- K godvrucht eens priesters, doordrongen van den geest van zijnen staat, biodt den Gcloovigon dit boek aan, als een zuiver cn gezond voedsel der ziel. I Het is het volledigste gebedenboek, dat tot dusverre in hot licht verschenen is. Met smaak gerangschikt, met zalving geschreven, rijk, niet alleen in otideramp;cheidene geboden, maar ook in onderwijzingen cn leerstellige uitleggingen, zullen alle standen, eiken leeftijd, al de gesteltenissen des levens , zoo duurzame, als voorbijgaande, alle geesten en nlle harten daarin stof vinden, om aan het grooto en onvermijdelijke gebod van te bidden te voldoen.

Men bidt in onze dagen ongelukkig zeer weinig, en de cnkole stonden, welke men nog aan het gebed wil vergunnen, zijn zoo menigwerf do eenigste, die besteed worden, om zich op de Godsdienst en de verzorging van zijne eeuwigs belangen toe te leg-

gen. Uü leer immers van oen gebedenboek helpt den Christen zijne ziel tot God verheffen, ten einde hem zijne noodwendigheden te toonen, het gebed schetst don mensoh zijne pligten, verlicht het geloof, treft het geweten, en dusdanig boek zou het ware kenmerk eener werkende kracht bezitten.

Bit is trouwens hot dool geweest, hetwelk de schrijver van dit werk zich heeft voorgesteld, on men moet zeggen, dat hij inderdaad geslaagd is. Zijne pogingen hebben zich daarbij nogtans niet bepaald. Behalve oono wonderbare verseheideuhoid van gebeden, welke de schrijver zoo gepast gebruikt, om do Christenen van allen staat en geslacht te loeren bidden, en biddende zich met hunne pligten en mot don staat van hun geweten bezig te houden, poogt hij vooral het gebed zijne vruchten, namelijk do verbetering van het levon, te doen volbrengen.

Hij geleidt dan, als een ware herder, den getrouwen Leerliny can Jesus Christus bij de hand door de verschillende tijdvakken dos levens, van het jeugdige kind, dat van do hersehepponde wateren des Doopsels tot de heilige Tafel voorttreedt en nadert, tot don Christen, die, onder het gewigt dei-jaren gebukt, op het punt is den vroeselijkendoortogt van den tijd naar de eeuwigheid te doen; ieder hunner is aan hem, nu de hartroerehdsto vermaningen, dan de zalvendsto gebeden, en steeds eene omschrijving, even leerzaam als belangrijk, van do gebeden en plegtighedon, in gebruik bij de bediening der heilige Sacramenten, bronnen van zaligheid, verschuldigd, zoowel aangaande den Heiligen Doop, do Boetvaardigheid , het heilige Sacrament des Altaars, de eerste heilige Communie, het Huwelijk, het Heilige Oliesel, de laatste Teerspijs, en zelfs de christelijke begrafenissen en uitvaarten, als met betrekking tot het heilige Misoffer, dat mede niot is vergeten geworden.

Kene leerstellige onderwijzing nopens de kerkgebruiken, stelt in het beknopt al datgene voor, waarmede niemand onbekend mag zijn, betrekkelijk dit verheven punt van ons geloof en van onze eere-dienst. Verschillende manieren om hetzelve, volgens de verscheidenheid der omstandigheden en gesteltenissen, bij te wonen, vormen de ziel van den Christen, om haar aan den voet des Altaars behoorlijk te vereenigen met het goddelijke Slagtoffer, dat daar wordt opgedragen.

Hierna volgen beknopte overdenkingen, en eenige uitgezochte lezingen, geschikt om de godsvrucht te voeden en die zelfs te verhoogen: oen kort, doch veel inhoudend, hegrip der Christelijke Leeringen der beweegredenen van ons Geloof, hetwelk der getrouwe ziel als de toren van versterking op het gezigt van den vijand wordt aangeboden, en eiudelijk, vermaningen en inlichtingen over eenige punten, heden min of meer verduisterd, zoo als, over do kleeding, de lezing en de wijze, thans te Rome in gebruik bij de heiligverklaringen, die allen door den geheelen loop van het werk verspreid zijn, en een merkwaardig kenmerk van wijsheid en welgepastheid dragen, volmaken liet geestelijke wapentuig, in deze dagen meer dan ooit noodzakelijk, waarmede de ijver van den godvruchtigen schrijver den getrouwen Leerling heeft willen bekleeden en versterken.

jndien het geheele leven van den Cliristeu moet j verdeeld zijn tussclien liet beoefenen van zijne JGodsdienst, het overdenken van de waarheden, i welke zij loert, en het volbrengen van de pligten, ? die op hem rusten, dan is een boek, dat deze belangrijke onderwerpen vereenigt, niet alleen heilzaam, maar zelfs noodzakelijk te noemen.

Daar er reeds verscheidene werken van deze soort liet licht zagen, zoo zou het aanbieden van een nieuw wel eenige laatdunkendheid kunnen verraden. Doch, eenigen zijn al te wijdloopig voor velen, terwijl anderen te onvolledig zijn voor allen.

Ik heb diensvolgens, met het verlangen, om aan het grootste gedeelte nuttig te zijn, getracht iu een eenig en weinig kostbaar handboek te verzamelen, al wat de geestelijke behoefte van het algemeen mij scheen te vorderen.

Ik zou gewenscht hebben, dat eene meur bekwame pen dan de mijne dit work ondernomen Lad, dat misschien onbeduidend in de oogen der an verse hi!-ligheid, maar wel in staat is om de belangstelling van een godsdienstigen geest op te wekken. Wat mij derhalve in deze onderneming het meest heeft aangemoedigd, is de hoop, die ik koester, dat ik

aan Jieiij die bekwamer zijn dan ik. het denkbeeld heb gegeven, zich van aeze taak beter te kwijten.

Het is geen -werk, geheel uit mijn brein geput, ^ dat ik met aanmatiging den godvreezenden gelooft vigen aanbied; neen, ik heb gedacht, in eeu zoo groot belang, in eene zoo heilige zaak, als dezaligheid der zielen, niet nuttiger en zekerder te kunnen te werk gaan, dan door de hulp van vrome en verlichte manuen, die mij op datzelfde pad zijn voorgegaan , in te roepen. Mot deze bouwstoffen verrijkt, heb ik er soms den geest, ja dikwijls de woorden van overgenomen; ik heb veranderingen gemaakt, afgedaan of bijgevoegd, naarmate ik zulks in het belang der geloovigen heb noodig geoordeeld, het doel, dat ik mij heb voorgesteld, steeds in het oog houdend, namelijk: om aan de algemeene behoefte te voldoen in een eenig , niet al te uitgebreid boekdeel, eu vooral om met het gebed hot on -derwijs in de pligten van liet christelijk leven te verbinden.

Indien ik verschillende oefeningen aangeboden heb om het heilige Misoffer bij te wonen, zoo is zulks, omdat men aan sommige personen , eene zekere verscheidenheid moet voorstellen, om hunne aandacht te ondersteunen; tevens was ik, door hieraan te voldoen, in de gelegenheid van zekere onderwijzingen te geven, die don Christen niet dan nuttig kunnen wezen.

In de eerste oefening heb ik den priester aan het ^ altaar in al de deelen van het heilig Offer gevolgd, en hieruit gelegenheid genomen, om de voornaamste plegtigheden van dit geheim, het grootste en verhe-venste van de Godsdienst, beknopt uit te leggen : ik heb daarover de meest geachte werken over de kerkgebruiken geraadpleegd. Gelukkig zoo ik in aller geest de kennis mogt prenten van liet heilige Misoffer, welks verhevene plegtigheden eu vol-

komen geheel door het grootste deel der hedeudaag-scho Christenen zoo weinig gekend wordt; eene onwetendheid, des te betreurenswaardiger en noodlot-tiger, daar zij de oorzaak is van de weinige aandacht en van do onverschilligheid, waarmede men helaas zoo velen dit aanbiddelijk geheim ziet bijwonen.

De twcedo oefening is die, welke men aantreft in het boekje: la Jourtiée du Chretien, en dewijl dit een der meest verspreide boeken is, heb ik gedacht, dat niet weinig geloovigen met genoegen hun gewoon gebed in deze verzameling zonden terugvinden.

Do derdo oefening is eene verzameling van korte overwegingen over de voornaamste bijzondorhoden van het lijden on den dood dos Zaligmakers, met godvruchtige verzuchtingen en voornemens. Ik heb met den schrijver van een hedendaagsch godvruchtig boek, vol zalving, {Novene tot Maria) gc-meend, dat, daar al de smartelijke en heerlijke geheimen van liet loven des Heilands, in het verheven Offer onzer altaren, in het kort vernieuwd worden, wij Hem ook op gecno Hem waardiger en voor ons voordeoliger wijze zouden kunnen bidden, dan met ons de hartroerende blijken te herinneren, die Hij ons van de overmaat zijner liefde heeft gegeven, op een oogenblik, dat hij zich gewaardigt die to vernieuwen op cone, wel is waar, onbloedige wijze, maar die daarom niet minder wezenlijk, nocb minder krachtdadig is voor onze zaligheid.

Eindelijk heb ik cone rooks van gebeden gegeven, bijzonder bestemd om de gevoelens van liefdadigheid jegens de oveilcdonen te ondersteunen en te voeden, wanneer men voornemens is de heilige Mis bij voorkeur te hooren voor de eeuwige rust, der zielen, die zooveel aanspraak op onze toegenegenheid hebben. Ikhoop, dat zij vruchtenzullen voortbrengen,

niet allceu voor de overlodcneu, maar tevens voor do levenden, door de heilzame opmerkingen, die zij bij zich zclvon zullen maken. Teu einde de uitleg-^ gingcu, die ik in de eerste oefening gegeven heb aan te vullen, heb ik ze doon voorafgaan door de opheldering van zekere verschillen, welke men onderhoudt in de gebruikelijke plegtighedeu van de missen, genaamd van Requiem.

Heb ik eenige uitbraidicg gegeven aan de onderwijzingen, die de geboden, om waardig tot hot Heilig Sacrament van boetvaardigheid te naderen, voorafgaan, zoo is zulks, omdat er vele Christenen zijn, die hot helaas, boueden zich achten van tijd tot tijd hun Catechismus te doorloopcn, en daardoor maar al te spoedig de wezenlijke en noodzakelijke voorwaarden vergeten, die men moet vervnllon om ^ dit Sacrament mot vrucht te ontvangen. Ik heb gemeend, dat als die onderwijzing aan hot hoofd der oefeningen vóór de Biecht geplaatst werd, de Christenen , van welke ik spreek, daarin eone aansporing zouden vinden, om dio nu en dan te herlezen. In het omstandige gewetensonderzoek is mijn doel geweest, minder eone opsomming van zonden, dan wel eone beknopte uitlegging der geboden van God en der Kerk to go von, ton einde aan te toonen, wat men noodzakelijk doen of vermijden moet om een christelijk leven to leiden.

Sommigen zullen welligt vinden, dat ik al to veel verschil van gebeden heb gegeven; maar ik verzoek hun in aanmerking te nomen, dat ik hot voorgestelde doel, namelijk; oen boekte schrijven, dat imttig voor velen is, niet kon bereiken, dan met godvruchtige oefeningen aan te biodon voor de meest verschillende staten en omstandigheden dos levens, en do voornaamste noodwendigheden, waarin de ziel zich kan bevinden; cr was bovendien eene

zekere verscheidenheid noodig, zoo als ik reeds boveu gezegd heb, voor hen, die moeite hebben, om hunne aandacht bezig to houden, wanneer zij altoos dezelfde gebeden lezen; er bloef één middel over om korter te zijn, dit was die gebeden weg te laten, die in het algemeen in al de godvruchtige boeken gevonden worden, zoo als de lita-niën en andere, maar ik twijfel niet, of ik zou hierdoor diegenen belemmerd en ondienst gedaan hebben, die aan hunne dagelijksehe oefeningen verkleefd zijn, en die deze gaarne voegen bij de nieuwe, welke men zou kunnen aanbieden om hunne godvrucht nog meer te voeden. Men zal misschien ook vindon, dat sommige gebeden te langdradig zijn; maar wanneer men dio leest, zal men al dadelijk ontwaren, dat mijn voornemen is geweest, van niet slechts formulen van gebeden en van verheffingen tot God te geven, maar tevens , bij wijze van inlassching, eeno onderwijzing over de pligten van die verschillende staten en omstandigheden, waarinde mensch zich kan bevinden: en daarom is het noodig geweest eenige uitbreiding aan die formulen tc geven.

Daar ik mij tot eiken leeftijd heb willen wenden , heb ik mij moeten bezig houden mot do eerste communie dor kinderen, en levens godvruchtige oefeningen moeten aanbieden, voor do Sacramenten des Vormsels, dos Huwelijks en des Oliesels: ook hier heb ik getracht, zoo veel het mij voor do uitgebreidheid vau oen enkel boeKdool mogelijk ware, do onderwijzing bij het gebed te voogon.

Overstroomon menigvuldige rampen de wereld — maakt do zonde dagelijks duizende slagtolfers — zoo is zulks, zegt de Profeet, omdat er zeer weinigen zijn, die in hun hart koeren om ernstig de eeuwige waarheden te ovorwegou. — Ten einde dan de

goloovigen aam te sporen, om bij het gebed de zoo belangrijke beoefening der meditatie te voegen, heb ik eene reeks van korte lezingen voor eiken dag der maand gegeven, over die groote waarheden, waarvan de heilige Geest zegt: dat men niet zoude zondigen, indien meu deze met ernst overdacht, alsook over eenige punten van zedeleer, welke men in de wereld maar al te gemakkelijk uit het oog verliest. Elke overweging of lezing is verdeeld iu twee punten, die, wel is waar, kort, doch naar ik meen, voldoende zijn, om heilzame gedachten op te wekken; eene derde afdeeling is toegewijd aan de godvruchtige verzuchtingen en voornemens , die natuurlijk uit het overwogsne onderwerp voort-vloeijen.

Op deze eerste overwegingen heb ik andere lezingen en gebeden laten volgen voor de voornaamste feestdagen en plegtigheden, volgens de volgorde van het kerkelijk jaar, ten einde de geloovigen op te wekken, om gedurende die heiligdagen, iu den geest der Kerk te treden, en tevens gelegenheid te hebben, om tot hunne onderrigting nog andere waarheden en voorschriften van den godsdienst te behandelen.

Wijders heb ik, om mijn doel volkomen te bereiken, en opdat het werk zoude voldoen aan deu titel, dien ik er aan gegeven heb, de waarheden van het Katholieke Geloof in het kort voorgesteld, ze met elkander trachten te verbinden, om die zoo veel mogelijk gemakkelijk te doen begrijpen, on om de overeenkomst, welke in die waarheden bestaat, tc doen uitkomen.

Ten slotte, om deu Christen tot die redelijke eere-dienst waarvan de heilige Paulus spreekt, te geleiden, heb ik bij deu hoofdinhoud een kort begrip van de bewijzen der goddelijkheid van onzen heiligen Godsdienst gevoegd: want hot is heden, meer dan ooit.

noodzakelijk, dat een Katlioliek zicli zeiven rekenschap kan geven van zijn geloof, om zich niet, zooals de grooto Apostel zegt, door elkon wind eener valsche leering te laten medeslepen. Helaas! er zijn ongelukkig een groot aantal Katholieken, die, door het aanhoudend aanhooren van al wat met de grondbeginselen van onzen heiligen Godsdienst strijdig is, duizende vooroordeelen aannemen, waarvan zij zoo terstond de valsohheid en het gevaar niet inzien; ook is er, in deze dagen van dwalingen, in hetgene de Godsdienst aangaat, niet zeldzaam, ik weet niet welke noodlottige overhelling tot den twijfel, een zekere tint van ongoloovigheid te vinden in de overigens regtsehapenste geesten: die onzuivere wind, die op het einde der vorige eeuw is opgekomen, woedt nog ongelukkiglijk in onze dagen. Hot is dan hedendaags voor den Katholiek van het hoogste belang, zich te versterken in dc grondbeginselen van zijn geloof, en zijne grondslagen wol te kennen ; ten gevolge hiervan, heb ik gedacht, dat een beknopt overzigt der bewijzon van de goddelijkheid dor Roomsch-Katholieko Kerk, als de aanvulling en het slot moest wezen van een boek, hetwelk men don Christen wenscht aan to bieden als zijn boek voor eiken dag, als het handboek van zijn geloof en van zijne pligteu.

Gelukkig, zoo dit werkje, aan cenige zielen, den smaak voor de godvrucht en de vcrknoclitheid aan de grondbeginselen van oenen godsdienst moge inboezemen, die alleon hun waar, tegenwoordig en toekomend geluk kan verzekeren! Erkentelijk zal ik al do aanmerkingen ontvangen, welke men de goedheid zal hebben mij te doen geworden, en daarvan gebruik maken, om een werkte verbeteren, hetwelk ik, tot mijnon spijt, niet zoo volledig heb kunnen maken, als ik wel gewenseht had.

et is zeker, dat wij zonder do hulp van God, niets goeds voor onze ziel kunnen uitwerken, en God zegt, dal Hij zijno genade alleen dengenen verleent, die er Hem om vragen, u Vraag en u zal gegeven icorden. (Matth. VU. 7.) Diensvolgms zegt de H. Theresia , zal hij die niet vraagt, niet ontvangen.quot; Zonder het gebed (volgens de gewone voorzienigheid) zullen onze overwegingen, onze goede voornemens, onze beloften altoos vruchteloos zijn, wij zullen ontrouw zijn aan het hemelsche Licht; want om het goede met de daad te verrigteo, om de bekovingen te

overwinnen, om de deugden te oefenen, in een woord, om de verschillende geboden te onderhouden, zijn de hemel-sche verlichtingen, de beschouwingen, de goede voornemens niet voldoende, wij moeten nog den daadwerkelijken bijstand van God hebben; en , nog eens, God verleent dien niet dan aan hen, die Hem met volharding vragen. Zoo wij dan zalig willen worden, moeten wij bidden, wij moeten het doen met ootmoedigheid en vertrouwen, en vooral nimmer moede worden te bidden. Het inwendige gebed is daarom alleen zoo nuttig, omdat het ons het bidden herinnert; wij zouden zulks anders verzuimen en ons in het verderf storten. Dat het gewigt van het groote middel des gebeds ons dan geheel doordringe. Hebben wij in het verledcne groote misslagen begaan, begrijpen wij dan wel, dat deze het gevolg waren van onze onachtzaamheid in het bidden en in het vragen van den goddelijken bijstand in de bekoringen. Al de verworpelingen zijn verloren gegaan, omdat zij niet gebeden hebben; zoo zij dit gedaan hadden , zouden zij zalig geworden zijn, hunne groote wanhoop in de hel is, en zal immer zijn, van met zoo veel gemak te hebben kunnen zalig worden door aan God zijne genade te vragen, en van nu niet meer in staat te zijn dit te kunnen doen. Bedanken wij God, dat Hij ons den tijd en den wil nog vergunt van te bidden.

iets is den Christen , die de waarde van den tijd kent, noodzakelijker, dan bij het ontwaken al de gedachten van zijnen geest , al de bewegingen van zijn hart. ^{en a}' ^wer^^{en va}n den aanbrekenden dag ^aan God te wijden. Zou hij den Vader der barmhartigheden, die over zijn behoud waakte, ■'/O-' terwijl hij in eenen diepen slaap verzonken lag, deze hulde knnnen weigeren ? Hij volge den Profeet David na, die in zijne gebeden (de Psalmen) zoo menigwerf zijn ongeduld betuigde, om zijne rust te onderbreken , ten einde de wet des Heeren te overwegen: quot;Heer 1 zeide hij. ik heb mij uwer herinnerd, toen ik op »mijne legerstede uitgestrekt lag; van den vroegen morgen «zal ik aan u denken.quot; En omdat hij er wezenlijk aan gedacht had, riep hij, zoodra hij ortwaakte, uit: «Mijn *gt;God! ik waak. om u van den dageraad af te zoeken.quot;

mijn goddelijke Zaligmaker! heilig, door uwe °% genade, dit eerste oogenblik van don dag, feSsamp;sjp opdat ik, dien met u begonnen hebbende, uwe bescherming verdiene in den strijd mijner zaligheid , dien gij wilt, dat ik hedon tot uwe meerdere verheerlijking blijve doorstaan.

JDat het water en bloed, hetwelk uit uwe heilige, zijde vloeide, o goede Jesns! de vlekken mijner ziel uitwissche.

O mijn God, ik weet dat gij hier tegenwoordig, mijne verborgensto gedachten kent; ik werp mij voor u neder, om u de aanbidding en do eeredienst te bewijzen, welke ik u verschuldigd ben. Maar ik beken tevens, dat ik onwaardig ben, voor uwe oogen to verschijnen, dat mijne zonden mij allen toegang tot u ontzeggen. Ik zon mij dan voor uwe Godheid niet durven aanbieden, indien uwe heilige Schrift mij niet leerde, dat alles, wat ik door mij zeiven niet kan, ik zulks vermag, door Jesus Christus, uwen Zoon, uit aanmerking van wien do grootste zondaars door u verhoord en toegelaten worden, om u hunne wen-schen en sracekingen aan te biedon. Het is dan in Hem, dat ik u aanbid. Allerheiligste Drievuldigheid !

in eeaon üüd, ik orken uwo opperheerschappij over mij en over alle sehepsolen, en onderwerp mij geheel aan uwen aanbiddelijken wil.

Daar ik, o mijn God! alleen door uwe genade en door de lalloozo menigte uwer gaven besta, dank ik u hiervoor uit den grond mijns harten, door den zeli'den Jesus Christus, mijnen Zaligmaker. Onder andere gunsten, bodank ik u, dat gij mij dezen nacht behoed hebt, door eene geheel bijzondere bescherming, welke ik als een onderpand der barmhartigheid beschouw, die gij mij wilt bewijzen, door mij don tijd en do middelen te vergiinnon, om aan mijne zaligheid te werken. Gij hebt mij Jesus Christus uwen eenigen Zoon, tot zaligheid gegeven; gij hebt Hem aan den dood des kruises overgeleverd, om mij van den eeuwigen dood, dien ik door mijne zonden verdiend had, te verlossen; gij hebt mij in den schoot der waarheid, als kind uwer Kerk, bij voorkeur boven zoo vele anderen, doen geboren worden, en gij hebt mij eene eindelooze menigte genaden verleend, om mij den liemel te verzekeren; eiken dag overlaadt gij mij met nieuwe weldaden. Ontvang, bid ik u, door Jesus Christus, de hulde mijner vurige dankbaarheid, en laat niet ton, dat ik zoo vele gunsten misbruike, en eenen kostbaren tijd vorlieze, dien gij mij geeft, om u te dienen, en om mij waardig te maken , eens in uw eigen geluk te deolen.

Het is, om in de groote inzigten uwer barmhartigheid jegens mij te treden, dat ik u al mijne gedachten, al mijne verlangens, al mijne woorden, al mijne welken van dezen dag, al de smarten en pijnlijkheden.

welko het u believen zal mij over te zenden, opdraag. Maak, o mijn God! dat er dezen dag niets in mij zij, dat niet strekko tot uwe meerdere verheerlijking, en dat ik mij op eeno wijze, zoo aangenaam aan uwe oogen gedrage, dat ik uwe barmhartigheden moge verdienen.

Houd u hier ecnige oogenblikken stil , en tracht de bekoringen te voorzien , welke gij zult te bestrijden hebben , en de gelegenheden, die er u gewoonlijk aan zouden blootstellen. Maak dientengevolge eenige bijzondere voornemens , en vraag aan God, dat hij u getrouw make m die te volbrengen.

Ik vraag u vergiffenis, o mijn God! voor al mijne ongetrouwheden en voor al inijne verledene nalatig' lieden; ik verlang daarvoor boetvaardigheid te doen, on, van heden af, wil ik mij van den ouden mensch, die in mij is, losrukken, om een nieuw leven te be-ginneü, dat aan de heiligheid van mijnen roep en aan de grootheid mijner verpligtingen beantwoordt. O Jcsus'. mijn goddelijk voorbeeld, ik bon voornemens uaar uw voorbeeld, zachtmoedig eu ootmoedig vau harte to zijn. rein, niet alleen voor do oogen dor men-schen, maar vooral voor u, die de harten eu nieren doorgrondt; ik wil geduldig, overgegeven enliefdadig zijn; verre van mij alle afgunst, allo afgekeerdheid, haat en wraakzucht; het verlangen om do vergankelijke goederen dezer wereld te vorgadoreu., zal mij niet, meer aanzetten om do wetten der regtvaardig-heid jegens mijne broederen i o vertreden, on ik zal allo vermaak vlugten, hetwelk uw Evangelie doemt of dat mijner ziel noodlottig zou kunnen worden.

Maar hiervoor, o mijn God! heb ik de magtige hulp uwer genade noodig, want uit mij zeiven, bon ik niets dan zwakheid on ellende. Ik smeek u dan om die ge-

uade, eu hou onwaardig ik dau ook zij, verhoop ik zo echter van uwe oneindige goedheid. Ja, mijn God! stoimeudeop de verdiensten van mijnen Zaligmaker, in wien alleen ik al mijn vertrouwen stel, hoop ik, dat gij, na zoo vele reeds aan mij gcsehon-keno genaden, in mij datgene zult voltrekken, wat gij begonnen zijt; ik hoop, dat gij mij zult geven, hetgeen gij mij beveelt, eu dat ik u in alles zal vinden, wal mij ontbreekt, met de magt van u te geven, hetgene ik u verschuldigd ben. Ik vraag u dit dringend en mei eenen diepen ootmoed, tot u zeggende:

OnzeVader, die in de hemelen zijt! geheiligd zij uw naam. Ons toekome uw rijk. Uw wil geschiede op de aarde als in den hemel. Ueef ons heden ons dage-lijksch brood. En vergeef ons onze schulden, gelijk wij vergeven onze schuldenaren. En leid ons niet in bekoring maar verlos ons van den kwade. Amen.

Wees gegroet, Maria vol van genade, do Heer is met u, gezegend zijt gij boven alle vrouwen, eu gezegend is do vrucht uws ligchaams, Jesus. Heilige Maria, Moeder Gods, bid voor ons, zondaars, uu en in hat uur van onzen dood. Amen.

Gedenk, o gcnadigsto Maagd Maria! dat niemand dergeuen, die hunne toevlugt tot uwe bescherming genomen, cn uwe voorbede en bijstaud gevraagd hebbeu, verlaten is geweest. Door dit vertrouwen aangemoedigd, haast ik mij, mijne toevlugt tot u te uemeu, o Maagd, Moeder der Maagden! zuchtende onder het juk mijner zonden, werp ik mij voor uwe voeten neder. Moeder van het Vleesch geworden Woord! versmaad mijne bodeniet, maar gelief zo gunstig aan tc nemen cu te verhooreu. Amen.

Ik geloof in God den quot;Vader almagtig. Schepper van hemel en van aardü. En in Jesus Christus, zijnon eenigon Zoon, onzon Hoer, dio, ontvangen van den heiligen Geest, geboren is uit do H. Maagd Maria, die gelcdou heeft onder Poutius-Pilatus, die gekruisigd, gestorven en begraven is. Dio nedergedaald is ter helle en don dorden dag verrezen is van don dood. Hij is opgeklommen ten hemel, en zit ter regterhand Gods zijns Vaders almagtig; van daar zal hij komen oor-deelon do levenden en de dooden. Ik geloof in den heiligen Geest, eene heilige Katholieke Kerk, gemeen-sehap der Heiligen, vergiffenis der zonden, verrij-zenia dos vloosehos, on hot eeuwige leven. Amen.

/eg de Rebellen God* met een tasl ▼oornemen van die , met de hulp zijner genade te anderhoiulen.

1. Ik bon do Heor, uw God. Gij zult geone vreemde goden voor mijne oogon hebben. Gij zult ii geen gesneden beeld of gelijkenis maken; gij zult die niet aanbidden of godsdienst aandoen.

10. Gij zult zijn huis niet begeeren, noch zijn land, noch zijnen knecht, uooh zijne dienstmaagd, noch zijn os, noch zijnon ezel, noch iets van alles, wat hem toebehoort.

3. Op do quatertemperdagen, vigiliën, en gedurende do geheele vaste, ^ult gij de vasts onder-liouden, on n des vrijdags en zaturdags van vleescli onthouden.

iliju God! ik goloof rastelijk, al iietgene gij geopenbaard hebt, ou de heilige Katholieke Kerk mij voorstelt te golooven, omdat gij de waarheid zelve zijt, en gij ons niet kant bedriegen, noch bedrogen kunt worden.

Miju God! ik hoop mot oon vast vertrouwen, door de verdiensten van Jesus Christus, dat gij mij in deze wereld uwe genade, en zoo ik uwe geboden onderhoud, uwe glorie in het ander leven zult verloenon, omdat gij liet mij beloofd hebt, eu gij eindeloos goed jegens ons zijt, almagtig en getrouw in uwe beloften.

Mijn God! ikbomin u uitgeheel mijn hart en boven alles omdat gij in u zeiven oneindig volmaakt, good

eu bemimielijk zljt; eu ik bemin mijueu naaste gelijk mij zelveu uit liefde tot u.

Mi u God! het is mij leed uit geheel mijn hart, » vergramd te hebben, ik verfoei, uit liefde tot u, mijne zonden , omdat zij u mishagen, u die eindeloos goed, oindehjus beminnelijk zijt; ik vraag u daaryour vergiffenis door de verdiensten van Jesus Christus, en ik maak het voornemen, van met de hulp uwer genade in dezelve niet meer te hervallen, ener, totinynen dood too, boetvaardigheid over te doen. Ameii.

Wat mij hedea zal overkomen, omijnüod! is mij onbekend; al wat ik weet, is dat mij niets zal zal wedervaren, hetwelk gij niet hebt voorzien, geregeld en van alle eeuwigheid bevolen; zulks is mij genoeg. Ik aanbid uwe eeuwige en ondoorgrondelijke raadsbesluiten; ik onderwerp mij daaraan van ganseher harte, mt liefde tot n. Ik wil alles, ik neem alles aan, wat gij walt, eu ik vereenig die opoffering met de offerande van Jesus Christus, mijnen Goddelijken Zaligmaker. Ik vraag u, inzijnen naam eu door zijne eindelooze verdiensten , 'iet geduld in mijn lijden, eu de volkomene onderwerping, welke ik u, in al wat gij wilt eu toelaat, verschuldigd ben. Amen.

Engel üods, mijne trouwe en liefdevolle gelei-dor! verwerf mij dezen dag en al do dagen inijus levens, zou buigzaam te zijn voor uwe heilige ingevingen, dat ik in niets van den weg dei geio den van mijnen (iod afwijke.

Groote heilige, wions naam ik liet geluk liob te dragen! besehonn mij, bid voor mij, opdat ik God op aarde moge dienen, gelijk gij hom gediend hebt, cn hem eens met u in don homel moge bezitten. Amen.

Vervul, o mijn God! met uwe zegeningen, mijnen vader, mijne moeder, al mijne bloedverwanten, mijne vnonden, mijne weldoeners, hen, die mij beleodigd hebben, alle Christenen in het algemeen, en in he( bijzonder degenen, die hot ongelukkigste en het meest verlaten zijn; verleen vooral uwen magtigen bijstand aan hen, die het meest blootgesteld zijn u te vergrammen. O goede God! schonk aan allo levenden uwe liefde, on aan de overledenen uwen vrede. Laat mij too, u onder de afgestorveuen, op eene bijzondere wijze aan te boveleu dogenen, die de meeste aanspraak op mijne gebeden hebben. O mijn God! verhoor mij, ten aanzien der verdiensten van Jesus Christus, uwen beminden Zoon. Amen.

Gij zult weldoen, uw morgengebed te sluiten met de Litanie van den heiligen Naam Jesus, die zich onder de godvruchtige oefeningen voor den diugsdag bevindt.

De morgenstond is het gunstigste oogenblik van den dag , om eene korte overweging , of ten minste eene geestelijke lezing bij wijze van overweging te doen.

Zoo gij u, onmiddelijk na het opstaan ter kerke begeeft, kunt gij uw morgengebed onder het heilig Misoffer lezen en u in den geest en met het hart vereenigen met do ver-hevenste offerande ; of, neem zoo gij het verkiest, een der voorschriften , in dit gebedenboek aangewezen om de heilige Mis te hooren, dewijl alle, even als dit morgengebed, gevoelens van aanbidding, van opdragt, geloof, hoep, liefde . van dankbaarheid, berouw en goede voornemens 36 2.

. Ontbreekt u de tiji om dit morgengebed geheel te lezen, begeef u ten minste niet aan uwe beroepsbezigheden , zonder alvorens uw hart tot God opgeheven , en Hem al uwe gedachten , al uwe werken door eene godvruchtige verzuchting te hebben toegewijd : voeg bij die goede gevoelens het Onze Vader en Wees gegroet, de oefeningen van geloof, hoop, liefde en van berouw, en betuig uwen hemelschen Vader het leedwezen, dat gij gevoelt, van u niet langer met Hem te kunnen onledig houden.

Ontvang, o Jcsus! dit werk, liet welk ik ga bo-giiiiieu om aan uwe bevelen te voldoen. Ik draag het u op tot boete mijner zouden, en vereenig het met do moeijelijke bezigheden, waaraan gij n zeiven wel hebt willen onderwerpen. Maak, dat hot mijnen geest niet aftrekke van de vereeniging met n; maar dat het mij, van uwe goedheid overvloediger genade verwerve om u beter te dienen. Amen.

Verwaarloos niet, gerlurende uwen arbeid, het hart somtijds tot God te verheiren, door eenige godvruchtige gedachten , inzonderheid wanneer u eenige bekoring overvalt.

Heer! na voor u gearbeid to hebben, kom ik in u ruston, u dankende voor de zegening, wel lt;o gij over mijnen arbeid hebt uitgestort, on u verg]ffenis vragende voor de zonden, welke ik gedurende donzolve bedreven heb; ik verlaat liet werk slechts om het weder te hervatten, wanneer het u zal behagen; ik verlang geen oogonblik te zijn zonder u te beminnen en zonder te workon om uwen heiligen wil te volb.'ougen.

gramme; sluit juiju hart /oor den geest der wereld en voor alles, wat u kan mishagen.

O Jesus! dio volgaarne met de menschen op aarde hebt willen verkeeren, beziel mij met do gevoelens, welke gij in uwen omgang kcesterdet; regel al mijne voetstappen, opdat ik er geono in de wegen der goddeloosheid stelle.

O mijn God! dit uur, hetwelk ik hoor slaan, doet mij denken aan dat uur, waarop eenmaal mijn kortstondige levensloop zal eindigen, om mijne eeuwigheid te beginnen; vergun mij, dat ik een goed gebruik van den tegenwoordigen tijd moge maken, om voor altoos met u gelukkig in den hemel te leven.

Groote God! van wien ons alle goederen komen, zegen, bid ik u, het voedsel, dat ik ga nemen; dat ik hetzelve met matigheid gebruike, en met de eenige meening van daardoor een leven te behouden, hetwelk ik tot uwe dienst moet besteden.

Heer! ik bedank u allerootmoedigst voor het voedsel, dat gij aan mijn ligchaam hebt gegeven; vergeef mij, bid ik u, zoo ik iu iets de ziunelijk-heid heb ingevolgd; wees zolf door uwe genade het eeuwige voodscl mijner zied.

iNDiG den dag, zoo als gij dien begonnen hebt, namelijk door het gebed; er is geen ■^r\j stond van uw leven , dat niet aan God toebehoort en dien gij Hem kunt onttrekken ; wij zijn aan God de hulde van den avond .

X7 oven als die van den morgen, verschuldigd ^ gt;1/^ Stel het grootste belang in het onderzoek der misslagen, gedurende den dag begaan; niets ^ quot; zal beter geschikt zijn om u van de slechte gewoonten en van de volharding in de zonden af te houden Zoo gij bet ongeluk hebt gehad van eene zware fout te begaan begeef u dan vooral niet ter rust zonder getracht te hebben om u, door Gods genade, tot een volmaak' berouw op te wekken , denk, dat er velen zich in een bloeijende gezondheid ter ruste hebben begeven, die van c en slaap in de eeuwigheid zijn overgegaan; de dood komt als een diefin den nacht, op het oogenblik als men hem niet verwacht.

Elk christen huisgezin is eene kerk, en elke woning een huiselijk heiligdom, wiens priester , het hoofd der huisgenooten is. Het was uit dien hoofde, dat , in de schoone dagen van het geloof, de vaders en de moeders hunne kinderen en huisbedienden zorgvuldig vergaderden, om gezamenlijk met hen die godsdienstige oefeningen te verrigten, welke den dag van den Christen moet eindigen, Het gevoel der godsvrucht maakte den meester eerbiedwaardiger , de dienaars onderdaniger, trouwer en eensgezinder. Moge dit heilzame gebruik, dat thans noodzake-

lijker geworden is dan weleer, herleven , om de huisgezinnen tegen den noodlottige^ voortgang der onverschil-llgheid en der godvergetenheid te beveiligen 1

O mijn Heer on mijn God! die liet heelal met uwe tegenwoordigheid vervult, reinig mijn verstand en mijn liart, opdat gedurende den tijd, dien ik aan liet gebed ga toewijden, al m jne genegenheden tot«, die mijn opperste Meester zijt, gerigt blijven.

Ik aanbid u, o mijn God! met de onderwerping welke de aanwezigheid uwer eindelooze Majesteit mij inboezemt.

Ik bemin u van gauscher harte, omdat gij boven alles beminnelijk zijt, on ik bemin mijnen naaste gelijk mij zei ven, uit liefde tot u. Amen.

Ik dank u, o mijn God! voor al do weldaden , waarmede gij mij, van het oogenblik mijner geboorte tot dezen stond toe, overladen hebt. Ik dank unit geheel mijn hart, voor do ouuitsprekolijke gift, welke gij mij in uwen Zoon, Jesus Christus, geschonken hebt, en voor al do geestelijke zegeningen, die gij niet ophoudt mij, ten aanzien van Hem, te vergunnen. Ik beken, dat gy alleen het zijt, die mij behoed hebt van in al do zouden te vallen, welke ik had kunnen bedrijven; dat, zoo ik ooit eenig waar goed gedaan lieb, gij alleen het zijt, die in en door mij, hot weinige goed, dat ik verrigt heb, hebt uitgewerkt. Prent, bid ik u, o mijn God! deze gevoelens in het diepste mijner

ziel, on juaak door uwe genade, dat nüjno wcrkeu en mijn icvon nimmer ophouden cono trouwe getuigenis te geven van de dankbaarheid, welke ik u verschuldigd ben.

Eenige Zoou Gods 1 wien de eeuwige Vader de magt om te oordoelon liceft gegeven, ik bied mij voor u aan, als een misdadige voor zijnen regter, om mij aan de billijkheid en regtvaaidigheidvanuw vonniste onderwerpen, en om van nu af aan uit getiouwheid en liefde te doeu, wat alle mensehen eens zullen moeten doen, uit regtvaardigheid en noodzakelijkheid. Ik aanschouw u met de oogen des geloofs, als den Opperpriester en het opperhoofd, aan wien ik verlang mijn hart en geweten te openen, eu mij van alle misslagen te beschuldigen, waaraan ik mij heb pligtig gemaakt maar dewijl ik bet mij onbekende niet kan belijden, smeek ik u om dat goddelijk licht, dat alleen mij mijne zouden nuttig kan aantoonen, opdat ik, mij daarvan overtuigende, dezelve verfoeije. Doe, bid ik u, de verblindheid der eigenliefde verdwijuen, die dezelve voor mij verbergen, ol mij dio doen versciioo-nen; maak, dat ik mij van heden at kenuu, gelijk ik mij eens zal kennen, wanneer gij mij voor uwen vree-selijken regterstool zult dagen.

Onderzoek u aangaande het kwaad, dat L;ij meer regt-streeks tegen God begaan hebt; omtrent de overtreding van, en de tekortblijving in uwe pligten jegens uwen evennaaste en jegens u zeiven.

Zonden tegen tion. Nalatigheid of onachtzaamheid in de pligten van godvruchtighe.d ; oneerbiedigheden in de Kerk j vrijwillige of toegestemde verstrooidhedon in het gebed; wereldsche inzigten in de werken, die door christelijke beweegredenen niet tot God stieren ; wederstand aan de genade, godslasteringen: gebrek aan vertrouwen

Zonde.v tegen den naaste. Vermoedens, ligtvaardige oordeelen, verachting, haat, afgunst, wraakzucht, twist, onverduldigheden, gramschap, oploopeniheden, verwen-schingen, baleedigingen, kwaadsprekendheid , laster, ware of valsche overdragten, die vcJeeldheJen veroorzaken, schade toebrengen in goederen of aan den goeden naam, slechte voorbeelden , gebrek aan eerbied of gehoorzaamheid jegens de overheden, gebrek aan ijver, liefde en getrouwheid.

Zonden tegen zich zelven. IJdelheid, hoovaardig-heid, leugentaal , gedachten , begeerten, woorden of werken , tegenstrijdig aan de heilige deugd der zuiverheid ; zedekvvetsende lektuur; onmarighe Jen. gier gheid, zinnelijk on onverschillig leven, ongeo »rloofJe en verbodene vermaken. luiheid, verwaarloozing der pligten van zijnen staat.

Onderzoek u ook of gij getrouw zijt geweest aan de bijzondere voornemens, welke gij des morgens gemaakt hebt, en of gij in het algemeen eenigcn voortgang in de deugd hebt gemaakt, houd u niet teVreden met uwe gebreken te kennen, maar tracht derzei ver oorzaak op te sporen, ten einde het geneesmiddel beter op de kwaal te kunnen toepassen, met wederom bijzondere en toepasselijke voornemens voor den volgenden dag te nemen.

ik belijd voor Gotl almagtig, de allerheiligste Maria, altijd Maagd, deu H. Michael, aartsengel, den H. Joannes don Dooper, dc heilige Apostelen Petrus on Paulus, en alle Heiligen, dat ik zeer gezondigd heb, met gedachten, woorden en werken; het is mijne schuld, mijne schuld, mijne allergrootste schuld: daarom bid ik do H. Maagd Maria, den H. Michael, Aartsengel, den H. Joannes den Uooper, de heilige Apostelen Petrus en Paulus, en alle Heiligen, om deu Heer onzen God, voor mij te willen bidden.

Be almogende God gelieve zich onzer te ontfermen, en na onze zonden vergeven te hebben, ons te brengen tot het eeuwige leven. Amen.

Ontslag, kwijtschelding ou vergiffenis onzer zouden •verleeneons dealmagtigeenbarmliartigeHeer. Amen.

O mijn God en Vader! wat lieb ik gedaan? Ondanks al mijne voornemens van ugetrouw te zijn, heb ik, helaas! op nieuw do voorkeur gegeven aan mijne hartstogten, aan de zonden; ondanks al uwe goedheden voor mij, ben ik op nieuw ondankbaar jegens u gowcost; ondanks al uwe bevalligheden, heb ik mij note van u onthecht. O God, eindeloos beminnenswaardig inuzelvoul o Vader, die mij met zooveel teederhoid bemint! het smart mij uit den grond mijns harten, van u op nieuw vergramd te hebben, ik vraag u daarvoor vergiffenis, door do verdiensten van Jesus Christus, uwen Zoon; wisch, volgens de grootheden uwer barmhartigheden, al mijne ongeregtigheden uit; ik zal mij zei ven, geholpen door uwe genade, welke ik door het hloedvan mijnen Zaligmaker afsmeek, straffen, opdat gij mij zoudet sparen, en ik zal trachten zoodanig over mijne zinnon te waken, dat de zonde geenou Ingang meer in mijne ziel vindo. O mijn God! wees magtigor om mij zalig te maken, dan ik zwak beu, om mij in hut verderf te storten, en maak door uwe barmhartigheid , dat uwe heilige liefde mijne eigenliefde geheel vordelgo, en in mij zoo volkomen het rijk der zouden vernietige, dat mij niets meer verhiu-dere, mij volmaakt met u te vereenigen. Door Jesus Christus, ouzen Ileor. Amen.

Beveel u aan God, aan de allerheiligste Maagd, aan «wen Bescherm-Engel, aan uwe heilige Patronen en aan geheel het hemelsche hof.

O mijn God! ik stel mijne ziel en mijn ligchaam, mijn leven en al wat ik bozit. in uwe handen; behoed mij gedurende mijnen slaap, en verwijder van mijne legerstede al do hinderlagen van den duivel, mijnen vijand; bewaar mij van alle bezoedeling van geest en ligchaam, en gewaardig n de rust te heiligen, welke ik ga nemen oin nieuwe krachten te bekomen, ten einde al de pligten, welke gij van mij vordert, des te beter te vervullen.

Heilige Maagd, Moeder van mijnen God! na Hem, mijne eenige hoop, weiger inij uwen bijstand niet; maak, dat Jesus Christus uw Zjon, die door uwe tus-schenkomst zich gewaardigd heeft deelachtig aan mijne zwakheden en ellenden te worden, mij door uwe voor spraak, ook deelgenoot make van de deugden, welke gij hier op aarde geoefend hebt, en aan de glorie die; gij nu in den hemel geniet.

En gij mijne goede Engel! dien God gesteld heeft , om mij te bewaren, dat de oogen uwer liefde steeds op mij gevestigd blijven, om mij dezen nacht van alle noodlottige voorvallen te beveiligen; verwerf mij, dat ik van cenen haastigen dood bevrijd worde, en dat ik dit leven niet verlate, dan na eene opregte boetvaardigheid over mijne zonden gepleegd te hebben.

Heilige Patronen, mij tot voorbeeld gegeven! bidt. voor mij, en verwerft mij de genade van eene ware regtvaardigheid en heiligheid, die mij eens met u in de vreugde van onzen Heer zullen doen binnen treden.

Gij allen eindelijk, hemellingen : spreekt voor mij, besehermt mij gedurende dezen nacht, gedurende geheel den tijd mijns levens en inzonderheid in het uur van mijnen dood. Amen.

de heilige Maagd, hierna, {oefening van godvruchtigheid voor den Zaterdag) te sluiten.

Zoo gij u in de noodzakelijkhekl bevindt, van uw gebed Le verkorten, tracht dan ten minste de zoo belangrijke en heilzame oefening van het gewetensonderzoek niet achter te laten, die er het voornaamste deel van uitmaakt, noch de oefening van berouw, welke er een onfeilbaar gevolg van is, en voea; er het gebed des Heeren bij, met de «roetenis des Engels.

Ontkleed u zedig, u herinnerende, dat gij u in Gods tegenwoordigheid bevindt; neem gewijd water, eer gij u in het bed begeeft, en zeg deze drie schietgebeden . aan welke Paus Pius VIT, den 23 April 1807 , 300 dagen aflaat heeft vergund.

Jesus, Maria, Josef! geeft dat mijne ziel, na mijnen dood, bij n in vrede ruste.

Er zijn 100 dagen aflaat vergund voor hen, die slechts oen dezer aanroepingen zouden zeggen, Deze aflaten kunnen toegevoegd worden aan de zielen in het vagevuur.

Tracht eindelijk door eene goede gedachte in te sluimeren, en zoo het gebeurt, dat gij des nachts ontwaakt, verhef dan aanstonds uwen geest en uw hart tot God. door eenige teedere verzuchtingen tot Hem,

^{6 We}quot;^{te JeSUS Cilristlls 7}-^{ich als} slagtoffer o^ill - ^VÜOf ^ons opdraagt, door de bediening zijner zicli aan hot altaar door den priester, ï ' ^ deszelfs bedienaar, doet vertegenwoordigen.

Jesus Christus heeft hetzelve ingesteld, om 4' -gt; onder ons da offerande te doen voortduren, s/¹® quot;welke hij aan het kruis voor der mensehen zaligheid heeft opgedragen en om ons de genade toe te voegen, die hij daardoor verdiend heeft. Er is alleen verschil in de wijze, waarop Jesus Christus, ons slagt-olter, zich voor ons aan God opdraagt: aan het kruis Hoeft Jesus Christus, zich door zichzelven opgedragen quot;n is Hij, op eene bloedige wijie geslagtofferd; op onze altaren draagt Hij zich op door de bediening zijner Kerk vertegenwoordigd door de priesters, on Hij wordt op eene onbloed-ge wijze opgedragen.

Deze offerande is een brandoffer, aan God opgedragen, - om zijne grootheid en oppermagt, over alle schepseten té

erkennen; wij moeten dezelve dan bijwonen, met de gevoelens eener diepe aanbidding en volmaakte onderwer-pina; aan zijnen goddelijken wil.

Het is oene offerande van dankzegging, om t.od le bedanken voor de weldaden, waarmede bij oi.s overladen heeft, wij moeten dan dezelve bijwonende, in levendige gevoelens van dankbaarheid en liefde treden.

Het is een zoenojfer, opgedragen voor de kwijtschelding onzer zonden; niet in dezen zin, dat het toereikend zoude ziin het heilig Misoffer met geloof bij te wonen, om kwijtschelding omer ongeregtigheden te bekomen, zonder . dat het noodig ware onze toevlugt tot de biecht te nemen. maar omdat het tot uitwerksel heeft Gods verbolgenheid ; te stillen, Hem te bevredigen, en de genade en eesteltems te bekomen die onontbeerlijk zijn, om het Sacrament van . hoelvaardigheld met vrucht te ontvangen. Ten einde dit . uitweiksel, opzigtens ons, te bekomen, moeten wrj de , heilige Mis hooren met gevoelens van leedwezen, en met een vast voornemen van ons te beteren.

Het is eindelijk een verzoekofl'er, dat is te zeggen, dat het Gode opeedragen wordt, om van Hem al de tijdelijke en geestelijke hulp te verwerven die ons noodig is, waar- 1 uit volgt, dat wij in hetzelve met geloof, godsvrucht. -üver en⁰ vertrouwen moeten tegenwoordig zijn.

Alzoo vloeijen de gesteltenissen, welke wij in deze ver- . hevene oll'erande moeten bezitten, voort uit do ir.zigten zeiven welke de Kerk heeft, wanneer zij die opdraagt.

Het'wordt aan God alleen opgedragen, omdat het eene hulde is, die de Dppermagt des Scheppers aanduidt: hetzelve ^ aan anderen opdragen, zou eene heiligschendende eere- . dienst zijn, afgoderij door God verworpen Wanneer men alzoo spreekt van eene Mis, ter eere van oe tiedige Maagd van de Engelen of de Heiligen, is dit met te zeggen, da men hun de heilige offerande opdraagt, maar alleen da. men daarin gedachtenis van hen houdt, om God te bedanken voor de genade, welke Hij hun gedaan heeft, en men smeekt hunne tusscher.komst af, opda-, zij met ons dit offer opdragen aan Hem wien het behoert.

Deze offerande wordt God opgedragen vooi alle levenden en dooden: en hiervan komt de gedachtenis (Memento) der levenden en de gedachtenis der overledenen; welke wij ^ houden om beiden den Heere aan te hevelen

Voor de levenden. Het is voor allen, dal het heilige offer opgedragen wordt, zelfs voor de ongeioovigen, de Joden, de Ketters, de Scheurmakers, die in den kerkban zijn. omdat God de zaligheid van allen verlangt. De Kerk treedt in zijne inzigten, dagelijks de olTerande vernieuwende, die eens is opgedragen voor de zaligheid van geheel het menschelijk geslacht. Die algemeene wenschen worden altoos uitgédrukt wanneer wij aan het altaar zeggen: Geheiligd zij uw naam, ons toekome uw rijk: uto wil geschiede. Gebed vol ijver en liefde, dat uitgesproken in het midden onzer heilige geheimen de vurige wenschen uitdrukt velke wij vormen, opdat alle menschen tot de kennis der waarheid in het rijk Gods geraken. Het is daarom, dat de Kerk in het openbaar en voornamelijk op goeden vrijdag, bidt voor de bekeering der Joden, ongeioovigen en anderen, die zich buiten den weg dor zaligheid bevinden. Maar de levenden, voor welke zij bijzonder het heil'g Misolïer opdraagt, zijn hare onderdanige en trouwe kinderen; deze is de bijzonderste bede welke de priester hemelwaarts stiert, wanneer hij het vlekkelooze Lam aan den eeuwigen Vader opdraagt: Ontvang, o H. Vader! dit zuivere en vlekkelooze slagtoffer , hetwelk wij u voor alle getrouwe Christenen opdragen.

Voor de overledenen. De overledenen, voor welke wij de heilige olTerande opdragen, zijn noch de Heiligen, die in den hemel zijn; deze hebben goene gebeden meer noodig; noch de verdoemden: voor hen is geene verlossing meer; maar het is voor de zielen, die, nog niet geheel aan de goddelijke regtvaardigheid voldaan hebbende, in het Vagevuur, plaats van zuivering, wederhouden worden, tot dat zij gereinigd zijn van de ligte vlekken, waarmede zij uit dit leven gescheiden waren. Het is een punt des Geloofs, dat zij geholpen, verligt, en zelfs verlost worden, door de gebeden en hot heilig Misoffer; in alle tijden heeft de Kerk hetzelve voor de overledenen opgedragen.

Dewijl de heilige Mis opgedragen wordt voor allen, in de goddelijke genade, in den Heer ontslapenen, volgt hieruit, dat, wanneer de geloovigen den priester verzoeken de offerande des altaars voor eenen levende, dien zij aanduiden, of voor eenen overledene, in het hijzonder op te dragen, de andere levenden en overledenen daarom niet zijn uitgesloten van deelneming'aan de heilige

geheimen; maar hierdoor wordt de priester verzocht, God te bidden, dat Hij zich, in zijne groote barmhartigheid, gowaardigo de vrucht der heilige oirerande op eene bij(on-dere wijze toe te voegen aan den levende of overledene, die Hem in het bijzonder wordt aanbevolen.

De altaren der Katholieke Kerk zijn van de hoogste oudheid: zij klimmen op, tot den tijd der Apostelen, zooals wij zien in den brief van den heiligen Paulus, aan de Hebreeuwen, Hoofdstuk XIII, vers. 10. Deizelver wijding of toeheiliging is van de eerste eeuwen in gebruik geweest, en uithoofde van zich zeiven en van alles, wat daartoe behoort, bieden zij den verlichten geest niets aan, dat zijne godsvrucht en zijne godsdienst geen voedsel geeft. Inderdaad , het altaar op zich zelve genomen, brengt natuurlijk de herinnering bij, hetzij aan de heil ge lafel, aan welke Jesus Christus het laatsto avondmaal met zijne leerlingen nam, hetzij aan het kruis, aan hetwelk zijne liefde tot ons Hém vasthechtte op den Calvarie berg, waar hij zijn leven voor do menschen en voor hunne zaligheid wel wilde op-ofleren. De kerk heeft bevolen, dat de altaren van steen zouden zijn, omdat zij in eenen geestelijken en figuurlijken zin bijzonder Jesus Christus verbeelden, die in de H. Schrift genoemd wordt de hoeksteen, uit hoofde fijner goddelijke sterkte, en omdat hij do vaste band is, die de twee volkeren. Joden en Heidenen, door dezelfde middelen van zaligheid vcroenigt, welke Hij beiden aanbiedt. De Kerk wil insgelijks, dat men overblijfselen der Heiligen in de Altaren zoude stellen om ons hunne innige vereenig;ng voor te stellen met Jesus Cristus, die door het altaar verbeeld wordt, en om ons alzoo te doen beseffen, hoe krachtig hunne voorspraak voor ons bij Hem is. Dit gebru k is ook van de hoogste oudheid, en herinnert aan de tijden der vervolging, wanneer men zich in de noodzakelijkheid bevond , ^om' het heilig Misoffer in onderaardsche plaatsen, op dé grafsteden der Martelaren, op te dragen

Do doeken , waarmede het altaar overdekt is, verbeelden de linnen doeken, waarin het ligchaam van Jesus gewikkeld was in het graf; het kr lis in het midden geplaatst, is een zegeteeken der overwinning, welke het goddelijke Lam

over de geheele -wereld niet door het staal, maar door het hout betaald heeft, even als de profeten zulks voorzegd hadden, door de verdiensten van zijn lijden en van zijnen dood , op den galgenboom des kruises. Da brandende waskaarsen, die ter regter- en linker/ijde flikkeren, zijn een zinnebeeld van dien glansrijken dag, die de .loden en Heidenen verlicht heeft, en die hen van de duisternissen tot het wonderbaar licht van het Evangelie heeft doen overgaan : zij beteekenen dat goddelijke licht, hetwelk alle men-schen verlicht, komende in deze wereld.

Wij zien in de oudheid kelken van hout, steen, glas, koper, tin, zilver en goud; maar sedert lang heeft de Kerk gewild, dat men geene andere dan gouden en zilveren kelken zou bezigen, eensdeels om de heiligschennissen of oneerbiedigheden te voorkomen , die door broze stoffen konden veroorzaakt worden, en anderdeels voor don meerderen eerbied; ten minste moet de kuip van zulke stoffen zijn en, zoo zij van zilver is, moot zij van binnen verguld zijn; de kelk moet door den Bisschop of iemand daartoe bijzonder gemagtigd, gewijd zijn; hetzelfde heeft plaats omtrent de pateen, welke een klein plat rond schoteitje is zonder boord, dienende om daarop het Ligchaam van Jesus Christus te doen rusten! zij moet, even als de kelk, ten minste van zilver zijn en de oppervlakte verguld.

Hel Puriftcatonum is een linnen doekje, hetwelk men op den kelk legt, dienende om hem af te di.iogon en te zuiveren.

Da Pallas, een linnen doek, over een vierkant bordpapier gespannen, dient om den kelk gedurende het Misoffer, te dekken, opdat er niels in valle.

Het Velum of de kelkdoek, is een stuk van dezelfde stof', als het priesterlijk gewaad, om alles te dekken.

Eindelijk de Beurs, insgelijks van dezelfde stof en kleur, bevat eenen gowijden doek, Corporaal genaamd, die van fijn lijnwaad gemaakt is, welken men onder den kelk openspreidt, om het I.igchaam van Jesus Christus en de kleine gedeelten, welke zich van do H. Hostie zouden kunnen afscheiden onmiddellijk aan te raken.

H OITerande der Mis, vindt in den kelk het afbeeldsel van het graf van .lesus Christus, in het Paleen den steen die den ingang van hetzelve sloot, in den Corpomal de zweetdoeken. waarin zijn heilig ligcnaam gewonden werd en in het Purifwalorium de spons met gal en azijn „evuld welke men Hem aanbood, om Hem, door eonen brandenden dorst verslonden wordende, te laven; de Kelkdoek, eindelijk, herinnerde hem de duisternissen die zich, bij den dood des Zaligmakers, over de aarde verspreidden.

Heeft de burgerliike maatschappij verschillende kleederen voor de onderscheidene bedieningen der overheden, der legers der pleitzalen, geregtshoven, enz; veranderen de vorm en de kleur volgens de plegtigheid der dagen volgens de dagen van vrolijkheid of rouw, zoo is het ook niet te verwonderen, dat de chnsten-maatschappj onderscheidene gewaden bezit voor het ^h^g^st® ^a^^rgeheimen: de zwakheid onzer zinnen vordert dien toeste , die den uiterlijken glans der goddelijke bedieningen verheft, zonder iets bij hunne wezenlijke grootheid te voegen.

In het begin nogtans was dit gewaad gelijk aan gewone kleedingstukken; om meer eerbied te betuigen, bediende men zich in de Kerk van kleederen d,e zuiverder. kostelijker en uitsluitend voor de eeredienst bestemd waren. Men heeft den ouden vo.m, nogtans met «emge veranderingen, behouden. Zij moeten gewijd worden ^alvorequot;^smen die voor de dienst gebruikt, terwy . de priester zich kleedt, zegt hij gebeden, toepasselijk op de gehe.m-zinnige beteekenis van elk stuk, waarmede hij zich kleedt.

10 De Amict, het schouderkleed of de witte doek, waarmede de geheiligde bedienaars hunne schouders en hunnen hals bedekken; dit is een teekcn dat den pneste. herinnert aan de zedigheid en den eerbied waarmede hij tot de heilige geheimen moet naderen Dit gewaad zegt Paus Innocentius 111, brengt ons te binnen dat Jesus Christus, zijne Godheid onder den sluijer onzer natuur heeft verborgen, om onze zaligheid te bewerken

2°. De Albe, of kleed van wit lijnwaad, hetwelk in het Rooüosche Keizerrijk de personen van aanzien droegen, heeft de Kerk behouden , omdat het door zijne witheid de volmaakte zuiverheid aanduidt, waarmeie de priester tot het altaar moet naderen en aldaar het vlekkelooze Lam opdragen.

Het kaa ons het witte kleed herinneren, waarmede Herodes den Zaligmaker uit spotternij deed omhangen , en leert ons naar zijn voorbeeld , met geduld don spot en de beschimpingen verdragen , waarmede de menschen ons om onze deugd bejeger.en.

3°. De Cingel of gordel, dienende om de Albe op te houden, is het teeken der kuischheid, die de eerste deugd des priesters moet wezen; hij kan ons ook aan de koorden herinneren, met welke de Zaligmaker gedurende zijne geeseling aan de kolom werd gebonden.

4°. De Slool, fijn lijnwaad, hetwelk de rijken gebruikten, om hunne aangezigten af te vegen. Reeds in do zesde eeuw veranderde men derzelver gebruik en vorm, sedert toen is zij van stof gemaakt in eenen langen en smallen wimpel, zoo als nog heden, en zij werd een eerekleed en zinnebeeld van de magt der priesterlijke waardigheid. Innocentius III beschouwt haar als het teeken van de gehoorzaamheid en dienstbaarheid, die Jesus Christus omhelsd heeft , om ons de vrijheid van Gods kinderen weder te geven. De priesters dragen ze onder het heilig Misoffer gekruist over de boist, om aan te duiden, dat hunne magt , al haar vermogen uit het kruis van Jesus Christus ontleent.

5°. De Manipel, voorheen een kleine doek, die de stool verving , toen deze niet meer dan een enkel versiersel geworden was, diende alsdan, zoo als vroeger de stool, om het zweet van het gelaat te droogen. Sedert de twaalfde eeuw, werd de manipel, slechts een enkel versiersel , van stof gemaakt, en aan den linker arm gedragen : maar behield zijne eerste beteekenis. die van den evangelischen arbeid, zweet en tranen.

6°. De Kasuifel, voorheen een geheel ronde mantel, waarin de priester als gesloten was, en die slechts ééne opening had om er het hoofd door te steken Wanneer men iets te doen had, ligtte men die op en plooide men haar op de armen; zij was aan de twee zijden opgerold

hino voor en achter naar beneden en had bijna den vorm van onze hedendaagsche kasui els, waaruit men datgene heeft gesneden, hetwelk op dea armen opgerold of gevouwen was. De dienaren, die den priester aan het altaar biistonden . moesten dozen zwaren mantel ondersteunen bii de bewierookingen, aan de offerande en aan de op-heffin-'- het is om aan dit oude gebruik te herinneren, dat men nog de kasuifel opheft bij die verschillende deel en der Mis. Dit kleed verbeeldt de liefde, die den priester geheel moet omgeven, en het liefelijke juk van Jesus Gliristus, hetwelk de offeraar met vreugde en bevalligheid moet dra?,en, wordt daarin aangeduid door het quot;kruis, dat zich van achter op dezelve bevindt.

70. De Dalmatica was voorheen een kleed, geschikt voor de dienaren.quot; zij is nu een gewaad geworden, hetwelk de diaken en subdiaken, boven de albe dragen, wanneer zij den priester aan het altaar bijstaan.

8» De Koorkap was voorheen een mantel, die men eebruikte in de procession, wanneer het regende. hetgene haar voorheen den naam gegeven had van plumule; de schelp die van achter is, was eene kap om het hoofd te dekken Deze mantel is in het vervolg een enkel versiersel geworden , voor de heilige plegtigheden bestemd, en kan even als de kasuivel, de evangelische liefde 'beteekenen , die den bedienaar der altaren als in eenen nieuwen mensch moeten veranderen.

De inwendige gesteltenis dergeloovigen moet gedeelte.ijk met de deugden overeenkomen, eigen aan Je offerande, welke zij met Jesus Christus en zijnen vertegenwoordiger opdragen. De Amict moest hen doen gedenken aan do zedigheid der kleederen , de ingetogenheid, en stilzwijgendheid in Gods tempel; de Albe en de Cingel of Oordel aan de zuiverheid en ootmoedigheid; de Manipel aan het vrome leven en de werken des geloofs , welke zij met het heilig slagtoffer moeten veieenigen; do Slool aan de waardigheid van hun ambt, hetwelk hen roept, om op de aarde de offerande op te dragen, en in den home. te heerschen; de Kasuifel aan het zoete juk des geloofs , waaraan zij zich in alle omstandigheden des levens moeten onderwerpen ; eindelijk moet de uiterlijke toestel tot de oo»en maar nolt;? meer tot het hart spreken, om de grootheid der offerande, het langdurige gevolg harer

voorbereiding en den overvloed der vruchten, welke men er uit moet trekken, te verheffen.

Men bedient zich van het wit, voor de blijde en heerlijke geheimen, die op Jesus betrekking hebben, en voor de feestdagen der allerheiligste JVIaagd en der Heiligen, die geene Martelaren zijn. Deze kleur beteekent de blijdschap, den glans en de zuiverheid.

Het rood wordt gebruikt op Pinksterdagen , en op de feestdagen der Martelaren, en duidt den geest van opoffering, de bloedstorting en de vurigheid der liefde aan.

Het groen is voor de zon- en do gewone dagen , op welke men de getijden van feria of geen bijzonder feest heeft, van den feestdag der allerheiligste Drievuldigheid tot dei Advent, en van Kersmis tot Septuagesima: dit is het zinnebeeld van de vruchtbaarheid der velden en van de vruchtbaarheid der geestelijke werken.

Het purper, treurige kleur, zinnebeeld der boetvaardigheid, is voor den tijd van den Advent, van Sephui-gesima en van de veertigdaagsche vaste.

Er is hier voor gezegd, dat het heilig Misoffer steeds te gelijk voor alle levenden en overledenen opgedragen wordt : dat de priester nogtans hetzelve meer bijzonder opdraagt voor eenen levende of eenen overledene, dien hij in zijne bedoeling aanduidt: hij kan aldus handelen, telken reizo , dat hij de Mis opdraagt, welken dag of welk feest het ook zij, en de geloovigen zouden zich bedriegen, zoo zij vermeenden, dat een priester aan hunne meening niet voldoet, voor een overledene, dien zij hem bijzonder hebben aanbevolen, als hij niet in het zwart leest; er zijn dagen, waarop de Kerk het gebruik van zwart gewaad niet toelaat, zoo als op een groot getal feestdagen: het is de kleeding van den priester aan het altaar niet, dat de zielen in het vagevuur ver-hgting verschaft, het is de toevoeging der verdiensten van net ligchaam en bloed van Jesus Christus.

Des zondags vóór de Hoogmis, zegent de priester, met het heilige gewaad, behalve met de kasuifel bekleed , het water om daarmede vervolgens de vergadering te besproeijen.

Die zegening van het water, het gebruik om daarmede het volk te besproeijen, van hetzelve bij het ingaan der kerk te nemen , om daarmede op zijn voorhoofd het teeken van den Christen te maken, dit alles wordt door de ongeloovigheid voor belagchelijke, bijgeloovige oefeningen en nieuwe uitvindingen gehouden, die door de onwetendheid ingeslopen zijn , en welke wij dwaas genoeg zijn aan te nemen. Dit zijn even zoo vele lasteringen der ongodsdienstigheid , die volgens den heiligen Apostel Judas, datgene lastert, wat zij niet kent.

Het gebruik van het water met het zout te zegenen, is van de hoogste oudheid Baronius , schrijvende over het ;aar 131 van J. C. bewijst dat dit gebruik eene apostolische overlevering is; de oudste kerkvaders spreken van dit water. Wanneer men, zegt de H. Augustinus, een gebruik, algemeen aangenomen ziet in de Kerk, dat gepleegd en onderhouden wordt bij al de volkeren, die het geloof omhelsd hebben , en men het begin er van in den loop der eeuwen, die tusschen de Apostelen en ons zijn ver-loopen, niet kan aanduiden, moet men houden, dat hetzelve tot de tijden der Apostelen opklimt. Dit algemeene grondbeginsel is op het gezegende water toepasselijk, waarvan men in de geheele katholieke Kerk gebruik maakt. Is men dan niet meer dan vermetel, wanneer men voor bijgeloovige en bespottelijke oefeningen houdt zoodanige diequot; eenen eerbiedwaardiger! oorsprong nebben? Dezulke, welke do Kerk, door .Tesui Christus ingegeven, onderhoudt en alom aanbeveelt? En door die achtingswaardige oudheid is de geheimrijke beteekenis, aan de zegening van, en de besproeijing met het water verknocht, reeds voldoende, om te bewijzen, dat er niets bijgeloovigs in dit gebruik is.

De Kerk zegent het water, opdat de duivelen uit kracht der gebeden, welke zij, hetzelve zegenende en bezwerende, uitspreekt, geene magt zouden hebben op hetgeen door dit water aangeraakt wordt, maar do H. Geest zijne heilig-makende kracht over hetzelve zou uitstorten: zij vermengt

gezegend zout met het water, omdat het zout het zinnebeeld der voorzichtigheid en wijsheid is, zoo als Jesus Christus zegt,(MARC, ix. 48, 40) en de kracht heeftom van bederf te beveiligen, zijne vermenging met het water, het zinnebeeld der opregtheid en zuiverheid, beduidt de heilzame uitwerkselen van Gods genarle in onze zielen, de eenvoudigheid en zuiverheid der duif, de voorzigtig-heid der slang, de ware wijsheid, die van het bederf der zonde behoedt.

Men besproeit met dit water het altaar en het heiligdom , om alles te verwijderen; wat de aandacht en de ingetogenheid des priesters zou kunnen storen, het vergaderde volk, om het tot de offerande voor te bereiden, en om in aller harten de gevoelens van boetvaardigheid, uitgedrukt in den Psalm: Ontferm u mijner o God'. welke men gedurende de besproeijing leest, op te wekken.

Men plaatst van dit water aan den ingang der kerken, opdat de geloovigen, als zij hetzelve nemen, aan God de genade zouden vragen, om gereinigd te worden van hunne zonden, ten einde hunne gebeden zuiverder en krachtiger te maken.

Het is goed van dit water te nemen, als men opstaat en slapen gaat, vóór dat men zijn gebed begint, wanneer men bekoord wordt, als er een onweder woedt, en er de zieken en de dooden mede te besproeijen, tot ver-ligting hunner ziel, en alle plaatsen, alwaar men de listen des duivels vreest; deze zijn allen gebruiken, door de Kerk van Jesus Christus goedgekeurd, en deze kan niets aanbevelen noch goedkeuren, dan hetgene heilig is.

Maar opdat het gebruik van het gezegende water, heilzaam zij, moet men zich er van bedienen met eenen geest van geloof en berouw over zijne zonden, omdat dit water niets door zich zelf, en onafhankelijk van het geloof van hem, die het gebruikt, gevoegd bij de gebeden der Kerk, uitwerkt. Van lerouic, omdat men, ten einde do genade te bekomen van gereinigd te worden van zijne zonden, door zich met dit water te wasschen, leedwezen over dezelve moet hebben , dewijl God nimmer hem, de vergeving der zonden schenkt, die van geene boetvaardigheid doordrongen is.

Over dn codsdlenstige omennapii in lie) nlgemeen en in het bjjionfler OTi r die , welke vfiór de Taroeliiamp;ie lloofrmi» geHchiedt.

Het woord Processie (omgang) komt van het latijn /jrocedere, hetwelk beteekeut, gaan , voortgaan : het is oen togt, dien de goestelijkhe'd en het volk, vooreenig godsdienstig voorwerp , biddende doen.

Wij vinden de omgangen reeds voor het Christendom in gebruik bij het Joodsche volk , 7.00 als wij op verscheidene plaatsen van de heilige Schrift lezen ; de Ghristea-Kerk heeft doze heilige oefening der eeredienst roeds van de vierde eeuw aangenomen, zoodra zij, door het ein'ligen der eerste vervolg.ngen, vrede en vrijheid begon te genieten

Natuurlijke redenen hebben , in den oorsprong , aanleiding 'tot deze plegtigheid gegeven. Alzoo ging men , wanneer men overblijfselen der heilige Martelaren vond op eenige plaats , alwaar zij gedurende de vervolgingen waren verborgen geweest , die mot plegtigbeid halen , en men bragt ze in zegepraal in de kerk , terwijl men Psalmen en lofzangen zong; men deed hetzelfde, wanneer die overblijfselen, om redenen, van de eene plaats naar do andere werden overgebragt.

Daar het niet zelden gebeurde , dat de Bisschoppen het heilig Misoffer in andere kerken hunner bisschoppelijke stad. dan in de hoofdkerk, plegtig gingen opdragen, vertrokken zij uit deze, vergezeld van de geestelijkheid en gevolgd door al het volk , onder het zingen van Psalmen en andere gebeden, en men begaf zich alzoo naar de bedoelde kurk.

In de openbare of algemeene noodwendigheden , stortte men buitengewone gebeden; men ging in bedevaart naar de grafsteden der heilige Martelaren, Psalmen zingende, en men keerde op dezelfde wijze terug. Die omgangen werden Utaniën dat is smeekingen geheete-i: hiervan komt den naam van litanie der Heiligen, welke men aan het gebed geeft, dat, sedert geruimen tijd , bij de wederkumst der omgangen, gezongen wordt.

Ziedaar grootendeels den eersten oorsprong Jer omgangen. en hetgene er aanleiding toe gegeven heeft. Later heeft men die ingevoerd, welke op de zon- en voornaamste feestdagen des jaars, vóór de paro jhiale hoogmis, gehou-

den worden; diegenen, welke plaats grijpen bij zekere bijzondere plegtigheden altoos met een overeenkomstig doelwit; die welke men doet, rondom de steden en velden, zoo als op de kruisdagen, om de goddelijke zegening over de vruchten der aarde slt;f te smeeken , en die in eenen geest van boetvaardigheid gedaan worden.

Die vóór de parochiale Hoogmis plaats hebben, werden voorheen rondom de kerk gedaan, of -/tlfs rondom de parochie, ten einde van God door de gebeden en het zingen der Psalmen , het rijk zijner genade , zijne goddelijke bescherming over de gemeente , en de rust der zielen van de afgestorvenen , wier stoffelijke overblijfselen op de kerkhoven nisten, te verkrijgen ; men droeg altoos gewijd water bij die omgangen , om de plaatsen, waar men kwam, te besproeijen. om die tegen de listen des duivels te beveiligen Ten einde de goddelijke dienst te verkorten, heeft men zich later tevreden gehouden , die omgangen alleen binnen de kerk te doen.

Aan het hoofd van alle omgangen werd het kruis van Jesus Christus gedragen, om aan te duiden, dat het de weg en de geleider is der geloovigen, en dat allen zich onder den standaard der zaligheid moeten scharen. De brandende fakkels ter rogter- en linkerzijde des krui-ses zijn het zinnebeeld van Jesus Giristus , die het licht der wereld is, en die, welke door de geestelijkheid en het volk gedragen worden, zijn eene getuigenis van hun geloof, waarvan die fakkels ook een zinnebeeld zijn : want het geloof is het geestelijke licht, dat ons verlicht en geleidt.

De vaandels, op welke de beelden van de heilige personen der Kerk geschilderd zijn, of hunne beelden, welke men in die omgangen ronddraagt, drukken het verlangen der geloovigen uit, om hunne voorspraak bij God te verwerven.

De brandende wierook , die overal den goeden geur verspreidt, leert den geloovigen , dat zij , zoo als de heilige Paulus zegt, overal den goeden geur van Jesus Christus moeten verspreiden. Men brandt er cere grootere hoeveelheid in de omgangen , in welke Jesus Christus zelf, in zijn heilig Sacrament wordt omgedragen; dit is een teeken van aanbidding, naar het voorbeeld der Wijzen , die hem in zijne krib kwamen aanbidden

eene diepe ingetogenheid vergezellen, en trachten inden geest te treden, die ze deed instellen. Alle zijn zeer geschikt, om iets te doen gevoelen, dat wij geene verblijfplaats op de aarde hebben , dat wij onze toekomstige woning opzoeken, dut de Christen een reiziger en banneling in deze wereld is, dat de hemel het ware Vaderland is, werwaarts hij streeft onder het geleide van Jesus Christus, onder de schaduw der bescherming van de allerheiligste Maagd en der Heiligen, door de oefening des gebeds en der boetvaardigheid , o.._: alzoo tot het altaar des hemels te geraken, waar de echte rust en het eeuwige heil aangetroffen worden; het is in deze godvruchtige gevoelens, dat de geloovigen de omgangen moeten beschouwen en volgen.

Al deze omstandigheden, in welke wij thans treden, bewijzen dan , dat er niets is, dat de Kerk doet of bezit in de plegtigheid van hare eeredienst, dat niet eerwaardig is en hoogst geschikt, om het geloof der Christenen op te wekken en hunne godsvrucht te voeden. Dat de Christenen zich dan bevlijtigen om er den zin van te vatten, om in de heilige gesteltenissen te treden, welke de Kerk hun door het zien harer plegligheden wil inboezemen; en mogen de goddeloozen eindelijk schaamrood worden over hunne vermetelheid , van die voor bijge-loovige en belagchelijke oefeningen te beschouwen, en ophouden van datgene te lasteren, wat zij niet kennen.

De geschiktste wijze is, zich te vereenigen met de gebeden en plegtigheden der kerk , van ons geene andere inzigten voor te stellen, dan de hare, van onzen geest te vestigen op de gedachten, waarmede zij wil, dat wij ons zullen bezig houden , en van .n ons geene andere gevoelens op te wekken, dan die, welke zij wil, dat wij koesteren om het voordeel te genieten, van met haar te bidden en op te dragen, en de vrucht niet te verliezen , die gehecht is aan den geest der woorden en plegtigheid, vol beteekenis en geheimenis, we'ke zij in dit verhevene werk bezigt. Tot dat einde gaan wij eene reeks van gebeden geven, betrekking hebbende op de woorden ec.

verriglingen des priesters aan het altaar en wij zullen eenige uitleggingen daarbij voegen. Tot meerdere duidelijkheid, zullen wij de gebeden en plegtigheden van het heilig Misoffer in zes plegtige deelen verdoelen, die zeer gemakkelijk te onderscheiden zijn.

Het eerste is de openbare voorbereiding, die aan den voet des altaars gedaan wordt.

Het tweede begint aan den Introïtus, en bevat de verrigtingen en gebeden, die aan het altaar geschieden, tot na het Symbolnm of de geloofsbelijdenis, hetgene weleer de Mis van de leerlingen in de godsdienst of Cathcchumenen geheeten werd, welke men voor de offerande wegzond, benevens de openbare boetelingen, als nog niet waardig zijnde, bij de bevolking der heilige geheimen toegelaten te worden. Het is dit, wat aan deze goddelijke verrigting den naam van Mis, van het latijn-sche woord Missio, hetwelk wegzending beteekent, deed geven.

Het vijfde, datgene, hetwelk aan den Pater Noster begint, bevat de bereiding tot de nuttiging, en de nut-liging of Communie zelve.

k geloof vastelijk, o mijn God! dat de heilige Mis het onbloedige offer is van liet ligchaam en bloed van Jesas Christus, uwen Zoou. Maak, dat ik het-r'zelve heden, met dien eerbied, en die heilige vrees bijwone, welke zulke merkwaar-_S/C5p dige geheimen vorderen.

Ik vereen'g mij met den priester en uwe gansohc Kerk,om u dit offer met dezelfde inzigten op te dragen, waarmede Jesus Christus hetzelve aan hot kruis heeft opgedragen: ik draag het u op om uwe oppermagt over mij en over alle schepselen te erkennen, en om u mijne groote dankbaarheid te betuigen voor al de weldaden, welke gij over mij hebt uitgestort.

Zoo gij de Mis bijwoont, met een bijzonder inzigt, om God meer uitdrukkelijk te bedanken voor eene van zijne goedheid verworvene genade, zoo voeg er bijl

En namelijk, dat gij mij dusdanige genade, 0111 welke ik u smeekte, hebt vergund. Ik draag het u ook op, om door de eindolooze verdiensten van het goddelijke slagtoffer, dat op het altaar gaat opgedragen worden, de vergeving van alle zonden to verwerven,

UEBEJJEN VOOE, EN ÜNBT3B HET U. MISOITEE. 5Ï) waaraan ik het ongeluk hob gehad, mij schuldig te maken. Laat niet toe, dat ik de bruiioftszaal uws Zoons binnen trede, zonder met het bruiloftskleed versierd te zijn. Reinig, van nu af, mijne ziel. Do heilige zaken zijn voor de Heiligen: het is mij niet geoorloofd u zoo nabij te naderen; zonder mij, even als Mozes, alvorens ontschoeid, dat is, de aangokleefdheid van de zonde uit mijn hart verbannen to hebben. Ik verfooi dan al mijne booshodon en ongorogtigheden: ik vraag u daarvoor vergeving en verzaak dezelve voor altoos.

Eindelijk draag ik u, met uwe Kerk, deze eerbiedwaardige offerande op, om van uwe goedheid al do genaden te verwerven, welke zij voor mij en voor al hare kindoren van u vraagt, en gij hobtmij bij voorkom' boven zoo vele anderen het goluk gesehonkon , vau in haren schoot geboren te wordon en haar toe te behooron; verleen mij, door do verdiensten van Jesus Christus, uwen welbeminden Zoon, de noodige hulp, om mijnen heiligen roep, door werken, den Christen waardig te'verzekeren; gewanrdig u, om mijner zaligheids wille, mij al die genaden toe te staan, welke ik heden bijzonder van u verzoek.

Gewaardig u ook, mij gunstig aan te hooren, voor allen, voor welke de rogtvaardigheid en de liefde, hot mij ten pligt maken te bidden.

Indien uw voornemen is, de heilige Mis te hooren, ten einde eenige bijzondere genade voor iemand te verwerven, druk hier dan den persoon en de genade uit, welke gij voor hem verlangt te bekomen, en herinner u altoos, dat, zoo gij om eenig tijdelijk goed bidt, gij het voorwaardelijk moet vragen, voor zoo verre die gunst met den goddelijken wil overeenkomt en voordeelig is voor uwe zaligheid of voor die van degenen, voor welke gij bidt.

Ik verzaak vooral, o mijn God! aan ai de verstrooidheden, die mijnen geest zullen komen overvallen; ik bid u, mij daarvan te behoeden, opdat niets van het

aardsche mij aan do liefderijke gemeenschap ont-trekke, welke ik met u, mijn Heer en mijn God ! verlang te hebben. Amen.

e komst van den priester aan het altaar verbeeldt «o |[||^p» de komst van Jesus Christus in deze wereld, door ,3)2^0^ de menschwording, en de priester, in zooverre hij mensch en zondaar is, herinnert wonderbaar aan de vernietiging van het vleeschgeworden Woord, dat de gedaante van eenen slaaf aangenomen, en zich met al onze ongeregtigheden beladen heeft; en in de gelezene Missen schijnen de vernedering en de vermindering van Jesus nog meer uit door de eenvoudige en zedige treden van zijnen bedienaar.

De priester begint met over zich, op de uitgestrektste wijze, het teeken des H. Kruises te maken, hetwelk de aanwezenden gelijkelijk behooren te doen. Het gebruik van dit teeken klimt tot de Apostelen op, en reeds spreekt Tertulianus in de tweede eeuw van hpt teeken en zinnebeeld der Christenen, die daarvan bij het begin en het einde hunner voornaamste werken gebruik maakten.

De priester begint met het teeken des H. Kruises, omdat hij en het christen-volk den drie goddelijke! Personen door het doopsel zijn toegewijd: den Vader, die hen heeft aangenomen voor zijne kinderen; den Zoon, in wien zij zijn aangenomen; den heiligen Geest, door wien zij zijn aangenomen, in den heiligen Doop hei boren wordende.

De Psalm, welke de priester aanstonds zegt, is eene bereiding tot het heilig Offer door gevoelens van vrees, verlangen, vertrouwen en van eene heilige vreugde.

Aan den Confiteor of schulrlberjdenis, vouwt de priester zijne handen zamen, blijft in eene nederige houding, die eenen zondaar past, en zich voor God beschuldigende, slaat hij op zijne borst, terwijl hij Hem smeekt van hem te reinigen, eer hij tot het altaar opklimt; ten dien einde biedt hij Hem de verdiensten van Jesus Christus, van de allerheiligste Maagd en van de Heiligen aan.

Ik nador tot het altaar. Heer! gij, clio het licht ?iijt vau hen, die zich in clixistoruisseu bovinden, eu nüjao toevlugt in allo rampen, welke mij omringen.

Gowaardig u mijne ziel te bezoeken, en mij de zaligheid aan te brengen, naar wolko ik verzacht; wolkou dos Hemels, zendt ons den liegt vaardige, on dat do aarde don Zaligmaker voortbrcnge.

Heilige Geest, tecdoro en edelmoodigo Vertrooster! boezem mij gebeden in, die waardig zijn verhoord te worden; bestier mijnen wil, versterk mijnen moed, opdat ik over de wereld on ovor mij zeiven moge zegepralen; maak, dat ik steeds aan nwe inspraken onderdanig zij; maak, vooral, dat ik u beminne!

Ofschoon gij, o mijn God! om mijne zonden te kennen, mijne belijdenis nbt behoeft, en gij in mijn bart, al mijne ongeregtigheden leest, belijd ik die echter voor liet aanschijn van hemel en aarde; ik beken, dat ik u door mijne werken beleedigd heb. Ik beschuldig mij daarover, eu bid u ootmoedig om vergeving. Heilige Maagd, Engelen des Hemels, Heiligen van het Paradijs! bidt voor ons, vraagt voor ons genade, terwijl wij in hot dal van tranen en ellende zuchten, en verwerft ons vergeving onzer zonden.

O Jeius! vergun ons de kostbare gave van het berouw en de vergeving, welke gij zelf aan de grootste zondafrs beloofd hebt, zoodra zij voor n hunne on-geregtigheden belijden en zuchten, omdat zij uwe eindeloozo heiligheid beleedigd, uwe goedheid en grenzelooze beminnelijkheid miskend hebben.

Gelukkig hij, die in zijne zwakheid door uwe genade ondersteund, waardig zoude zijn tot uwe altaren te naderen!

Geef mij, Heer! die genade door de verdiensten der Heiligen, die zoo veel deel hebben in uwe heerlijkheid.

De kus van den priester op het altaar, wordt te gflijk tot Jesus Christus, welken het altaar verbeeldt, gestierd, en tot de Heiligen, wier overblijfselen in het altaar berusten, en die met Jesus Christus één en hetzelfde slagtoffer, één en hetzelfde altaar zijn. De priester kust het altaar op dit oogenblik, om de hoop te betuigen, welke hij koestert van voor zich en voor 2ijne geloovigen de vergeving te verwerven, welke hij zoo even aan den voet des altaars door de verdiensten van Jesus Christus en door de voorspraak der Heiligen, heeft gevraagd Vereenigen wij ons met hem door een heilig vertrouwen en zeggen wij :

En gewaardig u ons, die de opvolgers van het geloof en van hunne heilige verlangens zijn, de genade der verzoening te verleenen, die hier op aarde het begin was van den vrede, welke zij nu in uwen schoot genieten.

Zoodra de priester het altaar gekust heeft, bewierookt hij, in de plegtige Missen, hetzelve; dit is om God te bidden, de gebeden des christenvolks aan te nemen , gelijk eenen wierook van goeden geur.

De priester, den wierook zegenende, zegt: Wordt geze-gend door Hem, tot wiens eer gij gebrandt wordt Amen.

iJRBKDEN FN ONDERRIGTINGEN , VAN HET OOGENBLIK DAT DE PRIESTER HET ALTAAR OPGAAT, TOT AAN DE OFFERANDE.

gj ^ begin van eenen Psalm, de men voorheen ge-zeide , ten ein !e den geest en de genade des gebeds over zich in te roei on, die zoo noodig gedurende het heilig Misoffer zijn, als ook. om den vvensch en het verlangen uit te drukken, waarmede de oude Patriarchen naar de komst van den Messias haakten.

Gij zijt het. Heer! die de Heiligen van bet oude testament, zulke vurige verlimgeus ingeboezemd hebt, om uwen eenigen Zoon op de aarde te zien nederdalen! Deel mij iets van die heilige vurigheid mede, en maak dat ik, ondanks dc ellende en moeijelijkheden van dit leven, in mij een heilig verlangen out ware , van mij met u, door eene vurige liefde te vereenigen.

Deze twee Grieksche woorden beteekenen'; Heer! ontferm u onzer, en die, welke volgen Chrialus! ontferm u onzer. De priester herhaalt die zoo dikwijls ora ons te leeren, dat hiquot;t alloen door het aanhoudende gebed is, dat wij des Heeren bijstand in onze noodwendigheden kunnen verwerven.

Hoer! wij zouden uit hoofde van de menigte ouzer zonden nimmer genoef; tot u kunnen zeggen: ontferm u onzer. Wij smeoken u om die genade, met het geroep van den blinde van Jericho, met de volharding van de Cananeesche vrouw, met do drift van al degenen, welke gij u gewaardigd hebt te verhooren,

Deze lofzang, welks begin door de Engelen gemaakt en door hon, gedurende den Kersnacht, aan de menschen geleerd is, is eene reeks van lofbetuigingen tot God en Jesus Christus. De priester heft, als hij dien begint, de handen hemelwaarts, om aan te duiden, dat men de harten tot het hoogste des hemels moet verheffen; hij vouwt die onmiddellijk daarna te zamen, als reeds den vrede en den gceden wil bezittende, welke hij verworven en over de aarde getrokken heeft. Hij buigt zich daar, waar het gebed eene aanbidding , eene dankbetuiging wordt, of den naam des Zaligmakers herhaalt, en bij'eindigt met het teeken des heiligen Kruises en met de aanroeping der allerheiligste Drievuldigheid, — Men bidt dezen lofzang niet in de tijden van boetpleging. hij is voor de plegtigheden voorbehouden.

Glorie zij God in den hoogston, en op aarde vrede aan de mensohen, die van goeden wil ziju. Wij loven u, wij aanbidden u, wij verheerlijken u, wij danken u, om uwe overgroote heerlijkheid. Heor God, hemelsclie Koning! God, almogende Yader, Heer, eeniggeboren Zoon, Jesus Christus! Heer God! Lam Gods, dat de zonden der wereld wegneemt, ontferm u onzer! dat de zouden dor wereld wegneemt, ontvang ons gebed; die zit aan de regterhand des Vaders, ontferm u onzer, want gij zijt alleen heilig, alleen de Heer, alleen dc Allerhoogste, Jesus Christus, mot den lieiligen Geest in de heerlijkheid des Vaders. Amen.

Onder de plegtige Missen zou men de volgende uii-breiding van dien lofzang kunnen lezen , terwijl hij gezongen wordt:

Glorie in do hemelen aan God, die , in dit groote geheim , de wonderen zijner wijsheid, barmhartigheid en magt op eene zoo onuitsprekelijke wijze heeft doen uitschitteren. Vrede aan de menschen op de aarde : het is de God van

vrede zelf, die dezelve aan de wereld is komen brengen : heil den menschen van goeden wil, die hun hart voor dezen hemelschen en geheel goddel ijken vrede openen, en die wel gesteld zullen zijn, om hem te ontvangen.

Groote Godl eindeloos heilig, eindeloos goed! wat kunnen wij, op het zien van al die wonderen uwer teeder-heid doen, dan u onze lofbetuigingen, onze zegeningen, onze aanbiddingen en al de gevoelens onzer harten aanbieden. Almogende God, Koning van hemel en aarde, wij stieren u de dank'.ietuiging toe, welke wij uwer heerlijkheid en liefile verschuldigd zijn; maar daar wij onbekwaam zijn, om u door ons zeiven waardige hulde aan te bieden, vereenigen wij ons met die, welke de Engelen en de gelukzaligen u bewijzen in den hemel.

O Jesus 1 eenige Zoon des hemelschen Vaders 1 Lam Gods, dat de zonden der wereld wegneemt, ontferm u onzer) O gij, die, in hoedanigheid van slagtoffer, reeds de zonden van het menschdom in uwe tranen afvvascht, en die dezelve eens door uw bloed zult uitwisschen, ge-waardig u onze gebeden te verhoeren. Ofschoon in onze pogen vernietigd, zijt gij aan de regierhand uws Vaders in den hemel, wij smecken u, erbarm u onzer, en kom onze kwalen genezen, door die met ons te deelen.

Wij erkennen u, o geboren wordende Godl u alleen heilig, alleen de Heer, alleen groot, en eindeloos verheven boven alle grootheid. Gij neerscht met den heiligen Geest in de heerlijkheid van uwen hemelschen Vader; kom als Opperheer, in onze harten heerschen: wij wijden u die, aan den voet van uwe kribbe toe, om u altoos toegenegen te blijven. Voor wien zouden wij voortaan zuchten kunnen loozen, tenzij voor u, onzen Zaligmaker, onzen Weldoener, den God vol liefde en goedheid? Wij willen u van ganscher harte beminnen in den tijd, om niet op te houden u te beminnen in de eeuwigheid.

Door deze woorden, die beteekenen; de fleer zij met u, wenscht de priester aan het volk Gods zegen: en het is daarom, dat hij zich toihetzelve wendt. Hij kust eerst het altaar om te toonen, dat hij, wenschende den vrede aan het volk te geven, denzeive eerst van Jesus Ghiistus, dien het altaar verbeeldt, moet ontvangen. Het volk antwoordt

hem; en hij zij met uwen geest; het drukt alzoo zijne erkentenis uit jegens der. priester, en den geest van liefde en eendragt, die en ier hen moest heerschenï, om gezamenlijk te bidden , en Goi een heilig geweld aan te doen door eene vereeniging van smeekingen.

Ja, wees met ons, Heer! en met uwen dienaar, opdat wij met godsvruolit mogen bidden, en gij ons ter uwer verheerlijking en ter onzer zaligheid moget vorhooreu.

De priester aan den kant van het Epistel wedergekeerd zijnde, zegt: Oremus dat is: laat ons bidden, en hij maakt eene ligte buiging met het hoofd naar het kruis, om aan te duiden, dat het door de verdiensten van Jesus Christus is, dat wij de genade kunnen verwerven, welke wij van God vragen; ook eindigt hij het gebed, met onzen god-delijken Zaligmaker aan te roepen door de .voorden; per dominum nostrum Jesum Christum Door onzen Heer Jesus Christus. Hij zegt een of meerdere gebeden, volgens de dagen : de geloovigen moeten de meening hebben van met hem te vragen, hetgene hij van God verzoekt. Het volk antwoord: Amen, om te kennen te geven, dat het de woorden des priesters bekrachtigt.

Ontvang, Heer! de gebeden, die voor ons hemelwaarts gestierd worden; verleen ons de genade en de deugden, welke de heilige Kerk, door den priester, voor ons vraagt. Wij bekennen, dat wij niet verdienen door u verhoord te worden; maar gewaardig ii echter, in aanmerking te nemen, dat wij u al deze genaden vragen, door Jesus Christus, uwen Zcon, die met u leeft en heerschappij voert in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Geef mij, Heer! de heilige vermorzelig des harten opdat ik aan den voet uwer altaren mijne langdurige afwijkingen en schuldige zwakheid beweene, omgeef mij met uwe sterkte, opdat de arbeid, de

gevaien, dè hinderpalen, de vervolgingen dor mon-sehen, of de kwade voorbeelden mij nimmer van u scheiden.

Ik smeek u om die ger.ade door de eindelooze verdiensten van Josus Christus, mijnen Zaligmaker. Amen.

Dg Joden begonnen de vergadering van den Sabbathdag met de lezing van Mozes en de profeten. De eerste Christenen volgden dit gebruik in hunne vergaderingen op den zondag, en in alle eeuwen der Kerk heeft men lezingen gedaan uit de heilige Schrift, genomen uit de boeken van het oude testament, of uit do werken en brieven der Apostelen. vooral uit die van den heiligen Panlus. De Kerk, vóór het Evangelie de schriften der gezanten van God doende lezen, schijnt het voorbeeld van Jesus Christus na te volgen, die eenigo zijner leerlingen voor Hem uitzond , om de geesten en de harten voor te bereiden in de plaatsen, werwaarts Hij zelf gaan wilde.

ik beschouw dit Epistel, o miju God! als oenen brief, die mij van den hemel komt, om mij uwen aanbiddelijken wil te doen kennen. Vergun mij, bid ik u, de mij noodigo kracht, om datgene te volbrengen, wat gij mij beveelt. Gij zijt het Heer! die den profeten en Apostelen ingegeven hebt, hetgeen zij geschrcven hebben: verleen mij eenig deel in hunne verlichtingen, en laat tevens in mijn hart coü vonkje dalen van dat heilige vuur, waardoor zij ontstoken waren, om u, gelijk zij, te beminnen on te dienen op de aarde.

In de groot e Missen , wanneer de Epistel gezongen wordt, kan wen de volgende lezing er bij voegen :

liet is hoog tijd, dat wij uit onzen slaap ontwaken, want de dag gaat voorbij, de nacht des doods nadert, wanneer er geen tijd meor zal zijn om aan onze zaligheid te werken.

Laten wij dan de werken der duisternissen verwerpen, ons met J. G. bekleeden en de zinnelijkheden des vleesches niet meer involgen. Dat ons leven rein, onze godsvrucht levendig zij: wij verwachten onzen God en snellen Hem te gemoet. De hemelen gaan over de regtvaardigen, bij uitstekendheid den dauw hunner zegeningen doen nederdalen, dat ons hart zich eindelijk opene, als een dorre grond voor het water en Jesus Christus er al de christelijke deugden voortbrenge. Hechten wij ons aan het goede; onthouden wij ons zelfs van dien schijn des kwaads, dat de God des vredes ons in alles heilige, ten einde onze ziel berispe-loos bevonden worde voor zijn aanschijn. De genade van God, onzen Zaligmaker, is seJert lang verschenen, en leert ons de goddeloosheii en den geest des tijds vlugten ; in deze wereld met matigheid, godsvrucht en regt-vaardigheid leven, alzoo de gelukkige hoop en de toekomst der heerlijkheid van onzen Heiland te verbeiden, die zich geleverd heeft om ons van olie ongeregtigheden vrij te koopen.

Na het Epistel, leest de priester nog eenige woorden van de Psalmen, zoo als aan den Introïtus, om het gebed of de loftuiging te vereenigen met de onderrigting in den Epistel ontvangen. Die verzen noemde men Gradueel, omdat zij gelezen of gezongen worden op de trappen van den Jübe of het koor. Het woord Alleluja, dat in den Gradueel voorkomt, van septuagesima tot den paaschtijd uitgezonderd , is een hebreeuwsch woord, beteekenende: Loof GodI en het drukt tevens een gevoel van verrukking en vreugde uit. Men behoort gedurende dit gebed zijn hart hemelwaarts te verheffen, zich bij de Engelenkooren te voegen, en te trachten hunne blijdschap, op het zien van Gods weldaden na te volgen.

Uwe lessen onderwijzen en behagen mij, Heer! zij verheugen mij, en doen mij de hoop koesteren, van u eenmaal in den hemel, mijn Vaderland, te zullen zien.

Deze overbrenging doet ons zien, dat de Joden, geweigerd hebbende de profeten en de Apostelen aan te hooren, verlaten worden, en dat de Apostelen tot de Heidenen gegaan zijn, wien zij het Evangelie gebragt hebben. Bidden wij God, dat Hij nimmer toelate, dat wij, door onze zonden, gelijk de Joden, verdienen dat zijn licht ons ontnomen worde, om anderen gegeven te worden. Gedurende deze overbrenging van het boek is de priester diep nederge-bogen, in het midden des altears, en hij doet oen vurig gebed om zijn hart en zijne lippen te zuiveren, vóór dat hij het heilig Evangelie uitspreekt.

Maar om dit hemelsche Vaderland te verdienen, zuiver, Heer! dit hart, in hetwelk gij uw verblijf moet nemen; reinig mijne lippen met dat gloeijende vuur der heilige liefde, dat gij gebruiktet, om die van uwen profeet Jsaïas te reinigen, opdat gij mij, na waardig uwe heerlijkheid op aarde verkondigd te hebben, eens moget toelaten, om die in den hemel te vieren. O Algoede! behoed mij van de ongeloovigheid, die haar venijn onder ons verspreidt, en straf mij nimmer met mij de fakkel des geloofs te ontnemen.

Doo mij. Hoer! uwen hoiligon wil kennen; spreek, o mija God! uw dienaar luistert.

In de plegtige Missen wordt het boek der Evangeliën bewierookt, opdat de geur van den wierook het teeken zij van den goeden geur, welken God in die zielen verspreidt, die zich, door het heilig Evangelie doen kennen. Men draagt brandende waskaarsen ter regter- en linkerzijde van het boek om ons te doen kennen, dat Jesus Christus het ware licht is, dat ons door zijn evangelisch Woord verlicht. Wij blijven staan, gedurende de lezing van het Evangelie, om aan te duiden, dat wij bereid zijn Jesus Christus te volgen; als den eenigen Meester dien wij moeten aanhooren, en dien wij voortaan willen gehoorzamen,

hem; en hij zij mei uwen geest; het drukt alzoo zijne erkentenis uit jegens den priester, en den geest van liefde en eendragt, die on Ier hen moest heerschenl, om gezamenlijk te bidden , en GoJ een heilig geweld aan te doen door eene vereeniging van smeekingen.

Ja, wees met ons, Heer! en met uwen dienaar, opdat wij met godsvrucht mogen bidden, en gij ons tor uwer verlieerlij king en ter onzer zaligheid moget verhoeren.

De priester aan den kant van het Epistel wedergekeerd zijnde, zegt: Oremus dat is: laat ons bidden, en hij maakt eene ligte buiging niet het hoofd naar het kruis, om aan te duiden. dat het door de verdiensten van Jesus Christus is, dat wij de genade kunnen verwerven, welke wij van God vragen; ook eindigt hij het gebed, met onzen god-lielijken Zaligmaker aan te roepen door de .voorden; per dominum nostrum Jesum Christum Door onzen Heer Jesus Christus. Hij zegt een of meerdere gebeden, volgens de dagen : de geloovigen moeten de meening hebben van met hem te vragen, hetgene hij van God verzoekt. Het volk antwoord: Amen, om te kennen te geven, dat het de woorden des priesters bekrachtigt.

Ontvang, Heer! de gebeden, die voor ons hemelwaarts gestierd worden: verleen ons de genade en de deugden, welke de heilige Kerk, door den priester, voor ons vraagt. Wij bekennen, dat wij niet verdienen door u verhoord te worden; maar gewaardig ii echter, in aanmerking te nemen, dat vrij u al deze genaden vragen, door Jesus Christus, uwen Zoon, die met u leeft en heerschappij voert in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Geef mij, Heer! de heilige vermorzelig des harten opdat ik aan den voet uwer altaren mijne langdurige afwijkingen en schuldige zwakheid beweene, omgeef mij met uwe sterkte, opdat de arbeid, de

gevaien, do hinderpalen, de vorvolgingan der mon-scheu, of de kwade voorbeelden mij nimmer van u scheiden.

Ik smook u om die genade door de eindelooze verdiensten van Jesus Christus, mijnen Zaligmaker. Amen.

Do Joden begonnen de vergadering van den Sabbathdag met de lezing van Mozes en de profeten. De eerste Christenen volgden dit gebruik in hunne vergaderingen op den zondag, en in alle eeuwen der Kerk heeft men lezingen gedaan uit de heilige Schrift, genomen uit de boeken van het oude testament, of uit de werken en brieven dor Apostelen. vooral uit die van den heiligen Paiilus. De Kerk, vóór het Evangelie de schriften der gezanten van God doende lezen, schijnt het voo. beeld van Jesus Christus na te volgen, die eenige zijner leerlingen voor Hem uitzond , om de geesten en de harten voor te bereiden in de plaatsen, werwaarts Hij zelf gaan wilde.

Ik bcscliouw dit Epistel, o mijn God! als eenen brief, die mij van den hemel komt, om mij uwen aanbiddelijken wil te doen kennen. Vergun mij, bid ik u, de mij noodigre kracht, om datgene te volbrengen, wat gij mij beveelt. Gij zijt het Heer! die den profeten en Apostelen ingegeven hebt, hetgeen zij geschreven hebben: verleen mij eenig deel in hunne verlichtingen, en laat tevens in mijn hart een vonkje dalen van dat heilige vuur, waardoor zij ontstoken waren, om u, gelijk zij, te beminnen en te dieuen op de aarde.

In de groot e Missen , wanneer de Epistel gezongen wordt, kan wen de volgende lezing er bij voegen :

Het is hoog tijd, dat wij uit onzen slaap ontwaken, want de dag gaat voorbij, de nacht des doods nadert, wanneer er geen tijd meer zal zijn om aan onze zaligheid te werken.

Laten wij dan de werken der duisternissen verwerpen, ons met J. G. bekleeden en de zinnelijkheden des vleesches niet meer involgen. Dat ons leven rein, onze godsvrucht levendig zij: wij verwachten onzen God en snellen Hem te gemoet. De hemelen gaan over de regtvaardigen, bij uitstekendheid den dauw hunner zegeningen doen nederdalen, dat ons hart zich eindelijk opene, als een dorre grond voor het water en Jesus Christus er al de christelijke deugden voortbrenge. Hechten wij ons aan het goede; onthouden wij ons zelfs van dien schijn des kwaads, dat de God des vredes ons in alles heilige, ten einde onze ziel berispe-loos bevonden worde voor zijn aanschijn. De genade van God, onzen Zaligmaker, is seJert lang verschenen, en leert ons de goddeloosheid en den geest des tijds vlugten; in deze wereld met matigheid, godsvrucht en regt-vaardigheid leven, alzoo de gelukkige hoop en de toekomst der heerlijkheid van onzen Heiland te verbeiden, die zich geleverd heeft om ons van alle ongeregtigheden vrij te koopen.

Na het Epistel, leest de priester nog eenige woorden van de Psalmen, zoo als aan den Introïtus, om het gebed of de loftuiging te vereenigen met de onderri|iting in den Epistel ontvangen. Die verzen noemde men Gradueel, omdat zij gelezen of gezongen worden op do trappen van den Juhe of het koor. Het woord Alleluja, dat in den Gradueel voorkomt, van septuagesima tot den paaschtijd uitgezonderd , is een hebreeuwsch woord, beteekenende: Loof GodI en het drukt tevens een gevoel van verrukking en vreugde uit. Men behoort gedurende dit gebed zijn hart hemelwaarts te verhefTen, zich bij de Engelenkooren te voegen, en te trachten hunne blijdschap, op het zien van Gods weldaden na te volgen.

Uwe lessen onderwijzen en behagen mij. Heer! zij verheugen mij, en doen mij de hoop koesteren, van n eenmaal in den hemel, mijn Vaderland, te zullen zien.

Deze overbrenging doet ons zien, dat de Joden, geweigerd hebbende de profeten en de Apostelen aan te hooren, verlaten worden, en dat de Apostelen tot de Heidenen gegaan zijn, wien zij het Evangelie gebragt hebben. Bidden wij God, dat Hij nimmer toelate, dat wij, door onze zonden, gelijk de Joden, verdienen dat zijn licht ons ontnomen worde, om anderen gegeven te worden. Gedurende deze overbrenging van het boek Is de priester diep nederge-bogen, in het midden des altaars, en hij doet een vurig gebed om zijn hart en zijne lippen te zuiveren, vóór dat hij het heilig Evangelie uitspreekt.

Maar om dit hemelsche Vaderland te verdienen, zuiver, Heer! dit hart, in hetwelk gij uw verblijf moet nemen; reinig mijne lippen met dat gloeijendo vuur der heilige liefde, dat gij gebruiktet, om die van uwen profeet Isaïas te reinigen, opdat gij mij, na v/aardig uwe heerlijkheid op aarde verkondigd te hebben, eens moget toelaten, om die in den hemel te vieren. O Algoede! behoed mij van de ongeloovigheid, die haar venijn onder ons verspreidt, en straf mij nimmer met mij de fakkel des geloofs te ontnemen.

üoo mij, lieer! uwou heiligen wil kennen; spreek, o mijn üod! uw dienaar luistert.

Beschouw het Evangelie; dat gij gaat hooren, als het rigtsnoer van uw leven en van uwe zeden; rigtsnoer, hetwelk gij beloofd hebt te zullen volgen, door de in uw Doopsel aangegane verbindtenissen, en waarnaar gij strengelijk zult geoordeeld worden. De priester maakt, terwijl hij het Evangelie aankondigt, een teeken des krui-ses met den duim, op de eerste woorden van hetzelve, om te doen zien, dat de leer van J C in de wereld niets uitgewerkt heeft, dan door de verdiensten van zijn lijden en zijnen kruisdood.

De drie teekenen des kruises, welke de priester op het voorhoofd, den mond en de borst maakt, en welke wij gelijkelijk naar zijn voorbeeld maken , zijn de teekenen van drie plegtige geloofsbelijdenissen. Wij maken het eerste op het voorhoofd om aan te toonen, dat wij ons het Evangelie niet schamen; liet tweede op de mond, om te betuigen, dat wij ook met den mond eene hemelsche leer willen belijden, welke wij in het hart belijden, en de derde op de borst om te toonen, dat wij verlangen het kruis van Jesus Christus diep in ons hart te prenten, en onze aangekleefd-heid aan het geloof door onze werken willen bewijzen.

Men moet de wijsheid en de waarheid zelve aanbidden, in al de woorden van het Evangelie; Jesus Christus spreekt daar voor ons, en wie zoudeh wij aanhooren. tenzij Hem, die de woorden des eeuwigen lev=ns bezit? Na het lezen of zingen van het Evangelie, kussen de priesters en de diaken het eiTbiedig, om hunne verknochtheid aan die hemelsche woorden te betuigen.

Ik sta op, o opperste Wetgever! om te betuigen, dat ik bereid ben , 0111 de eeuwige waarheden, die in het heilig Evangelie besloten zijn, ton koste van mijn leven zelfs te verdedigen. Gij leert ons, dat niet allen, die zeggen: Heer, Heer! (dat is, die zich bevredigen, uw Evangelie met den moud te belijden, zoader den vasten wil te hebben, naar hetzelve te leven) het rijk der hemelen zullen binnen treden, maar c!at alleen diegenen hetzelve zullen ingaan, die h anno werken gelijkvormig zullen hebben gemaakt aan uwe geboden.

Verleen mij dan do genade, zoo veel getrouwheid te hebben in de vervulling van uw goddelijk woord ,

als gij mij standvastigheid inboezemt in het to go-looveu. Helaas! waartoe kou liet mij dienen, wanneer ik voor u zal verseliijuon, hei geloof te hebben gehad, zonder de verdiensten der liefde en dor goedo werken, tenzij om mijne voroordeeling vreeselijker eu mijn eeuwig lot sehrikkelijkor te maken! O God dor barm-hartighoden! oordooi mij uiet naar die aanhoudendo tegenstrijdigheid, wolke ik tusschen uwe looring eu mijn gedrag gestold heb, on boezem mij don moed in, om te beoefenen hetgeno ik geloof. XJ Hoor! zal al den roem daarvan toekomen.

Wanneer hot Evangelie in de plegtige Missen gezongen wordt, zou men in;usschen de volgende lezing uit de heilige Evangelien getrokken . geheel of gedeeltelijk kunnen doen.

Zoo iemand mij bemint, zegt Jesus Christus, zal hij mijn woord bewaren; mijn Vader zal hem beminnen, wij zullen tot hem komen en in hem onze woning vestigen Bemin den Heer, ui; geheel uwe ziel, uil al uwe krachten, ziedaar het eerste en grootste gebod.

Het tweede is aan dit gelijk: gij zult uwen naaste beminnen gelijk u zeiven; doe zulks, en gij zult leven De geheele wet en de profeten zijn in deze twee geooden besloten. God is een geest, en Hij wil in geest en waarheid aangebeden worden; want indien uwe regtvaardigheid niet volmaakter is dan die der Phariseën, zult gij het rijk der hemelen niet binnen gaan. Doet boetvaardigheid , want gij geone boetvaardigheid doet, zult gij allen vergaan. H t rjk Gods nadert; de bijl is reeds aan den wortel van den boom gezet, en van den kant, waar hij zal vallen, zal hij voor altoos blijven. Weest steeds bereid , want ik zal komen op het uur, waarop gij het niet verwacht. Heil hun, die van de goederen dezer wereld onthecht zijn; zalig zijn de zachtmoedigen, de vreedzamcn, die rein van harte en barmhartig , ijn; zalig zij, die met gelatenheid lijlen, die dorstig zijn naar de regtvaardigheid ; het rijk der hemelen behoort hun toe. Wat baat het den mensch het heelal te winnen, zoo hij zijne ziel verliest? Niemand kan twee meesters dienen: vergadert geene schatten voor de aarde, maar voor den hemel; zoekt voor alles het rijk Gods en zijne regtvaardigheid, het overige zal u, als toemaat gemeten worden. Komt tot

mij, mijn juk is zoet en mijn last is ligt; leer van mij, dat ik zachtmoedig en ootmoedig van harte ben, en gij zult de rust uwer zielen smaken. Zoo iemand mij wil volgen, dat hij zich zelven verloochene, dagelijks zijn kruis opneme en mij nakome. Bemint uwe vijanden; vergeeft, en men zal u vergeven; vraagt, en gij zult ontvangen. De weg des ver-derfs is breed, maar die tot het eeuwige leven geleidt, is eng, en weinigen volgen hem. De hemel lijdt geweld, men moet strijden om hem te bekomen: het is alleen door hot lijden, dat ik tot de heerlijkheid gekomen ben, er is voor u geen anderen weg, want de leerling is niet boven den meester. Die zich verheft, zal vernederd, die zich vernedert, zal verheven worden. Die uit God is, hoort Gods woorden, Zoo gij mijne geboden onderhoudt, zult gij in mijne liefdo verblijven, en gij zult daar zijn, waar ik zelfben, waar ik u eene plaats ben gaan bereiden.

Deze zijn de heilige woorden: dat onze zonden uitge-wischt worden, door de kracht van het Evangelie, met opregtheid in beoefening gebragt 1

Het Evangelie is op de zon- en zekere feestdagen gevolgd door den Credo of de Geloofsbelijdenis, omdat het bijzonder op die pk-gtigheden is, dat de geloovigen, vol van denzelfden geest, voor de altaren de aanbidding van al onze heilige geheimen moeten vernieuwen, en een plegtig bewijs moeten geven van hun volkomen geloof aan al de waarheden des Evangelies, in het kort bevat in het Symfto/wm.

Ik geloof in ééncn God, den Vader, almogenden Schepper van hemel en aarde, van alle zigtbare en onzigtbare dingen, en in eenen Hoor Jesus Christus, den eeniggeboren Zoon Gods, die uit den Vader vóór alle tijden geboren is. God van God, lielit ^an licht, waarachtig God van den waarachtigen God, geboren en niet gemaakt, van een wezen met den Vader, door wien allo dingen gemaakt zijn; die om ons menschen en om onze zaligheid nedergedaald is van den hemel,

sigd is voor ons ondor Pontius Pilatus; hij is gestorven, begraven en ten derden dage weder opgestaan, volgons de Schriftuur; hij is opgeklommen ten hemel, zit tor regterhand des Vaders, en zal weder komen met heerlijkheid om de levenden en dooden te oor-deelen, wiens rijk geen einde zal hebben. En in den Heiligen Geest, den Heer, die levend maakt, die van don Vader en don Zoon voortkomt, die met don Vader en den Zoon te gelijk aangebeden en ver heerlijkt wordt, dio door do Profeten gesproken heeft. Eu eeue heilige Katholieke en Apostolische Kerk. Ik belijd een Doopsel tot vergiffenis der zonden, en ik verwacht de verrijzenis der dooden, en het leven der toekomende eeuwen. Amen.

Hoe zal ik u , o mijn GodI waardig bedanken voor do kostbare gaaf van het geloof, waarmede .sij mij, bij voorkeur boven vele anderen, die zuchten in de duisternissen der dwaalleer, begunstigd hebt? Maak, Heer! dat zij mij steeds dierbaar weze, die wonderbare gaaf, hoog verheven boven ile eer. de rijkdommen, do vermaken en de ijdelheden dezer vergankelijke wereld. Geef mij eene volmaakte buigzaamheid voor alles, wat het geloof mij leert, opdat ik met gelijken eerbied aanbidde, al wat ik begrijp, in uwe onuitsprekelijke geheimen, en al wat mijne geestvermogens te boven gaat. Dewijl mijne verlichting zoo bekrompen is, dat ik mij zeiven niet begrijp, besefik, eindeiooze God! dat het noch billijk, noch mogelijk is. dat ik uwe goddelijke geheimen doorgronde. Maar gij hebt mij door uwe genade overtuigd, van de kennis, getrouwheid en opregtheid dergenen, door welke gij uwe heilige waarheden aan de wereld verkondigd hebt. De wereld heeft daaraan geloof gegeven : het zou het grootste der wonderwerken zijn, zoo zij zonder wonderwerken, die had kunnen gelooven. En werwaarts zou ik mij wenden, om meerdere zekerheid te verkrijgen? Indien ik mij bedrogen vond, zoudt gij het zelf zijn. die mij in dwaling ge-bragt haddet. Wanneer dan mijne zinnen en mijne ver-3fgt;

beelding twijfelen , zullen echter mijne rede en mijn wil nimmer twijfelen. Dut geloof, o Jesus, dat geloof, hetwelk de Apostelen over de geheele aarde verkondigd, zoo veel duizende Martelaren met hun bloed bezegeld hebben; dat geloof, hetwelk zoo veel heilige leeraars in hunne onsterfelijke schriften verdedigd hebben; dat- geloof van alle eeuwen, dat steeds den goeden geur zijner deugden over do wereld verspreid, en den hemel met Heiligen bevolkt heeft: dat geloof, dat nimmer het lijden zonder vertroosting, de kwalen zonder hulpmiddel gelaten heeft, dat verhevene geloof zal voor altoos het mijne zijn. Voltrok dan in mij, smeek ik u, o mijn goede Zaligmaker 1 voltrek uw werk , niet alleen met in mijne ziel de fakkel des geloofs in al haren glans te behouden; maar ook, en wel vooral met hetzelve werken des lichts voor mijne eeuwige zaligheid te doen voortbrengen. Amen.

Mijn God! dat uwe genade met ons en met den priester, uwen dienaar, zij, om u deze offerande waardig te kunnen opdragen.

kt vang, o heilige Vader, eeuwige en ahuo-È||jOgende God! dit vlekkelooze offer, dat wij tamp;amp;=ïgt; hoe onwaardig wij ook zrn mogon, u opdragen. Ik draag het u op, als aan mijnen levenden en waren God, voor mijne tallooze zonden, beloedigingen en nalatigheden; Ik draag liet u ook op voor alle geloovige Christenen, levende en overledene, opdat het htm en mij ter zaligheid verstrekke! Amen.

(iod ! dio door oen wonderbaar uitwerksel uwer inagt, den mensch in een verlieven graad van voortreffelijklioid en uitstekendheid gesehapen hebt, en dio door een nog bewonderenswaardiger wonder uwer goedheid, u gewaardigd liobt, dit werk uwer handen, na zijnen val te horstellen, verleen mij door het geheim, hetwelk de vermenging van hot water met den wijn ons vertoont, do genade van te mogen doelen in do Godheid van Josus Christus, uwen Z.oon die zieh volgaarne met onze mensehlieid hooft willen beklooden. Hij, die God is on mot u in de oenheid van den Heiligen (Joost leeft en heerseht in alle eeuwen. Amen.

Ik draag u. Heer! mot uwen bedienaar don kolk der zaligheid op, en smeek uwe goedheid denzelve als eon reukwerk van goeden geur te doen opstijgen tot den troon uwer goddelijke Majesteit voor onze zaligheid on voor die van de ganseho wereld.

Ik bied mij voor u aan. Hoor! met oenen ootmoe-digen geest en een rouwig hart. Ontvang mij, bid ik u, en maak, dat de offerande, dio ik u goliool uit eigen beweging doe, in verooniging met die van Jesus Christus, heden voor u op dusdanige wijze voltrokken worde, die u dezelve aangenaam kan maken. O Heer, mijn God!

In de plegtige Missen bewierookt de priester het brood en den wijn, die opgedragen zijn geworden, zeggende : Bquot;t deze wierook , dien gij gezegend hebt , /o/ u opklimme Heer t en uwe barmharlighnd over ons nederdale. Vervolgens bewierookt hij het altaar en zegt: Dal mijn gebed. Heer ! tol u oplelimme , gelijk deze wierook^ dal de ojihefpng mijner handen u aangenaam zij, gelijk dc avondofferandc.

S'el Heer ' eene wacht aan mijnen mond , en de omzigtig-heidop mijne lippen. Laat niet toe dat mijn hart vervoerd worde tot litcaadaardige u-oorden , om mijne zonden te ver-

Tenviil hij liet wierookvat aan den diaken wedergeeft, zest hij: Dal de Heer hel vuur zijner liefde in ons onlstelte . en ons door eene eeuwige liefde doe branden! Amen

Dat wij ons best doen , om in al die godvruchtige gevoelens te treden, en die heilige verlangens in ons to vormen.

Daarna bewierookt de diaken aanstonds den priester, aan hot altaar, Jesus Christus zeiven vertegenwoordigende , en in zijnen persoon bet heilig geheim opdragende.

De priester, na zijne handen gewassehen te hebben , alvorens het heilig Misoffer te beginnen wascht hier zijne vingeren, om in den geest van Jesus Christus te treden, diefde voeten zijner Apostelen wiesch, voor dat Hij hun het heiliquot; Sacrament des Altaars toediende, ofschoon zij te voren reeds zuiver waren. Dit toont ons, aat het met aenoeg is , niet bezoedeld te zijn met gruweldaden , om aan de geheimen deelachtig te worden; maar dat men zich van de geringste vlekken der zonden moet zuiveren.

Mijn God! gewaardigu, mijne ziel te wassohon en te reinigen van alle vlekken der zonde, vernietig m mij tot de minste onvolmaaktheden , en maak mijne ziel, door uwe genade, zoo zuiver als zij liet onmiddelijk

Vergun mij, Heer! de genade van de wereld te vergeten, die de strengheid uwer oordeelen moet ondergaan; van deze aarde te verachten, die ter prooi zal zijn aan uwe wraaknemingen: eu van geene de minste aandacht te verlecnen aan die ontwerpen, aan die listen, die slechts eeno duurzaamheid van oenen dag, van eene minuut, van eene seconde hebben 1 Dat ik quot;onder de voeten vertrede, die oer, die verlangens, die gevaarlijke vermaken, die den geest verlagen en bedwelmen, die valsche goederen, die de ziel in het

vcrcleri storten; die valstjke bokwaamb.eid, die vermaken, dien valscheia uitwondigen schijn van achting en vriendschap, die zoo voel rampzalige slagtoifers maken; en dat de eerste, de ijverigste mijner zorgen zij, den dag uwer wraakneming te voorkomen, op welko gij eene vreesohjkc rekening over uwe weldaden en genaden zult vragen! Ik smeek u hierom, o mijn God! door de oindelooze verdiensten van Jesus Christus.

De priester, na zijne vingeren gewasschen te hebben, komt weder in het midden des altaars, en aldaar nederge-bogen , doet hij eene nieuwe opdragt van de offerande, welke hij der heilige Drievuldigheid gaat aanbieden, ter gedachtenis van het lijden, den dood, de verrijzenis en de hemelvaart van onzen lieer Jesus Christus; en om de genade te verwerven van dit waardig te doen, keert hij zich tot de omstanders. zeggende; Bidt broeders ! om hen te verwittigen , zich door hunne gebeden met hem te vereenigen, ten einde de offerande, die hij aan God voor zich en voor hen gaat opdragen, aan Hem aangenaam te maken.

lieer! verhoor dc gebeden van al uwe geloovigen, die vereenigd zijn, om u dit verheven offer op te dragon, hetwelk wij u bidden aan te nemen, tot verheerlijking van uwen naam, tot ons bijzonder voordeel en tot welzijn van uwe gcheele Kerk. Gewaardig u , in onze harten te storten dc noodige gesteltenissen, om met vrucht dit groote werk onzer Godsdienst bij te wonen: heilig den priester, die uwe heilige gebeurtenissen voltrekt, en reinig zijne handen en zijn hart, opdat hij in staat zij, uwe genade over zich en over ons te trekken.

Na het Orate Fr air es, koert de priester zich naar het altaar, en zegt in stilte een of meer gebeden , die volgens

den dug veranderen, en deze worden stille gebeden genoemd gt; uit hoofde hij die in stille zegt. Zij strekken bijna allen , om aan God te vragen , dat hij de giften, die op het altaar zijn , goedgunstig aanneme , en Hij ons , door zijne genade , in staat zoude stellen, om zelf Hem, als eeno Hem aangename ollerande , te worden aangeboden.

Verander, o luijn God! deze offerande in uw lig-eliaam en BloerJ, en herschep onze harten in u zelven: dat uw heilig Woord op deze offerande, welke wij u opdragen, nederdale, opdat zij een heilzaam slagtoffer wordo, dat nwer Majesteit aangenaam, en uwen dienaren nuttig zij, door de toepassing van hot bloed van Jesns Christus.

Dat deze offerande overvloedige zegeningen over uwe geloovigen doe nederdalen, hunne harten vor-andere, do zonde en aardsche neigingen in dezelve vernietige, en u aldaar een aangenaam brandoffer en eene bestendige woning bereide, in vereenigiiig met, en door de verdiensten van Jesus Christus, uwen Zoon en onzen Hoer, die met u leett en heoi-sehappij voert. Amen.

cSOÏsfe an het einde dor stille yebeden verheit da priester ■é Azijn® stem, zeggende; In alle eeuwen der eeuwen , ^een die'alle geloovigen uitnoodigt, om zich

met hem te vereeuigen en hem te antwoorden : Amen. Men heeft dit antwoord steeds mot vurigheid gegeveu : de heilige Hieronymus zegt, dat men dit woord Amen overal in do kerken als een¹quot; donder hoorde weergalmen.

Do geloovigen geven hierdoor hunne bewilliging, aan al hetgeen de priester in het geheim van God komt vragen.

Do Prefatie is eene inleiding tot de gebeden van den Canon, die bij uitsiekendheid genoemd wordt: Hel gebed. Met is eeno uitnoodiging om do harten tot Gorl te verheffen , en hem te danken voor het groote wonderwerk, dat door de Consecratie uitgewerkt wordt.

Eeuwige Vader, zio luor hot oogonblik, waarop uw goddelijke Zoon, onze Zaligmaker, Jesus Cliristus, uit don liomol op hot altaar gaat nederdalen; niets, dat. aardsch is, moot mij moer bezig houden, mijn hart moet niet meer verzuchten, dan naar zulk oen zuiver offer, dat de zonden der wereld uitwischt, reinig hetzelve, door het vuur uwer liefde, opdat het goonea smaak meer vinde dan in de hemolsche goederen. Door welke dankbaarheid zal ik immer al uwe weldaden kunnon erkennen, en voornamelijk die van ons oen verzoenoffor to geven, dat dagelijks en meermaals eiken dag, voor ons de offerande vernieuwt, welke het eons op den Calvarie-berg heeft opgedragen, ton einde uwe barmhartigheid Over ons to trekken? Hot is, eeuwige Vader, door Jesus Christus, uwen wel-beminden Zoon, dat aide hemellingen u verheerlijken en u hunne hulde aanbieden. Neom goedgunstig aan. Heer! dat zondaars, zoo als wij, hunne zwakke lofbo-tuigingen met die dezer hemelsehegeesten'vereenigen, on dat wij ons allen, met hart en geest, mot hou vereenigen en in eene verrukking van vreugd, liofde, dankbaarheid cn verwondering uitroepen:

Heilig, eindeloos heilig, alleen waarlijk heilig is de Hoer, onze God! iiot heelal is vol van zijne heerlijkheid. Dat do gelukzaligen hem zegenen in don hemel, terwijl wij op de aarde dengenen aanbidden, die nederdaalt in den naam des Hoeren, aan wieu oor en heerlijkheid in allo eenwen-zijn toegekend.

De Prefatie wordt gevolgd door den Canon, dat in het Grieksch orde of regel beteekent. Men heeft dezen naam gegeven aan de gebeden, die de Consecratie voorafgaan, vergezellen en onmiddelijk volgen, omdat zij in alle missen dezelfde zijn; zoodat de regel daarvan bestendig en de orde onveranderlijk is.

De voorschriften dezer gebeden zijn zeer oud en vol van de grootste gevoelens van godsdienst; men ziet er al de vragen, welke de Kerk door de verdiensten van Jesus Christus doet, terwijl de voorspraak der Heilige Apostelen en Martelaren er ook zeer nadrukkelijk in uitgedrukt is.

Dit deel der heilige Mis wordt in stilte gezegd, omdat het bestemd is voor een meer aandachtig en inwendig gebed. Ofschoon ieder in het geheim bidt, moet mei daarom niet nalaten, zich in den geest met elkander en zich gezamenlijk met den priester te vereenigen, die altoos in den naam van allen tot God spreekt De priester maakt dikwijls het teeken des Kruises over zich en over het opgedragene: want, wat is natuurlijker, dan dat men den gekruisigden Jesus menigwerf verbeeldt in een werk, dat een aandenken is van zijnen smartelijken dood, en waarin hij zich zeiven aan ons geeft, om onophoudelijk zijne offerande te vernieuwen.

Ziehier de letterlijke vertaling van die gebeden, tot aan de Consecratie; laat ons die, met den priester, in den naam der Kerk, godvruchtig lezen,

Wij bidden n dan, allorbarmhaitigste Vader! en smeeken u, door ónzen Heer Jesus Christus, uwen Zoon, deze giften, deze offerande, dit reine en vlek-kelooze offer aan te nemen en te zog-enen, dat wij u voor uwe li. Kerk opdragen, opdat hot u behage haar den vrede te schenken, haar to bewaren, in de eenheid te behouden, en haar over de gcheole aarde te besturen, en met haar uwen dienaar N., onzen Paus, onzen bisschop N.; eindelijk al degenen, die regt geloovig zijn en belijdenis doen van hot Koomsch-Katholieke en Apostolische Geloof.

De priester bidt hier voor het geheele genootschap der in leven zijnde geloovigen, en bijzonder voor hen, die hem verzocht hebben het heilig Misoffer tot hunne raeening op te dragen. Laat ons van onzen kant, in ditoogenblik bijzonder aan God diegenen onzer levende broeders aanbevelen, aan welke wij verlengen, dat de vruchten der H. Offerande, door de goddelijke barmhartigheid meer bijzonder toegevoegd worden.

Weos uwo dienaren en dienaressen N. on N., indachtig, Heer! en allen die hier tegenwoordig zijn, wier geloof en godsvrucht u bekend zijn, voor welke wij u deze offerande van lof opdragen, of die u dezelve, zoo voor zich als voor die, aan welko zij verbonden zijn, opdragen, voor de verlossing hunner Kielen, voor de hoop hunner zdigheid on behoudenis, en om u hunne hulde, als aan den eeuwigen, levenden en waren God, aan te bieden.

In gemeenschap vereenigd zijnde met al uwe Heiligen, eeren wij de gedaehtcnis eerstens van de verheerlijkte Maagd Maria, Moedor van God, Josus Christus, onzen Heer, en van uwe gelukzalige Apostelen en Martelaren, Petrus en Paulus, Andreas, Jacobus, Joannes, Thomas, Philippus, Bartholomous, Matthseus, Simon en Thadxus, Linas, Gletus, Xystus, Cornelius, Gyprianus, Laurentinus, Ghysogonus, Joannes en Paulus, Cosmas en Damianus, en van al uwe Heiligen, door wier verdieusten eu geboden wij n smeeken, om in alles de hulp uwer bescherming te verleenen. Dit is hetgeen wij u vragen, door denzolf-den Jesus Christus onzen Heer. Amen.

Hier strekt de priester de handen uit over do giften, die geheiligd worden, en door de oplegging der handen, als lid der Kerk, vereenigt hij zich met het offer, om niet hetzelve opgedragen en geslagtofVerd te worden; en als bedienaar der Kerk en priester van den Allerhoogste neemt hij en stelt hij zich, als het ware, in den naam en door het gezag van God, in het bezit des slagtolfeis, in zoo verre het de plaats der menschen ingenomen heeft, die het slagtoffer van Gods verbolgenheid en regtvaardig-heid moesten zijn. liet is uit dezen staat van goddelijke veroordeeiing, dat wij getrokken worden door de opoffering, welke Gods Zoon van zich zelvea aan zijnen Vader gedaan heeft, om de strafte dragen, welke wij door onze zonden verdiend hadden, en om hem eene genoegzame voldoening te geven, waartoe wij buiten staat waren.

Deze plegtigheid welke de priester hier doet met de handen over het op te dragen slagtoffer uit te strekken, is eene navolging van hetgene Mozos van Godswege aan de priesters der oude wet voorschreef Wanneer men. zegt hij, Irene offerande voor de zonde zal opdragen, zal de priester de hand over het hoofd des slagto/fcrs uitsteken, en alsdan zal het gunstig aangenomen worden en tot boete der zonden verstrekken. (Levit. cap ï. 4)

Wijs moeken u chiu, o lieer! de hulde gunstig aau te nomen, welke wij u bewijzen door deze opdragt, welke ook die van uwe gclieolc Kerk is; verleen ons, tijdens de dagen van dit sterfelijk leven, den vrede, die van u komt; behoed ons van de eeuwige verwerping, en stol ons onder liet getal uwer uitverkorenen, door onzen Heer Jesus Christus.

Wij bidden u, o God! deze oflerande te zegenen, haar te stollen onder het getal van die, welke gij goedkeurt, haar aan te nemen, een waardig offe- er van te

maken, waardoor wij u eene redelijke en geestelijke eeredienst bewijzen; opdat zij voor ons worde liet ligchaam en blood van uwen welbeminden Zoon , onzen Heer Jesus Christus. Amen.

Voor ons, dat is te zeggen, om ons de gaven mede to deelen, welke hij dopr de opoffering van zijn ligchaam en bloed verdiend heeft , de genade van de geheele vergiffenis onzer zonden, en van al de hulp, die ons noodig is om het werk onzer zaligheid te voltrekken.

Dat do liemel zich opeue, ou de rogtvaardige op de aarde noderdale, en dat do zondaren de vertroosting genieten van aldaar liunnen Verlosser te zien! Kom Heer! kom, liefderijke Hersteller der wereld; kom oen geheim voltrekken, dat als een kort begrip van al de wonderdaden is; kom eene verandering uitwerken, welke wonderbaarder is dan de schepping van het heelal.

Nadat Jesus Christus zich , volgens zijne belofte, tegenwoordig gesteld heeft, aanbid Hem de priester met eene kniebuiging, en heft. hij Hem op, om Hem aan het volk te toonenl en Hem door hetzelve te doen aanbidden.

Vereenig in dit eerbiedwaardige oogenblik al uwe krachten, om in de verhevene gevoelens van aanbidding te treden, waarin zich de hemels^he Geesten bevinden, die het altaar omringen, en zich voor de Opperheer van hemel en aarde vernietigen. Zie hen, met de oogen des geloofs, door eene heilige siddering bevangen , en te gelij4c verslonden door de vlammen der vurigste liefde voor den oneindig heiligen, oneindig beminnenswaardigen God, den God, zoo mild in weldaden ; dsnk, dat, zoo Hij wel van den troon zijner heerlijkheid wil nederdalen, zulks is, om u de schatten zijner genade te brengen O! ontvang zijn weldoend bezoek niet vruchteloos! Eenmaal zult gij het vragen, gij zoudt er naar verlangen, en welligt zou het te vergeefs zijn! Aanbidding, berouw , liefde, dankbaarheid .

onderwerping, hoop, ziedaar wat gij op dit oogenblik uwen goddelijken Verlosser moet aanbieden, die vol zachtmoedigheid en met de belofte zijner eindelooze barmhartigheid tot u komt. Zondaren, wie gij ook wezen moogt, komt uwen God, uwen Zaligmaker te gemoet!

O salutaris Hostia... O slagtoffer der zaligheid, dat ons den Homol opent! Do geest dor duisternissen ievort ons oenen geweldigen strijd, versterk ons tegen zijne aanvallen.

Ecce patlis Angelorum... Zie hot brood der Engelen, dat het voedsel dor monschon is geworden! Hot is waarlijk het brood dor kinderen, dat den dieren niet moot toegeworpen worden.

Bone Pastor... Goede Herder, waarachtig brood, .lesus, ontferm u mijnor! Wees ons voedsel en onze stonu: doe ons do ware goederen genieten in hot land der levenden. Wees onze geleider tot dat he-melsche Vaderland; toon ons steeds den weg aan , die er heen goloidt; breng ons op hot regte spoor, zoodra wij vau hetzelve afwijken; hond ons op dat heilige pad, tot dat wij in die haven komen, waar gij tic belooning uwer getrouwe schapen zijt.

Zoodra de priester den kelk, na de opheffing, weder op het altaar gesteld heeft, bedekt hij dien , en maakt uit eerbied, eene kniebuiging; hij herhaalt deze, tot aan de nuttiging, telken reize, dat hij den kelk ontdekt of dekt. Terwijl hij, om zoo te spreken, Jesus Christus tusschen zijne handen heeft, bidt hij door Hem, God zijnen Vader, voor de levenden en overledenen, vol vertrouwen op de tegenwoordigheid van Jesus , die voor ons spreekt, en onze gebeden allerkrachtigst maakt.

den kelk, het bevel, door Jesus Christus gegeven , toen Hij zijn eigen ligchaam en bloed geconsacreerd had; /00 menig-werf gij dit zult doen, zult gij het doen ter mijner gedaehtenis, uitgesproken heeft vervolgt hij met deze woorden;

Hot is hierom, Hoer! dat wij uwe dieuarcn, en mot ons uw heilig volk, ons horinncreude aan het gelukzalige lijden van uwon Zoon, Jesus Christus, onzen Hoer, aauzijuo opstanding uit hot graf, ovor do hol zegepralende, en aan zijne heerlijke opklimming ton homol, uwe onvergelijkelijke Majesteit opdragen, het-gono do gift zelve is, woike wij van u ontvangen hebben, het zuivere offer, hot heilige offer, hot vlok-kolooze offer, het heilige brood des levens, dat geen einde zal hebben, en den kolk der eeuwige zaligheid.

Gewaardig u. Heer! gunstig neder te zien op de opdragt, welke wij u van do heilige offerande, van dit vlekkelooze slagtoffer doeu . gewaardig u die aan te nemen, gelijk het u behaagd hooft do geschonken van denregtvaardigen Abel, uwen dienaar, de offerande van onzen Aartsvader Abraham, en die van Melchise-doeh uwen Opperpriester aan to nemen.

De priester buigt zich diep neder, om zich voor God te verootmoedigen . en Hem de vurigheid van zijn gebod betuigende , zegt hij het volgende:

Wij smeeken u, 0 almogende God! te bevelen, dat deze geschenken, door de handen van uwon heiligen Engel, op uw verheven altaar gedragen worden, in de tegenwoordigheid uwer goddelijke Majesteit, opdat allen, wie wij ook zijn , welke aan dit offer deelachtig geworden zijn on het ligchaam on bloed van quot;wen Zoon zullen genuttigd hebben, vervuld worden met al uwo zegeningen en al de genaden dos hemels; doov onzen Hoor Jesus Christus. Amen.

Wees ook, Heer I gedachtig mve dienaren cn dienaressen N. en N., dio goteekend met liet teeken des Geloofs, liun sterfelijk leven vóór ons hebben geëindigd om in don slaap des vredes te rusten.

Uier blijft de priester een weinig stil, om in liet bijzonder aan God de overledenen aan te bevelen, voor welke hij wil bidden, en voornamelijk degenen, voor wie hij het heilig Misoffer moet opdragen. Daarna gaat hij voort:

Wij smcekon n. Heer! hun door uwe barmhartigheid, en aan allen, dio in Jesus Christus rusten, de plaats van verkoeling, licht en vrede to verloenen, door donzelfdon Josus Christus, onzon Heer. Amon.

Da priester zegt deze drie woorden op eenen meer luiden toon, opdat de omstanders dezelve zouden kunnen hooren , zich met hem vereenigen en gezamenlijk de goddelijke barmhartigheid zouden afsmeeken.

Ook voor ons, zondaars, die uwe dienaren zijn en op uwe grooto barmhartigheid hopon, gewaardig u ons ook deel to goven in het hemelsche erfdeel, met uwe heilige Apostelen on Martelaren, mot Joannes, Stcplianus, Matthias, Barnabas, Ignatius, Alexander, Marcellinus, Petrus Felicitas, Perpotua, Agatha, Lucia, Agnes, Cecilia, Anastasia, on mot al uwe Heiligen. Gelief ons iu hun heilig gezelschap aan to nomen, en goen acht to slaan op onze verdiensten, maar toegevend te zijn jegens ons; door onzon Hoer Jesus Christus, door wien gij, Hoer dozo goederen stoods voortbrengt, heiligt, levend maakt, zegent en ons gooft. Hat u door Hom, met

Hem 011 in Hom, allo eer 011 glorie gegeven worde, o God, almogende Vader, iu de eenheid van den heiligen Geest.

Deze laatste woorden : met Hem , door Hem en in Hem, enz., zeggende, maakt de priester driemaal het teeken des kruises met de heilige Hostie over den kelk, om aan te toonen , dat God alleen door de kracht der offerande , welke Jesus Christus aan het kruis heeft opgedragen, vereerd wordt. Vervolgens maakt hij er twee over het altaar om aan te duiden , dat het dooi het kruis is (waarvan het altaar een afbeeldsel is, omdat gelijkelijk de offerande op hetzelve voltrokken i?) dat 'Ie heilige Drievuldigheid, die hier genoemd wordt, alle err en glorie ontvangen heeft.

Deze woorden: u alle eer en glorie gegeven jtorde, uitsprekende, heft de priester den kelk en de heilige Hostie een weinig omhoog. Voor de twaalfde eeuw was er in de Mis geene andere opheffing van het ligchaam en bloed van Jesus Christus, dan deze. Alstoen verhief de priester dezelve hoog genoeg, opdat het volk Jesus Christus konde zien en aanbidden , door wien de heilige Drievuldigheid alle eer en heerlijkheid bewezen werd. Deze kleine opheffing is nog een voetspoor en overblijfsel van het oude gebruik.

Na dit laatste gebed van den Canon geëindigd te hebben, spreekt de priester een weinig luider , om het volk zijne toestemming te vragen, in al hetgeen hij in hunnen naam tot God zoo even heeft gezegd.

_00K de heilzame voorscliriftcii van Jesus Pill if Christus opgewekt cu door dc goddelijke ^e-Ê^^leering onderwezou, durven wij zeggen:

Onze Vader! die in de hemelen zijt! geheiligd zij uw naam. Ons toekome uw rijk. Uw wil geschiede qp de aarde, als in don hemel. Geef ons heden ons dagelijkseh brood, en vergeef ons onze schulden go-lijk wij vergeven onze schuldenaren. En leid ons niet in bekoring,maar verlos ons van denkwade. Amen.

In de plegtige Missen zou men tijdens het zingen van den Paler Aosler, de uitbreiding van het gebed des Heeren kunnen lezen (zie de inhoudstafel.)

De priester met eene stille stem Amen antwoordende wil hierdoor zeggen : Ja , mijn God ! Ik vraag u, in den naam der geheele vergadering , dal gij ons van alle kwaad gelieft le verlossen, en hij breidt daarna deze vraag uit, door een gebed, gedurende hetwelk men zal kunnen zeggen:

Miju God! verlos mij van de zonden van mijn voorgaand leven, en waarvan ik aan uwe regtvaardigheid rekensebap moet genen, onttrek mij aan mijne kwade gewoonten, en aan mijne altoos voortdurende ongeregelde neigingen, die mij tot het kwaad uitlokken.

Eindelijk, mijn God! verlos mij van den duivel, van de wereld, van liet vleeseli en van den eeuwigen dood.

De priester eindigt dit korte gebed, makende met de Pateen het teeken des kruises over zich; daarna kust hij dezelve , dit is , omdat de laatste woorden eene vraag bevatten, waardoor hij God den vrede vraagt, waarvan de Pateen het werktuig of zinnebeeld is , en wij dezen vrede, de vriendschap dps Heeren , niet kunnen bezitten , dan door de verdiensun van het kruis. De Pateen is het zinnebeeld van dien vrede, omdat ze het schoteltje is , waarop men het ligchaam van Jesus Cliristus legt, dat tot teeken van vrede en verzoening moet uitgedeeld worden.

Na dit teeken des kruises en den kus der Paleen, breekt de priester de heilige Hostie , om Jesus Christus na te volgen, die het heilig brood brak, voor dat hij het aan zijne Apostelen ronddeelde ; hij laat een klein gedeelte in den kelk vallen, om de vereeniging van het ligchaam en bloed van Jesus, in zijne heerlijke opstanding, aan te duiden.

Vervolgens de oogen op de gedaante van het brood vestigende , drukt hij , terwijl hij op zijne borst slaat, tot driemaal toe , op het zien van Jesus Christus , de gevoelens uit, die den 11. Joannes den dooper bezielden. toen hij den Zoon Gods zag : Lam Gods , dal de zonden der wereld icegneemt, ontferm u oiizer !

Mijn Zaligmaker, Jesus Chistus! gij zijt het ware Lam Gods, opgeofferd om onzo zoudeu uit te wis-seheu; maak, door uwe genade, dat wij, na de vergeving onzer zouden bekomen te hebben, een nieuw loven leiden, en verleeu ons de liefde tot, en den vrede met onzen evennaaste, dio gij zoo zeer aanbevolen hebt, on dio zoo noodzakelijk is, om deelgenoot te worden van do uitwerkselen en de genade der heilige Communie.

Na driemaal het Agnus Dei gezegd te hebben , stiert de priester, diep neergebogen, een gebed tot God om Hem te smeeken zijnen vrede aan de Kerk te vergunnen, en eene ware eendragt tusschen al hare leden daar te stellen . eene

vereeniging van geest en hart, die liefde, waarvan Jesus Christus gezegd heeft, dat het door haar is, dat men zijne ware leerlingen zal kennen. In do plegtige Missen staat de priester na het altaar gekust te hebben, regtop en wenscht den vrede aan den diaken, en door dezen aan de geestelijkheid en het aanwezige volk. Hij kust het altaar, om aan te duiden dat hij den vrede niet kan geven, dan na dien alvorens zelf van Jesus Christus, die door het altaar afgebeeld wordt, ontvangen te hebben. Gedurende den vredekus moeten de aanwezigen vragen, om met een ieder in vrede te leven, en nimmer door hunne, schuld de een-dragt te verbreken, die onder de Christenen, die allen broeders en in Christus ingelijfd zijn, moet heerschcn.

Het gebed voor den vrede wordt gevolgd door twee andere, door welke de priester van God de volste vrucht der offerande en communie afsmeekt.

Om, in dit oogenblik, volmaakt in den geest der Kerk te treden, en zich inniger met den priester te vereenigen , zoude het te wenschen zijn, dat al de aanwezenden rein genoeg waren om werkelijk tot de heilige Tafel te naderen. Laat ons, zoo wij dit geluk niet hebben, Jesus Christus smeeken, dat Hij het ons ten spoedigste verleene, en ons zeiven teedere genegenheden tot Hem, een diep berouw over onze misdrijven en een levend verlangen van Hem te ontvangen, inboezeme, ten einde, ten minste geestelijk te communiceren. Jesus Christus vergunt dikwijls aan eene welgedane geestelijke communie dezelfde genade welke Hij wel aan eene werkelijke communie zou geven.

Wanneer de priester gaat nuttigen, zegt hij driemaal met een diep gevoel zijner onwaardigheid: Heer! ik hen met waardig, dut gij komt onder mijn dak; maar spreek slechts één looord. en mijne ziel zal gezond worden. Deze woorden zijn nagevolgd naar die van den hoofdman des Evangelies , en passen volmaakt den Christen, die, steeds der mede-deelingen en genade van eenen God onwaardig, goene andere aanspraak daarop heeft, dan zijne groote barmhartigheid; dat hij dan, door zijne ootmoedigheid en heilige gesteltenissen, trachte God te bewegen om op zijn vurig gebed

met do troostvolle woorden , die eertijds den melaatsche de gezondheid wedergaven, te antwoorden : Ik wil het, wees gezond.

Heer Jesus! ik beken dat gij het ware, levende bruod zijt, vau don hemel nedergedaald, en dat gij met ziel en ligeliaam en met uwe Godheid, door oene bewonderenswaardige goedheid, eene hartroerende barmhartigheid en eene wonderbare magt, wezenlijk tegenwoordig zijt onder deze gedaante van brood en wijn, om ous met u zelven te voeden. Ik aanbid u aldaar uit de opregtheid van mijn hart.

Ik geloof, dat gij in dit aanbiddelijke Sasrament oimlelooze sohatteu en hemelsche genaden besluit, waaraan mijne behoeftige en ellendige ziel vurig verlangt deel te hebben.

Ik geloof aan het woord dat gij gesproken hebt; Wie mijn vleesch eet en mijn bloed drinkt, blijft in mij en ik in hem... hij zal in eeuwiyheid leven. Zie mij hier, o levend brood! ellendig en kwijnend van honger en dorst, aan eiudelooze zwakheden onderworpen. O, hoe zeer verlang ik u te nuttigen, opdat ik met u, opperste Geneesheer onzer zielen, ver-oenigd zijnde, geheel en waarlijk door uw leven mogo leven.

Ik beken nu, met schaamte overdekt en met een diep leedwezen over mijne zonden, dat ik niet waardig beu, dat gij iu mijne woning komt; ik durf u dan m mijne ziel uiet binnen laten treden, om u aldaar te huisvesten, door werkelijk uw heilig ligeliaam te ontvangen; maar ik weet en geloof met dou hoofdman vau het Evangelie, dat, ofschoon gij afwezig zijt, dat is te zeggen, ofsohcon ik de heilige Communie niet ontvang, gij echter met een enkel woord mijne ziel kunt reinigen, van al wat haar onwaardig maakt, om u te ontvangen.

Ach! gowaardig u dit woord van sterkte en heiligmaking uit to spreken: genees door do almogende zalving uwer genade, mijne kranke ziel, en haast u, uw verblijf in haar to komen vestigen, om haar in haren honger te voeden, en in hare uiterste zwakheid te versterken, üij, die volgons den wil nws Vaders en do werking dos heiligen (ioestes, door uwen dood het lovon aan de wereld hebt gegeven, voed mij, maak mij levend , heilig mij door uw gezegend ILchaam en bloed.

O geheel beminnenswaardige God! gij, wien ik voortaan boven alles wil beminnen, maak, dat iku nooit moer beleedige; vergun mij uwe genade om doze en die zonde te vlugten, aan welke ik mij zoo gemakkelijk, zoo dikwijls pligtig maak, heelit mij aan u door do banden der vurigste liefde, en verzeker mijne getrouwheid hier op aarde, opdat ik hot onuitsprekelijke geluk moge smaken, van u in eeuwigheid te beminnen en te bezitten.

Doze oefening van eene geestelijke commuiiie kan ook dienen voor de bezoeken aan het allerheiligste Sacrament, gedurende den dag , bij voorbeeld , gedurende het lof.

Heer! ofschoon ik, door mijne zonden on ongc-trouwhedon onwaardig bon tot uw altaar te naderen, en u door do hoiligo Communie to ontvangen, durf ik u nogtans smookon mij eenig deel in uwe barmhartigheden te vergunnen. Gowaardig u, oij de genade te vorloencn van doolaelitig te worden aan do verdiensten uwer offerande; verlicht mijnen geest, versterk mijnen wil en reinig mijn hart, opdat ik niet meer dan aan u denke, niets moer dan u alleen, uit liefde tot u, bominne; maak door uwe genade, dat ik niets meer verlange, dan voor u te leven, te lijden en to sterven.

w e nuttiging wordt gevolgd door twee afwasschingcn § ^u'^{t eer}^'^ec^ ^voor het ligchaam en bloed van Jesus Christus: de eerste, omdat or niets in den mond des priesters van overblijve. de tweede, omdat er niets blijve van de heilige gedaante in den kelk of aan zijne vingeren. Terwijl hij deze afwasschingen nuttigt, vraagt hij nogmaals de vergeving der zonden, de genade van een heilig leven en den prijs des eeuwigen levens. De gebeden, welke hij daarna zegt, zijn eene dankzegging om God te bedanken voor de groote weldaad, welke Hij hem en het christene volk daar even heeft bewezen, en tevens eene nieuwe betuiging van getrouwheid. Al de aanwezenden moeten zich dan met den priester vereenigen. om hunne dankbaarheid te bewijzen . en hun opregt voornemen te betuigen . van voortaan een christelijk leven te leiden.

Wat zal ik u wedergeven. Heer! voor al de ■weldaden, waarmede gij mij overladen hebt? Hoe zal ik u immer de dankbaarheid kunnen bewijzen, welke ik u voor zoo voel goedheid, voor zoo veel liefde verschuldigd ben! Ontvang, bid ik u, om in mijne onmagt te voorzien, do lof betuigingen der regtvaardigen op aarde, van do gezegende Maria de zuiverste der Maagden, van al uwe Engelen en Heiligen in den Hemel.

Ik ga heen, zoo ik hoop, gezuiverd door uwe heilige geheimen; door uwe genade geholpen, zal ik trachten mij te beveiligen tegen al datgene wat mij op nieuw zou kunnen bezoedelen ; ik zal over mijne zinnen waken, opdat de dood door do zonden geenon ingang moer in mijne ziel vinde, cn ik zal niot ophouden u ootmoedig en vurig te bidden, ten einde gij mij

tot mijnen laaLsten zucht, tegen do vijanden mijner zaligheid verdedigt. Maak mij getrouw aan deze heilige voornemens, welke gij, o mijn God! o mijn Vador! mij hebt ingegeven, ik smeek u daarom, door Jesus Christus, uwen Zoon, onzen Heer. Amen.

Nadat de gebeden gedaan zijn, keert do priester weder naar het midden des altaars, hij kust de plaats , waar de overblijfselen der Heiligen rusten, keert zich om naar het volk, en na hetzelve de goddelijke gaven toegewenscht te hebben, door de woorden : Dominus vobiscum, zendt hij het

De priester zich daarna weder naarhetaltaaromkeerende, buigt zich diep neder, en sliert een laatste gebed tot de heilige Drievuldigheid, waarin bij haar opnieuw heiwerk bij uitmuntendheid , dat hij zoo even heeft voltrokken aanbiedt, terwijl hij haar vraagt, dat hetzelve het onderpand zijner zaligheid en die van het geloovige volk moge wezen. Vervolgens het altaar kussende, om zelf de zegening van Jesus Christus, door het altaar afgebeeld, te ontvangen, heft hij de handen hemelwaarts, om te toonen, dat het aan dezen Opperpriester, die in den hemel, aan de regterhand van den troon der opperste Majesteit gezeten is , toekomt, het geloovige volk , door de verdiensten zijner geheimen en van zijn kruis , voor de eeuwigheid te zegenen Hij keert zich daarna om tot het volk en zegent het in 'lei; naam van de drie personen der allerheiligste Drievuldigheid , terwijl hij over hetzelve het teeken des kruises maakt , om te leeren, dat het slechts door het kruis is, datwijinde hemelsche zegeningen , deel kunnen hebben.

In de Missen , in welke de Gloria in excelsis niet is gezegd geworden, zegt de priester, in plaats ven ile mis.ia est, naar het altaar gekeerd:

Vers : Laai ons den Heer zegenen: waarop net volk, even als op ile missa est, antwoordt; Gode zij danh.

Terwijl 'Je priester de zegen geeft, behoort het volk zich onder ds hand des Heeren te verootmoedigen en Hem te smeeken van het door de bediening des priesters te zegenen. De godsvruchtquot; der laatste eeuwen heeft het gebruik in-

gevoerd, dat door Paus Pius V in eene wet is veranderd, van aan het altaar, het begin des Evangelies van den H. Joannes te lezen, waarin de Godheid van Jesus Christus in de grootheid der eeuwige raadsbesluiten, die den Zoon Gods op de aarde hebben doen nederdalen, in zulke verhevene uitdrukkingen vermeld zijn. De geheele godsdienst is in deze woorden besloten. Het volk moet hetzelve regtstaande en met eerbied aanhooren, en Jesus Christus vragen, dat Hij ons de genade verleene, om tot den dood toe de hoedanigheid van kinderen Gods te behouden, welke Hij ons door zijne Menschwording, zijnen Dood zijne Opstanding en Hemelvaart verdiend heeft.

Terwijl do priester in het gt;ni«l«lcn des ultanrs neiiergebo^en, bidt vóór dat hj] den zegen geeft.

O mijn üod! gcof geen acht, op mijno onwaardigheid! maar niets inziende dai uwe onuit putbare barmhartigheden en de verdiensten van het goddelijke Lam, dat geslagtofferd is geworden, om de zonden dor wereld uit te wissehen, doe over mij den overvloed uwer zegeningen nederdalen.

Eeuwig Woord ! waardoor alles is gemaakt en dat in de volheid des tijds voor ons Vleeseh geworden zijt en deze eerwaardige en verhevene oflera ide ingesteld hebt, wij bedanken u hiervoor met don diepsten oottnoed. Dat alle Engelen en Heiligen des hemels u daarom loven, en maak dat wij zeiven beginnen u te zegenen op do aarde, door ons gedurende dozen dag cu al don tijd, dien gij ons nog in de wereld vergunnen wilt, op zoodanige wijze te gedragen, die onzer goddelijke aanneming waardig is.

Blijt na de Mis nng eenige oogenblikken ingekeerd, alvorens de Kerk te verlaten; bedank God en vraag, dat het bijwonen des heiligen Misoffers voor u niet vruchteloos zij Tot dankzegging kunt gij het Te Deum lezen. Zie godvruchtige oefeningen voor den zondag.

k nader, o mijn aanbiddolijko Zaligmaker! tot de heilige altaren, om uw goddelijk offer bij te wonen. Gewaar-,gt;■ - li , dig u, o mijn God! mij al de vrueliten daarvan toe te voegen, die gij wilt dat ik daaruit trokko, en gelief in de gestokonis-sen ie voorzien, die mij ontbreken. J5croid mijn hart voor do liefderijke uitwerkselen uwer goedheid, vestig mijne zinnen, regel mijnen geest, reinig mijne ziel, wisch door uw bloed al de zonden uit, waaraan gij mij piigtig kent. Vergeef ze allen, o God der barmhartigheden! Ik verfoei die uit liefde tot n, ik vraag u ootmoedig, mij die te vergeven, terwijl ikzelf, uit goeder harte, aan allen die quot;mij zouden kunnen beleedigd hebben, vergiffenis schenk. Maak, o mijn allerliefste Jesus, dat ik, mijne meening met de uwe vereenigende, mij zeiven geheel aan u opoffere, gelijk gij u geheel opoffert voor mij.

is in uwen naam, aanbiddelijke Drievuldig-^[rJÜheid, |_iej- j_{s oln} (jc eer en de hulde te bewij-zen, die wij u verschuldigd zijn, dat ik liet allerheiligste en eerbiedwaardigste Misoffer bijwoon.

Vergun mij, goddelijke Zaligmaker! dat ik mij in den geest met den bedienaar uwer altaren voreenige , om u het dierbare slagtoffer mijner zaligheid op te dragen; en verleen mij de gevoelens, welke ik op den Calvario-berg zoude moeten gehad hebben, zoo ik bij do bloedige offerande uws lijdons ware tegenwoordig geweest.

Overweeg, in de bitterheiil van uw hart, de zonden, waaraan gij u pligtig gemaakt hebt. Herinner u in het algemeen dezulke, die u het meest vernederen. Geef nwe zwakheden aan God te kennen: smeek Kem, dat Hij u vergeving sehenko, en dat de afgrond uwer ellende zijne onuitputbare barmhartigheden in deze ofierande over u trekke.

Ik beschuldig mij voor u , o mijn God! van al de zonden, waaraan ik pligtig beu. Ik beschuldig mij daarvan in de tegenwoordigheid van Maria, de zuiverste der maagden, van alle Heiligen en van alle geloovigen, omdat ik zeer gezondigd heb door gedachten, woorden, werken en verznimenissen, door mijne schuld, door mijne allergrootste schuld. Daarom smeek ik de allerheiligste Maagd en al!e Heiligen voor mij te willen bidden.

Onderhoud u in een zoet gevoel van vertrouwen op do goedheid Gods, die u toelaat gebruik to maken van een zoo krachtdadig middel als dit, om Hem de genade uwer verzoening te vragen, en u tevens een zeker onderpand geeft, dat gij die kunt verwerven.

Goddelijke Schepper onzer zielen , heb deernis met liet werk uwer handen, barmhartige Vader, bewijs uwen kinderen barmhartigheid.

ceslagtofferd, voeg ons do verdiensten toe van uwen rlnnd en van uw dierbaar bloed. , , , j

Beminnelijke Zaligmaker, zoete J^u^ heb me -lijden met onze ellenden, en vergeef ons onze zoude .

wii zen-eneu u, wij aanbiddenu, wy vorlieerli ken u, wij bedankei u ootmoedig, om uwe ojergroote hoe-liikheid • gij die de Heer, de Oppervorst de Allei-? ' h alleen ware üod, do almogende Vader zijt

_Hcei. _vau idios! Lam, door God gozondon. ooi de zonden dor wereld weg te nemen, ontferm « onzer en werp van bet hoogste des hemels , alwaar gij met uwen Vader heerseht, ^eenquot;^d^^d?ⁿt^d^ ivi ons* red ons, maak ons Zcili-,,

SHdBgrólndolo;. Magtigo, ol.ddo» _;W todMijko «ijl, «ol dou heilige» Ooert, m de kooi-lijkheid dos Vaders. Amen.

Verleen ons, Ueer, door de voorspraak van de ii 1 oilio-sto Maaffd, en van do Heiligen, die wij de gen^n en gunsten, welke de priester

hem voreenig, stier ik tot u hetzelfde gebod voor al degenen, voor welke ik gehoudon ben te bidden, en ik vraag u, Heer! voor hen en voor mij al de hulp, welke gij weet dat wij noodig hebben, om liet eeuwige leven te bekomou. In den naam van onzen Heer Josus Christus. Amen.

Verplaats u in den geest in de tijden der Patriarchen en Profeten, die niet dan naar den Messias verzuchtten. Treed in hun vurig verlangen Vorm al de wenschen, neem al de gevoelens aan, welke zij alstoen hadden; gij verwacht denzelfden Zaligmaker, en, gelukkiger dan zij, gij ziet Hem.

Mijn God! gij hebt mij tot de kennis uwer heilige wet geroepen, bij voorkeur boven zoo vele volkaren, die in do onwetendheid uwer geheimen leven. Ik neem uit geheel mijn ;iart die goddelijke wet aan; ik hoor eerbiedig de heilige godsprakeu aan, welke gij door don mond uwer profoton hebt uitgesproken. Ik eerbiedig die met al do onderwerping, die men aan hot woord van oenen God verschuldigd is, en ik zie de voltrekking daarvan, met de innigste vreugde te gemoet.

Waarom heb ik voor u, o mijn God! niet een hart, gelijk aan dat der Heiligen van uw oud Verbond! Waarom kan ik niet naar u verlangen mot do vurigheid der Patriarchen, u kennen en oorbiodigen , zoo als de Profeten, u beminnen cn mij aan u alleen hechten, gelijk de Apostelen!

Beschouw het Evangelie, hetwelk gij aanhoort, als den regel van uw geloof en van uwe zeden, regel, welken Jesus Christus zelf u heeft voorgeschreven en toegezonden, en dien gij beloofd hebt te volgen, door uwe ver-bindtenissen in het H. Doopsel; regel, welken gij slecht

Het zijn. o mijn God! noch do Profeten, noch do Apostelen, dié mij mijne pligten leeren het is nw eenige Zoon zelf, het is zijn woord, hetwelk ik ga hooren. Dan helaas! wat zal het mij baten, n-eloofd te hebben, dat het uw woord is. Heer J esus, zoo ik mijn leven niet r.aar mijn geloof schik. Wat zal het mij baten, wanneer ik voor u zal verschijnen, het geloof te hebben gehad, zonder de verdiensten dor liefde en der goede werken.

Ik geloof en ik leef alsof ik niet geloofde, ot een Evangelie geloofde, dat tegenstrijdig aan het uwe is. Oordeel mij niet, o mijn God! over deze aanhoudende tegenstrijdigheden, welke ik stel tns-sehen uwe grondleer en mijn gedrag. Ik geloot, maar geef mij den moed en de sterkte om te beoe-feneii hetgeen ik geloof. Aan u. Heer! zal al de fijlorie daarvan toekomen.

Versterk hier uw geloof. Al hetgeen het Evangelie u voorstelt, is gegrond op het Woord van God aange-kendiad door de Profeten, geopenbaard in de H. =^ctlnlt. bekend gemaakt door de mirakelen, bewaarheid door dc stichtingquot; van het geloof, bevestigd door de Martelaren, en vatbaar geworden door de heiligheid van onze godsdienst, en door de grondige tevredenheid van hen, die ze met getrouwheid belijden.

Ik geloof in cénen God, den almagtigon Vader, Schepper van hemd en aarde, van alle zigtbaro en onzigtbaro dingen. En in eonon Heer Jesus Christus, den ^eniggeboren Zoon van God, die vóór alle eeu-wigheid uit don Vader geboren is; God van God. licht van hot licht, waarachtige God van den waar-achtigen God, geboren, niet gemaakt, medezolfstandig

met den Vader, door wien alles gemaakt is. —■ Die om ons, mensehen, en om on;?e zaligheid van den hemel is afgedaald, het vleeseh heeft aangenomen, door den heiligen Geest, uit de Maagd Maria, en is mensch geworden. Die ook voor ons gekruisigd is onder Pontius Pilatus, Hij heeft geleden en is begraven. En den derden dag is Hij, volgens de Schriftuur, verrezen, en Hij is opgeklommen ten hemel; Hij zit aan de regterhand zijns Vaders. En Hij zal wederkomen om de levenden en do doodon te oordeelen ; zijn rijk zal geen einde hebben. — .En in den H. Geest, den Hoer, dio lovend maakt, die van den Vader en den Zoon voortkomt, die door de profeten gesproken heeft. En eene heilige. Katholieke en Apostolische Kerk. Ik belijd een Doopsel tot vergeving der zonden, en ik verwacht de verrijzenis der dooden, en een eeuwig toekemend leven. Amen.

Denk aan het onbegrijpelijko geluk, hetwelk gij hebt, van in deze offerande het middel te vinden, om God volmaakt te eeron, van Hem te bedanken op eene wijze; die zijne milde gaven evenaren, om uwe zonden geheel uit te wissehen , en om zoo wel voor u, als voor anderen , al de genade te verwerven, die u nooodig is, en maak u al de kostbare oogenblikken van dit onschatbare geluk ten nutte.

Eindeloos heilige Vader, almogende en eeuwige God! hoe onwaardig ook voor u to verschijnen, durf ik u echter dit offer door de handen des priesters opdragen, met de meening, welke Jesus Christus mijn Zaligmaker, gehad Iieeft, toen Hij dit H. offer instelde, en die Hij nog heeft op liet oogenblik, dat Hij zich hier voor mij slagtofiert.

' Ik draag hot n op, om uwe opperheerschappij en uwe oppermagt over mij en over alle schepselen te erkennen. Ik draag het u op tot boete mijner zouden

Ik draag u eindelijk, o mijn God! dit aanbiddelijke offer op, om van uwe eindelooze goedheid voor mij, voor mijne ouders, bloed- en aanverwanten, voor mijne weldoeners, vrienden en vijanden , die kostbare genaden der zaligheid te verwerven , die slechts den zondaar kunnen verleend worden, uit aanmerking der verdiensten van Hem, die de regtvaardige bij uitstekendheid is, en die zich een zoenoffer voor allen gemaakt heeft.

Maar, terwijl ik dit aanbiddelijk slagtoffer opdraag, bevoel ik u, o mijn God! de geheele Katholieke Kerk, onzen heiligen Vader, den Paus, onzen Bisschop, al de herders der zielen, de christen vorsten , en al de volkeren, die in u gelooven.

Wees ook, Heer! indachtig de geloovige zielen van de overledenen, en verleen haar, om de verdiensten van uwen Zoon, eene plaats van verfris-sehing, licht en vrede.

Vergeet, mijn God! noch uwe, noch mijne vijanden, heb medelijden met alle zondaars. Overlaad met zegeningen hen, die mij vervolgen, en vergeef mij mijne zonden, gelijk ik hun al het kwaad vergeef, dat zij mij doen of zouden willen doen.

Verhe u in den geest tot in den hemel, uan den voet van den troon der godheid Bied aldaar, van eene heilige en eerbiedige vrees doordrongen, op het zien van die sohit-te^ende Majesteit, haar uwe hulde aan, en vereenig uwe lofzangen met de hemelsche liederen der Engelen en der Cherubijnen, die haar omringen.

Ziellier hot g.-lukkig oogenblik, waarop de Koning der Engelen en der menschen gaat verschijnen. Heer! vervul mij met uwen geest; dat mijn hart, onthecht

yau de eiarde, aan niots meer dau aan u denke. Hoezeer ben ik niet verpligt u, God van hemel on aarde, eindeloos groote Meester, almagtige en eeuwige Vader, ton allen tijde on op alle plaatsen te zogfnen en te loven.

Niots is billijker, niets is nuttiger dan ons mot Jesus Christus te veivenigen om u gestadig te aanbidden. Het is door Hem, dat de hemelliugen aan uwe Majesteit hunne hulde aanbieden. Het is door Hem, dat al do magton des homels , door cene eerbiedige vrees bevangen, zioh vereonigen om n te verheerlijken. Duld, Heor! dat wij onze zwakke lofzangen vereonigen mot al die hemolseho Geesten , en dat wij eenstemmig met hen in eene verrukking van vreugde en bewondering uitroepen:

Heilig, heilig, heilig is do Heer ! de God der heir-krachten. Hemel en aarde zijn met zijne heerlijkheid vervuld. Dat do gelukzaligen Hem zegenen in den hemel. Gezegend zij Hij, die nederdaalt op aarde, God en Heer, gelijk Hij, die Hem afzo.idt.

Stel u hier het altaar voor. op hetwelk Jesus Christus komt, als op den troon zijner barmhartigheid, voor welken gij regt hebt u aan te bieden, om al uwe noodwendigheden voor te dragen, om al de genaden, die u noodwendig zijn, te vragen en te bekomen. Kan God, die ons zijnen eigenen Zoon geeft, ons iets weigeren?

Wij smeekeu u, in den naam van Jesus Christus, uwen Zoon en onzen Heer, o eindeloos barmhartige Vader! de offerande die wij u opdragen, gunstig aan te nemen en te zegenen, opdat het u behagen moge uwe heilige Kerk, met al de leden, uit welke zij is zamengesteld: den Paus , onzen Bisschop, en

in liet algemeen allen, die uw heilig g-eloof bslijden te behoedtn, te verdedigen en te bestieren.

quot;Wij bevelen u m liet bijzo'ider. Heer', degenen, voor welke wij uit regtvaardigheid, erkeatenis en liefde, verpligt zijn te bidden; allen, die iu dit aanbiddelijk Misoffer tegenwoordig zijn, en bijzonder N. ea N. Ea opdat deze hulde u aangenaam zij, groote God! vereenigen wij ons met d.e verheerlijkte Mark;, altoos Maagd, Moeder van onzen God en Heer, Jesus Christus, met al de gelukzalige Martelaren en met al de Heiligen, die met ons ééae Kerk uitmaken.

Waarom heb ik op dit oogenblik, o mijn God! de blakende verlangens ni. t, waarmede de heilige patriarchen de komst des Heilands verbeidden! waarom heb ik hun geloof en hunne liefde niet! Kom, lieer Jesus! kom beminnelijke Hersteller en Verlosser dei-wereld, kom oin geheim voltrekken, dat hst kort begrip van al uwe wonderen is. Het komt, dat Lam Gods! ziedaar het aanbiddelijke slagtoffer, door hetwelk al do zouden der wereld uitgewischt zijn.

Ziedaar uwen God, uwen Zaligmaker en uwen Regter. Houd u eenigen tijd in stille overdenking, als door bewondering bevangen, op het zien van hetgeen op het altaar plaats heeft. Verzamel al uwe vurigheid, en geef ii over aai; al de gevoelens, welke de eerbied, het vertrouwen en do vrees bekwaam zijn u in te boezemen.

Vleesch geworden Woord, goddelijke Jesus, waar-liik God en waarlijk menseh! ik geloof, dat gij hier tegenwoordig zijt, ik aanbid u hier met ootmoedigheid, ik bemin u uit geheel mijn hart, en dewijl gij hier komt ter mijner liefde, zoo wijd ik mij geheel aan u toe.

Ik aanbid dit dierbare bloed, dat gij voor alle uiensehen gestort hebt, en ik hoop, o mijn God!

dat gij liet niet vruchteloos voor mij zult vergoten hebben. Doe mij de genade van mij deszelfa verdiensten toe te voegen. Ik bied u het mijne aan, beminnelijke Jesus! tot dankbaarheid voor die ein-delooze liofdo, die u bewogen heeft om het uwe uit liefde voor mij te geven.

Beschouw met teederheid uwen Zaligmaker op het altaar. Overweeg de geheimen, welke hij er vernieuwt. Veroenig de offerande van uw hart met die van zijn ligchaam. Draag dezelve God zijnen Vader op, smeek hem do gebeden aan te nemen , welke deze beminde Zoon voor u stort, en bid zelf voor de anderen.

Hoe groot zou dan voortaan mijne boosaardigheid en mijne ondankbaarheid zijn . zoo ik na gezien te hebben, hetgeen ik aanschouw, uog toestemde in u te beleedigen! Noen, mijn God! ik zal nimmer vergeten, hetgcne gr mij, door deze plechtigheid voorstelt, de smarten uws lijdons, de heerlijkheid uwer verrijzenis, uw ligchaam geheel verscheurd, uw bloed voor ons stroomende, wezenlijk op liet altaar voor mijne oogen tegenwoordig.

Het is nu, eeawige Majesteit! dat wij u waarlijk en wezenlijk opdragen liet zuivere, heilige on vlok-Kolooze slagtoffer, hetwelk gij u zelf gewaardigd hebt ous te goven, en waarvan al do andere slechts afbeeldsels waren. Ja, groote God! wij durven het u zeggen, er is hier meer dan al de offeranden van Abel, Abraham en Melchisedech, hier is het eenigc slagtoffer uw altaar waardig, onze Heer Jesus Christus, uw Zoon, liet eenige voorwerp van uw eeuwig welbehagen.

Dat allen, die hier met den mond of met het hart aan deze heilige offerande deelachtig zijn, met hare zegeningen vervuld worden.

Dat deze zegen, o mijn God! uitgestort worde, oTor de zielen der goloovigen, die in don vrede met de Kerk gestorven zijn, on bijzonder over de ziel van N enN. Verleen baar, Heer! nitaanmerking van dit H. Oiler, do volle kwijtschelding barer pijnen.

Gewaardig u ook, die genade eens aan ons te bewijzen, eindeloos goede Vader! en laat ons binnen treden in bet gezelschap der heilige Apostelen, Martelaren en alle Heiligen, opdat wij u in de eenwigbeid, met hen mogen beminnen en verheerlijken. Amen.

Zie ons hier op eenen nieuwen Galvarieberg metJesus. Laten wij ons met een teeder metlelijden aim den voet van zijn kruis hechten , gelijk Magdalena ; met een getrouwe liefde, gelijk de heilige Joannes; met de hoop van Hem eenmaal te zien in zijne heerlijkheid, gelijk de andere leerlingen. Laat ons hem somtijds van verre beschouwen , en onze zonden met den H. Petrus beweenen.

Hoe gelukkig ben ik, o mijn God! n tot Vader te hebben; welko vreugd gevoel ik, wanneer ik denk, dat de hemel, waar gij zijt, eens mijn verblijf zal wezen! l)at uw heilige Naam verheerlijkt zij over de geheele aarde. Heersch volstrekt over alle harten en over aller wil. Weiger uwen kindoren noch het geestelijke, noch bet ligohamelijke voedsel. Wij vergeven van ganschor harte, vergeef ons ook; ondersteun ons in de bekoringen en rampen van dit ellendig leven, en behoed ons van de zondo, het grootste van allo kwaad. Amen.

God , die zoo heerlijk is in den homel, zoo magtig op de aarde , zoo vreeselijk in de hel, is hier slechts een lam, vol zachtmoedigheid en goedheid. Hij komt hier, om de zoaden der wereld, en bijzonder de uwe, weg te nemen. Welke reden van vertrouwen! welke reden van vertroosting 1

I/am Gods, voor mij geslagtofferd, ontferm u mijnor! Aanbiddelijk offer mijner zaligheid, maak mij zalig! Goddelijke middelaar, verwerf mij genade bij uwen Vader, en schonk mij uwen vrede!

Hoe vertroostend zou het mij wezen, o beminnelijke Zaligmaker! van het getal tc zijn dier gelukkige Christenen, aan welke een onbesraeurd geweten en eene teedcre godsvrucht toelagen, dagelijks tot awc heilige Tafel te naderen!

Welk voorregt voor mij, zoo ik u op dit oogen-blik in mijn hart kon bezitten, u aldaar mijne hulde aanbieden, mijne behoeften voordragen, en deelachtig worden aan do genade;i, welke gij diegenen verleent, welke u wezenlijk oni.vangon ! Maar dewijl ik daartoe onwaardig bon, gelief, o mijn God! in de onwaardigheid mijner ziel te voorzien. Vergeef mij al mijne zonden, ik verfooi die uit geheel mijn hart, omdat zij u mishagen. Aanvaard hot opregte en vurige verlangen, hetwelk ik koester , van mij met u te vcreenigen. lleinig mij door een' uwer blikken, en stel mij in staat, om u spoedig naar behooreu te ontvangen.

In afwachting van dezen gelukkigen dag, smeek ik u, mijn God! mij deelachtig te maken aan de vruchten, welke de Communie des priesters moet, voortbrengen in al de geloovigen, die bij deze heilige Offerande tegenwoordig zijn. Vermeerder mijn geloof door do kracht van dit goddelijk Sacrament; versterk mijne hoop; zuiver in mij de liefde; vervul miju hart mot uwe liefde, opdat het niet meer ademe, niet meer leve dan voor u. Amen.

Doe uw best om aan den Zaligmaker oiïerande voor oïïerande te geven, door het slagtoffer zijner liefde ie

worden, met aan Hem op te offeren al de betrachtingen der eieenlefde, al de vorderingen van het mensehelyke opziet, al de tegenstrevingen en al de neigingen, die niet zouden overeenstemmen met de vervulling uwer pligten.

Gij liebt u geslagtcfferd, o mijn God ! voor mijne zaligheid, ik wil mij tor uwor verheerlijking opofferen. Ik ben uw slagoffer, spaar mii niet. Ik noem bereidwillig al de kruisen aan, welke het u believen zal mij over to zenden; ik zegen die, ik ontvang die van uwe hand, ou' voreonig ze mot het uwe.

Ik verlaat, gezuiverd, uwe heilige geheimen, ik zal met afschrik do minste vlokken der zonde vlug-

meest vervoert. Ik zal uw geloot getrouw blijven, en ik heb besloten liever alles te verliepen en alles te lijden, dan hotzelvo te sehendoa.

Zegen, o mijn God! doze heilige voornemens; zogen ons allen door do hand van uwen dienaar en dat de uitwerkselen uwer zegeningen, steeds met ons blijven.

der wereld, dat van den hemel gedaald zijt, om ons den weg tot denzei ven te toonen, laat niet toe , dat ik gelijk worde aan dat ongeloovigo volk. hetwelk gewoigord hoeft u voor den Messias te erkennen. Duld niet, dat ik in diezelfde verblindheid vervalle, als die ongolukkigon, die liever bobben gobad slaven van satan te worden, dan deel to hebben in de heerlijke aanneming van kinderen Gods, welke gij hun kwaamt bezorgen.

Vleosch geworden Woord, ik aanbid n met don diepsten eerbied; in u alleen stol ik al mijn vertrouwen, en hoop vaatelijk, dat, dewijl gij mijn God zijt, en een God, die mensoh geworden zijt, om de mensehen zalig te maken, gij mij de noodigegenaden zult vergunnen, om mij te heiligen en u eeuwig in don hemel te bezitten. Amen.

Ik bedank u. Hoer! voor de genade, die gij mij bewezen hebt, door mij toe te laten, heden het heilig Misoffer bij te wonen, boven zoo vele anderen, die hetzellde geluk niet hebben gehad. Ik vraag n vergiffenis over al de fouten, waarin ik gevallen ben, door de verstrooijingen en de laauwheid, waarin ik mij in uwe tegenwoordigheid heb laten modesiepen. Dat deze offerande, o mijn God! mij zuivere van hot vorledene en mij versterko voor het toekomende. Amen.

j e overweging van het lijden en den dood 7 _van j_esus Christus is de heilzafimste oefening, waaraan wij ons gedurende hel 'heilig Misoffer kunnen wijden. Toen Jesus —, , Christus het verhevene Sacrament van zijn lig-] | chaam en bloed instelde, beval Hij ons, zoo 'quot;'als do heilige Apostel Paulus verklaart, van met erkentenis, telkens dat wij deze heilige geheimen zouden vieren , zijn lijden en zijnen dood te gedenken. Telken male, zegt Jesus Christus, Hij het heilige Sacrament des Altaars had ingesteld.

telken male _t dat gij van dit brood zult eten en uit dezen kelk drinken, zult gij den dood van den Heer verkondigen, (en gij zult er de gedachtenis van vernieuwen) , tot dat Hij de levenden en de doolt;ien komt oorieelen.

Dit is even alsof Hij gezegd had: «Ik geef mij aan u, om tot spijs en slagtoffer te verstrekken; van heden af begin ik mijn ligchaam on mijn bloed aan God, mijnen Vader, op te offeren voor uwe zaligheid; morgen zal dit zelfde ligchaam geslagtofferd worden aan het kruis, en mijn bloed zal vergoten worden! Dit ligchaam, dit bloed zal in het vervolg het verzoenoffer zijn, hetwelk gij voor uwe zonden zult opdragen : allen moet gij daaraan deelachtig worden. Het is daarom, dat gij telkens als gij mijn ligchaam en mijn bloed zult opofferen, als gij het zult uitdeelen, als gij er u mede zult voeden, gij mijnen dood zult indachtig zijn: denzelven zult vieren en verkondigen; gij zult alom verkondigen, dat telken reize, dat gij mijn ligchaam en mijn bloed op het altaar ziet, het even is. alsof gij de vernieuwing zaagt van mijnen dood aan het kruis. Gelijk ik mij op den Galvarie-berg ga opofferen, zoo ook zal ik mij op de altaren slagtofferen : daar zal het op eene bloedige , op de altaren op eene onbloedige wijze zijn: maar het zal altoos dezelfde offerande, hetzelfde slagtoffer wezen, het zal altoos mijn ligchaam, mijn bloed, mijn dood zijn , die voor u zullen verbeeld en opgedragen worden, het zal de kracht van mijnen dood wezen, die steeds zal vernieuwd worden. Gij zult dan tot de Christenen zeggen, dat telken reize , dat zij tegenwoordig zijn in deze groote geheimen mijner liefde , zij die bijwonen met dezelfde gevoelens, welke zij zouden gehad hebben, zoo zij getuigen waren geweest van de bloedige offerande, welke ik morgen voor de zaligheid aller menschen ga opdragen.quot;

Het lijden en de dood van onzen Zaligmaker moeten dan bij voorkeur onzen geest bezig houden, terwijl wij het heilig Misoffer bijvvonen. Alles vegremakkelijkt ons deze heilzame overweg ng, dewijl al de plegtighoden der heilige Mis. al wat de priester aan het altaar zegt en verrigt, al zijne werken, de verschillende houdingen welke hij aanneemt, en zelfs tot zijne priesterlijke kleederen, alles , in één woord , eenige omstandigheid van het lijden lt;3n den dood van Jesus Ghr stus aanduidt.

durende de heilige Mis te overwegen, de eerste is, van er achtereenvolgens al de voornaamsle omstatidigheden vaa te doorloopen en er teedere genegenheden met heilige voorneraens bij te voegen. Ik beken echter, dat deze manier , welke bestaat in geheel het lijden te omvatten. niet die is, welke mij de beste voorkomt: inderdaad de geest heeft naauwelijks den tijd, vooral onder eene lezende Mis om al de smartelijke vertoogen van het lijden te overwegen; hij kan slechts haastig van het eene tot het andere overgaan, en het is hem onmogelijk van aan elk in het bijzonder de noodige aandacht te verleenen, om er al die gedragsregels uit te trekken, welke er in besloten zijn.

Ik vermeen dan, dat het nuttiger zoude zijn, zich onder elke Mis te bepalen bij eene omstandigheid van het lijden des Zaligmakers, en hoe weinig men ook hot gebruik kenne van het inwendige gebed , zal echter die oefening niet zoo moeijelijk zijn, als men het zich wel zou kunnen verbeelden; men behoeft zich hier slechts een ontwerp te vormen , en het volgende komt mij deswege zeer eenvoudig voor.

Na de verlichting en do genade van den Heiligen Oeest afgesmeekt en eene oefening van vereeniging met alles, wat de H. Kerk door de bediening des priesters doet, verwekt te hebben, zal men een punt; hoedanig ook, van het lijden nemen: van het begin der H. Mis tot aan de Olferande zal men het geschiedkundige daarvan door-loopen , van de Olferande tot aan het Paler nosier overweegt men de lessen, welke Jesus ons in die omstandigheid zijnsquot; lijdens heeft wi'.len geven, en men zal zijn leven aan die lessen toetsen, of zich daarover onderzoeken; eindelijk van het Paler nosier tot aan de laatste gebeden, zal men , ten einde geestelijk te communiceren , zoo men het niet'werkelijk doen kan, eene oefening van berouw verwekken over zijne ongetrouwheden aan de lessen van Jesus Christus; men zal voor de verbetering van zijn leven voornemens maken, geene onbepaalde en algemeene, maar geheel bijzondere; men zal trachten een vurig verlangen tot de heilige Communie in zich op ta wekken, en⁰ aan Jesus , even alsof men het geluk had Hem ;n zijn heilig Sacrament te ontvangen, de genade vragen . die Hij weet dat wij noodig hebben, en daar hel heil.g Mis-olVer bijzonder en wezenlijk eene oefening van liefde is.

zal men Hem ook al de leden '/ijner lijdende en strijdende Kerk aanbevelen, en voornamslijk degenen, die eene bijzondere aanspraak hebben op orize gebeden. Den overigen tijd zal men aan de dankzegging besteden.

Vermits deze laatste wijze, zoo als men ziet, hoogst voordeelig, nogtans aan alle geloovigen een weinig moeije-lijk zou kunnen schijnen, die moeite ontmoeten in hunne aandacht lang op een en hetzelfde voorwerp te vestigen, zal ik aan deze eene reeks van overwegingen en uit-boezemingen geven, op elke der voornaamste omstandigheden des lijdens, en die volgens de volgorde der H. Mis rangschikken.

Ofschoon ik getracht heb, die zoo veel mogelijk te verkorten , het ontwerp nogtans gevormd hebbende van iedere der voornaams e omstandigheden des lijdens aan te raken, zullen misschien verscheidene dezer overwegingen en genegenheden nog te langdradig zijn , om gedurende de deelen der H. Mis, hiervoor aangeduid, gelezen te kunnen worden. Ik heb die daarom in verscheidene on-derdeelen verdeeld, opdat de lezer zich zou kunnen onledig houden, met hetgene hij zal verkiezen Overigens is het niet noodzakelijk de volgorde te houden . die ik heb opgegeven, zulks is willekeurig; en men kan de overweging over een punt des lijdens verlengen builen het deel der H. Mis , waaronder ik het gesteld heb Men zal zelfs wel doen, zijne lezing af te breken en te staken, zoodra men ontwaren zal, d. t zij voedsel genoeg geeft aan den geest en aan het hart, om stof te geven aan het inwendige gebed , en men zal do lezing der volgende overwegingen tot op eenen anderen dag verschuiven.

Laat ons beginnen met ingekeo d te zijn, door ons aan de tegenwoordigheid Gods te herinneren, en ons voor Hem te verootmoedigen , door ons onwaardig te erkennen om zijnen heiligen te npel binnen te treden en de geheimen zijner liefde bij te wonen.

Koepen wij Jesus Christus a;m , dat hij zich gewaar-dige ons te verlichten, te treffen, te zuiveren, te veranderen, en ons de eindeloozo verdiensten van ?ijn lijden en zijnen dood toe te voegen.

dood van Jesus opofferen, en haar ^s,neek^ⁿ/^eaa⁰n^f_dⁿi^ aan te nemen , als eens oefening onzer diepe aanbidding en levendige dankbaarheid ; laat ons haar bidden van het goddelijke slaatoffer aan te nomen tot boete onjor zonden en van ons . ten aanzien van heUelve, de noodige genade te vergunnen. Laten wij ons hier voorstellen het verknj gen eener bijzondere genade, zoo als deze of die deugd do uitrooij.ng van dit of dat gebrek, en trachten wij onzo ■reiieele overweging daarnaar te ngten; laten wy hier nog aanbevelen^ diegenen, voor welke wij bijzonder verlangen

^t0 Smeekquot;n wij eindelijk ook Maria, om voor ons te bidden opdat wij levendig doordrongen worden van dezelfde ,edaclten dia haren geest vervulden, en van dezelMe Sevoelens,'welke haar hart bezielden, gedurende het lijden van haren goddeiijken en teergeliefden Zoon.

O goede Jesus! wees gedachtig, dat ik een dier ongelukkige schapen ben, voor welker zalighoidgu „ op aarde zijt komen slagtotferen. Helaas, ik be uoquot;- dwalende in wegen, die mij vanu verwijderen. Ach! gewaardig u mij tot uw hart te doen naderen, eu het mijne door hot uwe te verwarmen. Maak, dat ik, in uwe wonden, de hoosaardigheid der zonde lees, dieu eenenzoo wroeden dood deed ondergaan om aan de goddelijke regtvaardigheid te vcldoen, en de liefde, welke gij mij betoond bebt dom-zoo vce voor mij te ■willen lijden; maak, datik, dit lezende, van don oenen kant do zonde leere vreezen en ver-foeijen, en van de andere zijde van liefde voor u, o mijn edelmoedige Zaligmaker! brande.

Eu gij, allerheiligste Maagd Maria! die een zoo d-root deel hadt in het lijdon van uwen Zoon, ach verwerf mij. door de verdiensten uwer smarten de genade van ten minste oenig deeltje van dat medelijden te gevoelen, dat uwe ziel bij den dood van

,füaus doordrong; verwerf mij dea ingang in die tompols dor heilige liefde, waarin uw hart brandt, opdat ik aldaar alle aardsche genegenheid verliezende, ook door die gelukkige vlammen moge branden, die do zielen heilig op de aarde en gelukkig in den hemel maken. A.men.

OB PRIBSTEK GA\T XJIT Dl! SACMSTIJ NAAll HET ALTAAR 05t BEN KELK EK OP ÏB STELLEN.

Hoe droevig was weleer het vertoog, hetwelk do koning David gaf, toen hij, vlugtende voor oenen ondankbaren zoon, blootvoets in eene sombere stilzwijgendheid, schier zonder dienaren, treurig de beok Cedron doorwaadde , om zich naar den borg dor Olijven te begeven!

O mijn Jesus! wolk oneindig meer hartverscheurend vertoog geeft gij mij niet op dezelfde plaatsen! gij, do Koning dor kouingon; gij, do Schepper van het heelal! Zonder ander gevolg dan eenige bloode leerlingen zie ik u, liet hart door de wreedste droef-iioid verscheurd, diezelfde beek Cedron overgaan.

Maar hotgono mij nog moer in n, dan in uwen dienaar David treft, is, dat gij, niet gelijk hij, deze boek overtrekt, om do slagen van oenen booswicht te ontvliigten, maar om zelfs eenon trouweloozen tegemoet te gaan, die u aan uwe wreedste vijanden gaat overleveren. Het is uwe liefde voor de meu-schen, voor mij, rampzalige zondaar! die u uwe smarten, folteringen en vorsmadingen doet te go-moet snellen.

Ach! zal het zoker zijn, dat de erkentenis mij emdolijk niet in uw gevolg zal medeslepen? Noen, o mijn goede Jesus! ik zai met u do boek Cedron overgaan; beurtelings zal ik daaruit drinken op den

weg der boetvaardigheid, en dezelve door mijne tranen van berouw doen op?,wellen ; o Jcsus! vvien ik zoo zeer beleedigd hel), maak dat dezelve nimmer opdrooge.

geliefde eenzaamlioid ! waarheen Jesus zich ²⁰⁰ menigwerf begaf, om de dierbare ver-troostingen van zijnen Vader te smaken, gij biedt mij niets meer aan dan schrikbeelden van verwoesting. Eene diepe droefheid doorgrieft het hart van mijnen Zaligmaker; Hij zit nedergeknield, in do houding van eenen misdadiger; de handen hemelwaarts geheven, het aangezigt met tranen overgoten en de aarde met een bloedig zwoot bevochtigende, hetwelk door eenen doodelijken angst uitgeperst wordt.

Wat is er dan toch, dat Hem in eene dusdanige neerslagtigheid werpt! Welke droevige, welke drukkende gedachten vervullen zijnen geest?

O mijne ziel! Hij denkt aan de zonden aller mensehen, aan de zonden, die de glorie ajns Vaders beleedigen, aan uwe zonden, aan do zonden, die Hem tot de wreedste doodstraf gaan veroordoelen. Hij denkt aan zoo vele versteende zondaars, die hun eeuwig verderf zullen inloopen, ondanks alles, wat Hij gaat lijden, om hen te redden en zalig te maken, en, als verplet onder het gewigt der droefheid, valt Hij met het aangezigt tor aarde neder, de ontferming zijns Vaders afsmeekende; maar Hij heeft zieh mot de on-

geregtighedeu der wereld beladen, om zijne regtvaar-digheid te bevredigen, en zijn Vader aanschonwt, Hem uiet meer, dan als een slagtoffer, dat opgeofferd moet worden; Jesus bidt, en Hij schijnt verlaten te zijn.

O mijn edelmoedigste Zaligmaker! gij loost zuchten liet ia om mijn hart te raken, gij weent en, snikt, en waarom? Om mij ten minste eenige zuehten af te persen ; gij stort uw bloed, oir mij tranen van berouw te doen storten. Zou ik u in deze droefheid, in deze doodsangsten met onbetraande oogen, met een koud en onverschillig hart kunnen aanschouwen? Neen, o Algocdo! op hot zien mijner zonden, die de oorzaak van uwe wreede doodsangsten zijn, roep ik met u uit: Mijne ziel is bedroefd tot. den dood. Ach! iioe zeer smart het mij, uzoo veel droefheid veroorzaakt, u zoo zeer boleedigd te hebban. O mijn Verlosser! dit leedwezen zal zoo lang als mijn loven voortduren, ik zal mijne droefheid tot aan gene zijde van het graf dragen. Hoe gelukkig zou ik mij rekenen , zoo dit leedwezen levendig en krachtdadig genoeg ware, om mij hier aan uwe voeton van droefheid te doen sterven.

Vrome zielen! niet zeilen wordt gij gedrukt door dorhoden, door walging; alles valt u alsdan moeijelijk in de dienst van uwen fiod ; gij gelooft u als verlaten in de ure' van dezen geestelijken nacht; rijst uit uwen droom op. Laat den moed niet zinken; het zijn deze stonden van beproeving, welke God toelaat, om uw^re godsvrucht van alle eigenliefde te ïuiveren houdt stand; verflaauwt in niets van uwe heilige oefeningen I nimmer zullen zij verdienstelijker geweest zijn , dan in deze oogenblikken van benaauwdheid en bekommering, waarop gij zult mee-nen die met mindere volmaaktheid dan immer volbragt te hebben. Komt u alsdan ondersteunen, u troosten en u aanmoedigen door het zien van het voorbeeld uws goeden Meesters, in zijnen doodsangst, als het ware, van zijnen

hemelschen Vader -verlaten. Hij heeft y.elf die walging, die moedeloosheid , die verlatenheid willen verduren om u te leeren , hoe gij u in die tijden van beproeving moet aedragen. Onderwerpt u, even als Hij, vraagt, het is u Toegelaten, vraagt met Jesus Christus, om van dezen smartkelk verlost te worden, maar voegt er ook aanstonds met Hem bij : dat echter, o mijn God , vw wil en mcl mijn wil geschiede! Wacht, met geduld de wederkomst der kalmte en verlichting af; de hemelbode zal, zoo het noodig io u komen veitroosten. Wees gerust, uw God is in de urén van dorheid digter bij u , dan gij het wel meent ofschoon Hij door liefkozingen u zijne legenwoordigneid uiet laat gevoelen. Een dag , heilig doorgebragt m die dolheid der ziel, heeft in de oogen van Gol grootere waarde, dan geheele jaren in de vertroostingen

J)o verrader, de barbaar! met weldaden van zijnen teederen Meester overladen, verraadt Hem door eenen kus, hij levert Hem zijnen doodelijkon vijanden ovor. Is er eene straf pijnlijk, gruwelijk genoeg, oin eenon dusdanigen onmeaseh te straffen.

Rampzalige, die ik bon! ik verontwaardig mij over .fudas; maar helaas, o mijn goede Zaligmaker 1 ben ik zelf de verrader niet, die u zoo menigwerf aan uwe wreede vranden, aan duizende verschillende hartstogten, aan den duivel, aan de zonde overgeleverd heb? Hoo dikwijls heb ik do wandaad, van Judas niet vernieuwd, met uw aanbiddelijk ligchaam, uw dierbaar bloed te onteeren, te ontheiligen, door onwaardige communiën, en u alzoo onder don sluijer der teoderheid, eenen trouweloozen kus te go ven?

En nogtans, o God van goedheid! geeft gij mij om mijn hart te rakeu, zoo als aan Judas den zoeten naam van vriend. Maak, dat ik de onboetvaardigheid van uwen Apostel niet navolge, maar dat mijn hart,

door droefheid verbrijzeld; uwe eindelooze barmhartigheid bewego, om mij vergeving te schenken. O Jesus! ontferm u over eeiien. ondankbare, die zulks niet moor wil wezen.

De Zaligmaker, aan zijno vijanden overgeleverd, wordt van den eenon rogtorstoel naar den anderen gesleept. Bij Caïphas bliiiddoquot;kt men Hem, men spuwt Hem in het aangezigt: JEngelon dos vredes, welk vertoog voor u! Hij Annas geeft een onmenseh Hem ooneu geweldigen en onteeronden kaakslag.

O aarde! hebt gij goono afgronden meer om hem in te zwelgen. Josus hooft ni its dan afgronden van barmhartigheid.

i • dikwijls doodelijk vergramd beb. Mijne zonden zijn even zoo vele heiligsehendende kaakslagen, die ik uw

ii eerbied, de geringste veraehting mij in 1 lakten, in n :_t Verontwaardiging uitbarsten , soms zelfs vervoert e de gekwetste hoogmoed mij tot woede.

(loogfinloos don goedon naam aan van dengBnen, over wolko ik rodenon moon te hebben van mij te beklagen. Vergeving, o vordu'digste Jesus! vorgoving smeek ik u, ik /al vergeven, ik. vergeef van nu af aan allen, die mij bc'eodigd hebben, opdat gij ook bewogen wordot mij te vergeven. Van heden af, zal ik, door uwe almogende genade b jge-taan , getrouw uw geduld, uwe ondenverpiug navo'gon, en ootmoedig bo' cimen, dat de mcusebon mij nog niet bejegenen, gelijk mijne onwaardigheid liet verdient.

Was het, onder uwe leerlingen niet genoeg, o Jesus! dat Judas u verraden, uwe Apostelen u lafhartig verlaten hadden? Moest nog Petrus zelfs uwen smaad, uw wee ten top doen stijgen, door zich te sehamen u voor zijnen goddelijken Meester te erkennen I ü op do stem van eone eenvoudige dienstmaagd ver'oooheiiondo. Ach! hoezeer moest deze ondankbaarheid uw gevoelig hart grieven.

O goede Jesus! de heilige Petrus vorlooehende u slechts in cóno omstandigheid; maar ik, pligtiger nog dan hij, hoe menigwerf heb ik zijne zonden niet vernieuwd door eon laag en lafhartig mensohe-lijk opzigt? Een enkel woord, een enkele glimlach van den kant dor losbandigen, zijn toereikend geweest om m ij te doen zeggon, dat ik u niet kendo, dat gij do Meester niet waart, dien ik diende.

Hoe menige toedere blikken hobt gij u nietgowaar-digd op mij, zoo als op den heiligen Petrus te werpen, om mij mot eene hei zanie schaamte te bedekken, om mij al mijne lafhartigheid te doen gevoelen, om mij tot ii weder lo roepen! hoe vele genaden hobt gij mij niet verleend, om mij tot de getrouwheid wederte brengen!

Zijn mijne tranen even zoo vaardig geweest om te vloeijen als die van don heiligen Petrus? Helaas! hoe lang heb ik, integendeel, niet aan de genade wederstaan? Zijn zij opregt, overvloedig, liefdevol, aanhoudend geweest? Ach! hoo veel getuigenissen van het tegendeel staan tegen mij op!

O tranen van don heiligen Petrus, o diepe droefheid ! o opregte bekeeriug! o volmaakt voorbeeld van boetdoeuing! gij zijt de veroordeeling dor mijne!

O Jesus! de aondois mijn werk, do boetvaardigheid is dat uwer genade: open voor mijn hart de kostbare bron van die genade, opdat zij in mijne oogon eene overvloedige bron van tranen doe ontstaan, die mij van mijne zonden reinigen; of liever wasch die in uw bloed, hot is doordit alloen, dat ik de vergiffenis daarvan kan hopen. Moed van mijnen Heiland, reinigmij!

Nadat de dag der grievondste smarten op den nacht der ongehoordste versmadingen gevolgd is, wordt de onschuldige Jesus, gekluisterd, van een woedend volk omringd, naar Pilatus geleid. Men beschuldigt

^I Hem van verleiding tot oproer. Hem, den onder-danigsten der monsoheu, en die zoo openlijk gezegd

^II had, dat men aan do magteu dor aarde de hun verschuldigde gehoorzaamheid moest bewijzen. Jesus

O gij, de geregtigheid zelve! onwaardig gelasterd, ^lgt; gij leert mij, even als g^;j, de onregtvaardigste las-

tcringen stilzwijgend te verdragen, en gij dooft iu ^ 'lijn hart het minste verlangen tot wraakneming uit.

tc nemen. Om zicli vjiu Hem te ontdoen, 'zendt liij Hem tot den koning Herodes, die Hom, in tegenwoordigheid van geheel zijn hof, met een wit kleed doet omhangen, om aan te duiden, dat hij Hem als eenen zinnelooze beschouwt, omdat Hij op zijne vragen niet had willen antwoorden, noch zijne ijdele nieuwsgierigheid voldoen, door in zijne tegenwoordigheid mirakelen uit te werken.

O Jesus ! do wijsheid zelve, men durft u als eenen zinnelooze behandelen. Helaas! hoe menigwerf heb ik zelf dezen boozen mensch niet nagevolgd, wanneer ik zoo dikwijls met uwe heilige leerstellingen spotte, wanneer ik de heilige oefeningen der Kerk als belagohelijk deed voorkomen, en op hare en uwe dienaars de gal mijner hekelzucht of de bittere scherts mijnor ongodsdienstigheid uitbraakte.

Ach! ik smeek u, allerbarmhartigstc Jesns, wil mij, om mij te straffen, gelijk aan Herodes, de stem uwer heilige inspraken niet weigeren. Voortaan wenseh ik niemand meer, dan u, voor leeraar en meester.

Kaar Pilatus wedergeleid ouder het geschreeuw en getier van het woedende volk, moet Jesus aidaar nog don bloedigsten smaad ondergaan. Pilatus van zijne onschuld overtuigd, vermeent het middel gevonden te hebben om Hem te redden, iijdens liet Paaschfeest was hij gewoon, eenen gevangene, volgens de keuze dos volks in vrijheid te stellen. Die onregtvoardige regter vreest niet, den prins des yredos, gelijkte _ stellen met oenen muiter, den God ailer geregtigheid met eenen dief, den oorsprong dos levens met eenen moordenaar, don Heilige der Heiligen met oenen

boosdoener, eciien eerlooze, on nogtaus geel't men dezon eerlooze de voorkeur! Wij willen Jesus niet; dat Hij gekruisigd worde, en stel Barabbas in vrijheid.

Acli! mijn goddelijko Maester, lioo monigwerf lieb. ik u denzelfden smaad aangedaan als de joden, door dien harostogt, dezen optcoi, dit vermaak, dat gezelschap boven u te verkiezen.

O goede Jesus! vorgeef mij; liet smart mij u aldus veracht te hebben , den voorkeur boven u gegeven te hebben aau datgene wat er het onwaardigste bestaat, namelijk aan de zoude; voortaan wil ik u vóór alles stellen; gij zult hot eenigste goed zijn, waarnaar ik zal verzuchten. Ik heb vast besloten liever duizend doodon te sterven dan do wereld en mijne hartstogten nog boven u te stellen. Verleen mij do volharding in dit voornemen, mij door u ingegeven, ik bemin u uit geheel mijn hart, en verlang u altoos meer en meer te beminnen.

