DISSERTATIO MEDICA INAUGURALIS

continens

QUAEDAM DE SPINA BIFIDA

IIYDROCEPHALO CONGENITO,
PEAE1IS80 CASU.

f amA n ri(i 'v 'h -i
, mmmy:) 0dtjvmmäaf£quot;

■ IJ8A0 038lMaAM ^

.avîiMim WMoa^aT^aB^v^a .

KAy '»sfi*

fl-:

DISSERTATIO MEDICA INAUGURALIS

CONTINENS

QUAEDAM DE SPINA BIFIDA

HYDEOCEPHALO CONGENITO,
PRAEMISSO CASTJ,

quam,

ANNUENTE SUMMO NUMINE,

EX AUCTOKITATE KECTOItIS MAGNIFICI

HENRICI EGBEETI VINKE,

THEOL. DOCT. ET PKOF. OED.,
NEC NON

amplissimi SENATUS ACADEMICI consensu

ET

nobilissimae EACULTATIS MEDICAE decueto,

summisque in

MEDICINA HONORIBUS AC PRIVILEGIIS

IN ACADEMIA RHENO-TRAJECTINA

RITE ET LEGITIME CONSEQUENDIS,

ERUDITOEUM BXAMINI SUBMITTIT

JOANNES CHRISTIANUS TEN NOEVER I)E BRAUW,

ex Oppido Woerdon*

a. d. iii. m. aprilis a. mncccliv, hora v.

Trajecti ad Rlicnniii,

APÜT) L. E. BOSCH ET EIL TUM.

MDCCCLIV.

PARENTIBFS

OPTIMIS CARISSIMIS,

PRAECEPTORIBUS

AESTUMATISSIMIS

SACRUM.

_m

■m

fSf

-^roriia' Aamp;rU'l^

Bijm'Mim,:

......

.riïfqi^Kà^' ■^jvtàMei ■iTÀftim^iàHlnbsp;-.iW

r^- 'niutVifs^}nbsp;.nmiiusteio., ^

9i%m fmJttÄ- rrt^ï .pémé»^nbsp;' tr^Mixmmn ,^
Oiq - aî^^ .ÎÂt^kiiî^'?«^*« »Jittsea ^

ïto^^jw*nbsp;Msfàm

iM ^^ms*^nbsp;«»J^nbsp;^ quot;V^

§ 1.

CASUS SPINAE BiriDAE BT IIYDßOCEPnALI CONGE-
NITI IN NOSOCOMIO ACADEMICO OBSERVATUS.

Anamnesis et historia morhi.

Die XXV m. Maji, anni 1853, raulier quaedani
pauperrima, Rijkmanspoel vocata, in policlinico
chirurgico Rheno-trajectino infantem sexus mulie-
bris ostendit, quatuor hebdomades natam, quam pa-
ralyticam pedibus esse narrabat et tumorem in dorso
habere, jam altero post partum die sponte aper-
tum, ab eo tempore continuo fere darum liquorem
emittentem; praeterea infantem caecam etiam esse
opinabatur. Caeterum eam sanam esse et avide
mammam sugere affirmabat. Infans autem male
nutrita erat, senilem vultum habebat, parum pro
infante unius jam mensis creverat, ejusque caput
aliquantulo majus erat, quam vulgo obtinet; aut
potius disproportie quaedam inter cranii vultusque
magnitudinem aderat,

Fonticulus major satis late patebat et inter ossa
parietalia sutura saglttalis paullum dilatata erat. Ma-
nifesta fluctualio animadverti non poterat. Oculi
parvi, iris turbida, decolor fere, pupilla parum dila-
tata . in utroque oculo aequalis, lucis stimulo nullo
modo afiecta erat; infans prorsus caeca esse videbatur,
nulla tarnen obscuratio observari poterat.

Infantis dorsum examinantibus tumor non valde
elevatus se nobis obtulit, qui, ab extremis vertebris
dorsalibus ortus, usque ad sacrum pergebat, 6 centim.
longus, 34 circiter latus et in medio non plus quam
11 altus erat, In media fere ejus parte parva aper-
tura inveniebatur, unde exigua clari liquoris copia
emanabat; cutis tumorem tegens coloris caeruleo-rubri
erat, paullulum ulcerabat et circa aperturam tenuis-
sima erat; pressione in tumorem facta dolor excitari
non videbatur ; fluctuatio in eo animadverti non
poterat, Statim et primis diebus post partum magis
elevatus fuerat, sed sensim paullatimque sero magis
emanante planior factus erat. Rem accuratius exami-
nantibus nobis processus spinosos trium extremarum
vertebrarum dorsalium et omnium vertebrarum lumba-
lium abesse apparebat, idque ita ut arcus superne pa-
rum tantum, in medio vero tumore digito amplius
distare viderentur, et usque ad sacrum eandem fere
distantiam retinerent, In medio igitur tumore maxima
pars arcuum deficiebat. Quoniam autem tumoris
parietes tensi erant et, excepto tantum aperturae
ambitu, satis crassi, distantia inter arcus haud satis
accurate definiri poterat. Quum infans moveretur.

faeces plerumque e recto emanabant; urina vero,
quamquam non continuo effluebat, per breve tamen
tantum tempus retinebatur.

Extremitates inferiores in genibus incurvatae erant
et rigidae; varus quamvis modieus aderat; motum
crurum voluntarium non observavimus, neque mater
ipsa unquam viderat.

Infans plerumque tranquilla erat, avidissime mam-
mam sugebat, satis multum dormiebat, alta voce non
plorabat, brachia movebat quidem sed raro tamen;
inde a partu paullum tantum creverat, neque majoris
ponderis erat, quam infans, qui justo tempore natus
mediocris tantum magnitudinis est.

Addendum adhuc matrem sanam esse, triginta sex fere
annos natam, eamque antea nunquam partum fuisse
enixam; patrem autem, jam natu majorem, sequelis
vulneris sclopetarii in pectus recepti adhucdum labo-
rare et prae virium defectu rudiori labori prorsus
imparem esse.

Diagnosis, quod ad vitium in dorso attinet, mani-
festa erat: spina bifida aderat una cum paralytica
inferiorum membrorum contractura et vesicae rec-
tique paralysi imperfecta.

Infans caeca erat; haec vero caecitas, quantum
nobis conjicere licebat, neque afFectu idiopathico neque
vitio oculorum adnato producebatur, quare caussa
verosimillime in cerebro quaerenda erat; magnitudo
autem fonticuli majoris et major cranii prae vultu
evolutio hydrocephalum nos dignoscere jubebant;
cum fluctuatio vel nulla vel exilis saltem et

1*

exiguum inter ossa parietalia spatium nos statuere coge-
rent ventriculorum liydropem adesse, caecitatemque
per liquoris pressionem effici.

Opinantes infantem non diu victuram esse, ejus-
que sectionem magni facientes, raulieri obtulimus ut
una cum infante in Nosocomio maneret, quod ab
ea acceptum est; sed quod dolendum est, post tres
hebdomades, infantis conditione nequaquam mutata,
ex clinico profecta est, promittens vero se nonnun-
quam reversuram esse. De cura radicali ut cuique
patebit sermo nullus erat; cutis, quae in superficie
tumoris ulcerabat, lintei ope ung. acet. plumbi illiti
adligabatur, quo ulceratio mox depellebatur, quum
simul parva apertura paullatim minor fieret et muliere
discedente prorsus clausa videretur.

