DISSERTATIO
OPHTIIALMICO-MEDICA INAUGURALTS
DB
AD VISUM,
OBFUSCATA CORNEA TURBATUM, EMENDANDUM
ACCOMMODATIS.
1 äM O w a i j j I a n a 1
t^n'/iüiiïiïJioaoA quot; .
r -,
. ______ • ' ^
t Tïnbsp;'v!
-ocr page 3-DISSERTATIO
ophthalmico-medica inauguralts
DE
AD VISUM,
ÜBEUSCATA CORNEA TURBATUM, EMENDANDUM
ACCOMMODATIS,
QUAM ,
ANNUENTE SUMMO NUMINE,
ex aüctoritate rectoris magnifici
tiieol. doct. et prof. oiu).,
nec non
amplissimi SENATUS ACADEMICI consensu
et
NoniLissiMAE FACULTATIS MEDICAE decreto,
summisque in
iMEDICINA HONOIUBUS AC PKIVILEGTTS
IN ACADEMIA RIIENO-TRAJECTINA
rite et legitime consequendis,
EUUDITORUM EXAMINI SUBMITTIT
ex urbe wilt,emst.a.d.
a. d. i m. julii a. mdcccliv , iiora vi.
TRAJECTI AD RIIENUM,
avuu l. e. bosch et filium et viduam V. muntendam et filium.
mdcccijv.
/A
lp-^ aÄOnbsp;■ r
'quot;'^'v-j.- -
, ÉT.-.
■Sfïv'-
-ocr page 5-PROMOTOUI SEMPER VENERANDO
PllAECEPTOIUBUS ,QUOSCUNQUE IIAIUJI
AESTUMATISSIMIS , MAXlirE DE ME
MEllJTIS,
MIC .NOM
S A CR UM.
-ocr page 6-••r, : ■■ f. iPV '
-ocr page 7-Inter causas, quae visum turbare solent, maculae
corneae, plerumque inflammationis aut ulcerationis
hujus membranae sequelae, principatum fere tenent.
Si aliquantum saturatae sint, fere nunquam prorsus
illas evanescere et tandem insanabiles haberi constat-
Multa medendi consilia proposita et adhibita fue-
runt, quibus visus maculis turbatus emendaretur
Alii salutem petunt e variis remediis sic dictis resol-
ventibus aliisque stimulantibus, quae tamen, ubi morbus
ad finem pervenerit, relicta obscuritate, vix quidquam
cfliciunt. Alii in hisce casibus, inprimis si tota
cornea obscurata esset, abradenda esse statuerunt
strata corneae exteriora, cujus methodi mal-
gaigne (1) casum ob notabilem visus emendationem
(1) Ann. iVoculist. T. IX. p. 95 id. p. 180 T. XIII p. 211.
1
-ocr page 8-nieinorabilera cum publico communicavit. Haec vero
methodus certe restringitur ad casus, in quibus obscu-
ratio exteriora modo strata corneae occupât. Constat
autem praeterea rasuram illam saepissime novam sequi
obscurationem. Demonstravit Clarissimus dondeiis (1),
et hoe titulo expertissimum desxîaiiuks (2) refu-
tavit, in cuniculis , cultro dimotis stratis exterioribus
corneae, non solum epitlielium, sed etiam ipsius corneae
textnram reproduci, ita ut mcmbrana pellucida persiste-
ret. Animadvertendum vero, expérimenta illa instituta
esse in corncis sanis, neque hominis illis sed cuniculo-
rum, et experientia probatum est, in oculo hominis post
vulnerationem vel operationem multo facilius inflam-
tnationem oriri quam in oculo cuniculi, ita ut non
liceat ex experimentis iu hoc animali institutis
ad hominem concludere. Praeterea numerus casuum,
in quibus rasura magnam emendationem produxit,
exiguus est, et sane dubito, an plures ophthalmologi
gloriari possint eventibus tam bonis, quam nuper a
szoKAi.sKi (3) commemorati fuerunt. — A scarificatione
rnacularum a desmaures commendata Clarissimum
donders nunquam se faustos vidisse ellectus tes-
tatur. — Quis autem dieffenbachium , chirurgum
quam maxime audaeem, imitetur, qui excisionem
maculae instituit et sutura junxit margines vulneris ! —
(1)nbsp;Kcdcvlandsch Lnncet, 1S47 sde Janrgang. 2clc Serie, p. 197.
(2)nbsp;Ann. d'oculist, T. X. p. 20 ct suir,
(.quot;!)'Journal dc Mc'decine, do Cliivurgic et de Diarmacologie
de lîruxellcs. Mars 1854. (Revue medico-cliirurgicalc de Paviii).
Quoad trausplantationem corneae, quae tantopcrc
aliquamdiu et eliirurgos movit et physiologos, atque ad
bene multa expérimenta in animalibus instituta ansam
praebuit, nondum felicitcr in hominc adhibita fnit ;
idemque valet ct, ni fallor, valebit de experimentis
a NUSSBAUM (1) nuper institutis, qui corneae la-
minam vitream accrescendam curavit, parvae fe-
nestrac ad instar, qua luci, cornea opaca interccptae,
aditus pateret ad retinam.
Ubi vero pars corneae pellucida supercst, ex magna
obscuratione centrali corneae visu directe (i.e.secundum
axin opticam) impedito, koremorphosis auxilium allerre
potest. Pupilla artifieiali parti pellucidae corneae
respondenti saepius visus satis bene reficitur. Salva
autem hujus operationis pracstantia, qua visus saepius
in integrum restitutus fuit, animadvertere liccat,
ellectus meliores operationis etiam felicitcr peractae
saepius desiderari ; imo, inllammatione sequente iridis
inprimis, quae haud ita raro observatur, prorsus inauem
rcddi operationem.
Multis in casibus, in quibus salutem a koremor-
phosi petcre soient chirurgi, Promotori, viro elaris-
simo DONDERS, patuit, perspicillorum opc, quibus
nomen stenopaeorum dari cupit, talem visus restitu-
tionem acquiri posse, qualem a koremorphosi quam
felicissime peracta vix exspectare liceat, ct jam casum
mcmoravit notabilem (2), in quo horum perspicillorum
non satis laudanda virtus quam maxime perspicua
(1)nbsp;Deutsche Klinik. 1853 . No. 34.
(2)nbsp;NedcrlanJsch Lancet, 1854 3e J. 3c Serie, bl. 538.
1*
-ocr page 10-erat. Monente jam Promotore, conati sumus plures
indagare casus, quibus utilitas borum perspicillorum
ulterius dij udicetur, ut, addita explicatione tlieoretica
rationis agendi, nostrae dissertationis inauguralis
argumentum sistant.
Atque hoc quidem opusculum tres continebit partes.
In prima ratio exponetur, qua maculae corneae
visum turbent.
In secunda theoretice inquiretur, qua ratione visus
ita turbatus corrigi possit. Ilaec pars itaque perspi-
cillorum descriptionem continebit.
