-ocr page 1-



			�yst'V

				/

	EMBLEMATA

		DOOR

ZACHARIAS HEYNS

-ocr page 2-

�

Sinne-Beelden

�nfcA frt oe

^Jat �&rtftc&ctot BecUtici^mahc .
cruCe Lette &r Z^t�cIxyL

"door CZ,acnariasSn�ri

lilllllllilllllllTiijiiiil!.............■...... ,INttflHJUI :m:.....I............. .......miUiilHMffl'

iiimililiiuuiiiiiliiiiiiylmiiiil»^

:it

'TS>f^"^nc\^■ ,_J^CC

Jlllllllllill

zterWdnWaxs6erg\

SoCi ^eo jf�ricL ■

(oscettr wswm.

&***

» ■ J 6 3. �

-ocr page 3-



		"DenW�l Edelen Ge slrengben^ Wij Jen uoorfemohen lanceer , loban tho Reciteren ende treden borfl_yHeere van tAlmelo,g�- committeert by den hooch-mogenden Heeren Staten Gewemel. Mqn Beer Ck vvete dat defe mijne Emblemata oftSfnne- beelden^die ie V. E. opoffere ende toeeygene te geringe i�in tenaenflen vanliw�perfoone, ende _ dat ie de gonfte die V. E. my een ti/t lang is toe- dragende gewceft,met wat wacrdigers behoor- de te gedencken: nochtans bemercl: hebbende. V. E. aenge- borene deucht,diehet nieuwe hoe wel kleyn(voofnament- Jiic 'tgene ftreckende is tot Chrifleliicke bedenekingejgoct- aerdichliicis aennemende: Co hebbeic my verllout met dit mijn geringe tot. V. E. te komen,geliiceenen armen arbey- der(fb Plutarchusi�yt)by Artaxerces koning van Perf� cjuam ende hem te paerde iTttende,te drincken gaf, 'twelc hy foo acngenameliick heeft ontfangen als eenigegefchencken die hem oyt van groote Princengciond� waren, neemtdan dat ick ten aeni�en van. V. e. den arbeyder ben die water voor- draae^ende V.e. (loot hem belieft) Artaxerces, alfb dat geliic hy eengiftevan kleynen wacrde metdancbaerheytaennam V. e. defgelijx dit miin geringe nietverfmadejhoe wel groo- ters waerdich,daer aen dan niet tvvijfelende,bidde God, Miin Heer V. e. te willen verleenen langdurige gelbntheyt in't leven ende geruftheyt in vermterige des ftaets. V. �♦ Dicntt-fchuldige Zacharias Hejws.

			& ³ ZiKh».

-ocr page 4-



	i r^;;« «rfl-altdesliifsenaenfichtswcfe En onweek, fchijn-geitait aes np ^ I Van Ztcbarias heyns., aenfchouwer ghy hier liet, SijngroocverftanacnGheeft^ontghmfijnVeerJen

In Po�fye voor geen ander wijS noch vliedt. W. B.
		SON-

-ocr page 5-



		SONNET, Fait a la lovange de 1'As teur, Z euxe fuft admirable en fes traicls rouge-verds, A mphtm en fes tons_t^rcbimedecn nature, Chnfyp,Uy?)ArqueJiucUde₃en temps,n�bre& mtfiire* H ermaoore�c Comix en dicts/acondc & vers. A ce coup tout a Heyns^u� en poin&s fi dire�s* R egle,par indivis, fa riche' ArchiteSlure : 11 projecte, cimente & conftruictpar join«5lurc> A ppuyant fes Corbeaux �ur 1'Oeil de lunivers. S on fpherique 3'-�■«<# reforme Ie Cbertfo,* H umeclele rerroir de PAme plus fterile, E t Ampbiune afoy eire les bons E/prics. I admire, 5c fi faut il, (� /vray Cephifodote _y N epveu de JHnemoftne) humerton 4nridote_y Sans ailleurs recoucir qua tes doctes Efcrits»

			B. Baddei»

-ocr page 6-



			- j " Au Seigneur ZachariasHeyns.

		SONNET. % AMo» advis fe trompe cil qui cuidc «gW tout foit �t ^ fait, Si que lenvie lak Tmt accompli, finsy Uifer rien vttide: Car des efpritsia veiOe Cufldids lAf�ure fememnt, Munt art encor dormant Bfire afioupi ,<« fommed fort fiupide. Tu l'as monfir�jfaydonc Que ce foit or _}f �nc, � Hup tenviettx a tont motos fe refveilie, Uien pet te fouchnt T>t4 vilain, qui riant Toufours remord l'efprtt qui pint fommeiHe <D.^rP, In

-ocr page 7-



		In Emblemata Zacharia* Heym, Einfi<vemfte_i cuius e cdamo fluit Suave> delkatum, am<enum₃me�eum, Et mellejtquid eft mero ufquam dulcuu, Toema ;pr<e quo nee Venus Cupidinum Mater njenufia ₃ ipfeque necfuvt CratU Grat�: quid bot Heinj�? quid hoc i mens anferem Suave, cantillant�us n^obis locos Modo f que j'acere ludtcros oio ribm ? ^uis Voca carmen garrula picamferat ^rB^ude fnficetumjelumbttculta Vat'ium Jgnobtlem int er blaffer ar e numina ? Traf�nteTbxbo quis movere pollicem PleSirumve geBiat � leVes aut tibias Jnflare demens aujtt ? alter Marfyas tAudire qm noht^gregi luaibnum Veberedo�loVel'�Po�tammcapet. Haud efiproindejjaud eft vt, �nfofam rvelt�t �mtheriutn_yfic in paUBram me voces: Dubiatn padeftram mehercle plenamque alea Tericul&fzjpinionu qua bona F acere nim�sproclive Rt proterviam: Citiufque Uudem decoquas >quam compares, Mulujecunda queis locatacentibus 'Politioris literatura/rui Licebtt aum^morefoncttm _sfu4 Se prodidere yoce^mentis mdice Tu,quemJ�renod�piUsyenf4ter, _r*

-ocr page 8-



		Sacrijqu�femper-'pirg�nttmpra/es cbori, Refpekatorbejabra cuius ^fiylttm ZiqmreMufapegafeioptoluiti. Z}it&fwacis&cadM>c<zterminos _ Metafque trans yigorerueUusigncd' Solsrtis ingeni_yentbeoq^efpirittt, ^umoreregiamfecundoglorU Viamcapeffisjnferifque rvatibu^ Toornen celebre, ahWionit nscfttt Qbliterandum, aut temporis mb'igim. lam ne loquaces ufque miremur mams _y> Geflufve do&os ^mim�cafve Hofcij {Jjhto ijera V1V0 dignitos ComgdU._r, Et inv'tdendum, baud <&mu\mdum pofiem^ Deci4s Quiritwm tbeatro cenBitit) tArgutiits, certare lecythis pares, Suadts canoris Tulliame, nas iubent OrnatA dulcibus modh emblemata : yewJtdjCuha, dadala emblemata, qttibw- ZJtmmque pr&ftas mus , Orcbes~�r<e decm. 'PiSla ubeda Rofiium,rverfu patum StyUqu flumin� Latmi Tullium. Akerurtv Et facilem dticts refonanti carmine werfyitti^ Nee pote quid modulis dukiusefe 'tuit.., $t rmmeris <-vitte fapiens �ncludis bonefia �ruta de SopbU dogmata rara pent» tAddis cApelUa i�ecebras piBwis. ah arte »� Ingenium Domim'pagina qttieqw refert yDenique mcundisimmiftes feria, duici* llt�le» qmsfunBwnte &mne tuliffe neget?' IOHANNES K O � �,

-ocr page 9-



		Op d'Emblemata Zacharie Heyns. Tweevoudich Sonnet. SOo haeftde wacker Oogh, .fiengrcytich van natueren Merci op een Sinne-beeldt fpits vindichliic'kgefticht, Sendt fy ftrax na't vernuft 'tbewerp met onderricht Als bode des verftands, om in tgemoedt te vueren. Berhalven heeft hier Heins heelkonftich met�gueten Ditkofteliicghefchier Emblemen int ghcficht Rijc-finnichliic bedacht, dtaytbeelding foo verlicht Dat weetlufthacrgeraoedt vcrquicT: totelcker ueren. By 'tvelerlcy betooch Poeteliickgcftek Heeft de verklaring oock zeer duydeliic vermeldt. 'Tvernieuwt een Geeftich "Geetl, 'tvetfraeyt en fterc"r de yreughden , 'TmaecT: rrjeker van vernuft tgroeyt in fubtiilheytaen Wanneer wc Sinne-beelt beduydt wort en verftaen Met een bevalhicheyt den gront en 'tpit der deughden. Men liet ooc meniehmael dat in gemcyn verftandc Der jonger finnen reer₃endeoudeherfnen mede, VVordtwel foo wel tbegrijp van dees finrijeke zede 'Tgeheym vanduyftre Re-en in het gemoet geplant* Veel eer door fulcfnbie&gefwindichliic beweicn joes mcnfchen Geeft tot deught,en van 'tquaet wort geftiert Tot vromicheyt geloei, verwed en gemaniert, Dan door vvijtloopich fchrift cft door langduerich leien, Doch diei�in kon ft betoont, geen prijiens en behoefr : Elc vverc priift fijnen Heer , het loon niet Jang vertoeft. Den arbey t die Heins hier heeft ingeleght tot leere, SiinftorTennuthacrheytin'tSinne-Choor verfier t. En vruchten van fiin Breyn finriickeliicgeciert de Lauwer Cranz> ten loon verdienen tzi�ner%rc. Godten niet meer» K. Smytbu, ^2 Of

-ocr page 10-



		Op dejChr'tStelijcke Sinnt-beelden njnnden Sw�jcken Dichter. ZACHARIAS HEYNS. KOmt ingetogen Ziel, fchept Goddelijcke weelden , VytH^w/^»jheylichRijm,enChriftelikke beelden: Gheen beelden ₃die't gemoed aenprickelen tot min, En 'tGodloos Outer voen van Venus de Goddin ; Maer ons gedachtenis van d'ydelheyt ontwarren, En voeren onfe Gheeft verr' boven alle Sterren, Tot dat hy 'tHemels fmaecT:, geliic hy Hemelfch is, En fwijmt na Godes aerd, en lijn geliickenis. My duncl: ick bender al, ickiweef gants opghetoghen. Op't aerdrijck was ie blind: hier krijgh ie open oogen. �ci�e'twarachtich-Hevl door Zacharias bril. Beneden ift gewoel: hierboven iflet ftil. I. V. V O N D E L E N. EER-

-ocr page 11-



		EER-G H E DICHT, VEel Boecken fnoodt daer worden wt gegeven, Die jonge li en bederven in den gronde: En blafen op het heete vyer der fondt, De deughet fchoon word wt het land' ghedreven: Maer uwen Boeck,dieghy ons hebtbefchreven., O Heynfikloeck} en is ioodanich niet : De leucht wat goeds daer in leert endc fiet : Waer door u naem Tal by de Vrome leven. Of werelds Volchet Heylich dicht veracht, Of Godloos Volc, met goede Schriften lacht, De vroome li'en die fullen u werc loven. Daerfal een tijdtnoch komen naerdees tydc, Dat men de Deucht fal pnjfen feer verbliidt. De Schrijvers goed ontfangen loon hier boven. VtyneR mertale qwdopto. KM� «j Ah

-ocr page 12-

^Alalouange deMonfieurZadharleHeyns*
tres-Elegant Po�te.

TV as, 0 do&hJfipfnstfar tonfirvoirfublime _sCbant� a nos nepveux,?ant en profe quenrime₃�Maint excellent tr�tf� fleln d'erudition,
Seryant aux amateurs de bonne mfiru�ion.
%Mais Voici comme encor ^aVec les eeuVres tiennes,
Tti y was adjofttfant les Emhlemes QhreBiennes_?Oeuvre digne de toy, {%) qui exceUemment,
Enyironne ten chef d'vn Laurier triumphant.
Tour/ui_}mon dpUe Heyn§,<*/& fain�Jexarriere ₅$t m monde aVeugl� declare ra lumiere,

1>0urfui ce fa�nU quvrageen de/pit des pervers ,
Et atuns ton loyer duDieu de l'Vnhers.

r*>

H. C o ,l %₀

Meder-

-ocr page 13-



		Nederlanders lof aen'Zacharias Heyn«: -t'Verloopen vanden tijt veranderingcgeeft _ Aenadesdatin deef rerwoefte werelt leeft Door nZ A ^Y T ^v"^looP^dc Goddd�cke lichten Door nuders duyvels volcverdonck'ren en verfwichten: *M�e�^tot fpr'^wt ^a�� «r> ��;"> ^v\'i^c ^de Menfch , verandert al te Teer, *ss2ria iCeffitt «-»'* Ri. k " � ^e ^Heer verlooren vLa^l',!³T^ch ^meer <" wetenfeKappen luft So?ft -^0nfe,J 'i^S ⁱⁿ ^hem ^fcfe ^gebluft.- So haeft d l ^t§°" ^fto{^voot ^aetdichfthad verheugen; ^io �^el* ^de ^vv«rde deucht pas-cedel vvert gefchreven, °e Heyl-ge vvetenfchap als WlooperftrS)fc Ontvvi.ckeniimgebeer op'tylligftdat zy koft. Beklagelucfcc zaeck .'ia faeck om te beklagen-, ais een Goddm gefet m gulden Setei-ftoel, daer ivvoegt �_u mifverftant, in onvruchtbaer gewoel «&«» macfricievvel voor andre Steden- nofmen Daer m men hetftgehoort, het Heylichdom md�emerr Van Iupms hrffte foon , de Sufters drymael dry AI mede moeften voort, ay d�lle raferny! eTZ"" Tr^d ^raft00"'^en *" ^vvech �>eft vlieden, En ded' met als fnn volck, recht uvvs gefinde lieden D tuyterlncke goec med dragen wt de ftadt ' Spracdmnerlnc befit is my den beften fchar, ' �M°«datdeuchten konft als balling moeten vviicken Vjrtdy_)VVtGr.ecken.Room'vvt andreKoniug Scken? Den .
				r'

-ocr page 14-



		Den Hemel dr�efc daerom^doeh fiin genaed befchicl: Weer plaets^daer f opgevoedet worden en verqui&j � God is den goeden go et met dubbelde genaden , � Hy ftraft �: f ulcke hart die fiin genaed verfmaden, � Onheylich is de menfeh die t'helder licht verlieft, _w En falich die den glans voor duyfternis verkieft. _3J Der kenn^;,ffe licht doet zielende lijf verheugen a,�en on verlicht verftant kan nergens niet toe deugen. 'Tverblmde Griecken land de wetenfehap uytkeert, Siet Neer-land, ,als Gods zeeg,,die minnelijc aen veert* Die will' komt₃eert,�nthaelt,als d'Edonides plegen Den Bachus God w doen,om kri'gen rijeken zegen, ,, De Goden keeren haer tot d'yveraers oprecht , ₃, En foo't gemoct van dien, fich ergens neycht oft hecht �Tot d'een oft d'ander konuS, oft wetenlchap befondcr � Daer ftortenfe haer feeg' dan overvloedich onder. De dochter van �upijn gewapende Goddin, Op weefterdes verftands, geefthen de wijfheytin, De Muien bruyn geoogt,vooghdeiTen van het yloeyen Der beken Helicons, bevochten en befproeyen Sulc Gode-lievend volc,methaerder borftcn fap, oat elc in kort opklimt den Berch van wetenfehap. �Tloon volchtaltiit de de uchr die iemand fchied ten goede � de Goden vullen op,met cer^deughlaem gemoeden, � Want die hen dienftbacr is die maken fy verheucht, � Sy loonen dubbel-voud een alderminfte deuchd. Mercurius,die woort en reden kan beleggen; oees Nederlanders maect gefchicl; in tael en f�ggcn, Behendich in bedriifyn ommegang beleeft, Gheen

-ocr page 15-



		Ceen ftad hoekleyn dieisj geenplae�s hoe flecht gelegen^ Off d'Hemel heeft aldae�geionden' f�jri�n zegen, Wtwendich niet alleen, inwendich aldermce/k In Goddelijcken dienft is yv'rich ekken Geeft, De Iiefd' des r�aeflen Word niet min ond'r hen gevonden. Die rijck'lijckijjn begaeft ontglippen geene ftonden, Om die behoefden zyri, te redden iri hun ftaet. Licharnelijck gebrec word inden hoochften graet Verfbrcht, maer dat n�chmeer elck deuchtfaem menfeh moet prijf�n, Js datmen hoort al om 'tvolck krachtich ondcrwij/cn, Door Stemm' end' heyligh Schrift ₃ 'm kennis tot den Heef. Def betrachtingc word by vele meer en meer Door yverige luft gevoordert en gedreven, J�ies dag'lijcxzy ons veelheylfamc leflen geven, In Profeen Rijm vervat : Doch onder vele moet Men Zacbams Heynt vermits 'tfeer prijf'lick goet Zyn Penn'hier heeft gedaen in fulcke te befchrijven, Om zynen even-menfeh tot ware deugt te drijven, Niet houden voor gering: maerflcllen in'c getal Dergener dien 'rgerucht den Loff blaeft over al, Defulchy niet behoeft in gcenen deel te wijeken, Dan mach met vryghemoetdenLauwer-krans doorkijc- ken. B A R T I E N S. God is mijn btyl, A %Aerdt

-ocr page 16-



		kierde en Hemelfd^verg4m'_rGocks Woord blyft eeurpyich Hten, Al wat ter werelt is fy n tijt heeft,'tfal vergaen,. 'tGefternte vallen fal,geen ding en fal beftaen, Gods woort, Godsheylickw�ordt,in eeuwic- heytfal duren,, Js van begin geweeften fchept noch t'allenur�, Syn willen in het woord/twoord in fyn wille leeft, Door t woord nafynen wil ons'tucht gefcha** pen heeft: Schept een reyn hert 'm my,o woord,myn God^f enHeere, Op dat ick'taerds verlaet en willich totu keere. Nature peura: car prefixeft fon terms, Mais de Dieu laparolea toufiours fera ferraei Tout ce quau monde on volt un jour f ar les boujjtnes^ T)e Dieu,fera reduit a rien iufquaux rac'wes, %Mais ce mot qui de mort lesfouillen dehv�a,* FuBfans bout^J�^ cr�e (djrfdnsfinirrvtvrdi La parole efi au motffi celle en luy premiere, Selonfon bon plaijtr nous donna U lumiere: \, �jjturemon efyrit�Dieufitni� mot grand roy_t J�ue quitunt <vamte$ cceurje tende cL toy. Verbum

-ocr page 17-

Verbum Dominj pcrftat in «ternunu

Hemel ende aerdefullen vergacn,

Maermyne woorden lullen niet vergaeni
Hemel ende aerde fullen vergaen»
Maer ghy Heere blyft.