Ultimis mensis Junii diebus bis adhuc cum infante
in polyclinicum rediit mulier. Utraque occasione,
sed praesertim posteriori, mutata capitis forma valde
conspicua erat. Cranium mirum in modum increve-
rat, fonticulus magnus multo major evaserat; plus
quam quinque centimetros longus erat et totidem fere
centimetros in latitudine metiebatur; ossa parietalia
plus quam unum centimetrum inter se distabant, in
fonticulo quoque minori spatium membranaceum con-
spicuum erat; fluctuatio nunc manifesta animadverti
poterat. Quum antea de ventriculorum tantum hy-
drope cogitatum esset, nunc procul dubio hydrops
etiam arachnoideae insignis aderat, et magni mo-
menti est animadvertere, cranii amhitum increscere
cocpisse postquam eßuxus seri ex tumore desiisset. In-

fans eundem adspectum quam ante mensem liabebat;
vix magnitudine creverat, sed semper avide mam-
mam sugebat. Quod ad paralyticam extremitatum in-
feriorum contracturam, atque recti et vesicae para-
lysin attinet, supra jam dictis nulla addenda sunt.
Mulierem circa hoc tempus Amstelodamum profectam
non amplius vidimus et per longum tempus nihil de
ea nec de ejus infante audivimus. Hanc igitur jam
mortuam esse putabamus, quum initio demum mensis
Octobris nuntius de ejus morte nobis allatus est;
simul capitis volumen continuo auctum esse, nullum
ex tumore liquorem effluxisse, ipsamque infantem
usque ad paucos dies ante mortem avide mammam
suxisse et ultimis tantum diebus respuisse, audivi-
mus, Praeterea parentes nobis indicarunt se paratos
esse ad infantem nobis cedendam, quod lubenter
acceptum est. Cadaver igitur nacti sumus, sed non
nisi quinto die post mortem.

Autopsia.

Signa externa. — Cadaver adhuc satis integrum
erat; ejus tamen fusa descriptio non necessaria nobis
visa est, quum effigies dissertationi adjecta figurara
infantis accurate reddat. Tumor autem in dorso,
postquam ultima vice vidimus, multo planior etiam
ovaserat. Corpus post partum nihil fere, ut videtur,
creverat. imo extremitates et superiores et inferiores
plus minusve atrophicae erant.

Quamquam autem adjecta effigie capitis magnitudi-

nem, corporis ratione habita, satis manifeste ostendit,
haud tamen alienum fore duximus has dimensiones
facere :

Circumferentia circum mentum et ver-

ticis apicem metiebatur........... 58,5 centim.

Distantia inter mentum verticisque api-
cem............................ 19-0 »

Circumferentia transversa, ad altitudinem

tuberum parietalium.............. 54,5 »

Distantia inter tubera parietalia...... 21,5

Distantia inter originem utriusque proc.

zygomatici...................... 20,0 »

Major capitis dimensio obHqua---- 25.5 »

Recta capitis dimensio.............. 20,5 »

Verticalis dimensio , inde af oramine occi-

pitali usque ad verticis apicem..... 20,0 »

Longitudo trunci.................. 21,0 »

Totius infantis longitudo.......... • • 60,0 »

Humerorum latitudo................ 11gt;0 quot;

Cranii cavitas. — Fonticulus major, qui magnitu-
dinem palmae manus majoris superabat, in vesicae
formam extensus erat, distantia inter ossa parietalia
admodum magna, ossa frontalia etiam multum inter
se decesserant. Caeterum capitis extensio inaequalis
erat, et sinistra quam dextra parte major.

Per medium fonticulum majorem acu triquetra im-
missa, liquoris sexaginta fere iinciae médicinales efflu-
xerunt. Eo modo omnis liquor ex cranii cavitate
emanavit, quare accurate definiri haud potest, quan-
tum in sacco arachnoideae, quantum in ventriculis

äffuerit. Liquor, qui eiiluxerat, poene clarus erat,
paullum vel nihil albuminis continens.

Deinde cranium aperuimus. Statim jam cerebri in
cranii fundo jacentis volumen magnum animadverti-
mus, a cujus superficie laciniae numerosae, vel latio-
res vel termiores, sursum usque ad duram matrem se
extendebant. Laciniae istae pro parte quidem pseu-
domembranis constitui videbantur, certum tamen est
eas maxima parte, cerebro postquam liquor subito
effluxit collapso, ex membranis ejus disruptis, ex arach-
noidea imprimis valde incrassata, ortas esse. Multae
harum laciniarum vascula continebant, quae cum
arachnoideae contra duram matrem adjacentis vasculis
cohaerebant. Hic igitur cavitas satis ampla se for-
maverat, cujus parietes ab inferiori parte ipso cerebro
pia matre circumdato, a superiori vero parte dura
matre constabant; hac igitur cavitate procul dubio
major liquoris quantitas continebatur.

Falx cerebri atque tentorium forma tantum rudi-
mentaria aderant. Propter nimiam vero cerebri mol-
litiem examen in diem posterum distulimus, ut in
spiritum positum cerebrum majorem duritiem acqui-
reret, ideoque examini magis idoneum fieret.

Cranii ossa praetermodum magna erant, tenuis-
sima, pellucida, nonnullis locis hyperaemica. Prope
margines orbitales in osse frontali reperiebantur par-
tes, quae nondum in substantiam osseam transierant,
sed quae tantum ex membranis pellucidis constabant.
Partes orbitales ossis frontalis, orbitarum igitur pa-
nes superior, per liquoris pressionem insignitcr

deorsum protrusae erant, quo spatium orbitarum
admodum minuebatur. Occipitis cervicisque rausculi,
praesertim dextro latere, quo loco ossi adjunguntur,
sanguine infiltrati erant, idemque in osse liuic parti
adjacente obtinuerat.

Ad ipsius cerebri examen transeuntes, quatenus
ejus mollities id patiebatur, haecce invenimus: hae-
misphaerarum paries admodum tenuis est, ipsaeque
eum in modum molles, ut, si contrectatio modo
paullo rudior fiat, jam dilaceratio oriatur.

Interim nobis tamen contigit parietem extensorum
lateralium ventriculorum per haemisphaeras formatum
caute tollere et quousque opus erat findere, ita ut
cavitas pateret. Parietes ventriculi sinistri plerisque
locis dimidia centrimetri parte tenuiores erant; ven-
triculus sinister in viri pugni magnitudinem extensus
erat; dexter vero non aeque dilatatus erat, neque
ejus paries in eundem modum tenuis erat; thalami
nervorum opticorum magis in longitudinem quam in
latitudinem pertinebant; corpora striata non ut vulgo
fornicata, sed plana fere excavata erant;. fornix ad-
modum extensus atque condensatus aeque ac septum
pellucidum. In anteriori thalamorum margine utraque
parte parvus nodus reperiebatur, plexui chorioideo
adhaerens, ciceris magnitudinem aequans; sectione
facta noduli ex tela alba fibrosa compositi videbantur,
cavitatibus exiguis interpositis, quae mdlliorem telam
continebant. Passim quoque in dissectis nodulis vasa
sanguifera hiantia conspiciebantur. Examine micros-
copii ope institute, firmiores nodulorum partes con-

voluta tela cellulosa constare, una cum vasis capil-
laribus et interjectis quibusdam fibrillis elasticis,
apparebat; mollior contra pars coacervatione cellu-
larum angulosarum, confertarum, quae acido acetico
adhibito nucleum manifestum monstrabant, consti-
tuebatur. Praeterea in tela per acus distenta vide-
bantur laciniae tenuissimae, admodum pellucidae,
quae cellulis decoloribus , elongatis (spoelvormige)
compositae venarum epithelio simillimae erant.

Oculorum structura normalis erat, nervi tamen
optici manifesto tenuiores erant, quam oportet. In
inferiori cerebri superficie pluribus locis, sed praesertim
in parte sinistra anteriori, maculae pigmento nigro
formatae aderant.

Corpora quadrigemina normalia, ventriculus vero
tertius paullum extensus erat.

