i .■

SACRUjr.

W'-

% ■

w ■

■'/jV.

1. Brcvis historia resectionuin.
§. 2. Definitio et divisio resectionuni.
§. 3, De indicationibus resectionuni.

4. Contraindicationea resectionuni.
§. 5, Prognosis rcsectionum.
§.6. Do sequelis operationis.

operatio instituatur.
§. 8. Casus, qui durante operatione aut post ciiiii acci*
dere possunt.
9, De curatione post operationem iiistituenda.

L-

.iiiDno:ja')e3quot;i lii-roJairf hivaiïl
.uiKKoiîDîJéoi oifcivib Ja - ( 'tinîHfl
.îiinaoihjeai Hudinoila^ibni nlt;T

A .i

•O

.8 -è

.e .j

Tnter operationcs chirurgicas, quae rccentiori imprimis
tempore iiniotuerunt, insignem sane locum rcsectiones
occupant.

Quo magis progreditur seientia, quo perfectior evenit
ars chirurgica, eo magis intelligitur, quanti sitmomenti
ut, si fieri potest, conservetur, quod antiquiori aevo
prorsus inutile judicabatur ; eo magis quoque intelligitur,
quanti i ioris sit momenti, ut quis usum, licet non
complet! , cujusquam corporis partis retincat, ct ut
talcs inntuantur operationes, quae id cfficere possint,
quam ut antea partem aegrotam, tanquam corpori inu-
tilcm, ainovere.

Quum mihi, resectione in meo dextro pollice instituta,
magna hujus operationis beneficia, insiguisque utilitas
prac alliis patuerint, sponte sequitur me hoc argumen-

tum prac aliis lubciitius tractassc. Quocirca, cum lex
me jubeat specimen quoddam conscribere, ut summos in
medicina capessam honores, occasionem arripui aliquid
de rescctionibus, praccipue respectu nostrae patriae, in
medium proferre.

Quod ut fiat, primum breviter historiam et progressus
hujus operationis absolvam argumentaque afFeram, quae
pro illa vel contra eam a diversis allata sunt; dein ipsam
operationem ejusque sequelas paucis tractabo, tandem
nonnullas historias resectionum in patria nostra perfec-
tarum, quae manifestam ejus utilitatem abundeprobant,
describam.

Polendum admodum operationem tanti momenti, aegro-
que tam utilem, ad hoc usque tempus in patria nostra
tam raro institutam esse.

Paucae , quae mihi innotuerunt rescctiones, quae unä,
exccpta omncs magis minusve fausto eventu a patriis
cliirurgis instituebantur , sequentes sunt:

1quot;. Rcsectio totius articulationis genu a Yiro dar.
MULDEU Groningae instituta;

2quot;. llcscctio fibulae in articulatione pedis, ab eodem
facta (postea vero amputatio requisita est);

3°. llosectio in continuitate radii, a doet. p. i. i-'la-
MENO iii Nosocomio Militari Ultrajectino perfecta;

llescctio extremitatum primae et secundae pha-
langum polhcis dextri a Viro doct. kerst ;

9°. Efisectio cubiti, a Viro doet. ploem ante paucos
annos in Limburgia instituta ;

11°. E«sectio sive exsectio primae phalangis pollicis
dextri, a Viro doet. mulijir Medico Militari in me in-
stituta ;

12°. Resectio in continuitato tibiae et fibulae,
nuper a Viro dar. van goudoever facta, cujus alio loco
mentio fiet quemque igitur hie silentio practerire pos-
sumus.

Saepius institutas resectiones singularum ossium ex-
tremitatum, utpote minoris momenti, hoc loco non
memoravi.

Numerosae profecto illae observationes non sunt, quod
magis adhuc me incitabat, ut quam maxime concise
ea de re agerem, atque quousque tenues vires sufficiant,
aliquid conferrem, ut operatio omnium attentione dig-
nissim cujus utilitatem ipse cxpertus sum, melius
cogno; etur.

Quamvis jam galeni, quin ex opinione Viri doct.
VAN ONSENOORDT, jam iiiPPOCRATis tempore resectio
vel exsectio ossium fragmentorum innotuerit et celsus
jam de resecta apud gladiatorem costa locutus fuerit,
resectio tamen articulationum demum medio saeculo
decimo octavo certis praeceptis niti coepit.

PiLKiN in urbe Liverpool Chirurgus primus medio
fere saeculo dccimo octavo liane operationem instituit
in articulatione genu et post cum white, park, bent,
orred aliique bono eventu cariosas ossium extremi-
tates resecuerunt.

Ineuntc nostro saeculo, uterque quoque moreau (pater et
filius) felicissimo eventu hanc operationem pcrfecerunt ad
articula pedis et humeri, et in inferiori radii extremitate,

dum in nostra patria Cl. mulder Grouiugae totam
genu articulationem et fibulam eodem fere tempore
resecuit. Ab hoc autem tempore operatio saepius qui-
dem instituebatur, praesertim a Chirurgis Gallofrancis,
(sabatier, dupuytren, delpech , larrey, ct alüs),
nondum vero justo pretio existimata est; quin etiam
nonnulli Chirurgi eam rejicerent, vel tantum ad per-
paucas articulationes, easque artuum superiorum, res-
tringore cuperent; quo factum est, ut etiam in Anglia
•sensim sensimque in oblivionem abierit.

Novissimo autem tempore oblivioni eripiebatur, (luan-
doquidem nonnulli Anglici operatores, inter quos
imprimis davy , evaiis, taijlor; a. cooper, sijme et
alii nominari merentur, earn rursus in extremitate cla-
viculae, ad caput ossis humeri, ad cubitum et genu, ad
tarsum et maxillam inferiorem instituerunt. In America
septemtrionali • mott resecabat extremitates articulares
maxillae inferioris. Etiam in Germania haec operatio
magnopere laudari coepebat. Palm, v. graefe , dzondi,
lanoenbeck, praessertim vero textor saepissime bo-
no even tu resetionem in pluribus articulis instituerunt.
Jaeger nuoque et post eum ulasius saepius bono cum
succeasL ^ecuerunt.nbsp;i'

At Vv . gt; licet permultae resectiones, tum articulorum
tum aliai , optimo eventu perfectae sint et quotidie per-
ficiantur, quoque hodie tamen huic operationi non pauci
adversantur, et quidem ob lias causas:
lo, Operatio admodum dilficilis esset;
2®. Periculoea esset et insignis partium vulneratio;

3o. Si obtiiieat sanatio, tarda est;
4o. Eventus valde incertus esset; quoad resectiones
in ossium continuitate perfectas metus foret, ne pseu-
darthrosis oriatur.

