1

Iquot;

i*

!

I

-

f/

«

■Vak 87

ffiAlllflE ^

-l~

VOOR DE

BROEDERS EN ZUSTERS

VAN DE

IDEItlDIi] OJEèIgt;E

der Allerheiligste Maagd en Moeder Gods Maria van dén Berg Camel.

Ü)

IV. TEX.. KEOONETST.

Conifflissaris-GeDeraa! der Carmelietsn in lUmini.

^a\

iïSNS |j

9

--

Tafel der veranderlijke Feestdagen.

1

Een kruisje f voor den dag geplaatst duidt aan, dat op dien dag een volle aflaat voor onze Broeders en Zusters te verdienen is.

MAART.

JUNIJ.

AUGUSTUS.

f Zondag onder het Octaaf van O. L. V. Hemelvaart, feest van den II. Joachim.

f Zondag na het Octaaf van O. [ L. V. Hemelvaart, feest van het 1 II. Hart van Maria.

SEPTEMBER.

NOVEMBER.

Op last van onzen HoogEenvaarden Pater Generaal Angelus Savjni heb ik het werk , getiteld „ Handboek voor de Broeders en Zusters van de derde „ Orde der Allerheiligste Maagd en Moeder Gods „ Maria van den Berg Carmel, verzameld, vertaald „en bewerkt door fr. Tel. Kroonen, Gom. Gen. „der Carm. in Nederlandquot; met genoegen gelezen, en bevonden, dat het niet veel nut door de leden der Derde Orde zal kunnen gebruikt worden.

fr. Lud. TriX , O. C. s. Theol. Lector.

Boxmeer, 8 Aug. 1876.

Ik fr. Aug. van Uden , Ex. Com. Geu. van het Orde der Karmelieten in Holland en Provinciaal Titulair van Engeland, door den Eerw^3ten P. Angelus Savini , Vie. Gen. van hetzelfde Orde, daartoe ge-magtigd, verleen volgaarne mijne toestemming dat het werk getiteld „ Handboek voor de Broeders S: Zustersquot; amp;c.— door de bevoegde magt goedgekeurd, in het licht verschijne.

fr. Aug. van Uden, O. C. Frov. Tit. Angl.

Zender en, 16 Sept. 1876.

IMPRIMATUR.

Aan dc goJvmcliligi! Broeders on Zusters . van de Derde Orde der allerheiligsle Maagd en Moeder Gods Maria van den Berg Carmel.

Voor u, die u aan den dienst der allerheiligste Maagd Maria heht toegewijd, en hare hevoorregte hinderen zijt geworden, is dit werkje bestemd. Aan u wordt deze Regel aangeboden; en, zoo gij dien onderliondt, zult gij onet volle regt ev op hunnen roemen, dat de Moeder van God zelve op eene geheel bijzondere wijze uwe Moeder is. Dit voor-regt, dit geluk alleen is meer dan voldoende om v

1

XII

eene 'bijzondere hoogachting te doen opvatten voor den slaat, dien gij helt verlozen en omhelsd.

Dewijl Maria waarlijk de Moeder is van den Göd-mensch, zoo is zij ongetwijfeld ook tevens de geestelijke Moeder van geheel het w.enschdom. Ook is hot zeker dat zij met eene bijzondere genegenheid

voor hare kinderen erkent, en met eene bevoorregte i

liefde diegenen bemint, die eene bijzondere gods- lt;

vrucht jegens haar aan den dag leggen, en Kaar i

oji eene bijzondere wijze vereeren. Doch even zeker %

is het ook dat zij nog op eene meer bijzondere wijze t,

de Moeder is van hen, die haar heilig kleed aan- A

vaarden, en hun best doen om zich als ware km- n

deren aan haar gelijkvormig te maken door de na- w

volging harer deugden j en dit is het juist wat de et.

'Regel, die u hier wordt aangeboden, voornamelijk ee

ten doel heeft. go

Wat zoudt gij dan ook hooger kunnen schatten de

dan een staat, die u hijzonder bevoorregte kinderen va

maakt van Gods Moeder, van de Jsoningin der En- zoi

gelen, van Maria, die de vreugde en wellust is van do*

de gelukzaligen in den hemel, de troost der bedruk- wa

ten hier op aarde, kortom de uitdeelster van alle ove genaden, die alles van God kan verkrijgen voor hare

opregte vereerders? Wilt u dan ook niet storen aan l_00i

de spotternijen der wereld en hare volgelingen, maar aan

XIII

hezielt u met een heiligen ijver voor de oefening der deugden en der werken van godsvrucht welke deze Regel u voorschrijft.

Ooi' moet niemand denken dat de verpligtingen, die door dezen Re gel worden opgelegd, te zwaar en te lastig zijn. Denld niet dat gij daarom zoudt moeten vaarwel zeggen aan hetgeen de welvoegelijlcheid en wellevendheid vereisehen, of aan de verschillende verpligtingeu van uwen staat of stand. Gelooft even min dat deze Regel in plaats van tot hulpmiddel te strekken om gemakkelijker de zaligheid moer ziel te bewerken, daarvoor een beletsel zou zijn, wanneer gij er aan te kort hioaamt. Want deze Regel, ivel verre van iets hij te voegen hij de leer en de '-'oorschriften van het heilig Evangelie, geeft enkel een meer gemakkelijk middel aan de hand om die goed te volbrengen en te onderhouden. Alles, wal deze Regel voorschrijft, is enkel raad, niets daarvan verpligt op zonde, zelfs niet opt dagelijksche zonde, wanneer het namelijk niet reeds geboden is door de teelten van God, of van de heilige Kerk, wanneer het niet strijdt met de geloften, en niet overtreden wordt uit verachting.

Opdat echter de genade hunner roeping niet vruchteloos blijve, moeten onze Broeders en Zusters wel in aanmerking nemen, dat het doel hnnner'professie is

XIV

om de oefeningen van het kloosterleven na te volgen voor zooveel dit mogelijk is, en hun stand in de ivereld en plaats in hun huisgezin dit toelaten. 'Daarom moeten zij zich voornamelijk oefenen in Kerken van godvruchtigheid, zooals: het gebed, hei lezen van godvruchtige hoeken, het bijwonen der goddelijke diensten, het dihvijls ontvangen-der heilige Sacramenten, en de vereering der allerheiligste Maagd Maria, die zij altoos als hunne bijzondere Moeder moeten eeren en aanroepen.

Het doel derhalve van den Heg el onzer derde Orde is de zielen tot de christelijke volmaaktheid up te leiden. De kuischheid, de gehoorzaamheid, het bidden der Getijden, het vlugten der wereld-sche vermakelijkheden, de werken van boetvaardigheid, het goed gebruik des tijds, de wederzijdsehe liefde jegens elkander, het bijstaan der armen en noodlijdenden, en al het overige wat door dezen Regel wordt voorgeschreven en aangeprezen, zijn even zoovele middelen, waardoor de Broeders en Zusters onzer derde Orde dat doel moeten bereiken. Derhalve behoor en zij zich ook met ijver daarop toe te leggen, ten einde zich alzoo steeds inniger met God te vereenigen, en de zuiverheid des harten te bekomen, waaraan de gelukzalige aanschouwing van God in den hemel is toegezegd.

BEKNOPTE VERKLARING

VA.N

HEI mm, WM 0ÖRSPB0.\G, E.\ DE BEVESTIGING

VAN UE

Derde Orde der allerh. Maag-d Maria van den Berg Carmel.

Er bestaat eene Derde Unie van O. L. V. van den Berg Cannol, even gelijk er eene Derde Orde bestaat van den Heiligen Franciscus, van den Heiligen Dominicus en van den Heiligen Augus-tinus. Vele geloovigen van beiderlei geslacht, die de wereld zouden hebben willen verlaten om God volmaakter te dienen , maar die hierin verhinderd zijn geworden, treden in eene dezer Oi'den, voor welke zij de meeste genegenheid en godsvrucht hebben, nemen het kleed dier Orde aan, en doen hun best om haren Regel en Statuten na te leven. Zij verrigten alzoo in hunne huizen de oefeningen van gebed en versterving, welke in de kloosters dier Orde worden onderhouden, en volgen, voor zoo veel dit mogelijk is, in de wereld het kloosterleven na.

Uit de jaarboeken der religieuze Orden blijkt duidelijk, dat de Derde Orden bijna even oud zijn als de Hoofd-Orden, waarvan zij afhangen. Ten einde de geloovigen op te wekken tot navolging van liet kloosterleven, als zijnde dit een uitmuntend middel om gemakkelijker een opregt christelijk leven te leiden, hebben de Pausen deze Derde Orden goedgekeurd en bevestigd; en groot zijn de vruchten van deugd en heiligheid, welke deze in de heilige Kerk hebben voortgebragt.

Doch daar wij hier in het bijzonder over de Derde Orde der allerheiligste Maagd en Moeder Gods Maria van den Berg Carmel moeten handelen , zoo behooren wij eerst te zien wat deze Derde Orde is. Zij is eene. godvruchtige vereeniging, zich aansluitende bij de Orde der Carmelieten, om God en de Heilige Maagd op eene bijzondere wijze te eeren door de eenvoudige geloften van zuiverheid volgens ieders staat, en van gehoor-heid aan den Prior Generaal derzelfde Orde, of aan zijne plaatsbekleeders, in zaken die den Pegel en de Statuten betreften.

Vooreerst wordt zij genoemd Derde Orde. Deze benaming vooronderstelt eene Eerste of Hoofd-Orde, mot welke zij vereenigd is, en waarvan zij afhangt: en deze bestaat uit mannelijke religiën-

XVII —

quot;

:t zen, die plegtige geloften doen cn den hoofdrc-

n gel onderhouden. Die benaming onderstelt verder

n eene Tweede Orde : en deze bestaat uit religieuze

g vrouwspersonen, die binnen liet kloosterslot den-

i- zelfden lioofdregel onderliouden. De Derde Orde

s- nu bestaat uit Broeders en Zusters, die in de we-

!e reld leven, en den Kegel onderhouden , welke hun

at hier wordt voorgesteld, en welke overeenstemt met

co hunnen staat en stand.

Op de tweede plaats wordt zij genoemd eene le yodvrucJdij/e vereeniginy zich aansluitende bij de er Hoofd-Orde, om met deze slechts ééne geestelijke e- familie te vormen onder hetzelfde hoofd, den Prior ie Generaal, en zoo doende in gemeenschap te ko-y, men van alle geestelijke goederen dier familie, i, namelijk om deelachtig te worden aan de voor-;re regten, aflaten, gebeden , verstervingen en boetan plegingen, en alle andere goede werken, welke 3i- in die Orde door allen gemeenschappelijk of door of ieder in het bijzonder worden verrigt. le- Ten derde heeft deze aansluiting plaats bij de Orde der Carmelieten, welke op eene bijzondere jze wijze is toegewijd aan de allerheiligste Maagd Ma-fd- ria, die de Moeder en Patrones dezer Orde is. zij Dit geschiedt met het doel, om Maria teeeren, 3U- te dienen en na te volgen volgens de verpligting

I

XVIII

dierzelfde Orde, en tevens om zooveel mogelijk den luister en bloei dezer Orde te bevorderen tot meerdere eer en glorie van God eu zijne allerheiligste Moeder. Immers het is niet meer dan billijk, dat zij, die ledematen zijn van een zelfde zedelijk ligchaam en deel hebben aan al deszelfs voorregten en verdiensten, zich ook beijveren om de eer van dat ligchaam te bevorderen, en het voorzigtig te verdedigen, wanneer iets ten nadeele daarvan zou worden gezegd.

ïen vierde doet men bij de professie in deze Derde Orde, eenvoudige geloften van zuiverheid en gehoorzaamheid, op de wijze als in den Regel en de Statuten nader wordt verklaard; en hierin verschilt de Derde Orde der Carmelieten van de overigen, dewijl men in de anderen alleen belooft dat men getrouw de geboden van God zal onderhouden , en de penitentiën zal volbrengen, welke door de oversten voor de overtredingen van den Regel zullen worden opgelegd.

Eindelijk is gezegd, dat de gelofte van gehoorzaamheid alleen betrekking heeft op de zaken , die den Regel en de Statuten betreffen : hieronder moet ook verstaan worden al wat tot een deugdzaam christelijk leven behoort, hetwelk de Regel en de Statuten beoogen, doch hiermede wordt vol-

XIX

strekt niet bedoeld de Broeders of Zusters afhankelijk te maken in het bestieren hunner tijdelijke zaken en goederen.

Het gebruik om godvruchtige personen van beiderlei geslacht met onze Orde te vereenigen is zeer oud. In het begin geschiedde dit alleen op eigen gezag der Orde. Zij die alzoo werden aangenomen, verkregen daardoor dan ook geen andere voordeeleu dan de verdienste hunner godsvrucht in het aannemen en naleven van den Regel onzer Orde; en dat zij deelachtig werden aan de gebeden en goede werken der Orde.

Doch Paus Mcolaas quot;V in 't jaar 1-152 en Paus Sixtus IV in 1476 bevestigden onze Derde Orde , schonken daaraan hunne apostolische goedkeuring, en verleenden aan al degenen, die in dien tijd tot de Derde Orde der Carmelieten behoorden , of die er in 't vervolg zouden intreden , dezelfde gunsten en voorregten, welke de leden der Derde Orden van den H. Franciscus, van den H. Dominicus en van den H. Augnstinus genieten. Genoemde Pausen verleenden insgelijks krachtens hun apostolisch gezag aan de Oversten onzer Orde de magt om wereldsche personen van beiderlei geslacht zonder eenige uitzondering in onze Derde Orde op te nemen, zoo zij slechts

geschikt zijn en vrij van alle beletselen, door de kerkelijke wetten bepaald.

Bovengenoemde Pausen verklaren verder in hunne Bullen, dat wanneer de Oversten het kleed der Orde geven aan hen die er om verzoeken, zij hun ook den Regel onzer Orde ter naleving kunnen geven, denzelven toepasselijk makende op hunnen staat en stand in de wereld, op zoodanige wijze als zij dit het meest dienstig zullen oordee-len voor huune zaligheid.

Eindelijk heett Paus Sixtus IV aan al degenen die op deze wijze in onze Derde Orde worden opgenomen , al de voorregten en aflaten vergund, welke door de Pausen zijne voorgangers aan de kloosterlingen van beiderlei geslacht in onze Orde waren verleend, en welke hun nog in het vervolg zouden verleend worden door zijne opvolgers.

Uit den inhoud der vermelde Bullen blijken al-zoo drie zaken: Vooreerst, dat onze Berde Orde niet ontstond toen de Pausen die goedkeurden en bevestigden, maar dat zij reeds vroeger bestond , want in de eerste Bul van Paus Nicolaas V wordt uitdrukkelijk gesproken en van personen, die, gelijk hij zegt, het kleed dragen en onder de bescherming staan van de Heilige Maagd en Moeder Gods Maria van den Berg Carmel, en van

- XXT -

hen^ die zich in de toekomst nog zullen aanbieden.

ïen tweede, dat alle Oversten der Orde mag-tiging kunnen verleenen aan eiken priester om m onze Derde Orde op te nemen al degenen die daarom verzoeken, en die na voorafgaand onderzoek, zoo als in den Regel zal gezegd worden, daarvoor geschikt geoordeeld worden. Evenwel meent de HoogEerwaarde Pater Generaal Theodoras Stra-tius, dat eene zoodanige magtiging slechts oin ge-wigtige redenen en ten gunste van ver verwijderde personen van buitengewone deugd behoort te worden -verleend.

Ten derde eindelijk, dat de Derde Orde der Carmelieten door het gezag der H. Kerk en de Bullen der Pausen ten volle goedgekeurd en bevestigd is, want Paus Sixtus IV verbiedt nadrukkelijk aan een ieder, wie hij ook zijn moge, om die tegen te werken. „Niemand, zoo spreekt hij, wage het zich tegen onze tegenwoordige letteren te verzetten of die vermetel te schenden. En bijaldien iemand dit zou durven bestaan, zoo wete hij dat hij de verontwaardiging van den almagtigen God en van zijne gelukzalige apostelen Petrus en Pau-lus zal inloopen.quot; Dat wil zeggen, dat zoo iemand zich voor God zal pligtig nv.iken aan de zonde van ongehoorzaamheid en wederspannigheid legen

— XXII

het kerkelijk oppergezag. Dit zou voorzeker meer dan voldoende moeten zijn, om de tegenspraak te doen ophouden van dezulken onder de katholieken , die zonder onderzoek de oefeningen van godsvrucht, welke hun niet bevallen, onbeschaamd durven veroordeelen, die daarvan gewoonlijk met minachting spreken, en somtijds zelfs daarmede den spot durven drijven.

Nadat de Derde Orde der Carmelieten door de Pausen was goedgekeurd, gaf men overeenkomstig de bovengemelde Bullen , aan onze Broeders en Zusters den Regel der Orde om dien te onderhouden in alle punten, welke met hunnen staat overeen te brengen waren. Onze Generale Oversten bemerkten echter al spoedig dat dit eene zoo groote verscheidenheid te weeg bragt, als er verschillende standen van personen zijn. Zij maakten daarom een uittreksel uit den Begel en de Statuten der Orde van zoodanige punten, welke in het algemeen voor iedereen geschikt zijn en onderhouden kunnen worden door personen van eiken staat en sland, en stelden die aan de Broeders en Zusters onzer Derde Orde voor als den Eegel van hun leven en van hunne volmaaktheid. Zoo verkreeg men een vasten Regel voor de Derde Orde overeenkomende met den Regel der Hoofd-Orde, vol-

— XXIII

geus liet voorschrift der meer gemelde pauselijke Bullen en tevens een gelijkvormig bestier der Derde Orde in geheel de Religie.

De HoogEenraarde Pater Vicaris Generaal Ja-comelli gaf dezen Regel in het jaar 1678, en zijn opvolger, de HoogEerwaarde Pater Generaal Tartaglia gaf de Statuten, welke eene korte uitlegging bevatten van den Regel.

Het onderhavige werkje bevat in de wezenlijke punten niets anders dan den inhoud van genoemden Regel en Statuten, met enkele wijzigingen en veranderingen in eenige minder beduidende nevenzaken, die niet meer geschikt zijn voor de tegenwoordige tijdsomstandigheden.

REGEL EN STATUTEN

VOOR DK BUOKDISIIS liN ZüSTKllS

vanquot; de Derde Orde jjer allkiiheimgstk Maaoh en Moeder Gods Maria van den Berg Carmki,.

HOOFDSTI K i.

Wie de magt iebben om in onze Derde Orde nieuwe leden aan te nemen, en welke voorwaarden voor de aanneming- vereisclit worden.

Volgens het oud en oorspronkelijk gebruik ou-m- HeiJige Religie kunnen de Hoog Eerwaarde Pater Generaal overal, de Provincialen in hunne provincie, en de Priors in lum klooster, f(ieder in zijn eigen gebied) door zicli /elven o/ dooi-and eren , die zij daartoe gemagtigd hebben, in on/x Berde Orde aannemen en inkleeden personen van beiderlei geslacht, geestelijken en keken , maagden en weduwen, en ook gehuwde personen. De Priors en hunne gevolmaa'tisden moe-

ten ziek evenwei v;ui deze uis^'t niet ])edieucu j

zonder daarvan eerst kennis» gegeven te hebben _c|_e

aan liunnen Provinciaal of aan den 1 loog Eerw. }₀f

.Pater Generaal. Elke Overste of gevolmagtigde zal, _voc

voordat hij iemand in de Derde Orde opneemt, ]_un

naarstig onderzoek doen of degenen, die verlan- ₍]_ei.

sen te worden aangenomen, aan de vereischte ₍[_ej.

voorwaarden voldoen. Deze zijn: IDat zij braaf _onl;

van leven en zedig zijn van gedrag, en alleen ₀,_ls

bewogen worden door eene bijzondere godsvrucht ₍i₀₀

tot de allerheiligste Slaagd Maria, dewijl zij zich ook

door het ontvangen van haar kleed op eene bij- _m0j.

zondere wijze als kinderen aan haar toewijden. sclii

2° Dat zij niet reeds aangenomen zijn geweest Jee,,

en professie hebben gedaan in eene andere Derde _en[₎₍

. Orde. 3° Dat zij genoegzaam gevorderd in jaren _mor

en regelmatig zijn van gedrag , zoodat men gegron- ]_)rav

de hoop kan hebben, dat zij in hun godvruchtig |

voornemen zullen volharden. 4*° Dat zij liet ware ten

katholiek geloof en gehoorzaamheid aan de Hei- van

li ge Kerk belijden. 5quot; Dat zij een eerlijk en fat- voor

soenlijk bestaan hebben. Eindelijk moet nog wor- wore

den aangemerkt, dat eene getrouwde vrouw niet allee

maquot;' worden aangenomen zonder de toestemming dit (

van haren man en de goedkeuring van haren biecht- drag

vader. _ niet

De statuten, welke eene nadere verklaring zijn tus,

van den Regel, schrijven dan ook voor, dat zij, vin.

aan wie hetquot; toekomt nieuwe leden in onze Derde heid

Orde op te nemen, volgens de vermaning van gen

den Heiligen Apostel Paulus in de personen , die iip_n

— -'5 —

j zicli aanbieden, niets anders moeien aanzien dan de goede zeden en ai wat heilig, bcminnelijic,

^v* lofwaardig en deugdzaam is. Daarom moeten zij

1gt; voornamelijk onderzoek doen naar huilgedrag,

tj hunne levenswijze eu hunnen omgang; ofzij ne-

n- derig eu leerzaam zijn ; of zij den vrede met ie-

^,l' dereen weten te bewaren, of wel integendeel in

nd onmin, twist en vijnndscliap leven; of zij ook

en onstandvastig of ijdel zijn, of zich gemakkelijk

ht door eene eerste opwelling laten vervoeren; ofzij

'■h ook met schulden beladen zijn, welke hun ver-

gt;ij- mogen te boven gaan; of zij ook hangende go-

ni- schillen of processen hebben, dewijl deze niet al-

est leen den inwendigen vrede verstoren, maar daar-

'de enboven ook eene gelegenheid zijn van klagen,

■en morren en kwaadspreken ; eindelijk of zij van eeno

nn- brave familie en niet geschandvlekt zijn. ■tig De Broeders en Zusters onzer Derde Orde moe-

are ten hier ook bemerken, dat, dewijl de belijdenis

lei- van liet katholiek geloof een der noodzakelijke

fat- voorwaarden is, welke van hunnen kant vereischt

'or- worden, zij zich niet moeten tevreden stellen dit

liet alleen te belijden met den mond, maar dat zij

ing dit ook in hunne werken en in geheel hun ge-

cht- drag moeten doen uitschijnen. Zij moeten zich niet schamen over het Evangelie van Jesus Chris-

zijn tus, en evenmin, dat zij navolgers zijn van Ma-

zij , ria. Zij moeten ootmoedig uit liefde voor de waar-

erde heid de bespottingen , verachtingen en beleedigin-

van gen verdragen, die men hun deswegens zou kun-

, die nen aandoen. Kven als de Heilige Martelaars lie-

ver de gruwzaamste pijnen hebben willen lijden, do dan den christelijken godsdienst verzaken, zoo da moeten ook onze Broeders en Zusters van de Derde lt;gt;' Orde liever met blijdschap de bespottingen en ver- equot; smadingen verdragen dan zich te schamen of te ontveinzcii, dat zij volgelingen van den gek ruisten Jesus zijn. Zij moeten hunne eer stellen in de nederigheid, de zedigheid, en de christelijke een- q_v vondigheid, cu niet zoeken te behagen- aan de menscheu, maai' alleen aan God en aan zijne allerheiligste Moeder Maria. Zij zullen zich troosten zon met dikwijls deze woorden van onzen minnelijken led Zaligmaker te gedenken: (Joan. 15.) „Indien de . per wereld u haat weet dan dat zij mij voor u heeft eis( gehaat. Zoo gij van de wereld waart, dan zou de Nu wereld beminnen wat liet hare is, maar omdat gij bek van de wereld niet zijt, daarom haat u tie we- hail veld. De knecht is niet meer dan zijn meester; met indien zij mij vervolgd hebben , zoo zullen zij ook son Ti vervolgenquot;. Ore In de daad, de wereld , dat wil zeggen, de vol- ove gelingen en dienaars der wereld kunnen de deugd- ven zamen niet verdragen, omdat deze voortdurend tot bek verwijt strekken voor lum zondig leven. Bijaldien I nu de aangehaalde woorden van Jesus Christus, wuc en zoo vele anderen, die men hier nog zou knn- wan nen bijvoegen, de Heiligen hebben doen zegevie- ders ren over alle beletselen hunner zaligheid en vol- . slt;^,hf raaaktheid, zoo zullen zij ook aan onze Broeders l cn Zusters moed en kracht schenken , om met ge- dal duld alle beleedigingen te verdragen , welke hun ^ich

(ioov dt* wereld uiogten w orden aangedaan, zoodat zij daardoor nimmer nalatig zuilen worden oi' verslappen in de onderhouding van den Kegel eu de statuten dezer Derde Orde.

HOOFDSTUK Jl.

Over het aannemen en inkleeden der Postulanten.

De Oversten of Bestierders kunnen alleen, en zonder toestemming of voorkennis van de medeleden, tot de kleeding .in onze Derde Orde alle personen aannemen, die de bovengenoemde ver-eischten bezitten , daar zij liiertoe van de Pausen INicolaas V en Sixtus 1Y volstrekte magt hebben bekomen, zonder daarin van do Broederschap af-kaukelijk te zijn. Evenwel zal het over het alge-meeit genomen raadzaam en dienstig zijn, de personen die zich aanbieden aan den Raad der Derde Orde-voor te stellen, en door geheime stemming over hunne aanneming te laten beslissen , opdat bij vergissing niemand worde aangenomen, die eenig beletsel beeft.

De Overste of Bestierder moet zich uogtans wachten van iemand op die wijze voor te stellen , wanneer hij weet, ot' redelijker wijze kan veronderstellen , dat het grootste gedeelte der Broederschap tegen zoo iemand is.

Do statuten betreffende dit hoofdstuk vereischen dat zij die tot de kleeding worden aangenomen, zich hiertoe voorbereiden door bidden, vasten eu

andere gepaste oefeningen van godsvrucht volgens den raad en het voorschrift van hun biechtvader, voornamelijk door eenc algeineene biecht, hierin nogtans moeten zij zich altijd gedragen naar liet oordeel van den biechtvader zeiven. Op den dag J

waarop zij worden ingekleed, zullen zij de Hei #

lige Communie ontvangen.

Zuodra zij in de Derde Orde zijn opgenomen ,

worden zij deelachtig aan alle. aflaten, die verleend zijn, en nog verleend inogten worden aan onze Religie, gelijk dit verklaard is in de Bul van Paus Sixtus [ \. Daarenboven krijgen zij deel in alle geestelijke goederen cn voorregten onzer Religie, en in de vruchten van alle goede werken,

die dag en nacht in onze Orde verrigt worden,

zoowel door de Religieuzen van beiderlei geslacht als door de Broeders en Zusters van de Derde Orde, die over de gelieole wereld verspreid zijn.

jVlet regt mogen zij dan ook vertrouwen dat zij veel zullen geholpen worden door de gebeden en verdiensten van zoo vele deugdzame personen,

met wie. zij door hunne roeping cn bun streven verbonden en vereenigd zijn.

Elke Broeder zal zich gedurende zijn proeftijd ten minste eens in de maand vertoomn bij den Eerw. Pater Bestierder om de gehoorzaamheid te oefenen en onderrigt te worden aangaande zijne pligten. Eveneens zal iedere zuster zich tot datzelfde einde ec?is in de maand vervoegen bij hare Novicen-meesteres of bij de Priorin.

De Overste of Bestierder zal overeenkomstig '

zijne vüoi'/igtiglieid den proeftijd kuuuen verlengen tot twee of drie j:ireii en zelfs nog langer voor jongere oersonen, die uithoofde van kunnen jeugdigen leeftijd, nog geen genoegzame rijpheid van oordeel en standvastigheid bezitten , als ook voor dezulken, die wel meer gevorderd zijn in jaren maar nog niet genoegzaam gevestigd zijn in de deugd.

IlOomSTI K lil.

Over de Professie.

De Broeders of Zusters die in de elfde maand van hunnen proeftijd waardig geoordeeld worden om tot de professie te worden toegelaten, zullen zich tot het afleggen der geloften voorbereiden , doc-ii de proeftijd zal ten minste een geheel jaar duren. Wanneer dan dat jaar voleindigd is, zullen zij ten minste gedurende drie dagen de geestelijke oefeningen houden volgens de manier welke hun ziel best ierder overeenkomstig hunne krachten en vermogens znl bepalen.

Vervolgens zullen zij, na gebiecht en geeom-mnnieeerd te hebben, schriftelijk in handen van den Overste of Bestierder de eenvoudige geloften afleggen van zuiverheid volgens hunnen staat, en van gehoorzaamheid volgens den Regel der Derde Orde, tot aan hunnen dood. Zij zullen den professie-brief eigenhandig onderteekenen of, zoo zij niet schrijven kunnen , dien teekenen meteen kruisje.

cji lieiu in iumden laten van den Overste ol' Bestiei -der. Deze zal zorg dragen dat hunne professie worde ingeschreven in het daarvoor bestemde boek, en onderteekend door twee andere leden van dezelfde Broederschap, met vermelding van het jaar, de maand en den dag waarop de professie heeft plaats gehad. Na het afleggen der geloften hebben de Broeders en Zusters aktieve stem in alle vergaderingen, dat wil zeggen , dat zij het regt hebben om mede te stemmen, en drie jaren na hunne Professie zullen zij ook passieve stem hebben, dat is te zeggen, dat zij dan ook gekozen kunnen worden tot alle Bedieningen der Dorde Orde. Ten einde de aflaten te kunnen verdienen welke verleend zijn aan al degenen , die in Onze Orde hunne professie doen, zal de Overste of Bestierder de Broeders of Zusters, die in gevaar van sterven zijn, tot de professie kunnen toelaten voordat het proefjaar verstreken is. Wanneer zij echter weder gezond worden, zullen zij verpligt zijn om op den behoorlijken tijd hunne professie met de voorgeschreven plegtighedeu te vernieuwen.

W an neer een Broeder of Zuster onzer Derde Orde door God geroepen wordt tot den kloosterlijken staat, dan znl de Bestierder dit aan de geheele Broederschap bekend maken , opdat allen den Heer bedanken voor eene zoo groote genade , en Hem bidden om de a'ave der volharding.

HOOFDSTUK IV.

Over de onderdanigheid aan de Orde en de gelofte van Gehoorzaamheid.

Ui- Jiroeders eu '/justers onzer ])erde Orde moeten onderdanig zijn uan de bestiering en vermaningen van den Overste der Orde in die zaken, welke den Kegel en de Statuten der Orde en het bewerken hnnner zaligheid betreffen, zonder nadeel of afbreuk te doen aan de regten hunner jiarochiekerk. Deze toeli moeten zij dikwijls lgt;e-zoeken , en ook hierin moeten /.ij aan anderen tot stichting en goed voorbeeld strekken, dewijl zij eene volmaaktere levenswijze hebben verkozen. Daarom zullen zij zich beijveren om altoos de godsdienstoefeningen bij te wonen, en voornamelijk de on-derrigtingen, zoo wel in hunne parochiekerken als in de kerken onzer Orde, wanneer zij niet wettig belet zijn. Wat hun biechtvader betreft, zijn .zij volstrekt niet verpligt daarvoor iemand van «mze Orde te kiezen, maar zij kunnen vrijelijk te biechten gaan bij eiken door zijnen Bisschop hiertoe gemagtigdeu priester, die hunnen geestelijken voortgang kan bevorderen.

boven alles moeten y.ij grooten prijs stellen op de deugd van gehoorzaamheid, en die in waar-beid beoefenen : de gehoorzaamheid, welke ,1e-sus Christus zoozeer heeft bemind, dat Hij om haar van den hemel op aarde is nedergedaald, haar bij zijne geboorte tot bruid verkoos, eu haar

tot onafscheidelijke gezellin wilde hebben tot aan zijnen dood op het kruis. Zij zullen den verschul-digden eerbied bewijzen aan den Overste, den Bestierder en de Priorin, en hun ootmoedig gehoorzamen. In den Overste, den Bestierder en hunnen Biechtvader zullen zij Jesus Christus beschouwen , en in de Priorin de allerheiligste Maagd Maria; zoodat wanneer zij hen hooren, zij zich zullen voorstellen dat Jesus Christus of do II. Maagd tol hen spreekt. Zij moeten niets ondernemen uit eigen verkiezing, hoe goed het ook moge zijn , en niets boven de heilige gehoorzaamheid stellen. Door de gehoorzaamheid moeten zij hunnen roep en hunne zaligheid verzekeren ; want al wie gehoorzaamt, zondigt niet, wordt niet geoordeeld en kan nooit verloren gaan: ja met volle regt en zeer wijs zegt de H. Teresia, dal . ofschoon de Overste zich zou kunnen vergissen met iets te gebieden, de onderdaan evenwel nooit misdoet met te gehoorzamen.

De gehoorzaamheid in hot algemeen genomen is eetie deugd, die noodzakelijk is voor eiken christen, om liet eeuwig leven te bekomen; maar O]) eene bijzondere wijze is deze deugd noodzakelijk voor allen die zich toeleggen op het geestelijk leven, daar zij het zekerste middel is, om de christelijke volmaaktheid te bekomen. Nog veel meer echter geldt dit voor hen die daarvan aan God gelofte hebben gedaan , daar zij vrijwillig de verpligting op zich genomen hebben , om die met meer naauwkeurigheid te volbrengen.

