riIILOSOI'IIIA TIIEORETICA F.r LITEIIIS IIUMANIÜRIBÜS
IIONOllIBUS AC rilIVILEGIIS

Vcniam jurcniUs Uibot is a viris doctis j)cto. Scripsi quod
dcbui,imi,ul spero, qtiod jMlucrim. Cinriculo cnim acadc'
mico nondiim dccurso, mnnus curumhim mihi mandatum est,
quad, ut cuiqne in votis est, ila et ipse lihenter suscepi.

Civis academicus statueram democratiae apud Athenienses
liistoriam conscribere; in tot vera occtipalionibus Usque
novis hand scmel opus intermisi, atque jam mine, urgente
lege, VC amphora institui coepta currenle rota urceus
exeat, satius duxi eaedere, quamqnam inchoata, quae ipse
rommentatus cram, quam omnino aliorum sententiis niti.

Sed ul ad ea, quae gratus animus exsolvere jubct,
progrcdiar, primus Tu mihi nominandus es, Clarissime
Karsten, qui, quae tua in omnes litterarum studiosos
bcnevolentia est, consiliis monitisque studia mea adjuvisti.
Quamquam graliarum actionem non postulas, tarnen hunc
libellum lecluris heneßcia, quibiis a le ornatus sum, praedi-
care mcum putavi MuUnm tibi vie debcre scio et agvosco.

sed illud praecipuiim, qiiod quo ijise antiqiiae philosopfnne
mnore ardes codem me a te incensum esse laetor.

Neqne minus in tui memoriam rcdire mihi liceat,
Clarissime van Goudoever, cujus discijüina mild
per vilam exemplo erit, cuiqtie de me bene merito gratum
■me discipulum praebebo.

Fos dcnique, matlieseos philosaphiaeque professor es, Viri
Clarissimi, Buys Ballot el Opzoomer, quibus
optimis usus sttm doctoribus, gratam vestrorum in me
officiorum teslificationcm accipiatis velim. Vobis mcliorem
abstrusiorum discipUnanm melhodum acceptam refero, qua
inslruclus neque vestrorum praeceplorum immemor, ad
philosophiam jam redierim, opto.

Omnis democratiae liistoria proficisci (Jcl)et a causis,
qiiibus, ut (luae in civitate exslilerint factioncs, ellectum sit.

Nusquam eniin, in anliquilale certe, civitas popularis
lamquain primigenia roipiiblicae forma invenitur. Ubiqiie
profccla est a conlentione, qua tum paupcres ab optimatum
dominatione immunes et lutes se praestare atque juris
acqualitatem consequi studerent; tum percgrini, a civitate
sojuncti, per longum jam tempus iisdem ac indigenae sedibus
utentesquaestumque aliunde factitantes, nonnulla sibijura
acquirere conarentur.

Initium contentionis eo spcctavit, ut, quod antea more
agebalur, in legis formulam redigeretur, quo optimales
libidinose atque insolenter se gerere desinerent, legumque
potentia major esset quam hominum.

In omni anliquilale eodcm fere tempore idem in rebus
publicis atque in pliilosophia obtinere animadvertimus.
Homo enim, in tanla et rerum nalurae et juris varielale,

cerium el stabile quid susplcabatur, quod vilae modo al-
que inslilulis consequerelur. In hujus conlenlionis natura
el indole exponenda, quoad ex hisloria fieri polueril, prima
mihi de democralia apud Alhenienses disquisilio versabilur.

Posl([uam vero familia, quae liiil prisca rei publicae ratio,
obscurala est novumque civitatis genus, auclore Soione,
exslilil, quo omnia ferme forlunis ponderabanlur, quibus
exinde inslilulis efleclum sil, ul, fracla oplimalum poles-
tale , superior popularis evaseril factio, altera disquisilionis
jiars inquiret, inilium ducens a concordia fide a Soione
reconciliata.

Conlinebil igilur dispulalio Allieniensium reipublicae
hisloriam, inde a Soione usque ad finem hellorum per-
sicorum, quibus vires populi alque opes auclae Atlienis-
que exilii semina sparsa sunl, quae populi libido uberiora
facerel. In qua bisloriae parle maxime memorabilis est
tyrannis, qua plebs oplimalibus iinpar ad fuluram vicloriani
inslruerelur.

Inde a bellis persicis aureum illud reipublicae saecu-
lum exslilil, quo lonum ingenii magniludo eiuxil, sed
populi tandem libido variis deinceps inslilulis indemago-
gorum spem evecla esl. Poricle morluo, qrri i)rohibnil
quominus populus praeceps ruorol. popularis faclio,
quum viclrix e conlenlione discessissel, liberum babuil
campum, in quo omnia divellens alque dislrabens cxsul-
larol. Jam vero quum to tcoj- (XTTÓnmy 7rXf/!gt;o; xif^tov

riji noXiTfiag , dXX' ov^ oi vofioi essent 1), neque po-
pulo vires residuae quibus patrum vestigia premerent,
elanffuit perpetuae illius legis et acternac vis, quae quasi
dux viiae et magistra officiorum est. Ea terlia sit liistoriac
democraliae pars, quam pcrsequar, nisi occupatio consi-
lium peremerit.

Regiminis forma a populi natura pendet. Utraque initiis
et elemenlis, ex quibus nalio concrela est, nititur. Ad
populi indolem formandam valet cum ingenium ejus partis
sive Iribus, qui prae caeteris pollet, turn res quae vel sua vel
externa elTicacilate populi indolem flectunt atque regunt ;
quibus rebus eliam natura soli adnumeranda est, quod
aut ob storilitatem incolas, ut aliunde sibi victum et cultum
quaerant, impellit, eoque exterorum commercio et mer-
caturae favet: quae, si ad rerum in Graecia commutationes
animum altenderimus, ubiqueagnosceslur ingénia ad novas
res procliviora reddidisse;aut ad agrlculturam idoneum est,
el, veluti maxima Pcloponnesi pars, portubus deslitutum, ut

iiicolas al) omni commercio arceat.
Ut igitur rectc de demoeratia statuatur, populi prineipia cog-
noscantur necesse est. Quae quaestio, quo clarius in liistoria
cernuntur populorum origines, eo facilior est explicalu.
Quum vero vetustae Alheniensium res in oblivionem abisse
videanlur, vel potius partim in mythos mutatae sint, partim
obscuralac, quod maxime de temporibus post Codrum valet,
ad conjecturas confugiatur necessc est. Athenarum enim
popalus a commercio cum reliquls Graeciae civitatibus, qua-
rum pars certc lactiora jam ex mercatura incrementa capie-
bant, remotiores crant, quo factum est, ut populi exigua
esset polcntia at(iue omnis potostas omnesque rei publicae
\icissiludlnes 1) ad oi»limates perlinercut.

1) De iis valent, quae Sismondi,Histoire do la cliûtc de l'Empire
Romain, de Sacc. X. p. 493 scripsit.

La partie active de la iiaiiou composée des ducs , des comtes,
des seigneurs chAtelains , cdiappait prcscpic complctcmcnt à l'his-
toire par sa profonde ignoranco , par sa complète iiuliffcrcucc sur
l'opinion des autres et le jugement de la postérité. Le travail his-
lori(iue, que cette même noblesse encouragea plus tard, pour la
rœhcrchc de ses généalogies ou le blason de ses armoiries, n'avait
point encore commencé. I.a vanité de naissance est elle même un
progrès social, cur clic indique 1'csÜmc qu'on fait, au moins sous
nn rapport, de l'opinion des autres. H s'agissait fort peu pour
la noblesse d'où elle venait, il lui suflisait scnlcmcni do savoir
(pi'clic était forte.

Florenlc Athcnicnsiuin republica, veluslao res paiicos
tantum nactae sunt scriplores , qui pristinao bisloriae incla-
gandaeoperam navarent. Praesenti enim gloriadeleclaliatque
in futuram semper rapti, antiquitati lumen alTundebant a
praesenti rerum conditione depromptum. Anlitjuae res
repeli demum coeplae sunt, quum Alhenienses de prislina
dignitale consequenda non jam sperarent ac libellas in
perpetuum deplorarelur.

De anliquissimis autem rebus vix quidquam cerli pro-
ferri polest, quoniam scripta eorum,qui myllios ab hislo-
ria discernere conali sunt, temporis injuria maximam
l)arlem inleriere, inque posterioris temporis scriplis vera
el falsa nullo discrimine commiscenlur 1).

Mulli Pelasgos ahjue Hellenes ad unam eandemque
stirpem referunl2), quorum tarnen senlenlia sensim
paulatimque labefactari incipit, quum in Unguis arlibus
que inier se comparalis inulla vestigia deprehendan-
lur, unde elTicialur ambos ejusdem originis non fuisse 3).

1)nbsp;Couf. Niebuhr. A'^ortriige. über alte Gesch. Berlin 1847. I. p.
'202. seqq. p. 216. Grote. Gesch. Gricch. Leip«. I. I. 80.

2)nbsp;Wachsm. HeU. Alterth. Kunde 1. p. 53. 70. 2e Aug. Universe
K. 0. Müller. Stuhr Relig. System p. 5.

3)nbsp;Herodotus 1. 57 affirmat Pclasgos fuisse bari)aros. Couf.
Strabo. C. p. 321. p. 2d7. inpriinis quae dispulavil Grote
1. 2. 600, et Wachsm. I. p. 779. 782. qui, ut seiet, Ikrodotum
rcprchcndit.

Quod nomen Pelasgorum lot populis inditum fuit, vix
arguinento sit, ut credamus omnes hos révéra Pelasgos
fuisse ; sed inde colligatur fuisse nomen, quo omnes
universe appellari solerenl, qui ante llellenum adven-
lum vel dominalum fuissent, quosque hi ipsi a se
diverses putabantl). Sic Caesar omnes Germaniae stirpes
uno nomine appellat Suevos, Tacilus, Germ. II. G,
ralionem afferens cur Germani, quorum pristinum nomen
ignorât, ita dicti sint, indicat, quomodo ejusmodi nomen
orialur2). Strabo omnes septentrionalis orbis terrarum par-
tis incolas Scythas appellat 3). Ad earn analogiam Pelasgo-
rum nomine pristina saecula significata esse arbitrer. Ilanc

1)nbsp;Nieb. Vort. p. 244. Hier ist man immer dadurch getäuscht
worden, dasz sich die Griechen selbst oft Pelasger nennen ; diese
Vcimischung tritt aber erst in der späteren Zeit des sinkenden
Lebens ein.

2)nbsp;Ita nationis nomen , non gcntis nomen invaluisse paulatim,
ut omnes primum a victore (victis ?) ob metum, mox a se ipsis ,
invente nomine, Germani vocarentur.

Quae leguntur 1. 1. c. 38. 1. de Suevis satis de Pelasgis valent.
»Nunc de Suevis (suevi = schweifen, schweben = nXàl^ny ,
LXX. ^AlUqivXoi.) dicendum est, quorum
non una ut Chattorum Tenctorumque gens, majorem enim Germa-
niae partem obtinent, propriis adhuc nationibus nominibusque
discreti, quamquam in commune Sucvi vocentur.

appellalioiiein IleroduUis liaud semcl ila usurpât ut
sibi non conslare videalur. Thucydides, quum videret
a mytliis nomina divelli non posse, in antiquae Graeciae
statum atque progressum describendo eas ferme omisit 2).
Ephorus historiam conscribere instituit inde a Ileraclidarum
in Peloponnesum reditu; qui, quamquam intxifiijat toîquot;,-
(fiXojivffovaiv tV rij rijg taTOQiag yQccq)^ (Strab. p. 422, C),
tarnen a rnylhis non abstinuit. — Strabo (IX. 402. ü) in
Boeoliae liistoria adumbranda a migralione Aeolica ad
bella Persica transit. ^Ex quibus apparet, Graecos eosque
doctos pauca tantum de antiqua historia pro certis ha-
buisse, dum reliqui vel nulla vel temerariacritica usi sunt,
qua omnia magis magisque perturbarenlur.

Utrum antiqui illi populi, qui Pelasgorum nomine feruntur,
semitica fuerint origine ideoque cum Tyrrbenisquodammodo
conjunct!, an fuerint nalio , quae intra Libanon, Taurum ,
Ilaemum et Alpes, tamquam fines a naturadatos, vixerit,
non jam pro certo statui possit, quoniam hujus populi re-
liquiae jam evanuerant, ubi bistoriae indagatio institui
coepta est.— Pelasgi igitur, ut videtur, fuerini slirps,
cujus nomen postea ad alias stirpes translatum est ; quo
vero modo haec cum illis coaluerit indicari jam nequit.
Herodotus alTirmat eos in Attica fuisse cumque Ilellenibus
coaluisse, atque eorum nomen et sermonem in oblivionem

abisse, sequc Creslone eoi uiii iiivenisse reliquias, de ([uibus
vix habuit, quod diceret 1). Novissimi de anliquis Graeciae
rebus scriplores mulla ediderunt, quae maximam partem
incertis posterioris aevi lestimoniis nituntur, alquo verius
Thucydides, qui quum antiquum Graeciae stalum, quam
posset optime, explicuisset, cautus addidit: ra utf ov»
na),uid Toiavru tVQOv, 'óvru naf ri t^fjs
TiAj-iijnia Triativciui atque sub init. lib. I: r« ■jTa).uiu
aacf-iag fitigt; evntTv 8ia yoóvounbsp;döi'faTU rjt'.

Sic paucis indicavit operae pretium non esse mythos ad cer-
lam normam revocare, quum in ipsam historiam falsa irrep-
sissent, quae vix possent discerni. Conf. Lib. I. C. 20.21.

Ilellenum nomen quum plurimum polieret el lo-
gographi varios mythos ordinarent atque exornarent
inl TO TTQOfSayioyÓTtQov Ttj dxooäcsfi aXtjiytavfQOi/ ,
autiijui populi in oblivionem abiere atque ipsi Graeci
nova sibi primordia e.\cogilantes antiquas illas stirpes a se
sejunxerunt eadem tempeslate , qua communibus perlculis
conjunct! ad majorum rerum spem erigebantur. Sic Tliu-

1) II, 51. (1, 56. VIII, 41. YII, 95.) Qui posteriores loci rectc
iuterpretantibus noii ofliciunt. — Ad llerod. II. 51. Coufer.
Strabo Y. 221. C. IX. 401. 3. Her. VI. 137. Thuc. IV.
109. qui loci Tyrrlicuos rcspiccrc videutur, qui iidcm fucrint ac
Pclasgi, quorumqxic uomcn uon paucis stirpibus Her. aliiquc in-
didcruut.

cydides, I'elasgis slricliin menioratis I), slatirn ad iiotam il-
latn llellenis genealogiam se verlit nec quidquam aflert, undo
efficiatur ejusdem stirpis fuisse Pelasgos atque Hellenes.

Herodotus, qui in historiis non ultra Croesi ferme tempora
recedit, raroque res altius repetit, ad Pelasgos omnes
refert, quorum origines nescit, vel qui ex diversarum stirpi-
um colluvie coaluerant 2). Uli Herodotus ad Pelasgos, sic
Strabo ad duas saepe alias stirpes recurrit, Caucones et Le-
leges, antea Cares dictos. Quam pauca posterioris aetatis scrip-
tores de Pelasgis cognita habuerint e Strabone colligatur,
qui sua de iis non proférons ,• praeter Hecataeum, Hiero-
nymum et Ephorum , nulla adliibita rationc, poetas, potissi-
mum, ut solet, Homerum sequutus est. Ephorus, quem
citât p. 221 C, tempora turbans Pelasgos cum posterioris
aevi Arcadum mercenariis confundit, qui pristina vitae
ratione missa, milites evaserant. Quo testimonio nisus p.a4S
C, eadem ubique ratione eosinformat, idemqueCaucones,
quippe Arcadas, — quos p. 533 C Aeolenses fuisse dixit, qui
scilicet p. 671) iidom dicuntur ac Dores— ad Pelasgos refert,
quia, ut Pelasgi,fuerint. Quum autem ipse ani-

1)nbsp;Thuc. 1. 3. Ex cujus verbis efficiatur ei persuasum fuisse
praeter Pelasgos et alios fuisse, quorum nomina tarn late non
patuerint.

madvei lissel, «luanliun obscuritalis in ca re essel, caulus ad-
didit multas atque varias de bis ferri narraliones. Pelasgos ,
Dryopes, Caucones barbares fuisse llecalaeus ei auctor est
(p. 321C),eandemque senlenliam(p.410C)sequulus barbaris
Pelasgosadnumeral; quae,senlenlia ut probelur, ad Ilomerum
provocal. In lanta nominum copia alque perlurbalione,
cujus exemplum est p. 597 C , quis obscuris istis lucem affun-
dere inslilueril ? Mirum aulem quod Strabo cum Ilerodolo,
quem tarnen neglexit, consentit Pelasgos fuisse barbaros
alque diversos a Tyrrbenis, quibus anlea nomen Lydis fuisse
adirmat (p. 320); idemque Allhidum scriplores sequulus cum
Ilerodolo statuit (221. 397). in Altica fuisse Pelasgos. Ex iis,
quae alluli, ul omillam Apollodorum el Diodorum, colligo, de
Pelasgis nil posse judicari, nisi quod reliquiae genlis fueriul, -
cujus memoria oplimis Graeciae temporibus inleriisset.
Poslea aulem, quoniam nomen ubique obvium erat, Graeci
id ad hisloricam normam revocare conali sunt, aul
aliis mylbis miscuerunl i).

1) Num Pelasgi fuerint Philisti, Plclhi, Kcthri atque Kari.
Conf. lloth. 1. 1. p. 88 atque ann. 14. 17. 25; de Etruscis
p. 92.

lier, et Strab. sententia, Pelasgos fuisse barbaros , plus apud
mc valet, quam novissimorum auctorum conjceturae. Quamquam
luijus loci non est ctyniologlca ratione indicarc , qtiemadmodum

invesligari non possuat. Sacer eonim cullus.cui etallaria
propria fuisse videntur, orienlem referl. Quominus olim
ex oriente venerint, non obstat tripartita in phylas divisio,
quippe quae demum exstiterit, quum sibi terras ex-
pugnassent; neque de ipsis phylis satis conslat utrum
jam ab initio tribus nàficfivhji dicta ad Hellenes perti-
nuerit ane variorum populorum colluvie deinceps orta sit,
quorum nobiles cum ipsis coaluerint, atque ita exstiterit
tripartita divisio, quod postea in Peloponneso ubifjue
obtinuisse invenitur.

Ut conjicere licet, e variis populis confusi erant, quorum
Hos sive nobiles Hellenes dicendi sunt. Eos ex oriente
profectos esse ex iis conficiatur, quae linguarum investi-
galio congessit i). Multa enim deorum nomina ex Aricis sive
Indo-Germanicis radicibus explicantur; alia contra Graeci
sermonis vocabula ad semiticas radices referenda sunt 2).

Philistorum, Pelasgorum et reliquorum nomina cohaercant, i amen
utriusque auctoris scntentia et argumcntis aliunde petendis nitens,
puio Pelasgorum stirpem,— diversissiraam ab Ilellenibus fuisse.

1)nbsp;Conf. quae Leo. Univers. Gesch. 3 Aufl. p. 250. 64. 72 ex
Bopp. Vergleich. Gramm, et Lassen. Indische Alterthumsk. I. Th.
attulit, praeterea Stuhr Rel. Syst.quot; p. 31., qui vero diverses fuisse
populos negat.

2)nbsp;Conf. Ross, in d. Zeitschr. für d. Altertlmms wissenschaft
1850. N®. 25. p. 195 seqq.

Uiiod si verum esl, pcrliiiueriul liae radices ad Tyrrhe-
nos sive cam I'lioenicum slirpeui, quae, quo tempore
Ilcbraei ex Aegypto remigrarunt, in insulis atque terris
mari adjacentibus consedit. Num Aeolenses in llellenibus
censendi sint, non constat. Ut ex nomine judicare licet,
varii fuerint populi, qui meridionalem Thessaliae partem
incoluerunt 1). Dores aulem, quorum nulla ferme apud
Homerum mentio est, in Phtiotide latebant, unde postea
in terras ex adverso Peloponnesi migrarunt. Jam ante(iuam
in Poloponnesum trajecere, majorem us(iue auctoritatem ,
armis potissimum partam, assecuti sunt, qua sacra et
jura circumjacentium populorum, praesertim eorum aqui-
bus, ul auctor est Thucydides, arcessiti eranl, multis
parlibus immulatus sit. Ilellenum religionis hoc fuit pro-
prium , ut antiquiora instituta omnia ipsosque populos
ad deos lieroesque referret. Etsi aulem Ilellenum auclori-
tate hic cultus, llomeri atque llesiodi iigmentis ornatus
alque popular! Graecorum opinione receptus, vulgo invalue-
rat, eruditioribus tarnen illa de Diis doctrina non satisfecit.
Ilaque quum in alias jam. res conversi, novos mythos
informare desiissent alque studerent omnium rerum
divinarum atque humanarum vim, naturam causasque
nosse , vetustioris illius religionis reliquias respexerunt,
quae ad rcrum naturam ejusque vires pertinobant ; cujus

religionis reliquiae usque ad Paiisaniae leinpora manserunt,
quaslt;|e frustra cum Ilclleaum cultu coiijungere conati
suntl).

Num lones fuerint Pelasgi, demonstrari vix potest 2).
Quod si placet Pelasgos unum eundemque populum fuisse ,
intra fines supra commemoratos degentem , cujus diversis
parlibus locorum natura atque tcmperies divcrsam indiderit
naturam, lones ad lios pertinuisse censendi sunt ; eos e
Greta vol ex Asia advectos esse e mythis colligatur, idque
multa eorum in Peloponneso vestigia indicare videnturo).
Si autem ad Atheniensium liistoriam al(iue illam aetatem ,
quae inde a Codri tempestate incipit, attendimus, mirum
est, quod Codridae et Paeonidae, qui in Atticam migrasse
dicimtur, per totain liistoriam primas obtinent; contra

1)nbsp;Stuhr ?. 19. 20 et Grote 1. 1. 273 de pristina religiono
dissentiunt: Ille : Der alte Baum-Felsen und Stein-Dienst der Pclas-
gische Vorzeit musz nach allem, was eine gründliche Geschicht-
forschung lehrt, ganz anders und weit tiefer und geistiger gedeutet
werden, als auf Fetisch- und Amulcten- Dienst. Ilie. Jhr Polytheis-
mus , der einige Elemente eines ursprunglichen Fetischismus
enthält.

2)nbsp;Kruse,Hellas I,probare inslituit loncsnon fuisse Pelasgos.
Plasz , Vor-und Urgeschichte, diversam sententiam sequitur atquo
in reeenti opere, praemio ornato, Die Tyrannis, candem sententiam
laudnf.

I :

•I

Hellenum nobilium , qui prias in Atticam confugeranl.
quorumque auctoritas magna fuisse ferlur, nulla menlio
fit. alque ipsi indigenae nobiles lam rari apparent, ut
ferme nullos fuisse diceres. Si omnia quae apud Ilerodolum,
Sirabonem el Pausaniam legunlur contulerimus, dubilelur
num revera lones longo tempore ante Dorum migrationem
in Aliica fuerinl. Multa illi sententiae ofTicere videntur.
Quum autem nondum satis perspeclum habeam , quo modo
Alhenienses illam de Paeonidis deque Theseo hisloriam
exornarinl, in sequenlibus vulgarem senlenliam sequu-
lus sum. De lonum cullu divino nihil pro cerlo alTirmari
potest, neque ex Nepluni nomine, qui el in Tliessalia
el apud lones colebalur, sequilur.ul lonum origines ex
Thessalia pelendae sinl.

