HOOFDSTUK 1.

In den beginne scliiep God den hemel en de aarde.

2 De aarde nu was woest en ledig, en duisternis was op den afgrond; en de Geest Gods zweefde op de wateren.

3 En God zeide: Er zij licht: en er werd licht.

4 En God zag het licht dat het goed was; en God maakte scheiding tusschen het licht en tus-schen de duisternis;

5 Eu God noemde liet licht dag, en de duisternis noemde hij nacht. Toen was het avond geweest en het was morgen geweest, de eerste dag.

6 En God zeide: Er zij een uitspansel in het midden der wateren , en dat make scheiding tusschen wateren en wateren.

7 En God maakte het uitspansel, en maakte scheiding tusschen de wateren die onder het uitspansel zijn en tusschen de wateren die boven het uitspansel zijn: en het was alzoo.

8 En God noemde het uitspansel hemel. Toen was het avond geweest en het was morgen geweest, de tweede dag.

9 En God zeide: Dat de wateren van onder den hemel in eéne plaats vergaderd worden, en dat het drooge gezien worde : en het was alzoo.

10 En God noemde liet drooge aarde , en de vergadering der wateren noemde hij zeeën: en God zag dat het goed was.

11 En God zeide: Dat de aarde uitschiete grasscheutjes, kruid zaadzaaijende, vruchtbaar geboomte, dragende vrucht naar zijnen aard, welks zaad daarin zij op de aarde: eu het was alzoo.

13 En de aarde bragt voort grasscheutjes, kruid zaadzaaijende naar zijnen aard, en vrucht-dragend geboomte, welks zaad daarin was, naar zijnen aard: en God zag dat het goed was.

13 Toen was het avond geweest en het was morgen geweest, de derde dag.

14 En God zeide: Dat er lichten zijn in het uitspansel des hemels, om scheiding te maken tusschen den dag en tusschen den nacht; en dat ze zijn tot teeke-nen en tot gezette tijden, en tot dagen en jaren;

15 Eu dat ze zijn tot lichten in het uitspansel des hemels, om licht te geven op de aarde: en het was alzoo.

16 God dan maakte de twee groote lichten, het groote licht tot heerschappij des daags, en het kleine licht tot heerschappij des nachts, ook de sterren ;

17 En God stelde ze in het

1

GENE

KE God de aarde en den hemel maakte,

5 En allen struik des veids eer hij in de aarde was, en al het kruid des velds eer het uitsproot; want de Heeee God had niet doen regenen op de aarde, en er was geen menseh geweest om den aardbodem te bouwen,

6 Maar een damp was opgegaan uit de aarde en bevochtigde den gansehen aardbodem.

7 En de Heebe God had den menseh geformeerd uit het stof der aarde, en in zijne neusgaten geblazen den adem des levens: alzoo werd de menseh tot eene levende ziel.

8 Ook had de Heere God een hof geplant in Eden, tegen het oosten, en hij stelde aldaar den menseh dien hij geformeerd had.

9 En de Heebe God had alle geboomte uit het aardrijk doen spruiten, begeerlijk voor het ge-zigt en goed tot spijs; en den boom des levens in het midden van den hof, en den boom der kennis des goeds en des kwaads.

10 En eene rivier was voortgaande uit Eden om dezen hof te besproeijen , en werd vandaar verdeeld en werd tot vier hoofden.

11 De naam der eerste rivier is Pison: deze is het die het gan-sche land van Havila omloopt, waar het goud is;

13 En het goud van dit land is goed; daar is ook bedólah, en de steen sardonyx.

13 Eu de naam der tweede rivier is Gilion: deze is het die het gansehe land Kusch omloopt.

li En de naam der derde rivier is Hiddékel: deze is gaande naar het oosten van Assur. En de vierde rivier is Frath.

15 Zoo nam de Heere God den menseh en zette hem in den hof

SIS 3. 3

Eden, om dien te bouwen en dien te bewaren.

16 En de Heere God gebood den menseh , zeggende : Van allen boom dezes hofs zult sii vrijelijk eten;

17 Maar van den boom der kennis des goeds en des kwaads, daarvan zult gij niet eten; want ten dage als gij daarvan eet zult gij den dood sterven.

18 Ook had de Heere God ge-sproken: Het is niet goed dat de menseh alléén zij: ik zal hem eene hulpe maken, die als tegen hem over zij.

19 Want als de Heere God uit de aarde al het gedierte des velds en al het gevogelte des hemels gemaakt had, zoo bragt hij ze tot Adam, om te zien hoe hij ze noemen zoude: en zooals Adam allo levende ziel noemen zoude, dat zoude haar naam zijn.

30 Zoo had Adam genoemd de namen van al het vee, en van het gevogelte des hemels , en van al het gedierte des velds; maar voor den menseh vond hij geen hulpe, die als tegen hem over ware.

31 Toen deed de Heere God een diepen slaap op Adam vallen, en hij sliep ; en hij nam één van zijne ribben, en sloot der-zelver plaats toe met vleeseh.

33 En de Heere God bouwde de rib, die liij van Adam genomen had, tot eene vrouw, en hij bragt ze tot Adam.

33 Toen zeidc Adam: Deze is ditmaal been van mijn gebeente en vleeseh van mijn vleeseh: men zal ze Manninne heeten, omdat zij uit den man genomen is.

34 Daarom zal de man zijnen vader en zijne moeder verlaten, en zijne vrouw aankleven; en zij zullen tot één vleeseh ziju.

19 In het zweet ivws aansoliijns zult gij brood eten, totdat gij tot de aarde wederkeert, dewijl gij daaruit genomen zijt; want gij zijt stof en gij zult tot stof wederkeeren.

20 Voorts noemde Adam den naam zijner vrouw Eva, omdat zij eene moeder van alle levenden is.

21 En de Heere God maakte voor Adam en zijne vrouw rokken van vellen, en toog ze hun aan.

22 Toen zeide de Heere God: Zie, dc mensch is geworden als onzer één, kennende het goed en het kwaad: nu dan, dat hij zijne hand niet uitsteke en neme ook van den boom des levens, en ete, en leve in eeuwigheid.

23 Zoo zond de Heere God hem weg uit den hof Eden, om den aardbodem te bouwen waaruit hij genomen was;

24 Én hij dreef den mensch uit, en stelde cherubim tegen het oosten van den hof Eden, en een vlammend lemmer eens zwaards dat zich omkeerde, om te bewaren den weg van den boom des levens.

HOOFDSTUK 4.

En Adam bekende Eva zijne huisvrouw, en zij werd zwanger, en baarde Kain, en zeide: Ik heb een man van den Heer verkregen.

2 En zij voer voort te baren zijnen broeder Habel; en Habel werd een schaapherder, en Kain werd een landbouwer.

3 En het geschiedde ten einde van eenige dagen, dat Kain van de vrucht des lands den Heere offer bragt,

4 En Habel bragt óók, van de eerstgeborenen zijner schapen en van hun vet; en de Heer zag Habel en zijn offer aan,

5 Maar Kain en zijn offer zag hij niet aan: toen ontstak Kain zeer en zijn aangezigt verviel.

6 En de Heer zeide tot Kain: Waarom zijt gij ontstoken en waarom is uw aangezigt vervallen ?

7 Is er niet, indien gij wèl doet, verhooging? en zoo gij niet wèl doet, de zonde ligt aan de deur: zijne begeerte is toch tot u, en gij zult over hem heer-schen.

8 En Kain sprak met zijnen broeder Habel; en het geschiedde als zij in het veld waren, dat Kain tegen zijnen broeder Habel opstond en sloeg hem dood.

9 En de Heer zeide tot Kain: Waar is Habel uw broeder? En hij zeide: Ik weet het niet; ben ik mijns broeders hoeder?

10 En hij zeide: Wat hebt gij gedaan? Er is eene stem van het bloed uws broeders, dat tot mij roept van den aardbodem.

11 En nu zijt gij vervloekt, van den aardbodem, die zijnen mond heeft opengedaan om uws broeders bloed van uwe hand te ontvangen :

12 Als gij den aardbodem bouwen zult, hij zal u zijn vermogen niet meer geven; gij zult zwervend en dolend zijn op aarde.

13 En Kain zeide tot den Heer : Mijne misdaad is grooter dan dat zij vergeven worde.

14 Zie, gij hebt mij heden verdreven van den aardbodem, en ik zal voor uw aangezigt verborgen zijn; en ik zal zwervend en dolend zijn op de aarde, en het zal geschieden dat alwie mij vindt mij zal doodslaan.

15 Doch de Heer zeide tot hem: Daarom alwie Kain doodslaat zal zevenvoudig gewroken worden. En de Heer stelde een teeken aan Kain, opdat hem niet versloeg alwie hem vond

(tE NI

14 Zoo waren al de dagen van Kenan negenhonderd en tien jaren; en hij stierf'.

15 En Mahalaleël leefde vijfenzestig jaren, en hij gewon Jered.

16 En Mahalaleël leefde, nadat hij Jercd gewonnen had, achthonderd en dertig jaar; en hij gewon zonen en dochters.

17 Zoo waren al de dagen van Mahalaleël achthonderd vijfennegentig jaar; en hij stierf.

18 En Jeredleefdehonderdtwee-enzestig jaar, en hij gewon Henoch.

19 Eu Jered leefde, nadat hij Henoch gewonnen had, achthonderd jaar; en hij gewon zonen en dochters.

20 Zoo waren al de dagen van Jered negenhonderd tweeënzestig jaar; en hij stierf.

21 En Henoch leefde vijfenzestig jaar, en hij gewon Methusa-lah.

22 En Henoch wandelde met God, nadat hij Mcthusalah gewonnen had, driehonderd jaar; en hij gewon zonen en dochters.

23 Zoo waren al de dagen van Henoch driehonderd vijfenzestig jaar.

24 Henoch dan wandelde met God; en hij was niet meer, want God nam hem weg.

25 En Methusalah leefde honderd zevenentachtig jaar, en hij gewon Lamech.

26 En Methusalah leefde, nadat hij Lamech gewonnen had, zevenhonderd tweeëntachtig jaar; en hij gewon zonen en dochters.

37 Zoo waren al de dagen van Methusalah negenhonderd negenenzestig jaar; en hij stierf.

28 En Lamech leefde honderd tweeëntachtig jaar, en hij gewon een zoon;

29 En hij noemde zijnen naam Noach, zeggende: Deze zal ons

SIS 6. 7

troosten over ons werk en over de smart onzer handen, vanwege het aardrijk dat de Heeu vervloekt heeft.

30 En Lamech leefde, nadat hij Noach gewonnen had, vijfhonderd vijfennegentig jaar; en hij gewon zonen en dochters.

31 Zoo waren al de dagen van Lamech zevenhonderd zevenenzeventig jaar; en hij stierf.

32 En Noach was vijfhonderd jaar oud; en Noach gewon Sem, Cham en Jafeth.

HOOFDSTUK 6.

En het geschiedde als de mensehen op den aardbodem begonnen te vermenigvuldigen, en hun dochters geboren werden,

2 Dat Gods zonen do dochters der menschcn aanzagen dat zij schoon waren, en zij namen zich vrouwen uit allen die zij verkozen hadden.

3 Toen zeidc de Heer: Mijn Geest zal niet in eeuwigheid twisten met den menseh, dewijl hij ook vleesch is; doch zijne dagen zullen zijn honderd en twintig jaar.

4 In die dagen waren er reuzen op de aarde, en ook daarna, als Gods zonen tot de dochters der menschcn ingegaan waren en zich kinderen gewonnen hadden: deze zijn de geweldigen, die van ouds geweest zijn mannen van naam.

5 En de Heeu zag dat de boosheid des menschcn menigvuldig was op de aarde, en al het ge-dichtsel der gedachten zijns harten te allen dage alleenlijk boos was.

6 Toen berouwde liet den Heer dat hij den mensch op de aarde gemaakt had, en het smartte hem aan zijn hart;

7 En de Heer zeide: Ik zal den mensch dien ik geschapen

heb verdelgen van den aardbodem, van den mensch tot het vee, tot het kruipend gedierte, en tot het gevogelte des hemels toe; want het berouwt mij dat ik ze gemaakt heb.

8 Maar Noach vond genade in de oogen des Heeren.

9 Dit zijn de geboorten van Noach. Noach was een regtvaardig, opregt man in zijne geslachten: Noach wandelde met God.

10 En Noach gewon drie zonen, Sem, Cham en Jafeth.

11 Maar de aarde was verdorven voor Gods aangezigt, en de aarde was vervuld met wrevel.

12 Toen zag God de aarde, en zie, zij was verdorven; want al het vleesch had zijnen weg verdorven op de aarde.

13 Daarom zeide God tot Noach; Het einde van alle vleesch is voor mijn aangezigt gekomen, want de aarde is door hen vervuld met wrevel; en zie, ik zal ze met de aarde verderven.

14i Maak u eene ark van go-ferhout; met kamers zult gij deze ark maken; en gij zult ze bepek-ken van binnen en van buiten 'met pek.

15 En aldus is het dat gij ze maken zult,: driehonderd el zij de lengte der ark, vijftig el hare breedte, en dertig el hare hoogte.

16 Gij zult een venster aan de ark maken, en zult ze voltooijen tot een el van boven; en de deur der ark zult gij in hare zijde zetten; gij zult ze met onderste, tweede en derde ver-diefingen maken.

17 Want ik, zie, ik breng een watervloed over de aarde, om alle vleesch, waarin een geest des levens is, van onder den hemel te verderven: alwat op de aarde is zal den geest geven.

18 Maar met u zal ik mijn verbond oprigten; en gij zult in de ark gaan, gij, en uwe zonen, en uwe huisvrouw, en de vrouwen uwer zonen met u.

19 En gij zult van alwat leeft, van alle vleesch, twee van elk in de ark doen komen, om met u in het leven te behouden: mannetje en wijfje zullen ze zijn.

20 Van het gevogelte naar zijnen aard, en van het vee naar zijnen aard, van al het kruipend gedierte des aardbodems naar zijnen aard, twee van elk zullen tot u komen om die in het leven te behouden.

21 En gij, neem voor u van alle spijs die gegeten wordt, en verzamel ze tot u, opdat ze u en hun tot spijs zij.

22 En Noach deed naar alwat God hem geboden had, zóó deed hij.

HOOFDSTUK 7.

Daarna zeide de Heee tot Noach : Ga gij en uw gansche huis in de ark; want u heb ik gezien regtvaardig voor mijn aangezigt in dit geslacht.

2 Van alle rein vee zult gij tot u nemen zeven en zeven, het mannetje en zijn wijfje; maar van het vee dat niet rein is twee, het mannetje en zijn wijfje;

3 Ook van het gevogelte des hemels zeven en zeven, het mannetje en het wijfje, om zaad levend te houden op de gansche aarde.

4 Want over nog zeven dagen, zal ik doen regenen op de aarde veertig dagen en veertig nachten, en ik zal van den aardbodem verdelgen alwat bestaat dat ik gemaakt heb.

5 En Noach deed naar alwat de Heee hem geboden had.

6 Noach nu was zeshonderd

jaar oud als de vloed der wateren op de aarde was.

7 Zoo ging Noaeli, en zijne zonen, en zijne huisvrouw, en de vrouwen zijner zonen met hem, in de ark , vanwege de wateren des vloeds.

8 Van het reine vee en van het vee dat niet rein was, en van het gevogelte en alwat op den aardbodem kruipt,

9 Kwamen er twee en twee tot Noach in de ark, het mannetje en het wijfje, gelijk God Noaeh geboden had.

10 En het geschiedde na die zeven dagen, dat de wateren des vloeds op de aarde waren.

11 In het zeshonderdste jaar des levens van Noach , in de tweede maand, op den zeventienden dag der maand, op dezen dag zijn alle fonteinen des grooten af-gronds opengebroken en de sluizen des hemels geopend;

12 En een plasregen was op de aarde veertig dagen en veertig nachten.

13 Juist op dienzelfden dag ging Noach, en Sem en Cham en Ja-feth Noaehs zonen, desgelijks Noachs huisvrouw, en de drie vrouwen zijner zonen met hen, in de ark:

14 Zij, en al het gedierte naar zijnen aard, en al het vee naar zijnen aard, en al het kruipend gedierte dat op de aarde kruipt naar zijnen aard, en al het gevogelte naar zijnen aard, alle vogel van allerlei vleugel.

15 En van alle vleesch waarin een geest des levens was kwamen er twee en twee tot Noach in de ark.

16 En die er kwamen, die kwamen mannetje en wijfje, van alle vleesch , gelijk God hem bevolen had. En de Heer sloot achter hem toe.

17 En de vloed was veertig dagen op do aarde, en de wateren vermeerderden, en hieven de ark op, zoodat zij oprees boven de aarde.

18 En de wateren namen de overhand en vermeerderden zeer oi) de aarde ; en de ark ging op de wateren.

19 En de wateren namen zeer sterk de overhand op de aarde, zoodat alle hooge bergen die onder den ganschen hemel zijn bedekt werden;

20 Vijftien el omhoog namen de wateren de overhand, en de bergen werden bedekt.

21 En alle vleesch dat zich op de aarde roerde gaf den geest, van het gevogelte, en van het vee, en van het wild gedierte, en van al het kruipend gedierte dat op de aarde kroop, en al de mensehen;

22 Alwat een adem des geestes des levens in zijne neusgaten had, van alles wat op het drooge was, is gestorven.

23 Alzoo werd verdelgd alwat bestond dat op den aardbodem was, van den menseh af tot het vee, tot het kruipend gedierte , en tot het gevogelte des hemels, en zij werden verdelgd van de aarde; doch Noach alleen bleef oyer, en wat met hem in de ark was.

24 En de wateren hadden de overhand boven de aarde, honderd en vijftig dagen.

HOOFDSTUK 8.

En God gedacht aan Noach, en aan al het gedierte en aan al het vee dat met hem in do ark was; en God deed oen wind over de aarde doorgaan, en de wateren werden stil.

2 Ook werden de fonteinen des afgronds en de sluizen des lie-1*

HOOFDSTUK 9.

En (rod zegende Noach en zijne zonen, en hij zeidc tot lien: Zijt vraehtbaar en vermenigvuldigt, en vervult de darde;

2 En uwe vrees en uwe verschrikking zij over al het gedierte der aarde en over al het gevogelte des hemels, over alwat zich op den aardbodem roert en over alle visschen der zee: zij zijn in uwe hand overgegeven.

3 Alwat zich roert, dat levend is, zij u tot spijs: ik heb het u alles gegeven, gelijk het groene kruid.

■i Doch het vleeseh met zijne ziel, dat is zijn bloed, zult gij niet eten.

■ 5 En voorwaar, ik zal uw bloed, /iet hloed uwer zielen eisehen, van de hand van alle gedierte zal ik het eisehen, ook van de hand des mensehen, van de hand van eens iegelijks broeder, zal ik de ziel des menschen eisehen:

0 Wie des menschen bloed vergiet, zijn bloed zal door den mensch vergoten worden; want God heeft den mensch naar zijn beeld gemaakt.

7 Maar gijlieden, weest vruchtbaar en vermenigvuldigt; teelt overvloedig voort op de aarde, en vermenigvuldigt op dezelve.

8 Voorts zeidc God tot Noach, en tot zijne zonen met hem, zeggende :

9 Maar ik, zie, ik rigt mijn verbond op met u, en met uwen zade na u,

10 En met alle levende ziele die met u is, van het gevogelte, van het vee, en van alle gedierte der aarde met u, van allen die uit de ark gegaan zijn, tot al het gedierte der aarde toe.

11 En ik rigt mijn verbond op met u, dat niet meer alle vleeseh door de wateren des vloeds zal worden uitgeroeid, en dat er geen vloed meer zijn zal om de aarde te verderven.

12 En God zeide: Dit is het teeken des verbonds dat ik geef tusschen mij en tusschen ulieden en tusschen alle lovende ziele die met u is, tot eeuwige geslachten :

13 Mijnen boog heb ik gegeven in de wolken; die. zal zijn tot een teeken des verbonds tusschen mij en tusschen de aarde.

14 En het zal geschieden als ik wolken over de aarde breng, dat deze boog zal gezien worden in de wolken.

15 Dan zal ik gedenken aan mijn verbond, hetwelk is tusschen mij en tusschen u en tusschen alle levende ziele van alle vleeseh: en de wateren zullen niet meer wezen tot een vloed om alle vleeseh te verderven.

16 Als deze boog in de wolkeu zal zijn, zoo zal ik hem aanzien, om te gedenken aan het eeuwig verbond tusschen God en tusschen alle levende ziele, van alle vleeseh dat op de aarde is.

17 Zoo zeidc dan God tot Noach : Dit is het teeken des verbonds, dat ik opgerigt heb tusschen mij en tusschen alle vleeseh dat op de aarde is.

18 En de zonen Noachs , die uit de ark gingen , waren Sem, en Cham, en Jafeth; en Cham is de vader van Kanaiin.

19 Deze drie waren de zonen van Noach; en van deze is de gansche aarde overspreid.

20 En Noach begon een akkerman te zijn, en hij plantte een wijngaard.

21.En hij dronk van dien wijn, en werd dronken; en hij ontblootte zich in het midden zijner tent.

GENE

21 Voorts zijn Sem zonen geboren ; deze is ook de vader van al de zonen van Heber, de oudste broeder van Jafeth.

33 Sems zonen waren Elam, en Assur, en Arpachsad, en Lud, en Aram.

23 En Arams zonen waren Uz, en Hul, en Gether, en Mas.

34 En Arpachsad gewon Selah, en Selah gewon Heber.

23 En Heber werden twee zonen geboren: des éénen naam was Peleg, want in zijne dagen is de aarde verdeeld; en zijns broeders naam was Joktan.

26 En Joktan gewon Almodad. en Selef, en Hazarmaveth, en Jerah,

27 En Hadoram, en Uzal, en Dikla,

28 En Obal, en Abimaël, en Sctieba,

39 En Ofir, en Havila, en Jo-bab: deze allen waren Joktans zonen.

30 En Imnne woning was van Mesa af, waar gij gaat naar Se-far, het gebergte van het oosten.

31 Dit zijn Sems zonen, naar hunne huisgezinnen, naar hunne spraken, in hunne landschappen, naar hunne volken.

33 Dit zijn de huisgezinnen der zonen van Noach, naar hunne geboorten, in hunne volken; en van deze zijn de volken op de aarde verdeeld na den vloed.

HOOFDSTUK 11.

En de gansche aarde was van éénerlei spraak en éénerlei woorden.

2 Maar het geschiedde als zij tegen het oosten togen, dat zij eene laagte vonden in het land Sinear, en zij woonden aldaar.

3 Eu zij zeiden een ieder tot zijnen naaste : Kom aan, laat ons tigehelen sldjken en wèl door-5IS 11. 13

branden. En de tigchel was hun voor steen, en het lijm was hun voor leem.

4 En zij zeiden : Kom aan, laat ons voor ons eene stad bouwen, en een toren welks opperste in den hemel zij; en laat ons een naam voor ons maken, opdat wij niet misschien over de gansche aarde verstrooid worden.

5 Toen kwam de Heer neder om te bezien de stad en den toren die de kinderen der mensehen bouwden;

6 En de Heek zeide: Zie, zij zijn éénerlei volk en hebben allen éénerlei spraak, en dit is het wat zij beginnen te maken ; maar nu, zoude hun niet afgesneden worden alwat zij bedacht hebben te maken ?

7 Kom aan, laat ons nederva-ren en laat ons hunne spraak aldaar verwarren, opdat een iegelijk de spraak zijns naasten niet hoore.

8 Alzoo verstrooide de Heer hen vandaar over de gansche aarde; en zij hielden bp de stad te bouwen.

9 Daarom noemde men haren naam Babel; want aldaar verwarde de Heer de spraak der gansche aarde, en vandaar verstrooide de Heer hen over de gansche aarde.

10 Dit zijn de geboorten van Sem. Sem was honderd jaar oud en gewon Arpachsad, twee jaren na den vloed.

11 En Sem leefde, nadat hij Arpachsad gewonnen had, vijfhonderd jaar; en hij gewon zonen en dochters.

13 En Arpachsad leefde vijfendertig jaar, en hij gewon Selah.

13 Eu Arpachsad leefde, nadat hij Selah gewonnen had, vierhonderd en driejaren; en hij gewon zonen en dochters.

14 En Selah leefde dertig jaar, en hij gewon Heber.

15 En Selah leefde, nadat hij Heber gewonnen had, vierhonderd en drie jaren, en hij gewon zonen en dochters.

16 Eu Heber leefde vierendertig jaar en gewon Peleg.

17 En Heber leefde, nadat hij Peleg gewonnen had, vierhonderd en dertig jaar; en hij gewon zonen en dochters.

18 En Peleg leefde dertig jaar, en hij gewon Kehu.

19 En Peleg leefde, nadat hij Kehu gewonnen had, tweehonderd en negen jaren; en hij gewon zonen en dochters.

20 En Kehu leefde tweeëndertig jaar, en hij gewon Serug.

31 Eu Kehu leefde, nadat hij Serug gewonnen had, tweehonderd en zeven jaren; en hij gewon zonen en dochters.

22 En Serug leefde dertig jaar, en gewon Nahor.

23 En Serug leefde, nadat hij Nahor gewonnen had, tweehonderd jaar: en hij gewon zonen en dochters.

24 En Nahor leefde negenentwintig jaar, en gewon Terach.

25 En Nahor leefde, nadat hij Terach gewonnen had, henderd en negentien jaar; en hij gewon zonen en dochters.

26 Eu Terach leefde zeventig jaar; en gewon Abram, Nahor, en Haran.

27 En dit zijn de geboorten van Terach: Terach gewon Abram, Nahor, en Haran; en Haran gewon Lot.

38 En Haran stierf voor het aangezigt van zijnen vader Terach , in het land zijner geboorte, in ür der Chaldeën.

39 En Abram en Nahor namen zich vrouwen: de naam van Abrams huisvrouw was Sarai, en de naam van Nahors huisvrouw was Milka, eene dochter van Haran, vader van Milka en vader van Jiska.

30 En Sarai was onvruchtbaar, zij had geen kind.

31 En Terach nam Abram zijnen zoon, en Lot, Harans zoon, zijns zoons zoon, en Sarai zijne schoondochter, de huisvrouw van zijnen zoon Abram, en zij togen met hen uit Ür der Chaldeën om te gaan nacir het land Kanaan; en zij kwamen tot Haran en woonden aldaar.

32 En de dagen van Terach waren tweehonderd en vijfjaren; en Terach stierf te Haran.

HOOFDSTUK 12.

De Heer nu had tot Abram gezegd : Ga gij uit uw land cn uit uwe maagschap en uit uws vaders huis naar het land dat ik u wijzen zal;

3 En ik zalu tot een groot volk maken, en u zegenen en uwen naam groot maken; en wees een zegen;

3 En ik zal zegenen wie u zegenen, en vervloeken wie u vloekt; en in u zullen alle geslachten des aardrijks gezegend worden.

