-ocr page 1-
t
NAGELATEN
GEDICHTEN
*
VAN                               
DIRK SMITS.
III. en Laetste Deel.
waer et gevoegt is
het Leven des Dichters.
instituut De Vooya
i -                                                          '                 voor Nederlandse Taai-
en Letterkunde aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht
-ocr page 2-
NAGELATEN
GEDICHTEN
VAN
DIRK SMITS.
III. en Laetste Deel.
wa er by gevoegt is
het Leven des Dichters.
TE ROTTERDAM,
By JAKOB BURGVLIET, mdcclxiv.
-ocr page 3-
GEBOORTE-
DICHTEN.
-ocr page 4-
GEBOORTEZANG
VOOR
DEN HEERE
WILLEM VANDER POT.
Ander POT, o eer der braven.
Thans lust het my,
Met u, het dichtfpoor in te draven,
Verheugt en bly,
Ora met gefpeel dees' dag te onthalen:
Gelyk in 't groen
De zangerige nachtegalen
De meimaendt doen.
A 2                                     Dees*
,
-ocr page 5-
4 GEBOORTEDICHTEN.
Dees1 dag, die U het eerst zag treden
Op 's levens paên,
Eischt Lofgezangen en gebeden:
Hef aen, hef aen.
Dees dag, wel waerdt dat wy hem pryzen,
Met fnaer en ftem.
Zag eertyds groote weereldwyzen
In Betlehem,
Op 't licht van eene nieuwe fterre,,
Die voor hen rees,
En door een' heldren glans, van verre
De Heilzon wees.
Den weereld Vorst, den Heer der Heeren
Met groet op groet
En Wierook, Mirre en Goudt vereeren
In overvloedt:
Nu ziet hy my ook tot u komen
Op zulk een wys,
'k Heb ook een heldre Star vernomen
Uw Jeugdt ten prys.
-ocr page 6-
GEBOORTEDICHTEN.
Die licht my voor, met reine vonken,
Zoo fterk van licht
Als ge ooit de gouden Zon zaegt pronken.
Dat is de plicht
Der zuivre vriendfchap, groot van kragten
En hoog geëert
By hem die -dankbaerheit blyft achten
En duur waerdeert.
Waer op ik koom om u te ontmoeten,
En breng dit liet,
Met heufche en ongeveinsde groeten,
Verfma my niet.
Noch myn gering en nedrig offer,
Dat flegt begint.
Ik breng u ook, een ryke koffer,
Myn1 waerden vrindt,
Een koffer daer aen alle zijên
Uw naem in ftaet;
Dat is myn hart, dat veinzerijen
Verfoeit en haet.
A 3
Daer
-ocr page 7-
6 GEBOORTEDICHTEN.
Daer heb ik fchatten in geladen,
Die 't vroom gemoet
Nooit heeft verfmaedt noch zal verfmaden
Om 't aerdfche goedt.
Daer breng ik, om aen u te geven,
Ook goudt in mee;
Dat 's vriendfchap, 't leven van dit leven
In twist en vree;
Dat 's ware vriendfchap, niet te krenken
Door helsch fenyn.
Kon ik u ooit wel fchatten fchenken
Die fchooner fcyn?
Dan heb ik ook, nu 't mag gebeuren,
Een dierbre vracht
Van mirre en wierook ryk van geuren
Hier meê gebragt,
Dat zyn gebeên en gulle wenfchtn,
Dat uwe kunst
Uw' naem behoên mag voor 't verflcnfen,
En dat de gunst
Des
-ocr page 8-
GEBOORTEDICHTE N.
Des hemels op u neer raag dalen
En uwe Jeugt •
Met voorfpoedt en geluk beftralen
Tot onze vreugdt:
Voorts dat gy nog een reeks van jaren,
In zoete rust,
De dengdt moogc aen de wysheit paren
Met vlyt en lust.
Laet ons
dees fmeekende offerhanden
Met ftil gebaer
Voor Gods geheiligde oogen branden
Op \ hart altaer.
1772*
Out 24. Jaren.
AEN
-ocr page 9-
A E N
DEN HEERE
FRANS DE HA ES,
OP Z Y N E N
VERJAERDAG.
I
S 't my gegunt de H A E S en mag ik thans,
Op dezen dag, zoo fchoon, zoo ryk van glans,
Met iriyne hand, aen uw'' geboortekrans,
Een takje hechten?
Ik hoor de Maes en Rotte, bly van toon,
U eeren als Apolloos waerden Zoon;
'k Zie 't Dichtcrdom u cene glorykroon
Ter eere vlechten.
Myn
ï i.
-ocr page 10-
*
GEBOORTEDICHTE N. 9
Myn Zangeres vindt hier een ruime flof,
Om wyd en breedt te weiden in uw' lof,
Maer myne lier is veel te laeg en dof
En Zwak van fnaren;
'k Hief anders aen, genoopt door zoete vreugdt,
Hoe gy al vroeg in 't bloeijen van uw Jeugdt
Behagen fchiept om wetenfchap en deugdt
Aen een te paren:
En hoe 't u lust, gelyk de ny vre by
Op bloempjes aest en lente lekkerny,
Uit Nederduitfche en Roomfche poëzy
Het zoet te zuigen;
Dat kan uw geest, bezielt met heilig vier,
Dat kan uw zang, zoo aengenaem van zwier,
En 't zoet geluit van uwe gouden lier
Aen ons getuigen.
Verjaert ge een' vriendt, of vlecht ge een jeugdig Paer
Een' krans van mirt of palm voor 't Echtaltaer,
Of treurt gy om een' dooden by de baer,
In 't hart bewogen,
B
                                         Dan
-ocr page 11-
lo GEBOORTEDICHTE N.
Dan fchoeit uw zang op eene hooge leest
r
En wekt tot vreugdt geboorte en bruiloft feest,
Of treft het harte en maekt een' droeven geest
En weenende oogen.
Hoe wordt de ziel tot zuivre deugdt bereid,
Wanneer gy ons voor 't zalig fttrf bedt leid,
Van een', wien 't heil om hoog is toegezeit,
En 't eeuwig leven;
Waerdcor gy ons het aerdfche leert verfmaên
En 't oog der ziele op onzen Heer te flaen,
Om eindlyk, als dit leven is gedaen,
Naer God te ftreven.
Hoe vinde ik my aen uwe Jeugdt verplicht,
Uw wetenfchap geeft luister aen myn dicht,
Myn lage geest, door uwen geest verlicht,
En klaer befchenen,
Klapt onbefchroomt, en voor geen nydt bedugt,
De wieken t'zaem, en zweeft op 't b!y gerucht
Van uw gezang, u agter na, door lucht
En wolken henen.
Gy
..<*:
-ocr page 12-
G E B O O RTE DICHTE N. n
Gy van liet puik der Dichtren voortgebragt,
Ontaerdt niet van uw loffelyk geflacht,
Maer volgt, langs 't lpoor uws Vaders, hoog geacht,
De wakkre Branden.
Vaer voort de H A E S, volhardt in uwe vlydt,
Leef lang gezont, voor tegenfpoed bevrydt,
Zoo moet ge op 't eind' van uwen Jevenstydt,
By Godt belanden.
V
KfF
«EP
?$ ® VjF ft W
* v+^
\
J&
0 &. m ifc. 0
i+i.^
i
i$
3 *©3 «•* «
£ti
<i=& m ® % ?
<r * 5
i
B 2                                 A E N
-ocr page 13-
                   A E N
MTNEN GEACHTEN FRIEND
NIKOLAES VERSTEEG,
OP ZYNEN GEBOORTENDAG.
KLINKDICHT.
J.K .kroon uw jeugdig lioofdt met geen1 geboortekrans,
VERSTEEG, geachte vriendt , die , door uw gouden iharen,
De ziel door de oortn lokt en naer om hoog doet varen,
Wen gy op Pindus met de zangrei gaet ten dang.
t
Myn letterloof ontbreekt fïeraet en kunst en glans,
Des is 't onwaerdig om te pronken op uw haren;
Uw kunst verdient de kroon, van onverwelkbre blaren,
Daer Fcbus zelf mê praelt aen 's Hemels hoogen trans.
Maer kan ik met een' wensen, uit vriendfcbap voortgefproren,
U vergenoegen, en my kwyten van myn1 plicht?
Leef dan tot vraigdt van my en de andie kunstgenoten.
Braveer met uw gezang de nydt in 't aengezichr;
Zoo moet gy, al begeefc u 't lieve levenslicht,
Onfterfiyk kven in den rang der Lettergrooten.
O P
-ocr page 14-
'
O P DE N
VERJAERDAG
VAN MYNEN GEACHTEN
VKIENDT EN KU N S T G E N O O T
DEN HEER
FRANS DE HAES.
o JELDle Maegdr, uit hemelsch zaet gesproten,
o Dichtkunst, o bevallige Godin,
Heeft ooit myn bede uw zoete hulp genoten.
Zoo blaes my thans uw1 geest en godheit in,
En laet uw glans en luister my omringen,
Terwyl ik voor myn1 Zaoggenoot zal zingen.
B 3                                        De
-ocr page 15-
GEBOORTE D IC IIT E N.
De Vriendfchap, 't zout van 't lichtbederflyk leven,
De Vriendfchap vergt my gulle toonen af,
Wie kan, wie durft haer' gullen eiscb wcêrflreven ?
Men handelt nooit haer heusch verzoek zoo ftraf.
Des fta my by, o Lust der Zanggodinnen,
En help my thans een vrolyk liet beginnen.
Ik voel haer kracht, zy werkt op myn gedachten
En lonkt my toe met een goedgunstig oog,
(Zoo ftreelt de zon met koesterende krachten,
By lieflyk weer het aerdryk van om hoog._)
Wat ftrooit ze, een geur van bloemen naer beneden,
Nu trede ik door een beemdt van zaligheden.
Eier lust het my een' frisfehen krans te vlechten,
Van tierig loof, en gecstverkwikkend kruid,
Om dien om 't hoofdt van myn' de H-AES te hechten;
Hier lust het my met vrolyk maetgeluid,
Den opgang van zyn levens zon te groeten
En dezen dag al juichende te ontmoeten.
Een
-ocr page 16-
GEBOORTEDICHTEN. 15
Een Zanggodin, op lieffelyke toonen
En maetgezang heel kunstig afgericht,
Een Zanggodin, met de Eer van Febus zonen
Vereenigt, bragt myn' Zanggenoot in 't licht,
Die ons doet zien, daer wy hem hooren fpelen,
Dat Arenden geen flmple Duiven telen.
De Lente mag liet aerdryk vry belonken,
Zy fier het vry met aengenaem gebloemt,
Naerdjen zy ons heeft met een' dag befchonken,
Die vrolyk op myn vriends geboorte roemt:
o Schoone dag, van elk met vreugde ontfangen,
Ik offer u de bloempjes van myn zangen.
o Kunstgenoot, die vroeg, op vvecenfcliappen
Verflingert, en op maetgezang belusf,
In 't zangperk kvvaemt met onvermoeide flappen,
Daer gy de fchoone en kuifche Dichtkunst kust,
En welig weidt met uw befpiegelingen:
Hier hebt gy ftof om rustig op te zingen.
Laec
-ocr page 17-
i<5 GEBOORTEDICHTE N.
Laet nu uw' zang op hooge toonen klinken,
Onthael dees' dag met harp en cyterfnaer,
Onthae! dees' dag, dien gy zoo fciioon ziet blinken,
Strooi wierookgeur op 't dankbaer hartaltaer.
Wy vieren 'c uur waerin gy zyt geboren,
Hef op, de HA ES, laet blyde klanken hooren.
Maer hoe, gy zwygt, wilt gy het zingen ftaken ?
Wat 's dit, bezwykt uw liefde tot de Kunst?
Verflaeuwt uw vuur, weleer zoo fel aen 't blaken?
Veracht gy dan der Zanggodinnen gunst?
Ai zeg wat heeft uw eedle ziel bevangen,
Dat gy uw harp wilt aen de wilgen hangen ?
Heeft u de zuil, de ftut van Landt en Steden,
De Koopmanfchap, door haren glans bekoort,
En voelt gy tot haer nyvre bezigheden
En eerbre winst uw zinnen aengefpoort,
Om in de lente en zomer uwer jaren
De noodruft voor den winter op te garen ?
Dat's
-ocr page 18-
GEBOORTEDICHTEN. 17
Dat's pryslyk, maer men moet den boog ontfpannen,
Het woelendt brein wil ook verlustigt zyn;
Ai volg dan 'c fpoor van hoogverlichte mannen,
Geen hofgewoel kon immer Konftantyn,
Geen ftaetzorg Kats, in zynen Dichtlust hinderen.
Des laet geen zorg uw' yver ooit verminderen.
Of heeft de min u door haer zoet vermogen
Getroffen?. Zeg, vermeestert zy uw hart?
Smelt gy in 't vuur van twee bekoorlyke oogen ?
Zyt ge in den ftrik d;r Schoonheit diep verwart,
En doet de gloet van malfche rozekaken
Uw frisfche jeugdt in reine liefde blaken?
Zulks moet uw vuur, uw dichtvuur niet verdooven,
De Dichtkunst lokt en toovert als zy zingt.
' Zou zy een Maegdt de iierheit niet ontroven,
Zy, die gediert, hoe woest, ja fteenen dwingt!
Des neem haer vry tot hulp in 't lieflyk minnen,
Zoo zult ge Uvv Schoone al zingende overwinnen.
C                                               Of
-ocr page 19-
18 G E B O O R T E D I C H T E N.
Of ziet gy u met bits gewelt beftryden
Door Momus kroost dat kunst noch tael verflaet,
En u uw' lof nog nydig durft benyden,
Wen 't op uw werk de onzuivere oogen flaet)
Ontwyk dat woên op onbezweken pennen,
Geen Vleermuis (luit een' Adelaer in 't rennen.
Toon, dat gy uit van Baerle zyt gefproten,
En hoe in u het vuur der Branden blaekt,
Waer in Minerf haer lamp heeft uitgegoten,
Dat vuur wiens vlam elks oogen nog vermaekt j
Ontaert niet van den aert der wakkre Hazen,
Op wiens gezang de Ictterbyën azen.
Denk hoe het de asch uws Vaders zou ontroeren,
Die om uw kunst zich zelf in 't graf verheugt,
Indien gy u lafhartig liet vervoeren.
En 't zingen ftaekte in 't bloeijenste uwer jeugdt,
Daer hy, dien gy vol moeds dient na te ftrevcn,
Bleef zingen tot aen 't einde van zyn leven.
-ocr page 20-
GEBOORTE DICHTEN. 19
Laet dan myn zang uw' tragen zanglust wekken;
Schep moedt en ftreel uw fchoone Zanggodin;
Wil op uw lier de ontfpannen fnaren rekken;
Zing op, de H A ES, fpeel op, verheugt van zin;
Befchenk ons met uw letterlekkernijen
Zoo zult gy al wat kunst bemint verblijen.
Zoo moet de zon uws levens hier beneden
Haer' eedlen loop door ruime kringen doen.
Zoo moet het loon voor uwe bezigheden
Een eerkroon zyn van eeuwigdurend groen.
Laet de afgunst u met haer verwoedheit dreigen;
De lauwerblaên zyn uw' geflachtboom eigen.
1
1
(5 a m @ & &
(5 €* dfc O *S)
CS O © ©
V
C 2                                TER
-ocr page 21-
TER
VERJAERINGE
VAN
D E N H E E R
KORNELIS VANDER POT.
MTNEN FRIENDT EN KUNSTGEKOOT.
i
VJElyk een landman, die de zon,
In 't goudc gedost, uit de oosterkimmen,
Langs bosch en veldt en beek en bron,
Met ongemeenen glans ziet klimmen,
Een' heuchelyken dag verwacht:
*
En als hy 't voorjaar ziet herleven,
Zyn boomgaerdt knop en bloefem geven,-
En zynen akker met een vracht
Bclaên van zwangre korenaren,
Een1 ryken oegst hoopt in te garen:
In
-ocr page 22-
G E B O O RT E D I C II T E N. 21
In zulk een hoop, met zulk een vreugd1,
Zie ik uw jaergety herboren,
o VA ND ER POT, die in uw Jeugdt
De fchoone Dichtkunst hebt verkoren,
In wiens aentrekkelyk gelaet
Iet uitblinkt, dat uw hart kon ftelenj
Wiens zang uw ooren weet te ftreelen,
Met keur van toonen klank en maet:
Wiens zuivre deugdt en lieve lonken,
Uw' boezem doen in min ontfonken.
Met welken luister zien wy thans
Uw levens zon in 't oosten pralen!
Mee welken aengenamen glans
Verfpreit zy hare morgen ftralen;
Waerdoor de nevels, die den geest
Bezwalken en bedroeft doen kwijnen,
Terftondt vervliegen en verdwijnen;
Waerdoor liet treurig hart geneest.
Heeft ze in den üchtenftondt die krachten,
Wat zal men op den dag niet wachten!
C 3                                       Wat
-ocr page 23-
GEBOORTEDICHTEN.
Wat zien we uw jeugdig lentfaifoen
Aen ons een' ryken oegst beloven!
Hoegaet uw letterloof het groen,
't Verwelkbaer lentegroen te boven!
Hoe bloost de bloefem hier! wat ooft
Vol lekkerny ftaet ons te hopen!
Hier gaen gewyde rozen open,
Wier gloedt het purper zelf verdooft.
Is dit de lente van uw leven.
Wat voordeel zal de herfst niet geven!
Dat nu geen ftormwindt of orkaen
Van tegenlpoedt uw' lust verdrukke,
En telg en bloefem, knop en blaên
Met nors gewelde ter neder rukke.
o Neen, dat keer de Hemt! zelf.
Zoo moet uw yver altoos groeijen,
Uw zoete dichtlust welig bloeijen,
Uw lof tot boven aen 't gewelf
Der tintelende Starren ftygen,
En uwe kruin een' eerkrans krygen.
-ocr page 24-
G E B O O RT E D I C HT E N.
Leef lang, o Ktinstgenoot, leef lang
In voorfpoedt, leef nog vele jaren!
Zoo moet ik aen uv' zang myn' zang,
En aen uw fnaren myne fnaren
Nog dikwyls huwen bly van toon,
Door geen gebas der nydt te doren.
De Godheit wil myn' wensch verhooren,
En de onverwelkbre glorykroon,
Aen 't eindt der loopbane opgehangen,
U na dit leven doen ontfangen.
V7-
-ocr page 25-
O P H E T
VERJAREN
VAN MYNEN WAERDEN
KUNSTGENOOT EN VRIENDT
NIKOLAES VERSTEEG.
IV1 Yn Dkhtnimf, fel beftreden
Door 't rusteloos gewoel
Der drokke bezigheden,
Die ze altoos ftatt ten doel,
Bevondt zich veel te teeder
Voor 's vyands dol beftaen,
Des waegde zy niet weder
Om hem te keer te gaen,
Maer
-ocr page 26-
GEBOORTEDICHTE N.
Maer ftaektte haer gezangen;
En in die Jedigheit
Hadt haer de flaep bevangen,
En zachtjes neêrgeleit
Daer heur de droomgodt flreeldde
En reis op reis bedroog;
Nu dacht haer dat ze Ipeelde
En hare lier bewoog ;
Dan weer, dat zy, met zingen,
Naer Febus Lauwer dong
En, met zyn gunstelingen,
Naer zynen tempel gong;
Maer dat ze op reis ontmoette
Haer' vyandt, Aerdsbelang,
Die haer heel nors begroette
En ftuitte in haer gezang,
En haer al te ongenadig
Te rug dreef naer zyn1 lust.
Dus tobdde zy geftadig.
Haer rust was ongerust
D
■ ... '..
-ocr page 27-
ÜEBOORTEDICHTEN.
Juist toen ze eens half ontwaektte
Vernam ze een zoet geluid,
Dat haer allengs genaektte,
Door geen gedruis geftuit;
Dit 2ingen, zoo lieftallig,
Zoo net van zwier en maet,
Als geestig en bevallig
Van kunsten en fieraedt,
Deedt fluks haer"' flaep verdwynen.
Zy opende 't gezicht
En zag het daglicht fchynen,
Doch ongemeen van licht.
Zoo wordt een Veldnimf wakker,
(Wanneer de min haer kwelt
En volgt door beemdt en akker.)
En in een bloemryk veldt
Of lommerryke dalen,
Daer zy lag uitgeftrekt,
Door 't koor der nachtegalen,
Uit haren flaep gewekt. -
-ocr page 28-
GEBOORTEDICHTE 3ST.
Zy zag twee Zangerinnen,
Gedost in feest gewaedt,
En fprak: o Hartvriendinnen,
Hoe bly ftaet uw gelaet!
Wat kon u herwaerts Iporen?
Waer toe hier met u tween?
Waer zyn, ei laet ik 't hooren,
Onze andre Zusters heen?
Ei ft el uw hart geruster,
(Sprak de eene, bly van zin:)
Onze eene lieve Zuster
Dient thans de zoete minj
Zy zingt verliefde wyzen,
Om 't Huwlyks heilgenot
Een fchoonheit aen te pryzen,
Ten dienst van Vander Pot.
Maer de andre ligt gebogen,
Met plechtig feestgebaer,
En neêrgeilagen oogen,
Voor 't hooge dankaltaer;
D 2
-ocr page 29-
<tf GEBOORTEDICHTE N.
En helpt, met blyde klanken,
VERSTEEG, haer' voedsterheer,
Den milden Hemel danken
En loven keer op keer.
De dag, die, met verlangen,
En eenen lieven lach,
Hem heeft op aerde ontfangen,
Verjaert op dezen d?g.
Dit 's de oorzaek van ons fpelen,
De bron van onze vreugd';
Dit kan 't genoegen telen,
Dit maekt ons hart verheugt.
Deel in die vrolykheden;
Toon hoe ge uw' vriendt gedenkt;
Volg ons met blyde fchreden,
Zie hoe de Vriendfchap wenkt.
Myn Dichtnimf, opgecogen
Door hare zoete reen,
Verachtte fluks 't vermogen
Der flaeflche bezigheên,
-ocr page 30-
GEBOORTEDICH TEN. 29
En liet zich vrolyk hooren:
o Dag! o Jaergety!
Ter goeder uur herboren,
Hoe zoet verheugt ge my!
Men zegt, dat gy, voor dezen,
Wanneer myn Vriendt verfcheen,
De Wynmaendt, bly van wezen,
Naer zyne wieg zaegt treên,
Die zy met Wyngaert bladen
En ranken, groen van jeugdt,
Wou fleren en beladen;
Ten blyk van hare vreugd';
Maer dat de Zanggodinnen
Haer ftuitten in heur vaert,
En riepen, bly van zinnen:
Dit kindt is lauwers waerdc;
Wy zullen 't naerstig hoeden,
De Dichtkunst zal het ttêr
Met haren nektar voeden;
Zoo fterft het nimmermeer.
D 3                                    o Dag,
-ocr page 31-
GEBOORTEDICHTE N.
o Dag, vol glans en klaerheit,
Hoe vrolyk ziet ge nu
Die blyde tael bewaerheit!
Wy zien het nevens u.
VERSTEEG, tot kunst genegen,
Die moeite kost en zweet,
Zoekt roem langs hooge wegen,
Daer nooit de geldzucht treedt.
VERSTEEG bemint de Wysheit,
En kust haer fchoon gelaet,
Zoo tart zyn jeugdt de grysheit,
Die wetenfchappen haet.
Nooit moet die min verminderen,
o Brave Jongeling;
Dat u geen rampen hinderen,
Door fnoó belediging,
Uw kunst honde u in waerde;
Zy kroone uw' naem met lof,
En voere uw' geest van de aerde
In 't blinkendt ftarrenhof,
-ocr page 32-
GEBOORTEDICHTEN.
VERSTEEG, dus groet ze u teeder,
Dit's 't offer, dat ze u biedt j
Leg 't by uw reukwerk neder,
Verfmaed heur gaven niet.
Ai hecht myn dichtfieraden,
Al fiert hen luttel glans,
Aen de eeuwig groene bladen
Van uw' geboortekrans.
10
31
VER».
-ocr page 33-
VERJAERWENSCH
AEN JUFFROUW
FRANSINA BEZOOIEN
WEDUWE VAN DEN HEER
HENDRIK BRAKEL.
O p 's levens glibberige baen,
Waer langs veel rampen zweven
En dolle golven overflaen,
Een reeks van jaren pal te flaen,
Is weinigen gegeven.
Doch die met lust zyn' plicht betracht,
In's Hemels doen te loven
En Gods alwyze wetten acht.
Wordt fleren moedt en levens kracht
En magt verleent van boven.
o Brave
-ocr page 34-
GEBOORTED IC HT E N.
o Brave Vrouw! o vreugdt der deugd!
Dat heil Is u befchoren;
Gy leeft nog fris tot ieders vreugdt;
Dees dag, die al uw kroost verheugt,
Kan mynen geest bekoren.
Zou ik, op 't dankbaer hartaltaer,
Den offerwyn zien plengen
Voor den alwyzen Zegenaer,
En niet met nederig gebaer
Een handt vol wierooks brengen?
o Neen, dat lydt de vriendfchap niet,
Dat kan de plicht niet lyden;
My lust, daer elk u zegen biedt,
U met dit laeg geboorte liedt,
Dees wenfchen toe te wyden :
De Zon der zielen, al uw' lust,
De vreugdt der Cherubynen,
Wil u, in uwe zoete rust,
Daer gy di diugdt en godvrucht kust,
Met heldren glans befchynen.
E
-ocr page 35-
EJ300RTEDICHTEN.
Dat u de Hemel gunstig zy;
Hy wil uw dagen rekken;
Zyn hulp fla u beftendig by.
Zoo zal uw heuchlyk jaergety
Nog dikwyls vreugdt verwekken.
Lang moet gy uwen dierbren fchat
Van Telgen fchoon zien blinken,
In naem noch faem door nydt bekladt.
Dat elk zyn' kelk hier vry op vat'
Om rustig leeg te drinken.
ik. ©ifc0 ifc.
#
-ocr page 36-
VERJAERZANG
AEN MYNE NICHTE.
AGATHA BRAKEL,
HUISVROUW
V. ANMYNENNEEF
PIETER VANDER WALLEN
BEN JONGEN.
u
W verjaerdag, thans herboren,
AGATHA, eischt dankbaerheit:
Laet nu blyde toonen hooren.
Prys de hoogste Majesteit.
Prys den Schepper aller dingen,
Die u, uit het hemelshof,
Overftroomt met zegeningen.
Geef de Godheit eer en lof.
Vaa
'.
-ocr page 37-
GEBOORTEDICHTE N.
Van den aenvang van uw leven
Bleek Gods gunst u keer op keer;
Nooit heeft u zyn hulp begeven.
Roem den grooten Hemelheer.
Hy fchonk u, naer uw behagen,
Een' getrouwen Wedergaê,
Om het echtgareel te dragen.
Dank Gods goedhêit vroeg en fpaê.
Hy fchonk u vier lieve Spruiten,
Parels die zich om de kroon
Van uw zalig huwlyk fluiten.
Loof den Godt op 's hemels troon.
Hy befproeit uw' echt met zoetheit,
En vertoont u blyk op blyk
Van zyn nooit volprezen goedhéit.
Eer den Vorst van 't hemelryk.
Drie
-ocr page 38-
GEBOORTEDICHTE N,
Drie en twintig vlugge jaren
Zaegt gy dus met vreugd vergaen.
Volg de klanken van myn {haren.
Vang van 's Hemels goedheit aen.
37
Nimmer moet u onheil hinderen.
Leef nog lang, in rust en vree,
By uw' Echtgenoot en Kinderen.
Hemel, dut's myn wensch en beê!
17-^8.
E3
AEN
-ocr page 39-
........ A E N
MYNE NICHT E
A G A T H A
VANDER WALLEN,
OP HAREN
:-                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             .:                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         .                                                                                                                                                                                                                     '■■■■- ;■ ■■
GEBOORTEDAG.
H<
e ydel is 't befluit der menfchen
Als 't met den wilP der Godheit ftrydt,
Dan zien wy al 't vermaek verflenfen;
Dan raekt de vreugdt haer zoetheit kwyt.
o Nicht, dat zien wy thans gebeuren;
'k Begon voor u een vrolyk liet,
Maer onder 't zingen hoorde ik treuren,
Myn zang weêrhieldt het flerflot niet.
Ter-
-ocr page 40-
GEBOOKTEDICHTEN. 39
Terwyl ik uw' Verjaerdag eerde
En 't bloemgewas, dat ik verkoor,
Tot eenen blyden krans fchakeerde,
Vlocht daer de doodt Sipresfen door.
Daer ik uw Jaerfeest dacht te vieren,
Met uwe Vrienden bly en frisch,
Zie ik den doodt rondom u zwieren,
En waren om den blyden dis.
Decs dag, die u het leven baerde
En voerde in 't lieve levenslicht,
Beftelt uw jongste Spruit ter aerde,
En voert ze weg uit uw gezicht.
Die u dien zegen heeft gegeven,
Dat ge uw' Verjaerdag weder ziet,
Geeft aen uw Kindt het eeuwig leven
                ,
En bergt het vroeg uit al 't verdriet.
Hoe dit verlies uw ziel mag treffen,
Het noopt ons, om, vol dankbaerheit,
En hart en handen op te heffen
Tot lof der hoogste Majesteit.
-ocr page 41-
40 GE B 0 0 RT E DICHTEN.
Des loven \vy den Albehoeder,
Die u zoo heuchlyk houdt gepaert;
Die u, die u, o trouwe Moeder,
Tot nut van uwe kindren fpaert.
Ai laet de rouw uw' plicht niet ftoren.,
Gods liefde eischt blyk van wedermin,
Des offer haer uw1 Jongstgeboren,
Met een gelaten hart en zin.
Zoo moet geen rouw u leet verwekken.
Zoo moet dees zang, fchoon laeg van toon,
Uw Kindje voor een7 doodkrans ilrekken
En u voor een geboortekroon.
17-430.
«*+t
&.
£*. %& ifc.
3.'A
?
&. ®.A © ifc 3
(<$; *©J W «©5
W # © © * 3
WO W
t * 2
WIEG-
-ocr page 42-
WIEGZANG,
TER EERSTE
VERJARINGE
VAN
ELIZABET VANDER WALLEN.
JDEvallig Wichtje, eenjarig Lysje,
Ik heb uw kindlche onnoozelheit,
Op dezen dag, dit vrolyk wysje
En eenen heilwensen toebereid.
Ei flaep niet, houw uw oogjes open,
De goede Hemel lacht u aen;
Gy moogt op Jezus liefde hopen,
En Ipelend aen zyn zyde flaen.
Kost uw begrip myn' zang bevatten,
Ik leerde u hoe gy hier beneên
De deugdt moet boven de ondeugdt fchatten,
IJn welken weg gy moet betreên.
F                                           Ik
-ocr page 43-
42 GEBOORTEDICHTE N.
Ik leerde u 's weerelds ftrikken myden,
(Wy zien toch verder dan gy ziet)
Ik zong wat flrydt hier valt te ftryden.
Nu met geluk dan met verdriet.
Maer gy zyt nog te jong van dagen,
Uw redezon lchuilt nog te laeg,
Des wyden we u Gods welbehagen,
Dat die u in zyn armen draeg\
Laet Hy u hier beneên in 't leven;
Hy wil u een geleider zyn,
Doet hy u 't leven vroeg begeven,
Hy maek van u een Cherubyn.
Wil nu gerust uw oogjes fluiten,
Slaep, lieve Lysje, flaep toch dra:
De Hemel flaet zyn teêre Spruiten 5
Met eene wacht van Englen gaê.
^32
V ER.
-ocr page 44-
ERJAERZANG,
VOOR MYNE NICHTE
A G A T H A
NDER WALLEN.
o XXGATHA, wy leggen weder,
Met u, voor Gode 't offer neder
Van ware vreugd en dankbaerheit;
Terwyl wy uw' Verjaerdag vieren,
-
En u met dezen dichtkrans fieren,
Dien u myn vriendfchap heeft bereid.
De zeeman lacht als de onweêrvlagen
De landman als de winterdagen
Met al hun leet zyn doorgeftreên.
Zoo mag ons hart thans fpelemeijen
Wy zagen u van God geleijen
Door wintertydt en onweer heen.
F 2                                         En
-ocr page 45-
GEBOORTEDICHTEN.
Een winterweer van ziekte en pynen,
Holp u te derelyk aen/t kwynen
En wierp u op het krankbedt neer;
Een ftorm van koors kwam u beloopen
En deed ons flaeuw eene uitkomst hopen?
Ja bitter zuchten, keer op keer.
Denk hoe uw rampen 't leven ftoorden
Der vriendfchap, die, met vaste koorden,
My aen uw trouwe Weêrhelft bind.
't Zy 'k op uw Kroost myn oogen wendde,
Dat zyn genakend leet niet kende;
Het zy ik treurde met myn' Vrind.
Maer de Allerhoogste, die hier boven
Gezeten is in 't Hof der hoven,
Sloeg onze diepe zuchten gaê,
En deed, door teêre gunstbewyzen,
U uit het kwynend ziekbedt ryzen.
o Liefde! o gunstige genaê.
Triömfi
-ocr page 46-
GEBOORTEDICHTEN. 45
Triomf! Godt heeft u opgeheven;
Geluk, met uw herlevend levenj
Geluk met uw Verjaergety;
Geluk, o AGATHA, wy danken
Gods liefde en gunst met blyde klanken
. En voegen 'er dees bede by:
o Heilfontein, laet hier uw ftralen
Van heil en zegen nederdalen.
Schenk AGATHA uw1 vrede en rust»
Vervul de wenfchen die hier Jdinken.
Laet heure jaerzon fpade zinken.
Geef haer gezontheit vreugdt en lust.-
Bewaer, behoê, o Albehoeder,
Dees nutte en zorregende Moeder,
Tot welflandt van haer huisgezin*
Wil haer hier met uw gunst verzaden
En eens haer ziel omhoog doen baden'
In 't heilgenot van uwe min.
t %                                   TE R
-ocr page 47-
TER
VERJAERINGE
VAN MYNEN NEEF
EN BOEZEMFRIENDT,
PIETER VANDER WALLEN
DEN JONGEN.
M
LYn waerdste Hartvriendt, myn Getrouwe,
Naest Godt, myn beste Toeverlaet,
Die my, in blydfchap en in rouwe,
Met uwe vriendfchap komt te baet.
