|
A N T O N I I JEMlhll
ORATIO
In obitum
Q*rijJ. &praftantiflimi Viri,
HENRICI RENERII,
Iiberaliiim artium Magiftri>& PMofb*
phise in Academia Vltraje&ina Profeflbris.
Habita in templo maximo po-
ftridie exequiarum,
xv. Kal; April. dfo Ia c xxxix.
lAccedit ejufcfwu Qarmen Funebr^
|
||||||
|
ULTR AIECTI,
ExOfHcina iEdDii RomaN! Acad.
Typographi, Anno 16* o. |
||||||
|
SE&CEC. ETIST. I ET LM
JN hoc, nifi fallor, erramusl
quod mortem judie&mus fe- qui: cumilla & praecefTerit, & fecutura fit. quicquid setatis r etro eft, mor s tenet. |
||||
|
-Pol.i
ANTONII JBMILII O R A T I O
F V N E B R I & Didta honori & memofise
Clarijl. (j$f doBiftmi ZJiri,
HENRICI RENERII:
X hoc loco, de argumento ha&e-
nus inufitato dicturum^multa funt quas conturbant,& tantumnon vo« cem intercludunt. Tanta quippe fatali, fed inexpectato, cafii, facia rerum commutatio eft, ut, quem docentem audire folemus, nunc extin&um deflerc lugubris hic jubeat dies; & vos, qui ad meliorum artium acroama congredi confueftis, nunc ad bu- fta & rogos coiifle; qui falutaria virtutis praecepta hinc petere fbletis, nunc ad mortualia &primas noftrae Minervje lacrymas convenifle> videam; & quos ficcos haclenus attuliftis oculos, nunc fletu undantes adfpiciam. Lugent & fbrdent, quas co- limusj Mufae noftrx ; moerent patres; totus, ut vi- * detis,
|
||||||
|
3» k N-T O N I I B VLlt II
detis, cfariffimorum collegarum confeffiis, fra&us
animo ac dejedtus ftupet; omnis denique ordinis & aetates viri, quos plurimos funeftus hic cafus af- fligit,in fqualore fedent & lacrymis. Vos quoque, eruditi juvenes,quos frequentes circumfpicio,non eodem,quo foletis, hie conftftitis animOj cum fin- gulorum ora&oculos contueor. cujus enim do- centis vox animis veftris ajdhuc inh^ret &*auribus, eum tacitis nunc requiritis fufpiriis. Cujus impro- vifae calamitatis vos a me, Audit.ego a vobisfblatiu fruftra expecto. Quid enim alii folemur aliOs■■■, qui communi proftrati jacemus vulnere? Quid ego hic loquar, magis ad lugubrem planctum, qnam ad o- rationem compofitus, in tam cari capitis occafu, cum quo vel patrias, vel moi um cognatio me jun- xerat ardtius. Mceror di&uro interrumpit vocem, & tacere funebri die, quam verba facere, magis decorum omnes putant. 2)ies quo (jermamci reliquia tumulo ^ugufliinferehantur^ inquit nofter Tac. mo~ do per fdentiumh.^&dfim , modo floratihus mquiesfuit. Apud eos tamen , qui meliores profitentur literas, omni dolore potentior ratio efle debet, qua? mce- rorem temperare, & gratos nos effe jubet, in ejus morte decorand& ,cm nullam jam aliam gratiam referre poflumus: quod & auctoritate clariflimi ordinis,& veterum exemplo, & extin&i amore facere jubemur. Parentemus ergo defundo, & cum corpori jam abunde litatum fit, nunc mani- bus
|
||||
|
O R A T 1 O V U M E'BH^. 3
btrs-ejus debitas perfolvamus inferias. Quod no-
bis omnibus fapientias do&rinam profeflis, haut male conveniat: quia inter pias mentis cogitatio- nes non poftrema eft, qua mortem meditamur & m noviflimas corporis exuvias: quod animos noftros multo folet movere acrius ,'in propinqui vel amici occaiU.De quo di&urus, Audit. majorem attentio- nem ^ veftro erga extin&um amore, quam a mea, quam fbla brevitas commendat,oratione mihi pol- liceor. Qua» corporis bona iiint, quaeque a fortuna varie difpenfantur, non fpe&at fapiens, eoque mi- hi vel praetereunda,vel tatum delibanda eife duxi. ^Natus eft nofter Renerius, quid noftrum dixi, jam indigetem & municipem coeii? natus, inquam,an- nisabhinc xlvi. in urbe Hojo ad Mofam,ferri fodinis nobilijn Eburonibus,qui jam olim fuis ad- irerfiis C Caefarem armis claruere. Patre merca- tore, & Canonicorum inibi quaeftore ; avo autem magnae in aula Parmenii au&oritatis viro, & quod plerique in vita nunc primum ducunt,formandae ipfius principis pueritiae, fiib imperio Margaretae, praefe&o. A parente,qui eximiam pueri indolem, & ad literas fa&am videbat, Leodicum, quod ca- put gentis, miiTus,paucis annis tantum in humani- tatis ftudiis promovit, ut necdum pofita praetexta, Lovanium ad capiendum uberiorem ingenii cul- tum concefferit: ubi in celebri Falconis collegio, philofophiae fpatia feliciter emenfus, inter aequa- |