Ilellenibus aulem lones adnumerali sunt demum in ilia
llellenis genealogia, in quam omnes Graeciae populi deinceps
ad familiae similiiudinem sunt receplae. Apud Ilomerum ea
genealogia non exstat, neque ante nala videlur, quam Graeci
aliquo vinculo inter se conlinerenlur. Quo aulem tempore
exslileril non ila constat ul omnes in eo consenlianl, neque id
ex llcsiodi fragmenlis definiri potest. Scbömann (Ant. j. p.

9). sibi persuasum esse dicil, fabulam de lone ejus-
que tiliis non exslilisse ante colonias in Asiam deduclas.
Si aulem Ilesiodus vel posterioris aevi scriptor ejus auctor
dicendus esl. .nullo post exstiterit, praeserlim ilia de
lone menlio. Grote earn ad annum G7G referens, animad-

vertil primos in earn receplos esse Dorum atque Aeolum.
In eandem igitur genealogiam Jones, qui natura el falis ab
Ilellenibus diversi eranl, recepti sunt. Genealogi enim ne
Ion nuda esset persona, undique corripuisse videnlur, quibus
eum exornarent, atque sie Eumolpi victori grato animo Allie-
nienses civitatem ordinandam praebucrunt, qui institueret
eaquae aut ipsis lonibus initio propria fuerant aut quae
genealogi antiquitati tribuerunt, iit institutorum gloria
augeretur. Cum Ilellenum autem adventu Apollinis in Attica
cultus conjungendus est. Quem ad modum cultus ante Ilel-
lenum adventum ex variis initiis concretus sit, vix explanari
polest. Universe post coloniam ex Asia adveclam, cujus
ducem appellare licet Cecropem , deorum cultus ita coaluisse
videtur, ut lonum Neptunus et Erechtlieus qui ad Pelasgos
perlinuerit confusi sint; cum lioc Ilodfidatfog 'EQf^amp;tcog
cultu ytOijvag sacra conjuncla sunt. Ilaec enim jam ab an-
tiquis Atticae incolis culla esse videtur atque per illam Ce-
cropis migrationem primas obtinuisse, quo factum est ut
lonum Neptunus , qui et in Attica et in Peloponne.so coleba-
tur, ibi pristina dignitate privatus ipsaque urbs Atbenae
dicta sit. Quo niagis autem Ilellenum cullus praesertim per
oracnlum Delphicum invahiit, Minerva pristinam indolem
mutavit, tandemque nQÓjAayog facia est, alque ab Ilelleni-
bus , quos traditio ad Xutlium refert respicitque Thucydides,
Apollo postea iraTQwng diel us, profectus est. Hellenes enim,
quorum res in Atlica gestae loni Iribunnlur ipsique Apollini,

qui ill bello Eleusitiio et Thracico loui adstitisse fertur, iu
Atticam civilatcni recipiendi erant. Si verum est Helle-
nes quondam Athenienses a reliijuis populis défendisse at([ue
eorum adventu non paucos in Peloponnesum migrasse, inde
colligatur quanta in republica fuerint auctoritate. lisdem
fortasse gentium, in «[uas recipiendi eranl, ordinatio tri-
buenda est, ut. dum pro se quaeque familia sacra palria reti-
neret, eae, quae ab eodem sive ficto sive vero proavo ortos se
gloriarentur, hujus sibi sacra communia susceperint, quae
aulem ex diversis parlibus essent concrelae nova condiderint
sacra, quo facto Apollo omnium phratriarum praeses coli
coeptus est. Num omnia , quae lexicograpUi et grammatici
antlquitali tribuunt. phylas, phratrias , gentes, familias,
numéros, ad antiquissima tempora referenda sint, jure ad-
dubitetur. Neque constat de ipsis regum nominibus, ce-
teroquin necessariis, quippe (luum facta et eventus cum
nominibus conjungenda sint. — Quum enim ubique ler-
rarum omnes in republica commutationes cum illuslri
ferme viri nomine conjunctae inveniantur, non caret spe-
cie veri posterioris aevi scriplores rerum pristinarum
vices, quarum vestigia in myliiis inque poetarum figmen-
tis obvia erant, ad illud exemplum cum cerlis et illustribus
nominibus conjunxisse, ipsas(iue res ad suoris temporis
modum ordinasse. Thucydides enim bellum Trojanum ad
civilem ralioncm exigens, qua Graecorum potentiao pro-
gressio demonslraretur, Thesei nomen in rebus Atticis

non missum facit, sed eiim, omnibus my this nudatum,
civitates Atticas in civilem communitatem, ad ipsiusaeta-
tis ferme similitudinem, consocianlem facit. Strabo (397. C)
res allius repetens, auctorePhilochoro, Cecropem dicit incolas
in duodecim urbes distribuisse. quas Theseus conjunxerit.

Novissimi autem scriptores , ne rerum ordini quid dees-
sel, eas cum duodecim pliratriis componere conati sunt.

Livius eandem , quam ceteri sui temporis Romani, genea-
logiam sequulus alque superslitiosa vetustatis veneratione
id praeserlim inquirens, «quae vita, qui mores fuerinl, per
quos viros quibusque arlibus domi mililiaeque et partum et
auclum imperium sil, ul exempli documenta in illustri
posita monumenlo intuerentur Romani», posleriorum lem-
porum instilula in prima Urbis saecula ad cerlam fermeralio-
nem distributa Iranslulil, alque commenta omnium, quibus
ducibus usus est, in suum opus transferens, piaeque fraudi
fortasse ipse indulgens , ostendil, quomodo Diis adjuvanlibus
omnia orla et progressa sint. Quam mulla vero oralores,
grammatici el mythographi, quibus nitinuir, ad prisca tem-
pora relulerunl, ne quid(iuam esset quod sua laude certaque
explicalione alque origine carerel ! Vere Vico ; «Par un efl'el
«de la nature inlinie de l'intelligence de l'Iiomme, lorsqu'il
«se trouve arrêté par l'ignorance, il se prend lui même

«des choses lointaines et inconnues, il les juge sur les choses
«connues et présentes..»

Praeter Pelasgos, Hellenes et lones, plures niemorantur
gentes et tribus, quas recensere hujus loci non est. Quam-
quam enim in diversis demorum studiis diversae ori-
gines apparent, hae tamen ad ingenium Atticum exco-
lendum nullam ferme vim habuerint.

Pelasgorum aiUem nomine, a certo populo, ut supra dis-
putatum est, petilo, postea usi sunt, quo stirpes signi-
Hcarentur, quae optimis Graeciae temporibus in oblivionem
abierant, quas quidem Graeci aliénas a se putabant, primum
autom oratores, quo tempore Graecia proclivi cursu delabere-
tur, lamquam proa vos jaclarunt. Vel sic tamen Pelasgi si non
magnam in Graeciam intulerint artium scientiam, at mag-
nam certe vim, quae scientiae est elTicacitas, in omnes
populos, in quos recepli sunt, habuerint. Multo ante
quam llellenum religio antiquiori cultai se miscuit
atque in longum tempus antiquas de Diis in Attica opi-
niones obscuravit , orienlalis disciplina eas rexerat. Graeci
enim, quibus genus humanum unum non erat. quique,
omnia sibi trilmentes. cetoros omnes barbaros vocabant,
de generis bumani progressu ne cogitabant quidem , nequo
mquirebant, qui finis humano gencri a natura propo-
situs esset. Herodotus Graecos cum Aegyptiis compo-
nens nihil videt nisi rerum fortuitarum concnrsionem.
Thucydides de antiquorum Graecorum vitae cultu dispu-
lt;ans, nil amplius dicere habet, quam ut barbarorum
instituta Gracca référant. Neque Polybius, qui Romanum im-

perium tamquam summum rerum humanarum finem habet,
illud gentium et seculorum vinculum ammadvertit, quod
Christiana tempora perspicere sibi videntur 1). Antiqui enim
non respiciebant, quem ad modum populi eorumque artes,
discipiinae et instituta cobaereant. Aristoteles inquisivit
quidem de rebus publicis, sed praeterita respiciens atque
priorum philosopliorum disciplinas dijudicans, magis ad
res et materiam quam ad ingenium mentemque attendit.
Quum igitur Graeci ingenii humani progressum non re-
spicerent, non mirum quod orientis in Graeciam vis in
oblivionem abiit, praesertim quum politicas commutatio-
nes sacrorum immutatio praecesserit, quae, Ilellenibus in
Alticam receptis, absoluta est. Resurgens autem antiquorum
incolarum ingenium propriam sibi tandem munivit viam,
non tarnen ita ut Dorica vis atque efiicacitas evanuerit, quae,
quum in septentrionali Peloponnesi parte Doricae civitates
elflorescerent Ilomerique dii acciperentur, novis semper viri-
bus aucta est. Usque ad bella Persica lones nullam ferme

1) Pol. 1.4 xaO^âTTfQ Tj T^fji a'^iSóv anavra rà rijs
or/iovniP7jg TiQÛ/ftaru nQog figt; txXiff fiéQog , -Aul iràvxa
vnhiv Tjvàyxaai nQog 'ivu -auI tov avv6igt; axonóv' ovrœ
xui Sià rfjg laroQtag vnó fiiav (Si'voxpiv dyaytXv roig
iiTv/^àyovai róy idQia^ôv rijg Tv'x'tjg, (p
TÇÔj Ttji^ Twv oXcoy TTQuyiiàvœv avvviXnuv.

gloriam ailepli, reliquis Graecis serius ad aliquam potenliain
pervenerunl. Anto bolla Pcrsica ingenii quidem specimina
ulrorumque lonum non defuerunt, sed post vinculum Asiam
inter et Europam restitutum , quum demoeratia nullum
sejungens, omnibus animi ingeniiqu virtutes aequa spe
excitarentur, lones immortalem disciplinarum artiumque
gloriam consequuti sunt.

lonici atque üorici ingenii discrimen , cui tantum tribuit
Thucydides, quodque recte perspectum babuisse videtur, non
tempore demum elTectum erat. Nitebatur enim diversa utri-
usque populi natura et fatis, atque initio occultum et
quasi involutum, maturiora tantum tempora exspectabat,
quibus appareret. lones, quibus in fabulis de lonis rebus ges-
tis bellicosi aliquid tribuitur, natura a bellis abhorrebant ;
vita agresti delectati diu aequabili ingenii motu usi sunt.
Post bella Persica vero quum in Asia multa oITicerent.ne
lones ad potestatem pervenirent. Athenae sedes imperii
artiumque evaserunt, quamquam poeseos et philosophiae
artiumque primordia in iis regionibus exstiterunt, ex
quibus fortasse lonum origines petemlae sunt.

Atticis inprimis datum est, ut, quae aliiinvenissent, his
ipsi meliorem formam tribuerent, alque illorum fuit, q»asi
naturae instinctu, aliorum opes in suam converlere utiiita-
tem. Athenae cum reliquis lonibus collatae, initio pauca
tantum habuerunt artium lumina, verum undique summa
eo confluxere ingénia el quum ipsi loniae pristlnae glo-

riae nisi umbra nihil relictum esset, Alhenis poetarum arti-
licumque genus floruit.— lones, natura adventitiis atque
peregrinis non infesti niliilque a se alienum putantes,
ut ingenio agiles 1), paullatim mobiliores evaserunt, quod
et in rebus civilibus et in artibus agnoscitur : quo magis
res publica ab anliquis institulis recessit, eo magis seve-
riora artium praecepta missa sunt.

Aequabilis Dorum status tandem corruit, praeter obscu-
rarum rerum memoriam nihil ferme ad postera saecula
tradens. lones contra, quia nihil olTuit, quominus rationem
populi naturae insitam sequerentur, per breve temporis

1) Apponere liccat derivationes lonum atque Dorum nominum,
quae satis cum utriusque populi natura convcniunt.

lonum enim nomen derivetur a verb. li(o , iàœ («Vy^at), quocum
eonjungcndum lóg , ïanvio , hjïo^ , 'làoftg , quot;Icoytg
(accentus non obstat, sic aióXog = aioXog) iidem ac »agittarii.
/tiooiwv nomen recte derivatur a SÓQuri , quod antiquitus
tractaverint, cui derivation! non obstat quantitatis divcrsitas.
Conf. Cl. S. Karsten, in actis Soc. Ultraj. 1852 ; qui Aeolen-
ses cum Allcmannis componcns, Sabinos et Samnitcs {^au
vitag) refert ad radicem Sab sive San, quae ex antiquorum
jam sententia ad 2^athiov = hastam pertinet.

Sic los. Bell. Jud. II. 13. 2:ixaQiovg — Siccarios mcmorat,
qui ab armis nomen habuerint medioque aevo audierint Assasins ;
apud Tac. Germ. 40. Svardonum nomen a rad. suard = zwaard
derivandum esse videtur. Cff. Longobardorum nominis derivationes.

spatium rem publicam nobis spectandam praebent, ad
quam velut illustre historiae monumentum naturalem rerum
publicarum cursum exigamus. lidem in civilium factio-
num contentione, quae ipsius Graeciae discordias referebat,
ingenii specimina ediderunt, ad quae contemplanda semper
posteri revocentur.

Sed baec hactenus. Venimus jam ad ipsam plebem,
cujus de conditione nobis exponendum est. Quum plebs
ct phylae arte cohaereant, prius de his quae et quales
fuerint, exponere aggredimur.

De phylis dubitanter senlenliam protuli, non quod nova
sit, sed quod ex anliquissimae iiistoriae reliquiis, a poelis
libéré immutatis al(iue ornalis, ab Atthidum scriptoribus
vel grammalicis pro suo arbitratu dispositis, nisi conjectura
niliil consequi possumus. Quamquam e rerum vicibus
demonstrari jam nequit, quemadmodutn pliylarum, phra-
triarum , gentium et familiarum continuatio et series
pedetentim exstiterit, tamen non dubium est, quin rerum
publicarum fundamenta et initia in familiis ponenda sint.

Quum familiae augerentur, aliae nomine opibusque or-
natissimae faclae sunt, aliae ob egcstatem in clientelam
se contulere. Quo facto omnes eundem dQ-piyov colentes
communia([ue sibi sacra suscipientes, gentem eflecere ;
quae (juum antiquissima sit conjunctio, cognatione et
alTmitate nixa cumque religione arte conjuncta, in mediis
rei publicae commutationibus intacta permansit. Ilae gentes
juribus distinctae societatis speciem imilabantur, quae

llujuscemodi autem societas si intégra mansisset neque
cum aliis in unum coaluisset neque recepisset exteros,
sed per se ab omni cum ceteris communione remota fuis-
set, appellatione a ceteris quidem distinct» fuisset sed
dubito exstiterintne in occidentali orbe terrarum phylae
orientem referentes. Quum vero ubique stirpes aliae cum aliis
se miscuerint atque aliae aliam a natura praescriptam viam
habuerint, priusquam in histona se ostendant, difficile
est primordia repetere atque probabiliter ostendere, qua
progressione cursuque ad rem publicam efficiendam usa sint.
ld autem potissimum de lonum phyhs atque Dorum valet.
Apparent enim (juum jam e variis initiis concretae sunt,
atque veteres Atticae phylae demum memorantur, quum
evanescunt.

lones, quorum reliquiae vel vestigia etiam in Peloponneso
commemorantur(Schöm. Ant. jur. publ. 4G. b. Grote, i. 2.752).
ante Hellenum adventum in Attica fuerunt ibique duodecim
civitates, si re vera certus numerus fuerit, constituerunt,
quarum aliae alio tempore ad potentiam aliquam pervenere.
Praeter ea lonum oppida alia fuere, quae alios populos condi-
lores habuisse videntur (Schorn 1. 1.104.10. Grote II.57),

veluti Eleusis, quae oppida post longum detnum tempus
cum Athenis coaluisse videntur.

Inter haec autem Athenae primas obtinuere,quarum rex
a reliquis, si quando bellum a finitimis moveretur, in
auxilium consiliumque vocareturl). Fuit igitur antiquitus
jam vinculum aliquod, cujus primordia ab originis et
sacrorum quorundam communione repetenda sunt. Quam-
quam cujusque harum civitatum progressio dignosci
non potest, tamen Thucydides et Plutarchus singulis
eadem instituta tribuere, regibus exceptls. Si enim in
iis reges fuissent, sine bellis eas in unius civitatis
formam Theseus vix redegisset neque Thucydidem Tbesei
tempore de regibus cogitasse ipsius verba inspicienti in
promptu erit.

Tittmann Gr. Staatsv. p. 78. ad Ithacae similitudinem
civitatum descriptionem talern fuisse putat, qua Atticae in
duodecim partes distributae principes praefuerint, qui regi
Atlienarum obtempérantes, baud raro tamen vel contra
regem vel inter se belligerantes, omnia ferme suoarbitratu
administrarent.

In his quum Jones maxima auctoritate pollerent, in
omnibus eadem atque Athenis rerum conditio exstiterit
necesse est, neque eo tempore, quo coaluere, ulla rerum
commutatio fuerit, nisi quod, quum iisdem omnes insti-

tulis uterentur, civium numerus auctus esl. Fuere proleclo
quaedam instilula in singulis urbibus, quae ubique eadem
non fuere. Juxta lones enim alii habilaverunt, qui, quum
lonum in Altica auctorilas cresceret, aut possessionibus
amissis, non jam suo arbilrio vivebant, sed pro illis
agros colenles frugum partem lanlum accipiebant, aut,
quippe qui nobiles essent, in lones recepti sunt.

Ut Atlienis sic apud omnes lones phratriae et gentes
exstiterunt, quarum antiquissimis temporibus summa
in civitate fuerit vis, et, quum ipsae civitates coaluis-
sent,ad certam normam revocatae sunt. Hae aulem utrum
jam ab initio ubique certo fuerint numero, ut a poste-
rioris temporis scriptoribus traditum est, an diversae in
diversis locis, definiri quidem nequit, posterius tamen
verisimilius est. Post vero quam in unam civitatem cois-
sent, ad certum numerum , qui idem semper mansit, dis-
tributas esse addubitare vix licet. Post banc civitatis com-
munitatem phylae exstitisse videntur. Si ex analogia rem
judicare licet, vetusta Romae historia eandem ferme rerum
progressionem ostendit. Ut in antiquo Romae statu scriptores
baud semel instituta, quae ad Ramnes, Titieset Luceres
conjunctos pertinent, ad solos Ramnes sive Romanos trans-
lulerunt, sic quatuor phylae ad solos Athenienses trans-
latae sunt, perinde ac si illa phylarum, phratriarum
et gentium descriptio, non e populi natura profecta,
sed incolis quasi extrinsecus indita esset. Ut Romae

Sabini et Elrusci, poslquarn cum Romanis coaluere,
ab his curiaruni distributionem acceperunt, propriam
habentes, sie coalescentes Atlici, qui non omnes lones
fuere, ad Albeniensium phratriarum similitudinem suas
conformaverint. Atque ut Romanae rei publicae gloria ab
hac communitate profecta est, ita Tbucydides, enucleata
narratione missa, universe indicat ab bis inde tempori-
bus auctam civitatem novum tenuisse cursum. Non diffi-
teor isla omnia nulla teslimoniorum auctoritate niti
quippe maximam partem ab auctoribus petita, qui, ut
tantae rerum obscuritati lumen allunderent, ipsi quam
potuerint optime praeteritorum seculorum efllgiem sibi
informarunt. At enim in rebus historicis iisque obscuris
fieri non potest, ut ab omni conjectura abstineamus,
atque etiamsi Romulum et Tatium mythicas fuisse perso-
nas ponamus, tarnen negari non potest plures stirpes in
Romanum nomen coaluisse. Iluic aulem stirpium conso-
cialioni non obstat, quod phylae lonicae appellenlur.
I'rimum enim ut Ilellenibus in genealogia lones admixti
sunt, a quibus iongissime aberant, sie genealogi phyla-
rum nomina ad lones filios relulerunl, quo hujus nomen
exornarent. Neque alia sunt argumenta unde efficialur
phylas istas solius lonicae slirpis fuisse. Nam neque
apud Plularchum nec apud Sirabonem phylae lonicae
commemorantup. Grammatici vel Lexicograpbi, qui hac de
re testes cilari possunt, non declarant num phylae lonicae

appellarentur. Quod autem in Cyzicena iascriptione eaedem
quae Athenis phylae commemorantur, ex eo non colligatur,
lonibus has phylas proprias fuisse. Quum de tempore, quo
hae introduclae sint, neque ex inscriptione conslet nec ex
Eusebio et Syncello, quos atlulit Marquardt (Cyzicus und
sein Gebiet p. seqq.) tarnen id elfici possit senatum,
Ü00 senatoribus constanlem inque 12 paries divisum,
satis ad Alheniensium rei similitudinem, qualis Clislhenis
tempore fuit, ordinalum fuisse. Unde colligendum, si non
ab ipsis Athenis islae phylae profectae sint, regiminis for-
mam postea ab Alheniensibus adscitam esse, neque inde
probelur ad solos lones istas pliylas perlinuisse, quum non
paucae Allicae stirpes cum lonibus coaluissent alque phy-
las consliluissenl antequam coloniae in loniam deduclae
sunt. Ilerodol. V, 69, affirmai quidem quatuor istas phylas
lonum fuisse, sed ex VIll. 44, colligatur eum more suo
de Atticae incolis loqui, ut non magis populi origines
respiciat, quam nomen quod suo tempore invaluerat, quum
Graecia ob diversa sludia in duas paries abisset. Porro ex
phylis Cyzicenis palel istas ad diversum vilao genus non
spectasse, quum natura non feral, ul eandem ubique omnes
vilae ralionem .sequanlur. Phylae numero erant quatuor. 1)

1) FfXtovTfs (TfXfovTfs) , ^^lyixoQtîç , AQyaSiTç et
^OrtX^Tfç, de quorum juato ordine nihil certi proferri potest ; conf.
Tittm. p. 571.aun. n. Cf.Plasz. Die Tyrannis. I. 57 ; 377—394.

Non video cur Meyer de gentiiit. p. 4. Euripidi.qui liaud
semel mythos pro arbitrio immutavit (veluti in lonis
tragoedia vss. 64. 74. 1590), tantum trüjuat ut, Hero-
doto posthabito, ex ejus versibus justum phylarum ordi-
nem eruat.

Vera autem earum significatio etymologica ralione in-
dagari nequit, non quod initio propriam significationem
non habuerint ista nomina, sed quod explicationes ab ipsis
antiquis prolatae satis demonstrant aut Strabonis Plutar-
cbique tempestate verum sensum jam obliteratum esse,
aut Attbidographos aliosque bis novam explicationem
substituisse. Herodotus enim genealogiam illam sequu-
tus, nomina tantum recenset. IMutarchus, in vita Solon.
C 23, eandem auctoritatem amplexus affirmat nonnul-
los genealogiae (idem repudiare et curiosius fortasse
aliam explicandi rationem sequutos esse, qua nomi-
num significationem e vivendi ratione repelerent. Atque
ipsorum nominum forma indicat, quanlopere mutata
sint, ut earn , quam alfert Plutarchus, significationem
inde eruerent. Strabo, qui genealogiam usque ad lonem
sequitur (583 C 1), nomina non recenset, et multum a
Plutarcbo discrepans neque unde sua hauserit indicat et
commentis suis satis demonstrat se baud recte sensissei).

