|
ra
|
||||||||||||||||
|
goddeIycI�
fWE NS C HEN' I ©erltcfitmet fmnetteelaen \ entiieitge uptfw&tim oec \ <©ut-� aoets/ na-ge�oJgt kPrielterder Socie-
.teytlciuj dom- |
||||||||||||||||
|
^<f X>tfutepiuit�'hAbew.dt}\
|
||||||||||||||||
|
<?<�&
|
||||||||||||||||
|
iLjian-t�-lk
|
||||||||||||||||
|
IvstJvs de Hardvyn
|
||||||||||||||||
|
\Eerji t'Mant werpen, 6)» Henduk^enjen metPnvi
| /eg/>,Ende na herdru�t, SSpP-LPaets,!^. |
||||||||||||||||
|
■"*
|
||||
|
Scer
|
||||
|
Seer Eer-weerde HEERE
Ende Vader in Gode
HEER B E R N AERD
C A M P M A N,
Abt Van het over-oudt ende
vermaert kloofter ten Dvnen- $u onlangg berplactfl; �tnnen
�c �jijt-�mtc�jte fla�t ^ugge, SE ER E E R VV A E R D E HEERE.
Vi das Een veel-
wetigSchrijver raae�t
ons kondigh, dat het
Steenen Beeldt van
Memnon, opgeruftin
die wonderbare ftadt
van Tbebe van Egypten , van felfs was
gevende feker foet-klinckende ghe-
luyt, fo wanneer d'opftaende Sonne
A 2. dat
|
|||
|
dat gheraeckte te befprietelen. Ick
late my duncken, dat dit tegenwoor- digh, 'twelck ick met alder ootmoet, uwe Eerweerdigheyt hier voor-ftel- niet anders en is, als oock eene ftom- me af-beeldinge, ende foude fo blij- ven, ten ware dat den glans uwer in- gebooren beleeftheyt, daer aen hoe luttel ftrelende, de felve beliefde te doenfpreecken. Het zijn G odd Et ick e Wen-
s c h e NjOnlanghs in den Latijne feer geeftigh ende gheleerdelijck uytghe- ftelt door een van de voornaemfte der ghener die den Hemel met over- vloet van wijf heyt ende wetenfehap in defe eeuwe heeft willen begiften, de welcke nu verandert van ta�e, en- de van cierfel, ende daer-en-boven berooft van hunne eerfte Laurieren, nemen even-wel de ftoutighede van te komen kuiTen de handen vau uwe Eerweerdigheyt, met vaft betrouwen dat de felve die fal toeknicken , ende met
|
||||
|
met fulek een ooge befchijnen,dat fy
fullen moet krijgen van hun te ver- toonen, is 't niet aen de meefte defer werelt, immers fal 't wefen aen de geeft-rijcke lief-hebbers van ons Va- derlandt. 't Begrijp is aengenaem,endenut-
tigh, behelfende de innige leetfuch- ten, de goede begeerten,ende de fa- lighe wenfchen die de God-minnen- de f�ele tot Chriftum haren Bruyde- gom is uy tftortende j foo vele werc- kende,dat door de felve wort bekent de eeuwige Waerheyt, de ware lief- de, ende de lieve Eeuwigheyt van de ghene die daer faten in duyiterniffe, om te fpoeden naer den wech van den eeuwigen vrede. Aenveert dan de felve onder de
groot-dadigheyt van uwen nameen- de mits fy doer mijne handen niet en k�rtnen worden opghetoghen : ghe- weerdight, bidde ick u, daer op te; 'aten wemelen een glinfterken uwer; A 3 deught.
|
||||
|
de�ght, wiens lof van ftonden aen
fy fullen verkonden , hoe wel boven alle lof verheven. Ende in dien dit tegenwoordigb door uwegonft ee- nigen fmaeck geeft, fal den Vertael- der hoogeren moet nemen, om hem tot voorder te verftouten , blijvende daer-en-tuffchen voor altijdt foo hy is Seer Eer-weerden Heere
UwerEerw.
Oodtmoedighften ~Diemer
Iustus De Hardvyn.
|
||||||
|
Tot den goethertigen
Leser.
GO E T H � R T I G H E L E S E R.
<Dcfc�fr;�t�citc tuur enige fit- ie
|
||||||
|
le�jeeftgoetgebonben be f�offe/ oft
berooo?ben �aer fp ftate toenfc�jen enbe gefuc�jten op ig gronbenbe/fip �efe i»?p SSoecnenu te f�e��en booj oogden / enbe Daet nenebeng ban e�cn fijne aent�ijfmgfte/ op batg�m baet tint meugtjt ber�siefen �)et ge* ne u fa� aenf�aen/ oft om te �efen/oft om in p�aet-fneben te �cftc�jtigen. Het Eerste Boeck.
treeft te Rennen gare Leetbetujgende
Verfachtinien.
I. Sy wenfcht dat haer Godt in den
nacht van dit leven foude willen komen verlichten, I I. Sy vertoont hem hare onvvijf-
heyt, ende hare mjfdaden,op dat hy die foude gade flaen. III. Kranck zijnde bidt om gefont*
heydt. I V. Sy vertoont hem haren oodt-
moet, hare flavernye, ende bidt om quijt-fchelt haerder fonde. _ I A 4 V. �oet
|
|||
|
V. Doet hem gedencken dat hy haer
van flijck ghemaeckt heeft, �nde dat fy tot ftof wederom fal moeten gedyen. VI. Het is haer leet gefondight te
hebben, ende wilde wel weten waerom hy haer foo is tegen geftelt ? VII. Wilde wel weten waerom hy
voor haer is verbergende fijn aenfchijn? VIII. Vraeght wie tot haer hooft
fal water geven , ende tot haer ooghen een Fonteyne der tranen,om dach ende nacht te mogen fchreyen ! IX. Beklaegt dat de pijnen der hel-
le h#er hebb� omvangen, ende dat haer hebben verrafcht de ftricken van de doodt. X. Sy bidt dat hy met haer niet en
kome in oordeel, wel wetende dat voor fijn aenfchijn alle levende niet en fal worden gerechtveerdight. X I. Sy bidt dat het tempeeft van
water haer niet en verdrincke,noch dat de diepte haer niet en verflinde. XII. Bidt befchermt te wefen voor
die helle,ende te zijn verborgen tot dat fijnen rafenden Thoorn foude vergaen zijn. XIII. Vertoont hem de luttelheyt
haerder
|
||||
|
haerder dagen , ende bidt een weynigh
te mogen befchreyen haren druck. XIV. Sy woride wei dat wy alle fo
wijs waren , ende voorfagen ons alder- uyterfte. XV. Sy beklaeght haer leven ver-
gaen te zijn in weedom,ende hare jaren in verfuchtinge. Het Tweede Boeck.
%$ bol ban <!5ootb?urtjtis�)cr
tocnfc�ren/ enae �oct ons tiwun: XVI. Hoe fy begeerte heeft om te
wenfchen de rechtveerdichmaeckingen Godts. XVII. Wenfcht dat hare weghen
mochten bel'chickt worden om fijne rechtveerdighmakinghen te onderhou- den. XVIII. Bidt Godt dat hy foude
willen volmaken hare gangen in fijne paden , op dat hare voetftappen niet en louden beroert worden. XIX. Bidt dat hy haer vleefch fou-
de doorfteken met fijner vreefe, om foo A f ver-
|
||||
|
'verfchrickt te wefen voor fijn Oor-
ideel. XX. Sy bidt dat hy hare ooghen
wille doen af-keeren om niet te fien de ydelheydt. XXI. Bidt dat haer herte onbevlect
ghedye om in fijne rechtveerdich-ma- kinghe niet te worden verftroyt. XXII. Sy noodet hem om uyt te
gaen naer het velt, om te woonen in de landt-huylen. XXIII. Sy wenfcht naer hem ge-
trocken te loopen in den geur van fijne foetigheyt. XXIV. Sy wenfcht hem te wefen
haren jonghften broeder fuygende de borften van hare moeder. XXV- Sy fegt hem gefocht te heb-
ben op haer beddeken , ende niet ghe- vonden. XXVI. Sy wilt op-ftaen,ende hem
alomme gaen foecken. XXVII. Sy ondervraeght de wa-
kers van de ftadt oft fy-lieden niet en hebben gefien die haer fiele bemint? XX V111. Sy feght dat haer alder-
beft is Godt aen te kleven,ende op hem |
|||||
|
alleen
|
|||||
|
jalleen te ftellen haer betrouwen.
XXIX. Sy verblijt haer gefeten re
hebben onder de fchaduwe van dien fy gewenfcht hadde. XXX. Her dunckt haer onmoghe-
lijck in eene vremde landouwe re kon- nen fingen den lof-fang van den Heere. Het Derde Boeck.
2&eng�)t ong boot ben bat$ Defe WXZt�iQiQZrtiiZgefiichten.
XXXI. Sy befweert de dochters
vanlerufalem haer te willen boorfchap- pen, oft fy nergens haren beminden en hebben bekommen ! XXXII. Sy wik onderfet wefen
met Blommen ende gelaeft met appe- len , op dat fy door liefde niet en ver- flouwe. XXXIII. Sy feght haren bemin-
den gevoet te worden rulTchen de Le- iyen, ror dar den dach aenkomr ende de (chaduwen neder dalen. XXXIV. Sy feghr haren bemin-
den roe re behooren , ende dat tot haer is fyne toc-keerinfe. |
||||
|
XXXV. Sy feght haer fiele ghefmolten te
zijn 100 den beminden haer was aenfprekende. XXXVI. Sy feght boven hem niet te be-
geren noch in den Hemel noch op der aerden. XXXVII. Sy bedroeft haer dat haer pel-
grimagie verlenght is, ende dat fy langen tijdt gewoont heeft met de bewoonden van Cedar. XXXVIII. Sy noemt haer ongeluckich,
ende wilde wel weten wie haer foude verlofTen van het lichaem der doot? XXXIX. Sy wort gedwongen van twee,
hebbende begeerte te zijn ontbonden, endete wefenmet Chrifto. X L. Sy bidt verloft te worden uyt de ghe-
vangeniffe. X LI. Ghelijck den hert wenfcht naer de
Fonteyne der wateren, foo wenfcht fy naer Godt. X L 11. Sy vrseght wanneer dat fy fal kor
men ende verfchijnen voor fijn aenfchijn ? X L III. Sy wenfcht vleughelen te hebben
ghelijck van eender duy ve, om te vliegen ende te mogen ruften. X LIV, Sy verheugt haer in de woonplaet-
fen van den Heere der Heyrkrachten. X L V. Ten leften befwijckende door de
liefde , feght dat haren beminden foude de vlucht nemen ghelijck een Ree oft een Hcrte- jongli naer de geberghten der fpeceryen. |
|||||
|
Aen
|
|||||
|
------------------------------------__ _
AcndenEerweerdigen, Hooch-ghe-
Ieerden ende Wijt-beruchten P. HERMANNUS
H U G O PRIESTER der Societeyt
I E S U. |
|||||||
|
SONNET.
D(H b?ncfjtert Met jtjetaenfcl) beWcben op het belt
�JEcn oo?fcoir/ en setief ban 's menfetjm minetheu�nen' �ic tmcrDrn n.ict 't gcbiirpck Bet' ftcbcn ra lanftoutoen/! IDanc&baEicftalbeteetliaeQoBenboo? j^|Wi, �>rn «mm bit fijn gtaen tec aetben %i glicbclt/
l3?otl)t Ceres eenm fctans ban aercr. en ban houtoen. Ben anberen met mo(l qnam Baccbu» Ijooft bcaoubjen/ 0» (iecen met terx tandt booj alle ftj" betselt.
<En Ces naet 't boo? beto�js ban alsufaane mcnff�jen
BERMAN1JE bjenab,' B ootk bres Goddeli jeke WfflifcheoJ ais b;udjt ban ntoe bjutfjt in IDlaetibcten seteelt. 5>us THOEBt befetceuto'aenbeett bees effcconlif'
't 5al u een rere frjn Ijoe bat aUjiet te lanbe ©are bw nodj menitt) mmfrtj fai toojben m� shebetlt. |
|||||||
|
23 ________ffetrgj
|
|||||||
|
Vomine, ante te omne defidetium meum , C "I
gemitus meus a te non eJJ abjconditus. F/al.}?. Heers
|
||||
|
Heere voor u is alle mijn begeerte,
ende mijn verfuchtinghe en is voor u niet verborgen^ Pfafm 3 7. , VTOyt en wift yemant dat den brant
In my fo hadde d'overhant;
Noyt en wift iemant mijne wenfch�, Noyt iemant dan die 't al aenfiet, En met een enckel oogh' befpiet Den herte-gront yan alle menfchen. Hy kent alleen het heet gelucht
Dat my foo menichmael ontvlucht, Daer toe mijn tranen alle-gader; Sijn oogh' ift die alomme treckt, Die eenen vrient fijn hert ontdeckt Is van fy felven een verrader. Want waert dat uyt dufdane kunft
My mocht ge^chien hoe cleyne gunft Sy fou voorfeker my behagen : IMaer d'oore flap van eenen vrient, B~i Tot |
||||
|
.--------------------------------------------------J<
Tot mijn verlichtingh' niet en dient,
Noehenverfoetmijn bitter klagen. Ha! fiet doch eens hoe Kachelhnylt}
En weent dat haer geficht uyt puylt Siend' hare kindersal ontlijven : Maer foo fy daer-me niet en wan, Wat raet heeft fy gevonden dan ? Als dat fy 't al liet onder-blijven. Die glinfter die van 't vier opftaet,
In 't felve vier weer-om vergaet, De wolck herfuygt oock haren reg�j * 'k Herdrinc ooc dan mijn tran� beft; En ftouwe die weer naer den neit Daer dat fy hebben eens gelegen. Schoon oft ick nu van mijne quae�
Met droever herten doe verhael, En gae met ooghen uyt-gekreten$ Oft ick belofte doe den Heer, Dit en vermagh noyt iemant meer Als hy,en ick, te werelt weten. |
|||||
|
So�
|
|||||
|
So mijn gefucht uyt 't herte breed,
En mijnen mont fyn leet uyt-fpreed, Weet hy,en ick, en niemant ander, Ay my! hoe menich-mael en wel Speelt mijn gemoet e� guychel-fpel, Hoe d'oog en 'thertzijn va elcander, Want fb ick eens van binnen treur
Van b�yten ick door lacchen fcheur, Neen,menfchen oogen konn� lieg�, Men leert de tranen doch in als Te zijn geveyit, licht ende vals Om elcken-een foo te bedriegen. 'Als ick een traentjen maer vergiet,
Een ieder my voor droef aenfiet: Lacch'ick,hetfchijnt my tegereyen; Neen, hier af en is geen ghewach Ick ben bedroeft met dat ick lacch' lek ben verheugt als ick ga fchreyen. Trot�us en wiffelt fijnen fchijn
Soo dickmael niet gelijcker zijn I Bi Die 't -■-■-■ � K. �
|
|||
|
Die 't mom-geficht doen af enaene.
Neen , niemant en kent mijnen wee. Noch mijn gefucht,dan wylie'n twee En het dundt beft my lbo te ftaene. |
|||||
|
<�ertte
|
|||||
|
Bl'r-UOTBKCA
COXrESTU�
|
||||
|
\ _~^
|
|||
|
��-------~------------------------
Mijne ftele heeft u ghewenf^hf *#'$$ §
nacht. lfa$flfa&�iM$<
Avgvsti nvs foliloq.cap.3i. «entif�tt�aseens bat icft
u niet enften�eJ toee Dien ttjDt�aticft ui�et en heb? begbefeent! toee bit bet* biinthept als tcls u nitt en fagh! � licht �eslBerelts gbp hebt mp betlicht/en�e :rft hebbe u aenfchoutot. Ibidem cap.3 3.
tf�aetaehtfflh tUtbt/ ttft bebbe tt te late ge*
Rent/ itk hebbe u te late gheftent.I©antbao| �e ooghen mfln�e� pbelhept toas eengcoote bicfte �upftet toolcfte / foo bat itk ntet en 1300 macbtigb te aenfehoutoen �e �>onne bet getechticjjept/noch bet fchnnfel bet toaer* hept. lelt een Hint bet bupfieeniffen toas ge* getoonben in �upf�eihept. Mijn Dupfterhept icft beminde/ om bat icft het licht niet en Ren* 6e.3Jcfe toas blint/en�e icft beminbe �e blint* bep�t / enbe tean�cl�e bp natbte in 't mi��en bet �upftetmflren.JKaet toie �eeft mp nptgc* ttocftens' �aee icft biint menfche toas fitten�e in �upflerhept enbe in be fcijaOue bes boots/ IBie heeft mp om upt te ttecften / ghenomen bp bctbamV tot e is ban befen mijnen berlich* tert 3!cft en fotht hem niet/ enbe ftp heeft mp gefocht*!
|
|||
|
|z Goddu�ci » Wem s c hem
s gYfocbt'Olcftln tiepl�em niet/cnb� �p beeft 'mp geroepen! want gbp mp bebt gbeeoepen jbp urnen name / gbp hebt met lupber flemme jbanboogegeDonDettinbe binnenfie oojeba ! mijn gemoct/bat feb�ne bet Hebt/ enbe bet jiicbtis gbefc�encH/ Die grootetoolcReiaibers» fcftoben/ en�e �ie bupfiemiffe Die mijn oogen bebecfet baDDct� t'eenemael berbtoenen/enbe ie �ebbtgeftcnutaf bacby enDeonDecRennen* De utoe ffemme / bebbe gcfpJoRen: J0aetatb* telncb/ieete/gbp jijt m|jnen<©oD Die mp bebt getogen tipt Den DoncRercn/enDe upt De feba* Dutoe Des boot*/ enbe bte mp bebt gbetoepen tot utoe toonbetbare berliebtingbe / enbe (iet icr fie nu Rlatelijtb. Jtk bebanefte u mijnen ©crlttbtec/ ttR ben af-geseert/icR bebbe be* metcht be bupftetntffe / in be toelcfee itk te booien babbe gefteetlten/ enbe ben Doncfteten afgtont in toclcfeen ick babbe gelegen / baer* om bebbe ich gebeeft / Datrom bebbe ten bet* fcb?icftt enbe gbefpjOHen: �9ee/teee/mijne bupfietniff�n/tn be meiefee tca gelegen bebbe! U9ee/toee/biebetblintbept: bos» toeiefte telt niet maebtigb en was te aenfehoutoen bet U�n Des ftemels. Wt e/toee mjjn boo; geleben ontoetentjjept/als ieft u <© geete niet en ken» be. 31c!tbanclteu�m{fneN ©erltt�ter / enbe mijnen ©erlafftt; Want gbp bebt mp befebe* nen/enbeienbebugefeent. �&eetlate bebbe ieft u geltent / 6 omeebte toaeracbtig&epbt! <8bptoaert in betllcbt/ enbe ieRinDebupr. fterpept / enbe ieft en «enbe tt niet om bat m ________________________________fonbet
|
|||
|
__________H^s t I. B � >c k. 3
fonber u niet en feonbe betlicbt toojben / enDe!
�aet en ts geen h ebt bupten u. Avgvstinv s foliloq. cap. 17.
Ileetc gbp njt bet �cbt gbp ?�t bet liegt ban �e Kinbeten bca licbts / gbp $t een bagb �ie nopt en gaet onbet/ m toeleften bat toanbelen utoe fttnbeten/ fonber te mifboene / enbe Dit in ben felben niet en toanbelen / «jninbup* f�ettjepbt/ om bat fp w 6 eenicb liebt bes toe? ceit0 niet en tjebben. D.Gr� gorivs in lob cap.ai.
119ant oit tegcntoooitticb leben eencn nacbt
i0/in toeleften top fo lange fehemer-oogen/om bie0toillebat top bet intoenbicb onbec een onfeecftetinbecl�tngbe albiet aenfeboutoen. �Bant ben ^icpbete om «60b te fien beboelbe �cmmetecnigebetbupftettbept te ?�ngbe* btoongen/ al� bp fepbe: Mijn fiele heeft u ge-
wenfcht in den.nacht.ici0 oft �» ouentlpcft toil* befeggen: 3|h �e �upfteenifle ban bit tegen* toooj�ub leben / bebbe ictt begeette om u te aenfeboutoen/ mact alfnocb tec tobt ben iclt gehangen in een toolcfte bet ftatijbigbept. Avgvstinvs in Pfal. 76.
getig licbt boo? �emenfeben alle Dinrftte
toenfcbenbanaen$eete/ tntit niet te toen* ifeben �m tymt felbet. Beb.nar.dvs inCant. ferm. 7j.
| i©ant�efetoerelt beeft bate nachten/en�e bie feee bele. IDat fegge ieft i toant �e toerclr Jjceft bate nacbten orams �at fp felbe gb ebeel natbt is:enae aitflt ia becfteecnPe in a»pfteegj i_______.___________________bep��vj |
|||
|
4 © ODDELYCKE WlNSCHEN
�ept. <®e 3iootfc�emepn-ee�icheptia eenen
nacht; DelJepDenfcheontoetent�eptis eenen nactjt; Den ketterfchen tegen-faijt is eenen nactit; infgclftcr is eenen nacht De beefiacbii* geblcfchclnckhcpt Dan alle menfchen. iBoe* tetbaet niet nacjjt toefen/ altoaer hetghene Datban�cn�cplighen <!5ccftisf metentoojt ontfangcn^Cebtcgcefs in Den nacht foeckt* men Dt fonne Der gcrecbtiabept/enDe liet licht Dec toaerheptitoelcklictjtis Den 25jupDegom; toant gecnder�anbe gtjemepnfchap het licht en heeft met De Dupfterhcpt. Bernardvs deafcenl.Dom.ferm �.
�Btl aen Dan ban toaer fal ons Defe Dupflet*
hept aen kom� De toacrachtichept;' ©an toaer fal ons in Defen tijDt aen komen De liefde/ na* Dcmacl bt hcele toetelt geflelt ia in boofhepw mepnt et)p Dat Daetiemanbt fal toefen Die't berfiant fal betlicbten/ enDe ooc ontweken De liefDej'och jae't toaetachtich/ in Dien top ftee* rentot<�tniftumDaecfal icmant toefen/ Die ons bet Ijewe fal berlichten; toantbefenia toaer ban 1taetgefch?eben: Daer is een licht ghefchenen voor die vvoonen in het lant van, de
fchaduwe des doots. Avgvstinvs Pfal. 138.
�jem fp Danck/bie mp toert-loop enDe heeft
gefocbt/Die mp rocpenoe/ljeeft getrocken upt De beDetffeniffe;eft Die mn mijnen nacht heeft Jicht ghemaecKr. �Bant het is nacht fo lange ais Duect Dit ieben- t�oe is ban Den nacht bet* lengt getoecffoCbjiftiig is af-gekomen in Den nacht.
|
||||
|
______Het I. Boeck-_________5
nat�r. «Chnflttis tjecft fijn blecjcb gctrocften
bah Oefc UBerelt/en�c jjp heeft booj ons Den nacht komen ber�chten/ toant Die bjoutoe Jja�DeberlODien hae�drachina , Sy ontlteeckt
delampe. «�oDts toijfhepDthaDDcbedoo^en
Die drachma. U9at i& DtC drachma? eenctl pen*
nincli op toelcRm (lont liet ht�t ban onfen �Soningh (enDe fict hp ia menfeh gtjetooj�en naetbeaf bccl�inghe «CvjDta tn�e hntoas bcr(oojen) cnDetoat Doet Die toijfc bj�ntoc^ Sy ontfteeckt de lainpe. ?De lampe iS�an pot- aerDe / mqec fp Djaeght het licht toacr meDe ben pennineft toiect gtjcbonDcn. �>oo Dan De �ampeDcttogf�epDt is De menfc�elncRbepOt C�jtf�i. g>p is gbcmaccRtbanaetDe/maer fp bedient Dooj haer. tooojt/ enDe fp beeft ge* banDciiDietoarenbeiloD^cn. Ende dcnnachc is een verlichtinge tot mijn verheugen. <©cn
nacht ia bcDeg�en te* bjeugfjD / enDe mgn
bieughD is <$bj�fius. Avgvstinvs lib. 7.confe(T. cap.io-
<� ecutotge toaethept/en toate liefoe'en lie*
be eeutoighept^ <e*�p ?�t mijnen <6oD/ booj u berfuchte ieft Dach enDe nac�t. <�noc als ieft u cerfimaci bebfac gekent / fo hebt gbp wp op* getogen/op Dat ick fouDe (ten/Dat ics fagb 'en Dat ie noch niet en toas Di� ie toas fchnn��e. <rn ghp hebt inp gegeben «toen tocDer-fcbpn at De krantk�cpt ban mijn gefichte/mp f�eeck beftralenDc/e�Doo|bcr|cbiicfctIjept rfs Dooj UefDe bebbe ick gebceft/ t� beb�nDen Dat ieft I berre toao ba u in bet lam Pet ongeinckcinffe, f <�" ■ Vim |
||||
|
6 GODDEKYCKE WeNSCHEN
|
||||||
|
Veus tii jets infipientiam meam , ©" deltcla
tnea a te non jtmtabfeondtta. Vfal. 68. |
||||||
|
Coat
|
||||||
|
Het I. Boeck,
|
|||||
|
Godt ghy kent mijne onwijfheyt , ende
mijne mifdaden en jjjn voor ti niet verborgen. Pfalm 68. ICk ben den dwaeften van alle mannen, ende
het menfchelijck vernuft en is met my niet. Ick en hebhe de wijf heyt niet geleert, noch ick en nebbe gheweten de wetenichap der Hey- ligen. i. Ad C o R 1 n t h e.
Och oft ghy-lieden wat verdroegc van mijne
onwijfheyt. Provereiorvm ia.
De fottigheyt is gheboiiden aen het herte van
een kint. Avgvstinv s infpec.peccat.cap.8.
M'irc toilD» berfSaen/ toie on-togs enbe
itoie ('ot is.-» 31tfe antftn�ojDe: $n ia ontoija Die smt m metcUt a&t tm bjemDe�ngtj is ban jDe �l?jtfctl-Ttp D« gemeten / enbe Die �em niet |en gU?�scii in cit �alUng�fcijap te toefen ee* !ntn balling!). $p is fot Die fulcp toetent» fijn befi:nt�ten �an om doo? fgne bctDienfien ban De eilcnoe Defcc toerelt eens tt tooien ontslagen. Avgvstinvs ferm. 8. detemp.cap. 5. Wn aen fig�jt Dat glip fot ?gt / enDeggp
� 2. fult |
|||||
|
Het I, Boeck. 7
|
|||||
|
Godt ghy kent mijne onwijfheyt , ende
mijne mi f daden en zjjn voor H niet verborgen. Pfalm 68. PROVERBIORVM 3-
ICk ben den dwaeften van alle mannen, ende
het menfchelijck vernuft en is met my niet. Ick en hebhe de wijf heyc niet geleert, noch jick en hebbe gheweten de wetenfehap der Hey- ligen. 1. Ad C O R I N T H E.
Och oft ghv-lieden wat verdroegc van mijne
onwijfheyt. Provireiorvm ii.
De fottigheyt is ghebouden aea het hertevan
een kint. Avgvstinv s infpec.peccat.cap.8.
J�&icr toilOjj berf�aen/ toie on-toga en�e jteie fut ia.J 3Sf& antito�oj�e: lijp ia ontoij� Die met en mecc&t oa� t)p bjcmDelingl) is ban j�e bijjtfc�jap Der hemelen / enDe Die tjem niet len gtjecocit in �it ba�mg�fcijap te toefen ee* jncn balling!). $p ia fot Die fufcy toetent» fijn brf�:ni;r e,! Doet om Doo? fijne bet�icnf�en ban De ritjRDe Defct toeteit eens te tooien omi�agen. Avcvstinvs ferm.8. detemp.cap. y. �Oet am �g�jt Dat gtm fot ?fit / enDe gbp
� z fult |
|||||
|
8 G0DDE1YCKE W E N S C>H E N
fult toga toefen: jlHaet feggt Dat/fcggt Dat m*
toen�eltfcft; toant tjet is foo gg eigen ggp fcgftt. Jinbtcnggp't feg�t / cntoiltDltniet fegggen booj De menfcgen/ entotltDit niet feggen booj<6oDt/ alfDanboo? foobele get uisraecft�nDe/ ?gtg�p betDnpfte�t! VSmt toat is an�crs fot te >�n/ �an bctDupftert ban B er ten, Ave. vstinvs Epift. 119.
Wit is D�fen fot Die beranDert ala De JlBa*
ne/ Dan Adam in toelcften alle menfcgen geb? ben ggcfonDtg�t. BAsitivs Hom. inPfal.37.
David noemt oorlt fgn fotteDaet eene on?
to�fgeptbanontogf�epDt boojt g�eKortun: toant alle |onoc gefc&iet Ooo» fo ttig�ept. «©ie DaninfonDenbolgerDen/ cnDeinDe fclbene* men gun begaggen/ engebbengeenonbet* DetfcgcptmetDe©ercKcnen Dietoentelcn in Qgcft enDe in bupliggcpDt. $p leetttoaeegp ggetoeeft geeft als gp in fonDe toast ballenDe. UDant gp fegOt: Mija herte is beroert, mijn
kracht heeft triy begeven, ende het licht mijn- der ooghen, ende her felve is by rtiy niet. jttt feggt in Den tgDt Der fonDe en gaDDe get Deel
banmiJnceDelijcfte fteleg�een ftlepne beroe? ringge boo^t ggeDjeben Doo? quaDe luf�en/en? De oberttoeften met Dupfterniffe/ Dooj Den ge? nenDie toasDen uigticbct Dec fonDe/ o�cc fuitfes Dat gp is ggeballen in ontofifgepDt. |
|||||
|
igterom
|
|||||
|
10 GODB�l�CK� W�NSCH?N
niet toga. <©ie Dan Derft De toaerac�tig��
to�fbept is alDerfotfte. Chrisostijhv s Iiom.4.in Ioan.
�>p enbetfcb�lenmetban bulk mcnfebcn
oteaertfcbe enDe hacft-berganckeUjcke faec? Hen als in ecnen Djoom bemoeDen. ijct fcbijnt fp obetbloepen ban tijckbom cact fp genen en hebben: betfcb�ntfpnjn mb?eugjben/ enDe Dacc en^tjn gbenc: nocb fp en bemercken niet be�jogen te >nn/ oft fp *n $n betloft upt bun taferope. Avgvstinvs Pfal. 38.
3[cft fcbijne u te fotte-bolfen fo ick Dit maet
enfpjche; enDe btft tooojDen fcbijncn u itlap jbanouoebjoutokcns. JlBaetgbp (te toeten/ 6 menfcbc ban groeten taDe enDe gtoote to�f* pept) berlegbt alle bagbe betfcbep�en miDDe* Ten �m geit te ber&rngen;gbp pepft om koop* banbcl / omlantboutoinge / mtffchicn oock ora toel-fpjekentbcpDt/ om l&ccbts-ghcleett* bepDt/en�eom i�r�gbs-hanDel/ja ostmeec is om toouckrcpe. -Cen eetften ick u bjag�e i Weet gbp toel boe Dat bp bnoj toien giip Dit betfpaett / fal befttten i oft in Dien bp nocb nietcniagbeboojcn/ Dat�P fal tooien gbe* booten? fpamghpboojutockinDeccn/ 't is onfehet oft fp fuilen kommen/ enDe oft fp Dat fUUenbefitten. Cmrysostimvs in Pfal. 48.
jBaetfcgbtmp eens toat iffer fottetDan
|
|||||
|
ben
|
|||||
|
H E T I. B O E C K. II
Oen menfcrjc 'naie arbrpt en�e �em beftonv»
mert, en�e j'oo DeelgoetsbergaDett/ Dat upt fijnen atbeptanBcctjun op-bullen met toellu* ftigtjept^ iDact bjat is t � feggen: Den onwij- fen endeden fotfullen t'famen vergaen. �f�p Duncfct Dat bp fpjeecftt ban bit goDDeloofe/Die
ge�eclit aen ij er te gbente joj�ic�j / bat a�eene gabe flaen: maee fp en obetleggen niet bet toefeomen�c' en�e �aerom geeft bp aen tjwn Oen name ban ontoijfe. Ibidem.
Sy hebben hare namen genoemtin hunne ge- weften. �>iet biet een an�et foojte ban kranc*
finnigbept/ban bunne namen te fic�en op ge* boutofels/ op Kcftecs/cnbe opbaotftoben/en* De te (aten boojfiaen bat fp Oaet upt berftt�* gben gtoote berttooffinge / Oaet fp booj \)tt toaeratbticb maet en bebben �t febaoutoe. Ibidem. Sy zijn geftooten nyt hunne eere. U3at �Jait bp befe bettoaentbept tooi�en gelectfcen / als
fp nu faeeften Ooen toaer obet fp geftraft tooj* Den/ tnDe om oetoelcfee fp {tomen tn fcban�e. Chryso stimv! hom.jj. ad po-
pul. Autioch. �jet bout bat gbp geplant bebt is blijben*
De/ cnDe b« bups Dat gbp >ijt op-boutoenDe is bhjbenDe/ mact Den boutonteefter en�e Den planter toOjDentoegb-gbtkpt/ en�e moeten \ � 4 bergaen» |
||||
|
II GoDPElYCKE WlNlCHEH I
becgaen. «�nbefoobjanneec fulctos gebeurt/
top fctucftten bat als oft top Waren onficrffte l�cft.$oojt toat Dat &alomonfcpt: lek hebbe voor my huyfen ghetimmert, tck hebbe Hoven
gheplant , groene loover-hutten , wijngaerden, ende diergaelijcke, maer tuat fegbt op baer
bCttCbettB:' Ydelheyt der ydelheyt,ende al ydel-
heyt. «©beert ft�cptte maer een upmemenoe gtootc p�elbept.CnOe telt btDDtit (aet ons eens begrijpen eenige faeeften in Detoelcfcc gbene pDclbepbt en fou�e toefen! 3in-Dien gtjpf�et eemglje feboone gbefitc�ten / enoe bat Uit gbefic�te uis aen-locben�e/ toiit ter* ftont fien naer Den �emel/ feectt utoe oo gjjen ban Die fiecnen enbe columhen naet Die Jjeerbjcbe feboonigtjepbt/ entte gtjpfult fien Dat Dit ?0n yvereken van mieren ende
van mugghon. �©ao�-gtont Bet gbene gbp
aenfiet/ Kliiitt naer betgbene Datpmelfctj is/ enbe gbctoent ban Dact te ftene Defcboo* ne gbcftic&ten Dec bupfen / gbp fult bebtn* 'ben Die biet te ;tbt dan geckernye der kley-
ne kinderen, i�iaet De hmOeren ?jjn ftlfchs Dat fp ban gbeettnuttig&efaecf�tn fojgbeen Dragen. Chrysostimvs Iiom.4.in i. ad
Corint. cap.i. 36lfoo fp toillen alnjbt fpelen/fp liggen enbe
fp Kroppen alttjDt lanrr tec act Oen enoe fp en beminnen maec Dat acttfeb is. 33e ftin�e* ren Dicfrmaelfootop fpjeecben banjmttigbe facetuuj
|
||||
|
HetI. Boeck. t3
faecken cn^cbD�iTggcenbe�ganDe g�b�elen/
maet fp laccgen altg�t: ailfoo oocft fommige/ foo top iet bctgalen ban tiet er ntoigij Hjjckc/ fullen baec niebe laccgen.IBcDetom De hintte* ten/fa fp Den Dief pet fien upt Oen gupfc �|a* gen/en fullen alleen gem met bet�te�en maet fullen ycm felbec toe lacepen.iftact ber�iaegt gijp eenen Klater een beelften/oft iet Dat fein* �ert/ fp $n gram/ fp nemen Dat quaujeft / fp fepeuten ban tttgten < cnDe fp toerpm Dun ree aetDe. Jllfao eentje/ ftenDeDen^upbtlgun afnemen turn ©abetlijeft erf-Deel/ fp lacc�en/ fp loopen naet ijem als tot gunnen bjtent, maet inbien gun tcmant toat lams ontbint, ofteenigge beufe�ngpen/fp fullen punfelbet leet Doen, Verftiet ghy dit onverftandige onder
het volck , ghy fotten wort eens wijs , noch en wilt met u-heder finnen niet worden ghelijcJc - de kinderen. �Bant De ulepne ItmDcten (ia�n
betfielt/ enbebettoonberen gun met openen monDen in sleptte faetlten: En wilt geen kin- deren worden, Dat is/onbetflantrtag Daet Dat men bepoojDe togs te toefen. Chrysostimvs nom.inPfal.4.
Sten Die mtt�etcn Die nocg te felepn jgn ge*
ben De <©ubers ttufoanigge faeeften/ al» fcgoentjens/ Rleer&ens/ tincrftens/felatet' gout/ etc. Jf�aet at� fp nu ineet�ec toefen/ bit \ao}t gpetoeett/ enDefpgeben toat tref* felgcftets. 3lnfB�fl�CHS geeft geDaen <5oDt jClmactjtigg ons ttecfeenDe upt De felepne ftin* _________ � 5 betatg*
|
||||
|
14 GoddelyckeWenschen ,
�eracbttgbeben/ �jccft ona faecfeen belooft Die
ftemela ?�n. <En brilt u Dan niet bettoonDe* ren in hetgbenebaeElichtclpcfe benen Drijft/ enocboojbp loopt/noch en*nt oocfe ban geen fclepne enbe beetnomen gefintbepr. Avgvstinvs conf.i.c.?.
iBaer �eufelingcn bet groote toojDen o**
noemt onDcrt�inDingtjcn / cn�c bat fp fulcks toarenban Klepne hm Deren/ fpfouDengbe* ffeaft toojDcn ban hun on&crs, Ambrosivs iaPfaI.n8.
Geluckfaligh is den man, wiens hope is den
name des Heeren , ende die niet en heeft: gefien naer de ydelheden ende valfche malleneden. «©iebefemetenfietia ghelucmgb/ cnDcDie
Daec nacr fut is bul en�c uptftnntgh' foo baf ban peber op ftae ban bcrafernpc �tzVBi* reltl�cKet taffen/ bit 't Qtvte met De finnen fa omflellenv bat bit fcun felfs met en nonnen toefen. Pfalm 24.
En ghedenckt niet meer de fonden van mij- ne Ionckheydt, noch mijne onwetentfehap � Heere. Avovsti nvs lib. i.depeccat.met.c.35.
l�anttop fteti eenige foojte ban fotten Die
men noemt gupcbelaeta / bic aenghebjoebt toOjDen tot bet becmaecit bet tojfe Iie&en / en* I �e
|
||||
|
H E T I. B O E C K. 15
benaet �et g�emeptt oojbeel ?tjn fp ftoffelijc*
Kerbanber feibe gfjc&lect. <�nbe Den�aOer beroept fijn Klepn foontjen ban'ttoelcfee bp met bieughben al bufbanige grillen ia bcr* toachten�e: maer nu �acr een bepe ie ban op* hommen/ enbe bat men booj feecfeet bout bat met beiaten fal bljjeften �et liebt bes bolle beeftants/ be gttpcbeltngenbet Itinbetenen ;ijn bunoubzEss niet allenelijtK betnoegelijtfe/ maer aengenaem tnbc bol gbenuebten. iioc! fp toejben mtffebien t|t�t toe bettoetftt booi liet toe-laccbcn / enbe booj be pbclbept ban �unnc oubets.-'toantmeef�cnbeelbe funtfljept nu ftennen�e ©abet enbe moebet: en betft gheen ban bepbe miff�ggb^n 7 ten fp bat ban b'ccnoftb*anbettoo?t toeg�elaten oft bebos* len. |
|||||
|
heere,
|
|||||
|
l6 GoddklyckeWenschen
|
||||||
|
Mifireremei Vomine , quottiaminfirmuffum, fon"
me Vomine, quomam contmbdU lunt otta mea. Pfalm 6. |
||||||
|
heere'.
|
||||||
|
He t I. B o e c k- 17
|
|||||
|
Heere weeft mijn bermherti^h, want ick^
ben kranck^: Heere gheneeft my , want mijnghebeenten z.ijn beroert. Plal. tf. Avgvstinvs foliloq.cap.i,
I^Rbenfieclt/ieltrocpenaet Ben j^kDe*
cjjn: tcltbenbbnt/ icftbaefle mp tot bet lie�t: ielt ben Doot/enDe telt berfiic�te mtt �et le�en. <�bP $t Den jlBeBic�n / abt) 50c t lict)t/ gijp $tjt tjet leben 6 I e s v ban 3&n* *a«tb ; �©eefi mp bermfteetigb �>one ban David; IBeefi mp bermberttg� JF ontepne Dec berm�ettig�ept. ©eetjoon �et gijene naec u Dcnfieclteniscoepen�e! �-tctitDat DaecDoo? bpgact/ bectoacbtDenblinDsn: bteDetbem �c �ant/op Dat �p tot u maclj bomen/ enDe in uucbtbet�cljt aenfeboutoen. Avgvstinvs medit.cap.$6.
1 i�aiu utoe oogben f ien mijn mcnigeclepe
onbolmaecbtbtDen. IRcpcbt / biDDe iclt «/ [naec mp n goeDecticccn ban�t/ enDe toecee iban mp al bet gijene in mp bss-�elgbtDe 00* ig�eb «toet gocoertierembepDt. I|�ete booj luija m�n gljefont�ep�t enDe mime «ranefcs �epDt/ totuv biDDe icb/ �iebcmaten/ enDe Defe gftenefen. Heere maeckc my ghefont, en-
de ick fal «hefont fijn : maeckc my behouden, ende ick:fal behouden welen. <©gbP/Dicgej t© neeft
|
|||||
|
j8 G O p BB l Y C K E W % N S C H 1 N j
neefTbat Kranen 10/ gbp bic betoacrt bat ge*i
nefen 10/ gbp Die naecutoebtlieftc toert op' �p maecftt. *ar B�t�loocften lig�t cnbcbct* ballen. G v 11 m u s Abbas fer. 45. in Catit.
O �eere/ toaett bp ai bien bat ccnigc Doc�*
tets ban Setufalem u mflne fteefttentc ftcn* nen gaben/ oft bp gheballen baet eemgire toaten toeerbigij om u op te blagen; toant bc*, ie ban Dien utoc hulpe beboeben. «&� boe gbelucfetgb fou�e icK toefen bat
etnigiien ©emelftticn �onDert-inan aen u fep* De: rieere mijnen knecht light tot mijnen huy-
fe lam , ende hy is met allen qualijck. O $ec#; tt/ oft gup terflont gaeft booj anttooojbe: kk
lal komen ende hem ghenefen. Heere feg^het
met een woort, ende ick fal ghefont worden. <&�P Somt met een tooojt/ aeng�eften gijp
felbenjtftettooojt. Avgvstints fotil oq. cap.xo.
<©e mebictfnen bee aerben bebt glip gefth.a*
pen/ om te �efpeneeni�Dcte: betoetffentffe/ booi alle qualen bebbp betept bpfonb�te ba* ten � toant ghp $fjt btcmbcrtig!) enbe Den oermtjettigenfeibe. Avgvstinv» lib.io.conf.cap. 28.
<&cb lacen! (ffecce tocef� mp betmljetttcb.
©elaea! fiet m�ne quetfucrenicn niet en bet* bcrgbe; <&& jjjt Den i&eCmjn-JlEfcef�er/i Icft ben ben ftceften; gijp jtgt Den tt'cmwj tlittU'
|
|||
|
j_________H E T I- B O E C K. ip\
�ewigben/ «n�e uk Den itatrgbtgben.
Idem,Ibid.cap.3o.
©taeHlmachtig&ei)ant/� mfjn<a5oDt/tjeeft
fpniet Defctacjjte te gbencfen alle �e ficcftten m�e quaien ingncc fielc 4 HruosiMTS inPfal.102.
<&nfz fiele iatbeelftrancfelKben onDtttooj*
yen/ foo beel fon�ett / foobeci plagen. Avgvst�Nvs fer. 59. de verbo
Dom. cap. 11. $et menfc�efijcK gbe�actjtc is Rtamft/met
Dooi firancfttjcbm De? itc�aems / inac�booi
De fonoen. ChrisostiMv s hom. i4.in c.4.
Matth. Met alleen ghebjoften f e tooj&en Dooj lam?
migtjept/ maec ooeft ie fon�igen ia een fiecfi* te (jae De fieeftte ban Die fon�igen is fetjabc* itjettet: Dan tpei oec gene Die lam f�n/ enDe tod foo �clc ais De fiele ia beter Dan Set licbaem. Atgvjtinvs medici eap. 4.
<� geere betleent mp ccnig�c mrDtcn'ne/
Dooj De toefefte ich macb toojoen gbenefen/ Diaeght fojgbe booj mp Die ben on-faf�igb/ gbeneefi mp Die flauto ben/ enDe toertoeeftt nipoiegheftofbmben.________________
~ 5© a Chrp-
|
||||
|
20 GoDDELYCKT WeMscHEN
|
|||||
|
Chrysostimvs incap.4. Matth.
hom. 4, <©nfefielcn stjnbebang�en metbele fiette
ten/ enDe ocfe fitcfeten $n Die 1 e s v s Chriftus toilt Dat top fojg�je Djagen Dat fp fotiDen tooiDen gtjenefen, Ambrosiys Tra�t. de 42. manfionibus.
�P gtjeneeft onfe fieeftten Des littiaems/
op Dat �p Die upt onfe ftelen fotiDe betDjijben. «�c fiecfete Der f�cle is De fonfcs/ Daetom fegbt Den |&?ophete: Maeckc mijne fiele ghefont,
want voor u hebbe ick ghefondight. <©e ongc? fonttjepDt onfer fiele is fjoobaer�pe enDe gtc*
righept» AMBRosiys I 4 in c.4. Lnc. �
SflnfghchjcRSonDecljct af-beeltfel ban Die
©ioutoe De^eboon-moeDctban SimonenDe Andreas lagt) ons bleefct) in bcrfcijcpDcn fonDigbe ftojtfen /enDe in Den bjanDt Dec on? g�smarigbe aenlorfsfels tot berfcbcpDenltt? ften. <8ccR ieft en at�nc De Dectel iiefoe Rojtfcniet minDet te toefen als ecnbjan�en* De: toant befcontfie�cRtDfctlit&acm/ enoe DieanDet het fcertc.v <©nfe ftojrfe is gierig* ftep�t/ onfekojtfeis De ble*fti)ftijtk� tori* luflig&epDt / om Dat alle cjua�e brg&eerten ?ijntyanDtgt). <©nfe ftoztfeis Degramfdjap/ fp fielt �et heel lirtjacmin'tbpec/ enoe De fiele in affeften. PDettufligttept Des bleefct |
|||||
|
b?ant
|
|||||
|
H E T �. B O BC K._________2 J |
�jant meet ban De ftojtfe/ enDe ia btt��tt
ontficecften. C H R Y S O S T I M V S itl C. 3. ad phi- I
lipp.ferm. 11. digreflione morali.
JBant een ftoate ftetftte / cn�e een heete
feojtfe ons toacen bebang�enDe/ enDe top en lagben noeh opbeDDe/ maet in ons epgftcn bupiictiepDt/nocD minoft meevals temio* oen inbmDjecK/top toentelben in oneetbaer^ tjept/ o�ctbloepenbe bantoonDcn/ ghebcnDe eenen f�ancft/ toplaghenbupl/ ongcfc&icftt/ ineen gljekrompen/gel�eltenDemee� j'c�a�it* toen ban menfctjen. Avgvstinvs fer. 59. de verb. Domi-
nicap.11. - 3!aebaet light�e�l�erett Dooien Doo?/te
toeten/ ban het <©o1�m tot bet IBeften/ eenen gcooten fteckten / maer om Dien te ghenefen/ ts ghekomenben «Spperften iReDicijn/ Die |jem heeft bemeDtrt tot bet fttrffeltickbleefctj als tot �et �eDDe ban Den fiecken. C hrysostvmvs incap.3. ad Phil.
ferm. n. ii*n heeft htm fien bjoetcn in Den Djtck/
�oeu-getenban De toojmen / bebangenban �c botffs f enDe ban Den tjonghet / enDe be(laen Doo? alDechanDe foojrebanfietkte. IBantDe feoitfctjutlDcftem (satig�cgcpteluf�j cnpc j ___________ _©_3_ �Del
|
|||
|
2 2 GoDDELYCKE WeKSCHIS
be bitten bcDto�ngen hem (Dat ia De boobacr*
bpe) eencn onbetfa�elncften tjongbet be�mg bem (Dat is De gietigbept) entte bP toas glje* ijcrl iti ettet (bat ts onnupf bepDt) enDe tju toas bbitt ban gbefteljte (Dat is afgoDerpt) enDe bp toas bltnt enDe Doof (Dat toas Dat bp aenbaDt (teen enbe bout) enDe bp fta�oc ecne B�ootemifmaecKtbept (bat is De fbnDe) tm=> mevs bP en toaa »l�t ban Duuli enbe ftoate ellenbighe Kattnbig&cpDt. ip beeft hun on* gljefcbictttec booienfpjeccnen/ Dan als boen De Dulleenbe bcetooeDcmcnfc�en/alsfp bet bout enDe fieen bunnen <$obt toaten noemen* De. �p beeft bun ghefien in alle Defe sbebjes h�/niet tcgenftaenbe en beeft Uu Die noctj niet bc�bloecnt/ noch en blijft op bun niet meet bctbittect/ nocb bP en is bun niet gbe�ecl af»1 gbefteett/ nocb. bp en beeft Die niet bcrbolgbt in fijnen toojen: aengbefien bp ben �eecc toas Die fijn felfs toereft niet en beraebte. Ccn kt flcntoat Doetbp* bP betept Btjclbcit cenen becbacen �BeDic�n alDtx�anDe ftof�elncfte jH�eDicnnen. Origenes hom. i. in Levkic.
C.I2.& 13.
«�itbe om bies toiUe bat bP fclbetts bet
tooojt <�o�ts/ foo tn foeckt bp niet alicnc ba* te booj fijne fiechten/upt bet fap�ec hxuva ben / maec upt ftfne {ttacbtelijcke toeoJ* ben.________________________________
O a i-
|
|||
|
HBf I. BotCK,_________ 2$
Oriobn�s hom r.in Pfal. 34,
Want Oaer toaa Den pjmre beriBeDtcimett
Efc�kpius, bicfeonOegbtnefcn alle fiecfetctt encc htanrbhcDen. Av�vstinvs inPfal.43,
j�jp lim�c aen oenpolsaltoar�aec fc�u»l>-
OeitiOenftecften, Clem. Alex. libii.p*dag.cap.2.
�P toaa een �eebaten gbcncfct btt men*
fcbelijcftct gbebjeften / enbc ecncn grepligben belefet obec �efietHelijcfte fiele. Mijn Godt, fegbt bp/ geeft ghefontheyt aen uwen knecht,
die op u ftelt fijn betrouwen. Heere zijt mj? ge- nadich, want icfc hebbe den gehelen dagh tot ughcroepen. g>itt Den gocDcn onbettotjfct/
bic 6c tonfbepbt 10 / en�e bet Woo}t bes ©a^ bers/ Die oen gentel gbefcbapcn beeft/ bjaegt fojg�eobec gtje�cel fijn fchepfel/ en�emec? fiere bet felbe aen fiele enbe aen litijaem: bp ts altctorl bebjeben iEebicyn enbe beboet O�� ber menfc�el�cfte gbcf�attenifTe. Staet op, fegbt bp aen Den lammen menfeije/ tn* �etoegb -gbenomen bcbbcn�e u bcbbe/Bacs gijp ep ligbt/ gaet na�r huys: foo bic fC
boojmtngbefont toas/fejiertftcat,* gbefont
enaef�crcft ban Itcbaem. <Sn�s Laiarusbe* graben $ijn�e/ fepbe: komt uyt 33enbooj Den ie gtjeftomen upt ben grabe / fooDa* ntgbea ale ftP teae eer bat bp fticrf/i ,_"' i * __^______ 9 4 _ fecttaebt)
|
||||
|
24 GoddeiyckeWenschen
betracht tjeobenbe be algbemepne btttltfe*
niffe. Augustinus lib. de vera & falfa
poenitent. cap.3. «Dattom beeft bP gencfen foo bttl Rojtfige/
■ foo bcel lamme / foo bcel feccupslc / foo bed blinDe/ enDc foo bcel itptgbtbjoogbDe / op Dat Dcnfonbaec ban bem niet en fou�e toanDo* pen/ bp noemt bem ocnJif�eDit�n/ nietbooj Dit tocltc paffe fijn/ maetbooj Dieonluf�igb Augusti nvs de dofte Chrift.
Ub.i.cap.14. <�nbc gljelptliettotjs Die mcefictt atn ten
lirtjamebjcne ttronDc/ gbemepnelijcK Dacr pet bp Doet Dat bet anbetbetrgent/ als Kout bp beet / oft biefgljclijc�. �>oo <J3oDs toijf bcpDt fojgbt DjagenDc booz Den mcnfc�e/ beeft tjaet felben obev gljegbebm om ben menfebete ge* ncfen/ fp is oen JEicDic�n/ foo ootft De JIKeDi? cijnc. CnDc om Dicfun�c Den menfebe Dooj boobaeebpe is gbeballcn/ om bic te genefen beeft Daet toe gbetyatbt DcootmocDigbcp�t. t©p;ijn bcDjugba\gb�u2eeftDcojDe ftbalcft* bepbt banljret Serpent/ bjptoojbcnbctloft jboo?<�o�t� baitfepnigbepDt. J�iaet nu De i Dingtjen Die als bacnDoeeltcu op onfe Itclja- iinelij'ef��toonDengbtlcpttoojacn/ ?ijn Dcfe/ te 1 toeten/�at �e gbenc Die beDjogljcn �oaren ban een bwitoc/ cenen gbcboo?cncn uptecnoet � bjoutoc |
||||
|
H i t �. B o e c k- 25
bjoutoe/ ecneit menfebc Dee menfchen / eenen
ftetffeljjchen �e flerffel�cfce / De OooDe met De DCOt �CtlCft tjEtft-
Nazianzenvs Orat.i<5,
�>on oft Dan bp gtjeballe oen bettoocficr
enoe oen moojDenaet onfecfide/ oft tree* ftenDeban 31etufalem naec 3jcttct)n/ oft ir* beest eloec0/ u gtje�on�cn fje�benDe angtje* toapenr / cnDe gijeenfms op u boeoe I ;u fcuOe g�equcrft hebben. Aucustinus hom.12.
f�oept: lek hebbe ghefproocken , Heere,
weeft my bermhettigh, gheneeft mijne fielej want ick hebbe voor u ghefondight. <5oDt fa! ughenefen/ mDiengbputoe quale maer
enbeltjocr. «Ohp�g�t onDeeDe UanDen�an �en jH&e�icftn/roept met berbiagen om bulp/ �P Koeflett/ hp b?ant/ hp fntjt / lijDt betDul* Dtcb/noch en brilt niet anDets gaDe daen/Dan Datgbpnuugbttoojben ghenefen/ g�p fult gbenefen/ inDien gbp u beetoont Den MtW cijn / niet Dat bp u niet en fiet / in Dien gbp n berberght/ maer u felfs belijDinghe is ��rt be= ginfel Det gefontbept. Avcust� nvs in Pfal.40.
5BetoonDefoee�ttoeniHaeDic�n/ Den jHle#
Dicjjn begeert De fcenniffe. A m b R o s 1 vs'ad virg.lapfam cap. 8.
Keert tot my, fegbt Den ffieece / iffer ghenen |
|||||
|
baifsm
|
|||||
|
20" GoBDELYCKE WlNiCHtM
ba�fem meer in Galaad, oft ievers eenen Me-
dicijn ! waerom en is de gefontheyt niet weer ge- komen aen de dochter van mijnvolck ; <3tot eeugtootequaletsriDoDig� ttn groote cnbe lang�c mepicgnr; Avgvsti nvs fcr1ru37.deverb.D0m.
Want liet heel menfe�eliJcK gedachte 10
oefen menfcbe/Die &alf DootliggenDe/ lagh op Den tuech �cr(aten ban De ftcaet-fcbraDecs/ Die �cractjt tuiert Dan Den�ooz bpgaenDen �>jtefler enDe Slebit/ maet om hem bp te ftaen enDe te gbmefeu ia gekomen Den Samaritaen, in toelchen Samaritaen (leeft toi�en betftacn f�nonfen�eete IESVS Chriftus. Ambrosivs de4i.manf. o,
�lietomme een iebet ban ons �mpghenbe
De amen Des betten enDe Des litbaemsf / biDDe Otlfen geete IESVM Chriftam (die daer gheneeit alle onfe kranckheden) en�eftgghe mctDm^JoplJCte : Heere inaeckt my gheiont ende ick lal gnenefen zijn. ©OOJtS Dat hp fat* ge met t©abiD: Heere wilt my ghenefeo, want alle mijne gebeenten zijn beroert. ChrysostimyS inPfal,26.
IBant ben grenen Die nieten toilt&ennen
Den jflaeDicgn/ is buptenfgn finnen jtoartt
boe Dicltmael ften tap DiecafenDe menfeben
De meefleca fpflt aen Doen / toe�etflaen De ge?
._____________________________font*
|
|||
|
H�T I. BOEGK.
|
|||||||
|
____________ 2*
fomlftpbt/ niet tetotUen g�enefen tooien'
moe te befpotten jjet tuarrac�ttg� fojg�e Pi&ggtn* Jbidem.
Hoopt tot oen ifceDic�n/ tertofjlcn gijp'
meugijt / op bat at� gbp geeren fout / niet en fult «onnen. Avgvsti nvs in pfal. 102.
��I^n «a« �e becgfffemfle Dec fon&cn
Dciielenoc� too^t beflagben Doo? eenige be* toering�em/ ijetfe een flauto-moe�igtirpDt/, 'Sii y gherieeft alle uwe flauwigheden.
|a«e u�ie flautoigtjeben fullen gbenefen tooi*
�M ?* nict ^«fen. «6�P ftilt feggljen/j Doe Dat fp groot jgrt; maer�cniiacDicnn ia meecDcc. �®aec en te ghecn fiecKte onglje*! neejbaecbp �en almog�en�cn J&cDicijn / tn «act gbp u maet alleene helpen / noch en bet* �toojpt fnn hantniet/ bptocet toat�w boet/ ittoe�enbttb�tjDt u niet alleen fooljp 11 hoe* Iftcet/ maerbertuaeglitobc�iatehp u fn»Dt/ ncr�jaegljt De fnerr&ingljcn/D�nc&cnbe op De toeftomenDe gh.cfontbcpbt. ©etDjacgljt Dan lljnc hanben / en�e geeft hem Den fcgen/ nis | brrgljeten�c alle fijne bergelbinghen. Wan4 hy gheneeft alk uwequaleq. t Avgvstinvs ia Pfal.40.
SLact ons ons fclbec ghcheel �cbelcn De nan�t ban Den j�iSeaicijn / toantljp en facit |
|||||||
|
met/
|
|||||||
|
28 GODDBLYCKE WeNSCMEN I
niet/ noc�bpenfalhetgbefont niet fn���h
boo| bet bcboiben. lw biect toat bP «wn*. feboutot / bp totet be faute / toaht bP �ena* tuece gbemaecftt beeft. �P onberfebept 't ge* ne bP gbefebapen beeft / enbe al Dat �act ge* fpjoten is uptonfe begecthjcKbepbt/bp toeet Dat hpbenmenfebegbefonben bwftberboDt gbebaen/ ban niet te ballen in fieebten/ bP toeet bat bpgefept beeft in't #ataOijs: eet Dat cn�e Dat niet. «©en gbcfonben en beeft niet gbeboo^t bet gije�aDt ban ben jBeDie�n/ op Dat bp niet en balie/ maet ten minftcn toe* fenbe fiecfe/ bat bp bem aenbooje om bem op te helpen. C hb. ys oSt y mvs incap. 10. Luc
hom. de Samarit. !©ieghpban$tjt/ 6 <�b?tfl*nc menfeben/
Die u beroemt banu gbcfontbepbt / enbe Die n gbebepfi gbcquefi gbetoeeft te bebbcn / Die ubetblijttoel te paffe te mn/ enbe nietb^ot* bet en ?ijt bat gbP b^�tfiecfe gbetoeeft / enbe Dieunietenbemetcbtmtubtelooa te b'tbben gbelegben/maetubecboobeetbigljt Dat gijp in De �ecefte bebt betbeben getoeeft. 25smint �b?ift�im Die u ban De bjy-bupters berloft beeft/ bemint Den �eere/ Die n ne�er geftectbt enbe gbcballen/ �eeft opgebcben. 25emint fegbicb/ben fteete/ Die u m»ijn ftetcRe�ooi fp-felbcn gbebjotljt beeft/ Die u ben toeett br* bolen beeft / Die ttoee penningen / bat ia / De IBet
|
||||
|
Het I. Boeck.
|
||||||||||
|
29
|
||||||||||
|
i�et enne 5et<©iairgeiie / tot utocnenoet-
ftant�ceftuptg�etepcHt. ©emint fegtj ittv <&0W bit tlfea�t: Siet ghy fijt genefcn, toant
oen &eere beeft utoegefonttiept hef/ Die om
ntuenr taille is homen op Dei; accDc/ om u ban De mooj�enaets te octloflen. |
||||||||||
|
Vide
|
||||||||||
|
<e
|
||||||||||
|
30 GJO DDEIYCKE WeNSCHEN
|
|||||
|
Vide humilitatetn meam, e* labarum meum,&'
dimitte univerfa delii�amea. Pfal.14. *4enfi<�,
|
|||||
|
» HetI. Boeck. si
1--------�.-----------------------------------------------------------------------------------���.________________________J
|
||||||
|
Aenfiet mijnen oetmoet, ende mijnflaver-
nye, ende vergeeft alle mijn mifdaden. Pfalm 24. Machab. 6.
TOt wat ellende ben ick ghekomen! �n
wat overvloedighe droefheydt dat ick nn ben,die te vooren was ghenuchelicky ende bemint om mijn vermogen ! maer nu ben ick ghedachtigh het quaec dat ick faebbe be- dreven � Bed a, in Pfalm 14.
Aenf�et mijnen opdtmoet, cnDc �cmctcfct �oc Dat iclt itgalje berballen in mijne fccancft*
GregoriVs cap.z1.inc7.I0b.
«©e tesbenbepDtbanOefcbi�t isbooj Den menfche gtjetoojOen een sbetoitftte Der pjjne/ op Dat �p quaujcft typ jtjnDe/ fouoe Dienen fijn felfa �cOerffeniffe / cnDe Die t'enegaer fenecftt s�nDe/ �em fouDe berblgDen in Den typDcm Der onbcDcrffemffe; toant N A z i A n z. carm. de animae calamit.
Nu voor het vleefch de ziele wijekt, Nu naer hetvleefch fy omme-kijekt, En met dat 't vleefch de deught in-llaet, Het draeght fy-felven eenen haet, En in veel tranen en mif baer Begevethemtotarbeyt fwaer. |
||||||
|
<e 2 au
|
||||||
|
I.j� GoDDElYCKE WlNSCHEN
C h R. v s o s t � m v s 9, in ep. i. ad
Cor. torn. 4, %lietfoo, batpemantia machtich/ tnbe
edel ban afkomfte/ niet tegben ftacnde r foa bn tooit bettoonnen ban de fonde / ia den bet* toojpenfien onder alle bettoojpene / gcl�eker* tehs eenen laomuck/ indien bp komt te toefen �abe Der toilde menfeben/ to den ellendigbf�en die ter toetelt leeft. «Bus ia't met bem die daec leeft in fonde; toant de fonde ia toilt en onbe* flierich/ fp b?enght de jiele ondet hate tojeet^ Dept niet en iffet foo bupten alle redene als de fonde/ daerom feght den j&opbete: Den men- fche foo hywasineere, is geleken geweeft by de redeloofe heeften. Origbnes hom. 16. in c. 6>. Genef.
©oojtoaer/ indien top «©ecficltjcftc berf�aen
toat dat ucDupDtDeflabempeban<�gpptem Wp bekennen/ Dat / te Dienen aen Die ban <&* gppten niet anDets en is Dan onDcttoonjcnte tooiden de bleefcbel�che fanden/ tot de toelcfce den noot niemant upttoendelnck en dtotngljt/ maet toel detraecbeptdesghemoetsendeDe oncetlijcke begheerte des lichaems / aen de toelcke hem het tierte een- di acht chjch ten on* Dec gheeft. t©m jSwltcbmacckec berhalcnDe ban Den top Dom/ ende ban de flabempe/ feght aldus in ;tjn «Suangelie : Den genen die {"on-
dicht, is flave der fonde. |
|||||
|
Hom.
|
|||||
|
Het�. Boeck. 33
|
||||
|
Hom. 8. in c1p.15.Exod. i
<J5elijf ber-tD�s Dat Ogpptcn (Die amfclje
tanDoutoe) bcoz De fiu�acren ban 31fcaell toojtgtjcnacnit j)ct tjups Der flabetnpcVin 't! gljtfagtj banlndxa ende Ierufalem, (Die tjltll
foo bclc ?yn ais t;et Ijttps ban bjpDom) inliet
gefag ban tjet gemtls 3|srufa!env J)« toeleft om f 00 te feggtjen is �c motDet ban bjpDom/ Daet �efe tBcrel�t met al ijet gbcue Daer in ta/ moet toefen tiet tumgact flabempe. Augustinvs ferm. 12. de verb. Domin.
I©at is 't Dan te bettoon�eren Dat Dcfe toe*
tel�t Dag�eltjtJia too^t gljeltafiij�t / fp is et* tien itnrrtjt toetenDe Den toille ban fijnen SRitfitz/ enDe faften uptrtc�tenDe Die tocer* Digt) gtje&afitjDt Dienen/ Datfp Dan nieten toepgijete De ftafl�Dingljm Die fp bccDtent ijceft; toantDienaecDen meeffetniet en tuut ijoojen/fal g|jetoiffelijt!t De f�raffe moeten on* Derf�acn/ foo Dan Die hem ftent fc�ulDictj g�e* Itaf�ijDt/ Dat �P fijnen ftaf�ijDet niet tcg�en en fpjeeckc/ opDat0p �etmDcttigJjcpt raiffetjien bcttoctbe. PR.0VEH.BI0R.7M 2�.V.8.
Een fweepe voor het peert, een halfter voor
den Efel, een roede op den rugghe der onver- ftandighe.___________________ :' .. .■ ^3 b"Tr~-;:
|
||||
|
34 GoDDElTCtl W�NSCHEN
|
|||||
|
Ber.nar.dvs ferm. 3-fuper Quiha-
bitac iuadjutor, �oe! $jjntop Dan bttfitni jae top toact*
att)t:glj, Den menfche vvefende in eere, en
hevet niet verftaen , hy is gheleken gheweeft by die redeloofebeeften. Bern a r. d vs ferm.5.deafcenf.
*De «�fdactjtifl�c m�e Deefielfic&e gfyene*
gbcnt�eoen ticb�cn betiteerDetoetten. 2tl« gijp te bjcDcti *ijt te �aflcn foopncftelt u tjet aenlocKfcl Dec gulftglJcpDt: als g�» n booj» fielt tetoaceften/ banbenautotuDen baceft. Wat (lillen wy dan doen met defen EfelJ P A.v l i n. ep.A.adSeye.rum. '
Wp fonDateu fttlltn getffcltjcft �et felbe
Oi��erflaen Dat Samfon naer Den�lrcfctje tot onfec on�ettoijftng�e �etft g!>eleDen. Ben bpanDtfalonsals bembefpottcn/ cnDt als, CfclSom de meulens te draeyen , itptfcnben.
«©aerom Den geere (op Dat top onfen fjat�
ctjgj|cha»jfacm het C�nf�elgcK joch niet en fouDcn tocerDigft maceften Den <�fel-mtulcnj bermaent ons Dooj Den ^joptjete: En wik niet worden ghclijck een Peerdt ofc eenen
inuyl, in welcke gbcen verftant en is. UDant Den menfc�t als op cenan�cr p�aetfcfcg�tj Ocn^jop�ctc: niet kennende fijn eere,wort gheleken by de beeften , ende hy wort de felve gheii[ck. |}et gftenc top in Den f�onmgti ban 23.�bpio=
|
|||||
|
| H x t I. B o e c k. 35
j�abplonicn oc^jblnTrcKel�cK ficn bo�bjattjt/
Die Dooj fijn C^cODeloofe bcrbjacntbepbt en groote tjobcvDPC uptgbcDaeu hcbben�e Ijct mcnfcbclijrKbetffant/ heeft inbatbccfWijcK hett beftvaffe moeten Inben. ©oo^toaerben menfebe gbeficlt in Doolinghc/ cnDe betbal* len t» De gtjercrbtighcpDt/ enbe als tmtn Samfon bctlatcn ban De Dengbt Der toijf bept cnDe bei* gljcnaDe / too^t rcctjtbeetbelijcB gb?ffraft boo� betfalintlKpDt / cnDe Doodden Meulen. IBailthp 13 toeecDiglj bet Beelle-
werek, Die bem felbcn beeft berooft ban bet
tebclucft licht / cnDe naec De gbelijcKcmfle bet becfien liem felben als een flabc bes lic* bacms geeft totcbj - gbetoojpen. «©bcruaet Jet ghcljeele leben ban Dufbanc menfeben/ enbe mbccloet eens De gbebaente ban De meulen-treckende beeften , gbelQCK hate 00*
gben bebetkt ?tjn met booben / foo ?�n De
oogen ban fulcket menfche ftele boo? De bnp* ligbepbt ban fipn leben obertrocKm'enDe boo? be booltng�en njnet finnen als ontcent De omme-fceeren des meulens C�enDigb betftee*
renDe/ tcbtgb tot fijn cpgben/ mate toacltcc
tot eens anocts gbetief. �JP f�aet in ben toegb OeefonDcn-ghcbocpt met fijn begeer* hjchbeDen / cnDe bp fp-fclben maecfeenDe ecne atjebangheniffe/ beflootenin De Dupfterhcpat fijnDee Doolinghc/enbe Dogj fijns fonben bttp* lighept in een gljctcocften/ fleppt bp fp fclben het meulen-jock, enbe bp Djaept ben meu- len-ftcen f(bjs ghemoets / gbefc�crptDoojbe <�� 4 fer�gel* |
||||
|
36 GoDDELYCKE WlNiCHtl)
��cijgUellJcpDt Der Uoofhept/ cnDeftpmaelt
bet meel boo? fijnen bpanDt/ ban hetbeDoj* ben hoojen fnnet ficle ; toant gbeiijtft Daec fiatt gheftbjeben: Den fondaer vliet van fijn eyghen felven. Sfllfoo Die Daec fOttDigbt/ maelt met fijns lebens meitien DequaDe tattoe/ op
Dat jn> Daec meDefpijfeDen5©upbcl/ aen toicti De fie�e is tjet U?oot cn�e Den bonget. Origenes Trad.j.inMatt.cap.18.
/Daet Daet ?tju toctftbep&cntbcDen tn De
meulens, cenighc ?tjn booj menfeben / cn�e cenighe boet beeften/ enDc Den meulen dooi De menfehen is Daet ban flact gbefthieben; Daerzijnder twee die malen op eenen meulen,
den eenen fal worden acnghenomen , ende den andereu verlaten. Ambrosivs incap. 17.LUC.
Hact ons Dan een© obetleggen/ toat fp ma*
Icn; Die Daet jn'n DjaepcnDe Den meulen / cn�e boojta toat Dat Den meulen is/cnDe mifTclunt' Dcfc tortelt is Den meulen / om Dat in De frl�e tocjt aengeboert De gheDaente ban bet men* fcticiijcfe licbaem / in 't toeltk onfe fitte tooj�t gtjeflotcn/ als in eenen�SctcRct / cn�e inD�ea lp toel toilt / fal alDaee toerrfeen het bjoot Der �%tmeien. ,gw>a Dan in Defen meulen Det fielt Die cnDet-hatoghisDcfonDe maienDc �tegc* fdjoten tartoe / Die beDojbcn ie �co;t bochtig* nrpDt/enftanbetbinnenfte Dan brt bispten* fie nietghfftIjcpDcn/ cnDe om Die teoeu too?t |
|||||
|
fp
|
|||||
|
HetI. Boeck. 37
'jyT�asrgijcIatcii/ om Dat Ijacc u�omme ntc*
mant en bc&aecjtj�t. j Origenes Tradb c. in Matt.c.ip.8.
«E3sn Efel-meulen en Kan nkt �an met gtoo#
te ttome gljenacmt tooj�cn tjet alDerftoaer* fie hj�en Des menfc�cn/Oatait�DttrecKtne* iDce-toae�t.
■
Gregorivs lib. 6. mor. c.2�. in
c.j-Iob. ] �Danttoattoojr'ucteccltmt Dooi Den Efel-
meulen, �an alle aectfetje piicfjting�e/ die ter* toglcn fp D002 fottc �cgcerte De tjalfcn toe* J�EOjtt/DJiJftDmfcluentOt Dcfcn gheduerigen arbeyt. Avgvstinvs fer.107.detemp.
t�attt den meuku ia �cn atoeptban Defc
toetclt. Avgvstinvs in Pfal. 6.
«eil&CtlK&encliDat d«n meuten tUOJt S�^*
noemt De l©crelt; toant fp toojt ge ftcevt Daoj De tonelen ban Den ttjot / cnoe fp uetplet Ijan Uef-�e�bera. Gr. e go r 1 vs,7; mor.�nc.�dob.
t©it gtjmtpgljt Sampfou gt3c�,angi>en ban
�e Piiiliitijneii, Die nact &at l)P beslaajenba�* Dj fgnoogtttn/ bettocfntig tct firn meuten |
|||||
|
toant
|
|||||
|
3 8 Godoi ircKi WbnschsN
toatit De quabe geeflen / naer bat fp ban biiu
ncn ontgtaben met be \mcke ie Der beftooiin* gijen be flaetj-oibcn beu aeitbaebtigjjcpt / fen* Den Die tmptCIl tot gheduerigen arbeyt.
Avgvstinvs inPfal.132.
<�n toaetrtot ben rofch-meulen? omme bf e*
totlie bat fp in Defe toerclt betisreren/fcie Dooi ben rofch-meulen berflaen tooit; toantbefe IBcrrlt gjjd�cfe esnen meulen wort omghe- draeyr.
In Pfal. 99.
i�<u*i toe ben Rofch-meulen ? team bie ge*
harn t lijn acn be �derelt/ toojben gtjeDouoen in oen ommeloop ban i�eteitfe�e faeeften/ noctj min nocg meer alss in eenen meulen. Avgvstinvs foliloq Cap.tf.
«En�e fpttoeften mptotium w eenen om-
me-loop, ban een fonbe tot bt an�er/en�e ban Deen btiplifj&ept tot De anOer. G r � g o r 1 v s lib. itf. moral.
«©aerom toojDt feec toelgjjefept booiben
«©ooDelfjcften gung�ct: Mijn Godt ftek de- fe ghelijck een Radt.- toant Dequabetooiben seftelt ala een tabt / om Dies toille/ bat fp ge* fonDen toO|Den tot ghediierighe flavernye, al0 fp berftoijnen Dat Dooien is/ enDebatfpboU gljen flet gljenc Dat fp oeitooiDen te laten/ ttpt i «
|
||||
|
Het I. B o e c k. 39
&er lefte tooj�en fp ber�eber�7~l��bTfj� ba�r 11
in tiet eecfie". Gregorivs l.i.mor.i.c.4 inc.Iob.
^aecomtoojtS�efept Dooi Den Stonintfc
l�CHCn l&op�efe: De Goddeloofe wandelen
in eenen omme-keer; Voatlt tetto ijlen fp bet intocnDig� niet en bcgljeettn/bctmoepcn Dun
inuprtoen�ig�e flabempe. Ber.nab.pvs hom.Si-in Cant.
<© mf> ellcnbiglje mehfcbe! \oic fal mp bcr*
loffen ban Oefen fctjaitOfiijCKCtt ar�cpt^ 3Jrft ben elienOiglj / maec icft ben typ: ten ben b?P om bat ten een menfefoe ben/ten ben ellenDigb om Dat iel? beneen flabe/ en�e tee oo^facche ban mijn flabernpe ellenOigl): maer in bet ge^ fagb ban mijnen toilf e ontfchuloeltjcH. l@ant Den t�tlle is DiebjpftjnDe ijaec fclben �ccfr gbemaetRt een flabe DetfonDe/ enbeoie De fonbe is toe-g�e�acn / fonoig�t at� een flabe bec fau�e. |
||||
|
Vttinmto
|
||||
|
(40 God delvck e W e n s c H e N_
|
|||||
|
Memento,qi>iefn,quod (zcm lutumfeceris me^
inpuluer'.ittreducesme. lob 10, Gtdtn&l
|
|||||
|
H E T I, Bo E C K. 41
Gedenckt doch eens datghy my als ftijck^
fhemaeckt hebt, ende dat ghy my in
j of ftilt wederom verkeer en. lob 10. HlEREMIAS 18.
STaet op ende gaet nederwaerts in het pot-
backers huys, ende daer fult ghy hooren mijne woorden. Ende ickginck ned�rin des Pot-backers huys, endefiet, hy inaeckte een werck op een wiel, ende het vat brack dat hy inaeckte van der aerden met fijn handen , en- de omghekeert fijnde heeft hy daer af een ander yat ghemaecktalfo het hem ghenoeghde in fijn oogen dat hy 't maecken foude: Ende des Hee- renwoortis totmy ghefchier, fcgghende, en fal ick u-lieden niet konnen ghedoen ghe- lijck defen Pot-backer. Siet ghelijck de Pot-aerdein des Pot-backers hantis,al{oozydy in mijn hant ghy huys van Ifra�l. H v c o Card. in hunc locum..
»©en#|op!)ctetoilIen�c toettootten �cmo*
gcnt�epor «�oots / tn�e �e btoafbcpbt ban oen mcnfcDc / Dergljeltjcftt <©a�t met eenen #ot-bacHec / en�c Daer fcencbetu� Den men* fctie met De #ot-acr�e / Die niet ett ftan tegen <©o�t/gtjelpcft De #ot-aer�e ootk nut m kan tCQ\)tn oen pat �achcr. <©aerom tuo^t gtje* ftpt totttn Uoirtctmm acn fret o.Cap. Soude JP i-et
|
||||
|
42, GoddeiyckeWinschen
het Schepfel wel konnen fegghen aen fijnen Schepper , waerom hebdy my aldus gefchapen? Cit�e 3!faie 45- Wee den genen die teghen fij- nen Schepper feght, een fcherf van der aerden des lants van Satnos? fal die pot-aerde tot haren pot-backerfeggen, watmaeckt ghy > mlit %* fate. 64.Ende nu,6 Heere, ghy fi)t onfen Vader, ende wy zijn pot-aerde , ende ghy fijt onfen Schepper, ende wy allegader het werckuwer handen. *©berfultjc ban ncec te ftltmmentenbupfe
Des #ot-batfcers/is foo beft als re be�rncben fijnbleefebeujc�tt fetanc'thept: toantoafe lic hamen tooiden baten genoemt / om Dat fp m hun befluptcn eene bochttcbept / ende Den ak DerKoftcintjcf�en fehat/ te toeten/ Den«6ccfl geftbapen naet de afbeeidinge 43oD2 2. Rom. 4. Wy hebben defen fchatin aerde-vatcn. i©ant *�5o�s is Den fSot-bacfeer / ende Dat bat toojt
gcborgelu'cfe gcfept / gcmaccltt tt tooiden op een totcl/ oft tce oojfafcc ban Deonbaf�tchept Des lithaems/oft om Dies toille Dat bet begin* fel met bet epn�e een $n / geltjc�tet fiaet Gen. 3. Ghy fijt van aerde, ende ghy fult in aerde ver- gaen. Gr.egor.ivs 1. 10. mor. cap. 35. in
c. 10. lob. 5^en menfebe Dan is gbemaecftt ban aecDc;
tuant tipt De fetoe is hp opgenomen om men* fc�e te toefen/ bet toefen Dm ^cplighen3ob feet toet De genade Des rcttjters booten toojpt |
|||||
|
aial
|
|||||
|
Het I. B o i c ft* 43
&\S j)P fffl�t: Ghedenckt toch datghymy als
flijck ghemaeckt hebt. 2�l0 Oft hpRlaetliJCK bjtf�e fcggbcn: 3eDcneRt De bJoofhcptDes
blcefebs/ en�e bergheeft De fc�ult ban mijne1 faaoftjept; UDacr Dat gcboegeljjek oocft tuojt bp-grbcccbt De Doot Deo licbacma' fo terf�ont Daec na is bolgenDe: En ghy fult my in ftof we- derom vsrkeeren, als oft up opendoen begeer* iDe enDe fepbe: «GeDencfct Dosh boe Dat tch D�oj !|)et �leefclj home tipttct aerDe / enDe Deo? Den on�et-gancft ban tiet felbe tocberom naer Dec aetDen moet bettrecitem Gregorivs Ibidem c. 37.
381 {jet gene top hebben ghtfpjo&en ban Den
tiptbmiDighen menfche / ftan eentr hfins ooeft te paffe komen op Den intocnDigen/ enDe het pitnciu mp «DelijcK al bet felbe in't fuute te betoonf n. Geienckt, bidde ick u , dat ghy my
als flijck semaeckt hebt. (©nfen intoenDigben
menfebs ig als het �ijcft; aengcfien bp �ooj De gcnaOe Des �cpligen <6eefi0 gegoten too?t in aertfebe gcfraltemffe / op Dat hp too^Deopge* figetjt tot bet betf�ant ban fijnen �>tbeppcc; jbjant De menfche geDachteniffc Die betDjoocht is Doo? De onbjuchtbarrbept baerDec fonDe/ toojat teeDcrom gcotne booi De �ractjt Des fy. gecf�a/ gbeltjcfiermtjs De befpjocpoe aerDe / maer �tcftmael heubcn�e ontfang� De DeugDen Da1 oppetfte gabcn ghcb,t»pcKen top De felbe __________________Jr_�________tenPiachg |
||||
|
44 Goddel�cKhWenschen.
cenbjachtehjclt / enbetoo;ben bechcbe.i ooo? �ct ghentet ban boojgaenbe ghelueftfacm* Ijept/foo bat bacr upt ghcdeutt bat ben fel* ben geeft bie hem tiab�e bcrbeben/ hem toep* High tijbts ia berlatenbe / op bat hp bem f�* nen menfthe bectoone/ 't toelclt ben ^epligcn man ban fionben upt-leght als bp baec bp boeght: Ende ghy fult in ftof wederom ver-
keeren. UBant foo het gtjcmoetmaec ecntoepnigb
boo? ben af-tcetk bes gcefta toojt beclaten in bekoo^inghe/mfghelijcks tooit beactbe on* ttockenhacc cerf�e bochtighepbt / op bat ben menfche foo bctlaten njnbe / foube gbeboelen fijne bjoofhept / enbe bekennen hoe jjp ia op* gtjeDjoogljt / fonbetbeninbloet betoppetfte S�enaDc/ ben menfche toojtbequamehjck ge* fept te gheopen tot ftof / om bat hp hem fel* ben bctlaten ticb�en�e toojt gcDjc�cn met aU ie toinben bet oekoounge, Rvpbm. lib.2.c. 20. in Genef.
«©egepughe menfchen bit alles toel ober*
legghtn�e / hebben als fchoone baten opgtje* maect tot lof enbe eete befen hunnen &c�ep* pet/ g�enaemt ben#ot-backet/ enbe hun fel* ben be #ot-aecbe/ alles boo} eene fchoone be* Inbinghe enbe betoeghelhcke upt-fpjaccke. EndenuHeere, feght3lfaia3/ ghy zijtonfen
Vader, ende wy zijn aerde , ghy zijr onfen Schepper, endewy zijn het werck uwer han- den. <gnbe <gJobt Oen fclben j�>cheppet fegt 1
tor
|
|||
|
HstLBoeck. 4j
tot 3|ccemia�: O ghy buysvan Ifrael en fal icfc
u niet fconnen maecken ghelijck defcn Pot- backer , Sict ghelijck de Pot-aerde in de hant is van den Pot-backer, foo zijt ghy in mijn hant 6 huys van Ifrael ? Uitent bP �aDDe bat t gbctoont «nen ffot-batftec Die fijn toert!» De*
De op een toiel/enDe Dat bat/ fegtjt hp/'t toelch ftpbjOthtC met fijn handen is veritroyt ghe-
worden, ende zijnde vveer-ghekeertt heeft het felve ghemaeckt tot een ander vat, ghelijck fijn ooghen ghenoeghde te maecken. «©aet* om fcg�t Den fclbtn 3fau»S; Wee hem die fij- nen Schepper teghen-�preeckt, die maer en is een fcherf van d'aerde van Samos. <33it toeten* De Den Jfjemeifcljeit recbts-gelettDen paulusf/
fegtjt: � menfeha wie wilt ghy weien die daer
antwoort aen Godt, fal het fchepfel fegghen acn fijnen Schepper, waerom hebdy my foo ghefchapen ? oft en heeft den Pot-backcr niet "de macht te msecken uyt de felve aerdeeen an- der vadt ter eorea , oft een ander vadr, ter. fchande. Rvpest. lib. i.in Ierem. cap-io«
«�engrostc toectDtgbe Itffe/ en�e tenen
gtoottn torl bequamen iwDOrl bet fhl-fltn>
gbentljcp�t is net beDtoanglj Dtc tengbe.
«�o�t is onfen ^fc�eppcr/ enDe top fijn fetje p^
«©tt betmaent ons feec �cftclt}t& Dat bat
Det uptgtjelefent�cpDt enDe Dat be�agtjel�cU toarejt Peg eeutotgjjen ff ot-baefttrg / bp �tv* ... _________ .,, i* 3______macntl
|
||
|
a6 Go ddelycke W e n s c h e N
maciu/ figD 'et* �us7 op Dat top met Om ^op|icte tjet bcoj-bctoijs Oer <6oDDcltjcftec bermogbenttjept fouben aenfc�outocn. iOant foo t»p �aDDe lilaclsrc gijcbaen ban De bcttoo?* pcntticpt Der ^ococts Dan 31frael/ tjp fept: Sullen wy fejrghen, is da er 1'onde by Godt; Verre moet dat van daer zijn. <�nt3t Op Dat j)P Dat fou�e feggen / toaa ttp oocfc inoefen #?o*
pticte ncDettoaett geftomen ten tjupfe ban �cn pot-bacltct / tnbc tjp �aDDe gljcfien Dat tiet tjups banJifcaclaerDctoas / foo toclai0 alle �r buplicbrpDt Der^epDencn/ cn�comQira tDilIc Dat <�oDt aimactjric� #ot-bacftec ban Dit al / niet natt rectjt / mate allecnelgcli Dooj gena�c 3�b?atiam Ijeeft aeng&enomen als �p toas <�alDeeufct)e aeiDc/ cn�e tipt �cmenbe tipt D� aettfclj� Deeffem ban f(jn fact tjeeft ge* raarrt naer fijn beliefte baten Der bermtjrmc* IjcpDt/ baten Det tere enDe Der glorie toat toaa tjp Ijcmracer fctjttlD'.cl)/ DanDattjpfcljulDiclj toaa aen l)et gljeljecle flijeft ban l)zt g�tflat^t ban Adam ; «©tt�aDDegtjcmerclttDefcutoij* fencnDc oMma Dtg>icn / cnoebooj fehetlijcfe l)P toaa toij� om Dat «ip ootmoe�icti toaa/ en# be om Dat l)P IjaODc ern ootmoeDittj gtjeboe* icit. i©ant DetoeDct-fpanmgtjeaei�eentoafl ioooj fijn Ijan�en nictbcrf�Eoptgljctoeeftom iDe onnat�tfacm�epDt ban Den pot-baefcer/ imaec om De onbcgctjpelijche rccbtbeetDic* shept. �3oous om toeDecom te fteecen tot De jgOeltjcneiu�fc Dcspot-bacRers/ laetonssm ifeggijen als befenpot-bacKcc tieeft gtjeKent |
|||||
|
fijn
|
|||||
|
Het I. B o e c k._______47
fijn maecfcfel / opnemcnDe onfe affcben/ alf=
Doen mactfcte hp fijn toetcft upt pot-aerDe op eentotel/ boegbcnDe baer bp fijne binghetcn bat ia te fcggljen/ De gaben Des Ueplighen <J5eef�a' op Dat nu Die baten bolmaecftt tn De balhcpDt Des tijsts fouDen aen nemen De fcbattenDet OetmbcrtigbepDt enDeDct ee«. if�act Die oiigbelucfttge aetDe beeft bact bet* ftant te fachtctcn De bingberen ban haten $ot-bacKete.ttDat iffet gcbetut^ 1 e toeten Den ��>ot-backcc ir.et goe�en rjstbte fijn bingbera tn ccnttecftenDebcttlaeiiDcmet De gbcbeelt bupflV bet bat io betfirept Doo? ecu grootc bctftropingbe. Avgvsti Nvs folilccj. cip. 11.