4 Eu Abram toog henen, gelijk de Heer tot hem gesproken had, en Lot toog met hem ; en Abram was vijfenzeventig jaren oud toen hij uit Haran ging.

5 En Abram nam Sarai zijne huisvrouw , en Lot zijns broeders zoon, en al hunne have die zij verworven hadden, en de zielen die zij verkregen hadden in Haran; en zij togen uit om te gaan naar het land Kanaan, en zij kwamen in het land Kanaan.

6 En Abram is doorgetogen in dat land, tot aan de plaats Si-chem, tot aan het eikebosch

GENE

Moré; en de Kanaiiniten waren toen ter tijd in dat land.

7 Zoo verscheen de Heer aan Abram, en zeide: Uwen zade zal ik dit land geven. Toen bouwde hij aldaar een altaar den Heeke die hem verschenen was.

8 En hij brak vandaar op naar het gebergte tegen liet oosten van Beth-El, en hij sloeg zijne tent op, zijnde Beth-El tegen het westen en Ai tegen het oosten; en hij bouwde daar den Heer een altaar, en riep den naam des Heeeen aan.

9 Daarna vertrok Abram, gaande en trekkende naar het zuiden.

10 En er was honger in dat land; zoo toog Abram af naar Egypte, om daar als vreemdeling te verkeeren, dewijl de honger zwaar was in dat land.

11 En het geschiedde als hij naderde om in Egypte te komen, dat hij zeide tot Sarai zijne huisvrouw: Zie toch, ik weet dat gij eene vrouw zijt schoon van aangezigt;

12 En het zal geschieden als de Egyptenaars u zullen zien, zoo zullen zij zeggen: Dat is zijne huisvrouw; en zij zullen mij doo-den, en u in liet leven behouden.

13 Zeg toch, gij zijt mijne zuster, opdat het mij wèl ga om u, en mijne ziel om uwentwil leve.

14 En het geschiedde als Abram in Egypte kwam, dat de Egyptenaars deze vrouw zagen dat zij zeer schoon was.

15 Ook zagen haar Farao's vorsten, en prezen ze bijEarao; en die vrouw werd weggenomen naar Farao's huis.

16 En hij deed Abram goed om harentwil; zoodat hij had schapen, en runderen, en ezels, en knechten, en maagden, en ezelinnen, en kemels.

SIS 13. 15

17 Maar de Heer plaagde Farao met groote plagen, ook zijn huis, ter oorzake van Sarai Abrams huisvrouw.

18 Toen riep Farao Abram, en zeide: Wat is dit dat gij mij gedaan hebt? Waarom hebt gij mij niet te kennen gegeven dat zij uwe huisvrouw is?

19 Waarom hebt gij gezegd: Zij is mijne zuster, zoodat ik ze mij tot vrouw zoude genomen heb-beii? En nu, ziedaar is uwe huisvrouw , neem ze en ga henen.

30 En Farao gebood zijne mannen vanwege hem, en zij geleidden hem en zijne huisvrouw en alles wat hij had.

HOOFDSTUK 13.

Alzoo toog Abram op uit Egypte naar het zuiden, hij en zijne huisvrouw en alwat hij had, en Lot met hem.

3 En Abram was zeer rijk, in vee, in zilver, en in goud.

3 En hij ging, volgens zijne reizen, van het zuiden tot Beth-El toe, tot aan de plaats waar zijne tent in den beginne geweest was, tussehen Beth-El en tus-sehen Ai;

4 Tot de plaats des altaars dien hij in het eerst daar gemaakt had; en Abram heeft aldaar den naam des Heeren aangeroepen.

5 En Lot, die met Abram toog, had óók schapen en runderen en tenten.

6 En dat land droeg ze niet oin zamentewonen; .want hunne have was veel, zoodat zij zamen niet konden wonen;

7 En er was twist tussehen de herders van Abrams vee en tussehen de herders van Lots vee. Ook woonden toen de Kanaiiniten en Fereziten in dat land.

8 En Abram zeide tot Lot: Laat er toch geen twist zijn tussehen

mij en tusschen u, en tusschen mijne herders en tusschen uwe herders; want wij zijn mannen broeders.

9 Is niet het gansche land voor uw aangezigt ? Scheid u toch van mij: zoo gij de linkerhand kiest, zoo zal ik ter regterhand gaan; en kiest gij de regterhand, zoo zal ik ter linkerhand gaan.

10 En Lot hief zijne oogen op en hij zag de gansche vlakte van den Jordaan, dat hij die geheel bevochtigde: eer de Heer Sodom en Gomorra verdorven had, was zij als de hof des Heeren , als Egypteland, als gij komt te Zoar.

11 Zoo koos Lot voor zich de gansche vlakte van den Jordaan, en Lot trok tegen het oosten; en zij werden gescheiden de één van den ander.

12 Abram dan woonde in het land Kanaan; en Lot woonde in de steden der vlakte, en sloeg tenten tot aan Sodom toe.

13 En de mannen van Sodom waren boos en groote zondaars tegen den Heeb.

14 En de Heer zeide tot Abram, nadat Lot van hem gescheiden was: Hef nu uwe oogen op en zie van de plaats waar gij zijt, noordwaarts en zuidwaarts, en oostwaarts en westwaarts;

15 Want al dit land dat gij ziet zal ik u geven en uwen za-de tot in eeuwigheid.

16 En ik zal uw zaad stellen als het stof der aarde, zoodat indien iemand het stof der aarde zal kunnen tellen, ook uw zaad zal geteld worden.

17 Maak u op, wandel door dit land in zijne lengte en in zijne breedte; want ik zal het u geven.

18 En Abram sloeg tenten op, en kwam en woonde aan de eikebosschen van Mamré die bij Hebron zijn; en hij bouwde aldaar den Heer een altaar.

HOOFDSTUK 14.

En het geschiedde in de dagen van Amrafel den koning van Si-near, van Arjoch den koning van Ellasar, van Xedorlaomer den koning van Elam, en van Tideal den koning der volken,

2 Dat zij krijgvoerden met Bera den koning van Sodom, en met Birsa den koning van Gomorra, Sinab den koning van Ad-una, en Semëber den koning van Zeboïm, en den koning van Bela, dat is Zoar.

3 Deze allen voegden zich tezamen in het dal Siddim, dat is de Zoutzee.

4 Twaalf jaar hadden zij Xedorlaomer gediend, maar in het dertiende jaar vielen zij af.

5 Zoo kwam Kedorlaomer in het veertiende jaar, en de koningen die met hem waren, en sloegen de Kefaïten in Asteroth-Karnaïm, en de Zuziten in Ham, en de Emiten in Schavé-Kir-jathaïm,

G En de Horiten op hun gebergte Seïr, tot aan het eften veld van Paran, hetwelk aan de woestijn is.

7 Daarna keerden zij öm en kwamen tot En-Mispat, dat is Kades, en sloegen al het land der Amalekiten, en ook den Amoriet die te Hazezon-Tamar woonde.

8 Toen toog de koning van Sodom uit, en de koning van Gomorra, en de koning van Adama, en de koning van Zeboïm, en de koning van Bela, dat is Zoar; en zij stelden zich tegen hen in slagorde in het dal Siddim :

9 Tegen Kedorlaomer den koning van Elam, en Tideal den

GENE

koning der volken, en Amrafel den koning van Sinear, en Ar-joch den koning van Ellasar; vier koningen tegen vijf.

10 Het dal nu van Siddim was vol lijm putten; en de koning van Sodom en Gomorra vlugtten, en vielen aldaar; en de overgeblevenen vlugtten naar liet gebergte.

11 En zij namen al de have van Sodom en Gomorra, en al hunne spijs, en trokken Aveg.

12 Ook namen zij Lot, den zoon van Abrams broeder, en zijne have, en trokken weg; want hij woonde in Sodom.

13 Toen kwam er een die ontkomen was en boodschapte het aan Abram den Hebreër, die woonachtig was aan de eikebos-schen van Mamre den Amoriet, broeder van Eskol en broeder van Aner, welke Abrams bond-genooten waren.

14 Als Abram nu hoorde dat zijn broeder gevangen was, zoo wapende hij zijne onderwezenen , de ingeborenen van zijn huis, driehonderd en achttien, en hij joeg ze na tot Dan toe.

15 En hij verdeelde zich tegen hen des nachts, hij en zijne knechten, en sloeg ze; en hij joeg ze na tot Hoba toe, hetwelk is ter linkerhand van Damascus.

16 En hij bragt alle have weder, en ook Lot zijnen broeder en zijne have bragt hij weder, alsook de vrouwen en het volk.

17 En de koning van Sodom toog uit hem tegemoet, (nadat hij wedergekeerd was van het verslaan van Kedorlaomer en de koningen die met hem waren), tot het dal Schavé, dat is, het dal des konings.

18 En Melchizédek de koning van Salem bragt vóór brood en

SIS 15. 17

wijn; en hij was een priester des allerhoogsten Gods.

19 En hij zegende hem en zei-de : Gezegend zij Abram Gode den Allerhoogste, die hemel en aarde bezit;

20 En gezegend zij de allerhoogste God, die uwe vijanden in uwe hand geleverd heeft. En hij gaf hem de tiende van alles.

21 En de koning van Sodom zeide tot Abram: Geef mij de zielen, maar neem de have voor u.

22 Doch Abram zeide tot den koning van Sodom: Ik heb mijne hand opgeheven tot den Heee, den allerhoogsten God, die hemel en aarde bezit:

23 Zoo ik van een draad af tot een schoenriem toe, ja zoo ik van alles wat het uwe is iets neem! opdat gij niet zegt: Ik heb Abram riikgemaakt.

24 liet zij buiten mij; alleen wat de jongelingen verteerd hebben, en het deel dezer mannen die met mij getogen zijn, Aner, Eskol en Mamré, laat die hun deel nemen.

HOOFDSTUK 15.

Na deze dingen geschiedde het woord des Heerex tot Abram in een gezigt, zeggende: Vrees niet, Abram; ik ben u een schild, uw loon zeer groot.

2 Toen zeide Abram: Heere Heere , wat zult gij mij geven ? daar ik zonder kinderen henen-ga, en de bezorger van mijn huis is deze Damascener Eliëzer.

3 Voorts zeide Abram: Zie, mij hebt gij geen zaad gegeven, en zie, de zoon van mijn huis zal mijn erfgenaam zijn.

4 En zie, het woord des Hee-uen was tot hem, zeggende: Deze zal uw erfgenaam niet zijn; maar die uit uw lijf voortkomen

zal, die zal uw erfgenaam zijn.

5 Toen leidde hij hem uit naar-buiten en zeide: Zie nu op naar den hemel en tel de sterren, indien gij ze tellen kunt; en hij zeide tot hem: Zóó zal uw zaad zijn.

6 En hij geloofde in den Heek; en hij rekende het hem tot ge-regtigheid.

7 Voorts zeide hij tot hem: Ik ben de Heer, die u uitgeleid heb uit Ur der Chaldeën, om u dit land te geven om dat erfelijk te bezitten.

8 En hij zeide: Heere II kerk , waarbij zal ik weten dat ik het erfelijk bezitten zal?

9 En hij zeide tot hem: Neem mij eene driejarige vaars, en eene driejarige geit, en een driejarigen ram, en eene tortelduif, en eene jonge duif.

10 En hij bragt hem deze alle, en hij deelde ze middendoor, en hij leide elks deel tegen het andere over; maar het gevogelte deelde hij niet.

11 En het wild gevogelte kwam neder op het aas, maar Abram joeg het weg.

12 En het geschiedde als de zon was aan het ondergaan, zoo viel een diepe slaap op Abram; en zie, een schrik, en groote duisternis viel op hem.

13 Toen zeide hij tot Abram: Weet voorzeker, dat uw zaad vreemd zal zijn in een land dat van hen niet is, en zij zullen hun dienen, en zij zullen ze ver-drukken vierhonderd jaar.

14 Doch ik zal ook het volk rigten hetwelk zij zullen dienen, en daarna zullen zij uittrekken met groote have.

15 En gij zult tot uwe vaderen gaan met vrede; gij zult in goeden ouderdom begraven worden.

16 En het vierde geslacht zal herwaarts wederkeeren; want de ongeregtigheid der Amoriten is tot nogtoe niet volkomen.

17 En het geschiedde dat de zon onderging en het duister werd, en zie, daar was een roo-kende oven en vurige fakkel, die tusschen die stukken doorging-

18 Te dien dage maakte de Heer een verbond met Abram, zeggende: Uwen zade heb ik dit land gegeven, van de rivier van Egypte af tot aan de groote rivier , de rivier Erath;

19 Den Keniet, en den Keni-ziet, en den Kadmoniet,

20 En den Hethiet, en den Fereziet, en de Eefaïten,

21 En den Amoriet, en den Kanaaniet, en den Girgasiet, en den Jebusiet.

HOOFDSTUK 16.

Doch Sarai, Abrams huisvrouw, baarde hem niet; en zij had eene Egyptische dienstmaagd, welker naam was Hagar.

2 Zoo zeide Sarai tot Abram: Zie toch, de Heek heeft mij toegesloten, dat ik niet baar; ga toch in tot mijne dienstmaagd, misschien zal ik uit haar gebouwd worden. En Abram hoorde naar de stem van Sarai.

3 Zoo nam Sarai, Abrams huisvrouw, de Egyptische Hagar, hare dienstmaagd, ten einde van tien jaren dat Abram in het land Kanaiin gewoond had, en zij gaf haar aan Abram haren man, hem tot vrouw.

4 En hij ging in tot Hagar, en zij ontving. Als zij nu zag dat zij ontvangen had, zoo werd hare vrouw veracht in hare oogen.

5 Toen zeide Sarai tot Abram: Mijn ongelijk is op u; ik heb mijne dienstmaagd in uwen schoot gegeven; nu zij ziet dat zij out-

(iENEÏ

vangen heeft, zoo ben it veracht in hare oogen: de Heek rigte tiisschen mij en tussehen u.

6 En Abram zeide tot Sarai: Zie, uwe dienstmaagd is in uwe hand, doe haar wat goed is in uwe oogen. En Sarai vernederde, haar, en zij vlugtte van haar aangezigt.

7 En de Engel des Heehen vond haar aan eene waterfontein in de woestijn, aan de fontein op den weg van Sm^-;

8 En hij zeide: Hagar, gij dienstmaagd van Sarai, vanwaar komt gij en waar zult gij henengaan ? En zij zeide: Ik ben vlug-tende van het aangezigt mijner vrouw Sarai.

9 Toen zeide de Engel desHEE-ken tot haar: Keer weder tot uwe vrouw, en verneder u onder hare handen.

10 Voorts zeide de Engel des Heerkn tot haar : Ik zal uw zaad grootelijks vermenigvuldigen, zoodat het vanwege de menigte niet zal geteld worden.

11 Ook zeide des Heeren Engel tot haar : Zie, gij zijt zwanger en zult een zoon baren, en gij zult zijnen naam Ismaël noemen, omdat de Heer uwe verdrukking aangehoord heeft.

13 En hij zal een woudezel van een menseh zijn; zijne hand zal tegen allen zijn, en de hand van allen tegen hem; en hij zal wonen voor het aangezigt van al zijne broeders.

13 En zij noemde den naam des Heeren die tot haar sprak: Gij God des aanziens; want zij zeide: Heb ik ook hier gezien naar dengeen die mij aanziet?

14 Daarom noemde men dien put den put Laehai-Roï; zie, hij is tussehen Kades en tussehen Bered.

1IS 17. 19

15 En Hagar baarde Abram een zoon; en Abram noemde den naam zijns zoons, dien Hagar gebaard had, Ismaël.

16 En Abram was zesentaehtig jaren oud toen Hagar Ismaël aan Abram baarde.

HOOFDSTUK 17.

Als nu Abram negenennegentig jaren oud was, zoo verscheen de Heer aan Abram, en zeide tot hem: Ik ben God de Almagtige: wandel voor mijn aangezigt en wees opregt;

3 En ik zal mijn verbond stellen tussehen mij en tussehen u, en ik zal u uitermate vermenigvuldigen.

3 Toen viel Abram op zijn aangezigt ; en God sprak met hem, zeggende:

4 Mij aangaande, zie, mijn verbond is met u, en gij zult tot een vader van menigte der volken worden;

5 En uw naam zal niet meer genoemd worden Abram, maar uw naam zal wezen Abraham, want ik heb u gesteld tot een vader van menigte der volken.

6 En ik zal u uitermate vruchtbaar maken, en ik zal u tot volken stellen, en koningen zullen uit u voortkomen.

7 En ik zal mijn verbond oprig-ten tussehen mij en tussehen u en tussehen uwen zade na u in hunne geslachten, tot een eeuwig verbond, om u te zijn tot een God, en uwen zade na u.

8 En ik zal u, en uwen zade na u, het land uwer vreemdelingschappen geven, het geheele land Kanaan, tot eeuwige bezitting ; cn ik zal hun tot een God zijn.

9 Voorts zeide God tot Abraham : Gij nu zult mijn verbond houden, gij, en uw zaad nau, in hunne geslachten.

10 Dit is mijn verbond dat gijlieden houden zult, tussclien mij en tussclien u en tusschen uwen zade na n ; dat al wat mannelijk is u besneden worde.

11 En gij zult het vleesch uwer voorhuid besnijden; en dat zal tot een teeken zijn van het verbond tusschen mij en tusschen u.

13 Een zoontje dan van acht dagen zal u besneden worden, alwat mannelijk is in uwe geslachten : de ingeborene des huizes , en de gekochte met geld van allen vreemde, welke niet is van uwen zade;

13 De ingeborene uws huizes en de gekochte met uw geld zal zekerlijk besneden worden; en mijn verbond zal zijn in ulieder vleesch, tot een eeuwig verbond.

14 En wat mannelijk is, de voorhuid hebbende , wiens voor-huidsvleesch niet zal besneden worden, die ziele zal uit hare volken uitgeroeid worden: hij heeft mijn verbond verbroken.

15 Nog zeide God tot Abraham : Gij zult den naam uwer huisvrouw Sarai niet Sarai noemen , maar haar naam zal zijn Sara;

16 Want ik zal haar zegenen, en u ook uit haar een zoon geven ; ja ik zal haar zegenen, zoodat zij tot volken worden zal: koningen der volken zullen uit haar worden.

17 Toen viel Abraham op zijn aangezigt, en hij lachte; en hij zeide in zijn hart; Zal eenen die honderd jaar oud is een kind geboren worden, en zal Sara die negentig jaar oud is baren?

18 En Abraham zeide tot God: Och dat Ismaël mogt leven voor uw aangezigt!

19 En God zeide: Voorwaar, Sara uwe huisvrouw zal u een zoon baren, en gij zult zijnen naam noemen Isaak; en ik zal mijn verbond met hem oprigten, tot een eeuwig verbond zijnen zade na hem.

20 En aangaande Ismaël heb ik u verhoord; zie, ik heb hem gezegend en zal hem vruchtbaar maken en hem uitermate vermenigvuldigen; twaalf vorsten zal hij gewinnen, en ik zal hem tot een groot volk stellen.

21 Maar mijn verbond zal ik met Isaak oprigten, dien u Sara op dezen gezetten tijd in het andere jaar baren zal.

22 Eu hij eindigde met hem te spreken, en God voer op van Abraham.

23 Toen nam Abraham zijnen zoon Ismaël, en al de ingebore-nen zijns huizes, en al de gekoch-ten met zijn geld, alwat mannelijk was onder de lieden van het huis Abrahams, en hij besneed het vleesch hunner voorhuid juist op dienzelfden dag, gelijk God met hem gesproken had.

24 En Abraham was oud negenennegentig jaar, als hem het vleesch zijner voorhuid besneden werd;

25 En Ismaël zijn zoon was dertien jaar oud, als hem het vleesch zijner voorhuid besneden werd.

26 Juist op dezen zelfden dag werd Abraham besneden, en Ismaël zijn zoon.

27 En alle mannen zijns huizes, de ingeborene des huizes, en de gekochte met geld, van den vreemde af, werden met hem besneden.

HOOFDSTUK 18.

Daarna verscheen hem de Heer aan de eikebosschen van Mamre, als hij in de deur der tent zat, toen de dag heet werd.

2 En hij hief zijne oogen op en

zag; en zie, daar stonden drie mannen tegenover hem; als hij ze zag, zoo liep hij hun tegemoet van de deur der tent, en boog zich ter aarde;

3 En hij zeide: Heer, heb ik nu genade gevonden in uwe oogen, zoo ga toch niet van uwen knecht voorbij:

4gt; Dat toch een weinig water gebragt worde, en wascht uwe voeten, en leunt onder dezen boom;

5 En ik zal eene bete broods halen, dat gij uw hart sterkt; daarna zult gij voortgaan, daarom dat gij tot uwen knecht overgekomen zijt. En zij zeiden: Doe zooals gij gesproken hebt.

6 En Abraham haastte zich naaide tent tot Sara, en hij zeide: Haast u, kneed drie maten meelbloem, en maak koeken.

7 En Abraham liep tot de runderen, en hij nam een kalf, tee-der en goed, en hij gaf het aan den knecht, die zich haastte om dat te bereiden.

8 En hij nam boter en melk, en het kalf dat hij bereid had, en hij zette het hun voor, en stond bij hen onder dien boom, cn zij aten.

9 Toen zeiden zij tot hem: Waar is Sara uwe huisvrouw? En hij zeide: Zie, in de tent.

10 En hij zeide: Ik zal voorzeker weder tot u komen omtrent dezen tijd des levens, en zie, Sara uwe huisvrouw zal een zoon hebben. En Sara hoorde het aan de deur der tent welke achter hem was.

11 Abraham nu en Sara waren oud en weibedaagd: liet had Sara opgehouden te gaan naar de wijze der vrouwen.

12 Zoo lachte Sara bij zichzel-ve, zeggende: Zal ik wellust hebben, nadat ik oud geworden ben en mijn heer oud is?

13 En de Heer zeide tot Abraham: Waarom heeft Sara gelag-chen, zeggende: Zoude ik ook waarlijk baren nu ik oud geworden ben?

14 Zoude iets voor den Heeu te wonderlijk zijn? Ter gezetter tijd zal ik tot u wederkomen, omtrent dezen tijd des levens, en Sara zal een zoon hebben.

15 En Sara loochende het, zeggende : Ik heb niet gelagchen; want zij vreesde. En hij zeide: Neen maar gij hebt gelagchen.

16 Toen stonden die mannen op vandaar, en zagen naar Sodom toe; cn Abraham ging met hen om hen te geleiden.

17 En de Heek zeide: Zal ik voor Abraham verbergen wat ik doe?

18 Daar Abraham gewis tot een groot en magtig volk worden zal, en alle volken der aarde in hem gezegend zullen worden.

19 Want ik heb hem gekend, opdat hij zijne kinderen en zijn huis na hem zoude bevelen, en zij den weg des Heeren houden, om te doen geregtigheid en ge-rigt; opdat de Heer over Abraham brenge hetgeen hij over hem gesproken heeft.

20 Voorts zeide de Heer: Dewijl het geroep aangaande Sodom en Gomorra groot is, en dewijl hunne zonde zeer zwaar is,

21 Zal ik nu afgaan en bezien, of zij naar het geroep, dat tot mij gekomen is, het uiterste gedaan hebben; en zoo niet, ik zal het weten.

23 Toen keerden die mannen het aangezigt vandaar en gingen naar Sodom; maar Abraham bleef nog staande voor het aangezigt des Heeren.

23 En Abraham trad toe en zeide: Zult gij ook den regtvaar-dige met den goddelooze ombrengen ?

34 Misschien ziju er vijftig regt-vaardigen in de stad: zult gij ze ook ombrengen, en de plaats niet sparen om de vijftig regtvaardi-gen die binnen haar zijn?

25 Het zij verre van u zulk een ding te doen, te dooden den regtvaardige met den goddelooze, dat de regtvaardige zij gelijk de goddelooze: verre zij het van u: zoude de Ecgter der gansche aarde geen regt doen?

26 Toen zeide do Heer: Zoo ik te Sodom binnen de stad vijftig regtvaardigen zal vinden, zoo zal ik de gansche plaats sparen om hunnentwil.

27 En Abraham antwoordde en zeide: Zie toch, ik heb mij onderwonden te spreken tot den Heer, hoewel ik stof en asch ben:

28 Misschien zullen aan de vijftig regtvaardigen vijf ontbreken; zult gij dan om vijf de gansche stad verderven? En hij zeide: Ik zal ze niet verderven, zoo ik daar vijfenveertig zal vinden.

29 En lüj voer nog voort tot hem te spreken, en zeide: Misschien zullen aldaar veertig gevonden worden. En hij zeide: Ik zal het niet doen om der veertig wil.

30 Voorts zeide hij: Dat toch de Heer niet ontstekc dat ik spreek: misschien zullen aldaar dertig gevonden worden. En hij zeide: Ik zal hot niet doen, zoo ik aldaar dertig zal vinden.

31 En hij zeide: Zie toch, ik heb mij onderwonden te spreken tot den Heer: misschien zullen daar twintig gevonden worden. En hij zeide: Ik zal ze niet verderven om der twintig wil.

32 Nog zeide hij: Dat toch de Heer niet ontstekc dat ik alleenlijk ditmaal spreek: misschien zullen daar tien gevonden worden. En hij zeide: Ik zal ze niet verderven om der tiene wil.

33 Toen ging de Heek weg, als hij geëindigd had tot Abraham te spreken; en Abraham keerde weder naar zijne plaats.

HOOFDSTUK 19.

En die twee engelen kwamen te Sodom in den avond; en Lot zat in de poort te Sodom; en als Lot hen zag, stond hij bp hun tegemoet, en boog zich met het aangezigt ter aarde;

3 En hij zeide: Zie nu, mijne heeren, keert toch in ten huize van uwen knecht en vernacht, en wascht uwe voeten, en gij zult vroeg opstaan en gaan uws-weegs. En zij zeiden; Neen, maar wij zullen op de straat vernachten.

3 En hij hield bij hen zeer aan, zoodat zij tot hem inkeerden en in zijn huis kwamen; en hij maakte hun een maaltijd, en bakte ongezuurde koeken, en zij aten.

4 Eer zij zich te slapen leiden, zoo hebben de mannen dier stad, de mannen vau Sodom, van den jongste tot den oudste toe, dat huis omsingeld, het gansche volk, van het uiterste einde af;

5 En zij riepen Lot toe en zeiden tot hem: Waar zijn die mannen die dezen nacht tot u gekomen zijn? Breng ze uit tot ons, opdat wij ze bekennen.

