DK

SUSURßORUM VASCULARIUM
EXPLICATIONE PHYSICA.

AroBtdodajni, ex Xjpograplnn va» bokga amp; eociojiDM.

â-

DISSERTATIO MEDICA INAÜGURALIS

SUSURRORÜM VASCÜLARIÜM

EXPLICATIONE PHYSICA,

QUAM,

ANNUENTE SUMMO NUMINE,

EX AUCTORITATE EECT0IU3 MAGNIFICl

HENRICI EGBERTI VINKE,

TIIEOL. DOCT. ET PKOP. OED.
NEC NOU

AMPLISSIMI SENATUS ACADEMICI CONSENSU
ET

NOniLISSIMAE FACULTATIS MEDICAE DECnETO,

PRO GRADU DOCTORATUS,

SDMMISIjrE IN

MEDICINA IIONOniBUS AC PRIVILEGIIS,
IN ACADEMIA E 11E N 0-T R A J E C TIN A,

BITE ET WOITIME CONSEQUESDTS,

EBUDITOBIÜM EXAMINI SUBMITTIT

ADEIANUS HEYNSIUS,

UATn. MAG., PniL. KAT. DOCT.,
E PAGO MOOllDRECIIT,
AD DIEM XVI M. OCTOBRIS, ANNI MDCCCLIV, UOBA V.

AMSTELODAMI.

MDCCCLIV.

•■iftoiisf'srrkm-is'UiïAma.A .

-.t.. ;.

Exacte Wcletisc.happcii'? Dus kaïi nieii er niet in
dwalen? Men dwaalt cr in, maar men heeft,
indien men wil, liet middel om dio dwaling
zelf Ic vinden cn op tc ruimen.

o. J. mulder.

Nulla profecto est disciplinae auscultationis pars, quae plu-
ribus investigationibus ansain dedit, quam quae in sjstemate
vasorum obscrvantur symptomata. Licet innumerae institutac
sint indagationes minime adhuc explicata sunt. Causae quidem
sonorum cordis ct arteriarum in statu sano satis cognitae vocari
possunt, de causis vcro sonorum abnormium nihil fere constat.
Nonnulla tantum symptomata, quae e certo statu valvularum
abnormi oriuntur, quodammodo illustrata sunt: susurrus enim
qui in insuflicientia valvularum observatur solus, cognita causa
secundi cordis soni, naturalem admittit explicationem. Credi-
mus tamen liic etiam priraariam susurri causam injuria valvulis
tribui, et, ni fallimur, aliam indicabimus causam, quae mul-
tum etiam confert ad sasurrum illum efficiendum. Quantum
rugositatibus valvularum tribuendum sit, nondum constat.
Majorem autem dilTicultatem alTerunt susurri illi, qui non
ex organica quadam parietum vasorum mutatione oriuntur:
dico susurrum chloroticum et uterinum. Nulla igitur pars est
hujus disciplinae, quae non maxime diversis modis explicata
est et de qua etiamnunc sententiae non discrepant.

In auscultatione organorum respirationi inservientium non-

nullae physicae conditiones jam innotnerunt, e quibus certa

]

oriuntur symptomata. In systematis vascularis auscultatioue vcro
hoe nondum obtinuit. Signorum pathognomonicorum doctrhia liic
nondum evanuit et a priori igitur fere certo contendi potest, etiam
hic e sic dicta pliysica methodo falsas saepe conclusiones fieri. Sic
universe credunt rugositates ostiorura et valvularum susurrum
efiicere, neque tarnen intclligitur, quo modo lioc syraptoma cum
rugositatibus ilb's cohaercat. Susurrus, qui in ostii stenosi ob-
servatur, vulgo auctae sanguinis frictioni contra parietem tri-
bnitur, quae explicatio, re leviter attacta, satisfaccre videtur,
ideoque in auscultationis disciplina tantopere placuit; quomodo
autem major illa frictio soni undulationes cfficiat, minime
adlmc indicatum est. Nisi organica mutatio statui possit, qua
susurrus cfTicitur, prorsus nihil dc conditionc vasorum vel
sanguinis jure concludi potest : creditur quidem susurrum
chloroticum indicare chlorosin aut anaemiam, sed, ni fallor,
nemo contendet, observationem et conclusionem aliquatenus
cohaerere. Imo ponamus, certa methodo quanti! ate sanguinis
in corpore humano definita, probari, quantitatem illam in
statu chloroseos aut anacmiae majorem esse, quam in statu
normali, quis ex symptomatibus auscultatoriis methodum illam
improbare änderet? Ilic etiam physicae conditiones, quae
symptomatum ansam praebent, investigandae sunt, quibus in-
ventis jure ex s}Tnptomatibus conclusiones fieri possunt. Tum
demum eorum significationis ratio haberi potest.

Priupquam ad nostra banc in finem instituta expérimenta,
transeamus, liceat breviter exponerehistoriam conatuum eorum,
qui nos praegres-si sunt.

Cuique secum reputanti, quot opiniones de causis sonorum
cordis normalium communicatae sint, priusquam quodam-
modo satisfaciens explicatio daretur, mirum profecto videri
ncquit, diversissimas et maxime discrcpantes explicationes symp-
tomatum abnormium datas fuisse. Laënnec bac in re prorsus
errare videmus, quoniam falsam de origine sonorum cordis

amplectitur opinioneni. Primum enim sonum, ut notum est,
tribuebat sinuum , secundum ventriculorum contractioni, neque
tamen dilucidci cxplicabat, quomodo veri soni (vibrationes)
orircntur: omnesque souos abnormes, quos ceteroquin singulos
eximie describit, ad spasmodicum statum cordis vel arteriae
refcrebat. Postquam investigationes causarum sonorum cordis
ad al iam duxerant explicationem et magis magisque patuerat
theoriam hanc la.ënnec cum observationibus non congruere,
intelligebatur illam veram esse non posse. Opinio pioery
qui laënnec imitatus, organicam mutationem originem sono-
rum abnormium non esse statuebat, vehementer a bouil-
laud 2) impugnabatur. Magis magisque patebat, multis
saltern in casibus organicam mutationem re vera causam esse
susurri; sed ex hac sola tamen explicatio peti non poterat, nam
ctiam conditionibus plane diversis iidem susurri auditi erant.
Lejuiieau de keroaiiadec susurrum uterinum detexerat 3),
cujus frequentia in graviditate et nexus cum placenta a multis,

LAËNNEC et DE LENS, ÜLSAMER, HAUS, CAKUS, EITGEN, alüs

confirmata erant -i), Dupuyteen 5) porro docuerat eundem
susurrum etiam in aneurysmate varicoso audiri et piorry
in aneurysmate vulgari idem observaverat symptoma. Praeterea
auditus erat in corde arteriisque animalium, quae, magna
artcria vel vena secta, exsangues moriebantur, saepiusque
etiam in homine, magna copia sanguinis amissa, observatus
erat; imo in corde sano, non amisso sanguine, auditus er.nt

1)nbsp;Archiv. gênér. de mèd., 183i.

2)nbsp;Traité clinique des maladies du coeur, 183G.

3)nbsp;Mémoires sur l'auscultation appliquée d t élude de la grosîeîse etc., 1821.

4)nbsp;In dissertatione de Susurra uterino a». 1852 Ullrajccli a doctissimo
H. c. sakdditink dcfensa, copiosc rcccnsac sunt opiniones, quae de scdc susurri
deque ejus pretio diagnostico in dijudicanda foetus vita prolatae fuerunt. In-
vestigationes tamen corrican, dc quibus mox fusius acturi sumus, in ca
commemoratae non sunt.

5)nbsp;Répertoire d'analomie.

et praeterea in quovis magno ramo systematis arteriosi pres-
sione digiti aut marginum stethoscopii effici poterat (pioiiry).

Theoria, quae exactam daret explicationem originis susurri in
omnibus his casibus sola satisfaciens et justa vocari mereretur.
Hacc autem ad hune usque diem desideratur. Re vera, nisi penitus
nos in causam demittamus de explicatione satisfaciente despe-
randum videtur. Bertin •) primus susurrum attribuisse videtur
auctae sanguinis frictioni in loco coarctato systematis vas-
cularis , ncque profecto alia est theoria, quae majorem nacta
est assensum diutiusque viguit, ut omme compendium hodier-
num de auscultationis disciplina luculentissime ostendit. Spit-
TAL 2) coarctationem non necessariam duxit, sed causam auc-
tae cordis pressioni attribuit, dum hope 3) paullo ante, in
opere suo de vitiis cordis, in aucta celeritate sanguinis circulatio-
nis causam invenisse se putat. Coriiigan tres illas opiniones
impugnavit: primam, quia non explicat, quomodo susurrus
in sano systemate vasculari oriri possit et symptomatibus in
graviditate adversatur ; secundam et tertiam, quia in una
arteria auditur susurrus, dcsideratur in alia ; quia in morien-
tibus observatur ac simplici etiam pressione cflici potest;
praeterea, quia ictus cordis foetalis, licet frequentissimus,
brevis est neque in febri susurrus auditur. Courigan porro
etiam opinionem bouillaud rejecit, statucntis rugositates pa-
rietis susurri originis sistere conditionem 5), quoniam in corde
sano, cujus parietes profecto etiam asperi vocari merentur, non
auditur. Mox denuo dicemus de senteiitia bouillaud, quem-
admodum eam novimus ex ejus opere de vitiis cordis, sed

1)nbsp;Traité sur les maladies du coeur, 1824.

2)nbsp;Gaielle méd., 1833.

3)nbsp;A treatise on the diseases of the heart and the great vessels, 1832.

4)nbsp;Dublin Journ. of med. and chim. science, 183G. Tilulo: Mémoires sur
le mécanisme du bruit de soufflet in Encgt;jclographie des sciences médica-
les, 1837, relalum.