1) Plut. in Vit. Sol. 23 Kai räi cpvXä,' tiaiigt; o'i
UyovTfi ovx dno Toop quot;quot;Iwvoi viwv , (ilX^ dixo xamp;p

Omnes virorum doctorum de phylis sententias referrc
hujus loci non est. Böckh , Die Staatsh. d. Athen. I. p. G45.
alt. ed. 1851 , statuit haec: «Als gewiss sehe ich an, dass
«vor Solon nicht alle vier Stämme Antheil an den lloheits-
«recliten hallen; die Ilopleten waren der herrschende Adel,
«ihnen unterworfen die Landbaner {TfXiQigt;Te.i oder in
«der amilich gewordenen Form, deren Erkläring schwierig
«ist Pf^torrf»-) 1) mit Ausnahme einzelner vornehmer

yfvwv, fig a SiTjQtOTjaav oi ßioi rö ttqamp;toi', wvo-
fiä(r9ai , to fiiv ^äii^ov 'OnXivag , T6 d'tQ/anxöf
^EQyäSfig , Svt7p Si tu)v Xoincof rtStovrag fiiigt; Tovg
yttoQyot'g , AiyixoQtTg 8i Tovg ini vofiuXg xai ttqo-
ßaTfiuig SiaTQißopTag.

Ad Icctloncm rtStovrag obscrvandum est, Reiskium pro yt
^tovrag dcdissc -Tföfoi^Tai-. Strabo YIII. p. 383. 'O öt
C'/cüf) TTQWTOV nh itg TfacjcxQag (fvXdg SuTlf v6 TiXtjS^og,
tlxa fitf rhauQug ßiovg- rovg fih ydo yfcooyovg dm-
Sii^f, Tovg 8i 87]fiiovQyoi)g , rovg Si UQonoiovg ,
TfTÜQTOVg 8i Tovg qji'luxng.

1) Staatsh. II p. 734. Ubi agitur de Icctione nivQtjg et rriyQijg.
»Vielmehr scheint T und F vertauscht, wie in rQtfyyat, Tqi'xui
(p. 678. 734) wie in TtXtmv, rtXiwv , welche letztere Form
ausser den andern Quellen, nach denen ich im C. I. IW. II. s933,
sie zugegeben habe , durch den Zeus Gcleon der Inschrift bei Ross.
(Demeu v, Att. S. Yll neu bestätigt ist, ohne dass hierdurch

«und heiliger Geschlechter, die Hirlen quot;AtyixoQîjg und
«Handwerker ''yiçyaSrjg. Die Hopleten bilden den Slaat
«vorzugsweize ; ihnen steuerten die unterworfenen Land-
»bauer, wie in Indien dem Konige, und sie sind wie Peneslen
«oder dienten Leibeigene. Theten im Ursprünglichen Sinne
«(so stellt diese Dionys. Arch. II. 84. Sylb. mit Recht zu-
«sammen) ohne Landeigenthum, welches grösstentbeils den
«Hopleten gehörte.»

E.xplicalio haec partim certe parum liquida est. Nomen
^yiçyaôfjg aeque derivari potest ab uQ/og, id. q. arjer
akker, unde plura nomina propria, ut quot;^p/oi» et 'Agyiiog
fluxerunt: qui rustici hac appellatione significentur.

Num Argadenses fuerint rö tQyarixoif addubitetur,
quum operariorum numerus bis temporibus vix ita mag-
nus fuerit, ut populi partem constituèrent.

De Teleontibus autem sive Geleontibus magna inter viros
doctos dissensio, de quorum sententiis Herm. Gr. St. Al-
terth. § 49.1841 adeundus est. WachsmuLhii sententia Ihdl.

die andere TtXicov im Mindesten erschüttert würde, wie man
zu voreilig geurthcilt hat. Ilarum litterarum permutatie num
jure defendatur, dubito.

De tuTJ/fAÓnoig (Pl. sol. 13. Schorn de Com. 362) cum Schorn,
facit, statuentc cos sextam tantum fructuum partem accepissc.
B. conferri jubct quae Iludorff do pariianin {Camp;to R. II. 130) in
proocm. ad Lect. serim Ac. Berol. 1840, disputavit.

Alterlh. 1846. in App. 14. p. 816 hue redit: «Die Bodeu-
«tung des Wortes rtXüif (weihen) in ihren Anfängen zu
«ergründen, ist eine ebenso undankbare Aufgabe, als die
«Erforschung des Inhalts der Mysteriën. Doch liegt vor
«Augen, dass das Wort sich früh der Speculation darbot,
«und demnach mag ein Symbolischer Gebrauch in bezug
«auf die Mysteriën früh begonnen haben. Dies lässt sich
«von den Eleusinischen Mysteriën um so unbedenklicher
•behaupten, da Teleon als ein damit verbundener mylhi-
«scher Name vorkommt. Apoll. 5. 15.1 ; 1.1). 16. Ilinc idem
«p. 357. Teleontes appellat.» «die eleusinischen Teleonlen.igt;
Si igitur Teleontes sive Geleontes sacerdotum fuerint sodali-
tium , qui agros Eleusinios habitarinl vel Eleusinia cura-
rint, quod voluit W., miretur quis, qui factum ut postea
nullum collegii vestigium appareat? Neque Wachsmuthii sen-
tentiae favent, quae Meyer probabiliter ad Rossii demos
p. IX disputavit. In inscriptione p. VII. 6. memoratur
quidem Zfvg FiXtcji; , non TfXtwif, quam lectionem
p. IX. Meyer respuit, sed pro ßovXf, UqA h ^'EXtvfuvi ,
legendum esse censet, (5. i. t. ^EXtvaiviio, obscurata
littera w, qua ratione Geleontes cum Eleusiniis nihil
commune habuerint. Praeterea si lenqiore Tliesei i. e.
ante Codrum phylae e.xsliterunt, quo minus Geleontes
Eleusinia curaverint, obstat Ilomericum carmen in Cererem ,
vss 96—106 451—475) quod neque Athenas memorat
neque ullum habet vestigium, unde elTicialur Eleusinia

ad Allienas vel ad Ge'eontes perlinuisse. Boeckhii autem
senlentiae, Tf^éo/ras- interpretantis ruslicos, qui vecti-
galia penderent.vel hoe parum favet, quod rtXog elrtltiv
de solvendis vectigalibus serius demum usurpata videntur:
apud Ilomerum certe ca verba boe sensu ignota sunt ;
quare magis arridet Valckenaerii derivatio, a ytltXv {ytlaj)
FtUovva^ explicantis illustres.

Quo autem vinculo pliylae et reliqui incolae continerentur.
etquomodo factum sit, ut prooedenle tempore omnes Athenis
obediverint, non constat. Neque etymologica ralione effici
potest, ulrum principio ipsae phylae juribus inter se dis-
tinclae an pares fuerint el posthac demum nonnullae gentes
regno potilae juris aequaiitatem sustulerint. Si autem
respicimus, quae posterions aetalis scriptores tradiderunt,
incolae Atticae onmes in piiylas coaluisse videanlur. Quae
enim ad solas Athenas spectabant, ad omnem Atlicam
Iranslulerunt, et rursus quae totius Atticae erant, unis
Athenis tribuerunt. Civitalem enim e variis deinceps
stirpibus coaluisse probe scienles alque in anliquo civi-
tatis statu investigando regionis naturam sequenles, totam
Atlicam 1'andioni subjeclam fecerunt, quem filiis suis
eas partes reli(iuisse perhibuerimt, in quas Solonis tempore
regio partium sludiis divisa erat. IIa jam inde ab antiquis-
siinis temporibus unus habebalur populus, qui auclore Pan-
dione divisus, postea rursus in unum reslitutus sit. IslaePan-
dionis regni partes fuerint tj nfQi ró üarv do^^ {TttÖcni),

/iiaxQÎa, TTotçaXt'a, Mf/açtç. 1) Praeter earn alia regionis
divisio est Philochori (Slrab. IX. 590), quae cum ilia
nihil commune habet, nisi oppida ila distribueris :
Cecropiam, Pbalerum, Eleusidem in Aden; Aphidnam,
Deceliam, Cephisiam in partem medilerraneam ; Epacriam,
Cylherum,Telrapolidem inDiacriam ; Thoricum,Brauronem,
Sphellum in Paraliam. (Scböm. Ant. j. p. 164.) Dubilo
autem num populi primordia ita ad malhemalicam ralio-
nem revocari possint, neque désuni vestigia, unde col-
ligatiir non pauca oppida vel suo arbilrio vixisse vel
mulua socielale conjuncla fuisse (Gr. 2. 1. KO.) Persuasum
habeo istud numerorum syslema ad phylarum phralriarum-
que exemplum a posterioris aevi scriploribus locis cl per-
sonis indilum esse, ulobscura bisloriae tempora explerent.

Idem cadil in anliquissimas phylas, quarum nomina
el ordinem poetae vel historiarum compilalores suo
libilu concinnarunt, ut, quum rerum progressus aUiue
series non jam cernerelur, declararent quomodo paul-
latim civitas essel formata. 2) Ut autem primum plebs

1)nbsp;^Axvrj iufr. Soph. ap. Strab. IX. 329 non mcmoratur ; legun-
tur enim tig àxTÙg rfjaSi y -, quod Schorn, de Comitiis p. 341
mutavit in (s' ^Axti^v. Mcincke in libro vindLciarum Strabon.
1852. versnm ita supplevit ctxrà;nbsp;rrjaSf yfj;
(TTQOgfaTTfQOVg).

quae qualisve fueril, discernatur, de qua in liac quaestione
polissimum agitur, paullo longius in historica tempora
descendere lubet. Ita enim fortasse melius elïïcietur, qua-
lem plebs obtinuerit locum.

In Ilerodoti narratione, V, 69, antiquae phylae rtô
8r}(i(o opponuntur. Cur plebs Clistlienis causae fave-
rit, Herodotus significat his verbis: {KXfiad-htjg) ràg
(f)vXài iiiTMvàjiuat Kuï tnoitjai nXfvyaç ê| iXaaaôixav
Sixa Ti Si] cpvlào-iovg dvxi TiaatQWv tnoirjai, xcù
ôixa Tovg ôtjfiovg xurivt^i ig ràg cpvXàg, Plebem
igitur a plena civitate non jam sejunxit. Eos enim, qui
quatuor phylis adscripti erant, optimo civitatis jure cives
fuisse puto , phratriarum gentiumque participes. Si quod in
iis fuerit discrimen, id inde repetendum, quod alii domi
degentes res publicas tractarent, alii re rustica delectati in
agris habitarent, dum reliqui omnes sive pauperes sive divites

Ilcraclidis Pontici qui dicitur verba. Polit, fragtn. in Thes. Gron.
T. VI. p. 2822 (Schneidewini editio mihi nou est ad manum.)

^Aùtjvuîoi t6 (ih quot;.Qt^jg i^oMVTo ßaaiXticf.
^^vvoix^csavTog 8t 'quot;lutvog avroTg, zàvt uqwvov quot;Icofég

Hthii^i Ttjf àQxfjf Toig vioXg xai SuTtXovv uvvoi
^^uditt'ÇoDVfg. Qrjdtvg 8t ixtjQv^é xai avi'ißißaaf
rot/rovg in i'ff/j xat ófioUf rififj. — Nulla jam nientio ßt
»eque patriciorum iicquc plebis.

in amp;rjTai referrenlur. SI utiiusque Clislhenis, Sicyonii
et Alheniensis, historian! comparaveris, quos Herodotus
inter so contendit, ratione imprimis habita consilii, cur
phylarum nomina mutaverint, inde aliquid colligi posse
opinor. Sicyone enim quum Clisthenes tyrannus rerum
potitus esset (Conf. Plasz. Die Tyrannis, I. p. 140 seqq.
18a2), Doriensium phylarum nomina niutavit atque no-
vam phylen instituit, quam ''^çjféXaoi;»'appellavit. Quo
mortuo, post sexaginta annos cum antiquis Doricarum
phylarum nominibus aristocratia restituta et nova phyle
constituta est, quae eadem fuisse videtur atque ^uiQ^tlaoap
lila, sed mutato nomine; quod fecerint, ne plebs novis rebus
sluderet. Neque dubium (juin hi antiqui fuerint Aegia-
lenses, qui hucusque a plena civitate sejuncti vixerant.
Idem Athenis obtinuit. Tyrannis ejectis, Clisthenes non
novam plebi tribuit phylen, sed nominibus lonicarum
phylarum missis, plebem cum demis in novas phylas
distribuit.

Ut igitur Sicyone antiqui incolae non in Doricas phylas
recepli erant, idem Athenis factum. Ante Clisthenem
pliylae continuerint tantum lones el indigenarum nobiles
cum clientibus, qui proprie cives erant; reliqui vero,
qui vel suis civitatibus pulsi vel alia de causa sedes in
Attica adepti essent vel antiquitus cum ceteris non
coaluissenl, sensim in societatis communitatem recepli
sunt. Quomodo hoc factum sit, definiri nequit, quoniam

placicia reipublicae progressio non jam dignosci potesl.
Jam vero si IMutarchi dicta in vila Solonis attendamus,
clarius apparebit plebem in phylas non receptam fuisse.
Plutarchus enim civitatem in duas partes divisam facit, divi-
tes et egenos, qui ob aes alienum divitioribus obnoxii
atcjue nexi erant. Iii inter thetes censentur, qui, quum ipsi
agros non possiderent, vel pacta frugum pörtione agros pro
ditioribus colebant vel mercede conducti operam locabant.
Eos Plutarchus, cap. 21), omnes ad Diacrios refert, non
quod omnes cognominem hanc Atticae partem habita-
verint, sed quia in ea factione erant qui ditiores in odio
habebant; eosdem cap. 30 pauperes dicit, qui Pisistrato
favebant, atque ad eos solos spectant quae sub finem
cap. 13 narrantur. Solon quum censum instituisset, hoe
potissimum consilio, ut ditioribus patriciis magistratus
relinquerentur, discrimen inter antiquos cives, quorum
pars rempublicam regebat , pars honoribus exclusa
erat, sublatum est. Mature enim naturalis distinctio orta
erat eupatridarum, geomororum, demiurgorum ; quorum
primi eranl anti(iul cives, patricii, qui urbem incolentes
regnum tenebant; alteri partim patricii quot;partim cives minus
illustri loco nali, sed agrestem vitam sequentes;demiurgi
denique lidem qui thetes. Quum igitur Solon censum
instituisset el omnes pro possessionum modo ad rempublicam
vocassel, ihelibus tantum concessit, quo discordia tollerelur.
Ccnsu ordinato, majorem Areopago auctorilalem tribuit.

Quum aulem persuasum ipsi essel, ne sic quidem plebem
conlineri posse, neque salis firmum esse Areopagum, qui
populi libidini resislerel, novam creavil iSou^jj»». Solonis
consilium in allero senalu insliluendo, idque ad praesen-
tem quaeslionem magni momenli esse pulo, Plularchusc. 19,
ila indical: I'ti ô^6qugt;v tóv Stj^of oidovyra xal amp;qcc
avvófifvov rfj r'wv yrQiióv dcpiafi, ófvriQUf nQoaxurtigt;ffA.i
ßovXtjp dno cpvXfjg ixócavTis nxvaQutv ovaibv éxarov
àvbQoti èniXt^àftivos, ovg nQo^ovXn'tiv tra^t tov
dtjfiov xal fii]ôii/ tap dnQO^oxlXtvTov tig txxlrjaiav

tiaq)tçfa9at. Eo igilur consilio allerum senalum insliluil,
vel polius, jure concionandi revocalo et cum omnibus
communicalo, novum munus antiquo senalui tribuit, quo
caverelur , ne plebs praeceps ruerel neve quis agros aequa-
bililer dividere ac regiminis formam mulare populo ma-
jora appetenli suaderel. Praelerea si plebs, quae postea in
Diacriis fuil (nam ante Pisistralum Diacriorum faclionem
fuisse non pulo), in senatum recopia esset, Paralii eliam
senalores facli essenl, quod in lanta vulgi imperilia lamcjue
commolis mulliludinis animis parum cum Solonis consilio
TOV TTQoßovXttkip congruisset, alque ila senalus non ancora
reipublicae, sed ipse ip aàX(o fuissel, quod polius in
posteriorem democraliam cadil. Si contra e tribus primis
classibus sine ullo discrimine senalores legerenlur, quod
nescio qua auclorilale alTirmanl Wacbsm. 4. 480. Scliüm.
Ant. J. P.p. 17K. mirum sane quod Plulardius diserte

dicil dixo nivKîji éxàari/g , his enim verbis pliyiae a clas-
sibiis distinguunlur 1). Ila «lui Irium primarum classium
eranl, in phyhs eranl, non conlra. Elenim si quis Iribu-
Us 190 medimnis censebalur, is pauper non eral. lamen
in 1res primas classes referri non poleral. Omnes, quo-
rum census ducenlis medimnis minor eral, iheles eranl
neque prae reliquis ejusdem generis honore eranl insignes,
nisi (juod seaatores esse poteranl.

Qui igitur in zeugitis quidern non censerenlur, nilii-
lominus lamen alicui phylae adscript! essent, his, ne aequo

Ttjif d'aXXyji^ filial itoXirt'iav, rig ó ôfjiiog ov fifTti^f y
(sc. Tov ixxXijaid^fiv xal ^ixu'Ctiv) tXa^t rd TifiT]-
ficcra Twv no}.ivœv xal rox)g fitv ^tjooXg óf^ov nai
v'/QoXg fiivQa ntvxaxóoia noiovvrag TCQcorovg tra^e
xr/. Cap. 19. ^IviTTTjnàfitpog Si Tijv èv ^AQtim Tcdyw
ßovXrji/ tx TWf xar' iviavvàe dQ^ovrcav , ... . (Conf.
Pl. vit. Arist. c 1 ; 22.) f'ri d'oçâiy rel. quae supra pag. 38 citavi.
Ex istis inter sc collutis, palam est Solonera in altero scnatu
ordinando non Ti^tj/xura, sed phylaruni distributioncm sc-
quutum esse.

Nieb. 1.1. p. 374. »Solon aber hat eine Timocratie eingeführt,
»indem er vier Classen, aviMfiOQiag , einsetzte, nach denen die
»Wahlen zum Senat erfollgcii sollten» (?)

ac cetüii tlieles honore destiluti essent, hoe concessit,
ut cum tribulibus, qui censum haberent, senatores creari
{^ovlixJiiv) possent. Quamquam enim Plutarchus in vit.
laud. c. 18. diserte dicit: Ot Umoi nàvrt^ txaXoCrro
^^reg , oU ov8([iiclt;v aQ-^i^v i'ôœxfp aoyfiv , «XJLcc rógt;
avpixxXt]aittl;fip xoci Sixà^uv fiópop ^wtraxor zijg no-
liTtiag, tamen, si Plutarchus (c. 17. 18.) instituta,
quibus Solon rempublicam condidit, ordine exposuit, ille
quo tempore senatum ordinavit, ex omnibus tribulibus
senatores esse jusserit, etsi ante senatum quadringento-
rum institutum omnes omnino thetes, tam tributes qui
censum non haberent, quam ii qui jam ante Solonem
Ihetes appellabantur, ab omni magistratu arcebantur.
Restât tamen ut dicamus, Plutarchum eos solos re-
spexisse, qui ante censum institutum thetes fuissent.
Aristoteles plebi nihil tribuit, nisi t6 vàg dq^àg
aÎQfïaO-ai xal ev{yt!pHv , atque aliorum sententia de
Solonis legibus improbata, suum de illius republica
judicium proferens, dicit: xccvuarfjaui (vóW«)
rd dixaoTtjQia noirjsavxa tx ndvxwv. Apud neutrum
Ulla mentio fit, thetes fuisse senatores, atque Aristoteles
tacite senatum {ßovXtjp) ad dnxàg refert.

Quod si vere disputatum est, plebs, i.e. incolae eorum
dcmorum, quos primus Clisthenes in phylas distribuit,
neciue senatores nequo tributes fuere. Ab antiquissimis
inde temporibus quatuor illarum phylarum ii participes

fuere qui oplimo jure cives erant, quorum vero numerus
si cum plebe comparetur, non magnus fuerit. Summa
autem potestas penes piiylas fuit; plebi nihil relictum
nisi parendi nécessitas. Plebs autem quomodo in eam
conditionem redacta sit, vetustatis caligine abditum
latet. Si antiquorum Graecorum aeque clara nobis ac
Germanorum essent instituta et mores, ob.scuris istis
lumen alTerre possemus.

De vinculo, autem quo partiarii (Conf. p. 31) contineren-
tur et optimales, nihil memoriae proditum est, nisi (juod
Phitarchus nobis auctor est, eos appellatos luisse éxrtj-
fiOQtovg (éxTa rthv ytiioftépcov Ttlovpvag), de quibus
multa disputata sunt, quorum vero ratio in oblivionem
abisse videtur.

Quinam principes in phylis fuerint, etymologiae ope pro-
babiliter exploratum est; de secundo dignitatis gradu
interprétés in dubium veniunt, idque ipsos antiquos latuit.
Quod ne temere dixisse videar, locos Plut, in Thes. Poil.
VIII. 101) Hesych. v. JyfAioÙQy. Elym. Magn. v. Evttutq.
Moer. p. 107 inspicienti palam erit, hos scriptores sicut
ipsis probabile videretur rem exposuisse, nobis vero non
reslare documenta, quibus justam rerum seriem dignosca-
mus; quare cuique liceat res traditas ex analogia ita ordi-
näre, ut eas inter se connexas et aptas fuisse arbitretur,
vel habere ea pro vetusti temporis fragmentis, quorum
ratio posteriorum seculorum gloria obsçurata in oc-

cullD lalel. SeJ veritali non incongruuin videlur ul
staluainus, vehemenleni illam conlenlionem, quae Dra-
conis lempore exarsil, exlra pliylas exslilisse. Quamquam
incerli sumus, quae ejus causa fueril, lamen liaud scio
an lis orta sil, poslquam omnes Allicae incolae in Allie-
niensium dilionem veneranl, alque in dies magis vexari
coeperanl. Alia vero ralio fuisse videlur ejus conlenlionis
quae lempore Solonis el paulo anle orla est. Praelerquam
enim quod plebs vexabalur alque cuncli lum Iribules.
qui parvos agros possidebanl, tum tbetes, qui praeter
corpus nibiloppignorandum habebant.dilioribus oplimatum
obnoxii eranl, baud désuni indicia ex quibus colligi possil,
ipsos optimales eo lempore in duas divisos (uisse facliones.

Anli(iuarum pbylarum Allicarum dislribulio num
fueril TOTTtxrj, non salis constat. Si aulem tribus non
speclaverunl diversum vilae genus, sed vel originis
vel dignitatis discrimen, non dubilo quin omnes Iribules
inter se mixti vixerinl. Plurima nomina demorum, qui
in media Altica sili erant alque a priscis genlibus
denoa nali, eo adducunl, ut credamus, antiquos cives
in bac poli.ssimum parle degisse suaeque genlis nomen
demis indidisse; sed inde non sequitur neque alios
cum illis mixtos ibi non habitasse neque illos in aliis
quoque demis domicilia non habuisse. Anliquissimis tem-
poribus omnes ejusdem genlis fiimiliae una habilaverinl
neccsse esl. Quum vero non sil, cur slaluamus connubia

omiiiuiri tribuliuin non communia ac liibules alios
ab aliis sejunctos fuisse, ronixr; illa phylarum divisio
rejicienda videtur. Quodsi exstiterit, Solonis cerle tempore
jam obscurata erat.

