-ocr page 1-

SPECIMEN PHY8I0L0GIC0-MEDICUM INAUGURALE

DE

EXTßACTI CAENIS FRIGIDE PARATI

VIBTU-P-B NUTBIENTE.

-ocr page 2-

-.V -»«f;'^/quot;-'' SJ

■Ar liil'

fjmKUAtf TflHOFjail'3TATIJOTJ-JA* OJ

J.1 /vH gt; AV in on Ai

,.lt;igt;io .iuri--aoH-c»-Vv«-*««.

Tg'/VfrÀo I' gt;n/[:ici/. j/Taux^v/^

a ü T A fl O T a O a u d a ä ä 'b h'

j^'AiirMui^.fPr-ovuraa AJUt^roAOA ra
^ . . . __ -

A

-ocr page 3-

mummmmummmÊammÊmrnÊmÊÊÊtÊKÊ^

SPECIMEN PIIYSIOLOGICO-MEDICUM INxVUGURALE

D F.

EXmCTI CARPUS MIDI PAIUTI

VIRTUTE NUTRIENTE,

QUOI)

ANNUENTE SUMMO NUMINE,

EX AUCTORITATE RECTORIS JIAGNIFICI

JACOBI VAN HALL,

ORD, LEON. NKDBBL. EaUITIS, OHD. COEON. QUEBN. DECURIONIS,
JDE. ROM, ET IIOD. DOCT. ET PROP. OBD. ,

NEC NON

amplissimi SENATUS ACADEMICI consensu

EI

nobilissimae FACULTATIS MEDICAE decreto,

PRO GRADU DOCTORATUS

summisque in mefllcina iionoribus ac 1'rivilegiis
IN AOADEMIA BHENO-TBAJECTINA

RITE ET LEGITIME CONSEQUENDIS,

EUUDITORUM EXAMINI SUBMITTIT

JOANNES CxEORGIUS MARIA IIANLO,

AMSTELODAMENSIS,

DIE XVIII M. MAJI A. MDCCCLV, IIORA VI.

AMSTELODAMI,
apud
C. G. van der POST.
mdccclv.

-ocr page 4-

'fjinv»' fi

im

{ ÎHl ï K A'

m

SP*

irteÎ V 't quot;t- ■ «quot;T •''■•nTtg 'li

-ocr page 5-

M A T R I

optima e, carissimae

KT

OMNIBUS
QOI Ol'B ATQUE CONSIHO, SlUDllS MEIS TAVERUNT,

SACBVJr.

-ocr page 6-

»

-ocr page 7-

Dum rclcgo, scripsisse pudet; quin plurima ceriiü
Me quoque, qui seripsi, judice, digna lini.

OVIDIUS.

Nova cxtracti carnis parandi metliodus , a chomico
illo ccieberrirno j.
liebig nupcr indicala , causa fuit,
quae me ad sequentes conscribendum paginas, induxit.
Aptissimum exinde , ut ipso falclur, nasccrelur ali-
mentum-, quod, quum cssct digestu facillimum sub-
stanliisquc nulricnlibus ditissimum, cum post morbos
chronicos, tum post aculos ct in hisce denique orga-
nismi human! conditionibus, ubi digestionis officina
lacsa fucrit ac langueat materiel mclamorphosis phy-
siologica , (Uli in chlorosi, scrofulosi, anaemia , atrophia)
pcrmagna ad rccuporandam valctudincm praestaret of-
ficia. Ilisce verbis novum Istud praesciiplum sub li-
tulo «Neue Fleischbrühe für Kranke, in annalibus suis
(Band XCI Heft 2) mcmoravit.

Man nimmt zu einer Portion dieser Fleischbrühe,

i

-ocr page 8-

ein halb Pfunil Flciscb von einem frisch gcschlachtctcn
Thicrc (lliml oder lliihncrnciscb), backt cs fein, mischt
CS mit ciu und ein achtcl Pfund (IV») dcsUUirtcm
Wasser, dem man 4 Tropfen reine Salzaürc und Va
bis 1 Qucnlcbcn Kochsalz zugesetzt hat, gut durchein-
ander. Nach einer Stunde wird sie auf ein kegel-
förmiges Haarsieb geworfen, und die Flüssigkeit ohne
' Anwendung von Druck oder Pressung, abgeseiht. Den
zuerst durchlaufenden trüben Thcil gicsst man zurück,
bis die Flüssigkeit ganz klar abnicsst. Auf den Flciscl«-
rückstand im Siebe, schüttct man in kleinen Portionen
ein halb Pfund dcstillirtcs Wasser nach. Man erhält
in dieser Weise etwa ein Pfund Flüssigkeil, (kalten
Flciscbcxtract) von rothcr Farbe und angenehmen
Flciscbbrühc Gcschmäck. Man lässt sie den Kranken
lassenweise, kalt nach Belieben nehmen. Sic darf
nicht erhitzt werden; denn sie trübt sich in der Wärme
und setzt ein dickcs Gerinnsel von Ficischalbumin
und Blutroth ab. Eodem loco dc cxtracti istius com-
positionc cbcmica , qua ejus prac cctcris nitilur pracs-
tantia, agil, qua de rc alibi nobis pauHo fusius erit
diccndum. Colloqium cum mcdico clarissimo Pfcufcr,
qui tempore isto, fdiam Licbigii in domo tjpho la-
Lorantem visitabat, chcmico, ad novum iUud nutri-
mcntum cxcogitandum, ansam pracbucrat. Qucstus
enim erat Pfcufcr, curam diactclicam eorum, qui

-ocr page 9-

liüccc inorLü acgrolarcnt, iiraeserliin iihi convalesce-
rciil, cum propter mutatam visccrum condilioncm,
tmn propter alimeiitorum dcfcclun., quae et liacma-
tosi prodcsscnt, quorumquc facillima foret in vcntri-
culo digcslio , singulares mcdico crearc moleslias.

«rcvi post, niia nutrimcnto illo usa, amissam rc-
cupcravil valctudincm. Atque cx co quidem inde
tempore pracscriptum illud, ut narrat
ueuig, in no-
socomio urbano a medicis,
Pfeufek ct von gieti.
aegris administrarl solel ct in multorum urbis mo.na-
cnii, praxin abiit privatau.. LiEniGii nomine, in
cbcmia lam claro, Pfeufcriiquc in medicina practica
cclebritalc res magis magisque innotuit; ita ut iu om-
nibus diariis, medicinae dicalis, de ca mentionem
factam vidcrimus; praesertim quum codcm fcrc tem-
pore casus, qui luier ipsos
lienici. cognalos occurre-
ral public! faclus osset dominii.

Casus Ille Iilsce verbis ab eo describilur. Eine
junge verbcirathete Frau, welche in Folge einer Eicr-
stockenlzüuduiig, keine festen Speisen gcnlcssen könn^
te, würde zwei Monate lang ausschliesslich mit dieser
Brühe bis zur vollkommenen Wiederherstellung Ihrer
«esundhelt erhallen. Sic nahm In dieser Zelt an Flelscii
und Kräften augenfällig zu.

Ad nos ctiam cito hujus rcl Iransvolaveral fama,
Quo facto, quum
vhum clarlssimum j. van geüivs ,

1 »

-ocr page 10-

pracceptorc.u acslumulissimum, «Ic aplu consulercm
dissertationis materie, quae ncc vires supcrarct tenues
juvenilesque, et aliquantulum saltem novi alTcrct,
auctor ille mihi fuit, ut nutrimcuti isüus virlutem
experimentis indagarcm. Pro quo consilio proquc be-
nevolentia, qua me semper prosecutus est, hic ilü
animum gratissimum, mihi praebere Uceat. Semper
se mihi praebuit amicissimmn, jucundissimaquc ent
trium annorum sladii, quo discipulus copiosa ejus
doctrina ac consuetudine familiari «sus sum, recor-
datio. Servet cum Deus Oplimus Maximus, per lon-
gissam annorum sericm, incolumcm iu familiae sa-
lutcm ac in commodum sludiosorum, quibus in pos-

icrum, ex ubcrrimis ejus lectionibus largos conlingcl

carpere fructus.

Qua ratione nunc autem fierct illa, de qua locuti

sumus, indagatio? Ubi mcthodos, virtulis nutri-
.„cntorum indagaudac, quibus antea uti solebant
physiologi, fusius paullo perscrutati erimus, ratio-
nem a nobis elcctam cxponemus. Varias hascc inqni-
rendi melbodos, erroribus
fuisse obuoxias, scquelas
que cxindc cxslilisse aut incertas aut ambiguas sal-
icm, demonstrabimus. Quomodo physiologi Scyllam
unam errorum vitarc cupientes, in Charybdin alte-
ram saepius inciderint, patefict.

Classes duas praccii)uas inter eos, qui (p.aestionem.

-ocr page 11-

lt;le qua hic agitur, agilaiunt, reperinius. ü»a aclioucm
vcntriculi sub digcsliouc ipsa in cibos assumplos spec-
tabat; altera, chciuiac organicae facc praelucenlc,
coniposilionc alimculoruin chcmica sola in nutrinienlis
'lijudicandis, utebatur. Ita factum c.st, ut ab utraque
parte, cuni emuuni islud praeclaruin, ..medio tutissi-
mus ibis,quot; abiisset iu oblivium , a recta via dccliuare-
tur. Classis jnima eaque antiquissiina in duas rursum
divisa, erat partes; quarum sectatores diverses, aut
meclianicos, aut diemicos, dicere lubet.

Mechanici, vim uicchanicam tantum sub digestione
in cibos agcre staluentes , sequentem euunciabant opi-
nionem : digestio est tritura ciborum. Nonnulllliujusce
doctrinae discipulorum eo perveiieranlut inter illos
verbi causa Piican. vin. parielis fibrosae ventriculi cou-
traclilem, librarum 12,931, TnAc.vss.x 117,088 quin-
iuio WA.NuwfiiGiir 2G0 pressioni 'adaequarent. BonELLi,
quot;ecquet aliique huicce quoque favebant opinioni. iMo-
dum itaque, quo contererentur cibi iu veutriculo,
prout f-ieilius id fieiet aut tardius, uormaiu praebere,
qua virtus ciborum nutrieus, dijudicaretur, opinabaii-
tur. Si«ai.laivzam, nÉAjiun ecoutra experimentis paullo
post doeuerunt, trituram istam sub digestione apud
Carnivora saltem, partes tantum agere secundas; apud
aves solas, ubi musculosi magis sunt ventriculi parie-
'cs, niajoris illam esse momenti. No.strae aetatis physio-

-ocr page 12-

login islud confinnalum est. Magkxdiu , sciiultz , beau-
bion
-r, wen-eii, tiedeman , gmelin iiiolum pcrislallicuin ,
quo chyinus in vcnlriculo , circumvcliilur ac Uilurani
quandam subit, denique versus duodenum propcllilur,
accuratius, descripserunl.

Altera primae classis pbysiologorum pars digeslio-
ncm aclionem mere cbcmicam esse staluit. Experi-
mentis a
spallanzanio , leüheto, lassaione , tieüe-
jianno, gmelino
iu animalibus, a beaumontio in homine
institulis, luce clarius factum cral, succum dari gas-
Iricum, quo solvereulur cibi apliquc assimilationi rcd-
derentur. Inventi novi islius vcrum ad nosliam usque
aelalem integrum permansit, praecipuunuiuc nunc
constat in eo esse digcslionis momenlum. Non mirum
itaque , ex varia, succi islius varios in cibos actiones
ad facultatem nutrientcm , hujus illiusve alimcnli con-
clusioncs factas fuisse. Expérimenta ad hancce solven-
dam, quaestionem duobus praccipuc modis inslilue-
bantur, vcl intra ncmpc vcl extra organismum. De
nictbodo prima, primo loco erit dicendum. inter
physiologos, (jui illa usi sunt, nobis occurrunt
beau-
jiont , helm , gosse , sciuiltz.

Primus in viro illo canadensi st. mahtin , dicto cui
e vulnere parietes vcntriculi perforante, üstula per-
manserat slomachi, expérimenta instituit. Ex variis
temporis spatiis quibus cibi varii vcnlriculo ingcsti

-ocr page 13-

niulabanlur, ac c gradii quo progressa crat ista imi-
lalio, conclusil ad virtulcm ciboruni variam. In opcrc
suo cgrcgio. ..Exporiincnts and observations on lbo
gasUic juice and the physiology of digestion, cxpcri-
nicntoruin illorum cvcntus ordino disposuil.

IIelïi , cui similis fcrc casus obscrvandi contigcrat
opportuiiilas codcin niodo cxperinicnla insliluit. In
opusculo »Zwcy Kninkcn-Geschichlen (die erste belriffl
ein Weib mit ciiicni Loche in dein Magen) ea literis
mandavit. quot;

Gosse, cui singularis data crat facultas, qua cibos
slatiin postquain fuisseut ing
lt;!Sli, dcgUilicudo acre, vo-
initu , sua spoiilc rcddcre posset, cx mutationibus ,
quas subierant, alimenta in 1res classes dividcns, prouti
inter spatium 1 — 1 Va horae iu i)crfcctuin , impcrfcc
(um aut in nullum adhuc cbynmui abiisscnl, cx inde
de varia divcrsorum ciborum ad nulritioncm utilitate,
varium tulil Judicium.

Schultz denique (dc concoctionc ciborum experimenta
nova) autopsiis animalium, quae sub digcslione neca-
vcrat, ciborum in organisme fortunam prosequi conatus
est. Quid autem cx hiscc virorum illorum cxpcrimcn-
lis ad solvcndam quaestionem dc majori minorivc nu-
trimcnli praestantia rcdundavit?