Om nu allen twijfel en ongerustheid van geweten te voorkomen is het noodig dat de Broeders en Zusters onzer Derde Orde weten aan wie, en in welke /aken zij moeten gehoorzamen, eu aan welke zonde zij zich schuldig maken , wanneer zij tegen de gelofte van gehoorzaamheid misdoen.

Bij hunne professie beloven zij gehoorzaamheid aan God, aan de allerheiligste Maagd Maria, eu aan den Hoog Eerwaarden Pater Generaal van de Orde dor Carmelieteu. Tot meerdere verduidelijking moet men hier opmerken, dat men de-geloften van gehoorzaamheid en zuiverheid doet aan God, omdat de gelofte eene akte van godsdienst is, die men aan God alleen kan doen; men belooft die aan de allerheiligste Maagd, dat wil zeggen ter harer eere, omdat zij de Moeder en Beschermster is van onze Orde, en eindelijk aan. den Hoog Eerw. Pater Generaal, teneinde met de Orde vereenigd te worden onder één eu hetzelfde opperhoofd, en zoo doende deelachtig te worden aan alle geestelijke goederen en voorraten der Orde, zooals in de voorafgaande verklaring gezegd is.

Uit kracht nu van deze gelofte zijn alle Broeders on Zusters onzer Derde Orde verpligt, om ootmoedig te gehoorzamen aan de Oversten der Orde, en in het bijzonder aan hen die dooi'hunne bediening, ol' door de aanstelling der Oversten met het bestuur der Derde Orde belast zijn , namelijk aan den Pater Bestierder. Aan dezen moe-

ten /ij gehoomiiaeu in die zaken , «'elke het heil en de zaligheid hunner ziel ₃ en hunne volmaakt-heid betreffen overeenkomstig' den Eegel en de statuten onzer Derde Orde, en welke geen betrekking hebben op hunne tijdelijke goederen, ivant daarover hebben de Oversten onzer Orde volstrekt niets te zeggen.

Ook moeten zij steeds naauwkenrig gehoorzamen aan hunnen biechtvader, wel niet uit kracht hunner gelofte, maar uit liefde voor de ware deugd van gehoorzaamheid ; daarom zullen zij aan hunnen Biechtvader, wanneer deze niet van onze Orde is, kennis geven van hunne verpligtingen olgens het voorschrift van den Regel, of hem dit werkje laten lezen, opdat hij hunne ziel tot de volmaaktheid kunne opleiden.

De gelofte van gehoorzaamheid, volgens den Regel onzer Derde Orde gedaan, verpligt alleen op dagelijksche zonde ; zoodat men tegen deze gelofte van gehoorzaamheid nimmer doodelijk kan zondigen, tenzij wanneer er eene of andere om-standigheid bijkomt, welke van eene dagelijksche zonde doodzonde maakt.

HOOFDSTUK V.

Over de gelofte van Zuiverheid.

De gelofte van zuiverheid volgens den Regel onzer Derde Orde is verpligtend volgens den te-ifenwoorditreu of toekomstisfen staat van onze Broe-

— 13 —

«Iers en Zusters, die deze gelofte aan God doen. Van daar dat b. v. eene maagd uit kracht liarer professie verpligt is, de maagdelijke zuiverheid te bewaren , zoo lang zij ongehuwd blijft, de echtelijke kuischheid en huwelijkstrouw, wanneer zij » eeti huwelijk aangaat, en de onthouding , wanneer zij daarna weduwe wordt, zoodat volgem de uitdrukkelijke verklaring van den Regel deze-gelofte geen beletsel stelt voor het huwelijk . maar alleen verpligt tot getrouwe naleving eu onderhouding van het zesde en negende der tien geboden Gods.

Iedereen weet dat door de gelofte de verdienste dezer deugd wordt verhoogd ca vermeerderd, maat' dat men zich ook door de overtreding dezer gelofte , zoowel door de inwendige als door de uitwendige , aan eem- tweevoudige zonde schuldig * maakt; namelijk, aan unkuischheid en aan het schenden der gelofte, waarvan de eerste altoos doodzonde is, terwijl de zwaarte der tweede afhangt van da meening of intentie , waarmede men deze gelofte heeft afgelegd.

Wanneer, wat God verhoede , bewezen werd dat iemand onzer Broeders ot' Zusters tegen deze gelofte heeft gezondigd, dan zal deze aanstonds uit de Derde Orde worden verbannen; en door deze verbanning wordt men ontslagen van den Regel en van de geloften, die volgens den Regel gedaan zijn. Wanneer men zich echter bij de professie vrijwillig tot volmaakte en eeuwige zuiverheid zou hebben verpligt, — iets wat boven

den Hegel is — dan wordt deze verpligting door de verbanning uit de Derde Orde niet opgelost, maar blijft ook daarna voortbestaan. Het staat dus aan de Broeders en Zusters onzer Derde Orde, even /eer als aan alle geloovigen, volkomen vrij om gelofte van volmaakte on eeuwige zuiverheid te doen , en dit is eene loffelijke zaak , die men wel mag aanraden, maar die niet geboden is. Xogtans moeten de Oversten en Bestierders zeer omzigtig zijn in liet aanraden en toelaten van zoodanige gelofte, voornamelijk ten opzigte van jonge maagden en weduwen, omdat deze na verloop van tijd daarover ligtelijk berouw zouden kunnen krijgen en alzoo tot ergernis en sehande zouden kunnen strekken voor de gelieele Broederschap.

Op welke wijze evenwel de professie ook gedaan zij, om do zuiverheid te bewaren zoo als het betaamt voor personen, die den eervollen titel dragen van Broeders en Zusters der allerheiligste Maagd Maria , is het altoos noodzakelijk dat onze Broeders en Zusters nimmer iets zeggen of iets doen , wat niet een liefelijken geur van zuiverheid verspreidt. Zij moeten hunne oogen sluiten voor alle ijdelheid, hunne ooren stoppen voor alle oneerbare taal, hunne tong bewaren voor alle losse, ijdele en dubbelzinnige woorden , in één woord, zij moeten al hunne gevoelens en aandoeningen zorgvuldig bewaken, zoo als de H. Geest ons vermaant in het boek der Spreuken : (4. :23) ,, Bewaar uw hart met alle waak-

Ziianiheid, want daaruit ontspringt lipt leven.quot; Eindelijk om de schoone lelie van zuiverheid onbevlekt en ongeschonden te hewaren is liet ook noo-dip' dat men zijn ligchaam versterft door werken van boetvaardigheid, waarbij men nogtans altijd de rede en de bescheidenheid moet in acht nemen , en zich altoos aan het oordeel van zijn biechtvader ot' zielbestierder moet onderwerpen.

HOOFDSTUK AM.

Over het kleed der Derde Orde.

en de verdere kleederdragt.

Het kleed, dat de Broeders en Zusters van do Derde Orde der allerheiligste Maagd Maria van den Berg Carmel dag en nacht moeten dragen, bestaat in een scapulier van donkerbruin laken, zamengesteld uit twee deelen, elk ongeveer drie palm lang en twee palm breed, maar eenvoudig, zonder versiering of borduursel. Deze twee stukken worden voor de Broeders onmiddellijk aan elkander genaaid, even als het scapulier van onze Eeligieuzen, en voor de Zusters, met elkander verbonden door middel van twee witte of zwarte linten. Dit kleed moeten zij altijd om den hals dragen onder hunne andere kleederen, doch niet op het bloote ligchaam. Wanneer het hun ongemak zou veroorzaken dit kleed des nachts te dragen, zooals dit kan gebeuren ten tijde van ziekte , of om andere redenen, dan

— Ui —

kunnen zij zich bedienen van een ander klein scapulier, zooals de meeste geloovigen dit dragen.

Het is ook volgens den Regel, en wordt zeer aanbevolen door de Statuten dat men ten minste over dag ook den lederen riem draagt, die bij de kleeding en professie wordt gezegend en om-gegord als een zinnebeeld van zuiverheid, éindelijk worden de Broeders en Zusters aangemaand om de kleederen der Orde in eer to honden als onderpanden van hunne toewijding aan den dienst, van God en van hunne aanneming tot bevour-vegte kinderen van Maria.

Wat voor liet overige hunne kleeding betrett, een ieder zal zicli kleed en volgens zijnen staat en stand , doch zij moeten zorgen alle ijdelheid te vermijden, en onze Zusters vooral moeten voor-nauielijk bezorgd zijn om altoos de zedigheid in acht te nemen.

Aanmerkbuj. Volgens don oorspronkelijken He-gel moesten zoowel de Broeders als de Zusters onzer Derde Orde een lang kleed dragen gelijkvormig aan dat onzer Religieuzen, alsmede «en lang scapulier; doch dit is thans buiten gebruik, en overigens ziet men ook uit den Kegel en de Statuten dat de Broeders on Zusters niet alleen in hunne kleederdragt, maar ook in alle andere uiterlijke dingen zich kunnen voegen naar de plaatselijke gebruiken , wanneer deze namelijk niet in strijd zijn met de christelijke zedeleer.

Niettemin, daar de Regel wil, dat de Broeders en Zusters onzer Derde Orde na hunnen dood

in de volledige kleeding der Orde zullen begraven worden, «oo geven wij aan degenen, die daartoe de middelen hebben , den raad om zich bovengemeld kleed bij tijds aan te schaffen, e;i hunne familie of vrienden te waarschuwen, dat 7,ij verlangen na hunnen dood op zoodanige wijze te worden aangekleed.

De Zusters moeten hierbij nog opmerken dat zij zich zeer gemakkelijk naar den geest van den Regel kunnen schikken, zonder opzien te baren, voornamelijk in den winter, namelijk door hare bovenkleederen te maken van donkere wollen stof. Wanneer eene zuster gekleed wordt of hare professie doet, is het gebruikelijk voor haarden witten mantel der Orde te zegenen en haar dien om te hangen, alsmede eenen witten sluijer dien men haar over liet Iioofd hangt : dit doet men ten einde bij deze plegtigheden in niets te kort te blijven aan de voorschriften van den Kegel en van het ceremonieel der kleeding en professie.

HOOFDSTUK Vil.

Over de geestelijke wapenrusting.

Terwijl de Broeders en Zusters onzer Derde Orde zich weinig moeten bekommeren, hoe zij gekleed gaan, en niet moeten haken naar kleeder-pracht en uitwendigen opschik , zullen zij niet on-

— 18 —

verst-hillig /iju , maar zich alle moeiten getroosten, om den inwendigen tooi der deugden te bekomen, die het sieraad der ziel zijn. Zij moeten zich voornamelijk bekleeden met de zoetaardigheid, de zachtmoedigheid, de zedigheid en ootmoedigheid van onzen Heer Jestis Christus, en deze deugden niet alleen inwendig aankweeken in hun hart, maar die ook uitwendig toonen iu hunne werken en in hun gedrag, /-ij zullen zich wachten door hunne woorden of werken ergernis of aanstoot te quot;even aan wie het ook zij. Wanneer iemand der Broeders of Zusters do gewoonte zou hebben den naaste door scheldwoorden te beleedigeu ot te kwetsen, of zich in het openbaar onzedig te gedragen , of op eenige andere wijze tot ergernis zou strekken, en, ua meermalen daarover vermaand te zijn , zich niet zou willen beteren , dan zal de Overste of Bestierder zoo iemand uit de Broederschap verbannen, opdat deze door dat slecht voorbeeld niet' worde onteerd.

Wanneer omgekeerd de Broeders ot Zusters ou-regtvaardig worden beleedigd, zullen zij de zachtmoedigheid indachtig zijn van Jesus Christus, die goed deed aan degenen, welke hein vervolgden, en zonder ophouden aan iedereen weldaden bewees , hoezeer hij ook van een ieder min ol meer te lijden heeft gehad.

De Zusters vooral moeten grooten prijs stellen op de zedigheid in de kleeding, in den omgang en iu het spreken, en niet nieuwsgierig zijn om

te liooren en te zien wat er omgaat in hare woonplaats of in het land. Ook moeten zij zooveel mogelijk bezorgd zijn dat hare huisgenooten ie-ven iii de vreeze Gods, en hun altoos een goed voorbeeld trachten te geven. Zij zullen de onder-rigtingen in Jeu godsdienst bijwonen, en bereidvaardig zijn voor den dienst der Kerk.

Allen zullen godvruchtig hun morgen-en avondgebed verrigteu, en nimmer moeten zij verzuimen des avonds behoorlijk hun geweten te onderzoeken. Zij zullen eene bijzondere godsvrucht hebben tot de allerheiligste Maagd Maria en tot den H. Joseph en alle overige oefeningen van christelijke godsvrucht met ijver on naarstigheid volbrengen.

Het is eeue waarheid, welke ons door den H. tieest zelt wordt geleerd dat het leven van den mensch hier op aarde een aanhoudende strijd is (Job 7. 1), dat allen die godvruchtig willen leven in Jesus Christus vervolging zullen te lijden hebben (2 Tim. 'ó. 12), en dat de duivel onze ire-zworen vijand als een brieschende leeuw altoos om den schaapstal des Heeren rondloopt, niet rustende voordat hij iemand van ons tot zijne prooi heeft gemaakt (l Petr. 5. S). Daarom moeten de Broeders en Zusters onzer Derde Orde, die kloekmoedig den geestelijken strijd hebben aanvaard, wel bezorgd zijn om zich behoorlijk te wapenen , ten einde een zoo magtigen vijand te kunnen quot;wederstaan en overwinnen.

Het is voornamelijk op zes verschillende wij-

— 20 —

y.en Jat de. helsche vijand over onze menschelijke zwakheid tracht te zegevieren.

Vooreerst zoekt liij gedurig door lastige, slechte en onzuivere gedachten de zielen der geloovigen ten val te brengen.

Ten tweede stelt hij alle pogingen in het werk, opdat het menschelijk hart de verschuldigde liefde en toegenegenheid weigere aan God, en die hechte aan de ijdele schijngoederen dezer wereld.

Ten derde is het zijn streven, om ons gelooi' onvruchtbaar te maken bij gebrek aan goede werken.

Ten vierde zet hij den onvoorzigtigen strijder aan, om op zijne eigene krachten te steunen eu te vertrouwen.

Ten vijfde doet hij al het mogelijke, opdat het zwaard van den H. Geest, namelijk het woord Gods , ongebruikt blijve.

Ten zesde eindelijk tracht hij op allerhande wijzen de werken en daden der menschen nutteloos en onverdienstig te maken voor den hemel, door te bewerken, dat zij niet met eene goede

meening geschieden.

Ten einde dan de bedriegelijke listen van het helsche monster te verijdelen , gebiedt onze Regel dat de Broeders en Zusters aanhoudend gewapend zullen zijn met de deugd van zuiverheid, ten einde zich daardoor behagelijk te maken voor de oogen van God, die uit eene Maagd heeft willen

geboren worden.

Opdat er geeue plaats overblijve voor ongeregelde en onzuivere gedachten, schrijft hij voor

— :M —

dat men zijn liart altijd moet versterken met htn-lige en godvruchtige gedachten, met gedachteu, flic het geluk en de vreugde des hemels tot voorwerp hebben; daar het H. Evangelie ons leert; zalig zijn zij, die zuiver van harte zijn, want zij zullen God zien (Matth. ó. 8).

Opdat de vijand ons hart niet bemagtige door ons datgene te doen beminnen , wat hot voorwerp onzer lietde niet zijn mag, beveelt hij dat al onze Broeders en Zusters zich gedurig zullen oefenen in de lietde tot God en tot den naaste; zoodat

_}1. een ieder, zoo dikwijls de lieer zou kannen vra-

_:ll gen of men Hem bemint, met den li. Pel rus zou

kunnen antwoorden: Ja, lieer, gij weet dat gj; ik n bemin (Joan. ;i 1. Jó).

Ten einde hot geloof zijner belijders niet vruchteloos blijve bij gebrek aan goede werken, zoo bepaalt de Kegel, uat allen met volharding moe--₀. ten werken overeenkomstig hun geloof, en moeten

.[ vasthouden aan deze woorden van den li. Apos-

₍j_t, tel -lacobus : weest uitvoerders van het woord,

cn niet bloot aanhoorders , u zeiven bedriegende iet I- ^)-

t_C1 Opdat niemand in den geestelijken strijd op

nd zijne eigene krachten zou steunen, zoo gebiedt

_;e)i de Regel, dat allen hunne hoop en vertrouwen

(Je moeten stellen op den edelmocdigen bijstand van

l_en God , en van Hem alleen hunne zaligheid moe

ten verwachten.

_jre. Om de overwinning in elke bekoring te beha

oor len, wil de Kegel dat een ieder liet woord Gods

niet alleen niet aandacht zal aynhoomi, maar het ook in zijn havt zal bewaren, en zich daarmede gemeenzaam zal maken in zijne gesprekken.

Eindelijk om te voorkomen dat werken onzer Broeders en Zusters onverdienstig zonden blijven, 7.00 beveelt de Regel dat alle werk begonnen worde in den naam des Heeren, dat het tot zijne meerdere eer en glorie worde gestierd, en dat men er geene andere belooning voor verlangen zal, dan die welke de groote Kerkleeraar de H. Thomas verzocht, als hijzeide: Ik verlang geene andere belooning, tenzij I zeiven, o Heer.

HOOFDSTUK Vlll.

Over het beruinnen der eenzaamheid en het vlugten der wereld.

Do liegel verbiedt in dit hoofdstuk, voor zoo ver dit mogelijk is, den gemeen/,amen en ver-trouwelijkeu omgang en verkeer met personen, die voor do wereld leven , en nog meer het rondzwerven door landen en steden , het bezoeken van schouwburgen, bals, wereldsche feesten en ijdele vermakelijkheden, voornamelijk aan de Zusters, die bijzonder worden aangemaand, om de ingetogenheid en de eenzaamheid te beminnen. Zij moeten hare woning en hare kamer beschouwen als de bewaarplaats harer onschuld en als eene hijzonder geschikte plaats, om zich met God bezig te honden en zijne gunsten en genaden te ver-

— 23 —

werven. Hierdoor wordt evenwel niet verboden bezoeken van liefde of van beleefdheid te brengen zoowei aan hare medezusters als aati andere personen. Ook is liet- haar geoorloofd de eerlijke en gepaste uitspanningen bij te wonen, welke somwijlen onder bloedverwanten en buurlieden gehouden worden tot bevordering van christelijke vriendschap en welwillendheid.

Wanneer zij eene ecnigzins verre reis moeten maken, ot zich voor meerdere dagen van haro gewone verblijfplaats moeten verwijderen , zullen zij eerst den zegen vragen van den Overste of Bestierder; en zooveel mogelijk bezorgd zijn om ten spoedigste naar hare woonplaats terug te kee-ven, ten einde daar als werkzame bijen weder den zoeten honig van godsvrneht te verzamelen.

HOOFDHTI Iv I \.

Over het Ijiilden der Getijden.

Hem; der voornaamste verpligtingcn , welke onze Broeders en Zusters bij hunne professie op zich nemen , is van dagelijks de voorgeschrevene Getijden te lezen. Zij die dit kunnen, moeten dagelijks de kleine Getijden lezen van de allerheiligste Maagd, doch de geestelijken volstaan met hun gewoon breviergebed. Die de Getijden niet kunnen Ie/,en , moeten in plaats daarvan dagelijks bidden voor de Metten 25 maal het Onze Vader met het Wees gegroet , voor de Lauden 7 maal.

— M —

voor elk dei' kleine uren, namelijk voor de Pri-men , Ter tien, Sexten en Nonen insgelijks 7 maal, voor de Vespers 15 maal en voor de Completen 7 maal. Achter ieder kerkelijk uur zullen zij zeggen : „ Glorie zij den Vader en den Zoon en den H. Geest. Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.quot;

Op de Zondagen en kerkelijke feestdagen moeten zij voor de Metten 50 maal het Onze Vader en Wees gegroet bidden.

Het is loffelijk en volgens den geest van den Regel, dat onze Broeders en Zusters de Getijden bidden op zekere vaste tijden in navolging dei-geestelijken en religieuzen, te weten: de Metten met dc Lauden of wel des avonds te voren of vroeg in den morgen; de Primen, Tertiëu, Sexten en Nonen voor den middag; en de Vespers en Completen tegen den avond. Daar echter onze Broeders en Zusters drukke bezigheden kunnen hebben , die hen beletten om over dc uren van

den dag naar goedvinden te beschikken, zoo moe- ( ten zij zich daarom niet ongerust maken, en niet

denken dat zij aan hunne verpligting te kort i

blijven, wanneer zij die niet op den aangeduiden ■ 1 tijd zouden kunnen bidden. Hetgeen waarop '/ij

voornamelijk te letten hebben is, dat zij die ge- (

beden moeten verrigten niet alleen met de lippen, lt; maar ook met het hart, opdat ook niet van hen-

kunne gezegd worden, wat God weleer zeide van 1

de Joden door den mond van zijn profeet Isaias, t

en wat onze goddelijke Zaligmaker toepaste op j

de Fameën: Dat volk eert mij mist de lippen, maar hun hart is verre van mij (Matth. 15. 8).

Om kunnen geest met godvruchtige gedachten bezig te houden, kumieii zij de zeven uren der Getijden aan God opdragen tot dankzegging voor de zeven bijzonderste weldaden, die zij van Hem ontvangen hebben, te weten: 1. voor de weldaad der schepping; :l. voor hunne behoudenis ; ;}. voor do verlossing; -J*. voor het If. Doopsel en hunne roeping tot het ware geloot'; 5. voos.-hunne heiligmaking en de onverdiende vergiffenis hunner zonden ; ö. voor de onwaardeerbare gave van het allerheiligste Sacrament des Altaars , en voor de genade, dat zij Hem zoo dikwijls mogen ontvangen in daH. Communie; 7. voor humu; roeping tot onze Derde Orde, welke een zoo geschikt middel is, oiu gemakkelijker hunne zaligheid te bewerken.

Ook kunnen zij daarbij de voornaamste geliei-imen van liet bitter lijden van onzen Heer .fesu.s Christus overdenken, namelijk ;

Bij de Metten kunnen zij Hem beschouwen, terwijl hij bidt in den hot'van Gethsemani, en ziju bloedig zweet en zij no gevangenneming overwegen.

Bij de Lauden zullen zij overwegen den smaad, de bespottingen en verguizingen waarmede Hij iu den nacht van zijn, lijden overladen werd.

Bij de Printen , de valsche beschuldigingen , die tegen Hem werden ingebragt voor den hoogepries-ter en den joodschen raad, en hoe llij in dim raad den dood schuldig word verklaard.

Bij de Terticn, zijne wreede geeseling.

Bij de Sexten, zijne krooning met doornen, «m de bespotting met den purperen mantel.

Bij de Nonen, zijnen smartelijken lijdensweg naar lt;.'ii]varic met het zware kruis op zijne schouders.

Bij de quot;Vespers, zijne kruisiging, zijhen doodstrijd en zijn dood.

Bij de Completen, zijne afneming van het kruis en zijne begrafenis.

Bij ieder van deze geheimen kunnen zij vragen de genade van volharding in de goddelijke liefde, (■n van eenen zaligen dood in vereeniging met den zoendood van .1esus Christus.

Ook kunnen zij nog hunne aandacht vestigen op eene der bijzonderste blijdschappen van de allerheiligste Maagd Maria, voornamelijk op hare feestdagen en des Zaturdags. Zoo kunnen zij bij lt;ie Metten de meeuing niaken , om het geheim der Mensehwording van Gods Zoon te vereeren, en de blijdschap nagaan, wélke Maria gevoelde over hare verheffing tot Moeder Gods.

I'ij de Lauden, de blijdschap, welke zij ondervond bij het bezoeken harer nicht Elisabeth, als /ij geheel in verrukking de gevoelens van haar '«art lucht gat' in dien goddelijken lofzang: Ma-gniticat. Mijne ziel verheft den Heer.

Bij de Primen , de blijdschap, die zij smaakte, toen zij zonder eenige pijn of smart en zonder verlies van hare maagdelijkheid haren Goddelijken Zoon ter wereld bragt.

Bij de Tertien, de blijdschap, welke zij out-

waarde, toen het Kindje Jesus door de Wijzen uit hef; Oosten word aangebeden als de God van het heelal.

Bij de Sexten, de blijdschap, die zij genoot, toen zij haren Zoon terugvond in den tempel, na Hem drie dagen lang te hebben gezocht.

lüj de Nonen, de blijdschap, welke haar hart vervulde, toen zij Hein levend eu onsterfelijk zag verrijzon uit het graf.

Bij de Vespers, de blijdschap, die haar ten deel viel, als zij Hein glorievol ten hemel zag opstijgen.

Bij de Completen kan men haren luisterrijken intogt beschouwen in den hemel. alwaar zij dooide allerheiligste Drievuldigheid werd gekroond als Koningin van alle Engelen en Heiligen, en geplaatst aan de regterhand van .Tesus Christus haren god-delijken Zoon.

Eindelijk op de dagen, die bijzonder zijn toe-o-ewijd aan de gedachtenis van het lijden en den dood des Zaligmakers, kunnen zij ook de zeven weeërr van Maria overdenken , de meening maken om deel te nemen in hare smarten, en haar bidden , dat zij die op nieuw aan haren Zoon opdrago tot vergiffenis hnnner zonden en schulden.

Driemaal in het jaar moeten zij een Ternaar d. i. driedaagsehe oefening houden voor de overledenen , en voor eiken Ternaar moeten zij driemaal, namelijk op drie verschillende dagen, bidden voor al de overledene Broeders en Zusters onzer Orde , onder welke ook de Broeders en Zusters der Derde Orde begrepen üijn, voor hunne

— 28 —

Ouders, bloedverwanten en naastbestaanden , vrienden en weldoeners en voor degenen, die in de kerken der Carme,lieten cl' in de daarmede ver-eonigde kloosters begraven zijn, /00 als dit dooide geheele Orde geschiedt.

De eerste Ternaar wordt gehouden tusschen den 13^dcquot; Januarij en Asclnvoensdag; de tweede tusschen Beloken. Paschen en het feest der Hemelvaart onzes Heeren; de derde in de maand October.

Op den eersten dag van eiken Ternaar leest men de Vespers, en de eerste Vigilie met de Lauden van de Getijden der Overledenen; den tweeden dag do quot;Vespers en de tweede Vigilie met de Lauden, en den derden dag de Vespers en de derde Vigilie met de Lauden van diezelfde G etijden.

Wie de getijden niet kan lezen moet in plaats daarvan op elk dier drie dagen een rozenhoedje bidden van vijf tientjes, zeggende na elk tientje in plaats van Glorie zij den Vader enz. „ Heer geef hun de eeuwige rust, en het eeuwige licht verlichte hen.quot;

Op den 15 November (of op den iü, wanneer de 15 op Zondag valt) wordt de gedachtenis gehouden van alle afgestorvene zielen onzer Orde, onder welke ook de Broeders en Zusters der Derde Orde begrepen zijn.

Op dien dag moeten de Broeders cn Zusters de gansche Getijden der Overledenen lezen, en die dit niet kunnen moeten in plaats daarvan een rozenkrans bidden van vijftien tientjes, zeggende achter elk tientje gelijk boven: „Heer geef hun deecnwige

rustj en het eeuwig licht verlichte henquot; , en op deu naastvolgenden Zondag of op eenen anderen dag onder het octaaf zullen allen de H. Communie ontvangen , en die opdragen voor de rust der bedoelde zielen.

Is het voor iedsren Christen eene aller voordeel ig-ste zaak eenigen tijd te besteden aan het inwendig gebed of overweging, zoo mag men zeggen, dat dit noodzakelijk is voor hen, die zich op eene bijzondere wijze aan den goddelijken dienst hebben toegewijd en naar de volmaaktheid streven. Daarom is het ook, dat de Regel voorschrijft, dat men eiken dag daartoe ten minste een halfuur zal besteden , en wel des morgens, wanneer de-geest nog meer in rust is en nog minder ingespannen met andere gedachten. En hierbij geldt geene verschooning wegens huiselijke bezigheden , want ook onder het werken kan men zijnen geest met eenige godvruchtige bemerkingen bezig houden en daaruit groot nut en voordeel trekken.

Aan hen, die kunnen lezen en eenigen vrijen tijd hebben, wordt ook het lezen van een of ander godvruchtig boek ten zeerste aangeraden, want het is zeker, dat zoowel de geestelijke lezing als de meditatie of overweging moet beschouwd worden als het geestelijk voedsel der ziel. Dit moet zij gebruiken om niet te kwijnen en in de godsvrucht te verzwakken, maar zich steeds meer en meer te versterken en aanhoudend daarin aan te groeijen, en altoos de overwinning te behalen in den strijd. In dit alles moet men nogtans te werk

— ;30 —

gaan volgens den raail van zijnen biechtvader, f

die, bekend als liij is niet den toestand en de ( krachten van zijn biechtkind, ook het best de

luanier zal weten voor te schrijven , om deze gees- '/

telijke oefeningen te verrigten, zonder dat men c

aan zijne andere pligten te kort blijft. 1

Voordat zij aan tafel gaan, zullen onze Jiroe- r

(Iers en Zusters een Onze Vader en Wees gegroet i

met Glorie zij den \ ader bidden , en eveneens tot \

dankzegging na de tafel. c

t

HOOFDSTUK X.

Over het ontvangxn der H. Sacramenten en het bijwonen der H. Mis.

Het veelvuldig gebruik der H. Sacramenten,

namelijk van de biecht eu de H. Communie, is (i

een der krachtigste middelen, om de volmaaktheid i

te bekomen, waarnaar onze Broeders cn Zusters z

moeten streven. c

Daarom zullen zij over het algemeen ten minste v

eens in de maand tot dezelve naderen. Ook ver- I

langt do Piegel, dat zij die nog in 't bijzonder n

zullen ontvangen op de voornaamste feestdagen f

van onzen Heer Jesus Christus, van de H. Maagd s

on van de Heiligen onzer Orde, evenwel niet als 1

verpligting, maar uit zuivere godsvrncht, en altijd l

met toestemming van hun zielbestiorder, dat wil t

zeggen van hun gewonen biechtvader, aan wien 1 alleen het toekomt te oordeelen of zij de noodige

— ;U —

r, gesteltenis'bezitten, om meer ot' minder dikwijls

Ie de H. Sacramenten te ontvangen,

ile Insgelijks wil de Kegel, dat onze Broeders en

ss- Zusters dagelijks met alle mogelijke godsvruckt

;u de 11. Mis zullen bijwonen , wanneer zij geene bil

lijke, redenen hebben, om daarvan verschoond te e- zijn. J)en tijd, waarop zij de H. Mis hooren , kuu-

et neti zij tevens gebruiken om volgens het voorschrift

ot van den Kegel de stilzwijgendheid te onderhou

den, en hunne meditatie te verrigten ot' de Getijden Ie bidden.

HOOFDSTUK. Xf.

Over het vleesch derven en het vasten.

i, Uehalve op de onthoudings-en vastendagen , die-

is door de 11. Kerk zijn ingesteld en voorgeschreven .

d moeten de Broeders en Zusters onzer Derde Orde

i's zich onthouden van vleesch op alle W oensdageu des jgars, uitgenomen op liet leest van Kersmis,

ie wanneer dit op Woensdag valt. Daar echter onze Broeders en Zusters meestal zelf niet vrij en on-

;r afhankelijk kunnen beschikken, maar in hunne

n familie gewoonlijk onder het gezag van anderen

d staan, zoo kunnen zij, ten einde alle ongerust-

Is heid van geest of wanorde in het huisgezin te voor-

d komen , deze onthouding in andere oefeningen van

il godsvrucht of versterving doen veranderen door

n hunnen biechtvader of door den Bestierder,

e Zij moeten vasten 0]) al de dagen van den Ad

(uitgenomen des Zondags) often minste op de uegen dagen, die het hoogfeest van Kersmis voorafgaan, op alle Vrijdagen des jaars, uitgenomen den Vrijdag in de paaschvveek en den feestdag van Kersmis , 7.00 die op vrijdag valt: van het feest van Kruisverheffing, den 14 September, tot Paschen /.uilen zij ook vasten op alle woensdagen en za-turdagen.

Bovendien moeten zij vasten daags voor de voornaamste feestdagen der allerheiligste Maagd, waar-ouder ook bet Feest van O. L. V. van den Berg Carmel begrepen is, dat gevierd wordt op den 16 •Tulij of den daaropvolgenden Zondag, daags voor H. Sacramentsdag, en daags voor den feestdag van onzen H. Vader Elias, welke gevierd wordt den :20 Julij: alsmede op H. Marcusdag en de Kruisdagen.

Het is waar, de vastendagen , welke onze Broeders en Zusters nog buiten de kerkelijke vastendagen te onderhouden hebben , zijn veelvuldig in getal; doch hierdoor moeten zij zich niet laten afschrikken, want het vasten, zoo als dit door den Eegel wordt voorgeschreven, is niet zoo streng als het vasten, dat de H. Kerk oplegt; ook kan het door den biechtvader of Bestierder in andere goede werken worden veranderd , wanneer daarvoor billijke redenen zijn, en eindelijk is het volstrekt geene zonde, wanneer men daaraan ontbreekt, a]§ dit maar niet nit verachting geschiedt.

— 33 —

!!^U HOOFDSTUK XJI.

¹¹ f

. Over de stilzwggendlieid en het goed _ui gebruik des tijds,

^eu Hoewel het voor hen, die te iiiidclen der we-

reld leven, niet gemakkelijk is het stilzwijgen to onderhouilen op bepaalde uren van den dag, zoo ^r- als dit in de kloosters gebruikelijk is, zoo moe-

ar- ten nogtans onze Broeders en Zusters der Derde 'i'g Orde zich beijveren om liet stilzwijgen te bewa-16 ren van het oogenblik af, dat zij des avonds hun )or gewetensonderzoek hebben geëindigd tot dat zij ^a11 den volgenden morgen hun morgengebed hebben ^eu verrigt; of zij zullen ten minste de intentie ina-^[ls_ ken, om aan den Kegel van het stilzwijgen te voldoen, terwijl zij de H. Mis hooren of hunne oe- getijden bidden, zoo als in hoofdstuk X gezegd is.