. Ex hisce argumentis secundum tantum, tertium quar-
tumque in censum venire queunt, attamen incettae il-
lae noxiae sequelis operationis in multis casibus tam
salutaribus aequiparari nequaquam possunt.

Membrum enim servare, etsi ejus functie magis minus-
ve sit imperfecta, amputationi ejus longe praestare, quis-
que consentiet, et saepe quoque partis functio plane
restituitur. Quodsi talis effectus resectione obtineri pos-
sit, minoris profecto momenti habendum est, quod ope-
ratio non ita facilis sit, atque tardior (non in omni
vero resectione) sanatio, et operatione in casu infelici
non succedente alia operatione facta vita adhuc setvari
in multis casibus poterit. Neque consentiendum est Cla-
rissimo sTiiOMEiJER dicenti, resectionem majoris fragment!
in ossium continuitate ad formationem articulationis spu-
riae facile locum dare ; contrarium enim plures obser-
• vationes docuerunt.

Inter cos, qui validis argumentis resectionum utilita-
tem probaverint, imprimis textob et jaeger, atque no-
vissimo tempore praecipue Blasius nominandi sunt. —
Brevis narratio quorundam horum argumentorum hoc
loco non inutilis mihi videtur.

Ideo, dicunt, resectio negligitur, quia operatio difii-
cillima et periculosa habeatur, deinde quia de ejus
seciuelis et de utilitate partium, hoc modo conservatarum,
praejudicatac opiniones, non propriis nixae observati-

Onibus, proferautur; tandem, quia deconditionibus, qui-
bus resectiones sint instituendae, de indicationibus et
contraindicationibus, si cum amputationibus comparatio
instituitur, falsae saepe notiones exsistant.

Morbus articuli cujusdam constitutionalis, si ampu-
tationem non vetat, testante blasig (1) neque resectio-
nem, si fieri saltem potest, vetabit.

Vires labentes operationem contraindicare perhibetur;
at vero hic quoque opinio de vulnere resectionis notabi-
liori et sanatione difficiliori falsa est. In resectione
quippe vulneratio majorum vasorum nervorumque trun-
corum non obtinet et sanguinis jactura multo minor est.

Vulneris extensie pro variis articulis variisque casibus
nunc major nunc contra multo minor est, quam in
amputationibus; quum tamen vulnus nequaquam ma-
thematica sit magnitude, ex solo ejus ambitu vim,
quam in corpus exerceat, deducere nullo modo possumus.
In praxi praeterea raro evenit, ut operatio unice propter
minorem vulnerationem alii praeferatur. Conditione par-
tium mollium fieri potest, ut nonnunquam amputa-
tio requiratur et resectio institui nequeat; sed quando
degene quot;I tio partium mollium ab articulationis morbo
pender iieque valde notabilis est, resectionem docente
experit iia non imped it.

Ipsius profecto articulationis conditio primum obser-
vanda est. Caries articulationis frequentissime resectionem
postulat. Hac in re iiusTii de articulorum morbis opi-

({) Bijdrage tot de Practische heclkandc door Prof. DIasiiis, uit het Iloogd
door J. E. C ran Campen , 18ö0 , bl. 1 engt;.

nio rescctioiii omnino nocuit. Ex mea opinione, ita
fcrc sunt blasii verba, in plurimis casibus sic dictae cariei
articuli, in quibus inter amputationem atque resectio-
nem optandumcst, os nequaquam primarie affectum est,
vcraiiusTii artlirocace non exsistit; in liisipsis casibus os,
si aspcritatem, in morbi decursu interstitiali absorptione
productam, excipias, sanum est. non exsistit in illo pro-
cessus morbosus, ejus affectio ab articuli superficie
incepit, vulgo non alte pénétrât et in resectionc prorsus
negligi potest. Itaque morbum resectionc superari non
posse, uti multi conjecerunt, veritati contrarium est.

Quodsi vero post rcsectionem (in primaria ossis carie)
amputatio requireretur, nullis difficultatibus liane premi
opinatur Blasius, hoc saltem respectu non laudandus.

Membrum resectione facta ad usum aptum ct saepc
fere integrum rctineri posse, tam frequens experientia
docuit, ut hac de re dubium moveri nequeat.

Quod difficultates attinet, hae verum Chirurgum a
proposito deterrcre non potcrunt; resectiones, uti aliac
operationes, tantummodo animi intrepiditatem pcritiam-
que postulant.

Eesectio dicitur morbosi vel functionem partis, ad quam
pcrtinet,turbantis et impedientis ossis cujusdam fragmenti,
sive in ejus continuitate seu ad cxtremitatcm articularem

ablatio, vel quociue totius ossis ex articulationibus cum aliis
ossibus solutio, servatis quantumpote partibus mollibus.
Ablationem totius ossis, a nonnulUs exsectionem dic-
tam, cum beger (1), propter magnam convenientiam inter
utramque operationem, etiam ad resectiones retuli. Quam
deditTEXTOR (2) definitionem, resectionem esse morbosi vel
functionem impedieutis fragmenti ossis instrumentorumope
acutorum ablationem, mihi minus congrua videtur. Optime
cum beger resectiones sequenti ratione dividere possumus.

1°. Resectio ossium in articulis (decapitatio ossium
i. e. ablatio unius pluriumve extremitatum ossium.

2o. Resectio ossium extra articulos {in continuitate)
ossium), i. e. resectio morbosi, vel functionem impedientis
fragmenti cujusdam ossis in continuitate; et

3®. Resectio ossium totalis, {exsectio aliorum Auctoruni)
i. e. ablatio totius ossis, inter duo plurave alia ossa
siti, desecta utraque extremitatc articulari. Spectat tan-
tum quaedam minora manuum pedumciue ossa vel alte-
rum duorum ossium juxtapositorum.

Uti i]i genere, sic quoque de resectionibus valet jus-
tarn, strictamque earum indicationem non in omni casu

(I ) I'raclt;i»clio$ llandbucli der clinisclieii'Chirurgie nach den iieueMcn Milthcilun.
gen ausgrauichnctcr Wundärile aller Länder syslemaliscli bearbeitet 3cr lîdquot; 2c
Ablh, Berlin 1K42.

(2) Ttxtor, «rundiuge liir l.clire der cliirurgisfhcn Operationem, I8r»'gt;.
I« 50J»

aeqûalem esse. Universe ossis fraginentum vel totum os
morbo affectum, alio' modo non sanandum, hanc operatio-
nem indicat.