De (cmporis sp.ilio vario, quo tnorantur cibi in
ventriculo, pro parle nos quidem fccerc ccrtiorcs, de

-ocr page 14-

8

transilii aiilem coi iiin in tracliiiii inicstinalcin, ubi
physiologia hodicrna, in duodcno saltem, amylaceo-
rum ac pinguedinum solam ferc posuil digesllonem,
per
sc nihil cx iis innotuit. Schultz quidem viscera
animaiium suorum inspcxeral. Experimentorum au-
tem ejus eventus, uti monuit Fiieniciis, lanlopcre ab
iis, quos statuerai
beaü.mont, discrepant, ut nulla iis
fides tribuenda sit.

Postquam fkeble , succi gastrici arlifialis parandi priums
docuerat methodum , extra organismum animalem , lou-
gam experimentorum sericm institutam, quibus qua-
litas alimentorum majus minusvc idouca, dijudica-
rctur, memoratam videmus.
Mülleh , Schwann, was-
jiann, vogel, valentin
alliquc huicce rei operam nava-
ruiil.

At neque cx ca ipsa melhodo certa fieri ad variam
ciborum iu organismo virtulem potuil conclusio.

Liccl id agercnl imprimis, ul circumslantiae omnes
in orgauismo obviae cl in suis occurrcrent experimen-
tis, nonnullis lamcu neglcctis, iiicidcrunl in errorem.
Motus uempc vculriculi peristalticus, qui uli supra
diximus, sub digestiouc parles agil, iu hisce experi-
mentis vcrbi causa decrat.

Experimeulo salis iugcnioso molus imjusce in cibos
effeclum uliiem uuper demonstravit Ucclam. Ia con-
cione medicorum Tubiugii, anno 18Î55, convocala,

ms

-ocr page 15-

liac dc rc verba fccil. Ubi, cauibus jcjunis, iiiagiiain
laclis copiain apponens eosque sub digcsliouc maclans
ex impressionis vesligiis, quae in cascini coagulali massa
puUiformi , renianserant, aclionem vcntriculi in cibos
mccbanicam patefcccrat expcrimento illi alterum adjecit.
Fragmcnluni carnis bovinac crudae, sub Icmpcratura
50° KÉAUM. , succo gastrico, digercndum commisit in
vasculo, quod in loco remote, ne omnino agitarclur
liquor, seposuit, allcrum carnis ejusdem fragmcnluni,
sub iisdem plane conditionibus collocavit, boccc tantum
discrimine, ut vasculum istud per aliquot horas gyra-
rctur. Examen microscopicum substantiae muscularis,
utriusque fragment!, docuit : fibrillas muscularcs primi-
tivas vasculo, quod agiUUum erat, contentas, plane
fuisse solutas, ita ut massam icferrent rnolecularcm,
nec ul um remansisset striarum transversaruni vesti-
gium ; c contra cx altcro vase, fibrillas nullas fere
adhuc subiissc metamorphoses.

Ad cam nunc classem pervenimus physiologorum,
quae, compositionem chemicam ipsorum ciborum spcc-
tans, hacce via ad cruendam quaestionem, quid sin-
gula valercnt nutrilioni alimenta, progrediebatur. Elc-
mcnta, compagem corporis animalis organicam consti-
tuentia , dari in cibis oportere , cliemia docucral. Quum
autem elcmcntum unum prae altero majoris organisnio
pondcris esse patuissct, elcmcntum illud solum alirncnti

-ocr page 16-

Miu-on (lixcral : J..c son csl une substance cssentiellc-
nicnl alimentaire. Cl.
oondebs denique analysi mi-
crochcmica invcneral, inter strata, quae cercalium
fructus circumdant, dari uimm cellulis protein igeris
ditissimum. Stratum islud nunc ubi fromentum verbi
causa, pericarpio denudatur, furfuri adhacrens vulgo
rejiciliir. Fieri ilacjuc non potuil, ([uin pbysio-
logi, de jaclura materielquae ob compositionem
cbemicam nutritioni cgrogia esset liabcnda, dolen-
tes , ren» accuratius indagare conati sint. i\Icdicus
militaris
fles quaestionem experimentis enucleavit. Cani
cuniculoque furfures apposuit, eos autem fere immu-
tatos inter faeces delexit, dum pondus corporis ani-
malium in dies diminuerai. Idem invenit, apud ho-
minem, cui panem pro parte e furfure confectum,
administraverat. Apud virum , qui manus sibi ipsi in-
tulcrat, sub autopsia, furfures indigestes tolnm per
tractum intestinalem proscqucns, slratun» illnd pro-
teïnigerum intactum conspicuit. Accedit , quod in
homine sano furfures irritalionc mechanica alvnm liqui-
dam movere solebant. Cl.
dondeks paulloposl experi-
menta memorata aliis denuo conlirmavit ac Poggiale
, quot; nupcr (comptes rendus 18S5, Tome II, p. 07.quot;)).
Academiae scripsit Gallicae, se analysi chemica furfures
jam a cane digestos, 80 % adhuc materiei protcinicae,
organisn») itaque amissae, continere invenisse. Praemagnac

-ocr page 17-

itaque exspcctationes hac iu rc iiianes fucrunt. «Dc
gezonde mcnsch, iuquit doet.
fi.es, (iXedcrl. Lancet
Glt;lo Jaarg., p, 226) wiens digcstic-organcn behoorHjk
» werken verteert dc zemelen , die mcl het brood wor-
» den genuttigd, niet, on zij zijn dus voor hom geen
»voedsel. In te groolc hoeveelheid daarentegen tocgc-
» diend, kunnen zij door mechanische prikkeling na-
»dcel veroorzaken. Nulrimenlum ilaquc hocce casu
solutioni ob.slans, assimilalioni fuit inutile. Duri ccl-
lularum parietcs succo gaslrico inpcrvii erant. Crincs,
cornua, quis cos-azoto gauderc negarcl? Quis autem
nutrimenla vocarct?

Vidimus ilaquc, ncquc cx compositionc chcmica
sola, ncquc cx experimentis extra organismum insti-
tutis, ubi semper condilioncs aliae ac physiologicac
obsunt, quaestionem, quae dc virtute alimcnti agit nu-
tricnto penitus crui possc. Si autem alimcntum ven-
triculo sano ingcrimus, cjusque cflcctum totum in
organismum, latissimo sensu perscrutamur, tune de-
mum , liccl labor forel vires longc supcrans humanas,
dc ingcsli materie magis minusvo valcntc fcrri posset
judicium.
Rawitz in opusculo (ücber die cinfachcn
Nahrungsmittel. Ein Beitrag zur rationellen Diactctik
Breslau I84G) pro parte, experimentis viginti, divcnsis
cum aiimcntis, in sc ipso institutis, hanccc viam
iniit.

-ocr page 18-

H

lï;

i ' '
i,

Püsl(iuain corporis sui statuerai ])ouilus, luira 2 i
lioraruui spaliuin, cibuni (cujus virUis nulricus erat in-
(laganda) et aquae copiam, ulrumque noli ponderis,
assuuq)sit. Urinae, pcrsj)irationis, faeciumque copi-
am , durante liacce periodo ita uti et corporis pondus,
ca clapsa, numcris expressit. Nulrimcnlum quidquc
insuper per IG—24 horas succo gaslrico arlificiali dl-
gerchalur, luslilula in pondus cum succi gastrici, tum
cibi, anle cl
post quodvis cxpcrimcnlum, disquisllionc.
Faeces ac mutationes, quas cibi digeslione subieranl
arlificiali, examini microscopico semper commllteban-
tur, denique, quam sub quovis cxperlmcnlo habuil
valcludinem, ipse sedulo dcscrlpsil. Laudanda cisi ,
fuerit isla inquireudi melhodus, mullis lamcu, ul
lkumann monuil (schmidts Jahrb. B. 54, p. 251) hi-
borabal erroribus. Sic vcrbi causa spatium, borarum
24, in quo expcrimeulum unum , hoc cum nutri-
mcnto , alterl cum alio
subscqucbalur, ccrtc nimis
brève habendum est, quam ul cx corporis pondéré
vcl adaucio vel imminulo accurata possel dcduci con-
clusio. Palet islud jam exinde, (juod
iuwitz sub
diacla vegctabili frecpieulius quam sub animali corporis
sui incremcntum observavit. Diese Erscheinung, ail
LEHMANN, hôunlc wcuigsleus daher rühren, das Pflanz-
liche Nahrungsmitlcl, mcisl langer im Darmhanale
verharren als animalische. In faecibus porro, post

-ocr page 19-

diaelam aiiiinalcin noniiuinquam carnis fragnienloruni
vcsligia invenit, quae laincn diaelac illi trihucnda non
erant. Criticus cnini idem , Iioccc argumentum quoque
movens ait, cxpcricnlia doctus: ich fand dass erst nach
2 his 5 tägigcn Fleischkost sich die Excrclc so Zciglcn ,
wie sie hei fortgc.sciztcm Genüsse, dcr.sclhcn vcrhlicfTcn.
In toto opusculo porro chcmicam urinae analysin fruslra
quacsivimus. Corporis denique pondera diversa tam
accurate usque in milligrammata, numcris cxprcssit
itAwiTz, ut, quo majorem vcri spccicm prae sc fc-
rant co minor iis^fidcs sit tribuenda. »Quod nimis
probat, nihil prohatquot; hic pro parte verum est haben-
dum. Ucctc itaque dixit
i,eii.mann. Der Physik wurde
cs ein gro.sscr Gewinn sein, wenn ein Mechaniker,
eine solche Waage erfunden hatte, die hei mehr als
28 kilogrammen (cxpcrimcntatoris hoc in casu pondu.s)
noch auf 1 milligramm Ausschlag gicbt.

Nos aliam plane viam ad quaestionem dc majori mi-
norivc nutrimcnti praestantia, crucndam, inivimus.
Urci per spatium ccrtum, varia pro diacta, sccrctico-
piac augmcntum aut dccrcmcnlum ac slatum organismi
physiologicunj magis aut minus perfectum, normam
ad quam problcma dc qua hic agitur, solverctur,
posuiums. Quaeritur num basis illa fucrit certa, ncc-
ne? Num vera cssct scientiaque probata talis inqui-
'cndi mcthodus ante omnia quacrendum est. Ubi

-ocr page 20-

Posllt;iiiani corporis sui slalucral pondus, iiilra 24
horarum spatium, cibum (cujus virlus nutricns erat in-
daganda) cl aquae copiam, utrumque noti pendens,
assumpsit. Urinae, pcrsj)irationis, faeciumquc copi-
am , durante bacce periodo ita uti cl corporis pondus,
ca clapsa, numcris cxprcssit. Nulrimcntum quidque
insupcr per IG—24 boras succo gastrico arlinciali di-
gcrcbatur, instituta in pondiis cum succi gastrici, tum
cibi, ante et post quodvis experimentum, disquisitionc.
Facccs ac mutalioncs, quas cibi digestione subierant
arlificiali, examini microscopico semper commiltcban-
tur, denique, quam sub quovis cxperimcnto babuil
valcludincm, ipse scdulo descripsit. Laudanda ctsi ,
fucrit ista inquirendi mctbodus, multis tamen, ul
LEiiMAJiN monuil (
sciimiüts Jalub. ü. 34, p. 251) la-
borabat crroribus. Sic verbi causa spatium, borarum
24, in quo experimentum unum , boe cum nutri-
mcnlo, altcri cum alio snbscqucbatur, eerie nimis
breve habendum est, quam ut ex corporis pondère
vel adaucto vcl imminuto accurata posset dcduci con-
clusio. Patel istud jam exindc, quod
uawitz sub
diacta vcgctabili frcqucnlius quam sub animali corporis
sui incrcmentum observavit. Diese Erscheinung, ail
LEHMANN, Ivounlc
Wenigstens daher rühren , das Pdanz-
licbc Nahrungsmittel, meist langer im Darml(anale
verharren als animalische. In faccibus porro, po.sl

-ocr page 21-

diaclam aiiiiiialcin iionmimquain carnis fragincnioruin
vestigia invenit, (juae taincn diaclae illi Irihucnda non
crant. Criticus enim idem , lioccc argumentum quoque
movens ait , expcrientia doctus: icli fand dass erst nach
a his 5 lägigen Fleischkost sich die Excrcte so Zeigten ,
wie .sie hei fortge.sctzlcm Gcnus.sc, derselben vcrhliefTcn.
In toto opusculo porro cheinicam urinae analysin frustra
quaesivimus. Corporis denique pondera diversa tam
accurate usque in milligrammata, numeris cxpressit
nAWITZ, ut, quo majorem veri spccicm prae sc fe-
ranl eo minor iis^fidcs sit tribuenda. »Quod nimis
probat, nihil prohatquot; lue pro parte verum est haben-
dum. Kccte itaque dixit
leh-mann. Der Physik \vurde
es ein grosser Gewinn sein, wenn ein Mechaniker,
eine solche Waage erfunden halte, die,bei mehr als
28 kilogrammen (cxpcrimcnlatoris hoc in casu pondus)
noch auf
1 milligramm Ausschlag giebt.

IVos aliam plane viam ad quaestionem de majori mi-
norive nutrimcnti praestantia, erucndam, inivimus.
Urei per spatium certum, varia pro diaeta, secret! co-
piae augmentun» aut decrementum ac statum organismi
physiologicum magis aut minus perfectum, normam
ad quam problcma dc qua lue agitur, solveretnr,
posuinms. Qi'-^crilur num basis illa fuerit ccrta, nec-
ne? IVum vera esset scienliaque probata talis inqui-
'cndi methodus ante omnia quaercndnm est. IJhi

-ocr page 22-

-rr' ' ' • -quot;

vcram sc probavcril, ibi cl ad cvoiilus non fallaces
ducal, neccssc est. Hoe ilaquc loco ubcrius paullo
de ureo ejusquc origine nobis cril agendum.