Columna vertehralis. — Columnae vertebralis exa-
men haec exhibuit: pars thoracica Spinae inferior ad
latus dextrum versus incurvata erat, vertebrae contra
dorsales superiores, uti quoque lumbales oppositam
directionem nactae erant. Cute tumorem tegente et
tela conjunctiva, quibus sacci paries formabatur,
caute fissis itemque dura matre, quae hujus parietis
internam superficiem tegebat, nobis conspicuum fac-
tum est, saccum externum non, ut saepe obtinet,
latiori angustiorive apertura cum vertebrarum canali
communicare, sed duram matrem totam trans verte-
brarum fissuram extrorsum protrusam esse; totus sacci
fundus, corpora nempe vertebrarum, una cum medulla
spinali, statim oculis sese ofFerebant. Propter putn-

clinem jam valde provectam, atque inflammationem
quae in sacco obtinuerat, dura mater a tela supra-
jacente separari non poterat, neque pro certo oculis
efficere potuimus, utrum arachnoideae lamina exterior
duram matrem tegeret nee ne; nullum tamen dubium
adest, quin sacci paries arachnoidea tectus fuerit.

Fissura, a nona vertebra dorsali incipiens semperque
se dilatans, primo adspectu ad sacrum tantum usque pro-
gredi videbatur, ejusque latissima pars a prima vertebra
dorsali incipiens et eandem fere latitudinem ad sacrum
servans, plus quam V/i centimetros metiebatur.
Jam ad duas inferiores vertebras dorsales arcus dee-
rant, et quod de processibus transversis supererat
marginem quasi inflexum efficiebat. De vertebris lum-
balibus fere nil nisi corpora remanserat. Sacrum
autem inspicientes, ut jam diximus, illud canah
prorsus carere, cujus rei duo tantum exempla hucus-
que innotuerunt, primum quidem nobis videbatur,
ac vero accuratiore instituto examine nobis patuit
non abesse canalem, sed sacrum ipsum fissum esse,
uti fissa erat inferior columnae vertebralis pars. Verte-
brae sacrales, quae in adultis prorsus evanuerunt, et
spuriae vertebrae dici merentur, hoc in casu, uti apud
infantes solet, separatae adhuc aderant, cum caeteris
vertebris convenientes. Ad superiorem ossis sacri par-
tem quoque processuum transversorum reliquia conspi-
ciebantur, marginem elevatum et inflexum efficientia.

Bene fieri potest quod in duobus aliis casibus, in
quibus sacrum imperforatum dicebatur, sacrum fissum
fuerit, uti in nostro casu.

In superior! fissurae parte, id est ad nonam et deci-
mam vertebram dorsalem, conspicua erat medulla spi-
nalis membranis suis circumdata; non longius tamen ,
quam ad decimam vertebram dorsalem pertinebat,
eoque loco quodammodo obtuse desinebat. Inferiora
versus tantum membranae, corporibus vertebrarum
innitentes, ad sacrum usque progrediebantur, atque
quantum videri poterat, normales erant, sed de Cauda
equina nullum vestigium adesse videbatur. Dolendum
omnino est, nobis propter putredinem jamprovectam
et insignem emollitionem non licuisse cursum nervo-
rum ex infima medullae parte provenientium accuratius
sequi. Id tam?n manifeste vidimus ab utroque latere
tenues nervös exire, quae per apqfturas solitas per-
gebant, nervosque sacrales posteriores ad posteriorem
hujus ossis superficiem, aut potius pro parte in fissura
sacri decurrere, deficientibus foraminibus sacralibus
posterioribus, dum nervi sacrales anteriores solito
more per foramina sacralia anteriora decurrebant.

Medulla spinalis cum ejus membranis magnis
cautelis, ut accuratius exploraretur, ex canali osseo
remota est et propter insignem ejus mollitiem in
aliquot dies spiritu satis concentrato condita est.
Dein tamen institutum examen baud multum profuit,
neque in spiritu majorem duritiem nacta est medulla.
Hoc solum apparebat ad extremam usque partem
illam manifeste pia matre obductam esse; liquoremque
igitur in arachnoideae cavitate, vel inter hanc pi-
amque matrem necessario moratum esse.

In membranarum ad sacrum propagatione vestigia

adhaesionis abnormalis adhuc passim animadvertenda
erant, simulque nonnulla fila nervea tenuissima repe-
riebantur. Ad internam sacci parietis anterioris super-
ficiem certo nulli nervi decurrebant. Quidquid igitur
medullae in fissura aderat, id normali prorsus ratione
vertebrarum corporibus appositum erat. De canali
spinali nil reperiri poterat.

Caeteri corporis examen. — Pectore aperto pulmo-
nem dextrum sanum reperimus, sinistrum vero maxi-
mam partem hepatisatione afTectam, cum simul bron-
cliitidis capillaris vestigia obvia erant. In abdominis
cavitate exigua tantum seri quantitas reperiebatur.
Omnia in statu normali erant, excepto systemate
uropoietico, quq^ nobis sequentia ofTerebat : ren
sinister magnum in modum volumine auctus erat,
praecipue tamen pelvis renalis urina turbida extensa
erat. In hacce urina magna copia sabulae (quae harngries
vocatur) aderat, quae in papillis et ductulis uriniferis
quoque conspiciebatur ; ureter hujus renis itidem ad-
modum dilatatus erat, cujus tamen dilatationis cau-
sam investigare nobis non licuit. Ren contra dexter
et ureter in conditione prorsus atrophica versabantur.

§ 2.

qüaedam de sl'ina bifida in gekeke.

Ex rei natura necesse est, ut magnum inter cerebri
et medullae spinalis morbos vinculum adsit; utrumque

enim, quippe systema cerebro-spinale conficiens,
vitae psychicae organon constituit, sensus motusque
symptomatum, quae cum conscientia juncta sunt,
fundamentum efficit, et tam anatomice quam physio-
logica arcte inter se cohaeret. Quomodo igitur aliter
fieri potest, quam ut etiam pathologice magna ilia
congruentia in structura et functione adsit! Magnopere
revera cerebri ejusque membranarum morbi cum mor-
bis medullae spinalis ejusque membranarum conveniunt.
In nullo tamen morbo hoe manifestius apparet quam
in alFectionibus hydropicis, tum quod ad originem
et caussas, tum quod ad decursum, prognosin, exi-
tum attinet; hydrocephalus et hydrorrhachis hanc ob
caussam ejusdem morbi species habendae sunt, quippe
iis tantum fere symptomatibus, quae a diversitate
loci afFecti pendent, inter se diversae. Manifeste
etiam casus, supra a nobis descriptus, hoc probat.

Quoad hydropem medullae spinalis vel potius ejus
membranarum, distinguitur:

1°. HijdrorrhacMs acquisita, quae omni aetate occur-
rere potest, cujusque causa plerumque inflammatio
est, quapropter hydrorrhachitis etiam dicitur. Myeli-
tidem et myelomeningitidem per communicationem
ex encephalitide et meningitide cerebrali formari posse
verisimile est, quamquam etiam sponte sua oriaiitur.
Admodum obscurae hujus inflammationis causae sunt,
ubi traumaticae non adfuerunt. Forma acuta, quamquam
J'ara, crebrius tamen apud homines adultos occurrit,
quamvis tum exsudatione in nobiliorum partium
propmquitate, tum mutationibus organicis inflamma-

tionis sequelis facile mortem inférât, canalis tamen
vertebralis integer manet, quare nomen hydrorrhacUs

incolumis accepit.

2°. Hydrorrhachis congenita. — Longe alia alterius
a nobis descripti generis ratio est. Est enim morbus
ipsius foetus, in ejus evolutionem magnam vim exer-
cens. et huic formae soli nomen Spinae bifidae et
hydrorrhachis dehiscentis proprie dandum est.

Ex Rustii autem opinione columnae vertebralis fis-
sionis post partum ortae , acquisitae igitur. etiam

exempla inveniuntur.

Plerumque spina bifida, ut etiam in nostro casu,
tantum in una alterave columnae vertebralis parte ut
hydrorrhachis incompleta occurrit, et saepissime quidem
in regione lumbali et dorsali. baud frequenter prope
os sacrum aut coccygem, rarissimo prope colli verte-
bras. In nostro casu, uti ex historia sectionis patuit,
fissio a nona inde dorsali vertebra ad os coccygis
usque pertinebat. Non semper fissio arcuum tantum
defectu constituitur, sed interdum etiam ad vertebrarum
corpora procedit. Saepissime cum hydrocephalo con-
genito spina bifida complicata est.