Gedurende den overigen tijd van den dag zul-iii len zij zich gewoon maken, om altoos weinig te .en spreken*, dewijl de H. Geest ons waarschuwt in }or het boek der Spreuken (10. 19) niet deze woor-gt;iig den: In het veel spreken zal de zonde niet ont-^:an breken. Onder veel spreken, zegt de H. Augus-ere tinus, bedoelt men evenwel niet iets zeggen wat nor noodig is, al is liet ook dat dit met eenige lang-ekt dradigheid geschiedt. Ook waarschuwt ons de li. kt. Geest nog met de volgende woorden: die onbezonnen is in het spreken , zul leed gevoelen (Prov. 13. 3); en op eene andere plaats : Alwie veel

4

spreekt, zal schade toebrengen aan zijne ziel (Ecel. 20. 6). En Jesus Christus zelf zegt in liet H. Evangelie : Over elk ijdel woord, dat de meuschen zullen gesproken hehben, zullen zij rekenschap moeten geven in den dag des oordeels (Mattli. 12). Derhalve is het altijd raadzaam en voordoelig weinig te spreken , en alleen dan te spreken wanneer de welvoegelijkheid of de pligt dit verei-schen, maar ook dan nog is het noodig, dat men altoos goed bedenkt wat men zegt. AVie het stilzwijgen bemint, zegt een beroemd schrijver, zal er nimmer berouw over hebben dat liij liet beeft bewaard; want daar de mond de poort is van de ziel, zoo moet die niet worden geopend tenzij met reden, met omzigtigheid en groote behoedzaamheid , anders zal de dood er door binnensluipen.

Een christen, en vooral iemand die streeft Tiaar volmaaktheid, zoo als de Broeders en Zusters onzer Derde Orde, betaamt het, dikwijls en gaarne te spreken van God en zijne oneindige volmaaktheden , maar altoos met grooten eerbied.

Over hunnen cvemtiensch sprekende moeten zij zulke dingen zeggen, die hem tot eer en lof verstrekken; zijne gebroken moeten zij verontschuldigen en met den mantel der liefde bedekken.

Boven alles moeten zij zich wachten van ontstichtende en onbetamelijke gesprekken, alsmede van te spreken in do kerk, voornamelijk onder de goddelijke diensten; want behalve dat dit een gebrek aan eerbied is jegens het huis van God,

geeft men daardoor ook een slecht voorbeeld cu ergernis aan anderen. Ten slotte moeten onze Broeders en Zusters der Derde Orde er op bedacht zijn, om altijd voor oogen te houden deze vermaning van den H. Pranciscus van Sales: „ Uw spreken zij weinig en goed, weinig en zoet, weinig en eenvoudig, weinig en liefderijk, weinig en nederig.quot;

Bijaldien het nu hoogst nuttig en in zekeren zin noodzakelijk is behoedzaam te zijn in het spreken , niet minder voordeelig en noodzakelijk is liet ook een goed gebruik te maken van den tijd. Daarom schrijft de Regel aan onze Broeders en Zusters voor, dat zij zich altoos met eenig werk of gepasten arbeid zullen bezig houden, opdat de vijand onzer zaligheid in hunne ledigheid en werkeloosheid geene gelegenheid vinde, om hen te bekoren , en zich toegang te verschaffen tot hunne ziel.

De arbeid of bezigheid zal altoos goed en ge-pnst zijn, wanneer hij strekt om in de noodwendigheden van hen zeiven of van de hunnen te voorzien , den naaste te helpen en bij te staan, de godsvrucht en den dienst van God te bevorderen enz.; maar hij zal dit niet zijn, wanneer hij alleen ten doel zou hebben de ijdelheid te voeden en de ongeregelde driften te voldoen.

— :36 —

HOOFDSTUK Xni.

Over den vrede en de broederljjke liefde.

Het teeken, waaraan men do ware christenen kan erkennen , bestaat, volgens de uitdrukkelijke verklaring van Jesus Christus zeiven in de onderlinge liefde. Daarom moeten de Broeders en Zusters onzer Derde Orde, die belijdenis doen van met grooter naauwgezetheid niet alleen de goddelijke geboden maar ook de raden te onderhouden, er voornamelijk prijs op stellen , om naar het voorbeeld der eerste Christenen die schoone deugd der broederlijke liefde getrouw te beoefenen. Zij moeten de liefde bewaren niet alleen ten opzigte van elkander, maar ook ten opzigte van hunne huisgenooten en vreemden. Zij zullen deze deugd oefenen, op de eerste plaats door weder-keerig elkanders gebreken te verdragen, volgens deze vermaning van den Apostel: verdraagt elkander, en zoo doende zult gij de wet van Jesus Christus volbrengen (Gal. 6. 2). Wanneer derhalve de onderlinge liefde soms gekwetst wordt, dan moet degene, die liet eerst heeft beleedigd, zonder uitstel aan den beleedigde voldoening geven; en deze van zijnen kant moet die voldoening aannemen.

Ten tweede moeten zij altoos den wil ei\ liet vaste voornemen hebben, om de hun aangedane beleedigingen en verongelijkingen te vergeven , en om diegenen van ganscher harte te beminnen,

die vijandig ten hunnen opüigte gezind zijn , zoo als onze Heer Jesus Christus zelf dit gebiedt. Zij zullen zich wel wachten van aan iemand, die beleedigd is geworden, terug te vertellen wat ia zijne afwezigheid ten zijnen nadeele is gezegd of gedaan, b. v. iikü to zeggen ; deze of die heeft dit of dat van u gezegd, of wel: deze of gene heeft zoo iets tegen u gedaan ; want, gelijk de 11. Schrift ons leert. God verfoeit dengene, die tweedragt zaait tussclien broeders (Prov. 0. 19).

Zij moeten zicli ook wachten van kwaad vau iemand te denken; want, gelijk de 11. l''ranc,iscus van Sales zegt, eene zelfde daad kan wel honderd verschillende gedaanten hebben, en al wie de liefde bezit, beschouwt ze altoos van den schoon-sten kant.

Zij moeten hun best doen om den vrede en de eendragt in hunne huisgezinnen te bewaren, opdat de God des vredes steeds onder hen wone.

Ai wie, weet dat er eenige tweedragt of afgc-keerdheid bestaat tusscheu eenige leden onzer Derde Orde, zal hiervan ten spoedigste kennis geven aan den Overste of Bestierder, opdat deze overeenkomstig z-jne wijsheid en voorzigtigheid het herstel van den vrede en de onderlinge ver-zoenini,' bewerke.

HOOmS'lTK XIV

Over de vergaderingen.

Ten minste eens in de maand, op een Zon-ot feestdag door den Pater Bestierder te bepalen , zullen allo Broeders der Derde Orde te /amen-komen in de kerk of in de daartoe bestemde kapel, om gezamenlijk het II. Sacrificie der Mis bij te wonen en de II. Communie te ontvangen; waarna door den Pater Bestierder voor licn een kort sermoon of onderrigt za.1 gehouden worden aangaande limine pligten.

Marineer die vergadering des morgens niet kan plaats hebben, zal zij opeen ander uur van den dag gehouden worden, maar dan zal men daarin ook eene andere orde moeten onderhouden, en zou men loffelijkerwijze, wanneer de gelegenheid daarvoor gunstig is en de Broeders talrijk genoeg zijn , de getijden der H. Maagd gezamenlijk kunnen lezen of zingen , voornamelijk op hare feestdagen.

Ook de Zusters onzer Derde Orde zullen op bovengenoemde wijze vergaderen in eene afzonderlijke kapel, of wel in de kapel der Broeders, maar dan op eenen anderen dag, of ten minste op een ander nur.

\\ aniieer een Broeder of eene Zuster wettig verhinderd is om deze vergadering hij te wonen , zullen zij daarvan aan den Bestierder laten kennis geven. He Bestierder zal in elke vergadering

de iiiuiien der Broeders of Zusters aflezen, en wanneer iemand de vergaderingen niet zou bijwonen zonder de reden van zijn wegblijven te hebben opgegeven, zal deze na de derde verzni-inenis door den bestierder worden vermaand en gewaarschuwd. Indien deze zich niet zou willen vernederen, en naar de vermaning van den Bestierder niet zou ■willen luisteren , dan zal de Bestierder zoo iemand uit de Derde Orde kunnen wegzenden.

In die vergaderingen dan zullen, behalve de onderrigting van den Bestierder, eenige gebeden worden verrigt, eenige penitentiën voor de begane misslagen of overtredingen van den Kegel worden opgelegd, een bijzondere Heilige tot Maand-patroon worden gekozen , en de gebeden der Broeders of Zusters voor eene bijzondere intentie worden verzocht.

Aan bet slot van den Regel zal een Aanhangsel worden toegevoegd, waarin het voordeel wordt uitgelegd , dat men kan trekken uit de vereering van een 11. Maandpatroon en uit bet oefenen een er bijzondere deugd.

l'jveneens zal in die vergaderingen het overlijden der Broeders of Zusters worden afgekondigd, opdat hunne zielen de hulp der gebeden van de levenden verwerven; ook zullen de bijzondere vastendagen en de feestdagen van de Heiligen Onzer Orde in lieminering worden gebragt, welke intusschentijd zullen voorkomen.

Insgelijks zal de Bestierder in deze vergade-

— 40 —

ringen dc personen voorstellen, die verlantjen in zorg ^

de J)erdc Orde te worden opgenomen of die tot Broed

de professie kunnen worden toegelaten: door ge- dezen

lienne stemming zal daarover worden beslist, waar- Sacrui

na de dag voor de kleeding of professie zal wor- komei

den^ bepaald. _welke

Jen slotte, dewijl onze Derde (Jrde geene in- On

komsten of vaste bijdragen heeft, zal ieder Broe- gebru

der ot Zuster in deze vergaderingen eene aalmoes Orde

ol vrijwillige liefdegift offeren, volgens dat ieders zeilen

godvrucht dit zal ingeven, en ieders vermogen ieden

zal toelaten. Deze gezamenlijke offers zullen naanw- het 1;

keurig worden opgeteekend in een daarvoor be- schoo

stemd boek, dat in bewaring zal blijven bij den schrij

Procurator onder de Broeders, en bij de Procura- en Ik

trice of bij de Priorin onder de Zusters. Deze of- dere ]

fors zullen dienen tot aanscliaffing van kaarsen, dit ü

tot ondersteuning van zieke en behoeftige Broeders overii

ol Zusters, en tot bestrijding van andere gemeen- Pauli schappelijke onkosten: ook zullen daarvan genomen worden de aalmoezen voor negen li. ITissen ,

welke de Derde Orde in liet jaar zal laten lezen op de Ternaardagen, en voor ééne H. Mis in de maand November voor al onze overledene Broe- ¹

ders en Zusters.

Op de voornaamste feestdagen, namelijk Kersmis , Paschen, Pinksteren , O. L. V. van den Berg Of

Camel, O. L. V. Hemelvaart en Alle Heiligen , Orde

of op andere dagen digt bij deze feesten, wordt ook

aan onze Broeders en Zusters de algemeene of Ge- toch

nerale Absolutie gegeven : daarom zal de Bestierder Paus

— -1-1 —

u in zorg dragen in do naastvoorgaande vergadering du

s tot Broeders of Zusters te waarschuwen , ten einde

f ge- dezen ziek beijveren om op die dagen tot de H .

'aar- Sacramenten te naderen , de generale absolutie U-

ivor- komen ontvangen en de penitentie te volbrengen ,

welke hun daarbij nal worden opgelegd.

' iu- Op sommige plaatsen bestaat liet godvruchtig

roe- gebruik dat de Broeders en Zusters onzer Derde

toes Orde met brandende kaarsen de processie verge-

lers zeilen, die door ons op den Derden Zondag van

ï'en iedere maand gehouden wordt, en dat zij daarin

iw- het beeld dragen van de allerheiligste .Maagd. Of-

'e- schoon de Eegel hierover niets uitdrukkelijk voor-

Icn schrijft, zal het toch altoos zeer voordeelig zijn

i'-i- en hoogst welgevallig aan -Maria, dat ook op an-

ol- dere plaatsen, waar deze processie gehouden wordt,

u, dit gebruik worde ingevoerd, want behalve de

U's overige geestelijke vocrdeelen , is daaraan door Paus

u- Panlus V een volle aHaat verbonden.

o-O

;ⁿ HOOPDSTl'K XV.

Ie

B- Over het bestuur onzer Derde Orde en hare verschillende Bedieningen.

s-

g Ofschoon de Broeders en Zusters onzer Derde

, Orde niet gemeenschappelijk te zamen leven, en

t ook geen eigenlijke religieuzen zijn, zoo wordt toch hunne Broederschap of Congregatie door de

r Pausen eene Orde genoemd, in zoo verre zij be-

stuurd wordt volgens vaste regels in navolging van liet kloosterleven.

Opdat dan deze regels zouden worden onderhouden, en er geene misbruiken of wanorden zou-den insluipen, zoo schrijft onze Kegel voor, dat door den Eerw. Pater Provinciaal , of door den Prior van liet klooster een onzer Eeligieuzen die priester is , tot Bestierder van de Derde Orde zal worden benoemd, zoo zij zelvcn dit Officie niet gevoegelijk kunnen waarnemen , of zulks niet verkiezen. Zoo ook wanneer een priester gemagtigd wordt om anderen in onze Derde Orde aan te nemen , wordt hij daardoor tevens aangesteld tot Pe-stierder van die personen welke hij aanneemt, en neemt hij tegelijkertijd de verpligting op zich, om deze bediening te vervullen op die wijze, als hierna zal worden aangegeven.

Zoodra dan de Broeders of Zusters genoegzaam in getal zijn, znl de Bestierder in eene bijzondere vergadering drie ol' vier Assistenten door ge-heimc stemming doen verkiezen, die dit officie drie jaren zullen waarnemen.

W annoer het getal der Broeders of Zusters zoo groot wordt, dat de Bestierder niet meer in alles, wat tot eene goede regeling behoort, zelf alleen zal kunnen voorzien , dan zal hij na vooraf de toestemming van den Provinciaal te hebben bekomen, en den raad der Assistenten te hebben ingewonnen , een der Broeders aanstellen tot overste over de anderen, met den titel van Sup-prior; en eene der Zusters tot overste over hare

— 43 —

lüfdezustcrs, en deze zal Priorin worden genoemd; en beiden zullen dit Officie drie jaren bekleedeu.

Daarenboven zal hij, na vooraf den raad der Priorin en der Assistenten lo hebben vernomen , onder de Zusters nog eene andere aanstellen met den titel van Subpriorin , die tevens gewoonlijk Meesteres der Novicen za) zijn.

Tn afzonderlijke artikels zullen nu de pligten worden aangegeven van hen, die met deze bedieningen worden belast.

Aim KUL 1.

Ovicu nier OmciE van den Hksïikkükk, of Directeur.

Het Officie van den Directeur of Bestierder zal zijn de Broeders en Zusters in onze Derde Orde op te nemen, na daartoe de toestemming van zijn Overste te hebben bekomen, en over allen en ieder in liet bijzonder te waken, opdat zij deugdzaam leven. Hij zal de vergaderingen voorzitten, en eens in de maand eene conferentie of geestelijke toespraak honden, ten einde do Broeders of Zusters tot do oefening der deugd en tot werken van godsvrucht en barmhartigheid op te wekken. Hij zal ook de zieken bezoeken, de bedroefden vertroosten, de misslagen verbeteren, en in sommige punten van den iiegel dispenseren, wanneer daarvoor wettige redenen bestaan. Bovendien wordt de Bestierder aangemaand om voorzigtig te zijn

in liet aannemen in de/.c Derde Orde en in liet toelaten van de Novicen tot de professie. Hij moet-dus alle moeite aanwenden om hunnen geest en hunne roeping te beproeven, en daarbij geen ander oogwit hebben dan de eer en glorie van God en don voortgang der zielen in de deugd.

Hij moot niet verzuimen elke maand vergadering en eene conferenlie te houden, of ten minste zorgen dat zij gehouden wordt door iemand anders, die daartoe bekwaam is. Indien echter die conferentie somtijds niet goed zou kunnen gehouden worden, zal hij ten minste eene voorlezing doen uit een of ander godvruchtig boek, of wel een hoofdstuk uit dezen Kegel voorlezen, hetwelk liij dan breedvoeriger zal uitleggen, en waarbij hij vooral de wijze zal inprenten waarop men het gelezene in oefening behoort te brengen.

Hij zal niet te ligtvaardig geloof slaan aan de geruchten, welke hem inogten ter ooren komen, of aan hetgeen hem zou worden aangebragt over de misslagen en overtredingen van iemand der Broeders of Zusters, maar bij moet voorzigtig onderzoek doen, en toezien of de zaken zoo zijn als ze hein zijn voorgesteld.

W anneer hij fouten of gebreken moet berispen die reeds openbaar zijn geworden, dan zal hij /.org dragen de strengheid der berisping te verzachten met de zoetaardigheid der liefde en voorzigtigheid , en geene al te zware penitentiën opleggen, welke de wonden eerder verergeren dan genezen.

ARTIKEL II.

Over het Officie üeu Assistenten.

Zooals reeds verondersteld is (Zie Hoofdsiuk XI\ .), licl)beii de Broeders niets te maken niet de Zusters, en zullen zij altoos afzonderlijk huimc geestelijke oefeningen en vergaderingen houden.

De pligt dan der respectieve Assistenten is den Bestierder te waarschuwen en in te lichten, wanneer zij zullen zien dat het noodig is iets te verordenen of vast te stellen voor het welzijn der Congregatie of van iemand liarer leden.

Bij de beraadslagingen zullen zij zedig hun gevoelen zeggen, zich wachten voor alle beleedigen-de en liefdekwetsende uitdrukkingen, en niet halsstarrig aan hun gevoelen blijven vasthouden, anders zal hun door den Bestierder liet stilzwijgen worden opgelegd.

Al wat in den Baad zal gezegd of gedaan worden, moeten zij stipt geheim houden, en wel des te meer, wanneer er gevaar zou bestaan dat de broederlijke liefde zou worden gekwetst.

anneer onze Derde Orde in eene plaats wordt opgerigt, zullen de eersten die professie doen het officie van Assistenten waarnemen,, tot dat de Bestierder het raadzaam zal oordeelen, die te doen aanstellen door keus of geheime stemming , zoo als boven gezegd is. Zij die dit officie bekieeden zullen altoos in de vergaderingen den voorrang hebben boven de anderen.

— -l.fi —

AKTIKKL III.

Over het officie van hen Supimmor onueii DK ]?ROEl)ERS EN VAN DE PllIOlMN ONDEK DE /rsTEUS.

De [)ligt van den Supprior en van de Priorin is een goed voorbeeld te geven aan de anderen in de oefening der deugden en in liet onderhouden van den Kegel. Zij hebben de eerste plaats in de vergaderingen en de eerste stem in den Kaad.

Verder moeten zij waken voor het behoud van der ouderlingen vrede, zij moetende Novicen helpen kleeden, de bedroefden troosten, de zieken bezoeken, den overtreders van den Kegel hunne misslagen met liefde en omzigtigheid onder liet oog brengen , en den Bestierder kennis geven, wanneer iemand naar hunne waarschuwingen en vermaningen niet zou willen luisteren. Eindelijk is het hun pligt om wanneer een Broeder of Zuster /.iek wordt, de anderen te waarschuwen van de zieken bij te staan, vooral wanneer hun de laatste 1111. Sacramenten worden toegediend.

Gewoonlijk duren deze officio's drie jaren , doch wanneer dc Bestierder en het grootste gedeelte van den Kaad dit goedvinden , mogen zij ook langer aanblijven.

— 47 —

ARTIKEL JV.

OVKR IIKT OFFICIE VAN Sül'PIllOJlI.N UN il KF.STIMtF.S T)Fit XoVICFN.

Db Suppriovin komt het toe do tweede plaats te hebben in de vergaderingen en de tweede stem in den Raad. Hare taak is liet oflicie der Priorin ■waar te nemen, wanneer deze afwezend of ziek is; den 11 egel te geven en uit te leggen aan de personen van haar geslacht, die nich aanmelden om in onze Derde Orde te worden opgenomen, dezen aan den Bestierder voor te stellen ten einde onderzocht en beproefd te worden aangaande hare roeping, en de Xovicen naar het altaar te leiden oj) den dag harer kleeding en professie.

Als Novicenmeesteres moet zij aan de Xovieen den ijver voor de slipte onderhondiug van den Kegel, den geest van gebed en versterving, en eene ware en opregte godsvrucht tot de allerheiligste Maagd Maria inprenten. Oek is de Meesteres der Novicen verpligt om dikwijls met ieder van hare Novicen te spreken en haar den Eegel te verklaren; doch zij zal geen uitspraak doen over hare gewetensbezwaren , maar haar naar den biechtvader of den Bestierder verwijzen ten einde daarin door dezen onderrigt te worden. Zij zal haar voornamelijk inprenten zich nederig te betoenen jegens iedereen, maar voornamelijk jegens den Bestierder, de Priorin en al hare medezusters; liefderijk te zijn jegens de zieken, liet wnord Gods met aan-

(lacht to liooren, goed liarc gebeden te verrigten, en x.icli op alle plaatsen te liouden in de tegenwoordigheid van God , daar dit het beste middel is om alle deugden te bekomen en standvastig in do oefening deraelve te volharden.

Vooral op de feestdagen zullen de Xovicen bij elkander kunnen komen teu huize van hare Meesteres , om door haar ondervrezen te worden ; en zij /.elvozal den rand inwinnen en opvolgen van den Bestierder of van de Priorin, aangaande de wijze die zij moet onderhouden, om al hare Xovicen tot do christelijke volmaaktheid op te leiden.

ARTIKKL V.

Van dk overige officie's voornamelijk onder de Zusters.

De Bestierder zal met goedvinden van den Raad eene schatbewaarster of Procuratrice aanstellen , welke gedurende drie jaren de vrijwillige bijdragen of liefdegiften zal ontvangen en bewaren. Haar officie zal zijn de gemeenschappelijke noodwendige uitgaven te doen, zoo als voor de versiering der kapel, voor het opdragen der H. Missen, en voor de ondersteuning der zieke en noodlijdende Zusters. Zoowel van hetgeen zij ontvangt, al? van hetgeen zij uitgeeft, moet zij naauwkeu-rig aaireekening houden , en ten minste eenmaal in het jaar zal zij daarvan rekenschap geven in tegenwoordigheid van den Bestierder, van de As-

sisteiitcii ou vim de Priorin ; zij mag volstrekt goene buiteugewone uitgaven doen zonder verlof van deu Bestierder of van de Priorin.

Bovendien /uilen door den Bestierder iu overleg mot den Raad nog twee andere Zusters worden gekozen oF nog vier, naar gelang dit noo-dig is, namelijk eene kosteres en eene ziekenverpleegster.

T)e taak der eerste /al zijn de kapel zindelijk lt;e houden, de sieraden en heilige gewaden te bewaren en te verzorgen, de kaarsen uit te deelen en na aHoop der processie weder te verzamelen liet altaar te versieren voor dc kleedingcn , profes-sie's of vergaderingen , als ook op de feestdagen van de Heiligen onzer Orde, wanneer de Bestierder mogt goedvinden die niet eenige onderscliei-ding en plegtiglieid te vieren. Ook is hot haar pügt de Zusters te waarschuwen cu te laten weten op welke dagen de vergaderingen en andere gemeenschappelijke oefeningen zullen plaats heli-ben , volgens do beschikking van den Pater Be-stierder.

De tweede, namelijk de ziekenverpleegster zal dikwijls de zieke Zusters bezoeken, haar in hare ziekten bijstaan, troosten en opbeuren, aan den Bestierder en aan de Priorin , en op hun bevel ook aan de andere Zusters liet tijdstip bekend maken waarop aan do zieke het allerheiligste Sacrament zal worden toegcdieiui.

5

AKTlKEIi VI.

Oveiï dt.x Raad.

Do liaatl, die reeds meermalen vernield is,l)o-staat uit de Assistenten en uit twee anderen , namelijk de Priorin en do Suppriorin , die dc eerste steramen hebben wan neer deze officio's zijn aangevuld, of wel twee andere Zusters, die de oudste zijn van professie in de Derde Orde.

Allen zullen nederig de officio's aannemen die-haar worden toevertrouwd, en zich beijveren om die stipt te vervullen en de daaraan verbonden pligten getrouw na te komen.

Ali'l'lIvKI; Vil.

Ovku jikt Boek of .1!j;imstkr.

De Pater Bestierder zal l)ij zich hebben en bewaren een boek, waarin Lij zal aauteekenen of doen aauteekenen al wat in de verschillende llaads-vergaderingen zal worden beslist, de kleedingen, de professie's, de verkiezingen , do veranderingen van Oversten en Bestierders, en andere dergelijke zaken meer, welke de Congregatie onzer Derde Orde betreffen.

Ook zal hij nog een ander boek hebben , waarin hij ten minste eens in het jaar, wanneer de schatbewaarslor of Proouratrico hare rekening zal doen van do ontvangen giften on gedane uitgaven , den staat van ontvangsten en uitgaven dor

Broederschap zal aanteekeuen; en deze beide boeken zullen den Provinciaal bij zijne visitatie worden vertoond.

-N. B. Al wal in liet bijzonder voor de Zusters gezegd is, geldt ook voor de Broeders als zij genoegzaam talrijk zijn.

HOOFDSTUK XVI.

Over de lieldepligten jegens de afgestorvene Zusters.

Wanneer cene. Zuster onzer Derde Orde ziek wordt, en dc ziekte toeneemt en gevaarlijk wordt, zullen ten spoedigste de Bestierder, de Priorin en de overige Zusters worden verwittigd; men zal kaar met alle liefde bijstaan, baar bezoeken , voor haar bidden, en baar ook tijdelijke ondersteuning verscbafien, wanneer daaraan behoefte is.

-Nadat aan de zieke dp HH. Sacramenten der stervenden zijn toegediend , zal er voortdurend eene der Zusters bij baar blijven. Hierin zullen zij elkander beurtelings aflossen, om dc zieke bij te staan, op te beuren en te versterken door gebeden en bet inboezemen van godvruchtige gevoelens.

Wanneer eene Zuster de eeuwige rust is ingegaan, dan zal men baar, zoo bet noodige daartoe voorhanden is, moeten kleeden met een lang en donker kleed (Zie Hoofdstuk VJ i . men zal hare lenden omgorden met den lederen riem, haar het lange scapulier en den witten mantel

der Orde onilmngeu en een witten sluijer om haar hoofd bevestigen.

Indien op de plaats, waar de Derde ürde is opgerigt, liet lofwaardig en godvruchtig gebruik bestaat, dat men het stottelijk overblijfsel der overledenen naar de kerk en van daar naar het kerkhof vergezelt, dan /uilen ook onze Zusters zich beijveren, ora dezen liefdedienst aan hare overledene medezusters te bewijzen, en niet alleen haar li gel i aam vergezellen naar het graf, maar vooral door vurige gebeden ook hare ziel trachten bij te staan.

Op den dag der begrafenis, of op eenen anderen dag onder liet octaaf, zullen allen de 11. Communie ontvangen voor de rust van do ziel der afgstorvene, en zij die dit kunnen zullen voor haar bidden de getijden der overledenen, en die dit niet kunnen, zullen in plaats daarvan een Kozoukrans bidden, van vijftien tientjes, zeggende na ieder tientje in plaats van Glorie zij den Vader enz. „ Heer geef haar de eeuwige rust en het eeuwige licht verlichte haarquot;.

Insgelijks zullen zij de H. Communie, opdragen en (Ie voornoemde getijden bidden, wanneer haav keunis wordt gegeven, dat eene zuster onzer Derde Orde op eene andere plaats in dezelfde provincie overleden is ; zij moeten hierbij bedenken dat hetgeen zij voor anderen doen, ook eens voor haar zal gedaan worden.

Dezelfde liefdediensten zullen ook de Broeders elkander onderling bewijzen , zoowel wat liet be-

zoeken en Injstiuiu der zieken nis het bidden voor de overledenen betreft.

HOOrDSTUK XVII.

Over de verpligtlng van den Regel, de dlspensatie's enz.

Niets van al hetgeen de Kegel onzer Derde Orde aan de Broeders en Zusters voorschrijft, verpligt op zonde, ook zelfs niet op dagelijk-sclie zonde, wanneer liet namelijk niet iets is, wat reeds door de geboden van God of van de H. Kerk als verpligtend is voorgeschreven.

Niettemin moeten allen lum best doen, om uit liefde tot God getrouw te volbrengen al wat er in vervat is, want zij zullen daardoor eenen schat van verdiensten vergaderen voor hunne ziel, en eene heerlijke belooning daarvoor van God in den hemel te wachten hebben. W an neer het hun uogtans, mogt gebeuren door vergetelheid of nalatigheid aan het een of ander punt te ontbreken , zullen zij zich beijveren, om de verdienste van het verzuimde weder in te halen, door zicli ootmoedig te onderwerpen aan de penitentie, welke hun daarvoor door den Bestierder of door bun biechtvader zal worden opgelegd.

Indien liet een of ander punt van onzen Kogel voor iemand ouzer Broeders of Zusters bezwaarlijk en moeijelijk te onderhouden zou zijn , dan zal de Bestierder , en in zaken van minder

belang ook de biechtvader, daarin om billijke redenen kunnen dispenseren, en datgene wat men niet goed knn onderhouden, in andere goede werken veranderen. Diegenen nn die 5500 gedispenseerd worden, moeten zich niet bedroeven, dat zij den Regel niet zoo puntelijk kunnen naleven, als zij wel zouden wenschen , want dan onderhouden zij hein toch hierin dat zij gebruik maken van de dispensatie die de Regel zelf toestaat ; en alwie zoodanige dispensatie niet zou willen aannemen, zou duidelijk toonen, dat hij meer zijn eigen wil dan de onderhouding van den Regel bemint.

W anneer eindelijk iemand onzer Broeders of Zusters op ingeving des Heeren, en met oorlof van den Overste of van dcu biechtvader nog een of ander werk van godsvrucht of versterving zou willen oefenen boven hetgeen door den Regel wordt voorgeschreven, dan zal God hem daarvoor vergelden: doch hierin moeten zij altoos de bescheidenheid in acht nemen, welke de bestierster aller deugden is.

Ëiiiilc van den Rwl.

AAXMANCiSEL.

Over liet vereeren van een H, Maand-patroon en het oefenen eener bijzondere deugd.

Hot is een ^eet voordeelig en godvruelLiig gebruik dut men elke niaiuul een Heilige tot hij-zonderen Patroon verkiest ten einde dien te vereeren en na te volgen ; als ook dat nieu zich toelegt lt;gt;]) de oefening van de eene of andere deugd in liet bijzonder.

\\ imneer uien een I leiligo op eene bijzondere wijze vereert, dan mag men niet regt vertrouwen diit men door zijne voorspraak en onder zijne be-stherming de maand gelukkiger en met grooter geestelijk voordeel zal doorbrengen; en als men zich toelegt op de eene of andere deugd in liet bijzonder, dan wordt de gewoonte der deugd gemakkelijker in de ziel gevestigd. „Immers, gelijk de schrijver van den Geestelijken Strijd zegt, door de aanhoudende oefening van eene enkele deugd, wordt het geheugen in elke gelegenheid vlugger daarop bedacht, het verstand wordt voortdurend gescherpt in het opsporen en vinden van middelen en manieren om die te oefenen eu zich eigen te maken, en de wil wordt er gemakkelijker voor genegen en trekt er veel meer vrucht uit, dan Manneer hij zich op meerdere deugden te gelijk toelegt. (Jok de verschillende akten of oefeningen eener zelfde .deugd, zoo gaat genoemde

sclinjver voort, worden door tic overeenkomst die zi j met elkander hebben, minder vermoeijeiul, want de eene oefening lielpt en vergemakkelijkt de andere, en door die overeenkomst brengen zij ook oenen dieperen indruk op ons te weeg, omdat/ij ons bart reeds voorbereid en gereed vinden om altoos nieuwe oefeningen dier deugd te verwekken.quot;

Dit is nog van zooveel te meer belang, daar hel zeker is dat alwie zich vlijtig oefent in eene deugd , zich daardoor ook leert oefenen in andere,, zoodat de voortgang die men doet in eene deugd , ook alle- anderen te gelijk doet aangroeijen, dewijl zij onafscheidelijk met elkander samenhangen en verbonden zijn als zoovele stralen die uit een en hetzelfde lichtpunt hunnen oorsprong nemen.

Opdat dan onze Broeders en Zusters der l)erde Orde met des te meer zekerheid deze voordeelen verwerven en deze vruchten bekomen, zoo zullen zij alvorens zich naar do vergadering te begeven, een overzigl houden over de afgeloopen maand, hun hart tot God verheffen, en zich zeiven afvragen : \\ anneer met het einde dezer maand ook mijn leven een einde incest nemen , zou G od dan over mij tevreden zijn!'' Strekken de deugden van den Heilige, dien ik deze maand tot patroon heb gehad, niet tot verwijt voor mijne nalatigheid en tallooze verzuimenissen ? Is zijne vurigheid in het gebed voor mij geene reden van schaamte over mijne laauwheid ? Is zijne aanhoudende vereeniging met God, waardoor zijne gedachten zoo heilig, y. ij tic meeningen en gevoelens zoo zuiver waren,

iiociiu veroordeel intr der verstrooijiugeu en ijdele beuzelingeu, waarmede miju geest en mijn hurt zicli /00 dikwijls ophouden ? \\ aar vind ik in mij dien vuvigen ijver welken hij had voorde glorie van (Jod ;^j Waar die verachting voor het aardselie ? Waar die liefde voor de versterving en boetvaardigheid ?