||||
|
4», A NT O NI I B M L I I
les, qui trecenti aut praeterpropter, liberalium ar-
tium laureatum una donabantur,fecundas fortitus eft, cum primas meruiiTet; quas nobilis juvenis per gratiam exambiverat.quamjuria indigne accepta, ut folent generosa indole juvenes,cum magna ini- bi laborum prsemiaiperare poiTet, multorum votis publicae profeflioni jam deftinatus, fplura j ut erat ingenio difcendi avido, doceri maluit. Leodieum igitur repetit, ubi in gymnafium principis Ernefti admiiTus, &S.S. Theologiae ftudio jam initiatus, forte in magni do&oris de Chriftiana religione in- ftitutiones incidit: quarum lectione meliora* ad- monitus,patriam fiiperftitionem ejuravit: cumcjue ob eam rern omni parentum gratia & benignitate excidiiTet , omnia autem incorrupto Dei cultui poftputaret, patris indignationemfugienSjLugdit- num Batavorum 3 tanquam in aram, feceflit : ubi fpectata vitae integritate, &, quod in eo prope fin- gulare erat, aperto & fimplice pe&ore, protinus omniumgratiam-quam apud luos amiferat, fibi conciliavitv Vt enim fydera extra nubem, ita pul- chrum fine perfonlt putabat animum,cui idemiem- per, qui fronti, eiTet color, fubmoto omni lingua» tectorio & verborum invoJucrov Adhseccum multosgequare,plurimos poiTet praeminere, ple- rumque, qua erat vel modeftia, vel ingenuo pudo- re, aliis confuerat cedere, & fe infra modulum fuum aeftimare. Qiia amabili & illecebrosa, mo- runa
|
||||
|
O R A T I O F U N E R I £ f
rum indole,quam in Socrate adeo commendant
vcteres, eruditoru imprimis ftudia demeritus, poft aliquanto in collegium Gallicum recipitur, in quo perquinquennium in faeras prxcipue literas, & quse e6 pertinerent, incubuit. Interea loci advenit parens,filiu adavitam religionem revocaturus.Hic veto, Audit. fpecimen fpecitur,hic certamen cer- nitur, ubi pariter pro Dei & hominis immortaii glOria pugna pugnatur • ubi pater, eujus magna in fuosau&oritas $ft, cumfiliocommittitur:in quo certamine turpis vi&oriavideri polTet, nifiquetn natura vinci jubebat,vi6tore voIuiiTet Deus; Aures Sc animum arrige, quifquis inter verum & menda* cem Dei cultum ha&enus ftas medius, aut in erro- rem pronior. Prior itaque pater fuis blanditiis ju- venem permulcere, Attalicam apud fuos condici- onem polliceri, orare; dein mifcere precibus rni- nas, verfare in omnes partes juvenilem animum r hic ver6 placide obfiftere, aequis rationibus 3 quo- ad ejus facere poterat, parentem lenire, animum veritatis Iuce convi&um teftari -3 eoque hoc unum, quod patris error urgebat abnuerccstera, quse fr- iios decerent, obfequiofum. Cum nihiloiecrur, quse erroris pervicacia eft, ille inftaret,omnefque ad expugnandam conftantiam adhiberet macKi- nas, tum filius, —a/elftt rupes, vaftum quafroditin tequor J
Ohia ^ventorumfuriis, exj?ofiaquej>onto,] * 3. v^
|
||||||
|
u
|
||||||
|
4 ANTONII /E M I L I I
2SimcunBam,ataue minasperfertj calique maripjue,
lpfa immota manens, ie in eo „invic~tum & inflexibilem profelTus , Durum qui-
,,dem,inquit,&impium eft patriobftrigilare: ne- ,,que enim me practerit, optimeparens, quid ]u- „beatnaturae lex; quid dictet pietas ,-qu» tibi me „obftringit, fed magis Deo. parenti obfequium „deheo, fed magis ifti ccelefti. Tibi primum aeris „hauftum,& hanc, qua fruor, lucem; tibi fan&am „educationeuIli autem omnia accepta refero: eoc[$ „magna apud me tui, fed major cceli reverentia „eft. Proinde ignofce qimfo hoeumjm neganti* „hunc calcuium bene pofitum non reduco. yiMe nuUa ambitio, «vis nuUa, nuUa auBoritas,
„^Covere poterit iUa in re defidtu.