Hoe wordt myn hart tot zang bewogen,
Terwyl ik uw' Verjaerdag groet,
Met vreugde tranen in myne oogen
Ten blyke van myn teer gemoedt!
Myn
-ocr page 48-
GEBOORTEDICHTE N. 47
Myn teer gemoedt waerin de flappen
Van uwe trouw en gulheit ftaen.
Die door haer hemelfche eigenfchappen
Ons bly op 't levenspadt doen gaen;
Dat padt waer we in ons' kindfche jaren
Op liepen fpelen handt aen hand',
Onkundig van de doods gevaren
Waer door men hier word aengerandt.
Nu zien wy, uit heel andere opgen,
Daer 't redenlicht zyn' glans veripreit r
Hoe licht de ziel hier word bedrogen
En wat verdriet in 't leven leit.
Maer laet ons t'/aem op Godc vertrouwen,,
't Alwys en eeuwig Albeftuur,
En onze Vriendfchap op Hem bouwen,.
Opdat ze door alle eeuwen duur*»
Myn Vriendt, myn trouwe VAN DER WALLEN,
Godt maek' uw leven vry van kruis,
Godt doe u nooit in onheil vallen.
Gods zegen overflroom' uw huis.
Zoo
-ocr page 49-
OEBOORTEDICHTEN.
Zoo moet' gy hier nog vele jaren >
Met uw lieftallige AGATHA,
Den wellust fmaken van het paren.
Zoo kome uw trouw my lang te ftaê.
Zoo moeten we eens, in 't ander leven,
Elkaer den kusch der Vriendfchap geven.
VER.
-ocr page 50-
VERJA ER GROET
A E N
"DENHEERE
A N T O N I
VAN VOLLENHOVEN.
A-/E Vriendfchap zet myn Poëzy1
Thans vriendelyken zanglust byj
Des roer ik keel en fnaren,
En zwaei u, gul en bly te moê,
Het reukwerk myner wenfchen toe.
Op uw gewenscht verjaren.
o VOLLENHOVEN, die uw vlyt,
Der Deugd' en Koopzorg' hebt gewydt,
Gods zegen dael' van boven,
Op u, in vollen overvloed,
En fchenk' u al het levenszoet,
, Uit 's hemels volle hoven.
G                                          Zoo
-ocr page 51-
50 GEBOORTEDICHTEN.
Zoo waerlyk hoede een frisfche maegdt,
Wiens jeugdt en deugdt uw' geest' behaegt,
Uw' ftamboom voor 't verflenfen;
Zoo zett' de min u leven by,
Want zonder Vrouwe aen onze fcy'
Zyn *wy raaer halve menfchen.
'k Rek, op die hoop, met.blyden fcwier',
De fnaren van myn bruiloftlier,
Om u, met blyde reijen,
Eer ons dees waerde dag weerom,
Met lach op lach begroeten kom',
, Naer 't bruiloftbedt te leijen.
1778*°-
Q£?           £&           SP
(5 A ® %* A. $
?y
AEN
-ocr page 52-
A E N
DEN HEER E
WILLEM
VAN YSENDOREN-
OP ZTN ED: DRIE EN TACHTIGSTEN
VERJAERDAG,
JLJ
ENDOREN, die, hoe grys,
o
Hoe hoog van jaren, 't killig ys
Des ouderdoms als vuur doet gloeijen,
En, door Gods byftandt zonder leet,
De dorens, die alom op 's levens paden groeijen.
Nog met een' fleren moed' betreedt:
G 2 .                                   Eea
-ocr page 53-
2 GEBOORTEDICHTE N.
Een heilige yver voert myn' geest
Naer u, op uw geboortefeest.
En doet my met ver wondring' ft aren
Op 't heilgefteent', dat blinkt en leeft
Aen uwe levenskroon', waer, drie eti tachtig jaren»
De hemel aen gearbeid heeft-
Voorwaer een wonderbare deugdt
Heeft uwe vroege en Kindfche jeugdt
Gezoogt, gevoedt en gaê geflagen;
Zy heeft gewis uw' lentetydt,
Uw eerbre jonglingfchap en mannelyke dagen,
Den Allerhoogften toegewyd.
Dat blykt, want u ten dienste klom
Het zaligende Geestendom
Van 't hemelfche in dit aerdfche leven,
Waer 't ver van fmert en zielverdriet,
U op dees' hoogen trap van jaren heeft verheven
yan waer ge al 't weereldfche over ziet.
-ocr page 54-
QEBOORTEDICHTEN.
Van deze hoogte aenfchouwt gy thans,
Door dikken damp en ydlen glans,
Den waren aert der aerdfche dingen,
En hoe al wat hier 't licht ontfangt
Uit wufte onzekerheên en beurtverwisfèlingen
Beftaet, en ydel famen hangt.
Van daer ziet gy verbaest te rug,
Wanneer gy merkt hoe fnel en vlug
De tydt hier alles voert naer 't ende.
Ge aenfchouwt 'er, met een dankbre ziel',
Hoe Godt, daer duizenden verfmoorden in elende,
U door zyn teedre zorg behiel.
Gy ziet 'er waer uw huwlykzon
Haer' heuchelyken loop begon,
Waer ze op haer' vollen middag praelde,
En uwe Spruiten wasdom fchonk ,
Ook waer ze, tot uw fmert, ontydig nederdaelde,
En in een zee van tranen zonk.
G a
~--: .-,k ;^«'<'''"L'*-:,:
-ocr page 55-
!
54 GEBOORTEDICHTEN.
Maer alle ftof tot droef heit zwicht,
Zoo ras ge uw vriendelyk gezicht
Op 't voetfpoor van uw kroost laet dalen;
Dan ziet ge uw' Zoon, met vlyt en deugd',
U uwe kinderliefde en trouwe zorg betalen,
En leven tot uw nut en vreugdt.
Dan ziet gy hoe Marije uw Spruit,
Zich, met een' bant, die eeuwig fluit,
Heeft aen haer' Montauban verbonden,
_
Die, ryk van oordeel en beleit,
Uw' hoogen ouderdom, in 's levens avondllonden,
Door 't licht van zynen geest vermeit
/
-                                                                                                                                                                                                                                      S
Dan fchept ge uw' wellust, vreugdt en troost,
Uit de edle gaven van hun kroost
Dat, door uw liefde als opgetogen,
Van uwe deugden niet ontaerd,
Maer u omarmt en kust, en, met aendachtige oogen,
Uit volgzucht, op uw voorgang ftaert.
Dus
-ocr page 56-
GE B O O RT E D 1C HT E N. 55
Dus leeft ge uw braef geflacht tot nuc.
Dus blyft uw Grysheït nog een ftut,
Die Zeelands zeegezag helpt fchoren.
Dus word uw oude trouw' en vlyt,
Die 't oog van groot en kleen verheugen en bekoren,
Elks achting vrolyk toegewyd.
Wie weet met welk een vreugde uw ziel,
Om 't heil, dat u te beurte viel,
Gods liefde en eeuwige genade,
In haer beipiegelingen kust?
"Wie weet hoe welbèreidt en vast zy, vroeg en /pade,
In 's Hemels wyzen wil berust.
Styg, door uw' yver aengeipoort,.
Op uwe heirbaen rustig voort;
Gy koomt allengs den hemel nader.-
Maer ach! wy hielden met gebeên,
Tot vreugdt van uw Geflacht en elk, o gryze Vader»,
U graeg nog langen tydt beneên.                           ,
Dai>
-ocr page 57-
56 GEBOORTEDICHTE N.
Dan onfce wensch geleid uw' geest
Naer de eindelooie Vreugdefeest,
,Waer de Englen uwe komst verbeijen
En Gods algoede gunst ten prys'!
U eene kroon van eer' en glory' toebereijen,
In 't eeuwigbloeijend paradys.
-ocr page 58-
VERJAERZANG
VOOR
JONG KV" ROUWE
MEINARDA
KATHARINA HULSHOUT.
3lJIq op 's levens eerflen trap,
Onder fpel en handgeklap,
Leven, buiten aerdsch verdriet,
Kreunen zich der weereld' niet:
Zy, die op den tweeden treên,
Staen ten doel' der ydelheên,
Volgen ligt de heerfchappy
Van de weelde en hovaerdy'.
Op den derden ligt beleit,
Oordeel en Voorzichtigheit,
II                                         Voor
-ocr page 59-
GEBOORTEDICHTE N.
Voor wier magt de wuftheit zwicht,
Ons de vliezen van 't gezicht:
Die des op den vierden klimt,
Ziet, het zy de weerelJt grimt,
Lacht, of vleijende ons beloert,
Wat zy in haer' boezem voert,
Slaet, indien hy voor 't geluidt
Van Gods fteram' 't gehoor niet fluit,
's Hemels "Wysheit, vroeg en fpaê,
In haer wyze werken gaê;
. Ziet hoe nietig en onwis
't Ondermaenfche leven is,
Acht het vleijcn van 't geluk
Noch het brullen van den drukk';
Houd met een gerust gemoedt,
Gaet de zee van tegenfpoed,
Of van voorfpoed laeg of hoog,
Akydt rustig Godt in 't oog.
Dus draegt zicli M EI NA R DA thans,
Die, by 's levens zonneglans,
-ocr page 60-
GEBOORTEDICHTE N. $9
Hoe gezwindt die 't oog ontfnelt.
Heden veertig jaren telt.
Wie haer ydle fchatten wenscht,
Of gebloemt, dat ras verflenst,
Thans tot een' verjaerkrans bied.
Treft in 't minst haer oogmerk niet.
Kuisheit en liefdadigheit,
Die haer' geur alom veripreit,
Detigdt, die helder blinkt en viert.
Is 't gebloemt dat haer verfiert.
Rein van maegdelyke zeen,
In haer Slaepvertrek alleen,
Godt te dienen met ontzag,
Is haer wellust dag aen dag'.
Daer drinkt zich haer kuisch gemoedt
Heilig dronken aen het zoet,
Waer de Godheit, onbeperkt*
't Heilbegerig hart meê fterkt.
Daer omarmt, daer kuscht de Maegdt,
In 'c geloof, dat God1 behaegt,
H '2                                      Doof
-ocr page 61-
GEBOORTE DICHTE N.
Douf voor 's weerelds wuft gebrom,
Haren Hemelbruidegom.
Daer befchouwt haer ftille geest
:■.
Welk een hemelsch bruiloftfee st
Haer, in 't hof der zaligheit,
Door dien Bruigom word bereit;
"Welk een krans vol glans en zwier,
Haer van paradyslauwrier, ,
Die in eeuwigheit niet dort,
In Gods ryk geftrengelt word.
Na een' langen levens tydt,
Van al 't aerdsch verdriet bevryd,
Moet' haer geest, van 't vleesch ontdaen ,
Op die feest ten reije gaen;
Sluit' die kroon, haer deugd' belooft,
Vast om haer verhemeld hoofdt,
Met een' glans', veel fchooner dan
Myn Verjaerzang melden kan.
-ocr page 62-
TEN VERJAERDAGE
VANDEN
WELEDELEN GESTRENGEN HEER
M*. OTTO GROENINX
VAN ZO EL EN,
MEER FAN RIDDERKERK, BURGERMEESTER
EN RAEDT DER STAT ROTTERDAM,
ENZ. ENZ. ENZ.
R
?5
o JLVOtte! o Maesflat! 't belg' u nie?
„ Of uwe dankbre Burgerfcharen,
„ Dat we, uit ons dobbrend ftroomgebiedt,
„ Uw' achtbren GROENINX bly verjaren.
„ o Ridderkerk! o Huis ten Donk!
„ Dat myne vreugdt uw vreugdt vermeere!
„ Zoo ooit rayn ftroomzang vrolyk klonk
„ 't Is thans, uw' braven Heer ter eere.
H 3                                    „ \/yn
-ocr page 63-
62 GEBOORTEDICHTE N.
*
„ Myn Waternimfen, dartelt bly
„ Rondom de trotfche Zeekasteelen
„ Der achtbare Oostermaetfchappy',
„ Opdat ze in ons genoegen deelenj
„ Wilt met uw ebbe- en vloedgeruis
9, Den wakkeren Bewindheer groeten;
„ Strooit, in't vervrolykt Helvoetfluis,
„ Uw ftroom gefchenken voor zyn voeten.
„ Roemt, eert langs myn kristallen paê»
s, Dien fteun der Groote Visfcherye;
„ Roept Nereus Vischrei herwaerds aen,
„ Dat die de beste vangst hem wye.
„ Doch meer dan de edeifte oosterfchat,
„ Verguit door 't licht der morgen dralen;
„ Ja meer dan al de Zee bevat
5, Moet' op zyn' ichedel nederdalen
„ Uit 's Hemels blinkend hofpaleis!
„ Zyn vreugde, zyn heil moet' ftaeg verméeren,,
„ lïn dus zyn Jaerdag, reis op reis,
„ Nog dikwerf vrolyk wederkeeren.
,.»,,•                - . „ • * - -
-ocr page 64-
GEjBOORTEDICHTEN. 63
„ Zoo moet' hy lang in Rotterdam
w De Koopraanfchap en Zeevaert ftaven!
„ Zoo bloei', zoo groei zyn achtbre flam
„ Tor heil des Lands en vreugdt der braven.
o GROENINX! eedle Burgerheer!
Dus hoorde ik voor de Golvelingen
Dees' dag', uw jaergety ter eer',
Den moedigen Flakkeeftroom zingen.
Zyn gulle wensch heeft my voldaan 9
Ik hang 'er bly myn zegel aen.
>7r>
Jj CJD OU «! J#"* S?» J" »JS J"*
■f»
L Y K-
-ocr page 65-
-ocr page 66-
LYKDICHTEN.
-ocr page 67-
-ocr page 68-
U I T V A E R T
VAN MYNE GROOTMOEDER
JUFVROUW
INGETJE ZORG,
WEDUWE VAN WYLEN
D E N H E E R
*■■■
DIRK MEEUWELS.
W Y fcien dan 't lyf ten grave varen!
Dat lyf, dat twee en tagtig jaren
Tot vreugd der vromen heeft geleeft,
Dat lyf, dat, met een ziel befchonken,
In Godsvrugt, Deugd, en Liefdevonken
Als eene Har geblonken heeft.
I 2                                      Zou
-ocr page 69-
LTK DICHTEN.
Zou ik met tranen op de wangen
En {lamelende Lykgezangen
Dit lichaem volgen naer het graf,
En treuren, om dat de Albehoeder
Myne afgeleefde Grootemoeder
Rukt uit het leven van ons af?
Neen, 'k zing, daer de andre vrienden fchreijen,
Nu ik haer lyk naer \ graf help leijen,
Ik zing, om dat ik 't koude- lyk
Van pyn en fmerle zie ontheven,
En dat haer ziel een beter leven
Geniet in 's Hemels Koninkryk.
Myn Lyk^ymbael zal hier niet melden
Wat krachten deze vrouw verzelden
In haren hoogen ouderdom,
En hoe zy, vry van pyn en fmerte
Zoo zuiver van gemoed en herte,
In 't Jaergetal al hooger klom:
-ocr page 70-
LTKDICHTEN. 69
Hoe zy, gepaert met deugd en zeden,
In Kristelyke bezigheden
Haer levensuuren heeft befteedt,
En, om haer1 Schepper te behagen,
Tot in haer laetste levens dagen
Als eene Kruisheldinne flreedt.
'k Befprei haer graf met Lykcjipresfèn,
Tot dankbaerheit voor al die lesfen,
Die zy van 't ziekbedt tot my Iprak,
Terwyl de zwakke woorden glippen
Langs bleeke en half befturven lippen,-
Met pyn en fmert en ongemak:
„ Myn kindt, dus Iprak zy teer bewogen;
5, Houdt altydt uwen Godt voor oogen,.
„ En dient Hem met een bly gemoedt,
„ Wil de aerdfche Ichatten weinig agten,
3J Maer fleeds naer hooger rykdom tragten,
„ Sta pal in voor- en tegenfpoedt,
I 3                                   7t Was
--'■tftój^-*-^'*.;.-.-.*.*-^'--'----^-'"^...-./. -,..:■-■.' ■"■- •;.*■.., .-.- ,.■ ' -i;;,..,.'.>?
-ocr page 71-
LTRDICHTEN.
't Was in het leste van haer leven,
Pas voor zy 't leven hadt begeven,
Dat zy, doch zeer met angst belaên,
De ftem verzwakt, 't gezigt gebroken,
Voor 't laetst dees woorden heeft gelproken:
Heer! neem myn ziel genadig aen.
Die ziel, die eerst aen 't lichaem paerde,
Verlaet daer op terftondt deze aerde,
Van waer zy door de wolken vloog,
Daer ons vernuft niet door kan dringen,
Ver boven Maen- en Starrekringen,
Daer Godt de Schepper woont om hoog.
Het lyk, met tranen overgoten,
Wordt in een enge bus befloten
En met een linnen kleed bekleed,
Om in het duister graf te dalen:
Jlaer deugd blyft op deze aerde pralen,
Terwyl de worm het lichaem eet.
22.
-ocr page 72-
NAGEDACHTEN,
OVER HET AFSTERVEN
FAN MTNEN VADER
MICHIEL SMITS.
Overleden den ^den der Oegtfmaend V Jaers 1725".
Al kg ik thans de treurgewaden af,
De rouw, o neen, de rouw is niet verlieten:
Al rust uw lyk gerust in 't IHlle graF,
o Vader, 'k zal u echter nooit vergeten:
Nooit zal uw zorg uit myn gedachten gaen,
Uw teedre zorg, zoo trouw aen my gebleken.
Zoo lang alhier myne oogen open flaen,
Zoo lang myn tong een dankbre tael kan ipreken
-ocr page 73-
»
72         L T K DICHTE N.
En 't levenslicht my toeftraelt van om hoog,
Zal uwe deugdt in myn gedachten leven.
De tydt wisf' vry de tranen van ons oog,
Geen tranenvloedt kan u het leven geven.
De ziel keert nooit door lykmisbaer weerom,
^Wanneer zy eens van 't lichaem is gefcheiden:
De norfche doodt ftaet voor al 't zuchten Hom,
Des baten 't niet, dat wy met Moeder fchreiden,
Daer 'k u den doodflaep flapen zag.
Hoe kan de doodt de Vaderliefde fmoren!
Schoon ik vol rouws, riep Vader! Vader! ach!
Gy waert te doof om myn geroep te hooren:
'k Zag uw gezicht van 't levenslicht ontbloot;
Uw mondt, 200 vaek tot myn vermaek ontfloten,
0
"Was fprakeloos, och, onverbidbre doodt!
Nooit heeft uw fchicht myn hart 2,00 diep doorfchoten!
Nooit hebt gy my een waerder fchat ontrukt!
Nooit deedt uw komst my zoo veel tranen plengen!
Een oogenblik zag al myn vreugdt verdrukt!
"Wat k;n een uur veel druks en onheils brengen!
Ach,
-ocr page 74-
LTK DICHTEN.
Ach, Vader, ach, wat was ik droef te moê,
Toen ik uw lyk ten grave hielp geleijen;
Hoe floot my 't hart in mynen boezem toe,
Toen ik het zandt zag op uw doodbus fpreijen.
Wat keerde ik traeg, toen ik uw graf verliet,
En wat viel 't hart dus zonder u te keeren.
Hoe lag al 't huis gedompelt in verdriet,
Daer 't u en alle uw voorzorg moest ontberen.
Doch dat 's voorby, de drocfheit wykt voor 'c licht
Der reden, dat die nevels op doet klaren,
Des zal ik door geen treurig maetgedicht,
Myn hart op nieuw met rouwe en leet bezwaren.
Nu flreelt de Hoop myn' geest, zy ziet u thans,
Terwyl 't Geloof haer opheft van beneden,
In 't midden van Gods heerlykheit en glans j
De Hemelftat, in volle vreugd, betreden.
Daer ziet ze uw ziel fteeds baden in het zoet
Der zaligheit, dat nimmer zal verdwynen;
Daer ziet zy u ontlast van tegenipoed
En rampen > die u vaek op aerd' deên kwynen.
K                                    o
-ocr page 75-
LTKDICHTBN.
o Eedle ziel, 'k verheug my in uw vreugd.
Ik zal u hier ftantvastig liefde dragen;
En reis op reis van uwe zuivre deugd,
Zachtmoedigheit en eedle trouw gewagen,
Tot dat ik, in den eindeloozen dag,
U weder zien en teer omhelzen mag.
1^26.
LYK-
-ocr page 76-
'.'■■'■'.....
LYKKLAGT
i ■                                                                                                                      i ' ■
OVER DEN EERWAERDIGEN
«
HEER
SEBASTIAEN
VANDER LANEN,
Leeraer der Remonjlranten te Rotterdam.
                                                                 ■ ■ ■" \ ■
X Reur vreêgemeente, en ftort een vloet van tranen,
Terwyl gy weer uw1 oudsten Leeraer derft,
Nu veldt de doodt den braven van der, Lanen,
Die veel te vroeg, en veel te ontydig fterft:
Die veel te vroeg uit dit vergankbaer leven,
De reis aenvaert naer 't eeuwig zalig goedt,
Zyn' Amptgenoot van Arkel na gaet ftreven,
Zyn1 waerden Bos, in 't eeuwig licht begroet,
K 2                                          De
-ocr page 77-
76 \L T K D ƒ C H T E. N.
De dood fcliynt van den oudsten aen te vangen,
En rukt geftaêg, den eersten Leeraer neer;
Korts zong de kerk, bedroefde Lykgezangen,
Om Arkels doodt, nu izucht, nu treurt ze weer,
o Vander Laen, nu zy u ziet verfcheien:
Zy ftaroogt u met treurige oogen na,
En valt in 't eind, by 't koude lyk aen 't fchreien,
Waer by ik$>ok, dees' droeven treurtoon fla,
o Vander Laen, o eer van Gods gemeente!
o Kerkkleinoot zoo ongemeen van glans 1
Hel blinkende als Aarons borstgefteente,
Verlaet gy dus, den hoogen tempeltrans?
Zult gy niet meer het kerkgewelf befcliynen,
En is uw licht voor eeuwig uitgedooft?
Hoe zal, helaes, het treurig hart nu kwynen,
Van uwe zorg, en hulp, en troost berooft.
Is dan uw mondt, voor eeuwig toegefloten,
Waer uit het oor gewyde lesfen dronk ?
En zwygt die tong, met honig overgoten>
Wiens fchel geluid, zoo lief, zoo hemelscn klonk,
Waer
>
-ocr page 78-
,
]L T K D I C H T EN.
Waer door gy met een Goddelyk vermogen,
De ziel van de aerd, kon heffen hemelwaerdt,
"Wanneer ze vaek door aendagt opgetogen,
Al 't aerds vergat in zulk een fnelle vaert. .
o Ja, en 't zal ons nu niet meer gebeuren,
Hem aen te zien, daer hy van yver blaekt,
Om 't zondig hart zyn kwaet te doen betreuren,
Wanneer het is van 't regte fpoor geraekt.
Dan luste 't hem, Gods wetten uit te donderen
Met kragt van tael, de fchyndeugt te weêrftaen,
Het hardlle hart, hoe hardt, moest zich verwonderen
, En als een Lam zyn lesfen ondergaen.
Geen zagte zalf, kan ooit zoo heilzaem wezen,
Wanneer de wond, vervuilt is, en verrot,
Des nam hy, om den zondaer te genezen,
Felbytendt kruidt, uit 't heilzaem woordt van Godt.
Maer ach! wat geur, wat balfèm deedt hy vloeien ,
Zoo lieffelyk, zoo minzaem uit zyn' mond,
Een hemeldaeuw kwam 't vroom gemoed befproeien,
Met troosttael uit het Oude- en Nieuw Verbindt.
K 3
-ocr page 79-
L T K D I C H T E N.
Als hy zyn ftem zyn heldre ftem wouw paren,
Aen 't zoet geklank der Evangelifluit,
Of aen den galm van Davids gouden fnaren,
ZooGodlyk, zoo hoogdravendt van geluit.
Hoe wist hy 't fchoon des hemels af te malen,
"Waer naer hy ons het regte heilfpoor wees ?
Wie kiste 't noch in 't duister om te dwalen.?
Daer zulk een licht, zoo heuglyk opwaerts rees.
Dan perste hy de tranen uit ons oogen,
Wanneer hy lprak, hoe wy Gods wil weêrftaen,
Dan wist hy die weer teeder af te droogen,
Gelyk de Zon de morgendaeuw van blaên,
En bloem, en kruidt, en velden weet te halen,
Op dat het als op nieuw herleven zou,
Zoo kwam zyn geest het droef gemoed beftralen,
Een voorbeeld van zyn ongeveinsde trouw.
Maer 'k moet voor 't laetst zyn lyk nog eens genaken,
Al valt het bang hem in dien ftaet te zien,
Daer 't alles treurt, met bleek beftorven kaken,
Ach! was 't Gods wil, dat dit niet moest gefchien!
-ocr page 80-
L T K D 1 C H T E N.
En. dat ik dus myn' plicht niet moest volbrengen,
Dien ketsten plicht, die my te bitter fmart:
Dan zou de Kerk geen zee van tranen plengen,
Dan viel de rouw het droevig hart niet hardt.
o Vander Laen! hebt ge ons zoo vroeg verlaten,
In 't beste van uw' dierbren Ievenstyd?'
Wat kermen Zal nooddrufcigen nu baten,
Zy misfchen u, en zyn uw voorzorg kwyt,
Uw milde handt zal nu geen voedfel fchenken,
Daer weeuw, en wees, in bittere armoe zugt,,
Die afgetreurt, nog op uw goetheit denken,
En klagen met erbarmelyk gerugt.
Wie zal voortaen de zoete rust bewaren,
Wanneer zich by geval, een ftorm opdoedt ?
De Vrede, en Rust der kerk is opgevaren,
Zoo rustig, en zoo vreedzaem van gemoedt,
En leeft om hoog: nu baten ons geen klachten,
Daer blinkt hy als iaet zonligt hier beneên,
Dus past het ons, zyn lesfen te betragten,
Hem na te gaen, gelyk hy voorging treên.
-ocr page 81-
LTKDICHTEN.
Zyn brave naem en onuitfpreekbre gaven,
Zyn gouden deugd, die gansch onfterflyk is,
Blyfc eeuwig in 't Godvrugtig hart begraven,
Daer viert men best des mans gedagtenis.
-ocr page 82-
TER
gedagtenisse;
VAN MYN E
WAERDE MOEJE
ADRIANA MEEUWELS.
X^IU meng ik LykcipresfebJaren
En Lauwerieren onder een,
En 'k ilel (al fchynt het ongemeen)
Triomf- en Lyktoon op myn fnaren.
Dus zal ik de gedachtenis
Van myne Moei' met eerbied' vieren;
Dus zal myn dicht haer grafzerk fieren,
Tervvyl haer ziel verhemelt is.
-ocr page 83-
L T K D I C ti T E N.
't Herdenken van liaer eedle gaven
En trouwe vriendfchap, die zy teer
Aen elk bewees, en al wat meer
Met haer te ontydig is begraven,
Perst my de tranen uit het oog
En doet my zuchten, en verflagen,
Met rouwgeluid, haer dood beklagen:
Maer denk ik weer, dat zy om hoog
Het eeuwig Leven heeft verkregen,
En dat zy moedig hier beneên
Den bangen ftrydt heeft doorgeflreên
En in triomf is opgeftegen
Naer Godt, haer toeverlaet en vreugdt,
Dan vlecht ik groene Lauwerkroonen
En zing op blyé'r maet en toonen;
Triomf! triomf! nu wordt haer deugdt
Beloondt; zy vaert met de Englereijen
Naer 't zalig Cherubynendom
En ziet naer 't weereldsch niet meer om,
Noch hoort ons, die haer lyk befchreijen.
-ocr page 84-
■ '
LTK DICHTEN.
Ik oog haer na, en 't lust my thans
Haer zuivre deugden af te malen,
Nu zy haer ipiegelt in de ftralen
Van 's Hemels Goddelyken glans.
De weereldt kon haer niet bekoren;
Zy zag door 't blinkende vernis,
Hoe ichadelyk haer vriend/chap is,
Daer de eedle ziel door gaet verloren.
Zy toonde een afkeer van 't genot
Der weitfche pracht en ydle dingen,
De vreugdt der meeste flervelingen,
En floeg het oog alleen op Godt;
Hem liefde en eerbiedt toe te dragen
En zynen tempel te betreên
Met ftille zuchten en gebeên,
Was al haer lust en welbehagen.
Het denkbeeldt, dat zy agterlaet.
Kan fleets een nutte les verftrekken.
Haer deugd* kan elk tot weldoen wekken
En af doen fchrikken van het kwaet.
L a
-ocr page 85-
TK DICHTEN
i
De Hovaerdy mag zich verhoogen,
Door eigen min, te ver verleidt;
Haer ongeveinsde nedrigheit
Blonk eens 2,00 helder in Gods oogen.
Geen haet heeft haer gemoed ontrust;
De twist zocht zy altoos te fchuwen;
De vyandfchap kon haer doen gruwen;
Maer vrede was haer vreugdt en lust.
Zoo fchiep zy altoos haer behagen,
In vele menfchen dienst te doen
En in noodruftigen te voên;
Dus fleet zy hare levensdagen
"Met vreugd, tot Godt haer, onverwacht,
Van aerdsch verftandt en fpraek beroofde
En al haer levensgeesten doofde,
Waer na de ziel haer ftil en zacht
Ontweek, om haren Heer t'aenfchouwen,
Den wellust van haer rein gemoed,
Daer zy, in voor- en tegenfpoed,
Haer hoop op ilelde en vast vertrouwen.
-ocr page 86-
LTKBICHTEN. Bs
Nu leeft zy vry van aerdsch verdriet
En hoort het heiltriömfliet zingen,
Terwyl zy met de Hemellingen
De vreugd der zaligheit geniet.
Schoon gy de weereldt hebt begeven
o AD-R IA NA! fchoon de doodt
Ons van uw byzyn heeft ontbloot,
Gy zult in onze harten leven,
Tot ons dit leven zal ontvliên,
Dan hopen wy u weer te zien„
n&x
jJv»             3kf%m              «3»Vt
?¥F ?¥? ?sp
'4?
L3
O P
-ocr page 87-
»
I
OP HET AFSTERVEN
VAN
MEjUFFROUfFE
MARGARETA DEINOOT,
ECHTGENOOT
VAN
DEN HEER
JOHAN VAN MIEROP.
r-y
JlLjOo breektj 2.00 rukt de doodt de rechterhanden,
Verwoedt van een, en fcheurt de liefdebanden
Hoe vast geknoopt, voor 't heuchlyk echtaltaer,
Door zyne magt aen ftukken van elkaer,
En fchroomt geenszins den drempel te genaken,
Daer reine Liefde en zuivere Eendragt waken.
Dat
-ocr page 88-
L 2' K D I C H T E N.
Dat ondervindt de brave Mier op thans,
Nu hy Margreet, die parel, die volglans
Zyn huis befcheen, van zyne zy ziet rooven,
En met dat licht al zyne vreugdt verdooven.
Hy zag, fchoon zy gewillig en bereidt
Den wil volbragt der Hemelmajesteit,
Hoe noö de ziel het lichaem kon begevenj
Als zocht zy nog om zyne min te leven,
Zoo was haer ziel met zyne ziel vereent,
Dan trok de doodt voor zyn gekerm verfteent;.
Dan trok, helaes! dan trok de liefde weder;
In 't einde iloeg de doodt zyn hoop ter neder,.
Trok van zyn hart de trouwe weêrhelft af,
En dompelde zyn zielsvriendin in 'c graf,,
In 't aengenaemfle in 't bloeijenst van haer dagen.
Dus mist hy 't geen hem 't meefte kon behagen,
Waerom hy zucht vol kwelling.en verdriet;
Doch hoe hy zucht, Margreta hoort hem niet..
Zoo worden vaek de beste trouwverbonden
Het allereerst verbroken en gefchonden;
■ '                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       .-.-..-■■■■-
/
r
'■                                                                -i                              -
-ocr page 89-
L T K D I C H T E ' N.
En de eêlfte bloem op 't onvoorzienst vertreên.
Wat mischt men hier een'' fchat van minzaemheên!
Nu ligt, helaes! dat huisjuweel ontluistert,
Dat zoet gezicht, vol vriendlykheit, verduistert.
Oprechte deugdt, die onwaerdeerbre fchat,
De zuivre trouw, en 't geen zy meer bezat,
Dat dierbaer was en yder kon bekoren,
Gaet met haer I-yk tot yders fmert verloren:
Haer roem nochthans, zal nu noch ooit vergaen.
My dunkt, ik zie hoe de Eendragt traen op traen
Ter neder ftort, daer haer dees rampen drukken;
Zy ziet met fmert het huwlyksjuk aen Hukken,
Dat Mi erop zoo bereidt en willig droeg,
Met zyn Margreet, die 't nooit te lastig woeg.
Zy ziet vol rouw het trouw en teer beminnen,
Ondanks haer' wil, door 't fterflot overwinnen,
Waerom zy kermt en hare handen wringt;
Terwyl de Liefde een' naren lykzang zingt,
En door deez' flag tot in de ziel bewogen,
Met Mi erop zucht, uit enkel mededoogen.
-ocr page 90-
LTK DICHTEN.
Geheel bedeest, met tranen in 't gezicht,
De Vree, die ook zyn' zetel hadt gefticht,
En flandt hieldt by die lieve Trouwgenoten,
Vindt zich met leet en droef heit overgoten,
En fmaelt vergramt op 't wreedt en lluursch geval;
Zoo klaegt, zoo zucht, zoo weent, zoo fleent het al.
Maer wie, wie kan des Hemels wil weêrflreven?
Al wat Godt neemt, heeft hy ons eerst gegeven.
En 't hoort hem toe; hy rukt, om wyze reen,
Ons waerdfle pandt veeltyds het vroegfle heen,
En doet ons niet dan leet en onheil fmaken,
Misfchien om ons der weereld wars te maken,
En rein van hart en zuiver van gemoed,
Te lokken naer het onvergankbaer goedt.
Ei wil dan vry uw zilte tranen iparen,
6 Mi er op, laet uw droef heit wat bedaren,
Verban de fmert en zie niet meer bedrukt:
Is Ma rg ar eet uw armen hier ontrukt,
Zy wacht u in den rang der zalige Englen $
Om u in bei haer armen vast te flrenglen;
M
-ocr page 91-
90 L T K D I C M T E K
Daer ftygt zy op de zegekoets der deugd j
Daer fmaekt haer ziel een onuitfpreekbre vreugdt>
Daer heeft zy met geen rampen meer te ftryden j
Daer zult gy u altoos met haer verblyden.