<�n fal trh Dan niet bjagben toie nwgbc*
febapen beeft:' «0 tteeteggp bebt rap gefeba* pen /fonDet Den toelcKen niet gbefc&apen en is/ g()p ?tjt mtjnen fcljeppeiv euor itii u febrp* fcl.j�jcK Dancftc u mnnen Ijecie / mijne» <�o�/ dooi toeltftcn ich lebe / ci�De dooi t�elcKcn Dat bet al leeft/ toant gbp m» gbefchapen tjebt. 3Jcft DancKe u mijnen ^itbeppec / u ban�en Bebbtn mp gbtmacdtf enbe gefebapen. Avgvsti nv s foliloq.cap.20.
�bp onfen pot-batket feentons macclifel
tntst top jgn ailcgabet gbclncJ» bet fltjcii in ntocbant. Avgvstinvs lib.4.de civit.Dei.
�I3a;u ons maceftfet onfietcfeet is alg De
.f 4 baten |
||||
|
4<5 GoddelyckhWeMschbn
bat�nT�te met �s ojiepmgbcn e�miatchf
toojDcn» Rv p e R t. l»2.c.2i.in Gen.
<©m �at bcm oan Heeft belicft/en�e om Dat
fijne tDijf Depot foo o�efe&tcfn ijaOOe/tjeeft tjp oen menfebe gljemaecht upt Jjet fl�m Dee aet* �c/ban todeR� alle anbete menfejjen fouDen boojt-homen. 3lcfefeggbe upt �et flijm �et attoe/ enOe tjet is UiactlijcR- boe Oat Oen men* fcljc nart oen luijnmc is aetOe; toant Oen tyntt feS�t: Ghy fijt, aerde, ende ghy fuk we-
derom in aerde vergaen. Avgvstinvs in Pfal. 102.
ip toect toat tjp geDatn beeft/boe Oat 't %tt
ballen is / boe Oat bet moet ;i)n epgemaecfct/ boe oat bet moet ?ijnbetkoojtn/ boe Oat bet moet toefen bereijebt/ fiet top fljn gbemaecftt ban fltjcK Der atr�e. <Den eetften menfebe uptecaetDe tsaectfetj/ ocnttocc�tnmenfe�e upt Den tjcmel is �emelfeb. Ambros ivs inPfal.ii8«
5Bofbtans 6 gbp menfebe bent u felbemtet
utoc fiele toojt gbefept in bet lieot Der lieDe* hens: Ten zy dat ghy u ielve kent, 6 fchoone
onderde Vrouwen. & fiele bent DOCb ufel* ben ; toant obp niet en $t upt aeroe of t tipt
bet fltjeti; macj <@oot beeft u renen lebenben acDem ingbeblafcn/ enoe beeft w foo gbc* maecht een lebenoe fiele. �>oo oan getijen De ! ' \m
|
||||
|
H e t 1. B o e c k. 49
S��t betupgbt/ fut b��j u/booju/ Dat is utoe
ftele/batu niet tcgbenen tjouocn toDtlijcfic oft tocrcit�jcfcc faccfcm / bacf� ti tot bcm in alle atn�actjugbep t / Dooi toicns tnb lafingbe gbp leeft. Ambrosivs IbidemO&.io.
O ftcle kent u fdben; toant g�p en tfjtntet
upt aet�e/ oft tipt �ijcke. >�oDt geeft u bea* berm/ cn�e gbemaeckt ectileUcnbe fidc.SOm menferje is een groot-�a�ub toceck booj »6o�0 ttil)lafing})c opgbemareht. <© menfebe bcbenckt bt er toaer bat g&p groot / toaer bat gbp berbebcn ?yt / �e acr&cbertoontubcr* toojpen/ maer be orugbt maecitt « betbcben/ bet geloobe maecitt u felfacm/ utoe af b cclbin* gbe tocer�igfi cnbc kofteltjck. 3iffcr iet foo iDccrtenDcftoflelgcU alsbet beettban «6001 bendeere;? |
||||
|
Peccavi:
|
||||
|
T eccavi: quid faciamtibi 3)Cu(ios hominum,
q uarepoftiifti r.it coiurarium tibi? lob-/. |
|||||
|
lek
|
|||||
|
H e t LBoict, 5r
|
|||||
|
fck^hebbe ghejondight: wat fal ich^u doen
o beivaerder der menfchen , zvam'om hebtghy my u teghen-gefldt? lob 7. Rnpert. in Gen. l.Sc.6.
E<�ital tebermaec�c toojf�eiingc (en�e
DoojDeuinontbcs: gaittfc�rr i�ereJse �c ajerelt�oo^enOe �ocj iiptgefp20l>c)lcas als oen mmfcljc met <�o�t tjeeft g�ttoojfMt» O R. 1 g. in Pfal.36. hom.20,
i$ant fo Date eenige toapenen <�DDtfl jijfn/
onDctDctoelcfte menfeg()t te toefen tjrtpan* ftcr �ct ge«tl)tigt)cpt/ tier ftoeert Des gecf�s/ cnDe Den ftlji�t Des getoefs: tjiefQtiijcv >ijs�Dcc oocft Wapenen Des <©npbels Die (jp om f ontu'* tenmenfetje acn Dient/ om hem op te in (ten.
aetons oebeifcetclijdiefaccften upt�uime betfteertljeoen toel berftaen / en�e iact ons tnengtjen ten boojfclj�ne ttoec gtjctoapcnDe hr jjg��-ftiif tjjten/ Den cenen ba�i<�oD/acn an* Deren ban Den D'tipbcl. «Gnoe i ft bp a loten Dat �cn «�oDDehjcfcen foloaet is toegcruft met [jet pantficr Der gc�eclittg'uept fon�ec ttoijfifcl Den fol�art ban oen Dupbel bont \M berheert pantfter Der ongctet{)tigI)cpr. Cn�t in�isn �� «GoD�eltjfften j'ol&act is bitnehenbe in ftet tjei* met Der falig�ept/tec tontraritn Den fonOacr/ folDaet ban Den boofen bpant is D^agcuDe �et betmet Der bet�erbenifle- ^>o Dan butc is een ___________________ftoeet$ |
|||||
|
52 GoDDEKYCKE WlNSCHHM
fr�icTt bah oen If�pligen <5ttfl booj De ghene
Die booj <©oDt aimacbtictj njn flrnDenDe / en* Oc Dacr ia ttn fineert ban Den boofen bpanDt boo? Die De fon�e ;ijn bolgcnDe / toclcn ftoeert/ men feght/ De fonDaetjaat�nutett�tupttc treeften, Ambrosivs in Pfal. 36.
�Belcft ia het ftoeert ban Den fonoacr / ban
Dat tegen bet ftoeert ia ban Den �J. «�cef�. Origines hom. 2. Pfal. 36.
�oc lal men Dan beDencftrn in toat manie* re De fon�aerahcr ftoeert sijnupt-treiftenDe:' fp treeften bet ftoeert ^pt foo fp fonDcr eenich Decftfei ban febaemte bol-ljerocn in rjttnne boofbept / en�e Dat fp De felbe niet en bebee* ften ala De lemmer in De fchebe/ marr Dat fp De felbe Doo? cenen boobaerbigen enbe opgcbla* fen <Secfi/ geiijcKerto�a een ftoeert ontbloa* tcncn�eupt-trecftcn. Ambrosivs in cap. 17, Apocal.
%llt bi ghencDie^oDta��tcrcHcberboIght
hebben/ hebben geboebten tegene het Lam. H v g o Cardiu. in eund. Befen ffr�t is begonfl banket brginfei beS
tocreltss in Cain enD� Abel. 1 o b 15.
Den boo fen heeft tegen Godt fijn hant qpge-
~ heven, |
||||
|
Het I. B o e c k. 53:
opgeheven, ende hy is verftetckt tegen den A1-!
mogenden. f Gregorivs inhunc Iccum.
Obctfuicr. Dact tffet/ al ifi bp al Dien Dat fp fomtotjlen hun felbe pooghen te fielten tegen i\n oojDeel ban Den38lmogenDen/nu gc�jofcen Dooj De onsTiagrltjcktjcut in het bolftomen ban Den taille/ gaen ten leften in hun epgen felb�/ enDe «cercn tot hem Die fp toouben beracht�; enDe Die fect betre haDDen mogen geraecften/ toaett Dat fp hunne begeerten haDDen nonnen boldingen/ too?Den fomtnts �oo? dit bebouw Den/toanthet gene fp begeerDcn en hebben fp niet hennen bolbjinghen / enDe nu gheftomen tot hunepghenfelben/�ebinbeneerfttoie fp iijtW enDe beklagen Dat fp fatten gebult hebb� Die tegen De toaerachtigtjept ^(jn firhDenDe. August inus lib. 22.cont.Fauftumc.70J
S>aa geeft <3o|t ban Den gentel geroepen
Sauhim, bcrbolgenDe De Hcrcfte/hp heeft bem|
ter aerDe gebelt/ate of bp hem haDDe gcflag�. |
B a s 1 l 1 v s Hom. 13.inPfaI.48. !
��ant »�od Die een beltj�cr ia ban alle onfei
faf�ca komt ons (fo top Ioop;n al DoolenDe in j Dcntocgh Der fonDen) noth te gemocte/ona i boojtoen�enbe beletfela dieonaban DefonDei aelJtet-hotiDen enDe betjagen. Gre gorivs loco jam citato.
iH�aer�aee fjjnoec ooch Die het gene fplie*
ben moettaillighlncn tegen <5oD ?tin fcecHen* De/Dat hun Dat dooi een rechtbeetDigh bonnis noch ergbettoojt toegelaten te bolhjengben/ <5 enDe
|
|||
|
' 54 GoDDELYCKE WBNSCHEN
enD c fo De boofbcpt Jjun ont fteeclu/ toojt Du «
macht bctmcct�cct / obetfulcje Dat fp �un cp* gen felbcn mfulcUe Dtoalinge niet en bonnen bekennen boe fp meer in o�ctbloet ban alle Dingbcn Dooj. bun macht upt bun felben too^ Dm gcttochcn. ©an toclr&c mcpningc inou g!)Cfcpt: Den fondaer heeft fijnhant gheheven teghen Godt,endehyisverfterckt teghen den Ahnogeaden. Ecclef. 46.
1 Maer het en is niet licht om vechten teghen
Godt. Machab�vs i.cap.7.
Soo dan(m$ilftcle) en acht niet dat o fal on- gefbraft blijven, dat ghy u hebt beftaen te vech- ten tegen Godt. Chrysostymvs hom.4, de pa-
ti�nt, lob.* lob en terif� niet tot toat oojfaccnc Dat bp
bocbt/ hp en toiftet ntct;toant Defc tooiftelin* ge toas �em acf�clt als booj ccnllect-fc�oolc/ bp beert f�n uptfpjaecbe tot Oen Iftcctner/ tm bc De ooge $tjnOer fiele ftijgljt bP o>« boogljc/ nitt latbrctenDe/ maet fm�fccnD� met tranen; Waerom hebt ghy my geftelt tegen u ?
Gregorivs inc.7. lob lib.8 c. z%. ©an Doen af tyctft <�obt Den menfebe tytm
tcgen-gcfielt/ als Dcnmcnfche fijnen «GaDt Dooj De fonDc berlatcn be f ft: mact Den recht* lbcerDigen<g>tbeppet beeft Defen ben* teghen* ! � gcficlt/ |
||||
|
_________Het I. Boeck.________i5
gbeftelt/ om Dat hp fjem beeft bpanDtgeacbi
Dooifunbetbcffingbe. ■ G r. t o o r i v s in c.7. lob ]. 8c.zi.& ^^
C-n�c ftet lob bel(jt bet quaet Dat bp gebaen
beeft/maetbetgoetDat<6oDmoefi op-offcre tot een bcrgelDinge/en beeft bp met gebon��; toant om af te toaffeben De fcjjult / alle fttaebt ban menfcbelncfee Daet is te anfiereft / ten fw Dat fp met Des babers bermhert igbept �jci: bp-geftaen. IBaetom mgn <6oo/ betaebt gbp Dan D� menfebe als teg� u gefielt/Dte boojfe? ka toeet/Dat gbp niet en bult Dat bP betloojn gac Die men bout bpubcraebt te ;n'ne. Avgvstinvs manual. cap.23.
3lcft bebbe gtootelijct gefonDigbt/ enDe ich
ftenne rap met bele mif DaDen befchulDtgbt/ uoclj telt en ben met taan bopigb ; toant Daec DefonDen inn gbetoeeft oberbloeDigb,is oocl» obetblotDigbept Dee genaDe. fiER.NAK.DVS ferm.81.in Cant.
t©ee mp ellenbig menfebe: luie fal mp ber*
loffen ban De befcbul�inge Defct fcbanbelicner flabernpe^ellenDfg/maetbjp geboojn/bjp ge? booirt om Dat ie �»ao gelijcbe: ellenOig om Dat ie ben tegen �oD, <0 betoaetDet Det menfebe- toacrom Ijtbt gijp mp uteg�gefieuVgbp bebt mp u tegen geftelt/ fo gbp 't mp niet beleDt en b'ebt: JtnDtrfins btlsbe ienmp felben geftelt/ efi te ben mp felben ftoaee gctoo?D�\ $&o moet ieft Dan toefen mijnenbpar.t Die utoen bpan�t ben/fo beebte ieft tegen mp Die u bebetbtc/ en teft Die tegen u ben/ben mp felben ooeft tegen j <� 2 Cur
|
|||
|
56 GoDDEircn WiNschen
|
|||||||
|
m m
|
|||||||
|
Curfaciam tuam abfcondis, &� arbitraris mt
immicum mum? lob 13, |
|||||||
|
Waerom
|
|||||||
|
H E T I. B O E C K. 57
|
|||||
|
Waeromverberght ghj u aenfchijn-, ende
mejnt ghy dat tck^ ben uwen vyandt? lob 13. August! nvs folitoq.capn.
Weerom fecertgbp u aenfcbftri/ 6 mnne
bUjDfchap / �ooi �e tcelcfte ich mp btr�lg�e/ <© fchoon gcfictjtc naer jjet Wiek ich �aecae/ tuaet jat gbp berbojgften i 3]cfe febeppe utoen geur/ieft lebe/en�e tcfi bet? fecugbe mp: maet teft en fte u niet; ich hooje utoe f�emme/ enDe ich ontfange een nieuto Ie* ben. Maer waerom verbetght ghy u aenfchijn?
mtffebien feS�tg�P: Den menfche en fal my niet fien, ende iiy lal leven. I©cl aen �ail ^ee= re �at ich fterbe om u facnfc�outoen / �at ich
u aenfertoutoe om bier te fierben! 3|cr en totl niet lebcn/teft bril fierben; ten bril fan ontbon* ben/ en�e toefen met Cbnfto/ ich toenfebete fteibcn om «djrifium te fien; icfc teepg�et te lebcn/op �at tcfi fou�elcben met Cbriflo. Nazianzenvs de virtute humana.
^erto�fen tcfi memc�macl bp mp felben
ben bcmcrcficn�e bet itebt �ta al�erboogh* fien / terf�ont fchnpft boo? mnn oogtjen een �ttfic �upfier tooicfic/ foo �at �te hlangbep�t �te ich fagft �aer mc�e g�ebxel is berDtcce* nen. Siitetcfiintjnlief nugbebceifap laag/ia <G 3 "bp |
|||||
|
jj8 GoDDELYCKE WeNSCHEN
bp mp onberftcns enDerafftbelicft onttocften/
�pjsgaenloopenomhemnict te (aten ban* gen/niet en heeft hpmp nact-ghclaten Dan ttn heetc fmctte Die mp mjjn bette gtje�ue* rigb is betbjanbenDe. if�aer toaetom beeft jhp met mp alfoo gehanDclt* 31s 't om Dat hp begeert Dat tel» hem altoos �tminne/ cnDc fon�ee ophouDcn foccfec^ �Bant fu�cfea ta Den g�etooonelijckeruc�t Dec lief�e/jac fclbct on* �tt De menfehen. A Us rosivs Apol.pro David.
31a't bp alDienDat eeniglje flabcmifptc*
ftelt beeft/ top $tjn gbetooon ban bit te ftectcn bet ghefichte: toojt Dcfe af ftceringe i)ctt get-:* fcent bp De menfehen / boe beet te meet bp <6oDt Slmachtich ! <6bp fict Dat<SaDt fijn acnficbt beeft ghebeert ban De giften ban jCain? g^aecom is 't Dat David biDt liebet ge# fit'aft te ?ljn / dau dat hy verworpen worde van
jhet aenfchija Gods; CttDe OOtli feght Den teC�t* jbeetDigen: Heere ick fal aenfoecken u aen- ifchijn. �>oo Dan bet is ecn,ftoare f�caffe ban <�30ts aenfehijn te toefen bectoojpen. Adam jis gbctoojpen upt bet #ara&ij3/ maecmet jfonDec oojfaethe ; toant bp �em te boojen .verfteecken hadde , voor het aenfehijn Gadts. Cain ia oocM ban *�o�s aenfebijn nptgtgacn;
itoant hp gljcmcput heeft bat <SaDt te be* j�jieg�en toas/ tn�e Dat lju fijn mifDaet fembe loochenen, ^oojt eens hoe <�>3Dt is fpt?ce* jftenPe ui fijn gtamftbap / foo toannecr h» f trnuni
|
||||
|
I Hit I. Boec k._________59
perdlmbt isbetbjojpcnbe ban fijn acnfcbgn:
j Werpt hem fcgfctbp/ in de uyterfte duyiter-
nifTen. Ber.nar.dvs ferm. 3 f. in Canr.
<6en fiele Dan Die ban *i5obt eens beeft ge*
leert int�enDelncft te berfucbten / ende gedue- jrich te foecken fijn aenghei�cht. 3|cK en bJCCf
jnict oft alfulcfte ftele boo? Wat t�Dta licber
ba�s�e te betDjagtjen De ijjclft�c blamme Dan/ jhaec Dat fp gbcpjoeft fouDc �ebben De foettg* iftep�t ban Defe gceficlijcfte leeringbr-' teener* om foube tollen treeften naer De ujelliif�en/ 'oft bjel De mcepdgcft!jeDen Des bleefcrjs. �oojt toat Daer ban fpjeetftt eenen nunfebe jbacr in be�jcben. Heere, fcgbt tip / ghy fijt goedertier voor de ghene die 111 u hopen , ende
mildighvoordefieledieu is foeckende. 2$m* boojt ooc� ecnen anDeren op oe fellie manie*
itCi Toe uheeft ghefproken mijn herte'^mijn
aerifchijn heeft 11 aengefocht, Heere ick fal dijn' jaenfehijn aeufoecken. 3fcft gbe��obe baf� Die joefe Ijcpligbe >iele ban Defe goe�e begeerte jJjaDDe poogm te treeften / foo en fcruDe fp niet jmmbeDbcnontfangbcn/ Dancft fp bacrfage gbrto�jpcn upt �ci$araD�s/enDeban Den tngantft De0 ecutogen leben0. Am�Rosivs inPfal.43.
I Want <Cb?if�us is Den eeutotg�rn feljija
jDsc fcelcn/ Die Den ©aDer beeft gbefonben m actDeu/op Dat bjp betttebt Doo?fun aenftbiin l - � - ^ ^ foubmi
|
|||
|
�O GoDDELYCKE WENSCHEH
fouocn mogen bekopen Oat ccutmgl) is/cttDc
«ea�cclijcti Die ban te booten befloten �lcben in een acrtfcjje Dupf�ettjcpt. A m b r o s i v s inPfal. nS.
�>oo Dan g�p ficlc Die mp lief �e�t bout op
banfoaDe/ enoe gijp fttlt nujn aenfcbjn aen* fcDotttorn; toant Die mijn acnfctiijn aenfehout . moet toefen fonDct fonDe. IBecf� ecnen «fi�n* ' gel/ Dat is tenen «©ienacc ban hrt �Stjcne «SoDts / toeeft gije�oojfaem De ghcboDcn Des geeten: als gftp fult toefen eencn <�ngel/ foo fultgbpficnijetacnfchijn Des peeren, «©en felben ^eete fegtjt: Salich fijn die fuyver van
herten lijn; want fy Tullen Godt fien |fOO;(t ghp toeltoat banu betftepfebt tooit om <6oDt te
fien^ l�yvert u herte.
Ambrosivs in Pfal.43.
j|t�aetj}et�uncatonsDat«!5o� ban ons is
trecHenDe fijn aenfenijn/ foo Jjacf� top Qljefielt >nn in eenigen tegenfpocr. Bernardvs in(cala.
<�n bjecf� niet/ 6 fetjoone 23jupt/ en benefct
niet oat gijp betfaeckt too?t / al if� fetjoon Dat Den 23jupDtgom aen u ten toepmgtj tijts on* ttecfet fijn acnfctnjn. %l Dat�p Doet/bet is tot utoen boo:Dccle / fijn nomen / fijn toect) gacn fijn tegentooo^Digtjept/ fijn af-tocfent�epDf. V&it allcgaDer. is �oo,; u/ komt tip/ ijet is bcoj u/gaet jjp/tKt ia boo? u/betttect |)p/ tiet ta tot |
||||
|
_______J� E T__I- B O E C K.________6�
een loof heptZftomt hpT��tls tot een bertroo=»
ftmgbe. Anfeltti.medic.cap.5.
<© fchoone berteccJunge Die baer g�c�tj&tt
eenebolmaeefttbfpt. <©mnn<*3oDt/ mijneen* totch leben / gbp berbergtjt utoen fcbat/ om Den begr etlnelten te bertoecKen*' gbp Dccftt De perelomDenlufigicrigbcn te Doen fotchtn/ gbp jjjt traecft tn tje t g|jeben om ons te leeten tost te epffcben/ gbpghebcpnftraenhoojen Die u aenbiDt / om "bem te onDettonfen Dat hp fouDe bolberDen / ^tt toefefi Die fchjepenoe 3|oncfttyouto bolfcomelgcR gbeeft te Rennen/ Die te mtDO� Dec �apfiscniffe in tftt graf focbt «Ehjiftttm«toen font/ DenlebenDen onDec De Doode. «©e tocltfte g�p foo baDt onfieftcn op Dat fp bctcc fouDe foet�m/ mace u foeefeen�c igt�aet ontDtocnen, cpDatfpgbe�uerigbec fouDe foecUm. ISe�bopw&e heeft fp bolbert/ enDe bolbetDen�e beeft fp bethoopt/ enDe om Dat fp bolhert beeft in �fopz / berft betDient tt t'aenftboutoen. <© fetjooiie acnfchautoingbe/ enDe boi&omenberbeugtnghe I Avgvstinvs medit.cap.3j.
3Jcft biDDe tt Dan <SoD/ toeefi te tyeDen/ enDe
totltmpjijngbenaDtCb/ noch en keert u aen-
fchijn nier van my, DiC om mp te betioffen/ u aen�chijn niet en hebt af-gekeert van de ghenc
die u Lichterden ende beipogen. |
||||
|
QMS
|
||||
|
�Z GoDDBtYeKE WlJisCHlN
|
||||||
|
Stds dahit capiti meoaqudm, voculis meis
fontemlacrymafum, Cflorabo die aen��e? Hierem.p. |
||||||
|
Wie
|
||||||
|
Het I. Boeck.______ 63
|
||||||
|
Wie fat tot mijn hooft water geven, ende
tot mijn oogen een Fonteyne der tranen, ende ick^ weenen dach ende nacht? Hiercm.p. HieroNimvs cap.p.Hierem.
AUnaettbpalbicnbatichghebecl ber*
keerbe m tranen/ enbe bat elck ban Dien niet en toare een bjttppel/ niacr teel oen obecbloet tenDet ribiere/noch enfou* bc ick niet toarcra gtjcttorfjlj tjebben om boU kamelnchtefthjepen. Birnardvs ferm, 16. in Cant.
Wie fal mijn hooft water gheven, ende mijn ooghen een fonteyne der tranen» op bat ick al* foo met mjjn tcanen maglj bcrraffc�en bit tranen en�c bic hnerfelmg�e bet tanben / bit ftoare boepen aen hanben enbe boeten/ met; het gbctoichte bet pjangljenbe / flroppcnbe/i bianbenbe tnbt onbtrlunbelnche hermen:» I©eemp/m�nmot�ec/ toaer toe hebbp mp, grjcbaett/ een hint DetbjotfhepDt/ een hint bcr bcrbolgentbepbt^ bet omncetbigbept/ en* �t bet eeutoiger betoeeninge^ Ambrosiys in Pfal. 118.
lip bie bttoenelntht facthen boojt-flelt en
han niet toeenen/ enbe al if� bat hpistebe* toeenen/en han nochtans! geen tranen hr�gen om te teeencn. |
||||||
|
Axa
|
||||||
|
64 GoddelyckeWenschen
Gr.ecor.ivs lib. 3.dialog.cap43. Axabetfuchtenbe begeetbe ban haten Sa*
bet bothttghe aetbe; taant be gbenabe bn ttanen ts met een tnntghe begheette ctiDe gtooten p�ct aen onfcn Sjeete te betfoetften. «�*e ftcle ontfanghtbochnghepbtban boben/ als fp t»aee felfccn met Den tocnfth ban het Ktjcke bet tytmz len tn ttanen oeffent/ enbc fp ontfang�t bocljnghept ban bcne�en/ fo bjan* neet fp met haet ttanen 10 boo�homende bc belfchebeiDoememffe. Avgvstinvs medit. cap. 36.
3Jae gbp fclbec 6 Soningh bet ene/ tnbe
meefiet ban alle deughben / hebt boo? utoe toooj�en enbe Dooj tt boojbetogfen ons leeten futhtcn enbe toeenen/ fcggenbe: Salich fijn fy die droevigh wefen, want fy fnllen vertrooft worden. <6hp hebtbetoeent utoen obetlebt*
nenbjtent/ enbeghpJtje�tbtttethjtK ghefete- ten obct bit fiaDt t�tens be�crbenifle tojas nactftenbe. Scft biDbe u ban � goebettteten IE S v �ooj utoe alDttKofielijcftfle ttanen/ en�e booj utoe bctmhetttgheden betleent m» bc ghcna�e bet ttanen/ toeltftc mijnficlcfeet ia toenfchenDe; toant fanbet titoe jonfte en nan kh be felbe niet bettoetben: maet toel dooj utoen i.<�>ecft / �ie be betf�eenbe hette n betfonDaten bermojft / gunt mpbeghcnaDe ghelgcK ghp die gncgunt hebt aen onfe ©oo?- babtta/banbebjeltfteitn moet naet-bolgen I bel |
||||
|
He t I. B o e c k. 6s\
Deboetftappen/ op Dat «ft rontoigb ;p ober!
mijn Icbcn/g�elfjcft g�p bagb enOe nacijt bcbt toutoigb toillen toefen. <©eeft mp boebtig* bepDt Dan boben cnDe beneben / op dar my de tranen dagh ende nacht dienen voor broodt. ©', al�er-foctfle IES v, berleent rap ban tra*; tien een hlacr-fpjuptenbe fontepne/ in toelthe! fonDcr opbottbcn mach toojben gbetoaffcbeni Den bjant-offer ban nnjne fonben. ©erleent mp � alDrrltcffic <�o�t Die jjenaDe �er tranen: macr berleent mpotc/ bt�De ick u/uptbe focttgljept ban utoe befte / enbe tipt bet gbe* beneben btjnet bcrmljcrtigtjepDt. ©erleent mp om ben toi�e ban utoer goeoetttcrenbept/ Datutoenfoeten cn�e Djoncbeii-maetkeu�tn Djtnck'btftcr macb fltffen mnnen Dojfi. Nazi a n z. orat.3.
<&t tranen $tjn ttntn oberbloet Der fonbc/ tn�e eene fupberingbc boa iBctclts. H v g o Cardin. in Cij.Ierem.
«HnDe gbeltjcftcrtoyai ten fnelle becefte alle
beletfflen �acr benen Djupfcbt/alfooeencn traen Der bjan�cnber begeerte fonpt alle fon* ben/ bertroofi alle pijnen/ cn�e bolbjengljt baren loop tot «�obt/ tot�atfp boojfjn acn* ftbD'n t� gljeraCCketlbe. En vallen de tranen
van een Weduwe niet op de wange' befaben fp gbcnenboojDercnlocp 1 want vandewanghe klimmen fy tot den hemel- � A v cv-
|
||||
|
}66 GoDDELYCKE WeNSCHEN
Avgvsti nvs niedia.cap.37.
<� lieert flaet flact biDDe tcft 11/ op Defe mij*
ne berfiecnDe fiele / met eenen fyepltgen enDe ftetcken f�caelutoer licfDe/enDe gcDoogt Doch �aoi utoe moghenDc fttacht m�n binnenfU te �ooH>�inghen/ cnbe ttccitt alfoo veel water van mijnen hoofde , ende van de ooghen een
waerachtighe fonteyne der tranen, rr�ic�ucrigtj fpjuptenbe tipt Den al te grooten pbet enDe
begeerte ban het acnfchoutoen ut�ec fcboo* niglicpt/ opDaticfemachtoccnen �agtjenDe nacijt/ fonDrr ecnighcn troofi in�tt teghen* toaoi�igh leben. Avgvstinvs medit.cap.36.
©«leent mp biDDc tcfc u/ intoenbighe tra*
«en/ Die lo� moghcn maccKen De netenen mfc nerfonDcn/ enDe mijn fiele bcrbullcn met Die �cmclfche bhjDtfchap. iBp norm te booten Die uptnemenDc btctigbepDt ban een anocei bjoutoc/ Die u in het graf UggenDe/Doojlief* De toas foccftenDe/Die/ (altoaf� Dat utoe5©if' cipulen ban Daee bcttrocfcen) niet en bcr* track; maetfp bleef aenDefelbe ghef�aDigh fitten met Den monDt bol klachten / het bette, bol ghcfuetncn / enDe De ooghen bol tranen.) 3inDien Dancentyoutoefoo beeft ghctoecnt enDe bljjben toeenen/ Die DenlebenDcn heeft ghcfocbt onDer De DooDen / enDe Die u maer en gtjcnaeclue met De hanDt Des ghcloofs / hoe moet tt Dan fonDcc ophotiDen betoeenm De fie^ ___________________________________&
|
||||
|
Het I.Boick.
|
||||||||
|
6/1
|
||||||||
|
Ie Die u baten ©etloflec mettec gebacbten gc#j
looft/ enbe met ben montbelnoet ben<�ber*j flcn bes hemels / enbe Ote alle UBeceltfcbe ("sv ktmiit befltetcnbes'�oe moet ban al-bufbane ftele toeenen enbe fucbten / eene ficle/ feggbe tcft/ bie u bemint/ enbe met albec begeerten u foeclu te aenfcboutoen;' |
||||||||
|
Do-
|
||||||||
|
6% GoDDELifCKE WENSCHEN
|
||||||
|
Dolores inferni circitmdederitnt me, praoccu-
pa.veru.nt me laquei mortis,TMm 17. |
||||||
|
Del
|
||||||
|
H E T I. Bo E C K. �Q
|
|||||||
|
De pijnen der hellen hebben mj omvan-
ghen, mj hebben verrafcht dejiricken des doots, Pfalm 17* |
|||||||
|
Avgvstinvs Toliloq.cap. 12.
S3|et mijnen |)ecrc/ mijnen <6oDf noedel
�efe tocceit is bol ftcictt� Der begec�Ucft^ beoen/ Die fpberept hebben toooj mijne boettn/efi toiefal Dcfefiticftenontbluchten:' HlERONIMVS Thretl.3.
Sonder moeyte hebben my mijn vyanden als
eenen vogel in de jacht gevangen. Ambxosits de homo mortis cap 5.
naant Dfwdjogbcl Die ban hooghe ntDer
�aelt/ oft Dte tjem niet en ftan om tjooge hef* fen/toojDt g�etooonelijcK gbebangben mtt ficichen/ oft bt�?ogbcn nut lijm / oft bertoer* een met eenigljeibimbc liften / infghelijcfts oorft onfc fieic. «©acr is eenen ftricii in bet gout/Daet is lijm in tj?tf»lbet/ Daer isbelem* mermge in lam enoe fant / Datr is eenen na* gel m De liefoc/ als top Begeren bet gout/top toojDen gebangen als top faecittn het filber/ top haperen in bet lijm/ als top betoberen te* nigh goet 1 top toojDen gebonDen, 3]ac Dat meer ia felfo De fchoonhept ban een ©joutoe/ firept toe tertotjlen fp Den menfebe bjehgbt in b�kso?ingfte._______________________ � 3 Be r-
|
|||||||
|
7o Goddelyckewhnsch�n
|
||||
|
B e R N A r d vs ferm.3. fuper. Qj� ha-
bitat in adj utor. Jif�aer toie $n Defe Jlagers^efc Slag�ets
${jnDieal-Detquaetf�e/ alOer-ergbfle/ al�er- loofte/enbe alD�ebjectfte 3agers/�ie De ttom* pe niet en fleechen om Dun te Doen hooien/ imaer in het betbojghcn Doojfchicten fp Den onnoofelen. *©efc sjjn De mccflnrsDcr Dua? ftenuffen/ enbe jjjn Die atDetfnootf�e DoojDe berfteerthept/ cnoe Doo? De boofhept Dec Dup* bclfcper beDjicgecpe. «�berfulcfca: gheltjck het Diet iabooj Den jfiages; foo 5ijn Defe in Dit ge* fagh DealDerfnootfie ban alle mtnfchtn. B o N a v. cap.i.foliloq.
<© fiele bieltrancft?tjt om te toeber-flaen/
; licht om te ballen / ftoacr om op te ftaen / hoe
jfttlt ghp fconnen ontkomen De flttchen ban
fulcncencnbpanbt/ Die ghp Hent begaeft te
toefen met fulcfte loofe treken i
Origenes hom,2.inCaiit.
©aftact hiet Dat ghp toanbclt in' t mibben
Det (Iriclien / enDe Dat ghp tteet op uptftcec* jftenDe bolle-toercfejn. �^et is al bol netten/ Den «Dap�cl hebtt al betmilt met f�cichen. Ave. vstinvs ibliloq cap.itf.
g>kt hp heeft ontalltfcftc f�ttcfcrn ghefpan*
ncnbooj onfc boeten/ enDe alle onft toeghen ftseft hptidrptmtt alDeihanDc bePnegcrpen/ I cm
|
||||
|
j HetI. fioECK. 71
om te bangen onft ficle / enDe toie fal Die ont*
blticljtcn^ bp �ecft flticttcn gbel«pt in Dm r�cHDom; bp �ccft (trienen g�elrpt in armoe* De ,� tjp beeft flrlcften g�efpzcpt in eten / en D?mtRcn / in flapen / en toaebhen; �P &«ff fretchen gelept in toooiben / in toeni$cn enDe malle on!ctocg�jru. Cr.egok.ivs moral.cap.6.inc.
iS.lob. Sijnen ftrick is rerborghen in die aerde.ende
fijn klipper-va'le op den we<*h. <©eil ft�iefe toojt geborgen in De aerDe / als De fcbiilt toojt
bebetntonDet bet aettfebe gcmaeU; toant Den lift-leggenDenbpanDt bettoontaen Den men* ftbe iet om te bcgceten/ enDe bp berbergt Den f�cirk Der fonDe/ op Dat tjp Die arme ftcle fouDe OeHlicftcn/enDe toeftroppen/De toetene toelfiet tiet gbenefp negeert: maec niet Den fttitH Der fonaen/ op Den toclenen fp gaetfetten baren boet/ enDe alf-Dan too^t op Den toegb ban toe* genbenboofcnbpanDt gbeflelt een Wipper- balie/ enDe Den ftricfeDer fonDe toojt bttept/ Die niet licbtelicn iemant en fotibe nonnen bf > Djicgen / toaet 't bp alDitn Dat bp boft geficn toojDen. Kllfoo tocj�cn Daer Ditbmael met ce* nige fcbult De fiele boojgbeftelt / eere/ rijen* Dom/gefontbept/enDe lang leben/ Die Debjoo* fe gefmtbept als aenlotnenDC-aes is bemcre*! Kcn�e/fonDer te aenften De balie baai �* toclc*; fee fp genopt toojt in De fcbult Die niet en feani 8bef�etttoo?Den.________________________ j |
||||
|
72GOBDEKYCKE WjNSCHIS
|
||||
|
Basilivs de non adhanrendo rebus j
fecularibus. ' «On�c aljtiijtknwm eemglje boofe/fnoobc
menfcben Diens bhjt enbe booincmen 10 cfic* ite te idojdcii upt lier goct ban anbec Ueben/ .nochtans eit hebben Die macJjt niet regbo tyuptften openbaer ghetoelt) fo ghebnipcften fp bic ipofbept ban Dietocgcn te belegghen/ cii�e if� bp al Sten bat fp tebers befpict heb* ben eenigbe plaetfe Die Doojghebjoften ts/oft met Diepe balJepen/ oftberDontKert met ha* gben enbe Kanten /fpberf�eRenhuninDefefc be/enDegcb^upcRenfulcftenDccKfel om niet eerfrgheftente too?Den/ enoefoofp Diebooj<> bp-gangets hebben in D'ooge / ballen bit on* berboets op bet lijf: enbe met fui cuen mi�bel en Kan niemant ban te boo?cn ghctoaet too;* 1 ben hun fchaDelijcKe flcic�en/ oft �P en 10 tccfi in De felbe gbeballcn. 2Slfo Doet met ons bten ouben bpan�t Oen *Dupbel Der hellen/ bp boeg�t hem ttiff'chcnDefcha�utoen bitWt* reltfeper genoeghten / ontrent Den toegh batti Dit bolftrtcltigh lebcn/ altoaer�ponsisbe* repbenbe De frricRen Der beDerfifenilTe. �>oo]; if� Dan reben Dat top alt|jDt ober al behoojenj te fiaen bc oogen onfer toaechen�er f�cle/ enbei al her ghenc bat nutter Daet fch�ntgenoet�e*: lt)tk Daer ban te hebb� em rjuaet bermoeptn/ �; enbe Dat ftlbe bobj-bp te loopen / noch tot t>et fclbe te boegljen ecnigcrhanOe gebac�terit�d altoaert Dat het noch algoutfchene)?"">? t< I ooghen/ |
||||
|
j Het I. B ojcj.._____� 7j|
oogben enDc bcquaem om nacc beliefte toec�
te tnagen/ oft alocrkpe fcijoonigljept Die Dcfe
tBecelt fou�e horaten �oojt-bjeugen / oft Dat
ong gbetoonttoietDcn fecr kof�etncfte tooon-
plaetfen. 31ae fclfs als oft top fagljen fc�oonc
Danffen/bancftetten/DjintKerptii/eitDe na*
mets bol alDetbanDe muftjehe. 3|ae al oft ons
tof ecDe aengbeDicnt De fcijoonigijept ban ceel
lichamen. l©ant booj-feftec onoec alle �cfe
bettjeugeltjtiief.'iccl�en ijeeft Den algemepnen
bpanDt fijn fcbtmi-hoectSicns/ beitoatljtcnDe
oft top berlockt Dob? falck aenfcljoutoen/bct*
latenDe De b* cbane/niet altemets ban felfs en
fouDen komen in fijne hlautoen. diDe toaet^
achtelijek $n is feec te beouc�tcn Dat top D&
felbe niet toeloopen.Dc/ cnDe mepncnDe Datter
gljecn bedanck en is in bet gtjene ona too.u
booi-gbcftelt/terfiont met Den eetftcn fmaeck
tn-�icken Den loof-beDeckten bifetj-�aeck/ens
DetnDenfelbenDaet naei bertoecten ( 't fp
ton toilleit oft niet) gbctrocken toajDen tot in
DeYe&oomelijcke fcl)upl-boechen Des boots-
Ambrosivs lib.debonomortisc.�.
O menfebe becbeft utoc ficle/op Dat fp Dooj
bet acs dec [kicken niet en toojDe aengclocht, %e toelluftcn Des IBccclts $ijrt acs / cnoc Dat liet quaetfie is, fp;ijnaea Dec bchoo^ina�" Cectoijle gbp bolgt oetoeiluftigbcpt/fo loopt gbp m ftnck�n. U9ant De ooge ban een lic�te ©joutoe/ is Den fitich ban �acr boel/ infgbe* lijekshate tale ts eenen ffcick Die baoi toat t�ta
|
|||
|
74 GoODEl YCKE WENSCHEN
tijbw u bcfupchert / enbe baet naw begalt
oooi De bctbittertbepbt ban bjoegingbe bei fonbe. 2Sefittingbeban ccna anbersbabeis oocft eenen ftricft. C»E)chee( ben toegb ban bit leben ia bol f�rickcit.SBacrom fegbt ben recht* beetbtg^en: In den wegh daer ick in wandelde hebbeu fy ftrickeu voor my verborgen. Ibidem,
Och hoc �ichmacipoogb toen bpan�tbem
te toonnnin bet binnenf�e ban onfet Derten/ op bat bp ona ban onfegoebe beloften enbe bepltgb bcoinemen foubc boen af-neeten.l^oc bitftmael ontf�eccfet -fop ben licbamcltjc�ten bi&nti ijoc btchmael boet bp ontmoeten bie boeren-oog�m / met Detoelcftebp fcbjjnt te onbethoubtn een fupbet Uefbe/ op bat bp ons niet binbenbe op ona boebey onberflena booj* (lekt met ben punefet ban quabe lufien i ©ot bicftmael faept bp tn u bette qnabe toooiDen enbe beebojgen gebac�tens^obanelijcK �jou Dan bie fiele gbef�elt / bie rtoc�tana foubeom booge bliegen: maet ben rart ia baec tegen te too;flei�n.'gcltj�ftttU)ijB eenen gettcutoeufok baetCbjifttiESV. Ibidem.
fMm toat fal icft fegghcn ban biemDe
f�cicften i 3Befen ftticften ban onfen bpanbt inn te fchoutocn in bit ono licbaem/ De f�ric* nen ;tjn in ons betfpjept / tube top moeten ��t biteben. |
|||||
|
Am-
|
|||||
|
Het I. Bohck. 7yi
Amuosivs 1.4.in cap. 4. Luc. 1
«��joote ent/ �ooge betmogentijept/Iccfter^
fytp�t betfptjfen /floeren fciioomfltjepbt jftn ftricfccn �ca �EHipbcle,
AMBRosivsdebono mortis.
&00 ban en laet ons op bit flikken met
btrroutucn nor\) op bit netten bit ons �r�<!ic - gben/notb, en fa�tons nietbolgen Defeaen- lecftfelsy not� �cfe berle'pbingcn. Avgvst invs in Pfal. 68.
Mutt bt berbltntljept bet fielt ia fo groot/
batfp (altfi Datbte Klipper-balie boojtjaet gbefieltis) nochfcfjeinetoog�r/ enbe batfp btefelbe nieten fier. Avgvstints foliloq. cap. 16.
J��aer gijp 6 gjeete/ bertofl ons upt ben
fltrcfi ban Dtc 0110 jagijen/ enbe ban alle am* perbepbt Der toooj�nt/op oat top u bcl�benbe ntOflben fegflljen: Ghel�gent is de Heere die
ons uiec en heeft ghegheven te wefen den vangh van hunne tanden. Onfe (iele is als een miifch- Jc'en de ftricken ontrocken, den ftrick isghe- broken, ende wy zijn verloft. |
||||
|
No» intres in ;udiaum cum fervo tuo, quia non
juftifjcabitur in confpeftu. tuo omnes vivens. Pf.ll- 142. |
|||||
|
ir.
|
|||||
|
Het I. Boeck.
|
||||
|
En komt ntet ttn>en diender niet int recht:
ivtint voor m aenfchijn en/al alle leven- de niet worden gerecbtveerdtght. Pfal. 142. AvqvsTiNVsin Pfal. 142.
Ejft laet ons nitt piepten / ieft en begeeve
met u niet te Dingen/ nocb tck en brgt* ce mijne g�eceetjttgliepDt u niet boo? te ftellch / noch, itli en�fgcere oaeft niet te tor* tm/tjaeen�em toatmaufer.cn oat gbptoilt oojDcelen mijne booftjept. �ct en ia u niet beertlijcltmetutoen�ienaer/ nochfelfsx met utoen buent te Komen in rechte. «Cn to�t Dan mijnen �eere / mijn «�oDt / "met mp �ot�j niet ftomen ten oo?Deele:lBant al if� bp aioten Dat ich mp felbcn febijne goet te toef�' ghp bjengt lipt iiuien fcljat cencn regel naec Den toetclten gbp tollt Dat telt mp bocghe / enDe iclt toojDe qaaet �CbonDen/ daerom en komt met uwen
dienaer niet ten oordeele, gljenabeljebbe jc{j ban Docne/ enDe telt toas toeg�-geblcDen/ Iteere nu toebcromme / enDe �nx tyt�s atn* foecfcenOc. I o b 14.
Acht ghy wel weerdich over alfulck eenen te
openen uwe ao;^en , ende den ielven met u te ileyden ten oordeele ? I �% ' ZJ?
|
||||
|
78 GODDELYC IC E W E N S C H E N
|
|||||
|
Ambrosivs inPfal. 36.
«amenfcbeiGobtbte toept«/ enbe �ptoilt
�atg�p komt in't Hecht. HDat fult g�P&em anttooo^Oen/ bte / ten fp Dat tip 't u toebetom becgeeft/gbp ?yt bcrloojn <©aetomben#?o* pbete©abtb biucht ban bet oojbeel enbebet* foccfttghenabc/als Ijp fegbfc En komt met u- wendien.iernietm 't oordeel.
Bernardvs ferm. 8. fuper Beati
quihabitant. �iaanttoatiffetfoo te bctfcfcoometi/' toat
ftanmenoocfcfooane&fteljjck cn�e fofojge* Ijjclt uebencucn/ban te moeten ff aen om te ffjri betoojbeclt boo? Defen fctjjicfteiijcRcn Kech>; tet-ffocl/enbe onDct fulch eencn nauto-fienben Itectjtet / een onfeftet bonntffe tebeitoae&tcn! <©cn %oftel fegtjt: Het is i'chroomelijck te
vallen in de handen van den levenden Godt. Ambrosivs in oratiouibus.
!©ant �P tegetupge enbe �Xeehtct/iXectjtet
en�e gctupge/�icn geenfonbc en Itan ontblte* Den ; toant atie faeeften Uooj fijn ooghen ;ijit ftlaet enbe onbettjojgen. Chrysostimvs inc4.Matt.hom.14J
Cn�t gelfjcftectorjs be gene bte gelept too^
ben upt e�nber gbebangfoeniffe om te tooien bettoefen/ gaen naet oebtct-fc�ate/met be. boepen aen: gjfoo alle ftelen naet bat fp ban �iet'
|
|||||
|
Het L �oeci. 79
Ijtcc betbupft sun/fullengbeleptujojDentat
Dien fcbjicftelgclien f�ecbter-ftocl / in bet* fcbepben ketenen Dec fonbe. Bern ardvs medit.cap.i.
<�n�e fiet ickfalnuban flonbenaen ght*
bracht bjoi�cu beo: fuic�� eenen naeuiben Kecbtcr / om rekemnge te gcben ban alle mfi* nc toereken. U9ee mp ellcnDitt) menfcbe aia Dienbagb besooibcels fal j�ngbekomen/ en* �e bat gbeopent fultcn tooien De boerUcn/ in De tnrtcfte alle mijne gtjeDatbten/ enbe alle m�ne toereken ben fycttc fulleit tooien booj* gelefen / alf-Dan fal ick met gbebooghDen 5oofDe / �ooj De berftropinghe ban een qua�e confcientie benoutot enbe al bebenbe moeten ftaen boo? ben �eere/ oberbencken�e mtjne bebieben boof beben. Sfilf-Dan m�nfitlebin* benbe bate oogben gbefio ten /{jaren monbt/ enbe be anbere g�eftelteniflcn Des liebaems/ Dooi be toelcke fp placht �aer tipttoeuDttuck tcberbeugen / fal ban keer en tot foaet/enon* oer baer felbenbefto�eken/enbe om Dies mille Dat fp Dooi be liefoe bes toetelts/enDe booj be toelluf�tgbept bes blecfcbs bei laten beeft/ �e liefbe <©obs fal Deer eltjck in De ure ban fulck eenen noot ban «Soot cock tooj�en berlaten/ enbe ben boofen bpaitbt too?Deu obergelebert/ om in be belle te toojDen gepijnigbt.iRtjn fic* Ie ia beflagen met een groote bcrfcbiicktbept/ enbe fp boeit baec gbeoieben in beelberlepe gbebaebten: ggo toanneee nu 13 aenkomen* 32" be
|
||||
|
i8o GoddelycKeWeNschen
0c �� ontbm�ingbe Des bleefebs / �n�i bat ft) alle faecRen is fiellenbe uptUin tocgb/ enbc ftaet felben ia bemercRenDe met bet eunbe 'ttoeicft bate is naecRenbe/ cnbe bat fp in ftoff et flon�en fal binben bet gbene bat in bet eeutoighept niet en fal mogen nxuDcn bcrau- beit. G r. e g o r i v s I.24. mor.cap.7.
Biet te bergbeefs en too^teentebets fiele
betbactt gbemaeckt/ als fptetflont bebint bat in bcc eeutoigbepbt niet en Ran tooj�cn betanbett; toant top �emercRcn bat top �m toegb ban Ditteghentooojbiglj teben fonbec fcbultnietenbebben Ronnen booj-�p gaen. iBp bemeccRen oocR bat alle bet gene bat top loffelijcRghebaenbebbcn / niet en Ran toefen fonDcc ecmcb mtfoact / moten top toecb-gbe* toeect «�obs goeoettietentbept/ tooiben glje* onjDcclt. SBant toic ban ons fal |et leben bet �oo? -ba�ers / oft tori f r boben gaen / oft toet naet-bolgben^ <�nDc noebtans «Dabt� feght: En komt met uwen dienaer niet ten oordeele ; want alle levende en fal vooruaen- fchijn niet worden gerechtveerdight. 3JlS $au* lUS feptlt: lek en ben my felven niet belchul- dight; beeft totjflelijcR Daec liv gbeboeght:
maer dit en is niet ghenoegh om te zijn ghe-
rechtveerdight. 3ioanncS "feght: Indien wy f�gghen, want wy en hebbeu gheen fondc, wy verleyden ons eygen ielve, ende de waerheyt en is in' ons niet. 'jjiflfObus fp^eccRt: Wy hebben |
|||||
|
alle
|
|||||
|
__________Hit I- B o i c k._______81
alle-gader ki vele ghefondig�u. H9af ftill�h
Danbeoitjben Deplancften fin Dien De pilaren
oeben i ofr ijoe fullen De fl�upefcssucnss fiaen ontoeteujcft / tnDien De ceDet-boomcn Dooi Den ftozrem Defetbjcefe ooeh toojben aenge* tiifl enDe ghe�aghen i fon Dan als nu naecftt De ontbin�inghe Desbleefchs/Doo* Den fcftiie* ftelDet tozaeefte / tooit oocfc altentets beroert DcfielebanDen tetljtbterDigcn. GreoorivS cap. 13.1117.c.Iob.
i©anthaegtOQtelgcrDeuptbet&ooienfclbe'
mogtjenuptnemen intechtbeetbigbept /niet tcgbenff aenbe en ?fln fp niet genoetbfaem tot De �nnoofelhepDt / inbienfp in reeht nauto tooj�:n onDcrf�rftt: marr Dit binben fp Dan tot eenbemoofiingfte/ ban ftuno gtjc / Dar fp ooOtmotDcltjcft toeten hoc fp op beelc niet gh�noechfaem en kannen torfen. «©nbet DitDeeftfcl Dan Det cc�tmorDiglispDt berhocoen fp hun boei het frocert ban foa firanghtn onberfoccUitig^ / «iDe hoe Datfu Dooj gbcDuerig&en antltfi De fcbjirkclijep�t teait Den toe�tomtn�cn Uetbt er meet jijn K}t* ifetiDc/ ?)oe Dat fu meet beetcsgh cn�cbctec: [toefen om Ijun &002 hem te bettoonen. Av�ust� Svs meSfiiTca'p.39V
<� goe�ettietenfien ©tere toilt iiiDb' kft tt
niet fciiJtjben tegjjen mp mijn berbnier',?e*
Den / op dat ghy ren oordeele kon 't *nec r,>vsn
% 3 ����a�r,
__1___ . _______t_______ml -f.-------------------------; : -
|
|||
|
8i God delyckkVVenschen
dienacr , maer nae de menichvnldigheydt uwer bermhertigheden doet uyt mijne boof heydt. IBee mp tllenDig� menfc�e als fal naechen Den Dag�Desoojoeels/ enDe Dat fullen too.Js! Denopen-gijeDaen De 2SoethenDer tonfeien* rte / als ban mp fal gbefpjoochen tooiDcn: Siet den menfeheende fijne wereken. H3atf<Ti
ich Dan Doen 6 mijnen $eete/ mijnen <5oDt/
als De �jemelen fullen ontDechen mijn fonDen/ enoe Dat De aetDe tegtjens mp fal opjjjfen.^ g>ict uk en fal niet fconnen anttooojorn mare met grjebooghDenhoofDe bolbanbrr- flroping�e fal ich booj u gbeDtoongljcn ?tju! te fiaen. J^elaes! ellcnDigt) menfebe toat fal icU Dan fcggljen^ �>a�ch roepen tot umjj* nen T&eete/ mijnen <SoDt^ Waerom worde kk: al lig;ghende omghebrocht > <� mijn fteU' febjept gbeltjch een !©cDutoe Die baren man! berlieft tn bet befte ban fijn lebcn. <©armej fielt/ ijupltenDetoecnt; toant titoen 23»ipDr*j gom beeft n bedaren ? <© imjn<s&oDt/ toreft mp gtjcna�igrj / op Dat ich niet en toantjopc/ mare tri n Dcr�openOc/Dat ich nocb macb her? balen mijnen aeffcm: enoe inDien ich faechen tjebbe «ptgecrctjt om De toelcfte gbp mp hont bertojjfcn/grjp en hebt niet achter-gelaten, Den miDDcl om mp te fparen. <© foftf�enj IES V, en to�t Dochutoet gbecectjtig�cpotj tegen «toen fonDacr niet g�eoenchen / mart] tocefl gtjcDacljticb utocr gocDerticrmljept tot u fchcpfrl/ enoe gbeDencht niet te homente«| gben Den bcttoeetoet: maer totcftgePathticijj u�Jtr
|
||||
|
Het I. Boter,________83
utocc �ermtierrigljepDt tot Dm eKenDigtjen:
UetUcft De gbeDactjtemffe ban Den �oobctr�t» gtjen/ u tetgljenDe / maec acnftet Den ellenDt* genu aenbtDDcnDe. H0ant g�p ?8t IE S v s, enDe toat ia iesvs Dan Den ^>altg!j- maecfeer. |
|||||
|
31 4 . No3
|
|||||
|
S4 GoDDELYCKE WlNSCMEN
|
||||||
|
Non ;ne demergat tempeRas anv.e, neque ah-
forbeat meprofundmn<Pia�m �8. |
||||||
|
Dat-
|
||||||
|
H E I I. B O E t �. 85
|
||||||
|
Dat bet tempeeft van water my nieten
verdrincke, noch dat my de diepte niet en verjlinde,�[s&.6$. Av CVS TIN'VS foliloq.cap.jy.
HOe tenghe fal icfteilenDtgh mettfche
notl) tooien gbcfmeten tuflchen De baten m�net l�etffeUjciUjept/ toepen* be tot n 6 �ecte / fonbet rap te aenbooien i <© ilccrc bctboou boch ben ghenen Die u asm toept van defe groote Zee, cnbegt)eieptmp totoe�jabcnbereeutoiget falighept. <S5eluc*
Kteh $ijn f? �i* Oc pctijtfeelen defet zee ont&o* men Jijnbe/ tot U � <©Obt de aldervrijfte haven,
bctbient ibebben te g�etaeclten! �ooUDaer fp
Jljn ghelUCktth / Die van de Zee tot den oever, ban Denbantotftet&abetlant/ ban De gljr* bangeniffetothetb?p�of $jjn gefeomen/ om te genteten be getoenfebte tufle:enDe top nat* tgbigtje ujn ongheluchtch / Die �ooj de baren ende door de konckelen defer groote Zee ftie-
ren het Schip,onfefeet ofttop tot Debatten�ec
faligbept fuiUn bonnen gecaeclien f Av GVSTINV S foliloq.cap.37.
Ba�tt Det �atmbettigbeDen/ aenboojt het
gbeftettem ban utoe toeefe/ enDe fleecftt naet jjact utoe tjan�t / toant Die altene tjacc kan ttetften tipt de diepte der wateren, ende uyc |
||||||
|
dea
|
||||||
|
86 GoDDtHClCI WiMUHlN I
den poel der ellenden, ende uyt het grontflijdc,
op Dattck ■icnfcboubicnDc De �crmtjc rrtQliEjit u�jtt oog^en/enDe utoe inntgbe factttmae �ic< bepDt/ niet en be�D|incRe: macr Dat icft/6 nnjnen �eew / mijnen <©oDt l tot u mach gtjc* taecliEii l Chrisostimvs hom. 82. in Matth.
i�ant Dit ellendigh leven is een diepe, lan-
fjhe, tiytgheftreckte Zee: cn�e gbel(jcR in De
kee?�ntieifc�cjJDen omme-Reetcn/ DieDooj
berfc&epDen tempecfien gbenwpneln'eR tooi* Den beroert/ als De JEgeaenfche Dieberfttett toojt Dooi De bcftige tomben/ tfi De -Cpjceen» fctje Zee / Die jaer baten lic�telflcft booit- D|tjft/cm Dat fp nauto is/enbe Chanbdis,�acr ftrccRenDe narr Lybin, Doet Dobbelen tjare toateten/ tct ooifaceRe ban bate on Diepten enDe fant platen /Poncus is ooeRbcrftbiitRe* ujeR/ om bare ijsfrigltrpt cnDc felle baren, Den Occanus ban �>pangicn is baeefiel�efi/ Dooi bare onaengberahelntRc habenen/ enDe Dooi DeonbeRenteniffe ban bate plactfen' al* les rntaet boo| De fcbjpbaerDers / mfgbcljjeRS oocR om eenig�e anbetc ooifaeeRen ifi met De refte ban De Htt: enDe top fien Dat bet felbe ghcbcutt met ons (eben / bet toeleRc grjeouf * rtgu tooit g�cDieben op De Zee ban Defe Wt* tel�t. Rvpert. l.j.incap.g.ApocaL
<^p Den name ban De Schepen tooiDt ooeft beteec*
|
|||
|
bttct Cftcttt bit verganckelijck menfchen leven,
sjjeltjcftertDtja in 3iob: Mijne dagen,feghtbp/ zijn voor-by ghevaren als de fchepen, gheladen met Appelen. Gr.egok.ivs 1.9. mor. cap. 24. in
c. 29. lob. <�n�e tiet fc'htp ban onfe f�clc totybt�et*
tojierrs enDeDeitoamg g�e�jc�eti op Dat tu» Den fcboonen�emelfouDcn geDencftcn/tuDc bcrbulDelrjtfi berD?agen de moeyelijcke baren
der vlefchelijcker bekooringhe. AMBrosivs prxfat. In 4- lib. fuper
Euang. Luca:. �9at See tfler fctjjtt&eljjtftec Dan btfe Wt*
reUy foo troutoe-loos/ foo �eroettghvfoo Die* pe enoe foo boojt-g�ttl�gbt Doo? oe toinDct* Dc� btkooiing�ml Chrysostimvs hom 33.
<�nDe omotcoto�lcbat fp uptbojtelt ban berfctjepben fonbcn / en�e berfrbepDen bt? kooiingfytw Dactom toojt fp gbenoemt / gbe* i�Cfe bap benUECiSflt/ die groote ende wijde Zee. Hyero nimvs ep.i.adHeliod.
<Ctt toilt u met bef tou'irjcn al oftfcboon�e
Sec ui» acn-laccbenDc / enDe �atfp fcbtjnt tiprgbeftcecht ttt maniere ban eenen ftaenben poel / enDe altoaert Dat Den bobenftmtug* |
|||||
|
gtje!
|
|||||
|
88 GODDELYCKB WlNSCHEN
gtje ban DttliggenDc element Dooj eemgtj�n
tuint noei) qualtjc�t tuiert opgbefttupbelt / foo heeft nochtans Dit open belt beelDerhan�t ghebcrgljten. 2Smneninne isghettootenhet persjf hti cnDe �cn bpanDt hout hem Daet bet* boig�en. InDefe'See�enCharibdis Dertocl* luften/toerrebau; met De falighepDt ban Den , ranifche. 3In �efe Zee Scylla, ts ons locften�e met tenen blepcnDen mont tot De fchip-�jeiic* �ic. fyiti is een quaDe �aben/htet is Den Dup* bel een Zee-roobee / enDe hp met fijnen aen* Danst) biengljt De feetencn om te banghen. AmbRosivs in oiationibus.
31nDefen gtooten Uaereltfcben font-bloebt
(toaet Dat om enDe pmme toerbelen fuiche 1 tomben) en tuojbt b�bonDcn eenigbe gqeoe
tjaben/oft cenich hcubclkcn/ Daet Dat oc Dup<- i De eentoepnic� foube Uannen tuften.
Ambros ivs Apolog.pofter. pro
David cap-3. 5Be mem'chte bet bcgeetltjc&heDen maeeften
een gtootc beroerte/Die Dm menfe�je lua toaerts cnDe Dettoaetts berf�oojen/ alsba* rcnDc in een lichameltjcfte Sec/fe Dat fijn fiele baer felben niet en ftan Defileren. Grsgorivs Li i.mor. c. 13. in
1 cap. 13.10b. 55en menfctieltjcften <6beeft toojt beroert
met foo beel fotnDen als fpisonderftaenbc |
|||||
|
beftoj*
|
|||||
|
Het I. B o e c k. 89
beltoonngen: toant fomttjotsoe gramftljap
betftelt Die upt tjaet felben/ als De gramfetjap bctfc�upft bolgtjt Daet een onbequame bjcugtj� / DicgeD|cbcntoo;ttDooj Dn pnc&et� Det onKUpfcbepDt/ Diegefpannen toojtDooj �en tyant Der gictigtjept / om te begeetcn Dat aewfet) Ut/ fomtjj�ta De �oobacrDpe betreft bit/ enDe fomttjDta eenongljefc�icnte bjefe bjeng�t Die ten onDet. Avgvsti nvs medit. cap.39.
Heere, fier. mijne boof heden zijn mijn hooft
re boven ghe^aen , ende gelijck een fwaer pack zijn fy op my verfwaert. <6nDe 't en fp Dat gbp (toten altgDt ia epg�jen te bergeben/ enDe Den ellenDigen te fparen) Daet onDec (lelt De reet)* iet banDt utoet groot-DaDigtjept / foo too^De tcftellenDigtjlijtR beDtoongen in Den afgtont te betfmoojen. Pfalm 88.
Ghy heerfcht over de macht der Zee, waut ghy verfoet de beroeringhc van hare baren. Avgvsti nvs ia Pfal. 68.
5D:n afgtont Der menfcljelijtftcc boofftept
ia eenen Diepen put. <�m ieocrDieDacrina ne balt/ fal lehjcft ballen, We facefte is grootelgclJa te �eDuc&ttn. 3!s'tbp al Dien Dat gijp fiet Dat cenitjj menfc�e �eeft quatt gt>eDaet|/ j)P iaalg.in cenen put neet-gbe* 1 B fontftejvl |
||||
|
90 GoDDELYCKB WENSCHEN
foncKen / pnbe foo toannter fltjp aen hem fult
hebben s�efept f�neboof fyept/ enbeDat hp Bhetupg�t; toaerac�tclijcft ick bekenne/ hoe Dat uk tjebbc gbefonbight /foo en beeft ober oefen put fijnrn mon�t notbntct ghcaotcn, maer als gbp hem fult booten fegghen: iB.it qtiaebt bebbe ick gbebaen i hp is ghetooi�en eenen befchetmet fpnec fonbe / enne obcc De* fen beeft ben pnt fijnen mont ghcfloten/ noch bp en beeft g�ene macht om upt Dien te ghc* raeeften. Avovstinv» foliloq cap.35.
<& IES v CHrifie, eentghe hope ban het
menfcheltjckgheflachtc/ toaetaehtiglj <*5oDt ban Oen toaecaebtighen <�5o�t boojt-gheko* men/ onfetoe-bluctjt/ ban toien Den klaten glans tuffchen De Dupf�et toolcken ban bette befchcmeltonfe ooghen/op bat top ghelepDt �ooi "toe klarighepot/ tot 11/ als tot De bctfe* ftecbe haben moghrn gljctaeckcn. 25efttctt/ bt�De iek u / � geete / ons lebens ff hip �oo: utoe ce�htet bant/ enbe boojhet toet ban 11 �ttupce/ op bat top niet neet en fineften/ ende op dat het tempeefl van water o�s niet en ver-
drincke, noch dat: ons de diepte niet enverflin- de.- mart tterkt ons met ben haeck ban u �ttupee upt Defe Tlttl tot u / onfen eenighen rroof�/Dietop-Iicben (ghclftckcttoijs bcmo^ B hen-fteEtc/ enbe be fonne riet gercebtighept) �p het hooft ban het Semels PaDcc-lant bp- nae
|
||||
|
Het I. Boe c k. 91
haemettoeenm�er oogtjenonsfien beroep*
Den. aien�oojt ons <©oDt onfengeplant/Jjope van alle de eynden der aerde, ende van alle
kanten der Zee. nap fpelen en�e Djjjben in een
IwoettsDe See / g&p f�aet op Den oebet enDe gj)p aenfiet Otlfen noot. Wilt ons behoeden door uwen name. fteere gfteDoogljt ona fo te DouDen DemiD�el-firehe tuffctjm Scylla enDe Charybdis, Dat top g�efctioutot �tbbenban Defe ttoee De perpcfeelen/ bipmoebtujcK tot De baben Det eeutoig�f* faliajjept moa�mgUe* raecften. |
|||||
|
& 2 SUL'i
|
|||||
|
92 GoddelyckeWeNschen
|
||||||
|
Qms mihi hoc tribttattUt in infe�noprotegas me,
c abfeondas me, denec pertranjeatfuro� tuus ? lob.14. |
||||||
|
Wit
|
||||||
|
Hit I. Boici. 93
|
|||||||
|
Wie geve my dit, dat ghy my voor de helle
befchermt, ende my verborget tot dat mveri rafendcn thoorn voor by is, lob 14. |
|||||||
|
Pfal.138.Au gustinvs inhunclocura
\\ T Aer fal ick gaen van uwen geeft , ende
W/ vvaer fal ick vluchten van u aenfchijn? V » H�>elcft ie De plaetfe Die Oen <6oDtf<
blucbtighen fal ontfanghen:' *®t menfcben tut�c bl�chtigljc acft�cctDm betfoecnen ercil te toeren toiefp fouDen mogben ?tjn ontblo Oen/ inoien fp bebinoen en�e betfiaen ben fel ben een Dienaet te toefen ban eenen Wtu ban' Jilepner macht/ foo aenbcerOen fp bem fonoe^ achter-Oenenen/ feggbenDe mettet betten: �e*j f en en heeft fulcft genen �e ete/ ban Oen toeleg ften bp fouDe bonnen gbefocht tooien: maee als men hun Doet berftaen / bat tip ghcloopen. fottbe ;tm upt tjet bnps ban eenen gtooten' �eece/ oft fp en ontfanghen hem niet/ oft in* 1 Dien fp hem ontfanghen het is met bjecf�; toant eenen ban grootec machten en fean niet toojDen bcDjoghen. Watt en is <J?oot niet ^1 toie fcan <�3oDt beDjieghen i toie en fiet <J5oDt| nictf ban toie en fal «5oDt fijnen blucbtighen niet toeOcc-hepffchen i toaec fal Dien ellenbi=»] ahen Dan loopen om te bluchten booj het aen* fch�n«J5oDts^ �p lieert hem bcrtoaerts enDe Dfttoactts / als oft hp een plaetfe tot fijne ____________& 3 blucbt
|
|||||||
|
|I04 G O DD�IYCKE WeNSCHEM
blutjjt toaet foecfienDe. Indien ick khmme
uaer den Hemel, ghy zijt daer ; Indien ick ne- der-dale ter hellen, daer zijt ghy teghenwoor- digh. 3]a 't bp albicn bal tcft mp betbeffe/icft
bebinbe fitart batgftpmp bemcbcrt; tf�bp sloten bat uk mp beibo^gbc / tch bebinbe bat gtjp mp foetftt;i©ae� fal ieft ban oenen gaen/ op bat tcft mp berbecgbe booj ti aenfcbijn^ toat fal ieitmaecHen/ OBDati:Rutoegtanv= fetjap niet en gbeboeles? g>tet ten binbe oefen taebt: 3|cR fal foo blncbten booj tt aenfcb�n/ ieft fal foo bluebten ban utocn geeft' enbe foo bluebten ban utoen tojeftenben geefi / enbe tojaecKgietigbaenfcbfin; Jicftfaiban blucb> ten / maet boe i Ift by aldien dat ick heel aen-
neme mijne vleugelen, ende gae woonen in het al-eynde der Zee.' Sfilfoo kan tcft bluebten ban u acnfcb�». �Uct bet Vuatr te bettoonbeten
bat bp met en toaet m becal-cpn�e bet Zee/ 0te nocb in be $clle niet en oiu�jercUt. Hteronimvs l.p.c.2<>.IfaiK.
Wee u-lieden die diep fijt van herten , om u-
lieden raden te verbergen voor den Heere , van wie de wereken fijn in duyfternifle, ende die feght wie fal ons fien , ende wie kent ons ? <^>p mepnen Dat <*Sobt niet en Bent �unne taetfla*
gben/om bieftoille bat bunne toetenen $tjnin jbupftetniffe/ enbe om Dat fp fegsben: wie fiet ons, ende wie kent ons? niet eens beDenchen;* ibe bet toelcfte tot <S?oDt gbefept toott: De duy- t fterh�- |
||||
|
._----:---------------------.------------------*
H E T I. B O E C K. 95
fterheden en fullen voor u mee worden verduy"
itert, ende den nach: fal ghelijck den dagh ver- licht worden , ende fijne duyfternjffen fulls� fijn gheljck fijn licht. AmbRosivs lib,i.deinterpellar»
lob cap. 3, Obermetc&t ben gh�ntn baet ban ,§pjac�
fpjerctit in «�CClefiafli. Den menfche gaende
in lijn bedde, feggheudein fijnfiele: VViefiet my > de duyfterheden omringen my, endede mueren bedecken my, wie fal �ck vreefen» <SJf* fenbie hem atbt niet gbefien te touiben ban
�te 't al fiet/enbe bat fijne fonben Itomten bta bojgbeu toojben booj be bupfltetniffe/ ftcif booj bera een febabutee / en�e te bergeefs �e^ >, troutol �p bem te fchuplen/nabemael bet ge* fttbte «�obts ie fclaetber als befonne / Die al bet imbojgben is ont�rc�tniDc/ a! bet bnpf�et labccitcbteu�e/ enbe bet binnenjfe bet fiele Dooj-Djingben�e/ enbe m bet alberbicpf�e Da* , tenor, ijoe fot ia bp ban �ie baec toaent bjp te toefen in bupfietniffen niet feonnenbe out* bfiebeil het licht 't welck verlicht in deduyfter-
niffe, ende dat de duyfterniffen niet en konnen omgrijpen» foo bat hp toojt bebonben alaee*
nen bluebtigben boofen tjucrlincfc/ enbebp tooit beftent eet bp hem ftan betbojgen;toa«t ben ijcete alle fateften beftent tnaten/ niet al* lene �ie tegbcnluoojDicb toawti/ maet oor ft �ie flonben te geftbieben, |
||||
|
1% 4 Adam
|
||||
|
p� GoddelyckeWenschen.
|
|||||
|
Hieronymw 1. 9. in c.iplfaiac.
Adam ente Eva tucr Dooj bet?ogtjen toefen*
te/ tjoojente «�o�a boet-f�appen foo tjp toan* belDem&ctparatijs/ �c��eu bang�cDoticn onDcreenen toom. GregorivsI, 33. raor.cap.jt
§>oa Dan ten cetflcn mcnfc�e / naet Dat tjp
ijab�e gtjefonbig�t/ istuffetjen te25oomen tan Ijct jjbatattjs tebonten berf�eften. Ambhosivs del,penitent.c.3.
^00 berfiaet gijp tat Adam Ijem herbergt
foo bp toif�e Dat <*3oDt taer tegtjcntooojDigt) toas/ Die toel toitte Dat bp nut en fcaDDe gbc* bonten gljctocef� / hoe tod tjp gbefocht toaa/ ente Dooj<�oDt geroepen toas meteenfiem* me Die ban Den betbojgencn foute Doojttna* gen De confeientte; als hp fepte: Adam toaet ?�t gijp i als oft bp jjat�e brillen fegghen: toacrom betberght gbp ui toacrom bltet ghp ban ten genen Die gbp toenfebte teaenfebou* toen i �>oo f toaetis ban het leettocfennaet te fcijult tat te confeientte hacr epgen fclben fontec ghetupghe is fitaffente / ente haer toenfcht te be�eclten ente niet gefien te tooi* ten/ taer fp nochtans blijft bloot ente onber* bojghen booj Die oogden ban «�oDt %U machtigb. Ambrosivs lib.deparad.c. 14.
Adam toaet hebben u ghebjtacht tttoe fon*
|
|||||
|
Den/
|
|||||
|
I Hit l Boici. 9fi
\ Den/ Dat a�? blucljt ban utoen OodTTdh gbp i
te �oown toaett foecben�e. S3efe bjecfeia ee*; Ine bchj�tngtic oet fctjuit / enDe Debetficftinge 1 om te fc�outuen De tegbentoooiDigbepDt ban Den JSectjtcr. Hieronimvs lib.p.in c. io.Ifaia?.
Cain mfgl)CUJC&3 feggcnDe : Indien ghy my
heden verworpt, ick lal verborgen zijn van u aenfchijn. Jlf�et fulcfee betlnaentijcpt mepnDc pp Dat't<�eDt nut en toifte/ enDe tan Die «OoD�eioofc ('onDatra tooit gtjelpzofeen Dooj
Amos :Ift by al dien dat fy hun verborghen voor mijn aenfchijn in het alderdiepfte der Zee , daer fal ick den Walvifch bevelen, ende hy fal haer bijten. Chrvsostymvs homiliadelona.
jT�art gbp Iona toaet toilt g�P loopend
bebtgbp niet gtjcfcoo�t �et feggenban <©a* biD:' Waer lal ick gaen van uwen Geeft , ende
waer fal ick vluchten van u aenfchijn; JfJaccDie aetDe^ maet De aetDc beboojt toe bendeere/
enDe De boltjepot ban Dite. jj�aec Den IfremzU Daer bcbenne ick Dat gijp $tjt Saet De Zee 4 totDaetiflDat u recbtet-banDt baet ia upt- firecfeenDc. ion as bias nu qnaltjcli bet ft�ip ingbetteDen/ oft De Zee betoerDe baer/be ba* ten berbteben bun / enDe Den gtont Der. Diepe Sec toi�ttontDetfet/ enDegljeiijcbertoija ee=* nen gbettoutoen Dienaec met alle �ujrigtjept ia bettiolgbenPe De btucbtigb.e flabe i gnttga* ��en
|
||||
|
98 GODDBLYCKE WlNSCHlN
genhebbtn�e eemghe 3|u�)elen�an ommen
ghemepne» j�Seeftec / niet eer en fmtcht/ ten ft> Dat �p Die flabe Den iBceftet toeDet ober- leura; aifoo De^ee beKennenbe baren meDe* fineert/ fanDec te ghebjupcKen emig�e fo^tfc/ oft te gbebjupenen eens anbers hulpe / raaci gheroert Doo? haer cpgen brachten / begheett DatbpbanfionDen aen �joi&e obergelebert/ nocijen berfiaettatgheenbethanOe apointe* ment/ ten fp Dat hpia ontfangen. P A v t. Carm. ad Cyther.
t�ant hp Die ha�bc gbcmcpnt Dooj �e Ece
boo? *�oDt hem teberftelien/enDe in een febip gbetroutoeUjcK hem te becbergen / toiert toel ter Degen beD^oghen: aenghcfienhp cjiialijCK �eraDm $ijnDe / terfiont g�efoncken is in bet fngrjt�jant ban eene groote enoe uerfch:oa* melijeac tieefte / om alfoo te bemerchen Dat fynen Eecbtet hem konoe binDen/ noch Dat bp hem niet niachtigjj cntaasteontbueDnt. �O toeerde gije�angemffe ban Defen ^epligen «�oDtf-biuctjngen! fiet/ bp toojt ghebang�en in De Zee/tot wkh bp ha�De genomen fijnen toeblucht / cn�e gbe�uo?pen in Den grooten tonton bupch ban Dat gbe�iette/ too jt befla* ghen in eenen leoen�m Serener' ghetoojpen upt het �>chip' moeft t>p ftncRen/enDe froem* men onDer oe baren gtjciijtft eenen gafi Der 'Kte i trut eenen baUincn oet aerbe: bp gaet en�e hp ftomt upt Die fchjaonuhjcfte fpelonc* fee ban Dit faffem beefietnen tichaem / aig oft |
|||||
|
�P
|
|||||
|
__________Het I. B o i c k. 99
�pTeffcna g&cbangbenlnDelo� �aD�e ghe*
toeeft. Efala: i,
Gaet in de fteen-rotfe, verberght u in de
uyt-gheholde aerde, van het aenfchijn der vrefe des H eeren, ende van de glorie fijnder groot- dadigheydt. Hyuon, Tom 9. epifr. ad arme. in
fcieuti^ divins legls: H3ant foo toannccr De tocht onbctficns
too^t obertrocftcn / enbe �at ons g�etocpgcrt toojt De ftlarighcpDt Der «§>onnc/ enDc Dat tot onfec berootmocDingbe De toolcften ons �jcp^ gtjen / eenigbe gcoote regen-blagen / moten �oojgljcteooium De «elementen beroert �\}\v- De / enbe Dat Oen DonDcr begint te mommc* len/ cnDc hier enDe Daer De bitjcem-ptjlcn bje* felijcft te fpjietclcn booj ons gelicht (al tft�at bet Dicftvnael ghefebtet Doo? natucrltjcftc gtje* f�elteniffe) met te min top j�n berflaghetvtop fchtiD�en en top bebcn ban bjcefe/ cnDe ncDcr- gbetfagen ter aecDe / top laten baren onfe op- Djacijttghept/ cn�e top treeften bet hooft in De fcbon�ers / om bet cpnDe ban Dit ontoeDcr re bertoaebtcn. ^a top tllenDige/ toat fnllen top beftaen in Dien Dag/fo toanneer oen JJecre fal acnftom� me: fjjn<�5iigclfc bcp jftrach r�/geheel; »t een bter^ala De fterr� balie nDe tipt De lorhf/ i |
|||||
|
dj'
|
|||||
|
100 Go PPELY C K E WeNSCHEN
bFH>onne in bupfierhcpt / en�e De J�Bane In
bloedt fal betkeeten 4 als De bcrghen fullen fmilten gtjelijck toafcb, / als De aeube fal b?an* Den/ enDe Dat De cibietenfullen opbjoogtjen/ cnDeDat teghennatttctehet bpet berflonDen hebbenbe De �ochtigbepbt/fal bjooghte toctc* ften tn bet toatet^ mis De fonbacts fullen fcg* ghen tcgbcn De becg�tc: Vak op ons, ende tot de heuvelen bedeckt ons , als De menfcben
fullen aen-coepen De DooDt/ en�e aengeroepen
*ijnbe / niet en fal nomen / als De perijckclcn fullen toojbenbeckeett in tocnfcljen/ enbe het gbene Den menfehc alttjDt betfaeckt heeft/Dat bp Dan Dat fal bcgceten! Avgvstinvs in Pfal.30.
Heere weeft my eenenGod der behoudeni��e, weeft my een huys van toe-vlucht. 1�<jt mp �ett bups bantoc-blucht/ «�obtmjjnbeboebet!
toaet bluebt icUr» na toat plaetfc fal ick loopen om bjp te toefen^nacr toat gebetgte/nae toat fpcloncke/na toatbjie tooonfieDe^toat kafteel fal ick bc�kiefcn^ met toat muecen fal ie too^ ben beflooten:» toaet batickgae/ickbolgtie mijn cpgtjenfelben. <© menfclje gijp kont ge* matkelijck ontblieDen/ al bat gtm toilt/ bc* hal�ens utoc confeientie. <�hp faitmp bicfen een hups ban tos-bluc�t/tot u ifl bat ick blie* be/toant toaet toil ick banu blieben/ toaer bat ick gac ick fal u binben / enbe inbien g�p uinmpbergcamt/ foobinbeick ecnen to?c* kec / inbien gijp $tjt gtiepaept/ foo binbe ick mjne�ulpe. ifjet al�erbefiebat ick Dan faube |
||||
|
honi;rn/'
|
||||
|
Het I. Boeck. lor
Konnen �oentsteloopen naec u/ �n�i u te
foeclten / enbe gccnfina ban u te blic�cn. <© flabe/toiegbp?�t/ inbicns�P utocn^eere foecftt te ontblte�cn/gbp fult gaen Daet utoen �ficc�c niet en is. <©p bat gbp ban <�obt ont � gaet/blietnae�fjjnc armen/ enbeg&p en fult ti felben niet bcojieg�en/inbtengtjp blutst booi ijet aenfcb�n ban <©obt. Kille faec&en fljn tpgljcnbJOOiOsglj / bloot en.Dc ontbeclit boos UctgDeftc�tebflnbe'i XlinogcnDcrt. |
|||||
|
% K«s?-
|
|||||
|
io2 GoddelyckeVVenschen
|
|||||
|
fcnmqiud nonp.tucuas dterum mccrnm finie
tur brevi?dimitte ergo me1 u plangam f.u�u- l'.av dolorm mcm;i,lob lo. |
|||||
|
j _______ Hn I. Boten. ioj
En pil de luttelbeyt mijner dagen niet kor-
telinah teneyr.dekomen? duerom laet my toe dat ick^, een lutteVzen beweenc mijnen druck^ lob 10. Chrysostymvs Epiit. ad Theod.
W2tt iffet in Dcfc IBerclt gtiefiaDigtj/
toat iffet in Defe H0ctclt gye�ueiig�;' iSjoojt De tooo^Den ban eenen treffen IlJC��en man: Den tijde mijns levens, fefil)t Of/
is dapperder dan eenige Poften.
HiERoN�MYs ep.2.adPaulam.
W&at met Dat Den menfcjje eerflmael t}a�* De g�efonDigljt / foo tuiert De ccutoig�epDt bettoifTtlt in een f�etffelijcMjepDt / fjjnlcben toas gijef�elttot ncg�en Son�ert enDc meet jaren / Daet naet De fonDe ban langer �anDt berarg�erenDe / �et menfctid�ck '^en is in beel Rojteten rtjDt bethojt getoojDtn. I O B 14.
De daghen van den menfche fijn kort, het
ghetal fijnder Maenden is by u : ghy hebt paleu gheftelt die niet en konnen voor-by ghegaen worden. Gr.egor.ivs lib.9.mor.c.44. incap.
io-lob. «�aetom Dte De feo^ttjept ban Dit jteg�tn*
% 2 tooojDictj |
||||
|
I04 GoDDELYCKE WeNSCHEN
tooojDicb leben toel t0 obec-meccltenDe Dunct
nu to�a en�eboojficbtigb te teefenjtoant De* fcn ban {iet felbe niet allene en aenfiet bet ge* biupch cfc het g�cmacK maet tod Het epnDe/ op dat bp Daec tipt fouOe oemercKen/ Dat ons in Drfcii �oojgamk qualnch itt ghcDucngb is aenfiaenDe enDefltjetepcnDe/ tec Defetoojfafte toojt ghefept DOOJ Salomon: Indien den men- fche veel jaren heeft gheleeft, ende in de felve hem heeft verheught, hy moet ghedenckenden ti jdt der duyftermffen, ende die eeuwige dagen, de welcke, als fy (uilen zijn ghekomen, allen het voor-leden fal worden befchuldight van ydelheyt. ^>oo Dan als De fc�ult tstecgenDe
Den gerf�/tftban noooeDatbp aenfcboutoe De «oithepDt ban hare bln�rfc�ap / op Dat De boof brpt baec niet en uisngbe tot De UbenDe �ooDt alstynDe berfehm �oeDat bet fletffe* hjck ieben foo haefi enDe ghecmgbc ts loopeiv De ten epnDe, Grecorivs 1.7.mor. c. zo. 'm
cap. (S.Iob. lm ghrliturt oocli Dicftmael/ tcrto�lcn De
KojthepotbanDit tegbentooojDigh leben bc* mint ico:D:/ alsofttopbecfeftecttoacenDat bet felbe feec iangbe fouDe Duecen: De fiele becliefi De bocpe ban oe ecutoighepDt/ enDe haec becgbetenDe in bet tegbentooojDigh/ tooiDt het-geeffeltboojDe Dupflechept baec* Dec toan-hope. J�iacr�c �^eplighe mannen' om Dieg-toille Dat fp gheDuectgft De ftoitbept ___________________________________enDt
|
|||
|
^
|
|||||
|
__________HtT t B O 1 C K. IOjfj
enDe De bcrgancftelicfcbepDt ban Dit leben toet
fouDen betrachten/ leben alsoft fp alle Dagen toaeen ftr tbcnOe / enDe fp bcrepDcn hun Dies te ftetcltec om te bigben/als oft fp bun toaren inbeclDenDe bicc niet bergancftclncfc te toe* fen. ^aetom Den f^iopbete getoaee tooien* De Dat bet leben ban oen fonDaec fa lichtclgcft bQOJ-bpgaet/f�gbt: Noch een weynich ende
daer eu lal genen fondaer wefen. «GnDenotb op een anDer plactfe: Den menfche is als het hoy, ende foo zijn oock fyne daghen. <GubC 31fataS: Alle vleefch is hoy, ende alle fijn hoog- dadigheyt gelijck een bloeme des veks. Atgvstinvs inPfal.192.
39at Den menfche tocl�beebencftetoie hp
is, enDe Dat bp hem niet en bccbobaecDig�e. Den menfche noch fijne daghen en fijn niet dan hoy. iBaectoe toilt bem'het hop bcrbobaer* Digljen/ Dat booj toat tuDts maer en is bloep* ,|cn�e / enDe nare ftojter fionfeen bcrDojrcnDe. toaet toe toilt hem het hop berhoobaecbigen/ IcugbDigh boo? toat tij�ts / te )attm/ tot al* Detfton�t Dat De �>anne Dat is berhitten�e. Den menfche fal uytbloeyeu ghelijck een bloe-j
medesvelts. 31iih0� tHcpnigb tijDts betgaeni
De bloemend enDe alle Dat ftaep is/ isbaeft; berDtoenen. Alle vleefch is hoy, enDe De Kla* righrpDt ban bet licht is gbeujehcen tjop-! bloeme ; het hop is �ecOojt / cn�c De bloeme j is gherefen.________________________
% 3___________Denj
|
|||||
|
IIO� GoDDELYCKB WeNSCHEN
|
||||
|
I O B 14.