6 Toen ging Lot uit tot hen aan de deur, en hij sloot de deur achter zich toe;

7 En hij zeide: Mijne broeders, doet toch geen kwaad.

8 Zie toch, ik heb twee dochters, die geen man bekend hebben: ik zal ze nu tot u uitbrengen, en doet haar zooals het goed is in uwe oogen; alleen doet dezen mannen niets, want daarom zijn zij onder de schaduw mijns daks ingegaan.

9 Toen zeiden zij: Kom verder aan. Voorts zeiden zij: Deze eene is gekomen om als een vreemdeling hier te wonen, en zoude hij allezins regter zijn? Nu zullen wij u meer kwaad doen dan liun. En zij drongen zeer op den man, op Lot, en zij traden toe om de deur opentebreken.

10 Doch die mannen staken hunne hand uit en deden Lot tot zicli inkomen in het huis, en sloten de deur toe.

11 En zij sloegen de mannen, die aan de deur des huizes waren, met verblindheid, van den kleinste tot aan den grootste, zoodat zij moede werden om de deur te vindon.

13 Toen zeiden die mannen tot Lot: Wien hebt gij hier nog meer ? een schoonzoon , of uwe zonen, of uwe dochters, en allen die gij hebt in deze stad, breng ze uit deze plaats;

13 Want wij gaan deze plaats verderven, omdat het geroep aangaande hen groot geworden is voor het aangezigt des Heeren , en de Heer ons uitgezonden heeft om haar te verderven.

14 Toen ging Lot uit, en sprak tot zijne schoonzonen, die zijne dochters nemen zouden, en zei-de : Maakt u op, gaat uit deze plaats, want de Heer gaat deze stad verderven; maar hij was in de oogen zijner schoonzonen als schertsende.

15 En als de dageraad opging, drongen de engelen Lot aan, zeggende : Maak u op, neem uwe huisvrouw, en uwe twee dochters die voorhanden zijn, opdat gij in de ongeregtigheid dezer stad niet omkomt.

16 Maar hij vertoefde : zoo grepen dan die mannen zijne hand en de hand zijner vrouw en de hand zijner twee dochters, om de verschooning des Heeren over hem, en zij bragten hem uit en stelden hem buiten de stad.

1 7 En het geschiedde als zij hen uitgebragt hadden naarbuiten, zoo zeide hij: Eed u om uws levens wil, zie niet achter u om en sta niet op deze gansche vlakte : red u naar het gebergte henen, opdat gij niet omkomt.

18 En Lot zeide tot hen: Neen toch Heer:

19 Zie toch, uw knecht heeft genade gevonden in uwe oogen, eu gij hebt uwe weldadigheid groot gemaakt die gij aan mij gedaan hebt, om mijne ziel te behouden bij het leven; maar ik zal niet kunnen gered worden naar het gebergte henen, opdat mij niet misschien dat kwaad be-reike en ik sterve.

30 Zie toch, deze stad is nabij om derwaarts te vlugten, en zij is klein: laat mij toch derwaarts gered worden, (is zij niet klein?) opdat mijne ziel leve.

31 En hij zeide tot hem: Zie, ik heb uw aangezigt opgenomen ook in deze zaak, dat ik deze stad niet omkeere waarvan gij gesproken hebt;

33 Haast u, red u derwaarts, want ik zal niets kunnen doen totdat gij daarhenen ingekomen zijt. Daarom noemde men den naam dezer stad Zoar.

33 De zon ging op boven de aarde als Lot te Zoar inkwam.

34 Toen deed de Heer zwavel en vuur over Sodom en over Go-morra regenen, van den Heer, uit den hemel;

25 En hij keerde deze steden om, en die gausche vlakte, en alle inwoners, dezer steden, ook het gewas des lands.

36 En zijne huisvrouw zag bm van achter hem; en zij werd een zoutpilaar.

GENE

daarom heb ik u niet toegelaten haar aanteroeren.

7 Zoo geet dan nu dezes mans huisvrouw weder, want hij is een nrofeet, en hij zal voor u bidden, opdat gij leeft; maar zoo gij haar niet wedergeeft, weet dat gij voorzeker sterven zult, gij en alwat liet uwe is.

8 Toen stond Abimélech 's morgens vroeg op en riep al zijne knechten, en sprak al deze woorden voor hunne ooren; en die mannen vreesden zeer.

9 En Abimélech riep Abraham en zeide tot hem: Wat hebt gij ons gedaan, en wat heb ik tegen u gezondigd, dat gij over mij en over mijn koningrijk eene groote zonde gebragt hebt? Gij hebt daden met mij gedaan' die niet moesten gedaan worden.

10 Voorts zeide Abimélech tot Abraham: Wat hebt gij gezien, dat gij deze zaak gedaan hebt ?

11 En Abraham zoide: Want ik dacht, alleen is de vreeze Gods in deze plaats niet, zoodat 'zij mij om mijne huisvrouw zullen dooden.

12 En ook is zij waarlijk mijne zuster, zij is mijns vaders dochter, maar niet mijner moeder dochter; en zij is mij tot vrouw geworden.

13 En het is geschied als God mij uit mijns vaders huis deed dwalen, zoo sprak ik tot haar: Uit zij uwe weldadigheid die gij 'Hl ^mij doen zult: aan alle plaats waar wij komen zullen zeg van ^m\i^: Hij is mijn broeder.

14 loen nam Abimélech schapen en runderen, ook dienstknechten en dienstmaagden, en gaf ze aan Abraham; eu hij gaf hem Sara zijne ;hiiisvrouw weder.

15 En Abimélech zeide; Zie, mijn land is voor uw aangezigt:

SIS 21. 25

woon waar het goed is in uwe oogen.

16 En tot Sara zeide hij: Zie, ik heb uwen broeder (luizend zilverlingen gegeven; zie, het zij u een bedekscl der oogen, allen die met u zijn, ja bij allen, en wees geleerd.

17 En Abraham bad lot God, cn God genas Abimélech, en zijne huisvrouw, en zijne dienstmaagden, zoodat zij baarden;

18 Want de Heer had al de baarmoeders van het huis Abi-mélechs gansclielijk toegesloten, ter oorzake van Sara Abrahams huisvrouw.

HOOFDSTUK 21.

En de Heek bezocht Sara gelijk hij gezegd had, en tie Heer deed aan Sara gelijk hij gesproken had ;

2 En Sara werd bevrucht, en baarde Abraham een zoon in zijnen ouderdom, op den gezetten tijd dien God hem gezegd had.

3 En Abraham noemde den naam zijns zoons die hem geboren was, dien Sara hem gebaard had, Isaak.

4 En Abraham besneed zijnen zoon Isailk, zijnde acht dagen oud, gelijk God hem geboden had.

_ 5 En Abraham was honderd jaar oud als hem Isailk zijn zoon geboren werd.

6 En Sara zeide: God heeft mij een lagchen gemaakt; alwie het hoort zal met mij lagchen.

7 Voorts zeide zij: Wie zoude Abraham gezegd hebben: Sara heeft zonen gezoogd? want ik heb een zoon gebaard in zijnen ouderdom.

8 En het kind werd groot, en werd gespeend. Toen maakte Abraham een grooten maaltijd op den dag als Isaak gespeend werd.

2

oen getiiigeuis zij dat ik dezen put gegraven heb.

31 Daarom noemde men die plaats Ber-Seba, omdal die bei den daar gezworen hadden.

33 Alzoo maakten zij een verbond te Hor-Séba. Daarna stond Abimeleeli op, eu Piehol zijn krijgsoverste, en /,ij keerden weder naar het land der Filistijnen.

33 En hij plantte een boseh iii Ber-Seba, en riep aldaar den naam van den Heek den eeuwigen Grod aan.

34 En Abraham woonde als vreemdeling vele dagen in liet land der Filistijnen.

HOOFDSTUK 23.

En hel geschiedde na deze dingen dat God Abraham verzocht, en hij zeide tol. hem: Abraham! En hij zeide: Zie hier beu ik.

3 En hij zeide: Neem nu uwen zoon, uwen eenige dien gij lief-hebt, Isaak, en ga henen naar het land Moria en oller hem aldaar tot een brandolïer, op een van de bergen dien Ik u zeggen zal.

3 ioeu stond Abraham 's morgens vroeg op en zadelde zijnen ezel, eu nam twee van zijne knapen met zich, en fsaiik zijnen zoon; en hij kloofde hout voor het brandofler, en maakte zich op eu ging naar de plaats die God hem gezegd had.

4 Aan den (lorden dag, toen liiet Abraham zijne oogeu op en zag die plaats van verre;

5 En Abraham zeide tot zijne knapen: Blijft gij hier met den ezel, eu ik en de jongen zullen henengaan tot daar; als wij aangebeden zullen hebben, dan zullen wij tot u wederkeereu.

6 En Abraham nam het hout des brandoffers en leide het op Isaak zijnen zoon; en hij nam vuur en het mes in zijne hand, en zij beiden gingen tezamen.

7 Toen sprak Isaak tot Abraham zijnen vader en zeide: Miju vader! En hij zeide: Zie kier beu ik, mijn zoon. En hij zeide: Zie, het vuur en het hout, maar waar is het lam tot het brandoffer?

8 En Abraham zeide: God zal ziehzclven een lam ten brandoffer voorzien, mijn zoon. Zoo gingen zij beiden tezamen ;

9 En zij kwamen tot de plaats die God hem gezegd had; en Abraham bouwde aldaar een altaar, en hij schikte het hout, eu bond zijnen zoon Isaak, en leide hem op den altaar bovenop liet hout;

10 En Abraham strekte zijne hand uit en nam het mes om zijnen zoon te slagten.

11 Maar de Engel des Heekex riep tot hem van den hemel en zeide: Abraham, Abraham! En hij zeide: Zie hier ben ik.

13 Toen zeide hij: Strek uwe hand niet uit naar den jongen, en doe hem niets; want nu weet ik dat gij godvreezend zijt, eu uwen zoon, uwen eenige, mij niet hebt onthouden.

13 loeu hiel Abraham zijne oogen op en zag om, en zie, achter was een ram in de verwarde struiken vast met zijne hoornen; en Abraham ging en nam dien ram, en offerde hem ten brandoffer in zijns zoons plaats.

14 Eu Abraham noemde den naam van die plaats: De Heer zal 't voorzien; waarom heden ten dage gezegd wordt: Op den berg des Hebren zal 't voorzien worrtan.

15 Toen riep de Engel des Hee-ren tot Abraham ten tweeden male van den hemel,

16 En zeide: Ik zweer bij mij-

GENE

stoucl bij cle Kemels bij cle fontein ;

31 En hij zeide: Kom in, gij gezegende des Heeben ; waarom zoudt gij buiten staan ? Want ik heb het huis bereid, en do plaats voor de kemels.

32 Toen kwam de man naar het huis toe, en men ontgordde de kemels, en men gaf den kemels stroo en voeder, en water om zijne voeten te wasschen en de voeten der mannen die bij hem ■waren.

33 Daarna werd hem te eten voorgezet; maar hij zeide: Ik zal niet eten totdat ik mijne woorden gesproken heb. En hij zeide: Spreek.

34 Toen zeide hij: Ik ben Abrahams knecht;

35 En de Heer heeft mijnen heer zeer gezegend, zoodat hij groot geworden is; en hij heelt hem gegeven schapen en rundéren, en zilver en goud, en knechten en maagden, en kemels en ezels.

36 En Sara, mijns heeren huisvrouw , heeft mijnen heer een zoon gebaard, nadat zij oud geworden was; en hij heeft hem gegeven alles wat hij heeft.

37 En mijn heer heeft mij doen zweren, zeggende: Gij zult voor mijnen zoon geen vrouw nemen van de dochters der Kanailniten in welker land ik woon;

38 Maar gij zult trekken naar mijns vaders huis en naar mijn geslacht, en zult voor mijnen zoon eene vrouw nemen.

39 Toen zeide ik tot mijnen heer: Misschien zal die vrouw mij niet volgen.

40 En hij zeide tot mij: De Heek, voor wiens aangezigl ik gewandeld hel), zal zijnen Èngel met u zenden en hij zal uwen weg' voorspoedig maken, dat gij voor

SIS 34.

mijnen zoon eene vrouw neemt uit mijn geslacht en uit mijns vaders huis.

41 Dan zult gij van mijnen eed rein zijn, wanneer gij tot mijn geslacht zult gegaan zijn; en indien zij ze u niet geven, zoo zult gij rein zijn van mijnen eed.

43 En ik kwam heden aan de fontein, en ik zeide: O Heek, God mijns heeren Abrahams, zoo gij nu mijnen weg voorspoedig maken zult op welken ik ga:

43 Zie, ik sta bij de waterfou-tein: zoo geschiede het dat de maagd die uitkomen zal om te putten, en tot welke ik zeggen zal: (Jccf mij toch een weinig water tu drinken uit uwe kruik,

44 En die tot mij zal zeggen. Drink gij óók, en ik zal ook voor uwe kemels putten, dat deze de vrouw zij die de Heer aan mijns heeren zoon heeft toegewezen.

45 Eer ik geëindigd had te spreken ut mijn hart, zie, zoo kwam Rebekka uit, en had hare kruik op haren schouder, en zij kwam af tot de fontein en putte ; en ik zeide tot haar: ©eet' mij toch te drinken.

46 Zoo haastte zij zich en liet hare kruik van zich neder, en zeide; Drink gij, en ik zal ook uwe kemels drenken; en ik dronk, en zij drenkte ook de kemels.

47 To en vraagde ikquot; haar en zeide : Wiens dochter zijt gij ? En zij zeide: De dochter vanTBethuel deu zoou Nahors, welken Milka hem gebaard, heeft. Zoo leide ik het voorhoofdsiersel op haar aan-gezigt, en de armringen aan hare handen;

48 En ik neigde mijn hoofd ea aanbad den Heer, en ik loofde den Heur, den God mijns heeren Abrahams, die mij op den regten weg geleid had, om de

GENE

ren de Assuriteu, en Letnsiten, en Leümmiten.

4 En de zonen Midians ■waren Efa, en Efer, en Henoeli, en Abida, en Eldait: deze allen waren zonen van Ketura.

5 Dooli Abraham gaf Isailk al-wat hij had;

6 Maar aan de zonen der bijwijven die Abraham had gaf Abraham geschenken, en zond ze weg van zijnen zoon Isailk, terwijl hij nog leefde, oostwaarts naar liet land van hot oosten.

7 Dit nn zijn de dagen der jaren des levens van Abraham, welke hij geleefd heeft, honderd vijfenzeventig jaren;

8 En Abraham gaf den geest, en stierf in goeden ouderdom, oud en t/es leven.t zat, en hij werd tot zijne volken verzameld.

9 En Isailk en Ismaël zijne zonen begroeven hem in de spelonk van Maehpela, in den akker van Efron den zoon van Zohar, den Hethiet, welke tegenover Mamre is:

10 In den akker dien Abraham van de zonen Heths gekocht had; daar is Abraham begraven, en Sara zijne huisvrouw.

11 En het geschiedde na Abrahams dood , dat God Isailk zijnen zoon zegende; en Isaük woonde bij den put Lachai-Roï.

12 Dit nu zijn de geboorten van Ismaël den zoon Abrahams, dien Hagar, Sara's Egyptische dienstmaagd. Abraham gebaard heeft;

13 En dit zijn de namen dei-zonen Ismaëls, met hunne namen naar hunne geboorten. De eerstgeborene Ismaëls, Nebajoth; daarna Kedar, en Adbèël, en Mib-sam,

14 En Misma, en Duma, en Massa,,

SIS 23. 33

15 Hadar, en Tema, .Tetur, Na-fis, en Kedma.

10 Dit zijn de zonen Ismaëls, en dit zijn hunne namen, in hunne dorpen en paleizen, twaalf vorsten naar hunne volken.

17 En dit zijn de jaren des levens van Ismaël, honderd zevenendertig jaren; en hij gaf den geest en stierf, en hij werd verzameld tot zijne volken.

18 En zij woonden van Havila tot Sur toe, hetwelk tegenover Egypte is, waar gij gaat naar Assnr; hij heeft zich nedergesla-gen voor het aangezigt van al zijne broeders.

19 Dit nu zijn de geboorten van Isailk den zoon Abrahams: Abraham gewon Isailk.

20 En Isailk was veertig jaar oud, als hij Rebekka, de dochter van Betliuel den Syriër uit Paddan-Aram, de zuster van La-ban den Syriër, zich tot vrouw nam.

21 En Isailk bad den Heer zeer in de tegenwoordigheid van zijne huisvrouw, want zij was onvruchtbaar; en de Heer liet zicli van hem verbidden, zoodat Rebekka zijne huisvrouw zwanger werd.

22 En de kinderen stieten zich tezamen in haren schoot. Toen zeide zij: Is het zoo? waarom ben ik dus? en zij ging om den Heek te vragen.

23 En de Keer zcule tot haar: Twee volken zijn in uwen schoot, en twee natiën zullen zich uit uw ingewand vanéénscheiden; en het éene volk zal sterker zijn dan het andere volk, en de meerdere zal den mindere dienen.

24 Als nu hare dagen vervuld waren om te baren, zie, zoo waren tweelingen in haren schoof.

25 En de eerste kwam uit, ros;

2*

11 En Abimclech gebood het gansehe volk, zeggende: Zoo wie dezen man of zijne huisvrouw aanroert, zal voorzeker gedood worden.

13 En Lsaiik zaaide in dat land, en hij vond in dat jaar honderd maten, want de Heer zegende hem.

13 En die man werd groot, ja hij werd gaandeweg grooter, totdat hij zeer groot geworden was;

1-i En hij had bezitting van schapen eu bezitting van runderen en een groot gezin, zoodat de Filistijnen hem benijdden.

15 En al de putten die zijns vaders knechten in de dagen van zijnen vader Abraham gegraven hadden, die stopten de Filistijnen eu vulden ze met aarde.

IC Ook zeide Abimélech tot Isailk: Trek van ons, want gij zijt veel magtiger geworden dan wij.

17 Toen toog Isailk vandaar en hij legerde zich in het dal van Gerar, en woonde aldaar.

18 Als nu Isailk wedergekeerd was, groet' hij die waterputten op, die zij ten tijde van Abraham zijnen vader gegraven, eu die de Filistijnen na Abrahams dood toegestopt hadden; en hij noemde derzelver namen naar de uamen waarmede zijn vader die genoemd had.

19 He knechten Isailks dan groeven in dat dal, eu zij vonden aldaar een put van levend water;

20 En de herders van Gerar twistten met Isailks herders, zeggende: Dit water hoort ons toe: daarom noemde iiij den naam van dien put Esek, omdat zij met hem getwist hadden.

21 Toen groeven zij een anderen put, en daar twistten zij óók over: daarom noemde hij deszelfs naam Sitna.

23 En hij brak vandaar op, eu groef een anderen put, en zij twistten over dien niet: daarom noemde hij deszelfs naam Reho-both, en zeide: Want nu heeft ons de Heer ruimte gemaakt, eu wij zijn gewassen in dit land.

23 Daarna toog hij vandaar op naar Ber-Séba.

3-1! Eu de Heer verscheen hem in dien nacht, en zeide: Ik beu de God van Abraham uwen vader: vrees niet, want ik ben met u, en ik zal u zegenen en uw zaad vermenignddigen, ter-wille van Abraham mijnen knecht.

25 Toen bouwde hij daar een altaar, en riep den naam des Herren aan; en hij sloeg aldaar zijne tent op, en Isailks knechten groeven daar een put.

30 En Abimélech trok tot hem van Gerar, met Ahuzzath zijnen vriend en Pichol zijnen krijgsoverste.

27 Eli Isailk zeide tot hen: Waarom zijt gij tot mij gekomen, daar gij .mij haat eu mij van u hebt weggezonden ?

38 En zij zeiden: Wij hebben duidelijk gezien dat de Heer met u is; daarom hebben wij gezegd : Laat er tocli een eed tus-schen ons zijn, tusschen ons eu tusscheu u, en laat ons een verbond met u maken:

39 Zoo gij bij ons kwaaddoet, gelijk wij ii niet aangeroerd hebben en gelijk wij bij u alleen goedgedaau hebben, eu hebben u in vrede laten vertrekken! Gij zijt nu de gezegende des Heehen.

30 Toen maakte hij hun een maaltijd, eu zij aten eu dronken.

31 fchi zij stonde,]) des morgens vroeg op, en zwoeren de één den ander; daarna liet Isailk hen gaan, en zij togen van hem in vrede.

33 Ku het geschiedde te dien

36 GENE

dage, dat Isailks knechten kwamen en boodschapten hem van de zaak des puts dien zij gegraven hadden, en zij zeiden tot hem: Wij hebben water gevonden.

33 En hij noemde denzelven Se-ba: daarom is de naam dier stad Ber-Séba, tot op dezen dag.

34 Als nu Esau veertig jaar oud was, nam hij tot vrouw Judith de dochter van Beëri den Hethiet, en Basmath de dochter van Elon den Hethiet.

35 En deze waren Isaiik en Ee-bekka eene bitterheid des geestes.

HOOFDSTUK 27.

En het geschiedde als Isaiik oud geworden was, en zijne oogen donker geworden waren, dat hij niet zien kon, toen riep hij Esau zijnen oudsten zoon, en zei de tot hem : Mijn zoon ! En hij zei-de tot hem: Zie hier ben ik.

2 Eu hij zeide: Zie nu, ik ben oud geworden, ik weet tien dag mijns doods niet:

3 Nu dan, neem toch uw gereedschap, uw pijlkoker en uw boog, en ga uit in het veld, en jaag mij een wildbraad ;

4 En maak mij smakelijke spijzen, zooals ik die gaarne heb, en breng ze mij, dat ik ete ; opdat mijne ziel u zegene eer ik sterf.

5 Kebekka nu hoorde toe als Isaiik tot zijnen zoon Esau sprak ; en Esau giiig in bet veld om een wildbraad te jagen, dat hij het inbragt.

6 Toen sprak Kebekka tot Jakob haren zoon , zeggende : Zie , ik heb uwen vader tot Esau uwen broeder hooren spreken, zeggende :

7 Breng mij een wildbraad, en maak mij smakelijke spijzen, dat ik ete; en ik zal u zegenen voor

31S 27.

het aangezigt des Heeren , vóór mijnen dood.

8 Nu dan mijn zoon, hoor mijne stem in hetgeen ik u gebied;

9 Ga nu henen tot de kudde, en haal mij vandaar twee goede geitebokjes; en ik zal die voor uwen vader makeu tot smakelijke spijzen, gelijk hij gaarne heeft;

10 En gij zult ze uwen vader brengen, en hij zal eten, opdat hij u zegene vóór zijnen dood.

11 Toen zeide Jakob tot Kebekka zijne moeder ; Zie , mijn broeder Esau is een harig man, en ik ben een glad man:

12 Misschien zal mijn vader mij betasten , en ik zal in zijne oogen zijn als een bedrieger: zoo zoude ik een vloek over mij halen, en niet een zegen.

13 En zijne moeder zeide tot-hem : Uw vloek zij op mij, mijn zoon: hoor alleen naar mijne stem , en ga, haal ze mij.

14 Toen ging hij, en hij haalde ze en bragt ze aan zijne moeder, en zijne moeder maakte smakelijke spijzen, gelijk zijn vader gaarne luid.

15 Daarna nam Kebekka de kostelijke klecderen van Esau haren oudsten zoon , die zij bij zich in huis had, en zij trok ze Jakob haren jongsten zoon aan ;

16 En de vellen van de geite-bokjes trok zij over zijne handen en over de gladheid van zijnen hals;

17 En zij gaf de smakelijke spijzen en het brood , welke zij bereid had, in de hand van Jakob haren zoon.

18 En hij kwam tot zijnen vader en zeide: Mijn vader! En hij zeide: Zie hier ben ik; wie zijt gij, mijn zoon?

19 En Jakob zeide tot zijnen

zijiie broeders heb ik hem tot knechten gegeven, en ik heb hem met koren en most ondersteund: wat zul ik u dan nu doen, mijn zoon?

38 En Esau zeide tol, zijnen vader: Hebt gij maar dezen éenen zegen, mijn vader? Zegen mij, ook mij, mijn vader! En Esau hief zijne stem op en weende.

39 Toen antwoordde zijn vader Isaiik en zeide tot hem: Zie, de vettigheden der aarde zullen uwe woningen zijn, en van den dauw des hemels van boven af zuil (jij gezegend zijn.

40 En op uw zwaard zult gij leven, en zult uwen broeder dienen; doch het zal geschieden als gij lieerschen zult, dan zult gij zijn juk van uwen hals afrukken.

41 En Esau haatte .lakob om dien zegen waarmede zijn vader hem gezegend had, en Esau zeide in zijn hart: De dagen van den rouw mijns vaders naderen, en ik zal mijnen broeder Jakob dooden.

43 ïoen aan Rebekka deze woorden van Esau haren oudsten zoon geboodschapt werden, zoo zond zij henen en ontbood Jakob haren jongsten zoon, en zeide tot hem: Zie, uw broeder Esau troost zich over u, dat hij u dooden zal.

43 Nu dan mijn zoon, hoor naar mijne stem en maak u op, vlied gij naar Haran, tot _ La,ban mijnen broeder,

44 En blijf bij hem ecnige dagen, totdat de gramschap uws broeders keerc,

45 Totdat de toorn uws broeders van u afkeere, en hij vergeten hebbe hetgeen gij hem gedaan hebt; dan zal ik zenden en u vandaar nemen: waarom zonde ik ook van u beiden beroofd worden op éénen dag?

46 Eu Rebekka zeide tot Isaiik: Ik heb verdriet aan mijn leven vanwege de dochteren Heths: indien Jakob ccne vrouw neemt van ile dochteren Heths, gelijk deze zijn, van de dochters dezes lands, waartoe zal mij het leven zijn?

HOOFDSTUK 38.

En Isaiik riep Jakob en zegende hem, en gebood hem, en zeide tot hem: Neem geen vrouw van de dochteren Kanailns:

3 Maak u op, ga naar Paddan-Aram, ten huize van Bethuel, uw moeders vader, en neem u vandaar ecne vrouw van de dochters van Laban uw moeders broeder.

3 En God almagtig zegene u, en make u vruchtbaar en verme-nigvuldige u, dat gij tot een menigte van volken wordt;

4 En hij geve u den zegen Abrahams, u en uwen zade met u, opdat gij erfelijk bezit liet land uwer vreemdelingschappen, 't welk God Abraham gegeven heeft.

5 Alzoo zond Isaiik Jakob weg, dat hij toog naar Paddan-Aram, tot Laban, Bethuels zoon, den Syriër, den broeder van Rebekka, Jakobs en Esaus moeder.

