ET IN TRES PARTES A PTE DIV1SA SECURE ET KEUCITER DECURRITUR, MANIFESTATIS OPPORTÜNE, OU/E PASSIM OCCURRERE SOLENT, PERICUUS,

PROPRIA PERFECTORUM la qua agitur de iransformaticao passiva mirabili natura sanctiSoatfB

Postqnam anima coniemplativa fuerit purificata ptirga-tione tam activa quam passiva., turn partis sensitive, turn intellectivcv, et postmodum decorata divinis charismatibus, ac virtutum gemmis illustrala, tandem Rax cceleslis, ejus pulchritudine captv.s et amore ductus, earn in sponsani eligit, et statim in principio viae unitivx sponsahtia contrahit, ul in fine contractum celeb-ret spiriluale matrimo-niuin.

Sic procedit Rex cosleslis id spiriluali matrimonio san-dus animas sibi copulet, quomodo rex Assuerus procedebat, ut eleclas virgines sibi in sponsas conjungeret : dicitur enim, Cap. 2. Libri Esther, quod, cum venisset tempus sin-gularum per ordinem pudlarum, ut intrarent ad re gem, expletis omnibus quss ad cidtum midiebrem pertinebant,

mensis duodecimus vertebatur, ita dumtaxat ut sexmensi-hus oleo ungerentur myrrhino (quod, amarum el ah omni corruplione pur gans, mortificationem vice purgalivse signi-fical), et aliis sex quibusdam pigmentis el aromalibus ule-renlur, qnse vnguenla suaviora spirituales significant zmcliones quas in via illuminaliva jam purificalis anima-bus Deus communical, ul sic non tantum mundx, sed etiam adore ccelestium deliciarum afjluenies, in conspectu Divinse Majestalis ejus appareant, et ipsi prse cseleris unice complaceanl.

Jam anima conlemplaliva, tot divinis favoribus cumu-lata, et tot virtutum omamentis decorata, ad swnmitatem montis mystici perfect,ionis pervenit, ubi jugi convivio fruens, ubi divine gaudens consortia, ubi omnium suorum moluum adepla quiete penitus tranquilla, clicit cum apo-stolo Pelro: * Domine, bonum est nos hie esse; » vet cum Psalmist a:« Mi hi adJucrero Deo bonum est, et ponere in Domino Deo spem meam. » Hie pene manifestwn contem-platur Deum, et non absconditum, ut prius solebat.

Tres erunt in hac parte traclatus. Primus, de in lima unione aniirne contemplativse cum Deo in genere, et in specie secundum partem cognoscitivam. Secundus, de in-tima unione animse contemplativse cum Deo, secundum partem affectivam, in exercitio virtutum heroicarum; nihil quippe nisi sublime hie reperilur. Tertius, de speciali unione animse contemplativse cum Deo in statu matrimonii spiritualis, qvse tanta est, ut major per affectum in hac vita excogilari non possit, quamvis intra limites ipsius plures sint gradus : unde etiam legimus in citato Capite Libri Esther, quod ipsa prse eseteris puetlis placuit regi Assuero, el invenit graiiam in conspectu illius]; et prsccepit Eunucho, ut accelerarel mui\dum muliebrem, et traderel ei partes suaset septem puellas speciosissimas de domo regis, et tam ipsam quam pedissequas ejus ornaret at que excoleret, ac tandem Reginam constituit.

CUM DEO IN GENERE, ET IX SPECIE SECUNDUM PARTEM COGNOSCITI-VAM, IN ALTISSIMiE CONTEMPLATIONIS QUIEÏE.

Prius, secundum ordinem doctrinse, do uuione animse contemplativse cum, tam Deo in genere quam in specie nobis agendum est, quia, ut docet Philosoplius, in tradendis di-sciplinis, ordino compositorio, sou al) universalioribus, incipiendum est. Agendo autem in specie de unione, prius de ilia disserendum est quie fit secundum partem cognosci-tivam, quam de alia quae fit secundum partem affectivam, quia pars cognoscitiva, tum origine, turn operatione, pr;®-cedit partem affectivam. Undo, in preesenti tractatu, prius agimus do intima unione animas cum Deo in genere; deinde agemus de ilia in specie secundum partem cogno-scitivam.

Plura circa unionein anima) contemplativa; cum Deo in genere dicenda sunt, videlicet: de ejus existentia, quidditate, divisione, dignitate, ct utilitate; de quibus omnibus agetur in praesenti discursu.

Acturi de intima unione animse conteraplativse cum Deo, quam vocant mystici actualem et fruitivam, primo nobis probandum est cam dari, priusquam alia do ipsa inquiramus; prima namque de qxiacumque re quoestio proponitur. An sit; secnnda vero. Quid sit; deinde alia;, do ejus proprietatibus, effectibus, etc. Frustra quippe de aliquo dissereretnr, nisi prins supponeretur esse. Sed ad majorem horum notitiam, sciendum est multiplicem dari ani-mic contemplativse cum Deo nnionem. Primus modus unionis est, quo Deus, ratione suss immensitatis, est in omnibus rebus per essentiam, pnesentiam, et potentiam: per essentiam, ut dans omnibus esse; per pnesentiam, ut omnia prospiciens; per potentiam, ut de omnibus disponens. Propter quod dicitur, Actuum 17 : « In ipso enim vivimus,etmovemur et sumus; » ethoc modo sic omnibus illabitur, et ita penetrat omnia, quod sit multo magis cuilibet unitus, pr;csens et intimus, quam lumen aeri, vel anima corpori. Sed ha3C unio animse cum Deo est generalis, communis omnibus, et ordinis uaturalis; unde non est ilia de qua loquimur in prasenti, quamvis ad illam prsesupponatur; ilia namque de qua loquimur est ordinis supernaturalis, actualis et fruitiva.

Secundus modus unionis animse contemplativse cum Deo, est per gratiam sanctificantem, qua fimus divinse consortes naturae, ut ait apostolus Petrus, per hoc quod gratia sanctificans est partici-patio divinse naturse formalissime consideratie; unde, cum sic divinam naturam participemus, Deus hoc speciali modo est nobis conjunctus, non tantum per modura principii talem participationem causantis, sed etiam per modum termini in hac participatione uniti. Et quia gratia sanctificans secum affert omnes virtutes infusas, quasi proprietates, ac proinde fidem, spem, charitatem, etc., quibus cognoscimus et amamus Deum, ideo Deus hoc modo unio-

nis dicitur esse in justis, tanqnam cognitum in cognoscente, et amatum in amante, ut docent tlieologi; sed h:cc unio, quamvis sit ordinis supernaturalis, non tamen est actualis et fruitiva, de qua loquimur hie, quia pradicta vmio per gratiam est habitualis sive per modum habitus, ordinarie loquendo; et quamvis sit aliquando per cognitionem iidei et dilectionem charitatis utcumque actualis, parum tamen durat, nee proprie est fruitiva, sicut liasc de qua loquimur, qufc magis durat, et est possessiva et fruitiva Dei, ut amplius explicabitur; et insuper paucis conceditur, cum tamen ilia justis omnibus concedatur, non tantum adultis, qui sunt apti in hac vita frui Deo aliqualiter per actus potentiarum, sed etiam parvulis ad banc fruitionem pro tunc ineptis.

Tertius modus unionis est animse contemplative cum Deo per quemdam contaotum substantialem Dei ad animam, quo presens et unitus sentitur; et perficitur hajc unio, quando otiam potentie spirituales anime, quantum patitur vitoe presentis status, Deo ad-haorent, intellectus per cognitionem pene continuam ac velnt evi-dentera, voluntas vero per amorem, non tantum desiderii, sed quodammodo satietatis et fruitionis (adduntur autem hi termini diminutivi, quia in hac vita, saltern ordinarie, 11011 datur cognitio Dei evidens in seipso, nee perfecta satietas aut plena fruitio). Hanc unionem desiderat Augustinus, Libro 5 Confess. Cap. 5, dicens: « Quis mihi dabit, ut venias in cor meum, etinebriesillud, utobli-viscar mala mea,et umim bonum meum amplectar TePNoli abscon-dere faciem tuam; moriar, ne moriar, ut earn videam. » Quod amor moveat ad hanc unionem et illam perficiat, docet, tum Dionysius, Cap. 4 de Divinis Nominibus, dicens quod amor est virtus unionem faciens; tum Augustinus, Libro 8 de Trinitate, dicens quod* amor est quasi junctura qua)dam,duo aliqua copulans, vel copulare appe-tens, amantem scilicet et quod amatur; »tum denique D. Thomas, 1. 2, Quest. 28, Art. 1, docensquod amor facit unionem, vel effective, quando movet ad desiderandum et querendum presentiam amati, quasi sibi convenientis, vel formaliter, quando ipse amor est talis unio vel nexus; sed haec amplius in sequentibus exprimentur, sufïicit cnim hec qualiscumque descriptie hnjus unionis anime contemplative cum Deo, et confusa ejus notitia ad nostrum inten-tum, probaudi scilicet quod detur.

Dari hanc unionem actual om fruitivara anima; contemplativa) cum Deo, probatur triplici autlioritate, videlicet sacrre Scripturae, sanctorum Patrum, et Doctorum Tiieologise mj^rstico3. Prima est infallibilis, propter primam veritatem a qua proceclit. Secunda est certa, propter experimentalem cognitionem quam de hac unione sancti Patres habuerunt. Tertia est plusquam probabilis, propter eminentem scientiam liorum doctorum in Theologia mystica; in qualibet enim arte propriis doctoribus credendum est : unde merito rejiciuutur quidam sic incrednli, quod nihil credunt nisi palpent; sed utique palparent, si vellentgustare quam dulcis est Dominus; et si malo suo nolint gustare, credant expertis, nee mirentur qxiodlisec amoris arcana, et tam recondita mystica; Theologie mysteria capere non possunt, quia, ut ait I). Bernardus, Sorm. 79 in Cantica,«lingua amoris non amanti barbara est, nee enim animalis liomo percipere potest qua; Dei sunt; » cujus rationem adducit Augustinus, « quia in homine carnali regula intelligendi est consuetudo cernendi. gt;

Quantum attinet ad sacra; Scripturse authoritatem, infinita pro-pemodumlocapossontadduci,etraaxime exCanticoCanticorum,quod nihil aliud esse videtur, quam suavissimum epithalamium hujus intimse unionis ac matrimonii spiritualis anima; contemplative cum Deo. Sod quia de his inferius, in tertio tractatu,ex professo et fuse agendum est, propterea, pnetermissis illis et plnribus aliis, pauca tantum clariora proponentur. Exodi 33, petit Moyses a Domino, ut ei ostendat faciem suam: cujus petitioni satisfactum a Domino fuisse communiter docent expositores, vel, cum S. Augustino et D. Thoma, in clara manifestatione divina; essentia;, et concomi-tanti fruitione, sed por modum transeuntis in hac vita; vel per eminentem aliam cognitionem ipsius Dei, et conseqnentem inde amorem, quo Deus suaviter unitur anima. Psalmo 1, dicitur de viro justo :«Erit sicut lignum, quod plantatum est socus decursus aquarum;» itom Psalmo 62;«In terra deserta et invia et iuaquosa, sic in sancto apparui tibi, ut viderem virtutem tuam et gloriam tuam. gt; Isaias 58, ait: « Et requiem tibi dabit Dominus semper, et implebit splendoribus animam tuam, et eris quasi hortus irri-guus, et sicut fons aquarum, cujus non deficient aqua: tunc delec-taberis super Domino, ot sustollam te super altitudines terra, et ci-babo te hareditato Jacob patris tui.» Jeremia 31, dicitur de viris

pcrfectis : « Eritquc anima eorum quasi hortus irriguus. » Joau-nis 14, dicit Dorainus : « Qui autora diligit me, diligetur a Patre meo, et ego diligam eura, ot manifestabo ei meipsum.» Item : « Qui diligit me, mandata mea servabit, et ad eum veniemus,et mansionem apud eum faciemus. » Tandem Apostolus, 2. Cor. 12, dicit de seipso: « Scio hominem raptum usque ad tertium ccolum ;» et ibidem asserit quod raptus fuerit in paradisum, et audiverit arcana verba, quro non licet homini loqui. Quae, si non claram Dei visionem, saltem banc specialem unionem animse cum Deo demonstrant. Sed, ut paucis multa sacra) Scripturse testimonia re-feramus, utamur labore Gersonis, qui, Tomo 2. Scrm. de Spiritu Sancto, Consideratione 2, plura congessit locahanc unionem signi-ficantia; ait igitur: « ]J;cc est pax, qua) oxuperat oranem sensum, pax quam mundus dare nóu potest : solus Spiritus Domini est, qui replet in bonis desiderium nostrum, qui adipe frumenti satiat nos, qui dat manna absconditum, quo Propheta pastus eructat: Quam magna multitudo dulcedinis tuaï,Domine, quam abscondisti timen-tibus te! Hie est calculus filiorum Dei habens nomen scriptum, quod nemo novit nisi- qui accipit. Hie in divinam caliginem instar Moysi vocatur spiritus; hie in sibilo aurce tenuis sentitur Dominus; hie in thalamo dormit et requiescit Salomon paciiieus, et Benjamin adolescentulus in ihentis excessu. Hie gustatur favus mollis, favus propter illuminationem intellectus, vel propter dulcorationem affectus. Hie Moyses mysticus ducitgregemovium suarum iu inte-riora deserti. Hie sedet solitarius, et levat se supra se, ubi Dominus loquitur ad cor ejus. Hie dicit Petrus: Bonum est nos hie esse; et Philippus: Sufflcit; et Maria Magdalena: Vidi Dominum, et hiEC dixit mihi.Hic introducitur anima incellam vinariam, ubi bibit ebriam sobrietatem spiritus, ubi suspirabunda epithalamium canons verba dimidiat : Dilectus mens mihi, ait, ot ego illi; ego dor-mio, et cor meum vigilat. Hie obtestatur dilectus de dilecta ; Adjuro vos, filiae Jerusalem, no suscitetis, vol ovigilare facialis dile-ctam donee ipsa velit. » Et, Tom. 3, Tractatu 9, super Magnificat, ex eadem sacra Scriptura multa coegit in unum epitheta hujus in-timio unionis anima) contemplativa) cum Deo, sive nomina illam exprimentia : « Dicitur, ait, mansio Dei iu homine, et hominis in Deo. Dicitur vivificatio et habitatio vita) ceternte, saltem in radice,

ut liic vivat iu aeteraum, quia suum gratiam habet; dicit autem Apostolus, quod gratia Doi est vita coterna. Dicitur et osculum oris sponsi, quod petit sponsa. Dicitur lac, et vinum, et ungueuta, et oleum effusum. Dicitur introductio in cellaria, conjunctio dilecti inter ubera sponsa; tanquam fasciculus myrrlise. Dicitur suus decor, sua quies in lectulo florido. Hoc est donum perfectum desursum descendens, non ascendeus de deorsum. Haïc est sapiontia divinitus inspirata cum suis laudibus universis. Hoc divinum silentium, hoc sibilns aura; tenuis, hoc susurrum verbi absconditi, hoc vox quasi aura; lenis, imo et tonitrui magni; et ut ad unura colligamus iunu-mera, quicquid sonat mansionem, vel habitationem, vol inlissio-nem, vel unitatem unius corporis et unius spiritus, animse cum Deo, sponsa; cum sponso, unicse cum unico. » Ha;c doctor ille mysticus.

Quantum ad authoritatem sanctorum Patrum, tam evideus et tam frequens in oorum scriptis hujus intimae unionis anima; con-templativifi cum Deo, ac spiritualis matrimonii fit mentio, quod hie siugulorum testimonia producere, et mihi longum, et lectori foret otiosum :unde pauca potius indicare quam adducere sufficiet; maxime, quia passim in hac tertia parte ad aliud intentum sunt adducenda. Et incipiendo a Patribus grascis, Dionysius, doctor maximus Theologise mystica;, stepius in suis scriptis hujus unionis mentionem fiicit, prasertim in Libro de Theologia Mystica, nbi Cap. 1. sic ait: « Adliuc restat principaliter Dei cognitio, qua mens intrat in caliginem ignorantia;, et unitur incomprehensibili-tatidiviiia;, quam non penetrat intelligentia, qua; vere eat omnium clarissima, et in se claudit et secrctissime celat omnes cogitationes comprehensivas, tanquam in causa prima omnium, et per earn om-nis unitus Deo (qui est supra omnia) constituitur in excellentia quadam, quam neque ratio investigat, nec intellectus speculatur, et ab omnibus, et quasi seipso segregatur; et per unionem dilectio-nis, qua; offectiva est verse cognitionis, unitur Deo intellectualiter ignoto, cognitione multo meliori, quam sit cognitio intellectualis, in eo quod intellectualem cognitionem derelinquit, et super in-tellectum et mentem Deum cognoscit.» Gregorius Nazianzcnus, Oratione 21, sic explicat hanc divinam unionem pulchris similitu-dinibus:« Quomodo stilla aqua; modica;, multo infusa vino, de-ficere a se tota videtur, dum et saporem vini induit et colorem; et

quomodo ferrum ignitum et candeus igni simillimum fit, pristina propviaque forma exutum ; ct quomodo solis luce pertusus aer in eamdem transformatur luminis claritatem, adeo ut non tam illumi-natus quam ipsum lumen esse videatur, sic omnem time (id est, quando anima est intime Deo unita) in sanctis humanam affectio-nem quodam inefl'abili modo uecesse erit a seipsa liquescere, atque in Dui penitus transfundi voluntatem.» S. Cyrillus Alexandrinus, Libro 10. in Joannem, Cap. 3, ait : « Qui omni virtute mentem suam purgando apti jam ad majora facti sunt, spiritus illumiuatione recepta, oculis animi habitantem in se Deum videbunt. »

Ex Patribus latinis, Ambrosius, Libro de Isaac et Anima, Cap. 3, ait:« Petit sponsi osculum, per quod sibi transfunditur spiritus osculautis. !• Et Serin. G. in Psalmum 118, ait:« Anima justa sponsa est Yerbi: luec si desiderat, sicupiat, si oret, etoret assi-due, eb oret sine ulla disceptatione, et tota intendat in Verbum, subito vocem sibi videtur ejus audire quem non videt, et intimo sensu odorem ejus agnoscit, quod patiuntur plerumque qui bene credunt: replentur subito nares animic spirituali gratia, et sentit sibi prassentiie ejus flatum aspirare quem quserit, etdicit: ecce iste est quem requiro, ipse quem desidero.» Augustinus banc unionem intimam cum Deo in anima sua expertus, sic ait, Libro 10 Confes-sionum. Cap. 4 : « Aliquando introducitme in aft'ectum nimis inu-sitatum introrsus ad nescio quam dulcedinem, qua; si perficiatur in me, ignore quid futurum sit, certe vivere absque ilia non licebit; sed incido in lucc ajrumnosis ponderibus , et resorbeor solitis affectibus, et teneor, lietu madeo; hie esse valeo, nee volo; illic volo, nee vaieo. » Gregorius Magnus, in Cantica, srepe mentionem facit liujus intimte unionis; unde. Cap. 2, exponens ilia verba, Introduxit me Rex in cellam vinariam, ait: « Quid enim per cellam vinariam congruentius, quam ipsam arcanam seternitatis contemplationem accipimus ? In hac aaternitate angeli sancti vino sapientia) in-ebriantur, dum ipsum Deum facie ad faciem videntes omni volu-ptate spirituali satiantur. Hanc sancta mens, si a sponso intro-ducatur, postpositis omnibus temporalibus, intrat, in qua ex illis angelicis deliciis, quantum sibi conceditur, gustat. Et si adhuc, quia in corpore corruptibili detinetur, se perfecte non satiat, tarnen ex illo minimo quod cursim sumit, considerat quantum debeat

amare quod aniat. » Possent plures alii sancti Patres aclduci; sed in soqnentibus addnci debont, nt sunt D. Bernardns iu Seiinonil)iis super Cantica; D. Tliomas Opusculo G1 et alibi ;'S. Bonaventura » Libro de Itin. iEtern.; Hugo do S. Victore super Dionysiura, Cap.

7, de Angelica Hierarclüa; Eichardus a S. Victore, tam iu Cantica, quam in Libris do Contemplatione; et tandem D, Laurentius Justinianus, multis in lucis, sed praicipue Cap. 12. traetatus de Casto Coimubio Verbi, ubi docens gradus quibus sponsa ascendit ad liane intimam nuionem et ad fruitionem Verbi, sic ait: « Ideo ex fcecunditate spiritualis prolis, verbi fruitione dignior efficitur; quemadmodum autem realiter se exposuit, caute se custodivit, fiducialiter egit opus injunctum, perfecit ardenter, solliciteque ad se rediit, sic in Verbi amplexibus jucundissime ruit, dulci gustu repletnr, perfunditur gaudio, exultat affectu, lumino coruscat, et dilectionelanguescit,cunctorum quro foris sunt obliviscitur, horum qua) pertulit malorum non memimt, desiderata Verbi frnens presentia. Inde, si liccat, nuuquam cupitexire, amoris reforta dulce-dine ardet et gemit, clamat et tacet, tenét et deficit, amplectitur et suspirat, magnoque amoris desiderio anxia quo plus pascitur, eo vehementiori cbaritatis vnlnere sauciatnr. Tanto autem mngis sui obliviscitur, quanto amplius Verbi inhseret vestigiis. Tunc prophetic um illud dulci valet promore modulatione ; Defecit caro mea et cor meum , Deus cordis mei, et pars mea Deus in soteruum (Psalmo 72), et illud ; Defecit in salutare tuum anima mea, et in verbum tuiun supersperavi (Psalmo 118). Hfec quidem, ex parte tarnen, sunt casti amoris exercitia, hsec Verbi animteque pr:oludia, qua; nequaquam pro veto aut suscipientis merito adscribenda sunt, sed beneplacito tribuentis; ipse enira est Dominus, qui omnia qiuccumque voluit fecit in ccelo et in terra. Quippe quod suum est agat, et juxta suam possil)ilitatem, ut dignus ad Verbum ad se suscipiendum efflciatur, humiliter ac diligenter so pneparot; rcli-quum vero totum Verbi committat providentiic, quoniam paterno omnes amans affectu nihil subtrahit anima; profuturum, quam vis lia;c mens bumana non capiat. »

Quantum ad autboritatem Doctorum in Theologia mystica, tam uniformis et communis est, quod nullus in liac parte, do intima unione anima; contomplativre cum Deo, dubii locus esse possit.

Omncs quippe luijusmocli Doctores in liac unione principaliter ipsam Thoologiam mysticam constituunt; ct illam supponunt tan-quam certain et indubitatatn, sicut alias scieutiro supponunt ordi-narie objocta propria, cum intra proprios limites probare nou possint, nisi, ex una parte, esset scientia suprema, et ex alia parte, hoc objectum Tlieologitc mysticse absconditura a sapientibus liujus saaculi, et revelatura parvulis tantum, posset negari. Unde scientia, cum non possit ad superiorem recurrere, et aliunde suum debeat objectum probare, Theologiam scholasticara sororcmsuam imitata, recurrit ad authoritatem sacra Scripturse, sanctorum Patrum et Doctorum in propria materia, ex quibus sua deducit priucipia. Et quamvis in authoritate sit magis et minus, ita quod authoritas sacra) Scripturse sit hiMlibilis omnino et certissima, deinde authoritas sanctorum Patrum sit valde certa, tum propter eminentem eorum in omnibus doctrinam, tum propter sauctitatem vita), cui congruit experientia liujus materia?, adhuc tarnen certa videtur authoritas hujusmodi doctorum, ol) utramque rationem assigna-tam; omnes namqueinhoc opere citandi sunt doctissimi, etinhac materia plurimum experti, quorum plurès expresses dehac re tra-ctatus ediderunt. Primus sit Joannes Gerson jam citatus, qui, prater superius dicta, multa alia dicit de hac unione, de quibus infra. Secundus sit Eusbrochius, quem Dionysius Carthusianius stepe nominat virum divinum et alterum Dionysium Areopagitam. Is, in libro de Calculo sive de Perfectione filioruniDei, sic ait: « Verum-tamen Deo per medium et sine medio unimur; per medium videlicet gratia; sua) et nostrorum operum, gratia enim Dei mentem nostram irradians docet nos vevitatem, dirigitque nos ad omnes vir-tutes, et in ;eternam Dei dilectionem etamoris exercitium. Verum-tameu, ultra lias gratiara et virtutes inter Deum ct nos mediantes, Deo sine medio imimnr, quandoimpetu ardentis amoris excedimus omne creatum, usque in ipsas supersubstantiales Dei divitias, ubi in amore cuncta transimus, morientes omni considerationi, in quamdam inscitiam et caliginem ibi agimur, et superinformamur ipso Verbo yeterno, quod est imago Patris. » Do hac unione imrae-diata anima) conteniplativse cum Deo frequentius agit Libro 3 de Ornatu Spirituali Nuptiarum. Tertius sit Dionysius Cartlmsianus : Articulo 8, in Commentariis myslica) Theologise S.Dionysii, tractat

ex professo de liac intima unione, cnjus testimonium inferius ad aliud iutcntiini adducetur. Quartus sit Joannes Taulevus: is saspe de liac intima unione anima; contemplativaB cum Deo facit men-tionem; sed pracipue in Institutionibus, Cap. 12, ubi sic ait: « Ideoque sic ipse spiritus (videlicet liominis contemplativi) suo rursus niliiio sese immergit, manet tamen sua illi creata essentia, atque in illo duntaxat excessu et elevatione in incomprehensibilem ac immensam intinitaj Divinitatis claritatem liquescit profluitque, in qua etiam vicinius ineffabiliter unitur quam ipse purus aer solari lumini, dum ab co in meridie perfunditur ac illustratur; ubi, licet splendor solis et aer ipse sine medio sint unita, non tamen splendor aerem sua natura et essentia privat, sed ipsum purgat, illustrat, nobilitat, et transformat. Eodem sane modo et liominis spiritui contingit: in Deo siquidem purissime illustratur, nobilitatur, et in divime conformitatis transformatur similitudiuem; nee tamen in sublimi ilia ad Deum vicinitate vel propinquitate creatam essen-tiam suam amittit; Deo quippe suum tribuens honorem, creatam essentiam suam ex illius increata essentia originem traxisse, deni-que ex niliiio factam esse, et natural! quodam cxitu ex Deo proflu-xisse, ac supernaturali introitu in Deum remeasse ac refluxisse fatetur. Hie etiam in abyssali Divinitatis pelago spiritus ipse submergitur et absorbetur, ita ut dicere possit; intra me Deus, extra me Deus, etundique circa me Deus; totum milii Dens, nec quidquam novi nisi Deum. » Quintus sitLudovicus Blosius, Abbas Lsctionsis : Cap. 11 Speculi Spiritualis, perfecte describit banc in-timam unionem anima; contemplativse cum Deo; sed, cseteris ad aliud intentum reservatis, sufficiet lucc pauca referre : Magna prorsus, inquit, res est tempore liujus exilii Deo permysticam nu-damque unionem in divino lumine copulari.» Sextus sit Henricus Harphius : Libro 3 Mysticse Theologiae, P. 3, Cap. 24, sic ait: « Eia nunc prosequamur de felicissimo contubernio divino, quo felix anima potissimum et nobilissimum susurrium Deo ingerit dicens: Osculetur me osculo oris sui; quodque post anbelosa desi-deria, per nudam et simplicem mentis otiositatem, amoroso im-mcrgio in dilectum se proclinans, tandem consequitur, ubi felici complexuse invicem osculantur, quoniamimmediate Deo per amo-ris unionem conjungitur, et quodammodo deificatur; dicit enim

Bernardus super eodem verbo; Ego arbitror nominem facile scire quid sit osculum, nisi qui accipit; est quippe manna absconditum, et solus qui edit, adhuc esuriet, et solus qui Mbit, adhuc sitiet; non est cujuslibet liominis, sed si quis semel ab ore Christi susce-perit, liabet proprium experimentum, quod profecto sollicitat et cogit amplius ad petendum. Hoc osculum sola et rara perfectio experitur; oportet enim hujusmodi amare caste, ut ipsum sponsum solum et non alium amet ; petat vel quajrat amare sancte, non in concupiscentia carnis, sed in puritate spiritus; amare ardenter, utita amoresponsi inebrietur, quod majestatem non cogitet. Nec osculum nihil aliud esse credimus, nisi Spiritum Sanctum ad con-solationem anima! san etas missum; sicut enim osculantium spira-men so permiscet, ut unus anhelitns judicetur, sic Spiritus San-ctus nostro spiritui dulciter immissus fit unus spiritus cum eo; quie scilicet unio deificationem anima; feliciter accelerat, quae ni-mirum deificatio super omnem rationem et intellectum experientia felicissima sentitur impleta, ubi nec ratio valet attingere, licet illuminata ratio ea, qua3 sentit amor, semper intelligere conatur. » Prsedictis doctoribus alii possent adjungi, et maxime ex nostris, ut S. M. N. Theresia, prsesertim in Conceptionibus Amoris Dei, et in Castello Interiori, tribus ultimis Mansionibus; 13. P. N. Joannes a Cruce, passim in Exercitio Amoris inter animam et Christum sponsum, ct in Viva Flamma Amoris; V. P. N. Joannes a Jesu-Maria, Tractatu de Tlieologia mystica. Cap. 5; V. P. N. Thomas a Jesii,Libro 4 de Oratione Divina. Sed quiassepius infra, jnxtaexi-gentiammateri£e,sunt adducendi, ideo liic solum indicasse sufficiet.

Licet ex dictis colligi posset quid sit hujusmodi unio, et in quo consistat, quia tamen res tam sublimis, obscura et rara non repe-ritur in terra suaviter viventium, et ideo non discitur communiter experientia, necesse est quod saltern illis acccurato describatur, sic

enim poterunt ejus allici suavitate divina. Scd, antequam ex princir püs tlieologite scliolasticae ad hanc rem dcclarandam accedaimis, audiamus duas Christi sponsas de Iiac materia doctissime, velut expertas, disserentes. Prima sit Beata Angela de Fulgiuio, secunda S. M. N. Theresia,

Beata Angela, post duram et prolixam animic purgationem, qua-lem superius, 1. P. Traetatu 3, Diseursii 3, Art. 1, descripsimus, post altissimam rerum divinarum contemplationem, jam bene dis-posita pnrilicationibus, et virtutibus ornata, ad intimam cum Deo unionem meruit adduci, quam diu et frequenter experta clare de-scribit. Unde in seipsa probavit quod Deus est qui mortificat et vivificat, deducit ad inferos etreducit. Quam prius audivimus extre-mas siucpurgationis angustiasreferentem, mincgloriosum etomnino deliciosum unionis suas cum Deo statum describentem audiamus.

Capite 27, sic ait:« Consequenter postea elevata sum in spiritu, etinveni me totam intus in Deo, modo alio quam unquam consue-verim, et videbatur miH quod eram in medio Trinitatis altiori et majori modo quam consueverim, eo quod recipiebam majora bona solito, et quia eram in ipsis bonis continue, et plena laetitiis et de-liciis, et delectamentis maximis et inenarrabilibus, quse omnino sunt supra omnia quae unquam experta fui. 'liebant autem in anima operationes divina; tam ineffabiles, quod nullus sanctus nee angelus posset enarrare vel explicare; et intelligo quod illas operationes divinas, et illam profimdissimam abyssum nullus angelus, nec alia creatura est ita capax, quod possit earn comprehendere. Et videtur mihiquod illud quod dico sit maledicere vol blasphemare, et sum extracta de omnibus qua3 habueram prius, in quibus consueveram delectari, scilicet de vita, de humanitate Christi, et de ilia consi-deratione illius profundissimEe societatis, quam tantum dilexit ab seterno, quam dedit etiam Filio suo, in quibus etiam ego consueveram delectari, videlicet in paupertate, in dolore, in despectu Filii Dei vivi consuevit esse repausatio mea et meus lectus. Et sum extracta de omni illo modo videndi Deum in tenebra, qua; me tantum consuevit delectare; et sum extracta de omni illo statu priori cum tanta unctione et dormitione, quod nullo modo percipere potui, nisi quod modo recordor quod non liabao ilia. Et in illis ineffabilibus, et in operationibus divinis pradictis, qute fiunt in anima mea, Deus

se prius prsesentat in anima facions operationes divinas inoffabiles, et postea consequenter se manifestat aperiendo se animse, et do-nando adlmc el majora dona cum m-ajori adhuc certitudine et cla-ritate iuellabili. Et prassentat se prius anima:; duobus modis ;uuo modo pneseutatur intime in anima mea, et tunc intelligo eum praisentem, et intelligo quomodo est pncsens in omni natura vel in omni reliabente esse, in daim one, in angelo bono, in inferno, in paradise, in adulterio, in liomicidio, in omni bono opere, et in omni ro liabente aliqno modo esse, tam in pulchra quam in turpi. Unde, quando sum in ista veritate, non minus delector de Deo, vivendo velintelligendo unum angelumbomim,vcl unum bonnm opus, quam nnum malum; et isto modo prsesentatur multum assidue in anima mea, et hoc praesentaro vel prasentatio est illuminatie cum magna veritate et divina gratia; ita quod, quando anima istud videt, non potest offendere in aliquo, et licec illumiuatio apportat in anima multabona divina; et jam tunc intelligens Deum esse prsesentem, valde hnmiliatur, et recipit confusionem de peccatis suis, etrecipit hie anima magnam gravitatem sapientise, et magnam consolationem divinam, et magnam Isetitiam. Alio modo prscsentatur magis specialiter et valde diverse modo a prsodicto, et dat aliam Itetitiam a prsedicta, et recolligit totam animam in se, et facit in anima multas operationes divinas cum valde majori gratia, et cum ine-narrabili abysso delectationum et illustrationum; ita quod solum il-lud prseseutare Dei sine aliis donis, est illud bonum quod sancti babent in vita seterna; et statim, cum Deus se prassentat anima;, consequenter manifestat se aperiendo seanimas, etdilatat animam, et donat el dona etdulcedines, quas nunquam fuit experta, cum valde majori profundo quam pnedlctum sit; et est extracta tunc anima de omni tenebra, et fit anima; major cognitio Dei, quam intelligam posse lieri, et tit cum tanta claritate, et cum tanta dulcedine et certitudine, et cum tanta abysso, quod non est cor quod ad id possit attin-gere. Unde nee cor meum potest postea redire ad aliquid de eo in-telligendum, nec etiam de eo aliquid cogitandum, nisi solummodo quod a Deo donatur animse, quod levatur in id quod nunquam cor potest se de ca;tero extendere in aliquo ad illud ; et ideo non potest aliquid dicere omnino de illo, nec aliquod verbum reperire potest quod illud dicat vel sonet, nec etiam cogitatio nec intellectus ali-

municatione, remanet anima (quamvis enim in liac via unitiva sit frequens et aliquando diuturna communicatio intima Dei, cum tamcn, tarn in via purgativa quam in illuminativa, sit rarior et brevior, non tamen est perpetua, nec lam sublimis sicut descripta quae contingit in matrimonio spirituali). Ait igitur ; «Quando vei'O anima ad so revertitur, hoc sibi remanet, et hoc invenit in se, quod placet sibi oninem pcenain et omnem injuriam sustinere pro Deo, et quod pro nulla re, quaj iieri vel dici posset, non posset de Ccietero ipsam separare a Deo; undo clamavit anima et dixit: o dulcis Domine, quid est quod possitme a te separare ? Et intellexi mihi dici quod nihil est quod possit me do ctetero a Deo separare, gratia ejus mediante. Hiec autem omnia supradicta audivi mihi dici a Deo, mirabiliori locutione quam possum ego ipsa referre. Dictum est etiam mihi quod praedictum inenarrabile manifestare Dei est illud bonum, quod sancti habent in vita seterna, nec id bonum est aliud a pradicto, sod est ibi alia experientia, et tantum diversa ab illo quod praedictum est, quod minor sanctus qui minus habet in vita fflte'rna, habet plusquam possit dari alieui animre existenti in hac vita ante mortem corporis; et dico quod anima mea in illo inenarrabili manifestare Dei hoc intellexit. »

Non minus clare S. M. N. Theresia loquitur do hac intima unione animie contemplativce cum Deo, prasertim in libro Mansio-num, ex quo multa possent hie adduci; sod, quia inferius adduccn-tur, hie pauca proponentur. Dicit igitur, Mansione 5. C. 1:« Post-ea Deus animam reddit insipientem sive alienam a sensibus, ut altiori modo vera; sapientisc fiat partiteps, ita quod pro illo tempore quo extasim patitur, quod est brevissimum,nec videt, nec audit, nec intelligit. Deus ipso sic afflgitur et inhseret interiori illius animae parti, ut ad seipsam reversa, sit omnino certa Deum in seipsa, et ipsam in Deo fuisse ; et ha3c Veritas ita firma et stabilis manet, ut etiamsi nunquam amplius gratiam similem a Deo recipiat, nun-quam tamen obliviscatur.»—« Dices, subjungit: qua rationa anima nostra Deum vidit aut intellexit, si in hac unione, ut dictum est, nihil videt nec intelligit ? Kespondeo me non dicere quod in unione ipsa tunc videat Deum, sed quod, transacta unione, videat manifeste Deum in ipsa fuisse; non quod ista sit visio, sed potius quse-dam certitudo qua; in auima manet de illo contactu sive unione,

qnam certitudinem solus Deus potest infandere animre. Prasterea, hwc certitndo non est alicujus rei corporalis, sicut illa quam habe-nms, quod corpus Christi sit in Eucharistia, quamvis illud non videamus, sed est qusedam certitndo Diviuitatis; et ilium, in quo htec certitndo non manserit, vere afflrmarem non pervenisse ad per-fectain unionem. » Item, Mansione 7, Cap. 1, sic ait: « Tandem, cum Dens incipit misereri afflictionum et laborum, quos propter amorem sunm passa est anima quam spiritualiter sibi in sponsam elegit, antequam celebretnr et consnmmetur matrimonium spiri-tuale (quod licet in hac vita sit ingens donum, non tarnen ex omni parte perficitur, cum in hac vita semper a Deo possit separari), in sua mansions earn collocat, qui codcra moclo ac in ccelo, propriam in anima sibi mansionem elegit. Non autem divina majestas, sicut prius, in prtefatis raptibus collocandam assumit; quia, licet sit vc-rnm quod in ipsis, sicut et in prtelibata oratione unionis, banc Deus mansionem pra-occupat, ct tunc animam sibi copulat, non tamen animre visum est se ad hoc vocari, ut centrum suum, sed tantum partem superioremingreditur, ac si alia foret a seipsa. Sed parum refert, an hoc fiat uno vel alio modo: illud tamen scitu dignum est, magnum videlicet inter spirituale matrimonium et sponsalia dis-crimen versari, sicut versatur inter sponsos et eos qui ab invicem separari nullatenus possunt. Has appono comparationes, non ideo ut hie aliqna de corpore detur recordatio, sed tantum hoc fit in solo spivitu, et multo magis in spirituali matrimouio, quoniam in inte-riori centro animce hroc arcana unio celebratnr, nbi Dens ipse per-petno inhabitat. Sic igitur primum discrimen erit, quod in raptu sen imione suspenduntur potentice, anima cseca et muta remanente, quae nec percipere valet quse vol qualis sit gratia qua fruitur, prse summa illa delectatione (de qua superius mentio facta est) quam experitur anima, dum se Deo conspicit adhosrere; et cum jam ipsi copulatur, nihil penitus sentit, cum omnes potentise deperdantur. His valde diverse res se habet; vult siquidem Dominus Deus squammas ab oculis evellere, titde gratiis et donis abipso collatis aliquid anima videat et intelligat, licet lioc accidat mirabili modo, eo quod in hac mansione (in qua Deo per matrimonium copulatur) constitute, visione intellectuali per modum reprajsentationis veri-tatis, Sanctissima Trinitas, tres quoque persona manifestantur cum

quadam inflammatione, qmc prius spiritum ejus ad similitudinem perlucidissimffi nubis perlustrat, ac admirabili quadam notitia, unius substantia, unius potentiée, unius sapientiae, ae unius Divi-nitatis tres personas esse cognoscit. Undo id quod flde intelligimus, ibi, ut ita dixerim, visu percipit anima; non tarnen oculis corporeis efformatur lucc visio,cum non sit imaginaria; neque hoe tantum,sed ibi tota; tres personae ei communicantur, earn alloquuntur, ac Evan-gelii verba: et Pater meus diliget eum, et ad eum veniemus, et mansionem apud eum faciemus, eidem experiontia ipsa mani-festantur. »

Hiec tam secreta Dei communicatio, et tam mystica divinae unio-nis doctrina, quamvis ab expertis fuse descripta, multum adhuc re-manet confusa, cum vere sit ineffabilis, imopene inintelligibilis ab ipsismetqui eam experiuntur. Ex traditis tamen authoritatibus, et adjuncta scliolasticaï Theologise doctrina, conabor aliquantulum explicare. Postquam igitur anima, purgativam ingressa viam, sub titulo aucillai, prajcedentium omnium defectuum maculas extersit, ita ut jam purificata sit, absque macula peccatorum, et ruga vitio-rum; postquam illuminativam percurrens viam, sub titulo amies, diviua largitate virtutum omnium fuit ornamentis decorata, coa-lestis rex concupiscit decorem ejus, et sibi in sponsam eligit, ut pe-culiari modo sibi conjunctam habeat; et statim de spiritualibus cum ea contraheudis sponsalibus disponit, et ad viam unitivam introdu-cens, jam sponsi familiaritate, favoribus eximiis, et gratuitis donis ad matrimonium spirituale celebrandum prseparat; jam frequentius, suavins ac intimius quam antea seipsum ei communicat, non tantum per visiones imaginarias, aut etiam intellectuales ordinarias, mediis speciebus, ut prius solebat, sed etiam immediate per conta-ctum quemdam substantialem in intimo cordis recessu, seu in pro-fundo ipsius animai centro, quo .pra;sentem anima sentit ipsum Deum intime sibi illapsum et unitum, et lioc tanta certitudine, ut quasi palpet ac videat, ibique cum sponso suo collecta, et velut ejus pulchritudine absorpta, continuo contemplatur, et suaviter amat, quem possidere se sentit; et quamvis in hac etiam via sitdiversus possidendi,contemplandi et amandi modus, ex diversa ipsius sponsi communicatione, et ex diversa ipsius anima? dispositione procedens, somper tamen est intima unio Dei et anima;.

Contingit aliquando quod anima secundum superiorem sui partem Deo possesso adhsereat, ejusque contemplationi et amori vacet, sed tamen importunis actil)us imaginationis inquietatur et ali-quantum distrahitur, quod maximam ei causat afflictionem, imo et confusionem, quod prsesenti dilecto sue quiete et familiariter soli vacare desiderans intimo mentis recessu, per molestas imaginationis distractiones ad creaturas oxterius revocetur : et tunc Inec unio divina in sola superiori parte aniraoe consistit.

Contingit alias quod tanta vi in coutemplatione et amcre prse-sentis sponsi occupetur anima, quod, quasi extra se rapta, et super imaginationem elevata, de nullo cogitet objecto creato, sed soli sponso divino vacet, quem praedicto mode prssentem experitur : et tunc ccelestibus fruitur deliciis ad satietatem.

Contingit tandem quod, prater hanc satis in liac via usitatam sponsi prasentis communicationem, quamvis altissimam, se spon-sus adliuc apertius animaj detegat, ita quod, experiatur anima nullum pene medium obstare quin faciem dilecti sui clare intueatur, quasi tenuissima tantum tela cooperiatur (quod B. Angela mani-festare Dei inenarrabile vocat): et tunc anima, in tam subliini com-municatione, quae vitam seternam sapit, codes tis gloria; ineffabilem gustat suavitatem; et tam suaves coutemplationis et amoris elicit actus, quod non agens, sed potius divina patiens dicatur. Cum au-tem per virtutem amoris purissimi anima super omnem imaginem et similitudinem, in illam caliginosam niliileitatem sua; cogitatio-nis ascenderit, tunc Deus eidem objective sine medio prasens est secundum totalitatem Divinitatis sme; lia;c tamen caligo prasen-tis sponsi radiis clarissime ssepius illustratur: propterea Dionysius hanc sublimem illustrationem radium tenebrarum appellat.

In principio igitur vise unitivie, frequenter accidit unio anima; contemplativa; cum Deo, secundum superiorem tantum ejus partem; cum prius hoc etiam limitato mode in decursu aliarum via-rum raro contingeret. In progressu via; unitivse, frequenter sic accidit hiec unio, quod etiam pars inferior anima; totaliter suspen-datur, et cum superiori quodainmodo in coutemplatione et amore sponsi prasentis absorbeatur. In fine tandem vise unitiva;, frequenter accidit ha;c unio, cum sublimitate illius communicationis et velut apertae mauifestationis sponsi praeseutis. Tunc solum restat

communicanda clara Dei visio, et perfecte fruitivus amor sponsi. Undo Moyses, Exodi 33, clamat ad Dominum, post sublimem illam communicationem ; « Obsecro, Domine, si inveni gratiam in oculis tuis, ostende mihi faciem tuara ; » et sponsa, Canticorum 1, ait ad sponsum : « Indica mihi nbi pascas, ubi cubes in meridie. » Quod exponens D. Bernardus, Sermono 3, ait: « Et nunc quid reamp;tat, o bone Domine, nisi ut jam in plenitudinem lucis in fervoro spiritus, ad oris quoque osculum dignanter admittens, adimpleas me hutitia cum vultu tuo; indica mihi, o snavissime, o serenissime, indica mibi ubi pascis, ubi cubas in meridie. » Et Ssrmone 33, ait: « Hunc locum, inquit, tantiu claritatis, et pacis, et plcnitudinis indica mihi, ut quemadmodum Jacob, adhuc in corpore inanens, vidit Dominum facie ad faciem, et salva facta est anima ejus ; vol certe sicut Moyses vidit eum, nou per figuras et aenigmata, sen per somnia uti prophetse alii, sed modo plane prsecellenti atque inex-perto cseteris, sibi noto et Deo; vol sicut Isaias revelatis oculis cordis vidit eum super solium excelsmn et elovatum; vel etiam quomodo Paulus, raptus in paradisum, audivit verba ineffabilia, et Dominum suum Jesum Christum vidit oculis suis : ita ego quoque te in lumine tuo et in decore tuo, per mentis excessum, merear con-templari pascentem uberius, quiescentem securius; nam et hie pascis, sed non in saturitate; nec cubare licet, sed stare et vigilare oportet propter timores nocturnos. »

Sed adhuc forte alicui videbitur obscurum, quomodo Deus in in-timo mentis recessu praesens sentiatur ab anima, cum mediis speciebus ilium non apprehendat, sed per immediatum ejus contactum ad animam. Dicimus igitur quod hie immcdiatus Dei contactus consistit in communicatione suavitatis spiritualis saporem habentis vitte a?tern8e, tam in intellectu contemplante, quam in voluntate fruente, qua Deus, velut effectu causa, prseseus indicatur, et pradi-ctis potentiis intellectus et voluntatis ilium anima time apprehen-dit: nulla vero remanet difficultas, quando Deus speciali lumine seipsum intellectui manifestat jam apprehensum modo explicato.

Hffic tarn sublimis unio actualis fruitiva auimaj contemplative cum Deo, quamvis ut iu se est concipi non possit, ot multo minus exprimi, declaratur tarnen aliqualiter et confivmatur per analogiam ad sponsationem materialem sen carnalem; liac enira compara-tione sancti Patres et Doctores mystici ad illam declarandam utun-tur, ut ssepius Bernardus, in Cantica. Sermone 9, sic ait:« Si quis in nobis ita estdesiderii vir, ut capiat dissolvi, et cnmChristoesse, cupiat autem vehementer, ardenter sitiat, assidue meditetur, is profecto non secus quam in forma sponsi suscipiet Verbum in tempore visitationis, liora videlicet qua se astringi intus qnibusdam brachiis sapiential, atque inde sibi infundi senserit sancti suavita-tem amoris; siquidem desiderium cordis ejus tribuetur ei, etsi adhuc peregrinanti in corpore, ex parte tarnen, idquc ad tempus et tempus modicum. Nee tamen vel in transitu pnesto erit omui animie, nisi illi duntaxat, quam ingens devotie, et desiderium vehe-mens, et pradulcis affectus sponsam probat, et dignam ad quam gratia visitandiaccessurumVerbum decorem induat, formam, sponsi accipiens. » Bt Sermone 83, ait: « Talis conformitas maritat ani-mam Verbo, cum cui videlicet similis est per naturam, similem nihilominus ipsi se exhibet per voluntatem, diligens sicut dilecta est; ergo si perfecte diligit, nupsit. Vere spiritualis sanctique con-nubii contractus est iste ; parum dixi, contractus, complexus est: bic nexus vincit etiam quod natura arctius vincit, vinculum paren-tum ad Alios; denique propter hoc, ait, relinquet homo Patrem suum et matrem suam, et adhserebit sponsaB. Propterea, ut dixi, sic amare nupsisse est, quoniam non potest sic diligere, et parum dilecta esse, ut in consensu duorum integrum stet perfectumque con-nubium, quod non est aliud quam amor sanctus et castus, amor

suavis et dulcis, amor mntuus, intimus valid usque, qui non in carne una, seel uno plane in spiritu duos jungat, duos faciat jam non duos, sed unum. » Et tandem, Sermone 85: « Quando videris ani-mam, ait, relictis omnibus Verbo votis omnibus adlucrere, Verbo vivere, Verbo se gerere, de Verbo concipere quod pariat Verbo, quai possit diceve : milii vivere Christus est, et mori lucrum, puta con-jugem, Verboque maritatam. gt;

Sicut igitur, dum quis virginem, quam summe diligit, in spon-sam elegit, multis muneribus, donis pretiosis, signis evidentioribus amoris ad sponsationis et matrimonii corporalis vinculum suaviter allicit, ut ex mutua unione ac perfecta voluntatum conformitate jam non duo, sod una liant caro, simulque coujuncti indissolubi-liter vivant, multoeprsecedunt visitationes, mutua amoris colloquia; sed jam inito sponsalitio casti amplexus, et honesta succedunt oscula; ac tandem celebrato matrimonio, jam fit unio maxima, et indissolubilis conjnnctio : sic, dum Christus Dominus devotam ali-quam animam sibi in sponsam elegit, post multa concessa spiri-tualia munera, post dona virtutum protiosa, post exhibita amoris signa in via illuminativa, suaviter illam ad sponsationis et matrimonii spiritualis unionem allicit, unde in viam unitivam inducit, ut jam non duo, sed unus imposterum sint spiritus, simulque per affectum mutuum conjuncti indissolubiliter vivant; multse prscce-dunt visitationes, mutua amoris colloquia; sed jam inito spirituali sponsalitio dulcos amplexus et suavia in Spiritu Sancto succedunt oscula; ac tandem celebrato spirituali matrimonio, jam fit maxima unio actualis fruitiva, de qua in prsesenti loquimur, et indissolubilis conjunctio quanta in hac mortali vita esse potest, donee, perfecte consummato hoc spirituali matrimonio in coelesti gloria, talis conjunctio firmetur in seternum. Hunc procedendi modum inter Verbum et animam describit Richardus a S. Victore in Tractatu de Gradibus Charitatis Violentse, dicens :« Saape sub hoc statu Dominus descendit de coelis, sajpe visitat sedentem in tenebris et umbra mortis, sa;pe gloria Domini implet tabernaculum foederis; sic tamen prsesentiam suam exhibet, ut faciem suam minime ostendat; dulco-rem suum infundit, sed decorem suum non ostendit; infundit sua-vitatem, sed non ostendit claritatem. Suavitas itaque ejus sentitur, sed species non cernitur; adhuc nubes et caligo in circuitu ejus,

adliuc thronus ejus in columna nubis; et bene quidem et blandum admodum quod sentitur, sed nubilum oranino quod cernitur: non-dum namque apparet in lumine; et quamvis appareat in igne, magis tamen in igne accendente quara iiluminante; accendit namque affectum, sed nondum illuminat intellectura ; desiderium in-flammat, sed intellectum non illuminat. In hocitaque statu anima dilectum suum sentire potest, sed, sicut dictum est, videre non potest ; et si videt quidem, videt quasi in nocte, videt velut sub nube, videt denique per speculum in senigmate, nondum autem facie ad faciem; unde et dicit : Illumina faciem tuam super servum tuum. »

Quamvis autem haïc simpliciter et absolute vera sint in toto decursu viae unitivjc, post inita tamen sponsalia, in ipso pene prin-cipio, majores ac frequentioros sunt sponsi communicationes, et dulciores amplexus; et tandem, celebrato spirituali matrimonio, tam manifesta est ipsius communicatio, et tam arcta conjunctio, ut in-time prsesens, et velut apparens videatur. Hanc perfectam unionem, tam oi parte Dei, quam ex parte ipsius animae, describit Dionysius Carthusianus, Libro de Fonte Lucis, Art. 16, dicens : « Hie Deus sublimis, cum viderit mentem hominis spirituali zelo justitise pene-tratam, charitate flammigeram, puritate ac omni virtute fulcitam, ad divina fortiter aspirantem, mox dignantissime, exuberantissime, amorose ac frequentissime ei occurrit, succurrit ac cooperatur, seque ei communicat, manifestat, infundit; eam ad seelevat, intra se rapit, deosculatur, amplectitur, atque se ei intuendum, gustan-dum, fruendum olTert ac exhibet, habetque complacentiam ma-gnamin ea, et tanquam amicam ac sponsam apprehendit, foocundat, et sibi astringit; eamque lucem quoque, quam in manibus suis tenet absconsam, ei propalat ad horam aut horulam, prout sibi omnium sapientissimo moderatori placuerit. gt;• Et infra : «In quo lucis hujus reditu annuntiat Deus per allocutionem internam dilecto (ho-mini bono scilicet, cum quo tam gratiose operari dignatur) quod lux ista possessio ejus sit, ita ut eam possit stabiliter possidere; et si ad horamamiserit eam,adeanirursus recuperandampossit ascen-dere, et per eam ad lumen gloriaj pervenire. Insüper lucem con-templationis theoricai, ac mysticse radium visionis tenens Deus in manibus, eamdem lucem pulcherrime radiantem ad libitum suum

menti purgatae nunc pandit ot influit, nunc retrahit et abscondit: sicqne lux ista venustissima ad tenentis Dei arbitrium latct, ac patet, et nunc copiosius clariusque infulgens, nunc minus. Etenim in hac profundissima contemplationo gratia Dei praeveniens ac per-transiens sensum perstringit amantis, et eripit eum illi, inflgitque sibi, atque, ut horum expertus ait Bernardus, rapit eura in diem, qui est a tumultu rerum ad gaudia silentii, lioc est in splendorera clarissimum lucis supreme; in quo abomni profluvio desideriorum carnalium, inquietorum phantasmatum, fluctuantium cogitatio-num, suaviter conquiescit obdormiens in dilecto : sicque pro modulo sue ad momentum et punctum idipsum ostendituroi videndum sicuti est. Inter hsec namque Deus efficit ipsum in idipsum, ut sit ipse pro modulo suo, sicut et illud est; tunc plerumque osculo Patris et Filii medium invenit se contemplator hujusmodi. »

Ex his constat quomodo ad intimam banc unionem concurrit Deus; videamus nunc quomodo concurrat anima. Declarat idem Dionysius Carthusianus ibidem dicens : « Cumque banc lucem Om-nipotens menti ostenderit, mox mole magnitudinis suae, actualitate ac eicellentia majestatis, pferfectionis, ac luciditatis suae immensae, mentem in momento, in ictu oculi, in puncto sic dulciter, non violenter, vincit et opprimit, ut ipsa defluat atque deficiat a seipsa, et victa amore, ac stupensprse admiratione ejus, quam contempla-tur, majestatis ac claritatis immensa;, prae Deitatis, quam cernit, de-liciosissima serenitate, nesciat de seipsa. Sic quidam repente tam valide illustratur ac inflammatur, ut prorsus succumbens, vires et sensus corporales amittat.Tiuic mens, in increatse lucis secretum in-ducta, in infinitae lucis abysso demergitur, in aeternso felicitatis oceano rapta deperditur, in amoris igne immensi revoluta comburi-tur, atque in supervastissimae ac superplanissimae solitudinis imper-transibili et imraensa amplitudine securissime errat, feliciter deviat perdens seipsam, nesciens ubi vel quando. Verum in hac intuitione tranquillissima ac cherubica, mens humana ut plurimum non diu defigitur; sed Deus lucem, quam paulo ante infudit, retrahit et abscondit in manibus, atque post modicum denuo praecipit ei ut menti adveniens oriatur, majori nonnunquam claritate quam ante. Qua luce menti fulgente mens iterum intus splendescit, ignescit, alte-ratur, miratur, opprimitur, deficit; tuncque Deus amoenitatis im-

mensce annuntiat de ea (hoc est de luce ista, quam paulo ante abscondit in manibus) electo ac dilecto, fervido scilicet amatori, quod possessio ejus sit. »

Hmicintimum Dei illapsum in anima contemplativa per lucem infusam, puriflcationem ac unionem ejusdem anima) cum Deo inde subsequutam, instantia duplici, scilicet aquaï et solis materialis, declaratTaulerus, Instit. Cap. 28, dicens: « Sicut enim aqua fluida sponte vasi apte supposito debiteque collocato illabitur, sic et quando interiora nostra Deo subjiciuntur et accommodantur, sol Divini-tatis qui occasum nescit, nec obscuratur unquam, micantes radios sues infundum ad se conversurn dirigit, instar solis huj us cor porei, qui splendorein suum in terrain sibi directe substratam diffundit. Et sicut liic, ubi nullum obstat medium, ibi primo omnes humo-res, exhalationes, sordes ex terra attrahit, ipsaque calefacit, purgat, exsiccat, etad.sphseram suam usque adducit, ubi crassi illi vapores intantam abeunt lucem et puritatem, ut instar stellarum falgeant; sic et liomini interno ac introverso, Deoque sine medio substrate usuvenire solet; enimvero sol divinus in ejus praclarum fundum continue lucis sua; mittit radios, dulcique splendore suo omnem impuritatem et terrense delectationis vaporem extrahens, ipsum spiritum magis ac magis sustollit, donee ad siuc divinitatis addu-cat splncram, ipsumque prorsus divinum efficiat, adeo ut jam hu-jusmodi homo Deura sibi multo pnesentiorem sentiat inveuiatque, quam sit vel ipse sibi, vel aliud quodcumque, ipsumque in fundo suo multo fulgere lucidius, quam sol iste corporalis ojulis suis externis respleudeat, atque adeo se cum ipsa luce uuum expe-riatur. »

De comparatione huj us intimas unionis animae contemplativa) cum Deo, quam sponsatiouis et matrimonii spiritualis nomine mystici doctores insigniimt, cum sponsalitio et matrimonio corporali, fusius in toto tractatu ultimo hujus partis agetur; unde in prsesenti non est in tali comparatione nobis diutius immorandum.

iOEC ACTUALIS FRUITIVA UNIO ANISIyE CONÏEMPL AT I VyH CUM DEO DIVIDIÏUR IN SOBRIAM ET EBRIAM.

Quia in intima sui cum Deo unione, etiam actuali, anima con-templativa diversimode fruitur Deo, aliquando minus et sobrie, aliquando magis, et usque ad ebrietatem spiritus sive cxtasim, propterea doctores mystici actualem fruitivam unionem dividunt in sobriam et in ebriam sen extaticam. Ad cujus evidentiam, sciendum est quod actualis fruitiva unio est effectus sen actus cha-ritatis, non quidem tendentis in Deum absentem, sed adhserentis Deo praesenti; primus siquidem actus est desiderii, secundus satie-tatis et fruitionis.

Actualis unio fruitiva dividitur in activam et passivam. Dicitur activa, quando anim.a, divimc gratise auxiliis prseventa et simul roborata, sed propria cooperans industria, se ad Dei contemplatio-nem elevat, et ad aliqualem ejus fruitionem pertingit; dicitur etiam unio affectuosa, per affectum enim charitatis nos Deo unimur; propterea Apostolus vocat charitatem « vinculum perfectionis. » Et Inec est unio fruitiva sobria, quia totaliter in ea manet Conejos sui anima. Ejus radix est donum ut plurimum sapientice, cujus suavi et saporosa cognitione perfusus intellectus voluntatem allicit, et ad actum charitatis utcumque fruitiva; inflammat, qui actus non solum suaviter, sed etiam spontanee procedit. Dicitur autem passiva, quando anima divini Spiritus impetu potius agitur, quam agat et cooperetur ad banc unionem; non enim tunc ad cam sua procedit industria, sed ad eam rapitur, et per infusam lucem divi-nam subito ad Dei contemplationem elevatur, et per vehementem amoris excessum ex tali luce dimanantem ad intimam Dei fruitionem promovetur, cum potentiarum suspensione et sensuum alie-natione; non ideo tamen dicitur passiva, quasi intellectus et voluntas nihil ibi penitus operentur (cum certum sit contemplationem et amorem actus esse vitales, ac proinde elicitos a principio vitali

ipsius, qui ab illis dcnominatur contemplans et amans), sed dicitur passiva, quia non seipsam libere applicat anima, sicut facit in uniono sobria, ad tales actus contemplationis et amoris, varum impetu divini Spiritus acta ad illos eliciendos applicatur, tam suaviter quam fortiter, non quidem violenter et coacte, sed effi-caciter simul et spontanee; pracedente namque divinse bonitatis notitia, per pradictam lucem infusam manifestata, statim voluntas connaturali huic statui propensione in actum amoris fruitivi pro-rumpit erga Deum, quem in intimo sui cordis recessu prKsentem advertit; nee tamen necossario penitus tales actus elicit; non enim credendum est quod tunc nihil mereatur, ut optime concludit S. M. N. Theresia, hujusmodi namque tam sublimes Dei commu-nicaiiones ad augmentum meriti liberaliter ab ipso conceduntur ad meritum autem requiritur aliqualis libertas, saltern quantum ad exercitium : et sic anima, quamvis acta, quantumvis absorpta, suavem circa hsec quae tunc in ipsa geruntur, habet advertentiam, et illis amoroso consentit. Dicitur igitur hsec unio passiva, ratione principii moventis, qui est Deus, a quo movetur et agitur anima, velut ipsi subjecta et patiens divina, quamvis active ad suos actus concurrat. TJnde sponsa hanc unionem fruitivam charitatis per verbum passivum exprimit dicens : « Introduxit me in cellam vinariam, ordinavit in me charitatem.» Dicitur actualis, quia con-sistit in prsedictis actibus, ad differentiam habitualis, quae in actu primo supernaturalium habituum sita est. Dicitur ebria, quia fuit ordinata in cella vinaria, ad quam sponsus sponsam introduxit; undo de ilia ad animas contemplativas dicitur, Canticorum 5 : « Bibite, amici; inebriamini, cliarissimi; » quasi prima pars ad so-briam unionem, secunda vero ad ebriam applicetur. Dicitur tandem extatica, quia per illam anima sic ab exterioribus segregatur, quod in extasim rapitur. Sed notandum quod extasis a duplici capite valet procedere, scilicet: ab admiratione objecti tunc mani-festati, et ab impetu spiritus animam moventis. Contingit ab admiratione saapius in principio vitse spiritualis; cum enim Deus velit tunc animam, e sceculi miseriis eductam, vel e peccatorum sordibus ereptam, in virtutum studio conlirmare, ccelestes ei, vel in visionibus, vel in revelationibus, vel in internis suavitatibus gratia) sensibilis, communicationes concedit; et tunc anima favo-

rum hujusmodi novitate commota, et admiratione suspensa, rapi-tur in extasira ; sod paulatim illis assueta, qxiamvis diutius postea perseverent, non ita facile rapitur, turn quia ab assuetis non fit passio, ut docot philosophia, turn quia natnra magis purificata aptior est hujusmodi gratias, tam secundum partem superiorem absque admiratione, quam secundum partem inferiorem absque naturali immutatioue, suaviter participare. Uude ssepius experien-tia constat quod tales extases, in principio frequentiores, in pro-gressu vitse spiritualis paulatim deficiunt, quamvis anima sit multo perfectior. Contingit vero extasis impetu Sancti Spiritus in hoc statu intimaj unionis, quando anima prajsentem sentit spon-sum cjusque amore fervet, concessa illi nova aliqua notitia perfe-etionum sponsi, vel audita interiori ejus voce, vel exterius audito aliquo ad ipsum dirigente : tunc vehemeutius amor iuflammatnr, qui totam animam velut extra se adsponsum rapiat. Et tales extases summam animal, cui continguut, perfectionem indicant; nec ita sunt frequentes, sicut sunt alia; a sola admiratione procedentes.

Aliquos utriusque generis vidi; sed cum majori mea consolatione sublimem unam ab impetu spiritus procedentem fui contemplatus. Cum in festo S. M. N. Theresioe celebrando Eonire Patres nostri aliqua instrumenta musicse procurassent, dum quidam musicus can-ticum spirituale, voce simul et psalterii sono, coram religiosis no-strisin aula decantaret,quo peccator dicit Christo:« Quamvis malitia sim anguis, negaro tamen non potes quod mea3 redemptioni necessa-rius fuerit tuns sanguis, » V. P. N. Dominicus a Jesu-Maria, qui cum aliis aderat, tanto in Christum redcmptorem exarsit amore, quod statim impetu spiritus in extasim raptus, et per mediam cir-citer horam immobilis perseverans, dulce etjucuudumcunctis tarn ssecularibus quam religioni prsebuit spectaculum; sed elapso tempore prafixo seipsum quasi suscitans. maximam sanguinis copiam ex ore profudit, et inde ad suum fuit cubiculmn delatus.

Harum unionum, tam activa3 quam passiva?, mentionem facit D. Bernardus, Serm. 2, de Ascensione, dicens : « Quidam traliuntur, qui dicere possunt: Tralie me post te. Nonnulli ducuntur, qui di-cunt; Introduxifc me Hex in cellam vinariam. Alii rapiuntur. Et primi quidem felices, qui in patientia sua possident animas suas; secundi feliciores, qui ex voluntate sua confitentur Domino ; tertii

felicissimi, qui in pvofundissima Dei misericordia, quasi scpulta arbitrii libortate, in divitias gloria; in spiritu ardoris rapiimtur, qui, spreto ac supergresso adminiculo rerum ac sensuum, non ascen-soriis gradibus, sed inopinatis instantaneisque excessibus feruntur in Patrem. » Sed clavius et expressius de ntraque loquitur Diony-sius Carthusianus, in Commentariis Tbeologia; Mystic® S. Dionysii Areopagitse, diccns : « Porro viri fidolcs, heroici et perfecti, longe sublimius mysticam Thoologiam sortiuntur, experiuntur, venantur per supernaturalia charismata Spiritus Sancti; quod ct dupliciter accidero solct. Primo, per eorum praeparationem, cooperationom et conatum ad hoc, dando seipsos ad abstractionem a cuiictis creatis, ct ad fervidam unionem cum Deo per recoilectionem mentis suse ad intra, et per afiectuosissimam divini invocationem auxilii, ac considerando inflammativa divini amoris. Secundo, fit istud modo mirabili et eminentiori, quamvis forsan non magis meritorio semper, videlicet dum fervens amor absque conanime proprio prapa-rationeque pruevia, repente pra;venitur, pricstriugitur, inflammatur, et super se tollitur, contemplatiouisqne luce exuberanter perfun-ditur, proeoccupatur, ac vincitur, ut, etiamsi velit, resistere ne-queat, neque evadero possit supergratiosissimi amplexum sponsi, a quo in regioue luminis infiniti transfertur, in quo vere idem sunt regio et habitator. »

Tres assignantur extaticoe fruitivce unionis gradus. Primus gradus est, cum e rerum visibilium consideratioue ad invisibilium ac divinorum contemplationem ex ardentissimo ac snavissimo Dei amore elevamur; et aliquando ex hac contemplationc aliqua sen-sibilis devotionis participatie ad vires sensitivas reduudat, ex cujus vehementia mentis alienatio cansatur : et hie raptus extaticus in inferior! parte auimaj perficitur, quiproinde non est ita purus, et communicari solet incipientibus adhuc in via purgativa ambulan-tibus. Secundus gradus est, cum animus humanus, jam purificatus et altius conscendens, ad divina immediate contemplanda assurgit, non ntens ad banc divinorum contemplationem speculo creatura-rum, et illis amore nobiliori ac puriori, et contomplationi subli-miori proportionato suaviter inhseret; ox cujus vehementia supra se raptus ad divina sublimatur : et hie raptus in superiori parte anima; contingit, ac illis qui sunt in via illuminativa solet evenire.

Tertius tandem gradus est, cum supra sensibilium et intelligibi-lium rerum imagines, simplici intelligentia) oculo, supra id quod intelligi vel concipi potest, per omnium creatorum ablationem sive negationem, ingredientes divinam caliginem, ut loquitur Dionysius, intuemur assidue, eique intimo ac immediate vel cum effectu. vel per affectum unimur, et divinam ejus prassentiam vitali sensatione percipimus, per amorem fruitivum quodammodo in eum tranfor-mati: hie raptus in suprema parte animaj, seu in ipsius centro contingit, et solum conceditur iis qui viam unitivam feliciter per-currunt, et quasi perficiunt.

Sed a dime in hoc tertio et supremo gradu unionis duplicem statum distinguimus. Nam aliquando est unio tantum affoetiva seu in affectu consistens, quamvis ex majori plenitudino lucis, et amoris fruitivi causetur ardore, quam ilia qua; contingit aliquando, sed raro, tam in via purgativa quam in via illuminativa. Aliquando vero est unio effectiva, seu effective animam immediate Deo con-nectens, reali sed ineffabili vinculo; et hsec est summa quse in hac vita haberi potest, et propria huic viae unitmc, quinimo ejus termino conveniens, propriissime mystica et fruitiva nuncupatur. Hi duo status unionis in hac via unitiva repertse,' plurimum adhuc inter se differunt. In primo namque, licet anima per ar-dentissimum et fruitivum amorem ipsi Deo suaviter adha;reat, in ipsum deliciose quodammodo transformata, non tamen cum effectu, sed tantum per affectum ipsi immediate unitur, nec ejus amplexum, deosculationem, seu deificam prasentiam percipit; et licet experiatur aliquando miram dulcedinis suavitatem, ar-dentissimum amorem, et splendorem Dei sive radios divini solis in anima; substantia commorantis, non tamen ipsum solem, nec ilium ardentissimi caloris, foecunditatis, lucis et splendoris uberrimum fontem attingit: propterea Deum prasentem adhuc suaviter sibi blandientem sentire desiderat, et in brachiorum ejus amplexu requiescere. Unde sublimior ac suavior in hoc tertio gradu sacra unionis anirme cum Deo status est, cum Deus aninwe ipsi banc intimam et experimentalem unionem desideranti, et ad illam suspiranti ac anhelanti sese communicat immediate, infun-dit, illabitur, et, quantum viatoris adhuc conditio patitur, manife-stat, et ad se vicissim elevat animam, intra seipsam, vel etiam

extra et supra seipsam ad seipsum rapit, blando deosculatur, suaviter amplectitur, ac se intuendum, gustandum, possidendura etamorose fruendum so liberalitar offert. H;ec est unio felicissima, ut staiim dicetur, non solum in affectu, ut reliquse, sed etiara simul in effectu reali consistens, quae tantum in statu matrimonii spiritualis haberi solet.

IN HAC ACTUALI FRUITIVA UNIONB ANIMyE CONTEMPLATIVE CUM DEO CONSISTIT HUJUS VIT^G FELICITAS ET INCHOATA T3EATITUDO.

Nullus est qui beatitudinem non quairat, et non velit esse feli-cem ; sed multi beatitudinem quterunt, ubi nunquam invenient, et i'elices ibi desiderant fieri, ubi propriam invenient miseriam. Ex hoc naturali proprise beatitudinis desiderio, tot circa objectum formalis beatitudinis veterum philosophorum opiniones pro-cesserunt : unde beatitudinem objectivam aliqui in bonis for-tunee, alii in bonis corporis, puta sanitate, fortitudine, vel pul-chritudine, alii in bonis aninise, puta cognitione, vel virtute aptius constituere. Primi et secundi penitus errarunt a veritate, ultimi proprius ad earn accesserunt. Unde, relatis pluribus eorum opinio-nibus, D. Thomas, 1. 2, Qusest. 2, beatitudinem perfectamin nullo create bono posse consistere demonstrat; quod et hie breviter 'nobis prsestandum est, ut simul concludamusquod felicitas hujus vitaï et inchoata beatitudo nostra in hac tantum actuali fruitiva unioue animae contemplativse cum Deo vero consistit.

Beatitudo, ut ait Boëtius, Libro secundo de Consolatione, est status omnium bonorum aggregatione perfectus, qui hominem reddit felicem ac beaturo, ejusque mentem ac naturam hoc im-menso bonorum cumulo satiat. In hoc beatitudinis couceptu et tradita defiuitione tam philosophi morales quam theologi conve-uiunt, imo et idem omnes fatentur; nullus enim simpliciter beatus dici potest, qui satiatum et omnino quietum in bono possesso non habet appetitum,beatitudo siquidem indigentiam excluditjincludit ïomus in. s

satietatem. Constat autem quod voluntas perfecte satiari non potest, quamcliu ipsi aliquid bpni deest, quod ei desiderandum su-perest; desiderium quippe est indigentis naturae, cum sit boni absentis.Nullum vero est bonum creatum,quod humanum perfecte satiet appetitum, nec omnia bona creata simul possessa satiare valent; cum enim rational is appetitus sive voluntatis objectum sit bonum universale, sicut objectum intellectus est verum universale (luc numque potentise naturalem inter se sympathiam lia-bent, quod voluntas ad omne illud quod sibi bonum ab intellectu proponitur, tanquam ad suum objectum tendere valeat, quod et ipsa constat experientia), sub bono autem universali quodlibet bonum imaginabile et intelligibile comprehenditur; cum ergo supra omnia bona creata, simul etiam sumpta, possint majora et perfectiora bona semper in infinitum excogitari, sequitur manifeste quod ia nullo bono creato, nec in omnium creatorum bonorum cumulo perfecta beatitudo consistere valeat. Eestat igitur quod in solo bono diviuo possesso et dilecto talis beatitudo perfecta cou-sistat. Cum enim Deus sit prima et universalis omnium rerum tam effectiva quara exemplaris causa, ut fides docet, et liumana ratio demonstrat, sequitur quod in seipso omnium rerum, turn actualimn, turn possibilium, perfectiones prahabeat, cum nemo det nec dare possit quod non habet; non autem illas in quadam multiplicitate ac actuali compositione distinctas continet, sed in summa reali simplicitate et unitate conjunctas. Undo Deus in in-finita bonitate sua, quam sibi identificatam formaliter possidet, omnium creatarum rerum, et etiam creabilium, bonitatem emi- _tnenter continet, id est, in sua bonitate, qua? est essentia totius bonitatis, et qua?, exclusis imperfectionibus et limitationibus bonitatis, quae in distinctis et dispersis bonitatibus creatis inve-niuntur, est simul unite et in gradu eminentissimo omnis bonitas.

Cum autem ex Augustino, Libro de Moribus Ecclesia}, C. 2, tria ad beatitudinem requirantur : primum, ut id quo beatitudo quae-ritur, sit optimum; secundum, ut ametur; tertium, ut etiam liabea-tur; nam et qui appetit quod adipisci non potest, cruciatur; et qui adeptus est quod appetendum non est, fallitur. Sequitur quod, juxta modum quo possideri et liaberi potest Deus, est modus beatitudinis, magis aut minus perfectus. In vita comprehensorum gloriosa, est

omnino perfecta beatitudo, quia compreliensores virtnte lumiuis glome Deum perfecte possident, cum per illud disponatur intelle-ctus humanus ad realem cum Deo unionem in ratione objecti visi-bilis, et ad claram ejus visionera eliciendam simul elevetur, voluntas autem fruitivo charitatis amore ipsi suaviter inhsereat; sed in vita viatorum jam perfecta, qualem supra descripsimus, nondum est completa, sed tantum inchoata beatitudo, quia quamvis pr:csen-tem Deum sentiafc intcllectus, non tamen intuetur, et quamvis voluntas illo per charitatem fruatur, nou tamen complete, maxime quia licet intimam sentiat esse sui cum Deo unionem, non tamen penitus indissolnbilem; ad rationem autem perfect» ae complete beatitudinis omnino requiritur quod bonum in cujus possessione consistit, appreliendatur ut iuamissibile; quamdiu enim amitti posse creditur, tamdiu noster appetitus manet aliqualiter inquietus.

Hajc inclioatio beatitudinis,quae, ut docet D. riiomas, 1.2, Q.109, Art. 2, iu hac vita in viris perfectis invenitur, in hacintima unione animse cum Deo, turn per cognitionem experimentalem prsesenti® ipsius, tum per amorem fruitivum, omnino consistit; nam, ex una parte, Deus, objecting beatitudinis, conjunctus est intellectui in ratione summae lucis, et voluntati in ratione summi boni et summe de-lectabilis, ita quod Deus ei manifestetur, quantum in hac vita status viatorum per tidem ambulantium permittit; ex alia vero parte, pcr-fectissimi actus ac perfectissimo modo eliciti, qiiibus anima Deo inhseret ipsumque pnegustat, potius sunt assecutiones finis, quam exercitia mediorum; in finis autem assecutione consistit beatitudo, et in perfectissimo actu nostro sita est. Hanc tradit doctrinam S. Bonaventura, Processu 7 Religionis, C. 15, dicens : « Haic est hominis in hacvita sublimior perfectio,ita uniriDeo, uttota anima, cum omnibus potentiis suis et viribus in Deum collecta, unus spiritus fiat cum eo, ut nihil meminerit nisi Deum, nihil sentiat et intelligat nisi Deum, et. omnes affectus in amoris gaudio uniti in sola Conditoris fruitione suaviter quiescant. Imago enim Dei in anima, in his tribus potentiis expressa, consistit, videlicet in ratione, meraoria, et voluntate; et quamdiu ista} non sunt ex toto Deo im-pressse, non est anima deiformis; forma enim animie Deus est, cui debet imprimi sicut sigillo signatum. Ifec nunqnam plena est, nisi cum ratio perfecte juxta capacitatem suam illuminatur ad cognitio-

nem Dei, qui est summa Veritas, et voluntas perfecte afficitur, ad amandum summum bonum, et memoria plene absorbetur, ad in-tuendam, et fovendain,et tenendam summamfelicitatera; et quia in horum consummata adeptione constat gloria beatitudinis, quaï per-ficiturin patria, liquet quod istorum perfecta inchoatio est perfe-ctio via; in hac vita. »

Hoc totum fusius propouit et probat Gerson, de Mystica Theolo-gia,Consideratione 42, dicens:* Per pra'dictam amorosam unionem, in qua mystica Tlieologia consistere videtur, anima quietatur, satia-tur, et stabilitnr in Deo; quod facile est in primis ex priori dedu-cere; nam, cum res quadibet sit in quiete, dum perfectionem suam adepta est, illique conjuncta, et spiritus noster unitur etconjungi-tur in hac unione summo perfecto per amorem perfectum, ut exinde quietetur, satietur, stabiliatur necesse est: sic materia in forma habita, sic lapis in centro positus, sic res qmelibet in adepto fine suo quietatur. Anima quipperationalis dum conjungitur et unitur Deo, copulatur suo summo bono; est enim Deus summum bonum ejus, est centrum ejus, finis, totaque perfectio. Quid ergo aliud ipsa requireret; aut ad quid aliud ipsa ulterius inhiaret ? Porro in ipsa anima considero tres tendentias principales proportionabiliter ad triplicem vim ejus sive potentiam, quarum una est concupisci-bilis, alia rationalis, tertia irascibilis nominatur. Concupiscibilis tendit in bonum, rationalis in verum, irascibilis in arduum : sic anima per has vias tendentiam habet in benedictam etsanctam Tri-nitatem, nimirum quia ad eam et ejus similitudinem facta est, ejusque imago constituta. Attribuimus itaque Spiritui Sancto bonitatem, et ad hanc tendit vis concupiscibilis; attribuimus Filio veritatem, et ad hanc tendit vis rationalis; attribuimus Patri potentiam, majestatem et gloriam, etad hoc tendit vis irascibilis. Opor-tet igitur ut, his viribus satiatis per conjunctionem cujuslibet cum suo supremo appetibili, anima rationalis totaliter satietur, quietetur, et stabiliatur; nam si delectatio in bono conveniénte et voluptatis suavitate quanitur, quid de animte voluptate (beata maxime) sen-tiendum est?Audiamus quid Propheta dicit ad Dominum : Tor-rente voluptatis tuas potabis eos. Deus ergo finis est anima;, et ejus ultima perfectio; ipse est velut centrum et locus naturalis omnium desideriorum suorum. Dum ergo in se deficit anima in salutare

Dei, velut ad nihilum redacta, nulli jam alteri, nec sibimet inni-titur, sod soli Deo, ut suffl dulcedini, ut sua? veritati, ut sua) glori-ficationi. Dicens pro primo : Kenuit consolari anima mea; memor fui Dei, et delectatus sum. Dicens pro secundo : Nihil arbitratus sum me scire, nisi Jesum-Christum, factus stultus propter ipsum. Dicens pro tertio: Utinam, qui gloriatur, in Domino glorietur ! Ac proinde, non habens quo ulterius tendat, aut quid ultra requirat, quietatur anima in Deo, atque stabilitur, possideus in eo omnia, cseteraque contemnens atque parvipendens.»

Cum anima in hac beatitudine inchoata tot fruatur deliciis, tantaquesuavitate perfundatur, se ad completam beatitudinem con-templandam et optandam erigit. Unde,ejiis amore ac desiderio suc-censa, et jam pragustata supernse suavitatis dulcedine ineffabili-terafr'ecta, dicitcum Proplieta:« Quid mihi est in C03I0, et a te quid volui super terram?defecit caro meaet cor meum.Deus cordis mei, et pars mea Deus in seternum ; » contemplatur enim, ut exponit Augustinns, quantum in senigmateinfirmitas humana oculum mentis in seternitate figere potest, quanta sint supernse civitatis gaudia, etea enarrare non sufficiens admirando clamat: Quid mihi est in coelo? quasi diceret, cxcedit vires mcas, excedit facultatem elo-quentia3 me», transcendit capacitatem intelligentiaj meas illud decus, ilia gloria, ilia celsitudo, qua nobis a conturbatione homi-num remotis, in abscondito faciei suae Jesus-Christus Dominus noster reformabit corpus humilitatis nostra), configuratum cor-pori claritatis smc.

In comparatione vero perfects) beatitudinis in patria consum-mata) cum inchoata felicitatehnjus via), discrimen invenitur, in hoc quod perfecta beatitndo in clara visione ac intuitiva Deiinseipso contemplatione essentialiter consistit, et tantum amor fruitivus re-quiritur ut complementum ipsius; inchoata vero beatitudeprincipa-lius in amore fruitivo Dei pr;esentis, quam in ejus .contemplatione consistit. Cujus discriminis ratio in eo sita est, quod beatitude in sumini boni possessione essentialiter sistit; ubi autem intellectus objectum sibi realiter unitum intuetur, ut in visione beatifica con-tingit, tunc objectum suum perfecte possidet, quoniam intra seip-sum perfecte habet; voluntatis autem non est proprium sic perfecte possidere, imo potius est possideri, quod ex diverse utriusque po-

tcntise modo operandi colligitur; intellectus namque est objectum intra se attrahere et habere, voluntatis vero est ab objecto trahi extra seipsam, et in ipsnm transformari; unde ejus fruitivus amor possessionem objecti supponit. Sed in inclioata beatitudine, quia nondum intellectus Deum clare viuet, sed adhuc in senigmate, et verius absentem quam prsesentem contemplatur (quamvis sajpe pncsentem dixerimus intellectui, ob specialem ejus notitiam expe-rimentalem, quaj tamen ad possessionem simpliciter dictam non sufFicit), inde est quod in araore fruitivo voluntatis potiusin hac vita summi boni possessio constituitur, quam in actu quantumcum-que perfecto intellectus. Unde Abbas Vercellensis, apud D. Bona-venturam, de Septem Itineribus TKtemitatis. Itin. 0, Art. G, ait: « Tertius gradus quo Deus attingitur est, cum Deus per amorem tenetur et amplexatur, et spiritualiter manducatur; hi autem actus et gradus sunt principium ipsius affectus et voluntatis. » Unde Augustinus dicit quod voluntas habet unum proprium actum, qui est actus tenendisive amplexandi, et quasi possidendi, quos actus non potest habere intellectus; nam possessio non est intellectus cognoscentis, sed voluntatis habentis, sicut sanitas non est medici cognoscentis, sed sani earn habentis (quod juxta dicta de intellectu abstractive et non intuitive cognoscente intelligendum est). Unde et actum gustandi non habet intellectus sed voluntas, quia gustus est in charitate ; sicut enim Dens per memoriam auditur, et per in-telligentiam videtur, ita per affectum amplexatur, et attingitur. Hunctactum spiritualem expertafuit, qua; dixit: « Lifiva ejus sub capite meo, et dextera illius amplexabiturme;» Ueva; nomine intel-liguntur splendores intellectus speculativi, qui ad gustum viatoris pertinent; dextnc nomine, qutc patriam signat, intelligitur superin-tellectualis unio ad Deum, qua; speculum nescit, et quasi ad pra;-mium inclinat tanquam arrha et pignus, nec auferetur. Quare dicit sponsa: « Inveni eum; nec dimittam ilium, gt; post tam excessivos amplexus et ineffabiles. Quidquid igitur est cognitionis in sponsa, pro mortali hoc statu, quidquid amoris formalis, totumestfinitum, totum spectat ad Isevam, et sola sponsi dextera sponsam amplexa-bitur in alia vita; necesse quippe est, ad amplexum, quod nihil inter eos mediet:ibi autem duo manebunt extrema sine medio. Deus non loco sed ffitornitate superior, et sponsa inferior cum omni quod in ca vel circa eam finite positum est.