Parens, cum obfirmatum in vero Dei amore ani- mum concurvare nequiret, ultima experturus, ad decretorium denique accedit ftylum, quem praeci- pue amabat", abdicando. Cum id quoque fruftra effet, re defperata, incertiim iratior an triftior, ad fuos revertitur. Nofter vero, patre confifus Deo, inquopoflidebatomnia, in illa fortume iniquita- te & patrimonii inopia, nihil fibideeiTe vidit, pras- ter fuorum gratiam. Privara quippe difcipulorunb qui frequentes ad eum confluebant,inftitutione,a- iiquot annis honefte vitam toleravit: cum^ue fiib- inde,ut fblent laudis gloria accenfi juvenes, publi- co difputatium certamini fe mifceret, & in illa fa- i pientig |
||||
|
Oratio F u n e b r i s. 7
pientiae palaeftra omniu" adverteret oculos 8c aures»
omnia demerereturanimos & applaufum , tantam protinus apud eruditos, atque omnes reip. proce* res,fuiopinionemconcitavit,ut a Daventrienfi- bus ad f)liilofbpIiige profeffibnem accitus, fummi cum laude 8c fruelu eam perfbnam fuftinuerit: quoadabhineannis qninque abampliffimofenatu noftro in hane urbem evocaretur. In quiirproti- nus fingulari morum fuavitate, & comitate,omni- umamorem,omnium provocavit fludia: afiTdua autem lectionum meditatione, & labore inexhau- fto,auditorum animos mirum quantum fibi devin- sit. Confuerat autem , ut fblent fublimiora inge- nia, paulb philofophari liberiiis, 'NuUim addiBtts jurare in njerha magiftri.
Haec quippe literarum libertas ei femper vifa eft, qubd nemini obnoxia, fui juris 8c mancipii fit nec praerogative fententiae, fed nieliori calculum adji- ciat, expldfo illo apud ^Pythagoraeos recepto, 'A*»V «?*: nifi quiSj ut in rebus imperii Tiberius,ita quo- que in rerum cognitione,femel placita pro aeternis habenda putet; aut tam infelice fato, velcrafTo ccelo nos natos eredat, ut omniamajoribus debea- nius, 8c nihil ipfi ingenio vel induftria poffimus^ ad bmnia inhabiles ?aut, fi quid poffimus ,laureolam modb in muflaceo quasrere videarrmr. Mihiuti- que, ut apertis hic canam tibiis, non fit verifimilej naturam jam velut erfetam, nullius melioris inge- niti'
|
||||
|
8 ANTONlliEMILir
nii feracem efle ,quod cum antiquis componi, aut
certare poffit, haut fecus atque in Romano thea- tro, ubi nemo poft Rofcium in orcheftra placere queat. Multa quidem debemus primis artium con- ditoribus, quorum facra apud nos memoria eft: 2)ii majwum umhris tenuem &ifnefondere terram, Sfirantefy crocos , (gp in umaferfetuum nter^ qui primi ad eruendas abditas rerum cauffas qua- nfignum fuftulere, & exemplo, ut fequeremur, prajivere: venim non foli, opinor, propitias Mufas habuereGr£ci:utque poftHerculem fortes,ita poft Platonem fapientes extitinreJ& poft Hornerum ma- gnos vates non minus acri tbyrfb percufTos,memi- ni. Nec dubium eft, quin ipfi majores , fiqais raa- nium fenfiis eft,multa in pofteris probent,multa in fuis damnent, & fententiam nobis traditam non minus libenter revocent,quam magnus Hippocra- tes fuamde futuris capitis. Multi veterum haut dubieidem bic faciant, quod fatyricorum pater Lucillius,,qui Siforet boc noBrum fato dilatus in *)>um,
2)etereret fibi multa, recideret omne,auodultrd *? erfeBum traheretur, (^ m rverfufaciendo Sape cafut fcaberet& <~uhos roderet ungues. Deinde peripateticae famili? pater Ariitoteles,fibi perraifit difcedere a pra?ceptore,cujUs fumma tum erat aucloritas, ^Amicum 'Vlatonem, fed magis ami~ cam /-ueritatem)6.\diit2iV\s: cur nobisidem non liceat in o-