6 Als nu Esau zag dat Isaiik Jakob gezegend, en hem naar Paddan-Aram weggezonden had om zich vandaar eene vrouw te nemen; en dat hij als hij hem zegende hem geboden had, zeggende: Neem geen vrouw van de dochteren Kanaans;

7 Eu dat Jakob zijnen vader en zijne moeder gehoorzaam geweest en naar Paddan-Aram getrokken was;

8 En dat Esau zag dat de dochteren Kanaans kwaad waren in de oogen van Isaiik zijnen vader:

9 Zoo ging Esau tot Ismaël, eu

GE N ï

nam zicli tot vrouw, nevens zijne wouwen, Mahalath, de docli-ter van Ismaël den zoon Abrahams, de zuster van Nebajotli.

10 Jakob dan toog uit van Ber-Séba en ging naar Haran.

11 En hij geraakte op eene plaats waar hij vernachtte, want do zon was ondergegaan; en hij nam van de steenen dier plaats, en maakte zijne hoofdpeluw, en leide zich te slapen te dier plaatse.

13 En hij droomde; en zie, eene ladder was gesteld op de aarde, welker opperste aan den hemel reikte; en zie, de engelen Gods klommen daarbij op en neder.

13 Kn zie, de Heer stond op dezelve, en zeido: Ik ben de Heer, de (ioil nws vaders Abrahams eu de (ïod Isaiiks: dit laud, waarop gij ligt te slapen, zal ik u geven en uwen zade.

14 En nw zaad zal wezen als het stol' der aarde, en gij znlt uitbreken in, menigte, westwaarts en oostwaarts, en noordwaarts en zuidwaarts; en in u en in uwen zade zullen alle geslachten des aardbodems gezegend worden.

15 En zie, ik ben met u, en ik zal n behoeden overal waar gij henentrekken zult, en ik zal ii wederbrengen in dit land; want ik zal u niet verlaten, totdat ik zal gedaan hebben hetgeen ik tot u gesproken heb.

10 Toen nu Jakob van zijnen slaap ontwaakte, zeide hij: Ge-wisselijk is de Heek aan deze plaats, en ik heb't niet geweten.

17 Eu hij vreesde, en zeide: Hoe vreesselijk is deze plaats! Dit is niet dan een huis Gods, en dit is de poort des hemels.

18 Toen stond Jakob des morgens vroeg op, en hij nam den steen dien hij tot zijne hoofd-

SIS 39. 39

peluw gelegd had, en zette hem tot een opgerigt teeken, eu goot er olie bovenop;

19 En hij noemde den naam dier plaats Beth-El, daar toch de naam dier stad tevoren was Luz.

20 En Jakob beloofde eene ge-lotte, zeggende: Wanneer God met mij geweest zal zijn, en mij behoed zal hebben op dezen weg dien ik reis, en mij gegeven zal hebben brood om te eten en kleederen om aantetrekken,

31 En ik ten huize mijns vaders in vrede zal wedergekeerd zijn: zoo zal de Heer mij tot een God zijn,

33 Kn deze steeu, dien ik tot een opgerigt teeken gezet heb, zal een huis Gods wezen, en alles wat gij mij geven zult, daarvan zal ik u voorzeker de tienden geven.

HOOFDSTUK 29.

Toen hief Jakob zijne voeten op eu ging naar het' land dei-kinderen van het oosten.

2 En hij zag toe, en zie, er was een put in het veld; en zie, er waren drie kudden schapen daarnevens nederliggende, want uit dien put drenkten zij de kudden; en er was een groote steen op den mond van dien put;

3 En derwaarts werden al de kudden verzameld, en zij wentelden den steen van den mond des puts, en drenkten de schapen, en leiden den steen weder op den mond van dien put, op zijne plaats.

t Toen zeide Jakob tot hen: Mijne broedej's, vanwaar zijt gij? En zij zeiden: Wij zijn van Haran. 5 En hij zeide tot hen: Kent, gij Laban den zoon Nahors? En zij'zeiden: Wij kennen hem. fi Voorts zeide hij tot hen: Is

38 En Jakob deed alzoo, en hij vervulde de weck van deze. Toen gaf liij hem Kachel zijne dochter , hem tot vrouw.

39 Eu Liibau gai'aan zi jne dochter Rachel zijne dienstmaagd Bil-ha, haar tot eene dienstmaagd.

30 En hij ging ook in lot Kachel , en had ook Kachel liever dan Lea; en hij diende bij hem nog zeven andere jaren.

31 Toen nu de Heer zag dat Lea gehaat was, opende hij hare baarmoeder; maar Kachel was onvruchtbaar.

32 En Lea werd bevrucht, en baarde een zoon, en zij noemde zijnen naam Kuben; want zij zei-de : Omdat de Heek mijne verdrukking heeft aangezien, daarom zal mijn man mij nu liefhebben.

33 En zij werd weder bevrucht, en baarde een zoon, en zeide: Dewijl de Heek gehoord heeft dat ik gehaat was, zoo heeft hij mij ook dezen gegeven; en zij noemde zijnen naam Simeon.

34 En zij werd weder bevrucht, en baarde een zoon, en zeide: Nu zal zich ditmaal mijn man bij mij voegen, dewijl ik hem drie zonen gebaard heb; daarom noemde hij zijnen naam Levi.

35 En zij werd weder bevrucht, en baarde een zoon, en zeide: Ditmaal zal ik den Heer loven; daarom noemde zij zijnen naam Juda. En zij hield op te baren.

H O O F D S T U K 30.

Als nu Kachel zag «lat zij Jakob niet baarde, zoo benijdde Kachel hare zuster; cn zij zeide tot Jakob: Geef mij kinderen; ol indien niet, zoo ben ik dood.

3 Toen ontstak Jakobs toorn tegen Kachel, en hij zeide: Ben ik dan in plaats van God, die

41

de vrucht des schoots van u geweerd heeft?

3 En zij zeide: Ziedaar is mijne dienstmaagd Bilha, ga tot haar in, dat zij op mijne knieën bare en ik ook uit haar gebouwd worde.

4 Zoo gaf zij hem hare dienstmaagd Bilha tol, vrouw, en Jakob ging tot haar in.

5 En Bilha werd zwanger, en baarde Jakob een zoon :

tl Toen zeide Kachel: God heeft mij gerigt en ook mijne stem verhoord, en heeft mij een zoon gegeven; daarom noemde zij zijnen naam Dan.

7 En Bilha Kachels dienstmaagd werd weder bevrucht, en baarde Jakob den tweeden zoon:

8 Toen zeide Kachel: Ik heb worstelingen Gods met mijne zuster geworsteld, ook heb ik de overhand gehad; en zij noemde zijnen naam Naftali.

9 Toen nu Lea zag dat zij ophield te baren, nam zij ook hare dienstmaagd Zilpa en gaf die Jakob tot vrouw.

10 En Zilpa Lea's dienstmaagd baarde Jakob een zoon:

11 Toen zeide Lea: Tot heil; en zij noemde zijnen naam Gad.

j2 Daarna baarde Zilpa Lea's dienstmaagd Jakob den tweeden zoon:

13 Toen zeide Lea: Tot mijn geluk, want de dochters zullen mij gelukkig achten; en zij noemde zijnen naam Aser.

14 En Kuben ging in de dagen des tarwenoogstes, en hij vond dudaïm in het veld, en hij bragt die tot zijne moeder Lea. Toen zeide Kachel tot Lea: Geef mij toch van uws zoons dudaïm.

15 En zij zeide tot haar: Is liet weinig dat gij mijnen man genomen hebt, dat gij ook mijns zoons dudaïm nemen zult? Toen

zeide Kachel: Daarom zal hij dezen nacht voor envs zoons dudaïm bij ii liggen.

16 Als nu Jakob des avonds uit het veld kwam, ging Lea uit hem tegemoet en zeide: Gij zult tot mij inkomen, want ik heb u om loon zekerlijk gehuurd voor mijns zoons dudaïm; en hij lag dien nacht bij haar.

17 En God verhoorde Lea, en zij werd bevrucht, en baarde Jakob den vijfden zoon:

18 Toen zeide Lea: God heeft mij mijn loon gegeven, nadat ik mijne dienstmaagd aan mijnen man gegeven heb; en zij noemde zijnen naam Issasehar.

19 En Lea werd wederom bevrucht, en zij baarde Jakob den zesden zoon;

20 En Lea zeide: God heeft, mij, mij begiftigd met eene goede gift; ditmaal zal mijn man bij mij wonen, want ik heb hem zes zonen gebaard; en zij noemde zijnen naam Zebulou.

21 En zij baarde daarna eeuc dochter; en zij noemde haren naam Dina.

22 God dacht ook aan Rachel, en God verhoorde haar en opende hare baarmoeder;

23 En zij werd bevrucht, en baarde eeu zoon: en zij zeide: God heeft mijne smaadheid weggenomen.

24 En zij noemde zijnen naam Jozef, zeggende: De Heeu voege mij een anderen zoon daarbij.

25 En het geschiedde als Rachel Jozef gebaard had, dat Jakob tot Laban zeide: Laat mij vertrekken, dat ik ga tot mijne plaats en naar mijn land.

26 Geef mijne vrouwen en mijne kinderen, om welke ik n gediend heb, dat ik verlrekke; want gij weet mijne dienst die ik ii üediend heb.

27 Toen zeide Laban tot hem: Mogt ik nu genade gevonden hebben in uwe oogen: ik heb waargenomen dat de Heer mij om uwentwil gezegend heeft.

28 Hij zeide dan: Noem mij uitdrukkelijk uw loon dat ik geven zal.

29 Toen zeide hij tot hem : Gij weet hoe ik u gediend heb, en hoe uw vee bij mij geweest is;

30 Want het weinige dat gij vóór mij gehad hebt, dat is tot eene menigte uitgebroken, en de Heer heeft u gezegend bij mijnen voet: nu dan, wanneer zal ik ook werken voor mijn huis?

31 En hij zeide; Wat zal ik u geven? Toen zeide Jakob: Gij zult mij iiietmetal geven, indien gij mij deze zaak doen znlt; ik zal wederom uwe kudde weiden en bewaren;

32 Ik zal heden door uwe gan-sclie kudde gaan, daarvan afzonderende al het gespikkelde en geplekte vee, en al het bruine vee onder de lammeren, en het geplekte en gespikkelde onder de geiten; en dat zal mijn loon zijn.

33 Zoo zal mijne geregtigheid op den dag van morgen met mij betuigen, als gij komen zult over mijn loon, voor uw aangezigt: alwat niet gespikkeld en geplekt is onder de geiten, en bruin onder de lammeren, dat zi j bij mij gestolen.

34 Toen zeide Laban: Zie, och ja het zij naar uw woord.

35 En hij zonderde af te dien dage de gesprenkelde en geplekte bokken, en al de gespikkelde en geplekte geiten, alles waar wit aan was, en al liet bruine onder de lammeren; en hij gal' ze in de hand zijner zonen.

36 En lu'j stelde een weg van

GENE

drie dagen tusscheu zich eu tus-sclien Jakob; en Jakob weidde de overige kudde van Laban.

37 ïoen nam zich Jakob roeden van groen populiereliout en van hazelaar en van kastanje., en hij schilde daarin witte strepen, ont-blootende het wit hetwelk aan die roeden was;

38 En hij leide deze roeden, die liij geschild had , in de goten en in (Ie drinkbakken van het water, waar de kudde kwam drinken, tegenover de kudde; en zij werden verhit als zij kwamen om te drinken.

39 Als dan de kudde verhit werd bij de roeden, zoo lammerde de kudde gesprenkelde, gespikkelde, en geplekte.

40 Toen scheidde Jakob de lammeren, en hij wendde het gezigt der kudde op het gesprenkelde en al liet bruine onder Labans kudde; en hij stelde zijne kudden alléén, en liij zette ze niet bij Labans kudde.

■i'1 En het geschiedde telkens als de kudde der vroegelingen verhit werd, zoo stelde Jakob de roeden voor de oogen der kudde in de goten, opdat zij liittig werden bij de roeden;

42 Maar als de kudde spade hittig werd, zoo stelde hij ze niet; zoodat de spadelingen La-ban en de vroegelingen Jakob toekwamen.

43 En die man brak zeer sterk uit in menigte, en hij had vele kudden, en dienstmaagden en dienstknechten, en kemels en ezels.

HOOFDSTUK 31.

Toen hoorde hij de woorden der zonen Labans, zeggende.: Jakob lieeiï, genomen alles wat van onzen vader was, mi van hetgeen van onzen vader was heel't 51 S 31. 43

hij al deze heerlijkheid gemaakt.

2 Jakob zag ook het aangezigt Labans aan, en zie, dat was jegens hem niet als gisteren en eergisteren.

3 Kn de Heek zeide tot Jakob: Keer weder tot het land uwer vaderen en tot uwe maagschap, eu ik zal met u zijn.

4 Toen zond Jakob henen en riep Kachel en Lea op het veld tot zijne kudde,

5 En hij zeide tot haar: Ik zie uws vaders aangezigt dat het jegens mij niet is als gisteren en eergisteren; doch do God mijns vaders is bij mij geweest.

Ö En gijlieden weet dat ik met al mijne magt uwen vader gediend heb;

7 Maar uw vader heeft bedxie-gelijk met mij gehandeld, en heel't mijn loon tien malen veranderd; doch God heeft hem niet toegelaten om mij kwaadte-doen.

8 Wanneer hij aldus zeide: De gespikkelde zullen uw loon zijn, zoo lammerden al de kudden gespikkelde; en wanneer hij alzoo zeide: De gesprenkelde zullen uw loon zijn, zoo lammerden al de kudden gesprenkelde.

9 Alzoo heeft God uwen vader het vee ontrukt en aan mij gegeven.

1.0 En het geschiedde ten tijde als de kudde hittig werd, dat ik mijne oogen ophief en ik zag in den droom, en zie, de bokken die de kudde beklommen waren gesprenkeld, gespikkeld, en hagelvlekkig.

11 En de Engel (rods zeide tot mij in den droom: Jakob! En ik zeide: Zie hier ben ik.

12 En hij zeide: Hef toch uwe oogen op en zie, alle bokken die de kudde beklimmen zijn gesprenkeld, gespikkeld, en hagel-

GENE

38 Toen ging Laban in Jakobs tent, en in Lea's tent, en in de tent der beide (lienstmaagden, en bij vond niets; en als hij uit Lea's tent gegaan was, kwam hij in Kachels tent.

34 Kachel nu had de teratim genomen en zij had die in een kemels-zadeltuig gelegd, en zij zat op dezelve: en Laban betastte die gansche tent en hij vond niets;

35 En zij zeide tot haren vader: Dat de toorn niet ontstoke in mijns hoeren oogen, omdat ik voor uw aangezigt niet kan opstaan, want het gaat mij naar dc wijze der vrouwen; en hij doorzocht, maar hij vond de terafim niet.

36 Toen ontstak .lakob en twistte met Laban, en Jakob antwoordde en zeide tot Laban : Wat is mijne overtreding, wat is mijne zonde, dat gij mij zoo driftig hebt nagejaagd ?

37 Als gij al mijn huisraad betast hebt, wat hebt gij gevonden van al het huisraad uws huizes ? Leg het hier voor mijne broeders en uwe broeders, en laat ze rig-teu tusschen ons beiden.

38 Deze twintig jaar ben ik bij u geweest: uwe ooijen en uwe geiten hebben niet misdragen, en de rammen uwer kudde heb ik niet gegeten.

39 Het verscheurde heb ik tot ii niet gebragt, ik heb het geboet; gij hebt het van mijne hand geëiseht, het ware des daags gestolen ol' des nachts gestolen.

'10 Tk ben geweest dat mij bij dag de hitte verteerde en bij nacht de vorst, en dat mijn slaap van mijne oogen week.

41 Ik ben nu twintig jaar in uw huis geweest: ik heb u veertien jaar gediend om uwe beide dochters, en zes jaar om uwe

51 S 31. 45

kudde; en gij hebt mijn loon tien malen veranderd.

43 Zoo niet de God mijns vaders, de God Abrahams en de vreeze Isaiiks, bij mij geweest was, zeker gij zoudt mij nu ledig weggezonden hebben. God heeft mijne ellende en den arbeid mijner handen aangezien, en heeft ii gisteren nacht bestraft.

43 Toen antwoordde Laban en zeide tot Jakob: Deze dochters zijn mijne dochters, en deze zonen zijn mijne zonen, en deze kudde is mijne kudde, ja alwat gij ziet, dat is mijn: en wat zoude ik aan deze mijne dochters heden doen, of aan hare zonen die zij gebaard hebben?

44 Nu dan, kom, laat ons een verbond maken, ik en gij, dat liet tot een getuigenis zij tusschen mij en tusschen u.

45 Toen nam Jakob een steen, en hij verhoogde dien tot een opgerigt teeken;

46 En Jakob zeide tot zijne broeders: Vergadert steenen; eu zij namen steenen en maakten een hoop, en zij aten aldaar op dien hoop.

47 En Laban noemde hem Je-gar-Sahadutha, maar Jakob noemde denzelven Gal-Ed.

48 Toen zeide Laban: Deze hoop zij lieden een getuige tusschen mij en tusschen u. Daarom noemde men zijnen naam Gal-Ed ;

4!) En Mizpa, omdat hij zeide: Dat de Heer toezigt honde tusschen mij en tusschen u, wanneer wij de een voor den ander zullen verborgen zijn.

50 Zoo gij mijne dochters bc-leedigt, en zoo gij vrouwen neemt nevens mijne dochters, niemand is bij ons: zie toe, God zal getuige zijn tusschen mij en tusschen u.

51 Laban zeide voorts tot Ja-

til ------------J «'

ze; eu Labau trok henen en keerde weder tot zijne plaats.

HOOFDSTUK 32.

Jakob toog óók zijusweegs; en de engelen Gods ontmoetten hem 11 Wil». , » — « ₀J .ni

gedaan hebt; want ik ben met mijnen stat over dezen Jordaan gegaan, eu nu ben ik tot twee heiren geworden.

11 Ruk mij toeh uit mijns broeders hand , uit Rsaus hand*, want

GENE

16 En hij gal' die in de hand zijner kneclitcn, elke kudde afzonderlijk; en liij zeide lot zijne knechten: Gaat gijlieden dóór voor mijn aangezigt, en stelt ruimte tusschen kudde en tus-sehen kudde.

17 En hij gebood den eerste, zeggende: Wanneer Esau mijn broeder u ontmoeten zal, en u vragen, zeggende: Wiens zijt gij, en waarhenen gaat gij, eu wiens zijn deze voor uw aangezigt?

18 Zoo zult gij zeggen: Dat is een geschenk van uwen knecht Jakob, gezonden tot mijnen heer, tot Esau; eu zie, hij zeil' is óók achter ons.

19 En hij gebood ook den tweede, ook den derde, ook allen die do kudden nagingen, zeagren-

1 quot;VT 1' l»!

de: .Naar ditzelfde woord zult gij spreken tot Esau, als gij hem vinden zult;

20 En gij zult ook zeggen: Zie, uw knecht .lakob is achter ons. Want hij zeide: Ik zal zijn aangezigt verzoenen met dit geschenk dat voor mijn aangezigt gaat, en daarna zal ik zijn aangezigt zien; misschien zal hij mijn aangezigt aannemen.

31 Alzoo ging dat geschenk henen voor zijn aangezigt; doch hij zeil vernachtte dien nacht in het leger.

23 En hij stond op in dien nacht, en hij nam zijne twee vrouwen en zijne twee dienstmaagden eu zijne elf kinderen , en hij toog over het veer van de Jabbok;

33 En hij nam ze cn deed ze over die beek trekken; en hij deed overtrekken hetgeen hij had.

34 Doch Jakob bleef alléén over; en een man worstelde met hem totdat de dageraad opging;

25 En toen hij zag dat hij hem niet overmogt, roerde hij het fTS 33. 47

gewricht zijner heup aan, zoodat het gewricht van Jakobs heup verwrongen werd als hij met hem worstelde;

26 Eu hij zeide: Laat mij gaan, want de dageraad is opgegaan. Maar hij zeide: Ik zal u niet laten gaan tenzij dat gij mij ze-gent.

27 En hij zeide tot hem: Hoe is uw naam? En hij zeide: Jakob.

38 Toen zeide hij: Uw naam zal voortaan niet Jakob heeten, maar Israel; want gij hebt u vorstelijk gedragen niet God en met de inensehen, en hebt overmoogd.

39 I¹'11 Jakob vraagde en zeide: Geel' toch uwen naam te kennen. En hij zeide: Waarom is 't dat gij naar mijnen naam vraagt? Eu hij zegende hem aldaar.

30 Eu .lakob noemde den naam dier plaats Pniël; Want, zeide hij, ik lieb God gezien van aangezigt lot aangezigt, en mijne ziel is gered geworden.

31 En de zou rees hem op als hij door l'miel gegaan was; en hij was hinkende aan zijne heup.

33 Daarom eten de kinderen Israels dc verwrongen zenuw niet, die op het gewricht der heup is, tol op dezen dag, omdat hij het gewricht van Jakobs heup aangeroerd had aan de verwrongen zenuw.

HOOF L) STUK 33.

En Jakob hief zijne oogeu op cn zag; en ie, Esau kwam, eu vierhonderd mannen met hem. Toen verdeelde hij de kinderen onder Lea en onder Rachel en onder de twee dienstmaagden,

3 Eu lüj stelde de dienstmaagden en hare kinderen vooraan, eu Lea en hare kinderen meer achterwaarts, maar Rachel en Jozef achteraan.

3 En hij ging voorbij hun aan-

GENE

■t Sichein sprak ook tot zijucii vitder Hemor, zeggende: Neem mij deze dochter tot vrouw.

5 Toen Jakob nu hoorde dat hij zijne dochter 1)1 na verontreinigd had, zoo waren zijne zonen met het vee in het veld; en Jakob zweeg totdat zij kwamen.

6 En Hemor Sichems vader ging uit tot Jakob om met hem te spreken.

7 En do zonen Jakobs kwamen van het veld als zij dit hoorden; en het smartte deze mannen, en zij ontstaken zeer, omdat hij dwaasheid in Israel gedaan had, Jakobs dochter outeerende, hetwelk alzoo niet mogt gedaan worden.

8 Toen sprak Hemor met hen, zeggende: Mijns zoons Sichems ziel is verliefd op ulieder dochter: geeft ze hem toch tot vrouw;

9 En verzwagert u met ons; geeft ons uwe dochters, en neemt voor u onze dochters;

10 En woont met ons; en liet land zal voor uw aaugezigt zijn: woont en handelt daarin, en stelt u tot bezitters daarin.

11 En Sichem zeide tot haren vader eu tot hare broeders: Laat mij genade vinden in uwe oogen, cn wat gij tot mij zeggen zult zal ik geven;

12 Vergroot zeer over mij den bruidschat en het geschenk, en ik zal geven gelijk gij tot mij zult zeggen: geeft mij slechts de jonge dochter tot vrouw.

13 Toen antwoordden Jakobs zonen aan Sichem en Hemor zijnen vader bedriegelijk, cu spraken, (omdat hij l)ina hunne zuster verontreinigd had),

14 En zij zeiden tot hen: Wij zullen deze zaak niet kunnen doen, dat wij onze zuster aan een man geven zouden die de

SIS 34. 49

voorhuid heeft; want dat ware ons eene schande.

15 Doch hierin zullen wij u te wille zijn : zoo gij wordt gelijk wij, dat onder u besneden worde al wat mannelijk is,

16 Dan zullen wij u onze dochters geven, en uwe dochters zullen wij ons nemen, eu wij zullen met u wonen, cn wij zullen tot één volk zijn.

17 Maar zoo' gij naar ons niet zult hooren om besneden te worden, zoo zullen wij onze dochter nemen en wegtrekken.

18 Eu hunne woorden waren goed in do oogen van Hemor en in de oogen van Sichem He-mors zoon;

1'J Eu dc jongeling vertoefde niet deze zaak te doen; want hij had welgevallen in Jakobs dochter, en hij was geëerd boven al zijns vaders huis.

20 Zoo kwam Hemor en Sichem zijn zoon tot hunne stadspoort, cn zij spraken tot dc mannen hunner stad, zeggende:

21 Deze mannen zijn vreedzaam met ons: daarom laat ze in dit land wonen, cn daarin handelen, en het land (zie, het is wijd van omvang) voor hun aaugezigt zijn; wij zullen ons hunne dochters tot vrouwen nemen, en wij zullen onze dochters hun geven.

32 Doch hierin zullen deze mannen ons te wille zijn dat zij met ons wonen, om tot écu volk te zijn, flls al wat mannelijk is onder ons besneden wordt gelijk zij besneden zijn.

33 Hun vee cn hunne bezitting eu al hunne beesten, zullen die niet onze zijn? Alleen laat ons hun te wille zijn, en zij zullen met ons wonen.

24 En zij hoorden naar Hemor cn naar Sichem zijnen zoon, allen die te zijner stadspoort nit-3

G E N E

/.ijn ; un hij noumde zijueu naam Israel.

I I Voorts zeido God tot Iicui : Ik ben God do Almagtige: wees vruclitbaar en vermenigvuldig; ecu volk, ja een menigte van volken zal uit u worden, en koningen zullen uit uwe lendenen voortkomen.

13 En dit land dat ik Abraham en Isnak gegeven lieb , dat zal ik u geven ; en uwen zadc na u zal ik dit land geven.

13 Toen voer God van hem op ter plaatse waar liij niet liem gesproken had.

14 Eu Jakob stelde, een opgerigt teeken op ter plaatse waar Inj met hem gesproken had, een opgerigt teeken van steen, en hij stortte daarop drankoffer en goot olie daarover;

15 En .lakob noemde den naam dier plaats, alwaar God met hem gesproken had, Reth-El.

16 Eu zij reisden van Beth-El, eii er was nog eene kleinestreek lands om tot Efratha te komen; en Kachel baarde, en zij had het hard in haar baren.

17 En het geschiedde als zij het hard had in haar baren, zoo zeide de vroedvrouw tot haar: Vrees niet, want dezen zoou zult gij óók hebben.

18 En het geschiedde als hare ziel uitging, (want zij stierf), dat zij zijnen naam noemde Ben-oni; maar zijn vader noemde hem Eenjamin.

19 Alzoo stierf Kachel; cu zij werd begraven aan den weg naar Efratha, dat is Bethlehem.

30 En .lakob rigtte eengedenk-teeken op boven haar graf: dit is het gedenkteekeu van Kachels graf tot op dezen dag.

31 'loen verreisde Israel, en hij spande zijne tent op geue zijde van Migdal-Eder.

SI 8 80. si

33 En het geschiedde als Israel in dat land woonde, dat Iluben henenging en lag bij Bilha zijns vaders bijwijf; eu Israel hoorde het.

En de zonen .lakobs waren twaali'.