Den menfche komt voorts gbelijck een
|bloeme, eude wort verplet ende ter neer ghe- tredcn.
Gregorivs in idem c. 14. lob.
tBant toat tfjn De menfcben / gbe�oojen fti
Defe IBerelt 1 anDeea Dan bloemen Dea Delta: 2Laet oma De ooghen ban onfct betten eena f�aennaetDc leng(jDeban Defetcgentoorj�Dige toecelot / enDe top fullcn ficn Die foo boi ban bloemen te $#n al0 menfcben / oberfulcha Dat bet leben in het blecfcb ie ala De bloeme in het i�op; toant gbeljjcKec-iDg* een blocrae Komt 'ben menfche upt het berbojgben/ Die hem ter* f�ont beropenbaw*: maet ftcacr upt Dit open* baet taojt bp �ooj De Doot toeDerom gbetroc* hen tothetbctboigljen. 50ejeugbDcIijcKbept ban Jjetbleefcb Komt ons in't openbaerbet* toonen/ maet De Djoog�te ban onaaffeben Doet ons bemecfeen/ enDe t'ecnemacl bee# Dtotjnen: enDe niet met allen tocfenoe / Docht ona Dat top een bloeme toasenf Diebertoclc* KetDefoofpquamte boojfcb�ne. Isidohvj Clarius orat. 10. de mort.
(3iaeboojfeechet) toat berfchillen top ban
Die Diechens/ De toelcfce/foo men fegbt/ boojt* Komen ontrent De Eibicre Hypams (Die ban Den Kant ban Europa hatt in De Zee ia ontla* ~~ fienpe) |
||||
|
Het I. Boeck-_______607
(iH�iy^&^�cf^toftenis^�emEpntl�c�i
maer eencn �agtj en leben; fulcns oft een ban Die felbe ten ttoee uren naec miDDagh DooDt toare/ foube gerenent tuojDen betre genomen te ?ijn: niacr Die fouDe j�n gtjeftojben ter fan* ncn onDetgancn/ toeel ou�t enbe t'eenegact g�ebjootnen; <�udc noch te meet/ bJaett Dat fulcHs ghefchicDe op ccnen,g)omcrfchcnDach; alfoo oft fc�oon Den meeften ouber-Dom ban it�ti menfehe toiett gherchent met De uut toighepDt/ noch in minbet RojtighcpDt bes lebena Dan Defe Dict�uns fullenbjp tuoj�m bebonben. Na�ianz, i" prxe. ad Virgines.
Maer feght my dan hoe langh dan kan ons
leven dueren
Daer foo veel anghft en. vrees dat daghelijcx berueien.
AvGVSTiNvsin Pfal.38.
ge�tgljp Dcfen teghentooojbtghen Dagb/
tnbien gt)P Dien hebt/ foo hebt Den Dagh ban giftecen cnbe ban jKben ; maer gtjp fegtjt / Den Dagh bangiftE�en enhebbe telt niet/ om bat ftp nu niet en is/ maer ich heb* bc Defen in toelcuen ich lebc/ enbc Die met mp is. 3ift alfo/ ban Dcfen bagh ia u om�ibbnt foobcel als Daer Dooj is ban bat �jp begonft op te ftaen. ^ctft befen Dagh ntet begonft ban fijn eerfte ute^ gheeft mp ban Die eetfie % 4 ure/
|
||||
|
j �o8 GoddeiycksWenschbn I
luwT�ftae�ft mp �e ttoee�eT toant imfft��n
lts fp booj-�p gtjeblogjjen: mactgbp fult feg* gen/ icft fai u gbcben De DetDe ucc; toant nuf* jfcljtcn tertofllcn tap nu fpjeften ?�n top in �e i fcuiE: �>oo fut gbp nu ban toat �ag� oat is/ enDe �at oen teg�tnurojDfgDetr is op fijn Detbe ure / cn�e Dat gjjp niet Dan Defe ure ro Kont gbcben/ enDe Datg�p Diegbeben�e/ niet en gbetft tenen bagbv maer allcncftjcft «ne ure. Jiorhtans en tut� telt u niet toe-laten Dat g�P mp Defe DetDe ure feont geben/ tfi Dat top Die booj-bp toefen / ieft pjame tt Dan Dat B�P mp Die geeft/ na-Demael gbp gbelooft Dat fp nu teg�cntoooj�igb is. U9ant bp alfoo bette ban Diefelbe ttte cenigft Deetfeen nu bet* loepen is / enDe Dat bet an�et noclj fiaet aen te feomen / notb ban bet gbene Dacc beriepen is/ en ftontgbpmpnietghebcn/ om Dat nu niet en is/ noc� ban Datter f�aet te feom :n/om Dat noclj nieten is. H9el aentoat fult gijp mp Dan geben batvDieajrc Die nu is^ toat fult gbp mp ghtben ban Die felbe^toat bequamen tijbt fal ich feoMnen bin�en om te feggben Dat tooojt/ 'c is, als gbp fult fcgghen/ 'c is, feltet ten is maer een fpllabe / een bupfingbe / enDe niet teghcnfiaen�e gbp bebangt Djp letteren met eencn �agb / norj} en feomt glip niet tot aen �e ttee c�e letter ban Dit toeojt / ten fp al- boojea Dat �e eerfte glje-epnt is / De Der�e en fal gheen gbelttpt gheben/ ten fp Dat De ttoee* De-booj-bp is. �©at fult gijp mp Ban nonnen gbcben ban �efe eene fpllabe / cn�c gbp fcgbt I Dat |
|||
|
Het I. Boeck._______109
Dat gftp �e Daghen hebt/ Die niet en hebt
een enckel fpllabe ? Cen allen ooghenblich toojt bet hiet altoegh-gbeDjcbcn/ Debceckc ban alle Dinghen 10 ghcDuetigb loopenoe.^vo Dan De�aghenennjnghene Daghen/ fp bet* fchupben eet fp aen nomen / enDe als fp kom* men/ fp en konnen niet f�aen/ fp boeghen hun bpeen/fp bolgbenhun felben/noct} fp en konnen �en felben niet tegen houDen. I o b 7-
Heere fpaert my, want niet en fijn mijne da-
ghen. Gr.egof.ivs lib. S.mor.cap.ao.inlob^
Ijterom tft Dat Die ^eplighe mannen tod
bemetcken Dat De Dagen ban Dit tegentoooj* Dtgtj leben aio niet en ;un. om Dies toille/ Dat fpoe ooghen ban hunne beruchte fielebeffc B�enop het aenmcttUtn bet eeutoighepDt. Hier.onvm.vs Iib.n.cap-4o.Ifaix.
i©ant met het betloop bet utengaentop
openDeaf/ noch top enbluben nietgheltjck top?nn: 31ae felfs het ghene top fpjeecfcen/ lefen enDe fchjijben/ bliegtjt Datt henen/ enDe Doetbetkojten het Deel ban ons leben. <©ie langhe heeft ghetoeefi een f�pghelinck / ghe* b�Dt tetf�onDt een kinDt/ Die eenkinDt is/ toost een 31o"ghelingh / enbe too?Dt alDus r Dooi
|
||||
|
ii� GoddelyckeVVj�nschbn i
Doo^cmfeket to(jlen ghefchicltt tot oen �uDer*:
oom / moe bp beacnt hcmbcel eet een ottDer* lincn/ Dan DathphemnietenbettoonDertte ?�n een 31oncK-gefelle. Avgvstinvs 1. 7. de civit. Dei c io>
-Ccn lef�en / alle ben t�t Die men leefttoojt
'tien rtjt me lebens afgtjcliojt / cnbe Dach booi 'Dach toojDt �P noeb berminDert / tnDe noc�j meer berminbert al Dattec obec blijft / foo Dat, Drit tjjDt Des lebens niet anbeis en is Dan een iloomngbe tot DeDooDt/ in toetenen niemant mie hp is / boe luttel Datfoube mogen toefen/ en becmagb te bigben Djalen / noclj en tooiDt toe-ghelaten eenicbf�as fpabec baet henen te treeften / maet pegeljjcft toow b�o«-geD|eben Dooi gelijene berroering�e/ noch fp en too?Den niet gb�ftoutot doo* toerfcbepben toe-gancn/ mant nctji Diens leben hou is gbetoeefl en beeft niet DajmcrDet nonnen leben/ als ben genen toiens leben beeft getoeefl beel langer/ ifo bat ban als ben menfebe beeft begonnen te jijn in bit lichaem heeft gbetoeefl in be boot. gier tipt nonnen top te bollen bemerclten/ boe Dat ben menfebe/ bent beginnenbe te binben in het leben / htm mfg�elncfts is btnbenbe te nub�ru m �c Door. Gr.egor.ivs lib.i7.mor.cap.4y.
g>m toel tooj�t Dan gbefepDt: Laetmy toe>
op dat ick voor wac tijts beweeae raijaea druck.
|
|||
|
HetI. Boeck. in
nsi��t ten xp bat top booi «Go�ts gtnabe bcr*
lofl toojDen tipt De flcitijeii Oer fonoe / met De toelcfte top ons felbcn hebben gbebonben' top en ftonuen nfet bolRomchjrft betoencn het ge* netopin on�rpgenfclbenbcbinocntocerDich! amtebetoecnen/maeralf-bantoojttoaerach*! tclgcft be bjoefhept onfer fonbe betocent/ fooi toaimeer Die Ottpfferc fcbjicftrlije&e �elfebe bcrgelbinge too|t boojge ftcn met ccne inOaci}* tcljjcftc bjecfc. Gregorivs lib.9.tnor. cap. 44. in
cap. 10. lob. JlRaer gclijtli eene mtbbei-matige qucUmge
t� De tcancn upt-bctftm&c/ alfoo eene onreoe*| Hicht befe toecb Dort/ fo Dat fie ojocf Jjept tocnt fonber Djoefbept/ be toefefte Dco^-KnagcnDe De n'ele ban Den Djoeben/ toicrt {jet gcbocl ban De �jocfbcpt. Ibidem,
�Dant ghcmepnclsjcfc bm fon�aer tecjbt/
foo ghcflropt m bc ftrtclini fijner boof bept/ bat hp Dat gbctoichte f«t bJf (berDjaegb 't/ tw bc n�thtana hp bct�jaegijt bat o:n bat hp 't niet enisltcrmrn�e: maetfaswyta/ tn�icn (jp begint te toeten acn toatftetcnenbpgc'* bouDcn ia/ poorrht er.Dc befcrat�tighf in tra* nen upj te Dcrfmi / enbc het is onmogljf*| (tjefe; om hem Dan te betftcffnt tegen ;tjn 'tpA ghen boefbept/ enbt in fp-fetben Oie te bet» ! ~ boigmj |
||||
|
IIZ GODDEKYCKE WeNSCHEN
bolgbcn/Het toaernooDigb Datbptostoate/
enDe Dat fijnen geeft ncrgljcns aencntoare ghebonDen. $p en Kan fijne D?ocf bepbt niet betoeencn Die De fchult ban fijne boof hepDt is obcrDencnenDc / enDe nochtans Do�j De aectfche belcmmetinge en is hp niet machticl) Dictebctoenen / Defe en san fijne D^ocf hepDt niet betoecnen Die noch bcpoogbt fijn cerfte ghetooonte tcgben te nomen/ enDe berftoaert toojt dooj De aengroepen�e perijtfeelen Des blcefcbs. ©e tegentooojDigbcpDt Dtfec Djocf* bepDt Im��c Doo^-fieecRen De fieie ban Den! f^JOphete/ als hp fepDt: Mijne droef heyt is al-
tijdt teghen my ; want ick fal mijne boofheydt uytfpreken,ende ick fal dencken om mijne fon- de. 2Dlf-DanDcn�eereontbtnt'ons/ enD� bp
fcnt ons om te bctocenen onfe D|oef bcpbt/abj; jjp ons bet qttatt Dat top gbcDaen tjebben/ i$ bertonenoe/ enDe Dat hp ons ter bulpefcomti ons te Doen mecnen/enDe lecttoefen te hebben ban alle De fonoen Die top nu ?gn KenncnDe, IVDICVM II.
O Heere aen my dit alleen verleent,het wekk
ick u ootmoedelijck bidde : Laet my toe, dat icktvvee maenden de gheberghten mach omme gaen, ende weeuen met mijne gefpelen. Chrysostymvs hom de Iephte.
^icr too.�Dt bttocfen froe Datmtn De D?ocf«
|
||||
|
hcpDt
|
||||
|
_________Het LBoici._______113
tjepDt ban Dit tcgljentooojairtj lebcn fal be#
(ctnepcn Den tjj�t ban fefttc� Dagen / enDe Den $)eere fCQfot i Salighfijn fy die droeve zijn; want
(y tullen vertraoft worden. ^DOO �a�to��r- toenenDetoilDernilTebanDefe naetelt (toant
alle plaetfe Daet men niet en blijft) noemt men een to��ecmfTe / enDe om Dat top niet en bltjben in Defe toetelt / is fp g�enoemt een toil�etnifle. UDp moeten Dan toeenen in Dit flerffelocft letten/ bol ban bettoocf�inge/ enDe betmengelt met alle fucftelingDe' op Dat / ter* tooien top $�n toenenDe/ Den �eere ontfangrjc �en �tant-offcc ban onfc leet-betupg�enDe ftele. |
|||||
|
01 . Vtimiti\
|
|||||
|
H4 God delyckeWenschbn
|
||||||
|
_. Vtinctm faperent, C inteUigcrcnt, etc no�if�wid
providerent, Deiuer 32. |
||||||
|
Och
|
||||||
|
Hit LBoECt ui
|
|||||
|
\Och of} fj wijs waren , ende verbonden,
ende voor-fighen het alder-mterfle, Deut.32. BoNATiuTVRi opufc,decon-
temptH lxcuh. O©o�cft fon�er raeDt enDe fonbec toef*
�jcp�t! Och of {f wiften eade verftoa- den, ende voorfagen het alder-uyterfte ! I �>p fouDctt toeten Den grooten Ijocp bet berDoemoc bctftiepnghetalDet uptgelefen/ en�e �c pDe�jept D - njctrltjtlJj Dingen. I �>p fottDen bcrftaen typ facetten; als te toe* ten/ be mentchbui�igbept ber fon�en. De acb? iterlatinghe DCEDcaght/ enDe �e toetqtiifttnfiC ,bee ttjDts. I �>p foii�en boojfien �jp faechen; als te toe»
ten' ben fchnchclbanbeboo�t/hetupte�ffe ooj�eel/ enDe Die eeutoigbe ftraffe- Avgvstinys in P�l 48.
iBaec gbt» en toilt geen ooghen hebben
'ban om te fien fatt�en Die teghentooo;Digb jjjn. D. Gr.egoR.ivs hom. 3?.in Evang.
H9ant De berfteetbe f iele / ghenegen tot bet
tegbentooo^aigb/ jtjnDe ontbonDen inaet�* fclje toclhtfitBbepDt / betberghtbooj�aeebct qtiaet Datbaecna-bolght/ om bat fp niet en ____________ M * foeeftt
|
|||||
|
[Il6 GODDELYCKE WtNiCHlH
foecftt tiet toebomenoe/ het torlcft bet tegben*
�ioojDtgh becnoegen is betoetenbe / enDe ttt> totjlen fp harcfci�m betlaetin Debecmatc* hingbe ban bit tcghentooojDigh lebetv toat Doet fp ntt�rra Dan oatfp blinDelingbe trecfet ten btere-toaett / enDe Daetom feght ben 3tpo* flel pattlliS : die blijde fijn dat fy hun niet en
ghelaten als oft fy blijde waren, lUaitt al ift fchoon Dat ben tn� t Dit nocb toate betepfcben*
be/foo moet men htm foobetblftben/ batbe bittetb.epbt ban &et naetbolgbenbe oojbeel nimuKtmcrc en gae upt onfe g�eDachten / op oatter-myicn bebeDuebteftcie/ boojfcboten ;tjn�c - tiooj De bjefe bati b'upterfte firaffe De bUj�tfchap ban ben tegbenteoo?Dighen rtjDt foube tempeten/enbemetbetbaetthepbt enDe fonDcc op�ottDcn haet uptetfie quaeDt aen* fcboutoen/ acbtecbolgbens bet gbene bat ben tonfen man fegbt: In alle uwewercken ghe-
dendl het uyterlte , ende ghy en fult in der ecu- wigheytniet fondigen. Avgusti nvs fpeculopeccat.
cap,5.Tom.9. M&tt\otlck��n utoe uptetfie Dfeghpfoo
befojgbDelnck moet ober-Dencften. iet dot ban aileboo?f�chtigbetogfheptis tebeDenc* ftcn Die fchncReitjcbe utc / tn De toclthe utoe arme ftclc upt Dit fletffelgcft Uchaem met anghft enDe b?efe moet bectjupfen / in Die al* Detlcfieute/ Dietoaetachtelgcitfeer. te tebe* Duchten. VBic ban utoe ouDcta/ tot e ban utoe ______________________________b^iertDen
|
|||
|
Het I. Boeck.________117
bjtfnDen fal Dan komen gbeftocat enDe ghe*
f�acft om u te tjelpen^ 18lf Dan en fal Daec nie* mant toefen ban allen utoe �jienDen / Die tt fal bertroofien/enDe Die oocnfnllen fien naet bp* f�ant enDe httlpe Det menfchen; maer tot<6oD moet alleen toefen utoen toeblucht. �>oo Dan/ mijn hint/ DoetntcrfitlgcK toeDeromfeeeten in utoeghe�acbtenitTe Den leften oagh ban utoen af-fchept/ enDe eet Dat utoe arme fitle betlaet De gtjebangbeniffe ban bacr blcefclj Dat fp De toete tjccft toat toegh Dat fp fal moe* tm inne�aen. IQantfoo bacft Denmenfche begint gbeen menfebe tcnw�cn/Datia/ala bn berktancKtomtcflcrbcn/ DeDioefbepot groept in bem / hp tmflaet bcm/ tjtr bette Klopt hem/ bet hooft berftoaert/ De finnefeenss berfltopen/ De krachten bctDjoghen/ het tot* fen bet�leecRt / bet acnficht toojr ftoatt / bet glKfictjte betDupf�ert/ bet ghehooi toojt Doof/ Den neufe balt inne/ De tor.gbc bef toetst/ Den mont tooit fiom / bet �chaem betDtonnt / bet toleefcb bettoDt. fllf�an De fracpigbepDt ban betbleefcbbeDfjDte�nenftancK/ alfDan De beccotbepDt berkeert in affc&en enDe in toojumen. Met dat den menfche light in 't graf
Soo vloeycn hem veel worrems af, En naer de worrems fchrick en ftanck : Soo dat den menfehdan met bedwanck Verkeert, als hy wort neer-ghel�yt, InworremSj en in vuyligheydt. » ■ ■»*■. i i ■ i i. ■■ ^h,
|
||||
|
Ii8 GoddhlyckeWenschen
|
|||||
|
PRosf er. �b. 3. devitacontena-"
plativa, 3fls top ban fullen gheftomen $�n tot bat
uprerlle ooiDeel/om ban Dien Hechter te toe?* �en gftcbonnift/een �Ucbtet Dic noc� Dooj bet! �eDecften Der fonDenen kan tooien beDjog�Vj noch Dooj op-offer� ban cenigcrhanDe giften j omgbeficlt; foo nu al Dat berholen 10 fai ko=> men ten boojfchijnc /enDe Dat niet allencltjck De DaDcn/ mast oock De tooojDen/ jae feifs De geDachten fullen in 't openbaer ontDeckt tooj* Den,toat full�top Dan beftacnonDct De groot*j Da�ighepbt ban fulck ecnen Keebter i i©at' tmtfchttlbingen fullen top konnen baojt-bjen* gljcn^ met toat konfte ban bertocranghc fat* len top ons fupberen^ toat boetbaerbtghepDt fal ons helpen / Die top in Dit licbaem bcr* fsuact hebben:' toat goeDe toereken fullen ons �efcljermen/ Die top in Dit leben niet gbc�acn en hebben? jf�acr toelcke 28poftelen/ naer toelcke l^epligtje fullen top nemen onfenroe* blucht/ totens boo?-uctonfen enbe toooj�en top niet ghebolght en hebbend �>almiflchien Deiic�amtlijcke bioof�cpbt Dacr icmant ont* fcbulDtgen^ kaneen /allebooj-betoyfen Der tjcp�igije fullen Die ontfcbul�ingc toeDer-lcg* gen/ Die Dooj De kranckhept Des trtecfebs ber* totnnenDe / in Het blecfclj ons hebben gelcrrt te kannen ghcfchte�en bet gbene fp bolbjacht jhebben- Il3at fullen fp anttooo?Deii / ia'tb» [ ______________ alDicni
|
|||||
|
Het I. Boicj. 119
alDtm Dat Oen tyzzvz bun fcgtjt: 2n0icngbp
lieoen gheftosmni hebt/ toaer toe en bebop De fonOigbe begbecrte niet toeDer-ftacn s» jdnoim �et u-Ue�cn fchccii onmogScljjcft/ toacr toe en bebop tcgbena Oe fonDe niet betfocftt mijnen bepl cnoe bpflanDt/ fal bp ban niet fegg�en tot oe ghene Die Daer fullcn fiom f�am / en�e niet eens toeten* oe toat onfcftul�t �at fp fu�en boojt-bjen* gheiW Bint hua aea handen ende voeten,
ende fent haer in de uyterfte duyfterniflen, daer dat fal weien ghefchrey, ende knetfle- linge der tanden , daer dat hunnen worrein niet en (al fterven,ende hunnen brant niet en fal ver- gaen > t©tfc oft �iergtttl�cften faethen geerne
te booten oftlefcn/ cn�e gbeourich te ftcllen boo? cte oogben Oer gheDachtcniflTe/ te ober* prpfen/ toat achtet�eel�at ia te tooj�engbe* tieren ban Oe biijtfebap�er<�oDDelijcl�cracn* oatbticbcpt f berooft te �ocfen ban bet gtacfeUj fthap Der ^eplige,' ballincn te gebpen ban bet; tremels ©a�er-iant/ te f�erbenboo? het ecu* toitb lebrn / f e (ebcn �oo? Die eeutoige Dao�t/I met Oe qnaoe «�eeften enbe bunnen aen-baneii gefiooicn tt toojDen Ui het eeutoich bier/ Daee oe ttueeoe ooo�t 10 ; Daer Dat is �at ecutoic!) balimcfcfcbap booj cte berDocm�e / enbe Daer bet lebm ts ern �^atoighe e�enDe; 3|n Dat; bpec niet te gbeboelen Datberfocbt/ raaet: tod Datptjnigljt' te terbiagbcn Die fcljjicfte*! (befte blaecKcringbe ban Dien oberbloeoigctij 'Jimtit / biinbt te too?�en Ooo? oe oieftte pup* it� 4 faxA |
||||
|
I2Q GoDBELVCKfWENScHEN
fterbept/ ban Dat roocfeenDe �e�e-gat; te bcr*
fmoojentnDrn afgrontban Dien gloetbieaU t�Dt is gloepcnDc/ boo? ccutoclijefc gehnacgljt te toojben ban Die �ongerige toojmcn/ fonber i tcfterben-.fulctDanteoberpepfcn/ eniaan* Dera niet Dan een af-fcbcpt te Doen ban alle onfe fonben/ cnDe alle bleefc�eljjcfte aen-locfe* fels te bebtoingtjen. Avgvstinvs in fpeculopeccat.cap.
7.tom.p. tBelacn ban ghp arme ellenbigjje fonDigc
fiele/ toilt booj u fien in Die fcbjicReltjcHe ure ban De uiclrHe top hebben gbefpjofcen. 3�l0 ghp fult berfchepDen upt Defe IBerelt / enDe uat gijp fult Daer benen gaen, tcrftom fu�cn u bp-t�efcn Die Dtcnacrs Dat ;i)n / De quaDe geeften/ Die hrlfcfte berbarelflche monfleca als bjiefcbenbe leeutoen / om Den bang� af te nemen/alf Dan fullen bereet (ia�n Die frbjickc* igcite ptjn-banrften/ Die t'famen-tooelingben/ Dat gbefichte Der DupfterhepDt/ Decllenoen ber fcfeitluujcKheDen/ cnDe De bertooefnnge; Den angtjd / De bzcfc- De benautbept/ enDe De betfiropmghe / De toalghe ban Dat bitter aen* fcboutDen/ tiet beOtoangt) Der blijbinglje / Den ftcrcker Der toeenenDen / Daer Dat is De fcner* felingbe Der tanbm/ Daer Dat ia De ftnaginge Dertoojmen/ DaerDatiabetgclterm Detbo Douchte/ Daer Dat ia De Djoefhcpt Der bcrfurlj* tenDe/ Daer Dat De fiemme Der fonbaeta roe* ipenDe enDefeggenPe: Wee wee ons kinders 1 van
|
||||
|
Het I. � o i c x. 119
alDitn Dat Den tyttvz hun feght: 31n�icn g�p
lie�cn gheftonmn hebt/ toaet toe en hebDp �e fon�igbe toghcctte niet toeDet-ftacn s* 3n0tnt \)it u-heDen fcheen onmogftel�cft/ toacc ree m hebDp tcgijena De fonoe niet becfoc�t mijnen hepl cnbe bpftanDt:' fal hp Dan niet feggjjen tot De ghene Die Daet fitllcn flom (laai / enDe niet eens toeten* �e toat onfchulDt Dat fp fu�en boojt-bjen* gtjens' Bint hua aen handen ende voeten,
ende fent haer in de uyterfte duyfternii�en, daer dat fal weien ghefchrey, ende knerfie- linge der tanden, daer dat hunnen worrem niet en (al {terven,ende hunnen brant niet en fal ver- gaen ? ^efcoftDierghcUjcftcnfaecfcengeetne
te booten ofttcfen/ enDe gbeDurich te ftcUen boo? Dte ooghen Der gheDacljtcnttTc/ te obers pepfen/ toat acJjterDeelDat istetoojDenghe^ Uoten ban De birjtfehap Det 43oDDe!t)d�cr aen* Dacbticbept f berooft te toefen ban })ct gbcfcl4 fthap Der �epitge/ ballincft te geDpen ban het; kerneis ©aDtt-lant/ te ftetbenboo? het ecu* toicb iebcn / te leben beo? Die ecutoiflc DooDt/! met De qnaae <Geeften enDc hunnen aen-baneft geftootcn te toojben U\ bet ceutoich biet/ Daet De ttoteDe DooOt is ; Daer Dat ia Dat ecutoich balimcfcfchap boo: Die berDocmDe / en�e Daet: bet lebm is cm centoighe elienDe; 3]n Dat up*t niet te gbebocirn DatbcifocDt/ maec toel Datpijnigljt' te bcrDjaghcn Die fchjicfce*! (ijefte blaecaciinghe ban Dien oberbloeDigctij 'jjan�t/ blinDt te tooien �oo? De Dichte Pup* S$ 4 ft�w |
||||
|
,132 GoDDELYCKE WeNSCHEK
|
||||||
|
Vefccit in dolore vita. mea, z?> anni mei in ge-
tmtibus. Pfal.30. |
||||||
|
S-ijn
|
||||||
|
Het I. Boeck. 1.23
|
|||||
|
Mijn leven is vergaen in weedom, ende
mijne laeren in verfachtinghen, Pfalm.30. HlERONIMVS inPfal.30.
S®o lang�e als Den menfc�e �iec blijft in
bittcg�cntoooibig� leben / ia SP onber* toojpen alie bjoef�eocn/ en�c �P en �eeft nietfoo epg�enalsfc�jepenen�e fucjjten. Avgvstinvs Jib.2j.decivitat,
Dei,cap.i4. Cen ia ftet�itt niet al lacdtenbe bat ben
menfc�e tet OBerclt is boenbe fijn inhomfic/ enbe �oe toef fjem onbeftcnt toefen be ellen* Oen �ie �em fuilen ober-ftomen / noc�tans is �pbaet bangfjelijcft een iBaet-fegger. IBp en Ijebben nopt �oojen fegg�en/oateenic� menfc�e in fijn g�eboo^te foube g�elacc�jen nebben Dan aUenelijck^oroafter, enbe top en Kantten nierfcgg�en Dat Defen boben-natue* teljjcfcen lac� �em iet goets fouDe�e�ben bc* teeeftent. 53e ^c�jiftucce fcg�t ons: Een fwaer ellendigli jocicisdaer over de kinderen van Adam, van den dagh des uymancks uyt den buyck huns Moeders , tot den dagh des be- gxavenifle, in den fchoot van de tnceder, van dit alles. Avgvstinvs fer.iS.deverb.Apoft.
<&it foo ^ijn�e/ tact ons fyagtjenaenoie nir '
|
|||||
|
I24GOPPBLYCKB WBNSCHEN
ntmto-ghebooien fttn�ctkcns / om toat reuen
bat fp met tranen ectft beginnen: <�en �i�iDc» Iten Dat gbfbomen tooit tal fctjupen / cn�e naer ccnigtje Dagtjrn maer lacchen. Kift Dan fc&epDe in nfn s�eboojte/ footoaft een booj- fcggber fijns ongetucfcs / toant De tranen ;i)ti Degtjetupghen: NaziANZ envs carm. de huma-
na natura. Dit is al oudt, en gaet heel vaft
Dat hem den menfch in tranen waft Soo haeft hy "t leven komt genieten, Waer door hy ons "eert te verftaen Dat hy noch niet en heeft ghedaen : Maer datter meer ftaet te vergieten. Daer is ter aerde wel een landt
Alwaer men noyt gheen wilt en vant, Noch vlocke fneeuw en komt gherelen : Maer dat oock iemant ha" 'tgeluck Van hier te leven fonder druck, Voorwaer � neen, 't en kan niet wefen ! Avctor Speculipeccat.tom.9.
<©hp jft't Djoef moeDigh gheftomcn in De
ellen�e ban Defe l�erelDt/ ghp fytbt in Dit u W ben utoe Daghen berfleten in taeeDom enDein atmocDc/ enDemetD?oefbepDt enDcftoarig* heptfultghpban bier berhupfen. 25cmerttu Dan Dat uiue �tKOmf�c is bchlaghcl�c^utuen boojt gancft moepelijck/ tn�t utoen upt-gang berfctKomelpcft._________________________ |
||||||
|
�ck1
|
||||||
|
H BT I. B O E C K. I2J
|
||||
|
Ecclef. i.
Ick h«bb� het lacchen gehouden voor eene
doolinghe, ende ick hebbe ghefeft tot mij� blijdtfchap: VVaBrom wort ghy tevergeefs be- droghen ? Chrysostymvs de martyribus
imkandis. 39e f�emme Des geeren fpjcecht tot De feite:
Ghyliedeu fult fchreyen ende droevigh wefen s
maer de wereltfal verblijd en. ©ooi Ds <C!)jtftc* t�cke imnfcfcen is �tV&tttlti&tHt bujtfcbap (en te beDucbren/ enDe De DjocfbcpDt bert- aconDcIijeii te trj cnfchen, Chrysostimvs hom.54.
KI Dat biet is en jjeeft mast Den name ban;
tj�ijafcbap/ naeoemael Dattctal t3tnD?oef*j �epot. :
2.C0RIHT. J.
Wy die hier zijn in defe woon-plaetfe, vet~! fuchtca als wefende over-laft. ; C H R.Y 1 o i t imvs hom.in PfaLilj. j
Rebben top ban gfottn teben om te be&»;
fucbten / nae-Demael top btec rootten ineen-; bjemt gbetoefie/ enDe betfonbcn naec eene tooeftetooon-plaetfe/ bette ban «nseaoa*, lan�t* |
||||
|
126 GodphlyckbWb.nschhn
I I E R E M. 13.
Mijn fiele fal fchreyen in 't verborgen, ende
fy fal den eeaen traen laten vallen op den ande- ren , ende mijn ghefichte fal noch nieuwe tra- nen voort-brengen. Chrtsostimvs tom.j.hom.de
virtut.
Men feght be «©^tcl-�upbe foo fupbcr te
toefen/ mot tjacr toebet-paer. foo toe-gebaetv Dat/ altoaert tip aioten het felbe tocbet-paer oft �oo? Oen lwgbelaec ghebanghen toierOe/ oft ban Oen leent becfchetitt /fooenfal fp nochtans nopt foectten eenanbet/ maeral* toog toenfcften om baec eetfie/ bcttoacbtcn f�n�DcDerfiomfic/ enbe alt��t bolherben in Dte gtic�meugrie bcttoachtmgftc/ enbc gbc* tcontoe ftantbafitghepbt ban bate liefoc. 39e �>ctuiftuere boet ons ghebenc&cn ban twfe Cojtel Dupbe/ m hetHtebtbet iicDcfccna: De voys der Tortel-duyve is ghehoort in onfe landouwe. <© fchoone bccfucbcinglic �ie Daee tft'f� npt ben mtbbcl-gronbt ban een Itef-bja* gbcnbe gbemoet / pjnpfchenbe in fontepncn ban goebcrticcenhcpbt! >Q berfuchtinge be toclcfec ttcdu naec Chriftum I e s v m ben 1 Jsaughmaecftec / enbe bte ben ^cmelfchen 25jupbegom ten allen Kanten ts lepbenbe. H v g o de S Vid:ore ferm. de afliimp.
B.M. V. »®j bops ban be59a?tel-bupbe en f�ngbc
|
|||||||
|
\
|
|||||||
|
niet
|
|||||||
|
Het I. Boeck. 127
niet Dan minfebap enDe liefoe / enDe bP to��i
toten fp fingbt en ftan niet min Dan met g�c* l�cfte liefoe gbetaecftttoefen /tnoien �p oaet, ia regbcntoooj�itt) / foo ia bem oefen fangh eengbetupgbeniffe ban bjengbt inDien bp Daec niet en te/ 'tiseenenpant/cnDe eene toareberfeecRertbepot ban lief�e/ enDe ban bjientfchap. &aa Dan �ebopsbanDc<©o^ tel-Dupbeio bol ban liefoe/ enDe De <©o?tel- Dttpbe en toeet niet Dan ban liefoe / enDe brat betlupt De bops Dec 5Do?rcl-Dtipbe / enDe toat beDupoeniffe beeft �ebopsOetf©o|teI-Dupbe:» De bops banDc33ojteI-Dupbe is altgoteen/ fpenberanDertniet/ nocjj Defe bops en bet* moept bacr nopt. ©c 5©o�tel-Dupbe enfal bare bops noctj haren fangb nimmermeer beranDeren / alfoo Die alrn�t een Dinghen be* mint/ falalt�otbanbetfelbebctmanen. .O Dojtel-Dupbe/ boe foet i�t time bops enDe toic fal bjeerOicb jjjn De felbe t'aenboo|en/De «©o?* tel-Dupbe fingbt in bare eenighepbt/ enDe fp bemint altnDt De eenig&ep�t / om Dies taille/ Dat fp niet anoersenfoecftt Dan ecnpatighe (iefDe. fJhtn fal bare bops niet boojenopDe ftraten/fpenfalin'topenbaerhaer niet la* ten boojen / men moet hem eetft binOenupt Den gbeDnngbe ban bet bclclt / enDe alleen bhjben tn bet berbojgc bangoeDe geoaebten. Ber.nar.dvs ferm. 59. in Cant.
��ant foo langbe als be menfchen booj Oen
OtenftPes jeeten hunne bergeioinge hebben __________________Sh_±_________geflapt
|
|||
|
U8 GODDSL�CKI WlNSCHIH
ghebabtop befet i����/ enbe Dat fp meet act*
De bebben ontfangfcen/ fp en bebben niet gt< toeten boe Datfp toaren bjembelingben/ noeh fp en bebben infgbelucbs als be bojtel-Dupbe niet berfuc&t: foo ban/ gbeDueren�e befen tnbt/ en ia be bops bec bojtel-bupbc in onfe lanbontoe niet gbe&oojt getoeeft: JBaec als baec belofte gbebaen is ban�et �Sgt&e bee hemelen/ alfoan beeft Debops ban be do?* tel-buple baec alDet-tetft int openbaet laten Dooien. uaanttertnijlenelcftebpfonbee tytp* Itgbe fiele berfuttjtenDe toas om Chm- srvs tegbentnoo;bigbepbt/ enbe bat fp boojDer uptfiel feei quahjeft heft toerJbjag&en; enbe terbnjlen fp al toeenenbe enbe alfucb* tenbe ban betre toas gcoetenbe bare gbc* toenfebte ©aocrlan�t / en Dunt fit u niet bat be felbe fiele 't Uropt �cDienbe ban Die que* lenbe enbe albetfupbetfte Dojtel-uupbes' fft* beet Dien tflbt is be bops ban be bojtel-bnpbe inonfelanooutBcgbeljoojt gbetoeeft. Wan toe Dan en fal ick om De af-toefentbepbt C h r i s t i niet becgieten mentchte ban tranen: Heere alle mijne begeerte is voor u, ende mijne verfuchtinghe en is voor u niet ver- borgen. Ick hebbe gearbeyt in mijne verfuch- tinghe. <© �eerxhetisu beftent. JJEiaee &p falgbelutbieb ;nn Die fal Itonnen fcggtjen: Ick fal alle nachten waffchen mijn bedde, ende
mijne ligh-plaetfe befproeyen met tranen. 3JclJ cnbxnallcnenfetbiebefe betfuebting�e mp
tooj-beeipe/maet Dat toojt ooeft gbebaen ban *" �^��
|
|||
|
________Hit I, Boici._______izg
alle begbeneDie 45o&ta aenKomfte lief beb*
ben / ertoe bit toaa bat bp fepoe: En moghen des Bruydegoms kinderen niet wel droevigh
zijn terwijlen denBruydegom�s met henlieden? de daghen fullen komen dat den Bruydegom hun fal worden ontnomen, ende alfdan fidlen fyrouwigh wefen. Kteoft bptoilbe feggbcn/ alfbatt fal be bopa Det dojc cl-bupbc gjjeboojt
�jojDch. <© goebettiercn Iisv,bettsalfoo/be�a*j gben;ynaenKOmcn; Want het fchepfel feivei
verfucht, ende tot noch toe gaet het groot , ver-l wachtende de veropenbaringlie der kinderen! Gods? jiRaec fp en ia niet ailene bte berfuc�t;
bjailt wy verfuchtende oockin ons (elven, ver-
wachtende de verkief�nghe van de kinderen Gotlts, ende de verloffinghe ons lichaems. «�nbe bette ;p ban oaec Dat Defebetfuebttn*
flljm fcui�eu ?tjn te bergecfa. ga neen. 2ttn De fel�c looit upt bengcmelfoo foetelgcn ge* atltiflOOJt: Om de ellende der gebreckige, ende
de verfuchtinghe der arme (al �ck nu op-ftaen,! feght den Heere. 2» Den tg�t Dec �JaDecaj was defe voys van verfuchtiimhe, notbtanSj beeft fp fect fcloen gbeboojt gijet�ccfi/ cn�ej een ieDcc bctfiic&te maec a�encl�cK bp fp-1 felben. 39aetoni fepbeeenen: Mijn fecreeti is in my, mijn feercet is in my. JlRact naC'De* | mael Defe tooojDcn gljcrcepeii ?tjn gbrtocefl met lupbec ftcmmen / foeckt het giiene hier
boven is, daer Chriftus I e s v s is fittende ter rechter handt Godts , tfcDett Ijttft �t bops |
|||
|
I30 G O D D E L Y C K E W E N S C H EN
|
||||||
|
DetfOajtel-Dupbe beginnen te feltncftcn in oen
mont ban een pcgftelgck / enDe een peg�el�ck beeft oojfaecne gbebon�en om te toeenen en* beteberfuchten. |
||||||
|
Ctocc*
|
||||||
|
132 GODDBKVCKI WgNSC3«H
|
|||||
|
Concupivit anima mea deficrare juftificationet
»»<»,Pfal.ii8. |
|||||
|
U�n
|
|||||
|
Het II. Boecic._______133
|
||||||
|
Mi n (iele heeft begeert te wenfchen uwe
rechtveerdighmakingen,Via\m. 118. Atgvstjh�j Pfal.118.
H<�t t0 re bertoonbetcn boe bat ben
toenfcb begbeett looit / nocb bat top niet en bieten mat begeetUjcfcbepbt nu teghentooojbigh tn ons is. U3te en weet niet / oft in ben menfcbe en ia
begeetlgc&bepbt / enbe met eenen toenfcbin* gbe i toacr toe beeft men ban be hegtjeerte om te bettaggben / als oft ban bupten toier* be aenghebjocbw <©ft oocfc hoe hm men iet begeren fonbet bat te tocnfcbcn ■, nae-bemaei ben toenfcb enbe be begeerte �ijn eene ghene* gbentbepbt;' toant fon�er ttogffel tocnfcbcn tsbegheten. �©attoonbecbare enbe on-fpje« ftebjclte quellingbe tf� ban te begberen fonoee te mogben tocnfcbcn 4 enbe nochtans het fcbnnt foo te ;b'n! toant ben fiecben toien alle facetten toalgben / beeft bcgtieette om toen» feben te eren/tertouienhpgbeentoalgtngbe en begeert te hebben. 3ft ban een anbee falie iet te �cgljcrcn oft iet te tocnfcljcn 4 nier bat ben toenfcb niet en is bcgccrl�rbtjspr: mare om bat alle begeetlnc&hep�t gbetten toenfcb en is: toant bact tooiden fomtnbts facetten begbeect bietopbefitten .' enbe niet en bcfit* temtoanj boo? bet bcgeetrn gbenjet ben meng |
||||||
|
fc�e
|
||||||
|
j 134 G O P D E L Y C K E W E NS C H E M
fctje bet gene �P �«ft; cnDe Doo? bet toenfcb�
begeert tm Dat bP niet en Ijceft. l�at is Dan Dentoenfcbalseen begeerte ban af-toefenDe fancn^ Jt�aerboe nonnen De recbtbeerDig�* maftingen<5oDrs ons af-toefcn 4 oft moeten ton Die achten met tegentooojDigb te toefen/ als top Die toeten/enDe Dat De felbe niet en ge* fcbieDens' toant menigbmael top toeten toat ons te Doene fiaet / enDe top en Doen Dat niet/ om �ics toille Dat liet ons niet en Ittf� te Doen/ enDe noebtans top bebben begeerte op Dat bet onsfouDeluften. f�etberftantboo?c oittgbr efi ftent tetftont De"toaer�ept / maer De Htanc* ftc menfcbelpcfte liefoe fomtgts en bolgt niet/ oft moten Die bolgbt/fp bolgijt feer trage. ,$0 Dan bet ta Daerom Dat Den #jopbeet begeerte baDDe om faken te toenfcben/Die bem Docbten goet te toefen/ toenfcbenDe bem felben in Die felbe te mogben berbeugben/ Daec af bP kou* DeDereDentoclgbenoeg� bemereften. Augusti nvs inPfal,n8.
gp en beeft niet gbcfept/ teft bebbe begeert
utoe ooj�eelen i maer ieft nebbe bcgnectt te toenfeben; toant gbel�cftertons leben met bet leben meer is Dan leben (aengbeften bet ie* ben g�emepn ia ban Die biet leben) maer te leben met bet leben/ is gbemepn met Die �ep* ligben ; alfoo begeerte te bebben/ op Dat top tochfeben <6>oDts oo;Deelcn / is meer Dan te toenfetjen fijn oojDeelen / toant top bebben jbegbeette om toenfeben/als oft Oentoenfcb |
|||||
|
niet
|
|||||
|
Het II. Bobck. 135:
niet en toare in ons becmogen: maet ban loc»
gben o5a�ta bavm�ectigljcp�t . ponder
ttujjfE[/ als Oen Ijecrc fal bcmcrcfccn / ijoc bat top gljcnuc&te nemen in Oe begeerte ban Oen toenfeb fijner ooioeelen/ foo fal bp in ons bcr meetDeren Die foberen hifi/ enoe Oe flautoe genegent�epot; toantfoo top fonOe Ooen / en begbeten top <6oDts ooj�ccien niet te toen» feben / oaetom en fcgbt oen �cere niet te �n- geef�: lek hebbe met alder wenfehinghe (eer ghewenfcht met u lieden te eten dit Paeich-lam, niet aUcnebjcft toenfcbenOe; macr met ttoee-
bouoigben toenfeb begeerte te gbebcnbolfto* menbergiffeniffeOerfonoen. flaet ons Dan bebbrn ote begeert om te toenftbm *t?oDta ooj�eelen- Origenes prolog.inCant.
USant foo eenigbc lief�e too?t gbenocnn
bleefcbelijcit (Die oe Po�ten gbeben oen na* me ban Cupido) naer Oen toelcben�euefoe Oiacgbt/ faept in Oen blecftbe; aifoo iffer ooeft eene-flbeefiei�tbe lief�e / naerbe toelcbe Den iittoenoigen menfebe liefoe ojagen�e faept in Den geeft. Avgvstinvs in P�l 36.
<®n�erfcbept nu De begbeerte utoer ber*
ten/ ban De begeerbjchljepot Des bleefcbs/on* Dcrfcbept Die foo g�p bont. «©mfoote feg* gben/ Defen isblinotnaerDenucbame/ bP biOt op Dat bp berltcbt too?De. 53efe begeer* te
|
|||
|
IjSGoDDIiYCKfe WlKSCHEN
te is renc begeerte bes bleefchs. <Daer is et*
nen fiecft / tip �iot om g�cfanthcpDt/ enbe be* fe en�c �irrghctnckc ?nn ghebeben Des biets. USelaen/toatis Dan De begeerte Des henene ghelnckermns De begeerte Des blcefcfta is/ tt toenjeben Dat fnn oogben mogben btttpt toojDen om te ften bet Utjjt/ ('t toeltft met oo* ghen moet gbefien tuojDen/) alfo is oefc bc* geerte bes betten baec ReetenDc tot Dat itebt/ Salich fijn fy die fnyver fijn van herten, waat fjr Tullen G o d t fien. Gr.egor.ivs cap.ij.inc.ii.Tob.
Matt ben menftbe milt fp felben laten
booj-ftaen bat hp foo los / enDe onbebtoon* gben is als ben jonghen t©oubt-efel/ DU ooo? een ongbetoombe bjtmfhgbepDt toccht tebolbjenghen al mat tap toenfeht. UDat is ban anoets fijne begbectte �a«. geintR eenen Jjongben iJDout-efcl biet te toefen: op Dat Den toom Det goeDet leetinghe hem niet en bcfm> De/ raaet typ enbe ftoutclncR / los enDe utibc* Dtoongen langu bet naout f juut getoenfeben foube mogen ioopen betloojenj' Gr.egor.ivs cap.2i. in c.7.Iob.
<©nfefinnen/ gbelijJtons lichaem #ibe
becanDeringbcn / enDe De ongheltaotgljcDen onbertoojpen; toant foecfttnDe bet ghene fp niet en hebben/ arbepDen om Dat te betftrtp gen/ enbefp en hebbent nautoelincRs berUrt* gben/ 't en is htm [eet te hebben De faettte btr
|
||||
|
_________Hit I�. Boics._______13?
biefpgbefocht hebben. g>v beminnen Dieft*
mael Dat fpberaebt hebben/ enDefp btcac�* ten bat fp bemmr be'�ben. §>p foceften lati* gben tobt om een luttel ban bet oppctf�c goet; te mogtjen bino�n; raaec uallenDe m bun ott» begbetooonte bobben feec luttel bafhghepbt aen fjet gbene bat fp hebben gebonden. Gkigorivs hom.36.111 Euang.
IDant top-Ue�en g�eboojcn in De ftatnbig*
hepot �efee pelgrimagte / bebben biet onfen f match foo bebojben /oat top niet en toeten toat top moeten toenfeben. Aygvjtinvs de orando Deo ep. ixi,
ad probam. <Bnbe toaeracbtclncft top en toeten niet boe
top beboojelhcK fullen biDDen.«©en eenen toil Jtomcn ten boutoeUjtiten ftate/ ben an beten fijn bjoutoe gtief�ojbcn ?tjnDe en toilt geen an* bere / �en anDeten en is niet gehout noch bP toilt niet gebout toefen/ noch pjceben ooeft ban bet houtoeljjcft be toelluflen. Avgvstinvs conf.6.cap,6\
Cnbe it&baecftte naeteete/ naerg&eteiW
naet �outoelficben/enDe tcb toiett/ mjjn «t5oD/ ban u belatcjjen. Av&vstints de orando Deo,
cap. i2.epift. 121.ad probam.
naaetacbtehjcR Die in ftjng�ebebt i8feg*|
ghenDe; jjeete/ betmtnigbtoulDight mpnei
<© tijcfc*,
|
|||
|
f38 GoPPBLTCICbWe HtCHKN I
tnckbommen/oft geeft rap bit fo beel / gelieft
ghp aen Dien/oft Defcn hebt gcgeben/ oft bet* meerbett mijne ftatcn/oft maecktmp in oefe| toerclt machtigt).' cnDt btthcben/ oft iet fuitjc gheltjcken�e. <Gnbc hp fcght/enbebibt bit al* les als oft hu habbe bacr toe be begeette / niet ceii0 ocnekcnDc met Dcfe mibbelcnnothanbec mcnfc o tn te hf Ipni.jfc k f» �eutltc niet bat hp jtti fjjn Dagc�jeic gebcbt/ben Vader oofe, fou�e fconncn bebinben bat hp bcfe tocnfrhcn te* nicbfins foube konnente paffe bjeng�. <©act* om iaet onstcntmnftcn fchamcn te cpffctjen Dat top 0110 niet en fthamen te begeren / cnot nochtans ift bp alDten bat top ons fcbamen/fo firtlentopbetetboente btocea / bat hp ons toille bcrloffen ban bat quaet bcfet bcgeetlijc* bepbt / nabcmael bat top tot hem fo DicUmacl feggen: Verloft ons van het quaet.
Chrysostimvs inepift. ad Rom, cap. 1 hom 4.
Iftet kont ghp ban bcmetckcn alle quaet ge* arefen te ?nn tipt om lufi Der bcgeetltjchhcpt/ I nabcmael bat ben toenfeh Ijcm met tn kan ge* houDentuffthcnfijnepgen palen. i©ant alfc bet gene bat obemcet De palen bic <J3obt ghe* | fielt be cft / ts luft-gicrigh ban buple enbe on* ghroojloofoe fakcn.i©ant ghrtijck men Dtck* macl fiet gebcmen Die Den fmacch bet fptjfen betloojen hebben/Dat fp aevbe tnDe fteentjens eten; cnbe btcbcbo�bcn;tjn boo;onbetmo* genDojft altemets luft hebben om bupltoa* tct enbe fltjck te bjtneken.________________ |
|||||
|
B E R-
|
|||||
|
Het II. B o i c k._____ 139
|
||||||
|
61HH ardvs cap.9.medit.
3tlfo mijn bette ie een pOcl on�cfiuctcb en*
be lictjtbecrDigb �ertc/ foo tuaimccr Dat 000? fp-fclbenobelcpttoojt/ enDe ia DetbenDe ben tact ban<©oDt ailmacbtigb. &ct en Itan in fp- felben niet begaen/ maer ongheftabigber ban alle bat ia ongefiaDigb/ tooit bet gcteefl 'gbc* ('oir/ cn�ebier enbe baec getogen/ enbe op bet lefie ruf�efoccftenDe/ enbint gene/maec blrjfc ellenbigb/ enDealt�btgbebuerigb inarbept/ enbe in 't mibben bet ontuf�c. y et en bomt met fp-felben niet ober een / het fpjingbt ban fp felben/ bet bettoifjelt ben toille/ het beran* OertDeraetflagben/ betmaecfetnieutoe/ bet bjeccftt be oube/het hermaeeftt Dat gbeb?often toaa / enDe al het felbe gaer het noch eens op een anber maniere beranberen/enbc �ec fictie, toant het toilt enne bet en toilt niet enDe mm* mermeer en bl�bet in eene geftcltent ff e, Avovstikvs foliIoq.cap.12.
Mutt/ 6 geere/ bw&t mgne begeerUjcft'
bept oooj ut�e foetighept / Die ghp booj Die u bjeefen hebt berbojgen/ op bat icft n begheere met tnnigljer begheerten / enDe op bat ben in* toenbigen fmaern bebjogen booj pbel begeer* te* bet bitter niet en neme �ooi het loer noch �ctfoecUooi�et �itrrr, |
||||||
|
<D % tfinam
|
||||||
|
140 G O P PE L Y C g E W t N SCH 1 N. |
|
|||||
|
Vtinam dirigantur vis mee ad cufiodienda*
juftificationes tuts, Pfal 11S. |
|||||
|
Het ILBoict. 141
|
|||||||
|
Och oft mijn? wegen ghefchickt wierden
om uwe r�chtveeraighmaeckinghe* te inderhouden, Pfal. 118. |
|||||||
|
Atststikvj lib.2.deop.merit.
H|[ec«n<aiBi fcg|t: lek weet Heere; want
den menfche en weet fijnen w�gh niet, noch 't en is in hem niet dat hy wanke- le, ende wel fchicke zijne ganghen:<EnDe Oiena bolgbcnbefooeeneninbe§lfiumen tot <6oot
baDbe gftefept: Ghy hebt bevolen dat nwe ghe-
boden te feer nauwe moeten zijn gade ghefla- ghen; terfioitt en beeft bp bit ban fpfelben niet boo?gbenomen / maet heeft gbetoenfebt batbp motbtbolbjengben bet gtoene bp fagb BhccrcbteJijrJi te �ijn bcbolen. &00 feght top ban: Och oft mijne weghen gheichickt wier- den om uwe rechtveerdighmaeckinghen te on- derhouden. Ambrosivs in Pfal. n 8,
<©en l�rijgbc� trecltenoe te bel�c/ m bt*
fcifitht fp-fettoen ben �uegtj niet/ noch bp en matb niet gaen baec bp bnuv notb fjpen neemt gbeen quartict naec fijnepgben gbe* fintbepot: maer bp onrfangbt fijn o?b|e ban ben «�ppceften i^elc-ijec� / bte bp bp bem houbt/ enbe moet op-ttec�en fo bem i0 Uqop gijcfebjebm / bp bout ben reebten toecb/ op oatbpbinbeal betgbenebem bient tot on< <� 3____________bet* |
|||||||
|
142 G O � D lltCnWiNSCHlM [
Detf�aut! 3|tft foubetoel toenfchen oat ae\e oj*
�onaiittc ban op-tcrrf-ten on�er ijct bclept ban Cbnftusls s v », enbe ban fijne tyipligbm/ u-licDen oocft toacc fttmif Itjtft ,<©nft �ooj-ba* Ons ;ijti oocfc gtjcrrocftcn npt bet Xantit ban «Cgpptcn/Dooj lange/bct�jf etige/cnbe mocpe* lijcfte tocgcn/etibe top bemcrcften genocc!) upt be fc�jifttu-e �.mnc ftaht m ril�e De pfartfi n oact fp onDcttuffc�cn bebben gebleben: cn�e toic bun bc feibe befcbicftt beeft / enbe in toat manieren be funbeten banjftael temt-en toan* bcienDe;toant<i�oDtbp bage bie boojcn gtntft tn een tolomme bet toolcftcn / enbe bp nac�tc in een tolomme bes biets/ op bat bp Iptnfoiu be ben toegb totjfcn / enbe toeeten De Dupficr? niffen. 3De tocgt) toijfers toatcn be tolomme/ ! jjetbpet/enbe De toolcjie. Ber.NAH.dvst ferm.ii-fuperQiH ha-
bitat in adjutor. 3lnDttIefeen#i beel toegen/ enbe beel bet*
fcbepben pabcn/ bic brn gacnben manfcet Dicftmael bjengen in groot p ctnchcl. §oe �»c�= tcitjcli fal bp in alle tstfe toegen boolen / bit be betfc�epbent�ept bet tocgen niet en ia onbet* ftennenbe/ baetomlact onaonfe toegen toel onOct-foecftcn jac fclfa be toegben bet quabe/ lenbe be goebe geeften'om ten lefien te mogen cetaecften in be tocgen Des peeren. Ambrosivs in Pfal. i iS.
jff ant foo ghp te betbe ;ffiibc bctf!;It ftaet
____________tt \3iir-
,--------------_____ ,
|
|||
|
"______Het II. Boeck.______143
ubinDenDeaenecnen&tupf-tocgb (enDe niet
en toeettoaec gbp moet inne-flaen) foo obcr- legbt gbp bp u felben/oft gbp toilt hiefen Den cc�f�eti/ttoccDcn,- ofr�rn DetDentoegb/Dien gbp toilt bolgben / noeb gbp en DentRt niet eet utoe repfe te boojDeten/ tenfp gbp Die met De finnen toel bebt obet-flagben: boe beel te meet beboojt gbp Dan Dit te betfinnen gbp Die Daet ttecRt naet bet tijcRc Det Hemelen' enDe te bcttae�ten bp u felben Dat alle toegen ons Dettoattts nietenlepDen/ enDe Dat alle toegbenmet tecbtenlooucnnaet Dat Hemel' febe 3jettifalem. <©act jgn toegften Die quaoc uptgangben bcbbenDe© Doors- !©efe?�n�c toegen ban De toeltRe men letft: Want daer fijn wegen die den menfche fchijnen recht te welen, maer het eyndeken der felver helt naer den af- gront der hellen. Birnardvs ferm. 11. fuper Qui
habitat in adjutorio, 53e toegen Dan ban De RinDeten ban l�am
bjaepen in noot enDe in begeette/ obet-fulcRa
top toojDenban bepbe gelept enDe gettoefeen/
! tenfp Dat top meet febftnen gbcDtoongben te
tooj�enboojnoot/ DangettocRen tetoojDen
j Doo^begheettejtoant Den noot feb�nt bpfon*
' Det gegrben te too?D�aen betliebaem/notb �P
itn ie niet altene/ maet heeft veel omme-keren,
Do�ftoclcse men beef ritte enDe beel toege io
bctljcfen&e/eft ;�n&et iebetg eenige toegen Die ________________<&j.________«#.
|
||
|
144 GoppttvcKt Wenschih
tec�t loopen / fp fijn fcee toepmgb: �>oo mott ben menfcbe ban (eeten / boe noobigb bat ia te roepen tot «�o�t berlofl mp niet allene ban befentoegbbeanoota/ mact bctloft rap upt alle mijnen noobt. «GnDe alle menfchcn bic met Bjjcen boobe oo;e en beeft ontfanobcn be h■ cinamngbe ban ben l�nfctt-ivmn / (ai toen* fcben niet allene gelept te toojben ban befen tor gij bes noots / maec ooctt ban ben tocg�. Der begbeerte. Matt toat fegbt ben HiMjfen* man i Hebt afkeer van uwen wille, noch en gaec niet naer uwe begeerlijckheden. SDcfe jtjn be toegben bit alle �hcnfchnt fcfjijnr n goet te toefen/maec fp en bebben gbeen cpnbi/ten fp oat fp fineften in bet alberbiepfte. Ibidem.
3[(l bp albien bat gbp g&efptuw licbt be
mcnfcbeltjtHe toegben / ebermertkt eens oft ban be felbe niet en ia gbefept: In hunne we- ghen is leetfehap ende ongheluck. ?0jocfi)ept enbe leerfebap ontmoeten elcft-anber in noot/ enbe bet ongtjclur� in begbeecte. Haet on» ootHfien be toegben berguaber gctfreu'iaet ona biefien enbe bit toatijten /lactonsbic fien enbe Die feboutoen; toant bunnen toegb ia boogbe bermcte�jcp�t enbe hnjgelbcpDt. <®t& ban toat quaebt enbe berfteert ft t «e lijn Djhinberen becmenfebcn/ bit bact trebentn bt toegben bea «©upbrlo i toant gbfb*el befe toaelinglje ber quabei g�rflen ia trgtjrn ona/ pm ona te betlepotn/ enOe ons te brengen in bnnne
|
||||
|
_________Hit IIBoeck._______14J
�unne tocg�en/ enDe tot Dien brfietoen tpnn
De/ bit booj tjun enDe Dunne naetbolgete be» rept ta. JRaet toelcft ;tjn �aer otc toegen Der �iepltgbec «gngbelen/ tyct ?�n De fel�e Die Den ecntg�en «5oDt beeft tip tgijefpjoocRen/feg* gbettiie: Ghylieden fult de Engheleu fien op-
jd/mmen ende neder-dalen op den Sone des menkheo. �>oo fuii Dan Defe op-ft�mmtngen enDe neDec-baltng&en bunne toeg�jen / De op* Kltmmtna�en dqoj �un-lieDen/ Deneber-Da* ling�e boo? ona. 3|cBbcnefte oocRDatg�p- Iteoen totlt �odjcn be tocg�en ban Den §em, �P beeft ons f�ne toeg�en gbelecct / als �p Deeft ontflooten De lippen ban Den ^joptjectV OB» te fegg�en: Allegader de weghen van den Heere zijn ghenade ende waerachtigheyr. Stlfoo Komt �p tot ir�et in 't bpfonbet/ al*
foo ftomt bP gemepnelijcft tot alle mcnfcben/ te toeten / tn genaDe enDe in toacraehttg�epr. Van defe wegen fijn ghebogen de gheberghten
des werelts.de hooveerdigheyt.de Duyvels,ende de Priacen defer aerde. AvbvstiNVs inPfalm.
3tls men ttpft/ oft op-tretftt/ bemutht
eens De o&it Die men bout / eenige gaen boo* een/ tn lepDen De anDet / enDe Defe bolg&en in fijn gbelepr, <©ie booten gaen g�eben ben upt tot leptf-mannen boo? Die bun naee-bol* gben.�lftaet totlt gbpfegg�en bat fp ban nie* mantg�eleptentooiDen.-' inbien fp bannier mant gelept en toierbenfuUen Den toeg� fa* |
|||||
|
fen?
|
|||||
|
I46 GoDDBLrCKE WeNSCHEN
(en/ m�e (Uiten boolen, ?©efe Icptfmannen
bcb�cn oocft eenen bie hun lept/ te toeten Chriftum Iesvm, enbe gbp ftont nocbbe* mcrtHen hoc bP befe toegtjcnbefcbitfttBeeft b» ben SEpoftcl #aulus / als hp fegbt: Weeft liaervolghers Chrifti, «he�jck ickberi. 5©e rechtbcetbigbe flacn bun oogb-mctcH op �e gbme bic bun in beughbcn $nn booj-ghe* gaen/enbe fpbolgbeh bun op gbelnchc ma* ntete. IjocDaud�cft tfl bat fp bolgbens' De rechtveerdighe fullen fien ende vrefen. ^)p ful*
lm fien enbe toefen te bolgbenbe quaoc toe*
flben/pjincipalijcH �cbbenbe ghefteubatee* nigbeanbere Die beter toatenban fp-liebenf oocu be befte toegen bebben beeftoojen. <Cnbc befefegg�cn bpbun-felbcn/ gljeljjcfter-toBS fiat feggen �it baet achter lanbe gaen / als fp ttoijffetacDtich jjjn ban bunnen toegb bit fp moeten boubcn/ enbeftacnbealbus bchom* meet/ ficn eenigbe anbec lieben bie baec be* ncn gaen fonbet nehtcr-Denrhrn / foo feggben fp bp hun fclben/befe bit baer booj gaen moe* ten ben toerjh toel Hennen/ om bat fp naet ben fclben niet eens en bjagen 7 enbe bat fp onfen felben toegb bouben. <�nbe toaerom gaen fp met goet bctroutoen alhier / ten fp bat eibers intact is enbe periculeus i foo fullen ban be rcebtbeerbig�e firn enbe b?eefen. %l^itt ften fp eenen engen toegb/ alhier luttel menfeben/ enbe albaer bele: maer «jt ghp goet en recht* beerbig!) / en toilt niet tellen / nocb acljt flaen op be gbene bie Oen D?ebetitoegj)inne>ttec* ften/
|
||||
|
H i tII. BotcKi 147
hen. ©en tyebcn toegh �mfiSfl�t�t brie/en*
De btn engen toeg� I tct luttel. I Gk.egor.ivs cap. 17. lib.7.mor.
incap. 6. lob. <©e toegen bet berlnojjKue ;(jn altoos fttom-
loopenDe/foo Dat Die genegen HjnDc tot qua�e begecthjefitjeben / oft geen goet en brgeeten/ oft Dit btgecenbe / met een flautohettighepDt tot bet felbe De bjpe gangen Des gemoets niet boojt en toenDen; toant oft fp en beginnen niet Dat goet is/ oft op Den toegh bctmoept jtjnbe/ en nonnen tot het fclbe niet gbera�ten/ obet-fulrj; Dat fp-lieDen / gbelncR 't gemepne* Incft gbcbetttt) betraoept enDe becflaeft toe? Derom ftecten/ enbehitnfelbcnintoellufitg*! ftept Des bleefebs neDee-bellen/ enDe bencnen alleene op Dat betgancfcelijcft is / niet eens athtenbe op't gene Dat hun foube Kornuit booj altoos bpblijben. Avgvstinvs in Pfal. 139,
Heteynde van hunnen ommekeer ? toat 13 hunnen ommc-feeet^Dat fp fouDenommegaen
enDe ntet fitlle ftacn/ Dat fp foaoen Djacptn in Den keer hunDec Doolinge / Dacc Dat Den toegh is fonbet epnDe; toant Die in 0/ lengljbe gact/ moet iebecs beginnen/enbe iebcts epnDen/en* De Die omme-Djacpt en ftan ntebers epnDe nes men. «Defen is Dan Den acbeptDcr qua�e/Die | ons WaetDet too?t betoefen in tenen anDecen |ttfa(m:De quade wandelen in den ommc-keer.
|
|||||
|
gXt�
|
|||||
|
143 GoDDBlYCKE W'jSSCHJK
Gr.egor.ia s lib.7. raoral, cap.14.
in cap.�.Iob. g>m B�tbocg�c�tjclt tooit bangefeptban
Die bectoo;pcne: De wegen van hunne gangen
fijn krom ende om-loopende; toatlt fp b�fjetcn tori in bun boo jncmen alle Dat goet ia / matt fp tooibets toeoecom gtjebjocijt tot dun oude gbctooonte/ tnDe a(0 �ec�oolt upt dun epgen felben/boojeenenom-Reer/ Romen ban den' tot dun felbetv fp begeren toel bet goet; maec fp en torjcKen nimmermeer ban det quact. BoNAV�NTVRAin Pfal.j�.
Cn�e eenigde ballen uptbentoegb/ gbe*
fijch Die nopt en debben getoeeft ban De i�erc^ Re fommigde ballen ban Den toegb/enDe ?rjn Defe. Het is beter niet te kennen den weghder rechtveerdigheydt, dan naer datmen den felven ghekent heeft , achterwaerts te deyfen. �&om* mige ballen in Dentoegd/ gbelgcKmenfegbt: Den rechtveerdigen valt feven macl 'sdaeghs, Oiic�Nis hom. 4. inPfal. 36".
ilBaer Daec ia groot berfchil ban Den bal
Der reebtbeerbigde/ enDe ban oen bat bec on* CCtbtbeerDig�e. Den rechtveerdigen, fegdt dp/
foo hy ghevallen is, en wort niet {'effens neder- gheveh. «Om onreeJjtbec�Digbcn / enDe Die
fijn berroutorn niet en �ccft gbeftclt in <*5oDt/ inDienbpbaUvtoo?tf ffenatee neet getoept/ rnbe
|
|||
|
HjT II. BOECK. I49
endc �p ctt fiaet met op/dat is/indien bp beeft!
��efouDigtjt c» ijccfr geen lectfehap' entte en Kan fijn fon�e niet becfoenen. Avgustinvs conf.d.cap.i�.
O draeyende weghen, VBtt titt onbecfaefbe: fiele/bie geboopt beeft/ toaett Dat fp/ 6 «©oot/
ban 11 g begaen baOOe/ bat fp Voac beters fou* j DegetjaDttjebben/ fp is gegaen/ fp is gefteert naec ben cugge/naet be fnde/ naec ben bupch/ i enbe bet beeft toaer alles feer ftoaec gtbauen' cnbe gbp allene/ 6 «�odt' ;i)t be cemgljc cufi-: plaetfe. «Cnbe fiet/ gbp $t bp ons/ enbegbp berlofi ons ban onfe eilen�tgbc bolmgen en�e gbp ftelt 0110 in utoen toegb / g�P ttooft ons/ enbe gbP fegbt: Loopt ende �ck fal 'c verdra-
gen , �ck fal u lieden geleyden, jae ick felve fal u lieden op-nemen. Ambrosiv s in Pfal.36.
©cel beter toietben ban ben �jecr e befiiert �
be gangben bec gene aen toie'snatbta bias lictjtc.iDe een colomne desbiccs/cnDe 'sdacgs, een colomne bet tooltben. �Q;i aen gbp �b;t« ftene menfeben / betbtent ban dooj goede toettken/ enbebidt/ boe dat uvve wegen mo-
gen beftiert worden van den Heere, op dat uwe voeten niet en beruren. &itt OOCK toe bat gbp de ret�tbane bOWt / noeb dat de omme-kee- ren de krinckel-weg� u niet en bedriegen; daec omfcgbtbp: Maecktbereet de weghen des Heeren, maeckt rechtfijne voet-paden. �aeti |
||||
|
p om
|
||||
|
IJO �ODDELYCKE W E N S C H E N
onambtm�klnTetocgen onfetTf�cle/ �jp bat
top niet en baUen'enbe onfe boeten niet tipt en fcijieten / geinen fp beben ban de bupf bjotitoe bat» Hoth/bte/omme-fieii�e/ hare gangen niet en heeft nonnen boojt-toenbc�i. ©.« fp niet upt en fchietcn/gelnc Die ban<�gppten/toicna gatich �c ?i-c-�aten hebben g�jc�joocken.<�n fal men metopjechtelijcn nonnen feggen ban degbenebie't Iccttstoel ghelceft te hebben/ hunne gangen zijn uyt-gheftort}
AmbiLosivs inPfal.36.
<© bit beilatcn hebt De rechte toeghen em te
nomen in De toegljen oer bupfterhepot! <© ote bethettgen hebt in het quaedt/cuee u-lte�cn betuigt tn boof hept/enbe toicne tocgen quaet jjjn/ende wiens loopen krom endeflom (ljn,gc* inch hunnen mcefter ia Dooj troeftrn enbe g�* negen tottoulpfc�ept:toacrom hebbp brgoift te tiatcn Den rechten toegh/fonocr ttotjfciOen �lcere en Ijeeft niet getoecfi u-licb� tcjiffnwn. Avgvstinvs foliloq cap.4.
<© �jeere/bie jijt het licht/ bit jijt ben toegh/
be toaerhept/enbe tiet leben/ tn toetene ghcen dupftecniffcn/gcnc oooUngcn/ gceitpDcIIjcpt/ noch gene boot en ftan getocfen. *© licht fon* bec Oupfterhept toech fonber boolinge/ toaci* Jjept fonber pbcl�ept/ leben fonber boot: |)ec* re feght het tooojt: dat het licht kome, op Dat telt het licht aenfchoutoenbe/ mach fchouteeu be Biipfternifff n: bat telt ben toeg!) fit/ cnae s_____________mseft
|
||||
|
[ Hbt II. Boict." 151
mach fcbou�oen De Doolinge/ Dat jrft Detoacr*
bcptfie/*nDc mach fcbout�en De pT>elbept/�at ick fteHeben fie/en�e mach fc�oiitoen �e Doot. Verlicht, fegge ICK / verlicht defen blinden , fit-
rende in duyfternifTen , end� in de ichaduwen des doots,ende beftiert fijne voeteuin den wech der vrede. Nyssenvs orat,4. in Cant.
«SheDuIt Dat mijne f iele fp Den fetriebt tn De
'bant Dan Den SMmogenDen / om gpefeboten te tooiben naet Dat opperfie tuit: itb toeet Dat Dat fetbe is onfen 23mpDegom / cn�e Dat hp inigijcl�cf ie Den Schutter. <SeDuIt oorh Dat De felbef�ele gheltjcfteltjcK fp Den fcbtcbt/cnDe De 25;upt/Die bp als cenen febicht getyupeftt/ rnDc foo �«jbc tot bet toit Dan al bet goct Dat Daee boben ia te bc-ctben- |
|||||
|
§5 2 Virfice
|
|||||
|
152 GoDDSLYCKlWlMSCHIN
|
|||||
|
Terficegreffits meos infemitis tuis: ut r.on ma-
ve�nturvefiigia mea. Pfal. i�. - � _
|
|||||
|
Hst t Boter 153
|
||||||||||||
|
Volmaeckt mijtte ganghen in uwe paden,
op dat mijne voet-Jtappen niet e» wor- den beroert. Pfal. 16. Psalm 118.
|
||||||||||||
|
\*
|
||||||||||||
|
Aer in verbetert den Ionghelinck fij-
nen wegh ? |
||||||||||||
|
Nazianzenvs devit�hutnana.
tDaut biekmarl als itit mrtni op a'ftopc toaft te ftme
lBnjB ick i>oo%i) opgrfhrrt. rn rept te nare Be ipamv S5en bette ban De Bcugfib gijrtccmi' ick mijnt blngggv 't l�dcl; mp ban bobcn neet boet ballen obet tnggt)'. Spet my i(l pben eens als bic bepoogljt te soopra Op 't Zee=fanBt bat bc bloet komt met 't g ctpc boopen. Ijv flibbrct Bitkmael uft/ en bor bat hp 't al ooct �brm baftigijrpt m bint/ om fielten fijnen boet. Jbck ball'/ irfc (tae Sneer op/, en 't is (1 motpt betloojen/ IJriacs: h,et to met nip beel atger Ban te booten. altoos foo blijb' ick gacn 'k en binbe mebers ruft (En b'aetbe b»}t ban mp f eet mcmdjmacl gfiefcuft. P S A t. 24.
Heere,onderrecht my uwe wegen, ende leert
my kennen uwe paden. PsAL. gj.
Gheleyt my in uwen wegh.
P s a l. 142.
Maeckc my kennelijck den wegh in wekken
ick mach wandelen. |
||||||||||||
|
$ 3 «Daar
|
||||||||||||
|
,154 Goddii�ckb Wihschen � i
A m b R o s i v s de fug^fxculic.r,
I©ant tate ftan tttffcben foo beel q>tellingen
ban ottltcljaem/ tuffcljen fp beelbenepe blep* tngbenDcferl©etclt ftjntnboctftap bjpcnDe ongefebent betoaren i De oogc beeft gbeficn/ eitDe De ftele fal �aer berftropen; De ooje �«ft oeboojt/cnbt De opjee�re mepninge omgebo* jgben/bcn geur 10 opgeftomen enDe beeft belet be oc�aEbteniffc; Deit mont �ceft gepjoeft/en* De beeft Ijet mtfoact boojts gefept; bet gebot! heeft gtrafcftt/enbe beeft &ct bper ontfaten.' I Origenes hom. 4. in Pfal.30. | I «Daetoinmc fo tote ben tocgb Der Detigb�cn jinne-flact / moet bent toatbten booj beelfaet* jfeen/ en�e De felbe onttotjtftrnbe / boo;-bp loa pen. ©oet ooeft b« felbe gbP Die Dact tot Chriftura gaet (Dte De feratbt <6oD0ts) bliet Deober-baet/onftiipftbept/ober-fpelbuetDtCi> berpe balfcbe grmpgcniffcn/enDe Datr-tn-bo* iben bliet De gicctgbtpt/ enDe alle begterltjcfc»! jbepDt ban gelt/enbe ban alle anber ongeretb*] itigljept/bliet De Icttgeit-tale/enDe alle De pOel* j�eptbeferlBcreir. ChrysostiMvs in j.c. ad Phil.
�&arc�tt tot utoen boet een goct bcen/toant
fultft een te hebben Eiiftomt niet npttee na* ttttemaeniptDcntoille; lact ons Dien luist maeeften/ op Dat \)tt anDer gbetottbte De taf* figbeptDerbOEtEnntcten beUmmete. HLeete De boeten boo?ftcbtigb toefen ; tuant op bcle i ■ ' ______________piaetfen
|
|||
|
He t II. B o e c k. ij5
plaetfen is Den bt��c fltbberacbtigb/ i�blen
gbpbaltghp hebt beel berloojen/ nocbtans moten ghp geballen hebt/ f�aet op / het is ge» oojloftalfoo tetoinnen. «Gntoiltu Dan niet betcoutoen op on-bafic faechen/enDe ghp en fuit niet baden. Gb.egok.ivs lib.2�.c. raor.cap. jo,
in 3 6. lob. �Oant top betonnen biet me�e met toat ec*
wniebecDattopbjanDentot «J&oD/ ifibpat Dien Dat top niet allene tothementteeften Doojf���e enDeghemacfeehjcfte toegen/maet toelDoo; Dicftoaer?nn enDemoepelncfc. 'Cec Defer oojfaetfte feght Den $|op{jeet: Die mijn voeten volmaecfct heeft als die vaneenen hert.
l@ant als Daec eenen beet �em fomnjots is
fijjgtjniDc tot op bet booghfte bet ghebergb* ten/ alfDan al bet ghene Dat hp ffccplftet/ enDe gheltjcft on-aenghecaccftelijclt / alfDan al bet gtjene Dat hem te boojen feomt/ bectoetrent in beamen enDe in Doornen/ falbpbeetcotfen met eenen lichten fpjongh / enDe fonDec eeni* gerbanbe belemmecing�e becboett toojben in bet al�ec-opperf�e. 3flnfaheltjcfts tft oock met De f telen bet uptgelefene; toaiufaemectftenfp iet in befe�©ctcl�thunteghcnteftaen/ fet* ten ijun Daec obccDoodben fpjonckDecacn* Dachtigbepbt t <GnDe gbcl(jcl«r-tons De bet» ten nieteens en paffen op alle Dit boo&aen* De/ alfoo tft Dat fp Jjun fel�en oocfe becbocten tot boben Die Ifrcmelfcbe gebergbten.________ 1 $ 4 A v-
|
|||
|
If� GOODELYCKB W�NSCHEN
|
|||||
|
Avcvsti mvs in Pfal. 38.
©aeriseenenopgangt) / enbe eenen ober*
matig 'bit niet en too^�� ge�aen oft met boe* ten/ oft met leeren/oftmet bleugclen ; noeb* tans inOien g�p toel ter Oegben acnfiet ben tntoenoigben menfche/ foo ghefcbie�et met boeten/ met leeren / enbe met bleugbeien; IBant foo berrtoit met en ghefcbiet �ooj boe* ten/boe enbe op toat maniere fp^eecftt oen in* toenOighen menftbe^ Dat my doch niet aen en kotne den voet der hoovaerdye. 5nDien Dit 00C niet en ghebeurt met leeren /toatifi ban bit
leere Oie g&efien toas bp Oen #atrtareb'e ^a* cob^ anoienbitootftnieten ghefctuet �"oo? bleugbeien; mie ia bp oie oaer fegbt: Wie lal my vleughelen gheven ghelijck van eener
duy ve, ende �ck fal vliegen ende ruften > ma�t in Itcbameljjihe Dingben/ an�ew $n Oe boe*
ten/ an�ers jjjn oe leeren/ an�ers ?gn be bleu* gelen, ©eboeten/ oe leeren/ Oe bleugbeien/ ?�n oe intoen�ighe Dewf-tteeften/ cnoe bt goebe genegentljrOen. fi.BRKAX.Dvs ferm.8f.in Cant.
<©c fiele fiact berheben Oooj Dehantban bet «SoboeltjcK tooojt / gbelgcK op ttoee boe* ten/ te toeten/ op oe «So�t-tyttrbtigbept en�e epghen feennifle. §>v ftaet/fcggtie itn/ berljc* ben: maet bat fp eens acht flae op oie toooj* bm Oie tot fjaer tooj�en gtjefpioociten/ dat hy die wacnt te ftaen , voor hem he, dat hy niet en valle.
|
|||||
|
________HjE T II. B O E C K.________ZjJ7
vatte, «GbYtooft gbp ban Dat De fiele Dooi baer
felben fouDe bonnen «ebt flaen / Die upt baer felben baec met en beeft nonnen op-beffen/ IQaet toe Dan (iflbpalDienDatfp �oojhacr felben niet en ha�De nonnen op-fiacn) geeft Den menfehc gljeroepen ban Der acrDe: Heerc wilt jny verftereken in uwe woorden. gw haD# De beftent f«nc b?ooftaepbt/ als bpDaecbp
boegbbe: Gheftooten zijnde ben ick ghekeert
om te vallen, ende den Heere heeft iny teghen- ghehouden, ende aenveert. 0tlfultgbp b^ gbentoie u foubegeflooten Rebben/ 't en ia
niet renen altene. 39en «Dupbel floot ons/ De ©crelot fleurt ons / mDc Den mtnfche tret&t ons. iHaec glip fult bzagben toie is Defen menfebe/ <�enpegbcl�eK fp felben. <ta milt niet bettoonberen / Den menfche floot fp-fet* ben om bette/ enDe Dat met foooanc �ehen* bigbept/ Dat gtju niet en tjebt te Duebten booj De�anoen ban utoen bpanDt/ inDtengbp De utoe ontwapent/ enDe baer belebtu te ber* fctintfien. ©toe bant ieiitoctoeiatmghe. �>o tfl Dan battec nu bebonben toozben Dzp loofe too jficlaets/Di e beatbepben om aebtecmaerta om te reeenen Die Daec reebt ffeet. 33 en 33up* belgbeefttenen fymit doqz nrjDig&cpDt/ De Udeccl&r ifooj Den tuinDt ban jjoobaerDp*/ Den menfebe �ooz het grjetoiebte ban fijn ep* gben beoetbemffe. <Den ©upbei gbeefttoef eenen beurt / maec bP en floot niet om bcr* re / tnbien gbP bem toepgbett bet aenftom* men. <0e uaeereiDt floot ooeft (om Dat fp |
||||
|
in
|
||||
|
I5& G O D D E 1YCKE WeNSCHEH
in Ijet quaeDt gbefielDt is) fp ft�mt lacl aiic
mcnfcben op / macr en belt maer bare ucfie ltyien�en.�©t allen Ijet toclcftc genoeg is bmi* lutijtft / boe Dat Den mtmfcbe is Den meeftcn onime-flootet: ban fp-felben / Die Doo? fijns feifs epgbm aenfioot / fonbet eens anDcrsi/ fcan gh�ballen/ enDe Dooi eens anDersfon* DrrDcnf�nen en fcan niet gh�ballen. iBaet DicDaet ts fmiiicitDc op tiet toooit «�oDts enDe ghrfclect met De ftcactjt ban Doben/ geen gbcbielt/gbcncloofbept'gcenaenlocHfel/ en (al Den ftarnDen bonnen om betre ftootcn/ noch iemant Doen toefen cnDcrtoumcn- ��iir ghp 5ijn upt De bjeefe ban Dcfe gbcDuerighe acnfiootcny datu uiec aenenkome den voed der hoovaerdye, noch Dat n niet en �croere De bant Die tegen U ftoot. Sy fijn daer ghevallen die boof heydt fijn bedrijvende. S)et is Daec Dat De Dupbcls enDe De Cngelen 51J11 afgetoojpen.
<CpltDcl(jcft / hy en heeft niet gheftaen in de
waerheydt, Die niet gbefietint en beeft op bet
tooojDt/ enDe mi Trhtcn beeft �p Daeiomme i totllen fitten/om Dat bp niet maebtieb en baas te ftacn / toant bp fcpDe/ lek fal fitten op het gheberghte desverbonts;ten laetften >� Dan» Ders 00jDceicuDc en heeft geftacn noc)) oorft | gtjefeten / maer heeft gh�ballen/ foo Dat Den ijecre fcgftt: lek hebbe Sathanas ghelijck den I blixemfien vallen uyt den Hemel. ©00 DanDte ftact/inDten lm niet en foerht te ballen/Dat bp fp-felben niet en oetroutoe/ maecfieuneba» ficlrjcft op liet tpoojt. pt is noopigh Dat gbp ~ toojt
----------------------------
|
|||
|
H e r II. B oe c k. IJ9
to�ittcgtj�ngbehotiDen Doet Die �tracht ban
Die fcl�cr bannt / Die u Doet cp-f�aen. Avcvstinvs tra�t. de Cant. novoc.7.
<©nfentocgh/DicDentocgb Des hemels is/
foccKt l�olcii om te betoanDclen; macc Dacc $ijn �|ie faejten ban menfcUen / Die op De» fel* Den qualyek ?nnDicncnDe / cn�egecn Deugljt enDocn/ te toeten/ Die blt)beitO|alcu /�ie te ruggfoe nceren/ cnbe pic Den mjjtentoeglj betlaten om cenen an�'etcn in te fiaen. Ija ! Dat bech Doo? De ht�peDea al�er-�oogljf�cn ban Defe Ojn foouen banqttaeDtonftnboojt* ganeft befchennt toojoc: �>oo top Dan toan* Delen / Den cenen toan�rlt te tragtje / Den an=> Deren te Dapper/ norSjtanstoan�dcnfpalle brp�Ci �ti�jTJuDan tebsrtoecaen enDe aente Djij�c» De gbcne Die bl�ben/ te roepen D?e toe* Oetem Iteercn / cnDe bte Dooien teftellenop Dentoegb/ De tragbetc bermanen/ �c blij^ tighe nact te bolgijrn. �©ie gbencn boojt* �diicfi en Doet in bc beugtjt / is op Den tocgS
Ittben haperen/ Die aftogcKcnDe ia ban een goetboointmen/ is aebtettoaetts ghc&cect/ cnDe Die berlaet ?ijngheloobe/isgbcDtoaclt ban De rechte batte. ILaet ons Oan met Die traghc enDe baefiigbe gangbers altijDt boon* gaen/ enDe fco bigben ten minf�cn op Den rechten tocgb. it�te ie bp bic ghentn bootfc» gangb en �oet^ic fp felben laet boojen ftaen Dat �Ptojjs is/enDe feght/ het is mg genoegd |
||||
|
l6p GODDELYCKI WtNSCHBN
bat ich ben/ bien ick ben / enbe Die ggeen acht
en neemt op gem Die baee feggt: Vergetende crheheel den wegh die achter ray is, ende die ick airede voldaen nebbe, foo en flae ick allenelick rnaer acht op dien my noch te doen ftaet, noch- tans mijnen wegh altijdt voorderende met ar- beytende ftantvaftigheyt, vervoighe den fegeni van de kracht Godts, in Chrifto 1 e s v, onfen Salighmaecker. gp fjrrft bemgbenoemt ben ioopenben / gp geeft gem gftenocmt ben naer* bolggenben/ enbetoaeracgrelg'cftgp t� nitt acbter-bieben/ noen pp en geeft niet omme ggef�en: betre moetet ban ?gn bat ftp fotibe geboolt nebben; taant ben tnegggeeft Uu mis ggeteefen/ bit gp fel�er toas inne-gegaen. P A v 11 N. Epift. ad Cadant. in fine in-
ter ep. Hiexon. tom.i. ^alicg ?tjn fp bte gun felben metenfreee*
len om gun boo?ggeleben ggerccgttgbcnbr/ maet bolggenbe bet fegggen ban ben 1tpo# ftel / in gun epgyen frlben baghelgefia ?tjn bernteutoenbebe beuggt. 39c gperecgtiggepe bes cecgttoeerbtggen en fal hem met baten in fijne gbercebtiggcp�t/ ban ben bagb af/ bat gp geeft gbelatcnte $gtucehtbeecDigb. ^>oobatbengocacnfelbe nopt enmoetgtoc* ruften/ foo langbe at�gp berftecttin ben frerjot/ enbe bet gnetooel ban bit leben/bat ee* nen toegg is om be gpccecbttgftepbt niet al* lene te beginnen/ maet toet enDebcpoo?eljJfft I te' |
||||
|
Hit II. B o ie k. 161
re boTcptiDtn / fonDet Dat De ocffemnge utoec
boojgaenbct Dag�m ugbcb; ceuiclj booj�ed om umen loop in te houocn / enbe u baflebjcfc brttctttocnDeoputoe boojgbelcDrn aijercctj-^ tigftfjiDt / Dat gbp u niet en toont onachrfa* met. Avgvstinvs ferm. i j» de verb.