Le cietgj U terre pajj�ront,
%Ma�s mes paroles ne pafferont pekt]
Laterre&ksCieto.'pertront, . v % *
Mmtoj Seigneur es permanent,

A 1 Het

Math 24^35.
Mare 13 i 31 (

Heb.i.u,

131.

�t/t

-ocr page 18-



		WTLEGQINGHE, Et werdhryg ende den middel daei? door God alle dingen gef�hapen heeft, i 5 al- leen dat almachtich Woord , 'twelck in den beginne by God was. Ia God (elfs, Ioji. cap.r. 2. vers. Dit woord anderfitts genaemt Godes wil,Godes arm, Godes wijf heydt, daer Gbdt hemel ende aerde mede gefchapen heeft, ende noch alles fchept, is on- wtfprekelick: alfoo dat d'Hebr�en totdefen woord�maer en ademen, gelijc als H onbeweegder tonghen endelipperi wtghebracht wert, daer mede te bewijfen dat God alleen met zyn wencken, wille n, en ademen alles heeft gefchap� fonder moeyte. Hyfl>rac₃ende alles was daer. Genefis i. en 2. Tfel.tf.tn 104. Ghy taet uyt uvpe adm^foYPordenfygefchtpenz ende nuernieuWet degheftalte der aerden. Daer beneven, Efaias int 40. c. 2 8. '■vers. De Heere d'eennrige Godtdie de ejnden der aerden beeft gbefehtpen₃ "Vmrdmt moede notb mat^n werftant tsongrondelijc, Waer over S. de bartas in fynen derden dagb der icheppinge f�er heerlick feyt QeBe fuijfante rvo\x_}qui twniuers baslk_yEncor _}E'nior fans cefieicibasretenttt .■ Ce/ie njoix d'an en anje monde renowve�e: �t rim ne naijl Jte njit₃ne croi/iq'tten wertu d'elle. Dit crachtig hooge woord, d'aerd alles in beftaet, Noehlyngeiuytdoorgaens op aerden hooren laet: Decs ftem van lacr totlaervernieutdes werelts leven, Al t'gene groey t eabloey t moet fy den waldom geven.

-ocr page 19-



		Alioo dat foo God noch hedens daegs dat woord niet en fprake daermede hy alle dingh int welen houdt, draegr, voedet ei� noch dagelijcx fchept, foo viel alle ding Weder ia eenen oogenblicin zynenniet. Ia foo God zyn levendich- makende, wefentlick, almachtich woord weder uyt alle fchepf�len na lick toog, gelijcdc Sonneharen fchyn,alszy onder gaet,fbo konder niet in een welen beftaen ende alles moeft wederinderafTchenendezynen Nietvallen , want dac woordt is aller dingen ding, alle weien, vvefen, &c. Daer inne alles meer is beftaendeen is als in i�ckfeifs,ghe- lijc �oannes getuygt int i. cap. 3.4. vers. tAUe dinghen 7$n door dat felrve VP�ordghemaeB _y tnde[on- der datfeheen is nietsgemae�� ₃ van datgbemaefif �. jn denfelwen Was het Uwen , ende het lewen YVas het licht der %Menfchen. Alfoo kan, ende lal, volghens deH. Schrifcucre, de we- melt vergaen, maerdeHeere blijft eevvelick,ende derhalveis gheltadicbaen te roepen ende te bidden is.

			A uj **7?�***

-ocr page 20-



_f iP e ftojfrver mindert noch n/er meert. Vand'eerfte ftoffvcrmenght met levendighe krachten, Die al de wyfemeeft de fiel des werelts achten, Gans niet vermindert word,noch word oock niet vermeert, Maer doqrgaens d'een ghedaente in d'andere verkeert; Ghelijckeen doodepaert veel wormen uytfal geven, Die foo verandert uyt fyn ftof en krachte leve, Der nachte-galen aes van levendige ftoff, Die dan fo kleyn vol geefts verkonden'sHee- renloff. De la matiere rien n'efcoule Ains ne change que de moule» tEi�offefeul-fecond dei* machine rpnde, Combk d'efprits fitkits, qu'ondit Uame du mande �Mue en mille fanons >fans que Ie corps des corps Terde nj gaigne rien,foit dedans₃foitde hors : Si que d'un chevalmort la t^ature fagonne Freflons ^ <versfans mombre0 tmt d'efprits red�nne, H Dont pmsles rojj�ngnols prenans refef�ion^ J)ipH lo�ent 0 Nature enjaperfetfion, - Omnia

	v_

		,

-ocr page 21-

Omnia mutantur, Nihil wtcrit,'

�ccl,i.c.₄. Heteen geflacht vergaet het an&rkontf,
dochcTaercfebJyftv

VnegtatraiionfAptf) tmtregmmtwn X�gj

< X ,

mm fa tem demettre toufaurs.

* /*

D'eerftc

-ocr page 22-



		WTLEGGINGHE. {Eerfte ftoffe doorknocht met ee be- (wegtngediemen des werelts geeft noemt , is [onv erganckelic, dewyIe fy van niet ghemaeeT: ___ _J is^ende niet tot geen niet eau ghebrocht wor- den, gbe�yckPerfius feyt. Bxmbilomhil.m Mm wlpofe rmenj. Waer vvt na de nature oocfoude moeten volgen,datvan niet ooc niet can gemae�t worden, want {foo Arift. feyt) defe voorftellingen, van nietictteconnen maken, nectt al- le Philofophenverbaeil ghema_?a : Maervvy moeten dit foberlic endemet onderfebeyt verftaen, vvantbet febeppen endevan Niet iet voort «e brengen , comt alleen de onuyt^ fprekelickealmacbticheytGodestocgaendede nature vet- jcteboven,gelycL4to^kizyn derdeboec: feyt. Doch foo is defelve ftoffveranderiic, genegen lynde om alle ge- «laenten aen te nemen fonder kaerfelfs verminderinge, ge- l�c een klomp was tlae* men een zegel in druel:, daer van bet fatfoen blyft, tot da-tter vvedereen ander fignet ingeitelt wort die de voorgaende gbeftaltenifle verdriift fondf r ver- minderinghe^an 'tielve was, ajfoo datgelnck de Philoip- l&enfegghen. Orm njmu alterius etf interims. Vnim 'mteritus ortus (ft alterws. Het baren van d'een 'tverderf des anders is, Eiidcalfoh«tegettdeeL Wa« ovctQnMMwMrtm.fyt,

			'

-ocr page 23-



		�fycjpecjesjua cuiqtte manet yerumqut novairix Ex alijs-alksreparat natura figur as, > Necperit 'm toto quicquampuhi credite_}mund& Sed njarUtifaciemque noyit nafciq�cyocatuf Jncipere efiealmd₃quamquoifait anteworig :&ejincreillttdidem+ Geen dinghen faj iniyn .geftalt beftaen. Natura doch vernieuwing toegedaen, P'een wefen Aaegh een ander doet aenvaerden: Hier en vergaert gans geen ding op der aerden., Noch in delocht: alleenlijck tgeftalc - iPpprc baren in een ander vorme valt.c»de volgens dienj 'tCenememcbflemen noemt �Maer <veranderwgh en acht. WantNatuerais onbefchroemt fcheyden deelt des levens er acht. "Beft cracht des Ievens,naraentJi;c den verknochten Geeft,wcr�fc verfcheydelijckin alle veranderingen vangedaente na de verfcheyde menghinghe, fondcr nochtans te fcheyden vande ftofte die niet ver- mindert,maer oneyndelyekegeftalte voort brengt, als van een doo- de paert comcnde hondert duyient wormen,iynde daer in honderdt duyfent Gecften van levende cracht ende gevoel�, waer uy t te mere- ken is dat den Geeft nimmer vande ftofte fcheyr, ende iopooo wor- men wordende het voedtfel van een Nachte-gael worden �ooooo Geeften in een Geeft gevoecht, gelyck fy maer een warengeducren- de het leven van 'tpaertjalibo dat deten Geeft is verdeelyck in oneyn- delyckheyt fonder te fcheyden vande ftofte, welcke ftofte verknocht met den Gheeft niet eyndigen kan,ten ware dat het woord, dat hae twefenuytnietgegevenhcefrhaexwedcrv�rnietichie. i .�.■-...-�. ■/.... A^.--e-g^^,.- P?
			. «p
			. «p

-ocr page 24-



		^t^rfluiditheytenjluyt d'Enclteenkheyt niet uyt. Siet met wat teeeker� d een wy hier voor bogen {lellen, De wortel van t getal die wy met dry verfellen, Een fynde gheen ghetal,dry d'eerfle tal ghe- noemt, , Dal tal enontalin lieftallich famen komt: God Vader Soon en Gheefthier mede wy ver^ thoonen, m Eeneeuwich eehich Godt hoe wel doch dry Perfoontn, Van aenbegin gheweeft door Godts befletea raet, Een Godtheydt die den menfch niett onder- gronden ftaet. *� '�» ui LaTrmit�del'vn�c� : _? n'excludelaSimplicitc. ^n:~ t m........ ■ ■--.-. ,., \| .� -, %)oy comme dunite je f ar f ais laftgure Kacine de tont nombre _y en fa tripte ioincture^ ^ x;: Van n'eftant nom bre aucunjro'u Ie premier eBant^ Ou te nombre (�/^] nonnenere entre amoureufemetit � tMarque de Tr�nit� ^figurant trois coiomnes ^ereyfls fimet efprit, m 'Dieu de trois perfones, qui cqmprendrpw nepettt, ffi, dont la deit�* IQ. SubjiB' hetiffiufemmt de toute etermt�. Tiinitas

-ocr page 25-

�»«�

Trin�tasvnit

cltaa�raiiBiiiftfclud�t

^l%-

i.I�h.j.j,

Dry zij'nder diegetuyge nifle geven in den He-
mel de Vader het woord ende den Heyligen
Geeft en dcdry zijn een*

j(y en a trots quldonn�nt tefmoignage au ciel _y Ie
Tere, U $mle�$kf<imft 'ejjnit, (g^ ces trok

font

* bobtevv

�,.:'-

-ocr page 26-



		WT LEG GING HE. E Goddelijcke Poet bartas van een of- te eenich fprekende noemtfe %4cme de tout nom- bre ($� de �mfinit�', de wortel vant ghetal ende oneyndelijckheyt₃omdat alle tal 'tfy groot off kleyn van een voort comt ende een ghetal dat ontallyck is ., niet anders is als vermenicKvuldighdeeenicheden, daerby feythy lesdelkes d'amour, der liefden �oeticheyt, om dathet by fic felfs beftaet ende geen m'ed-gel�l begeert buyten het cerfte tal.Van de dry fprekende,l�y t hy fiereaifne des tmpars, propre au grand Koy des Rms , mU mmhre ^ non nombre amou- teufemententre_}Nombrechende 'Dietij&cs ompars eerfte Soon die Godes welen melt>daer talen ontaiin lieftallich komen t'famen, ghetal van God bemint. DetrerTelyckfteReken- meeftersfynoockvanraeningedat de dry het eerfte tal fy: "Want de Pitagorifche noemden d'een noch de tweegheen tal maer wortelen ende oorfprongen der felver,gelyck dan Zaratas Py thagoris meefter,/^» de Vader de twee de moe- der van't getal noemde,fijndedan d'een ende de twee wor- telen ende de dry het eerfte ghetal konnen van den anderen nietuyt-gheflotetv worden ende blyven eenich hier mede: Vyt-beeldende de H�ylighe Dry vuldicheydc l�gghe ick met. Meefter Willem Bartiens* r)■ i,='v,'' ^v l ■��■'. .b f�bri'isv i \ b - �-■ i ■ '' '� i «.■ ■ i � . ■-, n f. B�ftaet itl f^n ghehtcf, I. En heeft gh�en tellens deelv , . Noch heeft een alfujckekracrt� Dat nwt,tal,(oo vele wracht: f * '■ '■'" ^v\^ddf4on�h^efhcK�hecl\ 'jl Eenich GodJs.werft doch raeeft, Onfe

-ocr page 27-



			Onfe SaUchcyt door een J Heer maecl ons dac een ghertieen� - fede alfoo doen def� G�dhey t ofte HeylTge Dryvuldic* heyt ongrondelijck is, ten ly dan den Heylighe Gheeft ons die openbare^heJijckBernardt�s in fyn derde Sermoen op het hooghe liedt iey t, Triniuthfw Dminitath arcamwn�c ab angelis >nec bomm�bm y�tyjifyirim Sanffio nueUnte₃ angnofamr₉be�luyte ick met den Godvruehtigen^rteJ feggende.

				'�■ )

			OrceBe Triwt�fourflits ne m'emptfcher, 1'aime^us mille fok ad&rerfiuejjilucher. Nu dees Dry vuldicheyt wil liever d�yfend-malcn, mety ver bidden aen, als door 'tdiep gronden dwalen> . Gedenckende de trerTelijcke fpreuckc* Tacki de Jttoribu* jrerm. SanBws ^ reVereniwefle de Deo eredere quum se�re. Vtfere qui (tefie t4ugufi\no\melms Jcitur nefciendo. Heyliger en eerbiediger teryn van God teghelooven als te wetenjdewijle hy (na de getuyghenifl� Auguftinj) beter word gekent in iobere on wetenheyt. B �j t/Zoet

-ocr page 28-



		**tfZoet zpyver Dai₉ 'Ph�ans Be�i^*** Noyt vandi'Vwnden hinderUed. Tempe wel tfoetfte dal datrne in de weereldt vond, Noyt onder 'tftuer ghewelt der felle winden ; ftond, Daer fachmen meriich menfcli eendrackticli fa- , men ruften, Haer finnen en gemoet vermaken en verlufte: Een voor-beeld vandeKerckj waer inne me- nichmenfch Geru�ter van gemoet fou leve na fy n wenfch, V Vaer't dat veeldienaersfelfs in Godes woord te melden.. Door eerfuchts fnoode windt de khc* niet on- fielden, De Pen�e ne fuft onques 1'onde ni plaine A^it�e d'orage: ains dedouceur eft pleine. ■':� ' ■' " Tempe Ie 'Paradis de ce <z>as~te univers Omjnes mfuitrouble des orageus revers. La les Cohabitansfetroa'ventfansen'vi�^ Qoncordans »fans difput ouquelquefuherie: De l'egltfe un tableau, ou chacun a bon droiB Plus de contentement d'efyrit receverok* Si mefme les pafieurs de leur went d'arrogance ISjj? mirent cefainSi Hen en u��e dscadmee. ' Non

-ocr page 29-



		NonZepliyris agftataT�mp«:

Pfalm. i3 3, Siet hoe fijn ende lieflfijck is het dat Broeders endrachtichby elckanderen woonen.

			Vok'h�qttecefl bonns cbofe, &fouhaitable quefie- re s babitent �n bonm faix & concerde enfemble.

