-ocr page 1-

' ■ ..-- H », r;-nbsp;.i '„ïT , .nbsp;.

h. .

m

■ f . ? ■ i,

HP-nbsp;i- „'înbsp;H'nbsp;f' ^nbsp;v»

f'

-ocr page 2-

Mise, tlieol.

' 'f

» H

m

* (

V.

306, Hieronymus, De viris illustribus. [Utrecht, Nie. Ketelaer en
G, van Leempt c.nbsp;________ _____

' Type 1. - HMT 37 (38) 1. - 933. - C II 2956. - MMW II 207. -
' Pr. 8846.

Samengeb. met: P. Wann, Quadragesimalc. Hagenau 1508.

E

.)- j' f
-iVf

c

Ji.

/lt;\

I

H

^ ti

■'W

-ocr page 3-

^quot;^nclpit pïoloQüs beati tberonimi
mfbiteri Î tibû; îe-^ris tlluftrib^.

iD:tarie ö?;:tcr.xt tmnqmlK fequêâ ecdefiankoô

fcriptozee in oîtsinê titgcnam^Ct qtâ îHc in cnume
gcntiUum littcrarâ
-kiïvïb kdt iUisfiribua:
itî cgoHn noftris faciâ
ïb cîl a palTtone;:pi.quot;vrq5 at) quartii
tecimû tbcotJofi) impemtozis annîi.omnbs qui ö? fcripturia
Tandis mcmozic aliquiî) pîotjiî^runt tibi bzcuitate e;rpona
fcccnint qmörm boc iîtm aput) grecos bcrmi|p^ gipatctic^.
3n%onitô.cartftiu8 fatirus boduô
\'\t et longe omniû î)oc
tiîTimuô ariftojcnuB muficua apuî) latinos autem varro fan
tranepoa bi gint tmnquiîîus aîj quo^ eprcmpîum -vis cogéré
me et pzouocare.^et) non eîl fimitia mea et ÛÎ032 cont)icio
'Jlli cnirn biftozias ■vetcres.ânaîefqs replicanteô.potuerût
quafi îe ingenti prato. pamâ opufculi fui coronam tepcere.
égo q^uib aöuma fum.qui nullil pzeuiû fequena.pcfltmum
Vtöicitur magiftrûmemetiprumbabeofCuâf et eufebiua
pampbiîi in îçcê ecclefiaftice b^^bozie Ubais ma;cimo nobis
apiumento fuerit: et fmguîozum 0? quitus fcripturi fumus
/voluminaretates audo^î fuo^ fepeteflentur, t»«quot;*
noRrum ibefum ;cpm pzeco? g? c;gt;cero tuua ♦ qui in arce
romane eloquentie ftetit.nô eft facere îebîgnatus in buto
omto^z latine îingue te;Eenö catboîogûab ego in eccïefie ei^

fcriptoîibua enumetiDus bigne. coboîtatione tua impîeamnbsp;^. J ,

a qui autê Ce bî)$ qui bobie fcriptitant a me in bocnbsp;^^

Toîumine pzetermifli funt.fibi magia ^ micbi impwtare i^/
bebunt.peqj enim celantes rcriptafua.iebi;« que nôlegi
noflè potui.et ggt; alî)8 foîfitan notum micbi in boc terrarum
angub Fuerit ignotù.Cme cum fcriptiô fuis cîaruerint non

bi-'-

-ocr page 4-

magnopercnofln filenti) bifpentjia fufpirabunt.^d^ifcant
igitur celfus pozpbiriua. iulianus abuerfus criftum
canes.bifcant fcöatozcö eo^unuqui putant ccclefiam nuilos
pfeilofopfoos ct eloqueirtcs.nuHoö babuiflfelsïottozesrquantt
et qua!e8vmiül3auenntaïiïlrujccnnt.at)oznauerint.et te^
fmantliCcm noïimm. rufticctawtum fimpUcitarts argaere.
fuamq$ potius impenciam recognofcant.

^^cipiiint capitula feu enumemtbnes 'viro? ilïu(lriumgt;

hmonpetrus Ca.i
'JacaW ff tJni Ca.i).
ctleui. ta.ii).
'^ubafi ff iacobi
JDaul^ qaxtt faid^, Ca.^.
fcarnabas qui et io^Ca.'vu
|«cas euagcUfla Ca.'vi;.
JEarcuö cuagelifta Ca.^ti).
Johz^ aplüa et eua. Caapc.
fcermêquiet pafte: (ta.;:.
pbiioiuitus lt;pa.;ci,
ïucmfi ane^ feneca
fofepfeusnbsp;ta.;cti).

|uftu8 t;?beneit, Ca^pi).
Clemens epa
'Jgnacmsepa
poUcarpus ep3
papias epüs
(Duabiatus epüa
2lrilHe*?spbü3

-ocr page 5-

S^ollomus

$empion lt;ta.}:!i.
apoUoni^ fenatoz Ca.;!!),
ïbeopfeilimcjp« (ta.jcUi?.
ftacfoiluô eps Ca.jclui).
poUcmteB eps Ca.ptlv.
beracîius epa
|ï?a;itimu6 Ca.;:!^^.
Canmtïw« ta.^tl'vit;.
3i(piortnbsp;(ta.^Hy.

2[Qbtanu9 CaJi.
^uîjasnbsp;(pa.lij-

Cerculiianus Ca.lti).
©zigcneô Ca.luîJ.
^mmonius pbûs.Ca.H,
arabaofi^ b^aco^ Ca.Wu
(tripbon ta.Wi).
fRimdm (îa Wi^,
(Eatusnbsp;Ca.U;:.

fccriHii^ epa (ta.l;,
Jf^poUtus ep8 Ca.î;)CîJ.
2|Ie;ranî3?r cpô Ca Jp).
quot;jluUttB affrican^ Ca.l^rii).
Ccminw» ptf Ca,l7:uî).
Ibeoboîus epilôla.lpc«
(foîitelius epûs Ca.î;:^,
Cj?p2ianu8
poncif t)pacont.t
5);gt;omrîi»s epûô Ca.î?:t;r.

jBouacîus berefi. ta
jKalcbipnpbr ia.l;^:!.
ïrcbclauaeps Ca.î^^i).
2lnatbottu6 eps
Ipiaozirt^ epa (ta.I^piii,
pampbilua pbf
pieriuapbf Ca.!;?^:'^!.
ludanuapbf
pbHeaaepûa Ca-
irnobiuB pbf
firmianua (ta.ljt;:;):,
Cufebiua epa Ça Jpcjc;^.
tetttîua epa,
^etboî)iua epa
'^uiient^pbr
éuïTaatia epa
^arcellua epa Ca^^iï^'vt.
^tbanafi^epa. itaJ;:;:^^?.
Jntbomua mo.

bafiUuaepa
ÇbeotJozua Ca.;cc.
^ ufebiwa epa Ca.;tci.
î^rifîUua epûa»
|)onacit!ai5erc.
iftenue pbûa Ca.jtcun.
Iwdfer epûa Ca.jxv.
Cufebiua epûa Ca.^ccvi,
fbatunad^ epa.
?|tadua epiia Ca»}:c^ut.
îeiapton epiîa Ca.;cn;c.

-ocr page 6-

bj^tanuô ep3 Ca.c.
Diâoîin^ retfooz Ca.ct,
Ïytu8ep$ Ca.ci).
l)amartiB eps Ca.cii;.
Spollinarb eps Ca.cüi).
(Rregoaius

JOactanus (a.rçi.
jK)tinu8 berefiar. Ca. c^,
pbebabiua (p.mi).
i)i0imu8 cecus. Ca.ci;c.
Optatusnbsp;(pa.cj:.

IcbiUttSfeuerwa Ca.c^i.
CpriHus epa Ca.c;ï).
(Eufomus eps Ca.c;:ii;.
tpbipbani^ eps
tfFrein ryymrô^ Ca.cjcv,

fcafiUusepûs (ta^^rvi,
tSregoïi^ nasafe^.^a.cpc^?!?,
lucms epüs Cafc^viç.

îDtoboîuâeps (ta.cyi;c.
Cuuomdbere. (£a.c;c;:.
pzifciilian^ eps
fOatromani? eps.(ta.c;:;cij.
ïjyberia^^boeci^ Ca.
ambzofiuseps. Ca.c
^Trii^
Cuagriuseps Ca.c;c;cv.
Jmbïofi^ alep^Caicjr^c-vï.
H?apmu8ep8 (Ea.c;cyvij.

fregoïius eps.
ibanespbf Ca.cjcjâ;:.
(lelafiua eps Ca.cfxj:.
Jbeotitn^eps Ca.c^^c^d.

JmpbiloncbÖ Ca.cjcj:}:ii).
Sl^opfcoïomMS.

Ïberonïmus pbf qui et buc
bellû côfcnprit.Ca.c;t;;cv

-ocr page 7-

^ndpitKber beattiïteronimîpterbîteri

Igyris HfaÜribtts. ff Capitulmn pzimu.

Imon petrus fiUu8 iobannts pjomntie
galiïec.'vico betbfaida frater andreeapof
tolt.etpzïcipe8apoftoÏoïum:pöft epifco
patum atbiocêfiö ecdefte. etpdicationi
tjifperfionia totm qui Ce cimimcifione
crediamp;rant in ponto galacia.capadotta.
afia etMtbimiarfecundocîaudî) anno ad e;cpugnandum Ç^/
monem magum romam pcrgitribicg'vigintiquinque annos
catbedm facerdotaïem tcmiit quot;vfcg ad quot;vltimum annum nero
ms.i.quartuinö?cimum. a qwo ct a cruci martirio co2o
natua eH. capite ad terram -verfo et in fuWime pedibus ele^
watia.-aflerês fe ïdignü qui fic crudfigere? vt tjomin^ fuus.
jÈcripfit buaa epifbÏas que canonice nominantur.quamm
fecunda a pferifqj eius efie negatur pzopter fliïi aimp2io2c
biffonantiam. ï ed et euigelium iu^ta marcum qui auditoz
eiua et interpres fuit buius efle bicif.^tibïi aût îequib^
^ri? aôuum eiua infcribitiir ali^ euangefÇ. terci^ fdicatioîa
quartus apoca!ipfeo8.quint^i«did):inter apocripbas fcrip
turaa repttdiantur. lt;$epwltu8 rome in 'vaticano iu;:ta Tiam
tnüpbafetotiua ozbia veneratione célébrai. fÔÇêEitSi
3cobu8 qui ajpelîa^ frater bontint cognomito. iuft^

__ ^non nuïU e;dftimant iofepb tj: alia ^p^e.-vt autê

micbt viö^tur marie foîoîis matria bomini. cuiua iobannes
in libtofuomeminitfiliua.'poftpafltonem bomini ftatim ab
apofloÜB iberofotimoïum epifcopua eft oïdinatus .Tni tm
fcripfit cpiïfelâ.queî^feptêcanonicia eîl:quc etipfàab alîo
quodam fubnominc ciua édita afieritur ; licetpaulatim t^e

/

-ocr page 8-

pioccö^nte obtinuerit auctoîitatetn.^ifpu8 quot;vici
nu0 apoftolozum tcmpoaibus in quinto commentano
rum libo ts iacob narmna ait. -^ufccpit ecdefxam ihc
rofoîimoîum regendam pcr apoftolo6 fmtcr bomini ia
cobuarcognomcnto iuïHiô. ^uUi fiqwiîiem iacobi -vo^
cabantur. kà hic amp; ^tero tnatria fanftus fuit:vinum
et ftceram non bibit camem nullam commedit.fZum^
attonfua efl nec -vnôua oleo ncc ^fus balneo. bmcfplt
îicitum cmtingredi fanâa fanôorum» ^iquiCem veftî/
bus laneîô non -vtebatur fed lineia: foluscg ingredie''
batur in templum. et fips gcnibua pao populo ^^paeca
batur; in tantum -vt camelozum î)uriciam tiapffe eiua
genua crcöerentur. ï)icit et alia multa que cnumetare
longum eft.^ed et iofepbua in -vicefimo libzo antiqui
tatun^ refert et clemena in feptimo;gt;polt;)gt;pofeon.it) eft
tgt;irputationû infozmationû.moztuo FeïTo qui iuîeâ
regebat mijQumeflc a neronefucceflbzem eiua albînum.
^ui cum necbum ad paouindam perueniflet. 3nianua
inquit pontife;: adolefcena-aniani filiua ergcnercfaccr
botali. accepta occafione anarcbiaaâd eft paindpatua
condlium cogregauit.et compcKena publice iacobum
vt crilHim öpi fîltum îenegaretxôtmdicentem lapidari
îuflit.(Çui cum pjecipitatua îe pzima templi confiadia
crunb^ aljbuc femiuiuua tollena ad celû man^ ticeret.
bomine ignofce illis quid enî fociunt nçrcmntiulloniâ
fu^}equo'vda^remmentae;to^quer^^olcnt incereb:o
gcufliia interî^tîFwdit i îem iofepb^ tante eû fanditatia
fuifle et celebzitatia in populo pwptcr eiua necem
creditum fit fubuerfam efleiberorolimâ.fctc efi fe quo

-ocr page 9-

spoMufi pau!uô fcribit ad gaîatbâs.ïUirautcm apofblo;?
Vidi nemincm nifi iacobum fmtrcm t)omîm. Ct apolîoîoîîi
fuper bac crebîius actus tcîlitur. CuangeUum quoc^ quod
a}pellatur frômbcb^cos et a me nuper i grecum fermonem
îatinumcg; ttanflatum eft.quo et o:igene8 fepevtitur.poft
rerurredioncm faîuatozia refert.fcominus aût cum tedifTet
fîndonem feruo facçrdotis ibat ad iacobum et ajparuit ei.
luiaucmt enim tacobus fe non cômeflurum panem ab tUa
boia qua biberat caîîccm tjomini.bonec •viî^rct eum rcfur^'
gcntem a tJOzmientibua.Kurrufqgpoîl pauîulum.lîFerte ait
bominuamcnfam et pancm.^tatimq^ additur. Cwlitpanê
et benedi^it ac fregit. €t poft Cebit iacobo iufto et
fvàttr mi cômcû? panem tuum^quia furrept fîlvus bominia
abozmientibus.Cnginta itacg annia iberofolime re;:it eccîe
riam.i.'vrq5 adfeptimum nercnia annum, etiu;):ta tempîum
•cbi et pzecipitatua fucmt efl fepultua. ïitidum -vfq^ ad ob^
fidionem t)?ti et -vîtimam adrîâi notîITimum babmt.Cuidâ
ûe nolîria in monte oîiueti eum conditum putant fedfalfa ê
eoaumopinio. ^f
^apitulum.ii).