Apoft. l��t gijp Dan gecaccfeen tot §ct gfcene gijp
tloctj niet en jijt' lacturntf-hagbcn» epgb'cn felben; toant inbten gbpu ftlben bejjatght bebt/ foo jiit g|)P isui cjig�jcn felben bigben tooonen : ilfeaet tfl bp alDien Dat gbp feght/ �« is mpghenoeglj/foo?t(tg�PO«loojen. i&een/neen/jf�t altoos bcftctj/toanbclt altoos/ boojbett altoos/ notb en bult niet bigben op ben toegbVen toilt niet te tuggbe becrea/ nocfe utoentorgrj ootft falen, lip blijft Dtc niet en boojbett / bp heettac�tettoaert bic tot anDec Dtngben bomt Date bp toa0 af-gljrlueben- ijp gactban Den totgij/ Du tont Ju ban fijn gtje* loobe. ©ecl beter enbe mijter gact eencn kreupelen in fijnen toegto Dan cencn loopet DtcDcntoJgij is faleuDc ArovsiiNTS hb.4. de fymb, ad
- Catech. -. «Jftas&eeft gtjefept tof ben ©oltfce. Wa«
om gaec ghy-�eden raanck ovec beyde-de zij-,
den ? «�clooft g*)p-�eoen in «6oDt/ foo bolgbt
;t>em/ gbclooft gbp-liepcn tnDeUgecefa/ foo \ 4Sk bolg�f |
||||
|
I�2 GODBELYCltS WtNSC HIH
bolg&t baer/ indien "©o�to�p betltofen / Dat
men �em naer fijn begbeerte Dan Dient; marr nou De U�ettlt berftofni / toacr toe toon �cr gcuepnft bette aen <©oDt geleemd <© lief �e� - bet C�ji^t nat bebt g�p teboene met De macbten Des bupbels^ <© onfupbete bctganc» ftciflrKe l�errlt g�p nitt' Datmen aen u bou* �t/ nat fout b�P Doen Dat gbp raocbtbljj* beiy toit en fout oiJP foo foet-laccbenbe niet �tD;iegbetv ais gijn ona nu $t boeDenDe met alle bitterbepbt/ enDe berbitttrt «jnDe ons Be feibe booj lec&etnpcn notjj boet ontfan* gen* Hi�c. j.
Godc den Heerc is mijne fterckte, ende hy
fel ftellen mijne voeten, ghelijck de voeten van de Herten. Avcystinvs in foliloq. cap. 25.
Cemgbm t��r baDDe uk grhoopt inm�nr
OeugbOen/ Die noc�taiis g�ene DcugbDcn en naren enDe icit �eb�eooclt ban gjjeujcKcn nillen loopen/ tnbt ich ben gebalten baet tcfti nip bettoumDe aldet-bcf� teftaen/ tnbctr� ben meet acbterbjafttg�cbjeben/Danbcoj* naertsv enbebatititmepnDete ac�tttbalcn iampmc�floiuroeKen. P 9 A t M IlS.
Ick hebbe mijne weghen dan overflaghen,
� � �� encjCi
|
||||
|
Hit II. Boick.
|
||||||||||
|
i«3
|
||||||||||
|
ende mijne voeten ghekeert in uwe ghetuyge-
iii��en. Augusti jjvs fer.15.de verbis
Domini. 3!ctE bolg�jc notb / ith ucoj�tre nocb/icfe
toanbele noch- ith ben nocb op oen torg� ith tttht top notb upt/ rn�e nocb en ben icft niet tOE'BtJf^onien. |
||||||||||
|
Con-
|
||||||||||
|
<Q 2
|
||||||||||
|
164 Goddie tciiWiskhik f
|
||||||
|
Confige aaltre tuo carnes meas, a judiciis enim
tnistimui,Tfa.l.u$. |
||||||
|
Voor-
|
||||||
|
Het II. Boeck. 165
Doorfteeckt mijn vleefch met uwer vrefe:
want van uwe oordeelen hebbe ick^ ge- vree fi, Pfal.118. Basui�s Hom- inPfal 33.
T«*n is bp albien bat Se bjeefe ban toel te
fctjicftcn ons leben bjojpe De eerfte begint fels / tiet fal onmoghthjtt� ^tjn De hepligUepbt betJOOjelijtfe te CinDCthauDcn. Doorfteeckt,
feght�cn $�Ophete/ met uwer vreefe mijn vleefch; toant ghelijcftcttanjs Die beli�tmaten
bes licljaems met naghclcn hebben boojf�e* hen / bctjonben bie felbe onbettoerelijcft tot allen toetcfte: alfoobe ghene /totensfiele ds vreefe des Heerenbcbangljen heeft/ fchoutpen �a�cltjtU alle onbequame gbelegenthcpbt �er fonbe; obetfulehs fiat ben <�obtb|cfen�en ge* nemacbtenonttyeecftt om teaenbeec�mbe DCUgbt/ pjtncipalljtft alS hp DQpJt de vreefe
ban alle ecrioofe enDebuple Daoenbjojt belet
ctiOe toe�etom gljctoepcn. Chrtsostimvs hom.35.in loan.
�3ant ghe�ijeft ben epefce-boom boe bp 5ie*
pee fiaet g�ctpojtclt/booj gcen�-irtjatibe tsmt
en toon ombccee gbebupfebt/foo en fal genen
toint Der facfcCOjtnahen/ de fitledoorfteecken
4S 3 fijnde
|
||
|
i66 God dhivcksWensch�k j
fijnde door de vreefe Godts, l!c!)tcli)tf5 OOefe �ionncnupt-roepen. i
Ambrosivs in Pfal.nS.
5©e fiele Beeft tjaer blecfcfj / g�cl�e&ertotjs
Dat Doet (iet (ic&acin. Het blerfcfj ban De ?iele | ?tjn blerfrftel�rftr gbcbaebten. ©at Dan bic ivreefe des Heeren, ende van fijne oordeelen die ivleefch door-fteecke, ende vaft naghele aen (ij-; negheboden. Basiiivs hom. in Pfal, 33.
SDoo? aUrafoane tojcefc a�eleett enDc onber*
toefen ?fj>i�e/ fuit ghp Dan utoe ficlcbjepDe*! |Ien als met eenen toom/enDe Die bertjotDett: boojalle quaDetoeliufim/ tortoeltftcfpfou* De jtjn ghenegen, Bernardvs ferm. 29. ia Cant.
5Dm �tpltgtjen #jop!)cet bcgljcetttotffTe'!
:i!jcli enDe falighlijcft gtjefebooten cnOe be* bocbren te toefen/ als hp fcgtjt in fijn gebeDt: Doorfteecfcc met uwe vreefe mijn vleeich. De
vreefe is Daer Den al&ct-btf�cn pijl/ Die 000?* fcljict De pjiefteien Des bUcfcbg/ op Dat Den igceff fouDe jijnbe�ouDen. I �art
|
|||
|
_________Hit II. B o e c k.______i�7
Bir.NAR.dvs lib.deincerioredomo ,
cap.30. Haet ons Dan gijt�uetigl) bigben fa De
bjeefe Des ooj�eeIs / Dat Den fcftjoom ban �atmtlBtgt) biet ons Doe betfe�nDDen en�e beben/ laet ons beDencften De ttteften Des �ooors De p�ne Det bellen / Ce knagljenDen toomt, tjet flineftenDe falpbec / Die fjelftbe blamme/ enDe alle �et quaeDt Dat Date te te bmtren. Bir.nar.dvs ferm. 54. in Cant.
U3antinDertoaetb,epbt / icftftebbegefeett
boe Dattee niet beter en is om te berDienen/, om te bebottDen / om toeDerom te bcrKrfc gljen De gbenaDe Des Ijeecen Dan in foo bet* ceg�p trn alJra nj�cnbcbon�en toojt niette feec toillcn becnuftigb tfjn/ mace te bjee# jfeit. �>alig�$�tgbp inbiengbn ubertebet»! ibuiDt met D^pe-DerhanDe bietft: <�etfi Dat gtm tyceft boot Die gbenane &p u ontfan* gijen' enDenocJj meet �ooj Die gijp bebtbee* loottn/ cnbe alber-metft b�oj bic g&?bebt toe�ctombedtregljcn. A v gvstinvs ia Pfal 52.
iBatt feer veele hebben ghefchudt door
vreefe, daer ghene vreefe en was. %Q 't niet eene bjeefe ais pemanDt betlieft (gnen
j___________________<& 4___________tgcfej |
|||
|
i6S GoiiDfirctiWinscHEM
rgchDom t oaet en 10 gljeen biet fe / cnoc oaer tooit gbtbjeeft/ maer bie berlteft De totjf hepr/ �acr �aboojfcetfccrhjdi bjeefe/enbeoacr en tpojt nietgljebjeefi! <© otoacfhep�t! 6 faute banberftant! laet ona feggben/ daer en is ge- nen Godt. <©r bjeefe ban befe aerbe te betUe* fenboetu Dit feggben/ enbebie fe(be b^ecfe geeft u boen berliefen ben Seniel / fonoec tt banb'aerbc ecmebfmste berfefteren. Chr.vsostimvs hom. 2o- in Gen.
�^aer bt fonbe is banfulcfcen aerbt/ bat
eet fp bolbzaebt toojbt het bette bebjiegljt enbe beibupfiert; <�itbe bolbjatbt ?tjnbe/ ban tfi batfp gijeheel bare lelgc&�epDtons is fieUenbe booz oogben/ foobatalfban bie Kom enbebuplcghcmicbtc onstn bet bette faept eeneg�coueriglje bjoefbepbt/cnbefp beneemt het betroutoen Der confeientie/ober* gietenbe bic fcibc met een berfttopinge. t©;it; bermhetttg(jen<6o�t beeft btgeett Dufbantn! bcnrljtct on� ontrent te toefen/ op bat tor. nimmer�ieec en fouben allene ghclatrntuaj* bm/ maer bat ben felbenfonbet ophouben foube roepen/ enbe berepffeben be ftraflfe ober fijne mifbabcn. 2tla oft ftboone ben onhup*: febaert/oft ben "©ber-fneelber fijn q«aet leben tnilbe bergeten/foo en fonbe bPbebi foa niet tonnen berfteken / oft^p en toojtbctbolgbtj banbienfeberpen betitbtet/ oftbptnbjcefii bet btmocbeiv oft hp en beeft booz be febaan* |
|||||
|
tUiiV i
|
|||||
|
| Het II. Boeck. 169
toen/ cnD�tio�? De ghene Die Dat toeten cnDe
'niet en toeten/ fijn |tele toojt gbcflagben tuf* fcljen�e baren ba .�� berfcttepDen gbeoacfttcn/ leribc fp Drijft in een ghcDtterig?) tempcefi. «Daer-en-boben Den dacp en ie bun niet aen* gbenacm / maec bol ban fcbjoom,enDc fpoor* i hetpe: noch ooeft De fptjfe en ia bem niet fina* ftcujcft. 3in0icn ftp iamgcfelfcbap/ Dcghc* nucheltjcKe t famcn-fpjaciHcn en mogen tjem niet bermaecKen / noch eenichfina beeloffen upt De pet�fHelen fgnec bcnautbepDt: maec naec Dat �p fijne boofbept bolbjacbt beeft/ toanPeltalaoftbp�en 23eui bpljcm baDDe/ Die hem pijnigbt/ Die hemgeeffelt/enDein ftilleDoctberDjagben alle De onbecDjageljic* fte pijnen / ala tocfenDe infp-felben Den mif* DaPightu / Den cecbttc / Den beticbtct/ en�e Den beul ttfamen. IOE IJ,
Hetgheluytderverfchricktheydtis altoos in
fijne ooren : eiide foo daer vrede is bemoedet afrijdt eenighe liften. Chriso sitmvs conc.i.deLazaro
incap.16.Luca:. ©errhoont mp De confcieiuie ban Den
«Go�Deloafcn / �nDe gbp fnlt Date binnen ficn een ftoact gbentc'bte ban fon�cn/ een gbrDtterigb achter-Penenen / een on-toeDec ban
|
||||
|
170 GoDDELVCKE WeNSCHBN
ban beroerten/ enbt ti fa��tlncftcn bat ben
g�ccft" / enbe bet berf�ant ban bten ongbt= tiitfttgbcn / olieklommen op ben Rerljter- ftoel f�nee confclentie / albaec is fittenbe gtjclfeftettatjs etnEecbtctv Dicfoti�ct gbe- nabe te ftrfcltenbt ftfnbonniffe; oberfmcfta bat be gbebatbten ban ben mtf-Dabigbenhrm bttncn booj &cbetp-mbtetsi / om foo fijn ftrangc bonmffm te boIb?engen.OnoettufTcb� fateojt �p gtp�nigt efi gehangen in be poljje/ Dact bepoe font ft�tn boo;be itagbtls fijntt tonfcinme toojbenopgbcfcbjabt/oatr dooi bp toept enbt buplt om fijn �cOjebcu Doof- bcpot: jl�aet rrttmanbt en betftatt btnv nit* manbt en bcojt bem ban Ooot auenc / bit fiet f�nc pjjnc/ enbe fijne bttupgbtnifft ban leetf�bap. Q9ant oft feboon bit ghcballen fouDt tfjnfnobet-fptlmttaUtn tuart ttiacb* ticb enbt tgeN / en�e nitraant en xp bit btm beftbulbigbt/ oft �aerom tnterbt is roepen?! be j baetom en laet bp btm felbtn niet te befcbulbigben enbe te beroojoeelen. 33c gbenuebte is brrganehcltjck/ enbt bt pfint cartupt bolgbtnbt is ttutoigb. 33net-cii' bobm be btrbaettbepbt/ be beitantotbtpbt/ enbe bet quaebt becmotbtn/ binben btm alomnu/ bp 10 bcangbft ten alle pltcften/ be botcltshens ban font flaep-itamet en ?iin bem niet totberfeccfitrtbepDf: 3|at f�n ifclfg febabuwt fal bem boen btpfen aebtet* ,U)aerta/ fijn Dienaren jag�cn J)tm in aeb ItcrbtncKtn/ noch en betrouten be gbene bic ! fijne'
|
|||
|
Hst II. Boict.______17*
fpnetreften ?(>n ftettnelijcK / enoe nier ftcnm*
lijcft. Ijp �uctor allm oogtjenblicft te Komen m 't g�eftchteban Dte©jou&c Die hp �e�oi ben tjeeft/ oft fp miffctjien (bebangtten met leertuefen) niet ben pofngaett In De Sant bare cere ban tjem toeoerom cpfcbte/ enDetjcm bjou�e berftojten fgn leben; �p-toactjtoocft berrafcbttetoojDen ban Den man Dicbpfco beel fpjjts enDe ong�elijcha gtjtoacH beeft; IJp gaetl tjp fiaet/ bv toanDeit/ altoos nctsm (fcm IjebbenDc Wen' berb�tcr�en bettchtciy fijn epgtjen confcientie i ala toefcn�e berooj* Deelt Doo? fijn felfa epg�at oojDeel / fonbcr te bcttoerbcn oft g�cnaoe oft tiptfkl/ jac fel» bec niet eenen oogjjenblicli om te mog�en berfetjeppen fijnen aelTem. IDant rit fijn �eD* De/ aen fijne <3Taeffel/ op De f�cate/ in fijn hups/ in fijne Djoomcn/fiettjpDieafgnjfe*; lijcac en�s fc�iicReltjCKC 25eci�cn / enoe' fpoorRcrpcn Die fijne boof Ijep�t tjem booim; toenDt. ijp leeft in oct toacrfjcp�t bet lebcn' ban eenen �ain / futptcnDc cn�e bc�cnDej op Der 2CetDen/ cn�e bentagftcuDe fijne el*, lenDc. aitijDt Djacgljt bp bp bcm ceiv bpec Dat tjem intoenDigh cn�e ia Djocbet: fiilre ia Dooj-blaecftcitDe. %�c Dit felbe moet oorlJbJOjDcnberftaenbaii De gljene bie�acc; ontceeften bjt goefct ban dunnen ebcit nae^| ffen l moe Die Ijun gljenccrcn met biDjic^ gtjcipe / leiigtjen - tale : Jafsbelijclis oz DjontHacrta/cnDc alle anDere inc een booa leben lijn Icp�euDe. IBant bet bonniffe cat |
||||
|
De
|
||||
|
172 G DDEt�Ctl WlNSCHES
De confctcnrie felbcr ts gebenDe / ta foo titans
Slje/ Dat met gene giften en lm\ too?Dtn om* g�eftelt. Chk�so stimvs conc.4,deLazaro.
«Oc IBcrcIrUjchc Kecbtcrs tooien fomtjjts
Docu getDt toel omgbef�elt en�e bertmUtgbt/ enDc fomttjDta eene bjtefe Doet hivnficn oooj de bmgrjeten/ ren Iepen foo j�noemocbbeel an�cre facetten Die liun gtjeeccijngij bonniffe krom matchen: J�taet Den cccljtcrftocl ban onfe c «ifcientic en fal boo: niemant toijchen ■ betreedt t«rect|t/toeer gbp Djcpgftt/toecr g&p biot toeer gbp fmeecht/ enDe at Doet Dat gijp ftont / foo fat ftp tegbens De fonDig� gcDacb* ten ftcijeften een recht bonniffe /jac (00/ boe Dat Die gijene �k fonDe gtjeDani bcbbenDc/ tl cm felben betoojDeclt/al ift Dat niemant tjem en bcfctjutDisljt. Chrysostimvs bom. 17.
in Genei'. ai� Dien mljt-fiHmgben Kecbter De �on*
fetentte/ tcghens Den menfebe op-ftact / foo roept bi> metfttaerDer ftemmc/ enDefp bet* toont/'fp befctmloigtjt / enDe fp fteltals booj ona oogbcnDcmenicbfulDigbcpt �ev fouactt. |
||||
|
Hbt II. Bo�ck.
|
||||||||
|
_____173;
vreefe mijn vleefch: �at m�» �«t� berbhjbe
opbattctbicfeutomname. «�cboft bit {on* batige fule albus bttefbe/ fi�sl�chccUtijs Q: en ftepligen/ als J)pfepb«: lekhebbe Godtal-l toos ghevreeft, gbelijck ick foude vreefenee-j
nen overvloedt van water , ende fchuymeade baren die my mochten inne-flicken. |
||||||||
|
174 G.odpelyckeWbnschin {
|
|||||
|
.Avmt oculoi meoi ut videtai vtaiitttm. I
Pfal.118.___________________________|
|
|||||
|
Het II. Boeck. i7>[
|
|||||
|
Keert mijne ooghen op dat fy gheen jdcl-
heyt en aenfchouwen, Pial. 118. AycvsTiNv s foliloq.cap.4.
W«Cc cicbciblinbe oogben Oc toclrlit u
niet eu aenfchontoen/ � fonne bcrlicb* tenOc Oen ijcmcl cnoe Die acr�e! IBce Oe ghene Die fijn fc�emel-oogcnbe/ en�e n niet en iomten aenfitn ! nBeebieaf-fteeren�coo* gbcn/ opDatfpniettnfouDcn aenfeboutoien Oe toaerachtigbcpot! H9ee Ote oogcn be toclc* Re hun niet af en Itecrcn op Dat fp-l�eoen Oe pbelfiept niet en �efie�tigen! Avgvstinvs Pfal.118.
Cettotjientopop befec aerbefjjn lebenbe/
Ronncn top oogben hebben om Oaee me�e be p�elhcpDt niet t'aenfcbontoen. H3ant alle fchepfel is de ydelheydt onderworpen. 31$ niet ter befet oojfaecRe bat oen �©�fen-mau biot / bat fijn Uben niet en tv onbet be fonne/ altoaeeaUefaetKm$n poelbepot- Ambrosivs inPfal.nS.
gpbiebaertoanbelttnben toegb �cc fytt*
ten 1 en fiet nimmermeer be pbclhebcn Des Wttelte/ Oen reebten enoe Oen toolmaccftten toegb ia CbMftus / bie ban in Chjif�o ie/ hoe foubehpRonnenloopen naer bit pDclljcDny K ^ na�cmacli
|
|||||
|
176 GoDDitrcKE Wenschen
nabemacl Dat Ctmftita in fljn bleefcb alle De
pDelbeptbes�ScreltsgheHtupfi beeft. Laet ons dan van ydelheden keeren ons ghefichte, op
Dat Het bette niet en begcere {jet gene Die oo*
flefouDe gcftcnbeubcti:' gbp aenftct guprftc* iacrs tnDe itlutftt-fpeelDtrs. get te pDelbepr. <�bp fiet ecnigbe Die met elcftanDer toojfte* len. �et is pbeUjept. <©hp fiet peerDen Die na Dcnrincfcloapcn. gctispDelbepDt. Chriftus I e s v s is techtboo? ons oogben/ boojDe toelcfte bp Den p?�s is op�angbenDe/ Die Dact te toinnen (laet; totbefenpifls toiIr fileren «toe ocgljcn Die felbe i;terrnoe Dan alle l©e* reltfcbe p?athten enbe poelebettooningben. M>l&tt Die Dan tocl gaDe / op Datgbp De felbe tot iet beter» men gtjt ghebjupefcen. ©etbeft Die naet Den IHtmtV enoe toilt bp naebte aen* feboutoen Dat ftoftehjefte ctetaet Det fretten/ DiefehoonetonDe Det bolle manc, enDebp Da* glje Die hiaten glans Det fonnen. SCenfiet De Zee/ bcfict De 3tetDe/ op Dat elcft febepfel Dooj «�oDbelfccfte baet boojt-ghcbjat�t/ met een gbcnoeghrn alle bepDe ute e oogben taille bet* la�en! t�at bcballlgbcpt ban berfebepben ge* Daentenenfult gbp binDtn in De aertftbege* Dierten/ U9at feftoonbept en fult gbp met De* ff ffen in De raenfehens' It�at fraepbept en fult gbp niet ontmoeten in De gbcbogeften^ !Oilt Dit aliegaDct aenfrbouroen ■ enDe gijp en fult geen quact ficn; toilt Dit allegabet aenfcbou* toen / enDe De DooOt en fal nimmermeer ito* men Doo? De benfitte ban tttoer oogben. 3ft |
||||
|
bp
|
||||
|
H E T II. B O E C K.________177
bp albicn Dat ghp aenfchoutot ecnighe ©jou*
toe tot onecteUjeKe bcghecrte/ De Doot ie Dooj De benfiers mg�ehomru. 3(t �p aloien Dat B�P gbeftcn hebt het erf Deel eewertocefe/ oft �ej Uups eenet tocDutoe/euDe Dat ghp Dit htm begeert af banbigh temaecaen/ 't ia feecKcr Dat utoe beurtere geopent ftaenboo| Die Doot. Jft bp alDten Dat gbp ntoe oog� hebt getooj* pen op De 3|utoeelcn/ 't fp gout/ oft filber/ban tttoen eben-naeften met pberbanbie te bet- Krijghen/ oft �oo? ctghe-lift/ oft oooj getoclt/ De Doot tsubp-geliomen. USannectghpfult fien De fchoonftept ban eens au�era ©jtoutoe/ flupt Dan Defe benftets/ op Dat De Doot lancftft Daer niet tnne en gbetaccfte / noch plaetfe en neme in utoe ficle. %e beKommcrniffen ban Defe iBerelt en?ijn maet pbelbept. «©en men* fcheberloopt beminpDclbepDt/ Die hem fc'fc benlaet booten ftaen oat allen 1©eteitfct}cn boojfpoethem iatoe-bloepenDe / Daer hp in* Der toaerhepDt gbelfccR een fchaDutoc macr is toemelenbe. VVilt dan uwe ooghen af-keeren,
op dat fy de ydelheydt niet en aenfchouvven. JRaethercniemietghcnocgh Dat ghp ufel* ben af-fteert: toant fomtijots fout gijn toel toillcn enDe niet nonnen. 3|nDtcn u Den «© ip* bel te booten ffeit eemgtje bertoon-fpclen banpDclbepbt / inDien tjp u baojtoen�et cent* ghe pjicRelen ban onJatpfchcp�t / btbt <©oDt/ Dat �P felbe bcliebe af te ftceren utoe oogben/ enbeubert)oeDenboo?alle ctuact. |
|||||
|
i^ 3 a v-
|
|||||
|
I?S GODJBLICKI WlKSCHIN
|
|||||
|
Avovstinvs lib. io.confe(T.cap-34
«©e oogben berbettgben hnn in fcljoonc ghe*
bacntcn/ cn�c fclu-iiOc ftoleuren j Dat Ott a�n* feboutoenmijnettelc niet en bebangbe/ maer dat <©od1 Die bcltebe bad te houden / bp ia 't fender ttofjffd bit alle dingben loffelij�fc enbc bolftcmclgcft gbefebapenbeeft/ bpisalleene nnjit eniicb goct. 3N» toeder-dae de betiep* dingen mijner oogen/ op bat mijne bosten niet en tooiden belemmert l toefendc met die felbe gbcdclt in utoen reebten toegh / en�e itfc aen* febontoe a met onftebtbare oogben / op bat gijp mijne botten fout treeften uptDitflrie* ftrn de tocltke htm toaren booj-gclept. �>om* tjjdts is't bat gbn bieupt ttecftt (toantfp tooj�en oocU fomtt'jtiSbadelBcft gijedrieftt.) I©at ontalligbce faeeftcn hebben opt De men* fchen bun fct�ett tot bcrlepdingbc oer oogben artt-gedtent / 't fp in ftonden / m fraepe toerc- ftcn/ in gacn ende fiaeit' 't fp in nodelijcft-be- ben l in beelden / in fcbtlderpcn / in bjonfe in plaeder/ ende andere dtergbeltjcHC/ niet allee* nelijcKmfrftergbctal/ maer dat meer is/ in obetblordicljept/ dacr af menbcmfclbenis dienende/fondermi�del-mateoft noot/ ber* Jicercndc cudeberanderenbe het epnde ende de cpg�cn bediedemffe ban alle dingben: Mciv mcrtftt dan dr beden-daeebfebe afgodetpe / de nienfeben loopenupthuntpghcnfelben/ cm te bolgtjenljun cpgbcn tocreften/ ende midde* Ier tijdt berlatcnbunepgben?iele/ endeden ! gene��f
|
|||||
|
HbtII. Boeck. 179
amen ban toie fp jjjn gcfchapenTfp focckcn te
tocr-cewn bet gftene fp matchen/ omupttc 'roepen bit htm gemaeeftt �etft. jlBaet ieft/ 6 [mijnen «GoDt/ �ie $ijt alle mtfne |jop» / finge u 'Dier eenenlof-fangh/ enDe offer Den felbcn aen «t#nen �>aligj)-maecl$ec / om Dieg-to�leDat [alle feb�onicjirpt btfertocrelt be jtelen in-ge* fiojt/ enDe Dooj mte(�crujcKe hanDen gegtotft >jju/ boou-liomcnDe ban' Die alDct-oppicfte ifeboonhept /Die alle De pielen is gacnDe te bo* ben na De toelc&e mijne xuk Dagt) enDe nacht f» betfucbtenDe. ^cc-toijlen Uk Dan nu ben fpjcec&enDe Dcfc toooiDen/ foo en laten mijn boeten niet beidtckt te tooiDcn in Dcfcf�ncK* feenDerfcboonichept: macr gijp 6 mijn<�oDt toeet Die tetfiont toeDcxom upt te treeften'gijp felbe jljtDiefe upt-treckt/ om �ics-toillcDat lutoe betmhcrticbepDt is boo? mjjn ooghen: jl�ant ich ben cllenoelgcK ghebangben / enDe gljena�eliJcK gbp mpbcrloft; ja famtjjts foo ^atitft 'tnietengbcbotle/ omDaticfefon�cc 'gtjcboelentoasballcnDe; fomtijts met pfine/ rom Dat ich langljen tgDt in De ftcicken tja��e ghebapeit. Basilivs hom. 11 ■ inHexamcron.
<3hp )«t gticfcljapen om <��o�t tt firn/ niet
omulcbcnbiettefleppe lancHft Der aerDen/ oft gtjclijcker-toijs Dcbecften te bloetelen in onhupfefte tuften/ Den tcghcl banonslcben moet toefen De inftellinglje ban een leben Dat jDemcls is/ enDe ten opfiene ban Dcfe totl�aet ~ JU 4 f*s5t
. I,
|
|||
|
ISO GoDDELYCKE WBNSCHEN
feght Den totjfen �>alomon:Den wijlen draegt
fijne ooghen in fijn hooft. �©je $jjn dc gene Die hun oogen hebben op een an�ce plaetfe^ naer be letter te bcrf�aen/ ntemant niet: maer naer Den ghecfi / Dtfen Djaeght ffjn oogden tn {jet hooft / aio tn Die plactfe/ om ban Dacr te �e* fichtigen Die toonders ban hier uoben j toant Die fijn oagh-mcreR niet en treft naer Den ge* mei maer aUenclijcK naer De acroe/ttceftt ftjn ooghennpt hethooft/ enDc flaet Die feibe ne* Dcrtuacrts ter aet�cn. B e RN A R d v s ferm.2f.in Cant.
®et is een berJtccrbe en�c ecne Icltjcfte fafte/
hoe Dat een babt ban flijcK/enDe een licljacni ban acrtie De ooghen ftan om hooghe beffen/ ombol�somehjcR t'acnfchoutoen Denfemcl/ enDe Die feibe bcrmaecKcn in het fien ban Die fchoone �rmtlfche iirhrcn / enDe Dat Daer-en- ttiffihen De fielc Die ban Dcngemel heeft ha*j ren oo'fp^ontK/ haer ghefic�te is tocnDen�ej bafi naer De acrDe/ enDe Die feibe Die behoojDel De trotfen tn 't gout mi�c in 't fchaer-larcken/ gheitjefeettoijs een foglj blijft iigghen in Den Djeth/ enDe in De buplighenr. <0fic(etoilt n Danfchaincn/ Datghnuujegctnclfchc gcltjr* Keniffe bertoiffe it hebt in De gelijcitenifl> ban een onnutte beef�c;toilt/ffgge ieft/n fchamen/ tmt ghp/ Die ban De Remden Djacght tituc af- feomfte/ foo fchanbciuc'ft moet forten in fltjcfc [enDe in bupltghcpt, j |
|||||
|
Av-!
|
|||||
|
Het II. B o e c k. iSi|
|
|||||
|
Ambrosivs in Pfal. 39.
gpDie't al beeft ghcfchapen is beter Dan'
alle fijn ghefchepfel/ fcboonDet Dan alle fcboo*' nighept/ftercltee Dan alle ftercRhcpt/ enDe fij*, ne groot DaDighepDt becttcft hact bobcnal. B9at Dat gbp begeert fult gijp ban hem ont* fangen/enne in �em lief�tteri. leert beminnen een ^cbeppee in fijn fetjepfel/ Den IBeicftman infnntoctcK/ noeb en ftaetnietbcrfteltom Dat bp Dat ghefebapen beeft om oock te bjeec* keu cuQc Dat gbp hemberlieft ban toten glip ?�.t ghefebapen: ^OO Dan/ Salich is den man
wiens hope is den name desHeeren, endeniet en heeft ghefien naer de ydelheden ende leugen- achtige verwaenthedeu. JlHtflchienfal bp Ons feggtjen/ &« Doo? Defc tooojDen geraecRt jfin*
De/bem fat toillen berbeteren/ enDe alrc�e Den engen paot heeft begonnen in te flaen/ indien tctt an�crs htcr nietgetoaec en tooj�e / foo en fal icn niet maebtteb $ijn te bigben toan�clen, <© UjoeDec* to-u fullen top Dan maken j'fiiUcn top u toeDerom fenben fon�cr iet fcjemta te fiens «EnDe toat fullen top Den C�iiftcn men* febe te fiengtjeben^ O Heere mijnen God ghy
hebt felver gheinaeckt een groot getal van uwe wonders, ben menfche bemetckt De toonbets
ban menfeben enDe alfnu bemetct bP De utoe. Den Heere heeft veelderhand� wonders uytge-
ftelt, dat den menfche dan de felve befichtiglie. «5bP ach* enDe ghp pjflfi «nen feoetf�et / be*
fiietenDe fune biet peetDen'tettotjlen fp bjim* fteltjck
|
|||||
|
'i82 GopdhyckeWenschen
I ftehjc k 5tjn fpimghenbc / fott�ct nochtans tn
het minjte ijcm felbrntchinDercn/ oft ban
ibouen neev tetoojpcn. Jil�aee feghtmp eens
! tn heeft <8oDt niet meer tooitDero Ijier nptge*
i rechte g|a Dat �en menfcbe hefttere ?fin toulpf-
!hent; ;i}nctr.iegftept/|ffne onghcrechticbcpt/
font bertoaenthept; Dat hP �it al hefttere/ en*
i Dr hem felben onaertuojpc/enbe als wet eenen
] toouvbaft rotbjcpDf It. &>fct �aer tenen ftooj*
hen Danffcr / (Die/ ter-toijlcn hp ie hangbcnbe
'aen fnnc ftoojbe) uteen <6hecfti0oocftbet*
IftangenDe/ enbe Dart entnffchenbcfteteena
i Dien grooten race ftct ban ttcmel tnDt ban aer*
j De / Die u oocH te ftettc geen De bertooninghen
| ban mecrDcr nonftc / Den kooj�cn-Dan(ftt Die
jgbp Daer gheften hebt/ heeft ffin leberi langt)
met grooten arbept hem geoefftnt ontrent Die
roojdc : tft Den anDeren en heeft hp niet Doen
bjanDtlen op het toaterote'tfelbenoptgbe-
: leert enhaDDen i VOtnt u gef�chte ban Die ge*
nuchte Die u De Koojocn -�anfTee is ghebenbe/
tnDe flaet Dat eens op Femun, Dien gbp met
icn fnit fienDanflcnopeenKoojDe/ matttocl
jfientrcDen op De baren ban etnet jet. H9an*
jbeit Dan oocnop Dfttoatct/ nietoptjetftlbe
jDaer s>inte fDctet heeftop gbetoanbelDt/
i ft�tlc pet toas beOie�enDe) maeropanDere
tonter ; U)antDcf«toerelti0een?ee/toan�eft
hier tnDe toilt �ie bctreDen. <�!ip toilt toefen
Den acnfrhoutoer/ ?i)t ghp fclbe bet acnfebou-
fpel. <©tfc ;n'n De toonccr� ban *�oD t Mmatty>
neg/ Defejijnf�iigueDachtett/ bp De totlelie
|
|||
|
__________H ET II. BOECK. ____ 1S3
B�cTnlet en is tTbera&�l�fcitrn/ diuunoe
toonbct s / bequacm om alle anberc te lictleg* Bl)en/ enbefo beter enbc meerder te foecReiV cn�c bit hebbende gebonden/ Daet in te fchep* pen een bol-komen ende toaerachtclijck ghc* noeghen. Cie M.lib.3.in Pardag.cap.11.
©oozrs men moet 5ijnooghen gade�aen;
toant het tfi ergher met bic te ballen / als met j D* boeten: Indien u ooghe u fchandael aendoet, fnijt die uyt, ende worptfe van u. ^e lodder-j oogen / en�e iner en baer �it foctelnck te toet*|
pen/cn is niet anders ban met be fclbe te �ot< Iceren. IBant Ut cerftc bomme utflen Daet upt fpiingcnbe mafcen ghehjeft een boo? fpel / om alfo ben flach atn te gacn be ooghen brberben hun al eer Dat eentch andtra Ut bes licharnts tooit btbojben. Ambrosivs defuc;afarcu�.c.i.
M>cct toel beeft *Dabtb bic felber ghcp?o:ft
haddc �e pcrjfckelenbanfjjnsfelfs ghcficfite/
befen gcat�t boo? ghcluckich / unrns betrou*
toen ntcutotrs rl en is ban in ben nacnt <63ds
toailtdefenen f�etnietnaerdeydel-beden, ende
leugenachtige verwaent-hcden , ban ItJClCEe hP toebetom gekomen jtjnbc/ tot fp-ftlben feght:
Keert mijne ooghen op datly niet en aenfehou-
kven de ydelheydt. «0t pcetden te flEtt lOOUf!l loft ben tinck flacni�pdelhepDt toant het m
jhelpt ons niet/ ncchheterihanon� niet hel* ;pcn ter faUchrpt / toonecien / gupchet-fpt len/' ' Daas |
|||
|
!i3+ GoddelyckeWenschen j
ibanffcrpen/ mommerpen/ cnbebufbane bcr»
toaningben $nn pbelhcpot. «©en l�pfen-man fcgtjt: Alle dat in defe Wereld: is, is naeckce
ydeiheyt. I D.B e r n A b. d vs de modo bene vivcndi.
I <©ch hoe menich menfchc torct tcfc bc�jo*
ghcn booj het fl�rftc�te / cnbc ghcballrn ��o^ het frlbe tn De f�ricfttu Des «©upbels! Dina iacobs bocbtet toaa uptgcgacn om tebeficfe* tighen ut ©louwcnban tiet�an�t / fp toierc bemint tn�z ontfchaecftt ban Sichem, oir fchanbrljjcft heeft benom� haren macgbcom' C'Oe alfoa Die arme Dochter/ om bat O m hit jbleefch gtjeficn heeft bat fp niet en b'ehoojbe te fien/ beeft hare eert enbe haren raaeghootn ;bcrloojen. David ooeft een» ftaenbc tn be gal* IDtrpe ban fijn hof/fagb eene ©joiitoe/chdc om bare liefBe is getallen in oberfpei enbe ;boatflagh/ t�be albua bebjogen booj fnnfelfs gefichte/ ia bcbon�en ten fthulbenaes regens bc toetten ban ben�w- Samfon ntn felocrft* fien belDt�anfjjnentiJ�ei�gcftomcn in h«I JLanbt bcr philtfltfncn/ tube beeft albaer QtA fien tent ©joutoe/Oie hp bcminncn�e/ia gasul flapen in haren feboot. P a v 11 K. Epift. 4. ad Sever.
�©ch oft hp habbt getoeeft fo �oojfichtich fit]
ticm te machten ban beft ©jont�e / als b»; fieccfc haOOe ghetoreft om te berntelen ter.eh leeutu. |
||||
|
b E R-
|
||||
|
Hit II. B o e c k. i8j
|
|||||
|
Bbr.nar.dVs de medio bene vivendi
ferm.23. �>P heeft �em fijn bap? af-gefchocuen/ ttiDe
bcm geit beet in De ban�cn ban fijne bpanben/ Die hem teeftont hebben uptgefieften fijne oo? gbcn. 33ilkeom betmane ieltu Datghpmet uwe ooghen fout willen maken een verbondt,
tipt bjeefe/ Dat gbp niet ontoerhoets en fiet-
het ghene ghp niet en behooj�ct te fien. C l e m. lib.3.p«dag.cap. II.
Mm bchoojbe hem alDctmecf� te bethoe�cn
boo? bet g�efirbte Det bputoen, toant fp non*j nen ooen fonoigen/nict allene met Die te gbc* naeeften^ maec met Die t'acnfcb�tttoen.^aer* om Die Den mijten tocghfoccKcnm te gaen/ enDe hier te lepben een goet leben / en honnen Die niet ghenoegh gbebiieDen. Dar dan uwe ooghen recht voor hun fien. IDailt al tf� bp al-
Dien Dat hm gefchicDen Dat hp Die eene bjou*
toe aenfiet hem ftloceftelijck Djagbe / Daet-en-1 tuffchen nochtans moet tjero toachtcn �atbpj niet en balie; toant&etlian gtjcfcbie�cn Dat Ijp Diefelbeaenfiet/ ftan gber allen' maerhet etiKannietgbefcbie�en Datbp Die niet gefien en heeft i fal iet begceren ban �at bp niet en is ftennenDe* I ,
i |
|||||
|
gb tim
|
|||||
|
|l86 GODDELYCKE WeNSCHIN
|
||||||
|
Fiat car miumimmaculatum in ju\H(tcatio»t-
bus tuis, ut non confundar, Pfal 118.
|
||||||
|
V*.
|
||||||
|
Het II. Boick. 187
|
||||
|
Dat mijn hsrte onhevleckt ghedye in uwe
recbtveerdichmaeckinghen , op dat ick^ niet en ivorde verflrojt, Pfal.i 18. Bernarrdvs ferm 25. in Cant.
ASLle Den pbee/ enbe De fojghc tiet ^eplt*
gen/Die bcrfoepbtn het ctrtaet/ enDe De . upttoenDigbe obetbuuDigbcpt ban Den upt�uenDigljen menfebe (Die toacraebtelijci� toojDt bcDojben) toasaltjjDt met alle blijris- JjepDt ben bcfich te houDeumetteberciercn DenintoenDigenmenfcbc/ Dienaer betbeel�t <3o�g gefefwpen is/en Die ban Dagb tot Dagb tooitbetnieutenDefcboonDet gemaetln. Ambrosivs libr.devirg.
«Ocfc is tioozfeechet De fcboonigbepDt be
toclche niet en ontbreekt / enDe 10 ailcnc temoigb tcljooien Defctooo2Den<�5oD8;Ghy zijt geheel fchoone mijn lieve gebuerne , ende
in u en is niet dat kan wefen begrepen. Cli m. lib.3.psdag.cap,2.
t�ant De alDerfcbconf�e enDe De bolmarcfts
fte fcboomgbcpDt ia De fcboonbepDt ban De ficle / enDe ten ia gbeen teDen bat Die gefcha* pen ?gnDe naet het beeiot enDe gbehjcfcemflc «�o�ts (als beraebtenbe bet op?cr!jt eerfic fcooi-�etoojp) fo'.t�c Dart toe brengen eenttb tipttoenDicb bercietfel/fleilenbe De b?oofe eii=' j . ~ & z Dr
|
||||
|
188 GoDDELVCKtWlNSCHBN
bc onnutte KonfU oec mcnfcjjen booj De feon*
(Ie ban Coat Simacijtigb.
Ibidem.
�>a en tfi ban n(tt be&aa?eI8c& bat be tipt*
ujcnDittlrc fi�fD.itnte ban ben mcnfcbe moet toajDen berciett/ maet toel be ftele enbe bet mtuKiDiclj moet bitnetten in tiet ftleet ban eerbaer�ept en�e bcttgbt. Ibidem. <©e flce�te Siongtyotitoen bie foo beel noota
enbe mocpte boen om �aer-lie�� op te toopen/ en toeten nier Jjoe fp bcrltefen �un ingeboojm fcb«onlg�ept/tettofjlenfji eene afg�eleen�e inepnen te betoberen, ©im �itomebtant Anti- phanes baubt met bufbane fijnen rel in fijne Malthaua, Siet, fegbt tip/ ff komt,fy gaet voor- by, neen , foo niet, maer fy komt naerder, fy komt, fy is daer, fy ftrijckt haer, fy ftreek haer, fy bel�ght poeyerkens, Spaenfche Zeepe om haer te fuy veren, fy kemt haer, fy vlecht haer.iy wafcht haer.fy fpiegelt haer, fy tooyt haer,ende fy faffr haer, fy vrij ft hare tanden , fy beftrijckt hare lippen, fy is bebalfemt als een dootlic- haem, ghelijck fy in der waerheydt is, ende ter- wijlen men haer paleert, optooyt ende befchil- dert, indien dan daer het minde ghebreeckt, hetgateral verlooren,jahetis ^genoeg om haer! te doen befwijcken. Defe poppen'en fijn niet) eens maer wel drymael weerdich dat fy worden; uytgeroeyt, die daer befig�n den dreck der Co- codril-1
|
|||
|
_______Het 11. ff o e c k. i ■__1S9 .
codrilen , ende die hun beftrijcken met het
fchuym van Eechdiilen , ende die hunne wind- brauwen beftrijcken met fwartfel ende met ce- ruie «Emcn anomn «tome�Mc&gber/ at noemt
Alexisfs�cfeooclt bnifptnbe opfu�cftema* tlitre: |)00�t fftne toOOjbCrt: Daer is ievers eene
die te kleyn ende te kort fal wefen, men naeyt _ in hare fchoenen ftellagien van vloot-hout,daer is eene die te groot ende lanck fal fchijnen, men fal die doen treden op enckele ende dunne fchoentjens, ende foo fy het hooft laet hanghen op de fchouders, het fchijnt dat de ongefchick- te lenghde fal worden wat in ghetrocken. Heef- ter eene de heupe te feer inghevallen, men fal met een gorreel die onderfetten. Heefter eene eenen fachten ende op-ftijgenden fchoot, ghe- lijckerwijs dat doen die Comediatufche Voe- fter-wijfs, men fal daer noch iet by voegende, denfelven meer pooghen te doen rijfen , indien hy effen ende plat is, men doet die met eenen fpriet oft walvifch-grate voorder uyt komen. Indien de wind-brauwen te blondt wefen, met fwartfel worden fy befchildert ende af-gefet. If- fer eene die fwart is , fy middelt dat met haer te ;blancketten,i(Tereenedietebleeck is, dat wort I verbetert met vermillioen , heeft eenighe ievers een deel van haer lichaem boven maten wit, fy fal'c ontblooten ende aen alle man vertoonen, heeft fy fchoone tanden , het is van noode dat fy gheduerichlacche, om die re laten fien , ende al >ft fchoon dat fy van natuere niet en is bly-<zee- I - " jg> 3 iuL7
|
|||
|
190 GoDDELYCKE WlNSCHEN I
fhch ; nochtans den heelen dagh en fal fy niet
doen daa lacchen , hebbende ghemeyne�jck altoos een tuylken van myrtns tuflchen hare lippen, op dat fy vvotde bedwonghen , weer fy wilt ofte niet, die lelve te laten aenfchouwen. C i e m.l-3.p3edag.cn.
.tf�f cn / Oat be fchaemtc eno* oe fefterhepbt
Ijaimetooan ptactfcliotibm op tiet macshoc* i�jc toefen/tnoe bat baer oaoj ten bollen maeb biljetten / boe bat fp toacratbttBbc maegb�en ;tju / maei oat alle �nt gbeluas enOe bc bup* hflftepbt banprtfumectbers/ bangout-fmc* ben/ berw toet nets/ en�c ban aioiifoanc lumr* Iselenmogbenj�n uptgijebanncn. Ciem. lib.j.paxlag.cap.i.
Utiaittnaer Dien bet bfccfclj maetcn fa een
(labe (ghclfjckettoijaoen3(lpoftel ftauuuffel* bet iagtocttipgtjcnbc) toie fal Ote flabc ban toillen op-toopen / tnoe hact Otenen ala ecnen koppelat^ ©en ll)ep!igin geef! berfeftcrt ona dooi Oen mont ban oen P}opi)ctc Jfaua Oat Oen Uccrc felbcc bp Oe menfcbcn aooi lehjcft cnocmtfmaccftttotert gbetefcent. Wy heb- ten hem ghefien fonder te konnen bemercken eenighen treek, oft de minfte ghehjckenifle van f�hoonigheydt. i©ic ijn fchOonOct al3 oen uitere? ote niet en bcrtoontocbctganc* heujeke fcbooiibcpOt oca blcefcba (oie macc en tooj�t begrepen 000? bet upttoen�igb gbcfirbte) macr toet een opjeebte enOe toare feboo
|
||||
|
H b t II. Bob c k- 191!
fcboonigbtpbt ban ficle cnbe ban licbaem/
tocicftiijnOcbolmarcatijfpDt Detfiele/ m�e �eonfle�ffeltjtfc�epDt Deaitcfiaema tefamen. Hi�r.onymys ad Demec. de virg.
ieivand.cap.j. Cettoijlen g!)P toaert in DelBerclt/gbp
bmun�ct De l�crrir, al utuc fojglje luas nut purpur-root utoangben te bcf�rtjdun/ cnDz metblancltetfeluaenfctnjnte befcbil�eren; tt hooft te berderen/ enDe met afgbclecnt bate tt te bercpDen ccncn hoogbcn tcota om Die te Doen ficupbelen. 3ic� fto�gheban utoc fto- f�eljjehc ooj-baggben/ ban �te fcboone ojien* tale f&mla/ booj u Bbtbifcbt uptDeEoo�e Ixti ichft�tjgrjebanDie aengbename groc* nigbcpDt Der «CfmcrauDen / ban Die blammc* fitna Die komen upt De Catboncftela/ ban DictoatctkettsDiBbenDe tttffeben De^pacin* tbcn/ naetalroelckeDe^offc�e 3|offc�tttoen Ijun f�nncfeena al te feet cnDe te ibjgrjbulDe* igcft jgnDi�benDe. Hiu�mus 4.
Wafcht u herte, ende reynight dat van alle
boofheydc, Gilb. ferm.29.in Canr.
'l�ant toat ficlc fou�t o�p mp nonnen shc?
ben / De toelcfte gijp baftcbjcb fout feggben gheheel ftipbec te toefen i______________ �> 4 lo»
|
||||
|
192 GoBPtt�CKE WeNSCHEN
|
|||||
|
IoB 25.
Daerenis niemant oft hy en draeght eenigc
vlecke. HllRONYMVS X-
Al ofc ghy u vvafcht met bergh-fout ende voor
u vermenichvuldight het kruyc van Borith, foo blijft ghy noch bennet in uwe boof heyt. Avgvstinvs medit.cap 40.
<© gcere btrlemt mp ten bette om u te bje*
feu' tenen gheefl om u lief tehebben/ oo?en i�teuacnljoojen/ en�e oogtim Die u mogijni laenfchoutoen! - Amuosivs inPfal.ti8.0-r.ob.il.
t�ant het bette tan Den menfchtoojt be=
fmet gbeltjtft alss met enten bupla hoop ban onbehoojcln'cfter ghebachten/ en toilt D002 al* 'fulcfte u Dan niet bcrbuplen. >©bp toafcht utrje ;han�t/als oft gbp Dooj Dien mtDDel Kofl boen becDitjbcn De blecfcen ban utoe fonben / cnDe IDacr en tuflchcn ghp en }ijt niet machticb af te inafTttjcit utoe fiele/?ijnDe bcrbuplt met fao ibeelbttplc ghtDachtnt. <�hp hebtgeieert tjee jDat u fjcrte moet toojben ghcfapbett / leert joocK hoe enbeintaat manieten Dat ghp Dat bchoojQct te fupbcten <�ene toettigfte recht* b�etbighmaecfttnge inaeckt�te fontepne fup* bet/ Dat is te fcgghen / Dooj De belnDingc Dec fonDcn. gtupbect Dan u toatee/battoattt/ ~_______________________________■!§_.
|
|||||
|
_________Het II. Boict._______193
feggbe ith/ Daetbanbat ftaet gljefcbjeben:
Een water dat diep is , is den raet in het fcerte
van denman. <©m teonDctltennen DctEtbt* bectofgbma&ingben/ gbpbebt gtjeboon als men gjjefept beeft: Spreeckt uwe boof heden
op dat ghy meught worden gherechtveerdighr. ^00 Dan Den gtjenen Die uptgbefpjoften beeft
fgnebo�f beDen/ (0 gbetecbtbeetDigbt/ enDe Den gbetecbtbcetDtgbben en tooj�t m'etbe* febaemt gbemaecltt / om Dief-toiUe Dat �P De fctjaemteenDebeberf�coptngbe fflnet fonben boe* tmt rijpe enDe boifcomene behjoingbe beeft feonnenbettafTcben. H v c o de S. Vidlor. in artha
Ajiima:. <®HP en toect Dan niet / mijne ftcle / boe
lelbcb / boe mifmaeckt/ boe befoctelt / boe fcbjicfeclfch/ boe gbtfcbeutt/ boe s�eljacfeclt/ boe obetbloeDfgb ban alle betfefoaomemffe gbp te boojen gbetoeeft $fjt! Dat utoe cerftc foigbe Dan ?p u fraep enac net op te febteften' u aenftcbr te Doen bltntJten / u xa� te ftleDen/ utoe blecften npt te toepen/ «toe netticb*Pt tt betoaten/ utoe jeDen te bet�eteeen/ goeben te* gbel te onDethcu�cn/ op Dat gbp �oojDefc goeDe betanbettngbe u meugfjt toeerOtgb maecben te toefen De bjuptban fnlcft eenen toeetDen 2$jup�egom. �je&t gbp nopt gbc* hoojt b« gbene Den ��ontngb Affuerus De�e. Daer ghefchiede een ghebodt van 's Koninghs
weghen,
|
||||
|
194 GoDDElYCtE We NSCHEK I
. weghen, hoe da: men onder alle de dochters
van fijn ri/'cke ('oude doen ecne verkiefhighe' Tan alle die fchoonfte maeghden, om gebracht te worden naer die ftadt van Sufa, ende aUaer 1 ghclevert te worden in het Vrouwen-huys,ende
t'aenveerderi koftelijcke klederen, ende alle � andere faecken tot vervoorderinghe van hunne
fchoonheydt noodigh dieneude. Ende dat fy- liedcn alfbo verciert zijnde , hen (ouden ghe- reedc houden om de begheerte des Koninghs ie volbrenghen. Ten anderen , dat fy ghedue- rendc den tijdt van feffe ma�nden fouden be- ftreecken worden met olie van myrthus , ende de naervolghende fes maenden ghebrnycken Verfcheyden wateren , poeyers, ende fpece- ryen, tot fchoonheydt dienende, ende alfoo toegheruft, fouden gheleydt worden van het vrouwen-huys naer (les Koninghs flaep-ka- mer, op dat de ghene die alderbeft fijnen ooghen foude beliaghen , mocht befitten den Konincklijcken Throon,ende in de plaetfe van Vafthi fouden worden verheven.Hflet on� Dan een tocpnigtj brmerrnen / oft gbe�ccl �itbooi-brto�o niet gbrtjocgbcljjcli en Ium re paffe hamen op tiet rj!)enc top nu Jjicr Ijan�tlcn i «Genen �ioningt) / tocfeuDc Den �>oone ban ecne gtoot-maebtig!) Koning/ �0 gbeftomen op rufe iBcecelat om te bet« faraen met eene fctioone cnOe uptg�clcfeii bfipf-b^oubjc/ immer* ecne hupf-b?outoe aU fuu'ken�f»oningtjtoeeiDigb.S©e«�tcnnersban pefcnfiomngji/ te toeten/ Dicaipoftclen/?fin tot
|
||||
|
H�tII, iBoicit._ _I9J!
tot alle kanten iipt-ghcfcnDen/ ombc ucl�n te bergaDcrcn/ cnDe Die te gkelepDcn riaer Den fcljoot per y. lictcke/Die Ijct hups cnDc tooott*! piactfe is Dctt�onincklijcker3!onrk-tyouv�ciii Dat is/Der �cmcl-tracljtcnDct $�tlrn. 31nljcti felbe �ups ia 't Dat fp ontfanggrn Die <�oDDe*|' u�ckcSactamenten/ bare Dicnen�e boo? ka*\ f�elgckc 3|titoeeien/cnDe booj miDDelcn Dte �r* quacm ?nn om bate pielen bact mcor te bei cic*l ren. Kicn-merckt Dan �ic plartfc �act gijp ge*| ftclt$git/ cn�c gbp fulttoetmvoatutcDortti ftaet; taant utoen 25|tipbegom {reeftu gcftclt in eenc kamer Dacr De ©ioutoeti toojDcn gtjc#| paleert/ cnDefraep toc-ghemfr / hp jjerft bcr*i leent berfcfjepDen poepers / cnDc berft bepfce n Voatcrs / parfupraen cnDc blancketfcljs / om u te bonnen fcboonenDeklacr maken/ hp heeft infgclgcks brbolen / Dat gijp ootk mtlDeltjcfc fout genieten ?ijne �tonincbltjcke Caeffel/ bp heeft mil�eliji beo? u Doen Kptrcpckcn alle het gene glip fait konncn toenfeben tot utoe falie* Ijcpt / cnor al bet gene gijp fout begtjeeten tot onDer-ljout jietotbcrmcrrDcnngtjcbanutoe fiboonubtpt. «Cetft Dan Dm tn-gantk is htcr gbcf�clt De Jfantcpnc Des «Doopfcls / rnbe De toafch plaetfc Der her-gbebojenthepbt / in tocirke �at toojDcn upt-ghcbjongljcn alle De fmetten fcer booj-leDen fonDen. SDaer nacr foo �olghthet Chrilma, oft Uepligbc <©lic/mct De toelcke gbp in Den <i5hecft beftreecben toojDt/ Daer naer ;nn�e foo bebalfcmt / enDc met Die clic ban btiitfcbap Dus ober-goten / kenugbj» i ter! |
||||
|
1$6 G O D P E t Y C K E WeNSCH E N
tct Cafel / enbe ontfangbt al Dan bet boetfel
ban bet blcefrb enbe btoetons&aligb-ma* ftera I e s v Chrifti, met het toeltkc g&p in* toenbkh gefpijftenbebe�faettoefenDe/ ber* gtlbet De booHr�JeleDen Oafien Dagen ' en* De bie magbetbept Daet ban bthouben. �Darr natt gbp fetert u met bet ftlcetfel ban goebe toerxaen/ gbp paleert u met be bloemkeiK ban aielmoeffen / ban fobetbept/ ban gbc= btbtn / ban nacbr toafcen / enbe anbece toert - hen bet «�obtbjiichticbept/ Die u te famen bienen boo; eene �p fonber* betctectnge. Cm leflen foo botgben ban alleDeucbbenbetorH rftclicnoe fpeceepen / Ut fultken geut g�ebf n bat ben felben bettyfiftbenfianckbanal; ie oube enbe betleghen buplicbepat. 3Senu toOJt OOf ft gegeben den fpieghel der Heyli«her
Schrifture,op datghy daer in foutfpiegelen Dwe gedaente. <Bn laet Dan gccn�crhan�c biipl u oefmetten: mate bat bet al net enoe feboon fp naet beboojen. if�aet b)at al gbebjcacn bebinbe tel* in mp
nocj) te toefen/ Die mp boenfebamen te nomen in fijn geflc�te/ enbe het toetene iclt nu meer . Ducbtete mif-hagen/ ban tchbettoutocbat te oehagben dooj ptt bat in mp noch foube Iton* nen toefen pjtif-tocerbich. <©ch oft icH een toepnicb mp boo; bent honbe berbergben / op Dat it�i binnen Dien mp morbt op-fnyeken enbe foeeften allemnnefmetten te �ci�i»dcu / mtit ban alfoo tocet fchoon enbe fonocr fmet* ten booj fint aenfebijn mp te btttooner.^ toant !� hoc
|
||||
|
H e t II. B o e c k. ______197
boe fou�e ich ttem met Defe mif maecfcthepDt
li o tui en bchagtjen / Daer ick aen mijn epgtjcn felben ben mtf�agenoc i O ottOt bupl! � bet* otiDet�c nuf marchtjjepbt! � toiple blecfeen/ taart toe ujt grjp-utDm foo lang�jen ttj�t bt> mafebetenbe mijn aenfct)i)n^ ©etDtoijtu gaet toetb/ bedtefl u / nortj en tutlt mn atfoo niet meet befoetelen/ nocrj ooeft bcrbdlg�en De oo> gijen ban m�n alocrlufftf |
|||||
|
C Vent
|
|||||
|
j IpS GODDELYCKE WENSCHEN
|
||||||
|
Vent dtlecit mi, egri'diamnr in agrxm , Com-
mwmur tn z-'dlis, Cant.7- |
||||||
|
komt
|
||||||
|
______Het II. B o e c k. 199
Komt mijnen beminden, laet ons uyt gaen
in het velt, laet ons ivoonen in de lant- huyfenJZzat.7. HlEREMIAS 2.
Wie fal my scheven in de woeftijne ecne
herberghe der wegh-giingers? D. T h o m- A q__v 1 n v s hoc loc.
Want liebet IjaDDeicft tetoooncnin ttm
tooef�yne/altoae�: nicmant/ oft felDen temant/ is paffcicnDe, Ber.nab.dvs deinter.domocap.dtf.
<©cfo ! oft gijenen menfcbe m 't openbaet
met mp en berfteeroe / op Dat ieft foo gemepn* famcr in bet flille met<5oDt fottDe megbest fpjeetHen! toant t)P foee�it Oc fiiltc / cn�e �P bemint De ccnigljepDt- %ch fal Dan fct)outoen De menfc�ebjche t'famen-fpiaecften / op Dat in mijns betten flille terugtjepDt <�oDt matti bomen nemm f�ne iBOon-plaetfe. 3ch fal mpgbetooonmaecben alleen fjet intoenDiglj te beoeneltcn / �et intoenDigb te beminnen/ enDe �aec in te bolbetDen / om foo gbetingbec t� bonnen bOOjen het ghene den Heeie mij-
nen Godt in my fal fpreecken. §>itt ieb ben l)tet/goeDertiecen|ieere/ fictieft benmetu/ om Dat kH intoenDig� ben bp mijn epgben fclben- 'gTettoplcnt kft mp bcfrometPe C 2 - roe |
||||
|
2QO GoDCtUCtl. VV tSKHES
met bet upt-tocnbitb/ foo en btbbe itfttn*
toenbtgb titee ffemme niet ftonnrn aen-boo* ren. Jlt�aet mi geftomen tot mp felben ben tcft tot u gekomen / op bat ick u matb �ooitn t\v beaen-fpjtften. P S A L. 34.
Siet al vliedende hebbe ick my verfteecken,
ende ick ben gebleven in de eenicheyt. Gr�gorivs lib. 4. moral. c. 35.in lob.
3tl bUebenbetjaetbp l)cm betre berfieeciten
upt bet getooel ber tjjtteltjeket begeerten/ bit item felben op-fiiert tot be betracbttnge ban «SaDt�cnlJecre.
H 1 e R. o N. ep. ad Rufticnm.
©e fta�t te eene gcbangeni|Te:be toilbetnif*
feeenpmelB^arabij0. Ber.NAB.dvs homil.Simileeft regnum
cxlorum homini negot. O gbeluckfaltgl)t to�bernlffe! 6 foete enbe
aengename bctemitagte / ber fonben boobe/ enbe aller beucbbcn leben! 31 n u fiacn betficlt be Wet enbe be #jopbcten / enbe alle be gbene bit totopjec�tebolmattKtbeptjjtttgeKomen/ ;ijn ten leflen Dooi u gberaetftt tot een IJrmel* febe falubept .«Dciuekitb ban Dit baer lept een een-janucb enbeaenbatbttcbleben! 6 eenfa* nucb leben toat toil trk boojbcr ban uoocij herhalen ? 33en �>attcb-mahet felbe ala onfen _________________________________teptf-
|
|||
|
_________Het II. Boeck._______201
leptfmaniabooicn gegacn bluchtcnDc na De
toiloernifle om �aer re l?ben in eenigljepDt/ Daee alt�Dt toaffcnDe roofftena Der liefoe/ Die alt�Dt Olocpen / enDe nimmermeer en berden* fen: naer latenbeeenen geut ban cenei^epli; g�e foetigtjepDt. <© to�Deeniff� eenigen toinc* Hel ban allen �emclfctjen lSaou-tMn�rl! in 11/ cnDcDoojubetan�crciiDie aertfetje tij�telijc* kt �mgljen in eetttoigtjepbt! enDe om ftojtte maften /De tranen feeeren tjim in Oltj�tfctiap/ enDe �miglmi ons bpo:t een eeutoig� bet* noeg�cn. Mich. Gifler. in cap./.Cant.
«©e <©oDtb?uti)tig�e ficle / De toeltfec �aer
t'eenemael Dooj De aenDactjtigljepDt pooght ober te leberen aen <6oDt fllmattjtigtj/fegtjt tot hem: Komt uyt naer het velt, komt laet ons
woonen indelandt-huyfen. g>p beDtttfeer ep* g�entlijcft De oeffcning'cje Der acnDaeljtig* j�epDt / �ooi het tooojDeften veldt, om Dat Die plaetfenDaermen gljetooonelijcft ia Diijben* DeDelanDtf-neeringlje/ fomtiee/ fiille enDe cenigt) }�'n / berfctjepDcn oocfe upt Die Da* ghcnjcKfche berfteeringtp Der menfehen. ©oojta liet ii ona ftenbaer boe Dat bet veidt gtjenoemt too^Dt een eenigljepDt / berre upt De raenfc�eujcfte berga�eringtjen. <�nDe ghelgcftcrto�s het belbt (inDien �atiaghe* oefifent) ona ia b&ojt-bjengb�nbe allen ober* bloeDt ban bjuchten / met De toelcae top naer DentichamegheboeDt too?t>cn: alfoo Die aen* C 3 Dactjttg* |
||||
|
202 GODDELYCKE WiNSCHEN
oatii��a^nTT�SoicrTfptoelghcijanDelt toojt/
bacct ons f�lcft ecne meutctitc ban Detighoen/ bat fp gijenocgtjfaem ;:jn om ons te behou�en in een ghceftcl�cft (eben. Cen Oefen opftene teaiot fecc tocl ghcfept mhet 2Saecfe «�etie» fiobanDcnlfcpltgen 3ifaac: Endehywas ter Sonnen ondergangh alleen getrocken naer het velde, om aldaer hem ie oeffenen in aendach- tigheydt. ;0och fp en bcreccftcitt ooeft met-te- mtn De cpgften bpfonDe�c acnDacbtigheben/ met bm name �an ILanDt hupfett; toant ghe* lijdt top ghemcpnclncft jfjn noemenDe �.aut* hupfen/ cenighe fchoone tooonplactfen die op tiet JLan�t ghcfitcht jijn tot heetteen Oer fteets fche Ue�en' betmoept ftjnoe ban l©ecelDtfrhe beftommecinghen/ om in De fclbe re herfchep? pen hunnen aeffem/ enbc te ruften/oft om al�aer/ opgheftaen ?�aac tipt eenighe fieeftte/ hun te nomen bermepDcn / cnDc op te Doen be tyucjircn/ enbe Die toel te betoatcn. �>o ?iju ooch Die aenDachtigijeaen uptnemenbc fchoo* nc gheflichten Dooi onfe fielc in bcn:$rtter Der aenaacijtigljepDt opgljeboutot / nacr De totlc* Re fp is nemenbe bact bertrecK / afcotjeftenbe �an Die aectfche tooeltnglje/ om Daer in bolle l g�jerufthep�t te bltjbcu toooncn / enDe in Die (npbct enDc ghcfonoc lochr baer te gljenefen/ ban hare obcr-�lebene quael/ Die boodeDcn fouDetihaet noch fouDcn Doen gljcboelen/ fp i» ooch �aerom ghcnocctjlijfh te leben / enbe nae haten toenfeh te moghen op-Doen ben bollen <®og�ft ban alle DeugljDcn/ enDePrn __________________________fetben
|
|||
|
Het II. B o e c k._______203
felben bcfo?gt)�ct�cft oocli te betoaren.
�©bet-fulcRs Dan Dat Defe «�o�t-mmnenDe fiele tod Doet / foo fp tot haten beminden is fcggbeilDe: Dat fy wenfcht met hem uyt te
fa�n naer het veldt der aendachtigheydt,ende
at hy f^uude willen woonen met haer in de hoven der aendachtigheden: ettDe Dat fp geen* DethanD? toengb�enis nemenDe inijetgije*
ftlfchap Der menfchen: jae fclf 3 oft fchoon haer mochten ghebcuren enDe toe-fcomen alle l©ereltfc�e rncftDommen/ enDe oft haer alle toe-ftntcftte / cn�e Dat a�e ^>cbepfels tot ha* ren toillc-fteur haer aenbjoctjtcn alle het toeerDighf�c Dat fp haDDen / foo en fottDet ■ haer noc� niet aen ftaen/ noch fp en fou* De haer ghene �l�Dtfctjap (aten booj-Ko* men / ten toare bp al-Dicn Dat fp naer het hups Der aenDachtighepDt mocht bectree* hen. «©aerom fchtjnt fp te toefen als het ©jjghelSen / hettoclcfc/ al iftDatmetgroo* te befojghfaemhepDt in een mupte toojDt ghcacft enDe op-gheftoef�ert / nochtans ��t fel�e en acht hem niet ghelurtugb / tm fp mtm bj» enDe los is/ «uoe Dat het mach blieghen/ euae gaen ncfielen in kt ^>teen- fplcfen. JBet gctDen rechte Dan toenfcht De Ziele tipt te gaen/ bergftefdfehapt al* leene met G O D T haecen bemin* Den / Die fp alleene lief heeft / nac De-macl Dat felbe Die menfchen metter herten ie* manDt ttja liefae DjaghenDe / niet toet eit feonncn gaen genieten se foetighcpDt ban <� 4 Dct
|
||||
|
204 GOPDII�CKI WlMiCHtN
bet belbt/ ten |p / Dat fp Dien mebe-lepben/
Dactom en treeften f» niet alleene bupten: macr noobenbaettoe be gbene bit bun aen* ftaen enbe gberepben. <Bnbe bit alles geeft be etbarentljepbt boo| bagbclijcftfche onber* binbingbe/ boe bat bie Stoningben enbe groot e piment betoelcfte bun niet anacrs ban om facetten ban gtootec gbetotebte en gbeboogben bp te bomen tflnbe m tjunnc Ijo* ben / enbe bunne��oningb-ftoelcn / befutciv be; alle bunnen pjaebt enbe gtoot-DaDtgrjc ben $tjn fp af- leggljenbe / foo fp te �.an�e- toaert ?yu fjoriDcn�c bun bet teer ft/ Dan ijl bat fp foo toel aen be flee�fte boexea bun ghe* mepnfaem gbeben als aen eenigbe gtoote/ enbe bat fp gbewtlligb met een pcgbclijtft al» baet stin beefteeeenbe. «C-n�e 't felffte is be mepninghe ban befe fielc als fp baren Ijrcre tnQe baren <6obt foo foetehjett is noo�cnbe te belbe/ enbe tot bte Hanbt-hupfen/ op bat fp baec in alber-gbemephfebap met Ijcm als met baten ecntgljen bcminbcn moebteber* herren, 't <?n is niet tooi toepnigb tnbts batfpbaer forcltt te ocffencn in befe aen* bacljtigbepbt / w�t met <�obt te banoelen in alle bjpighepbt ,� maet fp toenfc�t ten bollen met Ijein te bct�iijQcn enbe in be blijt fc�ap te blijben bol-betben/ 'ttoeleh fp gbenoegb* farm te hennen gljeeft booj befe toooiDen s Laet ons blijven, laet ons vernachten, laer ons ruften in de Landt-huyfen. |
|||||
|
JSant
|
|||||
|
Het II. Boeck. 205'
|
|||||
|
L a v R. e N.Iv s t 1 n. inlign.virtradt.
deorat.cap.5. It�attt tcrtonlen Den <6becfi met Die aerDfc*
ftbe tooeling&en ia betmengbelt / enDe gbe* �jeben toojot tuffcUen De baren Dcfet V&t* telt / foo toojDt hp gberolt gijcUjrhertotia ee* nen bol/ 'ten ts bem niet mog&eujcfc tot <6oDt te Komen: toant bp en feau t an De men# feben niet nemen fijnen affcljepDt. fyictom 6 mijne fiele / Die Dooj time gebcDen enDe in# rtige aenbacbtig�eDot gcfcbtcltt b«�t u boo? «6oot alleen te bekommeren/ ?tit allcene/ blieDt De ftlappernpen Der menfeben / blieDt bun �eroeMltcbt�n�e gbefelfchappen/ op Dat gbp u boo? bem alleene meugbt betoaten/ Dien u belieft heeftboo? alle faeefcen te bet* feiefen. Bern ardvs hom.40, in Cant.
Jt�cefl Danallcne/ 6 ppligbe fiele / op Dat
C>oDt u alleene mach befttten/ naeDemael gbp bem alleene 'hebt uptgbelefen: feboutot �eflrate/ enDe Die openbare plaetfen/ febout De btipf-gbenooten / bertreeftt u ban u naefte bjienDen/ noch engbebengbt niet�atfelfa utoe «©ienaers u bp Romen. �©eet gbp met Dat g�P hebt eenen fcbaemte-tooDen J5ju|m �egom/ Die fon�et rtoiJffelmDctrgbcnttwoj* DigbepDt bangbefteel De USctelDt untet en ' ~~ (ouDe |
|||||
|
5�5~G oBBiircn W�nschen
fou�r brillen bp hommen ? ©ertrecfttTTDan
maeemettet toetten/ enDe niet met Den neb* jjame/ metgoeDet mepninghe fnDe metee* tten bienghett <�beeft cnDe gheDcttcKt Dat De cenfaemhcpDt Des «©heefta enDe Dea gtje* moeDts u tobi�cn beboolcn. <&im jijt aU lecne i ifl Op al-Dien Dat urne gbcDachtcn niet gbemepn en $tjn / inDicn gtjp niet te f�ee en (leunt op het g�jene Dat tcg�enmooj* Dieft ts/ tnOien grtn betaefttftet gbene Dat an* JDec Doet bertoon�eeen / maten ghp toalght iban bet ghene Dat atiDerc becfuefen; mant anDerfint� gbp en $0tnteta�cene/aliflDat u �tctjacm a�eeiu ta / enDe fonoet gtiefcl* fehap. Hierokymys Epift, ad
Heliod. «© natt�ecniffc Chr�fti, bol al�et-tjanbe
bloemmcftena krielcn�e i <© feboone bril* Derntfle/ Dacr Dat maffen Die fieenen Dacr af |in DtnUlpacalppfi�i De flaDt ban Den gcooten �Jontngtj too?Dt op-gtjebontot! <© IBilDcr* 'niTeDie umet<6oDt fco gtjemepn maeent! toat Doet ghp / mat tetbt gijp upt / tetnrijlent De D�pf�cthepDt Dct Daecftm u ie benaumen* De i tcttarijlent De gbebangfteniffe Der be* toothte fleoen u hout bcflootcn ? i&een / neen ghclooft mp / ieft g�eboele boel een anDec Itctjt' enDe teft ben t'cenemael lufl-gterigh om l mp t ontlaDen ban het pactt mjjna licftaema/ ' enDe |
||||
|
j HitIL Botci, 207]
caDe te gam bltcgtjen nacrDc fup�cre hla*i
ttg�rp�t De0 �cmela/ Dtc rop ia aenlothctiDc baof. ben glans �an foc mcmgcv�anDc fetjoo* nifllKpDt. |
||||
|
208 G DDELYCK E fflliiC HEN
|
|||||
|
Trahe mepoftte,cumrmis in odorem nnguen-
tomm «w«i»,Cant.i. |
|||||
|
Het IIBoeck. 209
|
|||||
|
Tteckt my naer u, wy fitllcn loopen in den
geur van uive falven,Qzrxt.i. Avghstinvs man.cap,2o.
D<� <8oDt-minncnbe fieletaojt B�e�je^
ben &ooj beloften/ tnbe gctrocIicnDoo,;1 goebe tucnfcJjen. Ber.nar.dvs fe rm. xi. in Cant.
Scfi beu bcrmocpt / telt toojbe flatito/ en
hnitmp niet achtce late»/ mact treckt my naer u , ep Dat ich niet en beginne te Dooien/ oft te loopen naer anDcre mum.rra / Daerom treckt my naer u ; toatlt !]:t ia btttv Datgbp
mptreriucnDegbctocltg&ebjtipcftt/ oft nip
becbaett maccitenbe Dooi Djrpgbemcntcn/ oft mp boojta f�oiuum�e 000? gctffcla / Dan mp fparcnfae/ te laten tuftm in mijne hipsba�* Dig�Cp�t. T reckt my dan naer u, ai� oft HOCft
toarc tegijena m�ncn baueft; ttcclump/op
bat icfct�o|De g�e,tui�ic|i / treeftt mp /at if� bat gftp nip bint ftoaermoebigh / miflehten fal icftberlichtcn/DcnttjDtfal iiomen Daticft gbenen teerhtt en fal bebocbcit / toant alfoan fi�lm bjp gebJ�lictj tnai felotcftmotDtct) Daet Oenen loopen» Ibidem initio.
Wel hoe! ift Danban noobc Dat pcfe 25ft»gt
|
|||||
|
© moet
|
|||||
|
|2IO GOODUTCCE WENSCHEN
mocttoojDenghetrocKcn:' cnbe bat naer l)a*
■ren t�jupbegom:' tft booj bcbtoanglj rn��te>
IgUrn tjacen toillc Dat fpbem niet na«-loo*j
jpen^maec icbet Die gt)cttocKcntoojr en tocut
niet gbettochen tcgben fijnen banen oft fjw
nen toillc/ atebp gtoelijCRemffe tenen ftceften
menftbe / bie macbtclooo enbeftoacls op fjjtr
lebcnis/ enbc ban fp-felben niet maebtigtj en
tsccncnbocot booste gam/ en fat jjcm niet
bdgben tft bp aioien batmcnljemtrccKtoftf
naet bc Dabt-ftobe / oft naet be taeffel: maetj
gbetrocKcn enbc Q�cflmrt tctooiben Dooj bc».
Dtoangb, oft Dooj gtjetoelt/ is booj ecnen mtf-j
babigben bit bebtoonghen toojbt te Komen
booj fijnen liSecbtet/ enbc nact bie plactfej
baec ftp moet geerecht toojben. ilRaet bef*
fielc toenfebt gljctrorKcn te toojbtn / om bat
fp 't begeert; toant fp en fotiDe bat alfoo niet
bibbcn/ toaer 't bp al-bicn bat fp ban felfs ha*
ten 25jupbegom Itofi naet bolg�n. jlRaet toie
fal baer bat nu beletten:' toie lal �acc nu te*
jeben boubcn^ fullen top gb.ctupgb.en bat fp
iftauto enbc fieclt ie/ enbc nochtans bc 25jupt^
It�aert bpalbienbateeniclj jongtj maegbbc*
hen i�lacflbbe ban ficcitcltjcltte ;iju, enbc babt
om gbetrocfeen te toefen / befe Klacttfc en fou*
bc ons niet beenbertoonbeten /enbe top fou?
ben berooncn alle mcbc-lijDtfacmbcpt; macr
toie en fal't niet bjcemt febtjnen ban befe
ftereke toel-barcnbe Sjnpbt / bic bact ftbeen!
flerclt gljenoegb te toefen / om anbere te tree*
nen/ boe bat fp nu felbct noot heeft gettoeften
te
|
|||
|
Het ILBoic k.______zi i;
te tooien / als oft fp met ccntgfje mootef
langtjaucugbe qualc toace bebangtjen! toat, fiele fullen top �an kioetk / tori te paffe/ enDe' �fjefont noemen/ inDien top ons ghtDjagljen! Oefe fiech te jgn/ Die om hare bpfonOere bol*, raaeckttjept enDe Deught toojt feoben alle an*, bete gijenoemt De 25|upt ban Den meere.' 55e fiele ijoe rjjtk ban DengljDen enDe ban boU marcKtfotDen Dat fp fonoe ftonncn toefen/ ge* DuerenDe Den tijDt Dat fp bcrfuthrcnDe is om tiet ijct lictjacm Defec DooDt/ enDe Dat fp toon gljetjouDenin De gbebangeniffe Defet t�etelt/ enDe �ooj Den noot-gljebal gbcbonDen/ enDe omtingeltmet foo beclDer�anDe boofbcben/ Jjoe goeDebeg&ecrtebatfpb,eeft/fooHan fp �ac� fect qualflcft. betreffen tot Die aenDach* tigfjepDt ban Den �jenicl norfj fp m Ijceft inf* gbclijcho De bolle b?pigtjcpt om Daten tSjup* begom Dacr �p gact te bolgijen. tjict ban fmnpt Die ftlagtjelijcfte enDe bctfucftten�e fiemme : Wee my ongheluckigh , ellendigh
menfche, wie fal my verlofien van het lichaem defer doodt? gier uptfooblorpcnoocftbefe
OOtmoeDtgbe gbebeDen. Leyt mijne fiele nyt
Defe ghebangljeniffe- «©at Defe 23jupat Dan
oock feggbe/ menghelen�e De tranen met me* niC�iebaitfitCbten. Treckt my naetu, want
die fwaer-eerdich ende fterffelijck hchaem ver- fwaert mijnen eheeft , ende defe aertfche woo- ningheverdruckt mijae ghedachtenifle, eude hont die in der aerden begraven» |
||||
|
©2 B e a-
|
||||
|
| xi z G oppufcxi We n s c h e n
|
||||||
|
j Bernardvs ferm.2.inCant.
«©aerom is 't nooDich tjoc Dat itfe toojDe ge*
tiochcn /om Dics-toille/Dat hetbier banutoe liefde ten tocpnigh in ons bergacn is / noth top en ftonncn / mits oen teint Daer in is fit* tenbe/ foo DapperljjcK niet gbeloopm/ gbtljjtft top tod DeDen gtfteren enDe eer-gifiercn:maer top fullen loopen / footoanneerghpacnons fult ghcgunt hebben «toe faltcb-maec&cnbe bltjtfchap: enbefoo toannecr Den glans utocr ghenabe toat beter fal beginnen dooi te fc��* nen/ foo toanneet De �>onnc Der ghettchtic* hept ban her' Doo?-bit?ijnDe fal hebben Doo^s Djonghen Defet beftojinghen / Die 't nu ter tfit alfe-gadee bebeeften /enDe ons Sjier Ijouatn in Dupflermffe/ Daer naet �e loc�t toat fchoon* Der op-hlarcnDe / Die falben fullen beginnen te fmtften / Die toel-riecftenbc oli�n fullen be- ginnen te Druppen / enDe te geben Dunne geu* ten. Hlf-Dail fullen wy loopen,\vy fullen loopen in den geur; toant alf-Dan fal De ftrammic«
hept ban onfe leDen / enDe De lupitIjcpt Die nu teflben-tooojDich is / berDjebcntoojDen/ enbe De bietichepot fal ban bet' ooeft toojDen on* fielten / noch het en fal niet meet ban nooDe ?i)!i te tooj�cn gettoclten; toant toefenbe bet* toecitt Dooi utoe geuten / fullen top ban fclbet tot u ftomtn gtjcloopen. if�act nu/ tetto�lent ieft naec het fclbe ben toenfefoenbe/ Treckt my naer u, niet Dat icfr mp felben fal toillen be* | |
||||||
|
ftaenj
|
||||||
|
________Hit II. Boick-______213
fiaen te loopen alleene / al 10 'tfcfjoon Dat ieft
't foo gfjc� rocn ijeb�e! maet notlj beel andere matg�Deftenai fulien met mp loopen. Wp fuU len ghelijc&el�cft te famen loopen / rek in den geur van uwe fal ven , fp-lt COC ti b t ttrjCC li t DOO|
mgnbooi-betoijs enbeb�rmaningc/ enbe foo
poeti�e/ fnllen top gelijc�er-hantallegaDec loopen in den geur van uwe falven.
�©P fulien loepen top fulien loopen: maet
ben geur van uwe falven, enbe niet fjet betrouw toen op onfe bct�icnficn fal toefen be oojfafte [en�e be maebt om te boibjengben. <©n0 booj* nemen en ie tot bit (oopen niet te gebjupeften renicb ghetoclt: maec Demcnic�bulOtcbept jtttoec gena�en; toant alfo toel ais top geloot pen hebben/ enbe Dat top tt met alle bujtichept ?#n naet-ghebolght/ top en hebben Dat ons rpghen felben niet toe-ghefcluebeti; maec toel bc genabc enbe bermhertichept ban <6oDt %U machmh. S»oo ban/ Dat Defeghcna�eenbe bermhettichept toebet-cmme ober ona bom* me/ enbetop fulien loopen at�boojen. <�hp/ 6 tyem l g�clijc&e�-to�0 cene tetife/ �c flcrcfe* te noch De bapperhept en#tt tt ntet onttyecc* feenbe/ noch gijp en behoeft ban niemant te ?nn gheholpcn: maer top lie�en Die ftoarJt en? De Rrancft $i}'n / inDicn tt falben cnDe Den geut ntoer foettthept ona niet en trccKt / 't is bette ban Daer Dat top fott�enftonnen loopen/ jae ben minfien boet betfiellen. <©hp Dan 6 geere $(jt Die / die den Vader ghefalft heeft boven uwe
andere mede-gelellcn met de olie der blijtfchap, ;'■"� ... g> 3 'C^lP
|
|||
|
214 GODDELYCKE WeNSCHEN
loopt booj De fttacbt ban Oefc falbinge / maet
footopbepoogljcntelaopcn/ 't is ban nooDe Dat 't fei�e g�efctjtc�e op irtocn geut: g{jp loopt iti�eno�ertitocDtu�arrgSjenaDe/ tnDe tap op Den geut ban De fclbe. Abfolom Abbas ferm. i. de annunt. Vil
qui eft 20. t©cfen geut is �oben al noatfacthelijcft/als
IjepicnDe De fctandie menfchen/ berfictffcenDe DteDactar�cpaett/ enDc be�oubenDc Deghe* fontfjep�t bet bcImarcStc�rmerckt ghp nist Dat Den 3Gcfcet Defer �l�ctelot ban Defe geuren ghebeci �a! is.J als ghp �act eemg�c ftloetft firt in gJjcrethnghepDt/ ctnighe anoete bjan* ■ DenDe ban licfDe / t enig'oe anDecc btijtigtj tot gfiehoojfaemtirpbt / nnoete befpjoept met tranen/enOrtjunfelbenmilDelijtk isptrept* Itcn�c tot aelmoefleni Dan Defcn geur ftaet gt)efc!)JCbtn: Tieckt ray naer u in den geur van ir.yer falven. «SniJC op eent anbere piaet* fe: Sierden geur van mijnen Soone is gelijck den geur van tenen vruchtbaren acker , die den Heere heeft ^heiegenr, Beh.nar.dvs ferm. 2t. in Capt.
3�3c!) ton cnloopm niet g�jelijcKer-hanDt
in Den geut ban alle f alben ; maerghp fiet rcniglje loopcn met mtcroeren pbtr om te lee* renDetotjnicp�t/ rci�gitcanDcteop Ijtt be* troutoen Der bergift'ctnffc ;gn meet gljcnt* ghen tot De poetbeetDiaJKPDt' eemgh,e anDc^ |
||||
|
, Het II. Boeck. '215
cegljeDjcbcnDoojljet leben <�lNiftt / tooj�cn
gftetoepen tot De oeffentnge fijnec Deugbacn/ eenigbe anoete toojbcn bettoctftt tot �e goDt* �?utt>tigt)cpt (Die in �unnc fielen onf�eetften tooj�t) �ooj bet obetDentften ban fijn iij�en. 39e gtjenc/ gljcfonDcn ban toegtjcn De ^tjati* fttn' liepen m Den geut �cc toijf tjcpt/ mi�ta Dat fp fepDen'toe�ctom gekccrt jijnDf: Noyt menfche en heeft foo wel gefproken. 59:n|j.
Jl�ito�emue liep inDefcnfclbcngeut als ij»
�p natfjtequam bp Den �ectc'gettotUenDooi �et litljt fijnet toijf bep�f. Maria Magdalena liep in Den geut bet gtjetec�tig�epDt/ als aen haer veel fonden wierden vergheven, om dat fy
feer veel hadde lief ghehadt. 53en openbaren fon�aet infgclijt^ ben tocltfeenljtbbenDe bet?
fetcgljen bergiffcniiTe f�net fonDen/is afgeko- men «herechtveerdight, DOOJ De betupgciliffe �et tct�tbettDigtje'p�t felbet. §>intt Peter tjeeft ootk gbeloopen/ Diegljeballen jijn�e/ beeft bitterlijckghefchreyt. David bcKennt»?