Vereenig u hier met den priester in de opdragt, welke hij aan God doet, van de geschenken, die op het altamp;ar zijn, en die weldra in het ligchaam en bloed van Jesus Christus zullen veranderd worden, en draag u zeiven geheel aan den Heer op , zeg tot Hem met toegenegenheid:

O mijn God! ik oIFer u alles op, wat ik ben, alles wat ik heb, mijnen geest, mijn hart, mijn verstand, mijnen wil, mijne gedachten, mijne verlangens, mijne woorden, mijne werken. Ik weet het, de gift, welke ik u aanbied, is uwer niet waardig; maar gij vraagt mij die, zoo als zij is, en ik draag u ze op; met schaamte overdekt, dat ik u niets beters aan te bieden heb. Maar even als dit brood en dezen wijn weldra in het ligchaam en bloed van Jesus Christus, uwen goddelijken Zoon, zullen veranderd worden, gewaardig u ook mij alzoo, door zijne eindelooze verdiensten , in eenen nieuwen mensch te herscheppen, op wien uwe blikken zich met welbehagen zullen kunnen vestigen.

Pilatus steeds onrogtvaardigenbarbaarsch,hopende do vijanden van Jesus, door eon gevoel van mede-doogen te bewegen, veroordeelt Hem tot diegeeseling ; hij gelooft do woede dezer bloeddorstige menigte te zullen bevredigen, met gedeeltelijk hunne eischen in te willigen. Lafhartige Pilatus! weldra zult gij zien, dat er goene schikking met de vijanden van God en van zijne heilige godsdienst mogelijk is, en gij zult niets inoogsten dan de sehande uwer onrogtvaardige inwilligingen, dan do wroeging van gekomen te zijn tot de toestemming in den dood zelfs des regtvaar-digen, dan de wanhoop van u met de afschuwelijkste der gruweldaden bezoedeld te hebben.

O mijne ziel! dat het voorbeeld van Pilatus tot uwe onderrigting strekke; vertreed van haar begin ai', alle mensehelijke vrees; neem openlijk, zonder zwakheid, de partij van uwen God en van de deugd; wijk nimmer van eenige uwer pligten, zoo gij niet zoo als Pilatus, van val tot val, en eindelijk in den afgrond wilt nederstorten; want de boezen zullen zich niet bevredigen met eene halve overwinning; gij zult dan slechts vrij zijn, wanneer gij hun gestadig den onwankelbaarsten wil, van in alles aan de wet van uwen God getrouw te zijn, znlt botoonen. O goede Jesus, ik maak hiervan; aan uwe voeten het vaste voornemen; gij zijt het, die mij hetzelve ingeeft; ach! gowaardig u het te zegïnen.

O Heer! reeds neemt de wreede doodstraf, de foltering eenen aanvang. Beschouw, o mijne ziel! hoo uw Zaligmaker lijdend, het hoofd nedergebogen, de oogen ter aarde gerigt, met schaamte overdekt, do wreede behandeling afwacht.

Zijne beulen komen, met zweopen gewapend, even als zoo vele bloeddorstige tijgers, op het schu.delooze slagtoffer af. Helaas! reeds stroomt zijn bloed van alle kanten, reeds is alles, do handen dor beulen.

l)e woedenden slaan niet meer dan op wonden; het geheele ligchaam van Jesus is niet meer dan eene wond, van het hoofd tot do voeten; men kun zijne, door de woede der beulen ontbloote beenderen tellen.

Wreedaards! op wion werkt gij uwe razernij uit? Houdt op, houdt op, gij hebt u misgrepen, die man, dien gij foltert, is een onsehuldigé, een heilige, ik ben de pligtige, mij beboeren de zweepslagen, dc folteringen, om zoo veel on,zedighcdeu in mijne kleeding, zoo veel zinnelijkheden, zoo veel onkuiseh-lieden, zoo veel ontheiliging van een ligchaam, zoo menigmaal met het vleesch van mijnen God vereeuigd, te boeten.

O met wondon bedekte Jesns! ziedaar dan den staat, waarin onze ongeregtigheden u gebragt hebben! Dat uwe gronzolooze liefde voor altoos geloofd zij! En gij, wees bemind zoo zeer gij het verdient, van alle menschon, van de zondaars, van mij vooral, die meer dan elk ander uwe beulen geholpen heb om u zoo onmcnsehelijk te slaan.

De woede is nog niet verzadigd. OgoedeJesus! men herinnert zich, dat gij u koning verklaard hebt, en men maakt van u een tooneel-koning.

Er is geen koning zonder troon, en men doet u op eenen morsigen , veraehtelijken houten blok nederzitten; het is mijn hoogmoed, mijn dorst naar eer en ijdelo onderscheiding in deze wereld, die u dezen smaad hebben doen ondergaan.

vlechten eenen krans van schorpstekende doornen om uw hoofd, zij drukken die met geweld in hetzelve, uw hoofdschedel is doorboord, uwe haren zijn uitgerukt , ziedaar uwe kroon, o edelmoedige Jesus! het zijn de ongeregeld heden mijner verbeeldingskracht, welke gij hebt willen boeten: zoo veel ontuchtige gedachten, zoo veel ongeregelde verlangens.

Er is geen koning zonder koninklijke mantel, en eene oude verworpen purperen lomp, op uwe bebloede schouderen geworpen, ziedaar den mantel uwer koninklijke waardigheid! AIzoo wildot gij do straf dragen van mijne pracht en van mijne ver-kwistingon, om een zondig, een aardsch ligchaam op to pronken.

Er is geen koning zonder scepter, en een zwak riet in uwe gobondene on in boeijen geknelde handen, ziedaar uwen scepter. Op dit gezigt herinner ik mij (maak, o Jesus, dat het met het diepste leedwezen zij!) al de werktuigen mijner zonden, al do schepselen, die ik tot mijne ongeregtigheid heb doen dienen.

Er is geen koning zonder hulde, men knielt voor u neder, men versmaadt, men beleedigt u, ziedaar de hulde, die u aangeboden wordt. Helaas! ik gedenk, mot de bitterste droefheid, do menigvuldige onoerbiedighodon, welke ik in uwe tegenwoordigheid. in uwen heiligen tempel, voor uw altaar, op het oogenblik, waarop uwe liefde u op hetzelve dood afdalen, bedreven heb.

Uwe beulen konden u niet; maar ik, ik wist wie gij -waart, en ik liet echter niet na, u te beleedigen. Ach! wat zal er van mij geworden, zoo gij mot mij volgens do gestrengheid uwer geregtigboid handelt? Genade, o mijn Zaligmaker! uw bloed zelf, hetwelk ik hob doon stroomen, roept om barmhartigheid voor mij.

Ziedaar den mensch ! zegt Pilatus, terwij! hij Josus aan het volk vortoout in d(!zon staat, zoo geschikt de meest versteende harten te vermurwen. Ach! hoo doelmatig verwittigt hij niet. dat Hij een mensch is; naauwelijks heeft hij er den schijn vau behouden. Maar het volk, verre van er door bewogen te worden, verdubbelt zijne razernij; het roept uit; Dat Hij sterve! kruisig Hem! kruisig Hem!

Wel hoe, in dezen jammerlijken staat, o onschuldige Jesus ! vindt gij geen do minste deernis in het midden van een volk, hetwelk gij met weldaden overladen hebt! Eu ik, misdadige, ik, zoo regtmatig gekweld, gestraft uithoofde mijner tallooze zonden , ik wordt ontsteld, gram, omdat ik menseheu aantref, die ongevoelig zijn voor mijne smarten. Ach! ik zal voortaan niet meer getroffen worden, zoo de menschel! geen belang stellen in mijne rampen, zoo zij in dezelve geen deel nemen, in u alleen zal ik troost zoeken. ]s liet mij niet genoeg, zoo gij u slechts gewaardigt tccder op mijn lijden te blikken? Is mijn hartzeer, zijn mijne pijneu zelf reeds geene weldaad uwer barmhartigheid, daar zij mij de noodwendigheid doen gevoelen, van mij met u te verzoenen, en uwe regtvaardigheid te bevredigen?

Pilatus, die onregtvaardige regter, verschrikt dooide bedreigingen der woedende Joden, veroordeelt Jesus eindelijk tot do schandelijkste, de wreedste doodstraf; Hij laat Hem hu,i over, om gekruisigd te '■oorden.

O Jesus! o gij, dc deugd zelve, gij verdient niets dan liuldo en lofbotuiging, dan lietde en dankbaarheid, on men veroordeelt u om to sterven; en, zonder den mond te openen om u to beklagen , gaat gij naast nwo beulen, even als een zachtmoedig lam ! En ik, in mve oogen mot zonden overdekt, ik, die zulko geringo smarten te dragen hob, in vergelijking met do mve, zulke kortston lige pijnen, daar ik de eeuwige straffen verdien, ik mor, ik waardoor de gunsten niot, welke gij mij bewijst, door mij de gelegenheid te verschaffen van roods in dit loven mijne misdaden te kunnen boeten. Mot welke vurigheid zouden do verworpelingen zich mot dit ligte kruis beladen, hetwelk ik ondragelijk vind, zoo zij zich door hetzelve van hunne veroordeoling kondon vrijkoopen!

Gezegend zij uwe barmhartigheid, o Jesus! sla mij in dit lovou, straf mij op aarde, zoo als het u behaagt, maar spaar mij in de eeuwigheid. Ach! dat mijne gelatenheid in hot lijden, hetwelk ik maar al te zeer verdiend, heb, u bewege, om de nederige bode to verhoeren, welke ik u opdraag, zoo voor mij, ongelukkig verloren kind, ondankbaren zoon, als voor allen, voor welke do liefde hot mij ten pligt maakt to bidden. (Duid hier de personen aan.)

Zie hier uwen God, uwen Zaligmaker , uwen Kegter. Blijf gedurende eenige oogenblikkcn in vrome overweging om zijne eindelooze Majesteit te aanbidden, om Hem te beianken voor zijne groote liefde jegens u , Hem vergiffenis te vragen over uwe zonde . Hem te bidden, de overvloedige gaven zijner genade over u uit te storten ; smeek Hem, dat Hij in uwe ziel eene geheele verandering van gedachten en gevoelens uitwerke, opdat gij gelijkvormig wordet aan uw goddelijk voorbeeld.

Nadat het kruis bereid is, beschouwt Jesus hetzelve, Hij neemt het met vuur aan en legt het op zijne gewonde schouders. «Kom, zegt Hij alsdan, kom , geliefd kruis het »is reeds drie en dertig jaren, dat ik naar u verzuchte »dat ik u zoek; ik omhels u en druk u aan mijn hart, «dewijl gij het altaar zijt, op hetwelk ik bes'oten heb «mijn leven voor mijne schapen te offeren,quot;

O vertoog, dat den hemel bedroeft, en waarvoor de aarde onverschillig zal zijn, zal het ook mij steeds ongevoelig aantreffen ?

Helaas! ik bon het maar al te lang geweest; ik betrour dit uit den grond mijns harten; voortaan wil ik uit liefde, altijd dankbaar zijn.

Genade dan, genade o Jesus! in don naam van uw bloed, genade voor oenen ondankbare, die het niot meer wil wezen! Ach! Iaat niet too, dat uw bloed vruchteloos voor mij gestort zij ; duld uiet dat'het kind uwer smarten do werken uwer liefde nutteloos make.

helpt Hem hetzelve dragen; gudvruchii^e vrouwen van Jerusalem storten tranen over 7.yn lyden.

Naauwelijks kan de man van smarten zich staande houden. Ach! hoe gaat Hij voort, met gebogen ligehaam , met bevende kniecn. O mijne ziel! volg Hem op hot voetspoor, dat overal door zijn bloed bevlekt is; lïij valt onder het gewigt, dat Hem onderdrukt, Hij staat op om op nieuw te vallen. Weet gij, wat zijn hart op dat oogonblik verscheurde? Helaas! Hij zag in do toekomst uwe onstandvastigheid in zijno dienst, uw aanhoudend hervallen; beschouw Hem nu, en zie, of Hij nietullozins waardig is uwe liefde te bezitten. O Jesus! help mij; ik wil u door mijne sehaudelijkc onstandvastigheid in uwe dienst niet meer beleedigen.

O gelukkige, duizendwerf gelukkige Simon van Gyrene, die gekozen wordt om Jesus eenigo ver-ligtiug toe te brengen en zijn kruis met Hem te dragen! o mijn Zaligmaker! waarom geniet ik hetzelfde geluk niet, waarom kan ik niet een deel uwer smarten en droefheden dragen? Maar helaas! zondaar, die ik ben, wel verre van die te verligten, verzwaar ik die nog dagelijks door duizende onge-trouwheden. Zal ik nog voortgaan iu mijne ongevoeligheid en boosaardigheid ?

Neon, met uwe genade, zal ik uwe smarten niet meer vermeerderen, ik zal aan uw lijden, voor uwe teedorheid voor mij niet meer ongevoelig zijn: van heden af meng ik mijne tranen mot die der heilige vrouwen van Jerusalem, om mijne zonden te be-weenen, die do oorzaak zijn geweest van uwe folteringen. O Jesus! vol barmhartigheid! verwerp een rouwig en verootmoedigd hart niet.

ü welk hartverscheurend vertoog voor het hart eener teedere Moeder! de ontmoeting van oenen eenigenZoon, van eenen teergeliefden Zoon, zwom-monde in zijn bloed, door de slagen zijner beulen geheel verscheurd. Helaas! ik ben het, o Maria! ik, grooto zondaar, die uwen boezem met dat zwaard van droefheid doorstoken heb. Het schijnt mij toe, dat ik u mij dezo regtmatige vcrwijtingen hoor toevoegen; „Wat heb ik gedaan, wat hcoft u mijn „goddelijke Zoon gedaan, dat gij ons aldus behan-„dolt? Ach! houdt op ons te folteren, heb deernis „met onze smarten.quot;

als ik, die niets dan uwe gramschap verdien; maar de teederheid zelve uwer klagt leert mij, dat gij eene allerbarmhartigste Moeder zijt; ik durf dan nog hopen, dat gij vergiffenis voor mij zult vragen. O goede, o goedertierene Maria! bid voor mij, zondaar. En daar ik onwaardig ben verhoord te worden, bid in mijnen naam voor de verlossing dier vrome zielen, welke uw Zoon vrijgekocht heeft, maar die nog niet zuiver genoeg zijn, om Hem in den Hemel te aanschouwen ; bid vooral voor degenen, welke meerdere aanspraak op mijne geboden hebben. Ach! gewaar-dig u den mededoogenden Jesus voor mij en voor hen het bittere leedwezen aan te bicdon, dat ik gevoel, van Hem bedroefd , en , door de menigte mijner zonden, van mij verwijderd te hebben.

Toen Jesus met groote moeite den top van den berg bereikt had, trokken zijne beulen Hem op nieuw zijne kleederen uit, aan zijne bloedige wonden vastgekleefd; maar met welk geweld !... met welke wreedheid!... Zij rukken geheele stukken van zijn aanbiddelijk vleesch mede af. Xeer norsch gebieden zij Hem, zich op het kruis neder te leggen en zich uit te strekken, om aan hetzelve vastgespijkerd te worden... en... de Almogende gehoorzaamt!

En ik, verworpen schepsel I ik ben tegen u, o mijn God! opgestaan; ik heb zoo menigmaal geweigerd aan uwe wet te gehoorzamen, aau uwe heilzame inspraken gehoor te geven. Maar heden, getroffen door uwe onbegrijpelijke onderwerping, wil ik door uwe genade geholpen, aan uwe uitnoodigingen niet meer wederstaan; ik wil mij in alles naar uwen heiligen

wil schikken, en mij van die ongeregeldheden losmaken, die uwe grievende smarten veroorzaakt hebben. Maak dat ik, zonder aarzelen, aan dat schuldige vermaak, aan die onregtvaardige winst, aan dien uitzinnigeu hartstogt verzako, die u zoo lang mijne aanbiddingen en mijne liefde onttrokken hebben.

O mijn God ! o mijn Zaligmaker ! o mijn Vader ! uw bloed roept luider dan mijne wcderspannighedea, bet vraagt genade voor mij; o goede Josus! vergeef mij, doe mij over al de bekoringen zegepralen, en bevrijd mij van den eeuwigen dood.

O goddelijk Lam! dat u hebt willenslagtofferen om mij te redden en zalig te maken, helaas ! ik heb uwe cindelooze liefde miskend ; maar ik heb er leedwezen over, mijn hart is van droefheid verbrijzeld; ik smeek u, heb medelijden met mijne ongelukkige ziel, ongelukkig, omdat zij pligtig is in uwe oogeu.

O Lam vol zachtmoedigheid, in hot midden dei-vijanden , die u pijnigen! ik zal nimmer moede worden uw mededoogen in te roepen, want ik heb uwe groote barmhartigheden noodig : ontferm u dan mijner, verhoor eeuen misdadige, dio zijne zonden verfoeit en op u hoopt.

O Lam Gods! dat door uw goddelijk bloed al de ongeregtigheden der wereld uitwischt, wiseh ook de mijne uit; gewaardig u uw bloed te vermengen met de tranen van boetvaardigheid, welke uwe overgroote genade mij doet storten, en mijno bezoedelde ziel zal op nieuw aangenaam in uwe oogon worden. O beminnelijk Lam, o mijn Vader! o mijn odelmoodige Zaligmaker ! vergeef de menigte mijner beleedigingen, zij zijn mij leed, ik bemin u, ik wil u voortaan altoos beminnen.

Hetzij gij werkelijk communiceert, of slechts geestelijk, door het levendige verlangen, van weldra dit geluk te kunnen genieten, werp u, in den geest, in het hart van Jesus, en vernieuw Hem, zonder voorbehouding, de offerande van geheel u zeiven. Hij geeft zich, in het verhevene Sacrament zijner liefde, geheel aan u ; zijn ligchaam , zijn bloei, zijne ziel, zijne Godheid, niets zondert Hij uit; zoudt gij dan ontrouwen Saül willen navolgen, en voor u behouden , hetgene uwe hartstogten 't meest kan streelen, en zijne blikken verontwaardigen? Hij wil u met zijne eigene zelfstandigheid voeden : kunt gij voor Hem slechts een gering en bekrompen hart hebben? Beantwoord zijne mildheid door uwe edelmoedigheid, en gij zult ras ondervinden, dat Jesus zich in milddadigheid niet laat overwinnen: vraag Hem in ruiling van uwe geheele opoffering de genade , waarnaar uwe behoeftige ziel zoo dorstig is, en gij zult Hem edelmoedig en heerlijk vinden in zijne geschenken.

Men kan voor de geestelijke communie een der gebeden lezen, die vroeger in de eerste oefening, om de heilige Mis te hooren, voorgeschreven zijn.

O mijn Heer ou mijn God ! in wolken staat zie ik u! Hoeveel kost liet u, om mij de middelen te bezorgen, om mijne boloedigingen te horstellen, om mij de hoop dos hemels , en mijne regteu tot de eeuwige gelukzaligheid, welke ik door mijne zonden verloren had, weder te geven !

Aan hot kruis gehecht, strekt gij uwe armen uit tot alle zondaars , tot mij in liet bijzonder, die door het misbruik van zooveel genade pligtiger dan al de andoren ben. De boulen doorboren uwe handen en voeten, zonder door uwe grievende smarten getroffen te worden, en zij brengen u, o teeder Lam! zoo ver, dat gij goenen zucht kunt loozen, die geenen nieuwen dolk in uw hart stoot.

O mijne ziel! verbeeld u ook wat do goede Jesus moest lijdeu door de schokken, welke men het kruis zoo onmenschelijk deed ondergaan, om hot op te rigten en vast te zetten ; wat een ligohaam moet lijden, dat alleen op de wonden rustte , een met doornen doorstoken hoofd , waarop hot moest steunen. O gij allen, die voorbij gaat, komt en ziet of er eene smart is gelijk aan do zijue!

O gekruisigde Jesus! al mijne liefde waardig,nagel mijn ondankbaar, mijn onstandvastig hart aan uwe voeten, opdat het zich niet meer van u verwijdere. Dat deze wil, die zoo nienigworf tegen u opstond, aan uw kruis gehecht, onwrikbaar in uwe liefde blij ve, o goede Jesus! o mijn goede Meester ! vestig mij voor altoos in uw gevolg op den weg der zaligheid.

Maak hier eenige voornemens, geenc onbepaalde en algemeene, die gewoonlijk zonder uitwerking blijven (gelijk de H. Franc.iscus de Sales zegt) , maar eenige voornemens, tegenovergesteld aan uw hoofdgebrek, overeenkomende mot uwe gesteltenis, gerigt tegen de bekoringen, waaraan gij meest onderworpen zijt; en tegen de naaste gelegenheden van zonde, waarin gij u bevindt.

Eindelijk is bet jongste uur gekomen : Jesus, het goddelijke slagtoffer , gaat den geest geven en het is, terwijl hij nog woorden van barmhartigheid en liefde uitspreekt; het is al biddende, terwijl hij zijn bloed laat spreken voor zijne beulen, het Paradijs aan oenen booswicht belooft , die eenigo oogonblikken vroeger Hem nog lasterde, maar wiens hart, eindelijk garaakt, om vergeving smeekt; het is terwijl Mij ons zijne Moeder geeft, zij, die Hem gedurende negen maanden in haren kuischen schoot gedragen had; het is terwijl Hij haar al de liefde nalaat,

die Hij ons toedroeg; het is eindelijk, terwijl Hij aan alle menschen zijnen brandenden dorst naar hunne zaligheid betuigt. Geheel zijn leven was eene langdurige oefening van lieido tot ons, zijn laatste zucht was er do voltrekking van. O einde, een zoo schoon leven waardig!

De goddelijke regtvaardigheid is voldaan, het Paradijs is geopend , wij zijn voor de hol niet meer bestemd. Ach, met welke dankbetuiging zullen wij immer zoo veel liefde, zulke onbegrijpelijke weldaden kunnen erkennen ? Wanneer de gansche natuur in den rouw en het afgrijzen gedompeld is op het zien van haren lijdendon (in in overmaat van smarten stervenden Schepper, zouden wij dau alleen , het eenig doelwit van zoo veol smartende opoffering, zouden wij ongevoelig blijven?

„Ik vergeet do misdaad , die mij mijne marteling „veroorzaakt hoeft: tusschen hemel en aarde verheven, „is dit slechts om uw middelaar te zijn; ik overdek u „metmijne wouden, om n te beschermen; mijn hart „isslechts geopend, om u daarin te ontvangen, kom „dan in hetzelve mijne teederhoid genieten, werp u „in mijne armen, zij zullen u aan den boezem eens „tecderen vaders drukken; mijne handen, ofschoon „door u doorboord, kunnen niet dan u zegenen; mijn „mond voor de klagten gesloten, verzekert n don „vredekus, zoo gij bewilligt in mij te beminnen. Zeg „mij wat heb ik voor u kunnen doen, hetwelk ik „niet gedaan heb, zult gij nog boos genoeg zijn, om „mijne smarten door nieuwe zouden te vernieuwen!quot;

O goede Jesus! noen, mijn hart zal niet harder zijn dan de rotsen, die bij uwen dood openscheurden: het is geraakt, diep ontroerd; voltrok deszelfs bekeering en hecht het voor altijd aan u! Liever wil ik duizend-

maal sterven, dan u nog te vergraramon ; van dit oogenblik al' bemin ik u uit al mijne krachten, o onuitsprekelijke goedheid! o eindelooze beminnelijkheid ! maak dat ik niet meer leve dan ora u te bominueu, en dat ik, u beminneude, sterve.

Aanbiddelijke Zaligmaker! duld dat ik, na u in den loop uws lijdens gevolgd te hebben, u ook tot aan het graf volge , om u aldaar te aanbidden , dewijl gij aldaar mijn God zijt.

Na zoo vele folteringen, o mijn Zaligmaker! was hot tijd een begin van rust te genieteu. Dc onschuld uws levens, en nog meer de goddelijkheid van uwen persoon vorderden oene eervolle begra. fenis, een heerlijk graf, oen rustig en vreedzaam vorbliji'. Men bezorgt het u, Heer! na uw ligchaam gebalsemd te hebben, legt men het in een nieuw graf neder; maagdenhanden vervullen dezen pligt, en de Engelen des vredos blijven gestadig bij u ; laat mij toe, nüj mot hem te vereenigen , en u mijne aanbiddingen aan te bieden.

Maar maak , o goeie Jesus ! dat ik u goone dorre en onvruehtbare hulde bewijze. U beschouwende in den staat, waarin do dood u hooft gebragt, zal ik mij zolveu dikwijls aanzien, als reods in mijn graf liggende, reods tot stof overgegaan , en dit gezigt zal mij de wereld naar waardo doen schatten ; hot zal mij van do ijdole en onbestendige goederen onthechten, om mij aan u alleen, hot eenigo, ware en eeuwige goed, te kloven.

Begraaf alzoo, bid ik u. met u al mijne verlangens, al mijne zinnen : wikkel mij als in eenon zweetdoek, in de kostbare verdiensten, waardoor gij mij hebt vrijgekocht; balsem mij met den voortreffexijken balsem

uwer deugdou, stel mij in cle wonde, welke de lans uw hart toebragt, opdat liet mij tot een graf vor-strekke, dat rijker dan alle marmeren tomben is. Het is daar, dat ik ongevoelig voor al do goederen der wereld, op de aarde zal leven als een vreemdeling, in afwachting, dat ik n in hot hemelsche Vaderland moge genieten.

Woes gegroet, o geheiligd hout, kruis van onzen Verlosser! ik vertrouw u mijne gevoelens. Wees steeds mijne eenige hoop in dcgevaren, mijne sterkte in den strijd, mijn troost in al mijne pijnen. En mogt ik u, vooral in het schrikkelijke uur, dat raijnen loop kier op het ondermaanse he zal eindigen, in dien vreeselijkon strijd, wanneer al de magten der hol tegen mij zullen zamenspannen, mogt ik u dan in mijne bevende handen knollen, op u mijne stervende blikken vestigen, u op mijne reeds verstijfde lippen drukken en eindelijk in uwe armen mijnou laatsten zucht geven, geheiligd door do liefde van Jesus, die de zonden der wereld uitwischt. Amen.

O Miiagd van droefheid eu smarten! de aanbevelingen van oenen stervenden Zoou, zijn al te dierbaar aau eene Moeder, om die uit haar geheugen te verliezou; wees dan aandachtig, dat uw goddelijke Zoon, dien gij zoo teeder bemind hebt, mij aau u, tot zoou hoeft gegeveu, in don persoon van den heiligen Joannos. In den naam der liefde, welke gij Jesus toedraagt, heb medelijdon mot mij. Ik vraag u gecno aardsche goederen; ik zie uwen Jesus, die in het midden van zoo vele folteringen sterft; ik zien, o mijne Moeder! hoe onschuldig gij ook wezen

moogt, voor mij do gricvendste smarten lijden. En ik, ellendige zondaar, die reeds zoo menigwerf de pijnen der hel verdiend heb, ik heb nog niets voor uwe liefde geleden: neen, ik vraag u hier het geluk dezer wereld niot, ik wil, integendeel iets lijden voor uwen goddelijken Zoon, voor n, alvorens ik sterve. Gij hebt zooveel ter mijner liefde geleden; het is, uithoofde mijner tallooze zonden, billijk, dat ik iets lijde tot vergelding; gewaardig u, mijne boetvaardigheid aan Jesus aan te bieden; de offerande zal, door uwe handen gaande, o mijne Moeder! meer en moer aangenaam in zijne oogen worden.

Verwerf mij, o goede Maria! eene groote godsvrucht tot het lijden van uwen geliefden Zoon, en eene gestadige herinnering zijner smarten; endoor de diepe droefheid, welke gij gevoeldet, wanneer gij hem aan het kruis zaagt sterven, verkrijg mij eenen heiligen dood. Sta mij bij, o mijne Koningin! o mijne Moeder! in dien laatsten stond; maak, dat ik sterve onder het uitspreken van uwe heilige Namen, die JSTaraen, die hoop inboemen en in den hemel weergalmen: Jesus en Maria! Amen.

hebben reeds vroeger gezegd , dat ! H. Offerande der Mis voor de overledenen kan opgedragen worden, op welken dag des jaars het ook zij, en onverschillig met al de priesterlijke gewaden. Nog-tans, om ons beter de gedachtenis der overledenen te binnen te brengen, laat de Kerk aan hare bedienaars toe, het heilig Misoffer, op zekere dagen, met zwart gewaad, op te dragen. Deze Mis, van Requiem geheeten , omdat het Introïtus met dit woord begint, en de Kerk alsdan de H Oflerande, ; door de handen des priesters, op eene geheel bijzondere wijze opdraagt, om van God de eeuwige rust, en de ; ^verlossing ie verwerven voor de zielen, die nog in het ^ vagevuur wederhouden zijn , deze Mis , zeg ik, is ver-Igozeld van cenige plegtigheden, welker beweegredenen i en zin het nuttig zal zijn te kennen.

De Kerk, vertegenwoordigd door haren bedienaar, hult zich in treurgewaad, om de levenden , volgens de woorden van den H. Paulus, te toonen, dat zij als eene teedere moeder zucht met hare kinderen, die zuchten , dat zij weent met hen, die weenen, en dat zij alle ge-loovigen aanspoort haar na te volgen in hare droefheid, in hare godvruchtige verlangens en liefdevolle pogingen, met zich tot God te wenden, gelijk zij zelve doet door haren bedienaar met rouwgewaad bekleed in de tegenwoordigheid van den Allerhoogste

De priester laat aan den voet des altaars, den Psalm Judica achter, door welken David zijne vreugde te kennen gaf, van in den heiligen tempel toegelaten te zijn ; want de Kerk herinnert zich , dat hare kinderen , voor welke zij bidt, de vreugde des Heeren , het hemelsche Jerusalem nog niet zijn binnen getreden.

Aan het eerste gebed der Mis, aan den Introïtus, maakt de priester, zoo als hij anders gewoon is, het teeken des kruises niet over zich zeiven, maar over den Missaal, hierdoor aanduidende, dat het onbloedige offer des kruises aan God meer voor de lijdende ziel dan voor hem zeiven opgedragen wordt

De Gloria en de vrolijke Alleluja tusschen de Epistel-les en het Evangelie, worden insgelijks tot teeken van droefheid achtergelaten.

Daar het Evangelie de goede tijding is, welke Jesus Christus aan de wereld is komen brengen, kust de priester, na hetzelve gelezen te hebben, de eerste woorden daarvan niet, zoo als naar gewoonte , omdat de overledene , voor wien hij in het bijzonder de Mis leest, misschien den kus des eeuwigen vredes nog niet ontvangen, en God hem nog niet in eene volmaakte vereeniging met zich toegelaten heeft.

Ook maakt de priester het teeken des H. Kruises niet over het water, zoo als hij anders doet, voor dat hij eenige druppelen in den wijn giet voor de opdragt van den kelk, omdat dit water, de levende Geloovigen verbeeldende, de Kerk wil, dat deze zouden weten, dat ditmaal de bijzondere vrucht der Mis aan hen niet wordt toegevoegd, maar den overledene, in het verlangen van hem spoedig vereenigd te zien met Jesus Christus, verbeeld door den wijn.

Vóór de communie zegt de priester driemaal, zoo als naar gewoonte, de woorden: Lam Gods dat de zonden

dtr wereld wegneemt; maar in plaats van er het gebed bij te voegen: ontferm u onzer, zegt hij in deszelfs plaats; geef hun de eeuwige rust; dit )s, opdat wij zouden weten, dat het bloed van het goddelijke slagtoffer thans bijzonder vergoten wordt voor de verlossing onzer overledene broeders, tot voldoening hnnner schulden.

In de plegtigb Mis voor de overledenen , geven de bedienaars elkander onderling den vrede niet: dit is mede een teeken van rouw.

Eindelijk de zegen wordt op het einde der Mis niet aan het volk gegeven, opdat alle aanwezige Geloovigen zouden weten, dat de minste zonde een beletsel is, waarom God zijnen volsten zegen niet geeft aan eene ziel, en dat die zonde Hem noodzaakt haar van de volheid des vredes en van het eeuwige geluk te berooven , tot hare zwakheden ten volle gftboet zijn.

Al deze plegtigheden dienen, om onze harten tot God te verheffen, om voor de zielen in het vagevuur een teeder medelijden in te boezemen , en ons in de godvruchtige gevoelens te doen treden, met welke wij het heilige Misoffer, tot verlichting der overledenen opgedragen, moeten bijwonen.

Ofschoon alle gebeden, welke men gedurende de heilige Mis leest, met meening van die zielen te helpen, goed en heilzaam zijn, schijnt het echter verkieslijk, dezelve toepasselijk te maken op het voorwerp dat men zich voorstelt ; het is in die meening, dat de volgende gebeden zijn gemaakt.

^6^9^ eindeloos regtvaardige God! die alle misdrij-veil straft, tot dat zij geheel en al geboet zijn: maar tevens eindeloos goede Vader! die slechts het oogenblik onzer godvruchtige bede afwacht, om aan de stem uwer barmhartigheid gehoor te geven, ik kom uwe goedertierenheid inroepen voor de ver-ligting en verlossing der zielen mijner broeders, welke door uwé geregtigheid in hare kerkers worden gehouden , en daarom door het zuiverende vuur moeten gaan. God van vertroosting en genade, het zijn uwe

kinderen, dio lijden; gij bemint hen, en zij beminnen u: zij verzuchten naar n, gelijk een dorstig hert haakt naar de watoren der tonteinen, om zijnen dorstte lesschen; hunne groote smart, o mijn God! is van u nog niet te zien, nog niet te bezitten, u, die hot voorwerp hunner cenigo verlangens en hun eenig geluk zijt. Toon hun uwe onuitsprekelijke bevalligheden, eu zij zullen in vreugde wezen. Zij wachten u Heer! met eeno volmaakte onderwerping. Maar hoe smartend is deze afwezigheid ! hoe drukkend is deze ballingschap! hoe pijnlijk is die scheiding! Maak, o mijn God! dat mijn medelijden hun nuttig zij; ontvang de smeekingen, welke ik ter hunner lafenis tot u stier; om die bij uwe goddelijke barmhartigheid krachtdadiger te maken, vereenig ik dezelve met de eindeloozo verdiensten van het verzoenofïer, dat op nieuw op het altaar zal geofferd worden, om uwe regtvaardigheid te verdedigen en aan uwe heiligheid door onze zonden beleedigd, voldoening te geven. O mijn God, sla uwe oogen op het aangezigt van uwen Jesus! van dien goddelijken Zoon, in wien gij al uw welbehagen gesteld hebt. Zijn bloed, hetwelk ik u met uwe welbeminde Kerk opdraag, roept om barmhartigheid voor uwe Heiligen; wij hopen van uwe goedheid, dat gij die krachtige bode, welke u zoo dierbaar is, zult aanhooren.

Al die lijdende zielen zijn met mij door de teedere banden van eene en dezellde liefde vereenigd; ik bid u dan voor allen; maar dewijl or onder hen zijn, die eenig bijzonder regt en aanspraak op mijne gebedeu hebben, zoo smeek ik xl, o mijn God! in dank aan te nemen, dat ik die heden bijzonder voor de ver-ligting eu verlossing van N. N. tot u stiere.

(Maak hier uwe meeninr/ voor de overledenen, of de overledene, voor welke gij niet uitslvitead, maar meer bijzonder wilt hidden.)

Treod in de gevoelens van ootmoedigheid en berouw, op hot zien uwer zonden; zeg, even als de verloren zoon, die berouw heeft; O mijn Vader I ik heb tegen den Hemel en legen u gezondigd. Smeek den Heer, dat hij den sluijer wegneme , waarmede de eigenliefde maar al te dikwijls onze fouten bedekt, en vraag Hem dat Hij u er al de boosaardigheid van doe kennen , ten einde gij ze moogt verfoeijen, zoo als zij het verdienen.

Helaas! zou men aldus mot het groene hout handelt, wat zal er dan met hot dorro geschieden? Indien zulke vrome ziolen nog aan uwe geregtig-heid te voldoen hchbon, o mijn God ! door zulke langdurige en grievende folteringen, ach, ongelukkige zondaar, die ik bon, wat heb ik dan niet van uwe strenge oordeoleu te duchten? Heilige God ! die door de zonde boloodigd; maar door het berouw bevredigd wordt, ik belijd u met ootmoed mijne zonden; do eigenliefde kan die niet langer ontveinzen; ik beken, met don tollenaar, dat ik zelfs niet waardig ben uwen heiligen tempel biimon te treden, en dat ik, wel verre van genade voor anderen te verworven, er zelfs geeno waardig bon voor mij zeiven; doch ik durf rokonen op debolofte, welke gij mij gedaan hebt, vau nimmer eon verootmoedigd en rouwig hart te zullen vorstooton ; in uwe goedheid, Heer! hobt gij mij die belofte gedaan; en dezo eerste gunst uwer barmhartigheid doet mij hopen, dat gij mij dioook zult vergunnen, welke ik van u vraag voor de verineordering van mijn berouw en do verlossing dor lijdende zielen dos vagevuurs.

Doe mij Heer! de zonden vreezen, welke ik als gering besoliouw en die gij zoo streng straft in hen, voor wie uw Kijk bereid is. Doe mij al mijne straf op deze aarde gevoelen, opdat ik niets meer te onderstaan hobbe in liet andere leven. O barmhartige Jcsusl ontvang mijne boete, zoo voor mij als voor onze broeders, die in de verslindende vlammen lijden, welke gij ontstoken hebt, om hen te zuiveren; of liever sla de oogen uwer barmhartigheid, o schuldeloos Lam, op de boetpleging, welke gij zelf voor inij en voor hen gedaan hebt.

O goede Jesus! dat do herhaalde smookingen uwer Kerk als een welriekende wierook tot uwen troon opstijgen !

O Lam Gods ! dat de zonden der wereld wegneemt , zeg op dit oogenblik tot dio gelielde overledenen, gelijk eertijds'tot den goeden moordenaar! Heden zult ff ij met mij zijn in het Paradijs!

O Jesus ! o Zaligmaker! ontferm u onzer, ontferm u hunner, ontferm u over ons allen.

O God! Schepper en Verlosser van allegeloovigen! verleen aan de zielen uwer dienaars en dienaressen

en welke gij uwer vriendschap waardig gevonden hebt, die evenwel nog niet zuiver genoeg zijn, om toegelaten te worden, om in uwe heerlijkheid te deelen, verleen hun de vergiffenis welke u uwe Kerk dagelijks voor hen, door ootmoedige en vurige gebeden vraagt, en welke zij van uwe barmhartigheid

verwachten, van u, die God zijnde, leeft on heerscht in alle eeuwen der eeuwen. Amen.

O God aller vertroosting! oorsprong van de zaligheid der zielen, heb medoljden met hen, die in het vagevuur lij don. Ontferm u, volgsns uwe goedertierenheid, over mijnen vader en mijne moeder. Helaas! het is misschien om hunne al te groote teederheid voor mij, dat zij nog ver van u verwijderd gehouden worden; wreek u niet op hen, maar straf mij in dit leven wegens de fouten, welke ik hen heb doen begaan en neem mijne boetvaardigheid voor hen aan. Heb medelijden met dezen brooder, die zuster, met dezen nabestaande, dezen weldoener, dezen vriend; aanhoor hunne zuchten, hunne quot;oedere verzuchtingen, zie hunne tranen vloeijon, quot;vvess hun leedwezen godachtig, en nog moer het bhed, hetwelk uw goddelijke Zoon voor hen vergoten heeft. Verleen hun de geheelo kwijtschelding hunner pijnen, en het geluk, hetwelk gij eertijds uwen dienaar Abraham en zijner nakomelingschap beloofd hebt; trek hen uit de plaats van pijniging en duisterheden, waarin uwe geregtigheid en uwe heiligneid u genoodzaakt hebben hen te stollen, en geleid hen eindelijk bij u in ds heerlijkheid uwer uitverkorenen. Ik smeek u hierom door do eindelooze verdiensten van Jesns Christus, uwen Zoon, onzen Hcor. Amen.

Gij hebt ons. Heer! uwe profeten gezonden, om ons te leoron, dat wij hier goon bestendig verblijf hebben, en wij eens do woning onzor eeuwigheid zullen moeten bewonen. Het is doorn, o God! altoos regtvaardig, in uwen wil beslo'.en, dat wij allen eens zullen sterven, dat wij na onzen dood oene strenge 36 7

rekenschap zullen moeten geven van al onze werken. Die zielen zijn reeds voor uwen rw? torst ooi verschenen, voor welke ik heden mijne bede tot u durf stieren. Ach! zoo gij dezelve nog niet heilig genoeg bevonden

hebt, om tot uwen troon te naderen, en uwe eigene gelukzaligheid, voor welke gij haar geschapen heht, te genieten, ontvang tot boete harer gebreken, hot goddelijke bloed, dat op dit altaar voor haar gaat vloeijen, en dat al de zonden der wereld wegneemt.

Wat mij aangaat, o regtvaardigo Regter van loven-den on doodon! treed nog niot in het oordeel met uwen dienaar, die u bidt; maar maak, dat ik mij zolven van nu af reeds 'strengelijk oordeele, en uwe verbolgenheid spoedig bevrodige door waardige vruchten van boetvaardigheid, ton einde ik eenmaal de vree-selijke slagen uwer geregtigheid ontgaan mogo.

Voor eene gezongene Mis zal uien hier ie vitbrei-ding van het prosa Dies iras kunnen lezen.

(J dag van schrik, o jammerlijke dag! waarop een vergramde God, wreker der misdaden, oindo-lijk, volgens de godspraken dor profeten, liet uitgestrekte heelal, en al wat hetzelve bevat, door eenen vloed van vuur in ascli zal verkeereti.

Wolken schrik , welke verwarring, welke ontsteltenis zullen a le harten bevangen, wanneer die vrooselijke Rogter mot bliksems gewapend, op zijnen troon zal komen noderzitton, en alle menschen tot eon naauwkeurig onderzoek en een streng oor-doel van al hunne werken voor ziek zal roepen.

do vier hoeken der aarde iu ontsteltenis, deze schrikwekkende woorden doen weergalmen : Booden staat op , komt verschijnen voor de vierschaar des oppersten lieg Iers! Op het eerste geschal dezer bazuin , en in een oogenblik zal dlt;i asch weder bezield worden, en alle doodon zullen uit do graven opstaan om zich ter plaatse te begeven, werwaarts God hen roept.

Üe ontstelde dood, aan de stom van God gehoorzamende, zal de prooi wedergeven, welke hij genomen had: en de natuur, iu ijzing en vorslagenheid, zal haren Schepper hulde bewijzen, door do ijssolijke omwenteling, welke zij zal oudergaau hebben.

Alsdan zal intogenwoordigheiddcrgehoele wereld, dit boek van leveu eu dood worden geopeud, waarin met vurige letters zullen gesehreven zi in al do daden der menschen, al do werken, die in dit oordcel tot straf en de zondaars tot vcroordocliug mootcn verstrekken.

Hoeveel wangedrogten van goddeloosheid, hoe veel verborgenezondeu, hoeveel otibekcndegruweldaden zullen alsdan het daglicht zien, eu de verworpelingen, ten toon gestold voor do o igaii van de vergaderde wereld, mot eene eeuwige schaainte overdekken !

Ik zal zelf o mijn God, o mijn Kegter! voor uwe geduehto vierschaar verschijnen, ik zal, iu al do strengheid uwer geregtigheid, onderzocht en geoordeeld worden. Helaas! wat zal ik, misdadige, kunnen antwoorden; en wie zal mijne verdediging op zich

Koning der heerlijkheid, Koning der Magten! tot u alleen, tot uwe goedertierenheid kan ik mijne toevlugt nemen; gij zijt de God van wraak, wel is waar maar gij zijt ook de God van barmhartigheid ; ontferm u mijner, en vergeet in dien dag uwer regtmatige verbolgenheid, uwe onuitsprekelijke goedheid niet.

O Jesus, o aanbiddelijke Zaligmaker! gedenk, dat gij op aarde gekomen zijt, om mij zalig te maken; ik ben het werk uwer handen en de prijs uws bloeds, verderf den prijs niet, die u zoo veel gekost heeft.

Liefderijke Herder! gij hebt mij met zoo veel goedheid gezoeht, wanneer ik u, als een verdwaald schaap, vlugtte; vlekkeloos Lam! gij hebt u voor mij aan het kruis opgeofferd, dat zoo veel arbeid niet nutteloos zij; dat zoo veel bloed, en zulk dierbaar bloed niet vruchteloos gestroomd hebbe.

Regtvaardige, almogende God ! doe mij de uitwerkselen uwer goedertierenheid gevoelen; wees mijn Zaligmaker, mijn Vader , vóór dat gij mijn Uegter wordt; voorkom den dag uwer geregtighedon, en vóór dat deze dag uwe wraak, uwen billijken toorn togen mij wapene, vergeef mij mijne zonden, welke ik verfoei.

Ik bon misdadig, maar ik zucht over mijne misdrijven, mijn aangezigt is met schaamte overdekt, mijn hart van droeflieid verbrijzeld: laat u. bewegen op hot zien van mijne tcancn en van mijn berouw.

Eeno boetvaardige Magdalena, een rouwige en bedroefde moordenaar, hebbengenado in uweoogen gevonden: naar hun voorbeeld durf ik nog in u hopen: de schatten uwer barmhartigheid zijn nog niet uitgeput; gewaardig u, niettegenstaande mijne onwaardigheid, oenige heilzame uitstortingen der-zolve over mij te doen.

Ach! ik weet hot, de stom mijner verzuchtingen is niet waardig, tot iu uw hart te komen; maar neem in u zeiven, in uwe goedheid de beweegredenon voor mijno vergeving, en maak, dat ik door mijnen tranenvloed de eeuwige vlammen, welke ik zou verdiend hebben, moge uitblusschen.

Wanneer uwe Engelen do goeden van de kwaden zullen komen scheiden, ach! God van goedheid, verwerp mij dan niet aan do linkerhand mot do verdoomden, veroordeeld om u nimmer te zien; maar stel mij aan uwe regterhand met uwe uitverkorenen, bestemd om u eeuwig een loflied te zingen.

En wanneer gij de goddeloozen in de kolken der wraaknemende vlammen zult nederstorten, roep mij alsdan met do regtvaardigeu tot hot eeuwige bezit

Ik herhaal het nog, en beken het, o mijn God! ik kan u niets dan do stem mijner zuehten en de nitboezemingen van mijn hart doen hooien; heb deernis met mijne ziel, en zoo gij de eerstelingen van mijn leven niet gehad hebt, heb dan van hetzelve datgene, wat mij tot den laatsten mijner dagen nog overblijft.

Neen, niets treuriger, niets vreeselijker, dan deze jongste dag, deze dag van wraakneming: zoo gij ons volgens uwe strengheid oordeelt, zal geen levend mensoh in uwe oogen geregtvaardigd worden; op uwe goedertierenheid alleen kan dezondigemenseh hopen.

O goede Jesus! open dan den schoot uwer barmhartigheid voor onze lijdende broeders, voor welke wij u bidden, en ontvang hen, benevens ons, eenmaal voor eeuwig in do eeuwige rust. Amen.

O goddelijke Zaligmaker! die op dit altaar gaat nederdalen, gij zijt dat levende water, hetwelk tot het eeuwige leven springt; gij zijt dat hemelsehe manna, hetwelk belet den dood des zondaars te sterven. Gij zelf hebt verklaard, dat hij, die vab levendmakend vlee.ich eet en uio zuiverend Hoed drinkt, het eeuwige leven zul hebben, en gij he.n ten jongsien dage zult doen verrijzen; gij hebt gezegd, dat hij, die zich met u voedt, in u blijft, en gij in hem.

O goddelijke Verlosser! die do opstanding on het leven zijt, die zielen, die nog ver van u zuchten, hebben zich met uw vloesch gevoed, zij hebben uw bloed genuttigd; gij zijt in hou gdkoraon, en zij hebben slechts eeno en dozolfde zelfstaudigheid met u uitgemaakt; vervul nu in hen de beloften uwer barmhartigheid; aanhoor hun klagen; laat u door hunne verzuchtingen bowogea, verwijder niet langer degenen van u, welke uwe eigene lidmaten geworden zijn. O Jesus, o mijn Zaligmaker! gij, die uwen vrioud Lazarus uit het graf hebt doen opstaan, gij, die deze heilige zielen uwer vriendschap ook waardig geacht hebt, doe hon even als Lazarus verrijzen, door hen uit bunnen akoligon kerker t.e trokken, die voor hen het. treurigste, het verschrikkelijkste graf is, omdat zij daarin ver van u, die hun leven, hunne hoop, hunne liefde, hun heil zijt, wederhouden worden. Gedenk, dat gij uw bloed voor hen vergoten hebt, het smeekt om genade; zoo uwe bolecdigde Godheid nog niet bevredigd is, neem dan zelf, in den onuitputbaren schat der verdiensten van uw smartelijk lijden, de voldoening, welke uwe heiligheid nog eischt.

Ofschoon ik slechts oen sterfelijk on zondig schepsel ben, draag ik u, o waarlijk levende en eeuwige God door de handen des pri sters, welke hier de bediening uwer Kerk, altoos heilig in uwe oogen, waarneemt, die vlekkelooze Hostie en dien kostbaren Keikop, die in liet ligohaam en bloed van Jesas Christus, uwen Zoon moeten veranderd worden; outvang Hoer! deze offerande, als oen welriekend reukwerk, on laat toe, dat ik mot dit heilige offer vereonige do opdragt van mijn ligchaam en van mijne ziel, van mijne goederen, van mijn lovou, on van al wat mij toobe-

smarten en de folteringen ontga van de ballingschap, b waaruit ik smeek, de zielen te verlossen, welke mij zoo veel modelijden inboezemen, en die, nog meer dan ik, u moeten bewegen, dewijl gij bon besproeid ziet, met hot bloed uws ecnigen Zoons,

Reinig mij, Heer! in het. bloed van het Lam, opdat ik van alle vlekken gezuiverd, en met het bruiloftskleed uwer genade versierd zij, eu gij met welbehagen de gebeden moogt aauhoorea, welke ik tot u stier voor do lijdende zielen, die gij in het vagevuur wederhoudt, en opdat, ik zelf eeus met haar aan het gastmaal, dat gij voor uwe uitverkorenen in don hemel bereidt, moge toegelaten worden.

e- mijne zwakke stem met de gezangen der gelukzalige geesten pare : en dat ik, in de plaats van onze

i. ballingschap herhale, her-geen zij in het verblijf der heerlijkheid eeuwig zingen: lleilirj. Heilig, Heilig,, is

•s niet slechts voor mij, maar ook voor mijne overledene broeders te bevredigen, en om voor mij en voor

Wij offeren u, almogende God ! met diepcu ootmoed de geschenken, die hier op uw altaar tegenwoordig zijn, door Jesus Christus onzen Zaligmaker en Opperofferaar.

Maak, dat het geheim zijner voreeniging met ons eene opregte liefde in ons daarstelle voor al zijue ledematen, voor alle gcloovigen, verspreid over do aarde, die nog te midden der bekoringen en gevaren des levens voor de hemolsehe heerlijkheid strijden, en voor de zielen , die de strikken dezer wereld reeds ontkomen zijn, maar die lijden door de wonden , welke zij in den strijd voor de zaligheid bekomen hebben.

opvolger van dou H. Petrus, stedehouder van Josus _van Christus, zigtbaar Opperhoofd uwer Kerk, don Herder der herders , met wien wij in gomoeusehap moeten

zijn, om door u niet verworpen te worden ; over al o de bedienaars van de katholieke, apostolische en room- _waa

vrienden en vijanden; over allen, aan wie ik tot _en ] gelegenheid van zouden zou kunnen verstrekt heb-ben; over al degenen, die met mij in dit verhe-venc offer tegenwoordig zijn ; over alle geloovigen.

Moeder, uwe Apostelen, uwe Martelaren, en al- bw len , die uw hemelseh hof uitmaken , voor ons van uwo eindelooze Majesteit afsineeken.

Toen hij den dag van ziju lijden zagnaderen, dankte oi Hij u hiervoor met eene volmaakte onderwerping aan

geven; dit goddelijke slagtoffer gaat uit den hemel op g dit altaar afdalen, om zieh voor uwe oogeu in eenon

staat van vernedering te stellen, en om u tot boetiug vour de zonden der wereld, zijn ligciiaam en bloed op te offeren. Gewaardig u dan, uit aanmerking van hetzelve , u onzer to erbarmen.

O Jesus, mijn Zaligmaker! waarachtig God en waarachtig mensch, ik geloof, dat gij wezenlijkin deze heilige Hostie tegenwoordig zijt; ik aanbid u aldaar uit geheel mijn hart; gij zijt mijn Opperheer en Meester; gij hebt mij hot leven gegeven, waarom kan ik het u niet opofferen, om mij te straffen voor dat ik u hot uwe aan het kruis heb doen verliezen ?

O dierbaar bloed, dat voor ons op den Calvarieberg vergoten zijt geworden, ik aanbid u. Genees mij, heilig mij; o Jesus! ik geloof in u; ik hoop, dat gij, mijne bede zult verhooren; ik dank u, ik bemin u, ik wijd mij voor altoos aan u toe.

Dat de wezenlijkheid ou de gedachtenis te gelijk van een zoo magtig slagtoffer, zuiver, doch mot onze zonden beladen, ter dood gebragt en verrezen , lijdend en verheerlijkt, hetwelk de eeuwige priester, volgeus de orde van Melchisedech, ons bevolen heeft u voor do levenden en de dooden op te dragen, ons aangenaam make iu uwe oogen, en ons barmhartigheid doe verwerven.

Zoudt gij ons die weigeren. Heer! wanneer wij, om die over ons to trekken, u een offer opdragen, eindeloos zuiverder, eindeloos verdienstelijker dan hetwelk u eertijds uwe heilige Patriarchen opdroegen, en dat gij echter zoo gunsiig aangenomen hebt?

dit offer, uwen Zoon, door dezen middelaar, waardig door u verhoord te worden, door dezen Engel van uwen raad, dien gij op aarde gezonden hebt, om er onze verlossing, onze zaligheid te wezen, wij smoeken u de vruchten zijner opoffering aan al de leden uwer Kerk toe te voegen.

Eeuwige Vader ! dat de kracht van hot bloed van Jesus Christus doordringe tot in de afgronden, waar uwe gcregtighcid uitgeoefend wordt op die zielen, welke, ofschoon regtvaardig, u nogtans nog iets verschuldigd ziju. Dat dit verzoenende bloed over hen loeije als een weldoende dauw, die licn verfrisclr m den brandenden dorst, die hen verslindt, en dat zij, uit hunne schrikkelijke folteringen verlost, spoedig in de plaats van hunne rust on des eeuwigen vredes overgaan.

Gij kent. Heer, de gcloovigon, in welke mijn hart heden een bijzonder belang stelt, gewaardig u deze ook te ondcrschciden in de toevoeging, welke gij hun doen zult van de vruchten dezer offerande.

Maak, bovendien, o God, dat wij na hier op aarde door oen heilig en boetvaardig loven de be-leedigingen, welke wij u ongelukkiglijk aandeden, geboet te hebben, eens op nieuw mogen vereenigd worden met die zielen, welke wij liefhebben , om voor altoos mot hen, in den hemel, uwe onuitputbare barmhartigheden, jegens de berouwhebbende en boetvaardige zondaars, te mogen vieren.

Wij stellen , Hoer ! al ons vertrouwen in dit voor ons geslagtofferde Lam , dat de bron aller gaven is, en de verdiensten uitmaakt van alles, wat in den hemel, op de aarde en in het vagevuur is.

Welk geluk voor ons, u onzen Vader te mogen noemen! Dit is ook de grootste vertroosting onzer broederen, die i» de plaats van zuivering lijden. Onophoudelijk heffen zij hunne mot tranen bevochtigde oogen tot u op, zij strekken tot u hunue bevende armen uit om van u den bijstand, de barmhartigheid van den besten der vaderen af te smeeken. Zij verdienen, oneindig beter dan wij, onder het getal uwer kinderen gestold te worden; haast u om hen te helpen.

Dat uw heilige Naam door hen verheerlijkt worde; dat zij ten spoedigste uw rijk binnen treden : dat hot ged uld, waarmede zij de smarten en pijnen, hun door ii opgelegd , verdragen, aanzette om spoedig de slagen uwer gerogtigheid op te schorten,

Geef hun heden het brood, naar hetwelk zij zoo vurig haken; dat zij, na govood to zijn geweest met het brood van drooflieid, verzadigd worden door het levende brood, hetwelk do bezitting is van n zolven, waarnaar zij hongerig zijn.

O teedcre en barmhartige Vader! vergeef hun en ook ons, al de misdrijven, waardoor wij uwo heiligheid beleedigd hebben; verleen ons de genade om over al do bokoringen on al de vijanden onzer zaligheid te zegevieren; behoed ons van do zonden, hot grootste van alle kwaad, opdat wij do slagen uwer verbolgenheid niet over ons trokken; want het is verschrikkelijk te vallen in de handen van den leveuden God.

Lam Gods! dat door uw geduld, in uwe opoffering, onze verzoening verdiend hebt, scheuk ons en ouzen overledeuen broedors, dieu vrede met God, die alle gedachte , alle gevoel overtreft.

scheidsmuur, welko de zonden tussclien ons en uwe heiligheid gemaakt hoeft, en doe het eeuwige licht over die ongelukkige zielen oprijzen.

Lam Gods! wiens barmhartigheid grenzeloos is , gij, dio u opgeofferd hebt, om de zondaren zalig te maken, aanschouw goedgunstig do broeders, die in liet bitterste berouw over hunne zonden gestorven zijn, en wier jongste zucht eeno liefdezucht tot u geweest is; Iaat u bewegen door hunne benaauwdheden, vvisch het nog overblijvende hunner vlekken uit, en ontvang hen, van nu al', in het gezelschap uwer Engelen en Heiligen, ü gij, die geheel goedheid, geheel zachtmoedigheid, geheel barmhartigheid zijt. Geel' hun eindelijk den kus van verzoening en do eeuwige rust in den schoot uwer heerlijkheid.

Helaas, Heer Jesus! het is maar al te waar, dat ik niet verdien u te ontvangen, ik heb mij daartoe door mijne zouden onwaardig gemaakt; maar ik verfoei ze ; gewaardig u dan mij door uwe genade te reinigen , opdat ik deze uitstekende gunst spoedig moge verdieneu, en de onwaardigheid mijner gebeden den zoeten invloed uwer barmhartigheden niet langer belette, die gereed zijn om zich over do zielen, die naar u verzuchten, uit te storten.

O mijn liefderijke Jesus daar ik heden het geluk niet heb van met uw aanbiddelijk vleesch ge voed te worden, laat dan ten minste toe, dat ik u in den geest en met het hart ontvange; dat, ik mij met u door het geloof, de hoop, de liefde en een volmaakt berouw ver-oenige. Ik geloof in u, ik bomin u uit ganseher harte, ik zou wenschen in slaat te zijn u in dit goddelijk

Saoramont met al dc heiligheid te ontvangen, welke gij van mij verlangt. In deze godvruchtige gesteltenis welke gij zelf mij inboezemt, en dio ik u smeek steeds meer en meerjn mijne ziel te doen aaugrooijen, bid ik u nogmaals, o God van liefde, oen einde ts stellen aan de folteringen mijner bedrukte broeders, hun de deur uws heiligdoras te ontsluiten, en hen in het land dor levenden toe te laten; ik deel, door mijn medelijden, in hunne smarten: noem in dank aan dit geToel, waar mede gij mij, uit liefde tot hen, bezielt, opdat ik bewogen woide om voor hen vurige smeekingen tot u te stieren; maar verhoor inzonderheid de stem van uw eigen bloed, dat uit het diepste des afgronds, waarin zij wederhouden worden, tot u roept, om uwe barmhartigheid af te smeeken.

Edelmoedige Zaligmaker ! het geringste gedeelte uwer genade is oneindig dierbaar: ik heb het gezegd, ik ben niet waardig gelijk uwe vrienden, aan uwe tafel te zitten; maar laat ton minste toe, dat ik de brokkelingen verzamele, die van dezelve afvallen, gelijk de Cananeescbo vrouw zulks verlangde; maar dat ik geene uwer inspraken veronachtzame, daar deze onachtzaamheid u zou kunnen noodzaken mij er geheel van te borooven.

Maar ook, dat mijne lijdende broeders de onvolmaaktheid, die mijne geboden en gesteltenis vergezeld heeft, niet ontwaren; geef slechts acht op do eindelooze verdiensten, welke gij voor hen en voor ons verworven hebt. Het is de hoop. welke deze mij inboezemen, die mij verstout u, even als uw dienaar Jacob, een heilig geweld aan te doen, en tot u, in denzelfden geest als hij, te zeggen; Noen, Heer, ik zal u niet laten gaan, voor dat gij de verzuchtingen, welko ik voor mijne lijdende broeders, die ook, o Jesus, onze

O Hoer, ouze God! verhoor do gebeden, welke ik, door uwen dienaar, iu de naam uwer heilige Kerk, tot u stier onder de bescherming eens verzoenoffers, dat u immer oneindig aangenaam zal wezen, en welks vrijwillige opoffering al de zonden dergenen wegneemt, welke oen opregt leedwezen hebben. Het is met uwe Kerk, dat door de verdionston van haar goddelijk Uooid, dat wij eone laatste poging durven aanwenden om uwe gerogtigheid te ontwapenen. Gowaar-dig u dan. Heer! do smeekingen uwer Kerk, en boven alles de meer dan overvloedige voldoeningen van uwen goddelijkeu Zoon, te ontvangen, opdat do ziel van uwen dienaar N...., van uwe dienares N...., gereinigd worde van al do vlekken, waarmede zij op deze zondige aarde bezoedeld is geworden, en zij heden hot vaderland der Heiligen moge binnentreden, om aldaar door uw hoil gelukkig to wezen in eeuwigheid. Door Jesus Christus uwen Zoon, onzen Hoer. Amen.

Antio. Uoü voor hen uw goddelijk licht verschijnen , dat nimmer zal uitgedoofd worden.

Gelief, o mijn God! bij deze gunst, welke ik u, in veroeniging met uwe Kerk,voor onzec vorledone broeders vraag, nog diegene te voegen, welke ik voor mij zeiven van-u afsmeek. Maak,dat ik, aan hen denkende, dikwijls mijnon naderenden dood, het oordeel, dat

op dezelve moot volgen, en de eouwiglieid, die de weinige dagen van mijne ballingschap in derse wereld zal eindigen, herinnere. iJat deze heilzame gedachte, steeds tegenwoordig aan mijnen geest, mij aauspore, om de beleedigingen waaraan ik mij jegens u heb pligtig gemaakt door cene opregtc boot vaardigheid te boeten, om iu hot gebed sn in de waakzaamheid te volharden, ten pinde voortaan de zonde to vermijden en om ten laatsiu te verdienen, gelijk uwo regivaar-digen te sterven, wier dood slechts een zoele slaap is, gevolgd door cene spoedige ontwaking in hot heerlijke gezelschap uwer Engelen en Heiligen. Ik smeek u hierom, door de eindelooze verdiensten van Jesus Christus, uwen Zoon, onzen Heer, die leeft en heerscht mot n en den heiligen Geest, in dezelfde goddelijke eenheid, gedurende alle eeuwen der eeuwen. Amen.

Om sieh te huis met het 11. MisofTt-r te vereenigen , wanneer men wegens onpasselijkheid of ceuig; ander heietsel hetzelve niet kan bijwonen.

Heer, Koning van Hemel en aarde! in de berooving waarin ik mij bevind van het geluk van tegenwoordig te zijn bij de verhevene offerande, in welke uw goddelijke Zoon zich gewaardigt, de opoffering voor ons te vernieuwen, welke hij eens op eeno bloedige wijze op den Calvarie-berg voltrokken hooft, door al zijn bloed te vergieten, en door zijn leven, voor do vergiffenis onzer zonden, op te offeren, gewaardig u in dit oogenblik ten minste mijn leedwezen gunstig aan te nemen, en mijne hulde en gebeden met barmhartigheid te aanvaarden, alsof ik mij in het midden diergenen bevond, welke uwo altaren omringen. Ik vereenig mij dan met die offerande, welke thans opgedragen wordt, on steunende op de verdiensten van de alleiheiligste Maagd, van alle Engelen en

162 GEBEDEN VOOR OVERLEDENEN, ENZ. vau alle Heiligen, wier bijstand ik verzoek, ver-eenigd met uwe heilige Kerk eu met al de Christenen, die op dit oogenhlik het geluk hebben het allerheiligste Misoffer bij te wonen, zeg ik tot u, al wat zij tot u zeggen. Met hen aanbid ik uwe grootheid, en erken mijn' niet; ik belijd en verfoei mijne zonden; ik dank u voor al uwe weldaden, loof uwen heiligou uaam. Met hen verzucht ik over mijne ellende, en smeek ik u dringend mij al de genaden te verleenen, die mij zoo hoog noodig zijn; ik vraag u die, en verhoop ze door de eindelooze verdiensten van dat zoo zuiver, zoo heilig slagtoffer, welks stem voor uwen troon vermogender is, dan die van al onze zonden. Daar het mij bewust is, dat wij niet in de wereld ziju dan voor u, draag ik u mijne werken, mijne bezigheden, mijne moei-jelijkheden, mijn lijden op, welke ik tot boete mijner zonden aanvaard, eu bid u van mij vooral met liet licht van een waar geloof, de genade te vergunnen van beveiligd te worden tegen de listen van zoo vele vijanden, welke ik in mij zeiven te bestrijden heb, en van bewaard te worden van de zonde, het eenige ware ongeluk, dat mij in dit leven kan wedervaren, opdat ik, in uwe liefde levende en stervende, u eeuwig moge zegenen en loven in den hemel. Amen.

;e Kerk, die onze wieg heiligt, en die met eene zoo verhevene en eerbiedwaardige bescherming het kindje omgeeft, dat 'zijne intrede in dit Jal van ellende doet, verzuimt niets om den mensch dan eerbiedwaardig te maken, wanneer hij, aan den eindpaal zijner loopbaan gekomen, in het graf nederdaalt» om aldaar het vonnis te ondergaan, dat hem veroordeelt, om tot stof weder te keeren. Ééne zaak vooral treft ons in deze lijkplegtigheden. Van den eenen kant zijn het de ouiers, nabestaanden, vrienden, kinderen in tranen smeltende, en het dof geluid der doodsklok, terwijl men in den heiligen tempel niets dan rouw-beelden ontmoet; van eenen anderen kant is het de Kerk, die zingt, die voortdurend zingt. Welk onderscheidl Welke tegenstrijdigheid ! Kan eene Moeder bij den dood van haren zoon een gezarg aanheffen? En is de Kerk niet de teederste der moeders? O! ongetwijfeld bemint de Kerk ons met eene lief Ie, die des te levendiger is , hoe edeler zij bevonden wordt; pogen wij haar hart te beseffen. Bewaarster der beloften van onsterfelijkheid , verkondigt zij die luide in de tegenwoordigheid des doods ; zoo er tranen in hare stem zija, is er echter ook vreugde. Zij weent; maar, gelukkiger dan Rachel, troost zij zich en ons tevens, omdat zij weet, dat hare'zonen haar terug

gegeven worden. Alzoo ziet men in de tranen der nabe staanden en vrienden de natuur, terwijl men in de ge zangen der Kurk de troostende taal des geloofs hoort

De geestelijkheid begeeft zich processies gewijze naar het sterfhuis des overledenen. De pastoor of de priester, die hem vervangt, zegt, vóór dat men het ligchaam wegneemt, gewijd water op de kist sproeijende: Requiem ceternam, enz. Heer! geef hsm de eeuwige rust, en het licht, dat nimmer verduisterd wordt, flikkert steeds voor zijne oogen.

Vervolgens zegt men den Psalm: Miserere mei, Deus, Ontferm u mijner! o God! enz. Men zegt dien met twee kooren. Inderdaad, er zijn twee stemmen in deze sombere en treurige gezangen: de stem der geprangde en ontstelde ziel, die Gods oordeelen vreest, en die der ziel die hare hoop voelt herleven op het zien van de verlossing des Heeren, die al de ongeregtigheden van Israël wegneemt.

De wegdraging van het ligchaam, geschiedt processies gewijze, zoo als de komst der geestelijkheid naar het sterfhuis heeft plaats gehad; het kruis, als onderpand der hoop en teeken der opstanding, gaat den stoet vooraf, die gedurende den togt Psalmen leest, getrokken uit de getijden der overledenen. Eene bel, aan het hoofd der processie, doet bij tusschenpoozen haar somber doodsgelui hooren, om al de geloovigen , welke door hunne bezigheden in hunne woningen wederhouden worden, tot het gebed uit te noo-digen, om hun deze heilzame vermaningen te geven : Heden uw broeder, morgen gij.

De overledene wordt in de Kerk gedragen, in de kerk, alwaar hij zijne christelijke loopbaan begonnen heeft, en alwaar hij ze nu eindigt. Welke toenadering tusschen de wieg en het graf, tusschen het doopsel en de begrafenis! Te midden van den somberen toestel , die het ligchaam omringt, ziet men fakkels llikkeren. De:'.e zijn het teeken van het geloof en de liefde des overledenen; zij zijn het blijde zinnebeeld zijner aanstaande wederkomst tot een beter leven, zij zijn het onderpand, dat de droefheid des christens in vreugde zal herschapen worden. Alzoo .stellen het tegenwoordige en het toekomende leven, de tijd en de eeuwigheid do bestemde plaats voor hunne bijeenkomst of toenadering rondom de doodkist: de eene met zijne tranen en teleurgestelde verwachting, de andere met zijne vreugde en onsterfelijke belofien.

De kerk binnentredende , herhaalt de geestelijkheid den Psalm Miserere, en men gaat de doodkist voor het altaar nederzetten; het is alzoo, dat de Kerk hare genegenheid betoont voor het kind , dat haar zoo even is ontrukt: zij wil het als volgen voor den troon van den Opperregter, tegenwoordig zijn bij het vonnis, hetwelk Hij velt, en daar zijne barmhartigheid nog voer den overledene afsmeeken.

De heilige Mis begint en spoedig doet de statige stem der zangers de heilige gewelven van het prosa Dies irce weergalmen. Niets is ontzagwekkender, niets geschikter om ijzing en schrik in te boezemen, dan dit gezang over den dood en het laatste oordeel, het is nog meer tot onderrigting der levenden, dan tot verkwikking der overledenen, dat de Kerk hetzelve doet zingen. De dood met zijne graven en kilstof, het oordeel met zijne schrikverwekkende teekenen en strengheden worden beurtelings voorgesteld. Alsdan, om de ontstelde ziel een weinig op te beuren, komt een laatst woord, oen woord var. zalving en hoop, de ooren trelTen , en blijft het u in het hart, als het gevoel, dat hetzelve moet beheerschen.

Na de Mis komt de geestelijkheid zich rondom de doodkist scharen voor de openlijke vrijspraak en men zingt den tegenzang: Libera me, enz. Verlos mij Heer! van den eeuwigen dood, in den schrikkelijken dag, wanneer de hemelen en de aarde zullen geschokt worden , wanneer gij hel heelal door vuur zult komen oordeelen. Ik sidder. ik hen met schrik bevangen , bij het naderen van het onderzoek , hetwelk gij gaat doen van mijne werken , bij het naderen van uwen troon, wanneer hemel en aarde zullen omver ge' worpen worden. O dag van verbolgenheid , dag van rampspoed en ellende. plegtige dag, en dag van vreeselijke bitterheid , xoanneer gij hel heelal door het vuur zuil komen oordeelen I

In dit treurige en hartroerende gebed, is het de doode, die spreekt en men gelooft Jonas te hooren, uit het diepste des afgronds en uit de ingewanden van den walvisch , waarin hij levend besloten was, tot God roepende: Verlos mij , Heer ! verlos mij , en dat de duistere afgrond over mij niet gesloten worde.

De priester zegt alsdan met luider stem: Heer! ontferm u onzer, en het koor antwoord: Christus I ontferm u onzer.

Nadat de priester de smeeking ; Heer! ontferm u onzer, er nog bijgevoegd heeft, heft hij het Paler Nosier aan, hetwelk hij in stilte vervolgt. Middelerwijl gaat hij rondom de doodkist en besproeit die met gewijd water; dit is eene laatste zuivering voor den overledene, daarna bewierookt hij dezelve, en deze wierook herinnert aan het gebed der Kerk voor haren afgestorven zoon, en aan den goeden geur der deugden, welke deze christen beoefend heeft, en dien hem nu ten hemel doet opklimmen, gelijk de damp der reukwerken opstijgt. Zal het aldus met ons gesteld zijn? Wat antwoordt ons leven?

Het oogenblik voor het vertrek naar het kerkhof is gekomen. «Vaarwel, gij kerk, waarin ik het Doopsel ontving; «vaarwel geheiligde predikstoel, van waar de woorden van «zaligheid als een verkwikkende dauw over mij nederdaal-«den; vaarwel, vierschaar van barmhartigheid, waar ik zoo «menigwerf, met de vergeving mijner zonden, vaderlijke «raadgevingen en onuitsprekelijke vertroostingen ontving; «vaarwel, geheiligde Tafel, waaraan mijn God mij met zijn «onsterfelijk vleesch voedde; vaarwel, mijne ouders, mijne «bloedverwanten, mijne vrici.de.i mijn ecntgenoot, mijne «gade, mijne kinderen, vaartwel tot de algemeene ver-«rijzenis.quot; Ziedaar wat dat laatste vertrek van de kerk naar de begraafplaats zegt. Ook verdubbelen de tranen, het gejammer der nabestaanden in dien p'.egtigen stond. Wat doet alsdan de godsdienst? met eene /oetluidende stem geeft zij hetteelien des vertreks, deze verhevene woorden zingende : Deducint Anyeli, enz. Dut de Emjelen u naar het Paradijs geleiden; dal de Martelaren u te ijemoet komen en u de heilige stad Jeruzalem doen binnentreden; dat het iioor der Engelen u ontoange , en u met den eertijds behoef' ligen Lazarus de rust en het eeuwige heil doe deelen.

Alzoo, terwijl de weenen Ic natuur aan den eindpaal der reis niets ziet dan een kerkhof, een kerkhof met zijne treurige geheimen van ontbinding en verrotting, toont de godsdienst, glinsterende van onsterfelijkheid, ons het Paradijs met zijne vreugde en zijn gelik, en een nieuw troostwoord zal op het graf uitgesproken worden. De priester, een weinig aarde in het graf werpeade, zegt: Dal hel stof in de aarde icederheere , waaruit hel gekomen is, en dat de geest lot God ga , die hem gegeven heeft. Dal hij in vrede rush. Amen,

Na eene laatste besproeijing met gewijd water wordt het graf gevuld, en het kruis dat op hetzelve geplaatst wordt, duidt aan, dat aldaar het stoffelijk overblijfsel eens christens rust, die geleeft heeft vol hoop, en die met vertrouwen den dag van de algemeeno opstanding verbeidt. Troostvolle gedachte! H. Godsdienst, wees gezegend 1 In dit graf, waarop een kruis prijkt, gelijkt de christen op eenen afgematten reiziger, die de j-.oetste rust gen et onder het lommer van eon' boom, in afwachting, dat het uur kome om zijnen weg voort te zetten.

Nadat de plegtigheid der begrafenis geëindigd is, keert de geestelijkheid weder naar de kerk , zeggende den Psalm: De profundis, enz Uit de diepte heb ik tot u geroepen. Heer! enz.

1. Uit de diepte mijnor ellende heh ik tot u fje-roepen: Heer! Heer! verhoor mij tie stem.

In don afgrond der akeligste ellenden gedompeld, gebukt onder hot gewigt mijner ougoregtighe-den, kan ik mijn lioofd niet hemelwaarts verheffen, mijne stem alleen kan zich doen hooron , en het is tot u, dat ik mijne smeekbede stier; ogij, die mijn God zijt, mijn oenige Vertrooster en mijn eenige Zaligmaker! gewaardig u mijno verzuchtingen to rer-hooren, en laat u door mijne tranen bewegen.

Heer! God van inschikkelijkheid, gewaardig u van uwen verheven troon, op het geluid mijner zwakke en klagende stem, uwe oogon neder te slaan op de augstvalligheden, die mij verslinden. God van goed-

heid, zoudt gij weigeren een ootmoedig gebed, dat voortkomt uit een rouwig en door droefheid verbrijzeld hart te verhooren; gij die uwen roem stelt in de grootste boosheden te vergeven, wanneer gij tranen van berouw ziet vloeijen ?

Ik weet, wel is waar, dat, zoo uwe kastijdingen moesten geregeld worden volgons de grootheid mijner beleedigingen, gij op mij slochts blikken van verontwaardiging en toorn zoudt werpen; de regtvaardige zelfs zou in uwe oogen niet heilig zijn,indiongij hem volgens de strengheid uwer geregtigheid oordeeldet; wat zou er dan van mij ,groote en wederspannige zondaar geworden! Ook is liet uwe overgroote goedertierenheid, welke ik inroep die van den teedersten dor vaders, die den dood van eenen misdadigen zoon niet wil, maar sleehts zijne wederkeering en zijn leedwezen verbeidt, om hem zijne vriendschap weder te schenken.

4. Omdat er bij u genade is: en om uwe wet heh ik u, o lieer! langmoedig afgewacht.

Gij zijt de wezenlijke goedheid, o mijn God ! Uwe barmhartigheid en uwe geregtigheid hebben elkander ontmoet, om elkander den verzoeningskus te geven; gij liebt u zei ven cone wet gemaakt, uwe teederheid waardig, eeno wet, om diegene genade te schenken, welke tot u, in de opregtheid van hun hart wederkeoren; gij liebt beloofd hunne on-geregtigheden ver achter u te werpen, om ze nimmer te herdenken; o genadige God! dat die vertroostende belofte in mij vervuld worde!

5. Mijne ziel heeft op zijn woord gewacht, mijne ziel heeft op den Heer gehoopt.

Ja, het is do troostvolle bolofto, die mij gemst stelt in mijuo rcgtmatigo angstvalligheden. Op deze zalige gedachte herleeft ds hoop in mijn hart, on do ontsteltenis mijner ziel bedaart. Uwe woorden van goedheid zijn voor mij, Heer! die engel, die bode uwer genade en barmhartigheden, welke mij uit de diepte van den afgrond gaat redden, waarin ik door mijne schuld gevallen ben, waarin ik, zonder uw edelmoedig en onuitputbaar mededoogen, geene andere toekomst dan de wanhoop te verwachten had.

O Israël ! o bevoorregt volk ! stel al uwe hoop op de barmhartigheid van uwen God ! dat de eerste stralen van den dageraad u zijne goedertierenheid aankondigen ; en wanneer de nachtelijke duisternissen do aarde met hunnen dikken sluijer bedekken, verhef dan nog uwe verzuchtingen en wenschen tot dien God van goedheid, die ons nimmer verlaat, die steeds bereid is ons Ie aanhooren, en te ontvangen, wanneer alles buiten Hom ons verlaat.

Vruchteloos, o mijn God! zouden wij onze gebeden tot sterfelijke menschen stieren; vruchteloos zouden wij leniging onzer smarten zoeken in de vertroostingen dezer aarde; dit zou steunen zijn op een zwak en broos riet; maar gij alleen kunt ons helpen, in u alleen vinden wij barmhartigheid en mededoogen. Gij moot eens onze regter zijn; maar nu wilt gij nog wel onze redder wezen, en ons eeno verlossing bereiden, die des te overvloediger is, naarmate onze ellenden dieper geweest zijn, hot is alzoo, dat gij BO S ' '

O! laten wij zijnegrcnzelooze goedheid room toe-zwaaijen, en dat on/e dankbaarheid voor altoos zijne weldaden evcnaro. Hij redt het volk, dat Hem bemint en zijne beleedigingcn boweont, eu hij doet liotzelvo gevoelen, dat Hij odelmoodig genoog is om do genade en onschuld to doen overvloeijen daar, waar do boosheid overgevloeid boeit. Het hart des zondaars is een diepe afgrond van boosaardigheid en bedorvenheid, cn hot hart van onzen God is een onuitputbaro sehat van genade on barmhartigheid. Verheerlijken wij dan den Hoor onzen God, en vorkonJigou wij alom do wonderen, welke U.ij ten onzon voordeelo heeft uitgewerkt, maar dat onze werkon, nog meer dan onze woorden, getuigenis van onzo erkentenis geven.

gt;■ iets is in de orde der zaligheid van grooter belang dan met de noodige ge-• ' steltenis en voorbereiding tot het heilige Sacrament van Boetvaardigheid te naderen. Het is, omdat men veronachtzaamt zich naar eisch tot hetzelve te bereiden, dat men niet zelden tot hetzelve zonder vrucht nadert, of zelfs helaasI zich nog misdadiger maakt, door de heiligschennis, welke men bij zijne andere zonden

De zorg, de tijd, de overweging worden, in de zaken van dit leven, geëvenredigd naar het belang eener zaak; laten wij denzelfden gedragsregel houden in het naderen tot do heilige Sacramenten.

De belijdenis, welke men nu doet van de zonden, sedert de laatste belijdenis begaan, wordt bijzondere biecht gehee-

ten, die van het geheele leven of over korteren tijd, gedurende welke men meerdere biechten gesproken heeft, wordt generale of algemeene biecht genoemd.

Deze laatste is, of slechts aangeraden, of van eene strenge noodzakelijkheid: dit geval heet plaats, wanneer men weet, of ats men gegronde redenen heeft van te gelooven, dat die vorige biechten niet behoorlijk zijn gedaan geworden, daar quot;men alsdan de vergeving zijner zonden niet bekomen heeft.

Om te onderscheiden of eeue biecht alsdus is geweest, behoeft men slechts acht te geven op de vereischte voorwaarden , om door het heilig Sacrament van Boetvaardigheid de vergeving zijner zonden te erlangen

1°. Men moet eene ware droefheid hebben, zijne zonden opregt verfoeijen: want hij, die niet rouwhartig is, verdient geene vergiffenis; deze droefheid moet dan inwendig zijn, dat is, dat het niet voldoende is, dat zij in woorden bestaat; maar het is noodzakelijk, dat het hart vermorzeld zij, en de wil vast besloten hebbe do zonden, ten minste alle doodzonden, te vermijden.

2». Deze droefheid moet bovennatuurlijk in haren oorsprong zijn, dat is, in ons uitgewerkt door den H Geest, zonder wiens hulp men geen voldoend berouw kan hebben. Men moet die aan God vragen, die dezelve nimmer aan eene vurige bede weigert Bovendien moet zij bovennaluur-lijk zijn in hare beweegredenen, dat wil zeggen, dat het niet genoeg is berouw te hebben over zijne zonden , omdat zij eeniquot; ^tijdelijk ongeluk over ons getrokken hebben, maar mer/'moet leedwezen over dezelve hebben, om God, door beweegredenen genomen uit waarheden, door het geloof geleerd , zoo als de pijnen dor hel, de berooving van het eeuwige 'geluk , door lie doodzonde over ons getrokken, de lee-lijkheid en gruwelijkheid der zonde, welke men kent door het geloof. Eene droefheid, door deze bemerkingen veroorzaakt, is bovennatuurlijk in hare beweegredenen, indien zij. met een vast voornemen van zich te beteren, vereenigd is 'met de hoop der vergiffenis door de verdiensten van Jesus Christus, eene hoop, die onafscheidbaar is van een beginsel van liefde tot God; zij is toereikend, om door liet H quot;Sacrament van Boetvaardigheid de vergiffenis zijner zonden te verwerven, hoe groot en talrijk zij ook mogten wezen.

zoek. en op het zien hunner zonden, doet kennen hoe zeer Hij, dien zij beleedigd hebben, waardi» is; om zijne ein-delooze beminnelijkheid , om zich zelven bemind te worden. Alsdan bepaalt de droefheid zich niet meer bij de vrees der hel, welke men verdiend heeft, noch bij het leedwezen van zijne regten op dien hemel verloren te hebben; zij willen en • gevoelen eene droefheid , waarvan de eindelooze bevalligheden van den beleedigden God de beweegredenen zijn. Deze beweegredenen maken het volmaakt berouw uit, dat, wanneer het wezenlijk in 's menschen hart in al hare volmaaktheid bestaat, hem zelfs regtvaardigt. zonder het Sacraraeni der Boetvaardigheid, mits hij een opregt verlangen hebbe van hetzelve te ontvangen.

Vragen wij die droefheid van God met aandrang, ootmoedigheid en vertrouwen, door de verdiensten van Jesus Christus; wij zullen ze verwerven, daar onze hemelsche Vader ons niets weigert van hetgeen wij Hem in den naam van zijnen goddel ijken Zoon vragen.

3'⁾. De droefheid over de zenden, ten minste over de doodzonden, moet hoven alles, dat is, de grootste zijn, niet door het zigtbare of tastbare gevoel, zoo ais bij voorbeeld, tranen zouden zijn, een gevoel, dat niet van ons afhangt; maar door eenen grooteren haat der zonden, dan van alle ongelukken, die ons op aarde zouden kunnen overkomen; zoodat men vast voorgenomen heefc te verliezen , al wat men het dierbaarst op aarde bezit, zelfs het leven, liever dan God nog door eene doodzonde te vergrammen: Het is vooral naar het gedrag, dat men oordeelt of de droefheid opperst of bocen alles geweest is

4°. Eindelijk moet de droefheid algemeen zijn, dat is te zeggen, dat zij zich moet uitstrekken, zoo als reeds gezegd is, ten minste over al de doodzonden; indien er eene is, waarvoor men deze droefheid, al de reeds gemelde hoedanigheden, niet heeft, vergeeft God noch dezo noch de andere: want eene eenige doodzonde verdient al de vijandschap van God.

5°. Bij de droefheid en het voornemen van niet meer te zondigen, moet men tevens een niet minder vast voornemen voegen van getrouw de boete te volbrengen, die ons door den priester zal opgelegd worden.

G⁰ Indien het voornemen van de zonde te vermijden sterk is ; verlaat men zoo,spoedig men kan, Aq naaste ge-

legenheden der zonde, omdat, al wie zich vrijwillig aan dezelve blootstelt, toont, dat hij de zonde nog bemint, en hierdoor zondigt hij reeds, dan zelfs, wanneer hij bij toeval de mis laad niet zou bedrijven, waarin de naaste gelegenheid hem gewoonlijk doet vervallen. Er wordt in het leven van den waarlijk rouwhartigen mensch eene geheele verandering tot stand gebragt, zoo wel opzigtens het in-als het uitwendige; hij voldoet zoodra mogelijk, aan de goddelijke regtvaardigheid, door de boete en door goede werken, en hij herstelt, zooveel het hem mogelijk is, het ongelijk, dat hij den evennaaste heeft toegebragt. Zoo hij nog in zijne zonde van gewoonte hervalt, zal dit niet onmiddellijk of kort daarna zijn, zal het niet zijn, dan na eenen voornamen tegenstand te hebben geboden; er zal eerder verrassing dan boosaardigheid zijn in zijnen nieuwen val, en hij zal pogen wederom dadelijk op te staan, door het berouw en door zoo spoedig mogelijk zijne toevlugt te nemen tot het Sacrament van i3oetvaardigheid; soortgelijke hervallingen moeten strekken, om oes te verootmoedigen en om ons tot meerdere waakzaamheid en grootere vurigheid in onze gebeden aan te sporen; maar zij moeten ons niet verontrusten over de deugdelijkheid en goedheid onzer vorige biecht. Integendeel, spoedige, gemakkelijke, gezochte, diepe, vermenigvuldigde hervallingen zijn schier altijd een zeker bewijs, dat men tot het heilig Sacrament zonder de vereischte gesteltenis genaderd is.

7°. Men moet al zijne zonden biechten, ten minste al de doodzonden: men moet er zich ootmoedig van beschuldigen zonder er eene te verbergen; men moet het getal en de merkelijke omstandigheden verklaren, en hierom zijn geweten met groote zorg onderzoeken. Het is dan niet genoeg die overtollige beschuldigingen te doen, welke velen uit gewoonte verrigten: Ik heb God niet zoo zeer bemind als het behoorde; ik heb niet met de noodige aandacht gebeden; ik heb den evennaaste niet bemind, gelijk ik daartoe verpligt was, noch de Sacramenten ontvangen met die godsvrucht, welke ik zou moeten hebben gehad , en soortgelijke algemeene omstandigheden; deze manier van biechten is niet voldoende, en doet den staat van het geweten niet aan den biechtvader kennen.

De omstandigheden der zonden. die men in de biecht moet verklaren, ten minste wanneer het doodzonden zijn, zijn de volgende^-

De tijd. Alzoo wordt oene merkelijke zonde meer regt-streeks tegenstrijdig aan de heiliging van den Zondag en grooter, indien zij op dien dag bedreven is. De zonde, begaan door toestemming aan de slechte gedachten, aan slechte begeerten, aan eenig gevoel van haat, enz , wordt des te grooter, hoe langer de toesteniming geduurd heeft.

Dp plaats. Alzoo zijn een diefstal, eene oneerbare daad in eene heilige plaats begaan, merkelijk gruotere zonden, dan wanneer zij elders zouden zijn bedreven geworden, en worden zij zelfs heiligschennissen. Indien het kwaad in het openbaar gedaan is, en diensvolgens met ergernis, krijgt het eenen meerderen trap van boosaardigheid, en men moet het getal personen melden, welke men geërgerd heeft.

De zaak. De hoeveelheid, de aard of eigenschap, de aan gelegenheid van het voorwerp, dat tot stof aan de zonde gediend heeft.

De persoon. Alzoo moet men in de zonden van onzuiverheid uitdrukken of men gehuwd is, of men belofte van zuiverheid gedaan heeft, en of degenen, met welke men gezondigd heeft, zich in een dezer twee gevallen bevinden. Indien men eenige groote ergernis gegeven heeft: bevond men zich in eenen staat, om eenen grooten invloed te hebben, en was men meer dan een ander verpligt goede voorbeelden te geven aan hen. welke men geërgerd heeft? Zoodanig zijn de ouders ten opzigte hunner kinderen. Men moet zeggen of de personen, met welke men gezondigd heeft, meer bijzonder regt hadden om geëerbiedigd te worden : zoodanige zijn de overheden opzigtens hunne ondorhoorigen.

De beweegredenen. Bij voorbeeld , waarom men kwaad gesproken, gelasterd heeft, enz. Was het door verbittering, haat, wraakzucht? Men iieeft aan een ander slechte boeken geleend, enz , was het om ze te verleiden?

De middelen. Men heeft onregtvaardigheid begaan, men heeft kuiperijen, listen gebezigd: heeft men vertrouwelingen, vrienden, enz., te werk gesteld om te slagen?

De wijze. Min of meer vrijwillig, uit ligtzinnigheid of boosaardigheid, enz. Men moet zegden of men tengevolge eener gewoonte gezondigd heeft, welke men niet herroepen had.

De uitwerkselen of gevolgen Bij voorbeeld , welke de gevolgen zijn geweest van slechte voorbeelden, van de pogingen tot verleiding, van den kwaden raad, enz Men moet het getal dor verleide personen uitdrukken.

Men moet dan verklaren; de oorzaak, het uitwerksel, de raeening, don tijd, de plaats, de persoon, zooveel de zwakheid van eenen zondaar, die opregt tot den weg der zaligheid wil wederkeeren, mogelijk is.

Wanneer men gedurende langen cijd in de gewoonte van zekere zonden geleefd heeft, zegt men hoe dikwijls men lederen dag, elke week of elke maand de zonde bedreef, en hoe lang de gewoonte geduurd heeft, daar het onmogelijk is alsdan het juiste, ja zelfs het nabijkomende getal te weten.

De zonden, welke men twijfelt bedreven of aan v. ke men twijfeit toestemming gegeven te hebben, moet men als twijfelachtig verklaren.

Volgens deze omstandige beschuldiging, of de klaarblijkelijke gesteltenis van den boetvaardige, oordeelt de bedienaar van Jesus Christus of hij moet binden of ontbinden , de zonden moet vergeven of houden

Hij, die tot het Sacrament van Boetvaardigheid nadert, zonder de voorwaarden, die daar even zijn aangehaald geworden, begaat eene heiligschennis, die hem nog plig-tiger maakt dan .hij te voren was, en hij zal zijne vorige biechten moeten herhalen, van dien tijd af, waarop hij begonnen is ze slecht te doen

De personen, die slechts in dageiijksche fouten gevallen zijn, zullen wel doen, om zeker te zijn van hunne biecht met een genoegzaam berouw te spreken, om bij hunne beschuldiging eene of meerdere zware zonden van hun vorig leven te voegen: ofschoon zij daarover reeds de absolutie of ontslaging ontvangen hebben ; maar het is noodzakelijk. dat zij eene oefening van berouw vernieuwen over de zonden, welke zij op nieuw aan de priesterlijke magt onderwerpen.

Bij deze onderrigting nopens de voorwaarden, welke men moet vervullen, om waardig tot het heilig Sacrament van Boetvaardigheid te naderen, zal het, naar mijn inzien, niet nutteloos zijn, eenige woorden bij te voegen, betrekkelijk de verkiezing van eenen biechtvader.

Vooreerst moet geen menschelijk opzigt, welke het ook wezen moge, op deze keuze eenigen invloed hebben. Bid God, dat liij u dengene toeschikke, die het bost in staat is, u in den weg der zaligheid te geleiden; raadpleeg wijze en belangelooze personen en doe uwe keuze met dezelfde zorg, welke gij zoudt aanwenden, zoo gij u nabij den dood bevondt.

Zulk een is een goede biechtvader, die met wetenschap en verlichting eenen wijzen en standvastigen ijver paart, die de gewoonten en aangekleefdheden van eenen boeteling tracht te kennen, en hem heilzame vermaningen geeft, die hem van de zonde aftrekken, middelen voorschrijft, die hem tegen de hervalling behoeden, en voortgang in de deugd doen maken.

De beste biechtvader is dus diegene niet, die altoos de zachtste is, veel minder die de vaardigste is, noch vooral die nimmer of bijna nimmer gebruik maakt van de hem ver leende magt om de zonden te houden; nelaasI menigmaal bindt hij zich zeiven, in lt;!e meening van anderen te ontbinden. Een biechtvader, die ontslaat, wanneer men vrijwillig in de naaste gelegenheid van zonden blijft, of dat men geene pogingen aanwendt, om zich van de gewoonte eener zonde los te maken; een biechtvader, die de boeteling in eenen strafwaardiger! staat laat verblijven, bij gebreke van hem te onderrigten, te vermanen, en de middelen voor te schrijven om zich te beteren, is, volgens de leering der Heilige Vaders, een blinde leidsman, een zielenmoordenaar, een ontheiliger van het bloed van Jesus Christus, en een verkwister der heilige geheimen.

Wanneer God u, in zijne eindelooze barmhartigheid eenen biechtvader zal hebben doen ontmoeten, waarlijk doordrongen van de aangelegenheid zijner bedieningen, en begiftigd met de noodige hoedanigheid, om zich van dezelve wel te kwijten, betuig dan daarover duizende dankbetuigingen aan den Gever aller volmaakte gaven. Open u geheel aan hem, doe hem duidelijk uwen staat kennen, verberg hem niets van uw inwendige, en verlaat hem niet ligtelijk en zonder eene soort van noodzakelijkhe'd; ofschoon gij volkomen vrij zijt in den keus van eenen biechtvader, volg nogtans de handelwijze niet na van sommige personen, die wanneer zij in eene grooter zonde zijn gevallen dan naar gewoonte, zich daarvan, uit eene belagchelijke schaamte van die aan hunnen gewonen biechtvader te belijden, bij eenen anderen gaan beschuldigen. Aldus handelen : is zich het geleide van eenen biechtvader geheel nutteloos maken: is zich blootstellen aan eene menigte zonden, en zich eindelijk in het verderf storten. Zeker zou het beter zijn van biechtvader te veranderen, indien gij eenen als onoverwinnelij-ken tegenstrijd gevoelt om hem uwen ongelukkigen val te

verklaren, dewijl gij u in dit geval, in gevaar zoudt stellen door eene schuldige achterhouding eene heiligschennis te begaan; echter zou het voor u veel heilzamer zijn uwe ijdele vrees te overwinnen. Wat hebt gij inderdaad te duchten? Het kan de openbaarmaking uwer zonde niet zijn, daar gij weet, dat het geheim der biecht onschendbaar is, en er door een aanhoudend wonderwerk der voorzienigheid geen voorbeeld is, dat het immer geschonden is geworden. Het kan ook de minachting niet zijn van den biechtvader: hoe zou hij hem kunnen verachten, die door eene ootmoedige bekentenis eene daad verrigt, die den hemel verheugt? En bovendien, is hij niet, even als gij, aan de zonden onderworpen; en hierdoor zelfs geneigd in het ongeluk van eenen broeder deel te nemen?-Denk, dat hij zeer wel weet, dat, indien hij zich door gevoelens van verachting, van stuurschheid jegens u liet medesleepen, deze hoogmoed hem de hemel-sche genade zou kunnen onttrekken en hem blootstellen zelfs in nog grootere zonden te vallen, dan de uwen zijn. Wees verzekerd, dat hij verre van u te verstoeten, gansch opgeruimd zal zijn ten uwen opzigte, gelijk zijn goddelijke Meester, de goede Herder, die het verdwaalde schaap tot den schaapstal weder brengt. Ziehier nog eene andere, niet minder belangrijke aanmerking.

Zijnen biechtvader eerbiedigen, uit hoofde zijner heilige bedieningen, is een pligt; hem toegenegen zijn uit erkentenis voor de diensten, welke hij ons bewijst, is een natuurlijk gevoel, hetwelk de Godsdienst niet afkeurt; wanneer het binnen de behoorlijke palen blijft; maar altoos van hem spreken, hem boven alles verheffen, hem eene bovenmatige genegenheid toedragen, hem zonder noodzakelijkheid herhaalde bezoeken te gever, wanneer men van het andere geslacht is, is maar al te dikwijls een teeken, dat het hart meer van den mensi-h dan van God vol is. In het begin, wel is waar, zoekt men niets dan zijnen voortgang in de deugd; langzamerhand loopt alles verkeerd en men eindigt somtijds met zijn verderf te vinden daar, waar men zijne zaligheid meende aan te treffen.

Om van God de genade te verwerven, om eene goede keuze te doen van eeuen bestierder zijns geweten)*.

^ ®^oc^) ^all⁰ oogenblikkeu van mijn |.Bl|leveu over mij waakt, en dio niet ophoudt jpCësfs'ï* olk dorzclvo door eone nieuwe genade te kenmerken , ik kom u eene gunst vragen, waarvan mijn eeuwig heil kan afhangen. Gij kent do behoefte, die ik heb aan oenen trouwen leidsman, die mij in den weg der zaligheid geleidt, en iu welk gevaar ik ben van mij in eone zoo moeijelljke keuze te bedriegen, als ik uw goddelijk licht niet afsmeek; het is dan deze genade, welke ik nu van uwe barmhartige goedheid verzoek; gewaardig u mij don wijzen en verlichten man te doen kennen, die mijne schreden op het pad der deugd kan bestieren, en wanneer gij mij dien zult hebben aangetoond, stel dan de overtuiging op zijne lippen, en in mijn hart eene volmaakte onderwerping aan zijne raadgevingen. Ik vraag u dit iu den naam van onzen lieer Jesus Christus. Amen.

Men zou , weldoen dit gehed reeds eenige dagen vóór zijne biecht te verrigten, ten einde die met vereischte gesteltenis te doen.

jiooiE üod! lioo veel redenen van veroor-HHj '(g) deeling zult gij eens tegen mij hobbon! Wat zult gij niet gedaan hebben, om mij zalig te maken, en ik , wat zal ik niet nagelaten hebben , om mij in het verderf te storten ? Gij hebt alles in het werk gesteld om uw schepsel te beletten van to vergaan; eene christelijke opvoeding, goede voor-

beoldon, uwe goiiade, uwo inspraken, levendig licht, heilzame cmtstoltomssen, oindelooze walgingen, to2;en-gokante hartsfcogten, vorijdolde ontworpen, teleurgestelde hoop en verwachtingen, algemeene en persoonlijke rampen, wat zal ik nog meer zeggen? Een hart zelfs teeder voor het goede, een hart geboren met gevoelens van deugd en regtsehapenheid, oen hart verwijderd van allo buitensporigheden, dat niet gemaakt scheen voor do ongeregeldheden , dat niet ophield mij tot u weder te roepen, en mij, in het geheim, mijne schande en mijne zwakheid te verwijten. Wat kan ik, geheel overladen met uwe weldaden en mijne gruwelen, tot u zeggen ?

Heer! wordt niet moede mij de hand too to reiken,' gij zegt tot mij, in den grond van het hart, gelijk voorheen tot den melaatsche: Ga u aan den priester, bedienaar mijner barmhartigheden, vertoonen, ontdok hem den sta-^t uwer ziel, en hij zal op de wondon, welke de zonds haar hoeft toegobragt, don hoilzamen balsem van mijn bioedloggen; maareene hoovaardigo schaamte wederhoudt mij, kluistert mijne tong. O gij, die de sprakeloozen doet spreken! ontbind ook mijne tong, on verlos mij van hot juk mijner hoovaardij. Ach! verlos mij ook van zoo vele andore hartstogten, van zoo vele andere vijanden, dio mij met dwang en ongeregtighedon behandelen. Ja, mijn staat baart mij zelvon afschrik en gruwel; ik sidder op het zien dor kastijdingen,waarmede uwe goregtigheid mij bodroigt, ik jammer, ik zucht in do droevige slavernij, waartoe mijno ongeregtigheid mij brengt; ik zou mijne boeljen willen verbrijzelen, en eiken dag, helaas! vermeerder ik corzelver gewigt. Mijne ongeregelde neigingen, mijne slechte gewoonten, de bekoringen des duivels, do bogooehelingen der wereld, do dwingelandij van mijn eigen vloesch, alles trekt mij aanhoudend tot liet kwaad en tot do zonde.

Maar mijn (Joel! ofschoon ik zoo zwak, zoo bedorven ben, ofsclioon mijne vijanden zoo magtig zijn, gij echter zijt een sterke, een heilige God, niets kan ii wedorstaan.; gij kunt mijne boaijou verbrijzelen , over mijn hart zegepralen; mij alios doen overwinnen, ,.^Tat zich tegen eene gcdieele bekeering zou kunnen verzetten; ik bon onwaardig dezo te verworven; maar heigeen Josus Christus gsleden heeft, om mij die te bezorgen, dooi mijne hoop horleven; ik smoek u, sla uwe blikken op dit voorwerp van uw welbehagen, ou heb deernis met mij, ziende wat mijne zaligheid Hem gekost heeft. Verleen mij, o iniju God ! niet dat ik gelukkig zij in deze wereld, ik verzaak uit den grond van mijn hart gaarne aan de vermaken , welke men in dezelve najaagt; geef mij slechts een vermorzeld hart, een christenhart, eeu getrouw hart, dat zich alleen met zijue zonden bezig houdt, om die te beweenen, met zijne pligten, om die te vervullen en met de goederen des hemels, om zijn best te doen die te verdienen. Amen.

it gebed heeft tot doel om van God de genade te tÊS'é ^vrao^{eri van z}y^{ne zom}'^ön te kennen, van de grooto boosjaardigheid derzelve te doorgronden, van er een levendig berouw over te gevoelen . en een vast voornemen temaken, die niet meer te bedrijven. Flet gewetensonderzoek moet geene dorre nazoeking wezen zijner zonden, naarmate men zijne ongeregtigheden ontdekt, moet men er voor God over zuchten: de dwaasheid, de ondankbaarheid, de boosheid betreuren; het ware middel om zijn onderzoek met vrucht te doen, is, hetzelve niet af te scheiden van do oefening van berouw; vraag dit dan vooreerst van Hem, wien gij het ongeluk hebt gehad te beleedigen, on van wien alleen gij hetzelve kunt verwerven.

O mijn Heer en miju God! gij, die den dood des zondaars niet wilt, maar wel, dat hij zich bekeero en leve, ik kom ootmoedig uwe eindelooze barmhartigheden afsmeeken. Gij licbt n gewaardigd mij zoo lang te sparen, en mij met zoo veel geduld te wachten, on in uwe goedheid, in uw mededoogen met mij, boezemt gij mij het vurige verlangen in, dat ik koester van tot u weder to koeren; ik smeek u , voltrek uw werk, en brengt mij eindelijk tot eeue geheele verzoening met u.

Ik ben vooruemons mijne toovlugt te nomen tot liet Sacrament van Boetvaardigheid, hetwelk gij in uwe barmhartigheid voor don zondigen mensoh ingesteld hebt, ik wil mijne ongeregtigheden in geheel de opregtheid van mijn hart belijden.

Tot dat einde is het noodig, dat ik mij zei ven kenne en een streng onderzoek van mijn geweten doe.

Maar, o miju God! hoe zeer zou ik mij zelven bedriegen, zoo gij mij in dit groote werk met uw goddelijk licht niet te hulp kwaanit ? Gewaardig u dan olkon sluijer weg te nemen, die mijne zonden voor mij zou kunnen verbergen, opdat ik ze allen in haar waar daglicht mogo zien, en zo opregt verfoeijc. Maak, dat mij no eigenliefde mij niet langer misleide en mij de ondeugd niet voor deugd doe aanzien; maak dat zij ophoude mij te vloijen in mijne zonden.

Maar, o mijn God! wat zal hot mij baten mijne zonden te kennen, zoo gij mij tevens niet een rouwig hart verleent, om zo te verfoeijen? Zonder deze droefheid zou ik blijven zuchten ouder hot gewigt mijner ongeregtigheden, ik zou uw vijand eu de prooi dor hel blijven. Gij oischt vooral de verandering van hot hart, zonder welke er geeno verzoening mot u bestaat, en niemand dan gij, kan deze verandering uitwerken.

troffolijksto hulpmiddel, dat mij iu eenon andoren menseh horscheppo. Vorloen mij eeu geloof van liefde, eeue vasto hoop in liet lijden van mijnen Zaligmaker: leer mij u vreezen ou beminnen. Schenk mij uit barmhartigheid eone diepe droefheid dat ik u beleedigd heb, o gij, die eindeloos goed, eindeloos beminnelijk zijt. Leer mij mijne misdadige wogen vorfooijen. oenen afschrik hebben van al mijne ongerogtiglieden, mij zeiven haten uit hoofde van hot verraad, jegous u zoo monigwerf geploegd. Boezem mij oen vast on onwrikbaar voornemen in, van voortaan oen ander leven te leiden, en hecht uij aan u door do banden eenor oouwigo liefde.

Zij, die dikwijls tot het Sacrament van Boetvaardigheid naderen, kunnen zich bedienen van het gewetensonderzoek, bladz, 38.

üf men eene zware zonde vergeten heeft, bij gebrek aan onderzoek; of men die uit schaamte ver/.wegen heeft; of men zijne biecht gesproken heeft zonder een opregt leedwezen, zonder een vast voornemen van zijne levenswijze te veranderen, van, zooveel men kan, het nadeel te herstellen , hetwelk men den evennaaste heeft toege-bragt, in al deze gevallen is de biecht een heiligschennis geweest, en men moet die herhalen; de Communie, welke men na dezo biecht ontvangen heeft, is ook heiligschendend geweest, men moet er zich van beschuldigen.

Of men zonder ingetogenheid, zonder godsvrucht tot de heilige Communie genaderd is, indien men de kerk onmiddellijk of kort na do heilige Communie, zonder dankzegging verlaten heeft.

Men zou ten minste een kwartier uurs aan deze oefening van dankbaarheid moeten besteden. Welk gebrek aan eer-

bied voor de gaaf van God, in die personen , die uit de kerk gaan, zelfs vóór de heilige Hostie verteerd zij! Men zou dezen met eenen brandenden fakkel moeten volgen, even als men de H. Ciborie vergezelt, wantjesus Christus is nog sacramenteel in het ligchaam tegenwoordig.

Of men zijne opgelegde boete niet voibragt heeft, of men die voibragt heeft met vrijwillige verstrooijingen, of in de genegenheid tot doodzonde.

Nopens de hervalling in dezelfde zware zonden , zal men de volgende omstandigheden in acht nemen:

Of men de raadgevingen van zijnen biechtvader verzuimd heeft, en of men spoedig in de zonden van gewoonte hervallen is.

Of men aan do aangekleefdheid der zonde niet verzaakt heeft, zoodra men in dezelve gevallen was, en of men eenen aanmerkelijken tijd gewacht heeft zijne toevlugt tot het H. Sacrament van boetvaardigheid te nemen, ofschoon men gemakkelijk tot hetzelve kan naderen. Deze onverschilligheid voor de vriendschap van God. is gebrek aan liefde voor zich zeiven, het is eene overtreding van het gebod des heiligen Geestes, in het boek Eccl. v. 8. Stelt niet uit u tot den Heer Ie beyeven, en verschuif niet van day lot dag.

Het grootste deel van hen, die slechts eons in het jaar tot de H. Biecht naderen, zijn in dit punt pligtig.

Daar de geboden der H. Kerk min of meer regtstreeks betrekking nebben op de eerste en derde der geboden van God, heeft men die in het onderzoek en te gelijk de zeven hoofdzonden bijgevoegd, als onafscheidbaar van het onderzoek over de tien geboden Gods. Dat men zich, voor het onderzoek te beginnen, wel in het geheugen brenge wat in de onderrigting is gezegd geworden aangaande c'e merkelijke omstandigheden, die de zonde vergezeld, voorafgegaan of gevolgd hebben, en welke men in de biecht moet verklartn.

Ten einde do herhaling niet te vermenigvuldigen, heeft men hier in verschillende wijzen aangeteekend, door welke men zich aan de zonde van anderen kan pligtig maken : men moet zich hiervan beschuldigen , wanneer de zonden van den evennaaste zwaar zijn, en men er de vrijwillige oorzaak van is geweest. Deze wijzen zijn op negen gebragt.

Men is voor God pligtig aan de zonden van anderen: 1° door te gebieden. 2° door aan te raden. 3° door te beschermen. 4° door het kwaad te prijzen. 5° doormeaedeeling, of het kwaad gezamenlijk niet anderen te doen. 6^,J door behagen te nemen. 7° door hel kwaad niet te straffen, wanneer men hiertoe verpligt is. 8quot; door het niet te beletten, wanneer men zulks kan, en 9^C door het niet aan de bevoegde overheid over te dragen, wanneer het eenig kwaad betreft, dat anderen merkelijk zou kunnen benadeelen.

5. »Op de Quatertemper-dagen, Vigiliën en gedurende de geheele Vaste, zult gij de Vaste onderhouden.

Door (jednehten Of men aan gedachten, aan twijfelingen tegen eenigo waarheid van de godsdienst heeft toegestemd , of onachtzaam is geweest in dezelve te verwerpen. Of men, inwendig, geweigerd heeft eenige dezer waarheden te ge-looven. Of men met nieuwsgierigheid de goddelijke geheimen onderzocht heeft.

Door icoordeu. Of men zijne twijfelingen aan anderen heeft medegedeeld; of men zijne weigering, van aan eenig punt des Katholieken Geloofs te gelooven, geopenbaard heeft, of met de geloofspunten der Kerk gespot heeft.

Door werken. Of men zich heeft blootgesteld aan gevaar om het geloof te verliezen door uit nieuwsgierigheid of met vermaak de gesprekken der losbandigen te aanhooren; door onderhandelingen met de ketters in het stuk van geloof, of door hunne boeken over deze stof te lezen zonder toelating, noodzakelijkheid, of ten minste zonder hoop van nuttigheid, en zonder de neodige kennis te hebben om de

dwaling te onderscheiden. Men moet zeggen, of men nog in het bezit dier boeken is, of men ze verkocht of uitgeleend heeft, aan hoeveel personen , en welke de gevolgen hiervan zijn geweest. Of men zich geschaamd heeft christen te zijn.

Door verzuim Of men nalatig is geweest zich te on-derrigten omtrent de leering en de geboden van de godsdienst , zooveel men hiertoe verpligt en in staat was , vooral indien deze nalatigheid zoo ver is gegaan, dat men de waarheden , welke men uit noodzakelijkheid des middels moest kennen om zalig te worden, niet wist, of zelfs die, welke men uit noodzakelijkheid des geloofs moest kennen, zoo als: Met gebed des Heeren , de groetenis des Engels, de Geloofsbelijdenis der Apostelen, de geboden Gods en der H. Kerk, en hetgeen aangaat de Sacramenten, die men ontvangen heeft, en de pligten van zijnen staat. Hoe lang heeft de onachtzaamheid geduurd? Bevindt men zich nog in de onwetendheid?

Door gedachten. Of men aan Gods barmhartigheid gewanhoopt heeft, of men gezondigd heeft door een vermetel vertrouwen op zijne goedheid, zoo als met te denken, dat men zich kan bekeeren, wanneer men wil, en hierop zijne bekeering langen lijJ, of zelfs tot den dood, uitstellende. Of men gewanhoopt heeft van zich te kunnen beteren van zijne kwade gewoonten, hetgeen, zoo als de heilige Paulus zegt , de oorzaak is van de luiheid en de versteendheid in de zonde. Of men te kort is gebleven aan het vertrouwen en de onderwerping aan de Voorzienigheid in de tegenspoeden van dit leven. Of men behagen heeft gehad in zijne kunde, zich zeiven zijnen vooruitgang en het goed gelukken toeschrijvende.

Door ivoorden. Of men zijne gedachten v.in mismoedigheid , wanhoop, vermetelheid kenbaar gemaakt heeft, of men zich over de voorzienigheid beklaagd heeft, en of men iemand aangespoord heeft om diezelfde gevoelens aan te nemen.

Door werken Of men wederstaan heeft aan de inspraak van den heiligen Geest, vooral in zekere gelegenheden , waarin de genade sterker dan naar gewoonte too het hart

sprak; of men door een vermetel vertrouwen op zijne eigene krachten , zich aan de naaste gelegenheid van doodzonde heeft blootgesteld ; of men zich beroemd heeft over zijne kunde, zijne voorregten, zijnen voortgang in het goede, in plaats van die aan God toe te schrijven.

Door verzuim. Of men in de bekoringen zijne toevlugt niet tot God genomen heeft.

Ofschoon alle zonden tegenstrijdig zijn met de liefde , welke wij aan God zijn verschuldigd; zijn er nogtans eenige overtredingen zijner wet, die meer bijzonder aan die goddelijke deugd tegenovergesteld zijn.

Door gedachten. Of men toegestemd heeft in gevoelens van afkeer, verachting of haat tegen God.

Door woorden. Of men met verachting van God gesproken heeft; of men zich over eenige zonden beroemd heeft, of men andoren gelaakt heeft, omdat zij de wet Gods wilden onderhouden; of men door slechte raadgevingen anderen belet heeft het goede te beoefenen.

Door werken. Of men in vergetenheid van God geleefd heeft, of in laauwheid en loomheid opzigtens zijne zaligheid.

Of men zijn hart verdeeld heeft tusschen God en iets, hetwelk men niet, of slechts om God, moet beminnen. Of men uit menschel ijk opzigt tegen de wet Gods gehandeld heeft.

Door verzuim. Of men eenig goed werk, tot hetwelk men verpligt was, verwaarloosd heeft. Of men gewoonlijk of altoos viT/.uimd heeft zijne gedachten, gevoelens en werken tot God en zijne verheeriijkirg te rigten.

Deze zijn de zonden, die meer regtstreeks tegenstrijdig zijn met de eeredienst, welke men God, en aan den eerbied dien men den Heiligen of heilige zaken verschuldigd is.

Door gedachten. Vrijwillige verstrooidheden in zijne gebeden, hetzij die verpligtend waren of niet: want dusdanige verstrooidheden zijn altoos een gebrek aan eerbied jegens God, zelfs in godvruchtige oefeningen, die niet geboden zijn ; wanneer de gebeden verpligtend zijn geweest, zal men er deze omstandigheid bijvoegen. Of men verachting gehad heeft voor de overblijfselen en beelden der Heiligen,

en voor de plegtigheden der Kerk en hare bedienaars Of men inwendig vermaak gehad heeft in ongodsdienstige gesprekken of werken. Of men geloof gehecht heeft aan droomen.

Door woorden Of men met verachting van heilige zaken gesproken heeft, of eenig godsdienstig voorwerp, dat onzen eerbied waardig is. Of men met de oefening van de godsdienst of met de plegtigheden der Kerk gespot heeft.

Door tcerken. Of men de H. Sacramenten ontheiligd heeft (zoo als in het begin van het onderzoek gezegd is ) Of men, door eenige oneerbiedigheid, tekort is gebleven aan den eerbied, der heilige plaatsen verschuldigd. Of men zich tot bijgeloovigheid heeft laten vervoeren, door in de dienst van God of zijne Heiligen oefeningen te bezigen, welke de Kerk afkeurt, of zijn vertrouwen te stellen in zekere zaken, die noch uit zich zeiven, noch door de magtiging der Kerk do kracht hebben, die men daaraan toekent.

Door verzuim. Of men nagelaten heeft God dagelijks, des morgens en des avonds, te aanbidden, onze smeekingen tot Hem te stieren, en Hem voor zijne weldaden te bedanken.

Of men nagelaten heeft ten minste eens in het jaar , zijne biecht te spreken, en in den Paaschtijd tot de heilige Communie te naderen.

Of mon aan do vaste en de onthouding heeft ontbroken, zonder daa-voor door wettige redenen verschoond te zijn.

Of men nagelaten heeft oefeningen van geloof, hoop en liefde te verwekken : 1° wanneer men tot de jaren van verstand gekomen en begonnen is gebruik te maken van de rede. 2° wanneer men sterk tegen eene dezer deugden is bekoord geworden. Ü⁰ wanneer men zich in doodsgevaar bevonden heeft 4° nu en dan gedurende het leven. Wij weten niet hoe dikwijls men deze oefeningen der drie goddelijke deugden moet oefenen; maar het is zeker, dat een goed christen die dagelijks doet. cn het eene zonde is, wanneer men dit eene geruimen tijd nalaat.

Door woorden. Of men God , de H. Maagd, of de Heiligen gelasterd heeft. Of men don naam des Heeren zonder eerbied uitgesproken, of met de heilige Schrift gespot of gelagchen heeft.

Of men eed gedaan hoeft zonder noodzakelijkheid of met eed bevestigd hetgeen men wist valsch te zijn, of wanneer men twijfelde. Of men gezworen heeft wraak te nemen en eenige andere zonden te bedrijven.

Zoodanige eed is eene misdaad, dezelve houden is eene tweede. Of men iets met eed beloofd heeft, zonder de meening van zijne belofte te volbrengen. Of men iets bevestigd heeft met verwensching, vervloeking tegen zich zeiven of tegen den evennaaste, hetgeen men wist valsch of twijfelachtig te zijn.

Door werken. Of men iemand aangespoord heeft om valsch te zweren, of aan anderen gelegenheid heeft gegeven om te vloeken of te lasteren.

Door verzuim Of men zijne beloften niet, of wel te laat of slecht, volbragt heeft.

Door gedachten. Of men het voornemen heeft gehad van geene Mis te hooren op de zon- en feestdagen, of om op die dagen te werken. Of men vrijwillig is verstrooid geweest onder do Mis van verpligting; men moet uitdrukken of het gedurende eenen merkeüjken tijd is geweest, of onder de voornaamste doelen, zoo als de Offerande, de Gonse-cratie en Nuttiging: Als men slecht heeft Mis gehoord, heeft men aan het gebod niet voldaan ; men moet eene andere hooren , indien er nog gelezen worden.

Door woorden. Of men onder de goddelijke diensten, en wel bijzonder onder het heilig Misoffer, uit ligtzin-nigheid, verstrooidheid of uit andere nog meer laakbare beweegredenen gesproken heeft.

Door werken. Of men, zonder dringende noodzakelijkheid en toelating van de geestelijke overheid, gewerkt heeft, of heeft doen arbeiden aan eenig slaafsch werk op de zon- of verpligtende feestdagen. Gedurende hoe langen tijd? Hoeveel personen ? Of men zich verstout heeft op die dagen te pleiten in eenig regtsgeding, openbare koopen of verkoo-pen te doen. Of men even als op andere dagen der week, koopwaren uitgestald heeft. Of men, in plaats van op die dagen meerdere oefeningen van godvrucht te verrigten , er integendeel dagen van gemaakt heeft, bijna geheel toegewijd aan wëreldsche en gevaarlijke, vooral aan verbotiene vermaken; en wat nog erger is, of men die ontheiligd heeft door losbandigheden en schandelijke overdaad. Of men, kinderen of bedienden hebbende, dezen belet heeft naar de kerk te gaan.

Door verzuim. Of men verzuimd heeft te waken. dat zij. welke men onder zijne leiding of zijn bevel heeft, hunne godsdienstpligten volbragten Óf men zelf nagelaten heeft, de heilige mis te hooren, op de dagen, op welke men daartoe verpligt is; of men verzuimd heeft die geheel te hooren, komende bij voorbeeld, aan het Credo, in welk geval men verpligt is eene andere bij te wonen. Of men, anders kunnende doen, zich heeft te vreden gehouden slechts eene gelezene Mis te hooren , bij eene enkele godsdienstoefening de heiliging der zon- en feestdagen bepalende, waarvan men nogtans, krachtens het derde gebod van God, een merkelijk deel aan de oefeningen van de godsdienst moot toeheiligen.

Of men gewoonlijk veronachtzaamd heeft het woord Gods te gaan hooren. De kerkvergadering van Trente wil, dat de geloovigen de sermonen op de zon- en feestdagen bijwonen: indien zij het gemakkelijk kunnen doen. Deze gewoonte van nalatigheid wordt eene des te grootere zonde, hoe onwetender men is in de voornaamste punten der leering van de heilige Kerk.

Zij, die om eene wettige reden verschoond zijn van op de dagen, die anders tot de bijwoning der H. Mis verpligten , Mis te hooren , zijn daarom niet ontslagen van het goddelijke gebod, van die dagen door eenige goede werken te heiligen, zoo als gebeden, godvruchtige lezingen , heilige verzuchtingen; enz.

Men overtreedt dit gebod niet alleen mot tegen zijne ouders te zondigen, maar in het algemeen met te kort te blijven aan hetgeen men aan zijne overheden, zoo geestelijke als wereldlijke, verschuldigd is Dit gebod betreft ook hetgeen de ouders jegens hunne kinderen te vervullen hebben.

Door gedachten. Of men zijnen vader of zijne moeder haat heeft toegedragen; of men hun fien dood of eenig groot kwaad heeft gewenscht; of men zich daarover verheugd heeft; of men hen inwendig heeft veracht.

Door ivoorden Of men kwaad van hen gesproken hoeft; of men hen in hun bijzijn vervloekt, bedreigd, beleedigd heeft; of men zulks opzigtens andere nabestaanden of overheden gedaan heeft.

Door werken. Of men aan den hun verschuldigden eerbied is te kort gebleven. of men de hand tegen hen heeft opgeheven; of men hun grootelijks bedroefd heeft. Of men hen in zaken van belang ongehoerzaam is geweest, of men de oorzaak is geweest van hunne gramschap en godslasteringen, of men, tegen hunnen wil gespeeld heeft; voorwerpen uit het huis genomen heeft zonder hunne toelating. Of men nagelaten heeft hunnen laatsten wil te volbrengen. Of men hun in verbodene zaken gehoorzaamd heeft. Of men verachting betoond heeft voor de geestelijke of wereldlijke overheden. Of men zijne kinderen gestraft heeft, niet met inzigt van hun welzijn en uit liefde, maar uit gramschap, om zich te wreken ; of men hen , tegen hunnen wil, tot den huwelijken staat of het kloosterleven gedwongen heeft; of men hen niet vrij gelaten heeft in de verkiezing van eenen staat. Of men hun slechte voorbeelden gegeven heeft. Of men hun iets bevolen heeft, tegenstrijdig met de wet van God: of men hun belet heeft hunne godsdienstpligten te volbrengen.

Door verzuim. Of men zijnen vader of zijne moeder niet bijgestaan heeft, wanneer zij in nood waren, hetzij in gezondheid, hetzij in ziekte; of men belofte van huwelijk gedaan heeft, zonder hunnen raad te vragen; of men het huwelijk heeft aangegaan ondanks hunnen billijken en regt-matigen tegenstand. Of men het noodige heeft gegeven aan vrouw en kinderen, Of men de onderwijzing zijner

kinderen veronachtzaamd heeft, vooral in de godsdienst; of men hen niet berispt heeft wanneer zulks noodig was; of men hiertoe in staat zijnde, hun de middelen niet verschaft heeft, om eene betamelijke partij te doen, om welke beweegredenen; of men veronachtzaamd heeft te waken op hunnen omgang en hunne lezingen.

Men overtreedt dit gebod, wanneer men /.ich zeiven of den evennaaste eenig persoonlijk ongelijk aandoet, of zich daar-ian zonder noodzakelijkheid blootstelt.

Door gedach'.en. Of men. afkeer, haat tegen den evennaaste gevoed heeft; of men gewenscht heeft wraak te nemen: of men den evennaaste den dood of eenig merkelijk kwaad heeft gewenscht, of men blijde is geweest in zijnen tegenspoed; of men afgunstig is geweest; of men bedroefd is geweest over zijnen voorspoed of behagen genomen in zijne wederwaardigheden; of men in vijandschap geleefd heeft, of men inwendig ongeduldig is geweest in zijne pijnlijkheden, en of men zich zeiven. bij gebrek aan onderwerping , den dood gewenscht heeft.

Donr woorden. Of men aangeraden heeft wraak te nemen; geprezen of ïoedgekeurd heeft degenen, die zulks deden; of men iemand in zijne tegenwoordigheid of afwezigheid belee-digd heeft; of men iemand vervloekt heeft; of men de armen weggezonden en hun beleedigende woorden toegesproken heeft; of men, door ware of valsche overdragten, oneenigheid tusschen personen heeft veroorzaakt. Men moet de gevolgen dezer oneenigheid zeggen, en hoeveel personen hierdoor in tweedragt zijn geraakt. Wanneer men zich aar. deze zonde heeft schuldig gemaakt, is men verpligt alles te doen, waartoe men in staat is, om de eendragt weder te herstellen, en men moet, zoo veel men kan, de schade vergoeden, die door de oneenigheid is veroorzaakt.

Door werken. Of men zich in gevaar van den dood, of van te zondigen gesteld heeft, zonder noodzakelijkheid, zoo als met een tweegevecht aan te gaan. Men moet de gevolgen verklaren Of men als getuige gediend heeft in een tweegevecht, of hetzelve op eenige wijze heeft begunstigd. Of men zijne gezondheid heeft benadeeld door eene bovenmatige

droefheid, door overdaad in eten en drinken, ofdoorwelKe ondeugd het ook zij. Men moet zeggen wat de dronkenschap vergezeld heeft, of daarop gevolgd is.

Of men zich gewroken heeft over de beleedigingen, of men zich aan onverduldigheid of aan gramschap heeft overgegeven; of men iemand geslagen of wonden toegebrast heeft. ^{5 5}

Of men de ziel van den evennaaste den dood heeft toe»e-bragt, door hem op eenige wijze tot doodzonde te brengen, zoo als door slechte voorbeelden, door hem te gebieden^aari te raden, aan te moedigen, enz. Zio do negen vreemde zonden, bladz. 186.

Dnor verzuim. Of mm, wanneer zulks in ons vermogen was, verzuimd heeft te berispen of goeden raad te geven. Of men eenen vijand vergeving geschonken heeft; of men,' ongelijk hebbende, vergiffenis gevraagd heeft; of men geweigerd heeft hem te groeten, en uit afkeer vermeden heeft hem te ontmoeten.

Of men geweigerd heeft aan den naaste een dringende dienst te bewijzen , waartoe men in staat was, als aalmoezen, enz.; geschiedde zulks uit wraakzucht of u t gierigheid ?

Al de hierboven aangehaalde zonden , die eeni» nadeel jegens den evennaaste na zich slepen, hetzij voor'het li»-chaam of voor de ziel, verpligten tot herstelling. Indien men, ofschoon hiertoe in staat, door zijne schuld, verzuimd heeft het ongelijk te herstellen, moet men uitdrukken hoe lang deze nalatigheid geduurd heeft.

Ik zal over deze stof, in geene bijzonderheden treden, daar het pek is, dat hem besmeurt, die het aanraakt; zelfs om het van zich to verwijderen. Die tegen deze twee geboden zondigen, zijn hiervan genoegzaam bewust, die er niet tegen zondigen, behoeven het niet te leeren.

Het is eene pest, die alle menschen besmet; zoo men dan hierdoor aangetast is, moet men al zijne vermogens onderzoeken, het geheugen, het verstand en den wil: al zijne zinnen , bijzonder het gehoor, het gezigt, het gevoel, 30 9

ziine gedachten, woorden en werken , zelfs zijne droomen nagaan, om te weten of men , ontwaakt zijnde , er in toegestemd heeft, of men er de vrijwillige oorzaak van geweest is ■ zien of men behagen genomen heeft in ongeregelde bewegingen, of men die door zijne schuld veroorzaakt heeft. Men moet ook onderzoeken of men iemand tot zonden heeft aebraH, zoo als door brieven, boodschappen, geschenken, slechte boeken, liedjes, weinig eerbare handelingen, eindelijk door elk slecht voorbeeld; of men zich aan de zonde heeft blootgesteld door gevaarlijke of verbodene vermaken. Men moet onderzoeken of men zich met eene slechte mee-nin^CT opgetooid hoeft, en op eene wijze tegenstrijdig aan de eerbaarheid; of men zich met boozo inzigten naar de kerken beseven heefti of men gebeden heeft, wanneer men sterk

Het is noodzakelijk, dat men den staat verklaart van den persoon, met welken men gezondigd heeft of verlangd heeft te zondigen, bij voorbeeld, tf die gehuwd was of met, of die verboden was door kloostergeloften; dezelfde verklaring moet men van zich zelven doen, tenzij men in dit opzlgt reeds aan den biechtvader bekend zij.

Eindelijk is er jn deze stof niets gerinsS: het is een riool, waarvan alle uitwaseming besmettelijk is, dat is te ⁷-®8g^equot; gt; dat elk behagen, zoo het volkomen vrijwillig is, doodzonde is. Men moet ook verklaren hetgeen uit gewoonte geschiei is, of door vrijwillige volharding in de naaste gelegenheid der zonde.

10, «Gij zult uws naasien huis niet begeeren, noch «zijn land, noch zijnf-n knecht, noch zijne dienstmaagd, «noch zijnen os, noen ziji.en ezel, noch iets van al wat ))hem toebehoort. » . ..

Door gedachten. Of men He begeerten of den wil heeft .•ehad van eens anders goed te ontvreemden, van te bedriegen, van niet te betalen, van geone teruggave te doen. Uf

Boor woorden Of nier gewonnen heeft door leugens of valsche eeden. Of men eenig nadeel, den evennaaste aangedaan, aangeraden of goedgekeurd heeft . _f

geweld genomen heeft. Men moet de hoeveelheid, en of men de meening had of niet, van nog meer te stelen, uitdrukken. Indien de som, welke men begeerde, aanzienlijk was, zondigt men doodelijk van de eerste maal af, dat men zelfs een gering gedeelte ontvreemd heeft, uithoofde der genegenheid en de meening om meer te stelen. Men gevoelt, dat men moet uitdrukken hoe lang die genegenheid geduurd heeft, en ook in welke gesteldheid degene zich bevond, van wien men gestolen heeft, want indien deze behoeftig is, zou de zonde des te zwaarder zijn Intlien men eene heilige zaak gestolen heeft, is het eene heiligschennis.

Of men in den diefstal op eene of andere wijze heeft medegewerkt. Of men 's lan Is regten niet betaald, of gesmokkeld heeft. Of men , iets merkwaardigs gevonden hebbende, zich hetzelve heeft toegeëigend, of geene moeite heeft aangewend om den eigenaar te ontdekken.

Of men in den handel bedrogen of ongeoorloofde middelen gebezigd heett. op welke wijze het ook zou mogen wezen. Alzoo, of men bedrogen heeft iti het verkoopen, door te gewigt, door valsche maten, met misbruik temaken van de onwetendheid en eenvoudigheid der koopers, door hun bedorvene, slechte of gebrekkige waren voor goed te doen koopen boven de waarde Of m3u in het koopen bedrogen heeft, met valsch geld; wanneer men dit zelf ontvangen heeft, mag men het daarom nir-t weder in betaling uitgeven. Of men gebruik heeft gem takt van de armoede of den nood des verkoopers, om iets voor lagen prijs, of beneden de waarde , te koopen 0( men gekocht heeft van hen, die niet konden verkoopen, zoo als van minderjarigen; of men van hen geld gewonnen heeft, waarover zij niet konden beschikken.

Of men zich met anderen verstaan heeft, bij wijze van zamenzwering tegen het algemeen, om de meesters, de beschikkers te worden van de koop- en eetwaren, ten einde die schaars te maken en zeer duur te verkoopen. Er is ook onregtvaardigheid in de samenspanning der werklieden tegen hunne meesters, en van dezen tegen hunne werklieden, om een loon boven of beneden de wezenlijke waarde van don arbeid vast te stelien

Of men met inzigt valsche geruchten verspreid heeft, om de prijzen te doen dalen of te verhoogen. Of men geleend of gekocht heeft, onzeker zijnde van iets te kunnen wedergeven

noch betalen. Of men boven do wezenlijken prijs verkocht heeft, juist daarom, omdat de betaling niet dadelijk geschiedt, zonder dat men daardoor schade lijdt. Of men zich zei ven betaald of vergoed heeft, zonder een zeker regt te hebben. Of men op eene onregtvaardige wijze de winst met zijne mededeelgenooten verdeeld heeft. Of men de schade verquot;oecl heeft aan zijne borgen. Of men eenig contract gemaakt heeft, strijdig met de wetten Of men op woeker uitgeleend heeft, eenigen intrest vragende enkel voor de leening. zonder eenigen titel, of eenen al te grooten intrest gevraagd, wanneer er een wettige titel bestond. Of men eene bewimpelde of bedriegelijke bankbreuk gemaakt heeft. Men moet niet denken, altoos vrij te zijn, voor de oogen van God , door gedwongen overeenkomsten, die don schuldenaar bevredigen , maar den schnldeischer be-rooven. Zoo degene, die eene bankbreuk gemaakt heeft, het overblijvende zijner goederen aan de schuldeischers overlaat en hij later tot goeden staat komt, blijft hij ver-pligt het gedeelte te voldoen, hetwelk hij vroeger niet had kunnen betalen. Of men, op studie zijnde, het geld zijner ouders door luiheid nutteloos verkwist heeft. Of men in het spel bedrogen heeft. Of men verteringen gemaakt heeft boven zijnen staat, hetzij in kleederen, in gastmalen, en de fortuin zijner vrouw, kinderen of der minderjarigen, die onder zijne voogdijschap staan , verkwist heeft. Of men onregtvaardige regtsgedingen vervolgd heeft. Of men, regter zijnde, onregtvaardige vonnissen geveld heeft. Of menquot; bedieningen gevraagd of aanvaard heeft, voor welke men wist de noodige hoedanigheden en bekwaamheid niet te bezitten; of men menschen tot plaatsen benoemd heeft, die onbekwaam waren om die te vervullen.

Door verzuim. Of men de voorwaarden en lasten eener onderneming voldaan heeft. Of men , als werkman of bediende, wel genoeg gewerkt heeft, om zijn arbeidsloon te verdienen. Of men het loon der bedienflen, arbeiders, enz. achtergehouden heeft. Of men zijne schulden wel betaald heeff quot;of men van zijne pracht, van zijne verte'ingen niets verminderd heeft, ten einde zich in staat te stellen, om die te kunnen betalen Of men wel aan de legaten en lasten van een testament voldaan heeft. Of men het beheer der goederen van de onmondigen, van een genootschap, van de Kerk niet veronachtzaamd heeft. Of men de schade, den

evennaaste toegebragt, wel heeft belet, wanneer men daartoe krachtens zijne bediening of uit liefde verpligt was, en men zulks gemakkelijk kan doen.

Het is eene strenge verpligting, al de schade, zoo veel men daartoe in staat is, te herstellen , welke men den evennaaste heeft toegebragt, met de regtvaardigheid te overtreden , die vordert, dat aan ieder gegeven worde volgens zijn streng regt.

Door gedachten. Of men, zonder genoegzame redenen, in zaken van aanbelang, slecht over den evennaaste geoordeeld , of hem verdacht heeft.

Door ivoorden Of men aan anderen zijne verdenkingen of ligtvaardige oordeelen medegedeeld heeft. Of men een toevertrouwd geheim verbroken heeft. Of men gelogen heeft zonder of met nadeel van den evennaaste j indien men van hem eenig kwaad gezegd heeft, hetwelk men wist valsch te zijn, is zulks laster.

Of men van hem laster gesproken heeft, door aan anderen, aan wien zulks nog onbekend was, eene wezenlijke, maar nog verborgene fout of misdaad, te openbaren. Men moet zeggen van en aan hoe vele personen men kwaad gesproken heeft, of zij, van welke men gesproken heeft, in eenige waardigheid gesteld waren, en of zij bijzonder belang hadden in hunnen goeden naam ; men moet er bijvoegen , of het opzigtens hen een zeer onteerend kwaad was Men zondigt niet alleen met zelf kwaad te spreken of te lasteren , maar ook door dit met genoegen aan te hooren, met te doen alsof men daarin belangstelt, met zulke gesprekken door ondervragingen te onderhouden, of die op eene of andere wijze te bevorderen. Of men iemand aangezet of gelegenheid gegeven heeft om valsche getuigenis te geven.

Door werken. Of men met opzet, iemand valsch bij de overheden beschuldigd heeft; of men in het regt valsche getuigenis gegeven heeft; of men valsche akten gemaakt of gebruikt heeft, of de ware stukken verborgen heeft.

Door verzuim. Nalatigheid in den laster en de kwaadsprekendheid te beletten, als men hiertoe krachtens zijne

bediening of uit liefde verpligf was, en men het gemakkelijk kon doen: of men aan een ieder de verschuldigde eer bewezen heeft.

Het is eeno verpliating, zoo veel men kan, al het nadeel zoo spoedig mogelijk te herstellen, dat den evennaaste door deze verschillcn.le zonden, is toegebragt. Men moet zich onderzoeken of men hierin nalatig is geweest.

Ieder zal zich bovendien onderzooken over de pligcen van zijnen staat; indien hij die, door zijne schuld, niet kent, zondigt hij uithoofde zijner onachtiaamheid , en hij is niet verschoond van de misdaden , welke hij alzoo onwetend begaat.

Bemerk wel, dat de zonden in dit onderzoek aangehaald , niet alle doodzonden zijn: maar slechts dezulken, welke eene overtreding van Gods wet in eene merkelijke zaak daarstellen, en die met volle oplettendheid en overwegirg van den wil geschied zijn.

Bemerk ook, dat eene zonde niets van hare grootheid verliest, omdat zij uit gewoonte bedreven wordt zonder dat men op bet oogenblik der daad daarop aandacht geeft: Integendeel, de gewoonte maakt eene zonde nog zwaarder, indien men aan die gewoonte niet, door eenen krachtdadigen wil van dezelve uit te roeijen, verzaakt heeft, wi ike wil blijkt uit de nadrukkelijke pogingen en de getrouwheid, die men aanwendt, om de voorgeschre-vene middelen in het werk te stellen.

Da grootste zondaars, wier geweten zeer verward is, en die de noodige onderrigting niet hebben van al hunne zonden te ont lekken en die met juistheid te verklaren, moeten zich niet laten afschr kken door do moeijelijkheid, van hunne biecht met de meest volkomen geheelheid te spreken, welke zij zouden wenschen; een deelnemende biecntvader zal hen door ondtrvragingen helpen ; dat zij voor het onderzoek doen wat in hun vermogen is , en tot de biecht naderende met de meening van getrouw te antwoorden; het voorname en wezenlijkste is, del zij waarlijk oenen goeden wil hebben.

er een weinig op na te denken, ten einde u van de gevoelens en waarheden , die daarin vervat zijn, te doordringen. Zoo gij den tijd hebt, strek dan die overdenking uit door de overeenstemmende lezingen, die hierna voor eiken dag der maand volgen.

Ongelukkige 1 wat heb ik gedaan? Waartoe heeft mijne verblindheid mij ge'uragt? Tot hoe verre heb ik mijne vermetelheid uitgestrekt? Wel hoe! ik heb tegen miji:en God, tegen mijnen Opperheer en Meester durven opstaan ! Ik, verworpen aardworm , ik heb zijne eindelooze Majesteit beleedigd, ik heb mij tegen hem willen verhefibn, ik heb in mijne trotschheid gezegd: ik zal u niet dienen, en ik heb zijnen aanbiddelijken wil onder de voeten vertreden: ik heb niet gevreesd in mij zijn beeld te onteeren, door hetzelve in den modder der zon'ien te wentelen Ik verdien alle verontwaardiging van mijnen God: waar zal ik dan voor zijn aanschijn vlngten ? O hartroerende barmhartigheid van eenen beleedigden Godl ik verdien sedert langen tijd al de slagen zijner verbolgenheid en Hij heeft mij echter met geduld afgewacht. O mijne ziel 1 wat is er treffender , dan de goedheid van eenen vijand , op het oogenblik zelf, dat men hem beieedigt 1

Ach! welk verschrikkelijk lot zou voor altoos het mijne zijn, zoo de dood, die gestadig boven mijn hoofd zweeft, mij op dit oogenblik kwam treffen : een enke'e draad, de zwakke draad mijns levens, houdt mij hangende boven den afgrond, waarin een gebelgde God gedurerjde cene geheele eeuwigheid wraak neemt over den zondaar, die Hem beieedigt, en het hangt van Hem alleen af, dien draad op dezen stond zeiven te breken Dwaze, vermetele, die ik ben, ik heb durven inslapen op den boord der hel. waarin zoo veel anderen reeds sedert eeuwen het noodlottig oogenblik doemen, dat hun misdadig maakte Hoel voor een weinig vergankelijk goed, voor eenige voorbijvliegende vermaken heb ik mij blootgesteld , om eeuwig de schrikkelijkste folteringen te lijden, om gedurende de eeuwigheid in het vuur te branden, in dolle woede en wanhoop te verblijven onder de slagen van eenen nu onverzoenlijk geworden God. O dwaasheid! rampzalige verblindheid! — Om aan eenen lagen hartstogt te voldoen, waarover ik zelf schaamrood werd, dewijl ik do dikste duisternissen zocht om mij daaraan over te geven, om eenen lust te voldoen, die mij

verlaagt, ik heb met blijdschap des harten afgezien^ van mijne regten, van het hemelsche erfdeel, van de bezitting van mijnen God. O schoone Memel, o mijn waar Vaderland 1 neen, nimmer zou ik u bezitten, indien de barmhartigheid van mijnen God zijne gestrengheid tot dusverre niet ontwapend hadde , en gij zijt voor mij altoos verloren, zoo JJij zich niet gewaardigt deernis met mij te hebben en mij mijne ongeregtigheden te vergeven.

Helaas! ik heb gezondigd, en de zonde, in mijne ziel komende . heeft er den vrede en het geluk uit verdreven. Neen, zij zijn niet meer voor mij, die vroegere dagen, waarop ik in vrede met mijn geweten, en in vrede met mijnen God was; zij zijn met mijne onschuld verdwenen; kostbare schat, hoe heb ik mij voor zoo lagen prijs van u kunnen ontdoen ? op de diepe kalmte, waaiin ik mij weleer bevond, is de wroeging gevolgd, die mij nimmer veriaat, die mij overal vervolgt, en mij op alle plaatsen het zwaard des Heeren, opgeheven om mij te treffen , voor oogen houdt: eene heilzame stem zegt en herzegt mij steeds in de ooren : Sidder, het uur des oordeels nadert. Ziedaar dan, ja, ziedaar de wrange vruchten mijner snoodheden : ach! ik heb er eene al te noodlottige ondervinding van gehad: ja het is hard, en bitter den Heer, zijnen God, verlaten te hebben: neen. er is geen vrede, geen heil voor de zondaars. — Zou ik dan de ongeregtigheid nog kunnen beminnen en er geen afschrik over gevoelen!

En ik heb mij niet alleen gedragen als de grootste vijand van mij zei ven, maar door de grootste boosaardigheid nog bij de grootste dwaasheid te voegen, ben ik een ondankbare geweest: ik heb met de gruwelijkste ondankbaaquot;heid de weldaden beloond, waarmede mijn God, mijn hemelsche Vader mij vaa den dag mijner geboorte af, heeft ovorladen. Zoo Hij mij het leven geschonken heeft, is zulks om mij eens in zijn eigen geluk te doen deelen in den hemel: nogtans heb ik dit leven, mijne gezondheid, mijne krachten., mijne kunde, mijne goederen niet gebruikt dan om Hem te belee-digen en door anderen te doen beleedigen, dan om al mijne hartstogten te voldoen en al zijne wetten te vei smaden. Indien Hij, ondanks mijne beleedigingen, die reeks mijner dagen verlengd heeft, is dit slechts, om mij tot boetvaardigheid af te wachten; boosaardige, die ik ben, ik heb zijne hartroerende langmoedigheid tegen Hem gekeerd, ik heb

Wie zal de genaden kunnen opsommen, waarmede Hij mij begunstigd heeft? Die, vamp;n mij, bij voorkeur boven zoo vele anderen, in den schoot der ware kerk te doen geboren worden, die gaaf van het geloof, dat herschept en levend maakt, die christelijke opvoeding, die het geloof doet wortelen schieten; al die inwendige verlichtingen om mijne verblindheid te doen verdwijnen; al die aanmaningen tot boetvaardigheid, de heilzame wroegingen, die goede voorbeelden voor mijne oogen, om mij op te wekken en die eindelooze menigte van andere genaden en gunsten, ziedaar wat ik met eene gruwelijke ondankbaarheid met voeten heb getreden. Alles roept wraak tegen mij; hemel en aarde verhellen hunne stem, om mij te beschuldigen; o geheim I o wonder van goedheid 1 mijn God verhoort slechts de stem zijner goedheid en barmhartigheid. Hij noodigt mij, Hij strekt de armen tot mij uit, Hij vervolgt mij, Hij wil alles vergeten, zoo ik leedwezen gevoel, zoo ik met een rouwig en ootmoedig hart tot Hem wederkeer; zou ik nog kunnen aarzelen?

Achl mijne ziel, zoo gij nog niet beseft, welk afschuwelijk kwaad de zonde is , kom het dan leeren aan den voet van het kruis, waaraan Jesus in de wreedste pijnen den geest geeft, om die te boeten, aanhoor deze zielroerende woorden die uit zijnen heiligen mond vloeijen: «Kind, al te dier-«baar aan mijn hart, erkent gij uw werk? liet zijn uwe «zonden, die mijne wreede folteringen veroorzaakt heb-»ben; het zijn uwe misdadige woorden, die mij met gal geslaafd hebben; het is uw hoogmoed, die mij met doornen «gekroond heeft: het is uwe onkuischheid, die mijn geheel «ligchaam verscheurd, en er slechts van het hoofd tot de «voeten eene wond van gemaakt heeft. Wilt gij mij nog be-«leedigen? Zoudt gij behagen nemen in de smarten te ver-«nieuwen, welke ik voor u lijd? Zeg mij, wat heb ik kunnen «doen, om u mijne liefde te kunnen betoenen, hetwelk «ik niet gedaan heb? Uwe ondankbaarheid, uwe boosaar-«digheid verdienen al mijne wraaknemingen; nogtans, «stem toe in mij te beminnen, en ik zal den hoon vergeten «waaraan gij u jegens mij hebt pligtig gemaakt, hoe «afschuwelijk, hoe menigvuldig die ook moge wezen.«

kunnen wederstaan? Zoudt gij alleen ongevoelig zijn voor uwen God , uwen Weldoener, uwen Zaligmaker! Wel hoe! gij zoudt tranen storten, zoo gij het minste leed had toege-bragt aan iemand, die met alle beminnelijkheden versierd is, die in al zijne trekken het beeld der goedheid, der zoetaardigheid, der innemendheid draagt, en die door al zijne woorden en werken tevens den eerbied, de verknochtheid en de liefde inboezemt? Wanneer deze zelfs nimmer de gelegenheid zou gehad hebben van u wel te doen, en ofschoon gij nimmer eenige weldaad, eenige gunst van hem te verwachten hadt, zoudt gij nogtans eenen afkeer hebben van hem niet alleen te mishandelen, maar zelfs van hem het minste ongenoegen te veroorzaken: gij zoudt dengene, die hem zou beleedigen, mishandelen en voor eenen onmensch aanzien. Helaas! die onmen ch, die boosaardige zijt gij, o mijne ziel; waarom koestert gij dezelfde gevoelens niet jegens uwen God, in vergelijking met wien al de volmaaktheden van eenen m^onsch, van alle heiligen, van alle Engelen slechts onvolmaaktheden zijn? Jegens uwen God, altoos eene oude en toch nieuwe schoonheid, wiens aanschijn en bezit het grootste geluk der uitverkorenen uitmaakt O mijne ziel! ziedaar nogtans dengene wiens eindelooze bevalligheden gij door zoo menigwerf herhaalde beleedigin-gen versmaad hebt. Ach! wanneer Hij u zelfs geen het minste goed gedaan had, wanneer Hij u noch belooning noch straf had aangekondigd, zou dan uwe handelwijze jegens Hem nog niet afschuwelijk zijn, en in staat om alle vrome en gevoelige harten door verontwaardiging tegen u te ontsteken? Maar wordt het niet gedrogtelijk, wanneer dit door zich zei ven oneindig beminnenswaardig Wezen nimmer moede wordt van teedere liefde voor taïlooze weldaden te betuigen.

Ach! ik begin eindelijk te beseffen, welk afgrijsselijk wangedrogt de zonde is; hoe pligtig zij maakt in de oogen van God, hoe zeer zij zijne verbolgenheid moet ontsteken, hoe verschrikkelijk de rampen zijn welke zij na zich sleept, welke snoode ondankbaarheid en hoogmoedigheid zij in den mensch kenschetst!

O God van goedheid l die deze bekeering in mij begonnen hebt, voltrek, smeek ik u, uw werk; verbrijzel mijn hart door de bittere droefheid van u beleedigd te hebben. O gij! die gezegd hebt, dat, op hetzelfde oogenblik ,

waarop de zondaar tot u zou wederkeeren, gij hem zijne ongeregtigheden zoudt vergevea, achl tot u snel ik, gelijk de verloren zoon, door innig berouw getroffen

God! o beste aller vaderen! hoe heb ik l^gkuuuen besluiten u te verlaten, ronder van 'éjamp;s'S, uwen kant eenige reden van ontevredenheid ontvangen te hebben; integendeel, ua met uwe weldaden overladen te zijn geworden? Vergeving, o mijn Vader! ik keer tot u weder. Gelief de diope en levendige droeflieid, welke ik gevoel van u beleedigd te hebben, in aanmerking te nemen; gedenk dat gij den boetvaardigen zondaai vergiffenis hebt beloofd. Ach! gij zijt waarlijk een gotde God, daar gij, ondanks mijne zonden, in mijn verderf niet hebt toegestemd. Zoo uwe goedheid de grondsteen mijner hoop is, zoo is zij ook de beweegreden mijner diepe droefheid.

O mijn God! mijne ziel is ontroostbaar, wanneer ik denk aan het getal en de grootheid mijner zonden, aan het onwaardig gebruik uwer genade, aan don hemel, dien ik voor mij gesloten heb, aan de uiterste ellende, waarin mijne zonden mij gestort, en aan den versehrikkelijken staat, waartoe zij mijnen Zaligmaker gebragt hebben; wanneer ik beschouw, met welke ouwaardighedeu ik uwe liefde tot mij beantwoord heb; den smaad, dien ik uwe eindelooze voi maaktheden heb aangedaan. O snoodheid! o ondank, baarheid! zij baren mij afschuw; ontferm u mijner volgens uwe groote barmhartigheid; eeuwig zal ik u daarvoor mijne dankbaarheid betuigen.

O mijn Zaligmaker 1 o beste, opregtste en getrouwste der vrienden! ik ben van schaamte overladen, van ontrouw te zijn geweest aan zoo veel beloften, welke

ik u gedaan heb; van zoo menige betuigingen van getrouwheid, welko ik aanhoudend vernieuwde, overtreden te hebben; met welk gelaat kan ik mij nog voor u aanbieden, om nieuwe beloften te doen ? Ach! indien gij mijne ongetrouwheden alleen inziet, zult gij mij als eenen huichelaar on leugenaar uit uwe tegenwoordigheid verbannen; ik bid u, o barmhartige Jesus! gedenk liever, dat ik het werk uwer handen, het kind uwer smarten, de prijs van uw aanbiddelijk bloed ben. Ik geef u mijn hart weder, hetwelk ik u ontrukt on zoo afschuwelijk bezoedeld heb: gij kunt het door oenen enkelen uwer blikken reinigen; ge-waardig u, dien blik op mij te werpen, die uwen ontrouwen Apostel zoo menigen bitteren traan deed storten. Ach! ik gevoel, dat uwe genade in mijn hart werkt; het is veranderd; hot wil u beminnen, bet bemint u, doch vermeerder mijne droefheid en liefde. Welk geluk voor mij, zoo ik van liefde, van droefheid kon sterven! maar eene zoo kostbare gunst is niet voor zulken grooten zondaar: eene genade, welke ik u ten minste kan vragen, en die ik u dringend smeek mij met te weigeren, is, dat ik hier aan uwe voeten, op dit oogenblik moge sterven, zoo mijn ontrouw hart liet uwe, o Jesus! nog moet doorsteken.

De gevoelens van berouw, welke gij mij hebt ingeboezemd, do liefde, die uwe genade in mij heeft doen ontvlammen, liet eerbiedwaardige en verhevene Sacrament, dat ik ga ontvangen, deze heilzame bron, welke gij mij, tot reiniging mijner ziel, door de toevoeging uwer eindelooze verdiensten aanbiedt, dit alles. Heer! vervult mij met eene zoete hoop; mijne zonden zijn groot, hun getal overtreft dat van de haren van mijn hoofd; maar hoe talrijk, boe afschuwelijk

Ik weet o mijn God! dat ik mijne hoop door goede werken verlevendigen, en door do beantwoording aan

Iuwo genade ondersteunen moet, om haar niet ijdel, vruchteloos ou vermetel te doen zijn. Gij hebt mij, zonder mij, geschapen, maar gij wilt mij, zonder mij, niet zalig maken. Ook heb ik het vaste voornemen gemaakt, van zonder ophouden aan het heil mijner ziel te werken. Het is er dan mede gedaan, o mijn God! ik wil u niet meer beloedigen. Van dozen stoud af verzaak ik aan de zonden, die u zooveel smaad aandoen; ik verfoei al dezulke, welke ik bedreven heb, ik verfoei ze ter uwer liefde, omdat zij u mishagen, u, die oneindig heilig, oneindig goed, oneindig bemin-uwo genade ondersteunen moet, om haar niet ijdel, vruchteloos ou vermetel te doen zijn. Gij hebt mij, zonder mij, geschapen, maar gij wilt mij, zonder mij, niet zalig maken. Ook heb ik het vaste voornemen gemaakt, van zonder ophouden aan het heil mijner ziel te werken. Het is er dan mede gedaan, o mijn God! ik wil u niet meer beloedigen. Van dozen stoud af verzaak ik aan de zonden, die u zooveel smaad aandoen; ik verfoei al dezulke, welke ik bedreven heb, ik verfoei ze ter uwer liefde, omdat zij u mishagen, u, die oneindig heilig, oneindig goed, oneindig bemin-

nenswaardig zijt, ik heb vast bosloteü, die niet meer te bedrijven, al de middelen in het werk te stellen, waartoe ik in staat b;:n, om u niet moer te vergrammen: ik wil allo ge'egeahedon vlugten, alle gevaren vermijden, waarin ik zoo menigmaal bezweken ban; ja, ik In b onwrikbaar besloten voortaan alle opofferingen te doen, welke gij mij zult opleggen om u te oehagen; ik zweer het u, ik zal uwe gi bodgt; u onder-nouden, zij zijn alle vol wijsheid, gerogtigheid, en gij schrijft mij die enkel voor, om mij gelukkig te maken. Maar mijn God! gij kont mijne zwakheid: helaas! naauwe'ijks beu ik opgestaan, en heb ik cenigon tijd in den weg uwer geboden gewandeld, of de overmaat mijner ellende doet mij op nieuw bezwijken. Ach! maak dat ik, het stinkende graf mijner zonden nu verlaten hebbende, in hetzelve nimmer meer neder-dalc, om nooit aan uwe genadé, aan uwe vriendschap, dio het leven mijner ziel is, te verzaken. Jesus! liefderijke Jesus! gev,'aardig u mij te versterken. O gij, die mij don goeden wil geeft van mij voortaan als een uwer getrouwe leerlingen te gedragen, versterk mij in dit heilig voornemen zoodanig, dat ik mij, ia welke gelegenheden ik mij ook bevindc, en welke bekoringen mij ook overvallen mogen, nimmer meer van u noch van uwe liefde seheide. Amen.

Geef mij den moed, o mija Zaligmaker! om mijne zonden, zonder verschooning of bewimpeling te belijden, opdat ik aan de goddelijke regtvaardigheid moge voldoen, en de eeuwige schaamte ontgaan; ik offer u, va.n nu af do schaamte op, welke ik ga gevoelen, door de belijdenis van al mijne ellenden; gewaardig u die te aanvaarden a!s een gedeelte dor boete, welke ik voor zoo voel zonden, waaraan ik mij heb pligtig gemaakt, verdiend heb eu moet doen.

Moeder van mijuenZaligmaker, Moeder der genade en barmhartigheid, veilige toevlugt derzondaren! bid voor mij, bijzonder in dat ooge.ublik, ik smeek u, mij te verwerven, dat de biecht, welke ik ga spreken , mij niet misdadiger make, maar dat ik ia dezelve integendeel de vergiffen s vinde van liet voorledene, en de noodige genade om voortaan niet meer te zondigen.

Mijn goede Engel, trouwe en ijverige bewaarder mijner ziel, gij, die getuig.: zijt geweest van mijnen val, die daarover zoo diep bedrukt wairt, heb deernis met mijne uiterste ellenden, help mij om op te staan, en maak, bid ik n, door uwe veel vermogende voorspraak, dat ik uit die heilige bron geheel gezuiverd kome, en dat ik voortaan liet kleed dor onschuld niet meer verlieze, door de hulp der genade aan uwe inspraken getrouw blijvende.

En ook gij, gruote Heligen, wier namen ik het geluk heb te dragen, ik beveel mij dringend in uwe bescherming, wees mijne voorsprekers, opdat ik, doordrongen van de aangelegenheid der zaak, welke ik ga verrigten, die gesteltenis hebbe, waarmede gij bezield waart, toon gij otis tot voorbeeld op aarde verstrektet. Verwerft mij de onuitsprekelijke weldaad, dat ik in het diepste van mijn hart, zoo als weleer de mclaatsohe, deze iroostvollo woorden van Jesns Christus moge hooren: Oa, uioe zonden zijn u vergeven, ik bekrachtig hit vonnis van ontslag mijns bedienaars; de vrede zij met u.

Volgens den tijd, waarover men zal kunnen beschikken, of om eenige verscheidenheid in z.ijne oefeningen te maken, zal men nog kunnen lezen de zeven Boet-Psalmen, of de Uitbreiding van den Psalm. De oefeningen

gegeven voor den goeden Vrijdag, zijn insgelijks zeer geschikt om tot het berouw, de liefde tot God en het vaste voornemen, op te wekken. (Zie dezelve hierna, in de oefeningen voor de feestdagen.)

vdor lt;le lUoclit, voor lt;lic personen, welke huii greweten aan geene doodelyke zonden plitrlie kennen, maar slechts aan dairvlyksche zun-den, die geheel vrjjnillig en herhaalde malen bedreven z|jn.

GEVOELENS VAN BEROUW; GOED VOORNEMEN; AANROEPING VAN DE GODDELIJKE IIÜLI» ; VERTROUWEN OP GOD.

Ach! welke schaamte, en welk ongeluk voor mij, o mijn God! van u nog zoo menigmaal en meteene zoo volkomene toosiemmiug en vaste bepaling van mijnen wil te vergrammen, na u zoo menigmaal beloofd te hebben, alles te vermijden, wat n Kan mishagen. Ilv verdien, dat gij mij uwe genade, uwen bijstand onttrekt, en mij aau al liet geweld van de vijanden mijner zaligheid overlaat; ja, indien gij, mij steeds laauw enkwijnend ziendein uwen dieast,alleengehoor moest geven aan uwe verontwaardiging, zoudt gi^: u van mij verwijderen, en reeds lang zou ik ongelukkig de waarheid bewezen hebben van de godspraak, door u cons uitgesproken; dat hij, die ontrouw is in kleine zaken, het ook in yroote wordt. Maar neen, gij hebt nog medelijden met mij. Gij hebt u bevredigd met mij te bedreigen, om mij de oogen te openen voor de gevaren, en gij hebt u gewaardigd mij te behoeden van liet ongeluk van uwe vriendschap te verliezen, en op nieuw in de slavernij des duivels te vervallen , waaruit gij mij door uwe groote barmhartigheid getrokken hebt; ik dank u daarvoor met al de dankbaarheid, eeue gunst waardig, die grooter is, naarmate zij minder verdiend wordt. Nogtans, o mijn God! bedriegt mij misschien do eigenliefde niet, altoos zoo behendig om ons te misleiden , terwijl ik altoos mijne

fouten beoordeel, en hoop, dat zij zoodanig nog niet zijn, dat zij uwe eeuwige wraaknemingen verdiend hebben ? Zoodanige daad schijnt ons slechts eene da-gelijksche zoude, die maar al te dikwijls doodelijk is in do oogen uwer eindelooze heiligheid.

Maar eindelijk, wanneer ik zeker zou ?iju van mij niet te vergissen , ben ik nogtaus ook zeker , van een kwaad bedreven te hebben, hetwelk gij boveu alles haat, hetwelk gij straft met folteringen, wier streng-heid mijn begrip overtreffen, en welker duurzaamheid geheele eeuwen iu het vagevuur kan bevatten, zoo ik daarvoor niet in deze wereld boet. Dwaze, die ik ben, van mij aan zoodanige kastijdingen bloot te stellen , voor een ijdel vermaak, voor eeno geringe voldoe-uing, waardoor ik den in'doed uwer genade verminder, en mij alzoo aan dio zonden blootstel, die de eeuwige afgronden openen.

Maar ik heb uiet slechts eeno dwaasheid begaan, ik heb mij nog aan de uiterste ondankbaarheid jegens u schuldig gemaakt, jegens u, die mij met weldaden overlaadt in den tijd zelfs, dat ik uwen toorn zoude verdienen, ik heb niet gevreesd u te mishagen en uwe heiligheid te beleedigen; de voorkeur aan hetscbepsei boven u gevende. Koe ! het is mij onverschillig geweest, u te bedroeven, u mijnen teederen Vader, u die mij met »,00 veel edelmoedigheid bemint! ik heb niet gevreesd mij ue beleedigingen tegen u zelfs te ver-raenigvuldigen, die nogtans al onze aanbiddingen, al onzen eerbied ou al ouzo lioldezoo waardig zijt, door uwe eindeloos beminnelijke hoedanigheden, die u bet genoegen uwer Engelen en Heiligen maken.

O God aller goedheid! 0 mijn Vader! o de beste , de geduldigste aller vaderen! laat u bewegen door de gevoelens vau een opregt, rouwmoedig hart, van eon hart, dat meer getroffen is over zijne misdrijven, door het ongenoegen, hetwelk zij u hebben aangedaan, dan

door de straffen, welke zij verdiend en het gevaar waaraan zij mij blootgesteld hobbeu.

Vergeving, o mijn God ! voor al liet kwaad, dat ik bedreven heb en heb doen bedrijven ; vergeving voor het goede, dat gij van mij verwaehtet en hetwelk ik niet gedaan heb; vergeving voor al de zonden, die mij bekend, voor allo, die mij onbekend zijn; vergeving voor al de fouten, waarover ik slechts als een blinde geoordeeld heb, maar waarvan gij al do grootheid ziet; ik verfoei, ik verzaak ze, eu er zijn geene pogingen, welke ik voortaan niet wil aanwenden, om u mijn leedwezen, mijne onderwerping en mijne liefde te betuigen, door eene naauwkeurige getrouwheid aau uwe wet, door de vlugt van al wat n in het minste zou kunnen mishagen, door hot bedwingen vanal mijne begeerlijklu den, eindelijk door eene ware en aanhoudende boetvaardigheid: want gij zijt waardig zonder verdeeldheid en mot al de vurigheid, waarvoor eene ziel vatbaar is, bemind te worden.

Maar helaas! hoe zeer vrees ik, ondanks al deze heilige voornemens, welke gij mij inboezemt, vann nog ongetrouw te worden! Ach! wanneer zal dan miju hervallen eens een eindo nemen ? Wanneer zal ik dan gestadig het goede beoefenen, hetwelk ik in mijn hart goedkeur, en wanneer zal ik het kwaad, dat ik verfoei, geheel en al vermijden?

O mi n goede Vader! gij, die mijne zwakheid kent, ontferm u mijner, ondersteun mij, maak mij sterk tegen de noodlottige neigingen mijner bedorvene natuur, gij kunt mij al hare aanvallen doen overwinnen , en gij wilt het; aeh ! ik smeek u, maak, dai ik door mijnelaauwheid eu mijn kwijnend leven in uwe dienst geeue hinderpalen meer stelle aan de volbrenging van uwen wil, altoos zoo opregt vaderlijk voor mij.

O gij, die de zware boeijen verbrijzeld hebt, die mij weleer den slaaf mijner harts togten maakten, voltrek

aar in mij, hetgeen gij begonnen hebt, wek mijuo verdoofde ziel op, verlevendig mijn geloof, doe mijne ik liefde ontvlammen: gij hebt aan de deur van mijn oor hart geklopt, om het te bekeeren, bepaal uwe ^: 'k barmhartigheid daarbij niet, klop nogmaals, tot M'J dat hei, getroffen door uwe goedheid en zijne el-quot;^JS lende, u in niets wil wede-staan, maar zich zonder ide voorbeliouding aan u geven, om u dagelijks meeled en meer te beminnen.

^u zonden van u met een vast vortronwen;niet, omdat ik '^c steun op mijne gebeden, die niet waardig zijn ver-^1:1 boord te worden, daar ik slechts een zondaar bon; ^,u maar omdat ik uwe barmhartigheid aanroep, door ⁶ u de eindelooze verdiensten van Jesus Ciiristus, uwen goddelijken Zoon, aan te bieden, en omdat ^r gij mij beloofd hebt niets te zullen weigeren van ³ hetgeen men u in zijnen naam zal vragen.

Gij , die den dood van den zondaar niet wilt, maar wel, dat hij zich bekeere en leve, ontfermuonzer.

Gij, die met verduldigheid de bekeering van den zondaar afwacht, ontferm u onzer.

Dat ik gezondigd heb met zoo volle voorbodaeht-zaamheid van mijnen wil on kennis mijner boosaardigheid ;

Omdat gij eindeloos heilig, eindeloos beminnenswaardig zijt, en do zonde u boven alles mishaagt; Hot is mij leed. Heer! en ik gevoel dezelfde droefheid, welke uwe Heiligen hadden over hunne zonden; on- Omdat ik u bemin, o mijn God! wil ik mij met

Allo gelegenheden van zonden vlugten; an Mijne kwado gewoonten oenen aanhoudenden oorlog aandoen ;

O mijn God! bron der goede voornemens en der goede werken, verleen mij de kracht om eon levendig berouw over mijne zonden te gevoelen, om mij krachtdadig te beteren, opdat het mij moge gelukken, van uwo eindeloozo barmhartigheid door de verdiensten van Jesus Christus vergeving mijner zo den te verwerven. Amen.

Nader tot den biechtstoel met die ingekeerdheid, die stilte en die zedigheid, welke gij zoudt hebben, indien Jesus Christus zelf zich daar bevond, en gij uwe biecht aan hem moest spreken: de priester bekleed daar zijne plaats.

Zeg, na het teeken des kruises gemaakt te hebben: Zegen mij, mijn vader en bid voor mij, want ik heb gezondigd. .

Zeg vervolgens: Ik helijde voor God almagtig, enz. (zie bladz. 39 onder de avondgebeden) tot aan de woorden: hel is mijne schuld, enz Verklaar aansionds den tijd, welke uwe biecht moet bevatten, en begin de belijdenis uwer zonden. Beschuldig u vooreerst, indien zulks heeft plaats gehad, van de gebreken, die uwe vorige biecht en communie vergezeld hebben.

De belijdenis der zonden moet vooral vier hoedanigheden hebben. Zij moet ooimoedig zijn, dat is, dat men zich moet beschuldigen met eene groote schaamte van God beleedigd te hebben. Zij moet rouwhartig zijn, dat is te zeggen: vergezeld van eene ware droefheid; zoo men wel van deze gevoelens doordrongen is, zal de zedigheid in al het uiterlijke uitschijnen, en , zoo als gemakkelijk te begrijpen is, zal men niet trachten zich te verontschuldigen, tenzij er noodzakelijkheid ware, en men zal het alsdan doen met den meesten eerbied. Zij moot opregt zijn, dat is dat men zijne zonden niet moet vermeerderen of verminderen , vergrooten of verkleinen. Zij moet geheel zijn. dat is , dat zij ten minste al de doodzonden met derzelver merkelijke omstandigheden moet bevatten.

Wanneer gij uwe beschuldiging geëindigd hebt, zult gij zeggen: Ik beschuldig mij van al deze zonde en ran al degene, die mij niet bekend zijn (zie hetgeen gezegd is voor hen, die zich alleen van dagelijks'-he zonden te beschuldigen hebben), ik vraag er aan God vergiffenis van, en aan u vader, boete en kwijtschelding, indien ik die waardig ben.

Luister vervolgens met ootmoedigheid en buigzaamheid naar de vermaningen van den biechtvader, en boud u gedurende dien tijd met het overdenken uwer zonden niet

meer bezig. Die, welke gij na een zorgvuldig onderzoek, zult vergeten hebben, zullen te gelijk vergeven zijn met die, waarvan gij u beschuldigd hebt; wanneer gij die daarna zoudt gedenken, en als zij doedel ijk zouden/ijn, of als gij daaraan moogt twijfelen, zult gij u daarvan in do volgende biecht beschuldigen. Ontvang de boete, die u zal worden opgelegd, met onderwerping; zoo gij nogtans de onmogelijkheid van die te volbrengen, zoud voorzien, zoudt gij dit ootmoedig aan den biechtvader kunnen doen opmerken.

Gij zult u met eene volkome overgeving onderwerpen aan het gedrag, hetwelk de biechtvader betrekkelijk de kwijtschelding raadzaam zal vinden, te houden Zoo hij deze uitstelt, zucht inwendig, erkennende, dat gij niet waardig zijt die te ontvangen; en verwijder u zonder morren, zonder klagen, zonder den priester lastig te vallen, met het oogmerk van nieuwe pogingen aan te wenden om dezelve door de verandering van leven en eene ware boetvaardigheid te verdienen Zoo de biechtvader goedvindt u die te geven, beschouw dezelve dan als eene genade, welke gij onwaardig zijt, en die men u n et verschuldigd is; ontvang ze met ootmoedigheid , met neergebogen hool'd, zeg tevens oefeningen van berouw, en maak het teeken des heiligen kruises op het oogenblik, dat de priester, u ontslaande, hetzelve maakt.

Ha de bieclil, i-anneer iupii liet geJuk heeft sehad du absoluiie o.' kwijtschelding te outviui^en.

Hetzelve bevat gevoelens van hoop, dankbaarheid en liefde; opregte voornemens en de vraag om de noodige genade, om niet meer te zondigen.

mijn God ! gij zijt barmhartig en vot zoetaar-P® Pquot; digheid, gij zijt verduldig en voi langmoedig-lioid. Gij hebt mij nii tnaar verdiensten behandeld, gij hebt mij niet gestraft volgens do grootheid mijner ongeregtigheden, even als een vader, die een teedervol modelijden voor zijne kinderen koestert, hebt gij medodoogen met mij gehad, gij hebt mijne ziel van

den dood verlost en mijne zonden nitgewischt. O gij, inijn God en Vader! u, diou ik nu bovenal bemin, n bedank ik mot al de vurigheid, waartoe ik in staat ben: dankzij u voor die wccrgalooze barmhartigheiden voor al de weldaden, welke gij over mij, den onwaardigsten dor zondaren, hebt uitgestort, en mij onderwerpende voor uwe voeten, offer ik mij aan u op, en wijd mij voor altoos aan u ^oo. Acli! dat voortaan niets, in leven noch in dood, in staat zij mij van u te scheiden.

Ik verzaak op nieuw, uit geheel mijn hart, aan allo verraad jegens u, aan al da ongetrouwheden, aan al do zonden van mijn vorig loven. Ik hernieuw mijne beloften, in den H. Uoop gedaan, en van nu af wil ik daaraan volmaakt getrouw zijn. Vergun mij, dat ik de zonde, dio mij in gevaar gosteld heeft, van u, mijn hoogste goed voor altoos te verliezen, meer en moor moge verfoeijen; maak, dat ik die moor dan den dood zei ven vreezo, on zorgvuldig al de gelegenheden en gezelschappen vlugto, dio mij opnieuw dorzclvor slaaf zouden kunnen maken, en uwe vijaudsohap nog over mij zouden kunnen trekken; eene droevige ondervinding hoeft mij, helaas! maar al to wel geloerd, hoe zwak ik in doze en die gologenhoid, in deze en die plaats, mot dozen en dien persoon was; ik zal zoo veel het in mij is, al die gevaren vlugton, en wanneer ik dezelve niet zal kunnen ontgaan, zal ik mij tot u wenden, dio mijne storkte zijt, want ik vermag niets uit mij zeiven, en daarom zal ik al mijne hoop in u stollen, verzekerd, dat ik in dezelve niet zal worden teleurgesteld. Ik maak het voornemen deze of die god-vruoht-oefoning te verrigten, ten einde uwe genade, uwe hulp te verwerven, en dezo of die maatregelen te nemen, om mij van mijne gebreken en kwade gewoonten te beteren; ik zal do ledigheid vlugten; en mij eenen levensregel voorschrijven, voordon tijd, wolken gij mij nog op deze aarde vergunnen zult. Zogon al

deze voornemens, opdat zij niet, gelijk zoo vele anderen, zonder uitwerking blijven, maar eindelijk overvloedige vruchten van zaligheid voortbrengen. Help mij, ondersteun mij door den veclvermogenden bijstand uwer genade , zonder welke ik niets vermag , stort die over mij uit, naar gel mg mijner behoefte,en niet naarmate mijner vurigheid in het ontvangen van uw heilig Sacrament; waut lielaas! hoeveel laauw-heid hebt gij mij nog niet te verwijten in die oefening zelve, door welke ik van uwe goedheid de vergeving mijner ongoregtighodon afsmeek! Gewaardig u alzoo door uwe barmhartigheid ia al datgene te voorzien , wat in mijne boetvaardigheid gebrekkig is geweest. Ik ben bedroefd, dat zij aan zoo vele gebreken onderhevig, dat mijn leedwezen zoo weinig geëvenredigd is geweest aan de afschuwelijkheid mijner zonden; maar maak, o God, zoo rijk in barmhartigheden! maak, dat het dierbare bloed van Jesus Christus, uwen Zoon al die gebroken uitwissche. Ncom mijne voldoening, zoo als zij is, genadig aan, en verleen mij de genade van nu en altoos eene ware boetvaardige te zijn, van u uit geheel mijn hart, uit alle mijne krachten, tot mijne laatste ademhaling, te beminnen; maak, dat ik niet meer leve dan om u te beminnen. O Vader, zoo goed, o God, zoo vol bevalligheden! mogt ik, u beminnende, sterven.

Volbreng zonder uitstel uwe penilentie, in den geest van ootmoed, gehoorzaamheid en liefde, en in de gevo3-lens van eene ziel, die een waar berouw heeft over hare zonden, opregt verlangt er zich geheel van te zuiveren, en doordrongen is van dankbaarheid voor de weldaad die zij zoo even heeft ontvangen. Bedenk wel, dat de boete, u door den biechtvader opgelegd, niet kan vergeleken worden bij de grootheid uwer beleedigingen jegens God; offer hem dan, om aan te vnilen wat aan uwe boete ontbreekt, al het geweld op, dat gij u zeiven zult moeten aandoen, om voortaan een christelijk leven te leiden, en

onderwerp u in den geest van boetvaardigheid aan al.e tegenspoeden, die do Heer u zal gelieven over te zenden, om u daardoor do gelegenheid te geven, reeds in deze wereld aan zijne regtvaardigheid te kunnen voldoen. Leg u ook van tijd tot tijd eenige verstervingen, eonige ontberingen op: onthoud u, bij voorbeeld, nu en dan van een geoorloofd vermaak, of onttrek iets aan de voldoening van uwe zintuigen, zelfs in geoorloofde zaken. Die kleine opofferingen zullen u overvloedige genaden van den Heer verwerven, en u de gelukkige gewoonte eigen maken om u zeiven gewold aan te doen in die omstandigheden, waarin do wet van God het u tot een strengen pligt maakt

fUjS mot grond to moeten vreezen, dat ik uog uw ISgSQ, vijand ben! Even wol onderworp ik mij van ganselior liarto aan do uitspraak van uwen dienaar. Eeno overijldo vrijspraak zou mij waarschijnlijk in het verderf hebben gestort; een wijs uitstel zal mij versterken. Een zondaar gelijk ik is ook niet waardig zoo terstond in uwe teedere gunst opgenomen te worden. Doch hoe lang zal die smartvolle scheiding van n, dat noodlottige banvonnis duren? Men zogt mij dat mijn. lot in mijne handen is, cu men den boom slechts naar zijne vruchten kan booordoelon. Ach, Heer! plant gij zelf, besproei en geef don wasdom ; ik zal met uwe genade medewerken. Eone tweede, oeno derde proef zullen mij niot afschrikken. Nacht en dag zal ik zoeken dien mijne ziel bemint. Ik zal in angst en doodolijko ongerustheid zijn tot dat ik Hem gevonden heb. Daar slechts zijue liefde mij voor een tijdlang van Hem berooft, zal ik Hem afwachten vol hoop dat Hij zich eindelijk zal ge-waardigen zieb aan mij te schenken.UjS mot grond to moeten vreezen, dat ik uog uw ISgSQ, vijand ben! Even wol onderworp ik mij van ganselior liarto aan do uitspraak van uwen dienaar. Eeno overijldo vrijspraak zou mij waarschijnlijk in het verderf hebben gestort; een wijs uitstel zal mij versterken. Een zondaar gelijk ik is ook niet waardig zoo terstond in uwe teedere gunst opgenomen te worden. Doch hoe lang zal die smartvolle scheiding van n, dat noodlottige banvonnis duren? Men zogt mij dat mijn. lot in mijne handen is, cu men den boom slechts naar zijne vruchten kan booordoelon. Ach, Heer! plant gij zelf, besproei en geef don wasdom ; ik zal met uwe genade medewerken. Eone tweede, oeno derde proef zullen mij niot afschrikken. Nacht en dag zal ik zoeken dien mijne ziel bemint. Ik zal in angst en doodolijko ongerustheid zijn tot dat ik Hem gevonden heb. Daar slechts zijue liefde mij voor een tijdlang van Hem berooft, zal ik Hem afwachten vol hoop dat Hij zich eindelijk zal ge-waardigen zieb aan mij te schenken.

ü mijn God! o mijn Vader! spaar mij, behoud mij in het leven ten minste tot don gelukkigen dag, waarop gij mij als den rouwmoedigen verloren zoon in do armen uwer barmhartigheid zult ontvangen, en mij uwe vriendschap, waarnaar mijn hart verzucht, zult wedergeven. Om die dan te verdienen, zal ik met de hul)) uwer genade al dc wijze raadgevingen opvolgen, mij door uwen dienaar gegeven, om mij van do naaste gelegenheden tot zende te verwijderen, en mij van gowoontou te ontdoen, die ik het ongeluk gehad heb mij oigon te maken, om in één woord al do hinderpalen uit den weg te ruimen, die mij verhinderen deelgenoot te zijn van hot geluk van zoo veel godvruchtige goloovigen, die tot uwe heilige ïafol toegelaten worden. Zonder twijfel ben ik deze gunst onwaardig, welke gij mij met regt voor altijd zoudt kunnen ontzeggen; doch xehvnk mij, zoo als de Chananesche vrouw u dit nederig vroeg, nchenlc mij dan de kruimels die van u-we tafel vallen; ik verdien uwe bijzondere gunsten niet, ik durf u die zelfs niet vragen ; behandel mij slechts zoo als men een huurling behandelt; geef mij het versterkende brood uwer genade, opdat ik, zegevierend over mijne zonden van mijne ketenen verlost, van mijne vlekken gezuiverd, u zelven mogen ontvangen, en u in mijn hart plaatsen, om mij nimmermeer van u te scheiden. O mijn Vader, help mij, mijn Vader, schenk mij vergiffenis.

En gij, o goede Maria, zekere toovlugt voor den bcrouwhebbenden zondaar, wees mijne voorspreekster, verwerf mij barmhartigheid.

Ook gij, o H. Engel, mijn getrouwe bewaarder, bid voor mij; mijne H. Patronen bidt voor mij; o gij, allo Hemellingen, komt mij te hulp door uwe voorspraak bij Jesus Christus, mijn Zaligmaker. Am.

CSmfcAN droefheid en schaamte doordrongen, rederge-W drukt door het gewigt mijner ellenden en mijner J \J l zonden. kom ik in uw aanbiddelijk hart, o mijn CWfyGod, genezing zoeken voor de wonden mijner ziel. ^cify)'' Wil mij de heilige gesteltenis schenken, waarin ik tot dit Sacrament moet naderen om er de heilzame uitwerkselen van te ontvangen.

Helaasl ik kan u slechts een boos en schuldig hart aanbieden. Zoo dikwijls reeds heb ik in mijne voorgaande biechten beloofd, van leven te veranderen, mij te beteren, en altijd verschijn ik bijna als dezelfde voor uwe oogen, altijd breng ik dezelfde b(schuldigingen, dezelfde fouten aan de voeten uwer dienaren.

Breng eindelijk, o mijn God, in mijn hart die ware ea inwendige droefheid voort, die uit het hart voortkomt, en er de afwijkingen van betreurt; die bovennatuurlijke droefheid, die slechts u en uwe genade voor beweegreden en laatste doeleinde heeft, die algemeene droefheid, die zich over alle zonden uitstrekt, omdat alle zonden u mishagen; aie droefheid boven al, die alle andere droefheid overtreft, omdat de zonde hot groots'e van alle kwaad is. Ik bid u om die opregte droefheid, die het hart verandert, hervormt en vermorzelt, en het bereid maakt om liever duizendmaal te sterven, dan u te mishagen In deze heilige gesteltenis zal ik uw geheiligde regterstoel naderen, zal ik de nederige belijdenis mijner zonden afleggen, zuchten over mijne trouweloosheden, en er u vergiffenis van vragen; ik verhoop die van uwe eindelooze barmhartigheid, ik zal de uitstorting van uw aanbiddelijk bloed op mijne ziel ontvangen, en mijn hart, gezuiverd van al zijne vlekken, zal beter in staat zijn u vurig te beminnen, getrouw te dienen, en zich innig met u te vereenigen.

Ik kom voor uw aarschijn , o mijn God , de wonden onderzoeken, die de zonde aan mijne ziel heeft toegebragt. Kom mij te hulp, o Heer, want zonder uwen bijstand kan ik ze niet ontdekken. O eeuwig licht, verdrijf de duisternissen van mijn verstand 1 Hart van Jesus verlicht mij omtrent al mijne zwakheden , toon mij al mijne ongetrouwheden, maak dat ik al mijne zonden zie, zoo als gij ze zelf ziet. Heilige Mjiagd , mijn Engelbewaarder, mijn H. Patroon, helpt mij met uwe gebeden in het onderzoek dat ik ga verrigten om mijn hart te zuiveren en het aan het hart van Jesus uw wellust en uw geluk , meer waardig te maken.

Onderzoek aandachtig en opregt uw gedrag, en vraag u af, zonder u zei ven te vleijen, wat gij misdaan hebt tegen God , tegen uwen naaste en tegen u zeiven. (Zie het gewetensonderzoek van het avondgebed.)

Wanneer gij die menigte van gebreken , van onachtzaamheden, van onvolmaaktheden, van zonden en misschien van gruweldaden, die uwe ziel ontsieren en mis-maken, zult ontdekken, ween dan bitter voor den Heer, en lees , om u tot een waar berouw op te wekken, met ernstige aandacht de volgende overwegingen.

Wat heb ik gedaan, o mijn God, door de zonden te bedrijven? Helaas! ik heb mij aan den duivel overgele-verd , ik heb mijne ziel bezoedeld, ik heb. Heer, aan een ellendig schepsel boven u de voorkeur gegeven. Ach 1 ik heb een afschuw van hetgeen ik bedreven heb: ik vraag er u vergiffenis voor. Sta mij bij, o mijn God , om uit een zoo betreurenswaardigen en schandelijken staat op te staan.

O God! wat is mij overkomen, wanneer ik door het grootste van alle ongelukken, do zonde bedreef? Helaas 1 heden erken ik het. Toen ik dat wangedrogt in mijn hart voortbragt, hoeft het mij den dood toegebragt, en mij beroofd van den onwaardeerbaren schat der genade , in welks bezit ik mij verheugde. Ach 1 ik verfoei dien vijand mijner zaligheid, ik heb besloten hem voortaan te vlugten als eene slang die door zijne vergiftige beten de zielen doodt.

Ziedaar, o mijn Zaligmaker, ziedaar waartoe de liefde, die gij mij toedraagt, u heeft gebragtl Ziedaar, trouwelooze die ik ben, ondankbaar hart, wat ik heb durven vernieuwen door mijne zonden, namelijk mijn Verlosser te be-leedigen en hem op nieuw in mij te kruisigen. O droefheid! o bittere tranen! Heer, zie ze uit mijn hart vloeijen, en laat uw bloed, voor mijne zaligheid vergoten, dienen om mijne laatste ondankbaarheden uit te wisschen.

Gij zijt mijn Vader, o mijn God, en gij zijt steeds voor mij een Vader vol goedheid geweest. Hoe heb ik ondankbaar genoeg kunnen zijn om u te beleedigen? Hoe hebben zoo vele weldaden de versteendheid van mijn hart niet overwonnen? Ik heb gezondigd tegen ü, o mijn God, ik heb het kwaad voor uw aanschijn bedreven; order uwe oogen heb ik mij tegen u durven verzetten, na overladen te zijn met uwe gunsten en weldaden. Ontferm u mijner, Heer, volgens uwe groote barmhartigheid, en wisch mijne zonden uit naar de menigte uwer goedheden. Reinig mij van mijne zonden, ik ken ze, o mijn God, door het licht

uwer genade. Mijn hart gevoelt hare drukkende last, het is beschaamd om uwe goedheid zelve, die haar leedwezen nog bitterder maakt. Hoe beminnelijker gij zijt, des te misdadiger gevoel ik mij. De be eediging, de smaad dien ik u heb aangedaan, treft mij meer dan al de rampen, die mijne ongeregtigheden mij zouden kunnen aanbrengen. Mijn bedroefd hart zegt mij, dat ik u niet meer wil be-leedigen; maar helaas, o mijn God, gij kent het; o mijn eenige geneesheer, verlos het van zijne boosheid, zwakheid en onstandvastigheid.

O mijn God, ondanks het diepe gevoel mijner ellende, kan ik, op het zien van het kruis, niet nalaten mijn hart een zoete troost te schenken. Jesus heeft zich voor mij opgeollerd, Hij heeft voor mijne ongeregtigheden voldoening gegeven, het kruis verwerft mij barmhartigheid, ik misleid mij niet, ik laat mij door geen dwaze hoop vervoeren, neen, mijn God, ik vraag en verwacht mijne ontbinding; ik verwacht die, daar zij mij reeds vooraf is toegestaan. Mijn hart is vol van een teeder vertrouwen, neen, dit vertrouwen is niet vermetel. Helaas 1 zoo alleen de ondankbare u aanriep, zoo hij u niets had op te dragen dan de zuchten van zijn uitgeput hart, dan de snikken van zijnen mond zoo lang door do zonde bezoedeld, dan de tranen zijner oogen, zoo lang misdadig, helaas, dan zou de ongelukkige mismoedig kunnen worden, en met reden tot wanhoop vervallen. Maar neen, mijn goede Meester, de verloren zoon, tusschen de krib van Bethlehem en het kruis van Galvarië geplaatst, bidt, smeekt niet alleen. Zijne verzuchtingen, zijn geween, zijne tranen — alles is vereenigd met het bloed van Jesus Christus, alles is met dien goddelijken balsem overgoten.

Maar ik weet ook, dat ik, om mijne hoop niet ijdel te doen zijn, mijne wegen moet hervormen, dat mijne getrouwheid aan uwe heilige wet voortaan de plaats moet innemen van die tegenstrijdigheid, die ik zoolang tusschen mij en uwe geboden gesteld heb, en daarheon ook zullen, o mijn God, met de hulp uwer genade, die ik dringend

afsmeek, van beden af al mijne pogingen gerigt zijn. Neen, Heer! ik wil u niet meer beleedigen, van dezen stond af begin ik u te beminnen. Ja gij zijt de God van mijn hart, heersch er in als opperheer. Ik bemin u uit geheel mijne ziel, omdat gij boven alles beminnenswaardig zijt. Ik verzaak voor altijd de zonde, omdat zij u beleedigt. Ik verfoei al de zonden die ik bedreven heb, ik verfoei ze uit liefde tot u, omdat zij u mishagen en gij eindeloos heilig, eindeloos goed, eindeloos beminnelijk zijt. Ik heb het vaste voornemen ze niet meer te bedrijven Ach, mijn God! gewaardig u nu mij tegen al de aanvallen mijner hartstogton te versterken. O mijn lieve Jesus, die mij eenen goeden wil inboezemt, zegen hem, versterk hem zoodanig, dat ik, welke gelegenheden zich ook mogten opdoen, welke bekoringen mij ook overvallen, mij nimmer van u, nimmer van uwe liefde schelde.

Ik aanbid u, o mijn Zaligmaker, die voor uwen Vader verschijnt, gebukt onder den last mijner zonden, en met de schaamte er over beladen alsof gij zelf ze bedreven hadt. Ja, mijn God, ik ben de schuldige; is het niet billijk dat ik er de schande van drage en de bitterheid ondervinde? Doch ondersteun mij, zend in mijn hart de inwendige gevoelens van verzaking, van droefheid en ijver om de eer van uwen Vader te wreken, die gij hem hebt opgedragen in den hof van Olijven. Geef mij den moed, om mijne zonden zonder verschooning of bewimpeling te belijden, opdat ik aan de goddelijke regtvaar-digheid voldoen en de eeuwige verwerping ontgaan moge.

Helaas, mijn God, gij ziet mijne ziel door de afschuwelijkheid der zonde geheel misvormd. Herschep uw beeld in mij door de kracht van het Sacrament van Boetvaardigheid ; maak dat ik daarin de verg^:nenis vinde van al mijne zonden, en de kracht om niet meer in dezelve te hervallen.

QGèamp;CP hoe goed is de Heer ! hoe onbegrijpelijk is Hij ^zij^{ne barm}l^lart'g^|,ec'^en! Mijne ziel, verdiep u l^{lec,en in} troostvolle overdenking der gunsten, die God u heeft bewezen.

Gij hebt mij dan vergeven, o mijn GodI Ja, ik durf het hoopen, ik durf het gelooven; ziedaar mij dan weder in uwe genade hersteld. ... Uw bedienaar heeft mij in uwen naam gezegd; ga in vrede, O mijn hart, smaak de zoetheid van dit troostende woord, ea geniet het aangename van dezen zoeten vrede.

Wijkt van mij, aardsche voorwerpen! laat niets mij in dit zoet gevoelen komen storen.

O mijn God! uwe barmhartigheid is grenzeloos, gij hebt ter mijner gunste wonderen uitgewerkt. Al de dagen mijns levens zal ik u loven; ik zal slechts voor u leven; ik zal, de zonden vlugten, ik zal alles opofleren om u te behagen; ik zal u uit geheel mijn hart, uit geheel mijne ziel, boven alles beminnen. Gij alleen zult mijn hart bezitten, en gij zult het geheel bezitten zonder wederhouding. Doch ge-waardig u door uwe genade het voornemen te versterken dat ik maak, om u dit hart, dat ik u zoo even heb toegewijd, niet meer te ontrukken. Maak het besluit dat ik neem, krachtdadig, om alle gelegenheden tot zonde te vlugten, vooral tot die zonden, die u in mij reeds zoo lang mishagen; ach gewaardig u, o Jesus, uw werk in mij te voltrekken, door mij de heilige volharding te schenken; het betreft uwe glorie, toon in mijnen persoon aan de zondaars de magt uwer genade, die niet slechts eene ziel kan uoen verrijzen uit het stof waarin zij gedompeld was, maar ook kan beletten dat zij daar nog immer in nederdaalt. Zoo zal ik, o goede Jesus, na u op aarde gediend en bemind te hebben, gelijk zoo vele andere boetvaardige zondaars, het geluk hebben ook met hen uwe barmhartigheden te bezingen in de gelukzalige eeuwigheid. 36 10.

0 regtvaardigheid van mijnen God, ik ben niet in staat om voor mijne beleedigingen te voldoen, maar ik offer u de oneindige verdiensten van eenen God. Ik bied u, Heer, het heilig Hart van uwen goddelijken Zoon aan: als ik niet al de droefheid heb dio mijne zonden vereischen , aanschouw dan de smart, die dit aanbiddelijk Hart ondervonden heeft. Die diepe wonde , al dat bioeil spreken voor mij ten beste , zij verzekeren dat deze goddelijke Zaligmaker voor al mijne beleedigingen voldaan heeft.

O mijn God I vergeef mij dan al mijne ijdelheden en mijnen hoogmoed om de ootmoedigheid van uwen Zoon; vergeef mijne vijandschappen en mijnen haat, om zijne onmetelijke liefde; vergeef mij mijne oploopendheid en mijne gramschap om zijne zachtmoedigheid, vergeef mij mijne zinnelijkheden en de ongeregeldheid mijner zinnen om zijn maagdelijk vleesch, dat voor mij is verscheurd; vergeef mijne onverstorvenheden om den honger en dorst die uw Zo »n heeft verduurd , toen hij op het kruishout stierf. O Hart van Jesus, zie op uwe voldoening, want gij zijt mijn Verlosser.

Doch mijn God , gij wilt ook dat ik zelf boetvaardigheid doe, om te verwerven, dat mij de verdiensten van uwen goddelijken Zoon toegevoegd worden; ik neem dan zonder uitzondering , al de moeijelijkheden aan, waartoe gij mij veroordeeld hebt. Ja, Heer, ik aanvaard als straf mijner zonden , en ik neem vastelijk voor met geduld te lijden , alle droefheid en smarten, ziekten en vervolgingen en in een woord al de rampen die mij kunnen overkomen in dit leven. Hetzij zij van uwen kant komen hetzij door tusschenkomst der schepselen, ik neem alles aan volgens de schikkingen van uwe goddelijke Voorzienigheid Ik heb zeker verdiend , dat alle schepselen zamenspannen om mij te straffen, daar ik zoo onwaardig den Schepper beleedigd heb.

Ik aanvaard , o mijn God, in denzeliden geest de penitentie , mij door uwen bedienaar opgelegd; ik neem die aan met een opregt verlangen uwe eer te wreken, welke ik zoo zeer beleedigd heb; ik vereenig ze, o mijn Zaligmaker met de pijnen van uw lijden en van uwen dood. Mogen uwe overvloedige verdiensten en de onmetelijke

liefde van uw Hart voorzien in de onvolmaaktheid en ongenoegzaamheid mijner werken. Amen.

Als de bibchtvader gemeend heeft de absolutie te moeten uitstellen, zal men het gebed lezen, hiervoren blz. 218 aangehaald. Laat niet na , vóór gij do kerk verlaat eenigen tijd na te denken over de vermaningen, die de biechtvader u gegeven heeft, tracht ze in uw geheugen te prenten, en bedenk hot middel om ze ten spoedigste in beoefening te brengen.

Stel niet uit uwe penitentie te volbrengen, indien uw biechtvader geen tijd bepaalt heeft, want in dit geval moet gij die schuld zoo spoedig mogelijk voldoen. Zoo hij integendeel u een tijd bepaald heeft, moet gij u daaraan naauwkeurig houden, en weet dat het u niet vrij staat daaraan ieis zonder zijne toestemming te veranderen.

David, doordrongen van droefheid over zijr.e zonden, en gebukt onder de rampen, die er de straf van waren, smeejjt Gods barmhartigheid met een vol vertrouwen af.

eer ! straf mij niet in uwo vcrbolgon-IfX^f hoid; goof aan uwo goodkeid den tijd om uwe wraaknemingen te matigen. Laat u bewegen door don kwijnenden 'staat, waarin ik mij bovind, dat de ontsteltenis, waarin gij mij ziet, u aanspore om mijne kastijding te verzachten.

Getuige van de bonaauwdheden mijns harten, sedert ik mij van u afscheidde, tot wanneer zult gij uitstellen, Heer, hot zijne rust weder te geven?

Sla uwe oogen op mij, o mijn God! en red mijne ziel uit hare smarten; kom mij te hulp volgens uwe barmhartigheid.

Zal ik, wanneer de kwijning en de droefheid mij eindelijk zullen verteerd hebben, in hot graf, uwen heiligen naam door mijne lofzangen kunnen loven ?

Gij weet Heer! hoe vele tranen mijne zonde mij reeds gekost heeft; ik zal dioden overigen tijd mijns levens beweonen; ik zal zelfs den tijd, die voor mijne rust bestemd is, bestedon, om die te betreuren, elkon nacht zal ik mijne slaapstede met mijne tranon be-sproeijen.

Mijne oogen en mijn aangezigt, door de droef lieid afgemat, hebben mijne vijanden doon denken, dat ik er eindelijk onder zondo bezwijken, en vruohtoloos genade bij u zou zoeken.

Verwijdert u van mij zondaar: nu de Heer mijn gebod verhoord hooft, kan ik voor u slechts een voorwerp van schaade wezen.

De Heer heeft mijne bede verhoord; do Heer hoeft mijne smookingon gunstig aangenomen.

Dat mijne vijanden met schaamte overdekt wordon dat zij door outstoltonis bevangen worden: dat zij zich ten spoedigste van mij verwijderen, beschaamd van mij over hunnen haat to zien zegepralen.

Glorie zij den Vader, don Zoon on den H. Geest, gelijk het was in het begin, nu, en altijd, en in de eeuwigheid. Amen.

David roemt het geluk van hen, wier zonden zijn uitgewischt. Hy beschrgft züuen weerstand cn zijne terugkeer tot God, en leert den zonduren, om door cone tchielijke bekeering, de straffen te vermijden, waarmede zij bedreigd worden.

David, doordrongen van droefheid over zijne zonden, en gebukt onder de rampen, die er de straf van waren, sraee^t Gods barmhartigheid met een \ol vertrouwen af.

eer ! straf mij uict in uwe verbolgenheid; geef aan nwo goedlieid den tijd om uwe wraaknemingen te matigen. Laat u bewegen door den kwijnenden staat, waarin ik mij bevind, dat de ont-steltenis, waarin gij mij ziot, u aansiore om mijne kastijding te verzachten.

Getuige van do benaauwdheden mijns harten, sedert ik mij van n afscheidde, tot wanneer zult gij uitstellen. Heer, het zijne rust weder te geven?

Sla uwe oogen op mij, o mijn God! en red mijne ziel nit hare smarten; kom mij te hulp volgens uwe barmhartigheid.

Zal ik, wanneer de kwijning en de droefheid mij eindelijk zullen verteerd hebben, in het graf, uwen heiligen naam door mijne lofzangen kunnen loven ?

Gij weet Heer! hoe vele tranen mijne zonde mij reeds gekost heeft; ik zal die den overigen tijd mijns levens beweenen; ik zal zelfs den tijd, die voor mijne rust bestemd is, besteden, om die te betreuren, eiken nacht zal ik mijne slaapstede met mijne tranen bo-sproeijen.

Mijne oogen en mijn aangezigt, door do droefheid afgemat, hebben mijne vijanden doen donken, dat ik er eindelijk onder zoude bezwijken, en vruchteloos genade bij u zou zoeken.

Verwijdert u van mij zondaar; nu de Heer mijn gebod verhoord heeft, kan ik voor u slechts een voorwerp van schande wezen.

De Heer heeft mijne bede verhoord; do Heer heeft mijne smeekingen gunstig aangenomen.

Dat mijne vijanden met schaamte overdekt worden dat zij door ontsteltenis bevangen worden: dat zij zich ten spoedigste van mij verwijderen, beschaamd van mij over hunnen haat te zien zegepralen.

Glorie zij don Vader, den Zoon en den H. Geest, gelijk het was in het begin, nu, on altijd, en in de eeuwigheid. Amen.

David roemt liet geluk van hen, wier zonden zijn uitgewischt. Hy beschrijft zünen weerstand en zijne terugkeer tot God, en leert den zonduren, om door eene tchielijke bekeering, de straffen te vermijden, waarmede zij bedreigd worden.

Gelukkig de mensch, die door hotopregt leedwezen van een regtschapen on eerlijk hart God genoodzaakt heeft zijne zonden to vergeven!

In plaats van u aanstonds mijne zondon te belijden. Hoer! heb ik eon langdurig en misdadig stilzwijgen bewaard: het is daarom dat ik, tot mij zelve gekomen dag en nacht smartelijke kreten tot u gestort heb, on mijne droefheid heeft mij tot de uiterste zwakheid gebragt.

Nog ijverend voor een ondankbaar hart, hebt gij uwe hand onophoudelijk op mij bezwaard, gij hebt mij in do bitterheid gedompeld, gij hebt mij aan de grievendste wroeging overgeleverd.

Alsdan heb ik mij, veel gevoeliger voor mijne smarten, dan voor uwe goedheden, tot u bekeerd, en ik hob u mijne zonden beleden.

Door mijne rampen gedrongen heb ik tot mij zeiven gezegd, dat ik welligt den Hoor zoude bewogen, door mij voor Hom van mijne ongerogtig-heden te beschuldigen; en van dat oogenblik af, dat ik daarvan opregte belijdenis gedaan heb, hebt gij mij dezelve vergeven.

Al de zondaars, dio verlangen gereinigd te worden, zullen, naar mijn voorbeeld, hunne smeekbede tot u durven stieren; en na zich den tijd uwor barmhartigheden ten nutte gemaakt te hebbon, zullen zij tegen uwen toorn beveiligd zijn, wanneer gij uwa vijanden als in oenen vloed van rampen zult dompelen.

Maar Heer! waar zal ik, in do straffen, die do zonde over mij getrokken heeft, eene schuilplaats vinden , dan in u ? Gij, van wien alleen ik vertroosting wacht in mijne smarten, duld niet, dat ik bezwijke onder het geweld van hen, die mij bestrijden.

Gij hebt tot mij gezegd: Ik zal u verlichten, om de ontwerpen uwer vijanden te ontdokken. Ik zal u den weg aantoonon, dien gij moot volgen om u aan

Gij dan die mij vruchteloos vervolgt, gelijk de dieren, welke do rede niet bestiert, gij geeft u over aan de vertroostingen van eon blinden hartstogt.

Gij, Hoer! zult degenen wel weten te boto-jgolen, die zich van n verwijderen en hot jak dor gehoorzaamheid, welke zij verschuldigd zijn, afschudden.

Do zondaars zijn blootgesteld aan menigvuldige goescls der goddelijke goregtigheid: terwijl dorogt-vaardigo, dio al zijn vertrouwen in den Hoor stolt, zich door de goddelijke barmhartigheid zal omgeven zien.

Rogtvaardigon, gij, die een regtschapen hart hobt, stel dan al uwe vreugde, al uwen room in den Heer te behagen.

DaviJ vertoont aan God de uiiorste ellenden, waarin zijne zonden hem gedompeld hebben. 11 ij smeekt zijne harmhrirtigheid af met een volmaakt vertrouwen en een diepen ootmoed.

Wedorhond uwe straffen, Hoor! tot dat uwe verontwaardiging tegen mij den tijd zal gehad hebben zich te bedaren.

Yan alle kanten getroffen en doorstoken door de sohichton uwer goregtigheid, heb ik reeds al to wel de kracht van uwen wraaknemenden arm gevoeld, dio zwaar op mij drukt.

U tegon mij in toorn ontstoken ziende, ben ik in eeno uiterste kwijning vervallen; het gestadiggozigt mijner zonden ontstelt mij tot in het diepste mijner ziel, en laat mij geen oogenblik rust.

Mijne ongoregtighoden zijn boven mijn hoofd gewassen; het is een gewigt, waaronder ik op hot punt sta te bezwijken.

Daar ik verblind genoog geweest ben, om niet aanstonds de wonden te lieelen, welke do zonde mij liad toegebragt, is do verrotting in dezelve gekomen.

Honderdo malen heb ik gevoeld, dat ik ondor liet gowigt mijner rampen moest bukken; alzoo heb ik mijn hartzeer on mijuo olleudon met mij gesloopt; ten allen tijde heeft men de droefheid op mijn gelaat geteekend gezien.

Do ongeregelde lust, door mijne eerste wanorde ontstoken, hooft mij do hardnekkigste gtrijden geleverd, en ik heb niets dan zwakheid in mijn vleeseh gevoeld.

Eindelijk onderdrukt en uitermate ter neêr geslagen , heb ik snikken, die op gebrul geleken, hemelwaarts gestiord.

Gij hebt zo gehoord, Hoor! die de geheimste bewegingen van mijn hart kent, en gij zijt getuige geweest van mijne tranen.

Gij hebt gezien aan welke ontsteltenissen mijn hart overgoioverd was; gij hebt mijne krachten uitgeput en mijne oogen verdoofd gezien.

Eindelijk hebt gij. Heer! als om mij elk hulpmiddel te ontnomen, toegelaten, dat mijne vrienden zich tegen mij verklaarden, ik heb mijn eigen bloed tegen mij zien opstaan.