Concludamus cum Oersone, Tractatu 9,super Magnificat, Parte 4, ubi sic ait: « Mansionis hujus (scilicet uniouis intinuc) convenien-tiam gratuitam profecto felix qui possederit habitualifcer; felicior, qui actualiter cum habitu; sed felicissimus, qui revelata facie trans-formatus fuerit in eamdem imaginem de claritate in claritatem, tanquam a Domini spiritu actus, ductus, et tractus; ita quod sentiat per illuminatos cordis oculos, sicut imprecatur Apostolus, super-eminentem scientia; cliaritatem Christi, lioc est gratiam lianc con-juugentem, et charam unitatem ad simplificam Deitatcm. Multi quidem sunt, qui liabent in habitu, sicut pueri novitor baptizati; multi qui in actu possident, et exercent dam merentur; sed paucis-simorum est sentire distincte et aperte nexum istum, mansionem istam, vocem istam; propter occursationes curarum in memoria, phantasiarum in intelligentia, et concupiscentiarum (quamvis mi-nime criminalium) in volitiva vol affectiva, sentiunt banc gratiam inliabitationis Christi et Spiritus Sancti, qui cum Apostolo mente cxcedunt Deo ; pneterea sentiunt operationem intra se Verbi Dei. *

DEBENT OMNES, ET MAXIME DEO SrECLVLlTEU CONSECRATIE ANIMyE, AD AOTUALEM FRUITIVAM UNIONEM CUM DEO ASPIRARE ET TENDERE.

Cum omnes creaturse ad locum suum naturalem, in quo debent conservari, naturaliter inclinentur, et remotis impedimentis tandem perveniant; cum omnes intellectuales creatura; beatitudinem naturaliter appe ten tes, quantum possuut eam semper et ubique procu-rent, necesse est quod anima, et specialiter Deo consecrata, qua; perfectionis viam, Deo excitanto et adjuvante, fuit ingressa, non sistat iu via purgativa, laborum et dolorum difficultato perterrita; nec sedeat in via illumiuativa, deliciis vita; spiritualis, ac Dei visi-tationibus illic recrcata; sed conveniens, imo necessarium est, ut pergat ulterius, totamque viam etiam unitivam percurrat, ut tandem, ad suavitatem mentis conscensa, Deoque intime unita, prsedi-

eta felicitate ac beatitudiue inclioata fïuatur. Non cnim potest anima alibi qniescere, alibi satiari, quara in hac perfecta sui cum Deo unione. Ad illam Deus animam ssepius invitat; unde ait: « Omnes sitientes venite ad aquas, et qui non habetis argentum, properate et cmite vinum et lac absque ulla commutatione ; quare appenditis argentum et non in panibus; iaborem, et non in saturi-tate? » lt; Bibite, clamat alibi, amici, etinebriamini, charissimi. » Si simplex vox invitantis Domini non sufficittibi, ut seqnaris et adipsum properes, audi Augustinum, inPsalmum 102, suadentem, et ratione quodammodo compellentem ; « Bonurn, inquit, tuum qutere, o anima. Est enim bouum aliud alteri, et omnes creatur® habent aliquod bonum suum, bonum integritatis sus, et perfectio-nis naturalis sure. Interest quid cuique necessarium sit, ut perficia-tur. Qusere tuum bonum, nemo bonus nisi Deus: summum bonum hoc est bonum tuum. Quid ergo deest, cui summum bonum bonum est ? Sunt et inferiorabona, qu:c aliis et aliis bona sunt; pecori quid bonum est, nisi implere ventrem, carere indigentia,dormire, gestire, vivere, sanum esse, generare ? Talc tu bonum queeris ? Cohteres Christi, quid gaudes, quia socius es pecorum ? Erige spem tuam ad bonum bonorum omnium. »

Quid moraris anima ? quid sistis in aliis ? Tcndo et propcra Deo tuo uniri, tanquam principio, tanquam ultimo lini; ipse est centrum tuum, ipse locus naturalis, extra quem nusquam tibi bene erit. Eumdem audi Augustinum, experientia doctum, Deo dicentem; « Fecisti nos, Domine, ad Te, et inquietum est cor nostrum, donee requiescat in Te. » Ni credas, in te ipsa, sed damno tuo, breviter experieris quod creata te possunt et multura occupare, sed replere non possunt. Quamdiu cliaritatis arctissimo vinculo, et intima liac unione fruitiva, Deo tuo suavi sponso non conjungeris, etbrachiis amoris ejus dulcissimi non constringeris, nee osculo oris ejus re-creaberis, tamdiu sine quieto vaga, sine refectione famelica et misera aborrabis : quibuscumque divitiis spiritualibus diteris , qui-buscumque sensibilis gratise consolationibus affluas,qnibuscumque virtutibus abundes, satiari profecto non poteris, nisi per amoris contactum et intimam unionem Deo conjugaris, eique feliciter co-puleris, qui est torrens et fluvius imestimabilium voluptatum,cujus impetus Iretificat civitatem Jerusalem coclestem, ac simul est exuberans omnium bonorum plenitudo.

Ex amore convenientis objecti sequitur desiderium illiusabsentis, et ex desiderio tendentia qua desideratum anima comprehendat, ex comprehensione verogaudium et fruitio consurgit; amor namque non est, nisi convenientia et adaptatie rei ad smira conveniens. Constat autem quod nullum est objectum convenientius animae quam ipse Deus,summum bonum, ad quod capiendum et possiden-dum facta est: unde debet ipsum absentem continuo desiderare, desiderando tendere ut conseqnatur, nee prius sistere quam ei con-jungatur, inhaereat, et tanta propinquitate uniatur, quod nihil me-diet; et tunc amet Deura ipsum immediate,amplectatur, osculetur, uberibus ejus hsereat, et in ejus fragrantia delectetur, quamvis ipsum facie ad faciem non videat, sed adhuc per speculum in ceni-gmate contempletur. Et sciat quod, si Deum ferventer amaverit, ab eo ferventiusamabitur; si eum brachiis amorisfortiter amplectatur, fortius ab co amplectente stringetur; si cbaritate suaviter cum osculetur, divino oris ejus osculo felicius recreabitur, eximpressione scilicet cujusdam suavitatis et intimse consolationis per illapsum secretum in ipsa. In statu namque pnesentis etiam vitte Deus tene-ram gerit amicitiam erga an imam sanctam cui amorem suum, dona sua, ac tandem seipsum familiariter communicat, ad utendum donis suis, ad fruendum seipso, et universaliter ad pertractandum cum seipso,quantum ipsi et ratio et amor dictaverit; et tunc anima, sic ultimo fini suo conjuncta,potentias suas ad participationem in-vitans cuilibet ait: veni, vide, gusta, et senti quam dulcis est Do-minus !

lit autem anima debite ad Deum tendat, ut ei intime uniatur, non debet statim temere ad dulces ejus amplexus et ad oris oscu-lum aspirare; sed prius, velut humilis ancilla, ad pedum osculum in via purgativa accedat, Magdalenam iraitata; deinde, velut filia dilecta,ad osculum marmum properet, in via illuminativa; et deni-que, velut sponsa dilectissima, ad sacrum oris osculum fidenter in via unitiva consurgit; sicenim, ipso Domino admittente, tam arete cum eo conjungetur, quod erit unus cum ipso spiritus. Tunc enim, ut ait Cassianus, Collatione 10, Cap. G, consummatur in nobis ilia Salvatoris nostri oratio, qua pro suis discipulis oravit ad Patrem, dicens : lt; Dilectio, qua me dilexisti, in eis sit, et ipsi in nobis; » et iterum : « Ut omnes idem sint, sicut tu, Pater, in me, et ego in te,

ut et ipsi in nobis iimira sint,» quando illa Dei perfecta dilectio, qua priornosille dilexit, in nostri quoque transient cordis affectum, hac dominica oratione completa, quam credimus mülo modo posse cassari. Quod ita fiet, cum oranis amor, omne desiderium, orane studium, omnis conatus, omnis cogitatio nostra, omne quod videmus, quod loquimur, quod speramus, Deuserit; illaque unitas,quse nunc est Patris cum Filio, et Filii cum Patre, in nostrum fnerit sensum mentemque transfusa; id est, ut quemadmodum nos ille sincera, pura atque indissolubili diligit charitate, nos quoque ei perpetua et inseparabili dilectione jungamur, ita oidem scilicet co-pulati,utquidquid speramus, quidquid intelligimus,quidquid loquimur, Deus sit. In illum, inquam, pervenientes quem prtediximus finem, quem idemDominus orans in nobis optat impleri.

Aptissimus modus, quo se anima debet excitare, ut ad liane inti-mam sui cum Deo tendat unionem, est ut suaves erga illum aspira-tiones efformet, cum spiritu Dei fortiter simul ac suaviter moventis agetur. Undequieta debet in intimo sul recessu permanere, et cum silentio potentiarum ipsi Deo vacare, donee ipsa ab eodem Domino ad similes aspirationes excitetur, qua; potius corde quam ore pro-raendte sunt, nee tam studio quam amore debent efformari, et in fundo ipsius anima;cum fervore productse ad Deum dirigi. Poterit anima, si ad suam instructionem necessarium judicaverit, sacra; Scripturse vel sanctorum Patrum sententias ad suum intentum ido-neas eligere, ut affectum excitet, amorem accendat. Dicat co;lesti sponso : « Dilata me in amore, ut discam interiori cordis ore degu-stare quam suave est amare, et in amore liquefieri et natare; can-tem amoris canticum, sequar te dilectum meuin in altum, deficiat in laude tua virtus mea jubilans ex amore; amem te plusquam me, nee me nisi propter te, et omnes in te qui vere amant te, sicut ju-bet lex amoris Ineens ex te. » Dicat: lt; Quando, ca;teris omnibus spretis, tibi soli adhserebo, Domine ? quando familiari tua fruar conversatione a conturbatione hominum remota, et in abscondito faciei tua; constituta?»

Sed ordinarie in intimo ment is recessu, seu in ipsius anima; centre, formatae ad Deum dirigantur, ibi namque magis quieta;, magis fer-ventes producentur. De hoc animte centre, quantum ad preesens intentum, pius quidam author sic ait: » O nobilem fundum, divi-

immquo templum, a quo Deus nunquam recedit! 0 fumlum pnccla-rissimum, in quo Sancta Trinitas habitat, et in quo ipsa aïteruitas gustatur! Veluna perfecta in hunc fundum ad Deum conversio raul-tis aliis exercitiis atque operibus praestantior est, et vel decern plu-riumve annorum amissa tempora revocare potest. Mrairum fens aqua; salientis in vitam aiternam in hoc fundo scaturit, qua; quidem aqua tanta; efficaciae ac suavitatis est, ut omnem vitiorum amaritu-dinem facile depellat, facile oranem naturse rebellionem evincat ac superet: mox enirn, ut bibita est, per totam anima; et corporis re-gionem defluit, et mi ram puritatem miramque foccunditatem utri-que praestat. Nec debemus cessare ah oratione, donee ex eo fonte bibere mereamur: nam ubi vel unicamejus guttulam perceperimus, jam res vanas labentesque creaturas sitire non poterimus, sed solum Deum, solum Dei amorem sitiemus, in quo amore quanto am-plius creverimus, tanto magis in unione divina proficiemus, et quo perfectius Deo uniti, profundiusque in eum immersi fuerimus, eo clarius ilium in ipso etper ipsum cognoscemns; rursum quanto luci-dius eum cognoverimus, tanto ardentius diligemus. Aliqui serius, aliqui citius,ad venam illam aquie viva; pervenientes, supernaturali lumine excellenter illustrantur. Sod et nonnullos Deus celerrime ad perfectionem perducit, quos etiam repentepleruraque praeveniens tam valide in se rapit, ut resistere nequeant. Beatus est, qui vel post plurimos annos in continuo labore atque conatu fodiendi trans-actos, tandem ipsam aquarum viventium venam in fundo anima; su® invenire meretur. Non est mirum, si oporteat hominem ante cubiculum Regis acterni diuexcubave, diuque pulsare et expectare, priusquam intro admittatur. »

Facilis erit introitus ad centrum animae, ad intimumRegis aoterni cubiculum, si divinae quis praesentiae vacare sedulus assuescat; et maxime si potius intellectuali Divinitatis intra seipsum existentis, quam imaginariae alicujus mysterii fldei se frequentius occupet : imaginaria namque, in ipso conversionis principio,videtur eflicacior ad rerum mundanarum evuondas e memoria imagines, dum nova; sacrorum mysteriorum supervenientes illi imprimuntur; sed postea, ad recolligendam intra se animam, pradicta intellectualis Dei pra:-sentia aptior apparet,quiafacilior, suavior, et utilior; unde,quamvis ab humanitate Christi Domini conveniens sit in oratione vel in re-

collectione incipere, non tarnen est spiritui resistendum adinteriora Divinitatis arcana in centro animsc contemplanda vocanti et alli-cienti.

Juxta cursum rerum ordinariiira, turn in naturalisms, turn in su-pernaturaiibus, nihil statim do imoextremo transit ad aliud absque medio: in naturalibus experiontia constat, videmns enim quod fri-giduiu non statim fit calidum, sed prius recedente frigore fit tepi-dum, et paulatim adveniente calore fit calidum; in supernaturalibus Deus imitafeur naturam, ut subjectum quod movet, suavius et quasi connaturaliter moveatur; undo solet dici quod nemo repente fit summus. Propterea, quando Deus alicui perfectara, tam in ordine naturae quam in ordinegratise, vnlt formam communicare, quamvis absolute possit, si velit, honestare pauperem, secundum tamen cursum ordinarium sua3 divinje Providentitc, plures ante dispositioues pnoparat, introductioiii talis formie proportionatas, qu;e vocantur praivisc, quibiis subjectum ad illam recipiendam disponitur, et si-multaneas sive concomitantes ipsam formam, subjecto impressas conservat, utet ipsa forma mediis illis conservari din valeat. Cum igitur intima unio actualis fruitiva animse cum Deo sit suprema, qua; in praesenti vita potest intra ordinem gratise forma communi-cari, et summum quod conferri potest beneficium, sequitur quod multse debent dispositioues praecedere, et multie concomitari, de quibus in hoc articulo disseretur.

Et, quamvis quicquid in via purgativa contingit,et quicquid ac-ciditinvia illuminativa, disponat ad banc divinam unionem, illud quidem contrarias hnic unioni dispositioues removendo, istud vero proportionatas inducendo, ita quod illud disponat privative, istud autem positive, in praesenti tamen de aliquibus tantum disposi-tionibus immediatis ipsi unioni, vel praevie vel simultanee disse-rendum est.

Duplex genus dispositionis ad lianc unionem distingmmt, post Dionysium, doctores mystici, scilicot activum et passivum. Sub activo continentur omnes illai dispositiones, quas anima, divinis ta-men auxiliispneventa etroborata, solet propria cooperans industria paulatim acquirere; sub passive autem continentur aliae, quas Deus animse, non cooperanti, sed tantum ccnsentienti infundit. Per pri-mum genus dispositionis dicitur anima proprie seipsam disponere ; per secundum dicitur a Deo proprie disponi. Utriusque generismen-tionera facit Dionysius : priini quidem in Epistola ad Timotheum, dieens : « Et si sitpossibileignote consurgere ad ejus (Dei scilicet) unitionem, qiuu est super omnem substantiam et cognitiouem, ete-nim excessus tui ipsius ab omni irretentibili et absolute, munde ad supersubstantialem divinarumtenebrarum radium sursum ageris;» secundi autem mentionem facit Capite septimo de Divinis nomi-nibus, dicens ; « Est iterum divinissima cognitio Dei, in qua ipse cognoscitur per ignorantiam, quando scilicet mente ab omnibus in-tellectualibus et intelligibilibus recedens, et tandem seipsam exce-dens, unitur radiis seternae sapientise inscrutabilis profunditatis.» De utroque autem genere, sed bi-eviter,agetur, de quo sic ait Dionysius Carthusianus, in Commentariis Mystic;e Theologioe D.Dionysii Areopagitse, jam supra relatus, dicens: « Porro viri fideles heroici et perfect! longe sublimius mysticam Tbeologiam sortiuntur, expe-riuntur, venantur per supernaturalia charismata Spiritus Sancti; quod et dupliciter accidere solet. Primo, per eorum praparationem, cooperationem, etconatum, ad hoe dando seipsos ad abstractionem a cunctis creatis, et ad fervidam unionem cum Deo per recollectio-nem mentis sua3 ad intra, et per aff'ectuosissimam divini invoca-tionem auxilii, et considerando inflammativa divini amoris.Secundo, fit istud modo mirabili et eminentiori, quamvis forsan non magis meritorio semper, videlicet dum fervens amor absque conamine proprio, pneparationeque pr:cvia repente pracvenitur, prasstringitur, inflammatur, et super se tollitur, contemplationisque luce exuberanter perfunditur, praeoccupatur, ac vincitur, in tantum ut,etiamsi velit, resistere nequeat, neque evadere possit supergraliosissimiam-plexum sponsi, a quo iu regione lumiuis infiniti transfertur, in quo vere idem sunt regio et habitator. »

utpote facilioris et omnibus notse, dicta sufficient. Quantum autem ad dispositionem passivam, duos affertgradus S.Bonaventura, Opus-culo de Septem Gradibus Contemplationis, qui magis propinqui et immediati sunt hujusmodi unioni. Primus est unctio, id estroseus quidam liquor, qui per totam animam diffusus earn erudit, corro-borat, confortat, disponens ipsam suaviter ad veritatis certitudines suscipiendas, pariter et contemplandas ; qua3 unctio mulcet, pin-guedinem suam infundens, ut anima ad suscipiendos divinos radios in se aptior maneat. Alius gradus est, voluptuosa interioris homi-nis elevatio supra seipsum, id est, deserto exteriori homine, ut pro-pius ad foutem divini amoris accedat; nam, oblito exteriori homine, anima pro viribus se ad interna altissima sursum extollit, median-tibus activis virtutibus, puritate scilicet et humilitate: humi-litate deseritur lionio exterior ; puritate sursum agitur interior, ut divinos radios suscipero possit. »Hanc eamdein dispositionem passivam fuse describit RichardusaS. Victore, in Gradibus Amoris Violenti, quos hie indicare sufficiet. Primus gradus amoris violenti est, quando mens desiderio suo resistcre non potest quin vulnere-tur. Secundus est, qui ligat animam, ut ad alia per discursum diver-tere non possit; sicut enim, in priore gradu, degustata suavitas satiat animum, transigitque affectum, sic, in hoc secunclo gradu, inspecta charitas cogitationem ligat, ut illius oblivisci, vel aliud cogitare non possit; vincula illius alligatura salutis dicuntur iu Eccesiastico. Tertius gradus est, quando nihil omnino satisfacere potest prater unum, sicut et nihil sapere potest nisi et unum:unum amat, unum diligit, unum sitit, unum concupiscit, ad unum anhe-lat, in unum suspirat, et in uno inardescit, in unorequiescit;unum solum est in quo reficitur, unum solum ex quo satiatur; nihil dul-cescit, nihil sapit, nisi hoc uno solo condiatur; quidquid ultra se ofterat, quidquid sponte occm'rat, cito rejicitur; cito conculcatur quod suo affectui non militat, vel ejus desiderio non deservit; quid-quid agat, quidquid dicat, quidquid cogitet, inutile, imo intolera-bile videtur, nisi in unum sui desiderii finem concurrat; cum autem frui potest eo quem diligit, omnia pariter se habere credit; sine illo autem ho'rret omnia, corpore deficit, corde tabescit et languescit; consilium non accipit, rationi non acquiescit, nullam consolationem admittit,sedclamatcum sponsa:« Nuntiatedilecto, quia amore lau-

gueo.»Undo hie gradus amoris est, quando mens rapiturin Deum, luminis abyssum, ita ut humanus animus in hoc statu omnium exteriorum oblitns, penitus neseiat seipsum, totumque transeat in Deum suum. In hoc itaque gradu, compescitur plena carnalium de-sideriorum turba, et fit in coclo silentium quasi dimidia bora; nam dum mens alienatur a seipsa, dum in illud divinum secretarium rapitur, dum ab illo divini amoris incendio circumdatur, intime penetratur et inflammatur, seipsam penitus exuit, et divinum quemdam affectum induit, et inspects pulchritudini configurata tota iu aliam gloriam transit; in hoc statu anima in ilium quem diligit liquescit, et in seipsa tota languescit, ut dicat:« Fulcite me floribus, slipate me malis, quia amorelang-ueo.»Qiiartiis gradus est, quando ócstuantis animi desiderio jam omnino nihil satisfacere potest, et ideo ad defectum ducit. Quis hujus supremi gradus violen-tiara digne pensare sufficiat? Quid, quajso, cor hominis profundius penetrat, vebementius exagitat, quam quod sitim suam nec resis-tendo temperare,nec inebriando extinguere possit? In hoc praïterea gradu, est amor insuperabilis, quia alii affectui etiara raajori non cedit; inseparabilis est, quia a memoria nunquara recedit; singularis est, quia socium non recipit; insatiabilis est, quia ei satisfieri non poterit.

Hi gradus diversi charitatis sunt proxiraa dispositie, tam prievia quam simultanea, ad banc intimam unionem animse cum Deo, quai quidem primario tit in ipsius animte substantia per immediatum Dei contactum sen intimum illapsum; secundario autem lit in po-tentiis partis ejus superioris,id est inintellectu et voluntate; ita quod se intellectui ut prsesentem manifestet, et coelesti luce perfundat, qua ipsum assidue contomplando recreetur ineffabiliter; voluntati autem sic se commimicat et velut imprimit, utipsa, summo illo bono aliqualiter satiata, ferventissimo ejus amore succensa, suavi-ter illo fruatur.

Nec minim quod tam sublimes ad hanc intimara unionem anirntc cum Deo requirantur dispositiones, tam prsevise ad illam causan-dam, quam sirnultaneae ad illam conservandam (qua; simul sunt ejus effectus), cum ipsa unio sit maximum boimm, et summum beneficium quod in hac vita communicari potest; est enim, ut dictum est, felicitas hujus vitaj, et inchoata beatitude, sive partici-

patio maxima inolïabilis gloria) beatorum; qusc tam perfecte satiat appetitum, et animam replet suavitato, quod rare siccitas in ea re-periatur, timor omnis expellitur, perfecta namque charitas illam concomitans foras mittit timorem, et tantam participat immutabi-litatem, quod si semper in eodem statu permaneret, esset perfc-ctissima supernse beatitudinis imago ;sed non vult earn Deus esse perpetuam, ut anima, ejus suspensione sen privatioue commota,ad permanentem illam ct a;ternam ferventius aspiret.

Vix datur perfecta ilia unio anim;c secundum seipsam cum Deo, quia detur etiam unio ejus secundum partem cognoscitivam, et secundum partem affectivam. In prtesenti, et duplici sequent! discursu, disseretur de intima uniono animaj cum Deo secundum partem cognoscitivam, ita ut in pra;senti dicatur primo, quomodo se habeat intellectus cum Deo antecedenter, concomitanter, et consequenter ad unionem; deinde, specialiter agetur de oratione unio-nis maxime propria anima) in hoc statu; in sequent! vero discursu, agetur de variis speciebus orationis tunc etiam anima) convenien-tibus, ex doctrina coelest! S. M. N. Theresice; ac tandem, agetur de elfectibus ipsarum.

Licet in parte superior! anirase memoria et intellectus sint eadem realiter potentia, quod in parte inferior! non verificatur in pliantasia vel a)st!mativa cum memoria, et hoc idee, quia in parte

inferiori, tanquam ignobiliori, potcntise suntmagis limitatic; undo requiritur ima ad cognitionem objecti pnesentis vol in seipso, vel in aliqno sui signo, alia vero requiritur ad recordationem prseteriti: sed in parte superiori, tanquam nobiliori, potentiaj magis sunt illi-mitatse ac late patontes; undo eadem attingit verum universale sub quacumque temporis differentia comprehensum, sive sit preteritum, sive prsesens, sive futurum ; cum hoc tamen stat quod etiam hie operationes intellectus ab oporationibus memorise distinguan-tur. In hoc igitur statu unionis, memoria, .jam adDeum conversa, ex speciali influxu Dei rerfïariet ordinarie tranquilla et serena, atque in Dei, quem interius percipit et experimentaliter sentit, recorda-tione penitus absorpta, ita quod, etiam transacta unione, sic in eo fixa maneat, et gustatis prius deliciis recreata, quod rerum terrena-rum vix possit meminisse; undo ejus conversatie tantum in coilis est; propterca, ad instar aeris clavi et sereni, a tentationum ventis quieta, ab afflictionum nubibus pura, et ab imperfectionum nebulis munda perseverat. Sod intellectus ipse non sic in Dei contempla-tione manet occupatus, quod immediate ante unionem, in ipsa unione, et post unionem transactam, eodem prorsus modo stabilis in Deo, et velut immutabilis persistat; nam, quamvis tempore unionis in divina caligine totaliter ut plurimum absorbeatur, qute, ut ait Dionysius, Epist. 5, ad Dorotheum, est inaccessibile lumen, in quo habitare Dens dicitur, invisibilis quidem existens, propter excedentem claritatem, et inaccessibilis, propter excessum super-substantialis luminis effusionis (experimur namque quod lux nimia et potential debilitatem excedens earn sic olfuscat, quod nihil distincte videat, non secus ac si essot in caligine), sed tamen transacta unione potest se ad alia divertere. Propterea, necesse est ut triplicem in ejus cognitione differentiam in ordine ad banc intimam unionem consideremus, quomodo scilicet se habeat antecedenter, quoraodo concomitanter, et quomodo consequenter.

Antecedenter ad unionem banc actualem fruitivam, intellectus sic pnedicta caligiu'e divina circumdatur, involvitur, et ligatur, quod solum confusse Dei cognitioni vacet: ipsum tunc cognoscit incomprehensibilem, summe visibilem, et infinite perfectum; nihil tamen distincte in eo videt. Hoc docet S. Dionysius, Cap. 1 Mystic» Theologise, dicens, non quidem verbis formali-

bus, sed secundum interpretationem D. Bonaventurae : « Ad-huc restat principalior Dei cognitio, quse figuratur in eo quod Moyses separatur ab Ms qui locum Dei secum viderant, et suhtra-bitur illis viris, et intrat in caliginem ignorantise, et unitur incom-prebensibilitati divinse, quam non penetrat intelligentia, quse vere est omnium clarissima, et in se claudit et secretissime celat omnes cogitationes comprebensivas, tanquam in causa prima omnium, et per earn omnis unitus Deo (qui est supra omnia) constituitur in excellentia, quam neque ratio investigat, nec intellectus speculatur, et ab omnibus et quasi a seipso segregatur, et per unionom dilectio-nis, quse effectiva est vera cognitionis, unitur Deo intellectualiter ignoto, cognitione raulto meliori quam sit cognitie intellectualis, in eo quod intellectualem cognitionem dereliquit, et super intel-lectum etmentem Deum cognoscit.» Hauc cognitionem confusam, antecedenter ad unionem de Deo babitam, aptis comparationibus explicat Dionysius Cartbusianus, Libro de Laude Vitaï Solitariaï, Cap. 36, dicens : « Veluti si quis stet in littore totius oceani, hoc est ei oceanum ipsum videre, noscere se non posse illud totum visu attingere, metiri, finire; et veluti si quis in ipsam solis lucem in ipso sole formaliter existentem suum defigat obtutum, hoc est ei lucem illam conspicere, cernere se non posse earn in sua virtute et puritate oculis irreverberatis conspicari. Sic igitur contemplamur Dominum Deum nostrum, si interiorem mentis oculum figamus in ipsum cum omni bumilitate, reverentia et amore, absque audaci et curioso scrutinio, et intueamur quod ipse est esse purum, simpli-cissimum, incircumscriptum, bonitas infinita, increata, unitas summa, superbeatissima vita, sapientia prorsus immensa, virtus omnipotens, superliberrima quoque voluntas, pulchritudo separata et interminata, dulcedo illimitata; sicque de cieteris perfectionibus ejus. In borum contemplatione inflammetur cor nostrum, et divini amoris ardore totaliter succendatur, sicque Deo profundius unia-tur, ac abdite tanquam ignoto pariter et obscuro ferventissime in-figatur. In qua cognitione (utpote non intima, sed satis profunda) non distincte, sed tantum in quadam conftisione, ut ex ipsis constat verbis, divina cognoscuntur attributa : unde pnevia tantum est ad unionem banc intimam animaj cum Deo. gt;

lectus non sic clivina caligino ligatur, quin in ipsa satis distincte efc clarius qnam antea Deum intueatur, quamvis 11011 onmino clare, sicut intiiebitui^- in Patria ; semper tamen agnoscit quod ipse Deus est incomprehensibilis, et in infinitum magis visibilis qu:im videa-tur: tunc enim quasi revelata facie se Deus auimaj manifestat, ita quodvelut tenuissima tantum tola velatus appareat; mysterium sanctissima; Trinitatis sic ei contemplandum exhibetur, quod velut aperte conspiciatur. Hunc subliraen contemplationis gradum con-comitantis unionem sic declarat Dionysius Carthusianus, in Cap. 9 Mysticae ïheologia; D. Dionysii Areopagit-se, dicens ; « Veriuntamen. in hac contemplationc fertur apex mentis et intelligentise vertex Deo uniri, tanquam omnino ignoto, in omnimoda quoque caligine fieri, nihilque penitus de illo cognoscere; non quod ab illius inspe-ctione omnifarie vacet, prsesertim cum ista sit altissima, claris-sima, perfectissima, ac profnndissima Deitatis contemplatio, cognitie, visio liuic vitiE possibilis, ut ipsemet magnus Dionysius et expositores ipsius testantur; sed quia, in liac contemplativa et sa-pientialissima ac ferventissimaunionecum Deo,mens acutissime et limpidissime conspicit quam superincompreliensibilis, et super-splendidissimus, et superluminosissimus, et superpulcherrimus, et superamabilissimus,etsupergaudiosissimus sit ipse Dominus Deus omnipotens et immensus; atque quam infinite et indicibiliter a plena illius cognitione, et beatitica ejus fruitione, visione faciali immediate et dare intuitiva distet, deficiat et occumbat: ideo pra3 admiratione et amore deficit et defluit a seipsa, gaudiosc quoque et dulciter absorbetur, obdormit, et quiescit in superdilectissimo Deo creatore, salvatore, ac miseratore, imo et supergratissimo suo sponso₎totius beatitudinis suce superpiissimo fonte, omnipotentissima et liberalissima causa.»In hoc statu, tam purse ac subtiles sunt ipsius intellectus et voluntatis operationes, quod non percipiant so operari, ettotaliterabsorptse dicantur, quamvis verum sit tunc easpurissime ac suaviteroperari.Unde dicit egregie Taulerus, Cap. 12 Institutio-num : «Hic spiritus a Deo in admirabilem lucem suam deducitur rapiturque, ita ut natura in quamdam deiformitatem elevetur ; ibi plane spiritus prse lumino absque luce, pra) cognitione absque cognitione, prse amore absque dilectione efücitur, non quod absque dilec-tionesit. sed quia omnis ejus cognitio amorquesuusnimis parva vi-

dentur adsuum Deum comprehendendum.In hacigitnr deiformitate, anima, quasi Deo conformata, tam suaviter suispotentiis operatur, qnodpotius diviaa patiens quam agens dicatur; etsicut Deus, non superaddita potentia vol opcratione realiter ejus substantia¹, semper operatur; sic anima, in profundo potentiarum silentio, seipsa velut in cognitionem et diloctionem conversa Deum intimesibi prsesentom et illapsnm sontiro, contemplari et amaro videtur, cum tarnen certum sit, non seipsa, sedpotius suis potontiis suaviter operantibus efficere pradica,cummillacreata substantia sitsoipsa immediate operativa.» Quod si dicatur in hac intima unione anima nihil intelligere, in boe sensu capiendum est.quemodocuit Christus DominusS. M.N. The-resiam, et refertur Cap. 18 Vita; ipsius, dicens ei: «Cam anima non possit comprehendere quod intelligit, est non intelligere iutelli-gendo.» Quomodo autem clare simul et obscure dicatur anima tune Deum videre, declarat experta 15. Angela do Fulginio, Cap. 25, dicens : « Et post istud vidi Deum in tenebra una, et ideo in tenebra, quia est majus bonum quod possit cogitari nee intelligi, et omne quod potest cogitari vel intelligi, non attingit ad illud; ot tune data fuit anima; fides certissima, una spes secura et firmissima, una securitas do Deo continua, ita quod abstulit omnem timorem ; et in illo bono quod videtur ita in tenebra, recollogi mo totam, et facta sum ita secura de Deo, quod non possum dubitaro de co quin Deum habeam certissime, et in illo bono efficacissimo quod videtur in tenebra, est modo spes mea tota recolleeta et secura. Frequenter igitur video Deum illo modo, et illo bono quod narrari exterius non potest, necetiam cogitari corde : in illo, inquam, bono certissimo etinclufo, quod intelligo cum tanta tenebra, liabeo totam spem meam; et invidendo quidqnid volo habere, totum habeo; quidquid volo scire, totum sciu, et video ibi omno bonum. Nee anima in vi-dendo potest cogitare do discessu ab illo bono, nee quod debeat de costero discedere, sed delcctatur ineffabiliter in illo omni bono ; et nihil vidot omnino anima, quod narrari possit ore, nee etiam con-cipi corde ; et nihil videt, et videt omnino omnia.Et quia illud bonum est cum tenebra, ideo magis certissimum et magis superans omnia, quanto magis videtur in tenebra, et est secretissimum. Et omnes amicitias, quasDeus ostenditmihi multas et inenarrabiles, et omnia verba dulcia ab eo mihi data, et omnia alia datafactaque, in tantum

sunt minus illo bono quod video cum tenobra tanta, quod non pono spem ineam in illis ; imo, si possibile esset quod omnia essent non vera, nullo tamou modo rninuerent spem meam, nec minueretur spes mea securissima, quae est eerta omni illo bono quod video cum tenebra tanta. Ad istmn autem praxlictum modum altissimum et omnino ineffabilem videndi Deura cum tanta tenebra et supermi-rabili gratia visionis, est mens mea tribus tantum vicibus elevata, quamvis multis et innumeris vicibas viderim istud omne bomun semper cum tenebra, sed non pnodicto altissimo modo cum tanta tenebra.Video enim sanctam Triuitatem in tenebra, et in ipsa Trini-tate quam video in tanta tenebra, videturmilii quod egostemet maneam in ejus medio, et illud trahit me plusquam res alia aliqua quam liactenus habuerim, vel aliquod bonum quod viderim, ita quodistius non est comparatio ad ilia. » HactenusB. Angela. Hunc eumdem favorem exporta S. M. N. Thoresia sic describit, Man-sione 7, Caj). 1 et 2, et dicit quod tunc potentias antea quasi ligatas et absorptas solvens Deus, ineffabilia eis roprasscntat mysteria; ait enim : « In ilia mansione, in visione intellectuali quadam veritatis ipsius repncsentatione, anima; sanctissima Trinitas manifestatur per quamdam inflammationem,quEe primitusin intellectum descen-ditad instarnubis lucidissimte, et clarse supra quam dici possit;et per admirabilem notitiam quae tunc aninuc communicatur, cum summa veritate cognoscitomnes tres sauclissimic Trinitatispersonas esse unam eamdemque substantiam, unam potentiam,unam sapien-tiam, ac denique unum Deum; taliter,ut ea quae liic per jidem credi-mus, tunc anima quasi intuitive, ut ita dicam, videat,etsi nonoculis corporeis, cum li»c visio non sit imaginaria. Tunc omnes tres personae sese communicant animae, cum ilia loquuntur, et illuminant ejus intellectum, ut intelligat ilia Evangelii verba : Ad eum venie-mus, et mansionem apud cum faciemus.» Quomodo autem luec divinorum manifestatio liat, discrepant doctores mystici: volunt aliqui quod lux ipsa qua videt intellectus, sit Deus ipse intime in intellectum illapsus, et quod eminentes aliquas species in ipso in-tcllectu velut in purissimo Divinitatis speculo imprimat, in quibus veritates manifestatas quodam modo intueatur. Sed tamen (suppo-nendo quod hac cognitio, quantumcumque cminens, sit intra vi-sionem essentiae divinae, si enim esset clara et quidditativa Dei

visio, constat exTheologiaSchoIastica, 1. P. Q. 12, quid cum D. Tho-ma dicendum sit) dico breviter quod Deus ipse non est lux, qua iu-tellectus vidct, sod quam utcumque videt; cum enim intellectus debeat elevari ct simul confortari ad tarn sublimem contemplatio-nem, necesse est, saltern do potentia ordinaria, quod intriusece principium aliquod formale recipiat, quod inhccrens ipsi intellectui virtutem ejus naturalcm compleat, sicut, proportionc servata,docent tlieologi do lumine glorias; T)eus autem uon potest esse principium formale formaliter complens virtutem naturalem, cum in concursu formali sit indispensabiliter annexa imperfectio, scilicet subordinatie potentia; naturali utenti tali principio: unde concludendum est quod lux ilia comraunicata est lux creata, sed supernaturalis ordi-nis, sive virtus aliqua multnm eminens divinorum mauifestativa ; « Omue euim quod mauifostat, ait Apostolus, lumen sive lux est; » etlioc ex parte principii. Ex parte vero termini sen objecti visi, potest dici quod medium in quo base divina videntur, sint aliquoc species admodum eminontes, quae quodam eminentissimo inodo talia rcprasentent objecta; veletiam, et forte melius, dici potest quod ilia lux suporioris ordiuis intellectui communicata, cum sit qmedain luminis gloria; participatio, ipsum disponit intellectum ut Deus immediate secundum se uniatur ei in ratione speciei intelli-gibilis, sed deficienter, ita quod videatur quidem in seipso, non tamen clare et perfecte sicut in gloria, quia prsedicta lux, turn in ratione dispositionis, tum in ratione virtutis manifestativse ac ele-vativse, delicit a perfectione luminis gloria;: unde visio qua; ad illam consequitur, est quidem immediata, sicut ilia Dei in seipso, sed non est clara sicut ilia, sed dicitur in tenebra. Ex quo sequitur quod intima liac unione Deus illabitur non solum in essentiam anima; per insignem gratiam sauctificantem, sed etiam in intellectum per communicationem hujusmodi lucis, etin voluntatem per incrementum singulare charitatis; et sic special! modo reperitur.

Consequenter autem ad banc unionem intimam, quamvis intellectus ad alia possit objecta creata se divertere, in divinis tamen antea visis sic aflixus est, quod de eis semper cogitet, vel propter vivacitatem specierum intelligibilium, quas, juxta primum modum dicendi, asserimus impressas, qiue transacta luce pra;dicta remanent, vel, juxta secundum modum dicendi,propter determinationem

intellectus ipsius per verbnm productnm in dicta visioue, ex qua habet intellectus continuo recordari quod tain eminenti modo Deum viderit; et tam ürmiter illis objectis divinitus revelatis coutem-platione, quamvis minus perfecta, inhreret, quod necessarium sit, ut Deus illi inspiret quod cxterius debet agere in ordine ad salu-temproximi. Hicc ingenero dicta contiugunt in diversis gradibus orationis imposterum explicandis, ubi distributa sigillatim pate-bunt.

Quamvis anima per orationetn quamcumque uniatur Deo, prius et directo quantum ad partem cognoscitivam, quia definitur oratio quod sit ascensio mentis in Deum, deinde et consequenter quantum ad partem affectivam, quia voluntas tendit ad bonum cognitum, est tamen spocialis oratio qua3 a mysticis doctoribus dicitur specialiter unionis, quia specialiter animam Deo unit, de qua in se-quentibus articulisjuxtadiversos ejusgradus agetur.

Quiaigitur iinio animoe contemplative cum Deo muitos admittit gradus, quia minus in principio, magis in processu, et maxime in fine, anima Deo conj ungitur in bac via unitiva, inde est quod oratio unionis etiam raultos admittit gradus: de quibus sigillatim ex doctrinaS. M. N. Theresiiu disseretur.

De oratione unionis sic ait S. M., Mansione 5, Capite 1; « Oquis sciret dicere thesauros et delicias, quas Deus in hac oratione com-numicat! Credo quod melius esset de hoc gradu orationis et de sequentibus tacere, quandoquidem non erit possibile illos voce explicare, vel intellectu concipere: non enim comparationibus exprimi possunt, cum res terreme sint admodum viles, et huic in-tento parum apt:e. Mitte, Domine, lucem de cojlis, ut animabus illis, quai per viam Lujus orationis incedunt, aliquam ejus notitiam communicare valeam, ne adoemone se in angelum lucis transfigu-rante decipiantur. Quid sit quod vocatur unio, dicere non valeo, in mystica theologia declaratur. Illud quod ipsa declarare prsetendo

est, quid sentiat aniraa, quando est in hac nnione.Quid sit uniojam scitur ; contingit enim quando ex duabus rebus distinctis fit una; benodictus sis, Domine, qui tantum nos amasti, ut cum veritate de hac communicatione loqui possimus, quam etiam in hoc exilio babes cum aniraa: o liberalitas infinita, quam magnifica sunt opera tua ! Hoc certe confundit intellectum, et quandb illud cogito, non possum ultra procedcre. »

Possumus dicere quod liasc unio animse cum Deo in oratione sit deliciosa mors animse: mors quidem, quia est qusedam separatie ipsius animaquot;! ab omni operatione quam potest habere in corporo ; deliciosa \ ero, quia, quamvis maneat unita corpori, videtur tamen ab eo separari, ut melius sit cum Deo, eoque fruatur : est taliter affecta, quod ncscio an habeat vitam ad respirandum; saltern, si respirat, non cognoscit. Vellet intellectus totaliter occupari ad con-cipiendnm aliquid ex hoc quod sentit; sed, cum ejus vires ad hoc non pertingant, sic manet attonitus, quod, si non deficiat omnino, saltem non advertit an manus ant pedes moveat, sicut dicere sole-mus de aliquo qui cadens in deliquium quasi mortuus apparet. In hac unionis oratione gustus suavitas et delicia3 sunt multo ma-jores, quam in oratione quietis, ut asserit S. M. Cap., 10 Vita) sua;; hie namquc aqua gratise replet animam, ita ut nee ulterius proce-dere possit, nee regredi vellet, et maxima fruitur gloria; apparet quasi qnis raoribundus expectans mortem quam multum desiderat; anima siquidem,hic summo et indicibili perfnsa gandio, mori rebus mundanis, et Deo frui videtur. Non possum, ad hoc exprimendum, alios adinvenire terminos ; nec tunc scit anima quid agat, nescit enim an loqui vel tacere, an ridere vel flere debeat: hoc est gloriosum delirium, et coelestis stultitia, ubi vera discitur sapientia habens deliciosissimum fruendi modum.

In hac oratione unionis, ut docet S. M., Mansione 5, Cap. 1, suspensio potentiarum magis apparet quam in oratione quietis : ibi namque dormitans apparet anima, id est, nec bene dormiens, nec bene excitata; hie autem in ordine ad Deum est excitata perfecte, et bene dormiens in ordine ad res mundanas, et ad seipsam; quam-diu enim hsec oratio durat, manet anima quasi sensu privata, nec potens de illiscogitare;unde non opus illi est cumartificio cogita-tionem suspendere. Ex quo sequitur aliud discrimen: nam in ora-

tioue quietis quasi somnians anima dubitat an oa qnnc perclpit vera, vel tantum per imaginationem efficta sint, an a Deo vol a dicmone so in angelum lucis transfiguranto fuerint communicata; in hac autom unionis oratione, nec imaginatio, nec memoria,iiec intellectus potest tantum bonum iinpedire, nec daemon immisceri vel damnum afferre. Tertium discrinion adducit Cap. 1G etl7 Vitffi aucc ; quod scilicet in oratione quietis potentise non sunt unitse cum Deo, nisi forte voluntas ; sed in liae unionis oratione tota anima est Deo conjuncta cum suis potentiis in ipso Deo suaviter occupatis, ita quod nihil aliud operentur, nec ab ilia se occupatione divertant, etvix diverti possent, ni tieret ex professo, et adlmc cum magno labore, quod tamen intelligi debet quando perfecta est unio;et etiam tunc vix potentüe rellectunt supra bonum quod possident, et quo fruantar, vel supra suas ipsarum operationes : solum potentise inferioris partis, ut imaginatio et memoria sensitiva, possunt suis distractivis operationibus turbare pacem aniinae, quod intolerabile est ipsi aliquando tormentum, sicut est ipsi summa gloria, dum ipsse manent quietse; sedde earum distractionibus nonmultumost curandum, ne amplius turbetur anima, si earum pacificationi et recollectioni vacaret. dum summo quo fruitur bono vacandum est in silentio et intima tranquillitate. Quartum ibidem proponit discri-inen: quod in oratione quietis, licet anima pascatur suaviter a Deo cibum spiritualem ministrante, laborat tamen in cibo deglutiendo, sicut contingit in parvulo lactente, quiparatum in maternis uberi-buslac babet, sed tamen aliquantulum laborat, tum sugendo, turn deglutiendo; sed in oratione unionis alimentura spirituale sibividet interius communicatum, nesciens qua via, et hoc ideo, quia tunc Deus est in intimo ejus centro, ubi niaximas ei gratias intluit, nec aliud quam consensum ab ea petit.

Hanc gratiarum in oratione unionis pacificam influentiam apta satis comparatione ccelestis pluvise declarat Cap. 18; nam sicut hortus ad pulchritudinem et foecunditatem potest, vel aqua putei, vel aqua rivuli, vel aqua coelesti abundauter adaquari, cum hac tamen differentia, quod ad adaquandum aqua putei, magno opus est extrahentis labore, ad adaquandum aqua rivuli, opus est aliqua dirigentis industria et labore, licet faciliori, sod ad adaquandum aqua coelesti, uullo labore, nulla industria opus est, et tamen ad-

aquatio fit uberior; solum requiritur quod ejus influentise impediment um non apponaturrsic in adaquatione spirituali animse, quaj est hortus deliciarum Dei, quse solet fieri in oratione, diversitas reperitur; nam in oratione vulgari ab incipientibus, labore inedi-tationis immenso, devotionis aqua velut extrahitur; in oratione quietis, diligentia quadam a proficientibus dirigitur et Tipplicatur ; sod in oratione unionis animaperfectorum manens tranquilla uber-rime perfimditur, et perfectissime fcecundatur, ut ilores et fructus gloriiu producat.

In lioc statu, tot internis fruitur anima deliciis, tantis gaudet cousolationibus, tantis perfunditur suavitatibus, et tam copiosis gratiio muneribus ditatur, quod S. M. fatetur se non posse ea ca-pere, multo minus explicare; cumque ad suam et aliorum consola-tionem li;cc vellet intelligere, quadam die post communionem et hujus orationis fruitionem, de his cogitans, audivit a Domino : Ti-lia, se anima totam destruit, ut mihi magis uniatur; jam non ipsa vivit in so, sed ego in ipsa ; et cum non possit comprehendere quod intelligit, est idem ac non intelligere intelligendo: qui hscc fuerit expertus, aliquid de his capiet, non enim clarius exprimi potest quod hie geritur, cum sit tam sublime et obscurum ; solum dici potest quod anima clare videt se cum Doo stare, tamque certo apprehendit, quod nullo modo potest de hoc dubitare.

Quomodo so debeat anima gerere, dum in hac oratione unionis a Dominoconstituitur, docetS. M. N. Theresia, Mansione 5, Cap.4, dicens : « Anima) ilhc, quas hue adduxit Dominus, no sint in sui custodia negligentes, sed occasiones fugiant, quia in hoc etiam statu non sic fortis et robusta est anima, quod se debeat exponere, sicut postmodum fortis erit inito spirituali sponsalitio, et quia diabolus circuit multum sollicitus, ut earn impugnet, et impediat divinum hoc sponsalitium : quando enim jam videt earn totaliter sponso commissam et traditam, non sicaudet, sed timet, cum experientia constet ipsi quod tunc impugnando detrimentum ipse patitur, ilia vero multum lucratur. Novi ipsa personas aliquas eminentis spiritus, qiuc ad hunc statum attigerant, dsemonum insidiis ab illo de-cidisse, et sub eorum tyrannidem iterum redactas; sed quando hoc accidit, videtur quod totus infernus ad earum ruinam conspiret, quia non unica perit anima, sed multae decipiuntur et simul pe-

reunt ejus exemplo seducta). Scit diabolus, experientia teste, quod, mediante una tali anima,post ipsam innumeras ad se trahit Domi-nus : quantas secum in ccelum adduxit sancta virgo Ursula! quantas amisit diabolus industria S. Dominici, S. Fraucisci, vel alterius iuudatoris alicujus ordinis religiosi, qui similes gratias a Deo receperimt! Posset objici: si hcco anima sit tam conformis et unita divinre voluntati, sicut dictum est, quomodo potest decipi, cum in nulla re suam velit exequi voluntatem ? Et quibus viis tam periculose possit ad earn ingredi diabolus, ut ei ruinam afferat, maxime si de steculo recesserit ad statum religionis, si toties cum aliis religiosis, qui sunt angeli terrestres, vel homines ccelestes, ad Ecclesia; sacramenta accesserit ? Ad primum respondeo quod, si anima semper divinte voluntati maneret unita, sine dubio non periret; sed advenit diabolus, astutiis et fraudibus armatus : sub specie boni ad parvas adducit imperfectionum occasiones, et deinde ad majores, persuadendo quod nullum ibi sit malum, et sensim iu-tellectum obscurando, et voluntatem a fervore relaxando, atquo amorem proprium augendo, a divina voluntate paulatim separat, et ad suam appropinquat. Nec est clausura tam arcta (ut secundo respondeatur) quam diabolus non ingrediatur; imo forte permittit hoc Dominus, ut experiatur quomodo se lisec anima gerat, qua ad aliarum lucem uti desiderat, cum melius sit ut statim a principio cadat, si cadere debet, quam postea, cummultis cadendo noceret.» Cui dictum S. Bernardi potest adjungi, quod in hac vita nullus est locus omnino securus; nam si locus sal vare potuisset, angelus de ccelo non cecidisset, Adam de paradiso ejectus non fuisset, nec Judas de collegio apostolorum et societate Christi miserrime pe-riisset. Potest etiam, ut ait S. M.,Cap. 19 Vitte sua;, esse causa seu occasio ruina! nimia sui fiducia : cum enim adhuc suffleientes non habeat vires, ut se periculis et occasionibus exponat, quantumemn-que sancta experiatur desideria, et pia fecerit proposita, in hoe decipitur, dum se exponit ; talis autem fiducia ex hoc oritur, quod videat quam proxime sit Deo conjuncta et ab ipso protecta, et aliunde experta ccelestes delicias quibus fruitur, non credit possi-bile quod ulla occasione relictis illis ad terrena gaudia transire velit et valeat; sed hac nimia fiducia decipitur, nam, periculis ex-posita, quaravis in principio multa exerceat bona opera, tarnen in

pcenam htijus fiducise quam in seipsa liabet, et totam in Doo de-boret habere, justo semper licet occulto Dei ipsius judicio perrait-titur cadere ; unde debet anima judicare quod nondum advenit tempus recedendi de nidulo suo. Et subjungit S. M. quod hrec fiducia causa fuerit ruinae ipsius, et quod propterea sic premit ut huic doctrinse raultum attendatur, et asserit non esse propriam ipsius tradeutis, sed Dei illam edocentis, et itorum atque iterum simili suadet animse, no unquam sub ullo praitextu, etiam humili-tatis (falsa namque esset), orationis exercitiura dimittat, sod quid-quid ei accidorit, quamvis ingrata a Domino recesserit, iterum redeat, et confidens divinse ipsius bonitati, cum humilitate veniam petat, et in oratione interruptam renovet amicitiam.

Aliud in eadem Mansione et eodem Capite dat consilium : quod scilicet anima, in hoc statu constituta, enixe a Domino postulet ut seipsam potenti manu sua sustineat et dirigat; ac continuo credat quod, si Deus earn dimiserit, siatim in profundum maloruin cadet, delirium namque estconfidere in propria virtute; deinde, advertat diligenter quomodo in virtute procedat, utrum proficiat in ea, vel utrum ab ea deficiat, et maxime in dilectione mutua, in desiderio humiliationis (si enim a Domino lucem petierimus, facile et bonum et malum nostrum videbimus); nec enim credendum est quod anima, ad hnnc statum a Deo feliciter adducta, tam facile et cito ab ipso misericordi Domino dimittatur, imo plurimum ad ejus ruinam laboravit diabolus, et ipse Deus pluribus internis inspira-tionibus et gratuitis motionibus voluit earn impedire. Tandem concludit quod semper in via perfectionis progrediamur, quia non progredi est regredi; quod si non progrediamur, timendum est ab insldiis diaboli, non enim fieri potest quod anima, ad tam subli-mem statum elevata, non semper crescat in virtute, cum amor non sit otiosus; unde non proficere continuo, malum est indicium.

Notat tamen S. M., Cap. 8 Vitse suae, quod tempus hnjus unio-nis breve est ordinarie; ita quod, licet unio sit valde sublimis, vix ad mediam horam pertingit, ut in seipsa sajpius experta fuit; quamvis difficulter sciatur quantum duret, cum non ad luoc advertat anima, tamen certum est quod brevi spatio saltern aliqua potentia ad propriam redit operationem ; sed quia voluntas solet diutius in unione perseverare, omnes alias potentias iterum et

sfcpins distractas recolligit, qua; deliciis jam gustatis allectaj faci-lius obediunt.

Quamvis aliquid do lioc gradu orationis jam dictum sit, et amplius in tractatu tertio dicetur, secundum tamen ordinem doctrine de eo in prsasenti disserendum est, ex doctrina S. M. N. Theresiffi, Mansione 7, Cap. 1. Quia celsitudo divina terminum non habet, nec ilium habent ejus opera, quis unquam finiet misera-tiones ejus et magnificentias dinumerando ? Non mirum estigitur, si Deus electis animabus tam intime se communioet, ut dictum est, et amplius dicetur, quamvis sit penitus indicibile, sicut acci-dit in rei veritate ; unde maximo Dei ipsius auxilio opus est, ut aliquantulum do his capiamus, et multo majori ut scribendo declaremus.

Quando Dominus, misertus laborum et afflictionum anitrue quara in suam spiritualem elegit sponsam, vult cum ea tandem matri-monium spirituale celebrare (quod tantum in coslo perfecte consum-matur, ubi anima Deo penitus indissolubili noxu conjungitur, cum tamen bio unio qualiscumque dissolvi possit), iilam jam virtutum ornamentis splendidam, et divinorum cbarismatum varietate de-coratam, introducit in intimum ipsius centrum, quod est spirituale cubiculum, et aliud coelum in quo divina ejus majestas commora-tur; ibique eam frequentius et suavius introductam, et diutius manentem quam prius concedebatur, miris recreat deliciis tan-quam dilectissimam speciali titulo sibi consecratam. Licet autem broc omnia fiant in spiritu, solent tamen per comparationem ad matrimonium corporale declarari,tum in sacra Scriptura, turn apud sanctos Patres ei. Doctores mjsticos, ex eo qu*d, sicut in matri-monio corporali duo contraiientes mutua snorum corporum tradi-tione fiunt una caro, sic in bac unione spirituali Deus et anima fiunt quodammodo unum, quia, ut ait Apostolus, qui adhasretDeo speciali hoc modo unionis, unus spiritus cum eo efficitur.

Sicut est multo major unio in matrimonio eorporali inter conlra-hentes, quam in quacumque alia confcederatione et amicitia inter aliquos, vol eliam in sponsalitio, sic in isto gradu unionis, de quo in prsesenti agimus, qui vocatur matrimonium spirituale, est multo major unio animse cum Deo, quam in prsecedenti oratione unionis, qure dicitur sponsalitium spirituale : inter quos gradus unionis S. M. aliquas constituit differentias.

Prima differentia est, quod in unione praesertim extatica deper-duntur aut ligantur potentise; unde anima remanct cscca, muta, et pene sensu privata; propterea nescit discernere qualis sit hsec gratia qua fruitur : sed in hoc sublimi gradu unionis Deus ejus aperit oculos, ut aliqualiter intelligat gratiam tunc ipsi commu-nioatam; hie mirabili quadam reprasentatione persona) sanctis-simai Trinitatis ei manifestantur, ut dictum est articulo 1, qiue cum ipsa familiariter agunt, et ordinarie cum ipsa commorantur, multisque modis ipsam recreant, et divinis muneribus ditant, quamvis talis reprsesentatio non sit semper sequalis; aliquando namque magis est manifesta, aliquando minus.

Secunda differentia est, quod omnes gratia) et favores, quos sua divina majestas animae communicat in unione pra3dicta,qua) est per moduul sponsalitii spiritualis, modiis sensibus recipiuntur : sed hsec unio matrimonii spiritualis fit in intimo animse centro, in quo apparet Dominus in visione intellectuali, multo sublimiori quam in aliis gradibus orationis cujuscumque.

Tertia differentia est, quod in liac uuione matrimonii spiritualis, practer gaudium excessivum ibi perceptum, remanet anima velut in Deum transformata, unde est ab ipso pene inseparabilis, sicut con-tingit in matrimonio eorporali inter personas contrabentos; sed in unione sponsalitii spiritualis hoc non accidit, non enim continuam Dei prsesentiam in ea sentit anima. Deus namque in hoc statu ab-scondit se saepius animse, quia sicut sponsalitium corporale non conjungit inseparabiliter personas, sic nec sponsalitium spirituale conjungit inseparabiliter animam Deo.

In hoc supremo gradu unionis matrimonii spiritualis aliquid singulare reperitur, quod non est in aliis gradibus, ut ait S. M. N., Mansione 7, Cap. 2. In eo scilicet non reperiuntur ariditates, nec turbationes interna) quae in aliis gradibus solent reperiri; sod hie

manet anima in pacifica quiete semper tranqnilh. Cum tanlo silen-tio et absque strepitu hic in anima Dominus operatur, ut videatur templum Salomonis, quod absque malleorum strepitu fabricatum est; percipit tarnen anima quid in ea suaviter operatur Deus; po-tentise quippe ipsius, ut dictum est, non manent suspensee, ligata}, vel deperditaj, sed tantum attonitse.

Tandem in hoe gradu tolluntur ab anima, saltem ordinarie, ra-ptus qui prins frequenter accidebant, quantum ad cffectus exterio-res, qui sunt suspensie sensuum, et carentia caloris naturalis; nee sentit avolare spiritum sicut antea, quanturacumque motiva devo-tionis occurrant, sed potius intra seipsam in intimum centrum se colligit ad sponsum, ut eo cum silentio fruatur; ex intiraa namque sui sponsi communicatione ac familiaritate sic roboratur et firma-tur anima, quod omnes debilitates, quas prins in extasi, in raptu, in avolatione spiritus patiebatur,penitus amittat, quamvis quicquid perlectionis erat in prredictis gradibus orationis, in boe gradu con-stantis unionis conservet.

Hanc intimam unionem matrimonii spiritualis anima; cura Deo satis fuse et ordinate describit V. P. N. Joannes a Jesu-Maria, in sua Tlieologia Mystica, prsecipue Cap. 5. Cum enim prsemisisset an imam per factum Dei sen impulsum quemdam voluntati impres-sum, quo anima cojlesti luce jam directa per intellectum cogno-scendo, et per voluntatem amando, in Deum velut in centrum suum fertur, subdit: lt; Postquam ergo Spiritus Sancti tactu beneallecta, multisque impulsibus insecuta et amplexata Deum voluntas, divina patitur, et gustu intimo Dei bonitatem ac pulcbritudinem percipit, affalget iutellectui qui inferius remanserat, clarissima et verissima Dei cognitio multo certe nobilior quam per alias doctrinas uuiver-sas, et ingenium fit maxime perspicax ; quin vero non solum anima, verumet sensus et corpus mirifice perficiuntur; quanto enim afl'e-ctus ille viget magis, tanto etiam magis corruptio carnis diminui-tur. » Et Cap G : lt; Anima deinde sic patiens tota fertur in Deum illo explenda, et divina illi unione socianda: quod si pro voto con-tingat, dum Deus animam invisit, celebratur castissima spiritus creati cum increato conjunctio, qui est alius amoris effectus, et ap-pellatur unio. Quia vero unio solum videtur siguificare contactum, mysticumve duorum spirituum amplexum, sequitur inhsesio mu-

tua, qua spiritus alter alterum sibi apprimit et adstringit, seque illi velutagglutinat; qui amoris effectus mutua inhaesio uuncupa-tur. Verum quia et ipsa inlitesio mutua, observata corporum raeta-phora, culi cluntaxat afflgi, nee ad intima penetrare videtur, subse-quitur haustus quidam, et quasi potus alterius spiritus, alterum velut poris diductis attrahentis et ebibontis more spongiaj reeen-tisve panis aquam sugentis; et hic eftectus vocatur fruitio. In kmc igitur modum recensuimus amoris effectus, qui vigent, dum quod amatur bonum presens est, prseter extasim et liquefactionem, qu» absente etiam bono invalescunt, licet pnesente perfleiantur; perfi-citur sane anima amore liquefacta, dum illam Deus prsesentissimus explet, et illas velut intercapedines implet, quae flunt dum anima amoris igne rarescit; unde laxatur et hiat amplius Deum prascn-tem bibitura; esuries enim Dei vescendo, sitis bibendo perficitur, etc.» Sed supremus omnium raptuum is esse videtur, quo ad essen-tiara animaï, in quam incffabili modo per gratiam Deus illabitiu, tres potentiiB diviuius quara in proximo raptu jam descripto, affe-ctac convocantur et reflectuntur, ut intellectus agnoscat, voluntas-que tangat suavissimum Deum, tamquam verum Salomonem in eburneo solio residentem, et cum desponsata sibi anima pacis con-stantissimse fcedera pangentem. Fit autem hic raptus (quemad-modumquifeliciterexperticreduntur tradidere), Deoanimam tan-gente, et eflicacissimo tactu ad se arripiente: qnem profecto tractum sive tactum, mox ut anima recipit, vires omnes iuferiores intror-sum impeliuntur, etsensusab operatione desistunt; intellectuales vero potentue in sua nobilissima operatione collocantur, meraoria ditatur inlluxu coalesti, intellectus clarescit sublimibus illustratio-nibus, voluntas eliquatur ardentissimis desideriis; quia et anima tam divina vi stabilitur eo Dei tactu, ut voluptates divinas sine defectione valeat sustinere. Verum altius evelütur anima tactu Ulo: nam, postquam manum porrigeute Deo, et potentiam ad perfectis-simos actus suos promovente, anima excitata est, tam celeri motu potentia) superiores actus suos exercent, ut ipsse iucitata operatione deticere videantur ; trahuntur enim introrsum in ipsam essentiam anima.', in quam convertuntur, a phantasmate miuirae praepedits; nee enim intellectus in eo statu a phantasmate, quo potitur, pne-gravatur.sive a notitia divina) veritatis retardatur, sed omnia corpo-

rea pratergressus reflectitur in essentiam more ccelesti. Cum vero Deus ibi tanquam in pacatissima sua statione prcesideat, fit quidam sive amplexus, sive contactus anima) cum eo, quo videtur anima liquescere, ac in Deum tota proïsus infl'uere; in illam nempe divi-nissimam stationem convocatie potentias avidissime feruntur, et post incitatum cursum silentio miro quiescimt. Gradiuntur pariter intel-lectus et voluntas; sed intellectus nimio splendore, a Deo qui sedet in essentia emicante, perstringitur et velut excaecatur, ac prae fori-bus illius thalami subsistit; apex tarnen affectus vel summitas voluntatis,amoris impetum prosequi cupiens,progreditur, et arctissime Deo sociatur, ac denique quiescit; illuc usque enim incitata operatio procurrerat. Quoe certe potentiso, in centrum vel fundum aiiim;u vocatie, licet voluntas propius accedat, introducuntur in quamdam vastissimam quasi Dl vinitatis solitudinem, ubi voluntas Deum inef-fabili sensu percipit, et intellectus, amissa omni rerum distinctione ac varietate, uuiversisque etiam nobilissimis imaginibus superatis, Deum, sapientissime ignorans (nee enim illum intuetur ut in Patria), divinitus agnoscit. Excelsum sane ignorationis genus ;illa videlicet irrationalis et amens sapientia, a S. Dionysio Areopagita tantopere celebrata. Non sane quod rationi vel menti renitatur, sed quod eam longe supergrediatur, et arcano valde modo comparetur : intellectus quippe nee Deum in propria divina natura cernit, nee vero in imaginibns, quae in aliis contemplationis gradibus non adeo nobi-libus concipiuntur, speculatur; sed in quamdam velut caliginem immersus, ac Deo circumfusus, serenissima ac tranquillissima qua-dam notitia nesciens quid sit Deus, agnoscit proculdubio illum tunc sibi in nebula praesentissimum diviniore quodam inodo, qui omnibus modis aliis notitiisve, qute de illo vel scribuntur vel concipiuntur, immense certe spatio ac magnitudine antecellit. In liac certe caligine, vel nebula, vel tenebris (ut olim Moysi in montis vertice contigit), clarius a purgatissimo jam intellectu cognoscitur, quam vel exprimi, vel sine experimento cogitari possit. »

MonetS. M. N. Theresia, Mansione 7, Cap. 2, quod, quandoDeus liane anima; gratiam communicat quod uniatur ei in matrimonio spiritual!, se manifestat in visione imaginaria sua; sacratissimse bumauitatis, ut bene intelligat, nee ignoret donum tam sublime; et, licet alias per visiones imaginarias se ei mauifestaverit, hiec

tamen est multo sublimior, turn quia bsecfortiter simul et suavitev accidit, turn etiam quia se manifestat in interiori animsR, quo non pertingunt aliae, ubique Deus verba profert animse,qure melivis au-diuntur, quam referantur. Et licet tunc anima firmiter proponat nec levissimas committere imperfection es, non per hoc tamen ab omnibus abstinet, non quod eas cum advertentia committat, Deus namque peculiaribus au\iliis a similibus peccatis et imperfectioni-bus ex plena deliberatione procedentibus liberat. Ibi quamdam ha-bet certitiidinem moralem quod est in gratia Dei, imo et firmam spem suec salvationis, quamvis aliquando perraittat Dominus ac dulcissimus ejus sponsus, ad augmentum meriti, et ad probatio-nem Mclitatis, ac tandem ad humilitatis exercitium, quod sancto filiali timore prematur, dum cogitat aliquas de tam sublimi statu miserrime decidisse, ut contingit in Salomone; sed tunc affectu te-nero et humili recurrens ad Dominum, assiduam ejus protectionem deprecatur, ne permittat quod aliquando malitia sua recedat ab eo, qnem in seternum lanquam snmme bonnm amare desiderat, non concupiscentuc, sed puro amore amicitise ; nec tamen hujusmodi timore mullum aut diu perturbatur, amor namque perfecta3 chari-tatis quo tunc ardet, inquietum bunc et servilem foras mittit timo-rem, quia timor bic pcenam babet repngnantem statui tam sublimi spiritualis matrimonii animso cum Deo. Et similiter, si propter easdem causas idem sponsus dulcissimus aliquantulum natural! conditioni earn relinquit, permittens quod a propriis passionibus agitetur, nec magna nec diuturna est tempestas; paucis enim horis terminatur, quia tunc anima, sentiens sponsum velut in intimo sui cordis centro dormientem, ad eum fiducialiter recurrit, damans cum apostolis : « Salva nos, Domine, perimus; gt; et Dominus impe-rat ventis ac mari, et pristinam reducit tranquillitatem.

Quia prscdicti gradus orationis unitivse, de quibus hactemis dictum est, sunt admodum sublimes, et omnino gratuiti, ac paucis admodura concessi, ad aniraarum solatium, quae ad intimas illas unionis divinae tam arctaj delicias non vocantur, nec admittuntur, opus est ex doctrina S. M. N. Theresise gradum alium orationis re-ferre, quo potest anima divinis auxiliis roborata Deo firmiter uniri. Unde, Mansione 5, Cap. 3, sic ait: « Ex dictis forte videbitur quod illi quibus sublimem (dequa egerat) Deus unionem secum non con-cedit, maneant sine spe perveniondi ad divinam unionem, sen ad orationem unionis: ut ergo talis error auferatur, de vera nunc lo-quamur unione, quam cum divine favore consequi possumus; si illam habere procuraverimus, voluntatem nostram uniendo seu con-formando cum divina. O quanti sumus, qui dicimus, et vere sic nobis videtur, quod nihil aliud volumus quam quod vult Deus, et pro bac veritate moreremur! Dico ergo vobis quod, quando hoc vere erit, jam anima gratiam unionis a Domino obtinuit, nec am-plius curet de ilia alia unione deliciosa, cum illud quod in ea ma-jus et sublimius apparet, est quia ab ista, de qua nunc loquimur, procedit: o qualis est ista unio, et quam desiderabilis! Felix anima quas illam obtinuit; quieta namque vivet in hac vita. »

Ad banc unionem non requiritur quod Deus potentias suspendat, sicut ad aliam prius descriptam opus est; potest cnim Dominus, dives in omnibus viis suis, etiamper banc viam ditare animam, et ad sublimitatem divina; unionis feliciter perducere, non dirigens earn per praidictam breviorem semitam; semper tamen opus est ut anima sibiipsi moriatur per omnimodam propria^ voluntatis ab-negationem; quod hie difficilius accidit, cum hoc propria fiat in-dustria, et cum multa repugnantia; ibi vero mors ilia suaviter ad-venit animse desideranti vivere in Cliristo, et quasi se passive

habenti ad Deum mirabiliter operautem ; si tarnen major est hic labor, major quoque merces erit, si victoriam de seipsa retulerit; hicc mors certe possibilis est, si anima fuerit cum divina voluntate conjuncta. Hanc debet qurelibet anima contemplativa cum Deo unionem appetere, et continuo tanquam magis utilera et securam a Domino petere; sed v;e nobis! quam pauci ad illam perveniunt! nostris enim mails habltlbus et repetitis imperfectionlbus amorls proprii, propria} sestimationls, judicli temorarii, defectus cbaritatis erga proximum, et allls bujusmodi sic impedimur ac detluemur, ut quamvls l)euni gravlter non offendamus, ad intimam tamen ejus unionem nunquam pertlngamus. Hsec autem est voluntas Del san-ctlücatlo nostra, ut scilicet simus perfecti, sicut Pater noster coe-lestis perfectus est; sic enim unum cum ipso erimus.Necrequirltur ad hoc, quod Deus nobis interlores delicias et speclales consolatio-num sou gratise senslbllls favores communicet; sufficit quippe quod rilium suum unicum et dilectisslmum concesserit, qui verbo ac exemplo vlam nobis demonstraret. Hsec unio conformitatis propria; voluntatis cum divina debet esse universalis et In omnibus; non sufficit enim tantum In allqulbus conformari, quaa, scilicet nobis sive volentibus sive nolentlbus accidunt, ut mors parentum, propria; Infirmitates, aut quid simile; quamvls enim lioc bonum et laudabile sit, non tamen In bis perfecta virtus enltet, cum horum tolerantla non tam ex nostra electione, quam ex necessitate contlngat; mide non pure virtutem amplectlmur, sed potlus ex necessitate virtu-tem faclmus : quod non sic est difficile, cum antiques gentiles pbl-losophos hsec observasse videamus.

Ut Igltur ad hanc unionem perveniamus, dominlcte oratlonls petitlonem ex corde faciamus, et dicamus ipsl Domino: « Fiat voluntas tua slcut In coelo et In terra; gt; sive, ut exponit Thomas a Kempls, Libro 3 de Imitatlone Christi, Cap. 15, dicat anima : « Domine, si tibi placltum fuerit, fiat hoc Ita; Domine, si fuerit honor tuus, fiat hoc in nomine tuo ; Domine, si mlhl videris expedire, et utile esse probaveris, tunc dona mlhi hoc utl ad honorem tuum : sed si mihl noclvum fore cognoveris, nee anima; meiB saluti prodesse, aufer a me tale desiderlum. Non enim omnc deslderium est a Spiritu Sancto, etiamsl homlnl videatur rectum et bonum. Difficile est pro vero judlcare, utrum spiritus bonus an

alienus te impellat acl desiderandum hoc vol illud, an etiam ex proprio movearis spiritu; multi in fino sunt decepti, qui primo bono spiritu videbantuv inducti. Igitur semper cum timoro Dei ct cordis humilitate desiderandum ost,etpotendumquidquid desidera-bile menti occurrit; maximeque cum propria resignatione Doototum committendum est, atque dicendum : Domino, tu scis qualiter melius est, fiat hoc vol illud, sicut volueris; da quod vis, et quantum vis, etquando vis. Facmecum sicut scis, et sicut tibi magis pla-cuorit, ct major honor tuus fuerit. Pone me ubi vis, et libere age mecuni in omnibus; in manu tua sum, gyra et reversa me per cir-cuitum. En servus tuus ego paratus ad omnia; quoniam non desi-dero mihi vivere, sed tibi, utinam digne et perfecte. Da mihi hoc semper desidorare et veile, quod tibi magis acceptum est, et cha-rius placet. Tua voluntas mea sit, etraea voluntas tuam semper sequatur, et optime ei concordet; sit mihi unum velle et nolle tecum, ncc aliud posse voile aut nolle, nisi quod tu viset nolis. Da mihi omnibus mori quae in mundo sunt, et propter te amare con-tomni et nesciri in hoc saeculo. Da mihi super omnia desiderata in te roquiescere, ot cor meum in to pacificaro. Tu vera pax cordis, tu sola roquies, extra te dura sunt omnia et inquiota. In hac pace in idipsum, hoc est in te uno summo scterno bono, dormiam et re-quicscara. »

Advertit S. M. N., loco citato, quod h:cc unio conformitatis in amore Dei, ct in amore proximi, tanquam in duplici basi fundatur; si in utroque nos amore exercuerimus, Dei voluntatom perfecte faciemus, et consequenter perfectissimo cum eo manebimus uniti. Et hoc prsesertim in amore proximi resplendet; plus enim et certius amorem proximi in nobis experimur, quam amorem Dei, licet etiam istius qusedam habeantur indicia; mult;e namque et evidentes circa proximum dilectionis ocoasiones oocurrunt, quse circa Deum rarius contingunt; undo morito concludit Apostolus dilectionis, quod si non diligimus proximum quem videmus, nee Deum diligi-mus quem non videmus. Possumus igitur ex amore proximi facile ex nobis colligere, qualis sit et quam magnus amor Dei; maxime, quia Deus in prsemium amoris proximi, quem nobis tam stricte prsecipit, magnum amoris sui incrementum proebet; undo qui defectus in amore proximi, saltern frequentes et voluntaries, ad ver-

terit, certissime sibi persuadeat qwod ad banc unionem diviuam non pervenit, quantumcumque sensibilis gratia) ac devotionis gu-stum sentiat, et aliqualem in oratione quietis suspensionem expe-riatur. Postulet ergo a Domino, ut sibi perfectum amorem proximi concedat, confidens pluriraum suse diviiiiB majestati, quod plus ipsi concedat quam ab eo petat, si voluntati proximi datis occasionibus studeat adha;rere, propriam satisfactionem ejus gustui submittens, quantumvis hoc iti principio cum maxima naturae repugnantia con-tingat, sed opus est animo, cum naturae corrupts et ad proprium sensibile bonum inclinatoe sit arduum et dilïicile bonum alterius suo prseferre; sed totum facile, imo dulce liet,si consideremns amorem quem Salvator mundi nobis ostendit, in cruce pro nobis adhuc inimicis sponte moriendo.

Ex hoc principio concluditur, et concludit S. M. N. Theresia, quod lt; ScTpius orationis exercitium, et sensibilis devotionis gustum tenemur dimittere, cum aliquid in bonum proximi juste praistan-dum occurrit, maxime si ex obedientia suscipiatur, quae certa in omnibus, praesertim viris religiosis, esse debet agendi regula. Unde, licet orationis studium alias dimittere sit valde nocivum et animac periculosum, utile tamen ac securum est ob amorem proximi et ex obedientiae praecepto saluti animarum vacare, praetermissa ssepius interna conversatione; sic enim Deus propter ipsummet Deum di-mittitur, ejus namque voluntati et desiderio obeditur, cum dixerit: Quod uni ex minimis meis fecistis, mihi fecistis. Tunc igitur suam purificet quis intentionem, et cum Domino saepius inter operandura colloquatur, et lideliter insistat operi, et maxime si directe ac immediate ad animarum conversionem dirigatur; et cito experietur quantum in perfectione profectum faciet, et quam brevi conformi-tatis unionem consequetur; imo forte facilius per hanc viam eum adducet Dominus ad intimam illam unionem superius descriptam, ac omnino supernaturalem, quam si ex electione propria sibi soli vacans in oratione perseveraret: non enim est unica Deo via nos ad eam perducendi; et cum ad ipsum Deum jam pertineat, animam, quae se totam Deo tradidit per propriae voluntatis abnegationem et conformitatem cum divina, dirigere ad perfectionem et ad intimam sui unionem, modum et viam magis convenientem eligit qua dirigatur. O Bomine, quam diversse sunt viae tuae a nostris imaginatio-

nibus! Nihil prsetendis ab anima, qua; se totam tibi consecravit, et te desiderat amare, nisi quod superiori tuas vices agenti fideliter obediat; non est ipsius viam sibi praiiigere qua tendat ad peri'ectio-nera, sed cum ejus voluntas sit tua, tui est viam ei determinare salutis et majoris perfectionis per superiorum electionem, qui licet potius cursui commuuitatis, quam singulorum profectui subdito-rum invigilent, tu tamen sic omnia mire disponis, quod auima in rebus sibi prseceptis, quantumcumque externi» et sua natura distractivis, pacem spiritualem et summam perfectionem, ac per-fectissimam tecum unionem inveniat, si fideliter in omnibus obe-dire didicerit. O felix obedientia ! O felices distractioues, qua3 sic animse prosunt! »

Certum est quod perfectio summa non consistit in gustibus internis, nec in extasibus, raptibus, visionibtis, autrevelationibus, nec in aliis similibus, qua? tantum sunt media ad illam; sed consistit in conformitate ac unione voluntatis nostra cum divina: undo qui a:quali semper animo et prompta voluntate cuncta sibi prse-cepta, sive facilia vel ardua, sive dulcia vel amara, fideliter exequi-tur, divina; dispositioni immobiliter subjectus, ad peri'ectam cum Deo unionem pervenisse censendus est. Katio autem, cur obedientia sit vera et brevissima perfectionis via, est quia, mediante ipsa, volumus quod Deus vult, facimus quod faciendum prcecipit, et sic ei adhseremus, quod nostra voluntas sit voluntas divina, quod nostrum veile vel nolle sit veile vel nolle ipsius Dei, cum ipse superioribus a se constitutis dixerit: « Qui vos audit, me audit. » Ut igitur in hac re concludamus, dum exigit amor proximi, et obedientia pracipit, a studio contemplationis interna) recedendum est, et externis etiam negotiis vacandum, et hac via ad perfectam cum Deo unionem pervenimus. Sed si charitas non exigat, nec obedientia praecipiat, foras prodire minus tutum est, et in intimis recessibus contemplationis immorari securum;ibi et nostra pri-mum industria, sed divinis auxiliis praventi ac roborati, divinse nos unioni praparamus et perfecte disponimus; postmodum vero, perfectius divinis favoribus et gratiis dispasiti, ad apicem perfectionis feliciter attingimus, et ad intimam unionem Dei fruitivam, superius descriptam, ab ipso adraittimur.

DECLARA.TÜR II^EC INÏIMA UNIO ANIMyE Ol^TM DEO QUAD AM SIMILITUDINE ET EXEMPLO.

Cum hfcc intima miio aiiimsc contemplativa; cum Deo sit ves tam stfblimis et' cminens, qua) tam p au cis communicatur, ideo a paucis usu discitur, et inexpcrtis difficulter expvirai potest: undo, ad illam exprimenr'am, usitatis comparationibus etreceptis oxem-plis opus est, ut sic animalis homo, qui primo et immediate non percipitquae Dei sunt, ex his qua) usu didicit surgat ad incognita qua; non novit.

Propterea, sancti Patres et Doctores mystici plures solent afferre materiaies similitudines, ut hauc intimam unionem animse con-templativa) cum Deo manifestent; quas cum superius adduxerimus, et inferius adducemus, cseteras indicare nunc sufïiciet, unicam ia prsesenti dilucidandam et expendendam reservando. Comparant igi-tur liane unionem, qua anima, secundum partem cognoscitivam illustrata, et secundum partem affectivam liquefacta, transfor-matur in Deum, tum matrimonio corporali, quo conjugati Hunt una caro, sicut per liane unionem anima fit unus spiritus cum Deo, cui adhacret; tum ferro candenti, quod sic unitur igni, ut totum appareat ignis; tum aori illuminato, qui sic penetratur luce, ut totus lux esse videatur; tum cerse liquefacta; alteri infusse, qua; sic illi permiscetur, ut unica cera judicetur; tum gutta; vini in magnam aqua; copiam cadenti, qua; sic per illam pe-netrando diffunditur, quod vix ullum ejus vestigium remanet. Sed, his et similibus mme dimissis, ad illam spechlem accedamus.

Sancta Mater nostra Theresia, in ultimis Mansionibus Castelli Interioris Anima;, ad declarandam intimam animse cum Deo unionem, maxime secundum partem cognoscitivam in exercitio con-templationis, utitur domestica bombycis similitudine, quam initio, processui, et fini animtc contemplativa; in ordine ad banc unionem comparat; unde per multa capita identidem reassumit, et fuse prosequitur: ex multis igiturqua; divisim docet, pauca bic simul adducentur, ot prasenti instituto aptabuntur.

Bombix ox vili semine, incalescente jam tempore,virtute fovontis generatur, ita nt ex inesensibili n ateria procreatus appareat verrai-culus, qui vitie tarn vogetativse quam sensitive liabet operationes ; nam comedit, nntritur, augetur, et in piano so movet aliquo tempore ; deinde, quasi fastidieiis inferiora, et materialera cibum despi-ciens, ima deserit, sursum ascendit, et in superioribus cellulis sibi paratis commoratur, interiorem ao magis intimam earum partem quterens; demum, cum nondum adhuc ad sibi secretins vacandum sit absconditus, ox propriis visceribus materiam educens, sericam sibi domuuculam sen mansiunculam parans, in ilia se penitns abdit circumquaque obvolutus. Ibi, in silentio, absque strepitn, et in paci-fica trauqnillitate manens, tandem sibi moritur; sed gloriose, non in vermem iterum terrestrem, sed in coolestcm aviculam resurgens ex sua morte, totus renovatus ac multo pulcbrior apparet: nude spe-ctaculum udmiratione dignum videtur, quod exgravi, fcedo et reptili vermiculo, tam levis, tam pulchra et Candida, ac volitans exurgat avicula,qu8e non amplius lucem refugiat, sed e formatis ante sibite-nebvis ernmpons ad puriorem lucem eontendat, non amplius liumi repat, sed sursum in aera properet, ibique volitando discurrat, donee producto semine tandem moriatur. ünde, nt totus vita; bombicis decursus paucis perstringatur, statim natus ropit; deinde ascendit, so condit et moritur; denique exurgit, transformatus in candidam aviculam et quasi in alteram columbam sursum volat; nec idem omnino in toto suo cursu nec penitus est diversus, sed partim idem, partim a seipso mutatus dici debet: in quo rcfulget figura anirnse contemplativse in suo docursu, nt statim dicetur.

Anima, priusquam calore gratia; in vitam spiritualem, Dei vo-cantis et trahentis virtute, regeneretur, quasi semen vile ac informe videtur, nullum vita3 superioris actum aut motum exprimit, insen-sibilis ac immota manet; sed, jam divina virtute regenorata et directa, movetur, alimento gratia; nutritur, virtutibus augetur, sicque bis aut ter in via purgativa mutata et plurimum roborata, superius ad viam illuminativam ascendit, nbi in destinatis sibi cellulis delitescens interioris conversationis cum Deo colit exer-citium; sed adhuc ad interiorem recessum vocata, in intimo cordis centro recondita, soli sibi et Deo vacat, ibique tandem propria mor-tificatione terrenis omnibus moritur; sed tandem gloriosior de morte

resurgens acl viam unitivam evolat, ut ibi in columbam trausfor-mata, et Deo suo suaviter unita, ccelestem non terronam spiret auram, divinam non humanam ducat vitam. Tunc non amplius luec inferiora quserit, sed sursum tendit, nec ante volare desinit, donee omni creata luce superata ad increatam, qua: est Deus,iitcuin-que in hac vita, et perfecte post mortem, edito jam setemae vita; fructu, pertingat.