	4

-ocr page 30-



		WTLE�QINGME, Et dal Tcmpe liggliende tuffchen Oliirapum ende o^m d'alderhoochfte Ber- gen Theffalie is (na de fcefchrijvmghe Abra- hamj Ortely) uyt der naturen de ghenoeche- lijckfte Plaetfe die te vinden is _? waffchende daer veleWimopende wrange die de bootaen ende Klippe bekleeden als Prielen , daer inmen voor der Sonnen hitte ende alle winde n.bev# is, en^edereyfendeLuyden ver- nioeyt f�jnde,haer ais in eenHerberge yerverfchcn^idden door hetdalloopt deRevierePenens, alsOlije voort-gly- ende allenthaiven bebmmert met boomen aen de kan- ten _t foo datde luyden die daer te Schepen fpelen varen me- devan de hitte der Sonnen bevrijdt fijn. Wijders fijn d^er menichtevanFonteynen.oockvelekoudeendekoeleBe- kendie(2elikkmenbevondenheeft)feergefontendekracri._:tich fijn voorongefteldelichamen,hier benevens hoortme daer meeigerley gefangh der vogelen die door haer foet ge- luytdenreyfendenman alleforge ende hert-W vergeten .doen, daer komen d'aenwoonders dickwils by elckande- ren 3 eten _$ drincken ende handelen met vreuchden in een- dracht na dat fy hare Sacrificien volbracht hebben, fijnde de felve'pketfe Iouj toege-eygent, gheliick dan daer fijnen Tempel ende Altaer te vinden was. Na defeValleyediete recht wort genoemt het vermaeck Theffalie Vlrg�w alle jLuft- p laetfen is noemende, gelijck i. Georg. SwlMcjvwifi� Ucm 'acfri^k Tempt.* * Dans Speluncken .levendige vloeden ende koele Tem- J>�

-ocr page 31-



	*VrTLEGGltiGHS.* Dicverm^elijckdalftelltnwytot een Voorbeeld der Kercken , dewyledeKerckeGodesdaerinnedeChrifc God te b.dden«n �loven^n ficfelfs genoechelijcke nlaT febehoortende foudewefen verquickendegh mSe z.eleretSahcheyt.w.erchetfakeJacdekkn.fpeadewun! ghe d»e daer _ls groevende doorpens ftre�e om dZZ moeydente ververichen : Maer Jeyder! men vind hedem daegs by veleLeeraersfvan de vrome fprekeick niet) khm! optoteygenbate., end�fukkeaherdenw«nS «? T ^dt ^a"^der r^der-^�reTCnd«ⁿde_m«-tis tenis be-' vechtende,datdeplaetfedie d-alder-ghenoecl^liickfte be- hoorde te weftn.door des eer/uchts fnoode wind aen alle fyden fo on Ode worddat de vermakelijcke vergadering daer mne.de. Pfafmende ftemme Voet gefang der Vogefen verdetebovengaen , _nietalleenverftoort worden� Maer *LCLT^gr^selr^k_J^de.^hedcn-^daechfchcav^^**

			He�
		� V	He�
		� V

j

-ocr page 32-



		Eet ffeene huys is JKenfch�n Wenk?* ^f Het ncderkh hert e is Qhrisle» Kercf^ De Kercke die van ftee, Kalc,y fer ende hout, Tot welftant vand� ftaetis uyterlijcgebout, IsCbriffi Kercke niet noeh'trechte Huys des Heeren, Hoe wel men 'theylicL woord daer hooren kan enleereiiv .; Maer elck ootmocdich liert datf�chda�r ia begheeft, 'tCruys Chrifti nemende ae,en nafyn woor> den leeft Syn Broers in nedricheyt voorgaend� ten ex- empel, ' , - IsGodes cyghenHuys en Chrifti eygen^Tenv pek Non point Ie Baftiment piereux, fait de main d'h�me _sMais Ie coeur abameft &.qu'efglii� on nommc, Le Temple exterieur fait de pierre t� de hois, 'TPour ajfermir l'eftat des monarques ft) _y loix_y. Proprement on rte peut nommer U Vraye Bsgltfe^ ^uoy qtaux hommes a�ez^ony eVangelif�, Le lumignon fumant ₃ l'bumble, le ceeur contrit, Clorifiant fon Dieu, Perefis ₃ faint efprit^ J�utJa noireurdetefteyffl Cagrace contempk, Certtsfed dufamf� efi la maifon (djr U Templ�.. Tempkro

-ocr page 33-



	Tempten Chriftj cor h�txdwi.

■%,Cet. 3. �d. Weet ghy niet dat ghy �odes Tempel zy t eng de dat den Geeft Godes in H woont.

		2^? fttcw^ yous f�ts qtte ww tftts k Tattfkdt Dm_} & fit l^:efpm de Dieu bditt en y<wt ? C % Pauliis

-ocr page 34-



			WTLEGGINGBE.

		. Aulus in den z. Brief tot de Corinthe i i a_f6, Cap. f�yt, rvVatgelyckenijfe heeft den Tempel 'G�/afex met den Afgoden, vvantghyjytden Tempel jdes levendtgen Gods gelijck God gefeyt heeft.Ir^ �?/'»^«»n/voonenende wandelen\ende fdhaer God wefen enfyfu�en myn ruolcjym Nu fbo begeert G odes Geeft een ootmoedichhercetotfyn'ruft-plaetfeendegeen� uyterlijck� ichyn,of na bootfinge der geveynfde Pharif�en, die de rvoorfittinghe in de �Ma�ltijden ende ryoor-ghefloelten in de vergaderingen begeerden, gaeme op de ^Mer�en gegroet werden endeVande menfchen Rabbj genaemt �Math i^. 6.j. Want tot defe feyde Cfiriftus ₃ woorvvaer de Tollenaers ende Hoerenful- len u rvoorgaen int Coningrycke Godes. Mat. xi. 30. Wijders^^ Jyt dien rechtVd�rdicht voor de menfchen: �Maer God kent uwe herten 'Want wat hooge is voorde menfchen dat is een grouWel moor God. lo. is. 2 2. Hier dient ons tot een Voor-beeld het Evange. lucein't 18. Cap. Vande Pharif�en ende de Tolle» naer, daerinnegenoechfaem tefpeurenis, datniethetuy- terlijckmaer hetinner-lijck ghcmoet den Heere is beha- gende, derhalven ftaet on&te trachten dat wy mogen feg» gen met den Chriftelijcken Poet. Sacratum gerimus tibtjefit in 1 orde ucei�um^ Baud alia recip'^vijque patefue domo Vailarj boe templam prohfa muiffime ChrtUe. F<edarj sedem neupaUare tuo-rn. \HeereIefu wy in 'therteen Tempel dragen In eenich ander huys fcheptghy doch geen behagen 1 ■ Dat defenTempel dan verbly ve tot in't end > Gedoogt niet dat u ftoel wert eenichfins gefchent. Gelijck

-ocr page 35-



		Ge�yck dan ooc de Godvruchtigen 'Bartas m iyne twee de weke $. dach fey t. Chrift sera mon exemple, Son efpritmonefpnt'f^tej�ray son Tempte, Chrift fal myn Voorbeeld /�jn ick volgen fal fijn ze Sijn Geeft mijn Geeft lal fijn ende ick fyn Tempel me. Niettegenflaendefoois d uyterlyckcKerckehoochnoodichom de ingeirclde ruft-daghen tot Godes eeren te vieren gelyckfcer heer» lyck den f�lven Po�t f�yt in den 7. Dach der eerfter weken» Dieu vettt qtt'en certain Heit on s^rajftmble ce iour, pour de son nom apprendre tjr la er ai» te & l'amour^ il vettt que la dedansle mimBre fidele Be los des Sa in cis efcrits 4rrache la mouelle: Et nous face louc&er,comme au doigt,les f�crets' Cachezfous Ie bande au des oraclesfacre^. Har bien que la lecon des deuxplus (ainclespages,., Fait entre mursprivez^fmeuueno^courages : La doHrine quipart d'vne diferte voix Sans deute a beaucoupplus d'efficace ejr depoidsi llveutquefa dedans,commeal'enuy desi^fnges, Nousfaffionsretentirf�sdiuinesloiidnges,, Pourl'hommage_}& Iefitf des biensque noustenorn* Enfaricbe directe, e^c_t God wil men opdien dach ter Kercken komen tfaemv Om leeren vrees en liefd van fynen heyl'gen naem, Dat fyne Dienaers daer,tot mindering der fbnden, 'tMerch van fyn heylich woord onstrouwelyck vermonden^ uytleggende den Text,alfbo dat ons verftandt Van'tgecn verholen is,mach worden ingeplant, Want hoe wel Godes woordgeleertoft Voor-gelefen Aikenlyck binnens hnysonstrooftelyck mach we!�% Het geen ia 't openbaer geieert word met verdacht Is van veel meergewichtSjheeftal vcelgrooter kracht, Hy v/ildatwyaldaeronsftemmenlieflijckdwingen., Hn iyn en Joffom ftrij t als met fyu Eng'len fingen, Om hem tedancken voor fyn uy tgedeeldeg�cf, 'twekk hy foo miideJyck ons als een Leen-hcer doet, &c C ii i Soo

			0

-ocr page 36-



		5to m& my eert fok fiffMhtyt} 'tBerfls g�Veynfi, *myn* tonge liegt. De kort ghe veerde Struys verthoonthem aller wegen, Syn vleugels �ytgefpreytals of hy waer geneg�" Te vliegen door de locht, doch fynde dus ge- dek, Verlaet het aerdryc niet, maer hlyft int vlao kevelt: . (ken^ Alfo de Gleyfenaers,gaen Huygende ter Kere- Ivlet eenen heyl'gen fchyn verthoonende hare wereken, De mond lieftallich fpreecl:,maertherte al an- dersmeent, Eo bly ven vaflii�aerds^ verkleunt,verilijft, verfteenk Bien eft deccu, -celuy-qui me renerc, faux eft mon Coeur, malangue ni�nfongere» - X'tAuftmche courtatjl�, leger digere-fer._sSe monftre tamme pre ft a njohiger en l'air, Oufegwnder en haut* j mais wainementfepeine ^Demettrantfur^ Ie fiedelt deferte pt�ne: Le trotgneux Hjypocrite el� telqueceftOifeau: Car comnefans wokr_} il wole, ^r dtm rfffeau jflfattrotherdeToy _yaujji fon impofiure *J}as crottpit ,gj demeure'mfur en fa droffiwe, 'Fruftra

			#

-ocr page 37-

FruftramcCoIunt;

~~ftiii�~~i~~aWite~~

%ach i, 36. Sict t@e, dat u vreefe Codes geea huychelrye
en (y, ende en dieoet hem niet met valfcher
herten.

J ^foisfointdefob�i^antaUcraintedeBieu/ftaut

u tfnet'approchepowtdeltyayet ynmm

dmbk.

\ «.

� ■ w «...

-ocr page 38-



		WT LEG GING HE. E Stroys uytfpreyendefyne vleugels fUndelchoone Pluymen verthoonthemheer- lytk akoft hy vlieghen wilde ende nochtans _n____n,,... ]lichthem van der aerden niet op , hierinne ilachtende de Hny�^Belaers > ^die ^me� ^ccn uytcrlijck.cn fchyn sroote heylicheytverthoonen maer het gemoct heel anders 4S want A&th allenthdven emkel bednegerye onder, hen ende door bedriegerye n/villen fy my niet kennen Jpreeckt de Heer e.Ier. o. 6. Daerorn fey t Gregoms mfyne Mor. Wel Hypocrita in des Meffarinottpotej�. De Gleyfenaerkan fjck in 'God niet verheugen. Vdtfcke diuina eloqui, nee tarnen facm, nmlt retfe loyuj nee ^mft^^re.San^usefinonappetit/edvocarj.Grep Wil de Goddelyckefpreuckenweten maer niet daerna doen, wil recht fpreken^maer nietdaer na leven. Soeckt niet heylich te wcfen^maer alleenliick heylich ge- naemt te worden. Waer over Chrifoft. op Mat. 7.<?ap, Haer beftraffende,fey t. UypocrytaMbowrneft bonttmeffectqmdvis dpparere, quod non rvis ejj� ? fimdum eji mdum efte, <vt qmd vis efte ₃ quod non ms apparefe ? melius eji bomm eft ._%fi mdum eftpd�m «p�arere.^ :tenismdum efi:ergo ayt apparequod es, aut ejio q0odappares. Ghy Huychelaer jiftgoetgoetfyn, waerom wilt ghy &hy nen te wefen 'tgcne ghy niet fyn wilt l ift quaet, quaet fyn,

-ocr page 39-



		*VVTLEGGltiGUt.* :^yn, waer om wikghy fyn tghene ghy niet wilt fchijncn■? tis betergoeti�jnjfco'tquaetisjquaet te fehijnen,noch erger iiTet quaeriyn: derhalven of toont te wefen 'tgene ghy fijt, oft fijt 'tgene ghy frijnt te weten, want ghelijck Augufi j�y t op den 63. Plat StmttUtajequitas ₃non afi�tat eB ,fed'duplex imquitas. J^timquitaseftyt�jmtUt'w. De geveynfde rechtvaerdicheyt is geen rechtvaerdicheyt, unaer dobbele onrechtveerdicheydt, want het is onrecht- iraerdichcytendegeveynflheyt. Dele Huyghelriieoftege- ^eynftheytbefchrijTLG.dejMoittenay met dele Vaerf kens. La langte aux matns fg Ie coear loing derriere, d'HypocrifieeJlladr�itfep�intme, E�efe duit parJa douct'maniere, \ �trit ₃ mordant _}U fimple creature: Or Chnfi apprend' enlafamBe Efcrtturss ) Jtlue riennefirt la longue fins Ie ckw , Dotit l'Hj>pocrtteapmrexmVertare'-, ; Wie» clair-'voydnt readfnoqu� lemoqtteur.* WAT IS. 'Met tong in d'handende achter rugge'therf, HuychcJerij recht afgebeeldet wert, Haer wef�n foct kan m enich menfeh verleyen, dOnnoofle bijt, al lachende met vleycn: Nu Chriftusleert ons, (prekende daer van, Dat zonder thert de tongh niet baten kan. t De G leyfenaer ficb qualijck kan bedecken, Gods alfiendc Oogbden ipotter doet begecken. D ■ �ki/tj

-ocr page 40-



		Qjrifj Uyin en de daet Syn navolgers komt te hart. Die de medoghentheyt cf�entreckingh en de kracht Des Sons enSonne-bloms welaeii te mercke tracht, De Bloenie nade Sonfkt wende ende ichiefcen, De Son haer wederom verheugen en verquic- ken: Vv.,_:,_:Soo moet de menfehe�iied' oock daglyckx fynbereyt , , * Om volghen'slevens licht en fyn gherechtic^ heyt..... V Vaer mede wy beftraelt oockeyndelycken meugen Ontloken als een Bloem ons inden Gheeft ver- heugen. :. _; Du filsgrand de L'ancicn la paix & fain&e vic, Eft la fentc aux Chrcfticns qui de mort lesdcfvic. ar ■ ,, JL'�fil qui njeut contempler t'eJ�foictefimp'athU 'Di[rere de Ik Itwe &la belle Clythie_x Voye la tow-tourner^ commece Dor�-* ^Mignatte fa doree &> d'elleefi ador�.* . Oui wem eflre ChreHien idechaffe l'amertume De nature, ffiaCkrifife renge.^ s'acccujfume: Car tel, plus excellent^ qttun JaleU.^ ces fleurs, Mtnhwt droii� _> chn(l ejjuye, ajalut_} torn les fleur si . Chriftj

-ocr page 41-



	CJW%a#i0 hmt�tio noftra;

			**.

Joh, 8,12.
Joh, 8,12.		Ick ben het licht der werelt, die my navolg⁵ialinduyfternifTe niet wandelen : Maerfal het licht des levens hebben. jfefuis la lumiere du monde: qui me [uit _yil necbe\ minera point entenebtes _} ains il aura la lumien de mie. Di , De

-ocr page 42-



		WTkEGGIK�BE iE.graote Goude Bloem of Sonne- bl�cm by de Griecker H�lhtrofmmgememti o- 'perit ende keert fick altijts na de Sonne. Der- j halven by de ItalianenT�r» </_/pkheet�,fietMa- thiolus op't 185. Gap. Des 4 .Boecks Diofcoridis ende Plini- ura in't2i.Boeck 6. Capv OcCtSifKpatta* ,eentreckinge,oftc Medoghcntheytj behoort ons te verwecken tot de navol- gingeChrifti,fijndeGhriftusons rechte Sonne-lichtdaer wy ons nate wenden hebben, thoonende(ghelijck Plato feyt) dat wyoock hemelfcKe Planten(�jn.Waer over onfen Chriftelijcken Poet Bartas {cyt , infynen fevenften dach der eerfter weken* Helpettxttt contempler hslroke Jywfat�e^ Jgiti ioint Ie blond fileil Qy la hlmde Clytbie, Sansfenfer qu'ilmus faut imker torn les iours Da fileil de ittBice; ffi Umie ft) ie cours,. He¹, hoe kond ghy aenfi�n de mede-dogenthed�n < Des Sons en goude-bloms^te faem fo weltevreden^.; Sond'reenichachterdoch^oFwel tef�jn bereyt, Qm volgen GodesSoon ,$oader gereehticheyt.