Degenen, die mij meer van nabij bestonden, en die hot moest aan mijnon persoon moesten verknocht zijn, hebben mij overgelaten aan het geweld van hen, die mijn verderf gezworen hadden.

Mijne vijanden hebben zich bij dag en bij aaeht onledig gehouden met nieuwe listen uit te denken om mij te verrassen; zelfs zijn er geweest, die mijne ellende beschimpende, mij in mijn aangezigt van valseho misdaden beschuldigd hebben.

Ik kon er wraak over nemen, zulks weet gij o mijn God! maar even alsof ik de beleedigingen niet

gehoord liadde, wa-irrncde zij mij overlaaddon, alsof ik sprakeloos ware geweest, of niets te autwoorden hadde gehad, heb ik geen woord gezegd om te klagen of mij te regtvaardigen.

Ik heb gehoopt. Hoer! dat gij u welligt door mijne smarten zoudt laten bewegen, en omdat ik aldus in u gehoopt heo, o mijn God! zult gij mijne bede verhooren.

Mijne vijanden, mijn fortuin ziende wankelen, hielden onbesehaamdegesprekkenovermij, dit,Heer, heeft mij laten zien, dat gij mij kondet kastijden! zonder hun het wreed genoegen te laten, van mijnen oudergang te beschimpen.

Nogtans, sla mij, Heer! waar het u zal behagen; mijne zonde, die mij steeds voor oogen zweeft, en die het voornaamste voorwerp mijner droefheid is, maakt mij horeid om alles van uwe hani te ontvangen.

Ik zal denken, dat niets te streng is voor eenen zondaar zoo als ik, en ik zal mijue ougeregtigheid met luider stem bolijden.

Ik durf u nogtans vertoonen, dat mijne vijanden bestaan, dat zij zieh versterken, en hun getal dagelijks aangroeit.

'/•ij houden niet op, mij door hunnen laster te verscheuren; echter heb ik hun niets dan goed bewezen , en mijne liefde voor de geregtigheid is geheel mijn misdaad tegen hen.

Gij, o mijn God! gij Heer! van wien alleen ik mijne redding moot verwachten, verwijder n niet van mij; laat mij niet zonder hulp aan de willekeur mijner vijanden over.

Deze psalm bevat de gevoelens, iu welke David trad, toen de Profeet Nathan hem zijne twee groote misdaden verweten had. Het ia eene voortreffelijke verzameling van gevoelens van berouw, van ootmoedigheid, van hoop en liefde van eenen bekeerden zondaar.

Ontferm u mijner, o mijn God! maar daar ik de grootste dor zondaars bon, is liot ook uwe grootste bannhartiglioid, die ik afsmeek.

Om ii over mij te vernederen, hebt gij al uwe goedheid noodig, en het is op haro eindelooze uitgestrektheid , dat mijne hoop op vergiffenis steunt.

Wisoh dan mijne ongorogtighodon uit. Heer! en zoo ik liet geluk bob reeds gezuiverd te zijn, wascb mij dan nog moer en meer, reinig mij nog meer.

Gij weet, dat ik mijne zonden niet ontveins, ik heb die gestadig voor oogon, ik verwijt mij dezelve telken stonde.

Gij alleen zijt getuige van mijne misdaad geweest, het is voor u alleen, daf ik die bedreven heb; nogtans belijd ik dezelve in bet openbaar, opdat gij in mijnen persoon do belofte zoudt kunnen verwezenlijken, welke gij gedaan hebt, van aan de berouwhebbende zondaars te vergeven, en degenen te besehamen, die u van ongotrouwheid zouden durven besehuldigen.

Ik heb gezondigd, mijn God! maar ook, wat moest men verwaehten van oenen menseh, in de ongereg-tigheid ontvangen, en met oono zoo noodlottige geneigdheid tot het kwaad?

En daarbij. Heer! mijn hart was niet altoos bedorven; er was een tijd, waarop gij deszelfe eenvoudigheid en regtsehapenheid bemindet; liet is daarom, dat gij mij de verborgenste geheimen uwer wijsheid ontdektet.

Om mij op nieuw in uwe oogen aangenaam te maken , zult gij mij, Heer! met hysop besproeijen, sn ik

zal gereinigd worden; gij zult mij wassclion, en ik zal witter worden dan sneeuw.

Gij zult mij in hot diepste van mijn hart woorden van vreugde cn vertroosting doen liooren; en door de geheime getuigenis, die gij mij vau mijne verzoening met u zult geven, zullen al mijne zielsvermogens oene nieuwe sterkte verkrijgen.

Wend dan uwe oogen af. Hoer! om mijne beleedi-gingen niet moer te zien, eu wisch die zoo zeer uit, dat zij zelfs niet meer voor uwe oogen verschijnen.

Hernieuwin mij diezuivorhoid vanliart,endieregt sehapenheid van geest, in welke ik eertijds wandelde.

Verwerp mij niet van uw aanschijn, en doe steeds hot licht van uwen heiligen Geest over mij stralen.

Geef mij die blijdschap weder, die het onderpand van mijnen vrede mot u moet wezon; maar boezem mij tevens ccnen geest van sterkte in, die mij in het goede oudersteunt.

l)an zal ik den zondaren uwe wegen loereu; onderwezen in hetgeen zij van uwe goedheid kunnen verwachten, zullen zij tot u wederkcoren.

Gij, mijn God! in wien ik al de hoop mijns heils gesteld heb, vei-los mij van do wreede wroegingen, welke de herinnering aan het bloed, dat ik vergoten heb, mij doet ondergaan, en mijne tong zal met blijdschap uwe barmhartigheden zingen.

Hierdoor zult gij mijne lippen openen, o mijn God! en mijn mond zal uwen lof verkondigen.

Indien gij, tot boetiug mijner misdaad, olïeranden gewild hadt, zou ik die mot vreugde hebben opgedragen; maar wetende, dat gij weinig zoudt zijn getroffen geweest over mijne brandoffers, en dat het vermorzeld hart eens zondaars het eenigo offer is, dat u kan bevredigen, heb ik slechts gedacht mijne ongoregtigheid te beweonen; uwe verbolgenheid zal aan oen rouwmoedig en ootmoedig hart niet wederstaan.

Dat mijno zonden, Heer! den loop uwer goed-heden over Sion niet wederhouden, maak dat wij de muren van Jerusalem kunnen opbouwen.

Dan zult gij met vreug.le mijne offerande en mijne brandoliers aannemen, ge'ijk de oilers van eenen mensck, wien de boetdaeuing zal geregtvaardigd hebben, dan zal liet volk naar mijn voorbeeld uwe altaren met slagtoffers beladen.

Wend uwe oogen van mij niet af, en op welken tijd ik in verdrukking zij, luister naar mijne stem.

Do snelheid mijner dagen, die als rook verdwijnen, mijn ligcliaam, sehier verteerd als hout, dat half door het vuur veramp;londeu is, alles kondigt mij eenen naderenden dood aan.

Door uwe geregtigheid getroffen, ben ik als het afgemaaide gras, in eene uiterste kwijning vervallen, cmdat de dvocfheid mij menigmaal doet vergeten mijn gewoon voedsel te nemen.

Ik laat mij door droefheid verteren, zoodanig dat ik niets meer heb dan het vel op de beenderen gekleefd.

Gelijk geworden aan den pelikaan en de nachtraaf, die slechts de wildernis beminnen, en hun verblijf in woeste stroken houden, vermijd ik, zooveel mogelijk, het gezigt der menschen.

Ik brnng geheele nacliten door met mijne onheilen te betrcurou; even als do wilde dieren, zoek ik de eenzaamste plaatsen vau mijn liuis.

Mijne vijanden, die weleer mijn geluk benijdden, besehimpon mij den ganschen dig, en spannen te zaraeii om inijno rampen to vermeerderen.

Ziende dal ik hot voorwerp uwe,- verontwaardiging ben, en van wolken trap van verhevenheid gij mij nedergestooton hebt, vind ik in niets meer smaak, zelfs niet in hot voedsel, hetwelk ik genoodzaakt ben te nemrn, en ik meng mijnen drank niet mijne tranen.

Mijno dagen gaan mot dezelfde snelheid als eene schaduw , oorbij; en ik bon krachteloos als hooi geworden.

Maar gij, TToor! blijit stcods dezelfde, en men viert uwe heerlijkheid iu allo eeuwen.

Weldra, als uit oenen di.jpon slaap ontwakende, zult gij opstaan, ora Sion tor hulp te snellen; ja do tijd nadert, waarop gij door deszolfs rampen moot getroffen worden.

Want die bedrukte stad is niet moer dan een verwarde steenhoop, nogtans verzuchten uwe dienaren gestadig naar het geluk van haar weder te zien, steods govoe^;ig voor haren ondergang, zullen zij mot blijdschap aan hare herstelling arbeiden.

Alsdan zullen de volkeren en koningen dor aarde, ziende, dat gij Sion herbouwd hobt, en gij uwe magt daarin bobt laten uitschilteren, do volkeren, zog ik zullen uwen naam eerbiedigen, en do koningen dolaarde zullen uwor grootheid hulde bewijzen.

Want gij zult eindelijk de bode vn een bedrukt volk verhooreu, en gij zult mijnen wonsch niet altijd verwerpen.

])oze wonde reu op oenigo gedenkzuilen geschreven, zullen tot de laatste geslachten overgaan; en de nakomelingschap zal den Heer eer geven.

Zij zal hem loven, dat Hij zich gewaardigd heeft zijne blikken van het hoogste zijns heiligdoms op de aarde te werpen, en aldaar de ellende der zijnen te beschouwen.

Zij zal Hem loven, dat Hij zijne aandacht gevestigd heelt op de zuchten der ongelukkige gevangenen; dat Hij hunne bocijen verbrijzeld, en hen van den dood verlost heeft, voor wolken zij bestemd schenen.

Zij zal hom loven, dat Hij allen, vorston en volkeren, vergaderd heelt te Jerusalem, om aldaar zijnen lof te zingen en zijnen naam te verheerlijken.

Maar, Heer! zou ik, ziende dat gij gereed zijt om alzoo uwe magt te toonen, zou ik u durven vragen, of het kleine getal mijner jaren zoodanig beperkt is, dat ik hiervan geen getuige kan zijn?

Wederhoud mij niet in het midden mijner loopbaan; groote God! wiens jaren eeuwig zijn, het hangt slechts van u af de mijne te vermeerderen.

Gij zijt het, Heer! die in het begin der tijden de aarde gegrondvest hebt; de hemelen zijn de werken uwer handen.

Zij zullen eens hunne schoonheid en hunnen glans verliezen, allen zullen als een kleed verslijten; maar gij, o mijn God! zult steeds dezelfde blijven.

Gij zult die gelijk een oud dekkleed veranderen, en ze vernieuwen; maar gij, Heer! gij verandert niet, en voor u snellen do jaren niet voorbij.

Gij zult dan altoos in staat zijn om uwo beloften te vervullen; en zoo uwe dienaren de uitwerkselen derzeive niet zien, zullen ten minste hunne kinderen do heilige stad bewonen, en huuno nakomelingschap zal er steeds het voorwerp uwer zorgen zijn.

David besclionvrt, uit de diepte van den afgrond, waarin ^yne zonden hem gedompeld hebben, de barmhartigheid des Heeren, en hoopt in zijne goedheid.

Uit do diepte dos afgronds van ellende, waarin ik gevallen ben, stier ik mijn geroep 1,ot u, Heer! wees o mijn God! niet onverbiddelijk voor mijne stem.

Gewaardig n do bede te aanhooren van eenen ongelukkige, die geono andere toovlugt heeft, dan in uwe barmhartigheden.

Ik weet, o mijn God! hoe misdadig ik ben in uwe oogen; maar zoo gij ouzo boosheden volgens uwe strengheid gadeslaat, wie za! uwe oordoeleu doorstaan ?

In ons slechts redenon vindondo, om ons te verderven, zult gij in u redenen vinden om ons te verlossen, gij maakt hot u eene wet niet to weder-staan aan onze tranon, en dit doet mij Hoer! alles van uwe goedheid verwachten.

Ik heb nimmer do beloften dos Heeren vorgoton, deze hebben mij in het hevigste mijner rampen ondersteund, en ik heb steeds in hom gehoopt.

Dat Israël dan niet moede worde te hopen; Hij zal des nachts do hulp ontvangen, welke hij go-durende den dag vruchteloos zal gevraagd hebben.

Want do barmhartigheid dos Hoeren is eindeloos, on Hij zal in de onuitputbare schatten zijnor magt steeds hulpmiddelen vindou voor onze kwalen.

Weldra zal Hij zijn volk vorlossou van al de ellenden, welke de ongeregtigheden over hotzelvo getrokken hebben.

David bidt Goi niet met hem in het oordeel te treden, maar de rampen in te zie», welke hij lijdt.

Verhoor mijn gebed Heer! en bewaarheid hierdoor do belofle, die gij gedaan hebt van den verootmoedigde zondaars te verhooren; dat nwe goedheid u gunstig make aan mijne wensohen.

Treedt niet in liet oordeel met uwen dienaar; want er is niemand op aarde, die zich durft vleijen schuldeloos te verschijnen voor uwe oogen.

Mijne ongeregtighoden dan vergetende, Hoer! beschouw met welke woede mijne vijanden elkander aanhitsen, om mij in mijn verderf te storten; zij hebben mij schandelijk van don troon afgezet.

Zij hebben mij gedwongen, mij in deze woeste plaats te komen verbergen. Zij achten mij niet moer dau doode vorsten, wier nagedachtenis uitgowischt is; ik bon aan do outsteltenis en de wreedste verveling overgeleverd.

Om mij in dezon staat te ondersteunen, heb ik mij herinnerd aan die zoo beroemde dagen in de verledeue eeuwen; ik lieb do wonderen overwogen, welke uwe magtige haud toen ten behoovo onzer vaderen uitwerkte.

Alsdan heb ik, door eene levendige hoop bezield, mijne handen tot u opgeheven; mijne ziel wend zich tot u, gelijk eeue door de hitte der zon uitgedroogde aarde u haren schoot opent.

Haast ii, Hoer! mij te hooren, want het is mij niet mogelijk het gewigt mijner ellende langer te dragen.

Woud uwo oogou niet van mij af; anders roken ik mij reeds onder het getal dergenen, die men in hot graf doet nederdalen.

Op u hoop ik, omijn God! laat mij dan ten spoedigste deze geheime taal hooren, waardoor uwe barmhartigheid wordt opengelegd aan een hart, dat haar heeft weten te treffen.

Maar daar ik niets meer voornemens ben dan tot u te gaan; doe mij dun tevens den weg kennen , die ik moet bewandelen om tot u te komen.

Verlos mij. Heer! van mijne vijanden; overstelpt door droefheid u beleedigd te hebben, kom ik mij in uwe armen werpen : maar loer mij, daar ik vrees u op nieuw te vergeten, u getrouwer te gehoor zamen, dewijl gij mijn God zijt.

Ik zal onder het geleide van uwen heiligen Geest do paden der geregtigheid iutroden, en gij zult tot verheerlijking van uwen naam, ondanks de pogingen mijner vervolgers, mijn loven behouden, volgens uwe regtvaardige beloften.

Gij zult mij uit de verdrukking vodden, en ten zelfden tijdo, dat uwe barmhartigheid bewogen zal worden door mijne vampou, zal zij u togou mijne vijanden verbitteren.

Niet tevreden van een einde gesteld te hebben aan mijne smarten, zult gij uwen dienaar willen wreken, met hen te verdelgen, die hem verdrukt hebben.

Antw. Wees, Heer! onze misdaden niet indachtig, noch die onzer nabestaanden, en neem geene wraak over onze zonden. Vergeef, Hoor! vergeef aan uw volk, hetwelk gij door uw dierbaar bloed vrijgekocht hebt; wees niet altoos tegen ons vertoornd.

Voor zulke zondaars, die de boosaardigheid hunner zonden en het ongeluk van hunnen droevigen staat gevoelende, opregt van leven willen veranderen en hunne hoop stellen op Gods barmnar-tigheid.

Ontferm u mijner, o mijn God! maar daar \k de grootste der zondaars ben , is het ook uwe grootste barmhartigheid , welke ik afsmeek.

a , in de overmaat van het ongeluk, waarin ik ^ mij, groote zondaar, bevind, kan ik slechts in den schoot uwer barmhartigheden rust vinden. O mijn lt;3?'s£) Vader! er is voor mij geen ander hulpmiddel meer cM dan uwe overgroote erbarming. Maar hoe durf ik u nog mijnen Vader noemen! Neen, ik ben niet meer waardig, dat gij mij als uw kind beschouwt: handel echter niet met mij zoo als de veelvuldigheid en de grootheid mijner zonden het verdienen, maar werp op mij eenen medelijdenden blik.

Om u voor mij te verteederen , hebt gij al uwe goedheid noodig en het is op de eindeloove uitgestrektheid der zelve . dat mijne hoop op vergiffenis berust.

Uwe barmhartigheden zijn eindeloos, en in mij kunt gij uwe magt en genade in al haren luister doen uitblinken.

Ach! ontferm u mijner, opdat mijne zonden mij vergeven worden; ontferm u mijner, opdat ik over al mijne bedor-vene neigingen zegeprale; ontferm u mijner, opdat ik, door uwe genade gereinigd, in uwe vriendschap lot den dood toe volharde. O gij , die vol langmoedigheid de zondaars tot boetedoening afwacht, God en Zaligmaker , die de zonde der wereld uitwischt, werpt, zoo als gij aan de berouwhebbende harten beloofd hebt , wsrp en dompel mijne zonden in het diepste der zee.

Wisch dan mijne ongeregtigheden uit, Heer! en zoo ik het geluk heb reeds gezuiverd te zijn, ivisch en reinig mij dan nog meer.

Ja, reinig mij steeds meer en meer, want er is niets zuivers in mijne ziel. De zonde is iot het merg mijner beenderen doorgedrongen, en zij is sterker geworden dan ik; maar door uwen almogenden arm ondersteund, zal ik mij tegen dien vijand, die mij dag en nacht aanvalt, verdedigen. Reinig mij tot dat er in mijne ziel, welke gij naar uw beeld geschapen hebt, geene vlek meer over blijft. Reinig mijnen geest van alle onzuivere gedachten, mijn hart van alle ongeregelde verlangens, mijnen wil van alle misdadige, neiging. Heilig mijne blikken, opdat zij zich niet meer vestigen op de ijdelheid, op de dingen, die verleiden en bederven. O! reinig mijn geheel wezen, opdat ik mij voor u moge aanbieden zonder uwe blikken te beleedigen gij, die de God aller heiligheid zijt.

Gij weet, dat ik mijne zonden niet ontveins, ik heb die gestadig voor oogen, ik verwijt mij die elk oogenblik.

Ik belijd, voor het aanschijn van hemel en aarde, dat ik uwe heilige wet op de onwaardigste wijze overtreden, uwen geheiligden wil met de voeten vertrapt heb; indien ik mijne ongeregtigheid wilde ontveinzen, zou ik een leugenaar zijn voor uw aanschijn, en mijne zonde zelve zou tegen mij opstaan om mij te beschuldigen. Ja, zij is steeds voor mijne oogen , om mij te veroordeelen; vóór dat ik die bedreef, scheen zij mij zoet als honig, nu is zij bitterder dan alsem. Eerst verleidde zij mij door hare bedriegelijke aantrekkelijkheden, en nu dompelt zij mij in droefheid, zij overlaadt mijn hart met angst en wroeging; welk afschuwelijk wangedrogt voed ik in mijnen boezem I

Gij alleen zijt getuige geweest van mijne misdaden: het ts voor u alleen, dat ik die bedreven heb; nog tans belijd ik dezelve in hel openbaar, omdat gij in mijnen persoon de belofte zoudt kunnen verwezenlijken, welke gij gedaan hebt,

van aan de berouuhehhende zondaars te vergeven , en hen te beschamen, die u van ongetrouwheid zouden durven beschuldigen.

Ja» gij ^zl)t ooggeini^e geweest van mijne geheimste zonden, o mijn God! Ach, hoe heb ik het kwaad in uwe tegenwoordigheid durven bedrijven? Wel hoe! gij hebt mij als op uwe handen gedragen gij hebt mij als uwe oogappel behoed, en nogtans ben ik ondankbaar, boosaardig genoeg geweest om zoo veel weldaden te miskennen , en u te beleedi^en, u, die, de God a Ier goedheid zijt Achl ik word verontwaardigd over mij zeiven, en ik zal zonder omwegen belijden, dat ik uwe bedreigingen en al de strengheid uwer kastijdingen geheel en al verdiend heb; ik heb maar al te zeer verdiend m tüeen ik belijd ; gij zijt regt-vaardig, Hoer 1 en gij handelt slechts volgens de gereg-tigheid Maar gij zijt ook de goede God, die aan het berouw vergeving schenkt; wees uwer belofte indachtig. en gewaardig u mijne zonden uit te wisschen.

/A- heb gezondigd, mijn God I maar wat moest men verwachten van eenen mensch, in de ongeregtigheid ontvangen , en met eene zoo noodlottige geneigdheid tot hel kwaad

Het is niet om mij te versr.hoonen, maar om uw me-dedoogen op te wekken en uwe hulp te verzoeken, dat ik bij u korn zuchten over de uiterste neiging , die mij tot het kwaad vervoert. Helaas! bij mijne geboorte heb ik eeno ongeregelde aangekleefdheid medegebragt voor de aan uwe wet tegenstrij lige vermaken, en zij stort mij in eene menigte van zonden O, in welken afgrond is de mensch gevallen 1 In de dikke nevelen der dwaling gewikkeld _? slaaf der zonden, neen, hij is zoodanig niet uit uwe hand gekomen: o a'mogende en goede God! herstel uw werk in zijnen eersten luister.

En daarbij, lieer! mijn hart was niet altoos bedorven: er was een tijd, maarop gij des zelfs eenvoudigheid en regt-.schapenheid bemindet: het is diarom, dat gij mij de ver-borgenste geheimen uwer wijsheid ontdehtet

Geef den zondigen mensch , ach 1 geef mij dat regtschapen en opregt hart weder, dat voor u een voorwerp van welbehagen is; vernietig in mij alle aangekleefdneid, die mij nog van u zou kunnen verwijderen, en maak dat er in mijne meening niets zij , dan dat rem is, o .«ij, die mijn God en mijn Ai zijt 1 Dat het niet vruchteio )S zij, dat gij mij de groote geheimen uwer liefde voor den mensch geleerd hebt, gij hebt nimmer opgehouden uwen dienaar met barmhartigheid te behandelen, dan -/elfs, v/anneer hij zich van u verwijderde; ach, zoudt gij weigeren mij te verhoeren, nu ik uw teeder mededoogen aanroep, en zoo levendig gevoel hoe noodzakelijk het mij is?

Om mij op nieuw aangenaam te maken in mee oogen , zult gij mij, Heer ! met hysop besproeijen, en ik zal gereinigd worden ; gij zult mij icasschen , en ik zal witter worden dan sneeuw.

Uwe barmhartigheid, uwe almagl., uwe liefde, uwe wijsheid, uwe genade, ziedaar de ware hysop, die mijne zonden vernietigen, en de noodlottige gevolgen welke zij achter zich hebben gelaten herstellen kan. Ja, ik geloof het op uw woord, dat nimmer bedriegt; al waren mijne zonden zelfs zoo rood als schirlaken, gij kunt die wit maken als sneeuw; neen, er is gee:ie vlek zoo groot en afschuwelijk, die uwe eindelooze barmhartigheid niet kan en wil uitwisschen ; gewaardig u dan mij te wasschen , opdat mijne ziel wit worde als de schitterende sneeuw, opdat zij volmaakt heilig in uwe oogen zij.

Gij zult mij in het diepste van mijn hart woorden van vreugde en vertroosting doen hooren ; en door de geheimste getuigenis, die gij mij van mijne verzoening met u zult geven, zullen al de. krachten mijner ziel eene nieuwe sterkte verkrijgen.

O mijn teedere Vader 1 dewijl gij mij nog vergunt u bij dien zoo zoeten, zoo troostvollen naam te noemen, ach! beschouw mijne ziel; hoe droevig en ongelukkig is zijl de zonde heeft haar, met uwe liefde, alles ontnomen: vrede, genoegen, heil; u beleedigende heb ik alles verloren. Ol doe mij de zoete woorden hooren: Heb vertrouwen, mijn

zoonl uwe zonden zijn u vergeven; uwe vaderlijke stem, dit vonnis van genade zulleu een nieuw leven in mijne ziel verspreiden : ach 1 zonder deze vertroostende tijding heb ik niets meer dan den eeuwigen dood te verwachten.

Wend dan uwe oogen af, Heer! om mijne heleedigingen niet meer te zien, en wisch die zoodanig uit, dat zij niet meer verschijnen voor uwe oogen.

Maak , dat zij uit uw geheugen gaan. alsof ik die nimmer bedreven had. O, waarom kan ik uit het getal mijner dagen dien dag niet uitwisschen, waarop ik het ongeluk had mij voor uw aanschijn aan de zonden pligtig te maken 1

Vernieuw in mij die zuiverheid van hart en die regt-schapenheid van geest, in welke ik weleer wandelde.

Want, zoo gij in mij geen nieuw hart vormdet, zou ik helaas 1 steeds een voorwerp van afschuw in uwe oogen blijven. Gij hebt den mensch naar uw beeld geschapen; ik smeek u, laat dit beeld , in mij niet in den staat van verlaging, waarin ik het door mijne langdurige dwalingen gedompeld heb ; maak het op nieuw uwe teedere blikken waardig; geef aan mijne ziel hare eerste onschuld weder, opdat zij al haar geluk vinde in zonder verdeeling onder uwe zoete wet te leven.

Verwerp mij niet van uw aanschijn, en doe steeds het licht van uwen II Geest over mij stralen.

Doe uw licht voor altoos mijne schreden bestieren , bescherm mij steeds onder de schaduw uwer vleugelen : wend uwe vaderlijke oogen nimmer van mij af, reik mij altoos de behulpzame hand toe , en beroof mij niet van uwen levendmakenden geest : anders zal mijne ziel zonder sterkte zijn voor het goede en in de bitterheid der verdrukking gedompeld blijven: zij zal niet gevoelen hoe zoet uw juk, hoe ügt uw last is.

(leef mij de blijdschap weder, die het onderpand moet zijn oan mijnen vrede met u; maar boezem mij tevens eer.en geest van sterkte in, die mij in het goede ondersteunt.

Helaas ik heb verre van u het heil en den vrede gezocht, dwaze, die ik was! ik heb maar al te wreed ondervonden, dat er noch geluk , noch vrede voor de goddeloozen, voor den zondaar is; want ons hart blijft in de ongerustheid en ontsteltenis, zoolang het niet in u rust. Achl gewaardig u mij de vreugde weder te geven, door toe te laten, dat ik nog tot u nader; ik verzaak de zonde., die mij van u verwijderd houdt; maar geef mij eenen onwriki)aren wil, die mij behoedt van, even als het onreine dier, tot datgene weder te keeren, wat het had uitgebraakt; hecht mij aan u door zulke sterke banden, dat niets in het leven en in den dood mij nog van u kunne scheiden, o mijn God! o mijn goede Meester!

Dan zal ik den zondaren uwe wegen leer en; onderwezen in hetgeen zij van uwe goedheid kunnen verwachten. zullen zij tot u icederkeeren.

Ja, zoodra gij mij uit den afgrond mijner zonden zult getrokken , wanneer gij mij zult vertroost hebben door uwe barmhartigheden, zal ik alom de wonderen uwer goedheid verkondigen. De zondaars zullen, in mij een nieuw blijk vinden van uw verlangen om te vergeven; zij zullen in u hopen, omdat zij zullen weten, dat gij mijne zuchten, mijn gejammer verhoord hebt; zij zullen tot u wederkeeren, omdat gij mij met teederheid hebt ontvangen. Vergeef mij dan, o mijn God! omdat mijne zonde groot is, en zij door hare grootheid zelve de grootheden uwer barmhartigheden nog meer zal doen uitschijnen ; red mij, opdat al de zondaars-mij vol leven ziende, leeren, dat gij al degenen die met ver' trouwen tot u roepen, van den dood kunt en wilt redden.

Gij, mijn God! in wien ik al de hoop mijns heils gesteld heb, verlos mij van de wreede wroegingen, welke de herinneringen aan het bloed, hetwelk ik vergoten heb, mij doet ondergaan ; en mijne tong zal met vreugde u we barmhartigheid zingen.

Een ziek hart in de slavernij der zonde zuchtende, door de wroeging verscheurd, kan geene vreugdegezangen ter uwer eer doen weergalmen; verlos mij dan van dat wreede slavenjuk, verbrijzel mijne boeijen, opdat ik, aan de blijdschap wedergegeven, alom dankliederen zinge, om uwe barmhartigheid te loven en te verheffen.

Hierdoor zult gij mijne lippen openen, o mijn God! en mijn mond zal uwen lof verkondigen.

Een zondaar moet in uwe tegenwoordigheid zwijgen, want hij is onwaardig om uwen naam uit te spreken; het is daarom, dat ik ootmoedig smeek, mij toe te laten uwe groote goedheden te verheffen; ik verlang den zondaar te zeggen hoe teeder en edelmoedig gij voor diegenen zijt, die de beleedigingen beweenen , welke zij u hebben aangedaan.

Indien gij lot hoeting mijner misdaad, offeranden gewild hadt, zou ik u die met vreugde hebben opgedragen; maar wetende , dat gij weinig zoudt zijn getroffen geweest over mijne brando/fers, en dat het vermorzelde hart eens zondaars het eenige o/fer is , dat u kan bevredigen , heb ik énkel gedacht mijne ongeregtiyheid te beueenen, uwe verhol-genheid zal aan een rouwig en ootmoedig hart niet uederstaan.

Niets beters heeft de zondaar u aan te bieden, dan zijn nart; maar het moet een vermorzeld , een nederig en rouwmoedig hart zijn Zulk een hart, o mededoogendc God zoudt gij niet kunnen versmaden. O gij, die een God van liefde zijt. neen , gij zoudt geen hart kunnen verstoeten, dat dorstig is naar uwe genade; en naar uwe barmhartigheden verzucht. ren hart, dat in u al zijne hoop stelt O heil'ge God! hoe zoiidt gij een hart kunnen versmaden, dat zijne zonden verfoeit, dat eenen gruwel heeft van zijne misdaden en tot u wil wederkeeren, om weder heilig te worden gelijk gij 1 Ik verlaat mij dan geheel op uwe barmhartigheid, verzekerd dat ik in mijne verwachting niet zal bedrogen worden.

Dat mijne zonden, Heer I den loop uwer goedheden over Sion niet wederhouden : maak, dat wij de muren van Jerusalem kunnen opbouire \

Alsdan zult gij met vreugde mijne offeranden en mijne brandoffers aannemen, gelijk de offers van eenen mensch, dien de boetvaardigheid zal geregtvaardigd hebben ; dan zal het volk naar mijn voorbeeld, uwe altaren met slagtoffers heiaden.

Eindeloos in milddadigheden , wordt gij nimmer moede ons te zegenen, herstel in ons het schoone gebouw uwer genade , hetwelk de zonde omvergeworpen had, en heilig door uwe goddelijke tegenwoordigheid, op nieuw den tempel, dien gij u zeiven in ons hadt gevormd; dat niets da irin voortaan de blikken uwer heiligheid beleedige : van dan af zullen onze gebeden en offers u aangenaam zijn, en wij zullen allen met eenparige stemmen zeggen: Onze God schept behagen in hulp te bieden , en Hij stelt zijne vreugde in te vergeven: zijne goedheid is uitgestrekter dan de hemelen, en zijne barmhartigheden zijn grenzeloos.

DIE, VAN HARE DWALINGEN WEDERGEKEERD, HET GELUK VAN EEN HEILIG LEVEN NAAR WAARDE SCHAT.

mijn God , nimmer zal ik u genoeg kunnen danken voor de onuitsprekolijKe gunst, die gij mij bewezen hebt, door mij van het rampzalige pad dat ik bewan-(§7(£) delde , om mijne hartstogten, te voldoen, te doen wederkeeren Ik zocht daar de vreugde den vrede, (5 het geluk, doch dan zelfs wanneer ik mij in het midden der vermaken en verkwistingen wierp, vond ik niets dan droefheid, ontsteltenis en rampspoeden. Onopnoudelijk door onrustige verlangens gedreven, altijd tusschen hoop en vrees zwevende, door tegenstrijdige wenschen gepijnigd , met geweld getrokken tot duizende voorwerpen, mijner gedachte onwaardig, misleid door het schijnbeeld der valsche goederen die ik najoeg , teleurgesteld in het genot dat ik mij van de vermaken beloofd had, van misdaad tot misdaad, van dwaling tot dwaling vervallende, heeft mijn hart gewalgd in den schoot der vermaken zeiven. Ik gevoelde in mij een geheim dat mij bedroefde. Ik kon mijne dwaze vreugde niet verlengen of de walging volgde op hare vervoeringen; of de verveling of nog wreedere nagedachten , als de angst voor uwe vreeselijke oordeelen, o mijn God , het zien uwer eeuwige wraaknemingen, kwamen al mijne genoegens vergiftigen.

Om mij van deze schrikwekkende gedachten te verlossen zocht ik eene afschuwelijke troost in de gesprekken der god-deloozen, die mij wilden gerust stellen tegen de wroeging der misdaad , door al de akeligheid eener toekomst voor kinderachtige bijgeloovigheid uit te geven, en mij poogden te overtuigen van de ongodsdienstige stellingen , waarvan zij zelf, ondanks hunne pogingen zich niet konden verzekeren, ïk heb gewenscht mij te kunnen vestigen in dien weg, die

tegenover de ongeregtigheden noch een wraaknemendenGöd stel, uoch straffen, bestemd voor die uwe heilige wet schenden , noch eene onsterfelijke ziel die het ligchaam en des-zelfs misdaden overleeft om ze met een eeuwig ongeluk te boeten.^ Deze vergiftigde grondstellingen besmetten mijne ziel , maar door eene onwaardeerbare weldaad uwer barmhartigheid, bedierven zij toch in mij den wortel des geloofs niet, en doofden zij die heilzame wroegingen niet uit die dat geloof in mijn hart levendig hield. O hoe groot was mijne uitzinnigheid , om na dit alles niets te zoeken dan om mij zeiven te kwellen. Alles stelde ik in het werk om mijne hartstogten te bevredigen, en ik deed niets dan die vermenigvuldigen; dikwijls vervoerden zij mij tot daden wier herinnering alleen mij afgrijzen inboezemt; doch, helaas 1 in de droevige slavernij waartoe ik gebragt was, gevoelde ik mij als met ijzeren banden gekluisterd aan den misdaad; ik vervloekte ze en beminde ze tevens; alzoo in strijd met mij zei ven , was mijn ongelukkig hart steecs gelijk aan eene onstuimige zee wier baren heen en weer geslingerd worden.

O mijn God hoe gelukkig bevind ik mij, sedert gij mij van die wegen van goddeloosheid, waarin ik mijn droevig leven sleet hebt doen wederkeeren. Nu gevoel ik dagelijks dat men , om gelukkig of ten minste minder ongelukkig te zijn op aarde , uwe heilige wet moet beminnen en onderhouden. Al wat ons van u verwijdert, stelt ons in eene aanhoudende tegenstrijdigheid met ons zeiven, en hoe meer wij onze rust zoeken in u te beleedigen, des te meer wij in ons binnenste onze ongerustheid en on-steltenissen en bijgevolg onze ongelukken vermenigvuldigen. Want welke vreugde, welke voldoening kan de ziel smaken wanneer zij van dien inwendigen vrede is beroofd die de vrucht der onschuld en der godsdienstigheid is ?

O onschuld! o godsvrucht zoo benijdenswaardig! gij verbant de buitensporigheid en de ontsteltenis der hartstogten, gij verwijdert den lastigen kommer, die de ondeugd vergezelt , en gij kent dit bitter berouw der rede niet, dat onze ongeregtigheid steeds opvolgt, gij zijt zonder vrees, zoo wel als zonder wroeging; gij hebt vermaken, maar gematigde en reine, en geene woelige noch verlagende vermaken. O benijdenswaardig lot! Gelukkige staat van den vromen mensch! alles is eenstemmig in zijne ziel, al zijne geestvermogens blijven in orde, zijne zinnen, weleer weder

spannig, zijn aan de rede onderworpen; zijne werken zijn geregeld door de wijsheid, zijne zeden zijn zuiver; geheel zijn gedrag is gelijkvormig; zijn hart strekt zich niet uit tot nutteiooze wenschen, tot onzekere verlangens; zijn geest, buigzaam voor de hemelsche verlichtingen, verliest zich niet in twijfelingen, die hem ontrusten en bedroeven; ootmoedig en zedig, is hij niet ontsteld door de kwade luimen eener gevoelige en hoofdige eigenliefde; niemand beleedigende, steeds toegevend en liefderijk, maakt hij zich overal vrienden en zoo het hem niet gelukt deze tot de deugd te brengen , noodzaakt hij hen ten minste , haar te achten en te eerbiedigen. Hij geniet de standvastige kalmte, die het genoegen uitmaakt van al zijne oogenblikken; vrij van heerschzucht, verheven boven alle eigenbelang, vrij van alle ongeregelde aangekleefdheid, is hij regt gelukkig.

Ongetwijfeld moet hij zijne neigingen geweld aandoen; hij moet over zijne zintuigen waken, hij moet zich verstervingen opleggen; maar de zalving der genade maakt hem al deze opofleringen gemakkelijk, vergezelt die met duizende vertroostingen , en omgeeft de werken zijner boetvaardigheid met bevalligheden Dat de beproevingen op hem nederstort-ten, dat de boosheid der menschen hem vervolge, dat ellende en ziekte hem drukken, het is alsdan, dat hij met eene nieuwe verrukking van vreugde zich herinnert dat hij sterfelijk is, en dat op zeer kortstondige pijnlijkheden eindeloos geluk zal volgen. In plaats van, gelijk de zondaar, zich over te geven aan gemor, aan opstand tegen de almogende hand, die zich op hem bezwaart, en alzoo zijne rampen te verbitteren, onderwerpt hij zich aan den aanbiddelijken wil van zijnen Ood, en verzacht hij alzoo zijn lijden; want aanstonds draagt God zelf zorg om hem te vertroosten; hij daalt met hem in de kwelling neer, hij neemt daar zijne zuchten en tranen op, hij spreekt tot zijn hart, en stelt kalmte en hoop in de plaats van druk en smarten.

Alzoo steeds vergenoegd, steeds in vrede, steeds gelukkig. voelt hij in zich zeiven de belofte bewaarheid, die gij o Jesusl gedaan hebt, van uw juk zoet en uwen last igt te maken, en van hen met vreugde te overladen, die het gewillig en met een goed hart dragen. Achl waarom heb ik mij met hetzelve niet eer beladen! hoe vele ontstelteriissen, hoe vele smarten, hoe veel droefheid, hoe vele wroegingen, hoe vele tijdelijke onheilen zelfs zoude ik mij niet bespaard heb-

ben! Ik dank u, Heerl van mij zoo levendig te hebben doen gevoelen, hoe ongelukkig men zich maamp;kt met zich van u te verwijderen, met zijn heil buiten u te zoeken; maak nu, dat de herinnering aan mijne vroegere bitterheden , en de alzoo bijblijvende gedachte der groote barmhartigheid, welke gij u nu gewaardigd hebt mij te bewijzen, mij door de vurigste liefde en onschendbaartte getrouwneid, tot mijnen laatsten zucht, aan u hechte.

rde barmhartigheden des Heeren en de schitterendste en tastbaarste bewijzen van de overgroote liefde, welke Hij den menschen toedraagt , dan is het aanbiddelijke Sacrament des Altaars, zeggen al de heilige Vaders, het wonder bij uitstekendheid zijner vurige liefde en onbegrijpelijke teederheid voor ons De andere Sacramenten geven de genade; dit bevat niet alleen de genade welke het geeft, het bevat den oorsprong , den Gever der genade zeiven: ook kan niets krachtdadiger zijn, om de groote zaak onzer heiligmaking te bevorderen, dan dit Sacrament dikwerf te ontvangen met de heilige voorbereiding, welke het vereischt.de barmhartigheden des Heeren en de schitterendste en tastbaarste bewijzen van de overgroote liefde, welke Hij den menschen toedraagt , dan is het aanbiddelijke Sacrament des Altaars, zeggen al de heilige Vaders, het wonder bij uitstekendheid zijner vurige liefde en onbegrijpelijke teederheid voor ons De andere Sacramenten geven de genade; dit bevat niet alleen de genade welke het geeft, het bevat den oorsprong , den Gever der genade zeiven: ook kan niets krachtdadiger zijn, om de groote zaak onzer heiligmaking te bevorderen, dan dit Sacrament dikwerf te ontvangen met de heilige voorbereiding, welke het vereischt.

Er bestaat eene verwijderde en eene nabijzijnde voorbereiding tot de heilige Communie.

De verwijderde voorbereiding bestaat in een schulde-oos . regtmatig en waarlijk christelijk leven.

D0 nabijzijnde bestaan in den geest van ingetogenheid, waarin men reeds eenige dagen vóór de Communie, meer bijzonder tracht te treden, ten einde zijne ziel te bereiden om den grooten Gast te ontvangen, met wien men zich zoo inwendig wil vereenigen. Zij bestaan verder meer op eene bijzondere wij^e in de godvruchtige oefeningen, waarmede men zich op don dag zeiven der Communie moet bezig houden.

Om dozen geest van ingetogenheid te begunstigen, zou het goed zijn dit groote werk door eene geestelijke afzondering van drie dagen te laten voorafgaan, naar het voorbeeld van verscheidene Heiligen, of voor het minst, door gedurende drie dagen, dos morgens, des middags en des avonds eenige godvruchtige lezingen te doen, bij voorbeeld de volgende in het zoo treffende boek: De Navolging van Christus.

Den eersten dag, des morgens, het LII^e Hoofdstuk van het 3^e boek: de onthechting van de aardsche goederen; des middags, het XX^e Hoofdstuk van het i^c boek : liefde voor de eenzaamheid; des avonds, het XXIquot; Hoofdstuk van hetzelfde boek : het berouw des harten.

Den tweeden dag, des morgens, de Hoofdstukken XXH en XXHl van het l^e boek: ellende van het leven en den dood; des middags, het XXIV⁰ Hoofdstuk van het l^e boek : het oordeel en de straffen der zondaars, en het XIV^CHoofdstuk van het 3^C boek: Geest van ootmoedigheid; des avonds, het XLVIH® Hoofdstuk van het 3³ boek: de hemel, en het L[X^C Hoofdstuk van hetzelfde boek: hoop in God,

Den derden dag, des morgens, het VI^e Hoofdstuk van het 4^e boek: gebed om de genade te verwerven om waardig tot de heilige Sacramenten te naderen, enhetXVII^e Hoofdstuk van hetzelfde hoek: gewetens-onderzoek, en goed voornemen; des middags, het XlHe Hoofdstuk van hetzelfde boek : geest des geloofs; en het X^, uitgenomen het 2e deel van paragraaf 7, dat de wereldlijken niet betreft; Dat men zich niet gemakkelijk van de heilige Communie moet verwijderen; des avonds, het X X He Hoofdstuk, altoos van het 4e boek: aangelegenheid , welke men moet hechten aan de bereiding tot de heilige Communie: het Xll[^; Hoofdstuk: vurig verlangen om zich met Jesus Christus le vereenigen, en het IV¹-quot; Hoofdstuk : overvloed van genade , welke God vergundl aan die waardig communiceren; het XV^e Hoofdstuk zal ook zeer

dienstig zijn ; de geloovige vertoont daarin zijne noodwendigheden aan Jesus Christus, en vraagt hem zijne genade.

Het is niemand onbewust, dat men, om zijne eigene veroordeeling niet te eten en te drinken, in de heilige Communie , in staat van genade moet zijn. En het is daarom dat de Apostel zegt, dat de mensch zich moet beproeven, alvorens tot de li. Gommnnie te naderen, dat is te zeggen, dat hij zich zeiven ernstig moet onderzoeken, en hij, zoo hij zijne ziel met eenige doodzonde bezoedeld vindt, zijne toevlugt moet nemen tot het H. Sacrament van boetvaardigheid.

Nader, zoo het mogelijk is, daags te voren tot de biecht, ten einde den volgenden dag meer tijd aan de overweging, de beschouwing en het gebed vóór de Communie te kunnen toewijden.

Denk, des avonds, wanneer gij u ter rust begeeft, en des nachts ontwaakt, aan het geluk, hetwelk gij weldra gaat genieten van Jesus Christus te ontvangen , en wek in u het verlangen op van met hem vereenigd te zijn , van tijd tot tijd de woorden van den Psalm iV of anderen herhalende: »Mijne ziel verzucht naar U, mijn God, »gelijk een dorstig hert naar water; mijne ziel brandt geheel nvan liefde voor den sterken en levenden God.quot;

Maak , als gij des morgens opstaat, het teeken des kruises en verbeeld u , dat Jesus tot u , zooals weleer tot Zacheus , zegt: »Haast u af te komen , want heden nmoet ik uw huis binnengaan quot; Antwoord hem, uit den grond van uw hart, en met eene verwondering vol geloof: »Is het dan waar, o Godl dat Gij met de menschen »zult wonen! zoo de hemelen u niet kunnen bevatten, »hoe veel minder dan het huis, hetwelk ik bereid heb?quot;

Stier ook deze schoone woorden van den H Augustinus tot Hem: Het huis mijner ziel is wel naauw en klein voor «zulk eenen grooten gast, als gij, o mijn Heer en mijn God! »maar ik bid u het te vergrooten, opdat het in staat zij U te «ontvangen. Het stort in, maar ik smeek u het te herstellen. »Er bevinden zich dingen in, die uwe blikken kunnen belee-„digen, ik weet en belijd het, maar wie kan het rein ma.ien, «hetzij Gij alleen? Tot wie kan ik mijne toevlugt nemen, «tenzij tot U, Heer ? Reinig mij van mijne geheime en «verborgene zonden.quot;

Naar de kerk gaande, zeg tot u zeiven deze woorden van het Evangelie: «Daar komt de bruidegom aan: ga

«hem te gemoet... Ge'ukkig zij die op de bruiloft van het «Lam genoodigd zijn.quot;

Treed, nadat gij in het heiligdom gekomen 7ijt, in eene diepe ingetogenheid, en aanroep den heiligen Geest, opdat hij u doordringe met een levendig geloof, dat u behoede van uwen God niet ijverloos en met koelheid te ontvangen: met eenen diepen ootmoed, die u uwe onwaardigheid doet kennen, met een opregt leedwezen over uwe zonden , eene vlammende liefde, een groot vertrouwen, een levendig verlangen om het goddelijke brood te nuttigen, dat het onderpand des eeuwigen levens geeft.

Het zou wenschelijk zijn, dat men eene Mis konde hooren vóór de Communie, voor zijne bereiding, en eene tweede, voor zijne dankzegging. Zoo het Zondag of Feestdag van verpligting is, zal de eerste reeds dienen tot volbrenging van het gebod: inderiaad. welke manier is volmaakter om de heilige Mis te hooren, dan zich te bereiden om den God te ontvangen, d e zich uit liefde tot ons daar op nieuw opoffert? Dit is juist de meening der Kerk volbrengen, die zou wenschen. dat de geloovi-gen zich in staat stelden om dagelijks in het heilige Misoffer te communiceren.

Tafel to naderen cu u door do Communie te ontvangen. Hot werk, dat ik , onderneem, is groot; want het is voor ■yy' geen sterveling, maar voor n, dat ik eene ^Nwoonplaats bereid; ik zelf moot de woonplaats zijn; gewaardig u dan, mij de hei-liglioid to vergunnen, waarmede gij wilt dat uw huis versierd zij. Eeinig mijne ziel, verbreek do banden, die mij aan de zouden beoliten; neem van mij weg do liefde dor wereld, en alles wat u kan mishagen en mij onwaardig maken u te ontvangen. Laat niet toe, dat ik met ledige handen voor u verscliijne; doe mij goede werken oefenen, om u die te kunnen aanbieden, wanneer ik tot n zal naderen. Doe mij in matigheid, geregtigheid en godsvrucht laven, in afwaching van het gelukkige ocgon-blik, waarop ik u hoop te ontvangen. Maak dat ik over mij zeiven wake en onophoudelijk bidde, opdat ik zij wat ik behoor te wezen om voor u te verschijnen.

Men zou bij dit gebed eeiiige der Hoofdstukken uit de Navolging van Christus kuuneu voegen , die iu de voorgaande onder-rigtingea aangeduid zijn.

ijn God, ik draag u dit heilig Misoffer op, ^jjjir ea do Communie, welke ik ga ontvangen om aan het gebod van onze Moeder de H. ^3) Kerk te voldoen; om u dio dienst van aanbidding te bewijzen, die n alleen toekomt, om u al do gedachten, woorden en werken van mijn leven toe te heiligen, tot dankbaarheid dat gij mijn eerste begin, mijn opperste goed en mijn laatste einde zijt, om u te smeekon vau uw rijk in mij te vestigen, van mij do eiudolooze verdiensten van uw lijden en uwen dood toe te voegen, en mij mijne zonden te vergeven; ik offer u deze Communie op mot de meening om van u de genade te verwerven die ik noodig heb om van leven te veranderen, en bijzonder om deze of die deugd te bekomen, die mij ontbreekt, en uwe hulp om aan deze of die bekoring te wederstaan, waaraan ik het meest gewoon bon, te bezwijken; ik draag

u dezelve op ten einde eens van uwe barmhartigheid het eeuwige loven to bekomen, hetwelk gij beloofd hebt aan hen, die zich zuiver met uw aanbiddelijk ligchaam in dit Sacrament zullen voeden. Ik wil u in hetzelve outvangeu, o mijn Zaligmaker! met al de iiizigten, welke gij hadt, toen gij hot instoldet, mijne Communie vereonigende met die nwor heilige Moeder, van de Apostelen en Heiligen, terwijl ik wensoh in hunne gesteltenissen to deolen, om u zoo zeer te oorou als oen schepsel daartoe in staat is.

Het is ook, mijn aaubiddelijko Verlosser, om u te smeeken van uwe goniido over de Kerk on over alle geloovigen uit te storten; vermeordor in hen het geloof; bekeer do zondaren, bijzonder die, voor welke ik eone gelegenheid van zonden ben geweest on behoud do rogtvaardigen in uwe genade, verlos de zielen uit het vagevuur, bijzonder N. N.; sta mijne ouders en nabestaanden N. N., mijne weldoeners en vrienden bij, en al degenen, die mij boleedigd hebben en mij kwaad zouden willen; gewaardig u, o Jesus! al deze gebeden te verhoo-ron, welke ik, tot uwe heilige Tafel naderende, u opdraag, om mij aldaar met u in het goddelijk Sacrament uwer liefde te vereenigeu.

bolijd, in al de opregtlieid mijner ziel, o mijn (f 3 fileer un mijn God! dat mijne ongeregtigheden U(s$lt;ipniij onwaardig maken om voor u te verschijnen en om uwe goddelijke eu ontzaggelijke offerande bij te wonen, ou vooral om u in het verworpene verblijl mijner ziol te ontvangen. Neen, ik verdien niet uwe offerande bij te wonen, mijne zonden, mijne tallooze zouden moeten u aanzetten om mij van uw Altaar en van uwe heilige Tafel te verdrijven. Wel hoe! de steunpilaren dos h sinels sid leren voor u, do Engelen bedekken zich voor uw aauseluju eu beschouwen zich als een niet voor uwe grootheid, en zal dan oen ellendig schepsel, als ik, durven ondernomen om u in zich te ontvangen!

De heilige Joannes de Dooper, reeds geheiligd in den schoot zijner moeder, durft uw hoofd niet aanraken en betuigt, dat hij niet waardig is uwe schoenriemen te ontbinden. Uo prins der Apostelen roepi uit en zegt: „Heer! verwijder u van mij, wantik bou een zondaarquot; en ik met zonden overladen, zou mij durven vcstouten tot u te naderen!

Zoo men in don tijd uwer oude wet rein en geheiligd moest zijn om van de brooden te eten, gesteld op de tafel van uwen heiligen tempel welke slechts eene sehaduiv wareu van het geheim van het Sacrament des Altaars, hoe zou ik dan, zoo ontbloot van alle heiligheid, niet vreczen het brood der Engelen te eten! Gij hadt bevolen, o mijn God!

dat men. hot paaschlam zoude eteu met ongodec-semd brood en bittere latuw; kan ik mij zeiven overtuigen, dat ik met die gesteltenissen tot het ware Lam nader? Bon ik een ougerozeu brood, zonder oenigon doosom van boosaardigheid ? koestor ik in mij de gevoelens van een waar berouw aangeduid door do bittere latuw ? Acli! ik vrees, en heb reden van beducht te zijn, bij het naderen tot uwe heilige Tafel, als' ik mij van deze gesteltenis zoo verwijderd zie.

Helaas! wat zal er van mij geworden, indien ik het ongeluk hob u in eene onreine woning te ontvangen in. eene ziel, nog geheel door de zonde bezoedeld,nog geheel slaaf dor hartstogten, die in mijn hart don troon hebben omver geworpen, die gij u zeiven daarin door uwe genade bereidt hadt en die hom door dien van den duivel, uwen vijand, vervangen hebben?

O Jesus! God vol barmhartigheid, sla geen acht op de monigte mijner zondon; maar goof voor mij slechts gehoor aan uwe oindolooze goedheid.

O Jesus! vlekkeloos Lam, neem van mij weg al de vlekken, die mijne ziel ontsieren, en verleen haar die zuiverheid, welke baar waardig maakt u te ontvangen.

O Jesus ! mijn lieve Zaligmaker, gij, die mij tot u roept, wiscli mijne ongoregtigheden uit, die mij uwe gunsten onwaardig maken.

O mijn God! eindelooze schoonheid, grenzolooza goedheid, gij die mijn hart zoudt moeten winnen en innemen, maak, dat de bittere droefheid, welke ik gevoel van u zoo lang miskend te hebben, in uwe ocgen die menigte van beleedigiugen uitwissehe, waaraan ik mij jegens u beb pligtig gemaakt. Ongelukkige die ik bon! ja, er is oen tijd geweest, en geve uwe barmhar-

tighoid, dat hij niet mooi- voortduro, oen tijd, waarop mijn liart met geheel andere voorworpen dan met u bezig was, en waarop ik het lage stof der schepselen hooger achtte dan de schatten uwer genade.

Helaas! ik heb niets gedaan voor uwe liefde, ik heb uwe geregtigheid niet gevreesd; ik heb het kwaad in uwe tegenwoordigheid bedreven zonder aan uwe vreeselijko oordeelen te willen denken; ondankbare ik heb nwc weldaden miskend, ik heb do genade, welke gij niet ophieldt mij te veiieenon zelfs op het oogen-blik dat ik u beloedigde, met voeten getreden. Gij boodt mij uw kruis aan; gij zeidet iu het diepste mijner ziel: O mijn zoon! wat heb ik voor u hunnen doen, dat ik niet gedaan heb ? Zie tvat ik ter uwer liefde lijd: beschouw mijn bebloed hoofd, mijne doorboorde handen en voeten, geheel mijn ligchaam met wonden overdekt en slechts op wonden rustende. Zie mijn hart geopend om u daarin te ontvangen; zult gij hel door uwe onboetvaardigheid willen sluiten? En op het oogenblik zelf s dat gij mij smarten veroorzaakt, bid ik voor u, smeek ik voor u de barmhartigheid van mijnen hemelschen Vader af; o mijn zoon! geef mij uw hart weder, dat mij zoo veel gekost heeft.quot; Helaas! het is maar al te waar, o geduldigste Jesus! ik wendde mijne oogen af, om u zonder wroeging te kunnen beleedigen ik sloot mijne ooren, om uwe klaagtoonen niet to hoeren ; boosaardige, die ik bon! ik ben boos geweest, juist omdat gij geheel goedheid jegens mij waart. Mijn leven is niets geweest dan oene aanhoudende tegenstrijdigheid, tegenstand en oorlog tegen u, en eene hernieuwing der marteling, die gij voor mij ondergaan hebt. O barmhartige Jesus! o eindeloos goede God! nit het diepste mijner overgroote ellende, aanroep ik in dit oogenblik den afgrond uwer barmhartigheden, nimmer hebt gij een vermorzeld en ootmoedig hart verworpen, aanvaard het mijne, hetwelk zucht

Ik verfoei mijne zonden, niet alleen omdat zij mij de verschrikkelijke kastijdingen uwer geregtigheid verdiend hebben, niet alleen, omdat zij mij de regten hebben doen verliezen op dien onuitsprekelijken hemel, dien gij voor mij bestemd hebt; maar nog meer, omdat ik mij aan de zwaarste ondankbaarheid je gens u, mijn onvermoeiden weldoener, heb schuldig gemaakt, en vooral omdat ik u mishaagd heb, u, o eindelooze schoonheid! o heiligheid, die eenen afkeer hebt van de vlekken der zonde, o goedheid onzer liefde en onzer genegenheid zoo overwaardig. Ach! waarom kan ik uit het getal mijner dagen den dag niet uit-wisschen, waarop ik begonnen ben u te mishagen! en maak, door uwe almogende genade, dat mijne droctheid eindelijk dezen keer niet vruchteloos zij, het is in al de opregtheid van mijn hart, dat ik voor altoos aan de zonde verzaak. Ik maak hier voor uw aanschijn een vast voornomen om liever te sterven, dan nog in dezelve te hervallen: ik zal met do meeste waakzaamheid al do oorzaken, al de gelegenheden dei-zonden vlugten, en bijzonder die, welke de gewoonte, de boosaardigheid of do zwakheid mij gemakkelijker doen bedrijven. Ik offer u, in den geest van boetvaardigheid, alles op, wat het mij zal kosten om mij te versterven en om met geduld al de wederwaardigheden te verdragen, welke het u behagen zal mij over te zenden; daar ik een groot zondaar ben zal ik nimmer vergeten, dat ik, tot het einde mijns levens eone strenge boetvaardigheid moet doen.

O gij, wien do zonde beleedigt, maar de boetvaardigheid bevredigt! oGod van goedheid, die vergeving aan don zondaar beloofd hebt, wiens hart door droef-

heid verbrijzeld is, hot leedwozeii, hetwelk gij ia mij opwekt, het vaste voornemen, dat gij mij mboczomt, uwe belofte, de eindelooze verdiensten van uw bloed, uwe barmhartigheden, nog grooter dan het getal en de boosaardigheid mijner zonden, verlevendigen in dit oogenblik mijn vertrouwen, eu bemoedigen mij, om, ondanks mijne onwaardigheid, tot u te naderen.' Gij zijt het, o barmhartige Jesus! die gezegd hobt: „Ue geneesheer is niet noodig voor diegenen, welke in volle gezondheid zijn, maai voor do zieken; ik bon de regtvaardigen niet komen zoeken, maar wel de zondaars.quot; Ik kom tot n met al mijne ellende, opdat gij mij daarvan zoudet verlossen; ik kom als oen zieke tot den geneesheer om genezen te worden, als een zondaar tot de bron der regtvaardigheid om geregtvaardigd te worden, ik kom met des te moer vertrouwen, daar gij het zelf zijt, die mij uitnoodigt, die mij zelfs gebiedt tot u te komen, u in mijne ziel te ontvangen; neen, gij zult mij dan niet uit uwe tegenwoordigheid verbannen en gij zelf zult don tempel reinigen, dien gij tot uw verblijf gekozen hebt. Zoo mijne onwaardigheid mij verschrikt, uwe goedheid stolt mij gerust: zoo ik geene tranen genoeg heb, gelijk Magdalena, om uwe voeten te wasschen, schep ik evenwel moed, denkende dat het bloed, hetwelk gij vergoten hebt, in staat is om niet slechts al mijne zondeu, maar zelfs al deongere⁰*-tigheden dor wereld af te wasschen. Ik zal dan in mijn biuneuste ontvangen eenen God, die slechts mijn heil betracht; ik zal zijnen lol verkondigen eii zijne goddelijke liefde verheffen, opdat al do zondaren in de ge-heele opregtheid van hun hart tot hem wederkoeren.

O almogende God ! die het hemelsehe brood geeft aan hen, die op aarde leven, goef mij de vurigheid, de vlammende liefde der gelukzalige geesten, die met ii in don hemel zijn.

() mijn God! liet is om ualsouzou God te aanbidden, ii als onzen Opperheer te erkennen, als don driemaal heiligen God te loven, en u als de onbegrijpelijke goedheid te beminnen, dat wij u dit aanbiddelijk slagtoffer, uwen eenigenZoon, opdragen. O! welke vreugde gevoel ik van u eenen God te kunnen aanbieden, die zieh ter uwer verheerlijking zelf slagtoffert, en die u zoodanig eert, als gij hot waardig zijt. Maar maak, smeek ik u, dat ik bij deze offerande, die u oneindig aangenaam is, voege de opdragt van mij zei ven, opdat ik daaruit de overvloedige vruchten van zaligheid moge trekken, welke zij in onze zielen moot uitstorten. Hetgeen u door don bedienaar uwer Kerk tot op dit oogenblik opgeofferd is, is nog slechts brood, maar weldra gaat hot, door de kracht van uw alvermogend woord, veranderd worden in het vloesch van Jesus Christus, ik draag u te gelijk mijn hart op, terwijl ik n bid van hetzelve ook te veranderen en te heiligen; zoodanig als het nu is, is het zeker niet waardig u opgedragen to worden: gohoel vervuld met ellende, geheel met zonde bevlekt, is het uwer onwaardig; nogtans vraagt gij mij hetzelve zoodanig als het is, ik biod het u dan aan, maar mot schaamte van u niets beters te kunnen opofferen.

Tk offer u in dit oogenblik al mijne gedachten op, maak, dat er voortaan in mij geono meer oprijzen, dan door uwen Goddelijken Geest geheiligd; ik doe aan u de opoffering van al mijuo aardsehe verlangens; ik wil geono andere meer voeden, dan alleen die van u in alles te behagen: ik wijd u al mijne gonegonheden toe daar ik niets meer op aarde wil bomiunen, dan om u te behagen, al mijne woorden, om voortaan het on-

waardige misbruik to horstellen, hotwelk ik zoo laug van mijno tong gemaakt hob door zoo veleijdele, wereldselie en losbandige gesprekken; ik wil u eindelijk in het vervolg door al mijno werken de opregtheid mijner liefde en standvastige getrouwheid bewijzen. O mijn God! dat deze verandering niet slechts in ijdele beloften besta; maar spreek over mij dat almogende woord uit, hetwelk u eigen is, en waaraan niets wederstaat, dat krachtdadig woord dat nit de graven de dooden zelfs, die reeds do prooi der wormen waren, deed opstaan; spreek slechts oen woord, en mijne ziel zal tot het leven uwer genade verrijzen; herschep in haar uw beeld, hotwelk do zonde mismaakt heeft, 011 maak mij alzoo waardig, aan uwe heilige Tafel plaats te nemen. O mijn God! uw woord is al mijne vreugde, hot is mij aangenamer dan al de vermaken dor wereld; zeg dan tot mijno ziel: ik hen uwe xalic/heid, en duld niet dat zij met die der goddeloozen verloren ga, breng mij terug van mijne dwalingen; gij, die de weg, de waarheid en hot leven zijt, vestig mijne ligtzinnigheid door het gewigt uwer heilige godsprakeu, verlos mij van mijne onstandvastigheid; geef mij in deze heilige Commuuio, waartoe gij mij uitnoodigt, gemakkelijkheid en smaak voo;- het hemelsehe, en maak dat het geluk, hetwelk ik door uwe groote barmhartigheid ga genieien, om mij zoo innig met u te ver-oenigen, in mij hot vurig verlangen ontsteke van mij nog dikwijls te komen voeden met liet goddelijke Manna, dat in eeuwigheid doet leven.

Laat niet toe. Heer, dat ik don heiligen Geest bolioge wanneer ik, als de priester tot mij zegt, om mijn hart te verheffen, hom antwoord, dat ik liet tot u verheven heh; onthecht het van do aardsoho genegenheden en

vervul het met uwe liefde, ten einde ik niet onwaardig zij n in mij te ontvangen, u, die met zoo veel heerlijkheid in den hemel hcerscht. Maak, dat ik mij met hot hart vereenigo met de Engelen en al de gelukzalige Geesten, die eeuwig uwen lof zingen, en eenparig de weldaden uwer liefde vieren; aoh! mogt ik ook met die zuiverheid en in die vurigheid, die hunne lofzangen aan u aangenaam maken, zeggen; Heilig, Heilig, Heilig is de God der lieesseharen; de gansehe hemel weergalmt van zijne lofzangen, hot hoelalis met zijne heerlijkheid vervuld; hij gaat in mij nederdalen, hij gaat zieh met mij vereenigen; ik beu zelfs niet in staat zijne grootheid waardig te vieren, en nog-tans gowaardigt hij zich mij do volheid zijner goddelijke wezenlijkheid mede te deelen. Wat zal ik wedergeven, Heer, voor eene zoo grooto, zoo onbegrijpelijke weldaad? Gewaardig u in mijne onmagt te voorzien.

ü Jcsus! wat mag ik niet van u verwachten, als ik u in mijn hart ontvang, die hot hoogste goed, de bron der genade, het brood des levens, van den hemol nedergedaald, het onderpand der onsterfelijkheid, het behoedmiddel tegen de zoude zijt ? Vol vertrouwen op uwe almagt, die mijne bede kan vorhoorcu, en op uwe goedheid, steeds bereid om mij mijne billijke verzoeken toe te staan, smeek ik u van voor altoos uw rijk in mij te vestigen, van mij al mijne zonden te vergeven en mij eens bot eeuwige leven te schenken, hetwelk gij dengenen beloofd hebt, die u waardig in dit aanbiddelijk en verheven Sacrament ontvangen. Ik bid u ook van uwe genade over uwe Kerk en over allegeloovigen uit to storten. Vermeerder in hen het geloof door hunne werken moer overeenkomstig te doen zijn met

hetgeen zij gelooven; bekeer de zondaars, wees opzig-tens hen allen do goede herder, die het verloren schaap tot den stal wedorbrengt; ontferm u ook over do zielen die in het vagevuur, ver van u verbannen, zuchten, eu laat mij too, u bijzonder aan te bevolen N. N; sta ook mijne ouders, mijne nabestaanden bij, zogen mijne weldoeners, mijne vrienden en vijanden ; ik smeek u voor allen. Hoor, omdat gij aller God zijt, on gij wilt, dat wij, allen broeders zijnde, elkander onderling bominnen on wederkoorig bijstaan in onze beboof-tou, wijl gij wilt, dat wij, allen vereenigd in ééne liefde slechts één hart en ééne ziel uitmaken.

O miju liefderijke Zaligmaker! o welbeminde van mijn hart: ik bemin u of ton minste ik verlang u te beminnen, uit geheel de uitgestrektheid van mijn bart. Wel hoe! gij vernietigt u, om u aan mij te geven; en ik zou u niet beminnen, ik zou ijskoud blijven te midden der wonderen, welko uwe liefde zich gewaardigt, voor mij uitte werken! Keen, mijn teedero, mijn edelmoedige weldoener, ik ben niot ongevoelig moer voor uwe onuitsprekelijke goedheid, gij ziet, hoop ik, thans in mijn hart de dankbaarheid on de liefde; ik bemin u meer dan het loven, meer dan mij zeiven; ik bemin u enkel om u zei ven en om uwe eindoloozo beminnelijk ■ heden; vermeerder in mijn hart die gevoelens, welke gij zelf daarin gestort hebt; ach! dat mijne teederheid beantwoorde aau de levendigheid der uwe, en dat ik uit liefde ontvangende, wat do liefde alleen mij geeft, met waarheid moge zeggen: wat zal mij ooit van de liefde van Jesus Christus scheiden! Vol van de bitterste droefheid van zoo laat begonnen te hebben u te beminnen! u, zoo oude en toch altijd nieuwe schoonheid , zal ik ten minste geenen dag, geen oogenblik

doorbrengen, zonder door bewijzen dor vurigste liefde den tijd te herstellen, die ik ongelukkig heb door-gebrn.gt terwijl ik de sehepselen bovou u stolde: ik zal u beminnen tot don laatsten zucht mijns levens, hopende u te beminnen in eeuwigheid.

Ik aanbid u, mijn Heer en mijn God, Jesus Christus mijn Zaligmaker, wezenlijk in deze Hostie tegenwoordig. Ik aanbid u. Lam Gods, aanbiddelijk Slagtoffer, door wien al de zonden der wereld uitgewischt worden het is nog voor mijne zaligheid, dat gij u slagtoffert, op dit altaar; o liefde! o goedheid! o God der barmhartigheden, waarom kan ik u hier niet tot offerande opgedragen en door hetzelfde goddelijk vuur der liefde, die u slagtoffer maakt: zelf aan u geslagtofferd worden ?

Ik aanbid u, o mijn Zaligmaker! in dozen kelk van uw blood, hetwelk gij hebt gestort om ons van het eeuwige verderf to verlossen! ik werp mij hier voor u ter aarde neder, a!s voor mijnen Schepper, mijnen Opperheer, en vernietig mij voor uwen troon: ik aanbid u, o goddelijke Majestsit! ofschoon gij verborgen zijt onder deze gedaante van brood en wijn, ontdekt mijn geloof u onder dezen donkeren sluijer, die u omgeeft en ik treed in verrukkingen van vreugde op xlo gedachte, dat ik woldra mot al zijne gaven dengeue ga ontvangen, wiens goedheid cv en zoo eindeloos is als zijne magt, en even zoo onuitputbaar als zijne schatten.

Eindelijk is het oogenblik gekomen, o mijne ziel! ziehier den Koning der koningen, die tot u komt i.i

eenoji geest vaa zachtmoedigheid e!i vrede, Ach Het r, ik ben niets dan zonde, en gij zijt de heiligheid zelve ; gij zijt God, en ik ben slechts eeu verworpen niet. Gij nogtans, goddelijke Josus, nadert met uw hart tot mijn hart, vervuld van ellende, en gij zult het heiligen.

Hij nadert, do welbeminde ia ij tier ziel, o God! welke liefde! Gij zijt boven de Cherubs verheven, en daalt tot inij neder, gij komt uit hot hoogste des hemels, om mij de grootheid uwer liefde te toonen: o onbe-grijpelijkebarmhartigheid! die God van Majesteit rust op het altaar, een enkel woord heeft hem hierop doen nederdalen; zie hem hier dieu God en vriend; hij komt tot u, mijne ziel, snel hem te gemoet! ja. Heer, ik snol tot u, kom tot mij. kom ; mijn welbe minde, ik haak slechts naar u, ik bemin niets dan u , mijn hart wordt gedreven, het ste^t zich in beweging, het wordt ontstoken door het verlangen van meer nabij u te naderen; kom er bezit van nemen, om het ledige er van te vervullen, om er alleen te heersehen, om er de plaats van alles te vervangen , oih er mijne reinste genoegens uit te maken, om er de duizende geheime vertroostingen in uit te storten, om hot te verzadigen, om mij mijne ongelukken, mijne ongerustheden te doen vergeten.

O mededoogende Jesus 1 iaat u niet afkeerendoor het droevige aanzien, dat eeu hart, nog zoo weinig uwer gunsten waardig, u aanbiedt.

Ongetwijfeld is de woning mijn?r ziel nog niet genoeg versierd om u te ontvang n, maar gij zelf zult er al het sieraad van wezen; gij zuit er nog vlekken ontwaren, die er u van moeten verwijderen: haast u, haar door uwe aanraking te komen zuiveren, welligt zult gij er nog vijanden ontdekken; maar zijt gij niet de sterk gewapende? Uwe tegenwoordigheid alleen zal hem verdrijven, en al'es zal iu vrede zijn, wanneer gij u eens van mijno ziel zult hebbsn meester

gemaakt; kom dan, o mijn goode moester! kom dien zoeten vrede vestigen; vertoef niet meer , mijno ziel is ongetwijfeld overdekt met duizende rimpels; die haar voor uwe oogen mismaken; maar gij zult hare jeugd, gelijk die van den adelaar vernieuwen! Helaas ! zij is nog bezwalkt door de overblijfselen harer vorige ongeregtigheden: maar uw bloed zal die geheel on al uitwissehen. Kom dan, o beminnelijkste Jesus! vertoi 1 niet; alle goed zal mij met u geworden, alle deugden, die mij in uwe oogen aangenaam kunnen maken: veraeht vau demensehen, onderdrukt, ontbloot, gelasterd, zal ik mijne rampen van hetoogenblik, dat gij die zult komen verzachten, als niets beschouwen; geëerd, begunstigd, verheven vau, den overvloed omgeven, zal dit ijdel geluk mij niet meer treffen, hot zal mij niels schijnen , zoodra gij mij zult hebben doen smaken boe zoet en edelmoedig gij zijt voor hen, die u toebehooren. Kom dan, o mijn weldoener! o mijn Koning! kom onverdeeld in een hart heorseheu, dat u door al zijne wensehen roept, heerseh er altoos, en vergun mij de genade der heerlijke onsterfelijkheid, die mij u zal doen genieten, die mij het geluk zal versehafftm van u te aanschouwen en gedurende do eeuwigheid te bezitten.

Zeg hetzelve met den. priester, eene bijzondere aati-aacht verleenende aan de vraag: „Geef ons heden ons dagelij/csch broodquot; de neeuwigen Vader met aandrang smeekende, van u dat levend brood, hetwelk van den hemel is nedergedaald, om aan de wereld het leven te geven , te vergunnen.

O mijne ziel het gelukkige oogenblik, waarop Jesus zich eindelijk met u komt vereonigen, is daar^:

verheug u, treed in verrukkingen van blijdschap, wijl gij uwen Zaligmaker gaat ontvangen.

Kom Heer, daal van liet hoogste der hemelen in mijne ziel neder, dienaar u verzucht, gelijk het dorstige hert verlangt naar de bron om zijnen brandenden dorst te lesselien; dat de afgrond mijner groote ellende den afgrond uwer groote barmhartigheden over mij trekke.

O beminnelijke Zaligmaker! kom mijne banden verbreken, en mij de vrijheid wedergeven, waarvan de zonde mij beroofd heeft. O gij de getrouwste, de teederste der vrienden! kom mij te hulp; magtige vijanden staan tegen mij op : mijne, hartstogten doen mij oenen aanhoudenden oorlog aan liefdevolle vriend vertoef niet, smeek ik u, mij te helpen. Stel uiet uit, mijne ongelukkige ziel telt de oogenblikken, zij haakt naar u met al de vurigheid harer verlangens. Mijne wenschen zijn eindelijk verhoord, mijn tiod nadert.

Wanneer de -priester zegt: Domine non sum dignus, heken op nieuw moe onwaardigheid, zeggende:

Maar wie zijt gij. Heer, en wie ben ik, om tot u te naderen on u to ontvangen? Gij zijt mijn God, en gij komt tot mij! Gij zijt de God dor heiligheid , ik ben een verworpen zondaar! Neen, ik ben niet waardig, dat gij mij komt bezoeken;maar sla uwe oogen op mijne ellende ; spreek een enkel uwer woorden, een uwer blikken zal alles vernietigen , wat u in mij kan mishagen.

Heilige liefde bereid mijne ziel om haren God te ontvangen, met haar door uw vuur te ontsteken. Heer ontvang in barmhartigheid hem, die u met vertrouwen en liefde gaat ontvangen, daar het uwe eindelooze liefde tot mij is, die u beweegt om in mijn hart neder te dalen, ken ik, door de hoop geleid, geene vrees meer, ik kan niets meer dan beminnen en mij verheugen. 12.

O mijne vreugde, mijn loven, mijn schat! wedersta niet langer aan de brandende verlangens van mijn hart, ik kwijn van teederheid en liefde, in afwachting van uw gelukkig bezoek. Gij zijt mijn getuige , o mijn God! dat ik slechts naar u verzucht, en in u alleen rust zoek: wanneer o eindelooze liefde! zal ik slechts van u, door u en voor u loven I

Ziehier, mijne ziel, den Heer uwen God ; ziehier degenen, welken gij verlangt: ziehier het voorwerp van al uwe hoop en verwachting. O God van Majesteit maak van mijne ziel oenen hemel, schitterende door den glans uwer heiligheid ; kom er den troon uwer heerlijkheid van maken en uw rijk daarin vestigen! Eeuwige liefde, ontsteek mij, heilig mij door uwe heilige vlammen; ouuitputbaro bron van reine genoegens , lesch don dorst, die mijn hart verslindt; geest van liefde, hemelsch vuur, kracht der regtor-hand Gods, kom in mij, ten einde mij waardig te maken Jesus Christus te ontvangen.

Hij komt, hij verschijnt: Jesus! ik aanbid u ootmoedig, ik bemin u van ganscher harte. O mijne ziel! zie hier nwen God, uwen Zaligmaker, uwen llegterI Mijn Vader, vergeef mij hot verle-dene, schenk mij uwe liefde.

Deelt in mijn geluk, hemelsehe Geesten, omgeeft zijnen troon, doet de hemelen van uwe dankliederen weergalmen, verleent mij uwe liefde, opdat ik daardoor voorzie in de kwijning der mijne. Hoe groot is hij die God, die tot mij komt! maar tevens hoe schoon, hoe beminnenswaardig, hoe barmhartig is hij!

Wanneer het oogenblik zal gekomen zijn, om tot de communiebank te naderen, verwek dan in u eene nieuwe oefening van berouw, tijdens men het Confiteor zegt, en de priester deze woorden spreekt: Misereater veslri omni-polen* Deus, enz., ten einde de vergiffenis uwer zonden meer en meer te verdienen, en eene volmaakte zuiverheid te verkrijgen, om hot vlekkelooze Lam te ontvangen.

Aan de woorden des priesters: Ecce Agnus Dei, enz. Domine non sum dignus, stort uw hart uit in gevoelens van liefde, van schaamte, van vreugde, eerbied, opoffering en teederheid. Zeg inwendig :

En van waar komt het mij, dat dit Lam Gods, dat deze God van zuiverheid, van Majesteit, zich zoo verre vernedert, om zich te gewaardigen in mij to komen, in mij, zijner tegenwoordigheid zoo onwaardig? Ja, Heer ik verdien niet, dat gij in mij komt, maar spreek slechts een woord, en mijne ziel zal gezond zijn.

Communiceer met de gevoelens en dien grond van godsdienst, welke het geloof ingeeft. En na het heilige onderpand uwer zaligheid ontvangen te hebben, verwijder u met eene eerbiedige en godsdienstige zedigheid, en blijf gedurende eenigen tijd in een diep en eerbiedig stilzwijgen, met gesloten of neergeslagen oogen, ten einde nie; verstrooid te zijn. Onderhoud u gedurende dien tijd, waarvan al de oogenblik-ken kostbaar zijn, alleen met den liefde vollen Jesus, welken gij wezenlijk in u tegenwoordig hebt; laat uw hart spreken , deszelfs taal behaagt hem even zeer als eene uitboezeming van liefde en vertrouwen. Vertoon hem uwe noodwendigheden en behoeften ; vraag hem dringend al de hulp en de genade, die noodig zijn. Nadat Jesus Christus zich zeiven aan u gegeven heeft; zal hij niets weigeren van alles , wat gij hem voor uwe zaligheid zult vragen: indien God inwendig tot u spreekt, aanhoor hem met ootmoedigheid! indien eenige goede gevoelens in u oprijzen , onderhoud die, zonder er andere te zoeken.

Ik licb hom gevonden, dien mijne ziel bemint, ik zal hem als eenou soliat bewaren, hij zal mij niet ontgaan.

Mijn welbeminde is aan mij, en ik ben aan hem; hij is volgaarne tussoken de lelien, en hij bemint de zuiverheid; ik heb hem als een zegel op mijn hart gesteld.

Wat zal ik don Heero wedergeven voor al de weldaden , waarmode hij mij overladen heeft!

Doe mij den weg kennen, dien ik moet bewandelen, Jeer mij uwen wil volbrengen, want gij zijt mijn God.

M heilige Geest! die weleer het ligchaam on de I ziel dor gelukzalige maagd berciddet, om het waardige verblijf van hot vleesch geworden Woord te wezen, stort al uwe gaven over mij uit, en daal zelf in mijn hart nedor, ton einde hot te bereiden om denzelfden menseligewor-den God te ontvangen. Amen.

Lees langzaam en blijf bij elke afdeeling stil, om een weinig tijds te overdenken, en u van de gevoelens te doordringen die daarin zijn uitgedrukt.

Oefeuing: ran trcloof en ootmoedigheid : bede om de Tereisehte gesteltenissen voor eene heilige Communie*

Mijn God onmijn Zaligmaker Jesns Christus! eenige Zoon des hemelschen Vaders, oorsprong en voltrekker des geloofs, gij die de waarheid, de weg en het iovon zijt, aanbiddelijke Jesus, mijn edelmoedige Verlos-

sor, ia wien alleen oaze zaligheid is, levend broed, van den hemel nedergedaald om ons voedsel te worden; niet. tevreden met al uw bloed vergoten te hebben, om de mensehen zalig te maken, gewaar-digt gij u nog, door eene overmaat van liefde ons aan uw heilige Tafel toe te laten, en ons aldaar uw heilig ligchaam en uw dierbaar bloed te geven. Wat is dan toch de mensch dat zoo een groote God zich gewaardigd aan hem te donken, en van hem een voorwerp zijner zorgen en teederheid te maken! Maar ik zelf, wat ben ik anders dan een niet, en door mijne ongcregeldliedcn zelfs beneden het niet? En echter. God van Majesteit, hoe onwaardig ik ook ben voor u. te verschijnen, komt gij zelf mij te gemoet, gij noodigt mij tot uw gastmaal, on de kostbare spijs, waarmode gij mij wilt voeden, is wezenlijk uw ligchaam en uw aanbiddelijk bloed! Wees voor altoos gezegend, Vador der barmhartigheden, en God aller vertroosting, voor eenc zoo uitstekende weldaad; maar geef mij, Heer! dat bruiloftskleed, die reinheid van geweten, zonder welke men niet schuldeloos aan uwe Tatel kan nederzitten. Laat niet toe, dat ik van het getal diergenen zij, die hunnen Zaligmaker nuttigen, zonder hunne zaligheid te ontvangen, en die zieb door het Sakrament met uw ligchaam vereenigen, zonder zich met uwen geest te vereenigen door uwe genade. O goede Jesus! behoed mij van den dood te vinden in do bronnen dos levens zeiven.

O gij, goddelijk Lam! dat de zonden der wereld wegneemt, wisoh de mijne uit, ik verfoei dezelve voor uw aanschijn. Gevoelig voor het ongenoegen hetwelk zij u veroorzaakt hebben, getroffen door uwe eindelooze goedheid jegens mij, bezield door

het vurige verlangen van u te behagen, u, o schoonheid zoo vol bevalligheden! vast besloten hebbende alles te verliezen, alles te lijden liever dan u nog te beleedigen, verzaak ik, uit geheel mijn hart en bovenal, do menigvuldige beleedigin-gen, waaraan ik mij jegens u heb pligtig gemaakt, en ik vraag u daarvoor allerootmoedigst vergiffenis. Ach! ware ik zoo gelukkig reeds genoeg gezuiverd te zijn; wasch mij meer en meer, reinig mij nog moer door uw dierbaar bloed, hetwelk gij zoo edelmoedig voor alle zondaars vergoten hebt, en bereid zelf in mijn binnenste eene woning, die uwer niet onwaardig is.

Ik bemin u. Hoor! uit geheel mijne ziel; maar maak mijne liefde vuriger; o gij, dio mij bovenmate bemind hebt; niet alleen zoodanig, dat gij voor mij hebt willen lijden cn sterven, maar zelfs, dat gij u bij mij hebt willen inlijven, om mij gedurende do eeuwigheid, aan uw verheerlijkt leven deelachtig te maken; ja, ik bemin u, o mijn God! meer dan alles op aarde, omdat geen goed met u kan vergeleken worden, en ik betuig, dat voortaan niets in staat zal zijn om mij met de hulp uwer genade van uwe liefde to scheiden.

Hierna dunkt mij, o mijn God! dat ik met vertrouwen tot u mag naderen. Ik zal u niet alleen moer beschouwen als eenon vreosolijken ragter, wreker der zoude, maar als oenen liofdevollen Vader, die de armen tot zijne kinderen uitstrekt; als oenen geneesheer vol mededoogen, die eenen armen zieke wil genezen.

gedompeld? Waarom geeft gij u aan hot, hartzeer over? Uwe zonden versol;rikkoa u, uwe hartstog-ten verootmoedigen u, uwe vijanden verdrukken u; maar hoop in God, die u niet verwerpt en die uwe zaligheid nog wel wil wezen. Gij zult mij dan ontvangen, Hoer! en ik zal in mijne hoop niette leur gesteld worden: gij zult mijne sterkte zijn tegen de bekoringen, do zegepraal ovor mijne hartstogten. Aoh, gowaardig u miju vertrouwen op u nog sterker te maken.

Gij hebt mij bevolen, Heer! mot geene ledige handen voor u te versehijnen. Ik ga u, mijn beminnelijke Jesus! ontvangen. Maar wat kan ik u meer aanbieden dan uwe eiganc geschonkon, dan hetgene gij zelf mij gegeven hebt? Ontvang dan al mijne zielsvermogens, welker opdragt ik voor altoos doe.

Ik offer u mijn geheugen, mijn verstand, mijn hart en mijnen wil op, dat ik voortaan u alleen indachtig zij, dat ik niets wote buiten u, dat ik niets beminne dan u; dat uw heilige wil hot rigtsnoer zij van den mijnen, en ik niet moer wille, dan hetgeen gij wilt.

O bemianolijke Josus! hoezeer verlang ik u te bezitten, mijne ziel kwijnt, zij verzucht naar u. O! kom, welbeminde van mijn hart! dat ik u zie, o gij die mijn heil, mijn troost, mijn genoegen, miju God, mijn al zijt! mijn hart is bereid, en zoo het dusdauig niet ware kunt gij het met oenen enkelen uwer blikken bereiden, verteederen, ontvlammen. Kom, dan. Heer Jesus! kom, dat ik mij 1 iu 'j. verslinde, dat ik mij in u vorlieze, dat ik slechts met u één zij.

Maria! o beminnelijke Maagd! ik smeek u © door de zoo toedore, volmaakto liefde, dio uwe ziel zoo naauw met God vereouigd heeft, verwerf mij, door uwe geboden, de heilige gesteltenissen, die mij voor altoos met Jesus Christus moeten vereenigèn in de heilige Communie, en geef mij tevens dc genade om daaruit onophoudelijk de over-vloedigste vruchten te trekken.

O goede Engel, die tot mijne beseherming gesteld zijt, gij, die hier tegenwoordig zijt, brong mijne wenschcn, mijne zuchten tot voor den troon van God, en bid op dit oogenblik voor mij, opdat ik verwervc al hetgeen mij nog ontbreekt, om mijnen Schepper, mijnen Zaligmaker waardig te ontvangen.

En ook gij, mijne heilige Patronen, gij allen, bewoners van het hemelsch Vaderland, vorworf mij een liefdevonkje, dat u verslindt, voor Jcsus, en al do godvruchtige gevoelens, die u bezielden, toen gij hier op aarde aan het hemelsche gastmaal van den Bruidegom kwaamt aanzitten. Amen.

, e christsn kan geen gunstiger oogenblik hebben, om Jesus Christus krachtdadig te bidden, dan hetwelk onmiddellijk op de heilige Communie volgt. In plaats van aanstonds zijn gebedenboek te nemen , om daarin • eenige voorschriften van gebeden te lezen, zal hij beter doen zich eenigen tijd met inwendige gedachten bezig te houden, om inniger te handelen met zijnen goddelijken Zaligmaker ^ dien hij in zijn binnenste draagt, en, om zoo te spreken, op zijn hart te rusten, gelijk weleer zijn teeder geliefde leerling, ten einde aldaar verslonden te worden door de vlammen der lief Ie, waarvan hij ontstoken is. Dat hij zich dit kortstondise en kostbare oogenblik met geregtigheid ten nutte make: Jesus Christus zelfaoodigt hem hiertoe uit; want het is ook tot hem, dat 11 ij, zoo als weleer tot zijne Apostelen zegt: Gij zult mij niet altijd bij u hebben; verzuim dit uur niet, op hetwelk ik mij in uwe ziel besloten heb, als op eenen troon van genade: wat wilt gij dat ik voor u doe? Vraag, vraag, vrees niet, mijne liefde is weldadig, OI welke hemelsche schatten zult gij niet verwerven, getrouwe ziel, zoo gij zorg draagt van u met Jesus Christus, zooveel het u zal mogelijk zijn, te onderhouden, in een

oogenblik, waarop hij zich met al zijne rijkdommen geheel aan u overlaat, en u toelaat, ja zelfs uitnoodigt Hem een heilig geweld aan te doen.

Na uwquot;hart met eene heilige overweging en een volkomen vertrouwen, door de teederste genegenheden in het zijne uitgestort te hebben, zult gij uw gebedenboek nemen, en in hetzelve langzaam en met godsvrucht de verschillende oefeningen lezen, die daarin voorkomen, of eenige andere gebeden , welke gij zoudt kunnen verkiezen, om de gevoelens uwer godsvrucht uit tc drukken.

Zoo als reeds vroeger gezegd is, zou het wenschelijk zijn, dat men eenu geheele Mis hoorde tot dankzegging voor de groote gunst, die men van Jesus Christus door de Communie zoo even heeft ontvangen. Indien het een Zondag of een verpligtende feestdag is, zal men aan het gebod der H. Kerk kunnen voldoen met de Mis, welke men na zijne Communie zal hooren, zoo men niet reeds voldaan heeft met het heilig Misoffer bij te wonen alvorens men tot de heilige Tafel genaderd is.

Bemerk hier, dat het geenzins noodzakelijk is, dat gij uitdrukkelijk de meening hebt van aan het gebod der Kerk te voldoen. omdat het volkomen vervuld wordt door elke Mis, welke men op die dagen godvruchtig bijwoont. Vermijd die onderscheidingen, welke godvreezende zielen somtijds maken: »Ilc heb het voornemen niet deze Mis te hooren , om mijne verpligting Ie vervullen, maar ik zal tot dat einde eene andere hooren.'' Hierdoor maken zij zich menigmaal ongerustheden van geweten , ter weikei vermijding zij hun best zouden moeten doen.

Die het voornemen heeft van na de Communie eene Mis te hooren, tot dankzegging, zal beginnen van z ch met den priester te vereenigen, zich in den geest en met het hart vervoegende met al wat de heilige Kerk door hare bediening gaat verrigten, door met haar te aanbidden , zijne dankzegging met de hare te vereenigen, met haar da vergeving der zonden te vragen, welke hij het ongeluk heeft gehad te bedrijven, en al de genaden, die noodig zijn voor de zaligheid, af te smeeken. Na zijne meening aldus gemaakt te hebben, zal hij da volgende oefeningen beginnei te lezen.

God aller grootlieid! lioo is hot mogelijk, dat nj?|/ gij u in mij onder zulke verworpene gedaante XTrfl. ^zijt komen versohuilen! Hoe hebt gij u gewaar-digd mijn voiaohtelijk hart in do eindeloosheid van het uwe te ontvangen, waarin alle schoonheid en heiligheid is, mijn hart, uwer blikken, uwer goedheden zoo onwaardig na zoo vele onge-regtigheden on boosheden ? Helaas! ik was een misdadige, ik ben nog even pligtig; on nogtans geniet ik het onuitsprekelijk geluk van u te bezitten; o Jesus driemaal heilige God! zou ik wel kunnen nalaten uii te roepen: Verwijder a van mij, lieer! verwijder u, ik beu al te onwaardig u iu mijn hart te huisvesten. Ma ar wat quot;zou er van mij geworden zonder u? Neen, neon, verwijder u niet... Gij hebt mij, ondanks mijne onwaardigheid, geroepen en ik bon gekomen, besehaaind wel is waar, over mijne tallooze onge-regtigheden, maar gewassohen in uw bloed, omringd van uwe barmhartigheden, verrijkt met al uwe verdiensten... Ik ben gekomen... Ziedaar mijne ellende, ik breng u dezelve geheel; gij ziet ze geheel alleen voor uwe barmhartigheden: zij smeekt do overmaat der-zolvo af. De vrees heeft voor haar de vlugt genomen. Het vertrouwen heeft mijne ziel vervuld. Gij bevindt u ia dozelve, wie zou haar kunnen ontstellen? Spreek een enkel woord, on daze ziel

Spreek, o goddelijk hart van Jesns! o hart, dat van liefde brandt en naar mijne zaligheid dorst. O hoe zoet en overtuigend is uwe stem! Eeuwige waarheid! gij maakt al den troost van mijn hart uit! O geheel ontvlamde liefde! wanneer zal ik branden, wanneer zal ik geheel door uw goddelijk vuur verslonden worden ? Indien gij hier op aarde zoo kostbaar aan mijne ziel schijnt, wat zal het dan wezen wanneer zij het geluk zal hebben n eeuwig te bezitten in den hemel?

O tcedere boezemvriend ! scheid u niet meer van mij. Ik kan niet meer ademen dan voor u. O hart van Jesus! wisch meer en meer de vlokken uit van het mijne, opdat gij steeds meer behagen moogt nemen in mijne ziel te verblijven. O hart vol sterkte! ontferm u over mijne broosheid, ondersteun mijne zwakheid.

Mijn hart heeft'den vrede in do schepselen gezocht en denzelvon daar niet kunnen vinden, omdat gij alleen, o mijn Zaligmaker! dien geven kunt. O God van vrede! hoe is mijn hart vervuld door ontsteltenis! hoe veol ontroering in mijn geest wat al stormen en onweders door de hartstogten opgewekt! O gij! die mij den goeden wil gegeven hebt, on u voortaan getrouw te dienen, schenk mij ook dea vrede, dien gij aan de zielen van goeden wil beloofd hebt. Zog een woord, o Jesns! en de stormen mijner

hartstogten zullen bedaren, on er zal eeae diepe stilte in mijne ziol lieerschen.

Indien ik genade bij u gevonden heb. Heer! vergun mij dan, dat ik u vrage, u over uwe Kerk te ontfermen, en de ergernissen to doen opbonden, die baar bedroeven en zoo menige harer kinderen in hot verderf storten. O Jesns! het is in uw hart dat deze geliefde bruid gevormd is, doe haar, door dit aanbiddelijke hart, zegepralen over al hare vijanden; geef haar al hare kindoren weder, welke de dwaling en do goddeloosheid iiaar hebben ontrukt, verspreid haar over do ganscbo aarde. O goede Herder! breng het verloren schaap naar den schaapstal weder. O gij die de zondaars zijt komen zooken, bekeer al degoneu, die in de misdaad leven; vermurw alle verharde gemoederen, trek tot u alle onverschillige barton, ontsteek hen, verslind hen allen door uwe goddelijke liefde!

Mijne welbeminden, verootmoedigt u, ondor Gods almogende hand, opdat Hij u zogono in don tijd zijnor bezoeken. Ontlast u bij Hem van al uwe ongerustheden, want hij draagt zorg voor u; weest matig en waakt, want do dnivel, uw vijand, loopt rond als oen briesohende leeuw, eene prooi zoekende, om die to verslinden; wederstaat hem, door in bot geloof stork to blijven. Weet dat uwe broeders, die in de wereld verspreid zijn, dezelfde kwellingen als gij onderstaan. De God dor genade, die ons door Jesus Christus, tot de eeuwige heerlijkheid geroepen beeft, zal ons volmaken, versterken

en onwrikbaar makon nadat wij een weinig op deze aarde van balliugscliap zullen geleden hebbou.... Aan hom zij do roem ou do raagt in de eeuwen der eeuwen.

Jesus zeido tot do Joden: „Mijn vloosoh is ecue „waarachtige spiis on mijn blood is oen waarachtige „drank. Die mijn vleosch eet eu mijn bloed drinkt, „blijft in mij en ik blijf in hom; gelijk ik door „mijnen V:\der loef, zoo leeft hij die mij ontvangt, „door mij. Dit is het brood, dat van den hemel .„nedergedaald is; het is daarmede niet gelegen , „zoo als mot hot manna. Uwe vaders hebben hot „manna gegeten, en zij zijn gestorven, die van dit „brood eet, zal in eeuwigheid leven.quot;

Maak, o goddelijke Jesus! dat ik door al mijne werken toono, dat ik uwe woorden geloof, on dat ik overtuigd, dat men het leven niet kan hebben in zijne ziel, uwe vriendschap in deze wereld, noch u bezitten in eon ander loven, dan door zicli met u zeiven te voeden, geen vuriger verlangen koestero, dan dikwijls aau uwe tafel aan to zitten.

Ja, ik g-oloof, o Jesus! dat gij even zoo wezenlijk in mijne ziel als in don hemol voor do gelukzaligheid uwer uitverkorouon, tegenwoordig zijt; maar gewaar-dig u mijn geloof to verraeerderen; ik geloof dat ik u bezittende, mijnen Opperheer en Meester bezit; maak dat ik voortaan levendig do vorpligting ge-voelo, die op mij rust, van u in alles onderworpen te zijn, en van uwen steeds heiligou, steeds regt-vaardigen wil in al de omstandigheden mijns levens

te aanbidden; ik geloof', dat gij mim Zaligmaker zijt, ik wil ook, met do hulp uwer gonado, den prijs niet verliezen van het dierbare bloed, hetwelk gij voor mij vergoten hebt; ik geloof, dat gij ook mijn Rcgter zult wezen; geef, dat ik nimmer uit liet oog ver-lieze de strenge rekening, welke ik zal moeten geven van al do genaden, waarmede gij m'j overladen hebt. Ik geloof dat ik uw kind ben; maak dat ik gestadig door mijn gedrag toono, dat ik u als den beste der Vaderen bemin.

Dat al mijn verlangen dan zij, u te beminnen, o God van mijn hart en mijn eeuwig erfdeel ! Het is aan u alleen, dat ik mij zonder uitzondering en voor altoos toewijd; ik draag mij aan u op, gelijk gij u opofferde aan uwen Vader, toen gij aan het kruis gehecht waart, om mijne beleedigingen te herstellen en mij de zaligheid weder te geven.

Ik kom u mijn ligehaam toewijden, reinig hot moer en meer, en maak het waardig den tempel des heiligen Geestes te zijn. O Jesus! ik laa-. het aan u over, beschik er over volgons uw welbehagen; smarten, zwakheid, krankheden, folteringen, deu dood zelfs, ik onderwerp mij aan alles, ik wil slechts hetgeen gij wilt , en hoe zwaar het ook moge wezen, hetwelk gij mij bereid, wacht ik het toch, door uwe genade, met eene volkomeue onderwerping, ik zal het met geduld ontvangen, met dankbaarheid, met vreugde dragen, gelukkig van met uwen Apostel te kunnen zeggen: Ik hen met Christus aan het kruis gehecht.

Tk wijd u mijn hart, mijnen wil toe, neem, bid ik u, het offer van dat hart aan, dat helaas ! al te lang wederspannig was, maar dat nu niets meer wil, dan

hetgeen gij wilt, dat niets meer in de wereld wil beminnen, dan n alleen. En wat moet, wat kan ik verlangen en willen, dan het welbehagen van mijnen Zaligmaker, van mijnen God! Dat 2110 toil, 0 Heer! niet de mijne geschiede! dat alles gebeure, zoo als gij het wilt en nu t zoo als ik het zou wenschen.

Ik draag 11 mijn versland op, ik zal over alles niet meer oordeelen, dan volgens uw goddelijk licht; ik zal verachten al wat gij veracht hebt, ik zal hoogachten hetgeen gij geacht hebt. Ik zal slechts walging koesteteren voor de valsche goederen, de ij dele eer, de noodlottige vermaken dor wereld, ik zal niets verlangen dan de goederen dos hemels, en do middelen, die daartoe geleiden, de onthechting van de schepselen, do verloochening van mij zolven, de vernederingen en de kruisen, ziedaar de voorwerpen der betrachting en dor wonschon , den boctvaardigen zondaar waardig.

Ik heilig u mijn geheugen toe, het zal mij onophoudelijk aan uwe bominuolijkhedon, bovenal aan uwe weldaden, uwe barmhartigheden en eindelooze liefde jegens mij herinneren; wat is er geschikter om mij van liefde en dankbaarheid jegens u te doordringen.

Ik draag u op, o mijn zoete Jesus! al wat ik heb, al wat ik bezit, alles is aan u; beschik er over naar uw welgevallen. Ik draag u op al wat ik kan, bereid om zorgen, druk en lijdon, arbeid, vermoeijenissen, gezondheid, krachten, goeden naam, zelfs het leven en mijner, laatsten druppel bloods op te offeren, om u mijne liefde te betuigen en harten tot u te trekken, die u beminnen.

Houd u niet te meden met deze algemeene opdragt, maar treed in e enige hij zonderheden, en doe bij elke Communie aan meen God de opoffering van e enige uwer gebreken; dit zal een voortreffelijk Middel zijn om voortgang te doen in de deugd, en zelf v om langzamerhand tot eene groote volmaaktheid te geraken

Maar wat vormogon al mijne voornemens, zoo gij mij de genade niet verleen!;, om die in oefening to brengen? Ik vraag u die dan met een volkomen vertrouwen ; want wat zult gij mij kunnen weigeren, nadat gij u zelven aan mij gegeven hebt? Gowaardig u mijne zuelitcn, mijne smeekingen en mijne wensohen te aanhooren; sla de oogen uwer barmhartigheid op mij; gewaardig do misdrijven van mijn vorig leven te vergeven; versterk mij zoodanig voor liet toekomende, dat ik nimmer hel ongeluk meer hebbo van uwo genade te verliezen, eu vergun mij tlie, van uwe heilige wet getrouw na te loven en eindelijk in uwe liefde te sterven. Helaas! mijn gebed is zoo weinig waardig verhoord te worden! ïen einde hot u aangenamer te maken, vereenig ik mij met de roemrijkste Maagd Maria, uwo teêrgeliefdo Moeder, aan welke gij niets zoudt kunnen weigeren, en ik smeek haar mijne voorspreekster bij u te willen wezen. Ik vereenig mij ook mot uwe Apostelen on Martelaren. Gewaardig u de offerande van mijn hart en van mijn leven aan te nomen uit aanmerking dor opoffering, welke zij u van hunnen persoon en van al wat zij bezaten gedaan hebben.

Dewijl de liefde tot den evenmenseh hot ware kon-merk uwer kinderen is, vereenig ik nog met liet gebed van al uwo Heiligen datgene, hetwelk do liefde en hot geloof mij ingeven voor het geestelijke heil mijner ouders, bloedverwanten, weldoeners, vrienden on van alle personen, die mij dierbaar zijn, van allo monsehen eindelijk, zonder hiervan diegenen uit te zonderen, welke mij kunnen bcleedigd bobben, en aan wie ik wehneenend al liet goede toowousoh, het-36 ' 13

welk ik voor mij zclveu zou kunuou verlangen. Er is slechts een uwer woorden noodig, o Jesus! om do grootste wonderen uit te werken. Spreek, almogende God, en uw ligeliaam zal op nieuw tegenwoordig zijn onder do gedaante van brood en uw bloed onder de gedaante van wijn: spreek, mijn ligehaam, mijn Geest, mijn hart zullen ook plotseling veranderd worden in eene heilige Hostie, uw eeuwig welbehagen waardig.

Deze is hier waarlijk mijn God, eu ik erken geenen anderen. Ik aanbid u, o mijn Zaligmaker! in deze overmaat van liefde, die u van den hemel lieeft doen nederdalen om onze mensehheid aan te nemen, die u aan hot kruis heeit doen sterven, on uw bloed voor onze zaligheid heeft doen vergieten, en die u nu op nieuw, op dit altaar doet nederdalen, om u nog aan mij te geven; ik bemin u, o heiligste en hoogste Majesteit! o verborgen God! mijn geloof ontdekt u onder deze geheiligde duisternissen, die u omringen, mijne ziel vernedert zich diep voor u , en verheugt zieh als uw schepsel en uw slaaf van u afhankelijk te zijn.

O Jesus! o God van liefde! zoo veel liefde voor mij, verworpen schepsel, raakt mijn hart, ik wil niet meer ondankbaar zijn. Ik bemin u, o liefelijke, o edelmoedige Jesus. Wee al do oogonblikkon, op welke ik u niet bemind heb! Hoe laat bon ik begonnen n te beminnen, altoos oude en steeih nieuwe schoonheid, hoe iaat ben ik begonnen! De hemel, de aarde, al wat

mij omringt en mijne oogou treft, had mij tot hiertoe van uwe liefde gesproker', maar op dezen stond spreekt gij zelf tot mij, en wekt gij zelf mij op, om u te beminnen. Ach! hoe zou ik kunnen volharden mijn hart te weigeren aan a die liet gewaardigt te vragen alleen om het gelukkig te maken ? Ja alleen in u , o mijn goede Moester, bestaat het ware geluk, gij hebt mij voor u geschapen, en mijn hart is in eene aanhoudende ontsteltenis, tot dat het in u die kalmte, dien god delij keu vrede vindt naar welken het veraueht. Dat ik u steeds beminne. Heer! steeds vurig beminne ! Maak dat ik, gelijk aan do zondares, dio ik maar al to wel in hare dwalingen nagevolgd heb, aanhoudend liet berouw en de liefde in het hart drago. Van het oogeublik af, dat gij haar hart raaktet, o goddelijke Jesus! bleef zij steeds vuiig, steeds doordrongen van de gevoelens vau boetvaardigheid en liefde, die haar tot den laatsten ademtogt bezielden. Maak dan, dat ik naar het voorbeeld van Magdalena, geene vertroosting meer viude, dan iu do tranen en de droefheid eene.v opregte boetvaardigheid. Na hot onherstelbare ongeluk van u zoo zeer beleedigd te hebben, o mijn goede Meestor! is dusdanig leven beter in staat mij te voldoen, dan al de valsche goederen dezer aarde.

Ja, mijn üod! wat men voor u lijdt, geeft meer vertroosting dan al do vermaken, welke do wereld en do schepselen kunnen verschaffen. Dat ik u altoos met getrouwheid beminne en diene, altoos met standvastigheid, altoos met vurigheid! ü God van mijn hart! dat ditarm hart aan niemand dan aanuzij eu steeds blijve.

Hoe zwak mijne gevoelens van liefde ook nog zijn mogen, gewaardig u nogtans dezelve aan te nemen, o mededoogende Jesus! voor do verligting en de verlossing van die zielen , die u beminnen en wolke gij bemint, maar welke uwe eindelooze regtvaardigheid u nog noodzaakt, in de plaats van zuivering en boeto

te houden; ten einde in do volmaaktlieid mijner liefde te voorzien, biedt ik u do liefde van uwe Kerk, uwe welbeminde bruid, die u op dit oogenblik aan liot altaar voor hen aanroept; ik draag u, met haar, de vor-dionsten op van de allerheiligste Maagd Maria, die van al uwe Heiligen, en vooral uw bloed, dat voor uwe vrienden om barmhartigheid roept; ontferm u over mijnen goeden vader, over mijne teedere moeder, over al die porsouen, zoo dierbaar aan mijn hart, en van welke gij mij do smartelijke opolfering hobt opgelegd, laat u bevredigen en gewaardig u de genoegens van uw hart te verleenen aan al die heilige zielen, welke uit hot midden dor hen verslindende vlammen met liefde tot u roepen: O onze teedere Vader! ontferm u over uwe lijdende kinderen.

ü, welk geluk van u onzen Vader te mogen noemen! Hoe zoet is deze naam aan mijn hart! Ja, edelmoedige oorsprong mijner zaligheid! gij zijt mijn Vader ou do boste aller vaderen; dat uwe naam geheiligd worde door do bekeering dor zondaren on de versterving der regtvaardigen, dat hot rijk uwor genade in alle harten gevestigd worde, om ons het rijk uwer heerlijkheid waardig te maken! dat alle mensehen u onderdanig zijn op do aarde, gelijk do Engelen in den hemel: geef mij overvloedig het zelfstandige brood uwer genade. Ach! waarom kan' ik niet dagelijks, door de reinheid mijner ziel, het brood uwer teêrgoliefdo kinderen, het hemelsohe manna verdienen, dat hot onderpand dos eeuwigen levens geeft? Vergeef mij mijne zonden, die mij van dit geluk berooven, gelijk ik, uit een goed hart, al de beleedigmgen vergeef, aan welko de evennaaste zich jegens mij zou hebben kunnen pligtig maken; kom mij te hulp in do bekoringen, verlos mij van

alle kwaad en vooral van do zonde, hot grootste van al, opdat ik eens, in uwen vaderlijken schoot, don vrede moge smaken, dien gij ons hebt aangebragt.

ONDEK DE GEBEDEN, DE COMMUNIE DES PITIIÏSTERS VOORAFGAANDE, EN ONDER DE COMMUNIE.

Blijf in mij, Heer! on loef steeds in mij door uwe genado; leef er altoos door uwe liefde; dat noeb do eene, noch de andere immer in mijn hart ster-ve; dat ik in u leve, mijn God! en van u alleen de indrukken ontvange, die mijne handelingen besturen. Blijf in mij, en dat uwe genado mijn buigzaam hart steeds naar haar welgevallen beziele, dat ik in u blijve, en mijn hart, altoos getrouw, nimmer traehte zich van het zoetste juk, dat immer bestond, vrij te maken. Blijf iu mij en zeg tot mijne ziel, dat gij haar heil zijt, dat ik in u blijvo en in n mijnon Zaligmaker en mijnen Vader vinde. Blijf in mij, en dat ik tot mijnen laatston zueht in u blij.ve. Ik weet, dat gij mij bemint, o God van liefde, ik weet ook, dat ik n bemin; gij zijt in mijn hart, gij kent er al de bewegingen van, behooren zij u niet toe, zijn zij niet voor u ?

Gelukkig oogenblik, ja het gelukkigste mijns levens, waarop mijn God waarlijk in mij is, en waarop mij dunkt, dat ik mij mag vloijen waarlijk aan mijnen God toe te bahooron I Ja! gij zijt aan mij, mijn God! en ik bon aan n, gij bemint mij, en ik bemin u. Geheiligde, kostbare banden, die mij aan mijnen God hechten, zoudt gij immer kunnen verbroken worden? Laat zulks niet toe. Heer! zou ik ondankbaar genoog zijn, om niet te volharden in n te beminnen, u, die de liefde zelve zijt? Neen, mijn goede Jesus, mijn liefderijke Zaligmaker, laat het niet toe, smeek ik u. Ach! dat

ik op dit oogenblik don geest geve, liever dan immer op te houden u mijne liefde te schenken.

Vloei zonder ophouden in mijn hart, onuitputbare bron dor goddelijke liefde; besproei het gestadig met uwe levendmakende wateren, die springen tot in het eeuwige leven!

Dat de zogen des priesters, aanbiddelijke Drievuldigheid, voer mij liet onderpand mijner volharding tot bet einde zij; en dewijl gij, van hot hoogste uwer boerlijkheid, hen zegent, die door uwe bedienaars in uwen naam gezegend worden op de aarde, laat daarom uwe zegening over mij nederdalen mij volgen en verge-zollen, opdat ik uwe weldaden steeds indachtig, mij niet meer bezig houdo dan met u daarvoor oouo verschuldigde en eeuwige dankbaarheid te betuigen.

Hoe groot zijne uwe barmhartigheden jegens mij, o Jesus! zij zijn waarlijk onbegrijpelijk. O goddelijke Zaligmaker! gij hebt gewild, dat uw ligchaam en uw bloed tot voedsel zouden dienou aan mijne ziel; gij bobt mij uw aanbiddelijk Hart gegeven met al do ousehatbaro rijkdommen, welke het bevat, en gij gowaardigt u uwe woning in het mijne te vestigen om in hetzelve al uwe wonderbare gaven uit te storten, ik bon doordrongen van de grootheid uwer weldaden. O eindoloozo goedheid! O gronzolooze liefdadigheid! O onutspiokolijke liefde! Hoe zeer zou ik wenschen mij in lof betuigingen, in dankzeggingen, in liefde te kunnen verslinden! O mijne ziel loof den Hoor, dia zulke grooto en wonderbare dingen ton uwen voordeele uitwerkt; dat alles in mij zijnen heiligeu naam

verheerlijko! dat ik nimmer de gedachtenis verlioze van zoo vele weldaden, o mijn God! dat mijn hart u beminne en u alleen beminiie. Indien mijne dankbaarheid et eindeloos kan zijn in hare levendigheid en vurigheid maak daa toch, dat zij het weze in hare duurzaamheid en dat ik eeuwig uwe barmhartigheden zinge.

AANllOEPING TOT DE HEILIGE MAAGD, TOT DE BESCHERMEN GELEN EN TOT DE HEILIGE PATKONEN.

Magtige Maagd, Maria! gij, die u gewaardigd hebt uwen goddelijken Zoor. voor mij te bidden, en die Hem voor mij bewogen hebt, neem, smeek ik u, mijnen opregten dank aan, alsmede de op-dragt, welke ik u van mijne liefde doe: ik wil in uwe dienst leven en sterven; o beminnelijke Moeder I ga voort mij uwe veel vermogende bescherming te vergunnen, ik vertrouw op u, en mijne hoop zal niet vruchteloos zijn. Gij verwerft van Jesus al wat gij hom vraagt; gij bidt voor allor., die godsvrucht tot u hebben, opdat zij niet zouden verloren gaan, bid hom dan ook voor mij.

Engelen des Allerhoogsten, die door uwe aanbiddingen en door de vurigheid uwer liefde wol hebt willen voorzien in hetgeen aan de mijne ontbrak in het groote werk, hetwelk ik daar even heb voltrokken; gij bijzonder, mijn Bescherm-Engel, dien God tot mijne bewaring gesteld heeft, volhardt allen in mij te besehuttcn togen do dolle woede van satan, jaloersch om mij don soliat to ontroovcn, welke ik thans in mijn hart draag.

En gij uitverkorenjn van God, welke de Kerk mij tot beschermers gegoveu heeft, maakt gebruik van uw groot vermogen, opdat do Communie, welka ik zoo even heb ontvangen, voor altoos mijnen guest, mijn hart en mijn geheel wezen aan den Hoer toewijde.

Mijn God! ik ga tot de bezighodeii wederkeeron » wolkc uwe voorzioniglieid mij aangowezou lieeftj maar ik ga die met eoneu nieuwcu geest en nieuwe gevoelens hernemen: niots opzigtens mij zei ven: maar alles tot uwe moerdere verheerlijking en stichting van mijnen evenmensch. Wees müu hulp ik siuoek er u om, door de eindolooze verdiensten van Jesus Christus, uwen Zoon, die met u heorscht in do eenheid vau denzolfden goddelijken Geest, in alle eeuwen dor eeuwen. Amen.

at zal ik u wedergeven, miju lieer en mijn God, mijn goddelijke Zaligmaker en mijngoede Vader! wat zal en kan ik wedergeven voor do onschatbare woldaad, voor de uitstekende gunst, die gij mij bewezen hebt ? Wel hoe! het was u niet genoeg mij uit het niet getrokken, vrijgekocht to hebben ten prijze van uw bloed en van uw leven; het was u niet genoeg mij met alle goed overladen te hebben; gij hobt mij de bron zelve van alle goed willen schenken door u zeiven aan mij te geven, welke innige dankbaarheid ben ik u niet verschuldigd. Heer! voor eene zoo onbesefbare woldaad! Maar welke dankbetuigingen ben ik in staat 11 te bewijzen, die aan uwe edelmoedighoid en tee-derheid jegens mij beantwoorden?

Mijne zie], loof den Heer, al mijne geostvermo-gens, vereenigt u, om zijnen heiligen naam te verheerlijken , en hem eeuwige dankbaarheid te betuigen voor do uitstekende gunst, welke Hij mij zoo even heeft bewezen. Dat alle mensehen en Engelen, dat hemel en aarde, dat alle schepselen u voor mij loven en danken, o heil mijner ziel, o mijn God en mijn al! Uwe goedheid, uwe barmhartigheid, hoe eindeloos zij ook zijn, hebben zich, als het ware ten mijnen behoeve uitgeput door mij uw Lig-chaam, uw Bloed en geheel u zolven in dit aanbiddelijk Sacrament te geven.

Welke genade zoudt gij mij dan nu kunnen weigeren, na mij den oorsprong, den schat, de bron aller genade gegeven te hebben! hot is waar, dat mijne onwaardigheid met reden mijn vertrouwen zou kunnen verzwakken; maar Heer, dewijl mijne ongerogtighedon en al mijne ellenden deze uitste-keade wonderdaad uwer eindelooze barmhartigheid niet hebben kunnen verhinderen, moet ik alles van uwe onuitputbare, onveranderlijke goedheid verwachten. Ja mijn goddelijke Zaligmaker, gij hebt u zeiven aan mij gegeven, ik kan en moet dan alles van u verhopen; ik zal alzoo, in dezelfde gevoelens van uwen godvreezenden dienaar Jacob tot u zeggen: Ik zal u niet laten yuan, vóór (jij mij yezegend hebt.

Ik verwacht dan met een vast vertrouwen van uwe barmhartigheid, o mijn God! de vergeving van al mijne zonden. Een groot vertrouwen moet uit eene groote goedheid ontstaan; maar eene grenze-looze goedheid, zoo als de uwe is, moet ook een grenzeloos vertrouwen inboezemen. Het is dan ook in 36 13.

dit volkom on vertrouwen, dat ik de almogende hulp uwer genade afsmeek, on ik u, mijn goddelijke Zaligmaker! vraag om ecne onschendbare zuiverheid, oene opregte ootmoedig'heid, eene verduldigheid zonder zwakheid, eene gronzelooze liefde, oene onwrikbare getrouwheid, eene volharding tot hot einde. Ach! ik smeek u, maak, dat ik u niet meer verrade, ondersteun mij in do bokoringon en wees mijn schild tegen de aanvallen des duivels, opdat ik zogoprale over al do vijanden mijnor zaligheid, die ook de uwe zijn, en niet moer leve dau om u te beminnen en te behagen.

Ik wijd mij voor altoos en zonder verdoeliug toe aan uwe dienst en aan do volbrenging van uwen heiligen wil. Ik hernieuw aan uwe voeten, de geheiligde belofte van mijn doopsel, welke ik het ongeluk heb gehad zoo menigwerf te verbreken.

Ik verzaak uit geheel mijn hart aan de gevaarlijke vermaken der eeuw, aan noodlottige neigingen van liet vleeseh, aan alle kwade gedachten, aan alle strafwaardige werken, aan al de verloidoade aanlokkingen des duivels, aan al do prachtige on hoogmoedige ijdelheden der wereld, uwen vorklaar-den vijand, en aan de grondstellingen die aan uwe H. wet tegenstrijdig zijn.

Ik maak het voornomen van voortaan niet meer te loven dan volgens uw heilig Evangelie, geen ander rigtsnoer te hebben voor mijn loven, dan uwe woorden en voorbeelden, en verfoei uit don grond mijns harten, al wat mij van u kan verwijderen; en bijzonder dozen of dien hartstogt, die mij reeds zoo menigwerf uwe vriendschap heeft doen verliezen; zorgvuldig zal ik dit on dat gevaar ontvlugten, dat zoo dikwerf aan mijne

zwakheid noodlottig is geweest. Wat is er mijn God, op aarde, dat u mijn hart moet betwisten? Wat is er in de wereld, hetwelk ik niet moet opofferen, en ik u reeds niet van dozen stond af opdraag? Vermaak, achting der mensehen, vriendschap der stervelingen, aardsohe goederen, mensehe-lijk opzigt, gemakken dos ievens, o mijn God! mooten wijken voor uwe verheerlijking, voor uwen goddelijken wil en voor mijne zaligheid.

Gij zijt het wien ik voortaan alleen wil beminnen dewijl gij eindeloos beminnenswaardig zijt; gij zijt het, wion ik boven alles wil verkiezen: ik wil mijnen evennaaste beminnen uit liefde tot u.

Maar gij kent Heer! mijne zwakheid; ook ik kon mijne onstandvastigheid in het goede, en dc neiging welke ik gevoel om telken stoade van uwe heilige wet af te wijken; ik gevoel het juk mijner kwade gewoonten; maar ik weet ook. dat ik alles met de hulp uwer genade vermag: weiger mij deze niet smeek ik u nogmaals: veréterk mij met de goede voornemens, welke gij mij ingeeft, maak mij getrouw en naauwkeurig in dc beoefening daarvan, en zorg dat ik, na u onder den sluijer van dit aanbiddelijk Sacrameut ontvangen to hebben in dit loven, u lovo, zegene en bezitte in den luister uwer heerlijkheid, gedurende eene gelukzalige eeuwigheid.

Gij gebiedt mij alle mensehen te beminnen, o mijn God! welk gebod zal er zoeter zijn! Gij zijt ons aller Vader! en wij zijn allen uwe kinderen, alle broeders onder elkander. Ik betuig udan,datikhenallenbemin, zonder er eenige van mijne liefde uit te zoudereu, en ik bemin hen om u te behagen, dewijl gij het mij gebied ; ik bemin hen uit liefde tot u; en daar ik thans hot geluk heb van u te bezitten; volbreng ik met

des te meer vertrouwen liet gebod, hetwelk gij ons gegeven hebt van voor elkander te bidden. Ik bied n mijne wensohen en mijne gebeden aan voor alle men-sohen, die, even als ik, tot het eeuwige en hemelsche erfdeel geroepen zijn. O Jesus! die voor allen gestorven zijt, maak ieder onzer zalig; duld niet, dat er iemand van verloren ga. O gij. God van goedheid! die overal weldaden verspreidet, waar gij u bevondt gedurende uw sterfelijk leven, geheel aan onze zaligheid toegewijd, doe wel aan al uwe kinderen, en maak vooral, dat zij door hunne handelingen zich uwer gunsten waardig maken. Laat toe, dat ik op eene bijzondere wijze mijne dringende bede aanbiede voor al degenen welke ik u volgons do schikkingen uwer voorzienigheid meer bijzonder moot aanbevolen: stort o toedore Jesus! al don overvloed uwer gunsten uit over mijne bravo ouders, over allen, aan welke gij mij met do bandon des bloods verbonden hebt. Zegen mijne vrienden, mijne weldoeners, alsmede hen, die mij kwaad doen of willen; ik bid u hierom in al de opregtheid van mijn hart; vorgim aan ieder de noodige genade om tot de zaligheid te geraken.

Verleen aan de zondaars don geest van boetvaardigheid en de genade dor bekeering; aan de regtvaardigen do volharding in liet goede en do aangroeijng dor christelijke deugden; aan de geloovige overlodenoti, en bij.-zonder aan die, welkomeer aanspraak hebben op mijne liefde, eene plaats van licht, verfrissching en vrede. Amen.

Allerheiligste Maagd, Moedor Gods! duld niet dat ik immer door horvalling, hot ligchaam en het goddelijke bloed van uwen welbomindon Zoon outheiligo', bid voor mij, opdat ik mijn ligchaam en mijne ziel

in eene volmaakte zuiverheid beware, in onschuld leve en in do liefde van Jesus eu do uwe sterve.

Mijn goede Engel, gij neemt te veel deel in mijn goluk, om mij niet te helpen God voor eeno zoo groote weldaad te bedanken, en de vruchten dor Communie welke ik zoo even heb ontvangen, eeuwigdurend te makon: ik smeek u dan, met een volmaakt vertrouwen, voor mij te willen bidden.

En gij, mijno H. Patronen, alle heiligen des hemels, slaat uwe oogen neder, op mijne zoo behoeftige en zwakke ziel, beweegt ten haren voordoalo liet hart van onzen God; opdat hij zich gewaardigo haar mot zijne gaven te verrijken, hare zwakheid te ondersteunen en mij eerlang nog met eene verdubbeling van vurigheid en liefde aan zijne heilige Tafel toe te laten. Verwerft mij die getrouwheid, die volharding, welke mij eindelijk den hemel openen, om in uw eeuwig geluk te dooien. Amou.

Do dag der Communie is eeno heiligedag, en hij moet voor u een der plegtigste feesten zijn. Draag zorg om hem door godvruchtige oefeningen, door goede werken en eene meer gekenmerkte godvruchtigheid te heiligen. Waeht u wel eenen zoo heiligen dag door onchristelijke uitspanningen te ontheiligen Betuig door den dag dikwijls uw verschuldigde dankbaarheid door eene godvruchtige verzuchting; zeg bij voorbeeld, van tijd tot tijd , met gevoelens van de diepste erkentenis , en door het vuur der goddelijke liefde ontstoken: Mijn welbeminde is aan mij, en ik ben aan Hem, of deze schoone woorden van David: vergeet nimmer de uitstekende weldaad, welke Ilij u bewezen heeft. Tracht vooral in den namiddag een half uur voor het allerheiligste Sacrament te gaan doorbrengen, en zoo gij dit bezoek niet kunt doen , breng ten minste eenige oogenblikken in huis met bidden door.

By wyze van verhefling tot God, gedurende het bezoek van'liet allerheiligste Sacrament, in dGn namiddag van den dag der II. Communie, zij kunnen ook dienen voor eene godvruchtige oefening onder het Lof van dien dag.

Het is een levensregel, die al de pligten van het christelijk leven omvat, de lezer zal ontwaren , dat men hem daarin brengt, om bijzondere voornemens te maken in betrekking met zijnen staat, zijne gesteltenis en zijne persoonlijke behoefteri; wij hebben het reeds volgens den IJ. Franciscus de Sales, vroeger gezegd, men gelukt schier nooit in zich te beleren door eenvoudige, onbepaalde en algemeene voornemens.

k heb , o mijn God 1 geenszins de genade vergeten, die ik heden morgen van u ontvangen heb; ik kom u voor dezelve nog bedanken, en de betuigingen herhalen, welke ik aan den voet uwer heilige altaren gedaan heb, van u voortaan tot den laatsten zucht mijns levens getrouw te blijven. Ach! hoe zal ik u gevoelens van dankbaarheid uitdrukken, welke de onschatbare gifc, die gij mij van uw aanbiddelijk ligchaam en uw goddelijk bloed gedaan hebt, verdient ?

Ik mag wel, met de bewondering uwer goddelijke Moeder uitroepen : Neen, gij hebt aldus niet met al uwe kinderen gehandeld Gij hebt u aan mij gegeven zonder we-derhouding; zoodanige edelmoedigheid verdient ook, dat ik mij aan u geve zonder verdeelmg;. Deze opoffering van geheel mij zeiven doe ik u , o mijn goede Zaligmaker 1 met al de drift, welke gij regt hebt van een dankbaar hart te verwachten: ik ben slechts bedroefd van u eene zoo onvolmaakte gift aan te bieden, eene gift, die met zoo vele gebreken vervuld is; maar gij vraagt mij die, gij gewaardigt u die aan te nemen; ik bied ze u dan aan met dat zoete vertrouwen, dac gij u zult gewaardigen ze door de mildheden uwer genade te versieren, ten einde haar min onwaardig te maken

Gewaardig u de hulde aan te neoien, welke ik u voor mijne nog overige levensdagen aanbied , van al wat ik ben, van al de gedachten van mijien geest, van al de gevoelens van mijn hart, die voortaan aan u alleen zullen toebehooren. Ik wil u voortaan alleen beminnen, u uit geheel mijn hart, uit geheel mijne ziel beminnen, o mijn God en mijn Al 1 ik wil ni nmer de grootheid uwer barmhartigheid jegens mij. ellendigon zondaar vergeten; ik wil mij nu en altoos toeleggen om uwe geboden te eeren, ik wil die overwegen, in mijn hart drukken en mijn gedrag daarnaar regelen: ik wil de zonde haten, omdat zij uwe eindelooze heiligheid beleedigt, omdat ik mij, ze bedrijvende, aan de zwaarste ondankbaarheid jegens uwe eindelooze goedheid zou schuldig maken; ik zal de zonde vlugten als de aanraking eener venijnige slapg.

Ik wil. ., maar helaas 1 ellendige, die ik ben! wat kan ik doen? Hoe menigwerf heb ik de/.elfle voornemens niet gemaakt zonder er getrouw aan te blijven! Kan ik vergeten, dat zij reeds zoo menigmaal na verloop van eeniije weken, van eenige oogenblikken uit mijn hart zijn gewischt!

Ben ik niet steeJs dezelfde mensch? Ben ik niet in de zonde ontvangen , en zijn al mijne gedachten, al mijne neigingen niet steeds naar de voldoeningen dezer wereld , naar de zonde gewend geweest ? Helaas I mijne zwakheid is zoo groot, de duivel zal zoo veel geweld doen om mij van u, o mijn God! te onthechten, en de wereld zal niets minder in het werk stellen, om mij tot haar te trekken, zoodac ik, zonder eene almogende hulp, haar niet zal kunnen wederstaan, noch u getrouw blijven. Het is dan

niet in de voornemens; dat ik mijn vertrouwen stel, het is niet op deze, dat mijne hoop op overwinning steunt; dit zou steunen zijn op een zwak riet, dat de minste wind deed buigen, üit mij zelven ben ik niets dan zwakheid; maar gij zijt de sterke God, gij kunt, gij wilt mij helpen, de zegepraal verzekeren : ik vermag alles in u , die mij versterkt, en wie zal tegen mij zijn, zoo gij met mij zijt ? Ik zal, door uwen bijstand gesterkt, hopen, al ware het zelfs tegen de hoop; omdat ik, zoo mijne vijanden mijnen ondergang gezworen hebben, zoo mijne herhaalde hervallingen mij reeds zoo menigmaal de droevige blijken mijner onmagt hebben gegeven, ook weet, welke uwe beloften zijn; ik weet, dat gij oneindig getrouw zijt in uwe woorden : ik ben dus verzekerd, dat gij mij dan niet aan de willekeur mijner vijanden zult overlaten, ik ben overtuigd, dat uwe genade mij niet zal ontbreken; zoo lang ik zelf niet eerst aan dezelve ontrouw worde. Laat niet toe, Heerl dat ik, door eene zoo strafwaardige ondankbaarheid, immer de bronnen uwer gunsten doe uitdroegen; mogte ik, integendeel, door eene standvastige getrouwheid, dagelijks van uwe barmhartigheid de over-vloedigste en krachtigste genade verdienen 1

Met deze zal ik zonder ophouden werken om mijne harts-togten te ontwortelen, vooral deze : (noem hier dezelve) die mij reeds zoo menigmaal hebben doen vallen, et door welke ik mij meer dan door'tndere laat beheersolnn .he zullen deze vooral zijn, welke ik voor u zal opofferen. Ik zal, zooveel mogelijk , al de gelegenheden van zonden vermijden , voornamelijk die... waarin eene noodlottige ondervinding mij van mijne zwakheid heeft overtuigd. Dusdanig gezelschap , deze omgang, die lezingen , zulke vermaken vooral hebben reeds zoo dikwijls mijne onschuld gekwetst: terwijl mijn eenig verlangen voortaan zal wezen u, o goede Jesusl te behagen, en mijne ziel te redden, die u zoo veel bloed gekost heeft, wil ik edelmoedig de opoffeiing doen van al wat voor mij de overgroote smarten, welke gij geleden hebt om voor mij den hemel weder te openen, zou kunnen nutteloos maken. Ik zal de overtollige bezoeken vermijden, die eenen kostbaren tijd doen verspillen, en wanneer eenige omstandigheid mij zal verpligten mij onder de menschen te begeven, zal ik, om dit te bewerkstellingen, trachten , dat mijne bezoeken niet dan regtzinnige meeningen hebben: De wereld is vervuld met gevaarlijke klippen

voor de godsvrucht: de manieren, welke men aanneemt, de gesprekken, die men houdt, do grondstellingen, welke men er verkondigt, de redevoeringen , die men er hoort, nu tegen de goddelijke leer der Kerk, dan tegen hare heilige geboden, hare heilzame oefeningen en hare bedienaars, alles tot de lucht, welke men er inademt, wekken tot verzwakking , tot laauwheid op, leiden zelfs tot twijfeling en onverschilligheid omtrent de heilige en eeuwige belangen: wanneer dan de wellevendheid of eenige pligten mij zullen noodzaken in de wereldschc vergaderingen te verschijnen, zal ik eene waakzame omzigtigheid stellen aan mijne oogen, aan mijne ooren, aan mijne lippen, eindelijk aan al mijne zinnen, opdat de zonde door deze vensters der ziel niet binnen sluipe. Ik zal steeds in mijnen geest tegenwoordig hebben de godspraak, die gij, o Jesus¹ uitgesproken hebt: namelijk , dat het den mensch onmogelijk is twee heeren te dienen; te gelijk aan u en aan de wereld toe te behooren ; aanbidder te zijn van hare vermaken en tevens leerling van uw kruis; zich des morgens te bevinden in uwe kerk, aan den voet uwer altaren, rondom den evangelischen stoel der waarheid, en des avonds in de wereldsche bijeenkomsten , waarop de vloek toepasselijk is , dien gij uitgesproken hebt, toen gij zijdet : Wee aan de ivereld, uithoofde karei' ergernissen I

Ik zal ook niet vergeten, o goddelijke Leeraar der waarheid ! die andere uit uwe mond gevloeide godspraak: Ga langs de enge deur binnen , tcanl de deur des verderfs is wijd, de iceg, die naar dezelve geleid, is breed, en het getal dargenen, die dezelven bewandelen is groot. Op deze woorden zal ik mijn gedrag onderzoeken, en mij dikwerf vragen , of het datgene niet is van de groote menigte, welke gij geroepen hebt, maar die niet uitverkoren is, en ik zal niet gerust zijn voordat mijn geweten mij zal kunnen getuigenis geven, dat ikwandele, niet met die menigte , welke slechts hare gemakken en de vermaken harer zinnen zoekt, maar met die kleine kudde, die u voor haren regter erkent, en die u volgt in den engen weg der boetvaardigheid , den eenigen weg. die den zondaar kan redden, die, volgens uwe eigene woorden, aan uwe eindelooze regtvaardigheid nog schuldig is: Indien gij geen* boetvaardigheid doet zult gij allen vergaan. Bovendien, zou ik, o goede Jesus! die reeds zoo menigmaal en zoo zwaar gezondigd heb, te veel kunnen doen, om mijne vergiffenis te verzekeren ?

Uwe voorzienigheid heeft mij in eenen staat geplaatst, die mij tot zekere verpligtingen verbindt 1 het is, vooral aan deze... of die... dat ik tot heden het meest ontrouw ben geweest; het zijn juist deze, waarop ik mij, niet morgen, maar heden, van dezen stond af, met meer ijver zal toeleggen. Met uwe hulp zal ik niet meer die zijn. Ik zal dezelfde mensch niet meer wezen, en men zal, van dit oogenblik af, aan de regelmatigheid van mijn gedrag, aan de stiptheid in de vervulling mijner pligten , ontwaren, dat gij in mij zijt, en ik met u wil wezen.

Geene gedachten, geene verlangens, geene woorden, geene werken meer, die het minste ter wereld tegenstrijdig zijn aan de zedigheid en liefde tot den evenmensch: men zal mij niet meer beschuldigen van de gebreken en de werken van anderen te ligtvaardig te berispen; ik zal mij eerder bezig houden met mijne eigene gebreken, en mij zeiven geweld aandoen, om die van anderen te verschoonen en te verdragen , opdat ik door eene godsvrucht, vol toegevendheid, zoetheid en bevalligheid moge medewerken om uwe wet te doen beminnen, en om de valsche oordeelen der wereld te vernietigen tegen allen, die u voor hun erfdeel verkiezen, even alsof men, door u te dienen, kon ongelukkig zijn.

Geene stijfhoofdige aangekleefdheid meer aan mijne gevoelens; ik zal mij gaarne schikken naar het goeddunken van hen, die door ouderdom, hoedanigheid of kunde, boven mij geplaatst zijn, zoo dikwijls dit zal kunnen geschieden, zonder mij in tegenstrijdigheid te stellen met u of de leering uwer heilige Kerk. Daar ik weet, o God, dat (jij aan de /gt;00-vaardigen wederstaat, en uwe genade aan de ootmoedigen schenkt, zal ik klein, verachtelijk zijn in mijne eigene oogen , omdat ik mij zal beschouwen als den grootsten zondaar, overtuigd, dat elk ander dan ik, met de overvloedige genaden , die ik van u ontvangen heb, misschien een zeer groote Reilige zou geworden zijn, daar ik, net zoo veel hulp, aan uwe oogen niets aanbied dan tallooze ellenden. Ik verzaak dan aan al die uitvindingen van goeden sier en pracht , die voor mij tot heden zoo vele aantrekkelijkheid hadden; ik zal menigwerf de waarheid overwegen, dat ik niet tot de eeuwige vreugde zoude kunnen geraken, zoo ik mij alle genot der wereld tobstond: ook zal ik een trouw naïever zijn der wetten van versterving, welke de Kerk slechts daargesteld heeft, om ons te doen indachtig

zijn , dat de hemel geweld lij-U. Ik zal van de IJdelheden, van den opschik mijn' goed niet meer maken; ik zal mij daarvan alleen bedienen binnen de palen van den staat, waarin uwe Voorzienigheii mij gesteld heeft; mijne eerste zorg zal steeds zijn mijne ziel te ver.gt;ieren, opdat zij uwer blikken waardig zij, vooral zal ik met afschrik al datgene van mij verstooten, wat in dein zwang zijnde mode eene reden vin ergernis zou kunnen zijn voor den evennaaste.

Om de gelukkige gewoonte te verkrijgen van de deugden tegenstrijdig aan mijne ondeugden, zal ik, niet tevreden met mij van ongeoorloofde dingen te onderhouden, mij zeiven beroovingen opleggen, dan zelfs, wanneer ik mij zonder te zondigen genoegen zou kunnen verschaffen. Ik zal niet gevoelig meer zijn voor de verachting, noch voor de bittere scherts der menschen; ik zal alle menschelijk opzigt, dat mij zoo dikwijls van het pad der deugd deed afwijken, toen ik heti n mijn hart hoogachtte, onder de voeten vertreden; ik zal mij voor de menschen niet meer over u schamen; opdat gij u over mij niet zoudt moeten schamen voor het gansche hemelsche hof, en gij niet genoodzaakt wordet mij eens te verstoeten door het schrikkelijke vonnis , dat het eeuwige ongeluk der dwaze maagden uitmaakte : Ik lien ii niet, gij die m niet gekend hebt voor de wereld.

Daar ik de achting der mens'hen voor niets reken, zoo ik do uwe, o mijn God! niet verdien, zal ik niet trachten onder hen geacht te worden: de eer der wereld zal het doel van mijnen arbeid niet wezen; d t zou niets zijn, dan eenen ij leien rook najagen, welken de wispelturigheden van hier beneden in een oogenblik doen verdwijnen; uwe meerdere verheerlijking alleen zal ik mij in al mijne werken voorstellen; al mijne pogingen zullen strekken om heiliger te zijn in uwe oogen.

Ben ik arm en behoeftig, ik zal mij met des te meer moed aan de ontbering van dit leven onderwerpen, omdat gij, o Jesus ! Opperheer van het heelal, mij in deze pijnlijke loopbaan zijt voorgegaan , gij, die zelfs niets hadt, waarop uw gezegend hoofd kon rusten. Help mij mijn kruis dragen, en van dan af zal mijne armoede een middel van zaligheid voor mij worden*

Ben ik rijk, zoo zal ik mijn hart niet hechten aan de vergankelijke goederen dezer wereld: ver van daar, ik zal, volgens den raad van uwen Apostel, den H. Jacobus, mijne

rijkdommen beschouwen als voorwerpen van angst en tranen, en ik zal zuchten over de rampen, waarmede zij mij bedreigen, door mij de voldoemng mijner hartstogten te vergemakkelijken. Ik zal van de goederen der fortuin gebruik maken om schatten te vergaderen, die noch door dieven, noch door roest kunnen ontroofd worden; het is aan de behoeftigen, dat ik deze schatten zal toeverlrou-wen; zij zullen u dezelve voor mij aanbieden, en gij zult die gewaardigen aan te nemen , omdat ik hen gekleed , gevoed en hunnen dorst zal gelescht hebben, omdat ik hen zal beveiligd hebben tegen de gure jaargetijden, en het, volgens uwe eigene woorden, aan u zeiven zal zijn, dat ik hulp verleend zal hebben.

Bevind ik mij in eene eerlijke middelmatigheid, zoo zal ik u zegenen, ik zal gelijk Salomo, tijdens zijne wijsheid ; al het voordeelige ter zaligheid, dat deze staat mij aanbiedt, hoogschatten; ik zal u bidden mij in denzelven te laten, gelukkig van beveiligd te zijn, en tegen de gevaren waarmede de rijkdommen omgeven zijn, en tegen de bekoringen, die maar al te dikwijls de uiterste armoede vergezellen. Ik zal niet vergeten, dat ook in de middelmatigheid de behoeftigen aanspraak op mijne meèdoogend-heid hebben. Indien ik hun slechts weinig kan geven , zal ik hun dit weinige ten minste uit een goed hart aanbieden, dewijl gij verklaard hebt, dat gij den goodhartigen gever bemint, en mijne aalmoes zal steeds door uwe liefde ingegeven zijn.

Maar, Heer! zoo gij mij de middelen verschaft, zal het niet slechts voor de door rampen gedrukte vriendschap zijn , dat ik de hand zal openen, de zondaars doen zulks ook ; ik zal trachten mijne liefdadigheid , i'.oo veel het mij mogelijk is, algemeen te maken, daar alle men-schen gelijkelijk mijne broeders zijn. En zoo er iemand gevonden wordt, die zich mijn vijand verklaard heeft, die mij beleedigt, smaad aandoet, die mij in mijne goederen . in mijne eer benadeelt, die zelfs op mijn verderf zou uit zijn, ach, Heerl wat bet mij ook kosten moge, hij zat gelijkelijk op mijnen bijstand in de behoefte mogen rekenen, hierin uwe goedheid navolgende, die de zon doet oprijzen zoowel voor de zondaars als voor de relt;jlvaardigen. Met de hulp uwer genade, zal ik allen afkeer , alle wraakzucht uit mijn hart verbannen , en geene pogingen

zal ik onbeproefd laten, om den haat, welken hij mij toedraagt, uit zijnen boezem te rukken, en zulks eerder om zijne ziel te redden, die in den nacht des doods verzonken ligt, dan om zelf niet langer aan zijne wraaknemingen ten prooi te zijn.

Verre van mij van te zeggen en te handelen , zoo als die christenen, welke zich inbeelden vergeven te hebben , wanneer zij zich door nadeel toebrengende daden niet wreken, maar die overigens degenen niet willen ontmoeten, die hen beleedigd hebben, die het hoofd omkeeren om hen niet te zien, om zelfs niet verpligt te zijn hen weder te groeten, hetwelk de wellevendheid zou vorderen; zoo als die christenen , welke niet dan met onverschilligheid en koelheid van hunne vijanden spreken, zoo zij niet tot achterklap overgaan. Hoe rampzalig zou ik wezen, o Jesus l zoo gij mij slechts op dusdanige wijze vergiffenis schonkt! Zou ik op mijne beurt niet moeten verwachten u de oogen van mij te zien afwenden, en door u ook meèdoogenloos behandeld te worden, zoo als gij zulks door uwen Apostel Jacobus doet aankondigen. Het zal aan de natuur moeite kosten, die altoos genegen is kwaad met kwaad te vergelden, zulks weet ik; maar ten einde mij tot het vervullen mijner pligten aan te sporen, zal ik mij herinneren, mijn goede Zaligmaker! dat gij, de onschuld zelve, gij, die weldeedt alom, waar gij doorroisdet, vijanden hebt gehad, die uwen dood zochten en dat gij hun vergeven, ja dat gij zelf voor hen gebeden hebt. Gij hebt de langmoedigheid zoo ver gebragt, dat gij Judas, die u verraadde, omhelsdet: van het hoogste van uw kruis hebt gij liefderijk op uwe beulen nedergezien, en ik, strafwaardig schepsel, ik zou mij willen wreken 1 Neen; neen, lieer ! ik heb u beleedigd, ik heb de hel verdiend, al wat mij ook een vijand dede lijden, dit zou niets zijn in vergelijking met datgene , wat ik voor mijne zonden aan uwe geregtigheid verschuldigd ben ; en alles wel beschouwd, heb ik dien vijand niet eerst beleedigd, heb ik zelf zijn hart niet verbitterd?

Maar zoo ik, van den eenen kant het voornemen maak, van met de hulp uwer genade, o Jesusl mijn hart te behoeden van alle verbittering tegen mijnen evenmensch, van alle beweging van wraakzucht tegen te gaan, zal ik, van den ancieren kant, ook trachten aan mijne vriendschap, hoe wettig die ook zij, eene meer waardige beweegreden

te geven dan eene slechts natuurlijke toegenegenheid, door de banden des bloefis , de persoonlijke hoedanigheden of de ontvangen weldaden ingeboezemd! ook de Heidenen beminnen op deze wijze, maar in den christen moet alles heilig wezen. Ik zal dan mijnen evenmensch beminnen, wie hij ook zij: vader, moeder, zuster, vriend, weldoener, ja eiken mensch, om u te behagen, uit liefde totu, omdat gij het wilt, omdat mijn evenmensch met mij. even als ik, uw beeld, is vrijgekocht door uw dierbaar bloed. Help mij ook, Heer! in het verkiezen mijner vrienden, met een wijs oordeel; maak, dat ik mij nimmer hechte dan aan diegenen, die uwe vrees, welke het beginsel der wijsheid is, bezitten en mij beter en deugdzamer kunnen maken; doordring mij van dit woord, zoo volwaarheid, van den li. Augustinus , namelijk ; dat er geene ware vriendschap, geene opregt christelijke vriendschap kan bestaan, dan die, welke gij inboezemt aan personen, die sterk aan uwe dienst gehecht zijn.

De zonde heeft deze aarde vernederd tot een dal van tranen en ellende, geen oog is er hierbeneden, dat niet somtijds met tranen overgoten wordt; ik zal de kwellingen van dit leven, die mij overgezonden worden, als genaden, als middelen ter zaligheid beschouwen , ik zal in dezelve de uitwerkselen uwer barmhartigheid erkennen, die mij de gelegenheid wil geven van in deze wereld eene min langdurige en streage straf te onderstaan, om na den dood niets meer aan uwe geregtigheid vei schuldig'! te zijn.

Ten einde overvloedige hulp te erlangen, die mij zoo noodig is, om onschendbaar getrouw te blijven aan de heilige voornemens, welke gij mij ingeeft, aan de belofte, die ik doe, o Jesus! zal ik u met vurigheid bidden, ik zal veel bidden, ik ?al met volharding bidden; het gebed is de eenige sleutel, die ons uwe schatten opeit, en gij vergunt slechts uwe gunsten aan den biddende: ik zal met vertrouwen bidden, omdat gij mijn Vader zijt, omdat ik, zoo ik onwaardig ben verhoord te worden, u de wonden uwer liefde , uw bloed vergoten om mij za ig te maken , zal aanbieden , en uw teeder hart zal met -nijne ellende mededoogen hebben.

Bij mijn ontwaken , zal dan mijne eerste zorg zijn van mij met het teeken des heiligen kruises te zegenen en u tot mijne hulp te roepen. Ik zal mij haastig kleeden, en daar gij ijverig en verlangend zijt naar de eerstelingen, zal ik u

die van den dag door een vurig gebed aanbieden. Ik zal de gelegenheden voorzien, waarin ik u zou kunnen be-leedigen en mij , door de overweging van eeuige waarheid der godsdienst , door eenige godvrucntige lezingen , opwekken , om de zonden te verfoeijen, uwe wet te beminnen , die te beoefenen en mijn leven te verbeteren.

Indien mijn staat, de tijd en de omstandigheden het mij toelaten, zal ik deze laatste oefening in uw heiligdom , aan den voet uwer altaren gaan vervullen, ten einde aldaar meer aandacht en ingekeerdheid te vinden, en deelachtig te worden aan de eindelooze verdiensten van de verhevene offerande, welke gij aldaar dagelijks ter onzer liefde vernieuwt. Om het heilig Alisoffer met meer vrucht bij te wonen , zal ik u , wanneer ik het geluk niet kan ejenie-ten vau u wezenlijk te ontvangen, ten minste, zoo als de Gananeesche vrouw, de brokkelingen vragen, die van uwe tafel vallen; terwijl ik in mij een vurig verlangen van u spoedig te ontvangen, en een geheel liefdevol berouw over mijne vorige misdrijven zal opwekken, en mij met den heiligen bedienaar en alle geloovigen zal vereenigen, die het geluk hebben van wezenlijk te communiceren, zal ik u bidden en smeeken van in mijne ziel neder te dalen; van aldaar ten minste op eene geestelijke wijze door uwe genade uw verblijf te vestigen.

Van daar zal ik om aan uwen roep te voldoen, mij met vreugde tot de vervulling der pligten begeven, welke mijn staat mij oplegt, en tijdens mijne bezigheden zal ik mij dikwijls aan uwe tegenwoordigheid herinneren, zal ik uwe bescherming door een kort, doch vurig gebed afsmeeken.

Ik zal den dag eindigen, zoo als ik hem begonnen ben, dat is te zeggen, door u en in u, o mijn ZaligmakerI Nimmer zal ik mij ter rust begeven zonder mij uwer groote barmhartigheid en der voorspraak van het geheele hemelsch hof aanbevolen te hebben. En vooral zal ik mij zeiven rekening vragen van al de werken van den dag; ik zal onderzoeken, of ik trouw ben gebleven aan rnijne voornemens , die ik 's morgens heb gemaakt: ik zal u bedanken voor het goede, hetwelk ik zal gedaan hebben door uwe genade, die de eenige bron is van ai wat heilzaam is, ik zal u uit den grond van mijn hart en met de bitterste droefheid vergiffenis vrager, over de beleedigingen, waaraan ik mij jegens u zal hebben pligtig gemaakt; ik zal denken, dat de

slaap het beeld is des doods, welken ik steeds bereid moet wezen te ondergaan, dewijl gij ons verwittigt, dat gij ons het leven zult komen afvragen, wanneer wij daaraan het minst denken; ik zal dan denken, dat de nacht, die ik ga beginnen , misschien de laatste voor mij zal wezen, gelijk hij het wezenlijk zal zijn voor vele anderen ; deze gedachte zal mij aansporen om geene pogingen onbeproefd te laten, ten einde mijne ziel door het berouw te reinigen , en haar in staat te stellen om voor uwen vreesselijken regterstoel te verschijnen. Ik zal u zelfs mijnen slaap opdragen, en zal mij die slechts vergunnen om den volgenden dag beter in staat te zijn u te dienen, zoo gij mij denzelven nog gelieft te verleenen. En, zoo het gebeurt, dat ik vóór den dageraad ontwake, zal ik van de stilte des nachts gebruik maken om mijn hart tot u te verheffen, en mij op mijne hoede te stellen tegen den bekorenden geest, die steeds rondom ons zweeft om ons te verderven.

Daar de Zon- en feestdagen u bijzonder zijn toegehei-ligd, zal ik u, o mijn Godl op die heilige dagen nog meer bidden; ik zal naauwkeurig zijn in de openbare kerkelijke diensten, ik zal mij zonder aanmerkelijke redenen niet bevredigen met eeno gelezene Mis , dewijl gij mij gebiedt een aanzienlijk deel van die heilige dagen aan u toe te wijden Daar men, volgens uwe eigene verklaring, o Jesus 1 niet uit God is, indien men niet gaarne zijn goddelijk woord hoort, zal ik vlijtig zijn om uwen gezalfden dienaar te aanhooren, die mij in de leering des levene zal onderwijzen, want de mensch leeft niet alleen van het stoffelijk brood, maar bij alle woord, dat uit uwen mond vloeit; ik zal het dan met eenen diepen eerbied, met ijver aanhooren, en met den vasten wil van het in oefening te brengen.

Ik zal even stip zijn, zoover het mij mogelijk is, in de diensten van den namiddag, overtuigd zijnde, dat ook deze deel uitmaken van de heiliging dier dagen, welke u zijn toegewijd. Zoo ik door eenige omstandigheid, onafhankelijk van mijnen wil, gedwongen ben mij daarvan te onthouden zal ik het voorbeeld dier vurige christenen navolgen, die later de diensten weten in te winnen, welke zij niet hebben kunnen bijwonen, hetzij door die in het bijzonder te lezen, hetzij met eenige gebeden van gelijke waarde te storten, of eenige goede lezing te doen, hopende. Heer! dat gij, over dezen ijver voldaan, dien met dezelfde vertroos-

tingen en genade zult gewaardigon te zegenen, welke gij mij in de vergadering uwer geloovigen zoudt hebben vergund. En wat de uitspanningen aangaat, welke ik mij zeiven zal toestaan , dewijl gij mij die wel wilt toelaten , zal ik steeds trachten zoodanige te verkiezen, welke door hare onschuld nimmer tegenstrijdig zijn aan de heiligheid der dagen, die u moeten voorbehouden zijn, ve van hierin zoo vele christenen met den naam, na tc volgen, die voor deze dagen de vermaken schijnen te bestemmen, die u het meest beleedigen door hunne regt-streeksche tegenstrijdigheid met de heilige zedeleer van uw Evangelie; eindelijk zal ik die eerlijke uitspanningen heiligen, met mij dio slechts toe te staan, ten einde mij beter in staat te stellen, om al mijne pligten met meer ijver uit liefde tot u te hernemen.

Er is eene bron van genade vooral, welke ik niet zal veronachtzamen, deze namelijk, uit welke een levend water ontspringt tot het eeuwige leven: de Sacramenten van Boetvaardigheid en des Altaars; ik zal trachten voor het minst alle maanden tot dezelve te naderen, wetende hoe moeijelijk het is, uit hoofde der menschelijke zwakheid, der menigvuldige bekoringen en gevaren dezer wereld ' in uwe vriendschap staande te blijven, o goddelijke Jesus I zonder zich dikwijls met u zeiven, die het brood der sterkte zijt, te voeden.

Maar helaas, Heer! ondanks al deze goede voornemens welke gij mij ingeeft, ofschoon het mij dunkt, dat ik u, iii dit oogenblik, met den prins der Apostelen mag getuigen, dat ik u bemin, dat ik u toebehoor in leven en in dood, ben ik echter doordrongen van de vrees van u nog te verloochenen, nog to verraden; ik ben omringd van vijanden die mij lagen leggen en de geduchtste dezer ben ik zelf, is mijn ongeregelde lust, zijn mijne hartstogten. Ach, mijn ZaligmakerI ik smeek u, laat niet toe, dat zij over mij zegepralen. Zoo gij voorziet, dat ik u nog zal verlaten, vraag ik er reeds te voren met de innigste droefheid vergiffenis van. Geef vooral, mijn goede Jesus, dat ik den moed niet verlieze, en dat een eerste val niet door eenen grooteren opgevolgd worde. Verleen mij de genade van aanstonds tot u, gelijk de verloren zoon, weder te keeren door het berouw , de ootmoedigheid en hot vertrouwen op uwe barmhartigheid; maak dat ik mij niet late vervoeren

om het krachtdadige middel uit te stellen, hetwelk gij mij, in het Sacrament van Boetvaardigheid aanbiedt, en geef mij die tranen van liefde, waardoor Magdalena verdiende deze troostvolle woorden te hooren: Vele zonden zijn u vergeven , omdat gij veel bemind hebt.

O edelmoedige Jesus! verleen mij, smeek ik u, de grootste genade, welke uij mij in dit leven kunt vergunnen; die genade, die ajle andere bekroont, de volharding tot het einde, zonder welke gij zelf verklaard hebt, dat er geen zaligheid is; maak, dat ik tot mijnen laatsten zucht het bruiloftskleed behoude, waarmede gij u gewaardigd hebt mij op dezen schoonen dag te versieren, dezen dag, waarop gij in mij uw verblijf hebt gevestigd. — Dan, wanneer ik aan het einde der loopbaan gekomen ben , welke gij mij aangewezen hebt, in het gevaarlijke oogenblik , dat over mijn lot voor altoos moet beslissen, wees dan vooral mijne sterkte en mijn schild tegen de aanvallen, welke de hel mij zal doen. Gedenk, dat ik de prijs ben van uw bloed; duld niet, dat zooveel arbeids, zoo vele folteringen, ter mijner liefde onderstaan, door mijne schuld vruchteloos worden, o God aller goedheid 1 die niemands verderf maar waarlijk het heil wilt van allen, welke gij hebt vrijgekocht.

En gij, heilige Maagd, mijne Moeder! gij verzekerde toevlugt der boetvaardige zondaars, na mijne ster te zijn geweest op de onstuimige zee des levens, wees nog mijn steun, mijne beschermster in het verschrikkelijke uur des doods, ik zal geenen dag laten voorbij gaan, zonder mijne angstige blikken tot u te wenden, en ik zal door mijne standvastige getrouwheid in uwe dienst, door de godvruchtigheid, waarmede ik uwe Feestdagen zal vieren, en door mijne pogingen om uwe deugden , ten minste van verre na te volgen , trachten te verdienen , dat gij zelve mijne ziel voor de vierschaar van uwen goddelijken Zoon aanbiedt, genade vragende voor het kind uwer smarten.

Getrouwe Engel, mijn liefdevolle leidsman, behoed, bescherm mij nu en altoos, maar bijzonder in het uur van sterven. En ook gij , mijne heilige Patronen, gij allen, gelukkige hemelbewoners, verwerf mij. uwe voetstappen zoo getrouw na te volgen, dat mijn dood den uwen gelijk zij, en ik, de oogen sluitende voor het licht der wereld, mij met den grooten Apostel, deze zoete getuigenis moge geAen. nik heb wel gestreden, ik heb mijne loopbaan vol-

nbragl, ik heb het geloof behouden; ik verwacht nu de kroon »der regtvaardigheid , welke de Heer., die liegler vol gereg-nligheid, diegenen beloofd heeft, welke Hem in geest en a waarheid gediend hebben.

Het zal mij veel kosten, om wel te leven, zulks is waar; maar ook, hoe zoet zal het mij zijn, wel te sterven! Maak ] o barmhartige Jesus! dat ik u bij mijne ontwaking in de eeuwigheid , mij deze troostvolle uitnoodiging hoore toevoegen ; uWees gezegend, mijn goede en getrouwe dienaar, »gij hebt gezegepraald; de zoo kortstondige tijd der beproe-»vingen is voorbij; kom nu den palmtak der overwinningen quot;plukken; kom u eeuwig verzadigen aan het hemelsche gast-ornaat; treed binnen in de vreugde des Heeren.quot; Amen.

oon het Sacrament van Boetvaardigheid, met de S[)|| noodige gesteltenissen te ontvangen, verwerft de zondaar de kwijtschelding der eeuwige straf van quot;^Gya de hel, zonder eenige voorbehouding ; maar ge-SSX woonlijk blijft er, naar gelang der zonden en der

X gesteltenis des boetelings, eene min of meer langdurige tijdelijke straf over, welke men hier in dit, of in het andere loven in het Vagevuur, zal moeten ondergaan.

Do Aflaal is de kwijtschelding, niet der zonde, maar van dio tijdelijke straf, welke de Katholieke Kerk van Jesus Christus de magt ontvangen heeft te vergunnen aan den zondaar, die door eene opregte boetvaardigheid de kwijtschelding der eeuwige straf verworven heeft.

De Aflaat is aan eenige godvruchtige werken gehecht, door de Kerk voorgeschreven, en verrigt met het gevoel van een waar leedwezen.

De volle Aflaal, zoo hij in zijne geheele uitgestrektheid verdiend en toegevoegd werd, zou al de straf uitwisschen, verschuldigd door de zonden, welke men tot op dat oogen-bliilt; hodrcven heeft; zoo dat men, indien men onmiddellijk na denzelven verdient te hebben, kwam te sterven, regt naar den hemel zou gaan. Maar het is onmogelijk te weten, wanneer hij in die volmaaktheid gewonnen wordt, hetgeen zeer zeldzaam is, en afhangt van de hoogte des herouws van den zondaar en van zijne liefde tot God. Hieruit volgt, dat men moet trachten deze soort van Aflaten dikwijls te verdienen, ten einde zijne schuld jegens God, zoo veel mogelijk te verminderen.

leent van een gedeelte der tijdelijke straf, aan de zonde verschuldigd, bij voorbeeld 40 dagen, 100 dagen, 7 jaren, 10 jaren, enz.

Wanneer de Paus een bepaald getal dagen, weken of jaren Aflaat verleent, dan wil hij daarmede de pijnen des vagevuurs niet juist zooveel dagen of jaren verminderen. Zijne meening is, van zoo veel afslag der tijdelijke straf te vergunnen , als men vroeger verdiend zou hebben door zoo veel jaren of dagen openbare boetpleging, alsdan in gebruik in de Kerk, zoo men deze getrouw en met een opregt berouw, gedurende zoo veel tijds, had volbragt; zoodat het werk , waaraan de gedeeltelijke Aflaat vergund is, nu de verdienste heeft van zooveel tijds in openbare boetpleging doorgebragt. Wij weten de maat der vermindering van de straf niet

Hij. die na zijne bekeering levendig doordrongen is van de strengheid der goddelijke geregtigheid, en van de grootheid der schulden , welke hij jegens haar gemaakt heeft, menigwerf door tallooze zonden, die , zoo als de Profeet zegt, hel getal der haren van zijn hoofd overtreffen, zal zeker trachten aan God dagelijks eenige schatten van voldoening op te offeren, ten einde de groote schulden, welke hij heeft aangegaan, te verminderen, zoo hij die niet geheel kan uitwisschen. Laten wij dan dikwijls gebeden lozen, dikwijls goede werken oefenen, waaraan volle of gedeeltelijke Aflaten vergund zijn.

Om eenen, hetzij vollen of gedeeltelijken Aflaat te verdienen ; moet men in staat van genade zijn ; dit is de eerste voorwaarde.

Men moet daarbij ten minste de algemeene meening hebben dien te veidienen, Alzoo raadt men den geloovi-gen dringend aan, van eiken morgen deze meening te vernieuwen, van al de Aflaten te verdienen, die kunnen gehecht zijn aan de gebeden, welke hij zal lezen, of aan de goede weiken, welke hij gedurende den dag oefenen zal.

Om eenen vollen Aflaat to verdienen, vordert de Paus gewoonlijk, behalve do meening en den staat van genade, eene goede Biecht en eene heilige Communie. Zij, die gewoon zijn allo acht dagen tot de Biecht te naderen , kunnen nogtans alle Aflaten verdienen, die gedurende die acht dagen te winnen zijn, zich bepalende bij de heilige Communie, zonder de Biecht: uitgezonderd nogtans den

Aflaat van het gewoon en buitengewoon Jubilé waarvoor de Biecht van strenge verpligting is. (Clemens XIII : Fndulg. 9 December 1763.) Een besluit van de vergadering der Aflaten, goedgekeurd door Pius VII, den 12 Junij 1822, laat toe van tot de Communie te naderen daags vóur het Feest, waarop de Aflaat verdiend moet worden, en tot de Biecht acht dagen voor gezegd Feest. (Zie Traité des Indulgences par Bouvier.)

De Biechtvaders vinden het niet altijd raadzaam de absolutie of vrijspraak alle acht dagen te geven aan de godvruchtige personen, die in staat van genade zijn , en alzoo de gewoonte hebben van dikwijls te biechten; deze biecht nogtans, ofschoon zij niet van de absolutie gevolgd wordt; is voldoende om aan de voorgeschrevene voorwaarden der biecht te voldoen.

De Pausen zijn gewoon in de vergunning der volle Aflaten als voorwaarde te stellen, dat men godvruchtig moet bidden : dikwijls bepalen zij het einde, tot hetwelk dit gebed moet gestort worden, en alsdan moet men zich dit einde voorstellen: het is ge\\oon\i]k do eendragt der christen Vorsten , de zegepraal van onze Moeder de H. Kerk, de uitroeijing der scheuringen en der ketterijen, en het behoud van den Paus. Indien het aldus niet bepaald is, zal men voldoen met zich de meening van diegenen voor te stellen, welke den Aflaat vergund hebben Zoo er in de vergunning van den Aflaat bepaald is, dat men eene bijzondere kerk meet bezoeken en aldaar bidden, is het noodzakelijk deze voorwaarde te vervullen. Er zijn geene bijzondere gebeden voor dit e.nfle bepaald, zij zijn in de verkiezing van hem, die den Aflaat wil verdienen; slechts moet hij die tot de voorzegde bedoelingen lezen. Vijfmaal Onze Vader, en vyfmaal Wees gegroet, wordt gewoonlijk beschouwd als voldoende om de vereischte voorwaarde te volbrengen,

Men kan soms eenen vollen Aflaat verdiener , zonder tot de H. Communie te naderen , bij voorbeelc'., in het uur des doods , wanneer men de heilige Teerspijs niet kan ontvangen , ook wanneer men de Statiën doet van den Kruisweg, omdat noch de Biecht, noch de Communie voorgeschreven zijn om de volle Aflaten te verdienen, die hieraan zijn gehecht.

Krachtens de vergunning, door den Paus gedaan, kan de geloovige, die de voorwaarden vervult, welke vereischt wor-

den om den Aflaat te verdienen, aan God genoegzame voldoeningen voor de zielen in het vagevuur opdragen, geput uit den eindeloozen schat der Kerk, Hem smee-kende daarop in zijne barmhartigheid acht te geven , en aan de ziel, welke hij Hem aanbeveelt, de straf, aan hare zonden verschuldigd, kwijr, te schelden.

Maar in de veronderstelling zelfs, dat de geloovige, door de voortreiïelijkheid zijner gesteltenis, den Aflaat in zijne geheele volheid verdiend heeft, weten wij niet tot hoe verre God zich gewaardigt hiervan de toevoeging te doen, aan de zielen in het vagevuur; dit is dan eerie beweegreden voor de levenden, van nimmer op te houden voor de overledenen te bidden ; en het is eene oefening van liefde, die God zeer aangenaam ^;s, van te trachten dikwijls Aflaten voor hen te verdienen. De Aflaten zijn slechts toepasselijk aan de geloovige zielen, als deze gunst in de Breve van vergunning is toegestaan.

hetwelk men Ie Rome leest voor de betloeline: Tim den Paus en van de Kerk , op de Com^nnnie-da^en , op welke men liet voornemen heeft eenen vollen aflaat te verdienen.

Heer Jesus! doordrongeu vim do diepste llfiÜli^drooflioid ⁰P hot zien mijner z'-ndon, offer ik mijne zwakke cj ootmoodige geboden op ter uwer eer en verheerlijking on ton voordeele uwer Kerk. Heilig dezelve, en geef hun door uwe genade oenige waarde.

Ik verlang mij gehesl te sehikken naar do meerung van don Paus, dio dozen aflaat, tot welzij u dor goloo-vigen vergund hoeft. Stounondo op uwe oindeiooze goedheid, durf ik u smeeken van uwe Kerk to doen zegepralen over al hare vijanden, van de ketterij van de aarde uit to roeijen, van oenen bestendigen vrede of 0ene ware eendragt tussehon do christen vorsten te vestigen, opdat de vorsten en onderdanen n allen

Vervul ook onzen heiligen Vader, den Paus, met uwen geest, verdedig hem tegen allo hinderlagen, en behoed hem. Gewaardig u, mijn beminnelijke Zaligmaker! mij door do verdienste van de allerheiligste Maagd en van allo Heiligen des hemels, deelaehtig te maken aan den schat, waarin ode gij uwe ivork verrijkt hebt, door uw dierbaar bloed voor haar te vergieten: verleen mij heden de vrucht van dezen heiligen aflaat.

Maak, o mijn God ! dat de straffen aan mijne zonden verschuldigd, en welke ik in dit of in hot andere leven zou mooten onderstaan, mij, uit hoofde uwer eindeloozo barmhartigheid, kwijtgescholden worden. Van dozen stond af, maak ik het opregto voornomen van met uwe hulp een boetvaardig en verstorven leven te leidon. Ik wil ook, zoo voel mij mogelijk is, aan uwe geregtig-tigheid voldoen, de zonden met afschuw vlugten, en dezelve bovenal verfoeijen , als het grootste van alle kwaad, dewijl zij oenen eindeloos bominnelij-keu God beloedigt, dien ik bovenal bemin en steeds zal blijven beminnen. Amen.

Voegbij dit gebod, om u beter naar do moening der Kerk te gedragen, vijfmaal Onze Vador en vijfmaal Wees gegroet.

Indien , volgens de Breve van vergunning, de Aflaat toevo-jgelijk is aan de zielen in het vagevuur, zal men op de volgende wijze kunnen voortgaan :

Do laatste bede, welke ik tot u, o Zaligmaker onzer zielen! stier, is voor do verlossing var. mijne dierbare broeders uit hot vagevuur, van allen zoo het mogelijk is, zoo niet, verlos ten minste de ziel van K. N. Tot dat einde draag ik u de Communie op, welke ik zoo oven heb ontvangen:

schenk hare vrucht aan de ziel, welke u bekend is, en aan welke ik don goheelen aflaat verlang toe te voegen, dien ik door de hulp uwer genade, getracht heb te verdienen. Maak, smeek ik u₎o mijn God: dat mijn medelijden haar nuttig zij. Indien mijne gebeden niet rein genoeg, mijne werken niet heilig genoog zijn, om u te worden aangeboden, als oouo offerande, waardig u te bewogen , ach , mijn God! eeuigc toevlugt der bedrukten , aanhoor dan ten minste hare zuehten , zie onze tranen vloeijen , sla uwe oogen op het aangezigt van uwen Christus; zijn bloed, hetwelk wij op uwe altaren opdragen, roept om barmhartigheid voor uwe Heiligen.

Indien do ziel, voor welke ik u dringend smeek, den bijstand van dezen aflaat niet noodig had maak er dan , o mijn God! hen deelachtig aan _;die het moest verlaten zijn, zij, die niemand hebben, die voor hen bidt, en vooral die ongelnkkigen, welke door mijne schuld in het vagevuur zijn.

Wat mij aangaat. Heer! doe mij mijne straf reeds in dit leven volbrengen, opdat ik niets meer in het andere te boeten hebbe; ik smeek u hierom door de eindelooze verdiensten van Jesus Christus, uwen Zoon onzen Heer. Amen.

ENEDiCTUS X[V vergunde den 11 December 1753, eenen altijddurenden vollen aflaat, toevoegelijk aan de zielen in het vagevuir, aan hen, die gedi rende ^{eonc maan}^ dagelijks de oefeningen van Geloof, Hoop ^en Liefde met godvruchtigheid zouden bidden, op amp; eenen dag naar verkiezing , alsdan de gewone voorwaarden volbrengende, dat is tot de biecht en de communie te naderen, en te bidden voor den vrede tusschen de christen vorsten , de uitroeijing der ketterij , en de verheffing van onze Moeder de Heilige Kerk. 15ovendien eenen vollen aflaat, in het uur des doods aan hen, die aan deze oefening gedurende hun leven zijn getrouw geweest.

Hij vergunde tevens eenen gedeeltelijken aflaat van zeven jaren en zevenmaal veertig dagen voor eiken keer dat men deze oefeningen bidt, doch slechts eenmaal daags.

Deze oefeningen moeten gebeden worden volgens voorschriften, dia duidelijk de beweegredenen van elke dezer goddelijke deugden uitdrukken, om het even, welke de woorden zijn mogen, die gebruikt worden.

Pius VII heeft, bij rescript van den 11 Julij 1814, 300 dagen aflaat verleend aan diegenen , welke des morgens des middags en des avonds driemaal zeggen :

Glorie zij den Vader, den Zoon en den II. Geest, nv -m altoos, gelijk in het begin, en in alle eeuwen, Amen.

Ten einde de H. Drievuldigheid te bedanken voor de bijzondere gunsten, welke zij de allerheiligste Maagd vergund heeft, vooral op den dag barer heerlijke opneming ten hemel; 100 dagen voor eiken maal en eenen vollen aflaat eens in da maand aan hen, die dit gebed naauwkeurig driemaal daags zullen gedaan hebben , eenen dag verkiezende om te biechten, te communiceren en tot de gewone bedoelingen te bidden.

Pius VII heeft, bij rescript van don 7 Maart 1802, en 15 November 1802, vergund aan hen, die dagelijks, ter eere van het heilige Hart van Jesus, een Onze Vaderen Wees gegroet zullen bidden, en dit korte gebed, in welke taal het cok zij , zullen lezen :

Vollen aflaat op den l^en vrijdag of den l^cn zondag van elke maand, en eenen anderen op eenen dag naar verkiezing , in dezelfde maand, onder voorwaarden als in de vorige nummers.

Pius VII heeft bij rescript van den 16 September ISl'J aan alle geloovigen, die het hierna volgendb kroontje, ter eere van het Heilige Hart van Jesus, godvruchtig zullen lezen, eenen aflaat van 300 dagen vergund voor eiken keer, en, zoo men getrouw is geweest in hetzelve gedurende eene maand dagelijks te lezen, eenen vollen aflaat op eenen dag naar verkiezing, mits men, alsdan gebiecht en gecommuniceerd hebbende, volgens de meening van zijne Heiligheid bidde.

Het kroontje waarvan hier gehandeld wordt, bestaat uit vijfmaal Onze Vader, telkens gevolgd door vijfmaal Glorie zij den Vader, den Zoon en den heiligen Geest, nv f»

altoos, zoo als in het begin en in alle eeuicen der eeuwen Amen, met een vers en gebed als volgt:

I. O mijn beminnelijke Jesus! terwijl ik de liefde en de zoetheid, welke gij den zondaren toedraagt, in uw teeder Hart zie schitteren, gevoel ik hel mijne van vreugde op springen en zich met de hoop van door u gunstig ontvangen te worden, vervullen. Helaas I hoeveel zonden heb ik bedreven: maar nu rouwmoedig gelijk Petrus en de boetvaardige Magdalena, beween en verfoei ik dezelve, omdat ziju beleedigen. O opperste Goed! verleen mij eene algemeene vergiffenis, en ■maak door uw medelijdend Hart, dat ik liever sterve, dan u nog immer te beleedigen^ of dat ik niet meer leve dan voor u alleen.

Men zegt hier 1 Onze Vader, en 5 maal Glorie zij den Vader, enz. ter eere van de vijf wonden en het goddelijke Hart van Jesus; daarna deze verzuchting:

II. Ik zegen, o mijn Jesus! uw allerootmoedigst Hart, en bedank u van mij hetzelve tot voorbeeld gegeven te hebben: niet alleen spoort gij mij aan om het na te volgen; maar gij loont mij, gij baant mij door hetzelve den weg tot uwe groote vernederingen. Ik ben te gelijk een ondankbare en een dwaas geweest', vergeef mij mijne dwalingen. Ik wil de slaaf van hoogmoed en ijdelheid niet wezen, maar u langs den weg der ootmoedigheid met een 7iederig hart volgen, en den vrede en de zaligheid verwerven, ondersteun mij en ik zal uw Hart in eeuwigheid loven.

1 Onze Vader, 5 maal Glorie zij den Fader enz., benevens de voorgaande verzuchting: O liefderijk Hart, enz.

III. Ik bewonder, o Jesus! uw allerverduldigst Hart, en bedank u voor de wonderbare voorbeelden eener onoverwinnelijke zachtmoedigheid in de smarten, welke gij ons hebt nagelaten ;ik ben bedroefd op het zien mijner uiterste gevoeligheid, die geen het minste leed kan verdragen. Ach! Jesus, stort in mijn hart de vurigheid en eene standvastige liefde voor de kwellingen, de kruisen, de verstervingen en de boetvaardigheid, opdat ik, u navolgende op den Calvarie berg, ver-diene met u vereenigd te worden in de genoegens en de heerlijkheid van het Paradijs.

1 gt; Onze Vader, 5 maal Glorie zij den Vader, enz , en de verzuchting; O liefderijk Hart, enz.

IV. Op hel gezigt van die eindelooze zachtmoedigheid van uw Hart, o mijn Jesusl heb ik eenen afschrik van het mijne, dat zoo verschillend is van het wee. Helaasl eene schaduw, een gebaar, een woord, dat mij tegenkant, is genoeg om mij te bedroeven en te ontstellen. Vergeef mij, bid ik u, mijne vervoeringen, en verleen mij de genade, in welke omstandig' heid ik mij ook bevinde, uwe onveranderlijke zachtmoedigheid na te volgen, en alzoo den eeuwigen vrede te genieten.

1 Onze Vader, 5 maal Glorie zij den Vader, enz., en de verzuchting: O liefderijk Hart, enz,

V. Dat men uw edelmoedig Hart, zegenpralende over den dood en de hel, met alle loftuigingen overlade; hel verdient die allen, o Jesus! Wat mij betreft. ik ben meer dan ooit beschaamd, van het mijne zoo kleinmoedig te zien, dat een ijdel gesprek of hel geringste voorwerp het verschrikt. Maar het zal er aldus niet meer mede gelegen zijn, vergun mij de sterkte om op aarde te strijden en te over vinnen, opdat ik, geheel zegepralend, met u vol van vreugde zij in den hemel.

1 Onze Vader, 5 maal Glorie zij den Vader, enz., en de verzuchting: O liefderijk Hart, enz.

Wenden wij ons tot Maria, door haar het Hart van haren Zoon op te dragen, en zeggen wij tot haar, vol vertrouwen in haar moederlijk Hart:

Verwerf ons, o Maria I Moeder van God en mijne Moeder, door de vurige gebeden van uw liefderijk Hart, de ware en bestendige godsvrucht tot het heilige Hart van Jesus, uwen Toon; maak dal ik in hetzelve met mijne gedachten en genegenheden opgesloten, niet denke, dan aan de vervulling mijner pligten, en mij in den inwendigen vrede te behouden, tot het oogenblik, waarop ik voor Hem zal moeten verschijnen. a. Hart van Jesusl geheel vlammend van liefde tot ons, v. Ontsteek ons hart van liefde tot u.

Wij bidden u, o God, ons uwen heiligen Geest te zenden, die ons door dat goddelijk vuur onsleke, hetwelk onze Heer Jesus Christus, uit zijn Hart, op de aarde heeft doen ontvlammen , en waarvan Hij de brandende hitte overal heeft willen verspreiden. Hij, die met u leeft en heerscht in de

Pius VI[ heeft, door rescript van den 25 Julij 1801 een jaar aflaat vergund aan alle geloovigen, die de volgende lofbetuigingen zullen lezen, tot herstelling van den smaad, die dagelijks door de vloekers en lasteraars God aangedaan wordt.

Je sus Christus, waarlijk God en waarlijk mensch , zij geloofd! Jesus zij geloofd in het allerheiligste Sacrament des Altaars!

Pius VII heeft door eene altijddurende breve van den 26 Mei 1796 , aan alle geloovigen , die met een rouwmoedig hart lezen het Veni Creator, of het Prosa VeniSancteSpiritus (zie in de Godcruchtige oefeningen voor den maandag) verleend 300 dae;en aflaat op Pinksterdag en al de dagen des octaafs, 10 0 dagen voor de andere dagen van het jaar, en vollen aflaat eens in de maand aan hen, die dit gebed alle dagen gelezen hebbende, tot de Biecht en de Communie naderen, en volgens de gewone bedoeling bidden.

Pius VI heeft door een algemeen besluit van den 5 April 1786, voor altoos vergund 100 dagen aflaat voor eiken dag der week, en 7 jaren en 7 maal veertig dagen voor eiken zondag van het jaar, aan allen, die in eenen geest van godsvrucht, des morgens het Salve Regina, en des avonds het sub tuum lezen, tot herstel voor zoo veel het in hen is, van den smaad, die der heilige Maagd en den Heiligen wordt aangedaan. Ziehier deze gebeden.

)gt;Wees gegroet, o Koningin' o Moeder der barmhartig-nheidl ons leven, onze zoelheid en onze hoop, weesgegroet! »Tot u verheffen wij onze stem, arme ballingen en ongeluk-»kige kinderen van Eva: tol u verzuchten wij kermende en nweenende in dit tranendal. JVees dan onze voorspreekster: »Sla op ons die gunstige blikken, die uw teeder mededoogen »zoo zeer kenschetsen, ver'oon ons na het einde van onze ^ballingschap, Jesus, de gezegende vrucht van uwen schoot. »0 genadige! o mededoogende! o zoete Maagd Maria!

Onder uwe bescherming nemen wij onze toevlugt, o H. Moeder Gods! verstool onze gebeden niet in onzen nood maar verlos ons altijd van alle gevaren. O glorierijke en gezegende Maagd, onze voorspreekster, verzoen ons met uwen Zoon, beveel ons aan uwen Zoon, vertoon ons aan uwen Zoon.

Zij, die deze gebe len gedurende eene maand dagelijks lezen, zullen op twee zondagen van die maand vollen aflaat kunnen verdienen , mits te biechten, te communiceren en te bidden volgens de bedoeling van Z H.

Behalve deze is er voor hen, die de gewoonte hebben ran deze gebeden te lezen, vollen allaat te verdienen opal de Feestdagen van de heilige Maagd, en van alle Heiligen, op de gewone voorwaarden.

Eindelijk vollen aflaat in het uur des doods, mits zij biechten en communiceren, of, zoo zij dit niet kunnen, ton minste een berouw hebben en in staat van genade zijn.

Pius VII verleende bij besluit van den 30 September 1817, eenen aflaat van 100 dagen aan hen, die met een rouwmoedig bart de Litanie zullen lezen van onze Lieve Vrouw van Lorretten, met bet vers: Bid voor ons, enz. en het gebed: Wij bidden u Heer! enz. (zie de cjodvruchtige oefeningen voor den Zaturdag). Hij maakte dezen aflaat toevoegelijk aan de zielen in het vagevuur. Hij vergunde, boven dezen, aan ben, die deze Litanie dagelijks zouden lezen, vollen aflaat op de voornaamste Feestdagen van de H. Maagd als: de Onbevlekte Ontvangenis, de Geboorte, de Boodschap, de Zuivering, (Lichtmis), en de Hemelvaart, op voorwaarde van alsdan te biechten, te communiceren, ceae kerk of openbare bidplaats te bezoeken, en aldaar volgens de gewone bedoeling te bidden.

Bij breve van den 2 October 1795, heeft Pius VI eenen aflaat van 100 dagen verleend aan de geloovigen, die, om hunnen Bescherm-Engel te vereeren. en zijne hulp te verzoeken, het volgende gebed, in welke taal het ook zij, zullen lezen.

«Engel des Heer en, mijn getrouwe Bestuurder, aan wiens «zorg ik ben toevertrouwd, verlicht mij door de hemelsche «godsvrucht, bewaar mij, rigt mijne schreden, bestier mij.quot; Amen.

Zij, die dit gebed des morgens en des avonds, gedurende een jaar gezegd hebben, kunnen vollen aflaat verdienen op den 2 October, mits zij biechten en op dien dag communiceren, eene kerk bezoeken, en volgens do gewone bedoeling van Zijne Heiligheid bidden.

Pius VH heeft, bij algemeene en altijddurende Breve van den 7 February 1817, eenen aflaat van 300 dagen, toevoegelijk aan de geloovige zielen, verleend aan alle geloovigen, die, opregt, rouwmoedig en met godvruchtigheid het lijden van onzen Heer Jesus Christus overwegende

vijfmaal Onze Vader en Wees gegroet zullen bidden voor de overledenen, daarbij voegende het volgende vers;

V, IVij smeeken u dan, van meen dienaar te hulp te komen, dien gij door uw dierbaar bloed hebt vrijgekocht.

Bij dezelfde Breve verleende hij vollen Aflaat, insgelijks aan de geloovige zielen toevoegelijk, eens in de maand, aan hen, die deze oefening dagelijks zullen volbragt hebben onder de gewone voorwaarden van te biechten, enz.

Bij rescript van den 18 Augustus 1807, en 1 February 181G, heeft Pius VII voor eeuwig verleend 100 dagen Aflaat voor allen, die godvruchtig het hierna volgende gebed, ter eere van het H. Hart van Maria, zullen lezen; en bij een ander rescript van den 26 September 1817, verleende dezelfde Paus drie volle Aflaten, bepaald op de Feestdagen der Geboorte, der Hemelvaart, en van het H. Hart van Maria, voor allen, die zouden volharden in dit gebed, gedurende een jaar, dagelijks te lezen, en die berouw hebbende, zouden biechten , communiceren, eene kerk of een altaar, aan de heilige Maagd toegewijd, bezoeken en aldaar volgens de bedoeling van Zijne Heiligheid zouden bidden; vollen Aflaat in het uur des doods voor hen, die in de gewoonte zouden blijven van dit gebed dagelijks gedurende hun leven te lezen.

Hart van Maria, Moeder van God en onze Moeder, beminnelijk Hart, voorwerp van het welbehagen der allerheiligste DrievuldigheidI Hart, den eerbied en de liefde der Engelen en der menschen waardig 1 Hart, het meest aan dat van Jesus gelijk, wiens volmaakt afbeeldsel gij zijt! Hart vol goedheid, dat mededoogen heeft met onze ellende, ge-waardig u het ijs van onze harten te doen smelten, en maak , dat zij zich geheel schikken naar dat van den goddelijken Zaligmaker; deel hun de liefde uwer deugden mede, alsook het vuur, waardoor gij steeds gebrand hebt, waak over de Kerk, bescherm haar, wees hare toevlugt en verdediging tegen de aanvallen barer vijanden, wees de weg, die ons

tot Jesus geleidt, en het kanaal, waardoor ons de genade toekomt, die ons noodiq is om zalig te worden: wees dan onze verligting in onzen nood, onze steun in de bekoringen , onze hulp in de gevaren en vooral in het oogenblik des doods, in den laatsten stiijd van ons leven, wanneer de hel tegen ons ontketend, pogen zal onze zielen te rooven. Doe ons, in dit verschrikkelijke oogenblik, waarvan onze eeuwigheid afhangt, doe ons alsdan, o mededoogende Maagd 1 gevoelen hoe groot de teederheid van uw moederlijk Hart is, toon ons uw vermogen bij Jesus, door ons in de bron der barmhartigheid eene veilige schuilplaats te openen, opdat wij Hem in het verblijf der gelukzaligen bezoeken, in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Pius VII verleende, den 6 Maart 1822, voor altoos eenen Aflaat van 100 dagen aan hen, die godvruchtig en met een rouwig hart het volgende gebed lezen, en op het einde een Onze Vader, en Wees gegroet daarbij zouden voegen.

Tol. ilcn li. Aloy*inlt;« de Oonzngua, om de gaaf van zuiverheid t»' verwerven.

O groote Heilige , die met eene engelachtige zuiverheid versierd zijt, ik vertrouw aan uwe bescherming, hoe onwaardig ik daartoe ook wezen moge, de zuiverheid van mijne ziel en van mijn ligcnaam : ik bid u , in den naam van uwe engelachtige zuiverheid, om bij Jesus Christus, het vlekkelooze Lam, en bij zijne heilige Moeder, de Maagd der maagden, mijn beschermer te wezen. Bewaar mij van alle doodzonden , duld niet, dat ik mij met eenige onzuiverheid bezoedele. Wanneer gij mij in de bekoringen en in het gevaar van zonden ziet, verwijder dan van mij de onzuivere gedachten en neigingen; wek in mij de herinnering aan de eeuwigheid en den gekruisten Jesus op, prent diep in mijn hart het gevoel der vreeze Gods; dat de goddelijke liefde mij aanwakkere om uwe deugden na te volgen, opdat ik verdiene in uwe vieugde in den hemel te deel en. Amen.

Mijn hart behoort mij niet meer toe, het is aan Maria Kreet van dankbaarheid, kreet van vreugde! want gij zijt het, voorzienigheid van de behoefligen en steun der bedruk-en, die mij lot heden met uitstekende weldaden overladen hebt; gij zijl hel, die door mij medelid van de Broederschap des heiligen Scapuliers te maken, mij, hoe onwaardig ik ook ware, met het eerbiedwaardige gewaad van de Moeder Gods versierd hebt.

Mijn hart behoort mij niet meer toe, het is aan MariaI... Kreet van liefde, kreet van geluk l want gij zijt het, wonderbare en zuivere Maagd, die steeds voor mijne altoos op nieuw aangroeijende behoefte, de overoloedigste genaden bereidt, om mij te doen toenemen in de kennis van Jesus Christus, welken ik als den iveg, de waarheid en het leven aanbid. Gij zijt het, die mij in uwe moederlijke bezorgdheid omhangen hebt met het kleed, hetwelk beschut tegen al de gevaren, waaraan op dit ondermaansche van beproeving, de ellende en de zwakheid maar al te zeer zijn blootgesteld.

Mijn*hart behoort mij niet meer toe, het is aan Maria!,.. Kreet vu%i vertrouwen, kreet van zegepraal! want gij zijt hel, zrouwe en magtige Maagd, d'e mij nimmer verlaten hebt, zelfs dan niet, wanneer ikuwelligt duizendwerf laaghartig vergat, gij zij het, die, sterk als een in slagorde gesteld leger, mi; met een wapentuig bekleed hebt, dat vreeselijk voor al de vijanden mijner zaligheid, en tot de verheerlijking den Heeren is.

O Maria! Koningin van den Carmelas-berg , sta mij bij, opdat ik voortaan buigzaam voor de ingevingen van den heiligen ^ Geest en voor den goeden raad mijner geestelijke geleiders, voor Jesus en voor u moge leven en sterven. Amen.

Ziehier de voornaamste Aflaten, die aan de broederschap van het Scapulier volgens de verzameling van Rome zijn vergund

1° Op den dag van de intre Je in de Broederschap, mits men na gebiecht te hebben, communiceert en tot de gewone bedoeling bidt.

2°. Op den Feestdag van onze Lieve Vrouw van den berg Garmelus . die op den 1G Julij invalt, en op den volgenden Zondag gevierd wordt, op voorwaarde van te biechten, te communiceren en tot de gewone bedoelingen te bidden. Zij, die op den Feestdag niet zouden kunnen communiceren, kunnen nu, volgens eene vergunning van Benedictus XlV^r, den aflaat verdienen, mits op eenen der dagen van het octaaf te communiceren en te bidden.

3°. In het sterfuur voor de broeders, die biechten en communiceren , of, zoo zulks niet in hun vermogen is ten minste met het hart den naam van Jesus aanroepen.

4o. Aan de broeders die godvruchtig de processie bijwonen , welke omgang gewoonlijk op eene der Zondagen van de maand plaats heeft, met toelating van den Bisschop, mits op dien dag te biechten en te communiceren.

5°. Aan degenen, die door ziekte of gebrekkelijkheid , de processie niet kunnen bijwonen, wanneer zij de kapel van de broederschap godvruchtig bezoeken, of zoo zij ook dit niet kunnen doen, zoo als de gevangenen, de bedevaarders, die zich op zee bevinden, enz.; wanneer zij de kleine getijden van de TT. Maagd lezen, of vijfmaal Onze Vader, Wees gegroet, bidden, eene oefening van berouw verwekken , het vaste voornemen hebben van te biechten en te communiceren, zoodra zij zullen kunnen.

6o. De kloosterlingen van beiderlei geslacht, die dit Broederschap in hunne kerk niet hebben, kunnen dezelfde Aflaten verdienen , door in het bijzonder of in het algemeen de Litanie van alle Heiligen te lezen, en door de andere oefeningen, waarvan wij gesproken hebben, te verrigten.

Om het regt te hebben van in deze Aflaten te deelen wordt er vereischt: 1. Dat men het Scapulier ontvangen hebbe uit de handen van eenen priester, die gemagtigd is om het te zegenen en te geven. 2. Dat men hetzelve gestadig drage. 3. Dat men opgeschreven zij in het register, hetwelk bestemd is voor de inschrijving van de namen der Broeders.

Bij gebreke van een dezer voorwaarden, kan men op geene der Aflaten rekenen, welke wij hebben aangehaald.

Er zijn geene gebeden voorgeschreven om er regt op te hebben; het is nogtans gebruikelijk van eenigen tijd te bidden, ter eere van de heilige Maagd, bij voorbeeld hare Litanie, zevenmaal Onze Vader, en Wees gegroet, het

Rozenhoedje, een tiendje van den Rozekrans of eemg ander soortgelijk gebed, zonder zich ges treng aan die gewoonte te verbinden; men kan, zonder deze , die, welke eigen aan de Broederschap zijn, verdienen, met de voorwaarden welke wij boven aangehaald hebben, te volbrengen.

Het is niet noodzakelijk van een zeker getal Onze Vader on Wees gegroet te bidden op do woensdagen en zaturdagen noch zich op die dagen te onthouden; deze oefening is, wel is waar, aanbevolen, doch zij is niet verpligtend om regt te hebben op de aflaten, waarvan wij gesproken hebben.

Daar de inschrijving als noodzakelijkheid beschouwd wordt, zullen de medebroeders op dat register moeten ingeschreven zijn, op den dag zelvcn van hunne aanneming , om een zeker regt te hebben op den aflaat, welke op den dag der intrede is vergund.

Wanneer men eens wettig is aangenomen, blijft men medelid zijn van deze broederschap zoo lang zij bestaat. Indien men zijn Scapulier verliest of als het verslijt, kan men zelfs een ander nemen: het is beter het te doen zegenen, doch niets verpligt hiertoe, en in dit geval zelfs, is het niet noodig zich tot eenen priester te wenden , die gemagtigd is om het te geven.

Die door onachtzaamheid, of zelfs door goddeloosheid zouden nagelaten hebben, het te dragen of het weg geworpen hebben, zouden het ook zeiven kunnen weder-nemen, en de aflaten op nieuw verdienen, mits de andere vereische voorwaarden te volbrengen.

Het Scapulier moet geheel uit wollen stof bestaan; de koorden mogen van zijde, garen of katoen zijn.

Om hoogachting voor het lezen van den Rozekrans op te vatton, behoeft men slechts de gebeden te beschouwen, waaruit hij is zamengesteld en de veelvuldige voorregten welke de Kerk aan denzelven heeft verleend. De H. Fran-ciscus de Sales, de H. Carolus Baromeus en eene menigte andere personen, even bekend door hunne kunde

De H. Dominicus, gestorven in 1221 , stelde de oefening in van vijftien tientallen of tiendjes Wees gegroet, met een Onze Vader, in het begin van elk tiental, ter eere van de voornaamste geheimen van Jesus Christus en van de H. Maagd. Deze oefening wordt de Rozekrans genoemd.

Men noemt Rozenhoedje, het derde van den Rozekrans of vijf tientallen als voren, en elk gevolgd door: Glorie zij den Vader, enz, alles voorafgegaan door een teeken des kruises, de geloofsbelijdenis der Apostelen {Symbolum) , om het geloof op te wekken, en een Onze Vader, en drie Wees gegroet, ter eere van de drie goddelijke deugden, het Geloof, de Hoop en de Liefde, met het vers Glorie zij den Vader, enz.

Het eerste Rozenhoedje van den Rozekrans wordt gelezen ter gedachtenis van de blijde geheimen der H. Maagd, dat is te zeggen van de levensomstandigheden van Maria, waarin hare ziel met eene grootere vreugde overgoten werd. Het tweede wordt gebeden ter gedachtenis der droevige geheimen-, dat is, van de omstandigheden van haar leven, waarin hare ziel in diepere smarten werd gedompeld. Het derde ter gedachtenis van de heerlijke geheimen, dat is, van de omstandigheden van haar leven, waarin hare ziel met meerdere heerlijkheid omgeven werd. Dit enkel overzigt is toereikend om ons al de voortreffelijkheid van het Rozenhoedje aan te toonen, dat uit dc schoonste gebeden der Kerk is zamengesteld, namelijk uit het Symbolum der Apostelen, het gebed des Heeren, de Groetenis des Engels, tegelijk overwegingen over de voornaamste geloofswaarheden , waaraan wij niet te veel zouden kunnen denken , omdat zij tot leiddraad van ons leven moeten dienen.

Men vereert de blijde geheimen des maandags en donderdags, de droevige des dingsdags en vrijdags; de heerlijke des woensdags, zaturdags en zondags,

Volle aflaten: 1. volle aflaat eens in het jaar , 'voor allen, die het Rozenhoedje van vijf tientallen; gedurende een jaar, dagelijks lezen, en die, na met een waar berouw te hebben

gebiecht, op eenen dag naar verkifizing zullen communiceren, en volgens de meening van Z. H. bidden; 2. volle allaat op den 8 October, feestdag van de H. Brigitta, voor allen, die de gewoonte hebben van het voornoemde Uozen-hoedje der H. Brigitta eens in de week te lezen, en die, na met een berouwhebbend hart gebiecht te hebben , op dien feestdag zullen communiceren, eene kerk of bidplaats bezoeken en aldaar tot de gewone bedoelingen zullen bidden; 3. vollen aflaat op eenen dag in de maand, naar verkiezing, voor

I allen, die het Rozenhoedje , gedurende eene maand achteroen-vólgens, dagelijks zullen gelezen, en op dien dag voorzegde voorwaarden zullen volbragt hebben; 4. volle allaat in het uur des doods voor al wie zijne ziel aan God zal bevelen , biechten en communiceren, of bij onmogelijkheid, met een waar berouw den heiligen Naam van Jesus, zoo hij zulks niet met den mond vermag, met het hart zal uitspreken. allen, die het Rozenhoedje , gedurende eene maand achteroen-vólgens, dagelijks zullen gelezen, en op dien dag voorzegde voorwaarden zullen volbragt hebben; 4. volle allaat in het uur des doods voor al wie zijne ziel aan God zal bevelen , biechten en communiceren, of bij onmogelijkheid, met een waar berouw den heiligen Naam van Jesus, zoo hij zulks niet met den mond vermag, met het hart zal uitspreken.

Gedeeltelijke aflaten'. 1. Honderd dagen voor elk Onze Vader, Wees gegroet, Geloofsbelijdenis (St/rrMum) welk men in de latijnsche of in elke andere taal zegt; maar men verwerft deze gunst slechts , voor zoo veel men het geheele Rozenhoedje bidt. Men kan het verdoelen door eenige tusschen-ruimten; maar als men op nieuw begint, moet men ook zijne meening hernieuwen; 2. een allaat van 100 dagen voor al wie het Rozenhoedje van de 11. Brigitta in de hand of hij zich hebbende, op eenen feest- of anderen dag de H. Mis zal hooren, in het sermoen tegenwoordig zal zijn, of het H. Sacrament zal vergezellen als het naar de zieken tot teerspijs gedragen wordt. Hetzelfde heeft plaats als men eenen zondaar op den weg der zaligheid zal wederbrengen, of eenig goed werk, ter eere van onzen Zaligmaker, de H. Maaigt;d, of de H. Brigitta zal verrigten en driemaal het gebed des Heeren en de groetenis des Engels zal bidden; 3. een aflaat van twintig dagen aan al die het Kozenhoedje bij zich dragende, het onderzoek zijns gewetens zal doen, en driemaal Onze Vader, met driemaal Weesgegroet bidden. Deze aflaten kunnentoegevoegd worden aan de zielen in bet vagevuur.

Voor hen, die deze Rozenhoedjes bezitten, en de gewoonte hebben van het ten minste eens in de week te bidden, of

de goddelijke, of de kleine getijden van de H. Maagd, of de getijden der overledenen te lezen, of de H. Mis te hooren, of de boetpsalmen te lezen, honderd dagen aflaat voor elke maal, en bovendien vollen aflaat, mits te biechten en te communiceren , enz., op eiken der volgende dagen: Kersmis , Drie-Koningen, Paschen , de Hemelvaart, het Pinksterfeest, het feest der H. Drievuldigheid, H. Sacramentsdag, de zuivering van Maria (Lichtmis), de Boodschap, de Hemelvaart van Maria, de aeboorte van de H. Maagd, op den feestdag van den H. Joannes den Dooper, op de feestdagen van eiken der heilige Apostelen , van den H. Josef, en van alle Heiligen. Deze aflaten kunnen aan de overledenen toegevoegd worden.

Hij, die dit Rozenhoedje bezit, en in het sterfuur, met eene volle onderwerping, zijne ziel aan God zal bevelen , met berouw biechten en communiceren, of zoo hij niet kan biechten en communiceren, in zich eene oefening van een waar berouw zal verwekken, den H. Naam Jesus met don mond of ten minste met het hart zal aanroepen, zoo hij niet spreken kan, zal eenen vollen aflaat verdienen.

Al deze schikkingen treft men aan in een besluit van de Vergadering der aflaten, goedgekeurd door Benedictus XFV, 15 Januarij 1743.

Om het Rozenhoedje naar behooren te lezen, bevredige men zich niet alleen de woorden der gebeden uit te sproken, en onbepaald op do geheimen te denken; men moet de gewoonte aannemen van die met aandacht on eerbied te lezen, en zich de geheimen op eene stellige wijze voor te stellen. Men bedient zich gewoonlijk van eenige woorden, welke men plaatst aan het einde van het eerste deel van het Wees gegroet, na voor elk tiental in het kort herhaald te hebben, in eene beknopte overweging, hetgone het geheim, dat daarmede overeenkomt het stichtendst oplevert, en zich voorgesteld te hebben van door de voorspraak dor allerheiligste Maagd, de deugd die er meer regtstrecks betrekking op heeft, te vragen.

fn den naam des Vaders, en des Zoons en 'les heiligen Geestes, Amen. Ik geloof in God... Onze Vader. die in de hemelen zijl... Wees gegroet... {driemaal).

1«. Tiental — Aanbidden wij den Zoon Gods, voor om vermengd m den school van de ootmoedige Dienstmaagd des Heeren, en vragen wij de deugd van ootmoedigheid Onze Vader, enz.

•W, dien gij steeds Maagd blijvende ontvangen hebt. Glorie zij den Vader, enz.

2« Tiental. — Aanbidden wij den Zoon Gods, die aan zijne heilige Moeder ingaf Elisabeth te gaan bezoeken m vragen wij de deugd van liefde lot de», evennaaste.

./«sus, dien gij gedragen hebt, toen gij Elisabeth bezocht Glorie zij den Vader, enz.

3« iental. — Aanbidden wij den Zoon Gods, die in eenen sta geboren wordt van eene Moeder, die geene andere schatten heeft dan hare onschendbare zuiverheid, en vraaen wtj de zuiverheid van geest, van hart en van ligchaam Unze Vader _t enz.

.fesus, dien gij altoos Maagd blijvende, gebaard hebt Glorie zij den Vader, enz.

4- Tiental — Aanbidden wij den Zoon Gods, die zich in den tempel aan God zijnen Fader door de handen van Maria opdraagt, en vragen wij de onthechting van Je aardsche (joederen.

5^e. Tiental. — Aanbidden wij den Zoon Gods die zich uan zij e teedere Moeder zelfs scheidt, wanneer de verheerlijking van zijnen Vader zulks vordert, en door Maria, in den tempel, te midden der leeraren van de wet, wordt icedergevonden. Vragen tvij een steeds vuriger ijver, om ons wel in de godsdienst te onderwijzen, en om dezelve aan anderen te doen kennen.

6^e Tiental, — Aanbidden wij Jesus op nieuw, die in den hof der Olijven, al de gruwelijkheden van zijn wreed lijden aanvaarde, hetwelk zijne heilige Moeder zulke grievende smarten moest veroorzaken, en vragen wij om te trachten Gods wil te kennen en te volbrengen, hoe smartelijk het ons ook valle.

7^e Tiental. — Aanbidden wij Jesus, door eene onmen-schelijke geesehng verscheurd, waardoor het hart van Maria van 'droefheid werd verbrijzeld , en vragen wij den geest van versterving.

de reeds zoo diepe .smart can Maria nog vermeerderde, en vragen loij de overwinning over alle menschelijk oazinl' Ome Vader, enz.

sn. Tiental. — Aanbidden wij Jesus, met hel zware gewigt van zijn kruis beladen, ouder de oogen zijner Moeder die onwrikbaar besloten heeft, met Hem dm bitteren kelk te ledigen, en vragen wij den geest van zachtmoediqheid,

lOe. Tiental — Aanbidden wij Jesus, die door zijnen dood aan hel kruis het werk onzer verlossing voltrekt, en vragen wij in den naam van de tranen zijner Moederden geest van een waar berouw over onze zonden.

ll^e. Tiental. Aanbidden wij den goddelijken Zalig-maker, overwinnaar van den dood, en vragen wij van Maria, door de verrijzenis van haren Zoon vertroost, de zegepraal van Jesus en Maria in onze harten.

12« Tiental. — Aanbidden wij den Zaligmaker, ten hemel opklimmende, om ons aldaar eene plaats te bereiden en vragen icij van Maria, die Je.sus in den geest volgde, een vurig verlangen naar hel heilige vaderland.

'13e. Tiental. — Aanbidden wij den goddelijken Zaligmaker, den heiligen Geest op deze wereld zendende, en vragen wij van Maria, de uitdeelster zijner genaden, de gaven van den heiligen Geest.

14e. Tiental. — Aanbidden wij dequot; goddelijken Zaligmaker, ontvangende zijne doorluchtige Moeder in zijne glorie en vragen wij van Maria het verlangen naar de volmaaktheid.

15e Tiental. — Aanbidden wij den goddelijken Zaligmaker, de deugden zijner heilige Moeder bekroonende, en vragen wij van Maria de genade van haar te beminnen en na te volgen.

Men sluit het Rozenhoedje met het sub tuum, (Zie No. VU hierboven); het i3 goed den Psalm 129 de Profundi*, er bij te voegen voor de overledenen.

Daar liet lezen van den geheeler. Rozekrans of drie Rozenhoedjes elke week eenen vrij langen tijd vereischte, hielden zich een aanzienlijk getal personen, die overigens de hulp, welke de geloovigen in het Broederschap van den Rozekrans vinden, hoogst noodig hebben, daarvan verwijderd, de eene uit vrees van er de verpligtingen niet van te kunnen vervullen, do andere door loomheid van geest.

De Kerk, steeds aandachtig om aan hare kinderen de geschiktste middelen, om zich te heiligen, aan te wijzen en te behouden, heeft het broederschap van den levenden Rozekrans, sedert eenige jaren opgerigt, ten einde de zoo heilzame godvrucht tot den heiligen Rozekrans gemakkelijker te maken, en haar alzoo in het bsrelk te stellen van die gdloovigen zeiven, die den minsten ;ijd aan godvruchtige oefeningen kunnen besteden, daar elke deelhebber slechts een tiental van het Roznihoedje behoefde te bidden, plegtig goedgekeurd, en met Aflaten verrijkt.