Clisthenes phylis primus Toirixdi assignavit partes.
Antea enim phylas inter et demos nullum fuerat
politicum vinculum , neque proprio sensu naucrariae phy-
larum partes dici possunt. Nam juxta phylas, phratrias
et gentes altera exstiterat Atticae divisio in naucrarias,
nata illa fortasse postquam Athenienses reliquos Atticae
demos in suam redegerant potestatem, quae divisio poste-
rioris rei publicae status fundamentum fuit. Clisthenes
enim praeter nova munera demis ea tribuit, quae
antea fuerant naucrariarum, et novae phylae ab illo in-
stitutae, quarum partes TOTTinal erant, cum antiquis,
quae phratrias et gentes continebant, praeter nomen ni-
hil habuere commune. E prisca ista Atticae divisione
in naucrarias explicandum est, quod Clisthenes , politicam
divisionem quae eo tempore obtinuit attendens, phratrias
in nova republica intactas reliquit. Quum enim singulae
naucrariae plures continerent demos, ad harum similitu-
dinem Clisthenem demos conjunxisse puto cum phylis,
et naucrariis substituisse TQirvvg. Si jam inter omnes
constaret, quo vinculo anliquae phylae continerentur,
dignitatis gradus, quae munera earum essent, pliyla-
i'um descriplio investigalu facilior esset.

Solonis lempeslale veleruni phylarum auctorilas adeo
decrevisse videlur, ul, si non in rebus privatis siiblala esset,
tamen anlequam Solon ßovXijigt; ordinavit, nullius jam
in civitate fuerint momenti. ld ex eo efficiatur, quod
Plularchus de conditione, qua phylae tunc essent,
nihil compertum habuisse videlur: nam obiter tan-
tum eas attingens, illud polissimum premit, quod
civitas in duas parles abisset, divites el pauperes,
quorum alteri imperia possidebant et opes , alteri, etiamsi
in phylis essent, abjecti et aere alieno obruli erant.
Solon autem, ut aliorum inslilutorum , quae obsoleverant,
sic phylarum auctoritatem revocavil, atque oligarchiam,
quae summam polestatem obtinebat, si non in praesens,
quandoquidem ditioribus sununos reliquit honores, la-
men in posterum instiluto censu fregil, quo summa
potestas in antiquas phylas distribueretur. Reliqua quae
ad phylas pertinent, phratrias et gentes, praelermisimus,
quia de iis, quod ad plebem atlinet, tum dicendum erit,
quum de Clisthenis institulis exponemus.

Jam vero breviter rerum Atheniensium hisloriam com-
memorare liceal, ut demonstrelur, qua conditione plebs in
oligarchia usa sit.

Atlicae historia post Theseum mythis quidem , sed non
illuslribus, involuta est. Ex his autem colligatur, resurgen-
tem lonum vim ac spirilum usque ad annum 752 repres-
sum esse. Sub regibus, qui Theseum sequuti sunt, quos

primus Eusebius recenset, quique salis Silviorum in
Latio genlem referunl. civilalis vires paullalim immi-
nulae esse videntur, certe tam infirmae lüerint, ut
optimales facile passi sint, exteras familias primas in repu-
blica obtinere. Unde fortasse argumentum petatur etiam
Codri tempore civitatem non ita amplam fuisse ul praedica-
tur. Si autem altenderimus, exlerarum familiarum auctoritas
quam diu oblinuerit, credibile est exteros hos non ul
amicos, sed potius ut victores receptos esse, etsi hujus
facti memoria temporis injuria interiit ; nisi Alhenienses
familiarum, quae ex Peloponneso in Allicam se conlulis-
senl, hisloriae novum induxerint colorem, sie ut Romani
Porsennae memoriae (juasi noctem olfuderunt. Inde a
Codro, qui Seriem claudil regum, quorum vilam et res
gestas fama ornavit, Athenarum historia usque ad Solonem
similes rerum commutationes refert in patriciis, quales
posthac in toto populo omnibusque ordinibus apparent.
Unius enim quae fuerat potestas pedetentim per omnes
patriciorum genles distribuitur, non sine vehementi, ut
videtur, contentione, quam historia quidem non narrat,
darum tamen ejus vestigium in Cylonis rebus exstat.
Posterior enim aetas omnes inde a ïheseo reipublicae
conversiones tamquam aberrationem a democratia despexit,
quo factum est, ut memoria omnis illius temporis, per quod
exlerae potissimum genles regnaverunt, nullis litteris
illustrata , oblivione interieril. Primo omnis potestas

penes Codridas el Alcmaeonidas fuit, quae familiaequum
imperium amisissent, lonum palricii novas vires acquisi-
visse videntur. Novem institutis archonlibus, plebs op-
primi coepta est. Summa enim imperii quum ad novem
archontes redisset, optimales indigenae suis commodis
suaeque potentiae servientes, jus negligi siverunt, vel
si eo tempore lota Attica in Atheniensium potestatem
redacta est, ab ea inde tempestate in plebem saevire
coeperunt.

Quo major autem patriciorum numerus ad civitalem
regendam accessit, eo magis civitas reipublicae in modum
informari coepta est. Series civilium institutorum, quorum
memoria exstat, initium habuit a judiciis.

Qua autem conditione plebs usa sit, quibusque rebus eo
sit adducta, ut patriciorum libidini resistere conarentur,
non liquet. Quemadmodum Romae patriciorum et plebis
contentio eo spcctavit, ut leges do imperio consulari
scriberentur (Liv. 111. 9.) atque jura omnibus aequaren-
tur (III. 59), idem Athenis plebis seditio spectaverit. Quum
vero in Attica patriciorum potestas intacta mansisset,
quorsum ea seditio casura esset, non dubium erat; Primo
intuitu plebi nihil a Dracone concessum esse videatur.
Tamen pluribus instituendis judiciis, quibus poenae
mitiores essent, optimales declaravere ali(juid plebi tri-
buendum esse, atijue ab hoc inde tempore plebis historia
incipit.

Ab eodem quoque tempore patricii, discidio cum plebe
orlo, evadere coeperunt lactio, quae adversarias partes
impngnaret, ne aucloritalem quasi paterna beredilale accep-
tam amitteret. Quare probabile est, patricios praesentem
statum tuendi gratia leguni severilatem auxisse.

Omnes leges, quas Draco litteris mandavit, magis spec-
tavere curam ne praesens reipublicae status labefacta-
retur, quam ut suo quisque jure in civitate uteretur.
Ilujusmodi legum ordinatio si ex ingenio illonim tempo-
rum judicetur, aequa est dicenda : nam ab ingenio temporis'
abliorrebat inquirere num in rebus privalis plebi aliquid
dandum esset, quo a ditiorum vexatione se tueri posset.

Draconis leges cum aliis ejusdem ferme temporis legis-
laloribus comparatae, demonstrant quanto intervallo inter
se distarent plebs et patricii. Zaleucus enim et Cliarondas,
in quibus laudandis antiqui muUi erant, res ita ordina-
vere, ut non paucae civitates leges ab ipsis conscripla.s
libenter suas fecerint. Quo factum est, ut in iis rebus
publicis tyrannis caveretur 1). Plebs, in qua summa magistra-
tuum reverentia erat, non modo optimatum dominationem
pellere non ausa, sed ipsum quoque libertatis desiderium
reprimi facile passa est. Veluti enim in animantium gene-
ribus eliam ferociorum, natura sensim edomatur, sie

in hominum oppressorum posteris liberlatis desiderium
paullalim languescit, donee semel excilatum reviviscit el
llammae inslar magis magisque exardescens vix cohiberi
polesl. Ul aulem ad animos inllammandos slimulos alTerl
ipsa servilus, ila duces se praebent fere patricii, qui vel
ob odium et invidiam vel novarum rerum studio ducti,
mullitudinem ad seditionem impellunt. Ex Cylonis vero
historia colligatur, plebem eo tempore non libertatis
desiderio commotam fuisse. Seditioni enim, quae tunc
'exarsit, neque interfuit plebs neque patriciis rerum no-
varum studiosis se adjunxit.

Thucydides 1. 120. Herodotus V. 71. Plut, in Vit. Sol.
c. 12. diversam de Cylonis rebus narrationem sequuti
videntur. Summa narrationis hue redit. Cylon illustri
loco natus victonjue Olympiae renunciatus Theagenis
Megarensium tyranni filiam uxorem duxerat, quo consilium
oligarchiae opprimendae, ut videtur. perficeret; in qua
tamen molitione non plebis ducem se praebuit Herodotus
rem ita enarrat quasi duae eo tempore in patriciis fac-
tiones essent, quarum penes alteram summa rerurn esset,
altera potiri regno moliretur : ot quot;AXaixaivoviSai xcci
oi avaraffiioTai avvwv , et ii quos Cylon sibi ex opti-
matibus adjunxerat: TCQognoi7](îàtuvog ôt {KtlXmv) évai-

tTTfiQ^O'tj. (Plutarchus eos avvwiiÓTag vocat.) Quamquam
Thucydides tantum narrat Cylonem tyrannidem occupaturum

fuissc, 1) tamen, si et Ilerodoti verba attendimus et Solonis
leges atque instituta, quae magnam partem non nova erant,
sed per paucorum dominationem, ut opinor, obscurata.
duas fuisse factiones credibile est. Postquam enim summa
potestas ad novem archontes venit, quo penes indigenas
nobiles summa imperii erat, respublica pedetentim in
oligarchiam conversa esse videtur, quam Cylon cum sociis
Alcmaeonidarum factioni erepturus erat. Ilerodoti dicta
eo ducunt,ut credamus Alcmaeonidas in Cylonisfactionem
saevisseS), neque Tbucydidis narratio id impedit. Post
Cylonem vero occisum Iis inter Alcmaeonidas et indigenas
optimales manifestius erupit, neque post Clisthenem, qui
odio indulgens, optimatum dignitatem fregerat, quod jam
prius fecerat Pisistratus, invidia illa e.xstincta est. Periclis enim
tempore inveteratum vulnus refricatum esl(Tliuc. 120—28)
quum Lacedaemonii ilium propter ró «J^otf ejectum vellent,
neque Alcibiadis, plebis fautoris ejusdemque tyranni, vita caret
vestigiis, quae veteris optimatum odii memoriam revocant.

Cylon igitur minus id spectaverit, ut causam plebis
amplecteretur, quam ut Alcmaeonidas eorumque socios

1)nbsp;Kai Tovg (pLXovg dvamiaag ....nbsp;nartXa^t rtjv
(ixQÓnoXiv wg ini xvQavpidi xri.

2)nbsp;Her. 5. 71. ToxJrovg dviaxtaai ^hnbsp;oi nqvxdvig
y«»' vttvxQÜQcav .... (povfmat Sénbsp;avxoüg ahiTj

regno (lelruderct. Praesidia enirn , qnac aliunde arcessivit,
indicant eum ab oppressa plebe nihil auxilii sibi sperasse,
sed id maxime molitum esse, ut, dum multi ob ludos
Olympicos longe ab urbe al)essent, ipse rerum potiretur,
iitque regnum occupatum ab invidiosis defenderet nobi-
lium famiiiis, quas in exsilium exacturus erat.

Pisistratus eandem tyrannidis sibi parandae viam iniit,
nisi (juod, quum Cylon antiquorum optimatum factionis
esset, ille primus sibi plebem promissis, {Xó/to, ut ait
Herodotus,) adjunxit, neque id facere non potuil, quia nulla
alia ei relicta erat via, qua solus rerum potiretur, quum
Lycurgus optimatimi, Paraliorum Megacles cssenl duces.

Quamquam optimatum dissensio, Cylone interfecto,
sublata videbatur, atque vanus Alcmaeonidis terror
abierat, tamen prodigia divinitus iuunissa vehementiorom
excitare seditionem valuerunt. Cylonis enim socii, spe
decepti atque Alcmaeonidarum odio concitati, plebis animos
grassanle pestilenlia sollicitatos irritarunt: ostentabant,
(juanta Doorum ira populo immineret, quod divina jura
Alcmaeonidae impune violassent. Itaec dicta vulgo crédita
in dies magis odium in Alcmaeonidas commoverunt, co(]uc
optimales in suum comniodum usi sunt. 1) Similiter postca

/Jijfiov x^iqYtn6vlt;av àSmog róog, olaip iroT^iov
v(}Qi()g t-A fifyâX7]i «?./lt;« :roXXà nux^fliv.

Isagoras eandein, quam illi causam interserons, plebis
voluntalem in Clislhenem labefactarc conatus est.

Plebis aulem sedilio, quae initio ad laesa Deorum
jura speclabat, mox alio conversa est quo factum ut
optimales spe regni occupandi depulsi nec quidquam
amplius consequuli sinl, quam ul invisi Alcmaeonidae
ejicerenlur.

Seditio, quam Cylonis socii excilaveranl atque alebant,
non substitisse sed longius serpsisse videlur. Megarenses
enim Nisaeam el Salaminem, Atheniensibus ejectis, in
suam redegerunt poteslatem, quo factum est, ut negotia-
lores, qui non parvis opibus valebant, lucrandi spe
destitua, si non seditiosi, sallem rerum novarum sludiosi
evadere coeperint. Initio bellum ab ipsis Atheniensibus
susceplum est,!) non quod mercalurae damnum affer-

1) Plut. Sol. c. VIII. 'End difiuitQop ripa xai Svcs^fQij
nàXffiop ot h àavn n,QÎ rrjs IJaXafiipicoy v^aov
MfyuQwai noXf/^ovpTfg i^Uu^iop , xal vofiop t'amp;fPTo,
l^rjTt yQàijjai rivà firij tînùp avOtg, (og ^çfj rriv
TioXip (ipTinoitiaOcci rfjg 2:aXaf4.Tpog rj ^apcirco Çy-
fiiovaO'ai, . . .

Ex hiscfficiatur rcllquis Atticae incolis armormn usu interdictum
fuisse idcmquc e Time, dictis 1.12C colligatur, quae si non de soils
patricüa at de ils certe intc-Iligcnda sunt, qui co tempore jus
^ou ixxxi]aià!;eip aui tov dixàzup habebaut. Couf. p. 39. 1.

rclur, sod propter invidiam in Dores; at re frustra ten a-
ta, tandem, fortasse quod intelligerenl plebis auxilio
sibi opus esse atque insulae possessionem favere mercaturae,
quam optimales aspernabantur, lege sanxerunt, ne quis
novam suaderel expeditionem. Popularis igitur odii impetus,
quem ipsi patricii rexerant,in solos Alcmaeonidasconver-
sus, tantum invaluit, ut patricii,in diversas pariesrapti,
neque ad meliorem rerum statum ullam sibi viam patere
vidèrent neque ad vim confugere auderent, partim quod
eorum auctorilas infelici in Salaminem expeditione frangi
coepta esset, partim quod pauperes ob steriles annos
obaerali jam fremerc inciperenl. Moderatiores optimalum
Solonem convenerunt, qui populo metum, oplimalibus
dissensionem eximerel. Solon, regia Stirpe oriundus idemque
popularis, idoneus videbalur qui res ad pristinum
statum revocaret, quippe cujus prudentia atque innocenlia
omnium consensu laudarentur. Ilic Alcmaeonidis, ul in
judicio so sisterent, persuasit: trecenti ex illustrissimis,
ul videlur, patriciis ad rem cognoscendam electi sunt;
quod idco factum videlur, quia Alcmaeonidae judicibus,
qui tunc fortasse ex adversae factionis patriciis erant,
diffiderent et quod multi essent jtalricii, qui, quum reliqui
lamquam pilam inter se raperent reipublicae statum, neu-
Irius erant factionis. Omnis Alcmaeonidarum judicii historia
obscura est. Quum autem longum jam temporis spatium
esset, ex quo piaculi rei facti erant, defuisse ipsis videlur

slrenuus dux, qui ceteris optimatibus populi odio invi-
diaque frelis se opponeret.

Alcmaeonidis ejectis, spes plebis atque optimatum irrita
evanuit. Dii enim minus placabiies fuere quam homines.
Vates quum multa populo expianda frustra cecinissent,
tandem Epimenides, qui civitati duriore fortuna afllictae
subveniret, e Greta arcessitus est. Ilic populum per plures
annos calamitales expertum malis liberavit eumque vnijxoôv
TOV dixaiov Kul fiäXlov (vntiamp;tj tiqós ófiovolav

Ut postea in rebus civilibus nulla ferme in rudi plebe
stabilitas nec certa voluntas inerat, sed facile hue illucse
Irahendam praebebat, ita Epimenidis tempore tanta religio
apud plebem fuit, ut universi, maximis calamitatibus
fracti ac debilitati, simulac salus a Diis data est, com-
muni veneratione virum prosequuti sint, qui Deos ipsis
propitios reddiderat. Ilaec populi voluntas tam in rebus
civilibus quam sacris facit, ut rectius existimare nobis
liceat de temporibus ante Clisthenem quam Plutarchus
alii(iue faciunt, qui immerito popularis civitatis sludia
factionesque in tempora ilia transferunt.

Peslilentiam quum Epimenides c vulgari opinione
avertissel atque omnia melius lemperala ad quietem
redacta viderenlur, mox prislinae factiones resurgere et
grassari coeperunt. Ut in seditione quae Draconis tempore
cxarsit, ita el hie quando el quomodo factiones cxsliterint

nemo antiquorum retulit. Plutarchus rem ita enarrat
(luasi jam ante Cylonis oppugnanclae arcis consilium fac-
tiones illae exstiterint 1), iisque talem tribuit elTigiem,
quae potius in Pisistrati tempora conveniat. Si enim
demoeratia est. quando plebs in civitate juris alicujus
particeps, omnium gerendarum rerum socia et arbitra
videri et esse studet. ante Solonem nullum democratiae
vestigium indicari polest, imo ne Pisistrati quidem
tempore antequam tertia factio ab illo evocala erat. Ne
hoc quidem ex Ilerodoto ita manifesto apparet ut
pro certo alTirmari possit, plebem Pisistrati tempore
jura omnibus exacquala voluisse. Herodotus enim in
Clislhenis institutis enarrandis copiosior, de Pisistrati

hayS)!/ xtjv naXaidv av{yig aväaiv vntQ xf^ -nolixtiag
iaxuaia'Qov, oaug y^wQu diocqjoQug fl^fv , xoaavxu
HtQT] xtig noXfoig diaaxcca^g. ~Hp yÜQ ró [lii; xwv
/haxQitav ytvog SijfioxQaxixwxaxof, 6XiyaQXigt;'-^xaxov
St x6 xamp;if Ilfditoäv xQixoi d'oi IIÜQaXoi fitaoy xivd
xai lUfiiy^tvov aiQotffitpoi noXixiiag tqÓttov ifinoSwp
nnuv xai SifxwXvop Tovg fxtQovg xQarrjaai. Tóxt 8t
Tijg TMP nfptjrwp TTQOg roug TvXovniovg fipcojxuXiag cig-
ntQ äxfitjp Xaßoitatjg xTt.

promissis nihil mcniorat 1). Miruni profcclo, si cum
Plularclio facimus, facliones, quarum altera democratiac,
altera temperatae regiminis formae studucrit, a patriciis
Megaclc et Pisistrato in varias atque etiam diversas partes
trail i se passas esse.

Ipsius Plutarchi narrationis partes male coliaerent (cl.
not, 1. p. 54). Non significat, quale vinculum Solonis tempore
inter divites ac pauperes et Pediaeos Paralios atque Diacrios
1'ucrit: id strictim lanlum indicatur cap. 21), ubi Diacrios jmiii-
peres ac {^fjTug fuisse indicat 2), el cum llcrodolo, nieliora,
ul opinor, docente magis concinit. El qucmadmodum Sala-
minem Atheniensibus ereptam bis narrat,— Salaminii enim
belli hisloriam jam prius expositam, c. 8. inferius suo
loco, c. 12. interponilS) —itadiscordiam,Solonis tempore

1)nbsp;lier. 1. 59. {lltiaiavQarog) xaTacpçoftjaag rfif
ivoavvida rjyfiQi tq'itijv (Stàdiv, avXXtl^ag 8è aruaiioxug
xai rw Xó/ca rwy 'TntQuxniwv nQoavàg,

2)nbsp;üi 8t ip aavfi nàvTtg invuaiu^ov dnoStifioufTtg
lov , xai uQOfiarijxn rœf flip IltSitojv
yïvxovQyoç, vwp 8t IlaQukoiv MtyaxXi^g o ^Alx-
fiaicopog , llti(si(iTigt;uTog öi vamp;v Jiaxoiœp , ip oig rjp
0 {y^Tixog oyXog xai /xàXca va Toig TiXovcsioig ocy^O'ófiipog,
Ad istu ot ip aavft cf. init. cap. 8.

3) No ill cap. 12. illud avùig offcndat cf. cap. 13 sub init,
ubi faclioncs rccciLsct.

concitatain c. 13. cum faclionibus, quao Pisistrali tem-
pestale commemorantur, confunilil ; thelibus enim, qui pro
sua condilione nihil ampUus postulare poterant (juam
juris tantum , quantum ad ditiorum vim repellendam satis
esset, tales imputât molitiones, quales agitare demum
coeperunt post ejeclos tyrannos, quum Clislhenes plebem
promissis sibi adjunxisset. Jure ex Ilerodoto eflicitur
plebom, qualem se erga Clislbenem praebuit, talem nus-
quam antea se gessisse. Pisistratus ab exsilio tandem
redux, sine plebis auxilio, quae per undecim annos
optimatum dominationem tulit, rerum potitus erat, ut
ait Ilerod. 1. Ci. nfi(^o}tivœi/ 8i rwv ^AOtjvaiœp xré.
Nusquam eo tempore popularis voluntatis fit aliqua signifi-
catio, plebs ubique mi tem, facileml) et religiosam2) se
praebet. Clisthene vero a Cleomene ejecto (v. 72), eadem
fortiler se gerit atque ab optimatum dominatione immunem
se ostcndit, ipsa liberatorem revocat (v. 73).

1)nbsp;lier. 1.59. '0 St SrjjiOiÔTœv quot;A»t}vai(av i^anar^-
(^tig, iS(OAt oi (/Tf«öi(Tr()ÓEr(o) tmp dariop xaraXi^as
uvÔqus voiftovi , fu SoQuqióooi (xii/ ovx tytpopvo . . .
it0(gt;vifijq,6()0i Si,

2)nbsp;lier. 1. 60. uvTÎxa Si ïg rf rovg S/j,uovg (f ÛTig dni-
xivo , wg ^yiÙTjvuii] lliKsiarauTov xuvàyn' xui oi ip
rw ûsffrfï 7ltlt^óf^(pol Tt]p yupuXxn tipui uvvijP rijp
(^fOP , . . . ISfXOPTU TOP lIn(fir(,UTOP.

Rectius de lactionibus exposuit Herodotus i. 59. (cf. p. îiu,
not. 1.) Diogenes Laert. i. 58, rem sic enarrat, quasi factiones
lilae lempore Solonis exslilerinl ; quod si verum esset, mire-
lur quis, qui factum sit ut eo lempore nusquam appareant.

Alcmaeonidis igilur ejeclis lustralaque urbe, civitatis
conditio non modo non eadem mansit, sed praeceps civitas
in perniciem ruere minabalur. Omnis plebs obaerala
erat: alii agros pro dilioribus colebant, alii mercede con-
ducti operam locabant, reliqui pro pecunia in Servitute
ßuas operas debebanl; multi peregre abducti sunt, alii aul
liberos vendere cogebanlur aul ullro propter creditorum
acerbitalem fugiebant; denique violenlia eo processit,
ut civilas non posset non dissolvi ; at lamen res aliler
cecidit, quum ipsa rerum publicarum natura, ut solet,
vincat rationem, quae in ipsarum primordiis quidem
obscura est, sed ubique dignosci potest in lis, quae
multis progressionibus usae sunt.