5)nbsp;Archiv. génér. de méd., 1835.

primuin cOTimuAN indagationes tractabimus, qui uou diu
ante opus bouillaud prodierunt. Notanda est via diversa,
quam singuli bi viri ingressi sunt: coruigan pbysicam cau-
sam symptomatum indagare conatur ideoque vibrationum ori-
ginem quaerit, bouillaud autem satis habet, dummodo omni-
bus in casibus, ubi susurrus occurrit, auctam frictionem indi-
care queat, parum curans, quomodo aucta illa frictio undulationes
soni efficere possit. Ante coreigan autem jam alii hancce
investigandi rationem praeparaverant : elliotson 1) causam su-
surri, lumine vasis coarctato, in eo quaesiverat, quod in loco
dilatato fluidi celeritas diminuitur, quo fluido lentius pro-
pulso mechanica efficeretur perturbatio in motione molecularum
et williams 2) quoque cam attribuerat resistentiae cuidam,
fluidi moleculis propulsis in vase oppositae. Coruigan tamen
primus est, qui obscuras et vagas illas defmitiones expressis
verbis et sentcntia observationibus nisa excepit. Causa
susurri intermittentis et continui, secundum eum, est duplex:
sita enim est 1°. in proprio sanguinis motu, (ctirrent-lijce mo-
tion of the UooclJ, qui vibrationes in paricte efficit, 2°. in
imminuta tunicae intensione. Primus atque ultimus est inter
cos, qui usque ad hoc tempus investigation! hujus rei operam
dederunt, praeter kiwiscii , qui pro siphunculo vase utitur
comprcssorio, ita ut, contra tot alios investigatorcs, fluido
propulse in tubo luminis aequalis, nullum susurrum adesse
statucre potuerit. Aperte dixit : » que le passage du sang
dans les vaisseaux (normaux) est aphonequot;, dum bouillaud et
D0N^'É, PioiiiiY et alii 3) ^ injecta aqua in artcriis, semper
susurrum observaverant atque banc ob rem e frictione sangui-
nis contra parictem primum arteriae sonum explicabant. Theo-
riam, quam coukigan dcdit, magni habemus momenti, neque

1)nbsp;On (Ite recent improvements in the art of distinguishing the various
diseases of the hearth, 1830.

2)nbsp;The pathology and diagnosis of the diseases of the chest. I83.'gt;.

3)nbsp;Boijillaud, Traité clinique des maladies du coeur. 183C.

iuUîr eas, quae hue usque de ilia re datae sunt, priiuura
ei locum assignare duhitamus ; attamen plerumque cam silentio
praeteriri vidimus, quapropter cam paullo accuratius contem-
plabimur et ad rem bene intelligendam gravissimas ejus dis-
quisitionis partes ad verbum refcremus, uti eas novimus ex
» Encyclographie des sciences médicalesquot;, jam supra citata. Si ratio
danda est susurri, coarctatione facta iu vase, dicit : •gt; en exerçant
une compression sur l'artère fémorale on donne naissance aux
deux conditions, qui sont nécessaires pour la production du
bniit de soufflet, c'est-à-dirc, une certaine flaccidité des parois
de l'artcre au-dessous du rétrécissement, un mouvement tout
particulier du sang, le long de ces parois moins tenduesquot;.
Et porro : » ce liquide cn passant de la portion rétrécie dans
la partie, qui est située au-dessous forme un courant très-
compliqué, dont les particules centrales sont poussées avec
une grande rapidité, tandis que celles, qui se dirigent vers
les parois se meuvept avec une vitesse très-variable. De là
naissent des courants en forme de tourbillons, qui, se pro-
duisant au contact des parois de l'artère, y déterminent des
vibrations extrêmement rapides. Si alors on pose le doigt sur
le vaisseau, on perçoit un mouvement vibratoire, qui n'est
autre chose que le hniissement de corvtsart ct le frémissement
de LAËN'KEC, ct si au lieu du doigt, on applique l'oreille on
entend ce bruit particulier , que nous désignons sous le nom de
hruit de soufflef'. Coarctato ostio vcnoso etiam ambae conditio-
nes adsunt, nempe coarctatio plerumque insignis et ventriculi
diastole. Etiam in aneurysmate reperircntur arcus aortae,
dummodo valvulae degeneratae sunt. Sin autem valvulae
sanae sunt, secundum eum, nullus audirctur susurras in
sacco aneurysmatico, quia tum tunicae arteriae intentae ma-
nerent. Symptomata, quae in aneurysmate vulgari et varice
aneurysmatico occurrunt, ex iisdcm principiis deducit. Susurram
uterinum etiam ex iisdem causis explicarc conatur : rami arte-
riosi, qui ad placcnt.am tenduut, dilatati sunt, corumque

tunicas item retcnsas esse ex actione dcducit musculorum ab-
dominis , qua sanguis ex ejus sententia in venas sed etiam
retrorsum in arterias pelleretur. Sic etiam hie parietum re-
tentionem {Jlaccidité des parois) obtinet, dum alia conditio etiam
adest, atque igitur de origine hujus susurri his verbis suam
aperit sententiam : » lorsque le sang provenant des troncs
principaux et formant une foule de courants, qui se croisent
et se heurtent dans les artères sinueuses, arrive au contact de
leurs parois détendues ces parois ne peuvent manquer d'entrer
en vibration.quot;

Lubenter mihi assentientur, coumaAN causam in terram
transtuHsse, e qua statim boni capiebantur fructus. Facile
quidem intelligitur explicationem susurri in aneurysmate arcus
aortae, accedente insußicientia, veram esse non posse, quum
susurrus in simplici insuificientia non durante systole, sed tan-
tum durante cordis diastole audiatur, erravitque insuper in aliis
rebus mijioris momenti, quas silentio practerivimus ; praeterea
in explicatione susurri uterini tantum est hypothetici, ut huic
nullam omnino vim tribuere possumus, praesertim ppstquam
NAGLE susurrum cum loco insertionis placentae coliaerere nega-
vit 1), quae sententia postea ab omnibus fere obstctricatoribus
fuit confirmata. Attamen plura symptomata sua theoria comple-
xus est, rationemque dcdit originis soni vibrationum, ut nemo
ante eum fecerat. Via, quam ingressus erat, mox relinquebatur.
Nimirum bouillaud semper durante vita auctam cordis actionem
vel post mortem localem coarctationem in vasis aut rugositates
sivc in eorum tunicis sivein ostiis cordis se invenisse docuit, ubi su-
surrum observavcrat, ideoque majorem frictionem sanguinis contra
parictcm semper causam esse susurri in systemate vasorum opi-
natur. Falsa, quae cum tenebat, opinio de causis arteriarum soni
normalis, quem etiam frictioni tribuebat, in illum eum ra-
piebat errorem, quem, licet expérimenta coruigan ci non

I) The lancet. Nov. 1830.

ignota csseut, obstinate defendebat. Primus discrimen fecit
inter susurrum intermittentem et continuum, quem » IruH de
dïahlequot; appellavit, quod quidem laudamus, non tamen eum
primum fuisse, qui in auctis sanguinis elementis serosis
primariam vidit causam susurri. Susurrus uterinus ab eo
pressioni uteri in magnis vasis pelvis tribuitur, ut jam antea
telpeau contenderat. Ad pliysicam symptomatis explicatio-
nem animum non contulit; ne quidem criticam instituit dis-
quisitionem eorum, quae hoc sensu facta crant; improbat
tantum conatusque illos despicit, argumenta autem, quibus
improbatio nitatur, non afFert. Persuasum ei est, a nullo
nisi a savart haue rem illustrari posse, quare omnes conatus
tum suos, tum aliorum jam a priori vanos existimandos esse
putat.

Sa vaut tarnen ad nutum istum non praesto fuisse videtur,
ut hac de re institueret indagationes. Anno enim ISS i aliquid
communicaverat, quod quodammodo ad hoc argumentum referri
possit 2), ab eo inde tempore autem usque ad paullo ante
mortem illud non iterum attigisse videtur. Saltem anno
demum 1853, frater alteram non absolutam disquisitionem
de sonis üuidorum edidit 3). Alii fortasse sententia bouil-
lAUD absterriti erant : ad physicam saltem explicationem
animus non intendebatur et hydraemicus sanguinis status,
cui bouillatjd primus susurri origincm assignaverat, pluri-
mam inveniebat assensionem. Quura tamen leges sanguinis
circulationis melius innotesccrent, causa soni artcriarum aliter
explicaretur et specificum sanguinis pondus in variis morbis

1)nbsp;Traité complet de Varl des accouchements, 1835.

2)nbsp;Ueher die Deschaffenheit der durch kreisrunde Oefntingen aus dünner
Wand strömende Fliissigheitssirahlen von f. savaut. Pogg. Ann., XXXIII,
S. 451.

3)nbsp;Von den ViLralionsphänomenen beim Ausfliessen von Flmsigkeiten
durch hune Ansatiröhren. Eine von v. savaut hinlcrlassene Abhandlung.
I'ocg. Ann., XC, S. 389.

accuratius deüniretur, illa hypothesis, ut satis notum est,
magis magisque adduhitabatur et inter alios a gorup-besanez
plane refutata est, quapropter hane rem non amplius tracta-
bimus.

Primus jam beau , qui ad physicam explicationem redire
conatus est. Perversa autem observatione falsisque conclu-
sionibus prorsus a vero aberravit : summam theoriae, quam
bouillaud dedit, frictionem nempe admittens, omnibus in
casibus, in quibus susurrus occurrit, nimis magnam san-
guinis copiam sive uno loco sive in toto systemate vasculari
adesse contendit, quae vocat: » la condition prémière de ce
frottementquot;. Chlorosis igitur est polyaemia serosa, quod
deducit ex pulsus conditione, quae mollis est, quia cordis
actio debilis sanguisque tennis est, sed magnus et plenus,
quia sanguinis quantitas increvit. Etiamsi hancce pulsus con-
ditionem in dicto casu vcrîvm esse concedamus, auctam ta-
men sanguinis pressioncm probare non potest, quandoquidem
sola prcssio lateralis in artcriis sal tem extensis, ut ille statuit,
mollitiem et duritiem pulsus efficit. Quodsi igitur mollis pulsus
adesset majorom pressionem lateralem aut majorem frictionem
assumere non poterat. De la harpe 2) majorem fluidi cclcrita-
tem minoremque densitatem plurimum ad susurrum formandum
conferre statuit, ct satis ingenue susurrum eodcm modo nasci
dicit, quo universe soni in fluido propulso oriuntur, quasi
hoc omnibus notum nec rêvera cardo totius rei esset.