«Wij hebben het vaste vertrouwen, zegt Zijne Heiligheid Paus Oregon us 5VI, in zijne Breve, gegeven in St. Pieter, te Rome, den 27 January 1832, dat, met de hulp des Heeren, eene der gelukkige uitwerkselen van deze oefening, niet slechts zal zijn van door hare gemakkelijkheid mede te werken tot het meermalen herhalen van een gebed, dat zoo geschikt is om op alle plaatsen de Moeder van God te vereeren; maar dewijl de vereeniging en eensluidendheid van zoo vele zielen, die hetzelve bidden, daaraan, om zoo te spreken, eene nieuwe kracht mededeelt, zal het dos te aangenamer tot dien God opstijgen, die door de eenstemmige wenschen zijner dienaren gedrongen, zich laat bewegen en tot de goedertierenheid overhelt. Ook hebben wij niet geaarzeld eene zoo heilzame oefening met ons pauselijk gezag te voorzien en die te bekrachtigen door aan dezelve Aflaten te verleenen, daar wij ons herinneren aan de groote voordeelen, welke de geheele Katholieke Kerk daaruit getrokken heeft, toen het geloovige volk begon-ne:\ heeft de heilige Maagd aan te roepen, door het lozen der kroonen, ter harer eere ingesteld.

van in hunne parochiën het Broederschap van den levenden Rozekrans op te rigten, hetwelk eene krachtige steun zal worden voor hunnen ijver, e»i dat zeker onder degeloovigen aan hunne herderlijke zorg toevertrouwd, de godvrucht verlevendigen en bekeeringen onder hen uitwerken zal.

Het is ook de pligt der godvreezende zielen van deze voortreffelijke oefening door hunne voorbeelden, aanradingen, en alle andere middelen, die in hun vermogen zijn (j te bevorderen, te doen kennen en uit te breiden, welke oefening behalve het afzonderlijk lezen van het Rozenhoedje, nog het groote voorregt heeft, van de ver-eeniging der gebeden en algemeene stichting.

Zie hier volgens de Breve, welke wij zoo even hebben aangehaald, de Aflaten, welke de deelgenooten van den levenden Rozekrans kunnen verdienen:

1°. Vollen allaat op den eersten feestdag na hunne aanneming, op de gewone voorwaarde van te communiceren , enz.

2°. Al de aflaten, die tot nu toe aan het lezen van den Rozekrans vergund zijn.

3°. Eenen aflaat van honderd dagen voor elke reis, dat men op eenen werkdag het aangeduide tiental zal lezen.

4°. Eenen aflaat van zeven jaren en zevenmaa' veertig dagen, als men het op de zon- en feestdagen van het jaar leest, zelfs op die feestdagen, welke verpligtend zijn, als ook gedurende de octaven van Kersmis, Paschen, Pinksteren, van het allerheiligste Sacrament, van de Hemelvaart, de Geboorte en Ontvangenis van de heilige Maagd.

5°. Vollen aflaat op den feestdag van Kersmis, van de Besnijdenis, van Drie Koningen_: van Paschen, van de Hemelvaart van Christus, van Pinksteren, van de heilige Drievuldigheid, van het allerheiligste Sacrament, van de HH. Petrus en Paulus, van alle Heiligen, alsook op de feestdagen der H. Maagd, zelfs op de kleinste, en op den derden zondag van elke maand, op de gewone voorwaarden van te communiceren, enz.

De volle aflaten, aan den levenden Rozekrans vergund, kunnen aan de zielen in het vagevuur toegevoegd worden.

Hetwelk de deelgenooten somtijds zullen kunnen lezen , om hunnen eerbied en hunne godvrucht tot de heilige oefening van üen llozekrans op te wekken.

Terwijl ik u, o Maria 1 met den Engel, en in den naam der Kerk, groet, verheugt zich mijn hart in u. verwerf mij, dat ik den dood der regtvaardigen stervet Hoe zoet is het mij u te loven 1 die ons den beloofden Verlosser gegeven hebt, en met u de aanbiddelijke vrucht uws ligchaams, Jesus, het Lam Gods, dat de zonden der wereld wegneemt, te prijzen! Hoe zoet is het mij, door mijne nederige lof betuigingen mede te werken, om de ootmoedige Dienstmaagd, op welke God zich gewaardigd heeft zijne oogen te slaan, gelukkig uit te roepen, die Maagd, van welke de eeuwige wijsheid zich bediend heeft, om, ten onzen voordeele, de wonderen zijner eindelooze barmhartigheid te doen uitschitteren.

Wanneer ik u, o Maria! met den Engel en in den naam der Kerk groet, verheugt zich mijn hart in u, verwerf mij, dat ik den dood der regtvaardigen sterve!

Hoe zoet is het mij, mijne ziel met de heilige gedachte aan de Moeder Gods te voeden, en tevens de verhevens geheimen vaa het leven des Zaligmakers. onzen Meestelen ons voorbeeld, te overwegen!

Hoe zoet is het mij, door haar, iie de deugden van den God-mensch zoo volmaakt heeft nagevolgd, te leeren , om met vreugde den smartvollen weg te bewandelen, welke hij. volgens den wil zijns Vaders,. heeft moeten volgen, om tot de heerlijkheid te geraken, door ons het voorbeeld te geven , opdat wij zijn voetspoor zouden volgen.

Terwijl ik u, o Maria! met den Engel, en in den naam der Kerk, groet, verheugt zich mijn hart in u, verwerf mij, dat ik den dood der regtvaardigen sterve!

Hoe zoet is het mij te bidden, o teedere moeder, die mij steeds eene hulpzame hand toereikt, en tevens Jesus, den oorsprong der genade, en den overwinnaar des doods , te bidden! Hoe zoet is het mij, te denken, dat ik dagelijke elk oogenblik van mijn leven, aan den hemel twee namen

kan doen hooren, die hem mij gunstig maken, inzonderheid in het uur van mijnen iaatsten strijd I

Wanneer ik u, o Maria! met den Engel en in den naam der Kerk, groet, \erheugt zich mijn hart in u: verwerf mij, dat ik den dood der rechtvaardigen sterve!

De Pausen hebben eene talrijke menigte aflaten vergund aan de, onder svelke benaming ook, wettig ingestelde broederschappen van de heilige Maagd; dat van den Rozekrans nogtans is het meest bevoorregte. Men zal trachton zich in een van die godvruchtige broederschappen te doen aannemen, om in de genade en voorregten, daaraan verleend, te mogen doelen.

Verkies, na u in de tegenwoordigheid van God gesteld te hebben, de reeks der vijftien geheimen, welke gij u voorstelt te overwegen, gedurende de verhevene offerande, die ingesteld is ter gedachtenis van alles, wat Jesus Christus, onze Heer, zich gewaardigd heeft voor ons te doen, en vereenig uwe meening met al de gebeden, welke do Priester in den naam der Kerk leest.

üwe eerste zorg moet wezen van u tot eene innige droefheid over uwe zonden op te wekken. Begin dan met u diep te verootmoedigen, op het zien van uwe ellende, en smeek vervolgens de goddelijke barmhartigheid af met berouw, met verfoeijing uwer zonden, en met eene vaste hoop van door de eindelooze verdiensten van Jesus Christus, vergeving te verwerven. Deze is de oefening, die met de verrigting des priesters, terwijl hij de belijdenis zijner zonden aan den voet des altaars doet, het meest overeenkomt.

Begin daarna uw Rozenhoedje: zeg het Symbolum of de geloofsbelijdenis langzaam en met groote aandacht, het gebed des Heeren en driemaal de groetenis des Engels, gevolgd door het vers: Glorie zij den rader, enz. en verwek in uw hart de gevoelens van een levendig geloof, eene vaste hoop en vunste liefde.

Ga daarna achtereenvolgens ovér. tot de onderscheidene tientallen, doch altoos zonder overijling; want de verdienste of waarde van het gebed bestaat niet in veelvuldige woorden met haast uitgesproken : Jesus Christus zegt ons bij Matth

VI, 7. «Doe niet alsof gij veel spreekt, wanneer gij bidt, zoo als de Heidenen doen, die zich inbeelden , dat zij door vele woorden zullen verhoord worden.quot; Gedenk , bij elk Wees gegroet, het geheim, hetwelk gij in dat tiental wilt vereeren.

Zoodra gij een tiental Wees gegroet zult gebeden hebben , moet gij overgaan tot de overweging van een ander geheim: houd u bezig met de genada, welke Gods Zoon u in deze omstandigheid van zijn leven, van zijn lijden of van zijne verheerlijking verdiend heeft, en dank Hem daarvoor. Denk aan het voorbeeld, aan de les, welke Hij u in deze geheimen gegeven heeft, en maak het voornemen van Hem na te volgen.

Onderbreek van tijd tot tijd het Rozenhoedje, om u in de voornaamste deelen der Mis met den priester te vereenigen , en verhef uw hart tot God door eenige godvruchtige verzuchting, die met de heilige Offerande overeenstemt.

Blijf alzoo stil, op het oogenblik , dat de priester het Evangelie leest, om de onuitsprekelijke genade te bewonderen van uwen roep tot het christeLdom, de eindelooze barmhartigheid van God, die u tot de kennis der waarheid heeft gebragt, en de strenge verpligtingen, welke het Evangelie u oplegt. Wek in u een levendig geloof op ten opzigte van al de geheimen van het christelijk geloof, welke Jesus Christus ons heeft geopenbaard, en aan ons geloof door zijne Kerk voorstelt; verlevendig vooral uw geloof aan de wezenlijke tegenwoordigheid van Jesus, in het Sacrament des Altaars, en de heiligheid van het offer, waarbij gij tegenwoordig zijt: betuig dat gij in dit geloof tot uwen laatsten zucht wilt volharden.

Vervolg daarna het Rozenhoedje onder het Credo, tot op het oogenblik der opdragt van het brood en den wijn ; blijf dan eenige oogenblikken stil en zeg : «Jesus offert zich, zonder voorbehouding, voor onze zaligheid op, ik moet mij dan ook, zonder eenige verdeeling, aan God geven.quot; JJraag Hem op in deze godvruchtige gedachte, geheel uw wezen _# uw verstand met al zijne kennissen, uw geheugen, al uwe genegenheden en uwe verlangens, geheel uwen wil, uw hart, uw ligchaam, uwe zinnen: in één woord, geheel u zei ven, uwen roep, uwe kruisen, uwe beproevingen , uwe werken; vereenig uwe offerande met die van Jesus Christus; beveel Hem uwe ouders, nabestaanden.

uwe vrienden en uwe vijanden aan, en al degenen, wie gij tot ergernis zoudt hebben kunnen strekken.

Ga hierna met den Rozekrans voort, om hem op nieuw te onderbreken aan de Consecratie.

Beschouw dan Jesus met de oogen des geloofs op het altaar; stel Hem u voor, als nog aan het kruis gehecht; erken Hem als uwen God, uwen Zaligmaker; vestig uwe oogen op zijne wonden; stort uw hart uit in zijne tegenwoordigheid door de teederste uitboezemingen ; besproei u met zijn bloed : omhels het hout, het werktuig zijner smarten ; zweer Hem eene onschendbare getrouwheid ; vereenig u met de rijen der Engelen en der gelnkzaligen, en aanbid met hen het goddelijke Lam, aan hetwelk gij alle hulde en verheerlijking verschuldigd zijt.

Herneem , na die gevoelens van aanbidding liefde en opofTering in u te hebben opgewekt, uw Rozenhoedje tot aan het teeken voor de nuttiging, geef u alsdan voor eenige oogenblikken aan de overweging over, ten einde Jesus Christus te smeeken de woning uws harten voor zich te bereiden; wek in u een levendig verlangen op van Hem in zijn heilig Sacrament te ontvangen, en een groot leedwezen over de zonden, die u nog van dit geluk be-rooven; aanbid Hem vervolgens , als ware Hij reeds met zijn vleesch en bloed in u nedergedaald, en verklaar Hem uwe groote behoefte; smeek zijne genade af, en maak het voornemen van voortaan een vroom leven te leiden , en u geheel aan zijne dienst toe te wijden.

Voltrek hierna uw Rozenhoedje , en eindig met het hooren der Mis, door met godsvrucht en vertrouwen den zegen te ontvangen , welken de priester u , in den naam der Kerk van Jesus Christus , geeft.

Wie ziet niet hoe nuttig deze manier van de H. Mis to hooren voor onze zielen is? Door deze dikwijls herhaalde oefening zouden wij diep doordrongen worden van de geheimen van het leven, het lijden en de zegepraal van onzen Zaligmaker; wij zouden gestadig voor oogen hebben, wat de godsdienst het hartroerendste aanbiedi. Een onmisbaar gevolg van deze godvruchtige oefening zou zijn van in ons het schoone vuur der liefde tot Jesus te ontsteken.

Heb dan hoogachting voor het gebed van den Rozekrans , beken, dat deze eene oefening is, die zoo wel den geleerde als den onwetende past: dat het eene volmaakte offerande

van gebeden is, welke wij steeds aan God, door Jesus Christus, kunnen opdragen, en met. de onbloedige offeranden onzer altaren vereenigen ; eindelijk eene oefening van godvrucht, waardoor wij met den mond en met het hart den naam van God aanbidden en de belangrijke zaak onzer eeuwige zaligheid krachtdadig bevorderen,

De kennis van onze heilige Godsdienst bij de onge-loovige volkeren der beide werelden verbreiden, dusdanig is het doel van het werk lot voortplanting des geloofs.

In 1822 te Lyon, onder de bescherming van don II. Tranciscus Xaverius opgerigt, heeft dit voortreffelijk werk sedert dat tijdstip in bijna al de landen van Europa eenen aanmerkel ijken aangroei verkregen.

De deelgenooten van dit werk geven eenen stuiver per week voor hot onderhoud der missiën of geestelijke zendingen , en lezen dagelijks een Onze Vader en Wees gegroet , met deze korte aanroeping : Heilige Franciscus Xaverius, bid voor ons.

Pius VII beschouwde deze instelling als uiterst nuttig, en om dezelve aan te moedigen verleende hij , den 16 Maart 1823 , de volgende aflaten.

Vollen allaat op den 3 Mei, feestdag der heilige Kruisvinding, verjaardag van de instelling, en op den 30 December, feestdag van den H. Franciscus Xaverius. deszelfs patroon.

Vollen aflaat, eens in de maand, voor Hen, die dagelijks de gebeden van het genootschap, dat is, een Onze Vader en Wees gegroet, met het kort gebed : II. Franciscus Xaverius, bid voor ons, zullen gebeden hebben.

In het eene en andere geval moet men de gewone voorwaarden , als van to biechten en te communiceren , tot de gewone meeningen te bidden , en eene kerk of bidplaats van het genootschap te bezoeken , volbrengen ; zoo het genootschap aldaar geene kerk of bidplaats heeft, voldoet men met de parochie kerk te bezoeken.

Eenen gedeeltelijken aflaat van 100 dagen voor eiken maal, als men de gebeden van het genootschap leest, eene aalmoes geeft, eene vergadering bijwoont, gehouden

in het belang der zendingen , of eenig ander werk van godvrucht of liefde verrigt.

O goede Jesusl heb medelijden in den naam van den H, Franciscus Xaverius , dat ander uitverkoren vat, om het licht des Evangelies en de verheerlijking van uwen naam tot aan de uiterste palen der wereld te brengen, heb medelijden met ons, verlevendig in ons het geloof, en zegen ons !

Plet geloof, o God! is de schat uwer wijsheid, en uwe wijsheid is geheel voor den mensch. Zonder haar is, in en rondom hem , olies slechts ijdelheid: zij alleen , hier op aarde, is niet aan de vergankelijkheid door den tijd, aan den roest, noch aan de verslinding der wormen onderworpen: zij alleen bekleedt met onstorfelijivheid al wat haar nadert Geef ons, o God ! dat levendig geloof, dat geloof vol hoop en liefde, dat geloof vruchtbaar aan goede werken; zend het ons van boven, opdat het ons, arme ballingen, in eene innige betrekking stelle met den hemel, ons Vaderland ; vervul ons hart met hetzelve, ten einde het onze gedachten , onze gesprekken, onze werken en geheel ons bestaan heilige, opdat het ons in den druk vertrooste, ons in onzen arbeid aanmoedige, ons in de vermoeijenissen ondersteune , in den strijd versterke, in den voorspoed bescherme, in den tegenspoed verdedige, ons in de gevaren redde; eindelijk, opdat het ons de aarde doe schatten volgens de waarde des hemels, dat het ons van onzen niet, van Gods grootheid en van de aangelegenheid onzer eenige zaak op deze wereld, namelijk onze zaligheid doordringe

Maar , o Jesus ! kunnen wij, terwijl wij bekennen , dat het geloof in u de eeuwige bron is van het ware geluk, terwij. wij u danken van ons tot het genot van uw wonderbaar licht geroepen te hebben, zonder zuchten blijveu op het zien van zooveel anderen, min onwaardig misschien dan wij, die nogtansin de duisternissen en de schaduw des doods gedompeld blijven? O mijn God! de oogs^ .s overvloedig, duld niet, dat de prijs van uw aanbiddelijk bloed voor altoos verloren zij. Wek heilige zendelingen op, die

den ongeloovigen volkeren de groote vreugde der verlossing door uw kruis gaan verkondigen, dezelve herscheppen door de Sacramenten, welke gij hebt ingesteld, om hun de verdiensten van uwen dood toe te voegen, en alom het vuur uwer goddelijke liefde te ontsteken. Lang genoeg heeft de dorre aarde distels en doornen der dwaling voortgebragt; dat de dauw des hemels thans de bloemen en vruchten der waarheid geve. Dat alle volkeren u belijden als den een.'gen Zoon van God, die ons de heerlijkheid van den Vader en de zalving van den heiligen Geest geopenbaard heeft; dat de christelijke deugden in alle plaatsen de stichting en den vrede verspreiden , en aan de wereld leeren uwe magt te aanbidden, uwe barmhartigheid te zingen, en uwe opperste geregtigheid te vreezen.

Van onheugelijke tijden af, hebben de Pausen aan de geloovigen gezegde voorwerpen van eene min of meer kostbare stof gegeven, die tot godvruchtige gebruiken bestemd waren; maar deze voorwerpen waren enkel gezegend. Het is de Paus Sixtus-Quintus, die de eerste aflaten aan dezelve hechtte , en zie hier bij welke gelegenheid. Toen men, op het einde der zestiende eeuw de hoofdkerk van den H. Joannes van Lateranen herstelde, vond men onder de puinen eene groote menigte gouden en zilveren medailles, waarop een kruis, of een heilig afbeeldsel gesneden was. Sixlus deelde die allen uit, en vergunde menigvuldige Atlaten aan de personen, die dezelve met eerbied dragen, of godvruchtig op eene geschikte plaats bewaren, en andere voorwaarden, bij de Breve van den 1 December 1587, Laudamus viros, enz. voorgeschreven, vervullen zouden. Zijne opvolgers op den stoel van den H. Petrus, vergunden, om de godvrucht tot onzen Heer, de heilige Maagd en de Heiligen te verlevendigen, en om de geloovigen optewekken en hun leven te schikken naar dat der eerbiedwaardige navolgers van het goddelijk voo beeld , Aflaten, niet slechts aan medailles, maar ook aan kruisen en aan rozenhoedjes, welke zij zegenden en tot stichting der christenheid uit-

deelden. De Pausen hebben ten laatste hunne gunsten uitgebreid, met aan sommige priesters, aan welke zij daartoe bijzondere magt verleenden, te vergunnen, dezelfde Aflaten die aan hunne zegening eigen zijn, in hunnen naam, aan medailles, kruisen, enz , te hechten.

Wat de voorwaarden ter verdiening dier Aflaten aangaat, sommige betreffen de voorwerpen zeiven, waaraan de Aflaten gehecht zijn, anderen betreifen de personen, die dezelve in gebruik hebben. De voorwerpen, dat is, de medailles, kruisen, enz, moeten door den Paus of eenen daartoe door Z. H. gemagtigden priester, gezegend zijn.

Eik voorwerp verschaft slechts Aflaten aan degenen, die het eerste zich daarvan bedient; alzoo kan men eene medaille, enz., noch geven, noch verruilen, nochleenen, en nog minder verkoopen, welke men , met Aflaten daaraan gehecht, voor zich genomen of ontvangen heeft, zonder haar de zegening te doen verliezen. Iemand nogtans, zoo als Mgr. de Bisschop van Mains opmerkt, die een zeker getal medailles, enz , zou hebben laten zegenen, zou, als hij dezelve ronddeelde, den prijs, welken zij hem gekost hebben, kunnen terug ontvangen: want alsdan zou hij dezelve niet, als met Aflaten verrijkt, verkoopen.

De stof moet zuiver en sterk, niet bros, noch aan gemakkelijke verslijting onderworpen zijn. Alzoo kunnen er geene Aflaten verleend worden aan papier, aan glazen, tinnen, looden, noch ijzeren voorwerpen; maar aan gouden, zilveren, koperen, tenzij deze in alle andere stof goed gebruikelijk zijn, zoo als, bij voorbeeld: van dik glas of kristal , enz.

Eindelijk moeten de medailles, enz, niets voorstellen dan datgene , wat met den geest der Kerk overeenstemt, of erkende Heiligen, of die in het Roomsche Martelaarsboek zijn ingeschreven.

Om de Aflaten te verdienen, die aan de medailles, enz., vergund zijn, moet degene, die er zich van bedient, in staa^r, van genade wezen, hij moet het bevoorregle voorwerp bij zich hebben, of zorgvuldig in zijne kamer of op eene geschikte plaats in zijne woning bewaren, en voor hetzelve de voorgeschrevene gebeden zeggen, da gewoonte hebben van ten minste eens in de week Mis te hooren, of, zoo hij priester is , te lezen, het kroontje van onzen Heer of van de H. Maagd, of den Rozekrans, het Rozenhoedje, de

goddelijke getijden, de kleine getijden der H. Maagd, de getijden der overledenen, de zeven Boet-psalmen, de Trap-psalmen te zeggen, of den catechismus te doen', de gevangenen of de zieken der gasthuizen te bezoeken,' of de behoeftigen bij te staan.

1°. Vollen Aflaat in het uur des doods voor al wie zijne ziel aan God zal bevelen, bereid zal zijn den dood uit do hand Gods met een bedaard en overgegeven hart te ontvangen en zal biechten en communiceren ; of, wanneer hij niet kan biechten of communiceren, den heiligen Naam vm Jesus, ten minste met het hart, zal aanroepen, in de gevoelens van een waar berouw over zijne zonden, (Het is goed den stervende de medaille of het kruis, waaraan de Aflaten gehecht zijn, te laten omhelzen.)

Vollen Aflaat op eiken der volgende Feestdagen: Kersmis, Drie koningen, Paaschdag, de Hemelvaart, Pinksteren, Zondag der heilige Drievuldigheid, H. Sacramentsdag, de Onbevlekte Ontvangenis, de Geboorte, de Purificatie of Zuivering, de Boodschap, de Hemelvaart der H. Maagd, de Geboorte van den H. Josef, den Feestdag der heilige Apostelen Petrus en Paulus, van den H Andreas, van den H, Jacobus de Meerdere, van den H, Joannes den Evangelist, van den H. Thomas, van den H. H. Philippus en Jocobus, van den H, Bartholomeus, van de H. H, Simon en Judas, van den H. Mattheus, eindelijk op den Feestdag van alle Heiligen, mits men op die bevoorregte dagen met de vereischte gesteltenis bieehte, communicere en bidde voor de uitroeijing der scheuringen en ketterijen, voorde uitbreiding van het Katholieke Geloof, voor den vrede en de eendragt der christene vorsten , en in het algemeen voor al de behoeften der H. Katholieke Kerk,

Gedeeltelijke Aflaat van 7 jaren en 7 quadragenen voor al wie op de Feestdagen van onzen Heer en van de heilige Maagd, hierboven niet aangeduid voor dan vollen Aflaat, zal biechten en communiceren.

Gedeeltelijke Aflaat van 5 jaren en 5 quadragenen voor hen, die dezelfde werken verrigten op al de andere Feest- en Zondagen,

Gedeeltelijke Aflaat van 100 dagen, wanneer men die werken op eiken anderen dag van het jaar verrigt.

Gedeeltelijke Aflaat van 100 dagen, elke maal, voor hem , die de gevangenen of zieken van een gasthuis bezoekt en

hun, uit liefde, eenigen geestelijken of ligchamelijken onderstand bezorgt, of den catechismus in eenige kerk of bidplaats zal doen, of die te huis zijne kinderen, naast-bestaande of dienstboden in de godsdienst onderwijst.

Een gedeeltelijke Aflaat van 100 dagen telkens, aan al wie den Kozekrans, het Rozenhoedje, de getijden der heilige Maagd, of der overledenen, of ten minste de Vespers en eene Nocturne met de Laudes der overledenen, of de zeven Boet-psalmen met de Litanie van alle Heiligen, en de andere daarbij gevoegde gebeden zal voegen.

Een gedeeltelijke Aflaat van 100 dagen, iedere maal, aan die het Angelus zal bidden op het kleppen der klok van de parochie of van de gemeente, of van eenige nabij zijnde kerk, des morgens, des middags, of des avonds; of die, het Angelus niet kennen, een Onze Vader en Wees gegroet, zal bidden.

Een gedeeltelijke Aflaat van 100 dagen, voor al wie den Psalm de Profundus zal lezen, wanneer men voor de overledenen bidt, in de plaatsen, alwaar dit in gebruik is, of die, dezen Psalm niet kennende, een Onze Vader en Wees gegroet zal zeggen.

Een gedeeltelijke Aflaat van 100 dagen voor hen, die zich op de Vrijdagen godvruchtig met het lijden en den dood van onzen Heer Jesus Christus bezig houden , en tot dat einde driemaal het Onze Vader en Wees gegroet zullen bidden.

Een gedeeltelijke Aflaat van 100 dagen telkens, aan al die zijn geweten zal onderzoeken, met een waar berouw over zijne zonden en een vast voornemen van zich te beteren , daarbij voegende driemaal het Onze Vader en Wees gegroet, of dezelfde gebeden driemaal zeggen, ter eere van de allerheiligste Drievuldigheid, of vijfmaal ter eere van de vijf Wonden van onzen Heer Jesus Christus.

Een gedeeltelijke Aflaat van 50 dagen, aan hen, d e eenige gebeden zal storten voor de zieltoogenden, of voor hen ten minste een Onze Vader en Wees gegroet zal bidden.

Men bemerke: 1°. Dat al deze Aflaten kunnen verdiend worden voor zich zeiven; echter kan men die ook den overledenen toevoegen 2°. Dat zij de andere Aflaten niet beletten , welke de Pausen overigens aan dezelfde werken vergund hebben.

Eene der godvruchtige oefeningen die het meest geschikt zijn, om uw hart in het berouw over uwe zonden te oefenen , en om de gewoonte van lijden in den geest van Boetvaardigheid te doen aannemen , is de Kruisweg.

Deze wonderbare godvruchtigheid is, zoo als aangetoond wordt in den koninklijken kruisweg, aan de geloovigen tot hunne stichting en vertroosting uitgelegd, eene der verhevenste beknopte begrippen van de Godsdienst, eene der vruchtbaarste bronnen der goddelijke wetenschap, eene der krachtigste middelen, om de heiligmakende genade over onze zielen te trekken , en om ons snelle vorderingen in de deugd te doen maken. Benedictus XIVnoemt denzelven het krachtdadigste middel om de zondaren te bekeeren , om de laauwen op te wekken, en om de regtvaardigen te heiligen.

In vroegere tijden deden eene menigte Christenen de reis naar het heilige Land, ten einde de plaatsen te bezoeken , welke onze Verlosser door zijne aanbiddelijke tegenwoordigheid geheiligd en bijzonder die, welke Hij gedurende zijn lijden doorloopen heeft. De Pausen verleenden ruime aflaten aan die godvruchtige bedevaart. De plaatsen, welke men bezocht waren ten getalle van veertien tenminste, en aan elke was, behalve eene menigte gedeeltelijke aflaten, een volle aflaat vergund , en alle waren , bij wijze van Suffragium, toevoegelijk aan de geloovige zielen. Toen do heilige plaatsen in de handen der ongeloovigen waren gevallen, en het redelijkerwijze onmogelijk werd, die werkelijk te gaan bezoeken, lieten de Pausen toe, dat men dezelve op schilderijen of in beeldwerk zou voorstellen , en vergunden dengenen, die deze toepasselijke afbeeldingen in den geest van geloof en ter gedachtenis der geheimen van Jesus Christus bezochten, dezelfde aflaten, welke men verdiende, wanneer men het heilige Land en de veertien statiën bezocht, zoo binnen als buiten de stad Jerusalem gelegen. Dit is het, dat men den Kruisweg noemt.

Men weet niet juist de hoeveelheid der aflaten, die aan den kruisweg gehecht zijn , alleen is het bekend, dat deze

overvloedig en toepasselijk aan de zielen in het vagevuur zijn. Het is opmerkenswaardig, dat men, om dezelve te verdienen niet behoeft te biechten noch te communiceren; het is voldoende, dat men in staat van genade zij.

Om deze aflaten te verdienen, moet men in de plaatsen, alwaar deze godsvrucht naar de kerkwetten opgerigt is : 1. de veertien statiën bezoeken, en achtervolgens het lijden van onzen Heer Jesus Christus overwegen: 2. van de eene statie naar de andere gaan, voor zoo veel de grootheid der plaats, of de menigte der aanwezende personen zulks toelaat.

De kranken, gebrekkigen, en geloovigen, die zich in de gevangenis, op zee , of bij de ongeloovigen bevinden . in één woord, allen, die in eene ware onmogelijkheid zijn om do statiën des kruiswegs te bezoeken, kunnen dezelfde aflaten verdienen , met vooreerst veertien maal Onze Vader en Wees gegroet te bidden, vervolgens vijfmaal Onze Vader, Wees gegroet en Glorie zij doi Vader, en daarna een Onze Vader, Wees gegroet en Glorie zij den Vader voor Z. IT. den Paus te lezen, houdende in de hand een koperen of metalen Christus-beeld, gezegend door eenen daartoe wettig gemagtigden priester. Die Christus-beelden mogen niet verkocht, gegeven, noch geleend worden, met het inzigt van anderen de allaten mede te deelen.

AIgïi begint cicinvcivJcelijk met eeua oefening vctu hevouw en uieu draogt zorg de meening te mcthen van de Aflaten, aan deze heilige oefening gehecht, voor zich of voor de geloovige zielen te verdienen.

O Jesus! schuldeloos slagtoffer, door een onregt vaardig vonnis, hetwelk ik zoo m enig werf, door mijne schuldige heleedigingeii onderteekend envernieuwdhieb_}ter dood veroordeeld; behoed mij steeds van het vonnis van eenen eeuwigen doodgt; dien ik zoo dikwijls verdiend heb. Ach! zonder uwen bijstand zou ik reeds in de

hel gedompeld zijn. llot veel ben ik aan moe barm-hartigheid verschuldigd, daar ik nog niet in den afgrond hen nedergestort!...

Ge waar dig u, o heilige Moeder! de diepe smarlert van meen zoon aan het kruis gehecht, in onze harle» te drukken.

0 Jesus! o beminnelijke Zaligmaker! gij hebt dan zelf, op uwe gekneusde schouders, het werktuig van uwen dood willen dragen, dat kruis, zoo zeer door mijne ongeregtigheden bezwaard. Ach! doe mij geheel de grootheid mijner beleedigingen kennen, opdat ik die zonder ophouden en tot het einde mijns levens toe beweene.

O aanbiddelijke Jesus! ik zie u, afgemat en verzwakt, door het verlies van uw blosd in de geeseliny en in de krooning met doornen, onder het gevrigt van uw kruis, dat nog door het gewigt mijner zonden verzwaard is, nedervallen.

Ach, ik haat, ik verfoei dezelve, ik vraag u meer en ■meer vergiffenis daarvan, en maak het vaste voornemen om die met de hulp uwer genade, niet meer te bedrijven.

O diepbedroefde Je sus! O smartelijk bedrukte Moeder ! Ach, zijn in vroegere dagen mijne begui-chelingen of ongeregeldheden de oorzaak moer doodsangsten en smarten geweest, zoo zal het echter, met den bijstand' uwer genade , voortaan niet meer zoo zijn. Neen, ik zal m het vervolg, ge ene bron van bitterheid en druk van eenen zoo teederen Zoon, voor eene zoo teedere Moeder meer wezen; o Jesus! o Maria! ik zal u, gedurende mijn geheel leven en tot mijnen dood getrouw beminnen.

Gelukkige Simon, die u, o Jesus! uw kruis helpt dragen. Gelukkiger nog tk zelf, zoo ik door uw voorbeeld getrojfen, en mededoogen met uwe smartelijke vermoeijenis hebbend _s u ook uw kruis hielp dragen , door met onderwerping, geduld en vreugde al de kruisen te omhelzen, welke het u behagen zal mij gedurende mijnen levensloop over te zenden, o goddelijk voorbeeld, vergun mij die genade.

0 Jesus ! de schoonste van de kinderen der menschen; an thans zoo afgrijselijk door onze zonden misvormd, ik nader tot u met de moedige Veronica, om uw met bloed en zweet overdekt voorhoofd te beschouwen, en ik word met haar verteederd op het zien van zoodanig vertoorj. Ach,gij hebt ugewaardigd uwe achtenswaardige gelaatstrekken m den doek te prenten, waarvan zij zich bediende om uw aanschijn te zuiveren. Gewaar dig u ook, ik smeek u, fleer! gewaardig u in mijne ziel de aanhoudende gedachtenis van den smaad te drukken, dien men u heeft aangedaan, en van de wreede smarten, die gij voor de zondaars ondergaan hebt.

0 Jesus! gij valt thans voor den tweede maal onder den drukkenden last van uw kruis neder, te •midden der verwenschingen en lasteringen van een heiligschendend en goddeloos soldatenrot, en mijn hervallen in de zonde vermeerdert nog het getal dezer beleedigingen. Ach, Heer! help mijne zwakheid,geef mij den moed om de krachtdadigste middelen in het werk te stellen, om niet meer in de zonde te hervallen.

O Jesm ! gij hebt voor een ooyenhlik uwe smarten very eten, om u slechts met de tranen der fjodereezeude wouwen van Jeruzalem die u volgden, bezir/ te houden , om haar nopens de oorzaak uwer rampen te onderrifften en hare smart door de zoete zalving uwer ■woorden te lenigen; leer mij ook over mijne beleedi-gingen roeenen, uvjer geregtigheid voorkomen, mij alleen op uwe eindelooze barmhartigheid vertrouwen en. aan al uwe inspraken beantwoorden.

O Jesus! door vermoeijenis uitgeput, valt gij, voor den derden maal, op het zien van de». Calvarie-berg; en het droevige vooruitzigt van de ondankbaarheid der menschen en der vruchteloosheid van uw lijden voor zoo veel henullene en in hunne boosheden verharde zondaars, drukte u nog meer dan uw kruis. O goddelijke Verlosser! laat niet toe dat mijn hart versteend worde, behoed mij van alle hervalling in de zonde. Ach ! dat ik liever sterve dan u nog te beleedigen.

O Jesvs.' goddelijk Lam, eindelijk zijtgij dan aan de plaats uwir slagtoffering gekomen ! Is het mogelijk, dat gij u aan uw kleed laat berooven, om mee nog bloedende wonden op nieuw open te doen rijten? Ach! hoezeer tref t mij dit geweld, waarmede mee kleederen meedoogenloos icorden uitgerukt, terwijl de stukken van het gescheurde vleesch aan dezelve zijn vastgekleefd; hoezeer doordringt mij dit met eene heilige schaamte, denkende, dat gij alzoo boel voor mijne verlorene onschuld. O God! onthecht mij van al het aardsche, maak, dat ik mij ontdoe van alle zinnelijke neigingen, en een afschuw hehhe van al wat betrekking met de wereld of met de zonde heeft.

O Jesus ! die u uit vrijen wil op het kruis uitstrekt, in welken staat zie ik u, onder de hamerslagen, die de spijkers door uwe handen en voeten dringen! Uw vleesch is verscheurd. Uwe zenuioen gebroken. Uwe aderen geopend. Welke smarten ! Ach, Heer ! voortaan wil ik mijn vleesch met al zijne begeerten kruisigen; gestadig wil ik met v aan het kruis gehecht blijven.

O Jesus! die, na eenen wreeden doodstrijd van drie uren, aan het kruis, den geest hebt gegeven. . alles ^ is dan volhragt; gij zijl voor mij gestorven , vrijwillig slagloff'er uwer lief de , voor de zaligheid der zondaren. Zou ik dan ongelukkig genoeg zijn, om nog in de zonde te hervallen ? Ach, verleen mij, n mijn Zaligmaker ! de genade, van veeleer voor u te stenen, of, indien ik nog moet leven, maak dan , dat ik voortaan niet meer leve dan om u gedurende geheel mijn leven te beminnen en getrouw te dienen, tot dat ik mijne ziel in moe handen zal stellen.

O Jesus! die thans van het kruis onthecht zijl, ik eerbiedig u met eenen godsdienstig en eerbied als het slagtoffer onzer verlossing... O mijne ziel, zie hoe zeer Jesus u bemind heeft, beschouw dit doodverteige aan-gezigt, dit mismaakt hoofd, die gebrokene oogen, die doorboorde handen en voeten, die geopende zijde, en dit alles voor uwe eigene zaligheid.,. O heldhaftige Moeder! o Maria! met een zwaard van droefheid doorstoken, ik heb medelijden met uwe diepe smarten, en deel in dezelve op het zien van uwen goddelijken Zoon, die thans leven- en betoeegloos is. Verwerf mij de genade van de zonden, die de oorzaak zijn van zijnen dood, immer te verfoeijen, en van in het vervolg steeds ah een 36 16

O Jesus! van het kruis in het graf nedergelegd., ik wil ook, als dood aan alles, onafscheidbaar zijn van u, in de eenzaamheid, in de stilte van een verborgen leven in God met u. O nieuw en heerlijk graf! waarin het dierbaar pand mijner zaligheid rust, waarom heb ik ook geen niemo hart, een hart met deugden versierd, om daarin het aanbiddelijke ligchaam van Jesus te ontvangen ! O mijn Zaligmaker! bereid zelf in mij eene uwer waardige verblijfplaats; maak, dat ik niet meer voor mij zeiven, maar voor u , die voor mij gestorven zijt, alleen leve; of liever, leef voortaan alleen in mij, opdat ik na hier beneden, in uwe Sacramenten, de herstelling der verdiensten van uw lijden en van uwen dood ontvangen te hebben, eens derzelver geheele volheid in den hemel moge inoogsten. Amen.

O Maria ! die het kruis, dit teelcen des levens, door het dierbaar Woed van uwen eenigen Zaon helt willen heiligen; vergun allen, die in dat heilige kruis roemen, de genade van ook in alle tijden en in alle plaatsen in uwe magtige bescherming te roemen; door denzelfden Jesus Christus, onzen Heer. Amen.

Dit genootschap te Bordeaux begonnen, en reeds met veelvuldige aflaten door de Pausen Leo XII en Pius VIII verrijkt is, volgens de kerkwetten, bij apostolische brieven van Z. H. Gregorius XVI, van 17 September 1831 tot een aartsbroederschap verheven. Van dan af gemagtigd om in de geheele Ghristene wereld de bijzondere genootschappen, die hetzelfde doel betrachten, met zich te vereenigen, en om dezen heeft het zich weldra verspreid in de voornaamste steden van Frankrijk, Toulouse, Limoges, Tours, enz , in Belgie en in andere landen.

\Vij kunnen de godvruchtige oefeningen niet genoeg aanwakkeren, om den ijver der Eerw. Heeren Pastoors te ondersteunen, ten einde in hunne parochiën genootschappen tot verspreiding van goede boeken daar te stellen, die zich met dat van Bordeaux zouden vereenigen. Welke voordeelen zouden er, behalven de aflaten, waaraan men zou deelachtig zijn, niet voortspruiten voor de Godsdienst, voor de zielen, voor de fraaije letteren zelve, uit de vereeniging van al de genootschappen tot verspreiding van goede boeken, in eenen kring en onder een zelfde hoofd? De stichting, de ondervinding, de hulpmiddelen, alles wint er onmisbaar bij, in de onderlinge betrekkingen van verschillende genootschappen onder elkander, en met het moeder-genootschap.

Wij vermeenen hier de verpligtingen der deelgenooten te moeten opgeven, zoodanig als die zich bevinden in het V. Hoofdstuk van het bevel, inhoudende de inrigting en het reglement van het genootschap der goede boeken , gegeven te Bordeaux, den 11 November 1825, door den eerwaardigen Aartsbisschop Mgr. d'Arian,

»De deelgenooten wetende dat de goede voorbeelden het groote middel zijn om het Geloof te voeden en de goede zeden te behouden. zullen naauwkeurig zijn in het naderec tot de Sacramenten. Zij zullen zich vereerd achten met in hunne huisgezinnen de wetten van God en van de Kerk te doen onderhouden. Zij zullen in dezelve geen boek dulden, dat tegenstrijdig aan het Geloof of aan de goede zeden is: en ten einde zich naar de meenins van onzen heilisen Vader

te schikken, zullen zij zich bevlijtigen al de werken van dien aard, die ter hunner beschikking zouden zijn of komen , hetzij aan den Bisschop , hetzij aan de geestelijken , door hem aangewezen, te doen overhandigen. Met gestrengheid zullen zij uit hunne huizen alle schilderijen , alle platen, alle beelden verwijderen, die de kieschheid of de zedigheid zouden kwetsen.

))Zij zullen uit al bun vermogen medewerken tot den voorspoed van het werk, door de vooringenomenheden , welke de dwaling of de slechte trouw tegen hetzelve zou pogen te doen ontstaan, te vernietigen; door de voordeden te kennen, welke het in zich bevat, en de aangename lezingen, welke men zich aldaar kosteloos kan verschaffen door in de moeite te deelen, welke hetzelve onvermijdelijk maakt, om gedeeltelijk deel te hebben in de verdiensten, welke men daarin kan inzamelen.

«Overtuigd, dat de geestelijke aalmoes, niet minder dan de ligchamelijke, Gode aangenaam is, zullen zij trachten in hunne huisgezinnen het godvruchtig gebruik der godvruchtige lezingen in te voeren: ieder zal met die bedoeling, goede boeken volgens zijn vermogen aankoopen.

«De middelen van het genootschap bestaan slechts in de liefde en vrijwillige bijdragen der deelgenooten, der opgenomenen, en ih het algemeen van al de vrienden van de godsdienst en van de goede zeden.quot;

Ziehier de aflaten, welke de Pausen Leo XII, bij rescript van den 22 Mei 1824, en Pius VIII, bij wier rescripten van den 24 September en !l6 November 1840; aan de deelgenooten voor de verspreiding van goede boeken, hebben vergund.

Vollen Aflaat, 1. Op den dag, dat men in het genootschap treedt; 2. In het uur des doods; op al de tweede vrijdagen der maanden , als men communiceert, en 7 jaren en 7 quadragenen , indien men alleen de H. Mis bijwoont ; bovendien:

Januarij — Vollen Aflaat op den 27, zijnde de feestdag van den H. Joannes Chrysostomus, leeraar. — Aflaat van 7 jaren en 7 quadragenen op den 14 , feestdag van den heiligen Hilarius, leeraar.

heiligste Maagd , Naamfeest. — 7 jaren en 7 quadragenen : op den 7, feestdag van den II. Thomas van Aquinen, en op den 12, feestdag van den II. Gregorius, Paus en leeraar.

April. — 7 jaren en 7 quadragenen op den 4, feestdag van den H. Isidorus, op den 11, feestdag van den 11. Leo , en op den 21, feestdag van den H. Anselmus, leeraar.

Mei. — Vollen Aflaat, op den 1, feestdag van de HH. Philippus en Jacobus apostelen, en op den 2 , feestdag van den H. Athanasius , leeraar. — 7 Jaren en 7 quadragenen, op den 9 , feestdag van den H. Gregorius van Nazianzen, leeraar.

Junij. — Vollen Aflaat, op den 29, feestdag van de HH. Petrus en Paulus, apostelen, — 7 jaren en 7 quadragenen, op den 34, feestdag van den 11. Basilius , leeraar, op den 18, feestdag van den H. Amandus van Bordeaux ; op den 29 , feestdag van den H. Paulinus.

Julij. — Vollen Aflaat, op den 24, feestdag van den H. Jacobus, apostel. — 7 jaren en 7 quadragenen, op den 14, feestdag van den H. Bonaventura, leeraar.

Augustus. — Vollen Aflaat, op den 25, feestdag van den H. Bartholemeus , apostel , en op den 28 , feestdag van den H. Augustinus, leeraar. — 7 jaren en 7 quadrage nen, op den 20, feestdag van den H. Bernardus, leeraar.

September. — Vollen Aflaat, op.den 21, feestdag van den H. Mattheüs, apostel en evangelist. — 7 jarec en 7 quadragenen, op den 30, feestdag van den heiligen, llieronymus, leeraar.

October. — Vollen Aflaat, op den 28, feestdag van do IIH. Simon en Judas apostelen — 7 jaren en 7 quadragenen. op den 30, feestdag van den heiligen Severinus van Bordeaux.

L-ecember — Vollen aflaat₎ op den 7 , feestdag van den H. Ambrosius, leeraar; op den 21, feestdag van den li. Thomas, apostel; op den 27, feestdag van den 11. Joannes, evangelist. — 7 jaren en 7 quadragenen, op den 4 , feestdag van den H. Petrus Ghrysologus, leeraar; en op den 30, feestdag van den II. Delphinus van Bordeaux.

Al deze allaten, die op de feestdagen der H. Leeraars uitgezonderd, kunnen toegevoegd worden aan de zielen in het vagevuur. De vereischte voorwaarde, om dezelve te verdienen, bestaat hierin, dat men ingeschreven zij in het

register van het genootschap , dat men biechte en com-raunicere, de kerk en het altaar des genootschaps be-zoeke en aldaar bidde voor de eendragt der christene vorsten, de uitroeijing der ketterijen en de verheffing der heilige Kerk.

Behalve 'deze aflaten heeft de R. Vader 60 dagen vergund voor elk godvruchtig of liefdewerk, zoo als: de vijanden verzoenen, de zondaren bekeeren, de onwetenden onderwijzen, de begrafenissen vergezellen , voor de overledene medebroeders bidden, enz. welke aflaten ook aan de zielen in het vagevuur kunnen toegevoegd worden.

Volgens den wensch van zijne Eminentie, den kardinaal de Gheverus, Aartsbisschop \an Bordeaux, en op het verzoek der bestuurders van het genootschap der goede boeken, heeft Z. H. Gregorius XVI, de aflaten, aan dit werk door zijne voorgangers verleend, bevestigd, en zich gewaardigd: 1. diegenen van de deelgenooten te ontslaan van de Kerk te bezoeken, alwaar het Genootschap gevestigd is, die daarin door eene wettige reden zouden verhinderd zijn, en toegelaten de vereischte voorwaarden, om de aflaten te verdienen, in alle andere kerk of bidplaats te vervullen; 2. dit bezoek voor de kranken te vervangen door elk godvruchtig werk, hetwelk door hunne biechtvaders zal bepaald worden; 3. 300 dagen aflaat te vergunnen aan hen, die den voortgang van dit werk bevorderen; 4. eenen aflaat van 40 dagen aan diegenen, welke van de slechte boeken aan den Bisschop zouden kennis geven , en bovendien aau de priesters de aflaten van het bevoorregte altaar viermaal in de week.

Om breedvoerige onderwerpen , aangaande al de hier aangeduide aflaten, kan men de twee werken, waaruit zij getrokken zijn : Traité des Indulgences par Bouvier, Recueil des Indulgences, te Rome gedrukt, raadplegen.

Hemelsche Vader, die God zijt, ontferm u onzer. Zoon, Verlosser der wereld, dia God zijt, ontferm u onzer.

Heilige Geest, die God zijt, ontferm u onzer. Heilige Drievuldigheid, die één God zijt, ontferm u onzer.

Koning der eeuwen, onsterfelijk en onzigtbaar. God van Abraham , Isaiik en Jaeob,

Door de overmaat uwer goedheid en liefde, g. Door de diepte uwer wijsheid en kennis, Pquot;

Wij bidden, alhoewel zondaren, verhoor ons. Maak, dat wij u in geest en waarheid aanbidden, en u alleen dienon,

Dat wij nimmer valsehe getuigenis geven tegen o onze broeders , en ons van allo leugentaal on p dubbelzinnigheid onthouden.

Dat wij noch onze ligchamcn , noch onze zielen immer ontheiligen, door eeno der ondeugden, welke gij verfoeit,

Dat wij, door de beoefening der liefde en andere deugdeu, tot het genot uwer eeuwige heerlijkheid geraken,

maak ons uwen homelsehen Vader gunstig ! Lam Gods, dat de zonden der wereld wegntemt, voeg ons do verdiensten toe van uw dierbaar bloed! Lam Gods, dat de zonden der wereld wegneemt, verleen ons de gaven van uwen heiligen Geest! Allerheiligste Drievuldigheid, hoor ons. Aanbiddelijke Eenheid, verhoor ons.

Almagtige, eeuwige God ! die uwe dienaren hebt vergund, in do belijdenis van het ware geloof, de heerlijkheid van do eeuwige Drievuldigheid to kennen en in do magt uwer Majesteit de eenheid te aanbidden; wij smoekou u, dat wij door de vastheid vau hetzelfde geloof van allen tegenspoed mogen bevrijd worden. Gij, die leeft en heerscht in alle eeuwen der eeuwen. Amea.

Ik zal u loven, o driemaal heilige God ! ik zal u hulde bewijzen als aan den eenigon, onsterfelijken onbogrijpelijken Koning, ik zal uwen Naam, in dit loven zegenen op eene wijze, die gciivonredigd is aan de zwakheid mij nor krachten. Moge deze hulde, welke ir.ijn hart u zal bewijzen , verdienen, dat ik u eens in do eeuwigheid, uwer waardige betuigingen opdrage.

Eeuwige Vader! ik zal u loven ie uwe werken; zij spreken ons van uwo grootheid door hunne heerlijkheid en van uwe goedheid, door het nut, hetwelk zij ons aanbrengen. Met uwe weldaden ovorladon, zal ik in verrukking van dankbaarheid zeggen; „Hoe goed is God jegens Israël! Hoe goedertieren, hoe liefderijk is Hij, voor hen, die oen rogtseha-pen hart bezitten ! Zijne magt evenaart zijne wijsheid , zijne geregtigheid, zijne barmhartigheid en zijn vermogen beautwoorden aan zijne weldaden.quot;

En gij, oeuwigWoord, zelfstandig beeld desVaders, luister zijner heerlijkheid , vlekkeloozo spiegel zijner Oppermajesteit, hoe veel vreugde baart het mij,

u in den tijd te besohomvon, om 's vaders niede-doogon en bannhartiglieid over ons op te wekken, zijne verbolgenheid te bevredigen, aan zijne gereg-tigheid te voldoen en ons door uw geduld don weg tot liet berouw en de verzoening te banen.

Geen enkel uwer solieps-elen liebt gij versmaad: meer bezorgd voor den zondaar, die zich in hot verderf stortte , dan voor hem , die u eert en volgt, hobt gij do misdadigen mot inspanning gezocht, gij hobt hen liefderijk uitgenoodigd, goedwillig ontvangen. O God van barmhartigheid! Ik, meer dan iodcr ander, heb reden van die zachtmoedig¹lieid, die gronzeloeze goedheid to verkondigen ; gij immers hobt niet opgei,oudon mij te beminnen op hot oogenblik zelfs, dat ik u boleodigdo.

Dat hot heelal door uw Jjden vrijgekocht, ziel) beroeme van onder uw beheer te leven. Geef gij alleen wetten aan al wat adonit hier op aarde; eu dat uwe magt, reeds zoo zigtbaar in de uitwendige werken uwer handen, zich nog beter door do getrouwheid onzer werken doe gevoelen.

Indien er zich onder ons nog zondaars bevinden , wier wederspannig hart hot juk uwer w^Tet durft afschudden, zullen wij, die n vreezon. Heer! hun, door onze onderdanigheid aan uwe geboden, leoren, dat Gij alleen het regt hebt van aan onze harten te gebieden, en dat uw bestuur over ons even zoet als heerlijk is. ^sAch ! hoe troostvol is het, u tot Koning te hebben, dewijl, volgens de uitdrukking van een uwer Heiligen , u te dienen , reeds hoersehen, reeds regt verkrijgen is op hot eeuwige rijk, hetwelk gij uwen uitverkorenen beloofd hobt, en uwe beloften zijn even onwrikbaar als uwe werken heilig zijn.

En gij, goddelijke Goest, die van den Vader en den Zoon voortkomt in do eenheid der goddelijke zelfstandigheid, het licht, hetwelk gij ons mede-

deelt, do werken, die gij ter onzer heiligmaking verrigt, gebieden aan onze harten eene erkentelijkheid, welke wij u nimmer, in evenredigheid mot zulke woldaden zullen kunnen betuigen, gewaardig u, ten einde mijue onmagt aan te vullen , die van do beminnolijke Koningin der Engelen en der mensehon, die vau al do gelukzaligen in den hemel en van do regtvaardige zielen , op de aarde aan te nemon.

Hoe zeker is uw licht voor hen , die het getrouw volgen! Maak, o goddelijke Geest! dat ik het nimmer verstoote; hoe heilig zijn uwe werken, voor hem, die zich op hare overweging toelegt, Met uwe hulp wil ik er hot voorwerp mijnor gestadige gedachte van maken.

Gij zijt do beschermer van dengene, die n bemint; gij verdedigt hom tegen don boozen geost, bewaart hem in al zijne wegen , terwijl gij, den goddeloozo aan do duisternissen van zijn hart overleverende, hem met rasscho schreden in don weg dos ver-derfs 011 des doods laat loopen. O eindeloos beminnelijke Geest! maak dan, dat ik u dagelijks meer on meer boiniune, ten einde ik waardig zij, dat gij mijne schreden ver van het noodlottige pad rigtot, hetwelk de zondaars bewandelen.

Ontvang dan heden de vorbindtonisson , welke gij zelf mij ingeeft. Mijn mond zal zich voortaan niet moor openen, dan ora de werken uwer wijsheid en barmhartigheid te loven. Mogt ik, door uw licht geholpen, van uwe zalving doordrongen, alle sehepsslon donr mijne voorbeelden loeren , om God den Vader, die ons geschapen , don Zoon, die ons vrijgekocht heeft, on u, Geest van leven, die ons heiligt, te loven ; in dier voego zal ik , hier op aarde , den lofzang aanheffen, dio in eeuwigheid moet voortduren : Heilig! Heilig ! Heilig is de God, dien wij dienen! zijn Naam zij nu en in alle eeuwen geloof d. Amen,

Herstel van eer tot de heilige DrieTuldigheid, Toor de belecdiglngen die den heiligen nnnm Gods door de godslasteraars worden aangedaan.

Aanbiddelijkeüriovuldiglioid! omijnGod! Opperheer van liet heelal, ik werp mij voor u neder, hoe onwaardig ik ook zij, in uwe tegenwoordigheid te verschijnen; doch vol vertrouwen, dat u de diepe droefheid behagelijk moge zijn, welke ik gevoel, als ik uwen heiligen naam hooi' lasteren en vervloeken door diegenen zelfs, welke gij met uwe weldaden overlaadt en wier lippen zich slechts zouden moeten openen, om uwe overgroote liefde , uwe onuitpntbare goedheden voor hen en allo schepselen te verkond igen. Ach! dat de duivelen in de hol uwen heiligen Naam vervloeken, dit kan ik beseflen ; maar dat menschen, welke gij slechts geschapen hebt, om door uw eigen heil eeuwig gelukkig te zijn ; dat menschen, door het bloed van oenen Godvrijgekooht,dionzelfdonQod_;dien God,zoo vol barmhartighcid,ïasteren'envervloeken,dit is eene onbegrijpelijke enafschuwelijkogoddelooslieid, dit is eeue misdaad, die verdient uwe wraaknemende bliksems te trekken over een geheel volk , dat zulke wanschepsels in zijnen boezem duldt. Acli! handel niet mot ons.naarmatc zulke afschuwelijke euveldaden verdienen, en laat u bedaren door don lof, welken zoo vele heilige zielen u op aarde nog betuigen, die in hunne tranen, in hun blood, de afseliuwelijkheden der goddeloosheid, die u beleedigt, zouden willen versmoren. Ik vereenig mij met hou , om met geloof en liefde uit te roepen: Geloofd zij Jesus Christus! dat de IS aam des Heer en voor altoos gezegend zij ! Ikzaldelofbetuigiugtelkonsherhalen, wanneer ik de boozen dien Naam hoor ontheiligen; en ik zal geene middelen, die inmijn vermogen zijn, onbeproefd laten om den vooi-tgang van die vorfoeijelijke zonden tegen

to gaan, en die, vooral waar het mij zal mogelijk wezen, uit te rooijeu. Help mij, o mijn God! ter bereiking van dit doelwit door de krachtige hulp uwer genade, en belioed mij vooral van het groote ongeluk , van mij zolven pligtig te maken aan eeuen aanslag, waarvoor ik thans in mij den grootston afschrik gevoel, maar dionikochterzoukumieu begaan, zoo ik verdiende door u aan de natuurlijke bedorvenheid van mijn hart overgelaten te worden. Ach! dat mijne tong verdrooge en bewcegloos in mijnen mond blijve, vóór dat dit ongeluk mij overkomo. Driemaal heilige God ! ik smeek u hierom door de verdiensten van Jesus Christus, mijnen Zaligmaker. Amen.

Wij loven n , o God! wij belijden u, Heer! Geheel het aardrijk eerbiedigt u, eeuwige Vader! U roepen al de Engclon , Hemelen, Magten , U roepen de Cherubs en Serafs toe:

U looft hot verheerlijkte koor der Apostelen, U looft hot lofwaardige tal der Profeten,

Wier bloed voor het beleden geloof werd geplengd . De heilige Kerk belijdt over do aarde,

Uwen eervollen, waren en eenigen Zoon, To zamen mot don Trooster den heiligen Geest. O Christus ! o gij zijt de Koning van luistar; Gij, de eeuwige Zoon des Vaders, gij hebt. Om u met dor monschen natuur to bekleeden.

Als Heiland, densolioot eener Maagd niet geschroomd. O gij, die deu prikkel des doods hebt overwonnen, Gij stelt den geloovigen het hemelrijk open,

Gij zijt in do heerlijkheid nws Vaders, Ter regterhand van God gezeten, gij zult.

Zoo als wij gelooven, eens als regter komen; Dus bidden wij u, kom uwe dienaren te hulp, Dio gij door den prijs van uw bloed hobt verlost. Acli! maak, dat zij, onder het getal der Heiligen, In de eeuwige heerlijkheid eens gerekend worden. O! maak uw volk zalig, zegen uw erfdeel,

Bestuur en verhef het in eeuwigheid. Heer! U zegenen wij al onze levensdagen, en loven In do eeuwen der eeuwen uwen heiligen Naam. Wil lieden, o Heer! ons voor zonden behoeden. Ontferm u, o Heer! aeh! ontferm u onzer.

Dat uwe moedoogendheid over ons uederdale. Op u. Heer! heb ik mijne hoop gevestigd: In eeuwigheid zal ik niet besehaamd worden.

])at uw goddelijke Geest, Heer! ons verliehte,ont-steke en zuivere, dat Hij ons met zijnen hemelsehen dauw bovoehtige, en vruchtbaar make in goede werken, door onzen Heer Jesus Christus, uwen Zoon, die met u leeft en heerscht, in de eenheid van den-zelfden Geest, in alle eeuwen der eeuwen. Amen.

Gij zijt do rust in don arbeid, do verkoeling in de hitte, do troost in de smarten.

Geef ons den prijs der deugd, geef ons een zalig einde, geef ons de eeuwige vreugde. Amen.

Gij zijt de Trooster hoog geroemd, Gij wordt de gave Gods genoemd , De levensbron , de liefdegloed ,

Wanneer men dezen lofznng leest, moet men den heiligen Geest dringend smeeken, dat hij ons behoede tegen de begnicheliiigen van onzen eigenen geest, die ons misleidt, eu van de verleiding van den geest der wereld, die ons bederft.

A'om, Schepper, kom, o heilige Geest, enz. Kom, heilige Geest, God Schepper! daol door uw inwendig bezoek in onze zielen neder, zij behooren u toe, door do toeheiliging, welke gij daarvan in het doopsel gedaan hebt; vervul onze harten met uwe genade, gij hebt die slechts voor u gevormd, en het is alleen door uwe hulp , dat zij uwer kunnen waardig zijn; maar schenk ons, onder de menigvuldige genaden, waarmede gij ons begunstigt, bijzonder die, van aan dezelve ontrouw te zijn en er aan te beantwoorden.

Gij zijt de Trooster, enz. Gij zijt de ware trooster in onze smarten. Gij zijt bij uitstekendheid de gave van den Allerhoogste. Gij zijt de bron van het levende water, dat tot het eeuwige leven springt! Gij zijt het heilige vuur, waardoor dat der liefde in onze harten ontstoken wordt. Gij zijt vooral die bovennatuurlijke en hemelsche zalving, die aan de ziel de zoetste genoegens doet smaken. Wat zijn wij u, om zoo vele redenen niet verschuldigd. En door welk ander gevoel, dan door eene onwrikbare getrouwheid aan uwe inspraken, kunnen wij u onze regtmatige dankbaarheid betuigen?

Gij zijt van 's Vaders regterhand, enz. Uwe kostbare gaven zijn voor ons zeiven overvloedige genadebronnen ; door u schijnt Gods vinger uit in al zijne werken ; de hemelsche Vader had beloofd u op aarde te zenden, en Hij heeft in de dagen van zijnen luisier en heerlijkheid zijne belofte vervuld. Gij zijt het, o goddelijke Geest! die den patriarchen, den profeten en den apostelen do godspraken dgr wijsheid die uit hunnen mond gevloeid zijn, hebt ingegeven, en welke zij aan het heelal verkondigd hebben.

Geef dat uw licht onze ziel best vale, enz. Verdrijf, o Geest van licht! de duisternissen, waarmedeenze geest en onze zinnen omgeven zijn, ontsteek in onze harten het heilige vuur uwer goddelijke liefde waarvan zij moeten branden.

zwakheid: omgeef ons met sterkte en moed , om ons te helpen wandelen in de paden der geregtigheid, welke gij ons opent; en die ons tot den gelukkigen eindpaal onzer zaligheid moeten geleiden.

Verdrijf den vijand van ons af, enz. Behalve de zwakheid die ons eigen is, zijn wij nog van alle kanten van vijanden omringd , die ons aanhoudend strijden leveren , verwijder van ons die vijanden onzer zaligheid, laat ons den zoeten vrede smaken , die een God en Zaligmaker op deze aarde te komen brengen; en rigt onze schreden, in dit sterfelijk leven zoodanig , dat wij de strikken en al de gevaren vermijden , waaraan wij zijn blootgesteld om te verdwalen en in ons verderf te loopen.

Maak , dat ons, door u kenbaar zij, enz. Door u, o heilige Geestl zullen wij God den Vader, het begin aller grootheid, leeren kennen; door u zullen wij zijnen goddelijken Zoon , dat beeld zijner zelfstandigheid en eeuwig voorwerp van zijn welbehagen, kennen en aanbidden: en in hem zullen wij u erkennen, wij zullen a zelfs aanbidden, als de zelfstandige liefde van beide, als de onverbrekelijke band, die Hem voor altoos vereenigt in de heerlijkheid, waartoe wij eens met de hulp uwer genade , hopen te geraken.

Lof zij den Vader, Lof den Zoon, enz. Lof en glorie zij den Vader, die ons naar zijn beeld geschapen heeft I Glorie zij den Zoon. die ons door zijn bloed heeft vrijgekocht 1 Glorie zij den heiligen Geest, die ons door zijne genade heiligt I Mogten wij hem loven en verheerlijken in het midden der uitverkorenen I Amen.

Kom, Schepper, heilige Geest, mijne ziel bezoeken, die niet meer naar u wil luisteren : vervul haar met de hemelsche genade, welker oorsprong gij zijt. Gij zijt de vertroostende Geest, de gaaf van den almogenden God, de levende en onuitputbare bron der genade, het goddelijke vuur, de geestelijke liefde en zalving onzer zielen: kom met uwe zeven kostbare gaven, gij, die de vinger Gods zijt, welke ons onze pligten aantoont, de belofte, bij uitstekendheid des Vaders, die ons al datgene ingeeft, wat wij moeten

zeggen en doen; Geest van wijsheid, schenk ons die deugd, die uwen troon omringt; Geest des verstands, verlicht mijne onwetendheid, doe in mijne ziel eenen straal van uw goddelijk licht flikkeren; Geest van raad, wees mijn leidsman, toon mij den weg, die ik moet bewandelen; Geest van sterkte, boezem mij den moed in om de gesprekken der boozen en der losbandigen te verachten, om het geloof van Jesus Christus onbeschroomd door woorden en werken te belijden; Geest van wetenschap, verleen mij die kennis, die Heiligen maakt, die, welke bestaat in u te kennen; Geest van godvrucht, boezem mij eenen warmen ijver in voor uwe eeredienst, eene heilige drift voor alles, wat u kan behagen. Geef ook aan mijn hart eene heilige vrees van u te beleedigen, eenen gestadigen afschuw van de zonde. Dat deze vrees als eene krachtige teugel zij, die mij in de bekoriiig wederhoudt, of die mij spoedig optilt, wanneer ik het ongeluk zou gehad hebben van te bezwijken. O goddelijke Geest 1 voeg bij al uwe gaven , de gaaf der tranen om mijne verledene zonden te beweenen ; den geest van versterving, om aan de goddelijke geregtigheid te voldoen, de genade der genade, de volharding om eenen zaligen dood te sterven, in Jesus Christus, onzen Heer.

Heilige Geest I eeuwige liefde des Vaders en des Zoonsl gewaardig u, mij de vrucht der Liefdadigheid, te geven, die mij met u vereenigt, de vrucht van Vreugde, die mij met eene heilige vertroosting vervult; de vrucht des Vredes die in mij de gerustheid van ziel voortbrengt; de vrucht der Verduldigheid, die mij gelaten al datgene doet verdragen, wat mijne bijzondere neiging zou kunnen tegenkanten, de vrucht der Goedaardigheid, die mij aanspoort om de behoeften van mijnen natuurgenoot te verlichten, de vrucht der Goedheid, die mij weldadig maakt jegens allen; de vrucht der Verdraagzaamheid, die mij belet, mij door eenig uitstel te laten afschrikken, en die mij doet volharden in het gebed; de vrucht der Zachtmoedigheid, die mij in alle gramstorigheid doet bedaren, alle gemor wederhoudt, alle gevoeligheid beteugelt in mijne betrekkingen met den

evennaaste; de vrucht des Geloofs, die mij aanspoort om met eene onwrikbare zekerheid Gods woord te gelooven , de vrucht der Zedigheid, die mijn uitwendige regelt; de vruchten der Onthouding en Kuischhcid, die mijn lig-chaam in eene heiligheid behouden, welke uw heiligdom betamen, opdat ik, na mijn hart door uwe hulp op de aarde rein bewaard te hebben, door Jesus Christus verdiene volgens de woorden van het Evangelie, God in het verblijf der heerlijkheid te zien voor altoos. Amen,

Paus Sixtus V. heeft 300 dagen Afluten vergund aan lien, die deze Litanie lezen.

God Zoon, Verlosser dor wereld, ontferm u onzer. God , heilige Geest, ontferm n onzer.

Heilige Drievuldigheid, één God, ontferm u onzer. Jesus, Zoon van den levendon God, ontferm u onzer. Jesus, luister des Vaders, ontferm u onzer.

Jesus, Koning der heerlijkheid, ontferm u onzer. Jesus, Zon van regtvaardigheid, ontferm u onzer. Jesus, Zoon van de H. Maagd Maria, ontferm u onzer.

Wees ons genadig, Jesus, schenk ons vergeving. Wees ons genadig, Jesus, verhoor onze gebeden. Van alle zouden, verlos ons, Jesus!

Van de lagen des duivels, verlos ons, Jesus! Van den geest van oukuisehheid, verlos ons, Jesus! Van den eeuwigen dood, verlos ons, Jesus!

Heer Jesus Christus, dio gezegd hebt; Vraagt en gij zult verkrijgon; zoekt eu gij zult vinden; klopt en u zal open gedaan worden; verleen ons, bidden wij u de genade,'dat wij de genegenheid uwer gelieele goddelijke liefde verkrijgen, opdat wij u uit geheel ons hart beminnen, n met don mond en de daad belijden en nimmer ophouden u te loven.

O goede Jesus! o allormededoogendste Jesus! o liefderijkste Jesus! o Jesus, Zoon van de Maagd Maria, vol barmhartigheid en goedheid. O allergoedaardigste Jesus! ik smeek u, door dat dierbaar bloed, hetwelk gij voor de zondaars hebt willen vergieten, wil al mijne ongereglighoden uitwisschen; worp eenen medelijdenden blik op mij, ellendige en onwaardige, die

u ootraoedig om vergeving vau mijne zonden smeek gt; door uwen ho ligen NaamJesus te aanroepen. O Naam van Jesns, allerheiligste Naam! Naam van Jesus , verrukkende Naam! Naam van Jesus, vertroostende Naam! Immers wat wil Jesus anders zeggen, dan Zaligmaker? O Jesus ! wees mij, uit hoofde van uwen heiligen Naam, een Jesus, en maak mij zalig; duld niet dat ik verworpen worde, nadat gij uw bloed voor mii vergoten hebt. O goede Jesns! dat mijne ongcre^ti⁰¹-heid, mij, die door uwe almagt en goedheid geschapen ben, niet doe verloren gaan ; o zoete Jesus ! erken in mij wat van u is, en verdrijf al wat vreemd is: ontferm n mijner, terwijl do tijd der vergiffenis nog daar is, opdat gij mij niet schuldig verklaart, wanneer het tijd zal zijn mij te oordeelen. Welk nut zult gij van uw bloed hebben, zoo ik in hot eeuwige verderf nederdaal. Heer! de dooden zullen u niet loven, noch al diegenen, welke in de hel nederdalen. O allerbeminnelijkste Jesus! Jesus! Jesus! ontvang mij onder het getal uwer uitverkorenen, o Jesus! heil dergenen, die in u gelooven: o Jesnsl troost van hen, die hunne toevluH tot u nemen. O Jesus! zoon van de Maagd Maria , stort in mij uwe genade, uwe wijsheid, de kuisehheid en de ootmoedigheid, opdat ik u volmaakt moge beminnen, loven, dienen en in u roemen met al diegenen , welke uwen heiligen naam aanroepen. Amen.

bfl wjjzc Tim Litanie , die al de ^ehclmpn ran Jesns In het groote geheim ryner godd«l(jkc liefde rereenigt.

0 JesusI gij, die gedurende negen maanden in den schoot eener Maagd vernederd en vernietigd zijt geweest, ik bemin u uit geheel mijn hart; maak, 'dat ik uit liefdé tot u, de vernederingen en de vernietigingen beminne, waartoe gij u zeiven ter mijner üefde gebr'agt hebt.

in eenen verworpen stal liebt willen geboren worden , ik bemin u van ganscher harte, maak, dat ik mij, om u, volkomen van alles onthechte, om behoeftig, alleen aan u gehecht, te leven en to sterven.

O Jesus I die de smarten der besnijdenis hebt willenquot; onderstaan, den aanbiddelijken naamJesus, ten koste van uw bloed. hebt verdiend, ik bemin u uit geheel mijn hart; maak dat ik, naar uw voorbeeld, de heilige versterving van hart en geest beoefene, die mij gelijkvormig aan u maakt.

O Jesiis! Koning der koningen, Heer der heeren , die de hulde van de aardsche koningen hebt ontvangen , ik bemin u uit geheel mijn hart; vestig uw rijk in mij, het rijk van uw 'kruis, het rijk uwer genade, het rijk uwer liefde, en heersch voor altoos in mijn hart.

O Jesus I die gedurende dertig jaren een afgezonderd , verborgen, en als onbekend leven hebt geleid, ik bemin uquot; uit geheel mijn hart; maak , dat ik , naar uw voorbeeld, een leven leide, verborgen in uw hart, onbekend aan de menschen , van u alleen gekend, en dat al het overige mij niets zij.

O Jesus! die op het punt zijnde van de aarde te verlaten, het aanbiddelijke Sacrament uws altaars hebt ingesteld , om met ons tot de voltrekking der eeuwen te blijven , ik bemin u uit geheel mijn hart; maak dat ik mijne vreugde , mijnen troost, mijne genoegens vinde aan den voet uwer heilige altaren , en in het deelachtig worden aan het hoogwaardige Sacrament uwer liefde.

O Jesusl Heilige der Heiligen, vlekkeloos Lam, die, als zoenoffer voor onze zonden, u zeiven aan het kruis geslagtofferd en tot uwen laatsten druppel bloed vergoten hebt, om onze zielen te reinigen, ik bemin u uit geheel mijn hart'; maak, dat ik mijn leven doorhrenge aan den voet van uw kruis, terwijl ik zucht en bitter ween over mijne zonden, die uw bloed hebben doen vloeijen, en uwen dood veroorzaakt hebben; maak, dat ik de vrucht van uwen grooten arbeid voor mij niet nutteloos meer make.

O Jesusl hemelsche overwinnaar, die na drie dagen uit het graf zijt opgestaan, over den dood en al de mag-ten der hel zegepralende, ik bemin u uit geheel mijn hart; maak, dat ik door eene heilige bekeering voor de genade en voor de vurigheid verrijze, en ik voortaan een nieuw leven leide, volgens het voorbeeld, hetwelk gij mij daarvan

in uwe heerlijke Opstanding gegeven hebt, en dat ik niet vreeze waarlijk verrezen te schijnen voor de oogen van hen, die ik in de zonde heb doen vallen, of wier dwalingen ik heb nagevolgd.

O Jesus! die na uwen sterfelijken levensloop de aarde hebt verlaten, om ten hemel te varen, en u met uwen hemelschen Vader te vereenigen, ik bemin u uit geheel mijn hart; maak, dat ik op aarde niet meer leve, dan om den hemel te verdienen, en om eens de plaats te bekleeden, welke gij mij te midden uwer uitverkorenen zijt gaan bereiden

O Jesus! (üe op het einde der eeuwen als Opperregter van levenden en dooden moet komen , ik bemin u uit geheel mijn hart; maak , dat ik in den geduchten dag met uwe uitverkorenen aan uwe regter-zijde gesteld worde om u met hen voor altoos te gaan loven, zegenen en beminnen in den schoot uwer heerlijkheid, om aldaar steeds met u te heerschen.

O Jesus! mijn God, mijn Schepper, mijn Koning, mijn Zaligmaker en mijn Vader I ik aanbid en bemin u als den eenigen oorsprong van mijn leven , en wensch met en voor u te leven en te sterven. Achl hoe zeer smart het mij u niet altoos bemind te hebben, en waarom is het mij niet vergund op dit oogenblik, door de overmaat mijner droefheid en liefde tot u, te sterven ? Ik zal het u menigwerf gedurende mijn leven herhalen : ontferm u mijner; maar ik wensch vooral tot u , in het uur van mijnen dood , te kunnen zeggen : Jesus, icees mijn Jesus! erbarm u mijner ziel, welke gij door uw dierbaar bloed hebt vrijgekocht; ik stel die in uwe handen , gewaardig u, mijne laatste zuchten te zegenen, en mij in den schoot uwer barmhartigheid te ontvangen. Ik verlang niets meer in deze wereld dan u alleen te beminnen, om u volmaakt te beminnen in het andere leven Amen

ffluj moeten groote gevoelens -van eerbied , dank-ft baarheid, liefde en vertrouwen koesteren voor J de heilige Engelen, zoodanig als wij die aan

W hunne uitstekende zuiverheid en aan het levendige belang, hetwelk zij in onze zaligheid en ons geluk stellen , verschuldigd zijn. hunne uitstekende zuiverheid en aan het levendige belang, hetwelk zij in onze zaligheid en ons geluk stellen , verschuldigd zijn.

De godvrucht van de Engelen aan te roepen, wordt welliquot;t, maar al te zeer in onze dagen veronachtzaamd. Denken wij, dat zij de dienaars des Heerenen de mtdeelers zijner genade zijn. Indien men in de wereld alles verwerft van de vorsten , wanneer men de genegenheden van hunne bedienaars bezit, kunnen wij dan twijfelen , dat het voor ons van het hoogste belang is, van ons de genegenheid der gelukzalige Geesten te verwerven , daar zij gelast zijn onze gebeden voor den troon van onzen God aan te bieden.

Laat ons in het bij '.onder onzen Bescherm-Engel eeren , dien God voornamelijk gelast heeft over ons te waken Vergeten wij niet, dat wij in hem na God en Maria den besten aller beschermers en aller vrienden hebben ; en dat, in de inzigten van den Allerhoogste, de waarheid onzer natuur dusdanig is, dat deze Engel ons van onze geboorte af gegevenquot; is, om elke onzer schreden, tot den eindpaal van ons leven, te volgen: dat is het geloof van de heilige

Kerk gegrond op de woorden van Jesus Christus zeiven , bij Matlheus XVIII, 10. Wacht u wel van een dezer kleine), (kinderen) Ie verachten, (en van hun eene gele-genheif te zijn van zonde); want, ik zeg hel u, dal hunne Engelen in den hemel, gestadig het aanschijn van mijnen ^ader , die in den hemel is , aanschouwen.

Laat ons dan in onzer. Bescherm-Engel den onvernaij-delijken -joggetuige zien van onze werken , en vreezen wij hem vrijwillig door onze misdrijven te bedroeven. Smeeken wij zijne hulp af in do bekoring even als in de gevaren; laat ons hem raadplegen, buigzaam zijn voor zijne heilzame inspraken , en laat ons , door onze deugden, zijne edelmoedige bezorgdheid waardig worden

Hemolscheu Vader, waarlijk God, ontferm u onzer. Zoon , Yerlosser der wereld , waarachtige üod ,

Heilige Geest, waaraohtigo God , ontferm n onzer. Heilige Drievuldigheid, één God , ontform u onzer. Heilige Maria, Koningin dor Engelen, bid voor ons. Heilige Miehaël, bid voor ons.

heilig, heilig, heilig, God der Heirkraciiten! Gij, die do duisternissen verdrijft en ons vorstand verlicht,

Gij, die Josus'in de woestijn gediend hebt, Gij, die Lazarus in don schoot van Abraham

vlekken gezuiverd, in den hemel geleidt, Gij, die door Gods kracht wonderen uitwerkt, ST Gij, die door God gezonden wordt ten dienste van S? degenen, die de erfenis der zaligheid zullen lt; bekomen. o

Gij,die dikwijls vijandelijkelcgers verstrooid hebt, ' Gij, die Gods dienaren dikwijls uit kerkers en

Dat gij ons wilt besturen cu beschermen, g' Dat gij onzen H. Vader, den Paus, en alle ker- ^pkelijke ordea wilt beschermen fin bewaren, ■i⁵Dat gij den vrede en de eendragt tusschen de ^ christen vorsten en priesters wilt behouden, 2-Dat gij u wilt gewaardigen de vruchten der aarde § te geven en te bewaren. o

O God! die op eeue wonderbare wijze dc dienst der Engelen en dor menseheu regelt, verleen ons genadig, dat ons leven op aarde beschermd worde door degenen, die in den hemel altoos voor u staan om u te dienen. Door Jesus Christus , onzen Heer. Amen.

O Jesus! luister en kracht des Vaders, o leven onzer harten ! wij vervoegen ons met d.e hemolsche Geesten , en zingen uwen lof om het zeerst.

De heilige, hemelsclie legerscharen van duizende gelukzalige Geesten strijden voor u ; de Aarts-Engel , de heilige Michael, overwinnaar der wedor-spannige engelen, ontvouwt den standaard dos kruises, teeken onzer zaligheid.

Hij stort den draak in den afgrond, on verplettert van het hoogste des hemels het opperhoofd der wedcrspannelingen, dat zijne schaamte in het diepste der hel gaat verbergen.

Volgen wij altijd don Prins der Engelen, die den hoogmoed dos duivels ton gronde heeft gestort, teu einde, met den H. Michaël op den troon van het Lam do kroon der heerlijkheid te plukken.

Glorie zij don Vader, den Zoon en don heiligen Goest, en dat zij, zoodanig als zij is geweest, steeds in alle eeuwen dor eeuwen, wezo. Amon.

Voorzang. Prins des homels, Michaël roemvolle Aarts-Engel , weos onzer steeds gedachtig, en bid ten allen tijdo don Zoon Gods voor ous.

k. Ik zal mij voor het heiligdom uwer Majesteit ter aarde werpen en uwen Naam verheerlijken.

O God! die de bedieningen der Engelen on der mensehen op eene wonderbare wijze beschikt, vergun ons door uwe goedheid, dat zij, die gestadig uwen troon omringen, om aan uwe be velen te gehoorzamen, de ijverige beschermers mogen zijn van ons leven en van onze zaligheid, dooronzen lieer Josus Christus. A.

Er is volle allaat vergund, eens in rie maand, voor hen, die dagelijks gedurende eone maand dezen lofzang, met den voorzang, het vers en het gebed gelezen hebbende, ter eere van den H. Michaél , om zijne bescherming in te roepen in den strijd der hartstogten, en vooral in het uur des doods , op dien dag zullen gebiecht en gecommuniceerd hebben en tot de gewone bedoeling van den Paus zullen bidden. Ook verdient men daarenboven eenea allaat van 200 dagen, eens daags , wanneer men deze gebeden leest.

God, hemelsche Vader, ontferm n onzer. God Zoon, Verlosser der wereld, ontferm u onzer. God , heilige Geest, ontferm u onzer.

Heilige Drievuldigheid, één God, ontferm u onzer. Heilige Maria, Koningin der Engelen , bid voor ons. Engel des hemels, die mijn bewaarder zijt,

Engel des hemels, die mij op uwe handen draagt. Engel des hemels, die mijne schreden rigt in

Engel des hemels, die mij steeds ijverig verdedigt. Engel dos hemels, die mij met wijsheid geleidt. Engel des hemels, die mij tegen de gevaren beveiligt,

v. Bid voor ons, heilige Besoherm-Eugol. r. Opdat wij dor belofteu van Jesns Christus waardig worden.

Almogende en eeuwige God, die, door oen uitwerksel uwer onuitsprekelijke goedheid aan alle geloovi-gen van hunne geboorte af eenen Engel hebt gegeven, om de besohorming van hunne ziol ou van hun lig-chaam te ziju, maak, dat ik hem, dien gij mij in uwo barmhartigheid bestemd hebt, zooveel eerbied en liefde toedrage, dat ik, door do gaven uwer genade en door zijnen bijstand geholpen, waardig worde van u met hem en de andere gelukzalige Geesten, in het hemelsche Vaderland, in don glans uwer heerlijkheid te gaan aanschouwen. Amon.

O heilige Engel, dien God door een uitwerksel zijner goedheid voor mij, met de zorg van mijn geleide belast heeft; gij, die mij van het eerste oogenblik mijns levens nimmer verlaten hebt, die u dag en nacht aan mijne zijde bevindt om mij bij te staan, om mij van het kwaad af te wenden, en tot het goed op te wekken, ik dank u ootmoe dig voor alles wat gij tot hiertoe voor mij gedaan hebt en smeek u, o liefderijke beschermer! van te volharden in mij met uwe liefdevolle zorgen te vereeren. Wees mijne hulp in mijne behoefte, mijn troost in mijne smarten, mijne steun in mijne moedeloosheid; verdedig mij togen de vijanden mijner zaligheid; verwijder mij van alle genegenheden der zonden; verwerf mij do genade van buigzaam te zijn voor uwe inspraken, en getrouw in die te volgen, maar vooral bescherm mij in het uur van mijnen dood, en verlaat mij niet voor dat gij mij in het verblijf dor eeuwige rust hebt geleid. Amen.

Kostbare gedachtenis van het lijden des Heeren, Geschenk, dat alle volheid te boven gaat, Voortreffelijk blijk der liefde van onzen God, Overvloedige bron van Gods milddadigheid, Verhevenst en eerbiedwaardigst geheim, Troostvol onderpand onzer onsterfelijkheid , Sacrament, vreeselijk voor de hel, dat onze

Spijs des levens , door het leven zelf aangeboden, Verhevene maaltijd, waarbij do Engelen tegenwoordig zijn en dienen,

Van het ongeluk van uw ligchaam en bloed onwaardig te ontvangen, verlos ons, Heer!

Van de begeerlijkheid des vloesclies, verlos ons Heer! Van de begeerlijkheid der oogon,

Van allo genegenheid van u te boleodigen, lt; ()in de groote begeerte, welke gij gehad hebt van E-dit Paaschlam met uwe leerlingen te eten , quot; Om den diepen ootmoed, waarmedo gij de voe- g tea uwer leerlingen gewasschen hebt, jquot;

Om de vijf smarten dor wonden , welke gij uit liefde tot ons in uw allerheiligst ligchaarn ontvangen hebt,

Dat het u believe het geloof, den eerbied eu do liefde voor dit wonderbare Sacrament in ons te bewaren en te vermeerderen, quot;quot;quot;

])at het u believe ons door eene nederige, op- g; regte belijdenis onzer zouden tot het dikwijls ^ nuttigen van deze heilige spijs te bereiden, ^ Dat het u believe ons van alle ketterij, ongetrouw- amp; beid en verblinding des harten te bewaren, lt; Dat het ubclieveonsdcvruelitentodoeninzamelen S, welke dit Sacrament voortbrengt, in wel bereide o harten, dat in zich do heiligheid zelve bevat, -■ Dat het n eindelijk believe ons door do kraeht g van deze hemelsche Teerspijs, te ondersteunen en te versterken bij het naderen van den dood, Dat het u believe don overledeuon de eeuwige

v. Gij hebt hun hot hemolsohe brood gegeven , r. Dat alle gonoegen in zich bevat.

C) God! die ons onder dit wonderbare Sacrament de gedachtenis van uw lijden hebt nagelaten, wij bidden u, geef ons, dat wij do heilige geheimen van uw lig-chaam on bloed zoo eerbiedig vereeren, dat wij de vruchten uwer verlossing gedurig in ons mogen gevoelen; die met don Vader en don heiligen Geest looft en heerscht in alle eeuwigheid. Amen.

Goddelijke Zaligmaker, die ons uw ligchaam en dierbaar hloed in het allerheiligste Sacrament des Altaars wel hebt willen nalaten ; ik aanbid u in hetzelve met den diepsten eerbied; ik dank u ootmoedig voor de genade, die gij ons in hetzelve bewijst, en dewijl gij daarin de bron zijt van alle zegeningen, smeek ik u, die heden uit te storten over mij en over allen, voor welke ik verpligt ben te bidden. Maar , o goede Jesus! opdat niets den loop uwer grootheden weder-houde, verwijder uit mijn hart al wat u mishaagt; schenk vergeving aan mijn leedwezen; reinig mijn hart, heilig mijne ziel; verleen mij, Heer! uwen zegen, gelijk aan dien, welke gij aan uwe leerlingen gaaft, toen gij hen verliet, om ten hemel op te klimmen , verleen mij uwen zegen, die mij veramiere, die mij heilige, mij volmaakt met u vereenige, mij met uwen geest vervulle, en mij van in dit leven het zekere onderpand zij der zegening, welke gij uwen uitverkorenen bereidt. Ik vraag u die oot-moedia; in den naam uwer eindelooze verdiensten, Amen.

Het is uit geheel de uitgestrektheid mijner ziel, dat ik u o Opperheer van het heelal, in het heilig Sacrament des

Altaars aanbid 1 Het is, o beminnelijke Zaligmaker! ja duizendwerf beminnelijker, dan ik het kan zeggen, het is met al de vurigheid van mijn hart dat ik u bsmin. Uit pligt wijd ik u, even als aan mijnen God, mijn geheel bestaan toe, en uit genegenheid geef ik u, heilig ik u toe, al wat ik ben, als aan den teederslen, edelmoedigsten en getrouwsten vriend, die immer bestond. Kom dan, reem, smeek ik u , bezit van mijne ziel, van al mijne ligchaamsvermogens en van al mijne zintuigen, heersch volkomen in dezelve en heersch er altoos': maak, dat ik, gelijk de Apostel, moge zeggen: Ik leef nu niet, maar Jesus Christus leeft in mij.

Maar, als ik alzoo volmaakt aan uwe dienst zou zijn toegewijd, helaas! wat is één ligchaam en wat is eene ziel, om de liefde te erkennen, welke gij ons in het aanbiddelijke Sacrament des Altaars bewijst! Waarom heb ik, o mijn Zaligmaker ! niet zooveel harten, als er druppelen water in de zee zijn, om u te beminnen; helaas! het zou er nog ver van af zijn, dat ik u zoo zeer zou beminnen als gij het waardig zijt, en zoo veel ik het wensch.

Maar hetgeen mij, in de onmagt, waarin ik mij bevind, en in het verlangen dat mij praamt, vertroosting verschaft, is, dat ik mij vereenigd zie met zoo vele personen , van welke ééne, ten minste, hetzij bij dag, hetzij bij nacht, op alle uren, op alle stonden, u onze hulde bewijst. Beschouw, Heer! den eerbied en de aanbidding, welke zij u toestieren alsof ik zelf u die bewees, en verleen ons de genade, dat wij, na u in deze wereld beurtelings aangebeden te hebben , eens allen gezamentlijk u mogen aanbidden, zegenen en loven in alle eeuwigheid, in den Hemel. Amen.

Ik aanbid u, o mijn Zaligmaker! in het hoogwaardige Sacrament, dat den luister uwer goddelijke Majesteit voor mijne oogen verbergt. O gij, die de harten en nieren doorgrondt, hoe vele vlekken ontwaart gij in mijne ziel I Helaas! ik beken dat ik gezondigd heb, dat ik een ondankbare ben! . . . Maar, o mijn Jesus! in den naam van uw lijden, van uwen kruisdood, van uwe heerlijke opstanding, gewaardig u mij barmhartig te zijn, en mij niet God , uwen Vader, te verzoenen !. ..

Goede herder die zoo veel vermoeijenissen ondergaan hebt, om mijnen wederstand te overwinnen, en mij van mijne dwalingen te doen wederkeeren, beperk uwe weldaden niet bij de genade van mijne zonden in uw bloed uit te wisschen; gewaardig u mij onder het getal dier bevoorregte schapen aan te nemen, aan welke gij de gunst bewijst van hen het licht te schenken om uwe goddelijke lessen te begrijpen en uwe heilige voorbeelden na te volgen: dat ik voortaan niet ophoude, u zoo veel vreugde door mijne buigzaamheid te veroorzaken, als ik u droefheid door mijne ondankbaarheid heb aangedaan !

Allerheiligste Drievuldigheid, wees verheerlijkt door de goddelijke Offerande van Jesus Christus, die in dezen stond op de eene of de andere plaats der aarde wordt opgedragen , het is door het verheven slagtoffer des AM aars, Heerl dat gij behagen schept in onze aanbiddingen en onze dankbaarheid te ontvangen ; het is uit aanmerking zijner ein-delooze verdiensten, dat uwe goedheid, getroffen door ons leedwezen en goede voornemens, ons vergeving van het verledene schenkt, en ons met genade voor het tegenwoordige en toekomende vervult. God Vader, bekeer, voor de verheerlijking van uwen naam, de ongeloovigen , de ketters en de zondaars , voornamelijk diegenen, in welke ik volgens mijnen pligt belang moet stellen.. . God Zoon , ontvang om de verheerlijking van uwen naam, het herstel van eer, dat ik u op dit oogenblik doe, voor al den smaad , de oneerbiedigheden, de vergetelheid, opzigtens u, in het aanbiddelijke Sacrament uwer liefde, en waaraan ik mij zeiven, helaas! zoo menigwerf heb pligtig gemaakt!... God heilige Geest, om de verheerlijking van uwen naam, schenk mij uw licht en uwe gaven , verleen die aan hen , voor welke ik verpligt ben te bidden : maak , dat ik , bijgestaan door uwe genade, mij onverwijld van dusdanige fout... betere, en ik voortgang doe in de deugd,..

Laat toe. o mijn Zaligmaker I dat ik mijne offerande met de uwe vereenige, ondersteun mijne zwakheid, opdat ik u met ootmoed volge , mijn kruis drage, mij aan hetzelve hechte en daaraan met u sterve.. Ik vernieuw van ganscher harte de belofte van mijn doopsel, ik verzaak aan don duivel en aan zijne werken, aan de wereld en aan hare ijdelheden ; ik hecht mij aan u, mijnen Heer Jesus Christus, om u in alles te loven , om uwe deugden na te volgen on mijn

gedrag naar de voorschriften uwer heilige Kerk te regelen. (Ik vernieuw mijne belofte van... enz.) O hart van mijnen goddelijken Verlosser! ik heilig u mij zeiven toe, al mijne vermogens, al wat ik bezit; neem mijne nederige offerande aan; ik bied ze u aan, door de 'landen van de gezegende Maagd, uit welke gij hebt willen geboren worden, om de wereld te verlossen, en die uwe teederheid mij tot beschermster en Moeder heeft gegeven. Ach , duld niet, dat ik voor haar voortaan nog een ondankbaar kind zij 1 Maak, dat ik haar geheel mijn leven eere , door alles in het werk te stellen om uwen heiligen wil te volbrengen, en door eene bestendige godvrucht bij uitstekendheid een ware dienaar uwer dienstmaagd te wezen.

Kom, mijn Jesus! kom zelf het vaste voornemen zegenen, hetwelk ik gemaakt heb van niets dan u te beminnen y kom mijne wenschen vervullen, kom in mijne ziel!.,. Kom , dat ik mij werpe in die geheiligde schuilplaats, welke uwe aanbiddelijke wonden mij, tegen de verleidingen der eeuw aanbieden. Kom eene wacht aan mijn hart, aan mijne oogen, aan mijnen mond stellen, op Jat alles in mij door uw leven bezield zij voor de eeuwigheid. Amen.

toot «len sraaail, waaraan Hij In hot allerheiligste Sacrament «los Altaars Is blou'gestulil.

O beminnelijke Jesus I wanneer ik aan al de wijzen denk op welke gij in dit Sacrament uwer liefde onteerd wordt, o , welk bedroevend vertoog biedt zich dan aan mijnen geest niet aanl Hoe vele ongeloovigen kennen u zelfs niet; hoe vele ketters braken godslasteringen tegen u uit, hoe vele losbandigen maken van dit geheim een . voorwerp van spotternij; hoe vele goddeloozen hebben uw heilig ligchaam ontheiligd, door hetzelve to verachten; hoe vele zondaars hernieuwen den aanslag van Judas, en brengen u door hunne onwaardige communie. den dood toe, terwijl gij wenschtet hun een geheel goddelijk leven mede te deelen, hoe vele ondankbare en onverschillige Christenen verzuimen tot u te naderen 1

Achl mijn goede, mijn teedere moester , hoe zeer verlang ik u eene dusdanige herstelling aan te bieden, die in staat mogte zijn om zoo veel smaad te evenaren, zelfs te over-

treffen 1 Maar helaas! wie ben ik zelf in uwe oogen, om u eenig herstel aan te bieden, dat u aangenaam is? Helaasl mijn geweten beschuldigt mij; ik zelf heb u maar al te dikwijls, al te lang bedroefd, door zoo vele verstrooijingen in uwe heilige tempels, door zoo vele onverschilligheid, zoo veel laauwheid in het beantwoorden aan de zielroerende uitnoodigingen uwer liefde ; helaas! misschien zelfs met mij aan uwe heilige Tafel te vertoonen, om u door eenen trou-weloozen kus te verraden, om u in mijn hart onder de voeten uwer doodelijke vijanden, den duivel en de zonden te stellen! O gij, Vader vol barmhartigheid! gij, wien de misdaad beleedigt, maar wien ook het leedwezen bevredigt, laat u bewegen door de diepe droefheid, welke ik thans over al mijne verledene beleedigingen gevoel, en na mij vergeving geschor.ken en mij op nieuw in uwe oogen gereinigd te hebben, duld, dat ik mij vereenige met zoovele heilige zielen, die u dagelijks komen bidden voor hen, die niet bidden, en u hunne vurigheid en liefde komen aanbidden voor degenen, die u niet beminnen , u, o God ! die nogtans zoo beminnenswaardig en zoo mild in weldaden zijt.

Ach, Heer, teedere Jesus 1 indien gij uw vermaak schept in te verblijven onder de mer.schen. zal ik voortaan mijn paradijs maken op de aarde, in u te aanbidden en te beminnen in het allerheiligste Sacrament des Altaars; ik zal u daarin, geholpen door het licht des geloofs, beschouwen, mijn?zoetste vermaak zal wezen van aldaar met u te spreken, van aldaar met mijnen eerbied, de opregtste blijken van mijn leedwezen te betuigen en duizende dankzeggingen aan te bieden , voor uwe onuitsprekelijke barmhartigheid jegens alle zondaars: ik zal aldaar uwe eindelooze volmaaktheden overwegen; mij de verhevene deugden , welke gij daarin oefent tot voorbeeld voorstellen, en terwijl de Engelen in den Hemel, u gestadig toezingen: Heilig . heilig, heilig, is de God van Israël, zal ik alom deze liefderijke woorden doen weergalmen: Geloofd zij altoos Jesus in het allerheiligste Sacrament des Altaars.

Goddelijke Jesus, beminnelijke Zaligmaker! vergun mij de genade; van die woorden met al het gelooi', al den eerbied, al de liefde, al de godvruchtigheid uwer getrouwe dienaars, al het berouw der heilige boetelingen uit te spreken , gedurende mijn leven en voornamelijk in het uur des doods. Amen.

Jesus, Vleeschgeworden Woord, en vernietigd in uwe Menschwording, ontferm u onzer.

niets hadt om uw hoofd te doen rusten, Jesus, die in de woestijn veeitig dagen on veertig

.Tesus, gelasterd in uwe wonderwerken en be-sehuldigd van door de kracht van Beelzebub, prins der duivelen, do duivelen uit te jagen, Jesus, koning der heerlijkheid, die in Jerusalem uwe intrede deedt, om aldaar het werk onzer verlossing te voltrekken,

Jesus, voor uwen Vader ter aarde nedergeworpen in den hof dor Olijven, en mot de misdaden der geheele wereld beladen,

Jesus, van droefheid overstelpt, in doodsangst gcbragt en in eene zee van smarten verzonken, Jesus, uit al uwe ligehaamsdeelen een bloedig

Jesus, door eecen trouweloozen apostel verraden, en voor oenen geringen prijs als con verworpen slaaf verkocht,

gekneveld, voor Annas cn Caïphas gesleept, Jesus, beschimpt en bespot, en op de wang geslagen,

dwaas met een spotkleed omhangen zijt, Jesus, wreedelijk gegceseld, door zweepslagen

verscheurd en in uw bloed zwemmende, Jesus met doornon gekroond, met eenen scharlaken mantel omhangen, en aan het volk voorgesteld, Jesus met don boosdoener Barabbas gelijkgesteld,

Jesus, door Pilatus lafhartig veroordêeld, en aan de woede uwer vijanden overgelaten.

Josus, door smarten uitgeput, en, met uw zwaar kruis beladen, naar deu Calvarie-berg gaande, Jesus, uitgestrekt en genageld op een eerloos hout,

Dat wij, u steeds onderdooogoneuiuhet hart heb- c bende, uwe voetstappen trachten na te volgen, a Dat wij onzen roem slechts stollen in de kruisen, S die ons met u vereenigen ,

J)at wij, o Josus, door uwen dood in ons to dragen, en uit te drukken, ons vleesch met zijne ondeug- ^ den en kwade begeerten kruisigen, gj

Dat wij, ua deelgenoot geweest te zijn van uwe smarten en opoffering, ook eens deel mogen g hebben in uwe onuitsprekelijke vertroostingen, • Lam Gods, dat do zouden dor wereld wegneemt,

Lam Gods, dat de zonden der wereld wegneemt, ontferm n onzer, J esus '• , , , ,

e. Voeg ons in ruime mate en krachtdadig do verdiensten van uw lijden en van uwen dood toe.

O zoete Jesus! die ter onzer liefde, geleefd, geleden en don geest hebt gegeven, verleen ons de genade van met u, gelijk gij, on voor u te lijden; opdat wij in uwe liefde levende, lijdende eu stervende, eeuwig met ii en door n mogen gelukkig zijn.

0 allerdierbaarst bloed! bron des eeuwigen levens, prijs en losgeld van het heelal, geheiligd bad, heilige drank onzer zielen, gij, die gestadig do zaak van den mensch voor den troon der opperste barmhartigheid bepleit en verdedigt, ik aanbid u met diepe ootmoedigheid, ik zou, zoo^het mogelijk ware, den smaad en de beleed:gingen, welke u onophoudelijk de schepselen en vooral degenen, die u durven lasteren, aandoen, willen vergoeden. Wie zou in staat zijn. dit bloed van eene eindelooze waarde niet te zegenen, niet van liefde te ontvlammen voor Jesus, die het vergoten heeft? Wat zou

ik zijn, zoo ilc door dit goddelijk bloed, dat de liefde tot den laatsten druppel uit de aderen mijns Verlossers heeft doen vloeijen, niet ware vrijgekocht ? O eindelooze liefde, die ons dezen heilzamen balsem gegeven hebt I o onwaardeerbare balsem, die uit de bron eener eindelooze liefde voortvloeit! ik smeek u, maak, dat alle harten en tongen u loven, zegenen en danken, nu, altoos en in eeuwigheid. Amen. v. Heer, gij hebt ons door uw bloed vrijgekocht, n. En gij hebt ons koningen gemaakt.

Eeuwige en almogende God, die uwen eenigen Zoon als Zaligmaker der werell gesteld hebt, en door zijn bloed bevredigd zijt geweest Wij smeeken u, dat wij den prijs onzer verlossing zoodanig mogen eerea, en zoo wel door deszelfs kracht tegen de rampen van het tegenwoordige leven mogen beveiligd worden , dat wij ons ovfcr zijne vruchten verheugen in den hemel; door denzelfden Jesus Chiistus, die leeft en heerscht in de eeuwen der eeuwen. Amen

^^ET voorwerp dezer godsvrucht is het hart van den (^Göd-menseh, van liefde voor ons blakende, dat is ^j^^te zeggen, het voorwerp blijkbaar het edelste, het grootste, het heiligste en tevens het zoetste, het minnendste en beminnenswaardigste . dat kan bestaan.

Jesm Christus heeft ons volmaakt bemind , en is geleverd geweest, om ons vrij te koopen; maar dewijl het hart in het menschelijk ligchaam als de zetel van al zijne neigingen beschouwd wordt, zoo is onze aandacht bijzonder gevestigd op het hart van oiizen Heer, ten einde de gevoelens onzer dankbaarheid op te wekken, en ons tot de liefde van Jesus. door de overdenking zijner teederheid voor ons, aan te sporen.

De God-mensch heeft ons uit geheel zijn hart bemind; laat ons zijne liefde met wederliefde vergelden, door aan dit aanbiddelijk hart hulde te bewijzen, door, zoo veel het aan hrooze schepselen mogelijk is. de beleedigingen te herstellen, die aan een hart zijn aangedaan, dat ons van de teederste liefde, die immer bestaat, blijken heeft gegeven

En werkelijk het voornaamste doel, hetwelk de Kerk n in deze godvruchtigheid voorstelt, is den smaad te herstellen, het Hart van Jesus, gedurende zijn sterfelijk leven, aangedaan, en die nog voortduurt tegen het aanbiddelijke Sacrament des Altaars, waarin het Hart van Jesus, hoe brandend het ook zij van liefde tot de menschen, echter van den kant van het grootste gedeelte niet dan de snoodste ondankbaarheid onServindt.

Vereer dan het Hart van onzen goeden Meester, neem deel in de Broederschap, die aan hetzelve is toegewijd, verdubbel uwen ijver op deszelfs feestdag en op den eersten vrijdag van elke maand , welken onzen Heer bestemd heeft, als eenen dag, op welken Hij verlangde, dat men zijn heilig Hart hulde zou bewijzen door tot de H. Communie te naderen , om de Hem aangedane oneer te herstellen door

»Ik geloof, zegt Hij tot de Eerwaarde Zuster Margaretha »Maria⁰Alacoque, dat naijn hart zich zal uitbreiden, om den «invloed zijner goddelijke liefde in overvloed over diegenen „uit te storten , die deze eer aan hetzelve zullen bewijzen.

»0 hoe zoet is het te sterven, riep deze Heilige uit, na ueene bestendige godsvrucht gehad te hebben tot Hem, die «mij moet oordeelen.

Er zijn geene andere formaliteiten noch gebeden aan de medeleden van de broederschap van het heilige Hart van Jesus voorgeschreven om regt te hebben van deelachtig te zijn aan de aflaten, die daaraan vergund zijn, dan dat zij ingeschreven zijn in de registers der Broederschap, door eenen daartoe gemagtigden priester, en dagelijks een Ome Vader, een Wees gegroet en eene geloofsbelijdenis bidden met de volgende verzuchting:

Heilig hart van Jesus, geef mij voor erfdeel, u steeds meer en meer te beminnen.

Ziehier de voornaamste volle aflaten, waarmede de Broederschap van het heilige Hart, te Rome opgerigt n de Kerk van de H Maria-de-Pin en al de anderen, die ook

deel van dezelve ^uitmaken, verrijkt zijn op de gewone voorwaarden van te biechten, te communiceren en tot de bedoeling van Z. H. te bidden. 1⁾. Op den dag dat men in de Broederschap aangenomen wordt. 2°. Op den dag, waarop men het feest van het heilige Hart viert, dat is, des vrijdags na het octaaf van het allerheiligste Sacrament, of op den zondag, op welken dezen feestdag, met vergunning van den Paus, is overgebragt. 3°. Op den eersten vrijdag of zondag van elke maand. 4°. Op eenen dag in de maand, naar verkiezing der broeders, 5°. In het uur des doods, op voorwaarde van inwendig den heiligen naam Jesus aan te roepen, zoo men het niet met den mond kan doen. 6°. Op Kersdag, Witten-Donderdag, Paschen en Hemelvaartsdag. 7°. Op de feestdagen van de Ontvangenis, de Geboorte, de Boodschap, de Zuivering (Purificatie) en de Hemelvaart van de heilige Maagd, op Allerheiligen, Allerzielen, op de feestdagen van de heilige apostelen Petrus en Paulus, van den H. Josef, van den H. Joannes Evangelist. 8^U. De zes vrijdagen of zondagen, die het feest van het heilige Hait onmiddelijk voorafgaan.

God Zoon, Verlosser dor wereld, ontferm u onzer. God, heilige Geest, ontferm u onzer.

Heilige Drievuldigheid, één God, ontferm u onzer. Hart van Jesus, zelfstandig vereenigd met liet Woord, ontferm u onzer.

Hart vau Josus, tompei dor H. Uriovuldigheid, Hart van Josus, bron van wijsheid,

Hart van Josus, onze vrede en onze verzoening, Hart van Josus, voorbeeld aller deugden.

Hart vau Josus, verzoening voor onze zonden, Hart van Josus, om ons mot bitterheid vervuld. Hart van Josus, in den hof der Olijven, bedroefd

Hart van Josus, aan hot kruis uitgeput van bloed, Hart van Jesus, van droefheid verbrijzeld om onze zonden.

Hart van Josus, nu nog door do menschen beloe-digd en versmaad in liet allerheiligste Sacrament uwer liefde.

TT a vt van Josus, volharding dor icgtvaardigen. Hart van J osus, zaliglmid van hen, die in u hopen, Hart van Josus, hoop der stervenden.

Hart van Josus, genoegen van alle Heiligen, Hart van Josus, onze hulp in de groote rampen ,

Jesus Christus, hoor ons. Jesus Christus, verhoor ons. v. Josus, zachtmoedig eu ootmoedig van harte. R. Maak ons hart gelijkvormig aan hot uwe.

Heer Jesus! die, door eone nieuwe weldaad, u gewaardigd hebt aan uwe Kerk de onuitsprekelijke rijkdommen van uw hart te opouen, maak dat wij aan dit aanbiddelijk Hart liefde voor liefde kunnen wedergeven, en door waardige hulde den smaad herstellen , waarmede do ondankbaarheid der menschen hetzelve vervalt.

Almogende en eeuwige God, sla uwe oogen op het hart van uwen allerdierbaarsteu Zoon; beschouw die voldoening; welke Hij u vooralle zondaars aanbiedt, aanhoor de lofbetuigingen, die Hij u voor hen toebrengt; vergeef ons, door zijne hulde bevredigd, onze zonden, en wees ons barmhartig in deu naam van dienzelfden Jesus Christus, uwen Zoon, die. God zijnde, met u leeft en heerscht, in. de eenheid van den heiligen Geest, in alle eeuwen der eeuwen. Amen.

Aanbiddelijk Hart vanmijnengoddelijkenVerlosser om do eindeloozc liefde, welke gij den monsehen hebt toegedragen; om het dierbare bloed, dat gij voor onze zaligheid hebt willen vergieten; om uwe barmhartigheden , wijd ik n heden toe al wat ik bon , al wat ik bezit, mijn ligchaam, mijne ziel, mijne gedachten, mijne verlangens, mijne woorden, mijne werken, mijn lijden, maar nog meer bijzonder heilig ik u mijn hart ^oe mot al zijne genegenheden. Neem mijne offerande aan, o goddelijk Hart van Jesus! en reinig mij, ontsteek mij met het heilige vuur uwer liefde. Amen.

O aanbiddelijk Hart van mijnen God en /jaligmaker! doordrongen van oeno diepe droefheid, op het zien van don smaad, welke u is aangedaan en nog dagelijks in het eerbiedwaardig Sacrament dos Altaars aangedaan wordt, worp ik mij aan uwo voeten neder, om u daarvoor oeno oerboete to doen. Waarom kan ik door mijne hulde, door mijne eerbiedbewijzingen uwe be-loodigde oer niet horstellen? Waarom kan ik dit niet teu koste van mijn leven? Herinner u dan, o Jesns! uwo barmhartigheden, en verguu mij do vorgilfeuis , wolko ik u vraag voor zoo vele goddeloozen , voor zoo vele kotters, zoo vele lafhartige christenen, dio u ontooren, en bijzonder voor mij zelven, die u zoo memgworf boloodigd heb. Vergeef mij mijne ondankbaarheid, en wees gedachtig, dat uw goddelijk Hart, het gewigt mijner zonden torschonde, daarover tot den dood bedroefd is geweest. Laat niet toe, dat uwe smarten en uw bloed vruchteloos voor mij zijn, vernietig mijn misdadig hart, en geef mij een hart volgens het uwe, een nederig en rouwig hart, een hart rein en vol afschuw voor do zonden, oou hart, dat niet meer zij dan een slagtoffer, uwer verheerlijking toegewijd, eu ontstoken door liet heilige vuur uwer liefde. quot;Vanmij-nen kant, beloof ik u, o mijn lieve Jesus! van mij voortaan te zullen bevlijtigen, om door mijne zedigheid in Gods tompol, door mijne aanhoudendheid in u te bezoeken in hot allerheiligste Sacrament dos Altaars, door mijne vurigheid om u in de heilige Communie te ontvangen, zooveel het mij mogelijk is, do oneerbiedigheden, de ontheiligingen en de hoiligschendingcn te herstellen, welke ik in de. bitterheid mijns harte beween. Amen.

Hart van Jcsus! dat dag eia nacht in ons midden blijft, dat roept, wacht en ontvangt allen, die ukomen bezoeken, ik aanbid u en beken voor u mijne ellende eu mijn niet. Ik bedank u voor al de genade, welke gij mij hebt vergund, voornamelijk van mij uit het slavenjukdes duivels verlost te hebben, van in mij te hebben doen herleven den schoenen naam van kind Gods welken ik door do zonde verloren had; van mij Maria tot voorspreekster gegeven to hebben; van mij ingegeven te hebben mij in uwe tegenwoordigheid te stellen; ik bedank u, zoo voel het in mijn vermogen is, dat gij voor mij open blijft ; ik wil den smaad herstellen, dien ik het ongeluk heb gehad, a door mijne koelheid en onverschilligheid in uwe dienst, aan te doon; ik zou wenschen u te kunnen eeron, zoo als gij verdient geëerd te worden op alle plaatsen der aardo, waar gij hot minste geëerd, het meest verlaten zijt.

Hoe liefelijk zijn uwetabernakolen. Hart van J osus mijne ziol kwijnt en wordt verteerd door hot verlangen om eeuwig met u te wonen. Mijn hart ou mijn vleesch zijn van vreugde opgesprongen voor uw aanschijn; mij dunkt, dat gij mij uitnoodigt. om biju te komen rusten. Ach! ik gevoel hoe zeer ik dit noodig heb; ik gevoel mij onderdrukt, kwijnende, dorstig naar de wateren der genade, gelijk het vermoeide hort hijgend, dorstig is naar eeiie frissehe waterbron. Waar zal ik, o Hart van mijneu Jesus! de mij zoo noodige zielrust vinden, tenzij aan den voet uwer altaren ? Gelukkig, ja duizendwerf gelukkig zij, die in uwen tempel wonen. Aldaar viaden zij de aangenaamste schuilplaats. Gij 3C 18.

vervult aldaar hunne zielen met eene goddelijke zalving... Ik voel in mijn hart een brandend verlangen ontstaan om u te beminnen, en om de heilige verrukkingen te gevoelen van dat levendige Geloof, waarmede uwe Heiligen bij hot naderen tot uw Heiligdom bevargen worden. Ik geloof, o Jesas, dat gij waarlijk hier aanwezig zijt, maar wie zou do wonderen kunnen uitspreken, welke gij er uitwerkt? Het is hier liet kort begrip van al uwe geheimen ; het is een wonderwerk uwer liefde tot ons, dat u op dit altaar gesteld heeft. O eindelooze liefde! kom dan mijn hart ontsteken , verander mijno zwakheid in sterkte , mijne kwijning in eenen bestendigen en edelmocdigen ij ver. Dat ik mij onophoudelijk slagtoffere om n te behagen, om u mijue erkenteuis en liefde te bewijzen. Hoe vele dankbetuigingen ben ik u uiet verschuldigd, goddelijk Hart vauJesus! ieder mijne: dagen is door nieuwe weldaden gokensehetst. Al wat ik heb, al wat ik ben, is het werk uwer teederheid voor mij. Gij verrijkt mij met uwe schatten ondanks het misbruik, hetwelk ik er dagelijks van maak; hoe ondankbaarder ik bon, des te barmhartiger gij mij schijnt to wezen, o onbegrijpelijke goedheid 1 ik zal niet ophoudeu uwen lof te zingen en uwe weldaden te vieren. O Hart van Jesus ! hoe weinig zijt gij gekend, hoe weinig zijt gij bemind ! liefde, die steeds blaakt on nimmer verteerd wordt, ik wijd u toe wat mij nog van mijue levensdagen overig blijft; ik wil liet besteden, om uwe gunsten te erkennen, door eene onwrikbare getrouwheid in uwe dienst. Ik verzaak aan alles wat u kan mishagen; ik heilig u mijn hart toe; ik offer u zijne toedero genegenheden op; wees mijne vreugde, mijne sterkte en al mijngenoegen. Doe mijn hart ontvlammen door het heilige vuur uwer liefde; ik wil u liefde voor liefde, leven voor leven wedergeven, en, u bwiiunendc, sterven.

Zie de aaiiwakkering tot eene Uedere godvrucht jegens Maria, eu het gebed, dat onmiddellijk volgt. (Hierna onder de geestelijke lezingen), bijgevoegde lezingen.

God, hemelsche Vador, ontferm u onzer. God, Zoon, Verlosser dor wereld, ontferm u onzer. God heilige Geest, ontferm u onzer. H. Drievuldigheid, één God, ontferm u onzer. H. Maria, bid voor ons.

Moeder dor goddelijke genade. Allerreinste Moeder, Allerzuiverste Moedor, üngesoliondeno Moeder, Onbevlekte Moeder, Minnelijke Moedor, Wonderbare Moeder,

Moeder des Scheppers , Moeder dos Zaligmakers, Allervoorzigtigste Maagd, Eerwaardige Maagd , Lofwaardige Maagd,

Hulp der Christenen , Koningin dor Engelen, Koningin der Patriarchen, Koningin der Profeten, Koningin der Apostelen, Koningin der Martelaren, Koningin der Belijders,

Wij bidden u, Heer ! stort uwe genade in onze harten, opdat wij, die door do boodschap des Engels de Menschwording van uwen Zoon gekend hebben, door zijn lijden en kruis tot de glorie der verrijzenis gebragt worden, door denzelfden Jesns Christus onzen Heer. Amen.

Vau deze zee bestraalt; Maagd, Moeder Gods verheven, O deur van 't eeuwig leven.

Och! toon uw blij gelaat, Geef ons don vrede, op heden Van allen kant bestreden. Om Eva's snoode daad.

L)e Zoon uit u gewonnen Zal Hij verstoeten kunnen Een' Moeder zoo geacht? ü Maagd, dor wereld wonder, In deugden gansch bijzonder,

Vol goedheid en geduld; Wil ons gemord verzachten. Doe ons het vlecsch verachten.

Help ons van alle schuld. Doe ons steeds zuiver handelen, En 't veilig pad bewandelen,

U willen wij nu loven, O Godheid,'die daar boven Zoo wijss'lijk alles schikt: Den Vader bron van wezen. Den Zoon uit 't graf verrezen₎Den Geest, die ons verkwikt.

Dat mijn hart vau liefde blaak. En zich ganseh aau Jesus wijde, Moeder, ach druk in mjn hart Zijne aan 't kruis ontvangen wonden;

Laat, uit liefde tot dien Zoon, Mij doorgrieven door die wonden. En, trots allen smaad en hoon,

(Er is een aflaat vergund van 300 dagon, voor eiken keer, dat men dezen Lofzang zal lezen).

Koningin van hemel en aarde, Vorstin der Engelen en der menschen, meesterstuk van Gods hand, levendig beeld van zijne volmaakt- en grootheden, wij bieden u onze nederige hulde aan; heersch over dit heelal: heersch vooral over onze harten en over onze gevoelens; zij zijn u, van dit oogenblik af, voor altoos toegewijd: Wees gegroet Koningin!

Gij zijt de Moeder van barmhartigheid, omdat de God der barmhartigheid uit u geboren is : Moeder van barmhartigheid I

Gij zijt het leven onzer zielen , omdat gij den oorsprong des levens zeiven ter wereld gebragt hebt; gij zijt de liefderijke vertroosting onzer harten, die in al hunne smarten , in u eene zekere toevlugt vinden: Leven, zoetheid!

O schuilplaats der behoeftigen ! O toevlugt der onge-lukkigen 1 O veilige hoop der zondaren ! O Maria 1 wij vertrouwen op uwe goedheid; onze vaderen hebben daarvan de heilzame uitwerkselen ondervonden; wij zeiven gevoelen die dagelijks; dit erfelijk vertrouwen is onze steun, en maakt onzen roem uit; Onze hoop, wees gegroet!

Kinderen eener zondige moeder, gebannen om de misdaad onzer geboorte, verzuchten wij naar het hemelsche Vaderland zoo wij in deze droevige ballingschap, onze smeekbede verdubbelen, is zulks omdat onze rampen uiterst groot zijn, gij zijt onze Moeder, en eene teedere Moeder, wij zijn uwe kinderen, en bedrukte kinderen, zoudt gij gevoelloos kunnen wezen voor onze klagten ? Tot u roepen wij, ballingen, kinderen van Eva!

De tranen die over onze wangen biggelen, de zuchten, welke onze harten slaken, zeggen u genoegzaam , dat wij eene plaats van ellende bewonen, en van u de verlossing

of ten minste leniging onzer smarten verwachten: Tot u roepen wij, zuchtende en weenende in dit tranendal.

Magtige beschermster! liefdevolle middelares! sla op ons de oogen uwer teederheid, die vertrouwen inboezemt aan de moedelooze harten, en dio de vreugde stort in de bedrukte zielen; wij hebben wel is waar, eenen middelaar in den hemel, namelijk Jesus Christus den God-mensch ; maar deze middelaar is onze Regter, wij hebben bij Hem eene voorspreekster noodig, om Hem te bevredigen en Hem ons gunstig te maken; het is in deze hoedanigheid, o goede Maria, dat wij ons tot u wenden: Welaan dan; onze voorspreekster, sla uwe barmhartige oogen op ons /

Maak, dat Hij, die ter onzer liefde uw Zoon wilde worden, ook onze Zaligmaker zij, en wanneer wij eens dit tranendal, deze ballingschap zu'len verlaten, toon ons dan die God van goedheid, dien aanbiddelijken Zoon, d;e ons ten koste van zijn bloed heeft vrijgekocht en ons eene plaats in den schoot zijner heerlijkheid bereid heeft: En toon ons na deze ballingschap, Jesus, de gezegende vrucht uws ligchaams!

O goddelijke Maria I Moeder van barmhartigheid! Moeder van godvruchtigheid; wonder van zoetheid, laat ons de uitwerkselen van die verhevene titels gevoelen, welke de Kerk zelve aan uwe verheerlijking heeft toegewijd , en die steeds de vertroostiog, de hoop en de vreugde van alle Geloovigen zullen zijn, O goeder tier ene , o mededoogende o zoete Maagd Maria I

Eerbiedwekkende Maagd, dochter des eeuwigen Vaders, Moeder van Jesus Christus , Bruid van den heiligen Geest! zulke roemvolle hoedanigheden geven u het wettigste en onschendbaarste regt op mij; maar ik wil u nog toebehooren door eene vrije en ongedwongene onderwerping. Onvergelijkelijke Maagd, ontvang op ditoogenblik mijne hulde, ik ben u die door zoo vele titels verschuldigd.

O Maria! Moeder Gods , ik bied u uit de geheele volheid van mijn hart, hulde van eerbied en afhankelijkheid aan. Ik eerbiedig u op dien luisterrijken troon; waarop gij , boven de hemelen verheven, slechts God alleen boven u hebt. Het licht, dat Hem omgeeft, is uw kleedsel, de stra-

len zijner heerlijkheid maken uw hulsel, uwe kroon uit: de scepters der aarde zijn aan uwe voeten, de vorsten zijn uwe onderdanen, het heeial is uw rijk.

Beminnelijke Middelares, ik bied u hulde van teederheid en vertrouwen aan. Al de schatten der Godheid berusten in uwe handen; ik eer uwen invloed, uw vermogen in het gebruik, hetwelk iiij er van maakt, voor het heil dergenen, die u aanroepen. De zondaars zijn u hunne bekeering. de laauwen hunne hernieuwing in do godsvrucht, de regt-vaardigen hunne vurigheid en de volheid hunner verdiensten verschuldigd.

Moeder van goedheid, ik bied u eene hulde aan van dankbaarheid en liefde, ik ben die verschuldigd aan de teederste, aan de liefderijkste aller moeders. Vrijgekocht door het bloed van Jesus Christus , dat dierbare bloed , hetwelk Hij in uwen kuischen schoot ontvangen heeft, heb ik, uit uwe handen, dat verhevens slagtoffer ontvangen, het is van uwe eigene zelfstandigheid, dat gij den aanbid-delijken prijs mijner verlossing gegeven hebt; het is een eenige Zoon, het is een God, dien gij voor den strafschuldigen mensch geslagtolTerd hebt, nimmer zal ik, o Moeder van smarten 1 vergeten, al wat ik u heb gekost.

Heilige Maagd! voorbeeld aller deugden, ik bied u hulde van navolging en gelijkvormigheid aan, om in mij te schetsen uwe ootmoedigheid, uwe zuiverheid, verduldigheid, in de beproevingen , uwe innige vereeniging met het Hart van uwen goidelijken Zoon.

Oppervorstin van hemel en aarde, moge mijn ijver voor de eer van uwen dienst en voor uwe verheerlijking, aan den voet van uwen troon , waaraan de eerbied en de liefde mijn hart gekluisterd hebben, u wreken over de aanslagen der ketterij, over de versmadingen der ongoloovigheid, over de onverschilligheid en de vergetelheid van het overige der menschen! Moeder des Verlossers, uitdeelster aller genaden, breid het rijk van de Godsdienst in de zielen uit, verban de dwaling , behoud het geloof in ons vaderland, bescherm de onschuld, behoed haar tegen de gevaren en de klippen der wereld, togen de valsche aantrekkelijkheid der misdaad ; en gevoelig aan onze behoefte, gunstig aan onze wenschen , verwerf mij, verwerf ons de liefde, die de regtvaardigen bezielt, de deugden, die hen heiligen, de heerlijkheid, d e hen bekroont. Amen.

vvj|pent u, mijne lippen, verkondigt thans don j lof eu de grootheden der Onbevlekte Maagd, v. O magtige vrouw ! kom mij te hulp. -R. Vorlos mij uit do handen mijner vijanden. Glorie zij den Vader, dou Zoon, en den heiligen Geest; gelijk het was in het begin, nu en altijd, on in allo eeuwen dor eeuwen. Amen.

Om zijn eenig kind te baren, t Eeuwig Woord, zoo lang voorspeld , Dat den hemel soKiop eu do aarde, l)at u noemde zijne Bruid,

Ant. God heoft haar verkoren en voorbeschikt; Hij heeft hare woning in zijn heiligdom gevestigd, v. O heilige Vrouw! bescherm mijn gebed, li. En mijn geroep kome tot u.

Heilige Maria! Koningin der liemolon, Moeder van onzen Heer Jesus Christus, ca vrouw dor wereld, die niemand verlaat, noch verstoot, aanzie mij gunstig met de oogen uwer barmhartigheid, en verwerf mij van uwen welbeminden Zoon vergiffenis mijner zonden, opdat ik uwe heilige en onbevlekte Ontvangenis, nu in mijn hart vereerende, hierna de eeuwige vergelding ontvange uit do handen van onzon Hoor Jesus , die leeft en heorseht met den Vader en den heiligen Geest in alle eeuwen der eeuwen. Amen. v. O heilige Vrouw! verhoor mijn gebed, 11. En mijn geroep kome tot u.

v. En dat de zielen der overledene geloovigen door Gods barmhartigheid in vrede rusten, k. Amen.

v. O magtige Vrouw ! kom mij te hulp. E. Verlos mij uit de handen mijner vijanden. Glorie zij den Vader, enz.

Ant. God heeft haar geschapen door de kracht van don heiligen Geest; ou Hij heeft haar boven al zijne werken verheven.

Heilige Maria, Koningin der hemelen, enz. met do daaropvolgende verzon, bladz. 428.

v. O magtige Vrouw! kom mij te hulp, Ti. Verlos mij uit de handen mijner vijanden. Glorie zij den Vader, euz.

't Goddelijk Kind, dat gij moest baren. Kou niot lijden dat de smet Zijue Moeder zou bezwaren Ons door Adam aangezet; —

Ant. Ik woon in het hoogste der hemelen, en mijn troon is op eeiie wolkkolom verheven, v. O heilige Vrouw! bescherm mijn gebed. k. Eu mijn geroep kome tot u.

Heilige Maria Koningin der hemelon, enz. met de daarop volgende verzen, bladz. 428.

v. O magtige Vrouw! kom mij te hulp, u. Verlos mij uit do handen mijner vijanden. Glorie zij d^n Vader, enz.

AtU. Gelijk dequot; lelie in het midden der doornen , zoo blinkt mijne vriendin onder de dochters van Adum.

Heiligo Maria, Koningin der hemelen, ouz., met de daarop volgende verzen, bladz. 428.

v. O magtige vrouw! kom mij te hulp, b. Verlos mij uit do handen mijner vijanden. Glorie zij den Vader, enz.

Atü. Gij zijt geheel schitterend van schoonheid, raijno vriendin, on nimmer was de vlek der erfzonde in u. v. O heilige Vrouw! verhoor mijn gebed, k. En mijn geroop kome tot u.

Heilige Maria, Koningin der hemelen, enz., met de daarop volgende verzen, bladz. 428.

Christus stolt zich onder dc Engelen, Om 't gevallen monsehdom meer Aan zijn Godheid vast te strengelen En te brengen iu zijn' oer

Ant. Ik heb in do hemelen een ondoof baar licht doen sehittoren, en ik heb de gehoole aarde bedekt als met oene quot;weldoende wolk, voor alle stervelingen, v. O heilige Vrouw! boseherm mijn gebed, r. En mijn geroep koine tot u.

Heilige Maria, Koningin dor hemelen, enz., met dc daarop volgende verzen, bladz. 428.

Allorliefdorijksto Vrouw! maak, dat JesusChristus, uw Zoon, bevredigd zijnde door uwe gebeden, onze zielen bekeere, on zijne gramschap van ons afwende,

v. O magtige Vrouw! kom riij te hulp, it. Verlos mij uit de handen mijner vijanden. Glorie zij den Vader, enz.

Ant. üw naam, O Maria! is eene gebalsemde olie, die allo harten tot zich. trekt; uwe getrouwe dienaren beminnen u volmaakt.

II. Maria, Koningin der hemelen enz., bladz. 428. v. Dat de almogende en barmhartige God, de Vader, do Zoon en de heilige Geest, ons zegene en steeds bescherme. n. Amen.

O allergodvruehtigste Maagd! wij bidden u, terwijl wij ons aan uwe voeten nederwerpen, neem deze lofbe-tuigingen aan, als zoo vele eerbiedige hulden van onze 36 19

kinderlijke liefde; ontvaug onze vorzuchtingen, o allerbeminnelijkste Moeder! on geleid ons gedurende de droevige ballingseliap van dit gevaarvolle leven, gelukkig op den weg dor zaligheid; maar vcoral, sta ons in onzen laatsten strijd met zooveel kracht als goedheid bij, o allerzoetste en veelvermogende Maria! ware Moeder van onzen God, van Jesus, en van ons allen. Amen.

Ant. quot;Deze is die Maagd, in welke nooit de vlek der erfzonde, noch de smet der dadelijke zonde was-v. Maagd, die onbevlekt waart in uwe Ontvangenis-k. Bid voor ons den Vader van dien Zoon , welken gij ge baard heb t.

O God! dio door de Onbevlekte Ontvangenis dei-heilige Maagd, in haar eene uwen Zoon waardige woonplaats bereid hebt; wij smeeken u, die haar door de verdiensten van den voorzienen dooci van dienzelfden Zoon, van alle vlek der zonde bewaard hebt, dat gij ons door de voorspraak van die roemrijke Maagd de genade bewijst, dat wij met een rein hart tot u mogen komen. l.)oor denzellden Jesus Christus, die met u leeft on heerseht iu de eenheid van den heiligen Geest, in allo eeuwen der eeuwen. Amen.

Nadat de godsvrucht tot het heilige Hart van Jesas in de Kerk was ingesteld, was het gevoegelijk, dat men ook die tot het heilige 11 art van Maria daarstelde. Dit gevolg spruit voort uit de vereeniging, welke de goddelijke wijsheid tusschen Jesus en Maria heeft willen doen bestaan, en uit de overgroote liefde van Jesus voor zijne allerheiligste Moeder, die Hem bewogen heeft, om haar in zijne goederen

en eer te doen deel hebben, zoo ver die aan een schepsel kunnen medegedeeld worden. Wij zien, dat de Kerk de Moeder met haren goddelijken Zoon vereenigt, op de feesten, welke zij ter zijner eere viert, inden zij de geheimen des Zaligmakers plegtigheden bijzet, van zijne menschwording tot zijne Hemelvaart, doet zij hetzelfde opzigtens de geheimen van Maria, van hare Ontvangenis tot hare opneming ten Hemel; hetwelk aantoont, dat de feestdag, ingesteld ter eere van het Hart van Maria, een geheel natuurlijk gevolg was van den feestdag van Jesus heilig Hart.

Laat ons die twee zoo innig vereenigde Harten beminnen en eeren; laat ons tot God den Vader gaan door het Hart van Jesus; tot den Zaligmaker door het Hart van Maria. Geven wij God den Vader , door het Hart van Jesus; dat wij zijner geregtigheid en goedheid verschuldigd zijn, en kwijten wij ons door het Hart van Maria, jegeus den Zoon, van hetgeen wij schuldig zijn aan zijne goedertierenheid en weldaden. Wij zullen alles van den Vader en den heiligen Geest, door het Hart van Jesus verwerven, alles van den Zoon , door het Hart van Maria, erlangen.

Vele personen eeren, na den eersten vrijdag van elke maand aan het heilig hart van Jesus toegewijd te hebben, het onbevlekte Hart van Maria op den eersten Zaturdag. Te dien einde onderhouden zij de volgende oefeningen.

Zij hooren op dien dag de heilige Mis, naderen in dezelve tot de heilige Tafel; of zoo zij dit niet kunnen, communiceren zij geestelijker wijze, om God te bedanken voor de genade welke Hij aan Maria vergund, en voor de teedcre genegenheid, waarmede Hij haar jegens ons vervuld heeft; zij bezoeken tegen of in den avond eene aan de heilige Maagd toegewijde bidplaats, en wanneer zij dit niet kunnen doen, werpen zij zich voor het beeld van de Moeder Gods neder, en bidden daar tot hare eer gedurende eenigen tijd.

Hart van Maria, altoos Maagd en onbevlekt, liet heiligste, het zuiverste, het volmaaktste Hart, hetwelk de almogende voor een enkel schepsel gemaakt heeft; Hart vol van genade, onuitputbare bron van goedheid en zoetaardigheid, troon van liefde en barmhartigheid, beeld van het aanbiddelijke Hart van Jesus, hetwelk

God meer bemind heeft dan de Serafs, hetwelk aan de allerheiligste Drievuldigheid moor verheerlijking heeft toegebragt dan al de Heiligen te zamen, hetwelk ter onzor liefde aan don voet des kruises zulke bittere smarten geleden heeft, en hetwelk met alle regt aller raensohen eerbied, liefde on dankbaarheid waardig is, aanvaard heden welwillend mijne zwakke hulde.

Voor uw allerheiligst Hart nedorgeworpen, bedank ik ii voor al do weldaden, die uwe weêrgalooze goedheid mij verworven heeft; ik voroenig mij met al do zielen die hun genoegen on hunne vertroosting vinden in u te beminnen, te loven en te eeren.

O allerbeminnelijkst Hart, dat de Engelen en Heiligen van verwondering verrukt, voortaan zult gij, na het hart van Jesus, gelijkelijk met het hart van don heiligen Josef, het voorwerp mijner teederste godsvrucht wozon. Gij zult mijne toovlugt zijn in den druk, mijne vertroosting in mijn lijden, mijne schuilplaats tegen de vijanden mijner zaligheid; gij zult in hot uur van mijnen dood hot voorwerp van mijn vertrouwen wezen.

Zie hiervoor, verzameling van Aflaten, het gebed tot het heilige Hart van Alaria, blz. 329.

God Zoon, Verlosser der wereld , ontiermnonzer. God, heilige Geest, ontferm u onzer.

Heilige Drievuldigheid, één God, ontferm n onzer. Hart van Maria, allerzuiverst van uwen oorsprong,

Hart van Maria, gezegend bovrjn alle harten. Hart van Maria, levend beeld van het heilig

Hart van Maria, bron van ootmoedigheid, 5, Hart van Maria, zetel der barmhartigheid, 9 Hart van Maria, fornuis der goddelijke liefde, quot; Hart van Maria, oceaan van goedheid, §quot;'

O eindeloos goede God! die, voor de zaligheid dei-zondaars on voor de toevlugt der bedrukten, aan het vlekkelooze Hart van Maria eene heilige gelijkenis van liefde en barmhartigheid met het aanbiddelijke Hart van nwen goddelijken Zoon hebt geschonken;maak, dat wij, de gedaohtouis vierende van dit beminnelijke en altoos heilige Hart, door zijne verdiensten een hart mogen aannemen, volgens het Hart van Jesus. Dit verzoeken wij, door Jesus Christus zalven, dieniet u leeft en hoerscht in de eenheid van den H. Geest, in alle eeuwen der eeuwen. Amen.

OEFENING VAN GELOOF IN I)E EINDELOOZE KENNIS VAN GOD EN IN ZIJNE ONBEPAALDE TEGENWOOIIDIGIIEID.

mij liobt; gij onderzocht, beproefd en gij kent inij volmaakt; lietzij ik ruste of wake, dit f.lles is u bewust. Gij hebt mijne gedachten van verre doorgrond, gij hebt die zelfs gezien, alvorens zij in mij opkwamen, gij hebl hot pad opgespeurd, liet welk ik bewandel vóór dat ik hetzelve ingetreden was, en geheel liet vervolg mijns levens was u bekend, vóór dat ik het leven ontving; want gij hebt al mijne wegen voorzien, gij liebt voorzien wat ik doen, wat ik zeggen zou, toen ik nog sprakeloos was. O onbegrijpelijke

kennis! Mijne tong kon nog geene woorden stamelen ; niets van alles, wat moest gebeuren, was nog verschenen, en reeds kendet gij alle dingen. Ja, Heer! alles is n bekend, do toekomst zoowel als liet verle-dene; en hoe zoudt gij niet kennen, hetgeen mij persoonlijk betreft? Gij zijt het, die mij gevormd, en de hand aan mij geslagen hebt, om mij uit het niet te trekken, en om mij te beletten van in hetzelve weder te keoron. Gij doordringt dan, als oorsprong vuumijn wezen, al wat in mij is; uwe kennis is zoo wonderbaar, zoo verre boven mijn vorstand verheven, dat ik die nimmer zal kunnen beseffen, nocli die ontgaan. Inderdaad, werwaarts zou ik mij begeven om mij aan de doordringendheid van uwen geest te onttrekken? Waar heen zou ik vlugten, om mij voor uwo blikken te verbergen? Indien Ik mij door mijne gedachten tot in den hemel verhef, hebt gij aldaar uwe wouiug; daal ik in de hel neder, gij zijt aldaar tegenwoordig. Zoo ik van den vroegen ochtendstond de vleugelen van don dageraad neem, en met eene snelle vlugt mij op de uiterste oevers der zee, in de afgelegonsto eilanden begeef, zal het immer uwe hand zijn, die mij derwaarts zal geleiden ; het zal uwe regterhand wezen, die mij in mijne hoop zal ondersteunen. Zog ik, dat welligt de duisternissen mij aan uw oog zullen kunnen ontrukken; maar do nacht zelfs heeft opzigteus u, voor mijne werken, d.ou glans van liet licht; want voor u, o mijn God 1 zijn de duisternissen niet donker, voor u is de nacht even heldor als de dag ; voor u is alles gelijk, de duistere nacht OTcn als de scLittereude dag, zoodat hetgene in mij het meest inwendig is, voor u niet kan verborgen zijn. O diepe doordringendheid! o eindeloozo kennis! Maak dan Heer, dat ik al inijua gedachten, al mijne werken regele. volgens dit vaste geloof, hetwelk gij mij nopens uwe kennis en alomtegenwoordigheid ingeeft. Uewijl het mij onmogelijk is mij aan uwe blikken te onttrokken,

zoo schenk mij do genade, van al mijne gedachten, al de genegonhedeu van mijn hart, al mijne verrigtingen zoodanig te regelen, dat er niets in mij gevonden worde, dat ik niets verrigte, hetwelk de oogen uwer heiligheid kan beleedigen. Tref mij in het oogonblik dor bekoring zoo gevoelig met de gedachton uwer tegenwoordigheid en mot de vrees uwer verschrikkelijke oordoelen, dat de vijanden mijner zaligheid niet over mijnezwakheid zegepralen en ik den afschuw van het kwaad, dat u vertoornt, alsmede eene krachtdadige vrees van uwe regtmatige verbolgenheid in die groote waarheden moge putten, opdat, indien uwe liefde voor mij en uwe goedheden mijn versteend en ongevoelig hart niet treffen, het ten minste in de u verschuldigde getrouwheid door het vooruitzigt uwer onvermijdelijke wraaknemingen gehouden worde, zoo hot ongelukkig genoeg ware uwe heilige wet te overtreden.

OEFENINGEN VAN LIEFDE TOT GOD , GEDEELTELIJK GE-ÏKOKKEN UIT DE WEBKEN VAN DEN H. AUGUSTINUS.

O eindeloos heilig, eindeloos goed, eindeloos beminnenswaardig en volmaakt wezen! onuitputbare bron van alle goed, van alle volmaaktheid! Opperste goedheid, schoonheid boven alle schoonheden! Hoe heb ik kunnen leven zonder u te beminnen! Kan men wel zeggen, dat men leeft, zoo men u niet bemint ? Gij hebt mij slechts geschapen om u te beminnen: helaas ik heb bijna niet geleefd , dan om u te beleedigen. Gij hebt mij enkel een hart gegeven, dat vatbaar is voor teedere gevoelens, om u die toe te wijden, en ik heb die ontheiligd, met die te geven aan de wereld, die ze verward, bedorven heeft.

O onvergankelijke schoonheid! helaas, ik heb u al te laat gekend en bemind! Mag ik zeggen, dat er een jaar, een dag van mijn leven geweest is, waarop ik u 3ü 19.

bemind heb, zoo als ik u moest beminnen ? Hoe groot was de verblinding van mijnen geest, de dwaling van mijn hart, dat ik mij aan iuts anders dan aan u hechtte! Wat heb ik in de wereld gevonden, dat nrju hart kon bevredigen? Hot was voor u gevormd en wat kan ik bnitenu vinden danijdelheid, druk en bitterheid ? Gij liet het aldus too, om mij tot u weder te brengen, door de nietigheid van al liet overige.

Aeh I dat ik ten minste thans beginne u waarlijk te beminnen, dat ik li uit geheel mijn hart, uit al mijne krachten beminne! Gij gebiedt hetmij; was er eengebod noodig ? Was het u niet genoeg, dat gij het mij toeliet.

Dat ik u in alles, voor alles, boven alles beminne ! Wat is alles bij u en zonder u?

Dat ik u beminne, en niets dan u of om u beminne. Is mijn hart dan to groot, dat ik hot zou verdoelen? Zijt gij het niet alleen, zonder wederhouding , waardig ? En is alle verdeeling uwer niet onwaardig ?

Dat ik u beminne om den tijd te herstellen, op wel -kon ik u niet bemind heb, en ik het ongeluk heb gohad u te beleedigen! O hoe groot is dat ongeluk! Is een vloed van tranen genoeg om het te bewoenen?

Dat ik u geheel mijn leven, zoo lang ik op aarde zal ademen, beminne! dat ik enkel leve en ademe om u te beminnen! dat al de oogenblikken van mijn leven, al de kloppingen van mijn hart alle oefeningen van liefde tot u zijn. Aeh! waarom kan ik, u beminnende, niet door de vurigheid, door de hevigheid dier heilige liefde sterven!

Dat ik u beminne in den tijd, en mij hierdoor voorbereide, om u met de uitverkorenen in de eeuwigheid te bemiftnen. Zalig verblijf, waar men u bemint, waar men verzekerd is u te beminnen, waar men u op eene uwer waardige wijze bemint, waar men sleehts leeft door uwe liefde, waar men n zal beminnen, zonder vrees van n te mishagen, van u to verliezou!

O eeuwige liefde! o eindelooze liefde! beminu zelve in mij; vul datgene aan, wat mijn hart tot u zou willen zeggen, u zou willen aanbieden.

Ja, mijn God! ik zeg het u in dit oogenblik, en hoop en wenseh het tot aan mijnen laatsten zucht te zeggen, maak, datikubemiune,maarmoteeneopregte liefde, die uit het hart voortkomt; met eene teedere liefde, die er al do genegenheden van heiligt; met eene krachtdadige liefde, die door de'.verken uitschijnt', met eeno edelmoedige liefde, die voor a!le opofferingen geschikt is; mot eene zuivere liefde, die in u niets zoekt, niets smaakt dau u; met eene standvastige liefde, die do eeuwen overleeft.

Zoo ik die liefde niet bezit, zoo verlang, vraag ik dezelve. Ik verlang, ik vraag uiets meer op aarde, don deze liefde, als de grootste genade, de kostbaarste der schatten, hot oenige heil, hetwelk men in dit leven en in het anderekauwenschen. Het is nade nietigheid van alles gekend te hebben, dat ik udeze hulde bewijs. Ja mijn üod! gij alleen zijt beminnenswaardig, gij alleen zijt het, dien ik voortaan zal beminnen. Maak, dat doze gevoelens nimmer in mijn hart uitgewiseht, nimmer verzwakt worden. Het behoort u toe, bewaar liet iu het uwe. Dat niets in staat zij het van u te scheiden. Dat alles medeworko om het steeds inniger met u te vereenigen, met u, het voorwerp zijner verlangens, het middenpunt zijner rust, de eindpaal van zijn geluk. Amen.

God, die niet moodo wordt ous, in weerwil onzer g ondankbaarheid, met uwe weldaden te overladen, 3; God, wiens beminnelijkheid hot grootste geluk der 3 Engelen en der Heiligen in den hemel uitmaakt, ^ God, die do onuitsprekelijke zoetheden in do u ₀beminnende harten stort, §

God, die met zoo veel langmoo ligheid de weder- ° keering der zondaars afwacht, en hen, ter hunner liefde, inwendig aanspoort om tot u weder te komsn,

God, vol barmhartigheid, die de menigte der zonden aan hen, dio u beminnen, even als aan Magdalena, vergeeft,

Het is van ganseher harte, dat ik u bemin, o mijn God! Het is ii itgeheel mijne ziel, dat ik ubemin, o mijn God! Het is uit geheel mijn vorstand, dat ik u bemin, o mijn God!

Al hadt gij ous uiet met de hol bedreigd, zoo wij u niet bemiuuon! zou ik echter altijd u beminnen, o mijn God! Al zondt gij mij kruisen, beproevingen en kwellingen overzonden, zoo zou ik u echter altijd beminnen o mijn God!

Moge mijne liefde tot u, gelijk zijn aan die der Cherubijnen en Sorafijncn,.dat is mijn vurig verlangen, o beminnelijke God!

Moge mijne liefde mot al de vurigheid uwer uitverkorenen, in den hemel aangroeijen, dat is mijn vurig verlangen, o beminnelijke God!

liefde, mot welke gij ons bemint, dat is Hiija vurig verlangen, o beminnelijke God !

Moge ik u beminnen niet eene zoo zuivere liefde, waarmede do ü. Maagd, uwe goddelijke Moedor u bemind Loeft; en eeuwig beminnen zal, dit is mijn vurig verlangen, o bcmiunclijke God! lt;1

spaar ons. Heer, door uwe heilige liefde! Lam Gods, dat de zonden der wereld wegneemt!

verhoor ons. Heer, door uwe heilige liefde! Lam Gods, dat de zonden dor wereld wegneemt!

O God! die in oenen eindeloozon graad alles bezit, wat er beminnelijk en volmaakt kan wezen, eu die de volmaaktheid zelve zijt, vernietig in onze harten en ruk uit dezelve alle genegenheid, tegenstrijdig aan de liefde,, welke wij verschuldigd zijn; doe ons door eene zoo zuivere en vurige liefde blaken, dat wij niets beminn en dan u, in u, en om u, door Jesus Christus, onzen Heer. Amen.

Onze Vader. Welke roem, welk geluk voor ons van u , o mijn God! voor Vader te hebben: gij zijt de Vader aller menschen , door het oppergezag van uw wezen, maar gij zijt meer bijzonder de mijne, door uwe onuitsprekelijke goedheid tot mij. Hoe zeor ben ik dan niet verpligt, u uit geheel mijn hart te beminnen, en u al do dagen mijns levens te dienen!

Die in de hemelen zijt Gij zijt in den hemel, o mijn God! o mijn Vader! het is derwaarts, dat gij mij met al uwe kinderen roept; de aarde is mij dan slechts eene ballingschap, hoe groot zou mijne verblindheid zijn, zoo ik mij aan de schijngoederen dor wereld hechtte, dewijl God mijn eeuwig erfdeel bereidt in den h nel.

Geheiligd zij uw naam Ja .mijn God! dat uw naam door dc geheele wereld gekend zij, en door alie volkeren aangebeden worde: waarom kan ik hun uwe grootheden niet gaan verkondigen ! Ik zal ten minste trachten u te doen eeren door de heiligheid mijner werker, en door de stichting van mijn gedrag.

Ons loekome uw rijk. Gij heerscht over alle schepselen o mijn God! door uwe magt: maar gij moet over onze harten door uwe genade heerschen. Vestig in het mijne het rijk der genade; zij zal mij het zekere onderpand zijn van het rijk uwer heerlijkheid, waar ik u in eeuwigheid hoop te loven.

Uio wil geschiede. Het is billijk, o mijn God! dat uw wil vervuld worde; hij is verlicht, heilig, hij wil niets dan hetgeen goed is: dat hij steeds in mij in alles volbragt worde, zoo volmaakt als hij door de Heiligen wordt volbragt. Ik wil alles wat gij wilt, zonder andere beweegredenen dan uw heilige wil.

Geef ons heden cns dagelijksch brood. Aan wie kunnen arme kinderen in hunne behoefte brood vragen dan aan hunnen teederen vader! ik vraag u niet slechts, o hemelsche Vader! het dagelijksch brood, dat voor het ligchamelijke onderhoud benoodigd is maar vooral het brood uwer genade en van uw heilig Woord, om mijne ziel te voeden, en wel voornamelijk het brood van het allerhe ligste Sacrament des Altaars, om haar te versterken en haar met u te vereenigen.

En vergeef ons onze schulden gelijk icij vergeven onze schuldenaren. Ik benzoo ongelukkig geweest u te beleedigea

o mijn Godl ik ben er opregt bedroefd over: waarom kan ik mijne zonden in mijn bloed niet uitwisschen 1 Vergeef mij mijne beleedigingen, o Vader der barmhartigheden: zoo als ik volgaarne uit geheel mijn hart aan al diegenen vergeef, welke mij kunnen beleedigd hebben: ik wensch hun al het goed, dat ik mij zeiven kan toewenschen.

En leid ons niet m bekoringen. Gij kent mijne zwakheid, o almagtige God! verwijder mij van de bekoringen, waarin mijne zaligheid in gevaar zou zijn: of zoo gij toelaat, dat ik daaraan blootgesteld zij, ach ! ondersteun mij dan toch met uwe genade, en duld niet, dat ik ooit onder dezelve bezwijke; dit zou u beleedigen zijn, en mij in het verderf storten.

Maar verlos ons van het kwaad. Behoed ons, o mijn God, van de rampen dezes levens, indien alzoo uw wil is; maar, bevrijd ons, dewijl de zonde het grootste kwaad is, vooral van de zonde, van den dood in de zonde, en van de eeuwige verwerping, die er het rampzalig gevolg van zou zijn. Dat ik lijde, dat ik zuchte, zoo het noodig is: doch dat ik niet zondige. Deze is de groote genade, welke ik u in deze wereld vraag, om in het andere leven tot het bezit van u zeiven te geraken. Amen.

Wees gegroet, Maria, tol van genade. Het is in deze hoedanigheid, dat de Engel des hemels zelf u van Gods wege groette. En, hoe zoudt gij niet vol van genade zijn , daar gij in uwen kuischen schoot den oorsprong zeiven van alle penaden besloten hebt? Aan de menschen en Engelen is zij slechts met mate gegeven; maar wat u aangaat, gij hebt die in hare volheid ontvangen. Echter is het niet voor u alleen, dat de overvloedige dauw over u is nedergoze-gen ; gij zijt de uitdeelster uwer genade, het is door uwe handen, dat God die over ons uitstort: gewaardig u dan ons een deel te geven in die schatten , volgens onze behoefte, welker uitgestrektheid gij volmaakt kent.

De Heer is met u, niet slechts, gelijk Hij met alle re.gt-vaardigen is, maar Hij is met u op eene innige en bijzondere wijze, Hij is persoonlijk met u vereenigd, Hij heeft z^:jn verblijf in uwen maagdelijken schoot; daar is het dat de volheid zijner Godheid en zijner menschheid te zamen

besloten is: uw hart hetwelk Hij zich toewijdt, zuivert en door zijne tegenwoordigheid heiligt, wordt als een levende hemel, waarin de Heilige der Heiligen zelf met welbehagen zijne woning vestigt.

Oij zijl gezegend boven alle vrouwen, meer bevoorregt , dan immer eenc vrouw was of zal wezen: alle volkeren der aarde zullen u loven, zullen u in alle tijden vieren. Eene zondige vrouw had al de vervloekingen des hemels over het menschdom getrokken: eene vlekkelooze Maagd moest al de zegeningen van den Allerhoogste over hetzelve doen nederdalen; en die Maagd, door God boven alle andere verkozen, zijt gij, o beminnelijke Maria ! De hemel eerbiedige u, gij zijt deszelfs roem; de aarde eere u, gij bezorgt dezelve heil; de hel vreeze u , gij verpletterd het hoofd van den helschen draak, wiens verpestende adem de wereld had vergiftigd.

En gezegend zij Je.tus, de vrucht uws tigchaams. Onze lof betuigingen, onze zegeningen , onze dankbetuigingen, o Maria I moeten vooral toegewijd zijn aan de vrucht van zegening, welke gij draagt. Gezegend zij daardoor altoos die aanbiddelijke Zoon, de beminnelijke Zaligmaker, dien gij aan de wereld geeft, om de God van Israël, de Verlosser van zijn volk, de Redder van het menschelijk geslacht, de Zaligmaker van ons allen te wezen.

Heilige Maria, Moeder Gods, bid voor ons. Wij weten, dat gij door Moeder van God te worden, ook tevens onze teedere Moeder geworden zijt; wij hopen dan, dat gij belang in ons zult stellen, dat gij uwen goddelijken Zoon zult bidden ons gunstig te wezen ; onze hoop zal niet te leur gesteld worden.

Zondaars. Ja het is maar al te waar, wij zijn groote misdadigers; maar deze hoedanigheid zelve moet uw hart treiïen, dat zoo genegen tot de rouwige zondaars is, wier schuilplaats, wier toevlugt en eenige hoop gij naast God zijt.

Nu en in het uur van onzen dood. Gedurende geheel ons leven zullen wij uwe vermogende voorspraak afsmeeken: maar het is vooral voor de laatste oogenblikken, voor het uur des doods, dat wij die vragen: verwerf ons de genade van over de vijanden onzer zaligheid te zegepralen, van de zonden te verfoeijen, van eindelijk den loopbaan van ons leven in deze wereld, door eenen heiligen dood te eindigen, die tot het ware, tot het onsterfelijke leven geleidt zekere eindpaal van alle uitverkorenen. Amen.

Van eenen haastigen en onvoorzicnen dood. Van de listen en lagen dos duivels. Van gramschap, haat en allo kwaden wi), ^ Van den geest der onkuisehheid, §■

In den dag des oordeels, verlos ons. Heer! Wij zondaren, wij bidden u, verhoor ons.

Dat gij u gewaardigt uwe If. Kerk te bewaren, p Dat gij u gewaardigt den Roorasehon Paus, de _lt;geheele geestelijkheid in uwe heilige gods- ^ dienst te bewaren en de vijanden der heilige o Kerk te vernederen, ?

Dat gij u gewaardigt allen christen koningen en c vorsten vrede en ware eeudragt te verleenen, « Dat gij u gewaardigt allen christen volken vrede

Dat gij u gewaardigt onze harten door heilige en hemelsche verlangens op te wekken en te verheffen,

Dat gij u gewaardigt onze zielen en de zielen 5: van onze broeders, vrienden en weldoeners §■ van de eeuwige verdoemenis te behoeden, ^pDat gij n gewaardigt de vruehten der aarde te -^cgeven en te bewaren, g

Dat gij u gewaardigt aan alle overledene geloo- 5* vigeu do eeuwige rust te verleenen, o

Dat zij terstond met schaamte terug keeren, die mij zeggen: ha, zeer wel! ha, zeer wel!

Dat allen, die u zoeken, zich in u verblijden en verheugen eu dat zij, die uw heil bemiunen, altoos zeggen: do Heer zij boven alles geprezen!

v. Dat de vijand de overhand op ons niet behalc, E. En dat do zoon der boosheid zich niot verstoute

v. Heer! handel met ons niot volgens onze zonden. k. En bejegen ons niet naar onze ongeregtigheden. v. Laat oes bidden voor onzen Paus N. k. Do Heer beware hem in het loven, geve hem voorspoed op aarde, en levere hem niet over aan den wil zijner vijanden.

v. Laat ons bidden voor onze weldoeners. r. Heer! gewaardig u allen, die ons goed doen, om uwen Naam, het eeuwige leven te verleenen. v. Laat ons bidden voor do overlodono geloovigen. r. Heer! geef hun de eeuwige rust, on hot eeuwige

O God! wien het altijd eigen is barmhartigtezijnen te sparen, ontva.ng ons gebod, opdat uwe goodertierene barmhartigheid ons en al uwe dienaren, die door do bandgn der zonde gebonden zijn, genadig entbinde.

Wij bidden u, Heer! verhoor onze ootmoedige bode, en spaar degenen, die hunne zonden belijde i, opdat wij tevens vergiffenis en vrede van u verwerven.

Toou ons genadig, Hoer! nwo onuitsprekelijke barmhartigheid, eu verlos oua van allo zonden, zoo wel als van de straffen, die wij daardoor verdiend hebben.

O God! die door de zonde vergramd, en door dc boetvaardigheid verzoend wordt, ontvang genadig dc gebeden van uw volk, dat zich voor uwe Majesteit nederwerpt, en wend de geesels uwer verbolgenheid, welke wij door onze misdaden verdienen, van ons af.

Almagtige, eeuwige God ! ontferm u over onzen Paus N., bestuur hem door uwe goedertierenheid op den wdg dos eeuwigen levens, opdat hij door uwe genade datgene begeere, wat u behaagt, en hetzelve met allo kracht volbrenge.

O God! van wien de heilige verlangens, de goede voornemens en do regtvaardigo werken voortkomen, verleen uwen dienaren dien vrede, welken de wereld nletgjvo i k vi, oplat onze harten tot hot volbrengen uwer geboden genegen worden en wij , van de vrees onzer vijanden ontslagen, door uwe bescherming in rust mogen loven.

Ontsteek, Heer! ouzo harten en nieren door het vuur van uwen heiligen Geest, opdat wij u met een zuiver ligchaam dienen en mot een onbezoedeld hart behagen.

God, Schepper en Verlosser van alle geloovigen, schenk aan al uwe dienaren en dienaressen vergiffenis van al hunne zouden, opdat zij de genadige kwijtschelding , naar welke zij altoos verlangd hebben door de ootmoedige gebeden uwer Kerk mogen verwerven.

Wij bidden u. Heer! voorkom onze werken, door den invloed uwer genade, en voltrek dezelve door uwe medewerking, opdat al onze gebeden en werken met u beginnen, en, begonnen zijnde, met u mogen eindigen en voltrokken worden.

Almagtige, eeuwige God, die over levenden en dooden heerscht, en u over allen ontfermt, die gij weet, dat door het geloof en da werken de uwen zullen worden, wij bidden u ootmoedig, dat zij, voor welke wij bidden; hetzij dat zij nog leven, of reeds overleden zijn, door de voorspraak van al uwe Heiligen en door uwe genade vergeving van al hunne zonden verworven; door Jesus Christus, uwen Zoon, onzen Heer, die met u leeft en heerscht iu de eenheid van den heiligen Geest, God in alle eeuwen der eeuwen. Amen.

v. En dat do zielen der overledene geloovigen, door Gods barmhartigheid in vrede rusten, k. Amen.

Groote heilige, wiens naam ik het geluk heb te dragen, ik loof den Heer voor de genade, die Hij u geschonken en voor de heerlijkheid, tot welke Hij u in den hemel verheven heeft; ik roop het vermogen in, hetwelk gij bij den troon der barmhartigheden geniet, om aldaar den mij noodigen bijstand af te smoeken. Mogt ik onder uwe bescherming het ongeluk vermijden van mijnen God te beleedigen, en mij op do oefening dor deugden toeleggen, die u hst geluk verdiend hebben, hetwelk gij geniet, en tot hetwelk ik u bid mij te doen geraken. Amen.

07gt;\e roemvolle bedieningen, waarmede God den H. Josef vereerd heeft, de zeldzame voorbeelden van col moed, wijsheid, geduld, getrouwheid, gehoor-j^GJ^zaamhoid en onderwerping, welke hij gegeven QPj heeft, moeten ons een hoog denkbeeld van zijne O heiligheid geven, eene groote godvruchtigheid om zijne gedachtenis te eeren , en vooral om zijne uitstekende deugden getrouw na te volgen.

Neem uwe toevlugt tot zijne voorspraak, met volle zekerheid; boezem dit vertrouwen aan anderen in. De heilige Theresia had, zoo als zij ons verzekert, de uitstekendsquot;te genaden en gunsten, in verschilleno'e tijdvakken van haar leven van hem ontvangen.

God, hemolselic Vader, ontferm u onzer. God, Zoon, Verlosser der wereld, ontferm u onzer. God heilige Geest, ontferm u onzer. H. Drievuldigheid, ééu God, ontferm u onzer. H. Maria, bruid van den H. Josef, bid voor ons. H. Josef, zoou van David, 5^

H. Josef, bruidegom van eone Moeder-Maagd, H. Josef, geleider van do heilige familie,

11. Josef, nastrever van do zuiverheid der Engelen, U. Joset, voorbeeld van ootmoed en geduld, H. Josef, volmaakt beeld van het geestelijkleven, H. Josef, verkorene uitvoerder van den wil dos

H. Josef, aan wien de koning der heerlijkheid en de koningin des hemels wilden onderdanig zijn, H. Josef, die toegelaten wordt om de verborgenheid

dor goddelijke raadsbesluiten te beschouwen, H. Josef, die hot geluk hadt uwen geest in de

Gewaardig u. Heer, ons in de verdiensten van den gelukzaligen Bruidegom uwer allerheiligste Moeder, de hulp te doen vinden, welke onze noodwendigheid van u vordert, opdat wij door zijne magtige voorspraak de genade verwerven, welke wij door ons zelveu niet kunnen verkrijgen. Wij bidden u hierom, o God! die leoft en heerseht iu allo eeuwen der eeuwen. Amen.

üroote heilige, die de wijze en getrouwe dienaar z,ijt, aan wien God de zorg zijner familie toevertrouwd heeft, gij, wien Hij als behoeder on beseliermer van hot leven dos Verlossers gesteld heeft, als den vertrooster en den steun zijner heilige Moeder, als den getrouwen medewerker in de grooto sehikkingen van de verlossing der wereld, dio het geluk hebt gehad van met Josus en Maria te leven, kuisehe bruidegom van de Moeder Gods, voorbeeld en beschermer der reine, ootmoedige, verduldige, innerlijke zielen; wees ge-troffen door liet vertrouwen, hetwelk wij in ustellen, en ontvang welwillend de betuiging onzer godsvrucht.

Wij danken God voor de ougemeeno gunsten, die Hij u in ruime mate heeft gelieven te verlecnen, en smeeken Hem, door uwe voorspraak, dat Hij ons

navolgors uwer deugden make. Bid dan voor ons, goede Heilige, en verwerf ons, door die groote liefde , welke gij Josus en Maria liebt toegedragen, en welke Jesus en Maria voor u liebbon gehad, verwerf ons liet onvergelijkelijke geluk, van in de liefde van Josus en Maria te leven en te sterven. Amen.

Groote heilige Josef, knisohe bruidegom van de Moeder Gods, Voedstervader van haren aanbidde-lijken Zoon, wij smeskon u door de uitstekende voor-regten, door do magt, wolko God u in den hemel en op do aarde vergund heeft, bescherm ons geliefd vaderland; maak dat het levende Geloof, die verknochtheid aan de Godsdienst van Jesus Christus, die het schoonste deel onzer voorouders waren, steeds in al hunne kracht blijven bestaan; verwerf ons den vrede buiten 's lands, de eendragt en den voorspoed in het land; bid God, dat Hij onze geestelijke en wereldlijke overheden in hunne betrachtingen van ons geluk ondersteune en helpe, dat de vijanden van ons gelooi vernederd worden; dat de deugd van dag tot dag meer voortgang in ons make, opdat wij, na God getrouw onder uwe bescherming gediend te hebben. Hem allen gezamenlijk met u mogen bezitten iu ons waar Vaderland. Amen.

God Vader, Schepper van hot heelal, ontferm uonzer. God Zoon, Verlosser der wereld, ontferm u onzer. God, heilige Geest, heiligmaker onzer zielen, ontferm u onzer.

O gij, hoop van hen, die zich in gevaar bevinden, i Gij wiens bescherming zich doet gevoelen aan 2 hen die u aanroepen, V

R. Opdat wij, onder nwe bescherming, waardig worden tot hot geluk dos eeuwigen levens to geraken.

Wij bidden u. Hoor! geef ons tot voorspreker bij n, den heiligen Antonins uwen belijder, wiens deugden en wonderen hunne waarde, hunnen glans en roem aan u verschuldigd ziju, door Josus Christus, onzen Hoer. Amen.

Roemvolle Heilige, die de gaaf verkregen hebt van wonderen uit te werken, bewerk , bid ik u, mijne bekeering; en dewijl God u het voorregt vergund heeft van de verlorr ne

voorwerpen te doen wedervinden, maak , dat ik, telkens als het mij zal gebeuren de genade en liefde Gods noodlottig te verliezen, dezelve spoedig docr eene opregte boetvaardigheid wedervinde. Behoed mij, smeek ik u, van de kwalen, die mijne gezondheid kunnen krenken, den staat mijner zaken verwarren en bewaar mij vooral van elke daad die mijne broeders zou kunnen ergeren. Bied, smeek ik u, al mijne behoeften voor den troon van God aan . en trek over mij door de kracht uwer gebeden de noodige zegeningen voor de zaligheid mijner ziel. Bewijs mij , groote Heilige, deze liefderijke dienst, opdat ik de uitwerkselen aan uwen magtigen bijstand moge gevoelen , uwen lof aan do wereld verkondigen, de groote verdiensten, welke gij bij den Allerhoogste verworven hebt, kenbaar maken , en de menschen trekken tot de dienst van eenen zoo barmhar-tigen God, die wonderbaar is in zijne werken en in zijne Heiligen Amen.

H. Aloysius de Gonzagua, bid voor ons. H. Aloysius met zegeuiugen van God o/erladeu , bid voor ons.

H. Aloysius, vervuld met den heiligen CTeest, H. Aloysius, eerwaardigste belijder van Jesus Christus,

H. Aloysius, voorbeeld van ootmoedigheid, sr H. Aloysius, minnaar der armoede, ^

H. Aloysius, volmaakt in gehoorzaamheid, J 11. Aloysius, wonderbaar iu geduld, °

H. Aloysius, zeer vermogend in den hemel, o H. Aloysiusj die do duivelen hebt doen vlugion, S H. Aloysius, eer en roem der jeugd,

H. Aloysius, patroon der scholieren, II. Aloysius,nastrever van het evangelische leven, II. Aloysius, spiegel der maagden,

H. Aloysius, allerzoetste vertrooster der bedrukten, H. Aloysius, zekere toevlugt der kranken, H. Aloysius, oer en sieraad der Societeit Jesus, H. Aloysius, glansrijk licht der Kerk, H. Aloysius, uitstekend door vele wonderwerken. Lam Gods, dat de zonden der wereld wegneemt,

v. Heilige Aloysius de Gonzagua, bid voor ons. li. Opdat wij der beloften van Jesus Christus waardig worden.

O God! uitdeeler dor hemelsehe gaven, die aan den K. Aloysius de Gouzagua de genade hebt ver-

leend van eene wonderbare onschuld des leven mot de strengheden der boetvaardigheid te paren, maak, door zijne verdiensten en gebeden, dat wij die het ongeluk hebben gehad vau zijue onschuld niet na te volgen, ten minste zijue boetvaardigheid navolgen. Wij smeeken u hierom door onzen Heer Jesus. Amen.

tanislaus kostka, een Poolscli jongeling, toonde van zijne teedere jeugd af de gelukkigste neigingen voor de deugd. Toen hij naauwelijks in staat was, ^gt;Cc/ God te kennen, beminde hij Hem reeds , droeg zich -Vy aan Hem op, en wist alles te verdragen om Hem 'ir blijken zijner liefde te geven.

Getrouw in de geringste zaken, was hij heldhaftig in groote beproevingen, en op zijn achttiende jaar volmaakt in heiligheid ; hij verdiende , dat de Kerk op hem deze woorden toepaste : Hij is slechts verschenen. en hij heeft eene groote loopbaan afgelegd.

Roep dezen heiligen beschermer der jeugd met vurigheid aan; bemoedig u, naar zijn voorbeeld ; tracht zijne deugden na te volgen om zijne bescherming waardig te worden.

De Kerk heeft eenen vollen aflaat vergund aan hen, die na gebiecht en gecommuniceerd te hebben, op zijnen feestdag eene Kerk zullen bezoeken waar deze feestdag gevierd wordt. Behalve dezen verdient men nog eeneti vollen aflaat_t eens in de maand, als men gedurende de geheeie maand dagelijks een Onze Vader en ITees gegroet voor een beeld van dezen Heilige heeft gebeden.

God hemelsche Vader, ontferm u onzer. God Zoon, Verlosser der wereld, ontferm u onzer. God, heilige Geest, ontferm u onzer. H. Drievuldigheid, één God, ontferm u onzer. H. Maria, bid voor ons.

Door haar tot de Societeit van Jesus geroepen, Getrouw aan de genade eu aan den roep van God, Allerwaardigste zoon van den heiligen Ignatius, g Een der schoonste sieraden der Societeit van Jesus, Voorbeeld en beschermer der nieuwelingen, o

Die uw onschuldig vleesch streng kastijddet, ? Wonderbaar door uwe uitstekende zuiverheid. Overwinnaar van alle bedorveno hartstogten eu neigingen,

Stipte onderhouder van de orde en regeltucht, Allergodvruchtigst tot het heilige Sacrament des

Spiegel van gehoorzaamheid, ootmoed en geduld. Toonbeeld van opregtheid, zedigheid en godsvrucht,

Door do Engelen met het hemelsei e 13rood gevoed, St Apostel door uwen ijver en uwe verdiensten, ^ Martelaar door uw geloof on uw verlangen, g Belijder door uwe standvastige godsvrucht, ^ Die den hemel in het midden dor Maagdenrei g

Toevlugfc en zaligheid van hen, dio u aanroepen. Vermaard door do mirakelen, welke gij vóór en

na uwen dood uitgewerkt hebt, Allergelukzaligste bewoner van het hcmelsehe J eruzalem,

O God, dio, onderdewonderwerkenuworwijsheid, in do toedorste jeugd de genade eener volmaakte heiligheid verleend hebt, maak, bidden wij u, dat wij, naar het voorbeeld van den heiligen Stanislaus, ons bevlijtigen om tot do eeuwige rust te geraken, met

doa tijd door aanlioudeude goodo werken weder 111 te koopea. Door onzou Heer Jesns Christus. Amen.

Heilige Stanislaus, die reeds van uwe teederste j.ireu geheel aan God waart, welk wonderbaar verschil ontdek ik niet tussehen uw leven en het mijne; echter verlies ik hot vertrouwen niet: ik neem mijne toevlugt tot uwe voorspraak, beminnelijke Heilige! dat uw voorbeeld mij leere, hoedanig ik wezen moet, en dat uwe goedheid mij verwerve van zoodanig te worden: menigwerf heb ik tot God gezegd, dat ik Hem uit geheel mijn hart wilde beminnen; het is tijd van heden te beginnen. Ik smeek u: o mijn dierbare beschermer! door de kinderlijke liefde, welke gij Maria, uwe en mijne Moeder, toedraagt, mij te verwerven dat mijn leven, naar het voorbeeld van hol uwe geschikt, voortaan een heilig leven zij, hetwelk mij tot eeneu gelukzaligen dood voorbereidt.

O mijn Hoor en God! wie kan de verbolgenheid uwer oordealcn beseffen ? Wie kan do grootheid uwer verbolgenheid afmeten? Wat zal de misdadige doen, die uwe wraak over zich getrokken hoeft? Tiet ongeluk omgeeft ons van alle kanten, en is op hot punt van op ous neder te storten: en editor miskennen wij de hand nog, die ons treft; wij deuken niet eens oir; de blikken uwer barmhartigheid to verdienen door eeue diepe ootmoo-digheid, door eene opregte belijdenis van onze onge-regtighedGu, door eene bittere droefheid over onze ondankbaarheid, door eene geheele hervorming van onze bedorvene wegen; even alsof wij vermogend go-

noeg waren om ons togen u te verzetten en te verdedigen. O eindeloos regtvaardige God! maar die verinaak schept in barmhartigheid te bewijzen, stort in onze harten de gevoelens, die u bevredigen, en schenk ons het berouw, dat n ontwapent; maak, dat wij erkennen, dat de ongelukken, die ons overstelpen, de noodlottige gevolgen onzer misdaden zijn, en dat wij door eene spoedige en opregte boetvaardigheid spoedig uwe gunsten mogen wederkrijgen. O gij! die als een goede Vader, uwe kindereu slechts daarom kastijdt, om hen tot de deugd terug te brengen, verleen ons de genade van een goed gebruik te maken van uwe bestraffingen, en laat niet toe, dat zij het begin van de eeuwige straffen zijn, welke wij reeds maar al te zeer verdiend hebben. I )e smeekingen van zondaars, zoo als wij zijn, verdienen niet verhoord te worden, zulks is waai'; maar gewaardig u, uwe oogen met welbeliagon neder te slaan op uwe regtvaardigen, die ouder ons hunne handen tot u opheffen, om uwen wraaknomenden arm te ontwapenen. O goedo God', die woleer op hot gebed van uwen dienaar Mozes, een geheel volk spaardet, laat u door do voorspraak uwer Heiligen bewegen; spaar ook ons. Gewaardig u Maria , do voorspreekster der zondaars, die genade voor ons vraagt, te ver-hooren, en laat u vooral bewegen op hot zien van het bloed uws goddelijken Zoons, hetwelk wij u aanbieden, ofschoon wij zeiven het door onze boosheid hebben doen stroomon, roept het echter om barmhartigheid voor ons; zoudt gij aan de stem, die u zoo dierbaar is, kunnen wederstaan ? Neen, wij hebben er het vertroostende vertrouwen van, gij zult onze harten veranderen, opdat gij ons vergiffenis kunt sehenken, en met u vorzoeud, in uwe vriendschap wedergekeerd, zult gij do roede verbrijzelen, waarmede gij ons slaat. Wij bidden u hierom, door de verdiensten van Jesus Christus, onzen Zaligmaker. Amen.

Wij bidden u, dat gij onze voorspreker bij God gelieft te zijn, om de vernffenis onzer zouden en de verlossing onzer rampen te verwerven, verhoor ons gebed.

Dat liet u believe do geloovigen, die u godvruchtig aanroepen, van eenen haastigen en on voor- ^ zienen dood te bewaren, S'

Dat hot u believe do grainsehap van God en zijne § geesels, de pest, den hongersnood en oorlog ^ van ons af te keeren, g

Dat het u believe door uwe voorspraak, den arm crq van den verdelgenden Engel tegen te houden, §-Dat het u believe de goddelijke barmhartigheid pavoor do zielen des vagevuura af te smeeken, opdat zij de eeuwige rust verwerven, Lam Gods, dat de zonden der wereld wegneemt,

God! die aan uwen getrouwen dienaar, den H. Rochus , de genade verleend hebt, om door het teeken des H. Kruises al degenen te genezen, die door de pest besmet waren, wij smeeken u, door zijne verdiensten en voorspraak , van ons in uwe barmhartigheid, van die besmetting en eenen haastigen en onvoorzienen dood te bewaren: door onzen Heer Jesus Christus Amen.

v. Dat de vijand onzer zaligheid over ons niet zegeprale. ii. En dat de listen van den boozen geest ons niet rampzalig worden.

O God! die door de zonden beleedigd, maar door de boetvaardigheid verzoend wordt, verhoor de ootmoedige gebeden van uw volk, dat zich voor uwe voeten neder-werpt, en gelief de geesels uwer verbolgenheid, welke wij door onze misdaden over ons getiokken hebben, van ons af te wenden. Amen.

Groote heilige! keer, bidden wij u, de geesels des Heeren van onze misdadige noofden af, behoed, door uwe voorspraak onze ligchamen van do gevaren der pest, maar nog meer onze zielen van do besmetting der ondeugd en der kwade voorbeelden; verwerf ons eene gezonde lucht; maar vooral de zuiverheid van het hart; help ons een goed gebruik maken van de gezondheid , de ziekten met geduld verdragen, voor alles de genezing zoeken van onze geestelijke kwijning, en , even als gij, in de beoefening der boetvaardigheid en der liefde te leven, om met u de onsterfelijke heerlijkheid en genoegens te genieten, welke uwe deugden u verdiend hebben, Amen

Ik bckou het (en ik hob aa.ihoudcnd redenen om het te bekennen), dat de Hoer groot, dat Hij de eenige God is. Hij doet al wat Hij wil, en niets wederstaat Hem in den hemel, op de aarde, in de zee, en zolfs tot in de diepste afgronden. Hij zelf is het, die door de almogende magt van zijnen arm, hot heelal geschapen heeft en het door zijne wijsheid bestuurt. Hij doet, wanneer het Hem behaagt, de winden loeijen, en, wanneer Hij zulks verlangt, doet Hij ze weder bedaren. Hij doet de wolken oprijzen, en geleidt ze, op zijn bevel vliegen zij van het eene einde der aarde naar hot andere over. Nu doet Hij die zamenpakken en persen, en doet er do bliksom met een ijsselijk gedruisoh uitschieten, dan doof Hij die in zoete on vruchtbare regens overgaan en nedervallen. O, hoe schittert zijne magt, vooral in storm en ouweder! Hij kondigt zijne tegenwoordigheid aan door stormen van vuur, en hot gekletter en gerommel des donders is zijne stem, de wolken zijn als het stof, dat zijne voeten in de lucht doen opstuiven. Hij spreekt tot de zee eu doet haar uitdroegen; Hij bedreigt do rivieren, eu plotseling zijn zij jn uitgestrekte en dorre woestijnen veranderd.

lied mij, Heer, red mij! De vrees voor uwen toorn , de eerbied, die uwe magt en uwe grootheid mij inboezemen, hebben, al mijne beenderen doordrongen. Mijne oogen zijn er door verduisterd, en mijne stem is verdoofd, maar ik hoop in u. In don grootsteu glans uwer Majesteit, te midden van deu vreeselijkeu toestel uwer wraaknemingen zelven, zijt gij altoos uwer barmhartigheid indachtig. Gewaardig n dezelve thans te gedenken. Heer! het is de blik van goedheid, wel-

kon ik nu verwacht, die, voor mijne oogen do heldere stralen uwer zoete hoop doende glinsteren, mijne imgsfiige ziel zal gerust stellen, on do kalmte en do vreugde aan al mijne zinnen zal .wedergeven.

Gij, die onze beschermer zljt, o God van vrede, die vooral behagen neemt ia de hemelen te wonen, alwaar de vrodo en oendragt heerseheu, sla uwe oogen neder op hot verzoonofier, hetwelk uwe priesters op uwe altaren opdragen, een waar vreedzaam vorzoen-offer, dat u voor ons den vrede vraagt. Gij hebt ons denzei ven beloofd. Ja, gij hebt ons gezworen, dat, wanneer wij ons tot u zouden wenden, gij het hart onzer meest verbitterde vijanden zoudt veranderen en bewegen, en ons daarna in eeno zoete gerustheid do vruchten van oenen stillen overvloed zoudt doen smaken. Wees uwe beloften indachtig, Heer! en vervul zo. Het is in den vrede, dat de vruchten der geregtigheid ingezameld worden; ook hopen wij, dat de vrede, dien gij ons zult geven, ons hot kostbare voordeel zal aanbrengen, dat wij boven allo andere achten en wensohen, namelijk datgene, van u met meer gerustheid, en daardoor zelfs met moer vurigheid te dienen. Maar om dien vrede, welke wij van u venvaehten, nog bestendiger te maken, begin met ons mot u te verzoenen. Hierna zullen wij allen te zamon slechts cén hart hebben, om u allen gelijkelijk te dienen, en om u in do eenheid van eone opregt christelijke liefde te beminnen.

O gij, die de God der heerkrachten on do God van vrede zijl, aanschouw van hot hoogste des hemels de

vordoeldhedea en do oorlogen, dio ons schokken. Het blood stroomt iian alle kanten, en christenrijken zijn lieden het afschuwelijke toonecl der hevigste hartstog-tcn. 1ongeloovigon zegevieren, ziende, dat zij, die de vrienden moesten zijn van den vrede, elkander onderling pogen te verdelgen. Uwe kinderen zuchten op het aanschouwen dezer verwoesting en ellende, wij belijden, dat wij door onze veelvuldige overtredingen verdiend hebben aan dezen zoo sohrikkelijken geesel blootgesteld te zijn; gij alleen, o mijn God! kunt er den voortgang van stuiten en de opgerezene stormen doen bedaren. Verleen ons dan den vrede, dit zoo kostbare goed weder; vernietig allen haat, alle nationale oneouighedon, en verhaast het gelukkige oogen-blik, dat ons weder moet vereenigen, en van alle v olkeren slechts ecne familie van broeders moot maken die allen slechts één hart en ééne ziel zullen hebben en dien voorafgaauden vrede zullen genieten, welks overvloedige bron in het hemelsche Jerusalem voor uwen troon gevonden wordt.

OVEK DE PLEGIISTIEDEN, DIE DE BEDIENING VAN HET DOOPSKL VERGEZELLEN; VERNIEUWING DER BELOFTEN, WELKE WIJ IN HETZELVE GEDAAN HEBBEN.

•^Svanatuurlijk, dat wij deze beloften dikwijls vernieuwen hetzij om ons vrijwillig aan den Heer toe te wijden ,

o die ons zonder onze verdiensten aangenomen, en onder hot getal zijner kinderen en erfgenamen van zijn rijk ontvangen heeft, hetzij om ons aan onze verpligtingeu

en verbindtenissen te herinneren. Wij zouden die vernieuwing dikwijls moeten doen. als: zoodra wij de jaren van verstand bereikt hebben, wanneer men ons toelaat tot de eerste heilige Communie, jaarlijks op de verjaring van ons Doopsel; op Paasch avond en daags voor pinksteren, op welke dagen de doopvont gezegend wordt. De geheiligde beloften, welke wij in ons Doopsel gezworen hebben, zijn in de registers der eeuwigheid ingeschreven, zegt de H. Ephrern en het zijn deze, welke men Öns m den jongsten dag des oordeels zal voorleggen. Alsdan zal men aan ieder het zegel zijns Doopsels voorstellen; om te zien of het niet verbroken of geschonden zal zijn geweest: men zal aan een ieder voor oogen stellen het geheele gedrag van zijn leven , zijne gedachten , voornemens, woorden, werken: men zal dit alles vergelijken met de beloften welke wij gedaan hebben, en zien of alles overeenstemmend zal bevonden worden, en of wij getrouw of trouweloos zijn geweest. Ongetwijfeld za. deze vergelijking verschrikkelijk en schandvol zijn voor degenen, die niets hebben van den geest des waren Christendoms, en wier leven gansch heidensch is; laat ons op onze hoede zijn , om niet onder het getal dier ontrouwe Christenen te wezen , die hunne beloften zullen verbroken hebben, welke zij God zeiven hadden gezworen

Laat ons de plegtigheden , die de bediening van het Doopsel vergezellen, doorloopemi en er de beteekenis van doorgronden, ten einde beter de grootheid der veroligtingen na te volgen, welke wij hebben aangegaan, ten gevolge der hemelsche genaden, die ons verleend zijn, en der beloften welke wij door den mond van Peter en Meter gedaan hebben.

De plegtigheden, w^reike de Kenk in de bediening van het Doopsel gebruikt, zijn zeer oud. De heilige Basilius haalt er ons verscheidene aan, welke volgens hem van Apostolische overlevering zijn, zoo als de zegening van het water en van de olie, die voor de zalvingen dient, de verloochening aan satan en aan zijne werken, de belijdenis des Geloofs. De H. Augustinus maakt melding van het teeken des H. Kruises, van de oplegging der handen en van het gebruik den doopelingen zout te geven. De H. Ambrosius spreekt van de plegtigheid, bij welke men de ooren en de neus aanraakt, zeggende: Opent u.

Deze plegtigheden beteekenen twee dingen: de eene zijn uitwendige teekenen van hetgene de H. Geest inwendig

uitwerkt in de zielen, welke dit Sacrament ontvangen: de andere vermanen den mensch nopens hetgene hij te doen heeft, en doen hem de verbindtenissen kennen, welke hij aangaat.

Deze plegtigheden, ofschoon slechts bijvallig, betrekkelijk net Sacrament, dat, in geval van noodzakelijkheid zonder dezelve kan bediend worden, indien men met grond voor het leven van het kind beducht is, bevatten zulke belangrijke onderrigtingen. dat zij al onze aandacht waardig zijn.

De priester is met een surplis bekleed, welks witheid aan de onschuld doet gedenken, en met eenen Stool, die van eenen kant wit en van den anderen kant violetkleurig is. Het violet door de Kerk gebruikt op de dagen van droefheid en rouw, beduidt hier den ongelukkigen staat, waarin de zonde den schuldigen mensch gebragt heeft. Na de bezweringen , die de uitjaging van den duivel uit dit schepsel Gods ten doel hebben , keert de priester den stool om, en de witte kleur, die alsdan gezien wordt, is het zinnebeeld der onschuld , welke dit Sacrament geeft.

De priester gaat den doopeling buiten de Kerk of buiten de doopvont halen, om ons te leeren dat wij alsdan nog slaven der zonde zijnde, onwaardig waren van in het huis des Heeren gebragt te worden.

Terwijl hij zich tot den Peter en de Meter wendt, zegt hij: Welken naam yeeft gij aan dii kind ? Men geeft het eenen naam, zegt de H. Garolus, om te doen zien, dat het aan de dienst van onzen Heer Jesus Ciristus is toegewijd , aangezien de toevoeging van den naam een blijk is van het gezag, hetwelk men heeft over dengene , aan wien men dien geeft. Deze naam, zoo als de Catechismus van de kerkvergadering van Trente leert, moet de naam van eenen Heilige zijn, opdat de mensch door de gelijkheid van den naam aangespoord worde om zijne deugden en heiligheid na te volgen, opdat hij, denzelven trachtende na te volgen, hem aanroepe, bidde en hope, dat hij hem voor beschermer en voorspreker bij God zal verstrekken, tot heil van zijne ziel en van zijn ligchaam.

De priester zegt vervolgens tot het kind. Wat vraagt gij aan de Kerk Gods? — Het geloof, antwoordt het kind, door den mond van Peter en Meter. — Wat geeft u het gelooft — Het eeuwig leven. — Zoo gij dan het eeuwige leven wilt ingaan, onderhoud de geboden. Hij houdt hetzelve.

in twee woorden, het verheven kort begrip van aile goddelijke en menschelijke wetten voor; Gij zult den Heer uwen God beminnen uit geheel uw hart en uwen evenmensch gelijk u zeiven.

De ongelukkige staat, waarin de erfzonde ons gebragt heeft, wordt ons nog aangeduid, door het driemaal blazen dat de priester over het kind doeten waarvan hij zich bedient om den duivel te verdrijven, om de verachting te doen kennen, welke men voor hem en voor zijne grooto zwakheid heeft, dewijl men hem als eenen stroohalm, nut (Je minste beweging verdrijft. Dit blazen van den priester is vergezeld met de woorden : Vertrek onreine geest, uit dit beeld van God, en maak plaats voor den heiligen Geest.

Na den dwingeland verdreven te hebben, die onder zijn juk al diegenen houdt, die ter wereld komen, drukt de priester op het kind het merkteeken van eenen geheel verschillenden Meester; hij maakt met den duim het teeken des kru ses van Jesus Christus op het voorhoofd en op de borst, om aan te toonen, dat hij zich door het kruis van Jesus vereerd moet achten, zich nimmer hetzelve moet schamen, maar het beminnen, deszelfs lessen getrouw navolgen, en al zijn vertrouwen moet amp;tellen in dit teeken van zaligheid. Onder het maken dezer teeker.s van het kruis zegt de priester: Ontvang dit teeken des kruises op het voorhoofd en in het hart, geef geloof aan de goddelijke geboden, en wees zoodanig door uwe zeden, dat gij de tempel Gods moogt uorden.

De vertegenwoordiger van God legt daarna de hand op het hoofd van den doopeling, om aan te duiden, dat hij in den naam van den Almogende bezit van hem neemt, en hij stiert dit hartroerende gebed tot God : Almogende en eeuwige God! Vader van onzen Heer Jesus Christus, gewaardig u dezen dienaar aan te zien , welke gij gewaardigd hebt tot het licht van het ware geloof te roepen: verwijder van hem alle verblinding des harten, verbrijzel de boeijen, waarmede satan hem gekluisterd hield : open hem , Heer, den weg uwer godsvrucht, opdat hij, vervuld van de onder-.panden uwer wijsheid, den vergiftigden adem aller ondeugden moge vlugten en hij, getrokken door den aangenamen geur uwer heilige geboden, u vol vreugde moge dienen en dagelijks in de deugd toeneme , door onzen Heer Jesus Christus.

dat hij het zuivert van den boozen invloed des duivels. Hij doet aanstonds een weinig van dat zout in den mond van het kind, zeggende: Ontvang hel zout der wijsheid, opdat de Heer u gunstig zij voor het eeuwige leven. Het zout is inderdaad het zinnebeeld der wijsheid, hetwelk de H. Paulus doet zeggen, dat onze gesprekken stichtend moeten zijn, en bereid met het zout der wijsheid; hpt zout is ook een behoedmiddel tegen het bederf; de plegtigheid beteekent dan dat de gedoopte eens, door het goede voorbeeld zijner deugden en de heiligheid zijner gesprekken , aan de wereld de bevalligheid van de wet Gods zal doen smaken, en dat vooral zijne werken loonen zullen, dat de christelijke leering diegene is, welke de ziel van het bederf bevrijdt, en die eene vaste hoop geeft van de verrijzenis der ligchamen.

Na aan het kind de christelijke wijsheid, den smaak der goddelijke zaken te hebben medegedeeld, verbiedt de priester den duivel van hem immer die kostbare gaaf te ontrooven. en terwijl hij het teeken des kruises met den duim op het voorhoofd van het kind maakt, zegt hij deze woorden: Vervloekte engel, heb nimmer de stoutmoedigheid van dit heilige teeken des kruises, hetwelk wij oji zijn voor' hoofd drukken, te onteeren.

Zoon des menschen, gij gaat een kind Gods worden, treed binnen in het huis van hem, die weldra zal zeggen, als Hij u aan de verwonderde en verrukte Engelen zal toonen: Ziet daar mijnen welbeminden Zoon.

En de priester plaatst het einde van zijnen stool, zinnebeeld van zijn gezag, op het hoofd des doopelings, en geleidt hem alzoo in de kerk of in de doopvont, zeggende : Treed binnen in hel huis Gods, opdat gij het eeuwige leven met Jesus Christus moogt deelen. De priester doet vervolgens het kind, door den mond van Peter en Meter, het Symbolum des Geloofs en het Onze Vader zeggen. Daarna bezweert hij den onzuiveren geest andermaal.

Hierop volgt eene plegtigheid vol herinneringen en geheimen. Wij lezen in het Evangelie, dat Jesus Christus eenen doofstomme genas, door hem speeksel aan den mond en de ooren te strijken, zeggende Epheta, wordt geopend , Hier is ook een nieuwe doofstomme te genezen: de Kerk, bruid van Jesus Christus, bewaarster zijner magt, volgt zijn voorbeeld na, en de priester raakt, van zijn speeksel nemende, er de ooren en de neusgaten van het kind mede

aan, terwijl hij het wonderwerkende woord herhaalt: Kind van Adam, droevige slaaf des duivels , uwe ooren gaan geopend worden voor de waarheid , aanhoor dan de stem niet meer van den duivel, van de wereld en van het vleesch; dat de goede geur der evangelische waarheden uwe ziel doordringe, ten einde gij behagen moogt scheppen in die na te leven , en zelfs bij de menschen , do goede geur van Jesus Christus wordet.

Thans is het kind tot aan de herscheppende wateren gekomen; aldaar vordert men van hetzelve, dat het aan den duivel, aan zijne kuipereijen, aan zijne werken verzake. Het doet dezen drievuldigen eed door den mond als voren. Welke rekening zal men in het oordeel te geven hebben van deze plegtige beloften Ik verzaak eraan, indien men het juk van satan weder heeft afgenomenI

Vervolgens doet de priester eene zalving op de borst en tusschen de schouders van het kind, bij wijze van een kruis, met de olie die voor het Doopsel gewijd is; op de borst, om hetzelve de wet van Jesus Christus te doen beminnen, tusschen de schouders om het de sterkte te geven om het juk des Evangelies te dragen, de olie is het zinnebeeld van de zoetheid van dit beminnelijke juk.

Heilige Kerk, teedere Bruid van Jesus Christus, verheug li, uwe droefheid gaat in blijdschap veranderenl Een nieuw kind gaat u gegeven worden; nog één oogenblik, en gij zult iiet teeder kunnen omhelzen en aan uw moederlijk hart drukken De stool des priesters verbergt zijne rouw-klenr, de witte vervangt die Nog óéne vraag, en de goddelijke aanneming gaat voltrokken worden.

N... gelooft gij in God den Vader almaglig, Schepper van hemel en aarde? — Ik geloaf.

Gelooft gij in Jesus Christus, zijnen eenigen Zoon onsen Heer, die geboren is, en geleden heeft? — Ik geloof.

Gelooft gij in den heiligen Geest, in de heilige Katholieke Kerk, in de gemeenschap der Heiligen, in de vergiffenis der zonden, in de verrijzenis van het vleesch, en hel eeuwige leven? — Ik geloof

Nadat al de bereidingen geëindigd zijn, volgt de priester zijnen goddelijken Meester na , die den lamme vroeg; wilt gij genezen zijn? De Kerk verklaart dat haar goddelijke Bruidegom tot zijne dienst kinderen van goeden wil, er. geene slaven verlangt. Wilt gij gedoopt worden ? vraagt do

Alsdan vloeit het heilige water der herschepping driemaal over zijn hoofd, bij wijze van een kruis , met deze Sacra-menteele woorden : Ik doop u in den naam des Vaders en des Zoons, en des heiligen Geestes. Men waschc driemaal met het water, onder de aanroeping van de H. Drievuldigheid, om aan te duiden, dat de drie goddelijke personen gezamenlijk medewerken tot de herschepping in het Doopsel. Gedurende het Doopsel raken Peter en Meter het kind aan, om te toonen, dat zij voor hetzelve instaan, en zij zich verbinden hetzelve zijne belofte te doen volbrengen ; hunne uitgestrekte handen duiden dezen eed aan.

Het mirakel is voltrokken. Van een kind van den ouden Adam, is de gedoopte een kind van God geworden. De volgende plegtigheid leert de gedoopte de eerbiedwaardige titels, de verhevene voorregten, welke hij daar even ontvangen heeft.

Nadat de priester het doopsel heeft toegediend, doet hij eene zalving, bij wijze vaneen kruis, met het heilige Chrisma op het bovenste van het hoofd van den gedoopte zeggende : Dat de almogende God, de Vader van onzen fleer Jesus Christus, die u door het water en door den heiligen Geest heeft doen herboren worden , en u al de zonden vergeven heeft, u teekene met hel Chrisma der zaligheid van onzen Heer Jesus Christus, voor het eeuwige leven.

De priester zalft hem, door deze zalving, koning, priester en profeet, want het was met de heilige olie, dat de koningen, de priesters en de profeten gezalfd werden. De nieuw gedoopte is koning zijner hartstogten; priester, hij moet zich onophoudelijk aan God opofferen als een levend slagtoffer van goeden geur; profeet, hij moet door zijn leven , het bestaan van toekomende goederen aankondigen

Nadat deze zalving geëindigd is, legtde priester een wit lijnwaad op het hoofd van den gedoopte , dat het witte kleed vervangt, hetwelk de nieuwgedoopten weleer gedurende acht dagen droegen. Hij zegt te gelijkertijd de volgende woorden: Ontvang hel wille kleed , om het vlekkeloos te dragen voor den regterstoel van onzen Heer Jesus Christus, opdat gij hel eeuwige leven moogt gemeten. De gedoopte antwoordt; Amen. moge het wezen! O ja, moge het alzoo wezen, en voor mij, die deze regels schrijf, en voor die 36 21

Laat ons. naar ^ae f ^eoede' _Christcnen geleefd hebben , hebben zien of «y a g _{to ediend Hcl)ben} wij al onze sedert dat me.i ^on = , _{(]e duive}i _ui_{t ons} hart

^h0r^den:- r Wiu^ eed waarmedVwij alsdan omhangen hebben ^^_ezoedeli? Eindelijk, hebben wij door den glans

onzer deugden ^ ^ ^ _ons _ _{dic a}Ues , wat zij Aelaas, weinigen zj .j _{t waren} te doen, vclbragt

krachtens hun Doopse P^g _dat ^ _{zoo we}in_igen zalig hebben! Is het aan ie \ei ' , . -raliehe d geroepen

zoo weinigen ^bev,nri™ ' „oor God schaamrood werden, Ïtt'beschouwen onzer ongetrouwheid in de beloften van

ons Doopsel te vervullen laat ons ten minste, van dezen stond af het voornemen maken van de edelmoedigste pogingen aan te wenden, om al onze overtredingen te herstellen, door eene ware boetvaardigheid en door eene onwrikbare getrouwheid in het vervullen dor .beloften, welke wij, in het aanschijn van God, voor zijne altaren gedaan hebben.

van vernieuwing der beloften vaa het Doopsel , en geited om de genade te vorwerven van dHaruan gutrouw (e zyn.

Heilige Drievuldigheid, Vadet, Zoou en heilige Geest! één God in drie personen, ik bied mij voor u aan, om u te aanbidden en u te bedanken voor al het goede eu al dc barmhartigheden, welke gij, met zoo voel goedheid en milddadigheid, over mij, sedert dat ik op do wereld ben, hebt uitgestort. Ik bedank u vooral, o mijn God! voor de genade van mijn Doopsoi, genade, die in mij al uwe gaven bewaard en geheiligd heeft, en die boven al, wat de mensoh kan denken, verheven is. Welke dankbaarheid ican, o mijn God! zulke genade ovenaron, daar zij de oorsprong en hot zaad van mijn eeuwig heil is!

Ik erken met vreugde, o heilige Drievuldigheid, dat mijn doopsel mij aan u toegeheiligd heeft, on ik het geloof aan de grootheid en heiligheid van uwen naam slechts ontvangen heb, om u gedurende mijn geheel leven te aanbidden en te eeren, door werken de onuitsprekelijke eer waardig, welke gij mij bewezen hebt, van mij op eone geheel bijzondere wijze onder het getal uwer kinderen aan te nemen, door mij een lid van Jesus Chriotus en van zijne Kerk te laten worden. Ik erken met vreugde, dat ik de verbindtonis heb aangegaan van het leven en de offerande van uwen goddelijken Zoou op aarde te doen voortduren, en van mijne zoden eu geheel mijn gedrag volgens Hem, als mijn voorbeeld te schikken, en niets te beminnen, dan hetgenoHij bemint, en met alles te verwerpen, wat Hij afgekeurd heeft.

Ja, deze zijn mijne pligten; deze zijn de verbind-tenissen van mijn doopsel; de voorwaarden van het vsrbond, lietwelk gij mij met u liebt doen aangaan, de heilige wet mijner toeheiliging en mijne intrede in de een e ware Kerk. En ofschoon ik die niet kende, wanneer ik in dezelve kwam, on mijn wil-geen deel heeft gehad in deze heilige verbindtenis, bewijs ik u, wel verre van mij daarom van dezelve te willen ontheffen, mijne dankbetuiging, o mijn God! dat gij door uwe barmhartigheid de onmagt aangevuld hebt, waarin ik was van mij aan u te geven, met diegene daar te stellen, die het voor mij gedaan, en mij deze genade bezorgd hebben.

Ik bekrachtig na die verbindtenissen, ik keur ze goed cn vernieuw dezelve uit geheel mijn hart voor uwe altaren; en steunende op de hoop van den bijstand uwer genade, maak ik hot voornemen, van gedurende geheel mijn leven te werken, om alles uit te voeren, wat in mijnen naam beloofd en overeengekomen is door degenen, die voor mij geantwoord hebben.

Ja, mijn God! ik verzaak aai satan, ik wil geenon omgang noch onderhandeling meer met hem, noch met de zonden, zijne dienaars hebben; ik verlaat zijne partij, om mij aan het geloof van Jesus Christus te onderwerpen; ik verzaak aan de kuiperijen van satan, dat is aan de grondstellingen en. ijdelheden dei-wereld. Ik zal niet, gelijk zij, mijn geluk stollen in de rijkdommen en in de eer, in de vennakon en do vreugde dor eeuw; hoe behoeftig ik ook moge wezen, zal ik mij altoos rijk genoeg achten, indien ik u vrees en bemin, o mijn God! indien ik mij van de zonde verwijder en veel goed doe.

Ik verzaak aan de werken van satan, aan de leugentaal , welker vader hij is, aan de hoovaardij, aan den haat en aan alle soorten van zonden. Ik verfoei die

allen, ik beween bitterlijk al dezulke, welke ik ongelukkig zoo raenigwerf bedreven lieb; ik vraag u daarvan ootmoedig vergiffenis, alsmede de noodige genade om in dezelve niet meer te hervallen, en om aan de plegtige verbindtenissen, welke ik voor uw aanschijn aanga, getrouw te zijn.

Eeuwige Vader, die u gewaardigd hebt mij in Jesus Christus voor een uwer kinderen aan te nemen en tot uw erldeel te roepen, maak dat ik niet meer dan voor uwe verheerlijking leve, en niet meer werke, dan om u in een ander leven te bezitten.

Jesus, eeuige Zoon des Vaders, die mij in uw lig-chaam ontvangen, in uw bloed gewassehen hebt, voltrek uw werk in mij, volhard, door uwe genade, mij te doen sterven voor al wat zoude is, en volmaak onophoudelijk in mij het nieuwe leven, hetwelk ik in do wateren mijns doopsels ontvangen heb.

Heilige Geest, aanbiddelijke oorsprong der goddelijke aanneming en der christelijke geboorte, wees in mij een geest van leedwezen en berouw, opdat ik mijne ongetrouwheden beweene; een geest van gebed, om mij gestadig mijne zwakheid te doen gevoeleu, en hoe zeer ik uwe magtige hulp noodig heb, een geest van geloof en vurigheid, om mij aan te sporen om mijne belofte te vervullen; een geest van versterving en opoffering, die mij in mijne aanhoudende waakzaamheid over al mijne zinnen houde; eindelijk een geest van volharding, die mij, aan den eindpaal mijner loopbaan, in de haven der zaligheid geleide.

Heilige Maagd, Moeder van den Zoon Gods, mensch geworden voor aller mensehen verlossing, gedenk, dat gij ook do Moeder zijt zijner ledematen, wees dan de Moeder mijner ziel, met mij door uwe vermogende voorspraak te helpen, om Jesus Christus, uwen Zoon op nieuw in mijn hart te vormen.

zaligheid zijt aangewezen, en die getuige mijner toeheiliging en beloften zijt geweest, help mij door uwe liefdevolle gebeden, om die op eone Gode waardige wijze te vervullen.

Groote Heiligen, die mij voor patronen gegeven, die mij tot beschermers on voorbeelden na Jesns Christus zijt toegevoegd, offert mij aan Hein op, aan wien gij u zelven gedurende uw leven hebt opgeofferd, als een slagtoffer van godsdienst en boetvaardigheid; cn verwerf mij de genade om rnij van heden af aan do verheerlijking en aan d ' i wil van God op te olferen, om in uwe vergelding, gedurende de eeuwigheid te mogen doelen. Amen.

e h, Franciscus de Sales spoort de gehuwde personen 51)1 aan om insgelijks den verjaardag hunner echtver-~5U/l bindtenis door meer vurige gebeden dan naar ge-^cO^owoonle te vieren, door het verlangen te vernieuwen Xamp;i om hun huwelijk meer en meer te heiligen, door eene ^ opregt christelijke liefde en wederkeerige getrouwheid'. Hij quot;merkt op, dat dit ook het gebruik der oude Christenen was; volgens de getuigenis van den H. Gregorius van Nazianze. HeUs volgens den geest der Kerk, dat men ook den verjaardag viere, op welken men zijne eerste heilige Communie gedaan heeft, en dien, op welken men eenen staat heeft aanvaard, zoo als het priesterschap of het kloosterleven. Ieder zal op die dagen zich datgene herinneren ; wat hij van God ontvangen heeft, en wat hij beloofd heeft in het heilige werk, welks gedachtenis hij viert, en hij zal trachten de vurigheid te hernemen en op te wekken, welke hij bij die gelegenheid had : hij zal zijn best doen . om door eene stipte aandacht en een waar leedwezen de gebreken

ea do onachtzaamheid te herstellen, waartoe de ligtzinnigheid der jaren, hot gebrek aan onderrigt, do onbedachtzaamheid , en de weinige bereiding aanleiding gegeven hebben.

Toen gij mij kind van uwe Kerk maaktot, o mijn (iod! hebt gij mij de verpligting opgelegd van haar te beminnen, en van n voor dio goede Moeder te bidden.

Gij kunt niet nalaten van steeds over haar te waken, om haar te beschermen, dawijl gij haar JesusChristus uwen Zoon tot opperhoofd hebt gegeven, die haar bemind on in zijn bloed gewasschen heeft, opdat zij zuiver, niet verouderd en vlekkeloos in uwe oogen wozen zou. Gij hebt haar do kolom ei den steun gemaakt der waarheid, de bewaarster on uitdeelster van uw woord, van uwo Sacramentcr , van uwe genade; uwe eenige Bruid, die alleeu ons t, u kan geleiden. Ik dank u, dat gij mij haar tot Moeder hebt gegeven, en ik smeek u mij oen onschendbare verknochtheid aau haar gelooi, eene eerbiedige buigzaamheid voor hare vermaningen en eone volkomenegehoorzaamheid aau hare geboden in te boozomen. Aanhoor de smee-kingen, wolko zij voor ons allen tot u stiort, en bewo-gou door do tranen, welke zij voor diogeucn harer kindoren stort, die in don dood dor zonde gedompeld liggen, geef hun het leven dor gonado weder, eu behoud, van den andereu kaut, do regtvaardigen in de liefde en in de bcoofoning der deugd.