1quot;. Caries insignis extremitatum articularium, vel
corporis ossis, vel totius ossi, quando situs eius operatio-
nem admittit, quando status cachecticus valde provectus
cam non vetat, neque partium mollium nimia jactura
adest. Tum demum haec operatio instituenda est,
quando omnia alia remedia contra cariem iudicata frustra
adhibita fuerunt.

Si caries articularera extremitatem alte penetraverit vel
extensa in ossis corpore adsit; si partes molles adjacen-
tes adeo degeneraverint ut, bonum eventum sperare non
possimus, amputatio unicum remedium est. Delpecii
tum demum resectionem instituendam esse existimabat,
quando certe statutum est, neque naturam neque artem
ad cariem praesentem debellandam aliquid valere. Id autem
certo defniiri saepissime non posse, satis pcrspicuum est.

Quum propter cariem ad resectionem confugiatur,
operatio, me judice, non nimis diu differenda est, quod
scilicet conferre posset ad malum eius eventum.

3°. Fractura comminutiva magni momenti ad ossium
extremitatem articularem, non in ossis corpus pertinens,
illaesis praecipuis nervis. In hisec casibus resectio tunc
tantum iudicata erit, si certo statui potest, quousquc
fractura comminutiva per ossis cori)us cxtendatur.

Arteriarum laesio resectiouem non per se contrain-
dicat, ligatis enim arteriis circulatio saepe per vasa
collateralia restituitur et sanatio post resectionem sequitur.

4°. In luxationibus vulnere partium mollium com-
plicatis, quando caput ossis partes istas ita penetraverit
et foras egressum fuerit, ut repositio fieri nequeat.

5°. Vera ancylosis, quae extremitatis affectae motum
maximopere impedit, si magna datur spes ejus usum
facta resectione majorem fore. (1)

7°. Incurvatio ossis adnata vel acquisita, si vitio-
sae positioni ablatio ossis fragmenti subvenire potent,
quae operatio novissimo imprimis tempore saepius a
Mayero in variis ossium deformitatibus instituta est.

8°. Articulorum vulnera sclopetaria. In hisce vero
indicatio magis restricta est et tune tantum instituenda
resectio, si ossis corpus integrum est, si extremitas
articularis prorsus comminuta est, vel plumbea glans ita
eam penetra vit, ut amoveri nequeat atque effectus valde
nocivos cieat.

9°. Insignes degenerationes vel ad extremitatem
ossis vel in ejus continuitate, notabiles functionum
turba iroducentes.

10' Instituenda denique resectio est, si spes datur,
ut facta operatione pars functionibus suis perficiendis
aptior futura sit, quam post amputationem fieri possit. In

generc rescctio ad membra superiora magis indicata
est, quam ad inferiora, quippe quae si resectione multo
breviores fiunt usui parum tantum convenire possunt.
Jaegcro teste priorum (iuo(iue cventus universe faus-
tior est. (1)

Praecipuae contraindicationes hujus operationis sunt:
1quot;. Quando peculiaris ossis dispositio vel situs totius
ossis exstirpationem non sinit, etsi caries per maximam
ejus partem progressa eam indicarct.

2°. Si caries se in aliud os extendit, quod resccari
nequit, in pelvim v. c. quando caput femoris affectum est.
Secundum Jaegerum (2) vero caries ossis innominati vel
scapulae vera contraindicatis dici nequit, qnandoquidem
cavitas glenoidea scapulae post capitis humeri resectio-
nem bono eventu resecta fuerit, dum superficialis caries
cauterio actuali sanari potest.

3°. Porro contraindicata ex plurimorum Chirurgo-
rum opiuione resectio est, si causa, quae cariera pro-
duxerit , pergit. Jaeger (3) autem hancce contraindi-

(1^ I'isct. flandb. der d. rhirurg. n s. w. pap, 858.
(2; Ibid. pag. S.quot;»,
(ö Ibid. pap. SrCi.

cationem non adniittit, sed innnerito ut videtur. Experien-
tia enim abundc docuit, pergente causa saepissime
alium articulum carie affici, eventumque lethalem tali
in casu omnino facta operatione propinari.

4°. Non in omni fractura comminutiva articulationis
cujusdam resectio iudicata est; saepius enim fragmenta
soluta amoveri, non prorsus soluta reponi possunt, et
naturae beneficio sanatio obtinctur; contraindicata est,
si fractura comminutiva non tantum articuli sed ipsius
ossis corporis adest. Tali in casu si instituenda est ope-
ratio, amputatio indicata est.

5°. Vetat resectionem majorum artcriarum et nervo-
rum laceratio, simul cum fractura obtincns.

6quot;. Non convenit resectio, si magna adest partium
mollium articulum circumdantium veljacturavel degene-
ratie.

7. Luxationes , quae ctsi non reponendae sint, alicjuem
tamen membri motum permittunt, ita ut ejus functio
pro parte servata sit, itidem resectionem vêtant.

8°. Resectionem contraindicatam esse in aegro admo-
dum debili multi contendunt. Hic vero constitutie aegri,
ejus 'ae aliaque observanda sunt. Saepius enim
aegri di irna suppuratione ac vehementi dolore valde
debilitati magnam operationem melius ferunt, quam
homines aetate juniores et robusti, in quibus nimirum
reactie post operationem longe veliementior quin periculo-
sier esse seiet. Ne febris hectica quidem incipiens opera-
tioneih plane vetat, hectica enim symptomata post re-
sectionem non rare emendantur, si vero diutius jam

exstiterit hectica fcbris, sique acgri vires admodum
lapsae sint, resectio revera contraindicata esse potest.
Tali in casu Chirurgi arbitrio relinquatur, utrum per-
pensis omnibus ad amputationem refugiendum esse
credat, an resectionem faciat.

Quod saepius obvervatum est, et hic in censum ve-
nit, mulieres in genere graves operationes melius ferre
quam vires, hominesque pauperes melius quam ditiores.

9°. Steomeijer (1) resectionem in ossis continuitate
aliquantulam extensam contraindicatam credit; periostei
enim jactura ansa datur, quo minus extremitates separatae
invicem in unum concrescant atque igitur pseudarthrosis
oriatur. Id vero non semper obtintre jam supra dictum est.

10°. Denique aetas puerilis aut valde provccta ope-
rationem contraindicare potest.

Quoad prognosin imprimis in censum veniunt:
1°. Periculum, quod resectione oriri potest, propter
arteriarum et nervorum majorum vicinitatem.
2°. Major minorve ipsius operationis difficultas.
3°. Articulus in quo resectio instituitur (in resec-
tione humeri faustior, infaustior in resectione femoris).

4®. Symptomata, operatioiii iiisecuta, interdum gra-
vissima quin vitae periculosa.