|
||||
|
Oratio F u n e b r i s. 9
in omnesveteres?cumexutilicate publica fit, in
his diffentire, perinde atque iu fenatu Romano, u- bi receptiflimum fuit illud vetus, Qui alia omnia: quod nec ipfi Principes 3 quia in rem communem id eflecrederent, prorfus fuftulere,cum cxtera au- ferrent. xAntifkim Labeo in Senatus leffione, cum <~uir <virum lcgeret, -M. Lepidum, hoBem olim ^Augutti, &* tmc exulantemjegif.interregatuf^ a principe^an non ef fentalii digniores 3 fuum quem^fudicium habere3refpon- dit. Et,quod magis miremini, fuccefTor Tiberius, illo longe immitiov,auadam adverfus fententiamfuam decerni ,ne auefius quidem eB: cumj^ fenatusconfultum per difcejiionemfortefieret, trmfeumem ernn in alteram partem, m quapauciores erant 3 fecutus efi nemo. Ita & in fapientfim rep. & abrogare, Sc derogare, & ob- rogare, fine fraude cujufquam liceat: quam liber- tatem fi tollimus, femper in artium incunabulis, iemper in literarum tyrocinio haerebimus : ncc e- Ut, unde earum incrementa, aut proditis meliora unquamiperemus, Veritas quippe in multo alti- orem demerfa puteum eft,quam ut paucis inde ex- trahi poflitfeculis. Poftremo ingens fpicilegium reliquum efle videbat nofter Renerius; multa in ipatiofis Naturadatifundiis fuperefle,ha6tenus in- tacla aut impervia • in quorurn pofiTeflionem, tan- quam in vacuum, non nifi magnis ingeniis venire liceat. In cujus novse expeditionis fbcietatem, tanquam in equum Trojanum, unsi cum paucis a- ** liis
|
||||
|
io An r okii Bu 11 11
liis noftfcr includi voluit, duce &aufpice nobifi vi-
ro, noftrse astatis Archimede , Renato de Cartes: cujus hortatu, non aliter quam blando poppyfma- te generofus fblet equus, immane quantum ei fla- grabat animus, cum Homerico ulyfte maria om- nia & terras circulaturus; cum Dsedalo fupremum aera & coelos; cum Hercule ipfos inferos penetra- turus; hoc eft, in rerum naturam perveftigandam corpore & animo ineubuit, magis ducem fiium fi- bi genium,quam veterum opiniones fecutus. Nec^ ut imperiti & degeneres ifti folent, circa cruftas,* & prima rerum involucra-hserendo} fed, qu& erat animi fblettia, interiora rufpando, abditas erue- bafccaufas: &cumphilofbphorum vulgus in pri- maferehorum facrorum aditu fubfiftere fbleat, hic ipfa fubibat penetralia,& intimos nature^ recef- fus.> illos initiatos tantum 5 hunc, fi n6ris,epoptam dicas.«• illos/tanquarain Eleufiuiis^ad minufcul# mod6 myfteria j hunc ad majufcula admiftum cre- das. Arufpex ex Hetruria animalium exta infpice- re coniueYat ^ hic omnium corporum : ille ovium fibras; hic rerum omnium: ille ut incertos even- tus poffet prsedicerc, vel potius hbminum-iHudere credulitati ? hic ut abftrufas naturae viresomnibus infpiciendas ex admirandas proderet, utque, quod nos Chriftiani primum ducimus , & non femel eum dixiife memini, magis magif^ue nofceret u- njyerfi fabricatorem Deum, qui.. Terra-
|
||||
|
O R A T IO F U N E B R r S. Mft
Terrkrumccelijjfatdr, ejuitempusab ayo
Ire fubetjftabilifa manemdat cuntta mo^eri. Et fane,fi verumadmittitis, Audit. multae quidern ejus fapientiae, quam tot philolbphorum familiae profitentur, partes funt, quas inter ea quidem prae caeteris homine digna habetur* quae a vitiisex- purgatanimum : verum nihil egerimus,nifi domi- tis tot monftris, fupra res humanas noftra affurgat fapientia, &abdita Naturae penetret, ----Ccelum , mare ^fyderAtfilemt