3o De zonen van Lea waren: liuben, .lakobs eerstgeborene, daarna Simeon, en Levi, en Ju-da, cu Issaschar, eu Zebulon.

21 De zonen van Rachel: Jozef eu Renjamin.

35 En de zonen van Bilha, Kachels dienstmaagd: Dan cn Naf-tali.

3(i Eu de zonen van Zilpa. Lea's dienstmaagd: Gad eu Aser. Bit zijn .lakobs zonen die hem ge-boren zijn in Paddan-Aram.

27 Kn Jakob k wam tot Isailk zijnen vader in MamrétcKirjath-Arba, dat is Hebron, waar Abraham als vreemdeling had verkeerd, en Isailk.

28 Eu de dagen Isailks waren honderd jaar cn tachtig jaar.

3'J En Isailk gaf den geest en stierf, en werd verzameld tot zijne volken, oud en zat van dagen; en zijne zonen Esau en Jakob begroeven hem.

HOOEDSTUK 36.

Bit nu zijn de geboorten van Esau, dat is Edom.

2 Esau nam zijne vrouwen uit de dochters van Kanaiin : Ada de dochter van Elon tien Hethiet, en Aholibama de dochter van Ana, dc dochter van Zibeon den Heviet;

3 En Rasmath de dochter van Ismaël, de zuster van Nebajoth.

4 Ada nu baarde aan Esau Eli-laz, en Basmath baarde Kehuel,

5 En Aholibama baarde Jehus en Jaëlam en Koraeh. Bit zijn Esaus zonen die hem geboren zijn in hel land Kanaiin.

GENE

ay l)it zijn de vorsten der Ho-riten: de vorst Lotan, de vorst Sobal, de vorst Zibcon, de vorst Ana,

30 De vorst Dison, de vorst Ezer, do vorst Disan: dit zijn de vorsten der Horiten, naar lumne vorsten in het land Seïr.

31 En dit zijn de koningen die geregeerd hebben in liet land Edom, eer een koning regeerde over de kinderen Israels.

32 Bela dan de zoon Beors regeerde in Edom, en de naam zijner stad was Dinhaba.

33 En Bela stierf', en Jobab de zoon van Zerah, van Bozra, regeerde in zijne plaats.

34 En .lobab stierf, en Husam uit der Temaniten land regeerde in zijne plaats.

35 En Husam stierf, en in zijne plaats regeerde Hadad de zoon Bedads, die Midian versloeg in liet veld Moabs; en de naam zijner stad -vvas Avith.

36 En Hadad stierf, en Samla van Masreka regeerde In zijne plaats.

37 En Samla stierf, en Saul van Eehoboth aan de rivier regeerde in zijne plaats.

38 En Saul stierf, en Baiilha-nan de zoon Aehbors regeerde in zijne plaats.

3!) En Baiilhanan de zoon Aehbors stierf, en Hadar regeerde in zijne plaats; en de naam zijner stad was Paii; en de naam zijner huisvrouw was Mehetabcël, cene dochter van Matred, de dochter van Mezahab.

40 En dit zijn de namen der vorsten Esaus, naar hunne geslachten , naar hunne plaatsen, met hunne namen: de vorst Tim-na, de vorst Al va, de vorst •Tetheth ,

41 De vorst Aholibania, de vorst Ela, de vorst l'iuon,

SIS 37. 53

42 De vorst Kenaz, de vorst ïeman, de vorst Mibzar,

43 De vorst Magdiël, de vorst Irani: dit zijn de vorsten Edoms, naar hunne woningen, in het land hunner bezitting. Dit is Esau, de vader Edoms.

HOOFDSTUK 37.

En Jakob woonde in het land der vreemdelingsehappen zijns vaders, in het land Kanailn.

2 Dit zijn Jakobs geschiedenissen. Jozel zijnde een zoon van zeventien jaar, weidde de kudde met zijne broeders, (en hij was een jongeling), met de zonen van Bilha en de zonen van Zil-pa, zijns vaders vrouwen; en Jozef bragt hun kwaad gerucht tot hunnen vader.

3 En Israel had Jozef lief boven al zijne zonen, want hij was hem een zoon des ouderdoms; en hij maakte hem een veelverwiaren rok.

4 Als nu zijne broeders zagen dat hun vader hem boven al zijne broeders liefhad, haatten zij hem, en konden hem niet vrien-lelijk toespreken.

5 Ook droomde Jozef een droom, dien hij aan zijne broeders vertelde; daarom haatten zij hem nog temeer;

(1 Eu hij zeide tot hen : Hoort toch dezen droom dien ik gedroomd heb:

7 Eu zie, wij waren schoven bindende in liet midden des velds; en zie, mijne schoof stond op, cn bleef ook staan; en zie, uwe schoven kwamen rondom, en bogen zich neder voor mijne schoof.

8 Toen zeiden zijne broeders tot hem: Zult gij dan waarlijk over ons regeren? Zult gij daii waarlijk over ons heerscheu? Zoo haatten zij hem nog temeer om

,■ lieden voorbijtogen, zoo trokken

eu liieven zij Jozef op uit den t kuil, en verkochten Jozef aan

_e deze Isinaëliten voor twintig zil

verlingen; die bragten Jozef naar s Egypte.

n 29 Als nu Eubcn tot den kuil

[. wederkeerde, zie, zoo was Jozef

('t niet in den kuil; toen scheurde

ij hij zijne kleederen,

•- 30 Eu hij keerde weder tot zij

ne broeders eu zcide: Dc jonge-n ling is er niet; en ik, waar zal

m ik henengaan?

n 31 Toen namen zij Jozefs rok,

eu zij slagtten een geitebok, en i: zij doopten den rok in het bloed;

m 32 En zij zonden den veelver-

jn wigen rok en deden hem tot

in hunnen vader brengen, en zei-

[ie den: Dezen liebben wij gevon-

sn den; herken toch, of (loze uws

zoons rok is of niet. ',ef 33 En hij herkende hem, en

,o- zeide: 't Is mijns zoons rok, ecu

eu boos dier heeft hem opgegeten,

iii- voorzeker is Jozct' verscheurd.

34 Toen scheurde Jakob zijne bv- kleedereu, en leide een zak om de zijne lendenen, en hij bedreef fa,. rouw over zijnen zoon vele dagen;

35 En al zijne zonen en al zij-3ui no dochters maakten zich op om _ln. hem te troosten, maar hij wei-ie, gerde zich te laten troosten, en ten zeide: Want ik zal rouwbedrij-ke- vende tot mijnen zoon in het lal- graf nederdalen. Alzoo beweende dat hem zijn vader.

3G En de Midianiten verkoch-jne ton hem in Egypte aan Potifar, ,ijn, Earao's hoveling, overste der tra-iaii wanten.

H O O V D S T U K 38.

aan

en I'-'¹¹ bet geschiedde te dien tijde

ant ⁽'^at Juda van zijne broeders af-s(th. '^,00Sgt; ^t!l1 bij keerde in tot een ■ui. ^{111,111 v}quot;'^u Adullam wiens mui.m

was Ilira;

2 Eu Jnda zag aldaar de dochter van een Kauailnitisch man wiens naam was Sua, en hij nam ze en ging tot haar in;

3 Eu zij werd bevracht, en baarde ecu zoon, en hij noemde zijnen naam Er.

4 Diiurna werd zij weder bevrucht, cu baarde een zoon, eu zij noemde zijnen naam Onan.

5 Eu zij voer nog voort en baarde eeu zoon, en noemde zijnen naam Sela; doch hij was te Kezib toen zij hem baarde.

O Juda nu nam eene vrouw voor Er zijnen eerstgeborene, en haar naam was Tamar.

7 Maar Er de eerstgeborene van Juda was kwaad in des Heeren oogen; daarom doodde hem de Heek.

8 Toen zeide Juda tot Onan: Ga iu tot uws broeders huisvrouw, en trouw haar iu uws broeders naam, en verwek uwen broeder zaad.

9 Doch Onan wetende dat dit zaad voor hem niet zoude zijn, zoo geschiedde het als hij tot zijns broeders huisvrouw inging, dat bij liet verdierf tegen de aarde, om zijnen broeder geeu zaad te geven.

10 Eu het was kwaad in des IIeeken oogen wat hij deed; daarom doodde hij hein ook.

11 Toen zeide Juda tot Tamar zijne sehooudochter: Blijf weduw in uws vaders huis, totdat mijn zoon Sela groot worde; want hij zeide: Dat niet misschien deze ook sterve gelijk zijne broeders. Zoo ging Tamar benen en bleef in baars vaders huis.

13 Als nu vele dagen verloo-pen waren, stierf de dochter van Sua, de huisvrouw van Juda,; daarna troostte zich Juda, en ging O)} tot zijne schaapscheerders naar Timua toe, hij eu Ui-

56 GENE

ra zijn vriend, de Adullamiet.

13 En men gaf Tamar te Icen-nen, zeggende: Zie, uw schoonvader gaat op naar Timna om zijne schapen te scheren.

14 Toen leide zij dc kleederen harcr weduwschap van zich af, en zij bedekte zich met een slui-jer en omwond zich, eu zette zich aan den ingang der twee fonteinen die op den weg naar Timna is; want zij zag dat Sela groot geworden was en zij hem niet tot vrouw was gegeven.

15 Als nu Juda haar zag, zoo hield hij ze voor eene hoer, overmits zij haar aangezigt bedekt had;

16 En hij week tot haar af naaiden weg, en zeide: Kom toch, laat mij tot u ingaan; want hij wist niet dat zij zijne schoondochter was. Eu zij zeide: Wat zult gij mij geven, dat gij tot mij ingaat?

17 En hij zeide: Ik zal u een geitebok van de kudde zenden. En zij zeide: Zoo gij pand zult geveu totdat gij 't zendt.

18 Toen zeide hij: Wat pand is 't dat ik u geven zal? En zij zeide: Uw zegelring, en uw snoer, en uw staf die in uwe hand is; hetwelk hij haar gaf, en ging tot haar in, en zij ontving bij hem.

19 En zij maakte zich op en ging henen, en leide haren slui-jer van zich af, en zij trok de kleederen van hare weduwschap aan.

20 En Juda zond den geitebok door dc hand van zijnen vriend den Adullamiet, om het pand uit de hand der vrouw te nemen; maar hij vond haar niet.

21 En hij vraagde de lieden van hare plaats, zeggende: Waar is de hoer die bij deze twee fonteinen aan den weg was ? En zij zeiden: Hier is geen hoer geweest.

31S 38.

22 En hij keerde weder tot Juda en zeide: Ik heb haar niet gevonden, en ook zeiden de lieden van die plaats: Hier is geen hoer geweest.

23 Toen zeide Juda: Zij houde het voor zich, opdat wij niet misschien tot verachting worden; zie, ik heb dezen bok gezonden, maar gij hebt haar niet gevonden.

24 En het geschiedde omtrent na drie maanden, dat men Juda te kennen gaf, zeggende: Tamar uwe schoondochter heeft gehoereerd, en ook quot;,ie, zij is zwanger van hoererij. Toen zeide Juda: Brengt ze voor, dat zij verbrand worde.

25 Als zij voorgebragt werd, zond zij tot haren schoonvader, om te zeggen: Bij den man wiens deze dingen zijn ben ik zwanger, eu zij zeide: Herken toch, wiens deze zegelring en deze snoeren eu de/.e staf zijn.

26 En Juda herkende zc, en zeide: Zij is regtvaardiger dan ik, daarom dat ik haar aan mijnen zoon Sela niet gegeven heb. En hij bekende haar voortaan niet meer.

27 En liet geschiedde ten tijde als zij baren zoude, zie, zoo waren tweelingen in haren schoot.

28 En het geschiedde als zij baarde, dat een de hand uitstak; en de vroedvrouw nam ze, en zij bond een scharlaken draad om zijne hand, zeggende: Deze komt liet eerst uit.

29 Maar het geschiedde als hij zijne hand weder introk, zie, zoo kwam zijn broeder uit; en zij zeide: Hoe zijt gij doorgebroken ? Op u is de breuke. En men noemde zijnen naam Perez.

30 En daarna kwam zijn broeder uit, om wiens hand (le scharlaken draad was; en men noemde zijnen naam Zerah.

H O O ED ST UK 39.

Jozef nu werd nuur Egypte afgevoerd; en Potifar, Farao's lio-veling, een overste der trawanten, een Egyptisch man, kocht hem uit de hand der Ismaëliten die hem derwaarts afgevoerd hadden.

2 En dc Heek was met Jozef, zoodat hij een voorspoedig man was; en hij was in liet huis van zijnen heer den Egyptenaar.

3 Als nu zijn lieer zag dat de Heeii met hem was, en dat de Heer alwat hij deed door zijne hand voorspoedig maakte,

t Zoo vond Jozef genade in zijne oogen , cn diende hem; en hij stelde hem over zijn huis, en alwat hij had gaf hij in zijne hand.

5 En het geschiedde van toen af dat hij hem over zijn huis en over alwat het zijne was gesteld had, dat de Hueu des Egypte-naars huis zegende om Jozefs wil, ja de zegen (IcsHeehexwas in alles wat hij had, in het huis en in het veld.

6 En hij liet alles wat hij had in Jozefs hand, zoodat hij met hem van niets kennis had, behalve van het brood dat hij at. Eu Jozef was schoon van gedaante cn schoon van aangezigt.

7 En het geschiedde na deze dingen dat zijns heeren huisvrouw hare oogen op Jozef wierp; cn zij zcide: Lig bij mij.

S Maar hij weigerde het cn zei-de tot zijns heeren huisvrouw: Zie, mijn heer heeft geen kennis met mij wat er in het huis is; en alwat hij heeft, dat heeft hij in mijne hand gegeven;

9 Niemand is grooter in dit huis dan ik, en hij heeft mij niets onthouden dan u, daarin dat gij zijne huisvrouw zijt: hoe zoude ik dan een zóogrootkwaad doen, en zondigen tegen God ?

10 Eu het geschiedde als zij Jozef dag op dag aansprak, en iiij naar haar niet hoorde, om bij haar tc liggen en bij haar te zijn^

11 Zoo gebeurde liet op zekeren dag dat hij iu het huis kwam om zijn werk te doen, en nie-mand van de lieden des huizes was daar binnenshuis;

13 En zij greep hem bij zijn kleed, zeggende : Lig bij mij ; cu hij liet zijn kleed in hare hand, en vlugtte cn ging uit naarbui-ten.

13 En het geschiedde als zij zag dat hij zijn kleed in hare hand gelaten had en naarbuitcn ge-vlugt was,

11 Zoo riep zij dc lieden van haar huis, en sprak tot hen, zeggende: Ziet, hij heeft ons den llebrceuwsehen man ingebragt om met ons te spotten ; hij is tot mij gekomen om bij mij te liggen , eu ik heb geroepen met luider stem:

15 En het geschiedde als hij hoorde dat ik mijne stem verhief en riep, zoo liet hij zijn kleed bij iiiij, en vlugtte cn ging uit naarbuitcn.

10 En zij leide zijn kleed bij zich , totdat zijn heer in zijn huis kwam.

17 Toen sprak zij tot hem naar diezelfde woorden, zeggende : De Hebrccuwsche knecht dien gij ons hebt ingebragt is tot mij gekomen om met mij te spotten;

IS En het is geschied als ik mijne stem verhief en riep, dat hij zijn kleed bij mij liet en naar-buiten vlugtte.

19 En het geschiedde als zijn heer dc woorden zijner huisvrouw hoorde, die zij tot hem sprak, zeggende: Naar deze woorden 3*

GENES

heeft mij uw kiieclit gcdiuin, zoo ontstak zijn toovn ;

30 Eu Jozefs lieer mun liem en leverde hem in liet gevangen-huis, ter plaatse waar des ko-nings gevangenen waren; alzoo was hij daar in het gevangenhuis.

21 Doch de Heek was met Jozef en wendde zijne goedertic-renheid tot hem, en gaf hem genade in de oogen van den overste van het gevangenhuis:

23 En de overste van het ge-vangenhuis gaf al de gevangenen die in het gevangenhuis waren in Jozefs hand, en al wat zij daar deden deed hij;

23 De overste van liet gevan-genhuis zag in 't geheel naar niets wat in zijne hand was, overmits de Heer met hem was; en wat hij deed, dat deed de Heer wèl gedijen.

HOOFDSTUK 40.

En het geschiedde na deze dingen dat de schenker des konings van Egypte en de bakker zondigden tegen hnnnen heer, tegen den koning van Egypte,

3 Zoodat Farao zeer toornig werd op zijne twee hovelingen, op den overste der schenkers en op den overste der bakkers;

3 En hij leverde ze in bewaring ten iudze van den overste der trawanten, in het gevangen-huis, ter plaatse waar Jozef gevangen was.

4 En de overste der trawanten bestelde Jozef bij hen, dat hij ze diende; en zij waren eenif/e dagen in bewaring.

5 Zij droomden nu beiden een droom, elk zijnen droom, in éénen nacht, elk naar de uitlegging zijns drooms, de schenker en de bakker van den koning van Egypte, die gevangen waven in het gevangenluiis.

IS 40.

6 En Jozef kwam des morgens tot hen, eu hij zag ze aan, en zie, zij waren ontsteld.

7 Toen vraagde hij de hovelingen van Farao, die bij hem in hechtenis waren in het huis zijns heeren, zeggende ; Waarom zijn uwe aangezigten heden kwalijk gesteld ?

8 En zij zeiden tot hem: Wij hebben een droom gedroomd, en er is niemand die hem uitlegge. En Jozef zeide tot hen; Zijn de uitleggingen niet Godes? Vertelt ze mij toch.

9 Toen vertelde de overste der schenkers Jozef zijnen droom, en zeide tot hem: In mijnen droom, zie, zoo was een wijnstok voor mijn aangezigt;

10 En aan den wijnstok waren drie ranken; en hij was als bottende, zijn bloeisel ging op, zijne trossen bragten rijpe druiven voort;

11 Eu Farao's beker was in mijne hand; en ik nam die druiven en drukte ze uit in Farao's beker , en ik gaf den beker in Farao's hand.

12 Toen zeide Jozef tot hem: Dit is zijne uitlegging: de drie ranken zijn drie dagen ;

13 Binnen nog drie dagen zal Farao uw hoofd verhellen en zal ii in uwen staat herstellen, en gij zult Farao's beker in zijne hand geven, naar de vorige wijze toen gij zijn schenker waart.

14 Doch gedenk mijner bij u-zelven wanneer het u wel gaan zal, en doe toch weldadigheid aan mij, en vermeld mij bij Farao, en maak dat ik uit dit huis kom:

15 Want ik ben ontstolen uit der Hebreen land ; en ook heb ik hier niets gedaan, dat zij mij in dezen kuil gezet hebben.

IG Toen nu de overste der bak-

kers mg dat hij eene goede uitlegging gedaan had, zoo zeide hij tot Jozef: Ik was óók in mijnen droom, en zie, drie getraliede korven waren op mijn hoofd;

17 En in den oppersten kort' was van alle spijs van Farao, die bakkcrswerk is; en het gevogelte at dezelve uit den korf' van boven mijn hoofd.

18 Toen antwoordde Jozef en zeide; Uit is zijne uitlegging; de drie korven zijn drie dagen;

19 Binnen nog drie dagen zal Farao uw hoofd verheffen van boven u, en hij zal u aan een hout hangen, en het gevogelte zal uw vleeseh van boven u eten.

30 En het geschiedde op den derden dag, den dag van Farao's geboorte, dat hij voor al zijne knechten een maaltijd maakte; en hij verhief liet hoofd van den overste der schenkers en liet hoofd van den overste der bakkers in het midden zijner knechten :

31 En hij deed den overste der schenkers wederkeeren tot zijn schenk-ambt, zoodat hij den beker in Farao's hand gaf,

33 Maar den overste der bakkers hing hij op, gelijk Jozef hun uitgelegd had.

33 Doch de overste der schenkers gedacht aan Jozef niet, maar vergat hem.

HOOFDSTUK 41.

En het geschiedde ten einde van twee volle jaren (hit Farao droomde, en zie, hij stond aan de rivier;

3 En zie, uit de rivier kwamen op zeven koeijen, schoon van aanzien en vet van vleeseh, en zij weidden in het gras;

3 En zie, zeven andere koeijen kwamen na deze op uit de rivier, Icelijk van aanzien en dun van vleeseh, en zij stonden bjj de andere koeijen aan den oever der rivier;

4 En de koeijen, Icelijk van aanzien en dun van vleeseh, aten op de zeven koeijen, schoon van aanzien en vet. Toen ontwaakte Farao.

5 Daarna sliep hij en droomde andermaal, en zie, zeven aren rezen op in éénen halm, vet en goed;

6 En zie, zeven dunne en van den oostewind verzengde aren schoten na dezelve uit:

7 En de dunne aren verslonden de zeven vette en volle aren. Toen ontwaakte Farao, en zie, het was een droom.

8 En het geschiedde in den morgenstond dat zijn geest verslagen was, en hij zond henen en riep al de toovenaars van Egypte en al de wijzen die daar waren, en Farao vertelde hun zijnen droom; maar er was nie-mand die ze Farao nitleide.

9 Toen sprak de overste der schenkers tot Farao, zeggende: Ik gedenk heden aan mijne zonden.

10 Farao was zeer vertoornd op zijne dienaars, en leverde mij in bewaring ten huize van den overste der trawanten, mij en den overste der bakkers.

11 En in éénen nacht droomden wij een droom, ik en hij; wij droomden, elk naar de uitlegging zijns cLrooms.

13 En aldaar was bij ons een He-breeuwsch jongeling, een knecht van den overste der trawanten; en wij vertelden ze hem, en hij leide ons onze droomen uit, aan ieder leide hij ze uit naar zijnen droom ;

13 En gelijk hij ons nitleide, al zóó is het geschied; mij heeft hij hersteld in mijnen staat, en Item gehangen.

36 Zoo zal de spijs zijn tot voorraad voor liet laud, voor zeven jaren des hongers die in Egypte-land wezen zullen, opdat het land van honger niet verga.

37 En dit woord was goed in de oogen van Farao en in de oogen van al zijne knechten.

3S Zoo zeide Farao tot zijne knechten: Zouden wij wel een man vinden als dezen, in welken Gods Geest is ?

3y Daarna zeide Farao tot Jozef: Naardien God u dit alles heeft bekendgemaakt, zoo is er niemand zoo verstandig eu wijs als gij:

40 Gij zult over mijn huis zijn, en op uw bevel zal al mijn volk zich de hand kussen; alleen de zen troon zal ik grooter zijn dan

li

11 Voorts sprak Farao tot Jozef: Zie, ik heb u over gansch Egypteland gesteld.

43 En Farao nam zijnen ring van zijne hand af, en deed dien aan Jozefs hand, en liet hem fijne linnen kleederen aantrekken, en leide een gouden keten om zijnen hals;

43 En hij deed hem rijden op den tweeden wagen dien hij had, en zij riepen voor zijn aangezigt: Knielt 1 Alzoo stelde hij hem over gansch Egypteland.

44 En Farao zeide tot Jozef: Ik beu Farao; doch zonder u zal niemand zijne hand of zijnen voet opheffeu in gansch Egypteland.

43 En Farao noemde Jozefs naam Zafnath-Paanéah, en gaf hem Asnath , de dochter van Po-tiféra den overste van On, tot vrouw; en Jozef toog uit door het land van Egypte.

46 Jozef nu was dertig jaar oud als hij stond voor het aangezigt van Farao den koning van

Egypte; en Jozef ging uit van Farao's aangezigt en hij toog door gansch Egypteland. 47 En het land bragt voort, in de zeven jaren des overvloeds, ruimschoots.

4S En hij vergaderde alle spijs der zeven jaren die in Egypteland was, en bragt de spijs in de steden : de spijs van het veld van elke stad, hetwelk rondom haar was, bragt hij daarbinnen. 4⁽J Alzoo verzamelde Jozef zeer veel koren, als het zand der zee, totdat men ophield te tellen, want daarvan was geen getal.

30 En eer een jaar des hongers aankwam, werden Jozef twee zonen geboren , die Asnath , de dochter van Potiféra den overste van On, hem baarde. 51 En Jozef noemde den naam des eerstgeborenen Manassc: Want, zeide hij, God heeft mij doen vergeten al mijne moeite, cu het gansche huis mijns vaders. 53 En den naam des tweeden noemde hij Efraïrn: Want, zeide hij, God heeft mij doen wassen in het land mijner verdrukking.

53 Toen eindigden de zeven jaren des overvloeds die in Egypte geweest was,

54 En de zeven jaren des hongers begonnen aantekomen, gelijk J ozef gezegd had ; en er was honger in al de landen, maar in gansch Egypteland was brood.

55 Als nu gansch Egypteland hongerde, riep het volk tot Farao om brood; en Farao zeide tot alle Egyptenaars: Gaat tot Jozef, doet wat hij u zegt.

36 Als dan de honger over het gansche land was, zoo opende Jozef alles waarin iets was, en verkocht aan de Egyptenaars, want de honger werd sterk in Egypteland;

37 En alle landen kwamen in

komt deze benaauwdheicl over ons.

23 En Eubeu antwoordde liun, zeggende: Heb ik liet tot u niet '» gezegd, toen ik zeidc: Zondigt niet aan dezen jongeling; maar gij lioordct niet; en ook zijn bloed, zie, liet wordt gezoelit.

23 En zij wisten niet dat Jozef ■f het hoorde; want er was een tolk tusschen hen.

24: Toen wendde hij zich van hen af, en weende; daarna keerde hij zieh weder tot hen, en sprak tot hen, en nam Simeon van hen, en bond hem voor hunne oogen.

25 En .lozef gebood dat men hunne zakken met koren vullen zoude, en dat men hun geld te-rugbragt een' iegelijk in zijnen zak, en dat men hun teerkost gaf voor den weg; en men deed hun alzoo.

2ö En zij laadden hun koren op hunne ezels en togen vandaar.

27 Toen nu één zijnen zak opendeed om zijnen ezel voeder te geven in de herberg, zoo zag hij zijn geld; want zie, liet was in den mond van zijnen zak ;

28 En hij zeide tot zijne broeders: Mijn geld is terug, en ook zie, het is in mijnen /.ak. Toen ontging lain liet hart en zij verschrikten, de één tot den ander zeggende: Wat is dit dat God ons gedaan heeft?

29 En zij kwamen in het land Kanailn tot Jakob hunnen vader, en zij gaven hein te kennen al hun wedervaren, zeggende:

i 3U Die man, de lieer van dat

land, heeft hard met ons gespro-t ken, en hij lieel't ons gehou-

i den voor verspieders des lands;

5 31 Ma,ar wij zeiden tot hem:

, Wij zijn vroom, wij zijn geen

, verspieders:

i 32 Wij waret twaalf broeders,

onzes vaders zonen; de ééne is niet meer, en de jongste is heden bij onzen vader in het land Kanailn.