Hunc animse devotee cursum et volatum describit Grcgorius Magnus, Libro 4 in 1. Kegum, ad Cap. 20, dicens :« Quidquid enim de omnipotenti Deo humana mens potest cogitare. Deus non est; sed dum cogitando cuncta transcend] t, dum quidquid potest intimaj lucis, quidquid interna) suavitatis et dulcedinis, quidquid spiritua-lis delectationis sibi fingere, minus illo esse creditur; ad quamdam lucem tamen pervenit, quee non est Deus, sed quam inhabitat Dous. Et quia tunc electi auima mirabiliter infiammatur, mirabiliter reficitur, inelfabiliter delectatione fruitur, cogitare compellitur quam inelfabilis lux, dulcedo et delectatio sit quse ipse sit, si tarn immensa lux est ilia quam inhabitat, et non est ipse. Ad Dominum quippe in Bethel Moyses ascenderat, quando cum eo in monte loquebatur; sed qui ad lucem pervenerat quam inhabitat Deus, lucem qua; ipse Deus erat qua3rebat, dicens: Ostende mihi faciem tuam; de quo etiam scriptum est, quia loquebatur Moysi Dominus facie ad faciem. Quid est, quod facie ad faciem Moyses cum Domino loquitur, et tamen Dominum obsocrat ut faciem suam Dominus ostendat ? Sed facies Dei cognitio ejus est; cognoscitur autem Deus per speculum, cognoscitur per seipsum; per speculum hie, per semetipsum in coelo. Speculum vero est ilia lux quam inhabitat Deus; ipse autem lux ilia, qua3 ipse est. Moyses autem, qui facie ad faciem Deum videre dicitur, et ejus faciem ad videndum postu-lare, quid rectius designat quam perfectionem electorum, qui jam speculum illius summa) lucis intuentur, sed tamen ad ipsatn lucis veritatem pertingere vehementer cupiunt? Ista quidem cognitio lucis electorum desideria satiare non novit, sed excitare ; ilia vero ot satiare et excitare : nam tam jucunda res est, ut inefl'abiliter concupiscatur; et tam plena, ut qui jam semper hanc in magno desiderio viderunt, semper ineffabili dulcedine satientur. » Ha3c S. Gregorius.

Ad majorem hivjus doctrine confirmationem, adducamus exem-plum 13. P. N. Joannis a Cruce, qui ad intimam cum Deo unionem pervenit : hie et activa et passiva purgatione purificatus, multis illuminationibus divinis illustratus est; sed lia3c omnia Dei munera in secreto cordis recessu conservans, sic tacitus adhserebat Deo, ut in eum penitus transfovmaretur, et immutabilis ad omnes eventus persisteret eidem unitus. Et, quamvis summara ejus perfectioncm ex ccfilestibus ejus libris concludamus, in quibus ex abundantia cordis os loquitur, divino tamen miraculo intimam ejus cum Deo unionem inferimus; nam, ut in judicio contradictorio conclusum est, et experientia quotidiana manifestum, in sacris ejus reliquiis apparitiones multse conspiciuntur, ut sigillatim in ejus historia refertur : aliqnando namque videtur Spiritus Sanctus, aliquando Sanctissimum Sacramentum, aliquando Sanctissima Virgo Maria cum dulcissimo puero Jesu B. Patri blandieus, aliquando sanctus Patriarcha noster Elias, et similes. Quarum non aliam cau-sam adducit author vita; ipsius, nisi quod, cum B. Pater crelestium visionum communicationes vivens secreto celaverit, Dominus, qui benigne eas concessit, in ipsius post mortem reliquiis voluit appa-rere, quia, ut dixit Raphaël ïobuo, € sacramentum Eegis abscon-dere bonum est, opera autem Dei revelare et confiteri honorificum est, gt; adlaudem scilicet ipsius Dei, et ad audientium asditicationem. Cui potest addi quod hie vir insignis, ob summam ejus puritatem, quodammodo speculum Divinitatis effectus est, et sic in Deum ipsum liquefaetus, ut facile divina qua3que mysteria possent in eo sigillari. Multa circa plures hujusmodi apparitiones adduci possent; sed, omnibus aliis missis, unicam breviter referam, qmc forte nondum scripta legitur, et, dum per Hispaniam transirem, quasi recenter facta dicebatur. Contigit quod quidam viri devoti, zelo conversionis animarum moti, perditas mulieres ad coleudas hujus B. Patris reliquias adduxerint, confisi de earum conversione media aliqua apparitione: illse violenter adductaj sacras reliquas recusant aspicere, venerari nolunt; sed tandem coactic genuflectunt, intueri compelluntur. O summa Dei misericordia, qui non vult mortem peccatoris, sed ut magis convertatur et vivat! Prior qua; aspexit, incipit amare flere, singultibus commoveri, pectus tundere, ac reli-qua verce poeniteutis exprimere signa; ad cujus fletum et singultus

ali:c escitatre et ad pcenitentiam emollitse, sacras quoque intuentur reliquias, et statim ad eadera poanitentise signa pronimpunt; cum-quo fuisscnt interrogatae quid ibi viderent, responderunt contritffi se Magdalenam poenitentem videre, ad cujus imitationem ipsie quo-qne pocnitentes, emendationem vitnc tam corrupts coram adstanti-bus Deo pvoraittebant.

Plures sunt aliro species orationis, quibus anima contemplativa secundum partem cognoscitivam unitur Deo, de quibus inprsesenti discursu sigillatim agetur. Utemur autem doctrina S. M. N. The-resiïc, qua) variis in locis operum suorum de bis omnibus fase disseruit: ex multis autem qufe circa lucc adduxit, aliqua tantum pauca colligemus, aliis confirmando Scriptura et sanctorum Patrum authoritatibus, et ubi opus fuerit dilucidando. Et quamvis lü modi sive gradus orationis etiam in via purgativa et in illuminativa commuuicentur, sunt tarnen magis proprii vi;e unitivx'; propterea de his specialiter bic agitur.

Duo sunt orationis hujus recollectionis modi; primus quidem activus, secundus autem passivus; primus industria nostra, sed cum auxiliis divinse gratise solet acquiri, secundus ex pura Dei liberalitate supematuraliter communicatur. ünde primus in multis reperitur, antequam viam unitivam ingrediantur; secundus rarius invenitur, et ordinarie tantum in via unitiva : de utroquo tamen in prsesenti disseritur, propter materia) connexionem.

De primo loquitur S. M. in Libro de Via Perfectionis, Cap. 28, referens S. Augustinum dicentem quod, postqnam Denm extra se nuiltis in locis qusesivisset, ibique frustra laborando non invenisset, tandem ad seipsum reversus et intra se collectus in intimo cordis sui centro repererat. Multum interest iis, qui facile distractiones patiuntur, lianc veritatem capere, quod Deus est intra nos ipsos, et quod ad alloquendum Deum non opus est ccelum asceiulere, vel alta voce clamare; certum est enim quod, uMcumque voluerit anima Deum alloqui, quautumcumque submisse loquatur, certe audietur, et si bene loquatur, infallibiliter exaudietur; nou indiget alis, ut ad eum inquirendum volet, sed sufficit quod manens in solitudiue con-sideret eum intra se, et quasi bonum hospitem comitctur, cum magna humilitate quasi Patrem alloqnatur, ipsum roget proprios labores exponendo, et remedium postulando; aliquando cum ipso tanquam cum patre agat, aliquando velut cum fratre, aliquando velut cum domino, et tandem aliquando velut cum sponso: nos enim ipsedocebit quomodo cum ipso debeamus agere, utipsi pla-ceamus.

Hie modus orandi cum interiori recollectione sui, considerando Deum intra se, quamvis sit vocalis, cum maxima brevitate colligit intellectum, et multa secum affert bona; et vocatur recoliectionis, quia suas omnes potentias colligit anima et seipsam intrat, ibique Magister divinus illam instruit, et brevi orationem quietis conce-dit. Ibi anima in se collecta potest Passionem considerare, Filium sibi reprasentatum reterno Patri offerre; nec opus est quod ad Cal-varise montem, vel ad hortum Olivarum, vel ad columnam sua discurrat imaginalione. Qui lioc modo se in C03I0 auimie sure potent includere, ubi Creator ipsius moratur, ct assuescet nec respicere ncc stare, ubi sensus externi distraliebantur, credat quod per viam rectam et bonam incedit, et quod sine dubio brevi ad fontem aqua) viva! perveniet, ibique sitim extinguet: multum enimitineris brevi tempore conficit, ad instar illius qui navi delatus utitur vento pro-spero, ad finem quippepervenititineris multo citius, quam qui per terram graditur.

Modus hie recoliectionis non est oratio penitus supernaturalis, quamvis haberi non possit absque speciali auxilio Dei, sed cum illo potest a nobis acquiri, cum bic non sit silentium potentiarum, sed

tantummodo collectio ipsarura in seipsis. Potest diversis acquiri mediis, sed opus est ut ab omni re exteriori nos liberemus, ut in-terius Deo adhsereaimis; et si necessaria instet occupatio, saltern per momentum identidem nos colligere debemus in intimo cordis, recordati quod ibi societatem habemus valde utilem. Ad hancotiam recollectionem plurimum conducit, assuescere intellectum quietare, ut attendat his quae dicit, ill! cum quo loquitur; ad hoc enim ne-cesse est sensus externos intra se colligere, ibique eos occupare. Tandem opus est credere quod, ad loquendum cum Deo, non debemus vocem elevaro vel diu clamare, cum Deus ipse prsesens habeatur, qui suam pncsentiam pluribus signis manifestabit: sufficit igitur quod intelligamus nos cum illo esse, et ilium libenter nobiscum manere, et ilium scire quid petimus, et velle concedere quod peti-mus, nec a nobis exigere verba composita. Ibique fatetur S. M. quod in hoc modo recollectionis multum semper profecit.

Quando anima recollectionis hujus orationem incipit habere, non statim ei propriam infirmitatem et exiguitatem Deus manifestat, ne, considerando divinam ejus majestatem et excedentem magnitu-dinem, deficiat; sed ejus se capacitati commensurando, paulatim ipsam dilatat, ut su® communicationis reddat idoneam. Ad nos atti-net quod ipsi Domino habitaculum cordis nostri ab aliis omnibus mundatum exhibeamus. Multum doleamus quod Deum intra nos existentem saepissime solum reliquerimus, et in posterum saipius in die nos ad eum interius colligamus; si enim per annum et forto minori spatio huic intimae recollectioni studuerimus, facile ad libitum secretum cordis nostri recessum intrabimus.

De secundo modo recollectionis loquitur S. M. X., Mansione 4, Cap. 3, dioens esse supernaturalem, nec acquiri industria intelle-ctus Deum intra se coasiderantis, vel medio imaginationis eum sibi efformantis; hoc enim, ut dictum est, ad primum recollectionis modum attinet. Sed in hoc gradu seu modo recollectionis non ita contingit; nam ssepius advenit quod, antequam quis de Deo cogi-tet, potential interius colligantur, quasi voce divini pastoris addu-ctse; et quamvis hsec interna collectio multumque suavis percipia-tur, non tamen facile concipitur quomodo contingat.

Hunc favorem solet Dominus illis concedere, qui se a mundanis expediunt negotiis, et maxime postquam diutius priori modo recol-

lectionis propria industria vacaverint: ibi non suspenduntur po-teutiü, nee ligantur, sed libera; manent, ut in Domino suaviter occupentur.

Quando se quis hoc modo sentit intra se collectum, si Dominura proesentem, inspieientem, et auscultantem percipiat, cum suavi potentiarum silentio, et interna mentis qniete ipsi adhscreat, et amoroso potius intuitu qnam formato discursu cum eo colloquatur; imo, si vellet intelloctualem discursum formare, suam quietem et intimam Dei communicationem turbaret. Debet igitur anima, sic intra se et ad Deum collecta, se totam ipsi Domino dirigendam relinquere, nee do quovis alio curare; qutelibet namque ejus operatie, vel particiüaris advertentia sacrum hoc otium impedire po-test, et imaginationem ad operationes distractivas excitare : quando enim suspendit Dominus intellectum a sua connaturali operatione, in alio solet occupare, superiorem ei communicans lucem, et tunc brevi tempore plus discit, quam longo disceret industria sua.

Signum et simul effectus hujus recollectionis est, quod anima,sic intra se collecta et Deo adhserens, res omnes mundanas et caducas ut tales sestimat, et despiciendo velut stercora arbitratur, quan-tumcunque prius scstimaret, imo sic eas abhorret, ut nee videre vellet. Solet qui est in hoc statu clausis orare oculis; internam anima; fortitudinem experitur, quamvis corpus ipsum debilitetur; et quamvis non statim in principio hsec omnia percipiantur, cum in bae recollectione sit magis et minus, brevi tamen percipiuntur, si talis recollectio sspius a Domino concedatur anima;. Nee tamen inde ullus superbiró vel a;stimationis propria; sensus exurgit, imo majoris humilitatis oecasio nascitur, dum anima tot tantaque eonspicit in seipsa Dei beneficia, et aliunde se in multis aliis defe-etuosam videt, et ingratissimam erga tam benignum ac misericor-dem Dominum arbitratur ; hoe enim proprium habet lux divina in boe sublimi statu communicata, quod ita mirabilem anima; profe-ctum manifestat, ut simul ostendat esse donum Dei vilissima; et ingratissiiTuo eommunicatum creatune. Propterea, solcnt sancti Patres communiter dicere quod dona Dei viris perfectis (quales in boe statu supernaturalis omnino recollectionis inveniuntur) collata bumilitatem non superbiam inspirant, quamvis alias ssepius, et in

hoc statu etiam contingere possit ex inuata defectibilitate animse, quod ex luijusmodi gratiis sumat occasionom superbi». Unde canto ac humiliter procedendum est, et adhuc in statu timendum.

Orationi recollectionis solet oratio quietis succedere, de qua S. M. N. Theresia in omnibus pene libris suis memoriam facit; de ea namque loquitur in liistoria Vitse suie, in suis Fundutionibus, in Via Perfectionis, et inCastello Interiori Anima;. Sic earn describit C. 31 Viffi Perfectionis, dicens :« Ex interiori recollectione nascitur aliquando in anima quies et pax interna multum deliciosa, tamque suavis, ut sibi nihil ultra desiderandum appareat, quia Dominus earn prope so collocat, secum unit, et tantam concedifc potentiarum quietem, ut prasgustandum aliqualiter ei concedat, cujus sit saporis bonum illud, quod electis suis in regno coelorum communicat. Unde dici potest quod lia3C oratio sit qusedam amorisdiyini scintilla, quam Deus accendit in anima; vult enim quod anima divinum suum amorem cum suavitate experiatur. Hic anima manifeste percipit, sed via non ordinaria, quod jam multum accessit ad Deum, et quod parum abest quin in eum per unionem amoris transformetur; non quod ipsum Deum vel externis, vel etiam internis oculis videat, sed quia Deus hoe ei modo mirabili, ipsique anima; penitus ignoto manifestat; et sentit prope se regem suum, quod tantam causat in ea reverentiam, ut nihil ab ipso audeat postulare. »

« Simul cum liac quiete summa satisfactio et gaudium animaï, maximaque corpori accidit delectatio : nam anima tam la;ta ex hoe solo remanet, quod se prope fontem aquae vivar sentiat, quod pene satiata sibi videatur, etiamsi nondum biberit, nee reputatsibi supe-resse aliquid ultra desiderandum. Tam quietse sunt potentiaj, quod nee audent se movere, non quod suspensie vel ligatse sint, imo sen-tiunt se prope Deum stare; etmemoria ac intellectus sunt liberi ad proprias operationes, sola voluntas manet captiva et Deo unita; quod si in hoc statu patiatur aliquid, est sentire quam ad suam

libertatem pristinam redire potest. Nollet intellectus aliquid aliud intdligere, nee memoria in aliis occupari; vident enira clare quod hoc unum est necessarium, et caetera omnia multum inquietant. Nollent quod corpus moveretur, timent enim ne minimo motu pa-cem quam possident amittant; loqui fastidiurn parit, et vix spa-tio nnius hora; doniinicam orationem possunt recitare; hie accidunt quscdam lacrymffi dulces, et cum magna suavitateproliuentes.Vide-tur ipsis quod non sint de hoc mundo, nec quidquam aliud videro vel audire vellent quam Deum suum ; nihil ipsis causat laborem, nec causare posse videtur, Denique toto tempore quo durat Iikc pas et quies interna, voluntas, propter delicias quibus fruitur, sic manet absorpta, ut nihil sibi ulterius optandum appareat, et libenter cum S, Petro diceret : Domine, bonum est nos hie esse ; faciamus tria tabernacula. gt;

« Prcctendit hac via Dominus, ut ait S, M.,G. 14. Vita; sua;, quod intelligat anima Deum sic ei praesentem, quod non indigeat nuntiis, quibus cum eo possit agere, sed quod ipsa possit cum immediate alloqui, nec alte elamando; cum enim proximus adstet, suflicit ei quod labia sua aperiat, Et quamvis nos semper et ubique Dominus audiat, specialiter tamen in hoc statu quietis interna; facit nos con-cipcre quod ipse nos audit, et quid nobis operatur ejusprsesentia; et signiticat aperte quod incipit operari secrete in anima, suble-vando ipsam de propria miseria, et aliqualem gloria; notitiam expe-rimentalem ini'undendo, ac tantam satisfactionem internam et externam commnnieando, quod totum ejus vacuum implere videtur: ha3e satisfaetio est in intimo anima; centre, qua; nescit quo medio, vel qua via venerit; imo sa;pe nescit anima quid tunc facial, quid velit, quid petat; videtur sibi simul omne bonum invenisse, et nescit quid invenerit. »

Adraonet S. M., Mansione 4, C. 1, quod, licet ordinarie gradus hie orationisnon communicetur, nisi his qui men talis orationis exer-citium diu tenuerunt, aliquando tamen stalim a principle eonce-ditur; Dominus enim suaconcedit dona cui vult, quando vult, quo-modo vult. Ad hunc quietis interna; stalum multa; pertingunt anima;, pnesertim religiosa;, sed paucse sunt qua; superius ascendant. Unde opus est quod anima, in hoc gradu constituta, agnoscat dignitatem suam, et cum humili reverentia gratiam sibi coneessam Tonus in. «

ssstimct, ut sic evitet periculum redeundi in iEgyptum, et assuraat animum ulterius procedendi in tcrram coelestis promissionis: cro-dat quod Deus ipsam ad magnum aliquid patrandum eligit, et quod luec amoris divini scintilla, quamvis exigua, multam prodi-bit, et magnum igncm accendet, si propria ipsius malitia non extin-guatur.

Differt lutc oratio quietis al) oratione uuionis superius descripta, quia m oratione unionis, ad spiritualem sui refectionem, liabet se anima velut passive; nee enim in sumendo laborat alimento, illud intra se reperit, nesciens quomodo hoc fiat; in hac autem oratione quietis aliquantulum laborat anima, quamvis tamsuaviter et tran-quille, quod laboremnon sentiat. Deinde, in oratione unionis,omnes anima; potentia? saapius a sua connatnrali operatione suspenduntur, ut Deo penitus unita; bis qua; vident et audiunt suaviter attendant, et internis fruantur deliciis; sed in oratione quietis intellectus et imaginatie sa;piiis binc inde diseurrunt, et licet facilius quam in oratione recollectionis interius revocentur, hoe tarnen aiïligit ani-mam, et aliqualiter pacem et quietem ejus perturbat.

Sequentia bis, qui ad bunc statum scu gradum orationis pervene-runt, monitatradit S. M. N. Tlieresia :« Primumest, ne sua procu-rent industria, gustus et suavitates internas in hoc statu communi-catas cum affectu nimio conservare; sunt enim aliqui qui ex boe motivo ducti nee audent respirare. Verum quidem est quod similes favores cum humilitate et gratiarum actione recipientes, debentsoli Deo vacare, et pacem internam anima;, quantum in ipsis est, sedulo custodire, ne sua incuria tam delicatas etpacificascommunicationes amittant; sed tamen cum omnimoda resignatione bis debent frui, ita quod parati sint eorum subtractionem et carentiam iequanimiter tolerare; quod multum proderit, si sibi persuadeant quod, sicut industria propria non possunt acquirere, sic nee proprio poternnt studio conservare; Dei namque misericordis est, illas eoncedere, continuare, vel etiam suspendere, ac omnino tollere, cum ad majo-rem gloriam suam, et ad utilitatem anima; conveniens esse judica-verit. Unde, prsesupposita humilitate, gratiarum actione, et resignatione pnedicla, procedat suaviter anima, vel potius maneat sine strepitu potentiarum, et procuret non solum intellectu non discur-rere circa alias materias, sed nee circa ilia quae sibi tune communi-

cantur; inio nee prsedictos actus liumilitatis, gratiarum actionis, et resignationis efficaciter eliciat, sed tantum suaviter et simplici velut intuitu illis cousentiens. Et tandem se debet amorosse Dei dispositioui totaliter committere, qtuctunc ipsam in omnibus diri-get, sive in recipiondo, sive in operando; principaliter tamen in eliciendis suaviter prtcdictis actibus debet immorari.»

« Secundum monitum sen consilium est, quod, dum anima inlioc quieto gradu orationis constituta, fruitur interna pace, si discurren-tem hinc inde et distractum advertat intellectum aut imaginatio-nem, non multum in eis coercendis laboret; quia vix poterit illas revocare potentias vel tunc continere, et seipsam violento labore perperam assumpto perturbans, interna) sucequieti nocebit; et sic nihil proficeret, et multum perderet. Sciat quod absque intellectus diligentia, sed suavi communicatione divina, talibusdeliciisfruitur, non secus ac parvulus lactis suavitate potitur sine proprio labore, dum ei mater ex uberibus lac exprimit. Unde tunc anima fruatur pace sibi communicata, et parum curet de inordinatis intellectus et imaginationisdiscursibus; lue namque potentise, si violenter repri-merentur,totam inquietarent animam, ut dictum est; quod si di-mittantur, ibunt, redibunt, et tandem a voluntate suaviter interius revocat® continebuntur.Contingit liic aliquando quod anima, simul cum voluntate manens pacifica et satis intime Deo unita, permit-tat alias potentias vacare his quae divini sunt obsequii, et utilitatis proximi; et tunc intellectus advertit so non totaliter exterius in illis occupari, sed simul interius detineri; majorem tamen potentise habent capacitatem circa res divinas, quam circa mundanas, imo circa istas quasi penitus ineptam se anima experitur: et sic anima simul et semel Mariam in vita contemplativa, et Martham in activa reprsesentat. gt;

« Tertium monitum est, ut qui sunt in hoc gradu orationis proprium corporis complexionem considerent, et juxta ductum pru-dentis sui directoris, favoribus sibi commuuicatis utantur, vel abundantius vel sobrie; posset enim fieri quod qui sunt debilioris complexionis, viribus corporeis exhaustis, paulatim consumantur, et capite ItBso desipiant, si plus nimio interna) quietis gustibus adluc-reant ; imo tunc raptus supernaturales banc orationom quietis aliquando consequentes credentur, quie sunt deliquia mere naturalia;

sed experti et prudentes directores facile disccrnent, quia in deli-quiis naturalibus sic anima cum potentiis deficit, ut niiiil tunc agat ncc advertat; sed in raptibus semper anima videt, advertit, vel audit aliquid. Similiter, si sint humoris nimium melancholici, facile sibi communicationes internas fingent, praedominante in eis imagi-natione; unde fictos, non veros Dei favores, puta -visiones et locu-tiones, etiam absque malitia tanquam sibi factos narrabunt; quod adhuc magis periculosum est, sihujusmodi favores desiderent,desi-derium namque imaginationem ad eos fingendos excitabit; quod si interna superbia moveantur, periculosissimum erit, ex professo quippe possent alios fictis imaginationibus decipere. TJnde qui sic male naturaliter sunt affecti, non debent ultra vires internis occu-pari orationis luijus exercitiis. »

Signa vero, quibus dignosci potest quando quies anima;, jam descripta, est donum luijus orationis procedens a Deo, non autem a dcemone vel propria imaginatione, consistunt in effectibus propriis luijus orationis statim referendis. Sed prius alii sunt effectus pra-mittendi, qui sequuntur ad falsam vel iictam quietem ab imaginatione vel dicmone causatam.Tunc enim,post quietem, animse succedit perturbatio, defectus liumilitatis, et inhabilitas ac indispositie ad exercitia spiritualia; necintellectui lux, nec voluntati firmitas in bono relinquitur. Sed anima,in his experta,causam horum effectuum facile dignoscet, et quamvis ex illis inferat esse dacmonem, non ta-men inde multum affligi debet; si namque gustum et suavitatem in quiete perceptam ad Deum dirigat, in ipso sua desideria collocet, ac simpliciter et cum recta procedat intentione, parum vel nihil damni dsemen el poterit afterre; imo si fuerit humilis, nec curiosa, nec gustuum et deliciarum amatrix, sed crucis Christi arnica, gu-stus a dsemone tunc oblatos non curabit, at potius despiciet, cum alias non possit non multum sestimare gustus et delicias spiritua-les, qui a Deo in hac quietis oratione communicantur. Propterea, plurimum interest animse incipient! exercitium orationis, deside-rium gustuum etiam spiritualium deponero, et velle Christo in cruce ferenda sociarl, imitando milltes qui gratis et absque stipendio volunt regi suo deservire.

Effectus ergo luijus orationis quietis suntpraedictisoppositi, vide-icet: pax interna, remanens etiam transacta ilia quiete, profunda

humilitas, liabilitas et dispositio ad exercitia spiritualia, lux ccc-lestis in intellectH, et in voluntate firmitas ad bonum, ct reliquas virtutes, quas Dominus ipse multo exccllentiores concedit, quara propria possint industria acquiri; nam humilitas,v. g.,liic concessa, propriam generat confasionem, etcertam nostroe infirmitatis cogni-tionem inspirat, qua vellemus nos ipsos coram Deo annihilare, certo scientes quod nihil honi procedit a nobis, sed quod omne datum optimum et omne donum perfectum descendit a Patrc luminum; et quo majores conceduntur gratias, eo magis etiam pnedicta cogni-tio crescit. Sed, specialiter discurrendo, dicimus quod inter alios eli'ectus orationis quietisest desiderium proficiendi in oratione, nec ipsius exercitium dimittendi, licet in eo continuando plurimum foret laborandum. Deinde, est qusedam moralis certitude propria; salutis, sed humilitati conjuncta, qui», servilem excludens damna-tionis timorem, inducit filialem. Ibi purum amorem Dei, absque propria) utilitatis aut mercedis intuitu, anima experitur.Vellet diu-tius in solitudine remanere, ut abundantius tanto bono frui posset. Nec tunc potest dubitaro quin hujusmodi quieta communicatie sit Dei secum familiariter agentis.

Sed proprius et singularis effectus liujus orationis est gustus et mira suavitas, quam ponit in anima; et hujusmodi gustus suavissi-mus multo est excellentior omni alio quem propria meditatione ac petitione possumus acquierere; gustus namque proprio labore ac virtutum exercitie comparatus non diktat cor nostrum ; imo, cum passionibus sit mixtus, illud aliquando coarctat, naturali imperfe-ctioni communicando, a qua incipiunt, licet ad Deum terminentur. Sed gustus in oratione quietis communicatus,quia Deum et ut prin-cipium et ut finem habet, cor mirabililiter dilatat.Ex liac vero sua-vitate et cordis dilatatione procedit quod anima multum audet,dum aliquid ad majorem Dei gloriam efficiendum occurrit; expellitur timer amitteudi sanitatem in mortificationis exercitie, videt enim se omnia posse in Deo qui ipsam confortat; non sic formidat labores ut ante solebat, imo saepius desiderateos et quamt, mundi gaudia despicit, tanquam spiritualibus deliciis minime comparanda. Tandem in omni virtute profectum experitur. Non tarnen tot eli'ectus excellentes statim a principio liujus orationis percipiuntur, sed postea, successu temporis, quando ex diuturna ejus perseverantia

roboratnr anima, üude in principio adhuc tendla debet externas occasiones vitare, ne forte ex sua debilitate cadat, et misera pereat.

Inspectis tot bonis effectibus liujus orationis, anima ipsam habere desiderans, optabit scire qna via, qno medio, et quo modo illam comparare poterit, vel saltern se ad illam disponere. Cni, cum S. M. N. ïheresia, Mansione 4, C. 2, respondeo quod, post diuturnum me-ditationis exercitium, illud quod magis necessarium apparet, est profunda humilitas, qua se vinei permittit Dominus ut concedat nobis quidquid ab illo volumus obtinere. Primum autem signum indicans talem adesse humilitatem, est credere quod non meremnr luijusmodi gratias et gustus irnpetrare, nec habere in liac mortali vita. Sed forte instabit: quomodo poterunt obtineri, si non procu-rentur ? Cui iterum respondeo quod, cum tales gratia) et gustus non procedant a nobis quasi agentibuset rnerentibus, sed a Deo libera-liter et gratuito concedente, nihil magis ad illos disponit, quam eos non procurare, dictamine humilitatis, per hoc quodnos esse pe-nitus indignos suadeat; cui si purus ab omni proprio commodo amor Dei conjungatur, et simul mortificationis sive crucis spiritualis desiderium, perfecte nos ad luijusmodi divinas communicationes et suaves gustus disponet.

Oratio raptus idem omnino est, apud doctores mysticos, ac vola-tus sen olevatio spiritus, et extasis. De raptu agit S. M. N. Theresia tanquam experta, turn in historia Vitro sua?, turn Mansione G, per multa capita. Dicit igitur quod Christus Dominus, ad concluden-dum spirituale sponsalitum cum anima, dat illi raptus ant extases, quibus earn a sensibus liberat, quibus anima velut abstracta a cor-pors ad Deum tendit; si enim sensibus utens se prope divinam majestate'm stare videret, forte non lerens pra natural! debilitate penitus deficeret. ,

etiam oratione unionis ordinari®, et habet cfTectus multo exccllen-tiores, et multas alias oporationes. In unione ordinavia possumus spiritui resistero,quia compotes nostri sumus ot quasi in terra nostra, quamvis aliquando propter ejus vchementiara difficulter resistatur ; sed in raptu vel nullum penitus, aut vix ullum est remediura re-sistendi, cum improvise ac tarn vehementi et accelerato veniat impetu, quod statim absorbet et a sensibus alienat. Addita fait limitatio dn unione ordinaria et quasi specifice sumpta, do qua egimus discursu pnecedenti, articulo secundo, statim in principio ; nam unio extraordinaria de qua egimus, turn articulo primo pne-cedentis discursus, turn articulo secundo sub finem, est multo per-fectior raptu, et est summa communicatio quae in hac vita concedi potest, ut constat ex ibidem dictis ; unio vero gonerice sumpta, do qua egimus discursu primo hujus tractatus, includit raptum.

Contingit aliquando quod anima, verbi quod audivit a Domino recordata, vel memor alicujus gratia) sibi factro, vehementer ardet, et crescento paulatim amoris scintilla sursum ad Deum, splucram et centrum suum, cum impetu tendit et rapitur, ac velut phoenix igne ccclesti consumpta renovatur; et sic puram ac muudam secum unit Deus, ad se rapit, et tanquam propriam ac dilcctis-simam sponsam elevat de terra, a sensibus alienat, secum ducit, et manifestare jam incipit in terra qu;c in suo ccclesti regno ei paravit. Non vult quod in tam sublimi communica-tione reperiatur aliquis strepitus aut inquietude, sive sensuum, sive aliarum potentiarum, sed prsecipit ad pacificam fruitionem omnes portas mentis seu castelli interioris occludi. Unde, durante raptu (qui tamen ordinarie citius transit quam alia; coramunica-tiones interna;), deficit omnis anima) sensus; videtur quod desiuat tunc corpus animare, nam color naturalis remittitur, et sic manus ac reliqua membra corporis infrigidantur, quod anima discessisse videatur, cum aliquando nec ipsa respiratione percipiatur.

Est alius modus orationis raptus, qui vocari potest volatus seu avolatio spiritus; et quam vis in substantia sit idem quod raptus, in interiori tamen multurn differens percipitur : in ipso siquidem aliquando statim tam subitus et acceleratus anima) motus sentitur, quod raptus videatur spiritus, et cum tam magno ac vehementi impetu, quod magnum ipsis potentiis causattimorem; propterea opus

est animo, fide, fi(iucia,et magna resignatione ac conformitate ad vo-luntatem Dei, ut ipse juxta divinum beneplacitum sunm de anima disponat. Certe non est parva turbatio, dura qnis compos omnino sui, sensibus utens, et libere de seipso disponens, se subito rapi videt in anima, et aliquando etiam in corpore, nesciens quo, quomodo, vel a quo; nam ante motum hunc repentinum non certo pnesentitur Deus; et quando magni sunt impetus araoris, non potest eis resi-sti; vult enim Deus anirme manifestare quod habet non solum naturale dominium ejus titulo creationis, sed sibi toties ab ipsa datum, dura se sponte dispositioni divinse commisit, et sic ad libitum de ilia disponens, rapit quando vult, quomodo vult, et ubi vult.

Bepentinus hie animse raptus talis est, quod extra corpus delerri videatur; saltern judicare non potest cum Apostolo, utrum fuerit in corpore, vel extra corpus: ipsi apparet quod ad aliam regionem multo differentera ab ista fuerit translata, in qua lucem clarissimam ac diversa) rationis a nostra, et tot alia mira videt, quod etiamsi per intellectum vel imaginationem diu cogitando vellet ilia fingere vel efformare, nullo modo posset; et pene in momento tot simul arcana discit, ut multis annis ex professo laborans non posset minimam eorum partem concipere. Hsec ca3lestiuni arcano-rum manifestatio non tit per visionem intellectualem, sed per iraa-ginariam, qua clarius videt anima quam oeulis corporeis, et absque verbis ei prolatis multa concipit. Videt aliquando sanctos aliquos, quos agnoscit quasi diu cum illis egisset; contingit tamen alias, quod imaginari® visioni conjungatur intellectualis, qua videt angelos et angelorum Dominum notitia quadam rairabili, absque eo quod oculis corporeis quidquara videat.

Quando rapta sic manet anima, non eodem semper modo se habet, nee continuo similia videt arcana ; vult enim Deus quod similes visiones sanctorum et angelorum cito transeant, ut anima liberius et uberius seipso summo bono fruatur; unde, caiteris ante prsmissis et quasi dimissis, ipsi quietiüs et secretins adhasreat. Propterea, quando raptus jam est perfectus, suspenduntur et ligan-tur potentia;, et soli Deo manent unitaj, absque eo quod, in hac in-tima unione anima; cum Deo, et transformatione subitanea potentia) ipsius, aliquid in particular! sentiant vel operentur; non quod

non adhsDreant ipsi Deo, imo maxime ei vacant et attendunt, nee unquam tam clara ejus notitia et ccelesti suavitate fruuntur; sed lisec occupatio consistit, ut plurimum, in quadam generali notitia et suavitate ipsius Dei; quod si aliquid in particulari sentiant vel operentur, vix possunt illud dicere, et multo minus exprimere; Verum, cum in principio raptus a sensibus suspensa jam anima, per visionem imaginariam videt aliquid do arcanis ccelestibus, transacto raptu potest de illis loqui et aliquantulum exprimere ; lisec namque objecta tune ipsi communicata sic memorise manent impressa, ut nunquam ab ea deleantur; sed quando cculestium com-municatio fit per visionem intellectualem, non potest anima, post raptura ad seipsam rediens, omnia dicere, nee aliis exprimere qu® vidit; queedam cnim sunt tam sublimia, quod non licet hominibus loqui, ut ait Apostolus de hls qua3 in mirabili suo raptu viderat et audierat, quia solis sensibilibus et terrenis assueti vel ea non credent, vel saltem non capient; sunt tarnen aliqua sic intellectualiter percepta, qua? possunt explicari.

Posset quis objicere quod Deus, sicut in ordine natunc nihil frustra facit, cum hoc ejus perfectioni repugnet, sic etiam in ordine gratia) nihil frustra debet agere, cum bic ordo sit multo nobilior et perfectior illo, utpote linis illius; si autem hsec coele-stium arcana, per visionem intellectualem manifestata, memorise non manent impressa, imo sic excidant quod nee anima valet borum recordari, nee aliis posset exprimere, videtur quod nullam omnino afferant utilitatem, et consequenter posset cui videri quod frustra fiant. Sed tarnen dicendum quod, licet e memoria sensitiva phan-tasmata forte de illis formata breviter exciderint (imaginatie namque vel simul cum intellectu operatur, formans phantasmata rerum quas capit intellectus, vel si tune fuerit suspensa et quasi ligaia, post intellectus operationem sibi reprasentat quod intellectus percepit, propter sympathiam harum potentiarum in eodem supposito simul existentium), nunquam tarnen excidunt a memoria intellectiva, et sic intime manent impressa, quod de illis anima nunquam possit oblivisei; unde, quamvis per fldem illa non crederet, semper tamen virtute hujus manifestationis prasentia retineret.

sint exprimi, non taraeu debent quasi ficta rospui. Cum enim certum sit Deum esse omnipotentem, eequum est quod humanus intellectus, admodum limitatus, non quaerat rationes ad credendum do divinis communicationibus quod capere non potest, non enim divina debet sua limitatione metiri; sod credere debet bis qui, et virtute et doctrina praditi, tales communicationes expertos so fuisso fatentur; maxime cum ex sacra Scriptura et sanctis Patribus lia-beainus Doura puris et sanctis animabus similes favores concedere, et ipsemet testetur delicias suas esse cum filiis hominum.

Undo vero procedat quod anima, post tot mirabilium in raptu visionem, vix eorum recordetur in particular!, et multo minus ex-primere possit, apta comparatione, quam S. M. N. ïheresia, Man-sione G, C. 4, adducit, demonstrari potest. Contingit, ut ipsa de se testatur, et ipse quoque expertus sum, quod aliquis cubiculum regis aut magnatis alicujus ingrediatur, in quo multse pictura; rari arti-ficii, multa vasa aurea vel argentea, multi lapides pretiosi, plura diversa3 rationis opera ex ebore, crystallo, vol alia materia admodum rara, conspiciantur miro ordine disposita: statimad ingressum, qui ea conspicit rapitur oculis, et quamvis omnia, conspectui obje-cta, simul videat, vix in particulari dicore potest quid vidorit, licet dicat in genere se multa etmira vidisse; quod tunc maxime contingit, si non noverit ea quce vidit, quamvis omnia terrena non multum capacitatem nostram excedant. Si haec in naturalibus proportionatis accidunt, quid erit in supernaturalibus objectis a Deo communicatis, qua; naturalem nostram capacitatem totaliter excedunt ?

Licet haïc oratio raptus sit donum maximum, et insigne testimonium amicitia; Dei, non per hoc tamon sic secura remanere debet anima de propria salute, quod nullo modo timeat, cum hoc sit contra consilium Apostoli dicentis: « Cum timore et tremore vestram salutcm operamini; » nec sic debet confidere quod Deo sit fruitura, quin do lideliter obsequendo divinaj majostati ipsius assidue cogitet; nec sic debet amorosis Dei frui deliciis, quin de-flendis peccatis non saepius attendat; imo dolor peccatorum tanto magis crescere debet, quanto favores et gratiae Dei sunt majores; unde, cum in hoc gradu oratio nis sint maxima), dolor peccatorum esse debet intensissimus : dum enim Deus se tam familiariter et

eminenter communicat, in luijusmodi communicationibus eminen-tiam diviuae majestatis ejusquo dignitatem intinitam agnoscit; unde miratur, obstupescit, ct horret, quod tanta temerjtate et in-sania gloria? Dominum, creatorem suum, conservatorem, redora-ptorem, ac tam fidelem amicum ausa fuerit offendere ; propterea toties compungitur, qnoiies rocordatur so a bono illo incommutabili recessisse, ut se ad bonum commutabile creaturarum convorteret. Ssepius in hoc statu de coeuo peccatorum footidissimo recorda-tur, quam de clarissimis prtedictorum favorum aqnis, ((u® exundant a delicioso illo coolosti fuimino, cujus impetus Uutiticat civitatem Dei. Et liunc contritionis et compunctionis spiritum sancti omnes in seipsis conservare desiderant tanquam certum placendi Deo et salvationis medium; et timentes ne coslestium commuuicatione favorum evacuctur, potius istis carere desiderant, quam illo privari. Unde de S. M. N. Theresia legimus quod, cum earn Deus suis pretiosis charismatibus tam liberaliter locupleta-ret, ipsa s:opius exclamans peteret benefieiis in se divinis raodum imponi, ne forte eorum occasioue celeri oblivione culparam suarum memoria tolleretur.

Magis timet anima, in tarn sublimi statu orationis constituta, ne propter suam malitiam et ingratitudinem a Deo,' quern summe tanquam summe bonum desiderat amare, justo licet occulto ju-dicio dimittatur, et sic ad pristinum infelicem peccatorum sta turn redeat, unde misericorditer fuit a Deo liberata, quam tcternas in-ferni poenas timeat; ibi namque parum de gloria vel de pccna cogitat. Assidna cogitatio ejus est, quomodo placeat Deo; quod si desideret in purgatorio parum immorari, non tam attendit ad cruciatus, quos ibi pati deberet, quam attendat ad separationem a Deo dilecto, cujus carentiam summum reputat malum. Cogitare autem quod jam Dens omnia dimisit ipsius peccata, non est re-medium aut solatium poonae; quin imo majus est ejus incremen-tum, tan tam Dei bonitatem considerare, quaj sibi infernum merenti similes gratias misericorditer concedit.

Monet S.M.N.Theresia, in historia Vita3 sua;, C. 22, etMansioneG, Cap. 7, quod anima, ad lumc gradum orationis elevata, non credat sibi conveniens aut necessarium esse, sic omnes corporeas imagines dum orat excludere, quod etiam merMtationem sacratissimte

Humanitatis Christi Domini secundum diversa ejus mysteria, pro convenienti temporum diversitate ab Ecclesia nobis proposita, pe-nitus dimittat, judicans nobilius ac utiliusesse Divinitati continuo adhaerere, et sibi fore perfectionis impedimentum in cousideranda Humanitate diutius immorari, quasi sibipersuadens quod, cum jam in Deum transformata dicatur, et unus cum eo spiritus elTecta, non ampliuscorporeis debet alligari, sed ab illis omnino libera ad pure spiritualiaDivinitatis arcana continuo speculanda debet evolare, ac profundius semper in ejus abysso submergi; et quod consideratio Humanitatis Christi est via tantum incipientium, contemplatio autem Divinitatis est via perfectorum. Sed hoc longerejicit S, M., postquam damno proprio fuit experta, quam periculosum sit et no-civum in oratione Christi Domini humanitatem refugere, et quam utile ac securum ab illa saltem orationem incipere. Unde, suum errorem in hac parte deplcvans,ait: « Nunquam recordor hujus opi-nionis, quam alias tonui, quin videar proditionem vitaï Christi Domini commisisse, cui tarnen semper fueram mul turn devota. Po-tuitne fieri, Domino, quod in mentem venerit te mihi fore profectus et boni majoris impedimentum? Nunc autem credo quod multa; anima!,ad orationem unionis elevata!,non tantum proficiunt, quantum possent, nee ad perfectam spiritus libertatem pertingunt ex hoe duplici capite. Primo quidem, quia Christum ducem non iutuen-tur. ut ejus vestigia sequantur; undo sine dubio de via perfectionis aberrabunt, cum ipse se viam et lucem dixerit, et quod nemo venit ad Patrem nisi per ipsum. Secundo autem, quia in recessu ab Humanitate Christi quidam humilitatis defectus velut imperceptibilis latet: quis enim superbus ille ac miser erit, qui cum toto vitaj suai decursu in quibuscumque mortificationis rigoribus, et in quocum-que orationis studio seipsum exercuerit, non se multum divitem et copiose remuneratumcredat, quando Dominus ipsi permittet, ut cum ö. Joanne fixus ad pedem crucis maneat ? Quod si propter infirmitatem non possumus Christi passionem quasi laboriosam considerave, quis nobis prohibet cum ipso jam resuscitato et glo-rioso suaviter permanere ? » Hanc suam doctrinam et authoritate et ratione confirmat. Authoritate quidem seu sanctorum exemplo, di-cens « se plures sanctos observasse, qui non aliam contemplationis quam Humanitatis Christi viam sunt secuti; nam S. Paulus apo-

stolus, qui usque ad tertium coelum in paradisum fait raptus, semper in ore nomen Jesu habebat, et ipse fatetur quod non aliud quam Jesura Christum et hunc crucifixum priedicabat; S. Franciscus in impressis sibi stigmatibus raanifestat, quam assiduus in contem-platione passionis Christi fuerit; et sic de aliis plnribus sanctis maxime contemplativis, qui per hanc humanitatis Christi portam gressi ad fastigium perfectionis pervenerunt.» Eatione vero sic pro-bat, dicens quod « nonsumus angeli, sed corpus habemus; et velle fieri angelos quamdiu sumus in terra, summa fatuitas est; nam licet aliquando velut extra se rapiatur anima, et sic Deo plena sit, quod ad sui recollectionem nulla re areata videatur indigere, ordinarie tamen indiget adminiculo, et instantibus negotiis ssecularibus, per-secutionibus ac laboribus, dum quies tam perfecta et pax interna haberi non potest, et similiter quando superabundant ariditates ac obscuritates anima;, Christus Dominus est fidelis amicus et ad-miniculum forte. Tunc enim potest a nobis velut homo considerari nostrarum infirmitatum voluntarie particeps effectus, et videntes eum in mediis laboribus, afliictionibus ac pcenis, possumus nos ei socios passionum consecrare, et in ejus societato cousolari; et tam fideli amico, ac duce experto cuncta alias difficilia facile poterimus tolerare. Clare video, et semper vidi quod, ut Deo placeamus, et ab ipso plures gratias obtineamns, necesse est quod media fiat sacra-tissima Christi Humanitate; ssepius hoc experientia probavi, ut hoc expresse dixit mihi Dominus. ünde non debet ab anima, quantum-cumque in contemplationis gradibus sublimata, perfectionis alia quaari via. gt; Quod sic amplius declarat, tradens causam cur animse qusedam contemplative in mysteriis Humanitatis Christi non voluut aut non valentmeditari,ut prius solebant;« Et quidem ex parte intellectus, hocideocontingit, quod meditatio est quidem processus ad qiitCrendum Deum; unde, cum jam in contemplatione reperit, non vult anima meditando quod factum est reficere, sed ei jam reperto vacat quiete per intellectum, et cum affectu per voluntatem adlne-ret; ex parte vero voluntatis contingit, ex eo quod ipsa jam amore Dei,cui ad haf ret, succensa, nollet amplius intellectus operatione (an-quam indigens uti, sed vellet in amando tunc solum occupari, non curans de alio. Sed hoc est penitus impossibile, et maxime prius-quam adultimuni orationis gradum.iu matrimonio spirituali situm,

sublimetiir. Undo tempus terot; voluntas namque stepius indiget intellectus operatione, nt seipsam inflammet amore, non enim seni-por amoris avdet ignis, et quia frequenter, etsi non mortuussit, est tamen mortificatus; et sic indiget quasi Habello meditationis quo excitatur juxta illud Psalmiste : Concaluit cormeum intra me, ot in meditatioue mea exardescet ignis: non expedit enim quod anima jam frigida vol tepida maneat expectans ignem de ccelo, qui seipsam in liolocaustum Deo oblatum succensam consumat. Vult Do-minus quod per affectum humilitatis tam malos nos judicemus, ut credamus nos nou mereri quod ipse immediate coolestem amoris ignem accendat; sed inteudit quod nos proprio labore et industria nostra ipsi cooperemur. gt;

Per hoc tamen non vult S. 11., ut seipsam explicat, quod in meditatioue liumanitatis et passionis Cliristi sic immoremur, quod ad instar incipientium semper meditemur; imo vult quod quidem ssepe mysteria Cliristi sibi tunc contemplanda potius quam medi-tanda proponat, utineis summi ejus amoris signa videat; quod si Domhuis ipsam suspendere volucrit, ot maxime in supremo gradu orationis unionis, ad profundam Diviiiitatis abyssum eam rapiendo, non ei resistat, imo forte resistere non poterit.

Alium orationis gradum describit S. M. N. Theresia, tum in liistoria Vita; sute, C. 29, tum Mansione 6, C. 2,quam possumus vo-care orationem impulsus, in qua recipit anima quosdam impulsus a Domino, quibus excitata magno spiritus impetu tendit ad ipsum. Hi quidem impulsus, quos anima sentit in intimo sui centre, sunt fortes, sed simul suaves, et tam delicati ac subtiles, quod vix ulla comparatione possunt exprimi; multum differunt, non solum ab omnibus prajdictis communicationibus, sed eliam ab omni motu seu-sibili, quem proprio studio nobis procurare valemus ; contingit enim aliquando, imo frequenter, quod anima, nihil tale cogitans, necüei memoriam tunc habens, sentiat se subito velut sagitta a Domino

immissa, vel tonitru quodara excitari; et quamvis sensibilem non percipiat rumorem, cognoscit tarnen certissime so a Deo vocari, et tam evidenter, quod aliquando, prsesertim in principio, tota tremit et lameutatur absque eo quod doleat: se dulcissirae vulneratam sentit, sed nescit quomodo, vel a quo vulnerata fuerit; scit quidem hocvulnus anions rem esse pretiosam, nee vellet ab eo sanari, con-queritur verbis etiam exterioribus araoris, nee aliud tunc facere vel agere potest cum sponso dilectissimo, quern prsesentera agnoscit, sed non manifestum ; magna quidem poena est, sed tamen dulcis; nee vellet* quod unquam cessaret, quia per illam magis contenta, quam per suspensionem orationis quietis remanet, qiuo conjunctam non liabet pcenam.

Jn hac comniunicatione cognoscit anima clare quod sponsus adest, et ipsum vocantem audit tam evidenti signo, quod dubitare non potest; et tam raira operantem in seipsa sentit, quod ejus desiderio tota dissolvitur ; nescit quid petat, clare namque percipit se cum Deo stare, et tamen adliuc pcenam sentit. Si quseratur ab ilia, quid amplius desideret, unde tantum patiatur certe nescit, experientia tamen scit se multum pati, et quod poena penetrat viscera; tantum est vuluus amoris.

Ut autem liujus poense causam aliqualiter declaremus, utamur similitudine ejusdem sanctse Matris, et dicamus quod aDeoprse-senti, qui est ignis accensus, exiliat in animam scintilla qua;dam amoris, qua;, cum sit tam deliciosa, non potest totam consumere, sed cum mirabili operatione suavem illam pcenam causat. Htec peena deliciosa, liic dolor suavissimus (si tamen vocari debeat poena vel dolor), non semper eodem modo, nec in eodem gradu con-sistit; aliqnando diu durat, aliquando cito transit, juxta Deibene-placitum, nihil enim ibi humana cooperatur industria; quando diu-tius durat, intenditur et remittitur, nec in eodem statu permanet, propterea nunquam sinit animam consumere; cum enim foret incen-denda, moritur et deficit scintilla, et tune anima de novo dolorem amoris a scintilla causatum pati desiderat.

Solet etiam Dominus aliis modis animam excitare : dum enim vocaliter orat, nec aliud interius mente cogitat, subito deliciosam sentit inflammationem; et sponsus, qui prsesens sentitur, dulce de-siderium causat in anima fruitionis ipsiusmet sponsi; et tunc anima

est disposita ad majorat sed in hoe modoimpulsus vel exeitationis nulla sentitur peena, nee enim hujuSmodi desiderium fruendi Deo poenam liabet adjunctam.

Qui tales impetus non fuerit expertus, non poterit eos dignoscere: non enim sunt ad instar quorumdam vehemeutium, qui ex sensibili devotionocausati piurimum inquietant, et quasi obruunt naturam; lus enim cooperatur natura : unde, ne sanitati noceant, opus est ut media moderentur aut etiam tollantnr quibüs fuerunt excitati, et ligna suavitatis sensibilis subtrahantur, quibus fuerunt succensi. Et sic in principio necesse est multa uti prudentia ne freena laxen-tur anima; ad tam vehementes et sensibiles impetus, qui caput debilitantes, spiritus consumentes, et sanitatem destruehtes, sub-jectum brevi reddent ineptum ad studium orationis et ad exercitia spiritualia. Sed impetus isti, de quibus in pnesenti disserimus, sunt admodum difFerentes;uon enim ad illos naturaliter cooperamur, nee ligna subministramus quibus accendantur, sed nobis statim accen-sus apparet ignis, quo circumdamur inllammandi: non procurat anima, quod vulnüsex absentia Domini causatum ipsi dolorem exci-tet, et tamen infixam in intimo cordis ac viscerum sentit sagit-tam ; unde nescit quomodo se habeat, aut quid sibi velit: scit tamen quid velit Deus, nam sagitta est odio sui temperata propter amo-rem, in cujus obsequio propriam vitam libenter perderet.

Non potest satis exprimi nee extolli modus quo Deus vulnerat animam, nee poena inde procedens, qua laborans anima de seipsa non curat; sed, ut dictum est, ha3e poena tam suavis est, quod nulla sit in hac vita deleetatio, qua) magis satisfaeiat: vellet anima semper hae intirmitate mori, lia3C poena gaudio mixta velut animam extra se et quasi dementem tenet, non enim capere potest quomodo hoe esse possit.

O quam mirabile est videre sauciatam animam amoris vulnere, et quod ipsa se talem sentiens ex tam excellenti occasione vulnera-tam dicere queat, etsimul videat manifeste se nunquam meruisse talem divina; dilectionis significationem, ex qua prsedieta prajeedens scintilla facit eam ardere ! Quoties hujus versiculi Psalmistse re-cordatur : « Quemadmodum desiderat eervus ad fontes aquarum, ita desiderat anima meaad te Deus, gt; vidensipsum litteraliter in seipsa completum!

Quaudo vuluus amoris nou ita veliementer infligitur, aliquod ei potest anima remedium mediis quibusdam mortificationibus adhi-bere; quce tamen vix sentiuntur, nee plus doloris affenmt, licet xisque ad sanguinis efl'usionem exerceantur, ac si corpus esset mor-tuum. Modes et inventiones qiucrit, ut aliquid arduum et afllicti-vum propter Deuni operetur; sed primus dolor sic urget et penetrat, ut tolli uon possit, at tantum praedictis modis mitigari; solus Deus remedium dare potest, et aliud non apparet quam mors,qua mediante ad perfectam sui boni fruitionem perveniet. Sed quaudo dictum vul-nus amoris veliementer inilictum viscera et cordis interiora pene-trat, nullum penilus, etiam ad mitigandum dolorem, suppetit remedium (quamvis, ut dictum est, hie dolor sit suavis et deliciosus); sic enim corpus disnimpit et debilitat, quod nec pedes, nec manus movere potest, sed aliquando slat, aliquando sedet velut interdicta, nec potest respirare, tantum exiguos voce, quamvis sensu maximos, gemitus edit. Hoc totuna in seipsa contigisse narrat S. M., Cap. 29 Vitai sua;, dicens quod, licet alias sajpius visione intcllectuali vidis-set angelos, non tamen tam manifeste sicut in visione quam ad intentum nostrum sic describit: « Videbam angelum in forma cor-porea pvope me stantem ad latus sinistrum, parvum quidem, sed pulcherrimum, aeceusa facie, unde de numero magis sublimium angelorum amore Dei penitus ardentium, quos vocant serapliinos. In manujaculum tenebat aureum; in acumine ferri flammulaappa-rebat. Cor aliquoties mihi dicto jaculo transverberare videbatur, et vulnus ad ima penetrabat viscera, quorum partem, educendo ferrum, extrahebat,et sic amore Dei maximo me succensam relinquebat.Tam intensus erat dolor, quod exiguos gemitus lamentationum exprime-ret; et tain excessiva simul erat suavitas ex eodem intense dolore procedeus,quod noliet anima tali dolore privari, nec aliud ultra quam Deum potest desiderare. Non est liic dolor corporeus, sed spiri-tualis, licet corpus aliquantulum, imo multum, ei participet; sunt hae delicise ac blanditise tam suaves inter Deum et animam, quas rogo communicari a diviua bouitate eiqui me in hac relatione mentiri credet.Hisdiebus, quibushujus doloris sensus perseverabat, mane-bam attonita, nec voluissem videre aut loqui, sed desiderassemcum suavi hac poena vehemeutius ardere, quae majus gaudium ac delec-tationem mihi causabat, quam in omnibus creatis valet inveniri. gt; •roMus m. 7

Impetus prtedicti non possunt, vel a natura, vol ab humore me-lancholico, vel a dajmone, vel etiam ab imaginatione causari; sed manifeste percipitur quod ab immutabili Domino tales motus pro-cedunt; et operationes hie exercita; non sunt ad instar aliamtn devotionum, quse, ab ebrietate gustus emanantes,aliquam de seipsis dubitationem relinquunt; bic vero sensus omnes ac potentioe manent liberse, sine suspensione vel abstractione, conspicientes qinie sibi tunc accidunt; nee possunt,aut divei'tere,aiit tollere,aut etiam augere deliciosam quam anima patitur poenam. Qui similem reci-pit favorem, non timeat deceptionem ex parte diernonis, sed ingra-titudinem ex parte sui: unde, totis viribus Domino gratias agens, conetur ei fideliter deservire, virtutum exercitie vitam suam per-ficiat, et videbit quo tales gratiosse communicationes devenient, nam continuo majores et pretiosiores efficientur. Quod tales impetus non procedant a natura vel ab humore melancholico, ex eo constat quod ex intimo dimanant animse centre, scepius nulla prffi-cedente reflexione; natura vero rationalis non sic velut a casu potest operari, humor autem melancholicus suas lictiones tantum habet in imaginatione. Quod non procedant a dajmone manifeste patet, turn quia non potest dicmon tales poenas deliciosas causare: poBiias causare potest, sicut et aliquos gustus, sed tantum gustiim cum tam excessiva poenaconjungere non potest; pcense quas causat sunt inquietic ac plurimum insipidse, tum quia hujusmodi poenEe sunt in ipso animse centro, ubi daemon nullum habet dominium, tum quia ex illis maximus animse profectus, et bonus multiplex effectus exsurgit, videlicet patiendi desiderium, fuga deliciarum temporalium, aut quid simile; non potest autem arbor tam mala, qualis est damion, juxta Domini sententiam, tam bonos fructus facere. Quod denique non procedant ab imaginatione ccrtum est, et ex eo confirmatur, quoniam alias non potest similia fingere, nec tam manifeste sibi eftormare; soleb enim de veiitate amp;ult;iium fictionum dubitare, nulla vero de prsesenti favore potest esse dubitatio.

Solent impetus hujusmodi ad extasim terminari; et quamvis hsec divina communicatio sit valde sublimis, multo tamen subli-mior est alia posna deliciosa in raptu communicata; de qua in sequent! discursu inter eflectus alios raptus agetur.

Prater enumeratos gracilis sive species orationis contemplativie, quie solet liaberi in via unitiva, plures adhuc reperimitur ejusdom orationis gradus, son diversce communicationes. Primus igitur gradus est in oratione recollectionis; secundus in oratione qnietis; tertius in oratione unionis ordinarii»; qviartus in oratione impul-sus; quintus in oratione raptus; sextus et supreraus in oratione unionis specialis, quae fit in matrimonio spirituali; quaravis non co prorsus ordine do illis dictum sit, sed pauhilum mutato, jnxta exigentiam inateriffi.

Solent alii gradus orationis assignari, qui tamen potius sunt quïcdam pnedictornm conconii in rites circumstantiue, de quibus agimus in prsesenti. Deus alloquitur aliquando anhnam in aliquo ex pncdictis gradibns orationis constitutam : undo voces audiun-tur ab extorioribus aliquando procedentes et in auvibus recept®, percipiunlur aliquando in superiovi parte anima;, et aliquando in intimo ejus centro, et tam distincta¹, quod do illis dubitari non potest. Hie voces aliquando desorviunt ad anima¹ multum afllicüe solatium, aliquando ad ejus instructionein, aliquando ad alicujus praiceptum, aliquando ad amoris et familiaritatis Dei cum ipsa significationem, aliquando ad aliorum profectum, aliquando ad Ecclesia) totius aedilicationem et utilitatem, aut ad aliquid simile.

Communicat se etiam Deus in oratione per varias visiones. Aliquando per visionem corpoream: vidontur namque sancti,vel angeli, vol etiam Dominus angelorum et Sanctus sanctorum JesusChristus, in corporibus ad hoc efformatis, per oculos corporales ; sed luce visio est admodum periculosa, quia potest dremon, ad decipiendam animam, se in angelum lucis transfigurare. Aliquando so communicat per visionem imaginariam, ssepe tarn manitestam, ut res ap-parens quasi tangatur; et luec etiam visio est periculosa, quia daemon liabet amplum in imaginatione dominium. Tandem se

communicat per visionem intdlectualem ; qua3 communicatio est purior et sublirnior, ac minus periculosa. Sed, quia de his visioni-bus, sicutet de pva3cedentibus locutionibus ac revelationibus, jam dictum est socunda parte Imjus operis, tractatu 3, ideo in prasenti in his explicandis non amplius immoramur.

De pluribus modis divimc communicationisj in 'oratione disserit 13. Angela de Fulginio, divinitus edoeta, et propria'prudens expe-rientia, Cap. 52, dicens : « Sciendum est igitur .quod venit Deus in animam quandoque non vocatus, nec deprecatus sen rogatus ab ipsa; et ponit in anima unum ignem, ununi amorem, unam suavitatem alias inconsuetam, in qua multum delectatur et gaudet, et credit quod hoc sit a Deo ibi prasentialiter operante; tamen hoc non est certum. Item cognoscit anima Deura esse in ea, quia, quam-vis non videat ipsum in anima, gratiam tamen in se videt, in qua multum delectatur. Sed adhuc remanet aliquod dubium, quamvis sit parvum: adhuc enim anima perfecte nec ex toto est certa, si Dens est in ipsa, quia tales locutiones etiam cum sentimentis pos-sunt fieri ab alio spiritu ; remanet enim dubium sibi, et videtur milii quod hoc accidat, aut propter multam malitiam et defectum ejus, aut propter Dei voluntatem, quia Deus non vult eam facere magis certain nec securam. Certiticatur autem anima quod Deus est intus in ea, quando sentit cum aliter quam consuevit, et sentit cum notabili et duplicato sentimento, et cum tanto amore et igne divino, quod aufertur ei cmnis amor animse et corporis, et loquitur, et cognoscit, et intelligit ea quae nunquam audivit ab aliquo mortali, et intelligit ea cum magno lumine, et est ei maxima peena tacere ilia; et si tacet, tacet propter zelum, ne displiceat amori et non scandalizet, et propter.humilitatem, quia non vult dicere ita altissima, ne notetur. Item inisto sentimento, quo anima certiticatur quod Deus onmipotens est in ea, datur anima3 ita perfecte veile, quod concordat in hoc tota anima veraciter, et in omnibus, et omnimode, concordant cum anima omnia membra corporis, et liunt unum cum anima veraciter, nec repugnant voluntati ejus, et vult perfecte ea quaa Dei sunt, qua) tamen ante veraciter non ex toto volebat; et istud velle datur per gratiam, in quo cognoscit anima Deum omnipotentem esse in se, et dat ei securitatem; datur enim auimae velle Deum et quaj Dei sunt veraciter, ad si-

militudinem amoris veracis, sicut Dens dilexit nos; et sentit anima quod Deus iramensus est mixtus secum, et fecit societatem cum ea. Item, quaudo venit altissimus Deus ad animam rationa-lem, quandoque datur ei ut eum videat, et videt sine forma cor-porali in se, et videt cum clarius qiiiim possit liomo mortalis videre alium hominem mortalem : oculi enim anim;o videntunam plenitudinem spiritualem, non corporalem, de (juo non possum aliquid loqui, quia deficiimt verba et imaginatio. In illo autem videre delectatur anima deleciatione ineifabili, et tunc anima ad nihil aliud respicit nisi ad illud; est enim id quod replet animam insestimabiliter : et istud respicere et videre, quo sic videt Deum omnipotentem, nec aliud potest respicere, est ita profundum, (mod doleo,quia nequeo aliquid manifestare; non enim est res tangibilis, nec imaginabilis, sed est insestimabilis. »

« Adhuc coguoscit anima quod Dens est in ea sinedubio multis modis, do quibus dicamus duos. Unus est, una nnctio, (jure ita su-bitorenovat animam, et omnia corporis membra reddit mansueta et concordantia cum anima, quod non potest angi vel Igedi ab aliquo, quo turbari possit anima in modico, et sentit et audit quod loquitur ei Deus : et in ista tanta et omnino ineffabili unctione, intelligit anima certissime et sine dubio quod Deus omuipotons est in ea; illud enim non potest lacere aliquis sanctus de paradiso, nec ali-quis angelus de paradiso, sed est hoc tam ineffabile, quod multum doleo quia non possum aliquid dicere in comparatione; et Deus mihi parcat, quia hoc non facio libenter, quia ex toto corde liben-ter manifestarem aliquid de bonitate ejus, si possem et ei placeret. Alius modus, quo anima rationalis cognoscit Deum omnipotentem esse intus in se, est una amplexatib, quam facit Deus animfe ra-tionali; quia nunquam pater nec mater filium, nec aliqua persona alia cum tanto amore amplexari potest aliam personam, sicut Deus omnipotens amplexatur animam rationalem : cum tanto enim amore Dominus noster Jesus Christus indicibiliter amplexatur et stringit animam rationalem ad se, et cum tauta dulcedineet suavitate, quod non credo quod aliquis homo de mundo possit dicere, nec exprimere, nec credere expertus; et quamvis possit forsan aliquis credere aliquid, non tamen illo modo. Apportat enim Jesus Christus in animam amorem suavissimum, quo tota ardet in Chri-

sto; ct apportat secum nnum lumen tam magnum, quo intelligit tantam plenitudinem bonitatis Dei omnipotentis, quam probat in se, quod raulto pin;) intelligit quam experiatur in se ; tune asse-curatur et certificatnr quod Jesus Christus est in ea; sed nihil di-cimus de omnibus istis in comparatione ad ea quae sunt. Tunc autem anima non habet lacrymas, nee laetiti®, nee doloris, nee ali-cujus altorius generis, nee alterins status; multo enim minor status est, quando anima habet lacrymas lietitiER. Item apportat Deus secum in anima tantam superplenitudinem lajtitise, quod anima nescit plus petere; imo si duraret, bic haberefc nnum para-disum : et haec Isetitia resultat et redundat in omnibus membris corporis, et omnis injuria quae infertur vel dicitur, habetur pro nihilo, et eflicitur dulcis; et propter talem alterationem factam in corpore, aliqnando non potui latere sociam meam neque alios, quia aliquando efficior, ut dixit mihi socia mea, resplendeus et tota rubicunda, et oculi mei lucentes ad modum can de 1», aut pallida, quasi si fuissem mortua, secundum varietatem visionum et revela-tionum. » Hactenus B. Angela.

Superest agendum, in hoe tractatu,de cffectibus intima), ac pra-sertim fruitivae, unionis animse cum Deo, ut inde colligamus quanta sit ejus dignitas et utilitas. Posset quidem unico verbo concludi cutii sententia Salomonis, Sapientiae 7, si expertus dicat: lt; Venerunt mihi omnia bona pariter cum ilia; » vel si dicamus cum Apostolo : lt; Fructus autem Spiritus (qui plene in hac unione possidetur) sunt charitas, gaudium, pax, patientia, longanimitas, bonitas, benignitas, fides, raansuetudo, modestia, continentia et castitas. » Sed, ut magis consequenter ad dicta in hoe tractatu

disseramus, dicimus quod omnes iliac commnnicatioues superius expressse, tam intellectui quam voluntati facta3, sunt eft'ecius hujus intimae unionis generaliter sumptse; et quia de illis sufficienter dictum est, solum superest agendum de effectibus intima; unionis specialiter sumptse, quantum ad partem cognoscitivam, secundum diversos gradus oratiouis explicates, postquam felicem voluntatis statum in hac unione descripserimus, qui est effectus intimae unionis intellectus.

EX INTIMA UNIONE FRUITIVA ANIM/E CUM PEG, PREVIA IN-TELLEGTUS COGNITIONE, RESULT AT IN VOLUNTATE ARDEN-TISSIMI AMORIS ET DELECTATIONIS APFECTUS, AC MIRA SUA VITAS.

Quamvis in hoc felicissimo statu intimae unionis animae cum Deo, tam intellectus quam voluntas immediate Dei spiritu agan-tur, ita quod Deus, amantissime blandiens animae, tam coelesti sua-vitate earn ad intelligendum et amandum permovet, ut ipsa non se agere, sed suavissime potius agi et duci, ac velut erumpentes ultro a potentiis actus non tam producere quam pati videatur, certnm tamen est quod, propter subordinationem voluntatis ad in-tellectum, communicationes factie voluntati sunt dependentes ab intellectu, et quodammodo efTectus ipsius, quia nihil volitum quin prsecognitum. Propterea affectus omnes voluntatis, tam amoris, quam delectationis ae mine suavitatis, qui intimam animae cum Deo unionem concomitantur, inter effectus unionis cognoscitivae partis computamus, de quibus, etsi jam aliquid dictum sit, et fuse dicendum sit toto sequenti tractatu, et etiam tractatu tertio, in praesenti tamen, saltern levitor, declarandnm est qnomodo se voluntas habeat in hac intima unione, sicut discursu praecedenti, arti-culo 1, visum est quomodo se habeat intellectus.

Voluntas igitur, in ordine ad banc intimam animae cum Deo frui-tivam unionem, in triplici quodam statu considerari potest: imme-

diate ante unionem, durante ipsa nnione, et immediate post ipsam transactam, in hac quippe vita mortali non din perseverat. In hoc igitur triplici statu voluntas fervet amore, fruitur delnctatione et mira suavitate, ut mox sigillatim dicetur.

Immediate ante unionem, ardentissimus amor voluntatis cor lique-facit, juxta illud Psalmi ; « Pactum est cor meum tanquam cera liquescens. » Quod sic cxponit Richardus, de Amore Inseparab., Cap. 4 : « Ees liquescendo mollitur, dilatatur, purgatiir:et nunc hunc triplicem eifectum considera in amore, qui vere ignis divinus est corda resolvens, purgans, et conflans in massam unitatis, quem-admodum varia metal la soluta igne concurrunt in unum. Et vide tu, ne forte Propheta senserit idipsum, qui, cum cor snuin ceraj liquescenti comparasset, protinus adjunxit : In medio ventris mei. Liquidum ergo fait, sed extra se nqn effluebat; solus efüuit, qui sic intondit aliis, ut sibi non attendat. Oportet observare nos, ait Apostolus, ea quae audivimus, ne forte pereffluamus. Neque etiam ne-cesseestut in his excessibus, quibus humani spiritus lutosis sen-sibusdivino munere avelluntur, extra se esse dicamus, cum Panlus, in suo rapLu, an in corpore, an extra corpus fuerit, se dicat prorsus ignorare : ubi ergo sunt ? in eo quod interius est sui. Profundum est cor hominis et inscrutabile; homo enim ita secretus sibi est, quod solus suiipsius noscat quod habet interius : non ergo educun-tur, sed inducuntur spiritus in illo interiori coenaculo, quodque et illuc clausis seorsum sensuum ostiis securius secretiusque castis-simo complexu conveniant cum dilecto, et ibi melius secum sunt; et cum sic ibi sunt simul, tutius se habent. Porro cor liquefactum purgari necesse est, et ad pnrum excoqui, si quam babet scoriam, ipso amore, qui ignis consumens est, paleas ignorantiae et delicta juventutis purgans, et purgatissimam animam faciens divine di-gnam conjugio, non habentem maculam neque rugam. Ibi sponsa, dilecti sui sacrum expectans adventum, se ardeutissimi amoris, quo flagrat, exercitiis jugiteroccupat; nam profunda, velut nuntios, ad sponsum suspiria dirigit; ignita videndi eum et fruendi desideria ex intimo corde pandit; amore jam languida de ipso solo cogitat, et cum tsedio ac rerum creatarum fastidio ipsum expectat: quibus tandem, ad extasim rapta, ad fruitivam unionem admittitur. »

ventu et complexn sponsi jam prsesentis, reiiditur fruitivus, sive deliciosus, et supra modum suavissimus, utexprimit D. Laurentius Justinianus, Libro de Casto Connubio, Cap. 25, dicens :« Thalamus quidora nuptialis est, in quo casta Verbi et anima; connubia con-summantur (non quidem porfccte sicnt in Patria, sed quantum virc status patitur), et tanquam in sede propria suaviter residet sapien-tia. In eum non audent irrumpere adversarii, propter angelorura custodiam vigilom: a sponsi inhabitantis veluta facie gladii fugiunt aspectu. Ibijuge celebratur conviviura, et vitulus comeditur ssepis-sime saginatus. Pax in illo gustatur interna, secura tranquillitas, tranquilla felicitas, jucunditas ma^na, fides serena, amabilis socie-tas, oscula unitatis, contemplationis delectatio, suavitas in Spiritu Sancto; ibi cooli janua est, et paradisi porta. Sponsa frequenter de thalamo ascendit in coolum, et de ccclo jugiter sponsus descendit in thalamum. Non pavida, non de salute inoerta ingreditur sponsa in supernorum mansiones, sed tanquam in dilecti doraum et in pro-priam possessionem : ut enim emeret illam, vendidit sua, et tradi-dit egenis; ut illam lucraretur, pugnavit cum tentationibus, pu-gnavit cum spiritibus nequam, quotidieque pugnat contra se. Non temerarie, sed confidenter intrat in atria sponsi; nam, etsi alias advena fuerit sanctae illius civltatis, nunc vero civis facta est sanctorum et sponsa Verbi, cui ex amoris privilegio omnia quae sunt sponsi debentur : amor quippe verus nihil privatum habet, nihil proprium; sua scque gratanter impartitur; ea quoque lege, ea chari-tate qua largitur propria, utitur alienis. Ex amoris igitur mutui exuberantia tanta est, inter Verbum et animam, familiaritas, locu-tionis fiducia, gloria; certitudo, et conditionis inconsideratio : nun-quam pnesumeret anima, quamvis munda, quamvis saiuta, acce-dere ad Verbum, loqui illi, importunisquepetitionibusinvincibilem vincere, si non interveniret amor. Postquam iidelis anima connubii vinculo Verbo sociata est, innovata sunt signa, prodigia immutata, et antiqua restauratamiracula, dum sapientiaex Altissimi ore jh'o-diens, in montibus saliens, collesquc transiliens, humanse illabitur menti, non recessura, sed ibidem perpetuo moratura, Merito igitur pro tanti laudc connubii observanda est dies et hora, quando Verbum ingreditur in mentis thalamum, et una cum sponsa grata cap-tat secreta silentii. Clanculum quidem diffundendi sunt vernantes

flores, convallium lilia, et rosarum odoramenta, ut thalamus oranis suaviter redolent. Tunc prophetamm cuneus sancto fevventiura spiritu advocandus est, una cum patribus omnibus testamenti veteris; nniversi quoque novte legis sancti, et praBcipue virginum sacratus numerus invitandus est, ut consona modulatione epithala-mii hujus efferant pr.econia; ipsa etiam angelorum et archangelo-rum, cffiterorumque beatorum spirituum agraina, necnon et cantores omnesatque cantatrices cculestis Jerusalem et curiae paradisi exhor-tandi sunt, ita ut ipsorum nullus remaneat, qui venerandi connubii non servet excubias. Resonent ibi organa, et vox sambucoe ac psal-terii bene sonantis, sonus exuUationis, jiibilationis ac laudis, per universum audiatur orbem. Ascendat nubium altitudinem, tran-scendat alta coelorum, et ad aurés usque perveniat Domini exerci-tuum, illique immensas referat gratiarum actiones pro tanti digna-tione mysterii, tamque cxuberautissima Unigenui sui charitate; omnisquippe laus, omnis honor et gloria exigua est tanti respectu connubii. »

Quod tempore perexiguo, quo durat hsec unio fruitiva, fruatur anima mirabili suavitate, constat, tum exjamadductis authoritati-bns sacra) Scriptunc et sanctorum Patrum, tum sequenti ratione : mirabilis hiec suavitas spiritus importat pacemexs iperantem omnem sensum, et delectationem superabundantem de possessioue magni cujusdam boni; constat autem quod in liac fruitiva unione, anima est perfecte tranqnilla, cum in imo sui centre collecta raaneat, ab omnibus aliis quae possent illam turbare separata, et soli Dooadke-rens; qui cum ab ipsaplene possideatur, quantum status vias pati-tur, etexporientiacognoscatnressc summum bonum, appetitus ejus perfecte pro lioc statu satiatur ; unde summe delectaiur in illius possessione, et suaviter illo fruitur. Quod si hsec intima unioanimse cum Deo din permaneret,'jam anima paradisi gaudia hie baberet; sed, quia cito transit, talis suavitas plurimum mitigatur.

Post unionem transactam, quae in actuali jam dicta fruitione inef-fabilis et jucundissimi connubii animai cum Deo consistit, et qua? vix ad horam perdurat, ut docent sancti Patres, et specialiter S. M. N. Theresia, Libro sua; VitaJ, Cap. 18, quamvis anima non tam per-fectam babeat delectationem, nee tam jucundam suavitatem, nec tam tirmam suorum sensuum tranquilliiatem, cum non fruatur ipso

acta nnionis, quia tamen in ejus statu persistit, quadam habituali delectatione, et suavitato ac tranquillitate potitur; remanct enira memoria daleis prateritse unionis, et spes adest ipsius ssepius fu-tunc; effluunt ex ilia in intellectum vivffi qusednra et admodum expressivse rernm coelestium tunc sibi objectarum species, quae quamvis aliis, prsesertim inexpertis, ob suam eminentiam declarari non possint, ipsi tamen animaj deserviunt ad perfectam quamvis abstractivam illorum contemplationera. Ex ilia manet quodammodo sigillata voluntas divino sponsi amore; unde facile cajieradespicit, et quamvis rebus diversis vacare teneatur, vel obedientia; prajcepto, vel cbaritatis fraternte titulo, propensam se tamen ordinarie sentit ad summum illud bonurn, quo prius fruebatur, quo etiam frui desiderat et sperat. Potest felix hrec anima cum Apostolo, Kom. 8, dicere:« Certa sum, quia neque mors, neque vita, neque angeli, neque avchan^oli, neque principatns, neque potestates, neque vir-tutes, neque instantia, neque futura, neque fortitudo, neque altitude. neque profundum, neque creatura alia poterit me separare a charitate Dei, qua¹ est in Christo Jesu. »

Quia, discursu praecedenti, disserentes tam de orationo recolle-ctionis quam de oratione quietis, effectus utriusqueattulimus, ideo dimissis illis, ad afferendos aliorum graduutn orationis effectus properamus. Hi autem omnes gradus sub aliqua oratione unionis comprelienduntur; est enim multiplex unio animse cum Deo in exercitio orationis, scilicet unio passiva, unio activa, unio impul-siva, unio extatica, et unio fruitiva. Sub nomine autem unionis intelligimus non tantum liabitualem sen statuin vi;e unitivie, sed etiam et maxime actualem.

De effectibus orationis unionis passivse disserit S.M. N. Tberesia, tumin Libro Vit® suoe. Cap. 1G, et tribus sequentibus, turn Man-sione 5, Cap. 1 et 2, cujus doctrina coalesti, tam hie quam in aliis articulis pnesentis discursus, utemur.

Primus offectus hujus orationis, est maximum animse gaudium, quod aliquando sic naturam liquefaciendo debilitat, quod anima, languens, peuitus deficere videatur. Quam felix mors ilia foret, si languorem amoris subsequeretur! Nee in sola tale gaudium sistit anima, sed,aliqualiter ad corpus redundans, deliciarum spiritualium gustum et saporemjuxta captum ipsius communicat.

Secundus effoctus, est tenerrimus devotionis sensus; transacta siquidein hac oratione, vellet anima so totam consumere, non poenis, sod deliciosis quibusdam lacrymis; se ssepius illis madofactam reperit, nouadvertens quando vel quomodo sparserit; gaudettarnen pluvimum videns impetus amoris igniti sic mitigari injecta lacry-marum aqua, cum tamen ipsamet crescat. Videtur lioc quidem paradoxum, et dictum incomprehensibile ; verumtamen sic res se habet. H:c lacrymae cum tanta suavitate, et aliquando cum tanto erumpunt impetu, tantaque celeritate diffluunt, quod apparet imber validus de coolesti nube diffusus; suavitas autem concomitans tam magna est, quod omnia terra gaudia longe superet.

Tertius effectus, est memoria coelestium communicatiouum, quas tempore hujus unionis recepit anima: nam licet, quando fiuut, maneat ipsa velut absorpta et quasi stupida, sic Deo disponento, ut sapiei'.tia ccelestis melius in ea sic imprimatur, ita ut non videat, nec audiat, nec sentiat, imo nec advertat se pro illo brevi tempore sic stare, Deus tamen ita se intimis velut animse prsecordiis impri-mit, quod in seipsam reversa nullo modo dubitare potest quin fuerit in Deo, et Deus in ipsa; quae Veritas tam firmiter inhasret ei, quod, quamvis per multum tempus Deus eamdem gratiam ei non faceret, non tamen posset anima illius oblivisci; et hsec ceriitudo de facta sibi tali communicatione, sic est effectus et signum hujus unionis, quod si abesset, infallibiliter concluderetur non i'uisse tunc uniouem totius anima; cum Deo, sed alicujus tantum potentise, vel fuisse diversum favorem a Deo comraunicatum.

Quartus effectus, est ingens animus, ita ut, si propter Deum ali-quid foret animao tolerandum, imo et patiendum usque ad mortem, velut magnum solameu et mirabile beneficium arbitraretur. Hie fiuut promissa fervida, determinationes heroïcaj, viva desideria, major despectus et horror sajculi, ac profundior humilitas, quia so videt indignissimam talis gratia; promerenda3,recipienda3,velconser-

vaiulse; suam intuetur miseriam, unde sic distat a vana gloria, quod nee illinscapax est; vita prseterita ex una parte clarius objicitur, et ex alia parte divina misericordia, et hoc absque villa intelle-ctus sui diligentia; videt quod meretur infermmi, et gloria pro supplicio datur.

Quintus effectns, est desiderium laudandi Deum ; vellet anima in linguas converti, ut sic tota in laudando Domino occuparetur, unde seipsam non capit, et suavem in hoc patitur inquietudinem ; vellet ab omnibus videri, et suam gloriam cognosci, solum ad hoc ut Deus ipse laudaretur, et optaret sui gaudii participes alios effi-cere, quia tain magnum ipsa sola ferre non potest. Hac gratia roborata anima despicit tormenta, et quasi nihil esse ducit quid-quid ex parte sui tolerarunt martyres, sciens unde robur eis ad-veniret.

Sextus effectns, est desiderium juvandi proximum, et quasi ne-sciens ilium adjuvat, per hoc quod alii, virtutura ejus odore tracti, desiderabilem acsuavissimum earum fructum carpendam currunt. Mirum est quod hujusmodi anima paulo ante vixsui recordabatur, et nunc tain soliicito et maxime de juvandis aliis copitat, quod longa meditatione non posset ita, vivum amoris proximorum sen-sum acquirere ; et hie sensus non est superlicialis, sed sic intimus, quod viscera penetrans animam efficaciter urgeat.

Septimus effectus, est gradus heroïcus omnium virtutnm, ut. ipsamet advertit anima; se enim mutatam et totaliter renovatam miratur, quia nescit quomodo factum hoc fuerit. Incipit hie propter Deum operari magna ; vult Dominus quod flores virtutnm pateant, et. odorem suum suaviter spirent, ut eas in seipsa florentes et spi-rantes odorem sentiat, quamvis, ad custodiam Immilitatis, simul videat quod nullam virtutem etiam minimam sua potest iudustria comparare, nec multorum annorum spatio ; et quantum ad eas quas possidet, clare percipit quod nec ad eas plantandas, vel irrigandas, vel augendas concurrit, nisi passive consentiendo; Deus enim, ca3-lestis hortulanus, illas plantavit, iilas rigavit, et illas ad gradum heroïcum auxit. Non quod anima sua diligentia virtutes aliquas non acquirat, gratiieproevenienti et adjuvanti cooperando, qua; pro-pterea dicuntur virtutes ex suo genere acquisitas, et quod cooperando eidem gratia; nou se disponat ad virtutum infusarum aug-

mentum, ordinavie loquendo; sed quia in hoc statu orationis unionis ipsa potius agitur quam agat, unde passive se habet recipieudo, et per solum consensum cooperando.

Pluves alil possent effectus adduci, per liane orationem unionis passiva; causati; sed hi sufficient tanquam signa eausam suam manifeste indicantia; alii siquidem qui possent assignari, vel jam articulo prsecedenti, inter alios communes omnibus gradibus orationis, via unitivae propriis, sunt adducti, vol ex bic assignatis possunt facile colligi.