6®. Diuturnum curationis tempus, quod autem non
de omnibus resectionibus valet.

7°. Aetas, sexus, temperamentum, constitutio, vi-
tae ratio, morbi praecedentes vel praesentes, caet.

Kesectionis institutae eventus varius est; quibusdam
in casibus formatione calli rigiditas articulationis sive
ancylosis oritur; in aliis nova articulatio formatur; in
aliis, scilicet in resectionibus in continuitate ossium,
firma conjunctio fragmentorum oritur, interdum vera
etiam pseudarthrosis.

In articulis ossium extremitates callo effuso ita vel
applanantur, vel convexae fiunt vel excavantur, ut
quasi nova articulationis superficies formetur. Partes
molles ulgo retrahuntur, qua distantes fragmento-
rum si rficies sensim sensimque sibi accedunt.

In articulorum resectionibus hic eventus maxime
faustus est, quia ita quodammodo motus servatur.
In Tesp(;tionibus in ossis continuitate solida conjunctio
admodum dcsiderânda. Et quidem tunc quoque, quando
ossium superficies non prorsus ad se accedunt, inter.

Utramque suj)eriiciem, (vel quando iotum os resectum est,
inter utramque articulationem) non raro tela durior liga.
mentosa, interdum ossea formatur, quo fit| ut partis
usus partim saltem restituatur.

Membrum, in quo resectio obtinuit, semjjcr magis mi-
nusve brcvius fieri non opus est ut dicamus.

Ut in omnibus aliis operatiouibus, sic in hac quoque
curandum est, ut omnia adsint, tum instrumenta cum
fasciae, aliaque, atque omne subsidium, quod ad praeca-
vendas vel sistendas haemorrhagias requiri possit. —
Secundum jaegek (1) non opus est, ut torcular appli-
cetur, quia minores tantum descinduntur arteriae, quae
vel ligari, vel torqueri, vel digiti ope comprimi possunt,
quod utrite fiat, arteriarum cura perito auxiliatori man-
danda est.

5°. Complures majores et minores serrae, serra mo-
bilis, in catenae modum facta. Serrula heiji, serra mau-

9°. Lamellae plumbeae tenues, corium , charta spissior
(bordpapier), spathula cornea.

120. Acus rectae et incurvatae, fila serica cerata,
emplastrum adhaesivum, linteum carptum, compressae,
ferulae, lectuli straminei, fasciae, spongiae, alia.

Hisce paratis , acger quam facillime potest locetur, pic*
rumque enim diutius durât operatio. Operatori auxi-
liatores adsint sufficienti numero, quorum unus vel
duo ipsum immediate adjuvant, quorum tertius instru-
menta rrigit, dum alius assidue aegro adstat cumque
observa imprimis si diloroformylum adhibetur.

Chlotoformyli inlialationem universe in hac operatione,
quae semper diutius durât aegroque valde dolorifica est]
omnino indicatam existimo. Dolendum vero, non omnei
inhalationibus consopori et diuturnum tempus , per quod
inhalationes continuari debeant, revera nocere posse.

Primum stadium. — Incisio cutis partiumque subjacen-
tium fiat quantumpote eo loco, quo vel articulatio faeillimc
denudetur, vel os ipsum resec^ndum optime attingatur, id
est ipso vulgo loco, quo resectio fieri debet. Si fieri potest,
incisio non tali directione fiat, qnali magna vasa ner-
viquc notabiles facile laederentur. Directio incisionis dif-
fert pro loco, quo resectio instituenda est; id autem
curet Chirurgus, ut incisio satis largasit, ita ut os vel
articulatio bene denudetur. ^Musculi tcndinesque, si
cvitari potest, non incidantur.

Deinde si resectio ad articulationem obtinet, ligamenta
scindantur, articulationem firmantia, qua de re obser-
vandum in genere praestare, ut ea primum desecentur
ligamenta, quae firmissime ossa conjungunt. Luxetur
dein caput ossis resecandi, atque solvantur ab osse
partes molles ad eum usque locum, quo ossis separatio
instituenda est. Incidatur dein periosteum (si resectio
fit in continuitate ossis, duobus nimirum locis) osse
vero non magis quam stricte requiritur denndato.

Quo facto spathula vel frustum ligneum, vel lamina
plumbea, vel charta, vel corii frustulum inter os atque
molles, quae illud obtegunt, partes interponitnr.

In altero stadio os serra apta finditur, dnobus locis,
si resectio fit in continuitate ossis; vel si totum os
amovendum est, etiam altera articulatio solvitur. Serrae
hunc in finem requisitae valde diflerunt, pro loco quo
instituitur operatio, pro ossis resecandi natura et forma.

Omni ope curet Chirurgus, ne periosteum remauentis
ossis partis laedat, ex metu ne periostitis oriatur, vel
denudatum os nccrosi afliciatur.

Si durante operatione patet cariem altius penetrare
quam opinatus erat Chirurgus, moreau (1) usum can-
dentis ferri suadet; praestat vero cum jaegero(2) senae
ope partem morbosam, quantum fieri potest, a sana se-
parare, et ferrum candens non nisi in carie ad-
modum superiiciali adhibere.

Symio suadente (3) melius est, non totum os serra
dividere, sed tantum dimidiam vel duas tertias partes
et deinceps forficem vel forcipem adhibere j cartilaginea
superficies remanentis ossis auferenda est ad sanationem
et conglutinationem partium promovendam.

In tertio stadio torculare, si adhibitum fuit, amoto,
arteriae sanguinem fortasse fundentes ligandae vel tor-
quendae sunt, vel alia remedia haemostatica adhibenda.
Postquam cessavit sanguinis fluxus et vulnus totaque pars
aquae opc abluta sunt, vulneris margiues suturae vel em-
plastrijvel utriusque ope conjunguntur, ut si fieri potest
reunio per primam intentionem fiat.

Ossis vel ossium extremitatcs aut plane aut quam
maxim leri potest, appropinquantur, quo facto margines
vulneri conjunguntur. Sutura crueuta retpiiritur, si
resectio ossis majoris facta est, in resectione minoris
ambitus reunio per emplastrum adhaesivum sufficit.

(l) Tract. Ilandb. d. din. Cliir. u. t. w. ». 840.
ft) Ibidem, gt;. 8ii.
IZ) Ibidem , $. 840.

.Taegeii (1) suturam nodosam praefert et circumvolu-
tam tantum in resectione maxillae inferioris adhibendam
censet. Pars vulneris declivis, si potest, aperta ma-
neat, ut secreta fluida facile exeant.

