefïberbiiufiert»nbsp;* ■

l)enêfl)!ppei: enöe^tuermanïjebben 00
öegeljeelcBepagcbangintis eube tocberbooj
|)arcn falanx i lo.iDilrepsS/ elt iBilrepjg boeii
l^cberlanbtfcöe nmnte/y.ïJatolusÈ guïbenjs eö
oin bat bie reEcinngfje banbe lamp;ojtugaelfelje
nmntealtemael oDeframp;iet met een foojte ban
geit/ gftenaemtRevfen, todtfeßettïeijnfïc
geit ba tmen baer beeft/ enbe oorfe al ifï notï) fa
ftoogbe fomme / fo toojbt altooji gï)creamp;ent bp
üepfen/efi 1 óo.iHcp^ iiS alfo beeï alss een laro^
ïu?s euïben/ oft 4^i^ealcn in filber/ foo bat ttoec
ßepfcn 5ün 4.pcnning^en / enbe een föepjs ttoee
penningljen/ ^ollanbtfcïjemuntc; ÏBelcBc tCquot;
rïaratie ßebbe itfe toillen boen/ om beter te becquot;
fïaen be refeeningfje ban be repfen biefe in IBcjf
tugael glöebiuöcSett. Sieerenbe tot onfer matc^
ric / fo cntfangt bie tgt;f|jïpper enbe ;tgt;tuerraati
éklisï i4«3BilrepjS op be Ijanbt / beïjalben bien/
Rebben ^p ïjacr ifóameren alji beneben en beben
m't^cl)ipbie ^pberfjueren enbegrootpjofljt
mebeboen/neffen^öfltebjpiggêben enbe boe«»
ringfje/enbe alle anbere ^fficialen en Eee- boïc
naer abbenant; €nbeöoetoeï5pgeït ontfan^
ÖÖea ^ noffitanjs rolï Ijet ftaer meer ban fieeeß^
pertting^eneerspfe trpgïiett/ttoeïcfealle met
fabeuc gbegïjeben toert / énbe niét naer berbif^
flen ban bê i'roveador, bat tjs b'opperfïe
meralitept ban ben Coningö / fjoe toel bat ban
bit faïarijs gOeen feftere o^bonantie cn ig/ toant
too|bt bagleïtcfeïï beranbert:maetfegnöeaïlt;*
ïeenïiffe ban't falariss/bat göemeenßcß gbegj^e«»
ben toert/bolgenbe b'o^bibantie bä onamp;
enbe comfïe ban bat ^aer» ï©ie Contra-mee^
fier/bat ben ï^oogbbootfma/ geeft booj jïjtt
ßÖefteelfalariiS IBilerepjS /enbeomfanggt
op bic ftant i o. jBiïccepjS.?ügt;ic lt;Ö5Hatbiacn/baff
ben ©töimma» i ^00, jgcp^ ter iTOaent / en

4nbsp;lt;^?amp;öttatttieuattfeefeïföeéf0epm

toanUöcrirtSïiè ^Soo.iaepg/ mht ontfangïjt 7.nbsp;ïanbt Madera cnbc Porto Santo aïtoaei- bie

»mpïiopDeöariDt.BieSctoPiiocoröatijSnbsp;êrDepenbanmalMnbatnS

tmarnet^mmmiv fjeeftterniaentnoo.nbsp;amp;4tfe3Dn

^^ tbiertebcvuaten/ enoc tcnbsp;bjacrtin't0öcmccnbcci:©onbm/®ïircnit cn

cnbe 2 3 4o.aepp öan boernjgc / beijalbcn üarcnbsp;ïjepFobei: tomen cn «Si ^^^^^^

Camera enbe mpDommcn ban 'ilollcn/aPijcnbsp;flcïcfe / batmé tcltüe reis b fep n mo tK

aUe^ai^ere^fficiaicn/ 25ootf8Ïjcrcilni/#ut.nbsp;fien/cnbe bie groctetócr ftXS /

Bet^Buircbteterp/etcijcbbé/eeniCQöeltic?^^^^nbsp;fomt0toge|}eetueber%icbS nÏÏ

aöbeimnt/cnDeaSlebicuvt^tDipiSöicnfie^ön.nbsp;opmicnDagija^iSfi^S

5^en€iippei'ïjeEft 3..gamp;ucaten rnsmmt/rnnbsp;ten/cnbealDeilSer

5nbsp;9oo,0ep^ ban boeringöe. 'Stoee iirmccros,nbsp;tav foo batmen bc möftToc
batjnnbie tleplen biegcootc Ba aföoenba.nbsp;mcnbjinrfet:
ïenopeeniataif uanboeni^/ öebbenbctkknbsp;f^^tigtoertöettoebergoXboe^^^^
terlBacntwnjBilrepgi enbe 2«oo.0cp^i,annbsp;terbp'tlanbtip/ljcebattcrmcfr^
boeringï)c.;©?pmöertigö Bootfgöefeaen öeb^nbsp;enbe^nöert «löe rnUé ön / K
beneicgeeniBilrepsitermacnt/en^Soo.tóeï«nbsp;be ^tamp;epen tod enS ilacn^i K

ssïrï®/ ftS*nbsp;bat5t,nSion.nbsp;ncralentoint/enioeené^uSlSS

öDcr^/ ÖEfafaenmetöaecooeringöctcrmaentnbsp;is^altoosbpbe toint/ enbc StEn S

gcbbcnbifferent«tpm9tcpiaet/b'ecnmineitnbsp;deboaEfpcraAce,enobernSöataS^^^^

tgt; anber meer. jgodj een 2aarbier/ öie en fiecftnbsp;flcn ban Bicfilicii onTs Sm ^^^
geftgöeenfeamp;erfalarij ï©en dractooj S

£cö^pberöebfaengcenfalatm/banaUeenelitanbsp;tiigcfcnamp;menAbroToT'Llw^^^^^^

Öacr €amerj/tc toeten/benebeiie(cb35 een €a.nbsp;mpIeninEee/toeïcBefalpbeiSbeï^^^^^^^^^^^

bat5ön?z.poiitgöeroutcnblcercbterjBnbsp;Si.bacrouberghcEaccrïtebpttachte/efitoattn

fommigöc b?oogen |ptftö/^pun/Eoocb/too?^nbsp;tn groot perijcbel ban te bergaen^orb Sr!

ben terdont in-t bcgamp;infd upt gcbeeït / en tp banbsp;ten baer af/ enbe arribrrrben toeber uLr Iamp;o?

tlecnbertoPÊröÊn/fammraïiÉbinnen Viütt Stim^nbsp;fTm^^ï / ««h»nbsp;.. ^' i Fquot;?

mgamp;af:toatbte#mciereÖoubentonberïiaer/nbsp;pafTecrbeu/eiiquamrtoSaeS^^^^^

«nDeconfurncrcm/fonberbatterb-anbcrbceïnbsp;ber ^töcpen nrJnöienfSZm^^^^

gffien. ©oojt0toatberoerenbeiigöet6oamp;en/nbsp;toacbtentenae lenbcCuKroT^ om

gout/fmout/potteiienbcpannen/moetcépöecnbsp;(lilteteontblicn/cnoocnicttcberrcafSe«

boo?be»nfcIbenbefo?gcn/bcïïalucnbitcomtecnbsp;ombc bobcngfjenocmöc bioocötentcSS!

tioeö/eencn |gt;föjpber enbe 23ottdter ban foTo^nbsp;toaer aen iept be gïjeïïeeie repfe bSnS

mngïïjStoeghen/boojbic^olbatrn/bictocJffienbsp;i^feep/toelnbeoS^^^

gacr uptbepftngöc^ïjaerfelbenficbbcn/ opnbsp;ban bie itnie iquinLaiaelnZbttoSfi^

bcmamerebanbet^eebolcamp;.nbsp;ouambponjsccn J'ranftïteWfrifS

baten oftc^afTagieröcn crpge game niet bannbsp;toen/öotamp;frfjoten fommtgefcrtotennS^S;

alI«nIöfamp;enb?ppafTa0tc/tetoctcnIeen3ki(itn'tnbsp;toaer mebe^ponoberliet/twefba^^^^^^

ruDm/enÖctoberloopboo|0aerbctfleöe/bieiSnbsp;meton0befpotg^anben|jab/?ffiS^^^

^l^P metupt ^Jnbten tomen fonbernbsp;DÊmtcr|ïontupt0etqbeficÖÉ/toS

ooiïof banbcn Vicorey / enbe moeten btifnbsp;ithïp toeber nepamficecrt toeS ^

renbaergö.toee(iftebbenin bienfl banbélo.nbsp;ipbenfelfoeS^^^^^^^

bermoepbcn bat betbanoS teiffiSaS

©en

feneenen göem^cfeten3kepfer / enbeteberan^nbsp;bique, cnbebanbaernaer Goa^enbebuotf mn

^^berenalIebieOBfficialenban't^cfUp/enbcemnbsp;flaenbc/enmogamp;cnteGoametSnTobeS

jn..^baneIietteöouben/fobatbiefeeft3.of«4-amp;a^nbsp;'quot;'öt^abatfeteiSballen
S^dT Ofienbuert/ftettoeltöetoponberftcubébe ijeb.

Sfnffn^n^fPtergöefeojen/ enbe toefenbe in'tnbsp;ttoeJcMtin ioo.,„pie,, S

mvB ücv 25ant6et/boojfefeere0öefrBi»cenbetooo?Oen/nbsp;bie (rijepeii bie Cabo

fct. i^eengrootrumouropgfjEfïaen/enbequamfonbsp;niet goet naecMoirambiGurtcSSen / iS^

berre/batbetafelenomgöeflootentoojben/ennbsp;bat5pniet intgtsigöenoecü alfbrSrroimSl

onberbeboetïacïï/enbetoarétoeloberbe loo,nbsp;tot Goacongt;en/ boojbcaïoS!tc ^

fiappiercn upt / fonber te refperteren bennbsp;binnen btier 3ijn: maer bie inWui o hifZif«

piteönofte pemanbt: toantbp lagljonberbenbsp;pafrercn/mogétoelnaerMofiambique n«^^^

boeten/enbe liepen öem ober ftet lijf / enbe fou-nbsp;toant ïjet iü bioerij/enbe fjebben tijts aïienS

ben alfoo malcanberen bermoo?t tjebben / enöenbsp;om baer toat er en berberfinghe te ncmm/ S

tgÖeï)celefcï)ipberlo?en/foben2$ertf-bifrcf)opnbsp;eenenbaglj io.ofte 12.fii!teliggiïe«:iBaetbii

met en jjabbe göetomen upt jijn camer onbecnbsp;in :ltug«fto bie Cabo pafféren / tomen te laet/

ben öoop met groot gfiecrijt etï gïjebep^/toaer^nbsp;en moeten bupten om naer Cochm, cm niet te

te|ouben/ ben toeltbé ter^nbsp;berletten/ borö iis bangereufer en moe\in.lier:

fiontgneboobtonbe berbuertcbanhpn ^atunbsp;manf Vrtrnhm m'f nï«^»«^ —

toei^ foiiben b^engi^en in 5ijn »iiamer / tmeicß vnt fiecBten.
lerflonbt göefcöiebe/toaer mebe alle binrfi toe^ 5©en 3 o.ban bie felfbe jÜJaent/toarer ta« m

berinb?cbequam;lt;?nbcbieeer(ïeenbepjinn. biefioogöbebanbeCobo^naewtSCoï

paelfïe muptmaBer^ too?bé göetallijt/ Sïbein rentes,toelcfee3Ön i j o. mp en S Terra do
enbetemettoert,nbsp;baerbegintmente ïoopentuffcSftetSnb}

HerRv anrlväs Inr« ___

lt;5jD0tc gamp;enoembeg^joogDten ban B^efilien/ toaecnbsp;van Marcus Paulus, het eroore ÈvivSf, f^quot;^«quot;

tipfcöaiP boo? grooteblpfcbap in't ^cDip toajJ / ober^nbsp;Magaftar; van Andrea TTievet SiiiV quot; f Ä .

ïy^fquot; mibt^bat topfiierboo? berfÄert toarennietnbsp;is hit aller grootitevS alle oÄ^^^^

agt;iooti,te bjeber te beeren naer f o?tugael / aïsi gefept iiö/nbsp;den, alfo dat het in de grootte h et Co riffquot; ö*«

fnfeal^öangamp;elepbeon^ nocfi bengeneralennbsp;rijck van Caftilien ofte va Porrueai te LóS

tointtot bOO?bpbieiSebier banRiodePhta,nbsp;giet; hetleytaend^ander zyue vin L^Ica

al toaer topboenßregßenbooibe tointtotaé^nbsp;als men ghepaffeert is C. deboa eÄS

be Cabo deboa Eiperance.nbsp;Heeft in die eng. re, na d.e opinie v?n The

^pbenzo.banbefeIfbe^aem/iiSDetrcamp;ip vet,7z. graden,ende in die brfedei 'graden

gabbe/toeber^t tgöeficötgöebleben,nbsp;opinie,drie dnyfent lèiaenfchemvlen m^r

epben ii.^lömaectenonfen^tuermannbsp;fGmmighe4. duyfenrV vXfS^

gifnng|e/ battopnc(|,toel;o.mplenban benbsp;öoo.ofcgootduy^fSeÄn-

Capodeboa Efperancetoaré/toacrommebannbsp;Eyhndr we seremD^^^
?«W*öopgfjebebentoerttetoiHénaee re^, quot;jffaW

ïanböoutoen/ombiecabotemogïjenfien/ennbsp;Marens Pauhif^ShSd^oS

toajs mirngl) toeber/ enbefioubenbe naer lanbt gieren vier o idpn ^ivnbsp;®u

een«reDftemeer/fageenrecötboo?on^lanbï/

enbetoarenbergOeenttoeemplenban/'ttoelcfenbsp;tammeBeäfn ^^vT

onisboo?bebonf4röepteiimifibebefhttoaß/nbsp;vanhlfSnln^hri!/quot; Voghelen,naer

'ttoelcb onö in grooti berbaeftöept fettlStnbsp;tóen Dir pSt T quot;quot;Tci^^u''

ünfeglnfTingamp;eanber^toa^/enbebegöinnEX endSeVkvbeK
optebleren/befeenbenamp;etlanbt/'ttoeiflitoal daerafhe/^nbsp;horen dragé,

bmöoerfe/glienaemtbieC.Falfo,enbe PaTel Efd,mcrheelciu^^^^^
ofTtebancßenbanbenfelfbenöoetfe/ toeltfi^nn ander ohv^^nbsp;Het

ontrét I f.mpißn ïioUn htr C. deK^o
ranceiiaerM'

peräce ïcpt op ,^ ----------------j^p

eDen top een ftilte/enbe fr'boon toeber/ en öuer^
ben ontrent een öalben bagamp;/binnen toeirfeen
tpt bongfien top beel laiflicDen met beccben oo

bie boojfepbegronbt banbe bancÉicnop lo.J
ï i.babem/ en isifeer eyeellente^ifrö / bp nacft
5Dieigt;ojtugcfen noe^

pen io,banben fclfbcn/ guamen top toeber
^»P^Ä'P S.Francifcus, en fp?aamp;é met ^em/
cnN bleef bp tm tot ben 24.boen berloien toüt
toeber uptöetgMicfit, ^enfelfbenbagöPre'

Dat4.Capirtel.
Befchi^vinghe vaii Moflsrrsbiquejhetwclck

____________________Icyrop ij.gradenaendc Zuydtzyclcvandc

liacr MolTambiqSc / 'tüjclÄpt berfrï.OJbtnnbsp;^quinodiad op de Cuftcvan Me-

ijaii't ijafïe lanbt/ te tomn/öar/c C.Das Coquot; „nbsp;^^^^ Abexim ghe-

»nbsp;VKIKV«;.

ßetlt;epiät l io.mpIcn/cnbeiiSccnCplanDt iantfe
h.Muxs» zio.mplEn/ Jrrffßcnbc 5npbencnbcncoiben/
ÊSmu/ b?«bt7amplm/ bcflömtambe m|ïeijunct
tfSaB »gt;aetö«Cabo tocop i6,flraben/enbcbo!epnbt

«ojirna». mtt't nco?bni op 11.araben. m bclcli ban-tnbsp;uquot; ^^^»

bique.enöeioopennaett/banïicbbenhcthapznbsp;vertrcfFdijcke Stadt

farabique'5ÖnoocfefoopEtfelU]aitniet, ^itnbsp;Pt.1 lt;^htbaer ende onghefonc

pojtuaectó en fjcbbcnbcc foUed namp;tonbsp;fvokk-njck, om die bcquacm-

SöMmn/ObcnrabtiSbattWnict^^^^^^^^nbsp;J^eytdesoor». Invonghetydcn vankaho-

»eticito- ^^ «'^fö toe fonberlinßjie nm be.nbsp;n O.? ^^onderA^oipé wefe«de den

5©eneernen^ußuaipaflreerfcmtopbicnbsp;die doorzijn officier (welc-

tmUt^ bJOOflljten/OÏjenaeintosBaiysdeïudiafbatnbsp;Zcquen heeten; ghcxcgierc
S'S %ooeötebanbe3ubmnc/ toelrbe 5ijn

Oßgcnogt/ toanbeC.das Correntes,5o.itipïfn/enbeïIöanïnbsp;/r Oflambique lö een eplanhpfem/ h».

tufrdjenJet€planbbans.Laurens,tn'tba(ienbsp;!\/\ ä^ibe ontrent S haifmÄ^

Ianbt/tebieten/ban't€pIanbtjG4Tiplen/enbenbsp;IVIgffi^

mtiw» beßftinnen op z i-',graben/en bürg tot ii.gra.nbsp;fomtalg MoffambioS ÉiihïE^

t.en/menmoeteramp;emfeerboo?Ujacöten:toantnbsp;wrftttoeeaSS^

i)tt reifte bat met oiig tan MbonJ toj ©W®nbsp;SSol'Äeamp;Se'l^^^^^

M«nbsp;ssrISSSS .

® öcaso.mplenopli.orafcen^upbtoaertjg.^^ejsnbsp;biiafieiiMrö/Sb^^^nbsp;Iffp'^'»^

trlfrebanMiflambiqueÄnbsp;SuS

.nbsp;. i'fit/ tmiL Ulli Mjuf wfnbsp;c

ianbt ban jBabera ban ttialcanberen gefrïjep;«
ben bjaren / fonfcer opt gïjefien te fiebben / top
bonben baer nocö ttoee anbere J)f]^ei3en ban
onfe eompanie/bie bae^g booz onji oßetcmen
toarcn/ te toeten S.Laurcnéo, tn S.Francilco;

tiüuytu iu}}iDm lüarie lanb enbe tCplanbt bat
ontrent eai ijalbe inrjl ban malfeanberen km/
fo bat bie ftöepen baec liflgßen / aïiet oftfe m em
^abenofteßebierlaoöen. ^etCpliiibt ban
MofTam biq uè groot eé öaïf mijl int cmgaê/
plat lanbt/en ronbtoin met eenen tollten ßräbt

bftil ffltihf 1 hetft Vifol tiS hf'n

i£üi;n ir i/m uati iviaiuLcayoUOe Uaiê!/

Si te iê Vin ban Snbien upt l^ojtugael frliept / aüeennbsp;Citroenen/^SaÄe©pSiim^^

ombat$pit«ttoeg|)berbetnrecamp;t/boföromennbsp;berefnÄSnbsp;g»

Itllnquot;^ OÖcmeenhcamp;totMoirambiquecmtoaterenbenbsp;=?önbectoepSteS^nbsp;aXT

nSS f«rl^er^mgete nemen/ al^ amp;acr bebopageïaffenbsp;bercnrepnen/fiftömbea SÄnbsp;J»»«!«quot;«

irsssiiHiis

bteïï.tnie^quinocliadpafTeetben/ er.be bienbsp;KfooSÄÄnbsp;SÄ

jtaenu)te toeba/slichjca ïjet gcmeeliffe g lefffiiet bie aetnbsp;bcoi beter alö bie anbete. tPeft hmtSS^^^

tmitm\r,mbmQm^ov.m toatenbnptmnbsp;KSinSnbiSaÄ

2wament^tCGchintoel2,maenbennaerbatnbsp;iiffeeeten/enbeSerStSfcfi^

top al tot Goa toaren/ m feabbé beel miferie en c6 SeijÄatiiK

ßmixjpgbepafTecrt/enbebeelfranrfeöeben/al^nbsp;fteefï/lean

mnttmmirntnmmtvmtmt.nbsp;LStoÄaK^^^^^^

«Kööf^

fjan ^ofTatntitqitt

' Ofambique btójicftmt mtt pïaetfettjjïfte m söeöert Conmca^

n'icfee m Aphrka q^tk^m / om nit eapo di buena Spetanca,
itiiCTcöen Monomotapa enöé Quiloa, ofte ftkere oplanden te

i a^adtmöc öcfitö?cum/lt00{icntieam öie
'öie Link öp 14. sraDm möe een öalf / toaer af Jjet srootSe

Mozambique, ö'anöet tUïee sJacob,enDe s, Gorgc fföetieetentöeröen. ^efe

ncancn.

Moghincatcnoemem

lt;antrent Mozambique t^ êètt fekete reet grooitei^atjett/ öerjuaem omaïier^
itp ftöepett (foo öèn#o?tagal naer Jnöten enbe elöer^ gaen enöe eomen) te
ontfanglen enöe te bergfïen:enDe ofteïiiel bepöe Öet Comneferijcfee enöe
teplanö nieï feer groot en $m 1 reo 3tjn 3p nocötanjö rijtfe enöe oueröloeöicft
ban aileriep lijftoefit: al^finen ïefen macfttn öieöeftöjpömseöe^f Hlütfjeur;^
Mozambique,alj8f ftét ftooft enöe ftet groottte/tDOonen ttoeeöerlep öolc^
lien/CöJiaenen enöe g^aamp;omeranen/öte Cö^tÖenen 3tjn f o?tugefen ofte af^
comelmslièntian öaer * tier op oock ^tt CaOeel / öaer in bie f onugefen
tuacötöouöen/ uptfjet toelcfeeóöcfeaïïeanïwrefterctonmrfo^ötto
infonberöeptsofala, öaet öiettjcfee lt;0onötö©pnètjEï. 5llöieroUerUïinteren
mek alle #o?tuöeftö e fcïjepen: öie fomtijt^ö ööo? faute uan totnöen ofte an^
öer0 öoo? öerfnpmlichlïept/Jaer repfe nietmogeh öolb^enßjjen.

mt inöiaenftfïe ftjepen nemen ooclk ten tpöen alftiet öare öetuerrinfi^e
enöeöictuaïie»nbsp;.

^it eplanöt ontöetlftt 5iittbe/ ttt eerSe glftetoeeß/ toaet booj öie ^ojtuae^
fen Snöien öerfpieöen: tDantöan öierjiebfcen 3P piloten jglietiomen/ öte
ïïaer öenüiecöD^ïJbfnöÖftotren: Ban öie manieren befefiê ößlcfeiei möe öare
toßnpmen/ leea ö^eeöer öp öen 2lutöeur. Xp jn goeöe 25ooj®-frfsuttetó
enöe BiHclxr^ met Joehem

t'nöo^isöe tpöen Rapta gjieöf^tftt) quot;iet oöer groot: maer feer fcöocn/ om öec
ïïoontenbeelbulötgöept/ öie'altoojöfri^i enöe groen 3im/ oocfeombteonöecs»
fcöepöenjept üänötctiiaiie/ig o^ife een Cplanöt / ïiggenöe ontrent öen iipt^»
ganck öan öiegrooteEiöiere Coavo, toelcïte oo|(p?onckiieeft «ptljei (èïfbè
|tacfe/öat npt öie Nilus romt. m lt;eplanöt beuioonen ö^alfometanen: öit
nae m ^tmöe / toelgïïerieeöet ^tjnöe met ^pöe enöe gjetaaet tian Cotteem
i^aerö^ötttoen ö^agjjettgonöenarm öanöen/ met eöel^eßeenten om öen
ftatóenöe öie armen / enöeöeöben^tlöertDertlftfeeroöeruloeöifö/3imfoöi
imin niet al^ öie mannen:toel göeqmalificeert öan leöen .^are ijnpfen enöe

^ ^^ - ' .. ^ r - --------------i/ï^aleh enöe i^out/met

3a.ußöo»en nanallerlep fruiit boomen enöe i»elriecaenöeferupöen: Ban öit
Cplanöt becomt oocfefiet Coninefertjcft ^pnen näme: öiemeeröer onöerritö-

tm0ö5öeßeert/lefeöieraffietb0eclfe/folio^am4.Capittel

J,

■ \

m - /'

r i ; •

rtgöötnbeopiy.graöenöattbmCAtimörtteet

tiptgöefonbert öet l^ercfeen bïcpjs / boo? 3ijn
goetbept. I^etlt;eplanbt en geeft gantst gbeen
foetüjatetomtcbjincfeen/ ban moetent alte^
mael ban t ^fte ianbt Urpgcn / ban een plaetsi
bie bc ^ojtiigefen noemen Cabafera , enbe
Öijebjuöclien m bie fiwpfen groote lootten bic
ban3inbien g^cbiocijt UJO?ben/ om 'tbsater
baer in te berujaren.