In parte tertia casus commemorabuntur, c quibus
praestantia perspicillorum hic laudatorum efficiatur.
KAÏIÜ, QUA ilACULAE CORNEAE VISUM TURBANX.
Eflectus, quos maculae corneae in variis hujus
membranae partibus sitae, in visum habent, ex de-
mentis theoreticis a priori fere statuere licet.
Quum apud muitos auctores, deficiente cognitione
theoretica , horum eflectuum notio aut minus recta, aut
imperfecta saltem, valeret. Cl. donders (l)jampri-
dem de hoe argumento satis prolixe dixit. Spectabat
autem illo tempore praecipue illas maculas, quae absolu-
tam haben l opacitatem, qua transitus radiorum lucis
per certas corneae partes penitus impediatur, paucis
tantum verbis tangens eflquot;ectus macularum, quae
propter opacitatem imperfectam partem radiorum
intrare sinunt, sed eos simul diffuse dispergunt. Haec
distinctie maximi nobis momenti est, quapropter,
breviter expositis eflectibus macularum prorsus opa-
(I) Ncdcrlandsch Lancet 1646 , 2cscric, 2c Jaarg. bl. 351—359.
-ocr page 12-Carum, quales rarius sese offerunt, rnacularum sc-
mipcrlucentium vim accurate inquiramus.
Ut autem de ratione, qua maculae visum turbent,
ritejudicetur, dare perspicere oportet, qualis sit cursus
radiorum lucis , qui exeuntes e puncto observato in reti-
nam cocant. Constat, a quovis puncto a (fig. I) objecti
illuminati egredi conum radiorum in oculum, cujus
basis h in anteriore corneae facie sita sit. Inde
radii hujus coni convergere incipiunt, ita ut in
retina d iterum in unum punctum coeant. Simpli-
citatis causa liorum radiorum decursum per oculum
nobis modo proponimus tanquam simplicem conum
inversum, quanquam lentis vi refractiva convergentia
augetur. Magnitudo baseos coni lucis, cujus radii
retinam attingunt, pendet a magnitudine pupillae,
cui fere respondet. Basis autem paulo major est
quam superficies pupillae, quoniam radii inde a
cornea directionem convergentem tenent, eo cflectu,
ut diameter coni invcrsi in superficie pupillae jam
paulo sit minor quam in cornea. Pupillae rotundae
Igitur respondet circulus in media cornea situs,
aliquantulum major quam pupilla, qui basis haberi
potest coni. radiorum e puncto in axi optico sito
exeuntium atque ad visum directum maxima pro parte
ad retinam usque penetrantium. Omnes radii, qui ex eo
puncto exeuntes extra circulum dictum in corncam
cadunt, ad perccptionem hujus puncti niliil aflerunt;
quaevis autem pars superficici illius circuli sive cen-
tralis, sive peripherica, acqualcm fere sibi valorem
vindicat. Totam corncam opacam slatuamus, solo
illo circulo diaphano superstite, punctum axi optico
respondcns non minus distinctum ct lucidum pcrcipic-
tur ; ipso autem circulo opaco, licet ceteroquiu
cornea immutata sit, punctum iu axi optico situm
nequaquam percipietur, — visus qui dicitur directus
penitus abolitus erit. Contra, si modo pars liujus
circuli plane opaca est, sivc centralis , sive peripherica,
e puncto in axi optico sito pauciores quidem radii
pcnetrahunt in oculum, quod punctum cam ob causam
minus lucidum apparcbit, sed omniuo claro et dis-
tincte conspicietur, modo a diüractione luminis ad
margines maculae, quae parvi est habenda, abstra-
hamus. Ejusmodi igitur obscuratio eflectu suo non
diflcrt a coarctatione pupillae, unde nulla visus tur-
batio oritur, vel aequiparanda videtur potius dia-
phragmati apertura minori quam ipsa pupilla praedito,.
quod visui in directione axis optici nequaquam
nocet. Quali in obscuratione praeterea ])ropter luccm
macula diminutam pupilla dilatabitur, ad(ioque basis
coni lucis fere tauto major fiet, quantuui macula
iutercipitur. Inde patet, maculas parvas circum-
scriptas, plane opacas, quamquam prorsus centrales,
tanc^uam tales non solum non conspici, sed ne impe-
dimentum ([uidcm notabile visui oflerre. Quod jam
DECUAT-ES (1) seculo decimo septimo accurate pcr-
spectum habuisse patet: nBico insurer, inquit ille^
unotas opacas in cornea aut in crysLallino existentes.
(1) u. i'. claudii fra.ncisci milliet uechales (c Sociutalc .Jesu),
Cursus seu mumlus mathematicus. Lugduni 1600. T. Ill, p. 402.
nnihil tale {ut netnpe appareat haec nota aut ejus
tnmago aut umhra in retina) effecturas; quia pariter
nnullius ohjecti omnes radios intercipiunt, sed sin-
quot;gulorum objectorum unum; ergo non debet videri
f/potius insideri uni quam altero objecto:''
Hoc autem loco jam animadverteudum, obscurati-
onera perfectam rarissimam esse, quam ob causam fere
semper macula centralis notabilem visus turbationem
aflerat.
Obscuratio interius in oculo sita facilius ab aegro
percipietur: nimirum, ad omnes a certo pmicto profecloa
lucis radios intercipiendos, adeoque hoc punctum pror-
sus invisibile reddendum, minor esse i)oterit illa, quam
si in cornea haereat, quoniam inversus lucis coiius in
oculo retinam versus angustior Üt (conf. fig. 1), totusque
igitur coni diameter jam minore macula tegitur. Sed
praeterea in obscurationibus interius sitis certorum
punctorum objecti alicujus facilius plurimi lucis radii
intercipientur, quo fit, ut partes opacae tanquam leviores
umbrae in objectis appariturae sint, quae obscure
et accurate circumscribentur, ubi obscuratio proximo
attingit retinam, multorumque igitur lucis conorum
omnes radios prohibet, quominus ^wrgant.
Exposuimus liactenus obscurationum vim in visum
directum, hoc est, in visum punctorum, quae in axi op-
tico Sita sunt. Facile etiam obscurationis vis in visum
puuctorum, quae extra axem opticum sita sunt, a priori
determinatur. Unumquodque punctum totius areae ocu-
lis subjectae radiorum fasciculum emittit, qui in unum
fere punctum in retina colliguntur. Basin istius fasciculi
in cornea deterininare sufficit, ut ad eam idem appli-
cemus, quod nobis valuit basis lucis coni a puncto
in axe optico profeeti. Etiam hic plena obscuralio
hujus baseos hoc punctum invisibile reddit. Omnis vero
obscuratio, extra basin illam sita , conspectui puncti
huic basi respondentis nequaquam noccbit. Obscuratio
denique partialis lucis diminutionem efficiet, non vero
objectum invisibile reddet.