Quod autem cruciat liane animam (nunquam eriim in hac mortali vita, quanturncumque sublimetur anima, desunt cruces), est con-siderare quod de tam felici sanctte fatuitatis statu debet iterum ad proprium judicium, et ad naturalem sapientiam redire, ut sol-lieitudiues et consuetas in inultis sieculi leges sequatur, de quibus omnibus se liberam esse desiderat: comedere est illi molestum, dormire est fastidiosum; omnia displicent, quia jam propria di-dicit experientia, quod vera quies non potest a creaturis procedere, et quod a solo Deo potest sperare solatium. Undo videtur contra ordinem natural vivere, nee vellet in se vivere, sed in solo Deo, quia vita ejus abseondita est in Christo; propterea dieit ipsa cum Apo-stolo : « Vivo ego, jam non ego, vivit vero in me Cliristus; gt; item ; lt; Mihi vivere Christus est, et mori lucrum : gt; qui enim sic Deo manent uniti, liabent conversationem jam in cceiis cum Deo, nou quidem per realitatem existentia), sed per affectum amicitise; unde jam coelestem cum Christo ducunt vitam, nihil aliud quam ipsum cogilantes, cui adhaerent aut etiam inluerent intime; et si daretur ipsis mori morte naturali in hoe mundo, sicut jam mortui sunt morte morali rebus mundanis, id maximun* lucrum reputarent.

Sicut unionem artieulo pra;eedeuti descriptam vocamus uuionem passivam respectu anima;, seu ex parte ipamp;ius, quia Deus earn immediate et via supernaturali communieat aiiimii' se mere passive

liabenti in ordine ad ejus effcctionem, et tunc ad summum consen-tienti, quamvis prius se ad illam active disposuerit, undo etiam vocari potest unio infusa ; sic in praesenti vocamus unionem acti-vam, illam scilicet conformitatis propria; voluntatis cum divina, quam nostro labore, cum auxiliis tamen divina; gratia;, possumus acquirere; uiide vocamus earn acquisitam et activam ex parte anima;, quia ad ejus effectionem active se habet operando.

Superius naturam hujus unionis, ejus utilitatem, motiva ad illam procurandam adduximus, turn ex professo discursu pra;ce-denti, turn etiam tractatu tertio prima; partis data sa;pius occa-sione. Undo superest tantum in pra;senti aliquos ejus effectus, quasi proprios ejus fructus, proponere : qui enim vellet oimies effectus uniuscujusque orationis unionis adducere, necesse foröt ei sa;pius eadem repetere, quia plures effectus ex adductis et addu-cendis, sunt ant omnibus aut pluribus communes ; specialiter igitur singulis assignantur effectus, qui magis proprii unicuique videntur.

Primus hujus orationis unionis effectus, est masimus meritorum cumulus : cum enim, prater generales meriti conditiones statim adducendas, requiratur puritas intentionis ox una parte cum dobi-tis circumstantiis, et ox alia raulliplicatio bonorum operum, ad hoc ut meritum plurimum augeatur, nihil tam cooperatur ad utrumque, quam continua conformitas voluntatis nostra; cum divina, ac perfecta resignatie ad Dei beneplacitum, ut hie explica-bitur Generales igitur conditiones ad meritum, juxta theologise scholastic® doctrinam, sunt: ex parte Dei, promissio mercedis sou prsemii; cum enim tot aliis titulis, puta croationis, conservationis, et redemptionis, oreatura rationalis ipsi Domino teneatur obsequi, sine spe prsemii in ejus obsequio'desudare quilibet nostrum debe-ret, et sic nondum satisfaciens in minima parte suae obligationi, dicere juxta consilium Christi: sorvus iuutilis sum ; sod benignus Dominus vult quod ex alias dobitis et necessario faciondis, tan-quam ex nostris et gratuite, factis, per ejus acceptionom etpromis-missionem prsemii mereamur, ac nobis thesaurizemus in coelis. Ex parte operantis, requiritur quod sit in statu gratia;, et quod propter Doum operetur: qui enim caret gratia, constitutus est Dei inimicus; nnde cum ei displiceat, non possunt ipsius opera ei placere : qui

autem non operatur propter Deum, non liabet cur ab eo mercedem expectet; nnde debet ad Deum opera sua dirigere, vel fonnaliter, quod est optimum, vel saltern virtualiter, in virtute scilicet actus pracedentis, quando opera sunt indiflerentia, vel propter conjun-ctionem bononim operum cum cliaritate, qua; cum seipsis sint proximo dirigibili'a, luibent dirigi virtualiter per charitatem simul cum ipso subjecto operaate. Tandem ex parte operis,requintur quod sit bonum, vel ex objecto, simul cumaliis circumstantiis,ut in acti-bns virtutum accidit, vel saltern, ut dictum est, ex directione ope-ranlis,ut contingit in actibus ex objecto indifferentibus, qui possunt ab extrinseco fieri boni aut mali moraliter. Supponuntur autem hse omngs condi tiones in eo qui conformitatis unionera habet,unde aptus est simpliciter ad merendum. Quod autem, in ordine ad maximum meritorum incrementum, sit in eo puritas intcntionis cum debitis circumstantiis, ex quarum concurrentia magis bonum, magis lau-dabile, ac magis meritorium redditur opus, ex eo manifeste constat quod qui perfectam sua; voluntatis cum divina conformitatem habet, non suam sed Dei voluntatem in omnibus quserit; undepure propter Deum operatur, quando vult, ubi vult, quomodo vult, etc. Quod autem talis opera bona plurimum multiplicet,probatione non indiget, cum velit continuo quod Deus vult, scilicet propriam sanctificationem, et majorem ipsius Dei gloriam, in exercitio virtutum cui totis viribus incumbit : unde primus luijus unionis per conformitatem effectus sen fructus est rnaximus meritorum cumulus.

Secundus effectus, est summa pax interna et externa : qui enim in omnibus qua; contingunt, divinam scit compleri voluntatem, vel beneplaciti in bonis, vel permissionis in malis (lt; nihil enim tit, ait Augustinus, nisi Deo volente vel permittente utfiat »), cuncta approbat ut recte facta, vel patienter toleral ut juste permissa. Unde, cum tollatur voluntatis propria; repugnantia cum his qua' passim contingunt, nulla succedit inquietude, seu interius in anima, seu exterius in aliorum conversatione, et sic summa pax tam interna quam externa conservatur.

ïertius effectus, est interna; suavitatis abundantia, quia sicut ex pace externa sequitur ubertas, ut vulgo dicitur, scilicet fru-ctuum, quos bellum dissipat, sic ex pace interna sequitur ubertas

spiritualium charismatum et mine suavitatis abundantia, quae singula turbatio mentis dissipat: cum igitur, ut dictum est, in hac unione conformitatis sit maxima pax interna et externa, viget etiam maxima suavitas spiritus, ex inlluentia divinorum charismatum emanans, ita ut possit etiam de istis intelligi quod de beatis dicitur :«Inebriabuntur ab ubertate domus tuse, et torrente volup-tatis tuse potabis eos. gt;

Quartus effectus, est quaidam participatio beatitudinis et imita-tio beatorum : nam, sicut beati, clare videntes divhuc voluntatis rectitudinem, sic ei in omnibus a'lb;crcnt, ut totaliter ei confor-mentur, volentes id ipsum quod Deus vult et non aliud, nude cum nihil contra desiderium et voluntatem ipsorum accidat, sicut nee contra voluntatem Dei, eorum summa tranquillitas ac beatitudo turbari nou potest, quidquid in rerum natura iiat; sic qui ad hanc unionem conformitatis propria; voluntatis cum divina pervenerunt, ex nuljo accidenti turbari possunt; omnia siquidem ex divina dispositione procedentia humiliter suscipiunt, unde benedicunt Do-minum cum Psalmista in omni tempore, et cum S. Job dicunt: « Si bona suscepimus de manu Domini, mala quare non suscipia-mus ? Dominus dedit, Dominus abstulit, sicut Domino placuit ita factum est; sit nomen Domini benedictum.»

Quintus efl'ectus, est immutabilitatis divina; communicatio : Deus namque est immutabilis omnino, et quantum ad substan-tiam, et quantum ad operationem, ita ut semper uniformis et sequalis sibi ipsi permaneat. Immutabilitas, quantum ad substan-tiam, consequitur necessitatem, simplicitatem, et actualitatem di-vini esse : necessitatem, quia, cum Deus sit necessario, non potest aliter esse quam sit, unde est immutabilis; simplicitatem, quia quod est simplicissimum, sicut Deus, omnem excludens composi-tionem, nihil potest de novo, vel in se intrinsece recipere, vel in-trinsecum amittere, et ita non potest mutari, mutari siquidem est aliter nunc se habere intrinsece quam antea, quod fit tantum per receptionem alicujus intrinseci, vel per ejus amissionem; actualitatem vero, quia quod est summe actu omnem excludit potentiam actui seu aotualitati contrariam, et sic non potest aliter esse, quod est esse immutabile. Hanc immutabilitatem quo-dammodo Deus comraunicat his qui ad hunc statum unionis

per conforaiitatem pervenerunt ; quamvis enim in substantia sua mutabiles remanant, quamdiu in hac mortal! vita persi-stunt tot coutrariis corrumpentibus obnoxii, solum enim in patria virtute dotum corporis beati fient incorrnptibiles, sunt tamen in sua operatione immutabiles aliquo modo, quia, per conformi-tatem omnimodara cum divina voluntate, sunt semper ita dispo-siti, ut eorum cogitatio sit stabilis in Deo, ad quern omnia cogi-tata reducit, et eorum voluntas Deo firmiter adheereat.

Sextus tandem effectus, est qmodam deificatio operationum, • non solum ex hoc principio pene'general! gradibus omnibus ora-tionis supernaturalis, quia in eis constituti potius spiritu Dei aguntur quam agant, et sic operationes, divino ipsarum principio quodammodo conformes, dicuntur deificat», sed eliam ex lioc special! principio Imic gradu! orationis proprio, quod tales dum nihil agunt, nisi per conformitatem voluntariam, sen ox electione, cum divina voluntate, voluntas divina non consideratur hie tantum ut causa prima applicans ad agendum causam secundam, sed etiam consideratur ut causa proxima et immediata operationum, ipsi ut regulse proxima.¹ corrcspondentium; unde eas informat, et quodammodo deilicat: et propterea, sicut operationes Christi dicuntur theandricse sive Dei-viriles, quia suppositum eas eliciens erat Deus homo, sic talium operationes possunt aliqualiter dici thean-drica), per conformitatem et quamdam transformationem voluntatis creatte in divinam.

Prseter communes effectus quos hujusmodi unio cum aliis gradibus orationis habet, aliquos etiam habet proprios, qui su-perius, inter communes numerati, breviter tantum indicati sunt, nunc amplius expendendi.

Primus igitur hujus orationis effectus, est maximus mundi contemptus et horror temporalium : cum enim liic mens, ccelesti

lumine perfusa, rerum omnium merita dignoscat, videt quam immundus est liic mundus, quam vana sint omnia temporalia; unde anima, et divina luce et experientia pene quotidiana saepius edocta, clamat cum Ecclesiaste: « Vanitas vanitatum et omnia va-nitas, » et simul cum ipso miratur quomodo mortales Adse filii suam omnem industriam, totam quoque vitam,iii hujusmodi vani-tatibus exponant, et, quod pejus est ac lacrymis sauguineis deflen-dum, contempta salute sterna et despectis Dei mandatis, in earum prosecutiono desudant.

ünde cognoscit anima quod « vanitas vanitatum et omnia vanitas, prater amare Deum et illi soli servire, et quod ista est summa sapientia, per contemptum mundi tendere ad regna coelestia.»Pro-pterea ex hoc generali principio concludit, cum ïlioma a Kempis, Libro 1 de Imitatione Cliristi, Cap. 1, quod « vanitas est divitias perituras qiuerere, et in illis sperare; vanitas quoque est honores ambire, et in altum statum se extollere; vanitas est carnis desi-deria sequi, et- illud desiderare unde postmodum graviter oportet puniri; vanitas est longam vitam optare, et de bona vita parum curare; vanitas est prsescntem vitam solum attendere, et quae fu-tura sunt non prsevidere; vanitas est diligere quod cum onmi celeritate transit, et illuc non festinare ubi sempiternum gaudium manet. » Clare videt et experitur, quod lt; non satiatur oculus visu, nec auris impletur auditu, et quod sequentes in hoc mundo suam sensualitatem, maculant conscientiam, et perdunt Dei gratiam. » Supposita hac luce divina, statim exsurgunt vehementes impetus in anima, quibus pradictas mundi vanitates sic despicit et horret, quod multum affligitur illas intueri, et in illis quamvis invita commorari; sic interius ornnes mundi dignitates spernit, quod, quamvis exterius imperatores, reges, et principes, tanquam Dei ministros juxta prseceptum Apostoli vencretur, in animo tamen parum sestimat si vitiis occupatos et scandalosos noverit; solos colit ex corde fideles Dei servos, et omnibus potentatibus prsefert, quia solam virtutem credit esse laudabilem.

Vehementes hos impetus sentiens, vellet omnibus pradicare quas novit, vellet ab amore visibilium omnes abstrahere, et ad invisi-bilia desideranda transferre. Vellet divites instruere, ex doctrina Chrysostomi, in Matthaei 6, quod summa stultitia est, hie in terra

relinquere bona, unde exituri sunt, et illuc non prseraittere quo sunt ituri, et quod debent illic substantiara suam collocare, ubi patriam habent; nam qui collocat thesanros in terra, non habet quid speret in coclo : ut quid enira respiciat in ccelum, nbi nihil habet repositum ? Quicquid pro anima tua, o mortalis homo, feco-ris, hoc tnum est; quod autem ex bonis tuis hie reliquoris homi-nibus, to turn pcrdidisti. Quod si vis esse mercator optimus, ut ait Augustinus, in Epist., et fcenerator egregins, da quod non potes retinere, ut recipias quod non poteris amittere; da modicum, ut recipias multum et centuplum; da temporalem possessionem, ut consequaris hsereditatem ajternam. Vellet cum Bernardo, Libro 3 de Consider., ambitiosos et superbos instruere, et coram illis excla-mare : « 0 ambitio ambientium crux! quomodo omnes torques, et omnibus places! Nihil acrius crueiat, nihil molestius inquietat, nihil tamen apud miseros mortales celebrius negotiis ejus.» Vellet omnibus mundi principibus prredicare quod, nisi virtute prafnlse-rint, peribit memoria eorum cum sonitu, et quod illam externam gloriam, quam sic vehemeuter appetunt, statim post mortem amit-tont, et quod soli virtutis sectatores, etsi gloriam hominum fu-giant, non solum postmortem, sed in vita etiam,a monarchisnimis honorati sunt, tanquam amici Dei. Et sic omnes alios mortales terrenis nimium adluerentes vellet erudire, ut sic vana relinquentes ad ;cternorum acqnisitionom aspirarent.

Secundus fructus, est veliemens ajternorurn desiderium ; cum enim anima in terrenis puram experiatur vanitatem, nullam in eorum possessione satietatem, sed famem continuum, et sitim inex-tinguibilem (videt namque quod, quantumcumque ad libitum et abundanter habeantur, occupare quidem possunt, sed replere non possunt, imo majorem et afflictivam sui famem augentes inquietam relinquent animam), ideo ad seternorum desiderium vehementi consurgit impetu, et ad Deum jugiter aspirat, in quo super omnia et in omnibus requiescere debet,cum sit sanctorum seterna requies. Unde continuo,cum Thoma aKempis, Libro 3 do Imitatione Christi, Cap. 21, ad ipsum exlamat:« Da mihi, dulcissime et amantissime Jesu, in to super omnem creaturam requiescere, super omnem sa-lutem et pulchritudinem, super omnem gloriam et honorem, super omnem poteutiam et dignitatem, super omnem scientiam et sub-

tilitatem, super omnes divitias et artes, super omnem M.itiam et exultatioaem. super omnem famam et laudera, super omnem sua-vitatem et consolationem, super omnem spem et promissionera, super o'mne meritum et desiderium, super omnia dona et munera qiue potes dare et infundere, super omne gaudium et jubilationem quam potest mens capere et sentire, denique super angelos et ar-changelos, et super omnem exercitum cceli, super omnia visibilia et invisibilia, et super omne quod tu Deus mens non es; quia tu, Domine Deus mens, super omnia optimus es, tu solus altissimus, tu solus potentissimus, tu solus suflficientissimus et plenissimns, tu solus suavissimus et solatiosissimus, tu solus pulcherrimus et amantissimus, tu solus nobilissimus et gloriosissimus super omnia, in quo cuncta bona simul et perfecte sunt, et semper fuerunt et erunt: atqne ideo minus est et insufficiens quidquid prseter te-ipsum mihi donas, aut de teipso revelas, vel promittis te non viso nee plene adepto; quoniam quidem non potest cor meum veraciter requiescere, nee totaliter contentari, nisi in te requiescat, et omnia dona omnemque creaturam transcendat. O mi dilectissime spouse. Jesn Christe, amator purissime, dominator universao creaturse, quis mihi det pennas verse libertatis ad volandum et pausandum in te? O quando ad plenum dabitur mihi vacare et videre quam suavis es, Domine Deus meus ? Quando ad plenum me recolligam in te, ut pne amore tuo non sentiam me, sed te solum supra omnem sensum et modum in modo non omnibus noto? Nunc autem frequenter gemo et infelicitatem meam cum dolore porto, quia multa mala in hac valle miseriarum occurrunt, qua; me sicpius conturbant, contristant et obnubilant, ssepius impediunt 'et distra-hunt, alliciunt et implicant, ne liberum habeam accessum ad te, et ne jucundis fruar amplexibus, prresto semper beatis spiritibus; moveat te suspirium meum et desolatio multiplex in terra. Qurerant alii pro te aliud quodcumque libuerit: mihi aliud interim nil placet nee placebit, nis! tu Deus meus, spes mea, salus seterna. »

Tertius effectus, est amor laborum propter Deum. Cum enim anima videat se nondum posse ad sponsum suum transvolare, la-bores ardenter appetit, quibus ad ipsum se pervenire posse, et se placituram ipsi credit. Talis erai S. M. N. ïheresia, qu?e jugiter

impetu simili veheraenter impulsa, dicere solebat ad Dominum : « Aut pati, aut mori, » non solum propter meritum, sed etiam propter solatium quod in laboribus inveniebat; in ipsis namque solis aliquale remedium pro vulnere amoris habebat. Hunc laborum affectum tanquam effectum maxime proprium unionis impulsive Mansione 6, Cap. 2, assignat, dieens qnod anima, tales impetus patiens, determinatpati propter Deum, el multos labores desiderare quod tanquam signum confirmativum impulsus divini proponit, ac distinctivum ab aliis impulsibus, qui vol a natuvali complexione, vel ab imaginatione, vel a diemono causari possunt, ut supra dictum est.

Solet Dominus talis anima! votum exaudire :plenis aliquando manibus myrrham ei primam stillat, et pluribus viis labores et dolorcs affert, vel mediis infirmitatibus, qurn sscpius acutissime corpus excruciant, vel mediis afflictionibus internis, ex multiplici fonte ubertim derivatis, vel persecutionibus, etiam bonorum, absque culpa ipsius auimffi exurgentibus, vel timoribus gravissimis proprise perditionis et erroris, directorum ssepius ignorantia multi-plicatis; de quibus omnibus, 1. P. Tractatu 3, fuse dictum est, qua) sic animam affligunt, ut pcenas purgatorii, si non inferni, pati videatur: nori* recordatur tunc se labores et afflictiones a Domino, votis suis obsecundante, fuisse concessa ; potius liBtari quam affligi conveniret, sed ut melius animam purgent et veraciter affligant, opus est ut lufic omnia exciderint e memoria, sicut et bona singula qu» propter Deum alias fecit, ita ut afflictiones hujusmodi in pcenam peccatorum, et nou ad probationem, credat sibi fuisse divi-nitus immissas.

Suos liabet etiam effectus oratio unionis cxtaticic seu oratio raptus, quos refert S. M. N. Tlieresia,tiim Libro Vitie suae. Cap. 20, turn Mansione 6, Cap. 4, et sequentibus, quos in prsesenti breviter ex ejus doctrina colligemus.

Primus ejus effectus, est in covpore, quod ita remanet, ac si per animam non informaretur: infrigidatur enim calore naturali defi-ciente, clauduntur suaviter oculi, et alii sensus amittuntur; con-tingit tarnen aliquando quod corpus infirraum et doloribus plenum in liac oratione sanitatem recuperat, et majorem capacitatem cooperandi animse, in ordine ad exercitia spiritualia, consequitur ; vult enim Deus quod ipsum corpus dcliciis anima) suo modo communicet, cum sic prompte ejus obedit voluntati : meretur enim aliquando cum anima recreari, quia cum ipsa srepe labores patitur; imo, utplurimum, posnarum acerbitas in i])so immediatius exercetur.

Secundus effectus, estacccnsum Deo inserviendi desiderium : si enim in prsecedentibus orationis gradibus magnum tale desiderium anima in seipsa experiatur, multomajus hie experitur; vellet enim mille vitas habere, ut eas in obsequium Domini posset exponere; vellet quod omnia qua;, sive in terra, sive in ccslo sunt, verterentur in linguas, ut secum divinos majestati laudes rcternas concinerent, et immensam ejus bonitatem et suavem misericordiam coram omnibus viventibus propalarent et semper extollerent; et cum alias videat quod dolores et passiones istorum in liac mortali vita Deo maxime placent, maximum poenitentise ac patiendi desiderium habet, et conqueritur cum Deo, quando patiendi non se offert occasie; nee in solosistit desiderio, sed, ipso Deo plurimum auxiliante, desiderium reducit ad executionem, nihilque quantumcumque difficile et arduum respuit aut refugit; felicem namque se judicat, si Deo in aliquo placere possit, ccetera quippe nihil esse ducit in comparatione illius.

Tertius effectus, est multo major contemptus mundi, quam fuerit in prsecedentibus orationis gradibus : cum enim in hoe gradu multo majorem rerum coelestium et divinarum notitiam acquirat, omnia temporalia arbitratur quasi stercora. ünde jam vivit in mundo cum labore et fastidio, nee ullo modo movetur ab his qua) prins pulchra et bona videbantur; quod si aliquid astimet ex his quae videt, boe ideo fit quia possunt ad divinum cultum et obsequium eondueere.

Quartus effectus, est notitiatum divimc majestatis, turn propria) infirmitatis; unde consequitur hic quod tantopere desiderabat

Angustinus, dicens Domino: « Noverim te, noverim ma ;» mnlta namque de divinis perfectionibus et arcanis anirace in extasi con-stitutse manifestantur, ex quibus plus Deura cognoscit; ac simul seipsum magis cognoscens (contraria siquidera jnxta se posita magis elucescunt) miratur et trerait horrore quod, cum sit tarn vilis creatura, Creatorem tantaj majestatis ansa fuerit tarn stepe et tarn graviter offendere; et tunc Deum se ipsi manifestantem, quam-vis benignum ac familiarem, intueri non audet.

Quintus etfectus, est ardentissima sitis Dei vivcntis ; cum enim in hujusmodi oratione tarn s;i!pc fontis vivi aqmc ad earn defluant, qua) suavissime delicias seternaj vita; sapiunt, ad ipsum foutem, imo ad fluvium, cujus impetus laotiflcat civitatem Dei, pervenire desiderat. Unde anxie mori appetit, et cum lacrymis ab hoc exilio postulat liberari; displicet ei quidquid videt; aliquod in recessu solatium habet, sed identidem anxietales fruendi Deo pullulant ex quocumque objecto ; quse si nimium premant, non debent foveri, sed potius aliqua distractione moderari, ne forte saluti corporis noceant, maxime si occasionaliter inde motus superbiaj sen propria; sestimationis oriatur.

Sextus efl'ectus, est poena maxima, sed deliciosissima, sive poena simul cum gaudio et jubilo, quam S. M. N. Theresia, locis citaiis, volens exprimere, vix se posse fatetur, et comparans cum ilia pccua etiam deliciosa, quam in oratione impulsiva per vehementes impetus patitur anima, dicit illam nihil esse in comparationo istius. Ponit igitur multa discrimina inter utramque poenam. Pri-mum est, quod ilia est communis anima; et corpori, nec est tam vehemens ; ista solam tangit animam, et est multo veliementior. Secundum est, quod ilia est ad instar ignis urentis sed tolerabilis; ista est tanquam ignis penitus inflammantis, sen flam ma; succen-dentis et intolerabilis ; ibi siquidem anima, ardens in seipsa, vel occasione cogitationis alicujus,vel verbi prolati de gloria beatorum, de mortis dilatione, et de alio hujusmodi, sentit se velutimmissa sagitta fortiter vulnerari, nesciens unde vel quomodo vibretur ignita luec sagitta; illam tamen sentit in intimis suis pracordiis, ubi omnia quasi consumit quse transeundo reperit; et statim suspendit et ligat potentias taliter, quod nulli alteri possuut attendere, nisi ei quod banc pcenam augere potest; intellectus

namque clare percipit causam luijus poenre ct doloris, scilicet ab-sentiam Dei, cujus incremento ipse Deus cooperatur, vivam sni uotitiam sic unpnmons anima?, quod, prse doloris inde causati sensu, gemebundse voces exprimantur, corpus maxime debilitetur, ac velnt immobile permaneat. Vix nisi expertus capere potest quomodo liic tam iutensa poena, et simul tam deliciosa reperiatur, qu:c vix remedium habere'potest; unde anima huic subjecta Deo potest dicere cum beato Job:« Mirabiliter me crucias. » Solum ali-quod inde solamen caperet, si reperiret expertum, cum quo de suo vehementi tormento tractaret; videre enim quod uullus ipsi de illo conquerenti credit ipsam auget pcenam : unde societas aliorum tunc displicet, solitudo gravis est, solum placeret habere directo-rem expertum, vel saltern alterum qui earn caperet. Quamvis autem anima plurimum patiatur, lianc tamen pcenam esse deli-ciosissimam experitur, et pretiosissimam esse videns prsefert omnibus prseteritis favoribus; turn quia crucis via securior est; turn quia hujusmodi poena est pure spiritualis, cui proinde corpus corruptibile non communicat, unde graves alite poen» redduntur, luec vero propterea tota est deliciosa; turn quia Dominus, prseter concessam summae suavitatis experientiam, hujusmodi poena? valorem et premium inrestimabile manifestat. Nam, ut refert S. M.N. Theresia in Libro Vita? sua? Cap. 2, cum in principio multum ti-meret in ejus communicatione, sicut et in aliis favoribus divinis prse humilitate solebat, Dominum liabuit consolatorem, sibique dicentem ne timeret, et quod banc gratiam plus sestimaret, quam effiteras omnes prins factas; co quod in hac poena purificatur anima, probatur,et pretiosior efflcitur tanquam aurum in fornace, ut sic eam suorum charismatum varietate decorare possit, et simul poena purgatorii debita suaviter et anticipate solvatur. Hiec poena raagno raptu, vel aliqua coelesti visions solet terminari, qua Deus consolatur et fortificat animam, ut patienter et libenteracceptet hie vivere, quamdiu diviiuc ipsius voluntati placuerit, ad imita-tionem sancti Martini.

Septimus effectus, est quidam mentis jubilus et quidam gradus orationis extraordinarius, quem anima capere non potest, etmulto minus exprimere; novit tantum in confuso esse magnam poten-tiarum unionem, qua; tamen a Domino libera? relinquuntur, ut

communicatis gaudeant deliciis, qua3 etiam ad sensus aliqualiter redundant, ut suo modo de ipsis aliquid participent, vix adverten-tes unde procedant. Festum diem ageret, et suinmtc laititia) signa daret, si gaudium smim omnibus manifestare posset. Apparet ipsi quod seipsara invenerit, et simul cum patre filii prodigi vellet om-nes invitare, quo suas ketituo fierent participes. Credit se tune securam, et merito; non enira possibilo videtur quod tantus jubi-lus mentis, in intimo ipsius centro resonans, cum tam profunda pace, cum tam ineffabili hetitia quw ad laudandum Deum omnes invitat, possit ab alio quam a Deo procodere. Multura est, quod tune taceat et similem lastitiam dissimulet: vellet sanctum Fran-ciscum imitari, qui per campos discurrens se Dei praconem dicebat, et divinas laudes incessanter decantabat.

Mirum est, ut notat S. M. N. Theresia, Mansione 8, Cap. 2, quod in hac via spirituali complexio naturalis resistere possit, ne penitus vita deficiat: nam pcena tam vehemens, qualem descripsimus, ex una parte, et, ex alia,gaudium tam extromum et excessivum naturse vires superare videntur; unde quod ad ultimum mortis periculum adducant, et vita totaliter nou deficiat, opus est non solum animo in patiente similia, sed etiam speciali Dei protegentis auxilio, qui simul mortlflcat et vivificat, deducit ad inferos et reducit, qui in omnibus est mirabilis, et maxime in sanctis suis, quos speciali protectione, velut intimos amicos suos, dirigendo confortat et conservat.

In hoc supremo orationis gradu, ad quem anima in hac mortali vita conscendere potest, mirabiles ac pene ineffabiles effectus reperiuntur, quorum aliquos enumerat S. M. N. Theresia, Mansione 7, Cap. 2 et 3. Unde, prsetermissis his qui sunt communes prajeedentibus orationis gradibus, liujus gradus proprii sunt assignandi.

Primus effectus, est in se percipere quasdam inspirationes secre-tas, qiue dant vitam ipsi animae Christo jam dosponsafcc, ita ut

vere cum Apostolo dicat:« Milii vivere Christus est;» et aliquando tantam liabent vivacitatem, quod animam penetrantes amorosa exprimunt verba erga Sponsum, quern sibi prasentem ac intime sentit unitum ipsa anima.

Secundus effectus, est maxima trauquillitas ac velut immobili-tas animoe : sicut enim ccelura empyreiun non movetur ad instar aliorum inferiorum, sed est omnino immobile, sic anima, in centro sui collecta tempore orationis unionis fruitivre, manet velut immc-bilis et caret motibus illis,quot; quos in aliis gradibus patiebatur; et quamvis aliquando ejus potentho moveantur, nullum tamen indo motum participat, qui pacem ejus turbare possit, nec ullum patitur detrimentum.

Tertius effectus, est oblivio qusedam sui, quasi non esset; sic enim anima in sponso suo diligendo et lionorando jugiter occupa-tur, quod sui curam totaliter deponat;unde pro se ncc honorem, nee vitara, nec ccelum procurat; et quidquid ei accidat, nullum ipsi fastidium afferre potest, nec ullo modo paccm ejus turbare; quia, ut dictum est, sic seipsam negligit, ut vix de se cogitet, nec esse vellet, nisi dum credit se divini sponsi sui gloriam et honorem augere posse, nam illud quod ad Dei cultum judicat pertinere, nunquam dimitteret.

Quartus effectus, est iutimum de imitando Christo desiderium, quem sibi praesentem ac intorius blandientem experiuntur qui ad felicem hunc statuin pervenerunt, et manifeste sentiunt, maxime dum fruitiva durat unio, quam vere dixit Poëta ille, etpost ipsum Apostolus : « In ipso (scilicet Deo) vivimus, movemur, et sumus, ipsius enim et genus sumus. » Unde, ex una parte, continuam Dei memoriam, et durante unione vivam ipsius habent prsesentiam, nec aliud vellent quam ignitis sermonibus amoris ipsum alloqui, et assiduis laudibus exaltare : quod si a sancto hoc amoris exer-citio sua desistant incuria. Domhuis ipse quodam impulsu sua-vissimo et ab intimis animse penetralibus procedente, velut dor-mientes excitat, et distractos iterum ad se colligit. Ex alia vero parte, cum sciant Christum Dominum, toto vita) mortalis hujus tempore, ab ipsa scilicet nativitate usque ad mortem, in continuis fuisse laboribus et doloribus, continuos etiam sibi propter ipsum labores et dolores appetunt: non quod tale desiderium tunc ipsos

inqmetet, sicnt prins solebat, sed tantum snaviter movet; aliud namque desiderium siiperexcedens, quo divinam in seipsis compleri voluntatem in omnibus appetunt, prsedictura mitigat patiendi desiderium. Unde libeutor approbant quidquid Deus disponit de ipsis, sive contingat in laborum et dolorum tolerantia, sive cum eorum carentia in deliciis spiritualibus; et, quod magis est mivandum, vehementes et excossivi dolorcs illi, qui prius ox dosiderio videndi Deum procedebant, siepius omnino cessant, et tantum do ipso laudando et serviendo cogitant; propierea solum hoc attendunt, quomodo Christo, quern summe diligunt, in aliquo placere possint, non curantes tunc de acquirenda beatitudino et propria gloria; et quamvis desiderium videndi Deum saepissime reviviscat, optantes de misero et periculoso vita; mortalis exilio discedcre, dum credunt se tam tepide Deo servirc, hoc tamen suaviter accidit, ita ut, ad seipsos statim redeuntes, sortos suas in manibus Dei collocent; unde, cum sancto Martino, quamvis mori desiderent, si Deo placue-rit, non tamen vivere recusant. Et licet nihil sibi conscii sint, scientes, cum Apostolo, quod qui judicat ipsos Dominus est, non se justificant, sed cum timore et tremore, filiali tamen ac proinde suavi, salutem suam operantur; timent enim no culpa sua do lam alto gratise statu misere cadant, et tunc quo majores Dei favores experiuntur, eo eautius incedunt, multum de seipsis diffidontes, cum propriam infirmitatem hie contemplentur, et in solo Deo fidentes quem sibi tam propitium experiuntur.

Quintus efiectus, est perfectissimse aninuc sic Deo suaviter units; pulchritudo. Undo de ilia, Isa'iiE 35, dicitur:« Gloria Libani data est ei, decor Carmeli et Saron; » et Cap. 58 habetur:« Et eris quasi hortus irriguus;» et tandem, Canticorum 1, Iibcc anima, in sponsam Christi consecrata, vocalur pulcherrima mulierum. Omnes quippe divinae gratise tanquam ornamenta et dotes matrimonii spiritualis ei conferuntur: unde conjunctim in ea reperiun-tur gratise gratis datïc, quas aliis divisim communicatas comme-morat Apostolus, 1 Cor. 12, dicens : « Alii per Spiritum datur sermo sapientise, alii autem sermo scientice secundum eumdem Spiritum, alii gratia sanitatum, alii operatic virtutum, alii pro-phetia, alii discretio spirituum, alii genera linguarum, alii inter-pretatio sermonum, » quam sponsa; pulchritudinem tractatu tertio ab ipso sponso descriptam referemus.

Sextus offectus, est abundantia divinse suavitatis, sed ineffabilis, quam indicat Isaïas, C. 35, dicens :« Scisste sunt in deserto aqiuc, et torrentes in solitudine; » et, Cap. 58, alloquens feliccm banc animam, dicit : « Eris sicut fons aquarum, cujus non deficient aquaï. » Unde S. M. N., Mansione 7, Cap. 3, ait: « Hie ciuu abundantia dantur aquas cervse divino amore vulneratfe; hie columba ex area Noë dimissa, ut videret utrnm aquas diluvii cessassent super terram, olivic ramura in signum pacis invenit, firmum in aquarum medio reperit solum, et tranquillitatem in mediis mundi procellis. gt; Hanc ineffabilem suavitatis abundantiam, quse tan-quam effectus et fructus intimso unionis fruitivse colligitur, de-scribit S. Augustinus, Libro 9 Confess., Cap. 10, dicens in quodam colloquio cum iS. Matre sua jam moritura habito : « Si cui sileat tumultus carnis, sileant phantasise terras, aquarum et aeris, sileant et poli, et ipsa sibi anima sileat, et transeat se non se cogitando; sileant somnia et imaginari® revelationes, omnis lingua et omne signum, et quioquid transeundo fit, si cui sileat omnino, quoniam, si quis audiat, dicunt hsec omnia : non ipsa uos fecimus, sed fecit nos qui manet in aeternum. His dictis si jam taceant, quoniam erexerunt aurem in eum qui fecit ea, et loquatur ipse solus non per ea,sed per seipsum,ut audiamus verbum ejus, non per linguam carnis, neque per vocem angeli, neque per sonitum nubis, neque per ionigma similitudinis, sed ipsum quem in bis amamus, ipsum sine his audiamus; sicut nunc extendimus nos, et rapida cogita-tione attingimus asternam sapicntiam super omnia manentem, si continuetur hoc, et subtrahantur filiw visiones longe imparls generis, ct ha^c una rapiat et absorbeat, et recondat in interiora gaudia spectatorem suum, ut talis sit sempiterna vita, quale fuit hoc monumentum intelligentise cui suspiramus, nonne hoc est: Intra in gaudium Domini tui ? »

Septimus effectus, est mirabilis splendor lucis, quo Deus fideii-bus servis, imo dilectissimis ainicis suis, in hae unione fruitiva constitutis, plura coelestium veritatuin arcana manifestat; de quo dictum illud Isa'i.e, Cap. 58, intelligitur:« Et implebit splendori-bus animam tuam; » et, Cap. 60 : « Non erit tibi amplius sol ad lucendum per diem, sed erit tibi Dominus in lucera sempiternam. gt; De hoc spleudore loquitur Macarius, Homilia 8, dicens: * Inter-

dum lumen ipsum cor illustrans apeniit internis et profimdius ac latens lumen, ita ut totus homo, absorptus ab illa suavitate et contemplatione, non sit ultra sui compos, seel sit tanquam stultus et barbarns huic mundo, propter immensam ■ dilectionem ac suavitatem, atque recondita mysteria, ita ut tune temporis homo liber perveniat ad perfectum gradum, sitque purus et immuuis a peccato. »

Octavus effectus et universalis, est exercitium peue continuum in virtutibus heroïcis, de quo sequenti tractatu fusius disseremus. ll;e virtutes communiter dicuntur esse purgati animi, quas sic breviter et compendiose in quatuor cardinalibus describit D. Thomas 1.2, Q. 01, Art. 5, dicens : « Sunt enim virtutes jam asse-quentium divinam similitudinem, et qiue vocantur virtutes jam purgati animi; ita scilicet quod prudentia sola divina intueatur, temperantia terrenas cupiditates nesciat, fortitude passiones ignc-ret,justitia cum divina mente perpetuofcedere societur, scilicet earn imitando. Quas quidem virtutes dicimus esse beatorum, vel ali-quorum in hac vita perfectissimorum. » Hiec D. Thomas. Quamvis enim anima in hac unione fruitiva non tam perfecte in Deum di-lectissimum transformetur,sicut in aeterna beatiludine, nbi similes Deo erimus cum apparuerit jam totaliter revelatus, ut ait Apostolus dilectionis, multum tamen in ipsum transformatur, et tam perfecte in omnibus operatur, quod Deum ipsum perfectissime in actibus virtutum imitetur, ita quod in omnibus videatur non tam agere, quam agi Spiritu Dei semper et ubique ipsam dirigentis, et perfectum virtutum heroïcarum exercitium in connaturalem ejus operationem transisse appareat.

Tandem, omnes alii effectus prsecedentium orationis unitme gra-duum possunt unioni fruitiva) attribui tanquam proprii, sed in quadam perfectionis eminentia, quae in aliis gradibus non repe-ritur, et cum exclusione plurium imperfectionum, qua; in aliis gradibus inveniuntur; alii quippe gradus unionis sunt quajdam dispositiones praevise ad istum ultimum et in hac vita supremum ordinata; : unde virtualiter ac eminenter omnes illos continens, omnium illorum effectus in pnedicta perfectionis eminentia causat.

Declarata jam intima unione animse contemplativse cum Deo, turn in genere, turn secundum partem cognoscilivam, in tractatu prascedenti, statim occurrit declaranda ejusdem unio secundum partem affectivam, in exercitio virtutum heroïcarum; in lioc quippe statu inünue unionis animae cum Deo virtutes omnes sunt in gradu heroïco. Non autem agendum nobis est de omnibus sigillatim virtutibus; hoe enim longum esset et supeiiluum, suppositis iis quae tractatu secundo partis prtecedentis adduximus ; sed tantum agendum est de virtutibus quae magis emicant in anima praesertim religiosa et contemplativa; et explicato quis sit cujusque gradus lieroïcus, ejus exercitium non tam ratione quam exetnplis suadebitur, quia, ut communiter dicitur, plus movent exempla quam verba. Ut plurimum vero, qua) proponentur exempla non erunt cunctis pervia et vulgo nota, sed admodum et excellentia et cognitione rara, ut simul sua novitate placeant lectori, qui de notis posset fastidium et nauseam pati, et excellentia propria efUcaciter eum ad imitationem excitent; breviter tarnen, ad operis complementum, exempla alia communiter nota proponentur. Quamvis autem adducendse sint aliquae virtutes, quae resident in iutellcctu, et quarum actus ab eo eliciuntur, earum tarnen exercitium pertinet ad voluntatem, tanquam ad primam motricem ; ejus namque est grimo movere ad aliquem finem, cujus est proprium respicere

finem ; constat autem quod, inter omnes anima? potentias, soli convenit voluntati respicere finem, cum ejus solius sit respicere bonum ut sic sub ratione boui, quod est finis ab omnibus appetibilis.

Inter onmes virtutes, tlieologiese sunt principaliores simpliciter et absolute, turn ex parte fonualis objecti, quod est vel Veritas vel bonitas divina, turn ex mode tendendi; cum enim aliaa virtutes mediate tantum attingant Deum, istce attingunt immediate : pro-pterea dicuntur theologie®. Unde primo loco de his agendum oc-currit, juxta ordinem generationis ipsarum: prins scilicet de Fide, deinde de Spe, denique de Charitate sen dilectione, tam Dei propter seipsum, quam proximi propter Deum.

Fides, ut supra dictum est, primum tenet ordinem inter virtutes theologicas, turn in earum emanatione, tum in exercitio. Gum enim gratia perficiat naturam juxta indigentiam et exigentiam ipsius, quia gratia non destruit naturam, nee invertit ejus ordinem, sed et naturam et ejus ordinem perficit, et aliunde prima, tum origine, tum dignitate, inter potentias anima; sit intellectus, ut communiter docent philosophi, et insuper in operando pneccdat voluntatem, quia nihil volitum (juin prsecognitum, juxta plnloso-phicum axioma, sequitur quod jam perfecta, per habitum gratia; sanctificantis, anima; substantia, debeat, prius intellectus perlici

quam voluntas, secundum ipsius subjecti statum; hie quidem in statu vise, per liabitumfidei, quo roboratus et illustratus intellectus divinas in seipsis potest intelligere veritates, qua? alias ab intelle-ctu, juxta propriam et connaturalem virtutem considerato, capi non possent, utpote multum excedentes; in statu vero patrue, per babi-tmn luminis glorioe, perfectissimum inter omnes alios habitus supernaturales operativos, quo elevatus et quodammodo deilicatus intellectus easdem divinas veritates Deumque ipsuni clare et quid-ditative videt et contemplatur.

Fides theologica divinitus infusa in omnibus christianis fideli-bus reperitur. Primo solet infundi cum gratia cffiterisque virtuti-bus, simul quidem tempore sive duratione reali, sed posterius natura quam ipsa gratia, et prius quam reliqme virtutes; gratia namque sanctificans est subjectum virtutum omnium supernatu-ralium ad eam consequentium, cujus prior origine proprietas est fides; in aliquibus tamen casibus potest sine gratia creterisque virtutibus infundi. ünde docent autbores quod, si quis adultus ex recta quidem intentione, sed tamen cum obice sen dispositione justificationem impediente, baptismum susciperet, tunc susceptum baptismi sacramentum non causaret. in anima suscipientis gra-tiam justificantem, nec alias virtutes necessario gratia; connexas, causaret tamen fidem, quae sine gratia potest esse, et conservatur in peccatoribus, ut statim dicetur; videtur enim conveniens con-cedere quod sacramentum causet id omne cui directe non opponi-tur indispositie subjecti : propterea conceditur quod cum obice pradicto Christi lidem producat. Fides semper conservatur, etiam in peccatoribus quibuscumque ; solo inlidelitatis peccato destrui-tur : et hoc mira Dei providentia et misericordia; cum enim lides hfec theologica sit prima virtus in executione operis, prsece-dens actus omnium aliarum (nisi enim qnis crederet divinam boni-tatem, non speraret in eam, nec earn diligeret), iiide est quod, ad resurrectionem spiritualem anima) a peccatis, necesse fuit quod speciali Dei influxu fides in peccatorum intellectu conservaretur, ut sic mis -im, ex una parte, ac pericnlosum agnoscentes statum peccati, et, aliunde, divinam attendentes misericordiam, qua beni-gnus ipse Dominus non vult mortem peccatoris, sed magis ut convertatur et vivat, et qua vult omnes homines salvos fieri et ad tomus in. »

finem ; constat autem quod, inter omnes animte potentias, soli convenit voluntati respicere finem, cum ejus solius sit respicere bonum ut sic sub ratione boni, quod est tinis ab omnibus appetibilis.

Inter omnes virtutes, theologies sunt principaliores simpliciter et absolute, turn ex parte formalis objecti, quod est vel veritas vel bonitas divina, turn ex modo tendendi; cum enim aliai virtutes mediate tantum attingant Deum, istte attingunt immediate ; pro-pterea dicuutur theologie®. Unde primo loco de his agendum oc-currit, juxta ordinem generationis ipsarum: prius scilicet de Fide, deinde de Spe,deuique de Charitate sen dilectione, tam Dei propter seipsum, quam proximi propter Deum.

Fides, ut supra dictum est, primum tenet ordinem inter virtutes theologicas, turn in earum emanatione, turn in exercitio. Cum enim gratia perficiat naturam juxta indigentiam et exigentiam ipsius, quia gratia non destruit naturam, nec invertit ejus ordinem, sed et naturam et ejus ordinem perficit, et aliunde prima, turn origine,'turn dignitate, inter potentias anima; sit intellectus, ut communiter docent pliilosophi, et insuper in operando prsecedat voluntatem, quia nihil volitum quin prsecognitum, jnxta philoso-phicum axioma, sequitur quod jam perfecta, per habitum gratia; sanctificantis, aniime substantia, debeat prius intellectus perfici

quam voluntas, secundum ipsius subjecti statum; hie quidem in statu vise, per habitumfidei, quo roboratus et illustratus intellectus divinas in seipsis potest intelligere veritates, quae alias ab intelle-ctu, juxtapropriam et counaturalem virtutem considerato, capi non possent, utpote raultum excedentes; in statu vero patri®, per habi-tum luminis glorise, perfectissimum inter omnes alios habitus supernaturales operatives, quo elevatus et quodammodo deilicatus intellectus easdem divinas veritates Deumque ipsum clare et quid-ditative videt et contemplatur.

Fides theologica divinitus infusa in omnibus christianis fideli-bus reperitur. Primo solet infundi cum gratia caeterisque virtuti-bus, simul quidem tempore sive duratione reali, sed posterius natura quam ipsa gratia, et prius quam reliquse virtutes; gratia namque sanctificans est subjectum virtutum omnium supernatu-ralium ad earn consequentium, cujus prior origine proprietas est fides; in aliquibus tamen casibus potest sine gratia caeterisque virtutibus infundi. Unde docent authores quod, si quis adultus et recta quidem intentione, sed tamen cum obice sen dispositione justificationem impediente, baptismum susciperet, tunc susceptum baptismi sacramentum nou causaret in anima suscipientis gra-tiam justificantem, nec alias virtutes necessario gratia) conuexas, causaret tamen tidem, qua; sine gratia potest esse, et conservatur in peccatoribus, ut statim dicetur; videtur enim conveniens con-cedere quod sacramentum causet id omnc cui directe non opponi-tur indispositie subjecti : propterea conceditur quod cum obice pradicto Christi fidem producat. Fides semper conservatur, etiam in peccatoribus quibuscumque ; solo intidelitatis peccato destrui-tur : et hoc mira Dei providentia et misericordia; cum enim lides lia;c theologica sit prima virtus in executione operis, prsece-dens actus omnium aliarum (nisi enim quis crederet divinam boni-tatem, non speraret in earn, nec eam diligeret), iiide est quod, ad resurrectionem spiritualem animse a peccatis, necesse fuit quod speciali Dei influxu fides in peccatorum intellectu conservaretur, ut sic miserum, ex una parte, ac periculosum agnoscentes statum peccati, et, aliunde, divinam attendentes misericordiam, qua beni-gnus ipse Dominus non vult mortem peccatoris, sed magis ut convertatur et vivat, et qua vult omnes homines salvos fieri et ad tojuis in. «

agnitionem veritatis venire, eadem fide persuasi, consurgant in spem misericordito, et tandem contriti veniam peccatorum ob-tineant.

Hsec virtus in omnibus quidem fidelibus reperitur, ut dictum est; sed non est fides viva in illis omnibus; at tantum in eis qui ad statum intimse unionis pervenientes Deo solent adhterere, qui propterea ab Isa'ia, Cap. 54, dicuntur homines«docibiles Dei:» cum enim talium animaj sint speculum perlucidum et sine macula, divino soli convenienter objectum ac suppositum, ipsius solis justiti® radios suscipiuut, et infusie sapieutiuj fulgoribus sic illu-strantur, quod fides ipsa, plurimum roborata, non tam credere di-vinas veritates et revelata mysteria quam velut intueri videatur; sic enim se Deus in intima unione, pncsertim fruitiva, se illis manifestat, et ccelestia revelat arcana, ut experimentalem quo-dam modo de illis scientiam habeant. De hac fide viva similibus irradiata fulgoribus multa superius dicta sunt, et plura dicentur inferius : dictum namque .est aliquos, etiam rusticos, vel etiam virgines omni studio humano destitutas, sic fidei mysteria ipsum-que supremum augustissimse Trinitatis arcanum penetrasse, quod plus de illis divinitus noverint, quam doctores nominatissimi fusis suis scriptis dicere potuerunt. Nee mirum est, cum in intimum coelestis Regis cubiculum admissi, secluso ssecularium negotio-rum tumultu, et tranquilla mente Deo prasenti vacantes, et docenti suaviter attendentes, instillatam coelestem doctrinam et eximiam sapientiam percipere mereantur, qui, quamvis in terra constituti, ccelestia jugiter contemplantur, et qui vel angeli terrestres, vel potius homines coelestes debent nominari, quique cum Apostolo dicere possunt: lt; Nostra conversatio in coelis est; » sicut igitur qui in terra conversantur, addiscunt terrena et vilia, sic qui in ccelo conversantur, addiscunt ccelestia et divina. Ex hac autem supernse sapientise infiuentia mens illorum circa revelata illustra-tur, et sic elevatur, ut non tantum fides illorum habeatur in habitu, sed etiam in continuo pene actu, et tam certe crcdunt, ut nunquam minimum circa fidem dubium irrepat; et quamvis multa sint Ecclesia} verse signa, quae sunt extrinseca fidei nostra quasi fundamenta sive firmamenta, videlicet miracula, prophetia;, con-fessio martyrum, eximia christiauorum vita, ac pura et sublimis

de Deo in Christiana religione doctrina, et similia quse alibi ex-pendimus, multo magis tarnen internis illis splendoribus fides firraatur.

Tides, in hoc gradu heroïco sita, non tantum contemplatur di-vina, sed ex tali contemplatione dirigit humana. Divinam siquidem excellentiam agnoscens, omnium creaturarum inde emanantium originem, ipsarum creaturarum vilitatem et quasi nihilitatem despicit, quselibet juxta merita dijudicans, increata ut pretiosa, creata ut vilia: ex quo tam certo et infallibili judicio manifeste concludit quam bonum, utile, et delectabile sit adhserere Deo summe dilecto et intime possesso, et quam malum, periculosum, et afflictivum sit, Deo relicto, creaturis inha3rere. Ex hac cognitione, et speculativa simul et practica, sequitur humanarum directio af-fectionum et operationum. Unde tunc anima, quamvis alios ter-renis videat occupatos desideriis, et ssecularibus implicatos nego-tiis, ad suavem et deliciosam anhelare vitam, honores ambire, post divitias currere, vanam et inanem mortalium gloriam sectari, ipsa tamen ccelestibus tantum inhiat, spiritualia solum exercitia com-plectitur, arduam crucis viam ambulat, austeram ducit vitam, fugit honores, divitias spernit, pati et contemni propter Deum desiderat. Hoc enim lumen interius cunctarum virtutum perfectio-nem manifestando inspirat: quid namque est humilitas, quid obe-dientia, quid patientia, et sic de aliis virtutibus, nisi quoddam lumen veritatis? Virtutes quippe sunt qusedam inclinationes,lumen aut divinum aut naturale consequentes, infusas quidem lumen divi-mim, acquisitse vero lumen naturale ; propterea dicitur quod in nostra rationali natura sunt qiuedam semina virtutum.

Ex eodem fidei principio sequitur peccatorum et imperfectio-num evacuatio. Fides enim docet peccata esse devitanda, turn quia sunt injuria Deo intentata, et facta quantum ad affectum saltern virtualem aut interpretativum offensa; turn quia sunt malum ipsius peccatoris, privativum gratise sanctificantis et virtutum supernaturalium; turn quia non solum divinse legi, sed etiam legi naturali sive lumini rationis opponuntur. Et quamvis omnibus hoc fides doceat, non tamen omnibus sic persuadet, quod omnino convincat, et ad vitanda peccata efficaciter moveat. Fides aamque in multis mortua est sine operibus, in aliis autem languida:

propterea delectatio pnesens et sensibilis plures ad peccatum alli-cit, quam malum futurum et intellectuale sic languide creditum a peccato deterreat; sed hi, quibus adest fides viva sou heroiica, sic pncdictis motivis, praisertim offensce Dei, deterrentur a peccato, utab illo, etiam minimo, et ab omni specie mali penitus abstineant, et vitam in omnibus purissimam ac velut angelicam in terris ducant.

Fides viva sic ment em Deo conjungit, ut vix de aliis quam de divinis rebus cogitare valeat; et si quid aliud in mentem veniat, statim ad ipsum Deum dirigit. Hasc causat continuam illam Dei praesentiam qure sic aliquando mentem absorbet, et unit Deo prse-senti, quod ejus memoria nunquam excidat. Unde dicebat D. Thomas se capei'o non posse quomodo anima religiosa, quam pradicta , fide viva supponebat illustratam, poterat, vel per unicum instans sive momentum, Dei oblivisci; et merito sic dicêbat, nam quo pacto fieri potest quod anima, fide viva credens Deum esse suum creatorem, continuum conservatorem, benignum redemptorem, ac perpetuum benefactorem, tarn ingrate ac injuste ejusdem obli-viscatur ?

Maxime reluxit luec fides viva in antiquis patriarchis et prophe-tis, quibus mysteriorum quse sub fide cadunt facta estrevelatio: hi namque credendorum revelationem, et ejusdem revelationis certi-tudinem ac evidentiam ipso lumino fidei perceperunt; sicut enim externa lux objecta simul occurrentia et seipsam manifestat, sic divina revelatie supernaturalia mysteria sic prodebat, quod etiam se proderet. Quod si fides in reliquis eluxit patriarchis, apertius hoc dicitur do sancto Abraham, qui propterea ab antique illo Judaeo-rum populo pater fidei nostra', summus vocabatur. Et merito, nam ipse primus, divinis revelationibus illustratus, ac coelestibus pro-missis coufortatus, exivit ad prseceptum Domini de domo sua, de terra sua, et de cognatione sua, de Ur videlicet Chaldseorum in Mesopotamia, et trajecto Euphrate, Deum viae ac longinquaj pere-grinationis directorem sequutus, in Pahestinam, tunc infidelem et ignotam sibi terrain, profectus est. Ibi, continuatis Dei locutionibus edoctus, desiderabilem cunctis gentibus adventum Messias, de se-mino ipsius processuri, Isetanter didicit, signum sen signaculum lidei suae circuracidendo seipsum in propria carne expressit¹, et tan-

dem filios suos, et in ipsis totam posteritatem, tanquam poiralum electura et sanctam Domini haBreditatein de mysteriis sibi revelatis instruens, fidem divinam ibi primo ftmdavit, deinde in yEgyptum per nepotes transtulit; sed, Dei beneficio, in eorum filiis ad eamdem promissionis terram, non amplius lit hospes et peregrinus, sed ut possessor ot dominus reduxit; et ibi lirmiter radicata, fides tunc in electo illo populo per multa sseculorum spatia feliciter perseveravit. Sed tandem ad Gentiles, legitimes et fideles Abrahae filios, inde di-manavit, qui venientis Messiao promissi doctrinam, a Jud:eis indigne repulsam, per apostolorum ipsius prosdicationem intimatam, humi-Uter susceperunt, et ipsum Jesum Nazarenum, quem Judfei crude-liter ut blasphemum crucifixerant, tanquam verum Messiam, Christum et Dominum, fideliter venerari coeperunt.

Clarius hsec fides viva nunc in novo testamento et latius emicat: non enim tantum in angulo Palsestinae, ut olim in antiqua lege, sed in toto prsedicatur orbe; non a paucis solum, verum ab innumeris suscipiturpopulis; non sola ratione ab aliquibus, sed ab inlinitis prope sanguinis profusione et vitae jacturadefenditur. Numquid, ab ipsis nascentis Ecclesiae incunabulis, Christi fideles discipuli, eo-rumque per sequentia sajcula successores, susceptam tidem proprio sanguine testatam non consignarunt ? Quot martyres pracesserunt, tot fidei testes extiterunt.Vere in eis fuit heroïca fides,divinae gratiae subsidiis roborata. Qualiter enim fieri posset quod innumeri pene homines, et inter eos tenelli pueruli ac virgines delicata), contra totius orbis potentiam, contra imperatorum samtiarn, contra sin-gularum nationum resistentiam, et contra daemonum ipsorum cru-delitatem, idola sua, in quibus divinos habebant honores, protegen-tium decertarent, non una die tantum, sed saepe multorum annorum spatie, ut in sancto Clemente Ancyrano contigit, non levibus alilicti tormentis, sed diris enecati suppliciis, nisi fides heroïca et viva mentem illorum de mysteriis christianae religionis illustrasset, et ad moriendum pro tuenda eorum veritate voluntatem animasset ?

Haec fides est, quam Christus Dominus suis optabat discipulis, quae mira quotidie per viros sanctos patrat in Ecclesia, quae mor-tuos suscitat, caecos illuminat, infirmos sanat, daemones de possessis expellit corporibus. Haec denique est, quae totam potest innovare et velut invertere naturam, dum montes transfert, fiumiaa divertit

Non tantum in antiquis fuit patriarchis hiec fides heroïca et viva, sed etiam in novis religiosorum ordinum patriarchis iuvenitur, quorum virtus et fides in filios debet derivari. De S.M.N.Theresia legitur quod per ipsam sic erga omnia christians? religionis affecta erat, utlibenter pro minima Ecclesiae cseremonia sc mori paratam affirmaret.Et de fidelissimo ejus coadjutore B. P.N. Joanne aCruce legitur quod tam viva fides in eo relucebat, ut nullam vellet admit-tere credendorum experientiam, qua solet fidefi roborari, quia sibi non necessariam et quasi superfluam judicabat: ex hoe procede-bat quod magis ariditatibus orationis, quam sensibilis gratia; gaudiis delectabatur, quia in ariditatibus amplius innitebatur fidei, quam in illis sensibilis gratis sentimentis. Ilunc modum vivendi et totaliter procedendi sub luce ac directione fidei, quem semper in seipso servavit, edocebat animas quas dirigebat, et suis persuadet scri-ptis, ut legenti passim occurret, et maxime in Libris de Ascensu Montis Carmeli, ubi hanc ex professo tradit doctrinam; et consequenter etiam desiderium divinarum revelationum, et affectum circa ipsas excludere conatur, ut sic anitnae purius et tutius in fide procedant. Ipse vero, in majoribus suis laboribus et angustiis; qui-bus interius et exterius toto vitte sua; tempore frequentius abuiida-vit, in sola fide viva solatium inveniebat; et quamvis contrarium eventus srepe suaderent, ipse tamen, sua fide munitus, prosperum expectabat exitum, et semper in prsemium fidei victoriam in omnibus reportabat.Unde,cum nostra; congregationiscarmelitana; reformatio mirabiles et gravissimas ab ipso sui principle persecutiones ac tempestates pateretur, ita quod aliquando dissipari vel submergi videretur, sola B.P.N. Joannis aCruce fides immobilis persevera-bat, tanquam firma rupes in medio fiuctuum hinc inde concurren-tium et cum impetu insilientium; et ubi superiores alii formidantes tremebant, ipse tranquillus et immotus omnino persistebat, sicut testantur ejus epistolae tunc scriptie, quae in mediis tempestatibus proximo futuram pollicentur tranquillitatem.

Possent aliorum exempla hie adduci; sed adducta sufficiant ad demonstrandum heroïca; fidei exercitium in hoc statu intimse unionis animse contemplativa; cum Deo, qua muniti qui ad hunc

felicem statum pervenerunt, nihil impossibile sibi fore reputant, dummodo quae aggrediuntur, ad gloriam Dei et proximi utilitatem cedant, dicentes cum Apostolo:« Omnia possum in eo qui me con-fortat,» et recordati promissionis Christi Domini dicentis ad disci-pulos:« Si habueritis fidem (banc utique vivam et heroïcam) dicetis liuic monti: tollere et mittere in mare, et non ha3sitaveritis in corde vestro, sed credidevitis quia quodcumque dixeritis fiat, fiet vobis; » « Qui enim hsesitat, aliquid petens a Deo, ait B. Jacobus, Cap. 1, similis est fluctui maris, qui a vento movetur et circum-fertur. Non a3stimct ergo homo ille, quod accipiat aliquid a Domino. »

Secunda, generationis ordine, inter virtutes theologicas est virtus spei; statim enim in ipsa justificatione, post emanationem fidei, dimanat a gratia sanctificante, ut perficiatrationalem affectum sive volnntatem, elevando ad hoc quod, divinse gratise auxiliis attendens, supernam felicitatem et gloriam seternam firmiter speret obtinen-dum: ejus namque objectum est beatitudo aïterna adtequate sumpta, ut scilicet includit tam beatitudinem objectivam, quam beatitu-dinem formalem. Per beatitudinem objectivam intelligitur objectum illud, quo adepto et possesso sumus beati; et hoc constat esse Deum summum bonum, qui proinde solus perfecte satiare potest appetitum, et sic possessorem beatificare. Per beatitudinem vero formalem intelligitur adeptio et possessio dicti objecti beati-fici. Neutra beatitudo sufficit ad constituendum ultimum finem adaequatum creaturae rationalis. ünde beatitudo objectiva dicit in recto Deum'summum bonum, et in obliquo ejus adeptionem ac possessionem; sicut, e contra, beatitudo formalis dicit in recto adeptionem ac possessionem Dei summi boni, et in obliquo ipsum Deum summum bonum: sic enim quaelibet seipsam importat, ut connotet alteram.

dit tam objectivam quam formalem, est objectum spei virtutis tlieologicaj, ita tameu quod objective beatitudo importetur in recto, beatitudo vero formalis ipsius sperantis per se importetur in obli-quo; sed ratio formalis sub qua spes tbeologica ad beatitudinem tendit, sunt auxilia divinae gratise.

Sicut autem de fide tbeologica dictum est remanere in peccatori-bus, et solum destrui per peccatum infldelitatis, sic in prsesenti de spe tbeologica dicendum est quod etiam speciali providentia Dei in eisdem perseverat, ut spe pncmii coelestis moti resurgant a pec-catis, et in virtutibus exercitati Domino famulentur. Solum igitur 'per peccatum desperationis spes directe destruitur, licet indirecte per peccatum infidelitatis destruatur. Eatio primi manifesta est; quodlibet enim persuum destruitur contrarium. Ratio secundi manifeste deducitur ex dicto Apostoli, adHcbraos 11, fidcm theologi-cam definientis, quo dicituresse « sperandarum substantia rerum, » sive fundamentum; destructo autem fundamento, necesse est cor-ruat res super ipsum fundata. Quod amplius sic declaratur: ex naturali subordinatione voluntatis ad intellectum, sequitur quod motus voluntatis debeat esse regulatus per actum intellectus, ac proinde ejusdem ordinis, vel naturalis vel supernaturalis; etmerito, nam voluntas fertur in bonum cognitum,et consequenter non potest ferri in summum bonum a^ternse beatitudinis per motum superna-turalem spei theologicx', nisi tale bonum prasupponatur cognitum, ac simul proponatur per actum supernaturalem fidei theologicse. Quod autem spes tbeologica in peccatoi'ibus perse veret,defiiiit Concilium Tridentinum, Sess. G, C. 6, affirmans quod « peccatores per fidem credunt, et per spem eriguntur ad petendam veniam, fidentes Deum sibi propter Cbristum fore propitium, illumque diligere inci-piunt. » Quod sequenti ratione magis confirmatur : sicut Deus non deficit in necessariis ut author natura, ex connaturaliquadam con-venientia, sic exsuamisericordia non deficit in necessariis ut author gratise, maxime, quia ordo gratice multo nobilior est ordine natura; unde Deus perfectiorem de illo debet habere providentiam, qua de-fectus ab illo penitus excludantur. Constat autem quod, ex una parte, necessarii sunt in peccatoribus supernaturales actus fidei et spei theologie®, ut possint justificari; non enim ad justificationis gratiam tenderent, nisi illam crederent, et ex auxilio Dei sperarent

ut possibilom, ut ex adducta patet authoritate Concilii; ex alia vero parte, quando in peccatoribus non proecesserunt actus infidelitatis el; desperationis, contrarii fidei et spei theologica?, ac proinde quantum est in se harum vjrtutum destructivi, conveniens est quod Deus in illis habitus infusos dictarum virtutum conservet, ut faci-lius et quasi connaturaliter pradictos actus eliciant, ac ita citius justificentur. Unde in peccatoribus habitus fidei etspei tlieologicse pCrseverant. Cum autemDeus vult infidelem justificare, habitualis fidei et spei defectum per majora gratise supplet auxilia, quibus ilium simul elovat, et ad credendum ac sperandum, sicut oportet ad salutem, convenienter applicat: auxilia namque peccatovi fideli ad credendum et sperandum concessa, sunt tantum applicativa po-tentiarum, quae per remanentes fidei ac spei theologicse supernatu-rales habitus elevatie perseverant.

Spes igitur theologica, quae in omnibus reperitur fidelibus, in solis tamen viris perfectis in heroïco gradu resplendet; cum enim in aliis sit spes tantum ordinaria, et plerumque fiuctuans ac instabi-lis,in istis tamen admodum sublimis et firmapersistit; quod infinitis posset exemplis confirmari sanctorum, qui divina? promissioni sic firmiter adhaerebant, et tam perseveranterconfidebant, ut quamvis humanae contrarium rationes et apparentioe suaderent, illis tamen neglectis et despectis, constanter in Domino sperabant. Do sancto Abraham patriarcha dicitur, Rom. 4, quod « contra spem in spem credidit, ut fieret pater multarum gentium, nee consideravit corpus suum emortuum (quando scilicet filius ei promittebatur a Domino), cum jam fere centum esset annorum, et emortuam vulvam Sara3; in repromissione etiam Dei non hsesitavit diffidentia, sed conforta-tus est fide, dans gloriam Deo, plenissime sciens quia qusecumque promisit, potens est et facere; ideo reputatum est illi ad justitiam.»

Nee minus spes heroïca in sancto Job enituit, qui, quamvis om-nis creatura in ipsum conjurasse videretur, ipsumque Creatorem tanquam adversarium experiretur, firmam tamen in eum spem semper habuit. Consideremus sanctum hunc patriarcham, ex ditis-simo ac potentissimo inter cranes orientates, statim latronum incur-sionibus et ccelesti igne facilitates suas omnes amisisse ac pauper-rimum efFectum, occisis ventorum impetu filiis omnibus privatum, toto corpore plexum et horrendo plenum ulcere in sterquilinio jacere

ac saniem inde scatentem testa radere, a propria derisum conjuge, et ab amicis despectum, sed, quod gravius, ac forsan alii foret into-lerabile, velut a Deo derclictum, sensibili devotionis gratia caren-tem, internis afflictionibus vexatura, ettot angustiis pressum, quod prte moerore spiritus conquereretur, dicens : lt; Sagittse Domini in me sunt, quarum indignatio ebibit spiritum meura, et terrores Domini militant contra me;» quibus si dseraonum tam internae quam extenue vexationes addantur, nullius spei et salutis locus superesse videbitur. Et tamen vir sanctus, hero'ica spe munitus, et majora pati paratus, post mirabiles actus resignationis, dicere sole-bat :« Etiamsi occiderit me, in ipso sperabo; verumtamen vias meas in conspectu ejus arguam, et ipse erit salvator mens.»

In Novo resplendet seque Testamento spos hcroica, quia, nt ait Apostolus, « regeneravit nos Christus in spem vivam. » Historic sanctorum exemplis liujusmodi virtutis plense sunt, quse legentibus passim occurrunt; unde, cseteris omissis, unum aut alteram in exemplum adducamus. De Beato P. N. Joanne a Cruce legitur quod immensam pene in Deo spem et fiduciam habebat; quidquid enim ad majorem ejus gloriam et proximi utilitatem aggrediebatur, non propriis viribus, sed divina metiebatur illud omnipotentia, cui con-fidebat. Unde frequenter dicere solebat: lt;c 0 spes ccelestis, quae tantum obtines quantum speras! » Propterea, cum aliquid in ob-sequium Dei agendum occurreret, quamvis arduum ac multum esset difficile, magno suscipiebat atiimo, et quasi facillimum hac ccelesti et hero'ica spe roboratus operabatur, qua; futures eventus quasi jam prajsentes ipsi proponebat. Quando superioris officio fun-gebatnr, sic in ordine ad religiosorum sustentationem Dei promis-sis confidebat, qui discipulis dixeiat:« Nolite cogitare de crastino ;gt; et; « Quaerite primum regnum Dei et justitiam ejus,'et lucc omnia adjicientur vobis, » quod extraordinarias in quaerendis neces-sariis sollicitudines et diligentias non permittebat, imo plerumque ordinarias et in aliis laudabiles rescindebat, suis affirmans subdi-tis quod jam sciebat Deus quibusnam indigebant, quod ad ipsos spectabat Deo fideliter obsequi, etad Deum ipsis providere de ne-cessariis. Unde poterat cum sancto quodam dicere : « Domine fecimus quod jussisti, da nobis quod promisisti. » Etcerte, multis in occasionibus, ostendit miraculose Dominus quantum haec spes

viva et heroica fidelis sni servi sibi placeret; omnes namque con-ventus quibus prsesidebat, quaravis alias essent pauperrimi, et in eremis constituti, necessariis omnibus abundabant, et ssepius mediis extraordinariis, xit inultis posset exemplis confirmari. Contigit aliquando quod, in conventu qnodam, cum nihil ad sequentem diem provisionis remansisset, procurator officii memor ad eum accesserit, ut de defectu moneret; cui vir sanctus respondit: « Multum adhuc temporis Deo superest ut nobis provideat; non debemus tam cito earn de negligentia damnare ; jam hodie coena-vimus : qui dedit ccenam, dabit et prandium.» Et certe Dominus brevi demonstravit quam firmo suns famulus nitebatur funda-mento; nam, summo mane diei sequentis, dives quidam ad conven-tum accessit, asserens quod nihil omnino tota nocte dormierit, internam vocem audiens sibi dicentem;« Tu deliciis abundas, dum carmelitai discalceati non habent quid manducent; » et largain elar-gitus est eleemosynam. Idem pene demio contigit; cum enim qua-dam die omnia victui necessaria defecissent, et procurator ad eum monendum venisset, respondit ei: « O Deus bone! si Dominus vo-luerit ut uno die noHsaliquid desit, non patienter tolerabimus? » Cumque procurator instasset providendum esse, subjunxit 13. Pater, dicens ei quod parum haberet fiducise. Et cum amplius idem procurator, humana motus ratione, urge ret, asserens domi esse intirmos, quibus providendum cliaritas suadebat, subridens B. Pater, quasi de divino certus auxilio, suaque spe viva munitus, ait illi: « Vade, fili, et cito videbis quomodo Dous modicam fidem tuam et spem confundet. » Sic dimissns et conventu egressus, vix paucos pro-cesserat passus, cum ministrum quemdam cancellaria) venientem advertit, qui ei duodecirn aureos lisco addictos et in eleemosynas largiendos tradidit: his confusus procurator ad conventum non sine rubore rediit. Tertio tandem contigit in conventu solitario sub nomine Calvarii, quod, ingressa refectorium communitate, nihil comestibile repertum fnit. Tunc B. Pater sic de Deo et religiosa? paupertatis bono suaviter disseruit, quod omnes religiosi, cibo hoc spirituali plurimum recreati et abundanter satiati, nihil de cibo materiali curarent; vixque recesserant ad cellas, cum ad januam con-ventus accessit quidam deferens epistolam, quam cum B. Pater le-geret. ubertim flebat,cui flenti dixit janitor:«Quid est hoc, Pater?

numquicl nobis V. K. non dixit quod solum lacrymoe ad deflenda peccatasunt effundendse ? » Huic respondit: « Fleo, Frater, ex eo quod Deus sic nos viles et miseros credit, ut hodiernam non patien-ter tolerantibus abstinentiara necessaria miserit ad manducan-dum; » et statim advenerunt duo muli farina et panibus onusti. Denique, tam vivafuitin eo tamque firma haïc virtus theologica, quod qui eum noverunt et conversatione ccelestis hujus virtutis actus experti sunt, ipsum sanctis antiqui testamenti patriarchis in fide et spe cosequarunt.

Sed adhuc lieroicac spei clariora et frequentiora dedit exempla Venerabilis Frater noster Franciscus a Fuero Jesu, qui, cum aliis virtutibus plurimum enituerit, in liac tameu plus enituisse vide-tur; sua namque simplicitate sancta sic cum Deo agebat, quod ordinarie mira multa patraret, Deum summa fiducia quasi compellans, ut sibi in omnibus succurreret eventibus. Unde, cum aliquid difficile et secundum apparentiam impossibile pro majori Dei gloria, et pro ulilitate proximi aggrediebatur, dum alii ejus impossibilitatem objiciebant, solebat dicere:« Numquid non par-vulus Jesus I106C et majora potest? » Ex qua fiducia facile et prospere ad ejus intentum cuncta procedebant. Hac in Deum spe viva et summa, fiducia quotidie pecunias, quas alendis colligebat pauperibus, tam abundanter multiplicabat, ut nihil unquam ei defuerit, cum pauperibus succurrendum esset; quod etiam in alia-Tiim rerum, puta ciborum, multiplicatione saepius apparuit. Unde de ipso vere dictum istud affirmari potest : semper liabet quod det, cui plenum est pectus cliaritate, prtesertim si viva et hero'ica spe muniatur.

Qui igitur heroïcac spei vult exercitium colere, licet de propria debeat in omnibus infirmitate humiliter diffidere, semper tamen debet de Dei bonitate et omnipotentia confidere, qui voluntatem timentium se facit, dum aliquid ad majorem ipsius Dei gloriam aggrediuntur : propterea fideles ejus servi et amici singulares, cujusmodi sunt qui ad hunc intimje unionis statum pervenerunt, sic in ipso confidunt, ut divina ejus omnipotentia, dum operantur, uti ad libitum videantur, et ipsi fiducialiter dicunt:«Iate,Domine, speravi, non confundar in sternum. »

Tertia generatione, sed prima perfectione, inter virtutes theologi-cas est charitas, ut constat ex illo Apostoli: « Nunc manent fides, spes, charitas, tria La3c, major autem horum est charitas. » Eigo-rose loquendo, charitas importat amorem gratuitum et liberalem inter personas intellectuales; propterea amor ille necessarius, quo se divinse persona; mutuo diligunt, charitas proprie dici non potest ;amor veró heatorum, quia solum est in ordine ad Dcum necessarius, et retinet libertateia in ordine ad alios, adhuc retinet nomen charitatis. Ut autem docet D. Thomas, 2. 2, Q. 23, Art. 2, et Aristoteles, 8. Ethicorum, Cap. 2 et 3, non quilibet amor ratio-nem habet amicitiae, sed solus amor qui est cum benevolentia, quando scilicet sic amamus aliquem, ut ei bonum velimus; si autem rebus amatis non velimus bonum, sed ipsum earnm bonum nobis velimus, non est amor amiciti®, sed cujusdara concupiscen-lia3. Nee ad rationem amicitia; sola suflicit benevolentia; verum qurodam amatio mutua requiritur, cum amicus sit amico amicus ; talis autem amatio mutua sive benevolentia super aliqua commu-nicatione fundatur, et erit perfecta et hero'ica, si so mutuo aman-tium sit intima unio.

Charitas igitur est vera inter Deum et homines justos amicitia, non quidem utilis aut delectabilis, setl honesti, qiue hie inchoatur in via, et perficitur in patria. Ejus objectum formale Quod, sive ratio formalis Qua;, est bonitas divina entitative simul et subjective considerata, ut abstrahit a prsesenti et absentiobjectum vero formale Quo, sive ratio formalis sub Qua, est specialis motio Spiritus Sancti; sed objectum ejus materiale est omne illud quod liabct in se, vel actu, vel in potentia, bonitatem divinam, in quantum est beatitudinis objectum. Unde Deus est objectum primarium ipsius, proximus autem est objectum ejus secundarium.

dam participatio divinai voluntatis; et consequenter, ex primo habet respicere bonum supernaturale, amor enim respicit bonum sibi proportionatum pro objecto; ex secundo au tem, habet respicere bonum divinum sive bonitatem divinam, voluntas namque divina non habet objectum formale extra Deum, et cum objectum voluntatis ut sic sit bonum, voluntas divina habet pro objecto specifi-cativo bonum divinum sive bonitatem divinam; et consequenter, charitas, qu» est participatio divina; voluntatis, habet etiam pro objecto fonnali specificativo bonitatem divinam, sed differenter in modo, nam voluntas divina respicit divinam bonitatem ut objectum sibi realiter identificatum, charitas autem illam respicit ut objectum a se realiter distinctum.

Bonitas divina, quaa summi boni rationem ac perfectionera im-portat,' duplici modo considerari potest, scilicet: vel in ordine ad Deum per modum essentialis prsedicati, quo Deus in seipso est et dicitur bonus, vel in ordine ad alios extensive, quatenus ab aliis participata perficit eos et bonos roddit. Secundum primam consi-derationem, dicitur dupliciter bonitas divina, videlicet entitative et subjective, quia consideratur ut divina, et ut Dei; sed in secunda consideratione, dicitur bonitas divina tantum entitative, quia consideratur quidem ut divina seu ut quid divinum in sua quidditate, non autem ut estipsius Dei, sed ut est bonum participantis.

Ex dictis facile deducitur quomodo objectum formale charitatis sit bonitas divina entitative simul et subjective, ut abstrahit a prsesenti et absenti; scilicet, est divina bonitas in sua entitate, et ut est Dei; et in hoe charitas a virtute spei theologicse differt, quod spes respicit divinam quidem bonitatem entitative, non autem subjective, quia respicit eam, non ut est bonum Dei, sed ut est bonum sperantis; propterea spes includit amorem concupiscentise, et non amorem amicitiae, quamvis hunc secum compatiatur. Amor autem, ex propria sua ratione, abstrahit ab absentia et praesentia boni; per quod difl'ert a desiderio, respiciente bonum absens, et a gaudio, respiciente bonum praesens. Unde amor imperfectus incipit in absentia boni, et tendit ad prsesentiam, in qua perficitur.

Quamvis illud omne quod aliquo modo divinam habet bonitatem, seu essentialiter, seu tantum participative, pertineat ad objectum materiale charitatis. Deus tarnen, illam essentialiter con-

tinens, est objectum materiale primarium, proximus autem est objectum materiale secundarium, cum illam participative tantum contineat: nam, inter objecta materialia virtutis alicujus, illud est simpliciter et ex omni parte primarium comparative ad alia (qua) proinde sunt objectum secundarium), cui per se primario et princi-palius competit ratio formalis objecti talis virtutis, et aliis competit dependenter ab illo; et insuper talis virtus fertur in illud propter seipsum, in alia vero prater illud ipsum, tam ex parte principil quam ex parte termini; haec enim sunt qua3 objectum aliquod primarium inter materialia constituunt. Constat autem quod ratio formalis objecti charitatis, divina scilicet bonitas, per se primario et principalius Deo competit, et aliis omnibus dependenter ab illo; nam Deo competit necessario per essentiam, ac penitus adequate ; aliis autem competit contingenter, per participationem, ac diminute. Insuper charitas fertur in Deum propter seipsum, ita ut nullum extra Deum sua3 tendentiai principium motivum, neculte-riorem liabeat finem ; in alia vero fertur propter ipsum Deum, tam ex parte principii motivi, quia ratio diligendi proximum Dous est, quam ex parte termini, quia hoc debemus in proximo diligere ut in Deo sit, ita ut charitas incipiat a Deo, se extendat ad proximum, et perfecte ad Deum redeat adducendo proximum.

Cum igitur Deus sit primarium charitatis objectum, agentes de charitatis heroïcaj exercitie, prius in ordine ad Deum in prasenti articulo disseremus, et in sequent! in ordine ad proximum, ut sic divisa charitatis materia in haic duo membra, facilius dilucidius-que pertractetur. Et quam vis jam multa sint dicta de charitate hero'ica status unionis, et tractatu sequenti per totum multo plura dicenda sint, hie tamen juxta materia; exigentiam aliquid dicemus.