Dat de' eenheid en de vrodo ondar al deleden uwer heilige Kerk hoorsche, dat uwe waarheid, die steeds in haar bewaard blijft, alom in hare zuiverheid verkondigd, en met drift door alle geloovigen ontvangen worde; dat zij mot kracht on nadruk worde ondersteund on verdedigd tegen de ongeloovigen, do ketters en

vrijgeesten. O God van goedheid! breng hen allen tot de waarheid; dat de heiligheid, wolke uwe Kerk, door het bloed van Jesus Christus, uwen Zoon, bekomen lieeft, door de bedorvouo zeden harer kinderen niet onteord noch bezoedeld worde. Dat zij nog dc vreugde smake, welke zij in hare eerste dagen genoot, van te zieu dat zij, die in u gelooven, slechts één hart eu céne ziel hebben, cn dat zij ons allen door één doopsel, in hetzelfde geloof, onder denzelfdcn Heer cn in dezelfde hoop vergaderende, u zie ecren, ract één hart cn éénen mond zie loven, door onzen Heer Jesus Christus. Amen.

O God! Opperherder van allo geloovigen, aanzie met gunstige oogen uwen dienaar N., dien gij aan uwe Kerk als herder eu hoofd gegeven hebt; verleen hem de genaden van door zijne woorden te onderwijzen,en door zijn gedrag diegenen te stichten, welke gij aan zijne zorg bevolen hebt; opdat hij eens met do hem toevertrouwde kudde, tot het eeuwige leven moge geraken. Wij bidden u hierom door onzen Heer Josus Christus.

O God! die mot goedheid over uw volk waakt, eu hetzelve met liefde geleidt, verleen uwen dienaar N. onzen Bisschop , wicu gij de zorg van ons bestuur toevertrouwd hebt , don geest van wijsheid en den overvloed uwer genade, opdat hij bij ons getrouw dc pligton van het priesterambt vervulle, cn in de eeuwigheid dc beloouing van eenen trouwen bestuurder ontvange. Üoor onzen Hoer Jesus Christus. Amen.

Om Tan God te rragen , dat 11|J zjjnen geest over de vorsten der aarde uitstorte.

„Ik bid u vooral, zegt de H. Paulus (Timotli. II, 1,2) „dat men smeokingou, gebodou, weuschenen dankbo-„taigingou doe voor alle mensclieu, voor de koningen „en voor allen, die tot waardigheid verheven zijn, ten „einde wij een vreedzaam en gerust leven leiden, in alle „soort van godvruchtigheid en eerlijkheid.quot; Ziedaar een wel gekenmerkte pligt voor allo Christenen, en de Kerk heeft zich in alle eeuwen met getrouwheid van dezen pligt gekweten, zelfs ten opzigte van hare vervolgers.

Indien hot eeno onvermijdelijke verpligting is van de schatting aan do koniugen te betalen, voor al wat de dienst en het welzijn van hunnen staat aangaat, zoo is de schatting der gebeden aan hen op geene minder geheiligde titels verschuldigd; de koningen zijn niet alleen onze gelijken, in hoedanigheid van men-sehen gelijk wij, ouzo broeders in hoedanigheid van Christenen, zij zijn bovendien onze vaders, do hoofden van een groot ligchaam, welks leden wij zijn, in één woord, zij bekleedeu ten onzen opzigte de plaats van God zelven. Hoe veel beweegredenen om belang in hen ie stellen, en om do barmhartigheid van God af te smceken, ten einde hun al die goederen te doen verwerven, die zij zoo dringend noodig hebben, goederen, die op de gausche maatschappij terugkaatsen: want de belangen des koniugs en die van zijn rijk zijn op eene naanwe wijze met elkander verbonden.

O mijn God! hoe gelukkig is de ziel, aan welke gij de kounis uwer waarheid schenkt! en hoeveel voordee-liger zou hot den koningen niet zij u, die te kennen dan wel zoo vele provinciën onder hun gobicd te hebben! Welke orde zouden zij onder hunne onderdanen niet 3G 21.

doou heorsclien, hoeveel rampen zouden zij niet voorkomen, indien zij tor uwer liefde, Koning van hemel en aarde, bereid waron van, des nodquot;ds, hunnen roem volgens do wereld, en hun eigen loven op te offeren? Zijn zij hiertoe minder verpligt dan hunne onderdanen, aan welke zij ten voorbeeld moeten strekken? Helaas! Heer, m ij ne zwakke stom kan tot hen niet geraken, ou wanneer zij nog tot hen doordrong, zou hij niet gehoord worden. Het is tot u, o mijn God ! dat ik mijne toevlugt neem; geef aan de koningen do geregtigheid en hot vorstand : open voor het lielit der waarheid die harten, welke gij in uwe handen houdt, dai zij zich eindelijk met die magt wapenen , welke zij van usleclits ontvangen hebben, omu daarvan rekening te geven, en oono verschrikkelijke rekening, zoo zij die niet ter uwer verheerlijking hebben doen strekken, en er geen gebruik van gemaakt hebben, overeenkomstig uwe geboden. Dcstoutmoodigheiddcr boozen is ten toppunt gestegen, en de overstroomingen der goddeloosheid hebben geene palen meer; geef, Heer! aan die bestuurders des volks in, van er de vervaarlijke verwoestingen van te stuiten, ten eiudo tevens die vervloekingtegente houden, die de gansehe aarde bedreigt, en die, oeno zoo groote menigte menschen treffende, wier heil hun is toevertrouwt, ook hen niet zal sparen; wat zeg ik, die zich over her. niet nog meer geweld on woede zal uitstorten, zoo zij do zending, welke gij hun gegeven hebt, voronaeht-zamen. Dat z'j u wedergeven, o mijn God! wat zij vari u ontvangen hebben. Gij hebt hen groot gemaakt onder de menschen; dat zij dan uwen heiligen naam doen eerbiedigen en zich voor u klein maken. Gij hebt gewild, dat hun gezag geheiligd zou zijn in de oogen hunner onderdanen; dat zij zei ven dan aan uwe heilige wetten gehoorzamen; dat zij derzervor bedienaars besehermen, dat zij uwe altaren beveiligen voor den

smaad van het geweld, van do beleediging. Eindelijk Heer! vergun aan dio koningen, welke gij uw beeld gemaakt hebt op aarde, do noodige genade, om te gevoelen, dat het alleen door u is, dat zij degene zijn, die zij zijn, en dat zij zich in deze wereld en in het andere leven in het verderf storten. zoo zij dulden, dat meu u, den ooisproug van alle orde, de bron van allo geregtigheid, don grondslag van alle gezag, aanrande.

O mijn God! doe ons gevoelen, al wat wij u moeten vragen voor hom, dien gij boven ons gesteld hebt, opdat hij ten onzen opzigte de man zij uwer regter-hand. Gij hebt hem ons, door een uitwerksel uwer vaderlijke goedheid gegeven, en gij hebt ons tevens aan hem gegeven. Zijne belangen zijn de onze, eu zijne behoeften zijn ook ons eigen, en gelijk hij t( t ons heil moet strekken, zijn wij quot;ook verpligt hem te dienen tot het zijne, en hem daarin te helpen: niet slechts door onze werken tot u, maar des noods, door het vergieten van al ons bloed, wij, die hem dit bloed geheel zouden moeten opofferen, om hem min kostbare belangen te behouden. Helaas! hoe zwaar is zijn last! hoe overgroot zijn zijne pligten! hoe verschrikkelijk zal zijne verantwoordelijkheid ton dage van uw oordeel zijn ! hoe veelvuldig zijn de gevaren, die zijne zaligheid omringen! Welke andere hand, o mijn God kan hem redden, tenzij uwe almogende hand, diezelfde, die hem verheven heeft! Vergun dan, o God! aan onzen koning het lieht uwer waarheid, zonder welke alle wetenschap der incnschen slechts duisternis en dwaling is. Sehcnk hem uwe

eigene wijshoid, gij, die hem met uwe eigene magt hebt bekleed, 011 geef, dat wij, in zijnen persoon, uw eigen beeld zien. Dat hij, even als gij, de vader van zijn volk weze, alsof allen uit hem geboren waren. Dat hij zich, gelijk gij, slechts regter toone, na uwe waarheid en geregtigheid geraadpleegd en gehoord te hebben en dat hij, in zijnen regelmatigsten toorn, steeds, even als gij, de barmhartigheid cn het mede-doogeu, gedaehtig zij. Dat hij, vijand van do dwaling on van de verleiding, door eenen enkelen blik van zich verwijdore do vlcijcrs en verleiders, die menscben, wier loftuigingen altoos een hevig cn behendig vergift bevatten; dat hij voor uw aanschijn, in het midden zijner paleizen, iu de onschuld wandcle, cn dat hij nimmer zijn hart opene voor iets, dat u zou kunnen mishagen, met eonen heiligen haat diegenen hate, die uwe wet schenden. Ik vraag u, o mijn God! dat gij zijne pogingen, al zijne werken, al zijne wensehen voor het heil van zijn volk zegenet; omgeef hem met een heilzaam gezag in den raad der koningen, opdat hij bon bewege onze regten te eerbiedigen, om in niets onzen vrede te storen, om tussehen ons en hunne onderdanen de banden dier evangelische liefde naanwer toe te halen, die, indien zij wel beoefend werd , van alle volkeren ééne cn dezelfde familie van broeders zou maken. O! maak van onzen koning een groot koning, maar door die grootheid, die de koningen Heiligen en grootc Heiligen maakt, hen, die u niet kunnen behagen, zoo zij niet heilig zijn. Maak dan, dat hij zich ijverzuchtig toone in do belangen en regten der Kerk, uwe Bruid; geef, dat hij een godvroezend naïever zij van hare geboden; maak, dat hij steeds gedenke, dat gij hem slechts met de magt bekleed hebt, om uwe heilige godsdienst over de aanvallen zijner vijanden te doen zegepralen, en behoed hem tegen de noodlottige aanslagen, van al die valcehe lee-

ringen, van al die valsohe grondstellingen, zoo hoog verheven in onze dagen, en die slechts het ongeluk der koningen en der volkeren knmen ten gevolge hebben, door den heilzamon invloec van onze godsdienst, beveiligster van de orde en van den vrede der maatschappij, te verminderen en te verdelgen. Maak, dat hij met de hulp van schrandere raadslieden al do misbruikon hervorme, in do verschillende beroepen en standen van den staat, en vooral in degenen, die door hunne waardigheid en hunnen rang meer invloed op do verbetering der zeden kunuon hebben. Geef hem, ter belooning zijner godvrucht, de mindere goederen, waarvan gij de uitdceler zijt, gij, do Opperheer en Moester, eene lange en gelukkige regering, don vrede de rijkdommen, den room en eene talrijke nakomelingschap; maar dat die mindsre goederen sloehts do voorsmaak zijn van die, welke gij in het hemelschc rijk schenkt aan diegenen, die gestadig aan hunne heiligmaking on aan uwe verheerlijking in deze wereld gearbeid hebben; aan dio magtigen der aarde dio nimmer vergeten hebben dat zij menschen zijn, en die hot stoods hooger geschat hebben zich zeiven te overwinnen om n to gehoorzamen, dan aan liet heelal te gebieden.

Wij moeten, o mijn God! niot scheiden, hetgono gij zelf zoo naanw verbonden en vereenigd hebt. Nquot;a dan uwe almogende genade afgesmeekt te hebben voor don vorst van uw volk, vragen wij dezelve. Heer! voor haar, welke gij aan zijne zijde op denzolfdon troon hebt doen noderzitten, toon gij hom dio voor gozelliu en gade gaaft. Wij bidden u dringend. Heer eu vragen a voor do koningin, al wat w^rij n voor don koning verzoeken; dat zij boido kinderen van dit rijk zijn, waarvan de waarheid do koning, de liefde de wet en do eeuwigheid do duurzaamheid is.

liun volk, liunno kinderen iu uwe vrees opvoeden; dat deze de eerste les zij der wijsheid, welke zij denken hun in te planten, opdat zij hunne jeugd verlichten en besturen, en hun de pligton en do gevaren van den troon leeren kennen, reeds vóór dat gij hen roept om denzelven te bekleedon. Gewaardigu, tot dat oogmerk zelf de keuze hunner ouders te besturen, opdat zij hen niet omringen dan niet menschcn volgens uw hart, vijanden der vleijerij, en die dan leeren, dat de eerste hunner pligton zal zijn de volkeren te stiehten naargelang van hunne verheffing, en hunne magt te gebruiken om uwe Kerk te verdedigen; dat zij hun eigenbelang, tot zelfs hun leven, zullen moeten opofferen voor het heil des volks, tot welks bestuur zij door u eens kunnen geroepen worden; maak vooral, dat men deze godspraak van don heiligen Geest diep in hunne ziel drukke, dat er in den hemel een llegter is, die de koningen dtr aarde beoordeelt, en die hen met meer strengheid oordeelt dan het overige der menschen. O mijn God! mogen wij van uwe barmhartigheid die vorsten verwerven, w'clko gij den volkeren geeft die gij wilt zegenen.

. K eerste heilige Communie is een der belangrijkste werken des levens, een werk dat den grootsten l invloed op de zaligheid moet hebben : inderdaad, ■tóTT^/indien de eerste Communie met groote gevoelens fefS'van godvrucht en vurigheid gedaan wordt, heeft men alle redenen van te hopen , dat do volgende Communiën, gedurende het leven insgelijks zullen heilig zijn, en eindelijk door eene laatste zullen gevolgd worden, die als het zegel op de eindelijke volharding stellen zal. Indien integendeel het kind voor de eerste maal tot de heilige Tafel nadert, zonder de grootheid voor dit werk

te waardeeren: indien het zijnen God voor de eerste maal slechts met onverschilligheid ontvangt, vooral zoo het ongelukkig genoeg was van onwaardig te communiceren , zou men dan niet alle redenen hebben van voor zijne volgende communiën te vreezen, dat, wanneer het in den weg der jeugdige jaren de heiligste der geheimen hebbende durven onteeren, zijn hart ongevoeliger zal zijn geworden voor de stem van de godsdienst, terwijl de hartstogten met meer kracht tot zijn hart zullen spreken! Van hoe groote aangelegenheid is het dan niet voor een kind, dat het zich met den vurigsten ijver op de kennis van de godsdienst toelegt, alvorens zich aan te bieden voor een werk, schier altoos beslissend voor zijn aanstaand lol? Maar met welken ijver moet het vooral niet arbeiden, cm van God, door zijne vurige gebeden, door zijne werken, de getrouwheid aan zijne pligten, de onontbeerlijke gevoelens van godvrucht te bekomen, om uit zijne eerste heilige Communie al de vrucht te trekken, welke dit groote Sacrament der liefde van Jesus nimmer nalaat in een welbereid hart uit te werken ?

Wij radenden kinderen dan aan, van dagelijks metal de godvruchtigheid, waartoe zij door Gods genade zullen in staat zijn, de volgende gebeden te lezen, ten minste gedurende de geheele maand, die hunne eerste heilige Communie zal voorafgaan.

Dat zij nooit eenen dag laten voorbijgaan, zonder hunne goddelijke Moeder Maria aan te roepen, dat zij haar met nadruk deze plegtige zaak aanbevelen; dat zij zich ook , op eene bijzondere wijze, onder de bescherming stellen van den heiligen Aloysius de Gonzagua, die het voorbeeld was der zuiverheid en der vurigheid, welke de kinderen voor hunne eerste Heilige Communie behooren te hebben.

Gij hebt, o mijn Jesus! gedurende uw sterfelijk leven, eene liefde bij voorkeur betoond voor de kinderen; gij zeidet tot uwe Apostelen: Laat de kleine kinderen tot mij komen, opdat ik hen zei/ene; gij hebt u gewaardigd de kinderen tussehen uwe armen te

drukken eu lieu met uwe zegeaingeu te overladen, zeggende, dat het voor hen was, en voor degenen, die hun door hunne eenvoudigheid en onschuld gelijk waren, dat gij uw rijk voorbeschiktet; het is dan met vertrouwen, dat ik, bij het naderen mijner eerste heilige Communie, u kom aanroepen. Dat het belang uwer verheerlijking, zoo wel, als dat mijner zaligheid, mij do genaden verwerve, die mij noodig zijn om waardig tot dezelve te naderen. Vestig mijnen geest, verwarm mijn hart, doordring mij met eene heilzame vrees, die mij, van mijne onwaardigheid overtuigende, met eenen heiligen ijver bezielt om mij te beteren, om do deugd en do godsvrucht te bekomen, die mij aangenaam kunnen maken aan uwe oogen, en mij verdienen, in uw goddelijk Sacrament het onderpand te ontvangen van mijne eeuwige zaligheid.

O goddelijke Jesus! ik sidder wanneer ik van den eenen kant de zuiverheid zie, welke uwe eindeloozc heiligheid moet vereischen van hen, aan welke gij u gewaardigt te gevon, en als ik van den anderen kant aan mijne uiterste onwaardigheid denk. Helaas! nog zoo jong, heb ik u reeds duizende malen beleedigd, ongelukkige, die ik ben, ik heb alle reden van tc vreezen van sedert lang het witte kleed verloren te hebben, dat sohitterendo kleed der onschuld, waarmede gij mij in mijn doopsel versierd hebt; ik heb het ongetwijfeld verloren door mijne laauwheid in uwe dienst, door het verzuim mijner pligtou, door mijne ongehoorzaamheid jegens ouders eu meesters, door mijne afgunst en mijne gramschap, door mijne leugentaal, en zoo vele andere zonden, die in uwe oogen de zuivere lelie, waarmede gij mijn hart versierd hadt, hebben doen verwelken. Aoh! hoe smartelijk valt het mij te denken, dat ik zoo ondankbaar jegens u heb kuunen zijn, mijn beminnelijke liemelscho Vader,mijutoedere en zoo edelmoedige weldoener! waarom kan ik niet

tot de eerste jaren mijner kiudschheid wederkeeren, wanneer mijne nog reine ziel uwe goddelijke blikken verrukte. Helaas! de fouten zijn bedraven, ik zal mij wel onthouden van die voor u, noch voor uwen bedienaar te versehoonen in do vicrsehaar der boetvaardigheid, ik belijd die ootmoedig en met een bitter leedwezen; doch vermeerder mijne droefheid met mijne liefde tot u , o geheel beminnelijke Jesus! wend uwe oogen van mijne zonden af, om slechts uwe barmhartigheid te gedenken, en gewaardig u mij met het bruiloftskleed te versieren, opdat mijne eerste schreden tot uwe heilige Tabernakelen mij voor altoos versterken in het pad, dat tot dien schoenen hemel geleidt dien gij den kinderen beloofd hebt, die u vreezen, beminnen en uit geheel hun hart dienen. — Zegen mij, o barmhartige Jesus! zegen mijne pogingen, en doordring mij niet een zoo levendig geloof, cene zoo teedere dankbaarheid, en ecno zoo brandende liefde, dat ik mij nopens mijne gesteltenis gerust moge stellen, en hopen u zoo waardig te ontvangen als hiertoe een zoo zwak schepsel als ik in staat is. Amen.

Heilige Maagd, mededoogeude Maria, mijne teedere Moedor, ik noem iu eene zoo belangrijke zaak mijne toevlugt tot u; nimmer had ik uwe hulp en uwe bescherming meer uoodig. Neem mijne zaak aan bij uwen goddelijken Zoon; geleid gij zelve mij met de hand tot dit heilig gastmaal, stel mij aan den koning van don maaltijd voor, aan dien Jesus, dien gij met zoo veel liefde hebt gespijsd en opgevoed, ten einde Hij mij goedgunstig ontvange.

I5id voor mij, opdat, door Hem te ontvangen, ik het geneesmiddel vinde voor al de ziekten mijner zie), en hij mijne laauwheid en onverschilligheid in eene vlammende liefde tot Hein en zijne heilige godsdienst verandere, welke ik, met zijne genade voortaan, gedurende het o vorige mijns levens, met ijver wil beoefenen.

Miju goode Bescherm-Engel, gij, die mij in dit oogenblik met zooveel hokommeringbeschouwt, draag mijne gebeden voor don troon van Jesus; voeg bij dezelve uwen heiligen ijver om Hem die aangenamer te maken.

Ook gij, mijne heilige Patronen NN., bidt voor uwen beschermeling, opdat de eerste Communie, welke ik ga doen, geheel het hemclsolie hof verblijde en mijne heiligmaking verzekere.

Ik beveel mij nog bijzonder aan u, o heilige Aloy-sius de Gonzagua! wien de jeugd nimmer vrueh-teloos aangeroepen heeft, gij, die zoo magtig zijt in den hemel, verwerf mij, dat ik Jesus diezelfde vurigheid, die liefdevlammen, die van uwe schoone ziel, op den dag der eerste Communie, als ceneu hemel-schen tempel maakten, waardig van de Engelen benijd te worden, moge aanbieden, maak inzonderheid , dat de heilige Communie, mij met mijnen goddelijken Zaligmaker vereeuigende, mij het onderpand geve yau do gelukkige, onafgebrokene volharding. Amen.

(Zie voor den dag van de eerste heilige Communie de vernieuwing van de beloften des Doopsels, bladz. 483; de toeheiliging aan de heilige Maagn bladz. é25.)

en ontvangt liet Sacrament fles Vormsels slechts J] Nn eenmaal. Hoe veel is er dan aan gelegen zich IjJJJjJljjdaartoe, door de geestelijke afzondering, doo:- het (pgebed en het berouw over zijne zonden wel te è)⁰(])jS bereiden

Met welken ijver, met welke aandacht en zedigheid moet men de oefeningen volgen , die men in de parochiën of gemeenten niet nalaat te houden , om zich tot het ontvangen van dit Sacrament voor te bereiden!

Men zal, gedurende de dagen die voorafgaan, dikwijls gebeden tot den heiligen Geest moeten stieren, en de dag zelf van het Vormsel moet een geheiligde dag wezen, eensdeels door eene vurige Communie, anderdeels door de ingetogenheid, de overdenking en vurige verlangens naar de gaven en vruchten van den H. Geest.

Ik heb reeds drie uwer Saeramenteu ontvangen, o mijn God! Het eerste heeft mij uw kind gemaakt; hot tweede hoeft de vlekken, welke de zonde mijne ziol had toegebragt, uitgewisoht; het derde heeft mij met uwen goddelijkon Zoon vereenigd, maak , dathetgene ik mij bereid te ontvangen, voltrekke van mij een volmaakt Christen te maken; dat het mij met sterkte on moed beziele, om mijne kwade gewoonten te bestrijden, om al mijne bekoringen te overwinnen, om mij naauwkeurig naar uwe wet te gedragen, en een ware krijgsman van Jesus Christus te worden, bereid om liever alles te lijden, dan aan zijne goddelijke Godsdienst te verzaken, en om Hem, des noods, met gevaar en ten koste van mijn leven voor te staan. Deze is de genade, welke ik uit geheel mijn hart van u vraag, o mijn God ! door de verdiensten van uwengoddelijken Zoon, onzen Heer, die met u leeft en lieersoht iu alle eeuwen dor eeuwen. Amen.

Zie de Uitbreiding van de Lofzang Veni Creator Spiritus , en de gebeden om de zeven gaven en de twaalf vruchten van den heiligen Geest te bekomen₎ bladz. 380.

Wij geven hier de gebeden, welke de Bisschop leest, in het bedienen van het H. Sacrament des Vormsels, en daar het ten hoogste nuttig zou zijn die alvorens overwogen te hebben, voegen wij er eenige aanmerkingen bij, geschikt om die beter te verstaan.

De plegtigheid begint met het Veni Creator, zie bladz. 379, welke men godvruchtig moet zeggen.

De reeds gevormde personen, die bij deze plegtigheid tegenwoordig zijn, doen hun best, om de vernieuwing der genade te verwerven, welke zij zeiven door de oplegging der handen en der heilige zalving ontvangen hebben.

Als de geloovigen , die gevormd moeten worden, ne-dergeknield zijn, zegt de Bisschop, regtstaande, met zamengevoegde handen en naar hen gekeerd :

v. Dat de heilige Geest over u nederdale , en dat de kracht van den allerhoogste u van alle zonden beveilige 1 r. Amen.

Hier strekt de Bisschop de handen regt uit over hen, die gevormd moeten worden. Gedurende de Oplegging der handen roepen de geloovigen , diep ingetogen , uit al hunne wenschen, de genade van den heiligen Geest in hunne harten. De bisschop zegt het volgende gebed :

Eeuwige en almagtige God! die uwe dienaren, die hier tegenwoordig zijn, door het water en den heiligen Geest hebt doen herboren worden, en die hun de vergiffenis van al hunne zonden geschonken hebt, zend uit het hoogste des hemels, uwen heiligen vertroostenden Geest, die hen met zijne gaven verrijke Amen.

v. Den Geest van wijsheid en verstand, r. Amen, v. Den geest van raad en sterkte, r. Amen.

v. Den Geest van wetenschap en godvrucht, r. Amen. v. Vervul hen met den Geest van uwe vrees , en ge-waardig, door uwe goedheid, hen met een teeken des krui-ses van Jesus Christus, onzen Heer. te teekenen. r. Amen.

Na deze oplegging der handen doet de Bisschop, ieder dergenen , welke hij vormt, met den doopnaam en den naam, welke men er uit godvrucht kan bijvoegen, aanduidende , eene zalving op het voorhoofd, bij wijze var een

Ik teeken u met het teeken des kruises , en vorm u door het Chrisma der zaligheid, in den naam des Vaders, en des Zoons en des heiligen Geestes. r. Amen.

Dit op het voorhoofd gedrukte kruis is het teeken van den moed, dien de nieuwgevormde zal toonen in zich den naam van Christen, dit is te zegen , de hoedanigheid van kind Gods en der Kerk, en van krijgsknecht van Jesus Christus niet te schamen.

Het heilige Chrisma is een mengsel van olijfolie en balsem, plegtig door den Bisschop, op Wittendonderdag, gezegend. De olie, die de eigenschap heeft van voort te vloeijen, van te doordringen, en zachtjes in alles in te dringen, en aan welke het verder nog eigen is te verlichten, te verzachten en te versterken, duiJt vooreerst aan, het licht en de vlammen der goddelijke liefde, welke de heilige Geest, in het midden der duisternissen van de tegenwoordige eeuw, door zijne tegenwoordigheid in onze zielen stort; vervolgens de zoetheid van het juk en van do wet van Jesus Christus; en eindelijk de sterkte , welke dit heilige Sacament ons mededeelt, om, ondanks alle hinderpalen, aan God getrouw te blijven. De balsem is een aangename geur, waardoor inzonderheid beteekend wordt de goede geujr der deugden, die in het gansche gedrag van den Christe-.i moet schitteren .Bij de aangenaamheid van den geur, heeft de balsem nog de eigenschap van te behoeden tegen het bederf. Dit is hier nog het zinnebeeld van hetgene het Vormsel in wel bereide zielen uitwerkt: dit Sacrament behoedt dezelve tegen de bedorvenheid der ondeugd , bewaart in hen de grondbeginselen ongekrenkt, en de zeden in derzelver zuiverheid, en verwijdert ze van de besmetting der valsche leeringen en kwade voorbeelden.

Na de zalving met het heilige Chrisma, geeft de Bisschop eenen kleinen kaakslag aan dengene, welken hij vormt : dit is om hem te leeren, dat hij bereid moet wezen alle soort van verachtingen, vsrsmadingen en vernederingen voor den naam van Jesus Christus te verdragen, en hij zijn

kruis, in het gevolg van zijnen goddelijken Meester,met eene volmaakte deugd moet dragen. Hij zegt tevens tot hem: De vrede zij met u; deze is de wensch, welke onze Heer, na zijne verrijzenis , deed aan zijne leerlingen. Alzoo moet de Christen, te midden der grootste beleedi-gingen en rampspoeden den vre'de der ziel, die zijn kostbaarste goed is, behouden. De verduldigheid is de gezellin der ootmoedigheid , die de moeder der deugden is

Nadat allen gevormd zijn , zingt men , terwijl de Bisschop zijne handen wascht, den volgenden voorzang.

Bevestig, o mijn GodI hetgené gij in ons, van het hoogste uws heiligen tempels , die in het hemelsche Jeruzalem is , daar even hebt uitgewerkt.

Glorie zij den Vader, den Zoon en den heiligen Geest. Nu, zoo als in het begin, en altoos, en in alle eeuwen der eeuwen. Amen

Bevestig, o mijn God! hetgenc gij in ons, van het hoogste uws heiligen tempels, die in het hemelsche Jeruzalem is, daar even hebt uitgewerkt.

Nu dezen voorzang knielen de nieuwgevormden neder ; en de Bisschop, regtstaande en naar het altaar gekeerd , zegt:

O God! die den heiligen Geest aan uwe Apostelen gegeven, en gewild hebt, dat de overige geloovigen Hem door hen, en door hunne opvolgers zouden ontvangen, gowaar-dig, bidden wij u, gunstig neder te zien op de bediening, welke wij zoo even hebben uitgeoefend, uwe ootmoedige dienaars, en maak dat de goddelijke Geest nederdale inde zielen van hen, die de zalving van het heilige Chrisma ontvangen hebben en welke wij met het heilzame taeken des kruises geteekend hebben, opdat hij, door zijne woning in hunne harten te vestigen, zich gewaardige er den tempel zijner heerlijkheid van te maken. Wij smeeken u hierom ,

gij, die leeft en heerscht met den Vader en dienzelfden heiligen Geest, in alle eeuwen der eeuwen. Amen. De Bisschop voegt er bij:

Dusdanig zijn de zegeningen , welke God voorbehoudt voor eiken mensch, die Hem vreest.

De Bisschop zich eindelijk naar de gevormden keerende, geeft hun zijnen zegen, welke zij met eenen diepen eerbied, en onder het maken van het teeken des kruises moeten ontvangen.

v. Dat de Heer u, van het hoogste vanSion, zegene, opdat gij gedurende uwen geheelen levensloop , de goederen van Jerusalem genietet, en het eeuwige leven verwerven moget. k. Amen.

Hierna beveelt de Bisschop aan ieder, het symbolum der Apostelen, het gebed des Heeren en de groetenis des Engels te zeggen. Gewoonlijk leest een der bijstaande priesters deze met luide en verstaanbare stem, en al de aanwezigen vereenigen zich met hem , en zeggen die in stilte.

Voor dat gij u verwijdert, moet gij eenige oogenblikken toewijden, om God te bedanken voor de genade, welke zijne eindelooze goedheid u in het Sacrament des Vormsels verleend heeft.

Hernieuw uwe goede voornemens, stel die onder de bescherming der allerheiligste Maagd, terwijl gij de verhevene Bruid van den heiligen Geest bidt, van voor u te verwerven, dat gij getrouw moogt wezen aan de inspraken der genade, en aan al wat gij aan God bel ofd hebt, om uwe zaligheid te verzekeren , en zijne verheerlijking te bevorderen.

Stort eindelijk eenige gebeden volgens de behoefte uwer ziel (zie hiervoor onder de Verschillende gebeden), en eindig met den Lofzang Tc Deum, (Zie bladz. 374.)

na liot Vormsel , om aan God op niemv de genade te vragen, die aun heizelvc gi'hecht is ; men zou hei elk jnar kunnen bidden op den verjaardag van z^n V 01 nis el.

Mijn Heer oumijn God! ik licb doomwebannhartig-hoid het Sacrament des Vormsels ontvangen; behoud, bid ik u , in mijne ziel en vernieuw er onophoudelijk

do goddelijke uitwerkselen van dit heilige Sacrament; maak, dat ik voortaan al de pligten er van vervulle. Ik ben in uwe dienst getreden, en heb hot kenmerk van christen krijgsknecht ontvangen; dat or dan goene plaats noch gelegenheid zij, waar ik, die de volheid des heiligen Geestes ontvangen heb, geen soldaat van .Tesns Christus schijne, geene gelegenheid, waarin ik den goeden geur van een deugdzaam loven niet verspreide, door mijnen eveumonsch door goede voorbeelden te stichten. Ik vraag u ootmoedig de genade, dat mij nimmer de eeuw noch do wereldsche gebruiken mogen besmetten, door hunne rampzalige grondstellingen, en dat nooit do vleijerijen, noch de aanlokkelijkheden der wereld eenigcn indruk op mijne ziel maken. Geef, dat ik steeds de ongelukkige uitnoodi-gingon der bewoners van Babyion vcrwerpe, nimmer gehoor verleene aan do vergiftige gesprekken der ongoloovigen, en dat ik mij boijvere om, door mijne voorbeelden eu mijne gesprekken te beletten, dat mijne broeders, die, ovon als ik, kinderen uwer heilige Kerk zijn, verzwakt of bedorven worden, door hunne woorden, listige worken, cn door hunne boosaardigheid steeds bozig met hunne medepligtigen te vermenigvuldigen , en met hen iu eeuen afgrond van dwalingen , leugentaal eu duisternissen te dompelen. Geef mij dio zuiverheid van moening, die ootmoedige eon-voudigheid, en dat ootmoedige geloof, die den geest en het hart hoven al, wat mcnschelijk is , en boven al de boguicholingen eoaer valsche wijsbegeerte verheffea, om niets dan u; o mijn God! te zookon, aan niets dan aan uw goddelijk woord te goloovon, in niets van de beslissingen dor Kork af te wijken, die allen, met eenen vasten on onwaukelbaren stap, do wijzen, even als de onwetenden, in de wogen der waarheid kunnen doei wandelen. Amen.

lle staten zijn niet zonder onderscheid voor alle personen geschikt; deze staat zal nuttig zijn voor den eenen, gene zal nadeelig wezen voor eenen anderen; alle menschen hebben dezelfde neigingen niet, noch bekomen dezelfde genaden. Demensch, verbonden in eenen staat, tot welken de Voorzienigheid hem niet bestemd had, kan niet dan onrust, hartzeer en kwelling des geestes ondervinden, en is er geen ongelukkiger staat dan de zijne, noch gevaarlijker voor de zaligheid, omdat hij van de bijzondere genade beroofd is, welke God hem verleend zou hebben, indien hij den staat had omhelsd, tot welken God hem riep ; krachtige en overvloedige genade, die hem de vervulling zijner pligten zou hebben vergemakkelijkt!

Hoe dan het gedrag regtvaardigen van die verblinden, die, zonder Jesus Christus te zoeken, zonder Hem te raadplegen, zei ven hunne plaatsen verkiezen , en die gelooven wel te zijn in alle staten, die hunne eigenliefde of hunne hartstogten vleijen! Wat moet men denken van die onbe-zonnenen en vermetelen, tenzij dat hunne reden verward is, en zij niet weten, wat zij zeggen of doen?

Om de jeugd tegen dit onheil, dat de bron van zooveel andere ongelukken, en menigwerf de oorzaak dezer eeuwige verwerping is, te beveiligen, geven wij hier eenige regelen, om tot de verkiezing van eenen staat over te gaan.

1. Dien den Heer van uwe teedere jeugd af, wees Hem getrouw, en Hij zal zorg voor u dragen, uwe raadsbesluiten besturen, en u op den weg der zaligheid stellen. Maar zoo gij Hem verlaat, stelt gij u b.oot aan het gevaar, van door Hem, op uwe beurt, verlaten te worden, en het zal den duivel alsdan, aac wien gij uwe eerste jaren zult gegeven hebben, niet moeijelijk vallen, u te verleiden , en u eenen staat te doen aannemen, die de bron van uw eeuwig verderf zal zijn.

2. Dat het hier eene zaak is, die geheel het leven en de eeuwigheid zelve betreft, moet gij er lang op nadenken , alvorens uw besluit te nemen. Denk somtijds na over de

keuze, welke gij eens zult moeten doen van uwen leven-staat , nog niet om er over te besluiten , maar slechts om uwe genegenheden, de gedachten en de bewegingen, welke God u zal ingeven, te kennen; dikwijls laat Hij, van de teederste jeugd af. zijne inzigten in het verschiet zien, opdat men zich bereide die te volgen.

3. Wanneer gij eindelijk tot de jaren gekomen zijt van een besluit te nemen (hetwelk gij, zoo het mogelijk is, niet vroeger moet doen, dan tusschen de 18 en 20 jaren,) zoo besteed eenen genoegzamen lijd om u enkel en uitsluitend met deze belangrijke beslissing onledig te houden, zij moet zelfs eenige maanden duren. Begin uwe overweging met u, door eene heilige Biecht, van al uwe fouten te zuiveren; het is aan de reine zielen , dat God zich gaarne mededeelt. Verdubbel dan gedurende de beraadslaging uwe pogingen om de zonde te vlugten en de deugd te beoefenen; want zoudt gij op den Heer durven rekenen, terwijl gij zijn vijand zoudt wezen?

4. Stort dagelijks bijzondere gebeden, om met aandrang van God te vragen, dat Hij u gelieve te verlichten: zeg Hem dikwijis met David: O mijn GodI doe mij den weg kennen, welken ik moet bewandelen, en leer mij uwen wil volbrengen; met Samuël: Spreek , Heer ! uw dienaar luistert, met den 11 Paulus: Wat wilt gij dat ik doe? Wend u met een kinderlijk vertrouwen tot de heilige Maagd , en bid haar u in deze netelige omstandigheid te toonen, dat zij uwe Moeder is. Roep den H. Josef aan , uwen goeden Engel, uwe heiligen Patronen, en nader, gedurende dien tijd met den raad van uwen bestuurder, dikwijls tot de heilige Sacramenten, en woon dagelijks, zoo mogelijk, het H. Misoffer bij.

5. De gesteltenis uwer ziel, gedurende uwe beraadslaging, moet eene volmaakte onverschilligheid voor alle staten zijn, en de vaste wil van dien te omhelzen, welken de Heer u zal aantoonen als den gunstigsten voor uwe zaligheid, wat het ook aan de natuur zou mogen kosten.

6. Voeg hij deze algemeene gesteltenis en bij uwe gebeden. elktn dag ernstige overdenkingen: onderzoek het nut, de verpliitingen en de moeijelijkheden van eiken staat, en beoordeel uwe inborst, uwe geneigdheid, uwe krachten, uwe kunde, u zeiven, zonder partijdigheid, zonder u te vleijen; wik en weeg de redenen voor en tegen

de verschillende partijen. Eindelijk vraag raad aan eenen bestuurder, wiens voorzigtigheid u bekend is. Mijn Zoon, zegt de Wijze man, doe niets zonder raad en na de daad zal het u nimmer berouwen. Zou het geene groote vermetelheid zijn, van zoo weinig licht en ondervinding hebbende , aan niemand raad te vragen in de belangrijkste zaak , of van u slechts op belanghebbende of weinig verlichte personen te verlaten ?

7. Bepaal eindelijk na al deze maatregelen genomen te hebben, eenen dag om uw laatste besluit te nemen, onbereid u daartoe door gebeden, door vasten , door aalmoezen volgens uwe middelen, en doe uw best om op dien dag met meer ijver nog dan ooit te communiceren ; overtuigd, dat, met van uwen kant alles bij te brengen wat in uwe magt is, God u niet zal te kort blijven, en dat Hij niet zal toelaten, dat gij u, in de verkiezing van eenen staat bedriegt. Zoo hij door geestelijke vertroostingen opgevolgd wordt, is dit een blijk dat God denzelven goedkeurt.

8. Na u volgens de regels der christelijke voorzigtigheid te hebben bepaald, ondanks al de zekerheid, welke gij zult gevoelen van eene goede keus gedaan te nebben zult gij nog kunnen aangedreven woiden om te gelooven, dat gij u hebt vergist, vooral wanneer de staat, welken gij zult verkozen hebben, een diergenen is, die de neiging der natuur en de begeerte der hartslogten tegenkanten; hoe voordee-liger het door u genomen besluit voor uwe zaligheid is , des te meer geweld de duivel zal aanwenden om u daarvan af te trekken. Neem, in de bekoringen uwe toevlugt tot het gebed , herinner u de overdenkingen. welke gij gedaan hebt tijdens uwe beraadslaging, het licht dat u verlicht heeft, de goede gevoelens, die u getroffen, de redenen,die u overtuigd hebben, den raad, die men u gegeven heèft, de besluiten, welke gij genomen hebt. Denk , hoe groot uw leedwezen, vooral bij uwen dood zou zijn, van den wil des Heeren niet gevolgd te hebben. Indien er zich hinderpalen tegen de uitvoering van uw besluit opdoen, zoo verlies echter den moed niet, stel al uw vertrouwen op de hulp van God, overtuigd, dat Hij zijn werk in u niet onvoltrokken zal laten, smeek Hem dringend van u bij te staan, en zoo de hinderpalen voortkomen van den tegenstand der men-schen, bid Hem dan , van hunne harten te bewegen; wend van uwen kant al de middelen aan, welke de eerbied, de

voorzigtigbeid, de teederheid en eene wijze vrijheid u kunnen ingeven , stel personen te werk, wier zoete en overtuigende invloed u eenen gunstigen uitval kan doen verhopen. Zeg dikwijls tot God: O mijn God I in u heb ik mijne hoop gesteld, en in eeuwigheid zal ik niet beschaamd worden,

Aanbiddelijke Jesus! mijn beminnelijke Meester en mijn liefderijke Herder, ik wend mij met een vol vertrouwen tot u, want in wien zal ik mijn vertrouwen stellen, tenzij in u, die mij zoo zeer bemind bobt, dat gij aan een kruis hebt willen,sterven, om mij zalig te maken? Ootmoedig dan nedergeworpen aan uwe voeten, vraag ik u uwe verliebting en uwe hulp in de belangrijkste zaak, die er voor mij wezenkan. Ik moot mijn besluit nemen en eenen levensstaat verkiezen. Ik weet, dat mijne rust en mijn geluk grootendeels van deze keus afhangen; dat ik mij aan het grootste hartzeer, aan de noodlottigste gevaren zou blootstellen, zoo ik mij bepaalde, zonder u geraadpleegd te hebben , en mijnen wil gelijkvormig aan den uwen te maken.

Ik wil, o mijn God! noch mijne geneigdheid, noch mijne menschelijke belangen involgen. Ik moet uw rijk zooken, en eenen levenstaat verkiezen, waarin ik niet alleen de mogelijkheid van mijne zaligheid te bewerken moet verhopen; maar waarin ik alle redenen heb van te gelooven, dat ik werkelijk mijne zaligheid zal bewerken. Zoer verse lullende wegen bieden zich aan mijnen geest aan; overal zie ik gevaren, en ik hel) maar al te veel redenen om te vreezen, dat mijne eigenliefde, zoo bekwaam om mij te misleiden, mij onvoor-zigtig eenen weg zal doen inslaan, aangenaam in deszelfs begin, maar rampzalig in zijn einde. Spreek Meer, want uw dienaar luistert. Waar en op welke

wijze zal ik u hetgetrouwste dienen ? Waar zal ik best in staat zijn om uwe verheerlijking, die het eerste voorwerp mijner verlangens moet zijn, te bevorderen! Waar zal ik de meeste middelen vinden, om mij te heiligen ? Zoodra ik uwe inzigten over mij zal kennen, zal mij niets wederhouden; het is billijk, dat het schepsel onderworpen zij aan zijnen Schepper; het schaap kan niet beter doen, dan zijnen Herder te volgen, daar waar hij het leidt. Uwe ingevingen, de wijze en heilzame raadgevingen van hem, die uwe plaats bekleedt, en waarom ik smeek, hem met uw licht te vervullen, en vooral het verlangen van uwe verheerlijking en mijne zaligheid, zullen mijn geleide zijn. Welke rust zal ik niet genieten, Hoer! wanneer ik zal kunnen gelooven, dat ik mij in den staat bevind, in welken gij van de eeuwigheid besloten hebt mij zalig te maken. Dit is eene genade, o mijn Zaligmaker! welkeik u zoo dikwijls en met zoo veel aandrang wil vragen, dat gij mij dio eindelijk zult vergunnen. Li u, Heer! heh ik mijn vertrouwen gesteld, ik kan niet bedrogen worden.

O Maria! beschermende ster, liet is ook tot u, daf ik van de onstuimige zee dezer wereld mijne blikken wend. Bestuur mij, o Moedor van het eeuwige licht! rigt mijn hart tot uwen goddelijken Zoon, opdat ik de loopbaan intrede, in welke ik hem kan dienen, en hem getrouw dienende, het einde moge bereiken tot hetwelk ik geschapen ben, namelijk het geluk van hem in eeuwigheid te zien en te bezitten. Amen.

En ook gij, mijn goede Engel, mijn liefderijke geleider, g'j allen, mijne heilige Patronen, verlaatmij niet in eene zoo belangrijke zaak; bidt onophoudelijk voor mij, opdat ik den staat moge kennen, welken de Heer mij van eeuwigheid af bestemd hoeft; maak, dat ik in die groote beraadslaging, geen gehoor geve aan de stem van het vleesch on bloed, noch aan de aantrekkelijkheden mijner bedriegelijke hartstogten, maar

dat ik den levenstaat omhelze, waaria ik werkelijk mijne zaligheid bewerke, door do oefeningen dor deugd, door een opregt christelijk leven, opdat ik het geluk verdiene van God eeuwig met u te verheerlijken, te loven en te beminnen in den hemel. Amen.

Ik aanbid u, allerheiligste Drievuldigheid, Vadar, Zoon en ïï. Geest, ik dank u, dat gij mij geschapen, vrijgekocht, behoed, en tot den staat van... gebragt hebt. Ik dank u voor de onuitputbare bronnen van genade, welke gij mij in de Sacramenten hebt geopend voor al de tallooze gunsten en weldaden, welke gij mij en allo menschen verleend hebt.

Zie mi; hier voor u. Heer! ik offer mij geheel aan u op, met al wat in en buiten mij is, mijne gedachten, mijne genegenheden, mijne woorden en mijne werken, niet slechts van dozen dag, maar ook van geheel mijn leven, uit liefde voor u, voor uwe verheerlijking On voor de zaligheid van den evennaaste. Ik vereenig die allen met het dierbaar bloed van Jesusdiristus, mijnen Zaligmaker, met hot vaste vertrouwen, dat zij, door deze vereeniging geheiligd, u zullen aangenaam zijn.

Neem van mij weg al wat u mishaagt, en stel in mij al wat u kan behagen. Ik smeek n, door do liefde dei' allerheiligste Maagd Maria, het heiligste, het volmaaktste uwer schepselen, vergun mij do genade van u nooit te holeedigen in don staat, waartoe uw goddelijke wil mij geroepen hoeft; maak, dat ik deszelfs pligten getrouw vervulle, dat ik deszelfs lasten getrouw drage, dat ik er zorgvuldig al do govareu van vermijde, dat ik er moedig al de moeijolijkheden van te boven kome, en dat do vreugde, de voldoeningen, welke gij mij zult gelieven te vergunnen, mij steeds dankbaar jegens

u vinden, jegens u, van wien alles, wat goed en heilzaam is, voortkomt. Maak dat ik tot de volmaaktheid gerake, eigen aan den staat, tot wolkeu gij mij heb geroepen, dat ik er den geest ten stipsto van beware, dat ik de genade, welke gij mij daarin tot mijne heiligmaking geschonken hebt, dagelijks vruchten doe voortbrengen, en dat ik in denzei ven steeds al de vreugde mijner ziel vinde. Vervul mij met die geestelijke blijdschap , die mijne vurigheid opwekko on oudersteune ten einde ik u in alles zoeke, en in alles en overal vinde, en ik eindelijk gelukkig tot u, die mijn eeuigste einde en mijn Opperste Goed zijt, gerake. Amen. ,

-ELUE ongeregeldheden hedendaags in het huwelijk in die instelling, zoo wijs in zich zelve, en zoo heilig onder de christenen 1 Welke omkeering,

W welke schande, van er zoo inenigwerf in te zien . van den eeneri kant, mannen zonder eer en trouw , ligtzinnig, trouweloos , overdadig zelfs ter alge-raeene kennis; en van den anderen kant, vrouwen zonder eerbaarheid en zonder teugel, uitgelaten in haar gedrag, of veinzende in hare listen en geheimen handel, onzedig in hare kleeding, los in hare gesprekken en manieren, hevig in hare hartstogten, gemeenzaam zelfs met schaamteloosheid! Van daar de ongeregeldheid, de losbandigheid, de hatelijkste en afschuwelijkste gruweldaden, de ergernissen van allen aard, de slechte opvoeding der kinderen, de twee-dragt en den haat, de woede, de afschuwelijkste misdaden ; van daar zoo vele huisgezinnen, die niets minder zijn dan reeds eene hel hier op aarde, beeld en voorspraak der ware hel, die er het einde van zal wezen; van waar komen zoo vele rampen? O jeugdl al te zeer verblinde jeugdl het is welke schande, van er zoo inenigwerf in te zien . van den eeneri kant, mannen zonder eer en trouw , ligtzinnig, trouweloos , overdadig zelfs ter alge-raeene kennis; en van den anderen kant, vrouwen zonder eerbaarheid en zonder teugel, uitgelaten in haar gedrag, of veinzende in hare listen en geheimen handel, onzedig in hare kleeding, los in hare gesprekken en manieren, hevig in hare hartstogten, gemeenzaam zelfs met schaamteloosheid! Van daar de ongeregeldheid, de losbandigheid, de hatelijkste en afschuwelijkste gruweldaden, de ergernissen van allen aard, de slechte opvoeding der kinderen, de twee-dragt en den haat, de woede, de afschuwelijkste misdaden ; van daar zoo vele huisgezinnen, die niets minder zijn dan reeds eene hel hier op aarde, beeld en voorspraak der ware hel, die er het einde van zal wezen; van waar komen zoo vele rampen? O jeugdl al te zeer verblinde jeugdl het is

omdat gij, ver van God in uwe belangen te trekken, ver van Hem te zoeken door de zuiverheid van uw leven vóór uw huwelijk, uwe vereeniging maar al te dikwijls doet voorafgaan , door het vuur uwer dierlijke driften in te willigen door de buitensporigheid der losbandigheid, en omdat gij u later in de echtverbindtenis slechts gedraagt als redelooze dieren; — hoe zou de regtvaardige en heilige God eenen echt kunnen zegenen, die onder het beheer des duivels is aangegaan ?

Het is nog, o onbezonnen jeugd! omdat gij u meestal in den heiligen staat des huwelijks verbindt, zonder zelfs eens aan God gevraagd te hebben of het deze is, tot welke zijne Voorzienigheid u bestemd, en voor welke Hij u, in zijne schatten die bijzondere genade bereid heeft, zonder welke men zich schier altoos in het verderf stort, in welken staat men zich ook, zonder daartoe geroepen te zijn, begeve.

Het is, omdat gij, den God des lichts niet aangeroepen hebbende, in de verkiezing zelve van eenen staat, Hem nog minder hebt geraadpleegd in die van eenen echtgenoot, (van eene gade), en dat de eenige drijfveer uwer handelingen is geweest, de berekeningen der fortuin en des hoogmoeds, en alzoo den geest van de godsdienst en van de godvroezendheid geheel uit het oog hebt verloren, die nogtans de eerste schat moet zijn, welke christen echtgenooten moeten zoeken, zoo zij hun eeuwig en tijdelijk heil niet willen blootstellen.

Jonge lieden, die, na u behoorlijk voor God onderzocht en raad gevraagd te hebben aan diegenen, welke Hij gesteld heeft, om u in de verkiezing van eenen staat te verlichten, u tot den huwelijken staat geroepen gelooft; gij , die wenscht u in denzelven te heiligen en er «ie zoete vertroostingen in te vinden, welke de Heer aan dien heiligen staat verbonden heeft, vraagt Hem met vurigheid, dat Hij zelf u het voorwerp uwer echtverbindtenis kieze, dat zijne heilzame vrees u steeds zijne blikken doe eerbiedigen, dat zijn Engel steeds over uwe bijeenkomsten wake, en, om alles in één woord te zeggen hebt een zuiver hart en gedraagt u als Tobias en Sara.

Alvorens u ten huwelijk te begeven, en meer nog als gij reeds door hetzelve verbonden zijt, overweegt ernstig deze woorden van den heiligen Paulus, tot die van Ephese: Dit Sacrament (het huwelijk) is groot, ik zeg in Je sus Chris-

tus, en in zijne Kerk, omdat het de vereeniging van Jesus Christus met zijne Kerk verbeeldt. Nu, wolk voorbeeld, welke vereeniging? Zuivere en heilige vereeniging. innige en naauwe vereeniging, redelijke en wel geregelde vereeniging, zoete en vreedzame vereeniging, getrouwe en standvastige vereeniging. Deze zijn de eigenschappen der geheimzinnige vereeniging van Jesus Christus met zijne Kerk. Echtgenooten dor aarde, beseft er al de trekken van, en weet die in u af te malen.

Vereeniging van Jesus Christus met zijne Kerk, zuivere en heilige vereeniging. Deze vereeniging is in God, volgens God en om God; zij heeft voor beweegreden, de verheer-lijking van God, en de vervulling zijner inzigten. Zij heeft voor doeleinde van nieuwe kinderen aan die vruchtbare Moeder, en getrouwe dienaars aan den waren God te geven en zij heeft tot onderwerp van deze in de deugd op te voeden, om het geslacht der Heiligen te doen aan-groeijen en te vereeuwigen. Echtgenooten der aarde, ziet daar uw voorbeeld 1

Innige en naauwe vereeniging. Jesus Christus bemint zijne Kerk teeder, en hij wordt er van aangebeden; in haar stelt Hij zijn welbehagen, en zij stelt in Hem haar vertrouwen, haren steun; Hij offert zich zeiven vóórhaar op, en zij zou haar bloed voor Hem willen geven. Echtgenooten der aarde, ziet daar uw voorbeeld 1

Redelijke en wel geregelde vereeniging. Jesus Christus is het Hoofd der Kerk; Hij voert in dezelve het voorzitterschap; Hij beheert haar met wijsheid, en zij deelt onderdanig zijn gezag; Hij geleidt, bestuurt haar door zijn licht, door zijne raadgevingen; en zij aanhoort Hem met buigzaamheid ; Hij voorziet mildelijk in hare noodwendigheden ; Hij voorkomt haar en zij dient Hem met ijver en toegenegenheid. Echtgenooten der aarde, ziet daar uw voorbeeld 1 Zoele en vreedzame vereeniging. Jesus Christus bestuurt zijne Kerk met zoetaardigheid, met liefde , zij legt zich toe, en zij stelt haar geluk in de betrachting van Hem te behagen. Nimmer is er tusschen hen twist noch verdeeldheid; integendeel, dezelfde denkwijze, dezelfde geest, dezelfde wil, volmaakte verstandhouding, onwrikbare eendragt, op den geest van de godsdienst gegrondvest, Echtgenooten der aarde, ziet daar uw voorbeeldI

Christus eene andere Bruid op aarde hebben dan zijne Kerk, en deze zal hem steeds haar hart trouw bewaren. Nooit zal men tusschen hen onverschilligheid , noch afkeer , noch verlating, noch echtscheiding ontwaren ; de onverbreekbare band hunner verknochtheid en gemeenschap zal zelfs niet door den dood ontbonden worden: zij zullen nog naauwer en gelukkiger vereenigd zijn in den hemel. Echtgenooten der aarde, ziet daar uw voorbeeldl Het is alzoo dat een wijs en christelijk gedrag in de echt-verbindtenis door een volmaakt voorbeeld bestuurd , de heiligmaking der echtelingen bewerkende, ook in de oogen der geheele wereld, hun wederzijdsch geluk en hunnen roem uitmaakt. Vervul dan waardig en heilig al de pligten van uwen staat; zoo gij den Heer vreest, zoo gij Hem trouw dient, zal Hij zelf voor u een beschermende, weldoende en beloonende God wezen. Gij, kuische gade van eenen wijzen en trouwen echtgenoot, gij zult steeds het voorwerp van zijn welbehagen, van zijne achting en van zijn vertrouwen wezen : en gij, gelukkige echtgenoot eener deugdzame , beminnelijke en gedienstige gade, gij zult in haar uwe zoetste vertroosting, uwe rust, uwe voldoening vinden; zij zal het sieraad van uw huisgezin zijn, en gij zult hare kroon wezen. 7.ij zal in uw huis ah een vruchtbare wijngaard zijn , zegt de Profeet-Koning, en beiden zult gij met blijdschap uw teeder kroost rondom u, gelijk jonge olijfboomen, tot uwen roem en uwe vertroosting, al de dagen uws levens, zien groeijen. En eindelijk zal de goede God na u hier op aarde gezegend, beschermd en geheiligd te hebben u nog eens in den hemel vereenigen, om aldaar te zamen, een rein , onverstoorbaar en eeuwig heil te smaken.

O mijn goddelijke Zaligmaker 1 die mij roept om in do echtverbindtenis uwe innige en heilige rereeniging met uwe Kerk te verbeelden, heb deernis mot uwe ootmoedige dienstmaagd, die aan uwe voeten nederligt en die u smeekt haar de noodige genaden ce vergunnen, om met getrouwheid al de pligten , aan den heiligen staat des huwelijks verbon-

den , te vervullen, opdat ik in denzelven , op aarde, in uwe vriendschap levende, daarin mijn heil vinde voor de eeuwigheid.

Van deze verschillende genaden zal eene bijzonder tot dat gelukkig einde medewerken; deze is, van mij eenen echtgenoot te geven volgens uw hart, eenen man van uwe vrees doordrongen; dezen zoo kostbaren schat smeek ik van uwe groote barmhartigheid af. O gij, van wien elke volmaakte gaaf komt, heb jiedelijden met mij in deze omstandigheid , die misschien over mijn lot in dit en in het andere leven gaat beslissen. Indien gij mij in deze belangrijke zaak verlaat, ben ik blootgesteld aan het gevaar van mij slechts door de beguichelingen der zinnen, en doorgansch aardsche in/igten te laten geleiden , om later slechts de wrange vruchten mijner vermetelheid te plukken. Ik weet, dat het in de orde uwer Voorzienigheid is , dat ik eenen echtgenoot kieze, die mij betamelijk in den maatschappelijken staat, waarin gij mij hebt doen geboren worden , kan houden, en die mij door zijne eigene middelen kan helpen , om de kinderen, welke het u believen zal mij te verleenen , behoorlijk volgens mijnen staat, op te voeden; maar ik weet ook, hoe gemakkelijk het is , zich onder dit voorwendsel te laten misleiden, door de ingevingen van den hoogmoed, van de hoovaardij en van de begeerlijkheid. Ook Heer ¹ hetgene ik u met aandrang en boven alles vraag, dit zijn niet de rijkdommen, het is niet de verhevenheid volgens de wereld; dit zou de gevaren beminnen en mij aan mijnen ondergang blootstellen zijn , volgens de godspraak van uwen heiligen Geest; maar hetgeen ik u vraag mij te vergunnen, is eenen echtgenoot, vervuld van die teedere godsvrucht, die uwe blikken van welbehagen op de huisgezinnen trekt, eenen echtgenoot vervuld met dien geest des geloofs , die hem de valsche leerstellingen doet verachten van die opgeblazene menschen , zoo talrijk in deze dagen, die alleen'van zich zei ven willen afhangen, die tegen het gezag der Kerk opstaan , hare heilige verordeningen en heilzame oefeningen verachten; menschen, even verblind als misdadig, die zich zei ven, met de vertroostingen des tijds, alle hoop op de eeuwigheid ontrukken. Ik vraag u, o mijn Godl eenen echtgenoot, die de steun mijner zwakheden zij, en die door zijne goede voorbeelden en wijze raadgevingen, mij in het onderhouden uwer wet in alles staande houde, en die mij

helpe de kinderen , welke gij slechts aan de echtelingen verleent, om van dezelve met uwe genade inwoners des hemels te maken, in do verknochtheid aan uwe heilige godsdienst op te voeden.

O goede Jesus I verleen mij eenen echtgenoot, zoodanig als de jonge Sara u vroeg, met het eenige inzigt van u met hem te dienen en te verheerlijken , eenen zooda-nigen echtgenoot als uwe goddelijke Moeder er eenen verdiende te verwerven, en met wien zij aan de aarde het voorbeeld van alle deugden vertoonde, die het schoonste sieraad der echtverbindtenis moeten zijn.

Maak eindelijk, o mijn God 1 dat, nadat uwe barmhartigheid mij eenen man, volgens uw hart zal hebben doen ontmoeten, ik zelve, tot mijnen laatsten ademtogt door mijne godvrucht, mijne liefde, mijne zedigheid, mijne onderwerping, mijne zoetaardigheid, door geheel mijne handelwijze, voor hem eene gezellin zij, welke hij achtingswaardiger kan aanzien dan alle kostbaarheden welke men van het uiteinde der wereld aanbrengt, en maak , dat wij, na elkander onderling in deze wereld met eene heilige en zuivere liefde bemind te hebben, verdienen elkander nog te beminnen en u te verheerlijken voor altoos, in uwe eeuwige tabernakelen. Amen.

O Godl die de echtverbindtenis door een zoo uitstekend geheim geheiligd hebt, dat zij de vereeniging van Jesus Christus met zijne Kerk verbeeldt: o Godl door wien de vrouw met den man vereenigd is, en die aan hunne innige vereeniging eene zegening verleent, de eenige die niet onttrokken is geworden, noch door de straf der erfzonde, noch door het vonnis van den zondvloed! geef mij die getrouwe, die verstandige; die zedige, aan hare pligten verknochte, werkzame, liefdevolle gade, welke men volgaarne aan de uiteinden van den aardbol zou gaan opzoeken. Ik beken, o mijn Godl dat de menschelijke voorzienigheid altoos blind is, en menigwerf misleidt in de keuze, die haar doet besluiten Gij alleen, o mijn God! kunt mij eene zoodanige gade vormen en mij die doen

kenneu. Vergun mij het licht, dat mij zoo noodig is, om eene zoo belangrijke keus te doen. Boezem aan haar, welke gij mij bestemt, die strenge zedigheid in, die al de schoonheid van haar geslacht uitmaakt, de zoetaardigheid , die hare onschuld kenmerkt; de buigzaamheid, die haar onderdanig maakt: die ingetogenheid, dien geest, van afzondering, die haar het huis doet beminnen; die teederheid, die haar verkleeft aan hare kinderen; die huwelijksliefde, die haar naauw aan hem vereenigt, wien zij voor haren echtgenoot zal hebben aangenomen, die vastheid in het geloof en in de naleving uwer geboden, die haar behoedt van zich te laten verleiden door de taal van de gewaande filosofen, die zich hoovaardig laten voorstaan, meer verlicht, geleerder te zijn, omdat zij spotten met hetgene zij de godvruchtige vooroordeelen hunner kindschheid durven noemen. Van mijnen kant, behoed mij Heer! van een steen van aanstoot te worden, eene gelegenheid van ergernis of eenen val; schenk mij al de deugden, al de hoedanigheden , die mij aan uwe oogen aangenaam kunnen maken, en tot haar heil doen medewerken; verrijk mij met al de gaven uwer genade , opdat ik zelf voor haar, zooals Salomo zegt, een kostbaar verkregen goed zij.-

Het is alzoo, algoede God! dat gij ons dien inwendigen vrede zult doen smaken, welke de wereld niet geven kan, en de zoetheid eener huishoudelijke vreugde, welken men niet zuiver en zonder nevelen kan vinden, dan in de godvreezende, heilige en troostvolle vreugde, welke uw heilige Geest in die harten uitstort, die u beminnen en dienen. Gelief aan mijne aanhoudende bede een zoo groot geschenk te vergunnen, dat mijn geheel leven eene bestendige dankbetuiging zij, en dat het vertoog der goede voorbeelden en van een stichtend leven, in de echtverbindtenis, welke gij mij zult doen aangaan, eenen heiligen naijver opwekke in al de huisgezinnen, met hen , door ons te doen zien, dat er geene opregt gelukkige zamenleving kan bestaan, dan die, waarin gij zelf wilt verblijven, en welker leden, even als de eerste christenen, slechts één hart en ééne ziel uitmaken, om u te behagen en in alles te gehoorzamen; en onderling, om u, de zwakheden en de ellenden te doen verdragen, die onafscheidelijk van onze menschheid zijn. Amen.

Ie echtgenooten en aanwezenden zouden het eerste voorschrift om de H. Mis te hooren, welk voorschrift in dit boek is vervat, kunnen volgen , en i daarin op hunne plaats invullen, de hierna gege-vene gebeden volgens den Missaal.e echtgenooten en aanwezenden zouden het eerste voorschrift om de H. Mis te hooren, welk voorschrift in dit boek is vervat, kunnen volgen , en i daarin op hunne plaats invullen, de hierna gege-vene gebeden volgens den Missaal.

Dat de God van Israël u vereenige; dat Hij met u zij, Hij. die zich over twee eenige kinderen heeft gelieven te ontfermen; maak, Heerl dat zij u meer en meer loven. (Psalm 127.) Gelukkig degenen, die den Heer vreezen, en in de wegen zijner geboden wandelen, v. Glorie zij den Vader en den Zoon, enz.

Verhoor ons, alraagtige en barmhartige God, opdat alles, wat wij door onze bediening doen, door uwe zegening zijne voltrekking ontvange. Wij bidden u hierom, door Jesus Christus, onzen Heer.

Mijne broeders, dat de vrouwen onderdanig zijn aan hare mannen, als aan den Heer, omdat de man het hoofd is van de vrouw, gelijk Jesus Christus het Hoofd is der Kerk, die zijn ligchaam is, en waarvan Hij ook de Zaligmaker is. Gelijk dan de Kerk onderworpen is aan Jesus Christus, zoo moeten de vrouwen in alles wel onderworpen zijn aan hare mannen; en gij mannen, bemint uwe vrouwen , gelijk Jesus de Kerk bemind heeft, en Hij zich zei ven overgeleverd heeft om haar te heiligen, na haar in het Doopsel des waters , door het woord des levens gezuiverd te hebb3n, ten einde haar voor Hem te doen verschijnen vol heerlijkheid, zonder

vlek, zonder rimpels of iets dergelijks, maar heilig en onberispelijk. Alzoo moetea de mannen hunne vrouwen gelijk hun eigen ligchaam beminnen; inderdaad, die zijne vrouw bemint, bemint zich zeiven; want niemand haat zijn eigen vleesch; maar hij voedt en onderhoudt het. zoo als Jesus Christus ten opzigte van zijne Kerk, omdat wij de ledematen zijn van zijn ligchaam, van zijn vleesch en van zijne beenderen gevormd. Het is daarom, dat de mensch vader en moeder zal verlaten, om zich aan zijne vrouw te hechten, zij zullen beide één vleesch worden. Dat ieder van u dan ook zijne vrouw, als zich zeiven beminne, en dat de vrouw haren man eerbiedige, n. Danken wij God.

Uwe vrouw zal in het midden van uw huis zijn als een wijngaard, die vele vruchten voortbrengt, v. Uwe kinderen zullen rondom uwe tafel zijn als jeugdige olijfboomen.

Alleluja. Alleluja, v. Fsalm 19. Dat de Heer u hulp uit zijne heilige plaats zende en uit Sion bescherme. Alleluja.

Na Septuagesima Iaat men het Alleluia, met het daarop volgende vers achter! welke men door deze woorden vervangt:

Tractus, Psalm 127. Het is alzoo , dat al wieden Heer vreest, zal gezegend worden, v. Dat de Heer u van het hoogste van Sion zegene, en u vergunne de goederen van Jerusalem al de dagen uws levens te aanschouwen.

Gedurende den Paaschtijd, laat men den Graduaat achter en men zegt in deszelf's plaats :

Alleluja. Alleluja, v. Dat de Heer u helpe uit zijne heilige plaats, en dat Hij van den berg Sion uw verdediger zij. Alleluja, Ps. 133 Dat Hij u zegene van het hoogste van Sion, de Heer God, die hemel en aarde geschapen heeft. Alleluja.

In dien tijd naderden de Farizeërs tot Jesus, om Hem te beproeven , en zeiden tot Hem : Is het aan den man geoorloofd zijne vrouw, om welke reden het ook zij, te verlaten? Hij antwoordde hun: Hebt gij niet gelezen, dat Hij, die den mensch schiep in het begin, twee geslachten schiep, en

dat Hij zeide: Hierom zal de man zijnen vader en zijne moeder verlaten, en zijne vrouw aangekleefd blijven, en zij zullen beiden slechts één vleesch zijn. Alzoo zijn zij niet meer twee, maar één vleesch. Dat de mensch dan niets scheide, hetgene God vereenigd heeft.

Ps. 30. In u, Heer 1 heb ik gehoopt. Ik heb gezegd: gij zijt mijn God; mijn lot is in uwe handen.

Ontvang, bid ik, Heerl de geschenken, die gij u voor den geheiligden band des huwelijks opdragen, en ge-waardig u zelf degenen te geleiden, welke gij door dit Sacrament vereenigt. Dit smeeken wij u, door onzen Heer Jesus Christus. Amen.

Nadat het gebed des Heeren gezegd is, zegt de priester, voor het gebed : Libera nos quaesumus, dat onmiddehjk op het Pater noster volgt, staande aan den kant van het Epistel en naar de echtelingen gekeerd, die voor het altaar neder-geknield zitten, over hen de volgende gebeden :

Laat u door onze gebeden bewegen, Heer l en vergezel het Sacrament, hetwelk gij ingesteld hebt tot voortplanting van het menschelijk geslacht met uwe genade, opdat uwe halp behoude wat uw gezag heeft vereenigd. Dit bidden wij u door onzen Heer Jesus Christus.

O Godl die door uwe magt het heelal uit mei geschapen hebt, die van het begin der wereld, na den mensch volgens uw beeld geschapen te hebben , hem voor zijne onafscheidelijke hulp, de vrouw gegeven hebt, welke gij uit hem zeiven hebt gevormd, om ons te leeren, dat het nimmer geoorloofd is te scheiden hetgeen in de instelling, welke gij

gedaan hebt, vereeaigd is geworden. O God! die het huwelijk door een zoo voortreffelijk geheim geheiligd hebt dat de huwelijksverbindtenis het afbeeldsel van de heilige vereeniging van Jesus Christus met zijne Kerk is. O God! door wien do vrouw met den man vereenigd is, en die aan hunne innige vereeniging eene zegening geeft, die alleen nooit is ontnomen geworden, noch door de straf der erfzonde, noch door het vonnis van den zondvloed. aanschouw met een gunstig oog uwe dienstmaagd vour u nederliggende , en die uwe bescherming afsmeekt, alvorens zij zich door de huwelijksbanden gaat verbinden , maak, dat haar juk een juk van liefde en vrede zij. Maak dat zij kuisch en getrouw het huwelijk in Jesus Christus aanga, dat zij steeds het voorbeeld volge der heilige vrouwen, dat zij zich, gelijk Rachel , aan haren man beminnelijk make, dat zij wijs zij, gelijk Rebekka, dat zij eene lange reeks van jaren leve, en getrouw zij, gelijk Sara. Dat hij, die de oorsprong is der overtreding niets in haar vinde, dat van hem is, dat zij standvastig blijve in uwe wet en in het onderhouden uwer geboden, opdat zij, alleen haren man aangekleefd zijnde, de huwelijkstrouw door eenen onwettigen handel nooit schende; dat zij, om hare zwakheid te ondersteunen, zich wapene met de stiptheid van een geregeld leven; dat zij eene eerbaarheid bezitte geschikt om den eerbied over zich te trekken; dat zij hare pligten leere kennen in de geheel goddelijke leer van Jesus Christus; dat zij van u eene gelukkige vruchtbaarheid verwerve; dat zij een zuiver en onberispelijk leven leide, opdat zij tot de rust der Heiligen en het rijk der hemelen gerake. Maak, Heer! dat zij beiden de kinderen hunner kinderen mogen zien tot in het derde en vierde geslacht, en zij eenen gelukkigen ouderdom bereiken. Door denzelfden Jesus Christus, onzen Heer, die met u leeft en heerscht in de eenheid des heiligen Geestes , in alle eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 127. Alzoo zal ieder mensch, die den Heer vreest, gezegend worden: dat u vergund worde de kinderen uwer kinderen te zien; dat de vrede in Israël heersche.

Wij bidden u, almogende Godl met de gunsten uwer goedheid te verzegelen, hetgeen gij door uwe Voorzienigheid ingesteld hebt, en degenen in eenen langdurigen vrede te behouden, welke gij door eenen wettigen band vereenigt. Door Jesus Christus, onzen Heer. Amen.

Dat de God van Abraham, de God van Izaiik, de God van Jacob met u zij, en dat Hij zijne zegening m u vervulle; opdat gij de kinderen uwer kinderen moogt zien tot in het derde en vierde geslacht, en daarna het eeuwige leven moogt genieten. door de hulp van onzen Heer Jesus Christus, die God zijnde, leeft en heerscht met den Vader en den heiligen Geest, in alle eeuwen der eeuwen. Amen.

De personen , die bij de plegtigheid van het huwelijk ge-noodigd zijn, moeten slechts denken om de zegeningen van God over hen, welke de Kerk plegtig gaat vereenigen, af te smeeken, en men moet weten, dat het niet door eenen onzedigen opschik, noch door ergerende verstrooidheden is, dat men zich den hemel gunstig maakt. Wee, die echt-genooten, die het Sacrament des huwelijks ontvangen, terwijl zij anderen tot ergernis verstrekken, en zonder hun geweten gezuiverd te hebben, door eene met de vereischte gesteltenissen gesprokene biecht. Wat moet men denken van die biechten met haast, met weinig of zonder bereiding slechts een of hoogstens twee dagen te voren gesproken, ofschoon men sedert eenen geruimen tijd niet meer tot het Sacrament van Boetvaardigheid genaderd zij? Wat moet men denken van die afgeperste absolutiën, wanneer de biechtvaders door de dringende noodzakelijkheid dikwijls gedwongen zijn zich te vreden te houden met eenige beloften , welke de mond uitspreekt en het hart ontkent ? Wat vooral denken van die Communiën, die op zulke biechten volgen? Rampzalige echtgenooten , die door die gruwelijke heiligschendingen eenen staat doet voorafgaan zoo vervuld met moeijelijke pligten, zoo blootgesteld aan alle soort van wisselvalligheden! Helaas! dit gebeurt zoo menigwerf, en.

moet men zich dan verwonderen, van zooveel huwelijken te zien, die als het zegel der goddelijke vervloeking met zich dragen? Al te pligtige echtgenooten, die aldus zoudt zijn te werk gegaan, haast u deze misdaden te beweenen, opdat de God der barmhartigheden zich late bewegen, en zich nog gewaardige eenon meedoogenden blik op u te laten vallen; Hij belooft den opregt boetvaardige vergiffenis.

eiikel het leven van den mensch is een aanhoudende oorlog Wij moeten geen oogenblik ophouden ons zeiven geweld aun te doen en onze hartstogten te bestrijden. Indien wij niet werken om die te temmen, zullen zij onvermijdelijk ons de rust benemen in dit leven, en het geluk doen verliezen in het andere. Iedereen heeft eene heerschende drift of hartstogt, welke er vele andere vcortbrengt; die te ontwortelen, is dezelve uitroeijen, even gelijk men door eenen boom te ontwortelen, ook tevens al de nieuwe spruiten der wortelen doet vergaan. Het is dan hoogst belangrijk op te sporen, welke in ons de heerschende hartstogt is. Deze zijn er teekenen van: het is die, welke ons het meest in zonden doet vallen, dien men het gemakkelijkste doet met mindere wroeging en waarover wij meerdere moeite hebben om berouw in ons op te wekken. Dezen eens gekend zijnde, is het tegen dezen, dat men al zijne aandacht, al zijne wapenen moet wenden.

Beloof, van des morgens af, opregt aan God, dezen uit al uwe magt te bestrijden; voorzie wat voor u eene gelegenheid van eenen val zou kunnen zijn, en smeek met aandrang om de genade van niet in uwe gewone fouten te hervallen.

Waak zorgvuldig over u zeiven, vooral in het gevaar en neem uwe toevlugt tot God door het gebed.

Zoo gij het ongeluk hebt gehad van te bezwijken, verneder u voor God, bekennende, dat gij uit u zeiven niets

zijt dan ellende, en betuig er uw leedwezen over, herstel, zonder u te mismoedigen (want de moedeloosheid kan niet, dan het kwaad verergeren en de fouten vermenigvuldigen) uwe zonde, door de oefening van de tegenovergestelde deugd, zoo als bij voorbeeld, zou zijn van de zachtmoedigheid te toonen een oogenblik na de onverduldigheid, de gramschap, enz.

Doe uw gewetens-onderzoek omtrent het midden van den dag, of ten minste des avonds. Bemerk hoe dikwijls gij nog gevallen zijt, en spoor er de oorzaak van op; vraag God ootmoedig vergiffenis over uwe ongetrouwheid; leg u zeiven eene boete op, maak nieuwe voornemens, en volhard in dien noodzakelijken oorlog, wel overtuigd, dat God eindelijk de pogingen zal bekroonen, welke gij om u te beteren en Hem te behagen, aanwendt.

Heilige Gotl! Vader der barmhartigheid, die mij slechts geschapen hebt om u in do vrijheid uwer kinderen te dienen, laat niet toe, dat ik nog langer de speelbal mijner eigene hartstogten zij.

Doe mij de slavernij verlaten, waarin zij mij gobragt hebben, ondersteun mij in den strijd, dien ik mij tot dat eindo aandoe.

Gij kent. Heer! mijne zwakheid en de magt der vijanden , die mij beheersehen. Getuige van mijne ellende ziet gij wat de gramschap, de gevoeligheid, de afguust, de heerschzucht, do wulpschheid, op mijnen geest, op mijn hart vermogen. De luiheid doet mij te gelijker tijd mijne pligten veronachtzamen; de eigenliefde sluipt in het weinige goed , hetwelk ik wil verrigten, en ontrooft het beste deel, dat ik u bestem. Welke dwang, welk slavenjuk, o mijn God! voor eene ziel, die u, ondanks hare hartstogten, wil beminnen, en die, zoo het schijnt, volmaakt aan u zou willen zijn.

van ganscher harto. Het is mij leed, van mij zoo menigwerf aan dezelve te Lebben overgegeven. Ik gevoel er oene opregte droefheid over, omdat zij u mishagen, en omdat gij het zijt, eindelooze goedheid, welke ik beleedigd heb, zoo menigwerf ik mij aan dezelve heb pligtig gemaakt. Ja, het is gedaan, wat het mij ook kosten moge, ik wil voortaan zulke gevaarlijke ingevingen niet meer volgen. Ik wil de zonden vermijden, aan mijne ondeugden, as.n mijne gebreken, noodlottige bron van al mijne zonden, wederstand bieden. Het is in uwen Naam, almogende God! dat ik de wapenen zal opvatten om de vijanden te bestrijden, welke zoo veel andoren met do hulp uwer genade, zoo gelukkig overwonnen hebben. Het is ook in uwen naam, dat ik de zegepraal hoop te hebben, door Jesus Christus, die loeft en heerscht in alle eeuwen, der eeuwen. Amen.

Mijn God! gij weet, hoe veel hartzeer die ingewortelde gewoonte, welke ik niet kan overwinnen, mij veroorzaakt. Ik ben in droefheid verzonken, van u alzoo dagelijks te beleedigen en van te zien, dat, welke voornemens ik ook make, ik mij, bij de eerste gelegenheid, even zwak en ontrouw bevind. Ach, Heer! indien ik u beminde, zoo als ik het zou moeten doen, zou ik in uwe liefde een behoedmiddel tegen mijne hartstogten vinden. Versterk dan die liefde in mij, en dat zij mij zoodanig beheersche, dat zij mijne hartstogten noodzake stil te blijven, of dat zij mij zegepralend make in de strijden, welke zij mij nog zouden kunuen aandoen. Verhoor mij, o mijn God! en dat mijne goede verlangens u bewegen; dit is hetgene ik u vraag door de verdiensten van Jesus Christus, uWen goddelijkeu Zoon, dia met u leeft en heerscht. Amen.

Gevoelens van eenen boet vaardigen zondaar, die zijnen troost en zijne hoop in God stelt.

O mijn God! liet is met schrik en siddering, dat ik mij, na een zoo groot misbruik uwer genade, er eene zoo diepe vergetelheid uwer woldaden, voor u durf aanbieden.

Helaas, indien ik slechts mijne ellende, die overmaat mijner rampen, de tallooze menigte mijner ongoregtigheden, do verouderde wonden mijner ziel zag, zou ik, in eene verschrikkelijke moedeloosheid vervallen, en mijne oogen niet meer hemelwaarts durven opslaan.

Ziedaar, lieer! welke mijn staat zou zijn, onder eene barmhartigheid, die mij zoo zaclit voortkomt en mij uitnoodigt, van mij voor eene zoo menigmaal gebelgde Majesteit te vernedcien. Het is dan, terwijl ik met het aangezigt in het stof neder lig en al mijne zonden, al mijne ougeregtigheden belijd, dat ik tot den troon der genaden durf naderen. Het is met in mijnon naam , dat ik mij aanbiedt; mijn eenigste toevlugt is, van mij te vernietigen, zoo het mogelijk is, van den menseh der zonde te doen verdwijnen, van in het niet te verzinken, van tc vergeten, wat ik in mr zeiven ben, van mij met niets, dan geheel en al met Jesus Christus bezig te houden. Hot is in zijne verdiensten, dat ik al mijn vertrouwen stel; het is in zijne geregtigheid, dat ik het hulpmiddel van mijne ongeregtigheid, de genezing van de kwaal mijner ziel, do vergiffenis mijner booshodeu wil putten.

Maar, Heer! naauwelijks ben ik door eene flaauwe straal van hoop opgestaan, of aanstonds wordt ik door het gevoel mijner onwaardigheid teruggestooten. Zoo

uwo barmhartigheid en de kracht van liet bloed des 'Zaligmakers mijne ziel opwekken om u te zoeken, door in dezelve eene beweging van vertrouwen te doen ontstaan, dan storten het gezigt uwer regtvaardigheid de vrees uwer oordeelen, het gezigt mijner boosheden, mij aanstonds .weder in neerslagtigheid. Wat zal ik dan doen, Heer! in eenen zoo jammerlijken toestand 'r Het dunkt mij, dat mijn hart vurig verlangt zich tot u te verheffen. Het zou uit eenen afgrond van ellende en zwakheden willen opstaan, die het gekluisterd en gevangen houden.

Hoe groot zou mijn troost en mijne blijdschap zijn, groote God! zoo die sterke en magtige stem, die de cederboomen van den Libanon verbrijzelt en ter noder-velt, die de dooden doet verrijzen, zich aan mijne ziel liet hooren. Dan helaas, mijne ongetrouwheden stellen eenen hinderpaal aan den overvloed uwer barmhartigheid. Ach, gewaardigu mij in eenen staat van vastheid en onwrikbaarheid te stellen, waarin ik beter geschikt zij de uitwerkselen uwer liefde te gevoelen. De onttrekking uwer genade is de regtvaardige straf van mijn dikwijls hervallen; ach! behoed mij vau het ongeluk voor het vervolg; hervorm mij in al wat aan uwe goddelijke wet tegenstrijdig is; bekeer mijn hart door uwe almogende zalving; werk eindelijk in mijne zwakke en bedrukte ziel eene geheele verandering uit, vernieuw geheel mijnen wil; schenk mij eene genoegzaam overvloedige liefde, om de vergiffenis mijner ongeregtigheden te erlangen, die eenen scheidsmuur tusschen n eu mij stellen; alsdan zullen mijne, zuchten in dankbetuigingen veranderd worden.

Ziedaar, Heer! het voorwerp mijner vurigste wen-sehen; verlos mij, mijn God! uit de magt van de vijanden mijner zaligheid; doe mij de zaligheid uwer tegenwoordigheid smaken; geef mij de bekoorlijkheid uwer vriendschap weder, en laat mij in het diepste van

mijn hart dit troostvolle woord hooren: Utve zonden zijn u vergeven: houd daarna niet op van mij in mijne uiterste zwakheid te ondersteunen , en maak, door uwe genaden, dat mijne voornemens voortaan krachtdadig en duurzaam zijn. Amen.

Volg, na in eene doodzonde gevallen te zijn, die christenen niet na, die omtrent het gevaar, waarin zij zich steeds bevinden van onvoorziens te sterven, verblind zijn; stel niet uit van uwe toevlugt te nemen tot het Sacrament van Boetvaardigheid; verschuif de biecht niet van maand tot maand; want het is alzoo, dat men het hervallen vermenigvuldigt , en men in eene versteendheid vervalt, die eindelijk tot onboetvaardigheid geleidt.

OM VAN GOD DE GENADE TE VERWERVEN, VAN ZICH TE BETEREN VAN DE ZEVEN HOOFDZONDEN.

fK beken het, o mijn Godl de hoogmoed is een mijner gebreken, en de diepste wond mijner ziel. Ik ben in zonden geboren, het isK beken het, o mijn Godl de hoogmoed is een mijner gebreken, en de diepste wond mijner ziel. Ik ben in zonden geboren, het is niei mijn oor-sprong, ik ben niets dan ellende en behoefte; dit ^ ligchaam, waarvoor ik zoo veel zorg draag, en hetwelk ik met zooveel oplettendheid en ijdelheid optooi, zal weldra het aas der wormen en de prooi der verrotting zijn; welke is dan mijne grootste dwaasheid. Wanneer ik denk van mij te verheffen, wanneer ik behagen in mij zei ver. neem, en wil, dat men mij eerbiedige, loftoezwaaije, en ik de blikken van anderen op mij wil trekken. Ja, mijn God! aan u alleen komt alle eer en verheerlijking toe; zoo er in mij eenig voordeel, eenig goed is, dan zijt gij er de oorsprong, de meester van, aan u alleen ben ik daarvoor

hulde verschuldigd; uit mij zeiven ben ik niets dan ellende en zonde. Rampzalige, die ik ben. van mijne verworpenheid en mijne armoede niet te kern.en, en van mij te verhoovaar-digen over datgene, wat mij niet toebehoort Achl in plaats van mij te verheffen, en in mij zeiven behagen te nemen , zouden uwe mildheden mij eerder met vrees moeten bevangen, uithoofde van het misbruik , hetwelk ik er zoo menig-werf van gemaakt heb, en «Ier strenge rekening, welke gij mij eens van uwe gaven zult vragen; hoe meer ik er zal ontvangen hebben, des te menigvuldieer zullen de vruchten zijn, welke gij van mij zult eischen Gij zelf verwittigt mij daarvan in uw Evangelie O! welk zal dan mijn lot zijn voor de eeuwigheid, zoo ik u slechts een misdadig gebruik van uwe milde gaven kan aanbieden? O goede en medelijdende Godl behoed mij van een zoo groot ongeluk; ontneem mij liever al uwe gaven, indien gij voortziet, dat ik er voortaan nog oen slecht gebruik van ;.al maken. Ach! laat mij niet over aan den geest van hoovaardij; schenk mij de ootmoedigheid, gij, die den hoovaardige wederstaat en den ootmoedige uwe genade verleent

Maak mij nietig in mijne eiger.e oosen; opdat, na mij zeiven vernederd te hebben, gij mij eens moogt verheffen in den hemel. Amen.

De schatten der aarde zijn niet in staat mijn hart te verzadigen; dit gevoel, dit beken ik, en echter ben ik dwaas genoeg om mij aan dezelve te hechten, om er het voorwerp van al mijne zorgen van te maken O mijn God! die mij mijne groote dwaasheid doet zien, voeg bij die eerste genade nog die, van mij te onthechten van de vergankelijke goederen; van die goederen, welke ik eens zal moeten verlaten en welligt eerder dan ik denk, om naakt in de aarde weder te keeren, waaruit gij mij getrokken hebt. Maak, dat ik nimmer diegene misbruike, welke gij mij gegeven hebt, en die gij misschien nog kunt geven ; dat zij voor mij nimmer een rampzalig werktuig /ijn, waarvan ik mij bedien om mijne hartstogten te voldoen, en om in deze wereld dat leven van vermaken en nutteloosheid te leiden, hetwelk gij in uw Evangelie gedoemd hebt. Gij wilt, dat de goederen 36 23

der fortuin tot mijne zaligheid strekken, door in mijne handen de onderstand der behoeftigen te worden ; vergun mij, dat ik, aan de inzigten uwer Voorzienigheid beantwoorde, met hunne ellende te verligten, en nimmer die zinnelijke en hoogmoedige menschen navolge , die in de weelde der tafel gedompeld en slaven van de pracht zijnde, noch iets over hebben, en die zici. laten voorstaan alzoo van het strenge gebod der aalmoes ontslagen te worden. Ach, mijn goede Zaligmaker! bewaar mij van het schrikkelijke verwijt te verdienen , hetwelk gij op den groeten dag uwer geregtigbeden dengenen zult doen hooien , die ongevoelig zullen zijn geweest voor uwe lijdende ledematen, en welke gij alsdan met verontwaardiging van u zult verstoeten; maak integendeel, dat ik na de menigte mijner zonden met aalmoezen bedekt te hebben, volgens de goederen, welke gij mij zult gegeven hebben , op dien plegtigen dag de troostvolle uitnoodiging moge hooren , welke gij dengenen zult toevoegen , die u in uwen bonser verzadigd , in uwen dorst gelaafd , en in uwe naaktheid gekleed zullen hebben. 0 mijn Godl onthecht mij van de aard-sche goederen, om mij alleen aan u, . het eenig ware goed, omdat het u in eeuwigheid bijblijft, te hechten, Amen.

O God van onschuld en zuiverheid , maak u voor altoos meester van mijne ziel. Maak van het hoogste van dat kruis, waaraan uw teeder, kuisch vleesch geslegtofferd werd, indrukken van boetvaardigheid en heiligheid in het mijne , opdat ik uw beold nimmer in mij bezoedele door de eerlooze on afschuwelijke ondeugd, die den mensch met dieren gelijk stelt, en het ligchaam, waarvan gij een uwer geheiligde ledematen hebt gelieven te maken, aan de heillgschendend-ste onteering overlevert. Dat de verschrikkelijke gevolgen dezer ondeugd mij steeds in den geest blijven, om mij daarvan eene heilzame vrees en eenen gruwel boven alles in te boezemen. Wel hoe! zou ik voor eene verlagende en voorbijgaande voldoening, immer kunnen toestemmen , mij uwen haat in te loopen , en de verschrikkelijke kastijdingen over mij te trekken, waarmede gij die zonde reeds

in dit leven straft; door de onttrekkingen uwer genade, door de diepste verblinding en die versteendheid, die tot de eindelijke onboetvaardigbeid geleidt; door zoo veel tijdelijke straften; door de eerloosheid, het verlies van goederen, de ziekten, de wreedste gebrekkelijkheden , eenen vroeg-tijdigen dood; kastijdingen, die nogtans slechts de voorloo-pers zijn van diegenen, weike gij gedurende eene eeuwigheid op hen uitoefent, welke de lage slaven van het vleesch en van deszelfs begeerlijkheden zullen zijn geweest. Neen. mijn Heer en mijn God! o Jesus 1 die zoo veel geleden hebt om den vloek dar godJeloozen te boeten, waarmede de onzuiverheid de aarde overstroomt, laat niet toe, dat zij mij immer medeslepe in de menigte der algemeene bedorvenheid, en zij het bloed , hetwelk gij zoo edelmoedig voor de heiligheid en zaligmaking mijner ziel vergoten hebt, nutteloos voor mij make; dat ik die ondeugd, en zelfs den schijn derzelve, vlugte, gelijk ik zou vlugten op het zien van eene slang, gereed om mij te verslinden. Ik zal, door uwe genade geholpen, met zoo veel zorg over mijne zinnen ■.vaken, dat de onzuiverheid niet in mijne zie! kan indringen; ik zal mij eene onschendbare wet maken, van mij te verwijderen van al datgene, wat mij eene gelegenheid tot den val zou kunnen aanbieden; ik zal, even als do heilige man Job, eon verbond met mijne oogen aangaan, van die nimmer op iels te vestigen, wat in mijnen geest onkuische gedachten zou kunnen doen oprijzen, en in mijn hart verlangens, tegenstrijdig aan uwe heiligheid, doen ontstaan. In al mijne bekoringen, zal ik met een volkomen vertrouwen mijne toevlugt tot u nemen, ik zal u uit den grond mijns harten toeroepen: Heb mededooyen met mij, o mijn God! ontferm u mjner; ik zal mij in de wonde uwer zijde werpen, als in eene schuilplaats, ondoordringbaar voor al de schichten mijner vijanden. Ach, duld niet, dat deze ondeugd de zuiverheid van mijne ziel en van mijn ligchaam immer bezoedele; geef mij eene onschendbare verknochtheid aan de heilige deugd van zuiverheid, die ons tot u doet naderen die ons met u vereenigd. Ja, wat het mij ook moge kosten ik wil dien kostbaren schat bewaren. Waarom zou ik met uwe genade niet vermogen, hetgeen zoo vele onschuldige zielen gedaan hebben, die u in hun ligchaam verheerlijken , door hunne hartstogten te bedwingen ?

versterk dit voornemen, hetwelk ik maak, het kan niet anders dan u aangenaam zijn, verwerf mij de genade van het getrouw, tot den laatsten zucht mijns levens , uit te voeren. Amen.

lied mij, Heer! de brandende wateren des afgrondt zijn tot hel merg mijner heenderen doorgedrongen Mijne on-voorzigtigheid en mijne driften hebben mij in volle zee geworpen, ik ondersla telkens de hevigste aanvallen van den storm (Ps ö8), en er blij^ft mij slechts een adem van leven overig. Helaas 1 gij hebt door mij aan te kondigen, dat hij, die het gevaar bemint, onvermijdelijk in hetzelve zal vergaan, mij al mijne ongelukken voorzegd. Hoe droevig is mijne gesteltenis, hoe drukkend is mijn staat. Ik kan den overgrooten en schandelijken val, waartoe ik gekomen ben, niet zonder een algemeene ijzing zien. Wat is er geworden van die schoone dagen, waarop ik zoo gevoelig ontwaarde, dat gij de God van mijn hart waart, waarop mijne ziel vreedzaam het genoegen smaakte van met ute zijn; waarop ik geen ander kwaad vreesde , dan dat van u te vergrammen. Door welk noodlot ben ik heden zoo verschillend van mij zei ven? Sedert dat ik mij aan den duivel der onzuiverheid onderworpen heb, leef ik in eene ontsteltenis, die mij noch rust, noch vrede laat; ik rekende op ware genoegens : na een oogenblik van vervoering en bedwelming , heb ik niets meer gevonden dan de grievendste bitterheid. De onzuivere geest, die mij bezit, heeft mij den speelbal van al zijne luimen gemaakt Hij versmoort de wroeging van mijn geweten, om mij in eene nieuwe gruweldaad te storten, en overstelpt mij met dezelfde wroeging, nadat ik de euveldaad begaan heb Ik kan noch mijnen staat verdragen, noch den-zelven verlaten, eiken dag maak ik het voornemen van mijne banden te verbrijzelen, en eiken dag verzwaar ik het gewigt derzeive. Weleer trof uw heilig woord mijn hart, ik aanhoorde het met genoegen, en het bragt in mij de vrucht der deugd voort: thans, helaas! of ik vlugt het, of ik hoor het slechts met ongevoeligheid; de verschrikkelijkste vonnissen uwer heilige Schrift maken geenen indruk meer op

mij. Nog één stond en ik ging mij, even als die eerlooze van welke uw groote Apostel spreekt, aan de wanhoop overleveren; wanneer een straaltje quot;uwer genade mij deed geden-keif, dat uwe verbolgeniieid zich in dit leven zoo ver niet uitstrekt, dat zij uwe barmhartigheid geheel uitdooft, en dat David, Magdalena, en zoo vele anderen de heilzame uitwerkselen er van ondervonden nebben. Ik weet, o mijn Godl dat zij niet tot u dan door den weg der verootmoediging en boetvaardigheid zijij wedergekeerd; ik weiger niet dien in te slaan; doordring mijn vleesch van die vrees, dien tot uwe liefde geleidt. Kap, snijd, kerf mij, ik aanvaard alles, mits gij mij in do eeuwigheid sparet Ik zeg het uit het diepste van mijn hart: van dezen stond af ga ik beginnen; ik zal bidden, ik zal over al mijne zinnen waken, ik zal de gelegenheden vlugten , die mij in het ongeluk gestort hebben; en zal mij, zonder vertoeven, .^an de voeten van uwen dienaar gaan nederwerpen, hem mijne schande zonder eenige bewimpeling bekennen, en getrouw al de middelen bezigen, welke hij mij zal voorschrijven, om in uwe vriendschap weder aangenomen te worden. Ach! stort tranen, mijne oogen. dat uwe oogleden noch dag, noch nacht, rust hebben. Dat mijn leven in droefheid en mijne overige dagen in zuchten doorvlieten. O mijn God! uit de diepte des afgronds, roep ik tot u, gelief gehoor te geven aan mijne stem, en mijne bede te verhoeren.

De duivel kan uwe gaven, o mijn Godl in anderen niet verdragen ; hij haat de menschen en zou hen willen verderven, omdat gij hen regent en bemint. Dusdanig is de harts-togt van den wangunstige; boosaardige hartstogt, die niets dan kwaad wil; blinde hartstogt, welken men in anderen verfoeit en in zich zei ven niet wil erkennen ; wreede hartstogt , die zijne straf met zich draagt; hatelijke hartstogt in uwe oogen. Heerl laat nimmer toe , dat ik mij aan dezelve overgeve Ja, ik verfoei dien, ik verzaak er voor altoos aan. Ik zal, met uwe genade, zorg dragen , van do eerste gevoelens derzelve uit te dooven, zoodra zij in mijn hart zullen ontstaan. Ik zal mij aan een gevoel overgeven, dat meer overeenstemmend met de rede, met de godsdienst en met

de liefde is, het goed, het kwaad mijner broeders zal mij met hen gemeen zijn. Ik zal in hunne vreugd en in hunne smarten deelen. Verre van beleedigd te worden door de goede hoedanigheden, welke zij bezitten , zal mijn hart geena gevoelens toelaten, dan die van eenen lofwaardiger! naijver, ik zal mij bevlijtigen om het goede na te volgen . dat in ieder hunner is. Het zien van hunnen voortgang zal mij aan'etten om mij daarover te verheugen, en om er hun nog meerderen toe te wensohen, indien zulks hun heilzaam is. Hun voorspoed en hunne rijkdommen zullen in mij geen hartzeer, dat het vergift van een wangunstig hart is en het. doorknaagt, doen ontstaan; omdat ik jal deuken, dat zij meer verdienen door u begunstigd te worden, en dat bovendien deze goederen van zoo vele gevaren omgeven zijn, dat zij het voorwerp niet behooren te wezen der verlangens van den christen. Tevreden met de gaven, welke gij. Heer! mij geschonken hebt, zal ik mijne broeders in vrede laten, en ik zal in mijnen geest geene wanschepsels voeden , die mijne ziel zouden verscheuren en ter helle djemen. Vergeef mij, o mijn Godl de fouten, waaraan deze ondeugd, welke gij vervloekt, mij reeds heeft doen pligtig worden, zij zijn mij leed uit den grond van mijn hart en ik smeek u, van mij steeds aan tie voornemens, welke gij mij ingeeft, te doen getrouw zijn

Het is aan uwe vaderlijke goedheid, o mijn God ! dat wij alles, wat tot het onderhoud des levens noodig is, verschuldigd yijn; gij verleent ons dit slechts om onze krachten te bt/i.ouden en te herstellen. Indien gij eenig genoegen geeft aan het gebruik der spijzen, is zulks alleen eene wijze inschikkelijkheid, opdat wij geenen tegenstr.jd zouden vinden in het nemen van het ons noodige voedsel; maar daarvan gebruik maken uit enkele zinnelijkheid, om het enkel genoegen de palen der noodzakelijkheid te buiten gaan , is uwe weldaad tegen u zeiven keeren. is, ter uwer beleediging datgene gebruiken , wat slechts moet strekken om onze dankbaarheid op te wekken. Duld niet, o mijn God . dat ik immer aan dat misbruik pligtig worde; verleen mij de genade, van op eene christelijke wijze gebruik te maken van

mij de spijzen, welke uwe Voorzienigheid ons verschaft; van nne ze nimmer met overdaad te gebruiken ; van in dezelve de niet mijnen smaak te zoeken, maar die alleen te nemen art om aan de behoefte der natuur te voldoen. Ten einde »eri de/.e genade te verwerven , zal ik getrouw zijn in mijne m , | maaltijden door het gebed te heiligen. Ofschoon dit ge-zal | bruik hedendaags zeer veronachtzaamd wordt, zal ik er | daaraan toch nimmer ontbreken; ik zal mij niet schamen un f christen te zijn, en het slechte voorbeeld zal niet been j kwaam zijn mij te wederhouden.

dat ik gelijkelijk die van anderen dulde. Moetik, o mijn goddelijke Zaligmaker! zoo veel tegenstrijd vinden om eene wet te onderhouden, welke gij mij zoo wel door uwe lessen als door uwe voorbeelden geleerd hebt? Moet ik zoo gevoelig zijn aan eene geringe verachting, terwijl ik u met een onverstoorbaar geduld den zwaarsten laster, den grievend-sten smaad zie verdragen , en de straf des kruises ondergaan zonder een enkel klaagwoord te uiten? Jesus, dio zachtmoedig en ootmoedig van harte zijt, en mij beveelt uwe zachtaardigheid na te volgen , help mij om mijne natuurlijke oploopendheid te beteugelen , mijnen onstuimigen inborst to hervormen, maak, dat ik nimmer kwaad met kwaad ver-gelde, en ik , naar uw voorbeeld, een diep stilzwijgen onderhoude, wanneer men mij smaadwoorden toevoegt. Gij verklaart diegenen gelukkig, welke zachtmoedig zijn; gij noemt kinderen Gods degenen, die den vrede beminnen en onderhouden; schenk mij, o mijn God! die vreedzame, die inschikkelijke en zachtmoedige geaardheid, welke gij in uwe kinderen wilt aantreffen.

De zachtmoedigheid is eerie deugd , Heer I die reeds iu \ den, deze wereld haar loon ontvangt; maar deze belooning, die \ gera even beperkt is als de tijd, die den loop van ons leven be- I dan paalt, is haar minste voordeel Een veel kostbaarder voorregt wra

oogen het aangenaamste zijn , degenen niet, die den meesten glans hebben. Het zijn verborgene deugden, zoo als de zachtmoedigheid, de ootmoedigheid, het geduld ; zij schijnen den mensch fe vernederen, maar verheffen hem boven de mensch-heid. Verleen mij. Heer! die deugien, maar zuiver er tevens de beweegredenen van Gij zelf hebt ons eene kostbare _ee

deelen en te lasteren Stel in hare plaats die evangelische zachtmoediuheid , die zich alle vermetel oordeel , alle boosaardige afkeuring of beknibbeling , alle onbescheidene over-dragt, geschikt om de harten en geester. te verdeelen ,

ontzegt: die, wel verre van den kwaadspreker met genoegen te aanhooren, hem met verontwaardiging afwijst en tot stilzwijgen verpligt, en die niet tracht om eenen onregt-

vaardigen invloed op anderen te verkrijgen , door zich zeiven eenig gezag en hersenschimmige deugden aan te matigen.

Geef mij, o mijn Godl dien geest van liefde, die alle geschil bijlegt, en alle verdeeldheid voorkornt. Indien gij zoo vaardig waart om u te vertoornen tegen mijne zonden, als ik het ben om over de gebreken mijner broeders geraakt te worden, zou ik si'dert lang niet meer bestaan dan om het voorwerp uwer verbolgenheid en eeuwige wraakneming te wezen. Maak, UeerI dat ik met gerustheid de vervulling der belofte moge vorderen, welke gij doet in het heilige Evangelie, van dengene met toegevendheid te behandelen, die zijnen broeder met liefde bejegent, en van de zwakheden te verdragen, van hem, die dezelve van zijnen cenmensch zonder verbittering en zonder norschheid verdragen heeft.

Kan ik , o mijne Zaligmaker 1 u de onafhankelijkheid van eenen God zien opofferen aan de gehoorzaamheid , zonder die te beminnen en te beoefenen ? Kan ik u, gedurende drie en dertig jaar stiptelijk, in alles aan de H. JVIaagd , uwe Moeder, en aan den H. Josef zien gehoorzamen , zonder alles aan te wenden om al datgene naauwkeurig na te volgen, wat gij mij door uwe inspraken en door mijne overheden gebiedt. Maar hoe zou ik gehoor ver-leenen aan den tegenstrijd en de moeijelijkheden , welke ik vind in u te gehoorzamen, ziende dat gij zelfs gehoorzaam geweest zijt aan uwe beulen, toen zij u op uw kruis hebben doen nederleggen en uitstrekken? Maak, o .Tesusl dat ik mij aan de gehoorzaamheid onderwerpe , om de uwe na te volgen, om mij in den hoogmoed te vernietigen, om u het verlangen te kernen te geven, hetwelk ik heb van ü te behagen , en van in alles en altoos uwen wil te heiligen en te volbrengen. Amen.

leedigd heb , sedert dat ik op de wereld ben, door het verlies van den tijd, dien gij mij verleend hebt om hem te besteden aan de oefening van goede werken, aan de stichting van den evennaaste en de vervulling van al mijne pligten , en welken ik, integendeel, heb doorgebragt in het najagen der aardsche goederen, in eene verwijfde loomheid: laat niet toe, dat ik er nog langer misbruik van make; schenk mij de genade, dat de herinnering aan de rekening, welke ik u daarvan zal moeten doen, mij den tijd, die mij nog overig blijft op aarde, voor mijne zaligheid doe besteden , opdat ik de vervloeking niet over mij trekke, welke gij in uw Evangelie tegen den onvruchtbaren vijgenboom uitgesproken hebt, en ik voor u niet in den dag des oordeels met ledige handen verschijne. Mijn besluit is genomen , Heer! van dezen stond af, zeg ik met uwe genade, tot mij zeiven, en ik zal dagelijks blijven zeggen, dat de tijd eene uitstekende gunst uwer goedheid is, eene genade, welke gij mij door uw bloed verdiend hebt; eene genade, die eens verzuimd op aarde, nimmermeer gedurende de geheele eeuwigheid, wedergevonden wordt. Het is gedaan, o mijn God! mijne dagen zullen volle dagen zijn, en er zul geen oogenblik voor de zonden overig blijven ; opdat gij aan niemand den tijd gegeven hebt, om die te bedrijven. Maar, lieerl wat kan ik, zwak schepsel, van vijanden omringd en dikwijls van vrienden, gevaarlijKer d.m de vijanden zeiven ; wat kan ik doen, indien gij mij niet krachtdadig ondersteunt? Weiger mij dan den noodigen bijstand niet. Verzeker mijne schreden, doe mijne kwijning verdrijven . ondersteun mij in die oogenblikken, waarop ik het goede zie. zonder den moed te hebben van het te beoefenen. Maak. dat ik volmaakt versta, en met getrouwheid uitvoeredeze gewigtige grondleer, welke ik tot hiertoe r og niet wel overdacht had: Werk, terwijl het dag is; er zal eens een ongelukkige nacht komen, waarin het niet meer mogelijk zal wezen aan zijne zaligheid ie werken.

van iemand , die Tan God de onschatbare genade vraaet van oen regt en verlicht geweten , en die verlungt bi-rrQiit te zjjn van aliu geneigdheid tol de dag^iyksehe zonden.

O Vader des lichts, o God aller waarheid! gij , die de geheimste plaatsen onzer harten doorgrondt, die met eenen

oogslag doordringt, al wat in dezelve omgaat, gelief mijn geweten te verlichten. O gij, die de weg, de waarheid en het leven zijt, geleid gij zelf mij in de paden der geregtig-heid, leer mij die onbegrijpelijke misleiding onderscheiden, welke de hartstogt daarstelt, wanneer hij het geweten be-heerscht en middel vindt om het te overtuigen, dat het goede kwaad , en het kwade goed is. Het is deze gevaarlijke misleiding, die ons zoo menigwerf inzigten van onrust en boosaardigheid; inzigten van hoogmoed en eigenbaat, inzigten van afgunst en wraakzucht, voor in/.igten van ijver doet nemen. Het is deze misleiding die ons zoo hardnekkig maakt in het kwaad , omdat wij aan hetzelve de kleur en den schijn van het goed geven. Leer mij die verborgene en onbemerkbare ondeugden kennen, die zich dikwijls aan onze eigene oogen onttrekken; leer het mij , bid ik u, opdat ik steeds het ware pad der heiligheid en der geregtigheid bewandele. Groote God! wie heeft den ongevoeligen voortgang en de vermindering uwer genade in de zielen wel begrepen; wie heeft de noodlottige scheidspalen wel onderscheiden, die in een hart het löven van den dood , en het licht van de duisternissen scheiden ? Vergun mij dan de verlichte oogen van het hart; die den sluijer doordringen, onder welken wij once fouten verbergen; boe. em mij haat in zelfs tegen dó geringste; omdat zij zeer tegenstrijdig zijn aan uwe waarheid, aan uwe heiligheid en aan uwe geregtigheid, en zij ons menigwerf tot het ongeluk geleiden van het leven der ziel geheel en al te verliezen. Gewaardig u mij de genade te verleenen van steeds in deugden en verlichtingen aan tegroeijen; opdat ik, door mijne waakzaamheid en om?igtigheid; ook den schijn zelfs van het kwaad vermijde. Zegevier over mijne kwijningen en mijne zwakheden ; na over mijne misdaden gezegepraald te hebben. Geef mij een ijverig en getrouw hart, dewijl gij mij een misdadig en ongebonden hart ontnomen hebt Boezem mij dien goeden wil in, die de Heiligen vormt, dewijl gij in mij dien wederspannigen wil vernietigd hebt, die de groote zondaars maakt. Laat uw werk niet onvolmaakt, en maak mij die belooning en dat onsterfelijk leven waardig, die slechts beloofd zijn aan hen, die zoowel in het klein als in het groot zullen zijn getrouw geweest. Amen.

Vruchteloos zullen wij schoonschijnende voorwendsels zoeken, om deze zwakheid_; dit gebrek aan omzigtigheid en waakzaamheid, die ons zoo menigwerf onzen goddelijken Meester doen beleedigen, te verschoonen ; vruchteloos zeggen wij, dat on^e fouten gering en in den loop des levens onvermijdelijk zijn, en dat het opzigtens deze zonden is, dat de heilige Geest zegt, dat de regtvaardige zevenmaal daags valt. Eene menigte overlenkingen bieden zich aan om die beguicheling te doen verdwijnen en al die ijdele voorwendsels te vernietigen. Ten eerste is niets moeijelijker dan met zekerheid de duod'onde van de dagelijksche te onderscheiden. Dusdanige daad schijnt slechts dagelijks in de oogen der menschen , die misschien doodelijk zal zijn in de oogen van God. De geringheid der stof, zegt men, belet, dat zij doodelijk is. Wie is het, die over deze geringheid beslist? Verblinde menschen, die blootgesteld zijn zich te bedriegen; menschen, wier weegschaal nimmer zoo juist kan zijn als die van God; is het overigens niet genoeg te weten, dat God de dagelijksche zonden verbiedt en verfoeit, om zelf die ook te haten? Is die zonde , hoe ligt zij ook zij, niet tegenstrijdig en versmadend voor de goedheid en heiligheid van God, om welke redenen Hij die dan ook niet kan verdragen? is geene ongeregelde beweging in mijn hart, zeide de hejlige Bernardus, die geen smaad is, uwer goedheid aangedaan ; wel is waar , dat deze beleediging de grootste niet is, die tegen God kan worden bedreven; maar het blijft altoos eene beleediging van den onderdaan tegen zijnen Opperheer, Gij w^reet_f dat de dagelijksche zonde ons ongevoelig bereidt tot de doodzonde, en de genade verzwakt, die ons met God verzoend had, en deze gedachte wederhoudt u niet van u met de dagelijksche fouten g«?meente maken. Gij beschouwt datgene als eene voorbijgaande zonde, wat wezenlijk eene geneigdheid is tot de zonde . enditvalsche denkbeeld kan niet dan noodlottige gevolgen voortbrengen, u eene valsche gerustheid inboezemen, en de hevigheid vertragen, waarmede gij die zonde zoudt bestreden hebben zoo gij overtuigd waart geweest, dat de genegenheid er mede vereenigd is; de beguicheling gaat zoo ver, dat zij

met den sluijer van eerlijkheid en stichting het kwaad omhult, hetwelk gij doet, en de genegenheid wordt des te sterker, te gevaarlijker en te onherstelbaarder, dat men, ver van die te mistrouwen, het zich ten pügt maakt van zich daarin te versterken. Deze is die weg. die aan den mensch regt schijnt, en welks einde aan den dood uitkomt. Hetgene u voornamelijk de vrijwillige dagelijksche zonde moet doen vreezen, is dat zij tijdelijke straffen na zich sleept, welke gij misschien, gedurende eene lange reeks van jaren, in het vagevuur zult moeten ondergaan; want besef het wel, ostervelingl hoe beleedigend uwe minste ovetreding voor de heiligheid van God is. Neen, vorm u geene beguicheling boven het dreigend gevaar, waaraan gij u , volgens de woorden van Jesus Christus zei ven, blootstelt van in groote zonden te vallen, zoo gij deze geringe fouten weinig acht; weet, dat gij tot den laatsten penning toe aan de goddelijke regt vaardigheid zult moeten voldoen, en misschien gedurende vele eeuwen zult moeten lijden voor de geringste fouten, waarin gij met rijp overleg zult hebben toegestemd.

Onze Vader, die in de hemelen zijt, dat uw Naam voor altoos geheiligd zij... dat uw Naam duizendwerf op alle plaatsen geloofd worde .. dat hij gezegend worde door de Engelen en door de menschen , zoo menigvuldig als de bladeren aan de boomen, de sterren in den hemel, de zandkorrels op de aarde, de druppelen waters in de zee zijn...

Gij hebt gezegd. Heer! dat het beter zoude zijn, voor den ergernisgever, dat men hem, met eenen molensteen aan den hals, in het diepste der zee wierp , dan dat men hem het leven liet. Ik heb zielen in zonden doen vallen, die ten prijze van uw bloed zijn vrijgekocht geweest; ik heb, o mijn Zaligmaker: den schuldigen rol gespeeld van den duivel, door christenen van u te verwijderen, welke gij geschapen hadt om u te kennen, te beminnen, te dienen en het eeuwige

leven te erlangen. Het zijn nabestaanden, vrienden, die eene bijzondere aanspraak hadden op hunne toegenegenheid, christenen, welke ik bijzonder verpligt was te stichten : helaas 1 ik heb hen misdadig doen worden , en eene tal-looze menigte vervloekingen over hunne hoofden verzameld. Ik weet. dat men mij ziel voor ziel zal afvragen voor allen , welke ik aldus in den afgrond heb doen ne-derstorten. Hoe zwakker zij in de deugd waien, des te meer ik op mijne hoede moest zijn, om hun geene gelegenheid van zonde te worden. Wat zou ik voor een zoo afschuwelijk gedrag kunnen verwachten, tenzij ein-delooze ranipen, zoo uwe barmhartigheid niet grenzeloos ware? Ik hoop dan nog, o barmhartige Jesus! Ja, hoe onwaardig ik zulks ook zij ; hoop ik echter nog van u vergiffenis te verwerven van mijne ongeregtigheid, door mijn leedwezen en door het vurig gebed, hetwelk ik voor diegenen stier, dio ik in zonde heb doen vallen, door de pogingen, welke ik niet zal ophouden aan te wenden, om hen door mijne vermaningen, zoo mij dit mogelijk is en steeds door mijne voorbeelden, tot het pad der deugd weder te brengen.

Achl ik betuig het u, voortaan zal ik de ernstigste zorgen gebruiken, om voor mijne broeders geen aanradp.r, geen meester der ongeregtigheid meer te zijn. Ik zal mij zeiven eene strenge boete opleggen, ten einde u te bewegen om mij vergeving te schenken, en aan hen, die u door mijn toedoen beleedigd hebben, de genade van een waar berouw te vergunnen. Gewaardig u, mijn God! deze gevoelens, deze*voornemens, welke gij mij ingeeft, te versterken: en maak. dat ik voortaan uit al mijn vermogen werke, om u te doen eeren, dienen en beminnen zoo als gij het, uithoofde uwe heiligheid en onbeperkte goedheid, verdient.

.O^NDEU al de manieren van aan anderen oorzaak tot gt;-p. ) zonden te zijn, is er eene, die eenen vloek voort-brengt, welke alom hare verwoesting verspreidt; 'gt;^5en het eeuwige verderf veroorzaakt van eene me-nigte zielen; deze is de onzedigheid der wereldsche (cf mode.

Datgene, wat even verwonderlijk als bedroevend is, is dat men deze ongeregeldheden ziet heers'hen , zelfs in een groot aantal familië.'j, die nog eene openlijke belijdenis doen van geloof en zelfs van go:I vTücht; hier zijn het deugdzame moeders, welke wij aan hare kinderen hef, voorbeeld zien geven van vlijt voor de kerkelijke diensten en voor het naderen tot de heilige Siicramcnten; daar jonge dochters, zeer christelijk opgevoed in religieuse gestichten, en die nogtans noch de eene noch de andere eenige moeije-lijkheid maken van in bodorvene gebruiken te deelen eener wereld, door Jesus Christus veroordeeld, en die in vermakelijke gezelschappen en bijeenkomsten de onbetamelijkste kleeding ten toon spreiden, zonder waarschijnlijk ooit te denken, van zich daarvan in de biecht te beschuldigen: dewijl, imiien zij zich hiervan beschuldigdoTi; zij van gedrag zouden veranderen , of de weigering der absolutie haar van het heilige Sacrament des Altaars zou berooven. Deze personen dan leven in eene zeer groote beguicheling of in eene vorstrooijing. die hen alle nadenken ontneemt. Trachten wij hen hieruit te trekken.

Eene zeer groote dwaling, die onder de menschenheerscht is van niets dan de grootste misdaden onder de ergernissen te rekenen. Neen, wat de wereld de groote ongeregeldheden noemt, zijn eigenlijk de grootste ergernissen niet; zij toonen, wel is waar, de ondeugd aan , maar zij vertoonen die in al hare afschuwelijkheid, en de wereldkundige roep , die ze vergezelt, is veeleer eene vermaning van dezelve te vlugten, dan eene uitnoodiging van ze na te volgen Oneindig meer te vreezen, zijn die listen, verborgen onder het bedriegelijk uitwendige van eene zoogenaamde onschuldige vrijheid, zoo als onder andere zijn de wereldsche en

onzedige optooijingen, loutere uitvindingen, zoo het schijnt, der ijdelheid, maar inderdaad ware ingevingen van den geest der onzuiverheid, geheim lokaas der wulpschheid, en die zoo veel blikken niet op zich kunnen trekken zonder er ongeoorloofde begeerten op te wekken. Zijn dit verergernissen, durven de wereldsche vrouwen uitroepen? Ach 1 dewijl zij daaraan willen twijfelen, dat zij den heiligen Paulus raadplegen, en zien of deze groote Apostel, die wilde, dat men onder het getal der verlaagde vrouwen diegenen zoude stellen, welke in het huis van God haar aangezigt niet met eenen sluijer bedekt zouden hebben: of deze , zeg ik, niet als eene verschrikkelijke ergernis veroordeeld zou hebben de kleeding in de beste gezelschappen, zelfs van eene menigte viouwen onzer dagen, dan wanneer zij tot dusdanige overmaat van losbandigheid gebragt is, dat zij zelfs de men-schen tegenstrijdt, aan welke men zoekt te behagen, en die onder elkander niet aarzelen die vrouwen te schandmerken, die onder hunne oogen eene schaamteloosheid ten toon spreiden, die niet kan nalaten een walg in te boezemen aan elke ziel, die nog eenig gevoel van eerbaarheid bezit.

Ach 1 dat men om zich te outschuldigen niet zegge, dat het alzoo de gewoonte is; dat men zich belagchelijk zou maken, met die niet te volgen. Ja, de gewoonte is de godspraak der wereld, is het evangelie van het grootste deel der christenen; zij is dit groote en breede schild der logentaal, waarvan Isaias spreekt. Wel hoe! de gewoonte veroorlooft, gebiedt zulks en weldra zullen de gewoonte en de modes aan de christen vrouwen toelaten, hetgeen nog onlangs een Turksch keizer aan ongeloovige vrouwen voor eene misdaad aantijgde: De gewoonte en de mode laten het toe! even als of de gewoonte en de losbandigste gebruiken het regt hadden van prescriptie tegen de zuivere zedeleer van het evangelie en voor God de slaven der mode konden ontslaan van het verderf van zoo vele zielen, welke zij ergeren, welke zij tot duizende onzuivere gedachten, tot duizende onkuische begeerten, en tot zoo veel ongeregeldheden uitlokken, welke men genoeg kan raden, zorder dat het noodig zij die hier uit te drukken. Ieder katholiek moet weten, dat de leer der Kerk is, dat alle zonde tegen de zuiverheid, ja, de gedachte zelfs, uit haren eigen aard doodzonde is, zoodra de volle toestemming van den wil daarmede vermengd is ; nu , het licht der enkel goede rede is genoegzaam om te overtui-

gen, dat men zelfs doodelijk zondigt, elk maal en zoo hoog men de vrijwillige oorzaak is van de doodzonde van anderen, Wereldsche vrouwen, telt nu, zoo het mogelijk is, de misdaden op, waaraan gij i door de naaktheid uwer kleeding, pligtig maakt. Zult gij zeggen, dat dit veel gerucht maken is voor hetgene gij voor eene beuzeling wilt doen doorgaan? Wel hoe! de onbetamelijkheid , de oneerbaarheid uwer kleeding zou eene beuzeling zijn! Maar is het dan eene zoo geringe zaak, het bloed, hetwelk onze goddelijke Verlosser voor ii en aller zaligheid vergoten heeft, nutteloos te maken voor u en voor duizende zielen, welke gij in het verderf stort ?

Maar neen, gij zijt niet opregt, wanneer gij een voor de zielen zoo misdadig gebruik, zoo ligt behandelt; ik vind u in tegenspraak met u zeiven: indien de onzedigheid in uwe kleeding uit haren aard geoorloofd is in uwe wereldsche vergaderingen, zoo als gij het beweert; moet gij het insgelijks elders, en zelfs overal zijn , en gij zoudt er geene ongerustheid over moeten maken in onze tempels. Waarom komt het dan, dat men u zulke naaktheden niet ziet ten toon spreiden bij het naderen tot den biechtstoel, tot de heilige Tafel, rondom den geheiligden stoel der waarheid. Ach! het is omdat gij aldaar de blikken van den driemaal heiligen God en van zijne heilige Kerk vreest, daar zoudt gij er schaamrood over worden: gij veroordeelt u zeiven dan, en zoo gij opregt wilt spreken, zult gij genoodzaakt zijn te bekennen: dat gij u naar dit gebruik der wereld schikt om haar te behagen. Nu, Jesus Christus heeft het verklaard, en na Hem zijn Apostel, dat gij niet tegelijk aan God en aan de wereld kunt behagen, want deze zijn al te tegenstrijdige meesters, dan dat er onder hen eenige verstandhouding kunne bestaan, lees en overweeg deze heilige godspraken; Niemand kan twee heeren dienen. (Matth. VI, 25) Die niet met mij is, is tegen mij. (Matth. XII, 30.) Aanhoort den ti. Paulus: Zoo ik nog aan de menschen wilde behagen, zou ik geen dienaar van Jesus Christus meer zijn, (tot de Gall I 10.)

Nog eene waarheid van het grootste gewigt, en die ongetwijfeld de aandacht ontglipt der vrouwen, van welke in het begin dezer vermaning gesp.oken is, die de godvrucht willen vereenigen met eene zoo plegtigft inschikkelijkheid voor de misdadige gebruiken der wereld, is deze: dat, behalve de onteering der Sacramenten, waaraan zij zich

schuldig maken, hare zonden van ergernis nog zwaarder is voor God, dan die harer gezellinnen , die zich zei ven meer gelijk blijven, in den wereldschen handel toegeven, zonder deze te willen verbinden met de heilige oefeningen der godvrucht, met hetgene de godsdienst het eerbiedwaardigste en heiligste heeft. Dit kan geene tegenspraak lijden, eene ergernis is des te misdadiger, hoe meer invloed zij uitoefent; nu, het voorbeeld der vrouwen, van welke wij hier spreken, is een gezag, om zoo te zeggen, van het eindelooze getal dergene, die niets meer verlangen dan schoonschijnende voorwendsels te vinden, om een eindo te stellen aan de heilzame onzekerheden, welke de genade nog in hen onderhoudt, om eindelijk den grooten stap te doen, en om in een valsch geweten in te sluimeren. Plelaasl hoe vele bet?eurenswaardige beguicbelingen 1 hoe vele valsche deugden! hoe vele van buiten wit gemaakte grafsteden, die van binnen niets zijn dan bedorvenheid en verrotting 1 welke verscnrikkelijke rekenirg zal men eens te geven hebben, welke wreede, welke folterende wroegingen, welke wanhoop 1

Waarom kunnen wij hier het woord Gods niet met het geweld des donders doen hooren, om in hare bijeenkomsten van vermaak die vrouwen te doen sidderen, welke de besmetting met zich slepen. Bourdaloue verschrikte haar weleer, toen hij uitriep: »Tk spreek, christen vrouwen, wvan die arglistigheden der menschelijke ijdelheid, die «gebruikt wordon om de bevalligheden eener noodlottige wschoonheid te verheffen; ik spreek van die verfoeijelijke «trotschheid van aanbidders te willen hebben, ten nadeele »van den Opperheer en Meester : ik spreek van die onzedige »kleeding, welke noch het gebruik, noch de mode immer Mzullen wettigen, omdat noch het gebruik, noch de mode «het goddelijke regt kunnen vernietigen. Dit zijn, zegt gij, «slechts beuzelingen; maar er staat te weten , of ook God »er aldus over zal oordeelen, en of gij 2elven , wanneer «gij voor zijnen regterstoel zult moeten verschijnen, daar-Dover niet anders zult denken. Gij beweert, dat het «slechts onverschillige dingen zijn, en ik, iic houd staande, «dat het even zoo vele gruweldaden zijn. Gij beweert, dat ngij, om volgens de regels Ie leven, aldus moet leven; en wik houd staande, dat, aldus te leven, al de wetten «schenden is van de godsdienst, welke gij belijdt.quot;

Ziedaar, hoe een der eerste predikers van de Katholieko Kerk zich uitte. Zegt dan niet meer , slavinnen der wereld en der ijdelheii, dat (jij daarin geen kwaad ziet, noch daarmede kwaad in den zin hebt. Wol, zeide de heilige Franciscus de Sales, de duivel ziet er altoos kwaad in ; hij bedient zich van u, om anderen te ergeren en in het verderf te storten.

Vrouwen der wereld, indien alles , wat gij daar even hebt gelezen, nog niet voldoende is om u te overtuigen en te verbeteren , hoort dan de Pausen en zij zullen u leeren , wat gij moet denken van die kleedingen, welke gij zoo gemakkelijk verontschuldigt, die het vrouwelijk geslacht zonder wroeging aanneemt, doch welke God vervloekt.

Z H Innocentius XI, na met schrik en beving opgemerkt te hebben, hoeveel ongeregelde begeerten de onzedige ijdelheid in de kleeding der vrouwen en meisjes in de zielen ontsteekt, en hoeveel zonden zij tegen de zuiverheid baart, en rijpelijk overwogen hebbende de decreten van verscheidene keikvergaderingen tegen dit droevige en afschuwelijke misbruik, beval aan alle predikers en biechtvaders zich met de meeste kracht tegen de onzedigheid der kleeding te verzetten, en zelfs de absolutie te weigeren aan de boetelingen, die zich hardnekkig zouden toonen. Z. H. verklaart zelfs aan alle biechtvaders en aan alle pastoors, dat de hardnekkigheid in eone ongeregeldheid zoo nadeelig aan de zaligheid, een gewetensgeval is, dat verdient met den grooten kerkban quot;gestraft te worden, dat is te zeggen , met de grootste straf, welke de Kerk aan hare wederspannige kinderen kan oplegden, omdat zij hen door deze straf van de algemeene gebeden, ofTeranden en kerkelijke diensten berooft, die over de geheele aarde verrigt worden; in één woord , zij verstoot hen uit haren schoot. Ook heeft hij niet geaarzeld met die straf die door de daad zelve ingeloopen wordt, niet alleen diegenen te bedreigen, welke zich aan deze onzedige kleeding zullen pligtig maken . maar zelfs de biechtvaders, die buiten geval van doodsnood, de pligtigen zullen ontslaan.

De Pausen Clemens Xï en Clemens XIV, in de voorgaande eeuw, Pius VII en Leo XII in de onze, hebben de strengste bevelen hernieuwd, om dezelfde ongeregeldheid te beteugelen, die ten allen tijde door de heilige kerkwetten verboden is geweest. Pius VII verzette zich niet alleen

tegen de ergerende naaktheden, maar ook tegen het gebruik van zekere lichte en doorschijrende kleedingen, die toelieten dezelfde naaktheden te ontwaren , en hij beval, zoo als ook naar zijn voorbeeld, Leo XII detd, dat men de/elfde straffen zou opleggen, niet slech's aan de vaders en moeders , aan de echtgenooten, meesters of andere hoofden der familiën, die door toelating of oogluiking tegen zijn breve zouden handelen, maar zelfs aan al degenen , die deze onzedige kleederen /.ouden m^ken

Is er meer noodig om ieder Katholiek van het gewigt dezer afschuwelijke ongeregeldheid te overtuigen ? Moeders der huisgezinnen, en gij vooral, christelijke dochters , wij smeeken u, in den naam van uw eeuwig heil, van de verschrikkelijke vervloekingen niet over u trekken, welke Jesus Christus uitgesproken heeft tegen degenen, die hunne broeders ergeren ; gedenkt, dat hunne ziel en de uwe door het goddelijke bloed zijn vrijgekocht geworden , en wraak tegen u /al roepen, zoo het door uwe misdaad vruchteloos heeft gevloeid; wij smeeken u, hebt altoos eenen afschuw van die onbetamelijkheden en oneerbaarheden , welke de duivel alleen ingeeft, welke de wereld toelaat en voor beuzelingen doet doorgaan, even alsof het een spel ware den hemel te sluiten en de hel te openen voor zoo veel zielen, die haren geestelijken dood aan deze onuitputbare ongeregeldheid van goddeloosheden verschuldigd zijn,

van iemnnd , die berouw heeff van zich aan onzeriighehl in de kleeding te iit*bben schuldig gemaakt.

Was het dan niet genoeg, mijn God 1 zoo veel persoonlijke beleedigingen tegen uwe eindeloo/.e heiligheid bedreven te hebben? Was de rekening, welke ik u eens zal moeten doen van zoo vele aan mij alleen toe te schrijvene zonden niet reeds vervaarlijk genoeg? Verblinde en misdadige, die ik ben, moest ik uwen regtvaardigen toorn nog meer tegen mij ontsteken door de boosheden, waarvan ik van anderen de oorzaak ben geweest, met, door de oneerbaarheid mijner kleeding eene gelegenh«5id van zonden voor zoo veel zielen te worden, die misschien nimmer hunne onschuld zouden verloren hebben, indien ik zelf het onzuivere vuur der driften in hen niet onstoken nadde? Gij alleen, die de

diepte van het menschelijk hart doorgrondt, gij alleen kent het getal slagtoffers, welke ik gemaakt heb door mijne misdadige behaagr.ucht, en om mij aanbidders te maken , door de stoutmoedige schending der belofte in mijn Doopsel gedaan, waarin ik plegtig aan de ijdelheid en pracht van satan verloochend had, door mijn langdurigen wederstand aan het uihlrukkelijkste en strengste gebod van uwe Kerk en hare opperhoofden Hoe vele misschien voor eene eeuwigheid in het verderf gestorte zielen, beschuldigen mij voor u, van oorzaak te zijn geweest van haar onherstelbaar ongeluk! Maar vooral met hoeveel nadruk moet het bloed van uwen goddel ijken Zoon, vruchteloos voor deze vergoten, tegen mij wraak roepen voor de vierschaar uwer regtvaar-digheid? Indien nog het diepe leedwezen, hetwelk ik gevoel over mijne ergernissen, indien het voornemen, hetwelk ik voor u maak , van tot de getrouwe vervulling der eeden van mijn Doopsel weder to koeren, indien mijn onwrikbare wil van af te breken met de verderfelijke gebruiken eener wereld, aan de ingevingen van satan overgeleverd , de verwoestingen, reeds door mijne onzedigheden veroorzaakt, en degene, die zij ongetwijfeld, welke ook de hervorming zij, die ik reeds, door uwe genade, in mijn gedrag heb bewerkstelligd, nog zullen te weeg brengen, konde herstellen 1 Maar helaas! o mijn God! hier is, als het ware, mijn berouw magteloos; en wat zal er van mij geworden, zoo gij mij behandelt volgens de menigte mijner persoonlijke zonden en dergenen van anderen, waarvan ik de oorzaak ben, en zelfs na mijnen dood nog zijn zal gedurende eene reeks van jaren, aan u alleen bekend, en waaraan ik niet zonder sidderen kan denken ? Zoo uwe barmhartigheden niet eindeloos waren; zou er mij niets dan wanhoop ten deel blijven; maar neen, gij wilt mij nog wel vergiffenis beloven , ondanks mijne onwaardigheid; het opregte berouw en de heilige voornemens welke gij mij inboezemt en meer nog het goddelijke bloed van uwen Zoon, dat genade vraagt, zelfs voor hen, die het hebben doen stroomen, verlevendigen in mij het vertrouwen, en zijn mij een onderpand, dat gij mij nog vergiffenis wilt schenken. O edelmoedigste der vaderen I aanzie mijne tranen; zij komen voort uit een hart van droefheid verbrijzeld; dat zij uwe al te regtvaardige verbolgenheid ontwapenen; dat de strenge boete, welke ik mij voor mijne overige levensdagen ga opleggen, u bewege

om mij geene rekening meer te vragen van de kinderen , die ik u misschien reeds voor altoos ontrukt heb; dat de goede voorbeelden, welke ik voorgenomen heb, voortaan te geven, er nog meer tot u doen wederkeeren , dan ik er u ontnomen heb, en vooral maak de gebeden, welke ik onophoudelijk, voor de zielen , die door mij verleid zijn, maar die nog kunnen zalig worden, tot u zal stieren, zoo heilig; zoo vurig en standvastig, dat gij niet kunt weigeren, die voor hen te verhoeren; nimmer zal ik moede worden dit te vragen door de verdiensten van Jesus Christus, mijnen Zaligmaker. Amen.

om (iolt;l de bi-kcering te vragen van iemand, in wlcsi mi'n under belang stelt*

O mijn God! die ons een zoo uitdrukkelijk gebod geeft, van onzen evenmensch te beminnen en die eene zoo heerlijke belooning gelieft te beloven aan hen , die hunne liefde zullen oefenen in de bekeering der zondaars, ik werp mij voor uwe voeten neder, en smeek u in den naam van Jesus, het goddelijke Lam , dat zich aan het kruis heeft opgeofferd om de zonden der wereld weg te nemen, in den naam van Maria, die vlekkelooze, mededoogende Maagd, door welke gij behagen schept ons de uitstekendste gunsten te verleenen, in den naam uwer eindelooze barmhartigheid breng dat verlorene schaap, voor hetwelk ik u genade vraag tot den schaapstal weder. Achl kende hij zijn ongeluk, gevoelde hij wat hij verliest, met zich van u verwijderd te houden, en van deze ballingschap het doelwit zijner wen-schen makende, of ten minste levende alsof zijn vaderland niet in den hemel ware, na een leven met trocstelooze smarten doorzaaid! Gewaardig u dan door uw goddelijk licht, door de kracht van uw woord en door de zalving uwer i^enade, gewaardig u, Heer! zijne oogen te openen, en zijn hart mei uwe liefde te ontsteken. Beziel hem met een opregt, vurig en krachtdadig verlangen van den weg der zaligheid in te slaan; wees zijn steun, opdat hij met eenen vasten en verzekerden tred in denzelven wandele ; maak eindelijk, dat hij er zich nimmer meer van verwij-dere. Nogmaals, Heerl bekeer hem en schenk hem vergiffenis; aan u kome er al den roem van! Amen.

oiu do bekeer.'ng te verwerven der ougeluovigen en cnverscbilligcu , die ; heluits ! zoo (iilryk iu onze dagen zyti.

Vervloeking aan doongelooviglieideuonvorsohilli!;-lieid , aau die twee vergiftigde bronnen , db do aarde met misdaden overstroomen , al do dijken omverwerpende, o mijn God ! welke de godsdienst, die zoo zeer dcu menseli bemint, tegen dohartstogten,vijanden van ons geluk heeft opgeworpen. Maar, Heer! terwijl wij de twee dochters der goddeloosheid, oorzaken van al do gccsols, waarmede uwe geregtigheid de volkeren treft, vervloeken, kunnen wij ons niet wederhouden van het levendigste mededoogeu, van de teederste belangstelling te gevoelen voor hen , welke zij op het dwaalpad gebragt eu verleid hebben; zij zijn uwe kindoren , de prijs van het bloed uws Zoons; laat toe, dat wij voor hen uwe overvloedigstebarmhartig-hedon afsmeeKen. Heer! velen zijn er onder hen, die, m plaats van u te versmaden, van u te miskennen van u te voraehten, u zouden beminnen, uwen heiligen naam zouden loven, hunne wellusten zouden maken van de godvruchten van de deugd, zoo zij het ongeluk niet hadden gehad van in het midden der dikke duisternissen geboren te worden, welke, de ongodsdienstigheid over zoo vele familiën verspreid heeft, van de noodlottige vooroordeolen met de melk in te zuigen , van op te grooijeuin het midden van de godslasteringen on verergernissen! Hoe velen zijn er, welke de natuurlijke regtseliapenheid van huu hart, en de doordringende stem van hun geweten reeds sedert lang tot u terugroepen! Hoe veleu, die do behoefte gevoelen van u te aanbidden en ouder de wetten te leven van uwe weldoende Godsdienst; maar die niet weten, hoe de beguiehelingen te doen verdwijnen, die hen verblinden boe de boeijen te verbreken, die hen nog aan de

dwalingen geketend houden, noch langs welken weg uit de diepste slaapziekte op te staan, waarin de onversehillighoid hunne ziel gedompeld heeft! O mijn God! heb deernis met hunne verblinding en zwakheid; zend uw licht, uwe zalving , uwe sterkte , opdat zij de waarheid zien, dat zij diesmaken, moedig omhelzen, en er voortaan den regel huns levens van maken; opdat zij, in plaats van de beklagenswaardige slagtoffere uwer wraaknemingen te zijn, de gelukkige verovering uwer genade , de roem uwer Kerk, en het sieraad des hemels moge wezen in eeuwigheid. Amen.

O Jesus! Zaligmaker van ons allen, gij die, den geest gevende, uw bloed voor «we beulen hebt doen stroomen, en die voor hen gebedpn hebt, terwijl zij u vervloekten, en in de wreedste folteringen doden sterven; ik vergeef opregt en van ganscher harte aan hen, die mij beleedigd hebben en mij vervolgen, ik bid u dringend voor hen , opdat gij hun do zonde wilt kwijtschelden, wolke zij tegen u bedrijven met mij te haten. Ach! gewaardig u den haat uit hun hort te rukken,ten einde zij ophouden u te bole3digeu:overlaad hen met uwe gmade; schenk hun toch naar ziel en ligehaam al wat hunter zaligheidkan voordeeligzijn : stel mij in de gelegenheid van hen wel te doen , opdat ik hen kunne overtuige, dat ik niet alleen geene wraak wil nemen, maar zelf tegen hen geen het minste gevoel van afkeeriglieid koester, on zij zich gedreven gevoelen om mij te beminnen; ik vraag u dit niet uit eigenbelang; immers ik heb door mijne zonden verdiend, dat alle menschen mij haten , en dat zij, mij vervolgende, u wreken over de menigvuldige bolee-digingen, welke ik u, o mijn God, o Opperheer!

liob aangedaan; maar ik vraag het u , omdat ik u wil behagen, door aan het strenge gebod te gehoorzamen hot\relk gij mij gegeven hebt van degenen te beminnen, die ons kwaad doen, van hun goed te bewijzen en van u voor hen te bidden! O zoete Jesus ! ik verzaak aan den voet van uw kruis allen haat, alle wraakzucht, opdat ik aan u gelijk worde, en uit liefde tot n, die zoo veel ter mijner lioide gedaan hebt, iets doe, dat ten minste mijne dankbaarheid aan den dag logge. Gewaardig n mij, volgens uwe belofte te vergeven, gelijk ik opregt vergeef aan allen, die mij beleedigd hebben, en mij nog zouden willen belcedigen. Amen.

fPgeven! zij draagt zorg voor de vogelen, die nie zaaijen , die niets in de schuren opzamelen, zij strekt hare bezorgdheid uit over de lelie des velds, die heden bloeit en morgen verwelkt is, zou men niet weinig geloof moeten hebben, om niet te gelooven, dat zij met des te meer reden over den mensch waakt, die in zijne ziel een afbeeldsel der Godheid draagt? — Wel hoe! wij hebben in den hemel eenen almogenden Vader , die opregt ons heil wil, en wij zouden in al onze noodwendigheden onze smee-kende blikken niet met vertrouwen tot Hem wenden! Laten wij ons aan zijne Voorzienigheid onderwerpen, voor het voorwerp onzer wenschen en verlangens. Ontstellen wij ons niet, als Hij vooreerst doof schijnt te zijn voor onze smeekingen; Hij eischt van ons volharding in het gebed.Pgeven! zij draagt zorg voor de vogelen, die nie zaaijen , die niets in de schuren opzamelen, zij strekt hare bezorgdheid uit over de lelie des velds, die heden bloeit en morgen verwelkt is, zou men niet weinig geloof moeten hebben, om niet te gelooven, dat zij met des te meer reden over den mensch waakt, die in zijne ziel een afbeeldsel der Godheid draagt? — Wel hoe! wij hebben in den hemel eenen almogenden Vader , die opregt ons heil wil, en wij zouden in al onze noodwendigheden onze smee-kende blikken niet met vertrouwen tot Hem wenden! Laten wij ons aan zijne Voorzienigheid onderwerpen, voor het voorwerp onzer wenschen en verlangens. Ontstellen wij ons niet, als Hij vooreerst doof schijnt te zijn voor onze smeekingen; Hij eischt van ons volharding in het gebed.

Morren wij niet, wanneer Hij schijnt ons niet te willen verhoeren ; misschien zou onze vraag nadeelig zijn voor onze heiligmaking. Maar smeeken wij, aanbidden wij , oefenen wij goede werken, en wachten wij in vrede af, wat Hem zal behagen tot ons meerder goed, te bevelen

Jesus Cliristüs, verhoor ons. \ God Vader, Schepper van alles, ontferm u onzer.

Voorzienigheid Gods, hoop onzer zaligheid. Voorzienigheid Gods, onzetoovlugt en onze troost

in al den druk on lijden van dit loven, Voorzienigheid Gods, weg des hemels. Voorzienigheid Gods, onze geleidster in alle S

gevaren, om ons die te doen vermijden, Voorzienigheid Gods, waardige uitdeelster der | genade, c

Voorzienigheid Gods, steun der regtvaardigen, _r. Voorzienigheid Gods, hoop der meest verlaten zondaars.

Voorzienigheid Gods, kalmte in allo stormen. Voorzienigheid Gods, rust der harten, Voorzieuigheid Gods, die de hongerigenspijst. Voorzienigheid Gods, hulp dor kranken. Voorzienigheid Gods, die de weduwe en den wees beschermt,

Voorzienigheid G ods,die al onze hulde waardigzijt. Voorzienigheid Gods, die jilles op aarde tot meerder welzijn van den mensch beschikt,

Voorzieiiiglieid Gods, dio somtijds tijdelijke rampen overzendt om onze harten te liervormen, ontferm u onzer.

wijze Voorzienigheid erkennen en aanbidden, Doe ons alles mot de levendigste dankbaarheid ¹³van uwe vaderhand ontvangen, i³

Maak, dat onze wil in alles met uwen heiligen lt; wil gelijkvormig zij, opdat ons lijden niet g. vruchteloos weze, g

Maak, dat wij nimmer uwe barmhartigheid ver- ^ geten, die ons van onze geboorte af vergezelt, g Wees onze troost in de dagen van tegenspoed, en quot; heb mededoogen met ons, gelijk een vader met zijne kindoren,

O mijn God! al het goed en alle ongeluk, dat mij overkomt, geschiedt slechts omdat gij het geboden of toegelaten hebt. Ik erken uwen heiligen wil en onderwerp mij aan denzelven. Ik aanbid u. Heer! en loof uwe goddelijke Voorzienigheid in alle voorvallen. Dat uwe almagt mij beschorme, uwe goddelijke wijsheid mij besture, uwe eindelooze barmhartigheid mij be-houde en genade bewijze. Gij kunt mij in alle omstandigheden des levons helpen. Heer! en gij weet hoe gij mij moet bijstaan. O, hemelsohe Vader! gelief over mij te waken; boezem mijn hart kinderlijke ge voelens jegens u in; dat ik steeds met blijdschap en vertrouwen mijne toevlugt tot u neme; dat ik nimmer ijdel en laatdunkend zij in voorspoed, moedeloos in tegenspoed; dat ik nooit ophoude op u te hopen; dat ik, na den loop van dit kortstondige leven gevolgd en geëindigd te hebben, in deaangename hoop vaneen eeuwig en beter leven, uwe goddelijke Voorzienigheid, gedurende do eeuwigheid, in de verheerlijking der Heiligen, moge loven en aanbidden. A-inen.

Zie hier voor, in do morgengebeden, de schoouo oefening van overgeving aan den goddelijken wil, welke Mevrouw Elisabeth, zuster van Lodewijk XVI, dagelijks las, bladz. 32.

non, kom ik die aan uwo vorheerlijking toelioiligen, en uwe hulp afsmeeken, opdat zij op oeno u aangename wijze voltrokken worde. Gij weet dat ik niets kan zonder u; vergun mij dan do genade , die mij noodig is, om uwen wil in alles te volbrengen, om de-wetten dot gerogtiglieid te volgen, on mij in mijne ondomeming van allo zonden to onthouden; belast gij u zelf met alles, geleid alles door uwe wijsheid en maat; doe alles door uwe goedheid wel gelukken; dat ik er mijne zaligheid in vinde, en uw Naam daardoor gezegend zij. Amen.

God! uwe barmhartigheid is grenzeloos en uwe goedheden zijn zonder einde; hoe zeer ik ook zondaar ben, overlaadt gij mij met goed en weldaden , en ik , die niets dan kastijdingen verdien, ik ontvang ieder oogenblik nieuwe gunsten. O mijne ziel! loof den Heer, en dr.t al, wat in mij is, zijnen Naam enzijue barmhartigheden zinge. Maar ik vrees, o miju God ! dat mijn welgolukken, hetwelk eene gunst van u is, mij verhoo-vaardige en ondankbaar make. Dat ik veeleer, Heer ! met tegenspoed geslagen worde , zoo gij de opgeblazenheid van den hoogmoed, en de vergetelheid van de milde hand, die mij de gunsten bewijst, in mij zoudt ontwaren. Helaas! menigwerf vergeet ik den hemel, mijn vaderland, wanneer ik al te wel beu op de aarde, die mijne ballingschap, mijue gevangenis is. Behoed mij voor deze rampzalige verblinding; doe mij het gunstige, dat mij hier beneden te beurt valt, beschouwen als oeno zoete verkwikking eens reizigers , welke men slechts in liet voorbijgaan moet smaken; en geef o mijn God! dat ik veel meer vreeze daarvan gebruik te maken dan er van beroofd te worden. Amen.

Men gaat in druk cn droefheid bij eenen trouwen vriend oenige vertroosting zoeken; ik kom die zoeken bij u, o mijn Jesus! omdat gij de getrovrwste en beste dor vrienden zijt. Gij ziet lioe zeer mijn hart is ter nedergedrukt door do ongelukkige gebeurtenis, dio mij is wedervaren, en die de hoop verijdelt, welke ik had gekoesterd; versterk mij, bid ik u , opdat ik dit ongeval met moed en onderwerping aan uwen godde-lijkon wil verdrage. Ik aanbid de gercgtiglioid, die mij getroffen heeft, mot eerbied onderworp ik mij aan de beproeving, welke gij tot mijn meerder welzijn toolaat» en ik bedank u daarvoor als voor oen zeker blijk van de liefde, welke gij mij toedraagt en van de zorg , die gij neemt voor mijne zaligheid ; ik draag mijne smart in vereeniging met uw lijden door uwe handen op aan uwen hemelschen Vador , tot voldoening mijnor zonden ; ik beken dat gij met mij nog niet handelt gelijk ik het verdien, en dank uwe goedheid , van mij met zooveel zachtheid behandeld te hebben: ik onderwerp mij ootmoedig aan al wat u behagen zül opzigtens mij te beschikken; ik smeek u alleen, dat ik al die beproevingen moge aannemen in den geest on do gesteltenis, die eenen christen steeds mooten bezielen, en ik er do vruohtuitmogo trekken, welke uwe Voorzienigheid met mij die over te zenden, ten doel heeft. Amen.

Ik bevind mij in druk, en de tegenspced vervolgt mij; ik laat niet na, Heer ! uwe wet te overwegen en uwen altoos heiligen, altoosregtvaardigen wil te aan-

bidden. Zoo wij hot goede, hetwelk gij ons verleent, van uwe hand ontvangen, waarom zouden wij de rampen, waarmede gij ons treft, niet met onderwerping aannemen. Gij zijt het, die de goederen van dit leven goeft; gij zijt het, die ze ontneemt; niets gesehiedt, dan omdat het u alzoo beliaagt; dat uw Naam geloofd, datuw wil gezegend zij. Ik stem toe van nog te lijden indien aldus uw wil is, en vraag u het geduld en de wijsheid om meer christelijk te lijden, dan ik tot dusverre gedaan heb. De tegenspoed, die mij thans drukt, is niets in vergelijking van hetgeen ik verdien; ik oifor het u op, Heer! tot boete mijner zonden. Ach, gelukkig zou ik zijn, zoo ik voor een gedeelte der-zelve kon voldoen. O Jesus! die zooveel voor mij geleden hebt, vereenig het weinige, dat ik lijd, de pijnlijkheid die mij drukt, mot uwen arbeid, met uwe versmadingen, met al de folteringen van uw kruis; maak, dat mijn verdriet mij diene tot oenen trap om ten hemel te klimmen; schonk mij liet geduld uwer Heiligen. Het zwaard van droefheid hoeft het hart van Maria doorboord, mot welke onderwerping, met welke zoetheid hooft zij al deszelis grievende steken verdragen! Mogt mijne offerande u even aangenaam als de hare wezen. ])oe mij uit mijnon druk deze vrucht trokken, welko gij wilt, dat ik daarvan zou plukken; stol een eiudo aan denzelven, zoo zulks u behaagt, en verleen mij sterkte om hom te dragen, zoo gij besloten hebt denzelven tot uwe verheerlijking en mijn voordeel te laten voortduren. Amen.

Heer! mijne ziel is in droefheid, mijn hart is geprangd, mijn mood onderdrukt. Ik gevoel mij kraohte-

loos. Ik ouclorvind do zoetheid niet moer van uwe dienst; uw juk schijnt voor mij al zijne aangenaamheid verloren te hebben; ik zal bijna zeggen, dat het mij zwaar on lastig is. Ach, mijn God! lioe jiijnlijk is deze staat! Wat is er van die gelukkige oogenblikken geworden, wanneer uw licht voor mijne oogen Kikkerde, wanneer het vuur uwer liefde mijn hart deed blaken? Zij zijn verdweenen; er blijft mij slechts een verward denkbeeld vanover: zullen zij nimmer wedsr-keereu ? Ik zou gedreven worden om te gelooven, dat ik die niet meer zal zien.

O mijn God! o mijn Vader! het is uw arm kind dat hier zijn hart voor uwe voeten uitstort. Dat hart is in de bitterheid gedompeld, zult gij het uiot vertroosten? O Jesus! spreek voor mij bij uwen homelscheu Vader: toon Hem uwe wonden, doe uwen toorn bedaren. Maar gij zijt togen mij niet vergramd ? Mijn beminnelijke Zaligmaker! sedert eenigen tijd dunkt het mij, dat gij mij uit uw hart, de schuilplaats der bedrukten, verstooten hebt. Overigens kan ik mij over ii niet beklagen, dusdanige bohaudeling heb ik verdiend. Mijnezoncl™ hobbeu mij uwe vroegere gunsten onwaardig gemaakt, zulks bekou ik, cu waarom kan ik, met dit te belijden, mijne tranen niet voor uwe voeten doen stroomen! Maar mijn hart is versteend ; zoo het kon weenen, zou ik getroost, zou ik verligt zijn. Verbrijzel, Heer! dit hart, verbrijzel hot door leedwezen van u bolecdigd te hebben, ontsteek het door het vuur uwer liefde; ik vraag u niet, dat gij mij de zoetheden doet smaken, welke gij aan de onschuldige zielen doet gevoelen, ik erken er mij onwaardig voor; maar ik vraag u, en zal niet ophouden u sterkte te vragen, don moed om in hot gebod , in al de oefeningen van godvrucht te volharden, ondanks do dorheid, den tegenzin, die mij oversteipou; ik vraag n de verduldigheid, de onderwerping, de in-

weudigo gerustheid, welke uwe liefde voortbrengt. Zoudt gij, beminnelijke Jesus! deze genade aan uw kind kunnen weigeren? ik verwacht die van uwe goedheid, en zal niet ophouden die te verwachten, overtuigd dat in u hopen, u verheerlijken is.

Mijne gedachten maken mijne smarten uit, o heilige God! o üod van goedheid! dit is die regtvaardigc straf van do vrijheid, welke ik dikwijls aan mijnen geest gegeven heb , van zijne denkbeelden na te jagen en in te volgen. Ik word er van alle kanten en op alle oogenblikken door overvallen, de onverschilligste zaken, de heiligste voorwerpen zelfs, stellen mij die iu menigte voor den geest en dompelen mij in twijfeling, ongerustheid en ontsteltenis. Het is waar, dat noch do gedachte, noch het gevoel do zonde maken; het is de toestemming van den wil; maar, mijn God! ik vrees altijd, dat mijn hart mij verrade, en deze vrees dompelt mijne ziel in eene aanhoudende ontsteltenis ; liet komt mij voor, dat ik, met do hulp uwer genade, daarin geen behagen zou willen nemen, en ik liever duizend dooden zou ondergaan, dan daarin do minste toestemming te geven; maar wie kan zich van zijn hart verzekeren? Verlos mij, lieer! van die ontrus-tende denkbeelden, die mij beletten van mij met u bezig te houden: often minste, ondersteun mij;laat nimmer toe, dat ik daar vrijwillig in blijve; zoo de geest ontsteld is, dat dan ten minste het hart er geen deel in neme. Gelukkig degenen, welke aan niets, dan aan u denken, en aan wien die gedachte voor alle bezigheid en voor alle vertroosting strekt.

Door uwe allcrlioiligstc maagdelijke zuiverkeid eu door uwe Onbevlekte Ontvangonis, o allerzuiverste dor Maagden, reinig mijn hart en mijne zinnen. In den naam des Vaders, des Zoons eu des heiligen Geestes. Amen.

Mijne angstvalligheden maken mijno folteringen uit o mijn God, indien zij mij van uwont wege als eonc beproeving komen, moot ik mij daaraan, hoe smartend zij ook zijn, onderwerpen; maar indien ik die, door mijne ongotrouwheden en door inijneonachtzaamheid ovor mij getrokken heb, moet ik mij daarvan betereu en die hervormen. Ik lieb vele middelen gebezigd om mijne outsteltonisscn te bedaren. Ik heb velen geraadpleegd, en zie eindelijk, dat ik het eenige middel verzuimd heb, dat krachtdadig kon worden en mij genezen, namelijk van mij blindelings te onderwerpen aan hem, die uwe plaats, opzigtens mij, bekleedt, en van zijne raadgevingen met buigzaamheid en met de eenvoudigheid der kinderen, te volgen; ik zal het voortaan doen, en verhoop van uwe genado, dat ik, door deze onderwerping en gehoorzaamheid, don rrede mijner ziel zal kunnen vinden; zoo gij daaromtrent anders beschikt, onderwerp ik mij aan uwen heiligen wil, die mij tot troost zal strekken; gij zelf hobt aan hot kruis geonen andoren gehad, dan de vervulling van den wil uws hemelschen Vaders.

Almogende God! wien niets kan beletten de kalmte aan. mijn hart te schenken; goede God! die van ons met de getrouwheid aan uwe wetten, een volkomen vertrouwen in u vraagt: geheel beminnelijke God! wiens rijk in ons niets dan liefde en vrede is, vorm zelf, in mijne ziel, die stilte, welke gij verwacht, om u aan haar mede te doelen. Ik zie in dezelve niets dan ongeduldigen ijver, verwarring, ontsteltenis. L)e geruste werking, het verlangen zonder hartstogt, de ijver, die werkzaam is zonder zich te ontstellen, kunnen van u alleen komen, vau u, eeuwige wijsheid, eindelooze werkzaamheid, onverstoorbare rust, d ehet begin en het voorbeeld van den waren vrede zijt. Hij is zoo kostbaar, dat uwe liefde en milddadigheid ons dien in het ander leven beloven als de hoogste belooning der getrouwheid, met welke wij u in dit leven zullen gediend hebben. Hij is zoo verrukkend, dat hij slechts in den hemel volmaakt kan zijn, en dat de geheele eeuwigheid ons daarvan geen tegenzin kan geven. Het is van u alleen, o Vader des lichts', zonder veranderingen en wispelturigheden, dat een zoo kostbaar en volmaakt gcschenk kan uitgaan. Gij hebt ons dien vrede door uwe Profeten beloofd; gij hebt ons dien gezonden door uwen Zoon, en verzekerd door de uitstorting van uwen Geest. Laat niet toe, dat do afgunst onzer vijanden, do verwarring onz^r harts-•togten, de angstvalligheden van o -s geweten, ons dat hemelscho geschenk, dat het onderpand uwer liefde, bet voorwerp uwer belofte en de prijs van het bloed van uwen goddelijkeu /oun is, doen verliezen. Amen.

om Tan God cU genade te verwerven om zich van de lichtvaardige oor-deelen te beteren.

Verleen, Heor! dat ik mij eu u kenne; -want wanneer ik mij toeleg om deze twee kennissen te bekomen, zal ik, onledig zijnde met mij zeiven en met u, weinig aan den evenmenseh denken, of ik zal slechts aan hem donken in do orde eeuer heilige en besehei-deno liefde. Indien ik u ken, o mijn God! zal ik weten, dat hot alleen voor u is, dat do grond der harten is ontsloten, nn ik zal mij wel wachten van in dezelve te willen indringen; en indien ik mij zolvon ken, zal ik weldra ontwaren, dat mijn hart een afgrond is, die mij genoeg werks verschaft, zonder te ondernemen eens anders gevoelen te doorgronden. Indien ik u ken, zal ik uwe wet eerbiedigen, dio mij verbiedt te oordoolon; en zoo ik mij zeiven keu, zal ik schaamrood worden over mijne onwetendheid, die mij zoo menig-werf verkeerd heeft doen oordeelen. Indien ik u kon, zal ik uwo goddelijke onfeilbaarheid aanbidden, en zoo ik mij ken, zal ik mij schamen over mijne vorige dwalingen, en loeren mij voortaan van dezelve wachten. Eindelijk, o mijn God ! ik zal veel boter doen van mij zeiven streng te oordeelen, zonder aan anderen te denkon; hierdoor. Heer! zal ik verdienen , dat gij mij met barmhartigheid behandelt; hierdoor zal ik genade voor u vinden; hierdoor zal ik mij niet slechts beveiligen tegen do ongoregtigheid, die onafscheidelijk van het ligtvaardig oordeel is, maar ook tegen noodlottige gevolgen, welke het na zich sleept. Verleen mij ■ dan, o mijn God! die wederhouding, die mij belet iemand te oordeelen, en die waakzaamheid over mij zeiven, dio mij niet onachtzaam doet zijn omtrent mijne gebreken, welke hot mij, met uwe genade, gelukken zal te verbeteren. Amen.

van eene «iel, die bedroerd Is, omdat zjj met ongodsdienstige men-schen moet leren.

Ja, mijn God! ik betuig luit voor liet aanschijn uvvor altaren, ik ontvang uwe heilige wet met eerbied; ik aanbid uwe geheimen zonder die te willen doorgronden , en zonder liet oor te leenen aan do vermetele gesprekken van die dwazen , die lasteren lietgene zij niet kennen. Aeh! ik gevoel eenon gruwel vau de woorden, die uit den mond komen van ongodsdienstige monselien, die niet vreezen uwe heil ige en aanbid del ijke Godsdienst aan te randen: zoo ik niet altijd kunde genoeg bezit om hen te beseliamon, maak ten minste o mijn God! dat hunne logeutaal mijn geloof nimmer doo wankelen, want gij alleen zijt het, die de woordeu van waarheid en leven spreekt; goot mij de voorzig-tigheid, dat ik hen, zoo veel het mij mogelijk zal zijn vermijde, en vooial de sterkte, om alle mensehelijk opzigt te trotseren, en om nimmer te vreezen uw getrouwe leerling, hot onderdanig en eerbiedig kind uwer heilige Kerk te schijnen. Hoe! men zou zich in de wereld onteerd achten, indien men toegelaten had, dat men de eer van eeneu vader, van eenon vnond aanrandde, en ik zon met onverschilligheid dulden, zonder mij luid daartegen te verzotten, dat men u, mijnen Heer, mijnen God, mijnon Verlosser, in mijn bijzijn lasterde? Neon, neen, cene onwaardige, eene lafhartige oogluiking zal mij niet aan de goddeloosheid medepligtig maken; al mijne woorden zullen de uitdrukking van den afschuw zijn, dien gij mij voor de redevoering dor goddeloozeu inboezemt, en door uwe magtige hulp ondersteund, waarop ik durf rekenen, zal ik de wijsheid uwer wet vooral door de zuiverheid mijner zoden regtvaardigen, opdat ik eens hot geluk moge hebben van in do- heerlijkheid te

Tan iemand, die de jjdelheden der wereld erkent, en het voorneraen maakt van aan dezelve meer en meer te verzaken.

Dank zij u, lieer! dat gij u gewaardigt liobt mijne verblinding te doen verdwijnen, door mij eindelijk met gezonde rede t j hebben doen beoordeelen hotgene de wereld eer, vermaak, geluk noemt. Helaas! wat ging er van mij geworden, zonder het medelijden van uw vaderlijk hart over mijn lot! Dronken van de vermaken der wereld, slaaf van hare gebruiken, geestdrijver van hare grondstellingen, verwijderde ik mij moer en meer van u, o mijn God! die de weg, dc waarheid en het leven zijt; ik bedacht steeds minder, dat ik eene ziel zalig te maken, een ongelukkige eeuwigheid te vermijden had. Valsehe denkbeelden, die mij bezig hielden, valsehe glans, die mij bedroog, valsehe grondstellingen, dio mij bestuurden en voor eeuwig in het verderf gingen storten; noen, zij kunnen niet gelukkig maken; zij hebben al te lang mijn leven vergiftigd; ik verzaak aan hun slavenjuk. Dwaze, die ik was, ik wilde in de wereld uitmunten; ik was dorstig naar ondorseheiding en hulde, ik joeg den wierook na der vle'jerij, ik had slechts ijvor om mij boven mijne medestrevers te verheffen, en to midden dier ijlhoofdigheid, werd ik inwendig verscheurd door den knageuden worm van spijt en afgunst. Ik heb geloofd vrienden te hebben onder hen, die mot mij den broeden en mot bloemen bestrooiden weg bewandelen, die naar den afgrond geleidt, cn ik heb slechts leugenachtige betuigingen, eigenbaat, ondaukbaarheid en trouweloosheid gevonden; al to regtvaardigo straf, o mijn God! omdat ik mijne tent in hot midden van die der

zondaars opgeslagen had; omdat ik niet voor alles, bij voorkeur boven alles, uwe vriendschap gezocht heb die alleen nimmer bedriegt, nimmer verlaat, die alleen het hart vertroost in de kwelling, en zonder welke al het geluk van hier beneden het genoegen en den vrede aan de ziel niet kan geven. Ik heb getracht mijne geheime ongenoegens te verdooven, met mij in den drom der wereldschc bijeenkomsten te begeven; danspartijen, schouwburgen, vermakelijkheden, ik heb tot alles mijne toevlugt genomen om mij te bedwelmen; maar, buiten het gewoel cn in de eenzaamheid van mij zolvon wedergekeerd zijude, heb ik mij op nieuw met een hart vol verdriet, met een gewond en ziek hart bevonden, dewijl ik, ver van u in hetzelve aan te troffen, daarin niet anders gehooid heb, dan het geroep der onverzadelijke hartstogten; eindelijk, even alsof ik mijn ongeluk ten toppunt had willen doen stijgen, heb ik dezinnehjko voldoeningen ingeroepen , maar daardoor heb ik slechts den prikkel der wroeging scherper en knagender gemaakt. Helaas! moest ik de geheiligde geloiten van mijn Doopsel verbrekeu, den haat van mijnen God inloopen, mijn eeuwig heil in de waagschaal stellen, voor al de ijdelheden, om ton laatste niets te ontmoeten dan wreede misleidingen ? O dwaasheid! o goddeloosheid! — ⁰ gij. God van barmhartigheid! die mij heden mijn ongeluk doet gcvoelon, schenk mij ook hot berouw, dat u ontwapent cn die vurige liefde tot u, allerbeminnelijkste God! die brandende vlammen der liefde, die de menigte mijner zonden overdekken en verslinden; maak , dat ik, door uwe genade, na het ijdele van al het vergankelijke gekend te hebben, niets meer dan u zoeke, dat ik geene liefde meer koestere dan voor u , bron van don eenigeu vrede, die gerustheid baart, van do eenige vreugde, die de christelijke ziel bevredigt, omdat zij met u en door u de zoete hoop smaakt der ware goede-

ren welke gij, in liet land der levenden, uwen god-vreozendon dienaars belooft, die onder den standaard vaa uw kruis gesehaard, de aarde hier beneden beselwuwd zullen hebben als eene plaats van door-togt op hunnen weg naar de eeuwigheid. Amen.

van ivmand die Iteronw heeft van zleh aun het lezen tan romans te hebben overgegeven.

Ik overdenk menigwerf voor u, o mijn God! in de bitterheid van mijn hart, hoe noodlottig de lezing dei-romans voor mijne ziel geweest is; het scheen mij toe, dat er geen kwaad in gelegen was, dagen en nachten daaraan te besteden. Hoe vele rampen zijn het gevolg geweest van eene zoo gevaarlijke bezigheid; ik heb getracht te behagen ₅ en heb al de ijdele optooisols gezocht, welke mijn staat mij scheen toe te laten; ik leerde gevoelig zijn aan do goedwilligheid en aan do gedienstige zorgon. Mijne meening was, wel is waar, niet van aan iemand gelegenheid te geven van u Heer! te beleedigen; nogtans erken ik nu, dat die dingen welke mij schuldeloos voorkwamen, misdadig zijn, en dat de vergiftigde lezingen, die mijnen geest met aangename droomerijen onderhielden, mijn hart door wezentlijke ongeregtigheden bedierven. Ik leerde daarin de hartstogten kennen, welke ik er in uitgedrukt zag, de lotgevallen van die verdichte helden of heldinnen betooverden mij, en, zonder het gewaar te worden, nam ik hunne grondstellingen ea taal aan. Ontferm u over uwe kinderen, o mijn God! doe hen beseffen, dat bijnaal die verdichte geschiedenissen slechts in staat zijn om het vuur uwer goddelijke liefde uit te dooven, en de onzuivere vlammen te ontstoken, die alle gevoelens van godvrucht versmoren. Boe htm gevoelen, dat de hartstogten, welke deze boekea in

boezemen, niets zijn dan een kruis van wezentlijke pijnlijkheden en valsche vermaken, die steeds door de wroeging en de walging, die hen opvolgen, gestraft worden. Hei voorregt der deugd, welke de heilige lezingen ingeven, is, van over de werken, welke zij voortbrengt, een reukwerk te verspreiden , welks goede geur den geest en hot hart balsemt. Ik vraag n voor mij en mijne broeders den smaak der heilige lezingen, die mij voor altoos van de verdichtselen verwijderen, welke zoo geschikt zijn om het hart te verzwakken en te bederven.

fNDiEN in alle tijden de romans door de heilige leeraars der Kerk als gevaarvolle boeken zijn beschouwd geworden ; indien de droevige gevolgen der fjfromans steeds zijn opgemerkt geworden, met hoe NDiEN in alle tijden de romans door de heilige leeraars der Kerk als gevaarvolle boeken zijn beschouwd geworden ; indien de droevige gevolgen der fjfromans steeds zijn opgemerkt geworden, met hoe ^{te meer re(}l^{en z}'jⁿ die boeken dan hedendaags 6 ⁿ'^et gevaarlijk en strafwaardig, nu het geloof uit een gedeelte der maatschappij verdwenen, een groot zedebederf het gevolg daarvan geweest is. De romanschrijvers hebben , ten einde zich in evenredigheid te stellen met die bedorvenheid der maatschappij, hunne verbeelding toegelaten al de palen te buiten te gaan, en het is alzoo, dat de vergiftigde kelk , dien zij der jeugd aanbieden , aan alle kanten overstroomt , en dat de zedeloosheid hunner voortbrengselen afschuwelijk is geworden, niet alleen in de oogen van hen , die nog onder den standaard van het Evangelie geschaard blijven maar ook van degenen, die dezelve slechts volgens de grenzelooze beginselen der menschelijke eerlijkheid en eerbaarheid oordeelen. Ja , het gevaar der lezing is verschrikkelijk.

leest wat er zelfs een protestantsch overzigl van denkt; zie hier wat ia 1839 de Qualerly Review van Edinburg schreef; »Wij hebben 11 a 14 boekdeelen onder de oogen »van de werken van Paul de Koek, en wij gevoelen dat »zijne lessen van bedorvenheid in Engeland niet geduld »zouden worden, zoo wij die dusdanig herhaalden als hij «die geeft. Laat ons in het kort doorloopen het werkje voor «titel hebbende: Rcem en tegenspoed, geschiedenis van «eenen jongen schilder, die zijne vrouw van droefheid doet wsterven; enkel van deugden: al te zoetaardig, zegt de Mscbrijver, om de worsteling van de kunst te kunnen «onderstaan; laat ons gelijktijdig voorbijgaan: De deugdzame »vrouw, eene voortreffelijke echtgenoote, welke de schrijver «nogtans de fouten van haren man aantijgt, omdat zij »al te goed is Inderdaad , zij bedekte hare schouders, «beminde den dans weinig, hetwelk eene doodelijke belee-«diging was voor haren echtgenoot; zij droeg kleederen, »die niet naar de mode waren, en beoefende eene naauw-»gezette godvruchtigheid Naarmate men in die boekdeelen «voortgaat, wordt hunne kleur hatelijker, snooder , en «de schrijver voegt bij die gewone schrikbeelden bijzon-«derheden van zinnelijkheid, welke men onmogelijk kan «verdragen. In de werken van Michel Raijmond, vindt «men eene ongeloofelijke bedorvenheid .... Ken slecht «bijeengekomen huwelijk, eene misdadige liefde, gewone «grond der hedendaagsche uitvindingen, naar die van «Rousseau nagebootst, dient voor tekst aan de romans «van George Sand (M^rne Du Devant.) Onder de onzuivere «menigte harer voortbrengselen, moet ik een verdichtsel «aanteekenen, dat nog gruwelijker is dan al de anderen, «een boek van eerlooze vrouwen, van struikroovers, van «razenden en gaauwdieven, een boek, dat nimmer dusdanig «in het openbaar te koop is gesteld, zoodanig dat in elk «ander land (Frankrijk en helaas, Belgie uitgezonderd), «de hand van den beul er regt over zou gedaan hebben.

«Wij spreken niet van eene menigte navolgers, die in «eenen meer duisteren kring, en met minder kunde «dezelfde grondbeginselen hebben aangenomen en die «verspreiden.

«Wanneer die vloed van oneerbaarheid er, onzuiverheid «ons verwondert en verschrikt, zijn wij dan het voorwerp »Tan eene ingebeelde of hersenschimmige vrees? Wij

«hebben voor ons meer dan honderd Fransche romans wgedurende de vijf laatste jaren in het licht gegeven en «die, een zestal ongeveer uitgezonderd, op de onwettige »liefde, allen op overspel, dikwijls op bloedschending en op «wanschapenheden van denzelfden aari, rusten, en die «gewoonlijk door dei manslag of zelfmoord eindigen. Het «kwaad is aanwezig, het gebaar nabij.quot;

Om deze bemerkingen op de slechte lezingen te volmaken, kan men niet stilzwijgend voorbijgaan eene andere soort van schriften, in onze dagen meer dan ooit verspreid, en waarvan het gevaar des te dreigender en grooter is , dewijl het maar ongemerkt doorgaat; ik wil spreken van de slechte dagbladen. Deze hebben het droevige voorregt van te vereenigen wat de werken, tegenstrijdig aan de godsdienst en die tegenstrijdig aan de zeden, schadeloos en bedervend hebben In de bovenste kolommen is het, als het war,e eene min of meer openlijk verklaarden oorlog tegen de grondbeginselen van de gods lienst, tegen de regten der Kerk, tegen hare verordeningen, tegen de voorwerpen, welke zij eerbiedigt, in de lagere kolommen oorlog tegen de. goede zeden. De geest, die twijfelingen, moeijelijk-heden , vooroordeelen tegen de Kerk, tegen de Herders, die haar in den naam Gods besturen, tegen de stellingen , welke zij leeren of verdedigen, zoekt, vindt alles in deze artikelen , en het hart, dat voedsel opspoort voor de harts-togten , vindt zulks overvloedig in de feuilletons. Niets ontbreekt aan de dagbladen, om na verloop van tijd, onmismaar zijne uitwerkselen te hebben, het is een druppel water, die langzamerhand den hardsten steen uitholt. Doen zij niet dagelijks nieuwe uitvallen? Maken zij geen misbruik van de minste omstandigheden ? Vinden zij er zelve geene uit, om duizendwerf hetzelfde op te geven? De keus der daadzaken, de manier van die voor te dragen , of dikwijls te ontaarden, de tusschengevoegde bemerkingen, loopt alles niet te zamen voor de zegepraal van een en hetzelfde ontwerp? Er zijn vele vaders en moeders, die toelaten, dat hunne kinderen en huisgenooten dit alles dagelijks lezen , en die hun geloof en hunae zielen blootstellen aan eenen onherstelbaren slag , welke zij daardoor staan te ontvangen ! Van waar komen dan bij vele Katholieken in onze dagen, zoo vele vooroordeelen, zoo vele valsche inzigten, onregt-vaardige waardeeringen van dingen, volgens de meeste

klaarblijkelijkheid, wettig, en onderscheidene goedkeurin- ] gen van andere dingen, die even klaarblijkelijk strafwaardig zijn? Ach! men kan er zich niet in vergissen, het is bijzonder aan de dagelijksche lezing der slechte dagbladen , dat men dit moet toeschrijven. Het gewoce dagblad strekt tot rigtsnoer om schier alles te beschouwen; het is als een geschilderd glas, dat zijne kleur geeft aan al de voorwerpen, die men door dezelve ziet. Katholieken, aanhangers dezer lezingen, vreest dat de Heer eens tot u zeggen zal , gelijk de bruidegom van de 'parabel tot de dwaze maagden: Ik ken u niet.

Bemerkingen. De heilige leeraars houden zich niet tevreden met de schouwburgen in het algemeen te doemen , maar zij geven er de redenen van; deze zijn getrokken uit den aard der vertooningen, welke zij steeds onder de ijdel-heden en pracht van den duivel stellen, uit de innerlijke ondeugd der stukken, welke men vertoont, uit de zedeleer. welke men aldaar geeft. uit de ophitsing der hartstogten, uit de beguicheling dor verbeelding; uit de slechte indrukkingen, welke zij voortbrengen, enz., voornamelijk, wanneer dit alles ondersteund wordt door de opgeblazene redevoeringen, door de tegenwoordigheid van verleidende voorwerpen , door de levendige en belangwekkende schets der hartstogten, die tDt teederheid, tot wulpschheid aansporen, en deze is juist de tegenwoordige slaat der schouwburgen , zoo laakbaar nog bovendien door de grondstellingen, tegenstrijdig aan het christendom, waarvan de meeste nieuwe stukken vervuld zijn, door de lastertaal, door de boerterijen , die daarin zoo overvloedig tegen de Kerk worden uitgestrooid , en door het onheilig gebruik der aanbiddelijke geheimen. Men moet bekennen, dat er niets in de zedeleer is, waaromtrent de leer der Vaders zoo naauwkeurig,zoo uitgebreid en zoo ontwikkeld is, dan omtrent de schouwburgen; verscheidene hebben er zelfs afzonderlijke verhandelingen over gemaakt, zoo als ïertullianus en de heilige Gyprianus, andere hebben bij gelegenheid de schouwburgen hevig veroordeeld. De zoo naauwkeurige eenstemmigheid der Vaders en Leeraars der Kerk, hunne beslissing door zoo

veel bewijzen onderschraagd, de aangelegenheid, welke zij aan dit punt der zedeleer hechten, laat niet toe eenigzins te aarzelen. De zedeleer van de Vaders der Kerk , zegt de | geleerde en godvruchtige Paus Benedictus XIV , is de zedeleer der Kerk , en de eeaige, welke zij erkent.

O mijn God ! is creene ongcregeldhoid, welke uwe i Heiligen met meer ijver bestredenlhebben, dan de zucht

Ivoor de schouwburgen? Zij noemen die uitspanningen predikstoelen der besmetting, scholen, waarin de bekorende geest zijne schichten smeedt, die de ongere-voor de schouwburgen? Zij noemen die uitspanningen predikstoelen der besmetting, scholen, waarin de bekorende geest zijne schichten smeedt, die de ongere-

Igeldsto hartstogten ontsteken, en zij zijn verwonderd over de verblinding der menschen, dio halstarrig voort-! gaan mot die hemelhoog te verheffen. Deze ongeregeldheid is in deze laatste eenwen door de boosaardigheid der zeden zoodanig aangegroeid, dat zij, in den geest van de meeste wereldlingen , voor eene schuldelooze uitspanning, voor oen eerlijk vermaak gehouden wordt, zoo ver zelfs, dat men velo ouders vindt, die verblind genoeg zijn om er hunne zonen en dochters heen te geleiden, bij wijze van aanmoediging en bolooning ; beguichcling, waarvoor do meeste hunner al spoedig maar al te wreed gestraft'worden, door de ongeregeldheden hunner kinderen: oogstende alzoo, door eene regtvaardige straf des hemels, dc bittere vruchten van hetgene zij zei ven gezaaid hebben. Hoe kan men alle gezonde denkbeelden vcrvalschen, tot zoo verre, dat mengelooft, geoordeeld te zijn dingen in de schouwburgen tc zien vertoon en, waaraan het zelf niet toegelaten is te denken? Hoe kunnen christenen voorwenden niet te weten , dat de ongebondene grondstellingen, die in deze scholen aller ondeugden geleerd worden, geschikt zijn om de reinste zielen te bederven ? Zij zijngeldsto hartstogten ontsteken, en zij zijn verwonderd over de verblinding der menschen, dio halstarrig voort-! gaan mot die hemelhoog te verheffen. Deze ongeregeldheid is in deze laatste eenwen door de boosaardigheid der zeden zoodanig aangegroeid, dat zij, in den geest van de meeste wereldlingen , voor eene schuldelooze uitspanning, voor oen eerlijk vermaak gehouden wordt, zoo ver zelfs, dat men velo ouders vindt, die verblind genoeg zijn om er hunne zonen en dochters heen te geleiden, bij wijze van aanmoediging en bolooning ; beguichcling, waarvoor do meeste hunner al spoedig maar al te wreed gestraft'worden, door de ongeregeldheden hunner kinderen: oogstende alzoo, door eene regtvaardige straf des hemels, dc bittere vruchten van hetgene zij zei ven gezaaid hebben. Hoe kan men alle gezonde denkbeelden vcrvalschen, tot zoo verre, dat mengelooft, geoordeeld te zijn dingen in de schouwburgen tc zien vertoon en, waaraan het zelf niet toegelaten is te denken? Hoe kunnen christenen voorwenden niet te weten , dat de ongebondene grondstellingen, die in deze scholen aller ondeugden geleerd worden, geschikt zijn om de reinste zielen te bederven ? Zij zijn

verwaand genoeg zich in te beelden, dat men , zonder gevaar, en zonder zich pligtig te maken voor God, redevoeringen kan aanhooreu, waarin men de deugd van den eenen beleedigt cn die der anderen bezwalkt; waarin men poogt de wroegingen des gewetens uit te dooven, cn waarin alles niets is, dan een wel bereid venijn. Zij verachten al do gedenkstukken, welke de Kerk ons van hare geboorte, tot in onze dagen, aanbiedt, en waarin zij do schouwburgen veroordeelt, als tegenstrijdig aan het Evangelie en aan den geest des Christendoms. Zij gedenken niet meer, dat zij in het Doopsel aan de ijdelheden en pracht der wereld verzaakt hebben. Maar men kan in deze vergaderingen waarin al de zinnen bezig zijn zich mot nietige vermaken en met het boeld der ondeugd te voeden, waarin do verbeelding zich overlevert aan al wat het meest in staat is haar te bezoedelen, kan men in deze zijnen geest en zijn hart tot u verhelfon. Hoer? Kan men, wanneer men dos morgeus al zijne werken van den dag in het gebed aan u heeft opgeofferd, kan men dan wel zeggen, dat het om u te behagen, tot uwe meerdere verheerlijking is, o mijn God ! dat men deze altoos gevaarlijke schouwtooixcelen bijwoont, waarin zoo inenigwerf uwe heilige godsdienst het voorworp dor hekelzucht, der beschimping, helaas! zefs des lasters is? Is het wel aldaar, dat men door den dood zou willen overvallen worden ?.... Zou men met deze bereiding tot de reis dor eeuwigheid wel gerust van ziel wezen ? O gij ! die mij mijne dwaling hebt doen zien , en mij de genade verleend hebt van er berouw over te gevoelen, maak, dat ik mij voorbaan niet moer late medesleepen door het verderfelijke voorbeeld van wereldlingen, die heilig verklaren al wat hen van hunne vervelingen werkeloosheid verstrooit. Wanneer ik do verwaandheid nog zou hebben van te gelooven , dat ik voor mij niets te vreezen heb, met deze onge-

bondeno vermaken bij te wonen , zou ik nog altoos pligtig blijven van mij a an het gevaar bloot te stellen, en mijne broeders te verergeren, die zich van mijn voorbeeld zouden bedienen, om zich deze vermaken niet te ontzeggen, die zoo tegenstrijdig aan den geest en de goddelijke grondstellingen van uw Evangelie zijn. Eoezem mij , o mijn God! eene heilige afgekoerdheid in voor al die onheilige tooneelen, en gij zult mij hierdoor van al de onheilen verlossen, welke zij voortbrengen. Ik verzoek u dit, door onzen Heer Jesus Christus. Amen.

hetwelk ruen gedurende dertig dhgen kan lezen, ter eere van het lyden van onzen lieer Jesus Caristus, en van de heilige Maagd Maria, zyne Moeder , ten einde voor zich, of voor diegenen in welke jneu belang stelt, de genade en de geestelijke en lijdelijke vertroostingen te erlangen, welke men noodig heeft.

Heilige Maria, Maagd der maagden, Moeder der genade , Moeder der barmhartigheid en de vaste hoop dergenen, die in druk zijn. Door het zwaard van droefheid, dat uwe ziel doorboorde, toen uw eenige Zoon Jesus Christus, onze Zaligmaker, den dood des kruises onderstond, door de kinderlijke liefde, die hem deed mededoogen hebben met uwe moederlijke smarten: en door de zorg, welke Hij had van stervende u aan te bevelen aan zijnen welbeminden Leerling, erfgenaam zijner gevoelens jegens u; gewaardig u gevoelig te zijn en hulpmiddelen te vtrschafien aan de pijnlijkheden, aan de smarten, aan de krankheden, aan de ellende en grievende noodwendigheid, die mij drukken. O gewisse toevlugt der ongelukkigen! o zoete vertroosting der bedrukte zielenI o liefderijke verlossing dergenen, die in gevaar of in druk zijnl zie de tranen, welke mij de rampen doen storten, waarmede ik om mijne zonden overladen word. Tot wien zou ik, in de ontsteltenis en de twijfelingen . die mij drukken, mijne toevlugt nemen, dan tot u, magtige Beschermster, die de Moeder zijt van den Zaligmaker der wereld, en van den Hersteller der rampen, die het mensch-dom overstelpen ? Ach, heilige Maagd , aanhoor met de

teederheid, die u eigen is, het ootmoedig en aanhoudend gebed, hetwelk ik tot u stier.

Ik smeek uwen bijstand af door deeindelooze barmhartigheid van Jesus; uwen aanbiddelijken Zoon, door het naauwe verbond, hetwelk Hij met de menschelijke natuur heeft aangegaan , toen Hij, met onze sterfelijkheid bekleed zich gewaardigde in uwen kostbaren schoot te verblijven, en uit denzelven geboren te worden, om onder ons te wonen; door de vrnes, de droefheid en doodsangsten, welke deze goddelijke Zaligmaker in den hof der Olijven onderstond, toen Hij, zijnen Vader smeekende Hem van de bitterheid zijns lijdens te verlossen, zich nogtans, met eene volmaakte overgeving aan zijnen heiligen wil onderwierp; door de moedige getrouwheid, waarmede gij Hem tot den dood toe voigdet, en door de onuitsprekelijke smarten, welke zijne versmadingen, zijne folteringen en al wat hij van de woede zijner vijanden te verduren had, u deden lijden; door de koorden, waarmede Hij gebonden werd; doorzijn geduld en zijne stilzwijgendheid te midden der versmadingen; door zijne wreede geeseling, en door de ontelbare wonden , waarmede Hij overdekt werd: door de doornen kroon, die zijn hoofd doorboorde; door de gal en den azijn, waarmede zijn dorst gelescht werd, door het kruis, waarmede men Hem belaadde; door de nagels, waarmede Hij aan hetzelve gehecht werdt; door den smaad en de folteringen, welke Hij aan hetzelve leed; door de lans, die zijne zijde doorboorde , door het bloed en water, dat uit hetzelve vloeide, enhetwelk voor ons eene bron van genade werd; door de barmhartigheid, welke Jesus den boetvaardigen moordenaar bewees; door deze goddelijke woorden, welke Hij, in het midden zijner smarten , tot zijnen Vader stierde: Mijn Vader ! vergeef het hun, want zij weten niet wat zij doen ; door die welke zijne offerande voltrokken; Mijn God. mijn God, waarom hebt gij mij verlaten ? alles is volbragt..,. Mijn Vader, in uwe handen beveel ik mijnen geest I door de wonderen , bij den dood van dien God-mensch uitgewerkt , wanneer het voorhangsel des tempels scheurde, de zon verduisterd werd, de aarde beefde, de rotsen openscheurden en de dooden uit hunne graven opstonden; door de neder-daling van Jesus in het voorgebergte der hel, en door de blijdschap en de verrukking, welke de regtvaardigen gevoelden. die Hem verwachtten, door de ^eerlijkheid zijner

zegepralende verrijienis: docr de verschijningen, waarmede Hij u, heilige Müagd, en zijne Apostelen, zijne leerlingen en de godvruchtige vrouwen vereerde ; door zijne heerlijke hemelvaart, toen Hij in hunne tegenwoordigheid ten hemel opklom; door de gaven van den Vertrooster , den H. Geest, welke Hij op Pinksterdag over u en over hen deed nederdalen, en welke Hij daarna over de gehoele wereld uitstortte door zijne tweede komst en het vreeselijke oordeel over levenden en dooden; eindelijk door de smarten, waarin gij , heilige Maagd! gestadig met uwen goddelijken Zoon deel-det, en door de onuitsprekelijke blijdschap en verrukking waarmede Hij uwequot; ziel, op den dag uwer opneming ten hemel, overstelpte, en waarmede Hij niet zal ophouden u (e overladen in eeuwigheid; ik smeek u, o teederste der Moeders 1 toon dat gij waarlijk de mijne zijt, heb medelijden met mijne ellende: en verhoor de ootmoedige bede, door het levendigste vertrouwen ingegeven.

O Maagd vol goedheid! overtuigd van uw vermogen bij uwen almogenden Zoon, die u niets weigert, durf ik door uwe vernevene tusschenkomst, de huTp en de vertroostingen verwachten, welke ik volgens het welbehagen van mijnen God, vraag, die beloofd heeft den wil dergenen te volbrengen, welke Hem vreezen, en de verlangens van hun hart te verhoeren. Werp eenen blik van teederheid op mij, o mijn goeie Moeder! zie mijne behoefte aan, en kom mijne zwakheid te hulp.

Gewaardig u vooral mij van uwen Zoon, mijnen Zaligmaker, te verwerven een levendig geloof, eene vaste hoop eene vurige liefde, een opregt leedwezen over mijne zonden ' eene bron van heilige tranen, eene ootmoedige en opregte belijdenis mijner misdrijven, eene genoegzame voldoening eene naauwkeurige waakzaamheid over mij zeiven, eene ware liefde tot God en den evenmensch Gewaardigu'mij de genade te bekomen van Jesus in zijn leven, in zijn lijden en in zijnen dood na te volgen, van mijnen wil in alles aan dien van God gelijkvormig te maken, van in zijne tegenwoordigheid te wandelen, van volgens zijnen geest te denken, te spreken en te handelen, van in zijne dienst m zijne hefde, en in de oefening der goede werken te volharden; eindelijk; van door eeuen, in zijne oogen, zaligen

mijne ouders , verwanten en gelukzalige vrienden in de hemelsche belooning te deelen. Amen.

) k geloof in u , Heer ! omdat gij de waarheid 1 zelve ziit; doch versterk mijn geloof. ' Ik hoop in u, omdat gij barmhartig en getrouw zijt; maar vermeerder mijne noop. Ik bemin u, omdat gij eindeloos goed zijt. doch geef meer vurigheid aan mijne liefde.

Ik heb berouw over mijne zonden , omdat zij uwe goddelijke volmaaktheden beleedigen; maar

Ik aanbid u, als mijne eerste oorsprong, ik haak naar u, als naar mijn laatste einde. Ik dank u als mijnen aanhoudenden weldoener. Ik roep u aan. als mijnen genadigen verdediger.

te wederhouden door uwe geregtigheid, te troosten door uwe barmhartigheid, te beschermen door uwe

Ten einde, volgens mijn Doopsel, u too te be hooren verzaak ik aan den duivel en aan zijne werken, aan de wereld en aan hare ij delheden , aan het vleesch en aan zijne begeerlijkheden, aan de ketterij en aan hare dwalingen.

Ik heilig u toe mij na gedachten, opdat gij er de oorsprong van zijt, mijT?.9 woorden, opdat gij er het voorwerp van zijt; mijne werken, opdat gij er de regel van zijt, mijn lijden, opdat gij er het einde van zijt.

Ik wil al wat gij wilt; ik wil het omdat gij het wilt; ik wil het, gelijk gij het wilt; ik wil het, zoo zeer en zooveel gij het wilt.

Ik bid u mijn verstand te verlichten, mijnen wil te ontvlammen, mijn ligchaam te zuiveren, mijne ziel te heiligen.

Dat ik, door uwe genade geholpen, voor mijne verledene zonden boete, de toekomende bekoringen overwinne, mijne kwade nelgingen bestrijde, do deugden , die mij passen , beoefene.

God van goedheid, verval mijn hart mot liefde voor uwe volmaaktheden, met iiaat voor mijne gebreken, met liefde voor mijnen evennaaste, mot verachting voor de wereld.

Dat ik steeds oplettend zij te gehoorzamen en aan mijne overheden; mijne onderhoorigen bij te staan, mijne vrienden te verpligten en mijne vijanden vergeving te schenken.

Dat ik mij geweld aandoe om de wulpschheid door versterving, de gierigheid door aalmoezen, de gramschap door zachtmoedigheid, de laanwheid door vurigheid te overwinnen.

Mijn God! maak mij voorzigtig in de ondernemingen, moedig in de gevaren, geduldig in den tegenspoed, ootmoedig in den voorspoed.

Help mij om de aandacht in liet gebed, do matigheid in mijne maaltijden, de naauwkeurigheid in mijne pligten, de standvastigheid in mijne voornemens te verkrijgen.

Dat ik mij toelegge om mijn inwendige onberispelijk, mijn uitwendige zedig, mijne gesprekken stichtend, mijn gedrag regelmatig te maken.

Dat ik mij steeds bevlijtige om do natuur te ouder-■werpen, de genade te ondersteunen , de wet te onderhouden, de zaligheid te verdienen.

Doe mij kennen, Heer! do geringheid dor aardsehe zaken, de grootheid dor hemolsche, de kortstondigheid des tijds , de langdurigheid der eeuwigheid.

Maak, dat ik mij tot den dood bereide, uw oordeel vreezo, do hel vermijde, liet paradijs verworvo.

Schenk, o mijn God! berouw aan de zondaars, volharding aan de regtvaardigen, eondragt aan de levendon, de eeuwige rust aan de overledenen. Door Josus Christus, onzen Heer. Amen.

DANKZEGGING VOOR DE WELDADEN DES IIEEBEN, Benedie, anima mea , Domino, Pu. CIÏ.

mijne ziel, loof den Heer, en al wat in mij ^b) is love zijnen heiligen Kaam-JSv Mijne ziel, loof den Heer, en vergeet nimmer ojO oeuige zijner weldaden.

^ quot;Want Hij is hot, die u uwe cmgeregtigheden vergeeft, en al uwe krankheden geneest.

Die uw leven van den dood vrijkoopt, die u met zijne barmhartigheid en zijne genade omgeeft.

Die uwe wenschon vervult door u met zijne goederen te overladen, en die uwe jougd, gelijk die des adelaars, vernieuwt.

Do Heer doet de uitwerkselen zijner barmhartigheid gevoelen aan allen, die Hem aanroepen, en Hij doet regt wedervaren aan al degenen, welko beleodigingen ondergaan.

Hij heeft zijne wegen doen kennen aan Mozes, en zijnen wil aan de kinderen van Israël.

Het is waar, dat wij den wil van God slecht gevolgd, en Hem vertoornd hebbe'i door otize ongetrouwheden, maar de Heer is barmhartig en vol teederheid. Hij is geduldig en vol barmhartigheid.

Alzoo zal Hij niet air,cos vertoornd blijven. Hij zal zich niet eeuwig van bedreigingen bedienen.

Inderdaad, dan zelfs, wanneer Hij ons kastijdde, heeft Hij niet met ons volgens onze zonden gehandeld, ons niet gestraft volgens de grootheid onzer ongeregtighed en.

Want, zoo verre de hemel boven de aarde verheven is, zoo verre hooft Hij de grootheid zijner barmhartigheid op diegenen gevestigd, welke Hem vreezen.

En zoo verre het oosten van het westen gelegen is, zoo verre heeft Hij ouzo ongeregtigheden van ons verwijderd.

Even als een vader een teedervol modelijdon voor zijne kinderen gevoelt, zoo cok is de Hoor door medelijden getroffen voor degenen, die Uein vreezen, omdat Hij zelf do boosheid van oaz n oorsprong kent.

Hij is gedachtig geweest, dat wij slechts stof zijn, on dat het leven vau den raensch als kaf voorbijgaat.

Want de geest, die hem, bezielt, zal bij hem voorbijgaan , en alzoo na een oogenblik met de glar.s in de wereld verscheneri, te zijn, zal hij niet meer bestaan, on zelfs zal hij zijne plaats niet meer erkennen, noch den rang , dien hij vroeger in dezelve bekleedde.

Maar het is alzoo niet met de barmhartigheid des Hceron; zij is van allo eeuwigheid, en zij zal eeuwig blijven over hen, die Hem vreezen.

En zijne geregtigheid zal zich uitstrekken over de kinderen dergenen, die zijn verbond trouw bewaren.

Want de Heer lieeft zijnen troon in den hemel bereid , om de wereld te oordeelen. En alsdan zullen alle dingen aan zijn beheer onderworpen zijn, en Hij zal aan ieder geven volgens zijne werken. ^

Looft er den Heer over, gij allen, die zijne Engelen zijt, die magtig zijt en vol sterkte, om te doen wat Hij u zegt, om aan zijne stem en aan zijne bevelen te

Looft allen den Hoer, gij, die zijne hemelsehe heir-legers uitmaakt, die zijne bedienaren zijt, en zijnen

Dat al de werken des Heeren Hem loven, in alle plaatsen van zijn rijk, en ook gij, mijne ziel, loof den Heer.

ie zou mij nu, o geheel beminne-lijkr; God, dierbaarder kunnen zijn, X/WovT '-'^an degenen, welke gij de werktuigen Nry-vflw uwer magt gemaakt hebt, om mij het loven te geven, en die uwer Voorzie-jfsj nigheid om mij te voeden en zorg voor mij te dragen? Gij geeft mij een bijzonder gebod van mijne ouders te eeren, te beminnen en voor hen te bidden. Ach! mijn hart vercenigt zich hier met drift met uwe wet, om mij daarvan eenen pligt te maken, en ik vind mij gelukkig dien te volbrengen; maar geef, dat ik, eeue aan mijn hart zoo zoete neiging volgende, die teederheid heilige.

dio hetzelve doet kloppen voor lien, die mij het leven gegeven hebben: ja, maak dat ik hen betninne om u te gehoorzamen en te behagen. Gij zijt het zelf, o mijn God! onze algomeene Vader! wien ik in hen wil dienen en beminnen, en ik zal in hunnen persoon het gozag eerbiedigen, hetwelk gij op mij hebt, deze gedachte van hot geloof, hetwelk gij u gewaardigt in mijne ziel te stollen, zal de banden, die gij gevormd hebt, nog naauwer toehalen. In deze gevoelens nader ik met een teedor vertrouwen tot a, ten einde u voor hen te bidden, aan wie ik na n alles verschuldigd ben, u smeekende van hen te vergelden voor de moeite en zorgen, welke ik hun kost, eu voor welke ik nimmer genoegzaam dankbaar zou kunnen zijn. O! ja; zegen die goede moeder, die voor mij zoo veel kommer en ongerustheid onderstond, zoo vele vermoeijenissen verduurde, zoo menigwerf bij mijne wieg waakte; die godvreezende moeder, die, bij het eerste ontwaken mijner rede, mij u leerde kennen, en u, zoodanig als gij zijt, aan mijne ziel afschetste als den geheel bemin-nelijkenGod, dio mij slechts het leven gegeven heeft, om mij aan zijn eigen geluk deelachtig te maken. Ja, stort al de schutten uwor genade en uwe kostbaarste gunsten over dien zoo minnenden vader uit, die, van mijne intrede in hec leven af, geheel, zijn bestaan toewijdde, om het mijne gelukkig te maken. Ach! welke bezorgdheid om van mijne kindsehheid al de gevaren af te keeren, waaraan mijne zwakheid blootgesteld was, en om mij te leeren de listen en la,gen te vermijden, die van allo kanten der jeugd gelegd zijn! Hoe veel arbeid, hoe vele vermoeijenissen en opofferingen, om in mijne rLOodweudighedon te voorzisn, en vooral om mij eene christelijke opvoeding te bezorgen! En dan in het hart van dien goeden vader, van die teedere moeder, welke toegev endheid voor mijne fouten, welke zoetaardigheid in mij die te vergeven! Gij alleen. Heer!

STATEN EN STANDEN DES LEVENS. 585 ja, gij alleen kunt hen naar verdiensten vergelden. Verleen hun dan, voor alle andere gunsten, die van uwe vriendschap, de kostbaarste aller schatten, liet eenig waarachtige goed: behoed hen voor de zonde, die hen dezelve zou kunnen doen verliezen. Maak, dat ik door eene geheel kinderlijke liefde, dooreen christelijk gedrag, hunne vreugde, hunne vertroosting, hun roem en hunne kroon worde. Behoud mij lang deze geleiders, deze toegencgene vrienden; schenk hun een vreedzaam en gerust leven, verwijder van hen alle wederwaardigheden, bescherm hen onophoudelijk onder de schaduw uwer vleugelen, en indien eronder de ondoorgrondelijke raadsbesluiten uwer geregtig-heid en wijsheid ééne is, die één onzer moet treften on drukken, ach, ik smeek u , o mijn God! dat uwe slagen slechts mij alleen treffen; maar spaar hen steeds, en doe hen deel hebben in den zegen dei-heilige patriarchen; geef aangroeijing aan do vruchten hunner godvrucht, cn doe hen in alle soort van goede werken overvloeijen, opdat zij, aan het einde hunner loopbaan gekomen zijnde , mot hetzelfde vertrouwen, dat uwen grooten Apostel verheugde; mogen zeggen: „Ik heb gelukkig de strijden van den Christen onder-„gaan; door u, Heer! heVik de overwinning behaald; „thans ben ik aan mijnen eindpaal gekomen, aan „het geloof en uwe gebeden getrouw gebleven, nu „verwacht ik van u de kroon der regtvaardigheid, de „belooning, welke gij uwen getrouwen dienaars be-„loofd hebt,quot; Eu wanneer, bij hunne laatste zucht, hunne ziel het sterfelijk overblijfsel, door mijne tranen besproeid, zal verlaten, maak dan, o God van barmhartigheid! dat zij, op de vleugelen uwer Engelen gedragen, aanstonds het hemelsche vaderland binnen treden, om aldaar bij u het eeuwige heil te smaken , en voor mij uwe zegeningen nog af te smeeken, tot op den dag, waarop ik op nieuw met hen vereenigd, ?6 25.

uwe heerlijkheid en eindelooze goedheden zal zingen in do eeuwen der eeuwen. Amen.

Mijn Gotl! ik wil do letterbaan met ijver voor uwe verheerlijking betroden, en hot verlangen van u te behagen, zal do eonige beweegrodon van mijnen arbeid zijn. üij zijt de volkomene Moester vau hot welge-lukken: hetzij de goode uitval groot, zwak of middelmatig zij, mijn voornemen is echter van dien aan u toe to schrij von, on ik zal u daarvoor gei ij kei ij k mij nen dank bewijzen. Waartoe zou de verhevene wetenschap mij dienen, wat zou liet mij baten eens do grootste kunde te bezitten, indien ik hot ongeluk had daarvan misbruik te maken, zoo als in deze dagen zoo vele trotsche lilosofeu doen, dio in hunne gedachten bezwijken, die zich verliezen in hunne valsche redeneringen, en die alles kennen, behalve u, o mijn God! die de weg, de waarheid en het loven zijt ? Ach, Hoor! laat toe, dat ik u, wat de wotonseliap aangaat, vrage hetgeen Salomo u vroeg, betrekkelijk de rijkdommen; geef mij in deze, noch eene droevige behoefte, die mij nutteloos zou maken voor don evennaaste, noeli eenen overvloed, die mij zou kunnen verhoovaardigen, en die van dan af slechts tot miju verderf zou strekkon. Maar welk ook do uitslag zij, ik offer dien geheel aan u op, on draag mij zeiven met hem op. Ik zal aan mijne studiën al den tijd besteden, dion ik daaraan verschuldigd bon, maar met meer genoegen zal ik aan de oefeningen van godvrucht al den tijd geven, die haar toekomt. Gij zijt mijn God in al de oogenblikken mijns levens; maar gij zult het op oene dubbele wijze zijn in die, welke meer b'jzonder voor uwe eeredienst bestemd zijn. Terwijl ik mij op de studie der wetenschap toeleg,

STATEN EN STANDEN DES 1EVENS. 587 on gij wilt, dat ik zulks nog meer doe, tot liet verkrijgen van al de deugden van eenen waren Christen, zal ik trachten mij van mijne jeugdige jaren af, daarvan eene gewoonte te maken,welko mij als hetonderpand worde ter volharding in den weg uwer heilige geboden. Eene deugd vooral, waarvan ik mijne geliefde deugd wil maken, deze, die den mensoh die eugclaehtige zuiverheid geeft, die hem een voorwerp maakt van uw welbehagen; maar in den strijd, dieu ik zal moeten verduren, tegen de vijanden, diezieh aanhitsen om mij dezelve te ontrooven, ik zal noch op mijnen boog, noch op mijne schichten, noch op mijnen decjen relccnen. Gij alleen, o mijn God! gij alleen zijt mijne hoop. Gewaardig n aan mi ne zijde le zijn, om met mij te strijden. Doof het wreede vuur uit, dat somtijds in mijn hart ontstoken wordt. Verdrijf de ongelukkige versehijningen, die in mijne verboeldingopstaan. Leer mij dat steeds wedsrspannige vleesch in bedwang houden, dat mot mijne vijanden zamenspant om mij te verderven, en ik zal voor alloos uwe magt on uwe barmhartigheid loven en prijzen.

En gij, heilige Maagd! welko om uwe weergalooze zuiverheid tot de waardigheid van moeder Gods verheven zijt. Maagd, die behagen neemt in de bo-sehermstor ta zijn van allen ouderdom, en nog meer der jeugd, sla op mij die oogon van bannliartig-heid, die mij zoo zeer noodig zijn. Bied uwen dierbaren Zoon hot voornemen aan, hetwelk ik gemaakt heb, van in zijne dienst to leven en te sterven. Ik zal onophoudelijk deïi naam van Jesus aanroepen, maar hom nimmer van den naam van Maria afscheiden.