Quamquam miserae hujus condilionis causa a nullo
scriplore prodita est, tarnen morbi tabes fraclique civium
animi banc facile habuerint vim, ut éxTtjfioQioi ne sexlam
quidem mes.sis partem solvere potuerint, ceteri, qui operam
locarent, facile ad egestatem adacti sinl; quam occasionem
deinde optimales avide arripuerinl, ut magis magisque
m plebem saevirenl, quo magis surgentis sedilionis impetum
compcscerent.

blicae ad prisliiunn slalum rcvocandae munus suscepit.
Ut allliclam clvitalem cxcitaret, conciliare sludcbal discor-
dias, quarum causas perspcclas habcbal 1). Hoc conciliandi

dtjfiou T^jjyffióyoji/ aSixog vóog , oiGiv tToXfiof
{ißQiog IX fXfyàXijg àXyfu noXXà Traamp;Hf'
ov yd(» iniaTayrai xaxiifiv xóqov ovöè iraQOv'oag
tvcfQoaiJvag xodfitip 8uir6g h ijav^iif

ovamp;^lfQWif xxtàvwv ovxi Ti Sijnoa'nav
(l)ii8óiifigt;oi xXinxovaif tc^'' ditnay^ uXXoOfy àXXog,
ovôt cf'vXàanovxai (Sffivà dîxjjg {yt^fOXa ,
ij aiywau (fdvoiàf xà yiyvàfiiva uqÓ x^tóvxu'
TW St xqôvoj Tiàfxœg ^XO-f dnoxiao^itvt}.
xovx'rjSi] iràat] noXti tQ^txai tXxog ucfvxxov
tig ôf xaxïjp xapoig rjXvO-t SovXoaxhtjv ,
i)' (fxàaiv t'ficpvXof nôXffiôv xf-^tvôovx' tTtfytÎQfi ,
dg noXXtóf tQuxrjP u)Xf(SiP ijXixîrjV
ix yÙQ Sva{*fPf(ov xa^ioig noXvtjQaxoy uaxv
XQt^ltxui h avvôSoig xoXg ddixovat (fiXovg.
xuvxa fitp h dtjfiM lt;jr()tq)fxai xaxâ' xiavôi tïivi-^qwv
IxvtvpxuL noXXoi yaXuv ég dXXoSanijP
nçax^fpxtg StdfioXai x'dttxtXioiai Stamp;ivxtg.

sludium principium est. unde et primi Solonis instiluti
ratio et omnium ejus legum indoles explicetur.

Tanla autem prudentiae ejus atque innocentiae apud
omnes exislimatio erat, ut multi eum hortarenlur. ut
solus arclion creatus summa rerum potiretur. et tamquam
quietae civitatis custos omnia suo arbitrio regeret factiones-
que cohiberet. Quantum vero difficultatis ea res esset
liabitura perspiciens, dixit, ^uXó, fiè, that zij, zvqupASu
Xlt;OQioigt;, ovx t'xiip Si UTToßuaip.

Tantum porro studium conservandae communis salutis
atque tranquillitatis in co erat, ut de tyrannide a se
repudiala ad Phocon scribens praeclara haec caneret :

Ei 8è yfjg icpfiadfiijv
nuzqiSoq, zvQapvidog ze xal ßiyg dfiidixov
ov xuOyipdfiTj^ ^ fiiócpag xai xazaiaphag xXtog,
ov8iv ctïSov^iui' TtUov yd(, ügt;8( vixriativ Soxfco
ndvzttg dvÜQüinovq.
Quibus versibus si hoe fragmentum:

Item ea. quae deSalamine recuperanda cecinit, addideri-
mus. Solonis ingenii (juasi expressam habebimusefligiem.
Primum igitur consilium, (juod Solon iniit. eo spec-

lavit.ut, pracsentibus rerum angusliis sublatis, rempublicam
crigerel. Meluens ne alia corrigens alia immulanscivilalem
conculeret el labefaclaret (Plul. c. IG) ad
confugiU), cujus haec polissimum vis fuit, ut plebs ab
optimalum dominatione ac vi in libertatem vindicarelur. 2)
Quum Solon plebi tantum tribuisset, quantum ejus inco-
lumitati luendae satis videretur, ipsa paullalim viribus
increscens evasil lanquam hostilis exercitus, qui, variis
deinceps ducibus usus, oplimalibus se opposuit el tandem
victor exslitiL Contenlio, quae primo fuerat de eo, quo
quisque jure in civitate viveret, mox novam iniit viam : quum
enim jus omnibus exaequatum esset, jam eo speclavit,
quitiam jura constituèrent ; quod Athenis idem erat alque
quinam rempublicam administrarent. Quum primo liberta lis
recens a Solone imperlilae vis plebem lateret, neque imperita

1)nbsp;Quamquam Plut. c. 15 multa ct varia intcrponit inter verba :
ovx Inijyayfy laxQtiav ovSt xaivoxoniav ct xovxo yd()
ivTOtijdaxo TTQWXOP TtoXixfVfia yçàtpaç xà fiif vnÜQ'^oi'xa
x(ûv iQfwigt; aigt;ti(s9at, tamen rerum series talis esse videtur
qualem in textu enarravi.

2)nbsp;In libcrtatem vindicarc non ita intellcctum Tolo, ut
Solon vitae communis vincnla et veterem usum, qui ditiores inter
atque pauperes intercedcret, revcllcrit, quo quasi uno ictu omnis
clicntela , ut ita dicam, tolleretur, sed libertatem Solouia tempore
ilico liberum esse a vi magistratuum et ditiorum.

mulliludo suae sibi polestalis conscia esset. sed ex lam longa
ac dura Servitute auctorilalem optimatum suspicerel.
longum temporis spalium opus fuit, quo tyrannis patri-
Ciorum dignitatem quasi a coelo delraheret. Multitudinem
illius liberlatis participem Clislhenes, tyrannidis vestigia
secutus, in horifiiag spcm adduxil, quam plebs bellis
Persicis feliciter gestis assequula est.

Per anaa^Odup Solon plebi tumuUuanti pauperiori-
busque civibus subvenire instituit. Ilaec vero ad tempus
tantum afllictam civitatem sustentare potuit. Nisi enim
in tanta hominum multitudine opificia et agricultura,
quae per recentes conlroversias neglecta erant, florerent,
aut omnia sensim ad pristinam conditionem praecipiii
cursu relabi aut novas plebis seditiones exsislere
necesse eral ; tabulae enim novae magis ad libertatem 1)
quam ad salutem promovendam speclabanl. Instituta,
quae Solon et Pisistratus postea condidere, demonstrant
utrique perspectum fuisse quemadmodum plebi subvenien-
dum esset.

De (SHduiOtiug ambitu ipsi anliqui dissenliunt. Plutar-
cbus (p. 3U—347), rem strictim et obscure enarrat.
Primum autem tlietes, qui ditioribus obnoxii erant, in

rQ'txpag T(i fiiv {màn^opTu Twp ^çfwp dpnaamp;ai , nçôg
TO XoiTTÓf M ToTg aœjuaai /itjÔt'/'u SavuH^nv.

libertatem vindicali sunt, statuto ne ob acs alienuin
debitores vel ipsi vel liberi corum necti neque vendi
possent neve corpora oppignorarent. Tamen omnes ad
pristinum statum rediere, neque conditio eorum melior
facta est, nisi quod, sicut antea, operam locarent vel ex
opificiis victum quaererent.

Neque vero mirum si plebs altiora spectaveriH).
Multitudo enim omnia ad praesentem utilitatem atque
voluptatem metiens beneficii non ita diu memor fuerit.
Libertati nullum laboris incitamentum est additum, atque
munus Areopago mandatum inquircndi, unde unusquis-
que victum quaereret, declarat in magna jam plebis parte
segnitiem inveterasse.

Neque Solonis leges, quae parum, ut par erat, ad
languentes populi animos excitandos accommodatae erant,
effecerunt, ut studium atque operam in agricultura
opificiisque ponerent. Pisistrati vero, ut tyranni, imperium
efficacius fuit, qui et multa opera aediücari et coloniam
dcduci et muitos ad agros colendos rus abire jussit 2).

tri rovg ntvijTag, ort yijg dva8a($n6v ovx titoirjatv
iXniaaoip avToXg , . . . .

2) Diog. Laert. 1. 47. de colonia dcduccnda narrat,
i'TTnaf (d 2:ó}.uip) avvovg xai xi]V tV Qqüxji Xf(gt;(tóp7](Sop
7TQogxTtj(fa{yat.

De fundis aulcin oppignoralis et de pactis non ila conslat,
ut omnes in eo consentianl. Ulrum enim Solon per
omnes 'ó^ovg et omnia pacta an partem
tantum sustulerit. dubitatur. Duo fuerint debitorum genera
necesse est, quorum pars alias ob causas quam ob gravcm
annonam fundos oppignoraveril. Non est enim ut staluamus,
millos agros oppignoratos nullaque pacta fuisse anlequam
illae angustiae et difficuitates imminerent civitati. Plures
enim cives, sive ipsi agros ararent sive aliis colendos
permitlercnt, ob steriles annos nequc paclam friigum
partem accipientes neque e nexis ullum capienles
fructum nisi pretium quo cos peregre venderent, agros op-
pignorare coacti erant. Iiis aliud genus debitorum adjungen-
dum est, qui praeter corpora nihil oppignorandum liabebant.

De fundis oppignoralis e Solonis versibus I) nihil cerli
eflici polest. Fragmenli inilium non indicat, ulrum de

uQicsra , Ffj fiiXuiva , r^,- iyw non
bnovg avnlov ttoXXu^^ nfmiyovag ,
5 tiqôaùfv Sovh^ovau , vvv ihvamp;tqu-

IlolXovg 'AO-rjpag 7r«r(lt;t(V {TfoxriTop
dvriynyoigt; nQuOhrag , üXhtv ixSixcog
àXXop Stxatœ,' xri.

omnibus agris loqualur an de fnndis pauperiomm 1 ).
lila enim yerhn: ijvfinaqtvqoitj ravràp tv Sixji Kqópov
ftV^VQ , quorsum spectenl, non liquet. Obscurum utrum
ad sequenlia pertineant an ad versus sub initium omissos,
in quibus declaratum esset, quid praeter ea quae in
his versibus recensentur, in gratiam pauperum fecerit,
cujus rei Terra mater testis excitatur. Verba vs. 4 et b
ila quidem explicari possunt, ut statuatur Solonem
omnes sustulisse o(?ot;if. et Plutarchus, reliquis missis,
citat hos versus, quibus suam sententiam, tmv avfi-
ßoXaicov àva'iQtoiv yê^ffO-wt x^v ff^tff«x^^^^«f,tueatur ;
attamen ipsa carminis verba non ila, opinor, accipienda sunt,
quasi omnem omnino aeris alieni abolitioncm significent.
Denique ut versus nunc legunlur, non demonstrant
nuo sensu vss. 4 el b sint explicandi. Quodsi vero
dicta do omnibus tabulis ac paclis sublatis intelligenda
essent, Solon merito plures offendissél, neque res tam cito
in oblivionem abisset 2). Ii enim qui ante praesentem

1) Boeckh.staatsh. d. Ath.p. 181, vss. laud. 4. lectioncm navxuf^fi,
quam Stephanus dc suo edldit, scquutus esse videtur.

2) Bocckh. 1.1. I. p. 176. »Selbst die Solonische Gesetzgebung,
»durch welche das Privatrecht in Athen genauer bestimmt wurde,
»verminderte, so wohlthätig und gerecht sie war, dcnnocU die
»Sicherheit der Gläubiger , indem sie das Pfandrecht an den Leib
»des Schuldners aufhob, und durch die Seisaclithcia überhaupt

Exemplum , quod Plutarchus p. 346 affert ad probandum.
non solum pauperiorum sed eliam ditiorum aes alienum
remissum esse, fabulam olet;i) ipse in prima narratione
indicat rem magis fama quam idonea auctoritate niti. 2) Quae
Laertius vit. Sol. 1. de Septem talenlis Soloni e patrimonia
jure debitis narrat, salis a Plularchi dictis discrepant. Cele-
rum omnia de atiaaxOeuf excutere neque milii propositum
est, neque ad quaeslionem de plebe perlinel.

Per auauxamp;Hav igilur (cf.p. 00) diversae civitatis paries
a se invicem solutae ac liberae faclae sunt. Hoc enim in
Solonis inslilulis rnemorabile esl, eum non magis quae-
sivisse vinculum quo omnes inter se conlinerenlur, quam

»zeigte, wie wenig Achtung der.Staat vor dem Eigcnthume habe,
»mag nun durch dieselbe bloss der Munzfuss verringert, oder
»zugleich die Höhe der Zinsen ermüssigt, oder gar für gewisse
»Fülle wenigstens eine vollständige Vernichtung der Scliuldforde-
»rungcn herbeigeführt worden sein.» Cf. tarnen Grote II. 1. 78. sc(iq.

1)nbsp;Boeckh. I. p. G30. .Hipponikos .... der. . viel Land mit
»geliehenem Gelde gekauft haben soll, wenn nicht etwa der Neid
»seiner Landsloute dieses erfand, um ihm eine unrechtlichc Er^vcr-
»bung seines Rcichthums aufzubürden.»

^Siö^av dtj/iog uQidTa avv ijyffióvtaaip quot;dnoiTo
(«tjtf XItjp dpf9dg fivn nu^óufpog.

Regia potcstate sublala, palricii arlius conjuncli anti-
quum rerum slatum non modo integrum sed eliam
firmiorem semper posleris tradidere; plebs vero aliunde
non aucta, unde novas spes foveret vel alliora spec-
taret, non liabuit ; quo factum ut rei publicae con-
ditio Iranquilla et stabilis esset. Antiquissimis enim
temporibus res publica lam apud Romanos quam apud
Graecos stabilis manebat eo quod rerum sacrarum et
civilium conjunctio sediliones conlenlionesque arcebat.
Multa enim populo procuraiula, multi ritus observandi
erant, de quibus consulendi essent sacerdoles, qui aulitiuis-
simis temporibus palricii erant 1) Ilaec slabilis civilalis ratio

1) Orat. pro Dom. I. »Quum multa diviuitus Toutifices, a majoribus
uostris inventa atque iastituta sunt, tum nihil pracclarius, quam

quum ab oplimalibus omnibus viribus defenderelur,
necesse erat bi sedulo arcerent a bello et mercatura: ut
quibus animi plebis atque opes augerentur. Quod ne
fieret curaverint Atheniensium optimales , quum eaedem res
in aliis jam rcbuspublicis Solonis ferme tempore et antea

Post.iuam autem summa rerum ad novem archontes rediit.
potestas, quae antea penes unum fuerat, in plures quidem
distributa est, al non ita ut singuli pro se quisque sua
negolia administrantes neque communi consilio quidquam
agerent (Tbuc. 1. 120) neque congregarentur. 2) Si enim
archontes non in collegium conjuncli fuissent ante quam
Solon hoe inslituit, necessaria fuisset alia poteslas oui
parerent ; tamen désuni antiquorum testimonia, ex qui-
bus jure efficiatur, archonlum polestatem alia auctori-

quod cosdcm et religionibus Dcorum immortalium et summae rei-
pubUcae pracesse volueruut, ut araplissimi et clarissimi cives rem
publicam bene gcrcndo, rcligioucs sapienter interpretando, con-

2)nbsp;Diog. Lacrt. 1. 58. in omnium rerum farraguie quidem
narrat: 7Ttgt;S)Tog (^oW) r^/i' (SvvayojyrjP xamp;v tvvta
daióvvMV inoiiidtv tli TÓ iiVfitntlp , sed potius legeu-
dum est avi'8(inigt;iTigt;'

tale fuisse circumscriplam. nisi fortasse comitiis. quae
tamen neque Draconis neque Solonis tempore memoran-
tur, neque statis temporibus convocata esse videntur.
Quare,quum potestas archontum nulla ferme alia esset
circumscripta, facile oligarchica evaserit.

Simulatque Draco leges suas scripsit, slatim ratae
fuerunt; nullius memoratur auctoritas, neque Areopagi
neque comiliorum, quae eas sanxerit. Comitiorum in
Alheniensium liistoria prima significatio apud Thucydidem
est. i) Quum vero Herodotus a naucrarorum prytanibus
arcem obsessam luisse narret, Thucydides abarchontibus,
dubitari potest fueritne archontum an prytanum potestas
limitata.

1'raeter supremam reipublicae moderationem. Archontes jus
in rebus privatis dicebant2) et nonnulla sacra procurabant.

XQVxÔllfPOl Tij TTQOÇiÔQiiu dnijkamp;OV ot TToUoi ,
tTTiTQfxpavTfg toTç tvvia àQ^ovat Ttjv qivXax^p xal
TO nâv avxoxQàroQdt SiaOtXvai ^ àv aqtaxu öiayi-
yvùiaxœaf tóti dé tù noXXà twv nolixixwv ot
ivvla ttQ'/i^oPTeg tTTQUffffop.
Schorn, iu inlroitu d. Att. Proc. p. 14,

2)nbsp;Quamquam testimonia, quibus nitamur, dcsunt, atque
dicta Suidac avTOTtXtîg ràg öixag inoiovp non magis
archontum jurisdictionem dcfmiuût, quam Dion. Ual. II, 73.

Draco potcstalem corum inlaclain reliquit, necjue a
Solonc jurisdiclio corum imminulagt;esse videtur. At enim
omnis quaestiohuc redit, num Solon judicia (r« dixaartjQtce)
instituent, de quibus infra dicendum est. Archontes igitur
reipublicae praeerant ; munere fundi rationes reddebant
comiliis ; iidem injudiciis privalis xi'jjtot ^aap wore tccj
dixag ctVTOTtXfTg noinaO-ai. 1)

TÙs ifçàs Sixag pontificum Uomanorum, tamen idcojus privatum
ad archontes antiquitus pertinuisse credo , quod optimatuin auc-
toritas maxime in jure dc privatis dicendo posita erat ; quo magis
enim jus negligitur CO minus optimatum potestas certis fonnulls
circumscripta manet. Quod si verum est, ne mireturquis, legum
ordinationem ubique a judiciis capitalibus incepisse. Ad Archontem
I^em pcrtinebant quidem parricidia, sed, quemadmodum id
explicandum sit, docuit Meijer Att. Proc. p. 49.

ff Alle Klagen über Mord , Todtslag, Boulcusis, Verwundung in
»böser Absicht und Vergiftung, sobald nicht Apagoge oder Endeixis
»angewandt wurde : man behandelte nämlich alle diese Klage mehr
«von dem religiösen Standpuncte der Blutschuld, als vou dem
//Politischen Gesichtspuncte aus.quot;

1) (Quomodo haec inter se concinant infra in loco dc judiciis
dicetur.) To tvO^xJixip jam ante Solonem penes comitia fuisse,
crcdibile est. Aristoteles enim Pol. II. 9. nova instituta nou affert:
infi ZoXiüV yi i'oixt rijv dvayxaioràrîjp dn o 8 t 8 à igt; a t
TW 8tjfi(a Supafiiy, tó tùç d()xdg «ipaa0-«t xai ivamp;tfptiv.

Cum archoiilibus conjungendus est Areopagus, de cujus
auctoritate et nomine nilül compertum liabemus. excepto
fortasse judicial! munere. Num archontes et Areopagus
vinculo aliquo jungerentur, plane latet. Perhibetur Areopa-
gus originem duxisse a senatu. qui quondam régi consilio
adesset atque jubente rege jus diceret. Quum vero regia
potestas institutione archontum tot vicissitudines exporta
sit, mirum profecto esset, si senatus ille, de quo nihil
cognovimus, immunis ab istis mutationibus fuisset. Plu-
tarchus, qui si non leges intégras (Conf. c. 19 sub fin.)
certe carmina Solonis habuit, nescit quo se vertat,
quum de Arcopago exponit ; neque in legibus neque ia
carminibus quidquara inveni.sse videtur, quo Areopagus
jure ad Solonem referendus esset; citat enim alios scrip-

ccrtc adconcioncm aliquam pcrtinuit; quod vcrisimilius est quam
ut eredam Areopagum ante Soloacm munus rov iVamp;iJvHv
Labuissc.

lores, qui Solonem Areopagi auclorem fuisse teslalisunl.
Quum vero ipsa Solonis lex, in qua Areopagus memo-
ralur, obslare viderelur quominus Solon ejus auctor ha-
berctur, ad aliam rei expediendae ralionem recurrit. Praeter
legem vero nihil quid(iuam compertum habuit, ex quo
efficere posset Areopagum ante Solonem fuisse. 1) Aristo-
teles Pol. II, 9. significat so de iis institulis, quorum
Solon auctor ferretur, nihil pro certo alfirmare posse:
dubitanter dicil ante Solonem fuisse Senatum et demo-
craliae laudatores refellens, persuasum sibi habet, si Solon
revera judicia inslitueril ideoque democratiao consuluerit,
id casu, non ratione factum esse. 2)

Schömannus 1. 1. p. 18. de Areopagi origme disputans
cum llüllmanno, Staatsrecht des Alterlhums p. 177,
afllrmat Areopagum initio fuisse senatum ; ad quod

2)nbsp;fpa'ivtxai xccrce ttj» .SöXavog ytptaO'ai tovtq
TiQoaiQiaiv , cclXcc f^aXXoy and avftuTWfiaxog.

ScLüin. Att. Proc. p. 17 de Arcopago contraria allirmat: »Aris-
»totelcs aber wusste sehr wohl, dass der Rath der Areopagiten
»älter als Solon sei; aber er wusste auch, dasz er etwas ganz
»anderes, als ein blosser Blutgerichtshof gewesen und dass daher
»immerhin der Blutbann ausschlicslich den Ephcten übertragen sein
»konnte, olme dass dadurch jener etwas von seiuer wabrcu Wesen
»und seiuer hohen Würde verlor.

probandum auctorem cilat Aristotelem 1. 1., qui de
Areopago tanquam de senatu loqualur. Alqui Arisloteles,
quum de Areopago tamquam ßovXf} loquitur, in eo sui
temporis loquendi morem sequitur. De Areopagi muneri-
bus non agit, sed id tantum refellit, Solonem priscam
ei indolem ademisse. 1) Sententiarum nexum inspicienti
manifestum erit, Aristotelem de Areopago ante Solonem
loquentem tantum illud nescio cujus auctoris democratiam
laudantis dictum respexisse: Ehm ydQ riju fih iv
Aqfim TTÓc/co ßovXTj» oXiyaQiixóp , ceterum neque judicia
neque senatus munera. sed judicum ordinem et dignitatem
attendisse.

Porro Aristoteles tradit ut rem indubitatam : Kal Tijy
t^iv tV quot;AQtiœ nàyta ßovXijp 'EqiuXTi^s ixóXovaê
xal IlfQtxXTjg. Nemo vero antiquorum accurate indicavit,
quid proprie Areopago ademtum sit. Si verba Plutarcbi
Sol. c. 19. Ttjp ô'àpoj fiovXriu tniaxonop nàprojp
y-al (f)%}Xaxa twp vô/icop txàùiaep, cornponimus cum
psephismate apud. Andocidem de Myst. : ^EnuSàp öi
Ttamp;waiv 01 pôfioi, inii*fXdaamp;(o rj ßovXii ij 'Aqtiov

1) Arist. Pol. J. I. quot;quot;Eoixt Si ZoX(ap ixtlpa ftip
vnan^nptu itq6t{qop ov xaraXvaai ; xaraX. ci idem est
(luod xohnhip i. c. partem alicui adimerc aliiquc tribuere. Sic
Plut. iu Vila Cim. c. 10. xavaXiUip t{]p quot;A(gt;tiov Ildyov
tiovXTjv , quorum vcrborum scusus cap. 15. v 1. explicatur.