De immense charitatis hero'ica; ardore, qui tempore unionis, prasertim fruitivse, sentitur, mira dicuntsancti Patres. Unde Ba-silius, in Regulis fusius disputatis, Interrogatione 2, sic ait: « Ea Domini pulchritudo, si quando sanctorum virorum quempiam clrcumfulsit, intolerabilem eorum in animis desiderii aculenm reliquit; quippe qui, cum vehementer eos vitae hujus ta3deret, in voces illas erumpere soliti essent: Heu mihi! quia incolatus mens prolongatus est; et: Quando veniam, et apparebo ante fa-ciem Dei ? Et: Dissolvi et esse cum Christo longe melius est; et:

Sitivit anima mea ad Deum fontem vivum; et: Nunc dimittis ser-vum tuum, Domine. Vehementer enim vitam banc, veluti tetrum quemdam carcerem, abhorrebant, usque adeo difficiles ad cohiben-dos animos erant, quorum mentes Dei amor perstrinxerat; cum enim inexplebili intuendse divince pulchritudinis cupiditate flagra-rent, illud exoptabaut ut, sequata infinlto sempiterme vit» curri-culo,sibi jucunditatis Domini contemplandac facultas praberetur. » * Et certe, ut ait Beatus Macarius, Homilia 4, si carnalis di-lectio sic hominem solvit ab omni alio amorc,quauto magis solven-tur ab omni dilectione mundi, quicumque digui habiti sunt ut sancti, coelestis, et semper amandi illius Spiritus vere participes fierent, et cuncta videbuntur eis inutilia, propterea quia victi sunt a desiderio coelesti, et in ipso casu Spiritui illi uniti! nam qua3 illic sunt desiderant et cogitant, illic vivunt, illic cogitationes inam-bulant, ibi mens assidue versatur, divino et coelesti amore atque desiderio spiritali superata.»Et, Homilia 10, sic ait: « Hujusmodi anima;, quae tam ardenti et insatiabili dilectione flagrant erga Deum, dignse sunt vita seterna, accipiuntque perfectam illumina-tionem, et participationem sancti et arcani Spiritus, ac mysticse societatis in plenitudine gratiae. » Et paulo infra, clarius hero'icse charitatis expriinit exercitium in lioe intimse unionis statu, dicens: « Porro anima, quae Deum voreque Christum colit, etiamsi intinita justitiaj opera ediderit, ita se habet perinde ac si nihil egisset, propter inexplebile desiderium quod habet erga Dominum; quae licet jejuuiis aut vigiliis corpus consumpserit, ita affecta' est ac si nondum quidquam agere ccepisset, quod ad virtutes pertiueat. Et si varia Spiritus charismata, aut revelationes ac mysteria coelestia consequi meruerit, propter immensamet insatiabilem dilectionem erga Dominum, ita se gerit apud se ac si nihil adliuc obtineret; sed quotidie esuriens et sitiens, per fidem et charitatem perseve-rans in oratione, immodice ad mysteria gratiae, et ad omnium vir-tutum gradum aspirat, coelesti Spiritus amorc vulnerata, ardenti desiderio erga sponsum ccclestem (per gratiam qua pradita est) agitata, desiderans habere perfecte mysticam et arcanam cum eo societatem in sanctificatione spiritus, revelata animae facie, iixis semper oculis intuens sponsum ccclestem facie ad faciem, beneficio spiritalis et ineffabilis luminis in eo per dulcedinem fidei plene

demersa, configurata morti ipsins pra3 sumrao desiderio quo per-petuo sperat pro Christo mortem oppetere, conlideiis sine dubio per gratiam Spiritus se plene liberatam iri a peccato et tenebris affe-ctionum, ut purificata per Spiritum, et anima et corpora sanctifi-cata, vas purum evadere mereatur ad suscipiendam coolestem uni-tioncm, in quamanere dignetur cojlestis ac verus liex Christus. » Mirabiles in anima charitas lieroïca habet effectus, quia « magna res est amor, ait Thomas a Kempis, Libro 3 de Imitatione Christ!, Cap. 5; magnum omnino bonum, quod solum leve facit omne onerosum, et fert sequaliter omne inaequale; nam onus sine onere portat, et omne amarum dulce ac sapidum efficit. Amor Jesu nobilis ad magna operanda impellit, et ad desideranda semper per-fectiora excitat. Amor vult esse sursum, nec ullis infimis rebus re-tineri. Amor vult esse liber, et ab omni mundana affectione alienus, ne internus ejus impediatur affectus, ne per aliquod commodum temporale implicationes sustineat, aut per incommodum suceum-bat. Nihil dulcius est amore, nihil fortius, nihil altius, nihil latins, nihil jucundius, nihil plenius, nec melius in codo et in terra, quia amor ex Deo natus est, nec potest nisi in Deo super omnia creata quiescere. Amans volat, currit et Isetatur, liber est et non tenetur. Dat omnia pro omnibus, et habet omnia in omnibus, quia in uno summo super omnia quiescit, ex quo omne bonum fluit et procedit; non respicit ad dona, sod ad donantem se couvertit super omnia bona. Amor modum sa;pc nescit, sed super omnem modirm ferve-scit; amor onus non sentit, labores non repntat, plus affectat quam valet, de impossibilitate non causatur, quia cuncta sibi posse et liccre arbitratur. Valet igitur ad omnia, et multa implet, et elte-ctui mancipat, ubi non amans deiicit et jacet. Amor vigilat, et dormiens non dormitat, fatigatus non lassatur, arctatus non coar-ctatur, territus non conturbatur; sed sicut vivax flamma et ardens facula sursum erumpit, secureque pertransit : si quis amat, novit quid hffio vox clamet; magnus clamor in auribus Dei est ipso ardens affectus animse qua; dicit: Deus mens, amor mens, tu totus meus, et ego totus tuns. Est hie amor (heroicsc charitatis) velox, sincerus, pius, jucundus et amcenus, fortis, patiens, lidelis, pru-dens, longanimis, virilis, et seipsum nunquam quterens; ubi enim seipsum aliquis quserit, ibi ab amore cadit. Est amor circumspe-tom us III 10

ctus, Immilis, et rectus; non mollis, non levis, non vanis intendens rebus; sobrius, castus, stabilis, quietus et in cunctis sensibus cu-stoditus. Est amor subjectus et obediens pralatis, sibi vilis et de-spectus, Deo devotus et gratificus, fidens et sperans semper in eo, etiam cum sibi non sapit Deus; quia sine dolore non vivitur in amore. »

Hujus beroïese cbaritatis erga Deum sive ferventissimi amoris decem gradus assignat S. Bernardus, quos bic indicare sufficiet, cum eos tractatu sequenti, toto discursu tertio, per multos articulos fuse simus exposituri: primus est, in quo facit languere utiliter; secundus, in quo quasrere incessanter; tertius, in quo operari inde-sinenter; quartus, in quo sustinere infatigabiliter; quintus, in quo appetere impatienter; sextus, in quo currere velociter; septimus, in quo andere vehementer; octavus, in quo stringere inamissibili-ter; nonus, in quo ardere suaviter; decimus, in quo assimilari totaliter. Hos gradus sen actus hero'ica; cbaritatis erga Deum plures animaj in seipsis experiuntur. Ilia vehementer accensus, S. Fran-ciscus Xaverius clamabat: « Satis est, Doitiine, » non potens ejus impetum ferre. Ilia maxime succensus S. Pbilippus Nerius costa-rum fractionem passus est cordis dilatatione. Sic ardebat cbaritate continua S. M. N. Theresia, quod ilia cor ejus intumesceret, et tandem disrupto suaviter moreretur; sed quod mirabilius de ea legi-mus est, (juod, cum plures alios seipsa superiores in gloria se libenter passuram assereret, se tamen impatienter laturam audebat affirmare, si quem videret sanctum in ccelo plus Deum amare, quam ipsa diligeret. Sic in hujus hero'icajcbaritatis exercitio trans-formatus erat Augustinus, quod Domino diceret : « Si ego Deus essem et tu Augustinus, vellem fieri Augustinus, ut Augustinus fieretDeus. »

Non solum anima, in hoc beroïese cbaritatis exercitio erga Deum, in ipsummet per affectum, et quodammodo in effectu transformatur, sed etiam ipsum corpus ex quadam animse redundantia transmuta-tur. Unde de multis legimus sanctis, quod, in bac mortal! vita, jam beatorum corporum dotibus fruebantur : scimus, ex sacra Scri-ptura, quod Moyses ex colloquio Dei ccelestes in vyltu referebat splendores, unde faciem ejus filii Israël ferre non poterant; c mus B. P. N. Joannem a Cruce sic divino amore interius iu anima

flagrasse, quod saspius gloriai radii in facie resplenderent, et tandem paulo ante mortem totus apparuit claritate transformatus : unde tunc sicut crystallus ex lampade, et tenuis nubes ex sole, sic corpus totura ex animaj splendore lucescit; inde vultus, inde oculi, inde singula corporis membra divinum aliquid in sua claritate aliquando praesefcrunt. Non tantum claritas in corpora nitet, sed etiam viget levitas : legitur de sancta Monica, Augustini ma-tre, quod aliquando post communionem rapta et sursum corpora elevata clamavit:«Volemus iucoelum, volemus in ccelum, fideles;» et post ad seipsam redieus,et de hoc clamore interrogata, simpliciter respondit: « Ei quid vultis? quid quieritis? cor meum el caro mea exultaverunt in Deum vivum. » Plures legimus similes raptus corporales in aliis sanctis, ut in B. Maria Magdalena, in E. Maria yEg}'ptiaca, in S. M. N. Theresia, et infinitis aliis, qui in eorum liistoriis legi poterunt. Unde hie unicum referam, quern in Indiis orientalibus, ex relatione venerabilis cujusdam Patris Dominicani, didici de V. P. N. Dominico a Jesu Maria : hie cum aliquando cum Procuratore Generali nostra;]Congregationis Carmelitanao, Matriti, ad regium accessisset palatium, et dum Procurator ipse cum rege de suis negotiis ageret, in quodam cubiculo mansisset, amoris im-petu raptus et in aëra sursum elevatus stetit, donee rex mouitus cum P. Procuratore venit, qui tam ;dulce contemplatus spectacu-lum, propria etiam didicit experientia quam leve et agile corpus es-set, anima tam absolute tuncjpnedominante; nam insufflando vidit illud ad instar pennaj per aöra volitare, donee ad imperium P. Pro-curatoris, V. Pater ad se rediit, et confusus inde discessit. lleperi-tur etiam aliquando injeorpore subtilitas: memini me legisse in quadam concione in [honore S. M. N. Theresise edita, ubi dum in propriis laudatur, filiis, dicitur de quodam fratre nostro nomine Eenedicto, qui dum Ecciesiam'ingredi volebat, ut ad sanctissimum Eucharistie sacramentum venerandum accederet, non semel visus est parieles et januas clausas penetrare. Tandem plures alias corporis alterationes adducit D. Bonaventura, Process. 7 Religionis, C. 15 et 19, ubi sic ait: lt; Quandoque corpus quasi obrigescit, et membra inhabilia et inflexibilia fiunt ex subita fervoris et suavita-tis infiuentia; et hoc potest esse, quia spiritus omnes distenduntur corde inflammato, quia extensione et obstructione nervorum spiri-

tualium membra amittunthabilitatem offlciomm suorum,iit lingua loqueliE, manus operationum, et pedes et crura gradiendi, quousque fervor iterum remittatur, et vise spirituum apert® fiant ut prius. Nec mirum, si has divinse affectiones possuntillud efficere, quarum virtus fortior est, cum etiam humanse affectioues id interdum va-leant, ut subitus terror, et subita et iramoderata laetitia, ct subitus dolor, et odium immensum et intemperatus amor, sicut ssepe com-pertum est, et in extasim vel stuporem, vel phranesim alios ex luijusmodi raptos fervore esse, et membra inrigorem vel tremorem versa, vel etiam febres ex vehementi molestia incidisse. » Quas etiam alterationes declarat Dionysius Carthusianus,de Fonte Lucis, Art. 8, dicens : « Dura mens contemplationi mysticso est intenta, inflammato et velut coramoto et irritato amore, incipit quodam mode ebnllire ac superfervere, suaque violentia totum corpus con-cutere; quod autem fervet, quadam calorisac desiderii sui violentia exti'a seipsum projicitur, et supra se tollitur, quasi ibi esse dedigne-tur, undo veil em enter so jactat: sic et mens transfixa amoris fervore, quasi extra corpus jactaro se nititur, et usque in summum volare. gt; Prcemiserat autem elfectus amoris luijus extatici causatos in corpore, dicens : « Ex tauto quoque contemplationis excessu amo-risque impetu, amore et ebullitione, generantur per redundantiam quamdam in parte sensitiva ac corpore languor, debilitas, mooror ac macies, detestatio corporei alimenti, impotentia usus ac motus membrorum ac sensuura, et totius corporis rigor. »

Circa htcc notandura quod amor illo ferventissimus sive hero'ica charitas erga Doum, maxime dum mentem eminens contemplatio illustrat, ct ipse amor actu voluntatem inflammat,plures in corpore causet semper alterationes, non tarnen semper easdem; aliquando namque causat tristes, dum scilicet animam rapit, quia functiones tunc vitales in corpore habere non potest, ac proiude corpus enu-meratis dofectibus quasi mortuum subjacet; aliquando autem causat gloriosas, dum videlicet anima sine raptu fruitivo gaudet amore Dei prasentis in intimo gradu unionis; cum enim tunc anima, quamvis intime Deo unita, vitales in corpore habeat functiones, et totaliter ei pradominetur, in ipsum gloriosas suas derivat commu-nlcationes, juxta capacitatem ipsius, ut illis modo sibi proportio-nato et plurimum limitato simul cum anima fruatur. Unde idem

amor vehemens diversimode agens in anima, vel juxta raodum ipsius agentis, vel juxta dispositiouem aiiima3 iu qua agit, diversos in ea causat effectus.

Quia, ut dictum est, cliaritas respicit proximum, tanquam obje-ctum materiale secmidarium, participans ex qnadara extensione, contingenter ac diminute, divinam bouitatem, qua) est objectum formale ipsius, inde est quod, post eonsiderationem ipsius cliarita-tis heroïcse erga Deum, objectum ejus primarium, ipsam nunc con-sideremus in ordino ad proximum.

Sub nomine pvoximi, qui est objectum materiale secundarium charitatis, intelligitur omnis creatura intellectualis, qua; potest esse particeps soterme beatitudinis, in, cujus communicatione perfecta viget amicitia sanctorum, et iu orJine ad ipsam est hie iu-clioata justorum amicitia. Ex quo colligitur quod omnis viator, quantumcumque peccator et malus, sub quacumque infidelitatis specie constitutus, et extra gratiam existens, est noster proximus, ita tamen quod potiori jure proximus dicatur, qui magis ad partici-pationem a!terna3 beatitudinis accedit. TJnde, in hoc ordine.peccator Melis infideli prseferendus est, justus peccatori, etsanctus compre-liensor justo viatori, sive comprehensor sit angelus, sive homo : soli igitur damnati, tam dasmones quam homines, a numero proxi-morum excluduntur, quorum desperata est salus, quia «in inferno nulla est redemptio. »

Cliaritas respectu proximi 11011 existentis in gratia vera rationem amicitise non habet, sicut illam habet respectu proximi in gratia constituti. Cujus ratio est, quia vera amicitia per se in mutuo con-sistit amore et in mutua saltern habituali amicorum benevolentia; mde necessario correspondentiam affectus requirit, sen indispensa-biliter exigit quod ainans redametur, saltern habitualiter, quam affectus correspondentiam verus amor actualis non exigit: constat autem quod, respectu proximi extra gratiam constituti, non adest

talis affectus correspondentia etiam habitualis, cum ex parte illius desit charitas, quffi sola talis affectus supernaturalis principmm esse potest; unde respectu illius cliaritas in justo posita, quaravis sit verus amor etiam actualis, non tamen est vera amicitia, licet dici possit amicitia potentialis sen in potentia, quatenus ex parte sub-jeeti justi esteadem omnino ac penitus invariata, et tantum amit-tit respectum ad amicum extrinsecum, quo respectu constituitur in ratione verso amicitia; actualis. Sed, respectu proximi in gratia constituti, cliaritas vers rationem habet amicitia), quia justi media cliaritate mutuum habent amorem et mutuam benevolcntiam saltern liabitualem, cum sibi velint ad invicem omne bonum spirituale conducens ad leternam beatitudinem, et se mutuo propriis oratio-nibus ac meritis adjuvent ad illam consequendam, juxta illud Psalmistse:« Particeps ego sum omnium timentium te. »

Ha3C inter justos charitatis amicitia inchoatur in via, et perflcitur in patria. Ad perfectionem quippe vera) amicitia) plura requiruutur, ut mutua amicorum notitia, continua et inseparabilis presentia, ac tandem perfecta in omnibus bonis communicatio; qua) tamen ad amicitia) inclioationem non requiruntur : constat autem quod, licet liic in via, in cliaritate justorum essentialia amicitia) reperiantur, nempe mutuus amor et mutua beuevolentia, qua) sufficiunt ad inclioationem amicitia), non tamen in ea reperiuntur pradicta amicitia) accidentalia ad ejus perfectionem requisita, sicut reperiuntur in patria, ubi se mutuo beati perfecte cognoscunt, ipsamque suam amicitiam in seipsa vident, et non tantum in signis externis in qui-bus potest esse deceptio; ubi sunt continuo ac inseparabiliter invicem sibi pncsentes, imo absque timore et periculo separationis aut dissolutionis amicitite; ubi tandem in omnibus bonis perfecte communicant, omnes quippo beati sunt comparticipes ejusdem summi boni, in quo beatitude essentialis consistit, et omnia beatitudinis, etiam accidentalis, motiva mutuo sibi communicant, et de aliorum beatitudine mutuo gaudent.

Nunquam tamen cliaritas respectu proximi est tam perfecta amicitia, ac est respectu Dei, quia de ratione verse amicitise est, quod amicus propter seipsum diligatur,- itaut propria ipsiusbo-nitas sit causa dilectionis; et in lioc amor amicitia) ab amore cöncupiscentia) differt, quod concupiscentia non sistit in ipsius

dilecti bonitate, sicutin ea sistit amicitia; unde, quo magis aliquis propter seipsura diligitur, eo perfectior est amicitia : est autem manifestum quod Deus per charitatem magis propter seipsum diligitur quam diligatur proximus, cum sic proximus diligatur propter seipsum, ut simul diligatur propter Deum; et tarnen Deus per charitatem tantum propter seipsum diligitur, quia cliaritatis ob-jectum formalc est divina bonitas in seipsa considerata, et consequenter, charitas nunquam est tam perfecta amicitia respectu proximi, ae est respectu Dei, non obstantibus aliis conditionibus minus principalibus amicitbe, qua' magis in amicitia cbaritatis respectu proximi, quam respectu Dei, reperiuntur, ut est aiqualitas amicorum, pnesentia manifesta, etc.

Exercitium cbaritatis erga proximum, quantum ad substantiam, cadit sub divino prjecepto; sod quantum ad gradum heroïcum, de quo bic agimus, caditsub consilio. Circa primum, s;epius in sacra Scriptura talis pracepti fit commemoratio. Ad Rom. 13, dicit Apostolus :« Qui diligit proximum legem implevit; » et, ad Galatas 5, ait: « Omnis lex in uno sermono impletur, diliges proximum tuum sicut teipsum. » Et sanctus Joannes, Apostolus dilectionis, sa3pius tale praïceptum intimat, dicens : « Filioli, diligite alterutrum, quia prajceptum Domini est; et si solum fiat, suflicit. » Sed ipse Magister veritatis, ipsum condens pneceptum, ait, Joannis 15 : « Htec mando vobis, ut diligatis invicem ; » item : « Hoc est pra;ceptum meum, ut diligatis invicem sicut dilexi vos. » Imo, ut ait Augusti-nus,Libro 83 Qna3st., Q. 71, tantum pondus prrecepti in ea senten-tia constituit Dominus, ut diceret : « In hoc cognoscent omnes, quia discipuli mei estis, sidilectionem babueritis ad invicem.» Et, Mattb:ci22,dixit, loqucns depraecepto cbaritatis erga Deum:« Hoc est maximum et primum mandatum; secundum autem simile est buic, diliges proximum tuum sicut teipsum. ^— « Media cbaritate, ait Ambrosius; Serm. 9, major est fraternitas Cbristi quam sanguinis ; sanguinis enim fraternitas similitudinem tantummodo corporis refert, Cbristi autem fraternitas unitatem cordis animaeque demonstrat, sicut scriptum est Actorum 4 : Multitudinis autem credentium erat cor unum et anima una.» Quod dictum contirma-tur doctrina Hieronymi, in Psalm. 132, dicentis:« Frater mens sse-cularis non tantum me amat, quantum substantiam meam; crete-

Si amor proximi sic Cliristifideles conjungit, ut Psalmista dixe-rit: «Ecce quam bonum et quam jucundum habitare fratres in unum!» quod exponens Augustinus ait: «Verba ista Psalterii, iste dulcis sonus, ista melodia etiani monasteriapeperit,» sequitur quod amor perfectus, qui in hcroïca charitate consistit, vere est vinculum perfectionis; et maxime apparet in religione, ubi inhabitare facit unius moris in domo. Juxta quocl, ait Basilius, Cap. 19 Constit. Mo-nast.:« Homines ex diversis nationibns acregionibus profectos, per exactam morum ac discipline similitudinem, adeo in unum veluti coaluisse, ut in pluribus corporibus uuus modo esse animus videa-tur, vicissimque plura corpora mentis unius instrumenta cernan-tur. :gt; Et vere boe est mirabile, quod viri religiosi, in liac charitate perfecti, simul continue habitent et vivant, ut, quamvis sint diversse complexionis, diversie iuclmationis, ac diversarum qualitatum, sic tarnen hoe charitatis perfecte glutinio manent uniti, ut idem velint, idem nolint, idem desiderent, idem fugiant. Hanc charitatis porfe-ctionem Christus Dominus suis discipulis tam prsesentibus quam futuris desiderabat, et a Patre deprecabatur, dicens, Joannis 17: « Non pro eis rogo tantum, sed et pro eis qui credituri sunt per verbum eorum in me, ut omnes unum sint, sicut tu Pater in me et ego in te, ut et ipsi in nobis unum sint, ut credat mundus quia tu me misisti, et dilexisti eos, sicut et me dilexisti. » Hsec perfecta charitas tam necessaria est viris religiosis, ut Hieronymus dixerit, in Eeg. Mon.:« Hcec religiosos, luec mouachos facit; sine hac co^no-bia sunt tartara, habitatores sunt daemones; cum hac vero sunt pa-radisus in terris, et in eis degentes sunt angeli. »Quod confirmatur authoritate Basilii, loco citato dicentis: « Hi (scilicet religiosi), vitte diligenter communitate retenta, angelorum viveudi ritum aïmulantur; nulla est inter angelos lis, nulla contentio, nulla con-troversia. »

Heroïcam. erga proximum charitatem propriam statui unionis, utpotevinculum perfectionis, describit Apostolus, 1 Cor. 13, dicens: « Charitas patiens est,benigna est; charitas non semulatur, non agit perperam, noninflatur,non est ambitiosa, non qimit qua3 sua sunt, non irritatur, non cogitat malum, non gaudet super iniquitate,

congaudet autem verièati; omnia suffert, omnia credit, omnia spe-rat, omnia sustinet. » Hujus exempla quamplurima, tam in sacra quam in ecclesiastica leguntur historia. In sacra quidem legimus, quomodo sanctus proplieta Moyses, hac heroïca motus charitate erga populum Judsoorum, quem in deserto ducebat, dixit Domino, ex ejus idololatria et multiplicatis sceleribus irato et totam multi-tudinem peccatricem destruere volenti;« Aut dimitteillis, autdele me de libro vitse.»Similiter legimus de sancto Paulo apostolo, quomodo optabat anathema fieri, ut Judans fratribus suis ad salutem prodesset; liac charitate motus, dicebat se omnia omnibus factum esse, ut omnes lucrifaceret. In ecclesiastica vero historia, mirabile S. Paulini,natione Galli et Episcopi Nolani, legitur exemplumhe-roïc;e charitatis erga proximum : hie vir eximius, cum jam vastata aGothis Campania, omnem facultatem, ne relictis quidem sibi rebus ad vitam necessariis, in alendos pauperes, etcaptivos redimen-dos contulisset (quo tempore, ut scribit sanctus Augustinus, ex opu-lentissimo divite factus est voluutate pauperrimus, et copiosissime sanctus), Vanclalis postea easdem regiones iufestantibus, cum ab co posceret vidua ut filium sibi redimeret, consumptis rebus omnibus in officio pietatis, seipsum pro illo in servituten! tradidit, et in Africam profectus, domini sui, qui regis erat gener, hortum colen-dum suscepit. Sed in prcemium tam heroïcse charitatis, cum pro-plieti:c dono regis mortem ipsi domino prccdixisset, et rex in somnis Paulimim sedentem inter duos judices, sibique do manibus eripientem flagellum vidisset, tantus vir cognitus honorificentis-sime dimissus est, condonatis ei omnibus suis civibus, qui captivi fuerant. En prseclarum lieroïcïe charitatis triumphum. Dicitur de sancto Ignatio de Loyola, quod sciens quemdam hominem determi-natum ire aliquo ad peccandum, ipsum in via pneveniens decur-rentis rivuli se aquis tempore hyemis immersit, et praetereuntem ac de tali spectaculo perterritum admonet, se ejus causa ibi esse, et tam rigidum aqua) frigus pati ut carnalis amoris in eo flammas extingueret. Legimus tandem in vita V. P. N. Francisci a Puero Jesu qualiter, amore proximi flagrans, totam vitam suam in continuo hujus charitatis heroïca) exercitio duxerit : nam adhuc socularis xenodochium urbis Complutensis ingressus, omnia vilia et ardua, sensuique repugnautia (qua) in similibus locis non desunt)

per multos annos obivit officia; etinsuper, diu noctuque pro alendis pauperibus cum immenso labore eleemosynas in sestu et in frigore colli gebat; cujus charitatis exercitiura, factus religiosus, quantum nostra professie patitur, non intermisit. Similia possent in infinitum multiplicari sanctorum exempla, qui charitati heroics) erga proxi-mum penitus se devoverunt, et maxime in conversione animarum, scientes quam gratum et acceptabile sit Deo sacrificium amor pro-ximi, et quod amor Dei in ipso amore proximi perftcitur; ait enim dilectiouis Apostolus, Epist. 1, Cap. 4:«Sidiligamus invicem, Deus in nobis manet, et cliaritas ejus in nobis perfecta est; » et afflrmat quod « hoc mandatum habemus a Deo, ut qui diligit Deum, diligat et fratrem suum. »

Eximiushic amor proximi potest duplici ratione ex parte ipsius Dei suaderi. Prima quidem, quia Deus nobis in hac dilectione pra-buit exemplum; sic enim dilexit mimdum, nt Filium suum um-genitum daret, utique pro ipso crucifigendum et ignominiose mon-turum,Filium, inquam, in quo sibi bene complacuit; etipse Films, cum semper dilexisset suos, in finem dilexit eos, proprium sangui-nempro eorum redemptione liberaliter effundendo: unde S. Joannes sic bene ac directe concludit: « Si sic Deus dilexit nos, et nos dobe-mus alter utrum diligere. » Secunda vero ratio est, quia Deus quasi sibi facta libenter acceptat charitatis erga proximum opera, et in-jurias proximo factas velut proprias reputat; nam, ex una parte, toti mundoprotestatur,dicens ;lt; Amen dico vobis, quam diu fecistis uni ex his fratribus meis minimis, mihi fecistis;» ex alia vero parte, dicit, Zacharife 2 : « Qui tetigerit vos, tangit pupillam oculi mei. »

Sanctus Paplus Apostolus, ut heroïcam charitatem erga proximum nobis suadeat, in mentem adducit nos esse membraejusdem corporis mystici, cujus caput Deus est, et exemplo corporis naturalis sic instat, 1 Cor. 2 : « Pro invicem sollicita sunt membra; et si quid patitur unum membrum, compatiuntur omnia membra ; sive glo-riatur unum membrum, congaudent omnia membra. gt; Quod expen-dens Augustinus ait: « Ecce pes calcat spinam, quid tam longe ab oculis quam pes? Longo est loco,sed proximus affectu charitatis; sani simt oculi, sana est manus, corpus, caput, lingua, sanus est pes.»— lt; Non potest, subjungit Apostolus, oculus dicere manui: opera tua

non indigeo; autiterum caput pedibus: non estis mihi necessarii; sed multo magis quae videntur membra corporis infirmiora, neces-sariora simt, ut non sit schisma in corpore. Sic in mystico corpore omnes nosin unum corpus baptizati sumus, sive Judsei, sive servi, sive liberi; undo sumus corpus Christi, et membra de membro. Propterea debemus charitate fraternitatis invicem esse diligentes, honore invicem proevcnientes, necessitatibus sanctorum commu-nicantes, hospitalitatem sectantes, debemus benedicero pcrsequen-tibus nos, et non raaledicere, gaudere cum gaudentibus, Here cum flentibus, idipsum invicem sentientes, nulli malum pro malo red-dentes, cum omnibus hominibus pacem liabentes, supportantes invicem in charitate, solliciti servare unitatem spiritus in vinculo pacis. »

Sed notandum quod luuc heroïca charitas erga proximum non tam in verborum apparentia quam in operum veritate servatur; unde dicitur, 1. JoannisS :« Eilioli, non diligamus verbo, neque lingua, sed opcre ot veritate; gt; non quod dilectio proximi non oxorceatur verbo et lingua, bene dicendo de illis, orando pro ipsis, imo maxime lingua conservatur, sicut etiam lingua destruitur, dum quis male-dicit, convitiatur, murmurat, detractat, et similia contra proximum peccata verbis committit; sed vult Apostolus quod non tam verborum apparentia, quam operum veritate charitatem fraternitatis conservemus;suiit enim aliqui falsi fratres, qui charitatem exterius simulant, sed interius pessimi sunt inimici.

Qui ergo ad statum intimce unionis pervenerunt, tam pure, tam vere, et tam sollicite charitatem erga proximum exercent, quod mente, ore, et opere diligunt. Diligunt mente, de proximo bene judicantes, in bonam partem, quantum fieri potest, opera ejus in-terpretantes, apud se semper excusantes, pto ipso orantes. Diligunt ore, de proximo bene dicentes, ipsum laudantes, apud alios excusantes, blande alloquentes. Diligunt opere, cum proximum in necessitatibus et facultatibus, et consilio, et opera fideliter adjuvant.

Sol:o virtutes theologicso Deuin immediate respiciunt et attiu-gunt, propterea tali nomine insigniuntur. Alia3 vero aifectivse di-cuntur morales, quarum aliqua; Doum respiciunt explicite licet mediate, divinum quid exercentes; aliquse respiciunt ipsum ope-rantem, quatenus in eo sistit earum exercitium tanquam in sub-jecto; et tandem aliqua) respiciunt proximum, quia proprios in eo sortiuntur effectus. De his omnibus pnefixo disseretur ordine : et primo, in prsesenti discursu, de illis quae Deum explicite respiciunt quasi objectum, implicite namque Deum tanquam ultimum finem virtutes omues respiciunt; deinde, in sequenti discursu, disseretur de illis qua? ipsum operantem respiciunt; et denique, in ultimo discursu, disseretur de illis qua; proximum respiciunt.

Virtus religionis, inter omnes morales nobilissima, turn a pbilo-sopliis moralibus, turn a thcologis definitur per proprium actum, et dicitur virtus quae superiori cuidam natunc (quam diviuam vocant) cultum caeremoniamque affert. Hanc Tullius, Libro 2 Klietoricorum sen de Inventione, et S. Augustinus, Libro Octogiuta trium quae-stionum, Q. 31, tradunt; et si quae definitiones aliae adducantur, ad lianc reducuntur tanquam majores ipsius explicationes. Unde ab aliis religio definitur esse virtus quae debitum cultum Deo, tanquam primo rerum omnium principio, exhibet; et ab aliis definitur esse virtus inclinans creaturam intellectualem, ut Deo debitum cultum et honorem exbibeat, tanquam omnium priucipio et domino.

Virtus religionis dividitur in acquisitam et per se infusam; de priori, utpote ordinis naturalis, agunt philosoplii morales; thoologi vero agunt, tarn de priori quam de posteriori,qua; est ordinis super-naturalis, propter amplitudinem objecti Theologise. ll;e duas vir-tutes religionis eodem nomine insigniuntur, et circa idem objectum versantur, sed tamen ex diverse motive : nam acquisita religio habefc pro objecto cultum Deo exhibentlum ex naturali motive; religio autem per se infusa habet pro objecto eumdem cultum Deo exbi-bendum exmotivo supernaturali. Prima quidem, ex eo quod Deus est, in ordine naturse, primum principium et supremus dominus; secunda vero, ex eo quod Deus est, in ordine gratia), primum item principium et supremus dominus; et ex hoc diverso motive plus inter se dififerunt hoe duie virtutes, in nomine et objecto materiali convenientes, quam dilferant ab aliis virtutibus ejusdem ordinis, quamvis in objecto differentibus.

Adperfectam hujus virtutis intelligentiam, notat D. Thomas, 2. 2, Quaist. 81, Art. 1, quod nomen religionis derivatur, vel arele-gendo, quia qua; ad cultum Dei pertinent, sa;pe sunt animo revol-venda, et veluti relegenda, ut vult Isidorus, Libre 10 Ethymolo-giarum, Cap. 17, vel a reeligendo, quia per eam Deum reeligimus, quem per peccatum rejeceramus, ut ait Augustinus, Libre 10 do Civitate Dei, Cap. 4, vel a religando, quia Deo nos alligat et astringit, ut docet idem Augustinus, Libre 1 Eetractationum, Cap. 13, et alii. Hsec ultima religionis derivatie videtur aptior, ac ipsi nomini et rei significata; convenientior, quamvis alia; sint etiam bona;, et tanquam legitima; ab omnibus admittantur. Cultus autem, quem Deo virtus religionis exhibet, non est purus et simplex honor, sed est honor cum maxima submissione ipsius honorantis; honor enim purus et simplex importat pracise testimonium excel-lentia; alterius, sen verbis, seu gestis, non autem importat maximam illam submissionem internam: propterea, quamvis ipse Deus sanctos honorare dicatur, nen tamen dicitur eos colore. Cseremonia vero cultum exteriorem importat; religio quippe exhibet Deo tam cultum internum quam externum; respicit enim ipsum Deum, tanquam subjectum excellentissimum, primum et universalissimum totius esse ac boni principium, et supremum tam ordinis naturalis quam ordinis supernaturalis dominum, a quo cuncta creata simpliciter et absolute dependent.

Quod roligio sit nobilissima inter virtutes morales suadetur ratione D. Thomse, 2.2, Q. 81, Art. 6, sic aliqualiter expensa:inter virtutes morales illte sunt nobiliores pra3 caïteris, qu:B Deum expli-cite respiciunt, propter majorem objecti nobilitatem; inter has autem ad Deum ordinatas tanquam ad ultimum finem, ilia est nobilior, cujus objectum magis accedit ad ultimum finem, ex hoc enim majori accessu objectum est nobilius, nam quae magis acce-dunt ad Deum, magis do ejus nobilitate participant; objectum autem nobilius majorem influit nobilitatem virtuti quam termi-nando specificat: constat autem quod objectum religionis magis ad Deum finem ultimum accedit, quam cretera virtutum moralium objecta; quinimo Deum ut ultimum finem attingit immediate, cui cxliibendo cultum inlucvet, quod non habent aliaj virtutes morales, nam obedientia et pccnitentia, quae magis accedere videntur, ab hac tamen perfectione accessus ad Deum ultimum finem, et unionis cum eo multum deficiunt; obedientia namque magis Deum per modum principii pracipientis quam per modum ultimi finis consi-derat, et pamitentia tantum habet intra proprios limites dolere et satisfacere pro injuria Deo facta, nam quod Deo ut ultimo fini con-jungat, hoc habet virtute charitatis annexa^; et consequenter, religio est virtus moralis inter omnes nobilissima, et ex hoc dicitur ad theologicas virtutes multum accedere; et propterea primum decalogi prseceptum est de religione, unum cole Deum; secundum autem est de pietate, habeas in honore parentes: videntur autem hac prtecepta fuisse data ordinate, juxta ordinem nobilitatis virtutum moralium.

Religio qua colitur Deus, essentialiter distinguitur ab ea virtute qua sancti directe ac immediate coluntur in seipsis, licet hie cultiis per ordinem ad Deum ipsis exhibeatur; non autem essentialiter ab ilia distinguitur, si quis colendo sanctos, directe ac immediate Deum in ipsis intendat colere. Ratio primi est, quia motivum exhibendi cultum aut honorem alicui, est propria ejus excellentia, in humanis quippe rebus experimur quod diversis personarum excellentiis diversus honor debitus exhibetur, alius quidem patri, alius regi, etsic de aliis : constat autem quod Deo specialis, imo singularis, excellentia competit, quatenus in infinitum omnia tran-scendit secundum omnimodum excessum, per hoc quod est primum

creationis et gubernationis rerum singularum principium, ac proinde plenarium habens et principale dominium respectu totius et cujuslibet creatura potestati ipsius totaliter subjecta3, a qua Dei excellentia deficit in infinitum quselibet eicellentia creatura, qua) quamdam tantum divini similitudinem dominii participat, quatenus particularem habet super homines, vel super aliquam creaturam potestatem : unde religio, qua Deus exdebito sive titulo summae sute colitur excellentise, distinguitur esseutialiter ab ea virtute, qua directe ac immediate sancti coluntur in seipsis, specialis namque ratio boni specialem exigit virtutem ; propterea etiam diverse nomine insignitur, nam religio in ordine ad Deum dicitur latria, in ordine vero ad sanctos dulia. Nee dictis obstat quod cultus sanctis per ordinem ad Deum exhibetur; bic enim ordo non tollit quin per talera cultum sancti directe ac immediate, tanquam proximus terminus, attingantur, quamvis ad ulteriorem ordinatus, sicut, pari ratione, per boe quod medium propter finem assumatur, non tollit quin directe ac immediate attingatur in seipso, et per actum specialem distinctumab co quo finis attingitur. Eatio secundi est, quia fieri potest quod aliquis in cultu sanctorum divinam attendat excellentiam, quam scit in eis participatam esse, non solum tanquam finalera causam, ad quam talis cultus refertur, sed tanquam formalem causara colendi sanctos, ita ut in recto et de formali divina excellentia tune accipiatur, excellentia vero propria sanctorum in obliquo et de materiali tantum accipiatur, sicut potest fieri quod, in alicujus assumptione medii, principaliter in recto et de formali ratio finis attendatur, medium vero ipsum in obliquo tantum et de materiali consideratur: et tune certum est quod, sicut idem est actus, qui simul finem et medium attingit, sic, quando quis colendo sanctos, Deum directe et immediate in ipsis iutendit colere (quod est incnltu sanctorum divinam lexcellentiam, velut causam formalem, colendi eos attendere), tunc eadera est virtus religionis, qua3 Deum attingit, ut objectum principale etJIprimarium, cui cultum exlübet, et simul attingit sanctos, ut objectum minus principale et secundarium; et excellentia divina tunc est formalis ratio talis cultus, excellentia vero propria sanctorum est ratio materialis tantum qua; colitur. Unde S. Athanasius,Libro]de Virginitate, sub finem, ait : « Si homo Justus sedes tuas ingreditur, cum timore et

tremore occurres ei, et adorabis humi ad pedes illius; siquidem ilium non adorabis (intcllige principaliter et formaliter,bene tamen minus principaliter et materialiter), sed Deum qui ilium mittit. » Et in septima Synodo, Actione 4, sic habetur : « Sanctos veneramur ut Dei amicos; et honor qui sanctis impenditur, in Deum recurrit; qui martyrem colit, Deum ipsum colit; qui Matrem illius adorat, ipsi honorem assignat. gt; Ex quo sequitur, contra modernos liscre-ticos, tanquam de fide certum sanctos esse colcndos, quamvis diverse cultu ab eo quo colitur Deus; ipse namque cultu latrise colitur, qui est servi ad Dominum; sancti vero cultu dulim coluntur, qui est inferioris ad superiorem, in quo cultu sanctissima Virgo Dei gemtrix prsefertur aliis, qua; proinde cultu hyperdulice coli dieitur.

Virtus religionis, qua Deus colitur, est unica, licet in Deo multa) sint intrinsecse perfectiones, et licet ab eo diversa recipiamus beneficia, quia religio, utpote virtus nobilissima et amplissima, divi-nam respicit excellentiam ut exurgentem ex omnibus Dei perfe-ctionibus, non utcumque sumptis, sed ut ipsum Deum constituunt primum creationis et gubernationis rerum creatarum principium, a quo dependemus in omnibus ;seclusa siquidem,ex parte Dei, rationo principii respectu nostri, et seclusa, ex parte nostri, dicta depen-dentia respectu Dei, non deljeremus ipsi Deo cultum religionis qui dieitur latria, sed alium cultum minus debitum, cum latria sit cultus Deo debitus per modum tributi propter dictam dependen-tiam ; constat autem quod divina excellentia ex hac universal! ra-tione principii resultans est unica; et consequenter religio, quaj dicta) excellentia: cultum exhibet, est etiam unica virtus, in volun-tate subjectata tanquam pars potentialis justitise.

lleligioni plures actus assignantur, alkfui interni, externi alii. Interni sunt devotio et oratio. Externi sunt adoratio, per quam aliquis suum corpus ad Deum venerandum exhibet; oblatio, qua Deo res exteriores offeruntur in sacrificiis, decimis; ac tandem assumptio eorum qua; Dei sunt, utin veto, juramento, admiratione, et laudibus. Hi omnes actus ad religionem pertinent velut ipsius proprii, quatenus subjectionem intellectualis creatura ad Deum important; unde proximo et elicitive dicuntur ad eam pertinere ; omnes vero actus aliarum virtutum remote tantum et imperative,

ac velut extraneï ad religionem pertinent. Devotio igitur promptam importat voluntatem, ad ea qua) divinnm cnltum sivo famulatum respiciunt exequenda. Oratio reverentiam exlnbet Deo, qnateiuis per earn homo se subjicit Deo, et profitetur orando se eo sicut au-thore snorum bonorum indigere. Adoratio ordinatur ad reverentiam ejusdem Dei, qni adoratur; et similiter oblatio sacriflcii et deci-marurn, cum per illam Dens agnoscatur supremus vita¹ et mortis Dominns. Votum est ordinatio ouacdam eorum qiuc quis vovet, in divinum cultum vel obsequium. Juramentum Deo reverentiam exbibet, quatenus homo per Deum jurans profitetur Deum potio-rem, utpote cujus Veritas est indefectibilis et cognitio universalis. Adjuratio etiara Deo reverentiam exbibet, quatenus in nomine Dei, tanquam supremi Domini, alios ad aliquid agendum ordinat, superiores quidem deprecando, inferiores autcm imperando. Et tandem laus et gratiq.rum actio vocalisDeo maximam exhibent reverentiam, et communiter dicuntur ad Dei cultum pertinere.

Virtus igitur religionis principalius in ordine ad Deum exerce-tur, minus tamen principaliter in online ad alia quovis modo ad Deum attinentia, ita tamen quod, juxta majorem accessum et unio-nem ad ipsum Deum, major eis cultus exhibeatur. Unde sanctissimo Eucharistiaj Sacramento cultus latruo, sicut Deo, debetur, cum vere et realiter sit ibi per transsubstantiationem corpus et sanguis ChristiDomini cum divinitate conjuncti; deinde similicultu latri;c crux dominica, aliaque passionis instrumenta coluntur, propter contactum ad sacratissimam Christi liumanitatem. Sancti vero, et principalius Sanctissima Virgo Maria, tanquam divinam partici-pantesexcellentiam, cultu duliae coluntur, quia talis excellentia sic participata consideratur ut ipsorum propria, unde cultu minori co-litur.

Cum quis ad statum unionis intimse pervenit, heroïcam erga Deum, sanctissimum Eucharistise Sacramentum, erga Beatissimam Virginem Dei Matrem, et alios sanctos religionem exercet. De S.M. N. Theresia legimus arduum maxime votum emisisse effi-ciendi semper quidquid perfectius esse intelligeret. De V. P. N. DominicoaJesu Maria dicitur quod, cumquadamdie vidisset sa-cerdotem paulo post Missam celebratam in medio vomuisse vico species sacramentales, ipse motus devotione ac reverentia erga San-

ctissimum Eucliaristiae Sacramentum, in exemplummirabile reli-gionis heroïcaijin luto totum colligeus vomitum et simul luti pluri-mum hausit: qucd sic Deoplacuisserefertur,ut totam hanc matoriam, alias fcetidam et fastidiosam, tune suavissimam ae super mei et favum dulciorem effecerit, et insuper in pnemium tantse devotionis' alium ei pnufceerit angelum prteter custodera, quem vocabat Prac-cursorem, cujus auxiliis et insignibus beneficiis toto vitse tempore usus fuit. Inhistoria V.F.N.FrancisciaPuero Jesu legitur quod tam heroïca devotione flagrabat erga ipsumPuerum Jesum,quod semper in ore dulcissimum ejus nomen habebat, et omnia quamvis ardua et facillima ptopter ipsum operabatur; et tam eximia religione Sanctissimum Sacramentum venerabatur, ut quotidie pluribus missis devotissime inserviret, et quando suis implicatus occupa-tionibus externis, vel'prajeepto obedientia!, vel titulo charitatis, tam coelesti exercitio vacare non poterat, diu tristis ex liac priva-tiono remanebat; noverat enim, Deo inspirante, quod angelicum hoc exercitium, suae divina; majestati gratissimum, et anima) ipsius erat utilissimum. Cui etiam addictissimum vidi Konuu V. F. N. Stephanum, mira sanctitate prseditum et miraculis pluribus illu-strem.

DE EXERCITIO RESIGNATIONIS IIEROIC^E, SEU CONPORMITATIS OMNIMOD^E GUM DIVINA VOLUNTATE.

Qui ad intimse unionis supernaturalis statum pervenit, non po-test non habere maximam sua; voluntatis cum divina in omnibus unionem, per totalem conformitatem et omnimodam resignationem; imo superius ostensum est hanc unionem, quam vocavimus acti-vam et naturalem, esse plerumque magis utilem et meritoriam, ac Deo gratissimam; cui proinde perfectus quisque specialiter vacare debet, certo scieris quod omnis alia unio est dubia et periculosa, si desit ista; quamvis autem multa superius de ea dicta sint, aliqua tarnen de ejus exercitio nobis in pnesenti dicenda remanent.

oculis habere debet id quod tide instruitur, nihil scilicet in mundo succedere, quod Deo volenle fieri, vel permittente, non succedat ; cum enim sit prima et universalissima rerum omnium causa, vel positiva vel permissiva, necesse est quod bonum orane dependenter ab ejus decreto positivo, et malum culpse (quod solum mali nomen meretur) dependenter ab ejus decreto permissivo contingat. Pro-pterea dicitur. Ecclesiastic! 11: lt; Bona et mala, vita et mors, paupertas et lionestas a Deo sunt. » Et Proverbior. 16 habetur: « Sortes mittuntur in sinum, sed a Domino temperantur; » unde consequenter aitPsalmistaDeo:« Inmanibus tuis sortes meaj.» Et Amos 3, legitur: «Si erit malum in civitate, quod Dominus non fe-cerit.» Quod et ipse Deus, 1. Eegum 12, protestatur authentice Davidi, diceus: lt; Ecce ego suscitabo super te malum de domo tua, et tollamuxores tuas in oculis tuis, et dabo proximo tuo; tu enim fecisti abscondite, ego autem faciam verbum istud in conspectu omnis Israël, et in conspectu solis. » Propter quod Deus tyrannos et persecutores bonorum vocat virgam furoris sui, dicens ; « Va; Assur virgse furoris mei;» unde etiam rex Attila flagellum Dei communiter dicebatur. Apte ad intentum nostrum, ait Augustiuus, in Psalm. 73 : lt; Impietas eorum tanquam seciirisDei facta est, facti simt instrumentum irati, nonregnum placati; fecit hoc olim Deus quod pleramque facit et homo; aliquando iratus homo appre-hendit virgam jacentem in medio, fortasse qualecumque sarmen-tum ; cffidit inde filium suum, ac deinde projicit sarmentum in ignem, et lilio servat ha3reditateni: sic aliquando Deus per malos erudit bonos. » Quod sic universaliter verum est, ut nihil, quantum vis minimum, accidat proeter divime leges Providentie;, sicut asserit Christus Dominus,Matthsei 10, diceus: « Nonne duopasse-res asse vajneunt ? et unus ex eis non cadet super terrain sine Patre vestro;» et insuper affirmat omues capillos capitis esse uumeratos, et nullum ex eis absque disposiiione ipsius casurum; et omnia, non solum impiorum hominum, sed etiam dsemonum, opera in ipsum Deum ut permittentem red ucuntur; unde, 1 Eegum 16, dicitur : « Spiritus Domini malus arripiebat Saül;» item: « Exagitabat eum spiritus nequam a Domino.»

Ex hoe principio sive fundamento viri sancti et perfecti, quse-cumque accidant, velut a Deo missa suscipiunt et libenter ample-

ctuntur. Nonne rex David, injuriis impetitus a Semei, dixit, 2Ee-gum, 16: «Dominus prsecepit ei, ut malediceret David; et quis est qui audeat dieere quare sic fecerit ? » Numquid Job de manu Domini patienter, imo libenter, omnia flag.ella non suscepit, dum ait: « Dominus dedit, Dominus abstulit; sicut Domino placuit, ita factum est; sit nomen Domini benedictum ; » « Non dixit Job, ait Augustinus in Psalmum 31 : Dominus dedit, diabolus abstulit; prorsus ad Deum tuum refer flagellum tuum, quia nee diabolus tibialiquid facit, nisi illc permittat, qui desuper habet potestatem.» Et per hoc ab imperfectis perfecti discernuntur, quod imperfecti causam proximam effectivam et non causam primam malorum per-missivam considerantes, impatienter mala suscipiunt, et causantes odio prosequuntur, et, quod pejus est, aliquando persequuntur, ut dellet S.Dqrotheus, Doct. 7, dicens: « Nos vero, cum verbum ullum in nos dictum audimus, canes imitamur; hi cnim si quis in eos la-pidem jecerit, jaciente dimisso, lapidem remordent; ita nos,Deo re-licto, qui nobis tribulatioues hnjusmodi ad peccatorum nostrorum purgationem procurat, ad lapidom,hoc est, ad proximum currimus.»

Perfecti igitur,ex doctrina S. Basilii,vit8e christians sanctitatem ac perfectionem in eo constituunt, quod omnia, sive magna, sive parva, credentes a Deoprocedere, se in omnibus divinyj ejus volun-tati student conformare, cum summa resignatione singula deraanu ejus Lctanter suscipientes. Undo Psalmista sanctus, de numero eo-rum, ait:« Paratum cor meum. Deus, paratum cor meum;» et S. Lupus, cum audisset Attilam se jactantem esse flagellum Dei, jussit ei portas civitatis aperiri, libenter eum velut a Deo missum suscipiens. Narrat Cassianus, Collatione 12, de quodam venerabili seue, qui, cum Alexandria; convitiis et injuriis ab infidelibus impe-teretur, imo et graviter percuteretur, sic tameu tranquillo perseve-rabat animo, ut nullum impatientiai vel tristitia; signum ederet; cumque infideles instarent etqusererent'ab ipso quamam miracula Christus faceret, respondit: « Hoc maximum facit miraculum in me, quod stans in medio vestri, convitiis et injuriis affectus, ac verberibus oppressus, nou interius perturbor aut irascor, sed paralus sum propter ipsutn cum maxima cordis tranquillitate hsec et majora libenter pati. »

citas hujus vita;, et inchoata beatitude consistit, quia, ut dicitur ad Kom. 17 : «Non est regnum Dei esca et potus, sed justitia, et pax, et gaudium in Spiritu Sancto. « Quam pacem Apostolus, ad Philippenses, suis pro felicitate optat discipulis, dicens : «Et pax Dei, qua; exsuperat omnem sensum, custodiat corda vestra et in-telligentias vestrasin Cbristo Jesu. » Constat autem quod per banc conformitatem heroïcam intacta servatur pax anima;, quia non con-tristabitjustum quidquid ei accident; vult enim, per banc conformitatem perfectam, simul cum Deo sibi accidore quod accidit : undo nihil contra ejus voluntatem accidit, acproinde de nullo suc-cessu turbatur, sed in omni eventu semper idem divinam participat immutabilitatem ac beatitudinem.Unde merito dixit Cbristus, suis prsedicans discipulis : * Beati pacilici, quoniam filii Dei vocabun-tur;» lii enim sunt, qui in omnibus requiem quserunt, et in h;ore-ditate Domini morantur, et quibus dixit Christus, Joannis 16 : «Ut gaudium vestrum sit plenum, et gaudium vestrum nemo toilet a vobis. *gt; Quod cxponens Augustinus ait: « Qui vult gaudere do se, tristis erit; qui autem in Deo vult gaudere (per bero'icam scilicet banc conformitatem) semper gaudebit, quia Deus sempiternus est; vis habere gaudium sempiternum ? adhcere illi qui sempiternus est.» Et, Sermone 30 de Sanctis, ait:« Scimns, fratres, quod omnis homo gaudere desiderat, sed non omnes ibi quaerunt gaudium, ubi oportet inquiri. » «Quid ergo, concludit idem Augustinus, do Spiritu et Anima, Cap. 54, per multa vagaris, homuncio, qiucrendo bona anima; tua; et corporis tui ? Ama unum bonum, in quo sunt omnia bona, et sufficit; desidera simplex bonum, quod estomne bonum. »

Qui sic per heroïcam voluntatis sua; cum divina conformitatem Deo perseveranter adhairet, vere beatus et perfecte bonus est; quia, ut ait Augustinus, de Spiritu etLittera, « ille beatus et bonus est, qui omnia qua; vulthabet, nee aliquid vult quod non decet.»Certum est autem quod qui propria; renuntiat voluntati, ut se conformet divinse, omnia qua; vult habet, quia dum fit divina voluntas, ipsius propria voluntas impletur; et aliunde certum est etiam quod volens quod Deus vult, non potest velle quod non decet. Unde S. Dorotbeus, Doctr. 9, ait; « Qui propriam non habet voluntatem, suam ipsius semper agit voluntatem; et sic uolentes propriam explore voluntatem, inveniuntur illam semper explevisse. »

Debet quilibet vjr perfectus sic Deo per eonformitatem sua; voluntatis adhserere, quod continue dicat cum Apostolo : « Domine, quid me vis facere ?» « O verbum breve, ait Bernardus, Serm. Convers. S. Pauli, sed plenum, sed efficax, sed dignum omni acce-ptione : qui enim sic Deo conjungitur, semper crescet in virtute. » Undedicitur, Ecclesiastici l:«Conjungere Deo, et sustine, ut crescat in novissimo vita tua; » uon enim mutatur ut luna, sicut qui pro-priam sequitur voluntatem, modo ad hrec, modo ad ilia dirigendo, sed idem semper, fulgidus et fervidus ut sol, immutabilis manet; propterea in eodem Ecclesiastico, Cap. 27, dicitur: « Stultus si-cut luna mutatur, homo sanctus in sapientia manet sicut sol. »

Vere Dominus, nos ad banc eonformitatem invitans, ait: « Fili, sine me tecum agere quod volo, ego scio quid expedit tibi: tu cogi-tas ut homo, tu sentis in multis sicut humanus suadet affectns. gt; Cui, ex doctrina ïhoma) a Kempis, Lib. 3 de Imitatione Christi, Cap. 17, respondere debemus :«Domine, verum est quod dicis; major est sollicitudo tua pro me, quam omnis cura quam ego gerere possum pro me; nimis enim casualiter stat, qui non projicit omnem sollicitudinem suam in te. Domine, dummodo voluntas mea recta et firma ad te permaneat, fac de mo quidquid tibi placuerit; non enim potest esse nisi bonum quidquid de me feceris. Si me vis esse in tenebris, sis benedictus; et si me vis esse in luce, sis iterum be-nedictus; si me dignaris consolari, sis benedictus; et si me vis tri-bulari, sis aequo semper benedictus. Sic oportet te stare, ait Dominus, si mecum desideras ambulare: ita promptus esse dobes ad patiendum, sicut ad gaudendum; ita libcnter debes esse inopset pauper, sicut plenus et dives. » Cui per omnimodam eonformitatem respondere debemus:« Domine, libenter patiar pro to quidquid vo-lueris venire super me : indifferenter volo de manu tua bonum et malum, dulce et amarum, laetum et triste susciperc, et pro omnibus mihi contingentibus gratias agere. Custodi me ab omni poc-cato, et non timebo mortem nec infernum. Dummodo in seternum me non projicias, nec deleas de libro vitse, non mihi nocebit quid-quid venerit tribulationis super me.»

Et quia facile satis apparet in prosperis Deo conformari, difficil-limum autem in adversis, propterea duplici ratione nos munire ad adversa toleranda debemus, sive in laboribus, sive in irrogatis inju-

riis, sive in bonorum jactura, sive in charoram privatione, sivein infirmitatibus, sive in ipsa morte; quarum prima est, supponere quod Deus maximam nostri habet curam et mirabilem providen-tiam; secunda est, quod Deus electos suos hie aftiigi permittit ad imitationem Unigeniti sui, ut in asternum coronet eos. Primum multiplici sacra3 Scripturso confirmatur authoritate. Prophota re-gius, Psalmo 5, ait Deo: lt; Domine, ut scuto bonce voluntatis tu® coronasti nos; » et Psalm. 105 : « Quoniam abscondit me in ta-bernaculo suo, in die malorum protexit me, in abscondito taberna-culi sui. » Et tunc magis divina in electos apparet providentia, cum in necessitate constituuntur, et abaliis omnibus deseruntur; ideo, in eorum persona, dicit Psalmista, Psalmo 22: « Ego autem mendicus sum et pauper; Dominus sollicitus est mei;» et Psalmo 26 :« Quoniam Pater mens et mater mea dereliquerunt me, Dominus autem assumpsit me; » et merito sic considerabat in Domino, cum ipse Dominus, Isaiai 49, protestetur banc paternam et teneram in suos electos providentiam, quam curse patris et matris erga filium prrefert, dicens solemniter : «Numquid oblivisci potest mulier in-fantem suum, ut non misereatur lilio uteri sui ? Et si ilia oblita fuerit, ego tamennon obliviscar tui; ecce in manibus meis descri-psi te, muri tui coram oculis meis semper; » et. Cap. 46, pramiserat quod nostri curam habet, sicut mulier filii quern adluic in utero gestat, dixerat enim : « Qui portamini a meo utero. » Quod potest ratione Apostoli,ad Eom. 8, roborari, dum ait:« Qui etiam proprio Filio suo non pepercit, sed pro nobis omnibus tradidit ilium, quo-modo non etiam cum illo omnia nobis donavit ? » ipse est, cui venti et mare obediunt. Secundum autem passim expressum habe-tur in Scriptura, ubi continui Christi Domini labores et dolores usque ad acerbissimam crucis mortem describuntur; qua? non casu, sed divina pneordinatione successerunt, dicitur enim, Actuum4, ex Psalmo 2:« Quare fremuerunt gentes, et populi meditati sunt ina-nia ? astiterunt reges terra? et principes convenerunt in unum adversus Dominum et ad versus Christum ejus. Convenerunt enim vere in civitate ista adversus sanctum Puerumtuum Jesum, quem unxisti, Herodes et Pontius Pilatus cum gentibus et populis Israël, facere qusemanus tua et consilium tuum decreverunt fieri. » Cum igitur nobis persuaserimus, qiuccumque adversa nobis acci-

derint, acl emendationem, ad meritum, et ad fiducise ac amoris probationem, nou vero ad perditionem aut destructiouem nostram evenisse, debemus dicere cum Propheta regio : « In pace in idi-psum dormiam et requiescam, quoniam tu, Domine, singulariter in spe constituisti me. » Et ex liac filiali liducia movebitur, et quasi compelletur Pater noster ccelestis, vere beuignus etmisericors, nobis in omnibus succurrere : ipse namque sanctaa Gortrudi Virgini quondam revelavit, quod lirma fiducia qua credimus ipsum posse et velle nobis fldeliter succurrere, cor ejus vulnerat, et vim quodammodo divinse ipsius affert misericordiee, ita quod faveat ipse nobis, et peti-tiones nostras impleat, pne gaudio quo fruitur videns nos sic pa-terme ejus dispositioni fiducialiter adhïerentes ; si enira homines, etsi mali, si tantillum rationis ductum sequantur, non possunt non succurrere et favere ei quern vident totaliter sibiipsis confidentes, quauto magis Dcus, summc bonus, nobis ipsi fidentibus succurret et favebit? Undo dixit sanctai Mechtildi, se multum lïetari, quod homines in ejus bonitato fiderent, et eidem in suis necessitatibus inni-terentur; et eis in hac vita suum favorem, et in futura propter hoc eximiam promittit coronam.

Viri perfccti in statu intima) unionis solum timentDeum perdere, sua peccantes infirmitatc et malitia, sod adhscrcntes Deo nihil am-plius timent; unde in ipso fidentes semper Isetantur, et quidquid ab extrinseco acciderit, immobiles permanent, et dicunt cum sancto abbate illo : « Christum a me tollere nemo potest.»

Possem hujus heroïcse conformitatis exempla quamplurima sanctorum referre; sed iu prjesenti proponam unicum, quod propria didici experientia. Novi Eomse V. P. N. Alexandrum a Sancto Francisco, Leonis XI Summi Pontificis ex sorore nepotem, de quo am-plius loquar inferius; qui tam firmam in Dei beneplacito resigna-tionem, et tam liero'icam sute cum divina voluntate conformitatem habebat, ut semper idem, ac penitus immutabilis esset interius, et exterius appareret; unde de ipso jure merito dici potest, quod de populo Israël per Dominum, Isaiie 32, dicebatur:« Sedebit populus meus in pulchritudine pacis, et in tabernaculis fiducie, et in requie opulenta. » Et quamvis per tres fere annos hanc liero'icam in eo virtutem cum cieteris omnibus, turn aliorum relatione, turn adver-tentia propria didicerim (in maxima namque erat opinione sancti-

tatis), quod tamen mihi cum ipso contingit, evidentissimam illius et certissimam pracbet demonstrationem. Tunc delinitor Generalis et simul Magister erat novitiorum, inter quos quidam juvenis et nobi-lis Perusinusnumerabatur, Joseph nomine; qui cum virtutemulta foret prieditus, ab omnibus et pncsertim a suo magistro singula-riter amabatur ; accidit quod epilepsia morbo bis publice ccciderit; quod sine dubio causam expulsionis dedisset, nisi dixissent medici facile remedium in principiis affem posse. Cumque ego dictum V. Patrem alloquerer, statim ad Persidis missionem profecturus, eique vale dicturus, et condolens ipsi, ut credebam, dicerem me tristariet dolerede casu liujus novitii, serenus et paciiicus mihi respondit: « Non contristor nee doleo de his quaj facit Deus, sed de his quae ipse facio. »

Humilitas est virtus,qua firmatur animusneinordinate extollatur. Admodum necessaria est Christi discipulis, tum ad acquisitionem et conservationem perfectionis, tum ad imitationem tanti magistri, qui liujus solummodo virtutis inipso existentis imitandum proponit exemplum, dicens, Matthsei 21 : « Discite a me, quiamitis sum et humilis corde, et invenietis requiem animabus vestris;» et merito prsecipue humilitatis sua? mentionem facit, quia in tota ejus vita r laxime prte cajteris virtutibus reluxit. Unde dicit Augustimis, ijibro de Vera lleligione : « Tota vita Chrisiji in terris per hominem quem suscipere dignatus est, disciplina morum fuit, sed pracipue humilitatem suam imitandam proposuit. gt; Et certe, si Christum Dominum attente per totum vita; decursum cum S. Basilio conside-remus, profundissimam in singulis ejus actibus, gestis, et statibus humilitatem intueri licebit: incarnationi suae pauperem elegit matrem, pauper nativitati stabulum, humile quieti prsesepium, humi-les operiendce nuditati pannos; voluit circumcidi ac si essetpeccator, fugit in iEgyptum quasi timidus, inter publicanos et peccatores a Joanne baptizatur; dum ad regiam dignitatem qiuerebatur, se

abscondit; dum injuriis et convitiis erat afficiendus, seipsum pro-debat;dum ab hominibus et doemonibus laudabatur, eos silere jubebat, et ipse silet humiliter dum ab aliis vitiiperatur; et sub finem vitae discipulorum pedes lavat, exemplura humilitatis relin-quens; et tandem durante passione mille protulit humilitatis pro-fundissiraaj exempla, nam sa3pius injuriis tunc afficitur, colaphis cteditur, spntis foodatur, verberibus discerpitur, spinis coronatur, nudus inter iniquosin cruce moritur; undede seipso per Prophetam regium dixit: « Ego sum vermis et non homo, opprobrium liomi-num et abjectio plebis. » Et Apostolus, ad Philippenses.de eo dicit: « Humiliavit semetipsum factus obediens usque ad moiiem, mortem autem crucis; gt; quia, ut ait Bernardus, « exinanivit semetipsum, ut prius^prtestaret exemplo, quod erat dicturus verbo, ut non apponat ultra magnifieare se homo super terrain ; intolerabilis enim impudentia est, ut ubi exinanivit se majestas, vermiculus in-fletur et intumescat.»

Tanta est humilitatis necessitas, quod, ex una parte, conveniens fuerit ut Dens floret homo ad hoc quod primus hcroïcte fieret magister humilitatis, et, ex alia parte, nulla virtus absque humilitatc securaest. Primum non solum ex jam dictis constat, sed eliara ex eo quod, cum inter gentiles philosophos alife, quamvis ad mo dum imperfecta:, fuerint virtutes, nullum tamen in eis vestigium humilitatis apparuit, nam se sapientes continuo jactabant, et operabau-tur utviderentur ab hominibus; unde legitur quod,cum aliquando Plato multos invitasset philosophos et cum eis Diogenem,is domum Platonis apte paratam et ornatam ingressus cccpit tapetes et alia pretiosiora pedibus terere; cui, cum Plato dixisset, quidnam faceret, respondit ei:« Calco Platonis fastum;» verum ait ad eum lepide di-vinus Plato:« Calcas, sed alio fastu.» Quod si inter fideleshumilitas vera reperiebatur, banc didicerant proposito venturi Cliristi exemplo, quem exinaniendum in sua incarnatione noverant, dum incli-nata majestate divina, qua fequalis est Patri, factus homo formam servi erat accepturns. Unde cum angelus Sanctissinue Virgiui mysterium Incarnationis annuntiasset, ipsa videns Deum sichumi-liatum, quamvis in Matrem ejus eligeretur, se tamen Domini prote-statur ancillam, et hac humilitate profundissima potius quara summa puritate vel alia virtute divinos promeruit favores; ipsa

namque dicit in suo coelesti cantico : « Quia respexit humilitatem ancillso sua;, ecce enim ex hoc boatam me dicent omnos genera-tiones, quia fecit raihi magna qui potens est. » Unde coelestis ille Magister clamat, juxta oxpensionem Augustini:« Discite a me, non mundum fabrieare, non cuncta visibilia et invisibilia creare, non in ipso mundo mirabilia facere. et mortuos suscitare, sed quoniam mitis sum et humilis corde. » Secundum probatur authoritate Pa-trum. Inter eos Gregorius et Bernardus dicunt; « Qui sine humi-litate virtutes congregat, quasi in ventum pulverem portat.» Et Augustinus ait : « Nisi Immilitas omnia qusecumque bene facimus, et pnccesserit, et comitetur, et consequuta fuerit, jam nobis do ali-quo bono facto gaudentibus, totum extorquet de manu suporbia ; » cujus rationem subjungit, dicens: « Vitia quippo cretera in pec-catis, superbia vero etiam in recte factis timenda est, ne ilia qxisc laudabiliter facta sunt, ipsius laudis cupiditate amittantur; imo superbia bonis operibus insidiatur ut pereant. » Propterea D. Bernardus asserit, Serm. 1 de Nativitate, quod « humilitas est funda-mentum custosque virtutum;» Gregorius, Lib. 23 Moral. Cap. 13, dicit quod « est mater et magistra virtutum;» Hieronymus, Epist. ad Eustochium, affirmat quod « est prima virtus cliristianorum;» et tandem Cyprianus, Sermone do Nativitate Christi, illam esse prsedicat « sanctitatis fundamentum, sicut iuitium omnis peccati est superbia.» Quod explicat D. Thomas, 2.2, Q. 161, Art. 5 ad 2, dicens quod « sicut ordinata virtutum congregatio per qnamdam similitudinem fcdillcio comparatur, ita etiam illud quod est pri-mum in acquisitiono virtutum fundamento comparatur, quod pri-mum in asdificio jacitur. Virtutes autem vcre infunduntur a Deo ; unde primum in acquisitiono virtutum potest accipi dupliciter: uno modo per modum removentis prohibens, et sic humilitas primum locum tenet, in quantum scilicet expellit superbiam, cui Deus resi-stit, et pnebet hominem subditum ot patulum ad suscipiendum infliixiun divinse gratias, in quantum evacuat inflationem superbite; unde dicitur, Jacobi 4, quod Deus superbis resis tit, humilibus autem dat gratiam ; et secundum hoc humilitas dicitur spiritualis tcdilicii fundamentum. »

Quia, sicut quotidiana docet experientia, et asserit Augustinus, Sermone 10 de Verbis Domini, «quantam quisque vult, et disponit

superimponere molem ogdificii, quanto erit ma jus fediflcium, tanto altius fodit fundamentum; ideo si magnus esse vis, a miuimo in-cipe; si cogitas magnam fabricam construere celsitndinis, de funda-mento prius cogita humilitatis ; quia fabrica quidcm dum construi-tur, in superna consurgit; qui autem fodit fundamentum, ad ima deprimitur; undo fabrica ante celsitudinem humiliatur, et fasti-gium post humiliationem erigitur. » Inde est, quod qui ad statum unionis intiuuc cum Deo aspirat, et qui fastigium fabrica; spiri-tualis usque ad conspectum Dei, pro hacmortali vita sibi possibiiem, intendit erigere, prbfundissimce debet humilitatis fundamentum habere, eique firmiter inniti, heroïcos tantie virtutis actus exer-cendo.

Sanctus Benedictus, in sua Eegula, duodecim gradus humilitatis assignat, quos amplius expendens D. Bernardus, totidem superbise gradibus opponens, ordinate describit.« Primus gradus humilitatis est, corde et corpore semper humilitatem ostendere, defixis in ter-ram aspectibus, quia primus superbias gradus est curiositas; hanc autem talibus indiciis deprehendes: si videris monachum oculis incipientem vagari, caput erectum, aures portare suspensas, e moti-bus exterioris hominis interiorem immutatum agnoscas. Secundus humilitatis gradus est, ut pauca verba et rationabilia loquatur ali-quis, non clamosa voce, quia secundus superbis; gradus est levitas animi, qua quis per invidiam nequiter tabescit, et per propriam excellentiam pueriliter hilarescit; et has animi vicissitudines, nunc pauca et mordacia, nunc multa etinania, nunc risu, nunc luctuplena, semper vero irrationabilia, indicant verba. Tertius humilitatis gradus est, ut non sit quis facilis aut promptus in risum, quia tertius supcrbise gradus est inepta laytitia, cujus signa sunt scurrilitas, in fronte hilaritas.vanitas apparens in incessu, pronitas ad jocum, faci-litas ac promptitude in risum. Quartus humilitatis gradus est, taci-turnitas usque ad interrogationem, quia quartus superbias gradus est jactantia, cujus signum est multiloquium. Quintus humilitatis gradus est, tenere quod liabet communis regula monasterii, quia quintus superbiae gradus est singularitas; et apparet in monacho, qui non melior ceteris esse studet,sed videri; qui non melius vivere, sed videri vivere gestit,quatenus dicere possit: Non sum sicut cseteri hominum;qui est ad omnia sua streuuus,ad communia piger, vigi-

lat in lecto, dorrait in clioro, etc. Scxtns gradus humilitatis est, credere et pronnntiare se omnibus viliorem, quia sextus superbiae gradus est arrogantia, cum quis, non jam verbotenus, aut sola ope-rum ostentatione, suam pracfert religionem, sedintimo cordis credit affectu omnibus se sanctiorem, et quidquid do se laudatum agno-verit, nou ignorantie aut benevolentiae laudatoris, sed suis meritis arroganter adscribit. Septimus humilitatis gradus est, ad omnia indignum et inutilem se confiteri et credere, quia septimus super-biiTQ gradus est prsesumptio, cujus signa sunt in eo, qui primus in conventibus residet, in consiliis primus respondet, non vocatus accedit, non missus se intromittit, reordinat ordinata, reficit facta; quicquid ipse non fecerit aut ordinaverit, non recte factum, nee pnlchre oxistimat ordinatum ; judicat judicantes, prsejudicat judi-caturis ; si non promoveatur ad dignitates, eligentes aut invidioe aut ignorantise damnat. Octavus humilitatis gradus est, confessio peccatorum, quia octavus superbice gradus est defensie peccato-rum;multis vero modis fumt excusationes in peccatis ; aut enim dicit qni se excusat : non feci; aut feci quidem, sed bene feci; aut si male, non multum male; aut si multum male, non mala inten-tione ; si autem et de illa sicut Adam vel Eva convincitur, aliena suasione excusare se nititur. Nonus humilitatis gradus est, per obedientiam in duris et asperis patientiam amplecti, quia nonus superbiae gradus est simulata peccatorum confessio; gloriosa res humilitas, qua ipsa quoque superbia palliaro se appetit, ne vile-scat; sed liajc simulatie cito deprehenditur, vasa fignli probat for-nax, et tribulatio vere poonitentes discernit; quein enim veraciter pccnitet, laborem pcenitentise non abhorret, sed quidquid sibi pro culpa quam odit injungitur, tacita conscientia patienter amplecti-tur, in ipsa quoque obedientia duris ac contrariis rebus obortis, quibuslibet irrogatis injuriis sustinens non lacessitur. Decimus humilitatis gradus est, ut quis cum obedientia se subdat majori, quia decimus superbiaj gradus est rebellie, in quem frontosus quis et impudens factus tanto deterius, quanto desperatius cadit, supe-riorem et magistrum jam patenter inobediens contemnendo. Unde-cimus humilitatis gradus est, ut quis voluntatem propriam non delectetur implere, quia undecimus superbia; gradus est libertas peccandi; impius siquidem, cum in profundum malorum venerit.

contemnet. » Duodecimus liumilitatis gradus est, ut quis Deum timeat, et memor sit omnium qucc praacepit, quia duodecimus su-perbitc gradus est consuetudo peccandi; postquam enim, terribili Dei judicio, prima flagitia impunitas sequitur, experta voluptas libenter repetitur, repetita blanditur, concupiscentia reviviscente sopitur ratio, ligat consuetudo; et tunc trahitur miser in profun-dum malorum, traditur captivus tyrannidi vitiorum, ut carnalium ita voragine desideriorum absorptus, suic rationis divinique timoris oblitus dicat insipiens in corde sue:Non est Deus; jam indifferenter libitisprolicitisutitur, jam ab illicitis cogitandis, patrandis, inve-stigandis, animus, manus, vel pedes non prohibentur. Et quemadmo-dum, ascensis bis omnibus liumilitatis gradibus, corde jam alacri et absque labore pro bona consuetudine justus currit ad vitam, sic descensis impius per superbiam eisdem, pro malo usu non ratione se gübernans, non timoris froeno retentans, intrepidus festinat ad mortem, Humilitatis autem gradus ascendit, qui ad cognitionem proprise vilitatis descendit, quia qui se bumiliat exaltabitur; et e contra liumilitatis gradus descendit, qui per superbiam extollitur supra seipsilm, quia qui se exaltat bumiliabitur.»

Quamvis hi gradus liumilitatis sint admodum eminentes, et magnam indicent subjecti perfectionem, quia tamen in prsesenti specialiter agimus de exercitio liumilitatis heroic®, necesse est ut aliquid magis expressumde eminentissimis ejusactibus dicamus; quos gradatim vel ascendendo vel descendendo, breviter tamen, describemus; in liumilitate siquidem est idem magnum esse et par-vum, altum et profundum, eminens et demissum.

Primus igitur actus humilitatis hero'icae est, quando vir perfe-ctus et in statu intimse.unionis coustitutus, agnoscens,exuiia parte, summos iu se Dei favores et gratias eminentes concessas; ex alia vero parte, propriam infirmitatem ac vilitatem videns (utrumque enim in hoc statu perfectissime intelligit), sic soli Deo tribuendam esse gloriam, et sibi confusionem deberi cognoscit, quod in sui cognitione persistens, non seipsum sed solum Deum in seipso lau-dari velit; nam, ut ait Bernardus, Serm. 13 in Cantica, lt; magna et rata virtus profecto est, cum magna opereris, magnum te nescire; cum omnibus nota sit sanctitas tua, te solum lateat; cum omnibus mirabilis appareas, tibi soli vilescas.» Et,Homilia 4 super Missus

est, dicit quod lt;« non magmim est esse hnmilem in abjectione, magna prorsus et rara virtus humilitas honorata. gt; Quai maxime re-fulget in eo qui tarn naturalibus talentis quam supernaturalibus donis cteteris eminet; nam, sicut tunc undequaque manet occasio superbiendi, si quis talenta et dona, quasi propria sibi arrogans, et non datorem ipsum Deuni considerat, tunc enim contra Dciim suis donis pugnat, sic humilitatis motivum emicat, si quis consideret quod tam naturalia quam supernaturalia dona descendunt a Patre luminum, et quod liomo ex soipso nihil est nisi summa vanitas.Unde qui hiuc agnoscit potest se verbis Apostoli, 1 Cor.4, increpare, si quis superbise motus irrepat:« Quid habes, quod non accepisti ? Siacce-pisti, quid gloriaris quasi non acceperis ? » Ac si diceres: lisec quie possides talenta, non tua sunt sed quasi a Deo mutuata, non ea tibi debes arrogare superbe, sed ad ipsum humiliter referre. Novi V. P. N. Dominicum a Jesu-Maria, qui cum alias moleste tulisset delates sibi houores, sub finem vitac nominatus lionue ut sanctus, etut talis agnitus, dum quis ipsi ex proprio liabitu particulas quasi pretiosas abscindebat reliquias, solebat dicere:« HicDeum in mo honorat; si me peccatorem ingratissimum agnosceret, partes corporis in vin-dictam Dei et mei punitionem abscinderet.»

Secundus actus humilitatis heroto est, dum quis pro viribus concessos Dei favores tegit, sicut et talenta naturalia quibus posset honorari.Quomodo fecit S. Pranciscus, postquam stupendo miraculo vidit impressa in suo corpora sacra Christi Domini stigmata; et similiter B. P. N. Joannes a Cruco, qui quam vis coïlestes multos favores a Deo reciperet, sic tamen eos omnibus occultavit, quod penitus munduin latuissent, nisi Deus ipse in demortui ipsius reli-quiis cos, quasi insculptis aut depictis imaginibus, repraesentaret.

Tertius actus humilitatis hero'icee est, patienter absque motutam eitcrno quam interno contumelias et injurias tolerare: hoc enim ma-jus est opus humilitatis quam simpliciter houores fugere et vanam gloriam devitare. Legitur in vita V. P. N. Prancisci a Puero Jesu, quod cum quadam die, sae'culads adhuc, eleemosynam pro paupe-ribus juxta morem suum qujereret, insolens quidam, qui eum non agnoscebat, incepit non solum verbis sed etiam colaphis repellere, qua; vir sanctus mira tulit patientia, dicens quod plus ab illo quam ab aliis omnibus receperat, nam et pecuuiam pro pauperibus, et pro

se raateriam meriti dederat. De V. P. N. Domiuico a Jcsu-Maria legitur quod ab imperatore Ferdinando II aliisque principibus tarn ssecularibus quam ecclesiasticis, et ab ipso SummoPontifice pluri-mura honoratus, tam patienter cujusdam prcelati publicam tulit reprehensionem, ac si esset insensibilis: unde in seipso manens immotus sic ipsnm movit prtelatura, quod sua confusus impatientia, et patientia Patris aedificatus, ad cum rediens veniam peticrit; et deinceps sropius dixerit, se plus mirari dicti V. Patris sanctitatem in hoc humilitatis heroïcse exemplo, quam et in communi ac publica ejus fama, et in raultitudine miraculorum. Tandem legitur in vita B. P. N. Joannis aCruce, quanta bumilitateconcemptus etinjurias etiam domesticas passus sit.

Quartus actus humilitatis heroïcse est, Iretanter ipsas contumc-liaset injurias pati; majorem namque demonstrat effectum humilitatis Isetanter injurias tolerare, quam si patienter solum tolerentur. Dicitur de apostolis, quod « ibant gaudentes a conspectu concilii, quoniam digni liabiti sunt pro nomine Jesu contumeliam pati.» De hoc dicit Bernardus, Senn. 1G in Cantica : lt; Verus Immilis vilis vult reputari, non humilis prtedicari, et gaudet de contem^tu sui.» Et Apostolus, 2 ad Cor. 1, dicit de seipso: « Propter quod placeo mihi in infirmitatibus meis, in contumeliis, in necessitatibus, in persecutiohibus, in angustiis pro Christo. »

Quintus actus humilitatis heroïcse est, procurare contemptum: quod tunc contingit, quando quis proprios defectus naturales aut morales aliis manifestat; majoris enim est humilitatis indicium contumelias qiucrore et sibi procurare, quam solum oblatas tolerare. De hoc dicitur, Proverbior. 18 : * Justus prior est accusator sui;» nullus namque est, qui aliqnos vel naturales, vel morales non patiatur delectus; sed luec manifestatie debet ex affectu vero humilitatis, et non ex affèctu simulate procedere; quod tunc fiet, si quis amet nesciri et pro nihilo reputari. Contingit sajpius quod aliquis verbis generalibus se miserum aut peccatorem dicat, et tamen maxime doleret si talis ab alio diceretur; et tunc non est humilitas, sed insignis superbia ; de quo dicitur Ecclesiastici 19: « Est qui nequiter humiliat se, et interiora ejus plena sunt dolo; » et D. Bernardus, Serm. 16 in Cantica, dicit: lt; Appetere de humi-litate laudem, humilitatis non est virtus, sed subversio; quid per-

versius, quidvo indignius, nt inde velis videri melior, unde vide-ris deterior? » Et S. Ambrosias, Libro 7, Epist. 44, ait; * Multi habent humilitatis speciem, sed virtutera non habent; multi cam foris prastendunt, et intns impngnant. gt;■ Et Hieronymus, Epist. 25: « Multi humilitatis umbram, voritatera pauci sectautur; auferan-tur omnia ligmenta verborum, cessent simulati gcstus; vcrum hu-milem patieutia ostondit. » Alias, ad prsesens intantum, audivi de quadam muliere reclusa, fictxesanctitatis et apparentis ljumilitatis, ad quam multi ejus opinione moti concurrebant, quos ipsa allo-quens de spiritualibus saepius se miserrimam pcccatricem, super-bam, et similibus humilitatis lictic nominibus appellabat. Quod cum rustica ipsius auciila frequenter audiret, lectionem ejus didi-cit; et cum quadam die adventautes audisset laudantes dominam suam, ipsa credens se prudenter respondere ipsismet verbis domi-nse sua), dicebat ipsam esse miserrimam peccatricem, superbam, etc. Cujus sermonem ab intus audiens domiua se, qualis erat, os-tendit vore superbam et ficte tantum humilem; nam statim ancil-lam reprehendens, quasi fatuam et mendacem jussit silere.

Sextus actus humilitatis heroic:» est, se minimum et vilissimum inter omnes reputare, quia, ut ait 1). Bernardus, «liumilitas est virtus, qua homo verissima sui agnitione sibiipsi vilescit; » sicut « superbus dictus est, ut ait S. Isidorus, quia super vult videri quam est. » Ad hunc humilitatis actum inducit, si ista tria semper quis in mente habens, seipsum cum D. Bernardo interroget, sibique respondeat: « Quid fuisti? quid es? quid eris ? Quid fuisti? quia sperma fcetidum. Quid es? quia vas stercorum. Quid eris? quia esca vermium? » Unde quidam, miratus hominis superbiam, ait:

Propterea,Ecclesiastici 10, dicitur homini:« Quid superbis, terra et cinis? » et Apostolus, ad Gal. 0, ait: « Si quis existimat aliquid esse, cum nihil sit, ipse se seducit. » Custos igitur liumilitatis est recordatio propria; foeditatis: et sic habet homo quod se quid vilis-

simum esse judicet; sed quod se minimum inter omnes quilibet etiam sanctissimus reputet, ex hoc deducitur principio ; quilibet enim tenetur lege cliaritatis alionim defectus quantum potest ex-cusare ac mimiere, suos vero debet humilitatis motivo agnoscere, et ex circumstantiis majores credere; et maxime viri perfecti in statu unionis per illustrationem specialem utrumque vident, minimes namque defectus suos ob ingratitudinem erga Deum tam bo-num et misericordem, velut enormia judicant crimina, et ita se omnium miserrimos et consequenter minimes credunt, sicut S. Franciscus de Paula, qui se talem nominabat, suosquc alumnos hoc humilitatis nomine voluit insignire.

Septimus actus humilitatis hero'ica) est, suis peccatis et dementis mala omnia et siuistros attribuere successus. Ita faciebat liu-millimus S. Dominicus, de quo proditur memorise quod tam vilem de seipso cestimationem habebat, ut dum accederet ad aliquam civitatem, supplex ante ingressum rogabat Dominum, ne illam propter se in ea existentem puniret, ac subversione vel hiatu terra) destrueret.Mirum ac inauditum humilitatis exemplum! Ne timeas, Dominice, nec tibi ingredienti, nec civitati quam ingrederis aliquid mali propter te succedet, quin potius et tu ob meritum humilitatis benedictiono co3lesti repleberis, et ilia in tui gratiam a malis omnibus protegetur.

Octavus tandem actus humilitatis heroïca3 est, ne minimum qui-dem vaua3 glorice seu superbise motum seatire: cum enim viri perfecti, qui ad statum intinue unionis pervenerunt, ex una parte, tam perfecte proprios defectus agnoscant, et, ex alia, clarissime videant bona quEC possident esse dona Dei, non possunt inde minimum ela-tionis motivum habere, sed potius profundissimse sensum humilia-tionis acquirunt. Unde S. M. N. Theresia fatetur se in illo statu constitutam nullum vanae gloriae motum expertam fuisse, sed ex his omnibus gloriam Deo et gratiarum actionem retulisse.

0 beata humilitas, quae homines sanctis angelis similes facit, sicut superbia demones ex angelis fecit! O felix humilitas, quae MariamDei Matrem efi'ecisti! quia, ut ait Bernardus, Hom. super Missus est, « sine humilitate, audeo dicere, nec virginitas Maria* Deo placuisset. » 0 sancta humilitas, quae hominem deprimens, ejus orationem ad ccelos elevas, et Deum eam exaudire compellis!

Diciturenim, Ecclesiastici 35: * Oratio humiliantis se nubespene-trabit, et donee propinquet non consolabitur, et non discedet donee Altissimusaspieiat.» Et, Judith9,habetur :lt; Humiiium et mansue-torumsemper tibiplacuit deprecatio. »Et ChristusDominus asserit, Lucaj 18, quod » Publicanus humilis doscendit a templo in domum suam justificatus; gt; quia, ut dicitur Psalmo 101: * Respexit Deus in orationem humiiium, et non sprevit preces eorum. gt;

Quisquis igitur deservis Domino, animam tuam humilia in uon-spectu ipsius, sive fueris aut sis peccator, sive jam justificatus ad statum intiimc uniouis perveueris : nihil enim sic Deo placet quam humilis corde, turn quia unigenito ejus Filio perfectissime assimi-latur, qui se mitem et humilem corde praedicat; turn quia Deus suam zelatur gloriam, et sic nullum vult ajqualem, omnes desiderat inferiores. Et quia superbus divinam appetit cequalitatem, ut constat in angelo per superbiam peccante, qui dixerat:. Similis ero Altissimo;» et in Adamo, cui diabolus promiserat; lt; Eritis sicut dii; gt; humilis autem se Deo submittens ipsum superexaltat, inde est quod Dominus humilia benigne aspicit, et alta de longe cogno-

scit, et superbum angelum de coelorum sublimitate ad inferni barathrum dejecit, quando elevatum est cor ejus in decore suo, et hu-miliatum Manassen de profundo miserise, tam temporalis quam spiritualis, ad thronum gloria) terrestris reduxit, et ad ccelestem gloriam adduxit.