Behzelios (Trailc dc Chimie, Tome 111, p. GG5) nobis
narrat iudustriam , qua chemici
remotis jam Icmporibus
urirtae composilioncm indagarc solebant. Analyses illae
a
van iieljioxt . brandt, kunkel, noyle, bellini, boeu-
iiave , margguaf , pott , haupt , sciilosseu , sciiockwitz ,

bergman, klapnoth aliisquc inslllulac plerumque sub-
slanlias lanlum uriuac anorganicas praesertim phospha-
tes speclabanl.
Rouelle primus materies urinae orga-
nicas indagarc conabalur, singularum vcro natura illi
prorsus ignota rcmauenle, uti ex nomine generali » d'ex-
trait savonneux de l'urinequot; ul ail
berzelids, quo_om .
nes amplectcbatur, eflicilur. Tandem a chcmico An-
glico
cuuiksiiank, lt;iui cuui uriuac statu morboso tum
physiologico naluram cruere conabalur, ureum dctcc-
tum, primuuHiuc in connubium cum acido Nilrico
coaclum esl. Trium annorum stadio elapso, substantia
illa a
vauquelin cl fouucroy accuralius indagala, urci
nomen accepit. Longo salis spalio chemici inventi novi
nalurac , indolis , compositionis, mille modis perscrutan-
dae operam ferc solam iiavarunt. Ubi urci connubia
demum aliquot conslituissent, ubi urinae analyses
accuraliorcs iustiluisscnt, ubi praesertim celcberrima
illa BEUzELii, de qua
Lehmann hiscc verbis tcslalur. »Es

J

-ocr page 23-

war eine Analyse, die selbst nach fünf Decennien ,
noch als Norm für die Zusammensetzung dieser Flüs-
sigkeit so Avie für das Analytische Verfahren gelten
kannquot; qua omnes urinae substantiae numcris expros-
sae rcfcruntur, innotuissct, ab hocce dcstitere laborc.
Succcdit labor alius non minori ardorc susceptus.
Agitabatur quaestio, ubi nempc formarctur ureum.
Ureum nunc in omnibus organismi partibus cum soli-
dis, turn fluidis proscqucbantur chemici. Labor ille
pro parte ad Onem duxit optatum.
PnEvosT, ncmpe
bümas, vaußüelin^ segalas, tiedeman.v , gmelin, mit-
scHEnLicH uroum in sanguine animalium post cxtirpatos
renes Invenerant;
simon , stkaiil, liebebkühn pracsen-
tiam ejus et in sanguine normali probarant; ac a
mil-
I.ON in humore oculi vilreo, in statu organismi sano
erat dctcctum. Quibus experimentis quum pateret,
ureum non nasci in renibus, cos tantum fdtra quasi,
quibus 0 sanguine cvacuarctur, habcnda esse, tunc
accuratius dc origine urcl dissererc, cogitarc, inqui-
rerc coeperunt physiologi.
Johannes müller , (in Phy-
siologia, B. 1, p. Ö86) uti narrat
bischoff, pnmus
opinionem, licet ambiguam, hac in re cmisit. Es
wäre , ait, sehr wichtig zu wissen ob der Harnstoff nur
aus zersetztem, schön vorherausgcbieldetemThierstoffe
entsteht, und sich also auch bei hungernden Thicren
erzeugt, oder ob er sich aus den IVahrungsstoffen als

-ocr page 24-

ein unbrauchbares Product des Verdauuugsprocesscs
erzeugt. Obscrvalio a
lassaigne (Journ. de Chem. med.
1, p. 272) memorata, qui ct ureum in urina maniaci,
qui per viginti cclo dierum spatium, omnem fere
cibum recusabat, detexcrat,
müixerio fortasse ambiguo
modo opinioni cxprimendae, ansam praebuit.
Maucuand
paullo post experimentis, quae instituerai duobus ni-
tcns, quorum quum in uno, canis in urina, cui
aquam ac saccharum tantum per sedecim dieruni spa-
tium , apposucrat, urci decremcntum gradatim pro-
grcdicns (2,8 7o, — 2,4 % — 1,8 %) obscrvassct,
ad primam jiuLtEni opinionis de origine urci partem
vergisse videbatur; atque eo magis, quod experimen-
tum alterum jam , eum urinam malulinam 4 ®/o urci
illamque quae horis duabus post cocnam, erat missa
3,2 % tantum contincre docuissct.
Behzelius sequen-
tem de urci origine emisit opinionem (Chemie, pag.
G82, tome 111) dicens : II parait que la production dc
l'urée dans Ic corps est due à l'opération dc la vie,
ct que cette substance résulte d'une métamorphose
que subit peu à peu une partie des matières solides
du corps même. L'urée n'est pas un produit d'ali-
ments inutiles ou en excès ct son expulsion avec l'urine
continue sans interruption, tant pendant les maladies
dans lesquelles on ne prend pas de nourriture, que
pendant des jeunes prolongés, ou aussi lorsque la

-ocr page 25-

nourriture de l'animal nc se compose que de malie-
res exemples d'azole, auquel cas l'animal finit par
s'amaigrir et par périr de faiblesse. Ab eo inde
tempore acriter hac in re inter chemicos physiologos-
que pugnatum est. Ureum quidem omnes, decom-
positionc materierum azotum continentium in organismo
nasci, consentiebant, de nascendi modo autem , utrum
nempe a telis organismi organicis ipsis, an vero è
substanliis nitrogenigeris alimenlorum ope ingestis,
ureum duceret originem , valde dissenserunt, ac huc-
usque dissenliunt.
Liebig ingenti audacia quaestionem
aggressus, certissTmam , qua omnia dubia clara pellu-
cidaque facta videbahtur, hac in rc emisit opinionem.
Decompositionem ac metamorphosin materierum ni-
trogenigerarum in telis organismi ipsis, ac inter illas,
ncglcctis omnino cactcris, in musculis , solam collocavit.
In opere suo »die Thierchemie in ihrer Anwendung
auf Phys. und Pathol, pag. 147 et 251,quot; notissimo,
de quo ita fatus est,
donders : » liet werk vloeide
over van stoute grepen ; roekeloos werd dc hand ge-
stoken in de diepste geheimenissen , cn met overtuiging
uitgesproken, wat daar te vinden was , waar nimmer
inenschclijk oog was doorgedrongenquot; sententiam illam
literis mandavit. Ubi varia ad illam finnandam ad-
duxit argumenta ita, in opere niemorato, contrariam
rejecil opinionem. »Für den Proccsz der Ernährung

2

-ocr page 26-

kann cs keinen gröszern Widerspruch geben, als wenn
vorausgesetzt wird dasz der Slicksloir der Nahrungs-
mittel fähig wäre, in den Harn als Harnstoff über
zugehen, ohne vorher zu einem Bcstandthcil der Ge-
bilde geworden zu sein, denn Albumin, der einzige
Beslandtheil des Bluts , der seinem Gewichte , nach in
Betracht kommen kann, kann bei seinem Durchgänge
durch die Nieren nicht die geringste Veränderung er-
litten haben, da wir es in allen Theilen des Körpers
von gleicher Beschaffenheit und Eigenschaften wieder
finden. Diese Organe können zu einer Metamorphose
zu einer Veränderung oder Zersetzung des Stoffes nicht
geeignet sein aus dem sich alle übrigen entwickeln,
denique concludil Die Quantität der in einer gegebenen
Zeit umgesetzten Gebilde ist messbar durch den Stick-
stoffgehalt des Harns. Mox autem theoriae Liebginnac
de urei gcnesi, veri speciem, aliorum chemicorum la-
borcs, minabantur. Zij Irad, ut ait
dondehs , ,als
anachronisme in dc wereld, wederlegd als zij was door
de proeven van
Lehmann en nasse. Ubi enim horum
pbysiologorum primus, experimentis in sc ipso , insti-
tutis variam pro varia diaeta, dari urei secrelionem,
probasset, fieri non potuit, quin a
liebigii sententia
discrcparctur. Sub diaeta mixta, urei, per 24 horas
secret! copiam, invenerat
leiimann numero 52,49 gr.
sub mere animali ccontra numero longe majorem.

-ocr page 27-

03,19 nempo grammatum, exprcssam. Copiam illam
urci, solita longo majorem, a superfluis substanliis
protcinicis poslquam primum in lolarum compagem
abiissont organicam, doduci posse, conclusio probabi-
litate nimis carens videbalur, dumecontra et diroc-
tam proteinicarum iri uroum dari molamorpbosin,
liypothcsi, theoria, cxpcrimentorum cum cvcntu , exsti-
tit congrua. Provorbii, medio tutissimus ibis,
Fre-
niciis mcraor opinionem utramque complectons ureum
ct e telis organicis ipsis et in sanguine c substanliis
alimcnlorum nitrogcnigcrorum ope ingcslis, formari
statuit. Sub inanitione urci genesin, a telis ipsis,
sub diacta lauta animali a matcricrum jam in sanguine
dirccta mctamorphosi deduxit. lluicce ct opinioni fa-
vcbant
bidder et sciimïdt hypothesi, qua suam »luxus
consumptionquot; crcarunt, cujus ope ingcstorum supcrtlua
omnia, quae itaque in tclarum mctamorphosi nullam
agcrant partem cx organismo, dirccta dccompositione
evacuari statucbant.
Donders , ubi FBEniciis, reprobat,
quod nimis inatcricrüm metamorphosin in telis ipsis
illamquc quae fierct in sanguine tamquam processus
physiologicos plano divorsos statuisset, hypothcsin hac
in rc aliam emisit. »Die hypothese, ut ait, berust
daarop : dat nieuw toegevoerde stolTcn vatbaarder zijn
voor ontbinding. Er is geen twijfel aan, of georgani-
seerde doelen bieden meer weerstand aan omzetting;,

-ocr page 28-

H

22

zij gaan niet zoo spoedig in ontbinding over, cn soni-
niigen , zoo als de hoornweefsels, zijn hiervoor naau-
wclijks vatbaar. Duizendvoudige wijzigingen ondergaan
de complexe organische stoffen iu het dierlijke lig-
chaam; en die van het bloedvochl kunnen reeds niet
volkomen met nieuw ingevoerde worden gelijk gesteld.
Is hel nu bewezen , dal bij toevoer van nieuwe bc-
slanddeclen , nieerdcrc omzetting plaats grijpt, is hel
dan niet rationeel om in den toestand der nieuw in-
gevoerde stoffen zeiven den grond voor die snellere
omzetting te zoeken? Geen physische grond hoege-
naamd kan er worden gedacht, waarom die stoffen
ook niet in het voedingsvocht zouden overgaan, waar-
om ook hierin niet snellere omzetting door nieuwen
toevoer zou geboren worden , en hier voorzeker is de
wisseling in te iimig verband met de georganiseerde
grondvormen der weefsels, om te kunnen aannemen
dal zij zonder invloed op deze blijven zou. Algemeen
en .overal, moet dus door nieuwen toevoer van slof de
omzetting verhoogd worden, en ik kan daarom ook
hel gevoelen van
frericiis niet omhelzen, dat de stof-
wisseling in de eigenlijk georganiseerde weefsels door
toevoer van voedingsstof niet zou verhoogd worden.
Ad fmem hujuscc ratiocinalionis ita concludit: dat al-
tijd cn onder alle omstandigheden omzetting van slof
plaats grijpt, minder in de georganiseerde vormhe-

-ocr page 29-

slanddeclen, meer in dc opgeloste sloffen (bloedvocht
en voedingsvocht), dat bij onlliouding in beiden de
stofwisseling afneemt, het minst welligt in de georga-
niseerde vormen, dat bij ruimen toevoer in beiden dc
stofwisseling verhoogd wordt, het meest evenwel in
de vlocislolTcn. Ilypothesi illa, omnia quae urei gene-
sin spectant, facile explicari nobis videntur. Tempore
nuper elapso, novus iterum surrexit indagator, qui
omnes caeterorum pbysiologorum de urei genesi, re-
jiciens opiniones, Liebigianam solam, ab omni parte
vcram. vindicare conatus est.

Bischoff nemperin opcrc suo egregio »der Harnstoff
als Maass des Sloffwecbsclsquot; experimentorum serie per
annum fere tolum institutorum, hunccc laborcm sus-
ccpit. Der llarnsloff ist das stickstoffhallige Product
der Umsetzung der stickstoffhaltigen Körpertheile, so
wie er diesen Character auf ganz unbestreitbare Weise
während des Ilungerns besitzt, so bleibt er auch un-
ter allen Wechseln der iXahrung derselbe. Nie ist der
Harnstoff ein Product der directen IVIetamorphosc der
eiweisshalligen lilutbcstandtheile. Opinionem illam to-
tum per opus veram caeterisquc longc probabiliorem
probare conatur. Unam tantum exccplionem, admit,
tit, ubi post quamdam collae copiam a cane sumptam
urei incrcmentmn observassct, hocce in casu collae
directam in .sanguine in ureum metamorphosin cxslitissc

-ocr page 30-

coulcndil. Longe nimis aberraremus si argumenta om-
nia, quae
bischoff ad suam movit firmandam opinio-
nem , perscrularemur.
Beneke examine crilico (Archiv,
des Ver. für gem. Arb. ,
B. I, p. GöG) operis bi-
scHOFFU memorali, plura ejus argumenta fundo carere
luculenter probavit, dum , hypolhesin illam, quae cum
e telis ipsis tum in sanguine ipso posuil urei genesin,
hueusque oplimam, maximamque veri speciem prae se
ferentem, habendam esse cöncludit.