Paralysis vel compléta vel incompleta, saepius pa-
ralytica, quae dicitur, contractura; extremitatum,
inferiorum imprimis, in multis casibus atrophica con-
ditio, incontinentia alvi atque urinae, en praecipua
hujus vitii symptomata, facile ex continua, quam
subit medulla, pressione, atque ex organicis ejus mu-
tationibus eo vulgo loco obviis, quo nervi partibus
paralyticis destinati e medulla egrediuntur, deducenda.

Symptomata autem localia haec sunt: semper in
spina bifida tumor adest diversae magnitudinis, cujus
parietes vulgo tenuissimi et lividi sunt, interdum
excoriantur atque in inflammationem et ulcerationem
transeunt; serum tum continuo guttatim prodit,
imprimis durante aegri defaecatione, quae, tumore
nondum aperto, tensionem ac dolorem in eo movere
solet. In casu, a Bednaro memorato, saccus in gan-
srenam transiit, unde mors secuta est, neque tamen
membranas vel medullam inflammatione afficiens,
cum in alio casu sacci disruptio et ulceratio arach-
nitidem spinalem attulerit. Secundum auctorem modo
laudatum, extremitatum inferiorum saepius contractura
paralytica quam paralyses vulgares inveniuntur; in
casu a nobis discripto quoque extremitatum inferiorum
contractura aderat. Sententia autem Bednari statu-
entis medullam spinalem vulgo nullam anomaliam
oflterre, nequaquam cum aliorum scriptorum opinio-
nibus congruit, quod eam praesertim ob caussam
animadvertendum est, quandoquidem spinae bifidae
orio-inem non. sic ut multi alii scriptores, a medulla

O

spinali ejusve membranis repetit , sed defectui ver-
tebrarum evolutionis tribuit.

Quidquid sit (uti mox quoque videbimus) constat
port mortem varias mutationes morbosas in medulla
non raro reperiri. Aut medulla in parte morbosa
mollior est facta et cum sanguine commixta. inter-
dum hydatidibus obsessa est, aut tenues tantum nervi
vel fibrillae nerveae reperiuntur, aut anterior solum
medullae pars invenitur; in quibusdam etiam casibus

medulla, sicut in embryone, lata ac plana est ,
et si destructio major fuit, in ipso tumbre non amplius
indagari potest,

»Höchst selten ist aber das Wasser inden Rücken-
marlcshäuten so angesammelt, dass die Markmasse
blos zusammengedrückt, aber sonst gesund erscheint;
meist ist sie selbst zugleich der Sitz der Ergiessung.quot;

Haec Rustii verba a multis aliis confirmata repe-
rimus. Casus memoratur, in quo medulla spinahs
fissurae loco prorsus deficiebat, dum solae nervo-
rum radices adessent (1). Huic casui convenit alius
a B. Rittero (2) memoratus, qui etiam tumoris loco
non medullam spinalem, sed ejus tantum membranas
invenit, quae in tumoris parietem internum transi-
bant, vel potius ejus parietis partem constituebant;
quum reliqua medulla spinalis emollita et coagulo
sanguinis rubro-nigrescentis coloris circumdata esset.
Sic quoque mentio fit de casu Spinae bifidae, ubi

medullae spinalis nullum amplius vestigium aderat (3).
Doctissimus Seeger casum cum pubhco communicavit,
in quo medulla spinalis ejusque nervi integra fuerunt,
qua de causa, testante saltern Bockio, hk casus
a multis ejusdem generis casibus diversus esset (4).
In casu a nobis descripto, medulla spinalis etiam
normalis dici non potest Addere sufficiat me-

(1)nbsp;Journ. für Kinder-Krankheiten, von Behrend und Hilde-
brand, 1849, Band XIII, pag. 273.

(2)nbsp;Schmidt, Jahrb. der gesammten Medicin, 1846, Bd. 49. s. 50.

(3)nbsp;Müller's Arch, für 1845.

(4)nbsp;Schmidt, Jahrb. 1837, Bd. 13. s. 308.

dullae spinalis conditionem in spina bifida adeo di-
versam esse ut Vir clarissimus Vrolik (1). quo earura
conspectus facilius appareret, eas ad quinque gradus
retulerit: in primo gradu tota spina dorsi fissa est, neque
ullum medullae spinalis vestigium adest. In altero
gradu medulla spinalis thecae formam praebet, atque
igitur canalem retinuit, qui in priori vitae foetalisperiodo
exstat. Tertia abnormitas consistit in medullae spinalis
fissione in duas partes longitudinales, quo facto du-
plex videtur, cum proprie in eo evolutionis stadio
remanserit, quo ambae partes dimidiae, quibus for-
matur, nondum in unum coierunt. Ad quartum gra-
dum Vir clarissimus eos casus spinae bifidae partialis
sive incompletae refert, in quibus fissurae loco me-
dulla spinalis non exsistit, sed tantum nervi vel fiia-
menta nervea inveniuntur. Tandem medulla spinalis
m fissionis loco adesse potest tanquam lamina plana
ac lata, quod procul dubio signum status minus per-
fecti habendum est.

Allata sufficiunt ad probandum in plerisque spinae
bifidae casibus medullam spinalem revera a norma
discedere, ideoque Bednarum errare dicentem: »das
Rückenmark und die Nerven bieten gewöhnlich keine
Anomahe dar (2).quot;

Spina bifida est vitium quod satis crebro occurrit;

(1)nbsp;W. Vrolik, Ilandb. der ziektekund. ontlcedk., Dl. I. bl.
507—513.

(2)nbsp;Die Krankheiten der Neiigebornen und Säuglinge, ii. s. w.
von Alois Bednar, 2er Th. s. 91.

secundum Chaussierum 22 infantes ex 22293, qui in
liospitio, cui nomen Hospice de la Maternité, nati
vel ibi recepti erant, hoc vitio laborabant. Sae-
pissime cum hydrocephalo complicata est, sed etiam
alia vitia sicut anencephalus, encephalocele, labium
leporinum, anus imperforatus, defectus vesicae uri-
nariae parietis anterioris , una cum spina bifida
occurrunt.

Spina bifida fere semper mortem afFert; qui eo
vitio laborant, interdum jam ante partum vel paulo
post moriuntur; alii unum vel plures etiam menses
vivunt, quin etiam a Campero, Mouliniero aliisque
exempla afFerantur hominum, qui, spina bifida af-
fecti, aetatem 12, 20, 28 et 37 annorum attegerunt.

Quod ad sedem exsudati liquoris attinet, variae
sunt diversorum Auctorum opiniones; quum vero,
ubi de morbi pathogenesi sermo erit, de liquoris sede
fusius mentionem faciemus, hic tantum praecipuas
sententias enumerabimus, a VroHkio nostro incipien-
tes (1): »Doorgaans bevindt het exsudaat zich tusschen
de met het zachte hersenvlies bedekte oppervlakte van
het ruggemerg en de arachnoidea; zeldzaam tusschen
deze en het harde hersenvlies. Het is ook mogelijk
dat het vocht zich in het kanaal bevinde, hetwelk
vroeger in het ruggemerg bestaat. Hetzelve kan zich
daar ophoopen en aldaar eene zakswijze uitbreiding
van het ruggemerg teweegbrengen (hydrorrhachis
interna).quot;

(1) O. c. Dl. I. bi. 502.

^ Jam diu ante eum Meckelius (1) eandem fere sen-
tentiam tuebatur. Behrend vero, Ollivierii (2) verba
afFerens, cum illo consentire videtur, dicente serum
vulgo in sacco arachnoideae adesse, sed semper
etiam aliquid inter hanc piamque matrem reperiri (3).

Bednarus (4) quoque affirmat serum in sacco arach-
noideae inveniri, idque verbis adeo certis, quasi nulla
alia hac de re opinio inveniretur, de quo postea
adhuc videbimus.