Spatium quoddam inter duas ossis vel ossium extremi-
tates remanens nonnulli Chirurgi ope lintei carpti implere
solent, quod utique dissuadendum est; tali enim modo
reunio per primam intentionem certo impeditur.

Sutura vel sicca vel cruenta applicata, linteum carp-
tum , unguento simplici illitum, vulneri imponitur et com-
pressa tegitur, tandemque apta fascia pars involvenda
est. In artuum resectionibus usus fcrularum et lectuli
straminei vel alius apparatus utique necessarius est. lila
porro membro positio detur, quae, si ancylosis forte ori-
tur, illius usum in postcrum quam minime infringat.

Ad casus, (^{ durante operatione accidere possunt,
referantur haemorrhagiae, notabiles plerumque ex ar-
teriis, subinde quoque ex venis discissis. Ilaemorrhagia
venosa oriri potest ex torculari nimis premente, inter-
dum vero absque tali causa evenit et ita vehemens esse

potest, ut ad veuae ligaturam confugiendum sit. (Doet.
KERST casum describit (1) in quo ligatura venae cruralis
necesse erat.) Haemorrhagia e vasis capillaribus sis-
titur aqua frigida, vel si opus est remediis stypticis;
ex arteriis autem optime sistitur ligatura, vel si arteriae
minoris voluminis sunt, torsione.

Vulneratis vel discissis magnis nervis amputatio vel exar-
ticulatio requiritur. Yulnerata praccipua membri arteria
ligatura interdum sufficit, neque statim ad amputatio-
nem confugiendum est.

Major cariei extensio, quam exspectata erat, in-
grata quoque complicatio est et operationem longe diffici-
liorem reddere potest.

Casus, qui joo«^ operationem aegri conditionem in ma-
lam vertere queunt, sunt: inflammatio veliemens et
febris traumatica fortior, fomentis frigidis, non raro ve-
naesectione remediisque antiplilogisticis intus adminis-
tratis debellandae; porro haemorrhagiae secundariae et
dolores acerbissimi. Ad sistendam haemorrhagiam requi-
runtur fomenta frigida et styptica remedia, interdum
ligatura vel torsio arteriae sanguinem fundentis. Symp-
tomatf^ nervosa, ut delirium, imo tetanus, derivantia
requir t, revulsiva et sedantia, vel si nervus vulneratus
sympt lata ista producat, si fieri possit, nervus totus
scindatur.

(1) J. F. Kerst. Beknort Ter»l«(ç Tan hetgeen in do heelkundige afdeeling tob
het «ijk» militaire hospitaal ter instructie te Utrecht gedurende het jaar 1829 ii
veorgekotnea. bl. 88.

rhcumaticara existiraaiis, siulorifera, magnas opii doses,
balnea calida, vesicatoria, alia commendat.

Advecsis casibus porro adnumeranda suppuratio profusa,
puris susccptio in sanguinem (pyaemia), abscessus, récidiva
caries , necrosis ossis (in utroque hocce casu nonnuu-
quam operatio iteranda vel etiam ampntatio vel exar-
ticulatio instituenda est), fistularum formatio, funclio-
ncm raldc impcdiens ancylosis, pseudaithrosis.

Curatio post operationem eo tendere debet, ut inflam-
matio si nimia est, moderetur; ut quantum opus est
incitetur, si reactio non sufficiens est. Die quinto sex-
tove post operationem, interdum diutius, partes, quae
ad deligationem inservierunt, renovandae sunt.

Suppuratione orta fomenta frigida non amplius con-
veniunt et deligatio quovis die rcnovari debet, impri-
mis autem curandum, ut bonam positionem membnim
retineat. Progrediente sanatione post resectionem ex-
trcmitatis ossis cujusdam vel duorum ossium, motus
passivi prudeuter instituantur, ut si fieri potest, prae-
caveatur ancylosis. Si resectio facta est in ossis con-
tinuitate, omni opc nitendum, ut pars iramobilis
tcncatur ct ita forma partium wpa rat arum quantum-

pote servetur; qui scopus eodem modo quo in fracturis
ossium compositis attingitur.

In priori hujus speciminis paite paucis verbis de
resectionibus universe disserui, in hac altera parte quaedam
de nonnullis resectionibus magis spcciatim obscrvare mihi
proposui.

Hanc ob causam ex ephemcridibus divcrsis historiam
nonnuUarum in nostra patria institutarum rescctionum
cxcerpsi , iisque praeterea binos nondum cognitos
resecti( s casus adjunxi, quorum alter institutus a Viro
cxperti mo van wokuden, Trajecti ad ilhenum, et ab eo
mecum coramunicatus est, quorum alteram ipse passus sum.

Duae harum n^sectionum, licet non in majoribus
corporis partibus institutae sint, mihi tamen et cum
adhucdum rariores sint et ob cgregium in utroque casu
operationis eifectum, ommium attcatione digna vide-

baiitnr. Cuiictarum operationum eventus talis fuit,
ut absque ullo dubio utilitas hujus salutaris operationis
in permultis casibus, in quibus antea amputatio vel exar-
ticulatio instituta foret, luce clarior fiat.

Casus I. — Historia resectionis felicissimo eventn per-
fectae, tracUta a Vira doet. ploem (1).

J. viNDEiis, puer 14 annorum ab aedis cujusdam
tecto, 18 metros Neerlandicos alto, in duram humum
incumbebat. Doet. ploem , in auxilium vocatus , sta-
tim fracturam insignem comminutivam dextri humeri
agnoscebat. Superior hujus ossis pars trans molles bra-
chii partes in humum penetraverat. Usque ad tertiam su-
periorem partem os denudatum erat, partim periosteo
orbatum et ramentis osseis circumdatum.

Princeps fractura paullo supra condylos aderat, qui
obliqua fractura, in articulationem cubiti pertinente,
invicem separati erant. Capitulum radii itidem defractum
erat, ligamento autem annulari loco suo retinebatur.
Ulna sola intégra erat. Nec vasa majora neque nervi
vulnerata erant, nervus ulnaris tantum aliquantulum erat
contusus, uti ex stupore quodam digiti minimi patebat.

Yir doctissimus desarticulationem cum resectione extre-
mitatum defractarum indicatam judicabat, quod ut fieret
ad posteriorem humeri partem incisionem longitudinalem
faciebat super musculum tricipitem brachii, deinde ossis
humeri quantum necesse erat serra transversim aufe-
rebat.

Longitudinalis incisio usque ad cubiti articulationem
protrahebatur, qua ratione cum altera incisione, tranversa
illa, in forma litterae T conjungebatur. Inferior
humeri pars exarticulatione solvebatur et auferebatur,
simul cum capitulo radii tam regulariter ab osse defracto,
ut non necesse duxerit operator serra uti ad superficiem
remanentis partis aequandam.