Vidimus itaque in ureo substantiarum organicarum
azotum continentium metamorphoseos, omnium pbysiolo-
gorum consensu, dari rudera. Variam illorum varia pro
diaeta esse copiam; ea ct adesse cum sub inanitione,
tum sub diacla nilrogenio carente; hypothesi sola qua
illorum cum ex ingeslis, direcla melamorphosi tum e
telarum ipsarum decomposilione, deducitur origo, expli-
cari posse demonstravimus. Experimenta a
lbrmanno in-
stituta , quo major ingererelur prolcinicarum organismo
copia, eo majorem forc et urei secrelionem, nos do-
cuisse, memoravimus. Tuto igitur majorem , sub diacla
una, urci secreli copiam, majorem illius nutriendifa-
cullalcm indicare, parciorem vero, cjusdem malcriei
secrelionem sub diacla alia minorem hujus denotare
praestanliam, statuerc possumus. Quod si insuper sub
uua diaela
Organismus meliori gaudeat valetudine quam
sub altera , norma inde sequitur et altera, quac de

-ocr page 31-

majori minorive commodo , ab orgaoismo acceplo, nos
facit ccrliorcs. Idcirco ct substantiae illae nitrogeni
gerne quae elsi telis organicis aedificandis non inser-
viunt, urei tarnen secrelionem adaugent, uti colla,
nulrimenta habcnda putanms , dum per tempus aliquod
saltcm organismi valetudincm prislinam intcgram, ser-
vare possunt. Nunc autem physiologia numerum con~
dilionum ingentem praeter nutritionem in urei secre-
lionem agere statuit, quem ilaque sub variis diaetis,
quarum instituilur comparatio, aut plane abesse aut
eodem. modo adesse oportere, sua sponte, palet. Hac
de re ulterius copiose faciam; hic tantum illud me-
morasse sufficiat.

Ubi itaque cum in urei secreti copia tum in vale-
tudinc organismi varia sub diaela, cerlam dari nor-
mam, ad judicandum de majori minorive commodo
ab organisme acceplo demonstravimus ; altcri hic adhuc
surgenli quaestioni, nobis erit respondendum. An
nempe in ureo omuis azoli, vel cx ingestis organismi
vel cx ejus partium mutationibus conlineatur quan-
litas?

Boossingadlt experimentis in animalibus insUtutis,
2/3 partem tantum azoli nulrimentis contenti, in facci-
bus urinaquc eorum iterum repcriri posse probarat.
Bischoff nuper azotum , maxima quidem pro parle urei
connubio per urinam , partem aliam vero alia semper via

-ocr page 32-

evacuari ex organismo statuit. Es hat sich ergeben ,
ait, (lass niemals die ganze Menge des StickstolTs,
der in einer gewissen Zeit umgesetzten Nahrungsmittel
oder Körperthcile in dem IlarnslolT erscheint, sondern
stets ein gewisser Theil in einer anderen Form aus
dem Körper ausgeschieden werden muss. Ncquc ex
acido urico, neque c faecibus ncquc c minima
azoti parte, quae secundum,
Reg.nadlt et reiset, pul-
monibus cxhalatur, jacturam islam nitrogcnii, in urco
non rcperti, explicari possc opinabatur. Urcum in
sudorc adcssc, normali organismi statu, non constat.
SciiOTTm frustra illud in sudoro indagare conatus est.
Landcrer c contra se illud in Graecorum sudorc in-
venisse testatur.
Favre id semper ibi occurrcrc con-
tendit, dum connubia ammoniacalia aliis chemicis sem-
per , sibi vero numquam in sudorc obvia, a mutato
urco dcduccnda putai. Experimenta tamen alia adhuc
instituantur oportet, priusquam sudoris opc constanter
urcum evacuari pateat. Jacturam illam azoti mcmo-
ratam ita cxplicat
bisqioff : »Am warschcinlichstcn ist
cs, dass dieses Deficit, durch eine thcilwcise Verän-
derung des Harnstoffs, noch in dem Blute oder auch
vielleicht in der Harnblase in Kohlensaures Ammoniak
herbeigeführt wird, welchcs entweder dcnnoch durch
Haut und Lungen , oder im Harne ausgeschieden wird.
Diese 0»aquot;'ilät des Stickstoffs, die nicht im Harnstoff

-ocr page 33-

erscheint, ist im ganzen eine auch unter sehr ver-
schiedenen Verhältnissen der Nahrung und des Umset-
zes sich ziemlich gleichbleibende. Adipem, nonnum-
quam jacturam illam azoti diminuere porro statuit.
Jacturam itaque illam meis in experimentis semper
candem fuisse statui,possc puto, ubi diligenler prorsus
eandem adipis copiam adhibendo sludui. Elsi in ureo
itaque materierum nilrogenigerarum metamorphoseos
absoluta non delur mensura, normam metamorphoseos
islius, illud tamen praebere relativam constat. Norma
illa nunc ut modo vidimus licet relativa tanlum, eam-
dem se, teste
bisciioffio, variis sub diaelis praebere solct.

Ad experimenta nunc ipsa, a me instituta, accura-
tius describenda transgredior.

Prinmm de melhodo qua, in ura meo ex organismo
secrcti copia indaganda, usus sum.

Novam a liebiegio invcntam methodum , qua urei urinac
copiac, celerrimc facillimeque indagandae, dala est oc-
casio , adbibui. Arclissime quum autem methodus illa
cohacreat cum nova
liebiegu melhodo ad chlorurela in
urina obvia indaganda, illa et in experimentis meis
indagavi. Idcirco dc ulraquc hic menlionem facio.

Scquenti processu nititur chemico, methodus prima,
nitratem deutoxydi Ilydargyri connubium (IJr NO^ -f-
i Ilg 0) nempe inire cum ureo. Est praecipitalum
nebulosum, ponlt;lerosumque insolubilc. Totum ureum

-ocr page 34-

in solulione quadam obvium, ubi sufficientcm liquoris
nilratis deuloxydi llydrargyri el inslillamus copiam, a
sale isto ligari necesse est, donee tandem temporis
punctum oriatur, quo libera dabitur mercurii solutio-
nis, copia. Statim tunc carbonatis sodae guttulac in-
stillationc, colore flavo, hydratis oxydi I\Icrcurii liberi,
manifesta fit praesentia. Quo facto fieri, non potest
quin ureum omne cum mercurio inierit connubium.
Es ist, ul ait
liedig , hiernach einleuchtend, dass wenn
man den Quecksilbergehalt der Quecksilberlösung kennt,
man auch aus der zur Fällung des Harnstoffs ver-
brauchten Menge, die Quantität des in einer Harnstoff-
haliigen Flüssigkeit, enUialtencn Harnstolfs, ermittchi
kann.

Chlorureta indagandi melhodi, basis haec esl : si in
solulione simul dantur ureum et chlorureta ; luuc sub
instillatione nilratis Hydrargyri ad illud usque temporis
spatium, liquor pellucidum remanebil, donec chloru-
reta omnia cum hydrargyro connubium solubile, subli-
matum dictum, inierinl, quo elapso, urci cum nilrate
hydrargyri praecipitalum , de quo supra diximus, formari
incipiet. Patet exinde in nota copia hydrargyri, solu-
tionis nilratis mercurii, qua in solulione urci, ignolam
chlorurelum quanlitalcm continente, praecipitalum ori-
tur insolubile, dari meusuram, qua chlorii quautitas
possil dijudicari. Ureum hoc in casu, ull in altero,

-ocr page 35-

carbonas sodac, finitae disquisitionis praebel indicium.
Der Anzeiger, ut
uebig ait, des beendeten Vcrsuchs.

Sua ponte nunc e hacce methode patet, chlorure-
torum quanlilatem majorem minorcmfe, accuratae,
in urci copiam disquisitioni, nocere, ejusque copiam
minorem rcvcra csso quam cx analysi foret doducen-
dum. Ex numero enim contim. cub. adhibitac nitratis
Hydrargyri solutionis , ad urci quantitatem fit conclusio.
Quum ilaquc in urina, ubi dantur chlorurcta, partem
illa nitr. Hydr. liquoris ut oriatur chloridum mfircurii,
sibi poscant ex aflinitate chemica, necesse est, prius-
quam nascalur cuïïi ureo hydrargyri nilrici connubium,
fieri itaque non polest quin, exindc urei copia major
videatur, quam rc vera in urina occurrat. Discrimen
perinde salis magnum esse sequenlia probant.
Bischoff
vcrbi causa in urina sua, per 24 horarum spatium
cmissa , invenit, remolis chlorurctis, urci copiam,
cadcm in urina 6. 4. 5 fere grammatum minorem ac
ubi chlorurela non rcmovcral. Eccc hic aliquot ex
libre ejus (der Harnstoff als Maass des Stoffw.) hancce
ad probandam rem, elecli numeri:

Kemolis chlorurelis.

per 24 hor. spatium 35,40 Urei gramm.

31,72 u II
80,08 V u
40,94 1/ y

Chlorurelis non remotis.

41,40 Urei gramm.
35,77 H H
35,96 » n
46,12 » f

-ocr page 36-

Monet idcirco mebig , ubi de accurate inquirenda
urei copia agatur, chlorureta, nitrate argento ligentur
oportere. Ein sicheres und schnelles Mittel dafür be-
sieht darin, ut ait, dass man sich eine Lösung von
Salpetcrsaurem Silberoxyd bildet, welche mit der
Quecksilberlösung genau übereinstimmend auf Kochsalz
tilrirt ist. Si ilaque solutionis nilr. hydrarg. ad chlo-
rureta inquirenda, tanlam copiam urinac inslillavimus,
doncc praecipitatum connubii mercurii cum ureo ,
nascalur, eadem copia nilratis argenti solutionis opus
erit ad chlorureta argento Uganda. Quo facto, natoque
chlorureto argenti, fdtratione remoto, urina remanct,
in qua accurata in urei copiam potest institui disquisilio.
Talem viam et ego in analysi urinae uicae inii.

Solutiones Hydrargyri in Laboralorio Chemico viri cla-
rissimi
von baumhaueu confcci. Auxilia amanuensisejus
viri amicissimi
van imoorsel, magni mihi hac in re
fuere commodi. Gratias utrique pro benevolentia larga ,
conciliisque multifariis hic ago quam maximas. Solutio-
nem unam pro ureo confcci nitratis protoxydi Hydrargyri
opc, quod, ubi rite exslilisset depuralum, coctione
cum acido Nitrico , in nitratcm deutoxydi Hydrargyri,
pcrmulavi. Alteram ad parandam , mcrcurium, statu
melallico purissimum, acido nitrico statim in nitratcm
deutoxydi Hydrargyri, convcrsi. Si hanc ad finem su-
blimatum corrosivum, ferro metallico, decomponimus,

-ocr page 37-

hydrargyrum chemice purum exinde acccpimus. Mer-
curius sic a me confectus, examine chemico, alieno-
rum metallorum (plumhi, bismulhi) nulla praebebat
vestigia.

Fundamento itaque exposito, quo nova illa nititur
uebiegii urei indagandi methodus, supercst, ut analysis
ipsius decursum , ac modum , quo instituitur, describam.

Primo phosphates sulphatcsque ex urina removcan-
tur oportet. Solutionem Barylae ac nitralis Barylae
(pars una nitr. Bar. ad duas Barytae partes) hanc in
finem' adhibemus. In urina humana, hujusce solutio-
nis volumen unum ad volumina urinae duo, sufficere
ad omnes phosphates ac sulphates removendos, docuit
L1EBIG. Quadraginta urinae Centim. Cub. adduntur
20 CC solutionis illius, Barytae. Fillratione separatur
praecipilatum. Peluntur a fillrato liquore 15 CC :
quae itaque, urinac iO CC, respondeant necesse est.
Ilisce 15 CC adduntur gullulae aliquot acidi. Nitrici,
donee reaetio sit levitcr acida, iisquc solutio Nitr.
Ilydr. pro chloruretis, instillatur donec praecipilatum
tenue, oriatur ac insolubilc (bleibende Trübung). Ex
adhibita solutionis illius copia ad chloruretorum nume-
rum in 10 CC urinae ac exinde ad illum, in nola
spatii cujusdam urinac copia, obvium , fit, conclusio.
Progredimur tune ad urei analysin. A filtrato supra
memorato (post remotos phosphates ac sulphates orto)

-ocr page 38-

30 nunc petimus Cent. Cub., inslillamus iis , solutionis
nilr. argenli, de qua nuper loculi sumus, dupliccm
quanlilalem, quam solutionis nilr. Ilydr. pro chloru-
relis, jam adbibuimus. Omnia tunc chlorii connubia
ligenlur necesse est. Chlorurelum argenli fdlratione
removelur. Si ex hocce nunc fdtralo sumamus copi-
am , 30 CC plus adhibilae nilr. arg. solutionis CC
numeri, dimidium referentem, illa et \0 CC urinac
respondeat necesse est. In hocce liquorc instiluitur
urci examen instillatione solutionis Ilydrarg. pro ureo,
protracta, donee post tenlamina nonnulla, flavus cum
gultula carbonatis sodae, nascatur color. Finito tunc
examine, ex numero CC adhibilo fit, ad urci in 10
CC urinae, obvii, copiam conclusio. Ubi nunc illa
innotuerit, copia urei in numero nolo CC urinae per
spatium quoddam evacuatae, exinde facile cognoscitur.
Temporis spatium in quo tota perficilur analysis,
adeo breve laborque in illa inslituenda fam levis est,
ul omnino experientia doctus, cum
LiEniGio faciam,
ubi dicit, ja die Beschreibung (praesertim lalina) an
sich ist weit verwickelter als die Ausführung. Celeri
analysis decursui, chlorureli argenli tantum nonnum-
quam obstat filtratie. Filtrum tamen ubi adhibui du-
plex, darum mox filtralum oblinui. Tenlamina cum
carbonatis sodae guUula, inslituenda, consuetudine mox
brevia brevioraqne fiunt. Ubi enim copia urei pris-

-ocr page 39-

lino (lie, sul) cadcin diacta, sccrcla scmol innoliicrit,
cxiudc pro crastino, uorina ([uaedam pracbctur, ila
ut tune cundcm fere CC solutionis nitr. Hydr. nu-
, mcrum, urinac tuto posscinus instillare ac licri, prius-
(juani, tcnlamina ad Hydrargri in liquore liberi , obvii
pracscntiam indagandain carbonatis sodac opc suscipi-
antur.