Inter diverses, uti videmus, auctorcs adhuc tacite conve-
niebat solas arterias sedem esse posse susurri, de quo loquimur.
Conditionibus, quibus susurri oriuntur, ignotis, res ipsa loqui
videbatur. Solac arteriae in statu sano sonum edunt, ideoque.

1)nbsp;Recherches sur la cause des bruits anormaux des artères, et applica-
tion de ces recherches à l'étude de plusieurs maladies et principalement de
la chlorote. Archiv, rjénér. de méd., 1838.

2)nbsp;Neue Untersuchungen über das Ulasebalggeräusch der Arterien. Schmidt's
Jahrb., 1839, XXIl, S. 101.

übi agitur de sonis anormibus, etiam ad arterias tantum spectan-
dum esse putabant. Ogiee ward i) primus fuit, qui ad ve-
nas animum intendit. Observaverat minimam quidem pressio-
nem in parte superiori colli saepe ad susurrum tollendum
sufTicerc, qua pressione nequaquam carotidem comprimi potest,
ideoque contendit susurrum cliloroticum in venis oriri. Laën-
NEC autem hac de re jam cogitaverat ; communicat se aliquando
suspicatum esse susurrum in venis produci, c quo luculenter ob-
servandi ejus facultas probatur, sed postca haec res plane
manserat intacta. Sententia cgier ward etiam a Societate
Londina, constituta ad causas sonorum cordis investigandas,
approbabatur 2)^ confirmabaturque disquisitionibus auan 3).
Hae tamen indagationes physicae explicationi non multum
proderant. Ogiee. waed vulgarem sequitur opinionem, minorem
densitatcm majoremque celeritatem causam esse, dum Londina
Societas censet non celeritatem, sed potius oligaemiam et par-
vum sanguinis pondus specificum multum conferre ad susurrum
formandum , sed tamen symptomatis propriam physicam causam
in impedimento quodam ponit, ad quod fluidi molcculae pro-
pulsae ofiendunt, fere ut elltotson rem sibi proposuerat. Pone
coarctationem etiam, secundum earn, mutatio fluminis direc-
tionis causa susurri esset, quum fluidi moleculae in loco
dilatato non directione paralella procédant, sed divergentes
propellantur, ideoque sub quodam angulo parietem ofibn-
dant, undc, si vis et celeritas satis magnae sunt, vibrationes,
qui auditu possunt animadverti, oriri possent. Aean etiam
opinatur tunicarum vibrationes tantum susurrum efficere posse,
sed impugnatur parvam venarum parietum tensionem in uni-
vcrso contra sententiam argumentari eorum, qui colli venas
sedem susurri habent, non quia tensionem illam non neces-

1)nbsp;Lond. med. gazelle, XX, p. 7.

2)nbsp;Ibidem, XXI, p. 392.

3)nbsp;Archiv. génér. de mèd., 1843.

sariam ducii, sed quia positione colli, ad quam, secundum
eum, auscultatio semper instituitur (allevatione menti et abduc-
tione capitis), tunicas harum vcnarum satis extenduntur.

Ita fere res sese liabebant, quum iiammernjk investigatio-
nes suas edidit 1), qui symptomata in systemate vasculari
tam fuse tractat, ut eum hac in re sequi non possimus.
Dicemus igitur tantum de dementis, quibus ejus opiniones
nituntur. Ponit externa sanguinis columnae strata in arteriis
non propelli sed immobilia esse, ideoque numquam vibrari
posse et praeterea immobile illud stratum in venis non adesse.
Nullum tamen argumentum hujus sententiae affert, commémo-
rât tantum observationem poisseuille de strato lymphatico
in capillariis, et nihilominus ex ea coneludit venas tantum
susurrorum esse sedem. Duas statuit causas sonorum in sys-
temate vasorum: 1°. frictionem sanguinis molccularum diversa
directione propulsarum, 2°. magis minusve subito auctam ten-
sionem membranarum aut telarum membranacearum. Qui e
prima harum causarum procedunt, susurros vocat, e secunda,
imitatus skoda, tonos (toonen). Toni hi, secundum cum, ad
susurros accedere possunt telarum tensione diversa in diversis
earum partibus, sed tum toni protracti (gerekte toonen) non
vero susurri vocari debent, quia geneticc a susurris differunt.

In corde igitur, secundum iiammernjk, oriuntur toni bre-
ves aut protracti pro conditione valvularum, sed praeterea
susurri, frictione sanguinis molccularum contra ostia cordis
aspera, coarctata aut insuificientia. In arteriis, secundum eum,
numquam susurri occurrunt, praeterquam in aneurysmate va-
ricoso, frictione sanguinis contra communicationis margines.
Tonus protractus (susurrus), ex arteriae compressione orta, mu-
tatae tunicarum tensioni tribuendus ; si enim e frictione ori-
rctur, ex ejus sentcntia continuus esse deberet. Omnis igitur

1) Phijsiol-pathol. Untersuchungen über die Erscheinungen an den Arte-
rien und Venen u. s. w., 1847.

susurrus continuus in venis quaerendus est, dum tantum inter-
mittens tam in venis, quam in arteriis oecurrere potest. In
arteriis oritur ex mutata tunicae extensione, in venis oceurrit
tanquam minimus susurri elilorotici gradus, de quo infra plura
dicemus. Impugnat sententiam boüillaud, pulsum et arteria-
rum tonum diversa esse symptomata, cui sententiae, quod
attinet ad pulsum in statu normali assentiri possumus, qua-
tenus hoc in casu utrumque symptoma aucta pressione laterali
nititur. Eevera tamen diversa sunt symptomata, quum pulsus
tantum auctam prcssioncm lateralem ct haue ob causam modifica-
tum cursnm et lumen indicat, dum tonus, ut hucusque saltem
creditur, oritur ex subita extensione arteriae tunicae, aucta pres-
sione laterali. Maximi momenti esse ducimus, ut bene hacc dis-
tinguantur, quum iiammehnjk assentiri non possimus vibratio-
nes, a GaWis frémissement et Gcxm^ims Katzenscànurren vocatas,
quae post eoarctationem tonum protractum (susurrum) comi-
tantur atque attactu perciphuitur moärficaüonem pulsus, tonum
protractum ipsum modxficaiionein toni normalis esse, ex anor-
rai et diversa extensione tunicae ortam, ut infra indicabimus.

Ad explicandum susurrum chloroticum basis ejus thcoriae haec
est : » die unmittelbare Berührung der venöse Blutsiiule und Wand,
und die unter gewissen Verhältnissen vorkommende wirbelnde
Bewegung des Blutes in der Jugularis internaquot;. In statu nor-
mali, secundum cum, vis, qua sanguis progrcditur, aut fluidi
celeritas minor est, quam ut vibrationcs in tunicis cfficcre
posset, hasque tantinn auditu percipi prorsus prohari censet
observatione susurrum chloroticum tum praesertim audiri,quum
allevatione menti et abductione capitis eertus tcnsionis gradus
in venae tunica producatur. Susurrum, crecto capite, persistentem
vibratione valvularum venae effici opinatur. Causa majoris
illius fluidi celeritatis, secundum eum, est imminuta pressio
hydrostatica in vcna cava, quapropter susurrum chloroticum,
secundum cum, ccrtum documentum est parvae sanguinis quan-
titatis, minime vero mutationis in chcmica ejus compositione.

Praeter fluidi accelcrationeiu et tunicae extensionem loca-
lem ctiam coarctationem aat dilatationem necessariam du-
cit ad susurrum illum formandum, quae conditiones, ex ejus
sententia, ambae simul in vena jugulari interna adsunt, quae
vena scilicet primae costae alTixa esset, ita ut collabi non
possit atque inter duo musculi sterno-clcido-mastoidei capita
dilatata esset, sed praeterea tuberculo carotico et musc, omo-
liyoideo premi atque ita coarctari posset. Quae quum ita sint,
secundum eum, sanguis in loco dilatationis motum vortico-
sum accipict, qui, dummodo vis, qua sanguis propellitur,
satis magna sit, vibrationes in venae tunica, atque igitur
susurrum efficit. Ilanccc tbeoriam adhuc simplici argumento
probare conatur: » Wenn man nämlich in eine Cigarren-
spitze, d.i. in ein Canal, welcher oben enge und unten, wo
die Flüssigkeit nach Aussen abläuft bedeutender erweitert
und ausgebucbtet ist, Wasser treibt, so kann der dünne
Wasserstrahl das untere ausgehöhlte Ende nicht anders ausfül-
len, ausser durch eine kreiselnde Bewegung an den Wänden
desselben u. s. w.quot;

Supervacaneum ducimus hancce theoriam accuratius examinare.
Basin ejus falsam esse facile intclligitur. Profecto si reputemus,
quid jam a cokrigan expositum fuit, cam magnopere profuisse
dici non potest. Quis expérimenta simplicia improbet, dummodo
probent, quod demonstrandum sit? Experimentum autem ham-
MEBNJK de fluidis motu nihil probare non est quod indiccmus.
Quomodo continuationem susurri, crecto capite, vibrationibus
valvularum tribui possit, minime etiam intelligimus.