^c föojtugalopfer^ Öcbben baer een feer
ftamp;oone enbe ftcrcfee ƒ o?treffc/ bie nu eetft bin^»
nentgienofttloalef jaren boImaecïitijEC / tnbe
refponbeertreröt tcgöenbie boojfie^^Ianbe^
Ëenjs enbe tncomfï ban bie ^tg^^« / enbe t
een ban bie befte enbe (lereamp;fïeban boufêl ban
5Srfchn# OÖeÖcel Snbiennnaerhebbenber toepnigö ge^
iuiigc üec tchut cubc muuitie notg g^ereetfcfiap op;

jrojtivfTc gbelijefejsgftccn Welbaten/ban alleenlgcïi bcn „nbsp;. ____________________

teSii ^apitcpn met 30n Dienaersi bie baer op tooót/ uenbe batfe gfjenoeffj fonber perijrfeeï buarenj
iicüüe» 09 bo(® noobigb 5ijnbe / 3ün ggeobligeert aUc bie maer aljï 5P baer minfl op bochten / cuamen
igt;f nüDo? göetroube iamp;ojtugefcn bic op't Cplanbt bjoo^ bc^üjarten ban t ILanbt / enöe oberbielenft
mogenbJcfen4o.oftcjo.téboo0ö'' ^nbsp;- . ..

aljjöan öctCafïcelbelpenbcUja^
t'en:Uiantbet€p(anbt en ^eeft anber j^g^een
faefc5utfel/ ban allecnelicfeen befe ^ojtereffe/
öie refic ijS altemae! open / enbe blacfee firanbt.
aonbtom binnen get Cafleel sgn fommigfie
tiflernen ofte luatetbaramp;cn g^cmaeeftt / bie al^
too0 bol toaterit 3t)n/fo batter altoojs boo? een
taer ofte meer bjatcr ini^/ noobirö toefenbc/
goe bacl 3p bjepnij^g boo? ben noot fo?gl)en/foo
boel ben €appitei}n/ (Officieren / enbe anbere
tntooonber^ / ban alleenlticti om goet bp een te
©eftiitbc' bergaberen/ beftaluen bcfe4o.ofte^o.^o?tUi»
xtr, öcc O^f^ «nbe Jlï efïifien / UJclcfc 3pn ban fiare p?Of
lDo?tnsc=: creatie in SttbicngDegenerecrt/ bicfe noemen
fö toojöÊ MefticosjUat foo beel alsÈ BalfgöeflacBt; öefe
IS0 S üjerben oocfe mebe boo? #o?tugcfcn gerefecnt/
vsöcflaiiii fo3önbernocöin't €planbtbaMoframbiquc
söïijmm, oberbcb?ie ofte 400. (Iroepen guijffeen^ enbe
fiutten/ bjelcöe jün banbe in0öefao?en ban't
ianbt/altefamen ^toarten/ 0l)e!ijrlamp; bie ban

Cabo Verde,S,Thoma5, cubC gl^C0eel /fithio-

pia; iBefc 5iin onber fubiectie banbe ï^ouuge^
fen: bjaer ban fommiglic i)ouben bie 10ët ban
jliatïjomet/ bie Uielffee aleer bie iBo?t«gefen
söXmite Ö^lt;eplanbt cre0l)cnboo?commmiicotieban=«
ucfea be ^oo?cn cnbe IBaïjcmetiflen ban't ßoobe
J«quot;!»/^ Jl^eer bie ïBet Rebben aengBenomen / gbe:»
She iijc^f oof^^nbsp;contrepcn 3ijn/ te toeten/

jiii!Äri)o# bie €ufïe firccftenbe naer't fioobe jBecr toe:
quot;«tö maer ban Moll'ambique optoaert nacr bie C.
sStiam '■quot;boa Efperanfa toc / en l|tbbcnfe gljccn com^
' municatieg^eDat/ al toaer be^toarten enbe
ingbebo?en ban't ïanbt nocïi leum gfjclytfe bee^
flen/fonbcr toctenfcïjap ban lt;6obt ofte sijn ge^
%ercij?p* bobt, ^cm-mige ban befe ^toarte ban't «ep^«
tmsöe ut jatibt 3nn ooc6 €l)?i|ïenen / cnbe fommigljc
vm7o% ï^Epbenen/gacn allcgBclijcß tiaecfet/alleenelifS
jiugeDe» bicjt^aniöticbbcnljet uptcrfle ban fiacrman^
Ocinujoó» Rcamp;öeptmetcen eicijnboctrfeenbetoonben/efi
ató S öï^ l^?cutocn ban bc Baluc bo?fié/ tot beïjalue
icBciv bpen/ met eenen cattoenen grouenboccfeom^
toonben/ gficlijcfemcn bp0aer ronterftptfelis
macöficn/bpbc jrigurcn banSnbicn/ bitijg
tebcrflacnban bie bpbe^o?tU0efen op'tcpquot;
ïanbt tooonen: toant bie ban't befle lanbtlco^
pen mecfï naect / enbe fomtijtii bie fcSamel^ept
bcbecht/fomtijtgnict.

®ie ggt;o?tu0efen b?pucn jamp;acr ftanbclinggc
met bie ban 'tbafïc ïanbt / in fommiofie ^0?^
pen naefi bpfiaer gamp;clcgamp;en/ aliS igt;cna, Maeu-
wa , SofFala, Cuarna, amp;c. biC toclcfec al mccft
biffcrentemameren/talen/ enbe Icuni onbec
maltanbercn ftebben/ eltfe op fjaer feluen / enbe
teggen^ben anbeten oo?ioogötn/ snbeb'eene

bicfe ggcficn lebïîen / feacr ban batn ccwcnbc.nbsp;tot gjjeUebcn baube Viçoiey ban Snbtcn / cn

Hïïccrcnöc toEber op btercewnnct banb« ^o^^nbsp;öiei fïc banben Conineé/op amp;aci cpgÈcn cofli/

tugefen eiiöe i^mt Capitepncn / to iis bic Capi^nbsp;ccc3pmogen natr l^ojtugaei feeeien/ ten toacc

®Ênbsp;aUeeniijrö 3tjn p?ofgt bijmen ben ttjt bannbsp;öat 3P pattituiiec patenten bjocï)ten ban ben

ttmloh 3 .Ssïcn / obet bie.j oo.öupfeïtt ïPutaten / batnbsp;Coniuglj / te mogöen terfïont fiaerbcc offitg^

ipehe. 5t3n ^.tonnen fctjatp; c |)eiö£^i^îe^ tét/ als topnbsp;3aren boïepnbt öebbenbc / naec ©oituaael

^f^^^n«. öaerjögóen/bïeCapiteijnNuno VeJioPeieiranbsp;bteren/ 'tteelefetoepnigö gfiefcBtet/ban öooi

m ^u; feïf^ s!îCîU0flï3beît / en bit merfï in lt;©oiibtnbsp;groot fabeur;€nbc oot en matlj ntemanbt upt

ïatïH» öat ban Softala enbe Monomotapa ecmt / aljsnbsp;Snbien repfen/ té 5p met oojlof enbe pafpoozt

göefept i^.Ban MofTambique toojt naernbsp;banbe Viçorey, fonbcr bat / toozt fiet belet/ en

öien gljeboert «^out/aimfaargrti»/€bcnï)cut/nbsp;fc^crp baer op toegftefien.
cnbefbojen/enbebeel^tiabenen^labïnnen 3üen24.3tugufïi/be3Sfmü?0f»en!S/ Rebben

Öiemen naer gnbié boert / cm batf e bic (ïer tb^nbsp;top gbefien ttoee oBpIanbcn / bie gfienaemt siin

fte 5ijn ban gljeöeel lt;©?ienten / cm öet buijlfïcnbsp;Iniüia de Ccmoia, enbe lniula ban Don lan

enbe grcffïe toereb te boen/toaer toe 5pfe aileennbsp;de Caftro. i^et Cplanb Comora lept bâ Mof-

$lïcb?ugtb^, iBcn baertban ftier maer eenjSnbsp;fambique éo. mplennoo|btoaert^ aen op j i.

ÎI5 met gljetpben banbe Saer/öïcfe alfo noemennbsp;tornt. lt;©p be felfben baglj 5gn bic Schepen toe^

öanbc toinben/ öie fetiereJlJaenben in'tnbsp;berbanmalfianberengöefcljepben/naeroubei:

toapen/ toaer mebe 3p ftaer rebeningöc mabennbsp;g^etooonten/om oojfafee aljs g!)e(ielt 10.
om te gaen eii tomen/ban b'een plaetop b'an^ ;©en 3 .^êeptember/ ïjcbbé top tocber be

öet; enbe men iiS in't gemeen or.ber toegen bannbsp;nie ^quincótiael gljepaffecrt/bie tocltbe ïcopt

Moflambijckc tot bie Cufïe banSlnbicn 30.nbsp;tufleOen Meiinde etibeßrava, J)tebcnliaßenbc

ï^knivI^Anmtri rgt;fil-)gt;n-ilt;»tgt;i'/«tihi) flfef ïiâti lïfn^nbsp;nn ht« riiiT'M« u,«» anbsp;biC^tiniC ijsbfln

,ï 2 3 o.mplen. Cil

^ .nbsp;- --------------—nbsp;w»vx_,,deGuardafum,acftter*

fa m biq U e toe. S ti fomma öatter alle jaer gaetnbsp;boïgöenbe bie felfbe tufïe/snn i oo.mplen/ nibe

«ibe temt een fcbip ban bess Capueijn^ toegennbsp;lept op i z.graben aen't ^oojben banbé^fiqui-

öiesïjn Coopmanfc^ïap b?ijft/enbe niemant ennbsp;noéliad. lt;©p befe tufle tuffeöé Moifambiq

rnaclj baer traffilïeren/öan alleenelitfe öie öaecnbsp;enbe C.de Guardafum, liggßen öefeâtebe/te

totMoflambique tooonacl)ttgÖ enbegetroutnbsp;toeten Quiloa, inboojtpben Raptanhcfccctcn/

5Ön:toant ongtjetrout en mogöenber niet blp^nbsp;Mombafla, een Sradt ghelegen in een cleiin

ben booj particulieridjibilcgien bâbc Conin^nbsp;eylandeken van deilelvigher name, twekk

gen ban ^o^tngael^ cm bat ïjet lanbt betooontnbsp;die Rhee maeckr van verre met hooec ftndc

ennbsp;£ntihnlt;i IyiaiSm« ótrf^è-^it. XÂr-.fnbsp;J.,______ 1____n_____ r r,^ _nbsp;i

duynen, heeft een Haven met twee vaftighe-
den befchermt^ Mclmde,Patc, Brava,Maga-
doxo, enbe elcb in een ConinBï?jgtjamp; op jrjn fel-
ben/ efi ïjouben bie IBet ban jD^acftotpet. ï^et
bolcb i0 toat baelber ban couleür / aljs öie ban
MoiTambique,metglatfiapj/ ïjebbenbefeare

.....................................P^ï»^ regietingamp;e etïbe |0ólicpen/ale öie ban3(i^

^laben/ enbe een beel b?pe/baer boc^ 3Boobtf=» tabien/eö anbere Jlêart)cmeti(lê. 52ïgt;efen b002=»
gljcfellen bienen op bic #ojtugaelfrï)efelamp;epen/ fcpbcn fjortfe/ cfte C.déGuardafum genannt/
öie fjaren ganbel ban b'een plaetiS cp ö'anbei: ijs |)et epnbe ban be tufte ban A bex cfte MeJm-
ö^pben / toiensï Conterfeptfel^/ alg oorJi Oaer de, enbe bp befen Ijcecfe ocfï ncoibccß aen/ tc
3©ct/JLebenenbe^ancienl)i5naerbdgï}en/ ^eetoaert in/lo, mplen ban lanb/lert het ber-
bpöe figuren bsing^bicn. 5F'efe CuPe ban maerbeCplanbtSocotoragOcnaemt/ä toaer
Abe^x toojt oocfe banbe fojtugefen/gamp;enatmt men bint Aloe, bieban bit €planöïiaer name
öie Cnf^f ban Mehnde, cm batter een (ïabt en fteeft Aloe Socororjna, toeltfe iß bieallerbeße/
ConuiglJÄ öcn lept/alfoo glienatmt/ toeïcfec ijs bicßt enbe ba|l / enbe ban baer naer alle toe^
toag bie eer fre flabi enbe Coningï) / bic bc f^oj^ gljen berbocrt;€nbe bp befen fioecfe en Cplabt
tugefen met b?ienttrl}ap / fcnber beb?ogïj ont^ begljint ben |Bont ofte ingantft banbe Eftrcy-
fintfe in öaer eei (Ie ontbecfetiiglie / toaer in bc to de Meca, cm bat binnen aenbe 3Pbc ban
felfbe nofïjpcrfebereert. Hf plaggen tot Mof- 3«rabienbeflabtMeca ïiggt/altoacrfietEbf
fombjque fïil ij.öagfeen/ ongberfienbeban banHJafficmetgangÖt quot;gt; fenpferen Mem«„, „
toater enbe berberfinglje/enbe ban alle nocbt^ öelocljt/onber eenen temeï/ fiiemaetfet ban Si
ö?uft/m toeleven tgbton^beelbclcfejsferancB ^egl-neen/toeltfeegrootebcfcecßingfieeiïbe^ ^aöi
toert enbe af (!o?f/boo? be onggetooonïicpt ba^ baert geeft banbe €urcfeen enbe jll)oo2en.t©c, m
öe lucljt / enbe ig ban 5rjn felben een onggcfont fen ^ngantfe toert ootfe ggenannt bet öocöe
glanbt enbe ftoare lucgt / booj öie groote enbe 5ï^eer/niet bat get toater aoot / baallcl bat
on^uiggejute.nbsp;baer rofatgtigge berggen cm linggen/ rooÉ

;©e2o.ltugufii/5ijnteptoebertfenlge0aen/ IDarmoiggeben/enbeom öatgetfanbt ban
öïtemadinccmpanic/tctoeten/öiebier^clje. öegronttot fommigÖ'f PÏnrtfen rootacfitinft
penban mig^wiraelf^jap ban i0o?iugal tö ;€iii0 get felfbe baer B)opfe0 met bie Ä
ïiocg een ^cgip banbenCapneijn bä Mofiam- öerenban ^^frael^ b?coggiB bcetiö öooi trhiiu
bique bie5iinö?ie)arenupttoaren,mctn£ïmé gfien. ©anbengcecfi ofteCdeGuarlt;fafquot;m.
Don Pedro de C aitro m toienp piaet^ ggeco^ öie engtebinnetoaertsi in tot Sues, eertütö Ar-
mentoaebie beben egencembe Nuno Vdio fynoeggcnaemt/Cttoelcaisiöieupterffeflabt/
Pcrejra,t3t5e felfbê Capitcnn Don Pedro,gtncb öacr bie encate cfte Eftreyto bolcjnit) 3«n ?
met 5mvi^ut-fbjciftoe cnfsmiliem^ön^rfitp mplcn:€nbebanbafrobcrlanöttot öieAiö-
mm ifnfcsürutoant b'cjbcnnantie ban ben Cc^ ïanbtfcge ^ee ban 3talicn/5nn 9G,mp!cn.i©ie
timgg böt naer bc b?ie jaren ban gaer re^ Eftreito ofte encfete ifi in't intomen / mtt oocfe
gemeeencffitic/moetenctgö^teanöerfatéfïaf bimiencp5D«l^ecötfïe4o,mplf/cnöeopfom-

raigge

ïtggjmöeop ij.gtabettüanben €^umotttaeigt;nbsp;^

tttfgTjs pïaetfcn fmalDcc; Heeft oocfe toeclnbsp;3tnno 1583,3ijnbe Uetloopen ƒ,|Baenbm/1 j.

ianljen / enöe aen tj'een jpbe / te bjeten / binnc^nbsp;bag^eti/ nae bat büp upt be iScbier ban Htf bo=«

üjaerts bp Sues aen't iöoo?ben/b)oefl Arabia,nbsp;nen tfepl sjjegaen toaien/ bcbbenbe 1 ;.baöf}eti

enöeaenö'anber^pbe^upbtoaertis^gypten,nbsp;(ïtlgöcltBÖCMtot MoHambique, tVBcUfe een

baeu bte iScuicr N U us booj loopt/enbe vuat lee'»nbsp;banbe boojfpoebigbfre r cpfe baast / alfer in beel

gJier naer bie^ee ban ^nbien/ Arabia Felix-nbsp;jarentebojen enbe baer na göeffi)iet5tjn. Wp

eii aen b'anber 3pbe baer teg^gen ober/ßet lanbtnbsp;bonbé bacr Ijet^cbip S.Laarcnfo, bat baegss

i)anAbexyncs,ofteiamp;acp3ian!8lanbt.lt;©iibennbsp;boojonjsgbcfomenbjagi.nbsp;.

hoer ban Arabia Felix, int incomé bant öoobe lt;©en 2 2. ijS gljctomen öet ^rfiip S.kcob^

IBccr/öcbbcnbieftoitugefen eertijt^scen foigt;nbsp;fanberen bacgljg bacr nae/ f)ct ^djtp S. Fran-

trcffeghchabt/gbenaemt Aden: maer 3ijnfe nunbsp;cifco, :oacr Uiarcn op onjs ^rijip gljeftojuen

al gunt / baaer boo? bicfetoilsi bie 'STurehen bienbsp;banbe gejjcelc repfe j o.pcrfconen / ouber bjcle^

entbte ban't ßoobe fßeer afcomcn metnbsp;fee toaren foimuige flauen / m eenen toogtj^

Iepen bic in Sues gheitiaecfet tooiben/enbc boennbsp;buptltö/bie cen ^Srattjant banben Coniiigtj ba

bed guactiö aébe Cufte bä Abex ofte Meiinde,nbsp;;êpaen0ien gtUïcclï gabbe/nïet tcgbn^-flaenbe

a!^ top op 5pnen tijt füllenberöalen.nbsp;Ijaöben altemael b'ecn buer b'anber cen0 oft

me toeber gtjcpaffecrt sijnbe/gcbben bic ssoojbnbsp;ttoeemacl fiecb gbctoeefl / cnbe ter liber gljela?

(lerre toeber ghcjicn / bie top banbe €u|ïc bannbsp;tcn.^it isi göemecnlich bic fqmma banbe boo#

Guinea ban't «Splanbt S. Tomas, tot op bcfcnnbsp;bcu bic op bie ^ctjcpen (leruen/ luttel min ofte

tijt niet glieficn en habben.nbsp;meer,?^et ïë gebuei t oucr i c.oft 12,iaren/bat#

«®p öen 4.^cptember/ ftebbcn top een ftftipnbsp;ter een Vi^orcy naer tinbicn trot / met nameir

ban onfecompanic gljcfien/ enbe met fjemgbe^nbsp;Ruy Loren io Deta^ ora, biebjdfbe gabbe 05

fpjofeen/enbetoaja S.Francifco,en bleef bponönbsp;3iin^tljip i ico.jBanncn/eub^ ^crquamee

tot op ben feben(ïen/boé guamt toeber upt oiipJnbsp;(lerfte onber/fo batter 9oo.af gbcflonien/ enbe

njjeficgt.nbsp;oucr boojt toaren al eerle tot Moflambique

^Den 15 *fagöen top toeber een rebip/en toajsnbsp;quamcn/ bacr ben felfben Vi^orcy mebe een af

S.lacob,cnUcp om toeber upt Ißt gcfieöt/ fon^nbsp;toag/botl) toajs tt fietfetee]Cttao?binavio / enbe

bertetotUenfpjefeen.nbsp;ijitcgdoouenbat bic memtbtc bant bolcbe£tt

®en 2o.f)cptcniber/ßebben top ficn b?pucnnbsp;bie fieebte cnbe ^rfle gl)craufccrt: toaerom

in Zee bed ^langgen/ 5ijnbc banbe groote aljSnbsp;bcngbaegbö bic tgt;cÖEpen foo bed boltfeo niet

meer en nemen: toant Ijebben notlj qualicti
gbcnoetööaérban (tancfe enbe bupligöept te
rcpnigt)cn.

;Dcn i o.5gt;eptcmbcr/i0 bcn^ertf-bifTcfiop/
mpnen #ccre / met grooter trmmpljc eii fccpe
ter mcnitnic / enoc ip ¥eu ikuki; ibukch umu ute inbc ^tabt ban Goa gbdjadt/ enbe ban öie
Cufte ban gnbieH.€en toepnigb bacr nae fjcb^ bdcn cnt)c acgcerterp DCiS ï.anbts/ni be groo^ pf ^«e«^
ïjcn top lanbt gbefini / met groot remour cnbe te lierdte gbebjatöt/mct een Tc Detim lauda- fB'lf p
ïjlpfcöap/eii toierpen öet loot upt/ enbe bonben —'quot;quot;quot;quot;-----------------

mottt en Öebia- ban Goa, tocfenbe banbe ftabtnbsp;20. jgoucinbcr lö onjcn ^bmirad / bet

ontrent j.mplen; ^tijseenöoogölanbt/al^nbsp;^tljipS.Fhilippeecrtt un^c^hm gtsecomen/

toaer bie ^ebepcn ban gnbien antfeeren cnbenbsp;fonber petoert? lanbt te neme/naer bat bed

loffcn / cnbe ban baer mctyètbupten get goetnbsp;moepte cnbe armocp göepafTecrt ïjabbcn / otp

öftebocrt toert naer be ^tabt toc; ïBp antiicr^nbsp;fafee bo?cn bcrbadt aibe 7 anacnbcn en 12,ba^

ben bicn bagö inbc Zu bupten/ ontrent 3 .mp^nbsp;ggen onbertocgljen ftabbe gj)etoec(l.

icn bant lanb / obcrmibte bat ïjet (lil/ enbe bcnbsp;^nt Itfle ban bie fduc maent jsouembiijj

laloet berloopcn toajs / borg i(ï fonber perijtfnbsp;5ijn bie Sitljcpcn toeticr ban Goa ggcuaren na

fed/enbe gceftober al eenen fcgoonen ai fup=«nbsp;bic €u(ïe ba Malabar enbe Cochin,om albacc

beren gronbt om te antfecren: toant Bet be^nbsp;fiaer labinge tc nemen ban fdcpcr cnbe as'bere

nofï boen albaer ^omer te toojben.nbsp;fpetcrpen / fonimigbe labcn acnbe €uf?c bati

:©en 21.besSanberenbacgb^ /3ijtt OniSbednbsp;Malabar,als( tot Onor, Mangalor, Canan^r,

^tfjuptcn/ ggenaemt Almadias, aen boo?t ge^nbsp;amp;g. efi fommige tot Cochin, bie altooiö ttoeg

tomen / b?engécnbebed enbe allerljanbe ber;«nbsp;;ggt;rbepcn bacr bolle labinge ban |amp;eper mogé

bcrfcgingöeban'tILanbt/aljSberfcb25?cotcfinbsp;geucn. CochinleptbaGoajupbtoacrtontrét

knipten/ ettdijtfee toarenS«bianen bie Cljji^nbsp;90.mplen.tBe ^c jepen loffen alle Ijaer ^ojtu^

Scnen 3ijn. vBcfggdijtfejS quam bacr een (©al»nbsp;gadfcbc toaté binné Goa,altoaer bicCocplubl

lepe acnboo?t/om ben anertf-biffcöop teljalen/nbsp;en ƒatto?cnlJaerrcf^bétiei)fbbÊ^; Cübabaec

cnbe biotbten hem op een pïaetss / gfjcnaemtnbsp;gaen bie ^tlicpen Ijaer labfege ban ^^tper ne^

■ . - -------^nbsp;------r-----, - j ^ —nbsp;^ - 1-----—

__________«nbsp;J__________.mjMli/ tmVK^lltUltUfl.VKitl't-/ t^tiu ijKtUI-U^ttVS

■^.nbicn Doö Francifco Mafcare. .ias, enbe banbsp;12 8.pont/al0ban comenfecaer Cochin ,toa«s

alle bic lt;Êcbden enbe ïl'ccrcn bant %anbt / foonbsp;ooefe bie ƒ atto?en eomen/enbe labenbaer iSa«

IBccrlitfe als? lt;©cc(ïdiefe. ^ic tcgeerbcrs ban^nbsp;gbelen/ Canncél / enbe anbere bjoogfgt;e efi Sn^

bc 5)tabt babé Ijcm albacr te toillen bertocbennbsp;biaenrtbc toaren / aliö icfe in mijn toebcrom

lo.oft I i.baglien / om gbercctfriiap enbe pjc-nbsp;repfe aïlejs int partitulterfal bertjaK ban ïiac5
paratic te mafecn /om bem met bcöoo?lgcfec ett ïabingge/enbe ojbonnantien ban bien.

lichbe.^enieiTOcn oagn oe? na miooargis/sijn Bjcocr oan »^ocnin jjijunui«!;« / u ^w» nr
top ifi bie Öebier gbdoopen op be 6ee onbcr b'äber na/nacr lamp;onugad/altoaer mnn 25?oc^»
'tlanb ban Batdes, tocfenbe ben 2.1 ♦;§)cptéber/ ber mebe giut / om bie obiijjatie ba 33quot; officiijesquot;

toegamp;eiï

tosgîtî ban't ^rfitp / fnï»e icft bleef bp mpnen
$1 ecce in ^nbien narï} fsmmigbe jaren / om te
onberfoectîen m manieren/ baelen efi ggehaens»
tenbâîîôffelfamp;e l.anben/ ^îeôen/©jut|)ten/
îBaren/enbe Coopmanfegappen / enöe anbere
öiiigljen/ aï0 ick aiÏE0 op 5pneii tijt na öe isaer^
l^ept/ fiecbt enöe eenbouöigjj becrlaren fai / foo
ifööetfeifiSmeertmtt mpnen oogenhebbege^
fien enbe gïjenoïeert / enöe ban anbere ggeloof^»
toeerbige perfconen/fo ^nbiaenfelje/ aiis boïe^
Ren baer ontrent bjoonafötieö/ ncer(ï!g|)on=«
' fa

communiratie banöe omlîggi/enbe [anben eü
ßbebueren / bie onber maiiianberen ïjaer traf^
njcfeenenbe ganbe!tngf)eb?puen/al0befe onfe
lanben met #o|î4anbt/€ngôeianbt/® lancb^
rijcîî/ett.boen / enöe oocamp; aUeö ban bie #ûjtu=»
gefen bebaren/ enbe baggelic^js berfoeßtbjojt.
^leericfe beginne bie befröipbrngge ban Goa
enöe ban bie 3!quot;öianen/|jaer manieren / traffi»»
Sen/bjuebten luaren/enöc anber binggen/ om
berer temogfjen berjîacn bie jîrecbinge ban bic
Eanbsn enbe €u|îen ggckgen aen be 3pbe ban
lt;SPi?ienten / tot bic hftt enbe uprerfîe païen ban
China, biß be ido#tugefen ontbcefet eü bebaren
ï)ebbcn/met bie «Êpïanben ban bien/bJil ic eerfî

2$rabifcfje Ztt / bä bic Jgt;tabt Ade
toe / acïjterbaïggenöc öie befeöjpbinggebanöe
Culïcbojenoöeioece.