Lunai(L globum,
atque ex umverfi opere ipfum aeftimet 8c admire- tur opificem. Virtus enim, quam pulfis vitiis affe- €fcamus, magnifica eft, non quia per ie beatum eft, malo camifle; fed quia animum laxatad expediti- orem cognitionem univerfitatis, neque ante habet plenum confummatumque fbrtis liumanae bonum, quam cum,calcato omni malo, petit altum, atque in interiorem Naturae finum eiTunditur. Tunc ju- vat inter ipfa vagantem fydera,humanas res fiiper- ne defpicere, & riderebellantium regum in angu- !,,fto certamina. Hoc ne, inquit,eft illud punctum, „quod inter tot gentes ferro & igni dividitur? For- „micarum ifte difcurfus eft,in arc"to laborantium: „furfum autem ingentia fpatia fiint, in quoru pof- ^feffionem admittituranimus. hic alitur,hic cref „cit, ac velutvinculis folutus, reditin originem: ,,hic fuam tranfiiit mortalitatem ,-atque in melio- ** 2 rem
|
||||
|
12. A-KTONH MmI L I I
„rem tranfcribitur forterri. Hoc ftudio accenfus
nofter, unam fere cogkabat, uham fere loqueba- tur naturam, & ftupendam fabricam Dei; in qua pernofcendaTatagebat, pernox prope & perdius: ac fi forte occultam rei caulTam perveltiglftet, ibi vero homo non conquiefcere, fed palamprargau- dio geftire, riec cum diicipulis tantutn earommu- nicare, fed ad amicos & familiares circumtutfare, laetitiam apud omnes teftari, non aliter atque Ar- chimedes invedi fubserati auri obrufsa, ad fuum re- gem laetabundus properafle fertur,magria voce ex- clamans, Supxft,tuw«..r Quiaautemmagnumillum horum arcanorum epoptam, quem diximus,Rena- tum de Cartes, abdita qu^eqj penetrare videbatad- miniculo pulveris eruditi,in quo & ipfe adol&fcens non levem operam pofuerat j fedeintegro,exquo in hancurbemvenit, ad hiec ftudia convtrtit, ad eam rem ulus confuetudine eruditi viri Francifci Schotenjquod earum literarum ignaros, k penitio- re rerum Gognitioneexclufiffimos elTe comperiiTet, illud magni Platonis fcitum fecutus, »%v \trhm, qua voce ejus artis imperitos ab interiore fa- - pientiae facrario arcebat. Quare etfi hujus fcien- tie magnum haberetufum,majoremfemper requi- rebat, hanc unam elTe difciplinam perfuffiis, qui non Eudoxus modo,«& Hipparchus,fyderum men- furam addigitos revocalTet; veriim etiam Archi- medeshumanas vires exceiiiiTet: &quiidempo£ fent, ,
|
||||
|
O R A T I O F U N E B R I S. 73
fent3fblos redte philofophari,& proxime ad Deum,
qui omnia poffet, accedere. Itanon minorealios docendi, quam difcendi ftudio fempereiardebat animus,ut quas fufceperat in noftra Academia par- tes, decenter & cum laude fuftineret, multum diu- que meditando & elucubrando , quae publice di- cenda forent. <£uc» continuo labore fra&us & cre- bris vigiliis exhauftus, febri deniquecorripitur, qua per menfes amplius fex mifere conflidatus s cum in dies plus plufcjue confiimeretur, & hypo- chondriaeis obftruc"tionibus,fenfus fubinde turba- tiores viderentur, animo integro eum conftanter " complexuseft, cujus admirabilem fapientiam Qfr potentiam non minus ex ftructura, univerfi, quam * eic^fecro verbo vereri didicerat; fiio exemplonos omnes commonefaciens , quae in hoc cum ipsa morteconflictu prima euraru effe debeat,ut nempe nobis ratio apud eum