Förstnerus (5) tandem distinguit inter hydrorrhachidem
mternam et externam; illam abnormalem seri in ca-
naU medullae spinalis foetali accumulationem, hanc
inter piam matrem atque arachnoideam et rarissime
in sacco arachnoideae nominans.

Ex hisce igitur satis patet, eos qui hac de re scrip-
serint, nequaquam inter se consentire de ratione,
quae inter seri exsudati sedern et medullam spinalem
ej usque membranas intercedit. Quum enim alii con-
tendant liquorem in arachnoideae sacco reperiri,
Meckelius, Vrolikius, Magendius, Chelius, Förstne-
rus eum inter arachnoideam et piam matrem inveniri
admittunt.

Quod autem ad vitii aetiologiam attinet, ea, proh

(1)nbsp;Handb. der path. Aiiat. Bd. I. s. 3G2—363.

(2)nbsp;Ollivier d'Angers, Diet, de Médecine, 2oédit, T. XVI. p. 53.

(3)nbsp;0. c. 1849, Bd. 13. pag. 272.

(4)nbsp;o. c. 2quot; Th. p. 95.

(5)nbsp;Lehrbuch der Path. Anat. von August Förstner, s. 430
wnd 431.

dolor! adhuc valde obscura atque incerta est. Qua-
propter duas tantum praecipuas hac de re a Viris
doctis propositas sententias tractabimus. Omnes enim
opiniones (inter quas satis ridiculae reperiuntur) hoc
loco enumerare, nos longius a proposito abduceret et
inutile opus foret.

Attamen non a re alienum nobis videtur, aliquid
de hydrocephalo chronico congenito praemittere ;
magnum enim vinculum, quod ex multorum opinione
turn sensu anotomico-pathologico, turn quod ad utrius-
que vitii ortum attinet, ratione nimirum habita di-
versitatis structurae ac sedis, obtinet, id ab omni
parte postulare videtur.

§ 3.

quaedam de iiydeocephalo congenito.

Diversarum hydrocephali specierum divisio ab Auc-
toribus, qui bene multi hoc argumentum tractarunt,
admodum variat.

Illustris P. Frank hydrocephalum externum vocat,
quando liquor efFusus in tela cellulosa sub cute aut
sub galea aponeurotica et periosteo, aut inter hoc et
cranium, atque igitur extra hoc adest; ubi vero
liquor intra cranium (idque latissima verbi significa-
tione) reperitur, hydrocephalum internum vocat, quum
hydroc. complicatum eum dicat, in quo hydrops

externus et internus inter se communicant (1).
Hydrocephalum internum porro dividit in hydroc. me-
ningeum et in hydropen ventriculorum cerebri, quorum
nomina significationem satis ipsa ostendunt.

Quinius (2) primus fuit, qui modo celeriorem,
modo tardiorem hydrocephali decursum accuratius
animadvertit, eumque secuti posteriores Auctores
distinguunt inter hydroc. acutum, sive ut Gölis dixit
apoplexiam cephalicam (3), et inter hydroc. chronicum.
Qua in divisione longe plurimi Auctores eum sequun-
tur; cum Bednaro vero et Chelio nobis simplicius
videtur, accumulationem seri extra cranium oedema
capitis, in meningitibus hydroc. externum, in ventri-
culis hydroc. internum, denique externum atque in-
ternum conjunctos, ut plerumque fit, hydroc. mixtum
vocare.

Quod antem ad casum hydrocephali a nobis de-
scriptum attinet, eum optimo jure ad hydroc. mixtum
vel chronicum congenitum referre possumus; caput
quidem neonati infantis non eam amplitudinem mon-
strosam habebat, quam postea nactumest, sed majus
tamen erat, quam vulgo locum habet, et alia prae-
terea symptomata aderant, quae de hydrocephali
praesentia nos cogitare jubebant, ut vultus senilis
buic vitio proprius , extremitates superiores atrophicae,

(1)nbsp;Epitomes part. VI. fol. 162. Tubingae, 1811.

(2)-Quin'snbsp;Abhandl. über die Gehirnwassersucht, aus dem Engl.,
von Michaelis. Leijis. 1792.

(3)nbsp;Leop. Anton Gölis, practische Abhandl. über Krankh. des
Kindl. Alters.

quas, matre teste, non nisi admodum imperfecte
movere poterat, incompleta scilicet paralysi afFectas,
deinde valde imperfecta vel prorsus amissa videndi
facultas ; quae posteriora symptomata inde ab initio
facile explicari poterant e gravi pressura, cui cerebrum
per serum eflPusum expositum erat. Paralytica infe-
riorum extremitatum contractura seri in medullam
spinalem pressione explicanda videtur.

Quod ad loca attinet ubi serum exsudatum inve-
nitur, omnes consentiunt id reperiri:

1°. Inter duram matrem et ossa cranii.

2°. Inter duram matrem et arachnoideam.

3°. In arachnoideae sacco.

4quot;. In cerebri cavitatibus,

5quot;. In tela piae matris.

6». Inter hanc et arachnoideam.

Rarissime, testante cum aliis Bouchutio, hydroc.
chron, post partum demum oritur, plerumque infans
cum eo nascitur, dum brevi post partum seri quan-
titas augeri solet.

Quantum nobis cognitum est, Behrend primus
fult, qui de vinculo inter hydrocephalum congenitum
et spinam bifidam accuratius egerit. Multi quidem
dudum jam utrumque morbum cognatum esse
suspicati erant, sed rem paucis verbis absolverant,
donee Behrend (1) amplam et accuratam dissertationem
de connubio quod inter unum alterumque exsistit
conscripserit, ex qua nonnulla commemorabimus.

(l) Journ. für Kindcrkraiikh. 1849, Bd. XIII. s. 255 u. s.w.

Historiam morbi infantis, quarto decimo die post
partum mortui, Belirend operi suo praemittit.

Infanti huic caput ingens erat; in osse frontali
tumor aderat et paullo supra sacrum in regione
lumbali alius conspiciebatur, qui tumores, ut ex
sero in iis contento manifeste patebat, absque ullo
dubio invicem communicabant. »In diesem Fallequot;,
sunt Behrendii verba, »hatten wir also Spina bifida,
angeborenen Wasserkopf und angeborenen Hirnbruch
zugleich, und es ist kaum einem Zweifel unterworfen,
dass diese drei Uebel aus derselben Ursache entsprun-
gen sind. Welche aber war diese Ursache? War
ö

sie eine mangelhafte Ausbildung der Knochen und
war die Bildung der Geschwülste, nämlich der vorne
auf der Stirn, der im Kreuze und das Auseinander-
weichen der Schädelknochen die Folge davon? Aber
die Knochenbildung war überall am Körper ganz
normal; die Gliedmassen , das Becken , der Thorax ,
die Gesichtsknochen, die übrigen Wirbel waren so
volständig ausgebildet, als es die Reife eines ausge-
tragenen Kindes erfordert. Warum sollte also gerade
die Ausbildung der Knochen an einzelnen Stellen am
Kopfe und an der Wirbelsäule zurückgeblieben sein?
Ist nicht vielmehr anzunehmen , dass die mangelhafte
Ausbildung der Knochen in diesen Falle das secun-
dure sei, d. h. hervorgerufen durch eine Krankheit
des Gehirnes und Eückenmarkes, oder vielmehr der
Hirn- und Rückenmarkshäute, die eine sehr bedeutende
Wasseransammlung zur Folge gehabt hat? Ich bin
geneigt, das letztere anzunehmen. Diese Flüssigkeit

drängt überall gegen die knöchernen Wände an und
bricht da durch, wo sie den geringsten Widerstand
findet, indem sie zu gleicher Zeit die Meningen
sackförmig ausdehnt. Wenn dieses anzunehmen ist,
so würde daraus folgen, dass Spina bifida , angeborne
Encephalocele und chronischer Wasserkopf nur ver-
schiedene Formen eines und desselben Grundübels
sind und dass nur der Sitz und die Extensität der
Wasseransammlung den Unterschied begründet'(1).