Dat gun u Godt, tot loon van uwe trouw.
Dat zalve uw wondt, dat trooste u in den rouw.
V
»«•?•
LYE-
-ocr page 92-
LYKKLAGT
>
OVER
M Y N E N
WA ERDENOOM
HENDRIK MEEUWELS.
XjLL rollen my de tranen langs de wangen;
Al is myn fciel bevangen
Van rouw en naer beknelt;
Terwyl my 't hart in leet en droefheit fmelt.
Nog wil de plicht, ö O o Af, ö tweede Vader!
Dat ik uw doodbaer nader,
Hoe bang, hoe droef te moê,
En aen uw lyk de Jaetfte fchuldt voldoe;
Ma                                        Dtó
-ocr page 93-
92        L T K D I C H T E M
Dat eischt uw zorg, zoo trouw en onbezweken
Aen myne jeugt gebleken;
Dat eischt dat teer gemoedt,
Waer mê gy my hebt, als uw' loon, behoedt.
Maer hemel och, wat ramp hebt ge ons befchoren!
De vriendfchap gaet verloren,
Hoe hoog by elk geacht!
Nu legt de flut, de zuil van ons Geflacht
Omver gerukt en ganscli ter neer geflagen,
En geeft ons ftof tot klagen.
Zoo keert, als 't Godt gebiedt,
De vreugd in fmert en de ydle hoop tot niet.
Zoo gaet het ons, als wy op 't aerdsch vertrouwen,
En op dit leven bouwen-
■•■•■-
Dat leert ons elke dag:
Dat leert ons thans dees doodelyke flag.
Met hem, dien wy al zuchtende beweenen ,.
Is onze hoop verdwenen;
Met hem zinkt onze vreugdt.
.Niets blyft 'er, dan de ftralen van Zyn deugdt;
-ocr page 94-
L T K D I C H T E N.
Die blinken in de harten fcyner vrinden,
Die hem 200 teer beminden.
Och! met dit fcheiden is't,
Dat de arme weeuw een hulp en rader mist:
Het weesje, ontbloot van vader en van moeder,
Mist hier een' trouwen hoeder.
De Raedt der Kerke treurt
En ïiet zyn hulp te vroeg naer 't graf gefleurt;
En groot en kleen zien hem met fmert verdwynen
En flaen by 't lyk aen 't kwynen.
o Slag! o droef geval!
Hoe dootsch, hoe naer klinkt thans het lykgefchaL
Hoe ras verkeert de galm der bruiloftwyzen,
In zang, die 't hart doet yzen.
Hoe bitter wordt het zoet.
Maer och»! 't is Godt, 't is Godt alleen, die 't doet
Rust dan in vrê, myn klagen kan niet baten,
o Oom, 'k moet u verlaten!
Ik fchei, nu 't 200 moet zyn;
Ik fchei van u, doch met verdriet en pyn,,
-ocr page 95-
94 L T K D I C H T E N.
En heb ik my naer eisch niet kunnen kwyten,
Dat is den rouw te wyten.
De droeiheit ftoort den lust,
En 't dichtvuur wordt door tranen uitgeblust.
Engy, o Moei! die, door dit droevig fterven.
Uw' echtgenoot moet derven;
Uw leet gaet my aen 't hert;
My deert uw ramp; my deert uw bittre fmert:
Hoe bleek uw trouw! hoe drukte uw mondt zyn lippen!
Toen z,yne iiel, aen 't glippen,
Allengskens opwaerts rees;
Terwyl ge aen haer den weg ten Hemel wees,
En op een wolk van heilige gebeden
Om hoog ïondt van beneden.
Ei treur niet om fcyn doodt.
[ j
Godt is de hulp der weduwen in noodt.
-ocr page 96-
A E N D E N
H E E R E
MARINUS OUDENAERDE,
OP HET OVERLYDEN
VAN MMJUFVROUWZ
AGNES GARGON,
ÜUISVROUWE VAN BEN HEER
PIETER MURATEL.
deert den Zangberg thans? hoe laet Apol het hooft
Zoo droevig nederhangen?
Hoe word zyn cyterklank zoo onverwacht verdooft
Door nare lykgezangen ?
Of rand de bleeke doodt den kuiichen zangrei aen
Om glory te verwerven?
Gewis, niets blyft 'er thans voor zyn verwoedjieit ftaenj
De Zanggodinnen fterven.
N                                         Ka.
-ocr page 97-
95        L T K' D I C H T E N.
Katryna, op wiens fluit en hemels maetgedicht,
En fchelgetoonde noten,
De Vechtftroom ging ten rei» heeft ipoedig haer gezicht
Voor eeuwig toegelloten.
Gansch Utrecht ftaet bedrukt by hare grafzerk Hom;
De blydfchap is verfèhoven;
Het nare treurgeluid kan 't dreunende gebrom
Der Domklok zelfs verdooven:
Waer door de Visfers buurt een droevig ftrandgerucht
• Doet klinken langs de ftroomem
En al het herderdom, vol droef heit, klaegt en zucht
By beek en veldt en boomen.
Terwyl wy aen de Maes dien galm, die 't landt ontrust»
Niet zonder droef heit hooren,
Klinkt Ag nes droeve doodt ons van de Zeeufche kust
Gansch onverwacht in de ooren.
't Schynt of de Nieuwsbodin thans niets dan onheil meldt.
De Dichtkunst valt aen 't fchreijen.
Heel Zeelandt roept, door rouw én druk om 't hart beknelt%
Ach! Ag nes is verfcheijent
Nen~
^';^^-^v'-^-^-^:';'->-^,:^.-
-ocr page 98-
L T K D I C H T E N.
Neptuin, de watervorst, dien zy met al zyn' ftoet
Aen haer gezang kon kluistren,
Reed met zyn ftroomkaros veel rasièr langs den vloedt
Om naer 't gezucht te luistren,
Maer dook op 't lykgefchal weer Ipoedig in zyn kil.
Nu Agnes is verdwenen
Weergalmt de zee van rouw; de Tritons zwygen ftilj
De Zeegodinnen weenen.
Die Saffo, die al 't landt, door lieffdyk geluid,
Kon troosten en verkwikken,
Doet alles, nu de doodt haer koude lippen fluit}
In zilte tranen Hikken.
Heeft zy door haer gezang u meenigmael verblydt,
Gulhartige Oüdenaerde,
Wie weet wat harteleet en droeffenis en Ipyt
U haer verfcheijen baerde!
Gy zult voortaen den klank van hare zuivre lier
Niet met uwe ooren vangen,
Noch aen haer poëzy, vol vinding, geest en Zwier,
Verwondert blyven hangen,
N 2
-ocr page 99-
98 L T K D I C H T E N.
Het flerflot Hoort die vreugd, verdooft die toete wys,
En breekt haer zachte fnaren.
Zy twygt, en is van de aerd' naer 't talig Paradys
Ten ftarren in gevaren:
Daer klinkt, daer rolt haer tang nog eens too trots en fchooa
Door diamante talen:
Daer huwt ty hare keel aen den verheven toon
Der hemelfche koralen.
Wil nu met letterloof, daer 't lyf in 't flof vergaet,
Haer terk en graf verfieren.
De dichtkunst kroont de deugd veel fchooner dan fieraedt
Van marmer of lauwrieren.
1728.
Cè3>         C&2 €èl>
-ocr page 100-
TER GEDACHTENISSE,
VAN DEN EERWAERDIGEN,
GODVRUCHTIGEN EN GELEERDEN
HEER
MATTHEÜS GARGON,
LEERAER VAN GODS KERKE EN RECTOR
DER LATTNSCHE SCHOOLE
TE VLISSINGEN.
JLEn edle ziel die, in befpiegelingeny
Ondanfcs het vleesch, al de ydelheit vergeet,,
Naer boven ftygt, op gouden ftarren treedt,
En zich door 't Jicht der Godheit ziet omringen,
Vindt hier beneên geen' aengenamer dag,
Geen grooter vreugdt, geen wenfchelyker üonden,
Dan als de bandt des lichaems wordt ontbonden r
En zy zich zelf naer Godt verheffen mag,.
N 3-                                       Da«-
-ocr page 101-
LTKDICBTEN.
Dan dryft zy op haer hagelwitte vlerken,
Van rein geloof en deugd, door de open lucht >
Gelyk een Duif of Arendt fnel ter vlugt,
En overfchryd haer naeuw bepaelde perken.
Dus ftygt Gargon, die zuil van Jezus kerk,
Die gulden mondt belust Gods naem te loven,
Op Gods bevel al juichende naer boven j
Dus vak zyn deugdt 't gewelt des doods te llerk.
Dus volgt die heldt, door 's hemels ftarrebogen,
Zyn Jgnes, zyn geliefde Dochter na,
Zyn Agms die, met hare Weder gaê
En
teedre Spruit, hem pas is voorgevlogen.
Al woedt de doodt hier wreeder dan voorheen,
Om 't droevig hart in tranen te verfmoren,
De droef heit .moet den laetsten plicht niet ftoren;
Men pryst geen deugdt met krachteloos geween.
Laet ons Gods heldt een prachtige eerzuil ftichten,
Die hem beware in 't binnenfte van 't hart;
Een eerzuil dk de fchoonfte grafnaeldt tart;
Zoo eert men best die eer der Tempellichten.
-ocr page 102-
. . ■ ,■ ., -■ ;■■. ■ ■<
L T K Dl C H T E N. 101
De Wysheit kroont zyn zerk met lauwerblaên,
En eert 's mans naem, daer 't lichaem ligt begraven,,
De Godsvrucht roemt zyn goddelyke gaven,
En vangt by 't graf van zyne deugden aen.
Ea zou zyn lof hier niet onffcerflyk leven,
En de eeuwigheit altoos zyn toegewydt,
Daer hy zich zelf, door onvermoeide vlyt,
De onfterflykheit voor eeuwig heeft gegeven ?
Dat tuigt zyn werk, dat tuigt een ryke fchat,
Van fchrifcen,. die het rein gemoedt ontvonken,
En met zyn' geest en hemelkennis pronken;
't Zy hy de tael, die 't uitverkoren Vat,,
Tot ftigting, van Timotheü's liet hooren ,
Zoo klaer ontvouwt, Zoo goddelyk verklaert,,
En wysheit uit gewyde fchriften gaert,
Om elk tot deugdt en weldoen aen te iporen.
't Zy hy Gods Zoon aen 't heilloos kruis vertoont,.
Of daer de doodt hem in het graf doet dalen,
Of daer hy ryst om trots te zegepralen,
Met majesteit en heerlykheit gekroont.
-ocr page 103-
L T K D 1 C H T E N>
't Zy hy, belust op zuivre hemelwyzen,
Den hoogen toon van Sions harpenaer,
Zoo hemelsch volgt, op harp en Cyterfnaer,
Dat hy de ziel van de aerde om hoog doet ryzen.
Zoo hoort men hem, op 't ipoor van Salomon,
Godsbruit ter eer de bruiloftfnaren roeren,
Geen ydelheit kon hem tot zang vervoeren,
Gods woordt alleen was zyne hengstebron.
Geen Febus ,holp hem ooit zyn' zang beginnen,
Noch gaf zyn klank bevalligheit en zwier,
De ware Godt be&honk zyn zuivre lier,
Met rein geluid: hy riep geen Zanggodinnen.
Geen Erato, geen Kliö, om zyn dicht,
Met ydlen glans en luister te befchynen,
Zyn dichtgeest werdt geflerkt door Cherubynen,
En van omhoog beftraelt met heilig licht.
Dus leerde hy de ziel haer heil betrachten;
Dus zong hy God' en zynen Zoon ten prys,
Of wees het ipoor naer 't zalig paradys,
,Als hy, vervult methemejfche gedachten,
-ocr page 104-
LTK DICHTEN.
De kudde, hem van boven toevertrouwt
Zoo teeder hoedde en voedfel deed verkrygen,
■ (Xaet de oudheit hier van Orfeus fnaren zwygen,)
Hy heeft Gods huis met tong en pen gebouwt,
Doch zonder 't vuur der Tweedracht aen te fteken,
Verzelt van haet noch fnoode muitery,
Maer met de Liefde en Eendragt aen* zyn zy,
Dus is 's mans trouw, in 's hemels dienst gebleken.
Nu zyne ziel in hooge kreitfen zweeft,
En Nederlandt blyft hangen aen zyn toonen,
Verheugt de Kerk zich in zyn wakkre zonen,
" Drie helden daer zyn groote geest 'm leeft.
17-28.
<i# m © « j>
O
-ocr page 105-
O P' H E T
ZALIG OVERLYDEN
VA N DEN HEER
PIETER VANDER WALLEN.
JLxI.En hoeft geen gloryzuil, geen prachtig graf te maken,
Voor Vander Wallen, noch te treuren om zyn' doodtr
Wyl hy voor ydle prael altydt zyne oogen floot r
En met een bly gelaet zyn fterfuur zag genaken.
Zyn' Godt ten dienst te flaen, en 't aerdfche te verzaken,
Was al zyn vreugdt, daer hy den armen byflandt boodt,
En, op het voetfpoor van zyn' grooten Naemgenoot,
Zyn hooge jaren Heet met vasten , bidden, waken.
Voor 't rusteloos gewoel, verkoos hy de eenzaemheit,.
Daer liieldt het wonderwo#rdt der Hemelmajesteit^
Zyn ziel aendachtig in befpiegling opgetogen.
Wie dan dien gryzen Heldt, om zyn godsdienstig werk,.
Wil eeren, ftelle alleen de Godvrucht op zyn' zerk,
In diepe aendachtigheit ootmoedig neergebogen.
-ocr page 106-
L Y K Z A■ N G,
OP HET ONTYDIG AFSTERVEN
VAN MTNEN HOOGGEACHTEN
VRIENDT EN KUNSTGENOOT,
DENHEER
KORNELIS VANDER POT.
VV At is de weg van 't wisfelvallig leven,
Waer langs wy door 't gewoel der weereld gaen,
Met vreugd en rouw belaên!
Wat zien we in 't gras al nare flangen zweven!
Dan treên wy op fluweel
Van bloemen zacht en eêl,
Dan weer, daer ons veel fcherpe distels fteken,
In akelige ftreken.
O 2                                     Hier
■... ■: ....... ■■
-ocr page 107-
L T K D I C H T E N.
Hier groeit de palm, daer 't vael (jipresfeloof,
Gints klinkt de toon der blyde bruiloftreijen,
Hier hoort men droevig fchreijen
By grafgewelf en lykbus, veel te doof
Om zucht of klagt te hooren.
Wat is den mensch befchoren!
Al de aerdfche vreugdt is bros en kort van duur*
Al 't zoet gemengt met zuur.
Een zwarte wolk van droevige gedachten
Omringt my thans met nare droeffenisP,
Nu ik myn1 hartvriendt mis,
En noopt myn' geest tot bittre jammerklagten „
Daer alles zucht en treurt*
De bandt der vriendfchap fcheurt;
Myn Py lades, myn Kunst genoot is henen,,
En uit myn oog verdwenen.
Hy die weleer met my een' lyktoon zong,
En meenig graf met bloemfieraedt deedt pronken,
Is zelf in 't graf gezonken.
Nu zwygt, helaes! nu zwygt die zoete. tong.
-ocr page 108-
L T K D I C H T E N.
Hy die 200 geestig kweelde,
En korts nog vrolyk fpeelde
Aen myne zy, ligt hier voor eeuwig Uil.
Hoe hart valt 's hemels wil!
De Dichtkunst, thans met druk en leet beladen,
Om VAN DER POT haer voedsterling en zoon,
Schendt hare lauwerkroon,
En fcheurt van rouw' haer prachtige gewaden.
De Wysheit, al zyn vreugdt,
Betreurt zyn frisfche jeugdt,
En met haer treurt de Maes, die aen zyn zangen
Zoo vaek verrukt bleef hangen.
Hoe eêl, hoe kuisch was altydt zyn geluid;
Nooit trachte hy het rein gemoedt te ontftichten,
Door dartele gedichten,
Waer voor de Deugdt haer zuivere oogen fluit.
"Wat deedt hy kloeke flappen
Op \ fpoor der wetenfehappen!
Wat kweet hy zich in zynen lentetydtl-
Zyn werk getuigt zyn vlyt.
-ocr page 109-
io8 LTK DICHTE N.
Het Iioog Tooneel zal van zyn' yver wagen,
Wen Thezeus * eens te voorfchyn treedt,
Door zyne kunst verkleedt
In duitsch gewaedt, dat kenners zal behagen.
Dus tradt hy langs de baen
Der Agrippynfche zwaen
Kloekmoedig voort, om glory te verkrygen
En naer 'c geftarnt te ftygen.
Dus tradt hy ook met ons den Zangberg op,
Waer in men nooit zyn' yver zag vermindert,
Maer in zyn1 loop verhindert,
Week hy ter zy dicht aen den fleilen top;
Niet moedloos neergezegen,
Noch tot het goudt genegen,
Dat Atalant verleidde van het fpoor,
Toen zy den prys verloor:
o Neen, maer om de loopbaen op te rennen,
Die regelrecht naer 't zalig Siön leit,
Daer de Oppermajesteit,
Door gQQn begrip of fterflyk oog te kennen,
Zyn
* Thezeus Prins van Athenen Treurfpel, door den overledenen uit bet Franfch vertaelt.
-ocr page 110-
LTKDICHTEN. 109
Zyn zuivre deugde beloont,
En hem met heil bekroont,
En op geflarnt en zon en maen doet treden.
Dat troost ons hier beneden.
Men kusfc dan voor 't laetst zyn' kouden mondt,
En gunn' zyn lyk egn zachte rust in de aerde;
Men houw' zyn' naem in waerde,
Zoo zal zyn deugdt, die fteeds onwrikbaer ftondt,
Een heldre ftar verflrekken.
Laet ons zyn' zerk bedekken
Met lauwerloof, o Kunstgenootendom,
Zoo blink' zyn lof alom.
A E N
^n|f$»S^:.
-ocr page 111-
A E N DEN HEER E
KORNELIS VANDER POT,
STUDENT IN DE RECHTEN.
OP HET AFSTERVEN VAN ZYNEN VADER
DEN HEER
JAKOBUS VANDER POT.
W
Ien voegt de rouw zoo wel, wien past het droevig klagen
Ooit beter, dan een Kindt by 's Vaders koudt gebeent?
Des treur vry, Van der Pot, 't is billyk dat gy weent,
Nu gy uw' Vader mist, uw' fteun uw welbehagen.
Maer zoudt gy treuren nu zyn ziel, van leet ontflagen,
't Gemartelt lyf verlaet en bly met God' vereendt?
Neen treur niet, Van der Pot, het voegt niet dat gy fteent,
Uw Vader ilaept gerust, Hy kent verdriet noch plagen. ...•■
Maer hoe, wat zoek ik u het fchreijen af te raên!
Wie fluit de kracht van 't bloedt! wie kan natuur weêrftaen!
Beween zyn deugdt, gy moet den plicht eens Zoons betrachten.
Doch zoo gy troost begeert in uw benaeüwt verdriet,
Zoo zie met uw Geloovè op 't heil dat Hy geniet,
Dan zal zyn Hemelvreugdt uw' aerdfchen rouw verzachten.
1 i 2i.-0,
DE
-ocr page 112-
D E
DOODBAER
VAN
DEN HEER
JAN VANDER WALLEN.
V V Ie zou by deze baer niet klagen!
Der braven lust en welbehagen,
Wordt naer het nare graf gedragen.
Och Vander Wallen is verfcheijen!
Wie zal den rouw van 't lichaem leijen ?
De troost begint hier zelf te fchreijen.
P                                        Wat
-ocr page 113-
ii2 L T K D I C H T E N.
Wat leggen hier al heufche zeden,
En ongeveinsde minzaemheden,
Door 't dol gevveldt des doods vertreden!
I
Nu is dat vriendlyk licht der oogen,
Met zwarte wolken overtogen,
Zyn vriendfchap mist haer zoet vermogen.
Nu is uit dat liefcallig wezen,
By elk geert, geacht, geprezen,
Geen vrome oprechtheit meer te lezen.
Nu zal het zandt dat lichaem dekken,
Dat flus een woonplaets mogt vertrekken,
Voor vele deugden zonder vlekken.
Ai hoor de Huwlyksliefde ftenen;
Wat doedt de koude doodt haer weenen!
H
Hoe noó wil vuur met ys vereenen!
Hier moet de ziel haer ziel begeven,
Hoe vast zy aen elkander kleven,
Zoo krachtig trekt het eeuwig leven.
Wensch
*
i
-ocr page 114-
LTKDICHTEN. 113
Wensch dan uw Wederhelft niet weder,
Korne/ia, Gods oog ziet teeder,
Op Weduwen en Weezen neder.
ó Jeugdig Zescal, kom, treed nader,
Hier legt uw ileun, uw hulp en rader,
Kom kus voor 'c ketste uw' dooden Vader.
Schoon gy zyn lyk in 't graf ziet zinken ,
Zyn lof blyft in uwe ooren klinken,
Zyn deugdt blyft in uwe oogen blinken.
Schoon gy zyn zorg zoo vroeg moet derven
Gy kunt zyn les/èn nog verwerven,
Om mee te leven na uw fterven.
f
TROOST
P 2
-ocr page 115-
TROOST
AEN MYNE N1CHTE
AGATHA BRAKEL,
ECHTGENOOT
VAN Mr MEN NEEF
PIETER VANDER WALLEN.
DEN JONGEN,
OVER HET AFSTERVEN
FAN HARE DOCHTERTJES,
ELIZABETII en KORNELIA.
Laet de Kinderkens tot my komen Mat tb: io.
£~i licht ? zucht niet, Ag at ha,
Ai wil uw tranen drongen \
Zie met geen weenende oogen>
Uw lieve "Wichtjes na.
Wat fmaelt gy op den doodt \
"Waer toe al 't droevig kermen;
Zy vliegen uit uwe armen,
De Godheit in den fchoot.
Ont-
-ocr page 116-
LTKDICHTE
Ontwyken ze uw gezicht;
Zy worden met gezangen,
Van de Engelen ontfangen,
In 't ongenaekbaer licht.
Schoon gy ze trouw en teer,
Gehoedt hebt met behagen,
En liefde toegedragen,
De Hemel fchenkt ze meer.
Hier zaegt gy hen in pyn,
En zwakheit licht bederflyk,
Daer zullen zy onfterflyk,
Twee Cherubyntjes zyn.
Uw LYSJE, die haer ftem,
Zoo lief aen de uwe paerdde,
Zingt thans, ontlast van de aerde,
In 't nieuw Jeruzalem.
Zy blinkt in 't Engeldom,
En heet, met kusje op kusje,
Haer lieve en jongste Zusje,
Blymoedig wellekom.
P 3
-ocr page 117-
L T R DICHTE
Uw KEETJE omhelst haer bly:
Dus leven zy hier boven,
In 't eeuwig hof der hoven,
Verhemelt zy aen zy.
Dus zien ze al 't Hemelsch fchoon,
Op aerd' nooit recht te kennen;
Dus zweven ze op haer pennen,
Al juichende om Gods troon.
Des wonsch haer niet beneên,
Met uw bedrukte klachten;
Wat is hier toch te wachten,
Dan rampen en geween?
Zy zyn de zonde ontgaen,
En all' haer fnoode lagen,
Die ziel en zinnen plagen,
En 't zwakke vleesch verraên.
Loof dan, o AcatH'A,
Den wil van 't Alvermogen,
En zie met vrolyke oogen,
Uw lieve Wichtjes na.
-ocr page 118-
GRAF STEDE
»                                                                                                                                         r
VAN MYNE MOEIJE
ALETTA MEEUWELS.
A Rduin- noch toets- noch marmerfleen,
Noch 't alleredel/te metael,
Verftrekt der vromen graf tot prael,
Maer de overfchoone Deugdt alleen.
De Deugdt tart tydt en eeuwigheit,
Daer zy in vollen Juister blaekt-
En.met haer' ftoet den zerk bewaekt,
En fiert met glans en majesteit.
Dus eert zy thans, met bJyden zin,
Het graf waerin ALETTA ru?t,
ALETTA, al haer vreugdt en lust,
Haer fpeelgenoot en hartvriendin.
ALET-
-ocr page 119-
8 L T K DICHTEN.
ALETTA, die al vroeg verkoor,
Uit fcbrikk' voor 's weerelds woesteny',
Met Deugd en Godvrucht zy aen zy,
Te treên op 't fteile hemelfpoor.
ALETTA, die ltaer hoogste vreugdt
In Eer' en Trouw' en Kuisheit vondt,
En pal voor 't heir der driften flondt;
Ten fpiegel voor de wulpfe jeugdt.
ALETTA, die haer' wellust fchiep,
In Christus, Gods gezalfden Zoon',
Die haer, van zynen hoogen troon',
Zoo onverwacht naer boven riep.
Al riep Ily onverwacht en ras,
Zy was met feestgewaedt bekleedt,
I!y vondt dets wyze Maegdt gereet,
'Wiens lamp ge vult en brandend' was.
-ocr page 120-
L T K D I C H T E N.
Dus tradt zy Jezus te gemoet;
Wie weet hoe bly haer zuivre ziel,
Dien Bruidegom in de armen viel!
Wie weet hoe Hy haer heeft begroet!
o Maegdenreijen, rein van geest',
Die uwen dierbren levenstydt
Den Hemelbruigom hebt gewydt,
Komt, viert dit heraelsch bruiloftfeest.
Blyft vry voor onze droefheit doof,
Opdat uw vreugdt ons leet doe vliên,
Terwyl we aendachtig opwaerts zien,
Met de oogen van een vast geloof.
>7 fa.
CL
-ocr page 121-
OP HET
OVERLYDEN
VAN
MEJUFVROUWE
ALIDA VANDER POT.
G
Y, die, op 't klinken uwer Iharen,
By 't juichen van de vrolykheit,
En 't huppelen der bruilofcfcharen ,
De maegden naer de trouwzael leidt,
Laet nu gevvyde toonen hooren;
Een Maegdt, getroffen door Gods min,
Treedt, op 't gejuich der englenkoren ,
De bruiluftzad des hemels in;
't Is
-ocr page 122-
L T K DICHTEN. 121
't Is ALIDA, die, rein van zeden,
Het hart der deugdgezinden won,
En door haer kuifche aenminnigheden
Gods heiiig oog bekoren kon.
"Wat troffen haer veel minnefchichten,
Die in haer rein en jeugdig hart
De fterkfte liefdevlammen (lichtten
■'%
En fmertelyke minnefmert;
Geen fchichten, die het hart ontvonken,
Door vuur waer 't vleesch zich in vermaekt,
Wanneer't, door kusfchen, ftreelen, lonken
En zoete minnedriften, blaekt;
Maer die, met doodelyke wonden,
Haer borst doorboorden ftuurs en wreet,
En 't jeugdig maegdelichaem fchonden,
Door bange pynen, fmert, en leet.
Dus moest zy duizend dooden lyden,
Doch fchoon haer zulks te lastig viel,
De liefde deed haer moedig ftryden;
De pyn was balfem voor haer ziel'.
Q.2                                        Die
-ocr page 123-
LTKDICH.TEN.
Die vast in hemelliefde blaekte,
En minnezuchten opwaerds zondt,
Tot die gelukkige uur genaekte,
Die haer van 't pynlyk vleesch ontbondt.
Nu ziet zy wie haer' boezem griefde,
En hoe de Minnaer haer ontfangt,
Nu fmaekt zy 't zoet van zyne liefde,
Terwyl zy in zyn armen hangt.
Aerdsengelen én Serafynen,
Vervrolyken, met hun gefchal,
De feest, wiens blydfchap nooit verdwynen,
Maer eeuwig eeuwig duuren zal.
Laet ons nu maegdepalmen vlechten,
Met bloemen, die de herfst nog fpaert,
En om 't gemarteld lichaem hechten,
Het heeft een fchoone ziel bewaert.
Wien 't lust mag haren doodt befchreijen,
De Reden keurt die droef heit af;
De Godvrucht treedt met blyde reijen,
Al zingende om haer zalig graf.
-ocr page 124-
LTKDICHTEN.
Waer op de Zeden wierook branden,
De Deugdt den zerk verfiert en tooit,
Myn dichtkunst, met gewasfchen handen,
Dees bloempjes uit haer hofje flrooit.
Hier is V gefolterd Ij f begraven,
Van
A L l D A, de bloem der jeugd.
Die, ryk verfiert met de eêl/le gaven
,
Van kuisheit, zedigbeit en deugd,
Door rampen, norsfe tegenheden
En fcherpe dorens van verdriet,
Bïymoedig is naer Godt getreden.
Men [loof
V vermoeid gebeente niet*
30-
Q3
-ocr page 125-
L Y ' K Z A N G
OVER DEN EERWAERDIGEN
HEER
KORNELIS DE WIT,
LEERJER DER REMONSTRANTSCHE
KERKE, TE BERK EL.
JL/£ Wit, zoo wit van ziel, ja witter,
Dan wit van haer op 't breinryk hoofdt,
Wordt ons op 't onvoorzienst ontror ft;
Wat valt dit fcheiden wrang en bitter!
o Doodt, wat rukt gy door uw magt
De Wit in uwen zwarten nacht!
De Wit, die de allerwitfte zeden,
En witfte deugden ryk bezat,
Om met dien floet, langs 't enge padt,
Den hoogen hemel in te treden.
Wat licht verliest de weereldt niet,
Daer zulk een heldre itar verfchiet!
Men
-ocr page 126-
LTKD1CHTEN.
Men hoort de Dicht- en Speelkonst weenen
En zuchten om haer' toevertaet.
De Wysheit treurt, de üprechtheit flaet
Op hare borst en valt aen 't Henen,
Haer zedig aengezicht befterft.
Nu zy haer' ftut en voorfpraek derft.
Geen minnares kan droever fchreijen,
Daer zy by 't lyk haers minnaers zit,
Dan de eedle Deugdt} nu zy De Wit»
Haer lief, haer' minnaer ziet verfcheijen,
Die nimmer uit hare oogen week j
Noch in zyn trouwe min bezweek.
Dj God vrucht fiort bedrukte klagten
En fcheurt haer wit en heilig kleedt.
De Vrede roept vol rouws en leet:
Wat naerder nacht ftaet my te wachten 3
Als zulke zonnen ondergaen!
Wie zal den twist nu wederitaen?
-ocr page 127-
X f K D I C E T E N.
Maer och! de rouw treft boven allen,
Gods Kerk te Berkel in 't gemoedt,
. Nu "'t beste van haer tydlyk goedt,
Nu haer haer Herder is ontvallen.
Wie weet hoe zy verllagen ftondt
Toen haer de Maes die tyding zondt.
Nu fteent het alles door haer ftenen,
Daer ze in een' tranenvloed' verdrinkt;
't Gekerm van haer Gemeente klinkt
En loeit door de omgelegen venen,
Waer de armoe, die haer tranen ftort,
Door zynen doodt eerst armoe wordt.
Is 't dan niet billyk dat wy klagen,
Nu gy voor eeuwig van ons fcheidt,
De Wit, o beeldt der vriendlykheit,
Myn vriendt, myn vrengdt, myn welbehagen?
o Hoop, o wellust van myn jeugdt,
Wat krenkt uw doodt "myn levensvreugde!
-ocr page 128-
LIK DICHTEN.
Gy zult myn' geest' niet meer bekoren
Door uwe minnelyke tael:
Die taelj die my zoo meenigmael,
Geleerde Iesièn heeft doen hooren,
Die alle op eer en deugdt gegrondt,
Als honig vloeiden uit uw1 mond'.
Gy zult nu uwe zuivre fharen
Nooit weder huwen aen myn fluit j
Wy zullen nooit, op dat geluid,
Met onzen geest1 weer fpelenvaren,
Of vrolyk azen zy aen zy,
Op eedle ietterlekkerny.
o Neen. uw fpeeltuig ligt vertreden,
Ontftelt en achteloos ontfnaert;
Uw boekfalet, die rozegaerdt, .,
Weleer zoo vol bekoorlykheden,
Staet doodsch en eenzaem vol verdriet:
De levenwekker leeft 'er niet.
R
-ocr page 129-
LTKDÏCHTEN.
Uw fchoone zangnimf, die voor dezen
Zoo lieffelyk, 200 Iiemelsch zong,
En de allerftugste zielen dwong.
Zit, naer en bleek en doodsch van wezen,
Op uwen zerk, in diepen rouw',
En treurt, gelyk een weduwvrouw.
Gy zult myn Dichtkunst niet meer noopen >
Noch aendacht geven als zy fpeelt,
Of vrolyk zingt of droevig kweelt;
Die blyde ftonden zyn verloopenj
Des zingt ze, in dezen bangen nood'j
Een1 groven Lykzang op uw* doodt.
© Zielarts, kan ze u dus nog ftreelen,
Daer ge in den duistren grafkuil* rust.
Of daer uw ziel zich bly verlust 9
In Gods gewyde Lustpriëelen ?
't Zal haer verkwikken daer ze fleent.
De Hemel troost' wat om u weent.
-ocr page 130-
AEN MYNEN
GEACHTEN KUNSTGENOOT
NIKOLAES VERSTEEG,
OP HET OVERLYDEN VAN ZYNE
NICHTE EN LIEVE HARTVRIENDINNE
SOFYA KRUIT.
XS 't niet genoeg voor 't jeugdig hart,
Met minnepyn en liefdefmart,
In 't worstelperk der min te ftryden?
o Neen. de mingezinde jeugdt
Moet nog verwoeder plagen Jyden.
Hoe diep verbergt de min haer vreugdt!
Schoon ons de liefde al lieflyk ftreelt,
En met haer heuchlyk heil bedeelt,
Tot balfem voor de minnewonden:
Hoe haestig wordt dat zoet genot
Door 't vreeslyk woên des doods verilonden,
o Droevig, o onzalig lot!
R 2                                   VER-
-ocr page 131-
130 "L T IC D I C II T E N.
VERSTEEG, dit zaegt gy in uw min,
- Daer ge uw SOFYE, uw Ziel vriendin,
U voelde ontrukken uit uwe armen,
Toen ge aen haer lippen hangen bleeft,
En, op 't geloei van angstig kermen, -
In eène zee van tranen dreeft.
De reine liefde kermde teer,
Zy zuchtte en viel in onmagt neer;
Zoo kon uw leet haer1 boezem prangen.