Locus, quem bases lucis fasciculorum, euivis puncto
visu indirecte conspieiendo inservicntium, in cornea
occupant, non facile accurate defmitur. Requiritur
enim ad hunc finem notio directionis lineae, qua
puncti eujusvis imaginis situs in retina detcrminetur.
Ex quo imaginis situ cognito si fingamus nobis radios
divergentes per pupillam exeuntes, forma, quam
sectio hujus fasciculi ad .superficiem anteriorem cor-
neae adepta erit, simul basis crit lucis fasciculi,
puncto extra axcm opticum sito conspieiendo inscr-
vientis. Pendet autem haec forma a directione, secun-
dum quam illi radii pupillam transgrcssi sunt. Unde
sequitur, hancce basin punetis parum tantum extra
axcm opticum jacentibus ferc circulum mauere, qui
etiam magnam partem cum lucis coni basi puncti
visu directo observati coïncidit; quo vero magis
punctum dextrorsum aut sinistrorsum ab axe optico
recedit, co angustior fit basis lucis fasciculi, ejus
altitudine eadem manente; eodcmque mode altitude
minuitur, latitudine non mutata, quo longius punc-
tum sursum aut dcorsum ab axe optico recedit.
Nimis a proposito aberraremus, siciuidcm his observa-
-ocr page 16-tionibus ducti, vim obscuratioiiuin, quae iu variis
corneae partibus habentur, pro variis ])unctis areae
oculis subjectae exponere vellemus. Sufliciat indi-
casse régulas, quas duces in tali analysi sequi debeamus.
Longe alia est vis, quam obscurationes semipel-
lucidae, ad quas, uti speculum oculi lente convexa
minutum lucis ope e fundo oculi reducis facile docet,
pleraeque pertinent, in visum habent. Videri posset
obscuratio eo magis nociva fore, quo majorem
lucis incidentis partem intercipiat, quo minorem
partem in oculum transire sinat. In genere autem
contrarium valet, quod jam quodammodo perspexiL
clarissimus Promotor (l),dicens: /'Zoo kan het zien
zijne volkomene scherpte verliezen door onvolkomen ver-
duisterde gedeelten van het hoornvlies, die, geheel
verduisterd, de duidelijkheid van het zien niet zouden
henadeelenr Cujus ^xfxh^tv solutio quaerenda est iu
diffusione luminis obscurationem transgressi. Qua-
tenus radii corneae parte obscurata rcgulariter fran-
guntur, ad certa objecta rite percipienda suum
sane conferunt; quatenus autem difiusionem sube-
unt et in quamlibet directionem per oculum dill'un-
duntur, non tantum negativam, sed vere nocivam
vim exercent. Quum autem plerumque maxima
radiorum pars e quavis directione incidentium, qua-
tenus obscurationem transgrediuntur, in oculo difiunda-
tur, obscuratio incompleta multo magis nocebit quam
compléta: ne majore quidem lucis copia rcgulariter
(1) Ncdwlaudsch Lancet 1846. 2c serie, 2c.tnaig. bl. 357—35ilt;.
-ocr page 17-fractae damnum , quod e minore lucis copia irregu-
lariter difi'usac nascitur, compensaretur.
Nimirum lux difiusa imaginem in retina radiis
regulariter fractis formatam quasi nebula alba obtegit,
vel potius omni eolori coloris albi partem aequalem
immiscet ; quo fit, ut omnis fere et coloris naturae et
luminis claritatis differentia evanescat.
Tale quid percipimus picturam adspicientes sus-
pensam inter binas fenestras, per quas lux admodum
clara in conclave cadit. Parva vitia in diversis oculi
mcdiis, licet partem tantum parvam hujusce oblique
cadentis lucis diffusam reddant, atque ita aliquan-
tulum tantum lucis mittant in hanc retinae partem,
quae accipit picturae imaginem, hancce imaginem
jam quasi nebula cinctam reddunt, statim evanescente ,
quum vel manu vel alio instrumento lucem oblique
per fenestras incidentem intcrcipimus. Notum est,
in Cataracta incipienti interceptione lucis oblique
cadentis , quae hic, quavis c directione profecta , magna
ex parte diffusa per oculum sese dispergit, atquc
ita etiam in maculam flavam ejusque ambitum inci-
dit , perceptionem multo acutiorem rcddi. Radii lucis
inservientes ad formationem imaginis objecti alicujus,
in axi optico siti, illa interceptione non imminuun-
tur, sed ea pars lucis, quae, ab objecto extra
axin opticum posito profecta, se dillusa dispergerc
j)otest et ita in axi optico sitam retinae partem attin-
gere, interceptione innoxia rcdditur.
ipsi in nobismctipsis experimento comprobarc possu-
mus , maculas prorsus obscuras perceptionem in di-
rcctione axis optici minus perturbare, quam semipcr-
lucentes, quae eHiciant, ut diffusa lux in oculum
mittatur. Nimirum plane obscuras maculas imitari
possumus pigmento nigro opaco cujuslibet formae et
maguitudinis trito in vitro; vel simplicius frag-
mente nubeculae nigrae tenuis in vitro eonglutinando.
Ut autem inquiramus maeularum vim perlucida-
rum bas maculas forma diversas in vitro superfi-
ciem rudem reddendo {mat glas) imitari possumus.
Quas cum quam proximc corneae adnioveamus,
facile perspicere possumus, plane obscuras multo
minus observationem in directione axis optici pro-
bibere quam perlucidas ejusdem formae et amplitudinis,
modo non totum circulum pupillae respondentem
obtegant. Quo experimento simul nobis probe inno-
tescit natura vis perturbantis, quam lux diffusa per
semi-pellucentes maculas in imagines incidens producit,
licet totam pupillae superficiem hae maculae non tegant.
Supervacuum videtur jam etiam longius iuquirere,
qua ratione maculae corneae semi-perlucentcs extra
médias partes sitae visum turbent. Sine dubio interci-
piunt, ut maculae plane obscurae, jiartem lucis objec-
torum , quae radios sues per banc corneae partem iu
oculum immittunt, unde obscuratio quaedam nasei debet
Maximum vero ineommodum sentitur lucis diffusae,
quam in oculum mittunt, in amplam retinae partem
dispersae. Etenim unumquidque ejusmodi maculae
punctum quasi fons lucis haberi potest, quae radios
sues haurit ex omni directione, c qua lux in
corncam injicitur, et radios sues divergentes emittit
per totam pupillae aperturam in oculum: qua e re
amplitudo, qua lux diffusa in retinam dispergitur, facile
efiicitur (1). Inde sequitur, obscurationem etiam quo-
dammodo extra circulum sitam pupillae respondentem
in directione axis optici, nihilominus lucem diffusam
in maculam ilavam dispergere et sic visui in directione
axis optici nocere; ut vidimus supra, extra ilium
circulum sita plane opaca macula visui directo ne-
quaquam obesset.