ïtbcus qui et leui e;c pubUcano apoRoîus paimua in
tutea pzopter eoa qui e;c cîrcumcifioné crediTetit euâ
geliurn crifli bcbaeia Utteris'verbirqj comporuit.iDuod quia
poftea in grecum tianHulerit nonratis certum eft.pozro ip
ium bebmicum babetun?rq5 bodie in cefarienfi btbîiotbeca.
quam pampbilue martir ftudiofiflime confecit. Jlpkhi quo
cg a najareia qui in beroea 'vrbe fprie boc -voîumine Ttunê
fcribendi facuUaa fuit.ln quo aduertendum eft.y quot;vbiciiqj
eaangeliila fiue e;: perfona fua fiue e;r bomini faluatozia xe
terîa fcriptureteîîimonîja abutitur.non fequitur rep^agîta
tnannato2um audozitatem fed bcbraicam.é quibus iUa buo

eoautr

JOt

■f

-ocr page 10-

runt.(E; e5j?pto 'Voc^ui filium meum.CtcjuonUm nasarcua
^ wafaityr. I^apit.ni;,

lïflDdas fmter lacobi ipfam •vnam paruamque J^fep
canonicia eft cpiftolam reliquit. €t quia teU/
oïoenocbquiapocnpbus cftin ea afTumit tcftimonium
a plcrifque reititur. ® amen audozitatem ^etuftate tam et
quot;vfu meruit vt inter fandaa fcnptuma computetur.

Mulus apofbluö qui ante fauluö c;ctra numerum tsuo
J
f^r^^cim apoflölozum. te tribu beniamin et ofpido iuJ^c
gircaïi fuit. Óuo a romanis capto cum parêtibusfuis tbar
fum ciïicic commigrauit, 3 quibuö ob ftudia legia minTua
tberorolimam.a gamalilec -viro boclinimo cuius lucas melt;
minit erubitus eft,Cum autem interfuiOêt neci martiria (if
pbani et acceptua a pontifice tempU epilbUa ad perfeqxien
tJum eoa qui in criftum crediamp;rat tjamafcum pergeret reue
iatione compulfua ad fitem quemadmodum in aöibua apof
tolozum fcribitur in vaa electionia te perfecutoae tranflat^
eft. Cumque pzimum ad pzedicationem eiua fergiua pauiua
pzoconful c;?p2i crebidinet. ab eo quod eum crifti fiö?i fub/
tecerit fojtitua efi nomen, ét coniunöo fibi barnaba multis
^?rbibuB peragmtia reuertena cg iberofoUmam.a petro iaco
bo et iobanne gentium apoftolua efl-ozdinatus-^t quia io
aöibua apoftoloaum pleniOime Ce eiua conuerfationefcrip^
tum eft. boc tantum bicam.q? poft pafiionem bomini -vicefi
mo et quïto anno idefl ïécunbo neronia eo tempoze quo fef
tas p20c«mt02 iuè?e fuccelHt feïici. romam -vinöua mitti^
tur et biennium in libera manena cuibdia, aduerfua wCe
03 Ce adiientu crifti cotidie bifputauit. ^ciendum autem in
paima fatiffaöione nondum neronia imperio robomto nee

-ocr page 11-

in tanta erûpcnte fcelfia quantai ö? co narrant b^Hoite pan
lum öimiflutn a neronrvt cuangeïium crifti in occiôînâs eg
partibus p^dicaretur ftcut iprcfcnpfit in fccunàa cpirtoïa
ad tbimotbeum eo tempojc quo et paOuô eft.Ct e^^yinculiô
Î5idamt epiftoïam.ln pjima inquit mea Tatiffadione nemo
mkbi affuit fed omnes me Èerelinquerunt non etua imputei^^
ÏDominus autcm affuit micbi. et cófoztauitt me.-vt per me
pzedtcario compïcretur. et audirent omnea gentca quia Ube
latuaTurn
tt oit leoma^jORanifeftiflTirneÏconem paopter feri
tatem.ïieronemfignificana.Ct in fequêtibua. Eibeîauit me
ait fe 02C leon'ia. £t ftatim Uberauit me bominus ab omni
opère ma!o et faluauit in regnum fuum ceîefte. qgt;.r.p2eren3
fibi fentiret imminere martirium.|Ram î t^m epifbîa p2e
miferat^go enim iatn imolot et tempus refolutionia mec
îftat^bicergo quartoîeamo neroms anno.Coî^m oie quo
petrua rome pzo crifto capite truncatur^fepuftirfq^ eft in -via
oîlienfi anno poft paîïïoncm bni triccrimofeptîmo.^cnprit
autem nouemad feptê ecdefias epiftolaa.Sld romanoa -vna
co2întbio3 l)ua8
.3td gaîatbaa quot;vnam.ad epbefioa quot;vna
td pbiliipenfes •vnam.ad colofenfes -vnam. ad tbeflaîom^
cêreabuaa.pretercaadöirdpuloafuoa
quatuo2.3dtbimo
tb^m î)U3a.C)?togt;7nam.pbîlemoni •vnam.Cpîftpîa autem
qucfertur
ad bebieos m eiua credit pîoptcr iliîi fermoîfqj
binônantiam.fed xt\ barnabe iu;cta tertulUanû Tel luce eua
gelifte iu;:ta quofdl.'vel clemenda poft romane ecdefie epif
copt.Cuem aiuntfcntendaapauUpîopzio o^bmafTe et 02/
nafie (érmone.'vcl ccrte quia paulus fcnbebat ad bebaeoa .
et pîopterinuidiam fui aput eoa nomima.tituluminp2Îci
pio falutartonia amputauent. icripferat autem vt bebîe^
bebrajjce.i.fuo ebquio bifertifTune.ca quecloquêterrcnpta

. H

-ocr page 12-

fuettint in bebtco eloqucntiua wtilTc in grccum : ct banc
efTc caufam ^ a cctcris pa«li cpiftoUs bifcreparc vie^atar.
iegunt quidam et adlaodicenfes.fed ab oibws ejcploditur.

tfÇapituïum.M,
arnabaâ cjypaius qui et iofepbteuites cum paulo gé
r tium apoClolua oadinatus «vnam ad edificationem ec
defie pertinentem epiftoli compofuit que inter apocripbaa
Tcriptuma le3itur.t:)icpoftea propter iobannem bifcipulum
qui et marcua ^ocabatur feparatus a paulo . ni^îominua
euatictgjice pdicationia xiunaufibi op^ e^ercuit. ^Çâ.vij.^
■ ^caa medic1gt; itiocenfia^yt e'lua fcripta indicant greet
^ggjgJ^monia no ignarua fuit fcdatoz apoïbîi pauU.et om
nia eiua peregrinatioxa cornea: fcripfit euangclium.^)e quo
item pauîu6.)I12irimua inquit cum iUo fmtrem; cuius i
in euangelio per omnea eccîefiaa , ft ad colocenfea. ialu
tat^oa mebicuskanflimus.Ct ad tbimotbeum îucaa mecû
eft foîua.^tkud quoque edidit -volumen egregium q6 titub
apoftoloaum pia;:eon ideft aôuum p^enotatur. cuius bj^ilozia
\fq$ at) biennium rome comemomntia pauli peruenit ideil.
^fqS ad quartum neronia anni jn . t): quo inteUigimua in
eaî^m xrbe Ubzum elTe compofitum • %itur pcriaoia iteH
reJponfionempauU et teclc.et totam baptifati leonis fabwîâ
inter apocripbaa fcnpturaa computamua . tiuale enim eft
vt intJimduua comes apoîloli inter ceteraa etua rea boc fo-^
ïum ignorauerit,
$ed et tertullianua-vicinua illozum tgm
refert pzefbiterum quemdam in afia pbiloPen.i.amatozem
pauUapo(bîi conuidû apud iobannem quod audo: effet îi
b2i:et côfeffum fe boc pauîi amoîefecifie et Ce loco ejccidiUç
(pttidâfurptcan^ quotîenfcûqj pauluabicat in epiflolîa fuis
tneii euageliû te îuce fignificatewîuîe; et lucâ nô folù ab a^

r8

-ocr page 13-

poïbïo pauîo bUidflTc qui cum bomîno in carne non fuemt
fcd a ceteriô apofloUs. Ouod et ipfe quoq$ in pzincipio vo
luminis fui Cedarat bicenerficut tnaditï?runt nobis qui a pîî
cipio ipfi quot;^iCrruntrêt miniïîri fuerunt fermonis^^lgitur euâ
gelium ficut audiemt fcripfit. Jda-^ero apoîlolozum ficut
quot;viarmt ipfe compofuit • ®i;cit oôoginta et quatuoî anno»
\j:oztm nonfcab«it:et fepultuô eft conftantinopoli ad qm
^rbem^icefimo conftanti) anno ofla eitiB cum reUquîJs.iJn
breeapoftoUfeacbapatmnflatarunt. ^a
pitulum,^iü,
Srcus bifdpulus ctinterpzcs petn apoftoîi iujta g?
petrum referentcm audierat rogatus rome a fratrifó
jîeuefcripfit euangdium.®6 cum petrus audiffet pzobauit
et ecdefiis legendumfua auöozitate tmdidit ficut fcrîpfit in
fe^to j?pot;^pofeon4âfo2mationumUb2o et pap;ta8 iberapa
litanus epifcopus meminit buius marci.(tt petrus î pnma
epiftola fua meminit fub nomine babilonis figuraliter româ
fignificans. Saîutat -vos ecdefia que cï! î babilôe coUeöa
et marcuô filius meus. ^iTumpto itaq$ euangeîio quod ipfe
fecemtperre;cit egpptum,et pjimuô aîe;candrie criftum an^
nuntians conîlituit ecdefiam tanta bodrina et Vite contini
tia vt omnes feàatoîes crifti ad e;templum fui cogeret.
niqs pbilo bifertifTimus iuCeoaum iuîtus alepdric paimam
adbuc ecdefiam iudaijantem quafi in laut^m gentis fue Uquot;
bzum fuper bac conuerfatione fcripfit, (ftquomodo îucas
narrat iberofoUme creD^ntes omniababuifTe communia fic
ille quod alepndrie ften fub marco bocto^e cernebat meme
rietradidit. JlEoîtuus e0 autem oôauo neronisanno et fe
puîtus ale;:andrie fucceîente fibi aniano, ÇtâzÉ'
^[JlD'banneô apoftolus quem ibefus amauitpturimûftût
ybee^i. et jmter iacobi quem berotes poft paffionem

-ocr page 14-

bomim t^tollauit,)Eomnimu3 omnium fcrîpfit euangcîîum
rogatus abafic epifcopis aducrfus tbermtum et alios bere^'
ticos et ma}:ime tune bebionitamm îîogma confurgens^qui
aflerunt criflum ante mariam non fuifle.'tnCs etiam compuJ
fus eft Diuinam eiusedicere natîuitatem. JBed et alia caufa
bui^ fmpture fertur ^'cum legiflet.matbei et matxi.et lucc
•volumîa paobauerit quiîtm tejctum bpftoîie.efvcia eos bij:
ifie firmau^it, fetj •vnius tantum anni in quo et paflus eft
poft carcerem iobannis b;?fto2iam tejruifiè.pzetermiflb itaqj
anno cuius aâa a tribus e;cporita fuenant , fuperioais tem^-
pons ante$ iobines dauîeretur in carcere gefta narmuit.
ftcut manifefîum efle potent bi^s quibiligenter quatuoi^
euangelioîum ■volumina legerint.Cuc res biapbonian it) é
biflbnantiam que'vicçtur iobannis efle cum ceteris tuUt.
^cripfit autcm etvnam epiftolam cuius ejcoîdium eft.OiS
fuit abimcio quob audiuimus et-vidimus oculisnoftris.
quod perfpe;!:imus et manus noftre tradauerunt te quot;verbo
•vite que ab -vniuerfis ecclefiafticis et eruditiswis pzo/
batur. Relique autem bue quarum pzincipium cft.jÈenioz
eltôe bomine et natis eius, €t fequentis.ienio2 gapo hi -
riflîmo quem ego biligo in -veritate. iobannnis pzef bitcri
afleruntur cuius bodieq? alterû fcpulcbrum apud epbefum
oftenditur. 61 non nulU putant buas memozias elufCfem
iobannis euangelifte elTe fuperqua re cum per oîdinem ad
papiam auditorem eius 'ventumfuéritbinèrem^. (fcuarto
tecimo igitur anno, fecunbam poft neronem perfecuttonem
tnouente bomiciano in patbmos infulam relegatus fcrip/
fît apocalipfin:ib eft reuelationem quam interpîetati funt
iuftinus martiret b;?reneu8.1nterfeâ;o autem bomiciano-

-ocr page 15-

mm

et adibue nm ob mmiam cruïeKtatem a fenatu recifltô.fub
naruapertinace redijt epbeTum.ibiqs^rcB «d traianum pzin
cipê perfeuamna totaa afpe fundauit re;ritq$ ccclefias et cö
fe^ö (cnio fepgeTimo oéauo poft panTtonem bomini anno
rnoïtmu^ac iiçcta eanCem 'vrbcm fcpultue eft. f^Ca^.
Crmen cuiua apoftolua pautua fcribena ab romanos
eminit bicena.^alutate Flegonti.bcrmen .patrobl
kerm\ifi et qui cum eis funtfnatrea . t^unc aflerunt audoai
eHê ïibii qui afpeUatur paftoïia.et apud quafdam grccie ec-^
defias ettam publice legitur. Reuera ^tilis Iiber multi^ ïe
eo fcriptoium^ete^vfurpauere teftimonia.féd aput latinos
ene ignoba eft. ^
Capitu!nm.xigt;

toilo iuCeua natione alepndrinua.ït genere facerdo^
tum.idcirto a nobia tnter fcriptoïea ecdeftafticoa po
rSS?^ quiain Hbzo quem te pïima marei euangeliHe aput
ate^candriam fcripfit ecctefia in noftroïum laut^ -verfatua i.
non fttlum eoa ibi fed in muïtis qi'oq^ paouintijs eÏTé cöme
moiâa et babitamla eo2um bicens monafteria.€;)c quo ajpa
rettalempaimum in criRum cretxntium fuifTe ecdefiam.qua
lea nuc monacbi efle imitantur et cupiunt.^t mcbÜ cuiuf^p
ptoprium fit.nulïus ïter eoa biuea. nulïua pauper patrimo
nia egentibus biuidantur. orationi-vacent et praïmia.boc-
trine quoqj et continentie. quaÏea et lucaa refert paimum
iberofolime fuifle crct^ itea 2liunt bunc fub caligùla
rome pericUtatiim quo Ïtgatua fue gentts miOïis fuerat
.cum
fetunda quot;vice ■venifTet ad claudiü in eaCrm -vrbe locutum eOè
cum apoftolo petro eiu% babuifle amicicias.et cb bâc eau
fam etiam marei bifdpuUpetriaput alexandriam feôatoîes
otnafie Ïaudibus fuis. lt;[è;ctant buius paeclaia et innume
oil^ilta opeta.ln quinq^ lib^os mo^^ft te confuTione Ungua^t

^ moïhiiu
bcmwn

-ocr page 16-

Uber'Viiuö.'t)e natum et inuentionc Uber vnuö. Dc bi)8
que fenfu pzecamur et teftamur Uber ^?nu6.l)e eruditione
libcr vnuö.|)e bereï^ biuinarum rerum Uber •vnua.SDe bi
uifione eqyaUum et contmriozum Uber vnuB. 3)e tribus
•virtutibua liber vnus. (Duare quozumdam in fcriptuns
mutata fint nomina Uber vnus.fcepadis Ubzi buo.i)e w
ta fapientis Uber quot;Vnus^ïe gpgantibus Uber •vnus.iDuob
fompnia mittantur a öpo
\ihzi qutnqj.^ueftionum et folu^
tionum I e;s:odum Ubzi quincg.te tabernaculo et ttcaiogo
Ubzi quatuo2»nccnon et
te vidimis riuerepzomiflionibu»
fiue it maledidis.ÏJe p2ouittntia.^gt;e tuCeeis.ï)e conuerfa
tione'vité.5)e ale^anbro et ^ pzopaiam lationem babeant.
muta animaUa.et omnis infipiens feruus fit.Ét te Mta
noftrozum libzum fe quo fupnadi^cimus •vnum. öe apoftoU''
cis -viris quem et inrcripfit perifo o^tbeproti kojgt; ideil tg
-vita contcmplafiua. ^'viöjUcet celeftia centempïentur et
femper o^ent Jeum et fub ali^s iudicibua. 3ïe agricuïtum
Uuo. ï)c ebaietate buo. ^mt et aUa eius monimenta inge
ni) que in manus noflms non peruenerunt. ïgt;eboc -vulgo
apudgrecos bicié platon pbibn i^einpbüpn pla ton ijein
id eft aut pïato pbilonem fequitur aut pbilo platonem fe/
quitur. Canta enim eft fimiUtudo renfuum et eloqui;.

r , l|rC_apttu!um.xiigt; ,
Ccius anneusTeneca coidubenfis fo2tini (ïo;?ci bitd/
b^s et patruus fucani poete-continendfllme Mte
fuit,Cutm non ponerem in cataïogo fanaoaum.nifi me iUe
epiïlole paouocarent queleguntura pluribus. pauU^dfe/
necam fenece ab paulum. In quibus cum eïTet neronis ma
gifter et iUius tempoais pótentiOimus optari fe bidt
tïTz

loei iUius apud ruos . cuiufi.fttpauluö.apud criftjanos.