Haer bloemkrans hong verflenst om 't hoofdt,
De rozen ftorven op haer wangen,
Haer heldre toorts was uitgedoofd
Maer wie zou uw bedeest gelaet
En droef heit, in dien droeven ftaet',
Met dichtpenfèel of veder treffen:
De dichtkunst kent hier zelf geen fpoor,
Geen mensch kan zulken rouw befefFen,
Ten zy hy zelf zyn lief verloor.
-ocr page 132-
L T K D I C H T E M r3r
Schep moed. ik zie uw kwelling zwicht,
Terwyl de reden, door haer licht,
Den nacht der droefheit op doet klaren.
Ik hoor hoe gy uw gorgel roert,
En op de klanken van uw fharen, v
Uw Levenszon ten hemel voert.
Bekrans'uw Lieftes "grafzerk vry,
Maer wil de'zalige SOFY,
Toch in haer* zoeten flaep niet Horen.
rt Is tydt dat gy den rouw vergeet,
De vreugdt is voor de jeugdt geboren»
Verllyt uw jonkheit niet in leet.
Tree weder, met een' fleren zinn%
Den hof der liefde vrolyk in,
Waerïn nog fchoone bloemen bloeijen,
Daer zal nu juist geen flroom van gal,
Maer eer een nektar beekje vloeijen,
Dat uwen geest verkwikken zaL
R %                                    Zoudt
-ocr page 133-
13» LTKDICHTEN.
Zoudt gy van minnelust ontbloot,
Dat lelywit en rozeroot,
Der maegdewangen en de lonken
Van twee fchoone oogen zien? o neen:
'k Zie u eerlang op nieuw ontvonken;
Gy zyt toch ys noch marmerfteen.
Ei wil met een bedaert gemoed,
Het brullen van den tegenfpoed'
En 't lachen van 't geluk verdragen.
Men moet zoo fier op 's levenspaên,
Door blixemvuur en donder/lagen,
Als door den glans der zonne gaen.
17-31.
C&D C&3 (£42
es ra # * ê <lid ©
(5 C*3 $ C*2 ©
(5 cT <ÜQ 4 ©
(58* 8©
(5xk©
1
UIT-
-ocr page 134-
U I T V A E R T
VANDEN HEER-
ALEWYN KONINK,
AEN MYNEN N E V E
• PIETER VANDER WALLEN.
JMlYn waerde Van der WAfcLErrj
Wat vreugdt is ons ontvallen!
Myne trouwe Pylades,
Zie my dees uitvaert vieren,
En KONINKS lykbus lieren»
Met kransfen van fïpres.
De lust van 't vrolyk leven.
Die elk vermaek kon geven,
En drukk' en boezempyn',
Tot troost en balfem flrekte;
De vreugdt, die vreugdt verwekte»
Verfterft met ALEWYN.
Daer
-ocr page 135-
L T K D I C H T E
Daer flus de blydfchap zweefde,
En meenig lachje leefde,
En danste op 't bly gebaer,
Is 't nu vol droeve zuchten,
En bange lykgeruchten,
Of ftilte dootscli en naer.
Devreugdt valt zelf aen 't fchreijen,
Om dit.te vroeg verfcheijenj •
Zy werpt haer nektarfchael
En rozekrans ter neder, -
En klaegt bedroeft en teeder,
Met jammerende tael.
In 't ailerblydste wezen,
Is nu de rouw te lezen.
Elk weent om onzen Vrindt,
Die yder kon verblijên,
Door kuifche boerterijên, <
Van groot en kleen bemint. - f
-ocr page 136-
L T K D I C H T E N.
Gy zyt dees lykeer waerdig,
o KONINK, die goedaerdig,
Vol vrolykheit en vreugdt,
Zoo vreedzaem en zachtzinnig,
Zoo vriendlyk en aenminnig,
Een yder hebt verheugdt.
Men zal aen u gedenken,
Waer ons de vreugdt zal wenken;
En eeren, bly te moê,
Uw graf en grafgefteente,
En roepen uw gebeente
Dees gulle wenfchen toe:
Rust zacht, rust zacht in de aerde,
Wy houden u in waerde,
o KONINK, yders lust,
Zaegt gy uw vreugdt hier rooven,
Wy wenfchen u hier boven,
De hoogfle vreugdt en rust.
i?7«3i.
                               S
-ocr page 137-
:                 'AENDENHEERE
Me. NIKOLAES MULDER,
ADFOKAETi ENZ: ENZ.
OP HET OVERLYDEN
ZYNER TWEE JONGSTE ZOONTJES,
ADRIANUS en NIKOLAES.
W
Ie weet, oMïïlder, hoe gy waert in 't hart geftelt,
Toen ge ADRIANUS JE, u door 't fterftat voelde ontrukken.
En al den bloemhof van uw kroost 2aegt nederbukken,
Daer 't allerjongste Bloempje ontydig lag gevelt.
Maer och! nu lyd natuur en kindermin gevvelt,
Gy ziet uw NIK Ü L A E SJ E ook door den doodt verdrukken ,
En fleuren naer het graf. o fmertlyke ongelukken!
't Is billyk dat gy in uw tranen lbkt en fmelt.
Een rouwwolk dekt uw huis en wykt voor geen vertroosten,
Uw morgenzonnetjes verdwynen in het oosten.
Met hun bevalligheên en lieve aentreklykheit.
Doch 200 uw droefheit nog niet blindt is door heur treuren,
Zoo laet zy, op myn beê, het hoofdt eens opwaerds beuren,
En zien wat troostlyk licht de Redenzon verfpreid.
17-32.
EER.
1
-ocr page 138-
EERTOMBE
t
VOOR DEN
GODVRÜCIITIGEN EN GELEERDEN
JONGELING,
JUSTUS KRIGHOUT.
r '"w
JLuQw uwe nyvre jeugdt, dat helder uchtendlicht,
Die fchoone morgeftar, die zon, die elks gezicht,
Daer ze uit den ooste rees, verkwikte met heur ftralen,
Niet op 't geluid van ons gezucht ten grave dalen!
Zou uwe zuivre ziel, op wieken van haer deugd,
Blymoedig llygen naer 't Paleis der ware vreugd,
En wy, terwyl zy ftygt en opdryft in den hoogen,
Heur vaert niet gadeilaen met opgeheven oogenj
Gy zyt d.n diepften rouw en eêlsten lykplicht waerdt;
o Kkighout, 'k heb voor u myn Lykfymbael befnaert.
S 2                                             Ik
-ocr page 139-
138 LTKDICHTEN.
Jk zal op uwen 2ark een groven lykzang kweelen,
En zingen uwe ziel naer 's hemels lustpriëelen.
o Jongelingen, die aen uwen Schepper denkt,
En hem de lentevrucht van uwe Jonkheit fchenkt,
Brengt hier fipresfenloof en heilige lauwrieren;
Heft lykgezangen op, en helpt dees uitvaert vieren.
En gy, o Jeugdt, die u aen ydelheên vergaept,
En in den fchoot' van weelde en dartlen wellust flaept,
Ontvvaek, wil uw gezicht aendaclitig herwaerds keeren,
Gy kunt by dezen zark den plicht uws levens leercn.
Al daelde K r i g e out, in dit natbeweende graf,
De glans, de luister, dien zyn leven van zich gaf,
Veripreid hier, na zyn' doodt, nog hart ontvonkbre vonken.
Gelyk de gouden zon, in 't westen neergezonken,
De kim met goud beftrooit en gloeijend inkarnaet,
En eenen fchoonen glans en luister na zich laet.
Men zwyg' van Herkules, hoe hy de deugdt betrachtte,
En boven 't fnood genot van weelde en wellust achtte,
Hier geld geen fabeltael, wy treên op vaster grondt,
Myn Christen Herkules, die als een pyler flond,
Daer
-ocr page 140-
LTKDICHTEN. i&
Daer de ondeugdt en haer ftoet de zwakke jeugdt beipringen,
Wist zyne tochten met den knods der reen te dwingen.
Hier geld Ulisfès niet, die zich met koorden dwong,
Wanneer 't Sireenendom verlcibre zangen zong:
o Neen. myn Justus, vroeg op 's levens zee bedreven,
Kost, zonder koord of wasch, den vleizang wederilreven,
Hy vestte de oogen op 't kompas van Gods gebodt,
En Helde zyne koers dus regelrecht naer Godt.
Kom dan, o Jonkheit, kom, wil fpoedig herwaerds treden,
Hier ftortte een nieuw gebouw, bewoond van de eêlste zeden.
Hier rust een Minnaer van de hagelwitte deugd.
Hier ligt een eedle baek, een fpiegel voor uw jeugd.
Plier flaept een Jongeling om andren op te wekken.
Hier fluimert Krighout, laet die naem u herwaerd trekken.
't Verbaze u niet, zoo gy hier eenen grooten ftoet
Van wecenichappen in het rouwgewaedt ontmoet,
En hemeldeugden vindt, die zelden t'famen paren,
By 't jeugdig Lyk, ja fchaers op 's Grysaerds graf vergaren.
De naerftige yver, die van hemel vlammen blaekt,
Vind zich met reden in 't leerzuchtig hart geraakt,
S 3                     .                    Nu
-ocr page 141-
^o L Y K DICHT E At
Nu zy, door 's doods geweldt, die voeten ziet gevleugelt,
Die, door geen vadzigheit of aerds belang beteugelt,
Het padt berende dat naer 't hof der wysheit leid.
't Verbaze u niet, dat hier de Taelgeleertheit fchreit,
En ftom zit van verdriet, hier is die tong bevroren,
Die de eêlfte talen in haer eigenlchap deed hooren,
En van lieftalligheit en zoeten honig droop.
De Doorzichtkunde mist in hem haer' wensch en hoop;
Zy werpt haer kykglas neer en ziet, van rouw' bewogen,
Met tranen in 't gezicht zyn heldere arends oogen
Voor eeuwig toegektenit en zonder licht of vuur,
Die oogen, die, met haer, de altelende Natuur,
In haer verborgenheên en diepften nacht' doorgrondden
Daer zy de ftappen van de wyze Godheit vonden;
Terwyl Jiy mug en mier en myt en 't kleinst gewas
. Onmeetbre groodieit gaf, door 't juilr. geilepen glas.
Dit doet Natuurkunst hier van rouw de handen wringen,
Nu hy, die vaek, met haer, in zyn befpiegelingen,
Door 's weerelds dampkring vloog en, in dien Idaeren dag',
't Geftarnte en maen en zon klaer van naby bezag,
-ocr page 142-
'■ '
L T K DICHTEN. 141
In dezen duistren kuil' voor eeuwig is gevaren.
De Zang- en Speelkunst, door wiens flem en zuivre fharen
Hy zyn' vermoeiden geest fomwyl verkwikking gaf,
Ontfpannen keel en veel en zuchten by dit graf.
De dille Nedrigheit flrooit hier gebloemt en lover,
En bukt van droefheit op dees1 kouden fteen voorover,
De Kuisheic, overkropt van rouw' en harteleet,
Stort hier heur tranen langs haer rein en fneeuwit kleedt.
De Liefde, de eeuwige eer van Jezus kerkgefpelen,
Komt hier met reden in ons leet en droefheit deelen;
Het tranennat, dat uit haer zuivere oogen vloeit,
Blusclit fchier de onbluschbre vlam, die op haer' boezem gloeit,
Nu zy dat edel hart, dat allen twist verbande,
En, door haer heilig vuur, gedurig blaekte en brande,
Hier koud en levenloos en zonder liefde ziet.
Mildadigheit verfmelt in tranen van verdriet,
Omdat die handen hier voor eeuwig zyn gefloten,
Waer uit Nooddrufcigheit verkwikking heeft genoten.
Hoe zelden ook de Jeugdt die hemelgaef bezit,
Wat Jezus wei geviel was al zyn wensch en wit!
Maer
. . .
-ocr page 143-
i42 -LTKDICHTE iV.
Maer niemandt achte 't vreemd, dat wy by deze rei jen
De Godvrucht niet bedroeft en bitter hooren fchreijen,
Daer hy zyn hart altoos op haer gevestigt hiel:
Zy wenscht zyn lichaern rust en moeit zich met de ziel,
't Onfterffelyke deel, dat dikwyls, opgetogen,
Met haer in 't blinkend licht der Heilzon is gevlogen;
Maer door den last van 't vleesch onwillig nederzonk,
Dewyl Gods luister haer zoo fchoon in de oogen blonk.
Die ziel, thans van den band der fterrl ykheit ontheven,
Vaert met haer Leidsvrouw op naer 't eeuwigdurend leven;
Zy juicht en kwinkeleert en klapt, in Jezus naem',
Gelyk een witte duif, de vlugge wieken t'faem,
Tot ze aen de heilbron by den boom des levens rusten
En zich oneindig in die ïalighcên verlusten,
Waerop zy al haer hoop en y ver had gegrond,
Zco lang ze als vreemdeling, zich hier op aerd bevond.
o Krighout, eedle roem en bloem der jongelingen,
Wy kusfehen uw gebeente eerbiedig, onder 't zingen,
En flaren vlytig op uw onbefproken deugdt.
Die onbeweegbre zuil waer op uwe eedle jeugdc,
-ocr page 144-
LTKDICH.TEN. 143
Al hare wetenfchap en nutte kunste ftichtte,
En naer wiens voetfpoor zy haer vaste gangen richtte.
Uw vredelievendheit verkwikt nog 'c ftil gemoedt,
Hoe zeer de fnoode twist, met nyd en laster woed.
Die thans op wet, geboón, noch recht noch regel pasfen,
Maer tegen regel, recht, geboón en wetten basfen.
Gy hebt uw leven nooit tot iemands leet befteed,
Maer wist, gelyk een fchoone en eedele magneet,
De Jonkheit tot de deugdt en wysheit op te trekken,
En zelfs den ouderdom tot eene ipoor te ftrekken.
Al misfen wy met elk dat zalige genot,
'c Voegt onze liefde niet te morren tegens Godtj
D^s moeten wy uw lot en zyn befiuring loven,
Dien Godt het meest bemint roept hy het eerst naer boven.
17-32.
*
T                                    UIT-
-ocr page 145-
UITVAERT
VAN
HUBERT KORNELISZOON
POOT,
FENIX DER NEDERDÜITSCHE
DICHTKUNSTE.
VV At flaen de zilvre ftarren duister,
In 't deftig hemelblaeuw gewaedt,
Der Dichtkunst'! och! hoe taent haer luister!
Een rouwwolk dekt haer fchoon gelaet,
En onverwelkbre lauwerblaren;
Zy roert haer allergroffte fnaren
En kweelt een brommend treurmufcyk,
Om, met haer fcanggezinde reijen,
Des wakkren P O O TS gelauwerd lyk
Naer 't eeuwig ftille ryk te leijen.
't Is
-ocr page 146-
LTKDICHTEN.
't Is billyk dat zy nokt en hygt,
De doodt vernielt haer zeldfaem wonder,
De Nachtegael van Abtswoud zwygt.
Hier gaet een zon des zangbergs onder.
De lykasch dekt hier heilig vuur,
Dat van de eenvoudige Natuur
Zyn' gioedt en luister heeft ontfangen.
Het fterflot fluit dien zoeten mondt,
In wiens zielftreelende gezangen
Het kiesch gehoor iet hemelsch vond.
Dees Zanger ging de kunst niet zoeken
In fcholen of 't gewoel der fteên.
POOT doolde in geen' Labrinth van boeken
Noch zworf naer Romen of Atheen,
Om wysheit en uitheemfche talen:
Hy zag, in fchyn' van nachtegalen,
Apol en 't heilig Negental
In Abtswoud dalen, bly te moede,
Terwyl zyn jaugdt, in veldt en ftair,
Zyn 's vaders koeijen melkte en hoedde.
T 2
-ocr page 147-
LTKD-ICHTEN.
*•■...                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     -
Men zegt, dat Abtswouds velden toen,
Daer zooveel hemelzangers zongen,
Veel edeler gebloemt en groen,
Dan Helikon ooit droeg, ontfongen;
En dat de zangerige vlucht,
In eene hartverkwikbre lucht',
Om 't hoofdt des jongen Landmans zweefde
En hem een' wondren geest inblies,
Een' geest, die geestig in hem leefde
En in vernuft en zanglusc wies*
Behaegde 't hem toen aen te vangen,
Straks kreeg de boerfche eenvoudigheid
Van zyn laegzwevende akkerzangen,
Een' edlen zwier en majesteit;
De wildzang zweeg, het veldt kreeg ooren,
Om zyn' verkwikbren zang te hooren.
De Schienimf klom ter ftroomkille uit,
Door 't geestig roeren zyner vingeren.
Zyn lier deed op haer kunstgeluid,
De Rotte en Maes en 't Y verflingeren.
-ocr page 148-
LTK DICHTEN.
De Min dronk nektar van zyn tong',
En fprong en juichte en lachte en danste,
. Daer hy zyn Minnedichten zong,
Terwyl zy hare kruin bekranste,
Met bloempjes van zyn Poëzy',
Vol hemel val en lekkerny;
En hare toortfen kwam ontfleken
Aen 't vier van zyn verliefde lier;
Nu weent zy, daer hy ligt bezweken;
Het ys zyn 's monds verkóud haer vier.
Men ziet de bruiloftreijen treuren
En, by dees Dichters koud gebeent,
Hun blyde feestgewaden fcheuren.
De droef heit, die de doón beweent,
Vergeet haer tranen aftewisfen,
Nu zy zyn' zang en troost moet misfen.
Zyn Zanggodin zit ftom van rouw1,
't Gevogek kwynt, de velden zuchten3
Dees winter baert hun eene kouw,
Die voor geen' lentetyd' zal vluchten,
T 3
-ocr page 149-
t48 L T K D I C H T E N.
De Bybeldichtkunst iit bedrukt,
Daer hem het Aerflot overrompelt,
De fnaren van zyn 9iter rukt,
En 't ipeeltuig in den grafkuil dompelt.
Wie fmaek in lekkre zangen vind
Beweent der Zanggodinnen Vrindt,
Wiens zang van zoetheit overvloeide, ,
Bevallig fchilderde voor 't oog,
De ziel aen zyne toonen boeide
En op zyn galmen voerde omhoog.
De Zanggodinnen komen neder,
Door dit verlies in 't hart gewondt,
Elk kuscht en drukt, bedrukt en teeder,
Zyn handen en bedorven mondt,
En valt, met haer gebloemte en lover,
In flaeuwte op 't zielloos lyk voorover;
Doch, fchoon 't haer' rouw' aen magt ontbreekt,
Om hem naer waerde te bekransfen,
Het dichtvuur, dat hy heefc gekweekt,
Beftraelt zyn graf met zonneglansfen.
o PO
-ocr page 150-
L1KD1CHTEN.
o POOT, o Lust van Nederlandt,
o Roem des velds, o Vreugdt der lieden,
Uw lyk geniete rust in 't zand,
Uw ziel omhoog de zaligheden.
Wy weiden in uw kunst' en lof.
Al ftygt gy naer het flarrenhof,
Gy laet, in de aengename paden
Van uwen dichthof, overlaên
Met bloemen, eêl van geur' en bladen,
Uw loffdyke flappen flaen.
H9
«7S3*
LYK-
-ocr page 151-
L Y K Z A N G
VOORDEN
t.", - *
HEERE
ADRIAEN SLEGHT.
o xXCIiterhof, o hof der rust1,
o Landpaleis, vol vreugd' en lust,
o Lustpriëel, dat fteeds elks ooren,
Uw blyden voglenzang liet hooren,
Wat flaekt gy thans een naer gerucht!
Met welk een heesch en bang gezucht,
Schreeuwt gy ons toe, langs beemdt en weijen,
Dat Sleght, uw Landheer is verfcheijen.
Waerom uw fmert niet opgekropt.
Het fchel gerucht den mondt geftopt,
En uw rivier van zilte tranen
Bepaelt door uwe groene lanen.
Zoo
-ocr page 152-
L 2 K D I C H T E N. 15$
Zoo waenden we, onbewust van 't leet,
Dat thans door uwe paden treed,
Dat gy dien gryzen Man nog ftreelde
En verfche levenskrachten teelde.
Dat hy, verkwikt door uwe vreugdt,
Eerlang, in een vernieuwde jeugd',
Omduwt van zyne oprechte zeden,
De beurs der Maesdat zou. betreden.
Maer och! wat baete zulk een waen ?
Hoe duur zou ons dat hopen daen,
Daer wy, belust om hem te groeten,
Niet hem, maer flechts zyn lyk ontmoetten.
Schrei, fchrei dan vry uwe oogen uit;
Beroof u van uw lachend kruidt;
Schud'af uw loof en frisfche blaren,
En maek bedroefde lykmisbaren.
Gy zult voorzeker niet alleen,
Met bitter nokken en geween,
Vol diepen rouw, de laetste plichten,
Aen 't lyk van Vader S l e g h t verrichten.
V                                     o Neen:
-ocr page 153-
LT K DICHTEN.
o Neen: een roodbekreten rei,
Helpt, door een troosteloos gefchrei,
De blonde en ichoone Maes aen 't wenen,
En doet de bruine Rotte ftenen.
De Vreêkerk, overflelpt van rouw',
Verliest zyn hulp en raedt en trouw,
En weent, dewyl ze, door zyn fterven,
Haer oudsten Ouderling moet derven.
De Koopmanfchap, hoe zwak, word zelf
Nog zwakker, nu zy 't beursgewelf,
Dat zooveel zwarigheden drukken,
Dees' fterken pyler ziet ontrukken.
Haer Staetjongkvrouw, de Koopvaerdy,,
Haelt al haer z.warte vlaggen by,
En laet, in aller kusten ooren»
Nu reis op reis een' noodfchoot hooren.
Och! (klaegtze, met bedrukt misbaerj)
Myn wakkere Verzekeraer,
Door wien myn' moed' word magt gegeven ,
Is zelf op 's levens zee gebleven»
%
-ocr page 154-
L T K D I C H T E N.
De Mededeelzaemheit beweent,
Zyn mildheit, by zyn koud gebeent,
Daer zy die handen ziet gefloten,
Waeruit alle armen troost genoten.
Veel weezen fchreijen, vroeg en fpaê,
Hem als haer' tweeden Vader na,
En pogen door onnoozel fmeeken,
't Verfteende hart des doods te breken.
De vreugdt legt haren rozekrans
By 't zielloos lyk des braven Mans
Neêrflachtig neer, en valt aen 't klagen;
Hier (zegt ze) ligt myn welbehagen:
Hier ligt de lust van oudt en jong,
Hoe ftyf is nu die gladde tong,
Die vaek een zweep der droef heit ftrekte,
En my in elks gemoedt verwekte 1
Wat derft nu meenig vriendemael,
Het zout van zyn gezoute tael!
Helaes! hoe weinig lust my 't leven
Als zulke mannen my begeven.
V a
-ocr page 155-
154 LTKDICHTEN.
Wie fchreit niet daer de vreugdt dus fchreit?
Wie kan een' man vol kloek beleit,
Vol zooveel nuts, voor eeuwig derven,
En niet van rouw' om 't hoofdt befterven.
o Sieght, o aller braven vriendt,
Gy hebt den besten naem verdient;
Men zal, hoe hoog gy zyt gezeten;
Uwe eedle gaven nooit vergeten.
o Neen: uw ongekrenkt gemoedt,
Die rots in voor- en tegenfpoed,
Uw vfiendfchap, uw gulaertigheden,
Uw oordeel, uw doorwrochte reden;.
Uw neddgheit, uw reine vreugdt,
Uw vlyt, uw trouw, uw eer en deugdt,
Doen op uw graf eene eerzuil ftichten,
En blyven hier als fterren lichten.
17-34* ■
-ocr page 156-
V
OP HET OVERLYDE M
VAN MEJUFVROUWM
ADRIANA VANDER TOOREN,
ECHTGENOOTEVAN
MTNEN KüNSTGENOOT
FRANS DEHAES.
D,
II a.es, die, door rt geluide van zyne zuivre fharen,
De woeste driften temt en de ondeugdt doet bedaren,
Verliest, ondanks zyn kunst1 en vastgegronde minnr,
Zyn Lief, zyn levensvreugdt, 2yn Hart- en Bedvriendin,
Die, fints haer huwlykszon in 't oost begon te klimmen,
Zich door veel kwalen, fmert en pynen zag begrimmen
En voelde fleuren naer den oever van den dood,
Doch, door het troostmuzyk van haren Echtgenoot,
Gedurig werd verfterkt met nieuwe kracht' en leven i
Ja hadd' de Hemel, wien geen mensch mag wederftreven,
Niet vast befloten om hare afgematte ziel,
Na zooveel fuldens, uit de ontllelde levenskiel,
Te voeren naer omhoog,, zy zou nog, als voor dezen,
De luister van haer feks', de lust zyns huwlyks wezen,
En zyn gewyde lier vief 's doods geweldt te fterk;
Houw des Euridicé en Orfeus op haer' zerk.
V 5                                   LYK~
-ocr page 157-
L Y K Z A N G
OVER MYNEN NEVE
D E N H E E R
HENDRIK SCHUT.
ZYNER WEDUWEN EN ZONEN
TOEGEZONGEN.
VJTOds Liefde en Vrouwe- en Kinderliefde,
Streên, in het eerbaer hart van SCHUT,
Een'ftrydt, die, door zyn deugdt geftut,
Zyn ziel en zinnen hevig griefde:
Gods Liefde ftelde hem het fchoon
Der hoogste Zaligheit voor oogen,
En poogt, met hemelzoet vermogen,
Hem op te voeren naer Gods troon;
n .            De
-ocr page 158-
L T K DICHTE
De Vrouwe, en Kindermin, hier tegen,
Schoon geen van haer zyn heil benyd,
Vergaren magt en kracht en vlyt,
Om hem tot blyven te bewegen.
Hy voelt hoe vast zyn waerde Vrouw,
Met bleeke en nat bekreten wangen,
Hem in heur armen houd gevangen,
Ten blyk' van hare huwlykstrouw.
Hy hoort zyn trits van lieve zonen,
Staêg roepen, met benaeuwt verdriet,
Och! Vader] och! begeef ons niet!
Blyf ons uw liefde en zorg betoonen.
Hy ziet de vriendfchap, die haer' lusc
En blydfchap vind in zyne zeden,
Gedurig voor zyn fponde treden,
Bedroeft, bedcest en ongerust.
Dit brengt zyn teêrfte boezemtochten,
In rep en roer en hoop en vrees;
De vlotte geest bevecht het vlees.
En word geftaêg door 't vlees bevochten*
-ocr page 159-
L T K D I C H T E N.
Men denk' eens hoe die brave Man,
In wien de vrede was te lezen,
In 't vreedfaem hart geilelt moet wezen,
Dat kryg noch twist verdragen kan:
Is 't wonder dat men hem ziet ftryden,
Op 't bange ziekbede, nat van 't zweet:
Met ongenuchten, fmerc' en leet;
Ja byna duizendt dooden lyden?
Nu trekt Gods onweêrftaenbre min,
Zyn ziel omhoog, in vast vertrouwen;
Dan voelt hy zich beneden houwen,
Door zyn bekreten huisgezin.
Nu fpoeit hy zich, met welbehagen,
Naer 't eeuwig juichend Vreêpaleis;
Dan ftaekt hy weer zyn hemelreis,
Uit liefde tot zyn trouwe magen.
Doch eindlyk, moede en afgeftreên,
Door folteringen en elenden,
Befloot hy 't naer omhoog te wenden,
En troostte zich met deze reen:
-ocr page 160-
LTKDICHTEN.
Zou ik Gods liefde wederflxeven,
Daer zy my 't hoogste heilgoedt biedt;
Neen: neen: dat past een' Christen niet,
Wat 's 't aerdfche by het hemelsch leven.
'k Weet dat myne Eciitgenoot en Kroost
Veel aen myn byzyn is gelegen ;
Maer 't zwaerlte dient het zwaerst te wegen:
Godt laet geen' droeven ongetroost;
Hy zal een man en hulp en rader,
Voor myn geliefde Weêrhelft' zyn,
En dus myn Kroost, fèhoon ik verdwyn,
Verftrekken tot een' trouwen Vader.
Dit ftelt myn flervend hart gerust,
Dat nu de doodt my fluks ontbinde,
Opdat myn ziel haer rustplaets vinde,
By u, myn Godt, myn vreugdt en lust:
Ik hoor u aen myn zieldeur kloppen,
o Allerzielen Bruidegom,
Ik kom, o Jezus, ach! ik kom;
'k Zal voor uw ftem 't gehoor niet ftoppsn;
X
-ocr page 161-
LTKDICHTEN.
Ik fpoei my naer uw hoogste feest,
Om Gods volkomenheên te loven:
Al 't aerdfche ontzinkt my, 'k vaer naer boven,
'k Beveel uw liefde mynen geest'.
Met dees verhemelde gedachten,
Ontweek uw Echtgenoot uw oog,
Hendryne, en voer 200 fnel omhoog,
Als waer 't op Cherubyne fchachten.
Dus toog uw lieve Vader heen,
o Brave Zoons, die zyn verfcheijen
Misfchien naer eisch niet kunt befchreijen,
Al fleet ge uw leven in geween:
Maer 200 gy hem oprecht wilt eeren,
Slaet dan zyn' vromen wandel gaê,
Zyn voetfpoor zal u, vroeg en fpaê,
Veel Christelyke deugden léeren:
Zoo zal uw Moeder, in uw jeugd,
Uw' vromen Vader zien herleven;
Zoo zult ge aen elk den nafmaek geven
Van zyne vriendlykheit en deugd'.
-ocr page 162-
L T K D 1 C H T E N.
Dat op die zoete hoop, Hendryne,
o Teer bedroefde Weduwvrouw,
De zwarte wolk van uwen rouw
Allengskens opklare en verdwyne.
Ontfang hierop myn Iykgedicht;
Myn vriendfchap had dit lauwerlover,
Voor 't graf uws Mans driedubbeld over,
En was uw' rouw' dees' troost verplicht.
17-38.
X 1
-ocr page 163-
L Y K Z A N G,
OP HET ONTYDIG AFSTERVEN
VANVROVWE*
MEVROUWE
ANNA MARIA ZEGERS,
GEMALINNE FAN DEM
WELEDELEN GESTRENGEN
HEER
M*. JAKOB BISDOM,
RJEDT EN PENSIONARIS DER STAT DELFT
EN IFEGENS HUN HOOG MOG: GEDEPUTEERT
NAER DE PR0V1NTIE VAN GRONINGEN
EN OMMELANDEN.
ENZ: ENZ: ENZ.
J.S ANNAES geest omhoog gevaren?
Mist gy dat Beeldt van 't Huisbeleid,
Die Dochter der Godvruchtigheit,
Die vreugdt der Christenvrouwefcharen,
o Delf, 200 fchielyk uit uw' fchoot*,
In 't afzyn van haer' Echtgenoot ?
Ter-
-ocr page 164-
L T K D I C H T E N.
Terwyl uw Mondt in 't Hof der Staten,
Die wyze en wakkre Staetgezant,
Haer in uw hoede heeft gelaten,
En u ontreist ten dienst'' van 't Landt?
Is dit zyn Echtjuweel behoeden?
Maer och! wie keert den dood in 't woeden?
Wie kan 't geweld des doods weêritaen?
Gy kost, gy kost haer niet befchermen.
Doch fmoor uw zuchten, laet uw kermen
Hem in zyn wichtig ampt niet fchaên.
Maer fchoon gy fmoorde al uwe klagten;
Hoe durft gy uwen Raedsheer wachten?
Het bitter fchreijen van zyn kroost,
't Genok van zyn bedeesde magen,
Wier droefheit duizend zuchten loost,
Zal van zyn ongeval gewagen,
En roepen hem van verre toe,
Hoe bang zyn huisftaet is te moê.
X 3
-ocr page 165-
L T K D f C ti T EN.
Help, Godt! ik zie hem 't huiswaerds komen.
Keer, achtbre Bisdom, keer, ei keer!
Hier woont uw tweede ziel niet meer;
De hemel heeft haer opgenomen.
Hoe doof is zyne Huwlykstrouw!
Hoe haekt hy naer zyn dierbre Vrouw!
Hy hoort noch lykmisbaer noch kermen,
Maer waent, dat zy hem nader treed,
En reeds van ver, met open armen,
En teedre woorden, welkom heet.
Helaes, hoe is zyn hoop bedrogen!
De blydfchap van zyn hart vervlogen!
Zyn Kroost valt mikkende om zyn hals,
En kermt: „ och! Vader! hoort ons ichreijen!
„ Och! Moeder! Moeder is verfcheijen!
„ Wy worstlen met veel ongevals.
Hoe dit gefchrei zyn' wensch moog' ftoren,
Zyn Huwlykstrouw mistrouwt zyn ooren.
-ocr page 166-
LTKD1QHTEN.
My dunkt hy vliegt ter fla.cpzale in,
En roept: „ Waer toefc myn welbehagen?
Maer laes! zyn lieve Bedvriendin,
Het leven van zyn levensdagen»
Ligt dood op de echtjcoets uitgeflrekt;
Doch 't blyft noch voor zyn oog bedekt:
'k Zie hem haer koude lippen kuslèn;
Dit 's edik in zyn boezemwond';
Zyn mondt befterft op haren mondt,
Wiens ys zyn vuur fchynt uit te blusfen.
Ach! hy bezwykt. men ftutt' zyn leen.
Aertsgoedheit, zend uw' troost beneênj
Dat de Englenrei met hemelgeuren
Het hart des braven Mans verkwikk',
Eer, onder 't nokken, zuchten, treuren,
Zyn eedle ziel van droefheit flikk\
Ei zie, zyn kwelling fcbynt te minderen.
Outwaek, o Bisdom, om uw kinderen!
-ocr page 167-
~L T K D I C H T E N.
Red, red hen uit hun leet en rouw1!
[^laer zacht, dit baert hem meer beswaring.]
Ontvvaek, om Hollands Staetsvergaêring
Te dienen met uw hulp' en trouw'!
Dees tael doet zynen geest herleven.
vWelaen, den rouw nu bot gegeven:
Schrei, Bisdom, fchrei uw' boezem uit;
Uw Egaê is uw tranen waerdig:
Zy toonde, op Gods alwys befluit.
Zich tot de hemelreis wilvaerdig,
Doch had ook u, haer' wensch en lust,
Nog graeg voor 't laetst vaerwel gekust.
't Scheen, in het einde van haer lyden,
Als of zy dus haer' jongste groet
Wou uiten aen uw' magenftoet',
"Wiens hulp haer fterkte in al haer ftryden:
„ Groet myn' geliefden Echtgenoot,
„ Doch zwyg, voor hem een poos myn' deed1:
-ocr page 168-
L T K D I C H T E N.
j, Zeg, zeg hem niet hoe ik moest kampen.