			Aengaende dat woordeken Clytie.O vidius int 4. B�eek fijner Metam, fey t, dat Clytie verandert werd in een Goude Blom ₃ daer by voegende, Vertitur adfolem fnutatagfermt amorem^ ^Wordnade Softneghekeert ende verandert ,blijftinde liefde

-ocr page 43-



liefde ^antvaftich. Margarite van Vrancrycfc de Wednvtfe, Koningin ne van Navarre een deuchdelickePrincefTej voerde dkfclve finne- &eelt onder het Sprecck woort, Non inferiomfecutus* �c hebbe d'aerdfche oftenedrichfte dingen nietgevolchr. Tot een teecken (ghelijck Taradimfchrijft) dat alle haer doen, gedachten , willenende gheneghentheden waren ftreckendetotdegrooteSonnedergerechtieheyt,f�jndeGod almachtieh, aenich ou wende de hooge dingen, Hemelfchc ende Gheeftelijcke» Soofeytdan ooek Chriflus ₃ neemt myn Ibc^op\endeleen wan my dat tcl^faebtmoedieh ben ende ootmoedub Van herten, ende gbyJidtrujie winden wooruWefelen^ 3iat.iu ip.WantiB datghym den wleefche leeft fb/uitgby fierven: �Maer ifi datgby doordenGeefi de vvenkendet licbaemsdoet ₃ fooftdtghy leven. Kom. 8. SullentdanmetNazianzenobefluyteJijfeggende: Surfum animafpeBa terrenag>fpernito cunSia.* Met u ghem oet na boven fiet, Acht alle 4'^erdfche dingen niet.


		Wat


	4

-ocr page 44-



*Kan bpyten Godcs wi�niet wn.* D e fterren die daer Fy n in't dwal�,nae tgefeg, D'een hier loopt d'ander daer verfcheyden m den weg, En nochtans baren loopnavolgen moet de gan- gen / �< . Vand'eerft bewegend rond, daer alle d'and're aenhangen: X)it leert u dat hoewel � eygenluft en fin d'Eeuwige gro�te vreugt en "themelfche ge- Tm ".'■'' ;/. � , . vnsu Met macht weer-ftrevend�is in t tydelycke:ie< ven, p\| Nochtans m'in Godes wilfic moet gevanghen geven» 1'Home ne peut, SiDieuneveut. Les dftres les br andons, qua tqpt on nomme mens, fourent ca₃ courent U^ctr fentiers different: �t toutesfois fans fin leur route fuit la route D& aelpremier moteur, quitout doH dtfa <-vouU i Homme cela fafjjrend, quencor que ton defir Dire�iement s'opfofi au cekfie tlaifir, fn tpy»de cocw $) dame icy bas ^fi'veux <vivre, l&e 'Vieu premier moteyr Ie njoulok tu doisfuh>re,* ,
		/


	h ' *

-ocr page 45-

Csrtaftantommalege^ r

V. Rom, 9. i6. Het gaet niet na yemants willen noch loopen
maer na Godes ontfermen.

>-V

Ge n'eftfoht ne du aroulant, ne du courant: mis ds
Dieuquifakmtfericorde. ^r rff.

..-

n rhl: ■ f-.-

-ocr page 46-



		WTLEGGIHGHE, E Planeten die haer verfcheyde gangen jhebben ende nochtans buy t� het eerftc bewegend rond niet gaen , keren ons dat wyGodes wille moetenvolgen, want oft wyIthoon in de fwackhcyt on- fes vleefch hem weder4taevende fijn, foo vermeghen wy buy ten fijnen wille niet, waer over Cats in (yn 19. Emble- meta heerlyck (�yt * op hetipreeck woord , Ducunt volen» temferta mkntemtrahunt. _rGodsfthTchingbe paet-^uafi\gttn menjcb'kan die bewegen, .VVatfperteltgby o dwaes vvaiVyorfehgby bier tegen, Word wijfer al die u bier in Wel eer ruergrcept, ViegaenWilwordgeleyt, die'niet enWttgefleept. Het gaet niet nayemands wilknmaernaGpdes ontfer- men 'fey.t Paul. R. 9.16. GheenbUd walt wanden Hoorn, gbeen hayr <x>an onfen hoofde ₉ geen mufkwurit httys fonderfynen vyil- le.Mzih. io..Liicas. 12. Alfopgcf�hietGodes will� malles ende met alles ende fynen raedtbeftaet eeuwich onweder- fprekelyck.i^Crf» oock^ een axe baer beroemen tegbm die» die haer . hovttfift een fage pochen tegen dien diefetreB? Efai.10.Daer helpt geenWyfbeyt noch raedt tegen den Heere. Pro"P: 21. Nochtans 'handelt deVryeQ�d niet metgeweltifonder ons oft tegen rons ,maer in ons ende metons endein onfen wille,gelijck Auguftinvis het 15.de verb. kpo�.Degene die ugefcba^en heeft fonder n₉ vw/wpietS'alichnKtkenfinder-tt. Ghelyck hy nu gei- nen onwilligen tothem treeken fal, ioojal hy geenen vro- imen tegen fijnen wille ten ver derveghebruy eken, anderfins �m$\ dcfchult op hem; Maer een yder foo hy wil ende niet anders

-ocr page 47-



		-anders, gelyck Abfalon, Achitophel, de Koningen,Iorua. 12. Cap. Roboam, endede Sonen Hely,die allegewaer- fchout in haerieJfs niet anders wilden, dusghefchietaltijt wat God wil Tonder wederftanr,cnde wort doch niemand met ge welt gedrongen, rnaereen yder, met, na ende door fijnen wille ge beurt, de goede ten goeden de boofe ten boo- fen : Godt Tmeec� ende live-kooftfelfsinonsomoni�a -wille , op dat wy hem dien overgeven, inlydenende ver- dragen (dewijle wy in hem leven ende fweven en fijn,ge~ lyckPaulus Teyt. Adt. 17.28.} Daer mede hy ons tereerea voordere, fijn wonder fien late, ten goeden gebruyeke en- de alfoo vergodlyed: in hem trecke. Hier om, weeft niet on- Voorjtchttcb maer Verj�aet wat den wille des Heerenjj. Eph. j, 17. fytmentlycJ^uwe heylichmakinge 1. Tels. 4.2 .Ende foo wydoch Godeweder-flrevenfoo konnen wy voor hem nietbeftaen. Schift iriboghy^wilt foo ghefchiet doch wat God wil. Derhalvenftaet ons te betrachten dat wy onf�n wille in Godes wille gevangen geven, feggen de Vallen tyt_arMV'cen willegbefekiede op der mden ds in dm Hemel,

			% E*

-ocr page 48-



		'Demenfcb begaeft 'is min oft meer* Doch Gode alleen fy f rijs ende etr. . 'f '* O domme menfch vol winds water henen met u pracht Mits u geleertheyt, goet, u fchoonhey t ofte macht, De Maen, dit vande Sonhaerclaerliey dt gaet ontkenen* Moet uwen hoogen moet doen fincken.cn ver.* kleenen: Wantfo gelijc de S�n haer defe fchoonhey t geeft, God u alt uwe maer te leen gegeven heeft, D'eer hem alleen toekomt hem lo vet t allen ure, En laet een y der waen u finnen niet vervueren», Soit 1'homme gfand, fubtil ₃ on de memoire₃Au tout puiflant feul appar tiem la gloi�e. *■ 0'* ', Ohomme plein de went, quoy, houffis tu te <-vo%t Hiche j drefpit fubtiLi bel, kttm, de pouvoir \ Ph<xbequids fhaehut tientjes beaute^pluibe�es ., Tar exemple te dok fan b ai ff er les atles* , d'Autant que par emtrunt non moins queue tutknt* Dupriace desflambeaux touteforte da bkns. ISbonneur luy appart'mt ₃ entre en ta confcience₃ !{ejettanti�fiulfflt U <~uenteufe arrogam�.

			r*

-ocr page 49-



			Solj Deo Gloria.

		&om. ii. 3^ Alle dingli is uyt God, endedoor hem, endc tot hem: Hem zy de cerlijcheytindercetN wicheyrt DeDku^furluyy^'fotirluyfintUtUcs�^ [es ik luyfoit glorie eterm�emttti JE 2 ©«

-ocr page 50-



		WT LEG GING HE. E Man e die va de Son haer licht o rit- fangt, waer over fy vande Po�ten Phcebe ghe- na�mt wort,gelyck by ""Bartas in fijnen vierden; dach der eerft�r weken is ce leien. Pbcehe mere des mois»^rphahus pere des ans_y Phcebe derMaenden Moer , Phcebus der jaren Va- der .,&c. Dient alle hoovaerdige opgeblalene tot een Voorbeeld* ons te kennen gevende dat w7 van ons felven niet en heb- ben, maer alle'tgene wybefitten vanGodt teleenontfan- gen. WaeroverPaulusi. Cor. 4.7.Seytvvat bebt gby, dat gby niet bekt ontfangen?ende �B datgbyt ontfangen bek yWaer- om roemtghy ? als oftgbyt niet ontfangen had? Buyten Godt is alles doch niet, buyten God kan niemant iet weten,hebben oft leven , wie God nieten heefc die heeft niet, wie Godc nietenvveet jcVk weet niet, wie in Godt met leeft, isle- vendich doot: Ghelijck dan alle Godloofe die buyten Godt/'� den rvleefcbe leven (hoevv el iy den narrre van leven hebben) woor God dootfya. Apoc. 5. tAlfio hebben defe oockyvel een aen* (ten als oft fy'-veel badden ende yv�fi'en J4 alle % hebhen ende We* ten, lob.-10. %\.\ Maer den rechten grondhebbenfy niet, God laetfealfoo, metdedoppen oftefchellen des rijcdoms ende wetenfehaps fpelende, in forghe, anxt ende noodt dentijtverflijten > doch de kerne h�t vvefen ende ziele der dingen krijghen fy nimmermeer , vvatnGodt die alles in allen is, hebben fy niet, derhalven, konneh fy oock fondet Gcfd *■ ■ - � - ei**

-ocr page 51-



Godt dekerne der dingen niet hebben. Soo ftaet ons dan voor al te trachten God te (becken, om doorhem te {pre- kenende tewercken,iftdatiemand. (TeytPet. i. Brief.4. 17. SpreeSi, dat hyfprefeals GodsWoord� ift dat temand dient, die diene als uyt de er acht die God geeft: Op dat Godin allen gepre- fen Worde door lefttm ChriHum, de Welcke heeft de heerlijcheydt ende macht <~uan eeuyy'tcbeyt tot eeuwicheyt.
			r
			r

	Dit hebben felfs de Heydenen wel ghevoelt> gelyck by Cicerone te fien is, 1. de leg. Daer hy fey t, Nulla gens nee tam immanfmt* , nee tamferrea qu� non , «tiamfiignwet qualem 'Dettm haberedeceatjame'n habendumfe�at, Geenvolck , noch 100 wreet * nochfoohertneckich) hoevyelfy niet weten watvooreenGodthunbetaemtte hebben) oftfy weten wel hun Godnootfakelijckis. Daer by voegende in firn. Sap. ' , ., * *] "{* - ■' ^rDeus�jiqm<-vigeP ₃ qttifentit _y qtoimeminit > quingit ffi moderatw. , _t .� ^; God is die in fijn kracht ftaet, die gevoelt, die ghe- denckt die heerft , ende maticht. ^c�>aeromfygrootfpreher_<sroemtu wiet alfoo, ende gby Gadde- l&o/� pocht met opgeWelt, T>fdm. ₇y

		*Ten*

-ocr page 52-



		Tenfy Gods Geeft uhulpe biedt, Vermettghtghy vdn u {elven nltU Ic ligge machteloos niet konnende my reppen J Als een onnutte ton, geen water kan ick fchep- pen, Maer wd tot mijn bederf foo blijf ick ftille flaen Tenfy dan dat ick wordt ghetrocken om te gaen: Geenmenfche van ficfelfs hoe groot heeft .gc� vermogen, Tenfy door Godes Geeft geleyt worden geto- §^en' Die hemdanmenne laet en yvert 'm de wet» Totheyluyt ftortend' is fijn vyerige gebet. VHomme de foy n'a rien, fi Dieu par fon dprit Rechauffaatfa frokleur, nel'attire & conduit. Kien nay je > ma�s cefien tat,t afur moy d'empre* J$ue d'ea� puij�r ne peuxfi l'ontnerfhaufe ($■ tire ₉SiPeujepeux, gttilfatttpow ria�er en malheur §luayd� fits d'vncbeVal m'affiflant au labeur: d'Hommt e ft njn foure Jrmfun <ver, rien en natura ^ut d'enhaut de fon Dieu revolt dotibie ya�&re, 'Dont amjtque de foy point newifeau nwaybut, xAuffi, Dm j qmnt & luy, acamert H lefaiut.

			�

-ocr page 53-



	Non tuis viribus.

Eom,8.��, l�tdatde Gheeft des genen die Iefum van d� d�od�n ©pgcweft heeft in u woont, fofal hy, dieChrift� vande doodeverweftheeft, oocuwefterflfelycke lichamen leyendkh maken, door fynen Geeft,die in u woont. ■Sitefprit de teluyquia retfuftit�lefitsdtsmmshahitet» vous, celuyqHiareffHfcit�chriBdesmorts, vivifiera «#ffiv0s*orpsmertek,ac4itfedcf<Hf efprit bub'tUnu» manu

		GelycJ:

-ocr page 54-



		TLEOQ�HGHE. \|Elyck de Wateivtonne geen'Wa- ■ ter fcheppen kan macr' vruchteloos ten verder- . ve is liggende, ten fy dan dat fy getrocken,ge- \| ment,ende in't werckgefteltword: Alfooeen menfche hoe groot orte machtich hyfy ver- mach fonder Godes wille nietende blyft ten verder ve, ten fy hy door Godes Geeft getrocken ende geley t word, Want die die door den GbeeH Godes ge�eyt worden ,fyn kinderen Godes Kom. 8. i₊. lebben* (feyt Chriftus) den Vfynfoc^ghy de Wyn- rancken, vw m my blyft ende tckjn hem die draegt '-vele wruch- ten: Want fonder m y en kpndghy niet doen, ghymooght anders inMYVe hertenfeggen ^myne kracht ende mymr handenftertle heb- ben my dit <vermooght uyt te rechten-^ �MaergedenSi aen den Hee- re uwen cod\ VVant hy�ftdueu er acht geeftfulcke machtige da- den te doen. Deut. t.Wantghy rvermeught niet eenbaar "rvit oft :fvvart temaken.WaztovztBartas feyt.^Dach 2. Weke, o Defeln temer aire, o <%>enteuj� arrognee₃Lenjouloir feulement rieflfoint en ma puifance: �t qmndje Ie wo�droy, de ma chair lafroideur Efiamt de mon ejprtt la te�e queue ar deur *& AT IS* * � Roeckeloofe vvaen, voornemen onbedacht, Den wil alleenlyck niet en is in myne macht, End ibo ick vv�fde, fiet de coude uyt vleefch gerefen "PenbranddesGeeftesilift hoedan_Ach die mach vvefe. '■,■■ ^Een

-ocr page 55-



		*VVTLEGGiriGH�.* Een dmgis noodich,gelyck Chriftus tot Mariam Iprac. !Luce. io.Daer uytalles daerna van felfs wel gact, wy fijn fcuyten God, niet, ende konncn f�nder Godt, niet God- dclijckx denckcn_?verilaen oft vatten veel min, acnnemen, .doen ende volbrengende onf� wercken fijn voorde we- der-geboorte niet dan fonden,fbis alleen ons een van noo- de,narnentlijcdat wy uyt defcnilinck enden Poel geheven worden,f� dat wy ons felfs verloochenen^ten,ende Go- 4e tot eenen levendigen oiferop offeren,als dan fo God>in ons woont,regiert,aenneemt ende met fijnen Geeft onjf�r machtkh is, volcht alles goets ,endc wat God gevalt van i�lfs. Daer ftort deH. Gheeft de liefde in onfe herten ende jichtet ons t�t allen goeden, ja volbrenght (yn woort felfs n ons, gebruyekende ons als een inftrument fijns willens fpreeckt in ons wat ny wil,doet wat hy gebfet, laet wat hy verbiedt, treedons uyt het rijck derduyfternifli ende her- fet ons geweldich in dat Rijcke des lichts Chrifti, ende al- �00* onfen wille in Godes wille geftelt, vermogben wy yet mds niet anders.

			-i K®

-ocr page 56-



			"Filet Achtende op des Werelts fchi$i\ �Moetmen Godtgheboorfiem fijn.

E ftuere foute Zee die haer verbolgen Baren Nu f�ynd' te grondt en dan den Hemelfchier d�et naren, Nochtans de randen haer van hooger handgeftefo Niet overftrijcken kan, hoe groot oock (y 'tgewelt: Verthoont ons, dat wy om ons ziele te behoeden, Niet achten fullen op des Konings wreed� woeden,, Dat wy om eer noch goet en treden uyc de wet, Die tot een Pael ons is van God den Heer gefet».

		Sans regard du temps «Sclieu. Ilfautobc�raDieu,,

	TEtkis quidam l'enferengcuffre orfon ond�> Or d'njn mont efcttmeux bat Ie plancber du monde* ' Sans p[fer toutefoisle moindre de ces bords^ Que l'eter nel plant a yourhnderfes ejfortsi Temonj�reque des Royslefnem^Aniamge^ Leo/ent damb�twn, l'mfat�xblerage, V^ehtaffer orfur or*, dtfn f�t�^ncvers de doy, N< te dolt du grand Dietsfaire [rancher la loy.