33 En die man, de heer van dat land, zeide tot ons: Hieraan zal ik erkennen dat gijlieden vroom zijt: laat één uwer broeders bij mij, en neemt voor den honger uwer huizen en trekt henen;

34 En brengt uwen jongsten broeder tot mij: zoo zal ik weten dat gij geen verspieders zijt maar dat gij vroom zijt, uwen broeder zal ik u wedergeven, en gij zult in dit land handelen.

35 En het geschiedde als zij hunne zakken ledigden, zie, zoo had een iegelijk den bundel zijns gelds in zijnen zak, en zij zagen (le bundels huns gelds, zij en hun vader, en zij waren bevreesd.

30 Toen zeide .Takob hun vader tot hen: Gij berooft mij van kinderen, Jozef is er niet, en Simeon is er niet, nu zult gij Benjamin wegnemen: al deze dingen zijn tegen mij.

37 Toen sprak Ruben tot zijnen vader, zeggende: Dood twee mijner zonen, zoo ik hem tot u niet wederbreng; geef hem in mijne hand, en ik zal hem weder tot u brengen.

38 Maar hij zeide: Mijn zoon zal met ulieden niet aftrekken; want zijn broeder is dood, en hij is alléén overgebleven: zoo hem een verderf ontmoette op den weg dien gij zult gaan, zoo zoudt gij mijne graauwe haren met droefenis ten grave doen nederdalen.

110 0 E D STUK 43.

l)e honger nu werd zwaar in dat land.

2 Zoo geschiedde liet als zij den

64 G E N E ü

Iccl'logt, dien zij uit Egypte ge-bmgt hadden, opgegeten hadden, dat hun vader tot hou zcidc: Keert weder, koopt ons een weinig spijs.

3 Toen sprak Jiula tot hein, zeggende: J)ie man heelt ons op het hoogste betuigd, zeggende: Gij zult mijn aangezigt niet zien tenzij dat uw broeder met u is.

1 Indien gij onzen broeder met ons zendt, wij zullen aftrekken en u spijs koopen;

5 Maar indien gij hem niet zendt, wij zullen niet aftrekken; want die man hoeft tot ons gezegd: Gij zult mijn aangezigt niet zien tenzij dat uw broeder met u is.

G En Israel zeide: Waarom hebt gij zoo kwalijk aan mij gedaan, dat gij dien man te kennen gaaft of gij nog een broeder hadt?

7 En zij zeiden: Die man vraagde zeer naauwkeurig naar ons en naar onze maagschap, zeggende: Leeft uw vader nog? Hebt gij nog een broeder ? Zoo gaven wij het hem te kennen, volgens diezelfde woorden: hebben wij juist geweten dat hij zeggen zoude: Brengt uwen broeder af?

8 Toen zeide Juda tot Israel zijnen vader: Zend den jongeling met mij, zoo zullen wij ons opmaken en reizen, opdat wij leven en niet sterven, noch wij noch gij noch onze kinderkens.

9 Ik zal borg voor hem zijn, van mijne hand zult gij hem eischen: indien ik hem niet tot ii breng en hem voor uw aangezigt stel, zoo zal ik alle dagen tegen u gezondigd hebben ;

lü Want hadden wij niet ge-zuimd, voorwaar wij waren aireede tweemaal wedergekomen.

11 Toen zeide Israel hun vader tot hen: Is het nu alzoó, zoo doet dit: neemt van het kostelijkste dezes lands in uwe vaten.

IS 43.

en brengt een geschenk henen naar dien man: een weinig balsem en een weinig honig, specerijen en mirre, terpentijnnoten en amandelen.

12 En neemt dubbel geld in uwe hand; en brengt het geld, hetwelk in den mond uwer zakken teruggebragt is', weder in uwe hand; misschien is het eene dwaling.

13 Neemt ook uwen broeder mede, en maakt u op, keert weder tot dien man.

14 En God de Almagtige geve u barmhartigheid voor het aangezigt diens mans, dat hij uwen anderen broeder en Benjamin met u late gaan. En mij aangaande, als ik van kinderen beroofd ben, zoo ben ik berooid.

15 En die mannen namen dat geschenk, en namen dubbel geld in hunne hand, en Benjamin; en zij maakten zich op en togen af naar Egypte, en zij stonden voor Jozefs aangezigt.

16 Als nu Jozef Benjamin met hen zag, zoo zeide hij tot den-geen die over zijn huis was: Breng deze mannen naar het huis toe, en slagt slugtvee, en maak liet gereed; want deze mannen zullen van middag met mij eten.

17 De man nu deed gelijk Jozei gezegd had; en de man bragt deze mannen in het huis van .1 ozef.

18 Toen vreesden deze mannen, omdat zij in het huis van Jozef gebragt werden, en zij zeiden: Ter oorzake van het geld, (lat in het begin in onze zakken teruggebragt is,quot; worden wij hier ingebragt, opdat hij ons over-rompele en ons overvalle, en ons tot slaven neme, met onze ezels.

1'.) Daarom naderden zij tot dien

GENE

man die over Jozefs huis was, en zij spraken tot hom aan dc deur van het huis,

20 En zij zeiden: Och mijn heer, wij waren in het begin gewis ai-gekomen om spijs te koopen;

21 Het is nu geschied als wij in de herberg gekomen waren, en wij onze zakken opendeden, zie, zoo was ieders geld in den mond van zijnen zak, ons geld in zijn gewigt, en wij hebben hetzelve wedergebragt in onze hand ;

22 Wij hebben ook ander geld in onze hand afgebragt, om spijs te koopeu: wij weten niet wie ons geld in onze zakken gelegd heeft.

23 En hij zeide: Vrede zij ulie-den, vreest niet: uw God en uws vaders God heeft n een schat iu uwe zakken gegeven; uw geld is tot mij gekomen. En hij bragt Simeon tot hen uit.

SI Daarna bragt de man deze mannen in Jozefs huis, en hij gaf water, en zij wiesehen hunne voeten; hij gaf ook aan hunne ezels voeder.

25 En zij bereidden het geschenk, totdat Jozef kwam op den middag; want zij hadden gehoord dat zij aldaar brood eten zouden.

26 Als nu Jozef tehuis gekomen was, zoo bragten zij hem het geschenk hetwelk in hunne hand was, in het huis; en zij bogen zich voor hem ter aarde.

27 En hij waagde ze naar Imn-nen welstand, eu zeide: Is het wel met uwen vader, den grijsaard, waarvan gij spraalct? Leeft h ij nog ?

28 En zij zeiden: Het is wèl met uwen knecht onzen vader, hij leeft nog; en zij neigden het hoofd en bogen zich ueder.

29 En hij hief zijne oogen op 5 I S 41. 65

en zag Benjamin zijnen broeder, den zoon zijner moeder, en zeide: Is dit uw jongste broeder waarvan gij mij spraakt? Daarna zeide hij: Mijn zoon. God zij n genadig.

30 Eu Jozef haastte zich, want zijn ingewand ontstak jegens zijnen broeder,, en hij zocht te weenen; eu hij ging iu eene kamer eu weende aldaar.

31 Daarna wiescli hij zijn aan-gezigt en kwam uit, en hij bedwong zich, eu zeide: Zet brood op.

32 En zij rigtten voor hem aan iu 't bijzonder, eu voor hen iu 't bijzonder, eu voor dc Egypte-naars die met hem aten in 't bijzonder; want de Egyptcnaars mogen geeu brood eten met de

1 [ebreen, dewijl zulks den Egyp-tenaren eeu gruwel is.

33 En /.ij zaten voor zijn aange-zigt, de eerstgeborene naar zijne eerstgeboorte, en de jongere naar zijne jonkheid; dies verwonderden zich de mannen onder elkander.

34 En hij reikte hun van de geregten die vóór hem waren; maar Deujamins geregt was vijfmaal grooter dan de geregten van hen allen. En zij dronken, en zij werden dronken met hem.

HOOFDSTUK 44.

En hij gebood dengceu die over zijn huis was, zeggende: Vul de zakken dezer mannen met spijs, naardat zij zullen kunnen dragen, en leg ieders geld iu den mond van zijnen zak;

2 En mijnen beker, den zilveren beker, zult gij leggen in den mond van des jongsten zak, met het geld van ziju koren. Eu hij deed naar Jozefs woord hetwelk hij gesproken had.

(i E N E

dien hij zijnen vader verlaat, zoo zal hij sterven.

23 Toen zeidet gij tot uwe kneeli-teu: Indien uw jongste broeder met ii niet afkomt, zoo zult gij mijn aangezigt niet meer zien.

24 En liet is geschied als wij tot uwen kneeht mijnen vader opgetrokken zijn, en wij hem mijns heeren woorden verhaald hebben,

25 En onze vader gezegd heeft: Keert weder, koopt ons een weinig spijs:

26 Zoo hebben wij gezegd: Wij zullen niet mogen d.ftrekken; indien onze jongste broeder bij ons is, zoo zullen wij aftrekken; want wij zullen het aangezigt van dieu man niet mogen zien, zoo deze onze jongste broeder niet bij ons is.

27 Toen zeide uw kneeht mijn vader tot ons: Gijlieden weet dat mijne huisvrouw mij twee souev gebaard heeft;

28 En de ééne is van mij uitgegaan, en ik heb gezegd: Voorwaar, hij is gewis verscheurd geworden ; en ik lieb hem niet gezien tot nu toe:

29 Indien gij nu dezen óók van mijn aangezigt wegneemt, en hem ecu verderf ontmoette, zoo zoiult gij mijne graauwe haren met jammer ten grave doen nederdalen.

30 Nu dan, als ik tot uwen knecht mijnen vader kom, en de jongeling niet bij ons is, (alzoo zijne ziel aan diens ziel geheeht is), _f

31 Zoo zal het geschieden ais hij ziet dat de jongeling er niet is, dat hij sterven zal; en uwe knechten zullen de graauwe haren van uwen kneeht onzen vader mei droefenis ten grave doen nederdalen.

32 Want uw kneeht is voor de-

S I S 4*5. 67

zen jongeling borg bij mijnen vaquot; der, zeggende: Zoo ik hem tot u niet wederbreng, zoo zal ik tegen mijnen vader alle dagen gezondigd hebben.

33 Nu dan, laat toch uw knecht voor dezen jongeling mijns heeren slaat blijven, en laat de jongeling met zijne broeders optrekken ;

34 Want hoe zoude ik optrekken tot mijnen vader, indien de jongeling niet met mij was? Opdat ik den jammer niet zie welke mijnen vader overkomen zoude.

II O O EI) STUK 45.

Toen konde Jozef zich niet bedwingen voor allen die bij hem stonden, en hij riep; Doet alleman van mij uitgaan. Eu er stond niemand bij hem, als Jozef zich aan zijne broeders bekendmaakte.

2 En hij verhief zijne stem met weenun, zoodat de Egypteuaars het hoorden en dat Farao's huis het hoorde.

3 En .lo/.ef zeide tot zijne broeders: Ik ben Jozef: leeft mijn vader nog? En zijne broeders konden hem niet antwoorden, want zij waren verschrikt voor zijn aangezigt.'

4 En Jozef zeide tot zijne broeders : Nadert toch tot mij; en zij naderden. Toen zeide hij: Ik ben Jozef uw broeder, dien gij naar Egypte verkocht hebt.

3 Maar nu, weest niet bekommerd , en de loom ontsteke niet in uwe oogen, omdat gij mij hierhenen verkocht hebt; want God heeft mij voor uw aangezigt gezonden tot behoudenis des levens.

li Want het zijn nu twee jaren des hungers in het midden des lauds, en er zijn nog vijfjaren

ken hiiddcu iil de woorden van Jozef die liij tot lieu gesproken had, en hij de wagens /,ag die Jozciquot; gezonden had om hem te vervoeren, zoo werd de geest van Jakob hunnen vader levendig,

38 En Israel zei de: 't Is genoeg, mijn zoon Jozef leeft nog, ik zal gaan, en hem zien eer ik sterf.

H O O FI) STUK 46.

En Israel verreisde met alwat hij had, en hij kwam te ]5cr-Séba, en hij offerde offeranden aan den God van zijnen vader Isaiik.

3 En God sprak tot Israel in gezigten des nachts, en zeide: Jakob, Jakob! En hij zeide: Zie hier ben ik.

3 En hij zeide: Ik ben die God, uws vaders God; vrees niet afte-trekken naar Egypte, want ik zal u aldaar tot een groot volk stellen.

4 Ik zal met u aftrekken naar Egypte, en ik zal u weder doen optrekken, medeoptrekkende; en Jozef zal zijne hand op uwe oogen leggen.

5 Toen maakte Jakob zieii op van Ber-Séba; en de zonen Israels vervoerden Jakob hunnen vader, en hunne kinderkens, en hunne vrouwen, op de wagens die Farao gezonden had om hem te vervoeren.

6 En zij namen hun vee en hunne have die zij in het land Kanaan verworven hadden, ca zij kwamen in Egypte, Jakob en al zijn zaad met hem;

7 Zijne zonen en de zonen zijner zonen met hem, zijne dochters en zijner zonen dochters, en al ziin zaad bragt hij met zich in Egypte.

8 En dit zijn de namen der zonen Israels die in Egypte kwamen, Jakob en zijne zonen. De eerstgeborene Jakobs, lluben.

0 En llubens zonen: Henoch, cu I'allu, en Hezron, en Karmi.

10 En Simeons zonen: Jemuel, en Jamin, en Ohad, cn Jachin, en Zohar, en Saul, dc zoon eener Kanaiinitische vrouw.

11 Eu dc zonen van Levi: Ger-son, Kohath, cn Merari.

13 En de zonen van Juda: Er, cn Onan, en Sela, cn Perez, en Zerah; doch Er en Onan waren gestorven in het land Kanaan. En dc zonen van Perez waren Hezron cu Hamul.

13 En Issaschars zonen: Tola, cu Pua, en Job, cn Simron.

14 Eu Zebulons zonen: Sered, cn Elon, cn Jahleël.

15 Dit zijn Lea's zonen, die zij Jakob gebaard heeft in Paddan-Aram, met Diua zijne dochter: al dc zielen zijner zonen cn zijner dochters waren drieëndertig.

16 En Gads zonen: Ziijon, en Haggi, Suni, en Ezbon, Eri, en Arodi, cn Areli.

17 En Asers zonen: Jimna, en Jisva, en Jisvi, cn Bcna, en Scrah hunne zuster; en de zonen van Berïa: llcber en Malkiel.

18 Dit zijn de zonen van Zilpa, die Laban aan zijne dochter Lea gegeven had; en zij baarde Jakob deze zestien zielen.

10 Dc zonen van Rachel Jakobs huisvrouw: Jozef en Benjamin.

30 En aan Jozef werden geboren in Egypteland Manassc en Efraïm, die Asnath, de dochter vau Potifcra den overste te On, hem baarde.

31 En Benjamins zonen: Bela, Becher, en Asbel, Gera, en Naiiman, Ehi, en Ros, Muppim, cn Huppim, en Ard.

33 Dit zijn Rachels zonen, die

•lalcüb mede, en stelde Iiem voor Farao's aangezigt; eu .lakob zegende Farao.

8 En Farao zeide tot Jakob: Hoevele zijn de dagen der jaren mvs levens?

9 En .lakob zeide tol Farao: De dagen der jaren mijner vreemdelingschappen zijn honderd en dertig jaar; weinig en kwaad zijn de dagen der jaren jnijns levens geweest, en hebben niet bereikt de dagen van de jaren des levens mijner vaderen, in de dagen hunner vreemdelingschappen.

10 En Jakob zegende Farao, en ging nit van Farao's aangezigt. ^

11 En Jozef bestelde voor .lakob en zijne broeders woningen , en hij gatquot; hnn eene bezitting in Egypteland, in het beste van het land, in het land llameses, gelijk Farao geboden had.

13 En .lozel' onderhield zijnen vader en zijne broeders cn het gansche huis zijns vaders met brood, tot den mond der kin-derkens toe.

13 En er was geen brood in het gansche land, want de honger was zeer zwaar; zoodat het land van Egypte cn het land Kanaiin raasde vanwege den hon-ger. ^ _

11 Toen verzamelde Jozef al het geld dat in Egypteland en in liet land Kanaiin gevonden werd, voor het koren dat zij kochten; en Jozef bragt dat geld in Farao's luiis.

15 Als nu het geld uit Egypteland en uit het land Kanaiin verteerd was, kwamen al de Egyptenaars tot Jozef, zeggende: Geef ons brood, want waarom zouden wij in uwe tegenwoordigheid sterven? want het geld ontbreekt.

1G En Jozef zeide: Geeft uw' vee, zoo zal ik het u geven voor uw vee, indien hut geld ontbreekt.

17 Toen bragten zij hun vee tot Jozef, en Jozef gaf hun brood, voor paarden cn voor het vee van schapen en voor het vee van runderen eu voor ezels; en hij voedde ze met brood dat jaar, voor al hun vee.

18 Toen nu dat jaar voleindigd was, zoo kwamen zij tot hem in het tweede jaar, eu zeiden tot hem: Wij zullen het voor mijnen heer niet verbergen, al-zoo het geld verteerd en de bezitting der beesten aan mijnen heer gekomen is, zoo is er niet anders overgebleven voor het aangezigt mijns heeren, dan ons lig-ehaam cn ons laud.

19 Waarom zullen wij voor uwe oogen sterven, zoo wij als ons land? Koop ons en ons land voor brood, zoo zullen wij en ons land Farao dienstbaar zijn; en geef zaad, opdat wij leven en niet sterven, en het land niet woest worde.

30. Alzoo kocht Jozef het ge-heelc land van Egypte voor Farao; want de Egyptenaars verkochten ieder zijnen akker, dewijl de honger sterk over hen geworden was; zoo werd het land Farao's eigendom.

31 En aangaande liet volk, dat bragt hij over in de steden, van het écne tot liet andere uiterste der landpale van Egypte.

33 Alleen het land der priesters kocht hij niet; want de priesters hadden een bescheiden deel van Farao, cn zij aten hun bescheiden deel, hetwelk Farao hun gegeven had; daarom verkochten zij hun land niet.

33 Toen zeide Jozef tot het volk: Zie, ik heb heden u cn uw land gekocht voor Farao: zie-

29 Diinrna gebood liij Imii en zcidc tot hen: Ik won! vernameld tot mijn volk, begraaft mij bij mijne vaderen, in de spelonk die-in den akker van Efron den Ifetliiot is,

30 In de spelonk welke is in den akker van iMaelipela, die tegenover iVlamre is in liet land Kanaiin, die Abralmm met dien akker gekocht heeft van Kl'ron den Hethiet, tot fenis.

31 Aldaar hebben zij Abraham begraven en Sm,ra zijne huisvrouw, daar hebben zij Isaak begraven en Rebekka. zijne hnisvroiuv, en daar heb ik Lea begraven.

33 He akker, en de spelonk die daarin is, is gekocht van de zonen lleths.

33 Als Jakob nu voleindigd had aan zijne zonen bevelen te geven, zoo leide hij zijne voeten tezamen op liet bed, en hij gaf den geest, en hij werd verzameld tot zijne volken.

? D S T U K 5(1.

Toen viel Jozef op zijns vaders iiangezigt, en hij weende over hem, en kuste hem.

3 En Jozef gebood zijne knechten de medicijnmeesters dat zij zijnen vader balsemen zouden, en de medicijnmeesters balsemden Israel.

3 Eu veertig dagen werden aan hem vervuld ; want alzoó werden vervuld de dagen dergenen die gebalsemd werden; en de Egyp-tcnaars beweenden hem zeventig dagen.

4 Als nu do dagen zijns bewce-nens over waren, zoo sprak Jozef tot het huis Farao's, zeggende: Indien ik nu genade gevonden heb in uwe oogen, spreekt toch voor de ooren Farao's, zeggende:

5 Mijn vader heeft mij doen zweren, zeggende: /,1c, ik sterf: in mijn graf dat ik mij in het land Kauaan gegraven heb, daar zult gij mij begraven. Nu dan, laat mij toch optrekken dat ik mijnen

vader begravc,

derkomen.

(i En Farao zeide:

begraaf uwen vader,

heeft doen zweren.

7 En Jozef toog op om zijnen vader te begraven; en met hem togen op al Farao's knechten, de oudsten van zijn huis, en al de oudsten van hel land van

Egjpte;

S baarbij het gansche huis Jo-zels, en zijne broeders, en het huis zijns vaders; alleen hunne kleine kinderen en hunne schapen en hunne runderen lieten zij in het land Gosen.

9 tn met hem togen op zoo wagens als ruiters; en het was een zeer zwaar heir.

10 Toen zij nu aan het plein van het doornboscli kwamen, dat aan gene zijde van den Jordaan is, hielden zij daar cene groote en zeer zware ronwklagt, en hij maakte zijnen vader een rouw van zeven dagen.

LI Als nu de inwoners des lands, de Kanaaniten, dien rouw zagen op het plein van het doornboseh, zoo zeiden zij: Dit is een zware rouw der Egyptenaren; daarom noemde men deszei I's naam Abel-Mizraïm, dat aan het veer van den Jordaan is.

13 En zijue zonen doden hem gelijk hij hun geboden had;

13 VVant zijne zonen vervoerden hem in het land Kanaiin, en begroeven hem in de spelonk des akkers van Machpela, welke Abraham met den akker gekocht had, tot cene erf begrafenis, van Efron den Hethiet, tegenover Mamre.

14 Daarna keerde Jozef weder

'.al ik

76 E X O li

iu Egypte, li ij en zijne broeders, en uilen die met hem opgetogen waren om zijnen vader te begraven, nadat liij zijnen vader begraven had.

15 Toen mi .lozels broeders zagen dat hun vader dood was, zoo zeiden zij; Missehien zal .lozel' ons haten, en hij zal ons gewis vergelden al het kwaad dat wij hem aangedaan hebben.

16 Daarom lieten zij aan .lozei zeggen: Uw vader iiee.t bevolen vóór zijnen docd , zeggende :

17 Zoo zult gij tot Jozef zeggen: Ei, vergeef toeh de overtreding uwer broeders en liunne zonde; want zij hebben u kwaad aangedaan, maar nu, vergeef loeli de overtreding der dienaren van den God uws vaders. En .lozel weende als zij tot hem spraken.

18 Daarna kwamen ook zijne broeders en vielen voor hem neder, en zeiden: Zie, wij zijn u tot knechten.

1!) Eu .lozef zeide tot hen: Vreest niet, want ben ik in de plaats van God?

20 Gijlieden wel, gij hebt kwaad tegen mij gedacht, doch God heelt

US 1.

dat ten goede gedacht, opdat hij deed gelijk het te dezen dage is, ora een groot volk in het leven te behouden.

31 Nu dan, vreest niet: ik zal u en uwe kleine kinderen onderhouden. Zoo troostte hij hen en sprak naar hun hart.

23 Jozef dan woonde in Egypte, hij en zijns vaders huis; en Jozef leefde honderd en tien jaren ;

23 En Jozef zag van Efraïm kinderen des derden gelids, ook werden dc zonen van Machir den zoon van Ma misse op Jozefs knieën geboren.

24 En Jozef zeide tot zijne broeders: Ik sterf; maar God zal u gewis bezoeken, en hij zal n doen optrekken uit dit land, in het land hetwelk hij Abraham, Isaiik en Jakob gezworen heeft.

25 En Jozef deed de zonen Israels zweren, zeggende: trod zal u gewis bezoeken , zoo zult gij mijne beenderen vanhier opvoeren.

26 En Jozef stierf, honderd en tieu jaren oud zijnde; en zij balsemden hem, en men leide hem in eene kist in Egypte.

HOOFDSTUK 1.

Dit nu zijn de namen der zonen Israels, die in Egypte gekomen zijn met Jakob; zij kwamen er, elk met zijn huis.

3 Ruben, Simeon, Levi, en Juda;

o Issaschar, Zebulon, en Benjamin ;

4 Dan, en Naftali, Gad, en Aser.

5 Al dc zielen nu die uit Ja-kobs heupe voortgekomen zijn, waren zeventig zielen; doch Jozef was in Egypte.

EX 01

6 Toen uu Jozef gestorven was, en al zijne broeders, cn al dat gcslaclit,

7 Zoo werden do kinderen Israels vruchtbaar en wiessen overvloedig, en zij vermeerderden en werden uitermate magtig, zoodat het land met hen vervuld werd.

8 Daarna stond een nieuwe koning 0]) over Egypte, die Jozef niet gekend had;

9 Die zeide tot zijn volk: Zie, het volk der kinderen Israels is veel, ja reagtiger dan wij:

10 Komaan, laat ons wijsseiijk jegens hetzelve handelen,'opdat hot niet vermenigvuldige, en het gesehiede ais er eenige krijg voorvalt, dat het zieh óók voege bij onze vijanden, en tegen ons strijde, en uil het land optrekke.

11 En zij stelden oversten der schattingen over hetzelve, om het te verdrukken met hunne lasten; want men bouwde voor Farao schatsteden, Pithom en Railmses.

13 Maar hoemeer zij het verdrukten, hoemeer het vermeerderde en hoemeer het Mies; zoodat zij bekommerd waren vanwege de kinderen Israels.

13 Kn de Egyptenaars deden de kinderen Israels dienen met hardheid ,

14 Zoodat zij hun het leven bit-tin^- maakten met harde dienst, in leem en in tigchelsteenen, en met alle dienst op het veld, met al hunne dienst die zij hen «leden dienen met hardheid.

15 Daarenboven sprak de koning van Egyi )tc tot de vroedvrouwen der Hebieïnnen, waarvan de ééne genaamd was SilVa, en de andere Pua,

ll) Eu zeide: Wanneer gij de llebreïnnen in het baren helpt, cn ziet ze op de stoelen, is het ecu zoon zoo doodt hem, maar is het een dochter zoo laat haar leven.

US 2. 77

17 Doch de vroedvrouwen vreesden fiod, cn deden niet gelijk de koning van Egypte tot haar

esproken had, maar zij bohiel-en de jongskens in 't leven.

18 Toen riep de koning van Egypte de vroedvrouwen) en zeide tot haar: Waarom hebt gijlieden deze zaak gedaan, dat gij de jongskens in 't leven behouden hebt?

l!l En de vroedvrouwen zeiden tot Farao: Omdat de llebreïnnen niet zijn gelijk de Egyptische vrouwen, want zij zijn sterk: eer de vroedvrouw tot haar komt, zoo hebben zij gebaard.

20 Daarom deed God de vroedvrouwen goed ; en hot volk vermeerderde en het werd zeer mas-tig.

21 En het geschiedde dewijl de vroedvrouwen (iod vreesden, zoo bouwde hij haar huizen.

22 Toen gebood Farao aan al zijn volk, zeggende: Alle zonen die geboren worden zult gij in de rivier werpen, maar alle dochters in t leven behouden.