(1) Clar. donders usus est vitro superfieie inaequali (mat
vensterglas), quo eonelave laboratorii pliysiologiei in partibus etiam
a fenestvis remotioiibus sntis illuminaretur, quoniam aedifieiorumalto-
nim prope a fenestra positoi um causa lucem tantum maxime obliquam
e coclo aeeipiebat. Ordinario perlucido vitro in fenestra posito , lux
tantum cadebiit in anteriorem partem eonelavis, quae sese propius
a fenestra habebat. Viti is auleöi superfieie inaequali impositis,
lux in haec a coelo cadens per totum conclave diffusa disperge-
batur. Ncscimus, an architecti ejusmodi vitro hoece consilio uti
soleant. Nobis autem patuit consilio respondere. Maculae amplae
perlucidae fenestrae , quales vitra superfieie inaequali haberi possunt,
cadem ratione commodum hic afforunt, qua nocent maculae
minores in cornea.
CAPUT II.
UK I.UCrs DIFFUSAS INTERCIPIENDAK RATIOVE,
AD VISUM EMENDANDUM.
Data jam explicatione rationis, qua visum turbent
maculae semi-lucidae, facile intelligitur, quid facien-
dum sit, ut noxa quantumpote auferatur. Nimirum
lucem , quae se a cornea diflusa per oculum dispergit,
intercipere debemus,
Aegros ipsos saepe instinctu lucem diffusam arcere
conari, inter omnes constat, et mirum sane videri
potest, non pridem ophthalmiatros id egisse, ut
liuic consilio penitus auxiliarentur.
Primo loco maculis corneae vel Cataracta incipientc
correpti sese ita ponunt, ut viva lux non directe
in oculos cadat, quo facto multo melius percipiuut,
quam versus lucem prospicientes. Nimirum illa ratione
objectum ipsum, quod ceruere cupiunt, utpote cla-
rius plerumque, bene multos radios in oculum mittit,
objecta autem ambientia obscuriora apparent. Quo
fit, ut cx universa area oculis objecta multo minor
lucis copia, quae diflusa per oculum dispcrgitur, in
corneam aut lentem obscuratam mittatur partemquc
retinae axi oplico respondentem attingat.
Quo minus sit objectum satis reilectens, quod
cernere cupiunt, quo obscurior simul area circum-
dans oculis objecta, co acutius pcrspectum iri objec-
tum , palam est.
Nonnulli etiam utuntur sponte sua manibus, ut
visus aream extra objectum, quod cernere cupiunt,
obscurent. Puer, annum agens duodecimum, Cata-
racta congenita amborum oculorum aflectus , quem hisce
diebus observare licuit, quamvis viae se committere
nequeat sine comité, tamen , uno oculo clauso , et
altero ita tegendo duabus 'manibus , ut arcta tantum
rima supersit, legere potest litteras etiam minimas.
Alultis jam magnopere prodest manus super oculum
posita, qua lucem claram ex alto iucidentem inter-
cipiant.
Alii claudunt palpebras, vel tollunt palpebram in-
feriorem musculi ope orbicularis. Exemplum memora-
bile vidimus in casu, quem infra (in observatione
quarta) ultcrius describcmus. luvenis obscuratione cor-
reptus, quae fere P^^^tes inferioris circuli plano
pupillae respondentis in cornea occupât, objecta majora
tantum distinguere potest, litteras autem minimas
Icit, tollende inferiorem palpebram, quo tamen ita
fatigatur , ut, vix duabus lineis lectis, sistere cogatur,
simulque jam ingrata vultus obliquitas inde oriri
iiicipiat. Fere eodem modo alius quidam, jam inde
a prima pueritia uuo oeulo coecus, in altero obscura-
tione correptus tali, ut vix personam in propincpii-
tate recognoseere possit, minimas litteras legere potest,
myopia adjutus, quae exercitie continuo sensim
oborta est.
Ilac autem ratione aegri nonnisi imperfecte iinem
adsequuntur, quem ccrta perspicillorum forma, nuper
a Clar. dondeks eum in finem inventa, multo perfec-
tius attingere licet. Quum vir triginta tantum
annos natus, cujus alter oculus obscuratione corneae
fere aequali nebulosa, alter per totam superficiem
circuli pupillae respondentis macula intensa, in parte
superiore quodammodo magis diapliana, insanabili
affectus erat (conf. fig. III), auxilium ejus imploraret,
viro clarissimo in mentem venit interceptioue lucis
diflquot;usae hujus saltem oculi quantumpote emendare
visum. Pupillae dilatatie artificialis sane parvam pupillae
partem superiorem liberam ostendebat, nec tamen
hoe statu minores litteras quam 10, ex opere cognito
jaegeiii, quales litteras hic quoque exprimi curavi,
rite distinguere valebat. Hac autem in conditione
lamina mctallica ante partem obscuratam posita,
ita ut per solam partem superiorem pupillae obscura-
tione liberam libere radii iutrarent, multo magis dis-
tincte sc objecta quin et litteras minores distinguere
aftirmabat et comprobabat aeger.
Jam lamina metallica, foramen in centro gerente,
ante oculum posita, multo etiam magis visus emen-
dabatur, quare perspicillorum vulgarium vitra laminis
nigris mctallicis, alterutra foramine perforata, excipienda
curavit. Neque tamen haec perspicilla consilio omnino
respondebant, tum quia distantia oculum inter et fora-
men justo major erat et area oculo objecta idcirco ma-
xime contracta, tum quia ob majorem illam distantiam
e varia directione lucis radii laminam inter et oculum
locum obfuscatum attingere poterant, ita ut lux diffusa
nonnisi imperfecte interciperetur. Quibus incommo-
dis ut plane subveniretur, opercula convexa, veluti
putamina dimidiata, e ïcte metallico conficienda
curavit oblonga (conf. figura secunda a. a.), pigmento
nigro intus obvestienda, quae opercula, ad unum
latus taeniola non elastica breviore (i), ad alterum
elastica longiore (c) juncta, oculos prorsus obtegunt.
Distantia inter ambo opercula taeniola breviore deter-
minatur; longioris autem caput circumdantis vi elastica
opercula ita aflîguntur ante oculos, ut nullum prorsus
lumen accedere possit. Pars fcre media operculorum
lamina clauditur metallica {fl), ad interiorem superficiem
nigra ac foramine aut rotundo aut magis oblonge
munita, per quod lumen ingreditur in certam corneae
partem incidens. Figura secunda ulteriorem descriptio-
nem horum perspicillorum, quae caetcrum fere similia
sunt iis, quibus falso ratiocinio ducti nonnulli ad
strabismum sanandum usi fuerunt, supervacaneam
— IS —
rcddit, Hisce pcrspiciilis oculis obtectis, ad quamvis
distantiam'multo acutius objecta distiiiguerc potest aeger,
et qui oculis liberis magnas litteras pag. 16 impressas
vix ac ne vix quidem rite viderat, jam litteras minimas,
quales sub n . 1 et 2 in opere jaeoeri. inveniuntur,
multo minores illas, quam quae liic expressae redduntur:
Aptrtor«!» qium proximo egt;lgt; corneigl lumtnt municnti ill
sat facile distinguit. Per plures horas, oculis oper-
culis tectis,et scripta et typis exarata minoribus
etiam, quam haec nostra dissertatie lectori offert,
absque defatigatione legit scribit(iuc, quod per annum
ct quod excurrit nulla ratione perticere potuerat,
neque fortasse per totam vitam potuisset, nisi
perspicilla stenopaea hunc in finem inventa fuissent.