De fijne faute / Ijecft bet�fent te booje Dcfe
Dfft tDOO.lDcu: Den Heere heeft 11 verdraghen
van uwe ionden. <0an i|J. Paulus bttUpgijt Datbp felbet toa� loapen�ein Den grut "ban
Ijepltg�epDi /als Ijp ijem neigen» in en ber* {joobcetDigfot/ ten fp in te toefen een nactbok gtjet Chrifti hsv, Mlt Die anDcte litp.-n infg�clijcfta in Defm geut / Die Daer mtttec toaerlKPDt toatcn feggjjeitbe: Siet wy heb- bent al verlaten, ende wy fijn u ghevolght. ^beigaet nu met ecitcn De j�Sattclacta / bcfr © 4 #» I
|
||||
|
216 GobdblyckeWbnsc h b_n _
$iju/ Dieoockbebbengtjeloopen in ben geur ban bet Inocn <�b?ifti. aienmcrcttt Dan / �oe Datu al(-nu Die bier foonen Dan falbmgtjen toojDcn booj ghe|ielt. Cen eetflen/ ban De tojjf �rpbt/tcnttoecDen/ ban De gtjctecb,tig* bepbt/ tenDerDen ban De ^eplich-maKingbe/ tenbieebenban Deberloflmghe. Avgvstinvs medit.cap. 3 $.
«©hebooght Dan � mijnen Jjeerc / mijnen
<6a�t yoe Dat kli ttlief �ebbc/ enbe�aticft t'utor� liefDe nip ontlaDe ban bet pack Der bleefchelic�er toelluften cnDe aertfthc begeer* lijcftbeDen. jH&aecftt mp quijt Dat ftoaer-toc* tjenDe pacft/ nergens toe DicnenDe / Dan om te berbinberen mijne fiele/Ijoe Dat tck fonber be* (ctfel u nact-loopenDe in Den geut ban utoe falben / u hebbenbeboo�lcptf-man<' goeeet poe liebet mach. ghetaccUen tot het gncficijte uan utoe fcgoonigbepDt / om mijne ooghrn bolftomeljjcfc te becfaben / enDe Dooi ceutoichj Die te befitten. Ibidem.
«© Ijccte/ telt btbbe u hert-gronbclijcS/ Dat
utoefoeteenbe lieffehjcfte geuren mogbmri>; fen tot op mijne fieic/ cnoe Dat utoe Ijepiigge bolmaecftte iiefbe/ beel foeter Dan Den hen* nigt) / bloepenbe marh gljenaeeftcn mijn tjer=» te / ban Dettoelcueicfc aeuu nu tegftcntooo?*! DelgcH Doe een offeranbe. |
||||
|
Hit II. Boick. 217
|
||||||
|
Atgvsti«»s «nedk.cap. 37.
Ctec�tt mp naec u / nwttt rotfet mp om
boogtjc / op oat ick u uolgbc/ cn�e loope in ben geut ban ntoefalbcn/ oat ttlt loope fon* btt op�ou�en/ u �eMmtfw booj leptf-man en* �eboojbooj-looper. G 1 1 is. in Cant* hom.i j>.
naant �eltcf�e iseene fterene kooj�c/ be
liefdeteeeftt feecnaet/ foo becl�joejacfcena foo bed fiticHsftetis / fptrecht met oetooo?* Den/ en&e fp Doetjjaer bolg�cn / bare uan�en 5�n Die alDermecft blnom / enoe bie alOetbeft iet fijn nacr-trccitcnDe. |
||||||
|
QUH
|
||||||
|
2lS GoUBtl�CIl WeNSCHIN
|
||||||
|
Qujs mihi das te fratrem meum,fugentem ttlty
ra mairis mea,ut inveniam te for�, C deojcu- krte, er jam nemo me defpiciat, Cant.8. |
||||||
|
Wie!
|
||||||
|
Met II. B o e c k.
|
||||||||||||
|
219,
|
||||||||||||
|
Wie (ui my u geven voor mijnen Broeder,
fuygendede borften van mqne moeder, op dat ickjt buyten vinde ende u k^Jfe, ende dat my niemandt en verachte, Cant.8. S. T Ho m in c.8. Canr.
ACnmercfit tjicr een tyem�e nicutoio*
�fP�t! ©ac ©^ijificc beeft opt qIjc* «hrj», *?e"rc�t/�atfp Dien fp hef beefr/fou�e awpen ttnhlepnhint en�eljaccn �joe�ec/ botf�en ban hare mocDcc!
B � d a c.7.inCant.
nf, Sv? «wjflKftele�oi cechtbeetDigbe/
S� J?�C/,00f« " m f�ne «o�Ujept een te toe*
fen 1met ben �a�cr/ enbc oen U.<Sbecf� / en* XHWpoo5ft 0efEWe «"*««i toe-�ie*
mtoenoifltj; l©ant in den beginne was hec
YVoorde, ende het Woordt Was by Godt, |
||||||||||||
|
ootft n
riet
|
Woordt is Vleefch gheworden
|
noen.
|
||||||||||
|
de!
|
||||||||||||
|
32Q GoDDBLYCKE WeNSCHEN
de heeft ghewoont in ons. �©atlt De #attiat*!
toen enbe De #jop�etcn ijebben Dennette toe�:
flrften mact Dat gffchuocint�cnDcucK Dat us te f eggen/in De aenDacbttgbepDt De» geefta/ enDe met Doo? het gefiibte bea �leefc�a. &p bebben betn g�efien: mact bet toas in een af- �celDtnghc'' enDe in tjeoaente Dan cnchchjche fubftantie/cnDe aengaenDe font geftalteniffe/ oft fijnecpiccbtc tocfenthepDt en bebbenfp niet matbtigb getoccfi teacnfchoutoen.Cpn* DehjcK Den iOct-Djagbcr felDe OictoectDtgb toas te bOOjen; lek lal u thoonen alle goedt, beeft oocftgeboojtbefetooojDen: Ghy enfuk mijn aenfehijn niet konnen aenfchouwen.want genen menfche en foude dat konnen aenfehou- wen, ende daer naer leven. O gclucfeighe Di� onberlinghe mogben feggen: Wy hebben ghe- vonden den Mefiias, die ghefeyt wort Chriil us.l
U9ant Dit is fijn aenfc�nn /. Dit to f�ntn hus/
bit is Den biicttaelgcftcn febtnefc ban fijnen mant i cnDcDenhanbelban fijne otiDttltngbe t famen-fpjafte. Muil, G i s l e n. cap. 8. in Canc
expof.3. J&aer De <5obtbjucbtigbe fteU geeft booj
�efe tooojDcn gbcnoctb te hennen Bate upt* tctfte begeerte / met De totltise fp ttr Dict ooj< faetfte toenfebt bjienbelijcK mtt <©oDt t� toojben bcreenigljt / 0? Dat fp niet alleen ixv\ totnDeJgcfc Dooj �eacn�achtiglKPt/maettoelj upttoenDeUjcfe ten bp fijne ban bare bjien»; - _______________________?«V|
|
|||
|
______Het 11. B o^i c k.______121
Oen/ in bit menfctjeljjcft leben �jaten albet*
licfften foube moghcn acnfctjoutoen / cnbe (tic!]tcn glicljcrt De ��ctelbt Dooi bet bocu-�r* toijs hac�bet gb,et�outoigl]cpt / fonbec opt te b?aghcn naec �enfpotoft bt galferepen bet IBetcltlijcRcc mcnfc&en: baant tjeti� foo becl ais oft fp fcpbe: <© mijnen <S5obt/ oft top oocft t Tarnen toaten ghebon�en in foobanen ftticlt bet liefbe / g�elijcftcttoijB ban fitftet cnbe ban InorDcr'. oct) oft icft u beminbe gtjclijcR mijn jonghfte tyoetRen/ fupgcnbe be bojfijena ban mijne mocbet! op bat iclt u in 't open�act/ in De teghentooojbighcpbt ban alle mijne anbeie bjoeDcisbetmacbteteRtiffcn met eenenfens bet liefbe; noch bat icft mp niet en fc�aemOe boo$ een icgljelijcft u tebeljjben/ enbebooi gebeben cnbe goebe toetcftcn alle Dienftbacr* �cpbt te bet�ooncn! �Bie fal mp gijeben bat gtrclucHbannboojt-acn niet mcec te bjccfen ais eentn ialourfm <6obt/al0 cenen ijjectc bet hepj-ltrac�ten / fchictenbe Den banbti enbe Den ultiem Daet af gijp tifclbec ?tjt bicncnbe om mp te gbeben een achtctbencfjen ban u nicttcbecbolghcnc macc bat ickttbeminne als mijnen epgtten bjocbee / en�e fiilrft cenen blocDcc bit Dooi fijne femtfehefoetighept nie* mant entotltbc�baertmaRcn/maettoel tot fijncc liefbe toslt ttcclten alle bit hetten l)oe brtfte�nt Dat bic fouben mogen toefen. D. T h o. in cap.S.Cant.
<Slm bic nu tuft in Den fcljoot ban utoen
________________. f ""agabet/ |
||||
|
j 222 GoDDUVCtJ WBNSCHBN
©aDct/toiefalnu macckcn Datgbp toostten
mcnfcbc:' toie fal u met ons nu maccfcm Q\\t* Deeltg�^ cnbe u binbcn�e onDet De ghemcpn* fc�ap Der menfchen / Dat gbp meugtjt toojDcnj gbenoemt mijnen bjoc�er:' op oat itli u in gr* bacntc ban een menfc�e mach bcficbttghen/ ende ukuflen, Dat t� / Dat ich mach opentujcft acnficn Dien ich nu tegbenujoojDigh Dooj bet gcloobc ben baft-houDenDc! Gist. inc.8 Cant.expof 3.
U9anncct ghp groot enDe berbeben toaett/
foo en haat gbp mijn goe�t niet ban noobe; och oft mp nu Dit gbelucft oocft toe-quame/ DatDimc UefDeu bertoillighbe te biefenmjj* nenbjocDer/ enDe Dat ghp ban eene JRagct toiect gbeboojcn,cnDc De �oifl ban Doen haot omtefupghen! dooj brfrn mtDDcl fouDeicft bcrhoopen Dat mijne Ucfoe tutoacrts niet en jfouDe toefen foo onb�lich/cnDc ich fouDe non* jncn hebben bet gbelucK om alle mijne Dtenfi* ba»bttiDt gbebocg�elijcf«t aen u te betoo* ncn. <�erftmael bebbe telt u sljcfotht enDe turt ghebonDen/ Daec ober ictt ghcklaegbt hebbe/ enDe al toecnenbe ghefpjoocltenmet Den |5?ophete : Mijn tranen hebben my dagh jende nacht gheweeft als broodt, om datmen my daghelijcx feg �t, waer is uwen Godt?mact 'nu ter tijDt iff mp eene bjcught/ IjoojtnDe Den Cnghel fegghen rotOtel^crDcr�: Ghy-lieden !fult dat kintvinden gheleyt in een kribbe, foo 'ia oocft Dan mgn tjoope u, alhier te binbrn/
! ~ ■ tnDe |
||||
|
HetII. Boeck. 223
cn�e bat bupten Otc oitbcgtypeitjcke groots
Da�igbcpDt / �ooi De toclike gtjp ban Der ecu* toighepot in u epg�en fclben tt) aett fcbaplen* De. Jch foctu u op Defer aerDcn on��c Dt menfctjCU: lek hebbe ghefocht in het bedde-
icen van mijne fiele die mijne fiele bemint, ick hebbe hem ghefocht ende niet gbevonden. 3lck ben opg�jfflaen/ enDe hebbe fallcn San*
ten DoojDicbelt De fiaot ban Defe tcgbcmxsooi* Digbe J©eetel�t/ door de wijeken ende door
de ftraten Det metlftben hebbe ick u ghefocht ende niet ghevonden. JjEiaCt ntt metter Dact beikectenbc onbet De menfeben/ enoe ban*
ghcnDe tttffcbenDc bo:(�jens ban eene i©a* Boet onfet bepDec it�aeDet / if r bp aloien Dat ick ti binDe/Dact en fal gbcen tegbcnhott�cn meer toefen/ ick fal uombangtjcnenDe Dtip* fent-toerf kuffen fonDec Dat tck ban iemant tet�t�eetelDt fal toajben berifpt/oftbcgtc* pen: maet ickfalbjten�eUjck metutoojDen bcteenigbt/ tn�entemant en fal mp bctach* ten/ om Dief taille oat ickccre Dien ick niet tn kenne/ om Dat itlt mtffc Dien ick niet enftc/ omDatickacnbiDDe Die ons toepgect te berhoojen / om Dat ick <Offct mijnen Dienfl booj cenen $eere / Die met en gbc* Doogfjt boe Datm�n bcm bp kome: UDaet*! aebtclijck ti knffenoe in Den ectflen aenbangO titoct ontfaugtjeniffe: uwen Godt heeft u ghefalft met Ulie van blijdtfehap voor allen uwen mede-^efellen. 13 HUffenDe fal tl bet* reten als mijnen b|ocDer/ enDe bcltjoqn mt>
'% 2 _ _nm |
||||
|
224 GoPPEtYCKB WeNSCHBN
nen Itoningh' foo men leeft in De 2Soerittn Orr
�oningen Oat Samuel in eenen ftus Saul fou# De hebben bereert / Die tot ISomngh usrhoo* ten enDe gefalft toas. J\\ ato fal uft u ais f�o* nfngh toefen gehoojfaenv mijne geho ijfacm* bept bebef�igcnOc Dooj mijnt ttuffecno/Die ith op u mon�eften fal homen opteken, ais cc tyts Dooj het teeeften Dan eenen kus ban oic ban �Ggpptcn De gbehoojfaembepDt ban gheheel Cgppten-lant Ooo? Pharao aen lofeph belooft miert/ cnOe Dat hp tot hem fepoe: Alle het volck fal komen kuiTen aen uwen mont. Bonaventvra fol�oq. cap. 1.
3Icfe en toift niet 6 goeoertteren I e s v.bat
iioJc omhelfinghe fo foet toas/enDe Dat u gljc; naceften toas fo eetehjefs/ ertDe u gefelfcbap fo bjicnncljjcft enDe aengenacm! toant foo ici! u maec bemint en be&Dc / ben fnpbet enDe net gbebleben/ foo uit u genaecitt hebbe/ben bcr- �eplicht / enDe foo ieft u hebbe ontfaagben en jjebbc Oen maegbOom niet betloo?en.<© foet* ften hsv, trtoe omhelfinghe en befoctelt niet/maetfpfupbert; u ghenaeeften en be* blerttt niet/maer het maechc �Jeplicb! <Q 1 e- s v, f�ntepne bol alle foetuhept/toilt mp ber*; geben Dat itft't fo fpaDe gelooft bebbe. *©ch' toat albieugbOen ift Datmen ontfanght foo haeft De fltttc�tet hant utoer toijfhept enae. ecu* I toigettoetenfebap is on�et mtjn hooft, Oat ia te feggen/De rc�cnc. <�nDe Oat De rechter bantj ban urne «goDOcltjcite iiefoe enDe betmhettic^ |
|||||
|
ijep�ti
|
|||||
|
Het II. Boeck. 225
Dept mp fai omljelfen Dat is Den totile. <© mp
�llcnDigc / bit mijn gljciiicit noch niet en hene-
ne ! toat fotiDe mp foeter / aenghenamer enDe berrjeugcljicKet tonnen gebeuren/ Dan te ru* f�en in Die «racmfcens ban fu�cft eenen 25inp* Dcgom / tuffrtjcn De foe ntjens ban fulcften ito* niiigl)/ enDe te flapen bp fulCKen beminDen^ <©e OoDt-minnenDe ftele JjaDDe feer toel ghe* pjoeft Defe foetighepDt/ als haet toenfcben toierDen uptgUeDjucKt met Defe tooojDen. par hy my knlTe met den kulch van fijnen monde.
$aDDe fp Defe toelluf�ennietghepjoeft/ fco
fp gheheel ontfleceften ban liefDe / enDe bp na beftoeften toas/ �i�DenDe in ittt %itt Der %Xtt Dehens: Wiefal my u gheven voor mijnen
Broeder, fuygende de borftenvan mijne moe- der.op dat icfc u buyten vinde,ende kuffe? IBte fott�e ten bollen nonnen bethaleittoat al foe*
tighept/ enDe toat al «GoDbiuchtighept Dcfc tooojDen fijn behclfenDe i foo f» toel ober lept ?pn/enDe ghcfntaecftt Deo? een techtfinnigtje fiele/ ten y? �at fp ban te booten in Den gheefi Defe toelluften ghefmaceftt heeft i Jf�aer 4 S^eere/ inDt;m Dit allegaDer foo foet is aen 6ie ghene Die Dat niet en bennen Dan Deo/ ghe* Dachten/ toat foeter foetighept fullcn fp p;toe* ben Die De fe�be DaDehjcK $tjn fmaeckenDe! fchgnen Defe fatten.fa foet te toefen booj Dief e lefen / hoe trooftclijck fullen Die ;<j'.i boaj De ghene Die De felbe fullcn booj ceutoeljjcK be- erben ! |
||||
|
% 3 1*
|
||||
|
iz6 GoddelyckeWens cmin
|
|||||
|
In lectulo meo per Moffes q u*fi'vi quem iiligit
anima, meit ; quz/tvi Mum y C «0» invm, Caut. 3.
|
|||||
|
H i t 11. B o g e k. 2j?|
|
||||
|
In mijn beddeken hebbe ic\by nachts ohe-
focht die mijne (iele bemint: ick^hebbe hemgefocht,en niet gevonden. Canr.3. Bek.nar.dvs ferm. 75. in Cant.
D<�*n 2SvjupDffiom en ia niet geneert op
Den roep/ noch op De begeerte Dan fijne bcminbe/' Die hem toeOcrommc rtcp. ODacrom Ditf om meer te Doen onfteKen hare begljecrre/enDe om bcrfenerDer te toefen in De licfoc/ enDe om bacr felben in alle Dcfen licffe* hjeken banbel meer 'cnDc meer te ocffenen. UDaeractjtcigcft 't mts Dan maer eene gbe* ucpnfttjcpDt/ enDcgljcneberaehtinghe/ noch an�ers en iffer niet/ Dan Dat hn Die niet en is toe�erom gbeHccrt/ ghcrocpen $guDe/ hem fal laten biii�en / foo bacf � men hem fal neet= f�tiijrl�gijefocht hebben/ achteibqlgenDe Defe tUOOj�en: Alle die foeckt die vinc. �}$ foeeftt hem mf�mael op batt beDDtnen: maer fp en
ia hem gbetnfma binDen�e/ noch oocH Dit foeeften en is niet ban ecnen nacht aiieene naocmacl Dat fp fclbru ia fcgghenDe; lek hebbe hem ghefocht gheduerende de nachten.
Gisihr. in Cant c. j.expof�r.3.
1©b Iefen in Den ?6, $fat�*/ Dat gcDiteren*
De �eh nacht eene <�oi>t-nnnncnDc ?telc <6oDt .ghcfocht haD�e/cnPe Dit niet atttcne met hep* I" " ~ %+~ . , M
|
||||
|
22S GODPEIYCKB WENSCHEN
ar De hanDen: maer aock met De ftemme/enDe
oat baer foetften niet en toas te bergeefS; toantfpfelbcr dooi hare tooojocit m't open �aer gbetupgbbe het goet Dat l»rc Dooi toas aengheftomen/ 't tartcfe fp coeh toilDe Dat ge -- heel oe !©eercltfouDe toeten, lek hebbe,fegbt fp/in deu dagh mijuder droef heydt beyde mij-
ne handen uytgheftreckt, op dat ick Godt fou- de vinden , glieduerende de nacht, ende ick en ben niet gheweeft bedrogen : J��aer tn Defet manieren als fp feght: gheduerende den nacht hebbe ick hem ghe�bcht op het beddeken , De �eplighefteleghetupghtoatfp �aten tytexe
ghefoebt heeft bp ttaejjte / Dat ia te fegghen, fect Dicftmaels / enDe te toeren in Deel Der* fehepben nachteivenDe Dat fp naer lange foet^j ftinghenhem niet en beeft (tonnen betrapen.i Ber.nar.dvs ferm.7y. in Cant.
ODat heeft Dit febcDtrDen/ Dathp gefoebti
jsjnDe niet en is te biuDenynochtans hoe neer* ftcujefs ijp aiomme gefocht toojt/ enDe Dat hp fel�ee iS fcggenDe: Soeckt,endeghylieden fu�t
vinden,ende die foeckt die vint. Jjjoe fullctt �an Die ^thjiftueren bettmlt too^ben i toant De
jfljrne Die hier nu tegi);ntooojDich is foreften* De / en is noch upt het ghetal ban Die onghe* lucftighe niet / tot De toeltfte hp eens fepDe: Ghylieden fult my foecken , ende niet vinden.
G i s l. inc, 3. Cancexpof.9.
3?ti het giirfagh Dcfct betanPermghe toas |
||||
|
icft
|
||||
|
_________Het II. Bock e._______229
feft cerf�mael terfielt / toant mijnen <6beef�
enhoftbem niet laten boo?-fiaen/ DatDefcn 25jupoegom haDOe eenig�e teDene om fulcfte hocligbepDt te gbebjupcften / om oteftoilft Datacbtetbolghenja Dcnghemepnenfin teDe* lijtktx fcijtcn oat <�oDt Ijem babDe bcboojcn te laten binDen/ enDe hem foo lange niet Doof tebepfenop Die ftlag�el�cfte ftemme ban Die fielt/ Die Dooj De ucf�e foo toas onfteften/enDe pjinctpalgcft Doo? fulcft eene UefDc als Daet toe fiontban fulch cene 23 mot tot Duf banen zSjupDegom. 'jlocbtnns foo uk toat Dfepec UcDbe Doo^
gront De tooojDcftens ban alle bepDe Defe fie* len/foo hcbbe ith ItchteUjcii begrepen De te* Denen baet�er betiebcpDentbept. 3|cr bebbc oock kannen betftaen ter toat oojfaeefte Dat Die fiele/ fp^eftenOe in Oen #falm/ <S5oDt Jjeeft mogben binDen / enDe niet Defe 2Snipt. 39e teDen is om �t eftmlle, bat fp/ boc-toel fp �a* ten 25pipDegom �abbe gljefoc�t mettee ban» Den/ enDe mettet ftemme/Den felbenhaDDe gbcfoctjt op baet bebbeiien/ Daet De tufte toas enbe ben bollen 'oitbt. g>p ija�Dc bem feboon te foeciten / enbe mettec tjanben naet hem te taften ;toant betre toaft ban Daet bat fp hem fouoe binDen Daet b» niet en toas iBaet Defe anDetefocht bem temibbtnDct D^oefljepDt/ ban Detoelcnefptot bem toas toepenDe om bulpe enDebpftant/ Die ooth geeft boojant* toOOJiJS: Van wat hoedane droef heydc dat fy
my lullen aenroepen , ick fal hun verhooren. |
||||
|
JOOIS
|
||||
|
23° G o d d i iyckeWenschkn
§>�am^tiftfpbtm a�ecne niet foit�et gtoo» tenarbepbt gtjebonbcn; m&ct acn-teefl om macht te Doen gljc�m Die �joo^�en Die fj» jja��e gbefpjOOCften: lek ben met hem in pij- ne ende in droefheydt, enQe bacwm becbo Ig�t fp hem op Dat fp fijne belofte fou�c toaet
JJOU�en/ cnbe fp feB�t: Ickhebbe Godtghe-
ibcht in den dagh der droefbeydt, ick hebbe hem ghefocht met mijne handen ende mijne ftemme, ende in het rainfte en ben ick niet be- droghen, Beh.narr.dvs ferm. 7J. inCant.
�eert �an �atter $ijn Djp oojfaeeften/ Die
fomt�bns obetftomen ende bcbjieghen be be�toachtingbe Der g!j tnc Die foctftcn / te �k* ten/ foo toaunecr men niet en foeeftt alfi tn�t cnbe (lont ie/ noch foo men bchoojt / noch op Die plactfe bact men bchoo^oe te foccfecn. �Bant ift bp albien bat a�e tot bcqtiaem tua* te om te foceften: toaerom heeft oen l&jophtte 0�efept^ Soeckt terwijlent men kan vinden.
�>oo ift ban noobe acbtci�olgheno ben fin ban Dcfc tooojben/batter eenen ttjotia bte 'onbeqtiaem 10 o;n te binben/ enbe batter ooeft | cent oo^faeeft e is bat ben i^upbegom niet en I foubc tooien gbcban�eit ban toegen Die hem hijn foeefeen�c/ foo fp Dat bttptcn ttjbcjijn boenbe. ��aer. Dit en bctbinbe�t gbeenfnus Defc^upt bic hem t« bcquamec ure taber* foeefcenbe / cnbe ooeft aenroeoznoe; noch potfe om bte ttoeebe rebene/ nabemaet fp hem I " niet |
||||
|
Het II. B�eck._______231
niet flautjertettjctt en foecht/maec tod met w>
ne bierige begeerte/ fonDct opljou�en- goets moets/enDe ooch op]ecbtel(jch mepnenac.33u en ftact ons an�cra niet te toeten/ oft toet ijtt DerDe beletfcl beur ooch foit�e hennen betegr^ nen/ te toeten/ �at fp tjem foecht Date fp bent niet enbtbOOjDe tefocchCll-Op mijn beddeken
hebbeick geduerende de nachten ghefochc den
genen die mijne fiele liefheeft, gullen top ftg* gen Dat top niet en btboojOen te fcggen/ bed-
deken, maertoel bedde, enDc alDaet bcm tt bcfotcften^3|a tiooj toten gc�ccl oefe toetelt te enge en�e te hlcpn is i maet ich toert bat Dit tooojt beddeken �em ooc ts gcnocgcnDe/mits te bem fo hlepn cn�c als een hint geltent Ijeb* be. <©ften fouDe Dit beddeken niet tocl bete* henen fijn htibbchen / oft tocl Den feboot ban fijne moeDcrs'toant aengaenDe Den fcljoot ban fijnen boogben ©aDet en is gbeen �eDDehen/ maec tocl een grootbcDDC; ban'ttoelchcijp fpjeccht tot fijnen �>onc: lek hebbe voor den dagcraetu voortgebrocht uyt mijnen fchoot,
�jjoe toel Datmeifmiffibicn Defcn fcljoot gbeen
bcDDc noemen en martpnncc tocl een� ttjjoon/ enDe eene plactfe Die meer beqttaem is ban om Dan Daerobec alteheetfchen/Dattteligg�en. jj)aee om alle ttonffelingen te ontgacn' fo ift Dat 0cfc23|upt tt Rennen geeft optoat beDDe Dat fp �em toas foechcnDe/ te toeten/ op tjaer epgcn/enDe niet op eens anDers^ilRact arme betDoolDe toat totlt gbp Dactfocchen^ mepnt gbp te binben u goct Die langen tjjt te booten I naet |
||||
|
*
|
|||||||
|
23a GoddelyckeWenschbn >
nacc het fnne toas bcctcocftm «" ll�cct gup
boe den �>one bes menfehen is ghcftlommcn dacc tsp te booten getoceft heeft:1 Kis nu tjeeft ftp berlaten bet graf om teuecken naecben kjcmzl ende foctht ghp tjem noch tec toot op n bcddCKcn i Hy is opgheftaen, 'hy en is hier niet, Doojtoaer ghp Komt te fpade. �©at! foeckt gijp Den firrcKcn op een ftlepn bedde* ii.n? foeckt ghp hem in tenen flat / als oft hn laghe onder De btcflcn^ oft als bcrljeben in ecnea (loei ban bolle groot-dadichept:' j^een/ neen/ pp is ghetroeften in de bermoghenthe* Oen des geeren: Hy heeft hem gekleet met
fterekte, ende met fchoonigheydt. <�n�e den felben die eens beeft gheleghen onder tenen
graf-|tecn/is nu gefeten boben de hcpjJtrath* ten Der <�nghclen. «Onthout dan dat hp nu niet meer en is gheleghen: maer totl rjooghe ghefet en / ende alle Die ghcreetfehap die ghp maecKt om hem te Doen liggen is onbequaem ende nooDeloos. �Bcl aen om u te ondet-rcrb* ten ban Dt opitrljtc toactIjrpt / foo ift' dat hp of: fit om te ooj'dcelcn / oft dat hp fait om ons te helpen: Dan Doen af is Dan Den 25ntp* Dcgomtebergecfsghefocht ghc�jecfi op het bc�dekcn. JiKacr naocmael defe 2Snipt hem nergens en is bindende/ feghtfp feet toel: lek en hebbe niet ghefocht die ick beminne , macc
fcucldie mijne liele bcmint;ghcbcnde daet dOOJ te Kennen/ dat Deje liefde [jarc fiele alleene is aengaende/ rnde dat bate hertf-treeften tot i'-iem-bjaetts lijn ghehetl hepuch/en�e gcef�e* inch.
|
|||||||
|
_________H tf II, Bot c Je.______233
ujcfe. �Bant foo De fitte itt bemint/off �ar
meet is/ ietbtgeert rtactDcnblcefc�e/ Defe ItefDe too?Dt meet gtjcactjt cene Uefoe �es blcefc�s/ als Dan Deficlc. ©oojts feghtfp fecr tuel/' Batfp �cmgtjcfocljt �eeft ghedue- rende de nachten, toant het CU paft niet CJlta*
Ijjcft inDicn men feg&t/Dat De gtjene Die tebcts
om in pijn xytv als iet bctloojn Ijt�iJcnbc Dat �itongcluclt jan meet �cerjuiDert bp nac�tc/ ialsbp oagl)ev euDcooch Dat Dtcfulcficoteiet j�n forcftenDe / meer fettfjnen te foechen bp nactjte/ais �p hiaten sag�e. iBat fal tcmant bcftacntefocchen�ctgene \tv oaet eaDeltjcft boo? fijne ocgm is fmfiie:' %is �~m Dan Defeti 23?up�egom fo laet foetfccn/tjtt is bp nact)te; bjar.ttoacct bp�atjtje/ tjp fouDe komen mi boojfco�uc «oc� oaeft tm &ate genen noo�t bcm te" focc��en. iRaer trmant fal feggen Dat �efe 25jnpt fa bluu aft fo bettoaent met en is ba liet lictjt te gaen foeck� tn De Otipfierfjcpt/ �fl (jaren alDcrliefftcnonDci: De gene Die tjem niet en ftenncn/noct) 00c lief en �c�b�.-' Jl�een/ jtebcrgtefstijgljt men �act op Dat fp &cm jfouDc foeciicn geDtieren�e DenacljtcV cnOe �at fpljembantcDoojcn niet en fou�e gbefoebt be�ben^fp eHfcgtjtntct/ttftfocdie |fcra:Maer lek hebbe qeduerende de naciiten geibcht den ■gene die mijne fiele liefheeft. <S2nDe Orit fin is; .taant fo fp jongt) en�c fciepne toas/ en �jaO�e maet berftaue aio eeue Die jong!) enfie nlepne toas/ nor J) en focbrc ooch oe toaevatijtigtjrpt Daecfptoas/ bm' tn�t g�tts ijaec ti'eclopetvj I y ' �e! |
||||
|
Hst II. Boeck._____235J
beltibt batfpoptictftlbe bebbehen met ben
felben gbemacfeeujcK foube toilicn flapcn; fp fegtlt: lelt fal op dat felve flapen ende ruften in vrede. iBantgijelfltKecnieber,ia aennelnck/ dat de plaetfe des Heerea in vrede gemaeckt is, 3f�bpalbien bat�obtoan tooont iuty:be/ enbe bat De bjcfaimge fiele met bem op bet bcDDckcn bet bjeoc ts ruftenbe , toacc toe loocbentbie 25jupot berngbebanben te beb* ben/ Dacr bp nu is tegbentDoo^bicb^Haet ona in't ho:t baet op glubcn anttooojbe/ enbe feggben/ boe Dat<�oDtti>elteghenU)oozbtgi| is! enbe bat bptuftmmtoenbigben bjtoc/ als op fijne epgbene plaetfe / niet tcgbrn* ftaenbebics batbp bemfomtu�tsbooj eene toonbetbare boojficljtigbcpot is bcrbctgljcns be boojbiefitle/ met�e toeltfee bp ia beunen* beeenegbemepnebebt-fiebe/ latenbe Defclbe baceftm quelen/ enbe fucljtrn ai© tjart 011* ttecftenbe fgne foete enbe aengbename omtjcU fingben. Bernardvs ferm 3 r. in Cant.
UDant Oaet ;(jnbec Die becmoept raefetv* be Dooi «Gbetpelncke oeffeningben enbe betkrat in flautotgbepbt/ enbe betdapen in ben Cnieefi / toanb�len g�jetjeel Oioctie in bentoegb bes peeren; foo bat be �agben bun langt) ftbijnen / enbe betnoepelnek/ fp beklagben bun oocEt ban �iz lunghbue*' rtgbe nachten / feggbenbe met 31°b: Als ick hebbe gheflapen , dan fal ick fegghen:, wanneer fal ickopftaen J ende daernaer noch "J? % eens
|
||||
|
%^6 G O D D E L Y � K g WENSCHBN
eens verwachten den Avondt? «©mtSt Datfp
anocr� totlt te hennen rj'je�rn �ic Oact fegat: Mijne fieleis flaperigh «eworden door vermoe-' (yelijckheydt, verft�rekt my in uwe woorden. Gist. inc. 3,Cant,expof.3.
©aojts Defert af-fteet ts gljebeurt om Djie*
becbanDe rcDenerCcn eerftenop Dat Dooj Defe poe toepnige berbjemtgept Defe fiele in meet* Dere bolmaetftttjtpDt tiacr. fclbenfoubebet* boojberen. 'Ccn ttoeeDett/op Dat fijne toeDcr* ftomftegaerfouDe toefen aengenamet. Cen DerDen/gbeljjcfterto�g tenepefe/goe Die meet tnojtgbefpamten/ en�e jjaet boojtret ban Der» boogbeiBberttetftenDe/ bee fp met meetDet Betotlt/toeDerom&eettenbebpftomt<' gbe» JJenDe ttoben Dien ftroftet ftraebt aen Den febtegt Die Doo; Denbojge tocjtnptgefonDen; Jtlfoo gefcgtePet ooefs / toant boe boojDrr Dat <z5oD gem fcbjjnt te bertreeften/ baer naet bcr* ecnig�tbpbemmetDe frtbcDoeu eerie meer* Dere enDe ecne gettehjefter goettoilugbep�t Dan als boojen-Jlf�aet inDien bp om Die reoe* nente bootenbcrbaclt/ gem isbeetrecKenDe; toacrom en laet tip bem ban De felbe niet bin* Den Die bem foo nccrftcbjcft ggefoebt beeft in Die piaetfe Daet hp toilt Datmen tjemfoeeftey fP feg&t: lek hebbe hem gefocht ende niet ge-
vonden, fonbet ttogfei bp toilbe piotben gare bolle ftantbaftictjept/ enDe toeten / toact fijne TS&upt genen toilDe fo fp fomtgts upt pet beD* pehen banintoenDigcn b?tDe toaa njfenDe. Gre-
|
|||
|
Hst II. Boeck- 237
Gregorivs lib.5. moral. cap. 4,
M>a Ban �en 25tuipbegom gefocbt toefenbe/ bf�bcrgtjt hem / op Dat Ijp gebonden njuDe metmeecDeten pbcr fan�c gijefocijt too;Den: enDe De foecfteh�e 23jupt toojt tipt-gbeftelDt/ enDe fp en ifl bcm niet macbtigb te binben/op Datfp Dooj bate ttaectjcpt bebenbiger getooj* Den^ijnDe/fott�ebinben/ enDeDaernaec beter fceSouDen tiet gene fp foo (angi)cn t��t Jjaa�e gljefocht. A n s e l m. in protolog. cap 1.
J&set itjeece jijt gbp bier nut tcgentoooj* bieij:'toacr ift bat icfutfalbmbcn in utoeaf- | �jefentbeptj'31 JiDien gbp $jjt ober-al' toaerom en toojt mp niet toe-gelaten utoe tegentooo** Dtgtjept te aenftboutoen t macrfcccftet gbp j bewoont een on-acngcraecfcclicft licht, <!2nDe taaer is Dat on-aengeealtdgtft liebt/ enDe boe fal ich tot t}ct felbe gcraftem'oft toie fal mp tot bat felbe gelepDen/ op Dat icH u in bet felbe bermacb te Dcfictirig�^ utaen Dienaec toenfcht te (tomen tot u/maet men han tot utoe tooon- ftebc niet geraftm. ia toenfc�t h te tomben/ enDe bp toect niettoacr gbp $i)t. 3!c& bibbe u � geete/ leert mp u foecfien/ enDe bertoont u aen Die n i0 foctfccnDe:H�ant telt en Kan u niet foecKen/ ten fp�atghpmp tofjfl beplactfe/ noch ieft en nan n niet binoen/ ten fp/Dat gbp « feltoen aen mp bertoont: Dat «ft u forcfee al toenfchcnDe/ cn�e u toenfebe al foecnen�e/ enDe ifef-hebbenbe u binbc / enDe u bin�enbe ecutoelijcft lief bebbe.___________________ ________________Pi gwrv
|
|||||
|
_
|
|||||
|
238 G o d d e ir c ie Wenschem
|
||||||
|
Surgam, e^ circitibo civitatem: f er vicos c
fdattas queram quem diligit anima mea; qu«- fivi Mum Cf non wye»»',Cant.3.__________ |
||||||
|
lek
|
||||||
|
He t II. B oe c k. 239
Ick^pd opfiaen, endedefladt ront-omme
gaen : langhfl de wycken ende de fira- ten fal ic\foecken die mijn ftele be- mint ; ickjoebbe hem qfficht ende niet gevonden. Cant. 3. Ori genis hom. 10. in diverf. S�lwpt I oogen fcl)?ept/nacb en \nilt niet
optjou�m batt fcifitpen, toan�elt/ boeten tuanocit not� cntoilt niet opitoubrn ban toanOckti loopt cn�c toiit niet rufien.�elaes! toaee ie mijne blijDtfcbap becbaren; tuact ta mijnen al�erliefflen/ toaer ia mijn yett-foet:' Och mijne toeUaect toacrom hebt g�p-mp betlaten.-' <© opufcl� benautbept! mpomrin* genonbcc�jagelijckebcnauttjeDen / moe ick \tn tam niettoat ick fal betkiefen i tuaccfal lick mp keeren ? tot toen fal ick loopend aen tuien fal ick tast nemend tuien falick on�er* bjagbens'�jie fal metmp me�e-ltjoen hebben:' luie fal mp bertcoofien^ ten letfen/tote fal mp tooncn �te mijneficle fo fecc i� beminnen�e^ keett toc�eroitt mijn al�crlieffie/keett tocDcr* om � mijnen lieftocct�igen / 6 mijnen getoet ften/betlcent mp �c bhj�fcl)ap ban ntoe falige tcgentuoo^�igbept. Origenes Ibidem.
tt3ce mp elienOigbey toaec fal ick htm
foecken! tuaec fal ick hem binben^ bnojfecc* kee ick falopffaen/ enoe hemgaen foecken ____________ y 4 ten
|
||||
|
------ � -----------------:�------777-----~------------------^
J40 G.QDDB1TCK I WeN SCHEN
tin a�cnp�Ftfen Daer ttft fean/ itft en fat ge*,
tien flacp geben acn mijne oogen/noth gheen* fceihanoe tufte atn mijne boeten / tot aiDer flon�t Dat ick hebbe gebonOcn Die mjjnftele bemutt. Beh.nar.dvs ferm. 7. in Cant.
hittenat ap mijn be��elten hebbe hem ge*
focht ala teft stoch fbjaeft maa en anftcrcftjae felfs ghc�eel onbcnuaein om mijnen 2SuipDe* Igom nact tebolgcn Daer bp foube nemen fij= tte gangen ' enbe hem niet ftonnenbe bolghen laugf� �ie hooge cnQe berhebcn plaetfen fijner gra�toa�tghepr/ ben teft bp ongrbal ontmoet getoeefi ban f�mmige IteDen/Die metenbe mij» rte �ege 'rten tot mu toatcn feggcnoc:Siet daer isChnftus.f�et: hy is daer;enbe met tcgenf�acn* bt bp en maa noch tjrtcc / noch Daer/ foo fep�t tcfi�p nip fel�c: Ick (al opltaen ende deftadt
rontomme gaen , langhftde vvijeken ende de ftraten Tal ick foecken die mijn fieie heminr, SSmctcfit nu ban hoe Dat fp Ugijt; mant fp
frg!)f: Ick ('al opftaen.
Bernardvs ferm. 76, in Cant.
$are finnc�tma ;tjn nor!) ghciijcR ban ten
ftinr/fp heeft gemepnt tjem te gacn factfte it op De ftraten cuae alg�emepne plaetfen/ Dtc hem Dacretgiienafccrgeern foube geboiiDenljcb* ben/ man Jjaer toaa onbeftent De gehele ber* bojgenttjcpt.^a Dan noch eena bcOjogen fijn* De �er-frgtlt beroOQi�cn : Ick hebbe hem ghe-l |
|||||
|
foelie!
|
|||||
|
|_________Het II. Boec k. 241
Tocht cnde niet gevonden. ©OOZteatX bp en iS
(gbcln'cft fp bet bcmoeDen bab�c) nocS) op
mercbten/ nocb op ficaten'' ten fp Dat &p toa* te op �te ficaten Dan �c toelcbc gbcfcbJcbcn ftaet: uwcltraten 6 Ierulalcm,full� belt yt wor-
den met fttyver gout, ende langhft uwe wijdeen falgefongen worden,alleluya. Avgvs ti nvs manu.cap 24.
!©ant De <6oDtminnen�e ficie blimt fcec
bicbmael/ enDe loopt gemepnfaem 000? De ficaten ban �etgemets 3ctufaiem aenfocc* Ken Die patnatctjni enDe �ie pioptji tnv �e* gcoetenDe De 38poftelen/betfieIt ftaenDe in Die jjepibraebten Det JlKattelaet� en�e Dec «Eon* feffbozcn/enDe bettachtenDe De tcpen beriep* ligecJEIaegb�en. Ber.nar.dvs ferm.7<S.inCant.
Cec toat plaetfen Die gijene Dte foeebt fjem fal bin�en / fal alDaet aenfttjoutocn fijnen lof en etui niet geujcK eene ban De ref�e / maec Voel gljelijeb Die gene ban Den eenigen �>one fijns ©aDcrs, iKaet 6 miftcoof�ige 23iupDt toat fult gijp mafcens'mepnt gbp Dat gijp �em tot �ace fult bonnen buigen:» font gijp �efiaen n te Dztngbcn in fulch eene �cplige bctbolcn plaetfe/ altoaer Den �>one {jem fpiegelt in Den ©aDet/enOe Den ©aDec in Den ^>one^<© neen/ bet ia te betgeefa; Daet �p ia en bont gbp nu ter tn'Dtnietgebomen/ al ifi Dat gijp mertet: tijDt nocb �oopt te getaben: maec niet tegen*; flaenDe Dies Doet Dat gbp bont/ bolgbt Ijera/j |
||||
|
Z4-1 Goddelycks Wek s c h e n
foecfttl�tmMwtif�iit �fe �nfpjeltigcl� ftla� crgticpnt / noct) Die cnujngerafcelncRe ucctjc* benttjept u niet en Doe berfch�icKen/noch u en bjengc tottoanhopc.jj�nDtcn gbp Dit bont ge* looben/tjet ia genoegt); alle fatten $ijn mog�e* itjcl� �ooj tiiefe geloo�en-�p fegbt oat hp met een tooou �n u is; gh dooft in Bern/ enbe glip �e�t tjnn gebonDen: toant te gelooben 10 Jjem binden/ be geloobige bettennen bat �oo; 't ge* ioobe/ Chriftusl e s v s tooont in bun bette. ijac turnt gt)j> bcm naber-hantbebben als in ubecte^ U9ilthembanfoecKen/ cn�o�obt* tyucbtelgcit naer-bolgben/ toant ben l}mc ia gococrtiragt) aen bit fieie bit tjem alQus ia berfoecftcnbe: foect hem dooj tocnfctjm / (beet !iem �oci toerdten/ enbe bint bem dooi 't gbc*
oobe. U9at en hebet geloobe niet gebonbeny het geraecKt baer niemantgetoeeft en heeft/ het ontbedtt fatten Die on�eftcnt ;ijn /bet bc grijpt faften bte groot $ijn enbe oneimndndr ten lefien in bare» biepen toftDen fetjoot om* baiigbtfpbieeeutoighepbtfelbec/ jae foube noct) beftam te feggen/biteeutoige efijepli* ghc bip-eenighept/ Die ieft niet en berfia/noch. geenfins booj ben geeft en ftatt begrijpen. BernaRdvs ferm. 75. in Caat.
U9attoenfchcnbetoatb|an�enDen pber is
biu oat cene, 25ppt bp nacbte opfiacnDc niet en toojbe bcfrtjaemt baer te gaen binben te mibbcnop De ficate i bat fp baer loopt tanu ombeftrpe; bat fn e?n pcgtieln'cft t« liiiiirn* |
||||
|
i HetII. Boec k.______243
Oe �ti�i ftact lief \ n��jjj Datmcn �acr om al
bat leeft niet en itan �erc�rncnaf te kccrcn noch Dat g�ecnDethanDeftoatigbcpDt haten gancft en 10 acljtciljouDer.De / Dat oocft De nacht hart niet en Doet tuften; Dat �m name ban eenetffirtpDt/gbeujc&fpisi/noch felfs Den fthjoom Dee Diipfcetniffen bact niet en hm tegben ftaen/nocb beletten/Daet fp noch* rans naet elcha gbetupgheniffe in haten tocnfcb �aet felben bint beDjogben- H9rl aen/ toat fal ons toillen bcDic�cn Defe lans�e moepehjckc betoobingc/boeftet ban betDjiet/ bonchfelban acbtet-Dincften/ facftel Deton* betbulDigbept. ftiefmoeDet bet licf�e/moe�et ban iuantjope / cniftgbebepnf�bept/ fpiste (afligt) moe te betnoepeltjcft. Jzklatt noch }ijn �at int gbefagb ban Oefe beojucfete in Die felbe gebepnftbept noch eentg� pjof�t gbcle* gijentoas/ tettotjlent ocfaccRe noch bongb uibctftmpel toepen enDe tueDetom toepen: maet nu tct ttj�tfo fp metfulcfte neetfiigbept foeefct/ enDe berfoecltt/ toact toe Dienen Defe bctDjieteltjcfte gbebcpnff�ebcn:' Wat af Reet enDe toalgingbe fouDefnlcfta toefen booj een OQcteltl�cfte 2�mpt/ enDe booj Die befchaem* De liefoen/ inDien men Die banDelDe op Defe manictt^enDc nemenDe Den fin naet De letter/ fonOer Daet naet te blagen oft hun aengaet of niet/ lact ieft bmt �ars wtto getoojDen. HmmiAi ep. 22.adEuftoch.
3JcfeenbegheeeenietDat gbp ben 2gjtipDe* gom
|
||||
|
24-2 G O D D E t Y C Kt WtKscHlM
gom foecfct langft DtTfiraten/ ieft en pjijfe niet
Oat gijp loopt DjcDcien langhft De tmrcftten/ oft De ftabt-toijclten / al oft gbp fttjoon tot u* toer ontfcbulbingc noch $tjt feggcnbe: lek fal opftaen ende de ftadt om ende ommc gaen, ick
fal gaen foecken op alle ftraten, ende op alle merekten die mijn fiele foo feer bemint heeft <�nbe ooclt oft g�p bjaeg�&et: H ebdy niet gc-
fien die mijn iiele lo feer bemint heeft �rriemant
enfalbemtoeerbigen tttegeben anttooojbe/
oen JSjupbegom en 10 op be ftrat� niet tebin* Den. <©cn torgij Die ons lept tot tjet leben ia met allen cngjjie- I s s v s rttoen beminDen ia jalours/ Op en begeert niet bat geheel De llDc* relt aenfc�outoeugtoeDaentc: batbiebtoafe cao. q ialrjtii betabemargtjbenbje�elen Daer fp tot�en ia bun gbcoojloft: maer gijp moet t'hi'.pa Dlijbcn enDe intoenbicl) toefen mufeU ben met utoen 25jupDegom. Ambro sivs libr-3.devirg.
Cen ia noch te mtDDenbaw eenmetiftt/
noc!) op Den ftaut ban eenc ftrate Dat Cbjiftua Iscm laet binocn noch «IbJiftus en is gtjencn freaet-fiinger. C�jiftus ia Den pepa en�c Den b^eDc / De inctcJ» oajfaeciit pjoceffen enUt fttacKcelen. «C�jifius ia be gerceftrigtfepbt De mertt ta bol boef bept/ Crjitftas is den tonre* man/ bemerclu «1 een fcitouto pl.Ktfe bun niet beugen enOe lebigli-gangttss <Tlu fiua ia bollicfac/Dcmerefttbolaebtcr. Klap.Ci^iftua ia bet gljeloo�e fetue/ be mreel» ociryjg� enbe "mcj»n-
■ 11 ! - ~ 1 ..... a �l
|
|||
|
Het II. BoigXi 245
mcpti ecDtcbcpOt. SLactons Danfcboutoen De
merrftt enDe De fltattnMtft 25jupt Die haven 25|upbcgom foo bemmoe/ en beeft hem noch op De mertt nocb op �e ftcate nonnen bin�cn fo fp fetbet met hace epgen toooj�cn is bctup* grn�e lek fal opltaen, ende de ltadt,de merd,
ende die (Vraten rontomme gaen , eude foecken die mijn fiele bemint; ickhebbe hem ghefocht ende niet ghevonden. <�n laet 0118 Dan ChU* ftum niet foccfien Daev top hem niet en non*
tien bin�cn. B�rnardvs ferm.S4- in Cant.
<�obt en �eboojDe niet gefoebt ** tooien Dooi boet-fiappen / maer toel �oo: goeoe toen* fc�en/ enbe Dat gelutRichfoechen en beefroot niet allrcne Dcfen tocnftt); maet gaet ben fel? toen noch meet bcrlengen- 3ift niet toaerach* tigh7 �athctbolbiengenbanDe genuchte is bet toeeh-nemen tem �en toenfeh/�ter niet/De genuchte is meer een olie tot oefen toens / Die Den felben fttachrigber Doet tyan�en. if�cn moet Dan feggen Dat De gcnuc�te toel fal bol* bracht too^Den/ mate met tcgbcnfiaen�e Den toenfchenfal gbecncpnDc hebben noch oock ophouDenbantcfoecKcn. �Bacrom cnfou�e Dan �efe firle niet bcrfjlftecnt too?Denomtc foechen/bcbbcn�e fobaerblijrHclncK �epioeft fvjne facljtmotDig^ept/ m�t tosfcn�e te bollen on�errccbt Dat fp hem fou�e binD� in�e t^c�e. G v j l b. Abbas fer. 4.J. in Cant.
.gslaet eens acht op De beftigiiept/ en�e opi
De UcacIjteUjchc liefde ban Defe granttfn en ia _________________ E_________ni�tj
|
|||
|
2+6 GocPEt�cri Wh n s chiN
niet machtigt) te bertyagen de aftoclcuthcpt
ban (jaren beminden �jupdegom/ bit af-toe* fen beneemt baer alle b�rduldtghcpt / cnbe is bp haer ontrent / ben obcrbloct ban 'jaftettfen toenfeh en is niet genoechfaem noch 't tsn' noch 't ander te ftonnen berDjagen»© gbelue* higijc �iefoe bit Dooj eenen gbeducrighen ommcfeeer/ oft in fp-fclben ia fmiltenbe / oft foeefcende tot ben felben is berfuchten�e t lek hebbe hem ghefocht ende niet gevonden. Avgvstinvs in foliloq. cap. 31.
3;tfe btbbt berdoolt gb�ijtk een fchaep bat
toaa bcrloojen gbegaen / foeeftende u bupten bic binnen$ijt/ enbe ieft hebbe beet ghearbept u foeeftenbe bupten mp / naer bien nochtans bat gbp in mp w tooonende/ foo ift bat ith U nocjj toenfetje. Ick hebbe de wijeken ende de ftracen van de ftadc van defe werelt omgegaen, ende ick en hebbeu niet ghevonden. l�aut ieftfocht bupten bat binnen toas. aUem�ne
upttocn�ige gefintbeben bebbe Uk als; bonen nptgefon�en om tt te facetten bien ieft nirt en bebbe ghetoonden/om bat ick qual�'cft foebte. HDant ieft fit 6mnnenljeere/mtjrtftt<i5oDt/ mijn cenieb licht/Me mp berucht hebt/bat tcit udoojdefelbe bupten qttaltjcft forhte Die bin* mntoaert/ enbe nochtans fp en hebben niet ghetocten hoe oft in tont manieren bat ghp bacr binnen fout mogen geraeeftt toefen. 5lc&| hebbe feerfpadeu beginnen lief te hebben 6 oube-nietttoe fchoonichept/ieft flebbe ftet fp&==| |
||||
|
_________Hit II.Bobck._______247
beu Hef gljebabt/ glip toaettbinnen enDe ick
toast b tipten enDe baec foc�t ick � lelijck enDe mifmatckt als ith toas/ ick liep enDe f�ict mp aen alle Die fehoone faken �ie gbp gcfctjapen baDDet. «6t)j> toaett met mp/ enDe telt en toas met u niet. 33uf0ane faken bit lom mp fo bet* re ban u / Die nergens en konben Dan in u ge; toefen: toanr fo icft u fotbt/toas ich 't al Dooj- loopenDe/ enDe om alle Dat boo;gacnbe toas ick 't al betlatenbe. 31ck bebbe g�cbjaegtjt De aetDe/ oft fa toajs mtfnen 45oDt/ enoc fp beeft mp gbeanttooojt bat neen/ enDe al Dat op Dec aetDeu ie beeft mp bet felbe bete�en.Jcft �eb* bt on�erb:aegt Die Eec enDe Die Stf-gronDen/ enDe alle Dat in Die is toetenbe/ fp Rebben 00c gheljjckelgck gbeanttooejt: J^een/ top en ;ijn utoen <6obt niet: foetktbem boben ons. 3|ck bebbe gebjaeebt aen Die toinbige tocht/ enDe Die tocht met al battec in is beeft mp gbeant? tooojt: Anaximenes isbecboolt. 3]ckenbcn utoen <@oDt niet. 33aer naet bebbe ick ott�er- bjacgbtben bemel/ Defonne/De mane/De fiets' ren/noch top en fijn oock fepDen (p/Watt <�oDt niet. Ccu iefreivtcfe bebbe gebiacgbt aen bet ghebeel begrijp ban Defe mjerelt/cnoe gefept: fegtjt mp oft gbp mijnen <©oD ?tjt oft nietf enDe DeiBerclt heeft mp met lupber f�emmen gbeanttooo^t: j&een/lck en ben 't niet / maec ick bebbe mijn toefen Doo? hem/ ben gene Die ghp in mp fot focckenDe/beeft mp gefcbapen/ foeckt boben mp Die mp bcfiiett/enDe Die mp, gbemaeckt beeft._______________________ % 2 l)um-
|
|||||
|
.
|
|||||
|
_
|
||||||
|
Z4.0 UDUEJtlbAa t»b^j^-*» «< "
|
||||||
|
Nnmquid qucm diligit anima mea vidiftis,l'atd-
iulum cumpenranfqfem eos inveni qnem diligit anima mea,tenui illum nee dimittam, Cant.3. |
||||||
|
H E T I I. B O E C K. 249
Hebt ghj-lieden niet gejien die mijn (iele
liefheeft? Alsickjoun wat was voor- by-gegaen,bebbe ick^ghevonden die mijn fiele liefheeft, ickj>ebbe hem vajlghe- houden,ende enfal hem niet laten gaen, Cant.3. Ber. nardvs ferm. 7% in Cant.
O�aefiige/ feractjtigbe/ �janbenDe/upt"
bojtelenDe �efoe! Die nier en geoooght anDercfaften Dan u te betrachten / Die alle faeeften / bebalbcns tt felbenjijt bertoo^ penDe enDe berachtenDc/ cnDe Die in u cpgbcn fclben n allcne ?nt bernoegbenDe! gbp ber? f�ropt De regbel-matc/ gbp g�jebepf� utocn hanbcl/ nocboocligbp en onDetljout gbcne feetftete maniere, «��jp berbeugbt u in u fel* ben/ enbe ghp beDtoingbt Dat Daec fcbnnt te hebben btquamtghepDt/ rebcne/ racDr / eitOe oojDeel. �>tet al bet gbcne Dat Dcfe beminde fegbt/ Dat fp pepft en ia niet Dan u/noch fp en toerluptniemant Dan u/ Dus fterch ?ijt gijp omrtngbclt/ foo ban haet hette/ als ban baer tOligc ^>p fegljt: Hebdy niet gefien die mijn
ziele lief heeft? J�!« oft fp-�e�eil befjOOjDcnte toeten alle bate geDactjten. V&:1 gijp fetjoone/
bctneemt gbp nacr Den genen Die utoe fiele benrintj'maet boe! en beeft tjP geenberbanDe name i fegljt m» eens toie gbp $t/ enbetoie hp mach toefen l____________ __________________% 3 % _Soe
|
||||
|
I �jo Go pdbiycki Wenschen
N r � s o r. is. in Canc. goe fout mogelncIt?iJn te bt'nben bet toc�efe
gbene faeeften ons bekent / en (tonnen betoo* nen^ noch gheDaente/ noc� af-febnn/ notb br* teeeftinghe/ noch boedanigfjepbt/ nocbaf- fteeiofel / notb bergbehjtKeniffe? toefenbe al« tooo gticf�rtt bnpten altc paden onfer toeten» tenfeijap/ende bnpten Den inbal bee gbene die bemforejicn. IJiccomifi bat fpia feggenbe: lek hebbe hem gefoxht b00� bet fielcn bermo* gembepbt/ begacft$8nde met De bcugjjtban tet te binden/ mttijet reben-talen/ endemer be g�c�.ictjrrii: mate upt alle dufoanigetoa» hpgbeftelt/ atabuebcnde/ cii�eftmi met la- tende gbenactlten D002 De aengtijpingjje ban mijnen gee(�. <Cnbc Den gftenen bie nerghena ifeentcfeencn beeft acn Jjettoclcfte men�em
budefcenncn/ haefoubetmogbekjcl» njn te toeten boedanitb bp fotibe toefen^ oftDoo^ rt= b^n-talei oft Doo? begrjjpinglje i oft Doqj bv fcbjjjbmgbe bet tooo^Den^ Chrysostimvs hom. de virt.
iBaet gbelflcftcrtoijs cene ghehotttobr
©joutae/ Die baren man boden maten is bc- minnende/ terto�lcnt IjpbanbaetiaVfeijtKi Doo? Dcbenflerfi/ oftfpljcm ergbems faghi fcomen / fp reeft ba�f� naet De Ixti ende nact het baf�e landt/ tnoc indien haet g�cfit�tf ontdeeftende ia ecnicb M>tl)ip / mepnt dat ba> ren beminden baet in ia berneemt fp tentgt repf�n-
|
||||
|
Het II. BoBct. 251
tepfen�e ��c�m"/ Die ban betre Komen/ laet
ftacr baaien flaeti/ �at fp ?ijn ban fijn gbcfel* fcttap / cn�c oie te ghemoete gaenbc / fai gun tyaghen: %ch bibbe u-lie�en/ feght mp/toaer ia tip achter-bleben e in tuat ghetocfte/ in bont fiaDt hebt ghp-licDen hem gtjeiaten^ toat fcghtbp / toat recht hp upt 1 tnamtect heeft hp ghefchicKt tar�erom te feectcn.^ %lfao ieDer<6oDt-imnncnbe ficle/ ghcbonDen a.n De �cfoe «Ibjifti/ tyacgfot fect D�tnmacls:Segt my in wat plaeti� dat is etende , ende dat is ru-
ftende den ghenen die mijn fiele lief heeft? Bir.nar.dvs homil.infra 8.Epiph,
Klfnu toenfcljt ghn xt ften bie gijp lief hebt/
gbp blept hem cn�c ghp foeent hem met Dnp* fent foetigheben om fo bolKomchjcK te hebb� bet ghentct ban fijne Jtcf�c / fo ooeft ban utoe toenfehinghr. Stlfoan befchnlDtght gijp tfjn langb bertoeben/ alf-nti DuncKt ghp tcjijn ucrftooten/enDe Dit alles macefct u becoert en» De berflaghen / alf-nit laet ghp n booten ftaen Dat ghp op bele nacr niet en ;tjt tuecroigh fn* ne bcfoecKuigbcn: ten lefleu/hcbbcuDc leer* fc�ap ban alle u achter Dcncftcn / bcrtroofl u felbcnDoojeenbafibenou�Kn ban fgnetoe* Dct-Komftc/cnDe fijne ooc�ccuerenthepDt foo menitb-roerf bcpjocft:iiaaer iftbp alDicn bat «toe nufftaofhgtjepbt noch ghecn cpnDc en neemt (ala tuejenbe onmogelijcfc Dielangtc te berDiaghen) tetflont laet ghp n obeitotnnen Duo? eeneiwftighcpat/ tnDeDoo^eene ghce* |
||||
|
�250 GoDDElYCKE WENSCHEN
iftelticise toojftelmgbe bcpooghtgbpbefc lan*
igtje enbe trargtic (luperingbe te bettojjten- !ga tuat al tranen ?ijt gbp alf-ban berflojtcn* �de^ laat ghefucht/ toat gheftetrem ?ijtghp lalf-ban boojt-bjcnghen�e! Hif-nu utoe 00* Igben beo? tranen cpgbefiDollen / fterrenhun Inaer �rnljemcl / becgbefclfctjaptmef een in* nelijcH tjert-geor.�icl) futhtcn / alf-nn be han* ben cn�t bc armentoojben upt-gtjerccftt/ alf* nu flaenbe boo; bebojfibcfttjtu'bigtjtghpbe flappicbept enbc betrargbEpt ban utoe $telc. <©aer en boben too^ben baet boojt-ghebzaeht tooojben fonber begin oft epnbe / immers tiie niet en berbolgbcn als toefrn�e fonber (lot oft rebene/ gbp maecJjt u eene nieutoe tale/ bie ban niemant ban ban u felben entoojt berftarn; fcintjjbts be Utfbc enbc be ftcmme berltipben te famen/ enbefomttjts is be litfbe be fmhrae betraflfchsnbe/ bie niet en ftan bol* gfom maer mort berbtoijnen enbc onber-bl�> ben / baer-en-tuffchen ben gocbertieten I e- s v s bemercftrnbe befm&cpligbcn f�rijbt/ ia hem berbeughenbe/ cnbe en begtjeert met an* bers ban met buf-bane toapenen te too^bcn bertoonncn. Gregorivs�i Pfal. Pcenir.
l^et is ban ban noobe bee bat ben mcnfcJjc
in alle fijne benautottjept / enbe allen fijnen teghen-fpoebt tttm fteere tot ben gijenen in toelrben is gfjclegben alle bertroofhnge/ en* be bat hp/ gbebtirenbe be nacbten ban bit xt* ,l '. . _______________________gen*
|
||||
|
Het �TBoTck. 253
B�entoootfrich leben/ <J5�Dt fo�cftt op bet beD*
beften ftjno gbemoeto. <�nbe in foo bette bp bem tetftont niet en ia binDenDe / Dat bp bem meer enDe meet betftloetfte / enDe beeftetcftt bJoj�e om hem te gaen foccftcn/ �at bp op* flae enDe bem betjjeffe tot De liefoe oca tyt* mel0; Dat bpfteereenDetoanDelelangbfrDe ftabt / ghef�icht tot berbefftnge en�ebetnoe* gben ban gbeheel Detoerclt < Datbp on�et« bjaccbtberonDe/enDe�etoaecftetai/DieDacc omme-gaen/ enDe bcbjatcn Die ftctcfte / Dat bp af-leggbe Den mantel ban bet aettfclje cie* raet / enDe Dat fp ban binnen met Den pijl Der ltsfDe too�Deghecaecftt/ cnoeDooi-fchooten/ oocft Dat bp niet op en boube ban focckcn/ tot bat bp Denbertwoftet bet bebjucftte beeft ge# bonben / enDe gebonDcn bebben�e Dat bp bem toel bafl boube tot albct-ftont bp gerantfoent >#nDc Dooi ben miDDei enDe bpflant Der gena* be / macb betlofi fcuo:�m ban De perfftngc i y- net jiele. Originis hom. 1. inCant.
09ant baet is fbnbee ttoftffel eene <6hccf�c* ftjcfte omhclfinge. JRaet oft oocft gbcbeutOc bat mtlne jiele mocht geDpen eene 25?«pt om ontfangben te toojben tuffchen Die atmen ban bien gcooten 2SwpDcgom/ op Dat icft ingelncje mocht fcggljen�etgbene moenfelben ©occft (iaet gefcb;eben:(ijn flincker hant fal weten o n- der mijn hoofc,ende fijn rechter hant fal my om- vatten? |
|||||
|
I©at
|
|||||
|
254 GoDPsircjc e W e n s c h e n
|
||||
|
Birnardv s term. 70. in Cant.
H3at Kan oacr ftn-rkrr euOe bafter: gbebori*
Oen tooj�nt Dan Ocfe li efDe/ Die niet �ce�joiic* ften en Kan toojDcn dooj bet toater/ nocb gbe* fc�onDen Dooj De tomben / noeb met nuffen afg�efneben ^ Cen lefien/ de overvloedige wareren eu fullen metkonnen bluffchen de lief- de. 3ck fje��e jKin baf� gfjejjou�en/noebieft enfaltjemmet laten gaen/ enDcDenljj. pa* tUarctj�e fegbt: lek en fal u niet laten gaen ten zy al vporen dat ghy my geeft den feghen. <©;fe ftele en toilt bent niet laten gaen/ eiiDebet magt) toefen Dat fu foo genen mille en beeft/ gbelnck Dat DeDe Den patriatcbe/ om Dicltoil* Ie fp gefegent jijn�e hem noeb niet en brilt Ia* ten gaen; toant Den patriatcbe liet fjrm gaen/ Denfcgen bebbenOebetfecegen/maecDefe in geenDerban�e manieren. }|>p fegbt: 3cft en �egljcece niet alleenlijeft «teenfegen / maec u epgen fclbeiT, Want wat is daer in den Hemel voormy , ende watifler dat ick van u begheert hebbeopder aerden! <6n Oftgbp mp fcbooit geeft tito ni fegen/ narb en fal icft tt niet laten
baten- Ick houde hem valt, noch ick en fal
hem niet laten gaen. $Jiet-te-min miffebien
ifroack fijiini Dancft enoe taille gbebouoen te toojDen/ naoemael �p fp-felben iaontbccKen* DemetDefe tooojDen: Het zijn mijne weiluften te wefen met de kinderen der menfehen. <2nDt Dat �p ona Doet Defe belofte: Siet ick ben met u-lieden totten eynde des VVerelts. ^>0O Dan toat
|
||||
|
Hit II. Boecx. 255
toat ftnoop ftanDer. foo (teren toefen als Dm
Oefen/foo bafl in een gtjefirieHt/Ooo? Den een# Djaetjtigetitotlle ban troee Die elchanoec ghe* IjjclJclycft beminnen!maer niet tegtmif�aenDe too?tfptoeecghe|)ouDen ban Den gljcnen bit fp �onDt; aen Den toelcften fp erghens fegltf: Ghy hebt gheliouden mijn rechter hant. |)oe
ftan 't Dan gtjefc�tcDcu Dat fp fouDe nonnen
ballen Die Daec tuojt gbc�joiiDencnOc ote Dacc �outtfp �out hem DoojDe kracht Des geloof©/ enDe D�oJ De bterighe liefoe: j�aec boo^fefcer fp en f �uoc niet lange tegen Ijou�eii' ten toate Dat fp toicroc gchou�cn. �>oo Dan fp toojt ge* bon�cn Dooj�e kracht enDe Dooj De ghenaDc �©ODtSf. lek hebbehemghehoudeu, uoehick en fal hem niet laten gaen, Avgvstinys foliloq.cap. 1.
«©acicn tt Dan binbe / Dat icfc n Dan houDe/
�mtjnentoettfchenDe litfDe ban mijne fielc/ Dat itb u omhelfc 6 hcmelfchcn 25^'ipDegom/ mijne opprtfie aem�ch�c Dat icn u befttte ban hupten enDe ban binnen 6 ccutoigefaliehcpt! Dat ie!t u bcecbete miflDnt in mijn gemoet 6 gelur&ich Icben/cnDe D'alDermrc jftc foertghtpr ban mijn leben! Avgusti nvs meuk, cap. 37,
&itt Dat ich ober lang!) bebbe gbrtoenfeht.
ben telt mi tcabciiujoopigb atnlien�^/i Daticftfagbbgbertjoopt beiucftnu ba ft tjoii;; |
|||||||
|
DenDe'
|
|||||||
|
�J6 GoDDELYCKE WeNSCHKN I
Dcn�e/ Dat icft bebbf stjrfoctjt bebbe icfc gbc*
bonticn; taant in Den �cmc'lbenicftnu gtjc* boert) t met Den genen Die iels (gbeftcltop Der aerDen) met gantfeher benen nebbe lief gbe* �a�t/ met aUcbjicnDclDcftbeptombelft/ Die icft met alle liefDe {jebbe aengbebangben /Dm felbenicft lotoe/fegene/ en�e atnbtDDf. B e d a incap,3,CanC
�cbbenbe hem ghrbon�cn,' foohebbeuh
beel te baflet gbebou�en/ als icft te fpaocgbc* bonDen �aD�c Die icft gefoebt haDDe. Origine» hom.io.indiver.
<© goebettterenfien geete/ � alDcr-bcftcn|
JBeeftcc/ hoe goeDertiec ?ijt gbp booj Die Daer techt-ftnntch cnDe ootmoeDtcb $noan<&ee* fte. <©cb boe gelucfticb $fin fp Die u in een een* toouDicb bette ?ijn aenfotcftcnDe/ cn�eDie nee gens geen betroutoen en hebben Dan in n al* tecne ! Ijct is De toacthept enbebuptenalle tusnffelinghe Dat gbp lief hebt alle we u lief hebben/ enDc met en berlact Die in u pellen jjtinne bo�pe: IBant fict titoe DcminDe foebt u een bouDelijcft / enDe beeft u in Der toacr�ept gbebonben. M>P betronto�e bact op u/ cnDe fp m ie ban u niet betlatcn: macr fp heeft beel meer ban u berftecgben Dan fp ban u bertaaebt ba��c. |
|||||
|
Av-
|
|||||
|
Het II. Boeck. Z57
|
||||||
|
Avgvstinvs foliloq.cap.8.
%Ht �atitltfracthrp�t *p ti �ctoefrn mfjn i\\*
niet) Jicht ; mant gijp hebt mp berlitftt/ enbe ick hebbe u gcboti�cn/rn&e ick ben gebcn�cn gcmoj�cn/citDe �acr ick nip gbttjon�en/ tn�e mp fclbcn ghrkent fccb�c/ irnct bebbeieku gbekent / batt btbbe ick u ghebonoen / cnDc Dacr ick uhebbeghekent/ m fe�mplaetfe hebt gbp mp bet�cht. |
||||||
|
% a Mihi
|
||||||
|
2jS G O D D E L YCKE W�KSCHEH
|
||||||
|
Mihi autem edhanre Deo bonum efi, ponere
in Domino Veofpem meam,�{&\.72._______ |
||||||
|
Wam
|
||||||
|
Het II. Boeck. 35'
|
||||
|
Want het is my goedt Godt te aenkleven,
ende te ft ellen in Godt den Heer e mijne hopcVCaim 72. AVGVSTINVS manU.Cap.25,
H«2t bette be» menfcben foo 't niet gbc<
hecht en is arn ben toenfcb bet eetoic* bepDt 1 en ftan nimmermeer toefen frantbafiicb! moer ftoacfter ban ftoacfttoojt �etnbeojeben ban bet eene tot bet anbe=* rc/foccft�nbe rttfie baer gene en is te bekome; toant bet en is htm niet mogcUrk in bit b}oo* ft betgancKelijcftbeDen (baer fijne genegent* tje�eii te mibbcn inne liggen bcrtoerrent) be oprechte rtifie te {tonnen binben/boo? Dien bat bet fcibe is ban fulcftec taeerbc/ bat jjrm geen minber ban allene Bet oppctfie goet enttan betnoegen. AUGUSTI NVS f0liI0q.Cap.t3.
<Bnbt nu focbte icft het eene / enbe ban het
anber/ enbe ban gbeen ban allen en toierbt telt betfaet/ booj Dien Dat ick u in nip niet en toas binbenbe/ 3(0 aliene 'toefenbe onberan* berlnc/ontoiffelbaer/epgentlijcK/onbcrfcbep* belgcft/ enbe een goet/ 't totlcfc hebbende bet - obett/en ben niet behoeftig; 't toelcfc hebben* be berftregen/ben bupten allen DjucR; 't toelc bcfittenbe/bebinoe bat geheel mijne begeerte tg boiftqmen.___________________________
28a 2 Av-
|
||||
|
ISO GODDEL�CKE WeNScH�N
|
||||
|
Avgvstints medit.cap. 37.
J�aerntetcntampfoo bcugbclijcft af�te
toefen met mijnen l^eere / mijnen 4533. Want hetismygoet Gade te aenkleven."© ^eertCCt* leent mp/ tectojjlent ieft Defe bjoofe le�cn 'op- ftac / u te ae:i kleven: gbcltjckcttoijs als men jeefl/ Die den Heere aenkleeft is eenen geeft
met hem. Av6vstinvs in P�l.72.
3Dat ecniglje ftanteren ben i�tijg!) �wnbcl'
anbet in eenen hollen f�aeDt De aanflc ban piepten/ oft teDen talen/an�ee berfcbepDen toetenfcbappenanbeie De noopmanfebap/an* bet De lantf-netingbe/ maet my is 't goet God te aenkleven. �Baet CH13 tttet �Ctet oft OOtft
gbetuftee Dan <S5oDt bp te bigben / en�ehem
allene aen te bangen fa toanneet top bent fu U len aenfeboutoea aenftcbt aen aenftcbt/ maet toat i$i 3c!t fp?acft Dit als toefenDe nocb een pelgrim. Het is goet Godtte aenkleven :maec naDemael telt b» goet in befe pelgdmagie alf-not�met enbefttte/ Somoetickin Godc ftellen mijne hope; �>0O Dan'fblange als fl�P
bem nocb niet bolftomenjc en jijt bp ge'ooegt/
Pelt tn btmutoe bope. Zijt gbp nocb blotten* beuoben'ttoatet/ toerptupt Oefen28ncftet- Zijt gbp met bem nocb "iet bcceenigbt Doo j De tegtjenrooo^oigbept:' gaet bem bp noo? De �ope:
|
||||
|
Het IL Bock e. 261
hope:J!t�aet flelienDe op <©o�t Dali �to� hope/
toat fult ghp biet upt-icchten:' toat fal toefen u tijot-becoinfs' an�ers niet Dan loben en�e Dancken Die ghp lief hebt. «©encftt eens �p u fdben / toactt Dat ghp eenen toel-beDjeben ©oet-man lief haDOet / fout ghp ttifgeitjcks niet maecften Dat an�et ban Dem ooefc bed fouDen isouDen^ Die fulck eenen bemint/toact bpkomt fpjccckt�anbem/ op Dat nats fijn baoj-�cto�a an�er menfchen ban hem ooik fouDen fpjeitcn. Basilivs inPfal dl.
Indiende rijkdommen u ae.ivloeyen,en wilt op de felve niet ftellen u herte. <J3emcpnehjck fpjtjn berganckdnck / fp obetloopen bunnen
befittec/ ceel DappccDec oan een fnel-ffroo* menoe toatet/ enbe fp bettoiffelen fo menicb* maei gclnckerto�s De flabcn beranDeten ban peeren enOe racefiets. <©cfcn acltec toojt be* Den befeten ban Den eenen/en�e mo|gben ban Den anotrcn- enDe in korter tijDen fal i)P bet* DetDen/Die Deilfelbentoepnicj) ttjota ootk fal ghcbpjpcken. Sf�etmt maet eens acht ep De �iipfen ban Det fiaDt/ toatalbcrfchepDents ftepDt/ ban namen �at fi) on�ecftacn hebben tfcoectDatfpfljnopglieuoutot/ toclfoo beel namen als fp cpghenaets hebben toebehoort. {jctgouDt flibbect tipt Die ban�en/ ban Die , nochtans het fclbe fchnnen bafc te �ou�cn na D'hanDen ban eenighe an�cte / enDe ban Daet noch eens boo?aet/noch en beeft gene blfiben* 2U 3 bc |
||||
|
2�2 GoDDILYCK B W�N S C HJ^N_
�e^p�aetfe / ���TB�ttiiijiS Toudt g�P
ijcc water br'gou�cn in u IjanDt / enDe Die
cacr mcDe roe-Hupten Dan Dat gbp boo? u ep* 0cn frlbcn alleene De rjjcKDontmen fout fton* ncn Betoawn. Gr.egor.ivs hom. 4. in Euang.
50aer bet oojDeel Der retbtbeerDigtje/ (oft
fetjoon alle goeDt bun acn-quame) foo en fcbjjnt Dat gort niet te toefen / �ft bp al�ien Dat fp bjanaenDe $n in tjeraelfcfte toenfrben/ enDeobcr-fulcj; Den #;opbete «©abtD bef»* trnot alicDcnjcfiDommenban een ittacbtta&l �Sontiigbrpthe/metDaerDeiieben� De tierren enDe De goe�e gbenegbenttjeben ban foo Deel onDerfarcn ? al toaft Dat hem Dit allee �ochtei jffoet te \scfm / cn�ebequaem tot allen «en* jfraenDennoot/ Dies niet tegbenf�acnOc toa� ft» meer beftommert om te toenfe�en een! jmeerDer goeDt/ foo bp met alle toierigbepbt ifeltects (cggenDe: Want het is my goet God jaen te hangeiit Avgvstinvs in Pfal.39,
"®at Dan <�aD Den fteere fp utoe bope/noeti
en bertoaebt niet anDcro ban bcm Dan Dat Ijp fclbcr $u utoe (jope. IBant Dacr jtjnber beri Die ban *SoDt niet Dan goeDt tnDegelDt en bertoaebten/cn�e Dacr iffet Die niaer en trarl)* ten naer berganchclntfteecre,' enDe begrerenr afbcljat�ens«C>oDt fclbe/ niaer gijpen toilr | Docft nergljcnff naer fiaett Dan naer titocn* i <�ODt
|
||||
|
Hit II. Boeck. __263
<�>3�t alleene. ©etlact alle anDete liefoen/ Die
g�efcbapen bjcft Ijcmel enDe aetDe 10 Deel fctioonDcc Dan alle Dit boojgaenDe. Salichis den man wiens hopeis den name des Heeren,
ende die niet en heeft ghefien naer de ydel- heden , ende_ leughen-achtighe verwaeuthe-* den. Orig�ne s Pfal. 36. hom. 5.
«�beljjcKertorja Dat niemant en ftan ttoee
�eecen ban paffe Dienen/ alfooen ftan oocli niemant in ttoee �eecen ftellen fnnbctrou* toen. Jgiemant cnfcan�emtoel betroutoen in bet onfeec&ec Der rrjcKOommen/ enDe tn Den Ueere te famen/ niemant en mach bcm be* tcoutoe n op eeniglje l^incen Dcfec aec�enen* De Daer benebeng op <8oDtban Denliemel. ��iemant en ftanfiem betroutoen op De ff etc* te Dec#eecDen/ enDe in «�o�t: niemant en ftan bcm betcoutotn in De l�erclDc / enDe in «5oDt: toant tm fp Dat g�P « betroutoen ftclt op <©o�t alleene/ enDe Dat hp aennurrfte tjctfelbe bettotitoen te ftcrren tot De ecutoe Der ecutoighepDt; noch oocft Dat ghp gbeen an�ct en >�thcbbeitDe/ Dan in bcm alleene/ Die De Doobe Doet leben / enne toept Die gijene Die Daet niet en ?nn / gb» ca ftonDt ban utoe fonDen niet berjoft tooj�m. ��ant bp is aU leen die kan faligh maecken die in hem ber trouwen, i�TT ba-
|
||||
|
2�2 GoDDE LTCII W�NSCHIN
|
||||||
|
B A s I L i v s in reg (ndas difpat.
qurft.42. �P Die ftjn betrouten fielt op De mcnfehen
moetgrootelijcRs bjeefen Dat jjp nietenber* balie tn Dcfe berblocclsingtje: Venmiedijdt zy den menfche die fich betrouwt op den men-
fche, ende doet onderflant het vleefch van fij- nen arme, ende wiens fiele geweken is van den Heere. *EJefe tU002�cn die hem betrouwt op de menfciien, bebeleh onstoelcntiz ftljcrpelijclt/ Datmen gtjeen bettoutocn en mart) f�ellen Dan in <J5oDt alleene / en�e De ahaer iooo?Den die onderftant doet het vleefch van fijnen arrem,
betbieDen ons te bctcoutoen op ons epgljen
felben. Bir.Nar.dvs ferm. 9. foper beati
gui habirant. �>oo Dan in alles Dat gijp upt-recj)t / in al*
les Dat b�p moet biicDen/ in alles Dat gbp I moet on�er-ftacn cnDc lijDtn' in alles Dat gijp moet toenfc&en/fegtjt altoos: «0 C»oDt g�p jijt mijne �°pe/ en�e tcit �oiiDe mp aen u tijoo^�t/ g�p5tjtallctite Deoojfaeclte/ en�e �cnftcun ban mtjne bettoactmng�e. �9el aen/ Dat Den eenen Dan bethonDe fijne betDtenf�en/ Dat Den an�ccrn hem bcroeme te bccajagen De lajlig* IjepDt ban Den Datt) / enDe ban De hitte Dee ^jrmen'Datbj)�emberotmettoee-maelter |
||||||
|
toclic
|
||||||
|
______Hst II. Boeck.________26JJ
toefje te bafien/ enOe �at bp niet en is geljjcft
De refle Dcc mcnfchen ; a�ngaenDe rap / alle mijn goet is Godt aen te haughen , ende mijne hope te fteilen in den Heere. «©at anDcrc bun* ne bope flcllen op anoere faccften / D'een in geleerttjepDt/ D'anOer in De loof hep�t Des toe* relts' Deen in fijnen aDel/D'anDct m fijne tref* fclycft�epDt / ten ftojtften �at ieggelijcft Dol* g�e fijnen aerDt/ enDe gbenegentljep�t / enDe foo 't hem goet Duncftt / Dat �p flelle fijne bo* pe op alDerbanDe pDelhepDt. /Race booj u mijn Godt hebbe ick al willens af-s;hegaen alle
faecken, ende die gheacht als dreck ende vuy- ligheydt. �&ant gbP 6 Heere zijt mijne hope. S�ie'tDan lufl enDe grep�t/macbbembcttoit*
toenopbetonfckec Dec rijcK�cmmcn / aen* gaen�e rap / tcfe ontfeggbe fel�cr bef gene mu foube Dienen tot encftcfen nootDjuft' tcn;p Dat ick Dat Dan «toer Ijant ben bcrtoatbtmDe. 3(1 bp alDien Dat mp belooft toojDen ecnigfje bergelDtngben/ Dooj u f al uit De felbc berboo* pen te bcttoee�en. 3ifl bp alDien Dat gbch�lc gepj-fttacfjten tegens mp ;jjn opflaenDe/ �at De UUereltmp binDcrt / Dat Den �aet-nij�igen op mp ftnerfel-tan�e/ batraijnbleefcUop-ftae tegben mijnen geefl/gbp fait toefen mfine bo* pe/ mgnen bpfiant enDe �eittooflinge. H9aet toe Dau fo lange gellupert ban Defe pDele/ el* lenDighe/ onbcquame enDe beDjiegelijcfte bo* pen ona quijt te macrften enDe af te leggben/ ons boeghenDe naec DieanDec bope Die Daer alleene bafle/jlfeplich/ entie bolmaecbt jg/lart |
|||||
|
ou�
|
|||||
|
266 GODDHITC liWiMiCHtS
ons Dan De fcl�c met allen pber enoe bierig*
gepot Des gecjts ontfangen / enbe tn fo bette ba er iet toarr ghebjekenDe / als te ftoaer enDe bp tta onmogtjcltjtlt om te fcol�jcngen/ fortfct alfoan iet anoers om utoe fcope topmoebelitft op te boutoen. HlBRIEM 6.
Laet ons dan hebben eene fterekeende wel-
verfekerde vertrooftinghe, ons fegh ick.die ge- vloden zijn n aer die voorgeftelde hope,de wqlc- ke moet weien den plicht-haeck onfer fiele die de felve valt gnjpe ende verfekere. Avgvstinvs inPfal.64.
UDp hebben ban ban tut af onfc hope tipt*
ejljetoojpen als eenen J�ntft cc tipt bjeefe Dat top gbefmetcn tuffchen De Zce-baren/ niet en fouDenlDOenDefcSJipbjeueftc. It�ant geltjck top (eggen Dat een swbip ItggtjcnDc op fijnen Itnckcr / tet lerDe ttgbc / al tft norhtana Dat liet felbe nocl] ie blottenDe / maec om recht te feggben/ het fchnntalsoft toare op D'aerDe om gheboegelijtker De ftojrcm-toiuden enDe hetontocDcttetocber-f�ane: alfooonfe hope Die Daet is geanckett teghen De beftoojingen ban o!ifcl)oo:abrfitiDc toegben recht foobcel upt Dat top tegtjen De ftecnen niet en tooien Bbe&rfjfelt. |
|||||
|
A M-
|
|||||
|
HetII. Boeck.
|
||||||||
|
267
|
||||||||
|
Ambrosivs in Orar.
<� fyme tcft bib�tt u Dat m�nc ftcle u auctie
nacrbolg�c/ rn�e �atnrcctjter-�ancmp te* Btjcnljouoe/ fiatfpinpflietfboben Deatr�e/ cn�e mp bcrfaDe met �ea ^cmela erf-�eel/} naet tjrt tortelt mijn fielt DagD en>3� uaeijtts Ueifuc�ten�c, |
||||||||
|
5«�
|
||||||||
|
168 GoDDElYCKE WeNSCHEN
|
||||||
|
Sub umbra iUius quem defideraveram, fedi,
Cant. 2. |
||||||
|
Ondi-
|
||||||
|
Het II. Boici. 269
|
|||||
|
Onder de fchaduwe van dien ick^ghe-
ivenfcht hadde, hebbe ick^ ghefeten, Cant.2. Origenes hom. 3. in Caut.
SP baet btnDen�e boo?-toonDtmet Ucfbe/
fa:cht oe 25ooracn / enbc o e groent gncpat bet 23ofJcben. Ibidem.
��ant faa �en 25oom Der para�ijs-appete
alte an�cre te boben gaet/ infghelijclia ia mjjncu 25ftipneflom onbcc alle anbete Ktnbe* ren bes menfcben/ ccneb|ucht-D?agen�eDie alle an�cre tyuchten te boben gaet/niet al* lene tn fmacch 'noch in foetighepbt: macr bat meer is/ tn goeben gene bic te tfamen aen tftt fmacciten/ en tiet menen / boben maten jtjn aenghcnacm: enbe top moeten loeten bat ote eeutoigetonf bept booj ons berept eene tafel/ boojftenbc be felbe met beelberlepe gbcrrctj* ten/ niet allcnelflcs met het bjoot bes lebcn�; macr ooclt met ben flaeh-o(f« ban bet bleefcb bes tooojrs / foo fp bc Hoppen ooclt niet alle* nel�cR en ts bullenbe met ben beften toon: maet fp becmengbeit norb ben felben met fiucritens ban ^arabgs Uppela om baet ban te bjoutoen eencn foeten enoe toel-geurighen �janeft / Uit be lippen enbc ben mout niet al* lene en beeootfaeclten foeten fmaetft / maet t________________ 23b ______sijnDe |
|||||
|
27Q G O D D E J. rCKlWiNSCHiN |
?�«Oc nebettoaertgefoncftcn / tifmtn�mftb.