Van den anderen kant zullen zij evenwel eene groote reden van troost en bemoediging vinden, wanneer zij bedenken dat diezelfde Heilige, die hen door zijne deugden beschaamt, hnn vertrouwen o]) de goddelijke barmhartigheid moet versterken door zijne veel vermogende voorspraak bij God.

()Kt'EN INC KN TKIi l.liRK van 1)K.N H. MaAND-i'A'ruoox.

1. Zich beij\ eren om zijn leven en zijne voornaamste deugden te leeren kennen en zich op do navolging daarvan roe te leggen.

2. Mem eiken dag aanroepen in het morgen-en avondgebed door het bidden van een Onze Vader, Wees gegroet en Glorie zij den Vader.

3. 'To zijner eere op zijn feestdag of op den naastvolgenden Zondag de 1111. Sacramenten ontvangen.

MaXIKU om db HIJ/ondki gd te oel't.XI.n.

1. Bezorgd zijn om een goed boek te lezen dut over die deugd handelt, ten einde te leeren

kennen, wuann die deugd bestaat, do hevveeg-redenen na te gaan die ons tot. de beoefening der-zelve moeten aansporen, en de middelen tc loeren kennen die liet meest geschikt zijn om dezelve te bekomen. Wanneer men niet kan lezen, ol gcene gelegenheid daartoe heeft, kan men zijn bieehtvader of den Hestierder hierin onderrigt vragen.

:i. Klken morgen een goed voornomen maken om er zieh gedurende den dag bij'/onder op toe te leggen : tegen den middag een oogenblik nagaan of men er soms ook in het een of ander aan ontbroken heeft; des avonds bij het gewetensonderzoek zich zeiven daarover rekenschap afvragen , de fouten tegen die deugd in 't bijzonder bemerken en er aan tiod vergiffenis over vragen met het vaste besluit, om den volgenden dag waakzamer op zich zeiven te zullen letten , ten einde niet meer iu zijne vorige fouten te hervallen.

Op deze wijzo zal de ziel groeten voortgang doen op den weg der volmaaktheid.

Gunsten. voorregten en aflaten onzer Orde.

Ka de verpligtingen te hebben opgegeven , zullen wij ook, tot opwekking en aanmoediging onzer Broeders en Zusters, geheel beknopt de voornaamste gunsten, voorregten en aHaten vermelden, welke aan onze Orde zijn verleend geworden , dewijl onze Broeders en Zusters der Derde

— 59 —

Orde (liiiirin deel iicbbeu , /00 aks in de lickiio|ilc Verklaring vóór den Regel en in Jioofdstnk I I van don Regel gezegd is.

Lquot; Vooreerst, dragen wij den roemvollen en lic-voorregtcn titel van Broeders rji Zusters der allerheiligste Maagd Maria van den lierg Carmel.

De Cannelieten hebben liiiinien oorsprong tr danken aan den II. Profeet Mlias op den berg (Jannel omstreeks ü-jO jaren vóór de geboorte van onzen goddelijken Zaligmaker. Daar de bei'g Carmel slechts eenige mijlen van Xa/areth ligt , zoo hadden zij dikwijls het geluk den minnolijkei' omgang en de zoete zam en sprak en der H. .Maagd gedurende haar leven hier op aarde te genieten. Geen wonder dan ook dat zij niet eene teedeiv en vurige godsvrucht jegens haar werden bezield.

De eerste kapel, ter eere van Maria na hare ten Hemelopneming gesticht, werd door de f'ai-melieten oj) den berg Carmel gebouwd ; zij plaatsten daarin haar afbeeldsel door den 11. Lucas geschilderd, cn kwamen daar dagelijks meermalen to zamen oni haar met lofzangen en gebeden te ee-ren en te verheerlijken als de bijzondere Moeder en Beschermster der Orde; eu zoo begon men hen algemeen Broeders der allerheiligste Maagd te noemen.

Maria van haren kant toonde meermalen welke voorliefde zij deze Orde toedraagt, en met welke moederlijke zorg zij over dezelve waakt. Zoo verscheen zij aan Paus Honorius 111, die van velschillende zijden werd aangezocht om de Orde op te heften, en gebood hem dat hij de Orde zou

— till —

bevestigen en begunstigen. Zoo verscheen zij ook aan onzen 11. Petrus-ïhomas en verzekerde hem dat onze Orde tot aan het einde der wereld zal blijven bestaan.

Onze titel van Broeders der allerheiligste Maagd en Moeder Ciods Maria werd naderhand hevig betwist en bestreden, doch door Maria zelve met wonderen verdedigd, en door de Pausen bevestigd en bekrachtigd; en Paus l'rbanus VI verleende zelfs een aflaat van 3 jaren en 3 (juadra-genen aan allen die ol aan onze Orde of aan iemand harer leden dien titel zouden geven. Deze aflaat werd naderhand door Paus Nicolaas \ verdubbeld en bovendien nog met 7 jaren en 7 (|ua-dVaL'enen vermeerderd. Met regt dus mag die titel wel roemvol en bevoorregt worden genoemd.

•2.. Ten tweede zal Maria ons op eene bijzondere wijze beschermen in alle gevaren zoo naar het ligchaam als naar de ziel, maar vooral in ons sterfuur om ons te behoeden voor eenen rampzaligen dood en ons do eeuwige zaligheid te verzekeren- Dit heeft zij uitdrukkelijk beloofd in eene verschijning aan den H. Simon Stock , Generaal onzer Orcie, aan wien zij het H. Scapulier schonk met deze woorden: Accipe, dilectissime fill, hoc ini Ordinis Scapula re, raese Confraternitatis signum: tibi et cunctis t-armelitis privilegium, in (Iuo (|uis (pie) moriens icternum non patietur in-cendium : Ecce signum salutis, salus inpericulis, fredus pacis et pacti sempiterni: „Ontvang, zoo sprak Maria, ontvang, zeer geliefde zoon, dit

— 01 —

sclioiulei'kleed uwer Orde, als een teokeu vau mijne Ikoedersclia.]), als oen voorregt voor u i'ii vooralle Carmelieteii; alwia liiennode bekleed, (christelijk) afsterft, y.al den eeuwigen brand niet lijden : Zie dit is een teeken van zaligheid , een behoud in de gevaren, eeu verdrag van vrede en van een eeuwigdurend verbond.quot;

Niet alleen geduvel ulo ons leven en in ons sterfuur staat ifaria ons bij, maar hare liefde cn teedere zorgen strekken /,ich uit tot aau gene zijde des gvafs. Op den eersten zaturdag via onzen dood zal zij ons uit het vagevuur verlossen en den hemel binnenleiden. Dit bijzonder voorregt cn onwaardeerbare gunst hoeft /.ij ons beloofd onder voorwaarde dat wij getrouw zijn in het onderhouden der gelofte van zuiverheid en in het bidden der getijden.

De voornaamste aflaten zoo plaatselijke als persoonlijke,

welke aan onze Orde zijn verleend, en welke ook

allen door onze Eroeders en Zusters in hunne parochie-kerken kunnen worden verdiend wanneer in hunne woonplaats geene kerk onzer Orde bestaat, zijn de volgende

1. Volle Avi.atkx , om welke te, vovdienou mcu moet bicclitcu, eomimuiicerou, de kerk bezoeken, on bidden lol de gewone iuteutic.

Op den dag der kleeding, op den dag der professie, op den I en I Febmarij, den 19 m 25

Miiavt, op den 3^lt;lnquot; Zondag mi l'aschen, den 5, Ui, en 25 Mei, den II .lunij, den , 16,20 en 20 Jnlij, den 7 en 15 Augustus, alsmede des zondags onder liet octaaf van O. L. V. Hemelvaart, den S September, den 15 October, den 21 en 24. November en den 8 December. Bovendien nog o]) oenen zondag (gewoonlijk den derden) van elke maand, mits de Processie van liet H. Scapulier bij te wonen, of wel de kapel der Broeder-scliap te bezoeken of zoo men geen van beiden kan , de Litanie van alle Heiligen te lezen.

2. \ oi.lk Ai'latv.x, wolkc men verdienen kan zoudor do

HH. Sacramenten tc onl vangen , alleen door do kerk lo bezoeken in staal van genade en daar to bidden tot gewone intentie vau zijne Heiligheid.

Op een dag naar verkiezing door liet jaar.

Den 20 Jannarij, den 3 Mei, den 24 en 29 Jnnij, den 14 en 29 September, den 1 November, den 25 December, alsmede op Goeden Vrijdag , Paaschdag en Pinksteren. Hiertoe beliooren ook de volle aflaten der Stnlie's van Home, te weten op Kersmis, Witten Donderdag, Paaschdag en Hemelvaart dos Heeren.

Eindelijk volle aflaat en Generale Absolutie in het uur des doods.

•'i. VoOJtXAA-mstk IIKDUW.tki.ijkk aim,aten tc yerdlCUeil door kerkbezoek en bidden tot gewono intentio.

Klken zalurdag en eiken zondag van het jaar 87 jaren en S7 qmulragenen. Gedurende den veer-

— fio —

tigdaagsclien \lt;istr eiken maundaa', woensdagen vrijdag dezelfde aflaat.

Verder nog vele gedeeltelijke allaten der statie's van Pt ome vooral in den vaste en op alle quater-(emperdagen enz. Kortom eiken dag zijn er voor ons allaten te verdienen, /oodat wij hier onze Broeders en Zusters aanraden om eiken morgen de meening te maken van alle allaten te willen verdienen, die zij dien dag zullen kunnen verdienen , en niet dat doel onder de II. Mis te hidden tot de gewone intentie van zijne Heiligheid.

Wie zal bij het overdenken van zoo groote gillisten en vooi'deelen zich niet aangemoedigd voelen om met ijver datgene te volbrengen , wat voor het bekomen dier gunsten is voorgeschrevenDe gedachte alleen dal: 'iet kleed van O. L. V. van Carmel is een teeken van zaligheid ₃ een verdrag van vrede en van een eeuwigdurend verbond , dat wil zeggen een onderpand der eeuwige zaligheid , een onderscheidingsteken waarmede Maria hare godvruchtige dienaars en kinderen vereert, die zij onder den mantel harer moederlijke en bijzondere bescherming wil opnemen, dit alleen moet meer dan voldoende zijn voor onze Broeders en Zusters, om zich altoos als ware kinderen van Maria, als hare Broeders en Zusters te gedragen.

— (M —

Formulier der Generale Absolutie,

op de voornaamste feestdagen des jaars.

Eerst wordt het Confiteor gezegd:

Confiteor Deo oniuipoteiiti, Beatrc Mariin; sempcr Yirgini, beato Patri nostro l'jliaquot;, oinnibus Sanctis et tihi, Pater, quia peccavi nimis cogitatione, locu-tione, opere et omissione, mea culpa. Ideo pre-cor Beatam Mariani semper A irginem, l)eatuni Patrom nostrum Eliam, omnes Sanctos et te, Pater, urare pro me ad Dominum •lesum Christum.

De Bestierder, gekleed iu surplis en stool, zegt daarop: Miserealur vestri omnipotens Deus, et dimittat vobis omnia peccata vestra, liberefc vos nb onmi malo, conservet et confirmet in omni open-bono, ei perducat ad vitam feternam. ilt;» Amen.

Iiululgentiam, absolutionem et remissionem omnium peccatorum vestrorum tribuat vobis omnipotens et misericors Dominus. K» Amen.

Si tenemini aliquo vinculo excoinmunicationis et interdicti, in (|uautum se extendunt gratife cl privilegia Ordini nostro indulta, milii eommissa et vobis conccssa, ego absolve vos et reslituo vos sacrosanctis sacrament is Ecclesia}, eommunioni et unitati fidelium. In nomine Pa tris, et Pi^lii, et Spiritus gt;-Ilt; Sancti. Amen.

item eadem auctoritate absolvo vos ab omni transgressione lïegula: et Constitutionum et ad-monitionnm Majorum vestiorum, et ab omni ])oe-nitentia oblita et neglecta. Item remittimns vobis

poenas quascumque vobis debitas propter traus-gressionem Eegulse, fractionem süentii et quse-cumque alia, ele quibus consuevit fieri remissio in consimilibus solemnitatibus, et precamur ut sitis absoluta3 hic et ante tribunal Domini nostri Jesu Christi, habeatisque vitani Eeternam et vi-vatis in ssecula sseculorum. Amen.

Dan legt de Bestierder eene penitentie op naar goedvinden, en bidt vervolgens het Te Deum. Te Deum laudamus, te Dominum confitemur. Te ccternum Patrem omnis terra veneratur. Tibi omnes angeli, tibi cceli et universa? po-testates

Tibi cherubim et seraphim incessabili voce pro-clamant :

Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus Deus Sa-baoth.

Pleni sunt cceli et terra majestatis glorire tuse. Te gloriosus apostolorum chorus, Te pcophetarum laudabilis numerus. Te martyrum candidatus laudat exercitus. Te per orbem terrarum sancta confitetur Ecclesia, Patrem immensfe majestatis :

Venerandum tuuin verum et unicum Filium : Sanctum quoque paraclitum Spiritum.

Tu Eex gloria; , Christe,

Tu Patris sempiternus es Pilius.

Tu ad liberandum suscepturus liominem, non horruisti virginis uterum.

Tu devicto mortis aculeo aperuisti credentibus ragna coelorum. tj

— 66 —

Tu nel dexteram Dei sedes iti gloria Putris. Judex credens esse venturus.

Te ergo quïcsumus, tuis famulis subveni, quos pretioso sanguine redemisti.

/Etenia fac cum sanctis tuis in gloria numerari. Salvum t'ac populum tnum Domine, et l)eiie-dic hasreditati ture.

Et rege eos, et extolle illos usque in seternum. Per shigulos dies benedicimus te. Et laudamus nomen tuum in SEceulumj et in seeculum séeculi.

Dignare Uoraine die isto sine ])eccato nos cus-todire.

Miserere nostri Domine, miserere nostri.

Fiat misericordia tua Domine super nos, ([uem-admodum speravimus in te.

In te Domine speravi, non confundar iu feter-num.

y. Benedictus es Domine Deus patrum nostrorum : K'. Et laudabilis et gloriosus in srecula. if. Benedicaiuus Patrom et F ilium cum Saucto Spiritu :

kgt;. Laudemus et superexaltemus eum in soecula. -f. Benedictus es Domine Deus in firmamento cceli : k». Et laudabilis et gloriosus et superexaltatus in srecula.

y. Benedic anima mea Domino:

Et noli oblivisci omnes retributiones ejus. if. Domine exaudi orationem meam : 3{gt;. Et clamor mens ad te veniat.

y. Dominus vobiscum :

Et cum spiritu tuo.

Oremus.

Deus, cujus misericordiEe 11011 est numerus, et bonitatis infinitus est thesaurus, piissima; majes-tati tuai pro collatis doriis gratias agimus, tuam semper clementiam exorantes , ut qui petentihus postulata coucedis, eosdeai non deserens ad prse-mia futura dis])oiias. Per Christum Domiuum nostrum. k». Amen.

Benedicat vos Diviua Majestas, Panter, et Pi quot;ï» lius, et Spiritus ^ Sanctus. Amen.

Formulier der Generale Alsolutie,

welke gegeven wordt aan onze Broeders en Zusters, die in gevaar van sterven zijn.

JJicto Confiteor, ah injirmo, si potest, vel ah aliis: Misereatur et ludulgentiam a Saeerdofe, Sacer'dps suhjunyit:

Dominus noster Jesus Christus Dei Pilius, qui omnia, mirabilia tormenta pro peccatoribus sub-iit, ut eos ad vitam revocaret, qui salvat om-nes , et neminem vult perire: nee mortem pec-eatorum, sed vitam semper inquirit: ipse nunc sua piissima misericordia te respiciat, avertat om-nem iram et indignationem, atque per indula:en-tissima misericordise sua; viscera tibi remittat uni-versa delicta, iniquitates tuas, et quascumque poc-nas ex rigore justitise suse debitas. Ego autem ipsius Domini nostii Jesu Christi indignus famu-

— GS —

lus et minister, ex auctoritate sanctorum Apos-tolorum Petri et Pauli, ac Sanctse Komanoe Ecclesia; , et ex privilegiis per Summos Pontifices concessis fratribus et confratribus Sanctissiraac Matris Maria; de Monte Carmelo, in quantum ])os-sum et debeo, declaro te consequi indulgentiam plenariam, et remissionem omnium peccatorum tuorum, si tarnen liac vice e vita migraveris, alias eamdem tibi reserve iudulgentiam pro ultimo arti-culo mortis true; in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Amen.

Item incocalls prins aagmtïssimis nominilv.s Jem et Maria: ore aut eorcle, et mffragantibus meritis ac intercessionilnis eorum, nee nou omnium Sanctorum. et Sanctarum Bei:

Ego eadem auctoritate tibi dispenso super omni uegligentia si quam con traxisti, istum sacrum ha-bitum deferendo, et declaro ac significo te crc-aturam Dei fore absolutam hic et ante tribunal Domini nostri Jesu Christi ab omnibus pocnis tibi in purgatorio debitis propter peccata, quïc contra bonitatem Dei vivi et veri commisisti, teque manifesto restitutam illi innocent ito_; qua in bap-tismo per sacrum Salvatoris lavacrum induta fuisti; In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Amen.

OREMUS.

Dominus noster Jesus Christus Pater miseri-cordiarum , et consolator peccatorum, qui dixit : Nolo mortem peccatoris sed magis ut convertatur

— 69 —

ct vivat; nee vcnit vocare justos, sod poccatores ad pocniteutiam: ipse sua ineftabili misericordia, et solita pietate ad veram cordis coutritionein te vocet, et gratiair, devotee poenitentise inspiret, ut digne remissionem iiegligentiarum tuai'um acqui-rere et induigentias hujus saneti Carmelitici lia-l)itus obtinei'o, atque cum electis ejus ad fcterua gaudia valeas felicitcf pervenire, (jui eum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat in srecnla sseculo-rum. Amen.

OllEMUS-

Adesto Domine supplicationibus nostris, et is-tani creaturam ad tuam sauctissimaui iinagiueui creiitam, tuo proprio sanguine i'edeinptam, tua providentia iueffabiJi conservatam, gubeniatam, custoditam et salvatam, quam nos in tuo sancto nomine ad participationem omnium bouorum spi-ritualium , et fraternitatem recepimus, bene gt;-5lt; dice re dig'neris et prresta, ut te largieutc devote te diligat, te quaerat, te iuveniat, ad ietendat, et suffragiis hujus saneti Ordinis Beatro Virginis Maria; adjuta, vitam percipere mereatur ietemam. Per Christum Dominum nostrum. Amen.

Maria, Mater gratüe,

Aiater misericordia',

'Pu banc al) hoste protege.

Et bora, mortis sascipe.

ƒ. Ora pro ea Saucta 'Dei Genitrix,

1^'. Ut digna eitieiatnr promi.ssionil)us Cliristi,

I

— 70 —

üllE.MUS.

Defeude , qusesumus Domine, beata Maria sem-per Virgine intercedente , istam ab omni adver-sitate creaturam tuam, et toto corde tibi prostra-tam ab hostium propitius tuere clementer insidiis. Per Christum Dominum nostrum. Amen.

In omni tribulatione, et angustia succurrat tibi piissima Yirgo Maria. Amen.

Fax et benedictio Dei oranipotentis, Pa tris et J' i vp lii et Spiritus ^ Sancti descendat super te, et maneat semper. Amen.

Korter formulier,

wanneer de zieke op het punt zou zijn van den geest te geven.

Concedo tibi Plenariam ludulgentiam peccato- b rum tuorum , facilitate mihi concessa et commissa

virtutc Bullarum Ordinis nostri. (Beata Marice h

/ irrjhm de Monic Carmelo). Quod si prnesens mor- d

tis periculum, Deo favente, evaseris, sit tibi In- d

dulgentia ])ro vero mortis articulo reservata, iu ti

nomine Pa tris e,t Pi ^ lii et Spiritus Sancti. e

Amen.

ï

---------- li

k k

UI Ü amp; It ü.

CEREMONIEEL DER KLEEDING EN PROFESSIE.

§ 1.

Kleeding der Zusters.

Op den dag, bepaald voor de aaimeiuing en inkleeding eener Zuster, zal liet altaar der kapel met eenige onderscheiding worden versierd. \oor het altaar plaatst men een stoel voor den Eerw. Pater Bestierder en in het raidden een kniel-bankje voor de Postulante.

Op het altaar aan den Epistelkant plaatst men het wijwatervat met wijkwast, en worden de noo-dige kleedingstnkken gereed gelegd, te weten: de lederen riem, het scapulier, de witte mantel, de rozen-of getijdenkrans, de witte sluijer en de kaars.

Op het bepaalde uur geleidt de Suppriorin of Novicenmeesteres de Postulante naar liet voor haar bestemde knielbankjc, waarop deze heder-knielt. Op het altaar worden ten minste vier waskaarsen ontstoken. De Bestierder kleedt zich met snrplis en stool, zet zich neer op zijnen stoel, en ondervraagt de Postulante in dezer voege:

Vr. Dochter wat vraagt gij ?

Antw. Dc barmhartigheid Gods en het kleed van de Derde Orde der allerheiligste Maagd Maria van den Berg Camel.

Naar aanleiding van dit antwoord zal dc Bestierder eene korte toespraak houden over de heiligheid en de verpligtingen van dezen staat of over eenig ander onderwerp, dat op de plegtigheid betrekking heeft. Vervolgens vraagt hij haar af, of zij in haar besluit volhardt met deze woorden :

A r. Zult gij den Regel cn de levenswijze welke hij voorschrijft, kunnen onderhouden?

Antw. A ertrouwende op den goddelijken bijstand , en de voorspraak der allerheiligste Maagd Maria, hoop ik alles te zullen onderhouden wat daarin vervat is.

Xu staat de Bestierder op, keert zich naar de kleederen, en zegent die op de volgende wijze:

Zegening van don mantel 011 licfït, scapnliei'.

quot;f. Adjutorium nostrum in nomine Domini:

Qui fecit coeluin et terrain.

f- Sit nomen Domini benedictum :

i)'. hx hoc nunc et usque in saeculum.

Dominus vobiscum :

15gt;. pyt cum spiritu tuo.

O HEM US.

Domino Jcsn Christe, qui trabeam nostra; inor-talitatis induere dignatus es, obsecramns immen-

sam tuoe largitatis abundantiam, ut lioc genus vestimentoi'um, quod sancti patres ad liumilitatem cordis, c out erop turn rQundi,et candorem mentis significandum t'erre sanxerunt, ita bene gt;ïlt; dicere digueris, nl hac famula tua, qufP. eo um fiwrit, te Christum induere mereatur. 3^gt;. Amen.

Zegeninj»: van lt;leii riem.

OREMUS.

Onmipotens seinpiterne Deus, pius et iniseri-cors, qui peccatoribus pietatis tua^j misevicordiam quserentibus, veniara et misericord iam tribuisti: oramus immensam clementiam tuam , ut hanc cor-rïyian bene ►ï* dicere et sancti «ï» Kcare digneris ; ut quacumquo pro ];eccatis suis cincta fuerit, et misericordiam tuam lmploraveril, veniam et indiü-gentiam tua.' sanctse misencordisc conseqnatur. Per Christum Dominum nostrum. Kgt;. Amen.

Zegening van tien «Inijer.

OllE^IüS.

Bene ►i'die, qmosuiuus oinnipotens Deus, rcla-meu 'istud faimdae Ikck; ccqriti, inipouemlum : ut 111 'tp-mm bene gt;-Jlt; dictio tune ])ietatis descendat: ut sit-in ea sanitas, sanctitas, castitas, virtus, victoria, sanctimonia, humilitas, bonitas, mansuetudo, legis plenitudo et obedientia, ac Dei Patris et l'i lii et Spiritus Sancti perpetuo auxilio protef/atvr. Per Christum Dominum nostrum, k». Amen.

— 68 —

lus et minister, ex auctoritate sanctorum Apos-tolorum Petri et Pauli, ac Sanctae Komantc Ec-clesias, et ex privilegiis per Summos Pontifices concessis fratribus et confratribus Sauctissimn; JIu-tris Maria; de Monte Carmelo, in quantum ])os-sum et debeo, declaro te consequi iudulgentiam plenariam, et remissionem omnium peccatoïum tuorum, si tarnen hac vice e vita migraveris, alias eamdem tibi reserve iudulgentiam pro ultimo arti-culo mortis ture; in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Amen.

Item invocaiis prins augustissimis nomimóm lt;/esu et Maria ore aut corcle, et swffraf/antihis meritis ac intercessionibns eornm, nee non omnium Sanc-to rum et Sanctarum Dei :

Ego eadem auctoritate tibi dispenso super omni negligentia si quam contraxisti, istum sacrum ha-bitum dcferendo, et declaro ac significo te cre-aturam Dei fore absolutam hic et ante tribunal J)omini nostri Jesu Christi ab omnibus pocnis tibi in purgatorio debitis propter peccata, qua; contra bonitatem Dei vivi et veri commisisti, tequu manifesto restitutam illi innocentia;, qua in bap-tismo per sacrum Salvatoris lavacrum induta fuisti; In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Amen.

OREMUS.

Dominus noster Jesus Christus Pater miseii-cordiarum, et consolator peccatorum, qui dixit: Nolo mortem peccatoris sed magis ut oonvertatur

— 69 —

ct vivat j nee venit vocare justos, sed peecatores ad pccnitentiam ; ipse sua i.ueft'abili inisericordia_; ot solita pietate ad veram cordis eontritionem te voeet, et gratiam devote pocuitentite inspiret, ut digne remissionem negligeutiarum tuarum acqui-rcre ot iudulgentias hujus saneti Carmeiitici lia-bitus obtiuero, atque cum electis ejus ad ze ter na gaudia valeas feliciter pervenire, qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit ct regnat in sfecula sajculo-ruin. Amen.

OllEMUS-

Adesto Doinine supplicationibus nostris, et is-tam creaturam ad tuam sanctissiinam imaginem creatam, tuo proprio sanguine redemptam, tua providentia iueffabili conservatain, gubernatam, custoditam et salvatam, quam nos in tuo sancto nomine ad participationem omnium bonorum s])i-ritualium, et f rater nit ate ui recepimus, bene ^ di-corc digneris et prresta, ut te largientc devote te diligat, te quaerat, te inveniat, ad te teiulat, et sud'ragiis hujus saneti Ordinis Boat;c Virginis Maricc adjuta, vitam perciperc mereatur teternam. Pci ('liristnm Doniinum nostrum. Amen.

Maria, Mater gratite.

Mater misericordia¹,

Tu liane ab hoste protege,

Et hora mortis suscipe.

ƒ. Ora pro ea Sancta ])ei Genitrix,

j^'. Ut digna elliciatur promissionibns Christi.

OllEMÜS.

Defende , qusesumus Domine, beatn Maria sem-per Yirgine intercedente, istam ah omiii adver-sitate creaturam tuani, et toto corde tibi prostra-tam al) hostium propitius tuere clementer insidiis. Per Christum Dominum nostrum. Amen.

In omni tribulatione, et angustia succurrat tibi piissima Yirgo Maria. Amen.

Pax et benodictio Dei omnipotentis, Pa tris et l' i ►!lt; lii et Spiritus ^ Sancti descendat super te, et maneat semper. Amen.

Korter formulier,

wanneer de zieke op het punt zou zijn van den geest te geven.

Concedo tibi Plenariam Indulgentiam peccato-rum tuorum , facilitate mihi concessa et commissa virtute Bullarum Ordinis nostri. (Beatre Marree Virgiuis de Monte Cannelo). Quod si prsesens mortis periculinn, Deo favente, evaseris, sit tibi In-dulgentia ])ro vero mortis articulo reservata, in nomine Pa^tris et Pi ^ lii et Spiritus gt;Jlt; Sancti. Amen.

CEREMONIEEL DEK KLEEDING EN PKOEESSIE.

§ 1.

Kleeding der Zusters.

üp den dag, bepaald voor de aauneiuing en inkleeding eener Zuster, zal liet altaar der kapel met eenige onderscl eiding worden versierd. A oor liet altaar plaatst men een ^toel voor den Eerw. Pater Bestierder en in liet midden een kniel-bankje voor de Postulante.

Op het altaar aan den Epistelkant plaatst men het wijwatervat met wijkwast, en worden de noo-dige kleedingstukken gereed gelegd, te weten: de lederen riem, het scapulier, de witte mantel, de rozen-of getijdenkrans, de witte sluijer en de kaars.

Op het bepaalde uur geleidt de Suppriorin of Novicenmecsteres de Postulante naar het voor haar bestemde knielbankje, waarop deze neder-knielt. Op het altaar worden ten minste vier waskaarsen ontstoken. De Bestierder kleedt zich met surplis en stool, zet zich neer op zijnen stoel, en ondervraagt de Postulante in dezer voege:

Yr. Dochter wat vraagt gij ?

Antw. De barmhartigheid Gods en het kleed van de Derde Orde der allerheiligste Maagd Maria van den Berg Carmel.

Naar aanleiding van dit antwoord zal de Bestierder eene korte toespraak houden over de heiligheid en de verpligtingen van dezen staat oi' over eenig ander onderwerp, dat op de plegtigheid betrekking heeft. A er volgens vraagt hij haar af, of zij in haar besluit volhardt met deze woorden :

A r. Zult gij den llegel en de levenswijze welke hij voorschrijft, kunnen onderhouden?

Antw. Vertrouwende op den goddelijken bijstand, en de voorspraak der allerheiligste Maagd Maria, hoop ik alles te zullen onderhouden wat daarin vervat is.

Nu staat de Bestierder op, keert zich naar de kleederen, en zegent die op de volgende wijze:

Zegening van tien mantel en het scapulier.

quot;f. Adjutorium nostrum in nomine Domini: K'. Qui fecit coeluin et terrain.

yf. Sit nomen Domini benedictum :

ly. Ex hoc nunc et usque in saeculum.

Dominus vobiscum :

i^'. Et cum spiritu tuo.

OllKJK'S.

Domino .lesu Christe, qui trabeam nostra; mor-talitatis induere dignatus es, obsecramus immen-

— 73 —

sam tute largitatis abundantiam, ut lioc genus eed vestimentorum, quod sancti patres ad huinilitatem aria cordis, contemptum mundi,et candorem mentis significandum ferre sanxerunt, ita bene dicere Be- dignei'is, ut hac famnla iua, qum eonsa funit, liei- te Christum induere mereatnr. i|gt;. Amen.

of

Zegening van den riem.

n f'

^aL gt; OREMUS.

311 .•

|i_ce Oinnipotens sempiterne Deus, pius et luiseri-

cors, qui peccatoribus pietatis tusc misericordiam l_3]'j. (|u;erentibus, veniam et misericordiam tribuisti:

io-d orainus inuneiisam clementiam tuam, ut //-ine cor-

vat ru/iam bene dicere et sancti ^ ficare digneris:

ut '/ua'cvmqv.e pro peccatis suis cincta fuerit, et fl_e misericordiam tuam imploraveril, veniam et indul-

,_lt;e. gentiam tua.' sanctie misericordisc consequatnr. Per

Christum Dominum nostrum. K». Amen.

Zegening van den filnijer.

ORE^IUS.

Bene die, qu;i?sumus omnipotens Deus, celamen idtul famulae tnae capiti imponenchm : ut in ip-mm bene dictio tua; ])ietatis descendat: ut sit-in ca sanitas, sancti tas, castitas, virtus, victoria, sanctimonia, liumilitas, bonitas, mansuctudo, legis plenitudo et obedientia, ac Dei Patris et l i gt;-Ilt; lii et Spiritus Sancti perpetuo auxiliojy/oamp;y^w;^-. Por Christum Dominum nostrum, k». Amen.

Zlegonine: van tien rozenkrans.

OREMUS.

Doraiiie Jesu Cliriste, qui discipulos tuos orare clocuisti, suscipe, (juaesuinus, bene dicemlo ora-tiones famnlc tua', et earn aspiramlo pracveni, et adjuvando proscquere; ut cuncta ejus oratio a te sera per iucipiat, et per te cccpta finiatur. Qui vivis et regnas in specula sa;eulorum. K'. Araen.

Zoodra deze zegeningen geëindigd zijn, besproeit de Bestierder eerst de kleederen en daarna de Postulante niet gewijd water; vervolgens neemt de Priorin ot' de oudste der Zusters haar eenig klee-dingstuk van het hoofd of van de schouders, terwijl de Bestierder zich tot haar keerende onder-tusschen zegt;

Exuat te Domiuus veterem hominem cum acti-bus suis, qui secundum carnem natus est: et renovare spiritu mentis tua?, et induere novum hominem, qui secundum Deum creatus est in jus-titia et sanctitate veritatis in Christo .iesu Domino nostro. ilt;*. Amen.

V. Dominus vobiscum

kEt cum spiritu tuo.

OREMUS.

Adesto Doraine supplicationibus nostris: wi fa-miilam liane bene gt;ïlt; dicere digneris: ctn in tuo nomine habitum sanctie Eeligiouis Virginis Maria?

impouimus, a inundi impedimento vel srcculari (lesiderio delende. et concede ei in Jioc sancto pvoposito devote persistere : et remissione peccato-rum percepta , ad electorum tuorum valeai perve-nire consortium. Per Christum Doinimun nostrum. K'. Amen.