Facillime ad corneae partem liberam atque ad
directionem, in quam videre cupit aeger, operculorum
positio ante oculum accommodatur. Docuit autem
experientia, hanc directionem pro varia quoque di-
rectione fere inunutatam manere posse.
Nomen, quo haec perspicilla donare cupit
clar. DON-DEUs, desumendum videbatur a parvo fo-
ramine , quibus munita sunt, quare perspicilla steno-
paea a «ri.ôî, augustus, et oV»', foramen seu fenestra,
ea nominanda proponit (1).
(1) Primis osperimentis a clar. dokders institutis ut radiorum
lucis diffusae interceptione visum emendaret, intererat fortuito
vir Doetissimns sciiAUEKnuiio, llonnensis, qui perspicilla fora-
mine parvo munita, quibus Promotor uti statuebat, jam a
Vix est quod notcmus, c variis substautiis et variis
coloribus haec perspicilla coufici posse. Nos quidem e
corio fusco tenui, parte anteriore laminam perforatam
metallicam gerente, conficienda curavimus, quae et
clarissirao Professore arlt adhibita fuisse verbo memorabat. Quae
perspicilla, forma vulgari operculis excepta, eum optatis
responderent, el. bonders, publici juris facere cupiens observati-
oaem jam memoratam, litteras dedit ad virum doctissimum
sciiadenbürg, ut ipsum rogarct, ubinam clar. arlt de liiscc
perspicillis jam locutus fuisset. Kespondit autem Doctissimus sciiau-
enbdkg de horum perspieillorum usu expertissimum ault tautum
cogitasse, ut mydriasi aut ircderemia affectorum photophobia
corrigeretur (Die krankheitcn des Auges für Tracti-
sche Aerzte, Trag. 1851. Bd. I. S. 112 und 120). Et
ita quidem res sese habet, neque verbo usum perspieillorum
foramine parvo munitorum ail visum cornea obfuscata turbatum
cmendandum commemoravit arlt. Semetipsum autem jam in ma-
nuscripto de ophthahniatria perspicilla, quae myotica vocabat,
commendasse iu obscuratione partiali corneae, jam nunciat suis
litteris doctissimus sciiauesbürg , neque tamen antea eommemo-
raverat (eonf. Neder land sc h Lancet 1854. T. IIL pag. 542,
ubi bac litterae typis mandatae inveniuntur). Ex hisee litteris
patere videtur, horum perspieillorum agendi rationem non rite intelle-
xisse Virum expertissimum , quippe qui foramen pcrspieilli
pupillae artificiali ante oculum positae coniparet. Nimirum
„Ich batte dabei die Ideequot; inquit „es solle, ähnlich wie bei
„Individuen mit Linsendefect (also z. B. an Cataracte Operirten)
„eine künstliche Linse vor dem Auge angebracht wird, um dem
„physicalischen Tlieil des Sehapparates wieder möglichst herzu-
„stellen, so bei Individuen, deren Gesieht durch nur partielle
„Durchsichtigkeit der Cornea, durch Polykorie oder Difformitiit
„der Pupille beeinträchtigt ist, eine künstliche Pupille vor dem
„Auge etablirt werden, um durch dieselbe annähernd zu erreichen,
„was durch eine normale Pupille vollständiger erreicht wird.quot;
oX-
-ocr page 26-colore minus iugrato et pondéré leviori et parvo pretio
se commendant.-Superficies interna nigra sit oportet,
ne radii a cornea reilexi iterum per operculorum faciem
internam refiectantur et in oculum dispcrgantur.
Aperturam quam proximam esse corneae, summi
momenti est, tum ad aream oculo oblatam quantum-
pote amplificandam, tum ad radios arcendos, qui,
directione obliqua per foramen ingressi, corneae ma-
culas attingere possent. Brevi canali coniformi, basi
latiore antrorsum versa , laminae foramen excipiendum
rati fuimus, quia hac ratione nulli ad aream visui
objectam pertinentes radii intercipiuntur , magis oblique
autem incidentes pcrfectius arcentur. llujus canaliculi
parietes, quorum facies interna sit nigerrima, aut
ab anteriori aut a posteriori laminae superficie promi-
nere possunt, et quidem illos ad faciem internam
prominere satius erit, siquidem operculorum forma
adeo excavata est, ut lamina perforata justo magis
il cornea rcmota sit.
Ad inquirendum, quaenam foraminis forma et dia-
metros cuique aegro optime conducant, laminam metal-
licam rotundam, prope peripheriam pluribus forami-
nulis forma et diametro diversismunitam, conficiendam
curavimus, quae, rotatione circum axin in centro la-
minae positam, quod vis foraminulum ante majus foramen
alterius laminae suppositae ostendit, ita ut quod-
libet foraminulum oculo apertum respondeat. Simul
hoc instrumento determinari potest, quemnam, ut optime
iiiserviat, locum foramen ocupare debeat.
(iua ratione haec perspieilla visum cmendent, in
-ocr page 27-proinptu est : primo loeo, quod praecipuum est,
iutercipiuut lucem dilFusam oculo libero maculas
permeautem et in oculum sese dispergentem ; sed
praeterea pupillae dilatationem efllciunt, lucem super-
vacaneam non tantum, sed vere nocivam intercipientes.
Quapropter in illis etiam casibus, qui circulum pupillae
in axi optico respondentem, luce libcre incidente,
totum obfuscatum ostendunt, dilatatio artilicialis sul-
phatis atropini ope vix ac ne vix quidem requiritur. In
casu , a Clar. dondeus jam relato, dilatatio artificialis,
quae ceterurn absque damno per plures annos eflici
potest, utilis quidem, neque tamen ad legendum et
scribendum necessaria erat. In caeteris a nobis obser-
vatis casibus absque dilatatione artifieiali non minus
perfecte consilio respondebatur.
Ubi corneae obscurationes in illis occurrunt, qui
aut myopia aut presbyopia laborant, nihil impedit,
quominus vitra, aut foco negativo aut positivo instructa,
ante vcl pone foramen ipsis pcrspicillis stenopaeis alligan-
tur. At rarius illud requiretur, quoniam, foramine
saltem minore, circuli dillusiouis tum in myopieis
tum in presbyopicis minores redduntur, quo fit ut
hi ct illi, licet ceterum sanis gaudeant oculis, multo
accuratius per foraminulum objecta ad varias distan-
tias distinguere possint quam liberis oculis , uti facile
quisque experimento comprobare poterit (1).