Datj-.Capittel.

Vande Cufte van Ar^bia Felix, ofte 'tRoode
Meer,tot het Eylandt ende FortrelTe
van Ormus»
AnnotatioD.Pall.

Adeif is die alderiterckfte ende fchoonfte
Stadt van vruchtbaer Arabien,in een valeye
ghcleghen, aen d'een zyde met ftercke My-
nen,aen d'ander zyde met berghen befloteh,
daer op vijfCafteelen , in wekke men dage-
lickswacht ende vtterwerck hout, om die
veel voudigheyc der Schepen, ib af ende aen-
gaende.Die Stadt is groot 6ooo,huyien,daer
die van Indien,Perfen, /£t hiopien en Turc-
ken veelhandels dry ven,ende fulcks om die
overdadighe hitte van den dagh, meeftdes
nachts ghedreven wört. Een fteen worp van
die Stadt is een bergh met een groot Cafteel,
daer op der. Gouverneur zijn wooninghe
heeft. In vorighetyden was dcfe Stadt^op't
vafte landt: maer nu door menfchen arbeyc
een Eylandcghemaeckt,

Den ïept aenbe jiloo?bt5pbe in't in^
romen ban't öoobe iBeer/ aenbe Cu^
fïe ban Arabia Felix, oftc b^Ufgtbacc
Arabien / enbe (ïreeamp;t óo. nipieji

ten regenter nummetiticer. boïeS ban befc
Cufïe inSrabien/3gn bael ban toleur/bpnaefï
bie banbe Cu^e ba Abex cft Mehnde; upt
bit llanbt b?engamp;tmen^eeröen öie feer goet
5ijn na er 3nöien in gr ooter menitïjte / afó ooc
aPierooeh/jïspjra/ Idalfem/ 25aï5em-öout eii
bmegten/enöe fommtgg j® anna/ enöe anöere
toelrieefeenöe buaren enöe erupben, Xp onber«

gingöe banbe perfianen. ® an bie C,de oßl-
gate binnebjaertjs/bie Cujïe berbalgébe Moi^
toefï aen/ tot bie C. de Moncadó, eertütiS A fa-

cus,enbeamp;et »Cplanb ban Ormus lepttuffcften
bepben/ gebbenbe aen b'een 5pbc 3trabien/ enbe
aen b anbcc 3pbebant j^oojben #erfen/!^eeft
m öebieete lo.mplen/banbe C.dc Moncadon,
berbolgenbc bic ^Crabifcfje Cufie binnctoaertis
tot öet €p!anbt ban ßaiem,5tjn So.mplen / eii
Im op 2(5|,graben, ^fSier gceft bie l^ojtugee^
m Capitegn ban Ormus ^ ^acteur ban
f€onmgö0 bjcgljen / enbe bjojben ghebift bie »^»«»t ^^

öiereeöte/ötemennoemt Orientales, Berbol^ b^Sea
ggenöe bicCuße ban 3trabien / bä Barem bin^^^

f^abt Balfora,5gn 6o,mplen. ©efe fiabt icpt on
3o.graben/cnbe een bJepnigg faoucn / baer tn*
menbietbjcc rebicren Tigris enbe Euphrates
in ben anbeten / cube loopen bp Baflbra, in bic
bobenggcnoembcSino Perfico, i^icc ontcent
ftaen notg beel iHupnen ban oubt JSabilonien;
€nbe na beele ^Belesrben gifjlnge/ iss ftier on^
trentoocggetocc(l6et!Hlertf' ^nbsp;-

öie (labt ban Balfora ïoojgt bic CuliebJeberom wösf^
aenbe ^oojbt 5pbe naer Orm us,tticlcli beïjooit R^^t» sö»
onber get gebiet ban Werften, ^cfc SinUs Per- quot;
ficus iß bpöe 4o. mplen bleet/ ïutteï min ofte toa '
meer/ enbe fteeft beel CpIanbeSeniS/ enbe inben '
ingantlï lept ftet betanaecöe eplanbt ban Or-
mus,baer bie #o?tugefen een ƒ ojtcefle bebbc/
enbe üïoonen met öie ^ngebojen bant €pïanö
onber een / enbe gebben ïjaren Capiteijn / enbe
anbere (©ffineren;booj bjie enöeö|ie jaren/alg
Öie ban Moflambique»

Dat é.Capittel.

Van'tEylandt ende Stadt van Ormus,

Ormus leytop het Eylandeken Gcru ,in vo-
righe tyden Ogyris gheheeten.

R M V s een èplanöt en Coningft^
rocfe/ 'ttoclefe bietdojtugcfenonbec
tribuut ggebjatgt bebben/al toaec
^ ^ notö ftat^n €oningö 3tjn refiöentie
D Wtc bieten / bupten bie ^tabt ban bte ^oia

Abex ofte Melinde,aliß top bo?e berriaert fteb^
ben/obermibt-s bat bie Cufie banHirabien/bic
jijnbegöinfelneemt ban Aden, foo beelmeer
- : binnetohertjS eomt. A den icpt op i ?. graben
Sy aenbe 5^oojbt3pbe/ enbe ban bacrffrerfet bie
«Bo/ira Cufiei^cD^ö dofltenoBoflen/totbie C.deRo-
biiit niuu falgare,to£ltßcleptoa ii.graben/ enbeiiSöen
upterflen ßoetö ban Die Cufle ban Arafaia Fe-
hx, aenbc^iibiaenfrfje^ec / 'cnijö ban Aden
i40.mplen. ^te^tabt Aden confineertmet^
te btrgg ßenaemt Darfira, öe toelcBe mi affiti

bjooggen upt ffefeen/ toeîefec tooÄ K naec StS*
allamp;ßaer leben rMteließ onberfjoubé/ om öat^ ^J'JH^
ter een î®et i^ in Ormus.bat ggeen bltnbcper^
ioonenmac£|booz€oningô ontfangfjcntooj^ foonm
bcnnoegregieren/ toaeromme 5pfealle boen t'oosönt
bïinbé/om bcrfeßert tc toefen inftaer regitnét/
enbe ooc om tc fcgoutocjallc ophoer enbe ttoee»^ mm ta
öjacgt/ cnbegaec laiAtin pepjsenbc toebete««'quot;quot;»» «

groot/fcÉïtïittacöticö enbcboï^teoi-rotfen/nbsp;fmn/oUermtbtjSbfltfeaïteitiétöïicfpjonööcn

enbe gants onO|ucï)tbaer / geeftniet een groennbsp;too?ben banbeSïraberjS / bat gtoote^traet^ Sn m?®^

5ïi« ïooberoftectugt/nocöfoemateEAbanaHecnnbsp;fegenberis nocösön/en boenfe groote gueÜagieSÄt

KLï ^«cn-rootfenbanlouterÄout/ foo bat btenbsp;aenomfjaerteberoóuen/enbeinoeténouerSe

toof S muertnbanbeöupfcnban^out-(ïcai39n ge.nbsp;4o.bagöen buer een IBoefiijntepfèn/enbe buv. feS*

ttHijt/ n-i maetöt; fieeft ban 3t)n fefuat niet/ ban bat öetnbsp;ben aïfe 5 .ofte 4. bagfien 3©ater-putten/ toaer

SrSquot; tbafieïanbt/banbepöewbenbanferfennbsp;u|gt;t3pgaer berfien bantoater batfe betoaren

feuSw cnbe^rabien/ enïre banbe fjabt Baiforaont.nbsp;gibe met bjaggen in bellen ban Beefïen glgt; Ä^J

ibcnt-m fangt/ enbe om bie {ftelegentöeptenbe begnae^nbsp;firopt/baerfe ƒ ieffén af ghemaeet fiebben,
gemaKt. gept ban't «eplaubt/foiffer alle bingen in groo^ AnnoÉatio ügt;ali.

ter abonbantien / enbe een feer grootén ganbeh
toant Ijeeft bie (lapel ban gegeei 3!nbien / ^t»
fen/2lrabien eft 'SEurcbpen/ enbe alle bie omligt

gljenbeplaetfeneü eontrepen/efi in't ggemeennbsp;onics laiighmaKerscheboorte

wttucicp ift bol iderfianen/?lrmenier0/Curclien/en allenbsp;als dat betuijchc die Propheet leremias daer

SuL n^tïcn/enooefe©enetianen/bieöaerbaergl)e^nbsp;hvfeytinzifn j.^cap.int r,verf.Heftuwéóo-

Kfê UÄ ï?«quot; allerganbe fpeterpen enbe ebel eije^nbsp;gï^eii op tot der hooghcen, ènde fiet toe hoe

«©^miis fteenten / bieber in groote meniefite toerbé gge^nbsp;ghy allenthaiuen hocreric driift aèn dé ftta-

Kt» bjocötban^nbien/ enbe ban baer ggefonbennbsp;ten fittet ghy,ende verbeydetoó haer eeliicfc:

ffi üL aaenegien / enbe berboert boojnbsp;ah een Arabyneinde Wöeftyue;amp;c My ghe

Doert, gamp;efjeel '3i:urbpen/^rmenie»/2l!rabien/|acrfen/nbsp;dencktdat wy ondet veelduvféndcn van dit

enbêalletoegben, lt;enbetoO?ben toeberommenbsp;vókk vervielen , die in groóce armoede in

gÖebiacDtallerfianbe toaren banbe felfbe lan^nbsp;\^ocll:efandt-duvné,diegantsonvruchtbacr

ben/te toeten ban l^erfen/ uptget lanbtgDe»nbsp;ziin,leefdcn:oriderdicheeié Sonne haerfnec

naemtCoracone,enbeDias,enbeanberplaetfnbsp;—
fen/beelrgtamp;e €apetten/ biemen Alcatiffas
nonntjBan ^nrcfepeiv allerganbe fobnen bä
€amelotten}©an mabié/ beellerganbc toaren

faEffTDcii/nbsp;-«^»^nwtw uwu^iymw woieunbsp;unacr v^ameets meitf gedröogntaender bon-

S^ü €rupberen bop? be SïpoteecberjS en €rup^nbsp;nen,dat fände daer «iede teefgemaea ) bac-

Jcen,metuamcelsmelckendeVleiiich,ende

Seinbsp;onaenbeCnJebannbsp;^onigô/î©ateleti/^tôapén/lt;Éamp;eptw

trabten beel ûaspi^ban b«i foo?£en^ateIé/nbsp;ren/cperen/etc,cnöFaHi btctuahequot;«.f «01

lt;©cßer-noten enbe jißcrmellaben/ bie ban Or-nbsp;fo baoncn benoecli ban ate om xt n nWf nhr. w

musnaec5|nbiengecboerttoerben/enbegôe.nbsp;riefttSÄ

geeignbieiimetberbullen. Wö»^^nbsp;enbrôebKftLrfeÄnbsp;Sf^

gfjelt/göcnaemt Larynen,ttoeltfe 13S ttoee-bee^nbsp;onber ru(îcn/altoo0 met goebetoatfit ^^^^^

nigg / lancamp;toa-penbe / gljehjcß een ggeOaggennbsp;manicre repfenfe tot bie ftabt Baflbra, enbe

filber-bjaet / omgljebuijeöt met fefeere rlepnenbsp;jtien boo? Babilonien / nu Bagedet oÄenoeiVit/

enbefbmmigöeanberepIaetfm.'^eBÄ

Sc S Pl«tjsgDenaemtLary,banfOnâtlber/enbatnbsp;menbe/kggöenbaerfommigamp;ebagöen^il/aï

fiiuer sfU in 100 groote mptöten / battereenen grootennbsp;toaerfe ban toeber bergaberen op bie toeberom

Kf^ öanbelmet gfieb^ebentoert / gfielnefealäSmetnbsp;rep^/enbe trecßenaifo toeber op bie felfbema^»

KÄnbsp;ni|rnaer Aleppo, toaermebe ke coopii «Henaitf

ren naer Ormus; ^ieiooplicben toeten ben
tijt toanneer bie Car uäna ofteCaffila falrep^
fen/ toaertegftenis 3p0aergöereetmafeenmet
ßaer toopmanfeßappen / alsiban bergaren ooe
beel €ameIen/:®?omebarifen/iBitpïen/ ^eer
nutten

ben grooten'Sttrtfe.

«^aengMien bat top ban Curtfien m
fp^eßenbe/ fo en gebbe tefi niet rönnen berftop^
Clîen op toat fttaniere bat ben 45|ooten Curcft

leglier/ttoeeen ttoee op een Cameel/oftetoaren ren cnbegôebjuijcfeen ï^ttpben/ bic baer toe
tmbepbeîpbejî/naupttopfingcbanbiefignrc ggctoentcnbeopgSeb8et3nn/ftfbûenbtrin0etr
bifi bolgijcn tal/met ooebetoacgtbanbe 3iamt«' aen gaec beemnt ^efe toonben geboerd

ijanBaflbraftibc 35atîpïonîen noèc Alcpo eft
Coiiftannnopolen/etièe fo ban baei* Uoebecom;
Cube alf^cr,pet noobiggoft ban mipojtantie
t'abberteceti 15S foo mabenfe ben Bjief aen bat
iingcaf hen ban't been bafl/enbe iatf n|e bltegé/
lojaennebc ben 25jief met bie ^uijf eonit op be
plaetîS baecfe ban baen enbe bliecgt jomtijtsf
Dupfent mplen enbe meet/batmen fcube feßßen
onmoßöeigca te toefen: maeri? toatarbtigö
buer beel bie't mp geaffirmeert Ijtbben bte ban
baer quamen. 3c Ijebbe ban bte felfoe ïDupuen
in 3nbiengfjeften/ban een Benettaen/ mgnbec
goeber Itenni^ enbe efpeciael / biefe tot een ber'»
toonberingöe mebe tjabbe gebjacl)t/om in S»^
bien te tgoonen. H^eerenbe toeber op on^ p^o^
póoft ban't €planb ban Ormus,toelcfe lept op
iy.graben/^ibe 15 in be ^omer(bie aliS in onfe

öcet/batmé moet in goute bacben (baer toe ge^
maecbt)bol toaterjs flapen/ naecfet/ J©an enbe
©joutoe liggïjenbe geheel onber toater/begal^
ben 'tgooft; 3ille bie gupfen 5ijn bonen plat/en
maamp;en bouen inbe ïjupfen gaten / om ben totöt
enbe coelte baer boo? tc rrpgcn/op befclfbc ma^
nierc aljs oocfe bic ban Cayro, gljclijcb bolcljt/
enbe ggebjuijcUen infïmmentcn göcltjc febon^
flöelen met toacperss/om 'tbolcfe baec in tc toie^
Bbcn/enbe toint tc mabé om te bercoelen / biefe
noemen Cattaventos.

Annotatio D.Pall*

Cayrus heeft feer hooghe huyfen: meto-
vcrhanghende dacken, om Ichaduwe te ma-
ken,ende die hitte der Sonnc te vlieden. In't
midden door defe huyfen zijn fèer groote
pypen, wel thien cubité boven uyt gemae(a,
naer het Noorden gheftrcót,om coude lucht
te OHtfanghen, ende die te fpreyden door de
gheheele behuyfinghe, inlonderheyt diebe-
nedenfte plaetlèn te verkoelen.

^e0ftointer0i(ltoet fo boutalstin^oitu^
gal.l^ct toater batfe bjinchen / toert gljcb^acbt
ban't bafïe lanbt/'ttoelcfe 3p betoaren in groote
lootten/ aïsï bie Tmajos in ^paengien / mtif=»
temen ofte toater-bacben / toaer ban 3p oocfe
groote inbe Jpojtreffe fiebben/met toaterboo?
een jaer ofte anbergalf tegljcn eentgtjen noot/
ggelijcb bie ban Moffambique. j!Ben fcbcept
ootb toatcr bp't «iBplanbt banBarein,tHbe^ec
onber 'tfout toatcr / met bupberjS 4. ofte ƒ. ba^

g^aer is in Ormus een getneen fierfeteoftepïa
göe ban IBojmen bic inbe beenen groepennnen
tóil p^icfumeré bat bie ban't toater batfe bjinc^
ben groepen/ toelcfe 5ijn ató Hutjtfnaren / enbe
ontrent 1.3. enbe meer babem lantft / bicmen
allcencbf moet uptïjalen/enbc totnben op
een fïroepBcn oftc penneïté alle baegfi^ toat / fo
langbe aljS men feluer boeit bat bie gaen / enbe
alfe tegben gouben / latcnfe ban foo blpuen tot
faitbcrenbaegï)38/btnbentba|icti fmeeren get
gat enbe ggeftoel baer't upt comt / met berfcgc
enbe onggefoute 25otter/ enbe alfoo toinben 3p
bie binnen lo.oftc 12. bagen upt fonbcr ecnigg
ïetfel/ ban moeten metget been |ïil fitten: toant
fo bie quamen tc tocben/fouber groote moeptc
aen'tbeen met Brpggen/ ggelgcfe aljsicfe aen
fomiwöamp;cp^ïfoonen ggefien gebbe.

Annotatio D.Pail.
Van defe Wörme fchrijft Alfaharanius in

zijn Draótiqucint t i.cnp.aldus: Daer groeve
■nbsp;■ • fcn tnfTchenveleiâvleijlch

haer lanek uytfteken, ende voortscmypen
onder het vel, foo latighe tot dat zy die huijc
doorbooren. Die ghenefinge beftaet in fuy-
veringe des lichaems van verrotte fiuyraeh,
amp;c.lecft voorder.

'STen öupfe ban mijn geere ben SCertfbiflcgop
gabben top een ban 3tjn ïïBiènaersi / een ingtje»«
bo?en ban Ormus, cer|ï baer ban baeu Uomé*
be/befe gaelbe op bie manier bonen bergaelt; *
ofte 4.1iigt;ojmen upt 3tjn beenen/ batljpfepbe
baer feer gfjemeen te toefen.

tï^ieCapitepnê ofte CapiteijnfcgapbaOr-
mus i|0i naer Soffala ofteMotlIunbique gijerc?
fecnt een banbe befte enbe piofpieltcBflen ban
öbegeel 3!inbien;©an bie l^öjrugefcfie regerin*
Bamp;eengöenieten naer abbenant fo beel profijt
alji bieban Moflambiq ue, toant ijebben ijaet:

Malcatte,enbe anber toegljen-,enbe niemant en
mart) eenich gcct t oopen / bcrcoopen / fcljcpen
öftc bebjacöté/ booj bat bie Cnpitetjn get 3pnc
ÖÖecoft/ cnbc 5tjn ftöepcn bebjaclit enbe afgljc^
bccrbicgt ïjeeft: niet bat Ijen^ fulcbtf toegelaten
toert booj auctojitetjt banbé Coninglj: toat fjp
fuleb^ gantfelich berbiet: maci 5p nement bän
gaer feluen / om bat be €oni«§!gt; ucrre banbet;
hanbtiïïomljcmfitlcfijïtebttbYcifcèiv alleene«
itcR toert ficm ban ben Caningf) tocgfielaten/
bat niemant en maclj ccnig|)c iSeerben fcbicben
naer ^nbien/ban alleen ben Capitegn/ ofte bie
5tjn commifTie gebben/toaer mebe ^ een groot
pjoftjtboct:toant bie|amp;eerben inSnbien beel
geltSÈ gdben / bic pet goet 3ijn toerbcn in SnbiJ
bercoft booj 4«oft j.ljonbert l^arbautof/ enbe _
ootfe fomraigetoty.B.jatot bupfentl^arbau^f^^^'*
toen/enbc meer/elcamp;e #arbaittoe gftetcfient tot
eenen ÖijcftjS baelber / ji^eberlanbtfcftc muntc. free 01«/
ï©ic baert ofte Monfon batmen öanGoanae
Ormus fcplt/té inbeIBacnbcn ban lanuarius, ti.^o,®
Februarius,Martius, enbe in September cnOe öcci. ftijnf
oaober. i^olgftt bie Cufle ban Ormus (trétquot;
feenbenaer3nbicn.

Dat7.,C?ipitrel.
Vande Cufte van Ormus, tot die Stadt ende
'tEyland^enaemt Dm, eca For-
trelledcr Portugefen.

toelcb lanbt boo^tijts Carmama gOc='
noemt toerbe.ïpefelt;£raep lept op zji.graet/ett^^
isS ban Ormus 3o,mplen/berbclgcnbebie?elf^ Konten
be Cufïe tot bic aeuier ban Sinde, uanbe aaipen ba
tb?p fcgjpuerjölndusgïielïcetcn/ toeltliemcn ^f^l«
fept upt get geberggte bâ Caucaifo 3pneH ooj^ Sf«
fp^onrft geeft/ geltjcfeelicb met bic ûeuier Gan- op 25 0«
ges, bie in't Coninglupeb ban Bengalen inbe baif bï«*
^ee loopt / alsi top op 5pnen tijt füllen bergalf. • *
Wan befe ßeuicr ban igt;inde ofte Indo, fomen
fcftïiiftfteeft Snö«? ^^^ quot;«'f«« agfftegljen
enbe begouben, ïE^efe ßebier lept/te toeten/ ben SSUm
mont oftc ^nganc op H^flraben / enbe m bâbe «aem öä«
boojfcpbec.de iarqae, 140. mplen. tier aen

befcaeuicrflrecbtgctlanbSinde, toaerombie
^6|tugefen bie iSetiier ben naem ban't Uanbt i4o.mirif

Sg*uengebben/I0een feetrütfe enbjutgt=' ^e
baer lanbt/cnbc too^bt grooten ganbel ggebje. amp;
uen ban al be omligggenbe contrepen / al0 ooc
ban bie l^oztugefcn ban Snbien enbe Ormus,
enbe anbere pïaetfen bie baer bagelicamp;jïbaren;
ïr^eeft beelerganbe foojten en feer ^n Cattoenl
Eptaact/ biemé lonjms noemt/ enbe ^ïuperjaE
ofïe 3S.amparben / biefe Volantes jamp;eeten/ oocfe

beer

„ , (i^Ipcîîan Cocus ofte 31nbîaenfcôc|îo^'
SîStS ^^^ ' 25otttr lt;n groote lîiniicljte / enöe gcct:
aaïutcii/iiams maer en fo fupuer en retjn ntet alss in ^ol^
farta / ni beel lauöt ;conten in gtoote öoogïje aerbe 11 ottc n/
fliiùetecom. nictfmalleöaifen/ i^goctortimettefeoben-
i0ecU / 'Srecrr^HtpÊn: Canbiî / iffct feer beeï/
enbe fcer cjcc eltente enbe frape ?lep?en/bie feer
ron(îigI) en ineefîerîttft beflicfet sijnwetjpbe/
ban aUe colenren / 3loDfb3crclî|Én enbe i'îgn«
ren. 5^efe ^ep?en y^n in Snbten feer gijteÇi

meert/ om op 22gt;ebtîrH enbeCafdèn tc leg^/ lcgljcntôept:b)ant l$t aenbe iBont enbe

inbeplaerjfAjanCapcttcaî^pniafeNocban gançfebanCambàja; ^^be bàn Diu töoit

aUcröaMbe^Ï)?tjfro?icn/25iiffmen/€ofterf ÔetgefcôeeptnaèrC^jmbaia.ciibcbîcbergftei»

bjàcijtna'cr Diu. ^jcjïabt ban qin tjsbc-
nJOQntbanbc fgt;ojtugefen/met bse ângfcebo^

flllejs ïngDelépt enbe göctoiocöt met#cerle^ rertnibcnatnraïcnönDereen/ gdrjcü aljsOtr
moeber/alïetbîclfbebérbocrt bjcrtbooigfîc^ mas enöe ailcbieflebcn enbe plaetfen banbf |Ï«eaS
)amp;eclS»bïcn/enbe pjincipaliclrciitotGoacfi wtug^cnmgrjeôcci^nbicu^tjn/bôri^bcb^
Cochiii, ter tpbé bat bie ^ojtugaclfflje fcDc«- ben bie ƒ o^nefTen oiiber öacc gljebïeft en oe^ quot;i^wf »quot;fere»»
pen bâcr labcu; ?ïcf)terlatenbc cft booïbp paf^ Biet,tet lt;epia»bt,iiï obcrblocbigf, efi
fcrcnbc beboojfepbc öaticr enbe fommtgDe baer ban eetbar ctoavcn / bictimlfc cflbéigf^ tm de mm
Cplanbeamp;enjs bic bp't bafle lanbt enbe Ciijte tocfïten/alö bâ allerBanbc l^ec/aBfTèn/iföópé/ J»« sö«»
ban Sinde liggljen/fo comter een cïcijn lt;amp;oifQ ©ercöen^ /nbsp;/ ï^öenberen / ^ïcft.

ofte Sngaitch/bic be ^ojtugeren Enfcada
«eaWhtoiw quot;ócinm/in toelefe lt;©ûlfo liggljen bceï €pla n*
S^pct bcfeenjï. ^efcn Singancïi toû?t göcnaemt Ia-
^öerecfit queta, al tóacrt blocpt cnbè fbt fo fubptelijtft
enbe foö grooteii (ïutfe toecgöiö/bat fulriiss op
u sWii. göeenplaetfe itocpt eamp;cficn üftcglöef)oo?t ig{
gljctijccfï/civfttjijnt onraogóelirbte toefen/ en
toojt ouer af bbo? een groot toonber r a góCf
fcpt. Cot bcfer plaetjS affirmeren bic Sinbia^'
nenbat Alcxandei Mâginus gjöetomenfoube
ftebbcn/enbc boo? bertoonbcriiigc batibe öaei»
Pigtjc cbbê/cnbc afloepcn bah't toatcc/foubc
bp toeber te iiïflgöcölïctrotbcn toefen/ ime»
ticnbc öflt f}tt een mtrafeel cnbc bjqgt;gtngöc
banbc lt;ïi3oben toajÈ/oftebböifcgglïingbc ban
ccnigö biïflÖebai/foo Op berber trotfe. lt;©efcn
Sngancamp;%« banbe ÊebicrbanSindo ofte
Ïndo,é©.in^en/latcnbe bcfe Ehfeada, en ber»'

lïolc^enbe bie €u(ïc Zupbt-oofïtoaert aen/ ben fullen bcrftalen mat toarcw / goeberën/^
tomt het €flanb enbebiclt;étàbt en ƒojtrefic eoopmanfclïappert enbe Iriftocbten/biuf^cn'

toan Diu, banbe ^ojtugefcn bctooont / met
tie Sngljcbojcn bie onbcr bie|^ojtugefen ge=»
btctflaen*