-ocr page 17-

bic ante biennium quam petni8 et pauW martirio coma
rentura^nerone interfedw^ eft. tf€mt.m,

^)fepbua matbat^^iliuö e;r tberofolimis faccrdoa a
^
^yefpatiano captus cam tyto eiua fiüo relidua eft. Cui
romam •vcniena:feptem liboaiudaice captiuitatia:impera/
tonbua patri füio obtuUt.®ui et bibliotbece publice tra
diti funt.Ct ob ingeni? gïoaiamrftatua quoqj rome meruit,
fcripfit autem et alios ^ginti libzoa antiquitatum. ab e;c
02dio mundiv% ad quartumöpcimum annum bomiciani cc
faria et buoa aracbaifitetoa.x.cóflidua abuerfua ajpionem
gramaticum alepndrinum. quifub caligulalegatuamiflua
t): parte gentilium. contra pbilonem etiamUb2um -vitupe^
rationemgentia iudaice cotinentem fcripferat.^lUua quoq$
Uber eiua qui infcribitur pericratopoa logifmoi.uJe poten
tia ioquendi valö? elegana babetur.'jh quo et macbabeo^z
funt bigefta martiria. J)ic in odauoCecimo antiquitatum ii
b2o manifeftiOime cofitetur p2opter magnitudinem figno;:
criftum a pbarifeia interiiedum.etiobannem babtiftamve^
p2opbetam fuilTe et p2opter interfedionem iacobi apoftoü
iberofolimam bimtam. ^ficripfit autem te bomino in büc
modum.Cotem tempo2e fuit ibelüa fapies w fi tarnen
eum opo2tet bicere,€rat enim mirabilium patratot opemm
ct bodo2 eo2um qui Ubentervcra fufdpiunt.plurimoa quo
eg tam tit iueeia quam ö? gentibua fui babuit redato2ea et
creDebatur enecriftue.Ciimqj inuidia noftro2um p2indpum
crud eum p)?latua addipflet nicbilominua qui cum p2imü
bile^crant perfeuerauerunt i fiöe.3I|pamit autem eia tercia
bie-viueha.foec et alia mirabilia carminibus p2opbctarum
te eo -vaticinantibua. €t -vfqj bodie criftiano2um gens ab
bocro2titagt;pocabulumnonerficit.

-ocr page 18-

Bftuö t)?benenfiamp;5ep2omntia gaWca conatuö eft
_nbsp;ludaicar ü rcram h^ftoziam tejtere.et quofda

cómentarioloa tercripfit. bunc iofepbus arguit men^
baci^Xonftat autë illunt eotem tempoos fcripfifle quo et

^quot;^^tmzm £e quo apoftolue pauluaadpbiliipenres
ait.Cum clemente et ceteris coopenatozi^
bus mets quorum nomina fcripta funt in Ubzo vite. quar
tuö poft apoftolum petrum rome epifcopus fuit. ^iquit^m
fecunduöUnuö fuit, ^erciuB anacletus. tametft plerique
iatinoaum fecundum poft apoftolum petrum putent fuifie
clementemt^cripfite^perfonaromane ecclefie atjeccle^
fiam cbo2intbio2um valö? etilem epiftolam. et que x non
nullliö locis etiam publice legitur. que micbi -viCetur ka^
taderi epiftole que fub nomine pauli ad bebaeos fertur
conuenire.^ed et multts
te eaCem epiftola non folum fen
fibus fet)
xupa -verboaum quoque oadinem abutitur. et
omnino giandis in vttacg fxmilitudo eft.fertur et fecunda
e;:eius nomine epiftola que a quot;veteribus repzobatur.et bif
putatio petri et a|pionia longo fermcne confcripta. quam
eufebtus intercio ecclefiaftice b;?fto2ie'^olumine coarguit.
lt;Dbi)t tercio tmiani anno; et nominia eiua quot;vfque bobic
memoaiam rome e^ftruöa ecclefia caflodit.

lum.yvi.

Cnaciua antbiocbene ecclefie terciua poft petrum
apoftolum epifcopus perfecutionem commouen^
tiaianobampnatua eft: et adbeftias romam/vindus
inittitur.Cumq$ nauigana fmirnam veniOet Tbl policar^
pua auditoz iobannia apoftoli epifcopua mt. fcripfit
•vnam epiftolam ad epbefioa. alteiam ad magnefianos.

-ocr page 19-

tettiam ad trollcnfea quartam ad romanoa,€t inî^ egredi
cna fcnpfit ad pbiîaCeîpbenoa.et fmirncoa. et pzopaie ad
poîicarpum.cômêdana iHi antbiocbenam eccîefiam.in qua
et îe euangcKo quod nuper a me tiinatum eft.fuper pfona
criffi pomt teîHmomum bicena. tgo -vero et poft refurreôt
onem in carne eumvidiret credo quia fit.ttquando -venit
ad petrum et ad eoa qui cum petro erant bipt eb.tcce pal
pate et viCete. quia non fum ammonium incoaporaleret ftati
tcnuerunteumetcredieerunt.l)ignum autem micbi-vieetur
quia tanti vin Fecimua mëfionem. te epiflola eiua quam ad
romanoa fcripfit pauca ponere-iJefiria 'vfqg romam pugno
adbefliaain mari etin terra.noâe acbie.ligatua cum
tecz
leopardia boc eft miiitibiia qui me.cuflodiunt.'quibua etcû
benefecero peiozea fiunt.'Iniquitaa autem eo;2 mea boôrîa
tîïStâ nô idcirco iuftificatus Tum.Dtînam fruar fceft^sque
micbi funt paepararerquaa et
ozo 'velocea efle micbi ad inte
ritum.et ad fufpiiciaret iUictam eaa ad mecômeî^ndum. ne
ftcut et alioziimartirum non auîipant corpus attingere meû
fi noluerint venire. ego-vimfaciam. ego me ingeram
yt
Îcuoîcr . 'Ignofcite micbi filioli mei: quid micbi paoftt ego
fcio, puncicipio efle bifcipulua criftiinicbil te bi)a que -vi
tenè amp;?fi2^mna:'vt cnîlum ibefum inueniam.lgnia cru;: bef
tie confmdio oflîum. membaoaum q^ biuifto et totiua coZ''
poaia contaicio; et tozmenta b)7aboli in me'vemant:tantum
-vt crifto fruar, (tumqj iam bampnatus eflet adbefliaa : et
ardoaepatiendi.rugientea audiret leones:aitfrumentû;:pi
fum.îs^ntibuô beftiarum molar .«vt pania mundua inueniar
paATua eft autem fe;tto traiani âno.Keliquie cozporia eiua
in antbiocbia iacent ettra.poatam bafniticam in cimiterio.

.--y.

itwti

Çapitulum.y'Vîi.

-ocr page 20-

»Ucarpua iobannis aportofi îjtfcipulus ct ab eo fmir

__^ne epifcop^ oadinatusîtotius afie pzinceps fmt.®uip

pe qui nonnuHoB apoftoloaum et eozum qui bominum w
Cemnt magiftros babuerit et viitrit.fcic pzopter quafdam
fupcr biem pafcbe qucftionea fub impcmtoae âtbonino pio
eccîefiam in quot;vrbe regem te amiceto romam •vemt.'vbi plu/
rimoB creîentium martionis etvalentîmperfuartone Cecep
toB redu^cit ad fieem. Cumt^ eî foztiiito obuiuB fuiflet mar
cion etbiceret. Cognorceno8;rerpondit.Cognofco paimo/
genitum fatbanc. jOoftca wo régnante marco antfooni/
no et lucio aureîio commodo . quarta pofl neronem perfe
cutbne fmirnc feD^nte pîo confule et -vmuerfo populo in a
pbiteatro aduerfua cum perfonante.ignî tradit^ eft.^crip
fit ad pbifi|penfe8 valö? -vtilem epiftolam;que vfque in bo
biernum biem in afie legitur conuentu.
^
Capitulum.yviü:
l3lppaa iobannia auditor iberapoUtanaa in alpa epiP

__^copua.quinqg tantum fcripfit ^roluminarque p^enota

wit cyplanatio fermonum dominic'^ln quibua cum fe iu pze/
fatione aflenat nô^ariaa opinionea fequi fed apoftoloabfc
auâozeaait.tonfiôembâ quid andreaa.quidpetr^ bipciflet.
quid pbili|p^,quid tboâa.quid iacob^.quid iobannea.quid
matbe^ aîiua quilibet bifcipuîo^ bîiti.quitJ etiâ ariflion
et fenioz iobannea diiibifcipuli îoquebât\)Bon enî libai tm
micbi adlegen6 pzofunt ^tü-viua yoj: et^rfcg bodie in fuis
audoîibua gfonans.C;: quo ajfparet cjcipfo catalogo noîm
aîiû eïTe iobannê qui inter apoftoloa poni^ et aliû fentoîem
iobannê quem poft ariftionem enumerat. fooc aût bictmua
pzopter fupçriozem opinione qua a pîerifc^ retulimua tradi
eum.dwaa epiftoîaa pofteriozea. apofloU iobannia non cfie

-ocr page 21-

fed pzefbiteri.bic btcitur mille annozum ludatcam edidifTe
aeoptperofena.nouitatem qui fecutiia eftbireneuset a]po!
linariô et ceteri qui poft refurrectionem aiunt in carne cum
fanöïö bominum regnatumm, Ïercullianus quoqj in libso
te fpe fieelium et vidozinuô piöabionenfis et laâantiua in
feaiK opxonem teducuntur^
^fapit.yiy«

^tt)adatus apoftoloïum bilapulus publio aïfcenamm
epifcopo ob crifti martirium coïonato in locum eiua
Tufcftltuitur.et ecclefiam grandi
ttrrczz bifperfam Hts et in
buftria fuacogregauit.Cumcgadrianua atfoenia e;:egiiret
bj?emcn inuifena eleufinam et omnibua pene grecie facria
iniciatua.eedifTet occafionem bï)a qui criftum o«!emiit abfïg
pîeceptoimperatoîia 've;:arecreC5ntea.po2re;:it ei libsü pao
noftta religione compofitum quot;valö? vtilem plenumqj ratiols
et fieei et apoftolica boörina bignum. Jn quo et antiquita
tem fue etatis oftenamp;na ait plurîmoa a fe -vifoa qui fub bo
mino in iu£ea quot;^arijs ojpaefli calamitatibua fanati fuemnt,
et qui a jnoatuia refurreremnt. |[Capit.yy.

RifcbiCes atbenienfis pbilofopbua eloquen^fTimns
et fub paiftino babitu bifdpulua crifti.fcripfit-vüïumc
liöftri bogmatia mtionem côtinena eoïem tempoae quo et
quabmtua adriano paincipi öebit.3ipologeticon.t.e;ccufabi
lem pao crifttania quod quot;vfqj bodie perfdiemna apud pbilo
tbpboajngeni) eiua indicium eft. (ftmtu\um,xxu
' quot;TWfpa cognomento caftoaia.'vir'vate boôua aduer
fua quot;vigintiquatuor -volumina bafilibis beretici. que
in euan^ium confecerat foatiflime biflèruit.paoïens quot;vni/
uerfa mifterta ctua et paopbetas enumemna barcbabam
et
barcbob et ad terroaem audientium alia quedambarbara
nomina figumna.et Ceum ma^mum eiua abïa;:a8 qui quafi

-ocr page 22-

annutncoîîtincnô tu^cta grecoaum numerumfujputet.fBoa
tuuô cft autcm baWiC^s a quo gnoftiti in ale;tandrîa tempo
ribuô adnani qua tempeftate et cocbabaa t)u;t iudaice faöi
onia mftianoa -varija fujp!icr;a enecauit.