(1) A. CRAMKII, vir doctissimus, Groninganus, postquam brevem
iiotationcm a Clar. »ondübs cum i)ubUco couimunicatam, do per-
spicillis stenopaeis legerat, i]«! litteris datis luintiavit, se in casu
oupcrest, ut noteinus , nostra perspicilla etiam more
elegantiore taeniae ope de collo pendentes secum portare
posse aegros (lorgnet). Multi sunt, qui alterius
oculi compléta fere caecitate laborent, altero vero satis
videre queant, ut sine comité perambulare iis non pe-
riculosum sit. His, licet alia opportunitate perspi-
cillis stenopaeis cum fructu utantur, nequaquam
optabile foret, operculis ante oculos positis sese in
viam committere, tum propter adspectum insolitum,
qui aliorum oculos ratione miims accepta ad se
trahere posset, tum imprimis propter areatn oculis
objectam lamina obseura maxime limitatam, quippe
quae objecta decem gradibus ab axi optico remota vix
ac ne vix quidem cernere siuat. Unde incommodum non
tantum, scd periculum, ne magnum damnum caperent,
profluere posset. Possunt tales absque pcrspicillis steno-
paeis multo tutius perambulare, quia plura simul, licet
nulla accurate, sic distinguunt. Sin accuratius quid
distinguere jam cupiunt, singulum operculum steno-
pacum, forma clegantissima conficiendum, manu oculo
apponunt, satiati iterum auferunt.
Areae oculo subjectae parva extensie neque legendo
neque scribendo obest. Nimirum paginae latitudinem ad
distantiam solitam positae facile totam simul oculus com-
plectitur, ita ut facile ab una ad alteram lineam transeat.
Nisi corneae maculae maximam extensioncm habeant
niyopiac co gradu, nt vitra concava ad visum corrigendum non suf-
ficercut, perspicilla dédisse foraminibus tenuissimis munita, quibus
circnli diflusionis minores rcildercntur.
— —
ct vix ullain partem, etiam minorem, pupillae respon-
dentem liberam relinquant, aeque bene maculis corneae
aüeeti per descripta perspieilla legere valent ac nos-
metipsi, sanis, ut spero, oculis gaudentes, ita ut ipsi ex-
periri iterum possimus, qua ratione et quo gradu horum
perspicillorum ope videant cornea obfuscata correpti.
Possumus porro, ut jam antea memoratum fuit, eilec-
tus ab illis macularum non dissimiles vitri ope
maculis pracditi, quae superliciem habent inaequa-
lem (glas met matte vlekken), apud nosmetipsos
producere ; simul autem, quod multis placebit, noci-
vam harum macularum artiücialium vim perspicil-
lorum stenopaeorum ope eliminare. Ita quisque
in suo ipsius oculo magnum, quod nostra allerunt
perspieilla, commodum comprobatum habere poterit.
SufTicit nimirum, ut dictis maculis artificialibus in vi-
tro obviis, quae visum magnopere turbant, anteponantur
perspieilla stenopaea, ut perceptie nestra iterum
reddatur distincta et facile litteras etiam minores
legamus.
Ex hisce etiam experimentis facile patebit, foramen
in genere co minus esse oportcre, quo majorem partem
pupillae respondentem macula occupet, ut hac ratione
paucissimi tantum per foramen ingressi radii directe
maculam attingant. Etenim, si paacula ipsa pro parte
respondet foramini debito majori, ratione entoptica
observatur ipsa tanquam pars obscurata areae foraminis,
quae autem in co casu caeteroquin vix nocet claritati
aut circumscriptioni rerum extra partem obscuratam
in area sitarum.
Vidimus autem casus, ubi foramen diametn'
2 mm. satis respondebat, dum minus foramen, per
quod entoptica ratione maculae parvae acute obser-
vabantur , aream tantopere restringebat, ut formis acu-
tioribus major area non compeusaretur. Hanc ob
causam semper erit sedulo investigandum, quaenam
foraminis forma et diametros optime conducant.
llarius desiderari duo opercula ante binos oculos
facile intelligitur. Plerumque enim alter oculus aut
coccus est, ita ut unum operculum ante alteruni ocu-
lum tantum requiratur, aut tam bonus mansit, ut solus
suiiiciat et antealterum oculum perspicillum vix utile,
saltem non neccssarium habeatur. Ubi autem in ambobus
oculis maculis visus turbatus et perspicillis stenopaeis
emcndandus esset, nil impediret, quominus ante utrum-
(jue oculum operculum stenopaeum poneretur. Quoin
casu aut taeniola b elastica sit, ut distantia inter
duo perspieillorum foramina secundum distantiam, ad
quam axes optici 'sese secant, accommodetur, aut
ipsa foramina mobilia sint in operculis, suam ad
oculum positionem immutatam servantibus.
Superest, ut breviter indicemus, in quibusnam aliis
etiam oculorum aflectionibus suam habere possint uti-
litatem perspicilla stenopaca. Qua iu re etiam con-
lirmavit experientia theoriae effata. Nimirum, quoties
ex alia etiam causa, quam ex cornea obfuscata, lux
diffusa per oculum dispersa perceptioni nocet, toties
perspicilla stenopaea, hanc intercipientia lucem, visum
emendatura, docet theoria, confirmât exjierientia.
Itaque lente obscurata utilitas non minor foret.
■Zi) —
quam cornea obfuseata, nisi illius obscuralio ple-
rumque magis universalis esset ac nulla propterea
superesset pars, per quam absque diflusione transire
possint radii. Quemadmodum autem in cornea
per totam superlieiem obfuseata nostra perspicilla
nequaquam utilitate carent, quippe quae radios direc-
tione magis obliqua incidentes seseque dillundentes
saltem arccant, absque interce])tione eorum radiorum, qui
regulari fractione ad ritam imaginem formandam ob-
jecti iu axe optico siti suum contribuunt, sic etiam
commodum allerre nostra perspicilla cataraeta allectis
intelligimus ct experientia comprobatum liabemus.
Anno jam praeterlapso in infante, albinismo af-
fecto , observavit CI. donders (1), accuratius ilium
distinn-ucre et pliotopbobiam evanescerö, lamina metallica
foramine munita ante oculum posita; visumque hac
ratione in albinismo laborantibus emendari, uti e lit-
teris ad CI. dondeiis datis patet, etiam Doctissimus
SCIIAUENUUKO iiuper invenit. Turbatur autem visus,
uti Promotor 1. c. inonuit, luce dillusa per iridem et per
membranas segmenti posterions oculi transgressa, cui
pupillae etiam ruborem deberi Ds. van tkigt in cuni-
culis jam demonstravit, statim evancscentem, fora-
mine maguitudinis pupillae ante oculum posito. Per-
spicilla nostra plus commodi praestitura, quam a
simplice lamina metallica in hisce casibus adhibita
exspectandum esset, in promptu est.