DatSXapitteL

Vandc Sradt, FortVcfTe, ^nde her Eylandt
van Diu, in voiigetyde'n Alam-
baterghchcetiö.

ieigt;tabt en 't€pïanb ban Diu, ïcpt
jerftljepben banbc0cbierlndo, 70.
#-«w^mpIenop2 i.grabeji/bi^tbp'tbafïe
fcn tjeüüc mt lanbt; ftecft ccrtgt^ toeg^ecomen ben
SngS?nbsp;ban Cam baya,in toimss lanbt enbe

S^Sn^S'. boofgÖcS^^ felS'cc^

tres gtjfmaeri «ingb ccit ƒ o^trcffc Ijcbbê gfifbout/ enbe met
im ïhSquot; ïfliw68ept ban tpben Ijct gÖe6«Je €planbt en
öSSaT ^tabt in fiaer göetoclt gljecrcgDen / enbe feer

.........„—-----^^nbsp;Jâp^ €tïanb bail Cam baja «fj^etbltttfit^

jîerchgôemaett/batiîetctîtoinbaerisi/tocrc^nbsp;'SMbaerfïcingBcôceignbien/ enbeban

fee ƒo^trefîc ftceft ttoeiemacl bciegijcrt gijcsnbsp;^iw ôaer p:obibeert enbe boojfiet mf aile ©wiasitiii«
tocefl banbe ^olbaten ban Carobaja en îijrt ^ bie omliggchbepïactfènba aile uoot^Samp;P^

incbc ftulperî3/ceil35 in't jaer ri 5 9» etibc b anïnbsp;b;uft enbe IgftocîJten / toacrommc bacr ecn haeftffi u*

berbe mael in't jacr i /46.enbcijï aitooss b?o^nbsp;^oote banbel g^ebjeucn tooibt / fo tocï bâbc t-ouiiisBeiiÈs

melicfe befcbermtgbrtucefîban bcmnmtquot;nbsp;intooonbcriS al0 anbereSnbiancncnbcnac^- Sfquot;*»»/m

fen/ gelgtb baer Cronijcben enbe mema?alctinbsp;bucrcn/alèî oecfe ban bie po?fwgefcn/#erfia^

gj^cnoccfi39nmelbenbc. îl^cfc|îabtDecfitecnnbsp;ncn/Ulrabien/mmenten/ctc. Coningb sjofriSquot;

jVcr goebe #auen/ enbe grootcn banbel / gocnbsp;onbetfioubt be i^et ban j!®a^omet : maer «at«« giooti

tocl m tocpnigb ofte nict ban stjn felué ficeft:nbsp;fiet mcefîc bûfcb/ingbcb0?en cfiïhtobbnbtfs«/ iimti^

maer om bebegnafljcpt / om bat fîtt lept tuf:,nbsp;gj^cnacmt Gufaraces,cube Bancaneni^onber^

f^enSindc enbe Cambaja, toeltSe ianbennbsp;{oubenbe s^etbmiPitagotas ,enbe 3ijnbie

lâàn't CûttittôJ^t jcl^ en *t%mht Camft a ja^

ïamp;creiKf fl' WaïfÏÉ tmertrapfïe Coop-iieöen tian
^st) met' ÖÖEficd Inöien / ttiieiisi jf tgucen cn Comcc^
jgM s^cttit fcptfcïgs (ïacn bp bicban ^nDientmét ccn bcr^J
K^JC. rlarms« banöacr ïebcn/ccrciubnten en ufan^
SS SS; ften/ aï^topop spnenttjtcnbepïactfefuïien
ft« iitujöoju bcrïjalcB* ^o ban get lanbt ban Cam baja
fe^f abonïiant ban alïe Igftbcöten / ató Cojé/
gtagojasj ^^^^ ^»ilBepten/ enbe anbere bicrsöehjcfec
orcrtten/bergïjelötfe^ ban Botter / mm foo
batfe a!Ie bie omliggbenïfe rötrepen baer mét
0èttcb6i.^aer bjojt gijcinaft^ït «ptermatcn
beel Cattoene S.pbjact / ban beelberlep fooj^»
ten /bjienjï namen 3ön befe /. Cannequ.inSj
BofFetaSjIorijns, Chautarés, CPtonias,b'aÉ
5ijn ngeïgcfe CannefaflTen/. wttfeplen enbe an»
ber jatben af te mafeen^en^e nócb beel anbet
foo?ten/ênbe feer gocbeii eob^l; ^p tïiafeeiit fo
fijn batmenber geencn b^aet aen ma^ feennf/
cnbe bat Ijet alle i|olianbti^1lptoaet te bouc«
flaet in fpnieficpt; 5p mafeen ooe .bed tagpet^
ten/biemen noemt Alcatiffas: itiaer en 3ijn fö
ftjn/notö fo goet niet/aljS bicM #crficn ober
SMW^f Orrauswinen 5 een anécr fbojte ban accöte

CaöcttWiötièttnoemtBanquays,jgnbp
üef^nö»/ na® als w gbefïreepte Uafecnjs «pt ^egot^^
jfjhöt tóbm lanbt'bienenbc om óbcrliifïen m 3itoner0 te
Ï£ggé:iaatïbefienss tot bcbben/biemen noemt

SÄ^ Goci.ort3nsCoichas,5gn feer net enbefrap/
0ge(iïtUt ban 3pDe / enbe ootö ban Cattocn/
ban alle coieiiren eabe (licfefd; |0abellioenert
ban bedbcrleip foo^-ten eiibc e oleurcn-. Perfin-
tos,bat 3öii bintfdjs oftebanbèn/ baernié bi«
^nbiaiftgé bebtlïebe mébe biiit en toeröcöt/
om *tbm op te ïegggen ; ^Ullberganbe bebtpe^
bert/31nbiacnfcge î^?oiîb)en fïoden/efi anbec
bierggclijcÊe fnupfîerpe/feer frap gljetiJjocgt/
mbc obetbetamp;t enbe bedeet met latlg ban alle
tbleuren / oocB Infiiggé CicHtarbcrben enbe
fcöpben bartfbob^en becit / enbe ^egilbén
ban^egiïtTpabbengctojocöt enbe ingdcpt/

tiggfn ofte #ater-no(lcrsiy cnbe anbere bigj^
if^ fetbitiggcn enbefrapiggebén; kleeft bedbèr*
ïepebd «i5ge(ïecmen / al^f Elpinellen, Ro-
baflem,Granadis,Iafinteh,Amatiil:en,Gri-
fcIiten,01hos degato,bat3ijn latten oogeii
ofte Agacosj ©eelberlep (!eencn ban SafpisÈ/
bicmen twemt :^loet enbe JBeït (ïeencn/ cti
anber foojten^oorit bederlep ilBcbecpncn/alïï
Amfionj OftePpium, Camfora', Banguc,
Sandaleh hout, toaer ban op 5ijn plaetjs in't
particulier bpbe^ïjccerpcn cnbcbjudité ban
tafiifidte 3!nbien mcntie fal mafeen; '2l!ïuijn / ;êtoca-
niatti)«» fupfect; enbe anber toaren/ bic ritp niet en gge^»

complï banben fclfDcn tntoijcS/genaemt In-
fuladas Vaquas Jtgggenbcop zo.grabcn/op
toddic googöte cnbe eontrcpc/op't bade labt
lept oocfe bic ^tabt enbe jf oitrcffen Daman,
bic ban bic ^o^tugefen bebJoant toert / enbe
onber gaer fubjcttte ijs / enbelêpt banbe (labt
Diu oojl ten 3«pben 4ó.mplen,

^^'^Mo.CapJjfttel.

Van die Cufte van Indien,en die Havens
cß plaetfèndaer aen gelegen,

e €u(len ban 3!nbien geeft öaer be*
göinjel ban bir mmit ofte intogeft
fbancambaja, ban't €planbt gge^ïffiK«
naemt Das Vaguas, als bergadt w fewiara üait
toeïcKi^ bieretgte €n{te/bieaHeenïi£6 inge^ ««mbapa.
geel (©dienten toojt ggenaemt ^nbicn / enbe
bupten bien / gebben anbere partituliercna»
men / alsi MofFambique, Melinde, Orraus, ©etclarntgse
Cambaja, Choramandel. Bengala,Pegu,
Malacca,amp;c, aïiötop.op5önplaetfefuIlêber^ SSIS'
tlaren/enbe eenfbed^bcrdaert gebbé/ fo tc söenaemt
toeten/ bat befe €u{te ban Snbien beggint S'^^ÄJf
banbe ^tabtDaman,ofte't€planbtbe Va-
quas, enbeücetët alfo 3.ten o.aen / tot bic C. tw.
deComorijn, altoaerfebolcpubt/enbcsgn
inal0 iSo. mplen/optodtfeecufleligggen
befenactbolgöenbe^tebcnenbe?^benj3/bie
be|0o;tiigefen onber gaerjjgetodt gebbcn/cft
befittcn met gare Jf ojtreflfcn / ten eerfïen Da- «efe^jpsiHffe
man.,l^anbaer li.mplenop isUgtaben bie SocScÄ
(labtBafaijn,nbsp;tfli)abfiiBHi

Wmi Bafai jn i o. mpïen 0p 15).grabcn/ bie
(ïabteubcfo^ttefTeChaul,

!0an Chaui tot Dabui 3gn i oanpïen/enbc
ïeptop iS.graben. ^

iaan Dabul tot bie ^tabt enbegct
baHGoa,3nn3o.m|Jlen/ todcElcptop i
graben. Site befe bobenggenoembe (ieben efi

_____ _ enbe

ober langgejaren toeber berlojen. ® ie €u(le

bau Goa tot Daman , oftc bCH ^ntogcfe-« . ^ ,

banCambajä toiï?t ggegectenöfln bic bannbsp;gt;

Goa,biê€u(teofî:e'tlanbtbanBûû?ben.€n 6e€uambit

banGoatOtbi?G.de Comori)n, toectgge^ «ffantbapÄ elf

gÊetenbieCîi(îcofte'tlanbtbâSuyea:maerSÂft«

meeflbieCùftcbanMaiabar ;î©atbie (labt SS ^
ban Goa enbe gaer ggdcgentgept bdangfbe
!s5/enbe oocft bte beclaratie enbe befcgjpbinge
ban't lanb ban Decan enbe Cuncan,eit gaec
Coninggen enbe oojfpjoncfe füllen top op een
anbcr plaetjö in't particulier berdaren met
bed anbcr ggebentfetoeerbigge binggcn / foa
ban bic g^o^tugefcn / als bie Snggebo?en eii
3«bianen iiS roerenbe/toaerom top bat boo|^
befe reiisJ füllen bôo?bp pa(Ta*en/ entractcreti
allccndidi ban b'anbej: boojnoembc ^tebcn

coinmobi«

tugadggcb^acgttoert/ enbe anbecbieiWe^
lïjcfee toaren enbelgftotgtcngebbenfe a!jon^
bant; Zp maÉcnber fommme Catoenen
toact:maer toepnigg. ÏSie^tabtban Chaal
geeft groote traffiquc naer Or mus, Cabaja,
'tÖOObelBecr naer Syndc^, Mafquate, Ben-
gala,

.BâitôeSttbCaehfcJè Ctéett

n

naer'tïebenbaftaevpcrfoön/
fen/2amp;oomen/ panten enbe tojutfiten/ete.

Dat 9.CapitteI.

I^'andc Caftc vab Iiïdicn,tè wéten, vaïi Goa
töt die Cabö de Comon)n,en den uy ter-
iteh hoéck , welcic ghcnaemt v^ort diè:
cufte van Malabaii

lt;e Cufïe ban Malabar beggtnt bâ C,
i de Ramos, baetcbe ijs ban Gôa3upb*
'bîaertjS lo.mplen/enbe boïepnbt aeti
rrf 0ieC.deCoitiorijn,eertnbtjSConi
ïffieijcttm/'ttöeïcïi jgn i öo.en 7,0ft Sjnpten/ Scftfepbinsil
maennneïiggïïen befenaerbolghenbecïaet^

bebJbonm/Km TJT^
öffctDÉbben/ éerfl bàn bic SS ^
bo0?l5. C.de Ramos,' totbiejFoitrefTe baii stouttjebberf

Onor,5nn io,mpïen/IiMenbcîp?S^^^^ fS.

^P groote öantcringöe gebben/ooeïi foo öet
lanbt abonbant ban «i^engber / göeïiicfe ootfe
bte ööeöeeïeCufk: maer isialbaet toepnigfï
öDeatgti ®it l^anbt ggenaemt ïjet Hcojber
quartier/geeft een feer gbefonbe enbe ggetmt^
perbeïucöt/ enbetoo?bt ggegoubenboojbie
Obefonfte ban gegeeï Snbien: toant bie ftabt
Diu, enbe bte Cnfle ban Malabar ijj feer on^
^efont.^efe Snbianen/gelgrh oocü bieban
Gambaj-a.biemen Beet Banianen cnbeGtjla-
rattes ,tn ban't ï^nbtbinnctoaertsïbanDe-
cam, bie bobcn op bte bergïicn tooonen / Bal-
Jagarte gbcnacmt/bitmen fiect Pecanijn5,eü
Canaras, 5ijn altemaclban gecï bcrtoe/ foms»
. - migetoattotttcr/enbcfomniigetoatb^nrjnf
SSlrc öerMnaerbieop be ^ee-eanttooonen/ ^rjn
trrjcöcpöm baeïber/ enbe tretfeen meer op bie ftoerte ber?
roüwroi eiiöe ujc.infiaergelïaïteiiiffeleiïpöifionomie ban
gytöflciimi. aefitgt/ïtjfeiïicbfnspaïtcmfleïaï^banbefe

ïanben ban €urlt;ipaienbe bic banbe Cafie bi jarelffiettoaertj^ baer fieeft b^önticn tfi^^^
Malabar^,toeïramp;eftret6tfnbebegintu.mp^ tuanttcboienen bieïbaértównlabtebaó
ienbanGoajupbttoaerts/enbebucrttotbie meaer.nbsp;«iv-niacjna

C.deComorijn^i^sjmgebo?enmenjfKa^ 3aanOn'ortotbtóffl?tr#6anBarfeIor.
}abarennoant/^ïffec|nnbiebetooonen^fi^ 5nn jyatipïen/enïeptop i3.örabm/ijScoc6
ïanbt enbe €ufle bpbc jon ban toïucc fo betooont banbe ^Ditusefen / nfieïiitfeOnorr
ftoertaïjjpeefi/wbe ftebben feerftoart en gïat gicTa t

Europaj jeptop i ii.graben/ eni^ootfe eenfojmf

ban öe ïdo?tugefen ggeïgcfe ö'anöir y en
oot feer beeï a^js enöe

Jen/ -mm Mbp r ii.graöenrn^m/öiti0 g^lffi^
öcpojtunefengebbf in Si/SfSï
geöeetMatobar,aff)ierbaïtbeeri2gt;cperjS. gpie quot;oiwwr b^ö*

nitic

^afabarén gebben bupten bie ƒ o?tte(fe eeti

ÏS^Se?^; topmenfi?afmafïen/entoo?tgetiw gS^fcTaffîamp;Œ
bateemsi»' cam,efiaïsiöanföfoiWfcegooggïanbofte ggfgoftbSTojf/K^^

lêpdicH.firecfitgembanöeene^nöetotöanö« omftcnfjff/garitfêgdöcöeï^oïïanöffgeï©«?

ban Snbien/enbe aïiS bantoeb^berboigfst
bic anber €ufïe ggenaemt ban Choraman-
dei,toeïcö googge ïanöt boben pïat en ftgoon
23oto-ïanbt iis/ ggenaant Ballagatte cfi De-
can, en is betoóont enbe gcbeeft onbcr bflcÉc*
fcge Coninggen enbe =^eeten ♦ ^it
tooonbersi enbcnatureïen too?beitggeftiec=«
neïitamp; ïggenoemt Decanijns , enbe Cana-
ras,ggeïnrft aïi6 top bpbe befcg?iptte ban Goa
enbe gare jurifbittie fuïïcn ojöétïötïi bcrga^
ien/met bte afbeeïötn^eetiöe tontetfepifeï^

ban Malabar i'jj.^nbtr bere iBalabai é Uïoo^nbsp;söeltitÊiï testjeu Cochin oljo; neoibtoflertïif

ncubeeltoJittc JDüCjcn/bicDcTlDet banjBa^nbsp;ïepteen anüerCplanbt flftenaeint Vaypim, _

cfiomet onöctijpubeu / ujektte Dc inetfïe (jan^nbsp;tg coc omtingdt Jtirt Uiatec /ghdocbie ^m^

beliiïgbcöipm iiaeï^troobc jBeer / öoetojdnbsp;treflTcbaiiCranganor.Me befeïanben enbe KSS!

Jijt met enmogijen bom/norö nicmanbt bannbsp;contrcpen/ jünlcegï) enbebïac/gftdgtfe ©oï^ jp«w

Dtcnbsp;fonbei- pafpoo?t banbe ibo^tn*nbsp;ïanbt: maer en hebben göeen ï©ncben noch

oefcii: mt anbcr^ btc f ojtugefcbc ^trmabc/nbsp;^upncn / ban aïfeendicfe aen bie Xu ftranbt

bie lacrlifiisÉ bit €u|ien enöe Zee gaet betoa^nbsp;bie platten lt;©eber/enbe binnen ben 4^eber en

ren banbe ^rec-rocbersi/tot berfcüertöept banbsp;firanbt banbe öcbier (bnber een?göeftoogh*

K'ië^r' Öf^f'^oop-baerDerö/befc ofte ceniae anberenbsp;ten ofte fcamp;utfden/blgftalfo in 3ijntoefcn;0et

po^itmme jnbianen oftcnanc/bJieljetfoubcmogöcnnbsp;ïanbt i^ fcer plapfant enbe groen t'aenfeftou*'

l^oitiigefai/ Uiefen/gemoetéöc fonber ldafpoo?t/5t}n ©jp-nbsp;toen / bol 25offcn enbe Boomcn / heeft ooeh

Snbsp;bitliVuiljï gljeftljict / bat 3P fcöe^nbsp;25ofTcnban€anned^boomen/ biemé noemt

èd'maoSe pÉ» aen brengen bie Upt Cam ba ja, Malabar,nbsp;CanelladeMate,batijöbJoefïe€anned/bïe

jjTfeim. oftcban'tCplanbtSamacra, ofte ban ccnigcnbsp;fo goet niet en is$ aljs bie Canned ban SeVlan:

anbcrcplaetfcnüJilbêtraffiamp;crénaer'troobcnbsp;toant aïis bie Canned ban Scylon gdthet

IKccr. ï©efc it)oojen ban Cananor fioubennbsp;quintal i oo*|5arbautoen ofteg^adbcrjs/amp;o

bjietfcgap met biei^ojrugcfcn/om bê btoachnbsp;gdt befe Canned maer i ƒ, 3 o. ^arbautoen/

bic baer bic ƒ o|tre^e boct/botö 3i)n onbcr bénbsp;enbe oocb t0 berboben naer ^oitugal te boe»«

bugm öaer grootflc bpanben/ cnbc boen Öep-nbsp;ren / niet teg^enflaenbe tooit ih grooter me^

^ unbsp;contributien ban f elbc aennbsp;racftteniaerlicbjsgbefcbccpt/ban maetgÏje^ëJgSft

fclÖ'nbsp;J^alabarcn/ ber löo?tugalo^er0 mnbsp;regiflrccrttoojben booj Canned ban Seyló, lt;«»»1.

S^hSme, ^^^ bcicöabtaben toaer 3P tonnen ofte mo^nbsp;om bcjS Coningjamp;is 'STollcn tebolboen aïs^ ba«»

ifjte 5t OW gÖcn/toi«iiï ƒiQuercn cnbc afbedbingenboï^nbsp;ben bcfïcn. Cochin öeefï oocfe bcellamp;epcrjs/

toitte (iiaoo^ göcn bp bc anbere ban Goa cnbc Malabar.nbsp;macö ïacrlicbjï tod ttoee fcbcpcn haet bolle

Cananor tot Caiccuc ,3rjn Samplen/nbsp;!abingftegeben//b'anberfrÖepcnïabenIana)S

Wiöa^serrtt gnbcïeptop 1 ugrabenrugm-WefiabtCa-nbsp;--------1«*««'*«^'

kout ijccft ecrtijtjS bie bermacrfle gbetocefï
bangljebedMalabarmginbicn/ cnbc toais
Ö^t öooft ban Malabar, altoacr ben ^moquot;

«.uiuvai^it^/ipuut: ^u.uulMt}Mnbsp;tcvK»maiCHUOCCCn CCll« «»ittriiBao»

enbe rijcfecr al0 bc Samonjn, enbetocet ftemnbsp;b^acötditfe / ftoubmbe goebe politie eit

nuni^tetoil/ bucrDctfabcur banbieigt;oj^nbsp;fSciC'enbetoèrbenallebjiepatiengebjuöfBt

tugcïcn.nbsp;in besf Coningj^jg raet/met jijn Naircs, bat«iffc i»««

©anCaiecuttotCranganor,5gn lo.mp^nbsp;5Dnbie€bdlupbencnbc ïèn-heeren/ enbe

K-nbsp;fianbenisi/ fotoo?bena«ebefeb?ienatifber- ^ ^

©an Clanganpxtpt Cochm,5gnio.mp^nbsp;gabcrt/toaeropbieComngö5nnbetroutoen

ïen/lCrtop ic,grabcnffbaersi.^ie(ïabtbannbsp;fct/bantodtbenConingöcnbcNairos,Ma-

a^ti)?pbi«8c gt;nbsp;bctooont ban bie #o?tugefcn cftnbsp;labaren,Bramcncs, 8cc. enbe öacr manieren/

ttaii «cangas tttgbcbojeii ban t lanbt/afe ïBalabaren enbenbsp;feben/ufancien/ enbe ^arc lïfgobcn/Paeodcs

no?eri€a. anb^eSiibiaiiöi batCb?i(ïencn5ijn; i^bpnbsp;metliaerfermionien/topaneisopeenanbec

naefi fo groot al^ Goa, fcer populcu^ cft todnbsp;fullen berelaren met ftacr conterfeïtfd enbe

gficboiubanfcboonci^upfen/ mcrtbcncnbenbsp;afbcdtcniffeban biefdfbebp bejtotóban

Cloonerjs/enbcecnfdiooneenbcplapfantigenbsp;3nbicn/fuliétnuboojbppaffcren/wbcacfi^

acbter / met een goebe ï^ben enbe incomp.nbsp;terbolgöen bie bef(®?iptic ban biebenoimm

^cntoepniglibuptenbieflabt/tclanbctoaettnbsp;Cu|icn.nbsp;^«luiw

looptcen cretjnöebtcraen oftcBcechebacc^ ©anCochin tótCoulonjg» 12.mplen/

mm fomtotsj tod macb b?oogö boetsJ ober^nbsp;ïcpt op q.ataben / iü oocft ef jpoitrefre banhf ^^

o^^^J^Pt eenpWcgbenoemtnbsp;fetugZ/aUnaeemebeaS^^ SSST

le Cochm, todcnbsp;#cprclabet. . . _nbsp;^ ^tSt^^

l^a Coulon totbicC»de Comorijijn lo,
mplen.^efen boechl^tf opnbsp;ruöm/

laelcBeiöbetCpnb^^^

Dat {••Cap.

Dat lo.CapittcU

Verclaritighc vande Coningen, ende ghe-
deciten van't land ende Cufte van Ma-
labar,ende den ooifpronck van dien.

iBreeöt té berflacn bie afbceïinsge
esïöe régittinge tjan't Hatib ban Ma-
' labai-jfö iö tc toeten/ batober langge

jarcntoojbegctgbeijcd ïanbbaMa-

gbÉtègiért ban cené Cotiitigb / tocfenbe
SrSlf. €ontngi)?i|tS baer't nu becï 3911.^0 toa^
SC CU aeifjjjsc ban / gclgeh öie jBalabaren berteïlen/be lefte
iic3 torna (JToningb Sardina Pery mal,ban toicnjs tpbcii
afoié Urabifclje IBocjjometiftenin't lanb ba
Malabar gïjemcenfcbap Ijcbben/ oin öie t^ün^

naéc't Üooöe jfôeer ggefcbeept too?ben/ enbe
bâ baer berboért-ober al be IBerelt; bèfegcb^»
ben boo? lifl fo beel tc toegfjegöeb|atfgt;t/ batfe
ben Cotïinglj etibebeel ban't lanb tot gaer
BDct enöe giieloof cregl}cn/gamp;elijcamp; 5p ooc get
niceflcnbrei ban Snbien/ enbé alle anbere »©f
ricntaelftgê conttepen enbe Cplänben baer
itiebc befind bebben/ toelthc een bâ bic Idzin«
tipaeifïc oo^faiie ijS / batfe foo guaitcamp; tot bet
Clïpfïcn ggeïdof inogöen befieêrt toerben/ o^
bcrmibt^ batfe öie j®arï)oinetï(ïen op?Upf/
enöe alle blpticgept boen oni baer baer ban te
gouben/ enbetcgljcn$j bic pojtugefen O» tc
rocßen / gbelijcbmen inbc ^ojtiigalopferis
Cbjoniicfeeii enöe üBcmoziaicrt banbe ecifïe
ontöecbiiigïie énbe conquifïen macg ftert/ bic»=
toil0gf)eblöïeni^.