Post eum semel adhuc sententia prorsus contraria defendebatur
aedesque horum susurrorum in solis artcriis (^naerebatur. Nimi-
rum dissentiebant adhuc auctorcs de sede susurri uterini. Von
HOEFiT imprimis docte refutaverat, susurrum cura placenta cohao-
rcrc, quum eum etiam, placenta jam soluta , animadvertisset ;

1) Deobachlungen über Auscultation an Schwangern, Schmidt's Jahrb.,
1839, XXIII, S. 65.

sed etiam ab alia parte bene multa allata erant argumenta,
vulgarem uterinum susurrum non pressione in vasis pelvis
tribui posse, verum in arteriis uteri sedem habere. Scanzo-
Ni postea originem indirecte pressioni vasorum pelvis
tribuebat: impedito sanguinis venosae reeessu e cruribus,
sanguis c venis hypogastricis, uterinis et spermaticis majori
celeritate in venam cavam se effunderet, undo vibrationes in
tunicis orirentur. Kiwiscit 2) jam invenisse putabat eum
in arteriis abdominis integumentorum sedem habere posteaque
investigationem instituebat de causis susurrorum vasorum uni-
verse, unde concludebat in arteriis tantum susurros oriri.
Omnes susurros in systemate vasorum c locali coarctatione aut
dilatatione oriri putabat. Arteria carotis a muse, omohyoideo
premeretur atquc ita susurrum chloroticum efficeret; arteria
epigastrica ligamento terete coarctaretur et eodem modo su-
surrum uterinum formaret. Si enim fluidum quadam vi e
foramine in aërem extruditur, aliquamdiu formam ejus foraminis
servat. Quod si fit in tubo, cujus paries rigidus est, statim ex
ejus sententia fluidi columna formam tubi assumet aëris pres-
sione; in vase autem, cujus paiietes elastici sunt, paries se ad
columnam istam accommodabit: » die Wand erleidet zunächst
eine Contraction, welcher jedoch bald eine Expansion folgt,
indem bei zunehmender Contraction der Wiederstand des Ilohres
wächst, so dass die Plüssigkeit denselben vreiter zu überwinden
nicht im Stande ist, sondern gegentheilig dem Zuge des Eohres
folgt. Hieraus gehen vibrirende Bewegungen hervor, die sich
so lange wiederholen, als die bedingende Momenten andauernquot;.
Tn venis, secundum eum, vis qua sanguis progreditur non
satis magna est ad hoc cfliciendum. Parva »pressio periphericaquot;
(resistentia), ex ejus sententia, jam sufficit ad susurrum tollen-
dum , quemadmodum exigua pressio in superiore colli parte os-

1)nbsp;Lehrbuch der Geburlshilfe, 1849, I.

2)nbsp;Neue Forschungen über die Schalleneugutig in den Kreislaufsorganen.
Verhandl. der physik- medic. Geselschafl in Wünburg, 1849, I, S. t!.

tendit. Ideoque susurri cidorotici significatio, secuudum euiu,
])arvaest »pressio periphericaquot; (resistentia) in systemate arterioso.

Licet Kiwiscii plurima gravia argumenta ad sententiam suam
comprobandam afferre potuerit, multi tamen fuerunt, qui cam
impugnarunt. Ipso in vitulo ct ovo, compressione locali caro-
tidis et aortae abdominalis, susurrum continuum efficere non
potuit. Nonnulli e societate, coram qua theoriam suam exposuit,
putabant, vasis parictem aliquando ad aequilibrium itaque ad
quietem venire debere, quae objectio nullam vim habere nobis
videtur, etiamsi theoriam kiwiscii non approbemus. Quare
enim oritur sonus in omnibus apparatibus, quibus linguae vibra-
tionibus efflcitur, et quidni illa in aequilibrium venit ? Osann
inter illos quaestionem proponebat, num fortasse tubus supra
et infra punctum coarctationis veluti circum lineam nodalem
vibrare posset, atque insuper indicabat acrem, arctum tubum
pcrflatum, susurrum efficere, quod symptoma fortasse etiam fluid i
columna produci posset. Kiwiscii ipse, qui, secundum expé-
rimenta weutiieiir 1), susurros illos vibratione fluidi oriri posse
negabat, mox sententiana suam de susurro utcrino eatenus
modificare debuit, ut consentiat non semper in art. cpigastrica
susurrum formari. IIenij: 2) sententiam kiwiscii amplecteba-
tur, dum skoda 3) ejus theoriam prorsus nihil valere statuebat.
Non amplius autem de objectionibus skoda agemus, quia mox
nostris experimentis patebit, theoriam kiwiscii nullius pretii
esse; quae igitur contra illam offeruntur argumenta, etiamsi
falsa sint, amplius refutentur non necesse est. Una certo res
optime a kiwisch observata est: susurrum scilicet tantum in
loco dilatato formari.

Monneret , qui novissime, quantum equidcm scio, rem

1)nbsp;Mémoire sur la vitesse du son dans les liquides. Ann. de cJiim. ct de
phtjs., Smo sér., 1848, p. 439.

2)nbsp;Rationelle Pathologie, II, S. 209.

3)nbsp;Abhandlung über Perkussion u. Auskultation, 4teAun., in pracfalione.

4)nbsp;Études sur les bruits cardiaques et vasculaires dans l'état physiologi-
que. Ilevue médico-chirurg. de Paris. 1850, p. 129.

illam tractavit, hoc rursus omisit. Dividit sonos in systemate
vasculari in » bruits solidiens membraneuxquot; et in » sons liy-
drauliquesquot;. Ad primos refcrit cordis sonos, ad sccundos
susurros in vasis ; de artcriarum sonis in statu sauo mentionem
non facit. Intermittens fluidi motus, ex ejus sententia, nun-
quam susurrum continuum efflcit, ideoque (!) eos, qui susurrum
intermittentem in arteriis quaerunt, errare existimat, majorem-
que celeritatcm unicam susurri causam esse opinatur.

Non amplius tamen de illa investigatione dicemus, in qua,
me judice, res tantum attingitur, quod post coueigan de omni
investigatione dici potest, in qua ad motum fluidi attenditur.
Praesertim etiam hoc causam esse putamus, cur sententia
coimiGAN , quam anno 1837 elocutus est : » il existe encore une
grande diversité d'opinions sur le mécanisme de la production
du bruit de souflletquot;, etiam hic nostris diebus valet. Si
enim compendia auseultationis doctrinae consulimus, in iis
nihil fere oflendimus, quod ad physicam explicationem attinet.
Ex aucta frictione tum apud skoda, tum apud alios omnia
fere explicari debent. Nisi igitur ipsi investigationes institue-
remus, revera diflicile esset in tanta sentcntiarum varietate
gravissimos referre investigationum eventus, quae hucusque
institutae sunt. E eommemoratis illud tantum certe apparet,lo-
calem coarctationem aut dilatationem primariam esse eonditionem.

E pracgressis satis jampatuitnos notitiam fluidi motus maxi-
mi facere ad varios susurros exjflicandos. Ilac de rc tamen
nobis persuasum non erat, quum investigatio institueretur.
Observatie susurrum vel minima pressione evanescere, quae nnllo
modo vim habere potest in pressionem lateralem sanguinis in
art. carotide, expérimenta khviscii in vitulis ct ovibus,
quibus patet compressione arteriarum susurrum continuum effici
non posse, impediebant quo minus sententiam Kiwiscii de sede
horum susurrorum approbare possemus. Quamvis igitur pro-
priam theoriam, quam ille de causa horum susurrorum dede-

rat, irapugiiare non poteram — invcstigationes corkigan
nobis nondum cognitac crant — ejus explicatio certo susurri
chlorotici satisfacerc non posse mihi videbatur. Credebamus
accurata investigatione de vi pressionis (drukhoogte), resis-
tentiae ct pressionis lateralis lianc rem illustratum iri, et ca
mente rem aggrcssi sumus. In eum finem requirebatur usus
vasis compressorii, et praeterea jam nonnulla praegressa expéri-
menta nos docuerant siphonis usum hac in re improbandum
esse, quia hoc modo semper major minorve aëris quantitas
simul per tubum agitur, quo accurata observatie omnino im-
peditur. Doleo tamen apparatum, quo uti licuit, non prorsus
consilio respondisse : pressio (drukhoogte), quae attingi potuit,
in initio erat tantum unius metri ; praeterea, quum diametros tu-
borum elasticorum, ad quos auscultatio institueretur, latitudinem
epistomiorum hujus apparatus superare non posset, ad sum-
mum tubis diametri Cquot;™- uti licuit. Hujus apparatus ope
primum expérimenta kiwiscii repetebantur, et mox persuaaum
nobis erat, coarctationem localem requiri, ut fluidum pro-
pulsum susurrum efiiciat. Patuit etiam, longioribus adhibitis
coarctationibus, susurrum tantum in loco dilatato percipi. Ad
rccte intclligenda, quid praeterea cxperimentis kiwiscii pro-
bctur, leges, secundum quas fluida in tubis elasticis moven-
tur, consulendae sunt. Susurrum eo fortiorem esse dicit, quo
majora sunt dimensionis discrimen et vis, qua sanguis pro-
pellitur , quo minor est reslstentia peripherica ; sed sponte
patet, vagas cjusmodi denominationes satisfacere non posse.
Fines cognoscere cupiebamus, et propterea determinandum vi-
debatur, quanta dimensionis difl'crentia adsit oporteat, quanta
pressio et velocifas, ut susurrus oriatur, quanta reùsleniia
ut tollatur, etc.

Priusquam autem ad haec expérimenta transeamus pauca

1) Conf. dislinctiones accuratiores apud volkmann, die Ilaemodynamiek
nach Versuchen, 1850.

(liceiida sunt de legibus motus lluidorum. Vim, qua sanguis
progreditur, metiuntur velotate v, qua fluidum propellitur et
pendet a pressione II {clruJchoogte a kdvisch Stromkraft voeata),
qua motus efiieitur. Velocitas tamen ilia minor est, quam si
liquor e foramine in pariete tenue efllueret, cujus rei cau-
sa sita est in resistentia H, quae oritur ex asperitatibus
parietis et fluidi adhaesione. Vis asperitatum a accressit ratione
secundae potcntiae velocitatis , utpote productum numcri et vis
impulsuum, quibus fluidum asperitatibus illis afficitur. Vis
autem adhaesionis h cum velocitate recta ratione accrescit,
ita ut ^ s= av2 Iv sit. Eesistentiam illam metiuntur pres-
sione laterali P, quia nascitur ex resistentia et Imic igitur par
est, P =3 i2. Pressio igitur illa lateralis decresccre debet cum
longitudine tubi I, quam fluidum adhuc percurrcre debet, et re
vera in eodem tubo et eadem pressione I: P constans est. Quod
dctracta resistentia a pressione (ƒ/) restât, est vis, quae flui-
dum movct {snelheidshoogte) F. Si enim proximo vasi com-
pressorio ponimus manometrum iu tubo, quo fluidum propellitur,
numquam P — II est, sed P = II - F erit. Poramine clauso,
e quo fluidum exit, F 0 et P — 7/ fit. Eodem tubo
adhibito F, major fit, si II accressit atque igitur fluidi velo-
citas augetur.