Vervolgens neemt de Bestierder den riem in zijne hand, keert zicli naar liet altaar en zegt:

Accinge Doinine Jesu Christe lumbos mentis ejuSj ut serviat tibi in tabernaculo tuo. Qui vivis et regnas in srecula sfeculorum. K*. Amen.

Nu staat de Novice op en de Bestierder geeft den riem aan de Priorin of aan eene andere Zuster, die haar dien omgordt, terwijl do Bestierder zegt:

Accipe corrigiam super lumbos tuos, ut sint lumbi tui prfccincti iu signum ternperantiae, et enstitatis. In nomine Pa tris et Fi gt;i« lii et Spiritus Sancti. k-. Amen.

Dan ueerat bij liet scapulier, geeft liet aan tie Priorin om er de Novice mede te bekleedeu, en zegt:

To 11e jugum Gbristi suave et onus ejus leve. In nomine 1'a'ï* tris et Fi ►I» lii ct Spiritus gt;Ilt; Sancti. h-. Amen.

Daarna neemt bij den mantel, keert zicli iiaar het altaar eu zegt;

Mortilica Domine Jesu Cliriste famulaiu tuam , ut vestimento bumilitatis et salutis circumdetur. Qui vivis et regnas in srecula sicculorum. ij*. Amen.

— 76 —

Hij geeft vervolgens den mantel aan de Priorin om dien de Novice oui te hangen, terwijl hij zegt:

Accipe chlamydem albam in signum puritatis et continentise: ut Deo servias in simplicitato et charitate. In nomine Pa^tris etFi^lii et Spiritus i-p Sancti. K'. Amen.

Nu neemt hij den rozenkrans, keert zich naar het altaar en zegt:

Septies iu die laudes dicat tilii. Domino Josu Christe, ut mens ejus ad supercoelestia erecta, tihi, qui es omnium in te credentium salus sempiter-na, inlucreat. Qui vivis et regnas in sseeula ste-culorum. «gt;. Amen.

\ crvolgens geeft hij dien aan de Novice, die hem aanneemt, eerbiedig kusten aanharen riem hangt, terwijl hij zegt;

Accipe signum orationum in manibus tuis: ut more contemplantiuin, contempta felicitate terrena, pryesentem vitam Jiabeas in patientia et in desiderio futurorum cupiens dissolvi et esse cum Cliristo. In nomine Pa^tris et Figt;ilt;lii et S])iritus ^ Sancti. K'. Amen.

Dan neemt liij de brandende kaars, keert zich naar het altaar en zegt:

Domine Jesu Christe, qui illuminas omiicm hominem venientcm in hunc munduu : illustra faciem tuam super ancillam iuam: ut te verum lumen agnoscat, et ardenti charitate te diligat. Qui vivis et regnas iu siccnla sfeculorum. «•. Amen.

rin Vervolgens keert hij zich naar de Novice en

;'t: geeft haar de kaars, zeggende;

tis Accipe candelam in manibus tuis, in signum

et supernse illustratioms et inHammata; charitatis. In pi- nomine Pa^tris et Fi^lü et Spiritus'ilt; Sancti.

y. Amen.

ar Eindelijk neemt hij den sluijer, keert zich naar

het altaar en zegt:

5U Averte Domine Jesu Christe et aperi oculos

i, ancillse tuaj, no videat vanitatem : ut in corde suo

r- veram vitara conspiciat: et in omnibus actibus

o- suis ardenti dilectione perquirat. Qui vivis et reg-

nas in sajcula sseculomm. Amen.

io Dan laat hij haar digter bijkomen en voor liet

n altaar nederknielen, terwijl hij zegt:

Veni sponsa Christi, accipe coronam, quam tibi t Dominus prceparavit in setemum.

i. Haar nu den witten sluijer over het hoofd han-

o gende, zegt hij:

Accipe velum candidum super caput tuum in signum munditiae, puritatis et obedientise. In nomine Pa tris et Fi ^ lii et Spiritus lt;%lt; Sancti. Amen.

Daarna knielt de Bestierder en begint het Veni Creator, dat hij met de omstaanders voortzet: Veni Creator Spiritus,

Mentes tuorum visita,

Imple superna gratia Quoe tu creasti pectora.

f

— 78 —

V.

Qui Paracletus diceris, Altissimi clouum Dei:

Fons vivus, ignis, charitas, Et spiritalis unctio.

Tu septifomis munere, Digitus ])atei'n£e dexteree, Tu rite promissum Putris Sennoue ditans guttura.

Accende lumen sensibus, Infunde amorem eordibus,

Infi rma nostri corporis A irtute firmans perpeti.

Hostem repellas longius, Pacemque dones protinus, Ductore sic te prcevio Vitemns omne noxiuin.

Per te sciamus da Patrem. Noscamus atque Filium, Teque utriusque Spiritum Credamus omni tempore.

Deo Patri sit gloria, Et Filio qui a mortuis Surrexit ac Paraclito In sseculorum ssecula. Amen.

Kyrie eleison.

Christe eleison.

Kyrie eleison. Pater noster. y. Et ne nos inducas in tentationem Rgt;. Sed libera nos a malo.

— 7!) —

y. Einitte Spiritam tuum et creabuiitiu':

Et renovabis faciein terrte.

jr. Nihil proficiat inimicus in ea:

jy. Et iilius iniquitatis non apponat nocere ei. f. Ora iiro ea Sancta Dei Genitrix:

Ut digua efficiatur promissioiiibus Christi. y. Domino exaudi orationera meam; ilt;'. Et clamor mens ad te veniat.

f. Dominus vobiscum Et cum spiritu tuo.

011E3[US.

Deus lt;[ui corda fideliura Sancti Spiritus ilius-tratione docuisti: da ei in eodem Spiritu recta sapere, et de ejus semper consolatione gaud ere.

Concede famulam tuam, quoesumus Domine Deus, perpetua mentis et corporis sanitate gau-dere, et gioriosa Beatïc Ma rue semper Virginis intercessione, a prseseuti liberari tristitia, et ajter-na perfrui Iretitia.

Ad est o, Domine, supplicationibus nostris ; et hanc fmiulam tuam quenu in sancto Eeligionis fla-mine s.ociamus, perpetua tribue firmitate corro-boravi: ut perseveranti proposito in omni sancti-tate tibi valeat famulari. Qui vivis et regnas in saicula sEeculorum. Amen.

Gebed over alle aanwezige Zusters.

Kespice, Domine, gregem istum, qui contempto mundo et concupiscentia carnis, sub ala tufe pro-tectionis effugiens bumiliter commoratur, afejue

— so —

dcvotas iniiiiias , et tibi sponte service volentes ,

tine beatitudinis regno, velut apes argumentosae, ^C11

uunquam accumulare recusant: et tarn signo tunc ¹.⁸

invictissiinse crucis protegas, quam interiori sancto lⁿquot;

habitu nostra: sanctre Eeligionis informes: ita ut !'•

fide ornatm, spe securse, et charitate sint accensoe. Deu

Fac eas, Domine, mundum et ea qufc sunt in vooi

mundo despicere: et quia satanaj militia; resigna- vice

runt, te solum sponsum suum, et Patrem veracis- het

simum quterentes, super eas rorem tu;u bene ^ die- cle

tionis infunde : easque ab omnibus peccatis absolve: zegl

cor suuin in tentationibus robora : pariterque men- mat

tern a pravis desideriis aliena; nt ab illicitis concu- gaa

piscentiis nudataj, nudam crucem sequantur; et oin¹

velut altera Magdalena mundum fugientes et hie stei

ccclestis vitse participatione fruantur, et inline, vor

quam nee oculus vidit, nec auris audivit, nee in \ve(

cor hominis ascendit, una cum sanctie tuis acci- alvs

piant vitam sempiternatn. Amen. Te rf. Sit nomen Domini benedictum ij.*. Ex hoc nunc et usque in saeculum.

Benedicat vos Divina Majestas Pa »!•lt; ter et Pi ^ lius et Spiritus ►ï* Sanctus. ij'. Amen.

Daarna besproeit de Bestierder de Novice en ook de andere aanwezige Zusters met gewijd water,

en zich dan weder tot de Novice wendende gaat hij voort;

Et ego auctoritate, qua fungor, et mihi con-cessa, te rccipio ad nostram sanctam Religionem : et investio, ac participem te f'acio omnium oratio-

■

nuia , raissai'iim, pi'cedicationum, jcjuuiorum , dis-ciplmarum, et omnium bononim spiritualium nos-tri sacri Oj'diuis. In noininu Pa gt;-I-lt; tris et Fi gt;5lt; Hi et Spiritus ►!-( Sancti. Amen.

Eindelijk keft do llestierder den lofzang Te Deum aan, dien hij eveneens met de omstaanden voortzet en voleindigt. Ondertussclien staat do Novice op, geeft de kaars aan eene der Zusters, gaat liet altaar kussen eu daarna ook het scapulier of de hand van den Bestierder, terwijl /,ij tot hem zegt: „Bid God voor mij. Vader.quot; Vervolgens maakt zij eene diepe buiging voor het altaar en gaat door eene Zuster geleid, de overige Zusters omhelzen te beginnen met de Priorin en do oudsten , tot ieder van dezen zeggende: „ Bid G od voor'mij. Zuster.quot; Daarna neemt zij de kaars weder in de hand en keert naar hare plaats terug, alwaar zij nederkniolt tot dat hot gebed na liet Te Deum geeindigd is.

To Deum laudainus en/,. Zie imir. 115. Paarna

V. Salvaiti fac ancillaM twam:

K'. Deus meus sperantem in te.

y. Domine exaudi orationem meam ; K'. Et clamor meus ad to veniat.

y. Dominus vobiscum :

Kt cnm s))iritu tuo.

7

— 83 —

OREMUS.

Deus cujus misericordise non est numerus eL bonitatis infinitus est thesaurus : pissiimc inajes-tati tuce pro collatis douis gratias agiinus tuam semper clementiam exorantes, ut qui petentibus postulata concedis cosdem nou deserens ad pr;emia t'utura disponas. Per Christum Dominum nostrum. K'. Amen.

.Do Jvleeding der Broeders geschiedt op dezelfde wijze en met dezelfde plegtigheden als die dei-Zusters, met de volgende uitzonderingen.

1. W ordt de zegening van deu sluijer achterwege gelaten, wijl deze alleen voor de Zusters dient.

3. Wanneer een geestelijke in onze Derde Orde wordt ingekleed, laat men ook de zegening achter van den rozenkrans der getijden, wijl deze overbodig is voor iemand die met zijn gewoon breviergebed volstaat.

3. Worden de Broeders, met uitzondering van geestelijken, nadat men hun eenig kleedingstuk heeft afgenomen aanstonds gekleed met een lang donker kleed of talaar, waarbij de Bestierder zegt: Immittat in te Dominus sanctie Eeligionis amo-vem , ut sancto fervore suecendaris, et ardeas crc-lestium bonormn desiderio. Amen.

— S3 —

§ 2.

et

ies- ■ Professie der Zusters.

Bij tie professie gal het altaar worden versierd ^)us en alles worden voorbereid even als bij de Kleeding.

De Novice die hare professie doet, zal deze schrijven op een blad papier, en zoo /.ij dit zelf niet kan, zal zij die door iemand anders laten schrijven , en ze ten minste eigenhandig ondertee-Jp kenen met een kruisje.

er

Het formulier der professie is als r- volgt:

^ Ik Zuster X. X. doe mijne professie, en be

loof trehoorzaamlieid en zuiverheid aan God Al-magtig en aan de Allerheiligste Maagd Maria van den Berg Carmel, en aan den Hoogwaardigste!! Pater Pri.or Generaal van de Orde derzelfde Allerheiligste Miiaü'd Maria van den Bere; Carmel, en

j O o gt;—

aan zijne opvolgers, volgens den Regel der Derde Orde. tot aan mijnen dood.

De X'ovice dan, gekleed in hare gewone klee-derdragt zonder de kleeding der Orde, knielt neder op het voor haar bestemde knielbankje met haren professiebrief in de band; en de Bestierder in snrplis en stool gezeten O]) zijnen stoel, ondervraagt baar op deze wijze:

Yr. Zuster wat vraagt gij?

— 81- —

Aiitw. I.k vraas om wille van Gods barmliarti

lieitl j mijne jn'ofessie te doen in de Derde Orde der Allerheiligste Maagd Maria van den Berg Carmel.

Daarop houdt do Bestierder eene korte aanspraak over de geloften die zij op het punt staat van te doen, en eindigt met de volgende vraag:

Vr. Zijt gij bereid om den Kegel te onderhouden en in liet bijzonder de twee deugden, waarvan gij aan God gelofte wilt doen?

Antw. Vertrouwende op Gods barmhartigheid, op dc voorspraak der Allerheiligste Maagd Maria, en op de gebeden mijner Medebroeders en Medezusters, hoop ik dezen heiligen staat waardig te beleven on daarin te volharden tot aan het einde mijns levens.

Dan knielt zij voor het altaar aan dc voeten van den Bestierder neder, houdt haren professie-brief van onderen vast, laat het bovenste gedeelte daarvan in handen van den Bestierder en spreekt met eene heldere duidelijke stem driemaal hare professie uit.

Daarna staat de Bestierder op en zegt ;

Immola Deo saerificiuin laudis:

En de omstaanden antwoorden:

Kt redde Allissimo vota tua.

Waarop de Braid hervat:

Vota moa Domino reddam in conspectu po-puli ejus, in atriis domus Domini. Dat wil zeggen; Mijne geloften zal ik den lieer brengen voor

_ 85 —

liartig- injt aanscliijii van zijn volk, in de voorzalen van de der jmfc huig des Heeren.

Daarop laat zij haren professiebrief iu handen van den Bestierder, en keert naar hare plaats terug, waarna de Uestierder zegt:

Deus qui te incoepit in nobis, ipse te perfi-ciat. Per Christum Dominmn nostrum. Amen. Vervolgens zegent hij de Bruid , zeggende :

y. Dominus vobiscum:

R'. Et cum spiritu tuo.

OUKIIUS.

Seinpiterne Deus, et Omnipotens Pater, qui human te fragilitatis inlirinitatem agnoscis; res-pice, quresumus, super hane famularii tuahi N. et larga tusc bene ^ dietionis abundantia imbc-cillitatem ejm corroborare digneris : ut promissa vota, qure praeveniendo aspirasti, per auxilium gratise tuk, sancte pie ae religiose vivendo, vale ai vigilanter observare, et observando vitam pro-mereri sempiternam. Per Christum Dominum nostrum. Amen.

Dan keert hij zich naar het altaar, zegent de kleederen en geeft die aan de Priorin om de Bruid te kleeden, alles met dezelfde gebeden en plegtighedon als bij de Inkleeding; alleen met de volgende veranderingen

1. Wanneer eenc Zuster van beproefde deugd en gevorderden leeftijd met raad en toestemming

— 86 —-

van liareu biechtvader de gelofte van zuiverheid doet niet slechts volgens haren staat, zoo als in sie Hoofdstuk V van den Regel verklaard is, maar gei van volmaakte en eeuwige zuiverheid, clan kan % men voor haar ook eenen ring zegenen, als een ae toeken van hare eeuwigdurende toewijding aan h Jesus Christus, die do Bruidegom der Maagden is. In dit geval wordt do ring onmiddelijk na den sluijer gezegend , en ook na het omhangen van den sluijer aan haren vinger gestoken.

Zegening van clen ring.

OREMUS.

Creator, Conservator et Salvator humaui generis, et dator gratifc spiritualis, bene ►!lt; dictiouem tuam super annalum hunc immitte, ut qua ev.m gedacerlt coolesti virtute mnmta, fidem integram,

spem Jirraam, etcharitatem perfectam teneat, sicut spoma Christi votormu suorum proposita cv.-üo-dial, et castitate, at(|U6 humilitato perpetua in finem usque vitae persevcml. 1'er enmdera f'liris-tum .Dominum nostrum, k». Amen.

Bij het overgeven van den ring zegt de Bestierder :

Desponso te -lesu Christo, Filio Summi Patris,

qui te illrcsam custodiat. Accipe ergo annul um iidei, signacnlum Spiritus Saucti, ut sponsa Dei voceris, et si ei fideliter servieris in perpetuum coroneris. Lu nomine Pa ^ tris et Pi^lii et Spiritus Saucti. i^. Amen.

_ s? —

verheid 2. Moet men nog opmerken dat bij de prot'es-•ils in jje altoos na liet Veni Creator met de drie vol-3 maar gende gebeden, m plaats van liet gebed over de ¹¹ ^^ai! Zusters: Respiee Domine enz., het volgende ge-Js een ^egd wordt, waarbij de Bestierder zijne regter-gquot; aan ]_lrtnd over de ]3ruid uitstrekt:

■agden

jk na ^0,!'^ran;s-

Wgon Dominus Jesus Christus , Pater misericordiarum

et Consolator peccatorum, c^ui dixit: nolo mortem peccatoris, sed magis ut convertatur et vivat; et qui non venit vocare justos sed peccatores ad pamitentiam; ipse sua iiieffabili inisericordia et leiie- solita pietate ad veiam cordis contritionem te vo-neiu ^cct) et gratiam devotee pccniteutias inspiret: ut enm digne habitum sanctfe Professiouis gerere et vo-iira tum tiM Professiouis, et promissa sancti Ordinis

iciit oaleas adimplere, ac in suo sancto servitio per-

■if.u- severare, et cum electis ejus ad reteraa gaudia te-

jh liciter pervenire. Qui cum Patre et Spiritu Sancto

ris- vivit et regnat Deus in sseculasseculorum. «'• Amen.

Vervolgeus besproeit hij de Bruid met gewijd 5e- water '/eggende;

In nomine Patris ct hilii et Spiritus hancti. s ₃ Amen.

m Dan gaat hij weder voort: Et ego auctoritate

ei etc. en verder al het overige zoo als bij de Kleediug.

n

it ___

I

J)e Professie der Broeders geschiedt op dezelfde wijze ;ils die der Zusters, behalve dat de Broeders bij liet afleggen der geloften het lange kleed aanhebben dat zij bij de Kleeding hebben ontvangen ; en verder worden wederom dezelfde uitzonderingen in acht genomen , als bij de Kleeding zijn opgegeven.

DE GET IJ D K\ DEK ALLERHEILIGSTE MAAGD MAE IA,

VOLGKNS 11 KT Li i; F. VIE 1! Ü.N'/EH OllDE.

Voorafgaande Opmerkingen

l. J )o Advent begint ilcs Zaturdags vooi' den eersten Zondag van den Advent met de A espers. Op den feestdag van O. L. \ rouw Boodschap (den 'Zo Maart.) leest men de Getijden, tc l)e-ginnen met de eerste Vespers (daags tc voren) even al# in den Advent; docli wanneer dit feest voor Pasclien valt, dan iaat men ulleluia weg in de Lauden achtcr den Antiplioon : Bell. Geest enz. en in de Vespers achter den Antiplioon: Wees yegroei enz. Valt dit feest na Pasclien, dan wordt achter alle Antiphonen enz. aUeluia gevoegd.

3. Op liet einde der Metten leest men het Te Deum: l', o God, heen tüij, het gelieele jaar door, behalve in den Advent en van den Zondag Septuagesima (den derden Zondag voor Aschwoens-dag) tot Pasclien. In den Advent en van Septuagesima tot Pasclien wordt het Te Dcv.ni alleen gezegd op de feestdagen van ü. ]j. Vrouw. Als het Tc Dev.m wordt weggelaten, leest men evenwel het vers dat na het Tc Ikvm staat y Bid voor ons //. Moeder enz.

.'3. Te bogiimou met ile Vespers daags voor Kersmis tot en met de Vespers van liet Octaaf van O. L. V. Lichtmis (den 9 Februarij) leest men do Antiplionen welke voor dien tijd —[Na den Advent) zijn aangegeven ; doch wanneer Asch-woensdag voor den 9 Februarij valt, dan begint men op Aschwoensdag de Getijden te lezen als Boor het jaar, omdat alsdan alle Octaven ophouden.

4. Van Septuagesima tot Paschen laat men . overal alleluia weg. Bij het begin der Getijden na liet eerste Glorie zij deu Vader enz. zegt men dan in plaats van alleluia: Lof zij U, o Heer, Koning der emwitje fjlorie.

5. In den Paaschtijd, namelijk vin de Vespers op Paaschavond, tot en met de Nonen van Zatnrdags na Pinksteren , zegt men alleluia na het Invitaton'um (of Aanmoediging), na alle Antiplio-nen, na de Eesponsorie's, en na de antwoorden der verzen. Deze alleluia 's zijn tusschen twee haakjes geplaatst. Waar dus zóó {Alleluia) staat, wordt het alleen in den Paaschtijd gezegd.

(». In de Lofzangen van de Metten, Lauden en Kleine quot;Uren, wordt in den Paaschtijd vóór het laatste couplet: U Heer zij onze lof gewijd enz. één couplet tusschengevoegd; namelijk van Paschen tot Hemelvaart O ScJtepper, hron enz. ; van Hemelvaart tot Pinksteren : Wees Gij hier onze zoele vreugd enz. en in de Pinksterweek: JJie eertijds harten enz. Deze coupletten worden gedurende het overige gedeelte des jaars weggelaten.

1

— 91 —

Gebed voor de Getijden der allerheiligste Maagd Maria.

Mijn Heei^- en mijn God, wien liet behaagd heelt uwe allerheiligste Moeder in deze Orde, die haar is toegewijd, op cene bijzondere wijze te eereii, ik bid en smeek U, om het verlangen dat gij hebt dat zij door alle schepselen op eene waardige wijze zal vereerd worden, verleen mi j de genade om hare getijden met allen eerbied en met eene teedere godsvrucht te bidden, zoo als ik het aan mijne opperste Meesteres en Koningin verschuldigd ben. En gij, o allerheil gste Maagd, die mijne Moeder zijt, en mij onder uwe bijzondere bescherming hebt genomen, ontvang de eer en den geringen dienst, welke ik voornemens ben t to bewijzen.

Gebed der H. Kerk voor de Getijden.

Open, o Heer, mijnen mond om uwen heiligen naam te loven, zuiver ook mijn hart van alle ijdele, slechte en vreemde gedachten. Verlicht mijn verstand, en ontsteek mijn hart, opdat ik waardig, aandachtig en godvruchtig deze getijden moge lezen, en verdiene verhoord te worden voor hot aanschijn uwer goddelijke majesteit. Door -lesus Christus onzen Heer. Amen.

Heer, in vereenigingmet die goddelijke meening, waarmede gij hier op aarde God geloofd hebt, offer ik ü deze getijden op.

Gebed na de Getijdeü.

Fans Leo X heeft aan allen die dit gehed godvruchtig en (/eknield zullen lezen, kwijtschelding vergund can alle gebreken uit menschelijke zwakheid bedreven in het lezen der Getijden.

Aan de allerheiligste en onvevdeelbaro Drievuldigheid , aan de inenschheid van onzen gekiuis-ten Heer Jesus Christus, aan de vruchtbare zuiverheid der allerzaligste en glorierijkste Maria altijd Maagd , en aan alle Heiligen zij altoosdurende lof, eer, kracht en glorie van alle schepsel, en aan ons de vergiffenis van alle zonden door de eindelooze eeuwen der eeuwen. Amen.

f. Zalig is de schoot der Maagd Maria, die den Zoon van den eeuwigen Vader heeft gedragen. R'. En zalig zijn de borsten , welke Christus onzen Heer hebben gevoed.

()nze \ ader. W ees gegroet.

De Metten.

v'. Wees gegroet, Maria, vol van genade, do

Heer is met u.

K'. Gezegend'zijt gij boven alle vrouwen, en gezegend is de vrucht uvvs ligchaams.

v. Heer, gij zult mijne lippen openen.

ty. En mijn mond zal uwen lof verkondigen, v, O God zie op tot mijne hulp.

R.. Heer haast u om mij te helpen.

— 93 —

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den

II. Geest.

K:gt;, Gelijk liet was in het begin, on nu, en altijd,

en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Alleluia (Van Septnagesima tot Faschen zegt rneii ia plaats van Alleluia: Lof zij l , o Heer, Koning der eeuwige glorie.)

Invitatorium of A-Jiiinioecliging,

Woes gegroet, Maria, vol van genade; de 1 leer is met IJ (Alleluia).

Wees gegroet, Maria, vol van genade; de Heer is met l^r (Alleluia).

Psalm 91. Vexite, exultemus.

Komt, laat ons niet vreugde den Heer loven, laat ons vrolijk zingen voor God onzen Heiland, laat ons vroegtijdig zijn aanschijn met lol'te ge-moet gaan, en met lofzangen hem vrolijk toejuichen.

\\ ces gegroet, Maria, vol van genade ; do Heer is met 1 (Alleluia).

W ant de Heer is een groote God, en een groot koning boven alle goden: want de Heer zal zijn volk niet verstoeten, want in zijne hand zijn al de grenzen der aarde, en de hoogten der bergen zijn onder zijne oogen.

De Heer is met Ü (Alleluia).

Want de zee behoort hem toe , en hij heeft ze gemaakt, en zijne handen hebben het drooge

gevormd. Komt laat ons aanbiddend nedervallen voor God; laat ons weenen voor deu Heer, die on# gemaakt heeft, want hij is de Heer onze God; en wij zijn zijn volk en de schapen zijner weide.

Wees gegroet , Maria, vol van genade; de Heer is met 1 (Alleluia).

Heden, indien gij zijne stem hoort, verhardt toch uwe harten niet, zoo als in de verbittering ten dage der terging in de woestijn; alwaar uwe vaderen mij tergden, mij beproefden en ook mijne werken zagen.

De Heer is met L (Alleluia).

Veertig jaren lang was ik digt bij dit geslacht, en ik zeide : altijd dwalen zij in hun hart; en zij erkenden mijne wegen niet, zoodat ik zwoer in mijnen toorn: zij zullen niet ingaan in mijne rust.

Wees gegroet, Maria, vol van genade; de Heer is met U (Alleluia).

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest. Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

De Heer is met U (Alleluia).

Wees gegroet, Maria, vol van genade; de Heer is met 1' (Alleluia).

LOI'/.ANC QCKM TE11UA.

\\ ion aarde, zee en sterrenheer Aanbidding biedt, en lof, en eer, Den Heer der gansche schepping draagt De zuivre schoot der Moedermaagd.

— 95 —

Wien zou en maan naar orde en tijd, En al wat werd, zijn diensten wijdt,

Is in dien sclioot, die schittrend straalt Van 's hemels gunsten, neergedaald.

Welzalig gij door zulk een lot! Uw schoot, o Moeder, houdt den God, Wiens greep de wereld overspant.

Besloten binnen d'eugen wand.

Welzalig gij, die de Engel groet En Gods Geest Moeder worden doet. Den lang gewenschte, dien heel de aard Verbeidde, heeft uw schoot gebaard.

* l. Heer zij or ze lof gewijd.

Die uit de Maagd geboren zijt,

U met den Geest en Vader één

Door de altoosdurende eeuwen heen. Amen.

* In den Paasc/d jd wordt vóór U Heer zij onze lof gewijd noy één coupletje tusschen gevoegd, namelijk vent Fasc/ten. tot Hemelvaart :

(3 Schepper, bron van alle goed , Die Paaschvreugd schenkt aan 't rein gemoed. Wij bidden U, bewaar uw erf Voor doodsgevaar en helsch verderf.

Van Hemelvaart tot Pinksteren:

\\ ees Gij hier onze zoete vreugd,

Die 't eeuwig loon zult zijn der deugd. In Iquot; zij onze roem alleen Nu en door alle eeuwen heen.

In de P'ml'denceek.

Die eertijds harten vrij van scliuld Mot mve gaven hebt vervuld,

Och scheld ook onze zonden kwijt!

En geef ons rust en vredestijd.

De drie volgende Pmlmen met Ant'^hoon en vets leed Men tic* Zondags, den Maandags, en des Uon-derdags.

Antijph. Gezegend zijt gij.

Psalm 8. Domine Üo.mixls xoster.

U Heer, onze Heer, hoe wonderbaar is uw naam over de gansche aarde.

W ant uwe heerlijkheid is verheven boven de hemelen

Uit den mond van kinderen en zuigelingen hebt gij volmaakten lof bereid om wille uwer vijanden, om den vijand en den wraakzuchtige te verderven.

Want beschouw ik uwe hemelen, de werken uwer vingeren, de maan en de sterren , die gij geschapen hebt:

W at is dan toch de menscli, dat gij hem godachtig zijt, of de zoon des raenschen dat gij hem bezoekt ?

Gij hebt hem weinig minder gemaakt dan do Engelen, met glorie en eer hebt gij hem gekroond , en hem gesteld over de werken uwer handen.

Alles hebt gij aan zijne voeten onderworpen ,

— 07 —

schapen en runderen alteraaal, en bovendien ook de dieren des velds ,

JJe vogelen des hemels en de visschen der zee, die de paden der zee doorwandelen.

U Heer, onze Heer, hoe wonderbaar is uw naam over de gansche aarde!

Glorie zij den Yadei', en den Zoon , en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 18. Coeli exaruaxt.

He hemelen verkondigen Gods heerlijkheid: en

w het uitspansel vermeldt de werken zijner banden.

He eene dag roept het woord aan den ande-le i^-en toe, en de eene nacht leert den anderen de

wetenschap.

bt Er zijn geene talen noch spraken, of hunne

i, stemmen worden er gehoord.

li. Over de gansche aarde weerklinkt hun geluid,

jn en hunne woorden tot aan de eindpalen van den

gt;'ij omtrek der aarde.

In de zon heeft liij zijne woontcnt gevestigd, eu ;c- zij is gelijk een bruidegom die uit zijne slaap-jjij kamer komt.

Zij springt vrolijk op als een reus om hare de baan te doorloopen: haar opgang is van het einde

50- des hemels

rer En haar omloop tot aan deszelfs uiteinde ; en

er is niemand die zich voor hare hitte kan verbergen-

-r

— 98 —

De wet des Heeren is onbevlekt en bekeert do zielen: de getuigenis des Heeren is getrouw en _V(

verschaft wijsheid aan de kleinen.

De bevelen des Heeren zijn xegt en verblijden _w

de harten, het gebod des Heeren is helder en verlicht de oogen. j_s

De vrees des Heeren is heilig en blijft in alle _zjj

eeuwigheid, de oordeelen des Heeren zijn waarachtig en in zich zeiven geregtvaardigd. ]_)n

Wenschelvjk zijn zij boven veel goud en edelgesteente, en zoeter dan honig en honigraat. dij

Ook onderhoudt ze uw dienaar, ia do onderhouding daarvan is veel vergelding. p₀₍

W ie kent zijne zonden ? Eeinig mij van mijne verborgene, en bewaar uwen dienaar van vreemde zonden. en Indien ze mij niet overheerschen, dan zal ik ( onbevlekt zijn, en zuiver blijven van de grootste p₀₀ zonde. bin

En de woorden mijns monds zullen u behagen,

en do gedachten mijns harten zullen zijn voor ]_leej

uw aanschijn ten allen tijde. Q

Heer, gij zijt mijn helper, en mijn verlosser. H. i

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den Q

H. Geest. en j

Gelijk het was in het begin , en nu, en altijd, yj

en in de eeuwen der eeuwen. Amen. geze

Y J

Psalm 23. Domini est terka. '

ip. gt;

De aarde behoort den Heer, en fJ wat zij be-vat; de aardbodem en allen die daarop wonen.

m

Want hij heeft hem boven de zeeën gegrondvest, en hem toebereid boven de stroomen.

Wie zal den berg des Heeren beklimmen ? of wie zal staan in zijne heilige plaats?

Die onschuldig van handen en zuiver van harte is, die zijne ziel niet gebruikt tot ijdelheid, en zijnen naaste niet zweert met bedrog.

Deze zal zegen van den Heer verwerven, 011 barmhartigheid van God zijnen heiland.

Dit is het geslacht van hen die hem zoeken, die het aanschijn zoeken van den God van Jacob

Opent uwe poorten, o vorsten , en gij eeuwige poorten gaat open, en de koning der glorie zal binnentreden.

Wie is die koning der glorie? Het is de sterke en magtige Heer, de Heer die magtig is in den strijd.

Opent uwe poorten, o vorsten, en gij eeuwige poorten gaat open, en de koning der glorie zal binnentreden.

Wie is die koning der glorie? De Heer der heerscharen, hij is de koning der glorie.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, on den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Anü'ph. Gezegend zijt gij boven de vrouwen en gezegend is de vrucht uws ligchaams. (Alleluia) y. Heilige Moeder Gods Maria altijd Maagd. K'. Spreek voor ons ten beste bij God onzen Heer.

(Alleluia)

Onze Vader enz. zie bladzijde 10 7.

ÏJe drie volgende Psalmen met Antiphoon en Vers leest men Bingsdays en Vrijdags.

Antiph. In uwen luister.

Psalm 44. Erucïavit.

Mijn liart heeft een good woord uitgegalmd : den koning draag ik mijne werken op.

Mijne tong is als de pen eens schrijvers, die vlug schrijft.

Schoon van gedaante zijt gij boven de kinderen der menschen , bevalligheid is over uwe lippen uitgestort, daarom heeft; God u in eeuwigheid gezegend.

Gord uw zwaard om uwe /-ijde, gij hoogmagtige.

In uwen luister en uwe schoonheid trek op, ga voorspoedig voort, en heersch.

üm wille der waarheid, zachtmoedigheid en geregtigheid, en uwe regterhand zal u wonderbaar geleiden.

I we pijlen zijn scherp, zoodat de volken onder u zullen nedervallen: zij treffen de harten van de vijanden des kouings.

Üw troon . o God, blijft in alle eeuwigheid, een scliepter van geregtigheid is de schepter uws rijks.