3^eerenbctoe6ertotoniSp?opoofl/ foo ijS
befe bobebgOeiiöetnbe Coinnglj Sarama
feer bertobjtclt getoojben in befe nieutoe fectc
bie Ijp acngbenomen gabbe/ bat Op gantfciie«
ïicfe boo? bem nam ôct Coninggjijctï te latl/
«mticijotciit enbeteboé Bébèbaert naer Mecea, iBacljoV^
booaieiitê aes mctsi bcgraêffienió tc befoeclïé/om albaer 3ijn
«omngya M icijcntebolephben/iufûbanigglîepHgÔboo?^
nemen / mcptîcnbe baer met biefaliggeptte
betbienen/lîeeftoofS bit 3ijn boojnemen bol^
ftiacbt ; enbe om bat bp gbèen feiftbercniiocó
Äfgenaem en Ijabbc fo ftecft Ijp boo? 5ijn ber*
trech bet Coningbïgcfe berbeelt onber 5ijn
nacfîc :©icnaer0 cnbe b?ienöen/g§ebcnbe ben
eenen Cocbin , b'anber Cananor, beberbc
Chale,bie bicröe Coulon, amp;c. efi foo boo?t!g
met alle b'anber plecfeen / mafeenbc ban elrfee
jrtact0 een€oninglî?nclî. Calecur geeft gp

tegbcben eenen ^nrilicfflen cnbe upterften
tetiaer / enbe gèm ggeggeben ben tptcl ban
Sarhörijn,bati33foobeclaliß ^epfer engooft
ban alle b'anber/ enbe batfe gmi alle fouben
Sm nS iSä fténnenenbcobcbieren ató^affallen/ toaer
èamojtjn ge^ ban tot gcbctifDacggsi bie ban Calecut ben
tefgtjitjebw. naem ban Samorijn gcbbert begouben / cnbe
'tggebiet en geerftgappieober_ öie anber €0^
ninggeti ban ggcgeel Calabar gebben / op ^jç
manier bfrgaelt.^en felfben €oningg ge^
repfï naerM ecca,en geeft baer 3ön leben bolî«
epnbt/ enbe ben Sam orijn, enbe b anber €0^
ninggen5i|n ggebïeben een icggel!camp; in jgn
Janbt enbe geerfcgappic / efi ntdibjc €oning^lt;
rijcamp;en / toien0 aftomfïén nocg geben op bie
fdföc manier regieren / enbe 'tlanbt befittcn
met bic felfbe gcbcelteit / alleenflira iiS beran^
bcrtenbeggebcTltnecrt ben Saraorijn,efi ber^

ïQ itite lîKiùnbsp;^quot;^F^Sg bâ Cochin,naer

SÂStugefcgecomflinSnbïcn/aliïbobenggefept
tfii ofte ütii is{.ï©efe JBalabaren 3ijn feer goebc polbarê/
sitigöe. gaen gantfcg naecftt/ alleenelicfe befcgame^
gept gebeert / fomannen alj$#2outoen/ enbe

17

5gn bie ^?incipael(ie bpanbett banbe ^o?tu=s
gefen bie't nue||e quaet boen / goe tori 3P gg«quot;
meenlicfe pcpg met ben Samori jn gebben / en
fo beel ƒ o?trefTcn op bie €u(ïe / al^ göegoo?t

jaerfluppgabenjs/alg Chale,Ca écüt,Cun- i
iäic,Panane, eitbc anbirc/toacr upt 3p bage^
icfesf loopen met Julien ter ^eetoaè'rtin/ en
boen groot guaet / enbe maßen meniggen be^
bo?ben Coopiïian; €nbe oocfe beii Samori jn
b?eecfet tekhen (al|ï gcm in't gooft comt^ bè
pepjï/ enbe bit boo? raet banbe JBacgothéti^
gén/ bie in als öie#o?tugalopfer3S e6€g?fs
flenen afgunfhgg jgn/ènbè foecfeen tegefcga^
biggeiv enbe om befe J® alabaren toillc/moet
jaerUcfe^ bte mtnaba tipt Goa loopen inbc
|jomer lancfe^be€üfle/ om benrépfenben
Coopmante bebïpcn ban öcfe jlßalabarcn:
toant bie mccjlc ganbelbä Snbiïn ifi tn Ä
flcn te traffitfeertti ban b'ecn plaetg opb'an^
ber / tocltöc m Öaer baggeitrbfcgc necrin^
ggc énöc gaiiteringge / ggcigtfe top toee»
ber füllen bergalett/enbe nocg too?benöer ha^
ggtKjcüjSggenoecg bctooft enbcggcbangcn/
nemen al toatfe tonnen l^rpgen. lanbt
boo?gaenbe feer b?utgtbaer/groen énbe plap^
fanticg t'aenffgoutoen:ittaer geifï een ongge^
fonbc lucgt boo? bie b?cciiibe man;enbè ailee^
nelicft in bcfcCufle eiiöe^ec-tanttoo?btbie
^eper gebonben/ gbe tod bat bp Malacca op
foiiutiigge plaetfen ooc ^eper toafl: maer en
ijS fo bed niet / ban gier toertfe berboert enbe
bérfp?ept boo? bc ggegcd 3©erdti

Dat 13. eapittcl.
Vande Eylanden dicmennoerht van Ma!-
dyvaquot;,anders Mal'édy va.

m€tgt tegen ober bic C. de Cbmoriiö
óo.iTiplcit tcr^cctoaert in/toefl aen/
beginnen bic Cplanbcn/ bieiiien noff

banMatdyva, cnbebfgginncnban

befen goecfe op örabén acnbe spbe ban't
0oo?öen/enbefïcecben aïfo^upb 5upb-oofl SSoSf'
toaert aen / tot op 3 .gtaben aenbc 3pbc ban't IIOOO. ui't
^upben/ ttodcfe 5ijn 14c. ïbpïcn. |Ben toii ^^^
fegggenbatter 3gnbpbe 11. bupfeni€plan^' ®
beiKttiaer t0 ggeen feUergept/böcg^gn ontal^
jirfeen.giFiegntooóberiSstjngclgcfeöiejï^a:' ,
iafaarcn.€cn bed ban befe lt;epTanben too?ben pSc^pig»
betooónt/enbc anbere niet: toant feer leegg SuÄr
lanbt/ggelijcbicïanbenbanCrchin, Cran- Derifi aiüi
ganoi enbe bic contrepen/enbcfcmmig^e fóo ^«»ftöe
leegg / batfe gfinticèndicfeen met bie ^ee be^
becfet 3gn. tBiè j®alabaren affirmeren/ bat
befclt;eplanbenin bojigge tpöen gebben ghe^
toeefl aen't baflc lanbt ban Malabar,en batfe
be ^ee met lancftgept ban tpben geeft afgge»
fcguert boo? bie leecgte. ^aer 3Dn fonbèdiiti
gpe ggeen toaren/öan Coq uen, bat jgn jftt*
biaenfcge 0otê/. cnbe Cay ro, bat 10 ben

hatt h«nbsp;^KA^MI A'k;^«^!;. ^^ lu____. ;

bdjS enbe alle ggetou af maecjamp;t. èefc 5nnber taube
in grbötér menicgten/batfer ggcged^nbidi ffiaS.
imöeallee?ieiitaelfÉge contrepen met boo?^
fien. ^pmaBeti een^cgip ofte ^cgngt op mawitu
gaer manier ban gout banbefdfbefiöomcn/
rnet alle 5gn totbegoozt/bie feplcn banbe bla^ ^e Sntiaeii»
ben/isi mctbic €oo2beh banbe söolflcr banbe sltötep»
jSoten aen malcanberen ggcnacpt/fobber ee-. fJJ^
nenfSferen naggd te gebben /enbe comf alfo hoom Squot;'
ggdabèn met bie toaren ebbé Coópmaftgapf »^«n söatiaffÉ

pcnbanbrfdfben Jöoom/ enèt bat meer isi/
^ -

ïjacr pjotiäöe enöc bittuaïie tii'v felföe ^cgtp
1» bau bcfeii 2amp;oom / in foniraa t^cijtp iiiet
alie 5yn toebeljoojen/toopmanfföappcn/bi£f
tualie / enbe alle nootöjuft bä ban Defen eeni^»
g|)en#ahnboom / eii onberljout aiïe Die
tooonöecisban bee^ €p!auben bäMaidyva,
luaei: incbe 5p gaer ïjanbetinsU' bjpbl in
bieniamp;aer 3gn Ibmnusge bau befe #oten/ bie
in bie «Eplanben feec ßljeefiiineect 3i}n boben
aüeanöei: j^oten ban^tbien: biant bie
Uioonbergs gouben bie goet te toefen t eggetxö
alle fenijny5gn feec feïjoon enöe groot/ban co^
leurftoartaeïjtigïj. Stfegebber gljejüen bieöe
Viforey ban 3inbien göepiefentrect too^öen/
toaven banbe groote ban ttoee liannen inbe
tnaet/enbe öaööen göecotlober öie 5 oo.idar^
öautoen / enbe toaren om aen 51511 itJajcfrept
ban ^paengien tefepnöen.Ban öefeii Boom
cn ïjare b^iutlitc/ enbe ganbatingbe/ faï op ee«;
anbet in't particulier bpöe boomen eti bjnrïj^
ten ban !inbicn metitie maamp;en/ toaermebc ic
tocöerfeeerc. tot bie bertlaringe banbe € uïie/.
enbe öet berbolcö ban bien.nbsp;;

l^anben Ijoetfi ban Gomorijn beggint bie
€ufïe toeber te loopen binnetoaerts Boo?ö-
ooft aen/tot ben ijoeeban Negaparan, toelcfe

lept op XI ^graben/enbe ip banben öoecamp; ban

Gomori)j3 6o.mplcn«

#anbcn|joefH batiCotnorijn ,bp.be4P,
mpïen 5upö-öo(i. ten 3upöen / t'^eetoaert in/
lept ben upterfien Ijoee ban't betmaerbelt;«Bp;';
ïanb ban Seylon, enöe fïrefbt alfoo j^oojben
ten #o(len / tot recgttegïientsber benjjoecït
ban Ncgapatan, berfcamp;cpöé ban't bafle läbt
enöe ben felfben ftcetii i oaïipleiuCü tuffclJf«
'tbafie lanb enbe 'tCpimibt Jiggen notgfom^
migbc bjooghtcn enbe «lÉplaiiöe^senjS / toaer
nltemetiß bert pertichelss ijS banöc ^cgepen
öie naer Bcngala cnöe öie Cufie ban Chora^
mandei baren/bie gemeenlicli öai^ buer paf^
fcrcn.'tiJplanb ban Seylon geeft in be lé^be
éo.mrlen/enbe inbenbsp;ben

eerden enbe upterflen goecfet^teno.am i S.
mplen5#p 7 i.gvabé Icijt ecij ƒ PjtrefTebanbe
i^onugefen ggenaem C olu mbo, toelcfee met
outer 'flïïctoelt enbe groote onnoften onber;»
boubcM tooit:toat 9p anb|rö, op^t gefjeel
lanb niet en gcbbm;'ti!ß ee rleijn pïaetfe: maec
fieriS enbe toel boojfien/geében niet eenen
boet bnptt bie f!ercf e.tlBie ^olbaten bie baer
op ligg6en/3ijn in't ggemeen ggebannen ban
öie ecniggQuaet fept beöjeben/ oftc bc öoot
berbient ïjefaben: ïïDefgoeljiffes? liegte ©lou^
toen/om öie felföe fepten / om gaer gefelfcgap
te gouöenunoeten alle gaer nootb?uft bä^n««
öien crpgïjien;gebben bed aenfïootsi ban gaer
bpanbcn / bie 3ntooonbcrj( enbe inggebojen
biin't€pTanbt; enbe 311« bir^toil» belegert
ggctoccflnnaer gebbé gaer aïtoo? bfomcïif ft
feéfcgermt.

Dat i4.GapitteI»
. Van't Eylandt Seylon.

ét ^gpianb ban Seylon ijj! bemaemt
te toefen een ban be befle Cpïanbm
öat tot onfcn tpben ontbecamp;t/enöe get
ticïncn€iitn» bliîcgfbnerfîe bat onber öe ^oni-ö/
galas iioemt. tocïbeïmitt cnöe bctooont banboïefe/genaét
C i ngalas, ;tïn gp naer ban toefen en maniéré
ßdijrfebie jBalabaren / met Imige open oo?ffï
maer ban colettr en viinfe fb ftoartniet / gaen
Dccfe ttaecamp;t/uptaeoomen öe ftfiamelgcpt be;«
beet/ pïacg maer êc Coningg te gebbennnaeï

baer naer gebbl3p Öie €cninggomgeb?atgt/
eubcDet lanötgeöeeltin bceiComnggjijcKé/
ênöc nu onlanggö iggeïeben/geeft eenen öa« eaaigjjtn
bier öen piincipaelfïen Coningg ggeboot / en ounigijajiti.
get Coninggjflflt met getoeït enöe groote tp^
lannic onber gem gcb|acgt/«nbe ö'anöer €o^ Dtri Icomiis^
ninggen berbjeben/toaer ban eenen bic €l)iU njtfesberDeeu
ften toap/ggebiurgt in ^nbien/ enbe tooót 'Str u?«
tot Goa, aitoaec gp op f€oiunggj31ofien on^ bemll onöe^
öergoutoen toert. ïSiefen idarbier geeft gem/; fe» fenigtje
alssgijefept iii/boojaroningg opggetoo^pen/
enö2ge£9egeelelt;eplanbtonöer30quot;fwöl«tie;
toert ggenaemt RajUi ïeeft feer booificgtigg/
enbe ijï feer bernuftigg/ enöe eé goetcrösöf' ScoumW
man/betroutgemopnieuianöt. ïPieChm- ni«^fpion
galas 3ijn gem ff ennifgunfligg/ goetoel 5p
gem obebieren/öGcg meer booj ötoangg enbe ^
b^eefe/ban DOOI lieföe ofte b^peutoiiïe; toant ^.m^eamt
boetgetbefjcecutie met groote tpiannpe/foo Zn
öat gem niemant en berf rcerenjiïs ooctt boot aisijart bpati
bpanb ban öe foitugefen/ enbe gabbe nu oti;» ffi^rm;
ïangg0 / een jaer boomyn bertrecü upt Sii;» ® «ö quot;
öien/,biefo?trefTebanCoiumbobeïcgcitmet ft««»-' J'ojtrca
groote msnitgte ban #lpfanté enbolcnnacr 'quot;«»'«[öoit®
booj afTiflentie en gulpc banbe #o|tugefcn phanSiu
upt ^iiöien/moefï jgn legger op bjeamp;cn/cnbe
bic ƒ ojtreffebci laten ; ^etlt;eplanöt iöfeci:
berggacgtigg / enöe öaer ijs eene googé bergO
ofte fpit^ / öiemen fept öie googgfïe te toefen
ban ggcgeeï Snöienjtoogöt ggenaemt Picode €f«m
Adam.ïBie Snöiatieu gouöen boo? toaracg;»sgt;cdioii/
tigg/öat fjet iaaraönsÈ baer ggctoeefï/ en 2ïba M^affi
öaergïjefcgapenijJjfeggcnöatnorggebenop gijctorefi u
öen felfben bergggjjebonöeu toojöenba 5iin iröbe» enbe
iyjitftappen/ toelrb in be fleenf fïaen oftfege^ SS
ï^ntoen toaren / cn alfo blpbê fonbcr uptgaé. boetiïappnt
^et €planbt i0 bol ban aïlerlep Snbiaenfcge ff'
bjucgtea/eti oocfe alöerganbe ïlDilt/ aljs^er^«
ten/i^inbcn/ Ht^ilbeiaercÊen^/
nen/ enbe öiergelijcbe in grootcr nieniegtc ba SjfllT„«t
aUeggeboggeUe/alö^autoen/ #oenberen/ mutt^üm*
5ï^upben/ttc.öiebefïclt;0pcngtellppelen/ap* ten fubjntijtï
moencn/lt;jr ptroenen / enbe bicrggelucfee / öie
niet alleen öe pïaetfen ban Snöicn te bobcn
gacnanaer oorfe lt;tgt;pajengienenbe i»o?tugacl/
in fommagceft beel enbe meefl alle Öingfban
3nbien alleen / öat op anber pïaetfen nebon;.
ben toert op öiffercnte contrepen j geeft oocfe
bed'3nöiaenfcge#alm ofte ^ote-boomen/
öiemen I^oflicn noemtjcnbe affirmeren oocft
Olielooftoeerbiggeperfoone^i/ bic't mp ber^
trocfeen gebben/bie in't felfbe €pïanbt tc lan*
öetoaert bimien ggebancfeelicfe gebben gge*
tocefï/öatter 5gn ]^otemufcaten cnöe jSagefc»
boomcn/enöe planten ba #cpet/ goe toel öat
gïcr ggeen feftcrgept af en ist: toant tot nocö
toe bp öe lt;€gjifienen niet gecommuniceert en
toert: maer öen bcflen €anneel bian gficgeef
*©?ienten/ iffcr met gegeel 23ofTtgen en ïBil^«
berniffcn/ban toaer't ober öie gcgeele ïBerelt
ggcboert enöe becfp?(^t toert, ^efen Cannel lt;Pb«bioetwi
moeten öie 10o?tugefen öie inöc ƒ ojtreffe
tooonen/bp nacgt ntöe ontpöeti met fpjingg. gSSc
tocgtengaïenen afgoutoenffecïfggftotjjS/eü »«i ï^ojtege^
aïfo bjengenfc inöc ƒ oïtercffe/ toelcBe öe Ca;«

pitegn banöenbsp;p^o. SÏ^SSi.

fi]t 10/ en oocö anöcrji niet beel meet en gew» P^e»isijttb.i
tet €planbt geeft ooc aHerganbcfeofleltcfte »«»rtsöeftem«
ggeaeenteii/upts^cnien ïBiamantcn: maer Km!?
^affiren/ öobpnni / 'JTopafTeti / Spinden/ ieerten/etf
lt;©|anaöen/ïiobafren/ctc.bicbefïc ban ^lih ^wio«/
tcn;geeft öefgelijcamp;öeeubifrrgerpenbaléer^ Sïliet
ïen/öocgcn jrinfo gQ^m'etaljSöteteBareijn toiibeiWt»
bp Orratis ggebifi toojöettiïlet €pïanb geefi

^anbe Cttöe € Jdjamanbeï/ennbsp;ifttómp. li

enbe naturclen 3ij|n ban toercn/manieten enbs
eerimonicn/gbeigcfe bie ban Ballagate^Deca-^
nijnsjcnbcCanaras: toant ijl buctbcbancfe

_ _nbsp;cenbcrlep bokfe / sön alleen oubetfcöepben

bat 5rjt laten / om batmen ijaci: baerom nietnbsp;ban plaetfen enbe €oningj)?ijcamp;en; Cntt omi

vbooiE/Bias en jbubo: eenigcn aenbal boen;öeefe oot ^cr/nbsp;té rccljt te bcc|lacrt b'oojfaec toaérommc befe

|ier/ni tiïei ©la^/^toabel/cnbc biergliclijclie matcEialCjnbsp;placfgi ^int 'Samp;omajs gbcnaemt toert: foo
aiiDCEiiietaii flotjiVüonï^ecueei^ijoojen-beé/enbcgcoDte -
«Jswpian. jj^enirtljteban^aipfanten/ biemenljoutboo?

be bcjïe cnbc celfïe bangöeamp;eel ^nbien / cnbc
isf toaratamp;telicU gljebónbeu bp noclj bagelpc^

fcï)ce]Ci)ericntie/bataHcanber€ilpfanten banbsp;--------—^ ........ _—

^^«»©ippijan^ anber plaetfen enbe contrcpcn bp bcfe comebenbsp;ban Nai finga, naer bat bf beel plaetfen ban

tm Dau éep^ bocnhaccrcbcrcnticenbeecrb!cbinge.ï©cin^nbsp;ginöicn boo^trocbcn b^bbe/ enbe toepnigflf

i u öeS?^ göebojen ofte chingaias3ijnfeer becnuftigljnbsp;bjucjötcngBebacn/cnbebcrconbigbben alöicr

jjtjantenüaii cnbc gtootc ftuupcuarcn ban tc toewbcn mnbsp;befe ^Inbiancn ciibe ongcloobigen bet toöo|t 3«jpofï^

f'öeic |anö0 lt;0oubt/^ilbcr/fboojcn-bcé/ffcr/cnbc allenbsp;onj^#cercn cnbc^aïigljmabcrsjnbsp;fSSp/

SeSfi iUSetalen / bat ecn toonber om ftcn i^/efi boojnbsp;fii/ loo bertglcnbic Cfjiiflenen/ bic banbe af=. !S iöS

acDcel ^nbien feer ghcelïimcert / en bobê allenbsp;tomfl / ban bc söcen bic ben fclfbcn inanDfigöe?

anber ^nbiané ben p?ijsï öebben; Zp maliënnbsp;ftel tot ben gljcloobc befeecrbc cnbc boopten/ ff ^^

bic fcööonfie Hxjöpcn ban föocrss / biemcn innbsp;bic bc f ojtt^efcn bacr bonben al|g 5p 'tlanbt

geen plaetfen matj beter binbeh / fcöpncn ge^nbsp;eerft ontbecaten / enbe noclj Öebcn bacgljs?

------------ mafpt/enbc ba ^iltier te toefen. jBijn^eerenbsp;bfd3ün/ljoubenbe|}arcffrcmonicnbpnac|i

S^Sfncti benlïertf-bïffcöop toojbe göegjefciitcert minbsp;op bic ejiecfefcÖciTtanicrc/in bejbalbcitfrbe

Kpioit €rucifi]r/banbcïangljtcbacenellc/bafboo^nbsp;fpjalie/enbeentoiUenljaermet bicfojtugc. «oTSS®

ren been/bat ba een intooonberbcsicplanbjsnbsp;fai in't gMoofnictbcrmengben/ban nw on^ nentómai

SeylongcmaefttoajS/focunfiïg(jeiimce(ïcr=snbsp;langfjjg bpmpnentpbcn/ foo i^i onbergacr 0«bpfutcep

licli geto^otamp;t/bat Det Ijacpj/baert tn acnfitfitnbsp;eenen 25iffcöop g|jctoee(l / bie überïanbt uptnbsp;'

fcbeen natuerlitb ban een Icbenöc perfoon tenbsp;^nbten naer 0oomen iss g(jetrotfeen/cn öceft g^cbics? i«/

tocfeii/cfi inal0 fo net gctojotbt/ en ban lebcnnbsp;Ijembie öoomfclje üertbe onbcrtoojpen/ ht^ waet ujium

gtjepiopoïtiouecrt / batmèn in «europa bief;»nbsp;ijoübcnbe in aUcgi baer oube ccrcmonicn enbe SS?»*^

göclgcbö lüct naer cn foube bocn/toaercmmenbsp;tifancien / 'ttoclth fjacr banbc ^atiss gfiegunt ^cicof mquot;e

mijn if eeretjct bebe befiuptcn in een baffe / cnnbsp;cnbc tocgöclaten ifi gOetocefl ^ Cnbc afe mijn verecjugij«!^

fonbet aen 5nn iBajcficpt ban ^paengié totnbsp;ï^ecrc beu itcrtf-bifTtbop ecn Concilie l^jo^

een bcïtootibccineïjc / cnbc aljs toccrbiglj omnbsp;binciacl toass bouöctsbc binnen Goa, aïtoaer ^f jBifTtijo»

booi ecn groot 3|eer onber 5rjajutocdctcbc^nbsp;toaren bergabcrtjön Suffraganen/,bic 35if* t»«» «boja*

itjai:en.t)aöiebingenentocrcben5p fecrpcr^nbsp;fcDoppcnbaCochm,MalaccacnbeChina, IS®'

SSSi'nbsp;om Ijct mt tc aurtojiferen/ toozbe opcb

longijecoineii fccrcrbarenciïbcbabiglj inalle gupcöelcrpc/nbsp;gfjerocpen ben boo^gljcnoemben 25iffcöop/ uanfeeinBait»

m eê juuicei j-Q éianö aljS ©joutoen; loopen g^cbeeïnbsp;bic retljt ban Éioomen göecomcn toag / met f quot;sèe^nf/

Sttbien buer om geit tc toiiincn / eiï beb?pbcnnbsp;ben tptel ba f^ert^biffrjjop/ enbe toais altpOjS ,,SS bn

mt^a^m antiifrenertm/toonberomfien/ toaermcbenbsp;perfoonlitk in't Cqnfüium: maer entoiföe 50» «cemiw

ËStoe®fmgÖenoecö i^toat IjeteplanbtbanSeylom^nbsp;flöfenfinjSbctfïaenincenigöebcranbcringfic'««»-

aii'igtfcs tn bclanacnbc/toülm boojtis barl in't bcrbolt^nbsp;banbe ccriinonicn ban .aijn ^ufnaganen cn

fonber bccl pjof^t^ tc boen / öfn öat amp;.ie Bra-
nienes , toclrËc5ijnbe IfôcnifîrcnbanbePa-
godes bare baiftljc cnbe^npbdfffic3tfgobé/
fulrfeïS in alle manieren fotfiten tc bdcttcn/ fo
^e Cufïc ban Choramandel begint gbcffötebcnt bat 'STBomasi toaiö epffcbébe ^.^om^
\ banben Ijoetb ban Negapatan, cnbc ecn pïactfc aenbé Coninglj om een CapcHcbê cpftijt et«
' firecbt alfo noojbcn ten ooflen tót een tc mabcn / om 3ijn göcbcbt te boen / enbe tn^ »^«f cnunt
plaetfe/gbcnaét Mufulepatan, 'ttodc fonbcrbept Ijct bolcfeteIceren / 'ttodtb öem St^Siy
^Bttwa/ 5tjn 90.mplcn/lept op 1 éi.graben ;'3rufTfôen gbetocpgöert toaö buer ingïjcbingfie banbe ujmgtifUjPü»
iiggijeiiöe4o. Qefe ttocc plactfcn opbic felfbcCüfic lepteni Bramcnes,cftanbcr'^oobenaer0/bacc3pallc S«t»
SïaSi/ plecfe/genoemtnbsp;0/op î î i.grabcn/ betroittocn op (ïdlé/fo geeft ^ob/ (na5Pfcg.«

tomumtöc cfitïïbanNegapatan 40.mpicn.^efepiactiö gett)tDegrjclaten/batter ecnfgrûoten(îrnijfft
îôŒttpfeii fil Negapatan too?bcii bctoccnt banbc ïdo?:« ban eénen boom ofte baltb gcfomen iiö tri be ém miranw
ISSS' tugefen/cn bp b'anber pkfB«» / ïang^jg bie mont bâ bc rebier ber ftabt Meliapor,Datter «f^
Cime ictjan. gcljeele Cufte öcbben Ijaer comcrfte en fianbc^ fcljepen noc 1) fföuptcn moffiten upt oft in co^ gSÏÏ?'