Magendii experimenta docuerunt liquorem cerebro-
spinalem semper aliqua quantitate adesse, ex Bre-
schettii aliorumque multorum investigationibus idem
patuit. Inter hujus seri quantitatem normalem atque
abnormem quantitatem, quae hydrocephalum procréât,
unus tantum gradus est. Valde autem ex Behrendii
opinione probabile est illud serum, cranii parietes
internos premens, ipsum cranium extendere et ossi-
ficationem eorem prohibere indeque encephaloce-
len oriri. Hanc pressionem revera obtinere probant
tenuia et pellucida loca in quibusdam cranii partibus,
cum in reliquis sceleti partibus nullae abnormitates
inveniuntur.

Hic igitur adest vis localis quaedam, cum osteogene-
seos processu nihil commune habens, quae in hydro-
cephalo vim suam in cranii cavitatis parietes exercet,
si spina bifida vero in vertebrarum arcus.

Haec porro pressio in cer\am quandam directionem
vim suam exercet, cujus rei causa ignoratur.

(1) Behrend, 1. c. pag. 261 et 263.

Nonnisi pauca adhuc nobis de proxima horum
vitiorum causa nota sunt, unde nempe illud serum
in foetus capite oriatur et quam vim in cerebrum
exerceat. Bréschet seri istius in capite accumulationis,
in primo vitae foetalis stadio hanc causam esse putat,
quod cerebri incrementum, ob causas nobis incog-
nitas non soUta ratione progressum fuerit et major
seri exsudati quantitas vacuum spatium impleverit.

Omnia igitur, quae supra ahata sunt, quamquam
hypothetica ratione, probant hydrocephalum conge-
nitum , hemicephalum, hydrencephalocelen, anence-
phalum effectus ejusdem causae esse habendos,
saltem haberi posse.

§ 4.

de patiiogenesi spinae bifidae.

Quae autem ratio est spinae bifidae? Num etiam
'n hoc vitio pressio nimiae liquoris cerebro-spinalis
accumulati quarititatis causa deficientium arcuum
vertebralium esse potest ? Jam HofTmannus opina-
tus est vim quandam foras agentem vel prementem
prohibere , quominus arcus vertebrales formentur, vel
conjungantur.

Morgagnius pro certo afiirmabat nimiam liquoris
cerebro-spinalis accumulationem hanc pressionem effi-
cere. Quam opinionem illi casus probant, ubi liquor,
in tumore quo spina bifida formatur repertus, cum

liquore in cranio cohaeret. Reperti tamen casus spi-
nae bifidae sunt, in quibus tumoris fluidum non cum
cerebro cohaerebat; hoc autem, uti in hydrocephalo
et encephalocele, exphcandum videtur ex vario evo-
lutionis gradu in quo medulla spinalis versabatur,
quo scilicet tempore nimia liquoris cerebro-spinalis
accumulatio locum habebat.

Behrendius denique ex suis de origine hydrocephali
congeniti et spinae bifidae indagationibus, haecce con-
cludere se posse opinatur.

»1) Die aus einer uns noch unbekannten Ursache
■während des Fötuslebens stattfindende übermässige
Ansammlung der Cerebro-spinalflüssigkeit erzeugt ver-
schiedene Formfehler, die sich theils am Schädel,
theils an der Wirbelsäule kund thun.

2)nbsp;Am Schädel bilden sich Anenkephalus, Hemi-
kephalus, Enkephalokele und Hydrokephalus; an der
Wirbelsäule erzeugt sich dadurch Spina bifida oder
Hydrorrhachis.

3)nbsp;Der Druck der angesammelten Flüssigkeit von
innen nach aussen ist die eigentliche Ursache des
Zurückbleibens der Verknöcherung der Schadelwände,
hindert die Verwachsung der Suturen und die Bildung
der Wirbelringe.

4)nbsp;Von der Richtung dieses Druckes, von seiner
Intensität, von der Zeit, wann er während des Fötusle-
bens stattfindet, ist es abhängig, welcher der eben
erwähnten Formfehler am Kinde sich bilden werde.

(1) 1. c. p. 274.

Nescimus an Behrendio opus Vrolikii anatomico-
pathologicum innotuerit, sed inclinamus fere ad hoe
negandum, quum Viri clarissimi de spinae bifidae
origine disputatio nimis magni momenti sit, quam
quae silentio praetermittere potuisset.

Existimat VroUkius hydrorrhachidem, medullae spi-
nalis deformitatem et spinam bifidam saepe quidem
conjunctim occurrere, neque tamen propterea necesse
esse ut ill arum una alius efFectus sit. Nequaquam
negat fieri posse, ut verbi causa hydrorrhachis spinae
bifidae causa sit, sed contendit spinam bifidam
quoque morbum primarium esse posse, vitiatae aut
imperfectae osteogeneseos sequelam. Spinam enim
bifidam efFectum hydrorrhachidis habendam esse, ei
idcirco improbabile videtur, quoniam haec, hydror-
rhachis scilicet, toties sine ulla vertebrarum fissione
adsit, quin imo casus, rari licet, memorentur, in
quibus tumor vel saccus sero repletus extus prodiis-
set, licet spinae dorsalis status integer esset.

Salva autem reverentia, quae Viro debetur, qui,
SI quisquam, idoneus ejusmodi rerum judex habendus
est, non tamen possumus, quin animadvertamus,
firgumenta, a Viro clarissimo ad sententiam suam
probandam, allata rem non ab omni parte dijudicasse.

Nonne etenim fieri potest, ut, si hydrorrhachis sola
sme spina bifida adsit, ea hydrorrhachis postea demum,
columna vertebrali jam perfecta, orta sit ? In hoc enim
casu procul dubio fieri non potuit, ut liquor ille
Spinae dorsalis jam formatae fissionem efficeret.

Num porro in casu contrario, ubi scilicet spina

bifida sine liydrorAachide adest, adeo absurdum est
statuere hoc illove casu aquam aut eflluxisse aut ab-
sorptam esse, ideoque spinam bifidam per eam for-
matam solam remansisse?

His verbis nequaquam contendere volumus, seri
accumulationem, de qua toties.jam disputatum est,
veram causam esse habendam, sed tantum hucusque
nequaquam licere contrariam sententiam prorsus
improbare.

Videri insuper posset frequentiacasuum, in quibus vitia
supra memorata, una cum spina bifida occurrunt,
aliquid afFerre ad Behrendii sententiam confirmandam.

Meckelius (1) affirmat varias a se enumeratas
medullae spinalis abnormitates, uti hydrorrhachidem
quoque, vulgo cum vitiosa spinae dorsalis formatione
conjunctas inveniri.

Aliud praeterea argumentum quod credit gravissimum
pro osteogenesi imperfecta affert Josephus Andreas Mur-
ravius, qui fine saecuU duodevigesimi, suas has de re
sententias communicavit (2). Primum enumerat ambas
de vitii hujus formatione opiniones, eo jam tempore
vigentes, utrum nempe vitiosa orteogenesis et inde
secuta exsudatio, an vero ipsa exsudatio spinae
bifidae causa habenda sit. Longius vero nos abdu-
ceret si acutam ejus refutationem posterioris hypo-
thesis , spinam bifidam e morbosa seri accumulatione

(1)nbsp;Handbuch der path. Auat. 1quot; Bd. s. 379.

(2)nbsp;J. A. Murray. Spinae bif. ex mala ossium couformationc

initia, 1779.

orlri, hie afferremus; hoc loco memorare sufRciat,
eum praecipium suae hypothesis argumentum deduxisse
ex abnormi ossium formatione in sceleto observanda,
ab amico suo et collega Wrisbergio servato, quibus
abnormitatibus accurate descriptis, disputation! suae
his verbis finem imponit: »En igitur plura vitiatae
osteogeniae vestigia , non in columna vertebrali modo,
sed in capite quoque insignia, forsitan et in sterno;
ut inde pronum fiat colligere, eandem causam ,
quae vertebras vitiavit, et capitis ossibus hostilem
vim intulissequot; (1).