conftet, qui unus hoftrae , du hicfumus,&futuraefortisarbiter eft. Inquaco- gitatione defixus, cumneceflitatemultimamjam prasfagiret animus ,& amici fiii, quo familiariter u- tebatur, reverendi viri Bern. Buffchovii notiffi- mum requireret alloquium, adftantem confpica- tus 31Bona, inquit, nserhade 2)eopraeas , &,meliore ' Tjiia:cujusbeatitudinisclariorainme> quamhaBenus capere potui, documenta nunc experior.j Salutari ejus viri precatione peracta,, Tecum, amicey jnquit, com- frecatusjum. Videte,qu3efo, Aud. ardbrem mentis ** 3 ; fiium- >
|
||||
|
14 A N T O M I * M M I L :t r
fimm creatorem complexg. hincfebris ardentior
lancinabat miferum: illinc edax inedia carpebat exhaufti corpufculireliquias: inter quos carnifi- ces dolores , inter quae turbamenta fenfuum, om- nium cruciatuum victor animus, in femet conver- fiis, quafi corporis vinculis exolutus, ruptis obici- bus,circumfufam penetrat caliginem,ad fuum,qui finxit, raptus conditorem Deum. Qu6 nuncquem lugemus, exceflit, fiiique voti jam damnatus, inter cognata verfatur fydera; 8c quae ex magno harum Jiterarum prarceptore de rebus cceleftibus accepe- rat, & alios docuerat, coram contuetur s quaeque ex humili loco contemplatus eft, nnnc adfpe&at propius, & nos homunciones in imo reptantes de- fpicit, & fi vel poflet, adnos redire nolit, human* fortis jam pertasfiis. Tecum tamen,magne Atlas, qui unus fere univerfum nunc fulcis coelum, non fuppofitisvhumeris,fed fblidis divini animi rationi- busi non per accumulatos montes Pelion & Of- fam,de quo poetae fabulantur, fed eertioribus gra- dibus, cum lubet, mundi extima confcendis: te- cum, inquam,quod inter corporis cruciatus contm non potuit,nunc ex coelefti arce ita loquentem mi- „hi audire videor. VItimo,quod nunc liberiiis re- „cordor, tuo alloquio, fuaviflime amicorum, nihii ,,prope, aut tertiata modo & quartata verba femi- ,,animi voce, moefto tibi fiim Jocutus ; nunc putri ,,illo&caduco hofpitio egrefliis, Joquar expedi- |
||||
|
Qkatio Funekis; • ij-
„tius: & quia corpus jam defecit, ad te defcendit
„animus, te vifurus, qui ad me vififti laepius, ut ^quodunus fciebas, velmeditando novuradidice- „rasj,uterquefciremus. Revififtiad meultimum, „conclamat& jam valetudine, mcerens, frater ad ,,fratrem, vel, quod ar&ius & fan&ius magnse in „terris conjun&ionis nomen eft, Pylades ad fuum „Oreften, hoe eft, ad te alterum, noviffima colla- „turus officia: quod cu in deficietem & jam deplo- ,,ratu non|>offes,meo (na memini)innixuslecl:ulo, ,,ubertim flefti: quas lacrymas etfi in me tum non „videris mutuas, exhauftis & exiccatis languore „oculis, plorantem amantis animum utique cogi- „tafti, quo conftri&v Qui duo corporibus, mentibus unuser&nt*
idem femper volentes, idem femper nolentes ^. ,, Tecum etenim longos memini confumere foles x „ "Unum ofm ffirequiempariter dijponere utrum^. „ rMoneauidemhocdubitesiamborumfeederecerto s» Confemire dies3 & ab unofydere duci. „Vnum rnodo eft,quod de fati injuria<[uerar,qu6d[ ,,te cum corpore adhuc colludantem in imoreli- „querit,me in alto immortalibus Diis nunc proxi- „mum pofuerit, mpra fblem & ardentes coeli Ta- „cesjqu6 me duxifti faepius;&nunc ego te veflem. „Sed q^ids^rfus moerore fqualfdum & plorabun- „dum afpicio? quid inhocanimi&corporisdi* „ycrtio, mutuas amantis lacrymas fruftra follicir tas ?