(Bcctfpua vlcinua apoftolo2um tempoaum : omnea

_ U paflioncDomini-vrqueadruam etatem ecclefiafticci

rum aftuum te;icit bi)fto2Îaa; muttaqj ad vtHitatem îegenti/
«m perdnentîa.binc inCe congregana quinc^ Ufcîoa compa
fuit fermone fimpUcb-vt quorum gt;?itam fedabatur: bicendi
quoqg e^cpzimcret camderem. aflTerît fe ^enine romam fub
aniceto qui îecimua poft petrum epifcopua fuit:et perfeue^
mflTc «vfcg ad eleutberium eiuft^m vrbia cpiîcopum;qui ani
ceti quôdam ï))?aconu8 fuetat.preterea aduerfum )?t)ola bif
putana quo paimum erroae concreuiflent fubte^aiit fc^ftoaia
qua oftendit qua fluerit etate.2lit enim. Cumulos moz/
tuia tempîaq$ feccruntXicut vfqj bodic •vieemu8»€ quibua
et antinouô feruua eft adriani cefarisrcuiiia et gimnic^ agô
e^crcetur apud antinoum ctuitatcm, quam e^ eiua nomtnc
condidit: et paopbetaa ftatuit in tcmplo. Antinoum autem
^in ^îicÔsbabuilTe abrianua cefar tefcribifgt; tlfenii-
^nrnOftinua pbilofopbua babitu pbiîofopboaum incce^na
^ncapoU vrbe paîeftine pâtre paifco bacbio pao re^
ligione crifti plurimû îaboî^uit:in tantum Tt antonino quo
q5 pio et fiîiia eiua et fenatui libaum contm gentea fcriptum
baretagnominiamq^ cructô non erubefceret: et aîium lîbaum
eiufOîm antonini fucceflbaibua antonino marco • antonino
•vero et lucio aureUo commodo» buiua et aliud -^oîu^
men contra gcntcarvbi et îe îçmonû quoqj natura bifputat
et quartû aduerfua gentea cui titulum paenotauit eletcboa.
^ed et aîiusfe monarcbia îei : et alius qucm
paenotauit

-ocr page 23-

pTalten et altttd anima et bj^alogss côtmiuti^oa quem ba
buit aduerfus tripbonempïincipem iuîeozum.fed et contra
mamonê in fignia quot;voïumina quo^ bj^rcneuö i quinto ad
\nbsp;uerTus beitfea Ub^o meminit. €t aliua Uber contra omnea

(nbsp;berefea:cuiua facit menfionem in apologetico quem tedit â

;nbsp;tonino pio.foic cum in ^rbe roma baberet aiatfeibaa.i.biP

•nbsp;fentionea et confliôua ; et crefcenttm cinicuma»turpiter et

Inbsp;canino moae quot;viuêtem et bicitur cinicua a cinoa g? eft cania

cinicum qui muka aduerfua criftianoa blafpbemauerat re^
barguertt.'gulofum et moztia timidum lu;cuncq$ et Ubidinû
reöato2em:ad e;ctrcmum ftudio eiua et inftbi)a accufatua qï5
xriJHanua cnièt»p2o crifto fanguinem fudit.
^(ta.pÏJ),
^Tl^Étito aftanuafarCenfia epifcopua Îib;î îpatoai marco
JjP 1 Pan^ino ^ero quifrontonia oratoaia bifcipulua fuit
pTocnStarTo bogmate ï^dit. fcripfit quoqj et aïia Je quib^
ifta funt que fubiecim^.ï)e pafcba buoa Uboa,ï)e vit^ p2o
pbetammUbïum-vnum. tgt;e ealefia libîû -vnum, ï)e bie bo
bominico Ub2um'vnum.î)efîb? îibzum •vnum.®e plafmate
Ub;2'^num.ï)e fenfibua lib:;! 'vnü,i)e anima et co2po2e libj^z
•tnum.ï)c baptifmate libaum quot;vnum. Ï)e ^eritate ïib^ -vnii
J)e gencratione crifti libzum -vnum. 3)ep2opbetia fua Ïib;2
'vnum. 3)e pbÜDgeniaa.bofpitalitatelibïum'vnri. Ct aïui
Ubatim qui clauis infcribitur. ï)e b)?aboïo lib^um quot;vnû.JDe
^ f ■, _nbsp;apocailpfiiobanisUb:;2^7nïi.feaitonpenen gooato)?tÏ:5?o lil:;!

\nbsp;quot;vnum.èt eglogarumlibaoa fe;:. Cuiua elegana et Ctdama^

^nbsp;toaium ingenium toacullianua in feptem Ubïia quoa aduer

^^ inbsp;fua ecclefxam fcripfit p2o montano cauillatur bicena eum a

^nbsp;1en(^jnoftro2um paopbetam putari. ^jta.Tyv«.

{

gt; J,

^ ^opbilua fe;tua antbiocbene ecdeiïê epifcopua fub
_ ini^emto2e marco antonino ^ro
lib2um contra mar/
tionem compofuit:qui vfqs bobie c;:tat^eruntur eiua ad

S Ê

-ocr page 24-

antoUcû tria voluîa etcôtm berèfim bermogenis Uber vn^î
et aîi) bzeues eîegantefqj traâatus ad ediftcaâonem eccîefie
pertinentee.Jtegi fub nomine ei«ö in euangeUum et pzouer
bia faîomonia commentanoa.qui micbi cum fuperioaum vo
Iwminum elogantia et pbiafx-i^narratione non-viSentur con
^ gruere^nbsp;^[CapttuIum.y;cM.

^T^jjjpollinariô afie ibeiapoUtanus epifcopus Tub impem
to2e marco antbonino ^^ero fîoauit, cui infigne volugt;
/ m en fzo fiîe criRianoîum bdit. €pït et eius aîi) übai qui
que aduerfua gentes.Iibai tres te Wîtate»ïgt;uo aduerfus ca
tbafrigaa tunc pzimum cum pzifca et ma}:imiî!a infania va
^ij^infipientemontano. ^
Capit.y;cvi?gt;

|)fonifiu8 cboûntbio^ eps tante eloquêtie et îduflrie
fuit.-vt non foîum fue ciuitatia et paouintte pepuîoa.
ied et aîî^rum pîduintiarum etvrbium.epiftoîis erudiret
€quîbue eft vna adîaceSemonea. alia ad atbenienfes.ïer
cia ad nicomedienfea.quarta ad cretenfes.quinta ad eccîeft
am amafdrinam et ad reliquas ponti ecclefiaa Je^ta ad gna
fianos et ad pinîtû eiufeemvrbia epm.feptima ad romanos
quam fcripfit adfotberem epm eo^z.oöauaadcrifopbaram
fanctam feminam ♦ Claruit füb impenatoae marco antonino
et lucio auretio commodo. ^Capit.yyvii).
^^itus cretenfis gnofievrbis epifcopus ad b)?onirium
co2intbio^ cprnvale^ elegantem fcripfit eplâm in qua
ïôFet non femg laàc populoa nutriendoa ne quafi peruuli
abvltimo occupené bie fed et folido vefci tefcere cibo vt in
fpiritalê paoficiant fenedutem, (tt bic fub marco antbonino
^
^lucio aurelio comodo Floruit. ^apit.yB^.
«jjjP'r^Tfcbianua berefiarcbea qui paimum oiatoaiam boces
^wAnon paruwamfibi glom ejc arte retboaica cogaueiat

-ocr page 25-

ïuftini martiri® fcâàtot fiiit flotens ïn ccclcfia § hïu ab
latere nó tifcefTit.poftea wo elat^ eloquêtie tumoze noui
bererim codidit que encatica|t Didé qua poftea feuer^ au;cit
a quo eiufem partiô beredd reuerianivfq; bodie ajpeHan^,
potro tacian^ mfinita fcripfitvolumina e quib^ quot;vn^ flozen
tilTim^ contra gentes e;ctat liber qui intcr oïa oga eiu8 feré
infignis.Ét bicfub imperatozc marto antoninovero et ludo
aurdio comodo floauit» ^
Capit.xxy.
''^^^ilijpuô epifcopuö eretenfo boc efl vrbis goztine cu
tu8 t!)?omriuô l epiftola fua meinit.qua fcripfit ad ei$
ciuitatifi ecclefxam. JDreclarum aduerfua marcionem edi
bit libzum. temponbua marei antonini ^ri et luci) aurel^
^nodiflozuit.
^apitulum.yyrigt;
^jmlDfanua non ignobilia inter eoa qui Ce ccdeftaftico
^IP ■ quot;bogmate fcnpferunt.fub imperatoie marco antonino
' -vero etliïcto aurelio quomodo.confedt libzum ad quofdam
fratrea qui ö? ecdefia ad encraticarum berefim îedinauerût,

|Otçftu8 et ipfe fub imperatoae marco antonino wo
^tl^o aurelio comodo abuerfua marcionem fcripfit
REâûmIquNfcg bodiee^tat.feruntur fub nomine ei^ et alia
fintagmata, feb ab eruditia quafi pfeudo epigrapba.tialfe
I^rfcriptionia repubiantur. ^j
Capitulum.yyyiij,

ïrefefanea in mefopotamia babitu8 eft clarua.qui pai
mum -valenti ni feöatoa îeinîe confutatus nouam ipfe
jim condidit. Irö^ns eiua a firia paebicatur igenium. et
in tïifputadone^ebemena.icripfit inFmita aduerfum pene
omnea bereticoa qui etate eiua pullulauerunt. quot;jfn quitô cla
tiflimua ille et floaentifitmua liber eft quem marco atonino
ie fato tradidit et multa alia fuper pcrfecudone -voliunina.

aureUoc
^ tetïïdmt

-ocr page 26-

que Tedatotc« eiua îe lym lingua gt;?ertcrunt in grecam. Si
autcm tanta-vis et fuîgqz eft in interpzetatione quâta puta
mußinfermonepaopzio. ^
^apit'yyyiii)«

terdurercim«3 -vrbis rome epifcopu8 fuper quef
_ I tione pafcba et alia quedam fcribena opufcuîa re^tit ec
clefia^^feuero ptîcipe anniö îeceni. ÇCapitjcgcv.
^^^ncuô fotini epifcopt qui lugdunenfem in gallia te
jebat ecclcftam pzefbiter. a martiribus eiufóm loci
ob^îtafdam ecdefie qucftiones legatus romam miflTua.foona
aificaa fuper nomine fuo ad eleutfoerium epifcopum refert
littenas.poftea iam fotino pîope nonagenario ob crifti mar
tirtum cûzonato in locum eiua fubftituitur. Confiât awtem
polîcarpi cuius fupm fecim^ menfionê facerdotia et marttria
bûcfmflc öifcipulil, JScripfit qmnc^aduerfuabcrerea Ubzos
etcontta gentes^ffolumê bzeue.Ct ix tJifcipUna aliud.€t ad
marciaml frcm aliud te apoftoUca p2edicatbne. Ct lib;2 va
rio2um tmdatuum.f t ad blaftum îe fcifmate.f t ad floîinû
ö? manarcbia fiue y îeuô non fit conditoî malozum et ör og
doa^.î.ogdoaî^ egregiil fintagma.t.tJocumentûin cuî^ fine
fignificat fe apoftolozû tempozû vicinum fuilTe. ^ ubfcribit
et'iam. :Sdiuro te qui tranfcribis lib;^ iftum per Dnm noßrö
ibefum criîlum et per gloziofum eius aduentù quo iudicata
rus efl viuoß et moztuos -^t confems poflquam tmnfcripfe
ria: et emenîea illum ad ejremplar -vnte fcripfifti biligentifil
me. fcanc quocg obteftationem fimiliter tranffeiaô.vt inue/
niftiin e;cmplari. f^eruntur eius et alie at) -viôozem epifco
pum romanum îe queflione pafcbe epiïlole. in quibuß com
monet cum non facile î^berevnitatê collegi? fcinî^re. jfcqui
Dem gt;nào2 multos afie et ozientiô epos qui quartaöjcima
iuna cum iuîrid pafcba celebi;9nt. tampnandôô crediîet^t.

-ocr page 27-

Jn qwam fentcntiam eti am bij qwi bifcrcpabant ab tlUa-vic
tozi non amp;ö?runt manua. flozuit ma;rimc fub tómobo pjin
dge^ui marco antonino quot;vcro fucceflTcrat.
'''^^2lntbenua floice fege pbilofopbua iu;:ta quamdam
^^^ veterem in alexandrta confuetudinem. vbi a mare®
euangeliflaTemper ecclefiaffici fiiere boöozea. tate p:ueentic
et eruditionia in fcripturia
Uniïs, quam in fecwferi Uttera-
turafuitrvtinindiam quocgrogatua abilWgentia ïegatia
a femetrio a!c;candne epifcopo mitteretur.vbirefperit bar
tbolomeum vnum te buotecim apofblia.i^duentum bomini
noflri ibefucrifliiujctamatbei euangeUum paedkalTe.'quod
bebzeia Utteriaferiptum .reuertena a!e;canbriamfecumeetH
lit.fouiua mufti quitrm in fcriptumm fandam epctant co ml
tai^:fed magia 'viuavo;: ecdefiia pzofuit l)ocmt fub feuer«
^mdpc et atonino cognomëto camcalla, ^^a.^cyyyi),
(fcdon genere afianua a taciano qu^pradiprim««
I rome i fcripturia eruditiaebidit plurima:pmipuum
aoiierfua marcionemopua in quo refert qu5 ipfi inter
fe marcionitebifcrepent; et ajpellem femen aüum beredciï
a fe qMondamfuiiïe et conuidum et rifuibabitumceo g? etü
quem coïcret.ignomre fe bi;erit, JKemimt tn eoC^m lib?o
quem fcripfit ab calill:ionem:taciam fe romefuifTe auditoze
36ed et in epmeron degantea tractatua compofuit; et ad/
iterfua catafrigaa ï figne opua. tempozibua eg l^eri ct c«

I £emena ale;:andrtc ecclefte paefbiter patbeni te^wo
Ifupm retuUmua auditor: pofl ei^ moa^ a!e;:andrie ec
mam fcolam tenuit: ct catecbefeon.i.bode msijt ma/
^fterfuit. feruntur ciua infignia volumina plenaqi erudi
«ioma et doquentie;tim ör fcripturia biuinia fecularis

-ocr page 28-

Kttcmturc inftmmcnta.C quibua illa funt nromateicos.i.
vanetatum ct ppot^pofcon
\d eft infoamattonum Ixbzi odo
^duerfusgentesUbervmiB.i)e pcdagogts übi tres. igt;e
pafcba ïiber vnus. ®e iemnio Uber vnu3,3)e bifqeptatione
fiber vnus:et aïius qui infcribiturrquifnam iüe öiues fit.
JSgt;z obtreöatione Uber vnus.ïe canonibus ecdefiafticis et
abuerfus eos qui iu^eoaum erroaem fequuntur Uber vnus:
que paopai^alexanbroiberofoUmo^ epifcopo paofpbonefen
oflenbit. IBeminit autèm i ilromatibus fuis.voïumiuis ta
ciani abucrfus gentes te quo fupmdi;cimus:et cafliani cui?
t)am cronogiapbie. quod opufcuïum iuenire non potui.nec
non et te iuteis ariftobolum quemtiam et Cemetrium et eu^
polemium fcriptozcs abuerfus gentes refert; qui in fimiUtu
bine iofepbi arcbiferonan.t. pmpio tcmpo2um mo;?fi et i»
taice gentis aflemerint. t;ctat alc}:andri iberofoUmoauni
epifcopi qui cum narciflb poftea rept ecclefum.epiHola fug
oadinatione afclepiadis eonfeflbzis
ad antbiocenfes congt^
tuians eisrin qua pofuit in fine.fcec vobis bomini fratres
fcripta tmnfmifi.per dementembeatum pacfbiterumviruni
illuftrem et pzobatum.-quemvos quoqj fcitis.et nunc pïeni^
cognofcetis.fcuicum buc veniïFet iu;cta pzouiSentiam et vi
fitationem Cei: confirmauit ct au^rit ecdefiam tei.Conftat au
tem oziginem buius fuifle bifcipulum.flo^uit autem feueri
et^tonini fili) eius tempozibus. ^
^apit.yyyt^.
^^icbiaamp;s cuius roCen in opere fuo quod aduerfua mi
ijjt^um in paifcam majamillami:^ compofuit recoadaö
cft^ld^it contra eofCem volumen paecipuum: et adwerfus
gentes iuteofqs Ubaos aljos: ct pzidpibus ilUws tempotum
aipplogedcü
^dit. fioziiit awtem mard antonini cSmobi
^.tempodbus. . .. ^Capitufalt;m:yl . .