„ Vertroost hem als hy om my fchreit,
„ Zeg, dat ik, vry van alle rampen,
„ Ten reij' ga in Gods heerlykheit.
„ Hy blyf' myn Viertal teer bewaken,
„ Doch daer zyn flaetzorg niet om ftaken.
„ Hy waek' voor Delf en Neêrlands Staet',
„ Dat hem 200 teeder ligt aen 't harte.
Hierop verdween haer nacht vol fmarte,
Voor 's Hemels blyden dageraed'.
Ligt kwam haer ziel nog om u zweven,
Eer ze opvoer naer het eeuwig leven:
Ligt kuste ze u in Grunoos Stat,
ïn 't midden uwer Staetbelangen. ....
Maer och! gy zyt van 't fchreijen mat.
Ei droog de tranen van uw wangen,
En ieef, door 's Hemels zorg befchut,
Uw Kroost, uw Stat en 't Landt tot nut.
-ocr page 169-
DE RUST
DES HOOGGELEERDEN HEEREN
ADRIAEN VAN KATTENBURG,
OUD HOOGLEERAER IN DE GODGELEERDHEIT
ONDER DE REMONSTRANTEN.
D,
Zon, die aen de maes de vredekerk verlichtte,
En aen het Y het licht voor 't heilgeloof ontflak,
Werd door haer* nyvren loop en milden luister zwak,
En daelde eer haer de nacht tot ondergaen verplichtte.
De Godsheldt voor wiens magt de zonde fchaemrood zwichtte,
't Zy hy de deugdt verhief, of fteenen harten brak,
Werd, hoe vol moeds, vermoeit, daer hy orakels Iprak
En yvrig voor Gods geest' bezielde tempels flichtte.
De groote Kattenburg, in Kerkdienst' afgeflooft,
Zocht rust voor zynen geest' en tong en breinryk hoofdt,
Die vyftig jaren lang Godsvolk ten dienste Honden.
Wat rust de Vredekerk dien Vredevader gaf',
Zyn lichaena heeft het loon des arbeids in het graf,
Zyn geest de ware rust in 't Vrederyk gevonden,
AEN
17 43-
•>^
-ocr page 170-
A E N D E N             ;
HOOGELÊERDEN HEERE • '                              j
Ma. PIETER BURMAN,
OP HET OVERLYDEN
ZTNER ECHTGENOOTE, VROUWE
MARIA ELIZABETH
VA ND ER STRENG.
J.K fmelt van teeder mededoogen,
Daer gy my toefchreidt , uit uw' nood',
o Bukman! dat de ftuurfche doodt
MARIA, 't heillicht uwer oogen,
' Van 'c licht des levens heeft ontbloot.
Dus fterft de hoop, die ge onlangs ftelde
Op 't Spruitje, dat uw echtboom droeg;
Naerdien een graförkaen, 2,oö vroeg,
Niet Hechts 'c bevallig telgje velde,
1
Maer zelfs den boofn ter neder floeg.
Y 2                                       Wiq
-ocr page 171-
LTKDICHTEN.
Wie weet hoe uwe Wetenfchappen
Haer godipraek, op uw rouwgeklag,
Hervormden in helaes! en ach!
Ja beefden op haer glorytrappen r
Door 't dreunen van dien zwaren flag.
Toen 't jonge Wicht van de aerde fcheidde,
En opvoer naer het eeuwig licht,
Geloof ik, dat een blixemfchicht
Zich door uw boekfalet verfpreidde,
Dat gy verbleekte in 't aengezicht.
Dan toen MARIE, uw hoop, uw leven,
Wiens deugdt uw hart gekluistert hiel,
Uw armen, uw gezicht ontviel,
Begon uw ganfche huis te beven,
Beflormde een donderflag uw aJcL
Och! had ge, o Orfeus onzer dagen,
In dien verfchrikkelyken ftond',
In 't onweer, dat uw rust verflond,
Uw handen aen de lier geilagen!
Wie weet... J maer 't hart was u gewond.
-ocr page 172-
LTKDICHTEN.
Uw gladde tong, die harde klippen
Vermurwt, als zy van honig vloeit,
Hadd' licht de magt des doods bemoeit;
Maer och! de fchrik hield wis de tippen
Van uw Welfprekendheit geboeit.
Intusfen ileeg uw Gaê naer boven,
Omftuwt van eenen Englendrom,
Doch zag, terwyl zy opwaerds klom
Van 't kraembedt naer het hof der hoven,
Naer u,, haer helft, wel driewerf om.
Nu juicht zy in de hemelbogen,
Daer ze, in haer Kroost, uw liefde kuscht,
Zich in den heilzonglans verlust,
En u verbeid met vrolyke oogen.
Dit ftcll' uw' wyzen geest gerust.
Y3
-ocr page 173-
R O U B E K L A G,
AEN DEN EERWAERDIGEN HEERE
PIETER FONTEIN,
WEGENS DEN DOODT ZYNER ECHTGENOOTE.
J3d.Yn Hartvriendt, och! vergeef het my
Dat myn bedrukte Poëzy
U fpaê koomt troosten en begroeten!
"Wat zeg ik, troosten? daer 2y zwygt,
Aen uwen hals' befterft, en, zuchtend', voor uw voeten
In onmagt' nederzygt.
Uw noodkreet, die myn hart doet beven,
Weerhield haer t'uwaerds heen te ftreven,
Wat fpoor de Vriendeplicht haer gaf'.
Haer teêrheit kon u niet zien fchreijen,
Noch haer meêdoogen u naer 't onmeêdoogend graf
Van uw Jozina leijen.
Veel
-ocr page 174-
LTKDICHTEN. 173
Veel minder mogt het haer van 't hart*
Te aenfchouwen met wat wrange (mart!1
Gy 't lyk van uwe Lieflle omarmde;
Te hooren, met wat bang geluid
Die deugdryke oude flam, haer trouwe Vader, kermde»
Om 't fterven van zyn Spruit*.
Dit onheil, dat den boezem grieEdo
Der Huwlyktrouw' en Kinderliefde,
Bewoog de zalige Englen zelf;
Deed hen, met u uw Gaê te onthalen j
Te ontvoeren in triomf door 't blinkend ftargewelf,
Schier vyf paer weken dralen.
Fontein, als ik herdenk wat vreugdtj
Wat wederliefde en reine deugdt,
"Wat echtjuweel u is onctogen
In uw Jozyne, uw levenszonj
Herfchept, om uwen wil, 't waerachtig mededoogen
My in een tranenbron,
'k Zette
-ocr page 175-
X74 3C T K D I C H T Ê N.
'k Zette, om uw fmert te doen bedaren,
Een' zachten toon op myne fnaren; •
Maer och! myn eigen rouwgerucht,
Om 't bitter leet, uw ziel' befchoren,
Ontftelde ftaêg myn lier, en deed, door zucht op zucht,
Myn hart zyn' troostgalm fmoren.
Ik vlocht, tot ftilling uwer pyn',
Cypresfen, tym en roosmaryn,
Om uw Jozinaes lyk te tooijen;
Maer al myn vlyt en overleg,
Al 't bloemwerk, dat ik op haer doodbus dacht te ftrooijen,
Smolt in myn tranen weg.
Bedroefde Vriendt, wil, in uw klagten,
Van my des geenen byftandt wachten.
Dat Fenixdichters, kloek van hart%
Met troostmuzyk uwe ooren ftreelen:
Ik, ik vermag alleen te treuren om uw fmart, '•
In uwen rouw te deelen.
't Schaed
-ocr page 176-
L T K D IC H T EN 175
\ Schaed uw Jozinaes grafroem niet,
Dat haer myn kunst geen' lykkrans bied;
Hacr Deugden fleren haef gebeente.
De tranen, die uw Liefde fchreid,
Verftrekken haer een kroon van blinkend puikgefteente,
Welks glans haef lof verbreid»
Maer och! is dit de hoop, de weelde,
Waer meê haer zwangerheit u flreelde,,
De vrucht, die ge uit uw huwlykstrouw*
Verbeidde met verlangende oogen?.....
Myn hart en Poëzy bezwyken om uw' rouw.
Godt trooste u uit den hoogen!
O P
-ocr page 177-
O P V A E R T
VAN MEyUFFROUrrE
KLARA GHYBEN,
ECHTGENOOTE FAN MTNEN FRIENDT
JOANNESBADON.
o ^LrfAngrei, die omhoog
Den flarrelichten boog
Betreedt met vlotte fchreden,
Ontikit uw 2.alig koor;
Een nieuwe Zangeres genaekt u van beneden,
Langs 't fteile hemelfpoor.
De reinfte deugdenftoet,
Dien ge immer hebt ontmoet,
Ontvoert met vlugge vlerken
*
Ons KLARA, rein van geest',
Uit 's weerelds dikken damp' en al te naeuwe perken,
Naer uw volzalig feest.
-ocr page 178-
L T K D I C H T EN.
My dunkt ik zie haer thans,
Gehult met heilzonglans,
Vergeestlykt en herboren,
Als eene Serafyn,
Reikhalzen naer de vreugdt, die, in uw fchelle koren,
Noch droefheit kent noch pyn.
Uw blydfchap belg' 't zich niet
Dat zy vaek ommeziet,
En, luistrend naer het fchreijen
Van alles wat bedroeft,
Bedrukt, de kleeders fcheurt, om haer te vroeg verfcheijen;
Als in haer opvaert toeft.
Haer vriendlyke Echtgenoot,
Half dood door haren doodt,
En afgemat door 't kermen,
Daer 't al in tranen fmelt,
Houd, hoe Gods Liefde trekt, in zyn beftorven armen,
Haer teeder vastgeknelt.
- :                         Zz
-ocr page 179-
»
178 LTKDICHTEN.
Zyn kunst, die wouden temt,
En ftroomen effen kemt,
Speelt, op bekreten fnaren,
Haer treurig hemelwaerd;
Doch kost ooit aerdsch muzyk uw hemelsch evenaren,
Gy kreeg haer niet van de aerd',
Zy liet haer minlyk Kroost,
Dat duizend zuchtjes loost,
Zyn traentjes tTamen mengelen:
Dees tracht, van rouw* vermast,
Zyn teedere armpjes om haer1 kouden hals te flrengelenj
Die houd heur kleeders vast:
Die flaert, in 't hart gewond,
Op haer' bedorven mondt
En opgeheven oogen;
Dees roept haer, doch zy zwygt;
Een ander fchreit haer na, terwyl zy naer den hoogen
Allengskens henen flygt.
-ocr page 180-
L T K D I C H T E N.
De reine huwlyksmin*
De zucht voor huisgezin
En teêrgeliefde Kinderen,
Standvaste zorg en trouw,
Zyn fterke kluisters, die de hemelreis verhinderen
Der Godverloofde Vrouw*.
Wie ooit den nektar vong
Van haer fluweele tong',
Wat ooit het zoet moge fmaken
Van heure Poëzy\
Zoo kunstig afgericht op ftichten en vermaken,'
Roept: „ K L A R A, blyf ons by!
Dan 't ware heilgeloof,
Voor de aerdsbelangen doof,
Haer drift om Godt te ontmoeten,
Te doen 't geen hy begeert,
J» zelfs Gods Liefde bind haer vleugels aen de voeten,
Boeit wat haer opvaert deert.
Z3
-ocr page 181-
i8ö ZTKDICHTE N.
Galmryke Hemelfloet,
Dewyl 1t dan weien moet,
Dat wy haer eeuwig derven,
Zoo (lilt haer huisgeween;
Zingt voor heur Gade en Kroost, die fchier van droef heit fterven,
Gods byftandt naer beneên.
o KLARE! al fpoeit ge uw reis
Naer 'c hemelhofpaleis,
'k Zal van uw' lof niet zwygen
Zoo lang... Maer zie! wat licht?
Gods glans omilraelt haer reeds... My dunkt ik zie haer ftygen!
Daer vaert ze uit ons gezicht!
OP
-ocr page 182-
OP DEN DOODT
VAN
D E N H E E R
HENDRIK
SAMUËL CHATELAIN.
.'■-■■                          A E N
HULST.
Ulst! verander nu in eeuwigen Lauwrier;
Laet zich uw Zandberg thans in marmerfteen verkeeren,
"Wil dappren Chatelain met heldengrafpraeT eerenj
Zyn jeugdt, zyn heldenmoedt heeft zich in 't oorlogsvier,
Zyn deugdt in yders hart de onfterflykheit verworven s
Hy ilreedt voor rt Vaderlandt, en is voor u geflórven.
17-4.7-
OP
-ocr page 183-
- ...... - -"- -■*«
0
O P H E T ' .. ...
ONTYDIG AFSTERVEN
VAN MYNE NICHTE
JUFVROUWE
F R A N C I N A
VANDER WALLEN,
ECHTGENOOTE VAN
D E N H E E R
JAN VAN VOLLENHOVEN.
KORNELIS ZOON.
JL Erwyl ik zilvren lovers mengel,
En lachend herfstgebloemte ftrengel,
Om uwer Oudren zilvren feest
Myn kunstfestoenen te bereijen,
Vtrneemt myn vreugdgezinde geest,
Dat uw Francjna is verfcheijen.
Ligt
-ocr page 184-
LTKDICHTE
Ligt liegt die doodelyke maer.
Zou 't Echtlot haer, fchier binnen 't jaer,
Als Bruidt, als Vrouw, en Moeder eeren,
En teffens doón? zou zulks gefchiên?
Zou Godt dat ongeval niet keeren!
Men doe my zelf de waerheit zien*
Ik koom, al boeit de fcürik myn voeten,
o Vollen hoven, u ontmoeten,
Om... och! .. ik zie hem zelf half doodt,'
Met bleeke en natbekreten wangen,
Op 't lyk van zyne Bedgenoot,
Van rouw' gemat, voorover hangen.
Hoe ras is 't bruiloftfeestlieraedt,
Hier overdekt met rouwgewaedt!
Is dit het blymael, dat wy wachtten,
In 't opgetooide kraemfalet,
Thans een fpelonk vol jammerklagten,
Waer elk de doodverf heeft gezet.
Aa
-ocr page 185-
LTKDICHTEN.
My dunkt 'k hoor, op de lykgeruchten,
Het pasgeboren Wichtje zuchten;
'k Zie traentjes in zyn teer gezicht,
Als wilde 't zyn verlies bekryten,
En 't onmeêdoogend levenslicht,
Zyn vroege moederloosheit wyten.
o Slag! o onherftelbre fchaê!
Hoe moet gy 't hart van Ag at ha,
En mynen Boezemvriendt niet treffen!
Hoe ga ik best hunn1 rouw te keer?
Helaes! wil ik hunn' druk befeffen,
Dan zyg ik zelf in onmagt neer.
Zy, door Gods zegen opgetogen,
Verlangden, om met vrolyke oogen,
Op hunnen zilvren bruiloftdag,
Franqina en haer1 Gaê te ontfangen,
En, ver van leet en lykgeklag,
Gods gunst te loven met gezangen.
-ocr page 186-
LTKDICHTEN.
Zy wenschten om, met bly geluid,
Haer oudste en jonggehuwde fpruit,
Als blyde moeder, te begroeten.
Maer och! zoodra hun wensen gelukt,
Zoodra zy 't lieve Zoontje ontmoeten,
"Word haer FRANtjïNEin't graf gerukt.
Ver van den hoogtydt te beleven,
Waer toe haer Ouders zyn verheven,
Sterft ze in haer groene huwlyksjeugd':
Voor harer Oudren feest te vieren,
Viert zy, in de eindelooze vreugd',
Gods feest, in fchaêuw van heillauwrieren.
Daer kuscht de Hemelbruidegom,
Haer driewerf teeder wellekom,
Als Burgeres van 't hof der hoven.
Misgun uw Gaê dien heilftaet niet,
o Volleniioven! zie naer boven;
Ach! matig toch uw zielverdriet.
Aa 2
-ocr page 187-
186 LTKDICHTEN.
o Agatha! o Vander Wallen!
Laet 's Hemels wil u welgevallen.
Ei wilt Hem, op uw zilvren feest,
Uw oudste fpruit ten offer wyden.
Zoo zal Hy, door zyn' goeden geest,
U vriendlyk troosten en verblyden.
■ .#■.'
■ %■- ,';•■'."'":■■"■■''
te, *
Wischt dan,"uit liefde en Ouderplichc',
Uw1 Zoon de tranen van 't gezicht.
Godt zalt' zyn hartwonde ondertusfchen y
Met bahem van genade en troost;
En doe hem zyn Fit an 91 na kusfchen,
In 't minlyk wezen van haer Kroost.
i?E*8.
€0 <ZèD Cê2
(5 £ZD <? * ê Cê2> is;
& è Cx3 <* ©
(5S*5©
è
LYK.
-ocr page 188-
L Y K Z A N G,
OP HET ONTYDIG AFSTERVEN
VANDEN
WELEDELEN GESTRENGEN
HEER
JOHANGEÖRG.
VAN RIGHTERN,
LUITENANTKOLONEL VAN HET VIERDE
REGEMENT ORANJE NASSAU, TEN
DIENSTE VAN DEZEN STAET.
. *                           *
VJY teedre Minnewichtjes,
Verbreekt, verwerpt uw fchichtjes,
Vernielt geblosmte en kruidt,
Waer meê gy de echtkoets tooide,
En 't bruiloftpadt beftrooide
Voor Richtern en zyn BniicP..
Aa 3                                       Hy
-ocr page 189-
»
i83 LTKD1CHT
Hy heeft, tot min bewogen,
yergeefs door uw vermogen,
By zynen krygslaurier,
Den liefdemirt gewonnen;
De doodt dooft, onbezonnen,
Zyn krygs- en liefdevier.
1                    >
Die Heldt, die, onverfèhrokken,
Zoo vaek, te veld' getrokken,
Begruist met flof en bloed,
Zyn 's vyands woede keerde,
En 't oorlogsvuur braveerde,
Sneeft in den minnegloed'.
De doodt rukt, ondanks 't kermen
Hem wit de klemmende armen
Van zyn geliefde Bruid',
Die, op haer bleeke lippen,
Zyn ziel, in 't henen glippen,
Door duizend zuchten fluit.
-ocr page 190-
TKDICHTE
Hy wil, maer kan naeuw Iclieijen,
Zoo boeit zy hem met fchreijen.
o Droevig Bruiloftuur!
Wat zyn dees bruidsgewaden
Met tranendaeuw' beladen!
Wat fmaekt dees feestwyn zuur!
Wat jammeren misverwen
De fchoone Bloem van Terwen,
In 't prilste van haer' tyd'!
Zy is de zon haers levens
En met dat heillicht tevens
Haer hoop, haer' wellust kwyt.
Zy zygt in onmagt neder.
Zie hier by lentewedcr
Een roos, bedekt met fheeuw.
Koomt, droeve fpeelgenooten,
Troost, vlytig toegefchoten,
Dees maegdelyke Weêuw.
-ocr page 191-
190 L T K $ I C H T Ê N.
En gy, o Nydverpletfler,
o Heldenloftrompetiter,
Voert, met triömfmazyk,
Den Krygsgedrochtverwinner
En Kuifchetrouwbeminner
Nder 't hemelheldenryk.
Zyn Heldedetigdt, wiens luister
Blinkt, als een ftar by duister,
Zal, tot een eeuwig merk,
Zyn tombe met laurieren
En krygstrofeên verfieren,
En pralen op zyn zerk.
Een zwerm van Minnewichtjes
Zal, met geknakte fchichtjes,
Befchreide mirteblaên,
Cipres en palmfestoenen,
Die 't zyner eere groenen,
Zyn Bruigomsgcaf belaên*
-ocr page 192-
E E R T O M B E
VOOR DEN
WELEDELEN GESTRENGEN
HEERE
KORNELIS ESSELINCK,
KOLLONEL FAN EEN REGEMENT FOETKNECHTEN
TEN DIENSTE DEZES LANDS, EN COMMAN-
DEUR FAN DE STAT BRIELE EN DE
FORTRES HELLEFOETSLUIS,
ENZ. ENZ.
é
JV-Echtfchapen Trouw en Minizasmheit,
Gepaert aen fchrander Krygsbeleid;
Beproefde Deugden, Heldenmoedt,
Voor oorlogsdonder, blikièmgloedt,
Noch vuur noch flael noch loot vervaertj
En de eclfte Heldenfaem, vermaert
Bb                                      Door
-ocr page 193-
LTKDJCHTEN.
Door muurbres» veldflag, zwaerdt en klingk,
Bekroonen't graf van ESSELINCK;
Na dat die Heldt, die nimmer laf,
Of bleek van vrees' zyn wagt begaf,
Op Gods bevel zyn' post' onttoog,
En naer den Helden hemel vloog.
Dus blinkt 's Mans glory hier beneên!
Al hoort hy kermen noch geween,
Der Braven Vriendfchap fchreit, en kuscht
De plaets daer Zyn gebeente rust.
i,
*ÉM «•* $#4 *W
C# m m & 3
KLAGT
-ocr page 194-
K L A G T
OVER DEN DOODT ZYNER DOORLUCHTIGE
H O O G H E I T
WILLEM DEN VIERDEN,
ERFSTAD HOUDER.
DER FEREENIGDE NEDERLANDEN.
AEN DEN WELEDELEN
GESTRENGEN HEERE
M*. J A N D E B A C K,
GEHEIMEN RAEDT, SECRETARIS EN REQUEST.
MEESTER VAN ZIN E H O O G VO RSTELTKB
DOORLUCHTIGHEIT, HOOGLOFFELTKER
GEDACHTENISSE, ENZ. ENZ. ENZ.
o i^Cherpzknd Oog\ o Recht erhandt
Des Vaders van ons Faderlandt,
Des grooten FRISOOS! wiens beleid
Zich huwde oen uwe waekfaemheit,
Terwyl zyn zorg voor Neêrlands Staet
Zich diende van uw penne en raedt,
Toen gy die Zon des Lands, £lks hoop,
Verzüde in %yrt verheven Loop1;
Bb 2                                  o Treu»
-ocr page 195-
ip4 L 1 K D I C H T E N.
o Treurende DE BACK! ontfang
In uwen rouw' myn Lykgezang,
Gezongen aen rs Lands tranenbron,
By
7 dalen dier ORANJEZONN\
Verhïeft gy in zyn gunstryk licht
My en myn vrolyk Stroomgedicht
',
Verhef nu myn bedrukte Kunst
In
V Jlralend licht van uwe gunst\
En luister hoe myn klaegtoon klinkt
Ku ons dat Licht des Lands ontzinkt.
.Ti
inmaegdt, ween! och! wring van rouwe uw handen!
Scheur uw gewaedt, ruk uwe vlechten los!
o 's Gravenhaeg! treur met uw treurend Bosch,
Wek met uw klagt' de klagt der Zeven Landen!
..Oranjezael! Paleis vol ongeneugt!
Korts 't lustvertrek van Neêrlands Lust en Vrsugd',
Nu 't flerfbedt van 's Lands Liefde, Hulp en Rader,
Och! waerom my uw' bangen rouw gemeldt ?
o Felle flag! och, Vaderlandt! uw Vader,
Uw FR IS O ligt door 't flerflot neergeveld
AI
. , ^mn^         ^^^^^^ff^^.^^<r^%., ..■ ■       JTtn»^-'^:^*-
-ocr page 196-
LTKDICHTEN. 195
Al 't hofgezin ligt in het ftof gebogen.
Uw Aertsprinses bezwymt voor 't oog van 't volk;
Zy fchynt een zon, die door een donkre wolk,.
Een jammerwolk van tranen is omtogen.
De Vorstenbloem, de fchoone Karoly^
Treurt, als een roos, die door geen' zonnefchyn
Gekoestert word, maer kvvynt in regenvlagen;
De Jonge Prins fchynt een oranjetak,
Die van zyn' ftamm', ontydig neêrgeflagen,
Word afgefcheurt, en zuclit met krakk' op krak.
Tt Oranjeloof, dat flus zoo vrolyk bloeide T
Verdort in fchaêuw' van lyk^presfeblaêm
Daer flus myn Rotte, omringt van ftroomnajaên,
In 's Vorsten gunst' door all' den hofftoet vloeide,
Heerscht thans de rouw, ftroomt nu een tranenzeer
Wier naer geruisch het ruisfehen der Flakkee
Verdooft, en my by 't dankaltaer doet treuren,
Waer op myn Nimf den VORST' myn Offer bied.
Terwyl zy 't vuur fteekt in de wierookgeuren
Herichept de rouw haer in een' tranenvliet..
Bb 3                                 ^eVeega.-
                    «v.^-*:v^"
-ocr page 197-
ipö LTKDICHTEN.
o Veege hoop! die korts myn binnen ftreelde,
Heet dit naer wensch in FR1SOOS lof en gunst'
Ten reije gaen met myn verheugde kunst',
Thans vol van wee na die gedroomde weelde ?
Myn Zangdrift fterft en kweelt, van leet omringt,
Gelyk een zwaen, die haer verfcheijen zingt.
Lig daer, myn lier! ten prooij' van windt en baren,
Of vindt op 't flrandt, op 't doodfche ftrandt uw graf,
Berooft van klank' en eertydsfchelle fnarenj
Hy ftorf die u het lieve leven gaf!
Wat baet het thans dat ik, door vreugdt gedreven,
De woestheit in dit kunstloos oordt bedwong,
De golven temde, al 't duin aen 't hupplen zong,
Toen FR ISO OS gunst myn' dichtlust deed herleven?
De maer Zyns doods, die zich alom verfpreit,
i
Baert hier opnieuw een droevige aekligheit,
Doet duin en dal van myn gefchrei gewagen,
De zee, die door myn klagt onftuimig woelt,
Met droef geruisen 't verlies des Lands beklagen,
Daer zy van 't ftrandt myn brakke tranen fpoelt.             • i
-ocr page 198-
I T K D I C H T E N.
En och! troff' flechts de rouw my aen dees flranden!
Och! troff' dat lcet my» my alleen in 't hart!
Maer neen! 't gevoel, de werking van die fmart' .
Verfpreit zich ook door all' de Zeven Landen;
Die Horten thans met jammerend geluidt,
Öm 's Vorsten doodt, hun tranenbeken uk,
Die weenend tot een zee te ïamen vloeijen,
En, door 's volks klagt en zuchten voortgeprest,
Niet flechts den grondt van Nederlandt befproeijen,
Maer ftroomen van geweste tot gewest.
Geen kroost heeft ooit zyn' lieven Vaders fterven
Met meer verdriets, met grooter rouw' beweent,
Dan 't zuchtend volk, dat om zyn' FR IS O fteent,
Zyn* Vader, dien 't, helaes! te vroeg moet derven,
Zyn' Vorst, zoo eêl als teeder van gemoedt,
Zyn' Heilvorst, die 't voor onheil heeft behoed,
Met reen betreurt om zyn roemwaerde zeden,
Zyn zorg, zyn trouw, zyn liefde en vriendlykheit,.
Zyn' heufchen aert en zyn weldadigheden,.
Te kort gefmaekt, doch nooit te lang befchreit,
-ocr page 199-
198 LTKDICHTEN.
't Hoogmogend Hof weergalmt van 't droevig klagen,
De rouwgalm bromt en rolt van transf' in trans,
's Lands Raedt verliest den Vorstelyken glans,
Dat licht gaet fchuil om nimmer weer te dagen.
's Lands Krygsmagt roert, in 't heldenhart ontzet,
Noch fchorre trom, noch fchelle veldtrompet.
De Zeeraedt, dien wre in 's Lands verlies zien deelen,
Strykt thans, berooft van zyne waerdfte prael',
De vlaggen op zyn dryvende kasteelen,
Om 't fterven van 's Lands Opper-Admirael.
Al de aerdt, helaesl waegt van 's Lands jammertoonen.
Europe mist, uit haren halskarkant,
In Nasfaus PRINS den fchoonflen diamant;
Het rouwfloers dekt om Hem haer koningskroonen j
Zyn zuivre Deugdt, die, als de dagftar, fcheen,
Ontvonkt het hart der aerdfche Mogendheên;
Zy, Harende op haer luisterryke ftralen,
Verheffen (heg Vorst FR IS O OS lof in top;
Ja rechten Hem in hunne gouden zalen,
Zichzelf ten fpoor1, een duurzaem praelbeeldt op.
-ocr page 200-
L T B' D I C H T E N. 199
Zoo blinkt, zoo klinkt zyn lof in alle landen;
Zoo roemt al de aerdt zyn fchrander ftaetbeleit;
Dat, onvermoeit, vol zorg' en waekfaemheit,
De hulk des Lands beveiligde voor ftranden,
Zyn zucht tot vree, die 't Landt den vrede fchonk,
Zyn godvrucht, die uit al zyn daden blonk,
's Volks leidftar was naer aller deugden haven,
Zyn eêl vernuft, zyn hoogverlicht verftandt;
Doch bovenal het puik dier hemelgaven,
Zyn liefde tot het dierbaer Vaderlandt,
Door deze liefde en teedre zucht gedreven,
Zocht Nasiaus VORST, kort voor zyn' jongsten dag,
Aen Hollands Maegd, die hem aen 't harte lag,
Een helder blyk van zyne gunst' te geven;
De Koopvaerdy, die, van alom gedrukt,
Thans onder 't pak der lasten kwynend bukt,
Van drukk' te ontflaen, te redden uit haer treuren,
's Lands handelmagt genadig hulp te biên;
Maer och! het mag dien HEILVORST' niet gebeuren
De vrugten van dat grootsch Ontwerp te zien.
Cc                                   oFRI.
-ocr page 201-
200 L T K D I C H T E JK
o F RIS O! och! 't gedenken aen uw fterven,
Het misfen van den rykdom uwer gunst',
Bedroeft de Deugdt, doet Wetenfchap en Kunst,
Met Markt en Beurs', haer hoop en Wydfchap derven.
o Zon des Lands! o alverkwikkend Licht l
Ontduikt gy op den middag ons gezicht?
Terwyl wy naer uw blyde weêrkomst haken,
Uw afzyn 't Landt ftrekt tot een fmertlyk kruis,
oVORST! zend ons het anders troostryk Aken
U, met den dood' op uwe lippen, t'huis.
Men zegt ook dat de doodt U reeds beloerde ,
Toen ge, uit het oog van uw befchermend hof,
Den ftroom bevoert daer hy uw' Vader trof,
Maer dat gy hem naer 't fcheen in 't hart ontroerde.
En Hukte door uw minnelyk gelaet*
Maer och! hy neemt den zwarten nacht te baet,
Als fchuw voor 't licht van uwe vrïendlyke oogen,
En treft, ondanks 't gekerm van uw Vors tin n*
En Vorstlyk Kroost, U, door zyn wreed vermogen
In de armen van uw fchreijend hofgezin.
-ocr page 202-
LTKDICHTEN. 201
Gy, hun geween en zielverdriet ontftegen,
Rust in Gods hof by Naslaus Heldendrom;
Daer voert, daer leid U 's Lands Stadhouderdoia
In zegeprael' langs diamanten wegen.
Uw Naemgenoot, 's Landseerste Willem, kuscht,
Omarmt in U zyn evenbeeldt, den lust,
De hoop, de vreugde, de kroon van Batoos dalen.
Uw Vader, die op aerde U nimmer zag,
Schiet toe om U, zyn'grooteri Zoon, te onthalen,
Te omhelzen in den eindeloozen dag.
OR ANJEZON! al zonkt gy in de kimmen,
Uw luister komt onze oogen nog te ftaê,
Gy laet een ipoor van licht en glansfèn na,
Waer langs uw Zoon, 's Lands nieuwe Zon, zal klimmen,
's Lands Jonge Vorst, reeds yders hoop en vreugdt,
Uw Aertsprinses verilrekt hem in zyn jeugd'
Een Voedstervrouw, een hemelfche Minerve,
Opdat, ten troost' in 't algemeen verdriet.,
Uw Erfprins alle uwe eedle deugden erve,
En 't Landt 'm Hem uw liefde en zorg geniet'.
Cc 2                                         Wtf
-ocr page 203-
202 LTKDICHTEN.
Wy kusfchen vast uw Vorstelyk gebeente,
Uit liefde die van gunstërkenning' gloeit,
Uw dierbaer Lyk beparelt en befproeit
Met tranen van 's Lands fchreijende gemeente.
Dat Delf vry in het Prinslyk grafgewelf,
Doorluchte VORST! uw minste deel bedelPj
Uw groote deugdt, uwe onwaerdeerbre gaven
Bedekt men met metael noch marmerfteen;
Uw heldenfaem is nergens te begraven,
Daer toe waer' 2elfs al 't aerdryk veel te kleen.
i7gn.
GRAF-
,:;,..«;*.---'.....""
-ocr page 204-
GRAFDICHTEN.
i
-ocr page 205-
'••
npTT
..'                   ' *» .. -*.
• • —
^«p,wfr
''"■'/■'■■■' ■■'■■' ■■■■■■■*■■
-ocr page 206-
GRAFSCHRIFT
VOOR MYNE GROOTMOEDER,
JUFVROUWE
INGETJE ZORG,
WEDUWE VAN WYLEN
D E N H E E R
DIRK MEEUWELS.
't
JTXfer Rust de ZORG, en deugdt, en trouw,
Hier rust een Christen Weduwvrouw,
De vreugdt van al die deugdt beminden:
Dees zerk bedekt haer zielloos Jyk,
Haer ziel leeft in het Hemelryk,
Haer deugdt 'm 't hart van hare vrinden.
6
J4 y2~'
Dd                                  GRAF-
-ocr page 207-
GRAFSCHRIFT
VOOR HET JONGSTE
D O CHTERTJE
VAN MYNEN NEVE
D E N H E E R
PIETER VANDER WALLEN,
DEN JONGEN.
JL Xler fluimert Lysje van der Wallen,
Hier legt die Morgeflar gevallen;
Gevallen? neen. hier zonk ze neer;
En na dat zinken blinkt ze weer,
Verboven alle hemelkringen.
Bekranst dit graf, o Jengdelingen:
o Ouders, treedt hier bly te moê:
De hemel hoort den Kindren toe.