				Pof�to

-ocr page 57-



		Pofito fe limite fiftet;

Aa©r, , Men moet Codt meer geh�orfaem zyn dan de ^Z9'* menfchem . ^ -'^-^f - . ■■■■-.�■■ \ ' ■ , l Ifautfluftojl efair i T>ieu quaux hommti. -.vwV,, � 2 � ^v> �efijcK

			_tv« �

	..l

-ocr page 58-



		WTLEGGINGHE. Helyck-Gocft cfe Zee hare mate ftelc heeft, fegghende Wte heeft de Zee met hare deuren toegbeJloten,doefe daer uyt brackjds uyt moe- ders lyve? doe'tck^die met "Wokken kleede _y ende in donc�grheyt 'm Ypand^tls in Yvindeldoeckenjloen ic^ haer den loop brac^ met mynen damme endefettede hier grendelen ■ ende deursn_yendefprac{, tot hier toefultghy komen ende niet "voor- . der, hier fulkn hen legghen twe Boute baren. Job,* jl* Alfoois den menfchen mede hare bepalinge gegheven , endealfoo leert ons de felve Zee(die nu haere verbolgene Baren tot in den afgront fineken laetende dan weder de f�lve tot aent gefternte flaen doet,fonder noehtansde palen haer van God? geftelt buyten tcgaen) dat vvy nocta om het dreyghen der-" Koningen, noch om eergiericheydt, noch onverfadelijcke giericheyt,Godes vverintminftebehooren te overtreden. Het is wel vvaer datmen den Koning onderdanich vvefen moet, hethuyfgefin beforgen&c: MaerGodt gaetboven al. GhelijckG. Paquelin in fyn Apologie voor den groo* «enHomerumfeyt» Iln� faut pas nier au Roytobeifanee^ Ne du Roy contemner lafupretnepmjfance : linefautpastonRoypuiffant ouqueirriter^ Car Ixfceptre (gr l'efiat � tientde Iuppiter, %Maispksforu e ft touf&urs de Dteula^volont�^ ?>ar qui Xhome njai�tnt e ft de peur furmontc* S&ifaclkment<$e$ddnneL<v0<iire_tGtjbitt tnsun moment des orgueiUeux Uclofot* *D AT IS.* 0t*

-ocr page 59-



		Pen Koning raottmen fijn getooriaem in dit dal' Des Conmgs gtoote macht men niet verachten fa� Om hem te ftooren fultghy nimmer iet omvangen WantfimenftafenftaetheefthyvanGodonrfaLn. DenvvilleGodesdochveelfterckerisalcijt ' Wan voor een vrome man verfchria te fijn belift DjelichtontnemenkanoftgcvendeVi�ory ' Vernietendcindtryldesopgeblal�nglorj. H,er moeten vvy dan volgen Petrum ende de Apoftelen d.c om dat fy de woorden des levens in den Temoel " den volckegefprofcen hadden, voorden raeLbS' degeftelt werden: Endede Over-PricnershalS^t ende feggende, hebben vvy u nietfcherpelijck gebold ghymeten foudet leereni/defen naem l «JfcCbrhd� kruralemvervnltmetdrfeuvveleer^endevviffiit fthen bloet op ons brenghen, Antvvoorden�ndelX fende deftraffetot de doot toe om Chrifti name't� L J�n endealWvve fyhierovervverd�nghegheefll ffi fymetopdaghelijcxin denTempel endelC�ren «ndeteEvangelizerenlefnmChriftum. * ""

			^E '5 /*

-ocr page 60-



		:fn de cmyfitghe mie Glend Wordt ie dmchi*vQlmtf& hefetf.

	GElyckdewitteKalckdoor't water fijnde ontlatenl Verfprcyt fwilt endefpringt, ja fiedct uyter maten, Vetweck�nde op een nieu 'tvier dat daer fonder macht. �Xach onder een verdeck yan fteenen als verfmacht: Alipo de geen die hem tot Chriftum heeft begeven En vanden Heyl'gen Geeft laet mennen in dit leven, In't midden van fyn cruys toont fijne macht volmaect Die fyntfe fen^er laflaen Eflaper�was gcraect.

Aui?iiHeu du malheur & toute affli�tion JLa vcjtufe cognoitenfaperfe&iou." . ■'- ": ■:.-■ ■ ■ ^: Alvfi comme la cbaulx dans tonde/e dijjout Saute Jeujle ₃f'efpend ,fumepottUe ₃ boult₉Et reveille cefeu _a dont l'ardeur fanfaufe T)ormoit fous_i lefpefieur dame mafepierrettf�: {jltiy, qmpeut mareberjous l'enjeigne de Cbrifl^ Veut laifjer dam jon coeur re-gner lefainB ejjirit, Tte'tifake q�'au milieu des tourmens il reVeilk\ &nfyle^ifQHVente&temsc4mefQmmeille, tl H '�■'.�■ -�

-ocr page 61-

Apparctvirtus^gmtur<Juc ftulfe.

1.11,- i.

Mat. 24,
13.

Wie volfrandich blyfc tot den eynde die fal fallcn
worden. , -«t-.v**w 'V\Vv. AvrV^I

-ocr page 62-



	WTLEGGINGHE.

;'Ongeblufte Kalck noch onder 'tveiv ■ deck��ggcnde is fonder werckinge, maer foo [haeft hetmet Water vcrmengt,on�aten word ! thoont haer kraqht jende deucht, fwillende, fpringende * fiedend6endeJ�ehverfpreydende,�etP/W«>» int $6. b. i;. cade 24.Cap. Daer hy van de Kalck handtlt. Een voorbeddt ons vermanende dat wy des noodich i�jnde ftantvaftichende gheduidich vvef�n moeten, thoo- rfiende.onfen deuehtm3en noodt ende befvvareniiTe vo;l- niae�t,vvanti�o La&antiysinfijn �♦ jjoeckleyj;. .adwrjts* De DeucKt kan niet vdlmae& wefentcniydicintt» genlpoet geoetTentvverdt. ^Ende Chtifoft. Virttu dumfat�w >vmk_A De Deueht overvvintin't lijden. Hier van hebbcjek voor def�n geft�ltop het Emblema Kollenbagy<v0ri#jiat'mtidurf, DeleVerfkens. Gbelyckjcn fSemhoom met eenen J$dckbdaden₉Nochtans daer teghen recht fijn tacfyn ende Bladen V^iet achtende dat hyfoofoaerlqckyyord'verdrul'i %ALatr$roeyt daer tegejts den foo dat hcthemgeluftt tdlftobekert de menfebfoo haeji hem niet ionsJtlkp, Uk
		i

-ocr page 63-



		VFTLEGGl�iGHS. tAlsdrucit en ongeval hem f lagen endequelien ' �Maer met eenfiifchen moetfoofalhy tegenkaen Allen 'fv er dr iet dat bem mach Werden aengedaen. Defgelijcx vermaent ons Paulus oock tot de volftandic* hcyt fegghende. Ephef. 6. n.ii/Doet oen alle Wapenen Godes₉ep datghy mooghtBaen tegen de liften des Vuj/Velj: Want Wy hebben den ft rijt niet teghen njlees ende Moet > maer teg hen de ghe- Yvddigeder werelt, der duyfterniff�₃der eeuwen₃tegen deGeeftc- lijcke boofheden �nder bcht.DcCc volftandicheyt is in hem vol- mae& gebleken.-AA. lh IJ. fegghende Wat weentgby ende brecEt mijn herte₃Want �ckjten hereyt niet alleen gebonden te Wor- den maer oockje Herren te Jerufalem moor den name des Heerea /^«.Endealfoo in alle Apoftelen endeheylige Martelaren, gelijck in Apoc. 12.11. Sy hebben hem omerWonnen door het bloed des Lams, ende door het Woord haerder getuygenifiejndefy hebben hter leren niet lief gehad tottr Doot. Verfekert f�jnde,ge- lyck tAuguft.fuper Ioan. TrefFelyck fey t. �updte deus perm�ftt pati ^flagellttm correSlionis eB, non ptm damnatiows, Dcftraffc die Godt u toegelaten heeft te lyden is een ver- beterende ende geen verdoemende. Ad fyreditatem tternam erttdimttr , {$ fltge�arj dedigna- mur? Wy worden onderwefen om d'eeuwighe erffeniiTe te verkrygen, ende willen wy dan de ftraf�� wederftre- yen V G GtfOkh.

-ocr page 64-



Geftadkk lyden, d&ch tnimgt^ 'Boert njerblyden, en verheugt. * - *' '* . ' - '.'.''..-/■■ . ^v"-> SOo d'ongeluc u treft»onfl�llende u gemoet, 'tSy door verlies van ftaet oft tydelijcke goet, Ofc 'tfy om s'Heeren naem vervolgt wort oft geflageos VVoor-beek Chriftus fy, leert lyden en verdragen: Laet blijcken uwe deucht geiijck den Diamant, Hoe hy geflagen word verblyft jniijnen ftant, Iafal het grootgewek des Hamers wederftreven , En tot des Geefts vermaeck een blinckend licht uytgevcn..

		Afin que ei apres onpuifT� triompher. Lc mal eftantvenu il Ie faut endureiv

	SI Ie malheur t'afidut en affiigeant ton ame Teftkfsrdre les biens > leftat, n>oiretafame,. Ou Hen quefois reduit au feu ^glaive ^ canon j Tour ta crainte de 7) ieu ~_} pourfonfils pourfon nom, tAfexemple de (hrtfl ,fois bumble _yprie, endure 'P.ariente , tfjur tout quetafoy_yfeure, dure >. oAinfiquon ^voit a loeil Ie rtcbe Diamant Soit mfer ₃fotiaufeu rejifier tovftammenu
			Perfcr
			Perfcr

-ocr page 65-



		Perfer Scobdura.

			*��;'-"-'-.
	. :		*��;'-"-'-.
	. :

Syr, 2,4, Alles wat u o vercomt dat lydet ende weeft ghe- duldich in allerley droeffcniffe. Rc$oy wolontiers tout ce quitamendrafj^monSire toy pati�nt en douUur tyfortaftx changement quttaf- JUgermt, G 2 *F�tagoras*

-ocr page 66-



		.-.�"'-'■■ ■'■■-, ³ WTLEGQINGHE. �Ugoras apttd Stob. TortutM mmationem fufihtc-_rO^ayiga/�cwdumfluvium, na"pigafec(tvdumfortit~ mm. Dat iSjVerdraegt de veranderinge des ge- vals , vaert na de gelenthey t des Strooms ende Fortuyns, cadcSeneea^libenterferas quodnecefe eB, dolor enlrn fatientU wincitur , Ly det met gedult daer ghy toe ghenootfaect fyt: Want de pijne word door gedqldic- hcyt overwonnen.Endc�^f mbfub beaU.mmac.l�lude[t magni- ficum _y Jijubjeffius contumdijsjudicium Dei Laudes, fi<-uexatm< �grttudwe iitdkio Dej imputes ifiteimpiafremit ₃ nondejinas^quo mms Uudes iitdicium Dej. Dat is Heerlyck, fo ghy de weder- waerdicheyt oftelendicheden onderworpen fyt, het Oor- deel Godes prijft, foo ghy kranck fijt het felve Godes Oor- deel toe-fchrijft ,fbo ud'Armoede druct niet en erfelt, daei? mede ghy Godes Oordeel min mooght loven. Defen voe- gende ley t Bartas wel. op dit Af beelfel. Et comme d'autrepart Ie riche Diamant Soit au feu fok attfer refifte obBinement: i'Homme njrayment Chrefien, bien quil na jamais trepe * Dok mefprifer des grands qJ Uflamme &> leglawe. *J> A t 1 S.* ,1.:-: :.■.'.:..' � ■ .....:' '''',' Ende even alfinen net den Diamant verheven Het yIer end' het vier ftc* krachtich tegen,ftreven: DoprechtcChtift�-mejifch, hoewel hy dag'lyex ly4 Der grootcn vier en Swaert verachten moet altyt. Hier van hebbeveor defen gheftelt op het Emblema Ro�en?

-ocr page 67-



		Rollenhagy. Dm exttodar. Dewijl ick word verlengt en myn geftalt verwerve,, In'c vier gefteken word, geenilag&n ick en derve Maer wel verdrage veel op dat ick werd bequaem: Soo moet de menfche mcd' om eenen goeden nacm Te krijgen, f�nder fchroem acnnemen ende wagen In def� weereit veel met Iijd/aemheyt te dragen : Waer door hy eyndelyck verkrijget tot een loon, In Gode ruft en Vre, daer toe der eeren Kroon. JMijne broeders feyt (Itcob. j. 10. enden.) Neemt de 7>ro~ pbeten tot een exempel des tijdens ende Lanckmoedicbeytsyde we(c~ ke in �n Name des Heerenge/proven hebben Siet Wyacbtenfege- luckich die ^verdragen. Ghy hebt de ^verdraechjaemheytjfobsghe~ boort* mde ghy hebt gejien bet eynde des Heeren^Want de Heere is fier 'Sarmberticb ende medelijdich.Hier toeJijtghygeroepen_ywant Cbrifius heeft oock^geleden woorons: ons een exempel achterlaten- de, om dat ghy fijne ruoetflappen fiftt n/otghen. i. Tet 2. Vree ft niet watghy lij den moet �� Siet de T>ttyyelfalfommige wan u m de gheVanc^emjfe Worpen * op dat gby beproeft Word endeghyfub rverdrucfynge hebben th�en dagen, VVeeftgetrouwe totter T>oot ende icj^falu de Croone des tevens gelpen. Apoc. 2.10. So hebben' oock deHeydenen hoog lijck de lijdfaemheyt bevolen,ge- lyck dan oock Ovidius, 3. Amor. Seer wel f�yt. Terfer & obdura dolor bic tibjproderit olm,, Sepe tulit lafisjitecus amarm »pem. Verdraegt en Udlaem fyt de pijne komt tegoeden Dickmael het bitter fap verquicket den vermoeden» G iij 39

-ocr page 68-



VeMenjche die infind�» Week, TJetfrajfktfyngev'�tffcn woelt, / -. . :^: ' ' ' . ^: '■ :.-, 'Onfuyver magher Paertde muggen die met hoopen ¹ Hem fteken,nieten kan(hoe groothet fyjontloop� Hoe t erfclt draeft oft rendt wordt daer niet van , verloft, Ten fy men'-tf�lvedan wel fuy vertende roft: De ftraff� volgt de fond ,-waer henen wilt ghy vluchten, O ongheruft ghemoet ? ufuchten ende duchten, Gans gheen verlichtinghtrenght, ten fy dan dat u hert Door GodesGheeft verlicht ende uytghefuy vert weide.

	Le creve coe�r eft preft a Thome qui fai<5t mal: JLapeine & je p�che friarchent d'vn pas egaL Q Veile part quVn cheValdeffaii�t, maigre ffiferaille, S'arresle _icourt_i recule ₎auanceougu"tltra'paille, Des aigus moucberons efijucce tufquaufang , Or au colyor en te�e, au njcntreiHu dos>auflanc_}�t d'iceux libre nefl quefarl'ef�rille rude , l'lngratpecheur aujji n>a moins d'mqulewde _f.Carpourtuer le wer du dedans, Dieufefert Spefoyets^u le^auvret erre^ meurt (jtjfepert. ■ Vt

		\

-ocr page 69-




	Vt fagiasi non *3men effugfas.
	Vt fagiasi non *3men effugfas.

Bfal .5.1. ScKept in ray God een re?n hertc, ende gkefc my cenen nieuwen gcwiflen Geeft»

		O Dieu me mtmywn ceeur nePtf rejiouve�� dedans mynme^m drot�* Grego-

-ocr page 70-



		W TiL E G G � N GB E. Regorms in fijne uytlegginge op doa 7.Pfalmfeyt. QmfcienthdeliBorum ejl maximum omnium af- f�t�ionum. De Conlcientie des Boos-daets ift grootfte cruys boven alle qucllinge, ende Cicero in't 3. Boeck dtmtm* Uee- ram. Stuitj mdortim Confiientta torquuntur, D* fott� der Boofhz worde door de gewiffen geplaechtj Welcke plaghe een fondich Menfche niet ontvlie- den kan, ten fy hy door Godes Geeft ghefuyvertende ver- licht worde even als een maghere Paeit, het fteken van de vliegen niet ontrennen kan ten fy het wel gefuyvertendc geroft wort. Gelijc G.de Montenafin haer Emblemes me- de feydt onder het fpreeck-woordt ,frufira curris met def� woorden. Le cbevdtntigreenqttelquepart qu'd dille Ne trouvepas de U moucht aUegeance ₃Ut le mechant c�mUen qptilfe traVai�s _>V^e peutfitir la trefiufie vengeance 1>tf Dieujur luy, pur folie mtrequiddnee , $n tous Iteitx donc UJ�Jeutfomfurpj: Mais f lm qual�mrs dedamficonjetenc�. Ike mal <vonlut, ffi le mdUfuyvj, Het

-ocr page 71-



VVtLEGGl^GHS. )Het Mager paert, 't fy waert fick oock begeeft Van t mug-gefteeckgantsgeen verlichting heeft; De boofeioomitsfyn vermetel woelen, Godsrechteftraftot aller tytfal voelen. 'tQuaet volgt hem na, dewijl hy't quadedoet, la over al, maer meeit in fijn gemoet. Soo heeft oock PmakmBartdonm zij n vierdingen, La confeimee eftani coulpabledvnforfaiEt, of tenfiom devantfoyl horreur de {on rneffait � �t n'aym de repos vmfeule tfimelle, Conduit& tour & nut jon cnf�rMtc dit* Het wekk ghenoechfaem kan verduytft worden met dcfe verfkens 4cs hooch geleerden Cati in fyn 48. Sinne. beeldt. wie dacr heeft een quaet ghemoct, Slacpt hy, wae<2 hy, wat hy doet,' 'Tquade fey t by hem bcgaen, Komt geftadich voor hem ftacn : 2>erhalven feyt Auguft. infyneftad Godesfeer wel, Tranqu�litM confiientu nMexcogiUribcAtmtotefi. Men kan «^hgers bcdencken gis degerufthcyt des gewif- Sola bonaconfrientia caretin-viu nteiu Alleen degoede Conicien tic is in't leven fonder vrccfe Uaerom ftaet onsg�duyrichlijc te betrachte dat wv onfe sniffen _nu ^hKn5 ^^Cle ^m on».v««ogeis.GcJyc Erafmusin lyue Sol CS

	H
	H	Vtefi
		Vtefi

-ocr page 72-

Heeft u God de Heer werikb^
Slet datghy u-naefkenfkbt.