Ramenta ossea deinde amovebantur et nervi cutanei
quidam contusi prorsus discindebantur. Ilaemorrhagia
non magni momenti erat, nullo vase ligaturam postu-
lante. Suturae cruentae paucae applicabantur , caeterum
vulnus emplastro adhaesivo ligabatur. Brachio compressis
et fascia ligato, epithemata frigida continuo admove-
bantur.

Operatio satis difficilis fuerat, quod imprimis de
condylorum exarticulatione valet. Plus quam tres quartas
horae partes duravcrat. Chloroformylo doet. ploem,
experientia doctus, non usu^ est.

Aeger durante operatione tranquillus erat, nec vehe-
mentis doloris signa dabat, quod quidem facile ex ali-
quo commotionis gradu exphcari potest. Intra nychthe-
merum îam veliementia symptomata reactionis localia et
univers a, uti febris, delirium, etc. ingridiebantur,
jam ter ) autem post operationem die destiterunt, brevi-
que bona suppuratio orta est.

Cicatrisatio bene citoque locum habebat ; etenim post
quatuor hebdomades vulnus sanatum erat. In initio
brachium extensum atque in supinatione tenebatur,
postca flectebatur, dum ancylosin praecavere Vir doctissi-

mus omni ope studebut, quod ut fieret peculiari rationq
egit. Liceat mihi ipsius verba citare * Hiertoe vonden
wij eene ougezoclite doch zeer doeltreffende gelegen-
heid in de steeds draaijende haspels der te Vaals be-
staande lakenfabrieken. De lijder omvatte den greep
van een' haspel met zijne zieke hand en liet die
passief de bewegingen van het werktuig volgen, waar-
door de voornaamste bewegingen van het dleboogs-
gewricht werden nagebootst; spoedig was hij in staat
dien passiven toestand van het deel in eencn activen
te veranderen en zelfs den haspel met meerdere
kracht en snelheid tc draaijen. Na drie maanden
oefening kon V. zich van zijnen arm bedienen bij
het eten en eenige bezigheden verrigten, zelfs voor-
M'erpen van acht Ned. ponden gewigt daarmede op-
tillen en vervoeren.quot;

Quod ad formam brachii attinet, haecce notata in-
veniuntur: brachium brevius est humerique extremitas
inferior in fossa sigmoidea ulna; recipitur. Transversa
ossis diameter solito major esse videtur. Ligamenti
vel capsulae spscie circumdatur, qua motus ad latus
valde restringitur. Flexio atque extensio ut jam dictum
optime perficiuntur.

Dolendum omnino est huncce casum, magni sane
momenti habendum, non accuratius descriptum esse;
nescimus utrum praeter condylos magnum humeri frag-
mentum remotum sit, vel ramentum tantum, et sic
porro. Quum vero Doct. plokm, quo tempore casum
conscripserit, in eo esset , ut iter in insulam Javam

faceret, non inculpandus est potiusqne illi gratiae
agendae sunt, quandoquidem casum istum nobiscum
communicaverit.

Casus II. —• Eesectio vialleoli externi a Flro doet.
J. F. Keest instituta (1).

J. M. le Jeune, miles pcdestris, post distorsio-
nem pedis dextri carie malleoli externi corripiebatur,
totam fibulae inferiorem partem occupans. Tumes-
cente malleolo pedis motus insigniter impediebantur,
dolor vero non aderat. Remediis tum internis tum
externis incassum adhibitis. Vir doctissimus Kerst
die 19 m. Martis 1831, adjuvantibus Viris doet. Alex-
ander et Sebastian , resectionem partis fibulae mor-
bosae instituit.

Cautelis necessariis adhibitis cutis unum pollicem in-
fra et duos pollices supra malleolum incidebatur. Inde
a superiori parte inferioris incisionis duae semilunarcs
incisiones circa malleolum morbosum perficiebantur, quae
in superiorem exibant incisionem. Inter has duas inci-
siones cutis morbosa continebatur. Tum cutis ad utrum-
que malleoli latus ita solvebatur, ut tota inferior
fibulae pfrs denudata esset.

Partib mollibus prudeuter ab osse scparatis, ligamen-
toque int rosseo fisso, Chirurgus, postquam lamcllis plum-
beis partei molles tegerat, serram tenuem, mobilem, catenae
in modum factam, inter tibiam fibulamque ducere cona-

oatur, quod tamen exiguum spatium inter utrumque 03
remanens non sivit; quamobrem Doet. kerst, uti
antea etiam Clar. mulder fecerat, trepanationem ossis
perfecit. Osse nunc uno loco transscisso, ligamentis so-
lutis exarticulatio facta est et remotum fibulae fragmentum,

Asperitates ad remanentem fibulae partem obviae deinde
forcipis ope auferebantur ; arteriae ligandae non erant.
Vulneris margines quamtumpote sibi appropinquabantur,
et epithemata frigida parti sedulo admovebantur.

Diaeta stricta atque potiones réfrigérantes praescribe-
bantur. Nihilominus inflammatio brevi oriebatur et vehe-'
mens et valde dolorosa, quam febris intensa comitabatur.
Cura antiphlogistica localis et universalis inflammationis
vim brevi fregit. Postea abscessus ad plantam pedis orie-
bantur et sanatio tarde obtinebat, at vero tandem ita per-
fecta erat, ut aeger articulatione parum tantum mobili,
caetcrequin perfecte sanus , Nosocomium reliquerit,
ad plura negotia perficienda aptus.

Descriptioni, quam de hocce casu dedit Vir doet,
insuper addit, cariem operatione non perfecta verosi-
millime ad alias tarsi partes transituram fore, ita ut
tandem amputatio indicata fuisset. Abunde et hic casus
utilitatem resectionis probat.

Casüs III. — lîesectîo partis maxillae inferioris, a
riro expertissi7novAH woerden instituts mihique tradita.

Mulier quaedam ex urbe Weesp post dentis molaris
avulsionem periostitide ad marginem maxillae inferioris et
quidem dextro latere, quo loco avulsio obtinuerat, affi-
ciebatur, eo quidem elFectu ut sensim sensimque ex-

ostosis satis magna eodem loco oriretur, functionein
partis affectae admodum turbans. Suadente Expert.
VAN WOEEDEN in Nosocomium Civile Ultrajectinum se
conferebat, ubi operatio sequenti modo perfecta est.
Vulgaris incisorii ope transversa incisio fit, inde ab
angulo oris fere ad partem superiorcm processus coro-
noidei maxillae inferioris. Osse hoc ratione conspicuo
.facto, discinditur periosteum et exostosis serrae ope
ab osse separatur. Serra nempe de industria hunc in
^scopum confecta anterior exostoseos pars discinditur,
avulso prius dente molari primo. Quum vero Chi-
rurgus ad mediam fere exostoseos partem venisset, ecce
rumpitur serra, quam ob rem caetera pars parva
serra, uti in phalangibus digitorum adhibetur, tota
fere desecabatur. Porcipis ope fragmentum, quod mag-
nitudinem ovi columbini aequabat, prorsus separa-
batur, quo facto vulnus sutura cruenta conjungebatur.