Gij bemint de regtvaardigheid en haat de on-geregtigheid, daarom, o God, heeft uw God u met olie van blijdschap gezalfd boven al uw mc-degenooten.

Uwe kleederen uit ivoren huizen rieken naar mirre, aloë en kaneel, waarmede de dochters der koningen u in uwe heerlijkheid verlustigd hebben.

De koningin staat aan uwe regterliancl in een gouden kleed met allerlei sieraad getooid.

Luister, o dochter, en zie, en neig uw oor : en vergeet uw volk en het huis uws vaders.

En de koning zal naar uwe schoonheid haken ; want hij is de Heei uw God, on men zal hem aanbidden

En de dochters van Tyrus, al de rijken des volks zullen met geschenken voor uw aangezigt smeeken.

Al de luister van de dochter des konings is van binnen, zij is gehuld in een veelkleurig gewaad versierd met gouden franjes.

Achter haar zullen maagden tot den koning worden geleid ; hare gezellinnen zal men tot u voeren.

Zij zullen in blijdschap en jubel worden aan-gebragt, en worden ingeleid in den tempel des konings.

Voor uwe vaderen worden u zonen geboren : gij zult hen tot vorsten stellen over de gansche aarde.

Zij zullen uwen naam gedenken van geslacht tot geslacht.

Daarom zullen de volken u prijzen in eeuwigheid, en in de eeuwen der eeuwen.

Glorie zij den Vader, en den Zoon , en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 43. Decs nosïeu eefugiüji.

God is onze toevlugt en sterkte , onze helper in de kwellingen, die ons boven mate getroffen hebben.

— 102 —

Daarom zullen wij niet vreezen, al zou ook de aarde beroerd eu de bergen in liet hart der zee worden verlegd.

Hare wateren mogen bulderen en razen; de H bergen mogen daveren door haar geweld. J;

])e aandrang van den stroom verblijdt de stad Gods , de Allerhoogste heeft zijne woonplaats ge- G heiligd.

God is in haar midden, zij zal niet wankelen , zu God zal haar helpen in den vroegen morgenstond.

Do volken waren ontroerd, en de rijken wag- v; gelden, hij deed zijne stem hooren en de aarde beefde. is

De Heer der heerscharen is met ons, de God ha van Jacob is onze beschermer.

Komt en aanschouwt de werken des Heeren, de de wonderen die hij op aarde heeft gewrocht: zij de oorlogen wegnemende tot aan het einde dei-aarde.

Hij verbreekt den boog eu verbrijzelt de wa- H, penen : en de schilden verbrandt hij in het vuur. tij

\\ ees gerust en bemerkt dat ik God ben: ik zal verheerlijkt worden onder de volkeren, eu tre verheerlijkt worden op aarde. Ie]

De Heer der heerscharen is met ons : de God ƒ. van Jacob is onze beschermer.

Glorie zij den Vader, eu den Zoon, en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, Oi en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

1

— 103 —

⁰,⁰^ Psalm SC. Fundamesta ejus.

der

Hare grondvesten staan op lieiiige bergen: de de Heer bemint Sions poorten boven alle tenten vau Jacob.

stad Heerlijke dingen worden van n gezegd, ü stitd

gt; ge- Gods.

Ik /al Rahab en Babyion gedenken, die mij [en , zullen kennen.

ond. Zie, de vreemdelingen en ïyrus en het volk

nag- van Ethiopië, die zijn daar ook geweest.

arde Zal men van Sion niet zeggen : mensch op menscli

is daarin geboren, en de Allerhoogste zelfheeft God haar gesticht ?

In de beschrijvingen der volken en vorsten zal ren, de Heer vermelden allen die in haar geweest icht: zijn.

der Als vol vreugde zijn allen, die in n wonen.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den wa- H. Geest.

het Gelijk het was in het begin, en nu, en al

tijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen. i : ik Anüph. In uwen luister en uwe schoonheid,

, en trek op, ga voorspoedig voort, en heersch. (Alleluia)

God -f. Ka het baron, Maagd, zijt gij onbevlekt gebleven.

. den Moeder Gods wees onze voorspraak. (Alle

luia)

[tijd. Onze Vader enz. Zie Uadztjdc 107.

-m,-

Lc drie volgende Psaimen met Antiphoon en

id's leed men Woensdags en Zaturdags. va:

Antip/i. Verheug u , Maagd Maria. 'lij

Psai.ji 95. Cantate Domino. _e)1

Zingt den Heer een nieuwen lofzang, zingt

den ITeere, alle landen. H.

Zingt den Heer en looft zijnen naam, verkon- (

digt van dag tot dag zijne zalige hulp. en

A erkoudigt onder de volken zijne heerlijkheid ,

zijne wonderen onder alle natiën

Want groot is de Heer en roemwaardig hoven ]

mate; hij is ontzaggelijk boven alle goden velt

ant alle goden der heidenen zijn duivelen;

maar do Heer heeft do hemelen gemaakt diW

Lof en schoonheid zijn voor zijn aangezigt , quot;\

heiligheid en heerlijkheid in zijn heiligdom den

Brengt den Heere, gij landen der heidenen, Z

brengt den Heere glorie en eer, brengt den Heere de i

glorie aan zijnen naam. 1quot;)

Xeemt offergaven en treedt binnen in zijne des

voorhoven, aanbidt den Heer in zijn heilig voor- aana

portaal. j)

i)c gansche aarde siddere voor zijn aangezigt: alle

zegt onder de heidenen dat de Heer regeert. D

Want hij heeft den aardbol bevestigd, die niet heek

zal wankelen; hij oordeelt de volken in geregtig- ne a heid

Dat de hemelen zich verblijden en de aarde en w opspringe, de zee bewege zich en al wat zij be-

vat, dat de velden juichen en al wat er op is. deele

Dan zullen alle boomen der wouden huppelen van vreugde voor liet aanschijn des Heereii, wijl hij komt: want hij komt om de aarde te oordeelen.

Hij zal het aardrijk oordeelen naar billijkheid , en de volken naar zijne waarheid.

Glorie zij den Vader , en den Zoon , en den H. Geest.

Gelijk'het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 96. Dominüs regxavit.

De Heer regeert, dat de aarde juiche; dat de vele eilanden zich verblijden.

Wolken en duisternis omgeven hem: regtvaar-digheid en regt zijn de steunpilaren van zijn troon.

Vuur gaat voor hein uit, en verteert zijne vijanden in den quot;ronde.

Zijne bliksems flikkeren over den aardbodem, de aarde ziet het en beeft.

De bergen smelten als was voor het aanschijn des Heereh, de gansche aarde voor des Heeren aangezigt.

De hemelen verkondigen zijne geregtigheid, en alle volken aanschouwen zijne heerlijkheid

Dat allen tot schande worden die gesneden beelden aanbidden , en die zich beroemen op hunne afgodsbeelden.

Aanbidt hem, al zijne engelen : Sion hoort het en wordt verblijd.

En de dochters van Juda juichen om uwe oordeelen , o Heer!

— 106 —

Want gij zijt de allerlioogste Heer over de gan- er sche aarde; gij zijt buiten mate verheven hoven

alle goden. ni

Gij die don Heer lief liebt, haat het kwade : va de Heer bewaart de zielen zijner heiligen, uit de

hand des zondaars redt hij hen. l)c

Een licht is opgegaan voor den regtvaardige, de

c)i vreugde voor hen die opregt van harte zijn. oo

Verheugt u in den Heer, gij regtvanvdigen,

en prijst het aandenken zijner heiliging. ho

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den

H. Geest. 11.

Gelijk hot was in het begin, en nu , en altijd ,

en in de eeuwen der eeuwen. Amen. en

Psalm 97. Cantate domino. ,

lie

Zingt den Heer een nieuwen lofzang, want hij rel

heeft wonderen gedaan. y.

Zege heeft hem verschaft zijne regterhand en i(gt;. zijn heilige arm.

De Heer heeft zijn heil bekend gemaakt: voor het aanschijn der volkeren heeft hij zijne regt- zij

vaardigheid veropenbaard sch

Hij was zijner barmhartigheid gedachtig: en hec

zijner waarheid voor het huis van Israël. sch

Alle grenzen der aarde hebben het heil van J.

onzen God gezien. jy.

Juicht Gode, alle landen , zingt en verheugt u

en heft een loflied aan. ^ Zingt den Heere lof op de harp, met snaar

— 107 —

en stemgeluid; met trompetten en hoorngeschal Jubelt voor het aanschijn van den Heer en koning, dat de zee zich verheffe en al wat zij bevat, de aardbodem en allen die er op wonen.

Dat de stroomen. in de handen klappen, en de bergen opspringen van vreugde voor het aanschijn des Heeren, want hij komt om het aardrijk te oordeelen.

Hij zal de wereld oordeelen naar regtvaardig-heid, en de volken met geregtigheid.

Glorie zij den Vader, en den Zoon , en den II. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, cn in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Antijik. Verheug u , Maagd Maria , gij alleen hebt alle ketterijen vernietigd in de gcheele wereld. (Alleluia)

y. Schoon zijt gij geworden en aanminnig. i{gt;. In uwe geneugten, o Heilige Moeder Gods. (Alleluia)

Onze Vader die in tie hemelen zijt, geheiligd zij uw naam; ons toekome uw rijk; uw wil geschiede op de aarde als in den hemel: geef ons en lieden ons dagelijksch brood , en vergeef ons onze schulden gelijk wij vergeven onzen schuldenaren, van y- En leid ons niet in bekoring.

jy. Maar verlos ons van den kwade.

S''¹¹ v. Heer gelief te zegenen.

Benedictie. De verhevene Maagd der maagden zij onze voorspreekster bij den Heer. li-, Amen.

gevonden * Zie gij zult ontvangen en baren, en hij zal de Zoon des Aller-lioogsten worden genoemd. (Alleluia)

v. God de Heer zal hem den troon van zijnen vader David geven en hij zal over het huis van Jacob heerschen in eeuwigheid* Zie gij zult ontvangen en baren , en hij zal de Zoon des Allerlioog-sten worden genoemd.

(Alleluia)'

yr. Heer gelief te zegenen.

Benedictie. De Maagd Maria met baar liefderijk kind zegene ons. «*. Amen.

i Les. Luc. 1. 2 Les. Eccl. üé.

Als zij dit hoorde, ont- Als een terpentijn-

stelde zij over zijne woor- boom heb ik mijne tak-

den, en overdacht wat ken uitgespreid, en mij-

dit voor eene groetenis ne takken zijn takken van

mogt zijn. En de Engel eer en liefelijkheid. Als

zeide tot haar : Vrees niet een wijnstok heb ik wel-

Maria , want gij hebt ge- riekende vruchten voort-

uade gevonden bij God. gebragt, en mijne bloe-

Zie, gij zult in uwen sems zijn vruchten van

schoot ontvangen, en ee- eer en van rijkdom. Ik

nen Zoon baren , en zijn ben de moeder der sclioo-

-r

— 110 —

naam zult gij Jesus heo- ne liefde en der vrees, aal ten. Deze zal groot zijn en der kennis en der hei- dalt;' en de Zoon des Aller- lige lioop. Bij mij is allo ligi lioogsten genoemd wor- genade van den weg en wo: den, en Grod de lieer zal de waarheid , bij mij is dei hem den troon van zij- alle hoop des levens en

nen vader David geven : der deugd. Gij dan Heer jri en hij zal heerschen over ontferm u onzer. ! Jacobs huis in eeuwig- k-. God zij gedankt.

heid, en zijn rijk zal geen

einde hebben. Gij dan 1

Heer ontferm u onzer. den

Kquot;. God zij gedankt. gesi

rgt;. Wees gegroet. Ma- kgt;. Zalig zijt gij, o nen

ria, vol van genade, de Maagd Maria, die den Ens

Heer is met n. * De H. Heer, den Schepper der zeiti

Geest zal over u komen , wereld hebt gedragen. * Gee

en de kracht des Aller- Gij hebt hem gebaard, en

hoogsten zal u overlom- die u geschapen heeft, hoo

meren; en daarom ook en in eeuwigheid blijft duw

zal iict Heilige, dat uit gij Maagd. (Alleluia) zal

u zal geboren worden, y. Wees gegroet. Ma- u z

Gods Zoon worden go- ria, vol van genade, de God

noemd. (Alleluia) Heer is met TL * Gij den

V. Hoe zal dit geschie- hebt hem gebaard, die uwe

den dewijl ik geenen man u geschapen heeft, en zijl

beken ? En de Engel ant- in eeuwigheid blijft gij vani

woordde en zeide tot Maagd. (Alleluia) don

haar: * De H. Geest zal de ;

over u komen , en de onv:

kracht des Allerhoogsten geei

-

ïoen zeide Maria tot Komt allen tot mij, den Engel : Hoe zal dit die naai¹ mij verlangt, en geschieden , dewijl ik gee- verzadigt u met mijne o nen man beken ? En de vrucliten, want mijn geest len Engel antwoordde en is zoeter dan honig, en der zeide tot haar : De H. mijne erfenis zoeter dan i. * G eest zal over u komen honig en honigraat. Mijne ,rd, en de kracht des Aller- gedachtenis duurt door eft, hoogsten zal n overscha- alle eeuwen voort. Die lijft duwen ; en daarom ook naar mij luistert zal niet quot;i zal het Heilige, dat uit beschaamd staan, en die

Ma- u zal geboren worden, in mij werken, zullen , de Gods Zoon genoemd wor- niet zondigen. Die mij Gij den. En zie, Elisabeth , in het licht stellen, zul-die uwe bloedverwante, ook len het eeuwig leven en zij heeft eenen zoon out- hebben. Gij dan Heer, gij vangen in haren ouder- ontferm u onzer.

dom , en deze maand is K'. God zij gedankt, de zesde voor haar die onvruchtbaar heet; want geen ding zal bij God

— 113 —

men u zal noemen de ge- onze God. (Alleluia) zegende onder alle vrouwen. (Alleluia)

Lofzahy. Tjs Deol

Deze wordt niet gelezen in den Advent, en ook niet van Sejotuagesima tot FascZ/en, vitgenomen alleen op de feestdagen van O. L. V.

Ü, o God, loven wij; ü, o Heer, belijden wij. L eeuwige \ ader eert de gansclie aarde. Tot IJ roepen al de Engelen, de hemelen, al de magteu

De Cherubijnen en Seraphijueu onophoudelijk : Heilig, heilig, heilig is de Heer de God der legerscharen.

Hemel en aarde zijn vol van de majesteit uwer glorie.

Het luisterrijke koor der Apostelen, Het lofwaardig getal der Profeten, Het blinkende heer der Martelaren looft I . De Heilige Kerk belijdt U over de gausche aarde,

U, Vader van oneindige heerlijkheid:

Alsook uwen hoogwaardigen, waren en eenigen Zoon:

Alsmede den Vertrooster den Heiligen Geest. Christus, gij zijt de Koning der glorie, Gij zijt de eeuwige Zoon des Vaders.

9

Gij hebt, toen gij om den menscli te verlossen de menschlieid zoudt aannemen den schoot dei-Maagd niet geschroomd.

Gij hebt, na den prikkel des doods overwonnen te hebben, voor de geloovigcu hot hemelrijk geopend. . Gij zit aan de regterhand Gods, in de glorie

des A aders.

\\'ij gelooven dat gij als regter zult wederkomen. AVij bidden 1? dan , kom uwe dienaren te hulp, dio iïij door uw dierbaar bloed hebt verlost.

Geef dat zij in de eeuwige glorie onder het getal uwer heiligen mogen geteld worden.

Heer maak uw volk zalig en zegen uw erfdeel.

En bestier hen en verhef hen tot in eeuwigheid. Dagelijks loven wij U.

En wij prijzen uwen naam in eeuwigheid; cn in de eeuwen der ecuwon.

Gewaardig IJ, Heer, ons heden vrij van zonde

te bewaren.

Ontferm U onzer. Heer, ontferm li onzer. Laat uwe barmhartigheid over ons komen, o Hoor, gelijk wij op U gehoopt hebben.

Op i⁷, o Heer, heb ik mijne hoop gesteld, en in eeuwigheid zal ik niet beschaamd worden.

T. Bid voor ons Heilige Moeder Gods. K'. Opdat wij waardig worden de beloften van Christus. (Alleluia)

— 115 —

De Lauden.

ƒ. (J God 'Ma op tot mijne hulp.

i{gt;. Heer haast 11 om mij te helpen.

Glorie zij den Vader, en den Zoon., en den II. Geest.

ugt;. Gelijk het was in liet begin , en nu , en altijd, en in do eeuwen der eeuwen. Amen. Alleluia, [of: Lof zij n, o Heer, Koning der eeuwige glorie).

in den Advent en op O. L. V. Boodschap.

Aut. ]^e profeten.

Na den Advent.

Ant. O wonderbare vereeniging.

Door het jaar.

Ant. Maria is opgenomen.

Psalm 92. Do mints uegxavit.

De Heer heerscht, hij heeft zich met luister getooid, hij heeft zich met magt bekleed cn zich omgord.

Want liij heeft het aardrijk gegrondvest, en het zal niet wankelen

Van toen af is uw troon gevestigd, gij zijt van eeuwigheid

De stroonien. Heer, verheffen, de stroomen verheffen hunne stem

De stroomen verheffen hunne baren, onder het bruischen van vele wateren.

— U6 —

Wonderbaar zijn de golvingen dor zee, wonderbaar is de Heer in den liooge.

Uwe getuigenissen zijn boven mate geloofwaardig geworden, nw huis, oHeer, betaamt heiligheid in de lengte der dagen.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 99. Jubilate Deo.

Jubelt Gode, alle landen, dient den Heer in vreugde.

Komt voor zijn aangezigt met blijdschap.

Weet dat de Heer God is; hij heeft ons gemaakt en niet wij ons zeiven.

AVii zijn zijn volk en de schapen zijner Weide : gaat /.ijne poorten binnen met lof, zijne voorzalen met gezangen; dankt hem.

Looft zijnen naam, want liefelijk is de Heer: zijne barmhartigheid duurt eeuwig en zijne waarheid van geslacht tot geslacht.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 63. Deus, Deus meus.

God, mijn God, van den vroegen morgen waak ik tot u

— 117 —

Mijne, ziel dorst naar u, lioe meuigwerf dorst naar u mijn vleescli!

fn een woest en ongebaand en waterloos land : /00 verscliijn ik voor u in het heiligdom om uwe kracht en uwe heerlijkheid te aanschouwen.

W ant beter is uwe barmhartigheid dan alle leven: mijne lippen zullen u loven.

/00 zal ik u in mijn leven prijzen, en in uwen naam zal ik mijne handen opheffen.

Laat mijne ziel zich verzadigen aU met merg en vet; en met jubelende lippen zal mijn mond uwen lof verkondigen.

Gedenk ik uwer op mijne legerstede, dan houd ik mij des morgens in overweging met 11 bezig, omdat gij mijn helper zijt.

En onder de schaduw uwer vleugelen zal ik juichen, mijne ziel is aan u verkleefd; uwe reg-terhand nam mij op.

Maar zij staan mij te vergeefs naar het leven, zij dalen in dc diepte der aarde neer, zij zullen aan het zwaard worden overgeleverd , den vossen zullen zij ten prooi zijn.

Maar de koning zal zich verheugen in Cod, allen die bij hem zweren zullen geprezen worden, want gestopt is de mond van hen die kwaad spreken.

1'sal.m (ili. ]Ji;i:s miskkbatcu nostim.

God erbarme zich over ons, en zegene ons; hij verheldere zijn aangezigt over ons en ontfer-01e zich onzer.

Opdat wij op aarde uwen weg erkennen, ouder alle volken uw heil.

Dat de volken, o God, u prijzen, dat allo volken u prijzen

Dat de natiën zich verheugen en juichen, wijl ^'ij de volken oordeelt in geregtigheid en de heidenen bestiert op aarde.

Dat de volken u prijzen , o God, dat alle volken u prijzen; de aarde heeft hare vrucht gegeven.

Dat God ons zegene, onze God, dat God óns zegeïie, en dat alle eindpalen der aarde hem vroezen.

Glorie /,ij den Vader, en den Zoon, en den H.Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in do eenwen der eeuwen. Amen.

*icymg der drie joni/elingen. Dan. Bexkiucitk.

Alle werken des Heeren , prijst den Heer; looft en verheft hem boven alles in eeuwigheid

Engelen des Heeren, prijst den Heer; hemelen prijst den Heer.

Alle wateren die boven de hemelen zijt, prijst den Heer; alle krachten des Heeren prijst den Heer.

Zonen maan prijst den Heer: sterren des hemels prijst den Heer.

Alle regen en dauw prijst den Heer: alle winden Gods prijst den Heer.

Vuur en hitte prijst den Heer: koude en hitte prijst den lieer.

Dauw en rijp prijst den Heer: vorst en koude prijst den Heer.

— 119 —

Us en sneeuw prijst den Heer : nachten en dagen prijst den Heer.

Licht en duisternis prijst den Heer : bliksems en wolken prijst den Heer.

De aarde prijze den Heer: zij love en verheffe hem boven alles in eeuwigheid.

Bergen en heuvelen prijst den Heer: al wat op aarde groeit prijze den Heer.

Bronnen prijst den Heer: zeeën en stroomen prijst den Heer.

Walvisschen en al wat zich in de wateren beweegt, prijst den Heer; alle vogelen des liemels prijst den Heer.

Alle wilde en tamme dieren prijst den Heer; kinderen der menschen prijst den Heer.

Israël prijze den Heer! Het love en verhefte hem boven alles in eeuwigheid.

Priesters des Heeren prijst den Heer, dienaren des Heeren prijst den Heer.

Geesten en zielen der regtvaardigen prijst den Heer: heiligen en ootmoedigen van harte prijst den Heer.

Ananias, Azarias, Misael prijst den Heer: looft en verheft hem boven alles in eeuwigheid.

Prijzen wij den Vader en den Zoon en den II. Geest: loven en verheffen wij hem boven alles in eeuwigheid.

Geprezen zijt gij Heer in het uitspansel des hemels, en lofwaardig en heerlijk en boven alles •verheven in eeuwigheid.

Psalm l-l-S. Laudate Domixuaf.

Loott den Heer uit de liemelen, looft hem in den hooge.

Looft hem al zijne engelen; looft hem al zijne heerkrachten.

Looit hem zon en maan, looft hem alle sterren en licht.

Looft hem hemelen der hemelen, en dat allé Avateien, die hoven de hemelen zijn, den naam des Heeren loven.

Wnnt hij sprak en ze waren gemaakt; hij beval en ze waren geschapen.

Hij stelde ze vast voor eeuwig en altijd, hij gaf een gebod , en het zal niet voorbij gaan.

Looft den Heer op de aarde, gij gedrochten en alle afgronden.

\ uur, hagel, sneeuw, ijs en stormwind, die zijn woord volbrengen :

Bergen en alle heuvelen: vruchtbooiuen en all e ceders;

A\ ilde dieren en alle vee: slangen en gevederde vogels :

Koningen der aarde en allé volken, vorsten en alle regters der aarde:

Jongelingen en jonge dochters, jong en oud, allen moeten den naam des Heeren loven; want verheven is zijn naam alleen.

Zijn lof is hoven hemel cn aarde: en hij heeft den hoorn zijns volks verheven.

— 121 —

De lofzang betaamt aan al zijne heiligen, aan de kinderen van Israël, aan liet volk, dat hem nadert.

Psalm 149. Cantate Domino.

Zingt den Heere een nieuw lied, zijn lot'weer-kliuke in de vergadering dor heiligen.

Israël verblijde zicvi in dengene die hem gemaakt heeft: en de kinderen van Sion moeten jubelen in hun koning.

Dat zij in koor zijnen naam loven, en hem lof zingen met pauk en harp.

ant'^e Heer heeft behagen in zijn volk, en hij verheft de zachtmoedigen ter zaligheid

De heiligen zullen juichen in de glorie, zij zullen zich verheugen op hunne legersteden

Gods lofverheffingen zullen zij hebben in hunnen mond, en tweesnijdende zwaarden in hunne handen.

Om wraak te oefenen onder de natiën, en de volken te'bestraffen.

Om hunne koningen in boeijen te klinken , en hunne edelen in ijzeren banden.

Om het beschreven vonnis over hen uit te voeren; dit geeft eer aan al zijne heiligen.

Psalm 150. Lauüaïe Domimm.

Looft den lieer in zijne heiligen, looft hem in de veste zijner kracht.

Looft hem in zijne wonderwerken, looft hem volgens de veelvuldigheid zijner grootheid.

Looft hem met bazuingeschal, looft liem met luit en harp.

Looft hem met pauken en koorgezang, looft hem met snaren- en orgelspel.

Looft hem met welluidende klink trommels, looft hem met trommels van jubel: al wat adem heeft, love den Heer.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, enden H. Geest.

Gelijk bet was in liet begin, en nu , en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

In den Advent en op 0. L. /. Jioodsc/iap.

Ant. De profeten hebben verkondigd dat de Zaligmaker zou geboren worden uit de Maagd Maria. (Alleluia)

IvAPITTKL. Is AI. 1 1.

Lene spruit zal opkomen uit den wortel van Jesse, en eene bloem zal uit zijnen wortel op-stijgen. En de geest des Heeren zal op hem rusten.

i«'. (lod zij gedankt.

JSa den Aclcent.

Ant. U wonderbare vereeniging! .De Schepper van het menschelijk geslacht een ligchaam met cene ziol aannemende heeft zich gewaardigd uit eene Maagd geboren te worden; en /.onder zaad als menscli ten voorschijn komende, heeft hij ons zijne godheid geschonken.

Kapittel. Hooglied. 6.

10c dochters van Sion zagen haar en noemden haar boven mate gelukkig, en de koninginnen prezen haar.

K*. God 7,\j gedankt.

Door het jaar.

Aal. Maria is opgenomen ten hemel, daarover verheugen zich de engelen, eu loven en danken y,ij den Heer. (Alleluia)

Kapittel. Hooglied. 6.

De dochters van Sion zagen haar en noemden haar boven mate gelukkig, en de koninginnen prezen haar.

God zij gedankt.

Lofzany. O Glohiosa Do.mina,

O Koningin vol roem en eer,

Verheven boven 't sterrenhcer,

Hem die u schiep, der heemlen vorst. Voedt gij met uwe. heiige borst.

Het heil, dat Eva deed vergaan,

Biedt ge in uw edle spruit weer aan; Voor ons, die weenden in het stof,

Werdt gij de deur van 't hemelhof.

Gij zijt des grooten Konhigs poort,

Zijn hof van stralend licht doorgloord; \ erlosten juiclit, want uit de Maagd Is l weer 't leven opgedaagd.

* L, lieer zij onze lot' gewijd.

Die uit de Maagd geboren zijt:

Ü met den Geest en Yader één Door de altoosdurende eeuwen heen. Amen

Jn ilea 'Paasclt jd wordt hier timchen gevoegd:

ian Pascken tot Hemelvaart:

O Schepper, bron van alle goed. Die Paaschvreugd schenkt aan 't rein gemoed W ij bidden u , bewaar uw erf \ oor doodsgevaar en belsch verderf.

/ an Hemelvaart tot Pinhleren :

\\ ees gij hier onze zoete vreugd,

Die 't eeuwig loon zult zijn der deugd; In u zij onze roem alleen iN^Tu en door alle eeuwen heen.

In de Piiilcsterweek:

Die eertijds harten vrij van schuld Met uwe gaven hebt vervuld,

Och scheld ook onze zonden kwijt lm geef ons rust en vredestijd.

. (.jod heeft haar verkozen cn uitgelezen bo-allen.

ty». En hij lieeft haar in zijn heiligdom doen wonen. (Alleluia)

In den Advent na op O. L. J. Boodschap.

Ant. De H. Geest.

Na den Advent. ■

Aai. De Maagd.

Boor het jaar.

Aut. O roemvolle Moeder Gods.

In den Paasehtijd.

Ant. Koningin des hemels.

Lofzang va/a Zacharias. Luc. 1. Bexedictus Doinxi's.

Gezegend zij de lieer, de God van Israël; want hij heeft zijn volk bezocht, en aan hetzelve ver-lossino' bezoiml.

o ~

En een reddingshoorn heeft hij voor ons opge-rigt, in het huis van David zijnen dienstknecht

Gelijk hij gesproken had door den mond zijner heilige profeten , die er van ouds af geweest zijn.

Ons te verlossen van onze vijanden en uit de hand van allen die ons haten.

Om barmhartigheid te doen aan onze vaderen, en gedachtig te wezen zijn heilig verbond:

Den eed, dien hij zwoer aan Abraham onzen vader, dat hij ons zou geven:

Dat wij uit de liaiul onzer vijanden verlost, hem zonder vreeze dienen.

Tn heiligheid en geregtigheid voor hem, al onze dagen.

En gij kind, een profeet des Allerhoogsten zult gij genoemd worden , want gij zult den Heer voorafgaan om zijne wegen te bereiden.

Om aan zijn volk kennis des heils te geven tot vergiffenis hunner zonden.

Door de ingewanden van barmhartigheid Van onzen God, door welke ons bezocht heeft de Opgaande uit den hooge.

Om te verlichten die in duisternis gezeten zijn cn in de schaduwe des doods, ten einde onze voeten te rigten naar den weg des vredes.

Glorie zij den lader, en den Zoon, en den H. Geest.

Gelijk het was in hot begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

hi den Advent en op O. L. i . Jioodschaji.

Ant. De 11. Geest zal op u nederdalen Maria, vrees niet, Gods Zoon zult gij in uwen schoot ontvangen, alleluia.

i\ a den Advent.

Ant. De Maagd ontving door het woord, zij bleef Maagd, en Maagd zijnde baarde zij den Koning aller koningen.

Door het jaar.

Ant. O roemvolle Moeder Gods, Maria altijd

Maagd, die verdiend heht den Heer van liet heelal te dragen , en den Koning der Engelen alleen met uwe maagdelijke boisten te voeden, wij bidden ii wees ons liefderijk gedachtig, en smeek aanhoudend voor ons bij Christus ; opdat wij door uwen bijstand ondersteund tot het rijk des hemels mogen geraken.

Li den FaascMijd.

Koningin des hemels verheug u, alleluia.

Want hij, dien gij verdiend hebt te dragen, alleluia,

Is verrezen gelijk bij gezegd heett, alleluia.

Bid God voor ons , alleluia.

f. Heer verhoor mijn gebed.

K». En mijn geroep kome tot u.

Eaat ons bidden.

Oji .alle tijden, leludve : jS'co den Adc.

O God die gewild hebt dat uw Woord op de boodschap des Engels uit den schoot der zalige Maagd Maria de menschelijke natuur zoude aannemen , verleen aan onze ootmoedige smeekingen dat wij, die waarlijk gelooven dat zij de Moeder Gods is, door hare voorspraak bij T. mogen geholpen worden. ])oor denzelfden Jesus Christus onzen Heer, uwen Zoon , die met u leeft en heerscht in de eenheid des II. Geestes God in alle eeuwen der eeuwen. K*. Amen.

— 138 —

Na den Advent.

O God die door den vruchtbaren maagddom dor zalige Maria aan het inensclielijk geslacht den prijs der eeuwige zaligheid hebt geschonken , geef bidden wij, dat wij de kracht van hare voorspraak mogen ondervinden , door wie wij verdiend hebben te ontvangen den oorsprong des levens, onzen Heer Jesus Christus uwen Zoon, die met n leeft en heerscht in de eenheid des H. Geestes

God in alle eeuwen der eeuwen, k». Amen.

r

V. Heer verhoor mijn gebed.

Rgt;. En mijn geroep kome tot u.

V. Laat ons den Heer loven. (Alleluia, alleluia)

R'. God zij gedankt. (Alleluia, alleluia)

Ant. O Maagd Maria, onder alle vrouwen is er geene in de wereld opgestaan die aan u gelijk is: bloeijend zijt gij als eene roos, welriekend als eene lelie ; bid voor ons Heilige Moeder Gods. (Alleluia)

f. Gewanrdig dat ik U love heilige Maagd.

K'. Geef mij sterkte tegen uwe vijanden. (Alleluia)

Laat ons bidden.

AA'ij bidden L , o Heer, dat de magtige voorspraak van de zalige en glorierijke Maria.. altijd Maagd, ons bescherme en ons brenge lot liet eeuwige leven. Door Christus onzen Heer.

K'. Amen.

f. Hat de geloovige zielen door Gods barmhartigheid rusten in vrede. ngt; Amen.

/

— HU —

iu De Primen.

it

y. Weamp;s gegroet, Maria, vol van genade; de Heer is niet u.

J K'- Gezegend zijt gij onder alle vrouwen en

gezegend is de vrucht uws ligchaains. t V- O God zie op tot mijne hul]).

_s Kquot;. Hoer haast u om mij te helpen.

y. Glorie zij den Vader, en den /001.1, enden II. Geest.

Kquot;. (ielijk liet was in liet begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen. I Alleluia. {Of: Lotquot; zij u, 0 Heer, Koning der

eeuwige glorie).

LofzaiKJ. MEMEXTO SAI.UTIS Al'OTOR.

(iedenk, u Heiland, wonder zoet.

Dat Ge, uit der Maged vlekloos bloed Te voorschijn tredend, eens op aard Ons sterflijk hulsel hebt aanvaard.

Maria, die de Moeder zijt Van gratie en barmhartigheid ,

Bescherm ons voor den vijand snood ['•li neem ons op bij onzen dood.

* L , Heer, zij onze lof gewijd,

Die uit de Maagd geboren zijt,

1^: met den Geest en Vader één ^ Door de altoosdurende eeuwen heen. Amen.