Si ingéniés molcslias, (juibuscum luclabantur chc-
uiici, ubi de urei quanlilalc indaganda agcrctur, rnenlo
revolvimus; si jaclurac temporis preliosi, (juac huc-
usquc urinac examinis, comcs erat sempiterna ac fidc-
lis, rccordamur; quotquot labori isti opcram navare
solent, nobiscum consentientes habebimus,
liebigiü-m
novo islo invcnlo , chcmiae ac physiologiac maxima pracs-
titissc olTicia. cumquc nomen chemici cclebcrrimi vin-
dicassc cgregic, sibiquc in scicntia acre pcrennius
posuissc monumentum. Qui mcthodos varias a
millon,
KACSKY, iiEiNTz, BUNSEN, alüsquc dctcctas, illamquc
nuper a
daw memoratam, pcrscrutatur, liebigianam
islam iis virlutc practica longe praestare sibi persua-
sum liabeat neccsse est. Ingentcm cohortcm , ex eo
inde tempore ubi
uebig melhodum illam promulgavc^
ral, librorum dc urinac compositionc chcmica tum
sanac , tum morbosac, in lùcem prodiisse, (juis mire-
tur? Urinac analysis chemica, chcmico ex profcsso
olim sola mandata, medici nunc cujusvis cxslilit dn-

-ocr page 40-

minii. Uroscopia nunc orielur vero nitens fundamen-
to, fallacia ac inani prislinac, dcnudata.
Jülüs vogel
(benekes
Archiv. B. 1). Beneke , aured vogel (hen-
le's
Zeitschr,, B. IV, heft 5) hancce jam iniere
viam, fore ut ct ab aliis eorum premanlur vestigia,
sperandum.

Ad experimenta, in me ipso instituta, describcnda
transgredior.

Extractum carnis calide paratum (bouillon) el de-
coclum album Sydenhami sive decoctum cornu ccrvi
cum mica panis, duac sunt materies, quarum fre-
quens , est in convalesccnlibus usus. Visun» est
ilaque mihi indagare, an novum extractum carnis
frigide paratum, nuper a
liebigio descriptum ad
vires restaurandas plus minusve valeret adeoque com-
parationem insliluerc , cum subslanliis supra mcmoralis.
Deinceps ilaque singulis usus sum, diligenter quovis
die cum in urinae, tum in urei copiam, corporisque
valcludincm instituta disquisitionc. A die mensis Fe-
bruarii primo , sericm expcrimenlorum incepi primam-
que illo die inslilui urinac analysin. Et ab eo quidem
inde tempore per duodeeim dierum spatium scquenti
usus sum diaela , cui per biduum ante jam adsuevcram :

Panis albi Une. Neeri. 2Va.

Carnis Une. trium cxtracti frigide parati Une. 8Va—9
Neerland.

-ocr page 41-

Solanis duodecim,
Bulyri copia quovis die eadem,
Exlraclum carnis secundum praeccplum a
liebigio
datum, pondera Bavariensia ad nostra reduccns, se-
quentc confcci modo. Unciae carnis bubulae tres
(bcafstcak) adipe plane orbalae ac minulissime concisae,
per horas quatuor cum 0,075 kilogr. aquae fontanae
frigidae, odditis acidi Ilydrochlorici guttulls quinque,
ac chlorureti sodii gramm. 5, digcrebantur. Digesto
liquore per cribrum saepius colato, rcsiduo carnis,
parvis portiouibus, tres insuper uncias aquae infudi,
ita ut 8V2—9 circiier uncias colatas obtinuerim, Co-
laturam illam, eoloris lacte rubri ac saporis baud in-
grali, ad nutrimenlum sumpsi quotidie,

Potum praeter exlraclum illud sumpsi nullum in
quovis 24 horarum spatio. Erat copia mihi plane
sulTiciens, absolutaeque polus abslinentiae, ab hora
quinla pomcridiana, qua cxtractum carnis sumere so-
Icbam, unius dici usque ad eandem horam alterius,
mox adsueveram. Ex industria id ita feci ut eandem
semper quotidie sumerem aquae copiam ac periculum
uno die plus, quam allero polandi vitarcm, Solanorum
pondus non indagavi. Pront singula majoris vcl mi-
noris erant voluminis, numero duodecim quantitatem
paullo majorem minoremve sumpsi, Quis minimac
eorum azoti copiae memor, sensibilem saltem inde

-ocr page 42-

oriri posse in urci secreti copiam elleclum , crcdcrel?
Hoüssingault copiam illam, ubi diulius servanlur So-
lana , bieme itaque, diminui adhuc statuit.

Cum infusionis Thcae, tum Caireae, tum alcoholi-
corum usu, tota durante experimentorum periodo,
plane abstinui. Effectum quasi specificum illas agere
in urei secrelionem constat. Urei sub illarum usu di-
minui secrelionem, probarunl Physiologi. Sic actione«
caffeae physiologicae nuper egregiis
leiimannii laboribus
(Lieb. Ann. der Ch und Ph. B. 87, p. 305, p. 275)
in lucem prodiere. Analysi urinae duorum hominum ,
sub diaeta statuta, caffcae usu scse abslinentium,
suscepla, invenit.

apud unum pro die 1441 CO urinac, 4,140 Ph 0», 9,362 Na Cl,. 27,232 Utcum
npudalterum » » 1635 CO » 4,421 Th 0», 9,865 Na Cl„ 51,298 »

Ac ubi, caeleris omnino paribus, polus solili loco,
sumpsissenl caffeae infusum, sequentes pro iisdem I
subslanliis, dabanlur numeri

apud unum pro die 1512 CO urinac, 3,105 Pli 0», 6,931 Na Cl., 20,695 Ureum i
apfk alteram « // 2003 CO - 3,001 Ph 0», 8,819 Na 01., 21,888 »

Secrctioncs itaque trium harum materierum (PhOs,
Na Cl. ac Urei) durante sladio ubi caffaea ulcbanlur,
iisdcm, sub periodo quo caffacae ah usu desliterant,
longe minores esse patebat. Exinde concludit
leiimaxn,
dass die llauptwiikung des Kaffees auf den Organis-
mus sich durch eine Verlangsamung des Stoffwcchscls,
eharactcrisirl. Experimenta porro cum caffciuo tum

-ocr page 43-

cum calTcae olco cmpyrcumalico , instilula , aclionem
illam in organismuni specificam, olci empyrcumatici
magis quam caffcini esse cireclum, eum docuerc.
Tlicae, ccrevisiaeque effeclus pliysiologici a
döckeuo
(Archiv, fur Gem. Arh. B. I, p. 215 el p. ü-i5)
viro, qui lotam ferevilam, quaeslionihus physiologicis,
cxpcrimcnlis iu sc ipso inslilulis, enucleandis impen-
dere videtur, nuper indagalae sunt. Cercvisiae usu
jacluras organismi scnsihiles cum insensihiles diminui
slaluit. Theac infusioncs acliones physiologicas ila dc-
pinxit; durch den Theegenuss wird die Ausscheidung
der Kohlensäure durch die Lungen nicht verändert,
aber trotz der stärkern Einfuhr stickstofTreichcr Nah-
rung trotz stärkerer körperlicher Bewegung die Ilarn-
stolfausschcidung merklich vermindert. Auch die Aus-
scheidung der Darmfaeces wird durch den Thee ver-
mindert. ElTcclus denique alcoholicorum a plurihus
indagati fuerunt. Illa malerierum organismi rclardare
melamorphosin, satis superque constat.
Liebig, dd-
CHEK, aliique, amplissime hac de re scripscre. Quid
moleschott dc illis putavcrit, ejusque efl'atum: »Der
Weingeist ist ein Sparmittel der Gewebe, omnibus
satis innotuit.

Etsi nunc, si cujusvis materierum illarum eandem
lt;|uolidie copiam sumpsisscm, nullum in experimenta
exindc rcdundassct incommodum , tamen, quuuï infu-

-ocr page 44-

siü llicac veibi causa unius diei , aUcrius infusione
facile forlior subindc dari posset, iis plano abstinerc,
habui prudentius. Cum idem valerel in decoctum
caffeac, et ab ejus usu desistcrc volui. Alcoholica si
sumpsisscm semel, ca et per totam scricm cxpcrimen-
torum sumere coactus fuissem, ut Organismus in iis-
dem plane, sub hacce pcriodo, vcrsarctur conditioni-
bus. Omnino mc itaque. ab iis abstincre sapientius
putavi quam quotidie substantiae, corpori nocivac, dosin
eandem sumere cogi.

Ab usu aut potius abusu herbac nicotianae canden-
tis, non destiti. Quid sensu physiologico agat adhuc
ignoralur, foret tamen scrutatu ponderis alicujus. Una
tantum ejusdem
böckerii observatio nobis hac in rc
occurrit, unde et usum hcrbae istius materierum or-
ganismi metamorphosiu retardarc, pateret. Ait enim
(iielleu's Arch. Jahrg. 4, p. 427) rauchte ich nicht,
bewegte mich dabei entweder einige Stunden , so schied
ich durch Harnstolf im Mittel 548,205 gran Stickstoff
aus, rauchte ich aber dabei, ceteris paribus, den hal-
ben Tag durch so schied ich 298,215 gran Stickstoff
aus. Abusum islum apud me, die quolibet gradu eodem
denuo vigentem, experimentis nocuisse, non puto.

Per totam cxpcrimentorum seriem vitam, prorsus
agere eandem diligentcr studui. Motus cxercitationesque
corporis cum physicae , tum p.sychicae omnibus diebus

-ocr page 45-

iidcin erant. Quid in urei secreli copiam agant, lku-
aiANN, cxperimentis in se ipso institulis, nos docuil.
In Physiologia sua (B. I, p. 169) ait »während ich
unter den gewöhnlichen Verhältnissen in 24 st. 32
gram. Harnstoff entleerte, fand ich nach körperlichen
Strapazen einmal 30 und ein rmdermal 57,4 gram.
Ureum in dem von 24 st. gesammelten Harne.
Si.mo.n'
ac nupcr Hümmel (Ann. der Phys. Gezelsch. in Wurz-
burg) candem fccerc observationem. Mcnse Februario
quidem tertia quavis node, partubus nostro in Toco-
comio öbviis praefui. Adeo tamen mihi hac in re
favit fortuna, ut numquam, ubi hora solita jam dc-
cubuisscm in lectulo, aut antequam cx illo surrcxis-
scm semper vero post aut ante spatium illud, partus
occurrerint. Quid somnus interruptus ant quietus va-
leat ad materierum organismi metamorphosin, nuper-
rimc BÖcKEn, de quo jam supra diximus, memoravit.
(Beneke's Archiv., Heft I, Jahrg. 2). Quomodo som-
nus nutrimentorum digestioni aut obsit aut prosit,
prouti placidior cxstiterit aut tumultuosior, in hisce
paginis »Ueber den Schlaf demonstravit.

Diaetam itaque, quam agere primo Februarii rnen-
sis die inccpi, cautelasquc, quarum in cxperiundo fui
memor, exposui. Supcrcst, ut de modo, quo colli-
gcretur urina , verbo adhuc faciam. Colligebatur illa
semper per 24 horarum spatium. Spatium illud vulgo

-ocr page 46-

a pliysiülügis, pro inuluis comparalioiiibus urinae sc-
crclionis duraulc periodo aliqua, habetur aptissimum.
Opus eaetcroquin taediosissimum , consuetudine mox
autem leve facillimumquc. Urinae collectio tantum,
ubi simul illa cum alvo deponitur, molestias quasdam
praebet, quas mox autem consuetudine superavi. Porro
sub diaela tam paruin vcgetabili rarius apud me occue-
rere depositiones alvinas, necesse erat. Ilrevi, eadem
cujusvis diei fere periodo, urinac quolidianac deposi-
lioni, assuetus eram. Urinam diei, quo experimenta'
incepi, rcjcci matulinam, subscquenlem celeramquc
hoc die emissam una cum urina dici posteri, depo-
sila , matutina hora , simul ac surrcxissem de leclulo ,
collegi diligenler, ac examini submisi.