Visum deni(iue emendari foramine ante oculum
(1) Ncilcrlrtiulscli Liincct, 3c Scii'j, 3e .Joar«. blmlz. r);}!!.
-ocr page 32-*
j)osito eorum, qui mydriasi laboraut, docuit aiii/r,
et in mydriasi artificiali, sulphate atropini producta,
jam ante plures annos expertus est et cum publico
communicavit Promotor. Quae visus emendatie minus
autem acquiritur arccnda photophobia, uti Cl. ault opi-
nari videtur, quam intercipiendis radiis, qui laterales
lentis partes magis lucis diflundentes et irregulariter
frangentes, pupilla extra modum dilatata, transire
possunt.
Tantum autem valent nostra perspicilla ad visum
cornea obfuscata hebetatum adjuvandum, ut illorum
utilitas in aliis aflectionibus profecto non urgeuda sit,
quippe multo minoris momenti.
Ut vero rite perspiciatur, quid ad visum cornea
obfuscata turbatum emendandum valeant, casus non-
nullos , ex bene multis observatis, continet sequens
CASUS I.
i,., juvenis, viginti annos natus, medicinae studio-
sus, constitutionis sanae, exeuntemorbo typhoso,jam
ante duos annos keratitide correptus fuit, e qua magna
jam macula fere rotunda, totum pupillae responden-
tem circulum occupans, punctis bene multis, albis,
opacis interspersis, superest (conf. fig. IV), quae ab-
Iiinc anno et dimidio nullam subiit mutationem. Spe-
culum oculi, lente convexa ante observatoris oculum
munitum, banc maculam quodammodo perlucidam
demonstrat. Quod ut liât, sola llamma adhibeatur
a speculo rellexa ; etenim lente convexa flammam inter
et speculum reflectcns posita, lux incidens rellexa a
macula tantopcrc supcrat radios e fundo oculo reflexos
maculamque transgresses, ut hi fere non percipian-
tur. Adeo autem macula lumen diflunditur, ut ne
papillae quidem nervi optici vestigium animadver-
tatur.
quot;Visus maxime turbatus est, adeo ut objecta tantum
majora, oculo a lumine deilexo, distinguere possit
juvenis; literas N°, 18 operis jaeoeri, quae paulo
minores sunt quam pagina IG expressae, non nisi
difficile legit, lumine accommodate. Certe nisi alter
oculus in bona versaretur conditione, sese viae commit-
tere sine comité non posset. Sulphate atropini soluto in-
stillato, pupilla dilatata maculam opacam ad superiora
Iransgreditur , vix tameu visum emendat. Neque lens
positiva affert commodum. Pcrspicillis autem
stenopaeis usus, multo facilius ilistinpdt atque
legit literas, sub 1° et 2° in jaegeui opere impres-
sas (quae multo minores sunt quam minimae Trajecti
ad llhenum habendae et pag. 18 a nobis expressae), quam
absque pcrspicillis litteras p. 16 reperiendas. Has
autem pcrspicillis stenopaeis usus ad distantiam qua-
tuor metrorum rite distinguit. Neque requiritur pupillae
dilatatio artificialis sulphatis atropini ope ; prorsus enim
sufficere dilatationem, ex intercepta luce diÜusa ortam,
experimento comprobavimus. Ad legendes libros typis
non miuoribus quam solent descriptos, quales, verbi
gratia, huic nostrae dissertationi imprimendae iuservi-
unt, pcrspicillis stenopaeis munitus oculus obscuratus
ab omni parte sufficit. Attamen, comparatione instituta,
oculo sano hunc superari patet; imprimis major lucis
copia requiritur , ita ut tempore vespertine lumen artiü-
ciale satis lucidum optabile sit. Superest, ut aui-
madvertamus, juvenem foraminis diametrum unius
tantum millemetri praeferrc, quum propinciuiora rite
distinguere aut legere eupit, duarum contra millcme-
trorum diametrum quodammodo melius con ducere ad
remotiora perspicienda.
casus ii.
k. v. d. b., puclla, 16 annos nata, scropliulosa,
keratitide sic dicta exanthematica, saepius récidiva,
laboravit. In oculo dextro hinc supcrsunt maculae,
partem inferiorem inprimis corneae occupantes, pupil-
lam fere totam obtegentes , pro parte semiperlucentes,
flg. V ita delineatae, ut ulteriori descriptione non egeant.
Visus hujus oculi adeo turbatus est, ut ne maximas
quidem litteras distinguere valeat ; neque digitos ad
dimidii metri distanliam crectos lumine accommodato
numerare potest, licet nequaquam my opica. Perspicillis
autem stenopaeis usa, non tantum objecta majora
accuratius distinguere, sed tum scripta tum impressa
litteris, solitis nequaquam majoribus, facile legit. In-
terdum dubitat de linea mutanda, quod exercitatione
certo facile vinceretur.
In oculo sinistro maculae minores fere opacac cir-
culum, pupillae respondentem, parum tangunt. Licet
propterea hoc oculo facile légat litteris solitis impressa,
perspicillis stenopaeis munita multo accuratius di-
stinguit , quippe quae jam litteras minimas N°. 1 ex
opère jaegeiii legere queat, antea N°. ti non nisi
aegre distinguere valens.
c A s xr s TIT.
H, V. D. B. frater puellae, de qua in easu secundo
sermo est, annos undecim natus, constitutionis etiam
scrophulosae, ex eadem causa corneam obfuscatam habet
maculis duabus, in medio junctis, ad superiorem et
inferiorem partem punctum pupillae respondens fcre
sed non prorsus liberum relinquentibus, licet majorem
etiam corneae partem ceterum obtegant (conf. fig. IV).
Visus adeo turbatus est, ut digitos erectos lumine
accommodato numerare non possit. Perspicillorum
ope stenopaeorum tanta hic fuit emendatie, quantam
equidem non exspectaveram : nimirum minimas litte-
ras, quales in typographiis Ultrajectinis desidcrantur,
ad duorum centimetrorum distantiam, et majores in
linea sequente expressas:
Irridlttlo »i.ui .ymp.om. objectlvurn ttt, „on lobjectivnni.
ad quatuor deeimetrorum distantiam distinguere et
satis facile legere potest, llemotiora etiam objecta
rite jam dignoscit. Pupillae dilatatio artificialis,
neque oculis liberis, neque adhibitis nostris pcrspi-
cillis, notabile attulit commodum.