|
||||
|
iS Ahtonii Imilii
,,tas ? ubi ploratibus non eft locus: unde, quod tu
„haut nefcis, exulant gemitus & fufpiria, & mor- ,,talium moerot vertitur in immortale gaudium. „Vnum modo,quod dicere coeperam, mihi nunc ,,beato grave eft, quod non pariter abfterfis lacry- ,,mis una gaudemus: quod te inter caliginofa ma- „gis,memetin media luce pofitum video. Sed, quae „magni& excelfi animi in ipfb eorpore libertas ,,eft, hic inter collucentes coeli ignes, ubi quafi in ,,tuo circo decurrere confuefti, mihi oecurres fae- „piu$> &,qiiodtuin prima beatitudinis parte fem- „per pbfuifti, totius fabricae admirabilem contex- ,,tum coram una contuebimur. Tu interim, ne „hanc felicitatem mihi invidifle videare, omit- 3Jte, qu&ib, vel inferos fbllicitare, vel veterum he- ,,roumvanosconatus cogitare, de quibuspdetae »,canunt,Tfeieumdico> vel Herealem. Neque e- „nimcorporerurfos jungi eft opus, quos animo- „rum conlenfus aeternum devinxit: nec,fi vel pof- „fes, reduci velim: fedte totum potius mihi hic ,,jungi cupiam, ut alter alterum complexi, eodem „perfruamut gaudro: ut una magna hsec permeare „fpatia, Solifque & Lunae faciem , —*-pi8'dftici ocrilis Yttdiamilrtts athram
„infpicere, & extra inferioris mundi contactum „*& illuviem pofiti, non telefcopiis, ut folemus,fed „digitis cceleftes globos, & extimam mundi com- ,,pagem, quo humanamenfura non pertingit, me- tiri,
|
||||
|
Oratio FuKEBris, ty
^tiri; & quod fupra haec omnia eft, ipfi univerfi-
„tatis opifici confbciari poffimus. Caeterum,ut ex hoc diverticulo ad vos, Audit. regrediar, paucis, qualem fe in vita, & quod praecipue fpedtari fblet, qualem fe in morte geflerit nofter Renerius,jam diximus, veterum Graecorum & Romanorum ex- emplo • qui fiquando eximia virtus e terris emigra- ret, multum aa morum exempla interefle credide- re, vitam honefte actam omnium oculis fubjicere, atque imprimis fummam in ipsa morte conftan- tiam: qubd is hujus fcenae a&us effet noviflimus; quo utquifqueoptime defuhgeretur rita optimus & praecipue imitandus cenferetur. Multos quidem terrent fonebria: aliis ominbfa videntur. Venim, ne improvifa & tanto gravior nobis fiiperveniat decretoria illa hora, apprime in vita utile eft, fub- inde ad ofla & cineres revocare animum -, ad fera- iem urnam & mortuale choragium referre oculos. Quse res & foitis humang nos admonet, & elati a- nimityphum& nimium comprimit fpiritum; & quod utroque majus eft,mortis contemptum parit: non aliter atque miles crebrb in acie verfatus, mi- nus horret plagas & vulnera: ita frequens fune- rum afpe&us, & mortis meditatio, tollit ejufdem metum. Qubd enim moriturus trepidat, morien» tis potius,quam mortis vitiam eft: quam nemo hi- Jari excipit vultu, nifiquifeadillam diu compo- fuerit: quse non minima humanx fapientix pars *** eft.