GRAF-
-ocr page 208-
GRAFSCHRIFT
VOOR
DEN HEER
M*. KORNELIS
VANDER POT.
z,
cht vry, o Wandelaer, de Deugdt, \ Vernuft, de Wysheit
En Reclitsgeleertheit, die gy hier aenfchouwt in ?t zwart,
Beweenen VAN DER POT, wiens vlugge jeugdt ds grysheit
In wetenfchap niet week, maer vaek heeft uitgetart;
Die Jongeling, wien elk beminde om zyne gaven,
Die fclirandre Jongeling legt in dit graf begraven,
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            
Dd 2                                   HET
-ocr page 209-
HET GRAF
VAN
DEN HEER
PIETER BAELDE.
minnaers nadert vry, al klinkt hier veel getreurd
Hier flaept de vreugdt en lust der Rotterdamfche Beurs;
Hier liet de Koppmanfchap een. van haer duurste panden;
Hier heeft de Koopvaerdy een kostlyk fchip zien landen,
Met hemelgoederen en zielfieraedt gelaên;
Dat's BAELDE, die 2.00 trouw haer heeft ten dienst1 geftaens
Die nyvre Koopman rust hier van iyri> vromen wandel,
En vindt by Godt de winst van zyn1 oprechten handel.
GRAF-
-ocr page 210-
GRAFSCHRIFT
VOOR DEN
EERWAERDIGEN HEERE
JAN POST,
LEERAER IN GODS KERKE TE VREESWXZ
JEN DE VAERT, DOCH KORT FOOR ZTN
OVERLYDEN VAN ZTNEN PRED-IK-
DIENST' ONTHEVEN.
X-^E vreêgezinde POST, die, byna vyftig jaren,
Te VYeeswyk, in Gods dienst', getrouw ilond op zyn post,
En waekte, opdat de Vaert geen leet mogt' wedervaren,.
Tot hy door ouderdom in 't end werd afgelost:
De eerwaerde POST, wien elk om zyne deugdt moest loven.
Liet hier zyn fterflyk deel en trok te post naer boven.
Ddj
GRAF-
-ocr page 211-
GRAFSCHRIFT
VOORDEN
HEER
CHARLES SEBILLE.
kJEBILLE, de eer en roem der wyze Zanggodinnen,
De Neêrlandfche Ariftarch, 't Orakel van Parnas,
De wellust, liefde en hulp van die de Dichtkunst minnen,
Die, nevens de eedle Dengdt, zyn lust en leven was,
Gaf, ftervende, aen Apol zyn frisfche lauwerbladen,
En wat hy ooit van hem ontfong eerbiedig weer;
Hy lei zyn trouwheit in den fchoot der vriendfchapp' neer,
Hong aen 't altaer der Deugd' het lofwerk zyner daden,
En zong zyn' zwanenzang op grootsch toneelmuzyk:
Toen fleeg 's Mans geest omhoog en fchonk dit graf zyn lyk.
17-38.
DE
-ocr page 212-
DE GRAFSTEEN
VANDEN
PRAXITELES DEZER EEUWE,
JOANNES BAPTISTA
XAVERY.
Ier legt XAVE RY, die ivoor en hout en fteen
Zoo wonderbaer herfchiep, zoo kunstig kost bezielen ,
Dat, voor de majesteit dier Aertsbevalligheên,
De Nydt en Vitzucht zelfs verwondert neder knielen.
Beween dien Vader van zooveel onfterflyk kroost,
Dat, waer 't géén fteen, van drukk' reeds waer' hervormt in fleenen ,
Nu ftaet het, bleek van rouw' en doof voor allen troost,
Daer 't door het rein/Ie licht der kunstzonn' word omfchenen,
En wacht, terwyl die glans weerom fluit op dit graf,
De lykverryzenis zyns grooten Vaders af.
17-42.
AEN
-ocr page 213-
A E N
HET GRAF
MYNER
MOEDER.
G
ootmoeder Aerde, berg, uit 's Lands gemeenen nood',
Wyl Vrankryks krygstrompet myn Vaderlandt doet beven,
Myn vvaerde Moeder, in den avondt van haer leven,
Ondanks myn moederliefde, in uwen zachten fchoot.
Bewaer de brave Vrouw, wiens lichaem, onder 't klagen,
Door 't blinkend doodkleedt van myn tranen ligt bedekt;
Tot dat, in 't krieken van den jongden aller dagen,
De Aertsengelfche bazuin haer uit den doodflaep' wekt.
»r&r.
HET
-ocr page 214-
HET LEVEN
VAN
DIRK SMITS.
-ocr page 215-
±*ii-^J*iï^t*aMtrit*iiï>&*^^^
-ocr page 216-
Bladz. 3
HET LEVEN
VAN
DIRK SMITS.
S^zEermalen zagen wy, of voor of achter de werken van
eenen beroemden Dichter, na zyne dood in 't licht
W gebragt, eene fchets zynes Levens geilelt; nu eens
breedvoerig, dan korter 9 't zy naer den imaek des Schryvers, 't
zy naer dat 'er veel of minder te zeggen viel: en het is my veelal
voorgekomen, dat de meeste Lezers met dergelyke befchry vingen
niet ongaerne gedient zyn geweest:
(A 2)                                      Hier
-ocr page 217-
Geboren 170Z . Overleden. 1752 .
_5. a, £téhrt£aen' yin*v
"Wat Kunst zo on poourt ons hier ten Zannxbero*© op te leien ?
Is't, fiere Hotte! vlw Tolt? «Ie Aartsjpriegter Tan av Reyen ?
Uw Dichter, die de Kunst qretuttrt heeft ' aan Natuur ?
Ja/t is die Stroompoëet? U¥ SlITS, iviens jnrerruur,
Wiens wmdbryk liermuzyk «rantscli Neêrland tan Tbetoren J
Of eer, 't is Vondel zelf, in dezen Zoon herooren .
-ocr page 218-
4 HET LEVEN VAN DIRK SMITS.
Hier over heeft zich een Engels Schryver niet onbevallig uit
gedrukt, en zyne woorden zyn genoegfaem begrepen in dit versje:
Wy wenfchen /leeds, dat wy de omjlandigheên van V leven
Eens Schryvers kenden
, als ons 't werk behagen kan;
Wy vormen vaek ons zelf een denkbeeld van den Man,
Uit dien byzondren fmaek waerin hy heeft gefchreven;
Ja ivy verlangen zelfs naer duidelyk befcheit
Van zyne levemwys, van zyn gedrag en daden,
In hoop van dus, indien onsgisfen 't heeft geraden ,
Een nieuw bewys te zien van onze fchranderheit.
Maer, wat ons ook tot die nieuw sgierigheit moog1 dry ven,
Ze is billyk, dikwyls fielt de kennis van 't gedrag
Eens Schryvcrs,
'/ geen hyjehreef, in een1 veel klaerdren dag,
Zoowel als V zynen roem en de eer zyns werks kan flyven.
.. En dus dan, zal ik, door eenige goede Vrinden daertoe aen-
gerpoort, hoe bekrompen myn tyd, door de moeilykheit myner
b-.zigheden, ook zy, ondernemen, om der weereld eene ichets te
geven, van het Leven, van mynen zeer waerden Vriend en dierbarea
Kunst-
-ocr page 219-
HET LEVEN VAN DIRK SMITS. 5
Kunstgenoot, den uitmuntenden Dichter, Dirk Smits, wiens
yroege dood van allen, die de Dichtkunst beminnen, betreurd word, «
en met wien ik een reeks van jaren achtereen, zonder de aller-
minste floomisfe, een oprechte Vïiendfchap onderhouden heb. Ik
ben dus, om de woorden van den alömbeioemdm J[rnold Hoogvliet,
onzen onlangs overledenen Kunstvriend, met een weinig veran-
dering , te gebruiken j
Ik ben der Vriendfchap"1, de eedle gaven,
Der kunste en het bekoorlyk dicht
Van tnynen
Smits wel ruim verplicht,
Om zyn gedachtenis te Jiaven.
Kan ik dit doen , ik zal my der moeite dubbel betaelt achten,
en den tydt, hieraen hefteed, veilig durven rekenen niet geheel nut-
teloos vervlogen te zyn.
Dirk. Smits dan is geboren te Rotterdam , op den 2ofterr
der zomermaend' des Jaers 1702 ; zyne Ouders zyn geweest,.
Michiel Smits, Zoon van Paulus Smits, Wynkooper te Breda, err
Elizabeth, Dochter van Dirk Meeuivels, Wynkooper binnen
(Aa)                                Rot-
-ocr page 220-
6 HET LEVEN VAN DIRK SMITS.
Rotterdam : en dus hebben deze brave en deugdfame Ouders van
onzen Dichter, welke geen groote fchatten hadden t'famen gebragt,
ook uit de "Wynkooperye, in Rotterdam burgerlyk levende, hun
beftaen gevonden; fchoon bezwaert wordende met een talryk gezin
van zeven Kinderen, als drie Zonen, van welken onze Dirk de
oudfte was, en vier Dochteren, die alle vier, als ook zyn jongfte
Broeder, by 's Dkhters leven overleden zyn.
Door deze trouwhartige Ouders werd Dirk in zyn kindsheit,
in de Lees- Schryf- en Rekenfchool beitelt, daer hy wel haest zulke
Wyken van vernuft gaf, dat hy zyne tydgenooten ipoedig in alles
voorby flreefde; 't welk zyn Vader, die in hem meer dan kinder-
lyke bekwaemheit ontdekte , wel deed denken, om hem in de
Latynfche Tael te laten onderwyzen; maer, gelyk hy my daerna
dikwyls met leetwezen geklaegt heeft, 't ging hem, als my, en
zoo als het veelal in kindsrryke huisgezinnen, waer het niet beel
breet omkomt, gaet, het mogt'er niet af. Hy was zoodra niet
inftaet om de fchool te verlaten, of men zag uit, om D i r k , op een
kantoor te beftellen, waer mede men al fpoedig klaer raekte-, by
den Heer Jakob Verbrugge, voornaem Koopman binnen Rotter-
dam : doch, gelyk 'er op een Koopmans kantoor voor aenkomelin-
gen
-ocr page 221-
HET LEVEN FAN DIRK SMITS. 7
gen weinig of niets te winnen is, zoo liet men hem hier geenen lan-
gen tyd; maer men trachtte weldra, met veel yver, den ïchrandren
Jongeling, zoo het mogelyk was, ten fteun van 't huisgezin, het
een of ander te bezorgen, waerdoor wat gewonnen kon worden;
en hier toe bood zich al vroeg de gelegenheit aen, dat hy geplaetst
werd op het kantoor van den Impost op de Wynen, toen worden-
de geïnt, ten behoeve van rt Wynkoopersgilde, waer hy, tot in 't
laetfte van rt Jaer 174.6*, van de Iaegfte tot de hoogfte plaets opge-
klommen zynde, zich Zoo trouwhartig heeft gekweten, dat hy by
allen, die met hem omgingen, ten hoogfte bemint en geacht is ge- -
worden, zoo zelf, dat elk hem vandaer met weerzin zag vertrek-
ken.
In zyne vroege jeugd al, werd hy verflingert op loffelyke Kuns-
ten, inzonderheit op de muzyk, waerin hy ook vry ver gevordert
is geweest, en welke hy, tot zyne dood toe, met grooten lust heeft
blyven behandelen.
Maer niet minder fpoedig begon zyn Dichtgeest zich te ontdek-
ken, en hy gaf dus, als door de natuur tot eenee Dichter gevormt,
al vroeg heldre blyken van zyne overhellende drift, geen 14 jaren
bereikt hebbende en niets van de regelen der Spel- Tael- of Dicht-
kunst
-ocr page 222-
8 HET LEVEN VAN DIRK SMITS.
kunst wetende, enkel door het lezen van Dichters, als hun de
Kunst afziende, maekte hy al vry goede Gedichtjes op verfcheiden
voorkomende gelegenheden en van verfchillenden rymtrant; dan hy
ontdekte wel haest dat'er in deDichtkunste, zoowel als indeMuzyk
en alle andere kunsten, regels moesten in acht genomen worden;
maer in de Dichtkunste geen Leermeester wetende en geen kennis
aen goede en in leven zynde Dichteren hebbende, werkte hy dus in
deze onzekerheit voort, tot dat hy zag, waeraen het hem mangel-
de : toen hield hy eenigen tyd de handen van de geheiligde Dichtlier
af, oeffenende zich dagelyks in de Muzyk, en begaf zich meer en
meer om de beste Dichters te doorlezen, als Hooft, Vondel, Hui-
gens
, en inzonderheit Jeremias de Dekker, in den welken hy eenen
byzonderen foaek vond, prenttede,de aen hem behaeglykfte fchoon-
heden, diep in 't geheugen en makende zich die als geheel eigen; maer
bovenal kwam hem, bet bondeltje met Gedichten, van het wonder
onzer eeuwe, den alömberoemden Landman en Feniks der Dicht-
kunste, Huibert Korneïiszoon Foot, 't welk in den jare 1716, by
Arnold Willis te Rotterdam gedrukt, het licht zag, ten uiterfte
bekoorlyk voor: dit las en herlas hy, en kon zich nooit genoeg
yerzadigen aen de wonderbare fclioonheit van 't fchilderachtige, de
be-
1
-ocr page 223-
HET LEVEN VAN DIRK SMITS. 9
bevallige wys van woorden fchikkinge, uirgezogte bywoorden en
aertige flagen, die zich overal in de gedichten vertoonen, van dezen
ongeletterden Abtswouder: dit fpoorde onzen Dichter weder zoo
krachtig aen, dat hy eerlang met allen yver en vuurigheit van geest,
zyne, als van natuur aengeboren, drift, den teugel vierde; fchoon
hy mynes wetens nog niets in openbaren druk uitgaf; doch nu maek-
te hy zyne vaerzen met vry meer omzichtigheit, bedaertheit en
overleg: Gelyk hy dikwils betuigde, dat hem het rymen en maken
van vaerzen, als hy maer eerst wel wist wat hy 'er in wilde bren-
gen, en in welke orde de zaken te fchikken, zeer gemaklyk viel,
en de woorden hem als van zelve toevloeide: zoo gewende hy zich
ook al vroeg, om zelden eenig gedicht te beginnen (en dit heeft hy
my daerna dikwerf aengeprezen) voor dat hy het geheele beloopdaer
van in zyne gedachten ontworpen hadde ; waerdoor hy zyn vaer-
zen altyd een goede houding heeft gegeven, toen al wetende, dat
de houding eenes gedichts, een der beste eigenfchappen is, om de
goedkeuring der kunstkenneren weg te dragen, en waeromik, deze
gewoonte van onzen Dichter, den jongen Liefhebberen der edele
Dichtkunste, als een der noodzakelykfte regelen, hier wel, als in 't
worbygaen, durf aenpryzen.
(B)                                          In
-ocr page 224-
ïo HET LEVEN FAN DIRK SMITS.
In den Jarc 172?} op den 4-den der Oegstmaende overleed de
Vader van onzen Dichter, nalatende, by zyne Weduw , drie
Zoons en eene Dochter, van welken onze Dirk de oudfte was,
en die, over 't verlies, van zynen braven Vader, zoodanig getroffen
is geweest, dat hy toen buiten ftaet was om iet, ter gedachtenisfe
fcynes Vaders, wien hy teeder bemind en hoog geacht hadde, op
't papier te Hellen, hebbende daermedegetoeft, tot hy het treurge-
waed aflei, noemende zynen Lierzang op deszelfs dood: Nagedachten
over
V af/ierven van mjnen Vader Michiel Smits, hier vóór te vin-
den op de 71 fte bladzyde.
Deze Vader van onzen Dichter, behoorende tot de Broederfchap,
die de Augsburgfche belydenis omhelst , en zyne Moeder Lede-
maet byde Remonftranten, hadden Dirk de vryheit gegunt, om,
naer iyne neiging by beiden ter Kerke te gaen, en zich in de ge-
voelens dier beide gezintheden te laten onderwyzen, en zelf te on-
derzoeken , welken by hem, of naer zyn begrip, best met de waer-
heit der H: Schriften overeen kwamen; dit is door hem zorgvuldig
waergenomen, en, na een ryp overleg, zonder door eenig wee-
relds inzicht gedreven te worden, heeft hy zich, al in den Jare
1722, tot Ledemaet by de Remonftranten laten aennemen, en is
de
-ocr page 225-
HET LEVEN VAN DIRK SMITS, n
de gevoelens dier gezintheit tot zyne dood, toegedaen gebleven;
en dus geenen mensch om verfchillen in den Godsdienst, eenigen
haet of vyandfehap toedragende , maer genegen om alle menfehen,
welke van een goed gedrag waren, voor zyne Broeders en Vrien-
den te erkennen; dan dit in 't voorbygaen, zullende wy hierna,
wat nader van zyne zedelyke en godsdienftige hoedanigheden ver-
plicht zyn te melden.
                       , <
HetKunstgenootfchap onder de zinfpreuk Natura Eï Arte,
in den aenvang des jaers 1726, binnen Rotterdam, door Willem en
Kornelis vander Pot, Wilhem Suderman, Frans de Haes en My9
opgerecht zynde , had zoodra zyn eerfte Stukje niet in 't licht
gegeven , 't welk gefchiede op den suften der Herfstmaende van
dat jaer, of onze Dichter Smits, hierdoor weder opgewekt wor-
dende, en wel dra vernemende, dat de meesten der Leden hem geen
Vremdelingen waren, liet wel haest zyn genegenheit blyken, van
wel een lit van dat nieuw Genootfchapte willen worden; doch gelyk
hy zich zelven gewoon was kleinder en minder dan anderen te ach-
ten, 't geen anders zeer zeldfaem in aenkomende jonge Dichters,
die iets wanen te weten, valt; zoo bleek hierin zyn fchroom zeer
klaer, want na lang dralens toetstte hy eerst zynen Neef Willem
(B 2)                                      van
-ocr page 226-
12 HET LEVEN VAN DIRK SMITS.
vander Pot, met wien hy anders gemeenzaem genoeg omging, om
uit den zelveri te vernemen, of 'er hoop voor hem zyn zou, om
een Msdelit, van ons Genootfchap te worden ; en zulks verftaen
hebbende, en hem goede voorfpraek belooft zynde, verzogt onze
S m i t s zynen Neef, om zyn oogmerk den Leden te willen open-
baren, gelyk die Heer ook, in een volgende Vergadering gedaen
heeft, en waerop alle de Leden, kennende de zedelyke gemoeds-
gefteltenis en bekwaemheden van onzen Smits vry wel, meteen
eenparig genoegen en zuivre genegenheit, daer toe, hunne toeftem-
•■■>
ming gegeven hebben; zoo dat onze Dichter Smits, als Lit van
het Kunstgenootfchap Natura Et Arte, zyne intrede gedaen
heeft op den 3oi\en der Wynmaende des zelven jaers 1726, wan-
neer hy, door den toemaligen Voorzitter Kornelis vanderPot, met
eene gepaste Redevoeringe, uit name van alle de Leden, is ver-
wellekomt geworden.
Hier nu was Smits in zyn element, hier vond hy het geen hy
te voren gezogt hadde: wy, alle weken eens, des zaterdags na
den middag, by een komende, waren gewoon, elkander,, alles wat
de Tael- en Dichtkunde betrof, openhartig te vragen, en goed^-
willig te keren , Wilkm Suderman en Frans de Haes, die de
La-
-ocr page 227-
HET LEVEN VAN DIRK SMITS. 13
Latynfche Tael magtig waren, en al eenigen tyd hadden gearbeid
om ook de regels onzer moederlprake kundig te worden , waren
wel de grootfte vraegbaken , vooral der taelregelen; hier fcherpte
wy elkander, wekelyks, zoodanig op, als den Liefhebberen der Tael-
cn Dichtkunste kan gebleken zyn, uit de van tyd tottyd uitgekomen
Werkjes van ons Genootfchap.
Smits, fchoon geen Kenner van eenige vremde Tael zynde,
en dus nooit voorheen van taelregelen gehoort hebbende, had zoo
dra, door zyne Kunstgenooten niet vernomen, de hooge nood-
zakelykheit die 'er is, om een Tael in den grond te moeten kennen,
waerin men in 't openbaer fchryven of fpreken wil (fchoon ditlaetfte
helaes! by maer enkelde gevonden word) of hy viel, met zulk eenen
onafgebroken yver, vuurigen lust, en ongemeene gretigheit, aen
het werk, dat hy niet afliet, voor dat hy eenen vasten grond had,
waerop hy met alle gerustheit, het gebouw der Dichtkunste vesti-
gen kon; hiertoe hielp hem niet weinig, dathy, thans meerderen
vryen tyd hadde, dan iemanc der andere Kunstgenooten,, en zeer
veel ook de manier welken wy hielden, in het overzien van yders
afgewerkte taek , die wy allen , met de niterfte naeuwkeurigheit
gewoon waren te befchouwen, om 'er de misflagen van Tael- en
(B 3)                                  Dicht-
-ocr page 228-
i4 HET LEVEN FAN DIRK SMITS,
Dichtkunste in te verbeteren, alzoo op elke feil, die ontdekt en
aengewezen wierd, een zekere boete geftelt was j dit fcherpte yder
van ons meer en meer op, om met alle oplettenheit, zooveel in
elks vermogen was, de feilen uit onze eigen werkjes eerst te wan-
nen , eer ze den Kunstgenooten in handen kwamen: door al het
welke, onze Smits , in korten tyd, de meesten kloekelyk vooruit fnelde.
Ook lei hy zich in dezen tyd inzonderheit toe, om alle de zwierige
fchilderachtige en verrukkende bloemen uit de werken der beste Ne-
derlandfche Poëten op te garen en 'er honig uit te puuren. Hy had
eenen natuurelyken trek voor 't zwierige enfchilderachtige, ja fchoon
hy in allerlei foorten van gedichten uitmuntend was, zoo is hy in
de kiesfche fraeiheit der uitgezogfte by woorden, en in het fchilder-
achtige, 't alleruitftekenfte geweest: gelyk hy zich des aengaende, in
den Voorzang voor zynen Ifraëls Baalfegorsdienste, ook dus laet
hooren:
Neen: ivy, die V éelmuzyk en zinnejlreelend fcboon
Der Dichtkunst' hoog nvaerderen,
Verkiezen, boven haer Jlramklankig redeneren,
Den Jchilderenden toon.
Zoo
-ocr page 229-
HET LEVEN VA1SI DIRK SMITS. 15
Zoo had hy ook een groote afkeerigheit van al wat brommende
en oneigen was; brengende ons nu en dan eenige proeven, door
hem, uit de Werken van anderen opgegaert, van beiderleije foort,
te berde, om ze te beöordeelen, daerover te redekavelen en te
ontdekken, welken voor echt en welken voor valsch gekeurt moes-
ten worden. Dit bragt inzonderheit onzen Dichter tot zulk eene
juiste kennis van de fynste gebreken der Tael- en Dichtkunde, die
anders hier en daer by de beste Dichters fomtyds nog al te vinden
zyn, dat men 'er, in zyne uitgegeven Werken, weinig ontdekken
zal.
En dus durf ik, op goeden grond, den aenkomenden Dichteren,
de Dichtwerken van onzen Kunstgenoot Smits, aenpryzen, en
hun raden, onzen Dichter zich ten voorbeelde teftellen, opdiewys,
als de Schryvers der nieuwe Bydragen, in het onlangs uitgekomen
eerfle Stukje, by Pieter vandcr Eik te Leiden gedrukt, willen,
dat men zich eenen goeden Dichter ter navolginge verkieze.
Op de voorgemelde wyzen heeft onze Kunstvriend al meer en
meer vorderende , het Kunstgenootfchap, niet alleen van zyne
intrede af in't zelve, tot dat het, met zyn vertrek naer Ilelvoet-
fluis (waervan wy nader te fpreken zullen hebben) in den jare 174.6',
wan-
-ocr page 230-
i6 HET LEF EIS! VAN DIRK SMITS.
wanneer het nog maer uit drie Leden beflont, gefcheiden is, tot
een zeer nuttig Lit verftrekt; maer zelf (myne andere Kunstgenoo-
ten, die nog in leven zyn, zullen dit gaerne met my erkennen)
het waerdigfte van allen, dat, zoo niet al de meesten, en over
het geheel genomen, de besten, ruim zyn aendeel der ftukken in
de werkjes, door het Genootfchap in 't licht gegeven, heeft ver-
vaerdigt; ook de ftukken der andre Leden, met alle genegenheit,
befcheidenheit en vuurigen yver, helpen befchaven, en nooit nage-
laten zyn opgeleide of aengenomen taek af te w-even; dus liepen 'er
in hem vele en ongemeene bekwaemheden te famen, waerdoor hy
zich den roem verworven heeft van een groot Dichter te mogen
genaemt worden.
                                 ;.
Smits begaf zich, reeds 3 r Jaren bereikt hebbende, in 't Hu-
welyk , en trouwde te Haerlem den 27ften der Herfstmaende des
Jaers 17335 met Kornelia Kloribus, Dochter van Kornelis Kloribus,
Handwerkmeester en Koopman in Garens binnen Haerlem , en
Margareta van den Eoogaert: En dus Huwde Smits eene Vrouw
van zyn eigen gezintheit, mede Ledemaet by de Remonftranten,
fchoon hy zoo min met de zelve veel fchats heeft behuwlykt,alshem
v^n zyne Ouderen is nagebleven, nochthans van deugdfamen ge-
j                                flachte3
-ocr page 231-
HET LEVEN VAN DIRK SMITS, i?
flachte, onbefproken wandel en goeden naem', en dus naer den
fmaek van onzen Dichter, die zich altyd had voorgeftelt om eene
Vrouw naer zynen zin te trouwen.
Dit hem gelukt zynde, ging hy voort in 't volharden zynerkunst-
oeffeningen, allezins yverende en geenen tyd latende voorby fhel-
len, buiten zyne daeglykfche bezigheden die altyd eerst moesten
afgedaen zyn, dien hy niet aen de muzyk, Dichtkunste of andere
letteroeffeningen befleedde; want, buiten alle het geen hyalsLitvan
het Genootfchap heeft gemaekt, zyn door onzen Dichter nochthans
verfcheiden Werken, zoo by zyn leven als na zyne dood, (welken
wy nader zullen opnoemen) in het licht gekomen.
Den 27flen der Wynmaend van 't Jaer 1737. kwam van onzen
Smits te voorfchyn, Ifraëls Baalfegorsdienst of Geflrafte Wellust, in
3 boeken. Een dichtfluk dubbel waerdig van al wie Deugd en
Dichtkunst mint, gelezen en herlezen te worden ; Een dichtfluk
waeraen onze Dichter, als zynde met den vuurigften lust en yver
toebereid, eenen langen tyd hefteed heeft, om het te befchavenen
te polyften, meer dan hy aen eenigen zyner werken gedaen heeft j
Een dichtfluk, nog eens, door onzen Dichter aen de deugd opge-
dragen , 't welk als een vuurbake moet geacht worden, voor de
(C)                                      licht-
-ocr page 232-
18 HET LEVEN VAN DIRK SMITS.
lichtverleibre Jeugd, om ze op 't glibbrig fpoor der jonkheit voor te
lichten en den rechten flreek, die op den prys der deugd aenloopt,
zonder afdwalen, ten einde toe, te doen houden : meer lofs wil
ik hier aen dat heerlyk dichtltukje niet geven; 't is in yders handen,
reeds voor de twecdemael gedrukt, alleen wil ik hier maer aenge-
merkt hebben, dat in dit ftuk en in genoegfaem alle de Werken van
onzen Dichter zynen deugdgezinden aert te zien, te hooren, ja als
met de hand' te tasten is.
Drie jaren daerna, en dus in den Jare 1740, bragt onze Dichter
cenen bundel in 't licht, met uitgezogte Bybel- en Mengeldichten,
welken hy opdroeg aen den eerwaerdigen en Kunstkundigen Heer
Tieter Fontein, toen Leeraer der Doopsgezinden te Amfterdam;
maer om niet te breedvoerig in 's Dichters lof te weiden, fchoon
yder IIukje in dezen bondel, op zich zelven een meesterftuk is, zoo
kan ik niet verzwygen, dat ik nooifc meerder verrukt, verbaest en
opgetogen ben geweest, van 't hooren of lezen van een fraei ge-
dicht, dan toen my Smits, de Hof der Rust, onder andre fraei-
heden in dezen bondel te vinden, voorlas: een Lierzang, zoo be-
vallig j 2.00 zwierig en geestig, dat ik dien toen, en verfcheiden-
malen daerna, akyd met eenen ongemeei:en fmaek heb gelezen:
onze.
-ocr page 233-
HET LEFEN VAN DIRK SMITS. 19
onze Kunstdichter heeft zeer gelukkig dat ftukje in zulke korte regels
uitgevoert; fchilderachtig van 't begin tot het einde, en alles zoo
Zyzacht vloeijende, dat het allen Liefhebberen verwondren moet.
In den Jare 174.3. kwam van hem in,\ licht, IntreredenvanP/V^r
Burman, den Jongen, over de Poëtifche Verrukking, en Neder-
duitfche Vaerzen, het Latyn van den Heer Burman, aen wien ook
de Opdragt gericht is, nagezongen. Een werk, hoe moeilyk, las-
tig en vol arbeids het voor eenen dichter is, hoogdravende en kunst-
ryke Latynfche Vaerzen, in verheven en zwierige Nederduitfchenaer
te zingen, echter zoo gelukkig, door onzen Smits uitgevoert, dat het
aller verwagting, hoe groot ook, te boven ging: waertoe hem niet
weinig geholpen heeft, de naeuwkeurigheit van den Dicht- en Tael-
' kundigen Heer Jozua vander Poorten, die hem uit enkele, kunstlie-
venheit, in dit moeilyk werk, wel voor Tolk heeft w illen ftrekken.
Ondertusfchen vermeerden met zynen lof ook de last van zyn
talryk huisgezin, zoo dat hy hierdoor merkelyk bezwaert, en wei-
nig inkomen hebbende , zoo nu , zoo dan, in eene zwakke luim
zynde, my wel eens begroette, met de woorden van den grooten
Poot.
(C 2)                                     Gy
-ocr page 234-
20 HET LEVEN VAN DIRK SMITS,
Gy weet wel, dat broodzorg belang,
Be Dichtkunst hindren kan al is ze een' aengeboren,
Zoo is hem echter altyd by en als aengeboren gebleven, de»
trek ter Dichtkunste , en Smits bleef, 't ging hoe 't ging, die
hemelgaef hoog beminnende, zynen dichtlust fteets aenkweeken>
waertoe zyn natuurlyk geftel, als zynde hy van eenen flillen
aert en bezadigden geest, zoowel als de weinige beflommering,
die hem zyne dagelykfehe bezigheden veroorzaekten, niet luttel
deden ; hoewel hy, genoopt door den zwaren last zynes huis-
gezins, thans uitzien moest naer meerdere winsten, by de fobere
inkomst van het Wynkantoor; en waertoe hy,. na dat hy daer
over verfcheiden ontwerpen gemaekt hadde, en met goede vrienden
raedgepleegt, eindelyk verkoren heeft, om met zynen Broeder Pau-
lus Smitsi
de Lootwitmakery te beginnen; welke hy, eerst eenige
weinige jaren op een daer toe gehuurde plaets, aen de Oostzydeder
Schiekade, niet verre van de hcoge heul, oeffende; dan daerna eene
Lootwitmakery, door koop magtig geworden zynde, aen de west*
zy der Rotte, in katshoek uitkomende, gelegen"zynde, heeft hy
zulks blyven oeffenen, totdat hy, op den soflen der Wintermaende
des Jaers 174-6. door de Edelmogende Heeren Raden der Admiraliteit,
op>
-ocr page 235-
HET LEVEN FAN DIRK SMITS. 21
op de Maes, is aengeftelt geworden, tot Kommisfaris van demonfle-
ring der Oorlogfchepen en Kommys ter Recherche te Hellevoetfluis.
Dit Ampt, door den Wel Edelen Geftrengen Heer Fiskael Bis-
dom
, hem edelmoedig zynde aengeboden, bragt onzen Dichter in
de grootlte verlegenheit der weereld, niet wetende of hy 't verkie-
zen of verwerpen zoude, als zynde 't zelve voor zyn Huisgezin
een zeer geringe Broodwinning, wanneer het eerlyk en trouw werd
waergenomen: onder zyne goede Vrinden, verkoos hy ook my tot
zynen raedsman; en, na dat ik alles gehoort en met ernst overwo-
gen hadde, raedde ik hem, den Heere Fiskael Bisdom, voor zyne
edelmoedige aenbieding, voorditmael, vriendlyk te bedanken, en zy*
ne gunst by eene nadere gelegenheit te verzoeken; voegende daer
by, die Heer kan u, door den tyd, wel beter-post geven: dit deed
ik, om verfcheiden goede redenen, en wel* om dat, naer myn oor-
deel, Smits de man niet was, wien zulk eene bediening voegden,
wel wetende, voor eerst, dat hy geheel onbekwaem was om 'er
zooveel voordeels uit te puuren , als anderen die juist zoo teeder
van gemoed niet waren dan hy, alzoo hy niets kon begeren 't geen
hem niet volftrekt toe kwam ; ten anderen , om dat zyn geftel
gansch ongefchikt was, om op het ongezonde.Helvoetfluis, waerde
(C 3)                                       ver-
-ocr page 236-
22 HET L Er EN VAN DIR K SMITS.
veranderende zeewinden het op den zelven dag, nu zomer dan win-
ter kunnen doen zyn, door regen, hagel, fneeuw en ftorm winden, zich
telkens, op het onverwagtfle, met roeibooten aen boord der Sche-
pen te laten brengen, en nat en verkleumt, tegens dezelven op te
klauteren, van 't eene Schip, zich op die wys, naer het andere te
laten voeren, en daer van naeuwlyks herfleld zynde, of al weder
dezelve moeilykheden te moeten ondergaen; waerby daerenboven
nog kwam, dat hy van die natuur was, dat hy altyd zynen post
zoo volmaekt wilde waernemen als hem doenbaer was: uit al het
welke ik hem voorfpelde , dat hy, als hy deze hem aengeboden
bediening aenvaerde, of in korten tyd berouw zou hebben, of ten
minsten ongezont zou worden: deze en meer andere redenen troffen
onzen Dichter zoodanig, dat hy my, na zich een weinig bedacht
te hebben, daerop volmondig antwoordde : gy hebt gelyk, ik zal
bedanken; maer by andere Vrinden komende en dit zyn befluit be-
kent makende, deden ze hem wel haest van gedachten veranderen,
ontwyrfelbaer met flerker drangredenen dan die ik hem voorflelde;
en, gelyk hy my daerna, niet duister te kennen gaf, by 't nemen
van zyn affcheid, het Amptje hem met weerzin aennemen: dus verliet
hy zyn Geboorteftat, alle zyne goede Vrinden, Magen en Kunst-
-ocr page 237-
HET LEVEN VAN DIRK SMITS. 23
genooten, en was dus oorzaek, dat het Genootfchap, 't welk nu
21 jaren geleden begonnen was, een einde nam.