Ucn fmacctt noch langen rgDc ochouben�e. Nvssenvs in Orat. 4.111 Cant.
©oojtoacr Die boo? fijne beloofbe goettott*
�ghepbt tit het toont onfer gcftaltemffe heeft uprgcbobt/ al0 toefenbeban ona felbe blcefctt enbe bloet getoojben /beelachtigb heeft gbe» toecftgttelncftertoija eenen appel acngheften batmen in Defe bjucht tet Kan bem«cl>en/bat met het een enbe met het anbet / te toeten/ bloet enbc bleefeh/beeft eenighe geljjckenifle/i fijne toit-bertoicjjept jieeft «nghctcocRenbej epgenthept ban ona blecfcb/cnbe booj be too* j Digbept getupgbt hp eenige gemepnfehap te! hebben met be nature ban onfenbloebe. Bhrna rdvs ferm. 48. in-Cant.
Mzt gocben rechte habbe fp ban getoenfeht!
;om fijne ftfjabutoe/ boojbetoeltfec fp ntct al*, ilenecn foubc herkrijgen ecne betftocltngbe;) imacc bace bu oock een betmaccltmge; toant j ifl�ft bat alle boomen ghemcpnelijclt gheben leene lommcee om tcberaoclen/noch en geben ifp niet alle bjnctjtenom te berfabcii;toant bic ;a!tnbt-buerenoeb^uchten berfa�ghepbt ?ijn' !baer gtb{e(»n�e.®eH oprechten boom bes le*| ibens iaChnftns Iisvs, cenigen mtbbclart ittiffchen <6oar cnbe be inenfctjen / Die baec feght tot fijne 23?tmt: lek ben uwe Jaligheydr, j
cubc bacrom habbe hp albermceft getoenfeht
'" om
|
|||
|
| H E T 11. B OI Ct, 2711
lom De fctjaDiitse Cfe�f�t / om Dat W niet aU
Icnclgcfc en geeft be�Koclitigbe tot Dte ttpt-nc* menbe bttte�ec fonDen/niaecisbobcnDtcn De ftcle met al�ettjanDe Deugh�cn betbuUcn* �e. Onder de fchaduwe van dien ick hadde ge-
vvenfehthebbeick gefeten. ^>jjn frtjaDUbie 10 fijn blecfc�.
Gti'u. apud Delrio, oap.a.Cant.
I©ant toie tflTct �ie bem maebttgb fotiDe �tjti te toc�et�ottDen tegbens De �>onm Dec gbcrtcbtigb.rpDC/D�eoHtDcctJt ts mDebnptcit ailctooIcHenc'UHe cufouDemet touDen bet* feb^teftt dooi De bjanDeiiDe ficalcn ban Dat bjanOcii�e acnfcbijn i foo beeft Dan De fonnc Dec getcehtigbept Den nieafctjc aengenomen als mJDDclaer/obccfuict Dat upt Dctoetfamin* ge ban De �>onitc enDe ban Ijrt menfcbjlijcfte �cbaem ts gectfen ecne fcbaDutoe. Ambrosivs in Pfal. 118. Octon, 5,
«Ebjt'ftu� gfjcnag�elt atn Ijet bouDt bes
l��Cltpcen/ becfp'jepDe (ghelijckerwijs eenen
jAppel hangheride aen den Boom) Den fpettn geut ban slBerelts tot�loflmg�e/ DieDaer
tjeeft Doen becfebnpb�n Den buplen fianeft Der fonDe/cnDe beeft gftcfc�oncfcen eenen faligen enDelebenDigljmacdicn�en D?ancft'/tjp frgljt; i Ghelijck eenen Appelaer is onder de Booinen
\ van het woudt, (o is mijn recht- fvvee* in 't mid- den der kinderen. Ick hebbe ghewenfcht om I. 23 b 2 fijn |
|||
|
a?a GonpiLremWinscHiN
imJich*fcWt, ende nebbe daer onder gefeten. O focte febabutoe We ons berftoelt teg&ena pen bjantber fonbe! hoefmafeeltjth #n utoe «Wtftttn* toat touebt ifler foo foet als be ber* Konotnsbe ban bet Ijj�en �&tftt i Am BR o si vs inPfaI.ii8.0<aoti.3.
Nathaneel toieet gbefienonber benbjjgbe OOOm. David feg|>t te betboopenin defcha-
duwedervlenghelenChrifti. Zacheus fa abt* Blommen op ben toilben bijge-boom om I «-
«v M refien/ enbc ben felben 11 s v s beeft fiepbe fijn armen booj ons ootft open gbe* fPjept/opDatbpbaerDooj foube befcbabu* toengbebeel befefieerelbt. ISaeromenfW ben top ban niet toefen onoer fjjnc ftbabutoc/ biebeftbermt toojben enoe beftbut boo? bet pecftfel ban fijn Crupce! !©aerom enfouben top met toefen onber oie fcjjabutoe/ toppun- cipalijeft/ Die ben gbeftrupfien hsvi tot allen tijbe befc�etmt banbe boofbepbt bea matlate/ enbe ban ben tyanbt bea litb �aem».J Idem.Ibid. 0&,4»
ffitt befe febabutoe toenftbt David bebetftt te toefen/ opbatbem 's daegsde Sorme, oft s nachts de Mane niet en foude branden. Defe fchaduwe toojt aenflc�ient boo? be «Bobbelit» fte genabc/booj be gene oie Daer ontblieben De Bitten befcr l©ceelt. U9el aen/laet ona fo top iW bermoept boog be bttteber fonbe gaen ru-j 1 ___________ ften |
|||
|
Hit IIBoici. 27*
ften onder dde fchaduwe. Ijeeft De toe�uftig*
bepDt iemanoen bettjit / bat bet Utr 5'cc bes %ccrcn �em betttoelc/ op tjet \m\t\:t t) > fp-fel« ben beeftuptgececftt/op Dat bp onfe mif�a�en in b�m fouoe aenbeerDcn, HoHon, apud Delrioiac.2.Cant.
«©e fchabutoc berfchfjnt upt betUchaenV
en�c De lacht DtcncnDe Den cepfimoeti mcnfcbe in �t bttte �coj bctKoelinge cnDc boot het op* homcuoe onbjc�er tot een bcfchutfc�. <©:n boom Dea lebens/te toeten/DefenUppeUboonv ia bet �epltc� Cmpce/ De bjucbt ia Chm- t v s I e s v s, fn�t fchaDutoe Den tocblucbt enbetroofi banket menfc�cujcft gbcflac�te/ tiet toclcfi Dooi Den �jam bet licgecri�cKtirD� toas obetlaDenmetbet fbiaec joch Dec fonD�, Gr.egor.ivs in cap.2.Cant.
53c fcbaDntoe Cbitflt s«mattght allen bjant
Dctbcboonngen/enOetettotjlcnt fp foetclicH Dcficlc ia genahenDe/ berjacgbtalleDeljitte Die hacc fouDe mogen berbmDrccn; �uoirs fp becbctfebt/cnDe bctqtticttt Die Dacv bp na lach beftoeftm/ cnbe onoerftomen oooj Den bianst tan bate fonoen/enbe tuftcnDe onoet Die felbe fchaauujc/ betnetmt bare g�etooondijebe Ktacbcen �aci De toetene fp te getmget mocht (oopen tot bet centoigb (eben. 25b 3 G^T'
|
||||
|
274 GODDELYCK� WeNSCHEN
|
|||||
|
Gregorivs lib.33.mor.c,3.�n
c. 40. lob. Door de fchaduwe ban be bcfchermemfTe
bca alocrhoocbften/ tocuc berftaen �c berftoe* linge nes gemocragcujcKcrtons bc S^upt tn bet Utebt oer lltebeftens (bettoaebtenbebe Itomff e ban haren 25|»pbcgom) felbcr is ge* tupghcilbe als fp fegbt: Onder de fchaduwe
van dien ick hadde gewenfcht, hebbe ick gefe- ten. Jtlg oft fp fepbe: 3|cft hebbe gcrufi ohber
bc bcbj�bhige ban fijne ftomfie / en�e ieft ben iberfteccfu tegens oenb^antbec bleefchcluc* fter beften. H o N o R. apud Delrio.cap. 1.
«�iu'sban het menfcheljjcfs gedachte niet
fittenbe oitbcr bc fcba�uuje ban befen boom/ 'ttoeicft' omgepjoeftcn�egefmaecftt te heb* ben ban ben berbo�en JJppel/ heeft berloojen Ihetl�aca�ij�^ hettoeldtt/gcauerenDebe httre jDerfonben tuac bjagcnDe een ftoacr toictjiricb, paclt'toacr booj battct toiert getogen tot ben afgront ban alle ptjncltjcne firaffe / cnbe tjier Doqj fpocpDrt hem te i�acfterDcr naer lelum |Chriftum, bic �ace is toefen�e ben toaerach' tigen boom bes (cbeng. Bernardvs ferm 48. in Cant.
«SDacrom ftct bat ghp leeft onbrr fnne fcha*
Duc op bat g!)P eens met fijn fchijnfel ineught toojDeu beteert; jaant bp en ghceft ban |
|||||
|
Het II, Boec�, �■ 275
fp-felben niet allenclijcK ecne fchaoutoe/niaer
DaeE-m-bo�cn eau gvootc Blartgljicpr. O r 1 g b N h s hom. 3.in Cant.
«©en 3Cpoflcl feght hoe Dat De�Set heeft een
fchaDutoe ban bet acn«iomenDego«t/ boojta allen Dfenfl en�e ocffeninghe terttjDts geDaen booj <©o�t 20imachtig!j' too^Dt genoeivtt eene fchaDutoe/ en�e een boo?-bctons oer ^emcl* fcj)er Dingen. JlBaet top <�h|iftencn $«ri ber< �|emt ban Defc fchaDutoe / om Dief-totUe Dat top nkt en ;ijn onDec De toet: maer toe! onDcc De genaDe/enDe al if� Dat top nier en jrjnonDec De fchaDutoe/ foo fijn top nochtans onDet een beel beter fchaDutoe: toant top leben �p bit onghcioobigtje/ on�ec De fchaDutoe Iesv Chrifti.
Ibidem.
«En�e Dcfe Bwint haDDe hare rebene/Dat fp
toenfeht te tnogijen fitten oaDec De fchaDutoe ban Defen aippel-�oom / op Dat fp fouDe heb^ ben mogen Deelachtigh tonjDcn ban bet iebcn Dat Dacc toaa tit fijne fchaDutoe / en�e het fchijnt DatieghelycKbannooDe toojttegtje* nieten Defe fcba�utoe / tcttojjlent bp ia in Dit fcgentooojDich letten/om Daer nare alfoo ieft mplaetbooif�aen/ berpjcultte tooj�en �ooj Dat fonne-fchtjn/ 'ttoelcKopghetcfcnjijnDe/ tetf�ont Doet bcrb_ooghen / en�e becgaen alle ghefaepffel Dat noch fijnen Kccfi niet en heeft gftenomen-____________________________
25 b 4 �u-
|
||||
|
-
|
||||
|
\zy6 Goppilyck i Wn schim
|
|||||
|
B�rnard^jS ferm^58.inCant.
Mzti mtflthicn bt�t fiele betoemt haer iet gefien te bebben bat baec fotibe toefen geluc*
igec: te toeten/al» fp feg&t t niet geincft Oen #,topbete: Ickfie, maec ickhebbe gefeten; toant futen ia tuften/ oocft Ijtt ia betrr te nu ftcn onbec een frhabutoc- Dan encftelttclt onbec bc felbe maec toat ttjbts te toefen, ©tn i^o* . pbeetbanbem felben toe-fchMjbenbe bet gene aen bele anbece gemepn toaa/ feg�t: Onder fijne fchaduwe ift dat wy levea.maec be 25iUJit
bebbenbe meet booioc�ls berhefr hacc bat fp
boil�omcttjcJ� enbe epgentl�cit onbec befciue isfittrn�t; toant tec bietptaetfebaettop met arbept leben ala befoetelt met bele fohbtn/ bimen topintoeefe/ enbe baec tfi bat �tft <DJbb;ucbtige fiele fecr fortehjeft is nemenbe hare tufte. <©m kootte maften' be b^efe beeft bate pijn e /en�e�e liefoe bate foetigftcrtr/ ter biet OOjfaften feg'jt fp / Sijne vrucht is met al- len foetaen mijn verhemeite, bctftarnDc Dact bos» ben fmarrft bet betraebtingebte fp bab* bebctKtegenfofoetelncK opgeftijght boojbc liefbC. Jlf�aet bit W alles onder een fchaduwe,
ombattetia boo? eenenfpiegel endein ghe- raedtfel. ?©en tijbt fa! hamen bat bit fchabu* toen boo? tiet licht ful�en af-toijcften/enbe ala ban fal bet eetitoigh enbe ftlaet-bltncftenbc licht op-homen-' 't toelcft niet altene boo; het bethemeltefai toefen eenc foetiehept/ maete� btrfabtnge gat be mage baet banfp nimmer |
|||||
|
meer
|
|||||
|
_________Hit II. Boick.______317!
meet en fal Krggbcn �e toalfle: Onder de icha-
duwe van dien ick hadde gewenfchc, hebbe iele
"hefeten, endc fijne Vrucht is foet aen mijn ver- hemelte. Bonaventvra 2.parteftimul.c.8.
«Dat onfen geeft � albetfoetfte Itsv, inu
ban mach tuften/ ja felfa niet eenen ooglj-op; flatb ban u en :p betfetjepb�; mant boojtoacr het fou�c toefen eene grootc bettoaentnepbt fuleft eene ebele enbe gtjenoccljrlncHe plaetfe toetene enbe totllcna te betlatcn. jbauben top toel iet anbets beftaen te aenfien ais onfen 23;upbegom! (j)d neen- IBant (jp foube ons too;ben ontroeften. U9atfoube onaoberfto* men itt anbets te totllen a�nfehoutoen! boe enfoubenalle anbete faecnen ban ouss niet mtf-pzcftn enbe becacht too;ben^ A v g v s t 1 nv s inedit.cap. 37.
«©at ban mijne ficle/� liefden fteetc bluchte
onder de fchaduwe van uwe vleu^elen,om haet
te beftlju ttcn tegijens ben bianbt bet VBcttiu fthet gijcbacUtcu op bat fp bebooctten onbec be ghemattgbepbt utoetbethoclinglje/bli> moebelijcnmaetj fingbenenbe feggtten: Nu ick hier ben foo fal ick flapen ,eude ruften in den vrede. |
||||
|
QM-
|
||||
|
278 GODDELYCKE WENSCHEN
|
||||||
|
Qttomodo ca.wabimusc.mcicum Doimtti in ter-
ra a�ena, pfal. 136. |
||||||
|
Hoe
|
||||||
|
HetII. Boeck. 279
|
|||||
|
Hoe pillen wy fmghen den lof-pingb des
Heeren in eens vremde landouwe t Pfal.13*. Avgusti nvs �nedit. cap, 35»
Of&iju �>oDt oft icn De f�emrne foo foet
,iaODc ala Die lof fang-fingcnDe repen Oer «engelen! och! hoe gtjeernc foube iels mp berfiojten in utoc lof-fangen ! <© toat cene bmigtjt fauDet mp toefen te miD�en ban «toe IDcplige lierene geDuereltjcft teorffenetr mtjncbopeomtcteereban «toen Ijoog��f�cu nacm te f�tehren alDerhanDe frljoonc liebc* I�cn-xxn�c in alles De ll^mjfftjje fangcra nacc te bolgen! Avgvsti nvs medit.cap.33.
<© al tegbclucftige^emelfclje Jjepj-Rracl)
ten Dtc u foo lijfplich en�e fupbetlijcR met ee^ ne bpfsiiDere foetighept enDe onfpieecRelijcRe gftenuebte betmogen te lobcn ! «©c�-of-fan* gen Die fp-lie�cn u toe-fchicRen/ fpmptrn upt bjeughOen; taant fp u gt)eDuerelijcR?ijnheb* bcnocin hun gbefichte/ Daec in fpbtnDenon* tatltjcfte mi�Delen ban hun te bctbeugen / tn* De«te lobcn. iRaer top-lieDcu ala bupghen* De onDec het ftoact ghetotrhtc ban ona bleefc�/ en�e in �cea D?oebe pelgrimagic/ foo betre gbebannen «pt utoet trghentooojDig* facppt" cup; Doo? bctfthepDrntheDtn Dea i Wttt�vs |
|||||
|
i.
2�0 G O D D E UCtl WEHiCHill
IBercIta gbetecft enbe gbettocken/ be macTt
is ons benomen ban u naec utocc toeetOig' SepDtte konnen Ioben/ enbe nochtans boen
ip batboo; ons ghcloobe/ niet booj een toaen-fchjn: maer be «Engbelfcbe «©heeften Ioben u bolkomeujck enbe in 't openbaer/ t\v be niet als top in een geloobe bat bebecftt is ChrysostiMvi inPfal.41,
USp^nnptet natnere ghcmfpncl�rk foo
gbenegben tot De gbefangben enDe De gebicb* ten/ enbe top hebben met be felbe fulckc ghc* mepnfcbap/ bat felber bit hlepne kmocrkcus hang&enbe aen De bojfien ban hunne moebec/ inbicn fp ftrjjten oft quelhcb stjn / toojben booj bet booten bet felber gef�ilt / enbe feite* gaet gcpacpt- «©e ©oeficrs �jagcnDe op ben arme/ enbe baetmebeoberenbetoecr toan* belenbe/ enbe bun ftngbenbe ecnigbe ftinoer- bopskens / toeten Daec meDe Die fo foctehjefe te beroobecen / Dat fp terfiont �ie klepne bft* bacekte oogtikma boen toe-ballen, ijctgljc- beurt oock Dat De tocgb-gangers / enDe Die 'smiDDaeghs bet ©ee ?ijn floutoenbe Doe? be belben/ gneen anbet betmacch en bebben ban ben fangh / bte baet mebe be laftigbepDt Det toegben te lichter 51)11 Doo;fpoepenoe: rn- be niet alleneUjch befe �jeg�-gangtjers mact oock De EanDt-boutoers / ghcftclt aen bunne ploegden / be l©ijn-lefers in hunne lOyn- gaetben/enbein bunne kuppen / enbe tpnbe* __________ l�cft
|
|||
|
_________He t II. B o e t k._______281
itjrft a�c tocrcfi-lieocn fingtjcn bicftmael een
Ite�cfmi tc��jijlnit cltK 10111 fijne oeffcningc. 3flae Die Jf�atroofen en�e Die g�eftetcnoe v�a�cpe-�oc�en fingenDealtoepenDe/cnDe maecften De JBeerminnen / om te Oocn flapen hun tcgtjentoooiQtgt) tirttuiet / cnDc De Uiecfe ba» tjct acn-njfcnDe tempeeft. Ambrosivs enarrat.in Pfal.36.
Jflenmmftt �e ©joutofcens/tMbjjjfent (p
�eficb fijn met fpimun/met bjepen/ oft met De j^aclDe iet te fteetftcn / boe fp fomtjjDttf/ oft clcfebpfon�ec/ oft obetbanot/ oft ober- hoop fijn fmgbenDc, mar cftcnDc te famen boo| Demenicbtebanficmmen een foet-ltlinckcn* Degbclupt. <�n�e Dit gtjcfangh ban bjouto* keus/ ban tocg� gang�rro / ban lanDt-bou* toets ban ton�Wef�ts / ban bootf-ghefellen/ mDe alle anDcccatbcpae�S en beeft geenan* Der btflupt Dan om Daer meDe te berfoeten De toecnoegelijckbept ban Den aubept. «©af�ane* Ijjr k if� oock gcfir U m« orife f iele/ Detoclcke njnoe in ptjne/ inDien fp tjoojt eentcb, ge�icfjt ofteenicglteDettenfal betet enDe gheringbec berDjagben alle ftuarigbeDcn Die tjacc Den moetOeOcnberliefen. Ambrosivs enarrat, in Pfal. 36.
i^aet/ Hoe fullen wy fingen het Liedt des
Heeren in een ander landouwe} <©� luil�cn'tl __ _-
|
|||
|
2Sl G O D D � I � C K E VV t N S C H 8 N-
ban3|fraelenfongben nopt gbebangen $n�e
be LicDrlicira Die fp te boojni plachten te fin* flljcn in bun OabcrlanDr. ©ir gbetorfie Daet top nu tegljentooojDighjijninne hjoelenoe/ia een plaetfeban flabernpe/enbe het anber oaec top Urnen treeften ia eenen Euff-bof ban bip# bom- 33tt getor (te fcricit bol fonben /enDetiet anber bol DcugbDcn cn�e bot crutoighe tufte: Dit gftctoefte en 10 marreen bat bet tranen/ enbe bet anoet eenen gemet / glinftetcnbe bol (of enae ectt. Ambrosivs libr.2.dep*nit.c.ti.
■Cm anberen iil bpalbicn Dattjctblecfcb.
hem fielt tcgena ben geeft/ ende Drficle niet en toitt toefen onberbanich/ noch hem aen Die ten on�er gtjeben/ ie ooeft te njn in een vremt «hewefte, noch �attet tnfgtbjcje niet en tooit gtjrtemt doo? alle ben arbept ban fijnen oeffe* met/ foo bat boe; bic oojfaecise niet bcquaem en ia te Djagbcn De lui; tb ten ban bjebe enDe banberbuloigftept- Hoe ende in war manieren fal men dan konnen fingen den lof-fangh van den Heere in een vremt gewette. Ambrosivs inPfal.nS.Oirori.7.
5©tn gijenen bic fingftt moet licht ban
«3eefte jjjn / enDe (jem alle f�jgtjcn qmjbt ma* itcn Die hem oberla�cn De ghcoarhtcn/ booit� moctijpoojtof gb *ben bet oberbenefttn ban Lj_______ . ____________fijne'
|
|||
|
} Het II. Boeck. 2.83
ifone fcbttlDen/ ett�c op-�upten fnnc gierig*
bepDt/ alf-Dan'�p enbevquiclu fp-felbeji niet alleene met De fietnme Des lichacms / maec Daet-en-boben Doat cene foobaniglje forttg* hcp�t/ Die Daer het �mnenflc fijns gbemocts fc��nt te betoberen. Nasianzenvs humananatur.
Want foo maer onfen Gheeft met druck is
overgoten, Hout dan voor alle vreught de deure vaft ge-
floten. Ambhosivs in Pfal. nS.Ofton.2i.
�9P ;(jn allcgadet in een landouwe ban �C fcbabutoe Des DooDts / ons (eben is tfqzt
pjacmt en�c be�toongijen / noctjtop ni�rtj.^ ben gbeenDerhanOe bnj�oni. Jf�acc ons Ie* ben fal Den bjpDom ghenietcn / gekomen $un* De in ne lanDoutoe Der lebenDe. Onfefteleen leeft niet ten fp Dat fpljaec bintin bieplaet* feDeronfterffenjcfthepDt/ DaetiflDatfp bol* feomeljjeft fal loben Den $eere / te toeten / als fp fal hebben afgbelcpt De liehamelncKe Kr.antRbepDt/ enDe Dat fp fal beginnen te toefen ghelncKfoimicb De glojie Des lichaems I es v Chnfti. !©ant toefenDe in'tmi�ben Der fonbe/ toat lof-tocerDtttja fouDen top hem macbtfcb jon te ghebeitf H9p ?u» albiec ghe* (telt in een fcbaptitoe / top leben biet onoet <c 2 een |
||||
|
|-S34 CoDOUTCKt WBMSCHEN
een fcftabutoe/enbe top loben hem biet in eene
fchabutoe/ enbe het toojt ons onmoaftelncR hem in befe fchabutoe te bollen te loben. <©ra fcOJtte maecften: Wy zijn hierm eene yremde
landouwe, hoe fullen wy dan finghen den lof- fanghdes Heeren? Ibidem fuperius.
Qe «Sobtbjuchttahe ftdc laet hacr ontblie*
gen etnen lof-fangto/ totbe toelrfce het tooojt «SoDtSfepoe: Laet uwe ftemme dochklincke�
in mijne ooren, want die foet ende bevalligh is.; <©e andere fone� oock een �ebeften tot De toelcfte*©obt fpjaeftbefetooojben: Vwe lip- pen 6 mijne Bruyt lepelen van heunigh-ratels, heunich ende melck is onder uwe tonge. JBact memantenftanbaerberlupbmeemab littit/ ten fp bat bp beeft flbeleett <©odts� ahcreth* tightbra/ eabe bat ftp ten bollen banfnnen �cet is onbettocfen- -Cenbefcn opfttncbtdt David ban<�oDtoocfttetoajben aheftichtm leertnohe. JijoefoHbebenBHwnbiehem ken* befebul�iaUt enbe ghcftett te mibben mbjefe ictftonnenfmghcn^boehan bp fina�en We hem ftent te toefen in fon�e/ ten fp bat bp ccrftmael ban bebcraiffeniffe ber fetbec fljt berfcetftert^ Cen leften: Hoe fullen wy fingen den loflangh desHeeren in een vremde landou- we ; altoaer top bcrbolabt ?nn / altoaer �t ttabernpe bet fonden ons �»«bt flhcJmenfy altoaer top ahecn anber tpbt-betb}nf en heb* |
|||
|
_________Het II-Bob eg. 285
ben Dan te btfc^ppinW�U�nbm ban Tjnfe
flabernpe. Avgvstinvs in Pfal. 136.
«©toarenbjebe/ Dietopbp<Sobt aUmacb*
titbfuilenaenfcboutoen! 6 Die l^epligbe on* �ttlingbe gbemepnfcbap oec «Jengelen! <& bat bolhomcn feboon aenftboutoen ban tiet aen* fcb�n bes geeten! JBen fiet in bet asabplon onfet gbebangbentffe toet iet (cboons bat ons acntoeftt; maer bat bet felbe bocb niet en gbe* �c�iebe/ nocb Dat top immers niet en toojDen
icDjogen! baec ts gcoot betfebil tufTcben ben trooft bec gcbangciun.' enDc Der gene Die b?p enbe los toefen- Ibidem.
liet Kan gbenoegbfaem bl�chctt bat top
maer en jgngbebangene; toant�ctts bette banbaecDat top fou�en gbenieten Dien foe* tenenbe aengbenamen togoom Det toaeracb* tigljepDt. IBp toojDen gbetemt Doo?�egbe* nuc'�tcn bec bcrganthelncher, Dingbcn/ top too;ff elen DagbelijcKs tegben be p^khelen Det onbe&oojelijthct luf�en. fflp honnen qual�ch herbalen onfenaeflem/ (felfstn Deg�ebeDcn) immets top en honnen niet an�rts belnoen ban bat top ;tjn gebangene. Ibidem.
Maer de ghene die ons hebben vveeh-geleyt <C 3 als
|
||||
|
286 GoddelyckeWensch�n |
als gheyangene, foo fp komen aen b'herten bet mrhfrhcn/" tube bat fp feggcn: Sin»ht ons de vvoord� van u-lieden lof-fangen?toattft bat top ghebcn booj anttooojbc:' Babyion bjatgbtu/
Babyion betjmit 11/ Babyion BOCt U / Babyloa
fpjcccftt ban u, en ftont ghp niet acnbeetben
ban bat booj uittel ttj�ta isb�ncftenbe^ ghp en hebt het becfkiu niet te betrachten bat ecutotgli itv noclj gijp en ?ijt oft berjuame/oft toectbith teontfangtjen batghp bcgccrt.Hoe fulleuwydan f�ughen de lof-7angh.cn van den
Heere in eene vreemde landouwe. |
|||||
|
«Bcrbc
|
|||||
|
2S8 RBDBlrCH WENSCHFN j
|
||||||
|
»4d\Kto vosfilta lemfalem, fiinvenerit� dile-
i�ummeum, ut nuntiemei: qttiaammlan- gneo3Cant.5.______________ |
||||||
|
hk
|
||||||
|
Hst III, Boick. 2S9
|
||||||
|
IckJ>efiveere H-lieden dochters van Ieru~
falem , ijl dat ahy-lieden vint mijnen beminden, bootschaft hem dat ick^ door Itefde ben quelende* Cant. y. N�ssbh. orat.13.iaCant.
D3len uptberftoo?en enDe ghetrotttoen
25jup�egom ban onfe fiele Chriftus I e- svs, geeft ons ten bollen enDe mecc Dan genoegt) becfeHect ban fijne lief�e/ Dooj De toeiche 5p fo bette geb|act)t toicrt / bat bp boo; 0113 1 ijoe bjel ellenDige fon�aera) De bit' tere Door �eeft toillenftetben/ enDe ten Dien opfiene �e 23«ipt infgbelijet tot hem-toacrts met gbel�c&e liefoe j�n�e bebangen/ tyengbt booi Den Oagto Den fcbicbt Det liefbe/ Die in 't mi�Den ban baer �e«c (aglj becbojgcn. N y s s e N. orat. 4. in Cant. S@en fcbu tt ec Die oefen fc�icbt beeft gcfcho*
ten/ ia De liefoe felbet / enDe Dat <©oDt De itef* De ia/ �ebbentopgbeleett uptDie�epligbe &cb|iften/ Die Dien uptgelefen fcbicbt ia fen* DenDe tot De gene Die tijn in � eboeDe / enDe in De befchermeniffe fijner genaDe/ beftrijctten�e fijne Djp�erlepe f�ralen met Den <5eeft Des Ie* ben�/op bat alfo Oen fcbtttter/ Den fchicbt/en* DeOengefcbotenen gelijcher�anbe fouDe toe* fen in een gebonOen. 2Clfo De <©oOt mtnnenDe fiele langbft Die 45oDDetijcfte trappen nu op=> |
||||||
|
gefi�fl�t
|
||||||
|
[29° GODDELYCKE WeNSCHEN
'ft�ghttot inben$emel; bcpjoeft �efocttgsl
:JjepDt ban befe liefde/ als eenen fchicht/ baeei ;me�e Dat fp fouDe toefen boojtoont/ende Dooj* i 'fchoten. «©loffrtijcfte toonde! �foctc fcbeuten/ Doo? De toelchc �ct 'ebcn gberaecftt tot in het fainncnf�e/ cnbe dacr de toonde niet anders en (0daneene poojte oftopen�tghe/altoaer fp fonbct ttnigen toccdom is booj-paffewnde. Orioines hom. 2. in Cant.
I <©ch hoc bedalligh enDe hoc foet ifi dooj De liefde te toefen doojtoont! den eenen bat den fchicht bet blccfcheincKec liefde / ben andeten toojt geguctfl enbe gefeboten Dooj eenen actt* fchen «Cupido; mact gijp / ghp uptghelefen jfchoancftcle/ epent utoe bojft / ende fielt h gcuullicj) om te ontfangen bit fchoone fchteb* jten/daet af ben fchuttec is <J5obt Hlmae btici). j�oo?t de Jbcbjiftuere dte u in jjet gefagh ban befe fchichten ditnacrbolgende boojen Ijoubt: joft om u noct) bath te boen bettoonderen/ itjoojt bctghme Oefen felben fchicht totut� fpKftrn�C: Hy heeft my ghefteltals eenen uyt-
verkooren fchicht endebewaert in fijnen kooc- ker,ende tot my ge(eyt,hetis een groot geluck, hoe dat ghy mijn kint menght genoemt weien. �oojt ban het gene defen fchicht felbct is fcg*
'ghenbe/enbe hoc hp ban ben �eere is uptber» hoojrn.Moc gclucUtg ifi met bufoanen fchicht te toefen dooj-fchoten! Hieremias ep.140.ad Principiam.
�ctcn is boojtoacr niet te bettoonbecen/
hoe bat Defen Bjupdegom bp hem heeft roe*j |
|||||
|
nifltr*]
|
|||||
|
^ ET II. Bot C K. 291
nfgljetlepe frhtchtcn/ ban De toelcne gfjcfc�jr»
ben flaet m Den 119. l^falm. De fchicwen des moghenden f�jiifcherp: Cleophas met Den an*
Deren pelgrim op Den toegh geraccltt Doo?
Defe frhichtrn/fep�c: En was ons herte van binnen niet ontfteecken? cnDctop lefeil op een anDer plaetfe : Gelijck de fchichten in de h.mt van den incghenden , alfo zijn de kinderen der generd;edaerfijnuyc ghefmeten. «OoOJ�efe fthichten t� ghehrel Oe �Becelt geraecfit enDe
gehangen, «©en Jfipoftcl $aulua 10 ghetoccfi Den fchicht Des peeren / Den toelchen getogen �tjnDc met Den booge Des peeren ban 31erufa* irmtotin JKpiien/ beeft gier enDe Dacr gfte^ bloghen/ hem hacftenDe als eenen fnellen frhicht om te treeften in ««�pangien/ enDe ter* (fontDaer naerom het «©oftcn enDelBefteu te brenghen cnDcc �c macht Dea �eeren. AvCvsti n vs medir,cap.40.
t�at fal irft Dan feggtjeii:' tuat fal tcfi Dan
maerfjenr" uwer fal telt Dan henen gacn/ toaer fal ich hem nomen foeeften enDe btnOen/ aen U)tc fal ich mp boegen om naer te biagem'twc fal mijnen alDcdteff�en Djagen De bootfthap'' datick queie door de liefde! Avgvstinv s foliloq.cap.i.
i «© Ieben/ Dat al Daet leben; leben Dat mp
! gheeft het leben; het leben Dat Daer felber $gt mijn leben; Doo? het totleftetcnlcbe/enDe fon* Dev het toclcke ich fterbe/ leben Doo? bet toelc*j ir----------:
|
||||
|
402 GoDDiirCti WSNSCH�N
he ick ben berrefen/ enbe fonber bet toelcfc uit
bergae/ leben booj het torleKt icft mp bcrbcu* 8t)c, enbe fonber bettoelthe tel! mp �e�joebe! ocblebenbe leben! ocb leben fo fort enbe foa aengenaem! ortj leben altoos gbr �acbttoeer* biet)/ toaer ;ijt gtjp 4 toacc fal xcH u binben^ op bat tcli in u bol epnbe/ enbe op bat ghp mp toilc aenbeetben^ �Somt mp bocb bacfieitjrft bp / baect in mijn berte / in mijn gijemoet / in m�neoojtn enoemmgneljulptnvanticfcqne- le door de liefde, enbe fonDet u itn fierbe. G v i l l. Abbas ferm. 46. in Cant.
3E>e menfeben ��nbe met een artjtcr-bench�
en Itonnen D�oj tjun epgben betbienfien hun fclber niet bernoegen/enbe ter. bier eojfafte ifl bat fp btn bpflant ban eend anbrrs ghebeben $nn ontbcbelenbe / fp fegljt: lek befweeren- lien , ghy dochters van Icrnfalem, bit fo bitfa
maels fpjectt met mijnen beminben/ bat gbp-
lieben eens om mijnen taille bcm laet bieten bet gene gbp-liebenban mp ;ijt bebjocbenbe/ te toeten/60e gtootelijtfts ieft bcbangen ben met fijne liefbe / enbe bat be Itracbt �er felbctr nor Ij min oft meer ban een Boo�t en ban tooj* ben gerebenr. Rvpiht, in Canr.
ji&aer ter toat ooifatefte gebjupcRt fp �uf*
bane befroectinghe^ toaa aen baren 33j»ptir* gom onbeftent ben gront ban tjaer brrtc:' 3ft bp alDitll Dat Petrus beeft ghefept: Ghy weet dat
|
|||
|
I HetIII, Bosck. 29j
[dat ick u beminne, boe heel te meet / � gbp
fchoone/ 6 gijp beminbe/ 6 gijp ro�fe / 6 gbp gljertottt�E / hof* gbp Doo? u fribrit/ en�e niet 000.1 botten aen urnen SnipDegom oiit�fcfien utoe gcDarbren/ enDe Den bjant ban uujc lief* De:' enDe fonoet ttoijfcl gijp hebt bern feet �ic* mael gefept: «© 25jupDegom oaet en isgheen betre oat ti bttbojgenis gtneuefoe Die u bc* Decftt ie/ 't ia u ft�nnelgtft oat telt door liefde ben quelendc. i&att toe Dient �an Otfe bEftoe* tingen 3|fl Op gbEballE Oat gbp gcflagen njn* �e/fout totoetom flaen/ enac gequetfi/ toeDEt* om fout quEtfens' Gvm. apudDelrioCanr.5.
Bootfchapt hem, niet als aen een �ie nfet en
toeettoattctomme-gaet. (Want �aEt en ia niet Dat ij cm on�ekent 10) maet om �tcftuille bat (ju oorli bemint/ enOe bem betblijt te bet* ftane tipt het feggen ban anDttE/ bet gene hp gcetii fouoe Voeten ban fjjnc tozlbcmin�e. j Gvm, Abbasferm.64. inCant. I Bootfchapt hem Dan mijne liefbe/ enDe hp
fal tt fonDct tiuufcl aerthoojen / enDe urne tooo?0en en fullenmp met toefen onpioftjte* Inch/ op Dat Ijp noch mest enDe m�et ontfiefte mtjnetoenfctjen: Bootfchapt hem dat ickquele
|door de lietde: De Itefoc en queclt niet / maet
jtocl �e ghcneoieDcliefoeiaOjagenoe/ en�e l�aet liefoe is 1 Dact ta De quclmghe/ enDe Pjincipaljjcft ijl bpalOitnDat bet gene men J_____________ 33 0______ bemint,^ |
||||
|
�94 GODDBLYCKE W�NSCHEN
bemint/ niet en is tcgentooojbicb � banen
tuffcben be ficic qtieelt enbe bjant Dooj be bie* ricfjept haetbecinnigber begeerten/ fpber* fm�t enbe beftoncftt / niet honncnbe bcr�ja* gen be kracht ban bare liefbe. 3Sifo berotonnt Ijetbter/ fobacft�c (toffe/ te toeten bet bout/ �etfelbe begint te ontbjeften. want onfen God is een vernielent vicr.<© grootc enbe geVorlDigc pfjtte bet licfoe / fp is onberbjageljjcK / inbien fp niet en tuou gematicbt / met reben tuou fp genoemt eene gcoote ptjnc. lBant fp beneemt be fttaebt ban ben <6ccft/ tsie fp is befittenbe. Lnrui, inCant.
Bootfchapt hem want ick door liefde quele, om Hit grootc begbeettebie icfc �cSj�c ban te fien fijn acnfcbnitv bet lebcn berbjirt mp in fijne aftoefentbept/ enbe bet is beotoanglj bat telt meet onberftaen ben traegen aenioop ban befm mijnen ban. Gum, Abbas, ferm. 46, in Cant.
5©ic bert-gronbige berfucbtingen/ enbe bie
menitbbuibicbept Der tranen eiun'noicmct al0 uptberfiinghen ban ben «Sbeeft / enbe bec ontfangen genaDc*» en toon ooeft ban booj be* fe teceftenen be quelinge ber liefoe niet acroitrj uptgbebeelt ^ foo toanneer be berfucbtingbcn niet en $(jn toerbojgen/ foo en ie mfgeljjefcs oe quelinge niet berbojgen; tnaer fp toon ontbeet ban bate cpgen felbcn.____________ |
||||
|
________ H B T III, B O E C K._______20J
Gunt. apui Dejrio in c, j, Cant.
3[cfe guele in mijne licfoe/ Dooj De liefDe ban
mtjnen SpjpOegom / Dte Daet boben 13 in Den �emcl; toant fijne Itefoe Doet Dat ich in mijn epgen (iefoe befto�cfie. ©00 Dan bcftuc ftcn m rnnne epgene Itefoe /lebe ieft mp / met tn mp: maec bet is ivujhch Bzupocgom Dte m mp is lebenbe: tuant moten ten mp ('eiber liefbebbe/ bet en ie niet om mijne Itefoe/ maec tpei om De Itefoe mijns ^Sjupbcgoms / Die mp lief becfr. 31cft en ftebbe mp ntet lief in m«n epg�enfel* ben ; macc ieft bebbe mp felbenliefin�cnv enDe icfc tjebbe �em lief inmp. Bonavhntvr.a foliloq,cap-1.
<© goeberticcen hsv ftomt enDe Doojfcbict
met utocn «�obDeltjcfcen febiebt ban utoe lief* De net btnncnftc merrn ban mijne ;tele/ op Dat fpruaeracbtclgcK betmaebte bjanDen/teque* len / te fmilten / enoe baet felben te becnielcn/ niet alleenelijcfe in u / van wekken fy foeckt te wefen ontbonden om met u te fijn. <@atfpaU teoshongljcrenaeru alleene / 6 roacracljttcl) bzaot Des lebens / neOcrgebacit uooj ons ban boben tipt Den $emei ; Dat (p nergens naer en �oiflige Dan nacc u / � lebenbe fontepn-aocc/ fontepneban bet eeutoicb. liebt/enoe befte Dec bolmaccfttec tycugbben Dat fp altoos tt naer? bolgbe/ Dat fp u altoos focent/ Dat fp u btnbe/ enDe foetelffclt in u tufte. '_________ ________________«g 2___________fdy
|
||||
|
2gS God deucie Wihschen I
|
|||||
|
/ lulcitt me floribtts ,ftipate mi mdis, ^m t-
more Ungue .,Oant. z.
Onde
|
|||||
|
Het III. Bokck. 197
|
|||||
|
Onderfet my met bloemen , omringht ?ny
met Appelen-, want ick^quele van lief- de, Cant.2. Bernardvs f�rm.yi.inCant.
D<� liefoe ie gbegroept l om t"'6* to.Hle/
Dat hare bonefteftens ferac�tcltjcfecr enDe bittigcr ?ijn aenghcftomcn / Dan naer ghetooontc; ma« na�erbant(Den 23?np* Dcgom hem op fnne maniere bcrtrecftenDe) fooftomtDeBjupDtenDegbempght/ boe fp 000? De liefoe / oft D003 Den onfpjeftclycften fyanDt Der felber hupten maten is n«elenDe. I©ant boe taaet meer aengenamec baDDe ghe* toeefl De tegbentooo|DtghepDt ban basen 2S?upDegom/ hoe fp Daer naet temeer be* pjoeft De DjocfbepDt fijner aftoefenthepDt. «©nste ontreeften iet Dat men bemint/is Der begbeerten eene bermeerDeringbe / enDe hoe meneene faeefte meer begheert/ boe Datmen Die noo�er fal toilien Derben. �Jncr-en tuf? fchen Defe 23mpDt biDt Datmen Daer foube toillenbetquicfien Dooi Den geur ban bloem* mm/ ende ban appels/ tot alDer ttjDt Dat ha* ten 25?upDcgom (om toiens aftoefenthepDt fp is tptelenoe) fotiDe toefen tocDetom gbe* lieert. Gist. �nc. i.Cancexpof 1.
B3ant hetghmeDieflechtebipfters placht
*©� 3 ol'cc |
|||||
|
1298 GoddilyckbWbnschen i
ober te ftomtnen / taFi�T&at fp nu betre toe*
fentre Dan Ijiinnc b?pcta) feet oicftmaels on» berftaen cene quellinghe bes ltthaem0/ enbe ;eenebeftot3ckmgt)cbt8<©hcefi0;bftfe!bebe* ifeffen top atn befe 25nipot i in hacr liebt bet lEic�dicng/ few ouftmael ghtfebiebt tetoe* 'fen/ oberfuttfts gebjebtn beoj be Ucfoc/roept Ifp flaittobcrttgh/ enbeatebpnae beftoehen/ ipefe toOq?Ocn;L)at hy my kufTe roet den kus vau
jfijnen monde. g>p betfoetfttarn hare 0befpc<
Icn met blep�enOc tooojbeftenar/ bat fp fouben Bhctoeerbigbrn be bootftbap te boen aen ha* ten bemmDen/ hoc bat fp bergongb ban itefbe jenDebatfp bermoepttoasban hem te foeeft�. Ick befweere u-�eden ghy dochters van Ierufa- �ein , indien ghy vint mijnen beminden , boot- Ifchapr liem, dat ick quele door de liefde. 3la� ;bat meer is i top bemereften boe fp boo? liefbc gliebalien j�n�e in flacp/bast ben ^jupoegom �cbbenbc met baer ineoe-ipben/fe(ber tetftont jtoa� fcgghcn&r: Ick beiweere u-lieden, dat ghy jhaer niet'en (tilt ontvvecken : J!&acr r.Ctgtjnis 'en toojt filaerber oft epgbentUjcHeniptghe* jbjiitht �rfe hatebeft�gcftinghebanin�ittt* Igljcntooojbitn / oaer bat fp hare qnaie / enne (JacK. BencbenB b� cojfacefte brt felbetiate Kennen g�ebenoe/ baer fp bibt om t'ontfan* Ig�jcii ce mib�flen bicmcnmbufoanequalen jjfacht te gbebjprken alsbfommcn/ goebe Igcu�cn/ tojjn cr.be appelen. |
||||
|
i�ern
|
||||
|
Het III. Boe c k.______299
|
|||||
|
Idem.Ibid.expofit. 3.
tt�aerachtrcb het ie etnt gocbe fickte/ foo
toanncct De ftcckte niet en ia tottec DooDt; maec toel tot bet Icucn / op �at *�3at>t 3Cimacb* tigb giet naai fouOe toojOen lof cnDe eete toegbefept/ cit�t foo toauneet oefe bjanocn�e ftojtfe niet en fpjupt tipt een betntrlenDe biet/ maf r tocl tipt een Dat De ghcfo.s ■: !uvit ghcr f t aen De gfiriic Die Daer Doo? berhiDt toojDen. ©oojta top bebinDentn �icljamel�jcftc fiecft* ten/ cat Den onlufiigen (Die gheenDerltp bet* nocghen en ftan binden) toant fmafcenDe �e ftjtjfe/ Die toalgftt hem/ gbcniet tjp De betbet* fchtnge ecnDct fomepne/ 't 10 hem bctboDen) op Dat bu Dan niet ftfftns tn fouDe berooft toefen ban alie ttooft enDe bermacciiinghe/ Doet fijne ftamet behanghen met groene mepen / enDe Die bertiertn met alDerhanDe blommen/ en�e befkftcn met 3ppel-frupten/ om te b�tpjeulenfiju gbcfitbte/ enbc om Doo| oit aenften fjjnen Dioef-mocDigen Ohecft te bet-onk�igben. 3nfgbeltjchs Doet eene totjfe en�e boojfiebtigbe fieie/ De toclciic Doo?* blacclu Dooj �jet biet Der «�oDDcljjcfter lief�e/ en�e geenftna maebtieb en is om iet menfche* l�tr te fmaeeften / toenfcht te bctfta.cn cnDe t'acnhooien <GoDDcl{jcKe tooaj�cn/ noch en begbeert fjate ooien maet te lenen Dan tot Dtc Daben oft De tocrefcen banChriftus lefus haren gyippegom/ fecrbaftelpci* haet bcttontoem» «© 4 &?/ |
|||||
|
jOO GoPDItrCKI WgNSCHEM
De/ boe Out Oen geur enDe De fcboonighcpor
Defer bloemmen/ enbe Defer bzurbten haer fullen oc kracht ghcbcn enDe ben moet om baren <Ooor bolfcumclijcK te lo�cn en�e te Danciten. Delrio in cap. 2.Cant.
Onderfet my met bloemen. <© toanbcrittcfce
pplaren! O itieutoc fleiinfcla! hoe enDe op toat maniere fal men ban bloemen matchen pplaren;' Ijoc fal men met Die felbe ttonnen fchoone bte in toane :rjn ban ballen? toacrom en Doet g�p u niet torDer-bouDen Dooj Die reufen-atma, oft �ooj Die al�erltloecftfte bech* tere toiena fttoecfthcpDt altoos is ghetoerft onlum�arr.-1 JlBaer toacrom < oft om toat re* bene en fouDen ooch u Defe bloemmen niet toel Dienen tot pplaren/jae felbertot pplaren ban «©tamant-fteenen / om ceutoclncK te bln* ben ftaen^tbiena opitcelen hun fouDen bcr* beffen tot Den Qemel/ enDe ban tuien De bafen rot�feacl-Diepten Der geilen fouDen ftonnm fuicltcn. Ibidem,
Onderfet my met Appelen. g>p en begheert
op het gront-Doutofcl I e s v Chrifti, niet te timmeren met hout/ oft met hoop oft (troop/ taant het bier fouDe Dat te niete Doen / enDe bcrniclcn / maer fp totlt maften een geboutn* fel ban p'alDet-foctfrc appelen. __________ mat
|
||||
|
Het III. Boeck. 301
|
||||||
|
Nyssinvs orat.4. in Cantf.
Wzt fchoonDet oft hoflel�c��cr toetcfc fotu
Demenoochftonnentierfietm/als �tt fchoon geflictjte ban Stippelen:* Defc ttjuctjteii hangen ghtreeffemt in eene ghe�ucrighe ojDje/ tiet* bljjDenDe het ghefictjte met eenc litffeujcfte bcrfchepDenthipDt ban tott /cnDcbloofm�e toot t'famtn meen bctmingelt. Gr.egor.ivs in Cant.2.
«©ooj Dien Dan �efe iSjupt Doo? De Uef�e ia
quelenDe / hare luficnjijn on�erfct te tooj�cn met bloemen/ en�e omtingelt te tooien met Appels; toant tertoijlcnt fp haet bekommert booi Den toenfeb Der ecutoightpbt / foctften�c metDupfentangbften Detoegbenom Dactte ghcrarrften (naebtmael fp niet t'ernrgaet en binDt hare bolmatcfctijepbt / tertoglm 't fp leeft in Den bleefche) bermoept enDegbe* bjooeften �aoi Dien pgneljjckcn arbcpt/Itomt tuften in haten toenfth/ Dentoelcfeen haet alleene Doet berheughen/ enDe te meet als fp gbetoaet tooj�t hoe hp haren ebcn-naeftfn DaetDoojftan toefen pjofjjtigtjte/ oft haet berboo?Deren in bolmaecKtbcpDt / oft oocl� uptjjaerdet qucllinghe ecnigherhanbe ttooft ontfanghen. |
||||||
|
B ER,-
|
||||||
|
|302 God dslyckbWenschen ;
. j
Bbrnardvs ferm. 51. in Cant. |
2Leert ban bat Uet gbeloobe fa de bl�emme/l
Cttbe be bjntbt �« bolbjcngben brr goeder toertfcen. #5ocb dit en fal/ foo teft mepne/ntet foo bjemt fcbtjnen/ tndten g�p aenbacbtelntft �emcccftt/ g�elijc�t dat ban noobe is / tjoe bat Dt bloemme bomt booj oe bjutbt/ foo ift ootft billigb bat b« gbeloobe gaet booj be gaebe tomben. Jtn�irftnsjftonmoflhclDcfe fonOer geloobc <�o3t te behagen/ enbe cttn-bolgcna, foo en tflet gbten bjuttot fonbet bloemme/ noch daec en jjjn gbene gocbe toereken fqnoet geloobc. JlElaer bet gbeloobe fonber be tocre* hen ie boot / gbeltjchetto�s be bloemme baec | te betgeefa ia bertoogende / als be bjucbt oie terfiont niet naer en bolgljt, Onderfet my met bloemen, omringht my .met appelen ; want ick door liefde quele. �>oo toanneec bet gbene bat men npttcr perten lief beeft / is tegjjentooo^ Dieft De (iefbe is alf-ban in baten bollen f�ant/ jmaec fp quecltfoo bet felbe ifl upt bet geftc�^ te/ enbe befc quellingbe en is niet nn�tte dan een feecttet betnoepen ban eene onljjbe*, luelte btsbeecte/ Don? be toelcfte be fiele toojdt; beflagben foo fp niet en fiet booj ooabenjet gbene f» lief en toeert beeft. 3lsbet bpal-, Dten bat fpgtont-tjerteltjelt lief beeft/ alle| !tipt-frti/allcflttptringbe/ enbe alle bertoebm* Igbefcbijntbaerlanrft te toefen/enoctet be*, ifer oojfaeefte foo epftjjt fp bieobetblocbigbe, ________________________ ty"tb|
|
|||
|
H s r III. Bohck.
|
||||||||
|
303
|
||||||||
|
b}ttclitDet goeoec toercfccn/ metDacc bent*
benegheb�eg�r De foere geuten Des ghcto�fa/ in �e toelefte (teetotjlcnt tjarca Bmp�egotn is bettoebenDe) fp fouDe mogen nemen jwe. tufie. |
||||||||
|
T>.-':
|
||||||||
|
304 GODDELYCKE WfiNSCHE N
|
|||||
|
Ducilm mem mibi,C ego Uli, qui fajcup.rin- \
ter Ulia,donec ajpiret dia er inclinentur urn- ! �ra,Cant.2. ; |
|||||
|
Het III. Boeck. 30$
Afijnen beminden is tot my, ende ick^ tot.
hem, den welcken gevoet wort tajfchen de leli�n, tot dat den dagh aenkomt,en- de de fchaduwen nederdalen,Cant.2. Ber.nar.dvs ferm.67.iaCant.
WSdt�ebet tebebieben als fp fcgbt: Hy
tot my, ende ick tot hem? top en 6on* nen niet berftaen het ghcne fp fegbt/ om �at top niet en g&e boelen bet gijene fp is ghcboclenbe. <� hepligbe fieie / toat is Oen u== toen tot u / en�e toat *tjt ghp tot �enw �Bat beeft tuffeben u-liebcn bepoe te bebieben oefe onberlingjjK/ ggcmepne/ enbe gbrjonfligbbe/ optoojpingbe/ enDetoeberombattingije:' Hy tot u, ende ghy tot hem ? U9cl a«1 / $�t 8�JP
tot hem / bet gbene hp tot u is.-* oft iet an* bers/ U9iltghpbatmcnubetf�ae/ fpjcccltt toat Hlaetbec/ enbe (aet ons befchebelijcft >ijii on�eiticbt banutoc ghepepfen. poe langbe fult g!)p ons nocb houOcn in ttonjfcl! VBilt gbp nare be tooo;ben ban ben l^jopbete / bat utoe berbolenthepbt altoos bp u ?«i nip buncfet bat utoen fin is. ©toe toooj�en ?i)n booj liefoe boojt-ghebjeben/ enbe niet booj beeftanot/ enbe bacrom tft onmoghelijct� bet bcrfian�t Daer npt te rapen. �Daee toe fpjeerlit gbp op befe maniere i njebers om ban bat be lieffcltjcfteaeiifpjfleclie/ enbe bet b?eugt)Dclijch onbertjouben ban utoen br« <e e rmnDen
|
||||
|
%o6 GoddelyckiWenschen
minDen u foo bernoegbt Beeft/ enbebobcn Dien u gtjetrocften tipt u epg^eti fclbcn / �at gijp epnDen�e utuc fp:,«chc 5p u niet en tjccft gbelaten De typicfteptomteftotigben/ noch, het bermogben om tipt te leggben utoc febcro* ite ghcoat�ten. 3&cn mom heeft gbefpjo* ften iipt Den oberbloet ban hetbertc! maer niet trcnc-maele. «©e liefDe heeft ooefthate epgbene befon�ere taele/ ooo? De toelcftefp haer �rcft-macl ont�ecftt/ al is 't fomrg�to tegljcn baren totlte. «De bjeefe D«ft bebjeefDe tooojben/ De Djocfhept Djocbc/ De Eicfbe lief* fcltjcfte / enDe het is booj-feftet Dat De felbe niet toiUcns en�e toetens tipt en komen: maec metgbelDcIt/ enDe beDtoong�en- Jtlfooeene fttae�ttghe ftetefte licfoe / enoe pjtncipalijeft als Die fouDe toefen «QoD�clnclJ / foofphacr niet en (tan binnen bonden / en flaet gheen aebte op mat maniere/ naer toattoet/ met itoat reden-taele / in toat ghef�el ban tooojoen !fp uptbojtele/ behalbens nochtans Dat �efe betf�eoptnghe haer niet entocroojfaecltc eent- ghe febade/ oft eenich achterdeel. ,�>amtijts en foeeftt hp noch tooojden / noch cenigerhan^j �eftemmendc gclupt/ alerbem tebjedentjou*! Bende alUnelijcft met De ghefuchten, �Jier tipt! Bbefchtedet Dat De 25wpt (blaccftenDe in eenei Ueplighe ItefDe) om te fcheppen een tocpnigb, | bcrltcbtingbe ban Den bjant Die fp is gheboe*; Jende / niet en�efcft haer boedanich upt-fpje* : feen: maer fonDer Ijaer tooojden int minfie pet ite beleggen/ feght Doo? De Ueffle at Dathaerte i ____________boojcu |
|||
|
Het III. Boeck. 307
boo?en Romt/fp fpieecRton�eDac�teljjcft: Mij"-
nen beminden is tot my, ende ick tot hem.<lf)aec
en ia niet Datbcibolgt)t/�e eeDen onDec-blgft/
toat i0 't �an^ het 10 eenc upttoojpinge. �©at toilt g�p Daec in bitiben 1 foccht gijp gftcbon* Den tooojDen/ cnDcfc�oone rc�en-taelen? toat toetten fout ghp biet aen u felben bonnen ge* ben^ �ct ia boo^-feR" �at at biec 10 b|an�en= De eene on�erlinghe gtjcigcfee ltcf�c / maet in De felbe/ een ban Die ttoee bettooiu baee bol ghelucR/ enDe D'anDec bol beleef�e heufc�epr/ nocb Defe eenfaemhept ban toilie en i� niet een: maet becfcbepOcn / enDe De eene tocecDi^ ghec Dan De anDere. «Saerorn feght De 25jupt: Mijnen beminden is tot my ende ick tot hem,
gbc�enDe De ectfie plaetfe ban Defe ltcf�c aen
ijarcn �cminDen; D.icr naet berbolgenDe bate toOO^Den: Ick tot mijnen beminden , ende mij- nen beminden tot my , gheeft fp hem het ghe^ niet enDe het bolbjcngm. Haet ona Dan baoj10
bemetcRen hare tooojOcn / at� fp feght: Mij- nen beminden is tot my. �lDant inDicti Dit tooit genomen op Dat top Dat fouDen berftacn/ flaet Daec op acht/ enbe ghelncR Den p jopijcre fegt: Al verbeydende hebbe ick verbeydt den Heere,
ende hy heeft my waergenomen. 31CK �C�Tietrfte in Dit tooo^t 1 'Ken to�ct niet toat / 'ten ia niet
Klepns/nocij ban geen nuDDelbacc boo^�etl. Bernardvs ferm. feguent.
3Cen-hoo?t De bltjtfchap toelcRe ick grjeboelt
«C 2 Jjc�be/ |
|||
|
hoS God p■■» l y c k tWis c hj[ n___
� hcbbe/ enbehet fiaeTH-h'ebmoMfttbebefel'
be bljjffchapte gheboelen: JtenbooRfcc felbe ,met alle blijtfcljap. «©e2Sjupt heeft ghcfept
bat baten 2S?updcgom nooj baet befojgbt 10. H3ie taoefeSjupt/ tnbetoieiebefenBjup* degom i ben 2Smpdegomis<©odt/ enbebe 125?upt / (mocht icft bat fegghcn) $n top-fte*
ben. laet ons ban betblpen / toanr tap ?tm be gbene booj �c todckc <�oDt Oen l^rcn: be* foi�bt ta: niet tegben ftacnbc bat het berfchil jeer groot ta. !©at $nn dorh de ingfcefetene bet aerbe I enbe be ftinbewn bet menfchen bp fgne tcghen-tooojdichepbt i <©m toattebcnc maetftt men onder befe ttoce ongbrlijefte fulc* , fie gbehjcfteniffe i oftfpberbefthaerteboo*»
gbe/ oft hp Djaegbt baet te groote liefde, goe toonder ba'er ifi om Ijooj�/ bat befe Siupt baet, felbcn toe-epghent defo^ghen/ enbebetoate mepntngen ban �cniijecrc'ge�nd* ettops ban baet epgenfelben/ sla fp fegt; Mijnen bemin- * den is totmy. giet mede noch nicttctaeDcn/
fier fpftomtnaetoer endc blijft ebentoel baet bethtffen/ fegghenbehoedat fp fgne begheet* ten te gnemoete hemt/ bat fp booj hem be* fojgbt iagfteljjcRerttMJebpban baet/ �eta* lende obetfulcfts fijne goede dienften/ met cc* ne ghelnclte foete bergbeldtnglje. IBantdaer < bolghttetffont / ende lek tot hem-waerts , een
tooo^t bat in te gtoote ftoutirhept uptboueit/ mijnen beminden is tot my-vva�rts, BrtOe het al*
bcif�otitftc ia been oft b ander niet te isaoim
a�ene;maetbcpbetefamen. <0 toat enberft |
||||
|
ntet
|
||||
|
H et �l�. B o e e k. 309J
niet tieftaen een fupbet hette/ een goc�e tan*
fcientie/ enDe een onbetbalfcht ghriao�c! fn« neghe�achten/feght fp/ jijn naer rap. nael 90e s? laetfp bacr foo beel booten flaen i §soX Die gtoot-DaDichept/ De toeltKe alleene toe* ftomc De geetfchapppe ban Defen ffl / Daet �e* neffens De bolle toelicht Dctceutoenu moeten gaDe flaen / enDe gheDenchen 4 V&xt toilt ghp toefen 4 fat hp hem met u bekommeren/ enDe obetb?enghen ben tyot met u te bclicbcn in tu toe begheetten/ enDe te barneten utoe liefoen/i �«t is alfoo. IBp en loochenen niet / oft hp en ghebjupcHt fijne booj-fiebtichepot obet alle fchepfel i maec Defe 25jupt leght haec toe fijne befojghfaemhept/ Daetom feght fp Dit alle bepDc: Hy tot my, ende ick tol hem. Cijp tot mp om Dat �p goeDcctiec enDe betmhectigb is/
enDe telt tot hem/ om Dat ieft niet en ben on* Dancftbaer. pp gunt mp fijne genabe/ tipt ge* nabe / enDe ick bcbanclte ijem ban fijne gena* De jhpbjaegbtfojgebooj mijne betlofftnghe/ enDe ick booj fijne eece ; hp flaet achte op mtj* ne falichept/ enDe ick op fijnen taille; hp pepft om mp/ enDe op geen anbec/ om Dief-toille Dat ieft ben fijne eenige uptgelefen �tipbe: ie pepfe op hem allene enDe op gtm an�et/ noch ick en hooie niemants ftemme Dan alleencljjcR De fijne. i Ber.nar.dvs ferm.69.inCant. ■
�lpant De ?iele en heeft gheen achter-bene*
«C 3 nen
|
|||
|
,3io GoddsiyckbWenschen
ft�n/ nochgbeenberbanbe ttotfriiaFfrw�tt
rn fanoctoefen bemint/ na-bemaelfp feioecj
mtnt/ belnbenDe metalDcr mepningen / barej fojgben/ bare begeerten / bare gbetoercfteiv bate �ltlnsjtjcoen met De toelctte fp fonber berojagb / fon�er op�jouoen Dag� f nee natbt ie toaccfccnDc.' enbe met allen tebcr foerften�e be mt�beien om baren *G>oot te behagen ; ban flanbcnaenoottefpbcmcreftt�at <�obt niet roin�cr fojge en beeft ober baer/ banfp ober toem / cn�epjtnnpalncft foo fp gheDcncftt bt* fe belofte: In fulcke mate als ghy-lieden fult
jmeten, fal u-heden oock ghemeten worden, fo ban fp bic mint en heeffgcenDerbaitbe ttonf* fel bemint te tooj�m. «De liefoe Oobts baect be liefoe ban be fielt. Bernardvs ferm. Dominica: i.
poft Od. Epiph.
�©fl aen �menfcheUjic&efiele/ban ttaec|
ifeomt u uit gelncftJ ban toaee ftomt u bcfe on* fpjeftelnc&e eere/ bat gbp ?�t toeerbtcb te toe* feit �e 2S,$[tpt ban oen ghenen die de Enghelen jwenfehen t'aenfchouwen? Watt ban ftomt lU bat (jp teutten Sjup�egonv wiens fchoonig- heydtdeSonne ende de Mane verwondereu ?
bie met eenen knielt te grbtn bier alle bingen
ooctberan�eren uaatfult gbP bm $ecte toe* berom gtjeben booj alle bet gbene oat bP » Uerlecnt beeft:» Dat gbp fij»fijn gefclfttjap aen De raeffet/fdw gcfelfcbap in fijn rijen/ fijn ghe* |
|||||
|
fcljc�ap
|
|||||
|
H E T III. B OE C K. 311
fe�fcfoap in fijne flaep-ftamee / toa�c ita�� Oen
�omngfo u ftamr ghclcp�cu.-' Obccpcpfi eens boe graateintiiS gijp tjmt moet beminnen/ met toat Itcffenjchc acmen Dat gfop moet m\u bangben Die u foo Decent Ijecft / enoe fo bete banugefoouOen:' beclaei�e bicefc�jcInclte ge* negentfoeoen / fntjt �ie ban tt/ unit u onttoen* nen Oe getooanten ban oefe iDeccelt' enOe Ote t'ecnemael bctgeten.U9at pepfi ghp^n fiaet Daec niet oen <2;tgcl Qts tjeccen foeceet om tt te miooen af te (laen/ifi bp al-oien (toaec ban u «Gaat btfooebe) g�p cencn an�eten minnacc foccftt te aenbeerDen. A v c t o r fcala: parad.cap,9.tom,t).
Auguil,
f
«Oen 25jttpbegom aen Oen toelci�ctt ghp
?(jt beibonDen /10 jaionrs/ moten g�p foccltc tenen an�ctcn te betjagcn / tetfiont fal fop ban 11 gaen / enOe fjjn bette fietlcn op an�ete macgl)Oefcen#. Bernardvs ferm. 70. in Cant.
Wie fal nu Oefe 25?up0t ftonn;n foon�en
boot flout/ enoe Dat fp foaet ucellactbooj I fiaen7 tnDien fp fegfot/ gtjcmepnfcfoap te foeb*
jben met Den gfocncn DteDaec gfoeboct too|Dt tuffcften �e leli�n s'en�eoft fop icfooon Voiet�c ghebocbt tuffefocn Oe fierren/ foo en toeet iicfe niet toat bjemOerfaeclte OatfouDefcfon* I 'nenmetDenfelbengfoemepn te toefen. 3Befe
\ , «�e 4_________ffyipt)
|
||||
|
J3I2. GoDDBI.yCK8WBNSC.HiN ;
25|Upt en is niet onbeftent bat bp alleene is;
bte geboet bo,sr / enbebieboet; fptocetboel bat fijne toooninghe tg tuffeben be lelien. IJp, biaegbtlief�cbobcnbe f�emn/om btea taille! bat bP falien n��en baer bp opt toas niet m fton�c laten lief tebtbben/ als toefcn�e bol lief�e/ znbe be lief�efelbe. iBact eer bp toas nebcr-gbebaelttuffcbeh bc leli�n /foo en beeft bp niet gfjetocefl bentoel beminben; baant bP en kofi niet eet bemint tooj�cn oft tjp en tuas befcent. <© bjicn�efijtHentSjupbegom/ «tbetoeet*
bieb te ?ijn onibangben in bet binnenfte ban bec betten! <©efp betraaeeftingbe tuffeben be leli�n moet gb facljt toojben in ben <�beeft: baant bet felbe te boen in ben bleefc�etoaec gliecft-fpcl/ en�e cene faeefte btipten alle ce�e* ne. %&:fc leli�n moeten toefen «©beef�elijeft/ gljelijclt top bat (tillen betoonen. lOeick ?tjrt ban Dc|e leli�n/ ban baat ffoffe/ en�e toaer urn» is gbelegcn bunne feboonigtjept / komt voorts feg�t (jp/ende heerfcht om uwe waerachticheyc lachtmoet ende ghetechticheydt. <0en al te feboone lelie ia tic waerachtkheyt blintften�e
ban tottbept en�e f�ercl� ban geiwe. ©e facht- moedicheydt is ooeft eene lelie / en�ebooats �at �e «herechdeheydt ooclt eene lelie is'boott be &ct);ifture fcgjjt: Den Rechtveerdighen
(al keerten ghelijcker-wijs een lelie, 3In Den jEuftHfoff ban brfen Sjupbegoin }iya noeft beel an�er �Lelien / maec Unc fal bte bonnen tellend baant baet tijn foo beel lUKen als! J___________.___________________btutj�»'
|
|||
|
________Het III. B o e c k. 313
Deitflbocn. <�nDe miflcbicn Ijeeft bp &tm tec
Defec oojfaecftc g&enoemt een lelie om Dat bp bctfteert tuffc&en De leli�n/ en�e al Dat tjrni toebc�ooit jjjn leli�n/ fijne ontfangbemfle/ fijne geboojte/ fijnen banbel/ fijne aenfpjaftef fijne mirakelen/ fijne Sacramenten/ fijnU> Den/ fijn DooDt/ fijne betnjfeniffe / fijn ijemet? baert. l©eltftc ban Defe faeelten en m\ niet aU foo tuit/ alfoo fupbet/ alfoo toelrtec&enbe als eenigbc lelie.-1 N�ssoh. or. 4. in Cant.
«@ant bp ia Dien goeben en�e bermaer�en
�etbet Die fijne fc&aepkena niet en boet met (joop bat Djoogbe cnbe Dojre is/ maet bP boe* flert Die met fupbet betfche klieninplaetfe Dat bp aen bet boon fouDe hoop gtjeben- UDant bet boop en ia maetboetfel boo? Die aettfcbe gbe�ietten: JBaer Den menftlje toe* fenDe Deelathtfgta ban De tebcne/ moet geboet enbe berfaet tooj�cn Dooj De toare teDene. IBaert Dat bp gbeboet toierDe �oo? boop / foo fouDe bp felbet in boop berkeeren/ acbterbol* gbenbe Defe tooojben: Alle vleefchis hooy, tettojjlent Dat bp fijne tooonf�eDt ia hebben* De in bet bleefch: maer tnoien Daeciemanbt gbcDpe te toefen «�hecfi / boou-komenDe ban Den �etfl/ en fal niet meet gtjeboebt tuoj�m Doo? groentfel / oft Doo? iet Dat aertfcjjia/ maet fijn boet fel fal toefen Den «�eeft/ 't toelck toojDt beteeckent booz De fupbecbepbt / enDe boo? ben geut Pet leli�n / al ift met een Mep* |
||||
|
ne
|
||||
|
314 GODDELYCKE VV E N S C H E N.
ne bcrDupf�ertbepDt. 3fiae bat meet ia/ hp
felberfal toefen een oprechte foet-gheurenoe lelie betanoert in De natuere ban fnn boet fel/ enQe ott bullen te hennen geben ocfe naetbol* gcnDc toOOjQctt: Eenen dacli geftrooyc oft ghe-
blafen door de raeyen,geljjtftertotjS �at fpjeett Qc«©o��cli3c!;ebop0 alohp noemt een booj- �iafmge �t beeftropinghe gticbaen Dooj ben geeft Der taepen/ Doojtoclcftebe fchabutoen ban Dit leben toojben ghetotert/ naec Detoelc* lie fp ftcrre�nct ficn DieD'ooge Dec fiele noch niet betWebt en hebben dooj bet fcnnnfelDet toaerhept' m�e Die De fchaDutoe met De pDeU bept fo aenfehoutoen Dat fp Die oprechte toace toaerachtigbept ?ftn OetfupmenDe: Jf�aer Die Daec leben Dp bc lelien/bat is te fegg�/ toicns ftelen ghemeft toojDen upt Dat fupbet goet- gcucenbe boetfel'en trachten niet ban naec De toaerhept/ enbebeitoojpen allen pbelen enbe leugenachttgen toaenfchjjn / enbe alle balfcbc gelnclteniffe ban lief at (Die nochtans be acn* loekfels ;sjn ban bit leben) enbe en begeben bun maec tot be opzechtigbept bec fait en.- als tot De toace HinDecen ban oen Dagh enbe ban het licht. Bes.nar.dvs ferm.7.iuCant.
<5hp ban Die bit hooit oft leeft uefo&bt bat
gijp bcfe leli�n bp n hebt toilt gbp eenen gaft ontfangen ote nergens en toilt toefen Dan al* lene tuffeben De leli�n «Dat al utocn banbel/ alle ntoe fo^ghe / alle utoe begeerte niet en ;p Dan
|
||||
|
______Hit III. Bohck,______315
�an ontrent Defe leli�n / eenf�cels om bunnen
geur/eenfDeels om bunne toittigbept gttnne toutjgtjcp�t enoe gunnen geur bebbenooclt clcn bunne berbojgenr�ept.lenga�n�e bunne totttigbept-' beraet n metutoe eonfcientie/en* �e bunnen geur .fielt bic bp utocn roem mat gocDenname- «Eim25jiipDegom toefenDe De Deugbt/ bebaegbt tjem in �eughDen / toefenDe ecne lelie / is geern ontrent De leli�n/ ettDe bp betbetigbt �em in Die fupberetoittigbept' om Dat bp is De jci�c fupberbep�tenDe�iefelbe toittigbept. AvOVSTINVS lTianual.Cap.24.
O mijn fiele gctefetnt met De af beelbingbe
��oDts/ bemint bcm ban toien g�P fo bemint ?ijt!toiltban bem bouDcn Die banu boutlfccct oien !0 fpccftcnDc bemint utoen bemiuDetv bcbt bef Die u fo lief �ceft/toiena boojftomen* De ItefDc utoe licfDe beeft bcroojfaccht. %i\t bcfojgbt boo? Die om u befo?gbt is/ bergefel* fcbajJt bcm in fijnen atbcpt / op Dat g�P u b» Ijcm mogbtbmDen in fijne tufte; om ftipbee te tooien bolg�t f�ue fupberbept/om hepltch te toefen bolg�t fym bepligbept. ©erRtcfi bem tot utoen minttaer bobett al Die u beminnen/ bp fal 11 bltjbrn gbetroutoe / al oft gijp feboan ban gbcbeel De iBerelt tuiert berlaten/ in Den barb utoer begrabcniffe als alle Dijn b?ienDcn u ftillen afgaen/bp allenc fal u bpbltjben enDe befcbuDDen voor het backhuyr der Leeuwen zijnde bereet om u in te fikken. |
||||
|
3^6 Gd delyckb Wenschen
|
||||||
|
Ego diluto meo, C ad me conver(io ejttf,
Cant.7. |
||||||
|
Uk
|
||||||
|
H E T III. B OE C K. 317
|
||||||
|
IckJ>eboore mijnen beminden, ende tot my
is fijne toeheeringe, Cant. 7, Om genes prolog. Cau..
HCtenianietmogbeltjcH/ oft De men*
fcbdijciu nature en is altoos genegen om iet te beminnen: toant ieoet ghe* iionentottetouDeDiemen noemt Dejeugijt/ 'fai g�emepneUjtK iet beminnen/ oft tot fnn acbtct-Deel/ foo bp iet bemint bat t)p niet en J�c�oojDc te beminnen/ oft tot fijnen boojbeel/ foo Dp iet bemint / bat iro bctjoojac te bimin» tien. Bek.nar.dvs medic.cap.9.
J�&ijn bette fretftcopt tjcmfoccKenbe plact*
fe baec bat gbeemfoube ruften/ enoe e»i Kan fltjene binben/ ten f> Dat al�et-cetft tot fp-fel* ben toeDctojn tutu- Avgvstinvs medir.cap. 35.
naantbaer^gn ttoee toetfehepoen liefoen'
b'cene goet/ enbe DanDet quaet/ enbebefe ttoee te fameu en nonnen in een boift clcftan= tieten niet berbjagen. «Daetom/ �ijecrc/foo temant buptcn u tet is bemiunenbe/ ubje lief» Be en is in �em niet. «© liefoe bol foetigftept/ 6 foetigbept bol alle Utfoe! iief�e bic mp gene p|jne/ maec b?ettgt acnooet! Ucfbe op* I _____JM_____, rofrl
|
||||||
|
lil ir:
|
||||||
|
3l8 GoDDELYCKE WeNSCHBN
re�btelgtft^�n�e fupbetl�e�Wl&^en�Tban
eeutoe tot eeutoe i Itefoe Die altgt bjant l en�c nopt upt en gaet! U9el aen/ 61 e s v.toaeracb* tige licfDcontfrcccht mp met a bier/ mctutoc lief�e/ enDe met utoe foeticbcpt/ fo Dat in mijn betteniet een plecftfften en blgbe om ccntg�c anDere ongbeoojloofDe l'.efoc Dan u t'aen* beetben. N a z i A M. de Uud. virg.
t©ant bie fijne HiefDebetDcclt aen Cbfifto
enDe aen De toerelt / bet is booj-feKcr Dat fijne Hief De licbttoeerbtcb enDe hoelfs-, maerbie fijns bertfen bier op een alleen gbcfcboten beeft / fonber ttojjfet Defen is een opjecbt/ ge* f�aDtgbenDctoaetacbtigb minnaec. �Bpfmi Dat De ftcen-�outoers / fcb?�n-tocrcHcrs/ en�e Die in bet bout-toerc�ten / foo fp-licben ?ijn ifoechenDe Detecbte bcfigenbunnerepe/ ban j De ttoec oogen Hupten fp D'eene / enDe bet ge* beel gefitbtctrct&cnbebp een/ berbolgtjen al* ttjt De rcc&te mate naer De tocldic fp bun toerc bcrbooj�eren.2tlfo De Hefoe Die niet bcrficoopt en tg: macc t'cenemael bcttrocftcn in baer epgen felben boegt bet fupber bertc alleen aen <�oDt / Die Daer begeert Die tjnn begeert / Die Daer aenfict Die bem aenfict / enDe Die te gbe* moete bomt / Die bem foccbt / Die boe bem pe* mant meer begbcctttacnfcboutocn/ boebp bem meer aenfctjout/ enoe alfo bigben fp gbeV Duricj in cene feloe eenicljept botbjtDen. |
||||
|
Het III. B o e c k. 319
|
|||||
|
Bbrnardvs ferm. 68. in Cant.
30enmere�st bjet eene bolRomen licfDe ban
tent tot eencn a�epne/ ban cene/ fegb iel?/ Die genen an�rttniSjupDcgom en tottt betjagen/ noeb. mfgeujcfts niet en milt tonjcRen booj een anDrc JSjupt- iBat en foubc fp uooj fnieft ee* nen 25juporgom niet Derben bef�aen! Ber.nab.dv s ferm.69.in Cant.
53at De gene bic niet en beminnen/oetyeefl
toefen. Jth Die foo bolftomelflcR beminne/ en ban niet ttoijffelen ban oocr bolRomeUjtR bt* mint te $n: jae foo f eer als tck fciber bemin* ne/noci) teft en Ben niet Oebzccfi hooi fijn acn* febnn/ban nnem liefde icR bebbe geliregb.en bctatjebocUn, Ibidem.
Ick hebbe lief die my lief hebben , ende die
'smorghens aen mijn deure gewaeckt hebben, fullenmy vinden. ^s>iet Jjoe fpunirt alleene
tn berfecehert ban fijne licfDe/ maerboben bien betfeftett bp u ban De fojgbe bte bp bon? nfalbjagben/ inbien �p u bebint toocu bem ootR befojgbt te ^nn!U9accRt gbp* �P toaeeht bangbeljjcften. tgtltghp 'anac�tfi in't bc# JP f 2 igtnfcl |
|||||
|
. ---:----------------------------------------
32o GopdelyckeWenschbn
ginfel ban utoe nachttoaecken op fiacn / en*
De u baefim om Die felbe te betrajTctaen / gb|» fult �em �cojfeeckcrlijchbinoen/Mijcb gbp etl fult tiein sl�csnftna boojen (tomen. <©§p en fo t ft rt�er u t; touncn toetkclaoa ntctfcon* nen feggben batgbp boo? bem in Defe�effe* Itjche gftemepnfcbap eenigbe mtnfle faccfce fout uptrecbten/aengheften bp u banboojen enbe met mcctber liefde bemint beeft. G is l. incap.7.Cant.expof.3.
J�&enbtnt fommtghc beelDen boojhetba^
ten ^cbilDer© met fuitfe eene honfte gtiefcbiU bert/ bat bc fclbc/bantoatf�Deoieghefien tooiden altoos fcbtjnen te fteeten bet geficbte naer be gbene bicfe aenfchoutoen. 't%e toaer/ fp ftaen gbrkeert naer De ghenvtoefendetn be felbe hamer/ enbe booj�er niet. ©ooxts if.-- fer iemandt DtegeenDec�andeachtcn neemt bat be felbe beelDen hem fouben beften bat en homt niet doo? bun fautc: maer Voel boo; bcm bie fynaenfici)t ban bacr is ttcthenbe / ciiDc baeromfoo baeftbpbem toeec naetbe felbe begint te heeren' fal merchelgch bebinben Dat Die toc�erommc naer bcm ;jjn tombenDc bet ghefiefttc. �>oo moghentop ons ooth ba* ftclijch inbeelden bat op (Dcfe manieretoo^t gbebanbeltin Defaechen Daet af Uu» trgtjen* tooojdeljjch nu fpjeltcn. |
|||||
|
G re-
|
|||||
|
Het III. Boi ck. 321
|
|||||
|
Gr.egor.ivs Papa in Cant.
Ick behoore mijnen beminden, ende naer my
is fijne toekeerin^e. %\a oft fp toOUDcfeggtti/ nacr�emael oat tck �oo: 't gcloobe enDe Doo; De liefDe<Chnfto ben aenftlebenOe/ foo en De* gceccidtMcmantban hem nacc tebolghen/ noch niemant Dan hemtcbeficftngrjen/ bc* pjoebenDe met alle gjjenuthte De ItcfelicHbept ban ffln aenfctnjn / De brlceftbepDt ban fijne befoecKtnghe/ enbebe aengheuaemhept ban fijng&efelfttrau H v g o de S. Viftore ferm. de aflump.
3tl cben-tod Defe liefbe is een* mercfteltjcfte
litfoe/bi', gheen gcfelfctjap en totlt aenbeer* ben: maer ie een alleene/ m�e altoos Ductcn-- be/ enDe nopt toanrndbait noch en totlt booj ben eetften nietRebben ecnen ttoecDsn. Bernardvs lerm,89. in Caut.
�Delicfoe ia tem grootefaeche/inDlenfp ia
IoopenOenaerfteur�eguifcl/ enDe toeDcrom fcomt tot haten oo^oneft / Dacr upttctne* mcnDe om altijDt te bigben blQCPen.«©� liefac is alleene Ote ttpt alle �e beroerten / enDe tipt alle fcrachten Der fiele/ in De toilcKc het frhrp* fel (al en tft niet bp ghd?jcKc) bermagh ccni* ghefaecfeenteghebciiaen<S>oDt/enDeOaetaf __________jr f 3 "foeortom
|
|||||
|
322 G O D D E L fCmWlHSCHiN ,
lueDerom t�acbten bcrgelDtnge. %i& �j>gtjc»
Incl$emffe.3JnDien Den §eerc op mp bergiam* be/fal itk op bemoorft bergrammenJin geen* Deriep maniere/ oft ifi op al�icn bat bp mp betifpte/ fou�c ir�� ijcm oocft berifpeii:>geen* fmo. JaeoftbpmpoojDeefoe/ fooenfalicft �em ntet oo&Deelen. 3is bp manen geere/ irft benfnnen onDetfaet. 5ls bp mppetgebieDen* De/icft moet fiaen tot fijnen geboOe. �>ictnu toatbetfebtloatteris m�eltef�e/ toant af* <©oDt bemint/ tip en begeert niet Dan bemint te toefen/ toelloctenDe/DatalleDe gbene�te tjem beminnen/ Daer Doo^fullen berhrngen allen Jjepl en�e boojfpoet. Avgusti nvs manual. cap, 2$.
�Baec ia boojfeeeftcr Den toaren tycber enDe
De gtjecufttjcpbt Des tjerrrn foo toanneer bet felbe Dooj een tnnigjje begeerte gbebeebt ia aen De liefoc ban «J�oDt Stlmachtigb/ nor� Dat bet felbe nacr geen anOer en is tracbtenDe/en* De Dat bem berjjcug�t in De foetigBepbt ban Dien/ enDe in foo becre Dat �ooj cenigbe pDele gheDacbten/ ofr Oooj befeommetntffe Des toe* relt0 nocb f en toepnicb ban Oaer toaer ber* trocnen/foofal 't terfiont met alleJjlfltigbept focchen toeberom te feecren / ae�triiDc bem gebannen / fcoaert bat met fijnen ffijupDegom nietenmoebte bereenigen. Avgvsti nvs medit.cap. 2J.
3nDtenDennun(cbe met faltft eenclirfoe!
Den!
|
|||
|
Hst III. Boeck. 333
Denmenfcjje fo lief heeft/ Dat Den tenen qua*
lijcft Kan toefen fon�et Den anDeren' moten De 23|upt met tjaten SS^up�egom Dus uiojt bet* emtg�e/ �at fp Doo? Den bjant Det Uefoe niet mac�ttct) en »s te tuften om fijne aftocfent* ftt'pDt^ met toat Uefoe/ met iaat fcngtic/ met toat toterigtiepot moet De ftcle (aen toelcfte gljp�ooj "t gtjeloobc cnDe utoe �tjrnaoc Hc�ti gbcDacii u onDctttouto) u beminnen toaer*, acijngt)Eu<3oDt, eu�c aloetfcDoonften Swvi Degom! |
|||||
|
Jff 4 minima j
|
|||||
|
324 Goddel ycke Wensch�N
|
|||||
|
^inimct mea liquefa�a ejt, ut deliclus locutus
eft, Canr. f.___________________________ ____________________________________Xjjne
|
|||||
|
HbtI II. B o e c k. 325
|
|||||
|
Adijitefiele is ghefmvhen, (00 den bemin-
den ghefproken heeft, Cant. j\ Avgvstinvs foliloq.cap.34.
Wattfibatteltgheboelei n�»elc&is bat
biet Dat mp mijn herte Dus bettoar* temt? toclch is bat uctjt 'ttoelcftmp al�us is bctlicbtcn�e i «O bpet bat altijbt biant/ enbe nopt ttpt en gaet/ ftomt/ enbe tont mp ontffeeeften 4 <� Hebt bat altgbt fctjtjnt/ «ibe nimtneemeet en betbupflett / toilt mp betltcbten^ <� gepUacn fyant mocht ieftupt uonf�eecften^ oc��oefoetcKjcK bettoactemt g�p/Boe�eDecfctelnelifcb�nt gtw/ �oeaen- genamelijtft bjantgbp! Gvui, Abbas ferm. 44. in Cant.
Ghelijckerwijs het Was is fmilrende voor
het aenfehijn des viers. 2J!f00 toO^t be fiele betblaepflett btfoj fijn aenfctj�n: Miine fiele
is ghefmoken foo den beminden gefproocken
heeft. <$faltgheutealstoanneet beficlege*
fmoiten lyii�e.-' tn befegloepenoe�efte baet felbet^�ctmmgelbe^ boe toaeftet/ boe Itltbbe* tigfty enbe boe fupbet moefie fp Doen toefen! alf�anentoas fp nocb fombet / norbftoaet/ noc� 'oojtgb/ berftcett ftjnDe in bochtigbept/ enbe m biet. ©e boc�tig!)epDt enbe bet biet feomen toet obct een 1 enbe in pefe ttoce te fa* men
|
|||||
|
326 GoddelyckeWens cHiM ■
ttotc te famen ligbt bet gtjidjiupcft ber acn> bachttghcpt. 2CUc Oat boc��rictj isontfangftt bcel eer De hitte / enbe De bitte �tbbmbe ont# fangben maeeftt bet bochticb noctj meet boch* tigfter. *©at 'cft �'er noeme tject enbe bocb' ttgb / feau anberfins gbenonnt toojben op* recijt/enbe ontfteken/btt felbe boojblaecftt �et berte/ enbe beroert De nieren en�c het maeeftt Dat in 't gbefagft ban <Qobt aimac�tic� De fielebaerfelbenminban nieten taachtenbe/ latenDcbaerfooberfmilten Datter gene ficle meereen en ia te binDen. Ibidem fupra.