Analysis quaevis itaque diei praecedenlis urinam
special. In urina matutina, ultima dari, materierum
organismi metamorphoseos diei pristiui rudera, vulgo
apud physiologos constat. Urinam illam dixerc urinam
sanguinis.
Uudolph tamen in dissertaüone, dc Uriiia
chyli, sanguinis et potus, nuper edlla, contra Illam
opinionem movit argumenta varia. Urinam matulinam
»urinam chyli dilulamquot; vocal. In urina node, hora
2 deposila, dari adhuc, ciborum, qui hora G ves-
pcrlina sunili erant, vestigia probavit. Urinam ab hora
sexla vespere, post assumptos cibos usque ad horam
matulinam 7 depositam, cam, urinam chyli dilulam

-ocr page 47-

vucnvit, illam ccoiilra quae ab boccc inde spaliu usque
;ul lioram scxlam , nullis amplius assumplis cibis, ves-
pere secernebatur, urinam sanguinis, dicens. Urinam
sanguinis, urinam inanilionis, vocat. Elsi ilaque di-
geslionis rudera, secundum
uüdolphium , onmia non
danlur in urina matulina, experimenlis tamen meis
id non nocuisse pulo. Ibi cnim omnes urinae inalu-
linae in iisdem plane versabanlur condilionibus. Ce-
Icroquin hora matulina , digeslionem dici pristini maxima
pro parte saltcm ünitam esse, Into statuere possumus.
Si, hbra duodecima node , sumantur cibi, plane cos,
hora matulina 8 vcntriculo digeslos statuit
böcker.
IS'imirum in libro »prager Vierteljahrschriftquot; diclo
(Jahrg. XI, p. 1S2) ubi experimenta cum acido Phos-
phorico inslituta refert, ait : » Ass ich abends vor dem
Schlafengehen gegen 12 Uhr noch ein ziemliches Stück
ungekochter, fetter FIcischwurst und reizte ich des
Morgens nach 8 Uhr meinen Schlund mit dem Fin-
ger, so brach ich etwas Schleim aber keine Speise-
reste aus.quot;

Iliscc mcmoralis, tabula, hic, urei chlorurctorum-
(pie secrelionis copian», depictam refero.

Corporis mei pondus hacce periodo erat 52,7 kilo-
grammatum.

Capacitas pulmonum Vitalis (medium ex 12 ohscr-
valionibus spirometricis) 4400 CC.

-ocr page 48-

Longiludo corporis 164 ccnliin : decimaliuin.
Adas 24 circitcr annorum.

«£gt;
OJ

§s s

§

s

ira

§5 S

in

1—t

rH

o^ o

r-t rH

=2.
rH

I-H

o

rH rH

rH

9 »

©. IN

CS 1-1 CO
t-J^ r-J_ CD^

f-t rH O

ogt;
o

o

H

gt;neO(Hr-i'}i-.Jlt;Tf00»)ie»5O»
O C5, C- CO O in Onbsp;O rl T)C

eiquot; eo eiquot; ©i coquot; (M « w eo eiquot; cf

i

o

4

a o
p .a

i ^

« O £»
O M ■.i*^ eo^

o

s

I s
i

o S

o'o-t-^cTo» cog^oo o g os r-i

^nbsp;f—lnbsp;rHnbsp;.-H

S :» !S a fe

s

S « rH Cgt; O i-l

O 0gt; CO CO Ct r-l

2 2
S ^

o ki
u B
p.

_ _ _ __nbsp;__ _ S S w

ooogt;ooo»oDi— C»t-L— QOC-O»

etco^w^cDc-.oocsOf—(oico

-ocr page 49-

Si numéros, serie quavis expresses compulamus,
sequitur exinde pro quantilate urinac, urei ac chloru-
retorum per 12 dierum spatium sccretae:
lOiOO CC Urinae.
114,87 Chloruretorum grammata.
281^,09 Urei grammata.

Sique hoscc numéros, dierum numero (12) divi-
dimus, accipimus mediam pro quovis die illorum
copiam (Mittelzahl) itaque
pro die: suh hac diaeta 841 CC circitcr urinae

9,80 Chloruretorum grammata
2ö,7S Urei grammata. •

Per totum hocce temporis spatium bona gavisus sum
valctudinc. Eundem me sub illa diaeta ac sub solita
scnsi. Simili plane vivendi rationi ac antca aptus
eram. Nutritionem illam itaque suflicientcm mihi
fuisse puto.

Die mcnsis Februarii decimo tertio, diaetam aliam ,
ceteris omnino paribus, cum extracto carnis calide
parato (
bouillon) inii. Comparationi illam cum prae-
cedente diaeta, submittcre mihi erat, ut dixi, in
animo.

Scqucntc paratum erat cxtractum illud, modo. Car-
nis bubulac, adipc orbatae ac minutissime concisac
copia cadcm, ac sub diaeta praccedente (5 Une.),
infundebatur arjuae frigidae Unciis 8Va—9. Digcs-

-ocr page 50-

lioiii calidac ac coclioni por horas 4 coinmiUehalur.
Caniis inassam duram ac iiisipidam factam fillrationc
romovi. Quo facto, pro majori minorive evaporatioue,
taulam addidi aquae copiam, ut eandem semper re-
ferret liquoris copiam ac sub diaeta cum cxtr. carnis
frig. par. sumpscram. Chlorureli sodii- copiam paullo
majorem ac sub alia diaeta, addidi. Liquorc pcllu-
cido ad nutrimcnlum usus sum.

Amicus meus a. iietnsiüs hacce periodo acidi Phos-
phorici connubia, mea in urina obvia iudagavil. Ope
solutionis chloridi ferri, examen instituit ad methodum
^ NEüBAUEa (Anlcit. Zur. An. des Harns, p. 92)
descriptam, praeceptis cautelisque hac in re nupcr a
dunklenbehg (Lieb. Ann. der Ch. und Ph. B. 93, p.
88) memoratis, usus.

Eccc hic sub illa diaeta secretionis meae Urei ac-
Chlorurelorum per undecim dierum spatium, cons-
pectus.

-ocr page 51-

cm

oquot;

o rh

CC

O oquot;

g?
O

O O

quot;0 i

amp;

«5 tq^ Tp cq 00 r-t^ tS. 51^
(M cf Clquot; t?j ciquot; ciquot; Cl of of oiquot;

Ö,

s
gj

m

Ö ÜH

S quot;
5 w

2 ft

vft ïo m irt »fo
(M N M (M ei M 55 (N lt;M (M «M

c^ 0 0 c^ 0 0

rlr-tr-Hi—IrHrHr—li-Tr-trH'f—t

. -5
^ §

l!5CO.lt;}le1COeDCSCOC»r-lt-

mquot; «T of « 01 of of of i-T of of

É

s s

quot; .S

r-ieicocjTpoooi-ifMini-i
rH 0^ 0^ r-^ 0^ eo^

rHr-(r-((—11—(r^rHt—*rHrHr-l

a 1
1 ^^

to

0_ 0. So c- «3 01 S 0 w
Ol Q
of ,-H 0quot; C? 0 0 0» 0gt; 05
OaOJOlOïoïWOlOlrHr-li-l

fe
^

oi

-«1

H f-*

i S!

^ u

a

u 0,

bO

oogt;oira«5CTtoinooooo
CD 0 0) i-t ira 0 c^ oq^ 0^
i
-T oT 0quot; 0quot; ooquot; cT coquot; 0quot; cf cT r-T

1-1 rH rH rH rH

s

g,

rH
rH
rH

M

s

a

M
H

óo in 13 »0

r-T I-I 0quot; egt; 0quot; rH 0 0 rH 0
rHrHrH rHrHrHrHrHrH

« c

lt; 0

g s

0 Ö

U CXi

ooinoincQOOoo
QO«ocoogt;oocoOTgt;nCiQO«o
cot-ooi.-t-oooogt;ci«ooo

0

m

s

CQ

w
Q

PH

rHrHrHrHrHrHoSo^MO^OJ

Sequitur exinde pro die
801 circiler CC Urinae
10,11 Chlorurelorum. grainmala

-ocr page 52-

20,58 Urei grammata
2,52 PhOs grammata.
Ilacce periodo valctudinc longe minus bona gavisus
^ sum. Turgor vitalis imminutus amicorum oculos non
fugerat, ejus quot;ipso sentiebam cfTeclnm. Vitam mino-
rem , ut ita dicam, diacta sub illa cgi ac organismum
meum non solito ardorc, sed segnilic quadam func-
tioncs phsychicas tum pbysicas perliccre sentiebam.
Fieri non potuissc, quin sub illa vitae ratione, corpo-
ris pondus diminutum cxstitisscl, puto.

llacce periodo elapsa, ut melius extract! carnis
frigide parati, adbuc dijudicarc possem effectum, id
iterum sumpsi, eodem modo ut antca dcscripsi, con-
fcctum. Per quinque dies scqucnlcs, ceteris omnino
ut in aliis diactis, paribus, illius usu vixi.

Tunc pro ureo ac chloruretis, numéros obtinui
scquenti tabula hoc loco Lccloris oculis obvios.

-ocr page 53-

o

V)

O
g

^ y ' ei-

lt;M N oS eo - w

i.®quot;.«.'®- P.

- J

lt;M eoquot; eo eoquot; eo '

CO
•-i'llf
»0

1—4

q amp;

£ quot;
S 1

ill ; 111!.-'H! = f3r; f)?qi rllfO
ira

C- to «5 , C- to
g i gjb l!
r-T i-T r-T i-T i-l

..■f'f'V^d;

I! , in-1

i ^
i
i

O CS «i »o ..•lt;}1 . .
rH r-t p—t PH 1—I

■ o

« o~
§ «

p

O to CO r-l Q
Tji CO ©^ fjoq^ ^

of cf OJ INquot; (M

•n O
» ^

quot; I

-fe gt; » »

© lo 1' « eo e»
eo la ■ o t- c^
^ ^fT ira*
« 04 oi _ «

b

to

CO

co-
rn
1-4

Ii

i s

IJ M

H CJ

h gt; » k «

to

I-l »n (N ogt; c-t
QO -H CO O»
eoquot; -sT r-T
i-H r-l i-H iH rH

amp;
squot;

»
s

? ^ =gt; » quot;
So ^ r-( O W CM

l-l fl rH r-l r-l l-l

il! gt;■■

p. 1
g s
s s,

o Q lt;=gt; O O

3 gt;0 CO

S ^ S quot; S

s

rl

a

cn
H
Q

;S ^ ^ » S

fH

eo t- 00

cl cl oi oJ

Dantur cxindc pro die, pro singulissubstantiis, nu-
meri scquentcs

10,24 CC Urinac

10,11 Cldoruretorum grammal

o

H

9

i

a

i

s

a

g

-ocr page 54-

23,72 Urei grammata ^
5,03 PhO» grammata.
Meliorem me denuo sub bacce periodo agerc valetu-
dinem sensi. Ea elapsa, cam sumpsi decocli nlbi, co-
piam , exlracti carnis loco, quae quantitatem antca sub
aliis diactis, exlracti utriusque carnis ope ingestam,
rcfcrcbat. Paratum eodem modo erat, ul aegris in
Noscomio Amstelodamensi adminislrari solet.

iVempc l^. Rasur. Corn. Ccrvi Une. j ; coq. len.
cum aq. Une. xviii, sub finem coct. adde.

Micac panis albi Une. j. In col. Une. xij solve
Sacch. albi dr. vj.

llujus formulae sumpsi Une. 27 medic., quantitati
Une. 8V2 Neerland, fcrc similem.

Majorem paullulum cblorureti sodii addidi copiam
sub illa ac sub pracccdenti diacta.

Effectus sequens doceat tabula , in qua cum secrc-
tionem urei tum copiam cblorii, ct acidi phosphoric i
connubiorum uti caeleris in tabulis, numeris iterum
depiclam rcfcro

-ocr page 55-

O

to
O

S

03 O PH

f—t rH rH

cT cT

'i

u

O

a

dl

60 • ■ * *

to ira 00
quot;i

rH - I-I rH

amp;
05

d B
. i 1

eo eo eo
§ ? g § .q

rH - rH- rH-

C.

M £
§ ^

■ a u

U M

1-7 r-7

.qniTs'/

H O
^ g

-£_

1'

O (M M
00. ti
rH rnquot; rH iU

mö ^ ■
» Ö

Ö) quot; =»
■ S^ q S

e» 00 i-T

rH rH I-I

ü
to

Ui

«1 :
bil' iiigt;§?

1 !

g

s s s ,

ä)

«O
lt;D

i- jp , K«

Ü '•)(; Bn . fi

lü. O » »

. rH
■quot; gt;-lt; .11 rH

iJ'

HIWI« Jfi'di

s t

ingang S 1

s s s

§
5

1 - '

M eo ^

ib

111U'

i'ioilqaoiit

iMitJi

Sequitur exindc'pro die:
Urinae 1080 CC
Chloruretorum 14,SÖ grammata

n

-ocr page 56-

ÎÎO

Urei 18,89 graiiiinata.
IW 1,26

Diaclam illam diulius prosequi non polui. Cum
sapore nutrimcnli insipido tum quod nulrilum minus
jejunumquc longc magis me sentirem quam antca, ab
illa decedere coactus eram. Tune diaetam inii cum
carne ipsa. Eam asSam sumpsi (Une. 5), dum co-
piam liquoris, qua antca ' ad exlracta paranda usus
cram, tunc ad potandum sumpsi. Ita vixi per 5 die-
rum spatium. Ex analysi urinac sub illa diaeta se-
quentes acccpi numéros (medium ex S obscrvationibus)
pro die: Urinae 79,88 CG
» .. Urei 22,49 grammàla'quot;
» » Cblorurelorum 10,51 grammata.

Si numéros nunc variis tabulis relalos, pro variis
diaelis, colligamus sequens datur èxinde conspectus :

Sub diacta cum cxtracto carnis frigide pai-ato: me-
dium ex 17 obscrvationibus.

pro diC: Urei 2o,98 grammata, Chloruretorum
10,80 grammata.

Sub diacta cum cxtr: earn: calide: par: medium cx
11 obscrvationibus.

pro die : Urei 20,38 gr. Chloruretorum 10,11 gr.

Sub diacta cum dccoclo albô: medium et 3 ob-
scrvationibus.

pro die: Urei 18,39 gram. Chloruretorum 14,83 gr.