Dus vertrok Smits , in het midden van den winter van den jare 174.7.
naer het barre Hellevoetfluis, gevolgt wordende door zyne Vrouw en
vyf Kinders, in het begin van Bloeimaend daeraen volgende.
Te Helvoetfluis zynde, 't is waer, heeft onze Dichter weleene
(lille rust genoten , onafgetrokken eenen geringen tyd geleeft,
en zyne Kunstoeffeningen verder voortgezet; hier wist hy, als een
andre Orfeus, de woedende zeegolven, door zyn verrukkend maet-
geluid tot bedaren te brengen, de rollende baren der woelende
Flakkée glad te kemmen, en 't dorre ftrand naer zyn hemels muzyk,
te doen luisteren, de woestheit der Bcwoonderen van dat Fort, door
zyn verrukkende gezangen te breidelen, te flreelen, te (lichten en
ten deugdefpoor' op te leiden; maer andre onaengenaemheden heb-
ben hem fomtyds- niet minder gedrukt.
Op den 27ften der Hooimaende dezes Jaers 174.7. overleed bin»
nen Rotterdam de Moeder van onzen Kunstgenoot, dewelke hy al
zyn leven eene teedre Liefde toegedragen,, zeerhoog gewaerdeerd
en eenen trouwhartigen kinderplicht heeft bewezen, gelyk zy ook,
van haren kant hem insgelyks altyd teder beminde: aen haer Graf*
, (lede.
-ocr page 238-
24 HET LEVEN VAN DIRK SMITS.
ftede fchreef hy een versje, hier voor op de 212de bladzy te vinden;
waeruit niet donkerlyk bleek, dat onze Dichter, als zynde toen
het Oorlog met Vrankryk op 't hevigfte, en terwyl Bergen op den
Zoom zeer fterk werd aengetast, voor zyn Vaderland beducht,
door fchrik en vrees bekropen is geworden, temeer, daer hy van
den zeekant zeer gereed lag, om onverwagt beftookt te konnen wor-
den.
Op den 17den der Sprokkelmaende van 't volgende Jaer 174.B.
werd onze Smits, van de Edele Achtbare Heeren Bewindhebberen
derOostindifchemaetfcliappye, ter Kamere Delf, en op den i8dender
Lentemaend des zelven Jaers, van de Edele Achtbare Heeren Be-
windhebberen ter Kamere Rotterdam, aengeftelt; om aen die Ka-
meren , wanneer 'er eenige Schepen uit de Indien te Hellevoetfluis
mogten binnen komen, nette en fpoedige tydingen te bezorgen en
acht te geven, dat 'er uit of in de Schepen dier Maetfchappye, niets
mogt gelost of geladen worden, buiten kennis van Heeren Be-
windhebberen ; yder op een jaerwedde van vyftig Guldens.
Op den 11 den der Lentemaend van het volgende Jaer 1740. is
onze Dichter van de Edele Heeren Penningmeefleren der Groote
visfcherye op de Maes, aengefteld, tot opziender van de Lootfen,
op een jaerwedde van een hondert Guldens,
Thans
-ocr page 239-
HET LEVEN VAN DIRK SMITS. 25
Thans had onze Groote Dichter Smits , synen kunst- en geestry-
ken Rotteilroom afgewerkt, befèhaeft en ter Drukpersfe vervaer-
digt: vervolgens liet hy hem, in 't volgende Jaer 1750, zeer zinlyk.
afdrukken, onder het opzicht van de Heeren Fieter Fontein en Sybrand
Feitama,
en met eene keurelyke tytelplaet, drie kanstryke platen en
een zeer uitvoerig Kaertje van de Rotte, door onzen Kunstvriend
Jakob Kortebrand geteekend, voorzien; afgedrukt zynde, behalven
het Voorwerk, werd hy te rade, om dat meesterftuk der Dichtkunde,
aen den Doorliichtigen Vorst en Heere Willem Karel Hendrik,
Friso, Prinfe van Oranje en Nas/au, Erfjiadbouder, Kapitein-en'
Admirael Generaelder Fereenigde Nederlanden^
toe te wyden: waervan
ik dit volgende, met 's Dichters hand gefchreven, dus vinde aengetekent:
. 3, Op Zaturdag den suften van November 1750, heb ik te
,; 'a Gravenhage in perfoon de Opdragt van de Rotte gedaen, aen
„ zyne Doorluchtige Hoogheit den Heere Prinfe Erfttathouder,
„ Willem Karel Hendrik Friso. Na dat ik 's mor-
„ gens ten half tien uuren, ten huize van den Wel Edelen Geftr:
„ Heer Secretaris J. de Back verzogt had, dat zyn Wel Ed: Geftr:
„ my particuliere audiëntie by zyne Doorluchtige Hoogheit geliefde
,9 te bezorgen j befcheidde zyn Wel Ed: Geftr: my tegen's middag»
„ ten half een uur ten Hove. Ik verfcheen 'er voor twaelf uuren,
(D)                              „ na
-ocr page 240-
20 HET LEVEN VAN DIRK SMITS.
„ na aldaer wat vertoeft te hebben, zeide de gemelde Heer Secre-
„ taris de Back, dat ik in het Kabinet van zyn Hoogheit konde
„ gaen , voegende daer by: „ ga maer binnen gy zult daer iet
>, hooren dat U niet onaenggnaem zal zyn"! Ik hier op binnen
„ tredende, vond zyn Doorluchtige Hoogheit alleen in 't vertrek,
„ zynde de deur achter my gefloten en ik dus met den Vorst alleen.
„ Waerop ik dus aenvong: " Doorluchte Vorst! ik bid ootmoedig
„ " de eer te mogen hebben van dit Dichtllukje aen Uw Doorluch-
„ " tige Hoogheit op te dragen. Uw Hoogheit gelieve de goed-
„ " heit te hebben van 't zelve gunftig in zyne befcherming te ne-
„ " men". Straks nam de Vorst bet Boek , 't welk in blaeuw
„ Turksleer gebonden, en op 't plat en fneê fierlyk verguld was,
„ van my aen , en deed my de eer aen van te zeggen : " Myn
yy " Heer, Gy kunt verzekert zyn, dat het my zeer aengenaem is,
„ " ik zal 't in waerde houden, ik weet dat Gy een groot Poëet
„ " zyt, waer ik in ftaet kan zyn om u eenigen dienst te doen r
yi
" zal ik het nooit nalaten, gy kunt van myne gunst' verzekert
„ " zyn. Het Contrarolleurfchap te Hellevoetfluis is vacant, ik
„ " zal uw' Perfoon daertoe aen den Raed ter Admiraliteit laten>
#,■£ .voordragen". Na zyn Hoogheit bedankt en alle heil toege?
,                        0 wenschfc
■»
-ocr page 241-
HET LEVEN VAN DIR.K SMITS. 27
„ wenscht te hebben, trad ik buiten 't vertrek, daer ik door de Wel
„ Ed: Geftr: Heeren de Back en Hasfelaer, Reprefentant van zyn
j, Hoogheit ter Admiraliteit, vriendelyk geluk gewenscht, en
„ voorts, door laetst gemelden Heer, op Dingsdag den 24-ften van
„ November 1750, uit name van zyne Doorluchtige Hoogheit, te
„ Rotterdam in den vollen Raedt ter Admiraliteit werd voorgedra-
„ gen, en ftraks aengeftelt tot Contrarolleur van de Equipagie te
„ Hellevoetfluis, waerop ik den Eed heb afgelegt.
Eigentlyk luid de brief van aenftelling daervan, dat hy is aen-
geftelt, tot Werffchryver van den Raed te Hellevoetfluis en Tegen-
boekhouder van den onder Equipagiemeester. -
Met deze bedieningen en inzonderheit met de laetst genoemden,
was Smits zoo uitermate verheugd, dat hy de blydfchap, welke
hy hier over in 't hart gevoelde, by zyne goede Vrinden niet kon
verbergen; verbeeldende zich nu de rykfte man der weereld te zyn,
en denkende hier mede nu alle hoeken te boven geftevend te heb-
ben: toen hy, zyn Eed deswegen gedaen hebbende, te Rotterdam
van 't Admiraliteits Hof kwam, en eenigen zyner beste en gemeen-
zaemfic Vrienden begroette, en onder andren by zynen boezem-
vriend den Heer Pieter vander Wallen, kon hy zich niet matigen
(D 2)                                     van
-ocr page 242-
28 HET LEVEN VAN DIRK SMITS.
van vreugde; hy was verrukt, verbaest, vol vergenoegingj* Lusd-
ger en rustiger, dan hy ooit in al zynen levenstyd gezien was: maer,
helaes! dit duurde niet lang.
"Weinig vrucht heeft onze Dichter van deze bedieningen getrok-
ken , en wel met name van de laetften, welke hem anders wel het
meeste voordeel zouden hebben aengebragt; en nog minder van de
gunst welke hem door zyne Doorluchtige Hoogheit, in het vervolg
van tyd, zoo gunstiglyk was toegezegt, en waerop onze S m i t s
geen kleen vertrouwen gefteld 'hadde, gelyk hy niet duister te ken-
nen geeft in zyn Danköffer aen gemelden Vorst, te vinden kt't
Eerfte Deel zyner nagelate Gedichten op de 12pfte bladzyde:
"Want op den suften der Wynmaend' van 't volgende jaer iffi,
©verleed zeer onverwagt, zyn nieuwe, Groote en Doorluchtige
Me9een, 's Lands Erfftadhouder, HoogloffelykerGedachtenisfe, op
cleszelfs Lusthuis de Oranjezael; tot onbefchryffelyke droefheit en
onbedenkelyk verlies van geheel Nederland in 't algemeen, en onzen
Dichter in 't byzonder; ja dit Sterfgeval trof hem zoo fterk en zoo
geweldig, dathy, in eenen geruimen tyd, niet bedaertdenken kon;
eindelyk echter, deed de groote genegenheit, die hy den Vorst
toedroeg, hem de Dichtpen opvatten, en, door het vuur. der liefde
aio*
-ocr page 243-
HET LEF EN FAN DIRK SMITS. 29
aengezet, eenen verheven, fierlyken en zoo groot een Perfonagie
waerdigcn Lykzang, opzingen, zoo als hier voren te zien is op de
I03fte bladzyde; en och! deze Lykklagt is ook zyn veege Zwane-
zang, het laetfte gezang van onzen grooten Dichter geweest: en dit
ook zelf fcheen hy in dien zang te voorfpellen j daer hy bladzyde
106 dus zingende zugt:
Myn Zangdrift Jlerft en kweelt, van leet omringt,
Gelyk een Zwaen, die heter verfcheijen zingt!
Ligt daer, myn Lier, ten prooi van wind en baren,
Of vind op ''tjlrand, op 't dorre Jlrand uw graf,
Berooft van klank en eertyds fchelle fnaren;
Hy Jlorf, die u het lieve leven gaf!.
"Want maer weinig tyds daerna, hebbende pas zes jaren konnen-
leven, op 't kwalen kweekend Hellevoetfluis, in die ongezonde,
bezigheden, wordende van tyd tot tyd a! gewaer, dat zyn geftel
met deze ongewone wys van leven , niet wel kon ftrooken, of
Smits begon te verzwakken, en hem, die aen de gezonde en
ffisfclie lucht der Maes- en Rotteftroomen gewent,, en daer zelden
CD 3)..                                 of-
-ocr page 244-
30 HET LEFEN VAN DIRK SMITS.
of nooit van eenige ziekte geweten had, fcheelde dan dit dan weer
wat anders: hier by kwam eindlyk nog, dat hem, in't laetfte der
Lentemaende des jaers 17£2, aen boord komende van een Schip
dat voor Hellevoetfluis op ftroom lag, om het uit te klaren a door
den hond, die op dat Schip was, een beet in het been werd toege-
bragt; die wel de meefte aenleiding fchynt gegeven te hebben tot
de ziekte, welke hem eerlang wegrukte: want fchoon de hond zoo
ver ik ooit heb kunnen vernemen, noch van eenen kwaden aert
noch met eenige dulheit behebt is geweest, gelyk ik dien zelven
hond, niet zonder veel aendoeninge, ook meermalen daerna, aen
boord van dat zelve Schip gezien heb, waervan hy vervolgens op
een buiteplaets geraekt is; zoo verwekte nochthans dit voorval, in
onzen Dichter, eene zoo hevige ontfteltenis en bekommering, dat
hy kort daerna, door zware Koortfen geweldig wierd aengetast,
die hem wel haest niet alleen buiten ftaet ftelden, om zyn beroep
te kunnen waernemen, maer ook het verftand telkens bedwelmden,
zoo nochthans, dat hy nu en dan, en nog zelfs des daegs voor zyne
dood, weder volkomen by zyn kennis was, tot dat eindelyk het ver-
zwakte lichchaem, onder den last der aenhoudende en fleeds feller'
woedende Koortfen bezweken, en hy3 niet meer dan xliX jaren xmaen-'
den
-ocr page 245-
HET LEVEN VAN DHLK SMITS. 31
den en v dagen bereikt hebbende, op den 2jilen der volgende
Grasmaende van dat zelve jaer 175;2, tot de eeuwigheit is overge-
gaen: nalatende een bedroefde Weduw met zes onnoozele Kinde-
ren , waervan het oudfie maer 17 jaren, en het jongfte nog geen
3 rnaenden bereikt had; zyn Lyk werd te Hellevoetfluis ter aerde
befteld, na dat het door Vrouw en Kinders, Vrinden en Magen
rykelyk met tranen bedaeuvvt was; ook is zyn Graf met Lykfipres-
fen beftrooit, door de beroemde Dichteres Lukretia Wilhelmina
van Merken,
door zeer vele vermaerde Dichters, als Ds. Kornelis
Weflerbaen W. Z. A. Hoogvliet, K. Kriek, L. Pater, B. dr,
Bosch, van Winter,
en vele anderen, ook door zyrie toen nog
in leven zynde Kunstgenooten; welke allen zoo te Amfterdam als
te Rotterdam, in druk zyn uitgekomen, uitgenomen, dat van zy-
nen Kunstgenoot Adriaen vandèr Vliet, 't welk, door wat reden
weet ik niet, toen alleen ongedrukt is gebleven, waeromwy't zelve,
en om dat wy 't zulks dubbel waerdig achten, hier achter zullen
voegen.
Dit nu was het uiteinde van onzen Kunstgenoot, en waerden
Vriend Smits, een man die het, door zyn aengeboren drift tot
depoëzy, door zyn goed-oordeel en fmaek, en-door eenenonafge-
bro-
-ocr page 246-
32 HET LEVEN VAN DIRK SMITS.
broken yver, in het beöeffenen van alles wat daertoevereischtword,
in die kunst, zoover gebragt heeft, dat hy, zoowel als dengrooten
Poot, en eenige andere onzer Nederlandfche Dichteren, ten over-
tuigbaren blyke kan vertrekken, dat men, vooral in een eeuw als
de onze > waerïii wy, door keurelyke Vertalingen , in ftaet gefield
zyn, om een meenigte van de fchoonfte Dichtwerken der oudheitin
onze moedertale te lezen, ook zonder de kennisfe van vreemde talen,
eenen zeer hoogen trap in de Dichtkunde kan bereiken , en den
Baem van eenen uitmuntenden en grooten Dichter verwerven.
Dit nu al te ontydig, al te vro@g en al te fmertlyk flerfgeval van
onzen Grooten Dichter, 't welk zyne tot de dood toe bedroefde
"Weduw met zes Vaderlooze Kinderen , in eenen allernaerften
jammerftaet eensklaps nederftortte, en van Hellevoetfluis naer Rot-
terdam henen dreef, is des te beklaegelyker, van eenen man, die,
zoowel om zyne hoedanigheden en deugden , als om zyne verruk-
kende Dichtkunst, hier beter lot verdient fcheen te hebben: maer
wy leggen den vinger op den mondt, berustende in de volmaekte
wyze beftieringe der allerheiligfte Voorzienigheit, die over de uit-
komsten der ondermaenfche dingen, volgens eene all«rjuiste recht-
\aerdigheit en allerhoogfte "Wysheit, het eindig begrip der Sterve-
lia-
-ocr page 247-
HET LEVEN VAN DIRK SMITS. 33
lingen oneindig verre te boven gaende, befchikt; en wy-gaen
voort met op te noemen 't geen 'er , na zyn overlyden, van hem nog
in druk is uitgekomen, en vervolgens nog eenige melding te maken
van 's mans hoedanigheden.
In den Jare 17^3, kwam van onzen Dichter in 't licht, heteerfte
deel zyner nagelaten Gedichten, 't welk door my opgedragen is aen
den Weledelen Geftrengen Heere Jozua vander Poorten: bellaende
genoegfaem in allerleie flag van keurelyke Zangen , elk in zyn
foort den lof des makers verheffende.
Voorts kwam 'er in den Jare 17J8, het tweede deel zyner nage-
laten Gedichten'te voorfchyn, enkel beftaende in Bruiloftgedichten,
Zilveren- en Gouden-Bruiloftzangen, yder om 't fraeifte; en de-
wyl beiden deze Deelen, door den eerwaerdigen Heer Kornelis JVes-
terbaen W. Z.
en My, uitgegeven zyn , zal ik niets meer van die
uitgaef of derzelver inhoud melden, maer wyzen den Lezeren ter
befchouwinge der zelven.
Eindelyk nu , word het derde en laetfle deel der Nagelaten Ge-
dichten van Dirk Smits, door my, der weereld medegedeelt,
hebbende ik den E. Heer K. Westerbaen om zyne hoogklimmende
jaren , daervan wel willen ontheffen, en , uit enkele liefde voor
(E)                                         on-
-ocr page 248-
34 HET LEVEN VAN DIRK SMITS.
onzen afgeftorven Dichter , na het afdoen myner dagelykfche be-
zigheden , alleen wel op my willen nemen.
Zie hier nu, genegen Lezer, nog een klein Schetsje van onzen
grooten Dichter, zoo van zyne inwendige als uiterlyke hoedanig-
heden en geftalte.
Wat zyne begrippen omtrent den kristelyken Godsdienst betreft,
daervan hebben wy reeds op de 10de en i ide bladzyden eenige mel-
ding gemaekt: maer hier kan ik niet voor by, op dat de weereld
onzen Dichter, te beter moge kennen, om des mans zedelyke en
godsdienstige Gemoedsgefteltenis wat nader te befchryven:
Hy was in de Leere van 't H: Euangeli zeerwei onderwezen en
indreven, kunnende over de Leerftellingen van den Godsdienst, en
•wel in het byzonder over de kristelyke Zedekunde niet alleen zeer
wel redekavelen, maer hy was zeerver gevorderd in de betragting
derzelve, gelyk ze in allen zynen handel en wandel niet duister
doorftraelde: in het byzonder bezat hy eenen bezadigden geest;
door welken hy, op eené geoorloofde wys, zonder laegheit, yder,,
dien hy meende van eene goede gefteltenis te zyn, tot zynen Vriend
•wist te maken, tot zynen Vriend te behouden en ten dien einde
alles wat mogelyk was, van zyne zyde over te flappen, in te fchifc-
ken. en van den besten kant te befchouwen,
Hierr
-ocr page 249-
. HET LEVEN VAN DIRK SMITS. 35
Hierdoor heeft hy ook de achting en genegenheit van zeer vele
menfchen, zoowel van hoogen alslagerenftant, naer zich getrokken,
gelyk niet donkerlyk uit zyne Gedichten te ontdekken is: maer bo-
ven al heeft hy hierdoor en door zyne lofwaerde Dichtkunst, zich
in de Vriendfchap weten te dringen, van de beste en voornaemfte.
Dichteren zynes tyds; als den onnavolgbren Hoogvliet, den onver-
gclykelyken Poot, den arbeidfamen Feitama, den geestigen Lan-
gendyk
en vele andere beroemde Mannen; doch in het byzonder
ook van den alömberoemden en by alle Kenners hooggeachten Heer
Pieter Fontein, toen Leeraer der Doopsgezinde Gemeente te Rotter-
dam, met wien onze Smits een gemeenzame ommegang gehad,
en tot het einde zynes levens eene onafgebroken en trouwhartige
Vriendfchap gehouden heefc: de lesfen van deze groote Mannen,
met eene weergaloozegretigheit, lhedige oplet ten heit, enbrandenden
yver uit hunne monden, diep in zynen geest inprenttende, t'huis
komende die op te teekenen, teherkaeuwen, met zyne Kunstgenoo-
ten 'er over te redekavélen, om ze dus als eigen, en overal waer 't
pas gaf, zich ten nutte te maken.
Hy was van zulk eene gelukkige gefleltenis, dat hy met alle Zyne
Medemenfchen vriendelyk konomgaen, nooit gemelyk, nooit iemant,
(E 2)                                  fchoon
-ocr page 250-
36 HETLEFEN VAN DIRK SMITS.
fchoon hy 't verdient raogt hebben, fcherp bejegenende; maer gelyk
hy een mensch is geweest, zoo had hy ook zyn zwakheden; want
oprecht van hart zynde, was hy te gul in andre te vertrouwen, die
hy niet genoeg had leeren kennen, waerdoor hy zich wel eens
bedrogen gevonden heeft; doch ik weet niet, dat hy zich ooit aen
eenig grof gebrek heeft fchuldig gemaekt.
In het by zyn van goede Vrinden, kon hy fomtyds ongemeen
vrolyk zyn, dan dit gebeurden maer zelden, doch dan -ook wel
eens zoo, dat hy, zonder zich lang te bedenken en byna zonder
tusfchenpozinge, op al wat'er voor viel, al wat hy zag of hoorde,
of door invallende gedachten, voor de vuist, de aertigfte Versjes
maekte, dat al 't gezelfchap hem de woorden uit den mond' zag,
en hy 't dus, den geheelen avond door vervrol.ykte: jammer is het,
dat'er velen niet op 't papier zyn gebragt; gelyk ik 'er vele van hem
gehoort heb, die om hare geestigheit hoog te roemen waren.
Zoo vlug en zoo müd, als hy op zulke tyden fomtyds hiermede
was; zoo dof en ftil kon hy dikwils zyn, zittende geheele uuren,
zonder een woord tefpreken, als in diepe gedachten en zonder te letten
op 't geen door andren gefproken werd.
Goedaertig en innemende was hy altyd van aertj. altyd eenea
-ocr page 251-
HET LEVEN VAN DIKK SMITS. 37
andren beter dan zich zei ven achttende, en dus ook gelyk wy al heb-
ben aengeroert, kleen gevoelig van zich zelven; ver van onbefcheiden
te zyn, had hy een afkeer van allerlei twist of tweedragt, willende
liever lyden en verdragen, dan met iemant itrvyandfchap leven; waer
van my, meer dan eens, de helderfte blyken vertoont zyn, gelyk hy,
niet lang voor zyne dood, van Hellevoetfluis bymy gekomen zyn-
de, zich met zeerveel teederheit beklaegde, over ecnen zyner oude
Vrienden , die zich, zonder dat hy, gelyk hy my betuigde, eenige
reden wist of weten mogt, tegens hem gansch onvriendelyk gedra-
gen had; verzoekende my, met tranen in de oogen, door myne
tusfchenfpraek, die breuk te willen heelen, 't geen ik hem beloofde
eri waerop hy vry wel gemoed van my ging. Zoo leefde hy, als
een braef mensch, trachtende, zooveel in hem was, vrede te houden
met alle menfchen.
Hy had een zeer goed geheugen, zoo dat hy byna alles, wat
hy las en fraei vond of waerdig om het in zyn gedachten te bewa-
ren, kon onthouden: en by dit alles was hy zeer naerffig en lees"
gierig, zoekende meer de eenzaemheit dan gezelfchap, om zynen
geest in de boeken te verkwikken.
CE 3I                               P»~
-ocr page 252-
38 HET LEF EN VAN DIRK SMITS.
Onder de Dichters, welken by hem in de hoogfte achting waeren,
en die hy poogde te volgen, of voorby te dreven, is inzonderheit
Vondel geweest, dien hy veel tyds in de hand had, aen welkers
Lierzangen hy zich nooit kon verzadigen, en dien hy gewoon was
Vader of Grootvader te noemen. Volknhoven fchatte hy zeerhoog
• om zyne zuirre tael, vloeiendheit en kracht. Gerard en Kasper
Brand,
woegen by hem zwaer; de eerfte om zyne onvergelykelyke
Byfchriften, de laetfte om zyne overal doorftralende Godvrucht en
fierlykheit van zinuitingen, niet minder achte hy Jeremias de Dek-
ker
en Heiman Dullaert, van de welken hy fommige Vaerzen,
zoo fchoon en Kunstryk vond, dat hy ze onverbeterlyk noemden.
Hoogvliets vaerzen, waren in zynen zin onnavolgbaer, daerin
was iets, 't geen by geen andre Dichters te vinden is; ook eene
Schilderachtige natuurlykheit, zachtvloeiendheit, aengename verruk-
kingen en verrasllngen, zonder wedergade. Doch Poot, werd by
hem zoohoog gewaerdeert als een eenig Dichter; Poot plagt hy te
zeggen, heeft Hagen , die verwonderlyk fchoon en verrukkende
zyn. maer fchoon hy deze allen wel op den hoogften eeretrap
plaetste, zoo waren by hem alle goede Dichters in eene zeer hooge
achtinge, dragende allen die in leven waren by zynen tyd, een
har-
-ocr page 253-
HET LEVEN VAN DIRK SMITS. 39
hartelyke genegenheit toe, en zoekende by de meeste in kennis en
vriendfchap te komen, gelyk wy reeds eenigzins hebben aengetoont.
"Wat zyne bedrevenheit in onze tael betreft, daervan behoef ik
niets te zeggen ; blykende de kiesfche netheit daervan , in zyne
uitgegeven Werken, overal genoeg uit; en zulks is ook reeds by
alle Kenners onzer moederfprake te overgenoeg bekent.
Om eindelyk hier nu ook nog van zyne uiterlyke gedaente be-
richt te geven: S m it s was ryzig van geftalte, kloeker dan een ge-
meen raau, doch fchrael en niet zeer gezet, vry van eenig natüurlyk
gebrek: in de jaren zyner jonglingfchap had hy zulk fchoon Mer op
't hoofd, als weinig gezien word, krullende van den nek af tot de
lenden en over de fchouders; doch hetwelk, toen de zorgen hem wat
meerder knelden, en't daerdoor op de kruin van't hoofd, gansch
kael zynde geworden, hy heeft moeten laten affcheren; zyn oogen
waren helder en glinsterend, waeruit de vuurigheit van zynen geest
wel te zien was, zyn neus was kloek en een weinig gebult, zyn
wezen was fchrael, niet bloozend maer deftig van aenzien; gely-
kende de afbeelding, door den beroemden Konstfchilder en zeer
waerden Vriend van onzen Smits, Dionp van Nymegen ge-
maelt, door den Kunstryken Tanjé gefneden, en die voor het
- -                                                                             eerfte-.
-ocr page 254-
40 HET LEVEN VAN DIRK SMITS.
eerfle Deel fcyner Nagelaten Gedicliten geplaetst is, hem vry
wel; en op het gedicht van dewelke my dit volgende byfchrift,
eens uit de penne rolde:'
            '
Nymegen trof dus wel den Fenix Dichter Smits,
Die, als een zon der kunst'', den Dichtren voor kon lichten.
Door zede- en bybelzang, verrukken, Jlreelen,Jlichten,
En elk, op 't fpoor der deugd?
', verjlrekken tot een* Gits;
Maer
Smits won zelf, dat, om zynfchilderende zangen,
Zp beeldt, al vroeg, in
V koor der eer* werd opgehangen.
N1KOLAES VERSTEEG.
HER-
-ocr page 255-
4<
HERDERSZANG,
OP DEN DOODT
VAN DEN UITMUNTENDEN DICHTER,
DIRK SMITS.
D E rouwplicht noopt, helaes! myn fluit tot treurig klagen,
Om braven TYTERS doodt. Die Veldknaep fchiep behagen
In 't nedrig maetgeluidt van myn eenvoudig liedt,
Hem toegezongen op het zevenmondig riet,
Wanneer zyn Huwlykszon verrees, aen 't kronklend Sparen,
En 't hem gebeuren mogt met FILIDA te paren.
Maer och! de tortel treurt, om 't derven van haer gaê,
In fömbere eenzaemheit. Bedrukte FILID A
Betreurt haer' Echtgenoot; 't onnoozel Kroost zyn' Vader j
En al wat zang bemint dat kunstverlies te gader.
(F)                                        De
-ocr page 256-
42            HERDERSZANG.
De Lente deinst te rug, nu zy, voor T YTE R S fluit,
(Gewoon, op hare komst, met flreelend maetgeluidt,
Die vrolyke van aert, vol edlen zwier, te ontfangen)
Niet hoort dan groven galm van fchorre lykgezangen,
Zy geeft Jiaer hoofdfieraedt van krokus, hyacint
En tulpen, over aen den fchralen noordenwindt;
En aerzelt Vrouw Natuur in 't vrolyk groen te kleeden.
Zoo waert» om T YTERS doodt, de rouw cfoor al haer leden»
De blonde Rotte, meer dan andren, hem verplicht,
Voor 't proefftuk van zyn kunst, het vloeijend Stroomgedicht»
Dat haren lof en roem ten Hemel heeft geheven,
En haer1 aelouden naem de onfterftykbeit gegeven:
De blonde Rotte komt, met droef heit in 't gelaet,,
Vol bittre boezemfmert, in ongeplooit gewaedt,
Op 't angftig lykgerucht, mistroostig neder fdiiëten;:
Vergeet, door klem van rouw, haer Stroomkruik uit te gieten;
En blyft geboek daer zy, met haer kristal, de buurt
Des ouden Bloemhelsdyks, in 't nederftrootïien y fclraurt.
Hier hikt, en fnikt, en zucht ze, en kan, noch wil gedogen,.
Dat haer de Poldernimf de tranen af zou droogen,,
4
Dk:
-ocr page 257-
HERDERSZANG.             43
Die zy, om TYTERS doodt, uit bei haer oogen fchreit.
Is 't vreemdt! Dees is de plaets waer zy, vol vrolykheit,
Te feest ging, in 't gedrang der blyde golvelingen,
Wanneer zy T YTER hier zyn' Stroomzang hoorde zingen.
Bedrukte Landftroom, ween; ons treurig maetgeluidt
Verzelt uw jammerklacht. Wy derven T Y T E R S fluit,
Die op haer' zuivren klank alle ooren deed verflingren.
De doodt, helaes! verftyft des Veldknaeps vlugge vingren,
Waer meê hy wonders op de fluit heeft uitgevoert.
Al 't Kerspel werd het hart van rouw en fmert geroert,
Wanneer het hem geluste een treurgezang te kwelen.
Behaegde het hem weer een luchtig liedt te fpelen,
Dan was op elks gelaet de vrolykheit te zien,
Wat Zanger heeft hem ooit den fpeelflxydt durven biên,
Die hem, wanneer hy flechts zyn' toon had aengeheven,
Den ftrydt en eereprys niet moest gewonnen geven !
't Geheugt, o T YTER, my, (en 't hart ontluikt van vrengdt
Zoo dikwyls ik 't herdenk) hoe wy onze eerde jeugdt,
Met Vroomaert, Melibé en Eelhart, rondt gezeten,
By 't handlen van de fluit en rieten pypen (leten;
(F 2)                                   Van
*
-ocr page 258-
44            HERDERSZANG.
Van kunde min voorzien , dan gloeijend yvervuur.
't Geheugt my ook hoe wy, by gunftig avontuur,
't Bezoek van Dorilas, dien grooten geest, ontfongen,
Die, op zyn heldenluidt, den Herder heeft gezongen,
Die Koningen verfloegj den naem droeg van Gods Vrindt,
En alles had voor God, tot zelfs zyn eenig kindt:
't Geheugt my hoe zich toen die Meester in het zingen
Liet hooren: Vaert vry voort, o nyvre Jongelingen!
Befchaeft en vormt Natuur, door hulp der Kunst, maer weet,.
Wat gloenden yver gy, ter vordering befteedt,.
Dat TYTER u, eerlang, zoo ver zal overtreffen-,
Als ryzige eiken zich by krenpelbosch verheffen.
En 't bleek haest hoe gegrondt dat oordeel is geweest.
Het zy we zongen op een vrolyk Huwlyksfeest;
De Maegdenreijen, met ons veldmuzyk, geleidden;.-,
Of, op het fomber graf, de lykcypresfen fpreidden;
Gy muntte in zuiverheit van vloeijend maetgeluidt,.
Verhevenheit van klank , en zwier van toonen uit.
Des keurden kleen en groot uw kunst den lauwer waerdig,,
Een lager geest, zou zich. verheffen, en hovaerdig
-ocr page 259-
HERDERSZANG.
Op zulke lofipraek zyn. Gy naemt ze flechts voor gunst,
Voor fporen, die u meer deên yvren in de kunst:
En zongt de rampen, die een Snorker heeft gebrouwen ,
In Isrels Leger, door onkuifche en dartle vrouwen.
Elk juichtte u-toe. En gy, terwyl uw kunstroem wast,
Hebt, op uw Duitfèhe fluit, Latynfchen toon gepast,
Gezongen van een' Geest, die Dichters weet te ontfteken,
En hen Orakels doet, in gladde vaerzen, fpreken.
Wie zou 'er, buiten u,, niet dwalen in die wysl
Maer wat vermogt gy niet, daer uwe kunst den prys
Uit eigen handen van 's Lands^ Ruwaert heeft ontfangen.
Wy hielden ons te vreên dien Vorst, met blyde wangen,
Oprechten zegenwensch, en galmend vreugdgeluidt,
Doorbogen, tot zyn eer., gefiert met lachend kruidt,
Met palm en bloemen, die een' frisfchen geur verlpreidden,
Trok hy door onze buurt, te ontmoeten en geleiden.
Maer gy, van grootfcher geest bezeten, toogt te Hoof,
En durfde uw fluit, in fchaêuw van 't Haegfche lindenloof*,
Het Nasfouwsch Huis ter eer, luidruchtig laten hooren-y
Tot Fiiizo, wien uw kunst, voorandren, kon bekoren %,
(F 3)
-ocr page 260-
46          HERDERSZANG.
U toeriep: 't is genoeg; ik ben voldaen; myn gunst
Zy 't loon, o Veldeling, van uw verheven kunst.