Tiityov riîiv vój^iiov , bncog àtf ai dQyal roTg xnfi^Doig
vùfioig iQamp;vrai, ulruinque muuus, quod IMutarchus
Areopago tribuit, ab Ephialte ei ademtum esse videtur,
et posterius sub Clisthene archonte tantum tó ()pt'A«x«
tivai Tü)v fóficov ei redditum ; quid vero tó napTtav
flpai èniaxonop fuerit, omnes latuisse videtur. 1) Quid-
ijuid fuit, posterioris aevi auctores fabulas sequuti judicialo
potissimum Arcopagi munus, quod ipsorum memoria
maxime vigebat, respexerunt.

Demosthenes in Aristocr. p. C41. priscas fabulas sequens
ac ôîxag tantum (fopcxàg respiciens, dicit: iV S^ovp
idiairarop miprcop xal Gf^upóvuTOP ró ip ^yiQtiw nayoi
SixaßTtiQiop — tp ^ióp(o Tot/rtp tw SixaaTijQiia {f-tol
Sixag xai ôovpui xai Xaßtip ij^icoffap , . wg
lóyog' XaßtiP [*èp ÏIoanSMP viitQ quot;^AkXiqQOamp;iov xov
viov ituQÙ quot;'Afiftag, SixaGai Evfiipiai xal ^0(ticsr}j
01 ôœôfxa d'foi.

Quum igitur optimi quique scriptores, uti Demosthenes
cl praesertim Isocrates, religiose traditiones et poetarum
fabulas sequantur, ne(iue ipsi de earum fide inquirant, sed
potius anticjua gloria delectati, institutorum vetustatem ex-
tollant, quo magis ea aequalium venerationi commendentur,
dictu difficile est, quae Areopagi munia ante Solonem fuerint.

1) Areopagus videtur ctiam habuissc aliquaia acrarii curam,
idquc fortaSse ei a l'criclc ctiaui ademtum.

Areopagum aule Solonem senatum fuisse conjectura
nititur. neque de ipso nomine constat, nisi, ad legem
Solonis apud Plutarchum provocantes, ponamus omnia
judtca. quae in ea memorantur. jam ante Solonem fuisse, i)
Quod tamen, si lex isla post institutum senatum Areopagita-
rum conscripta est. non verisimile est. Si autem legem
quae apud Demosthenem est,2] attendimus ejusdemque
dicta, quae p. G3G leguntur: 'O ^.V eW. o.^o,
^Qàxo.vog, àp8,gt;eg 'Aamp;yjpuXoi , xai ol àXXo,

yQuyjàfiy p, ex Jiis coJligatur, quia Demosthenes nullum
riopnbsp;pôficou, quos describi ju.sserat. excipit,

cunctos ad Draconem refert. (Cf. or. laud.) Solonem
primum Areopago tribui.sse munera, quae antea ad Ephelas
pertinissent. 5)

1)nbsp;Plut. v. 1. c. 19. dvificou 5aoi àrc(,ot ^aay , „çtu t)
^àXo^pa ào^ai, èmri^uvg that nXr,p Saoci^AQ^iov

SixaaHpvfg irrà rmp ßaacXicop int cpôpœ rj a^,ayaTacp
n ini TVQappiih tqjvyoy , ors ^eofióg icpàpy oôe.

2)nbsp;Dem. in Arist. p. 627. /hxà^HP 8è rrjp ip 'AQtUo
Ttàyto çfopov xal XQav'fAavog èx nqopoiug, xal nvQ-
Kctïàg , (paQfiâxcop , iàp Tig dnoxrtLvi] 8ov'g.

3)nbsp;Ita Schöm. Att. Proc. p. 18. statuit, quo vero tcstimonio
uitatur, UOÜ mdicat. «clicUiug de bolouia legibus p. 19. de lege,

Si igitur Demosthenes omnes leges, quae ad homicidia
spectant, ad Draconem lamquam auclorem refert, isla lex
(Dem. p.G27.), Sixà^nv riip h quot;Aqhoo nàyœ xvi, a Dracone
non conscripta est, quia Plutarchus Sol. c, 49. affirmai
nullam Areopagitarum mentionem esse in legibus Draconis.1)
Restât ul ponamus, Solonem nova Areopago judicia non
tribuisse; quum enim Areopagitarum nomen nondum esset

apud Dem. in Arist. p. 627. disputans dicit »Quae lex, quum
Draeonis esse nequeat, Solonis non potest non esse.» Quae
disputatio et per se falsa est et lege, (Dem. 636) eitata refel-
litur, neque Sehellingii judieium esse potest, ut qui frustra
contra Mcycrum efficerc conatus sit 1. 1. p. 8. seqq. oratores
Solonis nomine non abusos esse. Quod si ita esset, non video cur
Demosthcni legem Draeonis esse affirmanti fidem non liabeat.

1) Pollux. (VIII. 125), qui nullum nominis Areopagi vestigium
ante Solonem invenerit atque cognovit ôîxag cpovixàg ad
Areopagum post Solonem pertinuisse rem ita explicat: iôixatov
8è ÇEféTcci) Toîg tqi' uifiaxi 8i(axofifVoig èp roTg
ntvxf 8ixa(yxi]Qiotg- 2:óX(op 8'avxoig nQOxaxiaxTjat (?)
zijp tÇ 'Aqhov Tiayov ßovXrjp, xaxà fiix^op St xa-
xfytXàaO'ij xà xwp t(ftxit)p SixaaxiiQiov. Ex sententiarum
serie non dubium, quin Pollux significaverit Solonem tanta aueto-
ritate et dignitate ornasse antiquum illud judicium, utbrcvi eplietae
ludibrio liabcrcntur. Exinde vero non sequitur, Areopagum novum
fuisse judicium, nwiue testis citari potest, qui illud PoUucis
tesümouiumnbsp;fAimfOP *xi eonürmet.

atque ipsi inter quinque jndiciornm jmlices haberentur.qui
iÔUaW roTg Vnbsp;verisimile est.

Solonem quaestiones. quas Draeon antiquojudicio. quod ante
quatuor ilia nova fuit, reliquisset.addito novo nomine ßouXrg
novisque muneribus. eidem permisisse. idque antiqua lege
servata. (Dem. p. G27) in quam novum nomen receptum est
sanxisse. Ila Demosthenis dictum, legem banc esse Draconis'
recte se habet, et Plutarchus vere scripsit :

enim ibi ab Ephelis secornitur, non quod ante Solonem
al) Kphetis d.versi essent Areop.igitae. sed quod auctore
Solone, illi judicio praeter antiquas ^^ov.^àg nova
munera concessa sunt, neque Ephelae post Solonem Jam
Areopago judices sederunt, sed Archoales ; denique
ßovlfi, nomen ei inditum est. quod summae reipublicae
prospicerel sicul senatus quadringentorum comiliis.

Areopagus, me judice. ante Solonem tantum fuit judicium.
Neque assentior Schömanno Att. Proc. p. 12.13. siatuenti
sub primis post Codrum arcl.onlibus penes Areopagum
jus roi; ivï^ihHv fuisse, eo quod Euclide archonte populi
scito Arcopago redditum est ut curarct, ne magistratus
leges négligèrent. Hoc enim munus non altius potesl repeti
quam a Solonis tempore.

Do Areopagi anliquilale,— Areopagum appello, quo-
niam clc anticjuiore appellaliono nil constat — non habeo
quod dicam. Marmor Parium cum ad Cranai tempora (ann.
1278) refert. Si Meyer, cujus disquisitionem inspicere mihi
non licuit, in Ephem. llhein. Mus. II. 2. p. 207. probaveril,
Areopagum jam dudum ante Solonem tV Sixaii; qovixaii;
jus dixisse, dubitare tamen licebit num nomen Solone
anliquius sit.

Ut Areopagus, sic Ephetae a PausaniaetIlarpocraliono
diu ante Draconem instituti esse atTirmantur, quod quo-
dammodo defendi possit. Pollux YIII. 124, Draconem eos
instituisse dicit numero LI 1), quorum esset roTg icp^aïfiuTt
8i(oxoniigt;oii tv Totg utvvt SixaaTtiQiotg Sixa^fiy.

1) In numero et dubitatio et obseuritas est, atque liic ad
Clislhenis ordinalionem inventus esse videtur, Waehsm. Hell.
Altcrth. I. p. 435, prineipio 80 ephetas fuisse contendit, provo-
cans ad Schol. Dem. apud Eeiskc p. 98. ^Etpérat , äyÖQtg
VTTO TU ntvrrixovTct trij yfyopórtg, äfÖQfg óydoij-
xoi'TU , quae verba ab una cadcmque manu non profeeta
esse videntur. Cf. Herrn. Staats Alt. 103. 12; tarnen emcndatio
■iTfQiiói'veg pro n^ofrtg satis Ilcliastarum raliouem rcfert.
Waehsm. de quinquagenario numero disputans statuit: »So ist
»demnach die Zahl von fünf Ilöfcn und fünfzig Ephcten, fünf aus
»jeder der Zehn Phylen in Klcisthencs Zeit harabzusctzcn . . . nüt
»einem Gcst'immivorstclicr (?)quot; Apud Thotium quinquagcnarlus
numerus ad Ephetatum aclatcm rcfertur.

noa ita ut omnes in eo consentiant.
In lege Solonis apud Plutarchum Sol. c. i9. Areo-
pagitae, Ephetae et Prytanes distinguuntur. Hon,m
postremi in Prytaneo jus dicebant, neque iidem f„erunt
qui judices in judicio .Vi llçvrardœ. Pollux tra-
ditnbsp;judicio .Vi llQvrupeico praefuisse

m hoc vero errasse videtur i), „am ut ex Solonis le^é
patet, praefuerint hi judicio vel potius senatui in prytaneo.2)
Schomann Ant. J. puh,. p. 172. 4, Solonis lego pro
n - Tl,vr.rüovnbsp;.ôi.nbsp;logit

a ino ^aacU^p. Quo pacto quatuor judicia
ex lege eruit: Areopagum, Ephetas. Prytanes. Pry tano.squc
Naucrarorum. Quod cum fine capitis, ubi Areopagitae.
tphetae et Prytanes citantur. non concinit. 3) Nequo e.st

1)nbsp;Pollux VIIL m.To inl Hçvrapeico S^xà^n Si rcsçi
rœ. dno.rupàprœp, ùacp d.apeT, .al rœp

3)nbsp;Verba in pscphismatc apud Andocidem de myst. § 78 Baiter
mil, ónóaa .V aujla^g yéyçanra. rœ,
^quot;'M.r«.. ii .'I gt;Aiidov nàyov r] rœ,

cur cum Weslermanno in Encycl. ed. Pauly, V. Pry/a«m,
credamus judicium in Prylanco institutum esse, ul
in eos inquireret, qui lyrannidem affeclarent. Praelerquam
quod ßaadiXg sive qj^^oi^affiXa,-nihil commune habuisse
videntur cum judicio tnl JlQvxuvtiio, quando(iuidem
tni llQvxavtio) non idem esse polest quod tx Uqvxu-
vtiov, et Solonis lex psephismali apud Andocidem aucto-
ritate praeferenda est; rede, opinor , Pollux VIII. DO. inter
ArchonlisRegis munera hoc ponit.eum xàg twp difjxfxcop
8Uag ötxaCquot;quot;. ^i quidem e grammalicorum usu inlerpre-
lari hcd 8Lxài;npjudidoigt;raecsse. Conf. ({nAQ iniv^ dim-
labo de Archonlis Regis munere in homicidiis non volunlariis,
ad quae eliam Sixai xamp;v diptSi^v referenda sunt.

lllud igilur judicium tni llQVxuvtita, cui ai Sixai xwp
diptfx(^y commissae eranl el Archon Rex praeeral, diversum
fuit a senalu in Prylaneo, qui Cylonis rebus inlerfuisse

TlQVxavHOV ri Atlfftviov i8ixà(iùi] rj vnó xióp ßa(fdïtop,
nou ita sana sunt, ut ad ca Solonis legem corrigamus . Conf. ipse
Schöm. de üs verbis disputans., Att. Proc. p. 20.36., qui
ibi tarnen inter èSixadOi] et M xœp ßaadtoiP partieulam rj

judicium ini /Itlq.'. , quod, nisi eonjccturis indulgeamus, Ephetis
tribuendum est, neque pcrspicio, quid aibi vcliut isia vno xS)p
ßuaiXioiP.

videtur. ut quibus publica sive urbanalranquillilas mandata
esset. Quamquam haec cura sub Solone partim Areopago
data est. tamen oratorum tempore ad prytanes videtur
redisse. Ex hoc urbanam tranquillitatem tuendi munere
explicandum est. quod Solon omnes. qui ix HQwavtiov
condemnati essent. absolvent, üs exceptis. qui reipublicae
libertati insidiati essent. Si autem verum est Draconem
legem scripsisse. qua bona publicarentur eorum, qui prae-
sentem rerum statum evertere cuperent. non dubitoquin
inter Ephetas ideo non cilentur prytanes. quia his non
fuit jus capitis condemnandi. Si quis dives de seditionis
commovendae conatu convictus esset. bona ejus publicari.
si inops. peregre eum venire jusserint; ad quos respi-
ciant illi versus Solonis;

Ita, ne dicam de judicio in portu Zea habito. quatuor
fuere judicia a Dracone instituta. in quibus de Ôixccig
fovtxccTs jus dicebatur; bis quintum adjiciendum an-
tiquissimum. apud quod initio omnes Sixai q,onxlt;xl
fuerint. quae postea partim in quatuor nova distributae
sunt. partim eaeque graviores antiquo judicio manserunt.

Jam pauca de Archonte Rege et de Ephetis monenda
sunt, quoniam de singulis jurisdictionis partibus dicere
mihi non propositum est.

Pollux VlII. 125. Eplielarum nomen explicalurus, verbis,
quae cilavi p. 7«. 1, haec subjungil : Soxovai Ö'wvoiiaaamp;ai ,
ort nQonQOf rov ßaadecog rovg in dxovaico (fóvco
xQiPo^ihovg f^traUvrog^ó Aqd-A-oiV naQtSœxt xo7g
iç^txaig X7]v xoiai» i(ft(Sifioy dnó xov ßaaiXtcog
noioi\ufVog.

E verbis nQox. x. (iucf. i^fxa^oyxog non sequitur
necessario ut Archon Rex in homicidiis non voluntanisim
dixerit. Etenim notum illud, ''A^xovxtg xiIqioi ^aay
üart xdg SUccg alxoxélftg nouTa(^ai , non indicat
archontes omnibus in causis suo arbitrio jus dixisse. neque
quibus in causis banc potesUitem habuerint. Verbum
^IfraÇai', praesertim in homicidiis non voUnifariis ,i\mn\m
varia esse potest ratio, significat perronlari reos, r.aumm
inquirere.

Non nescius sum, ut verba nunc legunlur. sensum
requirere ut i^txû'^fiv siguificet jm dicerc. At enim
potuit Pollux, scriploris alicujus verba describens , ut suam
nominis explicationem defenderet. ea aut male inlellexisse
autali(iuidcitandum omisisse.quo indicatum esset,cui causa,
postquam ab Archonte cognita esset, dijudicanda permittere-
tur; non satis intelligo cur è^frâ^ar condctnnare veljHs
dicere. Mihi quidem locum legenti corruptus esse videtur.

rr/f xniaiv , ex auctore , ut dixi, male intellecto hausisse
puto, tiuibus deinde nominis explicandi causa de suo

addiderit icpéatfiov dnà tov ßaailicog noiotl^tpog \).
Si jam islud munus. quod Pollux Eplietis tribuit,
missum facimus. scnsus sit: Archontem Regem antiquitus
quaestionem de liomicidiis non volunlarih instituissc,
quod idem valuit. ut supra dixi. de rói^
eorumque natura et ratione cognita. r^;, x^e'air judicio
detulisse, quod ante Draconem aut absolveret aut damnaret ;
ei autem Draco quatuor addiderit judicia et quaestionem
de criminis natura Archonti Regi reli(|uerit

Ephelarum appellatio l'rptaip litis ab Arclionle Rege ad
ephetas indicare videtur. 'Ecfivjjg enim ad exemplurn
vocabuli dtfhTjg (h. e. qui dimillil et qui dimittitur)

significat qui permiUit el cui pennitlilur, quorum yioslcvius
ephetis convenire censeo 1). lis enim Archon Rex causam,

i) Suidas habet haec: 'Ei^trai ôt ixXtjajjcrup tjrot on
ini utixuTi 8ixàl;ov(jtigt;' rj on i(p{(j,g ttuquvvwp ov
Hi/parai àXXo Sixaarrjoiop yepiat^ai, rovréartv
i'ititXlJTOi.

1) Ilermaun. Gesetz, Gesetzgebung u. s. w. lin griechischen
Altcrlh. ann. 188 de provocatiouc ad Ephetas disputans, passivam
significationem sed alio sensu défendit:

»Eine sicher aus Aristoteles geschöpfte Nachricht (sc. ab Archonte
irege fuisse provocationcni) die unbegreiflicher weise noch immer
(Vgl. St. Alterth. § 102. 13) und neuerdings-Weber ad Dem. in
Arist. p. 209 und Droyscn in Schmidts Zeitschrift f. Geschichte

cujus ralionem dfaxQÏon cognoverat, dijuilicandam Iradebat.
De provocalione ab Arclionle ad Ephelas vix cogilari
polesl, quippe quae ad poslerioris lemporissimililudinem
inlrusa sil. Si quis enim poslea ad judicium abquod
provocabal, necesse non eral ul ipse causae ralionem
cognilam baberel (Conf. Scböm. All. Proc. p. 7G6 von
der Appellalioii); conlra Draeonis lempore si provo-
calio ab Arcbonle ad Ephelas fuissel, quis de oriminis
ralione slaluissel, quo conslarel ad quod judicium essel pro-
vocandum? quod si ipsi reo, nemine admonenle, faciendum
fuisset, vix habuisset quo se verlöret, neque in tanla rerum

»B. Vni. s. 333) ill Zweifel gezogen wird. Dass die neun Arclion-
»ten, folglich auch dernbsp;, ursprüuglich kx'qioi tjaup

f/wan Tag dixag avrortXiTg noiüaOat lehre Bckk. Anccd.
»ausdrücklich ; «iTorf^fi,; aber sind nach llesychius ctg)' wy
//UT] tffTtv tt}ifigt;ai : finden wir also von Dracon eingesetzt
»ein Gericht über dem ßa(nln)g, dessen Namen von tqiiii'ai
»abgeleitet ist, so wird dieses doch wohl als Appellations Gericht
»gelten müssen, und was die active Form bei passiver Bedeutimg
»betrifft, so wiederholt sich dies bei vielen andern Wörtern, wie
//ifißScrijg, iigt;(ii!Tijg,araTi]i), TTQUxrij!), xctfnrTtjg, xaO-ftijQ,
/'ßuTtjn , iXartjQ.'/ Alü conferre jubcnt tqptf.uat (Aesch.
Proni. 4.) tq'fr/irj. Mueller ad Eumcd, p. 154. iqtrag dictos
esse putat ort ifidai rw ni'ÜQoqvfio t6igt; dvS^tijläviiv,
Conf. Schöm. Aut j. pub 171 5. Grote II. 2. 102 ann 03.

'-pentia pleb, satis scientiae tribuendum est. ut quisque per
se nosset ad quod judicium provocandum esset. Quale autem
vinculum inter pristinum judicium et nova ilia quatuor
fuent. certo indicari non potest. De Ephetarum nominis
antiquitate non habeo. quod dicam. Si vere disputatum
est. el.am ante Draconem in homicidiis non voluntariis
penes Archontem Regemnbsp;antiquum jam

fuent ephetarum nomen. Si vero sine Regis
de homcidiis volunlariis -^n. dixermt. nomen ephetarum
ad quatuor nova judicia referendum.

Jam restât ut de Naucrariis dicamus. Pollux ut Ephe-
(arum institutum etymologiae ope explicuerat. sic vocabu-
lum iV«,a dérivât. Rectius Ilemsterhusius
ad Poll. X. 20. id a puiny derivandum putat. M,mu.s
eorum potissimum fuerit tam in urbe quam in demis
iranquillitali consulere et tributa cogere. Naucrari autem
extra Athenas easdem res procurasse videntur quas Athenis
Prylanes naucrarorum: ut Athenis Prytanes in prytaneo
judices sedebant. sic Naucrari exlra Athenas. quum potestas
nondum inter plures magistratus es.set distributa.judicia-
rium munus. quale postea xôi.nbsp;fuit, habuerint ;

denique judiciarii muneris vestigium est in puvvodUuJ.
^ Photius v. puvxnccQiu Aristotelis teslimonio afTirmat
Solonem vuvAQÜQotg nomen indidisse. quod ex Arislolelo
l'ol. II. 9. ita explicari possil. Solonen. antiqua institula
servasse; quamquam verba Pl.olii hunc sensum non prae-

bent 1) Eos jam ante Solonem fuisse Herodotus testis est, qui
a Thucydide discrepans, narrat naucraros summam Athenis
potestatem habuisse, (luod cum Tbucydidis verbis collatum,
de urbana tranquillitate tuenda intelligendum esse arbitror.
1'ost Clisthenem naucrarorum nulla ferme mentio fit atque
praeter tributorum quorundam cogendorum munus potes-
tatis nihil iis relictum videtur. 2)

Photius, auctore Clidemo, quem Pausanias X. lö,anti-
(luissimum Atthidum scriptorem dicit, quinquaginta naucra-
ros a Clisthene institutos esse alfirmat, atque Boeckh. I. p.3ö«.gt;
Herodotum VI. 89. citat, quasi Clidemi testimonio fidem
faceret; ei loco adjungit VI. 132, cujus loci ratio diversa
est: Miltiades enim sibi non postulat tùç ißSonijxQvva
viui sed t'^Öo.ufjxojT«. Neque vero de quinquaginta primis
navibus ila constat, ut inde sequatur fuisse quinquaginta
naucrarias; (luod si obtinuerit in bello contra Aeginetas,

1)nbsp;Nuuxquqiu (Ah , oiroToy rt rj (fvuixoQiu , xal ó
Sfj^og, vatUnaqog ôî , OTToToy rt d ÖtjixaQXog , 2,0-
kiopog ovrœg ôvofiàauvrog, (óg xal quot; jQKSXoxiltjg cfiijai.

2)nbsp;\mmomns-.Nut/xl7iQOi xal putfxQaQOi öiaqiéQH' vaif-
xXtjqoi flip yào iro/i' oi paüp xtxttj.uépoi , patfxQUQOi
Öi oi figTTçarràfifPoc rà öt/fióata XQnnara xal vav-
xqâQia oirónoiiv oïg (iftxfipzo rà xQVfiara, iXtyopTo
ôf ó/xotwg nui ol utcfOcoroi tmp avpoixuop.