TJt jam momentum pressionis diversae, qua sanguis propel-
litur, quam kttviscii ad susurrum ilium excitandum tantum
valere existimat, cognosceremus, investigabamus, qualis, si, du-
rante obscrvatione, pressionem imminueremus, susurrus coarctione
provocatus evaderet. Audiebamus cum ad unius metri pressionem
eumque certo etiam adlmc observare licebat, pressione ad tria
decimetra imminuta. Tntensitas autem multo minor erat, ita
ut, magis imminuta II, non amplius distincte audiri posset
et ad pressionem duorum decimetrorum a nobis saltem prorsus
non observaretur ■•). Hoc igitur modo tantum unum termi-

1) Ut omnes susurri alicni, qui in his expcrimcntis valdi molcsli sunt,

num novimus. Quum postea major pressio adhiberi potuit,
observavimus susurrum, eadcm adhibita coarctatione, ad duo-
rum metrorum pressionem etiam audiri; intensitas autem hic
multo major erat. Pressio itaque (druklioogte), qua sanguis
propellitur, momenti esse videtur; si enim pressio infra
certam imminuitur finem, susurrus non amplius auditur, quod
autem, uti videbimus, soli imminutae celeritati adscribi debet.

Parva pressio peripherica vel, quod idem est, parva resisten-
tia (R), primaria conditio ad susurrum excitandum a kiwisch
habetur. Quod , quomodo ex experimentis ciTicere potuerit,
prorsus non intelligimus. Opinio ejus in arteriis solis susurros
existere posse et observatio saepe parvam pressionem in supe-
riore parte colli susurrum chloroticum tollere, profecto huic
crrori ansam dedcrunt, quum ex quieta obscrvatione numquam
tale quid effici potuisset. Mensura hujiis resistcntiae, uti dixi-
mus, est pressio lateralis, quae propc vas comprcssorium
maxima est et inde in proportione cum longitudine tubi de-
crescit. Quodsi jam resistentia aliquam haberet vim ad susur-
rum tollendum, difFercntifi observaretur neccsse erat, si coarc-
tatio magis et minus prope vas comprcssorium instituebatur, quod
tamen obscrvatione nequaquam confirmatur. Sit pressio II parva
aut magna, quandoquidem susurrus adest, tam in initio, quam
in fine tubi auditur. Longitudo nostrorum tuborum erat plerum-
que unius ad duorum metrorum ; quodsi jam parvum incremen-
tum prcssionis lateralis, quale pressione carotidis obtineri potest,
sufficcret ad susurrum tollendum , a nobis in diversis nostrorum
tuborum partibus discrimcn observandum fuissct, necessc erat.
Porro quae kiwisch observavcrat minime probant hic resisten-

cxcludercntur, semper in slelhoscopio usi sumus obturatore, in superficie
inferiori tranvcrso elimalo, cui itaquc dimidia vasis parictis pars rcspondebat.
Vas ipsum aut tubus clasticus ponebatur in duobus scrobibus, qui c diametro
sibi opposili crant in margino capsulao, quae accurate, ut operculum, ad
tubum acusticum apta erat. Hoc modo observatio multo facilius ct accuratius
fieri potcrat.

tiam aliquam vim liabere. Dicit susurrum statim tolli. aut
saltem imminui: a wenn man im weiteren Verlaufe des Rohres
ein grösseres otler geringeres Ilinderniss setzte, und so eine
Stauchung der strömenden Plüssigkeit hewirkle.quot; Iloe modo
semper adhuc dubiura manet, utrum aucta resistentia an im-
minuta celeritas impcdiverit, quominus susurrus oriretur; sive
vero in initio sive in fine auscultatur, eadcm est celcritas,
dum sola pressio lateralis differt. Susurrus, in arteriis obvius,
praeterea probat injuria ab eo resistentiae tantum vim tributam
fuisse. Ilic enim resistentia permagna est, quia sanguis, ut in
venas transeat, systema capillare percurrere debet, cui re^sis-
tentia pro maxima parte tribuenda est. Quo minor enim
lumen, eo major resistentia, quae quidem non diametri pro-
portione dirccta sed multd celerius accrescit.

Quod porro attinet ad. vim diversi gradus coarctationis aut
dilatationis, de hac multum dicere non possumus. Ut jam
diximus, ad summum tubos Gquot;quot;™- diametri adhibcre potuimus.
Si jam in eo coarctationes formabantur 3 vel 4 millime-
tronun, susurrus, aucta coarctatione, paullulum clarior nobis
videbatur. Indicare non possumus, num, aucta coarctatione,
pressio minor (drukhoogte) sufhciat ad susurrum excitandum.
Tales définire fines in his cxpcrimentis difilcillimum est, quum
intensitas susurri sub parva pressione valde exigua, saepcque
dubium sit utrum susurrus adhuc audiatur nec ne. Praeterea
apud diverses observât ores et ne quidem apud eundem homi-
nem diversis temporibus finis ille idem esse videtur. Natura
soni, susurrus scilicet, etiam confert ad observationem in-
certam reddendam, ut facile intelligitur. Ab his autem obser-
vationibus brevi destitimus , quum tantum, magna pressione
et latioribus tubis adhibitis, in praxi utilitatem habere possent,
ut mox indicabitur: culmen autem pressionis a nobis adhibi-
tum duorum tantum aquae erat metrorum.

Ilaee autem expérimenta non ex voto consilio rcspondebant.
Pines nos inventuros fuisse putaveramus, scd minime contigerat.

Sine jure fines arctos voeatos esse patebat; latissimos enim
illos invenimus, dummodo coarctatio adesset. Naturam susurri
cognoscere cupiebamus, ut ex illa vim symptomatum efficere
possemus et patebat nos eodem modo pergentes hoc consequi
non posse. Attendcbamus igitur ad naturam motus fluidi in
loco dilatato, sperantes, fore ut ex ea symptomata explicare
possemus aut saltem novi quid innotesceret, quod ad rem dijudi-
candam conferret. Expérimenta, quae institueramus, nos docuerant
theoriam Kiwiscn veram esse non posse et quaerebamus igitur
aliam hypothesin, ad quam observatio fluidi motus mox ansam
dedit. Qupd initio tantum opinio erat, sensim paullatimquc
exclusione hypothesis facta est, cui tandem etiam argumentum
positivum accessit. In his exponcndis viam relinquemus, quam
in experimentis secuti sumus, quia haec nimis longa foret;
primum igitur exponemus, quae contra kiwiscii rcpugnabant,
deinde symptomatis explicationem, quae motu nititur fluidi,
dare conabimur.

Utjam diximus, contra theoriam kiwiscii a priori non multa
afferri poterant. Quae de contractione venae disputabat, a priori
improbanda non videbantur: expérimenta nos autem docuerant
pressionem lateralem révéra in tubis diversae diametri brevi post
dilatationis initium decrescere, quemadmodum volkmann pro-
baverat cam brevi ante coarctationem accrescere, scd etiam nobis
fuit persuasum dhninutionem hujus pressionis lateralis minorem
esse, quam ut inde oscilationes in tunica orirentur. Vix cnim
contendi potest fore ut parietes tuborum vulgarium, e caout-
chouc coiifectorum, qui non collabuntur sed rotundum sem-
per servant lumen, nisi magna adsit pressio lateralis ne-
gativa, tam parvo discrimine pressionis lateralis co modo
vibrarent, quo kiwiscii hoc fieri statuebat. Hoc autcm solo
argumcnto non contendimus ejus theoriam falsam esse; adsunt
alia, eaque graviora. Quum enim in alio experimento fluidum,
aspiratione, prcssione negativa igitur, propellebamus, quamlucu-
Icntissime patere nobis videbatur ejus explicationem admittendam.

uon esse. Niinirum iu illis tubis elasticis, instituta coarc-
tatione, multo major observatur susurrus, quam in arteria ani-
malis vivantis. Oscillationes igitur tuborum elasticorum majores
sunt, quam arteriae : ponamus jam A (fig. 1) esse vas

Fig. 1.

compressorium, ex quo fluidum exigua vi propellitur, B esse
aspiratorem, quo fluidum attraliitur, si jam A et B simul
agunt,in tubo c^ ƒ diversis locis positiva et negativa pressio
lateralis aderit : ponamus porro in c et d adcsse manometra,
quibus in c pressio jrositiva, in cl vero negativa indicatur,
tnm certo loco inter c ct lt;7 pressio nulla esse debet. Nec ta-
men ubi nulla adest pressio lateralis (ubi igitur fluidi pressio
pressioni atmosphaerae par est), neque ubi negativa, nisi ma-
xima saltem, est pressio, mutatio formae observatur in tubis
e caoutchouc confectis, quibus ctiam Kiwiscii usus est. Quod
si ita sit, vix sensibilem pressionis diminutionem in loco dila-
tato inflectionem, qualem theoria kiwiscii admittit, effecturam
hand credibile.