Peccator imitetur Manassen, qui, cum in profundum malorum venisset (nam prater ordinaria regum impiorum crimina, in ido-lolatriam devolutus proprios etiam filios idolis sacrificaverat, Pro-phetas Domini crudeliter occiderat), tamen vexatione captivitatis dante intellectum, per humilem poenitentiam misericordiam Dei et peccatorum veniam obtinuit. Audiamus ipsum iu humili sua de-precatione Domino, inter alia, hajc dicentem:«Tu igitur, Domine, Deusjustorum, nou posuisti pccnitentiam justis Abraham, et Isaac, et Jacob, et iis qui tibi non peccaverunt; sed posuisti pconitentiam propter me peccatorem, quoniam peccavi super numerum aren® maris; multiplicatae sunt iniquitates mea3, Domine, multiplicatse sunt iniquitates me;«, et non sum dignus intueri et aspicere altitu-dinem coeli prse multitudine iniquitatum mearum. Incurvatus sum multo vinculo ferreo, ut non possim attollere caput meum, et non est

respiratie mihi, qniaexcitavi iracundiam tuam, ot malum coram to feci; non feci voluntatem tnam, ot mandata tna non custodivi; statui abominationes, et mnltiplicavi offensiones. Et nunc flocto genu cordis mei, precans a te bonitatem; peccavi, Domino, peccavi, et ini-qnitates moas agnosco. Quaro peto rogans te, remitto mihi, Domine, et no simul perdas me cum imquitatibns meis, neqno in scternum iratus reserves mala milii, neqno damnes me in infima terra loca, quia tu es Deus, Deus, inquam, pcenitentium; et in me ostendes om-nem bonitatem tuam, quia indignum salvabis mo secundum ma-gnam misericordiam tuam. Et laudabo te semper omnibus diebus vit» me£e;quoniam te laudat omnis virtus ccelorum, et tibi est gloria in srecula sseculorum, Amen. »

Justus, et maxime perfectus, qui ad statnm unionis intimse per-venerit, imitetur Christum Dominum, qui in vita sua, et prsesertim tempore passionis, pradictos omnes actus lieroïcseluimilitatis exer-cuit. Prinium exercuit, dum in horto tam humiliter Patrem suum oravit, ipsins gloriam et hon propriam qurerens, nt ipsemet asseruit, dicens: * Ego gloriam meam non qusero.»Secundum exercuit, dum virtutem suam divinam suspendit, qua quserentes se Juda-os pro-straverat, et se ligari permisit; sicut prius cxercuorat, dum a se sanatos tacere jubebat, ne virtutes ipsius manifestarent, et etiam apostolos, ne gloriam sua?, transfigurationis propalarent. Tertium exercuit, cum captus mille per totam noctem passus est injurias, et tam patienter, nt miraretur prases. Quartum exercuit, cum passio-nem suam non impedivit, et dixit apostolis : « Desiderio desideravi hoc pascha manducare vobiscum, antequam patiar.»Quintum exercuit, dnm quserentibus se Judseis occurrit, et dixit Petro: lt; Calicem quem dedit mihi Pater, non vis ut bibam ilium? » Sextum exercuit, dum in medio latronum crucifigi voluit, ac si esset eorum maximus; undo dicit in Psalmo: « Ego sum vermis et non homo, opprobrium hominum et abjectio plebis. » Septimnm exerciiit emi-nenter, dum se derelictum a Deo clamavit in cruce; formaliter exercerc non potuit, quia peccatum non fecit,nec dolus inventus est in ore ejus; unde, licet peccator non esset, ut suis peccatisaliorum mala attribueret, voluit tamen se derelictum a Deo manifestare, ut sic peccator appareret pro omnibus aliis patiens, ac si foret causa pec-catorum; unde dixit Propheta quod Deus omnium nostrum peccata

in eo posuit. Octavum tandem exercuit, dum semper idem, fugiens honorcs, et tolerans labores et injurias passiouis, apparuit, et inca-pax erafc cujuscumque moralis defectus.

Obedientia est virtus quseclam specialis, cujns objectum est su-perioris prseceptum taciturn vel expressum, ut docet D, Thomas, 2.2, Q. 104, Art. 2. Voluntas autem superioris, quoenmque modo , innotescat, est quoddam taciturn prseceptum; et tanto videtur obedientia promptior, quanto expressum prseceptum obediendo prseve-nit, voluntate superioris iutellecta.Necessaria autem est obedientia: nam, sicutin naturalibus inferiora supeiüorum motioni subjiciuntur, sic in liumanis, ox ordine naturalis ac divini juris, inferiores suis superioribus obedire tenentnr.

Per seloqueudo, virtus obedientia} laudabilior est,quae propter Deum contenmit propriam voluntatcm, quam alia virtutes morales quaj propter Deumaliqua alia bona contemnunt. TJnde, 1 Regum 15,dici-tur:lt; Meliorest obedientia quam victinue, etauscultaremagis quam offerre adipem arietum; numquid vult Dominus holocausta et victi-mas, et non potius ut obediatur voci Domini? » Cujns rationem, adducta fundatam doctrina, tradit S. Gregorius, Lib. ultimo Mora-lium,Cap. 12, dicens : « Obedientia victimis jure prseponitur, quia per victimas aliena caro, per obedientiam vero voluntas propria ma-ctatur.» Cujns etiam excellentia ex hoc declaratur, quod qiuecum-que alia virtutum opera sunt apud Deum meritoria, quia fiunt ut divine obediatur voluntati : nam si quis etiam martyrium susti-neret, vel omnia sua pauperibus erogaret, meritoria non forent, nisi ad divinse voluntatis impletionem ordinaret, sicut nee si lierent sine charitate, qute absque obedientia esse non potest.

Quamvis autem obedientia quemlibet respiciatsuperiorem, cujus voluntati debet obtemperare, principaliter tamen et absoluta necessitate Benin ipsum respicit, reliquos vero superiores minus principaliter, et ex quadam suppositione, quod a Deo constituti velut

ipsins vicarii Deum ipsum reprsesentant. Deo namque propter ipsum, superioribus autem propter Deum obeditur; propterea Ecclesia) prrelatis ait Dominus : » Qui vos audit, me audit; et qui vos spernit me spernit.»Ex quo principio recte colligitur quod Deo sit'iu omnibus obediendum,non item superioribus : cujus rationem D. Thomas assignat, loco citato, Art. 4 et 5. Et quidem, quantum ad primam partem, quia sicut Deus est primus motor omnium qua) naturaliter moventur, ita etiam est primus motor omnium voluntatum; et ideo, sicut naturali necessitate omnia naturnlia subduntur divimc mo-tioni, ita etiam quadam necessitate justiti® omues vohmtates te-nentur obedire divino imperio. Quantum vero ad secundam partem, sic distinguit; subditi in iis tantummodo superioribus suis obedire tenentur, in quibus ipsi suis superioribus subjiciuntur, et in qui-bus ipsi superiores sublimioris potestatis prsecepto non adversan-tur : unde, Actorum 5, dicitur; « Obedire oportet Deo magis quam hominibus. »

Et quia in prrosenti de perfecta) sou beroïca) exercitie obedientia) Jisserimus, ideo statim a principio Cbristi Domini proponitur exemplum, qui maluit animam ponere et durissimam crucis mortem subire, quam obedientiam non implere; unde dicitur, ad Phi-lipp. 2 : * Eactus obediens usque ad mortem, mortem autem crucis; propter quod et Deus exaltavit illum, et dedit illi nomen quod est super omne nomen, ut in nomine Jesu omnegenu flectatur ca)le-stium,terrestrium et infernorum.» Et illi vere Christum imitantur, qui, mortificatis voluntatibus suis, parati sunt usque ad mortem nihil veile, nihil nolle,nisi juxta consilium aut prseceptum superioris. H;«c obedientia perfecta est virtus maxima, et« ut sic dixerim, ait Augustinus, omnium origo virtutura. » « Et sola ipsa, ait Gre-gorius, ca)teras virtutes menti inserit, insertasque custodit. » Unde exclamat Hieronymus : « O felix et abundans gratia! In obedientia summa virtutum clausa est, nam simplici gressu hominem ducitad Christum, quia vir obediens loquetur victorias. »

Suos habet obedientia gradus, quibus ad perfectum et heroïcum ejus statum facile et ordinate conscenditur. Primus obedientia) gradus est, promptitude obediendi, quam insanctis Magis advertimus, qui stellam Christum natum annuntiantem videntes, statim dixe-runt;« Hoe signum magni Kegis est; eamus, et offcramus ei mu-

nera; gt; et de facto, calcatis omnibus longinquse peregrinationis in aliena ditione periculis ac difflcultatibus, in media hyeme per de-sertum Arabise vlam aggrediuntur. Sed adhuc magis in facto sancti Abrahre Patriarch® conspicimus, qui cum hoe tam arduum et grande mandatum accepisset a Domino : lt; ïolle filium tuum uni-genitum qnem diligis Isaac, et vade in terram visionis, atque ibi oft'eres eum in holocaustum,» dicit sacra Scriptura quod Abraham de nocteconsurgens illuc statim properavit, ut mandatum impleret. De hoc obedientire gradu ait Bernardus: « Fidelis obediens nescit moras, fiigit crastinum, ignorat tarditatem, prseripit prsecipientem; parat oculos visui, aures auditui, linguam voci, manus operi, itineri pedes ; totum so colligit, ut imperantis colligat voluntatem.»

Secundus obediëntie gradus est, totalis conformitas inferioris cum superiori, ita quod inferior velit quod vult superior, et nolit quod non vult superior. De hoe gradu potest intelligi dictum illud S. Joannis (Jlimaci: «Obediontia est sepnlchrum propria; voluntatis.» Unde,«quisquis, ait Bernardus, vel aperte, vel occulte satagit, ut quod liabet in voluntate, hoe ei spiritualis pater injungat, ipse se seducit, si forte sibi quasi de obedientia blandiatur; ueque enim in ea re ipse pralato, sed magis ei prselatus obedit. » Propterea, Isaiie 58, filiis Israël ad Dominum querentibus: « Quare jejuna-vimus, et non aspexisti? humiliavimus animas nostras, etnescisti?» ipse Dominus respoudet:« Ecce in die jejunii vestri invenitur voluntas vestra.» Et quid est tam periculosum,non solum inmalis, sed etiani in bonisoperibus, quam voluntas propria? Audi Bernardum dicentem:«Caveamus a propria voluntate, tanquam a vipera pessima et uequissima, et quae sola deiuceps damnare possit animas nostras. Grande malum propria voluntas, qua lit ut bona tua tibi bona non sint; sed heu! plures habemus evangelici illius ewei, cui ait Dominus : quid tibi vis faciam? quam novi apostoli, qui ait:Domine, quid me vis i'acere? imitatores. Vore csecus ille, quia non consideravit, non expavit, non exclamavit; absit hoc, Domine, tft magis die quid me facere velis; sic enim decet, sic omnino dignum est uon meam a te, sed a me tuam quaeri et fieri volmitatem. » Unde verus obediens, in hoc gradu constitutus,dicit cum Psalmista:«Paratum cor mcum. Deus, paratum cor meum. »

rioris cum superiore, non tantum in voluntate, sicut in gradn prse-cedcnti, set! ctiam in intellectu sive judicio, ila quod non solum fa-ciat prompte quod superior prsecipit, et abstineat ab eo quod proliibot, verura etiara iutorius judicet et exterius dieat quod superior rite pracipit et prohibet, vel saltern de superioris mandate non judicet, sed clausis, ut dicitur, obediatoculis.Adhoc probandum, utitur D. Bernardus exemplo Pauli apostoli jam adducto, de quo dicitur quod apertis oculis nihil videbat, ad manus autem tralio-batur ab bis qui comitabautur eum; linie dictum fuerat: « Ingre-dere civitatem, et ibi dicetur tibi quid te oporteat facere.» S. Hie-ronjmus, Epistquot;. 4 ad Eusticum monachum, circa boe ait:« Non de majorum seutentia judices, cujus officii est obedire et ingerere qu£e justa sunt, dicenteMoyse: Audi Israël et tace.» Si Pythagoras suis prseceperatdiscipulis, ut ejus dictis sic acquiescerent, quod do eis nullo modo inquirerent, sed inquirentibus responderent: Ipse dixit, quantomagis boe Christi discipulis convenit, qizod ejus mandata per superiores declarata mülo modo discutiant, sed tacendo obtemperent, et ipsum dixisse ac prsecepisse suffleiat! Propter hoc, ait Bernardus, Epist. adFratres de Monte Dei:« Perfecta obe-dientia est (maxime in incipiente) indiscreta, hoc est non discernere quid, vel quare pnecipiatur, sed ad hoe tantum niti, ut fideliter et humiliter iiat quod a majore prsecipitur. » Et S. Gregorius, in Lib. 2 Regum, Cap. 4 : « Vera, ait, obedientia nee prsepositorum intentionem discutit, nee prtecepta discernit, quia qui omne vit» susb judicium majori subdidit, in hoe sologaudet si quod sibi prai-cipitur operatur; neseit enim judieare quisquis perfecte didicerit obedire, quia hoc tantum bonum putat, si prsec^ptis obodiat. » Debet igitur perfectus obediens se ut mortuum reputare, cum dixe-rit Apost., ad Coloss. 3: « Mortui enim estis, et vita vestraest abs-condita cum Christo in Deo.» Unde, ad instar mortui, debet non sue motu aut direetiono, sed superioris motu et directiono moveri, juxtaquod ait S. Joannes Climacus :« Obedientia est inexaminatus atque indiseussus motus, spontanea mors, vita curiositate carens, discretionis dispositio, inter divitias discretie. Discernere superioris est, subditi est obedire : stultus fiat, ut sit sapiens; et luec omnis sit ejus discretio, ut in hoc nulla sit discretie, et luec omnis sa-pientia ejus sit, ut in hac parte nulla ei sit. Quid, amabo, pördidit

primum paVontem, nisi quia prosceptum Domini sibi fiiotiim ad sua-sionem clismoms examinavit, et de poena trangressioni conjuncta disputavit? Domimis prceceperat, do ligno seientue boni et mali no comederet; ot minatus.fuerat ei: In quocumquo die comederis ex eo, morte morieris; miser ipse discutiens incepit dubitare.Deus dixerat: morieris; ipse respondot quasi dubius: Ke forte moriamur; et diabolus affirmat perfide ipsum et uxorem ejus non morituros: Neqna-quam morte moriemini, sod eritis sieut dii scientes bonum ot malum. Quid ex hac discretione misero contigit Adamo ? Discrevit, comedit, inobediens factus est, et statim de paradise ejectus. » Certe qui prsecepta sup,?riorum nimis audacterexaminabit, ssepius in malam partemjudicabit, ettanquamindiscrotadamnabit: cum enim superiorum intontionom ponotrare non possit, nec urgentes aliquau-do prBecipiendi necessitates superioribus notas, nisi simpliciter obediat, discutiendo deiiciot, et secundum apparentiam judicando pnecoptum damnabit. Audiat Apostolum, 2. Cor. 11, dicentem : «Timoo autem ne, sicut serpens Hevam seduxit astutia sua, ita cor-rumpantur sensus vestri, et excidant a simplicitate qu;« est in .Ohristo. *

Quartus obedientiffi gradus est, nihil oranino faccre inconsulto superiore, quamvis alias bonum essot. Undo melius est etiam a bonis operibus, puta orationis vel mortificationis, ox pracepto aut consilio obodiontke, penitus abstinere, quam ilia contra vol prater obedientiam exequi. Clarum in hac parte S. M. N. Therosise exera-plum habomus, qua, cum maximes pcenitentia3 rigores quos B. Ca-tharina Cardona, de qua nobis inferius agendum est, sponte tolora-bat, audissot, etadDomimim quereretur quod non ei permitterotur a superioribus hujusmodi rigores subire, Christum sibi rospon-dentem audivit quod, quamvis dictae Catharinaa pcenitentia multum sibi placeret, magis tamen ejus obodientia simplex et fidelis sibi placebat. Circa hoc ait sanctus Basilius, Exhortatione ad Vitam Monasticam : « Hoc apud te constanter toneto, ut nihil omnino quidqnam prsetor suporioris sententiam facias; quidq'uid enim eo insciente facis, id furtum ot sacrilegium est, tibique exitium, non autem utilitatem ullam apportat, esto tu id bonum judicos; nam si bonum est, quid ita clam fit, ac non in aperto ? » Moraini quid mihi circa hoc contigerit, cum quoddam leve jojunium ex obodientia

quidem suscepissem, sod prater obedientiara quodam die festive continuassem, tam graviter me superior reprehendit (qui vir san-ctus erat, et cum revelatioue sues mortis pradicta, ac in opinione sanctitatis decessit, propter eximias ejus virtutes, et altum con-templationis donum, qua eum raptum ipsemet vidi), ut ejus re-preliensionis plusquam justfe, sed paterna), semper recordatus fue-rim. Inter alia mihi dixit quod pejus est dcficere in obedientia, mortificando se in iis ad quce naturalis appetitus inelinat, quam faciendo aliquid ex inclinatione naturalis appetitus, cum ibi nihil obstinationem propria voluntatis excuset, sicut bic excusat ejus defectum naturalis appetitus; undo ibi defectus obedientia) est om-nino voluntarius, hie autemest secundum quid involuntarius.

Quintus obediential gradus est, obedire cuicumque superiori, etiam imprudenti et inepto ad regimen animarum, cum obedientia ajque in illo motivum babeat obtcmperandi, ac in superiore prudente et discrete, quia scilicet uterque est Cbristi vicarius, qui im-posuit homines super capita nostra. Corto res admodum difficilis est bomini prudenti et discrete, si naturae vires attendamus, supe-rioris imprudentis et indiscreti prseceptis obedire : circa quod me recorder audivisse, dum essem in Indiis orientalibus, a Prorege Lusitanorum D. Micliaele de Noronha Comité de Linhares, quod nee abstinentias, nec jojunia longa, nec disciplinas, nec alias reli-gionis rigoros® austeritates multum timeret, sed quod admodum formidaret et horreret, si religiosus foret, asset obedire superiori Imprudenti et indiscreto, qui Deo sic permittente ad exercitimn subditerum potest conventui praesse. Et tarnen heroïca et perfecta obedientia debet reque illi, ac alteri prudenti et discrete obtempe-rare, sicut contigit S. M. N. Thcresia;, qiue adprseceptumcujusdam inconsiderati confessoris librum Conceptuum Divini Amoris, quem super Cantica ex pracepto alterius confessoris prudentis et docti composuerat, nihil respondens flammis consecravit, cum maximo piarum animarum detrimente, ut constat ex utilitate quam perci-piuntex aliquibus dicti libri cedicibus, qui incendium, divina dis-pesitiono descripti jam ab aliqua moniali, evaserunt. Quamvis au-tem verus et perfectus obodiens cuilibet superiori etiam imprudenti et indiscreto debeat obedire, ad religionem tarnen et ad superiores majores spectat, no talos prseficiautur, quantumcumque sancti ap-

parcant; nam, licet sanctitas sit optima superioris conditio, prse-cipua tameu est prudentia pro regimine : unde minor sanctitas cum eximia prudentia majori sanctitati sine prudentia praferri debet. Contigit in Indiis orientalibus quid facetum, sed in liac parte in-structioni congruum : cuidam religiosse domui pnefecerat Provin-cialis illius ordinis superiorem alias bonum, sed suo zelo valde indiscreto religiosos inquietantem, qui, cum ad Provincialen! re-clamarent, non aliud ab ipso rosponsum audiebant, nisi quod obe-dirent suo superiori tain sancto; post aliquod temporis spatium, accidit Provincialem ad illam domum accedere, et infirmari; cum-que chirurgum ad eliciendum sibi sanguinem petiisset. Procurator adducit sutorem, qui instructus pneparat cultrum nut subulam: miratus Provincialis ssepius inquirit quid hoc esset, an sciret ve-nam aperire; cui toties respondit Procurator sutorem ilium esse virum sanctum, ut noverat ex ejus spirituali conversatione et con-fessionibus; cumque Provincialis dixisset: Quid ad me nunc do ejus sanctiiate, si venam nesciat aperire ? conclusit Procurator : et quid ad nos do nostri superioris sauctitate, si nesciat guber-nare ?

Sextus obediential gradus est, obedire superiori parum affecto, veletiam malevolo : quamdiu namque superior creditur affectus et amicus, facile est ei in omnibus obtemperare, cum erga subditum ex pia procedere affectioue prasumatuv, ac bonum ipsius quaerero; sed quando superior se parum alTectum, vel etiam malevolum sub-dito demonstrat, cum fundamento praisumi potest ex mala contra ipsum affectione se gerere ; unde natura recusat ei penitus obedire: sed tamen hsec naturae repugnantia vinci debet, quod fiet, si sub-ditus totaliter Domino confidens judicet quod omnia talis superioris prsecepta in bonum suum diriget; sic enim revera succedet, cumjuxta Apostolum,«omnia cooperentur in bonum iis qui secundum propositum vocati sunt sancti;» etpoteritcum S. Zacharia di-cere:« Salutem ex inimicis nostris, et de manu omnium qui ode-runt nos. » Audiamus S. Bernardum circa hoc dicentem: « Obe-dientia quae exhibetur majoribus, Deo exhibetur; ipse enim dixit: Qui vos audit, me audit; undo quidquid vice Dei praecipit homo, quod non est certum displicere Deo, haud aliter accipiendum est, quam si praeciperet Deus: quid enim interest utrum ipse, aut per

suos rainistros, sive homines sive angelos, hominibus iunotescat suum beneplacitum ? » Unde, sive Dens, sive liomo vicarins Dei mandatum quodcumque tradidcrit, pari profecto obsequeudum est cura, pari reverentia deferendnm, ubi tamen Deo contraria non pra)cepit liomo. Propterea Christus Dominus priceipit obodire scribis et pliarisaeis; sen boni vel mali, sen bene vel male essent affecti, dicens, Matthsei 23 :« Super Oathedram Moysi sederunt scribae et pharissei; omnia ergo qusecumque dixerint vobis, servate et t'acite, secundum opera vero eorum nolifce facere. » Et Apostolus, ad Ephesios 6, ait: Servi, obedito dominis earnalibus (et multo magis subditi superioribus) cum timore et tremore in simplicitate cordis vestri sicnt Christo, non tantum bonis etmo-destis, sed otiam discolis; non ad oculum servientes quasi homi-flibu^s placentes, sed ut servi Christi facientes voluntatem Dei ex animo, cum bona voluntate servientes, sicut Domino et non hominibus. » Et, ad Coloss. 3, ait: « Quodcumque facitis, ex animo operamini, sicut Domino et non hominibus, scientes quod a Domino accipietis retributionem. » Igitur, quamvis superior ex mala voluntate contra subditum pnccipiens errare possit, nunquam tamen subditus obediens ipsi propter Deum errabit. Mirum in hac parte 13. P. N. Joannis a Cruce habemus exemplum, qui graviter iniir-mus e quodam conventu eremi discedens, Ubetensem, ubi sciebat esse superiorern sibi contrarium, Biacensi prieelegit conventui, ubi et superiorern amicum et plures sseculares bene affectos quasi fundator illius noverat; et, de facto, mirabilia obedieutia) dedit exempla, tali superiori in omnibus usque ad extremum vitas absque murmuratioue obtemperans.

Septimus obedieutise gradus est, obedire etiam sen acquiescere voluntati et desiderio a3qualium, imo et inferiorum. Ad quod plu-rimum conducit exemplum Christi Domini, qui cum esset Deus, voluit hominibus obtemperare; dicitur euim quod erat subditus Sanctissinue Matri suae et nutritio Sancto Joseph ; quinimo malis etiam principibus et malevolis obedivit.

Octavus tandem obedieutise gradus est, prsecipienti superiori non replicare: licitum quidera est aliquando justam exponere superiori pnccipienti excusationem, quam ipse facillime admitteret sinoscet, nectunc praeciperet; sed tamen laudabilius est vim in-

ferre sibi et simplieiter obedire, ut snadet Hieronymus, ad Rusti-cum, dicens: lt; Prajpositum monasterii timeas ut Dominum, diligas ut parentem ; credas tibi salutare quicquid ille praaceperit, nee de majorumsententia judices, cujus officii est obedire. gt; Et tune opus est Christum sibi proponere obedientem usque ad mortem, mortem autem crucis. Ad bunc finem proderit exemplum, quod S. M. N. Theresia de quodam uostro religioso adducit; lt; Is cum aliquando plurunum defessus sederet, venit casu superior, qui videns eum sedeutem pracepit ut ad fodiendum hortum properaret; ox iufirmi-tate quidem natunc sensit is interius praecepti rigorem, sed ex promptitudine virtutis statim ad obediendum surrexit; cumque ad injunctum opus properaret, Christum cruce graviter onustum sibi apparentem videt, et sic alloquentem audit: Magis quam tu eram defessus, et tamen ad Calvarium montem properavi ut crueilixus morerer.

Vir igitur perfectus, qui ad statum unionis intima; pervenit, debet hos omnes obedientias gradus conscendisse, et in tam heroïca se exercere obedientia. Primo, ut Deo placeat propter quem obedit. Secundo, ut superiori solatium et gaudium afferat, cui tam perfecte obedit, juxta consilium Apostoli dicentis, ad Hebroos 13:« Obedite prjepositis vestris, et subjacete cis, ipsi enim pervigilant, quasi rationem pro animabus vestris reddituri, ut cum gaudio lioc fa-ciant, et non gementes; hoe enim non expedit vobis. » Tertio, ut maxima cumulet sibi merita, et in omnibus suavissimam percipiat consolationem, ex hoc quod semper et ubique divinam implet vo-luntatem. Et certe maximum est consolationis motivum, indubi-tanter scire quod Deo semper obedimus. Nee in hac tam perfecta et heroïca obedientia reperitur ulla servitus aut captivitas; imo, ut ait S. Hieronymus, est summa libertas, qua obenta vix potest homo peccare.

Consulat perfectus obediens in omnibus superiorem, et fideliter ejus praïceptis obediat, et consiliis acquiescat; quod si aliquando consulere non possit, tunc ex divino instinctu operetur, secundum quod superiori gratum fore judicaverit, non solum quantum attinet ad opus factum, sed etiarn quantum ad modum operandi, id est, tunc operetur absque superioris expressa licentia, si circumstantiis omnibus expensis judicaverit superiorem approbaturum quod ope-

ratus fuerit, et absque expresso ipsius consensu; nam si utrumque creditur approbaturus superior, operatur is ex obedientia virtuali, sen interpretativa, sou prsesumpta, nec obedientia; rnerito privatur.

Observantia regularis est pars obodienfe, quia voci scripts le-gislatorum per earn obeditur. Et sicut per observantiam religiosus quisque suum custodit ordinem, sic etiam ab ipso custoditur or-dine. UndeS. Bernardus, Epistola 321, ait: * Rogo vos, fratres.et multum obsecro, sic agite et sic state in Domino, dilectissimi, solli-citi semper circa custodiam ordinis, ut ordo custodiat vos; magnum quippe animarum naufragium, in quo canones et recta; vitse institutie non vigent. » Experientia ipsa constat quod, sicut religioso-rum incuria regularis observantia tepescit, et tandem destruitur, sic ubi non viget observantia, facile religiosi vanis et inutilibus primo, deinde periculosis rebus vacant, et denique perversi totaliter corruunt; propterea, Proverbior. 3, suadetur:« Gustodi legem atque consilium, et erit vita anima; hue, et gratia faucibus tuis.»

Nec debet quis sibi blandiri, dicens quod in votis principalia re-ligionis instituta servat, et quod reliqua vel plura eorum sunt minima; imo sciat ex S. Bonaventura, quod minima neglecta eo tur-pius majoribus maculam ingerunt, quo vitari facilius cognita potuerunt; et ox Augustine, quod in paradise tanto major inobe-dientia fuit, quanto id quod praceptum est nullius difficultatis fuit. Nec liujusmodi in minimorum transgressione sistet; quia « qui spernit modica paulatim decidet:»nam, sicut qui fidelis est in mi-nimo, et in majori fidelis est, sic qui in medico iniquus est, et in majori iniquus est; non enim statim de extreme benitatis ad extre-mum malitia; fit transitus, necesse est quod per medium fiat: desi-stit animus a bonis operibus, in quibus prius fuerat tepidus; minima transgreditur pracepta, qua; prius servabat, et postmodnm de maximis nen curans quorum trangressionem prius horrebat, misere per it.

Tres possuinus observantie regularis heroïcse gradus distiu-guere. Primus est, dum quis inter bonos vivens religiosos; exacte singulas vel minimas religiouis cteremonias studet observare; quod valde laudabile est, cum onim in qualibet arcta religione multa sint asperrima instituta, continuum oportet contra naturae inflrmi-tatem belluin excitare, no juxta sensualem appetitum tendat ad suavia et blanda, quae tenetur amara et aspera complecti. Qui ad statum unionis intimse pervenerant, ubi jam mortifieatum et pene mortuum habent talem appetitum, facillime religionis instituta custodiunt, aliorum moti conversatione et exemplo : ubi namque laudatur observantia, et vituperatur inobservantia, facillimum est illam observare, istam vitare. Possem innumeros nostrse religionis florentissimaj religiosos in exemplum adducere, qui sic minimas coluerunt observantias, ut toto vitae tempore nullus in eis defectus fuerit notatus.

Secundus observantice regularis hero'ica) gradus est, dum quis solus existens, sine teste, privatus aliorum exeraplo,observat eadem sponte et supererogatorie, qiue solum in communitate tenetur observare : hoc namque majus ac laudabilius est; cum enim externa cessent motiva, unicum adest et perfectissimum Deo placendi mo-tivum, quod viris perfectis sufficere debet. Singulare et novum hac in re proponam exemplum :novi V. P. N. Prosperum aSpirituSan-cto, Cantabrum, et saepius ac diu cum ipso fui turn Kom a;, turn Aleppi in Syria, tum in sancto monteCarmelo in terra sancta con-versatus; bic tam rigidus fuit observantiae regularis custos, ut etiam solus aut cum altero tantum socio in illis locis existens, aeque singula nostrae religionis instituta servabat, ac si in perfecta luisset communitate; plura hie dicturus de eo, quasi testis oculatus loquor. Hie vir perfectus, cujus memoria inter orientates mercatores cujuscumque nationis est in benedictionibus, postquam in Europa per aliquot annos laudabiliter in diversis conventibus vixisset, in Persidem ad procurandam infidelium conversionem missus, tanta visit austeritate, quod humi in ecclesia pro sanctissimi Eucha-ristise sacramenti custodia cubaret; ibielectus Prior conventus ali-quamdiu cum maxima vixit observantia, deinde propter negotia religionis Komam rediens, immensum illud spatium pedes confecit, desertum Arabia: per integrum mensem, rigorose jejunium ordinis

indispensabiliter observando, saepe solus pertransivit, xibi ab occur-rente tigrido aliisque feris ibi frequentibus divina fuit virtuto prote-ctus. Postquam Eomae sua expedivit negotia, rursus ad Orientem missus, hospitium nostrum Aleppense fundavit, mercatoribus tarn europccis vaviarum nationum, quam orientalibus chavissimus ac venerabilis effectus; ac deinde superiorum majorum authoritate ad nostrum Carmc),iim, in ordinis totius consolationem, reparandum destinatur : ibi tot Arabum, Turcarum, ac Mahometanorum orien-talium sacrum rnontem incolentium, devotiouis causa, persecutiones passus est, toties ab illis graviter percussus ac vulneratus, toties cruentam ab illis necem intentatam evasit, quod non nisi longa comprehendi potest narratione; unde tisoc omnia generali historise religiouis remittens, venio ad illud, ratione cujus tanti viri men-tionemfacio. In sacro igitur illo monte constitutus, tauta vixit au-steritate, quod solam biberit aquam, et saepius solo pane ac berbis agrestibus contentus; tanta perseveravit observantia, quod suis lioris omnia religionis exercitia semper compleverit; et quamvis essct circiter octogenarius, semper media nocte, sive solus, sive cum socio ad cantum galli surrexit; dmn lumen et alia prsepararet, de-votum hispanico compositum idiomate canebat canticum, quo si-gillatim omnium ccelestium spirituum ordines, cietcrasque crea-turas ad laudandum Dominum invitabat; persolutomatutino, dimi-diam oratiouis meutalis horam, solis novitiis ac junioribus fratribus injunctam, semper ex abundantia devotiouis per totam vitam com-plevit.

Nee tantum spiritual! suo profectui vacabat, sed etiam proximo-rum attendebat saluti: nam, praeter ea quae cii^-ca conversionem in-fidelium alibi fecit, Missionarii Apostolici fungous oflicio, in hoc sacro monte constitutus assiduis cliaritatis exercitiis erga liabita-torcsillius erat occupatus, et saepius maxime circa festa principa-liora ex monte descendens Ptolemaidam tribus fereleucjs distantem properabat, ut ibi commorantes europaeos mercatores instrueret, sacramentis Ecclesi:e muniret, eisque sacrosanctum Missse sacri-iiciura celebraret; ipsum adventantem volut angelum suscipiebaut, ac miram ejus sanctitatem venerabantur. Ultra fructum ordinarium hujus fraternae cliaritatis, dum essem cum illo, venetum mercato-rem, Batavorum consuetudine depravatum, ab hreresi calviniana ad

fidem catholicam, sancta potius simplicitate, quam doctrina redu-xit, et libros ejus hsreticos, prsesertim lustitutionem Calvini flam-mis daranavit. Solebat etiam dictus V. P. cbristianos sub capti-vitate Turcarnm detentos ad ipsum confugientes benigne suscipere, et oblata alicujus navigii opportunitate in Europam remittendo a dicta captivitato et a periculo salutis liberare, non sineipsius libe-rantis discrimine ac labore.

Ultimis vitro diebus, ut ex relatione cujusdam patris Jesuitse recenter ex monte Carmelo venientis Luteti® Parisiorum didici, solus in antris seu spoluncis remotioribus ejusdem sancti montis, ex su-periorum permissione, Deo vacans habitabat; aliquando, testis prasertim'diebus, ad patres socios redibat, et iterum ad pristinam so-litudinom, frustulis tantum panis ad sustentandam vitam muuitus, properabat, ibique multos dies in rerum divinarum assiuua con-ternplatione consumebat, ex privilegie solus Missam celebrando ; cumque ünis vitae instaret, se morti praeparavit, quam prsesentem aspiciens nou earn exborruit, sed lactns suscipiens Psalmos et Hym-num te DEUM laudamus suaviter canere cocpit, ac tandem pleuus dierum ac bonorum operum e terra sancta in terrain viventium, cumopinione sanctitatis, transmigravit, vigesimamensis novembris, vigilia Prsesentatiouis Beatissimai Virginis anni pneteriti 1G53, ipsa die qua ex Amos Propheta legebatur in officio divino: «Luxe-runt speciosa pastorum, et exsiccatns est vertex Carmeli, » ut ad me scripsitex eodem sancto monte quidam noster religiosus: « Vide-tur quod restauratus noster Carmelus suum instauratorem defleat, et prte tristitia exsiccetur;» et certe, paulo postmortem ipsius, patres nostri, ut vexatioui cederent, de Carmelö recedere coacti sunt, licet ad tempus tantum perexiguum hoe exilium duraverit.

Tertius observantie regularis heroïc» gradus est, dum quis iu societate aliorum inobservantium observautiam servat intemera-tam: Mc enim, non solum externis destituitur auxiliis, sed etiam pluribus impedimentis retardatur, nam et malum exemplum socio- ' rum, et eorum continuam murmurationem ac irrisionem experitur; unde laudabilior est, qui inter inobservantes, quam qui inter obser-vantes, vej, etiam solus, observautiam colit. Propterea, sanctus Gre-gorius, in expositione horum verborum,«Vir erat in terraHus nomine Job,»ait: lt; Idcirco sanctus vir ubi habitaverit dicitur, ut ejus me-

ritum virtutis exprimatur; Hus namque quis nesciat quod sit terra gentilium ? Gentilitas autem eo obligata vitiis extitit, quo cogni-tiouem sui Conditoris ignoravit; dicatur utique ubi habitaverit, ut hoc ejus laudibus proficiat, quod bonus inter malos fuit; neque euim valde laudabile est bonura esse cum bonis, sed bonum esse cum malls; sicut enlm gravioris culpa; est, inter bonos bonum non esse, ita immensi est prseconii, bonum etiam inter malos extitisse.» Est igitur observantise regularis heroïcae gradus supremus, ac si-gnuin manifestum, inter iuobservantes observantiam custodire; tunc enim opus est, non solum contra proprias naturae corruptee propensiones ad bonum delectabile sibi pugnare, sed etiam contra socios obtrectatores ; qui autem inter observantes observantiam custodit, solum contra propriam sensualitatem pugnat, et sociorum exemplis ac consiliis ad pugnandum animatur; qui vero solus observantiam custodit, qaamvis in liac spirituali pngna sociorum destituatur auxiliis, non tamen eorum impedimentis retardatur. Ad perfectionem hujus gradus reduci potest, dum quis laudabilia su-pererogationis exercet opera, ut contigit in B. P. N. Joanne a Cruce, qui vivens inter patres nostros Carmelitas, primitivaeregula; de superiorum licentia rigorem observabat. Quod etdeB. Magda-lena de Pazzis asseritur inter moniales Carmelitas.

Hie fervor observantiac regularis lieroïcae in viris perfoctis ali-quando tantusest, quodlibenter sanguinem, imo vitam darent, po-tius quam minimam regularis observantiac caeremoniam vellent sua culpa abrogari: sciunt enim liunc in minimis observant la; rigorem maxime Deo placere, qui, Matthaei 25, dicit :lt; Euge serve bone et lidelis, quia super pauca fuisti fidelis, supramultate constituam, intra in gaudium Domini tui. »Hujus fuit sensus S. M. N. There-sia, quae scribit se paratam millies mori, pro observantia tuenda vel minima; caeremoniae ecclesiastica;.

Plura nos ad banc exactam et heroïcam regularem observantiam motiva possunt inducere. Primum est principium, scilicet amor Dei et desiderium universale placendi divinae majestati; sufficit viro perfectp nosse quod aliquid Deo placeat, sive magnum siveparvum fuerit, ut illud ferventer exequatur; divinum namque benftplacitum seque in illis repertum est illi prima et principalis regula operandi. Secundum ac indivisum a primo motivum est, timor filialis Domino

displicendi; cum enim in hoc statu unionis intimse noverit quanta Deo tam bono tamque excellenti sit exhibenda reverentia, mallet mori quam malitiose tantaï bonitati et majestati displicere. Tertium est, quia.ut ait Hieronymus,Epist. ad Heliod.,«meiis Cliristodedita aque in majoribus et minoribus intenta est, sciens etiam pro otioso verbo reddendam esse rationem;» propterea dicit Basilius:«Nullum omnino sit erratum quod parvipendas, quamvis illud tenuissima bcstiola minutius sit; studeto ut majorum virtutum compos efïi-ciare,neque minores tameunegligito.» Sed multo exactior ratio foret reddenda, si quis culpa sua, sive superior sive fuerit inferior, ali-quam observantiam, quamvis in re minima, penitus aboleverit; do-cent enim authores aliqui talem observaiiiuc infractorem igne purgatorio cruciandum, donee liujusmodi reparetur observantia. Quartum motivum est, periculum totalis ruinoe, quia.ut dictum est, qui in minimis malitiose deficit, citiusin majoribus deficiet; dicitur enim. Job 14 :lt; Lapidcs excavant aquae, et alluvionepaulatim terra consumitur. » Quintum est, consideraro quantum fundatores reli-giosorum ordinum insudanmt, ut observantias regulares vel mini-mas stabilirent, quas velut antemurale religionis statuerunt, murus namque sunt vota essentialia, dissipate autem antemurale murus periclitatur. Unde dicitur, ïhren. 2 ; » Cogitavit Dominus dissi-pare murumfilia) Sion, tetendit funiculum suum, et non avertit manum suam a perditione, luxitque antemurale, et murus pariter dissipatus est.» Sextum tandem motivum est, consolatio propria, et quidam amor proprius sed laudabilis : experiuntur siquidem viri perfecti cum Apostolo testimonium conscientise sua;, quod est juge convivium ; insuper se ab omnibus diligi superioribus ac desiderari, et ab aliis lionorari, virtutem quippe consequitur honor; cum, e contra, inobservantes et imperfecti sint sibi graves, superioribus intolerabiles, aliisque contemptibiles. Undo, quamvis prsecipuum observantice regularis heroics motivum esse debeat desiderium ,Deo placendi et obtemperaudidivinae ipsius voluntati, bonum tamen est omnibus uti motivis, ut sic amplius voluntas illis mota suaviter animetnr ad currendam viam mandatorum Dei, et semitam per-fectionis.

Medium autem perseverandi in observantia regulari hero'ica est, cum humilitate singnla et minima regularis observantise prsecepta

suscipere, ac velut si Deo dictata et fundatoribus inspirata venerari, nee de eovum convenientia disserere, et qnanto fuerint minora, eo diligentius exequi. Kccordari necesse est dicti prudentis ancilla; ad Naaman Syrum : « Etsi rem grandem dixisset tibi Propheta, certc facere debneras, quanto magis quia nunc dixit tibi: lavare ct mun-daberis. gt; Ea est humana malitia et comiptio nature, qnod de ri-gorosis regularibus observantiis judicans, eas facile tanquam sua? propensioni contrarias damnabit.

Quod adluic viros perfectos ad heroïcam regularem observan-tiam debet animare, est qnod sibi persnadeant se suo posse exemplo plnrimum aliis prodesse, sicut etnocere; cum enim velut observan-tes coramimiter habeautur, et alios in observantia bono confirmant exemplo, malo autem exemplo firmant inobservantias; facile siqui-dem ab aliis dicitnr : si talia forent observanda, lii qui perfect! sunt absque dubio fideliter observarent; et si lucc non essent fa-cienda, tam perfecti non facerent. Unde, si quilibet alii sic se debent gercre, quasi totalis observantia ab eisdependeret, multo magis hi quos reliqui tanquam exempla observantie regularis venerantur.

Plurimum interest viro perfecto, dum ad statum unionis intimse pervenerit, puram in omnibus suis actibns intentionem servare, ut scilicet, ait Basilius ex Apostolo,«victus ac ratio vivendi uniun sco-pum sibi propositum liabeant, nempe gloriam Dei: sive enim cibum sumitis, sive bibitis, sive aliquid aliud facitis, omnia ad gloriam Dei facite, inquit in Domino verba faciens Paulus; » quod maxime a viris perfectis exigitur; Sponsus namque, Canticorum 8, spons® dicit; lt; Pone me ut signaculum super cor tuum. »

Cum quis puram in omnibus banc servat intentionem, perfectum suiipsius offert Deo bolocaustum: nihil enimsui vel suarura a^ionum sibi reservat, vel alii distribuit, sedtotumDeoconsecrat; unde habet opera sua plena coram Deo, cui oblata non pretio sed affectu placent, non enim respicit quantum, sed ex quanto. Quod doctrina Salva-

toris nostri, Luc;c 21, confirmatur, qui cum viduam duo minuta in gazophylacium mittentem vidissefc, ait : « Amen dico vobis, quo-niam vidua hsec pauper plus omnibus misit (scilicet appretiative et quantum ad affectum); omnes enira ex eoquod abundat illis mise-runt; lucc vero do penuria sua omnia qme habuit misit totum vi-etum suum. »

Ad puram in omnibus intentionem servandam, opus est viro per-focto quod ssepius intoriori mentis recollectioni et operum examini vacet, dum externis occupatur, juxta consilium D. Bernardi, Ser-mone ad Solitar., dicentis : « Hoc maxime curant spiritualibus exercitationibus dediti, taliter se circa exteriora occupare, ut devo-tionis spiritum non extinguant; unde, licet extrinsecus bonorum operum exercitiis fatigentur in corpore, intrinsecus tamen reficiuu-tur in mente. » Vix autem luijc intentio pura potest liaberi, nisi ab illis qui non quan-unt quEE sua sunt, sed quae Jesu Christi; in quorum numero vere fuit S. Proplieta Moyses, qui Josue pro ipso indiscrete zelanti dixit, Numer. 11 :« Quid temularis pro me ? quis tri-buat ut omnis populus prophetet, et det els Dominus spiritum suum ? » Poterit quis proximorum utilitati vacans dignoscere, num pura in hoc ministerio procedat intentioue; si namque zelo indiscrete similiter operantibus aliis invideat, couvincitur quaerere quai sua sunt, non qua; Jesu Christi; do similibus dicitur, Jacobi 3: « Quod si zelum animarum habetis, et contentiones sint in cordi-bus vestris, nou est ista sapientia desursum descendens, sed ter-rena, animalis, diabolica. »

Quamvis licitum sit et laudabile Domino intuitu prsemii coclestis deservire, juxta illud Psalmi 118: « Inclinavi cor meum ad facien-das justificationes tuas in aeternum propter retributionem, » non tamen ad hiiro'icara puritatem inteutionis pertingit, qui non solo placendi Deo movetur affectu; qui namque motivis aliis operatur, non semim lidelem imitatur sed mercenarium, non filium benevo-lum sed ingratum; ait enim Gregorius, Libro 8 Moralium, Cap. 30: « Hujusmodi se habere more ingratorum servorum supputando mercedem, hoc enim mercenarii potius quam grati servi est. » Et Bernardus, Serm. 83, in Gantica : « Amant filii (scilicet ingrati), sed do lucreditate cogitant, quam dum verentur quoquo modo amit-tere, ipsum a quo expectatur lisereditas, plus reverentur, minus

amant. gt; Sed viris perfectis ait Apostolus :« iEmulamini charismata meliora, et adhuc excellent'iorem vlam vobis demonstro ;» vult, ut seipsum explicat, ad Ephes. 5, quod « simus imitatores Dei sicut fllii charissimi, et ambulemus in dilectione, sicut et Christus dilexit nos; » id est, quod sicut Deus benefactor noster ita nobis benefacit, ut nihil a nobis repetat, cum bonorum nostrorum non indigeat, ita nos solo placendi ipsi desiderio cuncta faciamus, licet eo continue indigeamus. Unde merito dicit Chrysostomus, Libro2, de Compunct. Cordis: « Si omnino dignus fueris agere aliquid, quod Deo placeat, et aliamadhuc prseter hoc ipsum quod placere meruisti mercedera requiris, vere ignoras quantum boni sit placere Deo; si enim scires, nunquam aliud aliquid extrinsecus mercedis aut mu-neris expeteres. gt; Et Bernardus, loco citato, ait; * Suspectus est mihi amor cui aliud adipiscendi spes suffragari videtur; infirmus est, qui forte spe substracta aut extinguitur autminuitur; impurus est, qui et aliud cupit. Funis amor mercenariis non est, purus amor do spe vires uon sumit,nectamen diffidentiic damna sentifc; spousre hie amor est(scilicet animm in statu intinue unionis constitute); verus amor seipso contentus est, habet praemium, sed id quod amatur, nec aliud quserit, nec ilia aliud habet; is per se sufficit, is per se placet et propter se, ipse meritum, ipse pnemium sibi est amor, prseter se nonrequirit causam, nonfructum, fructus ejus usus ejus: amo quia amo, amo ut amem. gt;

Non igitur alia debet intentione vir perfectus in Dei servitio pro-cedere, quam ut ipsi placeat amore amicitioa; non amore coneupi-scentiffi servire debet, et prsecipuam in eo mercedem constituere; desideret ut Deo dilecto placeat, et tunc mercedem non desideranti, non intendenti, nou appetenti major merces concedetur: nam, ut ait Chrysostomus, Homilia 5, in Epist. ad liom : lt; Tibi major merces est, si modocitra mercedis spem feceris;» quia tunc procedemus ut filii dilectissimi, lt; si autem iilii et hseredes, hseredes quidem Dei, cohasredes autem Christi. gt;

Ad meritum et ad puram intentionem Deo placentem non solum requiritur quod subjectum per gratiam sanctificantem sit Deo ac-ceptum, et quod opus ad frnem indebitum nullo modo dirigat, ex hac enim inordinata directione depravaretur opus quantumcumque ex objecto bonum; sed etiam requiritur quod, vel formaliter per

actum expressum, vel virtualiter ratione pnecodentis actus, ant ra-tione bouitatis moralis ipsius actus cum charitate conjuncti,ad de-bitum finem opus dirigatur. Verum ad purissimam et heroicam inteutionem actualis ot amorosa directio concurrere debet, et soo-pius repetita Dei prseseutia, si non possit haberi continua. IJnde, dum quis evigilat primo, debet statim meutem sursum elevare, dulcissima Jesu et Maria} nomina devotissime pronuntiando, quibus et aliorum sanctorum, ut sancti Joseph, sancti Angeli custodis, sancti titularis ac similium poterit adjungi memoria, sicut et ve-spere dum quis ad lectum pergit, ut sic gratissimum Deo sacrifi-cium tam matutinum quam vespertinum offerat, primitias ipsi suarum cogitationum, verborum, et operum, coelestibus non mun-danis pneventus desideriis, fideliter consecrando; et in liis sedulo laborandum, maxime in principio, quia diabolus, divitue invidus quot;glorkc, primitias hujusmodi sibi vult arrogare, suis ineptis aut etiam nocivis et impuris cogitationibus meutem prseoccupando; confirmata vero consuetudine sanctum hoc exercitium redditur connaturale.

Deinde, ubi se jam quietum quis in oratione viderit, debet uni-versalem omnium suorum raotuum, cogitationum, verborum, respi-rationum, et operum totius vita?, ac prsesertim illius diei directio-nem facere; postmodum particularem cujuscumqueactionis in principio ipsius formare, et inter operaudum renovare prout Dominus inspiraverit; sic enim excitatur et recreatur in bcnis anima, ac mentis continuo ditatur. Hie raos procedendi in nostra Carmelitarum Discalceatorum religione communis est, et statim a principio novi-tiatus edocetur. Generalem voro directionem et aliquas particulares apud nos usitatas, et ex doctrina V. P. N. Joannis a Jesu-Maria in Disciplina Claustrali traditas, apponam, vel ut esedem liant, vel ut similes saltern mentaliter et brevius efformentur, ad conservan-dam intentionis puritatem.

Directionis generalis hie modus esse poterit : Altissime Domine et Deus mens. Pater, Pilius et Spiritus sanctus, summum bonum infinite amabile, principium et finis mens, in quo vera mea feli-citas consistit, ego me totum in sternum, specialiter vero hoc die tibi offero, et in honorem ac gloriam divinae majestatis tule omnes meas cogitationes, verba et opera dirigo ; creaturas

omnes, tam coelestes qnara terrestres, tibi gratas per affectum ad me attrahendo, meque cum iis uniendo, ad sic me tibi consecrandum, uti vera me tibi consecro. Supplico infinitsc sapientiae et boni-tati ture, Domino mi clementissime, quatenus uie in servitio tuo dirigere, et ab inimicis animse defendere digneris, ut in omnibus et per omnia sine minima tui offensione tibi placeam. Similiter me tibi, Beatissima Virgo Regina cooli serenissima, cum omnibus meis cogitationibus, dictis et factis, particulari tibi serviendi desiderio offero, tibique, Domina mea clementissima, supplico ut me in ser-vitio et gloria tua dirigere ac protegere digneris.

In directione particulari, fidelis Christi famulus, cor ad Dominum Deum et Beatissimam Virginem elevans, iis servire, eosque hoc opere, in unione omnium creaturarum qtuc sunt in statu gratiae in coelo et in terra, glorificare volens, actum exercendum breviter offeret, v. g., dum procedit ad recitandum officium divinum dicet: Altissime Domine et Dens meuö, ego te laudare et liuic obligationi omnibus viribus meis satisfacere desidero, omnesque ad banc lau-dem creaturas convoco, uniendo mihi affectus omnium angelorum et sanctorum in coilo et in terra, ut te cum iis collaudem ; similiter tibi, serenissima Regina cocli, hoc aclu placere cupio. Unde conveniens foret banc creaturarum convocationem, tam in principio di-vini officii quam in fine, verbis exprimere, recitando brevem Psal-mum Laudato Dominum, omncs gentcs, etc., utsic proprii defectus ex hoc ardenti desiderio laudandi Deum suppleantur. Dum procedit ad refectorium, dicet: Domine Dens metis, corpus meum reficere te-neor: tibi supplico, da gratiam ut sim temperans, majestatique tuse hoc acta placeam; similiter to, Beata Virgo, in adjutricem invoco, ut pure bunc actum, in quo tibi placere desidero, perficiam. Dum procedit ad recreationem, dicet: Domine Deus mens, parumper cum servis tuis recreationi vacandum mihi est; cedat in beneplacitum et glorium tuam, et da mihi gratiam uthic actus tibi dein majori robore serviendi mihi prosit. Idem a te, serenissima Regina coeli, peto. Dum procedit ad lectum, dicat: Domine mi, qui te in duris-simo crucis lecto collocasti, ego ex sancta obedientia quieti me trado; intentio mea est non diutius quam tibi placuerit quiescere, idque ut, surgens majori robore, tuum honorem concernentia exe-quar; tibi supplico, ab insidiis inimici me custodi, ut tibi placeam. Idem a te, Beatissima Virgo et Domina mea, obsecro.

Hsec cxempla directionum particularium in prsesenti sufficiant, ad hoe ut similes pro aliis actibus efformentur : qui sigillatim alias, sicut et modum exercendi perfecte singulos actus communi-tatis et quaslibet actiones scire desiderat, videat Disciplinam Clau-stralem proedicti V. P N. Joannis a Jesu-Maria statira a principio, unde Laac paucula decerpsimus. Et, quamvis nou semper tempus suppetat has directiones vocalitei¹ exprimere, qui tarnen fuerit assuetus, unico mentis conceptu facillime faciet. Si quis autem liane particularium directionum varietatem tenere non possit, po-terit sic breviter, ad initium cujuslibet actus, aut vocaliter aut men-taliter dicere : In nomine Domini nostri Jesu Christi et Beatissimie Virginis Marise Matris ejus et meaa (sic dieet per affectum erga ip-sam quam in matrem elegit) lioc facio, et tibi. Pater scterne, offero; ipsi me benedieaut, custodiant, regant et ad vitam perducant seter-nam. Amen.

Ad liane etiam puram intentionem lieroïcam plurimum cor.ducit, omnia et singula quae passim occurrunt, ad sensum spiritualem re-ducere; puta, si quis fatigatumse sentiat in exercitie alicujus opens, dieat saltem mentaliter : quanto magis defessus erat Dominus mens Jesus Christus, dum pro me crueem portaret, etc.! Ex hoe spi-rituali exercitio mens se ipsam colligit et continua pene fruitur Dei pnesentia, ac in omnibus intentie recta magis depuratur.

Tres assignat gradus perveniendi ad puram hanc intentionem heroïcam sanctus Bernardus. Primus est, quando quis solam Dei gloriam quserit in omnibus, sicut S. Ignatius de Loyola, qui singula ad majorem Dei gloriam dirigebat. De quo gradu ait Augustinus, Libro 10 Confess., Cap. 29 ; « Minus te amat, qui tecum aliquid amat, quod non propter te amat.» Et ipse D. Bernardus :« Certe, quamdiu possum ex aliena qualicumque re consolationem vel ju-cunditatem concipere, nondum audeo dicere dilectum nostrum inti-mum ardentissimi amoris sinum tenere. » Secundus gradus est, quando quis Deo serviens, non solum externarum rerum, sed etiam suiipsius obliviscitur; de quo ait ipse D. Bernardus:« Te enim quodainmodo perdere, tanquam qui non sis, et omnino non sentire teipsum, et a temetipso exinaniri et pene anuulari, coolestis est conversationis et non humanse affectionis. » Tertius gradus est, quando jam quis operatur, non ut ipse Deo placeat, sed quia placet

eiDeus, vel quia placet Deo quod operatur; de quod ait S.Bernardus: « Delectabit sane, non tarn nostra vel sopita necessitas, vel sortita felicitas, quam quod ejus in nobis et do nobis voluntas adimpleta videbitur. 0 amor sauctus et castus, o dulcis et suavis aftectio, o pura et dofoccata intentio voluntatis! eo certe defaecatior et purior, quo in ea de proprio nihil jam admixtum relinquitur, eo suavior et dulcior, quo totum divinum est quod sentitur. » Et concludit: «Efcec est in nobis voluntas Filii tui, btcc pro nobis oratio ejus ad te Deum Patrem suum : Volo ut, sicut ego et tu unura sumus, ita et ipsi in nobis unum sint, ut scilicet ament te propter te, et se non nisi in te. Hie est finis, liocc est consummatio, hrec est perfectio, hffic est pax, hoc est gaudium Domini, hoc est gaudium in Spiritu Sancto, hoc estsilentium in coelo. »

Hanc puram intentionem heroïcara exercuit S. Propheta Moyses, et fide grandis factus est, dum negavit se esse filium Pharaonis,ut aitD. Paulus, ad Hebraos 11, « magis eligens affligi cum populo Dei, quam temporalis peccati habere jucunditatem, majores divi-tias acstimans thesauro yEgyptiorum improperium Christi. » Hanc exercuit D. Thomas Aquiuas,dum interrogatus a Christo quam pro sua doctrinamercedem vellet, respondit non aliam ab ipso Domino velle. Hanc etiam exercuit B. P. N. Joannes a Cruce, dum similiter interrogatus a Christo crucem ferente quam mercedem vellet prolaboribus, volenseidem Domino conformarirespondit:« Domino, pati et contemni pro te. » Hanc tandem exercuit S. M. N. There-sia, dum votum illud arduum emisit, faciendi semper in omnibus, quod majoris crederet esse glorisc Dei.

Post considerationem virtutum moralium qu;e Deum tanquam objectum respiciunt, sequitur considerandum de aliis virtutibus moralibus quarum exercitium sistit in ipso operante tanquam in

subjecto, quia scilicet appetitumipsius ut moderandum respiciimt; et quamvis tam virtutes illse morales dequibusdiscursu prtecedenti dictum est, quam alia) de quibiis in sequent! discursu agetur, ad perficiendum etiam ipsum operantem ordinentur, ista) tamen de quibus agimus in prsesenti ad hoc specialiter tendimt.

Vix sine hero'ico mundi contemptu potest quis fideliter ac perse-veranter Domino deservire, et multo minus ipsi adhcerere; quia dixit Christus Dominus :« Non potestis duobns dominis servire,» Deo scilicet et mammon») iniquitatis qua) in saxuilo reperitur : ex-perimur enim quod leges mundi divinis contrarianturprneceptis, et mundani tumultus quieti contemplationis opponuntur. Propterea viri sancti, qui ad intimam unionem cum Deo aspirabant, mundum ipsum semper, vel quoad affectum, vel etiam aliquando quoad affectum, reliquerunt; et qui ad dictam unionem pervenerunt, ut in ea quieti et securi perseverent, sic debent inmundo vivere, quod ipsum mente et corde contemnant.

Sed, quia de hac materia saepius occurrit nobis occasio disse-rendi, ne penitus eadem cum nausea lectoris repetantur, aliquibus tantum exemplis non ita vulgaribus doctrinam hujus articuli con-firmabo. Multa mihi talia suppeterent exempla eorum, qui, emi-nenti gradu velnobilitatis vel dignitatis constituti, mundo contempto vale dixerunt, et ad statum religiosum properarunt, non solum in aliis religiosis ordinibus, sed etiam in nostro Carmelitarum Discal-ceatorum; ipse plurimos novi : in Italia namque, ex inclyta ducis, Ursini familia inter omnes Komanas pracipua, frater ejusdem ducis factus generalis Venetum summoque Pontifici Urbano VIII charus, dum essem Rom:u anno 1627, habitu nostro indutus est, taraque generose mundum despexerat, quod omnibus suis viribus restitit ne fieret Cardinalis; quod etiam aliis duobus aut tribus exnostris patribus contigit. Habuimus in Gallia, prater alios plures nobilis-

simos, primogenitum Comitis de Valliac. Habuimus et alium ex regia Lusitanias prosapia.

Sed super alios fulgere vidctur V. P. N. Alexander a S. Francisco, qui ipsamet die qua Alexander de Medicis ejus avunculus ad summum fait evectus pontificatum sub nomine Leonis XI, mundi vanitatibus aut vanis spebus contemptis, arctam crucis viam sub religiose habitu nostro constanter est ingressus. Juvenis erat, jamque multo tempore divinam sentiens vocationem, ab avun-culo tunc Cardinali facultatem petierat, quam tamen non obtinens dulcem passus erat repulsam ab avunculo ipsi dicente:« Fies reli-giosus cum ego factus fuero pontifex ; » quod cum velut propheti-ïans dixisset,noluitlicentiam quam vis per jocum datam retractare, et sanctus juvenis, utens ilia, statim ad conventum perrexit, et indutus habitu religioso ad avunculum pontificem ducitur, qni flens proe tristitiavel etiam prse hctitia, eum priori suo nomine vocavit fratrem Alexandrum; qui statim a primis diebus sic generose per-fectionem aggreditur, quod V. P. N. Petrus a Matre Dei, virsuo sjc-culo sanctissimns et doctissimus, juxta testimonium scriptum Baronii, dixerit se non credidisse quod quis unoanno posset perfe-etus esse, nisi vidisset fratrem Alexandrum intra sex menses per-fectionem acquisisse. Nee vitte decursus a principio degeneravit; nam valde perfectus semper fuit, et cum opinione sanctitatis decessit. Hobc omnia breviter percurro, quia in nostris annalibus fuse descripta poterunt reperiri. ,

Unum mihi restat exemplum singulare contemptus mundi, novum et vix alibi inveniendum,quod libenter afforam dnplici motive; tum quia virum illustrem, de quo loeuturus sum, in suo recessu viderim, et cum eo familiariter egerim; tum quia, in hospitio nostro mentis Libani nostris patribus associatus et quasi unus ex ipsis vivens, cum communi omnium incolarum Montis opinione clarus sanctitate decessit. Qua3 hie dicturus sum tam propria experientia, quam exacta R. P. N. Ooolestini a S. Ludwina relatione didici.

Dum, anno 1640, ex Indiis Orientalibus, per Arabiam, Persidem, Armeniam,Mesopotamiam et Syriam, redirem in Europam, et Tri-polim pervenissem, inde navigaturus, motus exemplo cujusdam patris Franciscani, qui mecum ex Indiis venerat, ad montem Liba-num conscendi, ubi tunc nulla nostris erat residentia. Ad oppidum

seu civitatemEbden devenientes, ad pauperem Archiepiscopi domum ego et socius ducti sumus. Prsetermissis aliis qua; tune ibi conti-gerunt, et de quibus in meo Orientali Itinerario mentionem feci, veuio ad bistoriam quam bic assumpsi describeudam : in illa pau-pere domo, ad pcroxiguuin introducor cubiculum, in quo erat velut reclusus nobilis Pranciscus de Gallaup Dominus de Cbesteuil Aquensis, de cujusrecessu, abstinentia et sanctitate mira, sed in confuso, tunc didici. Hie, devotionis causa, in-montis Libani soli-tudinem vale mundo dicens recesserat, ibique vitam pauperem et asperam pro Cbristi amore ducebat, apud illum Arcbiepiscopum voluntaria fruens solitudine, librorumque piorum vacans lectioui; multa brevi illo tempore colloquia rerum coelestium conseruimus. Kecordor quod, disserens de cedro, dixit justum in Scriptura tali arbore exprimi, dum babetur : lt;* Justus ut palma üorebit, sicut cedrus Libani multiplicabitur, » quia cedri folia valde perexigua (non enim crassitie ac longitudine superant assiculam), aliquantu-lum ad iustar arcus retorta et in immensum multiplicata, plures ad modum rosse circulos efficientia, ac condensam arboris coraam efformantia, sursum attolluntur singula, nee ullum inferius aut in obliquum, sed omnia caslum respieiunt; sicut et poma quae produ-cit non quidem comestibilia, sed solis corticibus com pacta; justi autem est proprium semper et folia intentionum et fruetus bono-rum operum in coelum dirigere. Huic respondi: Justi cum cedro similitudinem a te montis Libani ineola didici, in quo cedri repe-riuntur; ego tibi ejusdem justi cum palma similitudinem in prima versiculi parte positam, tanquam advena Indiarum et Arabise, ubi utraque viget palma, describam. Palma vix haerentes babet terras radices, quas velut erumpentes oportet interdum injecta humo con-tegere, no ventorum impetu cadat arbor, quae, si ceciderit, ramos de novo productos non recta sed sursum dirigit, et fruetus ipsiutplu-rimum sunt palmse tlores : qiue singula proprietatesbominis justi terrain fastidientis, in coelum aspirantis, et florentis ac simul fructi-ficantis exprimunt. Ha3c de tanto viro visu et experientia didici: facie namque et modesto babitu sanctitatem pryo se ferebat; qua; vero sequntur de ipso, data mild relatione cognovi, quam iisdem pene verbis autboris adduearn. Sic autem loquitur :

et doctissimum, philosophicis scientiis et matliematicis discijilmis apprime excultum, necnon theologiae positive et sacra Scripturaa intelligentia illuminatissimum, utpote qui linguarum orientaliura, potissimum vero Hebraïcas et Gra3cse, erat peritissimus. Hie Aquis ■Sextiis ex Provincia Galliaj nobili prosapia oriundus, vocabatur D. Franciscus de Gallaup Dominus de Chesteuil; hujus viri fama Celebris cum jam dudum ad me pervenisset, cum que insuper anno millesimo sexcentesimo trigesimo nono, dum montem Libanum obiter visitarem, alloquutus fuissem, unice mibi in votis crat fami-liarem cum ipso amicitiam inire, et de rebus divinis frequenter sermonem conferre.

« Jamabannis circiter quatuordecim vanitatibns Scoculi vale-dixerat, cunctaque hujus mundi bona animo geiieroso fortiter sper-nens, de nulla re mundana, ex iis quasmundani nobiles avide appe-tunt, erat sollicitus romnes siquidem divitias, lionores acvoluptates abliorrebat, et arbitrabatur ut stercora, ut Christum lucrifaceret, et in lege Domini meditaretur die ac nocte. Vitam itaque a multis annis degens eremiticam, tunc temporis cum ad Libanumhabitandi causa perveni, morabatur solitarius in monasterio Sancti Sergii, quod in prafato monte situm est prope oppidum Ehden, juxta ori-ginem fluvioli suavi murmure ex monte decurrentis : unde ab inco-lis locus ille ipsumque monasterium passim vocari solet lingua Arabica Ras Ennahr, id est caput sen origo fluminis.

« Antequam adpnefatum monasterium commigraret, prius com-moratus fuerat annis aliquot in monasterio Sancti Jacobi Intercisi, quod a latere pradicti oppidi Ehden circa meridiem situm est, ibi-que semper vixerat sub cura et directione reverendi admodum Patris Elia; Maronitse religiosi ordinis Sancti Antonii, qui postmo-dum Ehdenensis Episcopus seu Archiepiscopus creatus fuit; et tam ante quam post promotionem ad episcopatus dignitatem, maxima semper charitate, diligentia et sollicitudine domino Francisco nostra deservivit: non solum enim agrum hortumque indefesso labore excolebat, ut sibi et eremitse nostro, aliisque hospitibus adventan-tibus victum quajritaret, sed insuper ipsa olera cibosque propria manu coquebat apponebatque. Quae vero hoc temporis decursu circa nobilem eremitam nostrum acta sint, quam vitse rationem modumque vivendi potissimum observaverit, quamam exercitia spi-

ritualia coluerit, quas speciales pcenitentias fecerit, hand equidera ego ordinate distincteque nunc recensere possum, utpote quipra-sens non fuerim, et ab ipso reverendissimo domino Episcopo Elia pradicto, aliisque raontis Libani incolis, non nisi pauca ex multis certo coguoscere potui. Ex quibus panca base, quae subjiciam, pro brevitate temporis menti occurrunt.

« Pervenit ad montem Libanum dominus Franciscus noster anno salutis, ni fallor, et quantum conjicere possum, 1629, liac po-tissimum intentione ut cum mnjoripace et quietein solitudine sau-cta meditationi sacroe Scripturse, et rerum divinarum contempla-tioni vacaret; insuper, ut linguam ehalda'icam sive .syriacam, nec non arabicain sedulo excolcret, uti ex ore ipsius ssepius intellexi. Cum enim per famam librosque cognitionem haberet eximii illius viri domini Georgii Amiras qui, anno 1596, dum Eoma) in collegio Maronitarum commoraretur, insignem grammaticam syriacam sive chaldaïcam cum summa laude typis ediderat, summo desiderio ferebatur, sub directione hujus Magistri (qui tunc temporis Ehde-nensis Episcopus erat, et postmodum Patriarcha Antiochenus nationis Maronitarum electus fuit), linguas illas orientales exco-lendi.

« De industria itaque hac intentione ex aula legati regis G-allia-rum, cum quo ex Galliis Constantinopolim pervenerat, discessit, et in Syriam ad montem Libanum pervenit; prcefatum Episcopum Ehdcnensem accessit, ab eoque linguam syriacam addiacere coipit.

« Primo autem ingressu in montem Libanum, dominus noster Franciscus ab omnibus in honore habitus fuit, turn propter exi-miam ejus doctrinam, etmodestam animi humilitatem, turn propter insignem ipsius nobilitatem, et liberalem munificentiam, utpote qui adhuc in principio vestium nobilium splendore, famulorum comitatu, et mxiniiica liberalitate, nobili prosapia oriundus facile cognoscebatur. Hie vero honor et affectus populi paulatim in reve-rentiam quamdam sacram, et admirabilem venerationem excrevit; nec alio postmodum nomine dominum nostrum Franciscum appel-lare consueverunt quam Elhabtis, quod proprie eremitam sive reclusum significat, si quidem, externum ijlum splendorem et hono-rem generoso animo contemnens, et ad altiora et perfectiora pura mentis intentione aspirans, vestes nobiles et pretiosas deposuit,

famulos lionesto dimisit, ex qnibns unum mundo pariter ad exera-plum lieri sui valedixisse, et ordinem sacrum S. Dominici ingres-sura esse intellexi.Relictis itaque sseculi pompis et commoditatibus, vitam frugalissimam vivere coepit, et nunc has, nunc illas delicias commoditatesque a se rescindens, paulatira novam vivendi formam vitseque austerioris habitum induit. Primo enim esum carnium sibi penitus interdixit, adeo ut postmodum nee in gravi quidem infir-mitate illas admittere, aut juscnlum carnium degustare voluerit. Decursu vero temporis, etiam lacticinia et piscés majori ex parte reliquit, iisque non nisi raro et solemnioribus diebus reficiebatur; sed quotidiauus ejus cibus erant olera et legumina, fructus etiam sicci et recentes, pro temporum diversitate. Vinum vero rarissime degustabat, sed solius aquas potu sitim extinguere solebat. Semper autem unica solum refectione circa meridiem utebatur, omnique tempore,etiam domiuicis acfestivis diebus, cccna aut collatione ves-pertiiia penitus abstinuit. Quantum ad vestitum,relictis vestimentis sericis, aliisque ex panno pretioso linove tenuiore contextis, indusio laneo utebatur, et vestibus rudibus asporisque, quae vulgo, arabice, Abbe vocari solent, more Orientalium monachorum seu eremita-rum, induebatur. In luie autem cibi potusque abstinentia et parci-tate, vestiumque asperitate, reperi eremitam nostrum dominum Franciscum anno 1639, cum ex sancto monte Carmelo, et Hieroso-lymitana peregrination e redux, ad residentiam nostram Aleppensem redirem. Dum enim Tripoli solitum comitatum, qui vulgo Caflla vocari solet, expectarem, montom Libanum qui non longe a prse-dicta civitate distat, visitare in animum induxi, et die 29 septem-bris, in festo scilicet sancti Micbaelis Archangeli, missam celebravi in prscfato monasterio Sancti Jacobi, inquoeremitanoster reclusus morabatur, et una cum ipso prandium sumpsi, quod ex caulibus aliisque oleribus et fructibus cum summa charitate nobis pra?para-rat roverendus Pater Elias, postmodum Ehdenensium Episcopus, cujus superius mentionem feci.

«Admiratus hie fui mirabilem eremite nostri patientiam; tanta enim pulicum copia erat in caverna hac in qua tunc temporis deli-tescebat, ut ingredientes mirifice offenderent, et ad velocius exeun-dum compellerent. Ipse vero, infestationi huic assuefactus, et incommoditatem illam afflictionemque patienter sustinens, diu

noctuque libris affixus manebat. Ingenue autem fateor mo cum summa animi cousolaiione duabus circiter horis de rebusspirituali-bus cum cremita noslro devotissimo sermouem habuisse, quom longius sane protrahere voluissem, nisi reditum ad civitatem Tri-polim maturare coactus fuissem. Dum autem csetera Libaui loca celebriora visitare pergo, circa vesperam perveni ad monasterium S. Elisasi Prophets, in quo, praeter nonnullos socculares, reperi duos monacbos ordinis S. Antouii, qui me iustanter rogare cceperunt, ut ibidem una cumipsis commorari vellem, aliosque pariter rcligiosos nostros convocarem, quateims in lioc saucti Patris nostri cojnobio antiquissimo, divino cultui etanimarum saluti vacare possemus. De quo negotio et oblatione facta, egi eodem tempore cum Domino Patriarcha, ejusque consensu obtento, reversus sumïripolim, et post paucos dies discessi Aleppum; suoque tempore superiores nostros majores Romse degeutes de fundatione hac in Libano oblata certiores feci, qui post tres circiter annos eamdem demum tentandam et amplectendam esse decreverunt. Interim vero,duin Aleppicom-morarer, Pater ille Elias cujus mentionem foci, Elidenensium Epi-scopus creatus fuit, transtulitque liabitationem suam ex prtedicco D. Jacobimonasterio ad aliud monasterium S. Sergii de quo supra; et una secum duxit hospitem suum eremitam nostrum, ejusque curam, pro solita charitato sua, ibidem pariter habuit, et omni obse-quio ipsi deservire uon detrectavit. Scd postmodum, propter opposi-tionem quorumdam, et sinistra qiuedam accidentia, coactus fuit Reverendissimus Dominus Elias monasterium illud doserere, et ad consanguineos suos in ipso oppido Ebden se recipere. Desiderabat quidem Episcopus secum reducere antiquum hospitem, sed noluit solitarius noster solitudinem illam deserere,et in medio oppidi inter homines commorari. Solebat tameu Episcopus Elias frequenter hospitem suum invisere, ipsique aecessaria multa subministrare, donee,propter persecutiones oppressionesque Ehdenensibusa Turca-rum ministris suscitatas, alio cum reliquis fugere coactus fuit. Paucis veromeusibus antequam hsec acta sunt, missus fui a supe-rioribus nostris ad montem Libanum, ut auctoritate et benedictione illustrissimi domini Georgii Amirse Patriarcha; Autiocheni natio-nis Maronitarum monasterium illud Sancti Elissei, nobis a paucis annis oblatum incolerem,ineoque una cum aliis religiosis nostris

itionasticsc observantiaj, linguarum orientalium studiis, et anima-rum saluti promovenda) sedulo vacarem. Dumque piis hisce exer-citiis divino aspirante numine intentus persevere, accidit ut tunc temporis natio ilia Maronitarum in monte Libano degens, magnam violentiam et tyrannicam oppressionom pateretur ab exactoribus tributorum et reditnmm regiorum, quos quotannis ministri otto-manici a subditis, potissimum vero christianis, per fas et nefas nomine regio extorquent. In tantum vero excrevit exactio et violenta oppressio, ut multi Marohitse montem Libanum et liabitationes proprias deserere coacti fuerint; inter quos potissimu m fuere in-cola; oppidi illius Ebden, simulque cum aliis discessit reverendis-simus dominus Ellas. Ex quo tempore eremita noster Franciscus maximas incommoditates et rerum multarum penuriam pati coepit. In illo si quidem Sancti Sergii monasterio nullus, pneter seuem quemdam pauperculum et decrepitum, morabatur, qui stepissime etiam diebus aliquot absens erat, aut in alio loco absconditus deli-tescebat. Uude solitarius noster, quasi derelictus ct solus ibi reclu-sus, multo tempore nullum pene obsonium, aut coctum aliquid sumebat, sed solo pane et aqua vitam sustontabat, et pro deliciis paucaj nuces et oliva) ipsi interdum ab exteris deferebantur. Quin-imo, ex ore ipsius intellexi se aliquando, post rigida et austera qua-dragesimse jejunia, nihil cocti ipsis festis paschalibus comedisse, sed a Fascliate usque ad Pentecosten rigida ilia jejunia protraxisse, et solo pane et aqua paucisque olivis contentum vixisse. Saipe sse-pius etiam panis ipsi deerat, et mira Dei providentia deforis ipsi panis suppeditabatur, ab aliis scilicet montis Libani incolis, qui duabus circiter leucis et amplius ab illo monasterio distabant, et particular! Dei inspiratione moti ad eremitam nostrum panes defe-rebant. Ipse vero, ex una parte, inopiam banc et egestatem patienti animo bilariter sufferebat, nee unquajn ad mercatores Massilienses qui Sydoni et Tripoli commorabantur quique libenti animo cuncta ipsi suppeditare gestiebant, confugere voluit; sed siepissime pecu-nias ab ipsis ultro oblatas recusavit. Ex altera parte vero, grates Deo pro tam benigna providentia, dum necessaria vitse per manus pauperum ipsi subministraret, persolvebat; cunctisque charitatis obsequium ipsi impendentibus, animo demisso et humili gratias rependebat, et precum suarum subsidinm grato affectu ipsis im-pertiebatur.

«Postquam vero intellexi eximium ilium virum et nobilem Aquen-sem tot incomraoditatibus pi'essuin,tantaque penuria circumdatum, et omni pene obseqnio destitutum, optimam milii occasionem obla-tam esse intellexi, insignem hunc Dei servura ad praefatum S. Pa-tris nostri Elisaji monasteriiim, quod duabus circiter leucis distat ab oppido Eliden, invitandi, et ad habitationem nostram adducendi; turn ut charitatis obsequium ipsi impenderem et a tot tantisque laboribus animum ipsius et corpusculura inedia pene exbaustum, refocillarem; turn ut familiari ipsius conversatione (quod jam a multo tempore mihi in votis erat) frequentius frui possem, Sed ne Ebdeuenses, qui ad sedes suas reversuri erant, banc migrationem gratissimi hospitis sui (qui multis annis cum summa veneratione apud ipsos commoratus fuerat), segre ferrent, et ob discessum ere-mita; sui a me avocati, aliquam mibi molestiam causare possent, duos viros primarios nationis Maronitarum accessi, et sine ipsorum consilio et consensu nihil innovandum esse consultum judicavi. Ipsi vero, non solum votis meis annuerunt,et intentionem animi mei approbarunt, sed una mecum pariter ad eremitam nostrum in praefato S. Sergii monastcrio latitantem discesserunt, ejusque in-commoditatibus et penurite compatientes, consultius fore judica-runt ut dominus Franciscus mutaret hospitium, eumque rogarunt, uti et ego pariter rogare non destiti, ut una mecum ad S. Elissei conventura recederet, quatenus non solum quo quotidiano sacro-sanctse missse sacrificio interesse, et ad libitum sacram comraunio-nem recipere posset, quod jam a multo tempore rarissime ipsi concedebatur, sed insuper ut necessaria vitse, et ca3tera charitatis obsequia, quibusjam pene destitutus erat, ipsi facilius impenderen-tur. Utque commodius transmigrareposset,quot;promiserunt se jumenta necessaria missuros, quibus libros, casteramque supellectilem trans-vehere posset. Cum itaque, rationibus hisce convictus,anuuoret peti-tioni nostraj, proefixa die reversi sumus cum equis et jumentis, quibus areas binas aut ternas,ni fallor,libris onustas imposuimus, cum reliqua ipsius suppellectilo, qiKc modica sane erat et paupera, unica scilicet storea et stramentum, cum stragulo unico sou tegumento nocturne. Ipse vero, cum debilis admodum esset, et vix pedes ince-dere posset, equum oblatum conscendit; et sic, rolicto S. Sergii monasterio, ad oppidum Besciariense recessimus, et inde ad con-

ventum S. Patris nostri Eliscei descendentes, ab incolis loei illius, et ennctis in raonasterio hoe commorantibus, eremita uoster et novus hospes gratissimus cum summa veneratione, gaudio, et con-gratulatione receptus fuit. Hanc vero migrationem superna provi-dentia, et divina ordinatione fuisse dispositam ex eo potissiraum conjicere licet, quod, ipso hospite nostro referente, hic subjicere baud sane alienum arbitror. Cum enim ipsum ad liauc loei muta-tionem invitarem,asseruit miliise pari ter ad earn partieulari iustin-ctu etmotione incitatum, et paucis diebus antequam ad ipsum acce-derem in somnis de ea admonitum fuisse. Asserebat enim sibi obdormienti religiosum quemdam, habitu ordinis Carmelitarum Discalceatorum indutum, apparuisse et clara voce ipsidixisse :quid bic agis ? surge, et veni mecum. ünde, videns postmodum se hoe velut augurio prsemonitum ad illud amplectendum, quod ultro ipsi offerebatur, animo hilari ac paeifico a pristina illa habitatione ad hanc nostram solitndinem se recepit; ipsique pro cella eremitica assiguata fuit caverna qusedamjuxta Ecclesiam posita, qiueprima-ria erat illius monasterii habitatio, et cella episcopalis fuerat, vo-cabatur, et vocatur hactenus; raultis siquidem anuis in ea Episco-pus loei illius habitare consueverat.

« Accidit autom hiec habitationis eremita) nostri transmigratie circa finera mensis novembris anno Domini 1G43, sox mensibus cir-citer ante obitum ipsius, adeo ut pie conjicere liceat divinamboni-tatem hanc loei mutationem in hunc fiuem potissimum ordinasse, utfidelis servus ipsius, animo magis quioto et pacato per sedulam et frequentiorem sacramentorum rcceptionem, se ad ultimum vitoe transitum facilius feliciusque dispoacret. Quapropter, cum circa finem jam currat prsesens relatie, congruum erit ut coronidis loco adjiciam aliquid de studiis et exercitiis, modoque vivendi, quem eremita nestor observare solitus erat, dum una mecum in eodem monasterio moraretur. Studium ipsius et exercitium quotidianum et assiduum erat, attenta lectio sacra; Scriptune, et locorum seu textuum difficiliorum seria meditatie, et pro intelligentia eorum fervens oratio. Vetus Testamentum legebat semper hebraïce. Novum vero grsece et syriace. Cum maxima autem reverentia lectioui sacrro Scripturce incumbebat, eamque nou nisi detecto capite tempore etiam brumali ac nocturno legere solobat. Unde, cum potissi-

mam temporis partem sacrse liuic lectioni impenderet, et in lege Domini die ac nocte meditaretur, semper fere nudo capite et geni-bus flexis perseverabat. Tantam vero ex assidua hac lectioue textus hebraïci cognitionem habebat, ut occasione quavis oblata versus muitos citaret hebraïce, et integros textus ex thesauro memorite velut ex fontibus bebraïcis depromeret, et ex mio textu difTicultates alterius solveret, nodosque difficultatum ex genuine bebraïco sensu enodaret. Commentatores autem plurimos et sacne Scripturse ex-positores prtecipuos, jam diu antequam in Orientem pervenerat se evolvisse asserebat. Unde, cum interdum do difficilioribus sacraj Scripturse locis ipsum consulerem, tanta promptitudine et facilitate loca singula et difficultates quaslibet explicabat, ut srcpo raente attonitus, etgaudio pariter delibutus ab ipso recederem. Interdum etiam, cum textum aliquem dilïicilem exponeret, familiariter sub-jungere solebat: banc et illam expositionem quam adduxi, in sanctis Patribus et expositoribus roperies, illam vero quam mox subjiciam, baud equidem apud ullum reperiri existimo, eamque ex illo et illo textu bebraïco deduce. Videns itaque quot et quanta arcana spiritua-lia, et commentaria utilissima in pectore ipsius manebant recon-dita, srepius ipsum rogare ccepi, ut ilia qua) jam longo studio et meditatione assidua menti inclusa habebat, et in scrinio pectoris possidebat, pro bono communi et utilitate publica scriptis mandare vellet, et luci exponere. Respondit mihi se boe unice in votis habere, et, si Deus vitam prorogaret, omnino decrevisse commentaria qiuc-dam et mentis sua) elucubraüones posteritati relinquere. Et in hunc finem se indigere asserebat auxilio alicujus amanuensis qui, cbaldaïca) etarabica) lingiue peritus, ipsum juvare posset in tran-scribendis his qua3 chaldaïcis et arabicis cbaracteribns exprimeuda forent. Quapropter me insuper rogabat ut Aleppo virum aliquem similem probum et peritum advocarem; quod et feci, sed quando is ad me pervenit, jam dominus noster Franciscus ad aliam vitam transmigrarat, eaque qua; mente conceperat charta; nunquam com-misit, nee calamo expressit, uti reverendissimus dominus Elias aliique viri religiosi qui eremitam nostrum cognoverunt testari possunt. Cum enim debilis admodum esset, et lectioni meditatio-nique assiduo ac mordicus adhrereret, sibique singulis diobus de-terminatam multorum capitum lectiouem velut pensum quotidia-

nura proGfixissct,[egrc admodumadscriptionem animum applicabat, et non nisi coactus litteris familiaribus amicorura respondebat.

«Adeo autem solitudinis amantissimus erat^ut colkc suae eremitic^ semper affixus perseveraret, et exactissimam rccessus custodiam curamque gereret, ita ut nunquam eum, recreationis ergo, aut deambulandi causa, cella egredi conspexerim ; solum euira urgenti necessitate compulsus, ab eadem pro modico temporis spatio avelli poterat. Cum domesticis aut vicinis ipsum visitantibus raro admo-dum et parce loquebatur, cum extraneis vero nonnisi invitus et velut coactus sermonem miscebat, seque ab iis brevissimiS verbis expediebat.

« Ad reliquam vitas ipsius normam quod attinet, prseter ea quae superius attigimus, liic mibi insinuandum occurrit dominum nostrum Franciscnm singulis diebus sabbati solitum esse sacramentali confessionecoiisoientiamsuam,quam puram admodum ottimoratam habebat, expiare, et sanctissimum Eucliaristias sacramentum cum magno affectu et devotione interna pariter et externa frequentare. Singulis vero diebus cum summa animi demissione ct modestia sa-crificio missie inserviebat.