Post tres hebdomades mulier, a deformitate ante operatio-
nem exsistente plane liberata , domum profecta est. Ante
-operationem inhalationes chloroformyli primum factae
erant, at vero oegra parum tantum sopita et trismo
orto oj i-ationem plane prohibente, a remedio brevi de-

Casi: ^ tV. — Eesectio in continuitate radii a Viro
(loctissimo flameng instituta (1).

anni 1823 eiise claclem in brachio sinistri accipiebat,
quae post aliquot menses sanata videbatur.

Tribus et quot excurrit annis post, mense Junio 1826,
in Nosocomium Militate Ultrajectinum receptus est,
jaradudum carie atque necrosi paullulum infra mediam
radii partem, quo loco vulnus adfuerat, lahorans.

Solitis in tali casu remediis adhibitis, doet, flameno
ad finem mensis Augusti morbosam radii partem resecuit.
Liceat mihi ipsius verba citare.

»Duce igitur et suasore celebri Chirurgo van onsenoort)t,
qui mihi hujus consilii auctor fucrat, et adjutore
expertissimo Chirurgo primae classis kekst, ad opera-
tionem processi. Aeger, ad eam jam per aliquot dies
praeparatus, placide sehabebat; sedentis bracliium men-
sae, in hunc usum satis clevatae, imponebatur, ita ut
operatori commodissimum esset. Torcular arteriae bra-
cliiali applicabatur, brachium inferius inter pronationem
et supinationem tenebatur ab auxiliatore primo, qui
ab una parte cubitum, dum alius carpum immobilem
retinebat. In cute partis lateralis externae brachiiinfe-
rioris incisionem feci, prope cubitum, usque ad latitudi-
nem duorum digitorum ab articulatione radii cum carpo.quot;

//Venae praecipuae, quantum fieri potuit, evitatae
sunt, tela cellulosa dissecta aponeurosis incisa est;
musculi et tendines magna cum cura a juncturis sepa-
rati sunt. Ad radium ductus incidere debui muscuhim
flcxorem pollicis, in loco, ubi radio affixus est. Hoc
osse plane denudato, scalpello usus sum in piano cur-
vato ancipite, et attente os radens eo perveni, nt li-

gamentuni interosseum dividerem ; ossis tumefactioiie
et exiguo quod supererat spatio coactus sum hac
incisione laedere arterias interosseas ; radialem vero
arteriam et ejusdem nominis nervum summa cum cnra

//Iiis peractis, carnes probe separavi, os periosteo
denudavi, et specillum flexibile, late cavatum, ab una
parte introduxi, per spatium interosseum trajeci, et
ab altera parte extractum recurvavi. Hoc modo via
mihi parata est ad introducendam serram, cujus una
extremitas acu curva munita erat. Postquam serrae, ita
ossi subductae, extremitatibus duo manubria adap-
taveram, motu oscillante, quantumcunque fieri poterat,
ea secare coepi et prima haec sectio, qua inferior ossis
pars dividebatur, prospère cessit. At quanta frustratio,
quum, sectione superiori vix ad tcrtiam partem per-
ducta , serra frangebatur ! Ea mox rétracta, altera,
quae nobis subsidio erat, eodem modo ac prior intro-
ducta fuit. Iterum igitur secare coepi, sed ecce ! osse
fere toto resecto altera haec serra quoque frangitur.
Quid tum? Specilli inter duo ossa introducti ope
carnem immum deprimere jubeo ; laminae plumbeae
ossi imp luntur ; vectes, a dextra et sinistra introducti,
radium, quantum fieri potest, sublcvant, quo facto sena
convexa scctionem superiorem perficio, quod satis facile
factum fuit, cum copia mihi dabatur, extremitatem
inferiorem , cpiae jam libera erat, sublevandi. Aegrota
ossis parte hoc modo sublata, procedimus ad ligaturam
arteriarum interossearum ; nullus enim alius ramus insignis

laesus fuerat. ' Vulnus nunc muiulatur, partes inter se
invicem junguntur et continentur emplastris agglutinanti-
bus; spleniumgradatum ad spatium interosseum applicatur,
porro adhibentur splenia circularia et duae ferulae,
palmaris nempe et dorsalis; omnia denique ligamento
circulari continentur.quot;

-'Post operationem tumefactio inflammatoria admodum
vehemens fuit, quam sedarunt venaesectiones generales
ct locales ; suppuratio insequens bene se habuit, vulnus
cito ad sanitatem pervenit et spatio sex hebdomadum
orta est plena cicatrix.quot;

^Bcentm. Motus braclui inferioris flexio nempe, extensio,
pronatio, supinatio; motus manus ac digitorum ab homine
sanato optime exercentur duobus post operationem
mensibus, quo tempore e Nosocomio regio exiit. Post
duos annos peripneumonia succubuit, et autopsia facta
patuit utramque radii extremitatem non osse quidem
sed tela fibro-cartilaginea junctam esse, Remotae partis
longitudo quatuor pollicum cum dimidio fuerat.quot;

Casus ^. —Resectio articulatïonis primae etseemche
pUlangis pollieis dextri a Viro doet, kerst instituta (l).

quot; Daar het behoud van den duim (meer nog dan van
cenigen anderen vinger), al is dezelve dan ook stijf.