His observationibus, quae kiwisch theoriam repugnant,
quaeque simul probant pressionem (drukhoogte) nullius, sed
solam velocitatem esse momenti ad susurrum excitandum,
alia denique accedebat, quae vibrationes fluidi primariam causam
esse susurri luculentissime ostcndit. Ut natura motus loco dilatato
directe contemplari liceret, tubos vitrcos adhibcntes, saepe jam

frustra susurrum in illis tubis audiri couati eramus. Postea autem
majore jam pressione, qua fluidum celerius movebatur, experi-
mento repetito, susurrus distinctissime audiebatur. ïïac de re
nullum esse dubium, quisque facile convictus erit, dummodo
pressionem unius ad duorum metrorum adhibeat. Diametros tubi,
per quem aqua affluebat, erat loci dilatati circiter
Obturatore elimato in cylindricis tubis vitreis susurrus audiri
poterat, sed etiam in aliis tubis, quibus utebamur ad motum
fluidi investigandum, aeque distincte observabatur. Hic con-
tendi non poterat, parictem se ad formam fluidi columnae
accommodavisse et circum aequilibrium oscillasse — quo simul
theoria osakn, contra quam praeterea plura adhuc argumenta
aflerri possent, refutata est — sed primaria susurri causa procul
omni dubio motui fluidi tribuenda erat.

Quum autem fluidum, parvis moleculis succini, quod pon-
déré suo spccifico aquae simile hune ad fincm aptissimum est,
commixtuni, ex angustiori tubo in latiorem propellercmus, mi-
rabamur proprium motum, quo moleculac progrcdiebantur.
Dum succini moleculae in parte arctiori parieti parallelae pro-
cedunt, in parte dilatata non propelluntur ratione simplicitcr
divergente qualis in fig. 2 proponitur,

Fig. 2.

sed maxime irregulärem, ut saltem videtur, motum assumunt
circiter usque ad a 5, et hinc iterum parieti parallelae procedunt,
Motum illum accuratius cognoscere cupientes, tubum, cui hunc
ad finem forma delineata data est, posuimus in vase aqua
repleto, parictibus vitreis munito. Neque tamen hoc modo

fluidi motum accurate coguoscere potuimus, quam vis tameu
causa hujus motus irregularis jam quodammodo patuit. Mole-
culae enim, postquam pcr parvum sp;itium in vase dilatato
propulsae erant, in a rejiciebantur. Sed motus implicatior
erat, quam qui hoc modo accuratius cognosci posset. Loco
igitur tubi cylindrici planiorem substituimus, in quo una
columnae fluidi propulsae dimensio trium tantum erat milli-
metrorum, ut hoc modo observatio facilior fleret et singula-
rum fluidi molecularum via in loco dilatationis deflniretur.
Hac ratione observavimus particulas centrales columnae aquae
dircctione fere primitiva progredij parieti propius sitas per
aliquod spatium divcrgentes proccdere et postea iterum sibi
invicem et parieti parallelas propelli, parieti denique proximas
etiam aliquamdiu proccdere, scd certo loco tubi dilatati retro
flecti contra fluidi directiouem. In tubo hujus fonnac, fig. 3,

Pig. 3.

dictae diametri verticalis, optime obscrvatur motum molecularum
in spa tio al c ä divergentem esse, usque ad c d e. g., unde
moleculae iterum sibi invicem et parieti parallelae proccdunt. In
triangulis contra ace ct hdf fluidi moleculae lineis curvatis
ad e/ repcllentur , ut in nostra figura schematice indicatum est.
Fuies ac^ild inter partem divergentem aquae columnae et cam
partem, quae retrogradum motum assumsit, aequc ac mutatio
directiouis divergentis in parallclam in nostra figura rcetis lineis
indicati sunt. Formant tamcn, ut vix dictu opus est, lincas non
rcclas scd curvatas, et idco tantum in nostra figura lineis redis

depicti sunt, quia neque forma curvaturae, neque ejus causa
satis definiri possuut.

Patet jam proprius molecularum motus in loco dilatato, ut
fig. 3 depingitur, in tubo cylindrico irregularis et vorticosus
videatur necesse esse, proptcr motum divergentem succini parti-
cularum in eono ahcA et motionem retrogradam, curvatam
in annulo ace. Haec tamen non sufTiciuut, sed motus illius
ratio est quaerenda, ut recte judicari possit modus, quo susurrus
hoc in loco oriatur. Ut jam animadvertimus, pressio lateralis
ratione directa rcspondet longitudini tubi, quam fluidum adhuc
percurrere debet, quia pressio nascitur ex resistentia, quae
devincenda supercst, atque igitur eo minor fit, quo propius
fluidum accedit ad foramen , ex quo efiluit. Generalis tamen illa
regula in eonditionibus eommemoratis non valet. Pluido c
tubo arctiori in latiorem propulso, pressio lateralis, postquam
transiit in latiorem, mox per aliquod spatiura decrescit, li. e.:
in loco a foramine, e quo fluidum exit, remotiore, e. g. inter
e et c, minor est, quam in loco huic foramini propiori e. g.
inter c et quemadmodum, fluidis e vasis per tubos cylin-
dicos effluentibus, pressio illa lateralis minor fit in loco, ubi,
si tubus non adesset, sic dicta contractie venae orta esset.

Discrimen tamen illud pressionis lateralis parvum est, tam
parvum ut sensibili et accurato manometro opus sit ad illud indi-
candum. Quacritur, quomodo diminutio illa pressionis lateralis
per spatium aliquod in tubo dilatato oriatur. Theoria mathema-
tica hic, ut in aliis ejusmodi theorematibus hydraulicis, adhuc
desideratur. Nondum accurate indicari potest, quomodo pressio
iu quovis piano, ad perpendiculum in axi tubi posito, inde
ab axi illa peripheriam versus decrescit. Si enim pressio lateralis
in loco dilatato détermina tur, ut in diversis eonditionibus fccimus,
repcritur tantum strati fluidi peripherici pressio, non tamen
pressio stratorum centralium. Discrimen pressionis hujus strati in
diversis locis tubi dilatati cum majore minorive fluidi velocitatc
accrescere et decrcsccrc ])atebat. Adhibita pressione, qua flui-

dum propellitur, duorum metrorum, iu strato dicto peripherieo
discrimeunon majus erat quam4'quot;™-hydrargyri, unde tamen deduci
non potest in alüs stratis axi tubi propioribus idem esse
diserimen. Singulas illas defmitiones pressionis lateralis discri-
minis in diversis locis tubi dilatati non recensebimus, quum
hoc loco nos penitus hanc in rem immittere non cupiamus,
potius hac de re alio loco fusius acturi. Hoc tamen loco com-
memorandum est, causam imminutae illius pressionis in adhaesione
fluidi molecularum positam esse, cui etiam molecularum directio
divergens in initio loci dilatati tribuenda est.

Neque hoc loco multum dicemus de ratione, qua in tuho
dilatato fluidi motus susurrum efficiat, quia, quum theoria ma-
thematica desideretur, subtilis et brevis hujus rei explicatio dari
nequit et argumentatio gravior est, quam ut alio quam vernaculo
sermone hanc exprimere coner. Nonnulla autem, quae hue pertinent,
silentio praeterire non possunius. Contemplemur igitur cursum
moleculae a fig. 3. Aperto foramine, e quo fluidumexpellitur,
contiguis moleculis propter adhaesionem motus moleculae a com-
municatur. Numerus harum molccularum proreptarum in initio
viae, quam molcculae a percurrit, maximus erit et quo magis haec
molecula in a c procedit, eo minor fiet, quoniam velocitas mole-
cularum eadem ratione decrescit, qua superficies coui ah cd
accrescit et adhaesionis vis dirccta ratione cum velocitate augetur
et diminuitur (conf. pag. 18) Plurimae igitur moleculae in linea
ac prope a abripiuntur, earumque numerus eo minor fit, quo
magis iu linea « c procedit. Postquam jam molecula a aliquamdiu
progressa est, retro flectitur, ut observatio docct, et directione
opposita in triangulo ace movetur. Eo loco, quo recessus
ille observatur, vis, quae moleculam in directione ef trahit,
major sit necesse est, quam vis moleculam ad e propellens. Vis
illa alia esse non potest, quam imminuta pressio in spatio trian-
gulari. Ponamus jam pressionem in omni spatio triangulari
aequalem esse, molecula a, parieti proxima, prius retro flec-
tctur, quam alia molecula ejusdem plani sed axi propior,

tum quia hujus velocitas major fuit, tum quia vis acl-
haesionis ad diminuendam velocitatem iu haue particulam
minor erit. Adhaesione igitur ab una parte fluidum proripi-
tur, dum ab altera parte amissae particulae compensantur
motu retrogrado, quem descripsimus. In prima igitur parte
lineae a c continue fluidi extenuatio locum habet in spatio trian-
gulari, dum in parte puncto c propiori motus retrogradus, ex ejus-
dem causa ortus, quasi condensatio nascitur. Hisce contenti
simus necesse est, quia, quamdiu theoria mathematica desideratur
atque igitur de actione molccularum in spatio triangulari inter
se sermo esse non potest, viam singularum molccularum indi-
care non valemus. Hoc solum commemorandum est, naturam
soni, susurrum, probare vibrationes in diversis fluidi stratis
irreguläres esse, cujus rei causa profecto etiam quaerenda est
in fluidi velocitate et inde orta adhaesione diversa in diversis
fluidi stratis.

Si révéra res ita sese habet, ut eam exposuimus, pressio (druk-
lioogte), resistentia aut pressio lateralis nullius momenti esse potest
ad susurrum efiiciendum ; a velocitate sola susurri origo pendeat
necesse est, quae conclusio, e supra dictis facta, cum experimentis
optime congruit, ideoque experimentis illis vicissim confirmatur.