öcim. ïingc;WcboojfcpbcplactjS/altansi^,^f;o^ ------------------.nbsp;.

majs gbeljectcn/öceft in bozige tpben c^i feer
bcnnacrbc eit mht Cobp-(ïabtgetoecft/ge^nbsp;,

S ntS™. nmvt Meliapor, toajs ban't Comngbjör bâ ban OMpfauten / bic ober be bjicöonbcrt toa

îf.SiiXNatfinga,totWconîngljnugnbsp;rcn/gefoflÖtïjetfclfbcOoutupttctrccJermaer

jiï^iiatio?. Bifnagar gbcnacuit tocrt/toclcK 0 bcn nacmnbsp;ïict toagi al tc bergecfjS cn om nict/cnfiE;bc cafc

banbe igt;ooft-(iabt/aïbacr ö^m ben Coning^nbsp;ftp't met geebcr macbt en co^ itpttrccbe/not0^

osifitagar in jnn i|of ontbout ï©efe#gt;tabt lept tc laiMnbsp;kmt Bramenes efi CoobcnaerïEi cn toiire met

bctoacrt^binnen/cftk tegficntowjtóglïfictnbsp;alle fjaerbcftoceiing|eöemjecncn raet te gegt;

ïflâîSfiocftbanbitConingbîijfK bnbsp;tcn/toasf fcer bcb^oeft/felcofbc groote giften

^^ iCnfie ban Clicramaiiciel,;©e in^ebojennbsp;eft gabcn/ bieDemeenJeamp;e raet toi|ï tcgebetv

om'tfelfbt

Ban Cpîâmattbd Ö^t ï'tK^^il^î^fîttôa.

eitbeggéloobenbat beel mirafeelen boet/foo
bat bseoanbe fiabt ^.^tjomais gebben bie
bueren boen bol f feren naggelen flaen/om tc
bdetten batmenber tiiet mper af fnpbcn e«
matg om niet tt bédiefeirfoo feofleïitfeen gep;»
lirgbom. €nbe een 50lamingg / natured ban
/ bieoptJcfdfbeplaEtgiban^.^go^
nia^ober bic 3o.iaren ggcbjoontl^bbe/cfi
albaer getrout / mön fpecialc b?icnt/bob? e ó^
municaticbantcgipben/ font mp boo? een
groot enbe toecrbip p?cfent/ edi ggegéd Pa-
ter nofter, ofte bijftitg ban't fdfije gout ggc=

maetamp;t/ 'tbïdtS gp ober langejaren baer upt
gabbe boen mâfeen / enbe een ^o?ïttöee0 tric't
mp b?ocgt tót Goa,gabber grootébttJotie in/
eitbc bertrocfetr bed mirafed^ af / fegggenbe
bat get gaer berlofr gabbe ban een groot to?lt;»
ment enöe onb3eöerbat5p onberbJeggen ge=»
gaötgabben/ enbe met batfe bit l^atet noiter
in Eeeginggeh / foo ccfleerbe fcrfïont getbm
beritünöcrmgc quamen ban gaer autto?itept toeber in een ooggenWitö / toatr ban get mp
bp't gemeen bolt/ eû5p toerben ^.CgomajS grootelBt6enp?eejS/batitô'tintoàerbcnenbc
feer mifgunfïigg/ fod)té met allelipiggcpt gf eflime fouben gouben/ afe een banbe befte m^
omteb2engf/'itodc5poocbolb?afötê/eiïgeb? tocden enbe gepliggbom banbe ï®erdt.

ben öaei: toc gefeoft fommige bantbolcfe / bie ©an Mufiiiepatan looptbte Cujïe toeber

---------....------------......

rgcfceiSeiiga»
laltptiao.

firetfet aenbc fdfbc lt;t:u(ïe tot biëaébièr^Gan! SuivKt«

'nbsp;bcgöümenüe

aen De ïfirbiec

cn,

ettbc^Orixa,toert in't ggemcen üanöe po?tUf
gefenggenoemt (gdgcÉt bie Cufie ban Nega-
pacan en S. Thomas)Choramandel, fot Bé-
gala toc/altoaer bic#o?iugefen b?pben groo»
ten ganbel: toant ijS cl rijth enbe bol lanbt b3
alle binggen enbe lijftocgten/ ban^gsj/allet^
ganbe ©oggden enbe ggeöicrtcn/ enbe anber
binggen in grooten oberbloet/iis oocfe een ge»
font lanbt/cnbe locgt boo? bc bjecmbe jêatté:
toant bie ^o?tugc(^ enbe anber bieembdin^!
ggen moglienber beter acrben aljs tn Snbien
30an befe €ufle b?pben eenen baagelncfefcgen
ganödop Bengala, Pegu, Sian, cn Malacca,

ber ggebooiten / bat laet itfe lt;0cbt oo?bcdcn/ enbe ooc op 3'inöien ; jÉen maecfeter toönbec
' ' -jt gaer tod monbdicfi gcbiaecgt ö'oo?f — ^ .. ^ ^ ..
maer 5p fesggcn bat 5gt niet en toeten/

ban alleenlirfe batmen gaer öicfïmaecfet bie
Jjobcn bergödbeco|fsfee;rncecfien gebben^
ber geen letfd af in't gaen / ban alleenclich bie
ïèplifRgepf enbe quabe gljebacnte / toien^ ƒ if
prci er. enbe afmadt^d men fal binöcn op een
anber plaets bp b'anber conterfeptfdsi ban
3nbien. fiaamp;tMeliaporio mettertgt
bergaen cnbe ggcbedineert / ggdgcfe al0 alle
binggen tJefer IBerdt geen ggcbucr en gebbé/
en maer rooc eri 5011. oEnbe naer bat bic
tupe^n gf t lanht ontbecfet gabben/ enöe gaer
traffrjfamp;c begoflenalfbantebipben/ gefabert
op befe pïaetö cnbe begracffcni?? ban^.'5rgolt;«
rnaid een fïebefecn gOfbout/efi een H^ertfee ban
gbefioutoéjleen/ ou be plaefsf baer't begracf«»

ïuö enbe ^tCappfiirficn ban't gout f!ont / cn ---------------------------------

gebb n m bueren ofte poo?tcn banbe ^ercfe fcnt maineren / feer lufïigg om fien / baer
üan t Kr be wut ggcmaccfet tot een ggebenc^ gaer toonöer tod met ggenercn.ép beft cufte
ßeniffe bati t miragd / altoaer öie gfiebeenten toaffni oocfe biegroote enbebicfec rieten biefe
ban ^.Cgomaö m grooter toecröcn gegoui- in ^nbicn ggebzuijcfecn/om bié l^allankijns

bcn toerben / enbe ban bed met grooter Be»-
baert cnbP bebotirn berfotgt / cnbe bat meet
/ ^0 3nn bf nar (Î bic lieicfe -bucren bic bati't
fdfoe gout ggcmaecfet toaren acn (ïucfeengcs=
fnebcn / enbe met (ïiicjt:feen0 uptggegadt om
tn lt;6oubt ofte Silber te brflaen/cnbc bat om
fecn gal0 te bjagen aljs eé groot gepliggbom/

ir^

Dat i4.Capittel,

Van't Coninghrijck van Bengalcn,endc
de Revier Ganges.

cnbeöeCujfietjan Cboramandel, ht^
öHitÖÉ öitjicrGauges Ju'tConwgö^

rtiffeban ßengakn.;g)cfe Ö^^icr tpmi
batUjeüaraaerfle ßibterm banöcs ïï^eröt;
men en fean niet toeten toa^ 3? ftaec besuitei
ßeeft/ fwnmtgamp;e tnepnen batfe upt get aet«^

fc5e#arabBS(t£wnt/ booj een :falgt;cl öte be

JÖèngalen bertellen: aïgf bat tn bc^igfie tpben
eenConingl) ban Bengalen begeeritö toass
om te toeten ben eojfpjantfe bä beejs ßebiec/
fo geeft gp fommtgge pcrfoonen boen op boe^

ben/ enbe ejjpjefflitb baer toe gottben/met
tautoe ©tfeg/ enbe bierggel8c6efppfe/om bie

te beter moggen 8geb|ui}camp;én tot booiquot;
nemèn/toeltbe gp geeft met fcgupten baer toe
flgemaecbt / öie fiebier optoaertjs gefonben/
bie fommigge maenben inben toegg beroete/
tot batfe guamen baerfe een feer lieffeiicBen
ruetb ontf inggen/ enbe ewwn feer tlaren enöe
ggetcmperbê i|emeï (lil enbe feec Iieflitfe toa*
tet/fo bat get gaer fegeen te toefen/ gelgcfe een

fkarabijjö ;enbe toiltenbe boo?ber baren/ Êon^

en niet eé boet optoaertjStomé/ fo batfe ge»
btoongétoaré (fienbegeé bojbeelteboé) toe^
ber te feeeren ben toegg bte 3p ggccomen toa^
ten/ gebben alfo ben Coningg beriroefeé toat
gaer ggepafTeect toais/ bie't niet toil geloobé/
geeft een fïeenen gerre/ icfe geef gem tngn beeï
ober.3amp;cfé aebier geeft ooc Crotobilen / gge^«
ïgcfe bte Niius in ^i?ypren,ben mont ofte in^
«aneït lept op ii.graöen/enöcbieCufïeloopt
dopten Zupen/ tot get Conincfergcfe ban
Aracan/ttoelcft 3Ön bpbe 80. mplen; 10 em
oneffen €ufle/bo'l €pïanben/bjootgté/botgi«
ten/enbe gntoncfeen: toant bit lanbt bä ßen-
gala,ïept binnetoaertjS banbe lt;0oïfa/bifnien
fteet ban Bengalen / om bat ban Aracan be^
ßgintbieCufie toeber te loopen ^upen ten
«©ofien upttoaertsi tot Malacca, eiibe bé upt^»
tecften goetfe/biemen geet be Singapura.üee^
rébetoébec tot Bengala enbe beiäebier Gan-
ges, toeltiie toert ban aïïe bte Stibianen booi
een gerfigg enbe gebetiebijt toater gl;egoübé/
enbè ggelooben boo? feber / bat alle be ggene
bie gein baer eén^ in toafi enbe baept(al ij5 gp
nocg fo grooté fcnbaer) bat gein ban alle 5gn
fpnben berggeöen 3gn/cnbe bat gp fo regn eft
fupberiiö/ aljJnicugerbo?en;mbeootfe bat/
fo toie gem baéc niet in en toafi / en ban niet
faliggtoerben/ upttoeïcfee oqjfaUe baer een
fltoote Bebaert enbe toeloop ban ggegeel
ginbien/enbe aïïe #jienta«ïf£ge contrepen/eiï
tómt baer bp groote menicgte/etibe beb?pben
baec toonbere fieltfame cctemometi eii fuper*

ftitien/afgtpfelicfeomte fipojemtoaer

5Pbafï« geloobenöen ümtelenfaïtggept

SÏhÏ öebfer lt;©ofïtajacrt t o-n^PjéJept
bie ^tabt Chatigan, toelc 13^ öie i^ooft-fiabt
ban Bengala; mt Snggebo?wcnbc^atu^.
talen ban Btngala, jgnhpi^aeflggelg^ bie
jjan Seyion,boeg een toepnigg touter ais bic
Chingalas; '^ijsccn arrg-iifiiöI)inö«feoo?s

bolcfe/ enbe too?ben boo? bc quaetpc^ïaben
enbe Captpben ggcgsuben ban gljegeel
bicn:toant 3p in't ghemeen biefacgtigg / cnbé
bieBwutoen baer bp goeracgtigg / 0« tod
ïat b^e macula tn ggcgeeï ^ubtcn baggeïtg

3«

ggeb|ugcamp; batfe nummermeer ttoeetnadiii
een pot eetennbsp;elcïilteijs^ een nieu«

toe pot. l@anneeffeinlt;Sbe{fpeïsgebonbeti
too^ben/fngtmenbe bte#uefeaf/enbe mogm
baer naec maïbanberen berïaten/aïle 'ttoeicft
cmbcc gaet feec nau onbetgouben toert naet.
gaerl@et. ïanbt is toonbecabonbanteti
bjutgtbacr ban aïle ïgftocgten / enbe pjinci-
païijcb ags/toelc^ baer meer is^als in gegeel
lt;®^tenteH:toant ïaben jaerlirl^s beel
bie baer ban alle toeggen tomen / enbe niini*
meer en ifjêr gebietl^/ befggd^tamp;S alle anbere
uootb^uftenenbe Igftotgtetv naec abbenant/
enbefo goeben toop / battet aigiec tè bertflïé^
foube ongelooHiöi toefen: toant men tooptec
ggcmeenïicamp; eenen ggegeeïen #!5cfte ïftope
boo? een l.argn/bat is foa bert aïS een gatbe
g^ben/ ©cgapen/ ?|oenb«rc« / enbe anbere

S^oSel/ïutteïminoftmmS^
ban giec / too?bt baer berfeoft boo^ een galtet
guïöcn enbe eenen galbenbaelbec.^uplier efi
önbec toaren naec abbenant/ toaec bp men
macg confibereccn bie cberbïoebtggept ban
aïleöinggen. ï©te foM^ten gcbbenbaec
gaer tcaffgtfeentnbeganöcUngge/ enbefcn^
miggepiecfeen betooont /aïs bw^abés tiefe
noethen Porcogrande, enl« Pörtó piqüeno,
bat 3gu bic groote enbe tlepne)|aben: tnaec
en gebbcnber geen bafüggcben/ liócgfonbec^
ïingg€ggeen#oïicpenpcgccgia:in0ge/aïstn^..
^nbicti: maecïcben bp naerggeïgcbtotïbe S^ïJJ®^-
menfcgen enbe onggetoombe l^cecben: toant ong^Wibeit
een^cggcïith boet toat gp toil/ enbe5gngaer fonnetuifiitt«;
epggen teere/ en paffen niet beeïop Éuftttte/
fo baec eenigge is ofte eomt upt ^nbien/enöe SiSi
opbeesmanièc6ntgoubengaccbaetfbmmi;lt; scbqteii ^
gge ^o?tugcfén/b'ecn gier/b'anber bacc/eubé ï'et«®««'
5gn meefi bic't in 3nbicn niet cn becben ont.»
gouben / boo| eenigge gtiabe fepten biefer belt;*
bïcbcn gebbenj niet teggenß^^enbe foo tooitec
eenen bappereti ganbel ggeb^ben banbe fè|;e*
penbiebec 'tggegéeïcïaetfêct beel gaen enbe
comen ban aïïe omïigggenbe #?ientaclficge
f ontrepen.Be]teïbé get agS/too?ter gcmaect
beeï Cattoené iptoaet bat feec fgn is/ ciï toen
«13«bim feec ggeeftimeert/ enniet aïïecnïicft
berfpjept enbe betboeitnacc 3nbien en gge^
gecï (©jicntcn: itiaer oocfe naer ï^ojtugaeï eft
anber toeggcn.ï!Bit Eptoaet is ban beel foo?*
ten/enbe toert genacmt Sarawipuras,Caflas,
Coi«las,t5eatillias,Satopafa?, CÖ blïïgeÏDffec
bupfcnt namen; tebbenoecli aisber éttclïcnt
toit ^ptoact/feer ïufiigg ggeto^otgt / upt ecti
cruijt/'Étoeïc 5p fpinné eäs garen garen
macgmcftenbpi^4lüdajium,isgeeïajfgttgg/
en toojt gegeeten trügt ban Bengalen, toaec
web63p beflitfeenféeramp;Hijfitgh bie Bebt-bc;» ï6mttgt;niïtts^
feenS/#abeïlioené/lt;®o?feufTenSy^cgeet-böe# frnefoo^tm
feen / JBantiïien om bie ifeinbcrèn met te boo««
pen/ggeïgd^ als bp ons bte B^outoen bie in't uiaiwiu
^inbe-bebtufetcn omteßaen/ en itia^enfe
met ïoof enbe Bïonvtoercfe/ enbe bä aïïe fü
guecenbiemen macï$ bcncßen ofteberficren/
bat een toonbet om fien ts/enbe fd me^erficë
ageto?ocgt/ban ftapen arbept/ batmé fuïrM
m europa niet berbctcren cnbefbube; befge*

ïgcfesmafeen gegeeïcflutamp;enoftetoebbébai»

bit crugt/en fomtgts ggemenrfet en geiDcbm
met 3pbe/goè toelbat bie bacnr6êlfrunt50«t
meet geïben en ggceflimecrt too; wn ßart
bic3pbetnfcgoongepttcfaoben.:©efe1©ebbf
toefc ggenaemt Sarrijn jtoertbeel mSn«

Dien läenfeettttiö^ggeßctm / fo boo? iBans

Wm tofâtt/^^estî mhtM^nl

5tjulebenüaenj ^entijbt 5i]nöcr refibeiuie
bolepnbt toefenbe / betaeltbe buenben ofte
lt;©uöer^ ben gljefetten pjtliS/ ofte göetontrae^
teerben penningö/enbe gaet 3tjn toegij in bje^
ben/enbe bie^©ocöter 6mt toeber metaUe
bueftjt enbe eere bp baer lt;©uberiS enbe l^iien^
Den/ en toojt boojt aen ai eben eerlicü gejou^ m bc ^gt;?cï!gt;e
ben ; «arjefcöiebenbe baer naer bat alfultbe
g^ocOter auam U tputoen / al toaert met be
pjincipaelfïe ban't lanbt/ enbe göebuerenbe w^öcKuec
batbenfelföen bzeembelingbnaer eenigetiit ïJ'Wöeöis:»^
toeber in Pegu,op bie felfbe plaet^gnaéöa«^ SKSet
beien/ gaet op een nieu enbe epfcljt 3i3n Bjou^ b«» K/m.
toe/en toojt bem toeber gbcgöeben/fonbcr ee»
nigöe contrabictie bä öaren jföan/ noch ecni-
gbe fcOabc tc toefen/ enbe blgft toeber bp hem
ben tijt 5ijnber ontöoubingc albaer; eh tocglw
rcpfenbe / hecrt toeber bp Ijarcn etamp;ten jBan/
ttocklionbcr öaer boo| een inbiolablc ïDcc
toert onberDoubcn-,l)cfgOelnchtf al0 pemant
wban jïact cftcCbclgijeboojtijs/ enbe een
ïDocöter toil troutocn/ falgaeii bcrfoecftcn H
bjeembclingï)/ bat öp jijn ©lunbt b'ecrfïc
nacljt toil öaer Ißaegöbom nemi/ enbe boen ÄS
hemeenigöeberecringöe/chöoubcnbatbfloi btcfoecfelii o?
ecngrooteeere enöeheerlicfeDept/bat ecn an^ SÄiri®'
ber baer bie mocptcèn arbcpt afneemt; ^Bcfe ÄaÄa
ufanficenijsntctallecnlic6oniKcbcn'Äbclefi ««ffw natijt
macbtigbe ban't lanbt: maer ootb bp bJnbsp;'

ningbfelben; lt;©oefrfaobjagbenbciebanbie
Pegus booj aenöaer j® anltjtfeöept een 2amp;cil$
cnbc fommigbe ttoce / banbe groote ban een
lt;®amp;crnoot / bic alfoo göcDctöt i|S tufftben bei
enbe bleeftö j t©icrgclijffic Bellen cene matfo
Her't Coningbjtich ban Bengala,foo men bp Paludanus ficn/fo itfe upt Snbicn g^ fom«
begbinnm bie €oningl)?gcbcn ban b?ocamp;t/enbe ficm bcrcert öebbe:toelcamp;c löellg/ ^
Aracancn.Pegn ,toe]cbeCu(ïeflrcct ecn toonber foet gheluptgljeben; i0gl)eojbi4quot;™nef

neert ombat biePegus groote ^obompteriör '»fittj^pt fei«
toaren; toaer boo? bet baer belèt toert; lt;©och
gani bic i^joutoen bp naer naetamp;t/alleen met
een boctjrlienboo? Daer fcljamelOcpt/'ttoclch .

in't gacn Im epeut / cn^ ßaer Ijalf enbe ÄHK®
altcmct öeel ontbccbt/ cnbc m aflecnclith bcr^ m Ji« !«««
ojbineeit om bat Ißt be fBanjt fonbe bertoec^ s««»«
ben/enbc tretßen tot Infi banbc JIgt;?outoen/cit
tc frhoutocn bie berbloecßte enbe abomina*
bie ^obemptifclje fonben; 5©aer 5^n ooc on*
berhaer bichacr^ocDtcriS alfcg^oiStooi-
ben hact fcgamclhept toenapen/ gaer allccne^

licblatcnbecéclegquot; ombaertoatet

boo? tc mabcn/ en alfe be Äntöt ijs/fo matrte
Öarcn jBan op fnpbf / fo groot cnbc cleön aljj
Sp toll/ toek 5p met eé f^ere fmout ofte falbe
tegbenefcn toeten; gftelnrhfcfe een ban befe

«ontHst, ban fcn bic ba^ hanbelen/ cnbc bacr bagclijchfcbenbsp;gieii ofïeilicbcfön ba onfenöupfc bejs «ertf^ moSïS.

quot;quot;quot; baertfiebben/batbeComngh ban Pegu beeftnbsp;bifïchöpsfelf^ beeft op

eenen totrten ^Ipfant bic $p aenbibben / enbenbsp;meencn bat alle befc btngg ƒ akdcn jijn / ^ijn

Öoubcn boo? amp;epltflh; ^cfe Pegus bebben eennbsp;nothfantf toaracjtog^; toant fulcfeis niet en Slï^TnU

manier/bat toanneer bacr ccniflbc i@?cnnbefnbsp;tocet booj bie bngneïtjcKftöc erbarenthcpt/cn i» ^

hngb in't lanb comt om te traffiqucrcn enbenbsp;boojtsf banbe f ouugcfen upt ^nbi« aïbaer; ^»fitJö««^ ,

te hanbelen /ftet $p ba toat natie bic macb toc^nbsp;maer ootft bte felfbe Pegus,bic beel in gnbicn

fcn / foo toert ficm in't aentomcn gbcb?acthtnbsp;tooonen/cnbe oocS ecnföecljs Cölifïenen jün/

BseiangijcöpDaerbegöcerttebïpbctt/efibennbsp;bré't felfbe oorft boojtoaracBtelicfe bcrteUcn

enbebe«

t3

^an ^racan/j^egtt enöe^mm

ettbe ïieficmtm / öPtjtS 00c öfe nagamp;riegcnt^nbsp;tcgOm ö« ban Sian,enbJ fiicr boöj met öïïmt

ïjcpt cnöe öïjebuctfcöap göcnoerfj opmfaaecnbsp;bafercgöen bcfcn ïuitten eïppDaiitmiacr Dic ^ . ^^

maecfet,^ieDanAracan,Pcgu,cnöcSian,tsnbsp;toanSiantribiitarij gficitiaecHt/ al^gö^fcpt itmmbhi
toolcb bp mtt toan fatfom mbt öJcfcn / ba at» iiectoacr mcöe Sian fret g^ebccUneert i^j fnöe f onmgö bais

fïcöt/gt)ÉÏgc6 bie ban China:niaec Dceft nocgnbsp;bal Coningamp;jijcfecn bic tiacc plagden tribiiüt S'S«quot;«».

«emgöc btffcEcntif ban coluct m\ Vfnttei:nbsp;Kflljcben/m toeten Ifatt nu niet te toil/bie na agm® toiimt

bie Bengalen, enbe Cé totpmgö b^nnnbccnbsp;ijaer rcgteringöe op ö^cï fcïbcn ftcbbcn / aljs «^ippijant

aljs bie ban China; ^tt contccfeptfclbanbcnbsp;bjpin'tucrbolgö öanbcCuficfuUen^ooïen/

Pegas macömcn ficn bp be ƒtgurcn ban %ttonbsp;We aHe gamp;clegöen 50quot; in't ïanbt bat in't ge^ lySjt.?

biEn/bpbc€amp;?i|ïenenbatt^.'3Cfioma!3. .nbsp;aïetaeïSiangijcnaenittöcrt/ftoetoetfietnu cimern.

^ectcnbeUJÈbcropbic€i!(le/t0tbicl|flwnbsp;tertïjtbecI€orattgöjtjc6cö«fTt/inètfonber#

enbelt;étaamp;tbanMaitavan,toelcïii5ï!)etiiptfnbsp;imgöcnamen/, lDaet:mcbe5P^benfbaeeÖ}S

terfïc ban Pegu.cnbcbcg^infcl ban Sian; %nnbsp;ÖÖ^onnt enbe be6cnt 3t?n. i@ct ïanb ba Sian _ ..«.. j,

bcfe;ggt;tabÉ tooiden bcclbanbe gtoote aerbcnnbsp;teeft fcer bcel Benjóin, cnbctoo?t ban baer SH^®

lootten g0cmaefamp;t / bicinen in Sinbien Mar-nbsp;pföiaj^t tot Maiacca, enbc foo ober al ber* betlOËeKton;

tavanas nocnit;tooibcnin grooter menicljtennbsp;fpjept; Wat oetlanbeube bolcfe bcIangfiÉnbc

wiM'élmi flÖcboertööeöeelSnbienbHer} ?|jnbanaUcnbsp;i^75Dnbpnaccin atóg|elötamp;biebanl%u, iZml

StöoteK foojtengrTotenci?u»5 bacc^ijnbcrbaertod cnbc»cntocpnigöbifferentien/selgcfeSoc
^ eiïöe ttoce pppcn natsi in gaen mögben; b'oojfaerfe bic ban Maiacca, enbe alle bte aenpalcnbc la-
fcSitii batterfabeclberbocittoèrbl/ijs/ombatiné- ben enbc gpebueren*
—fcin-3nbtEngljcbïunclit in alle IjuK^n enbc 50an Marcayaa berbolgScnbc^brc €uHt
.nbsp;w—* I^übttoarit^ aenöoanplenc enbc ban 30.

ii^kn^upöt-aeli tcn»©o(ï/ tuffcÊcn ttoe«
«gplauben / lóópt bie €u|lc binnctoaeitiS in
tenen bocöt / altoacr lept bie ftabt ban Ta^ ^
toarcn/cnbeblijftcrfeergoetin/ cnbet^ecn nairarien,op ii4taömbflnbefc^tabt/alsi njöt ^
groot gberiefbooj ben repfenbc 5®anatomen bobcn g^crcett isiy 3i)n macr 1 o.mï'ien obcï Ugr SèL
00Camp; bed in #oitngad: toant gljebjuijcöcnfc lanbt aen b'amp;nber ^bt banbc €uf!ci «8p befe fcn pjinnspaer
00 bic;É»töcpcnban3inbicn/booiïlamp;ateren flabtbaa Tanairanen isi grootc baett enbe f^wei^
«©lie/eEnbsp;Öa«l»dingrjcbflnöc#o?tu0c[cn/ enbe aï^iei; swcs^an.