-ocr page 29-

Polloniuô -vit ÓpfertifTimuó fcripfit aducrfuô monta
iwm»ct pîifcam ma;timil!amq$ infignc et longum quot;vo/
luntenrin quo aîTerit montanû et infanaa -vates eiusperîfle
fufpendio.ct multa alia in quibua te pîifca et ma;:imiUa rc
fert bicens. ^ i negant eaa accepiïTe munera:c5fiteantur nô
efle pzopbetaa que accipiunt:et mille boc teftibua ajpzoba
bo.
$td tj: ali)8 fruôibua paobantur paopbete^ 0ic micbi»
Crtnem fucat paopbetaa.^tibio oculoa Unit.IDellibua 02/
mi et gêmia.propbeta tabula ludit et tefleria. propbeta
fenua accipit!Refponîeanfvt;i bocKeriliceat;an nô.lEeû
eft p2obare.quia fecerint, 5)icit î eoâ?m Ubzo quadrageUmù
efle annum.-vfque ad tempus quo et tpfe fcribebat libaum
e;c quo berefia catafriga^babuerit e^oadium.ïercuUianua
fe;: -voluminibua aduerfua ecclcfiam editia cg fcripfit te tjc^
ceîTu mentis.feptimum paopaie aduerfus afpollonium elabo
rauit:in quo omnia que iUe arguit cona£ Ô^fenîere.f loauît
autem afpolîoniua fub commodo feucreqj pzincipibus.

lt;?C^pitulum«yU.
é|||j|€rapionnbsp;impemtoais anno antbio

vTy Aie epifcopusoadinatuacfcripfit epiftolam ad carinâ
et ppntum te berefi montani-in qua et boc addidit.JDt autê
fciatia falfi buiua bogmatia.i. noue paopbetie ab omni mû
do ifaniam repaoban.mifi -vobia apolUnaris beatifiîmi qui
fuit in ibetapoU afie epifcopua Utteras, îb bonum quoque
qui perfecutionia tempoae ab iuîseoa îecUnauemt -volumen
compofuit et aUum te euangeUo ^ fub nomine pétri fertur
Ubzuni rofenfem ciUcie ecclefiam:que in berefim eiua lec
tione biuerterat. leguntur et fperfim baeuea eiua epiftole
auâoaia fui acWoy.i.intelUgentie et-vite congruentea,
^
j^pitulum.xK,

-ocr page 30-

)flomti8 romane •^rbisfenato^fiib commoJo pzin
£ge a femo p^oditus criftianu3 elTet.impetmto
latbneinïue fiCei redâeret.infigne^olumen compofitit quod
in fenatu legitret nicbilominuô fententia fenatuô p2o crifto
capite truncatur:Were ap«tgt; eoa obtinente lege.abfcg nega
ttone non bimitti crifltanod qui femel at) eozum iudtcium
^ p?otm§i eflcnt. ^Capitulum.yltTy»

^t^copbilua cefareepaîefiine que oUmturris ftnatonis
^^^^ wabatur epifcop^.fub feuero pzinctpe aduerfum eo5
qui qiiartaîecima Iuna cum iuti^is paicba Faciebant.cum ce/
terid epifcopid Tinodicam etrvala^vtilem compoCuit epiflolâ
^apttulum.yliii?.

cboîincbiozumepifcopuafuteotemfeuero
cîarus fcabitus eJÎ: et îi? pafcba zj: omnium
qui in acbaia erant epifcopoaum perfona elegantem libîum
fcnpftt. lt;y
Capitu!umgt;yK
quot;^^quot;^^Dîicmtes epbefio;? eps cii ceteris epiô afte qui iuyta
^^jjx^quandamveterê confuetudinem quartaCecima cum iu
îsiô Iuna pafcba celebmbant fcripfit aduerfum vidoiê epm
romanû fmodicâ eplim .in qua t)ocet fe iobannea apoftoîi et
mtz^ auâoîitatemfequi:Êequapattcafcec e;K:erpfim^t|(2os
tgi^ inuiolabilem pafcbe ceîebmm^ îgt;iem:neq5 adîenteô aîi
quid neq5 l)iminucnte8.^teî in aftaîuminaria mapma
mierunt: que refurgent in tjie Uni qn quot;sjenturus eft îe ceîm
i
maieîlate fua.fufcitare oes fanàoa pfciîijpû Içquoz te Ouo
fiecim apofioHa qui ïjoamiuit in ibempoîi etbuaafilias ei^
que wginea fenuerût et aM etua Filiam que fpiritu fanâo
plena in epfoefo occubuit.
ft policarp^ epifcopua et martir
fmirne cubât tmfeas qwoq$ epifcopua et martir îe eumenia
tn eatçm fmirna requiefcit .Cuid necefTe eft fagaria epifcopi

-ocr page 31-

el martins.recoîdari qui in Uùiidà fopomtur et beati pa
piti et meîitoniô in fpiritu fando cunucb'i qui îeo femiens
pofttus eft in fardia et e;crpeôat in aduentu eiua refurredi
onem, bi^ omnea obferuauerunt tgt;iem pafcbe quartaîtcima
îuna ab euangeîica taditione in nullam partem îtcUnantea
et ecdefiafticum fequentca canonem. Cgo quoque minimus
omnium veftrum policratea fecundum bodrinam paopinquo
rum meo^ quoa ct fecutua fum feptm fiquitem fuerunt pîo
pinqui mei epifcopi ct ego odauua femper pafcba ceîebmut
quâbo popuîua iuîeozum asimafaciebat. ^tacg fratrea fe;c
aginta annoa babena etatia mec in bomino ct a multia te
totoo^bia fmtribua erubit^ pemgmta omnium fcriptum nô
foamidabo eoa qui nobia minantur.ï)i;j:erunt enim maiozes
mei obedire magia opoîtet îco quam bominibua.fcec paop
terea pofui vt ingenium et audoaitatem viri c;: paruo opuf
culo monftrarcm^f Î02uit feueriptincipia tempoîibua^eaôjm
^^etgfequanarcilFuaiberofoUmee;dftebat. ^
Ca.yWi.
^Jj^wmcliua fub commodi fcueri^ impcrb in apoftoîum c5
o^tarioa compofuit. ^
Ça.yivij.
€f£^mu8 fub bî)fô?m pnncipibuafamofam qucftlonem in
^ngnîxolumineventilauitvnC^ malum et qgt; materia a

^^^ndidua rcgnantibus fwpradidta impcmtozibua in ep
Jffl^n pulcberrimoa tmdatua cdidit. Cfeujçlyc.
yQtopion fub feuero paincipe fimiliter in c;ameron trnda^
/^pedt.
nbsp;f^mtX

fub feuero îpeQtozejfe:^ te rcfurredione fcripfit,

ij^Raj?ianu8 fub coîem paîcipe cdidit quedam opuTcula ad
ƒ criftianumbogmapcrtinentia.
^apit.lg.

-ocr page 32-

^fFTOdaa feptuaginta apud banïelem ebdomadib^ pïc
^^jU^nifllme bifputauit ct crono3i;apbian.t.c2ono3mpbia
fuperio;: tgmvfqj ad tecimum feueri pcrHnaciö perdu;cit
annû.'jln qua erroais arguit^ gp aduentum anticrifti drca fua
tga futurü effe pdtTrerit.Jed boc iteo.qa magnitudo perfe^
tu
tionu.j?aefentem mundi minabaf occafum. i^CzMi^.
■■^^cuHianuô paefbiter qui nunc temum paimua poft
_ vidoîcin et afpollonium latino^z ponitur pzouincie af
friceauitatia cartagmenfia patre centurione paoconfuïari.
ä)ic acria et vebementta ingcni) fub feuero principe et anto
nino caracaïla majritne floauit multacg fcripfit voluïa que
quia nota funt plurimiapactermittimua. ïHdi ego quemda
paulum concoadie quod opidü ytàlxz eft fenê qui beati g^pai
ani iâ giidia etatia notariü cû ipfe ad modü eflèt adolefcca
rome vidine biceret referentcm que fibi foUtû num^ cppaia
num abfcg terculïiani Ïcöione vnam paeteriHe biem ac fibi
crebao dicentem ba micbi mgfm tercullianü viîelicetfignâa
toicvfcg admediametatê pzefbitcr fuit ecclefie affrice.)n^
«ibia poftea et contumeli^a clerico^ romane ecclefie ad mo
tani bogma ij?Ïapfua in multia Ubria nöue paopbetie memt
nit. ialiter aût aduerfua ecclefia te;:uit voluïa tt pubt
ctcia ö? gfecutione te ieiuni;a te monagamia te e^rtafi libaoa
fe;: et fcptimum quë aduerfua apolloniü compofuit, jpertur
ad tecrepita vi;jciire etatem ec multa que nô e;ctant \o
lumina condidifle, ^
Çapit.liiij.

ORigenea qui et ^amantiua tecimo feueri ptinacia 5
no aduerfua criftianoaperfecutione commota.leonite
patreeiua crifti martirio coaonato cum fej: fratribua etmfe
vidua pauper relinqui^ annoa natua circiter feptemtecim.
Rem enim familiärem ob crifti côfeflîonêfifc^ occupauei^t.

w

-ocr page 33-

bic ale;anbric birperfa ecdcfia oàâvioteàm etatb tut an
no catecbefeona-boarinarum opus aggrcfiiis poftea a feme
trio ciufem vrbis cpifcopo i locum démentis paefbiten c5
firmattts per multos annos floauit. ^t cum medie effet eta
tis et pio^T ecdefiam acba;e que plurimis berefibus ytj:
abatur fub teftimonio ecdefiafHcc epiftoïeatbenas per pa'
Isftinam pergeret a tbeodifto et aï^andro cefaree et ibero
foïimoaum epifcopis paefbiter oabinatus (tmetri) offendit
antmos. qui tanta aduerfus eum ïebacbatus eR infama -vt
per totummundum fuper nomine enis fcriberet.Conftat eû
antequammigraretfuifTerome fub jepbermo epifcopo et
(Vatim aïc;tandriam reuerfum beradam paefbitemm quiin
babitu pbilofopbi perfeuetabat adiutoaem fibi fecifFecatbe^
cefeon.i.bodrinarum qui quitçm et poft ïtmetrium aîe;can
brinam tenuit ecdefiam. Cuante autem gïoaie fueritbinc
ajparet. ^ firmüïian^ cefaree epifcop^ cum omni cafpadotia
eum inuitauit.et biu tenuit.et poftea fub occafione fanâoaû
îocoaum paleftinâ ytniem biu cefaree ab eo in fandts fcrip
turis eruditus eft.JBedet ilïud^admammeam matrê àïtj:
andri impcmoais reUgtofam femmamrogatusvenerit an
tiocbiam. et fummo bonoae babitüs fit ,et ab pbitijpum im
pemtoaettt qui paimus te rcgibue romanis criffiatius fucrit
et ad matrem
fuam Uttetas fecit quc^fcg bodie e;:cant quis
tgnoïat.et^ tantum babuerit ïfcriptutas fandas ftudi? quot;vt
etiam bebaeam Ïinguam contia ctatis gentifqj fue natutam
ediHeret.et c^ceptis feptuaginta interpaetibus alias quoqu
cditiones in vnum congregaret. aquilc.f.pontici paofeliti
et tbeodotbïs bebionei.et fummacbi eiuföem bogmatts qui
in euangelium quoq$4u^ta matbeum fcripfit comentarios te
quo et fuumbogma affirmare conatur.Jpreterea quintamet

-ocr page 34-

fe^ctam et feprimâ editioné.quas et nos amp; eiuâ bibliotbcca
babemua mîro laboze rejpent. et cwm ceteria edûîonibu«
comparawit. (Et quia iudicem operia eiue in •volumtnibua
epifiolarum quaaad paulum fcriprtmua in quatgt;am epifiola
contra varronia opéra conferena pofui nunc omitto.IHut)
immoztali dua ingenio non tacena ^ îjpaleticam quocg
etgeometriam et adronomiam et arirmetricam muficam,
giimaticam et retboncam.omniumq^ pbilofopbozum fedaa
îta bidicit.'vt (ludiofoa quocg fecularium litterarum feôtato
rea baberet et intcrpzetaretur eiua cotidie concurfufqj ad
eum miiifice Fierent.Cuoa ille paopterea rccipiebat -vt fub
occafione fecularla Utterature in fiD? crifti inftitueret.jpe cru
lelitate autê gfecutionia que aduerfum crilHanoa fub îecio
confurre^it.eo in religionepbilifpitçferuiflentquemîtcr
fecerat fugfîuû eft bicere. cum ctii fabian*? romane eccïcfie
efa î ipfa occubuerit:et aîejcanî^r.et babilaa iberofoïimoiî
çt antbiocbene ecclefie pontîfites in carccre pao confeîîicne
crifti ÎJozmierint.Ct fi quia fuper oaigenia ftatu fcire -veîit
quid adum fit ei: paimum quieem îe epiftolia eius que poil
pfecutionem adtgt;iuerfoa mifiè fwnt:îtinîe et tè fc^to eufebî)
cefarienfia ecclefiaftice fc^ftoîieiibaop^o eoûEm origine fepc
•voluminib^ poîîît Uqtiido ccgnofcere.'^Tit quot;vfcg atJ gaîîum
et quot;voîufianum id eft -vfqj ad fejcageftmum nonum etatta fue
annum.et moatuua eft t)?ri in qua vrbe fcpultua eft.

^Capitulum.ï'V,
^^ 2mom9 *vtr bifert^ et quot;vaïîe eniditua in pbîa eoîem
^e alepndrie dar^ babit^ eft.ftui inter muUa inge
quot;nî^etpzeclara mommenta.etiâ te côfonantia moyfi et ibefu
opus eîegana côpofuit.Ct euangelicoa canonea e^ccogitauit
que poftea fecut^ eft eufebi^ cefatienfea.buncfaîfo accufat

- î

-ocr page 35-

poîpbirîuô y c)t criftiano ctbaioia fuerit cum conftat eum
^vl^a^tremamvitâ crinîanum gfeuemfre.
quot;^^^^r^bofius p2imum marcionitea
ttin^ ab oîigine coz
eccïefie b)?acon^ ct cofefTionia bnïce gîona inquot;
/quot;Tigniafmt, (tui pzo tbeotifto pfbitero îiber oîigeniô te mar
tirio fcribitur.fcuius induftria et fumptu et îîlantia ad bûc
îfinita ozigenea bidauit volumina. lt;^ed et ipfe quifpe etvir
nobilia non inelegantia ingenij fuit ficut eius ad ozigenem
epiftole indicio funt. aût ante moztem ozigenia et in
boc a pîerifcg repbenditur 9? vir locuplea amici fui fenia et
^up^amozienanonrecozdatuaefl:. {f
^a.Wij.