10

[

— 130 —

* Li den Paasc/dijcl— van Vaschen tot IlemelvaciH:

O Scliepper, bron van alle goed, Die Paaschvreugd scheiikt aan 't rein gemoed, Wij bidden T , bewaar uw erf Yoor doodsgevaar eu lielscli verderf.

fan Hemelvaart tot Pinksteren:

Wees Gij hier onze zoete vreugd,

Die 't eeuwig loon zult zijn der deugd, In U zij onze roem alleen Nu en door alle eeuwen heen.

In de Pinksterweel-:

Die eertijds harten vrij van schuld Met uwe gaven hebt vervuld,

Och scheld ook onze zouden kwijt En geef on? rust en vredestijd.

Pu den Advent en op O. L- I ■ Boodsehap. Ant. De profeten.

Na den Advent.

Ant. ü wonderbare vereeniging.

Door het jaar.

Ant. Maria is opgenomen.

Psalm 53. Deus ix xomixe tuo.

(3 God, red mij in uwen naam! en does mij regt door uwe kracht.

— 131 —-

O God verhoor mijn gebed, neig uwe ooren naar de woorden mijns monds.

Want vreemden zijn tegen mij opgestaan , en sterken zijn op mijn leven uit, en zij hebben zich God niet voor oogeu gesteld.

Doch zie, God is mijn helper, en de fleer is de beschermer mijner ziel.

Wend het onheil af op mijne vijanden, en verstrooi hen in uwe waarheid.

Dan zal ik u vrijwillig offers brengen, en uwen naam prijzen, o lieer, want hij is goed.

Gij immers hebt mij verlost.uit alle verdrukking, en mijn oog heeft met verachting op mijne vijanden neergezien.

Glorie zij den \ ader, en den Zoon , en den 11. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 11 (^;i. Laldatk Uomlvl'm.

Looft den Heer alle natiën, looft hem alle volken.

Want zijne barmhartigheid is over ons bestendigd, en de waarheid des Heeren blijft in eeuwigheid.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den II. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

- 1:3:2 —

Psalm 117. Coxi-itemini Domino.

Dankt den Heer want hij is goed: want zijne bamliartiglieid duurt in eeuwigheid.

Xu zegge Israël: hij is goed: want zijne barmhartigheid duurt in eeuwigheid.

Xu zegge het huis van Aaron: zijne barmhartigheid duurt in eeuwigheid.

Dat allen, die den Heer vreezen, nu zeggen; zijne barmhartigheid duurt in eeuwigheid.

In de kwelling heb ik den lieer aangeroepen . cn de Heer heeft mij in ruimte verhoord.

De lieer is mijn helper, ik zal niet vreezen,, wat ook de mensch mij maken moge.

De Heer is mijn helper, en ik zal mijne vijanden verachten.

Beter is het te vertrouwen op den Heer, clan zich te verlaten op de menschen.

Beter is het op den Heer te hopen, dan zich te verlaten op de vorsten.

Alle heidenen omringden mij, maar in den naam des Heeren heb ik mij op hen gewroken.

Zij omsingelden mij van alle kanten, maai' in den naam des Heeren heb ik mij op hen gewroken.

Zij omgaven mij als bijen, en brandden als het vuur in de doornen, maar in den naam des Heeren hel) ik mij op hen gewroken.

Men stiet mij geweldig opdat ik vallen zou, maar de Heer beschermde mij.

Mijne sterkte en mijn lot' is de Heer: want hij werd mij tot behoud.

Men ziiige van vreugde en heil in do woningen der regtvaardigen.

De regterliand des Heereu Loeft groote dingen gedaan, de regterliand des Heeren heeft mij verheven ; de regterliand des Hoeren heeft groote dingen gedaan.

Ik zal niet sterven maar leven, en de werken des Heeren verhalen.

Streng heeft mij de Heer gekastijd, maar niet aan den dood overgeleverd.

Opent mij de poorten der gerogtigheid, ik zal er ingaan en den Heer bedanken: dit is de poort des Heeren, de regtvaardigen zullen daar binnengaan.

ik dank u dat gij mij verhoord hebt, en mij geworden zijt tot behoud.

De steen , dien de bouwlieden verworpen hebben, deze is geworden tot een hoeksteen.

Door den Heer is dit geschied, on het is won-derbaar in onze oogen.

Deze is*de dag, dien de lieer heeft gemaakt, laat ons daarop juichen en vrolijk zijn.

O Hoer verlos mij, o Heer maak liet voorspoedig: gezegend zij hij die komt in den naam dos Heeren

Wij zegenen u uit het huis des Heoron; do Heer is God, en hij is ons verschenen.

Stelt eenou feestdag in met lover, tot aan de hoornen des altaars.

iUiju God zijt gij en ik zal u danken; mijn God zijt gij en ik zal u hoog vorhett'on.

Tk zal u danken , omdat gij mij verhoord hebt on mij geworden zijl tot behoud

— 134 —

Dankt den Heer want hij is goed, want zijne barmhartigheid duurt in eeuwigheid.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H,Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

In den Advent en op O. L. V. Boodschap.

Aut. De profeten hebben verkondigd, dat de Zaligmaker zou geboren worden uit de Maagd Maria. (Alleluia)

Kapittel. Isai. 45.

Dauwt hemelen van boven, en laat de wolken don regtvaardige afregenen : de aarde opene zich en brengo den Zaligmaker voort; en dat de ge-rcgtigheid te gelijker tijd opga: ik, do Heer heb hem geschapen. -

ilt;'. God zij gedankt.

Na den Advent.

Ant. C) wonderbare vereeniging! De Schepper van het menschelijk geslacht een ligchaam met cene ziel aannemende, beeft zicli gewaardigd uit ceue Maagd geboren te worden; en zonder zaad als mensch ten voorschijn komende, heeft hij ons zijne Godheid geschonken.

Kavilte!.. Hooglieu (5.

Wie is zij, die daar ten voorschijn treedt als do opkomende dageraad, schoon als de maan, uitgelezen als de zon, verschrikkelijk als een heerleger dat in slagorde staat?

ij'. God zij gedankt.

Boor het jaar.

Ant. Maria is opgenomen ten hemel, daarovei^-verheugen zich de Engelen, en loven en danken zij den Meer. (Alleluia)

Kapittkl. Hooglied (i.

Wie is zij, die daar ten voorschijn treedt als de opkomende dageraad, schoon als de maan , uitgelezen als de zon, verschrikkelijk als een heerleger dat in slagorde staat ?

iiquot;. (iod zij gedankt.

Buiten den Paa-scltijd.

}j'. Heilige Maria, Moeder van Christus, * hoor uwe biddende dienaars.

Heilige Maria, Moeder van Christus, ^ hoor uwe biddende dienaars.

y. Eu breng ons van den hemel de kwijtschelding, die gij voor ons verkregen hebt ⁷' Hoor uwe biddende dienaars.

y. (Jlorie zij den Vader, en den Zoon, en den 11. Geest.

Heilige Maria, Moeder van Christus ,* hoor uwe biddende dienaars.

y. Heilige Moeder Gods Maria altijd Maagd. ugt;. Spreek voor ons ten boste bij God onzen Heer.

-f. Heer verhoor mijn gebed.

ij', Kn mijn geroep kome tot l .

In den Paasc/dijd.

IJeiligo Maria, Moeder vau Christus, hoor tiwe biddende dienaars, * alleluia, alleluia.

Heilige Maria, Moeder ran Christus, hoor nwc biddende dienaars, * alleluia, alleluia.

T. l*,n breng ons van den hemel de kwijtschelding, die gij voor ons verkregen hebt * alie-luia, alleluia.

T. (iloria /ij don A ad or, on don Zoon, en don H. Geest.

Heilige Maria, Aloeder van Christus, hoor nwo biddende dienaars * alleluia, alleluia.

v. Heilige Moedor (iods Maria altijd Maagd.

H'. Spreek voor ons ten bosto bij God onzon Heer, alleluia.

y. Hoor vorhoor mijn gebed.

Hquot;. 1'ïn niiji) geroep korne tot u.

Jït den Advcu! vu op O. /,. /. lioodxchiip.

Laat ons bidden.

IJ (Jod, die gewild hebt dat uw \\ oord op do boodschap dos laigels uit den schoot der zalige Maagd .Maria do inenscholijke natuur zoude aannemen, verleen aan onze ootmoedige smee-kingeu , dat wij, die waarlijk gelooven dat zij de Moeder (iods is, door hare voors])raak bij u mogen goholpou worden. Door denzelfden Josus Christus onzen lieer, uwen Zoon, die mot u leeftquot; en heersohl in do oenheid des H. Geestos, God in alle een won der eeuwen, ü-, Amen.

Nd (leu jhlvout.

Jiaat ons 1) iel den.

O God, die dooi den vrucktbareu maagddom der zalige Maria aan liet inenschelijk geslacht den prijs der eeuwige zaligheid hebt geschonken, geef, bidden wij, dat wij de kracht van hare voorspraak mogen ondervinden, door wie wij verdiend hebben te ontvangen den oorsprong dos levens, onzen Heer Jesus Christus, uweu Zoon, die met u leeft on heerscht in do eenheid des H. Geestes, God in alle eeuwen der eeuwen. kgt;. Amen.

Jjoor het jaar.

Lnat ons bidden.

Ondersteun , o barmhartige God onze zwakheid, opdat wij, die de gedachtenis houden van do Heilige Moeder Gods, door den bijstand van hare voorspraak mogen opstaan van onze zonden. Door denzelfden Jesus Christus, onzen Heer, u-wen Zoon, die met u leeft en heerscht in de eenheid des Tl. Geestes, God in alle eeuwen der eeuwen.

Amen.

y. Heer verhoor mijn gebed.

K'. En mijn geroep kome tot u.

y. Laat ons den Heer loven (Alleluia,)

KGod zij gedankt (Alleluia)

Ant. O ^iaaLTil Maria onder alle vrouwen is

— 138 —

er geene in de wereld opgestaan die aan u gelijk is: bloeijend zijt gij als eene roos, welriekend als eene lelie: bid voor ons heilige Moeder Gods. (Alleluia)

\^r. Ge waardig dat ik u love heilige Maagd.

K'. Geef mij sterkte tegen uwe vijanden. (Alleluia) J v-

Laat ons bidden.

Wij bidden u, o lieer dat de magtige voorspraak van de zalige en glorierijke Maria altijd Maagd ons bescherme, en ons brenge tot het eeuwige leven. Door Christus onzen Heer. Amen.

V. Dat de geloovige zielen door Gods barmhartigheid rusten in vrede.

ilt;'. Amen.

De Tertien.

V. Wees gegroet, Maria, vol van genade; de lieer is mot u.

K». Gezegend zijt gij boven alle vrouwen en gezegend is de vrucht uws ligehaams.

V. O God zie op tot mijne hulp.

ilt;'. lieer haast u om mij te helpen.

V. Glorie zij den Vader, en den Zoon , en den H. Geest.

i^'. Gelijk liet was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen. Alleluia.

(Cf/ : Lof zij u, o Heer, Koning der eeuwige glorie.)

— 139 —

Lofzang. Mbmknto Saluïis Auctor.

Gedenk, o Heiland, wonder zoet.

Dat Ge, uit der Maged vlekloos bloed Te voorschijn tredend, eens op aard Ons sterflijk hulsel hebt aanvaard.

Maria , die de Moeder zijt Van gratie en barnihartigheid,

Bescherm ons voor den vijand snood En neem ons op bij onzen dood.

quot; U, Heer, zij onze lot' gewijd,

Die uit de Maagd geboren zijt,

U met den Geest en \ ader een

Door de altoosdurende eeuwen heen. Amen.

* Van FascJien tui Hemelvaart:

ü Schepper, bron van alle goed.

Die Paaschvreugd schenkt aan 't rein gemoed,

Wij bidden u bewaar uw ert'

Voor doodsgevaar en helsch verderf.

l'an Hcnielvaciri tol PinJcstcven :

\\ ees Gi] hier onze zoete n reugd,

Die 't eeuwig loon zult zijn dor deugd , In u zij onze roem alleen ^\U eu door alle eeuwen heen.

Li de Vinksterweel-:

Die eertijds harten vrij van schuld Met uwe gaven hebt vervuld, Och scheld ook onze zonden kwijl En ireef ons rust en vredestijd.

— léü —

^Tquot; den Adcent en op O. L. F. Boodtc/ap.

Ant. De Engel des Heeren.

i\Vi! dev. Adcent.

Ant. Als ü'jj.

JJoor /iel jaar.

Ant. De Maagd Maria.

LSAL.1I ll!). AJJ J )o.M [NUM.

Tot den Heei' riep ik, nis ik in druk was, en iiij heelt mij verhoord.

Heer verlos mijne ziel van hoozc lippen , en van valsclie tongen.

f^{;eft lnen} u , of vrat is uw loon voor eene valsclie tong?

Scherpe pijlen van een geweldige, met verder-viMide vuurkolen.

^ ee mij dat mijne pelgrirascliap /00 lai.ff duurt, dat ik woon onder de inwoners van Cedar .ma is mijne ziel in den vreemde geweest.

^1|1'quot; /'ie den vrede haatten was ik vreed-

dcr'^'éden. ^{Ilen t0eSprak bestreden} quot;J gt;gt;quot;j zon-

Glorie zij den A'ader, en den Zoon , en den I!. 'jcest.

Gelijk het was in het begin , en nu , en altijd, en m do eeuwen der eeuwen. Amen.

— UI —

Psalm 120. Levavi ocut,os.

ilijnc oogeu liel) ik opgeheven naar de bergen , van waar mij hulp komen zal.

Mijne hulp komt van den Heer, die hemel en aarde heeft gemaakt.

Hij late uwen voet niet struikelen, hij sluimere niet die n behoedt.

Ziet, hij sluimert of slaapt niet, die Israel behoedt.

De Heer behoedt n, de Heer is uwe bescherming, boven uwe regterhand.

Bij dag zal u de zon niet hinderen, noch de maan bij nacht.

üe Heer behoedt u van alle kwaad; de Heer l)ehoede uwe ziel.

De Heer behoede uw ingaan en uw uitgaan, van nu af tot in eeuwigheid.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

Gelijk liet was in het begin , en nu , en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 121. Laeïatus sum.

Lk verheugde mij, als mij gezegd werd: wij zullen gaan naar het huis des Heeren

Onze voeten stonden in uwe voorhoven, o •] e-rusalem.

Jerusalem dat opgebouwd is als eene stad, waar alles wel te zamen is gevoegd.

— 142 —

ant daarheen trekken de stammen o]), de ^

stammen des Heeren , volgens liet gebod aan Israel, ^vullt;i:

om den naam des Heeren te loven. uedei

^ ant daar staan de zetels des geregts, de reg- losse terstoelen over Davids huis.

\ erzoekt voor Jerusalem wat tot vrede dient,

en dat er overvloed zij voor allen die u liefhebben. E

Vrede zij in uwe muren, en .overvloed in uwe een

T- ■■ i ,

Um mijne broeders en mijne naasten, wensch i

ik u deu vrede.

Om het huis van den Heer onzen God, wensch

ik u allo goed.

Glorie zij den Vader ,en den Zoon, en den 11. Geest.

Gelijk het was in het begin , en nu , en altijd ,

(■n in de eeuwen der eeuwen. Amen.

In den Advent en op O. L. /. Boodschap.

Ant. De Kngel des Heeren heeft Maria geboodschapt, en zij heeft ontvangen van den Heiligen Geest. (Alleluia).

Kapittel. Isai. 7.

Zie eene Maagd zal ontvangen, en eenen zoon oaren , en zijn naam zal Emmanuel genoemd worden. Boter en honig zal hij eten, opdat hij het kwaad wete te verwerpen en het goed'te verkiezen.

K'. God zij gedankt.

A« den Advent.

Ant. Als gij op eene onuitsprekelijke wijze uit

— 143 —

de Maagd geboren werdt, zijn de schrifturen vervuld: gelijk de regen op liet vlies, 7,00 zijt gij nedergedaald om het menschelijk geslacht te verlossen : wij loven u onze God.

Kapittel. Eccl. 24.

En zoo kreeg ik een vast verblijf op Sion, en een rustoord in de heilige stiul, en in Jerusalem is mijne magt.

k». God zij gedankt.

Jjuor het Jaar.

Jnt. De Maagd Maria is opgenomen in de he-melsche rustplaats, alv/aar de koning der koningen o)) eenen schitterenden troon zit. (Alleluia)

Kapittel. Eccl. ii-i.

En zoo kreeg ik een vast verblijf op Sion, en een rustoord in de heilige stad, en in Jerusalem is mijne magt.

!!■. God zij gedankt.

Buiten den Faaschiijd.

K'. Heilige Moeder Gods * Maria altijd Maagd.

Heilige Moeder Gods * Maria altijd Maagd.

V. Spreek voor ons ten beste bij God onzen Heer * Maria altijd Maagd.

y. Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

— 144 —

Heilige Aioeder Gods * Maria altijd Maagd, die wa

y. Na liet baren. Maagd, zijt gij onbevlekt doet li gebleven.

Iden. I

i{'. Moeder Gods wees onze voorspraak, y. lieer verhoor mijn gebed.

li». Imi mijn geroep kome tot u.

In den Faasc/dijd.

«'• Heilige Moeder Gods Maria altijd Maagd * alleluia, alleluia. ' • ⁰

Heilige Moeder Gods Mam altijd Maagd * alleluia, alleluia.

y. Spieek \ oor ons ten beste bij God onzen lieer Alleluia, alleluia.

y. Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den 11. Geest.

Heilige Moeder, Gods Maria altijd Maagd * alleluia, alleluia.

v. Na liet baren , Maagd , zijt gij onbevlekt gebleven

K'. Moeder Gods wees onze voorspraak , alleluia, y. Heer verhoor mijn gebed li-. En mijn geroep kome tot u.

In den Advent en up (J. L. / . Boodschap.

Laat ons bidden.

O God, die gewild hebt dat uw Woord op de boodschap des Engels uit den schoot der zalige Maagd Maria Je mensclielijke natuur zoude aannemen, verleen aan onze ootmoedige smeekingen, dat wij,

— 115 —

^laS'⁽'- die waarlijk gelooven dat zijde Moedei' Gods is, ■ïlekt ₍]₀₀₁' l_iai._e voorspraak bij u mogen geholpen worden. Door denzelfden Jesus Christus, onzen Heer, uwen Zoon, die met u leeft en heerscht in de eenheid des 11. Geestes, God in alle eeuwen der eeuwen. ilt;', Amen.

A n den Advent en dour het laar. »agd , .

Laat ons bidden.

:1 * O God, die door den vruchtbaren maagddoni der zalige Maria aan het menschelijk geslacht den -len prijs der eeuwige zaligheid hebt geschonken, geel' bidden wij, dat wij de kracht van hare voorspraak en mogen ondervinden, door wie wij verdiend hebben te ontvangen den oorsprong des levens, onzen *■ Heer Jesus Christus uwen Zoon , die met u leeft en heerscht in de eenheid des H. Geestes, God H in alle eeuwen der eeuwen, k». Amen.

v. Heer-verhoor mijn gebed.

'• K'. En mijn geroep kome tot u.

y. Laat ons den Heer loven. (Alleluia)

K'. God zij gedankt. (Alleluia)

Ant. O Maagd Maria, onder alle vrouwen is ' er geene in de wereld opgestaan die aan u gelijk is: bloeijend zijt gij als eene roos, welriekend als eene lelie: bid voor ons heilige Moeder Gods. (Alleluia)

y'. Gewaardig dat ik u love Heilige Maagd. K'. Geef mij sterkte tegen uwe vijanden. (Alleluia)

11

— 146 —

Laat ons bidden.

Wij bidden n, o Heer, dat de magtige voorspraak van de zalige en glorierijke Maria altijd Maagd ons beseherme, en ons brenge tot liet eeuwige leven. Poor Christus onzen lieer.

kgt;. Amen.

V. Dat de geloovige zielen door Gods barm-liartiglieid rusten in vrede.

;kgt;. Amen.

De Sexten.

V. Wees gegroet, Maria, vol van genade, de Heer is met u.

W'. Gezegend zijt gij boven aJle vrouwen en gezegend is de vrucht nws ligchaams.

V. O God zie op tot mijne hulp.

k«. Heer haast u om mij te helpen.

V. Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

K'. Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen. Alleluia. [Of: Lof zij u, o Heer, Koning der eeuwige glorie.)

Lofzang. Memento Saluïis.

Gedenk, o Heiland, wonder zoet,

Dat Ge, uit der Maged vlekloos bloed Te voorschijn tredend, eens op ar.rd Ons sterflijk hulsel hebt aanvaard.

— 147 —

Maria, die. de Moeder zijt Van gratie en barmhartigheid,

Bescherm ons voor den vijand snood, En neem ons op bij onzen dood.

U, Heer, zij onze lof gewijd.

Die uit de Maagd geboren zijl,

U met den Geest en Vader één Door de altoosdurende eeuwen heen. Amen.

* Fan Pasc/ien lot' Hemelcaarl:

O Schepper, bron van alle goed.

Die Paaschvreugd schenkt aan 't rein gemoed.

Wij bidden u bewaar uw erf

Voor doodsgevaar en helsr-h verderf.

Van Hemelcaarl' lot Finksleren :

\\ ees Gij hier onze zoete vreugd,

Die 't eeuwig loon zult zijn der deugd , In u zij onze roem alleen \u xMi door alle eeuwen heen.

In de Pinkstenveek :

Die eertijds harten vrij van schuld Met uwe gaven hebt vervuld,

Och scheld ook onze zonden kwijt Rn geef ons rust en vredestijd.

Ia den Advenl en op O. A. V. Boodschap. Anl. De Zaligmaker.

— 148 —

Na ilea Advent.

Aul. Fn het braamboscli.

huur het jaar.

Ant. Naai' den geur.

l^jsai.l[ I 'I'l. Al) te i.evavi.

Tot ii verhef ik mijne oogeu , die in do hemelen woont.

• Zie, gelijk de oogen der knechten op de handen hunner lieereu;

Gelijk de oogen eencr dienstmaagd op de handen harer vrouw, zoo zien onze oogen op den Heer, onzen God, tot dat hij zich over ons out-ferme.

Ontferm u onzer. Heer, ontferm u onzer, want wij zijn overvol van versmaadheid.

Want overvol is onze ziel, zij is den rijken tot spot en den hoovaardigen tot verachting.

Glorie zij den Vader, en denZoon, en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu , en altijd , en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 123. Nisi quia Domints.

W are de Heer niet met ons geweest, mag Israel nu zeggen; ware de Heer niet met ons geweest,

Toen de menschen tegen ons opstonden, wei-ligt hadden zij ons levendig verslonden.

Toen hun toorn tegen ons ontbrandde : welligt hadde ons het water verzwolgen.

— 14-9 —

Onne ziel is door een feilen stroom gegaan, welligfc wave zij in eenen vloed geraakt, waar niet uit te koraen was.

Gezegend zij de Heer, die ons niet ten prooi gaf aan hunne tanden

Onze ziel is ontkomen gelijk eene muscli uit den strik der jagers

De strik is gebroken, en wij werden verlost

Onze luüp is in den naam des Heeren , die hemel en aarde heeft gemaakt.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu , en altijd, en de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 124. Qn com'iix nt.

Die op den Heer vertrouwen zijn als de berg Sion; hij zal niet wankelen in eeuwigheid, die woont in Jerusalem.

Gelijk de bergen haar omringen, zoo omringt de Heer zijn volk van nu af tot in eeuwigheid

quot;Want de Heer zal de tuchtroede der zondaren niet laten liggen op het lot der regtvaardigen ; opdat de regtvaardigen hunne handen niet uitsteken tot ongeregtigheid.

Doe goed. Heer, aan de goeden, eu aan lion die opregt van harte zijn.

Maar die afwijken op verkeerde wegen. zal de Heer wegvoeren met de boosdoeners: vrede zij over Israel.

Glorie zij den Yader, en den '/.oon, en den TI Geest.

— 150 —

Gelijk liet was in liet begin , en nu , en altijd en in de eenwen dei' eeuwen. Amen.

Li den Advent en op O. L. I'. Bood-sc/zap.

A/it. De Zaligmaker der wereld zal opgaan als de zon; en hij zal nederdalen in den schoot der Maagd, gelijk de regen op het gras. (Alleluia).

Ivapittet,. Isa r. 11.

Eene spruit zal opkomen uit den wortel van Jesse, en eene bloem zal uit zijnen wortel opstijgen. En de geest des,Heeren zal op hem rusten.

K*. God zij gedankt.

Xa den Adcent.

Aai. In het braambosch, hetwelk Mozes zag dat ouverbrand bleef, erkennen wij een voorafbeeldsel van het behoud uwer lofwaardige maagdelijkheid: Moeder Gods wees onze'voorspraak.

Kapittel. ECCI,. ;M.

En ik lieb mijne wortelen uitgeschoten onder een verheerlijkt volk , on iu het aandeel van mijnen God, dat zijn erfdeel is, en mijn verblijf is in de gemeente der heiligen.

God zij gedankt.

boor het jaar.

Aai. Vaar don geur uwer reukwerken loopen wij; de jonge maagden hebben u zeequot; bemind. (Alleluia)

Kil ik hel) mijne wortelen nitgesclioteu onder oen verlieerlijkt volk, en in het aandeel van mijnen God, dat zijn erfdeel is, en mijn verblijf is m de gemeente der heiligen.

K'. God y,ij gedankt.

Hiaten ihm Paascilijd.

H'. Na hot haren , Maagd , * üijt gij ouhevlekt gebleven.

\a het baren, .Maagd, */ijt gij onbevlekt

gebleven. „

y. Moeder Gods wees onze voorspraak Aijt

ji-ij onbevlekt gebleven.

V. Glorie zij den ^ader, en den Zoon, en den

11. (ieest.

Xa het baren, Maagd, zijt gij onbevlekt gebleven. -

V. Schoon zijt gi) geworden en aanminnig. ,15'. In uwe vreugden, O H- Moeder (iods. X. Heer verhoor mijn gebed.

K'. Eu mijn geroep kome tot. I .

in drn PaaschlijcL

K-. Xa het baren. Maagd, zijt gij onbevlekt gebleven * alleluia, alleluia.

Na het baren, Maagd, zijt gij onbevlekt gebleven * alleluia, alleluia.

v. bloeder Gods wees onze voorspraak, * Alleluia , alleluia.

v. Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den .11. Geest.

Aa het baren. Maagd, zijt gij onbevlekt gebleven * alleluia , alleluia.

T. Schoon zijt gij geworden en aanminnig.

if.. In uwe vreugden, o H. Moeder Gods, illelniu.

T. lieer verhoor mijn gebed.

K'. Kn mijn geroe]) kome tot u.

/// rh-u Ademt en op O. I, / . R,_mUc/ap.

Laai ons bidden.

u God, die gewild hebt dat uw Woord op do boodschap des Engels uit den schoot der zalige Maagd Maria de menschelijke natuur zoude aannemen, v erleen aan onze ootmoedige snieekintfen, dat wij, die waarlijk gelooven dat zij de Moeder Gods is, door hare voorspraak bij u mogen geholpen worden. Door denzeJfden jesns Christus, onzen Heer, uwen Zoon, die met u leeft en heerscht m de eenheid des 11. Geestes, Ciod in eenwen der eeuwen. Amen.

quot; den. Ad cent.

Laat ons bidden.

O God, die door den vruchtbaren maagddom der zalige .Maria aan het inenschelijk geslacht den prijs der eeuwige zaligheid hebt geschonken , geef bidden wij. dat wij de kracht van hare voorspraak

~ 153 -

inogoii ondervinden j door wie wij verdiend hebben te ontvangen den oorsprong des levens , onzen Heer Jesus Christus, uwen Zoon, die niet u leeft en heerseht in de eenheid des H. Geestes, God in alle eeuwen der eeuwen, ij». Amen.

Jjo'tr het jaar.

Laat ons bidden.

Ü God, die u gewaardigd hebt het maagdelijk ligchaam der zalige Maagd Maria tot uwe woonplaats te kiezen; geef, bidden wij u, dat wij door haren'bijstand versterkt, met blijdschap hare gedachtenis mogen honden. Die leeft en heersebt met God den Vader ii. de eenheid des H. Geestes, God in alle eeuwen der eeuwen. K-. Amen.

T. Heer verhoor mijn gebed.

K*. En mijn geroep kome tot u.

y. Laat ons den Heer loven. (Alleluia)

K». God zij gedankt. (Alleluia)

Ant. t) Maagd Maria, onder alle vrouwen is er geene in de wereld opgestaan die aan n gelijk is: bloeijend zijt gij als eene roos , welriekend als eene lelie: bid voor ons Heilige Moeder Gods. (Alleluia)

x. Gewaardig dat ik u love. Heilige Maagd.

K'. Geef mij sterkte tegen uwe vijanden. (Alleluia)

Laat ons bidden.

Wij bidden U, o Heer, dat de magtige voor-spraak van de zalige en glorierijke Maria altijd

Maagd ons bosclicrine, eu ons brenge tot hot eeuwige leven. Door Cliristus 011/,en Heer.

K*. Amen.

y. Dat de geloovige zielen door Gods barm-liartigheid rusten in vrede. j!». Amen.

De Noceu.

v. Wees gegroet, Maria, vol van genade; de • Jleer is met u.

K'. Uezegend zijt gij boven alle vrouwen, en gezegend is de vruelit uws ligchaams.

y. O God zie op tot- mijne hulp.

K'. lieer haast u om mij te helpen.

Vquot;quot;. Glorie zij den \adei', eu den Zoon, en den H. Geest.

i{.lt;. Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Alleluia (O/': Lof zij ( , o lieer. Koning der eeuwige glorie).

Lifzany. Memento Salutis.

Gedenk, 0 Heiland, wonder zoet.

Dat Ge, uit der Maged vlekloos bloed Te voorschijn tredend, eens op aard Ons sterflijk hulsel hebt aanvaard.

Maria, die de Moeder zijt,

A'an gratie en barmhartigheid ,

Bescherm ons voor den vijand snood J'hi neem ons op bij onzen dood.

* 1', Heer, zij onze lof gewijd.

Die uit de Maagd, geboren zijt,

1 met den Geest eu \ader een

Door de altoosdurende eeuwen heen. Amen.

* Fau Paschen tot llemelvaart :

O Scliepper, b.'.'ou van alle goed, Die Paasclivreugd schenkt aan 't rein gemoed , Wij bidden u, bewaar uw ert Voor doodsgevaar eu belsch verderf.

/ lt;i/t Tlfmclcciaïl- tot Phikstaven:

Wees gij hier onze zoete vreugd.

Die 't eeuwig loon zult zijn der deugd , In u zij onze roem alleen Nu en door allo eeuwen heen.

In de Vinlderweek :

Die eertijds harten vrij van schuld Met uwe gaven hebt vervuld,

Och scheld ook onze zonden kwijt Kn geef ons rnst en vredestijd.

In den Advent eu lt;Ugt; quot;■ ¹ ■ T^d^eluip. Aut. !Nfaria.

i\'ff den Adoent.

Ant. Zie , .Maria.

Door het jaar.

Ant. Schoon zijt gij.

— 156 —

Psalm 1:25. In coxveiitkxjx».

Als de Heer de gevangenen van Sion terugvoerde, toen werden wij als vertroosten.

'1 oen werd onze mond met vreugde vervuld en onze tong met jubel.

Loeu zeide men onder de heidenen: de Heer heett groote dingen aan hen gedaan.

Groote dingen heeft de Heer aan ons gedaan,, wij zijn verblijd geworden.

Heer doe onze gevangenen wederkceren, als eene waterbeek in het zuiden.

Die met tranen zaaijen, zullen in vreugde inaaijen.

/'ij gingen vooruit en weenden, en strooiden linn zaad.

Maar zij zullen met vreugde wederkomen, en dragen hunne schoven.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd , en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm. 120. Xisi Domini s.

Tenzij de Heer het linis opbouwe, werken de bouwlieden te vergeefs.

lenzij de Heer de stad behoede, waakt de hoeder te vergeefs

ie vergeefs staat gij voor den dag op: staat op nadat gij gezeten zijt, gij die het brood der smarten eet.

Terwijl hij aan zijne geliefden slaap verleent.

r -

zie dan erven zij kinderen van den Heer; hun loon is ligchaamsvruclit.

Gelijk pijlen in de hand van een sterke, zoo zijn do kinderen der verdrukten.

Gelukkig is de man, die zijn verlangen aan hen vervuld ziet; hij zaï niet beschaamd staan wanneer hij in de poort met zijne vijanden spreekt.

Glorie zij deai Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd , en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm. I:i7. Bbatx o.mnes.

Gelukzalig zijn zij allen, die den Heer vreezen , die wandelen op zijne wegen.

W ant van den arbeid uwer handen zult gij eten ; gelukkig zijt gij en het zal u wel gaan.

Uwe huisvrouw zal zijn als een vruchtbare wijnstok aan de zijwanden uws huizes.

Uwe kinderen als jonge olijfspruiten rondom uwe tafel.

/ie , zoo zal de man gezegend worden , die den Heer vreest.

De Heer zegeue u uit Sion: en late u zien het geluk van Jerusalem al de dagen uws levens.

En late u zien de kinderen uwer kinderen : en den vrede over Israel.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den IL Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eenwen. Amen.

*

— 158 —

In den Ad cent en oj) O. L. V. Boodschap.

A-ui. Maria nu bewaarde al deze woorden en overwoog die in haar hart. (Alleluia)

Kapittel. Lrc. 1.

God de Jleer zal hem den troon van zijnen vader David geven ; en hij zal over liet Irnis van Jacob heerschen in eeuwigheid, en zijn rijk zal geen einde hebben.

Ri. God zij gedankt.

a den Advent.

A-ni. Zie, Maria heeft ons den Verlosser gebaard, en toen Joannes dien zag, riep hij uit: Ziedaar het Lam Gods, ziedaar deugene, die do zonden der wereld wegneemt.