|
||||
|
U A K T ON I T JE MI t I t
cft. Viveretotavitadifcendumeft: fedtotaquo-
que vhk difcendum eft mori. Non alia quippe quam cum illo hofte acrior pugna eft: non alius triumphus major,quam expugnaffe mortismetum. Minusautem eammetues, fi ^orpus.hoc n.on-do- mum , fed breve hofpitium cogites, ex quo migrar re,non arbitrarium fit, fed invi&a neceffitas. dubia quidem timenda, certa autem expectanda ujnt. Adde quod finguli fcre morbi diverfis curantur remediis :~fola mors malis medetur omnibus j eo- rum utique,qui mifera? huic vitae renuntiantes^me- liorem fperant, in beatorum tranfcribendi ordu nem, & ipfius contubernium Dei. Dequo morta- Jkatis officio tanto frequentius cogitandum eft, quod an didkeris, experiri non poffis; alieno au- tem exemplo doceare facilius. Morientis le&urn qui circumftant propinqui,vel amici,cum fingul- tientemanhelantisaudiuntfpiritum,cumrigefcen- tes adfpectant artus, omnia denique in mortem compofitai pajrs quafi attoniti ftupent;lacerato pe- ftori manus ingerunt alii;pars in muliebres fe pro- jiciunt fletus; folus fapiens fpectat fine ftrepitu. fingulas moribundi voces, fingulos gemitus & fii£ pina penfitat: omnes denique geftus& nutusat- tente notat, quaedam tacite probans, qusedam ca- ftigans: atque ita ex noviflimo illo hominis certa- mine, fibi exemplum capit, ut fe ad eandem necef- ^tatem decenter componat,&,cum opus erit,com- . i munem |
||||
|
Oratio Fu&EBttis. r9
munem fati viam ingrediatur promptius. Quod
ipfum nos quoque falubriter imitemur. Difcamus igitur primaevi juvenes, difcamus viri,prim6qu&m caduca & profluvia res fimus; aut fi dubitamus,, doceat nos, qui multa docuit, nofter Renerius, qui nos vetat rpes inchoare longas. Nafcimur & mox< denafcimur, berba? folftitiaiis inftar, qux repente oritur, & repente aboritur. Et quia omnibus ean* dem hic legem fcribit fatalis necelTitas, idem quaj* fo cogitent viri principes, idem terrarum domini cogitent reges: quia —mors foldfdtetur,
Qudntuldfin&homimtm corpufculd. Deinde id quod caput eft,praecipue,hic labdremus Chriftiani, ut quod in cariilimi collega» occafu vi- dferuntpropinqui&amici,erea:us &melioris vi- tx certus fit animus, cujus fpei plenus, prsefentem mortem rectisintueturoculis, & deficiente cor- pore, ipfe non deficit, illud terre^, animam reddi» turusccelo. D I X I.
AD
* 'j ' ! •
|
||||
|
AD
M A N E S
DEFVNCTI, £_V 1 CVM
NOBILISSIMO VIRO,
RENATO de CARTES,
3*s(jMrifeculi ojtlante & zArchimedeunico,
*vixit conjun&ifime, ahdita 'Natvra & cali exti-
ma penetrdresah eodem edoBus. ■:>■'■ "»
Ccipe, RENERI, jam verba no-
tiilima.amici:
Accipe poft kcrymas gaudia
longameas, \
Mae^e antm^qubd te nunc inter lucida coeli
Syilera municipem flammifer orbis habet.
Quse fit in excelfo facies polydaedala rerum 5
Quam fit apud fuperos ingeniofa domus,'
Quamova diverfb volvantur corporatra&U;
lam clarent oculis pervia cun&a tuis:
Qui propius nunc aftra vides.-qub duxit hian- tem
Saepius
|
||||
|
Saepius ex humili mens fiudiola Joco.
Nec tamen, aetherei quamvis nunc incola mundi> Linqueris a Pylade triftis Orefta tuo.
Syderibus cognatu animu qui mifcuit A rlas> Tefocio in terris Hercule» femperadeit.
Seu juvatire viam,quaflec1:it plauftra Bootes, Perpetuoque riget Parrhafis urfa gelu 5
Sive lubet medio potius confidere in axe> Unde folent pariles nodibus ire dies 5
Seu vagus igniferu jam totum circuis otbam, Certius ut notas experiare vias $
Ille tibi ardentes inter venit obvius ignes, Vt vocet ad digitos fydera quaxjue iuos.
Naturamque fubit totam,penitofquereceflus Pandit, 8c occultos eruit arte finus.
Et nova qua? docuit, tibi nunc comperta pa- tefcunt~>, Omniaque in liquido fiint manifefta die:
Vt merito dubites, utrum magis illius arti, An nunc indigeti fint mage clara tibi
|
|||||
|
ANT. iEMILIUS.
|
|||||