Kifon ozigenia auditot ad quem non nulle eiua z^tât
epiftole in fcripturia eruditiflîmua fuit, quod quitem
ct muita eiua fparfim oflendunt opufcula fed paecipue Uber
quem compofuit te vacca rufa in teuteromio ct te coequa/
Ubua etate animaUbua et te vifionibua que in colûba et tur

Éib abmbam ponuntur in geneft. ^Ca.lvii).
'Jnuci^ feïi;: romeîfîgnia caufidic^ fcripfit altercati5is
bjaîogum crifti ani et beretici tïifputantîa quioâaugt;gt;
bitur. 3eb et aliua fub nomine eiua fertur te fato veî
contra matbcmaticoa qui föim et ipfe fit bifertibominia nô
micbi vitetur cum fuperiozis libzi ftilo conuenire.|Beminit

Örnnucijladantiuainlibtiafuia. fFCa^
3liua fub jepberino romane vrbi^ifcopo.i.anto/
nino
feueri fiUo bifputationem aduerfua pzoculû mon
tani fedatozem valte infignem babuit arguena eum temeri
tatia fuper noua p:opbetia tefentenda et in eotem volumîc
epiftolaa quocg pauli tretecim cnumerana quartamtecimam
que fertur ad bebzeoa bicit nô eiua circ.ied ct ^ut roma
noa vfcg bodie quafi pauU apoftoli non babeê.
^a.ly.

-ocr page 36-

Çrillua ambie boflrenus epifcopus cum aliquanto û

_ poae gloîiofe rejiiîfet ecckfiam ad ej:tremum lapfus i

berefxm que crifUim ante incarnationcm fuifTe negat ab oai
gene coareâuô fcripfitvaria opufcula et maxime epiftoîaa in
quibus oaigeni gtactas agit. Sed et oaigenis ad eum littere
funt et e;:tat bjjalogus oatgenis et berilli.in quo berefeis co
arguitur.Claruit autem fub ale^candro mameefilioet ma;â
minoqui^imperbfucceflît. lt;fCapit.î;id.

politus cuiufdam ecclefie epifcopus nomé quiîem vr
Hs fcire non potuian rarione pafcbe et tempozum ca
ne quem fcripfit quot;vfqj ad p:imum annum ale;candri impe^
'ràtozÏQ feteâm annoaum circulumquem greci e3âcaterim.i.
ît^ et îecem annozum vqcant rejperit.et eufebio qui fuper
eotem pâfcbe canone nouemtecim annoaum circuîum enne/
îaecaterima.amp;cemnouenalem compofuit occafionem teîsit.
fcripfit no nullos in fcriptutas cômêtarios e quib^ bec rep
peri.'ja ejcamerô et in ejKido.etîcaticûcâticoiîzJn genefim
et ^acbariâ.te pfalmi3.'|n)?raiam. jfn banielem.lnapocalip
Hm. ^n paoïierbia.
Jn ecclefiaften.te faul et pbitonifla.fce
âtijtpo.ïgt;e refurrediôe côtm marcioni.SDepafcba.^tbuerf^
oês berefes epicoîa.i.narrationi ii telaate faluatoais î^ua
pnte oâgene eloqui î eccîa fignificat. quot;^In bni^ emulationem
âbaofi? qiîê amp; marciois berefi aövem fibê coareôû btpmus
coboatat^ ê.oaigenê in fcriptuias cômêtarios fcrifcere pbês
ei feptê eteo âplius notarios ejpenfas bijs libiario^
pa;2 nume^r.etq^bî^s mai^ elïincredibiliftudio cotîbie ab
eo opus ejigens. îpn et in quada eplâ ertoauogtena.opis
e;)cpulfo^eumojigencs'vocat. If^Cs^iUjg^

ganter epifcopus caipabotie cum ûefiîerio fanâoî
ocozum iberofolimampergeret:et narcilTus epifcopi

-ocr page 37-

duamp;mvrbiô iam fcne^t rcgerct ccdcfiam nardOb et muîds
clencoaum cia reueîatum eft aUem tgt;ie mane îtrare epifcopû
qui abiutoz facerdotalia catbedre elTc teberet. ^aq; re ita
compléta vt TupradiOa fuerant: cundis paîeftine epifcopis î
vnum congregatiBrânuente quoqg ipfo vci mapme nardflb
ibcrofolimitanc eccîefic cum eo gubcrnacuîum fufcepit. ibic
tn fine cuiufdam epiftole. quam fcripfit ad antincipdas: ita
fuper pace ecclefic ait. :$alutat vos narciffud qui ante me
bic eptfcopalê locum tenuit.et nunc cunîem mecum orationi
bus regitrannos natus drdter centam fei^dm;et vos mecû
paecaturvtvnum iîpmqj fapiatis.fcripfit et aliam ad âtbi
ocbenfes per clementem paefbiterum alejandrie te quo fu^
pradi^âmuB nec non ad oaigenem et pao oaigenc contra temc
trium eo çiu;:ta teftimonium temetri) paefbtterii eum con-'
ftituit.ieb et alie eius ad biuerfos feruntur epiftole»Septi
ma autem perfecutione fub tecio quo tempoae babilas antbi
ocbie pafïiiô eft tJuôus eft cefaream et claufus x carcere ob
.^
^nfeflionê crifti mardrio coaonatur. jf^a.lm.^
^r Dlius affricanus cuius quinque te tcpoaibus ^tant
^JU|^JVoluminafub impcratoae marco aureîio antonino qui
macrino fuccefTerat legationêpao inftauradôe vrbis emaus
fufcepxt que poftea incopolis ajpellata eft. toui^ eft epiftola
ad oaiginem fuper queftione fufanne eo ^ t»icat in bebiaico
banc Fabulam non baberî nec conuenirc cum bebraica etbi
mologia apotu painu paifc kai apotucbinou cbifaua.oaigîe
paino percutiaus: et a fcino fdndaris contra qucm Doôam
epiftolam fcripfit oaigenes. C;ctat etus at ariftitem altera
tpiftola in qiio fuper tyapbonia que vitetur elle in geneo^
logia faluatoais aput matbeum et luc3 plcnilTimc bifputat
^CapitttUi^^

-ocr page 38-

^^^Cminuô anA)iocbene cccîeriCLpîçfbitcr pauca îgen^
^^^^fui monimcnta compofuit flozena fub aïepndro pzin
cipe et epo quot;vrbi s îm 3eb§nio vel ma;cîe eo tge q«o emclas
^^ aleyandrine ecdefie pontifey eft ozdinatus gt;
^■J^^'^eodoma qui poftea grêgoziua afpcllatua eft gneoce
faree ponti epifcopua ad modum adolefcena.obftudia
^ro^m et latinarum Utteiarum Ce cajpadocia berintum.et
ïCe çcfaream païcftine perre;cit tûâo fibi fnatre atbenodoro
Cuoîum cum egregiam indolem^idiflet oatgenea coboîtat^
eft eoa ad pbiïofopbiam in qua pauîatim fit^m crîftifubin
troducena.fui c| fectatozeareddidit.Cuinquennio itaq? em
diti ab eo remittuntftr ad matrcm.Ê quibua tbeodozua p2o
ficiffena panegiricum. Cncbarifeon id eft gmciarum fripfit
ortgeni et conuocata grandi frequentia. ipfo oîîgene p2e
fente recitauit qui quot;vfq^ botsie e;ctat,lt;3feripfit metapbmfin.î.
interpaetationem in ecctèfiaîkn b^euê quiîçm fed -valte quot;vti
lem.ét alie buiua -vulgo feruntur cpiftole te fite.Êeb p2c/
pue figna ac miracula que iam epifcopt cum multa ecclefia;?
glow^rpetrauit e;ctant.
^apitJyvi.
^T^VC^rneliua romane vrbta epa ad que oôo gjpriani e;:
tant epîê.fçripfit eplâm ad fabiû âtbiocbene ecclefie
epm à finobo romana. et italica et affricanaret aliam îe no
uaciano, et £e bija qui îapfi f«nt terciam . te geftia ftnoïJÎ
quarta al)
eûtsrm fabiû -valce p2oli;!:â: et nouacîone bercfeos
caufaa et anatbemacontinentem.Re^t ccdefii fub galîo et
•voîuftano anniabuoîmm.Cui ob cnftimartiriû cozonato:
fucceflîtluciua. ^
^apitulum,lyvi;gt;
^^^ JPpaan^ afer.uaffrican^ paimû retbcîicâ gloaicfe bo
_ icuitujin fuaî^ntepbfo cecilto a quo cognomêtû fozti
tua c5$ian^fadHa:oêmrubftâti5 fuâpawperib^ erogauit.

-ocr page 39-

ac poîl non multum tcmpozis eîeâua in picTbitcmm: etiam
epifcopua cartfeaginia confUtutua eft.fcuiua ingcni) fuper/
fluû eft indicé te;tere:cum foîe clariom ftnt eiua opa.paflua
efl fub valeriano et galieno pzincipibua perfecutione oôâ/
ua:eotem bie quo rome co2neliua:fed non eotem anno.

^(tapitJyvii?.
i)nciua bj^aconua cppîiam.vfqjad biêpallionia eil
cum ipfo epcilium fudincnar egregium'voîumcn'vite et
îoniacppzianireîiquit, ^^
^itAxxx*
^ flonifiua aïe;:andrine'vrbta epifcopua fub eracîa pzef
fcitero fcolam bodrina;! pzef biter tenuit: et ozigenia
infigniffimua auditoz fuit, foie î cypziani.et afiricane fyno
bi bogma confcntiena te bereticia rebaptifanbia plurimaa
adbiuerfoa mifit cpiftolaa:que vfcg bodie e;:tant. ^ed et
adfabium antbiocbene ecclefte epifcopum fcripfit. ct ad ro
manoa per )?paîitum aîtemm:et ad fi;ctum qui ftepbano fuc/
celTerat buaa epiftoîaa: et ad pbilemonem. ct ad b)?onifîum
romane -vrbis pzefbiteroa buaa ; et ad euntem b)?onifiwm
poîlea romc epifcopum vnam et ad nouacianum vnam eau
iantem gp inuitua rome ozbinatua fit. Cuiua cpiftoleboc e;c
ozdium eft.l))gt;omfiua nouaciano fmtri falutem. ^ i itiuitua
•vt bîda ozdinatuà ea: pzobabia cum volena receOeria .Cft
ciua ad bj^onifimn et ^dbidimum aîtem epiftoîa eoîtatifeai
♦i.foîépnia te pafcba plurima tecîamatozio fermone côfcrip
ta:ct ad a!c;candrinam eccîefiam te e;s:iîio. et ad araclam in
egppto epifcopum: et aîia te mo:taUtatc et fabbato et pzo/
paratione et ad barmamonem; et aîia te perfecutione teci).
Ct buo libn aduerfua nepotem epifcopum qui milîe camo^
cozpomle regnum fcriptia affirmat:in quibua et te apoca/
lipfi iobannia biligentiflime
bifpwtatictadwerfua fcabeîîiô

-ocr page 40-

et ad âmouem beronîtia epm, et ad tbefopboaum et ad eu^
fónonem. Ct quatuoz libai ad tiponifiû romane vrbia epm
et adîoadicenfea te penîtentia.'jftê ad canonê te penitentie,
^d oaigenem te martirio» 2ld ^rmenioa, î)e penitenda.et
te oadîne teliöoaum,®e natum ad tbimotbeMm.ï)e tempta^
tionibiia adnaufmnonem.^ld baWitem quocg mwUeepifto
le in quarum vna aflerit fe etiam in ecclefiallen cepilTefcri/
bere commentarioa.^cD et aduerfua paulum famofatenum
ante paucoa bica ^moaeretur infignia eiua fertur epiftola
'^^itur autem.;:î) galieni et valeriani anno.
^Ca.lyr.
^(I)uaciu8 romane vrbia pfbiter abuerfua cornelium
^atbebmm facerdotalem conatua tuatere nouatianoy
qS'^eco bicitur.featbareo.i.mundo;? bogma côftituit noléa
apoftataafufciperepenitentea.fcui^ audos nouat^ ^paiani
paefbiter fuit, fcripfit autê te pafcba te fabbato.^De circum
cifione.ï^e facerdote.îDe omtione.®e cibia iudaicis. $)e in^
ftantia.te^acfâla multaqg aUa.ï)e tnnitate grante volumen
quafi epitomci.i.bzmiariû.velmemoîiam opia terculUani
fadena.quod plurimi nefcientea cj^paiant effimant.

IjTCapitulum.tei.nbsp;^

m I tolcbion bifertiffimua antbiocbene ecclefie pzefbiter
.ilJtaW^ e^öem vrbe retboaidfioaentilTime bo
cuemt^uerfua paulum famofatbenum qui antbiocbene ec
cïefie epa bogma artbemonia inftaurarat
ejccipientib^ nota
rî;8 bifputauit lib;?. qui vfqs bobie bpoîcgus e;:tat, ited et.
aîia giibia epiftola tj: çfona ^nodi ab eo fcripta ad b;?oni
fui et mapmû romane et ale;i:andrinc eccî^oa bireâa.flo
m^r'jdaudio et aureliano psincipib?, ^Çapit.lyy^.
quot; ^-îelaua epifcopua mefopotamielibaumbifputatio^
Tue quem babiiit abiierfwm manicbeum e;:euntem

-ocr page 41-

cJû

ttnbsp;fermone compofuit qm tranflatua in grecum

babetur a multis.Claruit fub imperatoze pzobo. qui aurelia
ano fucceflTemtt

^ - jZatboliuô ale;randrtnu8lâodicie fyrie epifcopua fub
_ P^obo et caro impeatozibua Bozuit mire Dodrîe vir
in arîfmetrica geometria aftronomia graitiatica retbozica
aîettca.luiuaingenî) magnitudinem.Cr volumine quod fu
per pafcba compofuit et Ce teccm Ubzia arifmetrice inftrudi
oniaâi^ttigere poflumua. ^
^apit.iyyiii).
quot;W^oixtô pidabîonenfia e^opua non eque îatinevt
_^grece noueiat;vnîe opem eiua grandia fenfibuarviU
pra quot;^ntur compofitioneverbozum.iSunt autcm et cômen
tarij eiua in genefim.^n ocodum.ln leuiticum.
Jn pfapam.
^n e3ecbielem.ln abacuc.'^n ecdeftaften.ln canticum can-'
tico;ï.'j(n apocalipfim iobannnis et aduevfua omnea berefes
^Jjnulta aiia.2td e^ctrcmû martirio cozonat^ ê.^jta.Iyy'v,
^mpbi!^ pzef biter eufebi) cefarienfia epifcopi neceiïa
ri^.tâto bibîiotbece biuine amozc Hagiauit.vt rnsy
partem oaigenia voîumtnû fua manu îefcribcret.quc
•vfqj bodie in cefarienfi bibîiotbeca babciitur.^ed et î.;cî;.
pzopbetaa viginti quinque e3ereon.i.queftionuîn oaigcnia
volumina manu fua e;caiata rc|peri. que tanto ampleôoz et
fcruo gaudio etcrefi opea babere me eredam.i5i enim le/
ticie eft vnam epiftolam babere martiriarquantomagia tot
miliaverfuum que micbi viîentur fui fanguinis fignaflc vef
tigia.^crîpfit ante^ eufebiua cefarienfia apologeten, t. c;c
cufabilcm pzo ozigine et paîîus eft cefaree palelÙne fub per
fecutione majâmim,nbsp;
^Ca.lyyvj.

ale;cldrine eccîefie pzefbiterXiib claro et biö
^Jjf^^'aecianQ pzîciptb^.eo tgc quo eâtem ecclefiâ tbeonat

-

-ocr page 42-

eps regebat floactilTime popuîoàbocuit.et î tantâfermonis
tJÎuerfo^zqj traâatuû qui^fcg bodiee^tât ît^ucnitelegantiâ
yt oîigcnîs iunioîmantur.fonllat bxincmire affeefeon.ù
inopic et aipetitozê volûtarie paugtatia fciêtiflxmâqs b;?aîe

tice et mboîice artis poft pfecutionê ône fue têp^ ^^^
fuinWerratû.|Dui^ ê lôgiflim^ tnadat^ in ofcepîopbeta.quê
ïpui^ pafcbe babitû ipfe fermo êemôftrat.^Ça,
V TÇcianus vir tJifertiflîm^ âtbiocbene ecdefie P
ot^
nicomedie eps tm infcriptum? ftudio Îaboîauit
et -vfcg bod!e qtiedâ e^rêplaria fcriptum^ luciani nùcupen^.
ferunt' ci^ Ce fiâ? ïibeîfi et bzeuea ad nônuîloa paOliB
eft nicomedie ob confeflioni jcpi.fub pfecutione mapâmâ f^j-
♦njtî^fqj ê belenopoU bitbimie,
^apit.tovin.

|fciîeaa te vrhz eg^pti que -voca^ tbsrbaia.nobiîia ge
nere et no guia opib^ fufcepto cpifcopatu élègatiflimâ
IiE^ marn|2 lauîe côpofuit. et bifputaÔe adô;? bûa adirer
fum iudicem qui eû facrificare cogebat pzo ;:po capite trun
catur.eotem î egppto audoze pfecutiôia quo lûcianua nico

vnobiua fub t^jocleciano pzincipe apudaffncâ flotï
^flTime retboîicam bocuit.icripftt aduerfum gentea
, ^buo^umina que -vuîgo e^ctant. ffCapitJfe^.