«De rigore autem jejuniorum, abstinentiisassiduis et continuatis vigiliis,quibus so jugiter affligebat, mirari magis oportet quam pauca dicere. Hoc tamen assercro possum me tentasse sicpius ut modo-ratius aliquanto procederet, et pro debilitate corporis restauranda rigidam illam abstinentiam pro tempore saltem iutermitteret ct lovamen aliquod honest® refocillationis in cibo, potu ac somno admitteret; quodquidera in festis Natalitiis, et paucis septimanis ante quadragesimam cum magna frugalitate parce admodum admi-sit, sod mox approximaate sacro quadragesimali tempore proposuit majori rigore abstineutias pristina jejunia resumere, et carnem inedia affligere,utdulciori orationis pabulomentem pasceret,et spi-ritualium exercitiorum nutrimento spiritum reficeret. Decrevit itaque nihil coctum toto quadragesimali tempore admittere exceptis dominicis diebus, quibus unico solum pulmento ex leguminibus aut herbis contentus erat.Cseteris vero hebdomada; diebus nihil, prieter panem et aquamet fructus siccos, sumere solitus erat,ita scilicet ut feria quarta, sexta, et sabbatho prseter panem et aquam nihil aliud degustaret; cseteris vero diebus, paucas nuces, ficus, aut uvas pas-

sas supcraddere solebat.Hocautem jojuuiirigore et abstiuentia tuu-topere exteuuatus erat, cfc in tantum vires corporis defecerant, ut vix pedibus consistere posset. Quinimo, circa finem quadragesimai,in phthisim quamdam et febrienlam inciditquaepostmodum in hecticam conversa est, et paulatim vires omnes vitamqne absumpsit.Cernens itaque, paulo ante lie bdomadam sanctam,vires ipsius raultum debi-litatas esse et imminutas, de novo iustiti, etrationibus mnltis ipsi persuadere conatus sum, ut temperaret paulisper rigorem istum, et, cum tuta conscientia jusculum carnis mauducare posset, sal tem pul-mentum aliquod coctum quo omnibus in quadragesima vesci licet, quotidic sumere dignaretur. Sed ingenue fateor me incassum labo-rasse,etathletam nostrum, licet corpore debilem etinfirmum,invicta tamen palientia et constanti perseverantia fortem sese exliibuisse et magnanimum, et soipsum meque pariter generoso animo superasse. Licet enimpra; debilitate vix moveri et incedere posset, attamen sibi ipsi vim faciebat, et usque ad extremum vitte diem in ecclesiam quotidio ad sacrum missse sacrificinm accedebat. Asserebat insuper festum Paschatis appropinquare et paucos solit;e abstinentie dies superesse, seque propter amorem Domini nostri Jesu Christi vitam illam elegisse, in eaque usque ad mortem perseverare velle, et li-benti animo omnibus commoditatibus et Ileitis ciborum deliciis se renunciare afflrmabat. In festis itaque paschalibus,licet nonnihil de rigore abstinentiaj remitteret, et ova ac lacticinia sumeret, nullo tamen modo induci potuitut jusculum carnium ant aliquidex car-nibus degustaret.

«Sabbatho vero ante festum Pentecostes, confessione peracta et sacra communione in ipsa ecclesia recepta, aliquanto vegetior ap-parebat, et communi omnium judicio non solum mensibus aliquot adhuc superstes fore credebatur, sed insuper spem recuperandse sanitatis nobis prabere videbatur. Ego itaque, de licentia reverendi patris a S. Joseph (qui a panels diebus ad montem Libanum perve-nerat ut superioris officio fungeretur), discessi circa vesperam ad oppidum proximum, ut ibidem incolas illius loci ad festum Spiritus Sancti devote celebrandum, tam condone, quam sacris confessioni-busetsacrificiomissavncitarem pariter et adjuvarcm.Feria secunda Pentecostes, easdem functiones peragere proposueram in alio pago vicino, ad quein una cum superiore nostro prajfato invitatus eram

a primario quodam nostro benefactove.Unde, circa vesporam Domi-nicse discessit paritev ex convenfu pater noster superior, et curam eremitic nostri commisit cuidam sacerdoti religiose pnedicti rao-nasterii aliisque in eodem conventu commorantibus. Accidit itaque, una hora circiter post occasum solis,nt dorainus noster Pranciscus petereta pradicto sacerdote : nbinara sunt Patres CarmoUtDe? Re-spondit: abieruntad pagum proximum.Itenimpetiitdicens:qiiando revertentur? Cui ille ; crastina die, inquit; adjecitque : si Domina-tio vestra desiderct ut ipsos advocem, mittam mox aliquem ad pagum ut vocet eos. EesponditDominus:handeqnidem necesse est, sufficit si crastina die reversuri sunt. Paulo post ccepit male se habere, pe-tiitque calamum cum charta et atramento, cumque scribere vellet, non potuit pr:c nimia debilitate characteres formare. Oretenus ita-que coram astantibus do modica supellectile sua disposuit, iisque qui ipsi inservierant gratias agens, aliquid ex rebus suis impertivit. Sacerdoti quidem illi religiose librum Evangeliorum manu reve-rendissimi domini Elise sj'i'iace exaratum obtulit, Patribus vero Carmelitis, inquit, libros meos reliquos in grati animi testimonium dono. Postmodum jussit ut omnes cubitum discederent. Cum autem sacerdos ille religiosus cum ipso permanere vellet, non permisit; sed petiit ut ad quietem se reciperet, et circa mediam noctem ad ipsum reverteretur. Qui rediens ipsum jam expirasse reperit, sta-timque alios convocat, factusque est magnus planctus et fletus omnium. Summo mane autem ad nes nuntius mittitur nuntians nobis eremitam nostrum vitam cum morte commutasse,et animam ipsius, relicto corporis ergastulo, ex hac lacrymarum valle et miserabili exilio ad felicem Beatorum patriam commigrasso.

« Hoc insperato nuntio consternati et afllicti, subito relictis omnibus ad monasterium descendimus et ad corpus defuncti accedentes, etmanus ejus pedesque ex devotione et teneritudine aftectus deo-sculantes, ubertim lacrymas pr;e dolore efFudimus, dolentes maxime quod in morte tam venerabilis viri et amici nostri integerrimi prse-sentes nonfuissemus. Interim, dum singula proexequiis celebran-dis necessaria praparamus, fama obitus ipsius per montem Libanum percrebuit, et ex pagis vicinis plurimi Maronitse tam sacerdotes quam saeculares utriusque sexus advolarunt, et lacrymas tenerri-me fundentes, certatim manus pedesque defuncti osculati sunt,

«Cum vero tempus osset ut corpus defuncti ad ecclesiam doferre-tur, majori houestate et decore possibili illud ornavimus, veste sua eremitica et rochetto seu cotta meliori qu:e apud nos erat illud in-duimus, et rosis floribusque conspersimus. Tantam autem venusta-tem et roseam quamdam rubedinem prseter solitum ostendebat, ut adstantes qui ipsum ante cognoverant in admirationem raperet. De-cantato itaque officio defunctorum et missa do Requiem solemniter celebrata, aliisque ecclesiaï ca;remoniis peractis, corpus detulimus ad locum sepulturae, quae pro majori veneratione praeparata erat in ipsa ecclesia, in caverna quadam exigua, quae in angulo prfefatce ecclesias sita erat, et in qua solum Episcopi illius loci deponi con-sueverant. Ibique pariter corpus eremitae uostri venerabilis, non quidem sub terra etper longum in area extensum, sed velut aecum-bens vestibus prsedictis indutum, sedensque, facie versus Orientem conversa Orientalium more, deposuimus.

«Incidit autem transitus ipsius in diem 15 mensis maii 1644,paulo ante mediam noctem Dominicai Pentecostes, qua Spiritus Sanctus in forma linguarum ignearum super apostolos et discipulos Domini descendit; et in eadem Dominica non sine mysterio servus Dei Franciscus Dominus dé Cbasteuil, linguarum orientalium peritis-simus, et potissimum hebraïcae linguae donoperfusus, in coelum, ut pie credere licet, conscendit, postquam in sacro monte Libano, quin-decim circiter annis vitam degisset eremiticam,et mirabili sui ipsius contemptu, onmiumque bonorum hujus mundi abdicatione, cum maxima aedificatione omnibus clarus innotuisset, et in summa ab-stinentia, vitae puritate, et divinarum rerum contemplatione assi-duus, vitam angelicam transegisset in terris, acterna requie, pace, et beatitudine fruiturus in ccelis.

lt;Faucis diebus post corporis defuncti depositionem, secundas exe-quias solemnes, quae passim in Syria, die nona post obitum, celebrari solent, cum magna populi frequentia celebravimus; et ad illas pariter Dominum Gautier, consulem nationis G alii cao, necnon Do-minum Boisselli aliosque mercatores Massilienses qui tunc temporis Tripoli morabantur, invitavimus. Statuta autem die, ex omnibus pene oppidis Libani plurimi sacerdotes et viri primarii,

aliique plares de plebe et natioue Maronitarum maguo coucursu convenerunt. Qua die orationem funebrem arabicara habui in lau-dem et memoriam defimcti, omnesque postmodum honesto prandio de more Orientalium refecti sunt. Dorainus consul vero aliique mercatores qui una cum ipso ud excquias convenerant, singuli ali-quid de rebus defimcti, devotionis causa, etiu memoriam viri illius venerabilis, una secum in patriain detulerunt. Insuper crucem au-rean),quam semper collo appensam gerebat (in qua insignes reliquise reconditaj erant), una cum sacro scapulari B. M. Virginisde Monte Carmelo cum quo pariter raortuus erat, ad matrem defimcti et fra-trem ipsius, tunc adbuc superstites, cum brevi relatione vitas et mortis ejusdem, paucis septimanis post obitum ipsius Massiliam transmisi.

«Porro Dominus Boiselli, intelligens corpus defuncti una cum Episcopis in prtefata caverna reconditum esse, consultius judicavit separatim in sepulcro proprio collocari: quod postmodum factum est, et ipso liberalitate sua expensas suppeditavit ; versibus etiam gallicis sepulchrum defuncti lionoravit, quod etiam ab aliis viris religiosis, epitapbiis, et versibus latinis factum est. Et ego similiter carmen arabicum apposui, quse omnia liactenus ibidem in ecclesia juxtasepulcrum defimcti appensa remanent; et ab omnibus passim, tam incolisquamperegnnis,sepulcrum praidictum cum devotione visitari solet. »

Possem praidictis aliud mirabile contemptus mundi exemplum adj ungere, quod ad nostrum Carmelitarum Discalceatorum ordinem magis spectare videtur; sed quia materia) sequentis articuli saque deservit, ideo reservamus illi, et ex industria hie prsetermittimus, ne praesens articulus nimia sua prolixitate lectori fasiidium af-ferat.

Quia superius, prima parte liujus operis, tractatu secundo,discursu quarto,de materia hujus articuli fuse disseruimus, videlicet de mor-tificatione appetitus, ideo in prasonti, relictis pluribus quai dici

possent, solum apponemus qutcdam axiomata spiritualia B. P. N. Joannis a Cruce circa hanc materiam austeritatis heroïcse. Dicii igi-tur, Libre I Ascensus Montis Carmeli, Cap. 13, quod « si quis ad perfectam abnegationem sui et heroïcam vita; austeritatem aspiret, procuret semper inclinari, nou ad magis facile, sod ad magis difficile; non ad magis sapidum, sed ad magis insipidum; nou ad illud quod gustui magis placet, sed ad illud quod ei magis displi-cet; non ad illud quod affert consolationem, sed potius ad illud quod aiBictionem causat; non ad quietem, sed ad laborem; non ad anaplius, sed ad minus; non ad sublimius et laudabilius, sed ad humilius et contemptibilius ; non ad aliquid, sed ad nihil volendum; non ad qiiffirendum meliora, sed pejora; et desiderarc totaliter esse pauperem, ac propter Christum privare se omnibus qua) sunt in mundo. »

liane heroïcam vitte austeritatem onmes amici crucis comple-ctuntur, maxime dum,mundo vale dicentes,religiosum aliquem in-grediuntur ordinem, vel ad aliquam eremum confugiunt. Posset hoe multiplici exemplo comprobari eorum, qui tam austeram, vel in sajculo, vel iu religione, vitam duxerunt, ac si penitus essent insensibiles; tam graviter et assidue sua corpora laboribus ac pee-nis afflixerunt, ac si forent icnea. Unicum bic adducam, sed tam mirabile, quod, nisi S. M. N. Theresise in suis fundationibus testi-mouio, et annalimn nostrorum authoritate ccrtum haberetur, in du-bium facile revocari posset, cum vix aliquid tale in vitis Patrum et in historiis sanctorum reperiatur. Hoc autem exemplum in persona l)eatie Catharamp;fe do Cardona proponitur,qiia3 ad nostrum Car-molitarurn Discalceatorum ordinem duplici titulo spectat, tum quia nostrum gestavit habitum, turn quia suum poenitentiaj et recessus antrum in conventum nostrum dedicavit. Primo igitur adducam S. M. N. circa ipsain testimonium ipsissimis ejusdem verbis suarum fundationum, Cap. 27,ut sic ejus sanctitati major fides ad-hibeatur, dum ab alia sancta tam insigni quasi divinitus manife-stata declaratur; deinde ex nostris annalibus historiam ejus com-plebo.

Sic ergo ait S. M. N.:« Conveniens mihi visum est aliquid de vita ipsius dicere, ut considerantes hujus sanctte poenitentiam, videatis, mea; Sorores, quantum nos prsecedat, et exemplo ejus su-

matis animura ut novo fervore Domino serviatis, cum nullum adsit nobis motivum aliquid minus faciendi; non enim ox tam nobilibus ac delicatis parentibns procedimus ac ilia procedebat; nam licet hoc parum intersit, hoc tamon dico, quia ilia fuerat summa cura et in deliciis educata, juxta conditionom sure prosapioe ox ducibus Cardonac; vocabatur enim Domina Catharina de Cardona. Dum post recessum mihi scriberet, non se suo nomine scd nomine peccatricis subscribebat.

lt; Quamdiu in ssbcuIo vixit,maximamhabuit sua3 conscienti;e cu-ram, et so in poenitentiac rigoribus exercebat, cjusque paulatim sic crevit desiderium, quod in solitarium recedere locum decreverit, ut ibi sola Deo pacifice frui, et pomitentia) excrcitiis absque nllius contradictione vacare posset. Saepius hoc suum confessoribus desiderium communicabat, sed ei resistebant, quia sic homines in suis consiliis discrete secundum prudentiam hnjus mundi procedunt, et gratiarum Dei sanctis alias in solitudine concessarum obliviscun-tur, ut non mirer quod tam sanctum ejus decretum velut stultum ab illis fuerit reprobatum. Sed quia Deus sancta et vera semper fovet desideria,ad hoc ut executioni mandentur,disposuit quod con-fessionis causa ad quemdam religiosum S. Francisci, nomine Fran-ciscum de Torres, mihi notum, accederet; hie vir sanctus, jama multis annis in magno pcenitentite et orationis fervore vivens,plures et graves passus est persecutiones; unde,sciens quantas Deus iis qui se disponunt gratias communicet, ei consulenti suasit no amplius diffcrret, sed statim Deum vocantem sequeretur.

«Ipsa suum cuidam eremitic commoranti in oppido Complutensi manifestavit intentum, ilium deprecata ut se comitaretur et nulli unquam aperiret secretum ; simul ergo discedentes ad destinatum su;c solitudinis locum pervenerunt, ubi reperta cavernula quae vix ipsam caperet, heta mansit; et eremitaad suam rediit domum. Sed quonam amore ducebatur, cum nihil de victu cogitaret, nec de pe-riculis quibus se exponebat, nec de infarnia qnam poterat incurrere dum causa recessus et inopinatse fuga) locus ignoraretur! Quantum erat ebria divino amore, quanto tenebatur desiderio fruendi foris suo sponso! Vere mundum totaliter despiciebat,qua3 sic sponte de-licias ejus omnes et gaudia simul relinquebat.»

ritate, et certe credo quod vix minima pars eorum quce fecit narra-batur: cum enim per tot annos in hac solitudine, tan to flagrans poenitentise desiderio, mansorit, et alias nullus esset qui tale desi-derium compesceret aut raitigaret, credendum est quod corpus suum extremis rigoribus afllixerit. Keferam quod ipsa quodam hu-mili candore monialibus nostris S. Joseph Toleti, quasi sororibus, aliisque personis manifestavit, earum precibus velut coacta, ac proinde non motive vanitatis quam pradictus candor humilis ex-cludebat, sed solo desiderio glorificandi Deum, et laudandi coram omnibus viventibus immensam ejus misericordiam. His igitur dixit quod annis octo in hac manserat cayerna, et quod sa3pius solis herbis ac radicibus vixerat: cum enim tres panes, quos ei relique-rat pra;dictus eremita, defecissent, omni fuit humano subsidio pe-nitus destituta, donee pastor juvenculus ad earn accesserit, qui pa-nem et farinam deferret, undo subcinericias coquebat tortulas, quibus solum ternis diebus vescebatur. Et certissimum est, ac re-ligiosorum ibidem postea commorantium testimonio manifestum, quod, cum amisisset gustum, dum vel sardinam vel quid aliud. edere compellebatur, inde potius damnum quam utilitatem perci-piebat; nunquam bibit vinum ; disciplinam magna catena ferrea sffipius spatio duarum horarum vel hone cum dimidio sibi rigorose inliigebat.

« Asperum solebat ferre cilicium : nam, ut audivi a quadam mu-liere, qua) peregrinando una nocto cum ipsa manserat, dum finge-ret se dormire, vidit ipsam cilicium auferre et sanguine plenum mundarc. Sedmultograviora ex damonibus est passa, qui sub specie canum terribilium appareutes insiliebant in illam, et ssepius in figura serpentum terrere conabantur ; sed nihil timebat.

« Elapsis aliquot annis in hac solitudine, voluit Dominus ut virtus ejus divulgaretur ; undo tanta devotione vicini rustici ad eam accurrebant, ut illorum frequeutiam vitare non posset; hos tamen cum charitate recipiebat. Sic autem crevit multitude, ut se beatum crederet qui eam alloqui posset; nam campus cavernaï vi-cinus aliquando curribus plenus apparebat; etpostquam nostrorum Patrum ibi fundavit monasterium, ipsorura consilio cogebatur eminentem ascendere locum, ut sic totam simul benedicendo mul-titudinem dimitteret. Antequam dictum fundaret monasterium.

festivis diebus ad monasterium religiosorum de Mercede uno mil-liari distans a sua caverna, sa3pius etiam genibus flexis incedendo properabat, ut sacrum audiret; facto autem monasterio, solum ca-vernam suam deserebat, dum divinis odiciis assistere vellet. Ha-bitu et tunica rudioris panni semper utebatur sic efformato quod potius hominem quam mulierem repnesentaret.

lt; Postquam octo fluxerunt anni, ex quo in dicta caverna paulu-lum ampliata manserat, gravi ccepit morbo laborare, quem il)idem patienter tolerans, cum raortalem credidisset, desiderabat in dile-cto suse solitudinis loco religiosum redilicare monasterium, nondum determinans cujusnam ordinis foret; sed cum quadam die coram Christi crucifixi imagine, quam secum semper habebat, devote oras-set, ei Dominus candidam cappam ostendit; unde diviuitus edocta judicavit debere illud esse Carmelitarum Discalccatorum, quos tarnen antea non viderat nec novevat, nec tunc amplius erant quam duo illorum monasteria, Maneer® scilicet et Pastrana?.

« Cum, facta diligenti inquisitione, vidisset similes esse Pastra-nffi religiosos, illud iter aggreditur, et monasterii quod tam ardenter optabat fundationem procuravit. Pastranse in ecclesia nostra S. Petri religiosum Beatissimse Virginis habitum devote suscepit, non eo tarnen animo nt fieret religiosa, nunquam enim ad statum religiosum inclinavit, alia quippe via dirigebatur a Domino, quia timebat ne tam heroïca vitas austeritas per obediontiam mitigare-tur, aut suscepta solitudine chara privaretur. Sacrum igitur ISnatrc Marite de Monte Carmelo coram omnibus religiosis habitum suscepit. »

Prosequitur S. M. N. narrare quae fecit hrec beata in ordine hu-jus monasterii, qualiter curiam regis quam prius fugerat, sollici-tandi causa petierit, ubi murmurationes ex una parte passa est, ex alia vero a pluribus honorata refertur; dicit quomodo ex ejus cor-pore et vestibus snavissimus odor exhalabat, cujus fragrantise ex-perientiam nostrse moniales Toletanse, apud quas diverterat, ali-quamdiu babuerunt. Et concludit quod, sedificató in loco caverna) monasterio, Patres nostri perexiguam aliam non procul inde pne-pararunt; et quod, antequam ipsa S. M. N. ex illo monasterio dis-cederet, illam in visione intellectuali sibi apparentem viderit an-gelis sociatam, et ab ilia sibi loquente multa didicerit. Iltcc S. M. N. Theresia refert de ilia sancta pcenitente.

Ad majorem heroiicse austeritatis hujus sancta; notitiam, pauca subjungam ex nostris annalibus, qua; complete relationi deesse videntur. Diciturnala in civitate Neapoli anno 1519, quamvis alii Barcinone natam affirment. Pater ipsius ex inclyta ducum Cardo-ua; familia et regia Aragonise prosapia deducitur, et creditur fuisse Marchio de la Padule; mater autem ipsius asseritur fuisse consan-guinea principissae Salerni. Tanta; fuit virtutis et prudentiae, ut cum dicta principissa in Hispaniam proficisci meditaretur, eam secum in solatium et consilium ducere decreverit ; sciebat enim eam, gratiis et favoribus divinis illustratam, non solum exemplo sed etiam pia apud Deum intercessione, posse sibi suisque negotiis plurimum prodesse : constans illi erat quod Deo Magistro legere miraculose didicerat, et Beatissimse Virginis Mari;c communica-tiones supernaturales habuerat. Proliciscitur igitur beata nostra in Hispaniam, relicto monasterio quod non profitendsereligionis inten-tione, sod solo motivo recessus fuerat ingressa, et principissam omnibus cliaritatis officiis adjuvat, et maxime in spiritualibus, dum eam et a curia) vanitatibus, et ab hseretici Augustini Cazallao pala-tium ipsius frequentantis erroribus immunem servat.

Mortua principissa, cum tanta nostrse Catharinse fama tamque venerabilis in curia vigeret, a rege catholico Philippo 11 inprin-cipis Caroli et Domini Joaimis Austriaci gubernatricem assumi-tur. Sed post aliquod temporis spatium, cum ipsam jam curi;c ta3-deret, et do recessu cogitaret, audit Christum crucifixum quern or-dinarie secum gerebat, luca verba promentem : c Desere palatium, quaere antrum ubi liberius orationi et poenitentiaB vaces.»

Voci Domini tam expressae et salutari obtemperare decrevit : unde, et animata consilio B. Petri do Alcantara, et V. P. Erancisci de Torres, ac insignis Eremitse P. Pinna Sacerdotis, et Martini Alonso praesbyteri opera et societate directa, palatio principis Evoli ubi morabatur relicto, ac dimissis cbaris principibus'alu-mnis, ad electam pergit eremum, ibique sola sociis redeuntibus et secretum custodientibus remanet. Antequam ogrediatur, bospiti-bus suis principibus Evoli Koderico Gomes de Silva ejusque cou-jugi scribit epistolam, et scriptam in suo relinquit cubiculo ut facile inveniretur, qua suns resolutionis in quaerenda solitudine cer-tiores reddebat, ipsos rogans ut etregi etaliis principüms,maxime

D. Joanni Austriaco, talo nuntium daret, ipsosque in visceribus Jesu Cliristi depvecabatur, ne ipsam qiucrcrcnt et quajrendo iuquie-tarent.

Dicitur quod, dum anxia cogitaret qualiter egrederetur e pala-tio, vidit Christum quem appensum collo gerebat, confestim in altum extolli, et versus fenestram cratibus clausam procedere, sibi-qne dicentem audit: Sequere me; et tunc attouita et si mul lieta-buuda, etmiraculose se positam extra palatium intuetur, et subito ad quaerendos vise sua; comités electos properat, ac viam crucis auuo 1562 ingrediens, peregre profecta est, et stupendum toti orW spectaculum praibet. Tribus annis cum inaudita vitaj austeritate superius descripta sic solitaria vixit, quod nullus circumstantium incolarum solitudinis ejus locum sciret: cum enim diebus festivis ad ecclesiam veuiret, ut sacrosancto misstc sacrificio interesset, et sacramenta Poemtentiffi et Eucharistise reciperet, et bis completis ad antrum suum rediret, diversis semper semitis sed asperis, pedi-bus nudis incedebat, ne posset a quovis reperiri. Totani diem ora-tioni vocali, et recitandis officiis Beatissimro Virginis, Spiritus Sancti, Defunctorum, psalmis pcenitentialibus cum litaniis et gra-dualibus, noctem vero orationi mentali ac coelestium contempla-tioni dedicabat: ubi raptus frequentes, divinas revelationes, sanctorum apparitiones, ac miras communicationes alias fuit experta.

Voluit tandem Domhuis quod tam minim sanctitatis spectaculum, et exemplar pojniteutia) toti mundo manifestaretur: unde elapsis tribus annis disposuit Deus quod quidam pastor juvenculus, nomine Benedictus,per colics errans in cam sibi colligentem herbas et radices ad victum incideret; cui Mabundus ait: in meo pago et aliis horum montium oppidnlis plures incohc, frater eremita, te cum omni solicitudine quEerunt; cum enim to videant in ecclesia •Patrum Fontis Sanctro tam compositum et taciturnum, desiderant tibi servire; sed cum Deus mihi concesserit, quod aliis diligenter quserentibus tanto tempore negavit, ut te invenirem, rogo te ut locum habitationis tuse mihi demonstres: certeherus mens omnia tibi necessaria libentissime subministrabit; herbas has agrestes feris dimitte, panis mei frustulum nunc accipe, eras amplius defe-ram.

cepit, sed antrum suum manifestare noluit; sed prudens ille pastor, hinc inde sollicite quserens, tandem inrenit quod tamdiu quaesie-rat;aliis inventum thesaurum manifestat; et cum fama longe late-que percrebuisset, defectus barbaï earn in curia desideratam pro-didit, et qualis asset declaravit. Tunc ad earn vicinorum incola-rum undequaque concursus factus est, et multis miraculis ancillfe suse Deus eorum infirmitatibus plurimisque necessitatibus succur-rebat: qua3 omnia,in annalibus nostris fuse scripta,breviter tantum hie indico,non enim historiam ejus suscepi scribendam, sed solum in ea heroïcse austeritatis exemplum volui producere. Perseverando igitur in pcenitentias rigoribus, hauc sancta virgo ad ultimum suag peregrinationis terminum pervenit: tunc, vocatis duabus piissimis mulieribus, qute decentius ei ministrarent, et erecto in ejus cellula devoto altarï, quotidie Patres nostri missam celebrabant, et ei san-ctissimum Eucharistise sacramentum tradebant, et ad felicem transitum earn praparantes religiosum destinarunt, qui ad solatium animre ipsius sanctorum historias perlegeret. Tandem,in die octava Ascensionis Christi Domini,prsesentibus religiosis,ac sua; fundatri-cis sanctaeque matris mox futuram mortem, etsi pretiosam, deflen-tibus, feliciter obiit anno 1577, undecima maii, et ad suum spou-sum properavit hsec anima sanctissima, hsec nusquam visa ana-choreta, hoc prodigium poenitentiae, hoc omnium virtutum exemplar.

Paulo ante mortem, rogata ut prajsentibus filiis religiosis bene-dictionem impertiretur, restitit quantum potuit, dicens ipsos esse sanctos et se peccatricem; coacta tamen precibus illam impertita est.In horafelicis ejus exitus, crux stellarum valde micantium super ejus cellam duobus fide dignis testibus apparuit; undique concurrentes ; tam clerici quam sseculares, post efiusas devotionis ac tristitisc lacrymas, solemnes ejus exequias celebrarunt, sanctasque reliquias honorifice in ecclesia nostra condiderunt. Hsec virgo san-ctissimaPaulos, Antonios,Hilariones, aliosque rigorosae austeritatis anachoretas longo post se reliquit intervallo.

D. Joanni Austriaco, tale nuntium darot, ipsosque iu visceribus Jesu Christi depvecabatur, ne ipsam qurererent et quterendo iuquie-tarent.

Dicitur quod, dum anxia cogitaret qualiter egrederetur e pala-tio, vidit Christum quem appensum collo gerebat, confestim in altum extolli, et versus fenestrani cratibus clausam procedere, sibi-que dicentem audit: Sequere me; et tune attonita et simul keta-buuda, etmiraculose se positam extra palatium intuetur, et subito ad quajrendos via) sute comités electos properat, ac viam crucis anno 1562 ingrediens, peregre profecta est, et stupendum toti orW spectaculura prsebet. Tribus annis cum inaudita vit») austeritate superius descripta sic solitaria vixit, quod nullus circumstantium incolarum solitudinis ejus locum sciret; cum enim diebus festivis ad ecclesiam veniret, ut sacrosaneto miss® sacrificie interesset, et sacramenta Pcenitentia) et Eucharistia) reciperet, et liis completis ad antrum suum rediret, diversis semper semitis sed asperis, pedi-bus nudis incedebat, ne posset a quovis reperiri. To tam diem ora-tioni vocali, et recitandis officiis Beatissimro Virginis, Spiritus Sancti, Defunctorum, psalmis peenitentialibus cum litaniis et gra-dualibus, noctem vero orationi mentali ac coolcstium contempla-tioni dedicabat: ubi raptus frequentes, divinas revelationes, sanctorum ai)paritioues, ac miras communicationes alias fuit experta.

Voluit tandem Dominus quod tam mirum sanctitatis spectacu-lum, et exemplar poonitentise toti mundo manifestaretur: unde elapsis tribus annis disposuitDeus quod quidam pastor juvenculus, nomine Benedictus,per colles errans in cam sibi colligentem herbas et radices ad victum incideret; cui hetabundus ait; in meo pago et aliis horum montium oppidulis plures incolte, frater eremita, te cum omni solicitudine quserunt; cum enim te videant in ecclesia -Patrum Fontis Sanctro tam compositum et taciturnum, desiderant tibi servirc ; sed cum Deus mihi concesserit, quod aliis diligenter quserentibus tanto tempore negavit, ut te invenirem, rogo te ut locum habitationis tiue mihi demonstres: certe herus meus omnia tibi nocessaria libentissime subministrabit; herbas has agrestes feris dimitte, panis mei frustulum nunc accipe, eras amplius defe-ram.

cepit, sed antrum sunm manifestare noliiit; sed prudens ille pastor, hinc inde sollicite quserens, tandem inrenit quod tamdiu qiia3sie-rat;aliis inventum thesaurum manifestat; et cum fama longelate-que percrebuisset, defectus barbie cam in curia desideratam pro-didit, et qualis asset declaravit. Tunc ad earn viciuorum incola-rum undequaque concursus factus est, et multis miraculis ancillai suse Deus eorum infirmitatibus plurimisque necessilatibus succur-rebat: qua3 omnia,in annalibus uostris fuse scripta,breviter tantum hie indico,iion enim historiam ejus suscepi scribendam, sed solum in ea heroïcaj austeritatis exemplum volui producere. Perseverando igitur in poeuitentiae rigoribus, luoe sancta virgo ad ultimum sua) peregrinationis terminum pervenit: tunc, vocatis duabus piissimis mulieribus, qute decentius ei ministrarent, et erecto in ejus cellula devote altari, quotidie Patres nostri missam celebrabant, et ei san-ctissimum Eucharistise sacramentum tradebant, et ad felicem transitum cam prseparantes religiosum destlnarunt, qui ad solatium animre ipsius sanctorum Listerias perlegeret. Tandem,in die octava Ascensionis Christi Domini,praesentibus religiosis,ac sua; fundatri-cis sanctaeque matris mox futuram mortem, etsi pretiosam, detlen-tibus, feliciter obiit anno 1577,undecima maii, et ad suum spon-sum properavit hsec anima sanctissima, liaec nusquam visa ana-choreta, hoc prodigium poenitentia), hoc omnium virtutum exemplar.

Paulo ante mortem, rogata ut pnesentibus filiis religiosis bene-dictionem impertiretur, restitit quantum potuit, dicens ipsos esse sanctos et se peccatricem; coacta tamen precibus illam impertita est.In horafelicis ejus exitus, crux stellarum valde mieantium super ejus cellam duobus fide dignis testibus apparuit; undique concurrentes ; tam clerici quam sseculares, post effusas devotionis ac tristiti:c lae'vmas, solemnes ejus exequias celebrarunt, sanctasque reliquias honorifice in ecclesia nostra condiderunt. Ifec virgo sanctissima Paulos,Antouios,Hilariones, aliosque rigoroste austeritatis anachoretas longo post se reliquit intervallo.

Castitas est virtus per quam concupiscentiam castigamus quo-dam rationis moderamine, ut docet D.Thomas, 2. 2, Q. 101, A.rt.1, sed in materia delectationum venerearum. Castitas perfecta et lie-roïca consistit in virginitate, quae non solum importat carnis inte-gritatem, sed etiam et magis perpetuum propositum abstinendi se a quacumque venereorum delectatione; imde,quamvis non sit maxima virtutum, est tamen in genere castitatis excellentissima.

Ha;c virtus purissima castitatis heroic a; carnales homines ange-lis spiritualibus similes facit, imo et adAgnum sine macula cultores ejus propius adducit; dicit enim discipulus ille quem diligebat Jesus, Apocal. 4: « Vidi supra montem Sion Agnum, et cum eo centum quadraginta quatuor millia, et cantabant quasi canticum novum, et nemo poterat dicere canticum nisi ilia centum quadraginta quatuor millia, qui empti sunt cle terra. Hi sunt qui cum mulieribus nou sunt coinquinati, virgines enim sunt; hi sequuntur Agnum quocumque ierit. » Sic castitatem diligit Christus Dominus, quod, cum elegisset homo fieri, de purissima Virgine Matre nasci voluit; et Joannem inter alios discipulos diligebat, ut canit Ecclesia in ejus officio,« quoniam specialis praerogativa castitatis ampliori dilectione fecerat dignum, quia virgo electus ab ipso, virgo in sevum permansit.»Propterea supra pectus Domini in coena recubuit, et fluenta Evangelii de ipso sacro Dominici pectoris fonte potavit. Propterea illi revelata sunt secreta ccelestia. Propterea in mare Tyberiadis solus ipse virgo Christum virginem agnoscit, et dicit Petro:« Dominus est. » Proptera Christus in cruce Matrem Virginem illi virgini commendavit, et ilium Matri tanquam filium ado-ptiouis dilectissimum.

Septem hujus virtutis gradus assignat Cassianus, Coll. 12. Pri mus et infimus gradus est, ne vigilans impugnatione carnali mo-nachus elidatur, ut cum quis nulli venerea; delectationis motui consentit. Quod si hoc habet ex vote castitatis, erit primus gradus

castitatis religiosse. Debet qui votum aut propositum purissirase virtutis hujus habet, sibi persuadere quod seipsum Christi mem-brum etfecit; unde se immunem abomni debet impuritate custodire, et diligenter cavere, ut ait Apostolus,' ne membrum Cliristi mem-brum meretricis efficiat.

Secundus gradus est, ne mens illius voluptariis cogitationibus immoretur; dum quis scilicet, impudieas advertens cogitationes, statim eas repellit, «timens, ut ait Ambrosius,quod, ut ia stipulam ignis exiliens inhseret ac permanet, donec omne quod corripuit absumat, ita vel exigua scintilla pcccati, si quo vitiorum fomite fuerit excitata, incendium grande excitet; et sicut hi qui se in luto versant, quo magis volutantur, eo magis inquinantur, ita qui semel se luto improbitatis aspersit, nisi ab eo velociter exiliat, gra-vius sibi dedecoris sui ccenum per singulos dies lutulontai conver-sationis obducit. »

Tertius gradus est, ne fcemineo vel tenuiter ad concupiscentiam moveatur aspectu: certum quidem est quod^it ait Beniardus,lt;inulta et dura corporis bella sustinet adolescentia, et calore sanguinis inflammata, ut evadere possit, omni indiget custodia; quanto plura sunt qua; impugnant pudicitiam, tanto majora sunt prannia, quia ubi major labor, ibi merces erit amplior.» Quodetiam confirmatCy-prianus, dicens uCorte, etiamsoJi cuicumque, quotidiani triumphi pro castitate non desunt, quia nunquam desideriis carnalibus spi-ritum cessat infestare corpus humanum, quod Apostolus affirmat, dicens: Caro concupiscit adversus spiritum, spiritus autem ad-versus carnem; hsec enim invicem adversantur sibi, ut non quss-cumque vultis, illa faciatis.» Oportet igitur poenitentiis, jejuniis et orationibus vires corporis debilitare, et fervorem ipsius miti-gare, ut subjugatum rationi non facile moveatur ad concupiscentiam.

Quartus gradus est, ne vigilans vel simplicem carnis perferatmo-tum:« non enim in conflictu certaminis, ait idem Cassianus, ueque in colluctatione vitiorum loous Deo factus est, sed in castimonise pace, et in cordis tranquillitate perpetua; huncque pacis locum extinctione camalium passionum si quis meruerit obtinere, ex hoe quoque profleiens gradu, ;ic Sion spiritualis, id est specula Dei consequenter effectus. erit etiam habitatio ejus.» Et Kichardus, ad

Psalmum 28, de hoc gradu castitatis sic ait: « Primo vox ilia Domini intercidentis flammam ignis, in incipientibus et noviter con-versis, intercidit quidquid incliuare posset consensum rationis ; in proficientibus autem, ssepe aufert incitam delectationem mentis; in raris autem et valde pevfectis, removet etiam titiliationem carnis. Multi tamen, quamvis ad summam perfectionem profecerint, stimulura carnis siüb extinguere non potuerunt; seel divina hoe disponsatione in eis actum est, qnam quidem quid unicuique utilius accidat, latere non potest: et in aliis quidem fiobat ad demonstra-tionem singularis eorum fortitudinis, quia tales erant, qui semper pugnare assidue et triumphare sufficerent; in aliis autem ad custo-diani humilitatis, quando sipgulare aliquod bonum pra3 cseteris aliis omnibus acceperant. »

Quintus gradus est, ne cum memoriam generationis luimatuc, vel tractatus ratio, vel necessitas lectionis ingesserit, subtilissimus mentem voluptarias actionis perstringat assensus. Hunccastitatis gradum in D.Thoma licet mirari, qui, miro Dei favore, in pnemium certaminis illius gloriosi, quo juvenis adhuc mulierem impudicam titione fugavit, omni poiütus sensu libidinis caruit, quamvis assidue scribens et legens de hac materia disserere teneretur.

Sextus gradus est, ne illecebrosis phantasmatibus foeminarum vol dormiens illudatur:« solet nefandus adversarius,aitö. Augusti-nus, quod non potest surripere vigilanti, agere ut extorqueat dor-mienti; cum in ipsa quiete inquietus insistit, demonstrat imaginem falsam, ettorquet concupiscentiam veram, ut quem non potest vigi-lantem superare certantem, captivum teneat quiescentem, quia cumsopitos per somnia sensus deludit, nonnunquam etiam sanctorum animre in turpes labuntur assensus : quae si imputaret Domi-nus, quis viveret castus? Noveruntergo ista qui pugnant, noveruut qui carni etsanguini repugnant; noveruut adjutricem et guberna-tricem divini muneris gratiam; noveruut desuper adjuti banc pugnam facile superare; noverunt gratia perducente ad victoriam pervenire; noverunt victores palmam coelestcm desuper expectare.» «Et tamen pudicus estilleinhoe gradu castitatis, ait Olimacus, Gradu 15, qui in somnis quidem nullum motum nullamque status sui mutationemsentit; pudicus est ille, qui in somnis quidem per-fectam semper inseasibilitatcm in corporum specie et varietate

possedit.» Hkc regulalmjusmodi finis est perfecta) consummatse-que castitatis, ut ita animata sicut inanimata intueamur, atque ita rationabilibus ut brutis corporibus afflciamur.

Septimus gradus, qui paucissimorum est, et specialiter divini muneris largitate collatus, ut eo usque mens nostra castitatis ipsius puritate formetur, ut etiam ipso naturali motu carnis eraortuo, illum obscfcnum liquorem omnino non perferat. Qui lios omnes castitatis gradus asceuderunt, sunt viri angelici ac velut divini, qui, perfectissimam castitatem adepti,naturam humauara videntur excessisse, et ad angelicam pertigisse; sunt in carne quasi sine came viventes, quia, ut ait Cassiauus ipso, Libro 6, Oap.6.,«quodam modo exire de carne est, in corpore commorantem non delectari sensu carnis; et ultra naturam est, fragili carne circumdatum carnis aculeos non sentire. »

Quamvis rari sint, aliqui tamen sunt, et maxime exiis qui ad statuin intiime unionis pervenerunt, tam perfect®, tam heroïca), ac velut angelica) castitatis gloria prsediti. Legimus de S. M. N. The-resia, quod tam pura fuerit in liac materia, ut nunquam tentationes contra castitatem passa, nesciret aliis in liac certamiue afflictis particulare remedium adhibere, quasi non iatelligens quid ei com-municarent. Legimus etiam de B. P. N. Joanne a Cruce, quod tam purus luerit, ut nou solum externas tentationes, imo aggredientium secretas occasiones \^relut immotus superaverit, sed etiam interna sua puritate, quasi foris in vultu relucente, tentationes aliorum ip-sum intuentium expelleret, vel saltem mitigaret.

Quia superius de tentationibus contra castitatem, ac earum re-mediis dictum est, ideo dimissis illis breviter liane materiam con-cludimus, monentes tamen quoscumque, etiam perfectissimos, et quacumque castitatis prserogativa fulgeant, ut singulas fugiant occasiones quibus castitas impugnari possit. Imitentur D.Thomam Aquinatem, qui, quamvis divino privilegie sic esset castus, quod nee minimum impudicitiae motum experiretur, sic tamen cautus erat, quod mulierum consortia diligentissime vitaret; et de hoe interrogatus cur sic mulieres fugeret, cum filius esset mulieris, respondebat:propter banc eamdem rationem fugio, quia filius sum mulieris. Sibi persuadeant quod bostem habent domesticum, carnis videlicet corruptionem, qua; quantumvis mortificata, non tamen

est mortua, et data occasione potest recalcitrare. Audiant Aposto-lum confirmatum in gratia, qui corpus suum in servitutcm redege-rat, conquerentem de stimulo carnis sua; et angelo j satanae, et exclamantem se sentire aliam legem in niembris suis contrariam legi mentis. Auscultent lamentationi S. Hieronymi (de qua alias jam mentionem fecimus), ubi sic ait:«O quoties ego ipse in eremo constitutus, et in illa vasta solitudine, qua) exusta soils ardoribus horridum monachis pra;stat habitaculum, pntabam me romanis interesse deliciis! Sedebam solus, quia amaritudine repletus erara, horrebantsacco membra deformia, et squalida cutis si tam yiltbio-picse carnis obduxerat; qnotidie lacrymte, quotidie gemitus; et si quando repugnantem sommis imminens oppressissct, [nuda luimo vix ossabrerentia collidebam. De cibis vero et potu taceo, cum etiam languentes aqua frigida utantur, et coctum aliquid accepisse luxuria sit. Ille igitur ego, qui ob gehenme metum tali me carceri ipse damnaveram, scorpionum tantum socius et ferarum, sa:pe choris intereram puellarum. Pallebant ora jejuniis, et mens desidcriis a3stuabat in frigido corpore, et ante hominem suum jam carne pra;-mortua, sola libidinum incendia bulliebant. Itaque onmi auxilio destitutus ad Jesu jacebam pedes, rigabam lacrymis, crine terge-bam, et repugnantem carnem hebdomadarum inedia subjugabam. Non depudesco infidelitatis mese: quin potius plango me non esse quod f'uerim. Memini me elfimantem, diem crebro jimxisse cum nocte, nec prius a pectoris cessasse verberibus, quam rediret Domino increpante tranquillitas; ipsam quoque cellulam meam, quasi cogitationum mearum consciam, pertimescebam; et mihimet iratus et rigidus, solus deserta penetrabam; sicubi concava vallium, aspera montium, rupium prserupta cernebam, ibi me:c orationis locus, ibi illud miserrimse carnis ergastulum, et ut ipse milii testis est Do-minus, post multas lacrymas, post coelo inhsereutes oculos, non-nunquam videbar mihi interesse agminibus angelorum, et laetus gaudensque cantabam:Post te in odorem unguentorum tuorum cur-remus. Si autem, concludit Hieronymus, hoc sustinent illi, qui exeso corpore solis cogitationibus oppugnantur, quidpatiturpuella, qua; deliciis fruitur ? *■

Viri perfect! Christum Dominura imitari debent, qui, cum dives esset, pro nobis egenus factus est, ct tam egenus, ut ipsemet dixe-rit:« Vulpes foveas habeut, et volucres cceli nidos; Filius autem iiominis nou liabet ubi caput reclinet. »

Sic Magister ipse veritatis paupertatem evangelicam et religio-sam sestimavit, quod earn quasi medium proximum perfectioms prsedicaverit; uude, Matthsei 19, dixit illi juveni ad perfectionem aspiranti:«Si vis perfectus esse, vade et vende quaï habes, et da pau-peribus.» Imo Christus suis sequacibus dixit, concludens eximium de paupertate sermonem: «Sicergoomnis ex vobis,quinonrenuntiat omnibus qua; possidet, non potest meus esse discipulus. » Aliunde vero voluntitriam et religiosam paupertatem sic extollit, quod in ejus exercitio primam constituent beatitudinem, dicens:« Beati pauperes spiritu, quoniam ipsorum est regnum ccelorum.»

Et merito siclaudabilis est paupertas voluutaria, etviris perfectis tam necessaria; nam, sicut«radix omnium malorum est cupiditas,» ait Apostolus, 1. ad Tim. G,sive, ut exponit Ambrosius,« sicut rerum facilitates instrumenta sunt omnium vitiorum, si charum ablegatio generatrix est nutrixque omnium virtutum. »

Debet igitur vir perfectus omnia mundi bona ex affectu contem-nere, et eis tantum uti ad necessitatem, non ad delicias frui; unde, spretis illis, Deo solo contentus esse debet, et dicere cum Psalmi-sta: «Dominus pars iuereditatis meio. Deus cordis mei, et pars mea Deus in £Gternum.»In ejus possessione summa tranquiliitas et sum-ma felicitas consistit, cum tamen in divitiarum possessione maxima reperiatur inquietudo; dicitur enim, Ecclesiast. 5:«Saturitas divitis non siniteum dormire. » Et Petrus Chrysol. ait, in quodam sermone : «Auri custos, servator argenti securitatem non habet,ne-scit quietem; nam cui deestsecuritas, quies perit, poena dives est ille, non censu.»

ethnicis fuit cognita, Dicitur enim quod Diogenes aurum, argentum, et omnia sua projiciens in mare, dixit:«Abite pessum, malai cupiditates; ego vos mergam, ne ipse mergar a vobis.gt;Dicitur etiam Crates philosophus omnes divitias contempsisse. Idem dicitur de multis aliis, qui similiter omnia visibilia contempserunt, eo solum animo nt quietius philosophise acrerum naturalium contomplationi vacarent; noverant enim quod anima, terrenis facultatibus inhians, uon potest sursum elevari ad contemplationem, sed deorsum tendit illis gravata, et quodammodo oppressa et immersa. Imo Socrates dicere solcbat enra esse diis simillimum, qui quam paucissimis egeret, cum dii nullius omnino indigeant rei; unde, cum in platea maximam rerum varietatem aspexisset, dixit:« Quam multis rebus ego uon egeo !« Et hoc melius est quam dicere cum aliis: Quam raulta mihi desunt! hoc enim est signum indigentiaj, illud suili-cientiffl. Propterea velut commune proloquium apud illos erat: Bre-vissima ad divitias per contemptum divitiarum via est; contenmere aliquis omnia potest, habere omnia non potest.

Hsec philosophorum de paupertate doctrina sanctorum Patrum autboritate confirmatur ; nam dicit Chrysostomus, in homilia qua-dara : « Divitias maxima) sunt non egere divitiis. » Cujus ratio potest assignari: quia dives est, cui nihil deest, nihil autem ei deest qui nihil habere desiderat; et, e contra, pauper est, qui multa sibi deesse judicans multa desiderat habere. Et juxta hsec intelligitur dictum illud Spiritus Sancti per Salomonem, Prov. 13: «Est quasi dives, cum nihil iiabeat; et est quasi pauper, cum in multis divitiis sit.» Et etiam in hoc sensu potest intelligi dictum Apostoli: «Quasi nihil habentes, et omnia possidentes;» licet, quantum ad affectum, dictum istud vere juxta Christi Domini promissum intelligatur,qui docet in Evangelic quod qui propter ipsum aliquid dimiserit, cen-tuplum accipiet (utique inhac vita), et vitam seternam possidebit. Quodlitteraliterin religiosiscompletum videmus: qui relinquentes unicam domum, plures quasi proprias Ordinis sui per totum orbem reperiunt; relinquentes unicum patrem, et unam matrem, ac paucos fratres,quot superiores, tot patres etmatres inveniunt, qui paterno prorsus ac materno affectu singulis eorum necessitatibus succur-runt, et quot religiosos, tot fratres amantissimos reperiunt, qui plusquam amore fraterno, id est non concupiscentias, sed purse amicitiac, non ad tempus, sed semper eos diligunt.

Deflet Cassianus, Collatione 4,quorumdam religiosorum insipion-tiam ac ridiculam fatuitatem, qui cum omnia quse in Sfficulo liabe-bant, vel habere poterant, tam generose propter Deum reliquerint, sic aliquibus parvis commoditatibus adherent, ut liarum cura pri-stinarum omnium facultatum superet passioncm: nam vitium cupi-ditatis et avaritia?, quod erga species pretiosas exercere non possunt, circa viliores materias retinentes, non abscidisse, sed immutasse se probant pristinam passioncm; eademqna autca libidine dotinen-tur, quasi vero differentia tantummodo metallorum, et nou ipsa passio cupiditatis habeatur innoxia. Idcirco pretiosiores abjecimus materias, ut facilius disceremus viliora contemnere. Nec aurum, uec prsedia per se detrimentum afferunt, sed praposterus illorum usus; quidam enim divites,cum divitiarum amore minimetenerentur, Deo placuerunt, ut sanctus Abraham, Job et David; nos vero sine divi-tiis avaritia; vitium in materia abjectissima nutrimus ; non cumu-lamus aurum, sed res vilissimas congerimus. Hanc insipientiam amplius explicat D. Bernardus, sic alloquens monachos S. Bortin.; « Miserabiliores sumus omnibus hominibus nos monachi, si pro tam exiguis tanta patimur detrimenta : quid enim insipientise, imo quid iusaniffi est, ut qui majora reliquimus, minora cumtanto discrimine teneamus ? Si mundum contempsirnus universum, si abrenuntia-vimus affectibus propiuquorum, si monasteriorum carceri manci-pavimus nosmetipsos, si deniquenon venimus voluntatem nostrum facere, sod imposuimus homines super capita nostra, quid non oportet fieri, ne forte contingat Iubc omnia nobis in insipientia nostra et negligentia deperire ? »

Ut breviter hanc materiam concludamus, ex dictis inferendum est quod, quantum ad affectum, quicumque ad perfectionem aspirant, debent omnia contemnere; sed qui ad statum intimic unionis pervenire desiderant, et in eo perseverare, maxime si fuerint reli-giosi,debent precise necessariis esse coutenti, juxta consilium Apo-stoli dicentis:« Dabentes alimenta et quibus tegamur, his contenti sumus.» Alimenta (exponit quidam), non oblectamenta. Quibus tegamur, non quibus honoremur. Debent omnia devitare superflua, quantumvis minima; quiaseepiustalianostrum captivantaffectum. Unde dicit Augustinus,L. l.de Serm.Domini in monte:«Plerumque, cum adsunt nobis, putamus quod non ea diligamus, sed cum abesse

cceperint, iuveniraus qui simus; hoc enim sine amore nostroaderat, quod sine dolore discedit; et non relinquitur sine dolore, quod cum delectatione retinetur. »Cum Dorotheus vidissetDositlieum discipu-lum habere gladiolum, dixit ei; «Placetne tibi,Dosithee? visne fieri hujus gladioli öervus, an servus Christi ? nou erubescis appetere et veile, ut gladiolus hie dominetur tibi ? »

Non inquirentes hie de obligatione, sed solum de perfectione paupertatis, quam vocamus heroïcam, dicimus quod,ad imitationem sanctorum Patriarcharum nostrorum, et ad exemplum Christi Domini, qui pauperrimus in stabulo natus, et mulus in cruce mor-tuus est, debemus paucis iisque panperrimis esse contenti. No verat hoec sancta mulier Sunamitis, quibus ad suum usum indigebat S. P. N. Elisteus, dum marito dixit: « Faciamusergo eicoenaculum parvum, et ponamus ei in eo lectulum, et mensam, et sellam, et candelabrum, ut, cum venerit ad nos, maneat ibi.» Quibus tantum libri pii vel alii ad religiosam et honestam • occupationem, etalia hujusmodi congrua devotioni debent adjungi; cietera vero sunt di-mitteuda : quod cum tanto rigore in nostra religione Carmelitana edocetur, ut plures sint qui ssepius suam cellam considerantes, nec ullum librum ibi superfluum, nec folium papyri, vel quid simile pa-tiantur, et aliquoties procurent vestes viliores impetrare, et alia paupertatem magis redolentia, ac tandem paupercula et paucula qua; habent incella superioribus offerunt, ut sic benedicta et quasi de novo concessa ad ejus beneplacitum retineant.

Modestia est pars potentialis temperantiae, ut docet D. Thomas, 2.2, Q. 160, Art. 1; unde est ei conjuncta tanquam virtuti prin-cipali; et non tantum circa exteriores, sed etiam circa interiores ho-minum actiones versatur, ut earum moderatrix. Videtur autem quod ejus munus sit, ut ait S. Augustinus in Regula, quod in omnibus motibus nostris nihil fiat, quod cujusquam offendat aspectum, sed quod deceat sanctitatem.

Docet sacra Scriptura quod ab externa hominis compositione, et praesertim in vultu, cognoscitur animus; dicitur enim, Ecclesiasti, 19: «Exvisucognosciturvir, et ab occursu fiiciei cognoscitur sensa-tus; amictus corporis et risus dentium, et ingressus hominis enun-tiant deillo.» Motus namque animi redundant in corpus; propterea dicitur, Proverb.6: «Homo apostata vir inutilis, graditur ore perverso, annuit oculis, terit pede, digito loquitur. » Et, Cap. 17, habetur : « Quomodo in aquis resplendent vul tusprospicientium, sic corda ho-minum manifesta sunt prudentibus. » Cui consonat illud S. Hiero-nymi: « Speculum mentis est facies, et tacit! oculi mentis fatentur arcana. »

Quamvishsec virtus non videatur inter preecipuas sedem habere, maxime tamen laudabilis est, ac plurimum a sanctis Patribus com-mendata, etin religionibus refonnatis magna sollicitudine custodi-tur ; imostatim aprincipio junioribus religiosis seunovitiis colenda proponitur, ut sic composito exteriori homine, ad interiorem refor-mandum accedatur. Nihil sic movet intuentes, quam modesta reli-giosorum compositio, ut ipsa constat experientia; et refert Surius quod, cum Innocentius II, summus Pontifex, cum Cardinalibus Cla-ravallem visitasset, ubi S. Bernardus et omnes alii religiosi obviam procedentes, cum mira corporis compositione et modestia compa-ruerunt, prse devotionis teneritudine cceperunt fiere singuli, de tam pio spectaculo multum ;cdificati.

Intota corporis compositione sita est aflaaquate virtus modestias; principalius tamen in facie serena et huyiili, ac in oculorum ordinate refulget aspectu. Unde sic loquitur V. P. N. Joannes a Jesu-Maria, in 2. P. Instructionis Novitiorum, Cap. 15 : « Inter omnes modestia partes, qm» ad oculos regendos attinet, singulari quodam jure generale modestia; nomen sibi vindicavit, quod in eis quasi cordis indicibtis ea virtus prasertim eluceat: quapropter sanctorum Patrum, qui disciplinte nostra; fontes fuere, consiliis acquiescentes, de oculorum custodia impensius cogitare ac scribere debuimus. Quam sit autem honesta inthitus moderatio, adeo ipsis quoque modestia: ignaris hominibus notum est, ut assertore non egeat: habent enim oculi vim profecto magnam ad hominem totum honestandum, et turpitudinem quam vis decoris sui pallio contegendam; quod multis et quotidianis experimentis exploratum est; cujus certe ve-

ritatis argumentum producit ipsa naturalis oculorum pulchritudo, qusc faciem alioquin deformem sola condecorat: sic enim oculorum modestia, quso spiritualis quajdam venustas est, vi tanta pollet, ut hominem quoque moribus deformatum angelico more ac decore commendet; contra vero, viros etiam bonis moribus insignes oculorum incuria sic deformat, ut pene incredibile videatur cum ea cernendi licentia veram virtutem ac divinse praBsentiae studium posse consistere; quod et sseculares viri (spontanei proximorum censores) identidem objiciunt. »

Plures ac mirabiles sunt modestia) fructus; nam, prater commu-nem proximorum aedificationem, et decorem illum,« ad pacandum hominem, ut subjungit idem V. P., vim habet certe maximam, qua) summa utilitas est: cum enim rerumplurimarum imaginesnosias excludat, animus qui evagatione molestissima torquetur, dum a rebus divinis invitus distrahitur, intuitu represso tanto fit Deo pro-pinquior,quanto a rebus corporeis alienior : nec ratio li;cc fideliores testes quam propriara cujusque conscientiam, cum licenter aspexit, accersere potest. Euimvero quemadmodum oppilatis ostiis a fori tu-multu, et raptorum irruptione quiescitur, sic dum anima) fenestra), hocest oculi,obstruuntur, nec sieculi strepitus irrumpunt, nec intrat mors per fenestras, sed ea solum negotia mentem occupant, qua) gererehominisplurinium interest, «ünde Sancti Patres banc oculorum modestiam valde conynendant; dicitenim Gregorius, Libro 21 Moralium,Capite secundo:« Nobis ad custodiendam quot;cordis munditiam exteriorum quoque sensuum disciplina servanda est. » Et S. Doro-theus, Serm.21: - Assuesce, inquit, oculos non circumferre ad alienas et vanas res,hoc enim labores omnes monasticos deperire facit.» Hoc dicitpropter periculum, Jeremue 9, indicatum, ubi dicitur:« Ascen-dit mors per fenestras nostras. »Et quam vis viris perfectis etin statu unionis intimse constitutis non tantum videatur in bac parte periculum imminere, quia in virtutis exercitio magis flrmati facilius malis resistunt cogitationibus, majus tamen aliunde detrimentum incurrunt: nam ab interna pace, a tranquilla quiete, a divino silen-tio, et a mirabili Spiritus Sancti unctione perturbantur, quam ut suaviter etpacifice recipiant, ej usque gustu et sapore perfruantur, imitentur illam mulierem, qua) consilio S. P. N. Elisan Prophetse, prudenter vasa multa a vicinis mutuata, foribus clausis, oleo ad

summa labia implevit: mirum quippe in modum e parvo lecytho magnam olei copiam distillantem intuita, jucundiora intra domum quam inurbis platea vidit spectacula. Sic sane qui, sanctorum Pa-trum consilio parens, so condit intra se, ac spiracula carnis obturat, mirum est quantopere delectetur, cum Isetitise oleum in sensuum vasacernit infundi. Juxta hoc potest intelligi dictum S. Gregorii Na-ziauzeni, Epist. 193,quod « ubi Christus est, modestiaquoque est; » et consonat Apostolo dicenti;« Gaudete, itemm dico, gaudete, mo-destia vostra nota sitomnibus hominibus,Dominusenimprope est.» I'luvalicroi'ca! modestiic possent exemplaproduci,qiia5piissimiu sanctorum historiis occurnjnt; sufRciat nunc solum D. Bernardum indi-care, qui vix oculis ad necessaria utebatur: toto novitiatus tempore superiorem celluhc partem non vidit, an fornice, an laqueari consta-ret; nec scivit an in Ecclesia monasterii foret unica fenestra an plu-res ; et quadam die circa lacum ambulans, ilium non advertit.

Prater adducta custodiendi modestiam oculorum motiva, propo-nit aliud idem V. P. N. Joannes a Jesu-Maria: « quia scilicet hujus modestise studium est meritorum feracissimum; adeo sane ut, quamvis graviora fastidia, et excelsiores actuum aliarum virtutum, puta humilitatis et mansuetudinis sint, quia tamen eorum occa-siones raro se offerunt, et modestijc oculorum frequentissima est, rebus collatis ac bene pensatis, probabile videtur modestiam banc, quod ad merita paranda spectat, quibuslibet ex virtutibus nobilioribus et fortasse pluribus simul esse parem : quod et de si-lentio pariter asserendum est. »

Quia vero completum heroïcai modesti;e describimus exercitium perfectis viris consentaneum, paucis hie perfectam totius corporis compositionem (in qua consistit adequate modestia) proponemus ex his qua3 religiosis nostris observanda traduntur. Oportetigiturquod vir perfectus quovisloco et tempore sit vultu gravi, humili, severo, et erga omnes modeste hilari. Oculos caute in primis custodiat, quos habere debet non vagos et curiosos, at cum opus fuerit medio-criter elevates, plerumque tamen demissos. Ad risum no sit pro-pensus, at si qua detur honesta risus occasio, caveat ne efi'nsius ri-deat, sed moderate atque composite, risus enim effusior severam humilitatem viri perfecti non decet. Incessus non sit fractus aut mollis, sed gravis et simplex, et ab omni remotus aflectatione,

nec valde lentus, nec nimium coneitatus. Denique mores urbani-tatis, ut plurimum, servet, nisi forte aliqui apud sseculares usitati devota; humilitati repugnant, quia gratia non destruit naturam, sed perficit, et in aliquibus corrigit.

Facile descriptam totfus corporis compositionem et modestiam servabit, qui continua) Dei prajsentia}, et interna} cum ipso conver-sationi vacabit; ille quippe animi intuitus, in ccelum et in di-vina contemplanda intentus, terra et temporalium intuitum pro-liibebit.

Silentium sic homini religioso et perfecto necessarium est, ut B. Jacobus Apostolus, Epist. suco C. 1, dixerit :«Si quis putat sereli-giosum (sive Dei cultorem) esse, non refrenans linguam suam, sed seducens cor suum, liujus vana est religie.» Cujus sententiai gra-vissimiB fundamentum est, quia, ut ipsemet ait, C. 3,«in multis of-fendimus omnes »(loquendo scilicet); unde « si quis in verbo nou of-fenditjliicperfectusest vir.»Quod amplius expendens subdit: «Potest etiam freno circumducere to turn corpus; si autem equis frena in ora mittimus ad consentiendum nobis, et oraue corpus illorum circumfe-rimus; ecce et naves, cum magna) sint, et a ventis validis minentur, circumferuntur a modico gubernaculo, ubi impetus dirigentis vo-luerit: ita et lingua modicum quidem membrum est, et magna exal-tat; ecce quantus ignis quam magnam silvam incendit! et lingua ignis est, universitas iniquitatis. Lingua constituitur in membris nostris quae maculat tolum corpus, et inflammat rotam nativitatis nostrce, inflammata a gehenna: omnis enini uatura bestiarum, et vo-lucrutn, ct serpentium, et cseterorum domantur, et domita sunt a natura humana; linguam autem nullus hominum domare potest,in-quietum malum, plena veneno mortifcro: in ipsa benedicimusDeum et Patrem, et in ipsa maledicimus homines qui ad similitudinem Dei facti sunt; ex ipso ore procedit benedictio et maledictio. gt; Quid minim igitur, si perfectus ille dicatur, qui refrenans lin-

guam suam non offendit in verbo, cum lingua tarn difficulter refre-netur? ünde refrenata et moderata per silentium magnam subjectl moderantis indicatperfectionem. Et e contra, quid mirum si dicatur ejus vana religio, quamtumcumque in aliis religiosus et pius apparaat, qui non refrenat linguam suam, cum lingua sit inquietum malum, plena veneno mortifero, et ;eque facile maledicat homines qui ad similitudinem Deifacti sunt, acbenedicitipsum Deum?ïam difficile est bene loqui, quod opus est multo studio ut bene loqui discamus, nee discimus nisi silendo; propterea dicit Ecclesiastes: «Tempus tucendi, et tempus loquendi; » illud debet pnecedere,istud subsequi. EtS. Hieronymus exponens ait:«Discamus itaqueetnos prius non loqui, et postea ad loquendum ora reseremus; sileamus certo tempore, ad prseceptorum eloquia pendeamus, nihil nobis vi-deatur rectum esse nisi quod discimus, ut post multum silentium de discipnlis efticiamur magistri. »

Quod si aliis silentium est necessarium, multo magis necessa-rium est viris contemplation! deditis, quales sunt ii qui ad statum unionis intimaj pervenerunt; propterea dicit S. Hieron., in Regul. Mon :«Ex hoc enimin eremo S. Patresedocti summa cum diligentia observant sanctasilentia,taiiquiim sanctaj contemplationis causam.» Et S. Diadochus, Libro de Perfect. Spir. C. 70, ait:« Prsoclara ergo lex est silentium, nihilque aliud quam mater sapientissimorura cogitatuum. »Et carte ipsum nomen (silentium) habet nescioquid peculiare, sanctum, tranquilluni, reconditum, quo videtur animum ad interiora ab exterioribus revocare. Profecto silentium via solitu-dinis est, qua mens Dei cupida ab hominum strepitu in tutissimam pacem inducitur; solitude au tem ad divina colloquia et soliloquia super mel et favum dulciora, penitus est necessaria, ut ipse Deus, Osea31,dicit:»: Ducam earn in solitudinemetloquar ad cor ejus; » ibi Deus cordi blanditur,etimo saltem verbo majora solatia prsestat, quam ex universi mundi eloquentia possent elici.

Vere, Proverb. 13, dicitur:«Qui custodit os suum, custodit animam suam,» non solum apeccatis ct imperfectionibus, sedetiam in in-tima unione ipsius cum Deo, ubi divinum ponitur silentium ; fra-cto silentii muro facile vincitur anima, et ab intimo revocatur cordis recessu. « Sicut urbs patens, dicitur Proverb. 25, et absque murorum ambitn, ita vir qui non potest in loquendo cohibere spiri-

turn suum. Et ubi nou est taciturnitas, ibi homo de facili ab adversario superatur, quia vir linguosus non dirigetur in terra, et qui multis utitur verbis hedet animam suam, et in multis sermo-nibus invenitur stultitia. »

Quapropter Patres antiqui inter prima et prsecipua vitse religiosai fundaments, strictum etrigorosura silentiumpropo3uerunt,scientes experientia, quod qui paucosermone utuntur, legibus multis non indigent. Intellexerunt namque rem esse summopere necessariam, tum ad unionem divinam et acquirendam et conservandam, turn ad culpas proprias vitandas, tum ad scandala proximorum decli-nanda : et sic commendarunt silentium, quod medium virtutis in ejus commendatione visi fuerint excedere; cum enim silentii virtus non omnia, sed tantum noxia vel inutilia verba proliibeat (malum enim esset in aliquibus occasionibus tacere, juxta illud Prophetse: «Vse mihi quia tacui»),sic tamen silentium injungunt,ut utilia quse-vis verba maxime junioribus non facile permitterent; sciebant enim quod faciliiis et pericnlosius est, excessu quam defectu loquendi peccare; propterea nutus modestos, loco verborum introduxerunt : quia silentium, juxta Bernardum, « est maximus actus verecun-diDe,gt; et juxta Ambr.,« pudorornat setatem, taciturnitas pudorem. » Noster Legislator S. Albertus Patriarcha Hieiosolymitanus, cum alia Regulse pracepta succincte iradiderit, dum ad commendau-dum accedit silentium, ejus observantiam et multiplici autboritate sacra Scripturse, et ratione efficaci, ac peculiar! exhortatione usus, ut plnrimum necessariam proponit.ünde dicit inter alia:«Commen-dat Apostolus silentium, cum in eo pracipit operandum ;et quem-admodum Propheta testatur, cultus justitiaï silentium est; et rur-sus, in silentio et spe erit fortitude vestra.» Deinde, post pauca, subdit; ■ Sicut scriptum est, et non minus experientia docet, in mul-tiloquio peccatum non deerit; et qui inconsideratus est ad loquen-dum senliet mala; item, qui multis utitur verbis Itedit animam suam; et Dominus dicit in Evangelio : De omni verbo otioso quod locuti fuerint homines, reddent de eo rationem in die judicii. gt;

Sed quia non solum datur tempus tacendi, sed etiam tempus loquendi, nee mutes nos esse oportet, sed silentii cultores, ideo ad recte ac ordinate loquendum, opus est ad debitas semper attendore circumstantias, et a Domino petere ut ad gloriam suam verba no-

stra dirigat. Unde quilibetcum propheta, Deum rogando, dicere debet: «Pone, Domine, custodiam ori raeo, et ostium circumstantiae la-biis meis, ut nou declinet cor meum in verba malitiae;»vel cum Ec-clesiastieo dicat:«Quis dabitori meo custodiam, et super labia mea signaculum certum, ut non cadam ab ipsis, et lingua mea perdat me ?» ipsumque audiat dicentem: « Verbis tuis facito stateram: in ore fatuorum corillorum, etiu corde sapientium os illorum.» Quas Scripturae authoritates exponendo sancti Patres plurimum suadent silere, et cum loquendum fuerit, considerare diligenter verba profe -renda.« Ori tuofac jugum et stateram, » ait Ambrosius; et urgens Cbrysostomus subdit:« Si enim hoc facimus in auro, multo magis faciendum est in verbis, ut nihil desit, nihil redundet..Et Augusti-nus dicit :«Omne verbum prius veniat ad limam,quam ad linguam.» Quod amplius restringit Barnardus dicens:« Antequam verba profe-rat,bis ad limam veniant,qxiam seiuelad linguam. »EtS.Bonaventura docet quod » vir religiosus et perfectus sic esse debet parous in verbis, sicut avarus in nummis, et eadem difficultate debet os aperire, sicut avarus marsupium; uude, sicut avarus, antequam marsupium aperiat, multum discutit an sit aliqiiiddandum,cui et quantum, sic antequam quis os aperiat, multum debet considerare, an loquendum sit, quid, cui, quantum, quando, quomodo et ubi loquendum sit.»Hoc suaderevideturS.Jacobus, cum,C. l.,ait:«Sitautem omnis homo velox ad audiendum,tardusautem ad loquendum.» Propterea, noster sanctuslegislatorconcluditcaput desilentiodicens:» Faciat ergo unusquisque stateram verbis suis, et frcenos rectos ori suo, ne forte labatur et cadatin lingua sua, etinsanabilis sit casus ejus ad mortem, custodiens cum propheta vias suas, ut non delinquat in lingua sua, et silentium, in quo cultus justitiie est, diligenter et caute studeat observare. »

Cum sit igitur aliquando loquendum, et non continuo, quia, ut ait S. Chrysostomus,« si oporteretora perpetuo patere, non facta} essent porta} (dentes scilicet et labia); si autem perpetuo clauste essent, non e^let opus custodia.»Ideo, ex tradita sacra3 Scripturae et sanctorum Patrum doctrina, sequentes circumstantiae viro perfecte sunt obser-vandie, ut exercitium heroïci silentii colere dicatur. Prima est, ut locuturus attendat quis ipse sit, et quibus loquidebeat: nam multo magis circumspectus esse debet in loquendo, si sit juvenis senibus

locuturus, juxta illud Ecclesiast. 7: « Noli verbosus esse in multi-tudine presbyterorum. »

Secunda circumstantia est, ut attendat quid loquendum occur-rat: si namque vel quid otiosum, vel etiam quid indecens occur-reret, et maxime coutra proximum, ut sunt irrisiones, murmura-tiones,ac detractiones, omnino silendum foret;nam etsibi loquenti, propter peccatum, et proximo de quo loquitur, propter injuriam, et illi cui loquitur, propter scandalum et malum exemplum, nocet.

Tertia circumstantia est,ut attendat finem propter quem loquitur, qui semper esse debet major Dei gloria et proximi utilitas: si enim loqueretur, ut appareret bonus et spiritualis, esset liypocrita; si vero diserte loqueretur, ut doctus et acutus videretur, in hoc esset vanitas et stultitia; finis namque in omnibus, vel verbis, vel operibus, ultimam dat aut bonam aut malam formalitatem,

Quarta circumstantia est, ut modum loquendi debitum observet, tum submisse ac modeste loquendo, non autem immoderate cla-mando; unde dicitur quod S. Martha vocavit Mariam sororem suam silentio, dicens: «Magister adest, et vocatte;»tumsedate,sermonem incceptum non interrumpendo; unde,Ecclesiastici ll,hal)etur; «In medio sermonum ne adjicias loqui;»et Proverb. 18, dicitur:« Qui prius respondet quam audiat, stultum se esse demonstrat, et con-fusione dignum;»tum absque ipsius loquentis inordinata altera-tione, quia « virtus cum vitio non docetur, » ait Bonaventura; et « malum est vitium vitio corrigere,» ait Bernardus; et ita monitio sit sine asperitate, hortatio sine offensione; tum sincere et absque verborum affectatione : hujusmodi siquidem affectatio prudentiam potius hujus saiculi, quam candorem et humilitatem Christi sapit.

Alia? circumstantia! temporis et loci, ac plures alia3 possent ex-pendi. Unde, Ecclesiastic! 70, dicitur:«Homo sapiens tacebit usque ad tempus,lascivus autem et imprudensnon servabunt tempus. »Sed, quia longum t'oret ac molestum in his amplius immorari, ideo sciat vir perfectus quod « qui custodit os suum et linguam suam, custo-dit ab angustiis animam suam,» ut dicitur Proverbiorum 2. üiide in omni loco si taciturnus fuerit, requiem habebit, quia ut vulgo dicitur, qui de omnibus tacet in omuibus pacem Iiabet. Et quisque propria discit experientia, quam verum sit dictum illud beati Ar-senii:«Me ssepe poenituit dixisse, nunquam autem tacuisse; gt; quia

qusecumqiie adhibeatur diligentia, ut nullum ex ore verbum pro-deat, quod rite prolatum non videatur dum actu profertur, postea tamen libenter revocaretur si fieri posset; sed, ut ait S. Hieronymus, «lapis emissus est sermo prolatus, et communiter dicitur quod semel ernissum volat irrevocabile verbum, et quod nescit vox raissa reverti;» . quapropter, ut coucludit idem Hieronymus, diu ante-quam sermo proferatur cogitandus est. »

Pisedicta silentii bona et commoda, sicut et defectus illius detri-menta, etiam infideles philosophi, solo rationis lumine ducti, cogno-verunt. Unde refertur illud Seneca3 dictum, Epist. 107:« nihil ajque prodest quam quiescere, et minimum cum aliis loqui, secum plu-limum.» Imo ipse vidi in Indiis orientalibus quosdam gentilium religiosos (si taminsigni nomine possunt insigniri, qui vera carent leligione, et tantum abundant superstitione) sic addictos silenüo, quod quidam illorum ab omni verbo prorsus per multos annos ab-stineant, et usum loquendi penitus amittant, et in hac tam rigorosa taciturnitate se credunt sanctificari. In superiori urbe Chaiili indicatus mihi tuit unus, qui jam per quatuordecim annos (si bene recoidor) nullum omnino protulerat verbum; sed plurimum errant, dum transacto voluntarise taciturnitatis tempore credunt omnia sibi fore licita.

Tandem agendum est de exercitlo virtutum moralium quje proxi-mum respiciunt, non quidem omnium, sed earum tantum qiuc in communi homiuum societate sscpius occurrunt exercendai. Sed quia quilibet potest se ad proximum habere dupliciter in lali virtutum exercilio, scilicet active et passive, active quidem, quatenus actum virtutis ad proximi utilitatem clicit, passive autem, quatenus ali-quid a proximo factum patienter sustinet, ideo hujusmodi virtutes

cum hac differentia proponuntur; ita ut qusedam vocari possint activse, ad rectara actionem dirigentes, alise vero passivse, ad rec-tam passionem inclinantes.

«Patientia nobis necessavia est, ait Apostolus, ut reportemus repro-missiones ;» et «in patientia vestra,dicit Dominus, possidebitis ani-mas vestras. »Et certe, quotidiana constat experientia quam neces-sarium est exercitium patienti®, turn cuilibet seorsim viventi, tum viris in aliqua societate degentibus: semper et ubique nascuntur occasiones patiendi; nullum est exercitium, quantumcumque suave et jucundum appareat, quod secum passionem non adducat; alio-rum conversatie moribus repugnautium, propria cujusque conditio et interna atl'ectio gravis efficitur, nisi patientia mitigetur ; et, ut unico verbo concludamus, omnis creatura, imo et ipse Creator ad meritum nobis continuum patientiaï prsebet exercitium; nee electis parcit, imo magis dilectis majora prseparat toleranda, ut constat in unigenito ejus Filio,cui nou pepercitsedpro nobis tradidit illum. Et sic de B. Virgine Maria, et aliis, quos longum esset referre.

Patientia est virtus qiuc contra tristitiai passionem rationis bonum tu^tur; ac propterea in appetitu concnpiscibili, nbi prsedicta passio viget, sedem babet, et inter virtutes Christianas miris enco-miis a Patribus effertur, et ab Apostolo primus charitatis fructus constituitur, dum ait;« Charitas patiens est, » etc.

Nou solum maximus est hujus virtutis decor, et summa ejus uti-litas, sed et mirabilis est suavitas; nam incredibilem cordis volu-ptatem ipsi iideliter patienti generat, nee verbis exprimi potest quanta ex laboribus patienter exhaustis laititia subeat: cum enim, lumine iidei, do susccptis laboribus spes firma sempiternaj mercedis concipiatur, exoritur gaudium sane maximum soli patienti notum.

Inde est quod fideles servi Domini non tantum oblatas patiendi occasiones generose ainplectuntur, ut infinitis propemodum exem-plis sacric Scriptm'cc, in sanctissimis viris Abraham, lobia, Job et

aliis, in veteri testamento, declaratur, sicut, etin novo, relueetin apostolis ac discipulis Domini, sed etiam dictas occasiones quoerunt, et a Domino enixe doprecantur. ünde legitur de BeatoP. N. Joanne a Cruce quod, a Domino interrogatus quam mercedem pro labori-bus vellet, ab eo petiit pati et contemni.

Heroica patientia, qua?«opus perfectum habet,» viris perfectis in statu intima? unionis constitutis maxime necessaria est, ne ab intima ilia pace et tranquillitate distrahantur motibus inordinatis. Ut cwte-rorum martyrum, in quibus prsesertim hose perfecta patientia relu-cet, exempla satis nota praitennittam, unicum V. P. N. Dionysii a Nativitate, galli natione, recens apponam, decerptum ex bis qua* de ipso in meo Oriental! Itinerario fuse scripsi; quod, relictis aliis ad ejus sanctitatem attinentibus, libenter adduce, quia (ilium spi-ritualem ac discipulum habere mihi concessum est. Cum Indiarum prorex Dominus Petrus de Sylva, ob bonum Status Indiei, mittere decrevisset ad regem Achem, legationis causa, Dominum Franci-scum de Soza de Castro, ad ejus petitionem venerabilis Pater noster Dionysius a Nativitate cum eo navigare jubetur, turn ut peritis-simi navarchi, turn ut ejus ad regem ilium interpretis munere fungeietm, insuperei a sacris esset confessionibus; propterea, tunc ad sacrum presbyteratus ordinem promotus die sacro Nativitatis beatissimic Virginis anno Domini 1638, primam missam in con-ventu nostro Goano solemniterdecantavit.

His peractis, jam imminenti se accingit navigationi, dolentibus cunctis religiosis, maxime K. P. Mattluoo a Cruce conventus Priore, de futnra ejus absentia, et me plurimum resistente.Ipsi in socium deputatus fuit V. P. Kedemptus a Cruce, Lusitanus; cujus etiam pioiectio difRcultate non caruit: nam, prscter habitualem virium dejectionem, et corporis malam affectionem(adeo ut a nullis ad Ion-gum illud iter aptus haberetur), persona? quondam devotionis gratia ilium retinere cupientes, bonout arbitror zelo, nihil nonintentatum reliquerunt, quin etiam dumjam conventu egréssus in portu diem navigationis expeclat, pertinaci ac temerario ausu, medica aromata cibis immiscuerunt, ut subitaneum aliquod symptoma fratremarri-peret atque ab itinere revocaret. Sed non est consilium supra Dominum, qui servum elegerat ad coronam : solvit Goano portu Legatus 25 septembris 1638, duabus navibus ad pugnam armatis, et tertia

deportandis apta provisionibus. Sscvissimis agitati procellis,25men-sis proxime sequentis, admirabili directione nostri navarcluc, appu-lerunt ad insiilam Exulum, vulgo Dosdegradados, ab urbe Achcm distantempassuum 8000. Hie in duas naves hollandicas accensum est bellnm; et ill® quidem fede dilacerata3 fugenmt, et legatus vulnus a pugna recepit, ac suas naves in conspectn portus Achem jactis anchoris collocavit.