-ocr page 57-

Sub diaeta cum carne assa: medium ex 5 obser-
vationibus.

pro die Urei 22,42 gr. Chloruretorum 10,31
grammata. , „j. ^ ■ iiM MiuiJ.- r/oq.

Ubi paululum de numcris in tabulis ipsis obviis lo-
cuti erimus, quid cx iis redundet ,memorabjmus,

Ad numéros Pondus speciOcum refcrentes, ope uri-
nomctri perveni. Methodum illam inquirendi imper-
fectam esse, constat apud physiologos. Nec illam magni
ponderis habui in meis experimentis. Pondéré spcciüco
ut norma, ad judicandum de majori minorive urci
copia in urina obvia, non cgi. Sub singulis diaetis
singuli urei numeriunon multum inter sc discrepabant,
ita ut jam a priori, de urei copia conjicerc potuissem ,
antequam tentamina cum carbonatis sodae guttula, in
analysi susceperim. Ubi novam tantum inii diactam,
ibi tcntamioa illa dabanlur..pnullo longiora. ,

Bisciioff ait, ex majori pondère specifico semper
(unbedingt) ad majorem urei ^ copiam in urina obviam ,
lulo concludi possc.

ElTatum illud experimentis meis nec probalum nec re
jectum velim. Si parvas enim in quaque fabula obvias,
urei copiae diversae inter sc inviccm comparalae, dif-
ferentias obscrvamus, cas ad detegendas, melhodo
longe perfection utendum fuisset, dum econtra, ubi
differentiae occurrant majores, methodus, licet itidem

-ocr page 58-

imperfecta, ad cventum certiorem ducerc tamen pos-
set. Urinae reactio per tolam cxpcrimentorum seriem
erat acida. Tempus quo colligebatur, nimis breve
erat ac temperatura ca periodo nimis frigida, quam
ut' cxindc decompositio urci oriretur. Dari possc
tamen ammoniacquot;'quantilalcm aliquam et in urina
acida,
iieintz (Lehrb. der Zoochemie, p. 156) ac
nupcrrime
BuüCKÈquot;(Zeitschrift der W. Aerztc Jänner
18SS) probarunt. Illa itaque cx urei dccompositione
originem ducens, methodo Liebigianae indagandi urci,
nocerc posset. Ubi decompositio notabilis satis orta
est urinac,
liebig ipse mcthodum suam insuflicicntcm
falelur. Es bleibt, ait, dann nichts übrig als die
vorhandene Menge Harnstoff und Ammoniak jede
für
sich zu bestimmen und das Ammoniak in Harnstoff
auszudrücken. Unam tunc nrinac partem cum aqua
Barj'tac misceri oportcre monet,' ut Carbonas Ammo-
niac in Ammon: caust: mutctur. E parte illa urinac
Ammon. calorc ope cxpcllatur, quo facto instituetur
urci examen, cum solulionc Nitrat: dcutox. Hydrargyri.

In parle altera urinac, Ammoniac copia indagatur.
Id acido sulfurico liydralo facillime fieri monet. Man
bedient sich hierzu einer verdünnten Schwefelsaüre,
die man aus 16,353 Gram reinem Schwefelsaurehydrat
und so viel Wasser mischt, dass das Gesammtvolum
ÜOO Kubicent!' beträgt. VaCC dieser Schwcrdsaih-c sät-

-ocr page 59-

tigl genau S,36 Milligrm. Ammoniak ; diess isl die Men-
ge , weiche aus 10 Milligr. Ilarnstoir entsteht. In
meis cxperimentis autem decompositio isla si obtinuis-
set, cur in uno casu major fuissct ac in allcro, non
video, ita ut exindc mulua comparatio, copiae variae
urei secrcti, errorihus cxstitisset obnoxia.

In capitc seriei cujusvis chlorurela, loco cblorurcti
sodii, posui.
Böckeh. enim nuperrime (Prager Yicrtclj.
Ii. IV, p. 159) melhodo
liebigiana, non cblorurcti
sodii solius sed chloruretorum universe, copiam inda-
gari, probavit. »
Liebig's neue Methode, inquit, das
Kochsalz im Harne zu bcslimracn, ist eigentlich nur
eine Chlorbcslimmung; allein man scheint mit
liebig
jetzt fast allgemein slillschweigcnd anzunehmen, dass
alles Chlor an Natron im Harne gebunden sei, was
fur viele Fälle wenigstens grundfalsch ist j denn wäre
diese Annainne richtig, so müsslc immer so viel Na-
tron vorhanden sein, um alles Chlor aufzunehmen,
was nach meinen Untersuchungen durchaus nicht der
Fall isl.quot; Cblorurcti sodii connubium tamenj alia
chlorii connubia in urina obvia, numero longc superare,
notum est, ita ut in numero chloruretorum adaucto
aut imminulo delur et incremenlum aut decrementum
cblorurcti sodii. Cblorurcti sodii connubii numerus,
mea in urina numero medio (Millclzahl) a
begab in-
venio fere plano respondet. Iuvenil ille (Ucbcr die

-ocr page 60-

Ausscli: «1er Chlorverb, durch den Harn. Giessen 1832)
sub diaela vulgari 10,4G gram, pro 24 horaruin spa-
tio. Ego inveni 10,83 aut 10,31, aut 10,11.
Bi-
schoff
majorem numerum, nempe 14,79 gramrnala
NaCl., pro die, invencrat. Eandem fere copiam salis
praeter illud quod nulrimentis ipsis conlenlum erat,
sub omnibus diaelis adhibere studii. Sub diaela tan-
tum cum dccoclo albo majori usus sum copia. Nu-
merum lune 14,öS NaCl. pro 24 bor. oblinui.
Numquam vero tanla erat copia illa, ut urci secrelio
major exindc dari posscl.

Bischoff enim salem, limites inier quos, sub diacta
solila in urina occurit, nullius in urei quantilalem
esse cffecius, majori aulcm copia sumplum, urei sc-
crclioncm augere, statuit. Cancm, qui sub diaela
sine sale 22,50 gram. Urei pro die secerncre sole-
bat, sub diaela cum sale 28,34 gr. Urei per urinam
(juotidie evacuarc observavit. Eodem loco (Lieb. Ann. ,
B. 88, p. 109) salis ingcsli copiam nonnullam in
organisme semper relineri statuit. Quid de commodo
salis in organismo sentiendum sit, adhuc non patet.
Opinionem vigentem, organismum impulsu naturali
quodam ad ejus usum pclli Cl.
donders in opusculo,
»de voedingsbeginselenquot;, rejecit. Idem experimenta a
niQüET in equis inslituta memorat quorum evenlus,
salem equorum diaelae adjeclum , nullius fuisse utili-

-ocr page 61-

talis, docuit. Coulra lieuigh opiDioiiem, de salis iu
organismo commodo, ibi argumenta movit varia. Ob-
servationes autem, salis magna satis copia urci sccre-
lioncm augeri ; organismum cum cblorurelo sodii par-
cimoniam quamdam agere qua salis ingesti partem
retinere solel ; chlorureta in morbis quibusdam (pneu-
monia vcrbi causa) uti
vogel, beale, kedtemuciiei; ,
docuere , in urina diminui ac nonnumquam plane abes-
se ; actionem illi singularem, licet ignotam adhuc, Iri-
buere urgel.

Quod ad urinae copiam attinet, eam nonnumquam
aquae ingeslae quanlilalem superare, nonnumquam
econtra illa minorem, esse videmus.
Beneke (Archiv,
für gem. Arb.,
B. I, lieft u) hac dc rc uberrime
scripsit. Coudilionum veluti cohortem ingcnlem hic
agerc demonstravit. Ilasce omnes si mcmorarcmus, ni-
mia orirctur e.xinde a labore nobis proposilo, aberratio.

Ellatum BiscuoFFii «die Menge des täglich ausge-
schiedenen Ilarnslolfs steht in einem ganz bestimmten
Verhaltniss zu der Wassçrmengc. Bei einer grossen
Wassermenge steigt die llarnstolfmcngc im Ganzen sehr
entschiedenquot; , experimentis meis firmari non videtur.
Portasse id ex parvis lanlum , urinac copiae variae muluo
comparalae, discriminibus, deducendum foret. Physiologi
porro dantur adhuc multi, qui dc thesis illius veri-
talc adhuc dubilanl.
Beneke, vogel cam rcjiciunl.

-ocr page 62-

Becquebel, ciiossAT, lehmann caui ccoulra experiiuciilis
fumasse slaluit
biscuoff. Nexus inter majorem miuo-
remve^,aquae copiam in urina obviam ac urci itidcm
quantitatem minorem ant majorem, indagatio, inter dif-
ficillimas quaestioncs physiologicas adhuc pertinere vi-
detur. Parvo experimentorum mcorum numero ne co-
namcu quidem ad earn sol vendam suscipere anderem.

Si urei secrctioncm conspicimus, quae ex hisce tabulis,
variis pro diaetis sequitur, patet secrctioncm illam,
sub diacta cum extracto carnis frigide parato, numero
3,40 gramm. pro die majorem esse ac sub diacta cum
extracto carnis calidc parato, eamque urei copiam sub
diacta cum decoclo albo, cmissam numero 5,59 gr:
superare.nbsp;,

Sub diacta itaquc cum cxlracto carnis frigid, parato,
majorem substantiarum nutritioni inscrvicntium copiam
ac sub diacta cum cxtr: earn: calidc par. iu organis-
mum ingestam fuisse, cxiudc dcduccndum est. Idem
pro diacta cum extract: earn: frigid: par: comjiarata cum
ilia cum dccocto albo, valet. Corporis valctudo, diae-
lam cum cxtr: earn: frig: par: funclionibus organismi
sani suffccisse, ccleras econtra imparcs fuisse docuit.
Anne conclusiones cacdcm pro diacta cum carnc ipsa,
valcrenl? Ibi enim et secrclio urci minor fuit ac sub
diacta cum cxtracto carnis frigide parato. Generali sensu
id sustincre non anderem, spcciali hoc in casu autcm

-ocr page 63-

conclusioiies easdem et Iiic valere puto. Si carneni
ipsam sumimus, co vulgo majorem substantiae uulri-
tcutis copiam organismo ingcri puto, quam si ejusdem
copiae carnis tanlum utamur ut extractol' Apud me,
ubi magno salis dierum spatio cibis tantum usus'cssem ,
quorum digeslio erat facillima, ubi nulritio erat, ut
ita dicam, sola per absorplionem, perfectam carnis
ipsius digeslioncm locum obtinuisse non puto. Exindc
virtutem nulrientem carnis ipsius minorem apud me
fuisse, ac secrclionem urci sub illa diacla diminutam,
econtra quot; sub diaeta cum extracto carnis auctam cxsti-
tissc, deduccndum babco.
FnEiuciis quidem de di-
geslione carnis ait. »Eine vollständige Verdauung der
Fleisclifascrn erfolgt wobl niemals, der groszcrc Tbcil
der Fasern wird unbenutzt wieder ausgeschieden. Der
Nulrilionswcrth des Fleisches rülll also viel geringer
aus als man nach seiner chemischen Zusammensetzung
erwarten sollte.quot;
Bischoff aulcm conft-a hocce effatum
in opere suo, jam saepius laudato, verba fecit. In
ventriculo sano perfecta satis fit carnis digeslio.
Fbe-
niciis econtra ad thesin supra memoratam experimen-
tis in canibus fistula vcntriculi praeditis pervenisse,
staluit
nisciioFF, quorum itaque digeslio laesa cxstitis-
set, erat necesse. ' In canis sui faccibus, qui sub
iisdem conditionibus versabalur physiologicis ac in statu
normali, sub copiosa carnis diacla, indigcslas carnis

-ocr page 64-

jnbsp;librillas delcgere, miscroscopii ope nou polerat. Ubi

Inbsp;ilaque diactam cum carnc ipsa diutius cgissem, ibi el

Jnbsp;urei secrelionem auclam magis fuisse fuluram, pulo.

Inbsp;Cum slriclissimae autem illius sui observalionis, tum curae

islius ul quolidie candem vitae agercm rationem , nimiuuj
me lacdium ceperal, ul cxperimcnlorum seriem ulterius
tnbsp;protrahere non potuerim. Omnes qui in se ipsis ex-

\nbsp;pcrimcnta talia physiologica insliluunt hac in re me-

cum conscnlienlcs habere credo. Quicumque tali modo

À

;nbsp;vitam suam cum privalani turn socialem scienliae prae-

bet sacrificium ut via illa onerosa ac difficili paululum

v-

tantum ad velamen functiones Physiologicas organismi

p

nostri tcgcns, sublevandum pervcniat, ejus voluntatem
inbsp;bonam ac labores, ut desint vires, miremur tamon

Inbsp;oportet. Illius conaniinum mcmor, criticus arlis suae

tv

Inbsp;flagellum initius paullulum agitel ubi labores ejus

Inbsp;pcrscrulalur. Id el a Lccloro meo in casu, cliam atque

eliam rogo.
litnbsp;Ilisce

ilaque experimenlis quibus pracslanliam unius
nutrimenti prae altero, ubi comparationem instilui-
mus, probaro conati sumus, descriplis, de chcmica
composilione, qua gaudenl singula, adhuc erit lo-
quendum.