DE (leen die fynen naem heeft vanden Regenboogi
Ontfangt de ftralen van des weerelts blinckend oog ₃En met een \vederfchijn de felve feyndet tegen
Den muer oft engen wand hem aldernaeft gelegen,
Alfoo d'oprechte menfch, wiens ziele word verlicht
Door eenich foet geftrael van Godes aengeficht _ySal met den fel ven glans fyn naeften weer befchijnen ».,
En laten �ynenfchat niet fonder vrucht verdwijnen;

Ce que tu as dufcuverain-,
Mettez Ie au ieux de ton proenam.

*A pene qui dunom de fan molt e on appe�� _sl~)u brandon porte-jour recoit la face bete 3
�t d'njnxefondement Impnme puls apres ■
Qontre Ie murprocbain la dart'� de fes rais :
*Ainfioupetifenfant, �homme aiant densfon ame
Repeuquelque raton de la dlyinefamme ₃Le doit faire bnUerauxkux defon procbain
Wmterram ie threfor que Dicu lui met en mak.

Ltrteat

. i ^:

-ocr page 73-



		Luccatlaxvcfira*

Mat. 5, L_aec _al(�o u licht lichten voor de menfchen, dat ^I6, fy uwe goede wercken f�en.

	tA'mfi reluife woftre lumieredeVantles hommes: afin Wils ryoyent <vo$ bennes oeuVers* H* De

			" l

-ocr page 74-



		WTLEGGINGHE. ,E Propheet Daniel in fyn twaelf�te ^Capittel feydt ,deLeeraers fullen lichten als des ^Hemels glans ,ende de gene die daer vele ter ge- «eSssmJ rechticheyt vvijfen, als de fterren aki je cnde eeu- wehjck, ende worden derhalven terechte vergeleken, met den ftecn iris waer vanPlinius int c, Cap. Van fi,n 3 7-Boec. fchiiift. Iris word foo genaemtom dathy varide Sonne be- ftiaeltfijndeverCchevdeColeuren^lfmen in den regenboog fiet, tegen d�n naeft^nmuermetden wederfchijnis geven- de eelijck Utrus in fyn 2. Weke 00c vande Waterfletie feyt tot een gelijckenifle vanden Regen^boogh, met defe woor- den. ' Sur Ufenefire afis, ttt rvoisfoudttn que leau %envoye d'n long trai&ceBe cUrt� trembUntt. Contre (e hautfUncher de ufde ki�nnte. *D Al'IS.* GclvckeenWaterHes ,gefetfynd'< inde venfter Befcheenen door de Son, van fick weer geeft den glento Tot aen des Kamers baick,oft wel tot op den plecht, Ka dat Apollo fchoon�ch neder geeft oft recht. Met defceelyckeniiTen vermanende alle den genen die ee- _nige gaven van God ontfangehebbe ₃hare naefte te ftichten, ha! pondtte wereke te feilen ende daer van mede tedeelen. BeLedientdeparabelvan'ttalent^fchrevenbyMa^

-ocr page 75-



		Tf. Cap. Ende by Lucam'ip. Cap. Ontgeef Vader des buyfghe- ftns uytgaende gaffern njm fijne knechten vijf talenten, den anderen twee endeden derden een₃ de twee e erft e Wonnen daer medefo "Vele fy ontfangen badden > maer de derde begroejffjn talent in d'aerde, la- ' tende d*t vruchteloos liggen. yvaer orer hyin de uyterfle duyfter- nljfe geworpen werdt. Alfo doen degene die geleert fijn,doch onachtiaem in'c onderwijlen, ja felfs dick wils ergenis geven door haerquade leven: Tot defc feytChriftus_aMatheus aent vijfde Capit. Ghyfyt het fout der aerden , foo nu het fout krachte- loos word Waer mede falmen dan fatten ? Het en dient nergens meer toe 3 als om uytgeWorpen ende <x>an demenfchen <ver'treden te Wou den.Ghyftjt het licht der werelt&u het word niet ontfleken om on- der een Korenmate gefielt te Werden: CMaer op denkandelaer, ends het licht alle die'm den huyfefijn.

			H �j ********

-ocr page 76-

' V

VVis gheiuerkh bidt e#y\>ae$,
In Satans ftrickgnmet en raeU,

DE kort- geneufde Vis, zee Koning,altijt wacker,
Doorgaensdoorfnydend' is den blau-gebuld� acker.>
Tot arbeyt endekonft van fpel en fang gefint
De klare Sonne lieft end' is des mcnfchen vrindt:
Dees ons een voorbeeld fy om niet in flaep te raken ,
Maer lovende den Heer peduerkh op te waken,
Elckand'renliefen trou, doch Gode boven al,
Opdat deboefe Geeft ons nieten overval.

Cil qui en priant veillera
Aux retz de Satan n entrera.

LB nageur Koycamus, ayme lire f�yfo�eil,
$ui comme <-un <vis~�e efctair_ypour i hajfer lefommeil
Et faire aux ^rvoya.ns <voir quelle eHfon excellence ,
Ham, bas _ra tous cofte^j nage, court ztfjs Lnce;
d'Exemple Jeruira ₃pourprier f� rvet�er j
�n attendapt Ie jour de T>teufans fommei�er₉tAfn que Ie dragon del'bombleTartare
JLejeu $erde, ^ confus des Guettesfefepare*

Vigilate

-ocr page 77-



			Vigilate & orate,

Math. Waeckt endebidt.,op dat ghy niet �n-komt in ycrfoec* 26.41. kinghe.

		V�ffatfjtfpkz.y me n)omrimtrU%fn tentat'm.

				Saluk
	' . ■ i �			Saluk
	' . ■ i �

-ocr page 78-



		WTLEGGINGHE. Aluftius Heerc van Bartas feyt in fync vyfden dach der fcheppinghc beschrijvende de Dolphyn. TJ toy camus vagen ₃ tay toy fiere poijfon, Curie ntcfv�fi ion las la fin de ma chmfon , Roy des pemhsswhans �sprovincesfalees, Inw'mcw�e dompteur des bande s efcail/ees, ^uivhant'Pis�touJiours (cariamais dans te s os VXecoule Ie [omviel >>-vraypour traiU d'tdtropos) MAyme-mttx _yaime-humain, aime-ters, a'ime- Ure, J%uj montesf^ defcensplus roide qu'vne rvin Tar Ie mondejd�: qui cberis tant les mers , Q�en la fleur de tes ans_} perdavt beau, tu te pers.* ■D AT IS. Swygtfwemmcr cort geneuft ,fwijgtc> ghy heylich vis, Het lefte vanmyn liedu toege-eygentis* O Koning van'tblauvolck die 'tCoute vocht bewoonen, Onwinbaer temmer kloeck, te rechte fy u kroonen , Die leven de altijt leeft.» dewijlegcenfinsoot Gequelt werd door den flaep (een voorbedt vande doot) Schipminnaer,s'menlchen vriend,die oytden fang beminde, Sterckfwemmend' als een Schip gedreven door den winde, Het water Heft ghy foo, dat ghy ₃ felfsin u jeugt Moet ftetven, al; ghy 'tk\�niet recht gebruyekenmeugt. Hier

			/

-ocr page 79-



		VFT LEGGING HB. mkr innc volgt hy Plinium int o. Boeck achtfte Cap�t. Ariftotilemin'tnegenfte boec der dieren ende Plutarch. in't Banequetderfevenwyfc , daerhy onder anderefeydt, Den Dolphijn kan nietftil fyn noch ophouden vanloopen': De- wijle hy van natueren een gedurige bewegingeonderworpe is > fyn leven eyndigende met beweginge, enals hy ghenoot- faect is te flapen ftoot hy na boven toe ₃ tot op het water, al- daer keert hy hem met denbuyck opwaerts ende laet hem al- foo omgekeert te gronde gaen, wordende gewiecht door de Golven ende Baren als in een wiegc, tot dat hy grond komt te raken ende daer tegen teftooten, alfoowacker wordende beghcefthy hem andermael nalboven toe op Zee, van waer hy hem weder Co na beneden laet gaen ,liebbendedooriu!c- ke middelgevondcn een beweginge vermengt met rufte,hier beneven word hem den lofgegheven,by de voorfeydc Auc- teuren, dathy denMenfche een vyerige liefde is toe dragende fijns gelijckengtoote vriendfehap is bethoonendeendein de Sonneis vcrluftende &c.Waer over de wijfe tot een beveftin- ge vele Exempelen fyn voort-brenghende als inhetvoorfz Banckette lefen is.All�fy ons den Dolphyn een Voor-beek 'tw�lckons leereJief-hebben, bidden en waken fonder opl houden, volgensdevermaninge vanden Apoftel Paulus tot de Ephefien 6. Cap* 18. Veers. %�dt i'aller tijdt in den Gbeefi ende vyatfi malle gheduericb- hejdt I Den

-ocr page 80-

*Z>*# ouden eAdam te begeren J
Is vvelgberftft m ChriHo l�Pen.

-«'Serpent van fy n kop af tot aen den fpitfen ftaert,
Syn oude vuyle vel uytfchietend' in den Maert,
Op't groen gegraefde velt komt als vergult geftreken ,
Enblafende/ijri hooft ten Hemel op fal fteken: ^l *

Soo word d'herboren menfch, die d'oud' natuer verlaet,
En nader vreuchden kroon met gantfcher herten ftaet,
Verfchoont: In fijn gemoet en wefen is tefpeurea
Dathy vergod'lij�tis en beter als te veuren. .

r ;:,j-w: ■

Lc vieil Adam aban<fonnant _r, - Li t₄Vifl on en Ghrift heureufementk ^s '

AI»y? ^«'d« mo�s de&dars lt Serf ent dtfpomlle ;; - '-
!D'a'» cuirfalement ^rvieux ,fort de fort troufomUt
S.ifle^pomgt leVe au del fa tefteplusfuperbe ₃Etflambant zout en otfe traineparmttherbe:
L'Homme regener� quittantfon rvejlement,
Ltt cowonne degloire acquiemt pottr ornement;
Et plus dfiperfaif� tont pms louverteface
Reprejenteattx bttmaim traiBs de drtmegrace..

Derc-

-ocr page 81-

--»5-!J

Derclmque.

Ephef₄. De Waerheydt in Chrifto is, den ouden Menfche
^2Z' afleggen, endeden nieuwen menfche aendoen.

■

La rwrit� e ft en Jefus, qtte votts etfie^le vwlhomme, $$
fiye\*veftut du nou^d homme.

I 2 Ba&

; ,

-ocr page 82-



	WTLEGGINGHE. Afilius feyt. S/ioteprudentes fout ferpentes , quicum* opus fuerU^vernationemexuere, peranguflam-rimam^ corpufque BriBim coercentem repentes>prudentercxu~ mtfeneS�utem. Sluod@ridemnos mitttri ipfa fuadet- fcripturiyper anguBaf�)* arflkmyiamgredientes ate- terem hominem exuerejnduere njerono^um. Dat�s. Syt voorfich- tich als Serpen ten, die (alftvannoodeis)haervuyl�veluyt- fchieten, door eenich enge gathaer lichaem dwingende ende cruy pende ₃ wijfelijck d'outheyt uytfchudden het welck na te volgen ons de ichrifture mede radende is,namentlijck den engen cnde fmallen Pad ingaendeden ouden menf�he uyt te trecken ende derroieuwenaentedocn. Volgens dien feyt G. de Montenay.

		Vn belexemplc4"vons en la coleuyre _xLa quell� Uijfe au ha�ierfa peau dure^ tA ce�efinqu'vne: newve recceure. Qftffns ampAVecfa pourrtture 1>0 vieil Adam-la permrj� nature, Tour aufecondefire naUs� nfa'Ms: Car du premier nousnaVom rien quordure-^ Mm$ aufecondfommes rendus parfai�ts. Een fchoon Voor-beeldt hebben wy ^ In de flange dieby ty Haer ontflact van't oude leer, Om een nieuw te krijgen weer;. Laetons fbo de vuyl natuec Vandenouden Adam ftue&
Mk


			Ya»

-ocr page 83-



	Van onivvnfrpeniwet�C�dact," Want fy por t tot alle quaet, En de nieuwe nemen an, Die voJmaeft ons maken kan. Inde Camerarius �n fyne Emblemeca onder het Q>rceck- WoottTefitismVitsexufrifS. Vtjd&�xt�vks+uetetei 'defHtifref�tfent^ \. � �_: < >c g Sicjcelemmfordes exue_} fulcher erts.

			■- i ■-� *.:.

Ghelyckdeilanghevlijtichpaft ,, HaeroudevuylyelriiytterfG^ieten, ,,,-,_;._:,_t ;* Vande boof heyc u ontlaft, Om de fchoonheyt te genieten, Dcrhalven feyt den geleerden Catz in fyn 51. Sjnne-beeldt feerwel. - ' PieChriffimaerawildragen^ > '^r i, j Moetfyn verdorven aert geheel endc alverjagen₃ En werden [00 vernieuwt, herfchapen en herbout, Dathy van^'eejffleRomp oftrampgans nieten hou**..

		I iij <&

-ocr page 84-

De mwfckh doet fofijngweet (i
De» Getfi verftffi en leyen dcet* .

»«i;xxisxfirrj in�. jp^�.riubv' U
Evvijl de kracht des Winds my niet en fal begeven,
I^J-Sdo blijf ick by rmjofwerck > geftadichlijck in't leven ]
De Wind ophoudende foo blijf ick itille ftaen, ; i
Ben als een doode romp en 'tis met my gedaen :
Soo gaet het meutax-jfitfifcb ',dieela�r d�'ftGhe�ft des Hee*

ren -«*wa ^ ■' «3 $m.% vkt$\y®& i 'i a^Vit?-

Verlicht is > tot de deucht seftadich fick fal keeren:
Maer die den {yvenm�iJyhxt�rhachtich ofte groot ₃

Is onnut in^jnd��n^rid�iryfijrileven'd�crt.*^l_tjisi:jnou3{:}f� �oos t-bnr.V

iui30cI-3nfii2.i?n7lnis3fiL»fi'ibi-.%lmmb: Qnsvl iw 1

ti,, ,

Le fens humain nous mortifie

Mais Eefprit fatn&hb�sTivifre.

■ "^!*:n�07i :;*«'.'�■

#**■. tj ,

_t5LCGro;l norrjr,sdDh3rl_c.3r/"!)ini3Vc<' ^- .- I i

'^U�ftjtiemigsflH&'�ert�J: Otakf�&toup� ficties
< JMefont 'vire'volter babatte&t de mes dies >
Sans e��es mort tehuis. pare�es ie recoy
ZJrayement njne wie m<Wtti Tautrede moy:
�Awfil'bommemfyir� de Leffk,dejficacs
Renait^rvit {$r deVot parfkr^effirf�fe trac� >
(jomme autrement celuy quiepeflefconduit,
Vit mouunt, meurt a mort, & apunr efi reduit,

«Ct i t� I ^sP^iritus

-ocr page 85-

Spiritus vivificat. r

sT ■? tv

z.Cot.s

Deletter dbotmaerden Geeftmacdleveadicn.