Antequam jam huic disquisitionis parti finem imponamus unum
adhuc monendum est. Kiwiscii, experimentis weetiieim nisus,
opinatur non nisi maxima pressione susurrum in ipso fluido oriri
possc. Omittit tamen, weiitiieim non de susurris, sed de tonis,
idque quidem de tonis puris (e quibus soni velocitas in fluidis de-
terminari posset), locutum fuisse, quod discrimen nequaquam ne-
gligendum est. Id imprimis manifestum est, quum weetiieim
commemoret, saepe perdifficilc fuisse punim tonum nancisci,
quia susurri, simul orti, accuratae observationi obstabant.
Praeterea non negligendum est, nos hucusque semper locutos esse
de susurris, in tubis elasticis aut arteriis ortis, qui ope tantum
stethoscopii audiri possunt, quorum tamen nuda aure ne vestigium
quidem invenitur. Quamvis igitur in experimentis wertheiw

universe magna pressio requireretur, ut lluidi vibrationibus toni
puri in tubis organi efficerentur, mimime probatum est idem
valere de stisurrîs, de quidus nos agimus. Quaeritur adhuc, quid,
adhibita parva quidem prcssione, in organi tubis, in aqua soimm
edentibus, observabitur, quum, ut in vasorum aut tuborum
clasticorum auscultatione, stethoscopium iis imponatur aut saltem
nuda auris iis applicetur. Jure hac de re ex experimentis
wertheim nihil re vera statui potest. Vibrationes autem fluidi
molecularum sonum edere, probatur experimentis cum sirena, a
cagniaiid la tour iuvcnta, qua fluidi prcssione mota sonus in
fluido producitur. Quanta pressio requiritur, ut cjusmodi sonus
stethoscopii ope observetur, equidem nescio; sc-d etiamminoris
faciendum hoc mihi videtur, quia in tubis elasticis plures adsunt
conditiones, quibus vel minimae vibrationes tam fortes red-
dun tur, ut auribus percipi queant, Majoris momenti mihi vi-
detur explicatio, quae vero minime hucusque dari potest,
quomodo vicissitude attenuationis vel condensationis fluidi mo-
lecularum , necessaria ad sonum formandum, in spatio trian-
gulari oriatur.

Postquam jam universe in symptomatibus explicandis versati
sumus, quae in fluidis, in tubos clasticos aut arterias pro-
pulsis, observavimus, ct experimentis nisi demonstravimus iu
proprio fluidi motu causam susurri quacrendam esse, agere jam
superest de singulis cordis et vasorum susurris, ut videamus,
quatcnushi ex principiis supra constitutiscxplicari possint. Omitti-
mus hic normales sonos systematis vascularis, quoniam hujus
libelli argumentum pluribus verbis amplecti non cupimus quam
postulatur, ut res ipsa bene exponatur, et originis sonorum
normalium expositio hue non pcrtinet. In annalibus, quibus
titulus Nederlandsch Lancet, in quibus totam banc rem fusius
tractamus, etiam de his sonis dicemus, quum expérimenta, in
vacca facta, nos docuerint a vulgari opinione de horum so-
norum origine discedendum esse.

i'rimo hic igitur commemoramli suiit susurri, qui iu corde
occurrunt et quidem explicationem incipiemus illorum susurrorum,
quibus organica quaedara parietis mutatio adscribi non potest.
Susurri illi, ut notum est, non secundum cordis tonum sed pri-
mum comitantur, aut eum prorsus excipiunt, itautsolus susurrus
adsit. Arctissime igitur cohacrent cum occlusione valvu-
larum venosarum, de quarum functione duae adhuc feruntur sen-
tentiae: alteram baumgauten et wkbee, defenserunt, alteram eeid.
Sententia eeid milii praefefenda videtur, quippe quae gravioribus
nitatur argumentis. Magis etiam cum symptomatibus ausculta-
toriis congruit. Si, enhn valvulae venosae re vera tensione
activa occluduntur, satis patet, gradum ventriculi diastoles et
contractionis musculorum papillarium, initium et fmem contrac-
tionis horum musculorum ac ventriculi systoles arctissime
inter se cohaerere, neqùe minus perspicuum est, ventriculo abnor-
miter repleto aut functione partium cordis contractilium mutata,
valvulam tempore requisite non clausum iri, etiamsi non accurate
et mathematicc modum dcmonstrari possit, quo insufficientia
illa durante systole scse hahedt. Alia theoria ad hos susurros expli-
candos jjrorsus deficit: qua ratione enim insufficientia oriretur, si
valvulae passive, pressione sola sanguinis, claudercntur, non in-
telligimus : hi semilunaribus non occurrunt. Data insufficientia
susurri explicatie non amplius difficilis videri potest. Sanguis,
durante systole, ex arcto foramine in spatium coniforme ct sinum
magna ccleritate propellitur, et, proprio sanguinis motu orto,
susurrus in fluido cfficitur, qui irregularibus iUis vibrationibus
valvulae tensae communicatis, plerumque fortior reddetur.
Hamernjk, ut jam diximus, omnes cordis susurros, excepto su-
surro in stenosi ostiorum obseryato, tonos protractos appellavit.
Skoda contra commémorât susurrum, primum cordis sonum
comitantem, nihil prohare de conditione valvularum, euinque
igitur vocavit »unbestimmte Schall.quot; Dictu non opus est, nos
opinioni skoda assentiri, a iiameenjk vero differre. Nomen tamen
improhamus eumque semper susurrum vocamus, quia revera

susurrus auditur, ideoque nulla adest eausa, cur alio nomine
significetur. Skoda, contendit, interdum praeter susurrum tonum
simul audiri, quo iu casu, ut sponte patet, nos soli fluidi
motui causam susurri tribuimus. Contendere tamen nolimus,
irreguläres illas vibrationes numquam primarie valvulis ad-
scribendas esse : nulla adest causa, cur negaremus, susur-
rum etiam in valvulis venosis existere posse, quamvis
opinemur in plerisque casibus insufficientiam susurro subesse.
Frictionem sanguinis contra tunicas in formando susurro prorsus
nihil valere c praegressis satis patet, quaeque igitur skoda
hac de re statuit: » sie entstehen ohne Zweifel in der Regel
durch Reibung zwischen Blut und der Herzwandquot;, e nostra
sententia mutanda sunt in: »sie entstehen nic durch Reibung
u. s. w.quot;

Quod attinet ad symptomatum abnormium explicationem, quae
organicam mutationem valvularum ct ostiorum comitantur,
theoria nullum relinquit dubium. In insufRcientia valvularum
semilunarium susurrus durante diastole auditur, cujus primaria
causa procul dubio quaerenda est in proprio fluidi motu, quod
magna velocitate per arctum foramen in ventriculum propelHtur.
Hamernjk hunc susurrum irregularibus valvulae vihrationibus
tribuebat, nos contra has aliquid quidem, non autem multum
ad susurrum efficiendum conferre opinamur. Secundus tonus
eodem tempore quo susurrus adesse potest. Semper aderit,
quamdiu tota valvula non poriit, neque tamen vel minori-
hus gradibus mutationis morbosae audietur, quia minus
clarus tonus a susurro non amplius disccrni poterit, sed
sensim in hunc transibit. Si tonus adhuc audiri potest,
susurrum praccedet. Coarctato ostio, susurrus durante systole
aderit, qui eodem modo oritur. Experientia docet coarc-
tationem non magnam requiri, ut susurrus oriatur. Quamvis
autem accurate indicare non possimus, quanta coarctatio, data
celeritatc, esse oporteat ad susurrum cfliciendum, hujus symp-
tomatis tamen quodammodo rationem dari posse existimamus:

aorta enim ostio amplior est et niliilomiims tonus purus auditur,
quod positioni fortasse valvularum tribuendum est, quae, uti
pulsus synchronieus in art. coronaria probat, non contra parietem
premuntur, sed parvum spatium ab eo absunt; quo fit, ut
moleculae peripliericae fluidi columnae, quae paulatim dilatatur,
impediantur, quominus adhaesione susurrum cfiiciant, quia
valvulac fluidum, parieti proximum, in loco dilatato a fluido
e loco arctiori propulso séparant. His ita sese habentibus,
patet vel parvam ostii coarctationem cum valvularum mutatione
organica conjuncta mox susurrum producturum esse.

Si simul valvulae, praesertim earum superficies ad cor versa,
excrescentiis praeditae sunt, haec altera susurri causa est. Eatio
enim, qua asperitates illae susurrum efficiunt, quidem duplex
crit: primo loco vibrationibus ipsarum excrescentiarum et inde
ortis valvulac vibrationibus, secundo loco vibrationibus ipsius
fluidi propter coarctationem, illis rugositatibus effectam. Quantum
in hoe symptomate singulis causis tribuendum sit, equidem
nescio.

Quod de valvulis ct pstiis arteriosis diximus, etiam valet
de venosis. Quod attinet ad harum valvularum stenosin,
pressionem, qua sanguis propellitur, et resistentiam aut pressio-
nem lateralem nullius esse momenti vidimus. Quamquam igitur
illi circula tionis sanguinis factorcs in valvulis venosis et arte-
riosis, ut notum est, maxime difi'erunt, quamquam praeterea,
e nostra sentcntia, in corde dextro ac sinistro, in singulis
igitur valvulis venosis discrepent, huic discrimini nulla vis
in susurri originem tribui potest. Hac in. re sola velocitas
spectanda est, ut vidimus, quae tamen rc vera differt, quo-
niam dimensio ostiorum venosorum major, ideoque ccleritas
minor est. In insuflicientia hacc conditio aequalis dici potest.

In arteriis etiam susurri occurrunt, si, tunicis morbosc de-
generatis, ortae sunt dilatationes aut coarctationes. Expérimenta
a Kiwiscn in animalibus instituta, experimentum quod ipse ni
vacca feci, observatio symptomatis in aneuiysmate arcus aor-

tue, liacc omnia probant, bunc susurrum int er mitt en tem esse,
et quamvis facile sit intellectu, etiam bunc susurrum modo
indicate oriri, diiRcile tamen est observatam intermissio-
nem plene explicare. Symptoma profecto minime mirum
videri potest in valvulis et ostiis degeneratis, sed in artc-
riis sanguis continuo progreditur : quomodo igitur expli-
canda susurri intermissio? Nullam aliam causam noscimus,
quam imminutam sanguinis velocitatem, durante diastole.
Ut tamen ccrto contendi posset etiam hoc symptoma cum
nostra theoria congruere, necessaria foret cognitio velocitatis
sanguinis in diversis vasis, non velocitatis mediae, quam
experimentis volkmann novimus, sed velocitatis durante sys-
tole et diastole, cujus problematis solutio satis difficilis esset.
Praeterea definienda esset velocitas, quae, conditionibus cer-
tis, systematis vasorum mutationes morbosas imitatis, requi-
ritur ad susurrum efficiendum. lïaec tamen cognitio in aneu-
rysmatibus praesertim valerct arteriarum cordi non proxima-
rum. Tn dilatationibus aut coarctationibus, aortae praeterea
alia est causa, quae intermissioncm satis explicat. Dum enim
in systole tota sanguinis columna propellitiir, et forma
undae progreditur, durante diastole in columna sanguinis,
quae in valvulis posita est, tunicae contractione centrales
tantum particulae propelluntur : causa igitur susurri non
aderit. Hoc tamen in majoribus magis rcmotis vasis ad
symptomaquot; explicandum nihil valet: centralis enim ille motus
adhaesione amplior fit, et mox particulae vel maxime peri-
phericae in motum illum proripiuntur. Praeterea non pror-
sus improbanda mihi videtur sententia, fortasse auctam susurri
intensitatem, durante systole, quae nccessarie adesse debet,
etiam in vasis, quae maxime a corde remota sunt, impcdire,
quo minus susurrum, nempe si debilis sit, in diastole percipiatur.