Quamvis vero multi posterioris aetatis Scriptores
Murravio assentiantur vitiosam ossium formationem
Spinae bifidae causam habendam esse, non tamen
idcirco cum MeckeUo facere possumus , qui in opere
suo, de Anat. Path, hoc argumentum tractans,
dicit Murravium primum hanc aetiologiam bene
indicasse. Argumenta enim quibus Murravii theoria
nititur, cum veritate non conveniunt.

Haud raro quidem una cum spina bifida alia etiam
vitia in ossium formatione occurrunt, sed nequaquam
tali numero, ut hypothesis basin praebere possint.

Videamus 4uid Behrendius de ea re censeat: »In
dem von mir mitgetheilten Falle zeigte das Skelett
ausser den Spalten am Kopfe und der Spalte am
Wirbel durchaus keine Unvollkommenheit, der Ver-
knocherungsprozess war überall, dem Alter angemes-
sen, ganz trefflich von Statten gegangen. So war

(1) J. A. Murray. o. c.

— so-
es auch in den meisten Fällen von angeborenem
Hirnbruche und Wasserkopfe, welche von den Auto^
ren beschrieben worden sind. Geht man die ver-
schiedenen pathologischen Museen durch, so findet
man die Skelette der mit Wasserkopf und Spina
bifida zur Welt gekommenen Kinder volstandig aus-
gebildet und die Fehler in der Dicke und Volständig-
keit lediglich auf die Parthie des Kopfes, und der
Wirbelringen beschränkt, wo die Wasseransammlung
sich befand (1).

Ubi duo Scriptores, et quidem magni existimandi,
ex aliis vitiis in ossium formatione vel absentibus vel
praesentibus , theoriam prorsus contrariam petunt, dif-
ficile dijudicatu est, uter horum hac in re propius
ad veritatem accedat.

Casus a nobis descriptus Behrendii sententiam
eatenus confirmât, quatenus in caeteris sceleti parti-
bus nulla vitiosa ossium formatio animadvertebantur ;
abnormis enim osteosis tantum ad sacrum observaba-
tur, quod uti columna vertebralis bifidum erat. Quidquid
est, Murravio illis argumentum hypothesin super-
struere non licuisse nobis videtur.

Meckelius quoque eandem, quam Murravius, vitii
causam accusat, et argumentis, quae hic ad opinio-
nem suam firmandam attulit, assentiri videtur; prae-
ter ea vero ad hanc sententiam magis etiam stabiliendam
aliud argumentum afFert, quod vero nobis ad rem
dijudicandam non sufficere videtur. Haec sunt ejus

(l) 1. c. p. 266.

verba: »Dass in vielen, ja den meisten Fällen Was-
sersucht der Wirbelsäule und die angegebenen regel-
widrigen Bedingungen des Rückenmarkes und der
Wirbelsäule vereinigt sind, beweist in der That nicht
befriedigend, dass schon vorhandne Theile dadurch
zerstört wurden, sondern höchtens, dass diese sich
nicht bildeten, weil der Process der flüssigen Ab-
sonderung nicht durch den der festen Bildung ver-
drängt wurde. Die Annahme, dass nur aus diesem
Grunde jene Theile nicht gebildet wurden, wird noch
besonders durch die Bemerkung bekräftigt, dass in
sehr vielen Fällen gerade in derselben Gegend, oft
vorzüglich auf der entgegengesetzten Fläche des Kör-
pers , Organe auf eine ganz analoge Weise in
ihrer Entwicklung gehemmt wurden, ohne dass
man eine solche mechanische Erklärung annehmen
könnte (1).quot;

Deinde casus a variis Scriptoribus notatos enumerat,
m quibus fissionis ossis sacri aut vertebrarum lum-
balium, complicatio cum hernia umbilicali, cum
vesicae urinariae fissione, cum diverticulo canalis
intestinalis aperto, ano simul clauso, cum alterius
renis testiculive defectu, cum ano aut urethra im-
perforatis, cum scroti fissione aliisque observata
Quae tamen Meckelii ratiocinatio nobis speciosa
i^agis quam vera videtur. Verum omnino est enu-
merata vitia interdum , fortasse haud raro, cum spina
bifida occurrere, sed verum quoque ea saepius absque

(1) Meckel, o. c. Bd. I. s. 379.

spina bifida observari.spinamque bifidam saepissime sim-
plicem , i. e. vitiis enumeratis non complicatam , esse.

Inter recentiores Scriptores, qui de spinae bifidae
origine scripserunt, post Behrendium, Bednarus (1)
ut supra jam diximus, primum locum tenet. Bed-
narus columnae vertebralis fissionem causam existi-
mat vel conditionem, qua fit ut medullae spinalis
membranae, hydrope in sacco arachnoideae orto, ex-
tus protuberare possint, quam opinionem tum antop-
siä inventis tum iis, quae de formatione canalis
spinalis et medullae ejusque membranarum innotue-
runt, probatam existimat. Ejus hac de re disputatio
nobis digna omnino videtur, quam hoc loco ejus
ipsius verbis inseramus:

»In BisschofF's Entwicklungsgeschichte des Menschen
heisst es : »»In dem um die Chorda abgelagerten Blas-
tem (Belegungsmasse der Wirbelsäule nach Rathke)
entstehen zu beiden Seiten des sich bildenden Rücken-
marks eine Reihe viereckiger Plattchen, die durch
hellere Zwischenräume von einander getrennt sind.quot;quot;
Noch ehe aber die eben erwähnten Platten zu die
Chorda dorsalis umfassenden Ringen verwachsen sind,
wuchert dieselbe Belegungsmasse der Wirbelsäule,
der sie ihre Entstehung verdanken, zu beiden Seiten
des künftigen Rückenmarks innerhalb der Rücken-
platten strahlenförmig in die Höhe.

Noch später kommen diese strahlen über dem
Rückenmarke paarweise zur gegenseitigen Berührung

(1) o. c. 2quot; Th. s. 93, u. s. w.

und Verwachsung, worauf sie lauter Bogen, die zukünf-
tigen Bogen der Wirbel, bilden. Die Strahlen ent-
wickeln sich bei der Spina bifida nicht bis zur
gegenseitigen Berührung, in Folge unerklärbarer Hem-
mungsbildung. nicht aber in Folge der jene verdrän-
genden. weichen Geschwulst, welche in dieser Ent-
wicklungsperiode noch gar nicht vorhanden ist, da nach
Valentin die Wirbelkörper schon bei einem 6quot;' langen
Embryo als Knorpel zu erkennen, und bei einem
8'quot; langen Embryo die Wirbelbögen durch weisse
membranöse Theüe angelegt sind. Nach dem vierten
Monate sieht man schon die ersten Knochenpunkte
in der knorpeligen Wirbelsäule, und an Embryonen
aus der siebenten und achten Woche konnte Tiede-
mann zwar harte Hirnhaut und Gefässhaut unter-
scheiden. die Arachnoidea war aber erst im fünften
Monate in ihren ersten Spuren wahrzunehmen.