-j --.-* ( ^ ■

i � r.ni

. u;; j

La lettre tus _}mais l'efyrlt *u&t(k*

Gdyck

* ■ -V'

-ocr page 86-



		WTLEGGINGHE. Elyck de mculenfondcr wind onnut is ende geen koren malen kan, alfo is de menfeke in fyn leven dopt ₃ fonder den Geeft des Heeren, maerdien ontfangendc leeft in deucht. Wantfo

	/		itAmkr.�tyx*
	/

:Spirkf4sfan&it$omnia. v�ytficat. Den H. Geeft mae& alles levendich. I Ende AugufMnus. Spiritus fanBtts af>erh &mlos $� docet weritaum* -'-'-. Alleen den HeyligenGeeft cjpentd'�ogenende leert �� vvaerh&yt. \|g;r G�lijckoockIoannes \6jCty,ty.w.T>� GeeftderWaerbeyt fttluin alleWaerheyt lepden. Wie in denvleefchefaytfd'vanden evkejebe <vcrdervwge maytn _ymaer die vanden Gbeeft ftyt (al <van den Geeft het eeuwkh kvenmayen. Gal. &. 8 EndeChriftus felfs rvoor-vvae r, Voor-Waer (f�gghe ic^u)ienfy dat yernandt gheboren Wordttyt den Water ende Gees~l,foo kan hytenlLomnckrijcke Godes .niet ingaen_ylo. 3 .tap.* 5 .verf. �Maer de vertroofter den "vvelc{en de Z�adcrfeyndenfd m mijnen name dtefal u alle dingen leer en ende in- dacbttcbmakenai Wat ick^u^efeytbebbe.lo.i^. Cap./.verf. Hier over feytBernardus fup. Canticlc. SpiritmfanBi gum �ndigemus Vtctff?od$at tor da, tf intelii- gentias,.

				j

-ocr page 87-



	VVT L��GIH,GH $. Wy hebben de gaven des H. Gheefts van doen,op dat hy onfe herten ende ver/tanden beware, ende Gregorius. Spirit mfanf�us cor replet >fimplices facit et ardantes,/, -* DenH. Gheeft vervult het hertemae&�envoudich ende vierich, Item. ; Spiritu fant�o repleti caleftij prfdicant (gy amant. Die met den H. Geeft vervult fijn verkondigen ende min- nen het hemelfche. Gelijck ooc A<5t.i 8. Cap. 2 5. vetf. Dej� was inde PVecb des Heeren onderWefen ende Viericbfijnde Van Geefte fprackende leerds naerftelyc vanden Heere. Ia de HeydenfchePhiloloph� als Qce- ro en andere, voornamentlijc den GoddelijckePlatofynvan mcyninge ge weeft, dat felfs des menfehen Geeft des hemels \ Sone was, die (fick deuchdelycende rechtvaerdelyckin iyne aerdfche rompe gehouden hebbende > gedurende lyn leven) wedervoer van waerhy komen was. Ghelyck oock Eccl. 12. Cap. 7. Verf. Want het ft off moet "Weder ter aerden corhen als hetgeyveeft is₎ ende den Geeft weder tof Godt die hemgegeyen heeft.

			-. V

. i

		; . � j " '11 ..-�■>■ M -,» ■0 * *

				Vit

-ocr page 88-



ftieficfaerbooght 'm bortderdp J Vernedert yort_} hot groot hyfj,* GElijck een Pot op't vyer in't ficden ftaend' het Water Na boven fich verheft met bobbelich gefnater, Tot dat den vuylen fchuym van boven nedervak₃₁Verliefende in het vyer 'thoovaerdige geflalt t Soo gaet het met de geen die hooch genoech gefeten _NNoch meerder willen fijn, en harenGod vergeten, Tot dat fy eyndelijck door haer hoovaerdich hert _rVervallen inden grond des weedoms endefmert.

		Plus s'haufe rorgueiireux,p�us il laxe fa laifTe, Dieu luy plie Ie col, \|f confond �c-abaifTc.

	SI que dvupot au feu l'eaufi teve en ar deur, Saulte j bouboult ₃petille (spfenfle en fal�queur₇, lufqu'a ce qwtombant eaejcttmettfe efl�nce , EUe ij perd la rvigewfa mattere f� pu�jptnce ■ -. i tAinftde l'orguet�eufx bom�ant eH Ie dejjetn _yQtroreBilattcielyorkciel�tjfon J�in, * %M ais enfin qtfefdevant Finfini ce-^raiarrt Si nwfaufie monnoye aivfi'q�efajjpfit narre* 9�

			%

-ocr page 89-

Qm fe exaltat humiliabitur.'

*■ *■"

e CpVS

Mat.23. 5oo wie hem fclven verheft die fal vernedert wor-
"* cfen. , , . ...,.-.

,■�.. - f-, fff C � j)

. K 2 God

� »

-ocr page 90-



WTLEGGINGHE. '^A - ■■■"'■■■■* fidt de Heere (feytSyrach. I o.i6.i^)heefi altijt den boochmoet gefchendet ende eyndelijcknedergeftort fiod heeft de hoovaerd�ge Vorften neder-gbeWorpen^ Godt ' ) beeft der fouten Heydenen Wortelen uytgheroeyt ₃' Want de Heere heeft gbeJvvoren(fpreec~� de Heere Ze- baoth) �My<uerdrtet dehoovaerdije lacobs ₃ ende ben barepdaifen grtmfnde ie wil ooc de Stad overgeven met alle dit daer ir. i s. Am os 6. 8. Derhalven feyt Aug. inlib. de arme. Superhiampvmjequt- tur de ftraffe volgt de hoovaerdve: hier op gaet het Sinnebeek yan G. De Montenay met def� woorden. Ce pot boui�an'tfenfle ^fihaut ejfiume, Q�en retombantfa liqueur 'd redend: tAinfenprendaceluyquiprefume, l^ar trop de f�y %) qui plus haut s'efteni�» En oubliant que de ^Dteu il depend �t non daiSeurs donc il faut qworgueil ceft > Car cefitty la quifans Dieu <-ua grimpant, Tombera bas en dmkur ffi triMeffe. Defen Pot op t vier gheftek, Siedet bobbelt met gewelt, Syncn Ichuym foo hooghe port, Dat fy n vocht te gronde ftort: ■ _s . Alfoo gaet het met den man «^r^ Die gheen mate houden kan l Die meer als hy kan wil fijn
			»\? 0~*
	Vak in weedom end� pijn. '■'.�� - % . Oock

		* �

-ocr page 91-



Oock feyt Salomon fn fyti� fpreucken ft, Cap. ₂. v. Waer fiiutbeyt is daerisoockyerfmaetbeyt. ende Chrifoft: Superbuste conturhm <mt quodopt4t₃confequiwr. De hoovaerdige bekomt dicwils het tegen deel fyns vven- fchens ende lob, 20. Cap. 7-.Den roem des Goddeloofe niet lange slaet^nde de blijjehap des Huychelaerseenen oogenblic duert, -pyan- neerfyne hooebte aireede inden He mei reyeket ende ftjn hooft aen de Wokken roem fooftlby doch tenlaefien omkomen als eenen drec{: Dat degene van dien hy is aengeftenfu�enfeggen^Vaer is hy ? 'tWelc bevefticht wort in Apoc. 18. ₇. Soo vele als/y haerfehen wer- eerlijSi heeft ende vveeldricb isgheWeettfoo wetc pijnen ende droef- heyt geeft baer,W4ntfyfeyt in baerherte, ic{fitte ende hen Konin- gwneen'geenVVedi-PVe,endej_algeedroefheytfien: Hieromfulkn h<ier plagen op eenendag komen, doot.droej heytjiongher endefalint rvterrverbrandwordenwant ebeen God (diefi oordeelt)is Hen. Daerom feyt Gregorius wel ₃fuperbia efi rvitiorttm %egina* de* hoovaerdy is deKoninginne des ondeuchts.

		1



	K««« ui
	K««« ui
	«) <2i9

-ocr page 92-



Vteficbverneertlnfyngetmet� ~ VerheVen W§n tri tgrootfiegoei» DEn Eemer die te grond fich willich heeft begeven, In't putten wederom na boven word verheven, Die dan den iynen Geeft een water klaer en goet En na vermogen laeft uyt fijnen oveivloet, � Alfooeen nedrich menfch in fijn gemoet verflagen, Wordt van den Heer bemint, verheven en gedragen, Die ons dan mede deelt (als voorbeelt) uyt fijn fchat Tot voetfel van dadel een levendige nat.

			ii. ii ii ip~~mf......~~» i n

		Plus que 1'homme de coeur icy bas s'humilie. Et plus Dien Ie furhauffc <Sc a foy Ie r'allie.

	L�fiau qttefMter� baijfeau fuids. en rvinnt, TKi�e>($r plein tenden baut d'ou on Ie wa tirant, Dontl'sAlter� tirtur ^mpourhoirefepAnche 'De CabaiftefHtifeurfafekhefoifefttncbe: Lepeager contrit»l'bumblef�j pour dire tn�ettx ₃§uifrappe ft poi�irine e ft ouy des bauts Cteux , Bel exemple , ilfiecbit, <-veut boire ffi V)ieu luy donne, UeMdttfacrg roder, dont (esj�ens 'tl guer donne.

				Qi»

-ocr page 93-



		Quf fe hurmliat Exaltabitur.

					..

Mw-atf Wie Kern felven vernedert die fa! verheven den.
				vvor-


	*■ '* . *-,■■■-.* Cduyft�pahdjStrdifera efiv&

			Chriftus

-ocr page 94-



		WTLEGGINGHE. ,Hriftus fcyt (Math. is.Cap.^. Verf. Voorwan ifegghe fc^ u, tenfy dttghy u beleert ende Wordt als de ikwderkensfoo enfultghy in het Coningrijck^derbemele ^^^^^^nietgaen, daeromfoovviehem felven ^vernedert gbe- lijckdtt kindeken ,» degrootfie int Koningrijcl^der he- melen..'Sft' 17. ij. V Vdnt alfoojpreeff dehooge ende njerhemen die daer eeuvvkhlijckjvrvoonetjiiens name hsylich tsjckjdte in de boochte ende heylichdomWoone ende by deghene die eens <verjlnghenen ende ootmoedigegee[les fijn ₃ op dat icf^rverquicke den Cheejl der rvereot moedichde endebetherte der <verjlagem. Soo feytoockde Propheet David (d^e ons beneven d'an- dere Patriarchen , Propheten ende Apoftelen een heerlyck Voorbeeld is, ende een levendig nat, tot voetfel onf�r fielen is gevende) in fynen 34. Pfalm, 9. Verr. De heere is by dien die eensghbrokgubertejynfnde mfti dien die een f-verjlaghenghgmoet hebben .volgens dien feyt Gregorius in iyn ferm. 17, HumilitAs nj�rtm magm > tui etiam Deitatis �MaieHas feinclinat. Ootmoedicheytis een grootedeucht, daer 00c de Godde^ lijeke heerlijchey t fich toe neygende is. Gelijc 00c lob in't 5. cap. zeyt God is die den nedrighen njer- hooght ende den bedroefden 0pfo//>flf₃endeCap. 22* 10. VVantdie hem

-ocr page 95-

^FTLEGGltiGH e.

hem «verootmoedicbt die njerhoocht hy, ende wie fijne oogen neder»
Jlaetdiefalghenejen. Daerom feyc Bernardus ophcthooghe

Lied*

. . - ' i

■'■-.-. . ■ . . ' . . ^:

Germintbimiu ficut liliumfihumiles inventifueriwus.

Wy (uilen bloeyen als een Lelie, foo wy nedrich bevon-
den worden, Ende Grogorius,

Humiles dumfe deijcim t adftmilkudinem Dejafcendttnt,

D'ootmoedighe dewijl ly haer vernederen klimmen na de
gelijckenifle Godcs.

d'Ootmoedige word oock niet alleen hier namaels in der
ceuwicheyt verheven,maer oock op der aerden ghelijck wy
dat oy vele exempelen bevinden,onder alleby de,Koningin-
ne Efter. 7. Daer fy haer voor den Koning verootmoedichde

fprack de Koning A(Tueros.tTrt biddetghy Efter dit men ugeve'
Wat begeetdy ? oock^ het halve Koningrijcke 'tjal uge/chieden. Daer
ommcfeyc Auguftinusfeerwel. Datde Nedr�cheytdenoo
dichte deugt is. Eyndelijck.

Vernedert Word de manj�e boocb te klimmen f oogt,
�Maerdie met ootmoetjicb rvernedertyYPordrverheogt, ,..

" ;� ■"'- ��..�/ - , - 1.yu 't ! [
T

-ocr page 96-

Dut u dm Winter nut n/erfchriB.

DE Miere fijnde voor des Winters kou vervaart ₅Des Somers fijne fpijs met naerfticheyt vergaert,
In't wercken fchept ty vteucht, waarnemende de tij-
den ,
Om naderhant met fmert geen hongers noot te lijden:
Een Chrifte-menfch alfoo₃gedurende iyn tyt,
Verfchrid voor d'helfche pijn,fal thoonen liinen vlyt»
Om fulcke fchatten Kier op aerden te bekomen,
Dathy in'teeuwich Rijck mach worden aengenomen.

■

Bien vift a fon plaiflr _rQurvife a 1'advenirv

$**

LtAfourmi comhaunt-l'inftrtik fatfon '₉Induftrieufe empht en e fik fa maifon �»
'Vuifianteenfafoibleff� ₃ amajfe ffi tant recue^:H�>,
Que l'heure elis nexrmnt de la cbeantefuetlle:
tAinJilhomme ChreBien^de Ugeine abht>rrant_yDurantfa n/ie faut quitj�foit adonmnt
oAuxtabeurs,pourl'<tmasdn/n tkrefiraggreab'e,
hequei 4 l'advenir atsx deux fit acceptable*

Terree

-ocr page 97-



		«t ' ** %e
	Tcrret hycms.	«t ' ** %e
	Tcrret hycms.

10.6,3 s. Ick ben dat broodt des levens : Wie tot my komt die fal niet hongeren. **■ Ic fris te pat» devies qdyienta moy , ri'aura joint d�**

-ocr page 98-



		WT LEG GING HE. E M ierehet rechte yoor-beelt vande na�rfH�h�yt> dkjden luyaerds by vele voorghc- ft^woft ghel\|ck wy hier na in onfe Moralia in 12 5. Sinne-heelt ftellen ₃ op dat fy hare wac- kerhaytfiend�^deledich�yc^aiouvven en tot wercken haer beghevcn mochten, wordt den Chnftenen hier op eenander wylef�l\|rA fijnde v�br des Winters koude des Somers haer fpijfe met naerfticheyt yergaert, om naderhant geen hongher oft kom- me�-�<�iyd�n%Wy alfoo verfchn�l voor de Helfche pijne (fynd�»def�ive een� toom om ons felv en te bedwingen en- devand�iohdelfVvenden) het Evangelium m�ghen navol- gen, h�t we�cke ons\pt Geeftelyeke naerfticheyt vermaent, fegg�nd� K^t.�.Gap.f <a. y. ^vergadert u fchatten in den Hemel ₃daefn;ch^Mot�� noch de r�e�l met en fchendetieade daer de Dieven niet door engrayin noch enftelenM&zx mede wy vermaent wor- den goede wercken te doen gedurende dit tytdlijck leven om hier namaels int Coninck Rijcke Godes met vreuchden te vVoonen,welckRyckeeeuwkhduerendeis, gelijckDavid in iynen 4 5. Pfalm feyc, G�dt uWen Boel blijft altoos evde eeu- "pvelijc^de Scepter uVPes K�cx is een Waerdich Scepter Ende int 12. verf. Vvve Rijcl^is een eeuwich 1{j}ck^ , ende uwe bemfchappys duert'voort en^oai^Bnde Paulus, Heb» 1. ca. 8 vv Tot den Sone (feydthy) uweriThroondwert yajieeuYpicheydt tot eeuwicheyt den Scepter uWes Kycx is een Scepter der rechtvaerdic- \eyiSf>aer de rechtVesrdigefelen in Godes kd,r,dtjyn en gheen quale en roertfe aen. Cap. 31. Want'hy fat de dootgans cverjlnden eett- f$�tijdlende de Hgrc�eerefal de tranen a>an alle aenghejichten af wifpn

-ocr page 99-



Vpl/Sm. Efa. Ende Apoc. ir. 4, Dakfdgheen nacht yyefen, ende fu�engeen licht der Kaerfien noch derSonnengebrec hebben: Want de Heere Godt licht hen, endefyfullen regneren <van eeuyyicheyt tot eeuPvicheyt. Apoc. 5. Syenfu�enriiet meer honger lij den, fy enful- len niet meer dorfl lijden j noch de Sonnefalop hen niet y allen ₃ noch eenige hitte: V Vant het Lam dat midden in den throonis ,falfe boe- deenjalfe beyyegetot de levendige Fonteyne der Z, Vateren. Apoc. 7.16.17. Jadatrjalfulckervolbeyt ende rvreuchtyye/en als rv_maenbegimedes yyerelts niet gehoort en is, nochoyt oorengehoort noch oogenghefien hebben, efa. 6+. Cap. 4. v. ende Paulus. u Gorint,2. cap. p. verf.

	L iij 'tGelooVe

		..*

-ocr page 100-

t'GelooVe hm den Geejlrverdcbt j
Ten hemel wendet etugbcfakt*

T_et in bet zicl-Compas (een lcyder op de Zee
Om vinden door 'tgefternt de voorgenomen ree)

De naelde doorgaens haer rue't Noorden fal begeven
Dewijl fy m« den fteen des Aimants is bewreven ;
Alfoo des menfchenzicl doot Godes Geeft verlicht,
In't levende^eloof, heeft altijtiyn geficht
Gewent naethoo*e licht, 'twelc dienft.ch is te roemen,
Om op decf holle zee int varen met te f chroemen.

La vraye foy
Sauued'erroy.

AInfque Ie ComfasyinfaiUtble en limite,
Jjejw�e cjd toucb�e aura U calam�te ^
Tourfeurement gutder les naVeres a port,
Sans cefi (& fixement regarde wen Ie Kortb:
^irfilecaur touche {comme dit Ie prophete)
lelefpritd'efficdceacertain butfarreile
ette»dauzrwdf<tnal₃�ourfequidesrochers

yrefemMleswMfeaitx,�Hide<i»ctelles2{ochcrs.

v iv«

-ocr page 101-



			Viva fides falvif�cat.