?ioo?r enbe obermereftt eens 'tghene�efe
oe�eeftghefepttot jjBaria if�agbalena/ tot ai e bwutitt bebonben in obcr-fpel/ tot bit �>amaritane/ tot bie <Chananectic�e/tor pe* trits / cnbe tot Den gonbertman ! mat bette enfoubenietbetmoj�en^ toat ficle enfoube niet bcrfmilten in foo beel toooj�rn ban lief» De / ban goetbepbt enbe ban gbcnabe i bit heete mibbaeghfebe tomoeii hebben be Kracht in De alber-f�ercftftebojf�/bet.pa (altoaerr frboon ober-jarigh) teboenbergacu in boc�? tigbepbt. 3JcK boele mv obergoren �ooj be borhtighept ban aenbloeienbe olpe/enbc fmiU te in gelijefte liefbe foo bicftmael 6 Ijccre als mp te booten ftomt ntoe genabe / enbe bat ieft bechale «toe tooojben bot ban alle bolmaccftt* !jept. Vwe uytfprake is met allen vierigh, ende
nwen dienaer heeft die bemint.
__
|
||||
|
Het III, Boeck. 327
|
||||||
|
G re gorivs itvcap.j.Cant.
�Bant tertoijlcnt Dat <Ch?if�u0 Dooi fijnen
lljipltgen geeft hem berftojt in be ftele ban Die naec hem ia haeoJtenDe/terf�onttoeerthp ban ba?r alle �a-frecntbep�t/ enDe fomttjot© Doet �p �ie becfmiltm in fa incnichbtilDigc tcapcn/ b?.t fp aaer Doo; f sec qualtjctt ftan ontfangen/ 't�jddi haecan�etftns foubegerepen tont* fanghen/Daer e vttsffchen baec oock intoen* Digh bertoonDcren�e tn alles het gene fp te boojenghclueeft heeft/ cn�cDatfpfoo bac* ftelnck bacr mi fiet beranbert l <J�n�e terton* leut fp Dcfe lirratiDertttgc ia geboelenDe/heeft begeerte om bolftomelicfe haec ghclucft te ma* gen bchenncn enDe fomttjts foo fp Dat birper oberpepft/ en Doelt niet meecDatfp Daerte boojen gbebocl�e. Gregorivs c39.inc3.I0b.
t©ant foo be fiele gheraccKt toojt Doo? ben
thbloct ban een berbo?gbcn aen-fpjacclte/ machteloost en�e becaoft ban hare ftcrekte/ fmilt enDe bcr�jincKt in Die begeerte Dacc fp gctotlltch haec unit laten inne �ccDjinckcn. Guiil. Abbas,apudDelrioincj.
Cant. ©e luhamelijcfce Dinghen (foofpDooj De
hitte upttuenDtcb af-loopen) bergacn enDe fmilten in hun epghen felbcn: macr De fielen/ '(foo fp Doo? intpenoighe hitte hunjfelben ont? |
||||||
|
bloepen)
|
||||||
|
3 28 GoPDEtrCKB WSNSCHEN
bloepen) en ontbinOen niet in bun epgben ftU
ben/ marr tof! in Den ghrncn �icfc ontbinr; fp toojaen ontbonden ban bun feiben / maec niet in bun feiben; fp toojDrn ontbonDrn Dooj bet <S5oD�elijeft biet banbunepgbtnuefoetBtDe liefDe ban Oen WintIftbcn i3uiuOcgom. <©en Ijcpitgbni pauluo boet ona Dit bet fiaen / ala �P fcB�t: "ie den Heereaenkleeftismethem eenen Gheeft, enDcbetupght Dat fijne jielcop Defe maniere gbefmoiten toss met Oefe toooj* , Den: lek leve, nier ick, maer Chtiftus leeft nu in my. Gis i.inc.j.Cant.expof.j.
IBat fcan Daet gbeboegbehjtKer toefen /ban
Defe fmiltingbe De liefoc toe te cpgtjentn boo? be torlrl�c bet gbene ban aert bert 10/ toojt ge* btoergbt:' eaoe mcti trrt�nt oocK Dat De pjut* ' cipaelf�e uefoe-bracbren ?#n/ fjjjne iiefoe te ftoutoennaer't gbene Oat men Hef beeft /enDe met De fei�e bat te beteenigben/ tocltftc beree* ninge bafier bebonben toojt ■� ate De iiefbe een* I lummel) 10/ te toeten / ais ttoec gbeliebers in een beteenigben. DoojDta top teeten bat Christvs Iesvs bcn23|iip�egomonfec fieie gtfept beeft in ben n.}&falm.Mijn herte k gheworden ghelijck ghefmolten was. SBaec Dooi top mcrtKergcis gbeboelen Dat foo De ge* fmolten ?iele Dj�ft nacr «Cbjiftuaonfen ^>a* lir�mafter / \)p infgel�cfcs at� gefmotten toao 00c in DjsjbcnDe na De $ieie/enbc toat kan Daee upt boigen Dan etne boimatr&te eenitbept. f __^_______,__________________� o N Ar)
|
||||
|
Hit III. Boeck._______329
|
|||||
|
Bonaventvra ftimuli araoris part.
i.cap.8.
Mijne ziele is ghefmolten foo den beminden ^efproken heeft.<� monDccbare cracbt Der lief*
De! fp bupght *0oDt totf er aerDe / fp ftijgbt De �itlc tot Dcriljcmel / tot bet �aDet-iaat/ tot �Goot/ enDe fp boegbt Die aen D'eeutoige bljjt* ft�ap/fp maecfet <©o�t menfebe/ enDe menfebe maecfet fp<�oD Den getjjDigen maecfet fp een* toicb l Den onf�ciffelijcfien Doet fp fierben/ Den fterffclfjcfem maecfet fp onf�erffelrjcfe/ enDe Den grootcn maecfet fp ftlepnc/Dcn bp* anot maecfet fpbjtcnt/ beu feneebt maecfet fp fone/ enDe het aert� maecfet fpiemete/ bet feout maecfet fp beet/ bet Dupfter maecfet fp ftlaer/Dat bert is maecfet fp ge�bjecge. Want mijnefiele is gefmolten.<® toonberlijcfe OJOOJtJ 6 al te berhttigelijcfecn tooojt! 3icfe Den alDec* onnutttgbfien enDe Den albee fnootflen ban «toe flaben / 6 |S)eere mijn <6oDt / ieft Die niet tocct�ich enbengbenocmt te toefen een banu fcbcpfrl hoc ben icfe aen u gebonden met fulcfe eenen bant bet UefDen/Dat ufe op u tooojt Doo; tituc �tef�c ben gcfmolten! <© b?ant Der ItcfDen |Die bet binnenfieDerbertenin<6oDt?ijtber* ftojtcnDe! IBant mijne fiele toa� gel�efe eenen ^Diamant enDe ban binnen t'ccnemaclbcr* fiecnf. jHaer nu fmilt fp ban liefoe / nu trecfet fp upt bacr cpgbcn fclben/ enDe bertfojt bacr geheel in <6o�t / bcrlatenDe bare cpgen fleDe/ (oopt tot <fi«Dt Die haer opf acfet. <@ hef De! hoe _________________«�___________ fal
|
|||||
|
33° GODDUYCSt WtMiCHiM
falicftubitftonncnbergeioen/ Dte mpahe*
mnerkt hebt een hint ban Den ^eme(! 'uk le- ve, niet ick, maer Chriftus leeft in my. <©ch U? toe (trachten ia niet om ujit te fpjeften! O liefoe Die het fltjck her aetoen beranbert in <®obt: tuat iffet machtiger/ toat iffer foeter/ toat ifT�r gbemtchelgcker enbe cbeloec bqben ttfOghetoenfchte liefoe Die be bebocfttghe berbult met alle feoeberhcpt: 0laet � mijne fiele/?ijtgbpghefmoltenmet bat hp fpjacft/ hoeftoflghp berbjagen fijne omhelfinghcn.-' toaer toe en tuiert ghu niet opgeheben aia hp ii ituflci' inbien ghp gefmolten $jjt fo hp n toc- fp^acft/ hoe en totert ghp niet t'eenemael b er* flonben/ als ghp dooi fijne tooojDcii.'enDe Doo? fjjne aberen troeftt naer fijn hertc: jBaet � toonberbare foetighept/ enbe bpfonber ber* hcugben/ bat top ona boch mogen ttereenigen acn het gene top met toecr�igt) eiuijn te noi* I men:' 3|cft en ben niet toecrbtgh te toefen eenc ; Dienfimaeght/ enbe fier/ ick ben btbeghen be .ccntghegciiuchtc Dca alberbooehften. IBie fonbe hem berben beroemen bequaem enbe toecrbtgh te toefen te mogen ghenieten hoe fttcuiic �osickaftcns ban Defe liefoe! t)a mijn «6obt ten geeft mp ban geen toonber bat mij* ne ftele foo ghp fpjarekt / ala fmtltenbe/ maer trk bi�beu/ Dat icf� mach bolherben moeit, utoe gonf�e / op oat ick gijeheel ontflr ken / nu' t'eenemael in u mach berfmiltcn enbe berftoj* ten. ga mijn <6obt bat ick niemaiubanuen aenfetjoutoe / noch bat mfgcltjcke mijne cttt»* |
|||||
|
bacute.i/1
|
|||||
|
HetIII. Boec k._______331
�acbten/mflne tooojDcjvnoctfm�ne toereken
nmitncrs en trcchen Dan nacr u. <ZDcn b?anDt noclj De ftracljt ban Defe liefde Die mp aen u boegbt/ en Doet m» niet fo feer berftelt fiaen/ alstcft mp berto�nDere Dat top tot u niet en ;yn genegen / Dat top alle faecfeen/ be�albens u fonoen afgaen. DDant indien top tt ftebben toat toillen top meet^ «Dat Dan alDetfoetffen i b s v onfen geeft in u tufte/noc� in �et nrin* ftebanucnberfcijepOc |
|||||||
|
Qtdd
|
|||||||
|
«Sg z
|
|||||||
|
3J2 GoDDELrCKE WeNSCHEN
|
||||||
|
QkuL eitim mihi eR in ctelo,C tt te quid volui
fuper terram, Pfal. y^. |
||||||
|
Want
|
||||||
|
333
|
||||
|
Want wat is my in den Hemel, ende wat
hebbe ickjvan i* begheert op der aerdel Pfalm. 72. H u g o de S. Vi�lo. in arrM animaj.
I<CkbiDDe W fegtmp mijne 51de / toat ifi
Doet) Dat u gerept / enDe Dat gpp �obcn al njt bemtmtenDe j> 31ch tuect Dat u leben ia De uefoe/ cnOe Dat g�p fonoct De licfoe niet en fout konnen lebcn. Stenfiet De toetelt / enDe al Dat inbaetis/ gbpfultDaetbinDenbcclDer* lepe feboone enDe aenlochcnDe gbcDaenten Die bettoecken De menfcbelijckegbenegentheDcn/ enDe onfteken De begeerten Det gener Die bun Daec aflaten Dienen naetpctberfcljcpDenbe* hagen Datfp Daer injtjn btnDenoe. ^et <�out enDe koftelgcke fieenen hebben
bunnen lupftct l betblecfch bertoont bem feer fraep op Die fchoone aenfichten / tapitferpen/ koflelijcke klcDeten/fcboone boojDenban gout enoe ban ftlber berlicben De oogen Dooj hunne kofteltjcktjept enDe berfc�epbentbcpt ban ber* rutoeu: toilt mp eens/ biDDe ieft u/ onberricb* ten / toat u ban al Dit te alDer-beft fouoe aen* fiatn / om booju cpgen eeutoelijck te mogben genieten/toant ick ben berfekert Dat g�p ban al Dit hier boben geroett pet $nt bemtnnenDe/ oft en maeckt gbp Daer af geenDetban�e toetc foo mocter pet anDcrs ;im Datu bekommert/ enDe �at gjp toet fout toillen hebben:_______
________________<�> 3 An-
|
||||
|
334 Goddilyckb Wenschbn
|
|||||
|
Avgvstinvj inPfal. 145»
i©at fuuDe u ter toetelt ftonntn aenflaen^
toat faecfte totlt ghp bet heffen i toat 10 't bat ghp toilt beminnend I©aee ghp u met het btecfcheltjcK ghcboricn ?yt ftetrai�c foo fict ghp Den gentel en�e De 3tcrDe. 'C ghenc ghp bemint f er aer�en/ tsaerrfeft; 'tgbcneg�ip beminDt in Den Ijmiel / is licharmr lijtM . nu ftebDp al-teeDe foo laitgben tnot ghcleeft in onnutte befcommermlTe/ beuaghen met De betfebepbenthept ban utoe toenfehen / oaet af 1 gijp alf-noch jijt bjaghcnDe De licK-teecftenen betDeelt ftjn�e �ooj berfehepDenliefoe/ alom*, me ongemft/ enDe nieber� met rufte/«S5aet iri' u cpgljen felben/ cnDefoetftt eeno Denaen*1 rechter ban alle fartKcn Die tt ter aerbe toa-- ren gherepenDe/ ghp en fulr niet beter ghe*! boiiDtn hebben als te toeten Dan Dit enDe Dan Dat. 2ScDentKt eeng het <6aut / het filber / De ghebierten' De glieboomten/Dc toelluf�en/ en* De met ten toaojt Degbcheeletocrelt; Daer* naer be�enriu Den fyemel / toat fult ghp Daer j�otiijrn booj Ijet albcr-feboonftc/alo oe fonne/ |De JlBane / en�e De flerren ^ Icg�t Die al te fa* men bp ecu het fal al goet toefen / taant <6oDt tjeeftaUc Dingen fect goct gefchapen' ban alle Dit en fal&er niet toefen of ten fal hebben fijne fipfonDer fraepirhept �ooj De toelckc Detocer* Dichtpt ban gunnen fchepper beDctfttclfjtl� u too^t aengheOient. <t5hP pcttoonDert u in het toettg/j
|
|||||
|
| ________He t III. B o e c k.__ _33^
toerck / beminDtOentoerck^ralmyniJch enftjt
foo niet bekommert met't gbene Datter gt>e# bjocbt ie/ Dat ghp Daecom jijt afgaen�e oen toerck man ban Dien ; toant Die Dinghen Die �P ghetyocht heeft om u beftch te houben *ijn onDet u/om �icftuiHe Dat Jjp u gemaetkt heeft om te toefen onDet hem. Bo NAventtra foliloque
cap. i. <©e menfehenjeke Ziele ghefchaepen / om
<6oot te bcg�cercn/ en bin�t niet Dat bupten ��oajftaer fou�e toefen te klcpne/ oaecom met goeoen rechten en kan haec niet ghenoegben ai Dat bupten *�oDt fouDe \mfetv JUacr mij* ne^icle flaet toelga�e Datmen u in plactfe ban 25,uipt niet enaebteeeneonghetroutoeober* fpeelftec / inDicn ghp meer bemtnbt De giften/ Dan jet hecte ban Dien De felbeisghebenOe. !©ee u is 't Dat gbpfaelt in fijne pa�en/ irv Dien ghp boo? hem brminDt fijne teeckenen/ cnDe Dat ghp niet gaDe en flaet Dooj het bcr= ffanDt ban eenen gbcfupberOen «��eeft het gbcne De ftboone hlaetichrpot utoiltonDer* rechten/toiens teeckenen enDeboet frappen ?ijn De etre en�e DefcboonicbepDt/ ban alle fchfpf�ls: Indien ghy �mlTchien u-felven noch
niet en kent � fchoonfie der vrouwen , komt uyt ende vol<»t de flappen van de kudden, Dat 13 De reOe-�oofe fcbepfels' Die $ijn De boetffappen ban gtoen gjcjeggec: maecghpDenfpieghet *� 4 ban
|
||||
|
35<f GoddelyckeWenschen
ban Ote aloer-bepitghfie ©jp-eemgbep�t.|->a
jjjt gbp oan gheacht heel toeerDigjjer oan al Dat gbp $(jt aenfcboutoen�e. En voedt uwe Lammerkens , ontrent de lommerhutten der Herders. <Bat ie/'keertuto�gbebachtentot
Oe repen Oec «engelen/ aen De toetene ghp bp- na g(jclijcK *0t in natucre/ enDe fult eens toe* fen meOe-erfghenaem in Die eeutoigjje bljjot* fchap. ' Bonaventvra cap.I.foliloq.
ielaes! mijnen geere/ iw Hanfcft't bet»
ftaeii; macc iclt fchamemp te beujDcnOatDc bebalughe�en enDe De uptnemenDe fchoonig* bcDcn ban u fchepfel mijne oogen Ije��en oe* Djogen / noch telt en bebbe niet eens geDoeht Dat gbp in fchoonighepDt alle fehepfels te boben gact/ aen het toelcne gbp maerhet minfie Drippelften utoee bolmaerftthepot en hebt t �e-gheepgcnt. IBanttoie heeft Den bc* mei berficrt met fterren / De tocht met ghebo* grltr/ het toatec met De btt�chen/ De actoe met plantfoenen/ enDe metbloemmen ; maeralle Defe toat jijn fp meet Dan een glinfterfttn ban ii'.toe fchoonighep�t i De foenghcpDt ban u fchepfel heeftoocfi beoogen mijnen fmaceft/ enDe icfi bcmcrcfttc niet Dat ghp ala beunigh toaert beel foeter ; toantgtip hebt aen Den hennigh' enDe am alle fchepfel hunne jae utoe foctf gbcpot ghefeboneften- «©en geur ban u fchepfel heeft oocfe beD?oghcn mijnen reueft/ enDe
|
||||
|
Het III. Boe c k._____ 337
enDe 6 goeDcrucrm hsv, ick en tjcbbe niet
gbetoeten Dat utoen geut te bobengaeta�c fpecetpen. Ben poelen foen/ enDe De oaifcbe tetlupDenDe ftcmme ban ti fcbcpfel beeft oocft mijn gbehaoj beDjogbm/ cnOe icfeenhebbc niet gbetoeten oft gijeboelt boe foet enDe atn- gbenacm bat toefen utoe uptfpjacctun in De monDeu utocr uprgbelefene- B 1 r n A r d v s medit. cap. 9.
jIK�n gijemnet toojt gbeD^eben ban bet een
gbeoatbte tot �et anoet / �et toojt �eranDett �ooj betfthepDcn beftommreniffen/ en�cDoo? betfcbcpDtn gbenegentbcDen/ op Dat bem ten minftcnfouDe berfaDen dooj De uecfehcpDent* �epot Dec felbet Dingben / Die 't felbe niet ma* geltjcft en ?tjn te becfaoen. AUGUSTINVS folil03.Cap.i3»
JlRact Dit tueet telt/ 6 mijnen $eerc mijnen
<6oDt / toaer Dat telt ben fonDec u / )�o en ben ick niet loei / niet alltmliitli itpttoenDigb, maet ootft intoenDigb/aengbefien allen obet* bloeDt enDe aUe ftoebet�epDt buptcn <Qo�t mp maec g|)eb;etft en ia enDe atmoeoe. lek fal verfaedt worden, foo haeft u lof ende eere fal verfchijnen. Avgvstj nvs foliloq.cap.30.
Be ficle mijn «5oDt Die gijp gbefebapen
hebt/ bout foo toon�erbaet beel ban iitoe gtootDaPigbepDt/Datfpban tt atieen/ enoe ban
|
||||
|
333 G'ODlIlIlCltl WlNSCHIN
ban geen anDer en fottDe (tonnen berfaet tooi*
ben; taantubebbenDe/garentoenfcjj is bol* bomen/ enbe oact en blijft upttoenoigb niet meer om te toenfcben; mant fa fp upttoenbitb iet ie roenfcbcnoc/ 't ia boojfefter bat fp u in* wentel) niet bp en beeft/u bebbenDe en foube fp niet bot>?ber Kannen toenfcben , mant foo gbp allenefijt heropperftegoet/ en beeft fp nieutoersmeer nae te toenfcben: maerfp be* fit tt/ ala toefenbe allenelgcK bet alDcr-oppcr* flegoet. N v s s e n. carra. de externi hominis
utilitate. g>ut ben tointcr / enbe ben fomer/ �e lente
enbe bengerft/ oen �acb enbe De nacht/Die Dooi bunnen omme-loop gbebieben ober Oen tn�t i oen torlcftm fp boen aennomcn enbe toeOerom bcrgarn. 3tb fie ben bemel/ bet mater/ enOcDelocht/ jae Oaer-en-boben alle liet gtttnc baer is roerenbe/ enbe al bit en ia mp niet nieuws/ noch en Kan mp niet genot* gen. <© mijnen yeere/mijnen <0oDt/gbeeft mp lieber een anber tocrelt bie mp batt) gberepe als bcfe tegentooortiigc/ booj be toclchc teft fo beet e�enbe ben ber�^agbenbe. Cen anberen/ : uk en bjage niet meer naer al Oatter roert op Oer aerben/ica fate bie aerbe aen bie aertfche/ be tortelt aen Oe toereltfcbe/nocb teft en bege* re gene Werelt/ Dan n allene/ Die De oo:faet ft e fult toefen ban mijne rufle / gelncRettoijs gbp Hitban mnne toenfcben.__________________
Av-
|
|||
|
Het III. Boks._______339
|
||||||
|
Avgvstinvs ia P�l. 192.
l�acr Dat iris mp ftccre enDe tom�e fo tooit ban mp berfoept al Dat icft befitte / al tfi bp alDtcn Dat ick Dattom te hooien gtjetocnfchr tjc��e- D3anneet fat Dan mgnen toenfet) in bet gort eens mogben betfaet toojDen;' <© �etre mmmctmccc en fal tcfi Doet) bonnen berfaeDt too?Dcn Dodf (terffeUjcRe oft bctgantaelneKe facetten, l&�t mp Doctj iet totfc�tcRcn Dat EeutoigSjiecnOeonbt�gancitriijcU, VBel aen Dan mijne ftelc/foecKt nu ooojtaenoat u mattj goet toefen; toant mifftbien eene anDets goet ia g�elegljen tn anDete faecben / enDe alle fchepfel befit fijn cpglien bpfonDer goet / aeb* tecbolgbenDe Den aert ban fyn natuete liet ia ban noobe Dat irgijrincfc �ucet 't gbene bem gbebjeecat/cnDe toatr inne Dat gelegtien is fijne onbolmacrhtbepdt/ tnDefoecKc�en miDDeiom Die teberbctecen.O rcotlicfte fielt/ fo�CKt nu tl gOCt/ niet en is 11 goet dan God al-
lene, Die ts u oppetfte goet / Dat is te feggen u floct.UiJat fat hem beftocben toim� goet ts bet atoet-oppetfie goet.-1 Daet jfjn neth mttiDec i goeDen/Dic aock ftljynen goet te toefen. Wnt iffer goet booj De becfien aio be pctiffen te bul* len/tocltc toepDen'toel te flapcu/ te loopen tnDe te rennen/te leben fon�et fireten oft pla* flen/tfi tutua geltjcbe boojto te b^eng�. i&orct gijpalouf-DanengocDt^ incDe-�otr «Ctijifti' becbeugijt glip u om Dat gijp met �r �reften jtjteeji �cDrgcn^ ftirrtutoc pope tot bet goet 1 " v. "ban |
||||||
|
tn-
|
||||||
|
| 34° GoDDELYCKE WENSCHEN
tian alle goct/tot hem die iri het goet verfadeu-
de is uwe begeer e. Gisl, hom. 5.111 Epift. adRom,
ioo jt be tooojben ban ben#jopbtte:Want wat is my in den-Hemel' cnbe �atl) �OO�t0:wat
hebbe �ck van 11 begeert op der aerde ! als oft
hpbaObegbefcpt: jfitk cntocnftbe niet ban
al bat itt beu ijcmcl 10 / noch ban al battet op bet artbcn is: inaet ghp alleene ;ijt ben mib* Del-puncftt ban mnne toenftben. «©at is te fegghen/ ghp >nt tmjn bcel / op u
altene ben telt ten bollen ban alle fatten boo|> fien/ noptenheubeieKietanbets gbctracijt ; ban u allene te mogften betbictben boo; mijn jerf-beel. 3ch en hebbe nopt gbetoenftht om jcetiighen njcubom/ noch om cenigetbanbe [toeiliiften bes ttajrelts. jlBp en behoeft niet bit ban u ben opahenomen / noch baet en ia niet meet in benyrmel/ bat telt meet taille foteften. J�itt bebbenbe/ bebbc ient allcga* bet/ toaut telt hebbe Cbiiftum ; cnbe al beb* brnbe in hem / en foectte ictt genen anbeten looit; mant hp ia ben loon / cn�e be betgel* binghe ban alles. Bernardvs de diverfis affe&ioni-
bus anima;. i©ant be fitle en bcgeett niet anbets/ noth
fp en foeckt niet anbecs ban «�obt ban 45obt felbe/ op bat fp nutter toatrhept enbt metttt hettcn mach toepen befe bioojben ban ben '___________________________ftfakne;
|
|||
|
Hit III- Bot ce. 34.it
;$falme: VVant wat is my inden Hemel, endeK
wat nebbe ick van u begeert op der aerden? mijn vleefch heeft my begheven , lbo doet oock mijn ' herte , 6 Godt van mijn herte , ende mijn erf-! deel in der eeuwicheydt. IBant�etCniSniet meet om beur epgtjen ItcfDe / oft om beur. tp? >
gbenfelben/ Dat oefe ItefDe Dus gljeernc fou�e ontfangben eenicfj gljelutft oft ccntgbe ecre; maec fp kttn |)aer otjefjerl m�s gantfeb tot »6oDt / om tjare begbeeeten alleen am tjem te nagelen Dact Dat 10 al bet iiailtcmen bantjace begeerte / om Dat Dien gtootrn f�omncit't�aer fou�e lepDenmfnnflarp-ftamrr/ enDe�at fp tjaet met bem fotiDe boegen^ tntiz Ijcm bclfeo# mclgcli nae� beuren toenft!) genieten. Augusti nus inPfahn 72.
�>0!tDcc ttoijffel fp lieeft gbtfien Ijetgoct
DatalDacrboojbaetbetuaettrctett/enDclKty boett Dooi De gbeDacbtenbanfr.lCtsecneon* fpjehelijclte facefte Dienoptoogbegbeftenei'. beeft/ noclj oo|egt)el)coif / nocb gekomen tui bet mcnfctjelijcM Ijette. g>p en �jeeft niet gijr*' fept / Dtt oft Dartcis mp in �rn l)emel: maec! Wat is rny inden Hemel? l))atl&t)�t gene Dat!
iclt bebbe m Den Ijemc!^ ijoegtoot ift? tjojeoa^l
nicl)tfi^ enDe met cm tooojt/ toat J)c')li^iz\u in oengrmeb'cn�e 5uat tjcb�eicban u begeert! op Der 26erocn / gijp bctoaeitbco^mpm oen] ijemcl omjergancKelrjd�e fftjart'en'jan epg:,»i: |duen; enDeithUe�be ban u begljeect �p ces , W1} . . aer�tn' |
|||||
|
ir r
|
|||||
|
342 Goddhiyck� Wens ch en
ac�ben 't gene bat blierb�f��t�nbT b�d�cTo�Je tnbe be qaa�e mcnfehen/ te toeten/ aout/ fil* bet/peerls/ gljrflccnrcn/ baetban boojficn toefen �c boof-rotcbten enoebeel oneetbare bjoutoen. 3icft hebbe aile Defe faecften gtjc* toenfcbt op oefet aetbe/ nis ftofteln'cke faken/ alif�bpatoien bat mijnen <�oat tjem felben booj mp in �m ftemel te betoatcnbe. Avgvstinvs medit,c.4o.
50r bltj�fcbnp bes herten is mp ontrocfeen.
' Mm lacchen ia betgaeninfctuepen/ mijn yleefch heeft my begheven, foo doet oockmijn herte , 6 God: van mijnherte, ende mijn erf- deel in der eeuwigheydt. JfEJtjnt fiele heeft QC* toepghert bertrboft te toojben/ ten fpbooju
alleene mijne eentghe foetighept. Want wat is my in den Hemel, ende wat hebbe �ck van
ub�gheert op der aerde? 3cftbrgctrr tl/ifft bettoaCbtCU/ ithfoecbeu. Mijn herteheeft tot u ghefeyt: lek hebbe ghefocht u aenfehijn, endelckf.il u aenfehijn � Heete aenfoecken,en keert u aenfehijn niet van my. AMBB-osivsin Orat.
<Shp toect ban/ 6<5obt/ftenber ban alle
herten/ bat gbp mp jijt amghenamer / niet allccne als �r aerbe/ oft al Dattet tnnrio: matt aengftcnamer ban �ta �)emel felbe/enbe aloat in ben Reinet fouoe mogtjtn toefen. |
|||
|
Het III. Boeck. 343
tEtant telt bemmne u boben Den l&emel / enbe
boben De aerbe/enDe bobcn al bat Daec in fon? Deunt begrepen. AVGVSTINVS foliloq.Cap.20.
IBant al bat benoemd omrmgbtlt enbe
bt�upt/ iabeelminberbanbe menfcbehjcKe fiele/ Die gbefebapen ia om te befttten bet op* pcrfle goet/ booj totena befitttngbe fp De ecu* toigbefaUgbenDtfouDe be-etben- | |
|||||
|
ft il z mn
|
|||||
|
544 G O D D E L Y C X E W E N S C H E N
|
||||||
|
Hcxmihiquitt iiicolatusmeus prolongatuseft!
habitavi cum habitamibusCedar, multum in- cola. Fait anima mea-V fa 1.113, |
||||||
|
Wee
|
||||||
|
He t III. B o e c k. 345;
|
|||||
|
Wee my dat mijnpelgrimagie verlenqtis.
ickjiebhe ghcwoont met de bewoonders van Cedar, [eer lange heeft mijne fiele .. geivceft een vremdelinckjPfalm iij>. Otycm bit teghentoooj�icb leben is mp
een bolle bec�^ictnotb ich en han niet langer bigben in Defe mo$pelMcfce pel* gr 1 magie f U9ant gtjehcel Dit leben/ boo? Ote' t toel be*
bjocDen / en ia an�era niet ban eene berustte* ftingbe/ 5�11DC inhetfelbe ttoee fcherp-rech* tera ban De fiele/ bie niet ghel�c&eljjch en pij* nighen: maec elcft ban Jjmi *fjn altij�t eenigtje nieutoe pijnen berf�erenDe. Z&tfc ttoee feberp* teefjes tooj�en genotmt �e Ujefe/cnDe De p�< ne: mant if� bp albien Dat bet met u qualncft gact/ghp ?ijt in p�'ne. *!Bit leticn is ellcnOich leben / een bjooa Ie*
betv een onfefter leben/ een moepelijck lebcu/ een onfapber leben/ een leben bol Rattnbich* hept: cn�e bol Doolingbe/ liec toetene ghecn* fins een leben en De�oojt genoemt te toojben: maet toel een boot/ toaer m top allen oogrjen* bliek DooibrvfcijepDenoo^farcHen/enDc Ooo? berfchepDcn gbebjeecKcn ban beran�eringbe ?ijei f�etbenbe. «JDit leben ia een lcbtnDeDoot/| cnoe een fterbelicn leben met bcle bitterbeDcnj obergoten, jjllacr belacen! toatmeniebteban | _____ jftb 3 menjege» |
|||||
|
34* GoDSurtKi Whhchin
menfchen toajbcn oagbclijebss D�o? Den taaen* fcbntt ban du It�cn acngeloc�u / niDc met bal* (c\)c beloften beDjogen i Origenes hom.i.in Pfalm 38.
J^ec tfjn maet de plompaers / en�e aen toif
onbefcent ?jjn De foeticheOen ban 't toare licht/ Dit Dooi gijmucbcltjcK IjoubcnDe fom�er enoe onbolmacctc blacriebept/ Die top op titfet aet* Den fijn gmictenbe; ach fegge noch eens/ Dat dcfe nopt en hebben outfangben hetminf�e gltnfterftentfon bet toare lubt/ noch en toeten bat bc (telen) ontftomeii ?nnbc be pbelhtben ban bit leben (beboojbentebettoachteu een Cngelfcb, leben. �©at blijtfchap ban Den menfeh hebben in
fijn baKmcbfcbap/becloojcn hebbenDc fijn ge- niete Oa�et-lant^ Ambr.osivs de bouo mortis cap-2.
ijettafaute ban onfe btanebbept / footop
ontfanghen ;gti3e Dooi De toellujticbept Des blcefcha/ en�e Dooj�ebehaghchjcbbeptban Dit leben ■' bat top ons noch Derbjeefen Den be* gonncn loop te bolbjenghcn/ in toclcben meet bjoefhept ta Dan gbenuebte. iiHacr Duljcp» 'tshe ghclcecDc iXtannen toacen beel betec on^ Bei-toefen/ Die bun behlaeghDcn bat Dit ellen* Dtgh btro;ictigt) leben te langhe aenliep/ acb* |
||||
|
ttn�e
|
||||
|
|_______Hit III. B oi c k._______347
'tenDe bcel liebec te toefen ontbonden / enDe t�
j?�nniet«Chitfto ; JtjnDe infgbeljjcka foo betre gbcbjebcn tot onbetDulDiebepbt / Dat fv toa* ren betbloecltenDe ben Dag� �unber s��booj* te / gbeujek hp Die Dact feght: Dat den ;dagh te niete gae, in den wekken ick wierde
'ghebooren. l©ant toat oojfaeck iffet Dat ons
Dtt leben foo foube ghetepen / ais toefenDe bol onghemack / bol fuckelingfte / enDe boi ellens De / in bet toelcke «jn acbter-klap fonbet op* �oubcn / moeuelijck-hcoch fonbet epnbe / tra* ncn fonbet gljetat ? ©ooj�ts tot begbcne Die met alDer-SanDe f toaricb-beoen tooj�en ober* ballen I en is uiemandt, fcgbt ftp / die hun ver-
trooft, enDe Daerompnjfi Den i��fen-man lie-
ver de doode dan de levende. Avgvstinvs foliloq.cap.2.
; �>3o:tuaec mijn leben ia een leben bat bjoos
to / een leben bat bergantkelflck is / een leben
jbac Dattet meet op-Klimt/ boe Dattet meet ia
neDet-Daelenbe; �oe Dat meet boojDt-gaet/
boe Dattet meet naet-Dctt tet DooDt. |?ct (e-<
ben is be�zicghcUjtft.' en�e niet Dan eenen
fcijijn bol DooDelijckc (reuken; nu ben ick blij»
I De / Dan ben itk Djoebe; nu ben ick fitck/ Dan
| ben icli mei te paffe; nu lebe ten / Dan ftetbe
' icli; nu fftitjii ick goelat kigft / Dan e�cn�igfj;
I nu iacebe itk / Dan fchjepe icft: alfoo ujn alle
1 faken onDet-toojpenDebcrandcringbe/ tn�e
�acc en ia niet Dat een gebeel ute is bl�benOe
in eenen ftant._________________________
_ 4 Na-
|
|||
|
33,8 G O D D E I. Y C K E ffEKS C H E N
|
||||
|
Naiian. carm. de humana natura^
�>tlfs file SGctbe en tjeeft gbcenbcrhanbe ba*
; jtictjcpt / De tomDen boen bie berfeftubben / b� toateren boen tiie berDjinchen/ De hitte bes Igjcmels boet bic brrbjanb�n / ben tn'Dt enbe �'tc «ren jagben elt&an�c't / ben natbt Die tien bat!) omiommert / Duet gbeheclDe toerelt rou*! |toe Djagbcn/ bet ongstoeerte berflict tic locht/! befonne als ter b�gen jalouraban tjer bernoe* jgm Dat ton bebben bp nachte te mogben fien I Dat feboon ghcftrtel ban fterren / boet hun alle imojg�jen-ftoiiDcri het fpijt ban bun bat fcjjoon iucglmftcr te benemen/ 3i<* felf��c fonne jjeeft iooeft baren acn f�rtjt; toantDc fmupeften/ en* !De Die berehachtigtjetoalctienDie Daer lancfefi De iocht henen Djsjben/ gacn bie berDtipfreten: «Se manie heeft ooc�t hare ghetooone beranDc* ringen / als fp bagclijcha bcrtoiffelt hacr aen= fcft.jn tcEtoijIcnt ooeft ben Reinet ons bertoont De belft ban fijne ranbe / be anber helft is baer berbergrn�e/ nopt ons pet gebenbe foo beel te fint oft Daer mis ons baer teghen fo brie toe? Dcromor.trocftcn. Carm- dcexrernihorniuisvilitate.
�B.tt is Doch bit cllenbigli leben :* ;tjnbc in
mijns jiKoebersltcljaem/toas ieft in een graf; De eerftc hrrbcrghc bic it!« ter toerelt haOb� toaa een foicgljc/ niet bcrfchiltcnbe ban een ;___________^________;____________graf/ i
|
||||
|
Het III, Boicr. 349
graf/ ban nut Den naeme. IDeciaten�e Dit Ie*
ben moet icft tof Detom naec het gcaf/ enbe bet hin Dat bier naec be toerelt f al betbjanDen moet mp nocb eens feomen ontgraben. «©en tij�t ban Dien ick Icbe ia nip at� cene fnelloo? pen�t beac bit ban boben upt-fPJ"Pt enbe �jupfcbt ne�et-toaert / fonDcc bat peraant Die ban tegen boubcn. Chrisostimvs in Pfalm 119.
«©tt leben en ta matt een betoooningbe/en*
�etoatfeggbeicn/ een bctoooninglje; toant bet ft��nt nocb min te toefen als eene betooo* ninglje/ «�tjjtflus beeft bet fclbe gbenoentt ee* nentocgb oft booj-gangb/ feggbenbc: de den- re is enge , ende den vvech is nauwe die daer leyC naer het leven. ■ Gr.egos.ivs lib. 23, mor. c.24,in cap.
33.Iob. Want Defen toegb ia Dit tcgbcn-tooojdigbi
leben/ Doo? bet toeltlt top ttecltcnnaecona ©abcc-iant; met goebe ceben mogben top ban bet felbe noemen eenentoegb ; ten oefen on* ftene toojben top bicK-mael �oo? een berbo?* gben oo^Deel booj-g�eftiert/ omDattopona niet en fouben laten boojftaen ban biet te �eb* bm eene blijbcnbeplaetfe/ nocb �oeft op Dat top te mi�ben bet moepeUjcK-heben b.tn befen toeg� niet en fouben bu'jben �apcrcnalaoft top t�tips toaren; toant fommige rep fera ty�* |
||||||
|
ben1
|
||||||
|
350 Gopdiitcii Wexschik
ben De ghetooontefoo fp op bunnen tocgb $n
binbenDe ecnige fchoone bcmbDen Dat fp fi�lle jflacn' cnoe bunnen toec� Drctragijen / ja Den felben altemetsberlaten/om DiebembDen totl tebcficbtigben/ enbegaenbe/ fpengaenop beie nare niet foo Dapper als te booj en om Dat Die lieffelijcne groentgbrpt met allen bun ia bermahenoe. <©m al �af-oanigbe Djalingjjen Dan te feboutoen / foo fielt <*3oi>t oen tyzete fij* ne upt-gbelefene ter 2�erben op eenen moept* Itjcften toegb / tenentoegbbol bootenen/ bol Diflelen/ bolongbcfcljtcktrtept op Dat een pe* Der aen-gheloeftt too:�enoe oooj De rttfie ban Dittegben-tiJooibigb leben als in cenen ferjoo* nen toech/ niet �n fouoc bltj�cn � tperen i en* De nemen meer gbenuebte langben ttjot aloiet te toanDelen / ban baeftelfjcH oen toreb te nok- ten/ boben Dien Dat De gbenucbelnttt beben ban Den felben bem niet en fouDe Doen berge* ten / bet gbene bp toenfebe te gbcniettn in w- ©aOer-lant. Chr-�sostimvs inPfaI.119.
JSElaertop *n hebben gbeen beter Icetmghe
Dan Dat top ons (aten boojen fiaen boe hip fut. als Dooj-ganghers ban Dit leuen. <©ie bjeem- Delincu is in tjrt gbefagb ban Dcfc tocrelt / fa een epgbenaer toefen in Den �tfnel. «©ie mae- gaf� en is ban 't gene ter aerDen is en fal Dae- niet gljeern booj langen tflt toillen berliergen j^p en biaegbtfogenoc� ober bet bupfgcfin/ |
|||||
|
noti
|
|||||
|
_______Hit III. Bot cic. 3yt
noe� ober bet gbt� / nocb ober De eet-toat�/
nocjti en fat t)tm nergens meDe moepen; maet geUjcftettotjs int op een anbet berfteercn/beb* ben bet bette / eube be gbenegentbept altoos naer b"n ©a�et-lant / tnbt beneetfhgen met alle blijttcbept bat fp fou�tn toeberom geraet* ttcn baer bat fp ?jjn boou-geb.'ocljt. 'Xlfoo ben g�encn uit baer bebangjjen is mst lief Debet toeftomenbe factften/en fal ben moet niet bet? looien gbeben / toebct bp ltj�t tegben-fpoebt/ noctj ooeft DcnmoeDttefeetberbeffeninber* gantftelfje&en booj-fpoet/ maet fal feet licb* teltjefc bit alles als eenentepfenben/ booi bp gaen. Cot befen op-fiene tooit ons oocltbe* bolentefeggbenfToekomendezyons urijeke,
op bat top ons booi-be elbenDe bien gijeliicfct*
gben oagtj ban tufie / niet en fouben aebt ne* men op btt gbene ons in befen D002- gangb motlitc ober-bommen. 30 't bp al-bicn bat be 3|oDen baecftenbc naet 3[erufalera foo fp beriofl toarenbet boo;-geleben nocb befeftjep* ben; lo.it ontfcljul�nigtit fuHen top brbbcn ban niet te tor nfeben naet bat opperftc Jcm* falem! Jf�are racwiu eens boe fp befelagljen mits fp in een bjemDe lanDontoc met be b;em« Oe ?t'jn berbrerenDe / als fp feggben: Wy heb- ben de gewoont met de bevvoonders van Cedar, onfe fielen hebben langen tijdtgeweeft als vrem- delingen. :^iet en btblagen fp niet alleentlijcK
bat fp in een an�ec .ILaut- boutoctooonrn , raacr bat fp onbet D upt-ljccmfcbe *nn bethec renbe. ______ anfgbe^
-......�
|
||||
|
852 GoDDELYCKE WENSCHEN
31nfgtjEl(jcKs Dit leben en is DaetoltTnlitte
moeprltjcket om Dattct ia bolp&eltjEjJt cnDr bol oiiBbctijOigbe fojBhcn: maer om battct o? berbloc�iglj is ban alle qtiact / en�e Dat-men ! met De quaDe Dagclijcks berkcerenDe/ 't toelcfc feer ftoaer is om tebetbjag�cn. gctisDcn aert ban Die bjcemDe upt-�eemfcUe mtnfcben te banDelcn gljclgckct-toijs als met De heeften met De gtjene Daec af fp nebben D'obctrjant/ obcr-fulcks Dat Die Dacr gljcbjupcken �ittcn en�c Henten/fcbijnen als beeften te toefen bet* toocfl cnDe bertoilDert: maeralbeelbjecDcr en�e onmenfcbclicker fijn Die Daer ommc gaen met Dicberpe/ met gitticfoept/met onkupfljept en�e met Die Daet le�cnintoeccltfebetoellti* fien: Mijne (Iele heeft langen tijt gheweeft een j vreemdelinck. Ji�ict langtje om bc lanckbcpt; bantijDe/macr om alle De f toatictjept Die tjaer! is oberkomenDe; toant alle f toaticbept boei fclepnc fp febijnt te toefen toojt groot oerekenti ter oojfake Dat Dacr nocrj artDcr gemcpneltjck | j^ijubp-rijfenDc. «Centge gemepne enDe fclcpnsj jImrigbe menfeben / naer Dat fp bele jaren ge* i leeft bebben i fegg�cn Dat Den tijt is fcer kojt getoeeft IJae is 't mogcUjeft Dat Dcfc menfeben foo ;tjn bupten a�e tc�ciie (Ijoc toel Den |)emcl tiun'toojt t»ooj gijrbo�Dcn / tnDc bobenDteu 'aile Dat gOEt 't welck noyt ooge geilen en heef-, ende noyt oore ghehoort ) Dat fp tjunmctopr* nen monbe bertoon�crcn in ecu fcba�utoe/
nocb en bea�rertn eens litrjtelijcft te ober* ftecmmen De ;ee ban Dit tcgften-tooofoigb Ie* |
|||
|
H�f III. Boeck. 353
bert / gbefmcteTTnocbtana; Dooj Di�g��b��na�
baten / enoe t'allcn "ooge-opllacb in toaenba» te berojincfeen! Avgvstinv s fer.49.adfratres
in Erem. <� feben &eb|tcgbenDe foo beel menfehen / u
befiiouc�i Die gij? meeft $tjt toc-gbebaen! <&c�> hoe menicb menfebe hebt ghp becblin�t! %l$ g�p begint/ gbp en$ijt niet met allen/ als gj)P toojbt ghefien/ g�p mt cenc febabutoe/ als gb» tj becbeftjijigtjpmactrooclj, <6hpl $�t foeteboo» bc �toacfe/ gijp jijt bsttec botxij be tonfc/ oieubcitunot en bent u niet/ biet» haten ftemtcn u.iBee hun bte op u betcatitoen. <0bp en$ijtg!jeenleben: maettoel ectifctjnu. men ccntgbe bectoont ghp u langh-ottticb / op batgbp bic ten leftenfout bernielen' e«be Dat fp ban boen foubcn bat fp toillen. Tien anbere beuoont gijp u geheel fiojt / op bat / als fp u fou�en totllcn leetfebap bethoonen ban hunne fon�en / gbp �« felbe niet en faut gbe�oogen. <©ns leben�s gbel�cbec-toHspcinanDttijnbe in een b|cctm bnp» / niet toetcn�e op toaf ure; of t op toat �acb Oen tjupf-ljecce fal bomen fefi* gen: gaet utoe gangben; toant liet Ijaps oaecj gbp nu inne }ijt' en iaf utoc niet, <© eeutoe bol; podhepbt! toaet toe belooft gbp ons foo; ^ecl toonbet�/ ate gbp nu on» foo upt- ftttjcltt! | i
;ZZZZZZZZZZI i» __a m.j
|
|||
|
3}4 GoppiiicuWiMicmM
|
||||||
|
Ambrosivs in orat.
3cft bebbc gtK&oolt I fc* belijbe dat kk ben
gheweeft ghelijckeen verlooren fchaep , ende mijn pelgrimagie is verlenght. .fl�attfietbotf betre benicft brrtoojpen ban bet acnfchgn ban mgnen <®o�t iu Dr berblintbepb t ban Dit bal* lingbfebap/ Dart tctt gbetyeben tip; Dr bigt* fchap Des Ijmtclg bagbelgckss bcfcgupc mgi' onggebal / cnbe beklaegbe dc ellenben mgiir c gbebangbcnifTe. 38Ue mijne tooojbcn?gn bjoe* bc/ eii�c mijnef�emmeDieluptbetoegbelfjcft foo tck u gbe�cncfte 6 ^etufalera/ We baer ;gt onfe �jemelfche Jliocber cnbe foo mijn boeten fgn fiaenbe in utoe booj-falen / 6 gbp Sepligg en�e treffelgch Sionl Nazian. adChriftui». Alibi optans
finem vira:. <Q C h s. i s t e i e s v teft f n ban niet meer
mijne macht tuojt rap beuomen. Iselacs i boe mgn bette ia beflagbenmetberjcbep�cnbe* roeringben bic �acr rgfcii upt mgn lictjacni^ <©c� boe ie mgn pclgeimagie tocrltngbt! 3cft ben foo moebe / enbe icti tjebbt fulcketoalgbe ban al Dattet ter toerelt is / bat mp moet toe* fen een bert-f toecr al bet ftlbete gbebeneften! Mc factftcn fiacn mp teggen / rgc&Dom/ at=» moebe/ blijtfcljap/bjoefgcpt/ ecee/on-eete/ bjienbcn cnbe bpanben.__________________ |
||||||
|
AU-
|
||||||
|
Het III. Bo b c k. 355
Avgvstinvs foliloq.c3p.35.
�©nghelucKig� /totems Ieben is in ben ban/
toiens toegh is ontiiv enbe ttonffelacbtigb/ toiens epnbe isonfeHerniettoetenbebentnt/ noch De ure: toantaUetoe-ltomenbefaet&en op boope ban betbepben houben bebecfetcljjelt Donfeftet&epbt ban bunne upt-feomftc. VBp tooien Dier gbefmeten lantHfl De fc&iclte* Igcfte golbenbanbefe >ec / bctfuthtenbe naet u 6 ghetoenfebte paben enbe ttoofl ban onfe boope! <� Babet-Unt /gbetufte SaDcr-lant top ften u ban bette / top gtoeten n upt bet mt��en Der jee/ top betfttebten tot 11 tipt Dit bai bet tranen.' enbe top (leunen op befelbe/ oft top (bo mtfftbtcn «e beter tot u ttonben ge* caetften! Avgv�tinv s medit.cap.i5.
if�att Om btef-toille batter-wijlenwyher-
berghen in een fterffelijcke lichaem, 6 Heere, als pelgrims verre van u zijn , foo is 't dat wy ai hier guene blijvende pla�tfe en hebben: maer foecken cene toekomende. �3ant ons 2S0JgCI* frbap is in ben gentel ©aetomme op bet gr- iep ban utoe gprnabe ttetk tch nact De flatp* kamer ban mgn bette / enbe ftnge alDaet tot u 6 mijnen �eere enbe mijnen <GoDftbooue lof- fangen ban itefoe/ efi baet beneben berjlojte ie tot u mijn binnen(le gefue�ten te toet�/ aljjitr in be plaetfe mijner pelgtimagie / alwaer uwe r_. __% 2 _______recht;- |
||||
|
lnfelix ego homo ! quismeliberabitdectrpote
monis hujus? Ad Rom.7. |
|||||
|
Uk
|
|||||
|
Het III. B o ec k.
|
||||||||||
|
357
|
||||||||||
|
jende de ghelijckenifle van 't lichaein fijner kla-
righeydt: wy verbeyden den Heere als hy fal komen uyt die Bruyloft, op dat hy tot de felve lons oock gheleyde. |
||||||||||
|
'lnft-\
|
||||||||||
|
3» 3
|
||||||||||
|
36o Goddei yck�Wenschen
&��mp��n���ben/ Dtcmpprangen/ enDe cch*
ten aen De aet�e. get ia eencn blcpettDen enDe fchoon-aenltomcnDen bpant/eencn liftlcggen* De bjient <© tootiDrtba�e eenfatmhcpt enDe tcg�en-em-ftrjjDinghe! JicKljcbbe lief het ge* ne tcK bjeefc/ cn�c ben Debjceftbooj Dat telt lief tjebbe. 2tl eet De oojloge ia ten epnDe/�an* Dele tcH ban �jcdc/ en�e ttt icK Die totl gtniett ben tocDerom gcfmt te oojlogen. N a z i an, catm. ad Chrift.
<© l^cct toacr toe hebt gftp nip ghebanghen
in Die «hitten ban Dit blcefch � toacr toe moet ictt itjngheQotcnmbiteUeuDighlctoen/ enDe in Dit bupi onnuttich gcratmte. Augustinus Pfalra 102.
Siet het lichacm dat bederft,befwaert de fiele.
53e $i�(e leeft Dan in een bcDojben lic�acm. ijoc leeft fp i fp toojt obctluft met gtoote pac* 1 �tcn. 'Cio ban nooae Dan Dat Den menfche ge*! Dcncftt fijnen >�>o�t/ enDe fp-fclben Doo? gocDe5 tocnfchentothembcthcffc:mac�hoebeclom* mt-Kcere jtjnDec in Dit lebcn Die Dit belet* ten te Doen i ^oc bcelDerlcpc faftcn Den men*! fcljc toebctom torpen / en�e treeften Dien ban Die hooge arnDacDtichfpr/toatcengtbociban quaDc gepcpfcni'roat alquaetinnc-gebcitftoie en is in Dit leben De fiecfttcn niet onDer-tooj* pen^bjic en becnocpt niet biet lange te blp�y |
|||||
|
al!)ict
|
|||||
|
_________HitIII.Bo e c k. 3J9
Ick^onghelnckich menfche! wie Jal my
verlopen vUn het lichaem dej�r doodt? Ad Rpm, 7. Ambrosivs ferm. 22. in Pfal. Ii8-,
H<©c (tan De fiele leben / gljctoon�cn in
eeilDOOtftleeDt:' NiziANi. Orat,i5-
'ft <Gu ftanbooifcfict niet ghe�cncftcn / boe
tcft Duo �nfic bett brer ntifiin nut man licb* haem/ cii�c boe icft gcfcliapen nacc De afbeet �inghe �>o�vs altjjDt bit)tic tucnrclcn in het fltjeft! alle Dat fchoon/ opjecht en�e toelba* tcn�e 13 / fielt bcm om tcgben mp te flr�Den/ tnbe foo icft Den ftrtj�t bctloojen bebbe/ moet ieft mp bebzocben: 'tgbtnc icft bcmtnnc als mijnen nuDeghcfellc/moet icft als mijnen bp* anbt tiaten. ^Ott fclbe lichaem Dat ieftblie* De aio mijne gbctoangheniffe / neijre teft als me�e-etfghenaem mijner onfleiffelijcftbepot; ifi �p al-bien Dat ich Dat foceke te bebctbcn enbc in als te beeftreneften / foo en bebbe icft noch hulpe/ nochbpf�ant ommp booit-aen trgben allen aenf�aenbcn noobt te ft�nneu licitocpirn / cnDc tiiDtenicft Dat foctebjcftcc IjanDele / cnbe Daer mebe macefte gbcmepn* jcbap/tetftonOt tutllet mp obet-mcefteren/ bet is mp tototsfyatmub / het beDtotnght mp «SoDt af te ballen/ bet fielt mp in boepen/ ___________________3Ji4____________Wc
|
|||
|
3�2 GoddblyckeWenschen
noemen gefontbcpt to ficcktc. �Dant het bet* bjoogbt ooojlupcbaDDigbcpt/ enbe tiet ber» flapt Doo? toereken tjct bcr�toijnt booj bafien/ het berflerckt met t'ctcn / r«De oberlaft met te ten kommer aaoi bafien hic�etomme tot fp felbcn; het toojt befinoept met toater om niet! te becbjoogben / met boccken af-ghcbjoogljt/' om Dattct oooi Dcbcfppepiugbe nirt en fcuae toack bigben; hettoojtbeifiercktmetacbept/ op Dat �ooj De ruftc niet en becflappe/ het toou bermacekt Dooi Oe tufte op bat oooi ben: arbept niet en brfluyche / het toon bermoeptj baci matchen / het bekomt bao: flapen / naec ben flaep to02t het marker op bat Dooi te beel j�apcnaftem nietenberhinbert/ hettoojtbe* beciit met kleberen/ om nirt �ooi-Djongtjen te ?un banbe kouoe bcrflautoenDe Dooi be hitte Die 't gcfoeht habbe/ Die koele toinben bat ber* pjeiilen / enbe Daghe�nct bcbtnbenbe noch beel meec moepelijch-hcDcn in faeckenDaer Dattet Docht gljene en toaten / fal 't blnbcn quelen in 'tmioben ban een langhDurigbeftoarirhepr enbe eilcnbe. «©betfulck� a(ie kojtfen / end* toceOommen noch rj�eftelt op D'eene fijDe / foo te onfc ghefonthept ecne fieckte / tot De toelc kc niet en gebjeeckt ban be tocfictjt om te Doen gbeucfen. iBant foo bed trooftingben als top foecken tot Ijet ghebiupck Des lebciis/ foo beel iniDbeien ontmoeten top tot be ghencfinglje ban onfc qualen; macr Die mtbbelcn ban baet* binbinge berkeeren tocberom in toonDemtoant te Uflgjje bekommert gljctoeeft te hebben met ~ Die |
||||
|
_________Het III. Boe ck._______361
at�tct te toojDen gbeboojenineenfietffcljj�k
uchaem/ te beginnen te ballen in fiecnten. i©e fierfeten tooien oiiDet-fiant ghcbaen ban toe* flben De JlBe�ccijnen / De Jf�eDecjjnen ?tjn Der fiecRten eeneberquicmnghc. 3J8Denhongher ntetcene fiecte Dteu fonDe Doenficrbcn/'ten mare ghp mi�Del bont om Dien te �luffctien^ fou�en Oen Dojft uoocftnictberfticftcn/ 'ten ware Dat ghp Dien �ifte met te D^incfeen^ maec noch en fal ijp Dooj DjincKen niet t'eene-mael bergaen/ ofcopbouDen, maec eenicbfinsbec* uaghcn ?8nDe / fal feer ^acfi toeDcrom fiomen. 1©P berfoeten Dan Doo? Defen miDDel De ellens De ban onfeftaftijbichept. «�bptoaettmoebe ban f�aen/ ghp ruft met fitten; fitten i& het �ecmaecK Der becmoepthept.3in Dit felbe bet* maecfe ghp utoeDerombermoept/ noch ghp en fult niet langlje bonnen fitten. Wit het ge* ne Datmen Doet om Debermoeptbeptteglje* moet te itomen / te het beginfelban eene an? Dere bermoepthept Die noch eens aene Komt. Cregorivs c22.inc-7.I0b,
�et toclc�te top beter ftonncn betoontn / foo
top maec en bcpocgben upt te Djucften / eerft/ bet getoichte Des bleefthsi / enDe Daet naer Dat felbe ban Den<�5heeft; toantomtefpjcecftcn ban het bleefch/bobcn Dattet tooit ghepjjnicht enDe op-geftnaeght banDeKojtfen/ footoojt het noch ghcpjaemt Dooj een bp-fonDcc enDe epgfaene qualc. %n onalichaemtghenetop 1 noemen
|
||||
|
5<52 GoDDELYCXE WENSCHEN
noemen gcfonthcpt t� ficcktc. I©ant het ber*
bjooght booj lupc babbigbept / cuDctjrtbcr* flapt boo? toctcken/hct bcr�toijnt booj baf�cn/ het berflerchr met teren / e n�c oberlaf� met t* ten kommer O002 baficn tocberomme tot fp felbcn; het toon befpjocpr met mater om niet te becbjooghcn / met boccken af-ghe�fooghry om battct �ooi bc bcfpjoe j>iughf nirt en foubc toatk bigben; liet toon berftcrckt met acbcpt/ op bat booi be mftc nier en berflappe/ het toon bermaeckt D002 be tufte/ op bat booj ben arbept niet en bcf toijcke / het toon bermoept baoi toaecken / her bekomt booj flapen / naec ben flaep toon her marker/ op bar booste beel Iflapcna hem nietenberhinberr/ hcrtoojrbe* berkr mer kleberen/ om nier boo|-bjonghen te ?nn ban be koabc bcrflautoenbe booj be hitte Die 't gcfochr habbe/ bic koele toinben bar bet* peuten / enbe bagheliitr bcbtnbenbe noch becl meer moepeltjck-bebcn in faecken baer bartet bochr gheue en toaren / fal 't bigben quelen in 'tmibben ban een langhburigheftoarirhept enbe ellcnbe. <©betfulcks alle koufen/ en�ej toccoommcn noch g jefrclt op b'cene f��e / foo ia onfc gljefonthept eene ficcftre / tot be toclc* kc niet en gcbj�rckr ban bc torficbr om te boen obenefen. l©anr foo becl trooftinghcn als top foecken tot het ghebjuprk bes lebena/ foo bctli mi��clen ontmoetcti top tor be ghencfinghe: ban onfc qualen; macr die mtbbelen ban baet* binbinge berkeeren tocberomintoonbeiutoanr te lajighe bekommert ghetoeeft te hebben mtt |
|||||
|
bit
|
|||||
|
_________Hbt III. Boten, 363J
Die tcc bantte ftrjjghe*vballen top in nircrDer
ftuaet als tiooim cnDe altoos toefen�e onlu* fttcb ballen top ban D'eene pnne tot D'anDer. 3[ar fclbet onfc fielcn geflooten tipt Die feltere bUj�tfehap Dtt bhmenftcr betholentbepDt is fomttjts belogen in haet epg� bope/fomtnts geptjnigbt Doo? De bjeefe/ fdmttjDts w er-ghe* belt �ooj �jocf bept/cfi jbmtuts Dooj bctfttrDe tycughorn opgr Jjcbr ti � toant fp bemint moet* tuiHicljiijcfi faken bit jijn bcrgancfcelnck enOe Die qt«�t ^yn�e ttcDjocft �acr om Dat fp ghe* Duerig/ rn�c fonoec ophouDen �ooj renen ge « Duerigen loop baer foo bint beran�ert. ■BoNAVENTVRA loliloque
cap. i.
<© m�ne fiele ghp hebt eenen fch�'n bjtent jae toaren bpanDt in tt b«pg een Die u met i&. entte ooefe bctcgtnt/een Die u qttaet booj goet heeft ghegheben/ cnDc onDec bjien�clncften fehtju nochtans als bpanDt het felbegoebt u toebcrom berooft enbe afghenomen. 3Dcfm bpanDt behotfDcnsutoe.eere is {jet atremel* lenbtgh blcefch / nochtans u fcbijnenDe toetr* Dtrh/ lirf-gbcral' en�e boben al aengbenacm. j�>oo ghp Dat hebt ghefcoeftert/ jjebt ghp Den alDerfncorftcn bpanDt tcghetut Doen op- ftaen. �>oo ghp Dat hebt beteert/ hebt ghp Den alDertojeetften tegben u ooentoapenen. i© fitie l fpjeecfu Den ^epligcn 25etnarDus/ ith toert ecnen / Die bclc jaren met tt flbeban* teert beeft'ghefetcn aen u tacffel / gbrrufl in utojen fchoot/ enDe nacr fijnen toenfth met u ' Sefpjo* |
||||
|
J�4 GoDDELYCKE WeNSCHEN
gbefp^oot&cn.iSDcfcn is met goeDcnretbte Dan
utaen Dtenaer / macr om Dief taille �at aft? bem lecHer-Iijcfcct bebt op-gbeboeDt / en�e gbefpaert DcroepenV foo heeft bp fijnen boet gbeftclt op utaen necfte/ enDeubc�toongften 1 tot flabernpe. <© ellendige fait! toie fal u lof* 1fen upt �enfrtitKbanDcfefcbandes' <© $itlt gljeDencftt titoe af-nomfte / �at gijp jijt gbcte* kent met bet meten ban <6oDt Slilmat�ttgb. IBat bebt ghp te Doen met bet bieefcb/ om toiens taille gbP foo beelbebt te lijden? 3in* Dien gbp bet fclbetoclbefiet/ nopt en fagot gijp bupl�crenmcft-hoopjtoiltgbp eens ober* nacn alle bare cllen�icbeDen / boe fp is ober* laden ban fonDcn / boe fp jettekt ban qua�e lu* ften/ boe fp bcrfmacbt in licfoe/ boe fp befmct is DoojpDelbeDcn/ en�e bol banfchan�eenDe Iban betfitopinge/ taat bcbbp ban Ijacr an�ersf als bupb en�e onnutte geDacbten^ N a 2 1 A n. carm.ad verfus carn, j
^tbabelijcR blcefch / $elfcften f�ojrcmtoint
bedojben blcefrb / upt bet taeltke alle boos* bept baelt baren oo'fpjoncS/mo�Dctieb flijcft/ klomp loots/ ftoaie keten/ befrceften met fh> mige buplicbcpt; totldebceftc ban tcnbetba* teltjcli monf�er rotter naturen fpjjtboo?tgcko* men/ pcftilenttale bitte/hrt graf/ biegeban* geniffc utoer mcef�e tffe/ te \attcn/ nujn tacfeti 't toelck ieft fupber / en�e ongebleekt ban Den Semel bad�c ontfangen._____________
! " Beu-
|
||||
|
Het III. Bout._______^Jj
|
|||||
|
Ber.nar.dvs ferm. de tripl» gen,
cogitar. jfrtet fon�er reben en is g�jcfcpt: Den men-
fche gevorremt te wefen uytdenflijcke, cn�e
niet tipt alle aetDe.<©be�fulet aenfiet fijn bupl-
ntjd�ict) (tcftacm / Jjtt tor�cfic nochtans Den geeft bp-nae onfchepDeujcft ia aengtjeplacftt/ tjoe Dat feet quaujeft ban {jet fclbe fou�c fton* ncnontoacntoojDcn. Nazianze nvs carra.de hum nar.
V&tl acn mtjtie ftele het flaet u toe nact mp
alfmt te boojen; toant tot u allecnc ifl Dat ieft fpjtKe/ enDc iclt fat u Doen becf�aen �ct g�jene gijp beljooj�et te beeftaen. jjl��ne jiele toie unit gijp toefen/ cn�e bantoaeit� titoeaf iiomfte^ JBie tieeft u ttns baf�e gebonDcn aen Dit Doo�t/ cnDe fttncHcn�c Ucbaem^ ban toaec jijii n giKfcomen Die ftoace ellcrtoige ketenen/ Die gijp fleppt / gbcDuetenDc Dit ti lebcn/ en�e toate toe �iacgt gfjp bet gsfichte alttjDt naec Decaerocn. O rigene s hom. i.in Pfal. 3S.
Ieder levende menfeh is een algliemeyne y-
delheydt. «0p Datghp �ic0ntet en fout ttotjf* felrn; maer �at boo^ bafie bouben/ tjoo^t Den flSijfcn^alomoneeng ffggrn: lekhebbeal- tijdtineer gheprefen de doode als de levende,
jaedan die tot noch toe hebben gheleeft, ende ick achte noch gheluckigher die hier het le- ven noch niet en �.eeft ontr'anaen. ^>Q� berbtft _ �1* « bp
|
|||||
|
\$66 GODDBLYCKE WeNSCH�K
�p ban batj) be boobe als be tebenbe; baant
fp ten minften Rebben bat boojbeel ontflagen te %w ban be banben ces licbacmg / notb oat ;fp niet meet en ;tjn beftleet met bel enbe blecftl)-'' not&oocftgbebonben metjenutoen enDr gbcbeenten / nocb �ifgbelgtlts be noot* 'faecftelijcfcbeben bes litbaemaboojtaen oocl» cn�crtoojpcn. Tfi bp aioten bat gbp niet (jrb t jbetftaen/ toat bat is te leben in bet Wcefcb / fo fbube bem (als oft toate tenen jtf�opfcs / oft temanbt ban «�obts iipt-gbelefen bjtcit�en) bit leben fchgnen marpetijch / taant bet en is iniet bifj ban be bebetffcntffe/ala toefenbe om* bangben met een aettfch enbe fterfifeiijcR lteb« bacm. ©ebencltt ban hoe ieder levende men- fche is eene algemeyne ydelheyt. JLaet ons Oit leben ban betfoepen / enbe ons haeff en naet een anbec/bat bepltcb/ geiuckigtj enbe uctfr- fectt i0. �-act ons ban af-gbrlcpt hebbenbe a�e pbelbepbt / nacsfoctfcl�e hlcec�moeDc- Ijjcfe benen loopen- .Atgvstinvs lib, 13. de Civit.
cap.io.
l�ant t'febett batmen heeft bcgonfi te toe*
fen in bit flcc�nch licbaenv fo en is baec geen ghebuetcn / oft me» to�t naet bc DooOt/ bit ttcroojfatcSt ons lebens betanberingbe/ (in* bitumen bat een leben beboojbe te noemen) bat top altoos floepen naet be b»ot. 3iol>
|
||||
|
________Hit III.Bobck._______367
Amsrosivs lib.de bon o mortis c. 2.
3Job ftpbt: Dat den dagh verga in welcken
icfcbenghebooren. i©antftoe ift mog�elflcft bat bit trgenixsooj�ig leben onsfouoe bonnen' gtjerepetv ?tjn�e al-om bol fojgen enbe bol cl* leuoen/in�ettoclche bat toefen foo tocel�cr^j ljar.De op-fpjafcen enbe fclappernpen / foo beei moepelncftbeben/ fa beel tranen bet berb;uc(t« te/ ende daer en is niemant, fegQt �p / die hemj
vertrooft.<gnbe baerom pj�ft benl©jjfen-man
beel meer be boobe als be lebenbe; tnde den alderbeften, fegftt bp/ van defe twee, is die niet en is gebooren.enbe ben felben op eene anbere
plactfe bout boojfeftec/gjoc bat bet fupgcling' brr todek be moeder ban b'nre fbnber geboot te beeft gelept te bonbeling/gelut&iger is ban eenigjjen onben/ enbe bolbaegbben grjjfaert; toant bet felbe noch niet en beeft gbefien tiet quaebt batmen bagbclijrr ia boenbe / noeb tn geeft getoanbelt in be pbelbept befer toerclbt. iiDant toat goet hm ben meufebe in bit leben gbefclneben;' Avgustinvs inPfal. 102.
«Oen «poffcl �&aulujs beeft toelgbetoftcn/
bat �p lecfoe tn ellcn�e/in tranen/ in berbjtct/ in ttoifi / enbe in gefcbtllc/ja met f#n epgtjen felben niet ober-cen-ftomenbe/ matr tjtm fp- felben tegijen-ftellenbe/fepbe toenfehenbe oen tuc�f; maer bic toareenbe Die boochf�c tyebe: lek ongheluckich menfche wie lal my verloflen vanhetlichaemdefer doodt? ______ |
|||||||
|
Uk 2
|
|||||||
|
CO
|
|||||||
|
3�S GoDDELYCKE WeNCHIN
|
||||||
|
CoarRor � duobus, defidermm ba benS diffohi,
©* effe cum Chrifis, Ad Philip, i. |
||||||
|
Ie*
|
||||||
|
Het III. Bobck. 369
|
|||||
|
Ick^ worde ghedwonghen van tiveen ,
hebbende begheerte te zjjn ontbon- den, endi te ivefen met Chriflo, Ad Philip, i; Avovstinvs medit.cap.37,
W%t fal iris ditnbigb menfche gacn ma*
Ken/ gljepiaemt�cojbet gbetotcbte ban�ebocpe mijner flterffcl�cfeheptj' toat fal ich gaen raaecfttn i Najianzenvs carra.deanimas
calam. IBat ta bit ongbelurftish l�ben-/ in bet
tacir'ietcii met en lebetmaergae al fierben* Oe^ toaer toe ben itk ghebou�enm �eghe* bangbcniff� ban bit bleefcb/ enbetotmatre* bene heeft mijnen <6f)eeft(�te nochtans foo toacfeer is) DttftoaerelUnDich lichaemboo? me�c-gcfe�e^ Avovstinvs in Pfal.28. ,
55e tyoof Ijtpt/ entte be bebetffelijcfthepbt
ban bet �cbaem $ijn �e boepen bte Daec bet* ftoaren De ficle; ban befe bocpen focht ont- bonden te worden DenJCpofiel $aulugy ende te fijn vereenight met Chrifto.
�ik 3 Av-
|
|||||
|
37o Godd�iyckbWinsc hik i
Avgvstinvs manual.cip.S. <©clj oft be gbenabe Oo�rg' naer bat irfe
foube achtergelaten hebben be fonbc/ mp a!a Den minfl.cn «Dtenaet «Cftjifh tuare bebe* Icnbc/Datten ooeft foube aftcgsiicn beftn facft bes lierjaems/ om foo te nomen/ enoe te mo= gben ruften in �ie tcutoigc blgbfcbap ban bit �emela^mifalem/ Nazianze nvs carm.deanima:
calamit. 3|ch bi�tit n mijnen <�5obt / bat het gbc*
tofetjte ban mijn blccfrh brfrn mijnen gijceft geieujchcrtuns cenrn iitdmu loota niet en tree» fcc «eoe�-toaetts! Nazianzenvs'�u lu�l.
U9ee mp! met toat elienbe ben ieft �eban*
gtjen/ ith Die baer toojDe tegtjen gheUouDcn/ (tcttoijlcnt bat irk mp feer gbeerne foube fpocpen naer ben �eetr) ais een fne!-fep!enbe febip toojtbaflgpcftclt booj Dat hlcpn tiiftty fjen Remora.' Ibidem.
<© ftcere oittflact mp ban befe netenen enbe
trecht mp naer u / om bp utoe uptarje l;frne eenentoacratbtfflenbjpbomte moghen g�c» nieten!________________________________ ! A M-
|
|||
|
Het III. B o e c k. 371
|
||||||
|
Amerbsivs de bono mortis
cap.3. ��am top toojt�ni ontbonden ban ben
bandt bet fieie endclicbaem/ foo toanneec topuptbitleben$nnberfcbcpbendc; Daerom feght ben #jopbete �0abib: Ghy hebt mijne banden in itucken ghebroocken. 59e bOOOt tS
ban bc ontbmbingbc ban Hele ends ban liet)*
baem. <�nbe top \aettn oat bit felbe ghc* febjcbcnftaet bp ben Stpoftel dat beter is te fijn ontbonden ende te vvoonen met Chrifto.
U3.it gtjebeutt ban boot befe ontbindinghe/
anders ban bat bet licbaem toojt ontbonden-' om te nemen ftjne gberoenfehte tufte/ enbe bat be fiele/ indienfp «�abt bemint Ijccft/ toe*; bet beert/omboog eeutoeUjclttn Ctjjtfto 3e* fu baten forten bjpbom te moghen gbenie* ten/ t@at ift batoetechtbeetdigbe anders boen/ gbebuetenbe bit leben/ ban bat fp al* toos beneetftigben af te leggben bc fmctttn ban bit licljacm/ bit onsgbeljjcK met i&ete* ncn bafte maecben! alle tjunnc bcfo?gtj* faemhepdt is bun felben te trecben upt oe ttiocpelijcbbcdcn befet �Beercldt/ af te bant* hen be quade luf�cnbanonftupfcbepot/ tn* be te blutbten ben brandt bet quabcr begeer* ten. |
||||||
|
� ft 4 Gu-
|
||||||
|
372 GoddelyckeWenschen
|
||||||
|
Gr.egor.ivs lib.4. moral.cap.40.
l©atu al ifl Oat De EccbtbccrDigbe hun
Doo? 'tgbeiaoel Der qiaDcr tucliuften niet gbcbeelen laten oberbal!en;niettcg!)en(taen* De ghcDuerenDe Dit leben / enDe toefcn�e glje* bangben in Dit fierffdijcft Itcbacm/?(jn bafl gtjeinaecftt/ cnDe gbsuonDcn Dooj bemoepe* Itjchtjtpt bunber bc�QojuentbcpDt; Voant Dacr ftaet gtjefc�JCbcn: Het lichaetn dat beioi-
ven wordt verfvvaert de l�ele. <?n�e 0U1 Dief* toille Dat fp noch fterffcujck loefcn zijn ghe- Jadea door het ghewichte van hunne verdor- ventheydt, ende zijn ghebonden aen hun eygen moeyelijckheydt, om Dat fp alg noclj bun fel* lier niet en {tonnen berbeffen tot Den bjijDom ban een onbebcrffciijcli leben. Zfln fp niet tOC� ghebonden DOOJ cenCH quaDCll ftrick der
moeyelijckheydt, Die Dengerf�bcrftropt beb*
ben in ontoctentfebap:' enDe ten fp Dat fp bun oeffenen/ enDe bekommeren met gtooten ar* bept/ fullen bun feet qualijcft bonnen berbef* fm( enDe ?nnDebetbebcn fullen ballen/norb en fullen bun niet ftonnen op -btjfen ban met Jgrootcrmacbti' enDe fomttjota fullen fp hiel een tuepnigtj aenfien Den Demel: macr fuU lenopDenboeDttoeDerom toojDen neer gbe* flagben. Eftn fp oock niet toel ghebonden Doa^DenfiricftDecmocpcujckbepDt/ Die foo Den bietigben <J3becft htm ts ftiercnDe met allen pber naer Den frboot Der inuJenDi* |
||||||
|
fiber
|
||||||
|
I______Hit III.Bqeck. 373
gbec bwDe/ booi het b�icfch bctfrto�pttoo;*
Den/foo Den flagb begint scnte gane^ CnDe Dact-en-DobEn fp heboen noen tael anDec ftricken Die hun gbenasgh ?tjn pjang�en* De; toant honghee en�e Dojfi te IgDen/ , moe�e te toefen/ $ijn oock al fracben ban morjpelfjchljEpDt / ivie mtt en bonnen onr< Da?n tooj�cn/ ten $n al-boojen �at onfefietf^ felijcRbepbt oerto�ffclt toojDe in Die �injDe an* ftetffelijc&�f pot / Die top al�iet }ijn bettoac�* ten�e. Idem cap.fequent.
iPact foo toanneet top ons ontiaben ban
Dit fictffel�ck lichacm/ alf Dan ift Dat top ge* flateftt ta�jDen ban Die moepeltjcbe ftttcben/ Doo? De toelcftetsn gheDuetcnDe o�leben/ toiecDen bafl gus ijouDen. !©p De�bm toel be* gfteette om ban al|nu <6oDt te }ftn opgneDja* ai]tn; maet top blijben belemmert in Oe fine* feen ban Dit fterffcl�cft lichaem. �Retgoebe reben bantoojben topgbeaebt
te toefen ghebonoen/ om Dat De paden van on- Ie begheerten tot Godc noch nietvry en fijn : acbt�tbolgbens bet toclcbe Den ieplig�en 38*
poftel f&auluss toenfebenbe Dat eeutoigh toas/ maer nochtans gbela�cn alf-nach met Den facit Dec ftecffelnc�ftep�t / roept ghebonben ?tW�C: lek wil wefen ontbonden ende zijn
metGhrifto. fop en fouDenict toillen#Tant*
��nS�n/
|
||||
|
374 GoBCtl�CH VV E N S C H E N.
bonben / ten toate Dat hp bem faghe gtie-
bonDen. iRact nu/ om Dat m De algbV mrpne betrnfeniffe Dcfe banDen beoj-f eet l�crloch fullen tooien oiitbon�rn: 53cri Qiot pbetebeubenbe �tmetrht Dit groot toonbet/ bctbciigljt bcm / als oft hp ontbonDen toa~ te/ enDe fegbt: Ghy hebt ghebroocken mij ne Ketenen, ende tot bekentenifle defer wel= daet fal ick u doen eene Offerhande van lof. AmeRo�iv� lib. de bono mort.
cap.2. Klfoo ^fmtmt tia�t ban Den liecre toeOet-
om gbcfonben te toojben / al-e�cn eens oft bp b�tfoebt verloft te fijn vaneenirfie ban- den, om attms gbcf�clt tctoojben in bollen bjB�om. �Dant Daet tnu gbel�cft eenigbc banben ban Dit licbacm/ enDe Dat ftoaerft IS banden der bekooringhen , die ons binden ende boeyen als in eene ghevanghenifle, �OOJ feecheteri H9et bet fonbe. it�at hebben top
Dan foo feet te tuenfcben om Dit leben / in bet roclcfcehoeiemanbt geeft langbet inne gbe* toreft/ bot hp meet fal bebben gbefonDigbt/ enbe meet grtrtnicbte fal moeten �jagtim- Daetom fcgbr ben |&attiatcbe Iacob: re da- ghen van de jaren mijns levens fijn honderten- ; de dertigh, feer kort ende feer quaedt; itict bat De Daghen quacDt %$n : maet om Dat Dooj bet aenhomrn bet Daghen De toaf�om * men ban onfe boofhepbt toojben langbft om
|
|||
|
_________H ; t 111. Boicic.______$77
om meet bermeetbett / enDe betmenicDUul*
Digbt. i�atu Daet eti paffeett niet eenen Dag!) fo«*
�« funDc: toact tipt is Homenoe / Dat Den %* pofttl fees t»el fcpDe: te leven is my I e s v a Chriftus, cnde de doodt is my eene winfte, toe- , epgbeuenbe i)tt eeneaen�e nootfaccftclijcfe*
hcpotbau ftetltDen/ enOe het an�et aentjct pjoftjtbau�e DooDt. Cerftont Daec bp Doe* gt)enDc: Want te fijn ontbonden, ende my
lclven teilen met Chrifto I e s v is myveel beter,maer dat ick hier blijve leven in dit vlees is nootfaeckelijcker voor u-lieden. Chrysostimvs ferm. de
poenit. j$aet gtjcl�cftetto�a Den Voghelaer am
eciugb Dunne ojacrjrn (Daec af hp tiet een epnDe in fij.i Ijant �out) 10 ijrcijtenDc �c muf* fr�e Die tjp gbebangben beeft/ oft metbo* gel-tercc/ oft met gaten: oft in eenigh graen/ jenDe ttit (act bficg�en/ als oft l)p baten uoU len �}p�3iti toeDerom gabe: maet (00 fp Date bleugtje neemt/ enoc Duncfct Dat fp los ia Om boghelaec beneemt Die foo hp bet �jaetjm in* ne-ttccKe/etiDe Dan metefct fo �aer be�jagcn/ ende berooft ban D hope ban bare bjpbom/ en ban Daec leben.&lfo Den �upbel Det helle Dien loofen befchcftecbci�jettent Den menfc�e in fijn netten Dooj ecnigben toaerfcb�n bun hsb* benDe beogoghen7 enDe nu/ ;tjnDc gebangbeiy ____________________■________ toenfcbtii
|
||||
|
376" GoddelyckeWenschen i
tomfcitiEn toelomoacruptregetaften: mart
Dten fnooDen beDjieger hout f�'ie P?oope l m» De Die tjouDntDe fpcelt met te feite fijn ouDc bootfen. Idem hom. j j.ad pop Antioch.
gae lange fullen top albiet nocb blijben ge*
bonDen ^ top ?un gclangen/ tn�e top bebben gc�jcft bc toojremen gcftletfi gtjetoceft aen De acroc / top ?ftn bcfuiet / enDe top bebben gbc* toenrelt in De buplicijcpt. »©ODt beeft ons een licbacm gegeben upt De aetbe/ cp Dat top Dat fottoen boeren na Den gemel'niet Dat top onfe fitten dooj tjet felbe fouDen treeften nacr De WDe. �etlicbacmis banaerDe/ mactmuien top begertcn top maften Dat ^emela^CcecMt Wt �cm bit n op-fteft. Ghy wort verfwaert door een feker gewicme van ouderdom. Nazianzenvs adanimam.
�f�ijne ftcle toilt tt bcrbcffcn/bergcet te toe>
telt met alle Dat baetaengact / enoe�acttocl gaDe Dat bet bcDjtcgelijcft �leefcti/ bet toclcft u 19 biepenbc/ niet en teecitc tot fonDe. B onatentvra cap.i.foliloq.
�Del aen 6 foetftcn I e s v, booifcbiet en�c
boottoon: bet utmicnficbanmnneftclc/ op Dat fpj�accac�telntft bjanDe/ beftonefte/ enDe _____________________ ~ fnulte
|
|||
|
----------------------!-----------------------------------------------------------------,-----
__________H t T III. B O 1 C K. 37?'
fm�te Dptu utoeltef�e/ en�e Dat fp niet atv»
Decsentoettfcljtdatjtewefen ontbonden, �n- de te zijn metn. 5®at fp aUeneljjcK bongere naec u bit $ijt tiet tyoot Dra ceu�ncb lebens' ;Dat ban DenbcmelioneDecgtjeDaelt: Datfp aUeuclyeft nare tt Doiftigtjc Dte ?tjr De fontcp* mt ban bet f cumiclj tirljr/ De bette �n toacV iacbttgE� Ujeugbbe / Dat fpu altoos bcgcere/ Dat fp u foecfec/ Dat fp u btn�e/ etibc foetehjefe tenlef�eninu�ufle. |
|||
|
j37S GoddelyckeWenschen
|
||||||
|
FJi'.c de cuflodia arimctm nteam, adconfiten-
dnm r.ominitxo,V�\. 141. |
||||||
|
Ujt
|
||||||
|
_______Het III. Boeck.______37';
Leyt mijneftele uyt de ghevawheniffe , om
te belijden uwen name,Vial. 14.1. Avgvstinvs in Pfal.14?.
I&k ioo�e <Gob tod fo flautetjt�tel�cft-'cn�e
foo tocpnich / als ith immermeer en fian. U9acrom alfoo ? om Dicftoille Dat fo lange als top biet tooonen in Dit �cljacm wy van- den Hcere vervremdeu , toaeroni til DanCttt g!)P Den l^eere niet bolftomclgcft/ oft f'oa'f be* IJQCJti'om diefwill<$ dat het lichaein.het wekke bedorven wordt, v�rfwaert de �ele,ende dat de aertfche sjhedachtenifle vetdruckt de finnen die feer veel fijn pey fende. �3cert mp Die aettfclje toooningbe Die m» mijn gDeDac�tcnis bes
rocrcnDe/ enDe laet mp Die fclbe bp een berfa= melen/ende ick fal den Heere volkomelijck
loven : maer foo langlje als ick lebe op Defe
maniere en ftan 't niet gtjefc�ie�en; toant teft ben te fcer ober-laDett. Gregorivs incap.4-MattI1.hom. 14.
Dit teghenwoordigh leven en fcilfjnt ntcttt
betfchtllcil van eender ghevangeniffe, toantfo top Dufoane Djoebe tooonplaetfe tnnekomen/
ficn top Die arme gebangene gheflagtjen tn Deboepeu/ al ebeu-eens tf� met ona/inDien top (gbetoeert alle anDere mballcn) eens gaen in eens icoers leben/ enDe Daer befichtigen De %l z fTcl�?
|
||||
|
. 480 GoDPEtYCKi fftHiCHIN
fiele/fuUen betoinDen Dat clcfee Der felber Daer
qualgcKet aen ia Dan oft fp bafie gjjebocpt toare. Ambrosivs lib.debonomortis.
2Lact om eens mercften in ben af-fchrpt
Soe De ftele ban eenen fierbenDen alfensfeena
aer ontloft van de banden des vleefchs, eilDe ten mo:iDe uptghCfoilDctt vlieght dacr henen als gheflaeckt van de ghevanghenifTe haers , lichaems. Gr.egor.ivs cap.i7.inc7.I0b.
Den menfche wort omringelt met eener ghe- vanghenifTe, om bat bp Jjem Dicftmael gebje* ben Dooj De Dctigljt / poogbt te (tieten tot rioog�f farcfecn / cnbe nochtans boeit bp ben» trgjjfcn gbebouben Doo? De beberffeniffe ban fijn bleefcb/ban bet toctche Den pzop�rte 33a.- WO bibt Declofl te toefen/ ate�pfeg�t:Leyt mijne fiele uyt de ghevangenifle.
59c Ikp�gbc mannen (toant Daetflaet ge?
fcb^ebeil: Het lichaem dat bedorven wort'ver-
fwaert de fiele,) $jjn alreDe Dooj bunnegoe�e
toenfeben bettyeb�n boben bun epgben fd- ben ; nochtans nu ttc tyot noch toefen�e on; bcttoojpen De onfefecre beroerten ban hunne ftranckjKpOt/ beDjoeben bun ghclloten te toe* fen in De bannen buno�r flerfferijciibcpDt. 5I)aerom fegbt 3Job fecr toel: Ben ick dan gene Zee, oft ghenen walviich, om dat ghy my met
eender ghevanghenifTe hebt omringelt? alsoft |
||||
|
OP
|
||||
|
Hg t III., B o e ei, 381
�P opentlflcfi toil�e feggljen/ �e Zee, ofte Den
Waivifch (te toeten oteboofe mrnfcljcu en�e Den gua&en geeft bunnen mecftcc) foecften loc te lijn om alleneltjcft quaet te Doen' enoe tuct^ oniujnfpmetgoeoen rechte cpgcflcoten tot firaffe ban bunne boofhcpnmaei; ie 1$ Die maer cntoenfcljeden vrydoin van uwe eeuwigheyt,
waertoeblijveickghepraeint inde gevanghc- nifle van mijn bederf? Ambr.osj.vs in Pfal. I iS.