588 GEBEDEN VOOK DE VERSCUILLESDE gebeden der kiuderon te a'anhooren, door welke gij u met genoegeu ziet omringen, maak mij u aangenaam, opdat do smoeking, welke ik heden tot u stier, n insgelijks aangenaam zij. Gij hebt in mijn hart oen diep afgrijzen voor de ondankbaarheid ingestort, en ik loof u over deze genade, welke gij mij bewozon hebt; maak mij getrouw in dit goed gevoelen te behouden, en laat niet toe, dat ik immer vergete hetgeen in uwen naam voor mij degenen doen, welke gij de goedheid hebt gehad mij tot oversten en meesters te geven. Gij ziit het, die door hunnen mond tot mij spreekt, die mij door hunne kimde onderwijst, en die mij door hen uwen aanbiddelijken wil doet kennen; ik dank u vooi deze weldaad; vergun mij de genade van er steeds een goed gebruik van te maken en er voordeel uit te trekken; maar gelief ook hun al het goed weder te geven, hetwelk hunne liefde mij dagelijks bewijst; verzacht hunne moeite door de zalving uwer genade; verlicht hunnen last, door mijn hart, en dat mijner medeleerlingen buigzaam temaken voor liunneonder-rigtiugen, gelief hun do belooning te vergunnen, welke gij den getrouwen dienaren voorbehoudt, en maak, dat ik zelf, na door mijne gehoorzaamheid en leerzaamheid, mijne oer, mijno aangekleefdheid en vooral door mijno godvrucht jegens u, hunne vertroosting te zijn geweest op aarde, hunne kroon zij bij u in dc gelukzalige oouwigheid. Amen.

O Jesus! die geheel liefde, geheel liefdadigheidzijt, gij, die ons gebiedt alle mensehen te beminnen, ik vraag u, om u te behagen, al de genade, wolko zij kunnen noodig hebben; maar vooral bid ik u, in dit. oogenblik, vau aan mijne dierbare medeleerlingen al

datgene te vergunnen, wat tot hun tijdelijk, maar bijzonder tot hun eeuwig heil kan strekken. Boezem hun smaak in voorliet hemelsehe, ca verlicht hunnen geest, ten einde zij steeds meer vorieren in de kennis uwer geboden, meer nog dan in de mensohelijko wetenschappen; bekroon hunne studiën met den glans rijksten uitslag, al ware het zelfs, dat gij mij minder dan hen zoudt begunstigen; maar behoed hen van die, welke verhoovaardigt, en niet volgons uwen geest is ; onderhoud in ons de ootmocdiglieid, die ons het voorwerp van uw welbehagen zal maken , en in dien geest van eendragt en liefde, welken gij zoo zeer bemint, en die van ons allen als één hart zal maken, in het midden van welken gij volgaarne, door uwe genade zult wonen; maak, d at d: e heilige eendragt, hier op aarde begonnen, eens bij u , op eene onverbreekbare wijze , moge voltrokken worden in don hemel, dien gij voor uwe getrouwe leerlingen bereid hebt. Amen.

üod. Schepper vol van barmhartigheid! aan u ben ik het leven verschuldigd ; gij wilt, dat ik u , door een heilig gebruik van al mijne ziels- en. ligehaamsvermo-gens, metgetrouwheiddiene, dat ik uwe verheerlijking bevordere en mij voor mijne broeders nuttig make. Ik verzoek dan mot ootmoedigheid ca liefde uwe goddelijke hulp , om het doel te bereiken., waartoe gij mij geschapen hebt. Ik beu thaus tot de jaren gekomen , waarin al do hartstogten met hevigheid in het hart van don mensch opstaan, om hem van zijne pligten af te trekken, en om in hem neigingen, tegenstrijdig aan uwe wet, te doen ontstaan; jaren, waarin do verblinde jeugd zich mot v ermetelheid in de grootste gevaren stort, en waarin zij van al do verleidingen omringd is.

dio geschikt zijn om do spruiten van godvrueht en deugd, welke uwe genade ia een teeder hart heeft doen opkomen, te verderven; jaren ook, die de belangrijkste van het loven zijn , dewijl van derzelver goed of slecht gebruik het geluk of het ongeluk van geheel het loven afhangt.

Met sehaamto en diepe droefheid belijd ik , o mijn God! dat ik in mij reeds vele ondeugden en dwalingen ontwaar. Ach, welke onstandvastigheid iu mijne voornemens, en welke ongeregeldheid in mijne begeerten! Welke hardnekkigheid in slechts mijne denkbeelden en geneigdheden te volgen! Welke gemakkelijklieid in mij in do hodondaagsche grondstellingen en door do onverschilligheid dozer eeuw, voor al wat do godsdienst aangaat, te laten medeslepen! Welke hoogmoed in mijne gedachten, in mijne woorden en in mijne handelingen! Doof voor do heilzame lessen, heb ik tot dusverre de goede raadgevingen en vermaningen dergeuon weinig geacht, welke uwe goedheid mij tot geleiders en steun gegeven hooft. Welke lafhartigheid welke traagheid in de vervulling van al mijuo pligten , en welke gemakkelijkheid zelfs in die geheel na te laten!

O mijn God! gij, dio de bijstand der zwakken zijt, onttrek mij, in dit zoo netelige en voor mijn leven zoo beslissende oogenblik, uwe genade niet. Wapen mij met het schild uwer kracht tegen de hevigheid mijner neigingen; verdrijf de duisternissen, dicmijde waarheid verbergen, verdedig mij tegen de verleiding der zinnen en do bedriegalijko beloften dor wereld-lingen. Maak, dat ik allo ougeregtigheid, onder welke aanlokkelijke gedaanten zij zich ook moge aanbieden , vermijde ; en vooral behoed mij tegen de doodelijke aanvallen der wulpsehheid, do trouwoloossto cn gevaarlijkste vijandin, die ik in mijnen leeftijd te vroezen heb. Behoed mij, Heer ! van allo misdadige gewoonten , opdat ik, zoo gij mij vergunt eenenhoogeu

STATEN E'Nquot; STANDEN DES LEVENS. 591 ouderdom te bereiken, alsdan geen schandelijke slaaf dor zonde zij, verpligt om de droevige dwalingen mijner jeugdige jaren te beweenen; maak integendeel dat ik, dagelijks in c.engd an godvrucht aangroeijende van awe heilzame vrees vervuld, u met een zuiver hart dieue, en dat ik mij oenen heiligen dood en het onuitsprekelijke geluk van n gedurende de eeuwigheid te genieten en te bezitten, moge verdienen. Amen.

O driemaal heilige God! ik verhef mijne stem en mijno handen tot n, on. u mot al de vurigheid, waartoe ik in staat ben te smooken , van mij uwe sronade , uwe magtige hulp te verleen en, om mij in de volste onschuld te bewaren. Verlicht mijnen geest, opdat ik al de gevaren leere kennen, die mij bedreigen; versterk mijnen wil, opdat ik al de gelegenheden vlugto, die mij in zouden zouden kunnen doen vallen. Vervul mijn hart met godvruchtigo gevoelens , die mij verdedigen tegen al wat aan uwe heilige wet tegenstrijdig kan zijn.

Help mij, opdat ik mijne gedachten en neigingen bohoorsclie; regel zelf al mijnen handel, en maak dat ik zoo aandachtig over al mijne zinnen en over al de bewegingen van mijn hart wake, dat niets, uwer blikken onwaardig, het immer bezoodele; maak, dat al mijne woorden de zedigheid,de deugd, de zachtmoedigheid, de liefde ademen; vergun mij mijne blikken en al mijno werken zoodanig te regelen , dat allen, die mij omringen, kunnen ontwaren, dat mijn vurigste verlangen is u te dienen en te behagen, en dat de losbandigen vreozen in mijno tegenwoordigheid don besmettouden adem van hun bedorven hart te werpen.

Ach, behoed mij van immer door do oazedighoid mijner kleeding, of door de ligtziunigheid van mijn

gedrag, voor den ovonnaaste eene gelegenheid van zonden te ^'ordcu; geef mij de sterkte , om getronw de wijze raadgevingen te volgen dergenen, welke gij mot mijn geleide en bestuur belast hebt, en behoed mij vrij van alle daad, waarover ik voor de leeringen dor deugd en godvrucht zou moeten blozen. Mijne ouders beminnen mij met zoo veel teoderheid, het schijnt mij toe, dat ik van hot oogenblik mijner geboorte af roods hot voorwerp bon van hun geluk en liunuo vreugde: zou ik zonder lioldo kunnen wezen voor hen, die mij zoo veel goedheid toedragon! Zou ik hun hartzeer kunnen veroorzaken, door mijn gedrag voor hen een voorwerp van schaamte worden, en alzoo hunne zorgen, hunne bekommeringen miskennen ?

Noen, Heer! verre zij van mij eene zoo snoodo ondankbaarheid. Maar gij hebt nog oneindig meer aanspraak op mijne liefde, op mijno dankbaarheid, op mijne getrouwheid. Ach! hoe zeer zou ik uwen toom niet verdienen, zoo ik, ver van in de wederhouding en iu de godvrucht te leven, welke gij van mij eiseht, mij integendeel overgaf aan de verkwistingen en verstrooi-jingen der wereld, cn aan de bedriegelijke aanlokkelijkheid der hartstogten, zoo ik niet dan de goedkeuring zocht van hen, die geencn prijs hechten dan aan het genot der zinnen en stoutmoedig het juk uwer wet afschudden, ü mijn goddelijke Zaligmaker I gij, die al uw bloed voor de zaligheid mijner ziel vergoten hebt, geef, dat ik uwe smartvolle offerande niet vruchteloos make; kom mij te hulp, opdat ik alle bewegingen van hoogmoed, van hot begin af vemietige; het is deze ondeugd, die hot meest cn het spoedigst do zeden bederft. Maak mij ootmoedig, opdat ik niet, vermetel op mijne krachten vertrouwende, ir.ij aan de gelegenheid der zonde blootstelle. Welko talloozc menigte is het slagtoffer geworden der wulpsehheid! Laat niet

toe, dat ikimmer derzelver getal vermeerdere; stort in mij den grootsten afschrik voor al wat de beminnelijke deugd van zuiverheid zou kunnen kwetsen, die onsde voorwerpen van uw ZDet welbehagen maakt. O mijn God! heb modelijden inetmij, te midden van al de gevaren, diemij omringen. Gy hebt beloofd van nooit degenen te zullen verlaten, die op u vertrouwen; Heer! mijn God! gij zijt mijne sterkte, en ik neem met zekerheid mijne toevlugt tot u, overtuigd, dat zoo mijn wil, van u getrouw te blijven, vast en onwrikbaar is, gij mij nimmer aan het gewold der vijanden van mijne zaligheid zult overlaten, en mij , in dit leven in uwe genade zult behouden, opdat ik in de eeuwigheid uwe vriendschap en belooning waardig worde. Amen.

Ik dank u, omijn God! datgij mij kinderen gegeven hebt om do steun en troost van mijnen ouderdom te wezen; heilig de liefde, welke ik hun toedraag, door mij de genade te vergunnen, van hen slechts in en om u te beminnen, dat is te zeggen, alleen met inzigt hunner zaligheid. Ik bied u dezelve dan aan , en draag ze u op, gelijk de heilige Maagd Maria weleer in den tempel haren teedergeliefden Zoon opdroeg, toen zij zich volkomKn aan uwe heilige beschikkiugen over Hom onderwierp; ik onderwerp mij uit geheel mijn hart aan do raadsbesluiten uwer Voorzienigheid over hen, en bid u van hen te zegenen, terwijl ik hen, in uwen naam zegen ; beschik over hen, Heer ! volgens den staat, waartoe gij hen, in uwe wijsheid en barmhartigheid, tot huu eeuwig heil bestemd hebt; welke opoffering gij ook van mij zoudt vorderen , en wat liet ook aan de natuur zou mogen kosten, ben ik echter bereid om toe te stemmen in alles, wat gij gelieft

594 GEBEDEN VOOR DE VERSCHILLENDE to bevelen: want gij alleen moet hunne eenige drijfveer , on hun laatste einde wezen. Ik vraag u voorhennooh don dauw des hemels, nooh den overvloed der aarde, indien ik nogtans iets voor hun tijdelijk leven durfde bepalen, zou ik u, naar het voorbeeld van Salomo , eene eerlijke middelmatigheid vragen, die hen tevens van degevaron der rijkdommen en van die dor armoede zou bevrijd en; maar hetgene ik n, o mijn God! bijzonder en voor alle andere dingen voor hen vraag, is uw rijk en uwe geregtigheid. Bewaar hunne ziel in al don luister, waarmede gij die in het Doopsel versierd hebt; waak gestadig over hen, om hen tegen de gevaren te beveiligen,waaraan hunne onschuld is blootgesteld, verdedig hen togen de voorbeelden en rampzalige grondstellingen der wereld; behoed hen steeds in uwe genade en vriendschap. l)uld niet, o mijn God! dat mijne eigene handelwijze mijn gebed ooit logenstralfe. ïoen gij mij mijne kinderen gaaft , hebt gij tot mij gezegd, hetgeen weleer een profeet tot eenen koning van Israël zeide, hem de bewaring van eenen mensoh toevertrouwende; „Bewaar dezen menseh, want indien hij u ontsnapt, zult gij op uw leven voor hem verantwoorden.quot; Dat ik dan nimmer de strenge rekening vergete, omijnGod! welkeikuzalmoetengevenvoor hot pand, hetwelk gij mij liebt toevertrouwd. Laat niet toe, dat ik ooit het door eene schuldige onachtzaamheid verlieze: hoe groot zou mijn ongeluk en mijne misdaad niet zijn, zoo ik hen, door eene laffe toegevendheid , de slechte gezelschappen liet bijwonen, hen naar hun welgevallen liet leven, zich van de Sacramenten liet verwijderen; en zoo mijn eigen gedrag voor hen eene gelegenheid van zonden of bederf werd, welk schrikkelijk vonnis zoudt gij in den grooten dag uwer regtvaardigheid tegen mij niet uitspreken! O mijn God! moge ik op mijn sterfbed eenen laatsten blik van teederheid werpen op mijn rondom mijne leger-

STATEN EN STiNDEN DES LEVENS. 595 stede, in tranen smeltend kroost, en met vertrouwen deze troostvolle woorden uitspreken; „Mijn Vaderlik „heb u op aarde verheerlijkt, ik heb do taak volbragt, „welke gij mij hebt opgelegd, ik heb uwen naam doen „kennen aan de kinderen, welka gij mij hobt gegeven, „met over hun geloof, in deze eeuw van ongeloovig-„heid te waken, on met hen van de bedorvenheid der „wereld te bewaren; ik heb hen allen behouden en „geen hunner is verloren gegaan; ik hob hun uw woord „gegeven tegen de valsehe grondstellingen der godde-„loozen en losbandigen; ik draag rnij nu als een offer „voor hen op, en gelief het verlangen van mijn hart „te aanvaarden, dat daar, waar ik , door uwe barm-„hartigheid hoop te zullen zijn, degenen, welke gij „mij gegeven hebt, eens met mij zullen wezen, op-„dat wij op nieuw voor altoos vereenigd, één in u „en met uwen Zoon moge wezen, in de eenheid „van uwen heiligen Geest.quot; Amen.

Zaligmaker en. Verlosser der mensehen I die aan eene troostelooze moeder, den eenigen Zoon, wiens verlies zij betreurde, hebt wedergegeven, en die, in de leerspreuk van den verloren Zoon, uwe barmhartigheid voor verdwaalde kindereu hebt gesohets, roep den mijnen tot u weder, die den weg des verderfs is ingeslagen. Doe, smeek ik u, tranen van berouw uit zijn hart vloeijen, opdat hij, na in de duisternissen gewandeld te hebben, de oogeneindelijk voor hotlieht opene; dat hij zich in de armen uwerbarmhartigheid werpe, gelijk een andere Augustinus, en hij de strengheid der boetvaardigheid omhelze, gelijkeeneMagda-lena, aan welke vele zonden vergeven werden, omdat zij veel bemind bad. En indien hij door mijne schuld

in dieu ongelukkigeu staat mogto vervallen zijn, zoo schenk hem en mij vergeving, met aan ons beiden eene bittere en opregte droefheid van u beleedigd te hebben, te verleonen. Amen.

Uwe genade, o mijn God! verbreekt de banden dei-natuur niet; zij haalt die integendeel naanwer toe, en volmaakt zo door do liefde; ik smeek u dan uwe zegeningen uit te storten over hen, met wolke gij gewild hebt, dal ik door de banden des bloeds zou vereenigd zijn: doe do eendragt, de liefde, den vrede onder de leden onzer familie heersehen , vestig en versterk in dezelve de godvrucht en uw liefde. Maak ons gelijk aan die twee zusters en dien broeder, welke Jesus Christus,uw Zoon, beinmde,toen Hij nog op aarde wandelde, aan welke Hij zoo vele blijken van welwillendheid gegeven heeft, en die te zamen kwamen om Hem te aanhooren, te eer.?n en to dienon. Dat de ouders hunne kinderen volgens uwe wet opvoeden. Dat do kinderen hnnnen ouders gehoorzamen, omdat dit u aangenaam is. Dat de dienstboden geregtigheid en zoetaardigheid ontmoetten in huune meesters, en zij hen met toegenegenheid, en als u steeds voor oogen hebbende, dienen. Dat wij elkander met eene broederlijke liefde beminnen; dat wij elkander onderling verdragen, dat wij ons losmaken van dat lage eigenbelang en van dien afgunstigen hoogmoed, die de oneenigheid en de tweedragt doen ontstaan. Dat wij ijveraars zijn van uwe wet, en dat wij, met elkander onderling aan te sporen om die te onderhonden, allen daar mogen komen , alwaar gij alleen de plaats van vader, moeder, broeder, vriend, bezittingen en van elk ander goed in eeuwigheid zult bekleeden. Amen.

Ik weet, o mijn God ^: dat wij kinderen der Heiligen zijn; maar wij genieten nog een schooner voorregt; immers wij zijn uwe kinderen. Het betaamt ons dan niet van zoodanige verbindtonisson aan te gaan als de ongeloovigo volkeren, die het goluk niet hebben van n te kennen , en die slechts aan de stem des vleesclies en des bloods gehoor geven.

Gij zelf, o mijn God ! moet de oorsprong en de band onzer echt verbindt enis wezen. Ik kan niet genoeg overwegen, hetgeen uw Eugel tot den jongen Tobias uwen dienaar, zeide: „ Degenen, dio in hunne echt-verbindtenis aan u niet donken en geen ander doelwit hebben dan de voldoening hunner hartstogten, geven den duivel een soort van beheer over zich quot;

Ik zou wenschen mij zeiven do getuigenis te kunnen geven, dat ik mijne ziel steeJs van alle ongeregelde beweging rein had gehouden, en dat ik, uwe heilige tegen woordigheidgestadig voor oogon hebbend e,altoos doordrongen van de heilzame vrees uwer oordeelen, mij zonder ophouden gedragen had op eene wijze, overeenkomstig de heiligheid van het verhevene Sacrament, waartoe gij mij geroepen hebt; maar, zoo ik vroeger het ongeluk heb gehad van iiwe blikken te beleedigon, zal ik teu minste voortaan, met de hulp uwer genade, niets verzuimen, om, door de zuiverheid van mijn leven, en door den geest van liefde en een-dragt, zoo als ik verpligt beu , de heilige rereeniging te verbeelden, welke gij zelf met uwe Kerk gemaakt hebt. Geef, dat de genade, met welke gij mij vereenigd hebt, ver van in mij eene klip voor hare onschuld te ontmoeten, integendeel in mijn gedrag eene aanmoediging tot de deugd en voorbeelden vinde, die haar in

598 GEBEDEN VOOR DB VERSCHILLENDE de godvruelit versterken. Heilig de liefde, welke ik haar toedraag, opdat ik hare zwakheid beseherme, voor hare noodwendigheden ar beide, haar ondersteune in hare pijnlijkheden en krankheden , en voor alles denke aan n te gehoorzamen en te behagen, opdat deze gevoelens mij den hemel mogen verdienen. Ach! bescherm zelf diegene, welke gij mij, gedurende mijne ballingschap, tot vriendin en gezellin gegeven hebt, maak haar gelukkig, vergeld haar voor hare liefde, hare getrouwheid, en al de opofferingen, welke gij voor mij doet; verligt hare smarten en de lasten, die onafscheidelijk aan haren staat zijn; stort in overvloed uwe genade en gunsten over haar uit; geef ons dat wij onze kinderen meer voor u, dan voor ons, opvoeden, en doe ons allen in allerlei deugden aangroeijen, opdat, wanneer de dood ons eens zal scheiden, onze werken, heilig in uwe oogen, ons het geluk verwerven, van, in uwen schoot, op nieuw gedurende do eeuwigheid, vereenigd te worden. Amen.

O Jesus, mijn Zaligmaker! die mij, door uw groot Sacrament, op eene onverbreekbare wijze met den-gene verbonden hebt, die voortaan mijn gezel moet wezen in deze sterfelijke loopbaan, onderhoud tus-schen ons den geest van eenhsid en eendragt, om elkander woderkeerig te beminnen, gelijk gij uwe Kerk bemint; den geest van geduld en zachtmoedigheid, om onze gebreken vreedzaam te verdragen; den geest van voorzigtigheid en heiligheid,opdat wij steeds binnen de palen blijven, en niets doen, dat uwe blikken zou kunnen beleedigeu, niets, dat tegenstrijdig is aan den diepen eerbied, dien wij aan uw Sacrament verschuldigd zijn; den geest van eene wijze bezorgd-

heid en vooruitzigt om, volgens de rogels der gereg-tiglieid en der liefde, in de noodwendigheden van ons kroost te voorzien: behoed mij van den geest van ijdel heid en van de onmatige geneigdheid voor den optooi , opdat de zedigheid steeds mijn schoonste kleedsel zij, en ik niets zoeke dan u, en hem, dien gij mij tot echtgenoot gegeven hebt, te behagen.

Maak vooral, dat wij beiden steeds door den geest van godsdienst en godvrucht bezield zijn, en hetvader-lijke huis voor de kinderen, welke uwe goedheid ons vergunt, eenestichtende en heilzame schoolzij van alle deugden. O gij, die onze teedero Vader zijt! gelief de bede, welke ik tot u stier voor hem , wien gij mij voor vriend, beschermer en onderstand gegeven hebt, gunstig aan te nemen; laat niet toe, dat ik hem ooit billijke redenen van misnoegen geve; zegen mijnen echtgenoot, beloon hem voor de zorg , welke hij voor mij en voor onze kinderen draagt , maak zijne dagen gelukkig, verwijder hem van allo onheil, en zoo gij hem nogtans door druk wilt beproeven , schenk hem dan de genade van die als een vroom christen te dragen, en geef mij de vertroostingen van zijn hartzeer door toedere zorgen te leenigen, en de sterkte om hem door mijne eigene gelatenheid aan te moedigen ; versterk hem door do hoop van 's hemels vergelding , welke gij belooft aan hom, die met eene volkomeno gelijkvormigheid aan uwen aanbiddelijken wil, uit liefde tot u, lijdt. En wanneer de dood de banden komt verbreken_;welke uw Sacrament zoo naauw gebonden heeft, zoo ik het ben, die gij bestemd om hem op deze aarde van beproeving te overleven maak dan, dat de tranen welke eene teedere aangekloefdheid mij zal doen storten, christene tranen zijn,bekwaam om nwe barmhartigheid te bewegen. Eindelijk doe ons zoo heilig leven en sterven, dat onze echtverbindtenis hier op aarde door de deugd versterkt, bij u voor altoos in den hemel verzekerd zij. Amen.

Algoede God! gij liebt mij aan hot hoofd van een huisgezin geplaatst, welks bestuur gij mij hebt toevertrouwd ; ik tracht al m ijne zorgen aan hetzelve te besteden, rn nogtansdoor hoeveel ongerustheden word ik niet gedrukt? Het beheer mijner goederen, de bekommering van den handel, de moeite, om in alles te voorzien, zijn eene onuitputbare bron van ontsteltenis en kommervolle zorgeu voor mij; elke dag wordt door eenige nieuwe angstvalligheid gekenmerkt; van zoo veel hartzeer omringd, kan ik naauwelijks ademen en een oogenblik rust scheppen.

Zoo ik, ten minste, te midden van zoo veel uiterlijke bekommering en zorgen, rust en vrede kon vinden in hot inwendige van mijn huisgezin. Uan helaas! ver van aldaar vertroosting te genieten, is het in liet midden mijner familie zelf, dat ik de bitterste bron mijner droefheid ontmoet; zij ontstelt, verslindt mij, hot zou billijk zijn, dat ik, zoo onophoudelijk voor de mijnen weckende, ton minste oenigen onderstand en verligting bij hen vond; ik vind er integendeel vermeerdering van hartzeer en angstvalligheid.

OmijnGod! gijzijt Vader van al Ion, gij zijt do mijne en die mijner kinderen; hot is bij u en van u alleen , dat ik troost on sterkte kom zoeken; tevergeefs zou ik hopen die elders te vinden; het is dan bij n , aan den voet van uw kruis, dat ik do gevoelens van mijn. hart en do pijnlijkheden van mijnenstaatkom nederloggen. Indien het uw welbehagen was ini van die rampen te verlossen, welke dankbaarheid zou ik u niet verschuldigd zijn! Zoo gij echter daarover anders beschikt, dat dan uw wil, niet de mijne geschiede.

STATEN ENquot; STANDEN DES LEVENS. 601 uoodig voor mijne zaligheid: de eerste is de hulp, die ik behoef om al de moeijelijkheden en zorgen vau mijnen staat te verdragen, de tweede is , dat ik die in uwen geest moge aanvaardea. Zoo gij wilt, dat ik in druk zij, duld niet dat ik de verdiensten van mijn lijden verlieze. Ik ontvang het ran uwe hand, ik draag het u op in den geest van boetpleging en onderwer-ping; ik hoop , dat ik met den bijstand uwer genade, don last zal dragen, dien gij mij oplegt, en dat, zoo ik niet gelukkig bon in deze wereld, gij mij ten minste, door mijn lijden zelf, tot het heil van het andere leven zult voorbsreiden.

Mijn staat is niet gelukkig, o miju God! men kan in deze wereld niet opregt gelukkig wezen : zoo hij mij ten minste heilig maakte, zou ik reden hebben van vertroost te wezen in al wat mij wedervaarten drnkt. Gij ziet mijnen kommer ou mijn lijden, o mijn God! o gij, hemelsehe Bruidegom mijner ziel! gij kent de-zelven, zij zijn gevoelig: ik bewandel eenen met doornen bezaaiden weg; ik tel mijne dagen doormijne tranen; alles wordt mij eene reden van droefheid on niets strekt om mijue tranen te droogon.

Mijn druk en lijden zijn voor mij dos te gevoeliger, dewijl ik die aau niemand durf openbaren ; gij zijt do eenige, o mijn God! wien ik die kan mededeelen; gedwongen mijn hartzeer in het geheim te verdragen, word ik daardoor somtijds onderdrukt. Ik gevoel wol, goede God! dat het middelen van zaligheid zijn, welke gij mij voorbehoudt on ik in uwe inzigten zou moeten* treden en mij daarmede gelijkvormig maken; maar hoe menigwerf heb ik, integendeel, door mijn ongeduld , mijne oploopendheden, mijne kwade luimen, do

in dien ongelukkigeu staat mogte vervallen zijn, zoo scheuk hem en mij vergeving, met aan ons beiden eene bittere en opregte droefheid van u beleedigd te hebben, te verieeuen. Amen.

Uwe genade, o mijn God! verbreekt de banden der natuur niet; zij haalt die integendeel naauwer toe, en volmaakt ze door de liefde; ik smeek u dan uwe zege-uingen uit te storten over hen, met welke gij gewild liebt, dal ik door de banden des bloeds zou vereenigd zijn: doe de eendragt, de liefde, den vrede onder de leden onzer familie heersehen , vestig en versterk in dezelve de godvrucht en uw liefde. Maak ons gelijk aan die twee zusters en dien broeder, welke Jesus Christus,uw Zoon, bomiude,toen Hij nog op aarde wandelde, aan welke Hij zoo vele blijken van welwillendheid gegeven heeft, en die tezamen kwamen om Hem te aanhooren, te eeren en te dienen. Dat de ouders hunne kinderen volgens uwe wet opvoeden. Dat de kinderen hunnen ouders gehoorzamen, omdat dit u aangenaam is. Dat de dienstboden geregtigheid en zoetaardigheid ontmoetten in Imnne meesters, en zij hen met toegenegenheid, en als u steeds voor oogen hebbende, dienen. Dat wij elkander met eeue broederlijke liefde beminnen ; dat wij elkander onderling verdragen, dat wij ons losmaken van dat lage eigenbelang en van dien afgnnstigen hoogmoed, die de oneenigheid en dc tweedragt doen ontstaan. Dat wij ijveraars zijn van uwe wet, en dat wij, met elkander onderling aan te sporen om die te. onderhouden, allen daar mogen komen, alwaar gij alleen de plaats van vader, moeder, broeder, vriend, bezittingen en van elk ander goed in eeuwigheid zult bekleeden. Amen.

Ik weet, o mijn God! dat wij kinderen der Heiligen zijn; maar wij genieten nog een schooner voorregt; immers wij zijn uwe kinderen. Het betaamt ons dan niet van zoodanige verbindtonissen aan te gaan als de ongeloovige volkeren, die liet geluk niet hebben van u te kennen , en die slechts aan de stem des vleesches en des bloeds gehoor geven.

Gij zelf, o mijn God ! moet de oorsprong cn de band onzer eehtverbindtenis wezen. Ik kan niet genoeg overwegen, hetgeen uw Engel tot den jongen Tobias uwen dienaar, zeide: „Degenen, die in hunne eehtverbindtenis aan u niet denken en geen ander doelwit hebben dan de voldoening hunner hartstogten, geven den duivel een soort van beheer over zich quot;

Ik zou wenschen mij zeiven do getuigenis te kunnen geven, dat ik mijne ziel steeJs van alle ongeregelde beweging rein had gehouden, en dat ik, uwe heilige tegenwoordigheidgestadig voor oogen hebbende,altoos doordrongen van do heilzame vrees uwer oordeelen, mij zonder ophouden gedragen had op eene wijze, overeenkomstig de heil igheid van het verhevene Sacrament, waartoe gij mij geroepen hebt; maar, zoo ik vroeger liet ongeluk heb gehad van uwe blikken te belcedigcn, zal ik ten minste voortaan, met de hulp uwer genade, niets verzuimen, om, door do zuiverheid van mijn leven, en door den geest van liefde en een-dragt, zoo als ik verpligt ben , de heilige rereeniging te verbeelden, welke gij zelf met uwe Kerk gemaakt hebt. Geef, dat de genade, met welke gij mij vereenigd hebt, ver van in mij eene klip voor hare onschuld te ontmoeten, integendeel in mijn gedrag eene aanmoediging tot de deugd en voorbeelden vinde, die haar in

heid en vooruitzigt om, volgens de rogels der gereg-tigheid en der liefde, in de noodwendigheden van ons kroost te voorzien; behoed mij van den geest van ijdel-heid en van de onmatige geneigdheid voor den optooi, opdat de zedigheid steeds mijn schoonste kleedsel zij, en ik niets zoeke dan u, en hem, dien gij mij tot echtgenoot gegeven hebt, te behagen.

Maak vooral, dat wij beiden steeds door den geest van godsdienst en godvrucht bezieldzijn, en hetvader-lijke huis voor do kinderen, welke uwe goedheid ons vergunt, eenestichtende en heilzameschoolzij van alle deugden. O gij, die onze tcedere Vader zijt! geliof de bede, welke ik tot u stier voor hem , wien gij mij voor vriend, beschermer en onderstand gegeven hebt, gunstig aan te nemen; laa'; niet toe, dat ik hem ooit billijke redenen van misnoegen geve; zegen mijnen echtgenoot, beloon hem voor de zorg , wclko hij voor mij en voor onze kinderen draagt, maak zijne dagen gelukkig, verwijder hem van alle onheil, en zoo gij hem nogtans door druk wilt beproeven, schenk hem dau de genade van die als oen vroom christen te dragen, en geef mij de vertroostingen van zijn hartzeer door teedere zorgen te leenigen, en de sterkte om hem door mijne eigene gelatenheid aan te moedigen ; versterk hem door de hoop van 's hemels vergolding , welke gij belooft aan hom , die met eene volkomene gelijkvormigheid aan uwen aaubiddelijken wil, uit liefde tot u, lijdt. En wanneer de dood de bandon komt verbreken; welke uw Sacrament zoo naauw gebonden heeft, zoo ik het ben, die gij bestemd om hem op deze aarde van beproeving te overleven maak dan, dat de tranen welke eene teedere aangekloefdheid mij zal doen storten, christeno tranen zijn, bekwaam om nwe barmhartigheid te bewegen. Eindelijk doe ons soo heilig leven en sterven, dat onze eclitverbindtenis hier op aarde door de deugd versterkt, bij u voor altoos in den hemel verzekerd zij. Amen.

Algoedo God ! gij hebt mij aan het hoofd van een huisgezin geplaatst, welks bestuur gij mij hebt toevertrouwd ; ik traeht al mijne zorgen aan hetzelve te ba-steden, rn nogtansdoor hoeveel ongerustheden word ik niet gedrukt? Het beheer mijner goederen, de bekommering van den handel, de moeite, om in alles te voorzien, zijn eene onuitputbare bron van ontsteltenis cn kommervolle zorgen voor mij; elke dag wordt door eenige nieuwe angstvalligheid gekenmerkt; van zoo veel hartzeer omringd, kan ik naauwelijks ademen en een oogenblik rust scheppen.

Zoo ik, ten minste, te midden van zoo veeluiterlijke bekommering en zorgen, rust en vrede kon vinden in het inwendige van mijn huisgezin. Dan helaas! ver van aldaar vertroosting te genieten, is het in liet raidden mijner familie zelf, dat ik de bitterste bron mijner droefheid ontmoet; zij ontstelt, verslindt mij, het zou billijk zijn, dat ik, zoo onophoudelijk voor de mijnen weckende, ten minste eenigen onderstand en verligting bij hen vond; ik vind er integendeel vermeerdering van hartzeer en angstvalligheid.

OmijnGod! gijzijt Vader van allen, gij zijt de mijne cn die mijner kinderen; het is bij u en van u alleen , dat ik troost en sterkte kom zoeken; tevergeefs zou ik hopen die elders te vinden; het is dan bij u , aan den voet van uw kruis, dat ik de gevoelens vanmijn.hart en de pijnlijkheden van mijnen staat kom nederleggen. Indien het uw welbehagen was mij van die rampen te verlossen, welke dankbaarheid zou ik u niet verschuldigd zijn! Zoo gij echter daarover anders beschikt, dat dan uw wil, niet de mijne geschiede.

STATEN EN STANDEN DES LEVENS. 601 noodig voor mijne zaligheid: de eerste is do hulp, die ik behoef om al de moeijelijkheden en zorgen vau mijnen staat te verdragen, de tweede is , dat ik die in mven geest moge aanvaarden. Zoo gij wilt, dat ik in druk zij, duld niet dat ik de verdiensten van miju lijden verlieze. Ik ontvang het van uwe hand, ik draag het u op in den geest van boetpleging en onderwer-ping; ik hoop, dat ik met den bijstand uwer genade, den last zal dragen, dien gij mij oplegt, en dat, zoo ik niet gelukkig ben in deze wereld, gij mij ten minste, door miju lijden zelf, tot het heil van het andere leven zult voorbsreiden.

Mijn staat is niet gelukkig, o mijn God! men kan in deze wereld niet opregt gelukkig wezen ; zoo hij mij ten minste heilig maakte, zou ik reden hebben van vertroost te wezen in al wat mij wedervaarten drukt. Gij ziet mijnen kommer en miju lijden, o mijn God! o gij, hemeisehe Bruidegom mijner ziel! gij kent de-zelven, zij zijn gevoelig: ik bewandel eenen met doornen bezaaiden weg; ik tel mijne dagen door mijne tranen; alles wordt mij eene reden van droefheid on niets strekt om mijne tranen te droogeu.

Mijn druk en lijdeu zijn voor mij dos te gevoeliger, dewijl ik die aan niemand durf openbaren ; gij zijt de eeuige, o mijn God! wien ik die kan modedeelen; gedwongen miju hartzow in het geheim te verdragen, word ik daardoor somtijds onderdrukt. Ik gevoel wel, goede God! dat het middelen van zaligheid zijn, welke gij mij voorbehoudt en ik in uwe inzigten zou moeten* treden en mij daarmede gelijkvormig maken; maar hoe menigwerf heb ik, integendeel, door mijn ongeduld, mijne oploopendheden, mijne kwade luimen, de 36 2ü

602 (iJEBEDEB YOOB J)E VEUSCHILLEKDE verdiensten van alles niet verloren? Gevoeliger aan mijne smarten dan aan mijne zonden, houd ik mij niet bozig dan met lietgene mij kwelt, en denk ik niet aan datgene, wat mij zou kunnen heiligen.

Wat zou mij, o mijn God! o algoode quot;Vader ! in deze gesteltenis overig blijven, dan mijne toevlugt doorliet gebed tot u te nemen? Maar helaas! dikwijls zou ik willen bidden, en ik kan het niet, do droefheid overstelpt mijn hart en verslindt al mijne gedaehten ; ik sta voor u, zonder dat ik weet, wat tot u te zeggen , smaak- en gevoelloos. Spreek dan zelf tot mij, o gij , de ware vertrooster mijner ziel, ondersteun mij te midden van druk en lijden, geef mij dien geest van boetvaardigheid, van geduld, van zaehtmoedigheid, met welke Ik u die moet opofferen; opdat zij, zoo zij het kruis van mijn leven zijn, - ten minste do bron mijner zaligheid worden.

Heerseh in mijn hart, o mijn God! heerseh in mijn liuis en over mijn geheel huisgezin; doe er den vrede lieersehen; doe er uwe genade , uwe liefde heerschen ; hierdoor hopen wij eeuwig met n in den hemel heerschappij te voeren. Amen.

(jji,, gebed zou ook geschikt zijn voor eenen wedu-naar, mits men datgene achterlate, wat uitsluitend de vrouw hetreft.)

Gebukt ouder het gewigt der zwaarste lasten en van de drukkendste droefheid, werp ik mij , o Vader vol goedheid! vooruwe voeten neder. Gij zult nietbeleedigd ' worden door mijne tranen; mijne klagten komen uit geen gemor, noeh uit ongeduld voort; maar zij worden mij door den last, die nrj drukt, afgeperst. Met onderwerping aanbid ik debesehikking van uwen

altoos hoiligon en regtvaardigou wil, die mij mijnen echtgcuoot ontrukt heeft. Heer! gij hadt hem mij gegeven, en thans, ge'ijk ik durf hopen, hebt gij hem slechts tot u geroepen, om hem in uwen sehoot toe te laten. Ach, zoo het ons beidon niet heilzaam ware geweest, zoudt gij hem mij zoo spoedig niet ontrukt hebben, uw heilige Naam zij voor altoos geloofd. Al uwe wegen zijn heilzaam voor den mensch, en gij hebt over hem niets dan vaderlijke inzigten: gewaardig u dan ook mijn Vader en raadgever te wezen. ïot wien zal ik ouder de mensehen mijne toevlugt nemen? Gij alleen zijt do krachtige vertroosting dor bedrukten, de magtige hulp allerougelukkigen. Niemand,hierop aarde dan gij, stolt eer, volkomen belang in mij en in mijne kinderen. Ach! maak, dat ik genade bij u viude; ik beveel mij uw mededoogen aan, o beste Vader! ik vertrouw u degenen toe, welke gij mij gegeven hebt; gij schept behagen in dc zwakken te aanhooren; ik bied u dan mijne klagten aan; tot u rigt ik mijne zuchten, en ik heb het vertroostende vertrouwen, dat gij mij zult te hulp komen.

Ja, mijn God! gij zult mijn bijstand zijn. Hot is in uwe hemelsohe leer, dat ik uwe beloften vind, van degenen, die u vroezeu, beminnen en dienen, onder uwe vaderlijke bescherming te nemen, alles hangt dau uu af van mijnen ijver om mij uwe getrouwe en onderdanige dienstmaagd te toonon; ach! schenk mij die getrouwheid, die buigzaamheid, die mij voortaan aan u alleen hechten. Gij zijt de besehermer der weduwen, maar slechts van diegenen, die, gelijk de godvreezende Judith, deugdzaam zijn, die u cereu en uwe geboden onderhouden; het is van haar, dat gij u de Vaderen Verdediger verklaart; zij zijn het ook, welke ik wil navolgen. O mijn God! geef mij dan de sterkte om de lasten te dragen, welke gij mij hebt opgelegd, om mij in alles, overeenkomstig uwe wet te gedragen,

en om mijne kinderen in uwe heilzame vrees op te voeden en te behouden, ach! maak, dat ik de vertroosting geniete, van hen tegen de lagen, die van alle kanten aan hunne onschuld gelegd worden, te behoeden , en van hen in de godvrucht en in alle deugden te zien opgroeijon, boezem hun eenen grooten afkeer in voor het gezelschap der goddeloozcn; waak over hun geloof en over hunne zeden. Eindelijk, wees de Vader van ons allen, wees onze toevlugt en onze beschermer, in u stellen wij onze hoop, en wij zullen niet beschaamd worden.

Een ongelukkige, verlatene wees verheft zijne stem tot u, o God vol van goedheid! gelief mijne nederige bode te verhooren. De dood hoeft mij, helaas! zoo vroegtijdig mijnen goeden vader, mijne teedero moeder ontrukt; ja, de geleiders mijner kindsheid hebben mij verlaten, en het schijnt mij toe, dat ik alleen, verlaten, van vrienden beroofd ben op deze aarde; nog-tans, mijne met tranen overgoteneoogonhemelwaarls verheffende, doet eene liefderijke stom zich aan mijne bedrukte ziel hooren: „Neen, gij zijt niet verlaten, „uw hemelsche Vader, een Vader, die umeerbemint, „dan een aardsche vader u zou kunnen liefhebben, „leeft nog, en houdt niet op zorg voor u te dragen: „vrees niet, houd moed, iaat u geheel over, vertrouw u geheel aan do leiding van uwen God en „beschermer: Hij zal u in de woestijn des leveus dc „hand vaderlijk toereiken, Hij zal u geleiden, u „verdedigen.quot;

Ik neem dan mijne toevlugt tot u, o hemelsche Vader! zie meodoogend op mij neder; ik smeek n om uwe hulp, ik bon jong cn onervaren; ik ken de geva-

STATEN EN STANDEN DES LEVENS. G05 reu nog niet, die mij omringen. Eehoed mij daarom, o mijn Vader! van er liet slagtoffer van te worden, geleid mij steeds in het pad der deugd. Ik ben nog zwak cn onbekwaam om grooto moeijelijkheden te boven to komen; geef mij dau, bid ik n, de sterkte die mijne jeugd redt; versterk mij door uwe genade, in welke wij alles vermogen. Aeli! ik lioop, o lieve Heer! dat gij mijne bedo zult aannemen, en ik houd mij verzekerd, dat gij nooit zult toelaten dat ik boven mijne krachten beproefd worde. Indien ik moeijelijke wegen moet bewandelen, hoop ik dat gij uwe Engelen zult gebieden mij alom te beschermen, mij op hunne vleugelen te dragen, opdat ik nimmer m'jnen voet tegen eenen steen stoot e, en ik niet in den afgrond nederstorte, dien de zonde onder mijne voeten graaft.

Het is mij bewust, dat ik om mijne hoop nietteleur-gesteld te zien, uw gehoorzaam kind moet blijven, en niets moet zoeken, dan u in alles te behagen. Ach! ik beloof u zulks, gij, de beste, de liefderijkste, en beminnenswaardigste der vaderen; help mij slechts mijne goede voornemens uitwerken, doe mij dagelijks in deugden en in genade, voor u en voor de menschen aangroeijen, naar het voorbeeld van Jesus, uwen goddolijken Zoon, wiens heilige kindscliheid ik op-regt verlang na te volgen, om eens, in zijne heerlijkheid te deeleu, in alle eeuwen der eeiiwon. Amen.

ü eindeloos barmhartige God! gij hebt den loop mijner jaren verlengd: uwe grenzelooze goedheid hoeft mij eenen hoogen ouderdom doen bereiken, opdat ik mij door oen grooter getal deugdzame werken, waardig door u aangenomen to worden, eeue moer gelukkige eeuwigheid zou kunnen verzekeren. Helaas! hoe,

606 GEBEDEN VOOR DE VERSOUILLENDB slecht heb ik aan de iuzigton uwer voorzienigheid over mij beantwoord: indien ik achterwaarts zie, o hoe weinig goede werken ont waar ik dan in mijn leven; maar integendeel, hoeveel fouten, hoeveel zonden, hoeveel verkwiste genade, hoeveel verlorene dagen! In de verlenging van mijn leven zie ik eene weldaad uwer barmhartigheid voor mij; gij hebt mij tot dien hoogen ouderdom willen doen komen, waarin degroote hartstogtea verzwakken, waarin de bezwijkende krachten don mensch niet meer toelaten, zich aan den zwaren arbeid over te geven, die oorzaak is, dat men weinig op de eeuwigheid deukt, waarin de woelige vermaken der wereld al hunne aantrekkelijkheid verloren hebben: opdat ik van deze kalmte, van deze soort van verlatenheid, waarin ik mij bevind, gebruik zou maken, om helaas I zoo veel uren te herstellen , welke ik zoo nutteloos voor mijue zaligheid heb door-gebragt, of veeleer, welke ik besteed heb om mij in het verderf to storten; gij vergunt mij nog tijd om mijn geweten in orde te stellen, om hot te zuiveren en om u te beminnen, alvorens ik de oogen voor altoos sluite. O mijn God! laat niet toe, dat ik deze laatste genade, uwe teederheid voor een schepsel, dat thans van uwen kant niets zou moeten ontmoeten, dan de onverzoenlijke verbolgenheid van eenen miskenden en beleedig-deu Vader: laat niet toe, dat ik deze nog misbruike. Ik ben diep bedroefd van u tot heden toe zoo slecht gediend te hebben; maar het is er nu mede gedaan; uwe onuitputtelijke goedheid heeft mijn hart geraakt, en dewijl gij mij nog wel wilt beloven van de laatste uren van den dag mijns levens in dank te zullen aannemen, ga ik die met de hulp uwer genade zoo wel besteden, dat het der zonde niet meer mogelijk zal wezen u daarvan het geringste deel te outrukken.Mijue fouten, mijne dwalingen zullen onophoudelijk voor mijnen geest aanwezig zijn, om die te beweenen en u

STATEN I3N STANDEN DES LEVENS. 607 vergeviug over dezelve te vragen.; ik zal u tot voldoening met vreugde al de moeijelijklieden, al de krankhodoD, onafscheidelijk van den ouderdom, opdragen; ik zal door mijn geduld, door mijne onderwerping eu door do vurigheid van een christelij k leven diegenen stichten, wolko getuigen van mijne weinige regelmatigheid en van deligtzianigheid van mijn vorig gedrag zijn geweest; en van nu af draag ik u met eene volle en geheele ouderwerping de olTeraude van mijn leven op, hetwelk gij mij weldra zidt wedervragen. O regt-vaardige Regter! treed niet in hot oordeel mst mij, vóór dat ik, door eene oprogte boetvaardigheid, al do misdrijven, waaraan ik mij ongelukkig, jegens u heb pligtig gemaakt, geboet hebbo. Ach! gelief nog mijn Vader te wezen, alvorens gij mijn Kegter wordt: sla uwe oogon op do wonden van uwengoddelijkenZoon, op hot bloed, hetwelk Hij voor mij vergoten lieeft; dat dit gezigt uwe regtvaardigo gramschap ontwapene en u bewego, om liet gebed van een vermorzeld en verootmoedigd hart te verliooren, schenk mij, o schoonheid! o oindelooze goedheid! eene zoo vurige liefde tot u, dat, zij de kortheid van den tijd aanvulle, welken gij mij nog toelaat bier op aarde aan uwe iiefde toe te wijden, opdat gij de menigte mijner zonden met de uitgestrektheid uwer barmhartigheid zoudt kunnen bedekken, en uwe blikken niet meer zoudt vestigen op de laatste oogenbiikken van een leven, dat ik u voortaan zonder verdeoliug wil toewijden. A, men.

Zou hot mogelijk zijn, o mijn God! dat do gunsten, die gij mij in zoo ruime mate hebt toegedeeld, do bron werden vau mijn ongeluk, cn dat de vergankelijk»

goederen, welke ik op de aarde bezit, door inijne schuld, oon hinderpaal voor mijne eeuwige zaligheid waren? ik besef, hoe gemakkelijk hot is, zich door de aantrekkelijkheden dor rijkdommen te laten verleiden; zij sporen natuurlijk tot de lioovaardij, tot den hoogmoed aan, zij houden den geest bezig, blazen het hart op, geven duizende ijdcle ontwerpen in, verschaffen middel om al de begeerten te voldoen; is er zoo veel noodig om bedorven te worden, om zich in liet verderf te storten? Ik zal met do hulp uwer genade hunne verleiding mistrouwen, ik zal hot heilige gebruik regelen, hetwelk ik er van moot maken , ik zal mijn hait on mijnen gcost van dezelve onthechten, ik zal de behoeft,igen, die zuchten, deel in dezelve geven, ik zal gedenken, dat ik die eens moet verlaten, dat ik die slechts voor oenen tijd en als ter leen bezit, dat ik u eene strenge rekening van hot gebruik, dat ik er van zal geniaaKt hebben, zal moeten geven; deze heilzame gedachten zullen voor mij oen tegengif zijn, tegen het over de rijkdommen verspreide venijn; ik zal die waarlijk bezitten, alsof ik die niet bezat, cn zal mij, don raad van hot Evangelie volgende, van de verganki lijke goederen, welke ik in deze wereld bezit, opregte vrienden maken in den hemel, teneinde dezo mij eens in de eeuwige tabernakelen ontvangen, alwaar do ware rijkdommen in de hemelsche schattou gevonden worden. Ik vraag u deze genade door Jesus Christus, mijnen Zaligmaker. Amen.

Groote God! die ons in dozo wereld gesteld hebt om te werken en ons zalig t e maken, gelief naar mijno klag-ten te luisteren en mijne bodo te verhoeren. Wanneer

STATEN EN STANDEN DES LEVENS. 009 ik iu zekere oogenblikkoii van rust, die zeer zeldzaam voor mij zijn, eeuige ovcrdenkiagen kan maken, dan zeg ik tot mij zeiven; helaas! welk is mijn lot! ik ben met bezigheden overladen , door zorgen verslonden , door duizende ongerustheden overvallen. Niets iszeer zeker in mijnen staat: steeds zwervende tassehen do hoop vaneeuigen voorspoed en de vreas van duizende tegenspoeden, blootgesteld aan de ongelukken dos tijds, aan de kwade trouw van zekere personen, met welke ik moot handelen, aan duizende hinderpalen , welke ik noch vermijden, noch voorzien kan. Ach ! grooto God! indien ik zoo voel zorgen aanwendde, indien ik mij zoo veel moeite gaf voor de zaak mijner zaligheid, als voor mijue tijdelijke belangen , zon ik een groot Heilige zijn; maar helaas! geheel bezig met de eene, kan ik naauwolijks adem sehepen om aan de andere te deuken, mijne dagen snellen voorbij, de eeuwigheid nadert, en ongelukkig doe ik niets om mij tot dezelve voor te bereiden ; het is echter tijd om er aan te donken; ik gevoel hot, ik zeg het tot mij zolvou ik maak dikwijls dienaangaande de heiligste voornemens, eu weldra verslindt eenig onvoorzien voorval, eenige bedroevende tijding al mijne gedachten en doet al mijne goede inzigten verdwijnen.

Kelp mij, o mijn God, want ik wil mij zalig maken, vruchteloos zou ik met voorspoed in do zaken dezer wereld gearbeid hebben, vruchteloos zou ik dego-hoole wereld winnen, zoo ik de eeuige zaak, waarin ik belang heb, verwaarloosde, zoo ik mijne ziel voor de eeuwigheid verloor.

Ziedaar dan, o mijn God! waartoe ik vastelijk , met de hulp uwer genade, welke ik u afsmeek en van uwe goedheid verhoop, besloten heb; het is aau den voet van uw kruis, dat ik de gunst vraag, om daaraan getrouw te blijven.

2°. Ik zal redelijk zorg dragen voor mijne handelszaken tot onderstand van mijn huisgezin, en gij zult ersteeds de eerste beweegrodonen van zijn.

3°. Ik zal daaraan met al do eerlijkheid en getrouwheid werken welke het geweten van mij eisoht.

4°. Wanneer mij tegenspoed en verlieicn overkomen, zal ik de inzigten uwer Voorzienigheid aanbidden en mij aan hare heilige schikking onderwerpen.

5°. Elk jaar zal ik eenigo dagen rust nemen, om mij uitsluitend met het groote werk mijner zalig heid bezig te houden, om de zaken mijner ziel in orde te stellen en mij met rust tot de eeuwigheid te bereiden.

Maak, o mijn God! dat ik vóór allo zaken uw rijk zoeko, en beschik voor al het overige over mij, zoo als gij weet nuttig to zijn voor mijne zaligheid. Amen.

O mijn God! Opperheer van alles, het heeft uwe voorzienigheid behaagd mij boven anderen te plaatsen, mij mot schatten, magt, eer der wereld, ja, alios te geven wat de begeerlijkheid en do hoerschzuoht van den mensch kan strooien. Ach ! hoe gevaarlijk is de gift, welke gij mij gedaan bob:! maak, dat ik dit levendig gevoole, zoo als weleer Salomo, toen hij u slechts de wijsheid vroeg; hoezeer vrees ik te eindigen even als hij, met mijn hart aan die dingen te hechten ; welke vergankelijk zijn, ou gehoor te verleenon aan de ingevingen der hoovaardij, welke gij vervloekt. Help mij. Hoor! in die zoo gevaarvolle gesteltenis; behoed mijn hart voor do bedorvenheid van het goud, van do waardigheid en van da verblinding der

STATEN EN STANDEN DES LEVENS. 611 heerschzuclit; verlicht mijnon geost, opdat hij altijd de ware van de valsohe grootheid onderscheide; laat niet toe, dat ik immer aan de deugd, aan do geregtig-heid verzake; verdedig mij tegen do listige taal der lage vleijers, en duld nooit, dat de waarheid tusschon mij en haar het bolwerk der dwalingen ontmoete, zoo noodlottig aan de groeten der wereld. — Gij hebt arm willen geboren worden en leven op de aarde, te midden der vernederingen van allerlei aard, en zoo het niet volgens do schikkingen uwer Voorzienigheid over mij is geweest, dat ik in dit opzigt met u gelijk ware, ach! maak mij ten minste deelgenoot van uwe gevoelens van verachting voor de aardsehegrootheden; dat liet niet tegen mij zij, dat gij de schrikkelijke godspraak hebt uitgesproken: JFiie de rijken; wee degenen, die blijde zijn op de aarde. Maak dat ik in mijne verheffing voor de oogen der monsehen , klein en gering blijve in mijne eigene oogen, dat ik te midden der middelén om mij zeiven te voldoen, don geest der boetvaardigheid behoude, zonder welke er geene zaligheid is; maak, dat ik de andere godspraak, welke gij hebt uitgesproken, diep in mijn hart drukke, namelijk dat, hoe moer ik ontvangen heb, er des temeer van mij zal gevorderd worden; dat hoo hooger ik ben verheven geweest, er mij des te strengere rekening zal gevraagd worden van do tnagfc, waarmede gij mij bekleed hebt, en van de voorbeelden, die ik aan de wereld zal gegeven hebben. Maak, dat ik, in mijne gesteltenis, overal en altoos do steun van den verdrukte, zwakke, de hulp van den ongelukkige, ter prooi aan de ellende, zij; eene enkele zaak vertroost mij te midden der gevaren, die mij omringen, deze is, dat gij mij do middelen aan de hand gegeven hebt om veel goed te doen; maak, bid ik u, dat ik, u navolgende, elk mijner schreden ook door eenig goed werk kenmerke. Hetgene ik u met nog meor aandrang

012 GEBEDEN VOOll DE VERSCHILLENDE vraag is de genade van mij staande te houden in oone volmaakte getrouwheid aan hot voornemen, hetwelk ik voor uw aanschijn maak, van. al liet vermogen en do rijkdommen, welke gij mij gegeven hebt, te gebruiken, om uwe heilige Godsdienst te verdedigen en te doen eeren, om uw rijk in aller harten te vestigen, opdat ik, uw getrouwe dienaar en uitdeeler uwer goederen hier op aarde zijnde, gij mij moogt toelaten, om (sens bij u met uwe Heiligen te heersehen, in het verblijf der ware grootheden en in do eeuwige heerlijkheid. Amen.

O mijn God! die mij door de bedieningen van mijnen staat bestemd hebt om de vertroosting der bedrukten, do raadsman van hen, dio door do bedorvenheid en de hebzuebt der mensehen lijden, de besehermer der onsehuid, de verdediger van doregten der geregtighoid te worden, en die wilt, dat ik uwe weldadigheid op de aarde vertegenwoordige; maak , dat mijn geweten mij steeds de troostvolle getuigenis geve, die don hoiligeu man Job aanmoedigde, en dat ik, naar zijn voorbeeld, mnge zeggen; „Ik heb den „verdrukten rogtvaardigo verdedigd; ik bob den behoeftige die vruchteloos zijne stem liot hooron, en „den zwakken wees, die geenen verdediger had, ver-„lost; ik heb het genoegen gesmatikt, van de zegening „te ontvangen van hem, die zonder mijne hulp stond „te vergaan, en van het hart der vervolgde weduwe „to vertroosten en gerust te stellen. Ik ben het oog „geweest van den blinde, liet beon van den kreupele, „de vader aller ellendigen.quot; Stort, Heer! tot dit einde uw goddelijk licht over mij uit, dat mij steeds de

waarheid doe ontdekken in liet midden der duistere wolken, waarmede het der looze ongeregtigheid maar ai te dikwijls gelukt haar te omgeven. Verlos mij van de verleidende hartstogten, en maak, dat ik, alleen oplettend om de zaken in haar zelven te beschouwen, de namen en de personen geheel vergete, om niels dan liet ware te zoeken en met de onsehendbaarste onzijdigheid regt te doen; verhel mij boven de zwakheid, die voor de b; dreigingen beeft, en boezem mij een diepen afschuw in voor het lage belang, dat den menseli modesleept, om hot goede regt aan de aanlokkelijkheid der fortuin op te offeren. Schenk mij bovendien do voorzigtigheid, die do zwarigheden voorziet en voorkomt, en oen doorzigt, vruchtbaar in hulp-middelen om die te herstellen; beziel mij met dat grondbeginsel van liefde, dat mij zoef,aardig, geduldig, minzaam jegens allen maakt, en gelief daarbij te voegen den geest van ootmoedigheid, die mij op mijne hoede doet zijn togen alle hoovaardig- en stijfhoofdigheid, en die mij aan den lust doet wederstaan, van door mijne gevoelens die van anderen te overheer-sohen, ofschoon deze verlichter zouden wozeu dan ik; dat de eigenliefde mij nimmer belette de misslagen te erkennen, waarin ik zou gevallen zijn, en van die, zoo ik bost kan, te herstellen; eindelijk, dat oen zuivere ijver voor de geregtigheid en de waarheid al mijne woorden voorzegge, al mijne beslissingen ingeve.

Vooral, o mijn God! zuiver mijue meening, door dt verhevene inzigten dos geloofs, opdat in al mijne werken, in al mijne bedieningen, niets dan het eeuwige verlangen van u te behagen, mij geleide en boziele; dat eene vlammende liefde tot n, de christelijke liefde die mijne toegenegenheid tot en mijne toewijding aan don naaste moet bezielen, onophoudelijk werkzaam make. Ik weet, dat hoe moer gij mij boven anderen verheven hebt, gij des te moer van mij zult eisehen;

dat ik lieu stiohto door do vervulling van al mijne pligten als christen en een onderdanig kind uwer Kerk; maak mij dan een gehoorzaam kind aan hare steeds regtvaardige en heilzame wetten, en vervul mij met eeno teedere godvrucht en eeneu grooten ijver voor hare dienst; maak, dat ik haar door mijnen eerbied, mijne onderwerping en alle soort van goede voorbeelden vertrooste over de hoogmoedige versmading, welke zoo vele waanwijzen voor hare heilige leerstellingen en godvruchtige gebruiken belijden, daar zij zich overwaardig achten van zich met het geloovige volk te vervoegen, om hunne rede en hun hart ootmoedig aan hare leeriug en aan hare geboden te onderwerpen.

Maar de genade, welke ik nog dringender van u verzoek, is de volharding tot het einde toe in uwe vriendschap; gij kent den dag en het uur, waarop gij bepaald hebt mij van deze aarde te doen scheiden, om voor uwen geduchten regterstoel, waar gij, op uwe beurt, de vonnissen der aarde zult oordeelen, rekening van mijn beheer te komen geven; maak dat ik alsdan niet verdiene gesteld te worden onder dc goddeloozon, die u miskennen, noch ouder de onregt-vaardigen, die zich door den roof verrijkt hebben. Ach! mogt ik in dat vreeselijk oogenblik bij uwe barmhartigheid genade vinden, uit aanmerking der verdiensten van Jesus Christus, uwen goddelijken Zoon, en u over mij het vonnis van vrede hooren uitspreken, dat gij beloofd hebt aan uwe getrouwe dienaren, aan allen, die opregt van harte en dorstig naar de geregtigheid zijn en zich niet in de duistere wegen der ongeregtigheden laten medeslepen. Amen.

Tan een geneesheer, die zich In zeilen staat wil heiligen. Naar liet XXXV1I1 Hoofdstuk van den Eccletgt;Ia8ticus,

Goede God! wiens vrede en zegening zich over do gausclie wereld verspreiden, en die de verschillende beroepen en staten dor maatschappij tot nut van allen hebt daargestell; gij zijt het; allerhoogste God! die dengenen geschapen bobt, om wiens smarten te lenigen en te genezen, gij mij geroepen hebt; vervul mij met de noodigc kunde, om do weldoende kracht te kennen, welke gij aan de voortbrengselen der aarde gegeven hebt, tea einde den lijdenden mensch te vorligten: ik vraag u ook do ootmoedigheid, om mij togeu dien dwazen hoogmoed te behoeden, die ons maar al te dikwerf beweegt, om n de eer en den room van den goeden uitval te ontrukken, waarvan gij nogtans do eerste oorsprong zijt: want, gij alleen zijt het, die volgens uw welbehagen, het loven eu de gezondheid wedergeeft, en gij zijt de Opperheer van den dood; maak dan, dat ik u steeds in uwe wonderwerken verheerlijko en eere.

Dat mijn geloot voor altoos aan do lecringon uwer Kerk, bewaarster der waarheid, onderworpen, mij steeds met alsehrik do goddelooze grondstellingen en de gewaande kennis van die laatdunkende monschen doe verwerpen, die, gelijk uw Apostel zegt, datgene durven lasteren, wat zij niet kennen, en die vermotel togen uwe godspraken opstaan, wat mij betreft. Heer! ik zal altoos gelooven, dat er geeno ware wetenschap is, dan die van u komt, eu dat het eene ware verdienste is om ootmoedig de palen te erkennen, welke gij aan onze zwakke rede gesteld hebt; mogen in allen gevalle, de dwalingen waarin ik tot nadeel van den naaste zou kunnen vallen, en waarvan ik u dringend bid mij te behoeden, nimmer eene andere

oorzaak licbbon, dau de beperking, die onafscheidelijk van alle mensohelijke weteuseliap is; dat nimmer eene vrijwillige en pligtige omvotendlieid of overijling mij, daarover bij u verantwoordelijk make, en gelief, o God van barmhartigheid! aan mijn leedwezen al do misslagen te vergeven, welke uwe geregtigheid mij misschien in dit opzigt zou kunnen verwijten.

heer te eereti; Heer! maak mij dan, door mijne godvrucht, mijne liefde, mijne toegenegenheid, mijn geduld en mijne zedigheid, kortom, door al do genaden, die don waren christen vormen, eerwaardig in uwe oogeu en bij al mijne broeders. Ikzalgeenendag laten voorbij gaan, zonder u die deugden dringend te vragen, zonder u te smeekon mij van do ziekten mijner ziel, duizendwerf noodlottiger en schandelijker dan al de ligchamelijke, te genezen. Maak, dat de dood, dien ik zoo dikwijls voor oogen heb, mij steeds aan liet uur doe gedenken, waarop hij mij ook zal overvallen; dat die heilzame gedachte mij onthechte van de ijdelheden dezer wereld van eenen dag, en mij altoos bereid boude, om met een zuiver geweten voor u te verschijnen, dat mij uw eeuwig welbehagen waardig make. Ik vraag u al deze genaden door Jesus Christus, onzen Heer. Amen.

O God! eenige oorsprong van alle waar licht, en zonder wien onze geest niets dan duisternis, onze wetenschap niets dan een valsche en bedriegelijke ■schijn is; gij die, wanneer het u belieft, de tong zelfs der kinderen welsprekend maakt, doe op mij eenige stralen uwer kennis nederdalen, en versier mijne

STATEN EN STANDEN DES LEVENS. (i 17 ziel met al de deugden, dio mij geschikt maken, om in den geest en in het hart van diegenen, wier onder-rigt gij mij hebt toevertrouwd, die ware wijsheid te verspreiden, welker vruchten bestendig en overvloedig zijn, omdat zij steunt op de ootmoedigheid, aan welke gij uwe gunsten beloofd hebt. Maak, dat ik mij tegen de hartstogteu be veilige, die ons maar al te dikwijls het ware verbergen, en tegen de laatdunkendheid, die loersteliingen baart, welke uwe Kerk veroordeelt, gij wilt, dat ik alles inspanne om mij eiken dag geschikter te maken voor de bedieningen, waartoe gij mij geroepen hebt; maar geef ook dat ik mij, iu mijnen ijver om dagelijks meer kunde te verkrijgen, van die wetenschap behoede, welke niet volgens uwen geest is, en van die vermetele nieuwsgierigheid, welke degenen doet dolen, die geene andere belijders willen dan de rede; dat ik, ver van voor hen, welke gij mij toevertrouwt, een blinde leidsman te wezen, die de anderen met zich in den afgrond sleept, dien de hoogmoed opent, diep in hunne ziel prente de gevoelens van geloof en godvrucht, waarvan ik u bid, mij zeiven meer en meer te doorgronden. Uvortuigd, dat het voorbeeld de eerste mijner lessen moet zijn, smeek ik u, mij de genade te verguuuen, van mijne werken steeds met mijn geloof gelijkvormig te maken; opdat mijne woorden niet slechts, volgens de uitdrukking vau uwen Apostel, een klinkend metaal, of eene cimbaal zouden zijn, die altoos eenen ijdelen klank verspreiden. Helaas! hoe ongelukkig zou het voor mij wezen, en welke schrikkelijke rekening zou ik eens moeten geven, zoo ik, na de waarheid te hebben gekend, do voorschriften deizelve niet zou gevolgd hebben, en zoo ik uwe gaven niet gebruikt hadde, dan om, door een onwaardig misbruik derzei ve, uwe gramschap over mij te trekken! O goede God! behoed mij voor

(5 J 8 GEBEDEN VOOR DE VERSCHILLENDE dat ongeluk, ondersteun mij, geleid mij, maak uwen dienaar zalig; zegen mijne pogingen, en doe haar overvloedige vruchten van zaligheid voortbrengen, voor mij zei ven en voor hen, die mij aanhooren: alzoo zullen wij al de vergelding kunnen verhopen welke gij ons door uwen profeet beloofd hebt: „Die „in de wet Gods onderwezen zijn geworden en „dezelve getrouw zullen hebben nageleefd, zullen „glansrijk zijn als de sterren des hemels, en die „aan anderen de wegen der geregtigheid zullen „geleerd hebben, zullen in eeuwigheid als sterren „glinsteren.quot; Ik smeek u, mij, om de eindelooze verdiensten van Jesus Christus, uwen goddelijken Zoon, te verhoeren. Amön.

Elke staat lipeft zijne moeijelijkhoden en gevaren ; maar degene, waarin ik mij bevind, heeft er meer dan elke andere; o mijn God! ik durf u dan ook, o eindelooze goedheid! een grooter deel in uwe genade vragen. Het zijn niet zoo zeer de vermoeijenissen, de ontberingen, de ligehamelijke gevaren, die mij verschrikken; maar hetgenc ik veel meer vrees, zijn de aanhoudende gevaren, waarin ik mij bevind, van uwe vriendschap en mijne ziel voor do eeuwigheid to verliezen. Ja, o God dor heirkraehben! terwijl ik u bid van mijn schild, mijn vrijgeleide te wezen tegen de vijanden van mijn vaderland, smeek ik n nog dringender van mij te verdedigen in den aanhoudenden strijd, dien ik tegen mijne hartstogten moet ondergaan; zij vallen mij van alle kanten aan; laat nimmer toe, dat mijne zwakheid bezwijke in den strijd voor de zaligheid; wees mijne sterkte, wees voor mij een onverwinnelijk bolwerk in al de bekoringen, die mij

overvallen. Ik vraag u vooral van in mij oonon grooten afschrik te behouden tegen do wulpscho wellusten, waarmode zich, helaas! eone zoo groote menigte mijner krijgsmakkers bezoedelt; stel eone waakzame wacht aan mijne ooren on aan mijuo oogen, om die vooralle onzuiverheid te sluiten; dat het berouw over mijne zonden en den geest van boetvaardighoid mij van alle onmatigheid behoede, en bewaar mijne handen vrij van alle onregtvaardigheid. Verleen mij vooral uwe hulp, o mijn God! om alle menschelijkopzigt te overwinnen, dat het eeuwige verderf van zoo veel zielen onder ons veroorzaakt; ik was soldaat van Jesus Christus, vóór dat ik soldaat word van het vaderland, maak dat ik dit nimmer vergete, en dat ik nooit lafhartig genoog zij, van mij mijne roemvolle uitrusting-te schamen; ik hernieuw hiervan boden het voornomen voor nw aanschijn; ik zal edelmoedig de boschimpingen on vervolgingen der boozen trotseren, liever dan het heerlijke kenmerk vau Christus te vcrlooehenon; gij hobt uw rijk beloofd aan hen, die voor de liefde van uwen Naam vervolging lijden; behond steeds in mij het aandenken aan deze belofte, om mijnen moed te ondersteunen. Ban uit mijn hart alle gevoel van baat en wraakzucht, en dat ik, ver van mijne eer te stellen op do punt van mijnen degen, dien gij mij tot verdediging van mijn vaderland cu van mijnen vorst hebt toevertrouwd, mijnen waren room doe bestaan in gelijk te zijn aan mijn goddelijk voorbeeld, door de liefde, de verduldigheid, dc zachtmoedighoid cn barmhartigheid. Doe mij wel beseffen, dat het al'.oos eeno lafhartigheid ou eone oneer is , van zich door zijno hartstogten te laten overwinnen, en dat er goenc roemrijker zegepraal is dan die, welke wij over dezelve behalen.

Gotl! eiken dag, dat ik mijne ootmoedigo bede tol u zal rigten, om die genade van u te verwerven, en ik heb liet volste vertrouwen, dat gij de belofte zult vervullen, welke gij gedaan liebt aan ben, die u, in den naam van Jesus Cbristus, mijnen Zaligmaker, bidden. Ik berust dan geheel op uwe eiudelooze goedheid; ja, gij zult u mijner ontfermen, gij zult mij onder de schaduw uwer vleugelen doen schuilen, en al do gebeutenissen mijns levens tot meerder welzijn mijner ziel regelen; doze hoop is in mijn hart gevestigd, en ik zal niet beschaamd wordeu. Met de troostrijke getuigenis, welke mijn geweten mij zal geven, van in uwe vriendschap to zijn, zal ik niet vreezen, zelfs bij den naderenden dood, en indien uw altoos aanbiddelijke wil in den slag over mijn loven beschikt, zal ik sterven, vervuld mot de hoop, dat ik van uwe barmhartigheid do hemelsche kroon dei-uitverkorenen zal ontvangen, naar wolke ik meer streef dan naar al do lauwerkransen der aarde.

O Maria! o mijne Moeder! gij, die de magtige bijstand der christenen zijt in het gevaar, bescherm uw kind, uwen toegenegen dienaar, verwerf mij vooral, dat ik in de liefde van uwen goddelijkeu Zoon moge leven en sterven; ik heb hem al te duur gekost, dan dat gij het bedelf mijner ziel niet zoudt beletten; dagelijks zal ik mijn gebed tot u rigten, bid ook voor mij; ik zal trachten uwe deugden na te volgen, en gij zult mijuo zaligheid door de groote barmhartigheid van Jesus Christus, mijnen Zaligmaker, verwerven. Amen.

Gij hebt tot ous,aanbiddelijke Zaligmaker!gezegd, dat gij op de aarde zijt gekomen, niet om gediend to

STATEN EN STANDEN DES LEVENS. G21 worden, maar om zelf anderen te dienen; hoe troostvol is dat woord, om de moeijeüjkheden van mijnen staat te verzachten. Zij zijn groot, en somtijds gevoel ik het gewigt dorzelvo. Ach, Heer! zoo ik die in uwen geest aannam hoe veel zou ik dan niet voor den hemel verdienen. Zou ik andere boetvaardigheid, andere verstervingen noodig hebben? Zou deze, die van uwe hand komt en zieli in de orde uwer Voorzienigheid bevindt, uiet toereikend zijn, om mijne zonden te boeten en mij eene plaats onder uwe uitverkorenen te doen verdienen ? Tk ga hiertoe besluiten, o mijn God als liet eenige midtiel om uwe genade over mij te trekken, mijne moeijelijkheden te verzachten en mijne zaligheid te bowcrkou. Zie hier mijne voornemens , -welke ik u tooheilig.

1. Ik zal uwen persoon zeiven beschouwen in dien van mijne meesters, er. ik :;al nooit tot bon spreken , dan met verschuldigd ontzag en met eerbied.

2. Ik zal u dagelijks de moeijelijkheden van mijnen staat, als boete voor mijne zonden, opdragen.

3. Ik zal onwrikbaar eerlijk zijn; ik zal de belangen mijns nieestors nog beter dan do mijne behartigen, eu ik zal niet dulden, dat men hun cenig nadeel toe-brenge, wanneer het in mijne magfc is dit te beletten ; ik zal zulks doeu in don geest van regtvaardigheid en erkentenis, eu nog meer om u te behagen.

4. Ik zal den vrede handhaven metal degenen,met welke ik moet omgaan en leven; zorgvuldig zal ik mij wachten vau anderen de gebreken mijns meesters bekend te maken; en ver van hunne eer te verlagen , zal ik dezelve verdedigen, wanneer zij gelasterd worden, en ik zal hen, zoo veel mij mogelijk is ver-schoonen, als men een' wezenlijk bestaand kwaad van hen zegt; omdat gij mij gebiedt mijnen naaste. gelijk mij zeiven ter uwer liefde, te beminnen.

632 GEBEDEN VOOIl DE VEBSCHILLENDE troosten, door do lioop van liet geluk dor eeuwigheid.

6. Boven alles zal ik de ledigheid, de slechte gezelschappen, alle oneerbare gesprekken mot zijno mede-dionstpligtigen, allo werk, dat de deugd der zuiverheid eenigzins zoudo kunnen kwetsen, zorgvuldig vlugton, en vooral over mijne zinnon waken, opdat ik mij aan geon kwaad voorbeeld schuldig make.

ü mijn Jesus! die mij dezo heilige voornemens ingeeft, schenk mij steeds uwe geuade, om daaraan getrouw to blijven; ik vraag het u in don naam dor eindolooze verdiensten van uw smartelijk lijden en van uwen dood, en door de voorspraak vrn uwe goddelijke Moodor, do liefderijke Maria, aan welke ik mij dagelijks zal aanbevelen. Amen.

Welke vertroosting voor mij in den pijnlijken en vermoeijonden staat, waarin ik mij bevind, o mijn aanbiddelijke Zaligmaker ! van te deuken, dat gij zelf gedurende versohoideno jaren, het handwerk door den arbeid uwer handen hebt gelieven te heiligen ; hoe gelukkig zou ik zijn, indien ik mijn werk in den-zelfdon geest en met dezelfde gov oolens kon verrigten! Ik vreos noch weiger don arbeid; ik verlaug dien zelfs om in hot zweet mijns aansohijns de middelen van bestaan te vinden; neen, ik verlang noch benijd de verheffing der grooten, den overvloed der rijken, noch de vermaken der wereldlingen; ik vraag u slechts oene eerlijke middelmatigheid, volgens mijnen staat, en nog meer de genade om er al de moeijelijkheden met geduld van te verdragen. Er zijn, wol is waar , vele droevige oogenblikken en moeijelijke dagen; maar de pijnlijkheden zullen een einde nemen, de belooning der goede werken zal ons overblijven; ik hob er n

STATEN EN STANDEN BES LEVENS. 623 geene aan te biedou clan mijnen handenarbeid; er wedervaren mij vele gabonrteuissen, die mij bedroeven, ik ben er gevoeligover,zij verontrusten mij somtijdszoo hevig, dat ik mij van uwe Voorzienigheid en goedheid mistrouw. Aeh, Heer! heb medelijden met mijne zwakheid, en vergeef mij mijne ongetrouwheid; ik beken hoe schuldig ik ben in uweoogen; ik zou eerder duizendmaal de Voorzienigheid moeten loven, dio mij nimmer verlaten heeft, wanneer ik, door van mijnen kant datgene te verrigteu, wat in mijn vermogen was, mijn vertrouwen op haar heb gestold.

Ga voort, mijn God! met mijne zwaklieidte ondersteunen en mijnen arbeid te zegenen, ik zal er mij met meer vlijt op toeleggen ; ik aal de mooije-lijkhedon met meer geduld verdragen; ik zal u die in den geest van boetvaardigheid, tot voldoening-voor mijne zonden opdragen; eindelijk, ik zal mij onderworpen aan al wat hot u behagen zal over mij en de mijnen te beschikken: hot is uwe genade, die mij deze heilige voornemens ingeeft; liet is uwe genade , die mij zal holpen om die uit te voeren.

Moeder van God! wees mijne toodere Moederen die mijner geheele familie, voor welk ik uwe hulp afsmeek. Groote heilige Joseph! die uw leven aan den arbeid toegewijd hebt, wees het voorbeeld en de beschermer van don mijnen; maar verwerf mij vooral, op het einde mijner loopbaan, eene heilige en gelukzalige eeuwigheid. Amen.

Almogende God! die de versehillendo standen in de ordeuwerVoorzicnigheiddaargestold hebt,[gij hebt mij in oenen zeer lastigen staat geplaatst; voor alle goed , heb ik in de wereld niets dan don arbeid mijnor

024 SEBEBEN VOOR DB VERSCHILLENDE handen; dc aarde welke ik bebouw, is menigwerf voor mij eene ondankbare aarde, die slechts doornen en distels voortbrengt. Het ongelijk der tijden, de wisselvalligheid der jaargetijden; de onweders, de hagel, de overstroomingen verwoesten de velden en verijdelen de hoop van den oogst; en menigmaal, na de aarde mot mijn zweet besproeid te hebben, moet ik die nog met mijne tranen bevochtigen.

Ik besef, o mijn God! dat bet onze zonden zijn, die dc geesels uwer verbolgenheid over ons trekken ; en nog is onze verblindheid zoodanig, dat wij dc hand niet willen erkennen, die zich op ons bezwaart; in plaats van die, door onzo onderwerping, ons geduld , ons berouw te ontwapenen, geven wij ons aan de klagten, aan het gemor, zeer dikwijls aan de verwen-sobingen cn lasteringen tegen uwe Voorzienigheid over. llampzalige, die ik ben! ik ben van dat getal geweest, in den tijd zelfs, dat gij mij over mijne boosheden straftet, beleedigde ik n op nieuw.

God der barmhartigheden! heb mededoogenmet uwe kinderen; zij zijn, hoe misdadig zij ook mogen wezen, echter het werk uwer handen en de prijs van uw dierbaar bloed; ik heb er misbruik van gemaakt, o mijn God! maar het smart mij en ik zal voortaan getrouwer, onderdaniger en meer onderworpen zijn; hoe gevoelig ook de slagen zijn , waarmede gij mij treft, zult gij mij toch nimmer zoo zeer treffen als ik het verdien. Wat zou ik eindelijk winnen door mijn ongeduld, door mijne klagten en mijn gemor ? Zou ik hierdoor aan mijne rampen een einde kunnen stellen ? Zou ik daardoor zelfs geene zwaardere over mij trekken, en zou het mijn ongeluk niet volmaken zijn, zoo ik, na zoo veel op aarde geleden to hebben, nog veroordeeld werd om eeuwig in het andere leven te lijden ?

STATEN EN STANDEN DES LEVENS. 625 uwer genade, mijn gedrag hervormen; ik zal uwe Voorzienigheid in alles aanbidden; ik zal de hand kussen , die mij slaat, en wanneer zij de zegeningen , welke ik van uwe goedheid afsmeek, over mijnen arbeid zal gewaardigen uit te storten, zal ik nimmer vergeten u daarvoor mijne erkenteuis, door opregte dankbetuigingen, ta bewijzen, en ik zal steeds trachten mij uwer vriendschap in den tijd en in eeuwigheid, door mijn gedrag, waardig temaken.

Ik beu, o mijn God ! tot dusverre slechts oplettend geweest op du ongemakken en pijnlijkheden vau mijnen staat, en ik heb niet gedacht op het nut, hetwelk hij mij voor de eeuwigheid kan aanbrengen, en hierdoor heb ik mij, in plaats van er nut uit te trekken, zoo als liet behoorde, aan het verdriet, aan do moedeloosheid, on wat neg meer strafwaardig is, aan de klagten en het gemor overgegeven. Ik vraagu daarvoor vergiffenis, o algoede God! ik oordeelde slechts over de zaken volgens de blinde natuur, en niet volgens de troostvollo lessen des geloofs. Ik aanvaard dan de moeijelijkheden van mijnen sfaat, in den geest van onderwerping aan uwe schikkingen. Ach! wanneer ik deuk, dat gij zelf, aanbiddelijke Zaligmaker! dezen staat, bij voorkeur boven dien der rijken, verkozen hebt dat gij hem, in uwen persoon, eervol gemaakt en geheiligd hebt, moetik mij dan niet gelukkig achten van die htiligo gelijkvormigheid met u te hebben; moet ik ten minste naar uw voorbeeld, al de moeijelijkheden , welke deze staat na zich sleept, niet verdragen, uithoofde der vergelding, welke hij doet verhopen! ik ben arm en behoeftig in deze wereld, ik kan riik zi'u in de andere; ik loef in de voruedermg onder do 30 27

menschrn, deze kau mij de heorlijkhoid zolis der uitverkorenen vorschaffen; ik heb het vet niet der aarde, ik mag den dauw dos hemels verhopen. Doe mij dikwijls deze heilige gedachten herinneren, o mijn God! zij zijn mij noodzakelijk, om mij inde ellende en bohoefte, waarin ik mijne dagen slijt, te ondersteunen. Ik heb deze, helaas! misschien door mijne eigene schuld over mij getrokken ; ik aanvaard die in don gesst van boetvaardigheid; gelukkig, zoo mijne armoede mij uwe barmhartigheden en genade kan verdienen !

O mijn God! die de roode zee voorde kindereu Israels hebt geopend, opdat zij die droogvoets zouden doortrekken, en die de Wijzen, door de verschijning der wonderster, tot u geleid hebt, vergun mij, bid ik u, eene voorspoedige reis cn vreedzame dagen, en maak, dat ik, in hot gezelschap van uwen heiligen Engel, ter plaatse mijner bestemming gekomen zijnde, eindelijk gelukkig in de liavon der eeuwige zaligheid aanlaudo.

O mijn God! dio uwen dienaar Aoraliam, do stad Ur in Chaldea hebt doen verlaten, en die hem gedurende zijne reis tegen allo gevaren beveiligd hebt, gelief ook nwon dienaar, dis u hiorom smeekt, te go-leidon; wees lieer ! do beweegrodon mijner reis, mijne vertroosting op don weg , mijn lommer om mij tegen de hitte van don dag te beveiligen; boscherm mij tegen den regen en do koude; wees mijn f.tounstok in de vor-moeijonisscn , mijne sterkte iu het ongeluk , de arm die mij ondersteunt boven don afgrond, en do haven, diemij in de schipbreuk ontvangt;opdat ik, onderuwe

leiding gelukkig ter plaatse kome, werwaarts ik mij begeef, en gelief mij eene gelukkige wederkomst te verleenen. Ik vraag u zulks door de verdiensten van Jesus Christus, onzen Heer, die met u leeft en heerscht in de eenlieid van den heiligen Geest, in allo eeuwen der eeuwen. Amen.

ik geloof hot, o miju God! ja, ik geloof het, omdat ik alles van uwo eindelooze goedheid, waarin ik al mijn vertrouwen heb gesteld , verhoop, ik geloof dat uw heilige Engel met hem is, welken de schikkingen uwer Voorzienigheid vau mij verwijderd houden, en in wion gij weet, hoe veel redenen mijn hart heeft van belang te stellen, en er wezentlijk belang in stelt. Ik geloof dat een dier gelukzalige Geesten, van welke gij er weleer oenen aan den jongen Tobias tot reisgezel en geleider gaalt, gelijkelijk uwe dienaren vergezelt.

O mijn God! dat hij hem dan even zoo geleide, vertrooste en gedurende zijue reis oudersteuue; dat hij alles, wat hom eene go'.ukkige wederkomst kan versehalTon, besehikke en regele.

O gij, heilige Engel! aanvaard gij zelf mijne bode tot die Dodoeling. Ik smeek u, dai gij , navolger der liefde van degene, die voor Tobias zorg droeg , dezelfde liefde, dezelfde zorgen hebt voor hom, voor wien ik mijne wensehen tot u rigt. Dat u^ve waakzame blikken hem nimmer uit het oog verliezen ; verwijder van hem alle gevaren, of red liom uit dezulke , waarin de Heer zal toelaten, dat hij zieli bevindt, en geleid hem eindelijk weder, niet slechts in bloeijendo ge-zon iheid, maar vooral met nieuwe verdiensten voor den Heer verrijkt en overladen. Amen.

over de heilige oefening der bereiding tot benen goeden dood , gedurende den staat van gezondheid.

j e groote zaak, welke wij gedurende het ' leven te verzorgen hebben, is, van ons , tot den dood te bereiden; alle oogen-' blikken doen ons tot dien laatsten eindpaal naderen, en deze laatste eindpaal verdient al ) onze gedachten bezig te houden. Hoe groot zou onze verblindheid en ons ongeluk zijn, zoo wij tot dien stond naderen, zonder er ernstig over gedacht te hebben ?

Het zekerste middel, en zelfs het alleen zekere , van ons eenen heiligen dood in de oogen van God te bekomeu, is van steeds te leven zoo als wij zouden willen sterven, laat ons ten einde deze groote waarheid niet uit het oog te verliezen, het lofwaardige gebruik navolgen der vrome zielen , die somtijds eenen of meer dagen uitsluitend besteden , om met zich zeiven rekening te houden , even , alsof zij op den rand van het graf waren , op het punt de aarde te verlaten, om voor de vierschaar van den Opperregter te gaan verschijnen.

Ja laat ons even als deze handelen , want het is slechts degene , die waakt, die niet zal verrast worden; kiezen wij eenen dag in de maand, of ten minste in het jaar, om dien

in eene heilige afzondering door te brengen, cn ernstiger , krachtdadiger dan gewoonlijk, dit groote voorwerp te overwegen, om de zaken van ons geweten tusschen God en ons wijsselijk te regelen.

Laat ons op dien dag de heilige Communie als de teerspijs ontvangen, en ons voor God in de gesteltenissen stellen, waarin wij zouden wenschen ons in ons laatste uur te bevinden. Stellen wij niet uit: het stervensuur is geen tijd om zich tot den dood te bereiden.

Verwekken wij, na de Communie, eene uitdrukkelijke oefening van aanvaarding des doods; maar verwekken wij die met al de gevoelens, welke het geloof, de ootmoedigheid, het berouw, de boetvaardigheid kunnen inboezemen; dragen wij deze offerande op, door dezelve te verecnigen met die van Jesus Christus, die zich gewaardigd heeft, zich aan den dood te onderwerpen, om er de strengheden van te verzachten, en de zoo noodige genade over ons te trekken voor dat oogenblik dat 3ver ons eeuwig lot beslist.

van eene christeno ziel , die zich pcdiircndR het leven lot den dood wil bereiden.

Mijn God! in de onzekerheid, waarin het u behaagt, dat ik nopens den tijd, de plaats en den aard van mijnen dood leve kom ik de schikk ngen uwer Voorzienigheid, voor alles wat het u van alle eeuwigheid behaagd heeft omtrent mij te willen en te regelen, aanbidden, en daar ik niet weet, welke de staat mijner zielsvermogens bij mijn afsterven zal wezen, doe ik van heden af datgene, waartoe ik alsdan misschien niet in staat zal zijn; en ik smeek u van door dit beslissende en vreeselijke uur de gevoelens te bekrachtigen welke uwe liefde mij heden inboezemt.

Ik bedank u nu, mijn Heer en mijn God! voor het laatste oogenblik mijns levens, waarop ik misschien, van de spraak en de rede beroofd, geen woord meer /al kunnen voortbrengen , noch zelfs aan u denken; ik bedank u dus van mij inden schoot uwer Kerk te hebben doen geboren worden.

Ik aanbid u, oorsprong van mijn natuurlijk leven, oorsprong van mijne herschepping door de genade, laatste einde irijner ziel, en mijn volmaakt heil in de eeuwigheid !

gezegd hebt. Gij zijt de opperste getrouwheid, en ik hoop vast, hetgene gij beloofd hebt Gij zijt de goedheid bovenal en ik bemin alleen wat gij zijt. Gij zijt het, o mijn God! Vader, Zoon en Heilige Geest, die mij door een uitwerksel uwer magt geschapen hebt, die mij door de overmaat uwer liefde vrijgekocht, door de instorting uwer genade geheiligd, door de schikkingen uwer Voorzienigheid geleid en bestemd hebt tot de deelneming in uwe heerlijkheid Hoe veel genade, hoe vele barmhartigheden hebt gij aan mijne ziel bewezen, die voor zoo vele weldaden , waarvan gij alleen het getal en de waarde kent, u, helaas ! heden niets dan ongetrouwheden en ellenden aanbiedt

Maar, o mijn Godl hoe meer schaamte het voor mij is u beleedigd te hebben, des te roemrijker het voor u zal zijn mij te vergeven, en van tallooze zonden gelijk de mijne, met eindeloo/e en onbegrijpelijke barmhartigheden gelijk de uwe te bedekken; ook neem ik met vertrouwen mijne toevlugt tot dezelve; want gij neemt behagen in ons van uwe oneindige goedheid en van de almagt uwer genade te overtuigen

Maar ten einde mijne hoop niet vruchteloos zij, zoo maak, Pleerl dat ik berouw hebbe van u zoo langen zoo zwaar beleedigd, zoo laat gekend en zoo weinig bemind te hebben Ja, het is om u alleen, eeuwige liefde, dat ik al de zonden mijns levens verfoei, vij boezemen mij eenen gruwel in, omdat zij tegenstrijdig zijn aan uwe aanbiddelijke heiligheid, omdat /ij u mishagen, u, die eindeloos goed, eindeloos beminnenswaardig in u zeiven zijt; ik offer u op . tot herstelling van den smaad, welken zij u hebben aangedaan , de liefde van al de regtvaardigen op aarde , die der Engelen en Heiligen in den hemel: eindelijk de liefde waarmede mijn Zaligmaker Jesus Christus u bemint.

O mijn God! ik aanvaard tot boete mijner ongeregtigheden de vernietiging van dit ligchaam, dat het werktuig van zoo vele zonden is geweest; ik aanvaard de veilatenheden, de doodsangsten, de bekoringen, do smarten des doods, om aan uwe aanbiddelijke goregtigheid te voldoen. En , daar ik niet méér vermag, bid ik u gedachtig te wezen , dat ik het werk uwer handen, de prijs van het bloed van uwen welbeminden Zoon, de verovering van zijn kruis en van zijne liefde ben. Het is met zijnen dood, dat ik mijnen dood, met zijne liefde, dat ik mijne liefde vereenig.

Ik betuig, dat ik niets wil gelooven, dan hetgene de Kerk, mijne heilige Moeder, gelooft en mij leert; ik keur goed, al wat zij goedkeurt, ik verwerp al wat zij doemt, haar alleen wil ik aanhooren en beminnen, verzekerd zijnde, dat dit u aanhooren, u zeiven beminnen is; het is in de ééne, heilige, katholieke, apostolische en room-sche Kerk, dat ik wil leven en sterven, omdat zij alleen het werk uwer regterhand en de ware bruid van Jesus Christus is, en het aan haar alleen is, dat gij de woorDEN DES EEUWIGEN LEVhNS GEGEVEN HEBT

Ik wil geene andere hulp koesteren , dan die , welke mij geven de eindelooze verdiensten van uwen goddelijken Zoon; zijn bloed, zoo edelmoedig voor mij gestort, en zijne almogende bemiddeling bij mijnen oppersten Regter : en ik wil u beminnen, niet om mij zei ven , niet om de hoop der vergelding, niet om de vrees der slrafien . indien ik u niet bemin; maar enkel om u zei ven ! omdat uwe bevalligheden eindeloos zijn ; omdat gij alles, wat beminnelijk is; overtreft, en omdat gij de liefde van al uwe schepselen waardig zijt., al ware het zelfs, dat gij niet eindeloos weldoende jegens hen waart.

Het is waar! o mijn Heer en God 1 dat deze gesteltenissen do vrees uwer oordeelen in mij niet moeten vermindoren; immers mijne ongeregtigheden zijn groot en verouderd, en uwe oordeelen zijn streng en vreeselijk, echter, ondanks deze redenen van vrees, welke niets in staat is te vernietigen, hoop ik nog meer, dewijl gij mij berouw inboezemende, mij zelfs aankondigt, dat gij mij nog barmhartig wilt behandelen.

O Jesus! o mijn goede Zaligmaker! vergeet mijne langdurige ondankbaarheid, mijne langdurige ongetrouwheden; wees mijn magtige bemiddelaar, bied uwe wonden voor mij uwen hemelschen Vader aan. en duld niet, dat uwe overgroote smarten voor mij verloren zijn O gij, die den dood overwonnen hebt, laat niet toe , dat ik , in mijn laatste uur, de zegepraal onieere, welke gij over hem en over de zonde, die er de oorsprong van is, behaald hebt, neen, laat niet toe, dat ik mij, of door een vreesachtig en wankelend geloof, of door eenen geheimen afschrik van het pad, hetwelk gij voor mij hebt willen bewandelen, en dat noch de gevaarlijke weg, noch de spelonk des doods meer is, sedert dat gij het door uwe tegenwoordigheid en

door uw licht verlicht hebt, onwaardig make de vruchten uwer overwinning te plukken. Neem mij bij de hand , wanneer ik dien,*volgens de zinnen donkeren, en volgens de natuur verschrikkelijken weg begin in te slaan, en zeg alsdan tot mij met eene sterke en magtige stem : heb VERTROUWEN, IK HEB DE WElltLD OVERWONNEN. (Joail.

Vervul mij met dezelfde gevoelens als uwen Apostel , die ons verzekert, dat gij den dood verzwolgen hebt, en dat gij ^velf dien hebt verslonden, toen hij gepoog l heeft u te verslinden, en dat gij dien voor ons hebt veranderd in eenen overgang tot het eeuwige leven. Versterk mij tegen de vrees eener zwakke natuur, die aarzelt u in dezen laatsten weg van het leven te volgen.

Maar, o Jesus! wanneer gij mij van mijne vrees verlost , laat daarom niet toe , dat ik daarom minder ootmoedig worde,minder overtuigd dat ik eenen dubbelen dood verdiend heb ; micdor verzekerd dat uwe geregtigheid mij van angst moet doen verstijven, indien uwe barmhartigheid haar niet ontwapent. Verwijder van rwj alle vermetel vertrouwen, dat niet op eene ware hekeering mijns harton zou gegrondvest zijn; vernietig allen moed , op mijne hoovaardij steunende . alle onwrikbaarheid, waarvan eene ijdele en bedriegelijke filosophie de oorsprong /ou zijn; liever wil ik sidderen, dan op dusdanige wijze gerust te we en Neen het is met u alleen dat ik den geest wil geven; het is in uwen geest, dat ik hoop in uwe heerlijke opstanding te deelen, en eeuwig uwe tegenwoordigheid, de onuitputbare bron van genoegen en vertroostingen, te genieten.

dier onderschpidene pcvoelens, om lgt;y lipt einde T.nu vorenMannd pe-bed , en voor c n verkurt eebed voor dezulken, mende ({jd niet zou toeJaten , het vorige te lezen.

O mijn God. o gij, opperheer van leven en dood! gij, voor wien alle eeuwen, even als eene enkele stond , tegen woordig zijn, rij. die van alle eeuwigheid het getal mijner dagen gesteld hebt, en die alleen datgene kent^ wat er de voltrekking van moet wezen, vergun mij, in uwe tegenwoordigheid , de ondoorgrondelijkheid uwer geheimen te komen aanbidden, en te smeeken, van in mijne ziel diegevoe-

lens van ootmoedigheid, van berouw, hoop. onderwerping , dankbaarheid en liefde te stellen die ons steeds voor de verrassing des doods moet beveiligen, en die u bewege om den zondigen mensch vergeving te schenken. Ontvang dan smeek ik u, met welbehagen, mijne opregte dankbetuigingen, voor de tallooze weldaden, waarmede gij mij tot heden toe overladen hebt, mijn leedwezen van die met ondankbaarheid beloond te hebben, het opregte voornemen, hetwelk ik voor u maak, van voortaan tot mijnen laatsten zucht toe, als een getrouw kind uwer Kerk te leven, van haar te eeren en mijne onderdanigheid door al mijne gedachten en mijne werken te betuigen; ontvang tot boete mijner ongeregtigheden, het offer van een leven, hetwelk gij mij slechts gegeven hebt om het tot uwe dienst te besteden Vergeef mij het misbruik der genade en der weldaden, waarmede gij mij begunstigd hebt. Geef mij een rouwig en ootmoedig hart, opdat het door de vurigheid zijner liefde en door de levendigheid zijner droefheid, gevoelens voortbrenge, geschikt om de boetvaardigheid te vervangen, waarin ik niet had moeten oj-houden, sedert mijne eerste zonde, te leven. Vergeet, Heer! wisch uit, bedek al mijne ongeregtigheden. Onwaardig van mijne oogen tot u te verheffen, offer ik u .lesus Christus op; als het verzoenoffer voor mijne zonden. Sla uwe oogen op het aanschijn van uwen Christus , en zie mij niet meer dan in Hem. Heb medelijden met eenen berouwhebbenden zondaar, volmaak uwe barmhartigheden, door hem, met de vergeving zijner zonden, de genade der volharding te vergunnen , en hem eindelijk in uwe eeuwige tabernakelen te ontvangen. Amen,

Zn, die deze Litanie gedurende eeue maand dagelijks zullen leren , om de goddelijke hulp voor het laatste oogenblik huns levens af te smeeken, en die bij de Communie van den dag een bezoek in eene Kerk of openbare bidplaats zullen voegen , en de wone gebeden lezen, zullen op eenen dag der maaud. naar verkiezing, eenen vollen aflaat verdienen. Eeuen aflaat van 100 dagen eens daags, voor beu, die dezelve met eeu vurig hart zullen lezen.

Josus, goede God, Vader der barm-Si|Shartigheden, ik bied mij voor u aan met IjJUjjeen verootmoedigd, verbrijzeld enbescliaamd hart; ik beveel u mijn laatste uur, on hetgene daarop moet volgen.

Wanneer mijne onbeweegbare voeten mij zulleit verwittigen, dat mijne loopbaan in deze wereld haar einde nabij is, barmhartige Josus, ontferm u dan mijner.

Wanneer mijne, door het nadeden des doods, amp;■ verduisterde en verwarde oogen hunne droevige | en stervende quot;blikken naar u zullen wenden, g.

Wanneer mijne koude on bevende lippen voor ^ den laatsten keer uwen aanbiddolijken naam ^ zullen uitspreken,

Wanneer ni ijue bleeke en doodverwigo wangen , ^ don omstanders medelijden en ijzing zullen inboe- g zemen, eu. mijn voorhoofd, mot het doodzweet bedekt, iniju naderend einde zs.l aankondigen, o Wanneer mijne ooron, op het punt van zich n, voor altoos voor de gesprekken dor mensehen te | sluiten, slechts moeijelijk de korte verzuchtingen quot; zullen hooren , welke men mij, ten einde mij met -u te vereenigen, zal voorzeggen, g-

Wanneer mijn geept, oji hei; gezigt mijner gt;= ongeregtighedeu, en door de vrees uwer regt-vaardigheid ontsteld, tegen den ongel dor duis- quot;pquot; ternissen zal worstelen, dio mij het zien uwer S

Wanneer mijn zwak hart, door den indruk dei-ziekte overstelpt, door de ijsselijkheden des doods zal bevangen worden, en door het strijden tegen de vijanden zijner zaligheid uitgeput zal wezen,

Wanneer ik de laatste tranen, voorteekenen I; mijner vernietiging, zal storten, ontvang dan 3, dezelve als een zoenoffer, opdat ik als een slagt- § offer der boetvaardigheid sterve, en in dat ver-schrikkelijke oogenblik, ®

Wanneer mijne nabestaanden en vrienden, rond- ^ om mij geschaard, door mijnen staat zullen bewo- s gen worden, en u voor mij zullen aanroepen, — Wanneer ik het gebruik van al mijne zinnen § zal verloren hebben, de gansche wereld voor ^ mij zal verdwenen zijn, en ik mij in de be- g naauwdheden van den doodstrijd en in don ar- _eheid des doods zal bevinden, p-

Wanneer mijne laatste zuchten mijne ziel p zullen dwingen om mijn ligchaam te verlaten, a ontvang die dan als voortkomende van een quot;g-heilig ongeduld, om tot u te gaan. _ f?

Wanneer mijne ziel, op den rand mijner lippen, voor altoos uit deze wereld zal scheiden , en mijn ligchaam bleok , ijskoud en levenloos zal la-ton, ontvang dan de vernietiging van mijn wezen, als eene hulde, welke ik aan uw oppergezag en aan uwe onsterfelijkheid wil bewijzen ,

Eindelijk, wanneer mijne ziel voor u zal verschijnen, en gij haar over al hare werken zult oor-deelen , verwerp rnij dan niet van uw aanschijn , maar, barmhartige .Tesus! ontferm u dan mijner.

ü God ! die , ons Ier dood veroordeelende, ons het uur en het oogenblik van denzelven hebt verborgen, verleen mij de genade van al de dagen mijus levens in

geragtiglieid en heiligheid door te brengen, opdat ik door uwe genade, in den vrede en in uwe liefde uit deze wereld seheide. Ik smeek u hierom door onzen Heer Jesus Christus, die met u leeft en heersoht in

AlP?^mij^{ne z}^^e'' '^10uc^ ⁰P ^van te zondigen; donk g yj aan don snellen overgang van dit levon tot 'é.Samp;i'de eeuwige folteringen; want, aldaar neemt men geene boetvaardigheid meer aan, en de tranen zijn vruchteloos. Verhef uwe stem tot God, terwijl gij nog tijd hebt om u te bekeeren, en zeg tol Hem: MIJNquot; GOD ! ONTFERM U MIJNER.

ïe midden van het Ieren naderen wij de poorten des doods, tot wien kunnen wij onzo toevlugt nemen, tenzij tot u. Heer! die om onze zonden tegen ons vergramd zijt? Heilige God, sterke God, God van barmhartigheid, goddelijke Zaligmaker! lever ons niet over aan eenon dood, wiens gevolgen zoo bitter zijn !

v. Dat wij niet door den dag van onzen dood verrast worden, en dat wij den tijd niet zoeken om ons te bekeeren, zonder dien te vinden.

n. Wij bidden u, Heer! zie welwillend op ons neder, en doe uwe barmhartigheid uitschitteren, daar wij tegen u gezondigd hebben.

ü allerbarmhartigste Jesus! door uwen doodstrijd, door uw bloedig zweet on grievend lijden, gewaardig, smeek ik u, mij van eonon haastigen ononvoorzienen dood te bevrijden.

O Jesus, eindeloos good! ik bid u ootmoedig, door uwe smaadvolle geeseling, door uwe pijnlijke kroo-ning, door uw zwaarwigtig kruis, laat niet toe, dat ik sterve zonder voorbereiding, on beroofd van de hulp der laatste Sacramenten uwer Kerk.

O mijn liefderijke Zaligmaker! ik smeek u, door uwe heilige wonden, door uw dierbaar bloed, door uwe laatste woorden aan het kruis: mijn god , waarom

hebt gij mij verlaten?.. mijn vader , in uwe handen beveel ik mijnen geest!.. eindelijk , door uwen heiligen dood, wil mij bevrijden, van in staat van zonde, door den dood verrast te worden.

Uwe handen, o mijn Verlosser! hebben mij geschapen en geheel gevormd. Ach! duld niet, dat uw werk plotseling door don dood getroffen worde. Vergun mij, bid ik u, den tijd om boetvaardigheid te doen; sta mij toe van gelukkig in uwe heilige genade te sterven, opdat ik u uit geheel mijn hart beminne , u oouwig lovo en zegeue iu den homol. Amen.

O Maria! mijne toodere Moeder ! gij, die mij reeds zoo veel genade van uwen goddolijkon Zoon verworven hebt, verkrijg mij nog die van bevrijd to zijn van eenon schielijkou dood, die mij iu gevaar zoude stellen van al do vrucht van zijn smartelijk lijden on van zijnen dood, die uwe tranon zoo overvloedig hebben doen stroomen, te verliezen.

O heilige Bruidegom van Maria! o Josef! twee onuitsprekelijke genaden hebben u onder al do Heiligen vermaard gemaakt: gij hebt gedurende uw leven in

het hart van Maria eeac bijzondere plaats bekleed, eu bij hot einde uwer loopbaan, hebt gij do vertroosting genoten van iu hare armen te sterven. Verwerf mij, hoe onwaardig ik daartoe ook zij, van in mijn leven eenig deel te hebben in liet hart van Maria, en van, bij mijnen dood, mijnen laatstenzuohtinet de hulp van haren bijstand tegeven. Bid voormij, opdat ik den tijd moge hebben van mijne toevlugt tot haar te nemen, en haar to bidden van in dat vreeselijke oogenblik , dat voor altoos mijn lot beslissen zal, mijn leedwezen te dragen voor den barmhartigen en zoeten uaam van Jesus, en dan in uwe armen, mijne bereiding tot do groote reis van don tijd naar de eeuwigheid, te voltrekken.

O heilige Engel, mijne trouwe bewaarder! gij, die een zoo levendig belang in mijne zaligheid stelt, wil geen acht geven op het ongeluk hetwelk ik gehad heb, van uwen ijver voor mijne zaligheid zoo menigwerf te bedroeven; smoek mijnen goeden Zaligmaker, van mij niet te straffen, met mij den tijd te ontnemen van do Sacramenten der heilige Kerk met een opregt berouw over mijno zonden te ontvangen.

O mijno heilige patronen! te midden van al de gevaren, die mij omringen, bevangt mij de levendigste vrees van niet tot hot heerlijke verblijf te zullen geraken, alwaar gij het loon van uwen arbeid geniet, en wer-waartsgijmij uital uwo wenschen roept; hebt medelijden met mij, en weest mijne voorsprekers bij den liefderijken Jesus, ten einde mij van Hem te verwerven, dal ik dit loven niet verlate , zonder eene opregte , volle boetvaardigheid over mijne zonden gepleegd to hebben, opdat ik het geluk moge smaken, van eeuwig met u zijne eiudelooze barmhartigheid te zingen. Amen.

Hemelsohe Vader, die God zijt, ontferm u onzer. God, Zoon, Verlosser der wereld, ontferm u onzer. H. Geest, die God zijt, ontferm u onzer. H. Drievuldigheid, één God, ontferm u onzer. H. Maria, bid voor ons.

Opdat wij vau ooneu liaastigon en oavoorzieneu dood mogou bovrijd wezen, H. Barbara bidden Heer voor ons.

Opdat wij voor onzen overgang tot het eeuwige loven, de Sacramenten dor stervenden waardig en mot vollo kennis mogen ontvangen. H. Barbara, bid den fleer voor ons.

In liet uur van onzen dood, H. Barbara, sta ons bij. Lam Gods, dat de zonden der wereld wegneemt,

Josus, zuiverheid der maagden, verhoor ons. v. H. Barbara, Maagd en Martelares, bid voor ons. li. Opdat het uur van onzen dood ons zalig zij.

Wij smeeken u. Heer! door d*; voorspraak van uwe gelukzalige Maagd en Martelares, do H. Barbara, om ons to helpen, opdat wij, die hare hulp iu al onze angsten on noodwendigheden aanroepen, in hot uur van onzoü dood haren bijstand mogen gevoelen. Door onzon Heer Jesus Christus, uwen Zoon, die met u leeft en hoorsoh': in de eenheid van don H. Goest, in alle eeuwen dor oouwen. A.men.

tot de 11. Karbara, om «loor haro worxpraak (e verwerven, van niet Ie stervcB, souder vuorzlen te ityquot; va»¹ de Suerumenteu der II. Kerk.

O geheel bijzondere vortroosteres der stervenden, fl. Barbara, aan wie God op eeue zeer bijzondere wijze;

de zending en de genade heeft gegeven, van hen, die zich in den doodstrijd bevinden, te beschermen, bid voor mij, smeek ik u, opdat ik het groote ongeluk niet hebbe, van uit dit leven te scheiden, zonder de heilige Sacramenten dor Kerk te ontvangen. Het is waar, dat mijne zonden mij deze gunst onwaardig maken , en dat de geringe ijver, waarmede ik tot nn toe tot de Sacramenten genaderd ben, de berooving van een goed, waarin ik weinig prijs gesteld heb, over mij zou moeten trekken; maar ik gevoel er een levendig leedwezen over, groote Heilige, het zal voortaan aldus niet meer wezen; bid dan Jesus voor mij, teneinde Hij mededoogen hebbe met mijne ziel, en Hij met mij volgens zijne eindelooze barmhartigheden handcle. Am.

staat van ziekte is een pijnlijke staat in de orde igder natuur , maar een heilzame staat in de inzigten ^^Jjojpder genade, hetzij het eene hevige ziekte weze die in weinige dagen over ons lot beslisse, hetzij het eene kwijnende ziekte zij, die hare duurzaamheid verlengt, zij brengt, met zich beweegredenen van druk, en veel gelegenheden van verdiensten.

Laat ons, om eenen zieke in zijnen druk te troosten, hem de kostbare uitwerkselen voorhouden, welke de ziekten in ons kunnen voortbrengen.

1. Zij onthechten ons van het leven en van de valsche vermakelijkheden dezer wereld; men hecht zich niet aan het laven, wanneer men slechts leeft om te lij Jen.

2. Zij doen ons het nietige en de ijdelheid van het aard-sche kennen: tijdens de ziekte heeft men den tijd om vele bemerkingen te maken, en deze bemerkingen doen ons van eene menigte beguichelingen, waarin de geest zich verdwaalde, wederkeeren

3. Zij doen ons heilig in ons zeiven keeren: men is veel meer met zich zei ven bezig, wanneer mee minder in de wereld is, en die ziekte stelt eene groote tusschenruimte tusschen ons en de wereld.

4. Zij wekken ons op om tot God weder te keeren, w^ranneer wij van Hem verwijderd waren ; hoe veel zondaars zijn er, die niet gedacht hebben in de wegen der zaligheid weder te keeren , dan sedert, dat zij op het bed van smarten hebben uitgestrekt gelegen?

5. Zij verschaffen ons het middel om onze zonden te boeten: alle boetplegingen zijn ons heilzaam, maar die, welke wij door de ziekte opofferen, zijn geheel anders krachtdadig om aan het goddelijk regt te voldoen.

6. Zij doen ons al de christelijke deugden oefenen, het geloof, de hoop, de liefde, de ootmoedigheid, het geduld in ons lijden, de gelijkvormigheid met den wil Gods, de overgeving van zijne Voorzienigheid; verhevene deugden, welker beoefening zoo menigmaal, tijdens de gezondheid, veronachtzaamd wordt.

Eindelijk, de ziekte bereidt ons, door een laatst kostbaar voorregt, tot den dood: zij bereidtons voor, door verscheidene herhaalde opofferingen , tot de laatste en geheele opoffering van ons zeiven; men sterft gedurende dezelve dikwijls in het bijzonder, vóór dat men geheel sterft, Elk oogenblik van lijden is eene aankondiging onzer vernietiging.

Maar om deze kostbare voorregten te genieten, en om in die ziekte die zoete vertroosting te smaken, moet men in de inzigten van God treden, en d!e in dezelfde gevoelens ontvangen, in welke Hij ons die overzendt. Gevoelens van geduld, om ons aan zijne beschikkingen te onderwerpen, gevoelens van boetvaardigheid om on7e zonden te boeten, gevoelens van vertrouwen door alles van zijne eindelooze goedheid te verhopen; door deze gevoelens zullen wij zijne genade over ons trekken, en de fouten en gebreken vermijden, waarin men zoo menigwerf gedurende den loop der ziekte valt, onrustigheden, kwade luimen, oploopendhedenonverduldigheden, klagten, gemor, en zoo vele andere fouten, die de kwaal verergeren, die de verdiensten van al het lijden doen verliezen, die degenen bedroeven en ergeren, welke ons slechts omringen om ons te dienen en te verligten , is dit de ziekie aannemen als eene ware Christen? En kan men in deze gevoelens een middel van vertroosting voor God vinden?

Laat ons in meer christelijke gevoelens treden: laat ons de heilige oefeningen in het werk stellen, welke de Godsdienst en de godvrucht in de ziekte heiligen; gezegend water aan onze zijde, het beeld van eenen gekruisigden God voor onze oogen , herhaalde oefeningen van onderwerping in het hart en bijzonder zich bereiden, om de laatste heilige Sacramenten te ontvangen, het uiterste niet afwachten, en zich hierdoor blootstellen van dezelve niet te ontvangen, of die slechts te ontvangen met eene tegenwoordigheid van geest, die niet genoegzaam is, om al de aangelegenheid van dit gro )te levenswerk te waarderen; integendeel die in tijds ontvangen, die zelfs vragen; hierin zijn meerdere verdiensten voor zich zeiven en meerdere vertroosting voor hen die ons bijstaan, gelegen. Eindelijk, na de Sacramenten ontvangen te hebben, zich met niets meer bezig houden, dan met de gedachten der eeuwigheid, nadat mcr bevorens alles wat de tijdelijke zaken betreft, wijselijk geregeld heeft.

Grooto God! hemolsche Vader, die overliet goeden het kwaad van het tegenwoordige loven , door uwe wonderbare Voorzienigheid beschikt, ik weet, dat gij voornamelijk het leven en den dood, de gezondheid en de ziekte iu uwe eindeloos maglige handen houdt. Daar gij het zijt, die ous naar het graf geleid ', en van hetzelve wederbrengt, en gij het ook zijt, die ons op het bed van smarten wederhoudt,eii ons vau hetzelve doet opstaan, door ons de gezondheid weder to schenken; gewaardig u dan mijne allerootmoedigste bede aan te nemen, en zegen do geneesmiddelen, die mij worden toegediend; het is uwe zegening alleen, die dezelve krachtdadig kan maken. Gij zijt do Opperge-noesheer onzer ligchamen en onzer zielen; spreek slechts één woord en uw dienaar zal gezond zijn ; want gijdoet, wanneeruzalks behaagt, dedooden herleven, en roept datgene , wat niet bestaat, even alsof zulks

aanwezig ware. Alzoo kan niets de uitwerkselen uwer almagt tegenliouden. Maar indien liet uw wil is, dat ik lijde, beu ik bereid om te lijden, indien het u behaagt, dat ik, tot den dood toe, smart en pijnen onderga, ben ik bereid om te sterven; ik wil niets vragen, dan dc vervulling van uwen aanbiddelijken wil. Dat hij volbragt worde, o mijn God! op aarde, gelijk in den hemel, dat hij in mij volbragt worde, door mijn leven of door mijnen dood, door de voortduring mijner ziekte, of door do herstelling mijner krachten. Jiesehik over mij, volgens de inzigteu uwer wijsheid, wat er ook gebeure, ik zal uwen heiligen Naam er voor zegenen. Amen.

Heer! die zoo barmhartig zijt, dat niet slechts de voorspoed, maar zelfs do rampen, die uwe kinderen overvallen, uitwerkselen uwer barmhartigheid zijn, schenk mij do genade van niot als een Heiden te handelen in den staat, waartoe uwe regtvaardigheid mij gebragt heeft, dat ik, als een ware christen, u in welken staat ik mij ook beviude, als mijnen Vader en mijnen God erkenne, dewijl de verandering van mijnen staat er geene aan den uwou toebrengt; omdat gij steeds dezelfde zijt, ofschoon ik aan de verandering onderworpen en gij niet minder God zijt, wanneer gij slaat en straft, dan wanneer gij vertroost en toegevendheid gebruikt.

Gij hebt mij de gezondheid gsschonken om u te dienen, en ik heb er een geheel onheilig gebruik van gemaakt, gij zendt mij nu de ziekte over, om mij te verbeteren, duld niet dat ik dezegebruike om u door mijn ongeduld te vergrammen. Ik heb oen slecht gebruik van mijne gezondheid gemaakt, en gij hebt mij

daarover regtvaardig gekastijd; laat niet toe, dat ik ook uwe bestraffing misbmike. En dewijl de bedorvenheid mijner natuur dusdanig is, dat zij mij uwe gunsten noodlottig maakt, zoo geef, o mijn God! dat, door uwe almogende genade, mij uwe kastijdingen heilzaam worden. Indien mijn hart vol is geweest van de genegenheid der wereld, terwijl het ligehaana cenige kracht bezat, vernietig die kracht lot mijno zaligheid; maak mij onbekwaam om de wereld te genieten; hetzij door de zwakte, waartoe gij mij zult brongen, hetzij door den ijver dor liefde, die slechts alleen u wil genieten.

Verleen mij, o mijn God! do onschatbare gave van een waar en opregt berouw. Zonder dat leedwezen zoude ziekte, welke ik verduur, eene nieuwe gelegenheid van zondo voor mij zijn. Doe mij wel gevoelen, dat de kwalen van liet ligchaam niets anders zijn, dan de straf en tevens het afbeeldsel van de kwalen der ziel. Maar, Heer! maak ook, dat zij er het geneesmiddel van wezen, door mij in de smarten, welke ik thans verduur, diegene te doen beschouwen, welke ik ia mijno ziel niet ontwaarde, hoe krank eu met wonden overdekt zij ook ware; want, Heer! de grootste harer ziekten zijn, die ongevoeligheid en die uiterste zwakheid, die haar alle gevoel van hare eigene ellende had ontnomen. Uoe mij die levendig gevoelen, en maak, dat het overige mijns levens eene aanhoudende hoetpleging zij, om de beleedigingen, welke ik u had aangedaan, uit te wisschen.

Gewaardig u mij nog do genade te bewijzen, van uwe vertroostingen bij mijn lijdon to voegen, opdat ik met dio verzuchting lijde, welke gij aan do b-. etvaar-dige en overgegevene zielen beloofd hebt, ik vraag niet om verschoond te zijn van te lijden, want dit is do belooning dor Heiligen ; maar ik vraag van niet

zonder dc vertroostingen van uwen geest, want dit is de vervloeking dor Joden en Heidenen; ik vraag n. Heer! van tevens te gevoelen, de smarten der natuur voor mijne zonden, en de zalving uwer genade , om mij van hot lijden eene bron van verdiensten te maken, want deze is de ware staat van het christendom; doe mij dan dusdanig door hot lijden gaan, dat het mij tot de heerlijkheid brenge.

Ik verzaak, o goide Jesus! ter uwer liefde, aan al don tegenstrijd der natuur; doo mij met geweld in do gevoelens treden, waar miino zinnen en mijno rede niet willen inkomen; neem van mij weg dio uiterste kiosehheid, die verwijfdheid, zoo geschikt om diegenen te ergeren, welke er ooggetuigen van ziju; doe mij alles lijden, wat noodig is, om al de ziekten en krankheden te genezen, welke ik door do zonden over mij getrokken heb. Maak mijno ziel, door deze oefouingon, sterk genoeg, om alle soort van kruisen to dragon; en daar het door hot lijden is, dat gij dezulken erkent welke uwe leerlingeu zijn, zoo ma'ik, dat gij mij als dusdanigon kunt erkennen, door de kwalen, wolke ik in mijn ligehaam en in mijnon geest lijd, voor de aangedane heleedigingen. En, dewijl niets bil God aangenaam is, indien het Hem door u niet is aangeboden, zoo vereenig mijnen wil met. den uwen, mijne smarten met het lijden, hetwelk gij ondo-'gaan hebt. Maak, dat de mijne de uwe blijven; vereenig mij met u , vervul mij met uwen heiligen Geest, treed binnen in mijn hart, om aldaar mijn lijden te dragon, hetzelvete heiligen en verdienstelijk voor het eeuwige loven to maken.

Tan eene» beronwhebbenden aomlanr, die in sgne ilekte of krankheden, met terlrouwen a^ue toerlugt tot de eluüelooze barmhartigheid van üod neemt,

dan Vader, onzen Solieppor, God den'Zoon, ons Hoofd en onzen Zaligmaker, God den heiligen Geest, den altoos werkenden oorsprong dor zaligheid , dour de. liofdo cn de uitstokondo gaaf des nieuwen vorbonds, welke Hij in onze harten uitstort.

Wat zou er, o mijn God ! op hot punt om voor don vreoselijkon rogterstoel uwer Majesteit te verschijnen, misdadige die ik hen, aan mijne bedrukte ziel overig blijven, dan eene vorsolirikkelijke wanhoop, eeuwige sohando en folteringen, indien gij met mij handoldet, zoo als de menigte mijner zouden het verdient? Ja mijn God! Ik ben besn.haamd, ik durf mijne oogon niet tot u verheffen; omdat mijne ongerogtighedon op mijn hoofd opeengestapeld, eu mijne zonden vermenigvuldigd en tot den hemei opgoklommenzijn. Hoe spoedig heb ik, in den schoot uwer Kerk, door de heilzame wateren des Doopsels herboren, helaas! het kleed der onschuld niet bezoedeld? Ja, mijn God! ik zal mijne ongeregtighoden voor u belijden, ik ben voor u niets dan een voorwerp van verbolgenheid; ik kan voor mijnen Kegter niets tegenwerpen; neen, or blijft mij dus niets over dan eone verschrikkelijke afwachting van het vonnis eu van het brandende vuur, dat uwe vijanden eeuwig moot verslinden.

!Maar, o mijn God! het is, omdat mijne ongerogtighedon allergruwelijkst en talloos zijn, cn omdat duizcudc levens, in werken van strenge bootvaardigheid doorgobragt, niet iu staat zouden zijn om voor de geringste mijner boosheid te voldoen; het is om deze reden, dat gij u mijner zult ontfermen, want gij zijt vol barmhartigheid, en stolt uwen roem in groote boosheden te vergeven: gij wilt den dood des zondaars uiet, maar dat hij zich bokeere en leve : dit is mijne toevlugt, o mijn God! uwe barmhartigheden zijn de boweegredonen van mijn vertrouwen.

kastijdt, dan om hun eene eeuwige barmhartigheid te bewijzen, ik ontvang de ziekte, die gij mij hebt overgezonden, als een uitwerksel uwer liefde tot mij. Verleen mij de genade, dat dit laatste uur van mijnen dag tot uwe dienst besteed worde. Hot is maar al te waar, dat ik het grootste deel van mijn leven doo'-gebragt beb, zonder iets te doen; maar, bitterlijk betreur ik dien tijd, welken ik, als een blinde, verloren heb; ontferm u mijner, en maak dat de liefde, welke uw heilige Geest op dit oogenblik in mijn hart stort, datgene aanvulle, wat mij ontbreekt, dat zij mijn hart zuivere en het door de vlammen der heilige liefde ontsteke. Ongelukkige die ik ben, te laat ben ik begonnen u, o waarheid! o onveranderlijke schoonheid! te kenuen en te beminnen! Versmaad nogtans niet, o mijn God! dit overseliet mijus levens, hetwelk ik u toewijd; dat mijne opoffering hetzelve, volgens u^ voltrekke, en hot u aangenaam zij.

Ik onderwerp mij met gelatenheid, aan degevolgeu des doods, aandeduisternissen, aan de verrotting, aan de akeligheid van het graf, aan de ontbinding van mijn ligchaam. Het is billijk, dat dit ligehaam, dat het werktuig van zoo vele misdaden is geweest, ook in do straffen deel hebbe, welke zij verdienen; maar o zachtmoedige God! maak, dat het niet voor altoos zij. Ik weet, dat mijn Verlosser leeft, en dat Hij, op het einde der tijden, mij uit het stof zal doen verrijzen ; en wanneer die ledematen op nieuw met het vol zullen bekleed zijn, dan zal ik Hem ine. eigen oogen in mijn vleesch zien, en ik verhoop het van uwe ein-delooze barmhartigheid, ik zal Hom zion als Zaligmaker, en niet in eenen vertoornden en, in zijne woede, onvorzoenlijken ttcgter; ik koester dis verlangen en deze hoop in mijn hart, alsof reeds alles vervuld ware, en de grondsteen mijner hoop, o mijn God, is het volle vertrouwen, hetwelk ik heb, dat gij u mijner zult

ontfermen, en mijne boetvaardigheid, hoe 1 lat zij ook kome, zult gelieven aan te nemen.

Eindelijk, mijn God' gij zijt mijn Vader, en de teederste der Vaders. Kan een vader zijn kind vergeten? Toen do verloren zoon, na het vaderlijke huis verlaten, en al zijn geld en goed door slemperij en losbandigheid verkwist to hebben, met een vermorzeld en verootmoedigd hart tot u wederkeerde, werd uw vaderhart bewogen; gij suoldat hom met openo armen te gemoet, om hem te omhelzen, eu gaaft hem het kleed der onschuld weder, gij deedt hot vetste kalf slagten, en wildet dat een ieder in uwe vreugde zou doelen. Ik ben hot, o mijn God! ik ben die verloren zoon, ik hob tegen u gezondigd, ik durf mijne oogen niet opslaan, ik ben niet waarüig uw zoon genoemd te worden; maar gij kunt niet vergeten, dat gij mijn Vader zijt; ik ben hot verdoolde schaap, ik ben het verlorene en wedergevondene drachma, dat al uwe Engelen van vreugde verrukt.

Ziehier, o mijn God! indien uwe geregtigheid nnog wederhoudt van in mijne nederige bede toe te stommen, wat in staat is uwen wraaknemenden arm te ontwapenen; het is Jesus Christus, uw eenige Zoon, het zijn zijne verdiensten , hot is zijn dierbaar bloed, dat Hij voor m'j vergoten heeft, dat ik u aanbied; liet is door Hein, dat. ik den vrede mot u zal verwerven; door zijn bloed gerogtvaardigd, zal ik door Hem van uwe verbolgenheid verlost worden; ai diegenen, welke met dit heilige slagtoffer vereenigd, in u hopen, o mijn God, zullen nimmer beschaamd worden. Alzoo zal ik mij, met de verdiensten van uwen Zoon gewapend, geheel en zoodanig met zijn bloed bedekt, dat gij mij niet zoudt kunnen slaan zonder dat uwe slagen Hem troffen, alzoo zal ik mij met vertrouwen aan den voet uwer vierschaar aanbieden, of liever. Hij zal mij aanbieden: eu terwijl Hij u zijne wonden aantoont, zal 3G 28

Op dit gczigt., o mijn God! zal uw toom bedaren , het zwaaid, dat opgeheven was om mijn misdadig hoofd tc treffen, zal in do schede gestoken worden.Gij zult, o mijn God! aan zulke zielroerende, zulke krachtdadige voorwerpen, niet kunnen w edei-staan.—-Ik stel dan al mijn vertrouwen mu,o mijn goddelijke Zaligmaker! eenige Middelaar tussehen God en de menschcn. Verberg mij in het diepste van uw barmhartig hart; verdedig zelf mijne zaak, gewis zult gij verhoord worden; uw goddelijke Vader zal ter uwer liefde al mijne vorige ongeregtigheden gewaardigen te vergelen; Hij zal mijn opregt leedwezen aannemen en mij nog toelaten, om zijne en uwe barmnartighe-den, te midden der uitverkoronen, gedurende do eeuwigheid to zingen. Amen.

Ik M) fjoziveven , I^erl omdat gij het ziitl lt;!ic het gcaaau hebt. I's, 35. v. 10.

oet ik klagen, wanneer mijn God mij slaat, en zulks uit liefde ge-sohied^1-, om mij te zegenen? Sla dan, 5/^ Heer! ik stem er in (on. Hoc zoet zijn uwe strenge slagen, dewijl zij zoo veel barmhartigheden vi rbergon ! Helaas! indien gij mijn ligchaam niet geslagen liadt, zou mijne ziel niet opgehouden hebben zich zei-ven den doodsteek toe brengen. Zij was mot walgelijke zworen overdekt. Gij hobt haar gezien, gij hobt er erbarming ovor gehadt: zij velt dit ligchaam der zonde neder; gij werpt mijne hoogmoedige ontwerpen omver; gij geeft mij don smaak uwer eeuwige waarheden weder, dien ik sedert zoo lang verloren had. Wees dar.

voor altoos geloofd! ik kus de hand, dio mij verplet, en ik aanbid den arm, die zich op mij bezwaart.

0 mijn God! ik heb geene andere beweegreden om uwe barmhartigheid te bewegen , dan mijne ellende. Zie, hoe noodig ik uwe hulp heb, en verleen mij dezelve. Ik gevoel mijnebehoefte. Heer! gelukkig, die te gevoelen, zoo dit gevoel mij in het mistrouwen van mij zeiven houdt. Gij hebt mijn vleeseh gelagen om liet to reinigen; gij hebt mijn ligehaam verbrijzeld, om mijne ziel te genezen. Het is door die heilzame droefheid, dat gij mij van do bedorveno vermaken aftrekt. De krankheid van mijn vleeseh bedroeft mij, ik, die geeneii af-sohrikhad van de krankheid van mijnen geest; hij was ter prooi aan de ijdelo hoerschzucht, aan de brandende koorts van al de woedende hartstogten.Ikwas ziek en ik geloofde het niet te zijn. Mijne kwaal was zoo groot, dat ik dezelve niet gevoelde. Ik was gelijk aan eenen menseh, die in eene heete koorts ligt, en die de hitte derzelve besehouwt voor de kracht eener bloeijeudo gezondheid. O gelukkige ziekte, die mij do oogen opent en mijn hart verandert ?

Het is u vergund, niet alleen om in Hem te gelooven, maar ook om voor Hem te lijden. Philipp. i, 20.

O kostbare gaaf, welke men niet kont! de smart is niet minder kostbaarder dan het geloof, door den heiligen Geest in dc barton gestort. Gelukkig teeken van barmhartigheid, wanneer God ons doet lijden. Maar, zal hot een gedwong^ii lijdon zijn, oen lijdon vol ongo-

duld? Noen, de duivelen lijden alzoo. Wie lijdt, zonder te -willen lijden, vindt in zijne smarten slechts een begin van de eeuwige folteringen. Al wie zich in zijn lijden onderwerpt, verandert hetzelve in een eindeloos goed. Ik wil dan, o mijn God ! in vrede en mot liefde lijdon. Het is niet genoog geloof te geven aanuwehei-ligo waarheden, men moot die ook volgen : zij voroor-doelen ons tot hot lijden, maar zij ontdokken er ons ook de waarde van. O Heer ! verlevendig mijn kwijnend geloof. Hat men in mij hot geloof en liet geduld uwe; heiligen zie sehittereu, zoo mij eenig ongeduld ontglipt, dat ik mij ton minste aanstonds daarover verootmoe-dige, en het door mijn leedwezen horstello.

Gij ziet de kwalen, die mij overstelpen, Ho natuur klangt: wat zal ik haar antwoorden? De wereld poogt mij te vermaken en te vloijcn; hoe moet ik haar terug stoeten. Hoor? Helaas! ik heb slechts krachten meer, om te lijdon en to zwijgen. Antwoord gij zelf : verwij • der door nw magtig woord de wereld, die mij reeds eens verleid hooft. Ondersteun mijn hart, ondanks do bezwijking der natuur. Ik lijd geweld, door de rampen, waarmede gij mij drukt, on door de harts-togten, die nog niet geheel uitgedoofd zijn: Ik lijd, haast u om mij te helpen.

Ziedaar Heer! hetgene gij uwen dienaar Job , in de overmaat zijnor rampen, deedt zega;on. O ! hoe goed zijt gij van deze woorden nog te stellen op do lippen

ou inhethart van oeuen zondaar als ik. Gij hadtmij de gezondheid gesclionken, en ik vergat u; gij ontneemt mij dezelve , en ik koer tot u weder. Kostbare barm-liartiglieid, die mij do geschenken van God onttrekt, dio mij van Hom verwijderen, om mij aan God zeivan te geven. Heer ontneem mij al wat gij niet zijt, mits ik u bozitto. Alles behoort u toe ; gij zijt de Heer ; beschik over alles; goederen, eer, gezondheid, ontruk mij alles, wat uwe plaats bij mij zou vervangen.

Komt allen lot mij, die belast en heiaden zijt, en ik zul u \erkwikKeu. Matth. XII , 23.

Zoet woord van Jcsus Christus , dat al den arbeid, al de vermoeijenisson en aide smarten der mensclion, op zich noemt. O mijn Zaligmaker! gij wilt dan al mijne smarten dragen? Gij noodigt mij uit, van alles op u te ontlasten. Al wat ik lijd , moot in u vorligting vindon. Ik voreen'g dan mijn kruis met hot uwe; draag het voor mij. Ik bon zoo als gij waart, bezwijkende , toonmen u hot kruis voor andoren deed dragen. Ik volg u op. Heer ! naar don Calvario-berg, om aldaargekrui-sigd te worden. Ik wil, zoo gij hot verkiest, tussohen uwe a-men sterven ; maar de zwaarte van mijn kruis drukt mij neder. Mij ontbreekt geduld, wees zolf mijn geduld; ik smeek u daarom door uwe eigene belofte. Ik kom tot u; ik kan niet moor , dit is genoog om uw modedoogen on uwe hulp te verdienen.

Ik zwijg. Heer! iu mijnen druk, i.c zwijg ; maar ik hoor u aan nut het stilzwijgen vau eene berouwhebbende en verootiuoodigdo ziel, die in haren druk niets

moor te zeggen heeft. Mijn God! zie mijne wonden , gij zijt liet, die dezelve gemaakt heb*; gij zijt het, die mij slaat. Ik zwijg, ik lijd, en aanbid u in stilte; maar gij hoort mijne zuchten, en het gejammer van mijn hart is u niet verborgen. Ik wil mij zeiven niet aanliooreu ik wil niets hoeren dan u en u volgen.

Ofschoon gij mij dreigt of slaat, o mijn God! gij zijt toch mijn Vader , gij zult hot altoos wezen. Verlos mij van dit verschrikkelijk uur, van dezen tijd van bitterheid en verdrukking. Laat mij in uwen schoot ademen, cn in uwe armen sterven. Verlos mij, bf door de vermindering mijner smarten , of door de vermeerdering mijner verduldigheid; suijd'tot in het levende vleesch ; brand, maar bewijs barmhartigheid; heb me-dedoogeu met mijne zwakheid. Indiengij mij niet van mijn lijden wilt verlossen, verlos mij dan toch van mij zeiven, van mijne zwakheid, van mijne gevoeligheid en van mijn. ongeduld.

1 k heb togen al uwe wetten gezondigd Do hoovaardij, de verwijfdheid, de verergernis hebben niets heiligs in do godsdienst gelaten, hetwelk ik niet geschonden heb. Ik heb zelfs uwen heiligen Geest smaad aangedaan ik heb het bloed des Verlossers onder de voeten vortre den; ik heb do oude barmhartigheden verworpen, die mijn hart doordrongen hadden. Ik heb alle kwaad gedaan, Heer! ik heb alle ongerogtigheden uitgeput; maar uwe barmhartigheden heb ik niet kunnen uitput-

ten. Integondeol, zij schept behagen iu mijne ellende te overtreffen; zij verheft zieh gelijk een stortvloed boven den dijk. Voor zoo veel kwaad geeft gij mij alle goed weder; gij geeft u zelven. O mijn God ! zal een zoo groot zondaar, zoo overladen met genaden, weigeren, zijn kruis met uwen Zoon, die de geregtigheid en de geregtigheid zelve is, te dragon ?

Mijne krachten hebben mij verlaten; ik gevoel niets meer dan zwakheid, dan ongeduld, dan wee van de bezwijkende natuur, dan bekoring tot gemor en wanhoop. Wat is er dan geworden van den moed, waarop ik roemde, en die mij zoo veel vertrouwen op mij zelven inboezeradeP Helaas! boven al mijne kwalen, heb ik nog do schande van mijn ongeduld en van mijne zwakheid te dragon. Heer! gij randt mijne trotsch-heid van alle kanten aan, gij laat haar geene uit -vlugt over. Al te gelukkig, mits gij mij door de schrikkelijke lossen leert, dat ik niets bon, dat ik niets kan, en dat gij allen alles zijt!

Wanneer men mij vuu de aarde zal verheven liehbeu , zal ik alles tot mij trekken.

Gij beloofdet, Heer! dat, wanneer gij aan hot kruis zoudt verheven zijn, gij alles tot u zoudt trekken. De volkeren zijn den man van smarten komen aanbidden; de Joden zelven hebben in groote menigte den Zaligmaker , dien zij gekruisigd hadden, erkend; zicdaar uwe belofte inde oogen van het heelal vervuld. Maar hot is nog van aan dat kruis, dat uwe almogende kracht de zielen trekt. O lijdende God! gij oatrukt mij aan de

bedriegelijke wereld, gij ontrukt mij aan mij zeiven en aan mijne ijdele verlangens, om mij met u aan hei kruis te doen lijden. Het is aldaar dat men u toebelioort, dat men u bemint, dat men zich met uwe waarheid voedt. Al het overige, zonder kruis, is slechts eene, in verbeelding bestaande godvrucht. Hecht mij aan u, opdat ik een der lede' maten van den gekruist en . Jesus worde.

Be wereld zegt; wee aan hen , die lijden ! maar het geloof antwoordt, in hot diepste van mijn hart : wee aan de wereld, die niet lijdt! Zij doorzaait de aarde met strikken, om de zielen in liet verderf te storten. Mijne ziel is langen tijd in dezelve verward en verloren geweest. Helaas! o mijn God! hoe goed zijt gij van mij door de krankheid, ver van die bedorvene wereld te houden. Versterkruij door het lijden, en voleindig met mij van alles te onthechten, voor dat ik aan do ergernis uwer vijanden blootgesteld worde. Dat de ziekte mij leere kennen hoe vergiftig al de we-reldsche zoetheden zijn. Men vindt, dat ik in mijne kwijningen beklagenswaardig ben. O blinde vrienden! beklaagt hem niet, welken God bemint, en dien Hij slechts uit liefde kastijdt. Het is over eenige maanden, dat hij beklagenswaardig was, toen een verleidende voorspoed zijn hart vergiftigde, en hij zoo ver van zijnen God verwijderd was.

lletay wij leven, hetzij wij sterven, wij behooren den Heer toe. Ko:ii. XI i , ö.

ü mijn God! wat is er aan mij gelegen, om te leven of te sterven. Het leven is niets, het is zelfs ge-36 28.

vaarlijk, zoodra men het bemint. De dood vornietigi slechts een ligehaam van slijk ; hij verlost de ziel van de besmetting dos ligchaams en vau haren eigenen hoogmoed, van de lagen des duivels doet hij haar voor altoos in het rijk der waarheid overgaan. Ik vraag u dan, o mijn God! noeh gezondheid, noeh leven: ik offer ii mijne dngen op. Gij hebt dezelve geteld, ik vraag geen uitstel. Hetgeen ik u vraag, is van liever te sterven, dan te leven zoo als ik geleefd heb; is , indien gij wilt, dat ik sterve, van in het geduld en in de liefde te sterven. O God! die do sleutels van hot graf in uwe handen houdt, om hot to openen of to sluiten, schenk mij hot leven niet, zoo ik van hetzelve niet onthecht mag worden: ik wil levende of stervende , aan niets moer, dan aan u toobehooron.

nit «le heilige Schrift , dienende aan de zieken tot onderrigl , stichting en aanmuediging.

Zoo wij het goede van Gods hand ontvangen hebben . waarom zouden wij het kwade dan ook met van Hem ontvangen? Job II, 10,

Zalig is de man^ die de beproeving uitstaat, want als hij beproefd zal zijn , zal hij de kroon des levens ontvangen , die God dengene beloofd heeft, welke Hem liefhebben. Jacob. 1, 12.

Moest Christus dit alles met lijden, en alzoo in zijne heerlijkheid ingaan? Lucas. XXIV, 27.

Want ik stel vast, dat het lijden van dezen tijd niet te waarderen is tegen de toekomende heerlijkheid, die in ons eens zal geopenbaard worden Rom. VIII, 10.

.... Onze verdrukking in dezen tijd , die maar voor een oogenblik en zeer ligt is, werkt in ons een boven mate uitmuntend en eeuwig gewigt van heerlijkheid uit: dewijl wij niet uitzien op de zigtbare , maar op de onzigtbare dingen, want de ?igtbare dingen zij.i tijdelijk , maar de onzigtbare zijn eeuwig. Cor. IV. 17 en 18.

Koep mij in den dag der verdrukking aan : ik zal u verlossen , en gij zult mij eeren. Ps. XLIX , 15.

.... Wij zijn kinderen der Heiligen, en wij verwachten dat leven, hetwelk God geven zal aan hen, die in hunne getrouwheid jegens Hem nooit bezwijken. Tob. II, 18.

.... Wees getrouw tot den dood toe, en ik zal u de kroon des levens geven. II, 10.

.... Hetzij wij leven, wij leven voor den Heer; hetzij wij sterven, wij sterven voor den Heer. Hetzij dan dat wij leven, hetzij wij sterven, wij behooren den Heer toe. Rom. XIV, 8.

.... Wij hebben hier geene blijvende stad, maar wij zoeken de toekomende. Hebreeuw XIII, 14.

Noch oog heeft gezien, noch oor heeft gehoord , noch ooit is het iemand in het hart gekomen, hetgere God voor degenen bereid heeft, de hem dienen I. Cor. II, 9.

De Heer is goed voor hen, die op Hem hopen, voor eene ziel die Hem zoekt. Tren III, 25.

.... De regtvaardige hoopt als hij op sterven ligt. Spreuk XIV, 32). Wij hebben eenen voorspreker bij den Vader, Jesus Christus, (Joan II, 1), die aim de regterhand Gods gezeten is, die ook voor ons bidt. Rom. VIII, 34.

Een verbrijzeld en verootmoedigd hart, zult gij, o God! niet versmaden. Ps. L, 20.

Heer, straf mij niet in uwe verbolgenheid, noch kastijd mij in uwe gramschap. Ps XXXIX, i.

Ik zal u beminnen. Heer! gij die mijne sterkte zijt, gij weet Heer! dat ik u bemin. Joan. XXVII, 2.

Om één ding heb ik den Heer gebeden, en ik zal het nog verzoeken, namelijk: dat ik al de dagen mijns levens moge wonen in het huis des Heeren. Ps. XXVI. 4.

vaarlijk, zoodra men het bemint. De dood vernietigt slechts eou ligehaam van slijk ; hij verlost de ziel van de besmetting des ligchaams en van haren eigenen hoogmoed, van de lagen des duivels doet hij haar voor altoos in het rijk der waarheid overgaan. Ik vraag u dan, o mijn God! noeh gezondheid, noch leven: ik offer u mijne dagen op. Gij hebt dezelve geteld, ik vraag geen uitstel. Hetgeen ik u vraag, is van liever te sterven, dan te leven zoo als ik geloefd heb; is , indien gij wilt, dat ik stervo, van in hot geduld en in de liefde te sterven. O God! die do sleutels van het graf in uwe handen houdt, om het to openen ofte sluiten, schenk mij het leven niet, zoo ik van hetzelve niet onthecht mag worden; ik wil levende of stervende , aan niets meer, dan aan u toebehooren.

nlt de heilige Schrift , dienende aan de rieken tot onderrigt , stichting en nanmuediging.

Zoo wij het goede van Gods hand ontvangen hebben . waarom zouden wij het kwade dan ook niet van Hem ontvangen? Job II, 10.

Zalig is de man, die de beproeving uitstaat, want als hij beproefd zal zijn , zal hij de kroon des levens ontvangen , die God dengene beloofd heeft, welke Hem liefhebben. Jacob. I, 12.

quot;Moest Christus dit alles met lijden, en alzoo in zijne heerlijkheid ingaan? Lucas. XXIV, 27.

Want ik stel vast, dat het lijden van dezen tijd niet te waarderen is tegen de toekomende heerlijkheid, die in ons eens zal geopenbaard worden Rom. VIII, 10.

.... Onze verdrukking in dezen tijd, die maar voor een oogenblik en zeer ligt is, werkt in ons een boven mate uitmuntend en eeuwig gewigt van heerlijkheid uit: dewijl wij niet uitzien op de zigtbare, naar op de onzigtbare dingen, want de ?igtbare dingen zijn tijdelijk , maar de onzigtbare zijn eeuwig. Cor. IV, 17 en 18.

Hoep mij in den dag der verdrukking aan : ik zal u verlossen, en gij zult mij eeren. Ps. XLIX , 15.

.... Wij zijn kinderen der Heiligen, en wij verwachten dat leven, hetwelk God geven zal aan hen, die in hunne getrouwheid jegens Hem nooit bezwijken. Tob. II, 18.

.... Wees getrouw tot den dood toe, en ik zal u de kroon des levens geven. II, 10.

.... Hetzij wij leven, wij leven voor den Heer; hetzij wij sterven, wij sterven voor den Heer. Hetzij dan dat wij leven, hetzij wij sterven, wij behooren den Heer toe. Rom. XIV, 8.

.... Wij hebben hier geene blijvende stad , maar wij zoeken de toekomende. Hebreeuw XIII, 14.

Noch oog heeft gezien, noch oor heeft gehoord , noch ooit is het iemand in het hart gekomen, hetgece God voor degenen bereid heeft, die hem dienen I. Cor. II, 9.

De Heer is goed voor hen, die op Hem hopen, voor eene ziel die Hem zoekt. Tren III, 23.

Een verbrijzeld en verootmoedigd hart, zult gij , o Godl niet versmaden Ps. L, 20.

Heer, straf mij niet in uwe verbolgenheid, noch kastijd mij in uwe gramschap. Ps XXXIX, 2.

Ik zal u beminnen. Heer! gij die mijne sterkte zijt, gij weet Heer! dat ik u bemin. Joan. XXVII, 2.

Om één ding heb ik den Heer gebeden, en ik zal het nog verzoeken, namelijk: dat ik al de dagen mijns levens moge wonen in het huis des Heeren. Ps. XXVI, 4.

f^^^AAT ons die zoo krachtdadige hulpmiddelen niet vreezen, niet veronachtzamen, noch voor ons zel-'bWspven, noch voor anderen; vragen wij die in tijdsen dringend ; smeeken wij degenen, die ons omringen , om de bedienaars der geheimen Gods, de uitdeelers zijner vertroostingen te gaan roepen; wij zullen slechts meerdere verdiensten hebben, door het goede voorbeeld, dat wij zullen geven Laat ons spoedig deze hulp aan onze nabestaanden, aan onze vrienden, aan allen, met den ijver der teederste liefde bezorgen. Indien zij zich, in deze oogen-blikken van lijden en druk vergeten, laat ons hun geloof opwekken, laat ons niet, door eene misdadige vrees van hen te verschrikken, stilzwijgen; laat ons hen liefderijk waarschuwen van de behoefte, waarin zij zich van de genade der Sacramenten, in de angstige uren bevinden, laat ons hun doen zien, dat de Sacramenten ter onzer vertroosting en verligting zijn ingesteld ; in één woord , laten wij enze vrienden in God en voor de eeuwigheid beminnen.^^^AAT ons die zoo krachtdadige hulpmiddelen niet vreezen, niet veronachtzamen, noch voor ons zel-'bWspven, noch voor anderen; vragen wij die in tijdsen dringend ; smeeken wij degenen, die ons omringen , om de bedienaars der geheimen Gods, de uitdeelers zijner vertroostingen te gaan roepen; wij zullen slechts meerdere verdiensten hebben, door het goede voorbeeld, dat wij zullen geven Laat ons spoedig deze hulp aan onze nabestaanden, aan onze vrienden, aan allen, met den ijver der teederste liefde bezorgen. Indien zij zich, in deze oogen-blikken van lijden en druk vergeten, laat ons hun geloof opwekken, laat ons niet, door eene misdadige vrees van hen te verschrikken, stilzwijgen; laat ons hen liefderijk waarschuwen van de behoefte, waarin zij zich van de genade der Sacramenten, in de angstige uren bevinden, laat ons hun doen zien, dat de Sacramenten ter onzer vertroosting en verligting zijn ingesteld ; in één woord , laten wij enze vrienden in God en voor de eeuwigheid beminnen.

God van liofdo en van allo goedheid! gowaar-^pll dig mijn geweten, door hot licht van uwen heiligen Geest uit zijno slaperigheid op te ) wekken, opdat ik al do zonden, al de overtredingen uwer wet, waaraan ik mij zoo lang, zoomenigwerf heb schuldig gomaakt, volmaakt kenne; maak dat ik die met een diep leedwezen biechte, en dat ikdoor oenen waren geest van boetvaardigheid de slagen uwer geregtigheid van mij afkeerc.

De staat mijner armozicl is voor uwe oogen : gij kent almijnegedaehten, al mijne neigingen, mijnegcheimste verlangens , gij doorgrond al mijne werken : niets is voor uwe eindelooze kennis verborgen, en gij vergeet uiets van hetgene voorbij is: ik zou u dan niets kunnen verbergen, o mijn God ! en gij zult mij oordcelen , niet volgens het uiterlijke van de Godsdienst, hetwelk ik aan de mensohen zou hebben kunnen vertooncn, noch volgens de beguichelingen mijner eigenliefde, steeds genegen om mij te vleijen, om mij te ver-sehoonon: maar gij zult mij volgens de waarheid en do geregtigheid oordeclen.

Ja, ik weet het, ik zal u eene strenge rekening van al mijne gedachten, van al mijne woorden, vanal mijne begeerten, van al mijne werken en van mijne menigvuldige nalatigheden moeten geven. Gestrenge Hegter hoe zal ik mij uw vonnis , na zoo veel misdadige han-

delingen, nog gunstig kunnen maken, uwe verbolgenheid bevredigen ? In uwe onuitputbare goedheid voor eenen ongelukkigen zondaar, gelijk ik, wiltgij mij nog een middel geven om uwen toorn te ontwapenen, en gij zendt mij deze ziekte over als ecuo heilzame waarschuwing o min mijn hart te keer en en mij eindelijk tot u te wenden. O mijn God! ik zal hot oor niet sluiten voor uwe stem , die zich zelfs gewaardigt mij uit te noodigen; en ik bedank u voor de ziekte, omdat zij voor mij eene gelegenheid is om mijne ongeregtighe-den indachtig te worden, en zij mij den tijd nog geeft van mij tot u, mijnen Kegter, maar ook mijnen Vader te wenden, en van u door mijn berouw, en door mijne onderworping in het lijden, hetwelk gij mij uit barmhartigheid overzendt, te bewegen.

Ik ga dan, geholpen door uw goddelijk licht, hetwelk ik afsmeek, tot de geheimste verholenheden van mijn geweten doorzoeken ; ik ga al mijne werken met de geboden uwer heilige wet vergelijken; helaas,hoeveel wangedrogten ga ik in mijne ziel ontdekken; want ik zal niet dulden, dat mijne eigenliefde mij vleije; ik zal geene verschooningen zoeken voor mijne ongeregtig-heden en ik zal evenoens te werk gaan, alsof ik reeds heden voor uwen vervaarlijken regtorstoel moest verschijnen; ik heb de boetvaardigheid maar al te lang uitgesteld; de tijd is dringend, misschien heb ik slechts eenige uren meer om mij met u te verzoenen: ofschoon zij laat komt, hoop ik echter nog van uwe eindeloozc barmhartigheid, dat gij ze niet zult verstoeten: ach ! ten einde gij die zoudt kunnen aannemen, smeek ik u, geef aan mijne boetvaardigheid al de volmaaktheid van dengene, die u bewoog om aan den goeden moordenaar in zijn laatste uur vergeving te schenken , al de droefheid, die het hart van het hoofd uwer Apostelen verbrijzelde, al de liefde, die aan Magdalena, op éénen stond, de vergeving van o hare dwalingen

verwierf. O almogendo God! gewaardig u mij, in deze zoo gewigtige eu voor do eeuwigheid beslissende zaak, te lielpen.

Ik heb gezondigd, o mijn goede Vader! en ik verdien niet mesr uw kind genoemd te worden: ik heb mij uwer gunsten en welwillendheden onwaardig gemaakt. Gij wilt nogtans wel, dat ik u nog den zoeten naam van Vader geve, en gij opent mij nog uwe vaderlijke armen, om mij don kus van verzoening te geven, zoo ik mot een opregt leedwezen tot u wederkeer. Acli! ik zal aan dio uituoodigiug uwer liefde niet wederstaan: zie mij hier aan uwe voeten, o miju goede Vader! zie mijne tranen, hoor mijne zuchten, aanvaard den eed, dien ik doe van u te beminnen, van u voortaan getrouw te dienen, van mijne ergernissen, door eeu gedrag, een dankbaar kiud waardig, te horstellen; vergeving dan, o mijn goede Vader! vergeving, bid ik u, van al de onge-regtigheden, waaraan ik mij jegens u heb pligtig gemaakt. Het is niet zoo zeer de schande, welke de talloozo ellenden mijner ziel mij aandoen, noch de vrees van uwo schrikkelijke kastijdingen, die mij tot u doen wederkeoren, eu mijne boosheden beweenen; het is meer de droefheid van uwe goedheden miskend te hebben, van uwe weldaden misbruikt, uwe heiligheid, uwe cindolooze liefderijkheid beleedigd te hebben; ja, het is omdat do zoude u mishaagt, o beminnenswaardige schoonheid! dat ik dezelve als een afschuwelijk wangedrogt verfoeijen en voortaan vlugten zal.

Hoe moeijclijkhot mij ookmoge vallen, welkgeweld ik mij moet aandoen, om mijne kwade gewoonten te overwinnen, om mijne misdadige neigingen te wo-derstaan, heb ik ecliter het vaste voornemeu gemaakt, van alles te doen, wat in mijn vermogen is, om mot de hulp uwer genade, er in ts slagen , en het zal uit liefde tot u zijn, o mijn liefderijke Vader! dat ik mij dezen strijd zal aandoen. Er zijn geene opofferingen ; welke ik mij niet zal opleggen om u de opregtlieid mijner voornemens te bewijzen, al moest ik zelfs mijn leven opofferen; ja , liever sterven , dan u nog te be-leedigou. Ik begin van heden af, o mijn God! de boet-pleging, welke niet dan met mijnen laatsten zneht moot eindigen, en tot die bedoeling draag ik u mot gelatenheid en eene gehoelo onderwerping aan uwen heiligen wil de smarten mijner ziekte op, ik aanschouw dfe als eene weldaad uwer barmhartigheid , en neem dezelve met dankbaarheid aan, omdat zij mij tot u, o mijn goede Vader! hebben weder gebragt.

Ik kan op dit oogenblik al de noodlottige gevolgen van mijn zondig leven nog niet herstellen ; mijn lig-ehaam, door de ziekte uitgeput, bezit geene krachten, om al do goede begeerten , al de heilige voornemens uit te voeren, welke gij mijn berouwhebbend hart iu-geeft; maar ik ga ten minste van nu af, al datgene doen, waartoe ik in staat bon. Zcoikmaaral te dikwijls mijne naasten, door mijne woorden en daden, verergerd heb, zal ik trachten, op mijn bed van smarten, door godvruchtige gesprekken, door heilzame vermaningen aan hen, die mij omringen, en vooral door mijne verduldigheid onvolmaakte onderwerping, een voorwerp van stichting te zijn ; indien ik mijne broeders door mijne kwaadsprekendheid on onregtvaar-

digheden, in hunne eer of goederen, nadeel heb toe-gebragt, zal ik mijn best doen om deze schade, zoo veel het in mijn verinogeu is, te herstellen; ik zal van dezen stond ai, de teruggaaf bewerkstelligen , welke ik kan, ik zal in mijneu uitersten wil, al do noodige maatregelen nemen, opdat deze gedaan worde, of ik zal, ten minste, mijne erfgenamen kennis geven van de schulden, waarmode mijne goederen in uwe oogen bezwaard zijn duor de ongerogtigheden, welke ik heb kunnen begaan; ik zal op do aardegeene schatten laten, die in don laatsten dag dos oordeels wraak tegen mij zouden roepen. Goüjkikvurignaardevergiffenis ver zucht, welke ik van uwe eiudelooze barmhartigheid verwacht, zoo ook vergeef ik uit den grond mijns harten en zonder uitzondering, uit liefde tot u , o mijn God! aan allen, die mij bcleedigd hebben ; gelief hun nog duizendmaal moor goed te bewijzen, dan zij mij kwaad hebben gedaan. O Jesus! mijn Zaligmaker, aanvaard deze gevoelens ecner ziel, die tot u, in uwe beloften hopende, wederkeert, ik leg die aan den voet van uw kruis neder, maak die door de verdiensten van uw bloed ook verdienstelijk.

O Maria ! toevlugt dor boetvaardige zondaars, toon dat gij mijne Moeder zijt, wees mijne toevlugt, vooral in dit oogeublik, dat misschien over mijne zaligheid; gaat beslissen; ik bemin u, ik wil, u beminnende, lijden en sterven.

ctf^^God vau barmhartigheid! o mededoogende Vader! hoe zal ik u waardig kunnen bedan-^so€^pjPken, u eeno dankbaarheid kunnen betuigen , die uwe weldaden zoude kunnea evenaren!

Ik was zondaar, ja groot zondaar: ik had u door de overtreding uwer heilige wetten zwaar belecdigd ; ik liad mij als een wcderspannig kind gedragen, en echter hebt gij mij nog, met cene zielroerende goedheid, gelieven te ontvangen; gij hebt mij op nieuw uwe vriendschap geschonken; ik dank u daarvoor, o liefderijke Yader! ik dank u daarvoor van ganscher harte; ik zou wenschen u daarvoor do erkentelijkheid van al uwe heiligen te kunnen aanbieden , om u schadeloos te stellen voor de ongenoegzaamheid der mijne.

Ik heb geen beter middel om u mijne dankbaarheid te betuigen, dan u een leven aan te bieden, geheel verschillend van datgene, hetwelk ik tot heden geleid heb; dat is ook wat ik met de hulp uwer genade, welke ik afsmeek, ga doen, niets zal mij voortaan meer van u scheiden.

Ofschoon mijne verbetering een moeijelijk werk is, zal ik mij echter door geene moeite laten afschrikken ; ik zal niet meer achterwaarts zien, dan om den tijd te betreuren, dien ik ongelukkiglijk, zonder u te beminnen, verspild heb. Ik zal niets verzuimen om u te behagen, o mijn God! om de blikken uwer welwillendheid over mij te trekken , ten einde van u den vrede

mijner ziol te verwerven. Ik zal waken en bidden , opdat ik niet moer in mijne zonden herralle, ik zal aan mijne kwade neigingen wederstaan, en bijzonder aan die welke mij liet meest eene gclegcnlu'id van zonde is geweest; ik zal de gevaren vhigten , ik zal voortaan zorgvuldig al de gelcgeuhixlen, van u uog te beleedi-gen vermijden: ik zal uwe inspraken getrouw volgen, en in het oogenblik dor bekoring, zal ik met ijver en vertrouwen uwer bijstand afsmeeken; ik zalinraijn liart pene kinderlijke vrees van u , door welke fout ook te mishagen, onderhouden; o mijn God! met uwe hulp zal mij niets te moeijelijk schijnen, en ik zal mij gelukkig achten, eene gelegenheid te vindon, om mij, ter uwer li fde, geweld aan to doen.

Indien ik u do herstelling dergezondheid durf vragen, ofschoor ik, na liet onwaardig misbruik, hetwelk ik er van gemaakt heb, niet moor verdien televen, is dit, ten eindo door mijne liefde en getrouwheid aan hemel en aarde tokunnenbewijzen, dat de voornemens, welke ik u aanbied, met slechts op mijne lippen zijn , maar dat zij de trouwe uitdrukking zijn dorgovoelens van een hart, hetwelk uwe genade vernieuwd heeft. Dal echter uw heilige wil geschiede; zoo gij de opoffering van mijn leven vordert, draag ik het u mot onderwerping op, in vereoniging met hot offer, hetwelk gij van het uwe, o Jesus! op hot altaar des kruises gedaan hebt; hetgeen ik u, indien aldus uwe onwedeiTOepolijke schikkingen over mij zijn , dringend vraag, is dat ik als een boetvaardige moge lijden, en u, beminnende, sterven.

O geliefde Maria! o mijne magtige Moeder, hol) medelijden mot uw kind, bid voor mij !

O Jesus! mijn God on Zaligmaker, ik bied mij voor uwe Majesteit aan met een levend geloof, en ik aanbid u met eeue diepe ootmoedigheid, ik aansehouwumet de oogen des geloofs; uw woord der waarheid loert mij, dat gij wezenlijk in het Sacrament uwer liefde, hetwelk ik het gelukga hebben te ontvangen, tegenwoordig zij t.

Gij wilt mij dan, o edelmoedige Zaligmaker! met-het heilige voedsel van uw ligehaam en bloed voeden en versterken, lleedsgaik op mijn bed van smarten en ellende, u in mijn hart ontvangende, het geluk genieten van oenen voorsmaak te hebben van degelukzaligheid welke gij mij, in uw heerlijk verblijf, bereid hebt.

Ik beu nogtans door vrees bevangen, wanneer ik u o Heer! tot mij zie naderen, ik sidder voor uwe einde-loozo Majesteitl Gij zijt do driemaal heilige God! welke moet dan ook de heiligheid mijner handen niet zijn, wanneer ik die tot u verhef; de zuiverheid mijner lippen en tong, die ugaau aanraken, de reinheid mijner ziel, die uw tempel gaat worden. Met schaamte beken ik mijne onwaardigheid voor u; gij zijt eindeloos groot, o mijn God! en ik ben een niet, een arme ellendeling , zonder krachten, uitgestrekt op eon bed vansmarton, van kwalen overstelpt, cn wiens ziel en ligehaam ter prooi aan duizende behoeften is, Gij zijt de almagtige God, en ik hen een riet, door uwen adem terneer ge veld: gij zijt de onsterfelijke God, en ik beu eeu verachtelijk wezen voor uwe oogen, aan deu dood en de verrotting onderworpen. Maar hetgeen nog erger is, ik heb gezondigd, ik heb u beleedigd, ik heb u durven verachten, tegen u opstaan en ziedaar, wat vooral mijn hart verscheurt, wat mij in eono zoo diope droef-

heid dompelt. Acii! vergeef mij, mijn goede Zaligmaker ! reinig mijne ziel van al de vlekken, waarmede de zonde haar bezoedeld heeft; laat toe, dat ik mij voor uwe voeten werpe om genade te vragen, gewaardig u mijne boetvaardigheid aan te nemen, gij, die u verbonden hebt van nimmer den zondaar te verstooten die uwe barmhartigheid met tranen zou afsmeeken.

Hoe onwaardig ik ook ben, noopt nogtans uwe liefde u van tot mij te komen; gij wilt niet alleen, dat ik u in dit verheven en eerbiedwaardige Sacrament zou aanbidden, maar zelfs, dat ik u in hetzelve zou nuttigen ; ondanks mijne onwaardigheid, die u zou moeten noodzaken mij te verstooten, noodigt uwe liefde mij nogtans aan deze heilige Tafel. „Neemt en eet, zegt gij, tot mij, dit is mijn ligchaamdeze zijn de troostvolle woorden, door welke gij alle Christenen uitnoodigt om tot u te komen.

Ik ben behoeftig zoo lang ik u niet bezit; gij alleen kunt mijne ellende doen ophouden. Ik ben zwak en herval zoo spoedig in de zonde, welke ik voorgenomen had te vermijden, indien ik u, die mijne sterkte zijt, niet gestadig bij mij heb. Ondanks al hetgeno mij ontbreekt, noodigt gij mij, en gi) noemt behagen in te verblijven onder de kinderen der menscheu. — Zal ik nog weigerachtig blijven aan zulke dringende uitnoo-digingen? Zal ik mijne toevlugt niet met drift tot u nemen, om uwe welwillendheid en uwe gunsten te verwerven ? ach, zekerlijk: dewijl gij mijn hart vraagt om er uw verblijf van te maken, hier is het, spreek slechts één woord, en het zal gereinigd zijn.

Kom dan, o Jesus! o mijn welbeminde! kom bezit nemen van mijn hart, dat u bemint, en dat dorstig is naar u; versier het door uwe tegenwoordigheid met alle deugden, die er eene woning van kunnen maken, bekwaam om uwe blikken te behagen.

van u steeds meer te beminnen; ik bid u, bezit van mijn hart te nemen: datuw aanbiddelijk vleeseh mijne teerspijs zij, en mijne ziel behoede voor het eeuwig-leven. Amen.

O Maria! die mijnen goeden Zaligmaker in uwen kuisehon schoot gedragen hebt, gewaardig u van het hoogste des hemels, mij bij mijne Communie, die welligt de laatste mijns levens is, bij te staan: aeh! waarom kan ik Jesus niet beminnon, gelijk gij Hem bemint hebt!'

Eu ook gij, mijn goede Engell gij, al mijne bcseherm-heiligen! hot is thans meer dan ooit het oogenblik, om belang in mij te stellen; vergeeft, bid ik u, mijnen wederstand aan uwe heilige inspraken, om slechts aan het goddelijk bloed te denken, dat voor mijne zaligheid vergoten is: gij, die mijne ziel bemint, omdat gij Jesus lief hebt, verwerft mij, dat de Communie, welke ik ga ontvangen, het onderpand worde mijner zaligheid, en mijne vereeniging met u in de eeuwige heerlijkheid.

Ik heb Hem ontvangen, naar wien mijne ziel met /,00 veel vurigheid haakte! ik heb mij gevoed met het allerheiligste ligchaam van mijnen Verlosser: hot is miin God, dio zich gewaardigd heeft in mij neder te dalen, die God, voor wien dn Engelen, deu glans zijner heerlijkheid niet kunnende verdragen, zich liet aangezigt bedekken. Maar Hij heelt mij geroepen, Hij hooft mij deze tecdere uitnoodiging doen hooien ; Komt tot mij, gij, die zwak en ziek zijt, en ik zal u versterken, ik zal u genezen

O goede Jesus! gij hebt ons zoo zeer bemind, dal gij u voor ons aan don dood hebt overgeleverd, en gij bemint ons nog zoo ndolmoedig, zoo tocder, zoo eindeloos, dat gij met ons, ellendige schepselen, slechts één wilt wezen.

_m Gij gewaardigt u nog eenen verdrukten to troosten _n{. en hem in zijne zwakheden uwe magtige hulp to ver-jj,. leonen. Aeh! zou de liefde nog eonig wonder kunnen aitdenken; hetwelk gij niet reeds voor mijne zaligheid ₀₎₁ hebt uitgewerkt? Gij wilt ons zelfs voeden met uw _Lej- vleesch en bloed, en dezeuitstekendeweldaadhebtgij gj mij thans bewezen. — Ach! zou ik niet alle gevoe! _aJ1 verloren hebben, zou ik geen wanschcpsol van on-

dankbaarheid zijn, indien ik u niet bemiade? m- doordringt de geheimen van mijn liart; gij ziet

j, dat ik u bemin; al wat ik beu en al wat ik bezit, heb _CI1 ik aan u to danken; ik offer u alles mot dankbaarheid, _all met vreugde en liefde op, ja zelfs mijn leven, hi-.jj dien gij het eiseht.

_1US Maak, o liefderijke Jesus ! dat ik voortaan in uwi¹ga heilige liefde volharde. Aeh! dat niets in het vervolg qj, meer in staat zij mij van u te scheideu. Alzoo zal ik in het bezit geraken van den schoonen hemel, welken gij bereid hebt voor hen, die u beminnen: dien hemel, verblijf van heerlijkheid en goluk, dat eindeloos overtreft al wat 's monseheu oog gezien, zijn oor gehoord . iet ''i'¹¹ geest zieh ooit heeft kunne.i inbeelden: hot is iet aldaar, dat ik n, van aangezigt tot aangezigt, met is uwen Vader in do eenheid van uwen heiiigen Gees-

zal aanschouwen, in allo eeuwen. Amen. ,ns ^ Jesus! gij leofi in mij, en ik leef in u. iet quot; Jesus! ik lijd voor u, ik wil uit liefde tot ustervoi:. :n , Opperheer van leven en dood: dat uwe aanbiddelijk'' .jj . wil voor altoos gezegend quot;ij.

i it Sacrament, door Jesus Christus ingesteld tot |geestelijke en ligchatnelijke verligting der zieken, Igeeft aan degenen, die het in eene heilige gestel-^tenis ontvangen, de verduldigheid in het lijden, de sterkte en den moed tegen de bekoringen en tegen de sc-rikkelijkheden van den dood; het zuivert hen van hunne zonden , neemt den tegenzin voor het goede , en die kwijning, die de droevige gevolgen zijn van de ziekte der ziel. weg. De Kerk heeft niet stellig bepaald of het slechts de dagelijkamp;che zonden alleen zijn, die door dit Sacrament vergeven worden, dan of het ook de doodzonden zijn; maar dewijl de Apostel Jacobus in het algemeen zegt, dat, indien de zieke in zonden is, deze hem zullen vergeven worden, heeft men reden van te gelooven, dat het al de zonden zijn, waaraan hij zich pligtig bevindt, zoo hij er een opregt berouw over gevoelt- Zoo iemand, zegt hij, (5 hoofd, v. 15 en 16) onder u ziek is, dal hij den Priester der Kerk doe komen, en dat deze hem met olie zalvende, in den naam des Heeren bidde; en het gebed des geloofs zal den zieke redden, de Heer zal hem verligten, en, indien hij in zonden is. zullen zij hem vergeven worden.

Een ander uitwerksel van dat Sacrament is, dat het den zieke de gezondheid des ligchaams wedergeeft, zoo dit tot zaligheid hunner ziel strekt dit is de zin , dien de kerkvergadering van Trente geeft aan de woorden van den H. Jacobus: Het gebed des geloofs zal den zieke redden.

Men moet zich, indien zulks in ons vermogen is, gezuiverd hebben door het Sacrament van boetvaardigheid, alvorens het heilig Oliesel te ontvangen; want het wordt door de heilige Vaders genoemd de aanvulling en de volmaking der boetvaardigheid, welke het voltrekt door de ziel te zuiveren van de smet der zonden , welke zij begaan heeft. Een ongelukkig misbruik is maar al te gemeen, in de

wereld, namelijk van het uiterste der ziekte af te wachten om dit Sacrament te ontvangen en te doen toedienen ; hierdoor is de zieke minder in staat om het met de behoor-lijke gesteltenis te ontvangen, en hij is blootgesteld om een groot deel der vruchten te verliezen, die er aan verbonden zijn; onder andere, de herstelling tot de gezondheid des ligchaams : want het is God tergen , hem de gezondheid te vragen, wanneer men reeds in doodstrijd is; er zou alsdan even als een mirakel noodig zijn , en God heeft zich hiertoe niet verbonden.

Men moet dit Sacrament ontvangen met eenen geest van geloof, van gebed, van boetvaardigheid en onderwerping aan den goddelijken wil. Die het met volle kennis ontvangt , moet zich met de gebeden der Kerk vereenigen en dringend van God vergiffenis vragen van zijne zonden, waarvan de deelen zijns ligchaams, welke men zalft, de werktuigen zijn geweest.

De geloovigen. die tij de bediening van dit Sacrament tegenwoordig zijn, moeten zich insgelijks met de gebeden der Kerk vereenigen, voor den zieke bidden, in zich zeiven keeren , om te denken, hoe weinig men bet tegenwoordige leven moet achten , en hieruit de noodige gevolgtrekkingen maken voor hunne zaligheid.

De zieke, die het heilig Oliesel ontvangen heeft; moet zich met niets meer dan met God bezig houden, hem voor de ontvangene genade bedanken, aan den dood en de eeuwigheid denken , om zich daarvoor meer en meer door het geduld, de gelatenheid, het berouw en de liefde tot God voor te bereiden.

(Een vriend van den zieke zou hem hetzelve wel kunnen voorlezen, indien hij te krank is, om de lezing te doen.)

O liefderijke Zaligmaker, Jesus Christus, die dit Sacrament hebt ingesteld, met liet verlangen van ons in onze ziekten, door deze heilige zalving in uwen naam te versterken , en over onze zielen en onze liquot;--ehamen den overvloed uwer genade uit te storten , 36 29

maak, dat ik brande door hot verlangen vau doei te hebben iu dozo heilige geheimenis, en dat ik, door dezelve te ontvangen, de gaven uwer edelmoedige baimhartigheid verworvo.

O aigoede God! maak, dat dit Sacrament mij in mijie smarten verligte, en mij eene gezondheid wcdergcve, v/elke ik niet meer wil gebruiken, dan om u ta verheerlijken en u te beminnen.

Zoo nogtans uw alioos voldoende wil daarover anders beschikt heeft, aanbid ik dien met ootmoed. Ik neem al uwe raadsbesluiten met eene geheele onderwerping aan, en ik zie, in al wat hot u behaagt opzig-tons mij te beschikken, niets meer, dan mijn welzijn en mijn heil.

Overigens is de ziekte mijns ligchaams de minste mijner rampen; mijne ziel is veel kranker dan mijn ligehaam: ach zij is het vooral, welke ik u smeek te genezen; nu hoe onwaardig ik ook bon deze groote genade van u te verwerven, heb ik hot troostende voltrouwen, o Jesus, mijn Zaligmaker! dat gij hot bloed zult gedenken, hetwelk gij voor mijne zaligheid vergoten hebt, e:i dat gij eene ziel, die u zoo veel gekost heeft, niet aan haar ongelukkig lot zult overlaten.

Gewaardig u door uwe goedheid aan te vullen al hetgene de magteloosheid, waarin ik mij bevind, mij belet zelf te doen. Op het oogenblik, waarop de hand van uwen dienaar mijn ligehaam met de heilige Olio zal zalven, zuiver dan te gelijk, dooide zalving uwer genade, mijne nog besmeurlo ziel, verlicht haar, versterk haar, onthecht haar van de aarde, vervul haar met den smaak dor hemelsche goederen, en met het brandende verlangen van u te bezitten; scheuk mij uwo genade, vergeef mij in uwe barmhartigheid.

den mijner jeugd, vergeef al de zonden mijns levens, zij zijn mij leed uit den grond van mijn hart, en ik verfoei die ter uwer liefde.

Vergeef mij, goedertierene God! zoo vele schuldige blikken, zoo vele misdadige nieuwsgierigheden , zoo vele zielsverdervende lezingen, zoo vele zonden eindelijk, welke ik bedreven heb, door het onwaardig misbruik mijner oogeu, zoo vele ongeregtiglu den door die deur mijner ziel ingeslopen of uitgegaan, die, helaas ! maar al te gemakkelijk en onophoudelijk voor het kwaad open is.

Vergeel mij, barmhartige Jesus! al de fouten, waaraan ik mij heb schuldig gemaakt met aan zoo veel kwaadsprekendheid, aau zoo vele oneerbare woorden gehoor te verleenen; dat die ooren waardoor de ongeregeldheid is ingeslopen, door deze heilige Olie gezuiverd worden, en dat zij liet gerommel uwer donders, het verpletterende vonnis niet hooren, hetwelk zij verdiend hebben.

Vergeef mij door de heilige zalving en uwe groote barmhartigheid, o mijn Zaligm iker! al die uitgezochte en wellustige gebruiken van reukwerken, al de zinnelijkheden, al wat ik vau dengeurder ongeregtigheid ingeademd heb.

Ach! welke stroom van zonden zijn uit mijnen misdadigen mond gekomen, van die vergifte tong, welke uw Apostel de algemeene bron der ongereg-tigheden noemt. Heer! God vac barmhartigheid, straf mij niet in uwe verbolgenheid, vergeef mij mijne onmatigheden, mijn zweren, mijne godslasteringen, mijne kwaadsprekendheid, mijne lastertaal, mijne be-leedigingen jegens den naaste en zoo vele onkuische woorden, van deze strafwaardige lippen gevloeid, vergeef aan mijne ziel, die door de noodlottige deur moet uitgaan.

i-egtvaardiglieden van allen aard, vereeef aan die schuldige handen zoo vele vrijheden, die ze bezoedeld hebben: dat zij ten laatste gereinigd worden, en zich zuiver en schuldnloos tot u verheffen, in dit voor mijn eeuwig tot zoo beslissend oogen'olik.

Helaas! zie mijno voeten als reeds in do handen des doods gekneld, missehien nog eenige oogenblikken, eu het graf gaat over mij gesloten worden; indien zoodanig uw wil is. Heer! kus ik stervende de hand, die mij met zoo veel liefde als regtvaardigheid treft; maar dewijl gij, o mijn Vader! mij nog bemint, zoo vergeef aan dezen verloren zoon, die u, wel is waar verlaten heeft, maar die heden opregt tot u wederkeert, vergeef mij al de ougoregtigheden, waarin mijne schuldige voeten mij hebben doen nederstorten.

Mijn hart is de eerste oorzaak van al mijne fouten geweest; het is daaruit, dat zoo vole slechte gedachten, zoo vele kwade begeerten, zoo veel haat en wraakzucht, zoo vele afschuwelijkheden, zoo vele onzuiverheden ontsproten zijn, waarmede ik, helaas! uw heiligdom ontheiligd heb. Goddelijke onderzoeker der harten, vergeef mij al hetgene de hevigheid der hartstogten mij heeft doen misdrijven, al de gedachten, do begeerten, de gevoelens, alle geweldenarij, tegenstrijdig aan uwe heilige wet, die zich in dien ongeluk-kigen brandstapel, die ons van onze geboorte af doet ontvlammen, gevormd hebben.

O liefderijke, o goede Jesus! o mijn Heer en God; ik gevoel eeno bittere smart over zoo vele ongeregtig-heden, ik zou u dit niet genoeg kunnen herhalen, maar maak, dat mijne lippen waarlijk de weerklank van mijn hart zijn; maak, dat mijn berouw niet slechts veroorzaakt zij door den angst, die do genegenheden niet verandert, maar door do opregtste, de vurigste liefde tot u, o God, zoo goed in u zeiven, zoo waardig, oin uwe eindelooze volmaaktheden bemind te worden!

Ach! dat do spijt van uwo goodheid, uwe liefderijkheid to hebben beleedigd, de waro beweegreden mijner droefheid en dor verfoeijing van mijne tallooze ongeregtigheden wezo.

O Jtsus! o mijn Zaligmaker! vorleenmij de gevoo-ieus, die uwen toorn ontwapenen, die n toelaten do zondaren volgens uwe grooto barmhartigheid te behandelen, en hun do eindelooze verdiensten der her-stellingon toe te voegen, welke gij voor hen aan het kruis, aan den boom onzer zaligheid hebt opgedragen, ik verhoop nu die genado van uwo barmhartigheid, en zeg, gelijk uw profeet, mot allo vertrouwen tot u : Heer, mijn God! maak vtoen dienaar zalig, die in u hoopt. Wees voor mij een toren van versterking, om mij tegen de vijanden mijner zaligheid te verdedigen.

Ik dank u met al de vurigheid, waartoe mijne ziel in staat is, voor de groote gunst, welke gij mij, o mijn God! daar oven bewezen hebt door do heilige zalving, welke de bedienaar uwer barmhartigheden zoo even heelt vorrigt; ik erken nu, door eenegelukkige oudervinding, dat gij deze heilige geheimen hebt ingesteld tot ondersteuning eu vertroosting der zwakken; gij wilt, dat de zieke, door do kracht van dit Saoiament, ontlast worde van zijne zonden, beschermd tegen de aanvallen van deu duivel, van de wereld en van het vleesch; gij wilt ook dat deze heilige zalving hom van ziju lijden genezo; of hem in zijuo smarten ver-kwikke: aeh, stort die gunsten over mij uit: verlos mij uit do booijen mijner zonden, maak mijne ziel vrij van de akeligheden en moedeloosheden des doods, en vervul mijn hart met de zoete vertroostingen der hoop.

O goocJo God! die behagen schept om bij den chris-f.eii in zijnen druk neder te dalen, om den last van zijn kruis te verligten, en die, zoo als do profeet zegt, als het ware. het bed van 3Tiarlon komt om koeren, waarop gij uwe dienaren uitstrekt, verhoor dc wonschon, de gebeden, welke de Kerk door haren bedienaar tot u , voor mij heeft gerigt.

Gij zijt de grondslag mijner hoop; gij zelf beveelt mij van allo vertrouwen in uwe barmhartigheid te stellen, en ziedaar, waarom dc herinnering aan mijne zonden en mijne groote ellende mij don moed en den vrede dor ziel nii-t meer ontnemen: het is van uwe | verdiensten en van deovervloedige voldoening, welke gij voor mij aan het kruis hebt opgedragen, dat ik nu m'jne zaligheid verwacht, en indien hot u behaagt mij uit dit tranendal te trokken, koester ik de hoop, dat dit slechts zal wezen om mij in het hemelsohe Jeruzalem , hetwtdk gij mij in uweeindeloozogoedlioid bereid hebt, binnen te leiden; ik stel dan met allo vertrouwen, mijn lijden, mijne smarten, mijn leven in uwe handen, en onderworp mij uit Hefda tot u, aan den dood, al te gelukkig, datgij mijneonderwerpmgwel tot her-telling mijnerboleediging ngolieftteaanvaarden.

O goede Jcbus! ontferm u mijner, heb medelijden met hot kind uwer smarten; ik bemin u uit geheel mijn hart, ik wil niet meer dan voor n zuchten; geel' j mij, dat ik u beminne, dat; ik u bozitte in do eeuwigheid. Amen.

O Maria! o mijne Moeder! kom mij te hulp, bid Jesus voor mij; ik stol mijne hoop in u, ik verlaat mij geheel op den bijstand uwer voorspraak. O gij, die uwen goddelijken Zoon zoo zeer bemint, en die zoo zeer wenscht Hem bemind to zien, maak, dat ik dc laatste oogenblikkon van dit leven bestede om Hem mot zoo veel ijver te beminnen, dat ik het geluk waardig worde van Hom eeuwig te beminnen in het andere.

{ Men zou biervau, tassclienbeide, den zieke eetiige puuteu kunnen voorlezen, zoo hij zelf niv.t kun lezen.)

O mijn God, maak, dat ik, daar ik nu niot moer leef dan door geloof on hoop op de eeuwige goederen, mijne voorbijgaande rampen van ditleven doe strekkan om mij hot eeuwige lipil van het andere waardig te maken. Jesus! welbeminde mijner ziel, dewijl ik het ongeluk heb gehad van een zoo grootgedeolta van mijn leven te besteden om n te beleedigen, wil ik u, ten mi ij s te de laatste uren van mijnen dag toewijden, omdat gij in uwe goedheid, deze terugkeer, hoe laat zij, helaas! ook kome, wel hebt gelieven aan toueinen, ik gevoel mij vol moed en vertrouwen in uwe barm-liartigheid; mijn strijd zal weldra ophouden, en gij belooft mij nog eere eeuwige vergelding.

Even als de Israëlieten, gezeten op do hoorden der bedorvene stroomen d ezer ellendige wereld, noem ook de tranen aan, welke ik thans stort, terwijlik mij van deze aarde vau ballingsehap, welker ijdelheid gij mij heden zoo levendig doet gevoelen, onthecht, wend al mijne gedachten, al mijne verlangens naar den hemel, mijn dierbaar en gelukkig Sion, waaruit ik nog gebannen ben.

O heilige en wonderbare stad! verblijf van vredeen geluk, ik groet u van verre: van deze aarde van ballingschap waar ik nog wederhouden bon, zal ik steeds zuchtende, mijne bedroefdeblikkentot uwenden. Hoe zeer vertrocst uwe zoete beeltenis mijn bedrukt hart! Gelukkig, zoo ik getrouw aan do liefderijke lessen van mijnen goddelijken Meester, met Hom hier benedon lijdende, spoedig in zijneu schoot moge opgenomen worden. Aldaar, o mijn God: zal ik u van aangezigt

tot aangezigt zien; ik zal a met eeue volmaakte liefde beminnen, u loven, ik zal mij verheugen in den stroom der onuitsprekelijke wellusten, welke gij over uwe uitverkorenen uitstort. Ach! wanneer zal die heerlijke dag aanbreken ?

O heldere en stille dag, vrij van alle kwaad, dag, die nimmer verandert, die door den nacht nooit verduisterd wordt, die beveiligd zijt tegen alle wisselval-ligheiJ, wanneer zult gij danvoormij aanbreken? Gave God, dat hij reeds gekomen ware! ü mijn Jesus! wanneer zal ik uwe heerlijkheid in al hare volheid aanschouwen? Wanneer zal ik de zalige vertroosting smaken, van beveiligd te zijn tegen alle zouden, tegen alle gevaar van u nog te verliezen? Wanneer zal ik de vreugdegezangen en do lofliederen hooren, waarvan uwe uitverkorenen het verblijf uwer heerlijkheid doen weergalmen? Hoe zeer verlang ik dan ook den lofzang der Engelen aan den voet van uwen troon te zingen, om de groote barmhartigheden, welke gij over mij hebt doen schitteren, te vieren, en om u eeuwigen dank te bewijzen in het hemelsche Jeruzalera, het voorwerp mijner vurige wensehen.

Helaas, o mijn God! mijn opperste Goed, wat is er op aarde, dat mijne ziel kan wederhouden, en haar beletten van hare vlugt naar dat opperstegoed te nemen? Waarom worden mijne ballingschapen mijne vreemdelingschap zoo zeer verlengd? Tot wanneer zal men mij vragen: Waar is uw God? Gij, aanbiddelijke Jesus! zijt hot voorwerp vandezezoo smartende verwachting; gij ziji. ten hemel opgeklommen, om de onuitsprekelijke Veroeniging van onze zielen met uweGodheid te voltrekken. Ach! vergeet ons niet in onze ballingschap; laat die zielen, aan welke gij de bruiloft van het Lam beloofd hebt, niet meer kwijnen. Kom die bandon verbrijzelen, die mijn hart nog gekluisterd, en die mijne ziel in den kerker van haar ligchaam nog

gevangen houden; kom, o goddelijke Verlosser! ontruk aan de wereld de overblijfselen onzer sterfelijkheid; kom goddelijk voorwerp aller harten en aller wen-schen, OLtdek aan mijnen geest do bevalligheden uwer schoonhoid, en mijn. hart, door uwe liefde ontstoken, zal de banden verbrijzelen, die het nog aan de aarde gehecht houden. Aoh! hoe lang ben ik reeds door de stormen der onstuimige zee dezer wereld geslingerd! Ik strek inijno armen tot u uit, opdat gij mij daaruit zoudt trekken, ileer, mijn God! wees niet onverbiddelijk voor mijne klaagtoonen, hoor mijne zuchten aan, zie de gevaren, waaraan ik ben blootgesteld, red mij uit de gevaren van eene noodlottige schipbreuk, en geleid mij in de gelukkige haven der zaligheid, naar welke ik verzucht!

ü goede Jesus! gedenk mijner zonden niet meer, geet acht op mijn berouw; maar nog meer op het bloed, hetwelk ik u gekost heb; wees mijn Jesus, wees mijn Zaligmaker, wees mijn God en mijn al gedurende den tijd en gedurende do eeuwigheid.

Mijn God! hoe zeer bedrukt het naderen van cenen nacht, die slapeloos zal worden doorgebragt, mijne ziel! Wie zal met mijnen druk waken? gij, mijn goede Vader! Wie zal tot mijn hart spreken, terwijl alles slaapt en mij verlaat? gij immers, gij. Ja! Jesus, gij zijt de eenige vertrouweling mijner smarten, diemijnc eenzame uren langzaam verslinden, en gij zult mij verligtcn, door don vertroostenden balsem uwer ge-uade over mij uit te storten. Aeb! ik zou over mijnon druk en miju lijden kunnen klagen, wanneer ik den wroeden nacht gedenk, waarin uwe liefde tot mij, uw brandend verlangen van voor mijne zonden te boeten, 36 29.

u bewogen heeft om u aan zulke bloedige versmadingen , aan zulke afgrijsselijke folteringen te onderwerpen 'r¹ Neen, ik lijd nog niet in evenredigheid met mijne ongeregtiglieden, en indien ik mijne hoop niet in uwe groote barmhartigheid stelde, zou er mij niets overig blijven, dan aan mijn lot te wanhopen; maar het gevoel uwer goedertierenheid en eindelooze goedheid boezemt mij moed in, en ik verhoop mijne vergiffenis, omdat ik mot gelatenheid lijd enden bitteren kelk aanneem welken de natuur verfoeit- Ja, ik hoop, o Jesus! omdat ik mijn lijden met het uwe vereenig. Aeh, Heer! besproei met uw bloed dezen armen zondaar, die op zijn bed van smarten kwijnt, en gewaardig u, wanneer mijne ziel door dit nieuwe Doopsel zal gereinigd zijn; een einde aan mijne ballingschap te stellen en al mijne tranen af te droogen.

Hoe zeer lijd ik ! Hoe lang is de naeht! Elke minuut van denzelven tel ik door eene nieuwe smart. Des te beter boet ik hierdoor de andere nachten, welke ik aan do vermaken geschonken heb! Vervloekte uren, gedurende welke ik geheel aan do ijdelhoid was overgegeven! Uren, uit welke het denken aan God verbannen was, waarop mijne ziel zich aan een vergiftigden kelk dronken maakte... Welke herinnering! Ook zeg ik; waakt, mijne oogen, waakt nog, terwijl gij u op het kruis vestigt, waakt, terwijl gij het verledene betreurt; woont, weent. God is niet onverbiddelijk, en Maria zal voor mij smeeken.

Oefening. Heb een Christusbeeld bij u: druk uwe lippen op hetzelve;leg hoi op uwe borst; zeg Jesus, Maria, en gij zult spoedig ontwaren, dat het zoeter is met God te waken, dan den slaap in de banden der zonden te genieten.

O mijn God! uwe goedheid, uwe barmhartigheden zijn grenzeloos; hoezal ik u naar eisch kunnen bodanken voor de weldaad, welke gij mij bewozen hebt, door mij heden in mijne vorige gezondheid te horstellen ? Mijn geheelo levensloop is slechts ceno onaf-gobrokone aaneenschakeling van uwe gunstou ge-woest; ook zal het overige mijner dagen, van mijnen kant, eene aanhoudende reeks van dankzeggingen zijn.

De smarten, do angst waren mij van allo kanton komen overvallen; hoe vele naoliton heb ik op mijn smartbed in eene pijnlijke slapeloosheid doorgebvagt! Sidderend aanschouwde ik don rand van mijn graf, dat mij dreigde in te zwelgen; het is in dit netelige uur, in dit ijzingwekkende oogenblik, dat ik uwe barmhartigheid aangeroepen hob; on gij, o mijn God! hebt, ondanks mijne onwaardigheid, gunstig mijne smeekingen verhoord, gij hebt mijne zuchten, mijn geroep tot uwen troon laten doordringen, en gij hebt mij verhoord, gij zijt mij te hulp gekomen, gij hebt u mijner ontfermt, dat mijne ziel u voor altoos love! Glorie, lof aan den God van goedheid, gedurende de eeuwigdurende eeuwen.

Maar maak. Hoer! dat mijne dankbaarheid niet onvruchtbaar zij; maak, dat ik, steods getroffen door de vreesolijke rekening , welke ik u zou liobben moeten geven, het leven, hetwelk gij mij schenkt, gebruiko om al mijne fouten te herstellen door al de deugden, die u kunnen behagen, en mij in mijne laatste oogeublikken gerust te stellen.

Ik offer u, ik wijd u mijn ligchaam en mijne ziel; ik zal onophoudelijk waken, om de aanvallen mijner hartstogten van derzelver opkomst af te versmoren;

ik zal eene wacht aan mijn hart stollen, om er do zonden uwer vijanden, goonen ingang meer in to verleenon , of liever, bewaar gij hot zelf; helaas! ik ben zoo zwak om liet zonder uw aangenaam bewind te behouden. Al mijne woorden, al mijne werken zullen strekken om u te doen zien, dat de roede waarmede gij mij gedurende mijno ziekte getroffen hebt, in mijne ziel eene wezonlrke en duurzame genezing heeft uitgewerkt.

O God van sterkte! gij, die mij deze heilige voornemens ingeeft, wees mijne hulp om daaraan getrouw te zijn, gij ziet het opregte verlangen, hetwelk ik nu heb van, zondor verdeeldheid, aan u te behooren; maar gij woot ook hoe gemakkelijk mijne rampzalige neigingen mij van het pad der deugd doen afwijken; met hoe veel kracht zij mij tot het kwaad medoslopeu, heb dan modelijdon met mijne zwakheid; gij, die mij reeds don goeden wil gegeven hebt, verleen mij ook den noodigen moed om hem de overvloedige vruchteu van liet eeuwige leven to doen voortbrengen, en voeg bij al uwe genaden nog die, welke al de andere bekroont, namelijk de volharding in uwe liefde, opdat ik eens den dood der regtvaardigon sterve, en u met hen, gedurende do eeuwigheid, bezitte.

Ik vraag u dit dringend door de voorspraak van mijne beminnelijke en edelmoedige weldoenster, de allerheiligste Maagd Maria, die voor mij, gedurende het gevaar, waarin ik mij bevond, gebeden hoeft: ik verzoek die inzonderheid in den naam van Jesus Christus, onzeu Heer, die met u leeft en lieerseht in de eeuwen der eeuwen. Amen.

vragen, dat mijne ziekte hem niet tot don dood loide, maar dat zij strekko tot uwo verheerlijking door zijne onderwerping en tot zijne zaligheid, met hem eene heilige vrees voor uwo oordeelon, en heilige verlangens naar oen volmaakter loven in te boezemen. Ik geloof, dat gij do Christus, de Zoon van den levenden God zijt, die in deze wereld zijt gekomen ; ik gelooi, dat gij do verrijzenis on liet loven zijt. Heer! help, ondersteun mijn zwak geloof; gij hebt gedurende uw sterfelijk leven zoo vele ziekon genezen, op het verzoek van hen, die u dezelve aanbragten: ach! ik smook u, verhoor het mijne, hoe onwaardig hot ook zij van verhoord to worden; ik weet, ik beken , met do CanaucMclie vrouw, dat ik het brood dor kinderen, de gunst uwer milddadig luid niet verdien; maar ik weet ook, dat gij een Vader zijt vol barmhartigheid, die behagen neemt in uwe kinderen te troosten in de rampen, die hen drukken, en welke gij hun sleehts ter hunner zaligheid overzendt. Heb medelijden met de smart, die mij verslindt, eu behoud, bid ik u, dien bloedverwant, dien vriend, dien weldoener, met welken gij mij door bandon, zoo dierbaar aan mijn hart, verbonden hebt; indien gij wilt, kunt gij hem genezen ; ach! gelief slechts één woord te spreken, en hij zal gezond zijn. O gij, die alom, waar gij u bevondt, weldaden versproiddet, laat uwo onuitputbaro goedheid heden nog schitter .n, door ons do vreugd te doen smaken van u nog op aarde, in uwen heiligou tempel, te kunnen loven mot hom, dien ik, uit liefde tot u bemin. Doe, in afwachting dat gij mijne nederige bede verhoort, zijne ligchamelijke ziekte strekken tot genezing mijner ziel, on tot verbetering van ons leven, ons, getuigen van zijne smarten, nan do groote en heilzame god ach ton van den dood en de eeuwigheid herinnerende, om ons tot dezelve te bereiden door oen loven, dat uwen toorn ontwapent, en

ons vruchten van boetvaardigheid doe voortbrengen, opdat wij, met den zieke, voor wien wij uwe goedheid inroepen, eens bij u genade vinden, en u met hem eeuwig in den hemel mogen loven.

O mededoogendo Maria! gij, die u verheugt, wanneer men u den bijstand der bedrukten noemt, en die zoo gaarne de goedheid vau uwen godde-lijken Zoon inriept voor allen, die in lijden waren, toen gij u nog met Hom op deze aarde van druk en lijden bevoudt, laat u bewegen door de smart van don zieke, die mij dierbaar is, en door de vrees, waaraan ik ter prooi ben; verhoor ons in dit angstig uur, o gij, die onze Moeder zijt! droog onze tranen af, doe onze hoop herleven, troost der bedrukten, smeek voor ons de bannhaitigheid van uwen liefderijken Jesus af, verwerf voor den zieke de herstelling zijner gezondheid, zoo zij voor zijne zaligheid voordeelig is, en verkrijg hem vooral het christelijk geduld in zijn lijden; bied zelve deze daarna aan hem aan, die u niets kan weigeren, en die behagen neemt iu uw vermogen in den hemel te toonen, door wonderwerken van goedheid op de aarde; o gij! onze goddelijke voorspreekster, verwerf ons, dat wij tot de vreugde mogsn wederkeeren, en bovenal de genade der zaligheid, die deze vreugde eeuwigdurend kan makeu. Amen.

onttorm u onzer. |Ü|J⁰- Christus, outform u onzer. %,gt;^0})Heer, ontferm u onzer.

Alle Heiligen Gods, bidt voor hem (ot voor haar.) Wees hom (of haar) genadig, spaar hem (of haar) Heer! Wees hem (of haar) genadig, verhoor ous, Heer ! Wees hem (of haar) genadig, veiios hem (of haar) Heer! Van uwe gramschap, ^

cr

lt;5
O O	va
	nac
i=r 2	zie
B	en
	He
O	Ma
lt; O	Ap
O	lar
=3-	en
SÖ 9=	naa
	vre
	Gh

Vertrek uit deze wereld, christene ziel! in den naam van God den Vader almagtig, die u geschapen heeft, in den naam van Jesus Christus, Zoon van den levenden God , die zich aan u heeft medegedeeld, in den naam der Engelen en der Aartsengelen, in den naam der Troonen en der Heerschappijen, in den naam der Prinsdommen en der Magten, in den naam der Profeten, in den naam der HH. Apostelen en Evangelisten, in den naam der HH. Marte laren en belijders, in den r.aam der HH Kloosterlingen en Kluizenaars, in den naam der HH. Maagden, in den naam van al de Heiligen Gods; dat uwe plaats heden in vrede zij, en uwe woning in het heilige Sion, door Jesus Christus , onzen Heer. Amen.

O God van barmhartigheid en goedertierenheid ! God , die door de eindelooze grootheid uwer goedheden, de zonden der boetvaardige zielen uitwischt, en de vlekken hunner voorledene misdaden vernietigt, door de vergiffenis, welke gij hun daarvan schenkt, zie mededoogend op uwen dienaar N. (uwe dienares N ) neder en verhoor het gebed , hetwelk hij (zij) met eene volkomene openhartigheid tot u ngt, om u de vergilTenis van al zijne (hare) zonden te verwerven. Vernieuw in hem (haar) allerzachtmoedigste Vader! al wat de menschelijke zwakheid bedorven , of de boosaardigheid des duivels in hem (haar) bezoedeld heeft, en vereenig met het ligchaam uwer Kerk dit lidmaat, hetwelk door het bloed van uwen Zoon is vrijgekocht Heb medelijden, HeerI met zijne (hare) tranen, en dewijl hij (zij) geen vertrouwen heeft dan in uwe barmhartigheid, ontvang hem (haar) tot het H. Sacrament van voldoening, door Jesus Christus onzen Heer. Amen.

Mijn dierbare broeder (mijne dierbare zuster,) ik beveel u aan den almagtigen God, en stel u in de handen van hem, wiens schepsel gij zijt, opdat gij, na door uwen dood de schatting der menschelijke natuur betaald te hebben , tot uwen Schepper wederkeeret, die u uit slijk der aarde gevormd heeft Dat eene schaar van Engelen des lichts uwe ziel, bij het verlaten van haar ligchaam , kome ontvangen,

Dat het gezelschap der Apostelen, die de wereld moeten oordcelen, u te geinoet kome; dat een zegepralend leger van Martelaren, nog met hun bloed bedekt, u vergezelle; dat het roemrijk koor der belijders, wit als leliën, door de zuiverheid van hun hart, u omringe; dat de rei der Maagden u met jubelzangen onthale, en dat de Patriarchen u inden schoot eener gelukzalige rust omhelzen. Dat Jesus zich , met een gul en vrolijk gelaat, aan u vertoone, en u onder het getal dergenen stelle, die gestadig in zijn gezelschap zijn, dat de afgrijsselijkheid der duisternissen, de hevigheid der vlammen en de strengheid der folteringen u onbekend blijve Dat do helsche satan zich met zijne aanhangers van u verwijdere; dat hij siddere, als hij u, bij uwe komst, van de Engelen vergezeld ziet, en dat hij vlugte in den vcrschrikkelijken afgrond van den eeuwigen nacht. Dat God opsta, zijt.-e vijanden verstrooid werden, en dat degenen, die Hem haten van voor zijn amschijn vlieden; dat zij als rook verdwijnen, en dat de zondaars op het aanzien van God vergaan , gelijk het was voor het vuur vergaat; dat de regtvaardigen verzadigd worden, en zich in zijne tegenwoordigheid verheugen Dat de legioenen der hel verdelgd, en met schaamte overladen worden, en de bedienaars van den satan zich niet verstouten u bij uwen doortogt te wederhouden. Dat Jesus Christus, die zich gewaardigt heeft voor u te sterven , u van den eeuwigen dood bevrijde Dat Jesus, de Zoon van den leven len God , u in het bezit van zijn paradijs stelle, en dat Hij, die de ware Herder is . u onder het getal zijner schapen rangschikke, dat Hij u al uwe zonden vergeve, en u onder zijne uitverkorenen aan zijne regterhand stelle. Dat gij uwen Zaligmaker, van aangezigt tot aangezigt moogt aanschouwen , en dat gij . steeds het geluk zijner tegenwoordigheid genietende, met uwe zalige oogen de waarheid, in al haren luister moogt ontwaren, en gij eindelijk, in het gezelschap der gelukzal gen aangenomen, gedurende de eeuwen der eeuwen, de zoetheid der goddelijke aanschouwing moget genieten. Amen

Ontvang . Heer! uwen dienaar (uwe dienares) in het verblijf der zaligheid , welke hij (zij) van uwe barmhartigheid verhoopt, r. Amen.

Verlos, Heer! de ziel van uwen dienaar (uwe dienares) , van al de gevaren der hel, van al de straffen, van al de kwellingen, die hom (haar) kunnen overstelpen r. Amen.

Verlos, Reerl de ziel van uwen dienaar (uwe dienares) , gelijk gij Henoch en Elias van den , aan alle menschen gemeenen dood, verlost hebt. r. Amen

Verlos, Fleer! de ziel van uwen dienaar (uwe dienares) , gelijk gij Noë van den zondvloed verlost hebt. r Amen.

Verlos, Heerl de ziel van uwen dienaar (uwe dienares) , gelijk gij Abraham uit het land der Ghaldeën getrokken hebt. r. Amen.

Verlos, lieer! de ziel van uwen dienaar (uwe dienares), oöl'jk gü 7.ijn lijden verlost hebt r Amen.

Verlos. Heer! de ziel van uwen dienaar (uwe dienares) , gelijk gij Isaak uit de handen van zijnen Vader Abraham. op het punt he n te slagtoireren, verlost hebt. r. Amen

Verlos, Heer! de ziel van uwen dienaar (uwe dienares), gelijk gij Loth uit den brand van Sodoma verlost hebt. r Amen.

Verlos. Heer! de ziel v n uwen dienaar (uwe dienares), gelijk gij Mozes uit de handen van Pharaö, kening van Egypte, verlost hebt. k. Amen

Verlos, lieer! de /iel van uwen dienaar (uwe dienares), gelijk gij Dan'ël uit den leeuwenkuil verlost hebt. r. Amen.

Verlos, Heer! de ziel van uwen dienaar (uwe dienares) , gelijk gij de drie kinderen uit den brandenden oven en uit de handen van den onregtvaardigen koning verlost hebt. r. Amen.

Verlos. Heer! de ziel van uwen dienaar (uwe diena-res), gelijk gij Susanna van de misdaad, waarvan zij on-regtvaardig beschuldigd werd, verlost hebt. r. Amen.

Verlos , Heer I de ziel van uwen dienaar (uwe diena-res), gelijk gij David uit de handen van den koning Saül on van de woede van Goliath verlost hebt. r. Amen.

Verlos, Heerl de ziel van uwen dienaar (uwe dienares), gelijk gij de HU Petrus en Paulus uit de gevangenis verlost hebt. r Amen.

En gelijk gij de heilige maagd Thecla, uwe martelares , van drie versch-ikkelijke folteringen verlost hebt, verlos, alzoo ook, bid ik u, de ziel van uwen dienaar (uwe dienares), en doe haar, met u, al de goederen des Hemels genieten, r. Amen.