HOOFDSTUK 2.

Kn een man van liet huis Levi ing cn nam eene dochter van .evi;

3 Kn de vrouw werd zwanger, en baarde een zoon. Toen zij hem nu zag dat. hij schoon was, zoo verborg zij hem drie maanden ;

3 Doch als zij hem niet langer verbergen konde, zoo nam zij voor hem een kistje ran biezen, en belijmde het met lijm en met pek; en zij leide liet jongsken daarin, en leide het in de biezen aan den oever der rivier, -t En zijne zuster stelde zieh van verre, om te weten wat hem gedaan zonde worden. 3 En Farao's dochter ging af'

krijt over huiuie dienst kwam op tot God;

24! En God hoorde hun gekerm, en God gedacht aan zijn verbond met Abraham, met [saak, en met Jakob;

35 Eu (Jod zag de kinderen Israels aan, en fiod kende //en.

HOOFDSTUK 3.

' Eu Mozes hoedde de kudde van zijnen schoonvader Jel hro, ' den priester in Midian; en hij leidde de kudde achter de woestijn, en hij kwam aan den berg fiods, aan Horeb;

2 En de Engel dos Hheken verscheen hem in ecne vuurvlam uit het midden van een braambosch; en hij zag, en zie, liet braam-bosch brandde in liet vuur en het braambosch werd niet verteerd.

3 En Mozes zeide: Ik zal mij nu daarhenen wenden, en zien dat groot gezigt, waarom het braambosch niet verbrandt ?

t Toen nu de Heer, zag dat hij zich daarhenen wendde ora te zien, zoo riep God tot hem uit het midden van het braambosch en zeide: Mozes, Mozes! Eu hij zeide: Zie hier ben ik.

5 Eu lilj zeide: Nader niet herwaarts; trek uwe schoenen uit. van uwe voeten, want de plaats waarop gij staat is heilig laud.

6 Hij zeide voorts: ik ben de God uws vaders, de God \bra-liams, de God Fsaaks, en dc God Jakobs. ICn Mozes verborg zijn aangezigt, want hij vreesde God aantozien.

7 En de Heek zeide: Ik heb zeer wel gezien de verdrukking mijns volks hetwelk in Kgypte is, en heb hun geschrei gehoord vanwege Inmne drijvers; want Ik ben met limine smarten bekend.

S Daarom ben i k nedergekomen.

dat ik het verlosse uit de hand der Bgyptenaren, en het opvoere uit dit land naar een goed en ruim land, naar een land vloei-jende van melk en honig, tot de plaats der Kanailniten en der Hetliiten en der Amoriten en der Ferezitcn en der Heviten en der .Tebusiten.

1) Kn nu, zie, het geschrei der kinderen Israels is tot mij gekomen, en ook heb ik gezien de verdrukking waarmede de Egvp-tenaars hen verdrukken:

1(1 Zoo kom nu, en ik zal u tot Farao zenden, opdat gij mijn volk, de kinderen Israels, uit Hgypt e voert.

11 Toen zeide Mozes tot God: Wie ben ik, dat ik tot Farao zoude gaan, en dat ik de kinderen Israels uit Egypte zoude voeren ?

13 Hij dan zeide: Ik zal voorzeker met u zijn, en dit zal u een leeken zijn dat ik u gezonden heb: wanneer gij dit volk uit Egypte geleid hebt, zult gijlieden God dienen op dezen berg.

13 Toen zeide Mozes tot God: Zie, wanneer ik tot de kinderen Israels kom en tot hen zeg: üc God uwer vaderen heeft mij tot ulieden gezonden, en zij mij zeggen: Hoe is zijn naam? wat zal ik tot hen zeggen?

I t l'iii God zeide tot iMozes Ik zai, zijn die tk zijn zal. Ook zeide hij: Alzoo zult gij tot de kinderen Israels zeggen: Ik zal zijn heeft mij tot ulieden gezonden.

15 Toen zeide (iod verder lot Mozes: Aldus zult gij lot de kinderen Israels zeggen: De Heek uwer vaderen (iod, de God Abrahams, de God Isarfks, t;ii de God •lakobs, heeft, niij tot. ulieden gezonden; dat is mijn naam ecuwig-

10 Toen zeide Mo/.cs tot den Heer: Och Heer, ik ben geen man wel ter taal, nooli van gisteren noeli van eergisteren, nocli van toen af toen gij tot uwen kneeht gesproken hebt; want ik ben /.waar van mond en zwaar van tong.

11 En de Heer zeide tot hem: Wie heeft den menseh den mond gemaakt, of wie heeft den stomme of doove of ziende of blinde gemaakt? Ben ik hel niet, de Heer ?

12 En nu ga henen, en ik zal met uwen mond zijn, en zal u leeren wat gij spreken zult.

13 Doch hij zeide: Och Heer, zend toch door de hand van wien

gij zoudt zenden.

14 Toen ontstak de toorn des Heeren over Aiozes, en hij zeide: [s niet Ailron de Leviet uw broeder? Ik weet dat hij zeer wel spreken zal, en ook, zie, hij zal uitgaan u tegemoet; wanneer hij u ziet zoo zul li ij in zijn hart verblijd zijn.

15 Gij dan zult lot hem spreken , cu de woorden in zijnen mond leggen; en ik zal met uwen mond en met zijnen mond zijn, en ik zal ulieden leeren wat gij doen zult.

16 En hij zal voor u tot het volk spreken; en het zal geschic-den dat hij n tot een mond zal zijn, en gij zult hem tot een God zijn.

17 Neem dan dezen staf in uwe hand, waarmede gij die teekenen doen zult.

18 Toen ging Mozes henen, en keerde weder tot Jethro zijnen schoonvader, en zeide tot hem: Laat mij toch gaan, dat ik we-derkeere tot mijne broeder* die in Egypte zijn, en zie of zij no*-leven. Jethro dan zeide lot Mozes: Ga in vrede.

81

19 Ook zeide de Heer tot Mozes in Midian: Ga henen, keer weder in Egypte, want al de mannen zijn dood die uwe ziel zochten.

2() Mozes dan nam zijne vrouw en zijne zonen, en voerde ze op een ezel, en keerde weder in Kgy pteland; en Mozes nam den staf Gods in zijne hand.

21 l'In de Heek. zeide tot Mozes: Terwijl gij liencntrekt om in Egypte wedertekeeren, zie toe dat gij al de wonderen doet voor Farao die ik in uwe liand gesteld heb; doch ik zal zijn hart verstokken, dat hij het volk niet zal laten gaan.

22 Dan zult gij tot Farao zeggen: Alzoo zegt de Heer: Mijn zoon, mijn eerstgeborene, is Israel :

23 En ik heb tot u gezegd: Laat niijucn zoon trekken, dat liij mij diene; maar gij hebt geweigerd hem te laten trekken: zie, ik zal uwen zoon, uwen eerstgeborene, dooden.

24 En het geschiedde op den weg in de herberg, dat dc Heer hem tegenkwam eu hem zocht te dooden.

25 Toen nam Zippora een stee-nen me ft en besneed de voorhuid haars zoons, en wierp die voor zijne voeten, en zeide: Voorwaar gij zijl. mij een bloedbruidegom.

26 En hij liet van hem af. Toen zeide zij: Bloedbruidegom, vanwege de besnijdenis.

27 De Heer zeide ook tot Aaron: Ga Mozes tegemoet in dc woestijn. En liij ging, en ontmoette hem aan den berg liods, cn hij kuste hem.

28 I'ln Mozes gaf Aro.n Ir kennen al de woorden des llruitnv die hem gezonden had, en al dc teekenen die hij hem bevolen had,

E X O T

worden geslagen, doch de scluüd is mvs volks.

17 Hij dan zeide: Gijlieden gaat ledig, ledig gaat gij; daarom zegt gij: Laat ons gaan, laai ons den 11 ruik otteren.

18 Zoo gaat nn henen, arbeidt.; dooli stroo zal u niet gegeven worden: evenwel zult gij het getal der tigeholsteenen leveren.

19 Toen zagen de ambtlieden der kinderen Israels dat het kwalijk met hen stond, dewijl men zpide: Gij zult: niet minderen van uwe tigeholsteenen, van het dagwerk op zijnen dag.

20 En zij ontmoetten Mozes en Aaron, die tegen hen over stonden, toen zij van Farao uitgin-gen,

31 En zeiden tot hen: De Hhbii zie oj) u en rigte, dewijl gij onzen reuk hebt stinkende gemaakt voor Farao en voor zijne knechten, gevende een zwaard in hunne handen om ons te dooden.

22 Toen wendde Mozes zich weder tot den Heer, en zei de: Heer, waarom hebt gij dit volk kwaadgedaan? Waarom hebt gij mij nu gezonden ?

33 Want van toen af dat ik tot Farao ben ingegaan om in uwen naam te spreken, heeft hij dit volk kwaadgedaan, en gij hebt uw volk geenszins verlost.

34 Toen zeide de Heer tot Mozes: Nu zult gij zien wat, ik aan Farao doen zal; want door een magtige hand zal hij ze laten trekken, ja door een magtige hand zal hij ze uit zijn Innd drijven.

HOOFDSTUK C.

Voorts sprak God tot Mozes en zeide tot. hem: Ik ben de Herb. 2 En ik b^i Abraham, Isaa.k en Jakob verschenen als God de Jilmagtige; doch met. mijnen

US 6. 83

naam Heek ben ik hun niet bekend geweest.

3 En ook heb ik mijn verbond met hen opgerigt, dat ik hun geven zoude het land Kanailn, het land hunner vreemdelingschappen , waarin zij vreemdelingen geweest zijn.

4 Kn ook heb ik gehoord het gekerm der kinderen Israels, die de Egyptenaars in dienstbaarheid houden, en heb aan mijn verbond gedacht..

5 Derhalve zeg tot de kinderen Israels: Ik ben de Heer; en ik zal nlieden uitleiden van onder de lasten der Egyptenaren, en ik zal ii redden uit hunne dienstbaarheid, en zal u verlossen door een uitgestrektcn arm en door groot e gerigten,

fi En zal nlieden tot mijn volk aannemen; en ik zal u tot een God zijn, en gijlieden zult erkennen dat ik de Heer uw God ben, die u uitleid van onder de lasten der Egyptenaren.

7 Fiii ik zal nlieden brengen in dat land, waarover ik mijne hand opgeheven heb dat ik het Abraham, Isaiik en Jakob geven zoude; en ik zal het nlieden geven tot een erfdeel, ik de Heer.

8 En Mozes sprak alzoo tot de kinderen Israels; doch zij hoorden naar Mozes niet, vanwege de benaauwdheid des geestes en vanwege de harde dienstbaarheid.

9 Voorts sprak de Heek tot Mozes, zeggende:

10 Ga henen, spreek tot Farao den koning van Egypte, dat hij de kinderen Israels uit zijn land late trekken.

11 Doch Mozes sprak voor den Heer, zeggende: Zie, de kinderen Israels hebben naar mij niet gehoord, hoe zoude dan Farno mij hoorenV Daarbij ben ik onbesneden van lippen.

doren Israels, uit Egypteland door groote gerigten.

5 Dan zullen de Egyptenaars weten dat ik de Heer ben, wanneer ik mijne li and over Egypte uitstrek en de kinderen Israels uit liet midden van hen uitleid.

Ci Toen deed Mozes en Ailron gelijk de Heek hun geboden had, alzóó deden zij.

7 Eu Mozes was taolitig jaar oud en Aaron was drieëntachtig jaar oud toen zij tot Farao spraken.

8 En de Heer sprak tot Mozes en tot Ailron, zeggende:

9 Wanneer Farao tot ulieden spreken zal, zeggende: Doet een wonderteeken voor ulieden, zoo zult gij tot Ailron zeggen: Neem uwen staf en werp hem voor Farao's aangezigt neder: hij zal tot een draak worden.

10 Toen ging Mozes en Ailron tot Farao henen, en zij deden alzóó gelijk do Heer geboden had; en Ailron wierp zijnen staf neder voor Farao's aangezigt en voor hel aangezigt zijner knecli-ten, en hij werd tot een draak.

11 Farao nu riep ook tie wijzen en do wigchelaars, en de Egyptische toovenaars deden óók alzoo mot hunne bezweringen;

12 Want oen iegelijk wierp zijnen staf neder, en zij werden tot draken ; maar Ailrons staf verslond hunne staven.

13 Doch Farao's hart verstokte, zoodat hij naar hen niet hoorde, gelijk de Heek gesproken bad.

14 Toen zoide de Heer tot Mozes: Farao's hart is zwaar: hij weigert hot volk te laten trekken.

15 Ga honen tot Farao in den morgenstond; zie, hij zal uitgaan naar het water toe ; zoo stel u tegen hem over aan den oever der rivier, en den staf die in eeno slang is veranderd geweest zult gij in uwe hand nemen ;

1C. En gij zult tot hem zeggen: Do Heer, der Hebreen God, heeft mij tot u gezonden, zeg-gonde: Laat mijn volk trokken, dat hot mij dieno in de woestijn; doch zie, gij hebt tot nu toe niet gehoord.

)7 Zóó zegt do Heer: Daaraan zult gij weten dat ik de Heer bon: zie, ik zal mot dezen staf die in mijne hand is op hot water dat in deze rivier is slaan, en bet zal in bloed veranderd worden;

18 En de viseh in de rivier zal sterven, zoodat de rivier zal stinken ; en do Egyptenaars zullen zich vermooijen om hot water uit de rivier te kunnen drinken.

19 Voorts zeido de Heer tot Mozes: Zeg tot Ailron: Neem uwen staf en steek uwe hand uit over do wateren der Egyp-tenaren, over hunne stroomen , over hunne rivieren en over hunne poolen en over alle vergadering hunner wateren, dat zij bloed worden ; en or zij bloed in het gansche Egypteland, beide in houten en in steonen raten.

30 Mozes nu on Ailron doden alzóó gelijk de Heer geboden had ; en hij hief den staf op en sloeg het water dat, in de rivier was, voor de oogen Farao's en voor do oogen zijner knechten: en al het. water in do rivier werd in bloed veranderd,

21 En de viseh die in de rivier was stierf, ou de rivier stonk, zoodat de Kgyptonaars het. water uit do rivier niet drinken konden ; en er was bloed in hot. gansche Egypteland.

22 Doeh de Egyptische toovenaars deden óók alzoo mot hunne bezweringen; zoodat Farao's hart

'verstokte, en liij hoorde naar

88 EX or

veld is, over de paaiden, over de ezels, over de kemels, over de runderen, en over het klein vee , door eene zeer zware pest.

4 En de Heer zal eeue afzondering maken tnssehen het vee der Israeliten en tnssolien het vee der Egyptenaren, dat er niets sterve van alwat van de kinderen Israels is.

5 En de Heer bestemde een zekeren tijd, zeggende: Morgen zal de Heek deze zaak in dit land doen.

6 En de Heer deed deze zaak des anderen daags; en al het vee der Egyptenaren stierf, maar van het vee der kinderen Israels stierf niet één.

7 En Farao zond er henen, en zie, van het vee van Israel was niet tot één toe gestorven. Doch het hart Earao's werd verzwaard en hij liet het volk niet trekken.

8 ïoen zeide de Heer tot Mo-zes en tot Aiiron: Neemt gijlieden uwe vuisten vol asch uit den oven, en Mozes strooije die naaiden hemel voor Earao's oogeu,

9 En zij zal tot klein stof worden over het gansehe Egypt eland, en zij zal aan de mensehen en aan het vee worden tot zweren , uitbrekende met blaren, in het gansehe Egypt eland.

10 En zij namen asch uit den oven, en stonden voor Farao's aangezigt, en Mozes strooide ze naar den hemel: toen werden et-zweren , uitbrekende met blaren, aan de mensehen en aan het vee;

11 Alzoo dat de t oovenaars voor Mozes niet staan konden vanwege dc_ zweren ; want aan de toovenaars waren zweren, en aan al de Egyptenaars.

12 Doch de Heer verstokte Farao's hart , dat hij naar hen niet hoorde, gelijk de Heer tot Mozes gesproken had.

US 9.

13 Toen zeide de Heer tot Mozes: Maak u morgen vroeg op en stel u voor Farao's aangezigt, en zeg tot hem: Zóó zegt de Heer der Hebreën (toc! : Laat mijn volk trekken , dat ze mij dienen.

14) Want ditmaal zal ik al mijne plagen in uw hart zenden en over uwe knechten eu over uw volk, opdat gij weet dat er nie-uiand is gelijk ik op de gansehe aarde;

15 Want nu heb ik mijne hand uitgestrekt, opdat ik u en uw volk met de pest zoude slaan, en dat gij van de aarde zoudt verdelgd worden.

1 (1 Maar waarlijk daarom heb ik u verwekt, opdat ik mijne kracht «ff» u betoonde, eu opdat men mijnen naam vertelle op de gansehe aarde.

17 Verheft gij u nog tegen mijn volk, dat gij het niet wilt laten trekken,

18 Zie, ik zal morgen omtrent dezen tijd een zeer zwaren hagel doen regenen, gelijk cr in Egypte uiet geweest is van dien dag af dat het, gegrond is tot nu toe.

19 En nu, zend henen, vergader uw vee en alles wat gij op het veld hebt: alle mensen en gedierte dat op het veld gevonden zal worden en uiet in huis verzameld zal zijn, als deze ha- , gel op hen vallen zal, zoo zullen-¹ zij sterven.

21) Wie onder Farao's knechten des Heeren woord vreesde, die deed zijne knechten en zijn vee in de huizen vlieden;

21 Doch wie ziju hart niet zette op des Heeren woord, die liet zijne knechten en zijn vee op het veld.

22 Toen zeide de Heee tot Mozes: Strek nwe hand uit naaiden hemel, en er za.1 hagel zijn in het gansehe Egypteland, over

E X 01

de menschen en over liet vee en over al liet. kruid des voids in Egypteland.

33 Toen strekte Mozes zijnen staf naar den lieniel, en dc Heer gaf donder en liagel, cm liet vuur schoot naiiv do aarde, i'ii de Heek liet hagel regenen over Egvpteland.

21. En er was liagel, en vuur in het midden des liagels gemengd; li ij was zeer zwaar, gelijk er in het gansohe Egypteland nooit is geweest siuts dat hot tot een volk geworden is.

25 En de hagel sloeg in het gansohe Egypteland alles wat op het veld was, van de menschen af t ot de beesten toe, ook sloeg do hagel al het kruid des velds en verbrak al hot geboomte des voids.

20 Alleen in het land Goscn , waar de kinderen Israels waren, was geen hagel.

27 Toon zond Farao henen en riep Mozes en Aiiron, en hij zeidc tot hen: Ik heb mij ditmaal bezondigd; de Heer is regtvaardig, ik daarentegen en mijn volk zijn goddeloos.

28 Bidt vurig tot den Heek, (want het is genoeg), dat er geen donder Gods noch hagel meer zij; dan zal ik uliedou laten trekken, on gij zult niet langer blijven.

29 Toen zeide Mozes lot hom: Wanneer ik Ier stad uitgegaan zal zijn, zoo zal ik mijne handen uitbreiden voor den Heer : de donder zal ophouden en do hagel zal niet moor zijn, opdat gij weet dat do aarde des Heeken is.

80 Nogtans wat aangaat u en uwe knechten, weet ik dat gijlieden voor het aangezigt van den Heere G-od nog niet vreezen zult.

31 Hel vlas nn en de gerst werd geslagen, want de gerst was in

gt; U S 10. St)

de aar en het vlas was in den lialm;

32 Maar do tarwe en spelt werden niet geslagen, want zij waren bedekt.

33 Zoo ging Mozes van Farao ter stad uit, en breidde zijne handen uit tot den Heer: en de donder en de hagel hielden op, en do regen word niet meer uitgegoten op de aarde.

3*1' Toen nu Farao zag dat de regen on de hagel en de donder ophielden, zoo bezondigde hij zich weder en hij verzwaarde zijn hart, hij en zijne knechten;

35 Alzoo werd Farao's hart verstokt, dut hij do kinderen Israels niet trokken liet, gelijk de Heek gesproken had door Mozes.

HOOFDSTUK 10.

Daarna zeide de Heek tot Mozes: Ga in tot Farao, want ik heb zijn hart verzwaard, ook het hart zijner knechten, opdat ik deze mijne tookenen in het midden van hein zette,

2 En opdat gij voor de ooren uwer kinderen en uwer kindskinderen in oogt vertellen wat ik in Egypte uitgerigt heb, en mijne teekenen die ik onder hen gesteld heb; opdat gijlieden weet dat ik de Heek ben.

3 Zoo ging Mozes en Aiiron tot Farao, en zij zeiden tot hem: Zóu zegt de Heer der Hebreen God ; Hoelang weigert gijn voor mijn aangezigt te verootmoedigen? Laat mijn volk trekken, dat zij mij dienen.

4 Want indien gij weigert mijn volk te lat,en trekken, zie, zoo zal ik morgen sprinkhanen in uwe landpalo brengen;

5 En zij zullen het gozigt dos lands bedekken , alzoo dat men de aarde niet zal kunnen zien; en zij zullen iifeten het overige

90 E X O 1

van hclg'ccn ontkomen is, hetgeen ulieden overgebleven was van den hagel; zij zullen ook al het geboomte afeten, dat ulieden uit het veld voortkomt;

6 En zij zullen vervullen uwe huizen, en de huizen van al uwe knechten, en de huizen van alle Egyptenaars; welke uwe vaders noch uwer vaderen vaders gezien hebben, van dien dag af dat zij op den aardbodem geweest zijn, tot op dezen dag. En hij keerde zich om en ging uit van Farao.

7 En de knechten Farao's zeiden tot hem: Hoelang zal ons deze tot een strik zijn ? Laat de mannen trekken, dat zij den Heer hunnen God dienen : weet gij nog niet dat Egypte verdorven wordt ?

8 Toen werden Mozes en Aiirou weder tot Farao gebragt, en hij zeide tot hen : Gaat henen, dient den Heer uwen God : wie en wie zijn ze die gaan zullen ?

9 En Mozes zeide; Wij zullen gaan met onze jonge en met onze oude lieden, met onze zonen en met onze dochters, met onze schapen en met onze runderen zullen wij gaan; want wij hebben een feest des Heeren.

10 Toen zeide hij tot hen: De Heer zij alzoo met ulieden, gelijk ik u en uwe kleine kinderen zal laten trekken: ziet toe, want er is kwaad voor ulieder aangezigt.

11 Niet alzoo gij mannen, gaat nu henen en dient den Heek, want dat hebt gijlieden verzocht. En men dreef ze uit van Farao's aangezigt.

12 Toen zeide de Heek lot. Mozes; Strek uwe hand uit over Bgypteland, om de sprinkhanen, dat zij opkomen over Egypteland, i-n iil liet, kruid des lands op-

ȆS 10.

eten, alwat de hagel heeft overgelaten.

1'! Toen strekte Mozes zijnen staf uit over Egypteland, en de Heer bragt. een oostewind in dat land, dien geheelen dag en dien gan-sehen nacht: het geschiedde des morgens dat de oostewind de spr i ukh an en opbragt,

I t Rn de sprinkhanen kwamen op over het gansehe Egypteland, en lieten zich neder aan al de palen der Kgyptenaren, zeer zwaar; voordezen zijn dergelijke sprinkhanen als deze nooit geweest, en nadezen zullen er zulke niet wezen;

15 Want zij bedekten hetgezigt des ganschen hands, alzoo dat het land verduisterd werd, en zij aten al het kruid des lands op, en al de vruchten der boomen die de hagel had overgelaten , en er bleef niets groens aan de boomen noch aan de kruiden des velds, in het gansehe Egypteland.

16 Toen haastte zich Farao om Mozes en Ailron te roepen, en zeide: Ik heb gezondigd tegen den Heek uwen God en tegen ulieden :

17 En nu vergeeft mij toch mijne zonde alleen ditmaal, en bidt vurig tot den Heer uwen God, dat hij slechts dezen dood van mij wegneme.

ligt; Kn hij ging uit van Farao, en bad vurig tot den Meer:

19 Toen keerde de Heer een zeer sterken westewind , die hief de sprinkhanen op en wierp ze in ile Schelfzee; er bleef niet één sprinkhaan over in al de landpalen van Egypte.

20 Doch de Heek verstokte Farao's hart, dat hij de kinderen Israels niet liet trekken.

21 Toen zeide de Hf.Rit tot Mozes; St rek uwe hand uit naar den hemel , en er zal duisternis ko-

E \^r O I

leid zal hebben; daafoui zult gij dezen dag houden ouder uwe geslachten tot eene eeuwige inzetting.

18 In tie eerste maand op den veertienden dag der ui aan d, in den avond, zult gij ongezuurde broodeu eten, tot deu éénentwintigsten dag der maand in den avond.

li) Dat er zeven dagen lang geen zuurdeesem in uwe huizen gevonden worde; want ahvie het gedeesemde eten zal, die ziele zal uit de vergadering Israels uitgeroeid worden, hij zij een vreemdeling oi' een ingebo--rene des lands.

20 Gij zult niets eten dat ge-deesemd is, in al uwe woningen zult gij ongezuurde brood en eten.

21 Mozes dan riep al de oudsten van Israel en zeide tot hen: Leest uit en neemt n lammeren voor uwe huisgezinnen, en slagt het paseha.

22 Neemt dan een bundeltje hysop, en doopt het in 't bloed dat in een bekken zal wezen, en strijkt aan den bovendorpel en aan de beide zijposten van dat bloed 't welk iu het bekken zijn zal; doeh u aangaande, niemand zal uitgaan uit de deur zijns huizes tot aan den morgen;

23 Want de Heer zal dóórgaan om de Egypteuaars te slaan; doeh wanneer hij het bloed zien zal aan den bovendorpel en aan de twee zijposten, zoo zal de Heer de deur voorbijgaan, en den verderver niet toelaten in uwe huizen te komen om te slaan.

24 Onderhoudt dan deze zaak, tot eene inzetting voor u en voor uwe kinderen tot in eeuwigheid.

23 En het zal geschieden als gij in dat laud komt dat de Heer u geven zal, gelijk hij gesproken

US 12. 93

heelt , zoo zult gij deze dienst onderhouden.

26 En het zal geschieden wanneer uwe kinderen tot u zullen zeggen: Wat hebt gij daar voor eene dienst?

27 Zoo zult gij zeggen: Dit is een paascholïer den Heere, die voor de huizen der kinderen Israels voorbijging in Egypte, toen hij de Egyptenaar» sloeg en onze huizen bevrijdde, 'ioen boog zich het volk en neigde zich.