VBpfien in �efi toerelt fomttjDts toel ceni*
g�e gljeuangljetie gheflooten in vafte ketenen,
int operibacc tot een Djoef bermaccft tipt-
IcpDen ; jaefclbcrbctgbcbeurttocl De onna* feit/Die D(t onDerftaenmetfulcft mifbagben Dat fp Ucbec tjaDDcnte fterben/ Dan nojclj Defc bef'rbaemtbeptte moeten ItjDen. 3E>ie ^�nnofel f�n/toenfcbenbechoojt te tooien -, foo toen* fc�enoseootit gcooteltjcftai mtf-�acn hebben oooj eene taffche DooDtftunpijnc af teftoo* pen/ cnDe te mog�en toinncn eenigc berfcoj* tinghe�erfelbcr. <en�e noch is bun bp-blg* btnO( toel ecnigbe tjoye tn De gettaije ban Ben Keetjt:t. Jf�Viet Doe oat ia oft niet en fs / fp focefteu tipt te tumitn/acbccn�eDcgheban* ghemffe beel toaeroei Dan Den ban. B a s 1 11 v s hcwn.il in mart. lulittam,.
<�!jtltjfftc�tod0 onDcr De gbrbangnte eeni*
ge bopj langen tjjt toojb� gctjouDen in boepe/ I 11 3 enoe |
||||
|
j82 GoDDELrCKlWENSCHEN j
enbc anbct niet / alfoo oe fielt; toant De e ene
too^t langer geftouoen in Dit ieben als 0'anDer enoe Dat flljffchtct naer elcfts brroicnfie /1 nOe naer oen afgront Der »�3DDcltickcr boojfic!>'( riebept; foo Dat geen mcnfchcltjck bermift Dte! ftan begrijpen/ noch toeten toat «�oDt in een pegcltich ban ons heeft tuillen boojficn. l^oojt gtjp !©a'OiD niet regseti: Leyt mijne lieleuyt de
ge/angenifle ! <Su heb�pnietberftaenop toat; maniere De fie�e ban oefen ^epIig�entoicrDt; ontbonoen^ Wilt ghp noch meer! �oojt eens; De tooojDcn ban oeii<©oDt-mimienDeSimeou,l foo hp Den tyeere toas hebbenDc op fijne ar*j men/ cnoe te;tfelbcn<�oatb�uchtelncfetoa8; DoutoenDeboojfnnebojfier'fegijthpriict^ O Heere nu laetghy uwen dienaergaen in vrede; IBant Defe lichamclfjcker enDc'bcDtoonghen tooon-ffcoe beel moepelijcket is Dan eenc ghe* bangeniffe booj Den gljencn Die hem haefiicfot met alie bltjtichcpt te treeften naer �cn memel. Ansum, in prolog. c. i.
<�ch ongbclucfttg!) (ot Desmenfchcn als ftp i
nu bet goet/ Vuacr toe Dat hp gbefetjapen is/, heeft tYencmadberloojcitffcielacs! toatceneir �joebich gebal is Dittc.-1 ijelacs! toat beeft hp | |bct[cojen'enbe toat heeft hp gebonDen!toat is iljem afgegacn/cnae toat is hem aengeblebe:i^j hp beeft ber!oojcnDefalic�epttotDetoclciJC| bP toas berkoojen/ hp tjeeft gebonDcn Dellen? pc boo^ De toclcfce hp niet en toas gbcfetjapen. |
||||
|
|________Het II�. Boicr,______3S3 '
gem 10 af-gegaen fcnDer fjet toelcftc �p is on*
gtHlucHicl)/ cnDe �em is up-geblebcn Dat ijcm niet en can toefen Dan ongeluchicj)!<©c� r�cu* j bige! toaet fijn top uptgeDjebcn/cn�e toact fijn top gcftomen/ban toaet fijn top afgbetoomen/ cnDe toaet f#n top ghcba�en i ban tut ©a�et* lant in tjet baHingijfc&ap/ ban �et g�eftc�te «SoDts in onfct bctblinthcpt / ban De b?eucl)t Der onftetjfcnjcfiljcpt in De bctbitter�ept cnDe in Den fc&oom Des Doots. <©c� toat beranDe* ringije! ban toat een goet / tot toat een quaet! groote fctjaDe/e�en�ige Djoef�ept/ enDe ptjnc* lijene ftoaricijept! maer toce mp eUen�icn on* Der De elIenDigtje ftin�eten ban Eva, cnD� ban mijnen «�oDfoo bette berfctjepDcn/toatljebbe ith aeng�egacn^ toat ije�be icb uptgUeeccljtt' taaet toil icfe �encwenDe toact tot ben ich ge* Romen:* H u o o de S. Viclor L4.de anima c.4.
Ontdoet my , bidde ick 11, van de banden die iny houden gebonden , op Dat Uk Die bctlatetl^ De Die mp t� getinget fpocpe tot u/op Dat ieft n
acnliiebcen�c mp t'cenemael bp uboege. Nasianzenvs carm. de exterions ho-
minis vilitate. I e s v <�()?!fle/lept mp'bi�De ith n ban Sier/
cnDe Dooj u genaDc geneeft mijne quale/ Dacc icn te miDDen inne ben<©ns cenictj goet 10 Ijct ceutoic� leben/tjr t toelcn l)ier niet en is te bitt=> Denmaet aUecnlijcft Daet �o�cn in Den ^emcl enoe Doo? toiens l�efoe mijne» geefi tjier nu ia qttelenOe_________________________________j
% 4 «6ije*!
|
|||
|
384 GoDDELYCKE WeNSCH�N
|
|||||
|
Avgvstinvs medit.cap. 17.
«©heltlC&ighe f�cle die ontbonden van het
aerdche ltchaem vry ende verloft treckt naer den Hemel, fp ia gheruft enDe te bollen ber^
fecr�jcct/ iujc� fp en bjecft met meer Dcghf* bangheniffe/noct) o�rfe De Ooot: toant fp tjecft altn�t booj ooghen De fchoanc bolmaecfet* hepot ban bami ycere/ mtoelckefuhaeris bciheugcn�r ban oen �ijeere / feg� ich / Die fp! gheDient |)eeft/ Die fp bemint heeft/ cnhenacc1 Deatoelthcnlptcn al�rr-fcften heeft gtjerto* men tjace gangen. Avgvstinvs foliloq.cap.23,
M>oa Dan/6�)ecrc/ Die De bertoacfcting�e
;jjt ban 31fracl/ cn�c Den toenfrh met oen toelcften �nahetteDa�cltjct ia bekommert; haefi u/ norh en bjtlt niet bettoeben: f�aet op/ fuorpt U/eriDe komt/ op dat ghy ons leydet nyt deler ghevangheiiifle , om te belijden uwen name, Avgvstinvs foliloq. cap jj.
' �Somt $eere/ en to�t merbepDen/ f�amt
I e s v Clmftc ons befoeeften inbjeoc / komt jende verloft de g.:evangene,Oy Dat top ONS Op*
mt}tehjclt bco^ u berbhjDen. Itonn ghp gljc*
jtomjegten banjUlenbolcfee/ bmoont u aen* i_________ fchlin/
|
|||||
|
Het III. B o icx._______385
fehtjti/ cnbe top fttUennjnbebouben ;ftomt
mgn fttht/ bomt mijnen toetloffet: Leyt mrjne fiele uyt de ghevanghenifle, om te belijden u- wcn name. <© toel gbeluchtQbe fiele �ie ghc*
togben upt be gebangctfiffe in een l�omngtjg ijof fult mosben boen utoc inhomPe. |
|||||
|
Quetn-
|
|||||
|
j8<5 GODDEI�CKE WENSCHEN
|
|||||
|
Qiiemadmodum dtj�derat cervus ad fortes a-
qitarum , ita defiderat animitmea ad te Deus, JPfal 41._________________________
Gt�fjck
|
|||||
|
Het III. B oe ck. 3S7
|
|||||
|
GelijckjJ'Cn hert ivenfcht naer de fonteyne
der wateren, alfoo o Godt, wenfcht mijne [iele naer u, Pfal.4.1. Chrysostimvs hora. in Pfal.41.
D<� gctuoonte Der $)jpera/enbc bet b?P*
fiere ia jjunwc licf�m niet te tjouDen betftolen: maettoelbe fclbe boo? l>un gebtiete» fomttjDta te ontoechen' enDe opent* «jeft te fcggen �at fp bjpen; toant ban aert ia bc �efbc in haet fel�cn toel foo bicrigh Dat De ftebbitfelbe biet niet macijttgtun tstebe* Orchen/ ttn fp Oat fp uptbojttcle/ enDe gcltjcfe �enbanDc�/g�ebefiactj/bitt/ en�egeiupt te fanien. 2Ufoo Dien <�obt-faHg!)cti enbe <�obt-bc*
minurnoeu «Gljecft tyanbcnbc tn liefbe / en kan in $ijn ftcttc niet glubinDeu nat tip fijne lief�e foiioe Ijouben bctticoicn/ maet t�o?t be* Dteonohen te fcgg'aen: Glielijckerwijs deu Hert is wenfehende naer de Fonteyne der wa-
teren , enbe fomtijbtS CCrf� / Mijn Schepper, mijn Godt, ick wake tot u van het bsginfel van den dacli. Avgvstinv s Pfal. 41.
Wie is hp �:e Daer foobanttl) ia fing!jenbt!|
Sasten top begl)eeten' top fyn 't feibc. <�n* jDe feaerain boet gijp etbera 'oetfaich om. toctti�j
|
|||||
|
388 GODDELYCKB WlNSCHtj)
toetentoie��Tfaubetoefen' alftinutocmac�t|
is te toefen tiet ghene ghp berfoceftt g>a Dan1 mijne bjoebets/ lact on» t'fanun lirf hebben enbe bijftigbtoefen;/ enbet'famen loopentot De jfontepne Der toetentfehap. �.aet ons ge* IjjtK ben Hert wenfehen naer de b'oriteyne,laet ons totnfchen naet bie Jrontcpne ban toelcbe
�e �>ch?tfttUMfe0ht: VVantbyuis deFon-
teyne des levens. 0p is be Jfontepne enbe hctltc�jt; Want in u licht Tullen \vy het licht aenfehouwen. ^nbien hp be jfontepne en*
be het uchtis/ foo is hp oocfc metgaeben rechte �t toetenfehap; toant hp berfaebt D� fiele lufl-gierigh ?jjiioc om te toeten, loopt tot be JFontepnen / begeert be Jfontepnen bcc fcuatereti. 25p ben geerefnlt ghp binben be jfantepne bes lebrus / Die nimmermeer upt en Djooght / noch op en hout ban bloepen: 3Bn fijn licht fult g�p ontmoeten cene feta* ughepbt �iz nimmermeer upt en gact oft et berboncfeert. UDenfcht ban om bit licht/ om oefe feccKcr Jrontcpne/ cm bit ftftce enbe bot maecitte licht/ het toclck u ooghen met ei Jtennen / enbe om toelcfc licht te ficne / 6e in- toe nbighe oogljc toojt ghtreet ghcmaecHt/ enbe om toeUHc Jrontepne centn mtoenbigci bojftons Somt bcbaugen. Cimu. lib.5.inIoart.cap,io.
<E)it moet toel toefen een goebt gbefonb;
toater / nae-bemael battct berflaet ben onge- fouoen botfl ban Oefe »?cvctot / enbe �cr . _______^________fepn;
|
|||
|
______Het III. B o s c k. ^389
bjant bet fonDciTZboolt� Datrct af-toafcbt al*
U bnpligbep�t / en�e batttt berberfcbt entte obcr-bocbtigbt met ben $}cmclfcben tegljcn ben BCcner ban oiife fiele / enbe bat meet 10 om bat bet bc mcnfcbcnjche fielc beftoecken* be bp nac ban Diufle. bcbtotngbt allene te loepen tot <6obt 3Umac&tigb. Jfiet bit toa* tet �&ti�t bem ter bcgben betbetfcljt ben $jo* pbtte/ ate bP berfucbtcn�e fpjcrcftt tot Den gecte: Ghelijckerwijs den Hertwenfchtnaer de Fonteyne der wateren alloo � God wenfehc mijne fiele tot u. Avgvstinvs in Pfal.4i.
�oopt naer be jfontepne/ btstttt bc Jron*
tcpne: macr en loopt niet naec �c fclbe q\)c* (sjclicttoy� ecnigbe anbcce beef�e, ma*t tocl gbcl�cHcrtotjs eenen tytit- U9at ts te fcg* gben gljcltjcb eenen itjett i bat gbp «liet tra? g(je en fout ?nn in u loopen/ batgtjp fout loo» pen fonber opbouDen/ cuDejalfoo tocnfc�m �e jfontepne: toant top btmereften in ben Ijert een fcltfacm teecben ban raffigbepbt: maet mtffebien en begbeert be �>cb?tftucte niet bat top btt allene in ben btn fouben gabe ftaen/ macr nacb toeliet anbers. IQatto�it auDctsi 31ffcc nocb iet meer in bet gefagb ban oefen l)ntl jljae 't toaeraebtigb- �P berflin*! bc �c ilangbcn / en�e naer �at bP ^ ber*! flonben Ijeeft too;tIangbftam mecrbct�o?* ftigljt/ foo Dat bP fiaetom bem teeel taf* ______________ iBTm_________f�ji» |
||||
|
j 39O GODDELYCKE WsNSCH�N
I fttwmti �Mf�nt�pne ta fpoepenbe. «©cfe
flangbrtt «j:t titue fanDcn/ berniclt Deflan* Ighen Der boofhcp�t/ foofulDp metmcer�es jren pbre toenfchcn Ds Jfontepne Dertoaer* achttgijepOr. J#*tffchicn De gierighept blarfi :iun'thsttc�etOatiJcrDupf�ettia/ enDe 't ge* iMf�tnDtttghcnDe<8hcbobcn«3oDrs. <�nDe om Dtef-totllc �at aen u ghcfepDt toojDt / bcr*> 'acht tcat/ cp Datghp ghene boof�epbt en jfout bcbjubriu tnbien ghp liebrr &ebt quart :te Doen/ Dan te�mchtcn centeb tnDteujcft ghemaefs/ tn�icn ghp brei liebcr berkteft ban joe �anghen te too^Dm betbtten Dan Die te iDocoen/cnDcnae Drmacl gbpufetfa quarDt 'noch jijt ghejonftigh / cnbe �at ghp noch fels berfttcclnitoebeghcctlncfchcpbt/ utpe gi^ rtghcp�t enDe utoe flanghen": �Danneer fal teft in » bin�cn fulckcn begbeerrlncfeen pfcer/ nut Dmtocickcn gijp fult loopen tot De jf?on« tcpne Der toateren^ �joc hebt ghp noch br? gljeerf e nacr �c jFontepne Oer toni hepbt als ghp noch arbept in bet bergif Der boafhept» �trni.'it in u epghut fciben al Dat Detoacr* hcpDt ig tcghcnftrgOenDc/ cnbe foo toannect ghp u felben fult �ebin�fn ban Die betferer^ De begbeerterc te ?«n ontflaghen/ en tauit niet binben �jalcn als oftet booju niet ir.rer en taare om te toenfchcn. ©pgbetoalle ghp feeeftt t'rt Dat u foube gljercpcu enDe aen* flaen.' toenfttst om bet gijene Dattiftanbc* hagheil. VVenfcht de 1'onteyne der waer- ren ; tt9am <�so�t beeft ghcnorgh om te bet* q�tiefcen
|
||||
|
< Hit III. B g e c k. 391!
qtticken enDe te berfaDen Die tot hrm te 11c*
minDe fijnen toe loop/ enDe Den Dojf�tgben/ j gbeltjcli als ban De ij aten te Doen boeten Den! �ojft/ footoannect bpD:flangljcn beeft be* f�aen te betnielen. <0.ifc ia nocb ut anDcrs te bemereften in Den tyzit. S&zn feght ban De betten/ foo fp met gcoote HuDDen *tjn bct � famenDe om met ftoemmen te betanDecen bangtoctoeftc/ Dat fp elcfeanbet Doen allen onoee-fiant/ legg�enDc elcft *on gfoetupglje op Die booten is/ enDe foo betbolgbens tot Den leften toe/ Ote �e ftu�iDe is �uptcnDe:maecJ ben eerften ban al Die fijn gbetupgbe moet ak lene boeten / enbc boben Dien nocb Dienen tot eenonocrf�anDtacn Den ctoceOen ' bemoept |B'nOe / fal hem foetel�tft ban tuffeben tcec* «�n / enDe fijnen bolg&er ff ellen in ftjn plaet* fe/enbe foo gaen tuften op ben alDec-leftcn/ tot Dat fijne ftcet toeDetom fal aenftomen/ tn* bt in Defer boegben elcftanDer bpfiaenbc/ bol* bjengben tjunne tepfe / noch en $n elthanDec niet becfatenbe. 3i<�mct tot eenigbe petten DatbenJ�poftelia feggbenbe: Draeght elck- anders packen, ende (00 fuldy vol-doen de
Wet Godts? �>oa ban alfulcften |)ett geftelt
in bet gbeloobe/ enDe nocb niet ftenDctoat tjp gelooft / toillenDe Hennen stiet Dat hp be* mint beituacgtu eenigbe anDete betten Die tjem betegljenen / niet allcene Die betDup* ftett?tjn in toctenfthap/ Die gbeftclt $gn in intoenbigbe DupftetbepDt/ Die berblint ?tjn in bc begbectbjcltbcDen bunbet gbebteechen; iBm 2 macc |
|||
|
392 Godcu�cjeWjhscheh
maer Daec-en-bobcn �efpjtnghen�e ben ghe*
jloobigijcn menfttje / die niet en betoont net g�ene 6» gljelooft/ fcgg�enbe: VVaer is uwen Godt; Eact ons dan hoojen toat �efeti �ett teghensbefetoocioen gbedaen �ceft om bet felde/ indien top konnen ooek naer tebo!gcn. 3|rt den cerften/hp heeft te hennen ghegheben fijnen �CUfl: Ghclijckenvijs, feghtftp/ den hert wenfcht naer de fonteyne der wateren, alfoo � Godt, wenfcht mijne liele naeru. J��act toat fouden top fcggfoen oft Oen iljert toaer toen* fetjende naer oe jfontepne om tjem tetoaf* ift�eiij' ��annen top niet gtjetadtn oft hp loopt om te �jintken/ oft om tjem af tefpoelem' ^oo?t toat daer naer bolght / nocf) en Voile niet �oojbee onberfoetken: Mijne fiele heeft ghedorfti^ht tot den levenden Gudt. IPact
naet tjreft fp g�ebojfligl;t:> Wanneer fa] kk kommen e.ide verfchijnen voor het aenfehijn Gods? J^icc naet tft bat iek�o?ftigrje/ te tof trn/ te kammen ende te uetfcj)�ncii / itft ben dcjfiig!) teitoylcnttcft repfe / ieft ben dojfttgft tcrtorjlnu itk loop*/ enbe icfe fal berfaet tooj» tfen ais ttfi fal aen&ommen. �feaet getijdtkft als eenen Hert ben wenfehende naer de Fontey-
|ne der wateren , ende dat daer eene Fonteyne des Levens is, pjupt�chende upt �ethupaban'
mijnen <8obt/ toat fal itkmaetkenom biet* beftommen^ 3jck fal bemerektn Oc actbe / t\v. beocaerOe ia gbcmarcftr; De aectfcljc fcljoo*| injgftcpbt 10 toonderbaer fclioonc: mact fp; |
|||||
|
ijteft
|
|||||
|
Hit III. Bobck.
|
||||||||
|
3�3
|
||||||||
|
tjcrfr tjaren Honfienaer. �>ccr UaonDer�arc
»rt De gbefaepfela tn alle faccft.cn bit Dacc Rccf�ctv macrfp hebben al bunnen �>cbep* per. 3icftbcrtoqne �e gtooteban bc Zctbie bc
aer�e omringljclt / ick fiac bcrbacft en�e bet» flagftcn' en�e icft foccfte Die De fclbe gbefcba* pen beeft. 3fjdt flae mijne oogben naer �en Ijemel/ enbe naet: oe fcboonbeptban De ff er* ten; itk f�aeberftelt inoc ftiariflbepDt ban De^onne/ toten» fcljnnfelgtomacc�faeinis totneocffeningbcbangbc�celOfii�agft: ick fte ooch �ejf�ane Die oocft te gbcmocte hmm �t tiupHtinii�tn ban Den nacbt. 3tHe Dit is fehoone en�e pinT-tiJCCtDigh / als �iefcnDe toereken niet ban Der aetDc.-mact ban Den lic< mei / nochtans mijnen �o:fi en is Daer n\u De noch niet berflagben/ maec ick Dc|fti* glje naet �cm Die Dit allc-ga�er �ceftgne* fc&apen. Avgvstinvs manual.cap.2o.
39*f�ele gbetaecftt met De iicfDe<�Dbtsen
(iannietanDets beDcncften/ nocj) iet an�ers toenfeben / mart feer �tcftmael betfucfttcnDe feght: Ghelijckden Herc wenfcht naer de fon-
[teyne der wateren , alfoo mijn Godt wenfcht mijne Hele naer u. |
||||||||
|
i�m 3 A v-
|
||||||||
|
'394 GODDELYCKB VV E N S C H E N. j
|
|||||
|
AVGUSTI NVS foliloq.cap.35.
i Olebcti�efanrrpne'�fpjingfo-aberbrr Ie*
temet toatetcn' toanncer fal ick gijrrarc* ftcit tot Oc teateren utocrfoetigrjrpbt/tree* ftenbc ban bcfe oiocgtjc/bojrc enbc cnbjucht* bare aerbe / op bat telt acnfchoittoe «toe beught/ i! eer enbe lof esiDc �at tik �tffe mtj* nett �ojft met het toater utoer g�jenabes' <© �eetT/ tch bojfttghc nacr u bie jVjtbe JF011* tepnebcolebcns. Avgvstinvs in Pfal. 62.
Mijne f�ele heeft ghedorftight naer u , wel op
foo veel manieren als mijn vleefch. 3jtl liet an* berlebcn/ mtjn blccfcl) berrefert jiiin�e l fal bctfarot tooibcn: cnbenuift batten nier en eten fu�cn�ongbcr enbe Dojft Krijghen / en* bcbita!lc0Ooa^ben torbal ban onfc nature* hjcfcc tirancKhcpbr. JClfoo ooc!» ittbten top langde toarcfecn/ ballen in f�atp / inbientop langbe fiaen tooien bermoept/ m�ien top fit* ten rn�elanghe fitten toojben ftram/ cnDE baerom flaen top op. 31 n alle befc onfc ghc* b^recftrltjcftbcbcn bajftigijentop naer bron* (icrffclijckljepbt/ rnbe met bierebene dorftigt ons vleefch op veelderhande manieren totGod. <�it5r hoe bat hem meer in befc toilbcmiffe/ inbitl.anbt banflabctnpcig betftenbe met . ~ tomften' |
|||||
|
Hit III. Bot ex.
|
||||||||||
|
495
|
||||||||||
|
toeteften/ fjoe Dat langtifl om inert ijongrit
>n�c Dozflsg�t naet Dte oitoetmocpeigctte on* f�crjfdgtfeijepDt. |
||||||||||
|
M m 4
|
||||||||||
|
Quin-
|
||||||||||
|
39� GoDDELYf KB W�NUKHN
|
|||||||
|
Qmndo vernam , &■ apparebo ante facie*
tuam? Pfai.41. |
|||||||
|
! �
|
|||||||
|
w*s-
|
|||||||
|
____H nIII. BotcK. 397
|
||||||||||
|
Wanneer fel icl^ kommen ende verfchij-
ntn yoorhtt aenfih^n Godts?��i\.^x- |
||||||||||
|
Ahgustinvs in Pfal. 47.
V3|ntgbp trgben0 iet betcis ban te fjen
Bet aenfc��n<0oDts/ toilt u oaet toe bcceet maecften^ �f�aettoeeutoefoo* Daneliefoe/ inbiengtjpw lact booten fiaen/ Dattecittfcgoonb��/ ofttteffelijchecia om te laenfchoutoeiv Dan hp/ ban toie alle fthoonic* mept is ntmenDe Oen ootfpiongSj: cn�rgbp en ?tjt niet toecr�igh bem te gbe�encRen / moten oacc iet an�trs i» teotlrn�e in utoe g�jc�ar�^ ten. Aucusti nus in Pfal.3 9.
|
||||||||||
|
�p bit alle faetften ggefcgapen beeft/ i�be?
tet oari alle faccken. §P ote gbcmaetKt beeft al Dat fcboon 13/ too?t ftboonoet gbetcecftent Dan alle fcboonigtjepbt/ hp bic gtaemaecRt beeft alle Dat gtoot enOe �crc� iel / i& nocb Deel grootte cn�e ftertRet; alle bet gbcne gbp fout Honntn bebinben/ fnlt gijp binoen in ijf m leert beminnen ben �>tbeppet enOe fgn fc�efi* fel / Den turuK-man enDe fgn banDt - gbe* Daebt/ nocb Dat n<nietcnbouDc bet gbene ne ban gem gbefebapen is / noctj .bat |
||||||||||
|
g�P_
|
||||||||||
|
i3P8 GODDELYCKE WsNSCHEN
ghp !iem niet en berlieft ban toelciten gijp feU
Der fijt gefebapen. AvGVSTINVS medit.Cap.37.
3�!aer-foetfren/ aiocr-ltefften/ al�er-gocber*
ticrenfte/ atoer-toccr�tctjflc / alber-gtjctoen* fte/ al�er-uptgfotlefentfte / alber-fchoonf�e/ toannect fal ick u mogen aenfehoutoen j» Wan- neer fal ick comen encle veifchynen voor u aen- fchijn.' ngannecr fal ieft berl'aet toojben ban tttoc feboonichept? i©anitecr fult gijp mp lep* Den uut oefen boncKeren Rercfeer / op Dat icft inarij bclnbcn «torn name:» Anieim. ia profolog, cap. 1,
«© m(jn herte fpjeecftt nu tot <6oot; mact
gljrheel rechtfinnigh. O Heere, ick foecke uaenfehijn, het is u aenfehijn dat ick verfoeckc. �©rl aen ban/mijnen |)«re/enbe mijnen <6o�/
onOer-rccht / mp na / onber-tonft mijn herte/ toaer / eiiDc in toat manieren bat tcfe u fal Wit* ben! IBat tecciten hcbbcicKomuteftomen foecKen i boebamgh ig u aenfehijn4 <0 §mt( mijnen <5a�f/ ieft en hebbe 11 mijns toetene nopt gijcfien u aenfcbgn is mp onbdtmt. <© bocgbftj <©oDt / toat fal ban marriten utoen berboolDen ballingb^ toat fal tipt-rcthten cene flabc/ bebanghen met utoe lief bc / enbebcr* jtocjpen ban u acnfebrjn e toat fal bp bom om ite brrtoer�en titoe licf�c / cnbe tttoc ghcnaDc;' |
||||
|
bp
|
||||
|
HetIII. Boeck- 399]
�P tomfc�T�mutcftcn: mate u aenfcb�n t�
[jem te feet beDecKt enDe te betre becfetjoben. 4t>�p fijt mtjncn geete/ enDe mijnen «�oDt/ en* �e tck en bebbe u tot nocb toe nopt abeften. <©bp bebt mp gbefebapen / enDe bet-fcljapen/ teft en bebbe mpgbeengoetoftgbp en bebt mp Dat bstlcent/ enDe nocb en bebbe kk u niet feonnen hennen- gmmets tcfe ben gbemaecftt om h te aenfeboutoen / enDe kk en bebbe nocb niet bolbjacbt Daec-toe icfc gbemaecftt fouoe toefen. Avgvstinvs faliloque
cap.36. 50ebol-ftomcnfalicbcp�t/oft bet ftoogbfte
menfC�K-gbeitlcR is te fien het aen-fchijn van
fijnen Godt, bem te fien Dic�jcmel enDe acs*
oe gbemacent beeft / t)em te ftcn Die bcm gbe# febapen enDe bcdoft beeft / enDe Dte bem bet* tjeben beeft- Mijn aen-fchijn heeft u verfocht 6 Heete , icfc fal verfoecken u aenfchijn. SOjet aenfebtjnban Den>�oDt Derbepj Krachten /in
(jet toeleb allcene tufl alle De bcrbeffmghe Dec �epligen. Avoustinvs foliloque
cnp.39. O Heere wanneer fal ick komen endever-
fchijnen voor u aenfchijn ! mepnt gbP Dat teft fal aenfeboutoen Dien Dagb / Dien Dagb 1 fegb
kli/
|
||||
|
400 GODDILTCII. WeNSCHHN '
irlt' banbjeug�t/ moe banbljj�fctiap /dien;
daghden wekken den Heere ghernaecfct h�efr opdatwydaer inne fouden verh�ughen ende; verblijden! Of&oorien up�nemenbcnbagfj Dagtj fon�ec abont-ftontoftonDergangb/in; toclcJicn bat icKfalbooien tcneftemmc Des! iofa cene ftrmmc ban blij�fcbap enDe bel$j*j �ina��/ in toeleften Oat telt fat boojen: Komt; in de blijdtfehap van uwen Heere, ftOttlt itl De eentoig�e blij�fcbap, inbetbupa banutoen
IJjcctc/ en�e ban utoen «�oot / altoaet Dat toe* fen groote/ ongtonDclijcise/ toonDetbare faec* ben/ enDc Die nocli fonDer gljetai. Komt in De biijotfcDau foii�e'rDiocf�epDf/bctfdfenbc De eeutotgbe bl{jDfcljap7DaerDat fai toefen alle! gcet/ en�t nopt gfoeen rpaet/ Datr Datfal toe*j fen a! Dat gbp toenfebt/ enDe niet Dat gijp niet; en toenfebt/ Da:c Dat fal toefen bet lebenbc le*; ben/bctfoet cnDeminnelijcHlebcn/ enDeijet- gljeoencfttoee�Dic� leben/ bet Icben bjpban allen acnfioot/ ban allen argeuft enbebebjic* g�eepe;macr bolbanfcnee gbetufi^epDt enDt, gtjecufte bjptcbept / bol ban bjpe g�cnncbteA enDe gbeiiueljelijcKe gbe�ic&faeiti&ep�t/ bol ban gljelncftig�e eeutoig�ept/ enbe eentoigbc faligljepbt / enbe ten uften bol ban eenfabgb acnfc�outoen/ 't toelcfe ia De DljjDfcJiap ban Denieccr. j Augusti nus foli�oq.cap-z2.
T&tfc felbe blijbfcbap g�jefmaeekt jijn�e ban
$ctcug/ ftebbenbc bctgeten gbe&ecl De acrDe/ . beeft
|
|||
|
H�f III. Bobck. 401
geeft ggelgcft bp Djancftc toefenbe ggct�c*
pen: Heere 't is ons hier goet wefen, Tact ons
hier maecken dry woonplaetien. JLutt 0113 Ijicc bigben toaonen- laet ons u giet aenfegou ■■■
toen/ toant onaenoegaeftgljcnen anbeten.j <& ieete / Dct ia ggenoegl) bat top u btet mo*j g�en aenfegoutocn/getts g�enoegg/feg�t gp/| aUner betbuit te tooj�en met fttlcke focttg*, �epDt / toant bp ba�be ggcfmaecltt een b\\\yA 'peltten ban Die focticgepDt / enbe ban alle au* bere baboe gp terfionDt be toalgbe. IBat foube �p gbcfept gebben / moten gp bolko* meltjck �a�be ghepjoeft Die gtoote foetig*' tjepbt tttoet «©oabelijcftbepbt/ be toelcfee ghp baoj�icu �yiya bjefen�e alltnclgcft ije�t to? boifltjen. Chrysos ti ii ts hom.inPral.41,
3�en-mtttftt eens bit tyano'eitoen men*
fege/ Dienbpctigben <©abtb ; toanttoetenbej bat �p naet fgna lebena af-fchepbt fou�e g&ct�etcn get ggeficljte <�obta/ en totlt ggeen' upt-firl/ nocl) en f�eckt gtjecnflupcrtngijc;! maet toaet 't bp albicn Dat fulcfta gljcoaen1 toict�c bp eeniggen ggemeptten man/ een! man ban Qccgteitganoel/ een man bettoo^j pen' enbe �p-nae flrgbenbe tcgbrna De at* 'mocbe/ �et foube eene gvootc faethc fc�gncn; jbat fulck eenett alfoo betacljte bat teggen* tooojbitg lebcn: Ji�iaet fultft cencn �iioningb/| iggcntctenbe alle pctoelluftcn / alle be groot*. i 0ir �aot'g*!
|
||||
|
402 GODDELYGKE WlNSCHE»
DaOic�epbTDtsT��rfi�to / Uetbcrgpn heb*
bmtic foo bteiDerlepctoinne-ftranffcn/ flhf^ lebert hebbenbe foobclebelot-flag�jcn/ enoe ban allcfij�cn ftjn�efao Dcojuiehricl] cn�e bct- heben / uitte nu alles te befpottcn / en�c hein foo bterictj te rjaen beseben om te haken tuer bettocftomenbe / ?nn faecfim ban een tjoogcr gemoet/ en�ebaneenefielebegaeftinet alle | toijf bep�t / ertoe bebangben met �e <6j��.# lijcftc liefoe, Augustinus in Pfalm i iS.
J�iopfe© toenfehte mfulcfcerbocalieiicocft'
te fien bet aenfcbnn ban fijnen <!r>oDt/ cn�t foo hp <�obt is toe-fp?eccKenbe / fesht: Is 'r by al- dien dat ick gheuadevoor u hebbe ghevonden,
vertoont my u eyghen (elven, ende ghy fult my, vervullen met blijtfehap door de tegenwoordic- heyt van u aenfehijn. Augu stiNus foliloqae
cap.23. <Cn�e teft Die bettuoipen ben on�er �t btt<>
too.ipenc ban tt hupf-gej'm/ mijnen <6ot) / mijn �3a0ct/ cn�e mijn Kracht/ Wanneer fal ick komen ende verfchijnen voor u aenfehijn ? <©p Dat tcii Die u alf-nu belij�c boo? cenighen tijt/ alf-�an mach brln'bcntat inDctecutoictjep�t! 31cr fal Vue feu gbclucbich tnbttn mp rjoojr toc# ghelarcn te fien utoc litactichept. IBiefalmp |
||||
|
Het III. Boeck. 403
°iti3�Eht�gii�^>atllt)p mp Dat toe-laf t tot Dit
gcliiclt te mogen hornet^ Au gusti nus Pfalm 41.
Maer waaneer fal ick kommen ? fiet toat
berf�elltngb i �e felbe bltjttc�ept (jj0E \Qt\ {,0* ben toouoec) �aer *�a�t bem ia meDe �icncn* De fcbtjnt te flap enDe te traenbe te toefen tot Oefen toenfcb t Wanneer (al ick kommen ende verfchijnen voor het aenfchijn Godts � ©pt De* fen 10 nocb njfcn�c Defe na-bolgenDe beDe: ick
hebbe eene faecke begheert van den Heere, de- fe fal ick verfoecken , op dar ick alle de daghen mijns leven mach woonen in lijn hirj$. ID<Kl toe �at.-' op Dat telt alDaec macb beDencfttn De
bieugbDen ban Den ifeece. Wanneer lal ick kommen end^ verfchijnen voor her aenfchijn
van den Heere ? maettertoijIcnticK beDcncfte/
tritotjlent ick loope/ tettotjlent ten onDct toe* gen ben / eet tcfe aenftome / eet tcft berfcb�ne/ hebben mijn tranen iny dach ende nacht gedient
voor broot, als aen my dagelijcx wort gaefeyt: waer is uwen Godt? AUGnsTiNus medit. cap. 40.
ffl�l aen Dan � mijnen $eere! toel aen Dan
laet mv u aenfc�outoen / enDe ich fal tooien gbetroof�! beropenbaert mp «toe tegentooo?* Dtcljept / enDe tc« fal gbenteten bet bolftomen mijner begeerte; bectoont mp utoe OoDetijcfee j]i x groot* |
||||
|
404 G o d d e lyckeWehschbn
BtoorDa^isPp�t^fn�emjjne �lijbfcljap fal bolmaccftt toefen. Mijne (�ele heeft ghedor-
iftiijht uaeru, euie in veelderhande manieren oock mijn vleefch. Mijn l�ele heeft ghedor- ftii^httot Godt de levende fonteync ; wanneer fafick kommen ende verfchijnen voor het aen- ichijn van den Heere? IBannect flllt gijp ftO* men mijnen bemoof�er Dien tcfc bertoacljtcs'
<0 toat gtjelueit fouQet toefen �at xeft mijne Igljetoenfchte bwugtjt ttm mocht bcf�c�tt* gtjeM <© mocht feit eens toetfact toojben/ foo toannect u lof enbe c«e fal berfchijnen/ nacr. be Kirlckc bat �.h foo bongete! «�ch of icn Djoncften toietDe ban De oberbloebictjept bijns bupfgbeftns/ naer bet toelehe «ft foobaeo fte! <©elj of s�P mp gaeftteb^ineften tipt be befte DtjnDec toelluf�ighepDt/naerDctoelc&e tcfcoocftDojftighe! JKaec Daetten-tuffcjjei»/ 6 mijnen <©Obt/ dat daghende nacht mijne tranen my dienen voor broot, tot albet f�ont Datmen mp fcgglje = Siet uwen Godt, enbe tot bat mijn ftele maclj Ijoojen fiet titocn 23jupoegom. Av ovstinvs foliloque
cap. i. ©ctttjoont u acnmp/mijnen bertroofier/
ibaticft u mach acnfcljoutoen / 6 ecniclj licljt j mijner oogben/ ftomt bliufchap mijna geeft/ jbat ieft ti fie met be bljjbfctjap ban mijn her* |
||||
|
te.'
|
||||
|
Het III. B o i ex.
|
||||||||||
|
405
|
||||||||||
|
te! ©etopenbaectn/ �mjjnebecgeuginglie/
6 mijnen ttoofl/6 mijnen �eete/mijnen<t5o�t/ mijn leben enoe «ntgDe falig�cpt fcan mij* nefietel |
||||||||||
|
^nj
|
||||||||||
|
QutS
|
||||||||||
|
|40� GODDELYCKE VVeNSCHEN
|
|||||
|
�k;; b/'.':; dat',:! pcnnxs (tent columbx, C?' vo-
t.u/o O" requitkatn? Pfal .54. j H'j�'
|
|||||
|
Het III. Boeok. 407
|
|||||
|
Wie (al my vederen aheven ghelijckjvan
eender duyve , ende dat ick^fd vliegen ende ruften? Efal. J4. Avgvstinv s fcrmon.45.detemp.
I<�Dct pelgrim Die fijn lief�elDc repfe ban
ijter foecRt te �crbo-jjDeten/ ia met allen iwttct)/ en�c fcgtjt al bstfucljtenDe: <� foe* te BaDec-lanDt/ 6 ijemd� ©ao�rlant / 6 ©a* Dctlant toeect om te aenfetjautoen: <©©aDer*, lan&t Daer �at tooonen Die Cngelfcije ljepj-1 iicact)ten:<©$)aDcrlan�t/ Dact Dat nicmant cnfterfr/ Daer gijcnen bpan�t en imjg�t De oim-ljant: <© ©aDcr-lanOt Daer gljp*�3Dt boojttjient tjebf / enDe Oaet gijp genen bp* aaot meet cit jgttycfenOe. Avgvstinvs medit. cap.37.
Wie fal my vederen g'ieven ghelijck van
eender duyve,ende ick fal vlieghen ende ruften? gieten ismpfoofact/ ofr foa aeng�enatm «!e te \3icfm nut mijnen �Dcere/ cnae mijnen �oOt. jficf� fji>i?3ciiiicr.teent mp vederen met De iBclc�ie uil totu inact) hommen geologen. I Aiigussin v$ ia Pfal.isS.
1
i ^at ^Dercn/ toatbiengfreten/ate altene
�ln 4 De |
|||||
|
. 4-08 GoDDtlKKI WeNSCHI N
oc ttoce geboben ban De li�fblTin toelcfe�lto��!
g|)c�oDr:t {jatirj�t g!)djcc( de U9et /enbe de ^jopbcten:' befeblengftel�/ Defebeoers fullenl mp ter bate nomen/ indien �c� �c fclbcacn- bcccbe / om baer mebe te bliegften ban u aen# fchijn tot u aenfcbjn / ban jjetaenfclnjit bea; becfiaojben / totSJctaenfetjtjnbanbte�aer ie\ bcrfocnt enbe te bjeben geftelt. �aetono ban nu af gaen bltegtjen met bleughclen ban defe ttose-aoudtgttc liefde/ enoe (aet ons bencfteni bit bit 10 alle onfc ijope enbeallen onf� tcoofi, Haet ou0 bederen aen nemen Dooi De licf�c Die ton Dooi De �crjccrfnchrjcpt hebben b«lo» reit; taant De bcgeerlrjcft�ept isgfjctoo^den Ijit lijm enbe tctre banonfe blcugfjcle/die on3 {Jeeft Doen ballen upt oen bjrj�om ban onfe open loc�t/bat ia te feggen/ upt De bjien* Del�cfte gtjenade ban Den <©rjeefi 43oDts$. &o Dan Daec af grjcftooten / toebben top bcrloo» reu bc b eberen / enoe top ?(jn foo beele als w bomen in De macbtban Den ©ogbelaer. 113 ar f.il ieft Dan uptccchten in bit tcbcn/ Dat Daer toan oder-bjacbt mffiiftn foobeel fcUandt? blccften/ tuffr^enfuUft een gbenricl ban fon* tim/ tufjcften Ijet g�etoocl bon foo becl bagc* Irjchfcbe beltoojingen/ enbe aloerjjande quaet tmie-grjebcn^ AmbrqsiVs de fuga Cxcu\,
cap.j. <g!)fftecl oiifcn tjjbt tooit obctD jatflt met
___________:____________________fojfljje
|
|||
|
______Het III, Boicx-, ______409
fojg�e-' enbegbe�eclonsfcijeii met ftoattg*
Dept; Ghy wandelt, feg�t bp/ te midden in de
ftncken, enbe eenen au�eten beftlaegbtbem
over die ftricken die daer verborgen lagnen op
den wegh die hy moefte voorby gaen. 4SnQt hp bjecfoe �cKltcht %t topjben enbe te ballen j bP
teilDcb�egbcn ghelijckdemuffche, maerden
ftrick en was noch niet ghebroken, mijn vlucht, fegbt bp/ is my verlooren^noch ieit en fean niet
meec gbebiuc�ten � Sijn vleugels toatcn bet* ftuara�ooj De �upftn: laat eren ban be toolc* Iten Des locbts/ cnDc miflTchien en ftcf� bp niet op-bltegen. 3|ntmec0 bP fucbt Defe Mengelen ie �ettDetbetl / op bat �P foude vliegen ende
ruften; gbelnc&etgbefcbjeben ftaet: wie fal mygheven vederen ghe�jck vaneender duyve,'
ende ick fal vliegen ende ruften ? AMBHOSIVS lib.4.10 C.4.LUC,
l�ant be fiele ia aliuet gbenagelt aen Ce
toeltuftigbeben bes bleefefts / tme foo fp De aettfcbc lufien meet acnftleeft/�oe bat | trsaer* bec is toeberom te bltegbcn naec Die plactfe baecfp eetfliaupt-gbeftomen/ omnteftoiile fp foogbebonben is aen be fitichm ban bate mifDabetv enbe or.Dcttoojprt? DspjicftelmDefl blecfcbs, Ambrosivs ferm.70.
33aer m ftan niet bitegen banbajfupbet/
|
||||
|
41° GODDELYCKE WENSCHEN
opjft|)t/fhel/cnDc Itcfjt ts'noctj toirna opheft*
tigijept niet en toau bemaegtjt Doaj De o>i�c# �icdjlnthtjcpt/ nott; toirna blijttr�rpt met en tcojt berftoactt Doo? 't getotcljte ba ongrlncfte bleugftclen 3M» beftenne Dat Dcblcugtie foa fttu niet rn toojt �eftlammert Doo? 't gtje* teicfjtc ban De IcDcn / atfl tori en DJct ban oc fonDen. |jct toelcftc mp Doet g�eloobcn Dat on�rc aiie De boghehs De Dupbe cru ban De toatfctrf�c cn�e btljcu�tg�flc 10 tn ftetbltc* fl�en/ om Dat fp �cben aiie an&ccr 10 fujsbes/ bttjtirh enoe onuoafcl. <©m fcojt te maechen/ Den |^opt)ctc53ab:0 tocnfcijenDc te bliegtjcn mrt cnUcfmctSirpDt Dra tjerten / entoenjeijt g^ren atl�CI vederen dan van eender duyve,
feggeuDnVVie falmy vederen geven gelijc van eender dnyve, ende dar ickfalgaen vlieghen ende ruften. IBailt �P �CtfiOlU tori �arDenj i}rmel l)cm �cw: Un toinnrn Deo? cenbouDic^i gepot Dra Orrfla/ ai0 Dooj De Itctjtigtjept Dci-! beoerrn. Ori&ines hom. 4- in Cant.
typ ijasar De lirfae ontfangen ban 't toornt
OaDt�/rnDr brgcrrDctotbct fel�e met cenj wacker vleugbe te komen , ("rggljenOe: Wie; falmy vleugels grieven gelijikvan eender duy-, ve, ende dat ickfal vlieghen ende ruften, lek f il vliegen D301 mijne finnen/ iek fal vliegen; jboot gijrefieftjeiibcrflaitt/ en�egam tuften/'
'alg uk fat hetobcu begrepen De bcrholcwhrpt |
|||||
|
ban I
|
|||||
|
Het III. B o e c te 411
ban fijn berftant enDe fyn toetetifcftap. iir-attt
ick late mp booj-fiarn / Dat bic �aet�etracij* ten De DooDt 0110 �>alicl)-makers i e s v Clj.n* fli/tn�e Dacr tnne alle fiunne Itificn Doen bc» fterben/ Dat Dtcf�lbe?»jnsrteDe-puct)tersban �e gDeltjckrmffe frjnDee Doo�t; aifooDcg�e* ne/ aenbeerbrnfie De Dcug�t ban Den gepltgcn *!�|K�ft / enDe beebult luojOcnDe m.t fijns ga* ben (om Dat |jp bei*fc|?encn ijecftm�egtjc* Daente ban eenoet bupbt) toojDcn eed» D�p* bcti/' om foo ban Defeaertfe�e enDe ncljaeme* t�'cHe plactfen doordevleughelenbantenfcl* ben <Otjecft tot benoemd te $ijn begeuen. Bernardvs ferm. fuper Beati
qni habitanr, $>et is tocl gfjeDaen bat gljp-licn vleughelen
jfoiiOt acnbectoen ghelijclt Vin eender 7)uyve,
ende vlieghen oimemoghen ruften. �Oatltcp' D�t aeibe en toao gtjecn� cufie; matt tuelar^j bept/macptcbekomnietniffe/ tyoeftjept! moe quclUngtjc Des »�5tiecfta- l�Bat iffct Dan te hzA DucijtenbsojDie aiD�isiabiiegijenDe^ tenfp! Dat Ijp pcbeio cp Der aetbe getoacr fcjoj�e ectij DooDe rampe oft ftt:n:!5e;iDe�c{jaem/ cftpctj Dat Dat gdneke/ enoe baec aenftangt fijne ftn?j nen/enoc foo befpiettoa.it ban Dse aiDcr-fnoot*; (ie 3iagbct0 Du- tjem al�ua bek�icken / i>^o dan; het lelie vau dien mcnlcbc eriiers <�edi:de: ais hec-
eerlte. |
||||
|
412 GoUDll�CKJ WeSICHES
|
|||||
|
AvevstiNvs inPfal.76.
l�anttop moeten lic�jtct�cfe fpjingm ober
alle tjer ghene Dat ons belet / ons tegen (jout cnDc belemmert; (toant betonfc blengemet allen berhinbert/foolangbe tot Dat top gbc* taceften baer top bcrjoo:cn / boben 't tocicft bier niet en ia/ onbet 't toelthe Dat al t�/enbe upt bet toclc&e alle b�igben bebben bunnen oojfpjmufe. Avgvs tin vs medit.cap. 37.
<©lt|eeteberleentmp cene uptccfic begeer*
feonne bliegtjen baer top gljelooben bat gijp Sbcftlommen ;ijt / enbc s^elflclt tcfe in befc te* S�entooojbigtic ellenDe macr gbchonben en faoibc met ben itrbaem / bat icit u altoos bp bljjbe met be goebaebten/ op bat baer mijn berte ia/ 6 mijnen eentghetv ghetoenfebten febat gijp isifg�clijcfta ooclt moet toefen. <© #ecce ick btDDe u ban / bat mijnen geeft aen* beerbeblcugtjclenomtebliegljen/eabe in tjet Wiegen niet enbaflautoc/ bat Ijp / fegge ieft blicgtje�nbcglitracclietot bie tceffelijcUbrpt ban ntoen tjimfe/ enbc bic plactfe baer bat ia uto* bethel etuiKPbt. Ibidem.
%oti�t mijn berte in u ban�t/ toant fon*
?�? " enfaffl'tniet boogber too?ben gbeto* '*� ' gljen. |
|||||
|
______Het III. Bo e o k._______413 I
Bont. 3jck tjaetfemp/ icltfpoepcmp/ om te
komen Dact�atiaiDebcrfefeerOe bjeDe/enbe Dcsi lupftet ban Die eeutoiglje tufie. ^eemt/ en�e bef�icrt mijnen «�tjeefi / cnDe aenbeert Dien nacr ntoc beliefte / op �at �P �oo? u gtie* Icp�c ftltmme tot De lanDoutoe ban obcibloc* Dig�ept/ aiiuaet ghp 3ifrael booj eeutoig� jjjt gDebenDc tjet boetfel Der toaerat&tigbept. |
|||||
|
<&Q Qua$
|
|||||
|
4T4 GoDDELYCKE VVENSCH� N
|
||||||
|
guam diletta a tabernacula tua Vomine virtK-
tum ! concu bifcit er deficit anima mea in atria Domini,Pfal 83,________ |
||||||
|
HQe
|
||||||
|
H � T * 11 I. B O E C K. 4T5
|
|||||
|
Hoe lief-getal zijn tnve ivoon-flaetf�n 6\
Heers der Hejr'-krachten, mijne fiele\ heeft begeerte, end: bcfivijckt in de voor-falen van den Heere,��&\. 83. August! nvs �iieclic. cap. 25»
MOtDee 3jctufalem/$}epltgbe �>ta�t
«�o�tS/ luee�Dige 25«ipt «Cbjifii/mtjn tjerte bemint u/ mijne ficle beeft te 'grooten treeft naer utos feboonigbept! <©cb iJjoc feboone/ochboetteffeiyeft/ oc�boefcer* be�en �toet gbp toefen: gbp >tjt geheel feboo* ne/cnbeDaee en isgeen�lechein «.«�tlucftig en�e ban eeutoe tot eeutoe gelucht tb fal toefen mtjitc ficle / tn�ien tch een© becoienete aen* feboutoen utoe gvoot-�abigbept/ tttoe falig* bept/utoe upmemrn�e feboonbept/ utocpooj* ten/ utoe mucten/ utoe ftcaten cuDe utoc me* nicbbulDige tooon-plactfen/ utoe cbele bojge# tpe/ en�e utocn geoot-mat�ng�tls» l�oning/ in fijn lof enoc eece/ utoe mutcen njn gemetfi upt ftofieujefte gefleeuten / en�e utoe poojten «pc gcpeecclte �, utoe f�caten ?i'jn belept met gout / in De tocitfte Dat tooit g�fongben ben : toeughbelycften AUebya; u�je mcntcbuulDige |tooon-plaetfeu ?ijn gbegrontfef�ig�t cp �>a* pbpjen enbe «Diamanten / De Daechcn ge�ecftt met gouten ttcbclen / totens gbcf�icbten nie* manot tune en gaet ten jp hu ftrobec is/ O o 2 noen
|
|||||
|
,416 GODDIITCKI W�NSCHEN
noch niemanDt bier en tooont die bcblcrfu
ia. jl�ocOer 3ierufalcm gbp ?�t gbehecl fehoone/ enDe gtjcbcel foete tn toelluflen! gbp en hebt niet Dat ons gbclijcfn / oft Dat mcttcr aerDe ober een fsamt. 31 n u en is nacht noch �iipftecmfie/ not� cenig'be bcrfchcpDentbcpot ban ttjDe: ntaer C>oat ban <J5a0t / Iittjt ban licht/ enDe eene fonne oer ghctechtighept/Die u altooa is befchjjnenbe/ een toit enDe een on* befmet latnmttun is boo? altgt u {{(act licht/ utoctt gianta / cnbe utor bolmaeclue hlarig* ftepDt. %l u goeDt is te aenfehoutoen Dien frbooncn �Uoningb Der �oningben/Die Dacr }(jt berheben enDe omringheit met fgn uptgc* lefcne. ©act ?ijn be lof finghenbe repen bet <©n*
ghcfen/ �aeris {jet gljefelfcbap Der fytmti* fcger 2$o?gltcrpe/ Daerjs De focte bjcugtjDe- feef�c ban alie De ghene Die tipt DefeDjoebe pelgrimagie jgn tocDer - gbefteerr. «Baer ia De fchare Der fcjtjfc enDe boojfiebtighe #?o* pheten/ Dacr is het gbetal Der ttoaelf Kpofte* len/ Dacr is Den feghen-rijeften legbet Der roDDciBartdarrs; Dacr is De Ijepligbe brr* gaDenngtje Der 25clnDers/ Dser jijn Die <J5oDf- Dienfttghe JBonicften' enDe Die oprechte enDe toarel�ocftijnenaccs. «Baer ;tjn Die ijjepli* ghc 31oncft-bjoutocn / Die De piicftelcn D�fcr IBccreiat rnDe De bjoof bcpDt ban hun cbeti- Decl hebben ftloccftelijcft obertoonncn. «Dacr jtm De ftneebtjena cn�e De mepfftens/ Die Doo? goc�e manieren hunne jonghe jaren ^pn te bonen
|
||||
|
H e t III. B o i c k. 417
botocn gbcgaen. 33act;ijn De �>chacpltens
enDe �e iammetuens Dte De IBeetelot ?gn oooj-Kammen. .J^eghelijcK hem Daer ber* heughtenbe neemt gtjenuctjt� in fijn epgben tocon-plaetfc/ Daet is onbttfetjept m De glos cte / maer gbene in De bltjDt-fcSjap. «Baec tcoonr De bolmaecnte enDe De op^cclKc liefDe; toant35n�ti3Dacral in al/ Den toclckcnfp Die Date toefen aenfehoutoen / enDe asnfchou» toenDe bjanDeninfnneliefae/ enDe hem be- rninnciiDc lotocn hem / enDe bern loGbenbe btx minnen hem. Sflii't kojic/ a!le hunnepltetjs tingh is te looben Den al�crisocctjf�cn. <©ch Ijoc gtjelueftict» fauDe icli toefen toaert Dat ick naec be ontbin&ingqe Dan Dit lichaem bet* Dient haDDe te hooien Die ghefanghen Der bc* melfchct meicape/ Die ghefongben tooi�cn tot het lof ban Den eeutoigbcn �iomngh/booi De btfituts ban Dat opperfie Baacclant/en�e dooj DiebcpHcharen dce gcmelfcher greften. 3<ch fouDe gheluthieb jtjn jae ai te geiucltich/ Dat ic�iooclt eens toate to�ccDigft �en felben loffangb tefinghenboo.j mijnen �ftonmg enDe mijnen bdijOcr/ enbe batklihem bcoiceu* tuut) mochte bp-toefen. Avgvstinvs medit cap,22,
<� lebcn Dat <�oD �erept heeft booj Ut bent
licf�e Djaghen! lebctiDe Ictscn / faiigh leben/
bjptetoeh/gberuft leben/fchoon (eben: fup*
bet leben / onbebleekt leben / hepUch ieben/
<0 3 onfterfs
|
||||
|
4i8 fioDDiumffisscHi»
onftetffelntft lebcn / ieben fon�ec Djoef bepnt/
leben fonbcr anghfl/ leben fonber bcberffnitf* fe/ fon�tt berarghcrniflc / leben fonDct bet* fttopingfte/ fonbet btranbeting�e/ ut 't feojte leben bol alle toecrbe/ enbe alle fraepitfcepbt/ tiact- bat grienen tegfyen-fir ijbenben bpattbt tn ie/ nocU geen aenlocitfel ban fonbe / Dacc bat �cliffoeboliwacclu tg'' baet Dat geen achter-j bencften en ia/bact bat ben bag� eeutoigh ia/ enbe ben ghecft altijbt obet-etn ftommenbc/ �aec bat«3obttoojt g�tf�maeuf�ttjt aen aen* fjcb,t:Cnbe bat meet ia baet be fiele booj ecu* toigh enbe fonDcr ophouben met bie lebcnb- maltcnbe fujjfe becbnlt toojt; 2tllc mijne toen* fchen en ftrecneti Ijun mact nacr u / enbe nacr utoe ftlattgljept! jiBijn gh.cftc|)te en �egectt gftenen snoeten baeb/ noth mijn |jrctc anbee goet, Doe bat teft u meet atnfchoutoe' tioe iri» dqo,i utoe liefbe meet balie tn onmacht; utoe Btjeoac�tenifle betooifactitt mp ent fonber* lingi) betnoeg�m/ enbe boet mp met allen I toeufc�ennactutoetcgljentooojbtg�tpt. �>o ban �ct tuft mp/ Jjct lufl mp/ feggtje ttft/ tot ti tegaen frieten be oogtjen banmjjn�ec fier* 1 ten/ niet bacc bcneffena gtjelieel be gtjcft�ltes j niffe ban mijnen geeft, �ct ia mp een bjeugtjt ban u te fpjeetltcn/ ban u te tjoojen / ban u te tjanbclen/ enbe bagtjclijctts iet te iefen ban u* toe falig�ept/bte te Ijetleggen/ enbe feer bitk* mael in mjjn gtjebachten tei'eibctffctjcnfcet B&encitftfauDegttclcfcn tjebben/ op bat icfe ntet betere ftonnenbe / ten nunfien foubc I !___________^ i�oi*
|
|||
|
Het III. Bo � ca* 419'
D�ojfttutgen �clj�tte/ Den a�bept / �« ftoect/
en�e alle anDete ongljcmacften ban Dtt f�cef* fcljjcft enbe bergancftelijcfc le�en onDer bit berKoelenDe lommer ban urne forte / aeng�c* name enDe bciquuifeenDe locljt / om ten Icficn bermocpt jijn�e / mijn Ijdoft te gaen leggben mutoenfc�oot/ cnOcDact mn begeben tot De ruftr. O gtjp al�ttgljelucmgtif�e leben/ faltrti rjjche bat ontdagljcn 10 ban bc �oat/ Daer ge.-- nennjDtmetOejaeenopeniUimt/ bare bciv gc�ucrigcnuag� en meet ban grenen onDee* ganglj/ oft eemge Dupfleti�ffc/ bacrbat�en totnbatenfttjjDccbcrgefelfcljapt met Diciof- fangl) fingcn�e repen �et^ngclcn fonDerop* bou�en tot «SoDt ia fingenbe bat i�cot ban ociic�chensbau Sion. Hugo de S. Vi&or. lib.de auiina
. cap.4. iBnt gljefangljcn / toat «�jgtjelen/ tear
fnaec-gtjefpelen en toojOcn �acr niet gtje* �oojt j* toant Die «�jg�elrn fpelen Darr altoos eene aengbename Jl�inftjtHc Der Cngbckiv en�e op De fclbe Die ^emel-bojgijers jtjn occU fmgDenDe bat fcfjoonc �-wbt oer $.icatt ftens. AvcVSTINVS manual.cap.24.
<� tmjnefteletoilt DertelijtK berfucbtcn/en*
bcmet allen pber toenfcljen pat gijp moogfrt ___ <®o 4 secaec»!
|
||||
|
420 G O D D EL Y C K E WeNSCHEN
Bjictactfeeii tot Die oppetfie f�eDe / ban De
tijelchC foo vele wonders ghefproken wordt, tn
De toclcfte een toooningh e is als vau alderhan- de verheughende lielen. AvgvstinvsI. 22.de civit.Dei
cap.33. Wat al floet �aet ghcen quae�t en fal jtjn/
noch Daet gheen gor�t en fal ghcbjtccftcn! Daer men Den t�Dt fal obet bjenghen met liet lof Dan <�oOt ailmachtictj/ Die Daer fal toefen in allee Den gneheclcn %l 3tfe ben occfe Daer af g�jttoacrfchoutot / als icIt lecfe; Sa- lich lijn fy 6 Heere , die daer vvoonen in n huys, fy ful�en u loven van eeuwe tot eeuwe. Hllle De UDtmaten ban Dit onUcOctffelijcfe lichaem/
"r�Klcft top alf-nu tot bcrfchcpDcn nootfaec* fee�tjcHtjeDcii bebtiiDcn UcrDcplot te "mefen (toantalf-baner.f�aie noatfacckcujckhep�t met toefen/ mart bjel urn bolle gherttfie/ en* De eeutoighc ghcHicSfacmhepDt) fullcn hun a'.lcne brommeren met het lof ban DenaU bcrtjaoc!;ften. <©aec |al Mscfcn Die toare glojie / noch Daer
tn fai oot�t niemant/oft oaoj mif-bcrflant/oft Do�jbiepmge toojQen gepjtfen. <�>enc ecre en jfal Den toectDtghm tooien ositDonOen/ noch iDeii outocer�igenaotlttoaj�en toe-geepgent. tSDarefaltooonea Den toarcnbjcDe/ noch Daet tn fal oocfc nictnant ban fp-felbcn / oft ban iemant an�ers in het n�nfte bcrlioit oft bet* hiiioett toojDen. IJ» �� De Deugijt betlecnt �ceft/
|
|||
|
_______Het III. B o e c k. 42�|
tieeft/ falban De felbe noch. toillcn toefeiTD�n
loon enDe De bergclDingbe / Dact boojen beeft bpfp-fclbenberlooft/ fo oatmengeen fchoon*! ,Der belofte en f mDetoiU|ntoenfcben! taant toat beeft anDers te beDrlben Dit feggen ban Den ^ophete: lek fal wefen hunnen Godt, en^ de fy-heden mijn volck. Cen toare DOO? ttUV boe foubenfp bebben bunnen nootD|uft/ iriv
faltojfen alle bet gljcne De menfcbenmetal* Der eere ftmDen �ttmnen begeren als te toeten! betlebett/ DegbefontbepDt/ DeoberbloeDig*! tjepot ban fuftfe / cere / rufte / toeDe enDe alle; goeDt: enDe ten Defen opfiene tooit ooeft feer toel berfiaen Dat Daer fpjeecitt Den 2�poff ei dat Godt is al in al, ende dat hy dien-volgens oock
fal wefen het flot van onfe begeerte. �)�» t)it Qt* ficn fal toojDen fonDer cpnDe/ fal bemint tooj*
Den fonDer af-fteee / enDe gbeloobet fonDer ce* ntglje bermoeptbepbt.<©aer fullcn top top en* De ontflagben toefen/ Daer fullen top ften enDe liefhebben/ Daer fullcn top lief bebben enDe lobcn. ^mmeeebt Dan toatter fal toefen in bet epnDe/fonDcr epn0eU3ant toat is anDers ons epnDe/ als te gberaer&en tot�at rjjclie&at fonDer cpupe fal toefen:» BoNAVENTVRA fo�loq.cap.4.
<© mijne fr�le toat fcan ten feggben/ als icfe
oberDcncfce Die toeftomen�e �lbofcbap ! J\ck balie bp-nae in onmac�tc Doo? tot ttootiDr*) ringbc; toant OejhjDfcbap fal toefen ban bin*. nen
|
||||
|
422 GoDDIt�CKI W�NSCHtS
ncn cn�e ban bupten / ba» oi�bet enbeban
boben/ en�ebantre fjjben. ^oofultgbpu Daerbcrbiij�eninal enbe ban al. gbid.
<0 mijne ffelc toat fal u bit boo? eenen bagb
iucfen/ als gtjp fult tosj�cn opgenomen tot biengheluctughenrep ; enbe bat alle utoc pij* nc(inoien gbp (Qo�tbmchteljjcH geleeft btbc/ enbe met alle Ijjotfacmijept bie bctbiagben) fal berfteeten in ecut�tg�c �i�otfc�ap:1tlf-�an j'nlt gbp iobtn utoen §ecte enbe utoen <�obt met oe tippen ban bliJDfcbap<' enbe feggenUck fal in der ceuwigheydc gaen ringen de bennher- hedenvanden Heere. Auuonrs inOrat.
«© eeutarigb Jjupa «�obts/naeft bcmjjjt gbp
mijne bljjbfcbap / enoe mijne berttoofunghe/ enbe be foete ghebaebteniffe ban innen bcpli* gen name fp mp een ont�accfeinge ban Diocf- tjepbt/ enbe het epnbe nujnct bernocpmghe, taant het mp fcec bcmoept ban befc laftifl�tj pelgitmagic- Ibidem.
<© feboon enbe fclaetblincfcetvbe bupa <�oba \
ith bebbe bemint ubie trcffcl�cftbept enbe bei plactfebcebcrhcbenthcptOaba. <Sat idibenj Catb en�e nacht in ticfe mjjne pelgtimagjei tot ufhete mjjne bctfuchtinghen / Dat mnnj |
|||||
|
bet»!
|
|||||
|
| Het III, Boic ir._______423
fjtrte naft u �tgbe / Dar.mtinrn gccfi ugabt
flac/ euDe ten lef�en Dat mijne fiele toenfche tf geraedun tot Die ccutoige falig�jept. AUGUSTI NUS medit.Sap.37.
U�tenneecfal ick gljctaeclten in utoe fchoo*
ne enDe toon�erbarc irjoonftcbcs' Daet aitijot ia een fort gbelimt ban bjoIijcKbepDt / cnDe toanbujDtfcpap in De tooonficDen Der teebt* �cerDiglJC: Salich fijn (y, �Heere, die daer
woonen in u huys,fy fullen u looven van eeuwe toteeuwe^ <5btfticliigb en�e bovenmaten ge*
lutRigl) j|jn fp Die gbp hebt �erUoajencn�c :opgbcnomcn tot Dat fjemcls erf Deel. S.e: Heereuwe Heylighe Moeyen voor u gh�lijck
eene lelye, toant fp �JOjDeit berbult door den overvloet van uwen huyie, ende ghy fult die te drincken gheven uytdebeke uwer welluftig- heydt. ns'ant g�p ?nt De fontepne Des leueno.
<©clj hoe UionDcr�aer / boe fejjoone/ hoe aen* Bljcnacm ?yn DetooonfieDenuanu hups/ 6 *6oDtoer|)ep:-hracbten! «EJefe mynefo;?Df* gbe fiele beeft groot uetiangben om Daer te mogen ftommen; Heeie ick hebbe bemint de treft�lijckheydt van denhuyfe van uwe glori?, eene faeckehebbe ick begeert van den Hceto, defe fal i.ck verfoecken,op dat ick alle de dagen mijns levens (oude woonen in het huys des Hee- ren. Au GUST! NUS foIil0q.Cap.3j'-
^ ghelncntghe: �jjp fao bier-matt gbe*
luchtg�c/
|
||||
|
424 G O D D E L Y C K E W E N S C H E K
luthlgjje/ Ote nu ontllagtjcn ban alle quacot/
enbe becfchctt ban liun ccutotgbc falig�epot/ be�bcn bei�lent te hommen tot u � tnchc bol alle tccffeiijchtjcpbt / d njche bat eeutoigb is/ enQe nopt en fal hommen ten onoet! bact Dat gbebuerigb bacb 10/ baet bat tuoont ben toa* ten bjebe/ bact bat ruften He fielen bet ^cplt? gC; Over wiens hoofden alcoos fchijnt de blijt- lchap die fy lullen behouden , enbe bact alle D?oef hepot 10 upt-gbebannen. <© �ecue/ hoe
wonderbaer ende hoe loffelijck is u rijeke , in
het welcke nevens u heerfchappen alle de Hey- lighen. G r e o o r. i v s iu Pfal.7.pccnit'
<©aer is een �ebt bat alt�Dt febijnt/ bact is
Iiltjbtfcbap fonbec aebtetbenchen / begeerte fonber p�ne, �efoe fonbet f�iarigbepbt; bcr* bultbepbt fonbet toalgtje / gefontj�tpt fonbec gfjtbjcch/ enbe leben fonbet boot/Daer bc oot= mocDigbc ban betten/ bacr be ftelen bet rec�t* becr�tgtje/�aer be tngcfetene ban bat ijemct� ©aDet-lant/ bacr be gbelittcn bet ^cmelfcbcr gecf�rn ftenbe ben��onnigt) tn fijne betbcbent* fjcpj bun te famen $(jn berbeugenbe. 33acr in eca icbct blorpt be bolmaeckte litfbe / enbe een irDcrs bltj�febap gemepn ia- >� goebcttieten hsv, l�oojt Des ©abces/ af-fc�flnfel ban bes ©abers bcrbcbcntljepDt/ tut De «Gngbelen toenfeben te aenfctjoutocii/ ;r;t mp Buitengen tn aiteg tttoe begbeerte/ |
||||
|
oj
|
||||
|
Het III. Boict.______425
�p~Dat ith �ef�iett $gnDe Dooj utoen rechten
geeft macljgljcrarciim rot Die geplige f�a�tv batr Dm �act) is ceutueliirli fcljijnenDe/ Daet Dat is een cenDjactjtigcn toi�c.-' Daet Dat is De berfefeerDe rufte/enDe oie gerufte cciUmg�ept/ enDe Die ecutoigtje tuj�c / enDe Die gtjerufie gJjelucftfaem�ept/enDe Die grjelncftige foetig* IjepDt/ enDe Die foete blrMctjap / Daer gtjp � «�oot mfgtjelijcfes in Der eeutnig�cpDt s�tle* benDe/ met Den ©aDer en�e Den iepUgtjen «�eefi.Slmen,] |
|||||||
|
f P_________ftgtej.
|
|||||||
|
\^i6 GodublyckeWenschen
|
||||||
|
�uge dderf-e mi, Cafsimulare capre#,bincH-
loque cervoritm Juper ir.ontes, aromatum, Cant.8. |
||||||
|
Vliet I
|
||||||
|
HbtIII, Bobck. 417
Vliet mijnen beminden , ende zjjtghelijck^
een Rbee ende een Herte-jongh op de geberghten der fpeceryen, Cant. 8. Gum. Ab,bas,apudDelrioiac,8,
^aar.
D<t�n2Sjup�-gom toojt mecften-beel te
bjoeg�/ enDe eer Dattet tijot enDe fiout is/baeg� gjjcDjeben/ tnbebcboleu Dat �P foube tilut�teu. UDaut Daec ia eenen tjjDt Dat Den SutpDcgom �c�oojdc te bigben/ enDe eenen tijDt Dat I)p bctjoojDe te blitcbten. <6e* nen tijot Dat men tot Slem bej)oo?De te feggen: Heere blijft met ons, enDe eenen tjjDt om feg* g�cn: Vliedt, mijnen beminden, vliet. 39aet
is eenen tjjDt om tiem te berfenDen / en�e ee*
nen t�Dt om Jjem te fegs�en: lek en fai u niet laten saen ten zyal-vooren datghy my ghege-
ven hebt uwen feghen , ten fp Dat 8�P benne* nichbulDigftt De busc�tcn mijnec a�ctet�ttfl* ftcp�c/ ban fal icft u ten betiuamen tjj�e laten oenen gacn. B e'd a cap,8. Cant.
Jf�aer toie foube iemanbt brillen jngbm upt filne teg�entooo?Dig�epDt Dien �p lief �eeft^ Dat fp Dan fegtjt: Vliedt mijnen be- minden en is niet g�efpjoocfeen/Dat fp bat baenfe�t j maec ghebjeben dooj eenen bjan* betiDen pbet/ bat fp fijnen toille niet en foceftt tebeteghenen._____________________
$p _ Av
|
||||
|
:4^3 GODDEIYCKE WeNSCHEN
A v c t o r. fchal. paradifitom.9.Aug.c.5.
t�ant gtieltjcfcettop in eenige birefchclic*
jfte p�cbtcn De begcerlntlt�ept bea bleEfc�a fcr toau obcttoonnen Dat fp bcrlicfl a�E gebjupc iban rcbene/ mbe fo beeluptrectltet fo Dat Den mehfche g�c�ecl blccfc� toojt/ alfo in Defe be* melfcbe betracbjingtic tooien be pjickclcn DeablecfchabantoegbcnbEftEle bus becniclt enbr teegb-slKtoeett bat tjct blccfctj in geen* berlepe manieren Den �3ecft en Kan tcgtjeu fpjehen. Idem.cip.6.
<En $ijn be BhEfutbtE» enbe be tranen niet
«Is gbetroutoe gbetupghen / enbe fcitcr booj* boben ban Defc blnbfcbap/enbe ban befe foete bErtroofimg�C�» 3lft alfoo. «©e maniere ban fpjcecKen ia roei nteutoe / enbe tot noch toe toepnieft in �Et g�c�ftipcft. iBa�r toatbcb? bEn top ootfe befE hepmcltjcfte tfamen-fpjaec* itenrc'jjeng�enboojDEii bacl)^ 1 Idem cap.7,
Laet my gaen want den dach begint te kriec-
ken. t©en feg�en ban gbegrjeben sijnbe be fe*
nuebanbebijebcrf�ojben/ En�Elacobsname toefenbe beranbert in lirael, foo ifi Dat bent ben aSjupbegom toEpniEta bEtftEEcKt / b�n aSjupbEgom/ fsggfoE ieft / lang�ent�btg�e* toEnfctit enbe baeftontfp jonghen. |
|||||
|
Idem
|
|||||
|
HetIII. Eoeci. 429
|
|||||
|
Idemcap.8.
JBacr � fcj)oonc25jttpt en ?(jt niet bebjcefl/
en �ebt gbeenattjter-Dencfeen / noc� en lact u niet boo^fiaen Dat g�p betat�t pjjt/ aft fc&oon Den2�pipDegombooitoepnit� t�Dts fijnacn* febjn »is ontrcclten�e. «Dit alles fal u ten goe�e s�eDpen ; toant Dooj fijn amhomftc/ en�e Doo? fijn berttecfcen fult gijp altoost �oin* nen/ tiet is boo$u Dat opkomt/enDe {jet is boo?u�at�ptpec�gaet; �pkomttot utoec bettrooftinglje/enDe bp berttcckttot een loof- 5cpDt/ op Dat De gonfle ban fijne bemooiim* gtjeuniet en foube berboobeetbighen. «Den! as^upDegom beplt fjjneg&cnaDen foo't �em belieft/ en�e aenf�act/ enDe alle Ijet gherte g�n ontfangbt is tipt fijne bpfonDcre miltbepot/ niet upt ftrac�te ban erf acbtitk goet. �et is' een ouDt fpjcetk-tocojt / Dat te beel ghcmepn* fchap bcroo?faeckt berac�ting�e. $p bet* ttecktban/op Dat miffchien fijne gbc�uetigjje teg�entooojDig�epDt gbcen bernoepen bp en bjenglje/enDe Dat �p Dooi fijne aftoefent�cpt temeetfbuDegl)ttoenfct)ttoO|Den/ en�e gbe* toenfc�tteneet^igber gbefoctjt/ enDe langen tijbt gftefotljt / ten alDerlf f�en gheluckel�cftj B�Jbonben. <�n laet ons Dan liet ballinge fcbap niet IjouDen boo; ons BaDeilant / noch. 0en45oDtf-penningbboo; De beloofde femme; Den 25?»pDegom kamt/ enDe gaet nacrfijn goet-Duntken/ alf-nu ons bjcngtienDetrcoft/ alf-Dan bettoiffeienDe/gebtietenDe onfe fetancj # 3 �ept/ |
|||||
|
4jo GetDiircii WjSKHm I
fteplST^�tjj�tri�eirftatt ban onfe fielc/ Dom
ons allengb�ftena fmarthen boe foct Da�|ip lis/ enOe eet Dat top bacr af betfaet ?(jn■■/ on* ttecftt �P �^m / enbe aifoo ron�om ons ftocr* temenbe met ontplocften bleugUelen/ beroept ons om bcm naer te bolgtjcti. Bsb.NAB.dvs ferm.9.luper beati
qui habitat. -SEetbefet oojfacefte be fiele foo fp �etn ia
focrften�e / gb�ef t Jjem met rectjte �tfc ant* tOOOlDe: Ghy hebt uwe vertreck-plaetfe feer hooghe gheftelt. mant bf fc fiele alfo �ojfien*
be tot <©Qbt / en begrjeett niet g�eijjcft Petrus op aettfc�e gtjebcrgtjten te matchen cenig�e tooon-plaetfien / noejj enfoecht bem niet g(je* �jCfc Maria Magdalena op bet aeiDen «en te toecen^maet tOtpt Obec-llipt.4 Vliet mijnen be- minden , ende zijtghelijckeen R.hee, en de een Herte-jongh. Ambrosivs de bonomortis.
gettoojtbenffijupbegom geraben tt\Ait>
ben; taant at if� Dat tjp be actbe blict/can nor b toojben naerg�cbolg�t: fp fegbt bein bat bp fotlbe toillen toefen ghelijck een deyntjen, bat be netten 10 ontfpjingenae. V�xnt fp toilt 00c biteben cnbegaenbltegen �aben betaetbcn. B s d A in eap.S.Cant. Zijt ghelijck een Rhee.ende een herte-jongh
OP
|
||||
|
j_________Het III. Boeck- 431J
op de gheberghten der fpeceryen. iBctbcel
toenf&cn enbe bibbenbetbolght fp bate fa*
ben tucltoctenDc Dat in Dit rrgljen�joojDtgb lebcnbaecalbe�-meeftegbelucb is/ (mits fp nocb berooft ia ban *t gheflebte (jjbetrooft te tooj�cn doovi fijne obet-bomfte / gbclijck bat allccnelncfe maet toe en bomt be gbenc Die �ooj �eratbttngbe ban acttfche faecben/ enbe �ooi bet bjenfetjen ban ^emelfche faecben toetbicnen ghenaemt te tooien gbchetgbten bet «©eeftelftcber fpycerpen; baant ben §eete maccllt |jen ghelijck een Rhee, ende een Her-
te-jongh, verfchijnende op de gheberghten der fpeceryen ,boo;be gbene Hit bun binben op be
gbeberghten bangoeDenseure/ als hp�an 1 naec ;nn goet-buwlten bit ia bctluijtcr.be/ enbe tocett ban bun be ffeicben bet bc boomt* gben/ biebunfottben moghen berhinbetcn/ oft gbeeft�imtocbc�omme be gebaoone ga* ben bet bcugbt/bie bp bun te boojen fcheen te ontteeften ; baant onfe ftranebbept en is niet ban al te bacr-blijcbetncb / mibts top in onfe gbebeben niet altbot en bonnen hebben be felbe bietighepbt/ gbelncbbap toaelbebooH ben/ noch tnfghcbjchs ben bollen fmaeeb bet > betttoof�ingbe: <©nfe ttanighe bcccbcn tooj* ben fomtnbts opg�ebjoogbt/noc� en blocpen niet altoos in eene obctbloebtghcpDtomte bollente ghetupghen beinnighe bjoefbepbt bie top jijnmatebcnacom onfefonben/ oft om het becbjict bat bap Ibben om ons bal* bngbfthap/ sflnbe foo bette ban ons hemels I________________ff p 4_________ga»| |
|
||||
|
431 GODDELVCKE WlKSCHIS
©aDerlant:maer OefFflCEfielficfte flautolchcpt
tijtngt ona fo ten onDer/ �at top ons/ hoe tocl top ona befte Doen/ niet en nonnen berroeren/ noch ooe genieten tjet goet als boojn/eii fonv t�ts/foo top Daer op alDerminf� fijnpcp�enDe/ ftomt ona Dit goettocberommeaenghcrefen: mate hoe en�eop toat manieren/ is onbeftent/ Dan allecne Dat Den bcminoen nu bluebt / enDe Dan oii0 toeDcr ftomt oefoecften. Ber.nar.dvs -ferm, 75.in Cant.
Upic fal mp Dan nu ont�ccKcn het berboj*
gen ban Defe ongeffaDichept: �©ic fal mp nu uptlcgghcn het gacn enDe ober en toeerftom* men van het woort? <�n DtlllCHt li Dtfen 2&?liP* Degom niet re toefen met allen licbtbcerbtgbV �-act ons achten Dat Dit gefchict nae Den <�ec* fieljjeften fin / enDe niet naer De tooojDen. %\& fp getoaer toojt De gonfte fijner genaDe / fo De- Kent fp fijne tegentooojDichept/ en�e fo De fcl*i be haensont�ocHcn/ fotKlaecht fp hacr ober fjjnc af toefenthept / enDe foecfu toe�er fo fijne tcgrntooojDichept. IBaer miffchien heeft Den :2a^upDcgom hem ban �aer ontroeften / om Dat hp te geringer fonDe toojDen toeDerom geroe* pen / tnDe met meerDcr ghetocit gbchouDcii:' toant famt(jDta ghebepnfoe hp boojDcr te toiU len gacn / niet Dat hp Dat toiloc: maet op Dat hp fouDe moghen tjco?en: Blijft by ons want het wordt avondt. ^soo bltjrfcet Dan Dat in De; ficlc ghefchiet Dit ober en�e toecr feommen van:
|
||||
|
het1
|
||||
|
_________Hir III. Boe ck, 43 3
hetwoort? gftelfjtfl Daer ftact: Ickgaeende
kome tot u-lieden. «�n0C©O0Jt�: Noch"een weynich , ende ghy-lieden en fult my nietten. «©toepnich^nDetoepnicblolangh�uricbfoep*
nicb! �a goeDettieten geere noemt g�p een tor pntct) Den tot Dat top u niet en ft en! bctjou* bena D'eete Die men tiet <6oDDclijcfetooojt 10 feftulDitby Dit toepnictj is tod lang� enDe bccl' Ansbi. inc.8-Cant:
iRaer Vliet mijnen beminden ; toant ieft en
ban met u alf-noc� niet bereenigben / en onft tyuploft/ gelfitftghptoeet/ enhanalf-nuter tilt nocb ntct bol�jactjt tooj�cn. R u p e R. t. in c. 8. Cant.
<© fiemme Die toeerbicb $t aenboojt te tooi*
Den ban Defen2SiupDegom! fiemme Die Daec betlupt upt een eotmoe�tgt? enDe gbcttouto bette! toant Dit is Dat peDec gbctroutoe enDe boojfiebtigbe $iele gbetooon is te feggen: $ce* te/ ieft en ben niet toeetDigb Dat gbp bomt on* Der myn Dacft / irtt en ben niet toeetDigb Dat in mp fout betonnen cenigb toonbet-teecben ban mp Dicbmael te komen Ucfoecken. &00 ban mijnen beminden wilt doch vlieden, enDe
fulcfee fp?ongben gbeben: ghelijckerwys een Rhee oft een herte-jongh: ma CE op de geberch- ten der fpeceryen , op De booge bC�Diet�ficn Dct yeplige/ enDe Pet bolmaecftte-_____________
|
|||
|
434 GoDDtt�ctt Wbnschbn
AVOVSTI N?S 10. Confeff.cap.40.
«�bp lept tnp fotntij�w in een bfnnenfle
fottifliicpt' Die Uk niet gljrtuomie en ben/ be tocStke in�ienfp inmpboIb;act)t tooit/ foo entoeet ich niet taat met mp gbetoojben fat; maet foo beel iffec af/bat uft toel tocet tjoe bat befelbempaeng&enanurenbe beter fal toe? fen ban bit nujnleben: maet ba�enbe ban toeberomme in aertfcbe gbe�ac�ten/ toojbe boo; be moepelijcke gtjctoictjten ten onber ge* �ouDcn/ baerom bat icbbanfccr beci enbr Inttetl�cfc fchjepe. Avgtsti nvs folilocj.cap.22.
geetemjjnenbetttooftet/ mijne fiele wey-
gett vertrooil te wefen in bit leben/ opbat fp toeetbiej�toojbenbebon�eneen» te genieten be teutoisbe iwtroofimgm- S.Evstnvs invitSfu�.
ijctre Verweckt u een weynicli van my;
toaiUDcbJoofljept�anDitpctftclncii bat en Hanui�et begrijpen. F I N I S.
|
|||||
|
Confent*
|
|||||
|
Confent van den Autear.
ICft onDerfc�iieuen gljene
confent enDe oof lof aenHen- drick AertflenSj'BoeeR-DeC? hooper t�tftnttoerpen/ om te
mogen Dntrnen mijnen JBoecn genaemt Pia Desideria, o�et* gefet in De $eDetiantfct)etale/ Dooj Den �etto* i*eere i. de Harduyn, Pa�OO? tot 3CtltDC^
gtjem« Aten ttt Snuffel Defen
9.Noveuib. 1628.
Hermannus Hugo.
|
||||
|
Approbatie Censoris.
DEfe Goddel ycke Wen-
SCH.E N, verlicht met finnebeel- den, gedichten, ende vierigeuyt- fpraecken der Oudt-Vaders: Eerft ghe- macckt in't Latijn door den Eerw. P. Hermannus Hugo , Priefter der Societeyt I E S v, ende nu ghetranflateert in de Nederlandtiche tale door den Eerw. Heere I.de Hdrduyn, Paftoor rot-Auwe- ghem, alfo die dienen tot trooft van de bedr�ckte herten , ende tot vervoorde- ringhe der devote fielen , fullen bequa- melijck in defen benauden ende qua- den rijdt tot verfterckinghe onf�r hope eenen ieghelijcken voorgehouden wor- den. In Antwerpen defen i2.0dlober, Anno 1628. %egerus van Hontfuw, S. T. Licent. Ca-
noniais & Panitentiarius Antverp.
Lib�orum Cenfor. |
|||||
|
PRI-I
|
|||||
|
!_____________________________
PRIVILEGIE.
|
||||||
|
PH111 p p v s op bet gratie «Sobslto*
ningtjbanCafliluen/ban airagon/ban �ton/�ep�e De �>tctlten/ctc. 2Cettf-�er* tog�c ban «©offenttjcft / �ertogftc ban 2Sout* gonbten/ban �ottrtjc&c/ ban 25?abant/etc. <3%abe ban Ijabf�ontg ban ©laenDerm/ ban 2(irthots/etc. l&alfgtabeban�enegouto/ ban foliant/ban Zeelant/etc. �jeeft gbeconfcn* tectt enDc gepetnutteert/conf enteertenbe per* mttteett bp Defen aen Hendrick Aertflens,
gbcftDcozcii �oecfc-DjurRrt / te mogtjcn b.:uc* Den DeGoDDElYCKE WENSCHEN,
betltcht met fmne-ueelDen/ghcmaecfttinbet
Eatgnban DcnCettD. PHermannus Hugo,
i^teftec Dcc ^HJctetept I e s v, enDe nu g�e* tranfiatct rt tn De Bc�cclantfctjc tale Dooj Den «Certo.�cete I.de Harduyn,©erbteDcnDe allen 2SoecR-Djucfteren/ oft 2SoccK-berKoopcren/ ben felben naec te bjucRen/oft clDera ge�juct/ in befe lanben te betKoopen < op De betbeutte ban bc felbc boechen/ enbe anDere penen/ gjje* lijcit tiet bjcebec bhjcKt bpDeopene b^teben gbcgtjcbentot^uflcl/tnoen jare 1629. Den 3.jFcb?uartj. By den Koningh in fijnen Rade.
Onderteeckent _ ________ ______I. cools._______
___ Wq
|
||||||