38efrh»biitae ©an Martavan ïjeg|amp;itlt blC Cufïc ba Sian, tomcn bcd toarfen upt Pcgu enbe Sian, «lïjS
tjae ^im efi f ft ftrctfet ^upben tcn lt;® eflen / tot ben öoerfe gödiicamp; een (iajjd -»lïelnöclgtfes fo ballen |)icc
fiefiaiittjaii jjooibpMalacca^aenaertitSingapiTia.todcfec bcd3©piTen/bicfeï!ntïCocas,ofte3nbiacni»
ioiangtjeieï quot;i ƒ„ »nbsp;fc|^e#otcnmafem/enbctoojtgenacmtNype

toattTanaflariSibat ijS tc fcggcn /iï5?Samp;Êtoön ^m ea

/nr•nbsp;«w ^^'i^ieiti^^i.nbsp;nafTiirtPti;

Icn/Euuf It Uütiitvnbsp;B-i-r-nbsp;«V ^vMiyv nibc btTtUßt ßWcfe rten Iip^t^nquot;

iö/totbenftoecfe banSingapura,enbß looptnbsp;a!f}iccbc25janbetotjn/entoDjtalbaerNype ^'fffte ifsi«»

banbacctoeber binnetoacrtiS totbieboo?!?.nbsp;södjectcn/BoeS^^batfcDpbedplactftnban

Ätabt ban Sian, foo bltjft bat lanbt oft bcfennbsp;Snbten Nvpe bifhltecn/ enbe rttafeen pjinrt^

uptfioccfe/^ijcß eencn arm / 'ttockfe op mnbsp;palicfe m Goa, met teglierjlaenbe/ foo too?br

tacätßeiis/öanb'eeneCufietotb'anbernbsp;befe ban Tanafferijn m b^l mcec toccrbcn

inplen/ cnbeop fommiae plactfen i o4nplcn/nbsp;göeamp;outof/cn bcterj toojbt leer bertrocficn

te toetc baer bie ;§gt;tabt TanafTai ien Icpt/baccnbsp;enbc ober al bcrboert tnbc groote potrc ba«

top öier nacr affpjefeen füllen; Me bit lanbtnbsp;Martavan; ?©iel^joatocn ban ^nbien f,

certijts gftctoerfl onbcrtribugt cnbegöc^gt;nbsp;berorooteb?ienbinncnaf/ peSßrfjgtboo? fröeiamp;joiitofn

toclt banbcn lt;iromngD sian, bie al$i amp;epfecnbsp;bcjlBanss nict toillen biintficn bm b'cctbaer^ H« sömegw

ober alle befe ^anben oßcboobt/cnbe iks nocönbsp;Öf Pt: macr in't Ijcpmelicfe mafecnftrjoet ciet

Rcbenfbacgl)?sfeermart)ttgamp;/boctodbat5ijnnbsp;mctTänafTetijnstjsecnContnglÖjgcHaltanjs ^nafiwiw

ni mceftß fiercfetc gDcbjotien ijs ban bCnnbsp;op öaer felbcniccctijtis onber triburit bä Sian

ningamp;banPegu,mettoelcßföpaltobi3groo.nbsp;göetoeefl. ^ .nbsp;^ ^

aftßt öiit an^ teoo2lo^cgl)eboertlbccft/cnö«5SnnK«ilal^ ©anTanairanjn io.mplctoc^5«Pt»-kö^

toojs boot bpartbcn göetoeelJ: l©ant in't jaecnbsp;aen/om upt bic bccljt / enbe titfffj^en bie

ban I fÄS.foljabbercenenbapperc bdtflacönbsp;lanbennpttcf0mcn/cnbebätotbcrbielt;ettu«

banbcdöonbert bnpfenbenban bcpbe^pbgynbsp;bnrbolgljcnbejwpben tenocfien/tot biöpabt

toaer in bie ban Sian bic nebcrlag^c habben/nbsp;enbc ConinnöJÖtJ^ Qi^da, jtjn 6o.mp

enbe bertoonnen blebcn/enbc bic bä Pegu bicnbsp;ten/'ttodcfee le^t ep 6; .graben; »ocrft is^r^jpfii««

bictojie/ foo bat bic ban Sian altans big |jannbsp;cen «Coningömtfe gödtjtß Tanaflerijn • j^tfft öct Ätn

Pegu tribuijtbetalen; oo?fanc nan bcfehnbsp;uw«« 1 vxuiuuui^ w{'»•m/»ui^imi^h «'•«' *

blocbtgfienferijgötoasf/ batbiebaSian fiab««nbsp;naircrijn;cöramp;baltötcrfcmmigöï#ifï»m ^
ben eencn toittcn «©Ippfiant / 'tüJElm bie ban ï^an Rcda berbolgamp;cnbe bic Cnlïc ^apb öe €

Peguèoo2bcn/cnbe om bat^p ben toitten t©^nbsp;jupö-oofi aen 4o.mplcn/tot op4i4fabc lept

ïppöant boo| ftepligö öoubcn enbc acnbibbennbsp;bie (ïabt gftcnacmt Pera, alöier bintmcn bceï

al0 bobcn gftefept i0/ foo fonben 5P öaer SCnvnbsp;calaem/ttodcfe ijS gdtjcfe €:in; 'tfrifbctöint

bafTabeur^aenbcn Coningöban Sian ,ttictnbsp;oocfebanGnnialan, eenplaetiJgödegöcnop

liÄSe gDtftfnenpjefentcn/ enbc otfrereeröcnal tenbsp;bEfcrelfbc€u(ïcn.n.to.banKea, jo.mplen;

tn èiaii Dm gtjebcn booi ben »©Ipp^ant/bat bic ban Sjannbsp;op s; .graben ban Pera 5 o.mplen / becboigc«*

ligt) söcöau^ ^ubc moggcn bcgbeercn/foo fipfé Df« toilbcnbsp;bs bie €w(lc gt;o.ten j^aen / lept bie flabt enbe

ï'SfeStt fepntK« / 'ttoelcfe bic ban Sian in gö^^berlcpnbsp;ojtreffe bän Maiacca op iigt; graben aenbe

tmSootoo?. manieren/noföboojtóbben enftn«cftê/nocönbsp;5pbe ban't i^oojben; ©an^cr io.twlen

ïiiffh tBiTchrit «¥itftigt;n pnhc n^hm hiiïöe confcntcren/nbsp;«inhhiflcrfö flctt Icut bcti upterßcn noecK ofte

patiS.Capitfd,nbsp;tociojöincerbÉïen tale opöaccfeïbett /oiitbw

Vande Stadc ende Fortrefle van Malacca.nbsp;anber omligggenbe plaetfen nictteagelijché/

enbemaiiebingljenopbaerfelben/enbifferét

Ma lacca beiDoont banbe ^ojtngefennbsp;ban gaer oniüagenbe göebueren te Vuefen / en

guelótfeelicü met bie inggebojen enbenbsp;namen biebefle bjoojben ban alle b'anber ta^

»- quot;atnrelen ban't ïï^anbt / biemen Ijeetnbsp;len / biaer ban 5p een fp^aeefe apfiaer friben

M^ajos; ^it laoitegefen jjebbé bier eé founbsp;eregé/noemébe be ftabt Malaccagt;b3el£fee heeft

tre|g/gf)elücbal0 tot MoiTambjque , enöejjSnbsp;iJinnen co?ten ttjt foo grooten toeloop ggecre^

naeftMoHambiqueeftOrnmsbie befle^nöcnbsp;gfjen/ buer bie beguaemfiept enbe louelgfiel^»

p?öfptelitfifïe bob? be Capitepnen ba ggefjednbsp;gentöept banbe plaetjf / pjinopalicli boo? bie

3»bien;bie (iabt Ijeeft oof eenSSiffcbop/gljei'nbsp;Ijaer met coopljanbelingbe gijeneren /bat bie

lijcö Cochin: maer 5i}n Suffraganen baöennbsp;iö getoojben een banbrbe|ïeenbs p|inripael=

3ïertf-biiTcï)op ban Goa; gier io öieftaprlba
gljcöeclfjnbien/China, bie;lt;(?planbenban
MalucOjCnbe anber omliggö^bc €planben/
geeft grooten fianbel ban alle fcljepc bie gaen
en romen ban China, Molucos, Banda, la-
iiiias lavas,äaimatra ,.enbe alle bitomliggen»
be «gplanbcn/al^ oorfiban sian, Pegu,Ben^
gala,Choramandcl, cnbcSttbicn / toacr ban
«enen girbotén goop ftgepen jaeriitamp;is gaen en
romen/ ert albaer laben eni w«'/ bertoopcii/
toopen enbe manggclf n/enbügtootên ganfed
tijpbett ban alle natiën ban •lt;®?ienten bsttt
tooonen Ooïli fommige |©o?tugefenntergaet
ïinpfbiontoen cnbe .f amilien/öocg tocp^gg
cnbe niet boben Die ^nbcrt::itTaerbanbcrf|Êi
fenbe man/ bie albaec tömen gaer eoopman?»
fcgap bjpben / ofic bie met gaer ftij^en uaec
China, N4xgt;iucas, öffcanber-toeggentoïHcnF
of» ban baen fomcn ^ bic afgier gaer berberi»
fingge nemen / enbe moetenbertocten ben tgt
ban bic Mon foyns, Erat^ïgn toinbni bié op
gaer tgbt toapcn / omJjäre baert ban b'eea
plaetjö op b'anber teiolbjenggen; b'oojfafee
battet fo toepnigg iamp;02tugefni toooné/iis om
battet een feer onggefont lanbt efi floate lurf-t
iiS/foo toel boo? bc inggebo?en / aljs boo? ben

b?cembelinog/engemecnlitlt ban al biebaa-nbsp;ttawe u« ^y» i.huih;m i iwr«« «er.

if omen nibe pet bcrtocben / moctéber bä gaer macrbe «Cplanbt / ccrtgtsi ggenaeiiit Xamo-
ggefout^ept €quot;0 i betalen/of guiit/ofgaep? la^ bana, cnbe teggentooo?bigg Samatra • ujoit
ten/ foo bat toieber met leben af eomt/ matgt oocfe ban fommigge #i(lo?ie fcgipberö
boo?ecn mirafeel goutoen toacrtim get lanbt noemt Chcrtoncib aurca, anber toilll^ftWtr-
beel ggefcgout toert / met teggenfïacnbc bic mcren/batget Ophir iis / bacr^almtiV.« f^
gieriggeptenbc bcggcerte ban'tggetoinenbe lt;©oubtbanbaèncreecg/ aljSbwiïSrS
soebeggeleggentgeptbatibeplaet0/ boet bc bermelt/enbetoillenfcgggenbatSiS?
fl^cnfcgenanebingcntoaggen/cnallepergc^ gge tpben ba^ ïanbt geÄiäßriictMalacc^^^
6ellicgtatfttf.toacrboo?tnMalaccafoßrco^ ^et€planbt beggint b^icÄS^^^^
tccommunicatic lö bair^slletoegfjen/ alj^in tornt teggen oSbicilSfriari ^^^^^^
ggegeel Snbien; get lanbt en geeft niet ban op ,.grÄ aenbc ^pbebaSoibnS
geinfelben/bancomtalbanbupteningroo. firccfet alfoo
termenicgtc;oocbaertgicrallejarrneéfcgip fep'teplanbtgfrenanntiavamaior,a^
ban ^o?tugael/bat altoos een macnt boo2 bc get bolepnbt op 6. graben acnbe ^tJbe ban't
;êcgepen ban Snbien af trrct/fbnbcr in -^upben/enöe geeft inbc lenggbeiTo mnlen/
tienaenteromen tétoareboo2geb2erïi(fDm^ röóo.mbebieëbe. ï©ie|^o?tcgefenm*ftcfabfn
tm tot Mommbiqiie) too?t in Malacca gc^« gier ggeen plsetfen betooont/ ban binbé ha«-
laben enbe afggebfcrbicftt/enbe io alttojs tod ganbdinggc op fommige pïaetfen/boch. K
ecnfi fo nicfi? ban alle cofldicbe toaren tn fpe? iiigg: toant bie mtooonber^ bietiogn fdS
ccrpm/aïig eenigg fcgip bat in Snbien ggda^ bed toaren naer Malacca. l^et€planbt he!ft
ben toert; enbe ban bacr neemt get jgn roitriS bed Coninggen/ en ben p?intipadflen iö bcit
toeber naer t^onugad; ï2Pe j^ïalawie ban Coningg ban Dachem, todrfeelept bP b'erë'

fïepunrt ban'ttóplaubt op41. graben aen'«
ban Malacca T0ggetoee|ï ober toenniggiaré/ noo?bé;ï©cfcn Dachem iSfeer macgf aft/ Jfi
Malacca nict mct alle tc toefen/ groot bpanbt banbe !do?tegcfeii • Ä hfrS

toiloMaiacca bcnaut ögegabt/ enS Zot

qnaetaenggebaen/airinnnocgbpXnwtS^

Änffi^^^^^^nbsp;bniggcfcljicti^/bdetrnibcbSrSPbt

bcntfenjeggdncfe;mnbsp;tualie noch pet aiibcrisopiiiaiactTmocftte

gacrtfomimgfte©ifrrjfrö;f,ïgPegus,sgt;a- romé/ooc bcfettébe bie paKSbcS

nes. Bengala, cnÖC anbcr natim ban bie om. tufTcgcn Malacca cnbC SumatraTo K

ïiggenbecontiepfn/biebagditfeö^nbsp;^ gicnbaii€hfnacnbelapa^,'eSbeÄ

Caberbenomgaer®£cgerreteboen/efi5n^ lanöcïbanMoluco/ataarfïmXgu«-

É^amcn obercomcn albaer mmt ennictt ten om baré/toaer ingrociSrSdS^
regementoptencgtenmbeteboutoen/enbc ben/ tot groot afgtcrVSbÄnibm

(oopman/

■ N

^Jnisifoon(fcrs ^^an JMl[üc£(i n^cCcf^e aCTe anifere Indianen in

taclc caurt^e êïi amoretisf^^t te f oven jfien,

Sen ^fancTer ewt lnva (WcCc£s 'voCcE is Qtrt.-
nec£tcfï én o^fttnaet:.

M

1 i

, i

tolman/Datio.Capitteï,

lacca/ bie gem fommigge beeloorgenbe
fïenen (bie meutoersi en g^eb^eiten) gabbe ke*
ren maben: boaermebe 5P groot guaet bebet?/
enbe bagbelicamp;si boet: maer met guipe
enbe ber pojtugefen ontfet ban^nbien/ igt
alle bingöen baeber gbeopent/cnbe in ecr=«
fle toefen enbe effect gbcbjacftt/ aljS top op jp^
nen tijt op een anber fullen bcrgalcn. t^
langöe gljeojbinecrt banbe ConingDcn ban

-----J---------—--------^Jnbsp;.......J,—

van nare waren, coopmanfchappenefi
handelinghen, ghewichte, niunte,ende
pryfen van dien, cndc andere particula-
ritcycen.

Z©pbt ^pbt-oofi feg|en obet 'tle^e
punct ban't «Bplanbt ban Samatra.
aenbe Eupbt 5Pbe banben ^quino-
ttrael, lept t^tt lt;eplanbt genaémt lava

ecmgberonguepc op't cplanbt ban Samatranbsp;iêtractf^ fSn S

boen/cnbcbacrjijnCapitcpncn bienorööe.nbsp;bie^trattoSS^^
benfbaegb^fconmgfjïjfaÄ baer op ont»

fangöenenbcgf^numnnnbsp;öïrogfieöcetïSrSS

•oe?Bn|tMse.öquot;^|ï^/oftcAddantadobanbccjt€onquc^a:nbsp;graben acnbesupötspSVy

fmßVm^ maertotnocptoeeniffernictbcb^eben/ öoenbsp;oo(iten5upcniio,Ä

ncn/baneoubt/^ilbcr/enifóctacl/bacrafnbsp;bertfbefecnt/ fommigftcpiSSKS

5PgoagMcbufgietcn/eiicbcicgf|c(teemcn/nbsp;bafllanbiß/banfiet imibt gftraÄt©^^^

nccRcnbe houten/ tonttrffü/ cn anhw «wki^hp«nbsp;r^ttH« h«»«« . r.7i ®tif

2gt;amfltta menbsp;. ^i'nnpwi/ wei-nbsp;incognua,oai ODcr oic ^ȟe boa tfberanca

ffiSrnbsp;en anber iBebe.nbsp;tot a|ier foube öenenfirecamp;en:rnaerfiilt;t SI «liS^^^

^mivrnm/ ;nbsp;ccnen bicrigöen ^tocbel-nbsp;enisitotnotötoe göeen feamp;eröept/toact ban mi lanH?

^^ affirmeren battcr cc #onteijn iüinbsp;het booieen €planbt aherehent toöibt - ®e wf»«^

bei bmö/met lcghenbel«nflutöept ban iBa acca/font bienbsp;batterinbalt/inft^Sira«^ ^

bioept.'nbsp;bicfgtjeltjcbiS mnbsp;IjchenghraafccrtbenCngdfcheiicSSn

feee groot ^jo^t/ttoc cfecamp;pgaf mDoutoelijcmct5önnbsp;«ptbie^upb^3eebanS^SSSquot; ^

^ochter/toclchctroubcmetbcnConingöbanbsp;lt;2planbtitóafaonbantSnSö^ïtóS

tofrbanopccnanbec/Ditnbsp;i^ocnbcrcmiSpun/ILooch/lnbiaeS

WS: pucbcnöcbicJpochteracgDcn bie|do?tuge.nbsp;tcnjbanaHl^pccerpcn/al/laffi SfSSt

fcn/enbe^acamp;tcnfcmj^dlacca/enbcDacrnanbsp;te-iWcaten^oeli^aïffltoffi^^

too^bcnt^amp;öefföutgöcfonbenin't^tDipbatnbsp;naerjBalatt^ï©iepSS

naer f oztiigacl gincft aenbcn Comnglj boojnbsp;^epianb 10 Sunda cSapSir bi bfe

ccnp?efent;entoaiöfo ftoaerbatmeittmoeftcnbsp;bennactnhccft:

cenp?efem;cntoa^fo ftoaerbatjttemmoejïc bennaemhceft; ^Pb§eplactÄsÄ
onbecmtbaUafEieggcn;»felfbe|Iuffelept baft beel feperiSr enbe is bmraSS

-------------- ----------------gepjamp

i|ec^oochbeefi©ierpotfe/25eujotnijan, '

plaetfen in bit €pW baer bie IdonugcTen sfm tóS^^
hanöden/bietnetWbanJtJatonbsp;SLcÄÄILff

par. aenbie^upbspbe/aenbie^felfbe jpbea^ S^ä'mbe hÄ

iSSSIr' ÄSEiSSi

^ Caixas,

a^nbsp;San'tCpïanbtaötjamdj'o?»

Caixas, tsïiaamp;kïjoogliflca ö.offc7. oupfetitnbsp;liiactfciiberbocrtitï^KBattbcIi'tigficnbifiict

Caixas/©cj;Bafraone fodtEii/Hagljdcu/nbsp;gamp;crcötetmccfiimtmangöeïingöcn/gödncfe . .

S^otemurfaten/fujavteiiöcbJitin Sundacnbclava, bajon oualicfetcbetrou^

«ljo?a/aUebit^mbfriäot|)tbp:jcBhar,dffenbsp;tocn;mm moet fcöerpetuat|)tï)oubcn/m niet feuSÄ

BharbanSunda tjceft jjo.CarrenbanChi-nbsp;aen lanbt gaen/bablpben in't ^förp/atiuaer

bie ban't lt;i2planb ßaer toopmanfcöappê bjé^
6Öen / enbe boen öaer öanbdingöen al0 gne*
teptiiS: toant öetgöefdjietbiffeüjiljs batfe bte
#o?tugefenbeb?iegijen/bieöaerte bed bec^
troutoen:toant een mijnbec feenniffe en bjienc

------- . „—------------albaertoefen^be^opeenfcljipboojCapitciJn/

aitenietjS lOi en is* bupfent Caixas oe Bhai-jnbsp;beiliefcnbe tfdfbe fcbip op bie Cufle ban bit

toitte en ftoarte^ßcnioin gdt 1 jo.eiï i §0nbsp;«Êplaubt/ too?bc met alle 5ijn bolcfe gheban^

bu|)rént caixas, enbe igd, bupfent bie Bhar»nbsp;gen/altoaer Ijp tod ttoee iaré een dlenbigft le^

ï!5e toaté biebacr begceit en beramp;anbelt toa:=»nbsp;ben ^abbe/en toert in't epnbe gerantfoeneert.

ben itnnangljelingc baii befe ^pecerpen/ sijnnbsp;«lle befe bopagien naer Banda^Moluca, enbc

be^ï naerbolgljenöc/ tc toeten/ biffcrente foojinbsp;bcfe €planben/ enbc oot ß toat toegen bä Sn»

tcn m colucren ban «Cattocne Hptoaet/todcftnbsp;bien bat Dd 3p/madi niemanbt boen ban met

fomt upt Caitibay a, C hor amandel eft Ben-nbsp;oojlof / enbc pattituliccr flunflc banben

gala.aljEf 30n Saraffes de Gabares, enbcg^c^nbsp;quot;»quot;flö ^^^ #ojtugad / cnbctocrt gamp;egöebcn

trnilbcrbc €:apen ban ^.'Sftomajs / ban j.nbsp;in recompenfc ban ^ate bicnficn in gnbicn óp osanba ta

CHdi/5pn boetfeen alfo gtjcnacint; upt Bqnga-nbsp;ggcbaen / alji anbec ofpdcn / g^dijdi top op

ien bijit €attoenelptoact/tc toeté üarampu-nbsp;3pncn tijt enplaetfen biceber füllen beramp;alen.

ras,Cairas,SatcpoIäs, efl ftoartc Satopaién*nbsp;l^an't lt;Splanb Banda noojb-toefitoacrt^

ötbcfommigl) ongftebleüclitlLptoact ; uptnbsp;flcn/iö.mpien /lept ftet Cplanbt gljenaemt

Caiicibayä,ftoartcCaiineq uijns / roobcTu-nbsp;Amboyna, altoactbic^ojtugcfcn ooc6 ccn

tiaes, 3ijn nlteniad boecfecn ban Catocne Up»nbsp;degn ƒ ortreffe fiebben; %et €planbt cn fteeft

toaer/ roobe Bcy ram en^ grootcenbe d?pne/nbsp;niet bed fpecerpen / ban bie fcftepc bic bä Ma-

todffecisi bp nadl gljelocfe Camerijcfejs boet/nbsp;lacca naer Maluco baren comen bacr altooö

fenbcgfidooftod/altoacrtUptoactbanbefcnbsp;bcrberfingljcnemenbanbcrffhtoater» ©an

lanbcn / fouDcn baer meer gljcefiimecrt toer-»nbsp;bit oFplanbt ban Am boy na ncoibtoaertacn « «« ,

ben aljS Cattoenc Hptoaét upt^nbicn. ti^icnbsp;?o.mplc/leptfjct «eplanbTydor op een gracb SSS?^

lauwéh 10 bolcfe frtr to|eet enbc opfiinact bänbsp;acn't jgoojben/ etï ijs öd cerflc €planb banbc ^cpao^etc.

hatucren; ban coleur bp naer gdtjcfe bie Ma-nbsp;Mohicas, fejs mplen ncojbtoaertg lept Mo-

laycn, bunin ban bcrtoc / niet fecr ongljelürfenbsp;luco, enbe tc^ftont bacr bp Tamatc, cnbc

bic 25^afilisnen;(ïerrlï enbc tue gftcfet bä fijf/nbsp;b'anbec cplanbm banbe jBagljdcn.
«n grof ban lebenden plat aenficljt / en bJCfbé

bcröcVcnbaÊcn/grootcoogljfd)dlen/ tlepnenbsp;- - Datu, Capitteh

ftogDéiï/ UJepiiigl) br.ert / b?ie ofte bier ßarcnnbsp;Van d'Evlandeh van Mahiro

bobcn cn oiibcr ben monr^öet fiapj op't gooftnbsp;^ quot; ^ tyianden van Maiuco.

fe€c bun enbe fao!t bodJi petftoart/ toiciijs coi^
tcrf^tfdiiipn niadj fiehi^bic Malayem»an
Maiacca, cm batfe albaer ooe bed bevfefere»
iEnbcluöpimu ©crbolgljcubcbicfïreerfetnbè
Cullc ööfïten ^uï^en aenzy.mplcn boo?bp

lava majoV, bcgljint Ijet lt;i2planbt ban lava _ __________________________ ________

ininot^pfffrieijniava, fntoatboo|bec0ctnbsp;borba^öacrSanbelinär^

Cplanbtjmartnt Tuiior (altoaer t^anbd?.nbsp;Malacca5;pc ^paengiacrben hdjbcnbcr 00c

fent^lrg3ïjeno^42planbcny öicfonöcrljnaöinbsp;ben/en quamen bacr ban nieu Spanien/op't