-Miltiaclis jam tempore obsolelnm fuerit necesse est. Qua
auctoritate Pollux VIII. 1()3, haec tradat :nbsp;cî^

'féxàarrj 8r!o înnia, nuQH^, xui vuvp ^iup ,
aii'ó.ua.Tr«,,// nescimus tamen haud sine veri specie
contendatur. id de oligarchia ante Solonem. quippe quae
bellum et rem navalem refugiebat, valere vix posse; de
equitatu satis fuerit ipsius Boeckhii verba referre. 1)

Pliotius omnia componens, statuit, ix Si r^g cpvXijg
éxàaryç rjoup vfpffiij^hui rnivrikg fiip tqttg, vuvaqu-
QÎUI öi 8m8txu xaO'éxàiyrtjp , cujus tamen duplicis
divisionis nullum vestigium exstat. Aeschines adv. Ctesiph.
cd. Brem. p. 297, de magislratibusa/^froT,- agens, cilat phy-
las, trittus et demos. Demosthenes de Symm. p. 184 novam
symmoriarum distributionem proponens, trittus phyles
partes vocat, nc(iue aliam divisionem commémorât. Neque
ullus est auctor, quem citcmus ad probandum tqivtvç
ante Clisthenem fuisse, nisi ad Westermanni conjecturam

1) 1. 1. I. 04. /,Dlc Seltcnheid der l'fcrde aber erhellt aus der
»aufangliehen Geringfügigkeit der Athenischen Reiterei, wclehc
»nach der Verfassung der Naukrarii-n nur 90—100 Mann botruquot;

»und zu den Zeiten der Marathonischcn Schlacht, nicht einmal vor
»banden war. Her. VI. 112 et 1.1. I. p. 301. »Selbst die wenige
»Reiterei, welche nach den früheren Einrichtungen hätte da sein
»müssen, war also nicht im Stande, und die ganze Klasse der
»Ritter damals blosz ein Name.»

(ill Encycl. 1'auly) recurrames, T/urri',* antiquilus quidem
fuisse, sed ad tempus in desueludinem abisse.

Naucrariarum distributionem ila explicandam esse puto.
Quum omnes omnino Allici in Athenarum polestatem
redacti essent, magistratus opus erant, qui novam regi-
onem curarent. Ad exemplum antiquorum naucrarorum,
qui praesidenlibus qvXo(iaailfvai. in Prytaneum coge-
bantur, novi nauorari creali atque antiquis islis subjecti
sunt. Hi pro se quisque in sua naucraria eadem curaverint
munera, quae prytanes nancrarorum Athenis, qui sub
(pvXoßaaiXevai cognoverint de causis, quae ad urbanam
tranquillitatem, Iribula el rem militarem perlinerenl. Nau-
crariae aulem phylarum paries non fuerunl: demi enim, quo-
rum plerique certe jam ante Clislhenem fuerunt, omnes qui-
dem in naucrariis erant, sed non demolae omnes in phylis. i)

1) Cf. Tittmauu. Darstellung der Grieeh. Staatsverf. p. 269 eui
tameu in his non assentior :

»Erstens waren die alten Naukraiiön früher, was naehher mit
»blosz geändertem Namen die Demen waren, also eine geogra-
»phische Abtheilung, und doch den Phylen untergeordnet. In ann.
»p. 1. 49, de demis meliora docuit : Zwar scheint Her. V. 69 zu
»sagen , dasz erst Klisthenes die Demen unter die Phylen unterge-
»oidnet habe. Ich glaube, man musz uüt Weglassung des Sixa
»das aus dem vorhergehenden ötxu vt herunter gekommen sein
»könnte, blosz lesen X«« rovg Stjuovg xurtpffit ig ràg

Ilujusmodi rei publicae fueril status anle Solonem,.lui
civitali ordinandae praeposilus. mulla intacta reliquit,

''fvXäg, Plainer, Beitrage zur Kenntnis« des Att.Beehta.p. 159
.Die Naueraren Latten das nämliehe Amt, wie die Demarchen,
»man könnte sie also auch äQ^opteg rSgt;y pavxouQiu^v „eJ
'nen, . . . . Auffiillig und bemerkenswerth ist die Angabe von Har-
^pocr. undSuidasini'««;x««(,,x«, Herod. nenne die Archonten
quot;vuvxQäQovg, Vielleicht wollen dieLc.xicographen so viel sagen:
aier. bezeichne die neun Archonten durch ot novvävig ramp;p
^'VUVAQÜQCO, , denn jene sind das in einer höhern Potenz für
//den Staat, was die Naueraren in einer niedern für die Naucra-
'ricn, und die Unterordnung der Naueraren unter die neun Ar-
^chontcn kann wohl nicht bezweifelt werden.. Nisi credamus
Thuc. (1. 126) refellerc Hcrod., sed vel sic tamen non est cur
Herodoto prrtenes naucrarorum citanti fidcm non habeamus, quia
Thuc. potestatis tantum ambitum respicit cf. tarnen Salomon, de
Thueydide et Herodoto, Berl. 1851.

dndaag, ÜgntQ ^auv, roXg tvnÖQOig dnoXinnp ßov-
Xoi^ipog, c. 22. 2'. 8t roTg Tr^iuy/xuai roi)g PÓfiovg f^dUop
V rd nqdyfiuTa roTg vófioig TrQoauQfióCfc c. 16. quot;Oti
8'ovp TtQOgi-AQovat roTg Mavocg tvtQu TTQogSox^Gaaip
rwTÓg HQtjXf TTfQi avTo)p xré.

bilior esset, censum instituit aUjue ad plebis inerliam
excitandam multa frustra molilus est, quae thetes ad
agriculturam el opificia cogerent. Plutarchus inde a cap.
20 med. in his inslilulis enarrandis copiosior est ([uam
in reliquis. Quum vero haec post longum demum tempus
vim in mores exercere possent, neque ita essent comparata,
ul ignava mulliludo ea arriperel, quibus ipsa sibi prospice-
rel alque ex abjeclo statu erigeretur, brevi jacuerunl.
Per censum, quo omnibus tribulibus honores patefacli sunt,
thetes quasi altera civitas reipublicae addili sunt, ex
qua in ditiorum classes numquam migrare licebal. Si
classium, quas Solon instituit, ea ratio fuit, ul qui majorem
censum adeplus esset, in superiorem classem transire posset,
thetes,proprio sensu classem non efTiciebant, sed quorundam
jurum communilale reipublicae adjecli erant , de quibus
juribus jam dicendum est, quippe quae fulurae democraliae
fundamenta fuerunl. Praeter senatum quadringentorum, qui
Solonis quidem tempore excipiendus est, duo in censum
veniunl, ró (svvfxxhjdiàUiv el ró Sixàl^fiv sive tvDtlfnv.

c. 15. n f àçmrof («Trtffro»'Western.) tgt; ovx itcijyayfp
lavQtiav ovSi xaivoroiiiuv. Eum potius ad libertatem tu-
endam nonuulla jura cum plebe communlcasse, quam plebis causa
uova instituissc, satis declarant vss. qui Icguntur c. 18. Nccpic
aliter judicat Arist. Pol. 11 0, qui cos rcfellit, qui putarent
^olwva i/onoamp;htjv yfKéffOwt (iTiovô«ioigt;.

Senatum quadringeiilorum, quum Seiialores ex antiquis
phylis essent, deniocralicus non erat; verius dicalur
fuisse consilium, quo Solon et oligarchiae et surgcnti
plebi obviam ire studuit. Oligarchiam enim Solon coercere
studuit eo quod senatui curae esse jussit, ne Archontes,
qui magistratu se abdicassent et gesti muneris rationes
reddere deberent, populum fraude fallerent inque Areopa-
gitarum numero haberentur, neve honores occuparentur ;
quae c jra maxime apparuit tempore Isagorae. (juum op-
timales magistratus occupare conarentur d). Populi aulem
libidini obstitil eo quod senatum jussit cavere, ne rogatio ante

1) Her. V. 71. gt;ht!rfQu rfjy ßovXijp xuxulihiv iniiQaro
(o 'Icjttyóoijg)' Tçttjxoijloicii Ôi roiai ' fnayónfo} (jruatw-

ad populuin ferrelur quam senatores auctores facti essent.
Quod Solon isto instituto deniocratiam vel restituisse
vel instituisse fertur, ex eo explicandum esse puto, quod
nullus scriptor perspectum habuerit, quam rationem Solon
secjuutus sit in senatoribus creandis. Sequiores tandem
scriptores, omni discrimine sublato, senatores ex universis
civibus fuisse putant. Aristoteles, Pol. II. 9 senatum
quadringentorum democraticum institutum non habet,
illud premit, quod judices ex omnibus fuerint. Quae de
senatus natura universe disputât idem Pol. IV. 12, sententiae
meae non obstant; nam Solonis senatum duplici ratione
dijudices necesse est: ratione habita superioris oligarchiae,
qua reliqui omnes tribules. qui patriciis non accen-
serentur, ab honoribus exclusi erant, senatus ^lyuortxói/
erat; ratione thetum, qui neque antea neque Solonis
tempestate in phylas erant recepti, senatus non erat
Sijfiorixóp. Ante Solonem enim plebs duplex erat, partim
in phylis, partim extra phylas 1).

Tfjai xài dn^àg ivi-xfiQi^i , dvviataO-fiaîjg St zijg
ßovXrji , aai ov (iovlo^tviji ntLamp;taamp;ai, öz( KkfontP7ig
xai ó quot;laayÓQyi xai oi azuaiamp;zai avzov xazaXafißüvovai
xi]P dxQÓnoXiv.

1) Quamquam e Plutarchi dictis : ïntiat (d ^oXcoy) zovg
tpaytïg Xfyofitpovg SixijP vnoaitip xai XQiOtjpai
TQiaxoaïtap d()ilt;sxip8ijv Sixa'Qópxwp , collatis cum iis

Quod igilur ad censum atlinet. Iribules ii qui Zeugilarum
censum non haberenl, et mulliludo quae in tribus non
recepla erat, ambo in thelum nomen coaluere; ne vero
anliquarum phylarum dignilas per oligarchiam obscurala
inleriret. earum auctoritas novo senalu instiluto servala
est, ut Iribules. qui terliae classis censum non haberenl,
senalores crearentur. Al Solon proprio sensu novum senatum
non insliluil. Antiquo enim senalui in Prytaneo. sicut Areo-
pago, nova munera tribuit ; in reliquis nihil mutaril. Quum
naucraris extra Athenas antiquum munus mansisset, nau-
crarorum prytanes senatus quadringenlorum facli sunt.et
prylanum nomen et munera ad deleclos viros rediere.
Prytanes enim Naucrarorum Iranquillitalis urbanae erant
custodes atque jus dicebanl; atque quingentorum senatus
non pauca habet. quae pristinum istum senalum référant.

Si jam oralores vel grammaticos adeamus. quaerenles.
qualis Solonis senalus fuerit. nihil afferunt unde illius
ratio aperte cognoscalur. Si aulem ad proposilam modo
senlenliam provocare licet. Solonem omnia temporibus
accommodasse el in ordinanda republica praesentem rerum
slalum servatum voluisse. omnia ejus institula ad lioc
consilium dijudicentur necesse est.

quae (cf. p. 91 ann. 1) ex Herodoto attuli, non potest aÔirmari. ccrtum
fuisse oplimatum deleetum, tarnen trccentorum optimatum Uumcru»
non fortuit us fuisse videtur.

Solon autem alterum senatum instituit vol novo muncre
ornavit, ne quid ante ad populum ferretur. quam senatus con-
sultus esset. De novis legibus ad populum ferendis vix cogi-
tetur. Omnium enim antiquorum legislalorum proprium (uit
instituta vel antiqua vel nova confirmare ne dilaberentur.
Si Solon instituisset ut in posterum novae leges conderentur
vel praosentes corrigerentur, quod profecto non procul
a democratia abest, ipse primus legum suarum vim
et auctoritatem labefactasset. Solonem autem praesenti
tantum concordiae consuluisse, omnesque leges ad prae-
sentem rerum statum accommodasse, ex llerodoto 1.29
conficiatur. Etiamsi non toti narrationi de ejus legum
confirmandarum consilio (Her. 1. 29 ;.IJeracl. Pont. fr. 1;
Plut Sol. 25; Geil. 17. 21.) fidem babeamus, tamen id in
ea verum esse puto, Solonem omnia instituta sua intégra
servari voluisse neque de legum suarum correctione vel
mutatione cogitasse.

Maxima illo tempore senatùs auctoritas in rw fvOvytiv
cernitur. Ut enim populuse juribus a Solone sibi concessis
fructum caporet, consilio opus erat, quod rationibus
exigendis praeesset curaretque , ne id, quod populus jus-
sisset vanum irritumque fieret. Senatus ante Clistbenem
non tam arte cum ixgt;tXt]ai« conjunctus erat quam vulgo
creditur: «piod inde colligatur, ([uod plebs extra senatum
fuit, ncciiie prius in liunc recepta est, quam post pugnam
ad Plataeas sancitum esset ut (piilibet cives senatores

legerentur. Eo demum tempore institutum est, ut omnes
cives regerent iidem et regerentur, et senatus popularis
voluntatis instrumentum evaderet.

Utrum senatus fuerit dç^i, necne,a definitionependet.
Si enim dif^ijg ea ratio est, ut nemini bis munere
fungi liceat 1) neque magistratus/uaMi- accipiat, senatus
ad doxàg non referendus est.

Quaeritur vero num, quod postea fuisse reperitur, idem de
Solonis tempore valeat ? Do i^talYü ßovUwrxü non est
quoddicamus,quum non dubium sit, quin vel posterioribus
temporibus abjudicandus sit ; de senatus a Solone instituti
ratione nihil compertum est. Primum sorlitionem instituisse
Solonem, non credibile est. Si enim Solon sorte capi jussisset
senatores, sortitioms eventusdubius fuisset, neque oligar-
chiae obstitissit ; porro si Aristotelem 11. 9 , attendimus nar-
rantem, magistratus jam ante Solonem, in comitiis ut
opinor, creatos esse , non video cur senatorum sortitionem ,
quae democraliae est, in Solonis instituta iatrudamus.
Sortitio quidem fit, ut iis, qui nun(|uam ad honores
accedere possint, deficiente vel censu vel fide vel iagonii
artibus, aliquid tamen tribualur. Quae sortilio, quum ne
a Clisthene quidem institula sit, Solonis institutis abjudi-
canda est. Accedit, quod Aristoteles de Solonis institutis

1) Cf. IMiastarum jusj. apud quot;Drmostli. in Tim. 710. ovSi
rijP airijp doyrip tóp avràp äpÜnu {än^cd tâno).

slriclim dicens senatum quadringentorum non memorat,
eumque ad dnyag referre videtur. Alterum quid in definitione
additur : ad eandem àçjjT^f his accedere non licere ; id num
de senatu quadringentorum valeat, afiirmare non ausim.
Verisimilius autem mihi videtur, senatum Solonis quidem
tempore ad àç^àg referendum esse. 1)

Yenimus jam ad concilia atque judicia, quae ambo Solonis
tempore arte cohaesisse videntur. Ad ixxX'^aiag duo
potissimum referuntur. Plutarchus in vit. Sol. rem
non clare exponit, sed potius democratiam respicit,
quum comitia et judicia sejuncla essent. 2) Aristoteles
Pol. II. 9, prima quidem specie afïïrmare videtur So-
lonem populi judicia inslituisse, sed idem postea judi-

1) Puclita, Institut. 1. p. 118. 1850 , de magistratibus obser-
vât: »In dem Magistratus läszt sich eine doppelte Macht
»unterscheiden: die positivo Verwaltung der ihm anvertrauten
»Staatsangelegenheiten, und die Macht, Acte der ihm gleichstehen-
»deund geringeren Magistrate durch seinen Einspruch zu verhindern.
Kon dubito, quin utrumque in senatum cadat.

Cf. Horm. Staats Alt. § 108. 3. Wachsm. in alter, edit. Hell.
Alt. T. 481, défendit rd ßovhtlttp dnó xvitfiov , quod Her m.
1.1. jam ad priorem Wachsm. libri edit, jure dubitaverat. Loci enim,
quos ex Tittra. p. 240. 58. W. exsciipsit, ad Solonem non pertinent.

2) Oi 8t Xomoi nâvrtg txaXovpro Qrjrtg , oïg
ovSfuiav dQxijV tôcûxtv aQitiv , dllà tw avvmxhj-
(nà^iv xai rîtxwÇftj'.

cia ita définit, ut locum inspicienti manifestum sit,
eum in superiori loco vocabulo dicasteriis usum esse e
sententia eorum, qui r« ScxuarrjQiu institutum S^f^onxó,
fuisse perhiberent. Quum aliorum de dicasteriorum effi-
cacitate sententiam suam fecisset, quae, mercedejudicum
instituta. maxima evaserit. populi potestatem Solonis tem-
pore ita définit, ut dubium non sit, quin istudnbsp;,
quod apud Plutarchum est, ei sit tvùthnp. 1) Isoer. or.

1) Arist. Pol. IT. 9. 2oXcopa (î'éV/o« //fV oloprai
vofioamp;ézTjp ytvLaùui cTTrovSaToy SXtyuQ^iuv rt yàq
xuxulmui liuv axQUTop ovaup , xai Mnlopxa xL
d^f^op navaai, xai Syf^oxçaxiap xaxaaxijaat xrjp
ndxQiop, (li^apxa xaXüg rr,p nohrtiap. Ehai yà(,
ri}» /^fy h 'Aiitiio nâyco ßovXijp oXiyaQ^ixóp , xó

xâi dQxàg alçfxdç d(^Haxoxçaxcxôp, xd â^xaaxrjçia
â^MorixÔp. Earn sententiam refellens subjungit Solonem xrjp
re ßovXijp xai xfjp xœp dç^œp a7(/tacp non institnisse,
ról/ Si dfjf*op xaxaaxfjaai , xd ôixaartjçta notfjaaç ix
nàpxcop. lllud r« ôix. , e praegressis sumsit. Jam nonnullorum
reprehensio, in quam Solon ineurrit, affertur: Solonem Xvaai
ydç amp;dxfQop , xtfçiop 7T0i7j(JapTa xó âixaaxtjQiop ndp-
T0gt;p , xX,iQu,xàp ÓP , quo faetuiu esse ut tandem demagogis
ducibus democratia exstiterit. Habes binas sententias alteram
Aristocratiae faventis alteram Democratiae. Epbialten autem et
Pcriclem democratiae proprio auctores esse, quos multi demagogi

XII. pro tvo-tfvfiv liabel xußtli' dixjjv na()à rwp t^u-
(i«igt;tuvóvtti}v. 1) Jam vero qualis rob fvamp;ifpni' vel tov
)La(itTigt; SUiji; xrt ambitus fuerit indicare dillicile est
Ante Solonem jurisdictionem apud populum fuisse ex
Thucydide (1.120) colligatur. Eam Solon, quum paucorum
unperio ut postea sub tyrannis obscurata esset, revocavit.
Ut enim postea Tyrannis inter judicia extraordinaria
referebatur, sic Cylonis molitio tamquam extraordinaria
res ad populum pertinuisse videtur.

sequuti sint, quorum quisque nQorjyayfv av^wp ng tri» vvv
SiinoxQariocv, tamquam rem indubitatam non attigit. Quum vero
significasset post bella persiea plebem primum altiora speetasse, ideo-
que Soloni consilium democratiae instituendae abjudicandum esse, ad
magistratus transiens, Solonis tempestate plebem tov tag aqyrdg
aÎQtÏG^cct xai fvamp;tfvnv participcm fuisse perbibet. Unde luce
elarius apparet Aristotelcm de dicastcriis non cogitasse. Ut Arist.
mcrae democratiae iuitium a mercede instituta repetit, sic Dem.
p. 731. eadem democratiam contineri statuit.

2)nbsp;Dem. in Tim. p. 740. Wi](fiov{iai xutu tovg v6,uovg
xai T« \\)i}(f)i(sfiata tov dtj/iov tov 'Aürjvaitav xui
rfjg (iovXiji TWV ntvTuxooitav.

Kai tiIquvvov ov ipijcpiovfiai fîvai óXiyaQ^iav'
oinV tàv Tig xavah'f] tov Sfjfiov tov ^-ixYtjvuiujv,

in quo muila niemorantur. quae Solonis esse non possint,
nonnulla tamen insunt, quae eo ducunt, ut ponamus
Solonis jam tempore discrimen aliquod fuisse inter Ileli-
aeam et Ecclesiam alque judicia extraordinaria ad populum
delata esse. Primum in eo liaec leguntur: rû,/

tSgt;p Idiiop ccTTOKowd,' xTé, «luac Soloni Iribuenda esse
videntur, alque satis cum Plutarclii dictis in v. Sol. consen-
tiunt. Ibi enim Plutarchus de seditionis indole exponens
narrat haec Sol. c. 01 ôé nhîoroi......naQexàkov,

dU^Xoug fiij TtfQioQà, dxr éloixhovg 'ivu nQoavdvTjp
upSqu mavóp difiXéatyuL roi),nbsp;ytj,;

Xtyn, fi ènnptj^itijj nuoà ravra, ov mhofiar oi'dé
rœ, xQ^œ, tSgt;pnbsp;dnoxonàg , ov8è yrjg dpuSucSfxà,

xarà^co, ovdi œ, 9â,avog xuréy,lt;o^rat, ov8i rot),
AiaVoi/r«, i^exü ^uqù toi's quot;ó^uovg rovg xeifihovg xui
rànbsp;tov 8,iiAov tov 'AO.jpuioip xui Tijg

^ovXrjg , ovt' uvTÓg iyœ ovt' àXXop ovdtvu iûacj- oiuV
doxW gt;cuTuar,jaco, 05,r' ^qx^IP MIÏVPOP OPTU
éTtQUg ÙQXrjg, xui t5gt;P hpîu d^XÓPTCOP xui TOV
ifQOfiprjf^opog, xui oaoi ^tjd Tœp hpiu doxopxi^p
XVUl^ixfoPTUl TUlhjl rfi rjfAiiiU xui xtjçvxog xui TTQta^HUg
xui avpiSQwp' oigt;8è 8ig Ttjp uirijp dQxi]p tóp uvtÓp
àpSqu, 0v8é 8t!o dQxàg CCQ^UI TÓP uiróp ip tûgt;
aî'TM ipiuvTm , xré.

dyaSâaaaiyai xai ôÀco,» ftfr«ffr^(T«j ri/p iroXtTfîay.
et (c. 15), TTt^wrov ^^óliofog îju , ég l'oixt , aôcpicfiia
Tt]y xwv iQtwv dnoxottrjf anaäyamp;uay ovofiàaavtoç.

TVQavpîSi f(fvyop , cum his Ileliastici jurisjurandi verbis
ovôè Tovg ifftf/oprag x«r«|aj. Quamquam tota juris
jurandi formula a Solone non conscripta est, tamen non
credibile haec centum pene annis post inserta esse,
quum post Solonem, quod scimus, nunquam metuendum
fuerit ne tabulae novae fierent possessionesque divideren-
tur; potius verba antiqua , postquam novae res in formulam
receptae sunt, retenta esse videntur, quum Solon eam
rerum conditlonem tuendi gratia praescripsisset ; quod
si ila est, dilTicuUas se offert. Si enim omnia, quae plebis
arbitrio mandata erant, ab omnibus in comitiis tractabantur,
omnes eo jurejurando obstrictos fuisse necesse est,
quod vix fieri potuit, quum sic nimia toti plebi potestas
tributa esset, neque senatus quadringentorum ratio eo
ducit, ut credamus id jusjurandum ad omnes pertinuisso.
Verum antiqui scriptores, de eo jurejurando lleliastico.
quotl Solon praescripserat, aliquod cognoverint, quod,
quum praesertim ad praesentem rerum slatum conservan-
dum speclaret cf p. 98. ita explicuerint quasi Solon
Athenienses legum conlirmandarum causa jurare jussis-
set ut ad statum quidem tempus leges integrae servarentur.