Liebig exlracli carnis frigide parati pracstanliam prae
aliis hujuscc modi exiraclis coctionc paralis, ila des-
cripsit. In der gewöhnlichen durch Kochen bereiteten

-ocr page 65-

Fieischbrübc fehleu in der That alle diejenigen Be-
slandtlieiie des Fleisches, die zur Bildung des Blulal-
bumins nothwendig sind, und das Eigelb welches hiu-
sugeselzt wird ist sehr arm an' diesen ^Sloffen denn
es enthält im Ganzen SSVa procent Wasser' und Felt
und nur ITVa procent einer dem J Eieralbumin glei-
chen oder sehr ähnlichen Substanz. Ausserdem enthält
die neue Fleischbrühe eine gewisse Menge Blutroth
und darin eine weit grössere Menge des zur Bildung der
Blutkörperchen nolhwendiges Eisens, und zuletzt die
verdauende Salzsäure. Digeslione in aqua frigida car-
nem omne albumen amittere, statuit
liebig. Ubi itaque
caro infunditur cum aqua fervida ac subsequenti com-
mittalur coclioni, ibi coagulalio albuminis oriatur, ne-
cesse est. Hoc vulgo fil in cxlracto illo parando, quod
bouillon dicimus. Massa carnis dura ibi facta, colando
remota, omne albumen coagulatum relinct. Analysi ab
amico meo,
a. heynsiüs inslllula, in 40 grammat, ex-
ti-acli carnis frigide parati, quod ego sumpscram, dari
patuit 0,417 gr. albuminis sub temperalura HO gra-
duum
celsii siccali. In 100 gr. albuminis liquidi, ut
in ovo occurrit, adsunl circiter 85 % aquao acl5quot;/o
malcriei siccae pro maxima parte albuninis. Palet
exinde, si hosce numéros rcfcramus ad copiam, cx-
tracti, quam cgo sumere subquot; experime^jtis solebam,
numcrum circiter 62,85 'gramm. albuminis liquidi,

-ocr page 66-

Uli in ovo dalur sequi, quae quolidic sub illa periodo
j:nbsp;organismo meo ingcrebantur. In cxlraclo carnis calidc

'1nbsp;parato, copia longc minor frustra quacrcrclur. Digcs-

Inbsp;liouem albuminis liquidi facillimc fieri constat. Tie-

lnbsp;demann , | g31el1n-, blondlot albuuiinis liquidi in vcnlri-

•I

;nbsp;culo celerrimc fieri absorplionem slaluerunt. Licet,

Inbsp;qua talis, non absorbelur ut mialiie probavit, quod

(

ct a Cl. do.ndebs et doct. baudüin denuo confirmatum
est, antequam in » albumiuosemquot; aut secundum
leiiman-
;nbsp;KUM in »peptonesquot; , pcrmulatum sit; mutatio illa compo-

sitionem tamen primilivam non spectat. Reacliones
modo nonnullas alias ac antca pracbet, ncc calorc
amplius coagulalur. Idem ordo elementorum tarnen
post banccc mulationem occurrit.
Lehmann analysi id
\nbsp;indagavit ac a
muldebo pro parle jam monstralum

inbsp;erat.

jnbsp;In diario (Tijdschrift voor dc iVatuurk. Wclensch. ,

inbsp;Deel 1, 1848) id ab co jam commemoratum occur-

rit. Ubi digeslioncm albuminis arlificialcm cum acido
pnbsp;llydrochlorico ac stomachi vilulini fragmcnto (lebbe)

instituerai, compagcm ejus cicmenta constituenlia im-
Inbsp;mutala post digeslioncm illam invenit. De albumine

;;nbsp;ovi cum albumine carnis comparato liebig prorsus ait

»ob das Eicralbumin dem Flcischalbumin in seiner
\nbsp;Ernäbrungsf^iigkeit gleichsteht ist nach den Versuchen

\nbsp;Magendie's zum Mindesten zweifelhaft.quot; Expérimenta

-ocr page 67-

illa, de quibus uebig loquitur, in literalura , ubi cam
perscrutalus eram, reperirc non potui,
liebigii ipsius
idcirco verba memorare habui prudentius. Substan-
tiarum maxima pars, quae in extractoquot;carnis calidc
parato occurrit, adest et in extracto carnis frigide
parato. Krcatinum, Krcatininum ct acidum inosinicum
in cxtracto utroque occurrunt. Maxima autem pro
parte, per urinam , nulla facta mutatione evacuantur.
Krcatinum tantum in ureum mutari posse, vcrisimile
est. Acidum lacticum et in utroque datur extracto.
Substanliac anorganjcac in utraque carnis cxtrahendae
methodo codem fere numero adsint necessc est, licet,
in extracto carnis frigide parando, ubi occasio datur,
ut omnes in liquorcm digcrentcm transeant majori
numero nonnunquam adesse possint quam in cxtracto
carnis calidc parato, prout coagulatio albuminis celc-
rior, majori carnis cxtractioni (Auslaugung) nocuerit.
Exinde minorem me acidi Phosphorici connubiorum
numerum sub diacta cum cxtracto carnis calidc parato,
quam sub diacta cum extracto codcm frigide parato , ex
organismo evacuasse, explicandum puto. llaematinum
quod in cxtracto carnis frigide parato occurrit, in extracto
calide parato non datur.'

Itidem, licet scrius ac albumen',' protracta coctionc
coagulatur, tamen in dura carnis massa pctinetur. In
hacmatino illo autem, ferrum connubio organico June-

-ocr page 68-

'nbsp;(um facile ah organismo assiinilari, verisimile est. Fcrri

Inbsp;ex industria organismo ingesti, maximam partem in sul-

Inbsp;phurelum mulalam facccs inter occurrere hellek ac han-

lnbsp;k0.\ docuerc. IIannon cxindc martialia id ngere imprimis

jnbsp;putal, ul dum ipsa cum hydrogcnio sulfuralo in in-

1nbsp;leslinis obvio sulphurclorum connubia ineant, ferrum ali-

!nbsp;mcnlorum connubiis organicis junclum lucanlur ejusque

.;nbsp;faveant absorplioui. Substantiae duac organicae in cxlr.

earn: cal: par: danlur quae in altero non occurrunt. Tri-

:nbsp;oxjprotcinum nempe ac collac copia quaedam, coctione

jnbsp;e carnc cxtrabuntur. Collac copiam illam parvam lan-

.nbsp;tum esse, liebig in operc suo , »das Fleischquot;, monslra-

vit. Coctione per ü horas protracta o 1000 gram.

carnis bubulae G grammata collac, modo cxtraliiposse

rnbsp;■ probavit. Von dem Gehalt an Leimsubstanz, ait, kann
1,

înbsp;demnach die Wirksamkeit,der Fleischbrühe nicht her-

'nbsp;geleitet werden. Oxyproteini copiam FHEnicHs itidem

^nbsp;parvam vocat, ac, num illa cum albumine in cxlr.

!nbsp;earn: frigide par: conlcnto aequari possei dubitavcrim.

f'nbsp;In cxtracto earn: frig: par: datur prorsus copia non-

1nbsp;nulla acidi Ilydrochlorici. Liebig illud acidum «die

Inbsp;verdauende Salzaürequot; vocat. De quacslione, num in

fnbsp;succo gastrico daretur acidum Ilydrochloricum physiologi

(.;nbsp;ac chemici, dudum ccrtarunt. Tandem opinio illa,

lnbsp;qua hujuscc acidi firmalur praesentia in sutco gaslrico,

Inbsp;viclrix cxslilit. Id nuperrime in disscrlalionibus a

I

If

-ocr page 69-

okünevvaldt cl SCHUÖDER , sul) aUSpicÜS schmidtil nid-

»EBiQtE conscriplis, ubi experimenta in mulierc fistula
dolente vcntriculi instituta , memorantur, confirmalum
est. Acidi Ilydrochlorici in dyspepsia utilitas medicis
innotuit. Casum mcmini, ubi in viro post coenam in-
commodis dyspepticis laboranti , mixtura amara cum acido
Ilydrocblorico, digestioni rcvcra semper favere solebat.
Quod ad decoctum album''attinet, compositio ejus cbc-
mica , e colla ac substantiis anorganicis praesertim
pbospbate calcico, nota est. Collam in organismo in
ureum mutari possjj, experimenta cum a
fuericiisio
tum a KisciioFFio instituta, docuere. Dc virtute collae
nutricntc dubitari non posse, egregie cxposuit Cl.
MULUER in physiologia (p. 9G4 seqq:). Ubi do primae
ciborum ingestionis, in convalescentibus a morbo acu-
to, fortuna agit, ita loquitur. » Ilct eerste voedsel
dat genuttigd wordt in reconvalescentie, dient onge-
twijfeld, niet tot'vorming van weefsels, maar belem-
mert dc verdere afneming der weefsels, maakt deze
stationair, levert aan de afscheidende organen lietgeen
deze behoeven, om in werkzaamheid tc blijven. Even-
zoo dc lijm in den normalen toestand van het dier-
lijk
Organismus, aan hetzelve als voedsel aangebo-
den.quot;

Si functionem tantum illam collac tribuere dcbe-
mns, quod celerori sua decompositionc, proteinica-

-ocr page 70-

^nbsp;rum (lissolulioni pro parte obessc possit, eo ipso col-

t:nbsp;lam inter nutrimenta collocaremus. Idcirco, ubi bi-

;lt;nbsp;SCHOPF postquam canis in urina , post collae usum, urci

Inbsp;invcnisset incrcmcntuni, collae tamen virtutem nu-

snbsp;trientem negat ibique addit » weil das Körpergewicht

1nbsp;des Thicres sich dabei gar nicht verändertequot; nos illi

' J

gt;nbsp;asscntirc non possumus, Ihesinque illius, argumento

vnbsp;codcm quo ab eo confirmatur, a nobis negatam vc-

'5

limus. Nostris tantum experimentis, eandem copiam
1nbsp;dccocti albi, copiam eandem cxtracli carnis frigide

;nbsp;parati adacquare virtute nutriente , non potuisse pateret.

jnbsp;Ccleroquin ct ipse errorem in experimentis meis liac

gt;nbsp;in rc obvium, confitcar oportet. Copiam dccocti albi
enim sumpsi eandem ac olim cxlracti carnis frig: par:

Iv

Pnbsp;sumpscram. In copia illa nunc, cxtractum tantum

Inbsp;datur unciarum 2 mcdicinalium cornu cervi. Quum

'nbsp;vero decoctum illud potius ut potus vulgaris adhiberi

^nbsp;solet, gclatina ccontra cornu cervi ad nutriendum magis

acgris a medicis administratur, eandem copiam cornu
nnbsp;cervi ipsius, ac olim carnis, adhibere ad decoctum pa-

Inbsp;randuin dcbuissem, ut virtutem ejus nulricntem inda-

Inbsp;garem. Comparatio itaque nostris in experimentis non

jr

datur cum extracto carnis frigide parato ac gelatina
cornu cervi.

Inbsp;Opus meum ad finem vergit. Extractum carnis illud,

Inbsp;cujus praestanliam indagare ac probare conatus sum,

-ocr page 71-

nicdicis commcndatum vclim. Saporcm illius haud
gratum nec lamcu ingratum adminislralioni noccrc uon
puto. Condimentum aliquid ibi levamen affcrrc pote-
rit. Caryophylli, parva succi citri copia , (ne coagulctur
albumen), aut caramel, uti
liebig proponil, banc in
linem servire possunt.nbsp;y

A viris Clarissimis van gedns , subingab , scuneevoogt ,
me rogantc, in casibus nonnullis atrophiac, chlorosis,
anaemiac, hydraemiae, aegris administrabatur, dosi quo-
tidiana uuciarum med: duodecim. Spatio temporis bi'c-
vi, quo aegri hiscc morbis affecti in nosocomiis versari
soient, mihi prorsus de clTeclu cztracli illius therapcu-
tico, judicium ferre non licuit. Qui prorsus conditionem
organismi per annos jam mutatam aut morbo gravis-
simo ab integro dcclinatam , mox alicujus aut mcdica-
menti aut nutrimcnli adminislrationc tolli pulat, ejus
cxspectationcs saepius cxbtant inanes, nccessc est. Tem-
pus ac paticntia sola, medicum curac institutae do-
ceant effectum, qui ubi cura illa basi nililur scicntia
jirobata, fieri fere non potest, quin cxoplatus exis-
tai. Expcrientia itaque ulterius hac in re ferat judi-
cium.

Hisce peraclis finem opcri inpono. Vitiosi ac imper-
fecti permulli hocce in opusculo obvii, auctor juvenis ac
imperilus, qui laborcm vires fortasse longc supcranfem
susceperit, prae aliis sibi conscius, cum a Lectori tum

-ocr page 72-

a Censori, si forlo occuvranl, vcnlam ac clemenliam
cliani alquc cliaiii rogal. Proverbii, »ut desinl vires
lainen est laudauda voluntas »mcmor, fore ul uler-
que mitius feral, judicium, sperandum est.

TANTUM.

-ocr page 73-

m

m

THESES.

I.

Urei in organismo 'genesis, cum a telis nitrogenigeris ipsis
jam formatis, tum ab ingestis albuminosis aut collagenigeris,
priusquam ia telaram compagem abierint organicam, dedu-
cenda est.

IT.

Errant qui nitrogenio contento, qua tali, virtutem alimenti
nutrientem aut majorem, aut minorem statui posse, putant.

III.

Perperam agit puebicus, ubi ex urei copia sub inanitione
sécréta, quantitatem alimenti albuminosi assumendi, deduetam
velit.

IV.

Distinctio nutriraenta plastica inter ac rcspiratoria, rcji-
cienda est.

-ocr page 74-

m

Errant, qui primo Coxarthrocacis stadio, membrum affectum
sano longius fieri putant.

XX.

Non datur fascia, fracturae claviculae rite sanandae, apta.

XXI.

Versio foetus ia pedes', versioni in caput, praeferenda est.

XXII.

In neonatorum asphyxia aëçotractoris Simpsoniani usus, aëris
inflationi praeferatur.