^T^JJpmianus qui et ladantiua arnob^ bifcipuî^ fub lgt;j?
f^odeciano pzincipe aàitua cumflauio gîamatico,cûi^
te mebicina Ubai^erfu côpofiti e;j:tit,mcometjie retboaicâm
booiit ac penuria tgt;ifcipulo:um ob grecam-vie^licet ciiiita
tem adfcrîbendum fe contuUt. foabemua eiuafimpbofiûa.
fimiîîtudinem que adolefcentulua fcrîpfit tn fcolia affrice et
oamp;fpozicô.î.^iaticûveï itinera te affrica vfcg î nicôedia
metria^fcriptû^erfîl^.et aliiilibf qui infcribit' gtamatic^

-ocr page 43-

^ alium pulcberrimum te ira tei ct tnftitutionii biuinarü.
^aducrfujn gcntea libzos feptem epitomê.i,b«aiartum eiuf
tem operia in Îibîo iafectalo.i.vifionia vcï memozie tei et
ad afclepiatem Ïibzoa tï«oa.ï)e perfecutione libaum -vnum,
M pzobum epiftolanim liboa quamoa.id feucrum epift®»
larum Ubzoa buoa.2ld temetrium auditozem fuum cpiftoïa;?
ïiboa trca.et ab eundê te opificio teivel Fozmationia boïm,
üb^m vnthk in e^trema fenedute magider ccfaria crifpi
fili? coaftantini iit galïia fuit qui poftea a patre interfeö^ i
^ÇapitJ^i.
Dfebiua cefaree paleftine epa î fcripturia biuinia ftu
^^ ^iofiHimua.et bibliotbece biuine cum pampbüo mar
tire bîtigentiffimua perueftigatoz eiddit infinita volumina
tequibua funt bec cuangeîice apaU3eon.i.cuangeUcc e;:poft
ttonia libn viginti euangelica epïoparaffcenea.i.euangeliquot;
carum pzeparationumliba quintecim.Cbeopbaniaa.i.afpa
ritionia Ubi quinquc.êcclcfiafticebpftoïie libzi tecem.ln
cronicoïum canonum omnimodam
bpihtim et eoium epi
tomen.ï,bteuiarium:et te euangelioïum b;»apbonia.t.bifro
nantia.Ct in pfaiam libzi tecem. Ct contra pozpbirium qui
eotem tempoîc fcribebat in ficilia vt quibam putant lihi
triginta .te quibua ad me viginti tinperuenerunt topicon
.t.moatalium üb^z vnwm apologim p2o oaigïe libaoa fe;:.ï)c
vita pampbiii libri trea.jbe martiribua alia opufcuïa et in
centum quinquaginta pfalmoa eruditifnmoa commentartoa
et alia multa.floruit ma;cime fub côlgt;antino imperatoze et
conftantio et ab amicidam pampbiîi martiria cognomentû
a^foztitua eft.
iTCapit.ïtyrH.

Cticiua eduoïum .i.auguHiidunéfia epifcopua fub co
^—JIL^ftantino celeberrimefamchabité cft i gallia.lcgunê

-ocr page 44-

duô cômcntâri) in canticum canticoaû et aîiud gmnte votu
men aduerfua nouacianü nee pacter bec ogum eius quitf
leou

^jfk ftbodius olïpi Ucie et poftea ^ri eps.nititii copoftti
^Iro^ermonisaduerfuspozpbirium confecitliboset
(impboUum.t.fmilitubiné eecem virginü.et te refurreôiôe^
opus egregium contiâ owgenem:
et abuerfus euntem te pbi
tonifla et te aote3o30)^a.aïe ejcitum.'jln genefimqs et in can
ticum cantico^ cômentarios et muUa alia quevulgo îaàita
tur
.3ld e^tremum nouilTtme pfecutióis fiue. vt ali) affirmât
fub tecio etvaleriano in calcite grècie martirio coaonat^ é,

il

!

^nbsp;^nbsp;^nbsp;^ r I »

«

^quot;quot;'^nr^ientus nSnilBmi generis bpfpanus pbf, quatuoz
^ü^euangelia e^rametns verfibus ad verbum pene tiifPe
aSi8^atuo2Îib2ose;pofuit.etnônuI!a codé metro ad fa
cï^mcnto.32 oadinc ptinctia.fioruit fub cóftantino paicipe.
^
(tapitulum.lfyyv.
, Jftafius genere pipbilus. paimum berie fxrie eps.te
^^^^^Jinte antbiocbie re;:it ecdefiam aduerfua arrîanù bog
ma mllta côponens fub conftantio paindpe puîfus eft in tfii
lium tmianopolim trade, vbi et vfqj bodie condit^ eft.dEjt
tât eiua voluîa te aîa te entafnmeiteon aduerfum oaigenê,
.et infinité epifîole quas enumemre longû ê, ÇÇaJyôL
^Ijr^ ancimn^eps.fub ccftantino et côftantiopaici
floauit.multaqs biuerfaç e^rpofttionûfcripfit vo
ïuTaetmapcîeaduerfusarrianos,ferût'côtmbûcaftiri)et
aîpoîUaris UbzifabeUiae eû berefeos arguêtes. ^eb et
hp
Wû aduerfus arriaôa libo noisei^ quafi beretid me
minit.poaro ille tefidit fe nÔ eê bogmatis cui^ acufai fed
côioîa iulç et atbanafii româe et alejrâdrîevrbis pôôficû.

-ocr page 45-

_nbsp;^jfCapituImn.îtgtvî).

Ibanaftus ale^andriiîcvrHs epa muîta arnanoaum 4
perpelTus infidi^ö ad conftantem galUarum paincipem
ftigît. Dnte reucrfua cum litteris rurlus poft moatcm UHua
fugat? cft.et-vfqj ad iouiniam imperium latuit a quo recep
ta ecclefia fubvaîeiîtc moziê.feruntur eiua aduerfum gêtea
ÏJUo Ub2i:et contmvalentem et vrfatium liber vnua.feew ;
ginitate libervnua.^e perfecutionibua arrianoîum plurimi
et te pfalmoaum titul^.Ct It^^ftozia antboni) monacbi-vitam
continena.eoataftifeaiaxaftigatioma epiftole.et multa alia
que em^emre longum eft. f
^apitjyyxviij.
^ *^tbomu3 monaebua cuiua vitam atbanafiua ale;fan
Jîimus epifcopua in figni volumine pzofecutua eft.mi

lu

fît egfptiafee ad biuerfa monafteria apoftoîici fenfua fermo
nifqj feptem epiftolaa. que in grecam latinam ttanf late funt
quarum pcipua eft ad arfenoitaa.f foauit coîiftâtino et ftlça
e^jajegnannbua. ^
CaJyyyip

âfiliua anciranus cpi(ocip^ arrta niedicine fcripfit cô
^^ tm marcellum et te virginitate librîî et nô nuUa alia
et fubregio conftantino macedoniane partia cum euftafio
febaftenopaincipefuit, H^^*

t^eoboaua beiaclee traciarum epifcopua elegantia ag
ttq$ fermonia et magia bpftoaice intelligentie edidit
clsnftantino paincipc cômentarioa in matbeû etinioba
nem et in apoftolum et in pfalterium.

Pfebiua emifenua epifcopua elegantia et rctboaici in
jeni) înumerabilea et qui ad plaufum populi ^ineât
tlibaoa magifqj b)?ftoaiamfecutua eft ab bi;a qui te
clamare fplendite loquivolunt ftudiofifiimelegun^.® quib^
pîccipue funt aduerfua iuteoa et gentea etnouacianoa.

-ocr page 46-

(tt m cplatn ad gaîat^jad ^^potbefcon.i.ejtpofitionîi !ib2i a?
ccm et in euangeliâ omelie beues fet) plurime.f loîtiit tem
pibua confiant^ imperatozia fub quo et moztuua âtbiocbie
^^fgid^ eft» ^
Capitulum.ycg.
3r jfcpbili^ cipailitènua fiue leuconteon epa etoquentiflfi
^k^mua fue etatia et fub rege conftantio ceîeberrim^ fuit
legi eiua
i canticum canticoîum cômentarioa et multa alia
côpofuilTe fer£ que in noftma manua minime puenerunt.

•quot;■quot;quot;^^^jDnaciua a quobonaciani p affricam fub conftantino
—^^^^côftantioq$ pâncipibuapulîuîauemutaflerena a noP
tria fcrîptutaa in perfecutione etbnida tmditaa totam pene
affricam et maxime mimidiam fua perfuafione îecepit. €]:
tanteiua multa ad fuam berefim pertinentia opufcula et Ce
fpiritu fando lAer arriano bogmati congruena.

lt;fjtapitulum yciiiL
arriane pbilofobuafaâione fcripfit regnâte
r^ conftantio in epiftolam ad romanoa et in euangelia
/ ét in pfalmoa cômentarioa et multa alia,que a fue partie bo

minibi^ftudiofinime leguntur, ^Ca.ycv.
' quot; quot;1 |®cifer caralitanus epifcopua cum pâcracio et Ir^lario
l^romane ecclefie clericia ad conftantium impemtozem
'^iberîo epifcopo p2o fice legatua miflîja.cum nollct fub no
mine atbanafii niceni bâpnare ftdiî paleftinâ relega^ mire
- coftantie et ppamti animi ad martiriû.Contra côftatiil îpe
rato2êfcripfit libaoa.eiqs legêboa mifit.ac no multa poft iu
liano p2tncipe reuerfua camliaxalentiniano regnanteob^t.
^jjjjjuiOïAimnbsp;fi^âpitzjoi^

1^^ledo2e'vrbiaromeTercellenrta epa ob confeflionem
fiîri a côftâtio pzîcipefcitopolî.et iwD? eajpadotiâ relegat^

tfCapitu!um.yciï?gt;

UO t)OI

(!■
.w I

-ocr page 47-

fub iultario îgatoîc ad ecdefiam reuerfuô.edibit in pfaîmos
cômêtarios eufebi) cefariéfia.quoa et gteco îîatinû vertemt
et moztig vaïentiniano et valente regnâtib^* ^CEjlEÎÎB:
^rtunatius natione afer aqmieienfis epifcopus îgan
f sonftantio in euangeîio tituUs ozdinatis bzeui fer/
quot;^^one ruilicoqj confcripfit cômentarios. Ct in boc babe^ te
teftabilis ^ liberium romane vrbis epm pzo fite ed e;ciliii
pergentem. paimus follicitauit et fregit et ad fuperfcriptio
nemberefeoscompulit. ir
Ca.ycviï)«

^ïacius qui quia lufcus emt monotbalmon monoculii
— nfflcupabant cefarienfts ecclefie inpaleftina eps.ela
boîSatin ecdefiaften.;:'vii).'volumina.ct finoktejetnpaton
a.bogmata populo^z fe;: et multospterea biuerfos q$ tmc/
têtus compofuit.tantum autem fub conftantio îperatoze
claruifvtinlocumUberi) epi rome felicem arrianum epm

conîlkueret.nbsp;^CâBîiJÇfflt

fi^ (f mpion timeus epifcopus qui ob elegantiam ingenp
fcolaïîid cognomen mcruit.carus antboni) monacbi
cdidit aduerfummanicbeumcgregiûlibîum. et te pfaîmo^
titulis alium. et ad biuerfos •vtiles epifldïas et fub côftâtio
pzïdpc^iin confeirioneidit^fuit.
^Ip^JT^rius piôauio;2 aquitanice eps factione faturinni
IjKrelatenfis epi te fpnodo biturienfi frigia relegatus
buoteSm aduerfua arrianos côfedt libzos et alium lib^z te
Ç^nodia quem ad galliarû epifcopoafcripfit.Ct in pfalmoa
cômentarioa in pzimum vitelicet et fecundum et a quinqua
gefimo paîo vfqj adfe;ragefimû feciidû et a centefimo oôauo
tecimo quot;vfcB ap cêtefimû fe;:agefimû.'^ quo oge imitatua
oiï
genc non nuUa etiam te fuo addidit.fft eiua ad conftantiû
Ubellus quem viuenti conftantino poli po2re;:it.et aîiua in

-ocr page 48-

conlîantiuitî quem poft moatem e'iua fcripfit. et aïtus liber
aduerfus valentem et verfatium l:^fto2iâ ariminenfis et fi-
ieurienfis fmodi continens. et ad pzefcâum faluftium fiuc
co
ta t)yofco2um.et liber )?mn02um et mifteriozum alms.et co
mentari) in matbeum et tmôatud
in iob quos te greco oîi
geniô ad fenfus trâftulit.et aW elegas libellé contra ai^en-'
tium et nônulle ad biuerfoa eple, aiunt quibâ fcripfifle eû
in cantica canticoîumfed a nobia boc opua ignorat\ fpotm)
^ipidau$a valentimano etvalentc regnantib^.
^a.ci.
ijr^T^ozin^ natiamp; afer rome fub côftâtio pzlctpe retboaica
^s.gt;^ocuit.et % e;trêa fenedute ;:pt fe tratena ftói fcripfit
adueVfû arrianoalibîoa mozeöpaletico valte obfcuroa.qui
^ mfi abjruditia nô îtelligû^ et cômêtarioa î aplm.fjfe^
^ t boftrenua epifcopua fub
iuUano et iouiniano
paîciptb^ foztea aduerfû manicbcoa fcripfit iibaoa et
jîonufta aliavoluîa
.lïîoaié fubvalite pzîdpe, ta.cii;,

'mafua romanevrbia epifcopi. clegana in 'verficulia
imponendia ingenium babuit.JPultaque et bzeuia
Tcula beropco metro edidit. et pzope odogenariua fub
tbwjgofio paindpc
motit ^apit.dtn.

pollinaria laodicenuaf^^rie epifcopua pâtre prefbi^
tero.magia gmmatida in adolefcencia operam tedit,
et poltea î fandaâ fcripturas înumerabilia fcribena.fub tbe
odofio îperatoze obpt. €;tât ei^ ad pozpbiriû trigîta
\ihzi
qi^ter cetera opa ei^ vel ma;cîe ptobanf. |j[ta.cv.
^^^Kegoîi^ boetiek billiberriepa vfcg î ejctremâ fenedw
^k^jFtê tiuerfoa meöiocri fermôe tradat^ c^ofuit et te fi
te elegâtê lib;? qui bodiecg fupercflè bicit\
cvû
^''quot;quot;•'''^^dan^ î pirenia iugia bafdnone epa caftitate et elo
.^JW^ttenda et tamvita y fermone clarua.fcripfu varia

quot;opulcula

-ocr page 49-

opüfèuta.te quibu» cftcontia nouacianoaUbcr et fub tfaes
bafio gtlcipc ad vltttna feoedutê moztu^ ê.