28 En de kinderen Israels gingen en deden het; gelijk de Heer Mozes en Aiirou geboden had, alzoó deden zij.

29 En het geschiedde te middernacht dat de Heer al de eerstgeborenen in Egypteland sloeg, van den eerstgeborene Farao's al' die op zijnen troon zitten zoude, tot op den eerstgeborene van den gevangene die in het gevangenhuis was, en alle eerstgeborene der beesten.

30 En i'arao stond op bij nacht, hij en al zijne knechten, en al de Egypteuaars; en er was een groot geschrei in Egypte, want er was geen huis waarin niet een doode was.

31 Toen riep hij Mozes en Aiirou iu den nacht, eu zeide: Maakt u op, trekt uit het midden van mijn volk, zoo gij als de kinderen van Israel; en gaat henen, dient den Heer, gelijk gij gesproken hebt.

32 Neemt ook met u uwe schapen en uwe runderen, zooals gij gesproken hebt, en gaat henen, eu zegent mij ook.

33 En de Egyptenaars hielden sterk aan bij het volk, zich haastende om die uit het land te drijven; want zij zeiden: Wij zijn allen dood.

34 En het volk nam zijn deeg op eer het gedeesemd was, hunne

doch zij konduii het water van Mara niut drinken, want liet was bitter: daarom werd duszell's naam genoemd Mara.

34i Toen murmureerde liet volk tegen Mozes, zeggende: Wat zullen wij drinken ?

35 Itij dan riep tot den Heer , en de Heer wees hem een hout, dat wierp hij in dat water : toen werd het water zoet. Aldaar stelde hij het volk een inzetting cn regt, en aldaar verzocht hij hetzelve,

36 En zeide: Is liet dat gij met ernst naar de stem van den Heer uwen God hooren zidt, en doen wat regt is in zijne oogen, en uwe ooren neigt tot zijne geboden , en al zijne inzettingen houdt: zoo zal ik gecne der krankheden op u leggen die ik op Egypteland gelegd heb ; want ik de Heer ben uw heelmeester.

37 Toen kwamen zij te Elim, en daar waren twaail' wateribu-teineu en zeventig palinboomeu ; en zij legerden zich aldaar aan de wateren.

HOOEDSTUK 16.

loen zij nu van Elim gereisd waren, zoo kwam de ganselie vergadering der kinderen Israels in de woestijn Sin, welke is tus-sehen Elim en tussehen Sinaï, op den vijftienden dag der tweede maand nadat zij uit Egypteland uitgegaan waren.

3 En de gausche vergadering der kinderen Israels inurmureeiv de tegen Mozes cn tegen Ailron in de woestijn,

3 Eu de kinderen Israels zeiden tot hen: Och dat wij in Egypteland gestorven waren dooi- de hand des Heeren , toen wij bij de vleeschpotten zaten, toen wij tot verzadiging brood aten ! Want

0'j

gijlieden hebt ons uitgeleid m deze woestijn, om deze ganselie gemeente door den honger te dooden.

4 Toen zeide de Heer tol Mozes : Zie, ik zal voor ulieden brood uit den hemel regenen; cn het volk zal uitgaan en verzamelen elke dagmaat op haren dag, opdat ik het verzoeke ol' het in mijne wet gaat of niet.

5 En het zal geschieden op den zesden dag, dat zij bereiden zullen hetgeen zij ingebragt zullen lieubcn : dat zal dubbel zijn boven hetgeen zij dagelijks zullen verzamelen.

6 locu zeide Aiozes en Aaron tot al de kinderen Israels: Van avond, dan zult gij weten dat de Humt u uit Egypteland uitgeleid heeft;

7 En morgen, dan zult gij des Hkhiien heerlijkheid zien, dewijl hij uwe niuriuurcringen tegen den Heek, gehoord heeft; want wat zijn wij, dat gij tegen ons murmureert ?

8 \ oorts zeide Mozes: Als do He kr ulieden aan den avond vleesch te eten zal geven, en aan den morgen brood tot verzadiging, het zal zijn omdat de Heer uwe munuureringen gehoord heeft die gij tegen hem murmureert; w ant wat zijn wij ? Uwe murmu-reringen zijn niet tegen ons maar tegen den Heer.

I )aarna zeide Mozes tot Aaron: Zeg tot de ganselie vergadering der kinderen Israels: Nadert voor het aangezigt des Heeren, want hij heeft uwe murmureringen gehoord.

10 En het geschiedde als Aaron tot de ganselie vergadering der kinderen Israels sprak, en zij zich naar de woestijn keerden, zoo zie, de heerlijkheid des Heere.n verscheen in de wolk,

1UÜ E X U IJ

11 (Jok heel't du iijiliii tot Moms .quot;'esproken, zeggende:

i^-2 ik lieb de iDurmitreiiugeii der kiudereu Israels gehoord: spreek tot hen, zeggende: lu den schemeravond zult gij vleeseh eten, en aan den morgen zult gij met brood verzadigd worden; en gij zult weten dat ikdelluKK uw God ben.

13 En het geschiedde aan den avond, dat er kwakkels opkwamen en het leger bedekten; en aan den morgen lag clc dauw rondom het leger:

l-i Als nu de liggende dauw opgetrokken was, zoo zie, over de woestijn was een klein rond ding, klein als de rijm, op de aarde.

15 ïoen uu de kinderen Israels het zagen , zoo zeiden zij do één tot den ander: Het is manna; want zij wisten niet wat het was. Mozes dan zeide tot hen: l)it is het brood 'twelk de Heer ulie-den te eten gegeven heelt.

16 Uit is het woord dat de Heer geboden heelt: V erzamelt daarvan een ieder naardat hij eet, ecu gomer voor een hoofd , naar het getal van uwe zielen: ieder zal nemen voor degenen die in zijne tent zijn.

17 En de kinderen Israels deden alzoo , en verzamelden, de één veel en de ander weinig.

18 Doch als zij het met den gomer maten, zoo had degeen die veel verzameld had niet over, en dengeen die weinig verzameld had ontbrak niet; zij verzamelden, een iegelijk naardat hij at.

19 En Mozes zeide tot hen: Niemand late daarvan over tot den morgen.

20 Doch zij hoorden niet naar Mozes, maar sommige mannen lieten daaivau over tot den morgen: toen wiesaen er wormen

US 10.

in en het werd stinkend; dies werd Mozes zeer toornig op hen.

21 Zij nu verzamelden dat el-keu morgen, een iegelijk naardat hij at; want als de zou heet werd , zoo versmolt het.

33 En het geschiedde op deu zesden dag dat zij dubbel brood verzamelden, twee gomers voor één; en al de oversten der vergadering kwamen en verkondigden het Mozes.

33 Hij dan zeide tot hen: Dit is wat de IIeeii gesproken lieel't: morgen is de rust, de heilige sabbat des Heeken : wat gij bakken wilt, bakt dat, en ziedt wat gij zieden wilt; en al wat overblijft, legt het op voor u in bewaring tot den morgen. 31 En zij leiden het op tot den morgen, gelijk Mozes geboden had; en het stonk niet en er was geen worm in.

35 Toen zeide Mozes: Eet dat heden, want het is lieden dc sabbat des Heer en; gij zult het heden op het veld niet vinden.

36 Zes dagen zult gij het verzamelen ; doch op den zevenden dag is het sabbat, op denzelve zal het niet zijn.

37 En het geschiedde op den zevenden dag dat sommigen van het volk uitgingen om te verzamelen , docii zij vonden niets.

38 Toen zeide dc Heer tot Mozes : Hoelang weigert gijlieden mijne geboden en mijne wetten te houden?

3'.) Ziet, omdat de Heer ulie-den den sabbat gegeven heeft, daarom geeft hij u op den zesden dag voor twee dagen brood; een ieder blijve in zijne plaats: dat niemand uit zijne plaats ga op den zevenden dag

30 Alzoo rustte het volk op den zevenden dag.

31 En het huis Israels noemde

104 EXO]

8 Toen antwoordde al het volk tezamen en zeide: Ahvat de IIeeb gesproken lieeft zullen wij doen. En Mozes bragt de woorden des volks weder tot den Heer.

9 En de Heer zeide tot Mozes: Zie, ik zal tot u komen in een dikke wolk, opdat liet volk lioore als ik met u spreek, en dat zij ook eeuwig aan u gelooven. Want Mozes hud den Heer de woorden des volks verkondigd.

10 Ook zeide de Heer tot Mozes; Ga tot liet volk, en lieilig ze heden en morgen, en dat zij hunne kleederen wasschen ,

11 En bereid zijn tegen den derden dag; want op den derden dag zal de Heer voor de oogen van al het volk afkomen op den berg Sinaï.

13 En sluit het volk rondom af, zeggende: Wacht u op den berg te klimmen, en deszelfs einde aanteroeren: alwie den berg aanroert zal zekerlijk gedood worden;

13 Geen hand zal hem aanroeren, maar hij zal zekerlijk ge-steenigd of zekerlijk doorschoten •worden; hetzij een beest, hetzij een man, hij zal jiiet leven. Als de ramshoorn langzaam gaat, zullen zij op den berg klimmen.

14 Toen ging Mozes van den berg af tot het volk, en hij heiligde het volk; en zij wieschen hunne kleederen.

15 En hij zeide tot het volk: Weest gereed tegen den derden dag, en nadert niet tot de, vrouw.

16 En het geschiedde op den derden dag, toen het morgen ■was, dat er op den berg donderslagen en bliksemstralen waren , en een zware wolk, en het geluid eener zeer sterke bazuin, zoodat al het volk verschrikte dat in het leger was.

) U S 20.

17 En Mozes leidde het volk uit het leger, Gode tegemoet; en zij stonden aan het onderste des bergs.

18 En de gansche berg Sinaï rookte, omdat de Heer op den-zelve nederkwam in vuur; en zijn rook ging op als de rook van een oven, en de gansche berg beefde zeer.

19 Toen nn het geluid der bazuin gaandeweg zeer sterk werd, sprak Mozes, en God antwoordde hem met een stem.

20 Als nu de Heek nedergeko-men was op den berg Sinaï, op de spits des bergs, zoo riep de 1 Teer Mozes op de spits des bergs; en Mozes klom op.

21 En de Heer zeide tot Mozes: Ga af, betuig dit volk, dat zij niet doorbreken tot den Heer om te zien, en velen van hen vallen.

22 Paarbij zullen ook de priesters die tot den Heer naderen zich heiligen, opdat de Heer niet tegen hen uitbreke.

23 Toen zeide Mozes tot den Heer: Het volk zal op den berg Sinaï niet kunnen klimmen; want gij hebt ons betuigd, zeggende: Sluit den berg af, en heilig hem.

21 He Heer dan zeide tot hem: Ga henen, klim af; daarna zult gij, en Ailron met u, opklimmen; doch dat do priesters en het volk niet doorbreken om opteklimmen tot den Heer, opdat hij tegen hen niet uitbreke.

35 Toen klom Mozes af tot het volk , en zeide het hun aan.

HOOFDSTUK 30.

Toen sprak God al deze woorden, zeggende:

3 Ik ben de Heer uw God, die u uit Egypteland, uit het diensthuis, uitgeleid heb.

3 Gij zult geen andere goden voor mijn aangezigt hebben.

4 Gij zult ii gefsn gesneden beeld noch eenige gelijkenis maken van hetgeen boven in den hemel is, noeli van hetyeèn onder op do aarde is, noch van hetgeen in do wateren onder de aarde is.

5 Gij zult u voor die niet buigen noch hen dienen; want ik de IIehr uw God beu ecu ijverig fiod, die do misdaad der vaderen bezoek aan de kindeken, aan het derde en aan het vierde lid dergenen die mij haten;

6 Eu doe barmhartigheid aan duizenden, dengenen die mij liefhebben en mijne geboden onderhonden.

7 Gij zult den naam van den Heek uwen God niet ijdellijk gebruiken, want de IIhee zal niet onschuldig houden wie zijnen naam ijdellijk gebruikt.

8 Gedenk den sabbatdag, dat gij dien heiligt.

9 Zes dagen zult gij arbeiden en al uw werk doen;

10 Maar de zevende dag is de sabbat van den Heer uwen God: dan zult gij geen werk doen, gij noch uw zoon noch uwe dochter, noch uw dienstknecht noch uwe dienstmaagd, noch uw vee, noch uw vreemdeling die in uwe poorten is;

11 Want in zes dagen heeft de Heek den hemel en de aarde gemaakt, de zee en alwat daarin is, en hij rustte ten zevenden dage: daarom zegende de Heer den sabbatdag, en heiligde denzei ven.

13 Eer uwen vader en uwe moeder, opdat uwe dagen verlengd worden in het land dat de Heer uw God u geeft.

13 (jij zult niet doodslaan. 1*1 Gij zult niet echtbreken.

15 Gij zult niet stelen.

16 Gij zult geen valsehe getuigenis spreken tegen uwen naaste.

17 Gij zult niet begecreu uws naasten huis, gij zult niet begecreu uws naasten vrouw, noch zijnen dienstknecht noch zijne dicnsl maagd, noch zijnen os noch zijnen ezel, noch iets dat uws naasten is.

18 ('.n al het volk zag de donderslagen en de bliksemstralen, en het ge luid der bazuin, en den rookenden berg; toen nu het volk dat zag, weken zij af' en stonden van verre,

19 En zij zeiden lot Mozes: Spreek gij met ons, en wij zullen hooren; en dat God met ons niet spreke, opdat wij niet sterven.

30 En Mozes zeide tot het volk: Vreest niet, want God is gekomen opdat hij u verzocht, en opdat zijne vreeze voor uw aan-gezig't zoude zijn, dat gij niet zondigdet.

21 En het volk stond van verre; maar Mozes naderde tot de donkerheid alwaar God was.

33 Toen zeide de Heer tot Mozes: Aldus zult gij tot de kinderen Israels zeggen: Gij hebt gezien dat ik met ulieden van den hemel gesproken heb.

23 Gij zult nevens mij niet maken zilveren goden, en gouden goden zult gij u niet maken.

34 Maak mij een altaar van aarde, en offer daarop uwe brandoffers cn uwe dankoffers, uwe schapen en uwe runderen; aan alle plaats waar ik mijns naams gedachtenis stichten zal, zal ik tot u Icoinen en zal u zegenen.

35 Maar indien gij mij eenstcc-nen altaar zult maken, zoo zult gij dien niet bouwen van gehouwen steen; zoo gij uw houwijzcr daarover verheft, zult gij hem ontheiligen.

36 (lij zult ook uiot met trappen tot mijnen altaar opklimmen, opdat uwe schaamte daarop niet ontdekt worde.

HOOFDSTUK 31.

Dit nu zijn de regtcn die gij hun zult voorstellen.

3 Als gij een llebreeuwschen knecht koopen zult, die zal zes jaren dienen; maar in liet zevende zal hij voor vrij uitgaan, omniet.

3 Indien hij met zijn lijf ingekomen zal zijn, zoo zal hij met zijn lijf uitgaan; indien hij een getrouwd man was, zoo zal zijne vrouw met hem uitgaan.

4 Indien zijn heer hem eene vrouw gegeven, en zij hem zonen of dochters gebaard zal hebben, zoo zal de vrouw en hare kinderen haars heeren zijn, en hij zal met zijn lijf uitgaan.

5 Maar indien de knecht ronduit zeggen zal; Ik heb mijnen heer, mijne vrouw en mijne kinderen lief, ik wil niet vrij uitgaan :

6 Zoo zal zijn heer hem tot de goden brengen, daarna zal hij hem aan de deur of aan den post brengen, en zijn heer zal hem met een priem zijn oor doorboren, en hij zal hem eeuwig dienen.

7 Wanneer nu iemand zijne dochter zal verkocht hebben tot eene dienstmaagd, zoo zal zij niet uitgaan gelijk de knechten uitgaan.

8 Indien zij kwalijk bevalt in de oogen haars heeren, dat hij ze niet ondertrouwd heeft, zoo zal hij ze doen lossen; aan een vreemd volk haar te verkoopen zal hij niet, vermogen, dewijl hij trouweloos met haar gehandeld heeft.

1) Maar indien hij ze aan zijnen zoon ondertrouwt, zoo zal hij met haar doen naar het regt der dochters.

10 Indien hij voor zich eene andere neemt, zoo zal hij nan de eerste hare spijs, haar bedeksel, en haren huwelijkspligt niet onttrekken;

11 En indien hij haar deze drie dingen niet doet, zoo zal zij omniet uitgaan, zonder geld.

13 Wie iemand slaat dat hij sterft, die zal zekerlijk gedood worden.

13 Doch indien hij Jiem niet heeft belaagd, maar God hem zijne hand heeft doen ontmoeten, zoo zal ik u eene plaats bestellen waar hij henenvliede.

14 Maar indien iemand tegen zijnen naaste moedwillig gehandeld heeft , om hem met list te dooden, zoo zult gij dien van voor mijnen altaar nemen, dat hij storve.

15 Zoowie zijnen vader of zijne moeder slaat, die zal zekerlijk gedood worden.

16 Voorts zoowie een mensch steelt, hetzij dat hij dien verkocht heeft of dat hij in zijne hand gevonden wordt, die zal zekerlijk gedood worden.

17 Wie ook zijnen vader of zijne moeder vloekt, die zal zekerlijk gedood worden.

18 En wanneer mannen twisten, en de één slaat den ander met een steen of met de vuist, en hij sterft niet maar valt te bed:

19 Indien hij weder opstaat , en op straat gaat leunende op zijnen stok, zoo zal hij die hem sloeg onschuldig zijn: alleen zal hij geven hetgeen hij verzuimd heeft, en hij zal hom volkomen laten heeleu.

30 Wanneer ook iemand zijnen dienstknecht of zijne dienstmaagd met een stok slaat, dat hij on-

E X O ]

der zijne huud sterft, die zal zekerlijk gestraft worden.

31 Zoo hij nogtans een dag of twee dagen overeind blijft, zoo zal liij niet gestraft worden; want liij is zijn geld.

22 Wanneer nu mannen vecliten, en slaan eene zwangere vrouw, dat haar de vrucht afgaat, doch het geen doodelijk verderf is, zoo zal liij zekerlijk gestraft worden, gelijk de man der vrouw hem oplegt, en hij zal het geven door de regters;

23 Maar indien het een doodelijk verderf zal zijn, zoo zult gij geven ziel voor ziel,

24 Oog voor oog, tand voor tand, hand voor hand, voet voor voet,

25 Brand voor brand, wond voor wond, buil voor buil.

20 Wanneer ook iemand het oog zijns dienstknechts of het oog zijner dienstmaagd slaat en het verderft, hij zal hem vrij laten gaan voor zijn oog.

27 En indien hij een tand zijns dienstknechts of een tand zijner dienstmaagd uitslaat, zoo zal hij hem vrijlaten voor zijnen tand.

28 Eu wanneer een os een man of vrouw stoot dat hij sterft, zoo zal de os zekerlijk gesteenigd worden, en zijn vleesch zal niet gegeten worden; maar de heer van den os zal onschuldig zijn.

29 Maar indien de os tevoren stootig geweest is, en zijn heer daarvan overtuigd is geweest, en hij hem niet bewaard heeft, en hij doodt een man of vrouw, zoo zal die os gesteenigd worden, en zijn heer zal (jók gedood worden.

30 Indien hem losgeld opgelegd wordt, zoo zal hij tot lossing zijner ziel geven naar alwat hem zal opgelegd worden;

31 Hetzij hij een zoon gestooten

•US 22. 107

heeft, of eene dochter gestooten heeft, naar dat regt zal hem gedaan worden.

32 Indien de os een knecht of dienstmaagd stoot, hij zal zijnen heer dertig zilverlingen geven, en de os zal gesteenigd worden.

33 En wanneer iemand een kuil opent, of wanneer iemand een kuil graaft, en hij dekt hem niet toe, en een os of ezel valt daarin,

31. Pe heer des kuils zal het vergoeden, hij zal deszelfs heer het geld uitkeeren, doch liet doode flier zal voor hem wezen.

35 Wanneer nu iemands os zijns naasten os kwetst dat hij sterft, zoo zal men den levenden os verkoopen, en het geld daarvan half en half deelen , en den doo-den zal men óók half en half deelen.

36 Of is het bekend geweest dat die os van tevoren stootig was, en heefl zijn heer hem niet be waard, zoo zal bij voorzeker os voor os vergelden; doch de doode zal voor hem wezen.

HOOFDSTUK 22.

Wanneer iemand een os of een ■sink klein vee steelt, en slagt het of verkoopt het, die zal vijf runderen voor een os wedergeven, en vier schapen voor een stuk klein vee.

2 Indien een dief gevonden wordt in het doorgraven, en hij wordt geslagen dat hij sterft, het zal hem geen bloedschuld zijn.

3 Indien de zon over hein opgegaan is, zoo zal het hem eene bloedschuld zijn; liij zal het volkomen wedergeven : heeft hij niet, zoo zal li ij verkocht worden voor zijne dieverij.

1' Indien het gestoleue levend iu zijne hand voorzeker gevon-

108 E X O r

den wordt, hetzij os of ezel of Mciii vee, hij zal het dubbel wedergeven.

5 Walmeer iemand een veld of een wijngaard laat afweiden, en hij zijn beest daarin drijft, dat Tiet in eens anders veld weide, die zal het van het beste zijns velds en van het beste zijns wijn-gaards wedergeven.

6 Wanneer een vuur zich verspreidt en vat de doornen, zoodat de korenhoo]) verteerd wordt, of het staande koren , of het veld, hij die den brand heeft aangestoken zal het volkomen wedergeven.

7 Wanneer iemand zijnen naaste geld of vaten te bewaren geeft, en het wordt uit diens mans huis gestolen: indien de dief gevonden wordt, hij zal het dubbel wedergeven ;

8 Indien de dief niet gevonden wordt, zoo zal de heer des huizes tot de goden gebragt worden, of hij niet zijne hand aan zijns naasten have gelegd heeft.

0 Over alle zaak van onregt, over een os, over een ezel, over klein vee, over kloeding, over al het verlorene hetwelk iemand zegt dat het zijne is, beider zaak zal voor de goden komen: wien de goden verwijzen, die zal het zijnen naaste dubbel wedergeven.

10 Wanneer iemand aan zijnen naaste een ezel of os of klein vee of eenig beest te bewaren geeft, en het sterft, of het wordt bezeerd , of weggedreven zonder dat iemand het ziet,

11 Zoo zal des IIeeken eed tussehen hen beiden zijn, of hij niet zijne Inr : ! aan zijns naasten have geslagen heeft; en de lieer derzelve zal dien aannemen, en hij zal het niet wedergeven.

12 Maar indien liet van hem

US 23.

zekerlijk gestolen is, hij zal het zijnen heer wedergeven.

13 Is het gewisselijk verscheurd, dat hij het brenge tot getuige: zoo zal hij het verscheurde niet wedergeven.

I I. Eu wanneer iemand van zijnen naaste wat begeert, en het wordt beschadigd of het sterft, zijn heer er niet bij zijnde, zal hij het volkomen wedergeven;

iö Indien zijn heer er bij geweest is, zal hij het niet wedergeven; indien het gehuurd is, zoo is liet voor zijne huur gekomen.

10 Wanneer nu iemand eene maagd verlokt die niet onder-trouwd is, en hij ligt bij haar, die zal haar zonder uitstel een bruidschat geven, dat zij hem tot vrouw zij.

17 Indien haar vader gansche-lijk weigert Sar aan hem te geven, zoo zal hij geld geven, naar den bruidschat der maagden.

18 l)e tooveres zult gij niet laten leven.

1!) Alwie bij een beest ligt, die zal zekerlijk gedood worden.

20 Wie den goden offert, behalve den IIekiie alleen, die zal verbannen worden.

21 (iij zult ook den vreemdeling geen overlast doen noch hem onderdrukken, want gij zijt vreemdelingen geweest in Egyp-teland.

22 Gij zult geen weduw noch wees beleedigen.

23 Indien gij ze eenigzins be-leedigt, en indien zij eenigzins tot mij roepen, ik zal hun geroep zekerlijk verhooren;

21 En mijn toorn zal ontsteken, en ik zal ulieden met het zwaard dooden, en uwe vrouwen zullen weduwen en uwe kinderen weezen worden.

25 Indien gij mijn volk, dat bij ii arm is, geld leent, zoo zult gij tegen hetzelve niet zijn als een woekeraar: gij zult op hetzelve geen wooker leggen.

2G Indien gij ecnigzins uws naasten kleed te pand neemt, zoo zult gij het hem wedergeven eer de zon ondergaat;

27 Want dat alleen is zijn be-deksel, het is zijn kleed over zijne huid: waarin zoude hij liggen? Het zal dan gescbiedeu wanneer hij tot mij roept, dat ik het zal hooren; want ik ben genadig.

28 De goden zult gij niet vloeken, en den overste in uw volk zult gij niet lasteren.

2'.) Uwe volheid en uwe tranen zult gij niet uitstellen: den eerstgeborene uwer zonen zuil gij mij geven.

3U Desgelijks zult gij doen met uwe ossen en met uwe schapen; zeven dagen zullen zij bij hunne moeder zijn, op den achtsten dag zult gij ze mij geven.

31 Gij nu zult mij heilige lieden zijn: daarom zult gij geen vleesch eten dat op het veld verscheurd is; gij zult het den hond voorwerpen.

HOOFDSTUK 23.

Gij zult geen valsch gerucht opnemen; en stel uwe hand niet bij den goddelooze, om een getuige tot geweld te zijn.

2 Gij zult de menigte tot booze zaken niet volgen; en gij zult niet spreken in eene twistzaak, dat gij u neigt naar de menigte, om het regt te buigen.

3 Ook zult gij den geringe niet voortrekken in zijne twistzaak.

4 Wanneer gij uws vijands os of zijnen ezel dwalende ontmoet, gij zult hem denzelven zekerlijk wederbrengen.

U S 23. 109

5 Wanneer gij uws haters ezel onder zijnen last ziet liggen, zult gij dan nalatig zijn om dien voor hem te ontladen? Gij zult dien voorzeker met hem ontladen, fi (iij zult het regt uws armen niet buigen in zijne twistzaak.

7 Wees verre van valsche zaken ; en den onschuldige en den regt hebbende zult gij niet doo-den; want ik zal den goddelooze niet regtvaardigen.

S Ook zult gij geen geschenk nemen; want liet geschenk verblindt de zienden, en het verkeert de zaak der regtvaardigen. i) (Jij zult ook den vreemdeling niet onderdrukken; want gijlieden kent het gemoed des vreem-delings, dewijl gij vreemdelingen geweest zijt in Egypteland.

10 Gij zult ook zes jaar uw land bezaaijen, en deszelfs opbrengst verzamelen;

11 Maar in het zevende zult gij het In,ten rusten en stil liggen, dat de armen uws volks mogen eten, en de beesten des velds het overige daarvan mogen eten. Alzoo zult gij ook doen met uwen wijngaard en mei, uwe olijt'boo-men.