		Siende op den leytfman ende volmaker des geloofs Ie- fum,de\velcke voordevreuchdediehem voorgeftelt wasjheeft hetCruyce verdragen endede ichande ver- achtend ter rechterhand des throonsGodcs gefeten. Ttfgdrdani a lefus, cheff� confommateur de lafoyjequtlen lieu de la ioys quil auoiten muina, endur� la crotx , ayant weffrif� la bonte $}'s'eft ajjis ala dextn du throne de Vtsu. Auguft,
	Heb. *12,Z_t*


				\

i

-ocr page 102-



		WTLEGGINGHE. Vguft.'Dtf agone Cbriftifeytjides animam deofubiiat hecGeloove doet de ziele tot God neygen» Ende tAmb. Lib. i_� Epiftyfides animi redemtioWtt geloo- ve is der zielen verlo{Tiinge,ghelijck oock Chri- foftomus Vides animam facit quiefcere. H�tgeloo- ve geeft de ziele ruft, endeChriftusfelveloh. 12. Cap. ₄6\ Verf. Ickbeneen licht inde Weerelt comen^ datjoo wie inmyghe- looftnietmduy/�ernifieenblij^rve_>Dck volgende �cyt^rBartas dat des menfchen Geeft door de verborghene cracht des waren gelooves geroertfyndcfich geftadich tot God is wendende: Gelijck de Zcenaelde beftreken met den magneet fteen altydt naert Noorden is weckende, met defe woorden. Comme Ie f er touche f ar lapierre d'tAymant Vers lefole du T^prd regarde ineefiament: tAtnfi l'efprtt toucb�par ianjertufecrttte D'Vnefoy nonfard�e» (jjjf tour tfnuiSl s'are He Vers i'ejcUtant>ftml ₃qmj�rt d'ourfe en Uut ternes* Tourguider les nocbsrsfur cefte merflotans. Ghelijck hetyfer aen den zeilfteen wel gewreven Altyt naer't Noorden wijft, daer houdende beneven. Alfoo is oock den Geeft die inde liefde brand, En met een vaft geloof inwendelyck omrand Gewent naet hooge Licht het welck ons moet bewaren Om op dees holle zee in fekerheyt te varen. Om

-ocr page 103-



		vrrtnGcitiGut. Ons daer mede vermanende nacr een ware volkomen ge- loove te trachten, opdat wy dat verkregen hebbende ghefta- dkhopden Heerc moghen wachten tot rulle onfer zielen , met volftandichey t,na het voor- beek der hcylige Martelaren die in haer Cruys met een vaft geloove haer tot God gewent hebben, want het geloove foo Paulus l�yt. n. Cap. i. vers tot den Hebreen) is een njerfctyheyt der dingen dimen hoopt en- de verf» 6. �MaerJ'ondergelooye 'tfi onmogelijckfiodt te behaghen: Want die tot God komt^die meetgeloofen dat Godtisfnde d-it hy, dengenen die hemfiec^enjovnt. Sco hebben dan eenighe haer ds een Tamboeruytrecken laten, de rverlojfinge wet'achtende\em dat fy tet een beter opftandinot komen fouden. tAndereJyn met bejpottwgbe en Geefjelmgen <-verfocbtgeWeeJlfnde oockjmet banden endegevancke- mfe. Syj�jn gefleemeht doorgedenkende met dcnj"Waerdegbedoodt_tfy hebben tnfehaeps wellen ende Geyten wellen gewandelt, werU» ten werdruf� ende qualqc^gebandelt) &>c, verf. 3 6. $7.38.

			M V��r

-ocr page 104-



	Voor mij» Moet ] voor pJk l 'tleymngefchonckenyyord. uoor uivit w c_Pf�ent den beet eenefen wars. Wacrdoorvanthellchberpentacu^v. ₅

, Pacmonfang.,fiprecieur^ 'La vie vous conferve es cieux, EK'yoyantmes pe�ts meurtrls prl�Serfeirt.» lebrefchem_A?ottrme^(ure_Uxjere_Fnds T# de nMd humeur ^ue re�m^ «*** il �rent de numortvne-me mtfrdk i, ■' Vlmre du SauVeurqui sejl cawftvnd» > 4our afrmckr Usferfi-^fi* ?< ** efiendu, innocent i verf� lefang par fis hleffuns ?om>inerir du SerpenihUthales morjurei.
		Visa

-ocr page 105-



			Vita m�o vobis parta cruore manet.

		i.Pet.i. Ghy fyt niet met vcrganckelijcke (dinghen) filverofle Gout 18.19. verloft,maer met den dierbaren bloede Chrifti." Vom tuezjfte rachetez^i nonfoint par chofes corrupt�les 4ommepar or ohprurgent; JMaispar iefangpreaeuxde Cbrtft.* M 2 Belon

-ocr page 106-



		WTLEGGINGHE. Elon in fyn derde Boec vande nature der Vogelen fchrijft in't lange vanden Pelicaen, die hy iey t te wefen gelijck een Swane,uytghe- nomen dat hy onder fy n Kele heeft eenen fack. als van leer ₃ hy hout dat het fy dmOnocrotalus- ofte den Latij nfchen TUtdc ₃* men vindfe in verfcheyde oor- den des Middellandtfche zees op de ftranden vanden Nyl en- de de RevireStrimon. Arift. Infyn 8.Boeck 12.Cap.endej9.B0eck10.Cap* Van- de natuer der Dieren verhaelt daer van. Belon voeght daer by volgens het geraeyn ghevoclen,dat als het Serpent de jonghe van den Pelicaen ohedoot hceft,de ouders treurende met ha- ■ - � feil beek (diefeer fcherpis) kacr borfte openen doende het bloet daer uyt fpringhen,daer medede j�nghe verqui&ende weder levendich worden. Hy maectfynen Ncft endeleydt de Eyers op de ftranden vande Revieren end� ftaendc Wate- ren gelijck de Swarien,alfoo datdeilangen in haer af-wefen de jongen lichtelyc konnenbefchadigen.SietGefnerumin't derde Boeck vande dieren alwaar hy alles, wat de oude ende nieuwe fchry vers van defen Vogel verhalen, by een gevoegt hech.Gucbenus ftelt defen Vogel voor een Simbolum Iefu Chn- fti. pterm in't 20. Boeck onder het fpreek-woort, in me mots in me <-wu. In my de doot in my het Uven. Soo hebben oock de heylige Vaders de medogende Barmherticheyt van defen Vogel Godvruchtichlijck beduyt op het heylich lijden ende bloet vergieten Iefu Chrifti, foomen tienkan by H'teronimum ende tAugusTmum by namen 'm TbiJiologoEpipbamo toegefehre- yen,ende by de Godvruchtigen Saluffm Heere van Burus in iynea.

-ocr page 107-



		fynen vijfden daeh der eerfter weken daerhy vanden Peli- caen fprekende van Iefu Chrifto (�y t. lls'eH trefvolontiers iimmortelfait wortel) tA fin qit «tdam futfait de mortel imtnorteL Hy fij'nde onfterffelijck heeft fich ter doot begeven, Op dat die fterf'lijck was in eewicheyt mocht leven. Waer mede hy alle Chriftencn is voor-(tellende de uytnc- mende liefde Iefu Chnfti t'onfwaerts.

-ocr page 108-



			D* doet die gun uyt&dvmgeven > Jt 'tbegin <z>ant nieuwe leven. IN't midden v an den brandheeft fiine (ielhernomen, Oneynd'liickdoorf�in eynd fiind' in fiin graf gekomen. Door een becjuame doot hemXelven hy bevind* TewefenVaer.enMoer,de vocfterend'hetkindt: Ons toonende dat wy in Adam moeten derven₃Om foo in Chrifto weer het^euwich leven t'erven * Ons Vader, Soon,en Broer die x'allen tiiden leeft En na de doot ons weer een nieuwe leven geeft.

		Lamort,qui deftrangler n'oublie. Nous fert d'vnc nouvelle vie. AZJ mitttett du brafierfa bette amereprend, Infini par fa fin.dam ,U tombe fe rend > Defoy mefmefe fait par Vne mortprofpere V^oHrljjefilourifonjjoir > fils gy tere (g^ mere : Neus monftrant quil nous faut &de corps @r d'ffprit �Monrir tousen sAdmijourputsrenaiJlrem Chriftj Lepere,frere ^ fils decdquen Ittyfefie, ^fDennant �W (4 wort VuesouVeUe Vie,* Mors,

-ocr page 109-



		nova vita pijs*

Rom.6^ Debcfoldingheder f�nden isdcdoovmaer degave Godcs 33. is dat ceuwich leven door Icfum Chriftum onfen Heere.

	Les gages de f'th�,ce& mort:. ^ Ie don ds Disu _yc'efiyie etemeHeparlejiij Cbriftnofire Seigneur, Plinius

-ocr page 110-



		WTLEGGINGHE. Linius vanden Vogel Phoenix fpre- kende feyt den Phoenix van Arabien is boven alle Vogelen den uytnemenften, doch vvete ick niet of het ghene men daer van (eyt waer fy oft nietje weten datter maer een (y in de weerelt, die oock weynich gefien word. Men feyt dat hy van groote ais een Arent is, hebbende aen den hals Veeren als gout , de renVPurpur,den ftaert blau hebbende eenigelncarnate Veren j het hooft gekuyftmetichooneuytnemendePluym�,daerby voegende dat M<tnliuj Rooms Raidtt-Heer (die daei mede breet van gelchreven hecft)fey t dat noyt menfche de Phoenix fpijfc oft aes heeft fien gebruyek�,is in Arabien deSonne toe- gewijt,leeft 660. Iaer (andere feggen meer) ende als hy hem outbevint maeft fijnen Neft met Caneel fpruytkenscnde Wieroockjden wekken vervult hebbende met alle wel-riec- kende ftoff en ,{lerftcf op,vootts uy t fijn gebeente ende merch komt cerfteen kleynen worm, die mettcr tijt in eenen Vogel verkeert,welcken nieuwen Phoenix ten cerften fyns Vaders uytvaerthout,dragendc<ienneft vanden ouden Phoenixby Panchaienin HeliopohYderSonnen ftadt, den (elven leg- gende op der Sonnen Altaer. Dit feyt hy, maer hier byftaet tebemereken dat alle nieuwefchrijvers willen feggen, dat hy foo fijnen neftghemaecl: hebbende ende door de kracht dcrSonenonfteken fijndc ,hemfelven verbranden laet om weder te leven ghelijck oock 'Bartas* heerlijck feyt in fijnen 5. Dachder fcheppinghe. Lor

-ocr page 111-



		WTLEGGHiGM. tors percbe fits Ie bras d'vnepalmeilen�ajS� he baumejur Ie nat"d'Je nard dejfitu U caf�: Gtfitr lepointdutourde leurs branches bafiit Son vrne ,fon berceau _f/onfepulcbre _}fon nid, Cependant qu'dattendqu'uneflamecbe efirife tA l'odorant bttcber fis os facrezjedmf� En genitalepoudre ₃ f%) que fes bois ardans, fimftentfionpt vie>atnsfes caduques ans. Als dan opeenen Palm hem ftellet met gemack. En famelt van Caneel en Balfem tack op tack, Waervan hy alfoo haeft den dach begint te naken, Met vlyt fijn neft, fijn wiegh, fijn kilt en grafgaet maken: En wacht foo vande Son een heet gevlamde ftrael , Waer door dat fijn gebeent verbrand wort teenemael Tot een voort-teelend'aiT',en dat dit vier doordreven Syn fwacke jaren eyndrfnaer niet 'rgedurich leven. Dit ons een voor-beek fy.>op datgelijck den Phcenix ver- langhende is na de Sonneom vernieuwt ende verfchoont te worden ₃ wy na Chriftum onf�n verloiTer d'eenighe Sonne dergerechticheyt verlangen mogenjalles om fijnen wille ly- dcnde,op dat wy eyndelijc door hem eeu wich leven mogen voor feker houdende dat detydelickedoothetbeginfelecns b eter levens ly, waer over feker Poet wel feyt. Securus moritur q��fcitfe morte renafc� ₉. %Mors ea non dk�fed nova TpitapotesJ* Wie van d'opftanding weet geruftelijc fal fierven, Dees dootgeen doot en heet maer een nieuw leven ervend N[ �tGelwV�

-ocr page 112-



		'T\<fom Hope en Ufdj� dyVoorndemfo demh�n) Ons ley dendoor'tgevm ndt gewkhrijcivolvreuchdem ^: " ■;■; ■■' ■«>■■ ' T'Gheloove Liefde en Hoop de principale deuchden Die oy t den Chriften menfchin fyn gemoet verheuch. den, _t Geleydcn ons d�orgaens in ditelendich dal Ten hemeUaer de vreuchx ged�rich duren lal: 'tGeloofisdiedenwechterfalicheytbereydet De Hope vanden menfch in't ftrunckclen niet fcheydeti De Liefde wercken doet, ten goeden alles ituert, Dees dry t'aenkleven tracht foword ghy met vervuert-

			Ces tr oisja Charitc la foy at 1'efperance, Conduifet les Lumains es cie�x en joui�ance. LU Foy, U Cbartt�dfeftcrdncejroh Tr'mcipales vertus/v» don duRoy <ks %nj>3 > � Cmduifent lesbumainsde bonm confijhire ,, Comme de mam a main,a Ceterne�egloire: L* F oy premiere <va Ie cbemin prepar ant^ 6t l'Efperance tient lepoure trebwhant, tA l'ceVrefaitt njemr U Cbar�te amiabU, tA fin de n'efgmer m-cbemin detefiable., ■ � ■ * ■ "■ , bi&

-ocr page 113-



		Sic km ad! aftra;

	,, ■ .'-*w

i.Thef. \(/y die des daegs fyn,laet ons nucliteren fyn,bekleet ⁵⁸ met de Borft-wapen des geloofs ende liefde, ende met den Helm der hope der falicheyt. Nous quifommes de jeurfiyonsfobres ₃ we pus du balecret defoy %$ Qiarit�iO* de l'effsrance defalutpourbcaume_? N 2 Tot

-ocr page 114-



		Wf LEGGINGHE. Oteen befluyt van ciefe Chriflelijcke Sinne-beelden fteile ie hier de dry hooft deuch- d�, Vides > Spesfiharitas geleydende den menfche- met het fpreec-woort Sic itwr ad aBra. 'Twelcr ie vander jeucht aen tot een Symbolum sphvuydi hebbe, defsdry oft eene van die ons verlatende konnen wy niet beftaen,ende mogen ooc van den anderen niet gefchey- den worden tot inder eeuwicheyt^daer alfdan de hope weck genomen word getijcPaulus totdeRomeyn�in't 8. c. 24.v. feyt. yyyfyn in hope fahchgeyyorden,maer de hopedkmenfiet en � geen hope: Want dat yemant pet VPaerom fal hyt oockhopen. Soo lange wy doch op der aerden fijn moeten wy defc dry gelijc- kelijcaenkle vervolgende de woorden Pauli.i.'Tes^.Cap. S.vers daer hy feyt vande borft-wapen des geloofs ende lief- de ende den Helmder hope. Seggendemede tot deCorinth. I. Brief 15. Gap. 2. vers. O ft ickjdle gelo&ye haddefoo dat kkber- gen y erfettev fynde ende badde de liefde niet ,fooyyaer kfaietJ�ndc tot den Rom5- Cap.i.2.vers. yp°y dangberechtyaerdicht fynde uyt dengelooye hebben yrede door enfen Heer e fefum Chrifium^ door yyekkenyyy oockjLetoeleydmge hebben, deerhet gelvoye tot deftge~ mde daer yyy'm ftaen, ende yerheughen in de hoope der eerlyc^eydt Godes^cb^�.ig.yyelcke hope yyy hebbe als eemn ancker derjtelen, die yatt endefeker is ende ingaet tot binnen het gene dat binnen den: yoorhanc «.Soo feyt oock Gregorius op Ezechielemneghea- thiende Sermoen^ . FidgSjSpei {$ Charltajfmtfpiritmlis tdificij port,* 'tGeloa^

-ocr page 115-



		'tGeloove, Hope en Liefde fijn de poorten van't Geef- telijck gebou. Ende Chrifoftomus op den Brief Pauli tot de Rorcn Cap. 7.12. Sermoen. V'vrttis quafi manu dw.it in Yitam. De deucht leyt ons in't leven als metter hand; Soo feyt oock Paulus tot den Galaten. 5. Cap. 6.vet&.Het gelooVe door de liefde crachtich is. Ende HeK 11. Cap» 1. vers. Het gelooVe is een Verfekerheyt der dinghen dtemen hoopt ende een beVPys der dinghen dietnenniet enft�t. Soo bekeert u nu {feyt Ofeas. 12.6) Tot tVVmGod_ydoet bermhertichejt en recht, ende hoopt geftadelijc/^ op uWen God.Heb.S onder ophoudengedachtich zijnde wpyes Wercx desgeloofs ende arbeyts der liefden endegedoochfaemheyts in de hope onfis Heer en lefu Qhrifii yoor Goden onf�nVader. Hier navolght een fpel van finnen over de dry hooft deuchden,voor eenige jaren by my geftelt voor het wit Lavcnder tot Amfterdam. uyt levender ion�le*

			N iij