►ttnus gallo gretla marcelUbilcipuR^t fimieps

_ jzbmatus bcbiotiiabereftm inftautare conatus eft, et

poftea a valitino pzxape puïfua ab ecclcfia.pîuîa córcripfit
volumina in quiW velpzecipui funt contm gentes et ad va
tentimanumlibïi.

îimeapuituî

^^quot;^Ff^ebadius agem ^llia^ eps edidit centra amanos

ei^ ct alia elfe opufcula que nec bu legi.
g^uiKfq^ bobie Decreptta feneatute.

|îdimusale;candanuscaptu8 a pua etate oculis.et ab

_ c elemento^î ^ ignar^ tm mimculû fui oïb^ paebuit

vt bpaleticâ et geometrâ que vel ma;cime vifu indigent
vfq^ ad ^fedum bidiccrit.foic pîurima nobiliaqjeonfcrtpfit
CâmentarioB in pfalmos
oês. Cômentarios in euangelia ma
tbeiet iobânis.Ctte bogmatibus ct côtta arrianos Hbzos
buos. Ct te rpû fando lib^ vnum que ego in latinum verti
Ct in yUp^ tbomos odotecx. preé ad me fcribens cômen
tarioaum libaos très ct in 3acbàriâ lifcaos quincg .et coinen
tarios in îob et multa alia que bigcrerc pzopai? xgeni; funt,
quot;Ciuit vfqg bodic et odogefimum tcrcium etatis fue iâ ânû
ercefïït.

^^^ptatus afer meTïuitanus eps c;i: ^tt eatbolici fcripfxt
^^^fub valêtiniano etvalête pâîcipib/ adueifû bonaciâe
^üs calûpnians libaos fejc in quibus alïerit^rimê bonatici
no? in nos falfo rctoiqueri. fj
tapitx^.

IfbilittB feueri^ b^pari? te genere illius feum ad que

_______ladantî? bwo libzi epl^ fcripti funt côpofuitvolumê

quari^3apoïifeon,x.itîneîaniitotiwBvitefue ftatû lt;;ontinê8
ta paofa ^verfib^ qg voca«itfeatafc3opben.i,c5«erfationê

-ocr page 50-

fiue pemn.x.pemm et fub-valentimano principe montur»

friUus iberofolime epa.fepe puîfua ab ecclefta.et re^
Iceptuarad ejctremum fub Acodofio pzinciperodo an
nia îcdncuflTum epatum tenuit.C;:tât ci^ catbefeon.utïodri
na» opufcula que in adolefcencia fua côpofuit.
^Ca.cytiy.
npjoniuaapudtbefpefiumretbozem.cum gregozio na
]3an3eno epifcopo abolefcena. cefaree eruditua efè: et
eiufCrm poftea epifcopua plurimo laboze co^ruptâ bibliotbe
cam oîigenia et pampbili. in membania inftaumre conat^
rft.et ad ejctremum fub tbeodofio paincipe ecclefia pulfua ê
ferun^ ei^ vari) multiplicefcg tnadatua:quoa nofTe facile ë.

/nbsp;^Capitulum.cyiii?.

(■■■■pbipbaniua c^pzi falamine epifcopua.fcnpdt aduer
omnea bcrefea Ubaos. et multa alia-que ab emdi
tia p2dpter fenfum:et a fimpUcioîibua paopterverba quoqg
laàitantur.^uper eft 'vfqj bodie:etî e7:(rema iam fenedute
varia ciidit opufcula.
^Çapitulum.cyv,
^Êmmjjl ffrem ebifTene ecclefie b^^aconua nrnlta Ipro fermone
^Ç^^^ompofuit opufcula : et ad tantam venit claritatem:
vt poU ledionem fcriptuia^zpublicein quibufdam ecclefua.
ei^ fcripta reciten^.legi îe fpii fando ei^volumen qé quidâ
îe fjjriaca ligua vcrtcrat:et acumê fublimia îgeni) etiâ î tîif
l
ajiôe cognoui.J)ecefiît fub valêtepîîcipc. ^Ca.qcvt.
3ifili^ cefaree capadotie que pai^ ma3ad6a vocabatur
pa egre^i^ côtm eunomiil elabotauit Ubzoa et £e fpû
fando •volume et i e;camerô omeliaa.iTr.et afcccô.i.ïtelledû
eavariofcg tmdat^.mozi^
ipâte giadano^Ca.yc-vr?.

Regoziua na3an3cnu3 epifcopua vir eloquentinfimua
fccptoz maua.e^c quo fcripturaa illo ejcplanâte bidid.

-ocr page 51-

sd triginta milia wfuum oïa ô^a fuâ côpofmt. € qwibus
îUa funt te
mitz fratris cefari) perioi poptocbia.te amoze
ïopic.Jc lautea macbabeo:;E.lauteô ^pziani.lautea atba
nafu.lauteö ma;dmi pbiïofopbi.poft e;ciliû rcucrfi que faîfo
nomine quibâ berona rupfcripferunt.^quia efl et aliua liber
vituperationê majtimi eiufcem continena quafi non licuerit
euntem ct laudarc et -vituperare pzo tge.Ct liber e;ametro
vcrfu virginitatia et nupcia? côtia fe binerêtiû. Aduerfua
euuomium libzi buo. 3)e fpiritu fanôo liber vn^. tontm iu
lianum impemtozem liber vnua. ^ecut^ cft aût polemoniû
bicendi cbaraöer .IDiuo ^ fc epm in loco fuo ozdinana ruri
vitam monacbi ejercuit. ï)ccenîtqs an boc ferme triénium
fubtbgîdofiopîincipe,

Wdd poftatbanafmm arriane ptia epa ad tbcodafîû
rincipê a quo e^pulfua eft ale;:andrinam eccleftam
tenuit.Cjctantfolêpnea ciquot;? te pafcb^iftole et pauci varia
cbefeon.i.eypofitionûiibclïi.
^Ca.cyiy
bdoruatbarfenfia epa bum antbiocbie efietpfbiter
magia clanitt, lt;t;:tant eiua in apoftolû comentarî) et
mïjta alia. ad cufebi) magia emifcni caraöerem partinentia
cuiua cum fcnfum fecut^ fit cloquentiam imitari non potuit
ignorantiâ feculariû Ira?. CÇêzES-

^nbsp;«A»

nitenua.

|5uomi^ arriane ^s eujajcnua epa in agta berefeoô
fue ptoîumpena blafpbemil vt quod ilîi tegunt ifte
publia fateatur vfqg bodie viucre bicitur in cajpadacia et
multa contm eccîefiam fcribcre aufua eft.Rtiterunt ci apolli
naria.bidim^.bafiUua cefarienfia.gregoziua na$an5enua ct
niJenua.nbsp;^
^a.q^yi,

ifcillianua abîle epa qui faôiSc fctdaci; ct itacij trc
îieria a ma;cimo tpranno cefua cft. cdidit multa^oluia

1

-ocr page 52-

te qwibus ad no» aUqua peracnerunt. bic a nonnuöis
bot)icgnoflice.i.bariUdÏ8 vel marcionis te quibua berene^
fcripfit bcrefeoa accufamr. teFententibus non ita eû fenfifTe

*---||^^tronianu3 paouincie b)?fpanie virvaïte erudituft et
^^Uii^^xn merito ope veterib^ cogand^.cefus ê et ipfe treuc
riô CÛ picilliano feliciffimo tuliano eiitropio eiufdê fadiois
auOozitó. Citant ei^ ingeni; opa biuerfis metria édita..
—Inbsp;tf
Capitulum.cmn.

^^Jbemnuei boecif fcripfit pao fufpicioe quacu paefcilli
i^^^^no accufabaé berefeoa apollogeticû tumenti copofi
tocB iCTinôe. $ed poft fuo;? cetem tedio viâ^ ejciîiJ mutauit
paopofitû.et iu;tafanaâ fcripturâ canis reuerf? atj vomitû
fuû.fiiia teuotl crifto virginêmatrimoniocopulauit fibi,
^^nbsp;CT
CapituIum. cyyiijj.

^baofiua mediolanenftô eps vfq^ in pntem biê fcri
quo quiafupereft meû iudîcium fubtrabam ne
in altmmSrn partem aut adulatio in me repaebendat' aut
venus. lt;f
Capitulum.cyyv.
éC^JOa^nuB antbiocbic epa acris etferuentis ingençcû
^^^dbuc effet pbf t)iuerfa3?)^potbefeon.i.ej:pofîtiorium
tradal? micbi îegtt.quoa ncc bum eDidit.pitam c| beati â
tbon^^reco atbanafii i fermone nrm trâftulit. ta.;c;cvi.
^^^baofius alexandrin^ auditoa bidimi fcripfit aduer
fus apoHinarê volume muîto;? verfuû te bogmatib^
quot;ttvtadme nup quoDi nariitc platû ê.cômentarios in iob
^nbsp;^odiefupereft.ff
tapitoyvij.

pbûsnaû ai^andrieconftantinopoliepa o2
1 gW^ et puîfua îfignê te fite aduerfua arnanos fcrip
fit Ub^ que graciano îgaîoai mediolanû tedjt^Ca.c
yyvi^

w

-ocr page 53-

^ ^mïîegoaiiiômrcn^ epsfmter bafili) cefarîenfiô an pau
^^^Jfços annoô mtcbi et gregoato na3â3eno côtm euuomi
um legit Ubaos qui et alia multa fcriprifle et ftribere bicitf.

tftapitulum.cxrty.
j I ® bSnes itbiocbene cccl^fte paefbiter eufebi) emiffeni
bjodozii^ feôatoî multaf côponere bicitur opufcula èp
qui^ vnum lib;? legi. ^(
ta.cm.
^ Ciafius cefaree paleïline epa poft eunomium epm ac
_ curati limatiqs fermonia ferf qucdi fcriberc capitula
c
^celare.nbsp;tf^Çapit.cyyyi.

^I^^^eotimua fc)ycî^omo2«m.epa inmoaem b)?alogo:î2
^^^et veteria eloquêtie baeuea comaticofcg traöatua edi
bit. Aidio eum et alia fcribere. ^
taxnxr).
.„„..^quot;^quot;quot;^^^jcttr paciani filiua tt quo iupmdi;:tmiia clarua ad
..JL^eculûet crifti fitei teditua fertur ad me cômodâ bj?fto
nam ^uilTe quâ nondû legi. ffCj-cyXOT»

|Rpbilocbiua)gt;coni) epifcopus.nuper micbi libaum te
^ te fpiritufanôo.q? îrus et ^adomndua omni
quot;goïwafit. fptapitc^^gmg.

[(DfroniusVir adpzime eruditua.lautea bebleê adbuc
' puer:et nuper te fubuerftone fei^pia infignêlibaü cô
fp!uit.®e virginitate ad eufbcbium.et vitam bplarioîa
monacbi.opufcula mea in grccû fermanê elegantiflime tmftu
lit. jpfalteriü et pacpbetas quos noa te bebteo fermone
^ inlatimim vertimus.nbsp;f^apit.eyy;cv.

^ ^ weronimus natus pfe eufebio opido Hridonis. ^ a
^JUk^tbia euerfum balmacie quondâ pannonieqj côFiniû
fuitvfque in pntem annum.i.tbeodofii paincipia quartûteci
mum.lbec fcripfi^f^itam pauli monacbi.lt;fpiftola:;2 adbt
yerfos lizû vnwm^d beliodo^ e;cboatatoaia.3ltercationê

-ocr page 54-

taciferam et oîtodojâ. Cromcoïia.tepotaîe oImoîeb)?floîie
ibcremiam.et e^ecbiel ometiaa ozijcnisviglti fe;: quas
Vt greco mlatinû'verti.ï)e farapbin.SDc ofanna.îDe frugi et
Iiij:uiiori8fili?8.ï)e tribus queftionibus legis vetcriôomeli
as très.]|n canticum cantico^i buas.^tduerfus be!uiiiii vnâ
epiîloîam te Virginitatc marie perpetua. Zà eu(!ocfeium te
virginitateferuanda vnam.Xdmarcellâ epiftola^z lib:;ftvnîî
Confotatoziâ te moate filie fue ad paulâ quot;vna. ^Qn eplim
pauîi ad galatbas cômentarioîum libîos tres.'^tê in epiflo
lam ad epbefios cômêtario:^ libaos tres.'^n eplâ3 eiufdê ad
tptum iibîum vnum. Jn epiftoîam ad pbiîemoncm Ubaum
vnum.'Jn ecdefiaflencômentarbs.Êueftbnum bebraicarû
in gentfim Ub^
vnus.8)e îocis libîum vnum, foebraicozum
nominu îibaumvnum.îDe fpû fando bidimi quem inlatinii
tranfluîi îibzum vnum. In îuca omeîias triginta noué.
Jn
^nbsp;pfaîmos a tecîmo vfqj ad fe;:tamtçdmum eradatus feptem.

à)ecaptiuomonacbo.lCîitambcatibrlarionis. ^^ouum
teftamentum grece fitei reddidi.Det) iu}:ta bebmtcumtiiP
tiiîi. Cpiftolarû autc ad paulam et euftocbium quia cotidie
fcribûtur incertus ênumerua. pretcrea in micbeâ e}:plana
tionum îibzos tgt;uo8.)n naum libîû vhum.^n abacuc lib208
buos.ln fopboniam îibaum vnum.'jht aggeum lîbsumvnii
JfCuîta et aiia te opère pzcpbetaU que nunc babco in mani
bus et necbum c;j:pîeta funt.

Il^^tiber beati iberonimî pzefbiteri.
j^g-viris iUuftrib^.eypUcit felidt
.