Wij bevelen u, o God! de ziel van uwen dienaar (uwe dienares), en bidden u, Heer Jesus Christus, Zaligmaker der wereld 1 van niet te weigeren haar in het gezelschap uwer Patriarchen te stellen, dewijl uwe barmhartigheid u uit den hemel heeft doen nederdalen, om haar zalig te maken. Erken, Heer! uw schepsel, dat door geene vreemde goden , maar door u geschapen is, die de alléén levende en ware God zijt, omdat er geen andere God is dan gij, en er niets is, dat met uwe werken kan vergeleken worden. Verblijd dat schepsel. Heer! door het geluk van uwe tegenwoordigheid, en gedenk noch zijne vorige ongeregtigheden , noch de vervoeringen, waarin de drom zijner hartstogten ol de vurigheid zijner kwade begeerten het gebragt hebben; want ofschoon het gezondigd heeft, heeft het echter het geloof in den Vader , in den Zoon en in den heiligen Geest niet verlaten, maar het behouden, en de ijver van God is in zijne ziel geprent gebleven, en het heeft God , die alles gemaakt heeft, getrouw aangebeden. Amen.

Wij bidden u. Heer ! de onwetendheid en misslagen zijner (harer) jeugd niet te gedenken , maar wees zijner (barer) liever gedachtig, in het verblijf uwer heerlijkheid, volgens uwe groote barmhartigheid. Dat de hemelen geopend worden om hem (haar) te ontvangen, de Engelen zich over zijne (hare) zegepralende intrede verheugen. Ontvang Heer, uwen dienaar (uwe dienares) in uw rijk. Dat de H. Michael, die waardigis geweest de Prins van de hemelsche heerscharen te wezen, zijne (hare) ziel bij het verlaten van het ligchaam ontvange. Dat de heilige Engelen Gods hem (haar) te gemoet komen , en hem (haar) in het hemelsche Jerusalem geleiden. Dat de gelukzalige Apostel, de M. Petrus, wien God de sleutels van het hemelsche rijk gegeven heeft, hem (haar) ontvange. Dat de II. Apostel Paulus, van wien God een uitverkoren vat gemaakt heeft, hem (haar) bijsta. Dat de H. Apostel Joannes de welbeminde van Jesus , wien de geheimenissen des hemels zijn geopenbaard geworden , voor hern (haar) spreke. Dat al de heilige Apostelen, aan welke

Jesus Christus do magt heeft gegeven van te binden en te ontbinden, voor hem (haar) bidden. Dat al de heilige uitverkorenen Gods, die op deze aarde voor den naam van Jesus Ghris'us geleden hebben, voor hem (baar) spreken; opdat hij (zij) van de banden des vleesches verlost, waardig zij tot de heerlijkheid van het hemelsche rijk te komen, door de genade van onzen Heer Jeïus Christus; die met den Vader en den H. Geest leeft en heerscht in alle eeuwen der eeuwen, n. Amen.

Indien de doodstrijd langdurig is, kan men bij deze gebeden voegen da Litanie tot den heiligen Naam Jesus , (bladi. 384) en die van de heilige Maagd (bladz. 419), de 7 boetpsalmen (bladz. 228). Het zal zeer heiUaam zijn den zieltogende, zoo hij nog kennis bezit, op te wekken, om dikwijls de heilige namen van Jesus en Maria aan te roepen ; zoo als ;

«Jesus! in uwe handen stel ik mijne ziel. Jesus! ontvang mijnen laatsten zucht.

«O Maria! mijne teedere Moeder, bid voor mij. O Maria ! Moeder van genade , bescherm mij. O barmhartige Maria 1 bid voor mij, ontvang mij.quot;

Heilige vrienden Gods, komt zijne (hare) ziel te hulp. Engelen des Heeren, komt haar to gemoet. Ontvang dezelve en biedt haar den Allerhoogste aan.

v. Dat Jesus Christus, die u geroepen heeft, u ontvange, en de Engelen brengen u in den schoot van Abraham : * Ontvang haar en biedt haar den Allerhoogste aan.

v. Heerl geef haar de eeuwige rust, en doe over haar het licht schijnen, dat nimmer uitgedoofd wordt: *Biedt haar den Allerhoogste aan.

Heer, ontferm u onzer. Jesus Christus, ontferm u onzer. Heer, ontferm u onzer. Onze Vader, enz.

Wij bevelen u. Heer I de /iel van uwen dienaar N. (uwe dienares N), opdat hij (zij), gestorven voor de wereld, in u leve, en hij (zij) van uwe goedheid en eindelooze barmhartigheid de vergiffenis der beleedigingen vervverve, welke de menschelijke zwakheid hem (haar) heeft doen bedrijven. Wij bidden u hierom, door onzen Heer Jesus Christus. Am.

God , heilige Geest, ontferm n over de lijdende zielen. H. Drievuldigheid, één God, ontferm u over de

H. Maria, Moeder Gods, hid voor de lijdende zielen. H. Maagd der Maagden, bid voor de lijdende zielen. H Michael , bid voor de lijdende zielen.

Wij zondaren, wij bidden u, verhoor ons. Gij, die de zondares ontslagen en den goeden moordenaar verhoord hebt, wij bidden u , verhoor ons. Gij, die door genade zalig maakt,

Gij, die do sleutels van dood en hel hebt, Dat het u gelieve onze nabestaanden, vrienden en 3. weldoeners van de verschrikkelijke vlammen te verlossen, £;

Dat het u believe hunne verlangens te vervullen, o Dat het u believe hen onder het getal uwer uitver- pgt;

O God, die ons een uitdrukkelijk gebod gegeven hebt, van vader en moeder te eeren, ontferm u volgens uwe goedertierenheid , over de ziel van mijnen vader en van mijne moeder; verleen hun de vergeving hunner zonden, en verleen mij de genade, van hen in de vreugd uwer eeuwige heerlijkheid te mogen aanschouwen, door onzen Heer Jesus Christus, enz.

O God! die den zondaren vergeving schenkt, en de zaligheid der menschen bemint, wij smeeken uwe goedheid, van aan allen, die door eenen bijzonderan band van vereeniging onze broeders zijn, aan onze nabestaanden en weldoeners, die uit deze wereld gescheiden zijn, te vergunnen, dat zij geholpen door de voorspraak van de gelukzalige Maria , altijd maagd, en van alle Heiligen, met hen toegelaten worden tot de deelneming in de eeuwige gelukzaligheid _lt;door onzen Heer Jesus Christus , enz.

O God 1 Schepper en Verlosser van alle geloovigen ! verleen aan de zielen van uwe dienaren en dienaressen vergeving van al hunne zonden , opdat zij door de ootmoedige gebeden uwer Kerk de ontslaging verwerven, welke zij steeds van uwe barmhartigheid verhoopt hebben, gij God zijnde, leeft en heerscht in alle eeuwen der eeuwen. Am. v. Heer, geef hun de eeuwige rust.

Zie de Mis voor overledenen, bladzyde 189 en de uitbreiding van den Psalm Be Trofundis bladr. 167.

Ik Go(! jfczoclit in den tiajr mijuir rcrtlrnkkiii», en ik heb, quot;eiiimiulK li'-n luirhi, mijne li-tiuleii tot, II.m onuelu-ven; ik ben liict t.lt;^ Ifur {jösit-ld yewo si ui U« lioop, wetke ik «jikoegieru heb. dat. Hij door inijiii' iHiiipeu licwojieu zou zyo trewcest.

Jesus! vortroostpr der lijdenden; werp eonen me-^ delijdenrien blik np uw bedrukt kind, de dronf-\}r/J heid is a!s een vloed op mij komen nederstorten , Or^yhet gewigt des ongeluks doet mij nis gebukt gaan , mijne oogen blijven mij slechts over om tranen to storten, ijelaas! hij (zij) is niet meer bij mij, hij (zij) is voor mij niet meer op aarde, welken (welke) ik als mij zei ven beminde , welken (welke) ik liefquot; had , gelijk eene te^dere moeder de eenige vrucht van haren schoot bemint Tot wien /al ik mijne toevlugt nemen, om eenise ver-ligting te erlangen in de grievendste smart, die mij drukt ? Wie zal in mijne verdrukking medelijden met mij hebben? Gij alleen, o Jesus' ja. gij alleen, want gij kent de ge-heele gngt;otheilt;l van mijn hartzeer; gij, die voor mij, toen gij den kelk aller smarten wildet drinken , op het gr«if van uwen vriend La/arus ook tranen gestort hebt. Stent dan in vrijheid tranen, o mijne ziel! Jesus laat u toe te weenen; Rij deelt in uw ongeluk. Helaas! wreede dood, svaarom hebt gij mij dien reeveren vriend (teedere vrendin) ontrukt, die ten m'nste eenige bloemen op het doornige pad van mijne nallingschap s^frooide; dien vriend 'die vrienr'in), die mij een beschermer (eene beschermster) was, sehft, welken ik van Gods goedheid genoot: dien vriend (die vriendin), die met nog meerdere drift in mijne smarten , dan in mijne vreusde deeldo, en wiens leven mij dierbaarder was, dan het mijne? Stroomt, stroomt vrij. tranen mijner droefheid. 15evochtig dezen heiligen grond, die de stoffelijke overblijf-

selen van mijnquot; boezemvriend be lekt. degenen, die de 'veliust van mijn leven was O.lesus! heb medelijden met mij, in de verlatenheid waarin ik mij bevind; liefderijke Geneesheer, heel de diepe wond, die mijn hijrt doet bloeden; ach I al.oode God, o gij, dio op deze aarde zoovol medelijden waart jegens al de on.qelukkigen, o Jesus ! ja gij zult medelijden met mijne droefheid hebben, want gij zelf zijt het. die mij den sla^ hebt toegebragt dio mij drukt; ja, indien gij het gowilil hadt. zouden mijne tranen niet vloeijen , uwe slagen zouden mij niet getroffen hebben , noch datgene waf mij het dierbaarsre op aarde is ; noglans idaag ik niet, want ik ben een zondaar, die de minste uwer gunsten niet verdien; ik mor niet. maar ik loos zuchten , Iaat u door mijn gejammer beweger; zuchtende, kus ik uwe steeds vaderlijke hand, dan zelfs, wanneer zij mij bezwaart; ik log het hoofd neder op het altaar eer offerande, en aanbid uwe altoos billijke beschikkingen, dan zelfs wanneer 7..\ aan de natuur het har stn schijnen : vermeerder mijne onderwerping; uij hadt mij dien teefleren vriend gegeven , gij hebt mij dien omnomen, gij weet waarom; uwe heilige wil zij geloofd; daar ik van u het y-oevle, dat mijn hart verheugde, ontvangen heb, is het billijk, dat ik van uwe hand ook de be| roevirg aanvaarde, waarmede gij = oed vindt hetzelve nn le overladen. Ach, hoe liefderijk ⁷''j^ gij, zelfs tot in uwe strengheden; wijl gij mijn geween nog verdraagt, zonder daardoor beleedigd te worden, on gij de smartende opoffering. welke gij mij oplegt, en waaraan ik mij niet zou kurnen ont.ukken , nog voor mijne boetpieging gelieft aan le nemen.

O godsdienst van mijnen Zaligmaker! gelukkig de mensch die aan uwe vertroostende stem gehoor geeft ; kan men vijand genoeg zijn van zich zeiven, om u te verstoeten , o gij, beste, onze alleen ware vriend, in druk en lijden? indien ons hart gewond is, kunt gij alleen in hetzelve den balsem der tevredenheid en der hoopgieten: o liefderijke Moeder! gij bemoedigt uwe neörslagtige kinderen, gij doet ons op het einde onzer rampen, op deze aarde de gelukzalige eeuwigheid in het verschiet zien. die onze tranen zal op-

droogen. Dank zij u, o Jesusl o mijn Zaligmaker 1 van mij bij voorkeur onder zoo veel anderen, Kind uwer Kerk gemaakt te hebben, en van mij galoof te hebben ingeboezemd voor de woorden des levens welke uwe liefde haar heeft ingegeven, om onze zielen, onder de vervloeking dezer aarde onderdrukt, op te beuren en te verligten. Helaas! wat zou er van mij in mijnen druk gekomen zijn , indien ik voor alle vertroosting niet had dan die magtelooze woorden van die dwaze kinderen der eeuw ? Zwijg dan, ligtzinnige wereld, gij doet niets, dan de wonder van het hart verergeren. O Jesus! mijn zoo goede Meester, mijn teedere Vader; ik wil slechts u voor troost hebben, want gij alleen spreekt gezegende woorden uit. Zwijg wereld, die niets dan u zelve zoekt; gij , die ons van uwen boezem verstoot, zoodra onze lippen weigerachtig zijn aan het vreugdegejuich , hetwelk gij van ons vordert: alzoo verstiet gij de ongeluk-kigen van Israel, die de boorden van den Euphraat met hunne tranen besproeiden , wanneer zij aan het geluk dachten . hetwelk zij in Sion gesmaakt hadden. O mededoo-gende Jesusl die uwe liefderijke godsdienst zend om mijne smarten te lenigen , ontvang de hulde mijner erkentenis. «Gij weent, zegt gij door hare moederlijke stem tot mij maar weet, mijn kind, dat eens, en weldra, uwe tranen in vreugdegezangen zullen veranderen; ziehier de hoop eener eeuwige vereeniging, om het ledige aan te vullen, hetwelk ik in mijne wijsheid gelaten heb; want ik ben de verrijzenis en het leien quot; O Jesus, ja ik geloof in uw onfeilbaar woord, ik geloof, dat de oogen van mijnen vriend en de mijne eens op nieuw zullen geopend worden, en dat wij onzen goddelijken Verlosser te zamen, met onze eigene oogen in ons eigen vleesch zullen aanschouwen Vertroostende gedachte! goddelijke balsem, die de wond van mijn hart verzacht, vertroostende hemelsche hoep Do aarde , met mijne tranen bevochtigd, bedekt slechts het sterfelijke overblijfsel van het voorwerp mijner liefde, zijne ziel dit edeler deel van hem zeiven, is in uwen schoot wedergekeerd, almogende God! die haar geschapen hebt, en, ik durf het hopen, het is om aldaar de belooning te ontvangen, welke gij aan het geloof en aan de werken des geloofs beloofd hebt en de aarde zelve /al eens de overwinning des doods moeten wedergeven. Gij zult ons alsdan op nieuw vereecigen, zonder dat wij nog immer

eene scheiding zullen ondergaan; gij zelf, o Jesus! stort deze hoop in mijn haft: verwezelijk deze zoete verwachting, mijn eenige troost in de smart, die mij drukt, en die mijne oogen in eene bron vaa tranen verandert.

Ja_: liefdevolle Verlosserl verwezenlijk deze vertroostende hoop, welker oorsprong gij zelf zijt, door van nu af aan de ziel van dien vriend, van welken gij mij gescheiden hebt, den kus van uwen eeuwigen vrede te geven. Ir dien ik u aanroep als zijnen Regter; smeek ik u ook als zijnen Zaligmaker; achl geef voor die ziel geen gehoor, dan aan de stem van het bloed, hetwelk gij voor hare zaligheid vergoten hebt. Misschien heeft zij, ai te zeer aan de wereld gehecht, hare aan uw Evangelie tegenstrijdige grondstellingen niet altoos genoeg verworpen. daar zij te weinig ijver voor uwe verheerlijking had, heeft zij misschien hare hartstogten te lafhartig bestreden, en u mogelijk met geen genoegzaam gezag over haar hart doen heerschen; maar zr heeft toch steeds het geloof behouden , en gij hebt ge/egd dat hij, die in u gelooft ook na zijnen dood zal lei'en Zi heeft de verheerlijkini van uwen naam behartigd zij heef! uwe Kerk bemind, zij heeft hare broeders gesticht, zoo niet altoos door hare geheele getrouwheid aan de wet, ten min ste door de gevoelens barer boetvaardigheid. O Jesus I o Zaligmaker! wiens barmhartigheid eindeloos is neen uwe liefde tot ons allen, uwe wonden, uw bloed, alles doet mij hopen, dat gij haar niet verworpen hebt met de goddeloo-zen, die u niet gekend hebben, of die, u kennende, uwe oneindige Majesteit hebben durven trotseren. Achl gelief de dwalingen harer jeugd, en de fouten, waarin de noodlottige neiging tot het kwaad. welke ons overblijft uit het ongeluk van in zonden geboren te zijn, haar heeft doen vallen, te vergeten, gedenk slechts de boetvaardigheid, welke zij over hare /onden gepoogd heeft te doen of liever , aanschouw , in haar voordeel, ook die, welke uwe liefde tot ons u bewogen heeft voor al de ongeregtigheden der wereld to doen. en vul door de eindelooze verdiensten der uwe, do onvolmaaktheid der hare aan , opdat gij haar van nu af moogt ontvangen in het rijk, hetwelk gij voor uwe getrou-

we leerlingen bereid hebt , en deze beenderen . geliefde overblijfsefs va' uwen tempel, ^vvelke onze tranen, onze liefde, maar ook ons geloof en onze hoop, aan de aarde als oen geheiligd pand, tot de algetneene verrijzenis, komen toevertrouwen; eens met een verheerlijkt en onbederfelijk vleesch moogt bokleeden.

Maar maak ook, o mijn Zaligmaker 1 dat mijne getrouwheid aan uwe genade, en de opregtheid mijner boetvaardigheid van nu af zoodanig zijn . dat uwe heiligheid mij alsdan in uwen schoot den vriend moge doen wedervindon, wiens gemis mijn geducht afperst; maak, dat ik, na eens met bom in het hemelsein- vaderland vereenigd te zijn ; alwaar uwe vaderlijke hand voor altoos de tranen afdroogt, de onuitspiekelijke vreugde moge genieten, van eeuwig met hem . in het gezelschap uwer Engelen en Hsiligen, uwe eindelooze barmhartigheden te zingen en uwe edelmoedigheid in het beloonen van diegene . welke uit liefde tot u . met gelatenheid do kruisen en bepoevingen van hier beneden zullen gedragen hebben.

} li Heer heeft tot mijnen «'eer gezegd: zit neder aan mijne regterhand . terwijl ik ga werken, om uwe vijanden ' onder uwe voeten te leggen

De Heer gaat uwe koninklijke magt van Jerusalem tot aa»» de uiterste palen der aarde uitbreiden; gij gaat voortaan in het midden uwer vijanden heerschen.

Maar het bewind, hetwelk ik u over de schepselen geef, zal bijzonder uitschijnen op den dag uwer magt. waarop gij door de regtvaardigen, glinsterende van heerlijkheid, omringd, den Engelen en den menschen hun laatste vonnis zult uitspreken; zoodanig moet de magt zijn van Hem, wien ik vóór de tij len heb voortgebragt. l)e Heer belooft u nog meer, en hij belooft u met eenen

onwederroepelijken eed; even alsMelchisedech die het priesterschap met de koninklijke waardigheid vereenigde, zult gij mij tot aan de voltrekking der eeuwen toe, een volmaakt offer opdragen.

De Heer zal steeds aan uwe zijde zijn, om uwe inzig-ten te ondersteunen, op den dag zijner verbolgenheid zal Hij de magt van die koningen der aarde verdelgen, welke zich tegen de vestiging van uw rijk zullen verzetten.

Hij zal u over de wederspannige volkeren wreken, Hij zal zijne kastijdingen over hen vermenigvuldigen, Hij zal die trotsche hoofden, die tegen u zullen durven opstaan, verbrijzelen.

Maar de Zoon van den Almogende zal niet tot een zoo hoog punt van grootheid verheven worden, dan na met volle teugen uit den stroom der verdrukkingen van een sterfelijk leven gedronken te hebben.

Heer, ik zal u in de vergaderingen der regtvaardigen uit geheel de uitgestrektheid mijns harten loven.

De werken des Heeren zijn groot, en altoos volmaakt met zijne inzigten geëvenredigd.

Hij verrigt niets, of Hij doet er zijne grootheid in uitschitteren , niets, of het geeft ons redenen van onze dankbetuigingen te bewijzen; Hij kan alles, en nimmer wil Hij iets dat niet regtmatig is.

Die God vol barmhartigheid en teederheid voor diegenen welke Hem vreezen, gaf onzen vaderen een bovennatuur-ijk voedsel, opdat zij, met hetzelve eiken dag te ontvangen, onophoudelijk zoo veel andere wonderen, ten hunnen voordeele uitgewerkt, zouden gedenken.

Hij gaf hun hierdoor te kennen , dat H.j het verbond nimmer zou vergeten, hetwelk Hij met hen gemaakt had, en Hij de magt zijner werknn voor de oogen zijns volks zou doen uitschitteren, door aan het/elve het erfdeel der volkeren te geven: werken des Heeren, die tevens zijne getrouwheid en zijne geregtigheid aantoonen.

die dezelver volbrenging voorafgaan, veranderen niets aan dezelve, Hij belooft niets, dan hetgene regtvaardig is. en wat Hij belooft, wil Hij onwederroepelijk gestand doen.

Hij heeft ijn volk uit de droevige gevaiigenschap verlost, waarin het sedert zoo lang zuchtte, en Hij heeft er een verbond mede gemaakt, hetwelk Hij nimmer zal verbreken.

Wachten wij ons van dit verbond met eenen God, wiens Naam zoo heilig en geducht is, te schenden; vree/en wij den Heer, dit is het beginsel der ware wijsheid.

Zij, die hunne werken regelen volgens de bewegingen dezer heilzame vrees, bezitten het ware verstand, en dit verstand zal in alle eeuwen geloofd worden.

Gelukkig is de mensch, die den Heer vreest, en al zijn behagen neemt in het volbrengen zijner geboden.

Hij zal op aarde eene talrijke nakomelingschap uit zich zien voortspruiten, want de Hemel zal steeds het geslacht der regtvaardigen zegenen.

Hij zal zijn huis in roem en met rijkdommen overladen zien, en de hoogste waardigheid zal hem nimmer zijne pligten doen vergeten.

Indien de regtvaardigen soms in de duisternissen der verdrukking gekweld zijn, vinden zij spoedig de schoone dagen van den voorspoed weder; er is een regtvaardige, barmhartige en liefderijke God , die over hen waakt

Is er iets liefelijker dan een regtvaardige, die mede-doogen heeft met de ongelukkigen, die hen in hunne noodwendigheden ondersteunt. die zelfs tot in zijne woorden zich wacht van iemand te beleedigen? Bemind van God en van de menschen, welke vrees zal hem immer kunnen doen wankeleu ?

De regtvaardige zal eeuwig in het geheugen der menschen leven, hij zal eenen goeden naam hebben, onkwetsbaar voor de meest vergiftigde schichten des lasters.

De grootste gevaren kunnen zijne hoop in den Meer niet vertragen; wijl hij op de goddelijke bescherming steunt, wacht hij met gerustheid het oogenblik af, dat de

Jiij stort 7ijne goederen mildelijk uit over den behoeftige, hij wijkt nimmer van de paden der gere.stigheid ; hierdoor zal hij zich tot het toppunt van magt en heerlijkheid verhellen.

De zondaar zal die heerlijkheid van den regtvaardige zien, zij /.al hem droefheid baren , hij /al er ovr razen van woede, hij zal van spijt verdorren, maar hij zal vruchteloos pogen een geluk te dwarsboomen, dat zijne straf uitmaakt.

Dat van dit oogenblik af, tot in eeuwigheid, denaam des Heeren nimmer ophoude gezegend te worden. De naam des Heeren is waardig gezegend te zijn door alle schepselen . van het oosten tot het westen

De Heer is de Oppermeester aller volkeren; al de glans der hemelen kan met zijne heerlijkheid niet vergeleken worden.

Wie kan met den Heer onzen God vergeleken worden ? Door zich zei ven gelukkig in het verblijf, hetwelk üij zich in het hoogste van het heelal gemaakt heeft, ge-waardigt Hij zich nogtans zijne oogen neder te slaan on het minste zijner werken in den hemel en op de aarde.

Hij is het, die den behoeftige uit het stof en uit het slijk trekt, om hem gelijk te stellen met ie vorsten, aan wie Hij het bestuur van zijn volk heeft toevertrouwd.

Hij is het, die de tranen afdroogt van eeneonvruchtbare echtgenoot, en haar huis met eene bevallige en talrijke nakomelingschap vervult.

Toen Israël uit Egypte trok, en het huis van Jacob het juk van een barbaaisch volk , dat het sedert zoo lang verdrukte, afschudde, wilde de Heer, dat het jood-sche volk Hem voortaan geheel zoude toegeheiligd zijn. Hij besloot van alleen over Israël te heerschen.

De zee zag dit volk op hare oevers, en week spoedig terug; de Jordaan zag het op hare boorden, en keerde tot haren oorsprong weder.

De bergen, op hei zien van dit volk, sprongen opals schapen, en de heuvelen als lammeren

Zee, waarom vlugltec gij? En gij, Jordaan, waarom keerdet gij weder naar de plaats, van waar gij gekomen waait ?

De lieer, de God \an Jacob ging aan het hoofd van zijn volk, en zijne legenwoo.-digheid werkte die groote bewegingen uit op aarde

Het is deze magtige God, die den steen in stroomen van water en de rots in bronnen \eranderde.

Ga voort, o mijn Godl met uwe barmhartigheid en uw« getrouwheid over uw volk te doen uitschitteren; niet uithoofde van ons, lieer! niet ter oorzake van ons, maar doe het voor de verheerlijking van uwen Naam, due het om de volkeren lut stilzwijgen te brengen, die, indien gij ons verliet, gewis zouden zeggen: wat is er van hunnen God geworden?

Onze God is in den hemel; en van daar besluurt Hij de aarde niet eene gebiedende magt.

Integendeel de afgoden der volkeren zijn slechts goud of zilver, zij zijn slechts het werk van der menschen handen.

Zij hebben eenen mond en kunnen niet spreken ; zij hebben oogen en kunnen niet zien.

Zij hebben ooren en kunnen niet hooien; zij hebben nebsgaten en kunnen niet rieken.

Zij hebben handen en kunnen niet tasten , zij hebben voeten en kunnen niet wandelen; zij hebben eene keel en kunnen geen geluid geven.

Degenen, die zuike goden maken, en die dwaas genoeg zijn om hun vertrouwen er in te stellen, verdienen daaraan gelijk te worden.

Het is aldus niet zoo gelegen met het huis van Israël, het heeft zijne hoop op God gesteld, en Hij is deszelfs helper en beschermer geworden.

Het huis van Aaron heeft op den Heer gehoopt; en de Heer heeft het verdedigd en onder zijne bescherming genomen.

Zij, die den Heer aanbidden, hebben in Hem gehoopt, en Hij heeft hen steeds geholpen en beschermd

De Heer is onzer indachtig geweest, en Hij heeft ons met zijne weldaden overladen.

Hij heeft zijne zegeningen over het huis van Israël uitgestort; Hij heeft ze uitgestort over de nakomelingschap van Aaron.

De Heer heeft steeds diegenen gezegend, welke Hem dienen, grooten en kleinen zonder uitzondering van personen, Hij heeft hen allen gezegend.

Dat de Heer onophoudelijk zijne zegeningen over u ; die belijdenis doet van Hem te dienen. vermenigvuldige; dat zijne goedheid voor de vaderen zich over de verste geslachten uitbreide.

Wees gezegend van den Heer, die de meester is alle^rgoederen, en die hemel en aarde gemaakt heeft

Hij heeft den hoogen hemel gemaakt, om aldaar zijnen zetel te vestigen, en heeft de aarde aan de menschen gegeven, om Hem aldaar te aanbidden en zijnen lof te verkondigen.

Maar, Heer! hoeveel zijn er van die menigte menschen, welke gij geschapen hebt, reeds door den dood weggerukt, in het graf bedolven, zij kunnen u aldaar niet meer loven.

Laat ons dan , die nog leven geen enkel der oogenblik-ken verliezen, die ons geschonken zijn om Hem te zegenen, laten wij Hem zegenen van nu af tot het einde van eenen hoogen ouderdom.

Gezegend zij God, de Vader van onzen Haer Jesus Christus, die de God der barmhartigheden en de God aller vertroosting is, welke ons in al onze verdrukkingen vertroost.

0 uitnemende Schepper van het licht, dat het daglicht voortbrengt door den oorsprong der wereld te bereiden het begin van eene geheel nieuwe helderheid.

Gij hebt bevolen, dat men den morgenstond, met den avond vereenigd, dag zoude noemen; gij hebt de verschrikkelijke verwarring aller dingen ontward: verhoor onze met tranen vergezelde gebeden.

Uit vrees dat de geest met misdaden overladen, van do goederen des levens beroofd worde, terwijl hij zich, niet. denkende het eeuwige te overwegen, in de banden der zonden kluistert.

Dat hij zijne verlangens hemelwaarts zende, dat hij den prijs des levens behale: vermijden wij alles, wat tegenstrijdig zou kunnen zijn , en zuiveren wij door eene heilige boetvaardigheid onze ziel van alle on^eregtigheden.

Bewijs ons deze gunst, allerheiligste Vader, ook gij, zijn eenige Zoon. en gij. zijn Geest en Vertrooster, die heerscht ia alle eeuwigheid Amen.

Mijne ziel verheft den Heer, en mijn geest verheugt zich in God , mijnen Zaligmaker.

Omdat Hij op de nederigheid van zijne dienstmaagd heeft nedergezien , want zie, van nu af aan, zullen alle geslachten mij zalig noemen.

Omdat Hij , die magtig is , groote dingen in mij uitgewerkt heeft; zijn Naam is heilig.

En zijne barmhartigheid gaat van geslacht tot geslacht over hen, die Hem vreezen

Zijn arm heeft groote dingen uitgewerkt; Hij heeft de verwachting der hoogmoedigen verijdeld.

Hij heeft de magtigen van den troon afgezet; en de ootmoedigen heeft Hij verheven.

Hij heeft zijnen dienaar Israel opgenomen, omdat Kij zijne barmhartigheid indachtig was.

Zoo als Hij beloofd heeft aan zijne voorvaderen , aan Abraham en zijn geslacht in eeuwigheid.

Van de Vespers van den Zaturdag vóór den eersten Zi)iidag van den Advent, tot de tweede Vesjgt;eis der Zuiverii.g (Lichtmis) daaronder begrepen.

elükkige Moeder des Verlossers! gij , wier mag-^Ijfjtamp;tige voorspraak ons den hemel opent, en de klippen van de onstuimige zee dezer wereld doet vermijden , help door uwe gebeden dit volk, dat van zijnen val wil opstaan. Gij, die door een wonderwerk, waardoor de natuur verbaasd is geweest, uwen Schepper gebaard hebt, steeds na uwe bevalling Maagd blijvende; gij , die door den mond van den Engel Gabriel deze t,roetenis ontvangen hebt, zoo roemrijk voor u en zoo heil/aam voor het menschelijk go-slacht, ontferm u over de arme zondaars.

v. De Engel des Ileeren heeft aan Maria gebuodschapr. dat zij de Moeder zou /ijn van den Zaligmaker.

Wij bidden u. Heer! stort uwe genade in onze zielen , opdat wij, die door de boodschap des Engels de menschwor-ding van Jesus Christus, uwen Zoon gekend hebben , door de verdiensten van zijn lijdtn en kruis tot de heerlijkheid der verrijzenis geraken. Door denzelfden Jesus Gftristus , onzen Heer. Amen.

Van de eerste Vespers na Kersmis, tot de tweede Vespers der zuiverinjf van de H. Maagd.

O Gnd! die door de maagdelijkheid van da gelukzalige Maagd Maria vruchtbaar te maken, de menschen de vergelding der eeuwige zaligheid verzekert hebt; doe ons , bidden wij u , in onze behoeften ondervinden, hoe magtig bij u de voor.pri.i!c v.n diegene ;s , door wie wij den oorsprong des levens, Oflt;«n Heer Jesus Christus, uwen Zoon, ontvangen hebben Amen.

Van de CorapMi-ii van .-lei ilapr der zuivering tot Witten Doa-«Jerdaj; uitsluitend.

Wij groeten u , koningin des hemels ! wij groeten u , Koningin der Engelen, geheiligde stam, waaruit de goddelijke kiem is voortgesproten . die de deur des hemels'en he' licht der wereld is. Heilige Maagd, gij zijt. door de heerlijkheid n ver voorregten, en de uitstekendheid uwer deugden . boven alle schepselen verheven. Geniet uw geluk , ontvang onze hulde, eu verwerf voor ons iienade en barmhartig¹-heid bij Jesus Christus uwen aanbiddelijken Zoon.

Algoede God! verleen aan onze zwakheid de hulp uwer genade; mnak, daar wij de gedachtenis vieren van de allerheiligste Moeder Gods, dat wij, door den bijstand barer voorspraak van al onze ongeregtigheden mogen opstaan. Wij bidden u hierom door denzelfden Jesus Christus, onzen Heer. Amen.

Vau de Completen van Paaschavoud lot de Vespers rai den Zaturdag na Pinksteren , uitsluitend.

Omdat Hij, dien gij het geluk gehad bebt in uwen heiligen schoot te dragen, verrezen is, zoo als Hij gezegd had, loof den Heer!

O God I die door de verrijzenis van uwen Zoon, onzen Heer Jesus Christus , eene heilige vreugd aan de menschen hebt willen mededeelen maak, bidden wij u, dat wij, door de gebeden van zijne allerheiligste Moeder, de Maagd Maria, deel mogen hebben in een eeuwig en gelukkig leven door denzelfden Jesus Christus, onzen Heer. Amen.

Van de eerste Vespers van de allerveiligste Drievuldigheid tot de Isonen van den Zaturdag vóór den eersten Zondag van den Advent.

Wij groeten u, Koningin des Hemels! Moeder van barmhartigheid. Wij groeten u, na Hem, ons leven , onze troos en onze hoop! Daar wij hier op aarde in ballingschap zijn, ongelukkige kinderen van Eva, verheffen wij onze stem tot u; wij bieden u onze zuchten en ons gejammer aan in dit tranendal. Wees dan onze voorspreekster, sla uwe barmhartige en mededoogende oogen op ons, en verwerf ons, na de ballingschap dezes levens, het geluk van Jesus , de geheiligde vrucht van uwen schoot, te aanschouwen o goeder-tierene, o barmhartige, o liefdewaardige Maagd Maria !

Almagtige, eeuwige God! die het ligchaam en de ziel van de glorierijke Maagd en Moeder Mario, door de kracht van den heiligen Geest, voor eene waardige woonplaats van uwen Zoon hebt voorbereid, geef ons, dat wij, hare gedachtenis met blijdschap vierende, door hare liefderijke voorspraak van de tegenwoordige rampen en van den eeuwigen dood bevrijd worden. Door oenzelfden Jesus Chri«tu$, onzen Heer. Amen.

^ roote God! ik orken en aaabid u, dio hier wezenlijk tegenwoordig op dit altaar zijt; en, ondanks do getuigenis mijner zinnen, geloof ik, zonder aarzelen, op uw eigen woord en op de getuigenis uwer Kerk, dat uwe heilige menschlieid , die tot sluijor aan uwe Godheid heeft gediend, zolven voor ouzo oogen verborgen is onder do aanbiddelijke gedaante van het Sacrament des Altaars. Met do gelukzalige Geesten, die u omringen, voor u nedergeworpen, vereenig ik mij met hunne lof betuigingen, en wensch u in geest en waarheid te aanbidden.

Gij verbergt mij, Heer! uwe heerlijkheid en majesteit alleen, om mij de geheimen uwer wijsheid

i e doou .bowoudereii, en do uitwerksels uwer goed-licid te doen gevoelen, lioe meer gij u in uw Saera-meut onzigtbiiar nuiakt, des te lietderijker gij mij daarin toeschijnt, en des te meer regt gij op mijne dankbaarheid hebt.

O licldo vau Jesus, wie kan u beseffen? Wie kan u naar waarde schatten ? AVces zeil' imjue dankbo-tuiging, o slagtoffer, waarlijk vol genade, en maak mij waardig iu de hulde te deeleu, welke uwe vrijwillige veruedcringun do Godheid bewijzen.

Dierbaar bloed, dat voor mijne zouden aan het kruis gevloeid bebt, en dat nog dagelijks opgeofferd wordt om mijue vlekken uit te wisschenl vergeef mij het slechte gebruik, dat ik van uwe eindelooze verdiensten gemaakt heb; haast u mijne ziel te reinigen, en wees voor haar de bi on der overvloodigstegenade.

Aanbiddelijk vleesch van mijnen Zaligmaker 1 we-derhoud de ongeregelde bewegingen van het mijne; onderwerp die aan de wetten van den geest; doe mij verzaken aan al wat do ziunou streelt, eu doe mij met u op dc bcilzame wegen der versterving wandelen, waarvan gij mij hot voorbeeld gegeven hebt.

Levend brood, dat do wellust der uitverkorenen zijt, ontneem aan mijue ziel den smaak der schepselen; doe iu haar dou honger on dorst naar de regtvaardig-heid oulstaan; scheuk baar do'kracht van steeds op de paden der ongekunstelde godvrucht te vorderen, en haar vau deugden tot deugden te verheffen tot den God, die dezelve bekroont,

ü OH'er, dat do homeleclio verbolgenheid bevredigt! o Sacrament, dat de menschen heiligt, eu hun ecu opl egt goddelijk leven doet leidon, doe in mij uwe wonderbare uitwerksels uitschijncu, en mij uwe kostbare, uwe eeuwige vruchten plukken.

Opperste Middelaar, onsterfelijke 1'riester, oefen icn mijnen voordeole, de bedieningen uit van uw

eerbiedwaardig priestorscliap: offer mij met u aan uwen Vader op, eu maak, dat mijne hulde door u tofc H(5m koine: open aan iiiijue ziel het eeuwige heiligdom, gij, die gezegd hebt: Mijn vleesch ia waarlijk spijs cn mijn blued is waarlijk drank. Wie dit vleeseh eet, zal eeuwig laven.

Vlekkeloos Lam, slagtoller, alleen aangenaam aau God, matik, dat ik, door mij met u t.- voeden, zelf (^cn nieuw deeg, een zuiver en lieilig ougerezen brood worde, waardig tot liet lieinelsehe gastmaal toegelaten te v. ordim.

O Jesus ! Koning der kouiugen, duld niet, dat uw schepsel immer aan uwen heilige.i uil wederspannig zij: gebied mij al wat gij wilt, maar geel mij een •migzaam hart (n de sterkte om te gehoorzamen.

Goede herder! d e m j met uwe eigene zelfstandigheid voedt, verdedig mij tegen de vijanden, die mij zonder ophouden aanvallen; roi p mij spoedig tot; u weder, wanneer ik het o geluk heb, uiii van u te verwijderen; geleid mij zelf door de glibberige en duistere wegen dezer .wereld, en behoud mij bij u, lot dat gij mij met de gelukkige schapen, welker heil ■ ij reeds uitmaakt, zult verevnigen.

Jesus, mijn go.de Meesier! leer mij de ware whsh' id , ( ii duld niet, dat ik naar de sehandelijke grondstfilliuge eener UKMiselielijke en gcaeel vlee-tehelijke voorzigligheid lui.sler^, v. riielit mijinmijne twijlelingen, en dat uw Saer ment voor mij de bion /.ij van hel levei.digsl.e lielit, en hel, kracht i^e middel om standvastig iu de waarheid L- wandelen.

Liel'd volle (Jeneesueer der zielen! geuees miine ziekten en wonden; laat mij niet in eene doode-lij ke kwijiiiug vervallen, en ge f, dat d kracht van uw aaiibiddol 1; liuehaain in mij het ligchaam der z.onden verdelgd, dal de oorsprong van mijnen druk en mijn lijden is. O God, mijn Zaligmaker! ik bied

mij aan voor uwe voeten, belast met en gebukt onder do ellende, en ik verwacht alles van uwe magt en barmharligheid.

O mijn Vader! ik heb tegen u en tegen den hemel gezondigd, en ik ben niet waardig uw kind genoemd te worden, maar uw vaderhart is mij, in liet Sacrament der liefde zelve, geopend. Vergeet, smeek ik u, mijnen opstand en mijne trouwelooze ondankbaarheid, en dat uw aanbiddelijk bloed, hetwelk mijne hoop uitmaakt, mij met u verzoene. Teedere en barmhartige Vader! bereid voor mijne ziel het brood uwer kinderen, en dat uw heilig ligchaam, na mijn voedsel te zijn geworden, mij helpe om al mijne regten op het hemelsebe erfdeel weder te krijgen.

O Jesus! de wouderen uwer liefde zijn onuitsprekelijk. Dat al uwe schepselen u hunnen dank betuigen; dat de aarde van gulle vreugde opspringe over het bezit uwer sehattea.

Hemelseh Manna, stroom van geneugten, leer mij, ter uwer liefde, alle vermaken, al het vergankelijke versmaden ; ondersteun mij, verstoot mij niet in de akelige woestijn dezer wereld, en dat ik geene bestendige vreugde en vertroosting vinde, dan in u alleen.

Kort begrip van do wonderen des Almogenden! moge ik mij met niets, dan met u bezig houden! moge ik al de genegenheid van mijn hart tot u stieren. O mijn God! uwe altaren zullen voor altoos mijne rustplaats wezen, ik zal niet ophouden, ten minste door mijne verlangens, in uwe eerbiedwaardige tabei-nakelen ta wonen, en mijne zoetste genoegens zullen zijn van mij aldaar gemeenzaam te onderhoaden.

O gij, die onze vreugde en onze eenige hoop zijt, wederhoud, smeekon wij u, den arm uws vaders, die zoo regtmatig op ons vertoornd is, en doe op de geesels, die over ons nederstorten, en welke wij

maar al te zeer verdiend hebben, de wederkomst des tijdelijken voorspoeds volgen, aan onze getrouw-lieid gehecht.

Jesus, opperste liefde, hervorm ons in u; deel aan onzen geest de kalmte uwer wenschen mede, die steeds aan den wil van uwen Vader onderworpen waren; doe in onze harten overgaan de zoetheid van uwen ijver voor de zaligheid van diegenen zelfs, welke op het doolpad geraken en u vervolgen. Geet ons die deugden, welke gij leert, en van welke gij u het volmaakte voorbeeld toont.

O Sacrament van eenheid! o band der liefde! mogen wij onafscheidelijk met u vereenigd zijn, en nimmer ophouden, hei; uit liefde tot u te wezen met al degenen, die, even als wij, deel hebben in uwe weldaden en liefde!

O heerlijk gastmaal, o hemelsche disch! die de gedachtenis der overgioote liefde hernieuwt, welke Jesus, voor ons stervende, ons betoond heeft: heil dengene, die met een levend geloof, eene brandende liefde en een nederig vertrouwen tot u nadert! hij zal lot de eeuwige bruiloft van het Lam toegelaten worden.

Maak, o mijn God! dat mijn vurigste verlangen zij van dikwijls en in do gelukkige gesteltenis, deel to nemen aan het aanbiddelijke Sacrament, dat de aarde met de schatten des hemels verrijkt, den ster-felijkeu menseh met den oorsprong zeiven van het leven vereeuigt, en eindelijk de teerspijs wordt van zijne reis, en het troostende onderpand van zijn l-oekomond heil.

Heilige Vader, gij hobt in do overmaat uwer liefde tot don menseh, hem uwen goddelijken /oou gegeven, om met Hem tot de voltrekking der eeuwen te wezen, aanzie dan uwe strafschuldige kinderen niet, dan in het heilig Hart van Jesus, voor hen. als

hot ware, vernietigd op l;ct altaar. Ontvang daar, groote God! al do offorandon, welke 11 ij u opdraagt, en vergun oüs al do genaden, die Hij u vraagt.

Liofdevraardigste Jesus, die in den schoot, eener Maagd het vleeseh aangenomen hebt, waarmede gij uwe kinderen voedt, verleen mij, smeek ik u, de onsehendbare zuiverheid uwer allerheiligste Moeder, en de liefde, welke zij voor die hemolsche deugd koesterde; bewaar mijne ziel vrij van de vlokken, die haar zouden kannen sehad n, en gewaardig u haar eens onder hot getal der onsterfelijke bruiden te ontvangen.

Boilige Grest, die op eene onnitsprekelijko wijze medewerkt in do geheimenis van oenen God, die zich voor ons als slagtoffer opdraagt en zich aan ons als Sacrament geeft, stel in onz;¹ zielen heilige gesteltenissen, die ons waardig in do verdiensten van het verhevene slagtoffer doen drolen, en vorm zelf in onze harten do govochns, waarmede wij tot de bron der genade moeten naderen.

Men kan bij deze gebeden, voegen, of in derzolver plaats, volgons zijne godvruchtigheid, lezen: oefenin/j van de geestelijke Commmr/e bladz. 91, va n de eerste oefening voor do heilige Mis; het gebod gedurende een bezoek aan het heilige Sacrament, bladzijde 402. Herstel van eer aan Jesus Chris us, voor den smaad, 'waaraan Hij in het heilige Sacrament des Altaars blootgesteld is, bladz. 405; do litanie tot hot heilige Sacrament, bladz. 399: dc litanie tot hot heilig Hart van .Tcsns , bladz. 413, of zulke der gebed' n, die met de bijzondere omstandigheden, waarin men zich bevindt, overeenkomen.

Ik zal n niet verlaten, o mijn Zaligmaker ! alvorens ik van uwe teedorhoid do zegeningen ontvangen heb,

welke mijne noodwendigheden vorderen, drogen dio zegeningen in mij (ion levendigsten afschrik van de zouden uitwerken, mij uwe liefde en geruide modc-deolen, mij helpen om pli^tmfitic; te leven on den dood der Keiligen te sterven.

Tk hoop van u, mij¹; ClodI dezelfde gunsten voov mijne familie, en voor al dc^enon, welke gij het mij ion pligt maakt u oan te bcvcicn, bijzonder voor X. N. Tk vraag al de hulp uwer Voorzienigheid voor de behooffcon der Kerk en van don Staat, behoud in dozelven de dierbare banden dor eondrag⁴en des vredes, doe uwen heiligen Xaam in geheel het wereldrond kennen, aanbidden en beminnen, verlicht de ongeloov^:gon en hen, die in dwaling ^zijⁿ j veitrooSi, do oodn- ;.t en; ontdo ; aan do zondarei! het versehnkkelijko gevaar, wti'M'in hunne zielen zich bevinden! trof de versteende harten, en breng hen tot u weder; schenk den rogtvaardigen de voT-harding in de deugd; vergun den stervenden van in uwe Helde te sterven; verkort do y)ijn. Tan do zielen in het vagevuur; vervul eindelijk ouzo wen-schen, on maak, dat wij allen, nier op aarde, het onderpand uwer eeuwige zegeningen on1 va,ogen. In den naam dos Vaders, des Zoons en heiligen Gees tos. Amen.

EENER ZIEL, DIE ZICH MET JESUS CHRISTUS TRACHT TE VEREENIGEN, DOOR DEN GELUKZALIGEN LO-DEWIJK DE BLOIS.

GfrfjfO erworpene zondaar, die ik ben , ik verdien niet, I Wf o mijn God! dat de aarde mij draagt Helaas! ik heb | \/ l mij van u, die het opperste goed zijt, verwijderd ■vZ-VrO en mij in een ver afgelegen land , in eene streek van behoefte en smarten omgeven , arm en blind; ik ben niets, ik vermag niets zonder u. Goede Jesusl hebquot;medelijden met mij. Wasch mij met uw dierbaar bloed reinig mij van alle zonden, genees mij, opdat ik u moge behagen.

O Jesusl mijn Heer en God! wat zal ik tot u zeggen ? Ik buig, in (leii geest, mijne knieën in uwe tegenwoordigheid , ik leg mijn hart aan uwe voeten neder, ik beken al mijne misdrijven; ik heb gezondigd, o mijn God ! ik heb het kwaad in uwe tegenwoordigheid bedreven; ik heb tegen mijnen Schepper gezondigd , ik heb gezondigd tegen mijnen Verlosser, ik heb gezondigd tegen mijn Weldoener en Vader Helaas! ik ben al te ondankbaar, al te ontrouw ten uwen opzigte geweest, ik ben al wat er het verachtelijkst bestaat; ik ben niets. Heer, Heer! ontferm u mijner. Ik

kom al mijne ongeregtigheden, al mijne verzuimenissen, al mijne ontbrekingen (en gij weet, Heer! hoe groot en menigvuldig zij zijn) in uwe aanbiddelijke wonden neder-leggen. Ik kom die in den afgrond der eindelooze zee uwer barmhartigheden storten. Waarom, Heerl heb ik hinderpalen moeten stellen in de werken uwer genade ? Hoe zeer spijt het mij van in alles riet gezocht te hebben u te behagen, aan uwe heilige inspraken, aan uwen goddelijken wil in alles te gehoorzamen. Ik maak het voornemen , met de hulp uwer genade voortaan alles te vermijden, wat u mishaagt, bereid zijnde, om liever duizendmaal te sterven, dan immer iets te willen, dat u zou kunnen beleedigen. O lieve Jesus! wees mij genadig, door de verdiensten uwer allerheiligste menschheid, door die van uwe gelukzalige Moeder en van al uwe uitverkorenen. Wasch mij in uw dierbaar bloed, reinig mij zonder eenige uitzondering.quot;

»0 mijn aanbiddelijke Zaligmaker! ik, de verachtelijkste der zondaren, ik stel mij in uwe tegenwoordigheid beneden al de bestaande schepselen. Ik ben niet waardig door de aarde gedragen te worden. Er is niemand onder de men schen, die niet boven mij gesteld moet worden. Ik plaats mij beneden allen, ik wil vrijwillig de dienaar van allen wezen. In de vervoering eener opregte liefde, omhelsik alle menschen, hen vooral, die mij kwellen en vervolgen. Uit liefde tot u, verzaak ik aan alle ongeregeldheid, aan alle ijdelheid, aan alle wereldsche vermaken, aan alles, wat tegenstrijdig met de orde is , ik verzaak zelfs mijnen eigen wil. Ik verlaat, ik versmaad al wat minder is dan gij , en aan u geef ik de voorkeur boven alles. Ik onderwerp mij geheel aan uwe schikkingen. Ik wensch, dat uw wil steeds in mij zoo in den tijd als in de eeuwigheid, volbragt worde. Ik offer mij aan u op, bereid om door uwe genade alles to lijden, ter verheerlijking van uwen naam: alle versmadingen en beleedigingen, alle soort van verachting, alle soort van schande, alle soort van kwellingen en smarten. Ik ben bereid om de volstrekte ontbering van alle gevoelige vertroosting te ondergaan. Ik weiger niet te leven, zoo gij het alzoo wilt, zelfs te midden derzelfde armoede, en derzelfde verdrukkingen, waarin gij zelf geloefd hebt.quot;

Ach! wanneer zal ik volkomen aan mij zeiven sterven? Wanneer zal ik vrijgemaakt zijn van hst slavenjuk der schepselen? Ach, gave God, dat ik waarlijk zachtmoedig en ootmoedig van harte, opregt arm van geest ware ; maak, Heerl dat ik door eene geheele verloochening van mij zeiven, door eene volmaakte versterving mijner gebreken, er toe kome, u volmaakt te beminnen. Gij hebt mij geboden van u te beminnen, geef mij wat gij mij gebiedt, en beveel mij al wat gij wilt. Geef mij , dat ik u van ganscher harte, uit geheel mijne ziel, uit al mijne krachten beminne. Herstel de gebrokene krachten mijner ziel, verlos mijnen geest van de ijdele verbeeldingen en schimmen , die haar vervolgen. Verleen mij de genade van eene heilige ingekeerdheid, opdat ik door het helder aanschouwen uwer volmaaktheden en door eene brandende liefde mij onophoudelijk in u moge uitstorten, en mij voor altoos in u verliezen.

»0 mijn allerliefderijkste Jesusl doe in mij sterven al wat u mishaagt. Versier mijne ziel met uwe deugden en verdiensten. Verleen mij de ware ootmoedigheid, de opregte gehoorzaamheid, eene ongekunstelde droefheid; het ware 'geduld, de vlammende lietde. Geef mij een volstrekt gebied over mijne tong, over al mijne ledematen, over al mijne ■/.innen. Schenk mij de inwendige vrijheid, den geest van armoede, en de volmaakte beschouwing van u zeiven. Maak mijne ziel gelijkvormig aan die menschelijke en heilige ziel, die van uwe heilige menschhoid deel maakte , en mijn Ijachaam aan dat zoo zuivere, en van alle vlekken zoo verwijderde ligchaam, waarmede gij i; bekleeddet. Stort in mijn binnenste tiet heldere en glansrijke licht uwer Godheid. Ik geloof vastelijk, dat gij door uwe Godheid in mij woont. Gelief dan zelf te zien door mijne oogen, te hooren door mijne ooren, te spreken door mijnen mond, in één woord, te werken door al mijne zintuigen, om in mij uit te voeren, het-gene u behaagt. Verlos mij van alles, wat mij hindert en iielet om volmaakt met u vweenigd te zijn. Geleid mij door

middel uwer aanbiddelijke woorden, tot in het binnenste mijner ziel, opdat ik, mij zei ven kennende, u ook kenne, u beminne en innig met u vereenigd zij; dat ik kalm en bevredigd. tot verheerlijking van uwen Naam, in het genot uwer volmaaktheden beruste. Verhoor mij. Heer! niet uit hoofde van uwen wil, verhoor mij voor zoo ver gij het voor uwe verheerlijking en mijne zaligheid geschikt oordeelt,quot;

«Ik aanbid, ik loof, ik verheerlijk, ik zegen, ik dank u, o Heer Jesus ! voor al uwe barmhartigheden en weldaden. Ik dank u, Zoon van den levenden God ! allerhoogste God, die door de overmaat uwer liefde tot mij, u gewaardigd hebt mensch te worden, gij zijt voor mij in eenen stal geboren , voor mij zijt gij in doeken gewonden, in eene krib nedergelegd, gij hebt geen voedsel gehad, dan dê maagdelijke melk uwer Moeder. Gij hebt de armoede en de ontberingen verdragen, en gij zijt gedurende drie en dertig jaren met menigvuldigen arbeid en vermoeijenissen overladen geweest, voor mij hebt gij gewild, dat een bloedig zweet in het midden uwer doodsangsten uit al uwe ledematen sprong, voor mij zijt gij schandelijk gevangen en met boeijen beladen geworden; zijt gij onder het gewigt eener onregt\aardige veroordeeling bezweken; heeft men u smadelijk in het aangezigt gespuwd; gij hebt kaakslagen ontvangen; hebt gij u, even als een dwaas, meteen wit kleed, door het gebruik bespottelijk geworden , omhangen gezien; gij zijt aan de beschimpingen blootgesteld geweest; hebt gij wreedelijk door geeselslagen verscheurd onerbarmelijk met doornen gekroond, onmenschelijk aan een kruis genageld en met gal en azijn willen gelaafd worden. U, o mijn God I die de sterren met zoo veel glans omgeven hebt, heeft men veracht, naakt met wonden overdekt; met de grootste smarten overladen, aan een eerloos kruis zien hangen. Voor mij hebt gij uw zoo dierbaar bloed vergoten, voor mij, eindelijk, zijt gij gestorven 1.. O mijn lieve JesusI o eenig heil mijner ziell maak, dat ik u met de vurigste liefde beminne , en uit den grond van mijn hart medelijden hebbe met uwe smarten. Ik omhels uw aanbiddelijk kruis, ik kus het uit liefde tot u en voor uwe verheerlijking. Ik groet die wonden, welriekender voor mij

dan de geur der rozen, die wonden, welke gij voor mij ontvangen hebt, en in welker midden mijn naam geschreven is. Wees gegroet, o heilzame wonden van mijnen Zaligmaker, van den God, die mij zoo zeer bemind heeft,quot;

O goede Jesusl o mijne hoop en mijne toevlugtl o mijn welbemindel o, al wat ik het dierbaarste heb! o mijn eenige liefde! bruidegom vol van genade en teederheidl wellust en leven mijner ziel! kostbare rust van mijn hart I o mijn troost en mijne vreugde! onuitsprekelijk eeuwig licht, dat in het binnenste van mijn wezen schijnt! zuiver paradijs van geneugten! o mijn oorsprong en mijn einde 1 mijn God! wat wil ik anders dan u? Gij zijt mijn waar, mijn eenig goed. Trek mij tot u, en ik zal tot u gaan, en mijne ziel zal door den geur uwer reukwerken verlevendigd worden.

Bereid u, o mijn welbeminde! eene aangename woonplaats binnen mij, opdat gij daarin kornet, en er uw verblijf houdet. Neem van mij weg, vernietig in mij al wat u mishaagt. Scheid mij af van hetgene beneden u is. Maak van mij eenen mensch naar uw hart, en gansch gelijk aan uwe heilige menschheid. Wond mijn hart met eenen schicht uwer liefde. Maak mijne ziel dronken met den wijn der volmaakte liefde. Vereenig mij innig met u, hervorm mij geheel in u, opdat gij in mij uw welbehagen moget nemen.

Ach', wanneer zal ik u in alles behagen ? Wanneer zal er in mij geen voetspoor meer zijn van aangekleefdheid aan mij zeiven? Wanneer zal ik geheel aan□ toebehooren? wanneer zal er in mij niets meer leven buiten u en uw aller-liefderijkste wil ? Wanneer zal ik u me; die vurigheid beminnen, die schijnt niet te kunnen vermeerderen en die nogtans steeds aangroeit? Wanneer zal ik geheel verslonden zijn door het vuur, dat gij in het hart uwer Heiligen doet blaken? Wanneer zal het mij vergund worden, mij in uwe bekoorlijke liefelijkheid te dompelen en te verliezen? Gij beveelt ons van te kloppen: ik klop, Heerl doe open en toon aan mijne oogen uw heerlijk rijk, dat in mijn binnenste zelf is, dat niets anders is dan gij zelf.

Wanneer het lof ter eere van de heilige Maagd gedaan wordt, zal men de voorgaande gebeden, tusschen de benedictiën kunnen vervangen door eeriige der gebeden , die hiervoor gevonden worden bij de godvruchtige oefeningen voor den Zaturdag, of hierna bij de verschillende Feestdagen van Maria, en door het volgende gebed van Fénélon.

die hare geheimenissen en de bijzondere omstandigheden van haar leven vereenigt.

Ontferm u onzer, HeerI Vader, Zoon, heilige Geest, God in drie gelijke personen.

Maria, die al het kwaad, hetwelk de eerste vrouw in de wereld had doen komen, hersteld hebt, bid voor ons.

Maria, die ons de vrucht des levens, kostbaarder dan die van het aardsche paradijs, gegeven hebt, bid voor ons.

Maagd , welke door den profeet van verre zijt aange-getoond, als moetende den Zoon des Allerhoogsten baren , bid voor ons.

Maria, welke een Engel, van den hemel nedergedaald , met bewondering groette als vol van genade en boven alle vrouwen verheven , bid voor ons.

Maria, wier maagdelijke kuischheid ontsteld werd, zelfs op het zien van eenen Engel, bid voor ons.

Maria, die in eene heilige verrukking uitriept; Nu zullen al de eeuwen mij gelukzalig verklaren, want de Almogende heeft groote dingen in mij uitgewerkt, bid voor ons.

Maria, die God verheerlijktet, dat Hij de grooten vernederd en de onaanzienlijken verheven had, de hongerige behoeftigen met goederen overladen , en de rijken ledig weggezonden had, bid voor ons.

Maria, die het kind Jesus door de Engelen aangekondigd, door de ster aangetoond, door de wijzen in eenen krib aangebeden ziende, deze dingen bewaardet en in uw hart overlegdet, bid voor ons.

Maria, die door den heiligen grijsaard Simeon ver-stondt dat uw Zoon het voorwerp der tegenspraak vanjde menschen zou wezen, en dat een zwaard van droefheid uwe ziel zou doordringen , bid voor ons.

Maria, die in vrede leefdet, in een vreemd land, zonder troost noch menschelijke hulp, bid voor ons.

Maria, die met droefheid het kind Jesus , twaalf jaren oud, met de leeraren der wet in den tempel gebleven zijnde, hebt opgezocht, bid voor ons.

Maria, aan wien Hij, die de eeuwige wijsheid en al-magt zelve is, gedurende zoo vele jaren onderdanig was , bid voor ons,

Maria, die van uwen Zoon het eerste wonder op de bruiloft van Cana verwierft, bid voor ons.

Maria, dochter van David, van Salomon en van zoo vele andere koningen, die de echtgenoot eens timmermans waart, bid voor ons.

Maria, die een eenvoudig, verborgen en arbeidzaam leven in armoede geleid hebt, daar zelfs uw Zoon zoo veel niet had, waarop Hij zijn hoofd kon laten rusten, bid voor ons.

Maria, die noch wonderen uitwerktet, noch onderwijzing gaaft; maar die een wonder van genade en de on-derrigting van alle eeuwen waart, bid voor ons,

Maria, van wie wij zeggen, gelijk eene vrouw te Jeruzalem van Jesus zeide: Gelukzalig de schoot, die u gedragen heeft, en de borsten, xcelke gij gezogen hebt, bid voor ons.

Maria, die Jesus in stilte naar het kruis volgdet, terwijl de Apostelen verschrikt en zonder geloof zijnde in de beloften, de vlugt namen, bid voor ons.

Maria, aan welke Jesus, bij zijnen dood zijnen welbeminden leerling aanbeval, om als zijne Moeder te zijn bid voor ons.

Maria, die dezen welbeminden leerling alsdan als eenen zoon ontvingt en er den verhevensten leeraar der liefde van maaktet, bid voor ons.

Maria, wier oogen Jesus, aan het kruis stervende, zagen, en wier hart met een zwaard doorstoken werd, bid voor ons.

Maria, die, ofschoon gij in den hemel heerscht, echter mededoogend op de aarde nederziet, bid voor cns,

O heilige Maagd I roemvolle Maria! gij overtreft in den hemel, door uwe verhevene deugden, door uwe uitstekende waardigheden, de volmaaktste geesten ; de Kerk leert ons , dat gij gezegend zijt gij boven alle vrouwen , dewijl een God u voor zijn heiligdom verkozen heeft, en zorg heeft gedragen van u met alle volmaaktheden en genaden te versieren, omdat Hij zich een tabernakel heeft willen maken, dat zijner waardig zoude zijn. Gij wordt met alle regt de troost der bedrukten genoemd , daar gij steeds genegen zijt om ons in dit tranendal bij te staan.

Gelief ons te vertroosten in de wederwaardigheden van het tegenwoordige leven. Wanneer zal ik getuige mogen zijn van uwe heerlijkheid , den glans derzelve met de Engelen mogen aanschouwen en bewonderen! Maar beschaamd over de onverschilligheid , waarin ik voor de hemelsche goederen geleefd heb, en over mijne aange-kleefdheid aan het aardsche, beken ik, dat ik ongelukkig ver van dit geluk verwijderd ben. Help mij, bid ik u, dien verloren tijd herstellen , en een leven heiligen , hetwelk God mij gegeven heeft , orn het geheel te besteden om Hem te dienen en te beminnen , en maak , dat ik door werken van geregtigheid en boetvaardigheid de onvergankelijke schatten der gelukzalige eeuwigheid moge verwerven, Amen.

^nze goddelijke Zaligmaker zegt ons in het Evan-I gelie, dat men altoos moet bidden zonder immer 'J moede te worden, lilt gestadige en volhardende - gebed, dat zich niet door den geringen goeden uitval laten afschrikkon, gelukt eindelijk tot in den

hemel door te dringen, en op aarde al de hulp en groote genaden te doen nederdalen , welke de behoefte van den mensch kan vorderen Dusdanig is de verdienste van het volhardende gebed. Het verwerft alles van Hem, die gezegd heeft: vraagt en gij zult ontvangen, zoekt en gij zult vinden, klopt en u zal open gedaan xcorden. Van daar ook, sedert langen tijd, in de Kerk van God het gebruik der gebeden, die negen dagen duren, en welke men daarom zelfs Novenen noemt.

Eenige schrijvers gelooven, dat het gebruik, om gedurende negen dagen te bidden. van apostolische overlevering gehouden is, na de vermaarde geestelijke afzondering, welke de Apostelen, met de heilige Maagd in het cenaculum deden, ten einde zich voor de komst van den hdliigen Geest te bereiden. Anderen vermeenen, dat de Novenen gehouden worden, om zich met de negen kooren der Engelen te vereenigen. Wat er ook van zij , het is een gebruik door de H. Kerk van Jesus Christus goedgekeurd , en dan vooral een heilig gebruik, dat God me-nigwerf met de uitstekendste gunsten beloond heeft.

De Novenen worden in het algemeen gehouden, ten einde zich te bereiden om een feest te vieren, om eene genade te verwerven, om een of ander ontwerp het best uit te voeren, enz. enz. Maar het is niet genoeg, de Novene te houden: om die niet vruchteloos te doen zijn, moet men die heiligen, met zich opregt en krachtig zijnen geestelijken vooruitgang voor te stellen , en vooral moet zij door eene ware bekeering worden voorafgegaan , indien men het ongeluk zou nebben van zich in staat van doodzonde te bevinden.

Dewijl ieder zijne noodwendigheden heeft, die in het oneindige kunnen verschillen en veranderen, zoo is het aan ieder, van zich, gedurende de Novene, zoodanige gebeden , overwegingen, lezingen, oefeningen, goede werken , enz. op ie leggen , die het meest met zijnen slaat zullen overeenkomen ; wij zullen hier dan geune andere oefening aanwijzen dan het dagelijksch bijwonen der H. Mis, indien men daartoe den tijd heeft en wij verwijzen ieder tot de inhoudstafel van dit boek, om daar, volgens zijne eigene behoefte en zijne bijzondere meening te verkiezen.

Om de Novene krachtdadiger te maken, is het zeer heilzaam die met eene heilige biecht te beginnen , ten einde al de beletsels voor de gunsten des hemels te verwijderen , het is goed de Communie er bij te voegen, ten einde de vurigheid der godsvrucht, gedurende de Novene, te vermeerderen. Indien men op den eersten dag niet tot de Communie nadert, is het goed dit gedurende tie Novene, of ten minste op den laatsten dag te doen, hetzij om den Heer te bedanken voor de genade , welke Hij bewezen heeft, hetzij om die te verworven, en den tegenstand van God, als het ware, te dwingen, zoo die gunst tut alsdan geweigerd is geworden. Indien God nog wederstaat, moet men zich ootmoedig aan deze vertoevingen onderwerpen, den moed niet verliezer. , en integendeel de volharding der Cananeesche vrouw navolgen , die zich door de eerste schijnbare weigeringen van den Zaligmaker niet liet afschrikken. Indien het eene tijdelijke gunst betreft, zoo als de herstelling tot de gezondheid, de genezing van iemand, die ons dierbaar is, het wel gelukken eener onderneming, enz., zorg dan van die altoos voorwaardelijk te vragen, voor zoo ver die met den wil van God overeenstemt en nuttig ter zaligheid is.

iets is dienstiger om de godsvrucht te voeden, dan hei lezen van boeken, die over de groote waarheden van de gods-| dienst handelen: het zijn geleiders , sprakelooze S predikers, die treffen en onderrigten. Het is een jhemelsch manna, waarin ieder het voedsel vindt, dat hij noodig hoeft; wanneer wij bidden, zegt de H. Ambrosius, spreken wij tot God, die tot ons spreekt. Het is billijk, zegt de H. Hieronymus, dat wij op aarde datgene leeren, waarvan de kennis ons in den hemel zal bijblijven. Dat de christen, die.zijne zaligheid waarlijk verlangt, zich dan oene onschendbare wet make van genen dag te laten voorbijgaan, zonder eenige geestelijke lezing te doen. Ten einde het doel te bereiken, dat ik mij, met dit godvruchtige boek te schrijven , heb voorgesteld , geef ik hier een onderwerp van lezingen voor eiken dag der maand.

1°. Vóór de lezing moet men zijn hart tot God verheffen en het licht van den heiligen Geest vragen; zeg bij voorbeeld: Spreek, Heer! uw dienaar luistert, enz.

2. Men moet langzaam lezen en van tijd tot tijd stil blijven, om het gelezene te overdenken, en in zich gevoelens op te wekken overeenkomstig met de waarheden, welke God ons door de lezing gelieft mede te deelen.

3. Men moet eenige voornemens maken, nopens zijne behoefte, zijne bekoringen, zijne gebreken, zijne gevaren, daarna de gedachten uitkiezen , die het meest zullen getroffen hebben, ten einde die gedurende den dag somtijds indachtig te zijn.

Nota. Men merke op, dat in deze stof, de woorden overweging , heschomving en inwendig gebed, zonder onderscheid , het een voor het ander , in dezelfde beteekenis gebruikt zijn.

®⁰⁰B^Z,E van des avonds af, en nog beter, lees ^^'Svóór gij u ter rust begeeft, het onderwerp van het gebed van den volgenden dag; doorloop des morgens, onder het aankleeden, de bemerkingen en de voornemens , welke gij zult moeten maken.

Men noemt die de intrede in het gebed. Zij bestaat in eene oefening van geloof over de tegenwoordigheid van

God, in eene oefening van ootmoedigheid over onze onwaardigheid van in zijne tegenwoordigheid te verschijnen, en in eene aanroeping van den heilige Geest, om zijn licht en zijne genade te verwerven , ten einde het inwendige gebed behoorlijk te verrigten.

Het bevat drie punten. In het eerste moet men het voorwerp des gebeds in God beschouwen, of in den persoon van onzen Heer Jesus Christus , terwijl men aandacht geeft op hetgene Hij over dit voorwerp gezegd , gedacht of gedaan heeft, en Hem daarna onzen pligt bewijzen , door oefeningen van aanbidding, lofbetuiging _rliefde en dankzegging. In het tweede punt moet men over het voorwerp des gebeds beschouwen : hetgene wij moeten doen of vermijden voor onze heiligmaking, en ons daarvan door krachtige redenen overtuigen. Daarna moeten wij op ons zeiven denken, om te zien of wij daaraan getrouw zijn geweest, en God bedanken, indien ons geweten ons eene goede getuigenis geeft; ons verootmoedigen , rouwhartig zijn, indien wij daaraan nalatig zijn gebleven, en eindelijk dringend van God, door de verdiensten van onzen Heer Jesus Christus, en do voorspraak van de allerheiligste Maagd en der Heiligen, de genade vragen van voortaan beter te doen. In het derde punt moet men bijzondere voornemens maken, vergezeld van mistrouwen van ons zei ven en vertrouwen op God.

Het bevat drie dingen: Men moet God bedanken voor de genade, welke Hij ons in het gebed bewezen heeft; Hem vergeving vragen voor de fouten, waarin wij gedurende hetzelve gevallen zijn; Hem bidden van onze voornemens, den tegenwoordigen dag, geheel ons leven en onzen dood te zegenen.

Men kiest vervolgens eenige goede gedachten, of heilige geneigdheden, die ons in het gebed het meest getroffen

hebben, om ons daaraan gedurende den dag van tijd tot tijd te herinneren. En men eindigt met zijne voornemens en de vrucht van zijn gebed onder de bescherming te stellen van de heilige Maagd , van zijnen Beschermengel en van zijne Patronen.

Het is niet noodzakelijk, om juist al de oefeningen, in dezen regel voorgeschreven , te verrigten. Wanneer men nuttig bezig is met eene bemerking, of met eenige heilige genegenheid op te wekken, zoo als van liefde tot God , van berouw over zijne zonden, enz., moet men deze niet verlaten; onder voorwendsel van tot andere te willen overgaan. Datgene, waaraan men zich het meest moet houden, zijn de geneigdheden en de voornemens, als zijnde het voornaamste van het gebed.

Z. H. de Paus Benedictus XIV heeft bij zijne breve van 16 December 1735, eenen vollen allaat vergund aan degenen, die gedurende eene geheele maand dagelijks een half uur of ten minste een kwcrtier uursquot;, het inwendige gebed zullen oefenen, onder voorwaarde van tot de Biecht en de heilige Communie te naderen, en tot de gewone bedoelingen te bidden. Deze aflaat kan toegevoegd worden aan de zielen in het vagevuur,

Mijn God, mijn Schepper, mijn laatste einde en mijn al! ik geloof vastelijk, dat gij hier tegenwoordig zijt, dat uwe oogen op mij gevestigd zijn, alsof er niemand in de wereld ware dan ik, aan wien gij moet denken. In deze overtuiging aanbid ik u, o mijn God! met den diepsten eerbied, waartoe ik in staat ben, mijne aanbidding vereenigende met die, welke gij van uwe Engelen en Heiligen in den hemel en op do aarde ontvangt.

Ik offer u dit inwendige gebed (deze lezing, dit gebed) op, o mijn God! ik wonsch het te doen tot uwe verheerlijking en tot zaligheid mijner ziel.

Ik verzaak aan al de verstrooijingen, welke ik gedurende hetzelve, door do ligtzinnigheid van mijnen geest of door do arglistigheid van den vijand mijner zaligheid, zou kunnen hebben.

Aanbiddelijke Drievuldigheid, Vader, Zoon, en heilige Geest, ik heilig u toe mijn geheugen, mijn verstand en mijnen wil. Verleen mij de aandaeht, het licht en de noodige genegenheden, om deze overweging (deze lezing, dit gebed) wel te doen.

Van u geheel beminnelijke Zaligmaker! verwacht ik deze hulp en genade: Leer ons Heer! tot u lidden. Maak mijnen geest en mijn hart geschikt, om te lecren, hetgene gij van mij wilt, en om het uit te voeren. Leer mij kennen, wat ik u moet vragen, en dc wijze, op welke ik zulks moet doen. Zonder u zijn al zijne pogingen vruchteloos.

Allerheiligste Maagd, Moeder van mijnen God, mijn heilige Engel bewaarder, mijne heilige Patronen , alle Heiligen die den hemel genieten, verkrijg mij dc genade van deze overweging (deze lezing, dit gebed) wol te doen, om dezelve met de vruchten te eiudigen, welke God wil, dat ik er uit trekke.

Mijn God, ik ben niet in staat u iets te zeggen , maar verhoor het hart van Jesus, ik vercenig mij mot al wat Hij in zijue vurige gebeden tot u zeide. Heilige Vader! aanzie mij in het hart van uwen aanbiddelijken Zoon , ten einde in alles to voorzien, wat gij van mij verwacht.

die uw woord aanliooren on hetzelve in oefening brengen; ik bedank u voor de genade, welko gij mij gaat bewijzen van bet heden te hoeren, en ik baast mij van die gunst gebruik te maken; verlieht mijnen geest, opdat ik uwe heilzame ondorrigtmgen be-grijpe, cn do eigenliefde mij niet belette do vermaningen en berispingen van uwen dienaar op mij zeiven toe te passen; maak, dat ik zonder wederstand gelioor geve aan de geheime stem uwer genade, aan do stem van don inwendigeu prediker, dio tot mijne ziel zal spreken, terwijl uwe godspraken mijne ooren zullen treffen; gelief zelf den aard van mijn hart zoo wol te bereid an, dat het goddelijke zaad van uw woord er hondordvoudige vruchten voer den tijd en do eeuwigheid voortbronge. Amen.

Barmhartige God, ik dank u duizendwerf, dat gij u gewaardigd hebt mij mot het brood van uw goddelijk woord to voeden; maar doe mij ook levendig gevoelen, dat ik u rekening zal moeten geven van het gebruik, dat ik er van zal gemaakt bobben; gedoog niet, dat het immer tot uwen troon opstijge, om mij van wederstand te beschuldigen ; aeh! neem van mij weg dat hart, zoo mooijolijk te bewogen, en geof mij oen hart, hetwelk één uwer oogslagen rouwig maakt, gelijk uwen Apostel: maak er oenen vruchtbaren akker van, waarin het onkruid het goede graan, hetwelk gij daarin gezaaid hebt, niet onder-drukke; maak dat, wanneer gij eens zult komen om de vruchten des wijngaards, welken gij in mij geplant bobt, in te zamelen, gij alsdan dien onvruebt-baren boom daarin niot vindt, dien gij zondt moeten veroordeelen om het vuur uwer eeuwige geregtigheid

to voeden; maar vergun mij, o Jcsus! dat gij mij, nadat ik mijn gedrag naar uwe godsprakon geregeld, en alzoo den overvloed uwer gaven op aarde zal verdiend hebben, kunt toelaten om u zei ven eens in uwe eeuwige tabernakelen te bezitten. Amen.

Verlaat de kerk nooit na liet Sermoon, zonder de waarheden, welke gij zult gehoord hebben, op u zelven toe te passen, en zonder, niet sleelits onbepaalde en algemeene, maar geheel bijzondere voornemens te hebben gemaakt, voornamelijk tegen uwe ondeugden gerigt, en die het bekomen der u ontbrekende deugden tot voorwerp hebben.

aarvoor ben ik op deze aarde? Het is niet om rijk te zijn, noch om zinsvermaak te genieten ; het is niet om de zoo kortstondige en hersen-

Wschimmige eer dezer wereld na te jagen; een redelijk schepsel is tot een edeler, duurzamer en Gode waardiger doele nde geschapen. Ik ben in de wereld om mijnen Schepper te verheerlijken, om tot het bezit van Hem zeiven, gedurende de eeuwigheid, te geraken, om door zijn eigen geluk gelukkig te wezen. O onuitsprekelijke edelmoedigheid van mijnen Godl Gij hadt mij niet noodig, Heerl en echter hebt gij mij het leven gegeven: o geheel belanglooze goedheid! o barmhartigheid van mijnen Godl Wat ben ik niet voor die uitstekende weldaad verschuldigd 1 Zal ik u die immer naar waarde kunnen erkennen ?schimmige eer dezer wereld na te jagen; een redelijk schepsel is tot een edeler, duurzamer en Gode waardiger doele nde geschapen. Ik ben in de wereld om mijnen Schepper te verheerlijken, om tot het bezit van Hem zeiven, gedurende de eeuwigheid, te geraken, om door zijn eigen geluk gelukkig te wezen. O onuitsprekelijke edelmoedigheid van mijnen Godl Gij hadt mij niet noodig, Heerl en echter hebt gij mij het leven gegeven: o geheel belanglooze goedheid! o barmhartigheid van mijnen Godl Wat ben ik niet voor die uitstekende weldaad verschuldigd 1 Zal ik u die immer naar waarde kunnen erkennen ?

Is God het edele doeleinde geweest, waarnaar ik tot heden toe, al mijne gedachien, mijne wenschen, al mijne werken gerigt heb? Is het voor hem, dat ik geleefd heb? Hij heeft mij alles gemaakt wat ik ben, er is in mij geen goed, hetwelk ik niet van zijne milddadigheid ontvangen heb 1 Heb ik zijne regten geëerbiedigd? Heeft Hij redenen van vergenoegd te zijn over mijne dankbaarheid, over mijne liefde, over mijne getrouwheid? Helaas! — ik durf mijne oogen niet tot u opslaan, o mijn Opperheer I o mijn miskende Weldoener! Ik hoor u, in het diepste mijns gewetens, mij al te teedere verwijtingen doen voor eenen

ondankbare als ik: «Welk kwaad heb ik u gedaan, mijn »zoon, om mij te vergeten, te verachten, om aan het «slijk der zonde den voorrang boven mij te geven, om »u van mij, die uw doeleinde ben, en die u gelukkig »wil maken, te verwijderen? Kom tot mij weder, ik zal »u ontvangen en u nog vergeving schenken.quot;

O mijn goede Zaligmaker! ik bloos van schaamte, mijne oogen worden twee onuitputbare bronnen van tranen. We-derspannig hart I ondankbare ziel 1 wat heb ik gedaan ? Helaas, Heer! het is maar al te waar, ik heb tot heden toe niets gedaan dan u beleedigen, gij kunt het mij met regt verwijten. Ontferm u mijner, o mijn Godl handel niet met mij, zoo als mijne ondankbaarheid het verdient. O gij l die mij het leven niet zoo lang hebt vergund om mij in het verderf te storten, maar opdat ik het gebruiken zou, om mij zalig maken; verleen mij die vermorzeling des harten, die mij bij u genade zal doen vinden; ondersteun in mij het voornemen, hetwelk gij mij hebt ingegeven , van in alles niets meer dan u te zoeken, niets meer dan u te beminnen : doe mij al mijn geluk stellen in mij van de schepselen te onthechten, om u alleen aan te kleven , o gij, die mijn God en mijn al zijtl Doordring in het midden der gevaren, die mij omringen, mijn vleeseh met uwe vrees, ten einde ik buigzaam zij voor de vermaning, welke gij mij door uwen Apostel geeft: Poog des te meer, mijne broeders , uwen roep door goede icerken te versterken; want met aldus te handelen, zult gij nooit zondigen en door dit middel zal God u doen ingaan in het rijk van onzen Heer en Zaligmaker], Jesus Chrisius. (1. Petr. XI.)

IJdelheid der ijdelheden, alles is slechts ijdelheid, behalve God te kennen en te beminnen. En nogtans verslindt de ijdelheid al de gedachten , al de genegenheden van den mensch, 6n gij o mijn Godl het eenig duurzaam goed, het

eenige, dat zijn hart kon voldoen , gij wordt veracht, vergeten 1 Stervelingen, wat is uiu leven? Een damp, die een oogenblik verschijnt om aanstonds te verdwijnen (Jac. IV.) En nogtans bepalen al uwe zorgen zich bij die voorbijgaande schaduw. Welke noodlottige verbinding! Hoe zeer zal het ons eens rouwen alles voor den tijd en niets voor de eeuwigheid gedaan te hebben, alles voor het schepsel, en niets voor den Schepper, voor zijnen God!

Nog gisteren was deze mensch op het toppunt der eer, heden heeft de dood hem mot zijn akelig doodskleed overdekt: hij was rijk, was magtig, eene doodskist en op deze zes voeten aarde, is thans zijn gansche rijkdom. Jongeling, gij aanbadt deze schoonheid, voor welke gij uwen God en uw eeuwig heil opofTerdet; kom , aanschouw dit ontzielde ligchaam op zijn sterfbed; zie dat hoofd op de borst nederhangende, die verwarde haren , noch vochtig van het doodzweet, die gebroken oogen, deze bleeke en afgeteerde wangen, dat doodverwig gelaat, die zwart gewordene lippen.

Waar is de man, die nog onlangs het genoegen der gezelschappen uitmaakte? Gij, die zijne gunsten najoegt, en hem uw geweten opofTerdet met zijne ongeregelde neigingen te voldoen , kom , zie in dit graf, daar ligt hij in verrotting, neem eene les aan dit stinkende vleesch» dat de wormen verslinden. Gij siddert en deinst van afschrik terug! dit is nogtans dat ligchaam, hetwelk men met zoo veel verwijfdheid behandelde , en waarvoor men niets dan goede sier en vermaken droomde. En waar is nu de ziel, die deszelfs slavin was?... O wereldgezinde! gij die in alles niets dan de achting der menschen betracht, hoe groot is uwe dwaasheid: gij zult in hun geheugen niet meer leven, wanneer de dood u eens aan hunne blikken zal ontrukt hebben; alzoo zal uwe ijdelheid gestraft worden door de verlatenheid, welke gij heden zoo zeer vreest. In dit vertrek zelfs, waarin gij uwen laatsten zucht zult gegeven hebben , waarin uwe ziel door Jesus Christus zal geoordeeld zijn geworden, zal men gastmalen geven , men zal spelen , dansen, lagchen even als te voren, en men zal niet eens aan u denken: alzoo gaat al de roem , al de pracht der wereld voorbij!

O mijn Godl ik dank u, dat gij mij het nietige van alle vergankelijke goederen doet zien: maak, dat ik mijn hart van dezelve onthechte , om mij niet meer dan aan u, eenig goed, eenige schoonheid mijner betrachtingen, waardig aan te kleven. O Jesus! voortaan zult gij alleen mijn Meester en mijn gansche schat wezen: indien de zondaars nog trachten mij, door hunne streelingen, tot zich te trekken, zal ik mij, door uwe genade geholpen, niet meer laten verleiden ; u dienen, u beminnen, zal voortaan het eenige doelwit mijner pogingen zijn; wees eens zelf mijne vergelding en mijn kroon.

Een regtsgeding winnen, een eervol ambt verkrijgen , gezag verwerven , dit is iets grootsch volgens het oordeel der menschen; kan men nogtans groot noemen, hetgene met den tijd een einde neemt ? Eens zullen al de goederen des levens ophouden voor ons te bestaan : of wij zullen ze verlaten, of zij zullen ons begeven.

Men moet dan niets groot noemen , dan de eenige zaak , waarvan ons eeuwig geluk of ongeluk afhangt. De zaak der zaligheid is dan eigenlijk de eenige, die ons moet bezig houden; Eéne zaak alleen is noodzakelijk; zeide Jesus Christus, en deze is de eeuwige zaligheid. Voor zijne zaligheid werken en God dienen, ziedaar geheel den mensch, zegt de Wijze man. Al het goede, al de volmaaktheid van den mensch bestaat slechts hierin. Wij hebben maar weinige dagen op deze aarde door te brengen, ten einde ons te bereiden, en deze weinige dagen houden al onze gedachten bezig, en wij verliezen het eeuwige uit het oog. Welke verblinding, welke dwaasheid van enkel te denken aan te leven , zonder te denken aan wel te leven 1 Wat zal het den mensch haten, het heelal te winnen , zoo hij zijne ziel verliest ?

in staat is , aan zijne zaligheid werken, dewijl het eene zaak is, waarin het moeijelijk is te slagen; men moet er met vrees en siddering aan werken, omdat men, zoo lang men op deze aarde is, van duizende gevaren omringd wordt, die de haven kunnen doen missen; nogtans van alle dingen is het deze, welke het grootste deel der menschen met de meeste ligtzinnigheid behandelen; en verre van zich te bevlijtigen om dit tot een goed einde te geleiden, laten zij die aan het toeval over, en werpen zich in het midden van alle gevaren. Het schijnt volgens hunne levenswijze, dat het de ziel van een' vreemdeling is, die van eenen doodelijken vijand, het is alsof zij geene ziel hebben, of dat zij er slechts eene bezitten , om die eeuwig ongelukkig te maken.

Doe mij, o Jesus! de waarde mijner ziel wel kennen, gij die, om mijn heil te verzekeren, dezelve zoo zeer bemind hebt, dat gij al uw bloed voor haar aan het kruis hebt vergoten; gedoog niet, dat bet vruchteloos voor mij gestroomd hebbe. Met uwe genade, zal mijne eenige bezigheid voortaan zijn, van mijne zaligheid door het gebed , door eene bestendige waakzaamheid over al mijne zinnen, en door een heilzaam mistrouwen van mij zeiven, te verzekeren: ik zal de gelegenheden vlugten, die mij zoo menigwerf in de zonde medeslepen , en mij uwe vriendschap, die het leven mijner ziel is, hebben doen verliezen. O mijn minnelijke Zaligmaker 1 geef mij de volharding in deze heilige voornemens, welke gij mij ingeeft.

Ga door de enge deur binnen, want de deur des ver der fs is wijd, de weg die er naar toe geleidt, is breed, en het getal dergenen, die dezen volgen , is groot. Hoe eng is de deur, hoe smal is de tveg, die naar het leven geleidt, en hoe weinigen zijn er die hem vinden I (Matth. vu.) De menschen hebben dan naar verkiezing , twee tegenovergestelde wegen voor zich; er is geen derde, geene middenweg, men

moet eenen der twee kiezen. Gij, die deze woorden leest. welken weg bewandelt gij? Leeft gij volgens uwe be'Jorvene neigingen, volgens uwe hartstogten? Leeft gij slechts, om uwe zinnen te voldoen, om het eene vermaak op het andere te doen volgen ? Deelt gij in de denkwijze, de leerstellingen der wereld, over het gebed, de versterving, de eer, de wraakzucht, de wulpschheid, de rijkdommen? Leeft gij hare voorbeelden na? In één woord, zie rondom u, wandelt gij met het grootste gedeelte ? In dit geval, denk er wel op, wandelt gij op den breeden weg, en stort gij u in het verderf_gt; gij wandelt op bloemen , doch op het uiteinde van dezen met bloemen bezaaiden weg, is de hel met hare eeuwige folteringen.

Verlaat ten spoedigste dien breeden weg, die ten verderve leidt, en sla moedig dengene in, die u tot uw eeuwig heil kan brengen. Laai u niet afschrikken; indien de natuur in dien weg gehinderd is, vindt er echter de geest vertroostingen, het is waar, dat gij oplettend zult moeten zijn op al uwe schreden, om die niet buiten het pad te zetten: uwe belemmerde hartstogten zullen onophoudelijke pogingen aanwenden, om zich in vrijheid te herstellen, en gij zult eene gestadige waakzaamheid en sterkte moeten hebben om die te onderhouden, maar denk op de kroon, die u na de zegepraal verwacht. Het is een gezigt van dezen eeuwigen lauwerkrans, dat de ijverigen maakt, en hen in het enge pad ondersteunt, en hen met vreugde en volharding in hetzelve doen wandelen. Achl hoe zalig is het in het uur des doods, het enge pad bewandeld te hebben', druk en lijden zijn voorbij, en uw loon zal eindeloos wezen.

Helaas 1 ik kan het mij niet ontveinzen, mijn geweten verwijt het mij telkens , het is maar al te lang, dat ik het breede en verleidende pad bewandel, dat naar het verderf geleidt. O goede Jesus I leen mij eene behulpzame hand om hetzelve te verlaten. Indien de wereldlingen, in hunne vleijende beloften, nog voorwenden mij de zoetheid van den honig te geven, verleen mij dan hulp om het verleidende

vergift, waarvan ik de betreurenswaardige uitwerkselen zoo menigwerf heb ondervonden, verre van mijne lippen te verstooten. Van dezen stond af, verkies ik do tranen der boetvaardigheid boven al de dwaze vreugde der aarde , uw kruis boven al de vermaken der zondaars , uwe heilige grondleer boven al de valsche wetenschappen der wereldlingen; ik wil niets meer dan u voor leeraar en meester; ik wil voortaan met het kleine getal uwer trouwe dienaars, in uw gevolg, het enge en doornige pad bewandelen, ten einde met hen bij u in de hemel-sche heerlijkheid te geraken. O mijn Zaligmaker I ondersteun mij in den strijd der zaiigheid.

Niemand, heeft Jesus Christus gezegd , kan twee heeren dienen ; xoanthij zal den eenen haten , en den anderen beminnen; of hij zal den eenen aangekleefd zijn\, en den anderen verachten. Gij kunt God en de rijkdommen niet dienen. (Matth vi.) De reden dezer onmogelijkheid is , dat ieder dezer meesters iets van ons vordert, dat wij onderhen niet kunnen verdeelen. Eerstens onze liefde; nu, wij hebben slechts één hart, dat niet aan twee voorwerpen te gelijk kan toebehooren, die elkander onderling uitsluiten; aan den Schepper en aan het schepsel, aan den hemel en aan de aarde, aan het tegenwoordige en aan het toekomende leven, aan de deugd en aan de ondeugd, aan de milddadigheid en aan de hebzucht; kan men het eene niet beminnen, zonder het andere te haten; men moet noodzakelijk, wanneer men zich aan het eene hecht, het andere verlaten., onze eigene ondervinding doet ons dit genoeg gevoelen.

Ten tweede, onze achting; maar hoe die te gelijk schenken aan twee zoo zeer van aard verschillende meesters. Hoe kan hij, die hen gelukkig acht, die in overvloed, in weelde, in eer, in vermaken leven, hoe kan zulk een de vrijwillige armoede van een ootmoedig, afgezonderd en verstorven leven beminnen?

Ten derde, onze gehoorzaamheid.,, maar zij is nog onmogelijker, zulks is zonneklaar. De gierigaard miskent de

wetten der geregtigheid, hoe zou hij aan die der liefdadigheid en der aalmoes gehoorzamen? De wellusteling miskent de wetten der matigheid en der wellevendheid : hoe zou hij aan die der versterving en der boetvaardigheid gehoorzamen ?

Dit is nogtans wat zoo vele halve christenen willen doen: dwazen, die de godspraak van Jesus Christus niet willen beseffen: Die niet geheel met mij is, is tegen mij] die met mij niet zaait, verkwist. (Luc. 11.) Nu ingetogen iu het hei ligdom, dan medegesleept door den drom van al de wereld-sche verstrooijingen, bewijzen zij beurtelings hunne eer aan Jesus Christus en aan het schepsel; des morgens be-wierooken zij het altaar van den Heilige der Heiligen, des avonds branden zij eenen onzuiveren wierook op dat van satan ; zij willen niet hooren spreken van versterving , noch van waakzaamheid, zij willen het eeuwige leven bekomen, zonder een eenig genot van het tegenwoordige te willen opofferen.

O Jesus 1 het is aldus , ik beken het, dat ik mij zoo menigwerf gedragen heb, lafhartige dienaar: ondankbaar gelijk de Israëlieten, was ik zwervend tusschen u en de wereld; deze laatste nogtans is noch mijns harten noch mijner hulde waardig: gij alleen verdiend bemind en gediend te worden. Vergeef mij, dat ik uwe regten miskend heb; o God 1 vol bevalligheid, ik verzaak voor eeuwig aan al die zondige toegevingen, aan mijne hartstogten en aan de wereld, ik wil, zonder verdeeling aan u tot aan den dood toebehooren, om van u.. gedurende de eeuwigheid niet gescheiden te worden.

«Het is waar, zegt men, ik doe niet veel goed, maar ook bedrijf ik geen kwaad,quot; en hierop stelt men zich gerust.

Men leidt een gemakkelijk, een zacht leven, dat de zinnen streelt, men verdrijft alle versterving uit hetzelve, het is eene onafgebrokene opvolging van wereldsche uitspanningen, eene kiesche zinnelijkheid in de maaltijden, eene gestadige ledigheid , in één woord, een verwijfd leven, dat misschien vrij is van zwaro misdaden, maar ledig van alle goede werken, en bijgevolg beroofd van alle goede verdiensten.

Dusdanig is het leven van bet grootste gedeelte : dit te omhelzen, is het breede pad bewandelen , dat ten ver-derve leidt; immers, om zalig te worden, is het niet genoeg het kwaad te vermijden, maar men moet ook, zegt Jesus Christus, het goede oefenen. Om veroordeeld en verdoemd te worden, is het genoeg een nuttelooze dienstknecht te zijn geweest. Werp, zal de Heer, gelijk de huisvader in de parahei, zeggen: icerp dezen nulteloo-zen dienstknecht in de uiterste duisternissen , waar geiceen en geknars der tanden -al zijn, (Matth. xxxv.)

O gij allen! die u gerust stelt omtrent het ijverlooze leven, dat gij leidt, gij zijt de onvruchtbare boom , zonder vruchten, tegen welken de meester des wijngaards de vervloeking gaat uitspreken. Roei hem uit, waarom hem langer die plaats vruchteloos laten bekleeden? {Luc. xn.) O wat zal het dan zijn, wanneer gij niet slechts onvruchtbaar zijt, maar zelfs vergiftige vruchten draagt ? Ach ! keer in u zeiven: hoe veel afschuwelijkheden zult gij misschien in het diepste uws gewetens ontdekken? Want door uw laauw leven verwijdert gij Gods genade van u en opent uw hart voor alle hartstogten. Het is oorzaak, dat gij het gebed veronachtzaamt, en van dan af zijt gij geheel alleen om aan de bekoringen te wederstaan; het boezemt u eenen afkeer in voor de Sacramenten, daar gij, om die met vrucht te ontvangen, eenig geweld zoudt moeten aandoen en alzoo zijt gij steeds ontwapent, ter bescheidenheid van de vijanden uwer zaligheid, en uw leven wordt als eene onafgebrokene aaneenschakeling van duizende ongeregtigheden.

moede van mijne verzuimenissen , van mijne zinnelijkheden, van delaauwheid, van do nutteloosheid mijns levens, het volstrekte bevel gaat geven om mij van eene plaats weg te rukken, welke een ander nuttiger dan ik zal be-kleeden. Achl smeek ik u, Heer! dat deze dag de eindpaal nog niet zij van uw geduld; ik ga beginnen de vruchten voort te brengen , welke gij van mij verwacht; ik ga beginnen mijn vloesch met deszelfs ondeugden en begeerlijkheden te kruisigen, help mij, goede Jesus! mijnen hemelschen roep , door de goede werken, die gij van mij verwacht, te verzekeren.

Door do doodzonde staat de mensch op tegen zijnen God ; hij zegt stoutmoedig tot Hem, gelijk Pharaö: Wie is de Heer, opdat ik mij aan zijne geboden onderwerpe, ik ken Hem niet. (Ex. v.) God gebiedt, en de zondaar zegt, ik zal u niet dienen. (Jerem n ) Wel hoe , een wormpje , dat zich durft verzetten tegen den Almagtige! welke vermetelheid 1 Eene tallooze menigte zingt onophoudelijk verootmoedigd en voor het aanschijn des Heeren ter aarde geworpen. Dank zij onzen God die op dun troon is nedenjezeten , millioenen Engelen eerbiedigen Hem sidderende, aanbidden Hem en roepen uit: Heilig, Heilig , Heilig..., zegening, heerlijkheid, iv ij she id, dankbetuiging, eer, magt en sterkte aan God in de eeuwen der eeuwen.

En wat doet integendeel, de zondaar? Dat wezen, verachtelijker dan het niet, durft het Opperwezen smaad aandoen. Welke euveldaad! kunnen er folteringen zijn, wreed genoeg, om zulke afschuwelijkheid te straffen? Beschouw ook de zonde met opzigt tot het ongeluk ₍ hetwelk zij na zich sleept. Do doodzonde doet God, het opperste goed verliezen. Esau verkoopt zijn eerstgeboorte quot;egt en de zegeningen zijns vaders voor eenen schotel linsensoep. Deze geschiedenis is de uwe, o mijne ziel. Helaas 1 hoe menigwerf hebt gij , om uwen hartstogt te voldoen, voor een oogenblik vermaak, door de schande en wroeging opgevolgd, hoe menigwerf hebt gij hiervoor niet aan het erfdeel der Heiligen, aan de zegeningen van uwen hemelschen Vader verzaakt ?

Hoe droevig is het vertoog van den Galvarie-berg! De zonde is daar oorzsak van. Dat nedergebogen hoofd is het uitwerksel van zoo vele zondige gedachten ; die oogen met tranen overgoten , zijn het uitwerksel van zoo vele schuldige blikken; dit hart van droefheid verbrijzeld, met eene lans doorstoken, is het uitwerksel van zoo veel schandelijke in ons hart gevoede verlangens. En dit droevige vertoog heb ik , ondeugende die ix ben, zoo veel het mij mogelijk was , bij elke doodzonde, die ik bedreven heb, vernieuwd. Beseft gij nu, 0 mijne ziel! dat de doodzonde eenen God zoodanig vertoornt, dat hij eenen zondaar door zijne regtmatige gramschap in de eeuwig brandende vlammen nederstort?

O barmhartige Jesus! handel niet met mij, zoo als het getal mijner zonden het verdient: zie medelijdend neder op een rouwig en verootmoedigd hart, dat zijnen opstand, zijne ondeugd, zijne ondankbaarheid, de verachting, welke het zoo lang voor uwe vriendschap gehad heeft, verfoeit. Ach! maak, dat ik die nimmer meer verlieze, en trek mij liever uit deze wereld, indien gij voorziet, dat ik, nog langer in dezelve blijvende, u nog moet vergrammen, beleedigen , u op nieuw door de doodzonde verliezen; ik wil niet meer leven, dan om mijne zonden te beweenen, uwen toorn te bevredigen, en uwe groote barmhartigheden te verdienen.

Indien de Heer u heien zijne stem, de teedere uitnoodi-gingen zijner barmhartigheid doet hooren, verhard dan uw gemoed niet, want er is in de genade , welke God den mensch uitdeelt, eene bepaalde maat, na welke Hij er geene meer verleent. Gij moet ten hoogste vreezen, de genade te misbruiken, welke God u vergunt, daar het mogelijk is, dat elke genade, elk licht, elke uitnoodiging, welke gij ontvangt, de laatste zij, die Hij u bestemt; en daar gij met

dezelve te verzuimen, u in het gevaar stelt van uinuw eeuwiquot; ongeluk te storten , denk , dat, hoe overvloediger genade gij ontvangen hebt, gij des te meer moet yree-zen , dat God u in uwe zonde zal verlaten , zoo gij net voornemen niet maakt van leven te veranderen.

Even als God eene bepaalde maat heeft voor eiken mensch van bekwaamheid, genade, dagen, jaren, zoo hei*t Hij ook het getal der zonden bepaalt, welke Hij toestemt te vergeven'- Het geduld van God verdraagt den mensch tot eene zekere maal na welke Hij hem niet meer vergeeft , zegt de H. Augustinus. Wij zondigen dagelijks en wij denken niet op het steeds toenemende gewigt, waarmede onze zonden ons bezwaren. Sidderen wij, dat ons over-kome wat Balthazar overkwam tot wien gezegd werd Gij dit in de schaal gewogen, en te ligl bevonden m goede werken (Dan. xxvn ) O zondaarl die dit leest, misschien is de uitnoodiging, welke de Heer u op dit oogenbbk doet de laatste stem zijner genade; misschien zal de eerste zondige voldoening, welke gij toelaat, de maat uwer ongeregtighedon vervullen. Jesus Christus waarschuwt u, dat de bijl reeds aan den wortel van den boom is. (Matth'. in.) Zij gaat hem nedervellen, en daar, waar de boom valt, blijft hij voor altoos

O ei; delooze goedheid 1 ofschoon ik dezen slag door het misbruik uwer gunsten verdiend heb, weiger mij echter nog niet eenen dier blikken van barmhartigheid , die uwen Apostel overvloedige tranen van berouw deed storten : ofschoon ik uwe wraakneming uitgedaagd hebt, door de hoeveelheid en degrootheidmijnerongeregtigheden, straf mij

daarom nog niet in uwe verbolgenheid, O mijn Zaligmaker, o mijn goddelijke Meester! van dezen stond af, wil ik getrouw aan de uitnoodiging uwer barmhartigheid wezen, O Jesus t in den naam van uw bloed, dat barmhartigheid voor mij afsmeekt, vergeef aan een rouwig, aan een onderworpen hart, dat, gelijk Paulus , alle opofferingen wil doen, om uwe vriendschap te herwinnen: spreek , mijn goedé Zaligmaker, wat wilt gij dal ik doe?

Het vonnis is geveld; Het is vastgesteld dat alle men-schen eens zullen sterven. (Hebr. iv. Ja , de tijd zal komen dat ik (jeenen mensch, geenen aardbeiconer meer zal zien. Het uur zal slaen, waarop mijne ziel dit ligchaam levenloos zal laten, het uur zal komen, waarop alles, in het algemeen, wat tijdelijk is, voor mij zal verdwijnen Wanneer zal die dag aanbreken ? Binnen eenige jaren ? Binnen eenige maanden? Heden? Dezen nacht?... Zulks is mij onbekend. Al wat ik weet, is, dat de dood mij zal verrassen als een dief, die des nachts komt; Jesus Christus zelf kondigt het mij aan. »De Zoon des menschen zal komen op het uur dat gij Hem niet verwachten zult.quot; (Luc. xn.) O mijne ziel, zijt gij gereed? Zie uwe rekening na, doorgrond uw geweten. Denk, dat gij alleen de eeuwigheid zult intreden, cat gij eer, rijkdommen, vermaken, gezelschappen, makkers uwer misdaden zult hier laten ; denk dat alleen uwe werken u zullen vergezellen,

Wee mij! waar zijn die werken , welke mij moeten volgen, die mij den ingang tot de gelukkige eeuwigheid moeten verschaffen? Ik zie er wel eenige, maar helaas! het zijn juist dezulke, welke mij de hemel hebben doen verliezen. O mijne ziel! indien gij volgens het vleesch leeft, zegt de H. Paulus, zult gij den eeuwigen dood sterven, maar zoo gij, door den geest, deszeifs verlangens en iverken versterft, zult gij voor altoos in den hemel leven. Waartoe besluit gij? Het zingenot gaat ras voorbij, en voor dit zoo kortstondige genot, den mensch zoo onwaardig, zult gij eeuwig ongelukkig zijn. Kan een schepsel met rede begaafd, eene dusdanige keus doen? Zorg dan, boetvaardigheid te plegen; bij den dood zal het te laat zijn; stel uwe bekeering niet uit tot uw laatste uur; alsdan maakt alles die schier onmogelijk ; beneveling van het verstand, versteendheid, vrees des harten, afneming der ligchaamskrachten , alles vereenigt zich

om het ongeluk van den zondaar te voltrekken. Haast u dan, o mijne ziel', het uur nadert, waarop gij niet meer aan uwe zaligheid kunt werken,

Hoe ellendig ben ik, o mijn GodI helaas! mijne noodlottige jaren hebben mij met schulden jegens uwe goddelijke geregtigheid overdekt. Deminnenswaardige Zaligmakerl schenk mij het licht en de sterkte, om spoedig orde in de zaken mijns gewetens te stellen. De dood is welligt niet verre van mij verwijderd; ik wil ten minste met do hulp uwer genade gebruik maken van den tijd , die uw »eduld mij nog vergunt, om mijne fouten te herstellen, om mij met u te verzoenen en aan uwe regtvaardigheid te voldoen. O mijn Jesusl o mijn Zaligmaker 1 sta mij bij in dit belangrijke werk; geef mij dat berouwhebbend hart, dat u ontwapent; maak, dat ik u, van nu af, tot mijnen laatsten zucht toe , beminne.

Dwaze, die ik ben geweest, zal de stervende zondaar zeggen. O kostbaren tijd, welken ik verspild heb! Hij was mij gegeven om den hemel te verdienen, en ik heb hem slechts besteed om zonden op zonden te stapelen. Wat kan ik nu doen? Hoe zal ik nu orde stellen op mijn geweten? Hoe zal dien verschrikkelijken warklomp ontward worden.? Ik ben zonder krachten, zonder licht; de ongerustheid verslindt mij en laat mij geene tegenwoordigheid van geest genoeg om een enkel goed werk te verrigten Hoe zal ik eensklaps datgene verfoeijen wat ik mijn geheel leven bemind heb, en datgene beminnen wat ik immer heb gehaat? Nogtans ik weet het, ik kan geene vergeving erlangen, dan tot dien prijze, hoe zal ik een oogenb'lik doen, wat het werk van geheel mijn leven zoude moeten geweest zijn? Helaas! ik kan het mij niet ontveinzen, het is de schrik alleen, en niet de liefde van mijnen geheiligden God, die mijne droefheid veroorzaakt; het is de zonde, die mij verlaat, en ik ben het niet,

die van de zonde afzie. Welk vertrouwen kan ik dan in mijne boetvaardigheid stellen? Wat gaat er van mij binnen eenige oogenblikken geworden? Hoe kan ik, alzoo stervende , zalig worden ?

Te midden van die pijnigende gedachte, verliest de stervende de spraak; reeds heeft hij het bewustzijn verloren , spoedig zal hij in den doodstrijd liggen. De bedienaar des Heeren staat nogtans aan zijne zijde ; hij bidt voor hem, zegt hem het laatste vaarwel; hij voegt hem liefdewenschen toe: Mijn broeder, dat de goede God u very eve /.. En aan wien zal God vergeving schenken? Is het aan dien zondaar, die Hem altoos versmaad, vergeten heeft, die Hem slechts de laatste oogenblikken geeft, welke hij aan de misdaad niet meer schenken kan? Dat gij, christene ziel, heden in het verblijf des vredes moogt ingaan. Maar er is geen vrede voor den goddelooze, neen, roepen de duivelen, dat zij integendeel intrede in het verblijf onzer razernij 1 Het is er mede gedaan; het bloed houdt op te vloeijen, de ziel gaat weg van den laatsten zucht; de zondaar is niet meer: er is een mensch minder in de wereld , een verdoemde meer in de hel.

Vreeselijke God! gij zijt regtvaardig, en uwe oordeelen zijn billijk; deze versteende zondaar heeft met u, gedurende zijn leven den spot gedreven , en op uwe beurt spot gij met hem in het uur van zijnen dood. (Spreuk I.)

O goede God 1 die mij met /oo veel geduld tot heden hebt afgewacht, gedoog niet dat ik uwe vaderlijke ultnoodigin-gen nog langer verachte. O Jesus ! mijn Zaligmaker! verlos mij van eenen zoo ongelukkigen dood, en help mij met uwe genade, dat ik voortaan een heilig leven moge leiden, en alzoo verdiene eens den dood der heilige boetvaardigen te sterven; maak. dat ik u met ijver beminne in den tijd om u voor altoos te beminnen, te bezitten in de eeuwigheid.

Zie hem eindelijk daar, die zondaar, welke slechts voor Je aarde geleefd heeft, en die de grievende gedachte der eeuwigheid steeds uit zijnen geest verbannen had; zie hem daar eindelijk de loopbaan intreden, welke hij zoo zeer vreesde; zijn ligchaam op het doodsbed uitgestrekt, heeft nog alle warmte niet verloren, en reeds is zijne ziel alleen met God, de hel van den eenen kant, den hemel van den anderen , de vierschaar van den Opperregter tusschen beide, in de verschrikkelijke afwachting van zijn vonnis en zijn eeuwig lot. Verbeeld u in deze verschrikkelijke gesteltenis, dien slechten christen, pligtig aan zoo vele godslasteringen aan zoo vele onregtvaardigheden, aan zoo vele ontuchtigheden; dien verwijfden mensch, die geene andere bezigheid heeft gehad, dan die van zijne zinnen, zijnen hoogmoed, zijne heerschzucht te voldoen; dien mensch, die met dui-zende genade begunstigd is geweest, die dezelve versmaad en zijne heiligschennissen vermenigvuldigd heeft. Even als weleer, opzigtens den goddeloozen Balthazar, gaan drie woorden den ganschen vorm van zijn vonnis bevatten; reken, weeg, scheid af. Gij die dit leest, mogtet gij dit wel beseffen 1

Zondige ziel, reken, zegt de vertoornde Regter, tel de menigte uwer zonden; de boeken uws gewetens zijn geopend, zie deze hoeveelheid wangedrogten en slangen , welke gij in uwen boezem gevoed hebt. Zoo veel zonden van gedachten , van verlangens, van woorden , van werken, van nala. tigheid; zoo veel vreemde zonden. waarvan gij door uwe verzuimenis, door uwe raadgevingen, door uwe aanmoedigingen, door uwe kuiperijen, door uwe bevelen, door het moorddadige gebruik uwer ligchamelijke voorregten en uwe kunde; eindelijk door al de tallooze menigte uwer verergernissen oorzaak zijt geweest. Weeg de schrikkelijkheid uwer met zoo veel boosaardigheid bedrevene zonden, weeg

de genade, welke ik u ter vermijding van dezelve heb verleend, en die gij als in den wind gestrooid hebt; mijn bloed , voor u tot den laatster, droppel vergoten, beschuldigt u van de snoodste ondankbaarheid; mijn hart was geopend om u te ontvangen, maar gij hebt in hetzelve niet willen komen , gij hebt liever gehad het door uwe onboetvaardigheid te sluiten. Scheid af, 'namelijk uwe schijnbare deugden van uwe wezenlijke ondeugden ; die valsche en schijnheilige godvrucht, die liefdadigheid om vertooning te maken, die ootmoedigheid uit eigenbelang, die goede werken uit door-slepenheid. quot;Wat blijft er u overig ?

Ach! welk zal het vonnis zijn ? Is het niet reeds in de oogen van den vertoornden Regter te lezen ? Vertrek van mij, vervloekte ziel, ga m het eeuivige vuur. O Jesus^ mijn Zaligmaker 1 maak, dat k nimmer deze, in wanhoop stortende woorden uit uwen mond hoore vloeijen; hier op aarde zijt gij mijn Regter nog niet, tot heden wilt gij slechts mijn Vader, mijn Zaligmaker zijn: ontferm u dan mijner, trek mijne ziel uit hare diepe ellende, voor gij met mij in het oordeel treedt. Door uwe genade, ga ik mij spoedig in regel stellen met mijn geweten, terwijl ik het pad des levens nog kan kiezen, opdat ik na mijnen dood niet aan uwe onverbiddelijke geregtigheid overgeleverd worde.

O christen, die niet vreest thans is de vijandschap van uwen God te leven , gij , die in de wpreld uwen roem draagt op uwe schatten, op uwen rang, op uwe schoonheid; gij die niet droomt dan opschik en vermaken, en die, gelijk de B. Paulus in zijne nadrukkelijke en goddelijke taal zegt, in de bedorvenheid des vleesches zaait, welke schande zal het voor u niet zijn, voor het heelal met een afschuwelijk en onrein ligchaam te verschijnen! Dit zal echter slechts een flaauw voorspel zijn van de vernederingen, die zullen volgen. God zal alsdan de bedreiging, welke Hij door den 36 32.

mond zijner profeten gedaan heeft, ten uitvoer brengen ; «Gij hebt gedacht, boosaardig mensch, dat ik aan u zou «gelijk zijn, en uwe ongeregtigheden zou ontveinzen; maar «ik ga die voor de gansche wereld ten toon stellen ; ik gt;izal uwe misdaden en afschuwelijkheden op uw voor-«hoofd prenten; ik zal u geheel met de bezoedeling uwer «geheimste ongeregeldheden bedekken.quot; (Psalm 49. Neh. lil. Ezeoh. 7.)

O zondaar I die uwe zonden door de boetvaardigheid weigert uit te wissehen, en die niet wilt besluiten de wonden uwer ziel aan een mensch kenbaar te maken, en u te verootmoedigen voor hem, die dezelve in het geheim zou heelen, die heden zoo gevoelig zijt voor den geringsten smaad, de gansche wereld zal alsdan de ongeregtigheid van uw hart, uwe trouweloosheden, uwe schandelijkste overtredingen kennen, en op het zien van al uwe afschuwelijkheden , zal men uitroepen; zie daar is de schijnheilige, die zich onder ons met het masker der deugd vermomde; zie daar is dat meisje, wier zedigheid, wier kuischheid men zoo roemde; zij bedroog eenen liefderijken biechtvader, verblinde ouders, zij misbruikte datgene, wat de godsdienst het heiligste en eerbiedwaardigste heeft. Alsdan zult gij, o zondaarl in uwe schaamte uitroepen: Bergen , stort op ons neder, heuvelen bedekt ons. (Luc. Xi!I.) Vruchtelooze wen-sohen, in dien dag zal alles, wat verborgen was, in het groote daglicht verschijnen, en gij zult weten , dat de Heer die God is , welke men niet ongestraft kan tarten.

O goede Jesus ! verleen mij de genade van die misdadige schaamte te overwinnen , die mij mijne ongeregtigheden doet verbergen. Wel hoe! ik ben niet beschaamd geweest het kwaad in uwe tegenwoordigheid te bedrijven, en zou ik mij schamen te bekennen, dat ik zondaar benl Gij belooft mij vergiffenis, zoo ik mij verootmoedig voor den liefdevollen bedienear, dien gij mij in uwe barmhartigheid toeschikt, en ik zou een zoo gemakkelijk middel, om op nieuw in uwe vriendschap te komen, eo om mij eene eeu-

wige schaamte voor het heela! te sparen, -verstooten. Neen , ik zal van nu af mijne ongeregeldheid zonder eenige bewimpeling bekennen, en ik zal pogen mijne zonden in de tranen der boetvaardigheid af te wasschen, ten einde niet eens voor uwe Engelen €n voor alle menschen met schaamte overdekt te worden. Maak dat ik wanneer gij de levenden en dooden zult komen oordeelen, onder de gelukkige boetelingen geplaatst zij, ivitr ongeregligheden vergeven, en wier zonden bedekt zijn. (Ps. XXXI)

O verschrikkelijke vereeniging van alle rampen 1 Er zijn geene folteringen, welke een verdoemde niet lijdt zonder vertroosting, zonder tusschenpozing , zonder verzachting. Een vuur door den toorn van eenen almogenden God ontstoken 1 Een gezelschap van wangedrogten,-menschen en duivels; de knagende worm des gewetens, het geknars der tanden, door woede en wanhoop voortgebragt; hartverscheurende verwijtingen van het geweten , van zooveel middelen ter zaligheid, waarvan anderen een goed gebruik hebben weten te maken, versmaad te hebben, en waarmede men, even als anderen, zijne zaligheid zou hebben kunnen bewerken, indien men gewild had; c grievend naberouw! De zondaars, alzoo in-en uitwendig gepijnigd; zullen den dag vervloeken , die hunne geboorte verlichtte, en het voedsel dat hun gegeven werd om hun leven te onderhouden en te verlengen; zij zullen alles verzaken, wat zij vroeger gedaan, al wat zij gezegd, al wat zij gedacht hebben. In welke razernij zullen zij vervallen tegen zich zeiven, voorwerpen van vorfoeijing voor al de andere en nog meer voor zich zei ven, zullen zij elkander onderling willen verscheuren en zich niet kunnen vernietigen. O onbegrijpelijke hel! neen, de verbeelding zou zich geen juist denkbeeld van de folteringen kunnen vormen, waarin de verdoemden in uwe verslindende vlammen zullen ten prooi zijn.

smarten is, namelijk de eeuwige beroovlng van God, en van dan af de berooving van alle goed. De mensch, voor een eindeloos goed, dat niets anders dan God kan wezen, geschapen, draagt in zijn binnenste een aanhoudend verlangen om dit geluk te genieten; eenen wensch, welken hij niet kan beletten, vergeten, noch verzwakken; een' wensch , die hem drijft, die hem sleept naar zijn voorwerp. Nu,de verdoemde aan al de onstuimigheid van dit verlangen overgeleverd , zal, geheel van vurigheid brandende onophoudelijk tot dien God vol bevalligheid willen opstijgen, naar wiens bezit hij , als het middenpunt zijner rust en zijn opperste goed zal verzuchten; ach 1 welke smart voor hem van er zich van verstooten te gevoelen, van gedwongen te zijn datgene te haten, wat hij zou willen beminnen, en van deze woorden onophoudelijk in zijne ooren te hooren klinken: Vertrek , vervloekte,..., ik heb hel zwaard gelrokken, hel sal niet meer in de schede gestoken worden. (Ezech. n.) O afgrijselijk! o jammerlijk lot 1 zoo de mensch het wel besefte.

O Jesus, mijnen Zaligmakerl verlicht mijnen geest, raak heden mijn hart, opdat ik niet genoodzaakt zij eens met de goddeloozen in de verslindende vlammen uit te roepen : »Ik heb mij clan bedrogen, door mijn heil ver van u te zoe-«ken; waartoe dienen mij nu de vermaken, welke ik geno-gt;gt;ten heb, al wat ik gedaan en bezeten heb op de aarde? nHelaas'. dit alles dient nu om mijn ongeluk duizendmaal «grooter te maken.quot; O, mijn goede Vader! gij hebt mij niet verlaten, toen ik ver van u leefde, help mij nu, dat ik tot u wederkeere en voor altoos aan uwen wil verknocht blijve; mijn edelmoedige Verlosser! ontferm u mijner.

O eeuwigheid 1 o afgrond; die mijne rede niet beseffen kan , maar welke het onfeilbaar wcord van eenen God mij aankondigt. Als er zoo vele jaren zullen verloopen wezen , als er sterren in den hemel, blader3n op al de boomen

van het wereldrond, zamp;ndkorreltjes op de oevers, druppelen waters in de uitgestrektheid der zeeën zijn, wanneer dit tijdsverloop zoo veel millioenen malen zal zijn vernieuwd geworden als het zelf jaren bevat (en het zal alzoo vernieuwd worden) dan zal de eeuwigheid nog slechts een begin nemen : al die jaren zullen voorbijgaan, maar de eeuwigheid za niet voorbij gaan. O eeuwigheid! wanneer ik aan u denk, vind ik altoos stof om te denken, en ik weet niet, waaraan te denken. Eeuwigheid, onbegrijpelijke eeuwigheid 1 om u te noemen, spreekt men slechts één oogenblik , zegt men slechts één woord, bezigt men slechts éénen stond maar, om door te loopen, zal men nimmer ophouden. Altoosl nimmer! verschrikkelijke woorden, wanhopende woorden voor den verdoemde. AltoosI nimmer! vertroostende woorden voor den Heilige. O mensch 1 er is geen middel; gij moet tusschen die twee eeuwigheden kiezen; wat wilt gij ? haast u , de tijd is dringend.

Ofschoon de hel een hulpeloos kwaad is, en de verdoemden geene hoop hebben van ooit uit dezelve te geraken , laten wij nogtans eene veronderstelling maken, die, hoe onmogelijk zij ook weze, echter niet zal nalaten ons nuttig te zijn. Veronderstellen wij, dat in die plaats van schrikkelijkheid eene vergunning van barmhartigheid moet afgekondigd worden ten voordeele van eenige der ongelukkige slaven, die in dezelve zuchten, en dat deze, op de aarde wedergeroepen wordende, vijftig jaren tot hun gebruik zullen hebben , om hunne eeuwige verdoemenis door de boetvaardigheid af te koopen. Ach! wie zou niet verzuchten naar het geluk van zich onder dit kleine getal te bevinden. Met welke drift, met hoe vele tranen, met welke verzuchtingen zou men deze genade niet vragen! Wat zou men niet belooven voor dezen prijs te doen? Al moest men al de rampen van het tegenwoordige leven, al de ziekten des lig-chaams, al de pijnlijkheden van den geest, de verachting , de beleedigingen, den smaad, alle soort van vervolgingen , op zich zien nederdalen, zou men zich niet al te gelukkig achten, van op deze voorwaarde uit de hel verlost te worden? O mijne ziel, gij, die misschien reeds sedert twintig , misschien dertig jaren in de hel zoudt zijn begraven ge-

weest, zoo God met u gehandeld had, gelijk hij met een eindeloos getal anderen gedaan heeft, die minder dan gij zijne wraaknemingen verdiend hadden , waarom dan niet spoedig gedaan hetgeen een zondaar zou doen *, die wezenlijk uit de hel zou getrokken zijn ? Is de barmhartigheid van den Heer, die u sedert zoo lang verdraagt, minder opzigtens u, dat zij opzigtens dien verdoemde zou zijn ? Kr is niet uit te stellen, o mijne ziel 1 gij moet van dezen stond af beginnen.

Helaas! o mijn Godl mijne godsdienst opent mij de oogen over den afgrond , die mij bedreigt en ik verwijder mij daarom niet meer van dezelve; ik beveilig mij daartegen niet meer, alsof ik een blinde en zonder godsdienst ware. O, almogende God 1 verander mijn hart van steen in een hart van vleesch; gewaardig u het gevoelig te maken aan deszelfs ongeregtigheden, ten einde het daardoor geraakt, daarvan doordrongen, en van droefheid verbrijzeld worde. Hoe zou een doode opstaan, zoo gij hem niet deedt verrijzen? Roep mij, lieer! in den doodelijken slaap, waarin ik mij bevind; roep mij met een luid geroep, gelijk gij weleer Lazarus riept; «Sta op, zondige ziel sta op uit de vuilnis en de be-«smetting, waarin gij gedompeld ligt.quot; Tot een nieuw leven verrezen, zal ik met uwe genade alle middelen in het werk stellen, om mijne ongeregtigheden te herstellen en om den dood der regtvaardigen te sterven, dien de folteringen der hel niet zullen genaken.

De ark van Noë. waarin slechts acht personen gered worden, terwijl al do volkeren vergaan; Josuë en Caleb, do eenigen van een geheel volk, aan w^e het vergund wordt het beloofde land in te gaan ; het kleire getal olijven en korenaren , die het waakzame en oplettende oog van den maaijer ontsnappen, dit alles zijn verschrikkelijke afbeeldsels van het kleine getal uitverkorenen; maar ziehier eene

heilige godspraak, het is een God zelf, die ze heeft uitgesproken: Velen zijn er geroepen, weinigen uitverkoren. (Matth. xxii.) En waarom? Omdat het grootste gedeelte den breeden weg bewandelt, die ten verderve geleidt, omdat weinigen de onschuld van het Doopsel bewaren ; weinigen, die door eene ware boetvaardigheid herstellen, zeer weinigen, die daarin volharden. Geduchte waarheden 1

O mijn God! wat zal er van mij geworden? Zal ik zalig worden? Zal ik mij zei ven verdoemen? Ondoordringbaar geheim, schrikwekkende onzekerheid 1 Maar hetgene zeker is, en mijn vertrouwen echter moet opwekken, is . dat Jesus voor alle menschen gestorven is; dat hij wil, dat niemand verloren ga, maar dat allen tot de boetvaardigheid wederkeeren. (II Petrus m.) Hetgene zeker is, is, dat ik gewis zal zalig worden, indien ik het opregt verlang, dat God mij zijne genade aanbiedt om mijne zaligheid te bewerken, en door de boetvaardigheid, zoo als een David, eene Magdalena, een Augustinus, den hemel te winnen. Aangezien mijne zaligheid dan in mijne handen is, waarom zou ik vertoeven een leven te omhelzen, dat mij het eeuwige heil zou verzekeren ?

O , mededoogende Jesus. schenk mij dat diepe leedwezen dat de onschuld dengene wedergeeft, die haar verloren hebben, die brandende liefde, die de menigte der zonden overdekt, en de volharding, die de kroon doet bekomen. Ik wist op het oogenblik mijner zonde, dat gij, mijn God I mijn Verlosser waart; ach 1 welke verschrikkelijke boosaardigheid ; ik ben er droeviger over, Heer , dan over alle andere rampen, en ik ga al mijne krachten inspannen om zoo veel beleedigingen te herstellen en diegene te bereiken, die mij zijn voorafgegaan met, door mijnen ijver, de langdurige diensten aan te vullen , die mij ontbreken; maak Jesus, dat ik mijne bekeering door mijne goede werken verzekere: geef mij nu in den naam van het medelijden , dat uwen arm wederhouden heeft, toen ik in uwe ongenade was, geef mij nu de sterkte, om een Heilige te worden.

l'arabel of gelijkenis van den verloren zoon, en barmliartigheid van God jegens den boetvanrdigen zo ik! a ar.

Wij lezen in het Evangelie, dat de verloren zoon, al de liefdeblijken van zijnen vader miskennende, ver van hem ging leven , om zich met meer vrijheid aan de ondeugd over te leveren. Droevig afbeeldsel van den zondaar, die zich van God verwijdert, en boven de bevalligheid zijner liefde, die der zonde en de schandelijke slavernij der harts-togten verkiest. Ach 1 mijn goddelijke Meester, mijn goede Vader, dit afbeeldsel is het mijne ; ik, ondankbare 1 hebu verlaten, veracht: wat zou er van mij geworden, zoo gij geen medelijden met mij hadtl Even als die zoon , vind ik mij tot de verschrikkelijkste , tot de schandelijkste armoede gebragt. Van u verwijderd, o mijn Godl o mijn Vader! ondervind ik , even als de verloren zoon, dat al de vermaken der aarde onwaardig zijn om mijn hart te verzadigen.

Nadat de verloren zoon zich tot de verschrikkelijkste armoede gebragt ziet, zegt hij: Ik zal opstaan, ik zal tot mijnen Vader ivederkeeren. Ach! ik zal doen even als hij, ik zal uit den vuilnishoop mijner zonden opstaan, ik zal tot u wederkeeren, o mijn Vader! die zoon , die u zoo zeer be-leedigd heeft, ligt thans aan uwe voeten. Ik volg dan den verloren zoon na, en zeg tot umet een door droefheid verbrijzeld hart: «Mijn Vader! ik ben niet meerwaardig «uw zoon genoemd te worden, doch ik weet, dat gij «een zoo goede, zoo toegevende Vader zijt, dat gij een «berouwhebbende zoon uit uwe tegenwoordigheid niet wzoudt kunnen verbannen. Ja, begin ik u boven alles ))te beminnen, en ter uwer liefde, ben ik bereid alle «soort van druk en lijden te verduren, ten einde mijne «veelvuldige beleedigingen te herstellen ; sla, brand in «deze wereld , mits gij mij in de andere sparet quot;

bekeerde verloren zoon, eenen vader vinden, die u te gemoet snellen, u aan zijnen boezem drukken, en u den vredekus geven zal. Hebt vertrouwen, hij zelf roept u. Komt tol mij weder, zegt hij, en leeft. (Ezech. vxin.) Hij verzekert u, dat hij, zoodra gij u tot hem zult bekeeren, al uwe zonden achter zich zal werpen, om die nimmer te gedenken; hij klopt aan de deur van uw hart; hij vernedert zich zelfs zoo ver, dat hij u verzoekt van hem in te laten; gij zijt een verdwaald schaap, en die goede Herder wordt niet moede u te achtervolgen.

O geliefde Jesus! gij zijt de grootmoedige God, die behagen neemt in te vergeven , vooral aan de groote zondaars, om de grootheid uwer barmhartigheid en de magt uwer genade meer te doen uitschitteren. Achl gewaardig u die op mijne misdadige en zwakke ziel. uit te oefenen, en doe voortaan eenen grooten overvloed van deugden daar ontstaan, waar een overvloed van zonden geweest is.

Gij stelt uwe bekeering van dag tot dag uit; maar is er een toekomende tijd voor u ? Morgen zegt gij, ik zal niet langer uitstellen; maar zult gij dien dag van morgen zien? Er was geen volgende dag voor dien rijke , die te midden van zijnen overvloed groote ontwerpen maakte van een gelukkig leven; dwaze? de volgende nacht moest de eindpaal zijn van zijn geluk. Zondaar, die steeds uitstelt u te bekeeren, hoe verblindt zijt gij, wanneer gij op dat goed rekent, dat van alle goed het minste in uwe magt is, namelijk op den toekomenden tijd.

Gij hebt slechts het tegenwoordige oogenblik aan u , en dat is een onwaardeerbare schat, omdat gij in dit oogenblik eene eeuwige heerlijkheid kunt verwerven; maar, ook door het te verspillen, stelt gij u bloot de heerlijkheid voor altoos te verliezen. O tijd 1 hedendaags zoo weinig geacht, gij zijt het, wat de zondaar, bij zijnen dood, het vurigst

zal verlangen: alsdan zal hij u met aandrang vragen , en men zal hem antwoorden: Er is geen tijd meer foor u, (Verop. x.) Waarom hebt gij de oogen voor het ware goed niet geopend op den d'ifj, die aan u was? (Luc, XIX.) Wandelt dan, christenen, terwijl gij het licht hebt, opdat de duisternissen des doods u niet overvallen. (Joan, xii.)

O barmhartige Jesus 1 die mij voor mijne zaligheid nog eenen tijd vergunt, welken ik van nu af zou verdienen vruchteloos in de hel te betreuren , ik dank u, dat gij mij den tijd nog geeft, om de ongeregeldheden mijns voorgaan-den levens te herstellen. Indien de dood mij nu trof, zou mijn grootste , hartzeer zijn het gedenken aan den tijd , dien ik verspild heb. Ach, Heer! gij hadt hem mij slechts gegeven om u te beminnen, en ik heb hem alleen besteed om u te beleedigen. Neen, mijn Godl ik wil den tijd niet meer misbruiken, met uwe genaden ga ik mij spoeden, om eene ware boetvaardigheid te plegen; ik heb het gezegd , van dezen stond af zal ik beginnen, ik zal niet wachten, tot dat de dood, als een storm, mij komt overvallen. Ik wil, zoo lang ik nog op aarde zal zijn, niet meer dan voor u loven. Indien ik'in de hel ware zou ik uwe genade niet meer kunnen afsmeeken, maar nu hoor ik u tot mij zeggen ; Vraag; en gij zult verkrijgen. Dewijl het de gunstige tijd nog is om uwe weldaden te vragen, vraag ik er u twee, o God mijner ziell namelijk: uwe liefde en de volharding in uwe vriendschap. Maak, dat ik mij , in het overige mijns levens steeds aan u bevele, tot u, mijn Jesus , zeggende; Heer help mij, ontferm u mijner, maak, dal ik u niet heleedige: maak, dat ik u beminne l

Jesus Christus heeft gezegd: Mi;n juk is zoet, en mijn last is ligt. (Matt, x.) Dat het woord juk u niet verschrikke; wij gevoelen er het gewigt van, maar God draagt het met ons Hij verzoet het door de inwendige zalving, de

onuitsprekelijke verl;roostingen, welke Hij in onze zielen stort. Hij ondersteunt den mensch tegen zich zeiven; Hij boezemt hem eenen walg in voor de schijnvermaken, en maakt hem sterk, ondanks zijne zwakheid. O kleingeloovig mensch! wat vreest gij ? Laat God geworden, geef u aan Hem over. Gij zult 1'jden, maar lijden met liefde en vrede. Gij zult strijden, maar gij ^ult de overwinning behalen , en God zelf, na voor u gestreden te hebben, zal u met eigene hand kroonen. Gij zult weenen , maar uwe tranen zullen vertroostend zijn, en uw hemelsche Vader zal die welwillend komen afdroegen. Hij zal tot u nederdalen in de kwellingen, om er de bitterheid van te verboeten. Zijne genade zal u alle opofferingen gemakkelijk maken; voorzoo weinig gij den moed hebt om met haar mede te werken, zal alles, wat u te voren onmogelijk scheen , zich aan u aanbieden met bevalligheden, welke gij tot dusverre niet kondet beseffen.

Ongetwijfeld zal het u alsdan niet meer geoorloofd zijn, u aan uwe geweldige hartstogten over te geven; maar terwijl gij vrijwillig uwe vrijheid opoffert, zult gij er geen andere vinden, onbekend aan de wereld, en kostbaarder dan al de magt der koningen, de heilige vrijheid der kinderen Gods, die bestaat in over zijne neigingen te heerschen, en in zich te behoeden van de dwaasheden waartoe zij geleiden, en van de ongelukken, waarin zij storten. Welke verblinding van te vreezen zich te innig met God te vereenigen ? werpen wij ons in zijnen schoot; hoe meer men hem bemint, des te meer bemint men ook al, wat Hij ons doet verrigten. Het is deze liefde, die ons vertroost over onze verliezen, die ons onthecht van alles, wat niet zonder gevaar bemind kan worden, die ons van duizende vergiften bevrijdt, die ons eene weldoende barmhartigheid betoont te midden van al de wederwaardigheden, welke wij verduren, die ons in den dood zeiven eene eeuwige heerlijkheid doet ontvvaren.

Kan men, o mijn God 1 u dienende, ongelukkig zijn. Gij , die de bron zijt van a'.le goed? Neen, Heer, neen: uw juk is zoet en uw last is ligt: hoe ligt zijn de pijnen te midden

der vertroostingen, waarmede gij eene ziel vervult, die u dient! verheugd en tevreden is zij, wanneer het geweten haar doet hopen, dat zij in uwe vriendschap is! Ik aarzel niet meer, Heer, de deugd te omhelzen, daar ik overtuigd ben, dat het leven uwer getrouwe dienaren duizendmaal gelukkiger is, dan dat der zondaars, alzoo zal ik mij al het geluk verschaften, hetwelk men op aarde kan genieten . en eene volmaakte gelukzaligheid in den hemel.

Wat zouden wij zeggen, zoo wij menschenzagen, brandend van dorst, die zich niet zouden oiithouden tegen de Voorzienigheid te morren, zonder zich te gewaardigen slechts eenen voet te zetten , om tot verscheidene bronnen van frisch water te naderen, welke do Voorzienigheid , ter lessching van hunnen dorst, op hunnen weg geplaatst heeft ? Wat zouden wij nog zeggen, zoo wij andere menschen zagen, bleek en uitgeput van honger, en die , op het punt om van honger te vergaan , zich zeiven de moeite niet zouden willen geven van het huis binnen te treden , dat hun eene schuilplaats aanbood, noch aan de tafel zouden willen aanzitten van eenen edelmoedigen gastheer. Wij zouden het lot dier ongelukkigen beklagen, en hen met reden beschouwen, alsof zij door eene verschrikkelijke ziekte ware aangetast.

Wat zijn wij dan zeiven, en welken naam moet men ons dan geven? Welke verschrikkelijke ziekte verslindt ons, wanneer wij, brandende van dorst en geheel verteerd door eenen geestelijken honger, ons tevreden houden met door onze rampen overstelpt te zijn, zonder onze toevlugt te nemen tot de levendmakende bron der Sacramenten , die onder onze voeten vloeit, die tot het eeuwige leven springt, zonder tot de Tafel van Jesus Christus te naderen, die bereid staat voor allen, die hongerig naar zijne regtvaardigheid zijn, en waarvan de spijs de ziel voor de eeuwigheid verzaadt. O verblindheid! o vermetelheid! er zijn christenen! die met

onverschilligheid in de vijandschap van God leven ; er zijn ondankbaren, die meenen eene overwiening behaald te hebben, wanneer zij zich aan eene communie hebben kunnen onttrekken.

Ik dank u, o mijn God! dat gij mij het ongeluk doet gevoelen, dat ik mij zeiven heb aangedaan, door mij van de Sacramenten te verwijderen, welke gij als onuitputbare bronnen hebt daargesteld. om den overvloed uwer genade over mij te doen vloeijen. Ik begin eindelijk mijne rampen te haten, maar ook, dat ik het geneesmiddel hoogachte : ik zal u voortaan menigmaal, met een rouwig hart komen bezoeken, o goede Jesus! o opperste Geneesheer mijner ziel, en van het pad der boetvaardigheid zal ik, ondanks mijne onwaardigheid, op uwe uitnoodiging, aan uwe heilige Tafel komen aanzitten, om mij zei ven met u te voeden, om u in mijn hart te bewaren. Ach! ik smeek u, dat ik nimmer mijne eigene veroordeeling etc, met u daarin nevens de zonden, uwen doodelijken vijand te stellen. Maak, dat ik , in het dikwijls naderen tot het Sacrament van boetvaardigheid een behoedmiddel vinde tegen het hervallen, en in de heilige Communie , menigmaal herhaald , het onderpand van eenen heiligen dood en eene heerlijke verrijzenis,

»Ticee dingen hebben vlij bedroefd in de wereld, zegt de Wijze-man, een heldhaftige krijgsman in armoede, een verdienstelijk man verlaten; maar ik heb een derde gezien, dat mij tot verontwaardiging toe tegen de borst stiet, de onstandvastigheid van den regtvaardige die van de regt-vaardigheid tot de ongeregtigheid overgaat.quot; Welk zal zijne bestemming zijn? De Wijze man heeft dit door deze stellige woorden aangewezen. Het zwaard is boven zijn hoofd; de Heer bestemt hem voor het snijdende zwaard, en alle hulp-middel is hem schier afgesneden. (Eccli. xxvn.) Noodlottige voorzegging, die in u, onstandvastige Christenen! zal

vervuld worden, die bij gebreke var. de gelegenheden der zonden te vermijden, van op uwe zinnen te waken , van uwe toevlugt te nemen tot het gebed en de Sacramenten, naauwelijks eenige tusschenruimte stelt tusschen de barmhartigheid, die u vergeving schenkt, en uwe ondankbaarheid , die haar beleedigt: en alzoo brengt gij uw leven door in aanhoudende wispelturigheden, met beurtelings aan God en aan zijne vijanden te willen zijn.

Weet, dat in het boek der godspraken geschreven staat Men spot niet ongestraft met God Toen gij u bekeerdet hadt gij den duivel uit uw hart verjaagd; zoo gij hervalt zal hij in hetzelve wederkomen met zeven andere duivels , nog boozer, zegt Jesus Christus, dan hij, en uxc nieuwe staat zal erger worden; dan uw vorige Uwe hartstogten zullen steeds sterker worden , uwe ketenen moeijelijker te verbrijzelen, de goddelijke genade zoo menigwerf veracht, versmaad, zwakker en zeldzamer, de kwade gewoonten zullen in u als een tweede natuur worden, en de zonde zal tot het merg uw^Ter beenderen doordringen, en gij zult sterven, gelijk gij geleefd hebt, in de verblinding, in de versteendheid, in den haat van God, om in de hel te ontwaken.

Trek dan nut uit de raadgeving van den II. Bernardus: Vreest, zegt hij, vreest, mijne broeders, icanneer gij de genade en de vriendschap van God ontvangen hebt, vreest nog meer, wanneer gij die verloren hebt; maar vreest nog veel meer, wanneer gij die zult herkregen hebben, want gij zult, zoo gij die eene ticeede, eene derdemaal verliest, ze mis-schien nimmer herkrijgen. 01 hoe schrikboezemend is de godspraak , welke Jesus Christus uitgesproken heeft tegen al de zielen , die wispelturig zijn in zijne dienst: Hij, die, na de hand aan den ploeg geslagen te hebben, achterwaarts ziet, is niet geschikt voor het rijk Gods. (Luc. ix )

Dat is te zeggen, dat hij zich door ?ijne onstandvastigheid onbekwaam maakt voor de zaligheid.

O Jesus! behoed mij van deze betreurenswaardige wispelturigheden, die voor u zoo smaadvol, en voor mij zoo

gevaarlijk zijn, ik ben besshaamd, u reeds zoo menigwerf te hebben verlaten, na in ruime mate uwe goedheden ontvangen te hebben, na u zoo dikwijls te hebben beloofd u niet meer te verraden; ik bid u om vergeving over mijne ongetrouwheden; liever wil ik duizendmaal sterven, dan u nog te verlaten. O Godl zoo beminnenswaardige God, hecht mij aan u door zulke sterke banden, dat niets mij voortaan van u kan scheiden; ik wil in uwe liefelijke dienst leven en sterven.

Wij hebben geene onderrigting noodig, zegt de heilige Basilius, om met vurigheid schepselen te beminnen, die ons behagen en aantrekken. Zullen wij er dan noodig hebben, om eenen God te beminnen, die zich in alle volmaaktheden vereenigt, en wiens aanschouwen en bezit het grootste geluk der Heiligen in den hemel uitmaakt; eenen God, die nimmer moede wordt van ons met zijne weldaden te overladen, en die zijn eigen heil met ons wil deelen: eenen God, die ons, om de hoop van dat geluk, door onze zonden verloren, weder te geven, de wreedste folteringen heeft willen verduren, en om ze uit te wisschen , aan een kruis heeft willen sterven.

O mensch! leg eindelijk aan den voet van dat kruis de wapenen af, waarvan gij u zoo J»ng bedient om wederstand te bieden aan de bevalligheden en goedheden van uwen God. Wel hoel zal uw oog altoos kwaad zijn, omdat uw Vader goed is (Matth. XX)? Geef hem, eindelijk liefde voor liefde weder, bemin Hem gelijk Hij bemind wil zijn, en regtheefc bemind to worden uit geheel uw hart, boven al, en in alles, uit geheel uwe ziel; dat al uwe gedachten tot Hem gestierd worden, dat al uwe verlangens zich verliezen in dat, van aan Hem te behagen; Hij vraagt eene brandende lielde, eene edelmoedige, eene krachtdadige, eene volstandige liefde. Vordert Hij te veel na alles, wat Hij uit liefde totu gedaan heeft, en daar datgene, wat Hij in zich zeiven bevat, eene

eindelooze schoonheid is, die altoos nieuw zijnde, nimmer iets van hare aantrekkelijkheden verliest? Zoudt gij Hem willen noodzaken de verschrikkelijke bedreigingen op u uit te voeren, welke Hij uitgesproken heeft tegen hen, die weigeren Hem te beminnen? O mensch , welke schande voor u, dat gij een uitdrukkelijk gebod noodig hebt, om uwen God te beminnen, en de aankondiging der eeuwige folteringen om u daartoe te noodzaken! Wel hoe! zegt de H. Augustinus, was het al reeds genoeg, dat God u toeliet van Hem Ie beminnen,

O beminnenswaardige God! teedere Vader, onvermoei-jende Weldoener, o mijn edelmoedige ZaligmakerI belaas! dit gebod, hetwelk mij aangenaam zou moeten wezen te onderhouden, dit gebod bob ik, ondankbare en boosaardige, die ik ben, zoo menigwerf, zoo zwaar, zoo langen tijd, overtreden. Vergeef, o mijn God, eenen berouwbebbenden en verootmoedigden zondaar, die u eindelijk begint te beminnen, u, die zoo goed zijt voor mij, zoo beminnenswaardig in u zeiven! Ja, het dunkt mij, dat ik nu kan zeggen, gelijk uw Apostel; Heert gij iceet, dat ik u bemin. (Joan. XXII) Helaas! het is misschien voor de eerste maal van mijn leven, maar van dezen stond af zal ik het u zeggen tot mijne laatste ademhaling, en dit zal ik u, boven alles, door al mijne werken bewijzen; ondersteun bid ik u, door uwe genade, de heilige voornemens, welke gij mij zoo even hobt ingegeven.

Dusdanig is de wet, welke de lieer ons heeft voorgeschreven, dat degene, die God bemint, ook zijnen broeder bemint. (Joan iv) Zoo dat, al wie zijnen naaste niet bemint, ook zijnen God niet lief heeft, en degene, die God niet bemint, blijft in den dood der zonde, zegt dezelfde Apostel. Deze twee geboden zijn dan onafscheidbaar vereenigd; beide moeten bestaan , zoodra een der beide aanwezig is. De liefde

tot God, zoo zij wezenlijk is, voedt onmisbaar in ons de liefde tot den njaste, en de liefde tot dezen, indien zij door de ware grondbeginselen der liefde bezield is , steunt op hare beurt op de liefde tot God. Maar hoé moet men den naaste beminnen , om zich met groad te mogen vleijen, dat men God bemint? Jesus Christus heeft ons hieromtrent alles geleerd, toen Hij zeide lie-mini elkander, gelijk ik -elf u bemind heb. (Joan, xii.)

Nu, onze Zaligmaker heeft ons met eene bovennatuurlijke en goddelijke liefje bemind , volgen wij deze liefde na , wanneer wij onzen na isto slechts uit menschelijke en aard-sclie beweegredenen beminnen? Jesus Christus heeft alle menschen bemind: Hij heeft voor allen, zelfs voor zijne beulen willen sterven ; algemeene lief Je van Jesus , die onze bekrompen liefde, welke bijna altoos tot zekere uitgekozen personen is beperkt, veroordeelt; edelmoedige liefde van Jesus, die vooral onzen haat, onze wraakzucht doemt. Doet wel aan hen, die u haten: bid voor hen, die u vervolgen (Matth. v ) Dusdanig is het gebod, hetwelk Hij ons geeft, na ons daarvan te voren het voorbeeld gegeven te hebben, en nogtans. sluiten wij niet bijna altoos onze vijanden uit het hart? Eindelijk Hij hee t ons zijne liefde betoond, en betoont ons die nog dagelijks door weldaden ; er staat van Hem geschreven: dal 11 ij, overal waar Hij kwam iceldaden bewees. Is het alzoo, dat wij beminnen ? Er bevinden zich behoeftigen onder ons, komen wij hen volgens onze middelen te hulp? Er zijn ongelukkigen van alle soort, doen wij wat, om hun onze liefde te betoenen? Gelijk wij onze broeders zullen behandeld hebben, even zoo zullen wij behandeld worden.

O mijn God, o geliefde Jesus I wiens hart niet dan goedheid, liefde en teederheid is, leer ons eene deugd oefenen die de eigenlijke deugd uwer kinderen is, eene deugd, aan welke gij het eeuwig heil gehecht hebt, zeggende: Zalig zijn de zachtmofdigen (Matth. v.) Ontsteek in onze harten, in het mijne vooral, dat vuur der liefde, dat het uwe doet 36 33

blaken, reinig al mijne genegenheden, en maak, dat ik, na al mijne broeders, hier op aarde, bestendig, gelijk mij zeiven, ter uwer liefde, bemind te hebben, eindelijk het geluk moge smaken van u met hen , gedurende de eeuwigheid, te beminnen.

Uoo gelukkig zijn wij, hoo veel zijn wij aan Jesus Christus verschuldigd, dat hij ons de gelegenheid gegeven heeft van Hem wel te doen, door de behoeftigen in zijne plaats te stellen. Hij is in het heilige Sacrament des Altaars om onze aanbiddingen te ontvangen, en om den geloovigen tot voedsel te verstrekken Hij is in de behoeftigen, om door de geloovigen gespijzigd te worden. Heil den mensch, die do aalmoes aan Jesus Christus geeft; maar wee dengenen, die Hem dezelve weigert. Ongelukkig dengene, die aan zijnen hond zou toewerpen, hetgeen hij zou weigeren te geven , om Jesus Christus, in den persoon zijner armen , te beletten van te sterven. Hetgene men aan de grooten geeft, is echter altoos verloren; wat men aan God geeft, is nooit verloren. Hij geeft alles met woeker weder; Hij betaalt alles mildelijk, tot zelfs een teug waters. Het spel, do pracht, de losbandigheid hebben duizende huisgezinnen doen ten ondergaan , de aalmoes heeft er nooit een verarmd.

De menschen zullen, in den dag des oordeels volgens de j maat hunner aalmoezen geoordeeld worden. Wat zullen zoo vele rijke vrekken antwoorden, wanneer de armen hen zullen beschuldigen, wanneer Jes is Christus zelf hun hunno onmeedoogendheid zal verwijtsn? Een onmeedoogend hart voor de behoeftigen is het hart eens verworpehngs; in- j tegendeel, is eene liefdadige ziel de ziel van eenen voorbeschikte. Wat zal onze regter :egen ons kunnen zeggen , wanneer Hij zich met ons kleed bedekt, ons brood en ons geld in zijne handen ziet? Ach! laten wij ons voorsprekers

maken onder de armen, om orze zaak te winnen voor de vierschaar van God; en ten einde zij krachtdadig voor ons zouden kunnen spreken, laten wij onze liefdadigheid ontdoen van al die menschelijke beweegredenen , die ongelukkiglijk haren heerlijksten glans verduisteren ; laten wij Jesus Christus aanschouwen in die ongelukkigen, en hen te hulp komen, met inzigt van Hem te gehoorzamen en te behagen.

Ik dank u, o goede Jesus! van mij dit zoo liefderijke middel gegeven te hebben om te betalen, wat ik aan uwe geregtigheid verschuldigd ben; wanneer ik veel zal hebben, zal ik veel geven; als ik weinig bezit zal ik weinig geven, maar dit weinige zal ik uit goeder harte geven, en met hartzeer van vuor u met meer te kunnen doen in den per-

Isoon mijner lijdende breeders. Maak, dat voortaan, wanneer ik de liefdadigheid oefen, mijne inzigten steeds regt, mijne beweegredenen zuiver zijn ; dat er geene voorweadsels meer bestaan, die mij weerhouden ; geene eigenzinnige voorkeur, die mij misleide, geene eigenliefde, die de verdiensten mijner aalmoezen bezwalke; maak, dat zij van al de christelijke hoedanigheden voorzien, die dezelve moeten verdienstelijk maken, en vergezeld van het leedwezen van u beleedigd te hebben , de menigte mijner zonden bedekken , en mij eens de deur openen van dat hemelsche Eden , hetwelk gij voor de liefdadige zielen bereid hebt.soon mijner lijdende breeders. Maak, dat voortaan, wanneer ik de liefdadigheid oefen, mijne inzigten steeds regt, mijne beweegredenen zuiver zijn ; dat er geene voorweadsels meer bestaan, die mij weerhouden ; geene eigenzinnige voorkeur, die mij misleide, geene eigenliefde, die de verdiensten mijner aalmoezen bezwalke; maak, dat zij van al de christelijke hoedanigheden voorzien, die dezelve moeten verdienstelijk maken, en vergezeld van het leedwezen van u beleedigd te hebben , de menigte mijner zonden bedekken , en mij eens de deur openen van dat hemelsche Eden , hetwelk gij voor de liefdadige zielen bereid hebt.

Een arme zou het zich tot eene groote eer achten, met zijnen koning te spreken; wat moet men dan denken van het schepsel, dat zich niet gewaardigt met zijnen schepper te spreken, wanneer deze het zijn vertrouwen verwaardigt te schenken, en de verzekering te geven, dat hij zijn gebed zal verhoeren? O mensch! gij zijt slechts ellende en zwakheid, gij vermoogt niets zonder de edelmoedigheid van uwen God, en gij denkt niet eens om hem aan te roe-

penl Helaas! gij zult van behoefte vergaan. Wees dan eindelijk vriend van u zei ven, en bid den Heer: Hij wacht u, de hand vol van gunsten om die over u uit te storten. O wonder van goedheid 1 Hij dringt u zelfs Hem die te komen vragen, God is een vader, tecderder, liefderijker voor zijce kinderen dan een'g vader op aarde; wanneer zullen wij dan de gevoelens van vertrouwen aannemen, die aan kinderen betamen 1

O dwaasheid 1 wij jagen zoo menigwerf goederen na, die wij niet kunnen verkrijgen, en wij vlugten dezulke, welke men ons aanbiedt; en alzoo willen wij , van heide beroofd, liever in ellende, verveling en walging leven, dan onze toevlugt te nemen tot Hem, die alleen ons kan verrijken, verheerlijken, gelukkig maken,

Het quot;tbed geeft sterkte in de bekoringen, he¹-, redt in het gevaar, vertroost in den druk, hel verzacht allen kommer en lijden , het vDedt de hoop ; als reizigers, die het vaderland zoeken, houdt het ons op den regten weg, die derwaarts geleidt Die met ootmoedigheid en berouw , met vertrouwen en volharding bidt, zal zeker zalig worden, die verzuimt te bid.len , zal ongetwijfeld verworpen zijn. De verdoemde zal gevoelen, dat hij door middel des ge-bods, hetwelk God'altoos ter zijner beschikking liet, gemakkelijk had kunnen zalig worden, en de gedachte, dat het geen tijd meer is, om zijne toevlugt daartoe te nemen, zal steeds zijne grootste wanhoop uitmaken.

O mijn God! het smart mij zoo lang geleefd te hebben, zonder u te bidden, zoo als ik verpligt was. Ach! nimmer zou ik mij aan do ondeugd hebbpn overgeleverd . zoo ik in de bekoritiL'en mijne toevlugt tot u had genomen Ontvang nu mijne dankbetuiging, dat gij mij doet kennen , dat mijn quot;eluk bestaat in u te b dden en genade te verzoeken. Ik smeek u nu, in den naam van Jesus. mij eene groote droefheid over mijne misdrijven, uwe lief Ie, eene volmaakte onderwerping aan uwen heiligen wil, de volharding in uwe genade, eenen goeden dood en het Paradijs te verleenen.

Ik ben die gunst niet wanrdig, zulks weet ik, maar gij hebt u verbonden van die te vergunnen aan hen. die dezelve door de verdiensten van Jesus Christus, onzen Zaligmaker, zouden vragen; ik vraag u die dan door Hem, en hoop die van uwe eindelooze barmhartigheid te verwerven.

Het grootste geluk van een redelijk schepsel is, te willen wat zijn Schepper wil, liet te willen gelijk Hij het wil, en omdat hij het wil. Het is juist hierin, dat de ware wijsheid brstaat De heiligen zijn slechts heilig, omdat hun wil gelijkvormig is met tien wil van God. Welke deugden gij ook bezitten moget, gij zijt toch niet waarlijk godvreezend, zoo deze u niet eigen is, indien uw wil niet gelijkvormig is met den wil van God, verzet gij u, als het ware tegen zijn gezag Al wat er gebeurt, geschiedt, of op zijn bevel, of met zijne toelating; is het niet billijk, dat men zich onderwerpe aan al, wat eene eindelooze wijsheid gebiedt, aan al wat zij tot ons welzijn toelaat!

Hetgeno de wereld druk, lijden, ongunst noemt, is een voordeel, een liefdeblijk, eene gunst des hemels, wanneer men het beschouwt in de orde der voorzienigheid, die niets wil dan ons eeuwig heil. Ach! indien wij alzoo aan den wil van God onderworpen waren, welke voordeelen zouden wij daarin niet vinden! Volheid van genade; God heeft ze aan eene onderworpene ziel beloofd. Volheid van verdiensten; is er eene overvloediger bron van, dan deze heilige gelijkvormigheid in eene volmaakte overgeving? Volheid van vertroostingen: wat is er troostvoller dan zich in de armen van zoo eenen teederen Vader te werpen ? Volheid van vrede; wat zou de kalmte kunnen storen van eene ziel, die in den schoot van God berust? Volheid van glorie; welke kroon is er in den hemel niet berei! voor eene ziel, die alzoo op aarde gesteld isl

Mijn God, mijn Zaligmaker en mijn Vadert ik kom mij geheel en al overgeven in uwe handen , dat is, in den schoot uwer onuitsprekelijke goedheid: ik onderwerp mij geheel en al, aan wat het uwe Voorzienigheid behagen zal over mij te bsschikken Indien gij mij vertroostingen gelieft over te zenden , dat uwe heilige Naam gezegend zij; het is eene gunst, welke ik piet verdien. Zoo gij mij kruisen en beproevingen voorbehoudt, dat uw heilige Naam nog gezegend zij; het zijn straffen, welke ik maar al te zeer verdiend heb. Gij zijt de volstrekte Meester van mijn loten gij zijt steeds goed en regtvaardig; ik aanbid dan ootmoedig uwe schikkingen, en met uwe genade , om w^relke ik u bid , wil ik niets meer dan wat gij wilt; ik onderwerp mij van ganscher harte aan al hetgene gij, nopens mij, wilt toelaten. Maak, dat deze volmaakte gelijkvormigheid met uwen wil in mij van dezen stond af beginne, maak dat zij ook lang als mijn leven voortdure, dat zij in mijnen dood vernieuwd worde, en dat zij mijne ziel in uwe handen stelle om u voor altoos te loven en te beminnen. Amen.

Het is niet genoeg, christenen, de gaaf van het ware geloof te erkennen en te smaken; gij hebt met hetzelve ver-bindtenissen aangegaan , deze bestaan in hulde van onderwerping, van genegenheid , van ijver en vooral in daadwerkelijke hulde. Uw geloof en uwe werken moeten steeds vereenigd zijn: de werken zonder het geloof, zijn onvruchtbare werken , en het giloof zonder de icerken is een dood geloof. (Jacob n ) Liefde tot God, onthechting van u zeiven. waakzaamheid over uwe zinnen, versterving , de geest, van boetvaardigheid, liefce tot uwe broeders, stichtende voorbeelden, dusdanig is de roemvolle getuigenis, welke gij aan uw geloof moet geven Oordeelt, volgens hetgene het van u vordert, of het ir. uwe harten leeft.

Gij erkent eenen God, die al uwe hulde waardig is, welke eeredienst bewijst gij hem ? Gelooft gij in eenen eindeloos heiligen God^ zijn uwe zeden zuiver? Gij kent zijne wet, welke onderwerping betoont gij hem? Gij wordt in ruime mate met zijne weiiaden bedeeld, waar zijnde talenten welke gij vruchten hebt doen voortbrengen? Ach! vreest, dat de Heer eens van u zal zeggen , wat Hij weleer van die door zijne tegenwoordigheid en wonderwerken be-voorregte steden zeide: »IVee u, Corozaïm! tcee m, Beth-nsaïdal want indien tic voor Tirus en Sidon cjedaan had; »hetgene tic voor u heb verrigt, dan zouden zij onder hel nharen kleed en de asch boelvaardigheid gepleegd hebben.quot; Ach! denkt er wel aan, en vergeet het nimmer, hoe meer u zal gegeven z.jn, des te meer van u zal gevorderd worden. (Luc. xn.) Wee u, zoo gij, geloovigen zijnde in den geest, afgodendienaars zijt in het hart, zoo gij uw geloof noodzaakt zich over u te schamen. De waarheden gelooven , welke het leert, en leven even alsof men die niet geloofde , is eene afschuwelijke misdaad , welke de Heidenen zeiven den Christenen in den dag des oordeels met verontwaardiging zullen verwijten. Heiaas ! deze is de zonde van het grootste gedeelte.

O Jesus! ik beken het met diepe schaamte en tevens mat bittere droefheid, deze misdaad is de mijne, maar ik verzaak er opregt aan. Van heden af zal ik , getrouw aan uwe genade, die gij mij , bij voorkeur boven zoo vele anderen, verleend hebt. eeren Ik zal het in mijn harten in gansch mijn gedrag doen heerschen , het zal de ziel mijnor gevoelens en werken zijn; ik zal over de zaken oor-deelen volgens de grondstellingen van het geloof, mijne gedachten, mijne ontwerpen zullen door de inzigten des geloofs bezield zijn. Behoud het volledigste leven in mijn hart, o Jesus! opdat het, hier op aarde, het rigtsnoer zij mijner zeden, en het in mijnen dood mijn' laatsten zucht ontvangende, mijne ziel in uwe handen moge stellen , en haar eene plaats onder uwe uitverkorenen verwerven.

Even als de zwakheid de ziekte is van het ligchaam, zoo is de laauwbeid do ziekte der ziel. Vooreerst verliest de ziel, die zich daaraan overgeeft, al hare vurigheid ; de gemakkelijkste de ligtste zaken verwonderen haar; zij vervalt in eenen staat van /wakheid, die haar ongeschikt maakt voor alle edelmoedige poging. Op de zwakheirt volgt weldra eene walging voor al het goddelijke; een gebed, hoe kort het ook zij, schijnt nog te lang; men onderwerpt zich niet dan met moeite aan het geringste weik van boetvaardigheid, men nadert slechts zeer zeldzaam tot de heilige geheimen , en dan nog is het uit gewoonte, uit betamelijkheid , en var. dan af, zonder vrucht. Van de walging gaat de ziel weldra over tot eene soort van slaapziekte, die haar als ongenaakbaar maakt voor al de schichten der genade, niets treft, niets ontroert haar meer.

Wie zou de ongetrouwheden kunnen optellen , waaraan zij zich schuldig maakt, wanneer zij eens in die bedwelming gedompeld is? Hoe veel nuttelooze en gevaarlijke gedachten, hoe veel ijdelheden, hoe veel nieuwsgierigheden in haren geest, hoe veel zondige gevoelens, hoe veel strafwaardige geneigdheden , afkeerigheiJ in haar hart; hoe veel verstrooidheden, zinnelijkheden in hare zinnen; hoc veel onvolmaaktheden, eigenliefde in hare werken, en in heel haar gedrag. Koud geworden jegens God, wordt God ook op zijne beurt, onverschillig jegens haar ; Hij onttrekt haar zijne bevoorreste genade, welke zij door hare voorbedachte ongetrouwheden, meer en meer van zich verwijdert. Alzoo ontwapend, valt haar eene hevige bekoring aan ; zij aarzelt, wankelt, bezwijkt. Helaas : zij heeft op eene droevige wijs deze godspraak des heiligen Geestes bewaarheid : hij die het kleine veronachtzaamt, vervalt ongecoelig in het rjroote. (Eccl. xix ) Gelukkig nog, indien haar val de oogen opent over hare onvoorzigtigleden, hare lafhartig-

heid, haar ongeluk, maar gewoonlijk leidt de eene afgrond tot eenen anderen; nog diepere vallen worden de droevige voorloopers van den dood in de zonde, alzoo vervloekt God dengene die zijn werk achteloos verrigt. (Jer. xlviii.)

O mijn God! moet ik mij zeiven in die treurige schets niet erkennen? Nooit hadden die ernstige overdenkingen zich in zoo helder daglicht aan mijnen geest aangeboden. Help mij, o mijn God! in mij zeiven weder te keeren ; ontruk mij aan mijne natuurlijke lafhartigheid, wederhoud mij op den rand des afgronds, waar mijne ongetrouwheden, mijne betreurenswaardige laauwheid mij gebragt hebben. Helaas! ik gevoel het maar al te wel, mijne ziel is ziek; maar gij, algoede God, kunt haar al hare kracht en vorige vurigheid wedergeven; zij zucht naar dezelve, zij vraagt u die, zij verhoopt die van uwe barmhartigheid. O Jesusl ik zal niet gierig meer zijn jegens u, die mij zoo zeer bemind hebt, dat gij uw leven voor mij hebt gegeven.

Welke lafhartigheid, welke misdaad om zich het Evangelie te schamen. Hoe, de geringste handwerksman, de tooneelspelers zelfs doen eene openbare belijdenis van hun beroep, en de christen, die God voor Vader erkent, zou vreezen bekend te zijn voor zijnen zoon en erfgenaam der eeuwige beloften, hij zou vreezen zich te verlagen met de pligten van zijnen godsdienst te vervullen. Hoe! verrijkt door de ontblooting van Jesus Christus, vrij door zijne gevangenschap , zegepralende door zijne versmadingen, levende door zijnen dood; zouden christenen Hem in het openbaar geene blijken geven van eerbied , eerbaarheid , liefde en teederheid! welke ondankBaaiheid! welke lafhartigheid ! christenen, verdedigt u tegen deze ove. maat van vernedering en eerloosheid; laat de wereld spreken; moeten de gezegden der dwazen u beletten wijs te zijn! Gelooft 36 33.

dat de losbandigen zelfs u in hunne ziel zullen hoogachten, en in zich zeiven zullen zeggen, dat gij gelijk hebt met hunne schimptaal te verachten. Wat is er na dat alles aan gelegen, wat zij zeggen, mits gij uwen pligt doet, en God tevreden zij!

Sidder, strafschuldige sterveling! die u over uwen God, uwen Zaligmaker, uwen Meester schaamt, hoort het vonnis hetwelk de heilige Geest tegen u heeft uitgesproken: Het erfdeel der lafhartige dienaars zal een vuur- en zwavelpoel wezen. (Verop. xxi.) Eens zal Jesus voor zijnen laf hartigen leerling geen voorwerp meer zijn, waarvan deze zijne oogen met schaamte zal afwenden ; wanneer hij in het uur van zijnen dood, zich door zijne lage vlei-jers, aan wie hij had willen behagen, zal laten zien, dan zal hij smeekende blikken op zijnen Zaligmaker werpen, maar Jesus zal, op zijne beurt, het gejammer zijner benaauwdheid verachten. «Ik was, zal hij zeggen, voor ))U altoos een God van goedheid, maar gij hebt met de «opoffering, met de uitnoodiging mijner liefde gelagchen; «gij hebt gevreesd u te zullen onteeren bij de ongeloo-«vigen, met openbaar aan mijn woord geloof te hechten; «gij hebt u de zedeleer geschaamd bij de losbandigen ; «dwaas! ziedaar degene, met welke gij mij hebt in ver-«gelijking durven stellen; ga vervloekte! uw Zaligmaker «schaamt zich, op zijn beurt, dat hij u zoo zeer bemind «heeft; ik had er u mede bedreigd, ik had u gezegd, «dat ik dengene zou verloochenen, die mij voor de menschen nzou verloochend hebben quot; (Matth. x )

O geliefde Jesus! o mijn goede meester! maak , dat ik dit grievend verwijt, dit onherstelbaar ongeluk vermijde. Doe mij gevoelen, dat de verachting der dwazen, die po-gon mij in hunne ongeregtighoden mede te slepen , mij even roemrijk is, als de uwe mij verschrikkelijk zou zijn. O Jesus! maak, dat ik geen ander ongeluk meer duchte, dan dat van u te beleedigen; ik bid u om vergeving van zoo menigwerf onder de ijdele vrees der menschen bezwe-

ken te zijn; ik zal quot;voortaan tevreden we,en aan de eeuw te mishagen, mits ik in uwe vriendschap, uwe genade in dit leven en uwe vergelding voor de eeuwigheid verwerve.

Zou men niet zeggen, dat de menschen slechts met elkander leven om zich door hunne ergernissen onderling in het verderf te storten ? Ergernissen door zoo veel vrije gesprekken en dubbelzinnige woorden, die den brand in de harten ontsteken. Ergernissen in die zedekwetsende boeken, waarin volgens den profeet, de dood langs de oogen inkomende , ongevoelig in de ziel sluipt. Ergernissen in die onbetamelijke en onzedige schilderijen, welke men voor de oogen van den hartstogt ten toon stelt, en die dikwijls, tot schande van het christendom de zulen der christenen versieren. Ergernissen in die losse houdingen, in dien onzedi-gen optooi, menigmaal de laatste ademtogt eener zieltogende eerbaarheid. Ergernissen in die bedorvciie grondstellingen , welke men verspreidt, die blijven voortduren, en die de zielen wonden toebrengen, welke misschien voor altoos zullen bloeden Ergernissen in die bespottingen, welke men zich over heilige zaken veroorlooft. En hoe geeft men die ? Met opzet, wel ziende, dat men die geeft In welken tijd , en aan welke persoon? Men geeft die in den tijd en aan dengene, aan wien men, uithoofde van zijnen staat , verpligt is stichtende voorbeelden te geven.

Mijn God! regtvaardige God! met welk oog aanziet gij zulke misdaad, en die nogtans zoo algemeen in de wereld zijt? 01 hoe verschrikkelijk zal de toorn wezen van Jesus Christus, voor hen, die de, ten prijs van al zijn bloei, vrijgekochte zielen in het verderf gestort zullen hebben. Hij zelf heeft deze vervloeking uitgesproken: Wee hem, door ivien de ergernis komt. (Matth. xvm.)

«Ergernisgevende zondaars,quot; zal Jesus nu zoo geduldig , maar alsdan onverzoenlijk in zijne verbolgenheid zeg-

gen: Mondeugenden, die zoo veel zielen in het verderf hebt «gestort, welke christelijk en godvreezend zouden zijn «geweest, indien zij het ongeluk niet hadden gehad u te «kennen; zielen, wier verlossing mij zulke wreede smartten en eindelijk den dood gekost hebben , hoor in die «brandende kolken het gehuil der razernij ; het is hun «bloed, dat wraak roept: wreedaards! beschouwt mijne «wonden, hun bloed is mijn bloed, ik zal hunne billijke «wenschen verhoeren.quot;

O mijn God! ik beef en sidder op het zien uwer gereg-tigheid. Helaas! zoo ik mij ernstig voor u onderzoek, hoe veel ergernissen heb ik dan in mijn leven niet gegeven? Hoe veel zielen vervloeken mij misschien thans in de hel, en roepen uwe regtvaardigheid tegen mij in? God der barmhartigheden , handel niet met mij volgens mijne ongereg-tigheden, ik beween die uit den grond van mijn hart. Ik beloof u, van nu af, een voorbeeldig leven te leiden; help mij, voor mijne broeders de goede geur der deugden to worden. O Jesus, Zaligmaker der menschen! maak al degenen zalig, die nog tot hun eeuwig heil kunnen geraken.

Velen beginnen zegt de H. Hieronymus, maar weinigen volharden. Een Saül, een Judas maakte een goed begin, en nogtans hebben zij slecht geëindigd, omdat zij niet volhard hebben. De Heer vordert niet alleen het begin van een christelijk leven. Hij wil dct men de deugd beoefene tot het einde toe, hetwelk eene onmisbare voorwaarde is om de vergelding te erlangen. Slechts hij, die volhard heeft, zal de kroon verwerven De volharding is de deur des hemels, zonder deze deur te vinden, kan men denzel-ven niet ingaan, O gij, christen, die de zonden verlaten hebt, en die alle redenen hebt van te hopen, dat God u vergeven en zijne vriendschap wedergeschonken heeft,

weet nogtans, dat gij nog niet zalig z.ijt. Wanneer zult gij het dan wezen? Als gij tot het einde toe zult volhard hebben: immers, onze Heer Jesus Christus heeft gezegd : Wie lot hel einde toe zal volhard hebben , zal zalig wezen. Gij hebt bogonnen de deugd te beoefenen, bewijs daarvoor uwe dankbetuiging aan God; maar de H. Ber-nardqs waarschuwt u, dat het loon, hetwelk, wel is waar; beloofd is aan hen, die beginnen , slechts gegeven wordt aan degenen, welke volharden. Het is niet genoeg naar het doelwit te streven, men moet het bereiken. Loop dan in dier voege, dal gij den eindpaal bereiken mo-get, zegt de Apostel. (I. Gor. ix.)

Maar indien de volharding zoo onmisbaar is, moet men ook met ijver alle middelen in het werk stellen die tot dezelve geleiden. Deze middelen zijn; een ootmoedig, ijverig en menigmaal herhaald gebed; cene gestadige wederkeering in zijn eigen hart, en ernstige overdenkingen omtrent de eeuwige waarheden, omtrent de beweegredenen, die tot de getrouwheid aan God en aan zijne wet moeten aansporen; eene onvermoeide waakzaamheid over al zijne zintuigen en neigingen , de zorgvuldige vlugt der gelegenheden, en voornamelijk het herhaalde en godvruchtige gebruik dei-Sacramenten, die de bronnen zijn van het levende water , dat tot het eeuwige leven springt. Verzuim ook niet, Maria aan te roepen; poog haar u gunstig te maken, door eene teedere godvrucht tot haar , en vooral door de navolging harer deugden, en van dan af zal zij u de genade der volharding verwerven, die al de anderen zal bekroonen.

O Jesus, verban mij niet uit mee tegenwoordigheid. Neen mijn God, dat dit ongeluk mij niet overkome. Ik weet, dat gij mij niet zult verlaten zoo ik u eerst niet verlate , en het is dit nieuwe verraad , hetwelk de ondervinding mijner zwakheid mij doet vreezen Gij, Heer 1 moet mij de sterkte verleenen, die mij noodig is; om mij tegen de hel, die mij op nieuw haren slaaf wil maken, te verdedigen ; ik vraag u dit door de verdiensten van uw bloed. Vestig, o mijn Za-

ligmaker! eenen bestendigen vrede tusschen u en mij, en doe mij steeds in de banden uwer heilige liefde verblijven ; gedoog niet, dat ik mij op nieuw in de zonde dompele. O Maria, gij, welke men de Moeder der volharding noemt, het is door uwe handen, dat deze onschatbare gaaf wordt uitgedeeld, ik verwacht die van God door uwe tusschenkomst.

01 wie zal de vreugd uitdrukken, waardoor de getrouwe christen vervoerd wordt; wanneer, op het punt van zijnen laatsten zucht te geven , zijn gerust geweten hem doet hopen, van bij zijne naderende intrede in de eeuwigheid deze onuitsprekelijke uitnoodiging van zijnen God te zullen hooren ; kom goede en yetrouu-e dienaar, treed binnen in de vreugde van uwen lieer', bezit hel rijk dat u van het begin der icereld bereid is. (Matth xx ) In welk rijk? Het paradijs met al zijne gelukzaligheden O 1 wat moet eene zielzeg-gen, wat moet zij gevoelen, wanneer zij dit gelukkige rijk binnen treedt, en eenen blik werpt op dit zoo verrukkende Eden! Ce Engelen, de Heiligen zullen haar te gemoet komen, en haar als om strijd geluk wenschen. Als zij de vreugd dos Heeren ingetreden en in het bezit van het geluk der uitverkorenen gesteld is, zal niets haar meer kwellen ■ God zal de tranen der Heiligen afdroo'jen, zegt de Engel van het boek der veropenbaringen, en de dood zal niet meer beslaan. Er zal geen geween, geen gejammer, geene verdrukking meer icezen. omdat de eerste staat zal voorbij zijn. Die op de troon is nedergeselen, zegt: ik ga alles vernieuwen. (Verop. xxi) Alzoo, in den hemel geene ziekte, geene behoefte, geeno ongemakken meer. Aldaar geene vervolgingen, noch afgunst meer; want in het rijk der liefde beminnen allen elkander teederlijk, en ieder geniet door het geluk der anderen, als door zijn eigen geluk. Geene vrees meer, omdat de ziel in de genade gevestigd, niet meer kan zondigen, noch lu.ar geluk verliezen. Alles is nieuw, alles vertroost, verzaadt de ziel. Men vindt ei-alles overeenkomstig zijne wenschen.

Maar het goed bij uitstekendheid, het goed , dat alleen den hemel uitmaakt, dat goed is God. De vergeldingen, welke hij ons belooft, zijn niet slechts de lusten , de eenstemmigheid, noch de andere genoegens van dit gelukkige verblijf, de voornaamste is Hij zelf; is. Hem te beminnen, Hem aanschijn aan aanschijn te aanschouwen: /'• zelf, zegt Hij, zal uwe eindelooze groolc vergelding zijn (Schep, xxv.) Aldaar vertoont , geeft Hij zich met al zijne bevalligheden.

E^ne enkele straal zijner heerlijkheid, die onjen Heer Jesus omgaf, verrukte zijne leerlingen , die er getuigen van waren, van vreugde; zij waren tevreden, zij vroegen niets meer om gelukkig to zijn, dan hun verblijf aldaar te vestigen. Wat zal dan het klaar aanschouwen van God zijn, in het verblijf zelf van al zijne heerlijkheid met de volle gerustheid van die gedurende de eeuwigheid te genieten? O onuitsprekelijk geluk, dat ver al datgene overtreft, wat 's menschen oog gezien, zijn oor ooit gehoord heeft, al wat zijn verstand immer zal kunnen beseffen! O gelukkige eeuwigheid 1 Zoo de menschen uwe waarde kenden!

O heilig Sion! o heerlijke stad Gods ! wanneer zal de gelukkige dag aanbreken, waarop ik zal kunnen binnen treden? Ach! ik vind geene vertroosting, geene vreugd meer, dan in de gelukkige aankondiging dezer hemelsche woning , waarin uwe groote barmhartigheid, o Jesus 1 mij doet hopen dat ik eens zal toegelaten worden, om u aldaar voor altoos te beminnen, ik hoop hot, omdat ik, met de hulp uwer genade, al de hinderpalen, al de gevaren, die mij nog van u afscheiden, zal kunnen te boven komen. Ik vermag alles in Hem, die mij versterkt Ik kan de eer verachten en de vernederingen beminnen: ik kan de vermaken vlugten en de kruisen liefhebben, ik kan, in één woord, geheel voor de wereld sterven, en niet meer leven dan voor u. Ach! welke heldhaftigheid moet mij met uwe hulp, die mij niet zal ontbreken, dewijl uwe barmhartigheid uitgebreider dan mijne onwaardigheid , en uwe magt grooter is dan mij^

ne zwakheid, welke heldhaftigheid moet mij de kroon niet inboezemen die mij op het einde mijner loopbaan wacht. Het vuur, hel staal, het kruis, verscheurd, in stukken gehouwen, door de wilde dieren verstonden te worden, ter prooi zijn aan de folieringen, u-elke de duivel zelf kan uitdenken, dit alles \ieesde de H. Ignatius niet; hij betrachtte het geluk van te dezen prijze het eeuwige genot van zijnen God te erlangen. Hoe billijk en regtvaardig zou het zijn, o Jesusl dutquot; ik, ellendige zondaar, den hemel niet moest verwerven dan door dezelfde folteringen 1 Maar gij gewaar-digt u wel, u door eene overmaat van goedheid, met minder tevreden te houden. T)at ik mij in mijnen staat, in mijnen stand heilige, dat ik mij daarin versterve, dit is alles wat gij van mij vraagt. Ik zal dan geene der pligten van, geene der pligten eigen aan mijnen staat verzuimen , ten 'einde mij het bezit van het hoogste goed gedurende alle eeuwen der eeuwen te verzekeren. Amen.

ET is in Maria, dat de gevangene zijn losgeld, do zieke zijne gezondheid, die in droefheid gedompeld 4^5is, zijne vertroosting, de regtvaardige vermeerdering van genad^, de zondaar de barmhartigheid en zijne vergeving vindt. (H. Bernardus.) Nader dan tot de liefderijke Maria, tot uwe ceedere Moeder, tot die zoo heilige Maand, gij allen, die aan haren goddelijken zoon wenscht aangeboden te worden. Neemr, uwe toevlugt tot haar mot een opregt hart, en met een waar verlangen om hare voetstappen na te volgen, zij zal u nimmer in uwe noodwendigheden verlaten. Haar biddende zult gij nimmer in neerslagtigheid, noch wanhoop vervallen; aan haar denkende, zult gij noch afwijkingen, noch beguichelirgen te duchten hebben; zoo lang zij u de hand zal toereiken, zult

gij niet struikelen; zoodra zij u zal gunstig zijn, zult gij niet missen van gelukkig aan het einde uwer loopbaan, tot het eeuwige leven te geraken.

O Maria 1 de geheele wereld noemt u de toevlugt en de hoop der zondaren; gewaardig u dan mijne toevlugt en mijne hoop te wezen. Ik ben een verloren schaap; maar het is om de verloren schapen zalig te maken, dat het eeuwige Woord uit den hemel nedergedaald en uw Zoon is geworden. Hij wil dat ik mijne toevlugt tot u neme , en dat gij mij bijstaat door uwe gebeden; H. Maria, Moeder Gods, bid voor ons, arme zondaars. Ach! gij bidt voor allen, bid ook voor mij. Zeg tot Jesus. dat ik berouw heb over al do fouten, waaraan ik mij heb schuldig gemaakt, verwerf mij vergeving. Smeek Hem. dat Hij mij uit aanmerking van zijn bloed, de genade der eindelooze volharding in de rcgtvaardigheid vergunne; zeg Hem, dat Hij mij verieene Hem uit geheel mijn hart te beminnen; zeg hem in één woord, dat gij mij wilt zalig maken: Hij doet alles, wat gij Hem vraagt. O Maria! mijne hoop, ik vertrouw op u, heb deernis met mij, bid voor mij, nu en in het uur van mijnen dood. Amen.

menschen, die verwijderd waren van God, wa-Mpftg nen zich zeer nabij Hem, zoodra zij eenige schre-den doen om tot Hem te naderen. Men verlaat de ondeugden, dio afschuw baren, men verschanst zich in een min misdadig, maar steeds lafhartig, wereldsch en verstrooid leven; men oordeelt alsdan van zich zei ven, niet door het Evangelie, dat het eenige rigtsnoer is, hetwelk men moet volgen, maar door de vergelijking, die men maakt

van het leven, waarin mon zich bevindt, met datgene , hetwelk men vroeger geleid heeft. Er is niets meer noo-dig om zich zeiven heilig te verklaren, en om zich in eenen diepen slaap te wiegen omtrent al, wat er nog ter zaligheid te doen overig zou blijven. Een dusdjnigen staat is misschien meer verdacht, dan eene ergerende ongeregeldheid. Deze ongeregeldheid zou het geweten ontrusten, het geloof opwekken, en aansporen om eenige afdoende poging aan te wenden ; terwijl dusdanige verandering slechts strekt, om de heilzame wroegingen uit te dooven, om eenen valschen vrede in het hart te vestigen, en om het kwaad onherstelbaar te maken.

Ik heb mijne biecht, zegt gij , van de zwakheden mijns vorigen levens, met genoegzame naauwkeurigheid gesproken; ik lees goede boeken, ik woon het H. Misoffer met zedigheid bij; ik bid God, zoo mij dunkt, uit een goed hart. fk vermijd ten minste de groote zonden, maar ik beken , dat ik mij niet genoeg geraakt gevoel om te leven, alsof ik van de wereld ware, en om met haar niet op mijne hoede te zijn. De godsdienst zou al streng zijn , indien zij zulke billijke gematigdheid verwierp. Al do volmaaktheden, welke men ons hedendaags, betrekkelijk de godvrucht, voorstelt, gaan al te ver, en zijn meer geschikt om te mismoedigen, dan om het goede te doen benrinnen.— Deze redenering is die van een' lafhartigen christen; die den hemel voor eenen spotprijs zou willen bekomen , en die niet in acht neemt . wat men aan God verschuldigd is, noch hetgene deszelfs bezit gekost heeft aan hen, die daartoe geraakt zijn. Een mensch van zoodanigen inborst is zeer verwijderd van eene geheele bekeering. Hij kent, noch de uitgesterktheid van de wet Gods, noch de pligten der boetvaardigheid. Wat meer is, indien hij wezenlijk in de genade van zijnen God hersteld is; hetwelk zeer twijfelachtig is, is het als onmogelijk, dat hij in zijne bekeermg volharde; want hij zal onvermijdelijk de middelen verzuimen, die de volharding verzekeren; het gebed, het vermijden der gelegenheden, de versterving der zinnen, terwijl de bekoringen hem heviger dan immer zuilen overvallen ; hij zal minder sterk zijn om wederstand te bieden, en, nadat zijne hervalling vol-

Verre zij van mij, o Jesus I deze valsche boetvaardigheid ; help mij dat ik daarin niet misleid worde. Helaas! ik heb zoo zeer tegen u gezondigd , wanneer ik mijn geheel leven zou doorbrengen in zuchten, en mijne beleedigingen bitter lijk te beweenen; wanneer ik zoo veel tranen zou storten , als er druppelen waters in de zee zijn, wanneer ik al de folteringen zou ondergaan welke ooit al de Martelaren geleden hebben, zou ik u nog de regtmatige voldoening niet aanbieden, welke ik u verschuldigd ben , noch zou de droefheid geövenredigd zijn met de grootheid en schrikkelijkheid mijner zonden. O gij, die mij deze overtuiging geeft vergun mij ook de genade van, tot mijnen laatsten zucht, eene edelmoedige boetvaardigheid te doen, die zonder omzigtigheid al mijne daden bestralTe, dewijl alle voor mij eene bron van zonden zijn geweest. Ik wil niet meer leven dan om die te beweenen, en om u door mijne werken te doen zien, dat ik geen vuriger verlangen koester , dan dat van reeds in dit leven aan uwe regtvaardigheid te voldoen, jegens welke ik zoo veel schulden gemaakt heb. Verleen mij, smeek ik u, o Jesus! de genade van dit heilige voornemen uit te voeren en er in te volharden,

Wij i)godsdienst. (Jacob ï, 26.) Hoe veel mis-bruiken in de godsdienst 1 Sommigen doen dezelve alleen bestaan in de hoeveelheid gebeden , anderen in het groote getal uitwendige werken, en in de herhaalde Communiën , weder anderen in de groote strengheden. Al deze dingen zijn goed, zij zijn zelfs , tot een zeker

punt, noodzakelijk. Maar men bedriegt zich, indien men daarin den grond en het wezenlijke der ware godvrucht doet bestaan. Die godvrucht, welke ons heiligt, is onafscheidelijk van die geheele zoetaardige liefde voor den naaste, die ons, gelijk de Apostel zegt, aanzet om van niemand kwaad te spreken, om de gebreken van anderen te verdragen en te verschoonen , om zich geene vermetele oordeelen toe te laten. De ware godsdienst maakt ons ootmoedig en gering in onze eigene oogen , belet ons de verheffing van anderen te benijden, en er jaloersch over te zijn. De ware godvrucht doet ons onze eigenzinnigheden en de omstandigheden onzer inborst beteugelen en maakt de godsdienstigheid in ons beminnelijk, zelfs in de oogen der wereldlingen, door do zoetheid, de bevali^;gheid onzer betrekkingen met den naaste, en door de zalige vreugd , welke de getuigenis van een goed geweten , in geheel ons uiterlijk doen uitschitteren. Oordeelen wij naar deze schets, over onze godvrucht, en onderzoeken wij met naauwgezetheid, of er eene ware eenstemmigheid tus-schen onze uitwendige werken van godvrucht en ons gedrag jegens onze broeders bestaat.

De volmaakte opoffering vordert niet slechts , dat wij den wil van God volbrengen, maar ook, dat wij dien uit liefde volbrengen. God wil, dat men Hem met vreugde geve ; en in al wat Hij ons vraagt, is het steeds het hart, hetwelk Hij verzoekt. Dusdanige meester vei dient wel, dat men zich gelukkig achte aan Hem toe te behooren Deze opoffering , deze toegenegenheid moet in alles gelijkelijk stand houden , in hetgeen ons mishaagt, in hetgeen ons beleedigt, in hetgeen onze inzigten, onze neigingen, onzo ontwerpen tegenkant; en zij moest ons doen bereid zijn, om al ons goed . onze fortuin, onzen tijd, on/e vrijheid, ons leven zelfs, zoo het noodig is , en onzen goeden naam te geven. In deze gesteltenissen zijn, en tot de uitwerking daarvan komen, dit is eene ware godvrucht bezitten.

mijn hart bestaat, hoe veel gebreken ziet gij niet in hetgeen in mijne oogen voor godvrucht doorgaat; hoe zeer moet ik niet beducht zijn, dat de eigenliefde met het beste deel, van hetwelk ik u aanbiedt, doorgaat? Mijne gevoeligheid, mijne weinige toegevendheid voor mijne broeders , die zoo weinig edelmoedige wijze, op welke ik mij onderwerp aan alles, wat hij van mij vordert, in al wat mijnen wil, mijnen smaak tegenkant, moeten wij omtrent den aard mijner godvrucht verontrusten. O mijn Godl gedoog niet dat ik mij zeiven langer misleide en behoed mij van de dwalingen der Farizeërs, die vol vun hun eigen, in uwe oogen slechts van buiten wit gemaakte graven waren; maak, integendeel, dat ik u eindelijk in geest en waarheid beginne te dienen, en dat de naaste, door mijn gansch gedrag ontware, dat de godvrucht, welke gij inboezemt, zachtmoedig en toegevend maakt, en zij als eene weerkaatsing uwer eigene liefelijkheid is.

c\ o ^{ET een} krachtdadig verlangen bezield om do ver-rjp lif/ll ff heer! ij king van God te bezorgen, door aan zijne ^^.^53 eigene heiligmaking te werken, en dan het goed te doen tot stichting van den naaste en de zaligheid der zielen, ziedaar den ijver. O 1 zoo wij wel kunnen beseffen , welk het doel der schepping, welke de waarde eener ziel, welke de heerlijke vergelding is, door den Heer aan degenen beloofd, die anderen leeren zich volgens de voorschriften der christelijke wijsheid te gedragen , kunnen wij dan nalaten God te bidden, van in onze harten dat vuur te ontsteken, dat zijn hart verslindt, en waardoor hij zoozeer wenschte het heelal te doen blaken? Wie gevoelt zich niet diep getroffen op het zien der rampen van de maatschappij ? Wie zou zich niet gelukkig achten van door edelmoedige pogingen te kunnen medewerken, om dien verbazenden brand van ergernissen, die het huis des Heeren verslindt,

uit te blusschen? vergeten wij niet, dat in de zaak van de godsdienst, ieder geloovige soldaat geboren is; zijne wapenen zijn het goede voorbeeld, en wat hij door zijne werken niet vermag, kan hij door zijne gebeden. Indien hij geene zending heeft van voor een groot volk te prediken, heeft hij echter ten minste die, om zich tegen de ongeregeldheden zijner medeburgers te stellen, om de opkomende hartstogten zijner kinderen te verbeteren, om de buitensporigheden zijner huisbedienden te beteugelen.

De ijver is , even als al, wat er groot en verheven in den mensen bestaat, aan beguichelingen onderworpen ; gelijk er , eene valsche en eene ware godvrucht, eene ware en valsche ootmoedigheid is, zoo is er ook eene ware en valsche ijver

De ware ijver waarvan onze Heer Jesus Christus het wonderbare en goddelijke voorbeeld is, de ware ijver is een ijver van voorbeeld en navo ging , men vormt zich tot de heiligheid, voor dat men anderen tot dezelve wil geleiden ; alzoo begon Jesus Christus zelf te oefenen en daarna te onderwijzen. Deze hoedanigheid van den ijver is de wezenlijke ; niets maakt meerderen indruk dan het goede voorbeeld, en zonder dit blijft alles zonder uitwerksel.

De ijver moet gehoorzaam en ondencorpen zijn. Het s aan de gehoorzaamheid, dat God volgaarne zijne bijzondere zegeningen hecht, om het goed te doen. Indien men menigmaal weinig vruchten uit veel moeite trekt, dan is zutks, omdat men eerder uit eigen goeddunken, dan volgens de orde en de wil van God te werk gaat.

De ijver moet verlicht zijn door eene kunde en eene voor-zigtigheid , geëvenredigu aan het werk, hetwelk men onderneemt. Hij moet vurig en edelmoedig zijn, dat is, dat hij eene gelegenheid moet wezen om zich moeijelijkheid te veroorzaken , zich beroovingen op te leggen, opofferingen te doen in het belang der verheerlijking van God.

De ijver moet zuiver en belangrijk zijn, zonder de doeningen der eigenliefde te zoeken, hij moet zachtmoedig en verduldig zijn: de bitterheid teregt, maar verbetert niet, de hevigheid verraadt den hartstogt, en heeft de hardnekkigheid ten gevolge.

zondering van personen, zich a'Ies voor allen makende om de liefde van Jesus Christus in te boezemen , niet aan luimen onderworpen, altoos in alle tijden, in alle omstandigheden dezelfde. Die ijver moet eindelijk vurig zijn, en vol vertrouwen op God, men doet meer door het gebed dan door al de kracht des verstands, men moet zich beschouwen als een nederig werktuig in de hand van God, en al den goeden uitslag aan de Voorzienigheid toeschrijven, overtuigd, dat het van ons niet afhangt te slagen . maar slechts van aan den goeden uitval te werken.

O Jesus ! die tegelijk het schoonste voorbeeld en het volmaaktste slagtofTer van den waren ijver zijt geweest, hoe verre ben ik verwijderd van dien geest, welke u bezielde, toen gij, na u zeiven afgemat te hebben door de vermoeijenissen eener langdurige en lastige zending , om de verdwaalde schapen van Israël op te zoeken , u aan een kruis slagtoflerdet door eenen schandelijken en wreeden dood, voor de verheerlijking van uwen Vader en voor de zaligheid van geheel het rnenschelijke geslacht. Ach! gewaardig u, o mijn edelmoedige Zaligmaker, mij den wijzen ijver, standvastig en vol vurigheid en liefde, te geven, die uwe verheerlijking bevordert voor de men-schen, en maak, dat ik mij voortaan door mijne voorbeelden en woorden, aan de zaligheid mijner broeders bestede, opdat ik, door hun alzoo den weg tot den hemel te banen, mij zeiven den ingang daarvan opene.

v-j \ J(1^waar w ^{slaat is} heilig (üitg. III. 5.) Deze woor-^van ^^en Heer tot Moses kunnen zeer wel toegepast worden op alles, wat tot de godsdienst behoort.

Niets wat dezelve aangaat is gering in zijne oogen; niets in haar, dat het voorwerp niet moet zijn van onzen diepen eerbied. De geest der eeuwen drijft ons maar al te veel, om een schuldigen eerbied te weigeren aan zekere gebruiken , die in zich zelv^n van weinig belang schijnen, en hierdoor berooft men zich van vele genaden, waarmede eene zorgvuldige godsvrucht haar voedsel zou weten te doen. Alzoo, met welke ligtzinnigheid, met welke onverschilligheid zelfs, handelen de christenen, aanhangers der wereld, niet omtrent het gewijd water, de prosessiën, de broederschappen , de afbten, sommige piegtigheden en deelen der kerkelijke diensten, de beelden der Heiligen 1 Helaas! waar is zelfs hunne achting voor het Christus-beeld, dat zoo hartroerende onderpand van de liefde onzes Zaligmakers 1

Men vergeet ook vrij gemakkelijk, dat onze kerken de verblijfplaatsen van den levenden God zijn, dat het daar is, dat Hij gezeten is op den troon zijner barmhartigheid zoo als in den hemel op den troon zijner regtvaardigheid. Daar het nogtans door de barmhartigheid is, dat het ons vergund is zijne regtvaardigheid te bevredigen, van welken eerbied zouden wij niet moeten doordrongen zijn in het heiligdom, hetwelk do-heilige Schrift, met reden, eene geduchte plaats en de deur des hemels noemt].(Schep xxxvii.) Maar wanneer men de oneerbiedigheid, de onbeschaamdheid, de ligtzinnigheid van een groot getal christenen ziet in onze kerken; zou men dan niet zeggen, dat de God die er verblijft, slechts eene magtelooze afgod is ?

Eindelijk, door het uitwerksel van den haat der wereld voor al wat medewerkt om Jesus Christus te doen kennen en beminnen, verliest men maar al te dikwijls dien diepen eerbied, welke men voor de priesterlijke hoedanigheid zou moeten gevoelen. Wacht u, zegt de Heer door den mond van den Psalmist, van dengenen aan te raken , die mij zijn toegeheiligd. (Ps. civ. 15) Omgeef hen eerder met uwe achting, met uwe toegenegenheid, met uw vertrouwen , niet om hunnen persoon, die als mensch, kan onderworpen zijn aan de zwakheid der merschheid; maar om Jesus Christus . wiens plaats zij bekleaden, en wiens heiligheid ,

ijver en onuitputbare liefde zij moeten navolgen. De pries ter is slechts de man Gods, om de man van het volk Gods, zijn steun, zijn vertrooster, zijn raadgever, zijn leidsman, zijn vader te wezen in al de omstandigheden des levens. Het is eene verpligting voor den Herder der zielen , zijne dierbare schapen te kennen , en over hen te waken , opdat geen hunner verloren ga ; maar het is een wederkee-rige verpligting voor de geloovigen , van hunnen Herder te kennen, hem onderdanig te zijn, ten einde de uitwerkselen zijner levendige bezorgdheid niet te verijdelen. Hoe kan men, na dit alles, die hedendaags ongelukkiglijk zoo algemeene gewoonte van zich zei ven tot regter aan te stellen , van in de gezelschappen der wereldsche vergaderingen , als eene soort van vierschaar op te rigten, om de bevelen der kerkelijke overheden, de maatregelen door hen voor het welzijn der zielen genomen, le onderzoeken, af te keuren, te laken, en, '.vat nog erger is , somtijds als bclag-chelijk te maken; hoe kan men deze gewoonte overeenbren gen met den eerbied, dien men aan het gezag der Kerk en aan hare bedienaar.5 schuldig is? Men ontmoet in deze tijden, waarin men niets dan onafhankelijkheid droomt, waarin ieder wil heerschen, en het juk der gehoorzaamheid wil afschudden, maar al te veel, overigens godsdienstige personen, die zich niet ontrusten in deze aangelegenheden, in den geest der eeuw te deelen. Is dit nogtans dat ootmoedige en onderdanige geloof, die diepe eerbied , die ons zoo menigwerf in het Evangelie worden voorgeschreven, als moetende de voornaamste hoedanigheid en geaardheid zijn der kinderen Gods, het onderscheidende teeken der getrouwe leerlingen zijner Kerk?

O mijn goddelijke Zaligmaker! ik dank u. dat gij mij nopens mijne pligten verlicht; indien ik mij zeiven rekening afvraag, kan ik mij de veelvuldige fouten niet ontveinzen, welke ik bftgaan heb tegen den eerbied, dien ik, aan al wat van u komt, verschuldigd ben, tegen de hoogachting , welke de heilige zaken verdienen. Vergeving , o barmhartige Jesus! ik wil van dezen stond af mijne wegen hervormen; ik zal mij in uwe heiligdommen niet meer aanbieden, dan met de heilzame gedachte, dat het plaatsen zijn , welke gij meer 30 34

bijzonder door uwe goddelijke tegenwoordigheid heiligt. Verre van de taal en handelwijze der wereldgezinden na te volgen, neem ik, van dit oogenblik af, met eenen onkrenkbaren eerbied aan, al wat uwe Kerk , die zich niet kan bedriegen, mij ais voedsel der godsvrucht voorstelt, en ik onderwerp mij zonder tegenspraak aan hare beslissingen; de stem mijner herders zal voor mij voortaan de uwe zijn, ik zal mijnen roem stellen in mij daaraan, zonder wederhouding te onderwerpen, en ik zal niet trotsch. vermetel genoeg meer zijn, om mij als regter te stellen, over hetgene zij in uwen naam bevelen ; eindelijk zal ik mij van de wereldsche en van de menigte ongeloovigen of onverschilligen onderscheiden door mijn achting en mijnen eerbied voor hen, welken gij gelast hebt, ons uwe Sacramenten en uwe genaden uit te reiken; en zoo de menschelijke zwakheid hen ongelukkiglijk in eenige fout deed vallen, zal ik, wel verre van daarin, zoo als de goddeloozen, en zoo als voorheen, het voorwerp mijner boosaaidige scheits van te maken , pogen, die, uit den geest van godsdienstigheid, onderden dekmantel der liefde te verbergen. Maak, o Jesus 1 dat mijn bestendige eerbied voor de heilige zaken mij onder de menschen altoos doe erkennen voor een geirouw kind uwer Kerk, opdat ik alzoo van uwe barmhartigheid de eeuwige zaligheid moge verdienen, welker bronnen gij in den schoot dier Kerk hebt doen ontstaan.

cypï. « is geen voordeel te verhopen, daar, waar dat ^-nJ^ van onze zaligheid zich niet bevindt; men verliest öjyjralles, wanneer men zijne ziel verliest.

De hoofdstof van den christen is het kruis; hij is in deszelfs schoot geboren, hij moet niet dan tusschon des-zelfs armen sterven.

Ken ware christen moet geene oogen hebben, dan om de hemelsche goederen te aanschouwen; geenen smaak, dan voor de gaven der genade; geene verlangens, dan voor de eeuwigheid.

Mijne ziel is te edel, dan dat ik van dezelve de slavin van mijn ligchaam zuu maken.

O mensch! niets evenaart de waarheid van uw wezen₍tenzij de grootheid der weldaden, die gij van do hand Gods ontvangt.

Al wie in deze wereld anders leeft dan als vreemdeling, heeft van den christen niets dan den naam.

Wee hen, die zich aan vergankelijke goederen hechten; wijl ;fij met deze voorbijgaan.

Al wat wij te doen hebben, wanneer wij in de wereld komen, is, van te zorgen heiliglijk uit dezelve te scheiden.

De mensch is op aarde een reiziger, die des avonds in eene herberg aankomt, en den volgenden dag daaruit vertrekt.

De dagen gaan en vlieden voorbij. Ik heb reeds een gedeelte van den weg des levens afgelegd; welk goed heb ik gedaan ?

Een langdurig leven is slechts een gedurig gevaar van zijn eeuwig verderf in te loopen.

Het is goed te gaan aan de poorten des doods : men ziet er de eeuwigheid van meer nabij: men doet de nietigheid van alles kennen , wanneer men zich in het oogenblik bevonden heeft van alles te verliezen.

Indien wij zorgden dagelijks aan ons zei ven te sterven zou het ons weinig kosten ons aan de laatste opoffering te onderwerpen.

Waarom zouden wij den arbeid weigeren gedurende den korten duur des tijds, daar wij eene eeuwigheid hebben om rust te genieten.

Wij betreuren onze verdrukkingen , wij hebben ongelijk , laten wij onze tranen voor onze zonden bewaren: deze alleen verdienen ze.

Hoe meer geweld men zich aandoet, hoe eerder men den vrede geniet, die het eeuwige goed is, hetwelk God op deze aarde aan zijne uitverkorenen belooft.

De vrede des harten zal de vrucht zijn van den oorlog, welke wij onze zinnen zullen aandoen.

Een groot Heilige zeide tot eene lijdende ziel; ik zou bedroefd zijn, zoo gij eenen enkelen druppel verhort van den kelk, dien God u aanbiedt, laten wij dit tot ons zei-ven zeggen.

Welke schande voor eenen christen van^- een kiesch lidmaat onder een met doorren gekroond hoofd te zijn.

Wanneer men in eenige fout gevallen is, gaat men tot God met belemmering en tegenzin; men zou zeggen, dat hij een vreemde God was. Het berouw zal de wond heelen.

Het hart ontvangt de gunsten van God des te overvloediger, hoe onverschilliger en meer onthecht men is va:i de goederen der wereld.

Men moet de uitvoering zijner goede verlangens niet uitstellen; de Israëlisten, gedurende hunne gevangenschap in Babyion, beloofden God beter te dienen, wanneer zij te Jerusalem zouden wedergekeerd zijn; het grootste gedeelte stierf voor de wederkeering.

Men zou zich niet te veel kunnen verzekeren , wanneer het de eeuwigheid aangaat.

Men moet zich niet gerust stellen over de geringe gebreken , noch den moed verliezen door de groote ; het eene zou vermetelheid , het andere mistrouwen zijn. Waken wij over ons zeiven, nemen wij onze toevlugt tot God, staan wij op, als wij gevallen zijn, en gaan wij voort.

Gewennen wij ons, uitwendig de tegenspraak van anderen, en inwendig onze eigene ellende t9 verdragen.

Men moet geduldig van de menschen nemen, wat zij geven, even als van de boomen de vruchten , welke zij dragen.

Wenscht niet te veel te zien of te hooren; datgene, wat het meest de zinnen streelt, bevredigt zelden het hart.

Men moet niets vreezen, men moet zich niet schamen, wanneer men het tec ken des kruises op het voorhoofd draagt.

Leeft in de ingetogenheid, en houdt u bezig met denge-ne, met wien gij gedurende eene eeuwigheid moet wezen.

Men doet zijn eigen werk nooit goed, als men het werk van anderen te naauw onderzoekt.

Welke verblindheid! hoe groot is het ongeluk dergenen, die hunne fortuin hooger schatten dan hun geweten.

Wie zou in een oogenblik van bedaardheid gedoogen , dat men hem de raadgevingen gaf, welke hij door zijne opvliegendheid in zijne gramschap zelf neemt.

Ons hart is, gelijk de zee, aan vele stormen onderworpen, laat ons, zooals do Apostelen, Jesus Christus bidden van het te stillen, en den storm te doen bedaren.

Wij willen altoos weten werwaarts wij gaan , zonder op God te vertrouwen, die ons geleidt.

De liefde Gods spreekt tot het eene oor, do eigenliefde tot het andere; laat ons slechts gehoor geven aan de eerste.

Vruchteloos wil een gunstige wind het schip voorwaarts stuwen, wanneer het door ankers , die in do zee verborgen

liggen, wederhouden wordt; al zoo belet onze eigenliefde, in het hart verborgen, de indrukkingen der genade.

De ware liefde tot God is niet altoos die, welke men gevoelt, en die ons met gevoelige vertroostingen streelt, maar degene, die ootmoedigheid maakt en onthecht.

Beminnen wij God uit geheel ons hart; doen wij op aardo, wat wij eeuwig hopen te doen in den hemel.

De goddelijke liefde geleidt naar den Calvarie-berg; gelukkig de ziel, die zich derwaarts laat geleiden, en zich laat opofferen.

Het is de besnijdenis des harten, die ons kinderen van Abraham maakt: de liefde Gods is het mes, dat krachtdadig werkt, onze hand werkt slechts oppervlakkig, de eigenliefde wederhoudt de werking.

Het is geen christen zijn, zegt de II. Hieronymus, te leven ia eenen staat, waarin men niet zou willen sterven.

Welke stjiat is die van den mensch in de zonde ! de dood wacht slechts een teeken af en hij stort in de hel neder. Stervende zondaar, misschien binnen een kwartier uurs, zielloos lijk, welke slaat! welke dood! En men stelt zich in de waagschaal 1

O, welk verschrikkelijk vertoog is dat van eenen in de zonde gestorven zondaar! men bewierookt zijn ligchaam in de kerk, en zijne ziel is reeds in de hel nedergestortl...

De goddeloozen vervallen van de eene pijn in de andere, van het vuur der hartstogten in het vuur der hel.

Het zijn zoo zeer de levenden niet, a's de stervenden cn de dooden, welke men over de zaligheid moet raadplegen.