Explicatio symptomatis, ut in ancurysmate varicoso occurrit,
difficultatem praebere non potest. Susurrus talis naturae con-
tinuus est, ut dicunt, quod etiam cum nostra theoria congruit.

nam velocitas iu loco communicationis, etiam durante cordis
diastole, multo major erit, quam in statu normali in arteriis,
quia systema capillare non adest, quod, ut notum est, maxime
ad resistentiam confert, qua diminuta velocitas incrcscit.

De susurro chlorotico postremo loco videamus, quatenus et
hoc symptoma cum theoria congruat. Notandum est in nulla
investigatione de natura hujus susurri aut sede, hucusque
instituta, conditiones ohservatas esse, quae in colli venis oc-
currunt. Observationem tamen illarum conditionum ad hunc
finem praesertim necessariam esse facile intelligitur. Satis au-
tem notum est, pressionem sanguinis lateralem in venis colli
negativam esse, quae pressio negativa aspiratione thoracis effi-
citur. Praesertim igitur ab illis, qui de sede sententiam tule-
runt haue conditionem non neglectam fore expectari poterat,
et quidem mirum nobis videtur, neminem hanc rem animad-
vertisse : qualiscunque enim experimenti esset eventus, in
quo fluidum pressione negativa progrediebatur, semper mul-
tas decerneret res hucusque dubias. Si enim confirmaretur
positiva m pressionem Ic^teralem requiri, ut in loco tubi
dilatato susurrus efficeretur, de sede non amplius disputari
posset, nisi saltem simul demonstraretur pressionem lateralem
positivam factam esse in venis colli, quum susurrus auditur.
Sin auf em in negativa pressione laterali eadem observeren tur
symptomata, pateret non solas arterias hujus susurri sedem
habendas esse et opinionem Ki-vvrscii: » dass nach alle Expe-
rimenten zur Schallerzeugung in einem elastischen Rohr zum
wenigsten eine solche Stromkraft nothwendig ist, dass die
Plüssigkeit aus dem geöffneten Gefiisse in Gestalt emes Strahles
austreten würde,quot; quae nullo argumcnto probata erat, vcram
non esse. Simul praeterea pateret explicationem susurri chlo-
rotici adhuc latere, quum nobis nimirum explicatio, actione
musc, omohyoidei nisa, non satisfaciens videatur, ut jam
diximus.

Lubenter fatemur nos experimentum, de quo agimus, m-

3

stituisse opiiiatos hypothesin confinnatum iri, positiva tantum
pressione susurrum ohservari. Experi'mentum instituebatur eum
apparatu fig. 4,

Pig. 4.

quem jam pag. 32 descripsimus. Hypothesin falsam esse
patehat, ut eodem loco jam vidimus: in quavis parte tubi cde,
in quo prope A pressio positiva, prope B pressio negativa
atque igitur etiam punctum nullius pressionis aderat, susurrus
ejusdem intensitatis audiebatur. Velocitas fluidi hoe modo in
quavis parte tubi eadem erat, quare ex experimento certa
conclusio deduci potest, pressionem et resistentiam nullius
prorsus momenti ad susurri originem existimandas esse.

Ilac ratione demonstratum erat, susurros etiam in venis
oriri posse, neque tamen explicatus erat modus, quo oriantur.
Ad tunicam venarum imitandam tubum conficiendum curavi-
mus e materie minus pressioni externae resistente, facilius
itaque collabcnte {taffetas). Jam hocce tubo usi idem insti-
tuimus experimentum. Vidimus lumen hujus tubi inde a c
usque ad B rcgulariter decrescere, prout apparatui, vim as-
pirativam exercenti, propius sita est.

Si jam dictum tubum minoris resistentiae ad utrumque
finem cum cylindro ferreo ejusdem diametri conjungimus,
hosque per tubos vulgares et vasi compressorio et aspiratori,
ut in ƒ fig. 4 indicatum est, affingimus, efficere possumus,

régulantes fluidi quantitjiteTn, quae affluit, ut tubi pars
aspiratorem versus, prope conjunctionem cum tubo ferreo,
inter d et ƒ collabatur. His conditionibus nunc per stethosco-
pium, modo supra indicato affixum, in tubo boc loco susur-
rum observavimus, qui etiam digito sentiri potuit.

Si hasce observationes in venam jugularem intcrnam trans-
ferimus, permultum est, quod talem susurri explicationem
commcndat, Cylindrus ferreus prima est costa, cui vena affixa
est, ita ut collabi non possit, vas comprcssorium est vis a
tergo in systemate venoso, aspirator thorax. In statu nor-
mali pressio lateralis, licet negativa, major est, quam ut pressio
atmosphaerica vas comprimât, quod, ceteris colli partibus af-
fixum magis adhuc huic pressioni rcsistit. Simul autcm san-
guinis quantitas, quae e cerebro affluit, minor fit, aspiratio thoracis
relative augetur, pressio negativa simul accrescit, donec tandem
in puncto, ubi pressio haec certum attingit gradum, vas collabi-
tur. Punctum illud apparatui aspiratori proxima erit, in syste-
mate venoso igitur supra primum costam situm est. Quamdiu
pressio illa negativa certum gradum non attingit, sanguinis
columna in venae parte illi costac afilxa, quae etiam in statu
normali paullo latior est, sçnsim sensimque dilatabatur, quae
vcro quum, collapsu facto, subito dilatctur, iiecessariae con-
ditiones ad susurrum formanduin adsunt, quoniam velocitas
sanguinis his conditionibus magna crit. Susurrus magis in
dcxtra quam in sinistra parte occurrat necesse esse, si nostra
theoria vera est, satis patet. Sic pressionem musc, omohyoidei
invocare non opus est, cujus vis in originem hujus susurri,
ratione habita symptomatum in statu sano, dubia nobis videtur.

De susurro uterino hoc loco non agemus, quoniam relatio
anatomica non satis cognita est ; satis sit indicasse eum in vcnis
uteri oriri posse, quum velocitas sanguinis satis magna sit,cujusrei
fortasse argumentum adest in observationibus viiicnow, aliorum
de vasis uteri capilhiriis dilatatis.

Huic disquisitioni jam finem imponimus. In fine lectorem

rogare liceat, ut memor sit specimen inaugurale liocce libello ei
offerri, cujus argumentum fusius in annalibus, quibus titulus
Nederlandsch Lancet, tractabitur, quoniam inutile mibi visum
est et perquam difficile rem plenius et uberius lingua tradere
latina. Lineamenta sint, quae fore ut et ab aliis et a me ipso
accuratiori examini iterum iterumque submittantur, vehe-
menter spcro.

THESES.

1.

____The inductive and deductive methods of enquiry may be said to go

hand in hand, the one verifying the conclusions deduced by the other; and

the combination of experiment and theory......forms a engine of discovery

infinitely more powerful than either taken separately.

j. f. w. iierschel.

2.

Causa primi arteriarum toni non subitae tunicarum tension! adscribenda.

3.

Secundus cordis tonus brevis est, quia sanguinis pressio uti repressor (demper)
in valvulas vibrantes agit.

A.

Opinio, quam waciismuth de functione valvularum venosarum nuper defendit,
rejiciecda.

5.

Ratio, qua cordis ventriculi replentur, non eadem in corde dextro ac sinistro.

c.

Unda non est materia progrediens, sed forma materiei progrediens.

weber.

7.

Spirometricas designationes etiam comparativas, uti vocant, satis failace«
esse credimus.

8.

Irradiationis phaenomena ab oculo non accommodate pendent.

9.

Physice non chemice pigmenta texturis organicis inhaerent.

10.

Krankheiten aus allgemeiner Schwäche der Lebenskraft, aus Asthenie, lassen
sich wohl vorstellen, aber Krankheiten aus algcmeiner übermässiger Stärke
der Lebenskraft, aus Ilypersthenie, scheinen nur als logischer Gegensatz zu
den vorigen, nicht aber in Wirklichkeit zu eiistiren.

LOTZE.

11.

In praxi civili certe fascia cx amylo gypsatae praeferenda.

12.

Contractiones uteri in fundo incipiunt.

13.

Causa partus in uteri extensione supra modum non quaerenda.

U.

Spirituosorum usu malcriei mutationem inminui non constat.

15.

In canaliculis uriniferis aquam absorbed, scd ctiam maximam substan-
tiarura urinae fixarum partem secerni, contendimus.

10.

Ilecte ludwig de muUis oxpcrimentis in cerebro dicit: das Beginnen
dieser Hirnbohrer ist kaum weniger sinnvoll, als das Bestreben durch
Schüsse aus Flinten und Pistolen, die man in ein Cylinderuhr sendet,
die Function ihrer Räder und Federn zu ermitteln.

17.

Rcctc lotze de remediorum administratione contendit: Wir kennen nur
einen gewissen einfachen Effect, nicht die Wirkungsweise des Mittels, wenden
sie daher im eigentlichsten Sinn als Specifische an.

18.

Microscopica cxsudati cujusdam analysi sola saepe dijudicari potest, an vul-
nu durante vita sit allatura.