€planbt gljcnäemt Tamate, al toaer 5pöacc

nllctettjoont cnbc biÄbacr ban boltfc/ift
toardtödijdialis bic,p0ütocn» ©an Malac-
cabacrtitó naer bici^pianbcbari Mohica,
Banda,eiibe Atiiöoyna, attoacr bic,|0o|tuge^=
fcn fjare ^o^treflTen cn €apitcpncn ijcbben/efi

b?pbe!valbaer ftaér banbcljfaren tocglj iji/tenbsp;_____„------------ .«..uy«»

tóeten ban Malaqca ;upb-oo|i ten^npcn obecnbsp;ttoifl omgljcfiabt Rebben banbc bedingebä^

bic I oo.ttïtgt;lf/tuffdj? bed€planbc eft bjoofft»«nbsp;bc fonquifïa cnbc ontbecSingc bcr ^ec/todßc

tcn bner/alfo batfe alle naditen moeten aiifee^nbsp;öaeis naer banben #ausi ncber ijg gedept: in

renom'tjicrijcfedtcfdioiitocnbanbcbjoofö»«nbsp;fomma/bataltaniSbic!^o?tugefcn nuallec^

tav toddsimcefïcbedbucrt tot Md!uca toe/=nbsp;ndicö gfiebinilffien bcbacrt op bie felfbcnbsp;^^

fnbcftfbbcfibe obet bic i öo. itiplen alfo gamp;c^nbsp;ïanbcn; ti^e eplanbcnfjcfaben anbcris nict ffilSj®^

oofitoaert0 / enößnbsp;alö iSagamp;elenï macr in foo^ootcc mcnicßtc/ ItitHHrtrcöe

coftt^TOOïbeniyq.mplm/totöetCplaiibfcnbsp;bat^pbcralèblgctbcl^crdtmctberbuUcn* •^p««»»»quot;».

tiJWjfÄÄnbsp;ïï^efaödrjcftiSbintmfmbefc^planbcnbua:^'

5«PÉn^lt;©p bit €planbtnbsp;bergljcn/cnbc jtin fecr b?oogöc/ eft berbjanbè

|êgt;o?ti!g^fnha^nl}anbcl/toantini^it€pl^^^nbsp;ïanben/ ijebbcnbcanbcrsimet banbiftualic^^quot;^^

toaff^jjie wemc mbt bcpc^otc-mi^atennbsp;ban ©IccftO cn ©ifcli t maec bä ®njs/€ooin/

crtbc55laeuicn;5in«tma6cnfcoot6btciöo^nbsp;atmpn/aootft/enbcbiergQdMcliiéothten/

tc-mufcatcn in €onfcrba ofte Confectura/cnnbsp;cnbc alle anber nootbzuftige toarcn / tooibcfi

nfgt;ccrpjimccrbc ogß «Ptgcpcrjlc lt;©lpc banbe.nbsp;fiacr ecnfbcdiö banbc #ojtugcfen / enbc ootß

fdftgt;c mtm cnbc OBiofmcn / bie ban bacr ge*nbsp;ban b'anbcr omliggfjcnbe pïaetfen gdïjatöt/

ftiatöt toCEt op Maiacca, cfifo boo|tjS opalfenbsp;'ttodcft 5P ai in mrnioöelingöc bati

lamtCÄt

jöflöcïcn i t Bjooöt bat $p ban gaer cpgm
gebben en ggebjngeben/ «s ba gout oftetooj-
telen/ogelgcb bte 25?aftltanen/en gaertl^oe^
ren agn ban jlrop ofte erugt ggeUieben / enfic
fraep ggfb?cpt;Meen op befe «Êplanben too?*
benggebonben biè boggeïen bie be^ojtnge^
fen noemen PaiTaros dc Sol, bat ijS / ^onnc-
boggeïis/ ban bieStalianen Manu codiatas,
bieEatiniften Paradifèas, enbe toerben ban
onis ggenoemt#arabg$$ boggelen/ om bie
fcgoongept ban gare plupmen / toeïcbe aïle
anber beréte bobé gaenjtlBefe bogelé en toer^
be nummermeer leuenbigg gefien/ ban boot
jgnbe/ ballen op bie €planben; ©öcggen foo
mm fept jeggenjj bie ^on aen / mbe goubm
gaer altoost tnbe lotgt/ fonber op b'aerbe te
tomen: toant en gebben ^een boeten nocg
blueógelcn/ brnt alleenelgcben gooft eiibc lijf/
cnbe get mccftenbeel fleert / alfl blgcfet banbe
boggelen bie ban baer naer Snbien gebiacgt
toerben/enbc oocfe toel gertoaert^ ober:inaci;
taepni^: toant en jijn niet beel/ cfi feofldicfe/
toacr ban icfeer ttoee tnebe gDögt;?acgt gebbc
boo? Doftor Paludanus, tc toeten / Jïïannc^
6m enbe ï©gf fecri / gcm bie boo? 5ön carnet
bereö!enbe.«©efc€planbm liggen onber becï
anbcr €planbcn / enbe om bat baer geen fon^
berfingge notitie af m / boo? bic toepnigge
f ommunicatie bie baer balt / foo toillnt topfe

bie feer toficKjcfe enbe ggeejrperimentcert t^
teggenjs 'tfengn; J® en binter oocfe fommiggs
ï©tamanten/oocfe jlKufcaten en 25loemcn/êtï
get gout Sapon, 'ttodcfe oocfe bed sgcfa?acgt
too?btbanSian, ijs^dgcfe 2amp;?afiliengoHi
oinmettebertoen,

BanPatane obctbic loó.mpïcn noo?beti
aê/loopt be €u(lc toeber tot Sian toe / 'ttodc -
lept op 1grabm ban Sian; ;©cn ^ntogcft
5upb-toe(itoaert iipt i f.mplcn/ foo ibopt bie
Cufïe toeber supb-oofitoaert 70. mplenaen
tot bic (labt ban Cambaja;ï©cfe fïabt iept op
I o^grabcn; ®an baer loopt bic Cufïc toebcc
noo?b-oo(ltoaert 6o.i«plen/efi alf ban,loopt»»
je tocb« 6o.mplé nooib-toefl aen/ ba tojaerfc
W noo?b-toefl/tot gÈt ginnéjïe babcn
jntogcfe ban CaüÉchinchrna;;©efe €u(ïc ba

Canibajatoo?t oocfe ggcnaemt bic Cujleban

Champayj gamp;it lanbt geeft bed ban bat tod^««, .. »

rgcfelooptbieöcbierin^ce/ ^cnaemtMi IwEÏflbe
com,todcfee Bie^bianên noemen Capiténn
ban alle aibieren: toant geeft fo bed toatèrö
inbcn Corner/ bat 5p get lanbt fecbccïit/enbc

ober alüegiet/gdgtfe ölcfiebier Niius
ten ; bolcfe ban Cambaja ggdooben bat
alle creatueren/fo JBcnfcgen aljS becflen/ban
l3Jatfoo?tebie5gn/giernaermad}S loon nae
gaer tomfecn ferpd)en/fo goet al^ guaet:
lanbetoaertébinneacgtcr Cambaja cn Sian

be €abo oftc gocc ban Si ngapura,tnbe fcucn
alfo bie €u(ie gaen berbol^en.

. (i. i'

, Datzz.GapitteK

Vande C, de Singa^ra tót die Stadt van
Siah, énde die Cufte van Canabajaen
; Cauchinchina, ende die Eylanden van
BorneOjLuflbns Manillios oïfe Phillip-

pinas.

26nbc C.de Singapurs tOt bdi goctfe
latrBfttïoofe ll^nbsp;Sinofiira, ocfitoaertaen/

ciwol bp ^ip^gn I S.m^en; 6.oft y.mplen baerba
fbinofvxa,nbsp;lept ccn flippe in btc^ce/ggenacmt

Pedra bianque, oft XEÜttC flccn / altoacr bie
—-1 gaen en Écmen/ bic^
^rcn/ ctifemmiggc
;gn;toacr ban bic
loiKiüiuui-c lufijy»; muc b?ccfe b?aggen aljS
$pbcr ontrent 5ijn:toant gebben anbtrjs ggec^
«mtócgg ban befen.

10an bcfcn goecfe ban Sinofnra ocfï tcit
5upen 4ó.mplen/fac^int ben eerften gpct ban
get lt;ieplanb Borneó, op een graeb aen't noo?^^
ben / enbe flrccfet i aó.mplm noo?b-oofï acn/
. tot op 7. graben: bie b?eebc eii tfi nocg niet be«'
HäS^'L ßfnt nocö ontbccfet;i©it €pjanbt jg bol boo^
bÄ men / bató bic €ampgo?a af temt / cn m bie
rientniflibeii. bcfie ban ggegcd lt;©?ienten,,

©an Sinofura fïrccfet bte Cufte noo?ben
am 3 o.mplen/tot bic ftabt Pan, todcfe lept op
3 ligracb. ^ocg i ó.mplen bop?ber aen op bic
fdfbecourjt / loopt bie€ii(ïetoeb^n.n,to;aé
jo.mplm/ altoaer lept bie ftabt Patane, op
7i.graeben; i^e^e tbiee plaetfen Pan cii Pata-
ne 5gn Coningg?gcfeeii / boeg onber cótribu,
tietjan Sian ;©an befe piecfecn comt get gout
ggenaemt Paia Dagula, enbe gd cofidicfe ett
©Jdtlt;5mit# todriccfeenbe gout Calamba,todcfe men (aiji
toflftbirt goet t3S)teggeng ;êiiber en «i5oubt optoéeggt;
K/ Ä mtft oocfe Campgoja:maer fo goet niet/ al«
«wtttiT^'e^ bat ban't ^Hpïanbt Hörneo;j®en binter oocfe
iwfteenf/ïtr. foimmrö^W^ft bf fieen Bezar ofïe Bazar»

anbere genacmt Avas cnbe Bramas ,Diic.bpbic
Sjebcrggte tooonen; anber bic op bc gebergg^
ten tooonen / ggenaemt Gueos, bic todcfe Iê»
ben ggdrjcfe toilbe mcnfcgen / enbe eten nicn#
peii^Icefcg/enbe tcecfeenen alle gaer ïgf met j!iè«i tit

^efenatie 5gnberbaentim notitie ßfftecft/

begjjbniberianberbictopnietcntot^^ Srto'

©ailbeCufie ban Cambaja óft Cham- Sffint.
paa,co{ïtoaert af te^etoacrt in/ontrét 1 öo.
mpïen / luttd mtft eft meer / ligggm bicCp^
ïanbm/jjgdiaemtbic ^ufibns cfïc Luirones,
todcfee ecrft ontbécfet ggetoeefï baribc
^paengiaérben upt nieu ^paciigiê/ in't jaec
I i(j4.ïBo?benooc ggcgeetenLas Manillias,
alias Phillippinas,ombat btc p?incipadf!e

3^abenenbe^tabtggCttaeitttijSManiilia,cii
ban fommigge LuOon, toaer ban oocfe ggelt;»
noemt too?ben bie LufTcn s, enbe bie ^pam^
Oiaerbmgebbmfeben naemggegljebmnaec
benConinggbaii^paengien/ te toeten bic
Philippinas.^Defc flab LuiTon oftC Manillia,'
ïept Op i4.grabcn; 25p befe flabt enbe €pïaöt
ban Luflon iigggcn eenen grooten gocp €pf
ïanbeii / bic alle m't gcnerad ggenoemt ÖJo?^
beilbicManilliaSjLufforisofitePhillippinas, ^ .

ente5önaltgan?ï onber'tggebietenbe toec^Äffi^^^^

tic banbe ^pacngiaerbm / toiens lt;!5ouber# bmmtd
neurenbeobcrfïcrefibeettinbiefiabtbaMa- fsb/bi« bair
nillia oftcLuflbn, todcfe albaerggefcnbm
toojt ban nieu ^pamgié bä fComngg^ toe^
gfien/enbe oocfe eenen i©ifTcgop/aÖ gooft
?Cllebefelt;eplanbcn gdibdi ccrtijt^ggctoeefl
onbrr bc Croon ban China, enbe boo? fefeere
ob?fafiegébbenfeberlaten/ toaer ban onbec
bte intooöbcrjS geen regimft norgl^oïicic m

toa^S;enbe bie bcmogftenfïc toaren/toarg bie
mecflcrjl j ïeefben onber maïfeanbcr? ató faee^s
fien / toaer ban bie;ggt;paengfaccben toepnigl)
iiwcptcn gabben/ om bic onber gact gftdueft
te b?enggen/ enbe gebbenber groefc menicïjtc
Sgeboopt/ m#?i|ïmggemaetfet/ bte alle

C i

. lanb ban China i^ göeïcgöcnon^
ibCr.Tropicus Cancri,cnbC bieCüfle
bau bien f^rccbt 3upb tocfl cnbc n, 0.
Ober bie 4co.mpicn; Öceftacnbejpbe
ban t a.to. ßet Coningbjijcb ban Cauchm-
china,enbe banbc3pbc ban't n. to, enbe nooj^
bcn Cartanc/cnbc bie lanben gbclcgcn toefl^
toaert ban Chma^fcpaiicn bat öct toitbolcfi
10/gDeïjcetCn öct lanbt ban Cathay,al toaer/
foömcn mecnt/bcri CDjificnen 30n; enbe bit
ïanbtfonbcconfïnercn enbcpaïen aen ^erfié,
^ecreiibetoebertoton3SbegonneniatSe;fo0

heeft China tnfftben 'Sartartcn enbe haec
lanbt eene muer ban (fo men feut) bhf h^crt

mplenf^Khcnbe/enbeÄilc^^^^^^ {Ä«,
manier/batDctaltcmacï 3iinfcerhooge bciü nSa 50S
ghcn/ enbe fommigöcbailcpcnbietufehcn »«'««'«quot;'sö.
bepbé3ö'n/ toeïcfee mogé toefen in al^ gctcbét
bp be öo,mj)ïcn/bat met mueren opgchboMit
enbe itief bicbcrghén gheïnch ghemactbt is/
toaer mebe het lanb ober albcflotcn iis/ató ce
omliggamp;éubctoalenbe boltoereh omhacrte
befchermen banbe karteren/ bic haer gröote
©panbcn 3ijn / enbe bic haer in booiïcto tiw

ben/aicerbefcnmucrg|)emaethttoas{/bpnac
het gheöcde Coningljmch äf ghcioopenfiab-

ben/m ïangge jaren bmrn / nae upttopfmbe

ban bic öiffozie: maer bjebcnfe toeber upt/

befen nnierbcr.

' ilet CoiungOjijch ban China ghcbedt
in ij#!obintini/methetCpïaiibt^te
bmcieban Aynaogbcrefecnt/enbe dcheS
binrieljeefteail^oof^abt/toaerbanbicghe-
Bede Piobiflcie ^pnéii tiaeih fieefi; 3n't mib-
ben bä bit Cbningftjöféfiaet een groot Hac
oft jBcerhipttodchefpitipten bedaebicren
enbcBcficn/ bie héifbcrfp^i cnbcbecïcn
booj 0ct göcbcdc ïanbt/in fo grote mcniÄ/
batmcnbcc bi|er mach baren met becïbcrlcii

^thuptcn/25Mc6en enbe25ïrgatpnen/ biefe
aïbaer gBeb^u^hcn; ^'oberblbebighept tJä
bit toter is b'oo^fahe bat Ijft ILanbt foo

mpïen ban ïanbt / ïept get ^fplanbt Aynao,
todcfee ia ecn €pïanbt enbe #jobintic ban
China; tuffcDcn bil: «èplanb enbe 'tbafïcïabt/

ÄhS i^ «enblfTcherpe ban alberhànbcigt;cerlcn;Bâ
3amp;cericn. bcfcn hûeth bcrboïgcnbc bie €ufîc noo^t-oofl:
tcn oôflen acn 9oanplcn/ ïept het eplanbt en
bie fîabt ban Macao op i i|.grabcn ; îPcfeijS
banbc ^ûjtegcfen betooont / onbcr ce met bie
^nghcbo?en€||incn.

©an Maçau noo?b-tocfîtoaert aen cencn
Sntohch ofte iScbicr bie boï €pïanbé i^Mn^
nen in ïcpt bie fîabt ban Santon ,op
benbï îo.mpïcnban Maçau, todramp;c ig bie
îîûoftftabtban befct^jobintic ; ijS cen groote
foopgabt/ aïtoacr bic f!o?tcgcfen haer toop^
manlfhappen ban baen brpgften / enbe bie
ccmghepïactsf bacr 5p aïleCndithhare com^
municane met bieban gchcd Cfimcn hcbbé.

Dat iî*CapittcI.
Vande groote vruchtbaerheyt, rijcdcfflmé,

ende ftercfcte van tland van China,

endeandere norabele diu-

ghen van dien.

î^an Cömä/möeöejöfelfömSijcEööM.

Spelucpcamp;t enbe bicÉtoitiS ^ocrt t^/gcïgtft
aifnjê bic Jfêelrb feartt om bte 2amp;ottcr u ma*
6en / foo maifcnfc baer na ban gct ggenc bat
boben b?öft ßct alberfgnfle bjcrcfe/ enbc bacs
nac üïat onbcrbcr grober/cnbe alfoo nan: bc«

nant/énbc fcDilbercnfc/enbe maamp;cbcr bic ƒ

gucrcn cnbc c onterfeptfcljs op biefc üJiKen/ eft
iucrbcnalfo0öföjoos0tenbc inbcn obcnflc^
batten.nbsp;,

AnnotatioI5;PaIu^ . i
^nbsp;, I^ic mamere van Poicelcirn ré maken»

fbjaer/ tojclcl?c bie idojrugcfcn Papo normen/nbsp;bcfchrijft Séaliger ildus in zijn Boeck van

RlÖCberbcerenbIE0bcraI;»!amp;acr^9quot; 00£in'tnbsp;die iïtbcylighevÉ, in die 92. excrdratie*

ïanbt beel Catten ban Algallia ofte Zivet ennbsp;Eyer-khalcn énde Zee-fchulpen, die gheï

Ambar;bebbenoocfe^ecrberi/beeftcïcijnöfï^nbsp;heetenworden Porccleynen, daerafoocfc

SijS in «europa; 45anfett/i^OCnber^/lt;^pnbt?=nbsp;her aerdwerckzvnc name hcefi wordéiot

bogOelm / cnbc biergclijcfic^ijnbcrfcer abon?nbsp;kleijn poeyer gemaea, 'twelck 2y met \s'a-

bant; iScbier en Esc-biftö/ tffer OOCÖ fecr becïnbsp;ter toenchrcn,ende die Schotelen en andet

cnbc alle nootbjuftc enbe Kjftorbten; l^et labtnbsp;aerdwerck uy t fomiecen, ende begravé dié

fjeeft beel Jl^pncn ban #OUt én^ilbcr:maccnbsp;onder die aerde, wcJcke nac 1 co larén als

btCilLomngö en laetamp;et foo niet upt treeften:nbsp;-^olmaedzijnde, ronden uytghegraven eft

KiSïf?^ toant Dccftet bOO? cf 'STrefooj bat in bnrjSE mnbsp;verkocht worden. Andere legghen dat nieé

• baer om pjor urercn 3p alle bmgöen ban bup^«nbsp;die vaten,macr het ftof begrav é Wöi t; doch

tentclirpgljcn/iuettcgamp;cn^aenDebebbctiin'tnbsp;^lanHuyghensopinie fchijnt die\ïraerhcyt

alleinöarcljupfen beelrtjcfebómennbsp;meider te wefen/cggendc: dat zy van aer-

ban eout/^ilbcr / cnbc anber gDemccncyu^nbsp;degheiiiaed \s?otdé, als in óhilaiidt aiioéré

y toecïen; J^^et^ilbfröfbbcn5pin3ijnbalnicnbsp;potten ende kannen;

/ tnm?erfßimaticali5öctlt;!5out/omoojfalic
bat öet 43out bä bed altopcn cnbc pjpfen iü/
cnöe öct Silber Ijceft altooiS ecnen gljefetten
p^ÖiS; i^cefï oocli bcel iamp;ccrlcn enbc Stljoffar/
toclrlic f DHtcn upt l)et lt;öplanbt cnbc ^jobin»»
tic ban Aynao; octEt bed ^uttfifilbcrfi / €0?
pcr/tirfr/^tad/25li£!i/'ïa:in/%oot/J)bjebd/
©.f betfcijrpj cnbc anber üiergdrjramp;e jlföetalcnjooc 2£mfaar/
6ni be^^ï^quot;^quot; ^^rijc^Dommé/enbc ontallirfee

bcn/mfomma /Ijceft baiï ate toatmïn uiafft
bcbcnramp;cn cnbc begjöeren. mt rcaten eft boquot;
mepncnbanben Coniugö Chihatón fon ^ .
Sroot/ batbctongbeloofliffe i^tc bertdlw SSSS
toant ïitcft alïcendicS banben Col baVi Si baïcö^^^^^^^
Êtbier / inbc #|ebiiincban Canton, ban't ^^ ^om '^f^
^out bat bacr g^onaccfet toert / jacrlicfes
anbcröalf million lt;i5oBt!S/toacr bp mf fnacft
colligeren/ alle attbiS-c bingoën naet aböenatf.
aile bic fleöen ban bit lanbt 351) omringdt
ttic£bef!enenfcc toallcn bang^cftoutof («cif
CK boltocrcifeen ban^roote fïcrcfeten / en fiebs»
ben alle toater graftcn ofte öibieren rontom

feen/ enbe bie baer jaalifSjS wptSftetrorBcn
tooïbcn naer ^nbten / #pjiugad / enbc nim
^.paengicn/cnöc anber tocgöftïï »naer bic
fijnftc en moaften upt gct lanöt nict gfieboert
toerbcn op Itjffirafc / ban bïsncn allèndicft
booï bielpcEren enbe ßcgmöcriS ban't lanbt/
toclcßc5ün fo fm bat göcen €tifïaipné glag
bacr bp tcgdrjfüett ijS. ;3^dei5o?fdcpné tooj^
öenglïcmaerUt tc lanbetoacrtjS binnen/ba«
een fcßer aeröc bie fccc ftert iis / toelcßc too?bt
Dan crtftf itjn acn ftufamp;cn oefïpot en o^c göfjnafën / cnïatêt
mattót.nbsp;jn bacamp;en ban gfjelioutoen flccn bacr toe

logô gaen / bjagficti ïanlfôT riccb?rcn tct^« ffiifrl'?^
pmcn/gftebocrt met Cattof/fo batfe tl ßecffe ÎSffi^*®'

SBicgcen bic ^ofijótch 39«/ cnbcficbbcn foIlt;»
bpe banbf Coning^i/bic bïaaöcn tot cen tms»
tol ecncnrooben oftgcdcnóoct ïbdc3ónöfc
fa bedbatfc ontdbacr jiift. Xp ßcbbcn fiacç
Capitepnen ban lo.ban ioo.ban 1000. ió,
bupfent/ io.bupfcnt / cnbé fo tonm naer bè-
nant;^nc befe €apitcpt!cn tanracn ficnnm

enbc onberfcócpbcn bucr feetkm ttttUmë/
b'ccn berfcgcï^cn ban b'anbcr/toa«; ftèn itirin
toert ober ftoc bed bat gp ftooft tü; ï©ccn alle

iönbsp;BanCit'nambebCïÊlfdfömliijfRöom:

cn ijff altcitjadljatt lt;êiïijec: toant cn gcbjnüc' fioogficr aïjs jo,grabtn/toacr bantod tcoie*
Bcn anbccjs gïjccn oljdt/ cn tó gijcfncöcn ^ü^ Inmercn ip / bat fict bjutgtbacr nujct toeten/

ber in 0ucbiïiien^; toojt ijacr toc sïjttoc^n/nbsp;cnbe ijeïpt ootfe grotdijdisi baer toc / bic gltc'

op toeltbe itifsmer men altemad Ijet geit nptnbsp;fïabigge enbe gijebueriggen arbept bic bc me-
egeeft ènbe ontfangt^ toaer toe 5p altooiid^ ggefetenen boen om 'tlanbt te boutom: toant
m i^lannen ofte toccggfigadtgensi mit get öaer cngact niet een boet laiibtss berlojcn/tot

't^ilbcr te inpben en te bn^;«nbsp;bie bergtjen enbe guebden toe/i|ï al bcpoct eii

peitbpgaer bjaggen; €en^lbaet geeft alle
nieutoe jDane tot 5ijn gagie oftefolbpe/ bi
toaerbpe ban anbergalöeii Spaefrgcnreael
in Rätter / toeleamp;c a baer meer te tebcnen m
naerbie toaerbpeban alle bingen/ al$i bponiéE
bier ^Dutaten/oft i i.3!iarolu)5 guibé^; #aer
Jiiriigie cnbeeci-iomnien 3gn ï^benjs/fonbec

temgge mengtngge banbe a©et ban j[l«tgo='nbsp;buer 'tggegede lanbt lebi^ gaeii ófte bebdé/

met/noegetnigge anbei efectenj^p aebibbennbsp;toacr toefrgerp opficgt enbe goebc oibinatie

tenpupbdop bed plaetfen/alieendicfeé cmnbsp;; let bolrß i0 todggefatfonectt/ cnbegge^

bat gpf^Sgeenquaetcn foube boen;1©anneei:nbsp;meenlicB bet en bjoom ban pcrfoonen; biecbe

pemaotlept op 5511 perbé / fo fcttcnfe gé boo?nbsp;enbe ronbe aenggefitgten/degn oog^/ enbe

renen gefcgilberben ®upbd / met bie ^oninnbsp;groote ooggfcgdleu / enbefceï googge tonn^

be ïindicrganbt / cnbe een tdoengiaert inbenbsp;b?autocn/depnc enbe platte i^uefcn/toepnigg

recgter ganbt / enbe befen ^upbcl ijS afgge^nbsp;bacrtis/ febciioftc atgt gaj)?en boben eft on*^

maelt/öat gp (laet al bjepggciibc/ toaer ó ggc^nbsp;ber bé mout/aébe bin feer ftoart gap?/'ttodc6

Weben ben patiënt bat gp gern ftgerp toil aennbsp;3p googg eflnuercn / mbe groote fo?gge mebe

gebben cm tc feemmen / enbe (bgoon te gou«