Kapittel. Eccl. :M.

(Jp de pleinen gaf ik eenen geur als kaneel en welriekenden balsem, ik wasemde eenen zoeten geur uit als uitgelezen mirre.

K». God zij gedankt.

Door het jaar.

Aai. Schoon zijt gij en bevallig, dochter van Jerusalem: en verschrikkelijk als een leger dat in slagorde staat. (Alleluia)

Kapittel. Eccl. 24.

Op de pleinen gaf ik eenen geur als kaneel

— 159 —

en welriekenden balsem, ik •wasemde oenen zoeten geur uit als nitgelezen mirre.

K'. God /-ij gedankt.

Buiten den Faasc/dijiL

ij*. Schoon zijt gij geworden * en aanminnig.

Schoon zijt gij geworden * en aanminnig.

v. [n uwe vreugden , o H. Moeder Gods * En aanminnig.

y. Glorie zij den Vader, on den Zoon, en den H. Geest.

Schoon zijt gij geworden * en aanminnig.

T. De Heer heeft haar verkozen, en uitgelezen hoven allen.

j;.. En hij heeft haar in zijn heiligdom doen wonen.

T. Heer verhoor mijn gebed.

Kquot;. En mijn geroep komc tot I .

Tn den Paasc/itjd.

U'. Schoon zijt gij geworden en aanminnig quot; alleluia, alleluia.

Scboon zijt gij geworden en aanminnig * alleluia, alleluia.

y. In uwe vreugden, o 11. Moeder Gods * Alleluia, alleluia.

y. Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

Schoon zijt gij geworden en aanminnig ~ alleluia , alleluia.

y. De Heer heefl haar verkozen en uitgelezen boven allen.

— U)0 —

lp. Eu hij liecft haar in zijn heiligdom doen wonen, alleluia.

f. Heer verhoor mijn gebed.

li'. En mijn geroep kome tot h.

//i den Advent eu oj) O. h. / . Boodsc/iaji.

Laat ons bidden.

O God, die gewild hebt dat uw Woord o.p de boodschap des Engels uit den schoot der zalige Maagd Maria de menschelijke natuur zoude aannemen , verleen aan onze ootmoedige smeekingen, dat wij die waarlijk gelooven dat zij de Moeder Gods is, door hare voorspraak bij u mogen ge-liolpen worden. Door denzelfden Jesus Christus, onzen Heer, uwen Zoon , die met n leeft en heerscht in de eenheid des H. Geestes, God in alle eeuwen der eeuwen, k-, Amen.

jS a den Advent.

Laat ons bidden.

O God, die door don vruchtbaren maagddom der zalige Maria aan het menschelijk geslacht den prijs der eeuwige zaligheid hebt geschonken, geef bidden wij, dat wij de kracht van hare voorspraak mogen ondervinden, door wie wij verdiend hebben te ontvangen den oorsprong des levens, onzen Heer Jesus Christus, uwen Zoon, die met u leeft en heerscht in de eenheid des TL Geestes, God in alle eeuwen der eeuwen. «•. Amen.

— 161 —

Door het jaar.

Laat ons bidden.

Wil toch, bidden wij. Heer, de zonden uwer dienaars vergeven, opdat wij, die u door onze werken niet kunnen behagen, door de voorspraak der Moeder van uwen Zoon, onzen Heer, mogen zalig worden. Door donzelfdeu Jesus Christus onzen Heer, uwen Zoon, die met u leeft en heerscht in de eenheid des H. Geestes, God in alle eeuwen der eeuwen, k». Amen.

/

J. Fleer verhoor mijn gebed.

En mijn geroep komo tot u.

j. Laat ons den Heer loven. (Alleluia) Tfy. God zij gedankt. (Alleluia)

Ant. O Maagd Maria, onder alle vrouwen is er geene in de wereld opgestaan die aan u gelijk is: bloeijend zijt gij als eene roos, welriekend als eene lelie : bid voor ons heilige Moeder Gods. (Alleluia).

■f. Gewaa'rdig dat ik u love. Heilige Maagd. R'. Geef mij sterkte tegen uwe vijanden. (Alleluia)

Laat ons bidden.

Wij bidden ü, o Heer, dat de magtige voorspraak van de zalige en glorierijke Maria altijd Maagd ons bescherm e en ons brenge tot het eeuwige leven. Door Christus onzen Heer. ^». Amen.

v. Dat de geloovige zielen door Gods barmhartigheid rusten in vrede.

ij?. Amen. 1 ^

De Vespers.

jf. Wees gegroet, Maria, vol van genade, de Heer is met U.

Gezegend zijt gij boven alle vrouwen en gezegend is de vruclit uws ligchaams.

y. O God zie. op tot mijne hulp.

3£gt;. Heer haast u om mij te helpen.

if. Glorie zij den Vader, en den Zoon , en deii H. Geest.

ty. Gelijk liet was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen. Alleluia. (Of: Lof zij u, o Heer, Koning dei-eeuwige glorie.)

I?i den Advent en op O. L. }'. Boodschap.

Ant. De profeten.

iY« deii Advent.

Ant. O wonderbare vereeniging.

JJoor het jaar.

Ant. Gelukzalige Moeder.

Psalm 109. Dixit Domixus.

De Heer sprak tot mijnen Heer: zit aan mijne regterhand :

Tot dat ik uwe vijanden stelle, tot eene rustbank uwer voeten.

Den schcpter uwer magt zal de Heer afzenden

— 163 —

uit Sion: lieersch in het midden uwer vijanden.

Bij u is de heerschappij ten dage uwer kracht in den luister der heiligen: vóór den dageraad heb ik u uit mijnen schoot geteeld.

De Heer heeft geaworen en het zal hem niet berouwen : Gij zijt de priester in eeuwigheid volgens de wijze van Melchisedech.

De Heer is aan uwe regterhand, hij heeft de koningen vernield op den dag zijner gramschap.

Hij zal regt doen onder de volken , hij zal eene groote vernieling aanrigten; hij zal de hoofden verbrijzelen in vele landen.

Hij zal op den weg drinken uit de beek , daarom zal hij het hoofd verheffen.

Glorie zij den Vader, en den Zoon , en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd , en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 113. Laudaïe püeri.

Kinderen, looft den Heer, looft den naam des Heeren.

Gezegend zij de naam des Heeren, van nu af tot in eeuwigheid.

Van den opgang der zon tot haren ondergang zij de naam des Heeren geprezen.

Verheven boven alle volken is de Heer, en zijne heerlijkheid boven de hemelen.

AVie is gelijk de Heer onze God, die in den hooge woont, en het nederige aanziet in den hemel en op aarde ?

— 164 —

Die den geringe oprigt uit het stof, en den arme opbeurt uit den drek:

Om hem te plaatsen naast de vorsten, naast de vorsten van zijn volk.

Die de onvruchtbare in een huis doet wonen, en haar eene blijde moeder van kinderen maakt.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd , en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 131. Laetaïus sum.

Ik verheugde mij, als mij gezegd werd: wij zullen gaan naar het huis des Heeren.

Onze voeten stonden in uwe voorhoven, o Jerusalem.

Jerusalem dat opgebouwd is als eene stad, waar alles wel te zamen is gevoegd.

Want daarheen trekken de stammen op, de stammen des Heeren , volgens het gebod aan Israel, om den naam des Heeren te loven.

AYant daar staan de zetels des geregts , de regter-stoelen over Davids huis.

Verzoekt voor Jerusalem wat tot vrede dient, en dat er overvloed zij voor allen die u liefhebben.

Vrede zij in uwe muren, en overvloed in uwe torens.

Om mijne broeders en mijne naasten, wensch ik u den vrede.

Om het huis van den Heer onzen Gcd, wensch ik u alle goed.

— 165 —

Glorie zij den Vader, eu den Zoon, en don H. Geest.

Gelijk liet was in het begin, en nu, en altijd , en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 120. Nisi Dominus.

Tenzij de Heer het huis opbouwe, werken de bouwlieden te vergeefs.

Tenzij de Heer de stad behoede, waakt de hoeder te vergeefs.

Te vergeefs staat gij voor den dag op : staat op nadat gij gezeten zijt, gij die het brood dei-smarten eet.

Terwijl, hij aan zijne geliefden slaap verleent, zie dan erven zij kinderen van den Heer; hun loon is ligchaamsvrucht.

Gelijk pijlen in de hand van een sterke, zoo zijn de kinderen der verdrukten.

Gelukkig is dc man , die zijn verlangen aan hen vervuld ziet; hij zal niet beschaamd staan, wanneer hij in do poort met zijne vijanden spreekt.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en deuH. Geest.

Gelijk hot was in liet begin, en nu, en altijd, en in de. eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm. 147. Lauda Jerusalem.

Jerusalem loof den Heer: loof, Sion, uwen God.

Want hij hoeft de grendels uwer poorten bevestigd , hij heeft uwe kinderen in u gezegend.

Hij stelde den vrede binnen uwe palen, en verzadigt u met het vette der tarwe

— 166 —

Hij zendt zijn bevel op aarde uit; zijn woord loopt snel.

Hij geeft sneeuw als wol: en strooit nevel als asch.

Hij zendt zijn kristal als brokkelingen, wie zal tegen zijne koude bestand zijn ?

Hij zendt zijn woord uit en smelt ze; zijn adem blaast en de wateren vloeijeu.

Hij verkondigt zijn woord aan Jacob, zijiie regten en oordeelen aan Israël

Niet akoo deed hij met alle volken: en hij openbaarde hun zijne oordeelen niet.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd , en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

In den Advent en op O. I. V. Boodschap.

Ani. De profeten hebben verkondigd dat de Zaligmaker zou geboren worden uit de Maagd Maria. (Alleluia)

Kapittel. Isai. 7.

Zie eene Maagd zal ontvangen, en eeuen Zoon baren , en zijn naam zal Emmanuel genoemd worden. Boter en honig zal hij eten , opdat hij het kwaad wete te verwerpen en het goed te verkiezen.

ft-. God zij gedankt.

In den Advent.

Ant. O wonderbare vereeniging ! De schepper van

het menschelijk geslacht, een ligchaam met eeue ziel aannemende, heeft zich gewaardigd uit eene Maagd geboren te worden; en zonder zaad als mensch ten voorschijn komende, heeft hij ons zijne Godheid geschonken.

Kapittel. Eccl. 24.

Van het begin en voor alle eeuwen ben ik geschapen, en in eeuwigheid nal ik niet te niet gaan, en in eene heilige woonplaats dien ik voor zijn aanschijn.

God zij gedankt.

Doo/ het jaar.

Ant. Gelukzalige Moeder en ongeschonden Maagd, roemvolle Koningin der wereld, spreek voor ons ten beste bij den Heer. (Alleluia)

Kapittel. Eccl. 24.

Van het begin en voor alle eeuwen ben ik geschapen , en in eeuwigheid zal ik niet te niet gaan, en in eene heilige woonplaats dien ik voor zijn aanschijn.

i^:gt;. God zij gedankt.

Ave Maris stella.

Wees gegroet, o Zeester,

Moeder van den Heere,

Immer reine Maged,

Hemelpoort vol eere.

— 168 —

De Engel deelde u 't Ave Van den Hemel mede,

Maak dat omgekeerde Eva ons ten vrede.

Slaak do boei der schulden;

Scliaf weer liclit den blinden;

Doe ons, vrij van 't kwade,

Al wat goed is vinden.

Toon u immer Moeder,

Moog door u ons hooren Hij, die ons ter redding Lit ii werd geboren.

On gelijk! )re Maged ,

Doven al aanminnig Maak ons, vrij van zonden,

Zuiver en zachtzinnig.

Leer ons vlekloos leven,

Veilig onze gangen ,

Om met u bij Jesus De eeuwge vreugd te erlangen.

Lol zij God den A ader ,

Christus ook den Heere,

En den heilgen Trooster,

Den Drieëenen eere. Amen.

V. Bid voor ons heilige Moeder Gods. R'. Opdat wij waardig worden de beloften van Christus. (Alleluia)

— 169 —

Li den Advent en op O. L. } . Boodschap.

Ant. Wees gegroet, Maria.

Na den Advent.

Ant. De Moedermaagd.

Door het jaar.

Ant. Heilige Maria.

In den Paaschtijd.

Ant. Koningin des hemels.

Lofzang van Maria. Magnificat. Luc. 1.

Mijne niel verheft den Heer..

En mijn geest heeft zich verheugd in God mijnen Zaligmaker

Omdat hij nederzag op de geringheid zijner dienstmaagd; want zie, van nu at zullen alle geslachten mij zalig noemen.

AVant hij die inagtig is heeft groote dingen aan mij gedaan, en heilig is zijn naam.

En zijne barmhartigheid is van geslacht tot geslacht voor degenen die hem vreezen.

Hij heeft kracht uitgeoefend door zijnen arm, hoovaardigen in de gedachten huns harten heeft hij verstrooid

Magtigen heeft hij van den troon gezet, en geringen heeft hij verheven.

Hongerigen heeft hij met goederen vervuld, en rijken ledig weggezonden

Hij is Israël zijnen dienaar te hulp gekomen, indachtig zijner barmhartigheid,

Gelijk hij gesproken had tot onze Vaderen, met Abraham en zijn nageslacht in eeuwigheid.

Glorie zij den Vader, en denZoon, en den H.Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Li den Advent en op O. T. V. BoodscAap.

Ant. AVees gegroet, Maria, vol van genade, de Heer is met u, gezegend zijt gij boven alle vrouwen, alleluia.

Na den Advent.

Ant. De Moedermaagd, die geenen man bekende , baarde zonder smarten den Zaligmaker der eeuwen, den Koning der Engelen voedde alleen de Maagd met hare van den hemel gevulde borsten.

I)oor het jaar.

Ant. Heilige Maria ondersteun de ongelukki-gen , help de vreesachtigen , vertroost de bedrukten , bid voor het volk, wees de middelares voor de geestelijkheid, spreek ten beste voor het godvruchtig vrouwengeslacht.

In den Paaschtijd.

Ant. Koningin des hemels, verheug u , alleluia,

Want hij, dien gij verdiend hebt te dragen, alleluia,

Is verrezen, gelijk liij gezegd lieeft, alleluia.

Bid God voor ons, alleluia.

y. Heer verhoor mijn gebed.

li-. En mijn geroep kome tot u.

In den Adoent en op O. L. V. BoodscJiap.

Laat ons bidden.

O God, die gewild hebt dat uw Woord op de boodschap des Engels uit den schoot der zalige Maagd Maria, de menschelijke natuur zoude aannemen , verleen aan onze ootmoedige smeekingen , dat wij die waarlijk gelooven , dat zij de Moeder Gods is, door hare voorspraak bij u mogen geholpen worden. Door denzelfden .Tesus Christus onzen Heer, uwen Zoon, die met u leeft en heerscht in de eenheid des H. Geestes, God in alle eeuwen der eeuwen. K». Amen.

Na den Advent.

Laat ons bidden.

O God die door den vruchtbaren maagddom dei-zalige Maria aan het menschelijk geslacht den prijs der eeuwige zaligheid hebt geschonken, geef bidden wij, dat wij de kracht van hare voorspraak mogen ondervinden , door wie wij verdiend hebben te ontvangen den oorsprong des levens, onzen Heer Jesus Christus, uwen Zoon, die met u leeft en heerscht in de eenheid des H. Geestes, God in alle eeuwen der eeuwen. 1^. Amen.

Boor het jaar.

Laat ons bidden.

Wij bidden u, o Heer en God, geef dat wij, uwe dienaars een voortdurenden welstand naar ziel en ligcliaam mogen genieten; en door de magtige voorspraak der zalige Maria altoos Maagd van de tegenwoordige droefheid worden verlost en de eeuwige blijdscliaj) mogen genieten. Door onzen Heer Jesus Christus, uwen Zoon , die met u leeft en heerscht in de eenheid des H. Geestes, God in alle eeuwen der eeuwen, r». Amen.

v. Heer verhoor mijn gebed.

K*. En geroep kome tot u.

V. Laat ons den Heer loven. (Alleluia, alleluia)

i^'. God zij gedankt. (Alleluia, alleluia)

A/i(. O Maagd Maria , onder alle vrouwen is er geene in de wereld opgestaan die aan u gelijk is: bloeijend zijt gij als eene roos, welriekend als eene lelie ; bid voor ons heilige Moeder Gods. (Alleluia) v. Gewaardig dat ik u love, Heilige Maagd. R'. (Jeef mij sterkte tegen uwe vijanden. (Alleluia)

Laat ons bidden.

Wij bidden u, o Heer, dat de magtige voorspraak van de zalige en glorierijke Maria, altijd Maagd , ons bescherme en ons brenge toll het eeuwige leven. Door Christus onzen Heer. !!■. Amen.

y■ Lat de geloovige zielen door Gods barmhartigheid rusten in vrede. rgt;. Amen.

— 173 — De Completen.

ij, y. quot;Wees gegroet, Maria, vol van genade, de Heer

iel is met u.

ge Gezegend zijt gij boven alle vrouwen eu

an gezegend is de vrucht uws ligchaams.

de y. Bekeer ons, o God, onze Behoeder.

3n K'. En wend uwe gramsehap van ons af.

■ft y. O God zie op tot mijne hulp.

)d rgt;. Heer liaast u om mij te helpen.

V. Glorie zij den quot;Vader, en deu Zoon, en den H. Geest.

ly. Gelijk het was in het begin , en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Alleluia, {Of: Lof zij u, oHeer, Koning dei-eeuwige glorie.)

Ant. Vieren wij met blijdschap.

Psalm 13. Usquequo domine.

Hoe lang, o Heer, zult gij mij zoo geheel vergeten ? hoe lang wendt gij uw aangezigt van mij af?

Hoe lang zal ik in mijne ziel beraadslagen, dagelijks smart verduren in mijn hart?

Hoe lang zal mijn vijand zich boven mij verheffen, zie op en verhoor mij, o Heer, mijn God.

Verlicht mijne oogen opdat ik nooit inslape in den doodj opdat mijn vijand nooit kunne zeggen : ik heb hem overwonnen.

Die mij kwellen zullen zich verheugen, wan-

— 174 —

neer ik wankel: maar ik heb op uwe barmliartig-lieid gehoopt.

Mijn hart verheugt zich in uwe zalige hulp, ik zal zingen voor den lieer die mij goed heeft gedaan, en ik zal lof zingen aan den naam van den Heer, den Allerhoogste.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd , en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 42. Judica me.

Verschaf mij regt, o God, en beslis mijne zaak tegen het onheilige volk; red mij van den boozen en arglistigen man.

Want gij, o God, zijt mijne sterkte, waarom hebt gij mij verstooten, en waarom ben ik treurig terwijl de vijand mij verdrukt?

Zend uw licht en uwe waarheid uit, deze zullen mij geleiden en brengen op uwen heiligen berg en in uwe woontenten

En ik zal ingaan tot Gods altaar, tot God die mijne jeugd verblijdt.

Ik zal u loven op de harp, o God , mijn God , waarom zijt gij bedroefd mijne ziel, en waarom ontstelt gij mij ?

Hoop op God, want ik zal hem nog danken : hij is hot heil van mijn aanschijn en mijn God.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en denH. Geest.

Gelijk het was in het begin, en nu, en altijd , en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 138. Saepe expugxaverünt me

Dikwijls bestreden zij inij van mijne jeugd af, mag Israël nu zeggen.

Dikwijls bestreden zij mij van mijne jeugd af: maar zij konden mij niet aan.

De zondaars hebben op mijnen rug gesmeed: langen .tijd deden zij hunne boosheid gelden.

De Heer, die regtvaardig is, houwde den zondaren den nek af: dat zij beschaamd staan en terug gedreven worden allen, die Sion haten.

Dat zij worden als het gras der daken, dat verdord is voor dat men het uitplukt:

Waarmede de maaijer zijne hand niet vult, noch de schovenbinder zijnen schoot.

En waarbij de voorbijgaande!! niet zeggen: de zegen des Heeren zij over u , wij zegenen u in den naam des Hoeren.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

Gelijk liet was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Psalm 130. Domine nox est exaltaïum.

Heer mijn hart is niet opgeblazen, eu mijne oogen blikken niet hoog.

Ik wandel niet in groote en wonderlijke dingen , die mij te hoog zijn.

Indien ik geen nederig gevoelen van mij zeiven had, maar mijne ziel verhoovaardigde:

— 176 —

Gelijk een gespeend kind bij zijne moeder, zoo ware dan het loon mijner ziel.

Dat Israël op den Heer hope van nu af tot in eeuwigheid.

Gloriezij denVader, en denZoon, en denll. Geest.

Gelijk het was in het begin^ en nu, en altijd , en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Ant. A ieren wij met blijdschap de gedachtenis der zalige Maria, opdat zij voor ons ten beste spreke bij onzen Heer Jesus Christus. (Alleluia)

Kapittel. Eccl. 24.

Ik ben de moeder der schoone liefde, en der vrees en der keunis en der heilige hoop.

.15gt;. God zij gedankt.

Lofzang. Virgo singularis.

Ongelijkbre Maged,

Boven al aanminnig Maak ons, vrij van zonden ,

Zuiver en zachtzinnig.

Leer ons vlekloos leven ,

Veilig onze gangen ,

Om met u bij Jesus De eeuwge vreugd te erlangen.

Lof zij God den Vader ,

Christus ook den Heere,

En den heilgen Trooster,

Den Drieëenen eere. Amen.

J. Zie de dienstmaagd des Heeren.

1)'. Mij geschiede naar uw woord. (Alleluia)

Ant. Onder uwe bescherming.

Lof zang van Simeon. Nuxc dijiiïtis. Luc. 2.

Heer, nu laat gij uwen dienaar naar uw woord in vrede gaan.

Want mijne oogen hebben uw heil gezien ,

Dat gij bereid hebt voor het aangezigt van alle volken:

Een licht ter openbaring voor de heidenen, en eene verheerlijking voor uw volk Israël.

Glorie zij den Vader, en den Zoon, en den H. Geest.

Gelijk het was in het begin , en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Ant. Onder uwe bescherming nemen wij onze toevlugt, o Heilige Moeder Gods; verstoot onze gebeden niet in onzen nood; maar verlos ons altijd van alle gevaren, o glorierijke en gezegende Maagd. (Alleluia)

'f. Heer verhoor mijn gebed.

K'. En mijn geroep koine tot u.

Laat ons bidden.

Wij bidden U, o Heer, stort uwe genade in onze harten, opdat wij , die door de boodschap des Engels de menschwording van Christus uwen Zoon gekend hebben, door zijn lijden en kruis

13

— 178 —

tot de glorie der verrijzenis mogen gebragt worden. Door denzelfden Jesus Christus, onzen Heer, uwen Zoon, die met u leeft en heersclit in de eenheid des H. Geestes, God in alle eenwen der eeuwen.

1^». Amen.

f. Heer verhoor mijn gebed.

U'. En mijn geroep koine tot u.

f. Laat ons den Heer loven. (Alleluia)

3lt;'. God zij gedankt. (Alleluia)

Ant. O Maagd Maria, onder alle vrouwen is er geene in de wereld opgestaan die aan u gelijk is: bloeijend zijt gij als eene roos, welriekend als eene lelie: bid voor ons Heilige Moeder Gods. (Alleluia)

j. Gewaardig dat ik u love , Heilige Maagd.

K-. Geef mij sterkte tegen uwe vijanden. (Alleluia)

Laat ons bidden.

AVij bidden u, o Heer, dat de magtige voorspraak van de zalige en glorierijke Maria, altijd Maagd, ons bescherme en ons brenge tot het eeuwige leven. Door Christus on/,en Heer.

K'. Amen.

T. Dat de geloovige zielen door Gods barmhartigheid rusten in vrede.

,1^. Amen.

DE GETIJDEN DEK OVEllLEDENEN.

De Vespers.

Onze Vader. ees gegroet.

Ani. Ik zal den Heer behagen.

Psalm 114. Dilexi.

Liefde vervult mij, want de lleei heeft de stem mijner bede verhoord.

Want hij neigde tot mij zijn oor: en mijn leven lang zal ik hein aanroepen.

De smarten des doods omgaven mij, en helleangsten troffen mij.

Ik vond druk en smart: en ik riep den naam des Heeren aan.

O Heer verlos mijne ziel; barmhartig en regt-vaardig is de Heer, en onze God erbarmt zich.

De Heer bewaart de kleinen : ik werd vernederd en hij verloste mij.

Keer weder mijne ziel tot uwe rust: want de Heer heeft u welgedaan.

Want hij redde mijne ziel van den dood, mijne oogen van de tranen, mijne voeten van den val.

— ISO —

Ik zal den Heer behagen , in het land der levenden.

Heer geef hun de eeuwige rust, en het eeuwige licht verlichte hen.

AuL Ik zal den Heer behagen in het land dei-levenden.

ylni. Wee mij.

Psalm 119. Ad Dojiinoi.

Tot den Heer riep ik als ik in druk was, en hij heeft mij verhoord.

Heer verlos mijne ziel van booze lippen, en van valsche tongen.

TV at geeft menu, of wat is uw loon voor eene valsche tong?

Scherpe pijlen van een geweldige met verdervende vuurkolen.

Wee mij dat mijne pelgrimschap zoo lang duurt, dat ik woon onder de inwoners van Cedar, lang is mijne ziel in den vreemde geweest.

Met hen die den vrede haatten was ik vreedzaam , als ik hen toesprak, bestreden zij mij zonder reden.

Heer geef hun de eeuwige rust, en het eeuwige licht verlichte hen.

ylni. Wee mij. Heer, dat mijne ballingschap zoo lang duurt.

Ant. De Heer.

Psalm 130. Levavi ocdlos.

Mijne oogen heb ik opgeheven naar de bergen , van waar mij hulp komen zal.

Mijne hulp komt van den Heer, die hemel en aarde heeft gemaakt.

Hij late uwen voet niet struikelen; hij slui-mere niet die u behoedt.

Zie, hij sluimert of slaapt niet, die Israel behoedt.

De Hoer behoedt u , de Heer is uwe bescherming, boven uwe regterhand.

Bij dag zal u de zon niet hinderen noch de maan bij nacht.

Do Heer behoedt u van alle kwaad, de Heer behoede uwe ziel.

He Heer behoede uw ingaan en uw uitgaan, van nu af tot in eeuwigheid.

Heer geef linn de eeuwige rust, en het eeuwige licht verlichte hen.

Ant. He Heer bewaart u van alle kwaad, de Heer beware uwe ziel.

Ant. Tndien gij. Heer.

Psalm 1^9. De puofunuis.

Uit de diepten heb ik geroepen tot u , o Heer : Heer verhoor mijne stem.

Laat uwe ooren luisteren naar do stem mijner smeeking.

Indien gij. Heer, de ongeregtigheden zoudt gadeslaan , o Heer, wie kon dan bestaan ?

Omdat er bij u ontferming is: en om uwe wet heb ik u verbeid, o Heer.

Mijne ziel heeft op zijn woord gewacht, mijne ziel heeft op den Heer gehoopt.

Van den morgenstond tot aan den nacht, hope Israel op den Heer.

Want bij den Heer is barmhartigheid, en bij hem is overvloedige verlossing.

En hij zal Israel verlossen uit al zijne onaje-regtigheden.

Heer geef hun de eeuwige rust, en het eeuwige licht verlichte hen.

yJut. Indien gij. Heer, de ongeregtigheden zoudt gadeslaan, o Heer wie kon dan bestaan ?

. Ant. Heer versmaad niet.

Psalm 137. Confiteboii.

lieer ik dank u uit geheel mijn hart, want gij hebt de woorden mijns monds verhoord.

\ oor liet aanschijn der Engelen zal ik uwen lof zingen: ik zal u bij uwen heiligen tempel aanbidden, en uwen naam verheerlijken,

W egens uwe barmhartigheid en uwe waarheid : want gij hebt uwen heiligen naam boven alles groot gemaakt.

Op wat dag ik u ook aanroepe, verhoor mij, en vermeerder de kracht in mijne ziel.

Dat alle koningen der aarde u prijzen , o Heer, want zij hebben alle woorden uws monds gehoord.

En dat zij zingen van de wegen des Heeren : want de heerlijkheid des Heeren is groot.

W ant de Heer is verheven en hij aanziet hot nederige: en wat hoog is kent hij van verre.

W anneer ik wandel in het midden dor verdruk-

king,dan maakt gij mij levendig: gij strekt uwe hand uit over den toorn mijne!quot; vijanden, en behoudt mij met uwe regterhand.

De Heer zal voor mij vergelding doen, Heer uwe barmhartigheid is eeuwig, versmaad de werken uwer handen niet.

Heer geef hun de eeuwige rust, en liet eeuwige licht verlichte hen.

A/ii. Heer versmaad niet de werken uwer handen.

De volgende Antiphoon wordt vóór den Magnificat voluit gezegd op Allerzielen en ooi: wanneer de getijden voor een afgestorven llroeder of Zuster worden gelezen. Op de Ternaardagen zegt- men slechts de eerste woorden.

Ant. Ik hoorde eene stem (uit den hemel, die tot mij zeide: Zalig zijn de dooden, die in den Heer sterven).

hof zang van Maria. Magnificat, lug. 1.

Mijne ziel verheft den Heer.

En mijn geest heeft zich verheugd in God mijnen Zaligmaker

Omdat hij nederzag op de geringheid zijner dienstmaagd: want zie van nu af zullen alle geslachten mij zalig noemen.

Want hij die magtig is heeft groote dingen aan mij gedaan, en heilig is zijn naam.

En zijne barmhartigheid is van geslacht tot geslacht voor degenen die hem vreezen.

Hij heeft kracht uitgeoefend door zijnen arm,

— 184 —

hoovaardigen in de gedachten Imns harten heeft hij verstrooid.

Magtigen heeft hij van den troon gezet, en geringen heeft hij verheven.

Hongerigen heeft hij met goederen vervuld, en rijken ledig weggezonden.

Hij is Israël zijnen dienaar te hulp gekomen , indachtig zijner barmhartigheid.

Gelijk hij gesproken had tot onze Vaderen, met Abraham en zijn nageslacht in eeuwigheid.

Heer geef hun de eeuwige rust, en het eeuwige licht verlichte hen.

Ant. Ik hoorde eene stem uit den hemel, die tot mij zeide: zalig zijn de dooden, die in den Heer sterven.

Onze Vader, die in de hemelen zijt; Geheiligd zij uw naam, ons toekome uw rijk, uw wil geschiede op de aarde als in den hemel; Geef ons heden ons dagelijksch brood , en vergeef ons onze schulden , gelijk wij vergeven onzen schuldenaren;

y. En leid ons niet in bekoring.

Maar verlos ons van den kwade.

]Je volgende Psalm wordt gelezen op de Ternaar-dagen, doch niet op Allerzielen, en ook niet bij het overlijden van een Broeder of Zuster.

Psalm 145. Lacüa. anima mea.

Mijne ziel, loof den Heer! Ik zal den Heer loven gedurende mijn leven, ik zal mijnen God lof zingen, zoo lang ik er ben.

Wilt niet vertrouwen op vorsten; op menschen-kinderen, bij wie geen heil is.

Hun geest gaat heen, en zij keereu tot aarde weder : op dien dag vergaan al hunne gedachten.

Gelukzalig is hij , wiens helper de God van Jacob is, wiens hoop is gevestigd op den Fleer zijnen God, die hemel en aarde, de zee en al wat daarin is, heeft gemaakt.

Die de waarheid bewaart in eeuwigheid, regt verschaft aan hen die onregt lijden: en aan de hongerigen spijs verleent.

De Heer verlost de geboeiden, de Heer verlicht de blinden.

De Heer beurt de gevallenen op, de Heer bemint de regt vaardigen.

De Heer behoedt de vreemdelingen, weezen en weduwen neemt hij op, en hij verijdelt de plannen der zondaars.

De Heer zal heerscheu in eeuwigheid, uw God , o Sion, van geslacht tot geslacht.

Heer geef hun de eeuwige rust, en het eeuwige licht verlichte hen.

y. Van de poort der hel.

K'. \erlos, o Heer, hunne zielen [voor één enkele. Verlos, o Heer, zijne of hare ziel.)

f. Tk geloof dat ik de goederen des Heeren zal zien.

In het land der levenden.

'f. Heer verhoor mijn gebed.

ij,'. En mijn geroep kome tot u.

— 180 —

Ik zal den Heer behagen, in het land der levenden.

Heer geef hun de eeuwige rust, en het eeuwige licht verlichte hen.

Ant. Ik zal den Heer behagen in het land der levenden.

/bit. Wee mij.

Psalm 119. Ad Domixum.

Tot den Heer riep ik als ik in druk was, en' hij heeft mij verhoord.

Heer verlos mijne ziel van booze lippen, en van valsche tongen.

TV at geeft menu, of wat is uw loon voor eene valsche tong?

Scherpe pijlen van een geweldige met verdervende vuurkolen.

Wee mij dat mijne pelgrimschap zoo lang duurt, dat ik woon onder de inwoners van Cedar, lang is mijne ziel in den vreemde geweest.

Met hen die den vrede haatten was ik vreedzaam , als ik hen toesprak, bestreden zij mij zonder reden.

Heer geef hun de eeuwige rust, en het eeuwige licht verlichte hen.

ylni. Wee mij. Heer, dat mijne ballingschap 'MO lang duurt.

Ant. De Heer.

Psalm 130. Lbvavi ocdlos.

Mijne oogen heb ik opgeheven naar de bergen , van waar mij hulp komen zal.

— 181 —

Mijne hulp komt van den Heer, die hemel en aarde heeft gemaakt.

Hij late uwen voet niet struikelen; hij slui-rnere niet die u behoedt.

Zie, hij sluimert of slaapt niet, die Israel behoedt.