Maer och ! 's Lands Ruwaert voer naer 1s Hemels flarrekringen;
En T YTER, die, by 't lyk, zyn klacht niet kost bedwingen,
Zong toen zyn' zwanenzang, en zette het, tot fchaê,
Van al wat zang bemint, den Stedehouder na!
o Jammerlyk verlies van zoo veel kunst en gaven!
Wat troost waer 't, lag hy nog in onze buurt begraven,
En borg de Landkapel van Helgersberg zyn lyk,
By zyne kindertjes. Hoe zou ons veldmuzyk
Zyn uitvaert, jaer op jaer, met doffe klanken, vieren!
Hoe zouden wy het graf met wynruitkransfen lieren!
Belommren met cypres, en eeren, als gewydt!
Nu is hy, ver van hier, gefcheiden uit den tyd;
-
En ligt aen Helles voet, dien barren oort, te rusten,
"Waer 't klotfen van de zee zyn kracht beproeft, op kusten,
Met kling en duin bezet, de windt afgryslyk loeit,
En nimmer veldgezang uit fluit of rietpyp vloeit.
Maer fchoon wy T YTERS fluit en dierbre lykbus, derven,
Zal zyn gedachtenis, by 't Kerspel nimmer fterven,
Dat,
-ocr page 261-
-^§r-
HERDERSZANG.            47
Dat, om 's Mans kunst te hoen voor 't woên van nydt en tydt,
In beukenfchors en hout deszelfs gedichten fhyd.
Als nu de Vreemdeling, verwondert, in 't aenfchouwen
Van 't keurlyk kunstgewrocht, zal TYTERS lof ontvouwen;
Dan zal 't my glory zyn te zeggen: zulk een Geest
Is my, zyn leven lang, een heufche Vriendt geweest.
A. VANDER VLIET.
^"■'fLiDi":-Jt--r"r.^tf—-'-"-tM- —-■-■ f
-ocr page 262-
BLADWYZER
DER
GEDICHTEN.
GEBOORTE DICHTEN.
r^eboortezang voor den Heere Willem vander Pot. Bladz. 3
S* Jen den Heere Frans de Haes, op zynen Verjaerdag. — 8
Aen mynen gedcbten Vriend Kikolaes Ver/leeg, op zynen
Geboortendag. — — — — —        12
Op den Verjaerdag van mynen gedcbten Vriend en Kunstgcnoot
den Heer Frans de Haes. — — —          13
Ter Verjaringe van den Heer Kornelis vander Pot, mynen
f'ricndt en Kunstgcnoot. — — —           20
Op het Verjaren van mynen waerden Kunstgenoot en Vriend,
Kikolaes Verjleeg. — — — —         24,
Verjaerwenscb aen Jufvrouw Fr angina Bezooien, Weduwe
van den Heer Hendrik Brakel. — — —        32
Verjaer zang aen myne Kicbte Agat ba Brakel, Huisvrouw
van mynen Neef V ie ter vander Wallen, den Jongen.            3 y
Aen myne Kicbte Agatha vander Wallen, op baren Geboortedag.   38
Wiegzang, ter eerste Verjaringe van Elizabet vander Wallen.    4.1
Ver jaer zang voor myne Ai ebt e Agatha vander Wallen.       4.3
Ter Ver jaer inge van mynen Keef en Boezemvriend,
Piet er vander Wallen, den Jongen. — —         4 6
Verjaergroet aen den Heere Antoni van Vollenboven. —-        4p
Aen den Heere Willem van Tfendoorn, op zyn Ed:
drie en tacbtigflen Verjaerdag. — —          $1
Verjaerzang voor Jongkvrouwe Meinarda Katbarina Hulsbout.   5 7
E e                                           Ten
-ocr page 263-
BLADWYZER.
Ten Verjaerdage van den Weledelen gejlrengen Heer Mr. Otto
Groeninx van Zoelen, Heer van Ridderkerk, Burger- .
meester en Raedt der Stat Rotterdam, enz. enz. enz. Bladz. 61
LYKDICHTEN.
Uitvacrt van myne Grootmoeder Jufvrouw Ingetje Zorg,
Weduwe van wylen den Heer Dirk. Meeuwels.          67
Nagedachten, over het A')fierven van mynen Vader Michiel Smits. 71
Lykklagt over den Ecrwaerdigen Heer Sehastiaen vander Lanen,
Leeraer der Remmjlranten te Rotterdam.                         7 j
Ter Gedagtenisfe, van myne waerde Moei je Adriana Meeuwels. 81
Op het Af fierven van Mejufvrouwe Margareta Deinoot,
Echtgenoot van den Heer Johan van Mier op.                   86
Lykklagt over mynen waerden Oom, Flendrik Meeuwels. — pi
Jlen den Heer e Marinus Oudenaerde, op het over ly den van
Mejufvrouwe yJgnes G argon , Huis vrouwe van den
Heer Piet er Muratel.
                                               «pj
Ter Gedacht'enisfe, van den Eerwaerdigen, Godvruchtigen en
Geleerden Heer Mattheüs Gargon
, JLeeraer van Gods
Kerke en Redor der Latynfche Schol e te VHsfingen.
(jp
Op het zalig overlyden van den Heer Pieter vander Wallen.
104.
Lykzang op het ontydig Afflervcn van mynen Hooggeachten
Vriend en Kunst genoot, den Heer Kornelis vander Pot. 105
Aen den Heer Kornelis vander Pot, Student in de Rechten,
op het afjlerven van zynen Vader, den Heer Jakobus
vander Pot.
                                                        11 o
De Doodbaer van den Heer Jan vander Wallen.                     ui
Troost aen myne Nicht e Agat ha Rrakcf Echtgenoot van mynen
Neef Pieter vander Wallen den Jongen
, over het ajjler-
ven van hare Dochtertjes
, Elizabet en Kornelia. — 114.
Gratjlede van myne Moeije Alletta Mceuwels. — — 117
Op het overlyden van Mejufvrouwe Alida vander Pot. — i; o
Lyk-
K
-ocr page 264-
i
BLADWYZEE.
Ljkzang over den Eerivaerdigen Heer KorneHs de Wit Leeraer
der Remonflrantjche Kerke, te Rerkel. Bladz. 124.
Jlen mynen geacht en Kunstgenoot, Nikolaes Ferfteeg, op het
overtyden van zyne Nicbtc en lieve Uartvriendinney
Sofya Kruit.
                                                     I2p
Uitvaert van den Heer Alewyn Konink, aen mynen Neve
Biet er vander Wallen.                                          133
Aen den Heer e Mr. Nikolaes Mulder, Advokaet, enz. enz.
op het overhden zyner twee jongste Zoontjes
, Adrianus
en Nikolaes.
           -—                     ■—                       13$
Eertombe voor den Godvruchtigen en Geleerden Jongeling,
Justus Krighout.                                                 137
Uitvaert van Hubert Korneliszoon Boot, Fenix der Neder-
duitfche Dicht kunste.                                               144.
Lykzang voor den Heere Adriaen Sleght.                   — ijq
Op het overlyden van Mejufvrouwe Adriana vander Tooren9
Echtgenoote van mynen Kunstgenoot Frans de Haes.           15: y
Lykzang over mynen Neve, den Heer Hendrik Schut, zyner
Weduwe en Zonen Toegezongen.                                  iy<S
Lykzang op het ontydig Afjlerven van Frouwe, Mevrouwe
Anna Maria Zegers
, Gemalinne van den Wel Edelen
Geflrengen Heer Mr. Jakob Bisdom, Raedt en B enfin-
naris der Stat Delf, en wegens hun Hoog Mog: Gede-
puteert naer de Brovintie van Groningen en Ommelan-
den
, enz. enz enz
                   — — —          162
De Rmtdes Hooggeleerden Heere Adriaen van Kattenburg, oud
Hoogleeraer in de Godgeleerdheit onder de Remonflranten. 16 8
Aen den Hooggeleerden Heere Mr. Biet er Rurman, op het
over ly den zyner Echtgenoote, Vrouwe Maria Elizabeth
vander Streng.
                                                  idp
Roubeklag, aen den Eerwaerdigen Heere Biet er Fontein,
wegens den dood zyner Echtgenoote.                   — 172
Opvaert van Mejufvrouwe Klara Gbyben, Echtgenoote van
mynen Friendt 'Joannes Radon.                                  176
Ee 2                                           0ê>
-ocr page 265-
BLADWYZER.
Op den doodt van den Heer Hendrik Samuè'l CbateUin,
aen Hulst.          -          -         - -         Bladz. ïSi
Op bet ontydig affterven van myne Nicbte, Juf vrouwe Franpina.
vander Wallen, Ecbtgenoote van den Heer Jan van
Vollenhoven, Korneliszoon.
                                      182
Lykzang, op het ontydig affterven van den Weledelen Geflrengen
Heer Joban Gcörg van Rightern, Luitenant Kolonel van
het vierde Regement Oranje Nasfau, ten dienste van
dezen Staet.
                                           •—         187-
Eet-tombe, voor den Weledelen Gejlrengen Heere Kornelis
Esjelink, Kolonel van een Regement roet knechten
, ten
dienste dezes Lands, en Kommandcur van de Stat Br ie Ie
en de Fortres Hellevoetjhis, enz. enz.
— — j pi
Klagt over den doodt zyncr Doorluchtige Hoogheit, Willem
den Vierden
, Erffladhouder, der Fereenigde Nederlan-
den, aen den Weledelen Gejlrengen Heere Mr. Jan de
Back, Geheimen Raedt, Secretaris en Requestmeester
van zyne Hoogvorstelyke Doorluchtigheit, Hongloffclyker
1 . Gedachtenisje, enz. enz. enz.        — —        — jpj
GRAFDICHTEN.
Grafjebrift voor myne Grootmoeder, Jufvrouw Tngetje Zorg,
Weduwe van wylen den Heer Dirk Meeuw els. — 20J
Grajfchrijt, voor het jongste Dochtertje van mynen Neve
Biet er vander Wallen, den Jongen.                  2c 6
Gr afjebrift voor den Heer Mr. Kornelis vander Pot. — 207
Het Graf van den Heer Biet er Baelde.
        — — 208
Gr afjebrift voor den Eerwaerdigen Heere Jan Post, Leeraer
in Gods Kerke te Vreeswyk aen de Vaert, doch kort voor
zyn overlyden van zynen Predikdienst ontheven.
— 2 op
Gr afjebrift voor den Heer Charles Sebille. — — 210
De Graf/leen van den Praxiteles dezer Eeuwe, Joannes Bap'
tista Xavery.                                        —. 211
Aen het Graf tnyncr Moeder.                                       ziz
HET LEVEN DES DICHTERS.
-ocr page 266-
TREURZANGEN
OVER
HET AFSTERVEN
VAN DEN DICHTER
DIRK SMITS,
OVERLEDEN TE HELLEFOETSLUIS
DEN XXVfin VAN GRASMAAND
DES JA/1RS
M D C C I, T I.
-ocr page 267-
-ocr page 268-
K L A G
OKER D E N L O O D VAN
DEN HEERE
DIRK SMITS.
Tr
reur. Rotte! treur met alle uw Vlietnajaden;
Rol trager langs uw bogtige oevers voort;
Kleed uwen Stoet in donkre rouwgewaden;
Ban alle vreugd van uw' begraesden boord,
't Is billyk dat alle uwe Waterreien ,
Met u, een' vloed van heete traenen fchreien,
De groote SMITS, uw Orfeus, is verfcheien,
Wiens gouden lier gansch Neêrland hadt bekoord!
Ax                                      Hy
-ocr page 269-
Hy ftierf aen wien ge uw1 luister hebt te danken;
Hy, die uw' naem, te vooren fchaers bekend,
Ten hemel hief door zyn verheven klanken;
En, met uw' naem, moest leeven zonder end7!
Ontlast uw hart, verkropt van bittren rouwe;
Zoo blyke aan elk uw dankbaerheid en trouwe;
Zoo ftrekke uw fmert zyn vroegverlaten Vrouwe,
En fchreiend Kroost, ten troost in hunne elend'!
' I
Dan, och! gy houdt, van harteleed bevangen,
't Ontkranste hoofd verborgen in uw' vloed,
Verwonnen door de fmerten die u prangen;
En fchreit, omringd van uwen Waterftoet,
Uwe oogen uit, terwyl uw vlotte Schaeren
Haer traenen met uw droeve traenen paeren,
En 't fchor geruisen van uwe ontroerde baeren
Den Maesftroom, in zyn kil, ontwaeken doet.
1
Straks
-ocr page 270-
Straks roept hy uit: ;, Wat doet myn Rotte klagen?
„ Wie wekt haer1 rouw? wat meldt dees Stroombodin ï
„ Ochl ik verneem't! de Dood heeft SMITS verflagen!
„ Den wellust van haer zangrig Hofgezin!
„ o Stroompoëet! o Eer van Febus Zoonen!
„ Die dikwerf my boeide aan uw hemeltoonen,
„ Zult gy niet meer my met uw ftroomloof kroonen >
„ Of zingen van het Voorwerp myner min!
„ Och! gaet zoo vroeg dan al myn hoop verlooren,
„ En3 met myn hoop, de glorie van myn Stad,
„ Voorheen zoo fier op S MITS , haer' ingeboren,
„ Die zooveel kunst by zooveel deugd bezat!
„ 't Scheen dat myn hart dien zwaeren flag voorzeide,
„ En heimlyk reeds myn's Dichters dood befchreide,
,j Toen hy voor 't laetst van myne Rotte fcheidde,
„ En, teer ontroerd3 van myne boorden tradt.
A 3                                          „o
«
-ocr page 271-
„ o Oceaen, die met uw holle golven
„ Op 't fleigrend vlak der hooge duinen brandt,
„ Wat heeft myn' SMITS zoo vroeg in 't graf bedolven ?
„ Myn' SMITS, om u gezonden naer het flrand!
„ Gy vleide ons fteeds dat niets zyn heil zou krenken;
„ Gy hadt beloofd dien Vriend ons weer te fchenken;
„ Wat moet ik thans van die beloften denken?
„ In 't zand geprent, en, och! bedekt door 't zandl
„ Daer ligt de lier die harten wist te kluistren,
„ De woestheid van't Flakkeefcbe flrand bedwong,
„ De ontftelde zee naer haeren toon deedt luistren,
i
„ Als hy het duin verheugd aen 't hupplen zong.
,, Daer ligt de lier, de lust der Zanggodinnen,
„ De zoetfle vreugd der dansfende Meerminnen;
j, Die nimmer zich in fpeelkunst liet verwinnen;
„ Die naer den prys van Febus citer dong.
j, o Nim-
i
-ocr page 272-
„ o Nimfen, die in 't golvend ruim der ftroomen
„ Uw wooning flicht, by 't ruifchen van den wind!
„ Indien gy ooit aen dees verlaeten zoomen
,, Het fpeeltuig van myn' grootften Dichter vindt,
„ Vervoert het niet naer uwe waterznelen;
M Vergunt het ons, opdat wy ademhaelen;
„ Zoo zal 't omhoog by Flakkus kunstlier praelen,
„ Verheerlykt met den naem van onzen Vrind.
„ Gewyde rei van Duin- en Strandgodesfën!
„ Legt, weenende, aen myn' SMITS den rouwpligt af;
„ Bekroont zyn lyk met heilige cipresfèn;
„ Strooit lauwerloof op 't dichterlyke graf.
„ En gy, voor wie zyn kunst zich heeft gekweten,
„ o Negental, op Pindus kruin gezeten!
„ Betreurt, met ons, de glorie der Poëten:
„ Hy ftierf die aen de Dichtkunst leven gaf.
„Hy
-ocr page 273-
„ Hy ftierf, helaes! die, onder 't vrolyk roeien,
„ De Watergoón geleidde in 't Vorstlyk Hof,
„ Myn Rotte*door de Oranjezael deedt vloeien,
„ Waer in haer glans Prins Friso os oogen trof.
„ Dees zag, met lust, haer Waterkamenieren
„ Met vlugge fchreên om haere ftroomkoets zwieren,
„ En yverde om myn's Dichters kruin te fleren,
„ Daer Land en Stroom gewaegde van zyn' lof.
w Myn SMITS, door hem geborgen uit de baeren
„ Van tegenfpoed en drukkend hartewee,
„ Stichtte op het duin zyn' Redder dankaltaeren,
„ En zong zyn' roem aen de oevers van de zee.
„ Doch 't wreed geweld des Vyands van het leven
„ Hadt naeuw dien Vorst* den jongden flag gegeven,
„ Ofdezemaer, die Nederland doet beven,
„ Grieft's Dichters hart, en fleept zyn leven meê.
» Hoe
-ocr page 274-
„ Hoe treft dit leed zyn teedre Huwlykspanden;
„ Zyn droeve Weêuw, die op de flrandrots zucht,
. *
j, Om byftand fmeekt met uitgeftrekte handen,
„ En reikhalst naer myn Rotterdamfche lucht!
„ Haer dierbaer Kroost, van 's Vaders hulp verfleken,
„ Zwemt, aen haer zyde, in zilte traenenbeeken!
„ Kornelia! gy zult niet vruchtloos fmeeken\
„ 'k Gevoel uw' ramp, ik hoor uw rouwgerucht.
„ Ik zal uw Huis myn'BisDOM aenbevelen;
„ Ja die Meceen van uwen Echtgenoot
„ Zal in uw' rouw, gelyk een vader, deelen;
„ Geen weêuw, geen wees bij ft van zyn hulp ontbloot.
„ oBisdom! wien ik eeuwig zal waerdeeren!
„ Laet haer verdriet geen' blyden troost ontbeeren,
„ Zoo moete uw roem het woên des tyds braveeren!
„ Zoo leeve uw lof veele eeuwen na uw' dood!
B                                       5, Maer
-ocr page 275-
„ Macr ik, ik zelf, zal eindloos rouw beclryven,
„ En met myn Rotte aen hem zoo dier verpligt,
„ Al weenende op zyn graf dees woorden fchryven,
„ Het Nageflacht ten eeuwigen bericht1:
>, Hier fluimert SMITS, verheerlykt door zyn fnaeren,
„ Die Orfeus zelv' in roem kon evenaeren.
„ Zyn groote naem verduur 't geweld der jaeren,
„ En de aerde vall' zyn koud gebeente licht"!
Dus jammerde deMaesftroom om 't verfcheien
Van zynen SMITS, te ontydig neergeveld.
Och! hy bezwymt voor 't oog van zyne Reien!
Zyn Hofgezin, om zynen rouwontfteld,
Schiet toe, en helpt hem, in zyn' waterwagen,
Naer *t Stroompaleis der droeve Rotte dragen,
Daer hy, met haer, dit onheil zal beklagen
Totdat de tyd in de eindlooze eeuwen fmelt.
LUC R ET IA WILHELMINA
van MERKEN.
\
-ocr page 276-
GRAFDICHT
VOOR DEN H E E R E
DIRK SMITS.
D e groote Maaspoëet, door vloeijend dicht beroemd;
Hy, wien het bar Flakkee met recht zyn' Flakkus noemt,
Wiens lier elks hart verrukt door ftreelend kunstvermogen;
De vindingryke Smits, ontydig 't licht onttogen,
Te vroeg uit de armen van de Huwlyksmin gefcheurd,
Door driepaar Telgen, door al 't Dichterdom betreurd,
Terwyl zyn ftroommuzyk elks aandacht op kon wekken,
tg, toen dees koude zerk zyn fterflyk deel moest dekken,
Toen zyne kunst op aard' geen' hooger toon kon flaan,
Den Hof der Hemelrust al juichende ingegaan,
En zingt op Englenwyz', nu hem geen dood doet beeven,
Den roem der Heilfontein, den lof van 't eeuwig leven.
LUCAS PATER.
OP
B x
-ocr page 277-
OP HET AFSTERVEN
VAN DEN HEERE
DIRK SMITS.
V erheven Dichtkunst, ach! wat ramp is u befchooren!
Verftyft de tong, wier Item gantsch Neêrland overklonk,
Waarvan "'t gehoor der Deugd een' vloed van honig dronk,
Waarna de Wysheid met verrukking plag te hooren?
Ja, 't ftreelendfte Orgel van uw zangerige Chooren,
't Juweel, dat aan uw kroon in vollen luister blonk,
Uw' Lievling, wien Natuur met geestryk vuur befchonk,
Uw glorie hebt ge, in SMITS, tot aller fmart, verlooren!
Maar had zyn dichtmuzyk, aan 't kabblend ftroomkristal
Der Rotte, of in zyn1 hof der Rust', dien zwier en val;
Hoe wil 't, aan 's Levens Bron, in 'c zalig Eden vloeijen!
ö Fenix! heeft 's Lands Vorst u hier zyn gunst betoont,
Nu zweeft ge daar u God met eeuwig heillicht kroont,
En 't blinkend lauwerloof blyft om uw lykasch groeijen.
BERNJRDUS DE BOSCH.
TER
-ocr page 278-
T ER
LYKGEDACHTENISSE
VAN DEN HEERE
DIR'K SMITS.
Ochrei, zilverblanke Maas! fchreit, zilte Zeeuwfche ftroomen!
Schrei, Rotte! uw Flakkus leeft niet meer:
Zyn elpen Cyter, die uw woede wist te toornen,
Hoort ge aan uw boorden nimmer weer;
Uwe echoos zullen, op den toon van zyn gezangen,
Die veld en wouden luistren deên ,
Daar zy ze aan uwen boord met greetige ooren vangen,
Niet meerder fchaatren als voorheen,
Noch 't zachtgevederd Choor der fchelle,Nachtegaaien',
Den nazang van zyn zuiver lied,
Met teedre gorgels, in het fchommlend loof herhaalen,
Terwyl 't hem zingend hulde bied.
B 3                                   óNeen,
-ocr page 279-
ó Neen, die Zanger zwygt; uw SMITS heeft uitgezongen;
Gy mist dien Dichter aan uw boord;
Helaas! de wreede dood heeft hem te vroeg bedwongen,
En dit geluid voor ons gefmoort.
Doch, zuivre Stroomen! die ik noopte droef te klaagen,
Rolt, rolt met bly geruisch in zee,
Spoeit u met luchten gang op uwen waterwagen,
En voert de bange droefheid meê.
't Is waar zyn zachte toon mag u niet meer gebeuren;
Gy bleeft verrukt aan uwen boord
Wanneer zyn dichtpen maalde in levendige kleuren
Het nut en fchoon van ieder oord:
Wanneer 't hem kiste mirth en lauwerloof te vlechten,
Tot eer van deugd en huwlykstrouw,
Of zegetekens by den grafzuil op te rechten,
Tot troost in bittren viïendenrouw,
Maar wilt ge noch dit groen in vollen bloei aanfchouwen,
Doorwandel zynen Lettergaard;
Zyn Hof vol kunstgebloemt' kan dit aan u ontvouwen,
Daar ziet gy 't rei aan rei gefchaart,
-ocr page 280-
Zo kunstig gefchakeert, zo net door een geweeven,
Dat zich der kennren oog verblyd
Zo dikwylze in dien Hof volvrolyk zich begeeven,
Dien Hof aan rust en lust gewyd.
't Is waar, zyn dood doet u rechtmaatig hem beklaagen,
Doch uw verdriet zwicht voor den rouw,
Daar 't zestal kroost het huis van 't jammren doet gewagen,
Op 't naar gekerm der droeve Vrouw.
Doch, treurige Echtgenoot! Iaat u zyn heilftaat troosten;
h Is waar, gy mist uw1 Toeverlaat;
Maar daalt zyn levenszon, zy ryst in 't hemelsch oosten,
En blinkt in heerelyker ftaat,
Daar haar geen nevels meer van aardsch verdriet verduistren ;
Geen wolk van rampfpoed haar bedekt;
Geen onrustdampen ooit haar' heldren glans ontluistren;
Geen onlusttaaning haar bevlekt.
Wy vlechten Lykcipres, ('t is waar) by zyn verfcheijen;
Maar voegde aan hem ooit de ecrlauwrier,
Thans moest men hem te recht dit zegeloof bereijen;
Thans gaf die kroon hem eedlcn zwier;
-ocr page 281-
Wyl hy den dood verwint door een beflendig leven,
Een leven dat geen rampen kent,
Alwaar hy juigchend mag op Englenwieken zweeven
En nooit zyn vreugde ziet volend.
Wat treurt ge, ó Poezy! wat klaagt ge, ó Neerlands Dichters!
Zingt Zegeliedren voor uw' Vrind;
Wcest, weest met hem verheugd, zyt druk en rouwverlichters,
Wyl hy in 't graf het leven vind.
Laat j laat zyn Dichtgefchenk zyn afzyn u vergoeden,
Vernoegt u met dien Letterfchat,
En wil, ó Kunstrei! wil met my u grafwaard fpoeden,
Schoon 't flechts zyn koud gebeent' bevat;
Schryf, fchryf daar op de zerk, ter nagedachtenisfe
Van hem die 't Kunstchoor dierbaar was,
Op dat geen tyd die ooit uit ons geheugen wisle,
Al word zyn lyk verteert tot as:
Hier legt beroemder M'aas, het Puik der Letterbrjafen,
De Duitsche Flakkus, in den wakkrenSMITS begraafek
DIRK WILLINK.
L Y K-
-ocr page 282-
1 Y K Z A N G
OP DEN HEERE
DIRK S MITS.
ch! brave Smits! fnelt gy zo dra van hier?
Wat zal uw dood al jammers baren!
De droefheid ftelt een' klaagtoon op myn fnaren,
Om u, die, met den rykften zwier,
Aan 't zagt geluid der toverende lier
De blydfchap wist te paren.
öPoëzy! volmaakte Hemelfpruit.!
Gy, die zyn groote ziel deed zweven,
Ver boven 't aardsch, naar 't onverganklyk leven,
Door-uw verrukkend kunstgeluid!
Ochi kost gy 't lyf, daar niets uw' invloed fluit,
De onfterflykheid niet geven!
C                                      Helaas!
*
-ocr page 283-
Helaas! de dood doetj, in uw' Voedfterzoon,
Uw' Flakkus voor zyn' Scepter bukken \
Gy derft in S m i t s, dien zy u durfde ontrukken,
De Paerel van uw gloriekroon.
Wie zal voortaan, op zulk een' zuivren toon,
De gouden fnaren drukken ?
Wat baat het nu dat Rotterdam weleer,
't Geen zyne jeugd ten wieg verftrekte,
Met zyn Rivier Hem tot een' ftroomzang wekte,
Zyn citer kuschte keer op keer?
ó Rotteftroom! het kunstlicht blinkt niet meer,
Waar' by ge uw' roem ontdekte.
Wat baat het nu dat korts de Poëzy,
öSmits! uw kruin met lauwren tooide,
Toen ge uw gebloeimt' voor hare voeten ftrooide;
Toen ze uwe dichtmaagd vry en bly -
Een feestgewaad, ter welkomfte aan het Y,
Om de achtbre leden plooide ?
Wat
-ocr page 284-
Wat baat het u dat F RIS O O S minzaamheid
Haar kunst- en deugdbeminnende oogen
Sloeg op uw deugd en flreelend kunstvermogen?
Uw huis een' heilftaat heeft bereid?
Gy, die 't verlies van uw' Meceen befchreit,
Gy word uw huis onttogen.
Hoe zien we, óSmits! uw trouwe en droeve Gaê,
Wier Naam gy roemryk hebt verheven,
Uw vreugd op aard, de wellust van uw leven,
Uw zielsvriendin, Cornelia,
In 't hart gegriefd door de onherftelbre fchaê,
Schier op uw lykbusch fneven.
Och! hoe word nu de Onnozelheid getroost,
Daar zespaar tranenbronnen vloeijen,
En 't blozend waas der tedre jeugd befproeijen!
Hoe moet, daar uw aanminnig kroost,
Verftomd van rouw, zyn bange zuchtjes loost,
De rouw der Moeder groeijen!
C 2
-ocr page 285-
1
e
Kost gy weleer, door troostryk kunstmuzyk,
Der wezen jammerklagt bedwingen;
Deed gy voor haar een bron van heil ontfpringen:
Wy zien, (wat droever liefdeblyk!)
Uw Weeskens thans, by 's Vaders lyk,
De teedre handjes wringen.
ó Wreede Dood ! gy ziet noch wysheid aan ,
Noch deugd, noch moed, noch kunstvermogen;
Toont nimmer Kroost noch Gade mededoogen;
Uw vuist fluit Vorst en Onderdaan,
Het zy hy juiche of zuchte op 's levens baan,
De blyde of fchreijende oogen.
ó Bar FJakké! uw doodsch, uw aaklig ftrand
Hou vry het Puik der Letterbraven,
„ De Gloriekroon van Rotte en Maas begraven;
Uw Helvoetfluis, dekt met zyn zand,
In braven Smits, noch godsvrucht, noch verftand,
Noch kunst, noch eedle gaven.
óNeen,
-ocr page 286-
ó Neen. Hy leeft, doorleed noch zorg ontrust,
In 't Hof der ware Rust gezeten;
Vergeet het aardsch, fchoon niet op aard vergeten.
Hy, door het Englenheir gekuscht,
Hy viert nu feest, ontvonkt in hemellust,
' In 't onbefmet geweten.
De Poëzy fiert thans zyn elpen lier
Met lykcipres en lauwerblaêren;
Haar zangrei fchreit, en kuscht de gouden fnaren.
Daar zy den grootfchen citerzwier
Van Smits verheft, ontvonkt zy 't heilig vier
Der zanggezinde fcharen.
MCOLAAS SJMON van WINTER.
*
»
L Y K-
C 3
-ocr page 287-
L Y K Z A N G
OP HET OVERLTDEN
VAN DEN HEERE
DIRK SMITS.
Hield uw verrukkend zangvermogen,
óSmits! gantsch Neêrland opgetogen;
Was 't keurigst' oor verliefd op 't klinken van uw luit?
't Is billyk dat wy 't lot beklagen,
Dat u ontrukt aan Vriend en Magen,
Dat onverwacht uw vaart in 't edel kunstperk fluit.
Ja, Smits, fchoononze dichtlaurieren
Te dor zyn om uw graf te fleren,
Schoon u, door onzen lof, geene eerkroon word bereid:
Wy roeren echter onze fnaaren,
Misfchien doen zy den rouw bedaaren
Van uw bedrukte Weeüw, van 't Kroost dat om u fchreit!
-ocr page 288-
Helaas! was ons dees ramp belchoren
Toen ge ons uw treurmuzyk liet hooren,
Om FR IS O, uw1 Meceen, ontrukt aan 't Vaderland ?
Te regt deên ons uw klagten fchroomen.
Ach! had gy nimmer voorgenomen
Uw elpenbeenen lier te werpen op het ftrand!
Zy flrekte, in 'tgrondloos diep bedolven,
Thans niet ten prooi der woeste golven,
Noch wierd tot gruis vermaald door 't brullend zeegeweld:
De Duitlche Zangberg zou haar eeren,
Als 't fchoonfte meesterftuk waardeeren,
Dat immer naast de lier van Flakkus wierd gefield.
Wat baat nu dat uw zang de flroomen
Van 't woelende Flakké kost toornen;
Dat gy aan 't ftugge duin uw klanken hebt geleerd;
Dat gy de flranden, heuvels, weijen ,
Wist vrolyk aan den dans te leijen,
Daar 't alles, by uw' dood, tot de oude woestheid keert?
-ocr page 289-
De Zangrei, dien gy door uw toonen
En citerzwier wist meê te troonen,
Toen u de ftrenge zorg naar Hollands Pontus zond,„
Staat by uw aaklig lyk te zuchten,
Gereed de barre ftreek te ontvluchten,
Daar lauwerloof noch mirt ryst uit den dorren grond.
De gryze Maas, wiens vlyt wy pryz^n
In 't eeren zyner Letterwyzen,
Vertoont zich in den rouw op zyn' ontftelden vloed.
De Rotte, die door uw gezangen
Haar hoogfte glorie heeft ontfangen ,
Bezw}kt in de armen van haar' vluggen Waterfloet.
.
Natuur en Kunst, die gy zo fchrander,
Zo geestig huwde met elkander,
Staan fpraakloos van verdriet, daar gy voor eeuwig fcheid.
De nutte Wetenfchappen treuren.
De Dichtkunst dreigt haar kleed te fcheuren.
't Gelaat der Lente zelfs is vol droefgeestigheid.
ó Wree-
't
-ocr page 290-
ö
I
ó Wreede Dood! het mededoogen
Bepaald dan nimmer uw vermogen;
Gy fluit uw hol gezicht wanneer ge uw pylen fchiet;
Gy laat u door geen weduwklagten,
Door 't kermend weesje niet verzachten,
Het vindingrykst1 verltand ontwykt uw woede niet.
. -
Dus zucht het all' om uw verfcheijen;
Dus helpen we, u ten grave leien,
Voldoende aan u, ó Smits! den laatften vriendenpligt:
Want, fchoon de dagbodin moog' keeren,
De vlotte kiel te rug laveeren,
Gy keert, verheven Ziel! nooit weer voor 't aardsch gezicht.
Wat zou u tot dien togt bewegen,
Daar gy, van trans tot trans geftegen,
Den Hof der waare Rust blymoedig binnen treed V
Daar u geen zorgen meer vermoeijen ,
Daar 't ooft des levens (laat te bloeijen,
Daar 't zaligst vreugdgenot geen denkbeeld laat van leed!
D                                            Daar
-ocr page 291-
w
#.
. -
Daar gy, in vlugge Serafyntjes,
In fnelgewiekte Cherubyntjes,
Uw vroeg verftorven kroost volmaakt herfchapen ziet.
Hoe kranfen ze u met vredepalmen,
Terwyl zy Halelujaas galmen,
En leeren u 't mufcyk van 't eeuwig zegelied!
Juich, juich dan Smits: ons voegt het treuren.
Ach! mogt het ons een wyl gebeuren
Te hooren hoe uw ftem klinkt onder 't heilgefchal I
Doch 't is vergeefs hier na te trachten:
Het vleesch zweeft niet op englenfchachten;
De Hemel is te ver van 't aaklig tranendal.
Uw heil fluit echter onzen rouwe,
En troost uw droeve Weduwvrouwe,
Die met uw' telgenrei het oog ten hemel flaat:
Bewust hoe gy het mededoogen
"Weleer voor weezen hebt bewogen,
Erkent ze in God -alleen haar' hoogften Toeverlaat.
P I E T E R METER.
-ocr page 292-
m
*
Te Amsteldam,
By P I E T E R M E T E R, op den Dam.