van veel belang is, heb ik bij den fuselier dt-r ö''quot; Af-
deeling p. schböder, in een geval, waar men gewoon-
lijk de exstirpatio doet (caries in eenen aanmerkelijkeu
graad in het gewricht van het 1« en S«»« kootje van
den regterduim namelijk), de resectio der zakelijke
gewrichtseinden op de volgende wijze uitgevoerd.quot;

in pronatie door eenen helper vastgehouden
zijnde, en den duim met mijne linkerhand gevat heb-
bende , maakte ik, met eene gewone regte bistouri
eene tot op het been indringende langwerpige snede,
die in het midden op de ruggevlakte, drie lijnen
voor het gewricht des duims met het nahandsbeen,
begon en tot aan den nagel werd uitgestrekt; ver-
volgens werd het been aan deszelfs rugge\dakte en
zijden van alle omringende, zachte deelen zorgvul-
dig losgemaakt; ik opende nu verders het ziekelijke
gewricht en bragt toen het tweede kootje, als het
meest beweegbare, zooveel mogelijk naar buiten; het-
zelve nu ook nog van de zachte deelen der hand-
))almvlakte gescheiden hebbende, schoof ik onder
hetzelve ''en stukje theelood, waarop het door been
bederf a i^edane

werd afgezaagd. Op dezelfde wijze
met het andere kootje te werk gegaan zijnde, her-
stelde ik beide in hunne natuurlijke ligging. De
operatie nu geëindigd zijnde, hechtte ik zooveel moge-
lijk de wond; plaatste ik om den duim vier bord-
papieren spalkjes en liet ik, de handelwijze van e. de
la penna quot;quot; - -vwhï bii zamencrestelde breuken vol-

geilde, het verhand drie weken liggen; hetzelve toon
afnemende, had ik het genoegen te zien, dat de wond
genoegzaam was gesloten, die verder in weinige dagen
geheel opdroogde. — De duim heeft deszelfs leng-
te nagenoeg behouden en is zeer wel gevormd.quot;

Casus quot;VI. — Reseciio {exseetïo)pr'ioruphalanghpoU
licis dextn a Medico militari Müller instituta.

Mense Januario anni 1851, quum medicus militaris in
insula Java degerem, infelix mihi contigit sors, ut vuliiere
sclopetario afflictus, carie prioris phalangis dextri pol-
licis corriperer, quae in initio ad distantiam trium
linearum (Par) ab articulatione cum osse metacarpi limi-
tabatur.

Licet expertissimus Müller, Medicus militaris primae
classis, omnia, quae fieri poterant, institueret ad sanatio-
nem obtinendam, caries (uti in phalangibus digitorum ttim
manuum cum pedum plerumque fit) cedere nolebat, quin
magis magisque extendebatur, quare, cum nulla in cor-
pore adesset contraindicatio, sub finem mensis Martii
ossis morbosi resecandi concilium cepit, idque in
Nosocomio militari, quod Ambarawae est, quo tunc
temporis receptus eram, praesentibus Medicis militaribus
loebell et quiqborner pcrfecit. Postquam in cubile
incubuissem, adjutorum alter chloroformylum mihi in-
halandum dedit, at vero sine effectu, post decern enim
minutas neque somnns nec sensus abolitio orta erant,
etiamsi chloroformylum utique bonum esset. Anxietatem
tantum vehementem ciebat anaestheticum atque molestam
tussim, quapropter ab illo destitit operator, (jui sinistra

maim aegrotum pollicem arripiebat et iucisorio recto
per cutim et telas molles subjacentes ad volarem pol-
licis faciem iucisionem faciebat, ita ut os sufficienter
denudaretur.

Orta Ilaemorrhagia valde molesta torculari arteriam bra-
chialem premente brevi sistebatur. Vulneris marginibus jus-
to gradu dimotis extremitas phalangis articula ris et superior
illius pars prudenter a mollibus partibus eeparabantur-
Periostei imprimis incisio vehementem dolorem pro-
vocabat, quem inflammatae bujus membranae condi-
tioni tribuo.

Hisce factis tenuis lamina plumbea inter os atque
molles partes collocabatur, ut earum laesio praecave-
retur. Deinde solvebantur ligamenta ad articulationem
obvia.

Durante operatione patuit cariem non, uti opinati
eramus, ad superiorem phalangis partem limitari, sed
per totum os extendi, quare necesse fiebat etiam articu-
lationem cum phalange altera solvere atque ita totum
OS amovere.

llemota phalanx tota carie insigni alfecta et imprimis
ad volarem faciem spongiosa erat ; periosteum valde erat
incrassati i.

Perfecl operatione nulla oriebatur haemorriiagia, ita
ut non necesse fuerit vasa vel ligare vel torquere. Em-
plastri adhaesivi ope vulneris margines conjungebantur.
Extremitatcs vero posterioris phalangis atque ossis me-
tacarpi invicem non appropinquabantur, institutis nimi-
rum hunc in finem conaminibus vehemens dolor excita-

batur. Ad superiorein vuhieris ])artcin apertura parva
servata est, per quam vuhieris secreta cffluere possent.
Praeter modicam febrem traumaticam postridie insecu-
tam brevi vero cedentein , nulla alia infausta neque mo-
esta^ symptomata occurrerunt. Intra mensem vulnus,
pro maxima quidem parte prima intentione, sanatum
erat; motus eius atque usus in initio admodum exiguus
sensim completior factus est. Inter utramque super-
ficiem articularem firma concretio non obtinuit, ita ut
posterior phalanx moveri adhuc, etsi imperfecte, possit.
Utilitas pollicis, qtii antea sine ullo fere dubio exstir-
patns fuisset, lapsu temporis ita increvit, ut felicein
me censeam me eum servasse.

Ex iis, quae in priori speciminis parte descripsi,
inque altera obscrvationibns jirobare conatus sum, sum-
mo jure, me judice, concludore licet resectiones ad illas
operationes referri mereri, (luae de meliori nota com-
mendontur. Praestare viverc cum membro, etsi ejus
usuR non ab omni parte perfectus sit, quam co priva-
ri, ita luce clarius est, ut verbis probari non indigeat.

Doctriiia craseos a Clar. Rokitansktj proposiia, ad
explicaiidam tubcrculorum pidmonaliiim origitiem et na-
turam rejicienda est.

Ubi pneumothorax et emphysema conjunctim adsunt
et vitae periculum exstat, ad parac«ntcsin succurrere
o])us est.

In angina membranacea emeticis iteratis uti, et inte-
rim calomel administrare necesse est.

Tn bronchitide capillari infantum maximi est momenti
(piamprimum vesicatorium applicare magnum ad ma-
nnbrinm sterni vcl inter scapulas. Non raro hoc de-
mum modo vita servatur.

Fn enteritide balnea generalia et Ipecacuauliae réfracta
dosi iisum saepe utilissima esse experientia comproba-
tum est.

Iterare vaccinae variolae insitionem, elapsis aliquot
post priorem insitionem annis, Utilissimum quin neces-
sarium esse censeo.

Non dcio cum Clar. stromkijeu dicenti, resectiones
in continuitate ossium factas malum habere eventum.

uisi rcmotis omnibus, quae novam calculorum formatio-
nem efficere possunt, absentibus simul aliis in renibus
calculis.

Docimasia pulmonum non in omni casu sufficit ad
detcrminandum, utrum iiifans vixerit nec ne.