Hel is uit den mond van eenen verdoemde, dat men de waarde des tijds moet leeren kennen

Zij, die geen godsdienst willen, zijn dezulken, die er belang in hebben, dat er voor hen geene zij.

De losbandige schijnt te zegevieren van zich geheel (ziel en ligchiiam) vernietigd te zien; hij vreest, dat men hem zal bewijzen, dat hij onsterfelijk is

In het ongeluk maakt de godsdienst geheel onze vertroosting uit, en nogtans wendt de losbandige al zijne pogingen aan, om haar te bestrijden; welke verblindheid!

Het geloof is dan haar erfdeel, behouden wij het met meer zorgvuldigheid dan de vrijheid, dan de gezondheid» dan het leven, dan alle schatten.

UJÖMAAIISTH FEESTES U PlEGTlGllEDEHi VA.\ HET JAAR. \o(M' ilcii tijd van den advent.

e tijd van dcu Advent is die, gedurende welke de Kerk zich bereidt, en hare kiadercn opwekt, om zich tot haar lt;gt;iSr~\\ groot feest van Kersmis te bereiden, om / oenen geboren wordende God te ontvan-gen, die op het punt is van ter wereld te komen om haar vrij te koopen. Wij zijn alsdan op het punt van ecu jaar te eindigen, dat misschien liet laatste van ons leven zal zijn. VVelke bewcegredoneu om don tijd van den Advent Ie heiligen! Indien wij in de gevoelens ca den goest der Kerk willen treden, moet do tijd van don Advent tevens een tijd van ingotogenheid, oen tijd van boetvaardigheid eu een tijd van gebod wezen. Hij zal alsdan voor ons een tijd van zegening en genade worden.

Ik bevind mij in do tegenwoordigheid vau mijnen God, wanneer hij zich gewaardigt mij toe te laten om mij met hem door het gebod te onderhouden , en echter helaas! hoc weinig acht ik deze eer 1 welke onverschilligheid! ik ben koud als een stooii, ik bon alsof ik geen hart hadde; alsof God, mijn God, mijn Schepper, mijn Weldoener niet ware, van wieu ik alles heb, wat ik bon en bezit. Welke ondankbaarheid! En reeds sedert zoo vele jaren ziet mij God in die onverschilligheid , in die laauwheid jegens hem, en hij heeft mij tot heden toe nog willen verdragen! Welko goedheid, wolk geduld! zal ik dan, vóór dat do dood mij voor zijnon regterstool komo dagen, niet eens ernstig in mij zolven keoron ? Zal mijn hart, vóór dat het ophou-de te kloppen, geen enkel gevoel van dankbaarheid jegens mijnen Weldoenor koesteren? Zal hot zeker zijn, dat ik den besten, den teedersten der vaderen nimmer zal bemind hebben! ü! hoe rampzalig zou ik wezen , zoo ik, in mijnon laatsten levensstond, tot mij zeiven zoude moeten zeggen; „Mijn God had mij slechts een „hart gegeven om hem te beminnen, en ik hob alles „lief gehad, behalve hem ; tlians bevind ik mij op den „rand des grafs, en ik bon nog niet begonnen voor „diongene te leven, voor wieu ik alleen moest leven , „op het einde mijner loopbaan, moest ik, in vreugde, „roemrijke kroonen inzamelen^ en helaas! ik heb „niets dan ongeregtighoden gezaaid, en oogst niot „dan bitterheden en schrik; do dood moesfr voor mij „do voorbode zijn van mijuo voreeniging mot mijnen „God en het begin van mijn geluk, en ik hoor „integendeel het uur van mijne verbanning en mijn „ongeluk slaan.quot; O ziel! denk er wel aan.

Zie hier op nieuw den tijd vim don Advent, on liet begin van liet kerkelijke jaar, wij moeten daarvan gebruik maken, om to doen lietgeno do H. Jounues don Joden aanbeval, om in onze karton domveg des H^pron te bereiden, opdat Lij die bekwaam vindo om Hom te ontvangen, en zijne zegeningen daarin uit te storten. Zou ik dien zoo Leilzamon tijd van den Advent even als de vorige jaren, zonder verbetering, mot dezelfde onverseliilligheid, in dezelfde ougetrouwliedeu laten voorbij gaan? Zullon die vier weken voor mij verloren zijn, en sleelits dienen, om zoo voel misbruikon, welke ik van de genade van mijnen tiodgemaakt lieb, nog te vermenigvuldigen? Zal mijn geweten mij dit jaar, op Kersdag, in dien Loogstmerkwaardigen nacht,nog mocton zeggen, hetgeen het mij do voorgaande jaren zeide; „Gij hebt gedurende vier weken den tijd en do „middelen gehad, om u voor dien grooten dag to be-„reidou, en nogtans is uw gemoed nog zoo hard als „de steen dor krib, waarin het Kindje Jesusnederligt, „zoo koud als het jaargetijde, zoo ongevoelig als do „beesten van den stal, waarin uw Zaligmaker gobo-„ron wordt.quot; Vrees, o mijne ziel, ja vrees, dat de tijd, waarvan gij oen zoo onwaardig gebruik maakl, u spoedig en voor altoos ontnomen worde.

Neon, mijn goddelijke Zaligmaker, reeds te lang heb ik geleefd zonder u te beminnen, zonder u de dankbaarheid te betuigen, wolke ik u verschuldigd bon, zonder door mijne getrouwheid aan do grootheid uwer zolfopolfering voor mij, te beantwoorden : zonder voordooi te doen met don tijd, dien gij mij, ten koste van uw bloed, gekocht hebt; ik wil oin-3 ii 34.

delijk, dat dit tijdstip des jaars ook dat mijner lier-nieirwing zij; ik wil met de hulp uwer genade, mijn hart bereiden, om u daarin te ontvangen. Kom, lieer Jesns, ik wacht u, gelijk de profeten en de aartsvaders u verwachten. Hoe gaarne zeg ik met hen: O hemelen, stort uwen dauw uit, en dat de icolken den Regtvaardige doen nederdalen, dat de aarde zich ontsluite, en haren Zaligmaker voortbrenge. Ach ! waarom vertoeft gij. Heer! Ongelukkige, die ik ben ! het zijn mijne zonden, die u verwijderd houden : mijne ziel is al te zeer bezoedeld om uwe tegenwoordigheid te genieten, zulks is waar, maar spreek slechts één woord, en zij zal gezuiverd zijn, en hot zal u uog kunnen behagen in dezelve mot uwe genade herboren te worden, üij wilt, dat ik deze gunsten, door gevoelens van berouwen boetvaardigheid, zoudo verdienen; ook zal ik geenen dag van dezen tijd van bereiding lateu voorbijgaan, zonder u, gelijk de ootmoedige publikaan, te bidden, zonder, in de bitterheid mijner ziel, do langdurige jaren mijner dwalingen te overwegen, zonder opregte pogingen aan te wenden, om die te hoeten. In deze gesteltenissen hoop ik deel te hebben in de genade, welke gij over het heelal komt uitstorten; maak mij getrouw aan mijne voornemens, en ondersteun mijua uiterste zwakheid in den strijd, dien ik tegen mijne hartstogten zal moeten ondergaan, om de wegen te bereiden, die u ingang in mijn hart moeten geven.

rD^⁾5^F'^{ZE feestda}amp; '^a ingesteld om liet eerste oogen-•5 ® ^blik des levens van de heilige Maagd , in deu ^©^s^sclioot van de H. Anna, hare Moeder, te eeren. Het is eene leerstelling van de Kerk, dat Maria, door een bijzonder voorregt, zonder do vlok der erfzonde is geboren, omdat, daar zij de Moeder Gods-moest wezen, hot niet betamelijk was, dat zij slechts eeuoogonblik de slavin zou zijn vau don duivel.

Eer dc heiligheid ran Maria, die nimmer de zonde bedreven heeft, en volg hare zuiverheid van ziel en ligehaam na, door zelfs de geringste zonde to vermijden.

De heilige Maagd is Moeder van ü od. Koningin der menschen en der Engelen, Vrouw van het heelal; maar do hoedanigheid van onbevlekte, is haar kostbaarder dan alle andere, omdat deze de wolgovalligste aan God is. Hetgene God in ons het meeste acht, hotgeno hij borniut, is de genade, de deugd, dc heiligheid, het zijn niet de hoedanigheden van dat ligehaam, van den geest, noch van de geboorte, echter zijn het deze, waaraan de menschen den meesten prijs heeh-teu, en vcolal degenen, welke zij uitsluitend hoogachten. O dwaasheid! van zoo vool werk te maken van iets, dat vergankelijk is, en van do eenige goederen die immer bijblijven, te minachten.

Do lioiligo Maagd, zonder zonde, zonder neiging tot liet kwaad, zonder do ongeregtigheden dor liartstogton ontvangen, door een bijzonder voorrogt in do genade bevestigd, vreesde nogtans de zonden, zij vlugtte de gelegenheden, zij was op liare hoede. Wat behooren wij dan niet te doen, wij , die in de zonden geboren zijn, die van ouzo geboorte af tot de zonden overhellen, dio vol misdadige gewoonten , zwak en van gevaren omringd zijn? Even als Aïaria, zouden wij do oouzaam-hcid moeten beminnen; en wij doen niets liever dan ons in liet openbaar vertoonen; wij zouden ons zolvou moeten mistrouwen, en wij loopen de gevaren te gemoet, oven alsof wij in de gevaren gevestigd waren, wij openen onze zinnen voor al wat onze ziol don dood kan toebrengen ; dwazen, wij beminnen het gevaar, wij zullen er in vergaan.

O. heilige Maagd! Maagd, bevoorrogte boven alle schepselen, geboren in den glans en vervuld met den overvloed uwer genade, bevestigd in het bozit der genade, sla uwe oogon van barmhartigheid op ellendelingen, die, door het ongeluk hunner geboorte, reeds, als zij ter wereld kwamen, onder het slavenjuk der zonden zuchtten, en dio zich, door de bedorvenheid van hun hart in nieuwe zonden dompelen. Moeder der genade, wees onze teedorc Moeder, verwerf ons het geluk van onze zondon te verfoeijen, cu den schat dor genade te herkrijgen en te behouden, van eindelijk te loven en te sterven in de heiligheid, die ons alleen tot de genade kan geleiden.

Over de qiia(cr(enipcr-dagen van den Advent en van de andere getijden des jaars.

(?@S9jPelijk or teu tijdo dor Profeten ceue plcgtige |ii^^vaste was ouder do Joden, in vior verechil-'amp;Samp;3Sgt;lcnde maanden van het jaar, zoo hoeft ook de Kork geseliikt geoordeeld de vier verscliillende 'Jaargetijden door eenc vaste van drie dagen te heiligen. Zij doet dit in de volgende inzigten:

1. Zij wil don geloovigen toonon, dat al do tijdstippon huns levens door de boetvaardigheid moeten geheiligd worden; dat zij den goest der boetvaardigheid steeds moeten houden, on er van tijd tot tijd do oefo-uingon en workeu van moeten hernemen? 2. Zii wekt hen op , om alle belang te stollen in de wijding der priesters en andere bedienaars dor altaren , welke zij oj) die vastendagen wijdt, volgens do overlevering der Apostelen. 3. Zij verpligt de Christenen om , door de onthouding, eeno soort van offerande te doen aan God van do vruchten, welke zijne zegeningen do aarde doon voortbrengen, om hem daarvoor te bedanken, en om eeno nieuwe zegening over dogenon te trekken, welke men nog verwaoht.

J)e geloovige behoort in die inzigten te treden, en te gedenken, dat hot gebod eu do aalmoes, die de vaste vergezellen, hem aan God aangenaam maken; en dat de Kerk, gelijk de Engel, die tot Tobias sprak, deze drie goede werken bij elkander voegde, ook hare kindereu uitnoodigt tot het gebed, eu tot de aalmoes opwekt, wanneer zij hem tot do vaste verpligt.

Op de quatertemperdagen van don Advent zal men eeno bijzondere toepassing van deze bemerkingen maken. 1. Do vaste van deze drio dagen bosohouwen als een gering overblijfsel van de vaste en do onthou-

ding, welke do jgeloovigon weleer gedurende den geheelen Advent ondorhiolden, en zieh van deze herinnering bedienden, om zieh zeiven tot do boetvaardig-lieid op to wekken; 2. aan God vragen, dat hij al degenen, die op deze quatertemper-dagen moeten gewijd worden met denzelfdon geest vervullo, waarmede hij den H. Joannes den Dooper bezicldhceft, welken dc Kerk, tijdens den Advent, den geloovigen menigwerf voor oogenstelt: dat Hij de gewijden bereide, gelijk Hij don H. Joannes bereid heeft, door de onschuld, do boetvaardigheid en do afzondering, en Hij hun, even als aan hem geve de ootmoedigheid, de onwrikbaarheid ou den ijvor in de vervulling der bediening, waartoe Hij het roept, 3. God bedanken voor de vruchten, welke gedurende het afgeloopone jaar ingezameld zijn, en zijne zegeningen afsmeekon ovor de granen, dio reeds voor den volgoudon oogst gozaaid zijn.

Men zal op die dagen do zeven Boetpsalmen en de Litaiio van alle Heiligen kannen lezen, alsmede de twee volgende geboden, om aan God goede priesters te vragen, eu zijnen zogen over de-vruchten der aarde af te smeeken.

O Jesus, prins der Herders, Opperpriester en Hoofd der Katholieke Kerk! u behoort hot alleen uwe hoogere en lagere bedienaars te kiozon; gij alleen kent degenen, welke gij hebt waardig gemaakt, en van welke gij u wilt bedienen, om uwe inzigten van barmhartigheid over uwe Kerk te vervullen.

Verdedig uwe rogten, o Jesus! tegen de vermetele ondernemingen der wereld, on maak u meestor van dien kous, waarvan het geluk of het ongeluk van uw volk afhangt. Gij, die het hart aller menschen kent,

VOOR DE VOORNAAMSTE FEESTDAGEN, 807 duid diegenen aan, welke gij tot deze bediening verkozen hebt; maar duid ze op die krachtdadige en uitwerkende wijze aan, die altoos gevolgd is door de uitwerking en don uitval, welke gij in uwe eeuwige raadsbesluiten hobt vastgesteld. Maak dan door uwe genade, o mijn Zaligmaker! dat zij bekennen, dat gij het zijt, die bij doze kous moot voorzitten; dat hot van uw gezag is, dat zij afhangen, en in uwen naam , dat zij in uwen wijngaard moeten werken. Dat zij steeds door uw licht geleid worden, en nimmer dan volgens mvongeest handelen. Uat zij alleen uwe magt vreezen; sloclit'? uwe stem hoeren; niets dan uwe belangen betracht,ou: dat zij niets dan uwe verheerlijking zoek on, on slecl ' s den luister uwer Kerk voor oogen hobbon. Maak! dui zij verachtenallemensohelijk opzigt, allo aardsohe hoop en venvaehting, alle ijdcle vrees, die ben van de vervul'ing hunner pligten zou aftrekken, allo bijzondere neigingen , alle opzigt van vleesch on bloed, dat beu zou kunnen verleiden en omkoopen, eindelijk al wat hun zou kunnen beletten de bewegingen van een zuiver en verlicht geweten te volgen, en van de regels te onderzoeken, welke de Kerk, met uwen geest boziold, hun hoeft voorgo-schreven, en hun uw woord, op straf van eeuwig van u gesehciden te zijn, verpligt te volgen.

Wij vragen u die groote genade, o Jesus! door do verdiensten van uwen dood, door de voorspraak van uwe heilige Moodor, die in zoo verheven graad den geest uwer offerande cn van uw priesterschap bezeten heeft, door de voorspraak uwer Apostelen , de stedehouders van uw werk ; door do geboden uwer heilige Bisschoppen en andere herders, die de Kerk door hunnen arbeid beplant en met hun bloed besproeid hebben; opdat wij, door Herders te hebben , in welke gij spreekt door uwe genade , in uwe wegen der waarheid en der geregtigheid wandelen, en eindelijk in dien

liemelsclieu schaapstal mogou aankomen, alwaar gij in do eeuwen der eeuwen, het eeuwige leven uwer getrouwe schapen zijt. Amen.

Ouzo Vader, dio in do hemelen zijt, wij zookou eerst uw rijk 011 uwe regtvaardighoid, wij vragen de verheerlijking van uwen naam, en detoekoinstvan uw rijk. Wij onderworpen ons, uit geheel ons hart, aan uwen wil ou uwe voorzienigheid, on zonder bekommerd te zijn over hetgeen wij zullen hebben om ouzo ligohamen te voeden, wachton wij van u hot voedsel, dat gij op behoorlijken tijd zult geven; het is in do orde uwer voorzienigheid, dat wij u zulks vragen, en gij wilt, dat rijken on armen u dagelijks het hun uoodigo brood vragen. Open uwe hand Hoer, on alles zal mot uwe zegoningon vervuld worden, en do aarde zal hare vruchten voortbrengen. Bepaal volgens uwe wijsheid, de warmte en de koude, do regens en don dauw, die uoodig zijn om ons oenen gelukkigen oogst te bezorgen. Wij vragen u dio goederen, welke tot ons levensonderhoud noodig zijn, in hot verlangen van daarvan gebruik to maken tot uwe verheerlijking en om die tot de beoefening dor godsvrucht en dei-liefde te bezigen. Wij vragen u nog met moer aandrang de geestelijke goederen, den brand van uwen geest en van uwe liefde, den dauw van uw woord, den regen der genade, en al wat wij behoeven, om ons vruchten van boetpleging en geregtigheid te doen voortbrengen. Amen.

(SQg/s, e voorzangen, welko mou de O noemt, omdal alle mot die uitroeping beginnen, zijn 't/SAiiPzamongestold uit verschillende woorden dor H. Schrift en bevatten een gebed, door hetwelk men Jesus Christus smeekt van neder te dalen, en over ons de verschillende genaden uit te storten, die de vrucht zijner geboorte ziju. l)e Kerk zingt die gedurende de zeven dagen, die het feest van kersmis voorafgaan. Doze plegtigheid heeft iets zeer ontzagwekkends, eu men ontdekt in dezelve, onder prachtige beeldte-nissen, ouder vei heven uitdrukkingen, eene geheimzinnige, verhevene en dicpo boteekeais.

ïot wanneer, Heer! zult gij uw erfdeel in druk en ter prooi aan den haat der goddeloozen eu aan de ergernissen der boozeu laten ? Kom dan, Heer Jesus! geef ons hot licht van uw aanschijn wed or , en verheerlijk u, door do aarde te znivereu vau onze ongoregtig-hedon, en door aide harten aanu, door uweonuitput-bare goedheid, te onderworpen, opdat degenen, die it tot nu too miskend hebben, over hunne verblinding beschaamd worden, eu huuno ondankbaarheid door-do vurigheid hunner erkentenis en liefde booten.

O wijsheid, gevloeid uit den mond des Allerhoogste/i, die alle ruimte vervuld ! O gij , die over alles mei even veel kracht als zachtmoedigheid beschikt ! kom ons de voorziytigheid leeren, verlicht onze oogen; open onzen mond, maak in ons rogt wat krom is, reinig de melaatsehheid onzer ziel, zuiver onze harten, bereid

daariu uwe wogen, len einde wij u, bij uwe goddelijke toekomst, voortaan met eene meer zuivere meoniug mogen dienen

O Adonai! Heer, geleider van het huis Israël, versmaad uwe aangenomene kinderen niet, die zich met u wensclien te vereenigen, en versier hunne ziel met al wat daarvan eene u aangename woning kun inakon. O gij, die am Mazes , in het midden van een hrandend hraamhosch vetscheent, en hem uwe wet op den berg Sinaï gaaft, gij zijt in uwe eerbiedwaardige krib van hetzelfde vuur omringd, gij maakt het on-zigtbaar voor onze oogen, zulks is waar, omdat gij ons niet tot u wilt trekken, dan door de hardroerendste teederheid, maar gij doet hetzelve levendig govoslon aan diegenen, welke de liefde tot uwe krib doet naderen. Het is van daar, dat gij ons uwe wet geeft, en in onze zielen nederdaalt om zo mot vurige let-I oron daarin te drukken: Ach kom ons ! door de magt nan uwen arm, vrijtcoopen, en doe onze harten door den goddelijken biand ontvlammen, welken uwe bevalligheid en erkentenis ontsteken.

O wortel van Jesse, wonder, dat den volkeren is aan-f/ekondigd, godspraak, waardoor de verwonderde koningen sprakeloos zullen zijn, welke de smeekende volkeren zullen komen aanbidden , zich haastende haar met vertrouwen hunne wensehen en hulde tekomen aanbieden, kom ons verlossen uit de knellende kluisters, waarin onze hartstogten, vijand n van onzen vrede en van ons geluk, ons hebben geklonken, vertoef niet meer am te herstellen in de hartverheugende vrijheid, welke, slechts de ware kinderen Gods kunnen genieten.

Israels huis, die magt hebben om te openen en te sluiten, kom een gevangen volk, in de duisternissen en de schaduw des doods gekomen, uit zijnen kerker trekken. (loddolijke en edelmoedige Zaligmaker, die op deze

VOOR DE VOORNAAMSTE FEESTDAGEN. 811 wereld gekomen zijt om de verlosser aller mensehen te wezen, die het verderf van geenen enkelen, maar wel vurig de zaligheid vanallen verlangt, open ons den weg tot dezelve ; vernietig in onze harten de geneigdheid tot do zonde, die ons hot verblijf des geluks, hetwelk uwe liefde ons bestemt, zou sluiten : doe ons zoo levendig gevoelen, Jioezeor gij waardig zijt bomind en gediend te worden, dat wij de vrucht der verlossing, welke gij ons zijt komen brengen, niet verliezen.

O goddelijk Oosten van den heldersten^ day! luister van het eeuwige licht en zon van regtvaardigheid, de zonde en het hersenschimmige genot dezer wereld hebben ons in eeue noodlottige verblindheid gedompeld, wij hebben heiaas ! onze oogen van den heerlijken hemel afgewend, waartoe wij bestemd waren, om die alleen op de ijdolhodon dezer aarde te vestigen; ach! doe ons zien, hoe groot onze dwaasheid is geweest, doe ons zien, hoe ellendig en misdadig wij zijn u te verlaten; kom de duisternis onzer zielen doen verdwijnen, van ons die gedompeld zijn in eenen donkeren nacht, wtlkon do vergetelheid van onze heerlijke bestemming over ons heeft getrokken, in de sombere streken des doods, waarin de zondo ons ouder het satans juk wederhoudt.

O koning der volkeren, voorwerp van hunne goddelijke verlangens, geliefde Jesus! wess immer de ge-wonschte van mijn hart 1 hoeksteen , bestemd om het nieuwe en het oude verhond. ie vereenigen, vereen ig voortaan alle volkereu in de eenheid van een zelfde geloof en eene zelfdo li fdo : kom o goddelijke Jesus, kom den mensch, dien gij uit het slijk der aarde gevormd hebt, zalig maken-, kom uw bedorven, door de zonde onteerd, werk herstellen, herstel het in zijne regten, herstel hot in zijne eer en in uwe genade.

O Emmanuel, o God mot ons! ons hoofd en onze wet-gever, wees waarlijk mijn koning; dat alles in mij aan

uw beheer ouderworpeu zij;datikonopl)oudolijkeeuc levendige uitdrukking van uwe grondleer en uwe wet weze; verwachting en Zaligmaker der volkeren, die schooue dag, die Hem zag geboren worden, gaat weldra scliijnen; liet is nu vooral dat ik mijne wenschen moet verdubbelen, en hem mijn hart bereiden. Hom, do vurige verlangens van hetzelve aanbieden , Hem , dien beramiielijkon God, dien God en kind, smeeken , van mij mot Hem te doen geboren worden, ten einde mij door Hem en in Hom alleen te doen loven : Kom outs zalig maken Heer onze God! zonder u loopen wij in ons verderf; gij zijt onze eenige hoop, verlaatons niet, zoo als wij het verdienen. Haast u geboren te worden, en over onze harten te heerschen. Kom onze natuur verecren en haar volmaken: kom mot u de godsdienst en de deugden, die onder de menschen verbannen zijn , op de aardo wederbrengen : het geloof, de hoop , do liefde, de raensehlievendhoid, do matigheid, de kuischheid, do wijsheid, de godvrucht, en doe ze mot u in onze harten heerschen. Howijl gij u ge-waardigt u tot ons te vernederen, vorhef ons tevens tot u. Wees onze Zaligmaker in den tijd, en onze kroon in de eeuwigheid. Amen.

\ eenen God wet ons. Hei: was op dezen dag dat do H. Maagd Maria , daar zij geene plaats iu de herbergon van Bethlehem konde vinden, in eenen armen stal ging /ernachteu, en aldaar Jesus Christus, don Holland der wereld, baarde.

De Koning der hoerlijkboid in eenon stal! do God aller magt oen zwak kind geworden! de Op-perheer der wereld van alle rijkdommen ontbloot , cn liggende in eone krib !

Hij beeft zich, ter mijner ondorrigting, in dien staat gesteld, liet is oen diep geheim; maar is mijne trotsch-heid, mijn hoogmoed niet een geheim nog duizendmaal onbegrijpelijker 'dan de vrijwillige vernoderingon van den Zoon Gods ? Wel hoe ! ik bon overtuigd van de vernederingen van cencn God; ik weet, dat ik zelf het voorwerp daarvan ben, en niettemin blijf ik hoovaardig! Ik aanbid oenen God, ootmoedig van harte, arm, van alles ontbloot; ik beschouw in Hom mijn voorbeeld, en r.ogtans lover ik mij aan hot onverklaarbaarst zelfbehagen over; ik roem mij, aan Jesus Christus toe te bo-hooren, on echter bon ik zoo vol van mijne titels, van mijno kunde, van mijne deugden, zonder schier eens neder te zion op mijn niet en op mijne ellende ! Die goddelijke Meester zegt tot mij, zoo als weioor tot oenen profeet: Zie wat ik bon on wat ik doe, on word beschaamd van zoo weinig nut uit mijne lessen en uit mijne voorbeelden te hebben getrokken.quot;

.Tesus Christus heeft zich in dezen staat gestold, om mijne liefdo te winnen. God is overal liefde waardig : maar Hij doet dit beter in de krib , dan overal elders, uitschijnen. Hij neemt mijno natuur aan, maakt zich mijn broeder; Hij is een kindje, maar zonder do gebreken van die teedore jaron; Hij is aanminnig, bevallig, volmaakt; Hij wordt ellendig uit vrije keuze, en in dozen staat denkt Hij aan mij. Hij werkt voor mij. Hij

wil van zijno geboorde af, lijden, mijn Verlosser zijn, en zucht ter mijner liefde, naar meerder lijden. Hij verlangt aan een kruis te sterven, om het groot werk mijner verlossing te onttrekken. O mijne ziel, onderzoek u; waar zijn do blijken uwer dankbaarheid en liefde ?

O mijn aanbiddelijke Zaligmaker! Nieuwgeboren God! o eeuwige wijsheid, tot de kindsehheid gebragt'; beschaam mijne hoovaardigheid, doorde vernietiging van al uwe grootheden, neem van mij mijne ijdele er. vermetele wijsheid weg, en maak mij een kind met u , dat uwe heilige kiudachheid steeds mijn regel zij, wees alleen wijs in en voor mij ; dat do sterke liefde, die u genoopt heeft om u te verniel igen en voor mijne zaligheid te lijden, mijne eenige meester zij, en mij op-wekke om alles op te offeren, alles te lijden, teu einde u ten minste iets, hoe gering ook, voor uwe grooto opofferingen voor mij, aan te bieden, dat uwe verdiensten mijne hoop, en uwe grooto eu treffende barmhartigheden het voorwerp mijner eeuwige lofzangen zijn, bij u in den hemel,

O aanbiddelijke Zaligmaker! die do godheid en do menschheid zijt van eenon raensehgeworden, en onder eene sterfelijke gedaante, zigtbaar geworden God, Dat allo mensohen zieh dan heden aan den voet uwernede-rige krib komon r.edenverpeu ; dat allen met eerbied en aandoening eeno zoo zielroerende als diep verhevene geheimenis aanschouwen. Dat de groeten eu trotschen hunnen hoogmoed kofnon afleggen voorde geheel goddelijke grootheid , die door zoo vele vernederingen doordringt en uitsehittert. Dat do wijzen eu trotschen der eeuw hunne ijdele wetenschap komen ai-zweren, eu de wijze en bewonderenswaardige dwaasheid van de kindsehheid van eenen God tornen aan-

biddou. Dat do bedrukte harten en de boetvaardige zielen, hunao tranen tnet de uwe vermeugende, grondige vertrooslingon ia uwe smarten komen putten. Eindelijk, dat wij allen, naar Bethlehem snellende, in de voetstappen der gelukkige borders, dio het eerst 11 hunne hulde bewezen, vol van eone heilige vreugd , doordrongen van liefde en dankbaarheid, mogen we-derkeereu, en voortaan ons geheel leven besteden , om u to verheerlijken en to dienen, om u na onzen dood, eeuwig in uw rijk te kunnen loven. Amen.

Aanbiddelijke Jesus! in plar.ts van met de herders te waken om uwe stom !e hoeren en te gehoorzamen . heb ik mij door den slaap dor laauwheid laten overvallen; ik heb slechts gewaakt om de schandolijkestem van den vijand mijner zaligheid te hooren; wek mijne ziel uit hare sluimering op; geleid gij mij zelf naar uwe krib; gedoog, dat ik daar blijve, om u ta aanbidden ; spreek dikwijls tot mijne ziol, en schenk mij eene stand -vastige getrouwheid aan uwe goddelijke Ie- on.

onttorm u onzer. MtJ^⁸ Christus, ontferm u onzor. j^s^sjcpHeer, ontferm u ouzer.

O God, heilige Goest! zoudor wiens ingeviug de Naam zelf van Jesus nutteloos op onze lippen zou blyven,

Kind, het voorwerp van zijn eeuwig welbehagen, Kind, dat u ter zijner verheerlijking slagtoffer

Kind , dat voor paleis eencn stal, eenc krib voor wieg, en herders voor aanbidders verkozen hebt. Kind, door de Wijzen als het licht cu de zaligheid der volkeren erkend ,

Kind, dat bloed en tranen voor ons gestort hebt. Kind, dat u gering gemaakt hebt om liet voorbeeld dor kindschheid en der jeugd te zijn, Kind, dat u zoodanig bobt willen vernederen, dat gij zelfs do schepselen hebt gehoorzaamd. Kind, dat de Engelon en menschen door do bevalligheid uwer onschuld en goedheid verrukt,

O Josus! wiens liefje tot mij u tot de kloinhoid dor kiudschheid, tot do armoede en vcrucdaringen dor kr;b gobragt hooft, ik ambid u, ia uwe ver-ootmoodiging, waarin gij mij duizendwerf beminnelijker sehijnt, dan op uwen glorie-troon ; waarom kan ik ii, oven als de Wijzen, niet aanbieden bet goud oonor brandende liefde, don wierook van een vurig gebed , gevoegd bij de versterving der bartstogteu onder zinnon. Heilig mijn hart, o Jesus! zoo als gij weleer dat der herders heiligdet.;datik, oven als dezen, waakzaam overmij zelven, buigzaam voor uwe stem, waardig om aan de genade te beantwoorden zij Kuk uit mijne ziel alle gevoel van hoogmoed, alle zueht naar schatten en de achting de'- sebepselen; doe mij aan uwegoddolijkc kiudschheid deelachtig zijn, en vervul mij met zoetaardigheid, ootmordighf id en oenvoudiglr id. O Jesus ! koning cu voorbeeld der kinderen, doe mij, even als gij , dagelijks groeijen in den ouderdom en wijs heid , opdat ik na n nagevolgd te hebben op aarde, verdiene eenwig met u vcreenigd te worden. Amen.

hetwelk Jesus Christus ons gegeven hoeft, IS.Gsfe,3 namelijk, van zelfs onze vijanden te beminnen , mogelijk is. De H. Stephanus is overtuigd vanhunneu haat, en nogtans wreekt, hij zich niet, hij stelt zich niet in toorn; hij bemint hen, terwijl zij hemsteenigen

bidt hij voor hen, hij hielt ncdcrgcknield; terwijl hij zijne stom verheft, vraagt hij vergiffenis, genade, barmhartigheid voor hen, en hij verwerft die; welke verschooning zou ik na dit voorbeeld kunnen vinden, zoo ik om beuzelarijen eenigen afkeer, bitterheid of wrok behield? De vergeving dor beleedigingen, de lieide zelfs jegens degenen, die ons vervolgen, ziedaar deonderseheidene deugden van het christendom; men is slechts christen teu dezen prijze ; vruchteloos zou ik mij leerling van den Heiland noemen, indien ik even als zijne Heiligen, zijn geduld, zijne toegevendheid, zijne liefde, zijne edelmoedigheid jegens mijne vijanden, mijne beulen, niet navolgde.

Gcwaardig u, omijn God! inmijn hart die verhevene liefde te storten. Wee mij, zoo ik mij inbeeldde u te beminnen, wanneer ik al mijne broeders nietlief had, die, even als ik, uwe kinderen zijn, en kinderen, dierbaar aan uw hart. Behoed mij van die beguicheliug, en zoo ik mij te verwijten had , daarin gevallen te zijn , maak dan door uwe barmhartigheid, dat de koelheid welke ik nog voor mijnen natuurgenoot zou gevoelen , door hot vuuruwerliefde, uithotdiepstevanmijnhart gebannen worde; dat ik, ver van diegenen als vijanden te boschouwen, welke mij lasteren of vervolgen, in hen niets zie dan personen, die dienen om mij te zuiveren, en waardig te maken eenige gelijkenis met u en met uwe Heiligen te hebben; maak dat ik hun eene opregte broederlijke toegenegenheid toedrage, door hun spoedig te vergeven, en hun alle goed toe te wenschen en te doen; mas.k eindelijk, dat wij allen op aarde, slechts één hart en ééno ziel uitmaken, opdat wij eens eeuwig en boven alles met u in het verblijf der liefde gelukkig mogen zijn. Amen.

Kerk viert op dezen dag do geheimenis der lt;£■ besnijdenis, waaraan Jesus Christus zich go-'Sjamp;C-iZ' liefde te onderwerpen, om ons oen voorbeold van volmaakte ootmoedigheid to geven, door zich gelijk te stellen met de zondaars, ofschoon hij niet niet kon zondigen. Zij viert ook, op dozen dag, het geven van den naam van Jesus, die Zuliymaker beteokent. Ten oindo in den geest der Kerk to treden, moeten wij ons zeiven op eene geestelijke wijze besnijden, door van ons leven al datgene af te snijden, wat ons tot zoude kan brengen.

Het is in eene bloedige besnijdenis, dat Josus Christus de gloiio en don naam Josus verdiend en ontvangen heelt, en het is slechts door oene geestelijke besnijdenis, dat wij kunnen verdienen deel te hebben in do genade van zaligheid, welke dezo heilige Naam ons verschait. De geestelijke besnijdenis is niets anders dan de geest van versterving , van boetvaardigheid en de goheele verloochening van ons zol-von. In hoedanigheid van christenen, zijn wij de ledematen van eenen lijdenden God , voor ons vernederd , geslagtofferd, die roods zijn blotd vergiet, zoodra, hij begint te loven; wij zijn dan verpligt liet voetspoor van ons Hoofd te volgen, indien wij zoo als hij, tot do eeuwige heerlijkheid willen geraken.

niet verpligt ous zelvcu tot eeno aanhoudende versterving te veroordeclen, om do aauhoudondheid ouzor zonden te boeten, eu om aan do goddelijke regtvaardighoid te voldoen? De zondaar, zegt Ter-tulliaaus, is een menseh, voor do boetvaardigheid geboren, en de groote zondaar voor oene strenge boetjiloging. Bovendien, daar wij zoo vele, zoo mag-tigo vi-anden te bestrijden hebben, namelijk: den duivel, de wereld cn liet vleeseli die steeds tegen ous en tegen ouzo zaligheid hebben zamengezworeu, welke andere wapenen dau hot schild des geloofs, eu het zwaard der versterving zullen ous tegen do hevigheid der aanvallen eu do aanhoudoudheid van den strijd, welke zij ous leveren kunnen, verdedigen P In één woord, het is alleen door gestadig aan ons zeiven te sterven, dat wij kunnen hopen eens met Jesus Chrisius te leven ; laten wij , zoo do arbeid ons moeijelijk schijnt, aan den zoeten Naam Jesus donken, dio ons de hulp der genade verzekert.

Aanbiddelijke Zaligmaker, die heden de eerstelingen van uw bloed vergiet, om mijne zouden uit te wissehen , ik erken in dit onderpand uwer liefde do onvermijdelijke verpligting van mij zeiven te verstorven , om de magt mijner haristogtou te beteugelen , on om mijne smarten met de uwe te vereouigen. Ik wenscli, ik wil het. Heer ; maar gelief mij do sterkte te vergunnen om mijne voornemens ten uitvoer te brengen. Helaas! zoo menig-wert, door eene noodlottige oudorvinding van mijne zwakheid overtuigd, bclijdik geenen anderen steun te hebben, dan uwe almogende genade, en ik smeek die af door den H. Naam, die al mijne hoop uitmaakt.

Ziedaar dan nog cou jaar, waarvan ik u, o mijn God! rekening moet geven; in do bitterheid mijns harten , doorloop ik er al do oogenblikken van , daar ik zie, hoe weinig nut ik er uit getrokken heb ; hoe veel genade ik heb nutteloos gemaakt , door aan dezelve niet te beau, woorden; hoe veel goede bowogingon ik versmoord heb ; hoe veel gelegenheden van u to behagen ik heb veronachtzaamd; hoe veel middelen van zaligheid, waaruit ik het nut niet getrokken heb, waarloe ik verpligt was. Kan ik, na dit alles, verwonderd zijn, o mijn God! dat d t jaar zoo weinig verandering heeft te weeg gebragtP Alzoo zal liet ook gaan met dit en al degenen, die er op zullen kunnen volgen, zoo ik, na mij daarover voor u verootmoedigd to hebben , voor het tookomenrlo gesne vastere voornemens maak, maar ik die niet kan nemen, noch uitvoeren , dan met nieuwe hulp uwer genade ; ik smeek u dan om dezelve o mijn God , met al do vurigheid van het geloof, hetwelk mij overtuigt, dat ik in niets meer belang heb, dan in mijno zaligheid , en dat mij het verlangen inboezemt van daaraan zonder ophouden te werken.

lt;?S?!3;Pezb feostdag is bestemd, om do openbaring § |0^:lt;o ^v;m onzon Heer Jesus Christus aan do heidenen tSSdi'm don porsoon der drie Wiizen, to vieren, op welke Hij zich heeft doen kennen door eene wonderbare ster, die hen tot aan zijne kribbe geleidde. Laat ons, door hun voorbeeld, loeren getrouw te zijn aan de stem der genade , om , even als zij, do gaaf Gods, de gaaf van het geloof, naar waarde te sehatten.

Welke gelioorzaamheid, welke volmaakte getrouwheid iu do Wijzen! Op hot eerste gezieht der wondorstor erkennen zij hot teokon, dat hen naar don nieuwgeboren Koning riep Hoe verlieht deze Wijzen ook in de kennis van het uitspansel mogten ziju. was het minder door natuurlijke en vorkregone kounissen, dan door eene geheel hemolseho beweging, dat zij zieh lieten geleiden. Welk moet ook mijne buigzaamheid nietzijn in de genade te erkennen, en daarin de gave van God te eerbiedigen, in te beseffen wanneer zij mij verlicht, dat ?ij hetliehtdos hemels is, dat zieh aanmij vertoont, om mijn hart te treffen. Helaas: hoe menigwerf nogtans lieb ik do oogen niet gesloten uit vrees van al te wel te zien, wat God vau mij vraagt. De gehoorzaamheid der Wijzen kent geen uitstel; zonder te redeneren, zonder een oogenblik te aarzelen , begeven zij zich op reis, om de goddelijke aanduiding te volgen. Eu hoe veel vertoevingen vind ik ingendeel in mij. Dikwijls zelfs wedersta ik aan do genade, die mij aandrijft, ik versmoor die, en het is alzoo, dat ik den H. Geest in mijn hart bedroef. Nogtans,. o mijn God ! houdt gij

niet op mij to zoeken. Welk dezer twee wonderen is het verbazendste, bf mvo steods edelmoedige barmhartiglieid in hare nasporingen, bf mijne altoos bestendige ongetrouwheid in hare weigeringen ?

Blinde, ondankbare, die ik beu, ik zou verdienen , dat God mij zijne gaven onttrok, en bijzonder degene, die al de andoren overtreft, namelijk die van het. ware geloof, dat licht bij uitstekeudheid, hetwelk ik zoo menigwerf door mijne werken onteer; hoeveel andoren zoudou er een beter gebruik van maken dan ik, maar ook, zoo ik mij niet haast mijne levenswijze te hervormen, hoe veel sehrikkelijker zal dan mijn lot zijn, dan dat der volkoren, die in de duisternissen der ongeloovigheid leven.

O God aller dcugdeu. Koning dor koningen, herneem boden op mij uw zoo zoet, zoo behagelijk gezag, doe uwe magtige aantrekkelijkheden op mijn hart werken; maak mij buigzaam voor, eu trouw aan de inspraken, uwer genade, doe mij hot voor-regt van mij iu uwe Kerk te zien, van er met uwe waarheid gevoed, door uwe barmhartigheden getroost, door de hoop dor eeuwige goederen versterkt te worden, gevoelen onwaarderen. Verander mijne wispelturigheid in oene onwrikbare getrouwheid , heersch over mijne ziel, en hoerseh er over boven alles, zonder verdoeling en voor eeuwig.

Mijn God ! vermeerder in den naam van uwen tee-dergeliefdon Zoon, en door de voorspraak van de allerheiligste Maagd en van alle Heiligen , in mij de kostbare gaaf dos goloofs; ik vraag u niet slechts dat bespiegelend geloof, die iuuige overtuiging van uw

bestaan eu van de waarheid van al uwe woorden ; hoe vele christenen hebben dezelfde overtuiging; die zich nogtaus van u verwijderen, en in hun verderf loopen!

Hetgeen ik u vraag. Heer! is een levendig en werkzaam ge'oof, zoo als uwe Apostelen het vroegen ; een geloof, dat liet hart met u vereenigt, een geloof gelijk aan dat van Mozcs, dief alle beproevingen met zoo veel standvastigheid verduurde, alsof hij met eigene oogeu gezien had. Het is dit geloof, hetwelk de Apostel erkent in al do Aartsvaders, van welke hij eeno zoo luistervolle op!elling doet.

Het is dat geloof, hetwt Ik hij omschrijft in de zelfstandigheid der te hopen dingen, en do overtuiging van die dingen, ofschoon zij niet zoo schijnen. Heilige Geest, doe mij -al de grootheid en het licht van dit denkbeeld des geloofs ; die te hopen zaken, beseffen.

Uwe geheimen, uwe goddelijke eigousehappen , uwe eeuwige belooniugen, o mijn üod! bestaan onafhankelijk van mijne gedachten ouvm n mijn geloof; maar het is mijn geloof, dat dezelve, met betrekking tot mij, doet bestaan; liet is mijn geloof, dat zo in mijne gedachten verwezenlijkt. Het is in dezen zin, dat het er de zelfstandigheid van is ; indien ik mij daarmede in mijn gebed en in geheel mijnen levenswandel niet bezig boude, is het alsof zij, opzigtens mij, niet bestonden , even gelijk de Apostel zegt, dat de Heidenen vóór Jesus Christus, zonder God in deze wereld waren, omdat zij zich met God niet bozig hielden.

Dat geloof is nog de overi uiging der groote waarheden, die in uwen boezem opgesloten liggen, o mijn Godl Gij bobt mij die door do openbaring geleerd, maak, o mijn geliefde Meestor! dat ik, steeds meer en meer op die, mij door uwe Kerk voorgestelde voropenbaring steunende, m'j niet alleen, zonder eenige twijfeling, tot u wende, maar met al de vurigheid, welke zulke

VOOll DE VOORNAAMSTE FEESTDAGEN. 825 groote, zulko vorlieveno, zulke vertroostoHcle waarheden, die geschikt ziju om mijn geluk te volmaken, doen geboren worden; m éón woord, o mijn God! geef mij een lovend geloof, dat mij waarlijk totu doet naderen, dat al do krachten mijner ziel vervult, dat liet, in het gebed, en telkens als ik mij met u durf onderhouden, mijne zinuou tot zwijgen bronge; mij een en diepen eerbied iiiboezeme voor uwe tegenwoordigheid , een vast vertrouwen op uwe barmhartiglieid.eene hoilzame vrees voor uwe regtvaardigheid, eenc brandende liefde tot onzen Heer J esus Christus, de oorsprong en voltrekker van mijn geloof; cene onschendbare aangc-kleefdheid aan de Kerk, bewaarster van uwe openbaring, eene teedere toegenegenheid jegens alle Christenen, mijne broeders, en even als ik, eri-genamen van hot hemelsche rijk, een onoverwinnelijk geduld in al de rampen dezes levens, cenevolkomcno onthechting van alie zimelijke goederen, ecne ootmoedigheid , dio al mijnen hoogmoed , mijne ongc,-rijmdheden, al mijne eigenliefde zal doen verdwijnen.

O goddelijk geloof! ik heb u tot dusverre niet gekend, en niet gebedon, zooals Jesus Christus en zijne Apostelen hot mij hadden aanbevolen: ik heb hierin zoo vcol Christenen van onze dagen nagevolgd , die loven zonder te denken, dat zij u door hunne werken moeten eeren. Maar, o mijn God I met uwe genade, ga ik een leven van geloof en gebed beginnen, opdat mijn geloof kostbaarder dan goud, (zoo als de Prins der Apostelen mij leert), voor mij een voorwerp van lof, verhocrlijkiug ou eer zij, Vvan-neer Jesus Christus zonder sluijer in zijne volle majesteit zal verschijnen, op den plegtigen dag, waarop hij al de ware geloovigen in zegepraal met hem in het hemelsche Jeruzalem zal geleiden.

Do da!; der opdrngt van Jcsus Christus in den tempel, cn de zuivering der 11. Maagd.

et is op dezea dag, dat de H. Maagd en de % Ski 'i K- Josef Jesus Christus naar den tempel droe-gen , om hem aan God op te dragen zoo als de wet van Mozes gebood. Het is ook op dezen dag, dat zijne heilige Moeder, ofschoon zij daartoe niet verhouden was, zich aan de wet onderwierp, die de vrouwen verpligtte zieh, veertien dagen na do geboorte van hun kind, naar den tempel te begeven, om zich aldaar, door de opdragt van eoue offerande to zuiveren. Deze feestdag wordt ook Lichtmisgenoemd, uit hoofde dei-processie , die alsdan met brandende waskaarsen gedaan wordt; laat ons van dit geheimzinnig zinnebeeld het onderwerp onzer overwoging maken.

Men houdt deze waskaarsen in hot openbaar in do hand in de k6rk,cn voor het gezigt der altaren om te toonen, da^J;wijeoneopaubare belijdenis van ons geloof, meer nog door onze werken, dan door onze woorden , moeten doen , zonder ons door het menschelijk opzigt te laten wederhouden. Hoe menigmaal heeft die val-sche vrees der menschen mij niet doen bezwijken.

Deze kaarsen zijn van wit was gemaakt, zuiver en vlekkeloos, om aan te duiden hoe groot de onschuld en de zuiverheid van onze ziel moet wezen: helaas ! hoe vele zonden bezwalken de zuiverheid der mijne!

Deze .brandende kaarsen verspreiden het licht; zij toonen ons daardoor, dat wij zelven voor onze broeders een voorwerp van stichting, een goed voorbeeld moeten zijn, dat wij als het licht van Jesus Christus moeten worden, en zooveel het in ons vermogen is hem moeten doea kennen, aanbidden en beminnen. Ongelukkige, die ik ben, ik heb integendeel zoo dikwijls medegewerkt om zijn rijk door verergerende voorbeelden in de ziel te verzwakken, welke rekenschap zal ik eens moeten geven !

Deze kaarsen branden en worden alzoo langzamerhand verteerd: dit is om ons te doen zien, dat wij door het vuur der goddelijke liefde moeten ontstoken zijn en verteerd worden. Helaas! is mijn hart, hetwelk God mij slechts gegeven heeft om hem te beminnen, niet ijskoud voor hem, en is al deszelfs vurigheid niet voor de schepselen ?

Eindelijk deze kaarsen worden ter eere en verheerlijking van God opgebrand. Alzoo moeten wij bereid zijn, om ons op te dragen, te slagtofTeren , zoo het noodig is, voor de verheerlijking van den Meester, welke wij dienen. Welke zijn nogtans de opolfe-ringen , die ik voor hem doe ? Welken hartstogt heb ik hem reeds ten ofl'er gebragt ? welk goed werk heb ik met genoegzame zuiverheid van meening ver-rigt, om door hem te kunnen aangenomen worden ?

O heilige Maagd! verwerf mij, dat ik uwe verachting voorde denkwijze der mensehcu navolge, en dat geene

vrees mij voortaan wederhoude, wanneer hetdcdienst, vau uwen goddclijkcu Zoon betreft;, wees mijne voorspreekster bij hem, opdat mijne ziel, van al hare vlekken gezuiverd, ten laatste zijne blikken van welbehagen verdiene en ik waardig worde uw kind te zijn; maak dat ik overal de goede gear zij van Jesus Christus, en clat ik, niet tevreden van zelf hem , van ganseher harte te beminnen, hem ook doe be-micnen door al degenen, die getuigen zijn van mijne werken, door hen bijzonderlijk, welke ik door mijne woorden of werken zou hebben kunnen medesleepen om hem te belefdigen. Gij, wiens eindelooze liefde jegeus de mensehen, u bewoog om uwen goddelijken Zoon voor de zaligheid hunner zielen op te offeren, verwerf mij do edelmoedigheid uwer opotforiug na tc volgen , met voor Jesus te slagtofferen al wat hem in mi^;. zou kunnon mishagen; mogt ik niet meer dan voor hem en voor u leven, om zijne ver-heerlijkiug voor do mensohon t,o bevorderen, en allen te bewegen om uwe deugden na te volgen, om alzoo uwe grootste liefde tot hem to eikonuen !

cff'^'3. e Vaste is een tijd vau bootvaardigheid dour de Apojtelen ingesteld, en welkende 'éjlsspi) Kerk altoos behouden eu aanbevolen heeft, ten einde do geloovigen te bewegen, om zich gedurende die veertig dagen met het lijden en den dood van Jesus Christus bezig tc houden; om de geestelijke afzondering van den Zoon Gods na tc volgen, die, gedurende veertig dagen in de woestijn vastte, en om ons te le :reri ons door do boetvaardigheid tot de Paaseh-commimie te bereiden.

Men noemt aldus den eersten dag van de Vaste, omdat de Kork door verscheidene geboden en plegtighe-den, asch zegent, welke zij op hot hoofd der geloo-vigen strooit, onder liet uifsprokon van woorden, die ons don dood doet gedenken, ons aansporen dien te overwegen ^o.n ous tot denzclven te bereiden door de boetvaardigheid , waarvan do asch liet zinnebeeld is.

O mensch ! gecL'.nh, dat gij van stof zijt, en tot stof zult wederkeeren. Overweeg dit vonnis rijpelijk, het zal n doen zien , hoe groot uwe dwaasheid is van alles te dooa voor eeu vergankelijk ligehaam , en niets oi weinig voor eene onsterfelijke ziel. Denk dikwijls aan don dood , dien gij steeds in u draagt ; deze herinnering, welke de heilige Geest ons aanbeveelt, zal de liefde voor do wereld uit uw hart verbannen, en u gevoelloos maken voor haren ijdelen praal en hare schijuvermaken; denk aan dou dood, en gij zult over uwe vorige fouten zuchten, er boetvaardigheid over doen, en niet meer zondisen. Deze zijn dogevoelons, niet welke gij do asch moet ontvangen, en met welke gij u in den geest van berouw, op eene geheel bijzondere wijze, moet voeden , gedurende den heiligen tijd van de vaste, gunstige, heilzame tijd, waarop do Kerk u uitnoodigt, mot zooveel aandrang aanspoort, om Gods gramschap tc sti.len, en om door de bootvaardigheid van het vasten, van de onthouding, en vooral door die inwendige boel vaardigheid , die bo-scaat in de vermorzeling van het hart en in hot vlugten der zoude , aan zijne rogtvaardigheid te voldoen.

Er zijn slechts twee wegen om tot don hemel op te klimmen, namelijk: do onschuld ol do boetpleging; uwe onschuld heelt door de zonde jammerlijk schipbreuk geleden, er blijft u dan, om zalig te worden, niets over dan de boetvaardigheid: haast u die van nu af te plegen: dogunstigetijd is aangebroken; de dagen van zaligheid; die zich voor u misschien niet meer zullen verüiouwon, zijn gekomen. Volg David na, dio zijne zonden onophoudelijk voor oogen had, om die te beweonen;ecneMagdalena,ontroostbaarm liare droefheid; eenen Augustinus, die al de dagen zijns levens zuchtte: daar gij zondaar zijt zoo als zij , en welligt grooter, doe boetvaardigheid met hen: do geheiligde hoedanigheden dezer deugd , die alleen u vergeving uwer zonden kan verwerven , zijn deze :

Upregto boetvaardigheid: dat uw hart verbrijzeld zij van droefheid: do woorden doen niets af zoo het inwendige berouw die niet vergezelt.

Strenge boot vaardigheid: hoe grooter de zonden zijn geweest, des te strenger de boetvaardigheid moot zijn.

Algomeeno boetvaardigheid: alles in u heeft gezon -digd, alios moet gestraft worden. Bootvaardigheid des harten voor zooveel strafschuldige verlangens en genegenheden; boetvaardigheid des ligchaams en der zinnen, voor zoo vele strafwaardige voldoeningen.

Ongelukkiglijk hebt gij u in de wereld verspreiden verstrooid; veroordeel u, zoo veel uw staat het toelaat, tot do eenzaamheid of afzondering, gij hebt u aan de aardsohe goederen verkleefd, geef overvloedige aal-

raoezen; gij hebt u misschien overgegeven aan ver-foeijelijke overdaad, boet dezelve door het vasten. En wanneer gij n zelfs geone onbeschaamde trotschlieid, geene ontuclitige wulpachheid, geene onverzaadbare gieriglieid, geene snoode onregtvaardigheid, geene ergerende goddeloosheid te verwijten zoudt hebben, dannogzouiltgij boetvaardigheid moeten doen, omdat gij: zoo gij niet een zoo misdadig gebruik hebt gemaakt van het leven als de goddeloozen, er ten minste met hen de valscho zoetheid van bemind hebt.

Wat moet men, wanneer men deze noodzakelijke hoedanigheid der vare boetvaardigheid beschouwt, denken van die geruste droefheid van zoo veel gewaande boet vaardigen? Helaas! wat moet gij van de uwe denken, na zoo vele zonden? Waar is in u die inwendige droefheid? Oordeel er over door uwe werken, niet door uwe woorden; waar is die bovennatuurlijke droefheid, geput in don schoot van God, en die slechts God voor oorsprong en einde moet hebben ? Zie, welke tot dusverre, de ware beweegredenen zijn geweest, die u tot het Sacrament van Boetvaardigheid hebben doen naderen, vooral wanneer gij daarvan geen gebruik hebt gemaakt, dan telkens met Paschen. Waar is nu die algemeene droefheid, die alles betreurt, dat aan God kan mishagen? Ach! verwijt uw geweten u geene pügtige wederlioudingen? Waar is eindelijk die droefheid boven alles, gevoeliger voor het verlies van God, dan voor het verlies der goederen, der vrijheid, der gezondheid, van het leven zelfs, dan wanneer gij voor een gering tijdelijk voordeel, vooreen oogenblikkelijk genot, om de beoordeel ingen der wercldlingen en der zondaars te ontgaan de vriendschap van uwen God opoffert. Ach! begin

dan eenc wezenlijke bootvaaidigheid te doen, zoo gij niet voor do eeuwigheid in uw verderf wilt loopen.

Eindelijk, indien do boetvaardigheid mooijelijk en lastig is. God zal die door zijne genade verzachten, hij zal u ondersteunen, u aanmoedigen, on d o zalige vertroostingen over u uitstorten, die ii dc tranen der boetvaardigheid duizendmaal aangenamer zullen maken, dan al de ijdelo vreugde der wereld, welke gij in do dienst uwer hartstogten zult gesmaakt hebben; en meer dan overvloedig zult gij seluideloos gesteld worden voor al uwe opoll'e-ringou, door den vrede , die in het uur van uwen dood uwe ziel zal vervullen, en door do troostvolle hoop van een oordeel vol barmhartigheid.

Van welke gevoelens zou ik , o mijn God, tijdens dezen h' iligsn 1 ijd, kunnen doordrongenzijn, dan van gevoelens van berouw overmijnezonden! ik heb tegen den hemel en togen u gezondigd, o heilige God! ik heb uwe genade misbruikt, uwe heilige wet gesehonden. Ik kan mij slechts aan uwe voeten, en in de armen uwer eindolooze barmhartigheid werpen, uwe grenze-loozo gofdhoid aanroepen, en u smeekeu om mode-doogen te bobben mot mijne zisl, die u zoo duur gekost hoeft. Wij gaan de gedachtenis van uwe grooto smarten hernieuwen, u op len Ca varie berg volgen, en u aldaar het grooto werk onzer voilossing zien voltrekken. Ik beken hot, het zijn mijne zonden, die u aan hot kruis geheeht, uw bloed vergoten en uwen dood veroorzaakt hebben; zal ik, o Jesus! van die droevige gedachten doordrongen, kunnen nalaten, in do gevoelens cener diepe en opregte bootvaardigheid te

treden? Ik aarzel niot meer, ik veroordeel mij tot dezelve; maar het is sloehts door u , dat ik die ware droefheid kan bekomen, welke uwe geregtighcid ontwapent: verleen mij die, bid ik u, in den naam van uw bloed, opdat, na mij zelven in deze wereld streng gestraft tc hebben, gij mij barmhartigheid in de audete knut bewijzen. Amen.

Het zou zeer nuttig zijn deze ovcr^e^inp «-n dit eebrd te lezen op eikeu Zondag van tie Vaste, teu eiuüc zich lu üeu geest van boetvaardigheid te houden.

zal liier lozen hetgene bij do quatertera-%-lVl|^perdagen vau don Advent, over do quater-tompordagen in het algemoon is gezegd.

Men zal eoue bijzondere toepassing op deze quatertemperdagen van de vaste inakeu: ]⁰. mot te gedenken dat, dewijl dozo dagen op eeno dubbele wijze aan hot vasten ou aan de boetvaardigheid toegewijd zijn, door de veertigdaajsche vaste, en door do vasle der quatertemperdagen, onze boet-pleging daarom volkomonor en vuriger, en ons vasten strenger moet wezen, en van meerdere goede werken moet vergezeld gaan. 2°. Met voor degenen, die op deze dagen do heilige wijdingen ontvangen, den geest van berouw en boetvaardigheid te vragen, die zoo noodig is voor hen, welke God met do zonden van hot volk belast, en welke hij verpligt hunne eigene zonden en die hunner broeders voor zijno altaren dikwijls te komen beweencn. '6. Met God te loven, dat de gezaaide grauon reeds wasdom beginnen te krijgen, en hem smtekeu zijne zegeningen

^quot;^^^eze is de dag, waarop do Engel Gabriël aan ^ Maria, van Gods wego, zou aankondigen, dat £ zij Moeder zou zijn van hot Woord, haar deze woorden toesprekende: Ik groet u Maria, vol van genade, de Heer is met u. Men noemt dezen dag ook den feestdag van de mensehwording des Zaligmakers, opdat het op dezen dag was, dat hij, door do medewerking van den H. Geest, het vleeseh aannam in den schoot van Maria; die steeds Maagd bleef, ofschoon zij Moeder word.

Danken wij God voor de onschatbare weldaad der Mensehwording; danken en bemin nen wij Jesus Christus, dat hij zich zoo zeer heeft willen vernederen, dat hij aan ons heeft willen gelijk worden, om ons zalig te maken: eeren wij do heilige Maagd als Moeder van God, en wenden wij ons tot haar; immers zij is onze alvermogende Voorspreekster bij hem geworden, en is ons geheel toegenegen. Gedenken wij steeds, dat zij door de oof moedigheid, tot die uitmuntende waardigheid is verheven geworden, en dat wij ons slechts door ootmoedigheid bij God zullen kunnen gunstig maken, en Maria bewogen om onze gebeden aan te nomen.

VOOK BE VOORNAAMSTE PEESTJ)ASEN. 835 kuisoliea schoot den oorsprong zeiven der genade besloten hobt. Da Hoer is wezenlijk met u, en uwe ziel, door zijne goddelijke tegenwoordiglieid geheiligd, wordt het eerbiedwaardige heiligdom, waarin de Heilige dor Heiligen met welbehagen zijn verblijf neemt. Gij zyt gezegend onder alle vrouwen; gij wisclit do schandvlek uit, welke do moeder van het mensohelijke geslacht over haar nakroost getrokken had, en gij wordt voor ons de vruchtbare bron van het leven, van do zaligheid; dat de hemel u eerbiedige, gij zijt zijn room en luister; dat do aarde u oere, gij wordt hare vertroosting; dat de hol u vroeze, gij vernietigt haar rijk en hare magt. O moeder van den monsohgewordon God! heil en zegen aai de heilige Vrucht, welke gij gaat doen outluikcn; gezegend zij voor altoos do Verlosser, do Zaligmaker der wereld. O Emmanuel! God met ons, God voor ons vernietigd! Helaas! al onze liefde, al onze dankbaarheid kunnen uwe wonderen en uwe weldaden niet evenaren. Het zal dan door u ziju, heilige Maagd, dat wij hem de schatting onzer opregte aanbidding en hulde zullen aanbieden. O! geef ons uw hart, en wij zullen in de vertroostingen der geheimen, den afgrond zijner barmhartigheden zien; wij zullen er in vinden hot hulpmiddel voor al onze kwalen, den steun van ons geloof, liet onderpand onzer hoop, het voorwerp ou de aanmoediging onzer liefde, de middelen eindelijk, om ons, in den tijd en in de eeuwigheid, met Jesus Christus, uwen Zoon, te vereenigen.

StS§?,SI eze feestdag, bestemd om dc droefhcdoii vau (^©(f Maria, welke do Kork de Koningin der Mar-telaren uocmt, te ief.ren , werd in IÜ3 in do kerkvergadering van Keulen voorgeschreven, om de lasteringen en den smaad dor Hussiten tegen do H. Moeder Gods te herstellen. Eene oude overlevering, in het Oosten verspreid, zegt, dat op den dag van het lijden, wanneer do gehee'e stad Jerusalem in oploop was: do heilige Maagd, een oogenblik van haren goddclijkcu Zoon gescheiden, hem, toon hij don Calvarie-berg o ^klom, ontmoette: het zien van dezen teedergeliefden Zoon, met bloed en wondon overdekt, mot eeno doornen kroon op het hoofd en beladen met het werktuig zijner doodstraf, maakte oonon zoodauigen indruk op Maria, dat zij bewusteloos nelerzeeg. Eu wanneer men denkt aan de teederheid van de besto der moeders voor den beste dor zonen|; wanneer men vooral overdenkt, dat de Zaligmaker, hoefeer hij ook God was, in den hof van Gethsemani, in doodsangsten verviel, zoodanig, dut een Ennol hem moest te hulp komen; wanneer, zeg ik, men dit alles overweegt, zal men de bezwijming vau M iria zonder moeito beseffen. Zij biedt ni ts aan, dat met haren heldenmoed onbestaanbaar is.

Kinderen van do grooto Katholieke familie, ziedaar dan onze Vader en onze Moeder, Jesus en Maria, in eenon oeeaan van bitterheden vi rzonken; zal dit vertoog niots tot ons hart zeggen.V liet is voor ons, het is ter onzer oorzako, dat zij die smarten lijdt! dio verre alle andere overtreffen. IC au de Kerk ons, gedurende de vaste, aan iets herinneren, dat meer geschikt is om ons hart van de zonden te onthechten ?

Begrijpen en overwegen wij wol den aard der droefheid van Maria, die onzer aandacht of liever ouzer tranen allezins waardig is.

1°. Hel was eeue omluncoTpene droefheid. Wat kon zij al niet zeggen? Wat had zij niet in te brongen ? Uwo glorie moet bereid worden, o mijn Godl maar hoe veel andere mi Idolen /quot;.omlt gij niet hebben, om dit doel to bereiken? Do in nsehen moeten vrijgekocht worden, maar moet hot ten zulke prijzezijn ? Moet de onschuldige voor don schuldige 1 ijden, en moet de regtvuardige voor den misdadige opgoolford worden? Neen! deze waren de govo lens van Maria niet; zij liet sleehts do stem der gelat nheid liooron, z^:j had niots dan de volkomensto, de volmaaktste onderwerping ten doel, zij had go. no andere gevoelens dan die van haren god-delijkon Zoon , on zeide opregt nu t hem : uw wil, o mijn God ! niet do mijne geschiede. Christenen , die kommer on druk lijdt, ziet daar uw voorbeeld. Maria is onschuldig, en uogtans is zij in eeno onnoemelijke bitterheid gedompeld, en toch lijdt zij met gelatenheid- Zondige christenen, gij verdient uwe smarten, on lijdt minder dau Mar a, minder dan uweongereg-tigheden verdienen , e i nogtans mort gij tegen hem, die u uiet s'aat dan uit iuzigton van barmhartigheid; is dit uwe goddelijke moede- navolgen.

2°. De droefheid van Maria was eeno geduldige en vreedzame droefheid, z^:j deed de omtrek niet van een hartverscheurend geschrei, van jammervolle kreten weêrgaimen; mon zag haar niet, gelijk de, bij den dood van haren Zoon in tranen smeltende moeders, zich aau lio'. ongeduld, aan de vervoering, aaneonesoort van wanhoop overgeven; alles geschiedt tusscheu haar en God, hare droefheid is inwendig en als ingesloten, en van dau af oneindig gevoeliger en

heviger. O! wie kan in liet hart van Maria doordringen, en de diepte zien der wonde, welke het ontvangen heeft. Doch bewonderen wij tevens den goddolijken vrede, het onkreukbare geduld dier groote ziel te midden dor hevigste smarten, waarvan zij de pijnigende aanvallen gevoelt. Christenen, die lijdt, zie daar uw voorbeeld; het geduld z;il uw lij don verzachten. Wat zou het u baten u tegen den prikkel, die u pijnigt, te verzetten! En zonder vertroosting, zonder verdienste te hebben geleden, u zelfs daardoor nog pligtiger gemaakt hbbbende, zoudt gij nog minder de eindeloos vreeselijker en eeuwige rampen van het toekomende loven ontgaan.

3. Maria's droefheid was eene edelmoedige droefheid, bekwaam om zich het grootste geweld aan te doen, en God do grootste opofferingen op te dragen. Mariawil bij al het lijden van haren welbeminden Zoon tegenwoordig zijn, en zelve zijnen laatsten zucht ontvangen; aan den voet des kruises slaande, blijft zij aldaar onbewegelijk: de nagelen hechten haren Zoon aan het schandhout, en de droefheid hocht haar zeiven aan den voet van hetzelve; stervende van droefheid ondergaat zij don doodstrijd van haren Zoon, en verwijdert zij zich echter niet, voor dat de dood hem aan haar heeft ontrukt. Christenen in den dr ak, zoo gij in uwe smarten die edelmoedigheid niet bezit van Maria, die brandt om te lijden , even als haar geliefde Zoon , gij die u misdadig kent, zoo neemt ten minste met drift de gelegenheid waar, die u aangeboden wordt, om reeds in de wereld , aan de goddelijke geregtigheid te voldoen, en tracht u, door in den geost van boetvaardigheid rampen aan te nomen, welke, gij niet zoudt kunnen ontgaan, dezulke te sparen, welke gij kunt vermijden.

4°. Eindelijk Maria's droefheid was eene droefheid, door de levendigste,de vurigste liefdebezield en geheiligd. Zij gedenkt de offerande, welke zij van haren Zoon

gedaan heeft; zij weet dat do rcgtvaardigheid, do verheerlijking vau God, do zaligheid dermenschen dezo heilige slagtolfuraudo vorderen; zij treedt in do inzigten dos Allerhoogsten, en terwijl zij de stem der natuur versmoort, al do gevoolons vau het geloof, al do vurigheid dor liefdo verlevendigt, stomt zijniet allocn too in do opoffering vau haren Zoon, om Gods glorie te hcrstollou, om de zonden der menschen te boeten, maar zij offert hom ook op voor do zaligheid van iedor onzor, want allen waren wij voor haro oogeu, in haar hart tegenwoordig. Christenen, die in lijden zijt, hoc smartelijker uwe pijnen zijn, dos to meer gij uwe broeders kunt stichten door uw christelijk geduld, en in uwen persoon aan die menschen, welke twijfelen, en die de Voorzienigheid lasteren, do krachs der genade doen zien. Met hoe meer edelmoedigheid gij u voor do verheerlijking van God zult slagtofforeu, met dos to moer edelmoedigheid zal hij u beloonen, ten eersto door zijue vertroostingen hier op aarde en weldra door hot bozit van hem zelveu, in het land dor levenden, waar noch tranen, noch smarten zullen wozon.

O heiligeMaagdl o toedore Moedor, o Vrouw, waarlijk sterkenedehnoedigbovonallo vrouwen! welk voorbeeld geeftgij mij, hoe bcwondorenswaardig.hoo zielroerend is het, en bekwaam om mij gevoelens in te boezemen, die mijn geloof waardig zijn! die onderwerping in al mijne rampen, dat onveranderlijk geduld in al mijne smarten, die goddelijke gelijkvormigheid met den wil des Hoeren,in al deomstandigheden des levens, die goheelo overgo ving aan do V oorzionigheid en vooral die brandende liefde tot God, den oorsprong van

ons wezen. Moedor van smarten, verwerf mij mijn lijden te heiligen door hetzelve met het uwe op den Calvarie berg te vereenigen. Maar laat, terwijl wij ons onderwerpen aan den altoos aanbiddelijken, altoos minnelijken wil van Gcd, zelfs dan, wanneer hij ons rampen overzendt, laa', zo^^r ik, de hemelschc Vader ons nogtans toe hem te smeekon do roede , met welke hij ons slaat, van ons af to keeren. Wie zal ik dan aanroepen, om zijnen h llijken toorn te stillen! Wiezal voor mij spreken? Ach! gij zult het wezen, tccdere on moodoogendo Moeder; gij , dc verzokordo toevlugt dor zondaren; gij, na God mijne ccnige hoop ; gij, die nimmer eene weigering ontvangt van dien tceder geliefdon Zoon, die u allo magt op zijn hart geschonken hoeft: «ij, die den boezem uwer barmhartigheid voor alle lijdenden opent. Ach! verwerf mij oen einde aan do harde beproeving, die mijne ziel verscheurt, zie mijne tranen vloeijon, gij, die behagen neemt in de bedrukt onto vertroosten, aaulioor mijne zuchten on heb

deernis met hot kind uwer smarten. Ja, gij hebt zelve den kelk dor bitterste smarten geledigd, en hot zwaard dat uw heilig Hart doorstoken heeft; maakt n gevoelig voor hot lijden van bon, welke gij als wezen op deze aarde van beproeving hebt aclitorgelaten; zou ik. de eenigo zijn, we ke gij uit uw moedoogend hart zoudt verstoeten? Neon, in n stol ik mijne zoetste hoop, cnikzal niot verworpen worden, hoeonwaardig ik mij uw inedolijdon ook gemaakt hobbe. O Moedor van smarten! Ik neem mijne toevlugt tot uwe tranen, gelief do mijne te doen opdroogen; vertoon u aan mijne ziel, om haar het leve.i weder te goven. Maak, vooral, iudien hot do wil van God behaagt, dat ik, tot het ciudo toe, aan den voet van het kruis, in uwe smarten doel hobbe. Verwerf mij dan die volmaakte gelatenheid, dio bootvaardigen en Heiligen maakt, op deze aarde , opdat ik eerlang en voor altoos moge deelen in uwe vertroostingen en in uw heil. Amen.

lt;^^35^ e Kerk viort op dezon dag de instelling van gl^Jjlliet allerheiligste Sacrament des Altaars en ^q^Dgt;vliet heilig misoffer. Het is op dezen dag, dat Jesus Christus ook het Sacrament des Priesterschaps instelde, toen hij zijnen Apostelen beval van zelf, tot zijne gedachtenis, te doen, wat zij hem zagen uitwerken, namelijk, de verandering van het brood en van den wijn in ziju ligohaam en in zijn bloed.

Jesus, eeuwige wijsheid, gij zijt verborgen in hot Sacrament uwer liefde, en liet is daar, dat ik u lieden aanbid, ü! hoe zeer bemin ik dien dag, waarop gij u zeiven geheel aan uwe Apostelen en aan ons gaaft! ü onderpand van goedheid van don Vader der barmhartigheden ! O Sacrament der liefde! O Jesus, voor wie eenezoo onbegrijpelijke toegeiiegenheid? Helaas! voor blinde, ondankbare, ongevoelige mensehen, onbekwaam om uwe gitt te smaken. Waar zijn do zielen , die zich met uwe zuivere waarheid voeden, die van n alleen leven, die u in zich laten leven ?

Tot dusverre heb ik mij , o mijn Zaligmaker I niet met uwe waarheid gevoed; ik heb mij gevoed met de plegtigheden der godsdienst, met den glaus van zekere deugden, die den moed verheffen, met de betamelijkheid en de geregeldheid der uitwendige werken. Helaas ! ik bon bezorgd geweest om het uiterlijke te regelen, zonder het inwendige te veranderen. De aanbidding in den geest en in waarheid, welke bestaat in de vernietiging van allen eigen wil, om in mij niets te laten heersehen dan de uwe, is mij nog schier onbe-

koud, mijn niond liocft genuttigd, hetgonc in het Sacrament ü.lwcndig ou gevoelig is, mijn hart is niet gevoed geweest met uwe zelfstandige ■waarheid; ik zeg zoo meuigwerf, dat ik voorn wil loveu, en, mtcgendoel in mij zelven besloten, vrees ik aan mij zelvcu te sterven. Somtijds geloof ik bereid te zijn tot do grootste opoffoiing, maar een oogeublik daarna ontstelt mij hot minsle verlies, hetwelk gij van mij vordeit; hel maakt mij moLdeloos en doet mij morren.

O liefde! mijne ellende en mijne onwaardigheid schrikken u niet af; welke goedheid! in mijne uiterste zwakheid, geef ik mij aan u over ! ik kan niets, maar gij vermoogt alles, en ik «chep nieuwen moed, daar ik gevoel di.t uwe aimagt mij zoo nabij is. Woord Gods, weos in dit zwak schepsel, dat aan uwe voelen ncderligt, gelijk gij zijt ouder den schijn van het brood! U,opporsten levendmakend Woord! spreek in de stilte tot mijne ziel, doe zwijgen, hetgeue gij niet zijt, doe mijne ziel zelve zwijgen, en dat zij tot zich zelve inwendig niet meer spreke, om niets dan u alleen te a,anhooren. ü Brood des levens! ik wil mij met niets meer, dan meó u voeden.

Dat mijne ziel den dood der regtvaardigen sterve, dien gelukzaligen dood, die d m ligchamelijken dood meet voorkomen, dien inwendigen dood , die de ziel van haar zelve scheidt, en die alle eigenliefde vernietigt. Het goddelijke Brood, van den hemel nedergedaald, dost sterven en maakt levend; het ontrukt do ziel aan zich zelvo, en het stolt haar in vrede; het ontneemt haar alles, en het geeft haar alles; het ontneemt haar alles in haar, en liet geeft haar alles in CJod, in wien alleen alles zuiver is. ü mijne lieldo, mijn leven mijn al! ik heb niets meer dan u. O mijn Brood! ik zal u dagelijks lig-C'.{amelijk of in den geest nuttigen, en niets vree-zen dan mijn voedsel te verliezen Amen.

van eeno xtni, lt;li« zich de crc'trrlicn vcrn-ljt, die in liare Commnniën yyii iii^ehlopeii , en IikI voorn^iiien mn.iAt tui: vuortuau met meerdere vurigheid tot dw li. Cummur.ie te liudeieu

Wolko kostbare voordooien zou ik niet gevonden, welke onuitsprokolijke verheuging you ik niet geproefd liebboa, o mijn God! zoo ik mij lieiliglijk voorbereid bad tot mijne Communiën 1 Ik bob mij die, helaas! maar al teomvaardig gemaakt. Ik beken het, en zucht er over; gij ziet, o almogende God! liet bitter leedwezen, hetwelk ik daarover gevoel, en bet opregte voornemen, bctwelk ik maak, van alles to herstellen. O, mijno ziel! verlevendig uw golooi, en al de vurigheid uwer gevoelens; donk en besef wel, dat gij, op bet oogenblik dat gij tot do heilige Tafel nadert, uwen God, Zaligmaker, uwen Koning, uwen Rog tor gaat ontvangen: d;nzelfdcn, die van allo eeuwigheid in den schoot zijns Vaders verblijft, denzelfden, dio voor ons aan bot kruis heeft willen sterven, don-zelfden, die eens do levenden en de doodon zal komen oordeelen. quot;Welk geloof, welken eerbied, welke ootmoedigheid, welko liefde moeten deze groote waarheden in u opwekken! Welk leedwezen ovor uwe ongetrouwheden on blauwheid ! welke heilige voornemens, welke levendige vurigheid om die in het vervolg to vernieuwen! liefderijke God, ik zal tot n gaan ; gij zult mij aan uwe heilige Tafel nog gewaardigen toe te laten , gij zult zelf mijn hart bereiden! ik geef liet van nu af, opda' het voor altoos aan u zij , en het zich in heilige Communiën met u verecuige, om er nimmer van gescheiden to worden.

f€^c)^EZE dag is door do Kerk bijzonder toegewijd ^l^jkaan liet vieren dor geheimeu van liet sraar-^SJT^tolijk lijden 011 don dood dos Zaligmakers. Laat ons, om in den geest der Kerk te treden, hot lijden van onzen Zaligmaker ernstig overwegen; en onze zonden, die er de oorzaak van zijn, ver-loeijen. Wonen wij met ingetogenheid al de kerkelijke diensten bij, en ontzeggen wij ons op dezen dag, zelfs geoorloofde vermaken.

Verschillende pevoelens , welke het aanschmiwen vnn het kruis In het hart van clkeu christen muet doen ontstaan.

Jesus is dood, do oorsprong des levens is gestorven, de Meester der natuur is dood, die God-mensch, zoo vermaard door zijne wonderdaden, die menig-werf don zieken do gezondheid en don doodon hot leven heeft wedergegeven, heeft zelf thans don geest gegeven. Jisus is dood! Ach! ik bon niet verwonderd do gansche natuur in rouw te zien , de ongevoeligste sehopsclen, omstri d, sohitterondo blijken van hunne droefheid te zien geven, dat de zon verduisterd, dat de hoofdstoffen ontsteld on in verwarring zijn; ik ben er niet over verwonderd; want Josus is gestorven! Het eonigste, dat mijne verwondering moot opwekken, is, dat de mensch alleen, wiens hart van natuur zoo teeder en gevoelig is, do mensch, voor wien Josus is geslagtof-lerd, en die zelf do oorzaak on het voorwerp is van zijnen wreeden dood, dat de mensch alleen ongevoelig is voor de smarten van hem, wien hij voor zijnen Meester erkent, als zijnen God aanbidt. De Joden zolven, die hem gekruisigd hebben, keeren, op hunne borst kloppende terug; de rotsen borsten; o mijne ziel, zoudt gij ongevoeliger zijn dan de Joden en dan de stoenen zolven? Ach! bestijg den heiligen berg, aanschouw hem, die zijn bloed en

zijn 'even voor do zaligheid van alle menschen voor de uwe in het bijzonder heeft gegeven. Het is uw Zaligmaker, hij moet, uw vertrouwen doen herleven. Uwe zonden hebben hem aan hot kruis gehecht, dit moet uwo droefheid opwekken, Zijn kruis wiseht uwe zonden uit; is er meer noodijr omu, door de teederste liefde aan Jesus te hechten?

Gevoelens van vertrouwen, gevoelens van leedwezen en berouw, gevoelens van liefde; dusdanig zijn, o mijne ziel, do vruchten welke hot zien van het kruis iu u moet voortbrengen.

Wat is meer vertroostend, zegt de 11. Augusti-nus, dan do stem te hooien des eeuwigen Vaders, niet meer om zijn welbehagen, in zijnen welbeminden Zoon te kennen te geven, niet meer om ons te bevolen bem toaanhooren, maar om ons te berigten van hem dien eegt;ü'/egt;i Zoon op te dragen, als het schuldelooze slagtoffer voor onze zonden? Wat is er troostvoller dan dien Zoon zclvon, in alles gelijk aan den eeuwigen Vader te hoeren, als hij ons zegt van hem zeiven voor den prijs onzer zaligheid op te offeren? Hot is, als of hij zcido: „Ik weet, dat quot;gij, buiten staat zijnde, om aan de regtvaardigheid „van mijnen Vader te voldoen, integendeel niets „kunt dan zijnen toorn ontsteken, en zijne wraaknemingen over u trekken. Kinderen van gramschap, „slagtoifors voor de eeuwige vlammen bestemd, gij „hobt alles van eenen beleedigden God te vreezen , „maar biedt hem mijn bloed aan, vertoont hem „mijn kruis, doet hem mijne wonden zien,enver-„hoopt alles van oenen God, aan wien gij oenen „God voor slagtoffer opdraagt.quot;

Eeuwige Vader, ik onderneem niet mijn gedrag voor u te regtvaamigen; mijne ongeregtigheden, mijn geweten, uwe genade, alles geeft getuigenis tegen mij ; maar zoo ik op uwe regtvaardigo vervvijtingen niet

kan antwoordon, zal het kruis van mijnen Zaligmaker het woord voor mij voeren; zij no woorden zullen mijne zaak verdedigen; zult gij, strenge Regter, mij, met hot bloed van uwen eenigen Zoon bedekt, kunnen yeroordeelon?

O dierbare Jesus! Jcsus, uit liefde tot mij, aan oen kruis stervende, Jesus, mijne hoop eu mijn vertrouwen, welke redenen ik ook hebbo van te vreezen , hoe misdadig ik ook zij , kan ik cchtcr uiet aan mijne zaligheid wanhopen, aan de voetoa van eenon God, die sterft om dio te verzokereu. Uw kruis, omijn God, verlevendigt m'ne hoop, en ontsteekt mij u vertrouwen. Neen, ik zal uiet vergaan; hoe onwaardig ik der eeuwige heerlijkheid ook zij, zal ik or niet van beroofd worden; ofschoon ik de hel duizend en duizendwerf verdiend hebbe, zal ik nogtans het geluk genieten van die te vermijden. Ik zal voor do vierschaar van mijnen llegter verschijnen, eu ik zal niet veroordeeld worden ; de oprcgte,dos'tandvastigcbootvaardigheid, aan welke ik mij, voor hot overige mijns levens , ga toewijden, opdat mijn vertrouwen niet vermetel zij, zat aaDgeuo-men worden, omdat zij met die van mijnen Zaligmaker zal vereenigd wezen. Ik heb niets verdiend dan den haat van God, zulks beken ik; maar ik hoop nog deel te hebben in zijne liefde, en mijne hoop zal niet verijdeld worden. I jut m 11 no zonden zieii in eene groote hoeveelheid voor mijnen geest veitoonen, dat do duivel alle pogingen zal aanwenden, om mij door het gezigt harer menigte en gruwelheid te verschrikken; mijn leven is gewis zeer misdadig; maar al was het nog eindeloos misdadiger. Hoer, zal ik echter nimmer, zoo ik het ongeluk heb gehad uwe genade te verliezen, ten minste het vertrouwen verliezen, hetwelk uw bloed mij inboezemt.

Maar, zal ik de zonde kunnen verin ijdon ? Ach! hoe beleedigendzou zulk gevoelen voor Jesus Christus zijn! Al te vreesachtige z.ol! stel n gerust ; terwijl gij de oogen O]) uwen God werpt, van het hoogste van zijn kruis, zegt u do Zaligmaker; schep moed, ik heb do wereld overwonnen. Wat heb ik, door mijnen God

oivdcrstcund, to vroczcn vandejenou, welkohij vorsla-gon, overwonnen, on go.liccl vordolgd hoeft? Dat do hol, do worold cu mijno cigeno liartstogtontegen mij losgelaten worden; ik zal in hot kruis dos Heeren denoodige krachten vinder., om hou te bestrijden onto overwinnen, liet gozigt allien van het krnislieeld zal hunne ontworpen doen verdwijnen , omverwerpen en vorijdolon. Zoo do wereld mij door haren glans wil verblinden, door hare aagt;.trokkelijkheden betoovoren, door hare bevalligheden tot zich trekken, mij dronken maken door hare vermaken, corzvehtig doen zijn voor hare eer, mij do liofdo voor hare goederen wil inboezemen, zoo hare aanhangers mij boschimpen, hare eerlijke lieden mij honen , dan zal mijn hart zelfs niet govooüg zijn voor do aanvallen der vrees, en hot gezigt van mijnen gekruisigden God znl mijne sterkte enmijnonmocd uitmaken. Dat huiselijke vijanden mij ontstellen, mij ontrusten, vormoeijon en kwellen, dat eeno te verwijfde inborst, eeno te geweldige gewoonte, oene te zeer ontstelde hartstogt, een lang, te lang aanhoord, mensehelijkopzigt, zich tegen mij vcrhelfen, ik zal door hot zien van het kruis versterkt, steeds zegevierend uit don strijd komen. Heer, die mijne stsrkto uitmaakt, gij weet, dat ik van mij zolven niets dan zwakheid bon. lloli\as! ik heb het maar al te veel gevoeld, maar ik weet ook, mijn God! dat, onder den standaard van het kruis strijdende, er geen vijand is, dio ik niot op do vlugt kan drijven.

Ik ben het dan, o mijn God! die n aan dat oerlooze hout gespijkerd, en die u door don mond der Joden gehoond heb; ik bon het, die u door hunne haudon versebeurd, ik bon het, dio u gekruisigd heb. Kenen God hoonen, oononGod boleodigon, eenon God kruisigen, waarom? Wiczouhotgolooven! Vooreen oogen-blikkolijk vermaak, voor eeno onbostondige voldoening.

vooreenodierlijkezinnolijklicid! Ondankbare dienaar! ik lieb den bosten der meesters verraden; quot;wcderspin-aige onderdaan! ik heb den magtigsten der koningen beleodigd; ontaard kind! ik bob den teederstcnder Vaders veraclit. Wat zal ik n zeggen, mijn God? Uw kruis bedroeft mij, boezemt mij eeucn edelmoedigen wrevel togou mij zolven in ; ik gevoel betgeno ik niet kan uitdrukken, en mijne verseliillende zonden in uwe verschillende wonden erkennende, laat mijne droef beid mij niet toe iets te zeggen , dan dai, ik gezondigd lieb. Ik lieb gezondigd tegen eeucn God, die mij zoo zeer bemmd heeft: want gij zijt het, die mij mot zooveel weldaden overladen hebt; gij, die mij in de grootste ongetrouwheden nimmer verlaten hebt, gij , die alleen schijnt God te ziju om mij wel te doen. Ik heb u menigwerf, gemakkelijk, voor oen gering iets beleedigd, ik heb mijne zonde bemind, zij heeft mijn genoegen uitgemaakt; ik heb de oubesobaarad-heid zoo ver gedreven, dat ik er op roemde. Ach! ik zou ecuigo vertroosting vinden in mijn ongeluk, zoo mijneongeregtigheid ten minste slechts voor mij alleen noodlottig ware; maar wanneer ik mijnen God zie aan een kruis, omdat ik hem beleedigd bob; wanneer ik hem zie lijden, omdat ik zijnen toom ontstoken heb; wanneer ik hem zie sterven, omdat ik do bel verdiend heb, weet ik niet meer wat to zeggen of deuken, dan zijn mijn geest on hart in verwarring. Verwonderd, beschaamd, bedroefd, buiten mij zclven, verrukt, bewonder en beween ik alles te gelijk; uwe goedheid verwonder ten mijne ongeregtigheid bedroeft mij Aanhoor niets meer, lieer, dan de stem van mijne tranen , en dc zuchten van mijn, door eene opregte droefheid, verbrijzeld hart. Neen, mijn God, nimmer zal het voortaan beminnen hetgene u kan mishagen. Al had de wereld duizendmaal meer aantrekkelijkheden on de zonde meer bevalligheden, zwakke aantrekkelijkheden , vruchtoloozo bevalligheden voor het hart, dat daarover niet oordeelt dan aan den voet des kruises. Gedoog, mijn Zaligmaker, dat ik j hier voor alle zondaars, gelijk voor mij zelvcn, de woorden toestamele ,

welke gij, aan liet kruis, voor uwe beulen zoidet „O mijn Vader! o gij, die de zondaars meer bemint, „dan de beste der Vaderen oou geliefd kind bemint, „gij, die, ondanks al hunne ondankbaarheid, steeds „voor hen gevoelens van teederheid gekoesterd hebt, „welke ondankbare kinderen zoo weinig verdienen, „gij die op hen, tot zelfs te midden hunner ongere-„geldheden, nog vaderlijke blikken werpt, die hun „nog tot Vader strekken wilt, die hun gebiedt u „eenen zoo aanmiunigeu naam te geven, ou die dezen „zelfs opzigtens hen aanneemt; Vader vol goedheid, „Vader vol teederheid, minnelijke Vader, wien het „eigen is te vergeven, en wiens barmhartigheid einde-„loos is, vergeef hun do ongeregtighedtn, waaraan „zij zieh hebben pligtig gemaakt; vergeet, mijn God , „de fouten welke zij beweenen eu verfoeijeu. Maar zal „dit kind des verderfs, deze wederspannige zondaar u „ontsnappen? Zoek hem, lieer, biedt hem eeue barm,-„hartigheid aan, naar welko hij nog niet tracht; „voorkom hem in dezcu tijd vau zegening, raak hem, „doordring hom met een opregt leedwezen, bekeer „hem, mijn God, om hem te vergeven: gedenk, dat „het voor hem is, dat gij uw bloed vergoten hebt, „en dat het voor hem is, dat gij den dood ondergaan „hebt; zouden zoo veel lijden en smarten, maar „vooral zoo veel liefde hoiii vruchteloos zijn? O „goede Jesus! o goede Herder! breng tot u zoo „voel verdoolde schapen weder, en dat do vreugd „des homels door de wodorkcoring en de volharding „van alle zondaars, volmaakt zij.quot;

O mijne ziel! zegt tot u de H. Bcrnardus, zoo gij moeite vondt in uwen God te beniinnen, zrudt gij dan moeite vinden in hem liefde voor liefde weder te geven. En wat kunt gij minder doen ? Wat kunt gij minder geven aan oeuon God, die zich geheel aan u geeft? IJezo is de gevolgtrekking, welke do welbeminde leer-36 36.

ling maakt: Tismintien wij eenen God, die ons het eerst bemind heeft, die ons tot zoo durou prijs bemind heeft, die ons zelfs dan bemind heeft, wanneer wij niets dan zijnen haat verdienden, die ons bemind heeft, zonder dat hij ons noodig had, die ons bemind hooft, na duizendmaal door ons beleedigd te zijn geweest, die ons bemind heeft, ofschoon hij zag, welk misbruik wij van zijne liefde zonden maken; die ons, gelijk de H. Joannes zegt, bemind heoft, niet met de woorden, noch met de tony, maar inderdaad en in waarheid. Wilt gij weten welke de aard van uwe liefde moet zijn? Zie hot kruis van uwen God, dat alleen u leert, hoedanig uwe liefde moet wezen.

Edclinoedigclicfdc,golijkdozijuo,wat hoeft hij voor u niet geleden, cn wat lijdt gij voor hom ? Krachtdadige liefde, die alle hinderpalen te boven komt, die u van hem kunnen verwijderen; maar welko banden hebt gij tot nu too verbrijzeld, om u tot hoin te verheffen? Oprcgte liefde : Ach ! zoo hij zich tevreden hield met u te verzekeren, dat hij u bemint, waartoe zou u dit helpen? En gij tevreden met hem eene oppervlakkige liefde te zweren, welke blijken geeft gij hem er van ? Teedere liefde; ondanks uwe ondankbaarheden, is zijn doorgriefd hart nog voor u geopend, en hij gevoelt nog meer zijne teederheid , dan uwe wreedheid. Waar is uweteederheid! Gijgcvoolt die zoo gemakkelijk voor do menschen, zal zij u voor God alleen ontbreken ? Standvastige liefde; het is deze liefde, die hem in eenen stal hoeft doen geboren worden; zij is het, die hom aan hot kruis deed sterven. Is hij zichzolven ooit ongelijk geweest? hooft hij ooit weerzin gekregen? En wat is or noodig om uwe liefde weerzin to doen opvatten? Gij bemint en beleodigt hem schier op donzolfdcn stond, ü mijne ziei! waar vindt gij dan elders eenen meer teederen, meer edelmoedigen, meer opregten vriend, gij die voor teeder gevoel zoo vatbaar zijt? Maakt het kruis van uwen God geenen indruk op u?

Welko schande, mijn Zaligmaker, van zoo laat te beginnen u te beminnen, u, die mij steeds bemind bobt! Welke schaamte van hem nog niet bemind te

liebboc, dion ik alloen liad mootcu beminnen! Helaas voor wien licb ik de teederheid van mijn liait verkwist? V oor lion, die or weinig over bekommerd waren, die zeuiet vordiondcn,voordiozoslcclitszocliteii,omzc te bedorven. Heb ik, zoo gevoelig voor de vriendschap der mensohen, ongevoelig kunucn zijn voor do liefde van üod! Dit maakt, mijn Zaligmaker, mijne smart, mijne droefheid uit: maar de vurigheid, do ijver, de levendigheid, welke ik in zekereaangekleefdheden gevoeld heb, leeren mij, wat ik voor u moot wezen. Zoo ik geheel vuur ben geweest voor do wereld, zou ik dan kond en als ijs zijn voor u? Zou een hart van natuur veranderen, wanneer het ziek tot zijnen God wendt? Al te vatbaar voor eeue sterke aangekleefdheid Heer, zult gij alleen er het voorwerp van wezen, cn ik zal len minste voor eenen, uit liefde tot mij, gekruisigde].. God zijn, wat ik voor eene misdadige wereld ben geweest. Nog eens, mijn God, het is zeer laat beginnen; maar maak , dat het voor eeuwig zij. Maak, dat ik u zoo krachtdadig in deze wereld beminne, dat ik moge verdienen u eeuwig te beminnen in de andere. Amen.

Tau den loTzang: Vexilla Ilpgis die la de processie van de/.en dag gezongen wordt.

Vexilla lier/is prodeunt... Ziehier den standaard van don Koning der koningen, welken het geloof ons aanbiedt; het is do grootste geheimenis de kruises , waaraan e3n God, oorsprong des levens, in hoedanigheid van slagtoffj.T, voor hotmensohelijk geslacht is verheven geweest. Welke gevoelens moet dit vertoog, welke de Godsdienst aan onze oogen voorstelt, niet in onze harten doen ontstaan! zullen wij er ongevoelig voor zijn ?

(lua vulnerata lanceae... Het is daar, het is aan dat kruis, dat het aanbiddelijke ligchaam van eenen God en Zaligmaker met wonden overdekt, zijn heilig hart met eene lans doorstoken, en zijn dierbaar bloed, met water gemengd, tot den laatsten druppel is vergoten

gowordon, om onze zondon uit to wissehen; hoe diep moesten onze wouden zijn, daar zulk een liulpmiddel is noodig geweest, om die te heeleu!

Tm plet a sunt, quae concinit... Het is alzoo, dat do Godspraak vervuld wordt, welke do koninklijke profeet luid uitgesproken, zoggende dat eens een God door hot kruis over allo volkeren zou heersclien, en hun door het kruis het onderpand van zijn eeuwig rijk, in de heerlijkheid, gevon zou. Het is dan slechts door hot kruis, dat wij kunnen hopen eens in hetzelve binnen to treden.

Arbor decora et f ulgida.. . O aanbiddelijk kruis! o heilige boom, die versierd zijt geweest met de bloedige overblijfselen van het vlekkelooze Lam! Gij zijt verkozen geweest om als geheiligd te worden door do aanraking van den Heilige dor heiligen , on hierdoor zijt gij onzen eerbied waardig geworden. Het is niet slechts op onze altaren, dat wij u moeten plaatsen, gij moot in onze harten geprent zijn, om tot rigtsnoor van ons gedrag te dienen.

B?ata cujus brachih... Welk geluk, welke roem voor u van dogenen op uwen arm godragen te hebben, dio do prijs on hot losgeld van dit heelal moest zijn! Het is op u, dat zijn aanbiddeliikligchaam, even als O]) een geheiligd altaar, hooft gerust; het is door u , dat hij over al do magten der hel eone roemvolle zegepraal behaald heeft, het is ook door u, dat wij over al de vijanden onzer zaligheid zullen zegevieren.

O crux, ave, spes unica!... Ik groet u, o dierbaar kruis! Gij zijt ten allen tijde, onze oenigo hoop in onze rampen, onze sterkte in onzen strijd, onze troost in onzen druk on ons lijdon: maar ook vooral in deze dagen vau zaligheid, dat de godsvrucht dor regt-vaardigen eene gelukkige aangroeijing verkrijgt, en de zondaren vergiffenis hunner zouden verwerven, met dio oprogt voor uwe voeten r e verzaken ; ik werp mij voor deze neder, om do mijne, in de bitterheid van mijn hart, to bowoenen.

Te fqns salutis Trinitas... Heilige, aanbiddelijke Urievufdighoid! dat olk geschapen wezen u, inde

verrukking zijner dankbaarheid, aanbidde en zogeae: gij hebt door do lieiiige goheimoii des kruises, de zaligheid van het mensehdom bewerkt, gelief hen, door do kraelit en de verdienstsn van dat kruis, te behouden, te bescliermen, en door do paden der geregtiglioid te geleiden, tot dat zij gelukkig aan den eindpaal geraken om met u in do eeuwen der eeuwen te heersehen.

Mijn Sehepper, mijn Zaligmaker en mijn God! het is aan liet kruis, dat gij voor mij sterft; hot is aan den voet van het kruis, dat ik voor u wil leven, mogt ik liet geluk smaken, van mijnen laatston zucht tusschon zijne armen te geven. Amen.

#«f df.u xtttitlaar, itj' uithreirtltitf rati tlrxe vctntrtiv.n van flen frti/tit't : Popule nn-us , '|ullt;l feci lihi. O mijn vulk , wat heb ik u dan gedaan , waarin heb ik u dan bedroefd 1

Mijn kind (want ik wil u dezen naam nog wel goven, ofschoon gij u ontaard toont jogeu den meest minuenden aller vaderen), mijn kind, waarom beleedigt gij mij. Wat kwaad heb ik u gedaan, waarin heb ik u mishaagd? Antwoord mij.

Vindt gij het kwalijk, dat ik van den zetel mijner heerlijkheid ben nedergedaald, om mij mot uwa natuur te bokleeden ? Dat ik , ter uwer liefde, arm en ellendig ben geworden? Dat ik iu eenon sta! geboren ben? Dat ik, van mijne wieg af, ben vervolgd geworden en genoodzaakt in een vreemd land te vlugten? Dat ik als eon arme handwerksman goleofd heb, om li in uwe ellende te versterken, te vertroosten ?

Om u tegen mijnen, door uwe zonden, gebelgden Vader to beveiligen, en oui mij met al zijne wraaknemingen te beladen, heb ik do doodsangsten met een bloedig zweet ondergaan, het is daarom, dat ik do geosolslagen, de doornen, do kaakslagen, do nagels, hot kruis op den Calvarie berg verdragen

lieb. Ziedaar wat ik liob geleden, om dc goddelijke geregtiglield, die uw verderf boïlolüu had, te ont-wapcueu!

U mijn kind, gij, wien ik in zoo groote overmaat bemind heb, zeg mij, waarom bcloedigt gij mij? Antwoord mij.

Meent gij, dat liet te weinig is? Zoudt gij willen, dat ik meer bloed vergoot? Maar er blijft uiels meer in mijne aderen overig, eu toen men mijne zijde doorboorde vlooide er bloed en water uit. Zoudt gij willen dat ik op nieuw aan het kruis stierf? ik zou wel bereid zijn zulks te doen, zoo het noodig ware, maar ik heb, door mijn lijden, eenen over-vloedigon prijs betaald voor uwe zaligheid, indien gij er gebruik van wilt maken.

Waarom i.an bolecdigt gij mij? Antwoord, wat kwaad heb ik gedaan, waarin heb ik u mishaagd?

Aeh! mijn kind, wat bob ik voor n kunnen doen, hetwelk ik niet gedaan heb ? Toen ik de aarde verliet, heb ik u daarom toeh niet alleen m dc wereld gelaten, ik heb u mijn vleeseh tot spijs en mijn bloed tot drank, gegeven, hetwelk ik zelfs niet voor de Engelen gedaan heb, wanneer ik naar den hemel wederkeerde, bon ik geheel bij u gebleven , om steeds uw steun, de vertrouweling van al uwe smarten, do vaderhand te wezen, die al uwe tranen afdroogt, de teedere vriend, die in uw lijden deelt. Ach! ik heb voor u de eimleloo-ze schatten mijner goedheid en raagt uitgeput, om u zalk een groot gcsclieuk to doen, dat ik, ofschoon ik eindeloos rijk, eindeloos magtig ben, u geen aanmer-kelijker geschenk kou aaubioden dan mij zeiven.

O mijn kind! waarom ontvlugt gij mij dan? waarom zie ik u zoo zelden in do plaatsen, waar ik u met ongeduld, met openo armen wacht, om uwen honger te verzaden, uwe ellende te verligten, en u mot genade to overladen? Waarom beleodigt gij mij? Welk kwaad hob ik u gedaan? Waarin heb ik u, mishaagd? Antwoord mij.

Ach ! mijn kind , zoo gij noch erkentenis jegens mij, noch mededoogeu met mij wilt hebben, heb dan toch

deernis met uwe ziel. Wanneer gij mij beleodigt, vertoornt gij tfevous mijnen goddelijken Vuder, denk.dat ik eindelijk de slagen zijner gerogtighoid niet meer zal kunnen tegenhouden. Waarom wilt gij eeuwig metde dnivclou branden, terwijl gij u eeuwig met mij en met al do gelukzaligen kunt verblijden en heerschen? Ach! keer door een waar berouw tot mijn hart weder, o mijn kind! ofschoon gij mij ook zeer bclecdigd licht, zult gij iu mij don moest minuonjen dor vaderen vinden.

ZieJ.iar ongelukkige zondaars, de teedervolle woorden, welke de goede Jesus tot uw hart stiert. ïrek er nut uit, en antwoordt met vertrouwen en leedwezen.

Liefderijke Vader, do leedore klagt, welke gij tot mijn hart stiert, noodzaakt mij u to antwoorden, moge mijn antwoord met uwe toodorl'.cid overeenkomen! Gij vraagt mij. Heer, ■waarom, beleedigt gij mij? welk kwaad heb ik u gedaan! waarin hob ik u mishaagd? Ach! ik antwoord, o mijn God! met cono diopo schaamte en eene ware verbrijzeling dos harten; gij hebt mij te zeer bemind, gij bobt te veel gedaan, to vosl geleden voor mij, ik beu een ondankbare, oen barbaar. Ik kan niot zeggen, dat het alleen do hevigheid der hartstogten, do kracht dor bukoring, de aantrekkelijkheden der gelegeuhedon is,die do boloodiging hebben veroorzaakt, welke ik u heb aangedaan; want met uwe genade, die mij niet ontbrak, zon ik alles hebben kunnen overwinnen. Mijne boosaardigheid is do ware oorzaak mijner zonden geweest. Het in mijne schuld, het is mijne allergrootste schuld, ik belijd het voor hot aausehijn van hemel on aarde. Ziedaar dan, o mijn Heer en Regter! eonen misdadige, diezijno gruwelen bokent, er blijft u niets meer overig, dan het vonnis mijner eeuwige verwerping to vellen.

Maar noen, gij noerat mij nog uw kind, en wilt mij als oen liefderijk Vader behandelen. Ik kom dan tot u, gelijk de verloren zoon, o mijn allenninnelijksto Vader! ik ben met schaamte overdekt, van leedwezen doordrongen en vol vertrouwen, ik heb tegen den he-

mei en tegen u zeer gezondigd; ik ben niet watirdig uw kind genoemd te worden: liet zal voer mij eene uitstekende genade zijn, zoo gij mij onder uwe huurlingen aanneemt. Maar gij wilt mij met een praelitig kleed versieren, gij bereidt een heerlijk gastmaal, gij vereenigt eene engelachtige muziek om mijne terugkomst te vieren, gij opent de heilige wonde uwer zijde, om mij daarin te ontvangen. Ach ! teedere Vader , o mijn zoete Jesus! waarom kan ik niet aan uwe voeten sterven van droefheid , van u beleedigd te hebben! Maak, dat ik u nimmermeer vergramme, o mijn opperste God! Ik verberg mij in uwe zijde , als in eene schuilplaats, waar ik ai de hulp, die mij noodig is, zal aantreflen. Reinig mij door de vlammen van uw blakend hart, ontsteek mij met uwe heilige liefde. Beminnelijk hart van mijnen Jesus, maak toch, dat ik u niet meer bedroeve, maar u steeds meer en meer beminne.

Mijne zondo is groot, o mijn Gocl! wijl zij do eindoloozo menigte der zonden bevat, welke ik bedreven beb. Ik zie bet op uw kruis gedrukt, dat mij dezelve verwijt, maar ook is uwe barmbartigheid met onuitwisebbare letteren op hetzelve gescbieveu. Het is naar deze, dat gij de inzigten van uw bart jegens mij moet regelen, en het is door haar, dat gij bet antwoord moet leeron, hetwelk gij aan mijne tranen moet geven. Ik smeok do barmhartigheid der Engelen en Heiligen niet af, noch die van eeueu verheerlijkten God in den hemel. Ik bob de grootste en opperste barmhartigheid noodig, welke ik slechts in eenen gekruisigden God kan vinden. Hij, dien ik heb doen sterven, is do eenige, die mij moot doen verrijzen. O, lijdende en stervende God, het kwaad, dat ik u in mij aantoon, is geeno voorbijgaande of onverschillige kwaal, het is de dood der ziel, voor den tijd en voor de eeuwigheid. Verzamel do menigte der genaden en

der vergiffenis, welke gij den zondaren, van het begin der wereld af, hebt vergund; vergader ze lieden allen voor mij alleen. Gij zult mij in al de zondaars aantreffen; ik moet in u al do goodhoden en do liefde vinden, die hen tot dezen stond, bekeerd lieoft. Goddelijke Zaligmaker, verheerlijk uwe magt, en doe, in dit zoo misdadig schepsel, z on, wat hot is, een God, mensch geworden voor do zaligheid der incnsehon, en wat do genade op een hopeloos hart vermag.

lot Jcsaa Cliristas, om zich met de rtrle ui'en van zijnen doodblryd te vereenigeu.

Ik wijd u, o mijn Jesus! mijnen laatsten doodstrijd en de smarten van mijnen dood toe, in vereoniging met, cn tot hulde aan do drie uren vau uwo uitersts verlatenheid cn smarten der scheiding uwer allerheiligste ziel van uw aanbiddelijk ligehaam. Maak,mijn geliefde Zaligmaker ; dat mijne ziol iu uwe handen , geheel overdektzij niet uweeindelooze verdienstenen met uw dierbaar bloed, dat mijnlaatste oogenblik hot uwe vereere, en dat do laatste beweging van mijn hart oene oefening uwer allorhoiligsto ou allerreinste liefde wezo. ik hernieuw, uit geheel mijn hart, de betuiging, wolke ik zoo monigwerf godaau heb, dat ik al mijne zonden, en al wat u mishaagt, verfoei: dat ik u boven al bemin, dat ik u bedank voor al uwe eindelooze weldaden; dat ik, voor altoos, met u veroenigd wil zijn, on dat ik u alloon, en door u in uwen Vador al mijn vertrouwen stel; en ik door uw lijdon en uwen dood, mijne zaligheid van zijne eenige barmhartigheid verhoop. O Josus, heilig slagtoffer, alleon Gode waardig, gelief ons met uwe offerande te verecnigen.

O Jesus ! gij zijt do toevlugt ou hot heil dor zondaren : wees do mijno, en zeg tot mijne ziol: „Ik ben uwe zaligheid.quot; Stol uw kruis, uwen dood en uw lijden tusschou ons cn uwe goddcl ijkc oordeolon, opdat gij ons genade en barmhartigheid bowijzot. O god-

dclijkc Maria! open ons uwen moodcrlijkon schoot, ontvang ons onder uwe alvermogende bescherming ; plaats ons in het aanbiddelijke hart van Jesus Christus, uwen Zoon. O grooto heilige Joseph, heilige Michael, heilige üabricl, heilige llaphael, alle Engelen en Heiligen, bidt voor ons, nu cn in het uur van onzeu dood. Amen.

/fSVï^EZE dag is toegewijd om de begrafenis van. § Josus Ie eeren. Men zegent op dczeji dag do HiSX'Vpaaschkaars, waarin vijf korrels wierook gelegd worden, dio de reukwerken verbeelden, waar-medo men liet ligehaam van onzen Zaligmaker balsemde. (Juk zegent men het water voor de doopvont. Deze plegtigheid moet ons aansporen, om de beloften van liet boopsol te hernieuwen, cn om te denken; dat bet Doopsel voir do Christenen een graf is, waarin do zondaar door de zonde nedergelegd wordt, en waaruit hij, zoo als J esus, uit zijn graf, levend opstaat.

Van de beloften des Doopsels, en gebed, om de genade te verwenen van er getrouw aan te zijn. (Zio bladz. 4S3.)

O Jesus ! mijn Zaligmaker, ik aanbid en bemin u in het graf, begraaf mij mot u, verberg mij voor de oogen der mensohen, die alleen voor do wereld loven , die schijnen te leven, cn echter dood zijn ; ik daal neder in do duisternissen, want ik beken mij onwaardig het daglicht nog te aanschouwen, dat mijne talloozo ongeregtigheden bestraald heoit. J3egraaf tevens met

mij mijno aangokleofdheid aan de boozo on vcrgan-keliiko goederen, aan de ijdelo oor, do valsoho rijkdommen, do noodlottige vermaken, en maak, dat mijne ziel, alzoo van al het aardselie onthecht, niot moor leve, dan in oeue innige vereeniging mot u, die voor mij do plaats van alles bekleedt, die mijn troost, mijn steun zijt; en o;n uwe weldaden te volmaken, vergun mij, dat mijn graf, gelijk liet uwe, verheerlijkt worde, door eeno opstanding, die mij den hemel opono, om aldaar ocuwig, on door u gelukkig te wezon. Amen.

Overweeg, o mijno ziol! overdenk uw goddelijk voorbeeld, en tracht zijne opstanding na te volgen, dewijl gij streeft naar hot geluk eeuer heilige bokcoring en eener ware verrijzenis tot het leven dor genade.

Do verrijzenis van Josus Christus was eeno ware opstanding: hooft de uwe, o mijuo ziol! do trekken oener wezenlijke bekooring? _;,Zoo gij met Jesus Christus verrezen zijt. zegt u do li. Paul us, wond uwe blikken , uwe gevoelens hemelwaarts.quot; Zie dan, of gij nog meer aangekleefd zijt aan de aardsche dan aau do homolsche

goederen; waar is uw ijver iu de dienst Gods, het verlangen naar uwe volmaaktheid, de oplettendheid op u zolven, uwe edelmoedigheid , om alles voor do vrieud-schap van God op te offeren? Onderzoek uw geweten.

i)e verrijzenis van Jesus Christus was geheel. Zijn ligohaam was bekleed met al de heerlijke hoedanigheden; is uwe verrijzenis, o mijuo ziel! algemeen en geheel? Helaas! hoe veel uitzonderingen! hoeveel onwaardige verdeelingen! Gij geeft en neemt weder, gij belooft en weigert: gij wilt aan God zijn en vreest te veel aan hem te wezen; gij wilt God dienen, te gelijk u zeiven bevredigen, en aan eeno wereld behagen, die steeds in tegenstrijd met God is. Waar is daiv do gelijkenis uwor opstanding met die va-u Jesus.

De verrijzenis van Jesus Christus was eene luisterrijke verrijzenis. Gij, helaas! o mijne ziel! welligt hebt gij anderen tot hot kwaad opgewekt, misschien hebt gij hen tot do verslapping en de laauwheid gebragt, door een loom en onachtzaam leven. Stel dan, zoo als gij verpligt zijt, alles in het werk, om hen op het goede pad terug te brt ngen, om hen allen door uwe voorbeelden tot God te trekken, ton einde de wonden te heelon, welke gij hunne zielen hebt toegebragt; in één woord, bied hun nu, na ecu weinig regelmatig leven, een waarlijk stichtend gedrag aan.

Eindelijk de verrijzenis van Jesus Christuswas eene bestendige en duurzame verrijzenis; deze is vooral, o mijne ziel! de laatste trek van gelijkenis, die onze opstanding met dat grooto voorbeeld moet gelijkvormig maken. Waak dan op u zelvcn, op uw hart, op al uwe handelingen, opdat do zonde u met geoncn nieuwen dood treffe. Gij zijt zwak, onstandvastig, gij zijt als nog geheel overdekt óf met uwe wonden of met de kenteekonen derzelve ; vrees uwe zwakheid ; vrees de.

gelegenhedon, dio u zouden kunneu soliadolijk zijn, vretis van u op nieuw aan de gevaren bloot te stellen. Bid Josus onophoudelijk, dat hij u in uw nieuw leven behoude, zoo gij hot geluk hobt gehad van hetzelve met hein te hernemen; of zoo gij nog in den dood dor zonde gedompeld ligt, ach! smeek hem, dat hij u uit dit rampzalige graf verlosse

O Jesus! ik roken, noch op mijne voornemens, noch op mijne beloften, nocli op mijne gesteltenissen, hoe hoilig mij die ook schijnen; ik reken alleen op uwe genade, en op liet mistrouwen van mij zelveu; ik zal denken aan den droovigen staat, waarin ik zou kunnen hervallen en door den dood verrast worden. O Jesus! dat do heilige volharding voortaan mijn dsel zij; in u stel ik al mijn vertrouwen, wees mijne schuilplaats en mijn steun. Och! verleon mij de genade, dat uwe heerlijke en bestendige opstanding, gedurende mijn leven, mijn voorbeeld zij; om mij tot u, dio bij uitstekendheid do verrijzenis en liet loven zijt, te geleiden. Amen.

eze is do dag , op welken O. H. Jesus Chris-^iHStus, veertig dagen na zijne opstanding, met ^■PTS^ziel eu ligchaam zigtbaar ton hemel is opgeklommen. Spannen wij pogingen in, om op dezen groeten dag, in ons een vurig verlangen naar den hemel op te wekken, alwaar do goddelijke middelaar voor iodor onzer eene plaats gaat bereiden.

schcn voltrokken was, nadat al tie bevelen des ho-melschen Vaders volbragt, al de iuzigten der voor-zieiiiglieid over Jcsus Christus, al de voorzeggingen vervuld waren , bleef er den goddelijken Zaligmaker niets meer overig, dan van al do heerlijkheid, die hem bereid was, bezit te gaan nemen. Zoo wij hem zoo zoer beminnen, als wij versehuldigd zijn, welke reder.on van gulle blijdschap zullen wij dan in zijne heorlijke Hemelvaart niet vinden

Eerstens gaat J. C. do deuren des hemels ontsluiten: zij waren tot alsdan voor do menschcn gesloten geweest: do heilige üudvaders, de Patriarchen en Profeten, waren, na hunnen dood, in liet voorgeborgtoder hol nedergedaald, verwachtende den goddelijken Verlosser, die hen in liet liomelsohe Vaderland moest binnen geleiden: het is eigenlijk alsdan, dat de slnijer, om zoo te spreken, tussohen hemel en aarde opgeheven zijnde, do hemelsohe overwinnaar, met hen zegepralende, die gevangene vromen, die naar zijne komst verzuchtten, en met de levendigste verrukking naar den gelukkigeudag hunner verlossingvorlangdon, geleidde. Ten tweede is Jcsus Christus ten hemel opgeklommen, om zijnen goddelijken üecst op de aarde te zenden: hij had zelf gezegd: Indien ik niet heen ga, zul de heilige Geest, de troont er niet over u nederdalen. Welke goedheid ! w^;e)ke tecderhoid in dien God en Zaligmaker! Mijne kinderen, zegt hij tot zijne geliefde leerlingen, ik ga, werwaarts mijn Vader mij roept; ik voilaat u om in zijnen schoot wodcr te keeren; maar, geliefde kinderen, ik zal u niet als iceezen op de aarde laten. (Joan, xiv.) Ik zal n mijnen geest, den Vertrooster, zenden, die u de smart mijner scheiding en afwezigheid zal verzachten; lu'j zal mijne plaats bij u bekleeden op deze aarde, en als gij mijnen geest hezit, zult gij steeds mijn hart en mijne gevoelets hebben.

Eeno derde en zeer f;roote beweegreden van vertroosting en vreugd, welke de hemelvaart van den Zaligmaker der wereld ons geeft, is dat hij, ten hemel klimmende, zelf ons aldaar eene plaats gaat bereiden;

dczo is do uitdrukkelijke belofte, welke hij, bij zijn afscheid, heeft gedaan : Ik ga, zegt hij ons, do plaats uoinou, die mij aan de rogterhand mijns Vaders bestemd is; maai- wees getroost, verheug u', ga u tevens, in liet verblijf mijner heerlijkheid, eene plaats bereiden. (Joan, xiv.) Neen, mijne geliefde leerlingen, mijne dierbare kinderen, ik wil niet zegepralen zonder n, niet gelukkig zijn zonder u, mijn geluk zou mij onvolmaakt schijnen, zoo ik hot mot u niet kon doelen. Ik ben uw Hoofd, gij zijt mijne ledematen , gij zult met mij verecnigd worden, ik bon uw Koning, gij zijt mijne onderdanen, gij zult uw deel in do schatten van mijn rijk hebben; ik ben uw Vader, gij zijt mijne toodero kinderen, ik draag u allen in mijn hart, ik zal u mijn erfdeel mededeelen; gij hebt mot mij den duivel, de wereld en hot \loesch bevochten ; gij zult met mij zegevieren ; gij zijt getrouw , uwe plaats is u in mijn rijk, oven als in mijn hart, verzekerd.

Welke licide in dien algoerlen God ! en welke ver troosting voor ons in onze zalige hoop ! Maar letten wij or wel op, op welke voorwaarde is ons die plaats in den hemel bereid en beloofd? Beschouwen, onderzooken wij wel, door welke wegen Josus Chrisus in den schoot zijner heerlijkheid is ingegaan. Wij wetenhet, en zijn geheel levon hoeft het ous geleerd: het lijden , de verdrukkingen, do verachting, do smaad, de folte-ringon, eindelijk de dood zelfs, ja de kruisdood, zie daar den weg, dien hij ons getoond, en met zijn bloed gebaand heeft; laat ons , zoo wij in zijne wellusten willen deelcn, deel nomen in zijn lijden; omhelzen wij met moed do werken van versterving, treden wij oprogt in oenen goest van boetvaardigheid, die onzo misdrijven, in zijne oogen, boeten: verdragen wij, met eene christelijke gelatenheid, verdrukkingen, die onafscheidelijk van dit ellendige loven zijn; aanbidden wij don wil dos Hecreu in don tegenspoed, aanvaarden wij mot moed do kruisen, die hij ons gelieft over te zendon, vergeven wij met liefde do gebroken van den eveumensch, vergeven wij edelmoedig do boosaardigheid der schepselen, en verzaken wij aan allo wraak-

zucht;in één woord, voeren wij onoplioudelijkdeu oorlog,togon onze zinnen en ongeregelde begeerlijkheden, en vergeten wij nimmer, dat liet rijk, hetwelk Jesus Jhristusons is gaan bereiden, geweld lijdt, en dat het sleehtsdiegenen zijn, welke zich dit heilige onstandvastige geweld zullen aandoen, die het kunnen binnen treden en er de wellusten van smaken ; de leerling is niet beter dan de meester, het is Jesus Christus zelf, die het ons zegt, om ons wel te overtuigen, dat wij de kroon niet kunnen bekomen, dan door hem te volgen.

Aanbiddelijke Zaligmaker, ik treed in al uwe wegen het is billijk, dat ik hetzelfde pad , als gij, bewandel. Wol hoe ! gij do onschuld zelve, gij hebt wroedelijk geleden om uwe heerlijkheid in te gaan, en ik, zondaar, misdadige, ik zou tot uwe verheerlijking willen geraken, door do ■vermaken en al de voldoeningen dezer wereld 1 deze is maar te lang de weg geweest welken ik gevolgd heb. liet is mij leed, o Jesus! o mijn Meester! ik wil voortaan waudelen in het pad der boetvaardigheid, welke hot eenige is, dat tot u geleidt. Ja, mijn üod, mijn aanbiddelijk Hoofd, mijn goddelijke Verlosser, ik zal in uw voetspoor treden, ik zal uwe voorbeelden navolgen , uw kruis omhelzen. Zoo ik, even als gij, mijn bloed moest vergieten en mijn leven verliezen, zou dan do kroon der heerlijkheid, hot heil der uitverkorenen hot onsterfelijk rijk, hetwelk gij hun bereidt, te duur gekocht zijn! Wat zal het mij na alles kosten, om mij die waai-dig te maken? Eenige dagen van beproeving, eenige jaren strijdens, en daarna oeno eeuwigheid van geluk, van vreugde, van tevredenheid on wellusten in het verblijf der uitverkorenen in den schoot van God zeiven.

En nog zult gij mij, o mijn God! o mijn goddelijke Verlosser! gedurende dien tijd van strijden en beproevingen, helpen, gij zult mij ondersteunen, met mij strijden. Helaas! wat zou ik doen zonder n ? Maar zoo ik, na die beproevingen ca strijden, eindelijk het

goluk heb van in do heerlijkheid toogelaten te worden, ach! hoe wel zal ik dan getroost, hoe wol sohadoloos gesteld zijn voor al mijn druk on lijden! Heer Jesus! maak , dat dio aanmoedigende gedachte mij steeds opwekke, in mij die gelukkigo volharding voortbrenge, die mij eons met u in do eeuwige tabernakelen zal voresnigen. Amen.

.Lees de lezing over het paradijs , bladz. 782 , en het gobed over do welluftea on het verlangen van den hemel, bladz. 679.

§ Hg Christus zijnen heiligen Geest aan zijne ^ Kerk heeft gezonden, vijftig dagen na zijne opstanding, tien dagen na zijne hemelvaart. Een gedrui eh als van eenen hevigen wind, deed de zaal, waarin de Apostelen vergaderd waren, schudden , ou tongen als van vuur, bleven boveu ieder hunner rusten. Deze wind was het zinnebeeld der sterkte, en do vurigo tongen dat dor vurigheid, welke do heilige Geest kwam instorten, en alles voor do verheerlijking van God en do stichting zijner Kerk te ondernemen.

Zuiveren wij onzo ziel van allo zonden en van alle aangekleefdheid aan dezelve, ton einde den heiligen Geest, niet de volheid zijner gaven, zoo als do Apostelen, te ontvangen.

O goddelijke Goest! uwe working is zoo wondor-baar, dat, wanneer gij n gewaardigt uwe rustplaats in eon hart to nomen, gij oen nieuw loven daaraan sehijnt te geven. Kom ton spoedigste, kom dit wonder in mij uitwerken. Van mij zeiven volg ik, helaas! maar al te dikwijls wegen, die tot den dood 36 37

geleiden; dat voor u de onwel endlicid verd-wijno, die mij doet dolen; dat de beguieholing der hartstogten

klaarheid, die mijne sohreden bestiert. Ik bon laauw en kwijnend voor eenen God, d'o mij bemint; maar gij zijt een vuur, dat nimmer uitgedoofd wordt; bezoek mijn hart, om hot van die goddelijke liefde te doen blaken. Mijn vleosch is zwak, hot is de oorsprong van schier al mijne ongeregtigheden, maar gij zijt do sterkte en de kraeht Gods, die de groote wonderen uitwerkt. Kom spoedig uwo rustplaats in mij nomen , en gij zult mijne zwakheden en kwijningen horstellen, magtige vijanden staan tegen mij op ; maar wat vermogen hunne boosheid en pogingen, zoo gij mij holpt hen terug drijven en overwinnen? Mijne ongerustheden zijn pijnigend; wanneer zult gij u gewaar-digen die te bodaren, door mij den vrede mede te doelen, waarvan gij de oorsprong zijt? ik wankel in het pad der deugd, maar wordt gij zelf mijne steun, en ik zal alle hinderpalen te boven komen; door u bestuurd, onderschraagden aangemoedigd, zal ik eindelijk tot het leven en het eeuwige heil der toekomende eeuwigheid geraken. Amen.

Die eerste christenen, wier lofspraak de H. Lucas uitgalmt, waren Heiligen, onthecht van dewerold; zij wandelden in het enge pad des Evangelies; zij verlieten hunne goederen of deelden die den beliooftigen uit, zij haddden slechts één hart om God te beminnen, en ééne ziel om elkander onderling lief to hebben. Zij waren weinig in getal, zegt de H.. Cyrillus , maar zij waren opregt, getrouw en geloovig. Dit kleine getal was boter,quot; dan de groote menigte hodendaagscho christenen, die geene aangekletfdheid hebben dan

voor de goederen der wereld , niets dan onachtzaamheid in de goditolijke eercdienst, niets dan geschillen en vijandschappen met den naaste. Horstellen wij die verschrikkolijke verslapping, hcrinnereu wij ons aan de vurigheid dier eerste geloovigen.

De beweegredenen, die hen aanspoorden om heilig te loven, waron do genade van hunnen roep, do voorbeelden des Zaligmakers, die versch in hun geheugen lagen , on de grootheid zijner beloften. Wij hebben dezelfde beweegredenen. Van waar komt het dan dat zij op ons hetzelfde vermogen niet hebben als op de eerste geloovigen?

De middelen, die dezo heiligheid in hen voortbrag-ton, en ze daarna bewaarden, waren do volharding in van do Apostelen de grondstellingen en de kennis van hot Evangelie teleoron, hun naderen tot het heilig Sacrament des Altaars, het aanhoudend gebed. En in onze dagen besturen de Christenen zich door do grondstellingor. en de wetten der wereld. Zij naderen weinig tot de heilige Communie, en bidden slechts zoor zeidon en onvolmaakt, en van daar hunno ougoregoldheden. Streven wij naar de vurigheid dier eersto Christenen, om dezelfde beweegreden, en door dezelfde middelen.

O heiligo, almogende Geest, die in ons reinigt wat er onrein en bezoedeld is, die besproeit wat dor on droog is, die gent est, wat kwijnend en zwak is , doe onzo hoofdigheid buigen, cn die zalige dagen onder ons wederkomen , die over de wieg uwer Kerk zooveel glans verspreidden ; horstel ons op hot rogte pad, waarvan wij ongelukkiglijk zijn afgeweken: maak vau ons nieuwe mensehen, mensohen, dio niets meer beminnen, dan hunnen God on hunne broeders

en berouw zijnde, dio ^ ™⁰ ₍₁J. _d._i;;cll too-onuitsprokebike zuchten quot; ' ^A Vu'aau to roepen, rrewiid om hem te aanbiddoi ¹¹ vis'en

volmaakt wel gevoegd zijn J'J ^ _hct fcost van en onthouding, on dat do ^ _vr0 .gde,

dio mot Fascben begonnen quot;• ^ ^_ren, dat do boetvaardigiioid eindigende, ons «1 , _den _

voorname vruoht, we ke w.j n J ° Plo.tW « _donit de gehoimon en de amp;^on trekken.^ ^ ^ heilige Geest ors mcdedeolt i , , ₂_ _Dat

ren verstorven en hoetvaard.gheid tc ple^k hetgene wij, voor do ^bedl(^^a^^S J,;_{t het mcn5C}hcn

an bidden wij ootmoodig do diepto dezer «geheimenis, loven wij heiliglijk en stieren wij nl onze verngtingen tot, eer en vorlieor-kiug van do allerheiligste i)iievuldiglieid.

Do lioodadigliodon wolke do goddelijke Personen jogons ons aanneinen, vorvnllen ons mot vertrouwen. Uo Vndor is onze Schei por, hij bemint zijn werk ; de Zoon bonze Verlosser,hij wil hen uiot in hot eeuwig verderf storten, waarvan hij hem hesft vrijgekocht ; bewerken wij dan quot;.elvon ons verderf niet; do heilige Geest isonzo heiligmaking, hij verlangt niets dan onze heiligheid on ons eeuwig heil. Bezielen wij ons met ecu vast vertrouwen , verhopen wij alles , zoo wij van onzen kant met do liefdevolle inzigten van de aanbiddelijke Drievuldigheid over ons willen inedeworkon.

Ten ointle ons op te wokken om die eerbiedwekkende Drievuldigheid mot liefde te dienen , boschouwen wij haar gehcei mot de schepselen voor ons bezig. De Vader, door z^no magt, bragt do schepselen voort, behoud d e, en doet bon in werking zijn. De Zoon bestuurt dezo wonderbare werkingen door zijne wijsheid. Do heilige Geest stiert door zijne goedheid alios tot een voortreffelijk einde, dat is van zijne verheerlijking en ons heil. ü! welk boos hart heeft bij, die oenen God niet bemint, geheel bezig mot hom blijken zijner liofde te geven. Helaas! kan ik zoggan, dat ik hem oonen dag van mijn loven waarlijk bemind heb dat ik hem bemind heb, zjo als hij hot verdient, uit al mijoo kraok-ton, uit geheel mijne ziel, uit geheel mijn hart.

De aanbidding onliulde, die wij u, o allerheiligste Drievuldigheid! verschuldigd zijn, het mistrouwen en de vrees welke onze zwakheid vordert, het vertrouwen en dc liefde, die uwe weldaden mboor-.einen, moeten in onze zielen , de vruchten dezer plegtigheid wezen. Maak, o mijn God ! dat zij bestendig en duurzaam in ons zijn , opdat wij hier op aarde levende m cene aanhoudende dankbaarheid voor uwe weldaden, en in eene steeds vurige liefde, verdienen mogen uwe eindelooze bevalligheden, van aanschijn tot aanschijn te zien en u gedurende de eeuwigheid te bezitten. Am.

c^Sf^EZE feestdag is door de Kerk ingesteld, om God 81» te bedanken voor de instelling vau het aüer-SSi heiligste Sacrament des altaars, m hetwelk Jesus Christus ons zoo veel liefde betoont, en om den smaad to herstellen, welke de ketters en de sleehte Katholieken hem in deze geheimenis aandoen.

Jesus Christus bemint ons, in bet allerheiligste Sacrament des Altaars, met do odelmoedigsto en tee-derste liefde , omdat hij zich zolven aan ons ten beste

midden van ons, en door het geschenk, dat luj ons doet van al wat h.j is. Mijne welluüen, zegt hij, zin van met de kinderen der menschen te icezen.

wiens oogen zoo zuiver zijn. Aoh! wat kan u toch tot deze aarde trokken , die met zoo veel misdaden bezoedeld is ? Van buiten lastert u de goddeloosheid; binnen uwe heiligdommen verraadt zij u, en vertreedt u ouder de voeten door heiligsehonnende Communiën; de onverschilligheid, do ondankbaarheid on den smaad ziedaar do vergelding, welke de monsohou u voorbohoudon. Zal dit kleine getal regtvaardigen, dat als verloren is in eono wereld van zondaars, u kunnen sohadoloos stellen? Aeh ! ik besef het, gij zijt ouzo Vader, en waar zijn de wellusten eens vaders, tenzij in het midden zijnor kinderen? Ook wilt gij niet, dat onze zuchten u op don troon uwer heerlijkheid zoudsn gaan vinden, gij liobt voorzien, dat wij zouden gevreesd hebben dien te naderon, en gij komt zelf uwe woning ondor ons vestigen; gij wilt, dat onze oogen u zouden kunnen zien, onze handen u raken, ons hart zich in het uwe uitstorten; gij wilt, dat wij geone tranen zouden kunnen storten, welke uwe hand nie.t afdroogt; gij wilt de zigtbare getuige van al ons strijden, do vertrouweling do vertrooster van al onze pijnlijkheden zijn; gij wilt ons ondersteunen in al onzo zwakhodou, ons in onze dwalingen op het regte pad terugbrengen, ons ontvangen in ons berouw. O, goede Jesus! gelief het mijne te vormoorderon, gowaardig u da'gone te aanvaarden, hetwelk ik gevoel van voor zoo veel edelmoedigheid, voor zoo voel liefde, zoo voel on-verschillighoid en ondankbaarheid te hebben; vergeef mij, want ik wil u voortaan bominuon, en met uwe genade, u in mijn hart eeno woning bereiden, waar niets uwe blikken meer boleedigt.

Tracht, als gij tot Jesus nadert, dat uw hart aan het zijne beantwoorde, niet door eeno govoelighoid, die maar al te dikwijls dubbelzinnig is , en welke gij, na alles, u zelvon niet kunt geven, maar door die kiesch-

heid der liefdo, die met afschrik datgene vlugt, wat den welbeminde kan belecdigen , die met dnit zoekt al wat hem kan behagen. Bied u aan met den minnelijken stoet der deugden, met den buit uwei vijanden, die ook de zijne zijn, om hem daarvan een zegetoeken op te rigten; vooral met het ouher-roepelijko voornemen van steeds de voornaamste hulde van uw hart te bewaren voor hem, die zich do Herder en Vader daarvan verklaart.

Zoo de liefde u bezielt, bet vertrouwen u ondersteunt, zult gij dikwijls tot de heilige Tafel we-dcrkceren. Kan men het ecmge ware goed kennen, en er zich van verwijderen? Kan men beminnen, en vlugten, wat men bemint? Gij zult, door er u van te verwijderen, vreezen, do zwakheid en uoa dood te vindon, gij zult deze godspraak menigmaal overdenken; Zoo'gij het vleesch van den. Zoon den mcnschen niet eet, zult gij het leven in u met hebben ; of veeleer, de vrees en de bedreigingen vergetende, zult gij de neiging der liefde volgen, die u steeds tot hem zal wederbrengen, die er hot eenige voorwerp van moot wezen. Deze heilzame gewoonte zal u ongetwijfeld opofferingen opleggen, maar Jij zullen u aangenaam schijnen, zoo gij die overdenkt, welko Jesus Christus zich zei ven oplegt, om tot u te komen, en door uwe herhaalde Communiën, zult gij n in Gods vriendschap behouden, en u het onderpand der volhardiug verzekeren, die u m de aim en en cp het hart van Jesus zeiven den quot;•eest zal doen geven. O dood , kostbaarder dan het leven, of veeleer, die zelf het leven zijt.

Gewaardig u o Jesus ! mijne ongevoeligheid te vernietigen : openhaar u aan mr n hart! dat het levendig o-ovoelö hoo teeder, edelmoedig en onoverwinnelijk uwe liefde tot mij is. Dat ik u, o goede Jesus . kenne

en n leero bominacu. Dat uwe altaren in de bekoringen , in dun nood, iu de smarten, steeds mijne sohuii-plaats zijn; dat mijn gevoeligste troost, mijn hart-verheugend geluk zij, van dikwijls in uwe heiligo golieinion deel te hebben; dat ik, o Jesusleen rein geweten, eene teodero liefde, oen kinderlijk vertrouwen rncdobi enge. Dat ik daartoe ten allen ti'de vindo, de sterkte, den \ rede en do volharding voor het tegenwoordige loven en het onderpand des heils voor bet toek' mende. Amen.

Voog hiorbij het herstel van eer aan JesusChristas , voordo beloedigingcn, waaraan Hij in liet allerheiligste Sacramont dos Altaars is blootgesteld, bladz. 405.

Deze is de dsg, op wolken die twee lioilige Apostelen te Homo den marteldood ondergaan hebben.

WLIGK God, God onzer Vaderen, uwo gc-liefde Bruid bied heden eene plegtige hulde i aan do gedacht-nis barer twee grootste Apostelen. Wij vereenigoii ons md, do vreugd on de eenstemmige wonsebou van al uwe kinderen. ■Verleen ons genade om hot geloof tc behouden, dat deze twee vermaarde stichters uwer Kerk ons verkondigd bobben, om den heldenmoed na te volgen, dio hen oudorsteiind heeft, eu den ijver, waarmede zij zijn beziel i geweest voor de voortplanting van uwo eeredienst. Maak, dat, wij buigzaam voor uwe stem eu voor die hunner wettige opvolgers, nimmer afwijken van do waarheden , 36 37.

welko zij ons geleerd hebben, en dat wij, naar hun voorbeeld, door heilige werken, het eeuwige erfdeel verdienen, waartoe gij ons roept. Amen.

Groote Heilige, dioa wij heden bijzonder aanroepen gij, aan wien Jesus Christus zijne Kork toevertrouwt, en die, na hom, de grondsteen derzelve zijt: gij, die op aarde het hoofd, de Apostel en de Martelaar van dezelve waart, zie uit het hoogste des hemels op de aardeneder: bescherm, verdedig haar in do onstuimige dagen, geleid, bestuurbaar in de dagen van kalmte en rust, en verwerf haar krachtigeu bijstand, om hare onregtvaardigo vijanden to verlichten en te waken om hare ware kinderen te heiligen, eu dio eeuwig in het verblijf dos vredos eu der waarheid met u te vereenigen. Amen.

EN viert op dezen dag het bezoek, dat ^ SM Maria, toon zij roods bevrucht was , aan hare nicht Elisabeth bragt, die in haren schoot den H. Joannes den Hooper, voorlooper van den Holland droog. Wanneer Maria haar r.aderde, voelde Elisabeth haar kind , van zegening opspringen , dat, van dan af, van do vlek dor erfzonde gezuiverd werd. Elisabeth van vreugde overstelpt, groette Maria, zeggende; Gij zijt gezegend onder alLe vrouwen, en gezegend is de vrucht uws ligchaams. Hst was alsdan

1. Leeren wij van Maria de pligteu der zamcu-leving vervullen, maar ijl den geest Gods , in oenen geest van godvrucht, heiligheid en geloof. Zien wij , hoe wij moeten overeenbrengen hetgeen men aan God , en wat men der wereld verschuldigd is, 'leeren wij in één woord alles volbrengen, wat volgens God en de wereld regtvaardig is.

2. Leeren wij in het bijzonder onze bezoeken heiligen, zoo wel die , welke wij doen , als die wij ontvangen. Van hoeveel gebreken en zonden zijn zij monigwerf de noodlottige bron niet ? Hoe veel verloren tijd? ho3 veel nuttelooze woorden! hoe veel ligtzinnigo gesprekken! hoe veel trekken van kwaadsprekendheid! lioe veel aan de liefde toegebragte wonden! Is bet aldus, dat Maria haar bezoek en hare gesprekken heiligde ?

3. Houden wij ons naar haar voorbeeld niet tevreden onzo gevoelens en onderliandelingon aan do liefde tot den ovenmenseh toe te wijden; mamp;ar heiligen wij, in navolging van Maria, wanneer wij zulks vermogen, ook de uitwerkselen derzelven, laat ons gaarne aan anderen nuttig zijn, hunne behoefte voorkomen, hunne ellende verligten , hen in hun lijden troosten, deelnemen in datgene, waarin zij belang hebben, ons bereidvaardig toonen voor het welzijn van den naaste in alles, wat van ons kan afhangen.

Heilige Maagd! verwerf mij die voorkomende liefde , die het hart opent en zich door de gevoelens aankondigt : die edelmoedige liefde , die van zich zelve weet te nemen ten voordode van anderen, en opofferingen te doen, wanneer do gelegenheid die vordert; die weldoende liefde, die, niet tevreden met woorden en bo-

loften, dio meuigworf vruchtelooos zijn, de uitwerkselen doet spreken. Mzoo ^zul1,?

om do inwendige bezoeken van C^od, de hoili₀o inspraken, liet liclit der genade te ontvangen wanneer deze in onze oogou /.uUon komou flikke ren om onze harten te troffen Moeder der genade, gewaardig u ons to bezoeken ^ quot;we be-scbenning to vergunnec. in onzen laatsten ■-toud , en ons magti_?en bijstand te verwerven om onze loopbaan gelukkig to eindigen. Amen.

'a e Kerk viert op dezen dag bot gelukkig afster-© 0|l amp; ven van do heilige Maagd . havo zegepralende opneming ton hemel, en hare krooning a a.ir.

Maagd mot ziel en ligohaam in den hemel is opgevoerd, op het oogenblik van haren dood, en dat zij het bederf van liet graf met ondergaan

De vrucht, die wij uit dit verheven geheim moeten trekken , bestaat iu vier punten, dio allen gohce onzer aandacht waardig zijn.

Aanbidden wij do eindelooze grootheden van God in de verheerlijking van Maria. Rod groot zijt gij. o Bcili^e God', in al uwe Heiligen, en vooral inde Koningin der Heiligeu! Welke andere hand dan de almogende hand van oenen God kou haar op een zoo verbeven troon plaatsen? Welk ander hart dan l^,ct'^iarvan eenou God, kun haar zoo schitterend verbetten.

welk ander hart dan het hart van oenen God, kon in hare ziel dono ver vloed van zoo veel zegeningen storten?

Wensehen wij Maria geluk met het onuitsprekelijk heil, dat zij geniet. Ach! heilige Maagd, gelukkige Moeder! almagtige Koningin der Engelen en der mensehen! welke moest uwe vreugd en blijdschap, do onuitsprekelijke verrukking uwer heilige ziel zijn, op het oogeublik dat zij in den hemel oiit\augeu werd, dat zij zich in het volle en goheele bezit zag van don welbeminde van haar hart , verzekerd van haar lot, genietende het geluk van God zelven! Geniet dan, heilige Maagd, schepsel, boven allo schepselen bevoorregt, geniet uw gelukkig lot! wij verheugen ous daarover met u, want uw heil maakt het ouzo uit.

Ja, wij wensehen ons zelven geluk, o^Trer het-gono het voorwerp uwer vreugd en verrukking uitmaakt. Teedore Moeder , zult gij , in de gelukkige haven der zaligheid aangekomen, bij don troon vau God geplaatst, zult gij kinderen en vooral beilrukte kinderen, vergeten, die in dit tranendal zuchten, blootgesteld aau d liz'iule gevaren, en die magtige bescherming hij God afsinee-ken? Neen, liefderijke Moeder, gij zult getroffen worden door ouzo rampen, gij zult onze bede ver-hooren, de genade der zaligheid over ons trekken, cn ons tot de deelneming in uwe glorie roepen.

Oefenen wij hierom, zoo voelhet in ons vermogen is, de deugden, die Maria tot dit onuitsprekelijk geluk verheven hebben; hare ootmoedigheid, die haar bo-hoedt van zich to verheffen over de groote voorregten, waarmede zij vereerd is geworden, on dio haar don

nederigen titol van dienstmaagd des Heeren doet aannemen ; hare volstrekte onthechting aan alle aard-scho goederen, die haar oen behoeftig, verborgen en werkzaam leven doet beminnen; hare volmaakte gelatenheid in het lijden, hare onschendbare zuiverheid, die ontsteld wordt op het gozigt zelfs van cencn Kngel; hare blakende liefde tot haren. God, haro vurige verzuchtingen naar het hemel-scho Vaderland; zoo veel deugden eigen aan en geschikt voor onzen staat. Vragen wij vooral door hare voorspraak, do onuitsprekelijke genado van eenen heiligen dood, die ons voor altoos mot den oorsprong van ons en haar wezen vereenigt.

H. Maagd, liefderijke Maria, magtige Koningin dos hemels, wij werpen ons op dozen grooton dag van uwe zegepraal, voor uwe voeten neder. Helaas! wij, allen, stervelingen, zoo veel wij op aarde zijn, wij zuchten onder een drukkend gewigt van ellende; wij dragen in brooze ligchamen, en aan duizendo rampen onderworpen, nog zwakkere zielen, aan veel noodlottigor ziekten blootgesteld; wij roepen u aan, o steun der zwakheid! heil der kranken, salus ivJirmoTVm! Dit leven is vruchtbaar in rampen, in ongunsten, in onheilen, er is schier geen oog, dat gccne tranen moet storten; noch hart dat vrij van droefheid en bitterheid is, wij aanroepen u, o troost der bedrukten, consolutfix affictorum. Wie onzer zou zich schuldeloos en zonder vlek durven golooven voor dtn Heer! Wx is er, die niet in iets verantwoordelijk is voor Ag goddelijke regt-yaardigheid ! 1 )o een is nog slaai zijner hartstogten, de andere is de speelbal der jammerlijksto begui-chelingen; anderen van hunne dwalingen wedergekeerd ^ zijn verschrikt door de herinneringen aan hunne vroegere ongeregeldheden ; weer anderen eindelijk, verwijten zich min zware biütensporigheden naar die dagelijksch zijn, ligte gebreken, maar waar-

van zij zich niet beteren. Wij bekennen dat wij allen schuldig zijn en aanroepen u, o toevlugt der zondaren, refugium peccatorum. Eindelijk, wij allen bevaren eene onstuimige zee, wij zeilen op broozc vaartuigen, to midden der klippen; menigwerf onzeker werwaarts wij moeten stevenen, maar al te zeker, dat wij de eeuige havon der zaligheid missende, eene verschrikkelijke en onherstelbare sehipbrouk te lijden hebben. Door vrees bevangen, aanroepen wij n, o bijstand der ehristonen in het gevaar auxilium christianorum! Wij zullen niet vergaan, o Moeder van barmhartigheid, zoo gij onze ster wilt wezen. O! gewaardig u dan ons door zoo vele gevaren , tot die gelukkige haven te geleiden, waar onze harten met het uwe vereenigd, in den schoot van God uitrusten vr,n de vermoeijenisson en smarten dier droevige pelgrimschap. Amen.

sfSfV^ARiA werd te Nazareth, eene stad in Gali-SPPI $ l^ca' goooren. Zij was de dochter van Jo-öjj ^ achini en van do 11. Anna, die afstamme-lingon waren van de koningen van Judoa, en van de oudvadors, maar die zeer behoeftig leefden.

Vieren wij, mot oene heilige vreugd, do gelukkige geboorte van do Moeder van Jesus Christus, onzen ijaliginakor. Deze geboorte, die den homol on de aarde met vrougdo vervult, moet den troost in onze zielen verspreiden, dewijl zij ons de aanstaande uitvoering

vandeinzigtondcr barmhartigheid aankondigt, wolko God, van het begin dor worold af, voor ons ontwierp. Van do genade voorkomen en geheiligd vóór zij geboren werd, is zij het voorwerp van het welbehagen des Allerhoogsten ; met verdiensten verrijkt, en⁰tot de verhevene waardigheid geroepen, waarnaar ooit cenig sehepsol kan streven, wordt zij do Moeder van eeiien God, do koningin van hel. heelal, de oppervorstiu der ICngelen en der monschen, en het voorwerp van den eerbied aller schepselen.

Er ontbreekt aan dit kind van zegening niets, dan aan hetzelve eenon naam te geven , die met do grootheid barer waardigheid en de uitstekendheid barer bedienii g overeenkomt,de geheiligdoNaam van Maria vervult er de uitgostrekthoid van J)( ze naam be-toekout koniny, meesteres, oppervorstin, voor den verhevenstcn rang onder de schepselen bestemd ; glansrijk licht, welks voldoende stralen zich over de ganschc aarde moeten verspreiden: zeester, aio tot geleidster moet dienen, en hen besturen, dio jian do onstuimige zeo dezer wereld zijn blootgesteld.

O Maria! uw naam is een naam van grootheid en heerlijkheid ; onder deszelfs bescherming mag zich niemand aan het mistrouwen, noch aan de wanhoop overgeven, maak, dat wij , dien met godvrucht en liefde uitsprekende, van uwen goddelijken Zoon verwerven do verzachting onzer rampen , do zegepraal over al onze hartstogten, en vooral do overwinning in onzen laatsten strijd; maak dat hij op onze lippen en meer nog in ons bait, met dien van Jesus veroenigd zijnde, onze hoop zij in ons laatste oogenbhk, en onzo veiligheid voor do vreoselijko vierschaar vau den opperregter. Amen.

^^{0KG cr} -■ ^omt''cnt dcn.'elfden tijd, ^^^dat ia to zeggen, dou tienden dag van do ti5?*,^zevende maand, do Joden op hot bevel van God , eenon dag van bootploging hioldon, dio genoemd werd dc dag der Verzoenivgen; en dat men aan onze quatortompor-dagen dezo woorden moot toepassen, welke God ovor don dag dor Verzoeningen uitsprak; „Alle ziel, die op dezen dag niet „bedrukt al geweest zijn , zal uit haar volk uitgebroeid worden. Lovit. xxm. S'J.quot;

2. Dat do kerk op don dag, op welke de wijdingen liarer bedienaars moeten plaats hebben , do parubel doet lozen van don vijgenboom, wolken do meester beval uit tc roeijen,tnaar dio op do bode van den tuinman nog behouden werd. Zij schijnt hierdoor io vragen, voor hen, dio gewijd worden, dat zij, vervuld van de liefde , waarvan dezo tuinman het zinnebeeld is , bidden en werken, dat zij door hunne boetvaardigheid en gebeden , de bokeoring cu do genade voor do zondaars verwerven, wolko hij op hot punt is vanuit te rooijon en to veroordoclon ; en dat zij den tijd van uitstel, dien zij van God, voor die ellendige zielen verkregen hebben, gebruiken om haar te vermanen, te smoekon en te dringen, eindelijk oin haar tot haar zeiven en tot God te doen wodorkeeren.

3. Dat men in deze verandering van jaargetijde, mot God te bedanken voor den roods ingozainelden oogst, hem do genade moot vragen, van te werken om het voedsel te hebben, dat niet vergaat, maar tot hot eeuwige leven bijblijft; en terwijl men hom bidt van zijne zegeningen aan don wijnoogst, die aanstaande is te vergunnen , tevens moot smookon , van niet toe te laten, dat wij, door eene schandelijke overdaad of door onzo hardheid jegens rie armen ondankbaar worden, en do goederen, welke liij ons geeft, van hot gebruik afkeoron, waartoe hij ons beveelt dio to bezigen. Lees do tweo gebeden, bladz. SOü en S08.

wijding welke do Paus Bonifacius IV, in ^ j^aar ' ^⁰⁰¹^ ^{van van} ^ quot;'^gt;an'

ër^^theon, of van de rondo koepel te Rome, heeft aanleiding gegeven tot de instelling van dit feost voor dc gansclie katho ieko wereld. Hij wijddo don ouden tempel dor afgoden aan do aanroeping van de heilige Maagd on van al do Martelaren toe , hetwelk aan die kerk den naam van do II. Maagd der Marteluren deed geven. Omtrent hot jaar 751, wijddo Paus Gregorms XI ook eeno kapel, in do kerk van den H. Petrus, ter core van alle Heiligen. Sedert do twee tijdstippen hooft men te Rome altoos hot feost van al de goluk-zaliffo inwoners van het heinelsoho Jerusalem gevierd. Paus Gregorius XIV, in 183G in Eranknjk gekomen zijnde,' bewoog Lodewijk den goeden, om het in al zijne Staten te doen vieren. lgt;o vorst bewilligde daarin volgaarne , en weldra werd het feest van alle Heiligen algemeen aangenomen. Sixtus IV gaf er een ootaaf aan in 1380.

Het doel van dit feest is; 1. Van al de Heiligen te eeren, van welke hot onmogelijk was eeuen bijzondere:! Feestdag te maken, hetzij omdat hun naam slechts in het boek des levens is ingeschreven , on aan God alleen bekend is; hetzij omdat hun i'oest geenea bcjiaalden dag van de Christenen heett. 2. Van al de Heiligen te eeren als vrienden van

hij zich gewaardigd heeft hun te bewijzen, en voor het eeuwige geluk waarmede hij hen beloont. 3. Van ons op te wekken om hunne deugden na te volgen; on 4. Van door hunne magtige voorspraak bij^God alles te verwerven, wat ons zalig is.

Bedenken wij, ten einde do p'egtighoid van alle Heiligen waardig te vieren , dat hst een familie-feest is , het feest van onze ouders, en van onze vrienden, ou dat hot oens hot onze moet wezen. Zou het moge-

lijk zijn ons niet to onthechten van deze aarde , van onze vreemdelingschap, van onze balliugsehap, wanneer wij denken, dat de goddelijke goedheid ons allen een onvorgankelij k Vaderland heeft bestemd, alwaar liet geluk volmaakt zal wezen, en wij dit zullen genieten, zonder vrees van hot nog immer to zullen verliezen 1 Hoe zouden wij niet door eon vurig verlangen ontstoken worden van ons toegelaten te zien in bet gezelschap van Gods vrienden, om met hen, mot eeno eeuwige verheerlijking gekroond te worden! Onze zegevierende broeders behoorden hier op aarde tot al de standen der maatschappij , en het grootste deel hoeft zich geheiligd door de trouwe vervulling der pligten van het go-meene leven van hunnen staat, zonder hun leven te kenmerkon door die schitterende daden, door die buitengewone strengheden, die voetsporen in de gesehiedenis laten. Met eenon vasten on bestendigen wil, ondersteund door de genade van God, die ons verzekerd is, kunnen wij leven zoo als zij geloefd hebben , en het hangt slechts van ons at' eens in hunne gelukzaligheid te deelen ; laat ons moed genoeg hebben om hen na to volgen, streven wij naar hunne kroon, het is in ons verinogen dien te verworven.

Ik zie heiligen van allen ouderdom, van alle geaardheid , van alle standen; er is dus geen ouderdom, geene geaardheid, geen stand, die van de heiligheid uitsluit. Zij hebben uitwendig dezelfde hinderpalen , denzelfden strijd gehad als wij; zij hebben inwendig denzelfden wederstand, dozolfde gevoe-lighelen , dezelfde bekoringen, denzeltden opstand van de bedorvene natuur gehad; zij hadden gewel-dadigo gewoonten uit te rooijen, hervallingen te herstellen. beguichelingen te vreezen; streelende verslappingen to verwerpen, aannemelijke voorwendsels te ovonvinnen, vijanden to duchten ,

vijanden io beminnen, oenen hoogmoed tot in des-zelfs grondslagen te ondermijnen lust- n t⁰ hetoquot;-gelen, eone eigenliefde zonder ophouden, tot ui do diepsteschuilhuekenvan hun hart, te vervolgen gehad.

Ach! met hoeveel behagen zie ik de TIeiligon, zwak zoo als ik, steeds in oorlog met zich zei ven. geen verzekerd oogenblik hebbende. Ik zm er, m de eenzaamheid, aan de pijnlijkste bekeringen blootgesteld; ik zie er in den metst te viee^en voorsiioed , en in den meest besmetteliikcn omgang rnet de wereld. O genade des Zaligmakers vooral schittert gij uit, om beter uwe magt te toonen, on om diegenen alle verschooning te ontnemen, welke u wederstaat. Er is geene ingewortelde gewoonte, geene driftige of boozo geaardheid, geen drukkend'kruis noch vergiitigde zamenhaiKleUng, die ons kunnen verseboonen, zoo wij hot évangelie niet naleven. Deze menigte voorbeelden rtoe.n het ons blijkbaar zien ; do genade neemt al de verschillende vormen aan volgens do verselullendo behoeiten , alles is haar gemakkelijk , wanneer wij aan hare aantrekkelijkheden niet wederstaan.

Ik hoor uwe stem, o miin Zaligmaker! die zest, da'; God de steenm zelfs m kinderen van Abraham kan veranderen. O Jesus! Woord des Vaders! maar Woord van eeuwige wr.avheid. Vervul dan dit woord in mij , in mij harden en on-eeloovigen steen: in mij die slechts beschaamd kan worden order de h»rhaalda hamerslagen, in mij , weerspannige, onbuigzame , door mij zclvea onbekwaam tot allo goed. O Heer ! neem dien steen verheerlijk u, verinv.rw mijn hart: beziel liet met uwen geest, maak het g.-voeiig voor uwe eeuwige waarheden , vorm in mij een kind van Abraham , dat de voetstappen van zijn geloof navolge.

Hci'igon des Hcoren, re,^.vaardigen van allo tij-deu, dio onze val rs waart in het geloof, ou gij, o onze ouders, blocdvorwanteii, vrienden en ouzo voorbeelden, die vol van don Ciod, dien gij bemind licht-, van zijne wezenlij kb id loeft, en un mot. hem iieerseht, werpt van het midden der heerlijkheid cn der geuoogens, die u omringen, uwe blikken op uwe gebannen kinderen en broeders, welke dit dal van ellende nog wodorhoudt. Ach I zoo gij reeds hier op aarde, zoo teoderlijk door onze rampen bewogen wordt, gewaardig u, in het verblijf der liefde zelve, med doog' n daarmede to hebben, en voor ons do middelen te vragen om die verdienstelijk te maken. Van in het midden der gevaren en onzekerheden, waaraan wij gestadig zijn blootgesteld, vragen en roepen onzo harten u aan: wij strijden, en gij zegepraalt; wij vreezenen gij zijt in zekerheid; wij lijden en gij zijt in vreugde; wij zuchten, en gij heft een danklied aan; maar de teedere belangstelling , die u me¹, ons vereouigt, verlevendigt ons cn wekt onzo hoop op. Aanboort onzo wousehen, en onderste uit die door uwe mag-tigo voorspraak. J)at uwe deugden onder ons herbaren worden! dat do godsdienst, dio zo voortbrengt, nog liet zekerste onderpand dor ;;cdcu, der wetten, en des algemoenen wolzijns weze! dat in hare tegenwoordigheid do waanwijsheid on al do rampen, die zij na zich sleept, verdwijnen; dat de vrede, dien deze godsdienst geeft, alle harten tot elkander brengo en vercenigo! Dat één zelfde go-loof, ccne zelfde oorodicust, cene reine cn heelito godsvrucht onzo zitlen heiligen: dat do heilige werken on volgehondeue pogingen onzen roep vor-zekeren, en dat uwe verdiensten, grooto Heiligen, na do onzo geworden te zijn, ons in do verheerlijking, in de eeuwige vergelding doen deel hebben. Amen.

eder weet, dat do Katholieken de Heili-r-tlk gen eeren, als do vrienden van God , en

magtige voorsprekers bij hem voor ons; men weet, dat God, in zijne groote goedheid voor ons aan die gelukzalige geesten do gebeden doet kennen, welke wij tot hen stieren, opdat zij onze middelaars kunnen zi'U bij zijne oindelooze barmhartigheid. Maar hetgene min algemeen bekend is, is de ge-sohiedenis van de canonisatie der Heiligen, dat is te zeggen: do manier, welke de Kerk dezer . aarde bezigt om hunne heiligheid te doen blijken.

Moge hetgene men hier gaat lozen, door de ge-loovigcQ te onderrigten, medewerken om hun do goddelijke voorzigtigheid en do diepe wijsheid der Kerk, in de wijze, welke zij volgt, om zieh te verzekeren van do heiligheid liarer overledene kindrren , welke zij waardig oordeelt door de levenden geëerd te worden, meer en meer te doen bewonderen! Moge zij hierin ook een behoedmiddel vinden tegen de leugenachtige aanhalingen der ketters, de lasteringen en bittere schertsen van de goddoloozen, en de versmading van de onversehilligen!

Leggen, wij vooreerst eenige woorden uit, welke wij misschien menigmaal gehoord en uitgesproken hebben, zonder er oenen juistm zin aan te hechten : Dienaar Gods, Eerbiedwaardig, Gelukkig, heilig, Zaligverklaring, Canonisatie.

Men noemt indetaai der Katholieke Kork : Dienaar Gods, den Christen, die in geur van heiligheid gestorven is; TLerbiedwaardig {venerable), hem , wiens faam van heiligheid door een wettig vonnis bewezen is, dat is te zeggen: dengenon, wiens proces van zaligverklaring begonnen is; hij, die zalig

verklaard is, dat is, degene, wiens heiligheid door een plegtig vonnis gebleken of gestaafd is, en aan wien dc Paus toelaat eene oercdienstinzekerelanden.

in zekere kloosterlijke orden te bewijzen tot do plegtige Canonisatie; Heilig, is degene, die gecanoniseerd is, dat is te zoggen: wiens eeredienst in de ganselie Katholieke Kork is toegelaten.

L)e Zaligverklaring is dan de acte, door welkode Paus betrekkelijk eener. christen, wiens leven heilig, door eenigo mirakelen vergezeld is geweest, enz. verklaart, dat er redenen zijn van te goloovou, dat zijne ziel het eeuwige heil geniet, en vervolgens aan de geloovigen toelaat, om hem eone godsdienstige eer te bewijzen , welke men niet als bijgeloovig kan houden, zoodra zij van het zegel van het pauselijk gezag voorzien is. Maar do heiligen, die slechts zalig verklaard zijn, worden met eeno minder plegtige eeredieust geëerd , dan die gecanoniseerd zijn. Men kan hen niet voor patronen nemen bij het doopsel of bi] het vormsel, hunne getijden hebbengeen octaaf; do dag, op wolken men hunne getijden leest, mag geen geboden feestdag zijn ; men mag or geonc votive Mis van lezen , dat is te zeggen, buiten den dag, die door pauselijk besluit voor do viering van den feestdag bepaald is.

Do zaligverklaring is ingevoerd geworden, toen men gedacht iieeft, dat het gepast was van aan eenige geestelijke vergadering of kloosterorden toe te laten, eene bijzondere eeredienst to bewijzen aan deugene die voorgesteld was om gecanoniseerd te worden vóór da* men de volle kennis derwaarheidhad van denieuwe daadzaken, noodig om tot de langdurige pleitingen der canonisatie over te gaan. Paus Alexander VII, die den H. Stool in het midden dor 17^e eeuw bekleedde beval het eerst, dat de zaligverklaring der Heiligen plegtig zou gosehieden in de hoofdkerk van den H. Petrus; en do eerste , elie mot de groote piogtigheid welke heden dat feest vergezelt, geschiedde, was die van den H. Pranciscns do Sales, don 8 January 1662.

De Canonisatie, volgens den oorsprong van het , woord, wil zeggen do daad, door welke mon iemand stelt inden 6'mom of naamlijst der Heiligen. Inderdaad in de eerste ecuwen der kerk , bestonden de plegtig-hedon dor canonisatie in don naam van den Heilige in

de tabellen te stellen, welke men in de Mis las, en die de namen der heilige Maa'^d. der Apostelen en andere Heiligen bevatteden. Nadat de naam van den Heilige in do tabellen gesteld was, stichtte men kerken of bidplaatsen, onder zijne aanroeping, om aldaar het heilige Misoffer op te dragen. God voor zijne zege-praa l te bedanken, cn zijne voorspraak af te smeeken.

Maar om het woord canonisatie, te beschrijven , volgens hot tegenwoordig genomen wordt, zullen wij zeggon dat het oen plegtig besluit is, waardoor do Paus verklaart, dat dusdanig mensoh de ehnstolijke deugden in eenen heldhaftigen graad beoefend heei', en dat God, door zijne voorspraak , hstzij gedurende zijn leven, hetzij na zijnen dood , mirakelen uitgewerkt heelt. Vervolgens oordeelt hij, dat men hom als oenen Hoiligo moet oeren; hij laat toe dat men zijne overblijfselen tor eerbiediging aan degoloovigon uitstollo, van er door de gelieele wereld eenen feestdag van te houden , van hom , door eene bijzondere oore-dionst aan te roepen, van hot heilige Misoffer op lo dragon on bijzondere getijdon to lezen tot zijne eer en³ van, in' dezelfde mooning votive Missen to lezen, op de dagen, die niet bolet zijn, van kerken to bouwen toegewijd aan don geoanonisoerdon Heilige , en van hom voor patroon aan to nemen.

■\)'c benaming van canonisatie is niet zoo oml , als de zaak zoivo, dewijl men die niet vindt vóór do twaalfde eeuw, en do eorste, die zich daarvan bediend heeft, was Uldarieus, Bisschop van Con-stans, in zijnen brief aan Paus Calixtus II, voor de canonisatie van den Bisschop Conradus.

Uo o monisatie zelve is zoo oud als do Kerk. Hot rogt van te canoniseren behoort haar wezenlijk. Inderdaad dewijl God wil, on toelaat, dat wij do heiligen zouden oeren, hooft hij aan zijne Kerk het middel en het rogt moeten geven, om hunne heiligheid to doen blijken; zonder dit zou de woreld 'al spoedig in bijgeloovigheid on afgoderij hffvallen zijn, waaruit het christendom haar had getrokken; van daar deze beslissende woorden

van do Katholieke godgeleerden. Het is een ketterij, te loochenen , dat de Kerk en de Paus de magt hebben om Heiligen te canoniseren, het is eene ketterij te beweren , dat men de Heiligin niet moet aanroepen; diens volgens heeft de Kerk de magt om de Heiligen te canoniseren. Deze magt is gegrond op de nuttigheid van de aanroe-ping der Heiligen, zegt do Paus Bonodiotus XVI in zijne verhandeling over do zaligverklaring eu oauonisatio der heiligen, (15. I. H. 1?); uit welk werk wij de meeste dezer bijzonderheden trokken.

Wij ziou, inderdaad , dat de kerk deze magt, van haren eersten oorsprong af, gebruikt heeft, de eerste gecanoniseerde Heiligen warenMartelarou.Bewoude-ren wij mot welke rijpheid en voorzigtighoid do Kerk hunne heiligheid onderzocht, en hunne oeredienst gedoogde. De H. Paus Clemens, stelde, op het eindc der 1« eeuw, notarissen aan, om de daden der Martelaren naauwkourig te verzamelen, deze notarissen namen, bij gebreke aan do getuigenissen dor christenen ooggetuigen van denlaatsten strijd der Martelaren hunno toovlugt tot do griffiers der rogtbanken van welke zij dikwijls voor groote sommen, do toelating kochten van afschrift te nemen van het regtsgeding. I De H. Paus Pabianus voegde, in de dorde eeuw dezen notarissen nog subdiakens toe , om hunne naauwkeu-righeid te bewaken. Maar, op welke wijze men zich de stukken der procedures tegen de Martelaren ook verschaft had, werd hot verslag daarvan voorloopig aan don Bisschop in het bisdom, waar de Heilige den marteldood ondergaan had, toegezonden. Naditrijpe-| lijk onderzocht te hebben, zond do Bisschop het naaiden Aartsbisschop; het was aan dozen, dat het voorbehouden was het kerkelijk vonniste vellen! waardoor men eene openbare eorbewijzing aan den Martelaar toekende. Dit kerkelijke vonnis was altoos een strenge verpligting. En volgens Bouedictus XIV, gaf de Aartsbisschop hot niet, dan na de Bisschoppen, zijne onder-hoorigen geraadpleegd te hebben. Eindelijk, zoo als dezelfde Paus zegt (B. I H. III. D. 12,) was men gewoon de akten der Martelaren aan don Paus van Home 36 38

toe te zenden, opdat deze liun, na dezelve onderzocht te hebben, eene eeredienst voorschrijven, of do reeds vastgestelde goedkeuren zoudo.

Dezelfde wijs wordt gevolgd, en dezelfde regtsvorm onderhouden bij do canonisatie dor Belijders, dat is, van de dienaren Gods, die het geloof, niet door het bloed, maar door do heldhaftigheid van alle deugden, welke hot leeri, beleden hadden. Hot is slechts na de uitspraak van het kerkelijk vonnis, hetwelk de heiligheid van den dienaar Gods bevestigt, dat men tot de cauonisatio overging, die toen alleen bestond in het stellen van den naam in den naamlijst der Heiligen, waai van men in het heilig Misoffer melding maakt. Zoo er eene eeredienst ingesteld was door het volk buiten weten van don Bisschop der plaats, deed deze, zoodra hij er kennis van had, de zaak onderzoeken, en, verbood die oerbewijzing, zoo zij ongegrond bevonden werd. Het is alzoo, dat de H. Martinus, Bisschop van Tours, de godsdienstige eerbewijzing afschafte, welke het volk aan een dief bewees, wolken een valsch denkbeeld als cenen martelaar had doen beschouwen. (Bened. XIV. B. I. II. VI. 1). I.)

Dusdanig was tot in de eüdo eeuw, do wijze van canoniseren. Maar sedert Paus Alexander III, die in het jaar 1101 don H. Stoel bekleedde, werd het regt van zalig te verklaren en te canoniseren, uitsluitend van alle andere, 'aan den Paus alleen voorbehouden, om nog krachtdadiger do deur voor alle draling en misbruiken te sluiten.

Ziehier hoe mon van dat tijdstip, en volgons de thans heerschende gebruiken, te werk gaat in de zaligverklaring en canonisatie der Heiligen.

Wanneer iemand in geur van heiligheid gestorven is, en de mare verspreid wordt dat hij mirakelen uitwerkt, maakt de Bisschop der plaats, op de getuigenis van geloofwaardige personen, een schriftelijk verslag op, inhoudende den naam van hciligh 'id en de maie dermirakolen. Men zenddie aan de vergadering der kerkgebruiken (ritus) te Rome. Aldaar wordt he quot;geopend, overwogen en net grootezorgvuldigheid

onderzocht. Zoo het schijnt, dat er redenen bestaan om verder te gaan, maakt men er verslag van aan den Paus, dieeeuen kardinaal benoemt van de vergadering der kerkgebruiken, om den staat der zaak op te nomen.

Deze is belast om al de noodigo stukken te bezorgen voor de instructie van het geding, welko hij aan de vergadering mededeelt. Men noemt zaak-eixchers (postulatores) diegenen, welke benoemd zijn om te zorgen, dat de zaligverklaring en canonisatie in liet rogt getrokken worden.

De vergadering der kerkgebruiken vormt alsdan eene ware regtbank van gezworenen. Ziehier de leden waaruit zij is zamengesteld, en de wijze op welke zij voortgaat:

van den promotor bestaat in alle bedenkelijke moeije-lijkheden op te werpen over de zaak en over hot regt,

i ten einde do waarheid ontdekt, en de zaak vernietigd ₃ worde, zoo er rodenon voor bestaan. De onder-pro-1 motor is de raadsheer vandon promotor. Hij logt den

eed af van het geheim te bewaren, en het is met a hem, dat do promotor handelt over al de togenwerpin-

onderpromotor woont do geschillen bij, ontvangt me-e dedecling van al de stukken , opdat hij daarover zelf

4. Verschoidene notarissen of griffiers, die eed ji afleggen, om al de stukken met de naauwgezotste

k van het proces onder slot bewaart, waarvan mon vier in afschriften maakt: één voor don notaris, één voor den

e- geheinischrijver,één voordcnpromotorvanhetgoloof, Jt en het vierde blijft onder de staatspapiorenber usten. id 6. Een tolk. Het gebeurt in zekere processen, dat

sommige stukken in vreemde talon zijn. Om die to vertalen , kiest do kardinaal-vorslagdoenor der zaak. met toestemming van den promotor des geloofs, eenon tolk, die don eod aflegt van met getrouwheid te vertalen. Tevens benoemt men, in het geheim, oenen persoon van vertrouwen, en die ouder eed belooft do vertaling trouw na te zien.

7. Ervarene regtsgelcerden, ten einde al de punten van rogt te onderzoekeu, die zich in den loop van de bepleitingeu kunnen voordoen.

8. Goneesheeren, natuurkundigen, heelmeesters, wiskundigen, welke men raadpleegt; wanneer bet mirakelen betreft, en die hunno antwoorden in schrift moeten goven.

Uit zulke mannen is de regtbank zamenge-steld, die geroepen is om te oordeelen in de plegtigste zaak, waarin een menseh kan verschijnen. De manier op welke men te werk gaat is do volgende;

Vooreerst houdt men zich met de zaligverklaring van eenen dienaar Gorls niet bezig, dan vijftig jaren na zijnen dood, omdat, al do nabestaanden overleden zijnde, men de kuiperijen van de familie niet zou kunnen veronderstellen. Deze regel lijdt goene uitzondering, dan in eenige zeer zeldzame gevallen eener geheel bijzondere heiligheid.

Het is zeer roemrijk voor don heiligen Alphon-sus de Liguorio, in onze dagen, het voorwerp te zijn gewoest van eene dusdanige uitzondering.

1 je heilige vergadering'der kerkgebruiken begint de . schriften van den dienaar Gods te onderzoeken, zoo hij er gemaakt heeft. ] )e minste stelling, tegenstrijdig met de goede zoden of aan het Katiioliek geloof, is genoeg, om zijne zaak, voor altoos, te doen vernietigen. Nadat het onderzoek der schriften geëindigd is, onderbreekt men den loop dor procedure gedurende tien jaren, ten einde aan liet algemeen gevoelen den tijd te geven van zich te verklaren, en aan de vergadering dien van do schriften van den dienaar Gods te ontdekken, die aan hare kennis zouden ontsnapt zijn.

admissoriale brieven. Deze zijn brieven of broven, door welke de heilige Vadorcommissarissen benoemt, om ter plaatse, waar de dienaar G' ds gewoond beeft, de heldhaftigheid zijner deugden en do zekerheid zijner mirakelen te onderzoeken. Deze deugden zijn do drie goddelijke deugden: hetgoloof,dehoop,de liefde, en de vier kardinale deugden; do sterkte, de voor-zigtighoid, de matigheid en do regtvaardigheid.

Nadat het onderzoek gedaan is, ziet de vergadering het verslag na van de commissarissen, de verklaringen dor getuigen; do bewijsstukken, enz. Deze in het midden dor vergadering uitgepluisd zijnde, wordt hotproots met al de stukkon aan het onderzoek van liet consistorie of algemeene vergadering van al do Kardinalen , Aartsbisschoppen en Hissehoppen van liet lioomsche Hof onderworpen. De vorgadoringon volgen olkander op; do Paus zelf zit in versckeidona voor, vraagt het gevoelen der kardinalen , van al de raadsheeren, zonder zijn eigen gevoelen to uilen, beveelt zich in hunne gebeden, en stolt openbare geboden in; in cén woord , hij verzuimt niets van al wat hom kan inlichten. Zoo de Stedehouder vt u Jesus Christus, na al do voorzorgen overtuigd is, geeft hij de breve , die magtigt om tot de plegtigheid der zaligverklaring over to gaan.

Zegt nu mensehen, wie gij ook wezen moogt, kent gij oene vierschaar op aarde, die met moer wijsheid en voorzigtigheid to werk gaat, ? Of de waarheid radende daadzaken, on wel tastbare daadzaken, kunnon niet bevestigd worden, of men moet bekennen, dat zij met zoo veel voorzorgen en onvermoeide navorschingen noodzakelijk iu hot daglicht komen. Ook is er niemand van goede trouw, die aan do deugdelijkheid eu echtheid der katholieke canonisation twijfelt.

De zaligverklaring is dan, zoo als men ziot, eene aangevangen canonisatie: om van de oene tot de andere over te gaan, moet do dienaar Gods, te rekenen van zijne zaligverklaring, nieuwe mirakelen uitgewerkt hebben. (Benedietus XIV. 1'. I. II. XXV. XXVI.) Wanneer deze hebben plaats gehad, begint de verga-

dering der kerkgebruiken op nieuw het onderzoekon der geregtelijke berigten en A_e proceduren , die reeds voor de zaligverklaring liebben plaals gehad, over deze nieuwe mirakelen. Het is slechts na deze onderzocht en echt bevonden te hebben, dat de Paus het decreet van canonisatie geeft en magtigt oin overte gaan tot liet prachtige feest, dat in de hoofdkerk van den H. Petrus moet plaats hebben, om de verheerlijking en do zegepraal van deu dienaar Gods te vieren , cn den Christenen aan te kondigen , dat zij eenen beschermer meer in den hemel hebben.

Er is dan op do aarde eene vierschaar, waar de vervolgde, miskende, gelasterde deugd, eeno schitterende voldoening vindt. Hier geene uitzondering vau personen: zijt gij rijk of arm , geleerd of onwetend , meester of slaaf , aan de ijspolen van het noorden of in de verzengde luchtstreken van het zuiden, in Europa, in Azië, in do hut eens negers van liet midden-afrika, in de hangmat van den wilden Amerikaan , te Rome of in de verst afgelegene uiteinden van Indië geboren, dit alles is om het even! Hebt gij in eenen heldhaftigen graad al do deugden beoefent, die de grondslag van do Maatschappij en van de Godsdienst zijn ; in andere woorden, zijt gij het gehoorzame kind geweest van den hemelschen Vader, de weldoener van uwe natuurgenooten, door uwe voorbeelden , door uwe gebeden , zoo niet door uwe milddadigheid en uwe instellingeu, dit is genoeg, dit is al wat men onderzoekt, dit is al wat men vraagt om u op de altaren der Katholieke wereld te plaatsen, uw' naam onsterfelijk te maken cn u , armen schaapherder, nederigen landman, van geslacht tot geslacht, eene oer te doen bewijzen, welke de vorsten mei al hunne magt nimmer zullen verwerven.

eze dag is door de Kerk ingesteld , om voor de zielen, die in het vagevuur zijn, in het algemeen, gebeden te storten.

Zouden wij ons niet kunnen beijveren om de in-zigten der kerk te ondersteunen? Zij ademen eene zoo hartroerende liefde! De zielen, voor welke die zorgvuldige Moeder onze geboden, onze goede werken verzoekt, zijn onze broeders in Jesus Christus. Met haar door de gemeensehap der heiligen vereenigd, met hoe voel ijver moeten wij niet medewerken aan hare verlossing en haar geluk pogen te verhaasten? Weigeren wij haar de diensten niet, welke de godvrucht en het mededoogon ons vorpligten haar te bewijzen, en welke wij ook met zulke vurige verlangens van de liefde der ge-loovigen zullon wensehen to ontvangen. Twijfelen wij niet of dio zielen zullen, wanneer zij de opperste gelukzaligheid genieten, alles inspannen, om ons de vergelding te verwerven van hetgeen wij voor haar zullen gedaan hebben.

Denkon wij, ten einde ons medelijden op te wekken, dat de pijnen en smarten, welke de heilige zieleu lijden, uitermate groot zijn; want de foutoa, welke zij boeten, ontsteken den toorn van God, en wie kan besejfen, hoever zijne verbolgenheid gaat?

uit. Weet, zegt do H. Augustinus, dat al de rampen , die het lijdende mensclidom drukken ; al wat de boetelingen der eerste Kerk in de strengheid op hunne lig-

chatnen hebben uitgeoefend; al de folteringen, welke de beulen aan de grootste misdadigers hebben doen ondergaan, al de pijnigingen, welke de haat dei-dwingelanden heeft kunnen uicvinden, om hunne woede tegen de martelaren to kunnen voldoen; weet, dat dit alles niet in vergelijking komen kan met de folteringen welke do zielen lijden, die in het vagevuur zijn. Voeg hier eindelijk de wreedste der straffen bij, namelijk de berooviug van het aanschijn en van hot bezit van dien God, vol bevalligheden, die zich aan haar dringend verlangen onttrekt, en die haar, bij elke verheffing, welke zij tot hem doen, in hare droevige ballingschap terug stoot. Geef mij, zegt de H. Augustinus, eene minnende ziel, en zij zal de strengheid dezer smart gevoelen.

Trekken wij zeiven nut uit de bemerkingen, welke deze dag van rouw ingeeft. Beschouwen wij, welken gruwel wij van do zonden moeten opvatten, daar eene fout, ofschoon slechts ligt, zoo streng in het andere leven gestraft wordt. Beschouwen wij volgens den II. Apostel Petrus, dat de regtvaardige zelf slechts mot moeite zal zalig worden; dat hij, die niet rein genoog zal bevonden worden, door het vuur zal beproefd worden, en er, volgens de woorden van het Evangelie niet zal uitgaan, voor de laatste penning zal betaald zijn.

Laat ons dikwijls, mot de gedachten, in deze mot de schaduwen des doods overdekte plaatsen, in de graven, waarin geslachten op geslachten bedolven zijn, nederdalen, en stellen wij ons daar, bij die droevige vertroostingen van hot mensehdom, bij die graven, reeds geopend om onze sterfelijke overblijfselen in to zwe^cgen; s',ellen wij ons daar levendig voor oogen do kortstondigheid onzer dagen, en de nietighoid der aardsche zakon. Hoe indrukwekkend is die stilte der graven!... God alleen

is groot!.. Allss hier op aarde is, behalve do dienst des Heeren, behalve de zorg voor onzo ziel, voor do eeuwigheid geschapen , niets dan ijdelheid.

Woon op dien dag het heilig Misoffer bij, en lees in hetzolvo do gobcden voor do overledenen, op bladz. 12amp;. Lees ook do litaniën en geboden voor de overledenen, bladz. 094.

cSf^o^Escncuw den tijd van het Jubilé niet als oono ® Ë} tl sclun^foats van de verslapping togen do boet-vaardigheid. Het jubilé is integendeel oene verzaehting dor uitwendige boctpleging, die de men-sehen uitnoodigt, om de boetvaardigheid dos harten te vordubbelon. Verscheur moe harten en niet uwe kleederen, zegt de Kerk, volgens do heilige Schrift. Do Kerk ontslaat, wel is waar van groote straffen; maar zij stelt niet vrij van droefheid van gezondigd to hebben; iutegendocl, diegene, wien het meest kwijtgescholden is', moet het meest beminnen , bet moest de goedheid gevoelen, die hem spaart, hot meest zijne ondankbaarheid verfoeijen, het meest haten wat' hij bemind heeft, eu hetwelk God niet bemint. De aflaat verbreedt den engen weg niet. Zij ontslaat niet van Josus Christus te volgen door zijn kruis met hom te dragen , noch van ons zeiven te verloochenen. Zij schraagt slechts onzo zwakheid; zij ondersteunt ons in onze flaauw-heid, in afwachting, dat wij in Jesus Christus aangrooijon eu wij sttrk in het geloof worden.

O gij allen, die vermoeid en beladen zijt, komt tot Jesus Christus, en hij zal u verkwikken: komt, smaakt en ziet, hoe aanminnig, hoe liefderijk de Heer is! Hebt 36 38.

ton miusto moed genoog om er do proef van to nomeTi en weldra zult gij met den Profeet zeggen: ik heb de icegen uwer geboden bewandeld, zoodra de liefde mijn hart uitgebreid heeft. Dat men mistro'iwon van zich zolven, en vertrouwen op God hob be; dat men zich overgeve aan eenen ervaren biochtvador , dio vol van den geest dor genade, alios met kracht en zaehtaarlig-lieid tot zijn doeleinde geleidt. Dat men lot de biecht niet nadere, dan om zich te botoren en te bekeeren. Dat men den biochtvador zooko, welke men altoos gevreesd had, omdat hij niet vleit, en dat men dien vraezo welken men zoekt, zoo het waar is, dat hij v'eit. Dat de genade van het jubilé zich door do vi-uchtondoo gevoolou en dat zij do bedorvene zeden verbotero. Dat dorijken ootmoedig, vrij van ijdoio pracht, en liefdadig worden. Dat de behooftigen geduldig en onderworpen worden. Dat de heiliging van dea dag des Heeren do genade over al de andere dagen dor week uitstorto. Dat men zieh ontlieehte van een leven, dat eiken stond voorbij vliedt; dat men zieh bereide, voor hot rijk Gods, dat nimmer zal eindigen, cn dat spoedig het onze zal wezen, zoo wij liet betrachten; dat eindelijk do liefde, wol verre van een lastig gebod to zijn, do verzoeting zij van al de andoren, en zij ons, door bare vertroostingen onze kruisen ligt make.

Trekt dan nut uit do genade₍ die u wordt aangeboden , versteent uwe liarlen niet in dezen tijd van barmhartigheid. Het is door do boetvaardigheid, dat gij de gramschap Gods zult ontwapenen, om den vrede op do aarde weder to roepen. Komt allen , gij, die dorst hebt naar do zaligheid, met vreugde zult gij in de bronnen des zaligmakers putten.

KOTA. Om gperonde redcBPn en cp nanrfden van kundi?e pci-Eoncn, hebben wij gemeend, het Kort begrip der ChristeMjke Lee ring en de beweegredenen van ons Geloof _t voorkomendw in Je fransche uitgave in üit boek te mogcu acMerlnteu. Dk UliGfcVEKa.

Oefening van gelijkvormigheid met den wil Gods, welke mevrouw Elisabeth , zuster van Lode wijk XVI, dagelijks las . . . . .32

Over het altaar en deszelfs toebehooren. . .46 Over den kelk en zijn toebehooren. . . .4'' Over het priesteilijk gewaad .... .48

uitlegging van deszelfs plegtigheden . . .58 Kortere oefening om de H. Mis te hooren . . 96

Manier om de heilige Mis te hooren en tevens het lijden en den dood van onzen Heer Jesus Christus te overwegen .......

ONDERRIGTING EN EN GEBEDEN OM WAARDIG TOT HET HEILIG SACRAMENT VAN BOETVAARDIGHEID TE NADEREN ........

Gebed om de genade van God te verwerven , om eene goede keus te doen van eenen bestierder zijns gewetens .......

Gebeden vóór de biecht, voor die personen, welke hun geweten aan geene doodelijke zonden pligtig kennen, maar slechts aan dagelijksche zonden , die geheel vrijwillig en herhaalde malen bedreven zijn.

Onderrigtingen nopens het gedrag, hetwelk men houden moet in den biechtstoel ....

Gebed na de biecht, wanneer men het geluk heeft gehad de absolutie of ontslaging te ontvangen .

naar waarde schat Ongelukkig leven van den zondaar. Gelukkig leven van den regtvaardige . 250 Onderrigtingen en gebeden om waardig het heilig

Sacrament des Altaars te ontvangen . . . 254 Gebed, te lezen gedurende eenige dagen vóór de Communie ........ 258

om zich tot de Communie voor te bereiden . 251) Kortere oefeningen voor de Communie . . . 27ö Dankzegging na de heilige Communie. Onderrigt . 281 Mis van dankzegging na de H. Communie . . 283 Kortere gebeden na de H. Communie . . . 296 Heilige voornemens . . . . , .302

voornemen heeft eenen vollen allaat te verdienen. 319 Eenige godvruchtige oefeningen, waaraan aflaten vergund zijn . . . . . . .322

I. Aflaten , vergund aan de oefening der drie goddelijke deugden . . . . . . . Ib.

II. Aflaten , gehecht aan het zeggen van Glorie zij den Vader, den Zoon en den heiligen Geest . Ib.

Veni sancle Spiritus . . . . . . Ib. VII. Aflaten, gehecht aan het Salve legina en het suh tuum ........ Ib.

X. Aflaten, gehecht aan een godvruchtig aandenken aan het lijden van 0. H. J. G . . . . Ib.

XIII Gebed tot onze Lieve Vrouw van het Scapulier, en aflaten, gehecht aan die broederschap. 331

XIV. Aflaten, gehecht aan het lezen van den Roze-krans, en wijze van hem te bidden . . . 333

Aflaten , gehecht aan het Rozenhoedje der H. Brigitta. 334 Atlaten, gehecht aan de Rozenhoedjes, waaraan

eenvoudig aflaten vergund zijn . . . .335 De 15 geheimen van den H. llozekrans . . 337

XV. Genootschap van den levenden Rozekrans . 341 Gebed tot onze Lieve Vrouw van den Rozekrans . 34 3 Manier om de H. Mis te hooren, terwijl men den

XVI. Werk tot de voortplanting des peloofs . .347 Gebed voor de voortplanting des geloofs . .348 XVII Aflaten, gehecht aan de kruisen, medailles, enz. 349

Godvrucht-oefeningen voor den Zondag . . . 367 Litanie tot de allerheiligste Drievuldigheid . . Ib Gebed ter eere van de allerheiligste Drievuldigheid 370 Herstel van eer tot de heilige Drievuldigheid . .373 Lofzang van dankbetuiging . . . . .374 Godvrucht-oefeningen voor den Maandag, Litanie tot den H. Geest . . . . • .376

Proza. Veni sancte spiritus . . . , . Lofzang. Veni, creator spiritus . . . . Uitbreiding van den voorgaaniien Lofzang Gebed om de eeven gaven van den heiligen Geest

Godvrucht oefeningen voor den Dingsdag Litanie tot den heiligen naam Jesus Aanroeping van den heiligen naam Jesus Gebed bij wijze van Litanie, die al de geheimen van Jesus Christus , in het grocte geheim zijner Goddelijke liefue vereenigt.....

Litanie tot de heilige Engelen . . . . Lofzang en gebed ter eero van don aartsengel, den H. Michaöl .......

Gebed tot den heiligen Bescherm engel . Godvruoht-oefoningen voor den Donderdag Litanie tot het allerheiligste Sacrament des Altaars. Gebed om den zegen van het allerheiligste Sacrament te vragen . . ....

Herstel van eer tot Jesus Christus, voor den smaad waaraan hij in het allerheiligste Sacrament des Altaars is blootgesteld .....

Over de godvruchtigheid tot het heilige Hart van Jesus. Litanie tot het heilige Hart van Jesus . Toeheil'gmg aan het heilige Hart van Jesus Herstel van eer aan het heilige Hart van Jesus Bezoek aan het heilige Hart van Jesus . Uitboezemingen van het Hart. ....

Lofzang tot Maria, Moeder van droefheid, vertaliug van het Slubat Mater dolorosa .... Uitbreiding van den lof/ang Salie Regina . . 424 Oefeningen van toewijding aan de H. Maagd . . 425 Getijden van de onbevlekte ontvangenis derH. Maagd. 427 Godvrucht-oefeningen tot het heilig Hart van Maria. 434 Toewijding aan het heilig Hart van Maria . . 435 Litanie tot het heilig Hart van Maria . . .437

God, en in zijne or,bepaalde tegenwoordigheid . 439 Oefeningen van liefde tot God, gedeeltelijk getrokken

u'.t de werken van den li. Augustinus . .441 Litanie tot de liefde Gods . . • ■ ■

Korte uitbreiding van het gebed des Heeren . . 447 Korte uitbreiding van de groetenis des Engels . 4 48

Gebed tot den Heilige wiens naam men draagt . 4 50 Godvrucht oefening tot den heiligen Josef . .4 57 Litanie tot den heiligen Josef . - ■ . 1b Gebed tot den heiligen Josef .... 459 Aanroeping van den heiligen Josef, ten behoeve van het vaderland

Litanie tot den H. Antonius van Padua . . ■ 46) Gebed tot den II. Antonius van Padua . . . 46i Litanie tot den H. -Aloysius de Gonzagua, patroon

der jeugd . . . . . • • «463 Godvruchtigheid tot den heiligen Stanislaus Kostka. 4C5 Litanie tot den H. Stanislaus Kostka . . •

Gebed, gedurende stormen en onweder . . . 473 Gebed ten tijde van oorlog, om den vrede te verwerven. 47 4 Ander gebed.........

Onderrigting over de plegtigheden, die de bediening van het Doopsel vergezellen, vernieuwing der beloften, weike wij in hetzelve gedaan hebben . 475 Oefening van vernieuwing der beloften van het Doopsel, en gebed om de genade te verwerven van daaraan getrouw te zijn . , . .483 Beknopt berigt over de andere verjaardagen . ,486 Gebed voor de Kerk . , . , . .487 Gebed voor de Paus . . . . , .488 Gebed voor onzen Aartsbisschop of Bisschop. . Ib, Gebed om van God te vragen, dat hij zijnen Geest

over de vorsten der aarde uitstorte . . . 489 Bijzonder gebed voor den Koning, voor de Koningin

en voor de koninklijke Familie . . . .491 Eerste H. Communie . . . . . .494 Gebed voor een kind, dat zich bereidt om zijne

eerste heilige Communie te doen . . ,495 Het H. Sacrament des Vormsels . . . .498 Gebed ten einde zich te bereiden om het H. Sacrament des Vormsels te ontvangen . . .499 Uitleggingen der plegtigheden van het H. Sacrament des Vormsels ....... Ib.

Gebed na het Vormsel, en voor den verjaardag, op welken men gevormd is .... . 503

Bemerkingen en onderrigtingen over het verkiezen van eenen levensstaat ..... 505

Gebed om in de verkiezing van eenen levensstaat den wil van God te kennen .... 508

eenen goeden echtgenoot te kiezen . . .514 Gebed om van God de keus eener deugdzame gade

te vragen . . . . . . , .516 Mis van het Huwelijk . . . . . , 5i8 Zegening der echtelingen .... 520

Onderrigt over het bestrijden der hartstogten. . 523 Gebed om aan God do overwinning onzer hartstogten

Gebed om aan God te vragen om zich van eene zonde van gewoonte te beteren, . .525

Gebed na eenen val in zware zonden . . .526 Gebeden om van God de genade te verwerven van

zich te beteren van de zeven hoofdzonden . . 528 Gebed tegen de hoogmoed , . . . . Ib. Gebed tegen de gierigheid . . . . .529 Gebed tegen de onkuischheid. , . . .530 Gebed van iemand, die in deze zonden gevallen en

door zijne dwalingen getroffen is. . . • ^2 Gebed tegen den nijd of de afgunst . . • 532 Gebed tegen de gulzigheid in spijs en drank . . 533 Gebed tegen de gramschap . . . • • 535 Gebed om de zachtmoedigheid en ootmoedigheid te

verwerven. ..... • • *gt;36 Gebed om den geest van gehoorzaamheid en onderwerping te bekomen ...••• ^37 Gebed tegen de traagheid . . . - . Ib. Gebed van iemand, die van God de onschatbare genade vaagt van een regt en verligt geweten, en die verlangt bevrijd te zijn van alle geneigdheid tot de da^elijksche zonden . . . . • Overdenkingen over de dagelijksche zonden . ,540 Godvruchtige verzuchtingen, wanneer men God hoort

of ziet beleedigén . . . • • .541 Gebed, wanneer men oorzaak is geweest, dat anderen gezondigd hebben . . . • • Vermaning, betreffende de onzedigheid in de kleeding. Gebed van iemand die berouw heeft van zich aan onzedi^heid in de kleeding te hebben schuldig gemaakt

in wion men bijzonder belang stelt Gebed om de bekeering te verwerven der ongeloo-vigen en onverschilligen , die, helaas l zoo talrijk in onze dagen zijn . . . • •

onze vijanden verklaren . . . • .552 Vertrouwen op de voorzienighoid . . • .553 Litanie ter eere van de goddelijke Voorzienigheid . 554 Gebed om den bijstand van God te vragen in het begin eener onderneming . . . • • Gebed in eenen goeden uitval en in blijdschap • 557 Gebed in eenen slechb^n uitval en in alle onaangename voorvallen.......

dienst van God bedroefd is ... . 559 Gebed van ce^e ziel door oneerbare gedachten gekweld. 561 Gebed tot de heilige Maagd in de bekoringen tegen de zuiverheid ....... 562

Gebed voor iemand , die door angstvalligheden gekweld is . . . . . . , . Ib. Gebed om den inwendigen vrede te verzoeken . 563 Gebed om van God de genade te verwerven om zich

van de ligt vaardige oordeelen te beteren . .564 Gebed van eena ziel, die bedroefd is, omdat zij met

ongodsdienstige menschen moet leven , .565 Gebed van iemand , die de ijdelheden der wereld erkent, en het voornemen maakt van aan dezelve meer en meer te verzaken. .... 566

lezen van romans te hebben overgegeven . . 568 Belangrijke bemerkingen over de slechte lezingen . 569 Raadgevingen betreffende de schouwburgen . .572 Gebed van eene christene ziel, die het gevaar der

schouwburgen erkent . . , . . .573 Gebed van dertig dagen. . . . . .575 Algemeen gebed, bevattende de voornaamste oefeningen van den Godsdienst . . . . ,578 Psalm van dankzegging voor de weldaden des Heeren . 580

Gebed van een kind voor zijne ouders , . , 583 Gebed van een' jongeling tijdens zijne studie-jaren . 586 Gebed van eenen student voor zijne oversten en leermeesters ........ 587

Gebed var. eenen jongeling in de wereld . , 589 Gebed van eene jonge dochter in de wereld . . 591 Gebed van eenen vader en eene moeder voor hunne kinderen ........ 593

Gebed van-.eenen bedrukten huisvader Gebed van eene bedrukte echtgenoote en huisgezin» .....

59f! 897 ' -_s597 600

601

602

604

605

607

608

ONDEEniOTIKGEN OVER DE IIKILIGE OEFENINGEN DEH BEREIDING TOT EENEN GOEDEN DOOD, GEDURENDE — DEN STAAT VAN GEZONDHEID . . . ,6 28

Herhaling der onderscheidene gevoelens, vervat in de voorgaande gebeden ..... Litanie voor eenen goeden dood . . . ■ Gebeden om van eenen onvoorzienen dood bevrijd

te blijven . . . . gt; -Litanie te^ eere van de heilige Barbara , om eenen goeden 'dood te verwerven .... Onderrigt over den staat van ziekte en gebrekkelijkheid.

Gebed om van God een goed gebruik der ziekte te vragen. 644 Gebed van eenen berouwhebbenden zondaar, die in zijne ziekte of krankheden, met vertrouwen zijne toevlugt tot de eindelooze barmhartigheid van God

Orerdenkingen voor eenen zieke, door Fónélon . 651 Spreuken uit de heilige Schrift, dienende aan de

zieken tot onderrigt, stichting en aanmoediging . 688 De heilige Sacramenten in het gevaar des doods . 6G0 Godvrucht-oefening voor de biecht in ziekten . 6G1 Gebeden om de Communie als teerspijs te ontvangen . 668 Over het H. Sacrament des Oliesels. Onderrigting . 672 Gebed alvorens men het heilig Oliesel ontvangt. . 677 Gebed over de wellusten en de verlangens des hemels. 679 Godvruchtige gedachten voor eenen zieke bij het naderen van den nacht ..... 681

Uitboezemins tot God , gedurende den nacht . . 682 Dank-oefening na de herstelling vaneene zware ziekte . 683 Gebod voor ieenen „zieke. . . . . - . 6fi4 Verschillende gebeden voor de stp.rw^quot;^J=quot; «quot; uvci-

ledonen , Vertaling van de gebeden der Kerk . 687 Litanie en gebeden voor de zielen in het vagevuur . 694 Overwegingen, gevoelens en gebeden, ter gelegenheid

van het afsterven van personen, die ons dierbaar zijn. 698 De vesper psalmen voor den zondag . . ,703 Voorzangen, welke men na de vespers zingt. . 710 Gebeden onder het Lof ...... 713

Gebed tot do heilige Maagd, bij wijze van Litanie, die hare geheimenissen en de voornaamste omstandigheden van haar leven vereenigt. . .723 Onderrigting nopens de novenen . . . .728

Manier om de geestelijke lezing te doen . . 730 Kegel voor de overweging of het inwendige gebed . 731 VooVereidend gebed vóór het inwendige gebed of vó^r de geestelijke lezing.....733

Gebed in de dorheden gedurende de beschouwing , 734 ^ Gebed alvorens men het woord Gods hoort verkondigen. Ib Gebed na het sermoon . . . . .735

Lezingen en overwegingen voor eiken dag der maand. 737 Ie Dag Het einde van den mensch . . . Ib. ll^e Dag. IJdelheid der wereldsche goederen . .738 Illgt; Dag. Zorg voor de zaligheid . . . .740 IV^e Dag. De weg der zalighe d . . , .741 Ve Dag. Niemand kan twee heeren dienen , .743 Vl^e Dag. Het ijverlooze leven . , . .744 VII*⁵ Dag. De doodzonde . . . . ,746 VIII^Ü Dag Getal der genaden, getal der zonden . 747

X^e Dag Rampzalige dood des zondaars . . .750 Dag Het bijzonder oordeel van den zondaar . 752 XII' Dag. De schaamte des zondaars in het algemeen oordeel ....... 753

XIVc; Dag. De eeuwigheid . . . . .756 XV^K D g' Over het kleine getal der uitverkorenen. 758 XVl^e Dag. Parabel of gelijkenis van den verloren «r, H-irnihartigheid van God jegens den boet-vaardigen zondaar . .. . . . .760 XVIl^e Dag. Het uitstellen der bekeering en de

waarde van den tijd . . . . . .761 XVI11«; Dag. Over de zoetheid van het juk van

Jesus Christus .... ... 769 XIX^e Dag liet naderen tot de H. Sacramenten . 76 XX'* Dag Het hervallen in de doodzonde . . 76« XX1« Dag De liefde Gods ..... 767 XXII¹' Dag. De Helde tot den naaste . . . 768 XXIII^e Dag. De aalmoes . , , . .770 XXIVe Dag. Het gebed ..... 771 XXVe |)_ag De gelijkvormigheid met den wil van God. 77 3 XXVI¹' Dag Het werkend geloof . . . .774 XXVII^e Dag. Voortgang en noodlottige uitwerkselen

XXVIllft Dag. Het menschelijk opzigt . . . 777 XXIX^ Dag. De ergernis ..... 779 XXX« Dag De volharding ..... 780 XXXI Dag. Het paradijs . . . . .782 Bijvoegsel van lezingen. . . . . .784

OVERWEGINGEN EN GEBEDEN quot;VOOR DE VOORNAAMSTE FEESTDAGEN EN PLEGTIGIIEDEN VAN HET JAAR.

do andere getijden des jaars . . . , 805 Gebed om van God, voor zijne Kerk, priesters

volgens zijnen geest te vragen . . . .806 Gebed voor de vruchten der aarde . . .808 Over de voorzangen van den Ad ent in O. . . 809 Uitbreiding, bij wijze van gebed van de zeven voorzangen O , , . . . , . . Ib.

Bezoek aan het Kindje Jesus. , . . .815 litanie tot de kindschheid van Jesus . . . Ib Je feestdag van den H. Stephanus. , _t .817 De dag der besnijdenis ...... 819

den verjaardag onzer geboorte . . . .821 Drie Koningen dag of de aanbidding der Wijzen . 822 Veilangens om het leven des geloofs te leiden . 823 De dag der opdragt van Jesus Christus in den tempel en-der zuivering van de heilige Maagd. . 826 Gebed tot Maria 827

Voor den H. tijd van de vaste. Overweging . .828 De quatertemper dagen van de eerste week van de Vaste .... .... 833

Voor den feestdag der boodschap van Maria . .834 Feestdag van O. L. V. der zeven Weeën . .836

Overweging ... . . . . . Gebed tot onze Lieve Vrouw der zeven Weeêa Voor Witten Donderdag. . . . . . Gebed van eene ziel, die zich de gebreken verwijt,

Uitbreiding van den lofzang : Vcxilla Regis Teedere klagt van Jesus Christus tot den zondaar . Gebed tot den gskruisigden Jesus . . . . Gebed tot Jesus Christus, om zich met de drie uren

van zijnen doodstrijd te vereenigen Voor paasch-avond . . , . . . Gebed tot Jesus in het graf ..... Voor den feestdag van Paschen . . . . Gebed tot Jesus om eene duurzame bekeering te bekomen ... . . . . . Voor de Hemelvaart O. H. J. C, Overdenking Voor den feestdag van Pinkster . . . . Aanroeping tot den heiligen Geest.... Overdenking over het heilige leven der eerste Christenen. ... . . . . . De quatertemper-Jagen van Pinkster Voor den feestdag van de Allerh. Drievuldigheid . Voor den feestdag van het Allerh. Sacrament Voor den feestdag van den H. H. Petrus en Paulus. Voor den feestdag van het bezoek van de H. Maagd Voor den feestdag van de Hemelvaart der allerheiligste Maagd. Overdenking . . . . Voor den feestdag der geboorte van de H. Maagd. De quatertemper-dagen van September .

Voor den feestdag van alle Heiligen. Onderrigting Gebed tot Jesus. Aanroeping der Heiligen,

Over de zaligverklaring en canonisatie der Heiligen . Voor de gedachtenis van alle geloovige zielen .

ca lt; ■lt;	Ó ai C W Ü	, S \| S 1 =; S ( 2 3IEMEL-i 1'JNK-o y i r? 5 a i cS VAART. BTEKEW. 'g 1 ² i 1				a i lt; ■lt; O as w ü j-lt; z t/3 M	H C Z lt; w 0 gt; 1 3 gt;
1871; A 1872 ar 1873 _K ISS ;		22 febr. 14 febr. 26 febr. 18 febr. 10 febr.	9 april 31 maart 13 april 5 april 28 maart	18 mei 9 mei 22 mei 14 mei 6 mei	28 mei 19 mei 1 juni 24 mei 1G mei	8 juni 30 mei 12 juni 4 juni 27 mei	3 dec. 1 dec. 30 nov. 29 nov. 28 nov.
1876 1877 187^ 1879 1880	B A G F E D C	1 maart 14 lebr. 6 maart 26 febr. 11 febr. 2 maart 22 febr. 7 febr. 27 febr. 18 febr.	16 april 1 april 21 april 13 aprii 28 maart 17 april 9 april 2ó maart 13 april 5 april	25 mei 10 mei 30 mei 22 mei 6 mei	4 juni 20 mei 9 juni 1 juni 16 mei	15 juni ! 8 dcc. 31 mei j 2 dec, 20 juni i 1 dec. 12 juni 30 nov. 27 mei ,28 nov. i
1881! B 1882; A 1883,. G 18-4 r E 1880! T)				! ( 26 mei 5 jun \|16 juni 18 mei 28 mei \| 8 juni 3 mei 13 mei j^,24 mei 22 mei 1 juni; 12 juu i 14 mei 24 mei I 4 juui			27 nov. 3 dec. 2 dec. 30 nov. 29 nov.
18Bfl 1887 1888 1889 1890	C B A G T K	10 niiiart 23 febr. la febr. 6 maart 19 febr.	25 april 'ó juni 10 april 119 mei 1 april ' 10 mei 21 april 130 mei 6 april 115 mei		13 juni •^9 mei 20 mei 9 juni 25 mei	24 juni 9 juni 31 mei 20 juni 5 juni	28 nov. 27 nov, 2 dec. 1 dec. 30 nov.