Quodsi ea, quae in jurejuraudo rnemorantur. Solonis
sunt, rem secundum rationem temporum. quibus Solon
vixit, ita explicandam puto: in comitiis omnes omnino
creasse magistratus rationesque ab iis exegisse.in judiciis
vero extraordinariis. quae jam antea ad comitia pertinuerant
el in nonnullis ordinariis. de quibus mox verbo dicendum
erit, non omnes cives sed eos tantum judices fuisse, qui
nescio qua ratione lecti lioc jurejurando obstringerentur.
ne in quaestione, quae ad reipublicae salutem spectabat,
cum reis facerent, eoque ipsi rebus novis obsecundarent. 1)
1'raeter ilia extraordinaria Judicia de tyrannide deque
tabulis novandis atque agris dividendis ordinaria fuisse
verisimile est. quae populo committerentur. Plular-
chus, plebis jura quum indicasset, in qua tamen
definitione Solonis certe verbis non usus est, rede judical
TO dixâ^ftp initio ferme nullum fuisse 2): Archonlum

1)nbsp;Tittm. Darst. d. Gr. St. p. 216, jusjurandum respiciciis scrip-
sit: »Dasz nun hier die Möglichkeit gedacht wird, die Keliäa
quot;Aönne sick anmaszen wollen Verfugungen über die Verfassung,
^Wahlen u. s. w. zu treffen u s. w.» Ita Senatus auctoritas, qui,
auiequam aliquid ad populum ferretur, consulcndus erat ct sc-mper
ferme consultus est, (Cf tarnen Dem. adv. Tiinocr. 715.) jam initio
satis infinna fuisset. Tale quid Solonis tempore vel populi animis
vcl Soloni inhaesisse vix credibile est.

2)nbsp;V,l.e.l8.quot;0 (sc TO dixu^ftf) x«r'«(»;(«,• ^m.V ojwîtV ,
latffov ,)f n«/xixéyflt;yfi ffpâvy- và yàç nhrara tügt;p

enirn jurisdiclio a Soione esl servala; in reliquis vero
lempora lurbasse el ab aliis aucloribus induclus esse
videtur ul anliquis nova miscerel, quibus praeterea Ro-
manum colorem induxit. 4) Plutarchus pristinis temporibus

SiucpOQüiy tvinmxfv fig roiig Stxuardg. Kai yaQ off«
raXg do^aTg tra^f xQivtiv, OjAoitag xal ntQl ixtiviov
fig TO dixaarrjQioy iqjtafig fScoxf roTg ßovXofiiyotg.

1) Grote II. I. 98. »Es ist kaum möglieh , sich diese zahlreichen
Dikasterien und Versammlungen in regelmrisziger , häufiger und
lange bestehender Wirkung ohne eine den Dikasten , aus denen sie
bestanden, zugesicherte Besoldung zu denken. Diese Besoldung
aber begann erst um die zeit des Perikles, wo nicht gerade zu
auf seinen wirklichen Vorschlag gegeben zu werden ; und Demos-
thenes hatte gute Gründe zu behaupten, dasz, wenn man diese
Besoldung aufhöbe , das ganze Gerichts- und Verwaltungssystem
Athens sogleich in sich zerfallen werde Und es würde ein Wunder
sein, welches zu glauben uns nur das stiirkste unmittelbare
Zeugnisz rechtfertigen würde, dasz Solon, in einem Zeitalter, wo
selbst theilweise Demokratie noch nicht versucht worden war, die
Idee solcher Einrichtungen gcfaszt haben sollte; es würde aber
ein noch gröszeres quot;Wnnder seui, dasz die halbbefreiten Theten
und kleinen Eigcnthümer für welche er Gesetze gab, noch unter
der Zuchtruthc der Eupatridcnarchontcn zitternd und in Gesammt-
gcschiiftcn gänzlich unerfahren, plötzlieh der Erfüllung dieser
emporragenden Ambtsgesehivfte gewachsen gefunden worden sein
sollUni.

f(f)f(jtv tribuit 1), quod, jurisdiclione ab archontibus
ad dicasteria nondum translata, magistratus munere
functus vel fungens ad rationes reddendas citari poterat,
atque judicia male ab archontibus judicata ad populum
in comitiis redibant, qui ea irrita faceret. Quamquam
testimonia ad id probandum proferri non possunt, tamen,
id factum esse negari nequit, nisi ret dixaartjota archon-
tum jurisdictione ornata a Solone instituta credamus.
Archontes sub Solone erant avTOTflfîg, a quibus pro-
prio sensu provocatie ad populum non esset, sed quaeratur
quis magistratus, quae potestas judicia male judicata irrita
faceret, si quidem id non tum primum, quum magistratus
munere abdicasset, factum esse verisimile est. Quocirca
statuo magistratus, quoties senatui visum esset, ad rationes
reddendas citari potuisse eorumque judicia male judicata
ad illam juratam populi partem relata fuisse. 2)

1)nbsp;Cf., Hut. V. 1. p. 350. sub fin. et C. F. flemiann, Staats-
alterthümer § 145, 0—12.

2)nbsp;De ixxX. xvQtcc , quae coneionis priseae munera etsi
mutata refert, ef. Sehöm. de Cvmitiis p. 30, et de statis eomitiorum
diebus p. 47.

H. Schelling. Be legibus Solonis, Cap. III. p. 24. //De ritu
*et ordine in eoncione populi observando haec fuisse instituta Solonis
»ex oratorum locis affinnarc possimus». Totum vero caput inspicienti
apertura erit non omnia ista a Solone profecta esse. Etiamsi

Omnia isla jura populus in comiliis exercebal, quae
jam anle Solonem quidem erant, sed in oligarchia ob-
solela. Hoc addubilari vetat Thucydides, quamquam
nullus nobis auctor exslat, qui ejus sententiae fidem facial.
Nisi Solonis temporibus rem publicam Iribuamus, cujus
auctor Clislhenes jure dicendus est, crebrae acfrequentes
condones non fuisse videnlur. Si ad Solonis consilium
attendimus , eo spectantis ul concio liberlatis firmamenlum
et praesidium esset, omnia lamen prius a senalu Irac-
tarenlur, paucae fuerint necesse est.

Restai ul de legibus in comitiis ferendis atque abrogandis
agamus, qui locus, ut omnia quao ad Solonem referunlur,
recenseamus atque dijudicemus, majorem operam sibi
poslularel, quam qui hie tractaretur, neque fortasse operae
pretium forel in obscuris ballucinari. In hac enim quaes-
tione explicanda non magis oratores adeundi sunt, quam
consilium Solonis el temporum ratio altendenda est.

Oratores quamvis crebro Solonis nomen jactant, tamen
haud semel significant, se in tanta legum copia, quae,
paucis e.xceptis, nullum auctoris vel rogaloris nomen
prae se ferebant, eo nomine usos esse, quod mulliludini
gralum esset, quo majorem dictis fidem auctorilatemque

Solonis nomen ubique apud oratores obvium est, tamen lectori
quamvis religioso inquirendum, quis ct qualis scripserit quique
audierint; quod Schelling universe neglexit. Cf. p. 105, 1.

(acerent. 1) Ignorabatur enim quaenam instituta nomi-
natim Soloni tribuenda essent. Ut jam in prooemio
animadverti Graecis inprimis oratoribus rei publicae pro-
gressio nulla erat, gloriandi materiem a Salamine et Ma-
rathone repetentes, democratiam Theseo acceptam referebant,
Soloni leges 2) atque in legibus et institutis alTerendis
tempus suam memoriam inter alque illa prisca tempora
interimebant. Universe autem in legibus, quae apud oratores
citantur, multa esse a Solonis manu profecta quis negare
ausit, quis certo discrimine vera a falsis internoscere audeat?
Ut de multis aliis, sic etiam de iis, quae ad leges ferendas
vel abrogandas spectabant, alïïrmare liceat, tale institutum
tam a Solonis consilio quam ab ingenio temporis abhor-
ruisse. Quis credat a Solone populo datum esse, ut tollendis

1)nbsp;Or. contra Neaeram p. 1370 sub init, luculenter ostendit,
quales fuerint auditores.

Aeschincs p. 429,17. Solonem tamquam democratiae auctorem
laudare videtur. Locos recensere, qui Solonem legum eonditorcm
respieiunt, necesse non est, quia omnes in libro, quem Schelling
edidit, inveniuntur. Neque vero parvi habendum est, quod alii jam
observavere, leges Solonis quidem nomine inscriptas esse, sed illius
temporis colorcm non referre. Cf. Schöm. Be comitiis p. 2C6. sqq.
atque p. 267. ann. 42. ubi Lysiae or. adv. Theomnestum affert,
quae continet specimina prisei istius sermonis, quo leges Solonis
scriptae erant. Cf inprimis Gr. II. yo. 53.

manibus dcclararet, quas legos abrogari, quas rellneri
vellet; ab illo inslitutos esse nomolhetas 4), qui leges con-
tenderent, quae abrogandae essent, alios qui veterum legum
patrocinium susciperent. Qui ita statuai eum vereor ne et
Solonis consilium alque temporum ralio lugial. Solon in
republica ordinanda fulura non respiciebal, nisi quod
magno opere curavit, ne plebs el optimales, quos discrelos
habuil, colliderent.

Plebis igilur potestas magis in probibendo quam in
jubendo posila fuit. Cavebat plebs ne quis ipsi inimicus
magistralus crearelur; neve arcbon qui in plebem saevis-
sel munere functus Areopago adscriberelur, denique
velabal sive id loli populo sive parli fuerit mandatum ,
ne judicia male judicata rala essent. Sequens vero aelas.

1) Schömann de Comitiis p. 251 statuit : »Illi aulem Nomothctae
yita euim seleeti isti Heliastae dicebautur), aristocratieac magis
reipublicae formac, qualem Solon instituit, convenire videntur ;
si quidem ista quidem aetate, eum nulla mercede judicia
exercerentur, Heliastae ex opulentioribus tantum et primarum
classium civibus esse solebant , quibus rei familiaris eura
solutis liberaliter reipublicae servire licebat.» Quum vero apud
Dem. p. 706. lex jubcat rovg 8i TTQoiôçovg ....
xqtifiaril^nv .... xai nfql tov aqyvqiov , ójróamp;fp
Toïi V ofiox^tTu IÇ i'dTui, quacratur qua auctoritate nitatur
nomothetasSolonis quidem tempore sine mercede munere functos esse.

quae Solon sludiose servaverat, abolevit alque arehontuni
dignitatem et auctoritatem in dicasteria transtulit. Hoc
discrimen inter Solonis leges et Clislhenis quum non jam
dignosceretur injuria illi iributa sunt, quae ab hoc
erant profecta. Ambiguam, ut ita dicam, institutorum
suorum rationem Solon perspectam non habuit, neque
habere Hicile potuit, quum nulla popularis voluntatis signi-
ficatio in tanta rerum novitate esse posset. Plebs a magis-
traluum ditiorumque vi tuta nihil amplius sibi postulavit,
alque Atheniensium historia omnibus argumentis ciarius
evincit temere Soloni tributa esse, quae posterior aetas
invenit. Post Solonem enim plebs in varias partes se rapi
passa est. Leges autem ut abrogentur vel subrogentur
vel derogentur talia existant lempora necesse est, quae
praesentes leges rebus temporibusque non convenire indi-
cent, earumque vitia detegant. At primum legislatorem,
qui, ut reliqui ejusdem aevi non, ut plerique praedicant,
nova condiderit, sed obscurata potius revocaverit et
amplificaverit, quis futuri temporis progressionem per-
spexisse et praeparasse credat. Imo potius quod Aristoteles
Graecorum hisloriis edoclus in formulam redactum enun-
tiavit: to ^ctSicog fteraßalXfii/ tx tamp;v vöjjitav iig trtQovg
vófiovg xaivovg, àaO'fPtj noinv iart rrjv rov vó/xov
StJvaiiiv id Solonem animo sensisse credibile est. 1)

üenique si leges quae apud oratores invemuntui'i)
inspiciamus, apparebit, senatum quingentorum , proedros ,
tertiam ecclesiam, mercem publice erogandam, Eponymorum
statuas, haec omnia ita cura nonnullis legibus cohaerere,
ut illis sublatis haec simul tolli necesse sit ; quare non
est, cur legum formulam a Clisthene vel ab aliis mutatam
(juidem , ad Solonem tamen lamquam auclorem referendam
esse staluamus.

Jam multis institulis excussis, ut aliqua ralione inves-
. ligarelur, quaenam instituta lamquam democratiae initia
Soloni tribuenda sint, anlequam ad tyrannidem progre-
diamur illius rei publicae indolem, ut in superioribus
breviter, adumbrabimus. Nullum autem indicium est,
unde jure etilcias Solonem limocraliam et democratiam
prudenter miscuisse. Contra optimales et plebem probe

navTàiTaat xai xana^ag xiiv noXiv
da^ivhxtQog yhyxai xov xaxaax^aai nàXiv
xui (jvpuQfiósaoO'ai
TTQÔÇ xà ÜQiaxov'â 8t xai Xtycûf ijXni^f TifiO-ofiévoig
xai nçoffâyojy àpàyxtjv vnofiivovai jfÇfjffaffamp;ai, xavx^
iiïQaxvtv , ai,; qrjaiv avrog ,

ófiov (iÎTjp xf xai ôixtjv avpaQfiàmç.
l) Cf. Schclliug, p. 43—56. qui oinucs loges ct frugmciila
accurate recensuit ; Schömami de Comitm p. 248. seqq.

discrelos habuit. Quod ul rede diclum videalur, ani-
madverlendum esl, censum co potissimum consilio in-
stitutum esse, ut oligarchiae obviam iretur quippe
quo eHectuir est ul honores omnibus optimo jure civi-
bus paterenl. Plebs vero ut ante a plena civitate arce-
balur et rw avvtxxlTjaià^fip xui ivt^iipftv , proprie,
si rem ex temporis ingenio judicaveris, cum civitate non
cohaerebat, sed potius, quum liberlatis tuendae causa
ipsi Iributa essent, ab optimatibus sejuncta erat: ul census,
sic isla a Solone cum plebe communicata jura tendebant
ad imperium paucorum frangendum. In oligarchia enim
Allici optimales ul caverenl ne pauperes, qui agros
colebant, cum iis, qui postea Paralii dicti sunt, coales-
cerent, pauperes in servilutem Ilelolarum condilione
duriorem redigere conati sunt, quippe qui eo adigerent.
ut peregre venirent. Idem ferme in Peloponneso factum vide-
nnis : ne Ilelotae cum Perioecis in unum coalescerent, Spar-
lani omni modo eorum animos et vires fregerint adeo ut ipsis
Perioecis abjecti viderenlur. Solon igitur, ne isla ratio in
posterum (ieret providens, pauperes ab optimatibus sejunxil.

Ilaque, si Soloni democratia vel polius ró xuruarijaui ró
Sijfxov tribuendum est, ex eo petatur, quod Solon
ab optimatum vi in libertatem rem populi vindicavit.
Nulla rursus instituta, quae jure Soloni tribuunter, indi-
cant legislatoris consilium fuisse, ut reipublicae partes ad
naturae similitudinem conjungeret alcjue consociaret. Si

üiiim respublica ad naluratu iiisliUila esl, «luatido parlium
reipublicae copulalio et (luasi coagmenlatio naturam refe-
runt, atque omnes omnino partes iisdem pro se quaeque
progressionibus utuntur quibus ipsa respublica et vicissim,
turn hujusmodi ordinalionis initia vel forma non Soloni
sed Clistbeni tribuenda est. Vinculum, quo omnia in
Solonis ordinalione conlinerenlur, erat vis moralis, quam
alendi el regendi cura summo reipublicae consilio, h.e.
Areopago mandala est. Ilanc vim quum posterions aevi
scriplores non salis agnoscerent, neque definire possent,
baud raro baerenl, quid proprie illud sit, quod poslea
sub Pericle Areopago ademtum sit. Solon de hominis vi
ac natura niagnilicenlius sensit, alque vere Cicero, qui
celeroquin oralores Allicos sequebalur, exclamai: Quanlo
majores noslri sapienlius ! 1) Quum aulem Solonis lem-

Ejus porro civitatis sapieutissimuui Solonem dicunt fuisse, cum,
qui leges, (juibus hodie quoque utuntur, scripserit. Is quum
interrogaretur, cur nullum supplicium eousliluisset in cum, qui
parentem necasset, respoudit, se id neminem facturum putasse.
Sapientcr fuisse dicitur, quum de eo nihil sanxerit, quod antea
commissum non erat, ne non tamprohlbere quam admonere videretur.

Quanto majores nostri sapientlus! Qui quum intclligerent, nihil
esse tam sanctum, quod non aliquando violaret audacia, supplicium
in parrieidas singulare excogitaverunt, ut quos natura ipsa retinere in
officio non potuisset, ii niaguitudine poeuae malefieio summovorentur.

peslale populo nulla ferine esset vita publica, neque plebs
suae libertatis et auctoritatis esset conscia , illa cum Solone
ad tempus evanuit.

Draco duriorem morem in mitiorem quidem formulam
redegerat, sed omnis illius ordinatio eo potissimum spcc-
tavit ne in praesentem rerum statum, quem servatum
voluit, peccaretur. Solon negleclam moris partem, quae
jus privatum special, emendans in legis formulam redegit
cavilque ne vel in novum rerum stalum vel in hominem
quemcunque peccaretur, alque fuluro lempori rempublicam
ordinandam reliquit, quae utrum in optimatum an in
plebis partem inclinaret incerla erat. Illud in Solonis
ordinatione vitium est. Ut Pericles suis institutis deesse
non potuil, sic Solon praesentia sua optimatum facliones
cohibuit. Pericle mortuo institutorum vilia tantum man-
serunt, Solone peregre profecto quam debilis fuerit ejus
reipublicae ordinatio apparuit, quum nulla potestas esset,
quae optimales animos e.\lollenles coerceret; cum nova pro-
genie prisca oligarchiae studia, quasi luce libidinis recreata,
reviviscebanl. Solon plebi libertatem donavit, cujus quanta
esset elTicacitas postea, quam tyrannis inferiores cum patriciis
ferme exaequaverat, Clisthenes ei oslendit, donee tandem auc-
tore PericJe libertas, ruptis vinculis , lege superior evasil. 1)

In libello festviantius fypu descriplo praeter alia leviora haec corrigantur.
Pag. 3 vcis. 10 pro qui corr. quae.

sed potius cum cl. Bake legenda,
sunt xal Öi] xal\ cf. p. 88.1.
» 38 » 7 » TTQogxaTtPffii » 7iQ0(SxaTlpnii,i,
, 55 » 10 » ^fj-cag ^ gt;f ^rjTag.
, 57 » 22 » ixTJJflOQlOl n ixTIjfAÓQlOt.
r 58 » 4 Adjiciantur versus hi :

avTol öi (jt'Oétpfty ^fyoKijv nóXiv aqiQaöijjniy
dcsToi ßotllovTui xQrjfiaai irfiQ-ófitpoi ,
» » » 23 pro ÖKSfioïai r' corr. ötafiolïai v\
pp. GO , 61, G3, C4, G5 pro (iHaax9tia corr. auaax^^ia.
pag.62 vers. 20 pro gt;««» fiàkXop coir.dXX'iXtlTTijCJt....xal fialXop

*nbsp;» » 25 » TTQogxrriaaamp;aiff iTQO(SXTTj(saaamp;ai.
» 65 » 8 » patrimouia » patrimonio.

*nbsp;69 » 20 » öta/iyrcoaxvoai» Ôiayiypœaxœaip'
» 75 ff 15 f pertiuisscnt » pertinuissent.

Sophocl. fab. öed. Reg. vss. Isi'i et iäu :
llïüg OVV d Xtjaxrig n ri fiij ^vp «p/i/jjw
f7rçlt;i(T(Tf T' tvamp;ipô^ fV TÔô^àp ToXi^yg fßt];
legendos esse puto :

ricjg ovv Ó X^arrig fï rt fii] ^vp aQytlQOJ
infiQfx vel nuQtjyfT^ ipO-fpö' iç tó8' àp rùX-

In iiotissimo Platonis loco, Phacdon. p. 85. D. Shv
TOV yovv ^tXxKSTOv TfOD dtgt;O^uionivtoD Xôyœu Xa^opra

nui Svçt^iXfyxTovarop, irri rudrov oioi^jxtvov, Mgnfq
ini ayfSiag, xivSvvtt'ovxu SiunXtmai t6igt; ^ioe , ti
fiij Ttg (Si'fairo dffqaXfffrtqop xai dxivSvvoTtQOV tni
ôyijiiaTog ij Xoyov amp;tiov rivog dta-
noQfvO-îji/ai., verba Xôyou 0-. rtrô.'pro interprctamcnto
a Cliristiano addito liabenda esse ccnseo.

neque enim minor (rhombus) haeserat illis,
quos operit glacies Maeotica ruptaque tandem
solibus efl'undit torpentis ad ostia Ponti, etc.
pro torpentis legendum est torrentis.

In Hor. Carm. Lib. 1. c. 2., vs. 39. pro :
Acer et Mauri peditis cruentum
voltus in hostem ;

Ciceronis Üuctuatio in republica administranda non
magis ipsius, quam temporum ct hominum quibuscum
vixit, culpae tribuenda est.

Perperam statuit Walter, Gesch. des llöm. Eechts
1845. § 129. //Ursprünglich, als die Uebermaclit der
//Patriciër die Eintracht der Tribunen unter einander
//verstärkte, handelten sie häufig nach gemeinschaftlich
/'durch Stimmenmehrheit gefaszten Beschlüssen.

Imraerito statuunt poetis veniam non esse raateriem
sibi historicam immutandi atque refingendi.

'/Die Kunst ruht auf einer Art reb'giösera Sinn, auf
//einem tiefen unerschütterlichen Ernst; deszwegen sie sich
//auch so gern met der Religion vereinigt. gütiie.

//Die Wahrheit der Naturformen gibt dem Scliöiicn
/'die Correctlieit. Einen eigenthümliclien Kreis der Cor-
'/rectheit macht das convcntionelle Maasz selber aus,
//das sich als historisclier Ausdruck einer Gestalt des
'/Geistes flxirt.

Il faut remarquer, que les erreurs dos hommes ne
viennent pns tant de ce qu'ils tirent mal des conséquences,
que de ce qu'ils admettent des principes faux. bayf.e.

tt	6	ff	26	ff	C. 34 — C. 36 corr. C, 34-3G.
w	10	ff	20	ff	Kethri leg. Krethi.
tf	11	ff	9	ff	quod ff quae.
tf	ff	n	20	ff	diversos fuisse leg. eos diverses fuisse.
0	13	ff	13	ff	Codridae etPaeonidae leg. Codrid., Alcmaeonidae, Paeonidae aliique.
tf	14	V	9	ff	Paeonidis leg. familüs e Peloponneso oriundis.
0	IG	IT	23	ff	suoris corr. sui.
ff	25	ff	25	ff	Pent, ff Plut.
ff	27	ff	21	ff	lones ff lonis.
ff	29	ff	24	ff	qjvXdg ttatp corr. (pvXdg fiOtv.
ff	30	ff	9	#	öiijQtQijdav n öij](gt;iamp;i]aap. örj^iovQyovg quot; öt/fitovQyotfg.
ff	ff	ff	18	»
ff	ff	ff	19	ff	ifQonoioiig // u()0Tï0i0t!g.
ff	31	ff	11	ff	^A-Qytiog » ^A()yfTog.
ff	32	ff	19	ff	quot;quot; EXfvoivi » EXtvatpi.
ff	35	»	9,10	ff	xal öixa // oulgoleguniurötxa öixal