V. D. w., annos 22 natus, post gravissimam combustio-
ncm, mixturacbulliente acidi sulphurici et acidi nitrici
productam, oeulo dextro , symblepharo correpto, coecus
est, oculo sinistro visum turbatum habet cx obscuratione
partis corneae inferioris , quae duas tertias partes circuli
pupillae respondentis etiam occupât. Haec macula
satis opaca est, vasis adhuc bene multis e conjunc-
tivae parte inferiore profectis praedita, linea autem
fere horizontali satis stricte limitata, ita ut tertia
pars superior circuli respondentis pupillae omnino
sana videatur.
Oculo apcrto, nonnisi majora objecta quasi nebula
cincta distinguere valet. Levata autem palpebra in-
feriore, litteras etiam minimas pro momento rite di-
gnoscit; neque tamen plures lineas ob magnam defa-
tigationem legere potest. Partis orbitalis ope musculi
orbicularis oculi palpebram inferiorem levare solet, si
paulo accuratius aliquid distinguere cupit, unde
ingratajam vultus deformitas oriri incipit. Praeterea
hac ratione, qua non nisi imperfecte consilio respon-
detur, ipsi oculo nocere videtur.
Perspicillis usus stenopaeis, inprimis foraminc
minore, ad diametrum unius millimetri usque, facile
omnia distinguit, ac litterae multo etiam nigriores
in charta alba conspiciuntur, quam levata palpebra
inferiore. Ad parvam distantiam litteras omnium
minimas ledere valet, litterasquc majores, quales lec- -
tori hoc meo speciminc ofleruntur, ad talem distan-
tiam legere valet', qualis ad lineae latitudinem simul
conspiciendam requintur.
Oculo libero non tantum sine comité perumbulare
solet, scd etiam non prorsus impeditur, quominus
in laboratorio chemico manibus opera pcrficiat ;
magiuim autem ipsi commodum ailerre poterit siugiilum
operculum stenopaeum, quo, siquidem illud secum
portet more solito ex taenia pendens , tum ad legendum
etscribendum,tumadalia, quoties requiritur , accura-
tius absque oculi defatigatione distingueuda, uti possit.
CASUS V.
1). V., annos 30 natus, in utroque oculo keratitide
correptus fuit, e qua in oculo dextro maculae satis
transparentes, diffusae, pupillam omniuo obtegentes,
in oculo sinistro macula minor, sed magis opaca,
maximam pupillae partem liberam relinquens, una cum
synechia anteriore e perforatioue orta, supersunt.
Oculus dexter liber maximas litteras, quales pag.
IGexcudendas curavimus, vix ac ne vix quidem di-
stinguit , perspicillis autem stenopaeis munilus facile
minimas. Sinistri oculi visus satis bonus superest,
ad diversas distantias accommodatus ; area autem oculo
objecta satis lucida, radii ex universa area profecti
et in oculum diffusi visum magnopere turbaut, quare
sese a luce clariore avertere solet. Prodest itaque
operculum simplex ad objecta extra demum distinctius
conspicienda.
Pupillae dilatatio artiûcialis, neque oculis liberis
neque perspicillis stenopaeis adhibitis, ullum ailert
commodum.
Speculum oculi, lente convexa ante observatoris ocu -
lum posita, satis perlucidam demonstrat obscurationem
oculi dextri, rete autem subtilissimo, vasorum oblite-
— ~
ratorum speeiem referente, nee non parvis granulis
opaeioribus notatam.
CASUS VI.
p. j. D., 42 annos natus, inde ab infantia lata et
opaca obscuratione, synechia anteriore oculi sinistri co-
mitata, visum adeo turbatum habet, ut nulla prorsus
objecta distinguere possit ct vix lucis perceptie super-
sit. Perspicillorum stenopaeorum usum ad hujus
oculi visum emendandum inanem esse, nemo mira-
bitur. Oculus dexter simul keratitide aflectus fuit et
maculam ostendit, maximam pupillae partem obtegen-
tem. Cujus oculi ope ut légat, litteras ad trium
tantum centimetrorum distantiam admovet, quo simul
lux diflusa magna pro parte intercipitur. Ad majo-
rem autem distantiam, licet vitris concavis ante oculum
positis, ne majora quidem objecta sat rite distinguit,
neque personam cognoscere valet. Unie utile fore
operculum exspectabamus ; neque tamen multum pro-
derat. Simul autem vitro concave applicato, quod
absque opcrculo stenopaeo nullum ailercbat commo-
dum , tum quodammodo facilius legere, tum inprimis
objecta remotiora melius distinguere valebat.
T A N T U M.
-ocr page 40-te
il
|
i |
mm |
mm^m
-ocr page 41-Sine nervoi'Lini actione nulla inflammatio,
neque ulceratio.
Fibrae elasticae in sputis obviae optimum
praebent signum diagnosticum phthiseos pul-
monum tuberculosae.
Haenioptoe potius phthiseos symptoma quam
causa.
— o() —
Uli perverse curam instituunt, (jui in vernii-
noso morbo soknnmodo ad vermes expellendos
medicinam dirigunt.
V.
Male hypocliondriaca passio idem morbus ha-
betur in viris ac hysterica in feminis.
Als therapeutisches Mittel (Ileihnittel) ist
anzusehen, was auf ein krankes Individuum
günstig einwirken kan.
WUNDERLICJI.
Dcpletiones sanguinis universales in febie
])ucr[)erali in genere non sunt connnendandae.
Nisi urgeant symptomata sero in cavum ab-
(h)minis eifuso producta , paraccntesin instituere
non licct.
IX.
Jt'ebris intermittens (juani citissime est tollenda.
X.
Decoctum album Sydenliami ad meliora iiutri-
ciitia, (|uo titulo adliiberi solet, non pertinet.
Gargarismata in angina inflammatoria vulgo
nocent.
XII.
In corneae ulceribus mercurii dulcis inflatio
conimcndari meretur.
Contra aiiinialium rabidorum vulnera optima
luicus(iuc cognita remedia sunt externa.
XIV.
In vulneribus explorandis digitus instrumen-
tis praeferendus.
XV.
Acidiiiii nitricum tancjuam resolvens coniiiieii-
dari non nieretiir.
Operatio radicalis fistulae ani plerumque longe
praeferenda est injectionibus de jodii tinctura.
XVII.
Signa graviditatis ante quintam mensem smit
incerta.
Partum praecipitatum non retinere licet.
XTX.
Improbandi, (pii forcipem tanquam optimum
obstetricatoris festinantis auxilium considérant,
imprimis in primiparis.
XX.
Jn metrorrliagiis, utero sese non contrahente,
-ocr page 45-inanuni in uterum inducere longe praestat ad-
ministrationi injectionuni.
Medico licet abortum provocare.
Improbandi Art. 309 et 311 Codicis poenalis,
quibus minores vel majores poenae constituuntur,
prout quis vulneratus intra viginti dies munere
suo fungi potuerit vel non potuerit.
-ST'
-'S
FuiEI.
FrrfK
fn/I:
quot;1
Fu/U
SUf.mi PH''v d ftéiier. fherJit