Indem also die Bildung, sogar die beginnende Ver-
knöcherung der Wirbersäule der histologischen Son-
derung der Arachnoidea vorangeht, diese mit der
harten Hirnhaut die Wandungen des Sackes bildet
und unmittelbar die seröse Flüssigkeit einscMiesst,
so kann die mangelhafte Entwicklung der Wirbelbögen
nicht in jenen begründet sein. Auch beim Wolfsrachen
fehlt ein Theil des Gaumengewölbes , dessen Ent-
wicklung der dazwischen befindhche leere Raum nicht
hindern konnte. Eben so wenig kann sie in Folge
äusserer Gewaltthätigkeit oder anhaltenden Druckes
entstehen . jene ruft eine Trennung des Zusammen-
^nges oder blosse Entzündung hervor, dieser würde

3

im Gegentheil das Vorlagern der Rückenmarkshaüte
hindern. Das Rückenmark erstreckt sich in den ersten
Monaten des Fötuslebens durch den ganzen Canal
der Wirbelsäule bis in das Heiligenbein und den
Steisshöcker herab, es ist noch keine Cauda equina
vorhanden. Von dem vierten Monate an aber wachsen
die Wirbel starker als das Rückenmark, welches daher
in der Entwicklung zurückbleibt und scheinbar dem
Kopfe näher rückt. Das untere Stück der Wirbelsäule
wird dann nur von den starker wachsenden Lenden-
und Sacralnerven ausgetühh, welche den Pferdeschweif
bilden. Bei diesem Wachsthume muss die vorhandene
Spalte auch zunehmen, und die Vorlagerung des mit
Serum gefüllten Sackes begünstigen.quot;

Bednarus igitur pro certo statuit spinam bifidam
eflfectum esse deficientis vel vitiosae osteogeneseos,
minime vero seri accumulati efFectum esse posse.
Nos vero non dubitaremus hanc Viri doctissimi
sententiam veram habere , nisi supra jam vidissemus
plerosque Scriptores exsudatum non in arachnoideae
sacco, sed inter hujus intimam tabulam piarnque
meningem reperisse. Fatendum vero est quoque in
hoc casu notabilem seri accumulationem ante forma-
tam arachnoideam non facile obtinere posse.

Hacce quaestione crebris accuratisque investigatio-
nibus soluta , fore ut ad causam spinae bifidae cog-
noscendam , propius accesserimus manifestum est.

Ubi tanti nominis Viri dissentiunt, nostri non est
evincere quaestionem; liceat tantum quaedam alFerre
momenta, secundum nostram opinionem ex casu in

initio dissertationis narrato deducenda. Longe abest,
quin ex uno isto casu certi quid de morbi patho-
genesi statuere conaremur et longius quoque abest,
quin nobis in mentem veniret huic casui novam
superstruere hypothesin. Ilh solum, qui magnum
casuum numerum accurate observaverit variosque inter
se animo non praejudicato comparaverit, hypothesin
vel forsitan veram explicationem dare, ex nostra saltem
opinione, licet.

Quod ad magnum inter spinam bifidam atque
hydrocephalum chronicum congenitum , de quo loquitur
Behrend , attinet connubium, id in nostro casu utique
observandum fuit. Memoratu omnino digna est celer
hydrocephali evolutio postquam vulnusculum in tumore
dorsali clausum fuit. Quamdiu serum, etsi non
magna copia, ex apertura stillabat, notabilis liquoris
in cerebri ventriculis aut in arachnoideae sacco accu-
mulatio non obtinuit. Quid inde concludendum ?
An communicatio adfuit inter serum in cranii cavitate
praesens atque illud quod in sacco spinae bifidae
aderat ? Num fiuidum in capite accumulatum sen-
sim sensimque descendit atque per aperturam foras
egressum est? Potest omnino; at vero neque negare
nec certo affirmare audemus. Quo enim tempore
primum infantem vidimus notabile capitis voluminis
incrementum nondum aderat, et praeterea efiluentis
seri quantitas non magna erat. Evenit interdum ut
si hydrocephalus adsit, simul cum spina bifida , tumor
in dorso increscat pressione capitis instituta ; hanc
vero non instituimus quia tunc temporis tantum

hydrops ventriculorum nec valde notabilis ille (quod
scilicet ad quantitatem seri efFusi attinet) exstabat.

Exinde vero , quod in nostro casu spina bifida
cum hydrocephalo conjuncta erat, non cum Behrendio
spinam bifidam efFectum seri accumulationis habere
auderemus. Etiamsi nulla alia systematis ossei a
norma deflectio adesset — mutata enim ossium capitis
forma manifeste seri pressionis efFectus erat —
nullo modo cum Behrendio rogandum credimus, quare
omnia ossa sana, et imperfecta tantum columnae
vertebralis pars, nisi causa mechanicam egerit, quae
vertebrarum fissionem producere valuerit ? Eodem
jure rogari posset, quare in labio leporino labium
tantum fissum est, caetero corpore ab omni parte
perfecto, nisi causa mechanica fissionem labii pro-
duxerit ? Absurda profecto talis quaestio foi-et.

In nostro casu osteosin imperfectam causam spinae
bifidae fuisse, itaque adfuisse vitium primae confor-
mationis, quod dicitur, non probabile tantum sed
certum haberi potest. Probabile est si attendimus ad
sedem hquoris accumulati. Cum vero magna partium
emollitio et quae jam inceperat putredo non siverit
autopsiam medullae eiusque membranarum tam accu-
ratam instituere, ut inde pro certo effici potuerit
liquorem in sacco arachnoideae fuisse contentum,
hancce argumentationem mittere volumus. Aliud
vero datur argumentum, quod ex nostra saltern opi-
nione rem omnino dijudicare potest. Fissio nimirum
totius sacri, quae premente liquore produci nullo
modo potuit.

— ZI —

Quod vero in nostro casu obtinuit, non semper
obtinet, ideoque ex eo conclusiones nequaquam pe-
tendae sunt. Possuni in aliis casibus aliae esse
Spinae bifidae causae, et cum Vrolikio, quod attinet
ad illius vitii genesin, libenter statueremus: » dat
de splijting der ruggegraat zieh nu eens met onder-
scheidene misvormingen des ruggemergs, dan weder
met deszelfs waterzucht compliceert; dan eens als
een op zich zelf staand gebrek, als een gevolg van
belemmerde beenwording voorkomt.quot;

Antequam verbis finem imponamus liceat nobis in
memoriam revocare abnormem ipsius medullae spinalis
conditionem. Uti ex autopsiae historia patuit, medulla
non longius quam ad decimam vertebram dorsalem
pertinebat, atque igitur multo brevior erat, quam
apud neonatos esse solet. Causam huius morbosae
conditionis dare non possumus, de efiectibus hypo-
theses emittere nolumus, certi quid statuere ne-
queuntes.

TANTUM.

ï H E S E S,

I.

/'Men moet geene zieke ligcliamen maar zieke mensclien
bestuderen.quot;nbsp;Pkdys van der Hoeven.

II.

Musculi intercostalcs externi inspirationi inserviunt.

III.

//Eine strenge Sonderung der empirisclien und rationellen
Heilmethode ist in der Wirklichkeit nicht durchzuführen.quot;

Henie.

IV.

Non datur emphysema congenitum.

Y.

In curandis juniorum infantum morbis in genere
methodus exspectans optima.

Icterus neonatorum non producitur meconio retento et
inde orta obstmctione.

VIT.

Morbus, oui pUebitidis nomen saepe tribuitur, ut plurimum
venaram inflammatio non est.

VIII.

In phthisi tuterculosa oleum jecoris aliis pinguedinis
speciebus ab omni parte praeferendum.

IX.

//La syphilis (secondaire) peut se transmettre du nour-
risson à la nourrice.quot;nbsp;Bouchut.

X.

In febre catarrhali corticem Peruvianum cito administrare
interdum summi momenti habendum.

XI.

Irritationis symptomata in febre biliosa pleuritidem et
peripneumoniam non raro simulantia, a vera pleuritide
vel peripneumonia non nisi auscultatione et percussione
distinguenda sunt.

XII.

//Die bei Croup empfohlene und ausgeführte Tracheo-
tomie wird, bei der Unkenntniss der Ausbreitung der
Pseudomembranen, immer ein Wagstück bleiben.quot;

IIyktl.

XITI.

Gymnasticae exercitationes, cum activae tum passivae,
in paralysis curatione universe nimis negliguntur.

XIV.

Frenulum labiorum integrum non certo indicat gravidi-
tatem non obtinuisse.

XV.

Speculum uteri instrumentum est, quo nullus medicus
carere potest.

XVI.

Animi pathemata gravidarum foetus dilformitates pro-
ducere non possunt.

XVII.

Nequaquam in omni contusione articuli unguentum
Hydrargyri celerem sanationem afferre valet.

XVIIT.

In anthracibus incisionem usque in partes sanas extendere
non convenit.