Yisis,quas diu expectabant, lusitanoAim navibus confestim adfuit a rege missus eunuchus, nt sciret qnis in illis esset, et mule veni-rent : qui, ubi responsis ultro citroque redditis accepisset adessc lusitanorum oratorem, magna lietitiaj signa dedit, significans re-gem suum impense gaudere de honorifica legatione personae tam nobilis, tam excellentis; sed melliflua lisec verba pectoris erant odio plena. Sequenti luce adest iterum eunuchus, qui amicitiseet lajti-tiae significationes continuans nomine regis ipsum oratorem ad ingressum portus invitat, asserens ipsum regem slipatum suis prin-cipibus, et magnatibiis in littore adventum ejus exspectare, ut ad praeparatum deduceret palatium ; ad hunc finem cymbam regiam, honoris gratia etbenevolentiac signo, regalibus annis, vexillis flam-mulis ornatam, terracque fruetibus et eduliis quibus orator et comités recrearentur, onustam.Fidem praestitit fidci regiae, et legatorum dignitatem, apud omnes gentes inviolabilem, speravit etiam in hoc regno suo in pretio fore servaudam. Portu per quindecim millia passuum emenso sub ipsa civitate Achem stetit; inde a propriis nautis in taprote delatus fuit ad littus; neque elephantes suis cum castcllis turribusque pracparatos ascendere voluit, nec potuit ob vul-neris dolorem,'ac virium debilitatem. Cum ergo pedibus incedere ccepissetcinctus suorum comitatu, vixpaucis passibus progressus ab irruentibus infidelis regis circuradatur ministris, qui magna feritate ac sacvitia arrepto compedes injecerunt, eamdem crudelitatem exer-cuerunt in comités, quos inter, primi fuerunt Ludovicus de Soza miles Goanus ipsiusque oratoris consanguineus, V. Pater Dionysius a Nativitate, V. P. N. Redemptus a Cruce, duoquealii Patres recol-lecti sancti Prancisci. Vix sermone explicari potest quanta incom-moda et mala in hoc primo occursu pertulere gloriosi Christi con-fessores ab impii regis illius ministris. Unde non leves fuerunt primitiae crudelitatis futurae; cum enim barbarus ille rex jam odio

in lusitanos, omnesque catholicos flagraret, acemme ad maliome-ticam quam colit superstitionem, promissis, minis, tormentis, chri-stianos adigere meritorium ducit et gloriosum. Vinctis primum post terga manibus, cubitos etiam in summum attractos sibi rautuo conjunxerunt, huraerorum ossibus in transversa deductis, cruciatu non impariei quem sentiunt in funium tormento suspensi. Captivos magnatibus suis distribnirex imperavit, autpromissis seducendos, aut molestiis affligendos, donee abnegarent Christum. P. P. Diony-sio xysti subdialis augulus in habitaculum cessit, ad introitum palatii proeeris unius, immimditiis horridus, foetore pestiferus, quo in loco semis Dei tan quam in suavissimo roseto flagrantem ani-mam exhilarabat. Magnatem ac domesticos, qui velut in cloacam aquarum eluviem, culina? spurcitias, et urinara projiciebant in ve-nerabile caput, cibo ventris excrementa miscebant, et faciem con-spuebant, patientia superavit incredibili. Unde alterum aggressi crudelitatis officium, promissis variis animam maculare niteban-tur : Mahometi si manus daret, confestim ex ergastulo foetido in aulas palatii educendum, speciosam divitemque conjugem acceptu-rum, omnes vit® dies in deliciis et honoribus exactururn polliceban-tur. Ad qute Christi miles, sancta indignatione commotus:p,pagite, miserrima cupiditatum etMahometis mancipia; recreor ego tormentis qua; ob amorem Christi suflero ; pergite certatim ea congerere, nec enim mihiiidemevellent, donee animam evellant a corpore ; nec conjugem offerte, quia jam pridem, turn ob sacerdotium, quod indignus in lusitanos exerceo, turn ob religiosam professionem, in sacratius servitium Dei memetipsnm abdicavi. Non omisit zelan-tissimus animarum amator charitatis operibus suos adjuvare con-fratres, et impetratalicentia (dederat enim Deus servo suo gratiam in conspectu magnatis, a quo regis jussu detinebatur), captivos visi-tabat, infirrais remedia, vulneratis curam exhibebat, afflictos con-solabatur, vacillantes firmabat, peccatis obnoxios expiabat, recon-ciliabat lapsos, omnes animabat ad tormenta atque ipsam necem pro fide et amore Christi lubenti animo sufferenda. Ab ipsismet inli-delibus lingua malaica,quam exacte callebat, eleemosynam expos-cebat, etDeo dura eorum corda movento, s;opius impetrabat,quibus famem, sitim, nuditatem, aliasque captivorum angustias pie sola-batur; modicum id oryzse, quod in tenuem ritie sustentationem

accipiebat ab hero, proprium appetitura eximia charitate defrau-dans, christianis distribnebat. Legatiis post reditum s;opc testatus est quod a se secreto transmissa per aliquem ex ephebis edulia, P. F. Dionysius non attingeret, sed viscera proprise cominodita-tis effiindens in concaptivos infirmos impendere festinabat, sed praecipuum pictatis affectum exercuit circa patrem S. Francisci, ciü gravi morbo laboranti non aliter, quam si proprio gestasset utero, materna teneritudine solatium omne pnebebat, et obse-quium ; lirec omnia sollicitus obibat aggravatus compedibus arctissimis, quibus annuli inserti, non rotundi sed quadri, non ad mensuram passuum, sed palmorum iucedere cogebant, et ad quemlibet motum acumina infigebant, plagam refricabant, atque eliciebant sanguinem : quo patientissimse cliaritatis spectaculo comités christiani sese ad quailibet supplicia perferenda potenter animates fuisse commemorant. Gharissimus F. N. Kedemptus a Cruce, postquam mille similiter a lictoribus insoleutias, cru-delia vinculorum tormenta, ferreos compedes, animose pro fide et amore Christi sustinuit, ab hero cui obtigit capite, barba, superciliis erasis exponitur ludibrio mahometanorum, bubalorura custodia; mancipatur, ad secandam paleam destinatur, aliquando per triduüm sine ullo cibo detinetur, angustiis naturae I'amelicDe supra modum excruciatus. Cum fame penitus deficeret, fugit in silvam, in qua tandem repertus,et coram rege adductus, de novo sollicita-tnr ut, rolicta fide Christiana, ad mahometicam sectam transeat, hoe enim pacto omnia incommoda laborum, et famis cessatura pro-mittuntur; sed generosusGhristi miles, promissa irridens, respon-dit incongruum esse se ad legem Mahometis allici, qui eo venerat, ut ad lidem Christi eos converteret: hocmihi retulit testis ocula-tus. Ex alia parte, nitebantur intorqnere satanicas perfidia3 ministri Casisi, sive legis spurcissims sacerdotes, qui jugiter ferme la-cessebant, divitias, matrimonium, honores promittentes : quic Dei servus respuebat omnia, nullam se gloriam, voluptatem, aut ex reliquis, qiue videntur bonis aliquid optare, nisi Ghristum pro nobis incarnatum, ob cujus amorem mille vitas ponere, mille supplicia perferre, unicum incidebat cordi desiderium, cujus se gratis? commendatum.adscriptumque irritis conatibus tentare desisterent, numquam elicituri vel minimum su:e voluntatis assensum. Lon-

gum Loc martyrium ad octo supra viginti dies atliletas illos reddidit illustriores : nam toto fere temporis spatie, dum mille modis affligitur corpus, animam infernalibus fraudibus pracipitem agere Casisi jussu regis assistentes promissis blanditiisque non destiterunt. Christianorum constantia tyranni mentem vertit in furorem, ut probro ducens sua irrideri promissa sententiam pronun-tiaverit ultimam, ut quisquis eorum non adjuraret Mahometis legem, exquisitis suppliciis trucidaretur.

Mortis sententia christianos involvit numero fere sexaginta; nam legatus et alii pauci reservati sunt. Carceribus educti properarunt ad supplicii locum animo, lajti, sed facie ob inediam serumnasque adeo squalida, ut a legato, qui transeuntes ad martyrium vidit, ali-qui nou dignoscerentur omnino. Ibant processionis in morem,unus-quisque decern carnificibusstipatus ; lateri inhserens Casisus, venenata lingua sectam obtrudebat infamem; concurreratque ad crudele spectaculum turba populorum. Immcnsa maris ripa theatrum luit, in quo barbarorum impietas pietatis segetem temporali supplicio messuit, quam in a;ternitatis horrea coelestis virtus evexit. Hue quamprimum advenerunt, omnes, excepto P. P. Dionysio, trium tormentorum ordo ritusque immolavit: nam decern illi carnifices, christianum,quem carceribus eduxerant, primnm eminus ex oppoi-tuna distantia sagittis impetebant, velut jaculantes in scopum ; mox, cominus prseacuti cuspidis hastis sive stimulis aculeatis p'un-gebant, et toto forabant corpore; tertio, venenatis, et in modum fliimma: serpentisque per gyros incedentis retortis gladiis, quos crisos appellant, lethalia tandem infligebant vulnera. Tot vulneri-bus in fide et amore Christi ferventem animam F. Kedemptus in coelos emisit: etenim mahometicam detestatus impuritatem, mille actus fidei, mille reliquarum virtutum ingeminans nomen Jesus et Marise festive replicabat, usquedum atrocitate suppliciorum transmissus est reternis eorum deliciis, quorum gloriam resonabat in tormentis. Plura de F. Eedempto sociisqne reliquis haberi nou potuerunt. P. F. Dionysius, cohortis hujus spiritualis pater, certami-nis dux et antesignanus, non eodem genere mortis interiit, sed ad suai cura3 commissorum aiternamsaluiem, ad coronam augustiorem, ad ampliorem Christi gloriam post reliquos omnes est reservatus. Justitire capitaneo proces porrexerat,ultimo ut loco posset inire sup-

plicium, et Deocorefteruminclinantemerueratobtinere, non ob va-cillantis natura; metum, sed ob zelum quo flagrabat ovium Chrisli, ne lupus incautam abriperet;acaccepta licentia,Eedemptoris e Cruce pendentis effigiem, quam sub scapular! ad sinistrum cordis latus nostrorum moregestare solebat,ante pectus suprascapulare patenter exposuit, particula funis alligatam collo, ceu vexillum gloriosse militia; qua depugnabat,ut aspicerent in authorerafidei nostra Jesum, qui proposito sibi gaudio sustinuit crucem, quam in modura ultimi certaminis scenam fervidus prsedicator obibat. Assistebat in agone, lusitano sermone solabatur; sacra confessior.e expiabat, debiles roborabat, vacillantes firmabat, reconciliabat lapsos; alacer intrepid usque gyrabat per theatrum, dulcissima nomina Jesu ac Mari® sonora voce proclamando; occurrebat ubi major urgebat necessi-tas; omnes denique exhortabatur, pneibat in fonnandis fidei, spei, charitatis, ac contritionis, aliaruraque virtutum actibus, et Christum ob oculos proponebat, qui cum infinito beatorum choro bracliiis expansis fidelem animam in ccclos abituram expectabat, pro mo-mento tribulationis aeterna gloria coronaturus.

Sociis ad cosleste braviura hoc pacto praemissis (in quibus prai compassione tot mai'tyria subiit, quot ex ipsis martyrio prsemisit), lingua malaica, communissimo nationum illarum idiomate, quam callebat optime, fidei catholicce veritatem ac majestatem ma-hometanis astantibus pra3dicare non destitit, donee tempus ad-venit Christo vitam propriam per tortorum manus offerendi. In terrain devotus athleta genu flexit utrumque, ac Crucifixi, quam diximus, effigiem amplexus, ferventes actus vivacis fidei, divinique amoris, ac gratiarum actionis ob tam beatam sortem indigno peccatori coneessam,eliciebat, obfirmabat animam Christo, et corpus exponebat supplicio. Carnifices, sagittis omissis, quibus eminus jaculabantur, Lusitanorum Patrem (sic enim eum appellabant) aggressi sunt hastis aculeatis perforare, frameis ac crisis interficere : varum non vulnerare, sednequecontingere potue-runt. An Deo vires humane sceleri denegante res tam prodigiosa contigerit, an sceleris horror, et reverentia in Patrem, jam fama sanctitatis etiam inter ipsos infideles insignem,tot tortorum manus absterruerit,incertum.Nonunasedpluribus vicibus postquam inten-tata supplicia non valuerunt inferre, ad justitise capitaneum con-

versi, mille injuriis caput obtuderunt, anna projecerunt ad pedes; capitaneus tyranno renuntiavit complevisse se in reliquis pronun-ciatam supplicii sententiam; carnifices in Lusitanorum Patrom earn exequi vel non andere, vel non valere; quid deinceps agendum sit, injungat. Rex elephantes expediri jussit : sperabatenim supplere per formidabiles bestias, quod exhorruerant homines. Mar-tyrium quod elepliantuni ministerio fieri decermint, quemadmo-dum legati narravit ephebus, quem supplicioproximum exemerunt, peragitur in hunc modum : christianus in terram superius extendi-tur, adigitur super extensum eleplias, qui, pectori podem impri-mens, tam vastamole viribusque conculcat,ut oculi oxiliant capite, viscera ventre, toto corpore sanguis exundet, horribili spectaculo circumstantium,patientis acutissimo cruciatu. Hajrebat aspirans ad crudele martyrium athleta nobilis, et paratum animum etiam ad mtijoraCliristoolFerebat.öed interim dum oxpediuntiir,dum expectan-tur, tumultus fit, et varius increscit rumor :apostata cliristiamje fidei, qui Malaca timore pccnarum fugerat Samatram, ensem eximens, ad hue genuflexi Patris, et sanctos omnes ac Beatissimam Virginem. ac Dei Filium Incarnatuui vocantis in auxilium, venerabile caput a vertice ad aurem utramque ictu valido diffidit; ad instar duorum fluminum fususpro Cliristo cruor emanavit, qui seraphiimm ilium terrestrein miro splendore purpuravit. Scelus apostatse carnificibus audaciam addidit, quorum umw crisum ad usque viscera per hume-rum dextrum adegit, alter a Ineva latus utrumque transverberavit. Hinc tunepurpuratus atbleta toto corde indivinum amorem succen-sus ferventissimos jaculabatur actus fidei vivacissima3,detestationis sectie mahometica;, divina3charitatis, et tergemina invocatione sua-vissima nomina devote proclamans, Jesus Maria, Jesus Maria, Jesus Maria, pium os plagse lateris Christi applicuit, et ad tertium crisi vulnus super effigie Cmcifixi cadens in terram, felicem animam iu ajternse beatitudinis sinum expiravit, factus spectaculum Deo, an-gelis et hominibus. Htec, inter alia memorise digna in glorioso hoc servi Dei martyrio, ex testibus oculatis ac fide dignis liabemus, qui dictum Patrem omni laude superiorem asserunt, sive invictum ejus animum inspiciamus, sive actus virtutum charitate fervidos atten-damus, qui ex ipsismet lapidibus lacrymas extorquere poterant. Insuper a Keverende Patre Emmanuele do Lima, e Societate Jesu,

lusitano, qui et ipse multum ab hsereticis passus est, certa firmaque relatione accepi,ipsuma Batavis (apud quos captivus tenebatur, qui-que V. P. Dionysii martyrio interfuerant) audisse quod, cum ad locum rnartyrii omnes lusitani cum P. V. Dionysio adducti fuissent, piu'co ultimo denimtiasset hanc esse regis voluntatem et mandatum, ut qui ex lusitanis ad legem Mahometis deflexerint, honoribus etdi-vitiis cumularentur; qui vero pertinaciter restiterint, crudeli nece interficcreutur: quam denunciationem cum V. P. Dionysius sociis exposuisset, eique ob defectum linguaj Malaicce voce respon-dere non potuissont, statim genuflexi omnes ad '.mitationem Patris, qui eos verbis vit® seternte firmaverat, se mori paratissiiuos signis ostenderunt.

Servi sui mortem dignatus est Deus illustribus exornare prodi-giis.Primum est quod, quamvis aër regionis illius mirum in modum ad putrefactionem conducat, ob humoris et caloris exundantiam, (etenim fere quaternis diebus alternatim copiosus imber coelo decidit, et mox fervidus sol terras exurit), et reliquorum christia-norum exuviae post paucos dies in putredinem, lutum, pulveivm, abierint, attamen P. F. Dionysii corpus ita mansit incorruptum, vividum, integrumque, ut ne capillus quidem deesset ex capite et corona religiosa, et veluti vivum spiransque appareret, post menses omnino septem quibus ultimo visus est: de reliquo tempore non-dum ad partes nostras pervenit uotitia.

Secundum;post mortem tribus noctibus continuis apparuit facu-larum splendoribus ornatus, eodem in loco, eodem ritu ac lingua malaica, maliometanos ad Christi fidem exhortans, ubi et quemad-modum fecerat vivus ante supplicium; imo dicti splendores pluri-bus aliis noctibus sequentibus, supra defuncti cadaver ab incolis Achem visi sunt; et angli hollandive, qui mercimonii gratia illuc enavigant, interrogati quid rei portenderent splendores illi noc-turni, responderuut: Fidei christian® cultores occidistis ; nunc divinis splendoribus amicti regnant in ccelo ;atque ideoDeus eorum cadavera lampadibus et faculis coelestis lucis exornat. Adeoque pretiosaj Patris exuviae infidelibus cceperunt esse venerabiles.

Tertium: prodigiorum quae videbantur, et audiebantur, ad re-gias aures fama pervenit ; is in persona propria, suis cum nobi-libus et aulicis sese contulit ad cadaver Patris; jussit fossam fieri

profundam a loco martyrii distantem quantum laxatus a balistario globus deferri solet, in quam cum servi Dei corpus, festivo ritu, vexi^lis explicatis, resonantibus tympanis, tripudiantes et choreas ducentes intulissent, terra obtexissent, rosas aliosque flores tu-mulo sparsissont, eo quo solent modo suas exequias celebrare, omnibus adamussim expletis, confestim insensibiliter sepulchro exiens, eodem in martyrii loco repertum est, unde fuerat expor-tatum.

Quartum : quapropter aliud medium commentus est rex ; V. P. Dionysii corpus versus insulam, dequa supra diximus, Dos-degradabos, octo millibus ab Achem distantem, a nautis parata cymba jussit deportari, atque inde cum ab ea procul in patentera oceanuni enavigassent, tenacissimo lime, gravi saxo alligatum de-mergi in profundum. Nautae imperata complerunt, etreducta prora versus Achem vela dabant ventis, heti ovantesque : verum ubi lit-tus, unde corpus acceperant, relegentes idem ipsum repererunt, in stuporem capti confusique totam rem tyrauno retulerunt, et sparse-runt in populum gloriam fidei christian».

Quintum :Kox consilii impos, et pertinacia perfidse legis excajca-tus, in densam horrendamque silvam projici mandavit, sperans a lupis ursisque devorandum ; sed irrita fuerunt machinamenta omnia ; nam quamprimum reversum est in locum certamine pur-puratnrn.

Sextum ; per mensem integrum jacuerat in ripa cadaver, cum nauta navis ill lus qua Legatus Sumatram vectus fuerat, sua pro devotione pamim digitum manus sinistra? cnltro nisus est exscin-dere:confestim sanguinem simul etaquam emanare aspexit ex vul-nerc; undo stupore prodigii,metuque vigilum, qui jugiter astabant, inauspicatum opus abrupit, fugit, et inter christianos factum evulgans, ansam dedit ut prorumperent in ferventiores divina3 gloriiii laudes.

Septimum : Legatus partem tunica; Patris Dionysii, promissis donisque a christiano quodam obtentam, inter suas devotiones con-servat, quam turn ipse, turn ephebus odore suavissimo fragrare te-stantur, sed terrenis odoribus incomparabili.

Octavum : tribus diebus antequam per humana tormenta ad gloriam transiret :«ternam. cafrse sive nigri coloris servte, qme ex

fide Christi quondam defecerat, et nunc inter quinquaginta alias ejusdem colons antesignanam agebat, more solito, modicae orizse coctacin cibum afferenti,D.Dionysius inquit:Heus,soror,dic dominse mete, quod ei gratias ago pro hospitio,et cibo, quern mihi hucnsque pra;buit; nam tribus non amplius diebus protrahetur hcec cura. Prffidictionis veritatem eventus asseruit; nam cum nemo, quid rex deliberaturus esset, aguosceret, quarta luce pro Christo tormenta subiit, et posuit vitam. Hiec omnia non solum lusitani et indiani testantur; sed ipsi mahometani et gentiles, angli quoque et hollandi, celebri fama ac voce loquuntur; horum tamen prodi-giorum finem longinqua terrarum spatia nobis hucusque ne-garunti

Mansuetudo virtuti patientia} plurimum affinis est, quamvis ad debitam actionem socialem erga proximum, et patientia ad debitam tolerantiam dirigat. Magnam quoque habet cum dementia conve-nientiam: in eumdem quippe concurrunt ellectum, cum utraque sit ine moderativa; diversam tamen liabet rationem, quatenus dementia est exterioris punitionis moderativa, mansuetudo autem interioris passionis. Utraque verse virtutis rationem habet, cum secundum regulas morum affectum ira3 sub assignata diversitate moderetur; et, quia in quodam concupiscentiarum moderamine utraque consistit, ut pars potentialis temperantise etiam utraque adjungitur.

Viros maxime perfectos decet tam dementia quam mansuetudo: nam, ut ait Seneca, « clementiam et mansuetudinem omnes viri boni pnestabunt. »Et Ecclesiastici 10 commendatur, dum dicitur : «rili,in mansuetudine servaanimam tuam;» in quo etiam convenit cum patientia, qua possidemus animas nostras.

Mirabiles effectus sivc fructus hero'ica mansuetudo liabet in anima : nam, prater dictam inc moderationem, qua ultra rationis metas agitati homines in ferarum naturam degenerant, quamdam

animse causat immutabilitatem, et quamdam immortalitatis spe-ciem, dum inter ipsa vulnera perseverat intemerata.

Viri mansueti aliquid altius natnra humana videntur habere, et supra regionem terra commorari, ac beatorum conditionem pos-sidere, cum nee persecutionum, nee aliorum eventuum turbini-bus, tonitruis et fulminibus agitentur, nee pene terreantur; imo, post suscepta persequentium vulnera, sic animus manet tranquillus, ut ad majora sit toleranda paratus.

Maximus est virtutis luijus splendor, turn ex eo quod, totum hominem componens, et in connaturali conservans hilaritate, dum persequentes sereno suscipit vultn, propria suavitate suscitatum iracundiai furorem extinguit; tum quia pacificum Regem Christum, mitem ac mansuetum Dominum perfectissime imitatur; passim namque in sacris Scripturis vocatur «Eex pacificus,» dicitur Matthaei 25, «Rex mansuetus, » et ipsemet clamat:« Discite a me quia mitis sum et humilis corde. »

Summa est ejus utilitas, quia continuum meritorum affert in-crementum ; cum enim in humana societate plurima continguut, quai possunt animum offendere, si pacifice et in mansuetudine su-scipiantur, meritum in infinitum augent;unde, Proverb. 3, dicitur quod * Dominus mansuetis dabit gratiam,» et in Psalmis habetur quod «suscipiet mansuetos Dominus, et exaltabit eos in salutem.» Et similiter, quia possessores ipsius hilares et quodammodo reges ac dominos in terra constituit; dicitur namque. Psalm. 33 : « Audiant mansueti et laetentur; » et Psalmo 36:« Mansueti autem hceredi-tabunt terram, et delectabuntur in multitudine pacis. »

Sic Deus mansuetudinem diligit, quod ad mansuetos pnecipue prpedicationem cojlestis doe trina) dirigeret; dicitur enim, Isaïje 61, in persona Christi: «Spiritus Domini super me, eo quod unxerit Dominus me, ad annuntiandum mansuetis misit me, ut mederer contritis corde, et pradicarem captivis indulgentiam, et clausis aper-tionem, ut pradicarem annum placabilem Domino;» et Psalmo 24 habetur;« Docebit mites vias suas, et diriget mansuetos in ju-dicio. »

Mira mansuetudinis est suavitas; cum enim peream pax anima; conservetur, et pacem consequatur delectatio, ex divinorum clia-rismatum perceptione qua; pacitic;» communicantur animse, summa

suavitas et qusedam felicitatis participatio ac fruitio rednndat, quam non nisi experti possunt exprimere. Propterea mansuetudo inter pra'cipuos charitatis fructns assignatur ab Apostolo, dum di-citur:«Charitaspatiens est, benigna est, non scmulatur. »Et Christus Dominus pncdicando beatitudines, duas ex septem ad mansuetu-dinem pertinentes assignat: « Beati pacifici, inquit, quoniam filii Dei vocabuntur; beati mites, quoniam ipsi possidebunt terram; » soli namque pacifici, qui Patris coelestis mansuetudinem imitantur, nomen filiorum Dei merentur; et soli mites, qui paciflea mentis tranquillitate perfruuntur, vere terram possidere dicuntar; reliqui vero non possident terram, sed in ea perturbantur.

Quinque mansuetudinis gradus possunt assignari, quos paucis describit V.P.N. Joannes a Jesu-Maria, secunda parte Instructionis Novitiorum,Cap.l2, dicens : «Annotandum praiterea mansuetudinis gradus diverse concipi posse; sed ad quinque prsecipue reducuntur. Primus est, enra qui licditur commoveri, sed irte impetum cum molestia reprimere. Secundus, commoveri quidem, at sine moerore impetum corapescere. ïertius, ob anteactas irte victorias, non commoveri. Quartus, obspirituale suura bonum, hctari. Quintus, cum oblivione sui, ex proximi lajdentis damno, dolorem compassionem-que concipere. »

Absque mansuetudine couservari non potest amicitia seu aff'abi-litas, qua? specialis est virtus, secundum quam inter se homines bene disponuntursimulconviventes: nam cum inhumana societate tot occurrant voluntati repugnantia (homines quippe diversse sunt complexionis et affectionisquot;, et uni placet quod alteri displicet, unus approbat quocl alter reprobat), nisi liajc patientia libenter suscipiat, et mansuetudo patienter ac prudenter dissimulet, mille rixce, mille tlissensiones, etplures excitabuntur inimiciti8e.Verum,si qusecum-que accidunt patientia et mansuetudine temperentur, pax interna sive mentis tranquillitas immediate per ipsam mansuetudinem, et pax externa sive societatis humanic tranquillitas per affabilitatem et amicitiam conservabitur, qua; titulo justitise debet inrepublica servari.

Sicpius in sacra Scriptura mansuetudo tanquam valde necos-saria et honorabilis injungitur. Dicitur Ecclesiastici 3 : « Fili, in mansuetudine opera tua perfice, et super hominum gloriara dilige-

ris. Quanto magnus es, liurnilia te in omnibus, et coram Doo inve-nies gratiam, quoniam magna potentia Dei solius, et ab humilibus honoratur.. Et Apo^fllus ssepius in Epistolis suis mansuetudinem commendat: 2 ad llmotheum 2, vult eum mansuetum esse ad omnes; I ad Connthio9 4, pnecipit ambulare in spiritu mansuetu dinis; ad Galatas 5, mansuetudinem inter fructus Spiritus addu-cit, dicens:« Fructus autem Spiritus est charitas, gaudium, pax, pa-tientia, benignitas, bonitas, longanimitas, mansuetudo, fides, mo-destia, continentia, castitas;» qu:e omnes virtutes maximam habent cum mansuetudine connexionem. Tandem prcecipitur nobis in Scri-Ptura non maledicere maledicentibus, sed erga eos patientiam et mansuetudinem exhibcre.

Quamvisomni hominiin societate viventi prudentia sitpluri-mum necessaria, tanquam cteterarum aurigavirtutum, humanarum dhectiix actionum, et moderatrix mutuiB conversationis, superio-ribus tamen, et maxime religiosis, est multo magis necessaria et valde conveniens. Unde principaliter, in prajseuti, de prudentia re-giminis spiritnalis, quam injperfecto superiori requirimus, agendum est ; ex his tamen quae de ilia dicentur, facile coliigi potest qualiter quisque in hero'ica sej debeat exercere prudentia. Quod prudentia sic superioribus magis quam subditis necessaria ex eo constat, quod difficilius sit alios regere quam seipsum, maxime quia non potest quis alios recte gubernare, si seipsum non recte moderetur, propriispassionibus imperardo.

bapientibus et insipientibus superior factus est debitor : illi amore, isti timore duel et regi debent; dicitur namque communi proloquio:

Miratur Gregorius Magnus, in Pastorali, quod homines munera regiminis acceptent, et prassertim imperiti, qui tamen ilia fre-

quentius et ardentius appetunt. Unde dicit:«Ab impevitis pastorale magisterium quanta temeritate suscipitur, cum sit ars artium regimen aniraarum; hoc est magisterium discj|)lina3, ut culpis discrete noverit paroere, et pie resecare ! Si prihceps medicorum, ut artem medicina) quasi diflicilem commeridaret, dixit: Ars longa, vita brevis, experientia periculosa, etc., quanto magis do hacarte medicinaj spiritualis prsedicta potest doctrina pronuntiari, cum multo sit difflcilius morbos aniin® plures ac graviores quam corporis infirmitates cognoscere, illisque remedium quam istis adhibere! Et in illis experientia medendi quam in istis periculosior est, cum error in illis spiritualem aniinffi mortem ac aitcrnam damnationem, omnium creaturse malorum maximum inducat, error autem in istis temporalem tantum corporis mortem afl'erat, qua; sajpius non odienda sed optanda, non iugienda sed amplectenda forct, etordi-narie esset eligenda quasi bona et conveniens. »

Augustinus, inquodam sermone, difflcultatem et periculum regi-minis animarum, tain in bonis quam in malls expendens pralatis : «Nihil est, ait, in liac vitafacilius, et maxime hoc tempore, ot Icetius ethominlbus acceptabilius Episcopi aut Presbyteri ollicio (et sic de aliis superiorum gradibus); sed si perfuuctorie atque adulatorie res agatur, niliil apud Deum miserius. E contra, nihil est in liac vita difficilius, laboriosius ct periculosius prtelati officio, sed apud Deum nihil beatius, si eo modo militetur, quo noster Imperator jubet. » Unde S. Gregorius, in Moralibus, dicit quod « non debet hominum ducatum suscipere,qui nescit hominibus bene vivendo praire;» et maxime inobedientia erga superiores, quam ab inferioribus erga seipsum desiderat exereeri. Propterea, 1 Dialogorum, ait: « Usus rectifi conversationis est, ut prseesse non audeat, qui subesse non didicit; nee obedientiam subjectis imperet, quam prselatis non no-vit exhibere.» Sed S. Bernardns sic imprecatur malis superioribus: «Va3 tibi, si pr0ees,ct non prodes; sedvse gravius, si, quia non praeesse metuis,prodesse refugis.»Verumadhuc rigorosius loquitur S.Chry-sostomus, dum quasi scelns gravissimum reputat desiderare et tractare de prsclatura: « Quicumque, ait, desideravit primatum in terra, inveniet confusionom in cceIo ; et inter servos Christi non computabitur, qui de primatu tractaverit; » et merito hoc dicit, cum Cliristus Dominus, suos instruens apostolos, videns ortam

inter cos seditionem, quis major esset, ait:« Scitis quia hi qui vi-dentur principari gentibus, dominantur eis, et principes eorum potestatem Iiabentipsorum; non ita autem est in vobis:sed quicura-que voluerit fieri major, erit vester minister, et quicumqne vo-luerit in vobis primus esse, erit omnium semis; »imo Jacobo et Joanni petentibus ad dexteram et sinistram in ejus regno sedere, respondit: « Nescitis quid petatis. »

Quiacontrariajuxta se posita magis elucescunt, utvulgari dici-tur axiomate, ideo bonum acprndentem prselatum descripturi, ne-cesse est ut malorum ac imprudentium praelatorum differeutias prius adducamus, ut ex defectuum ipsorum remotione perfecti prselati conditiouem ct qualitates statuamus.« Tres sunt,ait Hugo, species negligentium pralatorum. Quidam qui bene vivunt, et subjectos male vivere permittunt. Quidam qui male vivunt, et subjectos bene vivere cogunt. Quidam qui male vivunt, et subjectos male vivere volunt. » Hisquartam addamus speciem eorum, qui bene vivunt, et subjectos bene vivere faciunt. De singulis sigilla-tim ordine pracfixo discurramus.

De prima specie negligentium praelatorum, qui bene vivunt, etsub-jeetosmale vivere permittunt, habetur illudEzechielisS: «Fili bo-minis, speculatoron dedi te domui Israël; si dicente me ad impium: morte morieris, non annuntiaveris ei, neque lociitusfueris,utaverta-tur a via suaimpia et vivat, ipse impius in iniquitate sua morietur, sanguinem vero ejus de manu tua requiram.» Quod expouens Grego-rius Magnus, Homilia 11 in Ezecliielem, ait: lt; Ubi subjectus ex sua culpa moritur, ibi is qui praeest, quoniam tacuit, reus mortis tene-tur.»Cujus rationem manifestamadducit Apostolus,ad Hcbrajos 13, dumait: « Obedite prsspositis vestris, et subjaceteeis; ipsi enim pervigilant quasi rationem pro animabus vestris reddituri, ut cum gaudio hoc faciant et non gementes, boo enim non expedit vobis. igt; Non dcbent pnelati de sua tantum electione gioriari, et sic gio-riantes suis ad libitum imperare subdilis; nec solum debent de pnelatura commodum referre, relicta subditorum cura; similes namque damnat prrelatos Dominus sub nomine pastorum, dicens perProphetam Ezecliielem,cap. 34:«Fili bominis,propheta de pa-storibus Israël; propheta, et dices pastoribus: Usee dicit Dominus Deus: Vie pastoribus Israël, qui pascebant semetipsos! uonae greges

a pastoribus pascuntur ? Lac comodebatis, et lanis operiebamini, et quod crassum erat occidebatis; gregem autem meum non pasceba-tis; quod infirmum fuit non consolidastis, et quod jcgrotum non sanastis; quod confractum est non alligastis, et quod abjectum est non veduxistis, et quod perierat nou qusesistis; sed cum austeritate imperabatis eis, et cum potentia, etc. Propterea, pastores, audite verbum Domini: Vivo ego, dicit Dominus Deus, quia pro eo quod facti sunt greges mei in rapinam, et oves mese in devorationem omnium bestiarum agri, ecceego ipse super pastores; requiram gregem meum de manu eorum.vNec refert ad pralatorum excusationem quod boni sint, si negligentes in sua cura fuerint; nou enim sufficit subditos exemplo regere, nisi etiam verbo et baculo pastorali sive virga corrigat errantes,quidespecto ejus exemplo extra viam rectam discurnmt, quia, ut ait S. Leo,« inferiorum culpa3 ad nullos magis referendse sunt, quam ad desides negligentesque rectores, qui multam stepe nutriunt pestilentiam, dum austeriorem dissimulant

De secunda specie negligentium prselatorum, qui male vivunt, et subjectos bene vivere cogunt, dicit idem Hugo quod «instruunt verbis, occidunt exemplis.» De quibus, ait Chrysostomus, eos gravi-ter monens :«Si praelatus es, respice quia in judiciotuo sedes.gt; Quod magis explicans S. Antoninus ait :«Si bene docueris et male vixeris, tui solius condemnator eris; nam,bene vivendo et bene docendo,po-pulum instruis quomodo vivere debeat; bene autem docendo et male vivendo, Deum instruis quomodo te debeat condemnare.»

De tertia specie negligentium prselatorum, qui male vivunt, et subjectos male vivere voluut, babetur Jeremiae 23: «V» pastoribus, qui disperguntet dilacerant gregem pascusc mese! dicit Dominus. Ideo luce dicit Dominus Deus Israël ad pastores qui pascunt popu-lum meum: vos dispersistis gregem meum, et ejecistis eos, et non visitastiseos; ecce ego visitabo super vos malitiam studiorum vestro-rum, ait Dominus.. De his loquens Augustinus ait:«Qui nee regi-mini's in se rationem babuit, nee sua delicta detersit, nee tiliorum crimen correxit, canis impudicus dicendus est magis quam Episco-pus. »Ipsos exacte describit Bernardus, 2 de Consideratione, dicens ; «Nunc audi canticummeum minus suave, sed salutare; monstruosa res, gradus summus et animus infimus, sedes prima et vita ima,

lingua magniloqua etmanus otiosa,sermo miütus efc fructus nullus, vultus gravis et actus levis, caput canum et cor vanum, facies ru-gosa et lingua nugosa, ingens authoritas et nutans stabilitas. ^

Do quarta specie pralatorum sed diligentium et bonorura, qui benevivunt,et subjectos bene vivere faciunt, dicitur Ecclesiastici 32: «Eectorem te posuerunt,noli extolli,esto in illis quasi unus ex ipsis, curam illorum habe ; et sic confide, et omni cura explicita recumbe, ut keteris propter illos, et ornamentum gratiae accipias coronam, et digaationem consequaris corrogationis.»En descriptnm optimum ac prudentem prselatum ; qui debet non extolli de prrelatura, sed esse humilis, juxta Domini prajceptum, in Evangelio dicentis: « Quicumque voluerit inter vos primus fieri, erit minister vester. » Debet esse in illis quasi unus ex ipsis, per affabilitatem, et vitam in omnibus regularem et communem ; quod fiet, si nullum dcspi-ciat et omnes alios meliores so esse judicet. Debet curam subdito-rum habere, non tantum materialem victus etvestitus, sed ctiam, imo principaliter, spiritualem animarum.

Debet igitur bonus ac prudens praelatus spiritualem subditorum curam habere, scilicet instruendo et corrigendo. Instructio perfecta erit, si fiat tam verbo quam exemplo, ad imitationem Christi Domini, qui «cocpit facere et docere,» et dixit discipulis: « Qui fecerit et docuerit, hie magnus vocabitur in regno cmlorum.» Nam docet S. Bernardus, quod « vivum et efficax exemplum operis est, pluri-mum faciens suadibile quod moustratur factibile. » Et Gregorius Magnus ait quod « qui non ardet, non incendet.» Et S. Dionysius ministros Ecclesiae vult esse sacros et sacrantes, perfectos et perfi-cientes, illuminatos et illuminantes. Ipsimet gentiles philosopbi dictam veritatem agnovenmt: Seneca quippe docet quod longum iter est per prsecepta, breve et efficax per exempla ; quia plus homines oculis quam auribus credunt. Et certe, si verum sit in natu-ralibus commune proloquium, quod nemo dat quod non habet, verum etiam erit in moralibus. Propterea, secutus hunc instruendi modum,Apostolus ait:«Ego cum venissemadvos, fratres,veni non in sublimitate sermonis aut sapienti;c, annuntians vobis testimonium Christi; sermomcus et pnedicatio mea, non in persuasibilibus hu-manai sapientia; verbis, sed in ostensione Spiritus et virtutis. » Quando correctio necessaria fuerit, debet, non ex ira vel incon-

siderato proceclere zelo, sed ex mansuetudine et charitatis lege. Et tunc, ut aitS. Gregorius, 3 Movalium,« miscenda est lenitas seve-ritate, facieudo quoddam ex ntraque temperamentum, ut neque multa asperitate exulcerentur subditi, neque nimia benignitate solvantur. gt; Augustinus superiores medicis similes esse desiderat; unde dicit eis,in quodam sermone:«Estote similes medico; medicus non amat aigrotantem, si nou odit segritudinem ; ut liberet regro-tum, febrem persequitur; nolite amare vitia amicorum vestrorum, si amatis amicos vestros.»Rt Libro9 Confessionum ait:« Non omnis qui parcit, amicus est; nee onmis qui verberat, inimicus ; melius est cum severitate diligere, quam cum lenitate decipere. » Et tandem D.Bernardus, in Cantica,vult quod superior se erga subditum habeat simul ad instar patri,s et matris ; unde ait:« Discite subdito-rum matres vos esse debere, nou dominos, studere magis amari quam metui; et si intevdum severitate opus est, paterna sit non tyrannica, matres fovendo, patres corripiendo vos exhibeatis. Debet insuper Prajlatus cum debitis circurastantiis correctionem facerei ne aliter facta subditum potius exasperet quam emendet, ne potius noceat quam prosit. Unde maxime tempus attendat, quo quietum ac dispositum inveniat subjectum, ut ei prodesse possit, cum ex-perientia constet pneposteram sajpe correctionem subdito ruinam attnlisse.

Si cunctis est necessaria ad humanam societatem conservandam justitia, quoad omnes ejus partes proximum respicientes, multo magis est necessaria viris perfectis in statu unionis intiimo consti-tutis, qui cum proximo debent inculpabilitcr et admodum pacifice commorari. Propterea similibus loquens Spiritus Sanctus ait. Ecclesiastic! 4:«Pro justitia agonizare pro anima tua, et usque ad mortem certa pro justitia; et Deus expugnabit pro te inimicostuos.» Ut au-tem instruat de medio quo justitia servari debet, per exclusionem occasionum quibus solet violari, subdit ; «Noli citatus esse in lin-

gua tua, et inutilis et remissus in operibus tuis; noli esse sicut leo in domo tua, evertens domesticos tuos, et opprimens subjectos tibi. »

Justitia duobus modis sumitur. Primo quidem generaliter, ut est otnnis virtus, sea ut dicit statura omnium virtutum aggrega-tioue perfectum ; et haec dicitur justitia generalis, de qua frequens in sacra Scriptura fit mentio. Unde Christus Dominus suis discipu-lis ait:«Attenditene justitiam vestram faciatis coram hominibus.» Item : « Nisi abundaverit justitia vostra plus quam scribarum et pharisffiorum, non intrabitis in regnum coelorum. » Et secundum hancjustitise intolligentiam, qui omnibus est virtutibus ornatus dicitur Justus, ad instar S. Joseph, do quo scriptum est: « Joseph autem cum esset justus,» id est, in omni virtute perfectas. Seeundo sumitur particulariter pro quadam morali virtute circa determi-natam juris materiam ; qiue dicitur justitia particularis sive spc-cialis, sub se tam partes subjectivas, quasi proprias species, quam partes poteutiales, quasi virtutes annexas, habens.

Definitur communiter justitia, quod est perpetua et constaus voluntas jus suum uuicuique tribuens. Hanc definitionem tradit S, Ambrosius, Libro 1 Officiorum, Cap. 24; et S. Augustinus, Li-bro 19 de Civitate Dei, C. 31 ; eamque velut optimam approbat D. Thomas, 2. 2, Q. 58, Art. 1; omnique ac soli justitise particular! convenit. Virtus justitise residet in voluntate velut in subjecto, sed est in appetitu sensitivo tantum virtute et quoad efficaciam. Hujus dicti prima pars probatur, turn expressa Aristotelis, 5Ethicorum, Cap. l.,D.Tl)omie, loco citato, ac S. Anselmi,Dialogo de Virtutibus, Cap. 13, authoritate, ubi dicit quod «justitia estrectitudo voluntatis propter se servata;»tum ratione sequenti D. Thomae, sic amplius expensa: virtutes naturae rational! conceduntur, tanquam ipsius perfectiones, ad dirigendos et rectificandos actus humanos circa diversa objecta moralia necessario requisite; unde debent super-addi et subjectariin principio proximo ac immediate talium actuum elicitivo, turn ut illud principium determinetur circa singula actuum objecta, cum ad ilia sit ex se ut plurimum indifferens, tum ut ad actus virtutum facile, constanter, imo et delectabiliter eli-ciendos inclinetur ; constat autem quod principium proximo ac immediate elicitivum actus justitia3 est voluntas sive rationalis

appetit.us sequitatem faciens ; et consequenter est subjectum vir-tutis justitiiB. Secunda vero pars dicti ex eo probatur quod, quam-vis una virtus in unica tantum possit residere potentia, cum sit unicum accidens individuatum a subjecto, potest tamen in aliam potentiam inferiorem et subordinatam agere, ejus habitus ad coo-perandum suis actibus applicando; unde virtualiter et extensive potest eadem virtus ad diversas pertinere potentias, quamvis for-maliterac subjective sit tantum in una. Cumigitur, ex una parte, justitiasubjectetur in voluntate, et, ex alia parte, sensitivus appe-titus sit potentia voluntati subordinata, nec unquam moraliter, ope-retur nisi mota per voluntatem, cum omnia operatio moralis, sive bona, sive mala, debeat esse voluntaria, inde est quod justitia di-citur esse virtute et quoad eiiicaciam in appetitu sensitivo, qua-tenus ilium applicat ad concurrendum secum ad hoc quod est tri-buere unicuique jus suum, et simul coërcet passiones ejus illud impedientes, ut inordinatum amorem sui, vel nimiam divitiarum cupiditatem.

Dividitur justitia primo in legalem et particularem. Justitia le-galis respicit bonuui commune, et so habet ad alios, non ut singu-lares persouas, sed u t partes communitatis; et per earn homo concordat legi virtutum omnium actus in bonum commune ordinanti; pro-pterea vocatur justitia legalis. Vocaturetiam justitia generalis, non secundum pradicationem, sic enim j ustitia generalis idem est ac virtus humana in totasualatitudine, sen idem est ac omnium virtutum aggregatio; sed vocatur generalis secundum influentiam et cau-salitatcm; unde justitia legalis est virtus specialis et particularis in sua essentia, et generalis secundum virtutem et influentiam, in quantum aliarum virtutum actus ordinat in suum finem, scilicet bonum commune ; quod est movere per imperium omnes alias vir-tutes. Justitia vero particularis respicit bonum particulare civium reipnblicae.

Justitia legalis, sive generalis, sive communis, modo explicato est perfectissima species subalterna justitiai ut sic, cum habeatpro objecto jus magis et perfectiori modo debitum ; singula namque jura particularia juri communi debent cedere, sicut bona particu-laria postponi debent bono communi, quod estdivinius, ut ipsamet natura continuo demonstrat, qiue partem ad conservationem totius

exponit. Snbdividitur in justitiam legalera stricte sumptam, et in epikciam sen aaquitatem. Ilia procedit secundum expressam et formalem iegis litteram; isia vero procedit secundum finem legis et intentionem legislatoris, praetermissa legis littera, quando pnc-dictis contrariatur. Unde justitia legalis stricte surapta ad ipsa formalia et expressa verba legis attendit, ac tantum tinem proxi-mum ipsius respicit; epikeia vero sen a;quitas, pnetermissis ipsis formalibus et expressis verbis legis, sequitur intentum legislatoris, quia respicit tanquam proprium objectum iinem remotum legis, sed magis intentum a legislatore. Datur autem epikeias locus, cum apparet quod ex formaliac expressa legis observatione sequitur con-trarium ejus quod media lege legislator intendit, propter specialem alicujus circumstantiaj concursum quoin legislator non potuit pra-videre.; tunc enim ratio justiti:e, et communis utilitas postulat ut, prsetermisso fine legis expresso, principaliter ad finem legislatoris attendatur. Hoc tarnen cum maxima circumspectione et consilio fieri debet, ue alias detur occasio facilis unicuique violandse legis, sub apparent! ac plausibili melioris boni praetextu.. Hsbc justitia legalis, ut est in principe, dicitur architectonica; ut autem est in subditis, dicitur administrativa et ministerialis; quia principaliter observantia legum principibus incumbit, ut scilicet eas ipsi primo observent ad quas obligantur, deinde procurent a subditis observari, ad quod magis exemplo quam vi coactiva concurrunt, vulgo nara-que dicitur quod Regis ad exemplar totus componitur orbis. Hm tamen duac differentiae justitise legalis sunt tantum accidentarise.

Justitia particularis (species similiter subalterna justitiae ut sic) snbdividitur in distributivam et commutativam, tanquam genus in suas species. Justitia distributiva dirigit ordinem reipublicae ad singulos cives, in distributione bonorum commuuium juxta cu-jusque meritum. Justitia vero comhuitativa dirigit ordinem sin-gulorum civium ad invicem, in venditioni bus, emptionibus, etc.

Justitia igitur particularis (sic dicta, quia secundum se particu-larem liabet terminum ad Quem, bonum scilicet particulare singu-lorum civium, sicut legalis justitia dicitur generalis sive communis, quia communem habet terminum ad Quem, bonum scilicet commune reipublicae) per se primo et immediate tantum versatur circa actiones sen operationes externas, quibus unicuique jus red-

ditur, et circa res simul quse talium materia sunt oporationum ; secundario autem et mediate versatur circa moderationem passio-num, quie praedictas operatiemes impedire possunt aut retardate.

Debet vir perfectus, qui ad statum unionis intiuue pervenit, be-roïcam quoad omnes ejus partes descriptas justitiain exercere. Unde, titulo justitia3 legalis, debet perfectissime legem observare, et consequenter in lege Domini die ac nocte meditari; titulo autem justitise particularistic debet in republica versari, quod si bonorum ipsius communium fuerit distributor, non attendat ad carnem et sanguinem, aut ad amicitiam, sed tantum ad cujusquu meritum et ad ipsius reipublicie bonum. In communi vero societate sic se gerat, quod nullam, etiam minimam, proximo injuriam inferat, vel cogitatione, vel verbo, vel opere; sed cuique reddat quod suum est. Quod si reddendse sen exercendse justitia; vindicative prseficiatur, sic puniat scelera, cum ratio justitise dictaverit, quod reo ex intimis charitatis et commiserationis prcecordiis tenere compatiatur.

Possent in qualibct specie justitie plnra et hero'ica proponi nunc exempla ; sed quia circa materiam obscrvantiaj superius de justitia legali sunt adducta, silentur in prffisenti. De justitia distributiva legitur quid minim in historia V. F. N. Francisci a puoro Jesu : quomodo scilicet, pro pauperibus eleemosynas colligens, suis con-sanguineis et affinibus vix concedebat egentibus, quae ultro aliis offerebat. De justitia vindicativa similiter quid minim legitur in vita S. Pontificis Pii V: cum enim cujusdam rei mater pro lilio de-precatura ad eum accessisset, adejusfletum et angustias commotus et plurimum coinpatiens üevit, conscientise tameu-stimulo gra-viter urgente pressus, justitia; cursum voluit impleri.

Misericordia, virtus Deo maxime conveniens, cujus exercitium principalius et frequentius in eo relucet, cum dicatur in Scriptura sacra quod«miserationes ejus sunt super omnia opera ejus,» alienam respicit miseriam ut sublevandam, tanquam suum formale obje-

ctum. Debet igitur, qui misericordise vult exercitium colore, statim ac proximl miseriam advertit, ei quantum potest ex visceribus Christiana) charitatis compati, et de ea aublevanda sedulo co-gitare.

Sic perfectissime Deum imitabitur, cujus raisericordia, turn in sublevandis miseriis naturalibus per indigentiam vel quovis alio modo contingentibus, turn in expellendis moralibus per peccatum incursis, in sacris Scripturis passim resonat, ita quod vix una sit pagina, qmc summam Dei misericordiam vel voce vel opere non repraasentet; imo, saepe pluries in eadem pagina, et aliquando ad singulos versus, infinitce talis misericordiffl mentio celebratur, ut contingit in Psalmo 135,incipiente his verbis :«Confitemini Domino quoniam bonus, quoniam in seternummisericordia ejus,» in quo sin-guli versus priedicto misericordise praconio termiuantur. Sed si suam Deus in aliis infinitam ostendit misericordiam, multo magis earn in vocatione peccatorum, in corum justificatione ac glorifica-tione demonstrat; ibi namque benignus et misericors Dominus commissas contra suam divinam majestatem injurias uon solum remittit, sed quasi muneribus prsemiat; nee tantum est verum quod ait per prophetam:« Nolo mortem peccatoris, sed ut magis conver-tatur et vivat,» at etiam verum est quod ait per Apostolum: «Cum inimici essemus, ipse prior dilexitnos,» ita quod «proprio Filio non pepercit, sed pro nobis omnibus tradidit ilium. » Hie, instar patris-familias, filium prodigum sceleribus onustum de miserrimo peccati ac spiritualis indigentiaj statu, ad suum revocat inspirationibus, et gratiis efficacibus reducit conspectum, induit stola prima benigne susceptum, et familiariter tractatum annulo cffiterisquo decorat ornamentis, et parato percelebri convivio praeteritaj famis damna restaurat. Ad instar boni pastoris, errantem quserit ovem, inventam humeris refertad pascua, ac de ejus inventione laetus festivum agit diem, et asserit quod lt;'majus est in coelo gaudhim super unopecca-tore pcenitentiam agente quam supra nonaginta novem justos, » quia, ut dicitur Jacobi 2, « superexaltat misericordia judicium. «

Prsecipit Christus Dominus discipulis suis, ut heroïcam exer-ceant misericordiam, et quantum fieri potest, in ea perfecte Patrem suum ccelestem imitentur; indicat in quibus debeant earn exercere; et spe ejusdem misericordiae consequendfe ad tale exercitium exhor-

tatur. Unde, Liic:r 6, ait: * Estote ergo misericordes, sicut et Pater vester misericors est; uolite judicare, et non judicabimini; nolite condemnare, et non conderanabimini; dimittite, et dimittemini; date, et dabitur vobis; mensuram bonam, et confortam, et coagita-tam, et supererlluentem dabuut in sinum vestrum ; eadem quippo mensura,qua mensi fueritis, remetietur vobis.»Inio,Mattlia3i 9,ijro-testatur dicens :« Misericordiam volo et non sacrificium; non enim veni vocare justos, sed peccatores.» Quid Deo gratius et acceptius esse videtnr, quara divinae ejus majestati sacriftcium offerre, quo supremus omnium Dominus deraonstratur ? et tarnen misericordiam prsefert sacrificio.Ecclesiastici4, plurimum commendatur mi-sericordia ; diciturenim:«rili, eleemosynam pauperis nedefraudes, et oculos tuos ne transvertas a paupere; animam esurientem ne despexeris, et non exasperes pauperem in inopia sua; cor inopis ne afflixeris, et non protrabas datum angustianti; rogationem con-tribulati ne abjicias, et non avertas faciem tuam ab egeno; ab iuope ne avertas oculos tuos propter iram, et nou relinquas quserentibus tibi retro maledicere; maledicentis euim tibi in amaritudine animaj exaudietur deprecatio illius, exaudiet autem eum qui fecit ilium; congregatioiii pauperum affabilem te facito. »

Prtedicans Christus beatitudines, misericordiam inter eas com-prehendit, cujus prsemium aliam misericordiam, scilicet Dei mise-rentis, promittit. Ait enim : « Beati misericordes, quoniam eorum miserebitur Deus. » Sicut autem misericordiam misericordibus promittit, sic affirmat eum misericordiam non consecuturum, qui misericordiam aliis non facit; dicitur enim Jaeobi 2: «Judicium sine misericordia illi, qui non facit misericordiam. gt;Et ipse Dominus, in parabola servorum, nonne reprobat et punit servum illum immise-ricordem et crudelem, qui, cum a domino misericordiam obtinuisset, misereri noluit conservi sui ?

Ex his constat quam honesta, quam utilis, et quam delectabilis sit misericordia. Honesta quidem, cum sit attributum Deo conve-nientissimum, quod in omnibus ejus operibus maxime resplendet, et in ipsismet inferis locum inveniat, ibi namque Deus infelices damnatos punit citra condignum, sicut in coolis beatos ultra con-dignum priiemiat. Est utilis, tum ad meriti augmentum,tum ad con-sequendam a Deo peccatorum misericordiam, turn ad obtinendam

mortem bonam; ait enim Hieronymus: « Non memini me legisse mala morte morhium, qui libenter opera charitatis (motivo scilicet misericordix') exercuit; habet enim multos intercessores, et impossibile est multorum preces non exaudiri. » Tandem est dele-ctabilis ; vix enim credi potest quanta dulcedinerepleantnrinterius in anima, qui misericordise frequentius opera solent exercere.

Heroïcam sanctus Job exercuit misericordiam ; de seipso nam-que, Cap. 31, ait: « Si negavi quod volebant, pauperibus, et oculos vidiiffi expectare feci, si comedi buccellam meam solus, et non come-dit pupillus ex ea; quia ab infantia crevit mecum miseratio, et de utero matris mese egressa est mecum; si despexi pereuntem, eo quod non habuerit indumentum, et absque operimento pauperem; si non benedixerunt mihi latera ejus, et de velleribus ovium mearum calefactus est. »

Viri igitur perfecti, misericordis Domini naturam agnoscentes in statu unionis intima;, eique conformari desiderantes, ergaomnes et pra?sertim peccatores misericordiam exercent. Sciunt quod, Joël 2, ad eos clamat, postquam futuri suijudicii terrorem ethor-rorem praenuntiaverat: « Convertiniini ad me in toto corde vestro, in jejunio, et in fletu, et in planctu; et scindite corda vestra, et non vestimenta vestra, et convertiniini ad Dominum Deum vestrum, quia benignus et misericors est, patiens et multaa misericordise, et pncstabilis super malitia.» Unde, quamvis zelo legis Dei prsestent, et vere dicant ipsi Domino :« Zelus domus tu;e comedit me,»ac tali zelo moti perfectam mandatorum observantiam, non solum in sei-psis,verum etiam insubditis assidue procurent, sic tamen exterius corrigunt, ad aliorum exemplum justitiam exercentes, quod inte-rius misericordiaj viscera conservant. Eecordantur reprehensionis dominicae,factse sancto quidem illi sed zeianti nimium episcopo, qui cum din in conversione unius peccatoris, reliquis scandalosi ac no-civi, procuranda plurimum desudasset, et operam perdidisset, zelo sed indiscreto commotus, coo pi I Dominum rogare ut obstinatum ilium peccatorem de medio tolleret; sed benignus et misericors Dominus, qui non vult mortem peccatoris, sed magis ut converta-tur et vivat, mirabili visione voluit ejus zelum corrigere: ostendit namque miserum ilium inferni baratbro jam imminentem et pene pracipitem vix hcerere, et severe sanctum ilium episcopum respi-

ciens ait: Impelle ut citius ad seternse damnationis abyssnm pr;c-ceps mat. Qua reprehensione edoctus, novit quod apud Deum superexaltat misericordia judicium. Undo viri perfecti singula misevicorduc opera, tarn spiritualia quara corporalia, facile et sua-viter exercent, et non tantum oblatas exercendi captant occasiones, sed etiam cas diligenter inquinmt.

Opera misericordite corporalia sunt: esnrientes pascere, sitientes potare, nudos vestire, peregrines excipere, visitare segrotos, capti-vos redimere, mortuos sepelire. Opera vero misericordise spiritualia sunt: ignorantes instruere, peccantes corrigere, consolari moestos, consilium dare dubitantibus, patienter injurias ferre, offensas remittere, pro salute proximorum orare. Haic opera mise-ricordiffi quasi sibi specialiter facta acceptat Dominus ; quod ope-rantem maxime debet ad operandum animare. Mattlia;i namque 25, ait: «Venite, bonedicti Patris mei, possidete paratum vobis rcgnum a constitutione mundi; esurivi enim, et dedistis mihi manducare; sitivi, et dedistis mihi bibere; hospes erara, et collegistis me; uu-dus, et cooperuistis me; intimus, et visitastis me; in carcere eram, et venistis ad me : quamdiu enim fecistis uni ex his fratribus meis minimis, mihi fecistis. » Exercitium misericordia; plures aliarum virtutum actus secura adducit, puta liberalitatis, mansuetudi-nis, etc.

Simplicitas, seu sinceritas, candor mentis, aut Veritas, virtus est humame societati plurimum necessaria, et viris perfectis maxime conveniens. Inde est quod Christus Dominus, discipulos suos instruens, etsi prudentes vellet, volebat tamen etiam simplices esse; unde dicebat eis: « Estote prudentes sicut serpentes, et simplices sicut coluraba;. »

Sed vsemundo! a quo noa solum haec sancta virtus simplicitatis ut plurimum excluditur, sed etiam a sapientibus hujus succuli despicitur ac velut fatuitas deridetur, ita quod ipsum nomen sim-

plicitatis despectui habeatnr. Audiamus S. Gregorium, Lib. 10 Moralium, Cap. 16 : •lt; Dcridetur, inquit, justi simplicitas, quia ab luijus mundi sapientibus pnritatis virtus fatuitas creditur; omne enim quod innocenter agitur, ab eis procul dul)io stultum putatur; et quidquid in opere Veritas approbat, carnali sapientifo fatuum sonat: quid namque stultius videtur mundo quam mentem verbis ostendere, nil callida machinatione simulare, nihil per ostensionem lingero, sensum verbis aperire, vera utsuntdiligere, falsa devitare, pro veritate contumeliam lucrum putare ? =gt;

Sed, quod pejus est, duplicitas et simulatio pro vera sapientia reputatur; nam, ut ait idem sanctus doctor,« hujus mundi sapientia est, cor raachinationibus tegere, sensum verbis velare, quaj falsa sunt vera ostendere, quse vera sunt falsa demonstrare. H;ec nimi-rum prudentia usu a juvenibus scitur, ha?c a pueris pretio discitur; banc qui scinnt, casteros despiciendo superbiunt;lianc qui nesciunt, subject! ettimidi inaliis mirantur : quia ab eis litec eadem duplici-tatis iniquitas nomine palliata diligitur, dum mentis perversitas urbanitas vocatur.» Sed tamen, utait Apostolus ad Rom. 8,«hujus-modi prudentia carnis mors est.» Et, 1 Cor. 1, inducitDominum dicentem:«Pordam sapientiam sapientium, etprudentiam pruden-tium repvobabo. » Et alibi dicit quod « sapientia luijus steculi coram Deo stultitia facta est. »

Si saecularibus, qui moraliter bene vivunt, duplicitas aut simulatio diapliceat, ita ut virum honestum pudeat non sincere et cum candore iu verbis et operibus suis procedere, quanto magis viris religiosis, simul viventibus simulque continuo conversantibus, minima fictio displicere debet, cum lia;c fraternam familiaritatem, et mutuam inter eos destruat fiduciam! Quis enim alteri credet, si so deceptum, vel verbis aequivocis, vel gestis simulatis, adverterit? Et certe, simulatio in domibus religiosis esset penitus nociva, pericu-losa, etfraternse charitatis destructiva.

Antiqui pliilosopbi veritatem in dicendo quasi virtutem moralem agnoverunt.Unde earn Aristoteles, 2 et 4 Ethicorum, inter cteteras constituit. Et probat D. Thomas, 2. 2, Q. 109, Art. 1, dicens quod « Veritas dupliciter accipi potest. Uno modo, secundum quod veritate aliquid dicitur verum ; et sic Veritas non est virtus, sed obje-ctum vel finis virtutis. Alio modo potest dici Veritas, qua aliquis

verura dicit, secundum quod per earn aliquis diciturverax; et talis Veritas sive veracitas necesse est quod sit virtus, quia hoc ipsuni quod est dicereverum, est bonus actus; virtus autem est quffi bo-num facit habentem, et opus ejus bonum reddit. Est autem virtus specialis, quatenus per earn homo exteriora sua, vel verba, vel facta,

Veritati seu veracitati primo quidem opponitur mendadum directe ct formaliter, sive fuerit officiosum, sive jocosum, sive p?mi-ciosum, cum ab intrinseco sit malum, turn natura ratiouali, turn divinre veritati repugnans, ita quod nullo prsetextu velcircumstantia possit honestari. Non tamen rcque mala sunt omnia mendacia; pt i~ niciosum nam que ex propria ratione peccatnm est moitifeium, officiosum autem et jocosum ex sua specie sunt venialia. Do quibus ait Augustinus, in Psalm. 5 : « Duo sunt genera mendaciorum, in quibus non est magna culpa, sed tarnen non sunt sine culpa, cum aut jocamur, ant proximo consulendo mentimur. »

Veritati etiam opponitur simulatio, cum vere sit mendacium in exteriorum factorum signis consistens. Quod sic explicat et probat D. Thomas, 2.2, Q. Ill, Art. 1, dicens quod « ad virtutem veritatis pertinet, ut qnis talem se exhibeat exterius per signa exteriora, qualis est; signa autem exteriora non solum sunt verba, sed etiam facta ; sicut ergo veritati opponitur quod aliquis per verba exteriora aliud significet quam quod habet apud se, quod ad mendacium pertinet; ita etiam opponitur veritati, quod aliquis per aliqua signa factorum vel rerum aliquid significet contrarium ejus quod in eo est, quod proprie simulatio dicitur.» Unde simulatio proprie est mendacium quoddam in exteriorum signis factorum consistens ; non enim refert, utrnm aliquis mentiatur verbo, vol quocumque alio facto.

Debent igitur viri perfecti, qui ad statum unionis intimse perve-nerunt, sanctam hanc virtutem simplicitatis, sinceiitdtis, caudoiis aut veritatis summo studio exercere, et cum egregio illo sapiente dicere mundi dilectoribus tanquam fatuitatem deridentibus: Abo-minationes iEgyptiorum immolabimus Domino Deo nostro; oves quippe iEgyptii ederc dedignantur; sed quod abominantur ^Egyptii, hoc Israël itee Deo offerunt, quia simplicitatem consciëntie, quam injusti quique velut infimam abjeetamque despiciunt, hancjusti

in virtutem sacrificii vertunt, et excolentes recti puritatem ac mansiietudinem Deo immolant, quam abominantes reprobi fatui-tatem putant.

Unde, non solum aperta mendacia, et manifestas simulationes summa debent vitare diligentia, sed etiam quascuraque aiquivoca-tiones: esto enim aliquando licitas dicantur, cum gravis necessitas occurrerit, vel ad bonum commune tuendum, vel ad salutem alicujus conservandam, vol ad aliquid simile, plurimum tamen cliristiame repugnant simplicitati et candori, si frequens fuerit earum usus, et ajque conversation! humauaj nocerent ac ipsa mendacia et simulationes ; experientia namque constat quod omnes facile diffidunt de illis, quos sequivoce loqui noverunt, et eorum verba ac facta discu-tiunt, et ordinarie in deteriorcm sensum interpretantur.

Quamvis autem de pra;latis dicatur, quod nesciunt regnare, si nesciant dissimulare, non tamen sic intelligendum est, quod ipsi in suisdictis aut factis veritatem dissimulent, sed quod, ad imita-tionem Dei peccata hominum propter poenitentiam dissimulantis, suorum defectus et imperl'ectiones subditorum ad tempus aliquando dissimulent, ut sic perfectiori modo tanquam prudentes medici vul-neribus medeantur, et velut patres amantissimi ad meliorem fru-gem re du cant.

Qui vere in seipso sincerus est, interrogatus semper vera denun-tiat; et quamvis non omnia qiue habet in eorde debeat habere in ore, cuncta tamen qua) habet in ore, habet etiam in corde, et semper res dicit ut se habent, nisi secreto naturali, vel poenitentise sigillo, ad silendum teneatur. Cum enim hujusmodi secreta in cordis arcano de jure naturali vel divino positivo conserventur, qui fidenter ea suscepit, fideliter servare debet. Novi aliquos sic simplicitatis aut siuceritatis amatores, quod proprio vultu prodebantur; vix poterant, etiam in secretis, exterius contrarium ejus dicere quod interius sciebant.

Minim in D. Thoma religiosse ac perfectie simplicitatis exem-plum habemus, qui, cum adhuc juvenis nimis sincerus et credulus appareret, aliquando vocatus a sociis ut volantem intiieretur bovem, statim accedit; sed de siinplicitate sua derisns, respondit se malle credere bovem volare quam religiosum mentiri. Numquid simplex

et sincerus non erat in dicendo, qui tantam in credendo simplici-tatem ac sinceritatem ostendit?

Possent adductis in hoc tractatu virtutibns alias plures adjungi, quos viri perfecti in statu intirnse unionis exercent, puta gratitu-dinis erga Deum et homines, fortitudinis ad ardua propter Deum aggredienda, etsimilium ; sed, quia frequentius ac magis resplen-dens est adductarum exercitium, ideo dicta sufficiunt, suppositis iis quse, 2 P., Tractatu secundo, de virtutum acquisitione sunt ad-ducta ; singulas namque viri perfecti perfectissime sen in gradu heroïco suis teinporibus exercent, quia, ut jam dictum est, virtutes sunt ita simul connexaj, quod una perfecta secum traliat alias, et heroïcum unius exercitium ad alias exercendas moveat.

TAM SECUNDUM PARTEM COONOSCITIVAM, QUAM SECUNDUM PARTEM AFFECTIVAM, IN MATRIMONIO SPIRITUALI.

Postquam anima devota totam percurrit viam perfe-ctionis. ubi ad statum intimse unionis cum Deo pervenit, tanta inter Deum et ipsam mutua familiaritas intercedit, totque signa vivi conferuntur araoris ex utraque parte, quod mirum sit supremum universorum Dominum et Con-ditorem omnium tam familiariter cum vili creatura con-versari, et eam in sponsam assumere, qua? nomen ancilla) inutilis vix meretur ; ipsamque jam sibi desponsatam tot gratiis, favoribus, et privilegiis in matrimonio spirituali exornat, quod credi non possent, si sacrao Scripturse testi-monio non probaretur. De his in hoe tractatu ultimo totius operis disserimus, pauca solum ex multis quae dici possent referendo ; ex quibus tamen alia plura colligi possunt, et concludi quam sit verum illud seterna) Sapientise dictum: « Deliciaj meae esse cum filiis hominum. »

Quia major in humauis duorum unio fieri non potest, quam per matrimonium, quo medio jam non sunt duo, sed una caro, ut

ait Apostolus, inde est quod, ad declarandum unionis intim» sta-tum animse cum Deo, non solum saucti Patres alii que Doctoies, sed etiam Spiritus Sanctus in sacra Scriptura utitur nomine matrimonii spiritualis, quo medio« qui adhseret Domino, unus spiritus est,»ait idem Apostolus, 1 Cor. 6, cujus epithalamium canitur in toto libro Canticorum; ex quo depromptum est, quicquid imposterum dice-tur, adhibita sanctorum Patrum expositione.

Incipit sponsa suum amoriscanticum per haec verba:« Osculetur me osculo oris sui, quia mcliora sunt libera tua vino, fragrantia ungucntis optimis.»Anima Christiana triplici refertur ad Dcum relatione, quantum attinet ad communicationem spiritualem, videlicet, ancilla sou servse, filiae dilectiie, et sponsse dilectissimse. In quantum ancill®, debetur osculum pedis Domini; in quantum filise, osculnm manus; in quantum sponsse, osculum oris.

In principio conversiouis, et in via purgativa, debet anima se tan-quam inutilem serram considerare, et so beatam judicet, si ad osculum pedis admittatur. Quidni beata sit, cum Mater Domini, pnrissima et perfectissima inter puras creaturas, jam Mater electa, pra singulari humilitate seproflteatur Ancillam? Imitetur Bernar-dum, qui, licet oris osculo dignus, ad pedes corruit; et audiat sic invitantem ; «Minime ergo sibiarroget mei similis anima onerata peccatis, suieque adhuc carnis obnoxia passionibus, quae suavita-tem spiritus necdum senserit, internorum ignara atque inexperta penitus gaudiorum. Ostendo tamen ei qui hujusmodi est, locum in Salutari sibi congruentem. Non temere assurgat ad os serenissimi Sponsi, sed ad pedes severissimi Domini mecum pavida jaceat, et cum publicano tcrram tremens, non ccelum, aspiciat, ne confusa in luminaribus coeli facies assueta tenebris opprimatur a gloria, atque insolitls reverberata splendoribus majestatis, densioris rursum caecitate cali^inis obvolvatur. Non tibi, o qiisecumque es talis

anima, non tibi ille locus vilis aut despicabilis videatur, ubi sancta peccatrix peccata deposuit, induit sanctitatem. Hujus ergo beat® pocnitentis exemplo prosternere et tu, o misera, ut desinas esse misera; prosternere et tu in terram, am pleetere pedes, placa osculis, riga lacrymis, quibus tamen non ilium laves, sed te, et (ias una de grege tonsanim, qua3 ascendunt de lavacvo; ita sane ut suffu-sum pudore ae mcerore vultum non ante sustollere audeas, quam audias et ipsa : Dimittuntur tibi peccata tua, quam audias: Con-surge, consurge, captiva filia Sion, consurge, excutere de pulvcre.»

Post peccatorum purgationem, jam electa in filiam, divinis illu-strationibus in via illuminativa gaudens, prjesumet ascendere; sed, juxta consilium D. Bernardi, ad osculum manus solummodo debi-tum pro illo statu accedat, et audiat cum sibi dicentem :« Sumpto ad pedes primo osculo, nee sic quidem presumes statim ad osculum oris assurgere : sed erit tibi gradus ad ipsum, medium quoddam aliud osculum, quodsecundo loco ad mauum accipies. Nolirepente fieri summus, paulatim proflcere velis; quantum displicet Deo im-pudentia peccatoris, tantum poeultentis verecundia placet; citius placas eum, si mensuram tuam servaveris, et altiora te ne qusesie-ris; longus saltus et arduus est de pede ad os, sed nee accessus conveniens. Quid enimP'Recenti adhuc respersus pulvere, ora sacra continges ? Heri de luto tractus, hodie vultui gloriac praesentaris ? Per manum tibi transitus sit. lila prius te tergat, ilia te erigat. Quomodo erigat? Dandounde pnesumas. »

Denique, in via unitiva divino favore consecrata in sponsam, et divina familiaritate plurimum animata, poterit ad osculum oris sibi tunc ex suppositione electionis suae debitum aspirare, et Sponso dicere :« Osculetur me osculo oris sui. » Audiamus D. Bernardum : «Jam tandem, ait, in osculis duobus geminum habens divina) digna-tionis experimentum, forsan non confunderis praesumere sanctiora. Quantum quippe crescis in gratia, tantum et in flducia dilataris : inde fit lit et ames ardeatius, et pulses fidentius pro eo quod tibi deesse sentis. Porro pulsanti aperietur. Jam summum illud quod-cumque est summae dignationis, et mirse suavitatis osculum credo non negabitur sic affecto. Hebc via, hie ordo: primo, ad pedes pro-cedimus, et ploramus coram Domino qui fecit nos, ea quae fecimus nos; secundo, manum quaerimus sublevantis et roborantis genua

dissoluta ; postremo, cum ista multis precibus et lacrymis obti-nemus, turn demum audemus forsitan ad ipsum os glorise caput attollere (pavens et tremens dico) non solum speculandum, sed etiam osculandum, quia spiritus ante faciem nostram Christus Dominus, cui adlucrentes in osculo sancto, unus spiritus ipsius dignatione efficimur. Tibi, Domine Jesu, tibi merito dixit coi* meum, exquisivit te facies mea, faciem tuam Domine requiram: nempe auditam fecisti mihi mane misericordiam tuam, cum jacenti primnm in pulvere, tuaque deosculanti reverenda vestigia, quod male vixeram,remisisti. Porro in progressu diei la;tificasti animam servi tui, cum deinde in osculo manus etiam bene vivendi gratiam indulsisti. Et nunc quid restat, o bone Domine, nisi ut jam in ple-nitudine lucis, in fervore spiritus, ad oris quoque osculum dignanter admittens, adimpleas me Isetitia cum vultu tuo ? Indica mihi, o sua-vissime, o serenissime, indica mihi ubi pascis, ubi cubas in meridie.»

Mirabitur quis audaciam animse, sacrosanctum Dei desiderantis et appetentis osculum, qui tenerrimum Dei amorem in animam sanctam et multis puriticatam experimentis ignorabit. Unde S. Gre-gorius, exponens prsedicta verba, sic ait: « Sed pius Sponsus, an-xietatem ejus sentiens, osculum porrigit; et ne desiderio labascat, gustu siuc suavitatis lenit; et dum suam prsesentiam exhibet, eam ad majus dilectionis osculum accendit. Ipsa vero communicatione osculi duo petit, videlicet novai fcedus pacis, et arctto conjunctionia privilegium; quasi diceret: Osculetur me majestas Sponsi suavis-simi oris sui osculo, ut ego post culpa; inimicitiam, nov® pacis fcedere percusso, pacem osculo notatam, deleto inimicitise veteris chirographo, inter justos recipere merear; et sic arete mihi copu-letur, ut dato mihi dulcis amoris osculo Spiritus ipsius per osculum infusi, et ad intiraa cordis immissi prajcordia, suavitate frui contingat, quo nihil mihi delectabilius evenire potest. »

Quamvis autem suavissimum hoc sponsi suavissimi osculum spiritualiter imprimatur animée, contingit tamen aliquando quod Sponsus, ad exprimendam mortalibus amoris sui teneritudinem, etiam ori corporis suae sponsse sensibiliter osculum imprimat. Le~ gimus, et visu probamus, quomodo Christus Dominus sic beatam Catharinam Bononiensem diligebat, ut aliquando casto pressus amore sponsse suae dederit osculum, cujus signum in ore ipsiua

adhuc post tot annos apparens mihi contemplari, et simul cum aliis licait admirari. Cum enim totius corporis saeri penitus integri, et in cathedra cum habitu religiose in majestate sedentis color sit subobscurus, labia tali osculo sanctificata plurimum alba in oris circuitu candent. De ipsa familiari communicatione possunt luec sancta3 Agnelis verba intelligi: « Posuit, ait loquens de suo Sponso, signum in faciem meam, ut nullum prater eum amatorem admittam; mel et lac ex ejus ore suscepi, et sanguis ejus ornavit genas meas; amo Christum, in cujus thalamum introibo, cujus Mater virgo est, cujus Pater feminam nescit; ipsi sum desponsata, cui angeli serviunt, cujus pulchritudinem sol et luna mirantur; quem cum amavero, casta sum; cum tetigero, munda sum; cum accepero, virgo sum ; jam corpus ejus corpori meo sociatum est. » SedaudiamusD.Laurentium Justinianum, Libro de Incendio Di-viniAmoris,exprimentem desiderium animae contemplativse de presentia et fruitione sui Sponsi; sic enim,seipsumexhortando ad ilium inquirendum et amplectendum, ait: «Quemamodum desiderat cervus ad fontes aquarum, ita laudare te cupit anima mea, Deus meus et Kedemptor meus, sanctus et gloriosus Jesus, fons et essentialis origo omnium bonorum visibilium etinvisibilium. Tribuemihi, Domine, ut laudet te cor, lingua, et omnia ossa mea. Dilata, o melliflue amor, mentem meam, et attolle intuitum cordis mei, ut vel rapida cogi-tatione spiritus meus attingat te seternam sapientiam, super omnia manentem, et suaviter omnia disponentem. Dissolve, dissolve, pie Domine,me a vinculisquibus constrictus,teneor,ut relinquens omnia ista festinem ad te. En stat ad ostium,pulsat et obsecrat ut ei ape-riatur : jube ergo tu, o amator hominum, pulsanti aperiri misero, ut liberis gressibus et flagranti corde laudet te, requiescat in te, et reficiatur de te ; tu enim es panis vitse, tu lumen claritatis seternse, tu Iffititia coelestis Jerusalem, tu decus et honor omnium diligen-tium te, tu splendor mentium, tu et vita animarum te laudantium, et virtus cordium,atque medullarum te quaerentium. Ne tardes ape- , rire, Domine ; ecce ad te conversum est cor meum : da, Domine, lapso manum, collige errantem, et amantem exaudi. Qiueso, piis-sime, vocantem te ne deseras, qui priusquam vocarem te, quaesisti me, ut ego filius ancillse tuse te quajrerem, quaerendo invenirem et amarem. Quaesivi et inyeni, Domine: possidere te cupio, et in se-

creto cubiculi cordis mei tecum commorari desidero. Da ergo te mihi, Deus mens, et redde mihi te : tuo enim amore ardeo, tua dulci memoria delector. Et quamvis indignum sit, Domine, ut in me omnium servorum minimo requiescere debeas. scistamen, o salus vitau mea3, quod nihil pr;eter te satiare m(: pulest: omnia desipiunt mihi pneter te, in quo posui desiderium et amorem meum. Ne, qua3so, derelinquas me, ne peream, et irrideant me inimici mei. Mitte, Domine, mannra tuam de alto, et repone me juxta te, et non erit qui exterreat : sopitis enim cunctis qua; ma premunt, in pace tua quiescam; ibi ènim auditus, visus, c;eterique sensus abunda-bunt deliciis omnibus. Prtecipne vero, o laus mea excelsa et dulcis mi Domine, accende tu cor meum igne tuo sancto, charitate tua, suavitate tua, quae casta et munda est, ut te diligam dulcissi-mum et pulcherrimum Sponsum cum omni virtute et intentione, cum reverentia et tremore, habens te in lingua, in corde meo, te pne oculis semper et ubique, ita ut in me nullus adulterinis amo-ribus pateat locus. O serenissime, o pulcherrime, o lumen verum, totum coelum et mundum illuminans, illumina me ut intelligam te, ut diligam te, ut fruar te amore beato et sempiterno; amandus enim es propter teipsum, et amplius quisque debet te diligere quam seipsum. Diligendus es, o tons amoris, et totius suavitatis finis; sed nullus potest amare, nisi prius a te ametur : ama ergo me, Deus mens, ut amcm te. Nisi dilexeris me, non te amabo; nec te plene potero amare, nisi habuero cor mundum et pace refer-tum; per ipsum enim, Deum pacis te esse gustabo. Da ergo mihi, o amantissime Domine, cor mundum et pacificum, ut te possim laudare dum vivam. Prapara mihi, o Rex universse terra, hospitium cordis ad suscipiendum te; da mihi cor serenum, mansue-tum et honestum, ut jucunde descendas ad me, o serena lux, mansueta Veritas, et honesta cliaritas. Loquere ergo, Domine, quia ardet charitate servus tuus; prastolatur anxie adventum tuum, ut dissolvas vinculum peregrinationis sua;. Excitabo de ca;tero cor meum in excubiis tuis, Domine, ut cum veneris ad illud, confestim aperiat tibi. Eia nunc, o cor meum, o meus collega, prapara te festive, et accurre in occursum Sponsi tui venientis ad te; secum enim habet thesauros incomparabiles, quos tibi daturas est, si in ejus amore reperiet te accensum. Surge, inquam, amore

beato, surge, consurge festivo animo et Isetanter in occursura Regis teterni. Ecce, prasto est, jam prse foribus manet circum-spiciens, quis, qualiter, et qua alacritate ei occurrat. Propera, rumpe moras, o cor meum, eumfjue suscipe in hospitio tuo ad os-culum pacis, in amplexibus charitatis. Eia, rumpe tarditatem, accede ad ipsum in splendoribus sanctorum cum virtutibus coelo-rum comitatus, in simplici et jucunda facie, in canticis pii amoris, in nutibus exultationis suscipe ilium ; talibus enim delectatur obsequiis, illucque quampropere declinat. In thalamo socreto, in serenomentis, in interiori cubili deduc ipsum, ut in ipso reclinet in meridie. Adest enim l)eus tuns, adest nova festivitas, adsunt delicite; adest gaudium, adest jubilus: foris prrestolabuntur mi-nistri angelici venerantes cubiculum Eegis et sponste. Vide ergo, o cor meum, ne sine te discedat Sponsus, ne donaria sua auferat ; revolve pedes ejus, amplectere vestigia Sponsi, die ei cum vehe-mentia charitatis ; Tenui te, dilecte mi, nec dimittam te, donee ostendas mihi gloriam tuam, ubi pascis et cubas in meridie.»

Quamvis in bac mortali vita ratum et fin-mum sit celebratum in statu unionis anima? cum Deo spirituale matrimonium, in fntura tamen vita relinquitur consummandum in gloria. Propterea, non minim quod ibi anima dilectissimi sui Sponsi pnesentia, secluso separationis periculo, lasta perfruitur; bic vero multoties, vel ad fidelitatis experimentum, vel ad amoris probationem, vel ad aug-mentum meriti, Sponsus ab sponsa recedit, ut ipsa conqueritur plurimum de tali moesta recessu, dicens, Canticorum 3:'In lectulo meo per noctes queesivi quem diligit anima mea; quajsivi ilium, et non inveni: surgam, et circuibo civitatem; per vicos et plateas quseram quem diligit anima mea; qusesivi ilium et non inveni. In-venerunt me vigiles qui custodiunt civitatem : Num quem diligit anima mea vidistis? Paululum cum pertransissem eos, inveni

quern diligit anima mea; tenui eum, nee dimittam, donec introdu-cam ilium in domum matris mefB,et in cubieulumgenitricis mea?.» His animae diligentiis et anxiis sollicitudinibus qua;rendi et in-veniendi Spoiisum absentem, declaratur quanto fervet illius amore, et quanta in ejus pnesentia fruebatur suavitate et Isetitia, quia probaverat ubera Sponsi esse meliora vino, fragrantia unguentis optimis. Quie duo ubera duos produnt Sponsi amores, teneros, et dulcoris quasi lactis plenos, et sue quasi pondere in sponsam pro-pensos. Primum est amor seternus, quo in chavitate perpetua sponsam dilexit. Alterum est amor creatus in humana Dei incarnati sen Cliristi sponsi voluntate repositus, quo attraxit sponsam mise-rans ejus. Hajc autem duo amoris ubera adeo voluntati sponste sunt exposita, ut solum ad eam fovendam et alendam destinata videan-tur, etpropterea continuos suavissimi lactis rivos emanant. Et ha;c ubera sunt fragrantia unguentis optimis, scilicet spe felicitatis ajternaj, quae animam Christi sponsam in hoc mortalis vita) deserto lugentem suavi fragantia perfundit.

Contingit igitur aliquando quod justis de causis Sponsus ab sponsa recedat; et maxime, quia saepius sponsa plus nimio vacat uberum dulcedini, vix memor ipsius Sponsi, quem tune non pure propter seipsum, sed propter perceptam voluptatem inquirit. Unde, non cum simplici amore amicitise complectitur, sed mixto amore concupiscentiie in eo delectatur, cum tarnen justum et conveniens sit, sic instillatum ab Sponso dulcorem excipere, quod non in illo, sed per illum inquirat Sponsum; primum namque est amoris im-perfecti, secundum vero est amoris perfecti proprium. Propterea, dum sponsa se inseparabiliter Sponso conjunctam fore in lectulo credit, bono suo quantum ad prsesentiam sensibilem illum amittit, ut instruatur quod hie in via paree est voluptate fruendum, et ad voluptatis authorem ocissimeproperandum.

Unde Deus sponsam aliqualiter hoc modo male affectam pur-gat, non tam aqua tribulationum et tentationura, ut prius vidimus purgari incipientes ac proficientes, sed igne amoris afflictivi propter absentiam dilecti, qui modus purgationis soils convenit per-fectis in via unionis existentibus. Prima purgatio est diuturnior, et aliquando lentior; secunda brevior, sed efficacior: ignis namque in expurgandis sordibus est efficacissimus, aqua vero est multo re-

missior. «Sponsse igitur.ut ait Richardus, de Amoris Tnseparabili-tate, Capite quarto, suavissimo amoris igne et efficacissimo, ex Uei unioue ct perceptione promanante, purganturet quasi decoquuntur: nam, cum cor ibi sit totum amoris igne liquefactum, purgari necesse est, et ad purum excoqui, si quam habet scoriam, ipso amore qui ignis est consumens, paleas ignorantie et delicta juventutis pur-gans, et purgatissimam animam faciens divino dignam conjugio, non habentem maculam neque rugam. Et quia hnjusmodi purgatio in hoc unionis statu, ex absentis amore Sponsi procedens, quamvis sit suavissima, simul tameu est ardentissima et plurimum affli-ctiva, ut S. M. N. Theresia soopius experta docet, cujus contrarie-tatis mysterium ignorare se fatetur, inde est quod tunc anima, licet purissima, ex arcano amoris amplexu egreditur, cum in illo sola suavitas, et nulla reperiatur afflictio quovis mode conjuncta.

Radix omnium purgationum, sive in via purgativa, sive in illu-minativa, sive in hac unitiva est, quia nullus, quantumcumque per-fectus, quantumcumque sanctus, quantumcumque divino fervens videatur amore,sic purus est aut fnit(si de jure Christum Dominum authorem puritatis, et Sanctissimam Virginem Dei Genitricem Mariam excipias speciali privilegio), qui degens in hac mortali vita, nou raultis peccatorum venialium defectibus et imperfe-ctionibus non subjaceat, ut ait Apostolus dilectionis. Cujus ratio-nem D. Paulus assignat, quia« corpus quod corrumpitur aggravat animam,et terrena inhabitatio deprimitsensummulta cogitantem;» propterea duplicem quisque cum sancto illo Apostolo legem expe-ritur in seipso : primam quidem mentis, qu» ad bonum honestum solummodo dirigit; alteram vero carnis corruptibilis, quae bonum delectabile tantum requirit, et ad illud efficaciter inclinat, nisi lege mentis contineatur. His miseriis subjacet anima, donee ab hacvalle lacrymarum erepta ad paradisum voluptatis introducatur. Unde hie indiget continue purgari; illic erit perfecta, perpetuagt; et ajterna summi boni fruitio, cum ibi sit perfecta beatitude, qua3 est status omnium bonorum aggregatione perfectus.

Duas Marias in hac purgatione constitutas consideremus: unam, peccatricem Magdalenam, ad similium imperfectionum evacuatio-nem ; alteram, purissimam Dei Matrem, ad meriti proprii aug-mentum,etad nostram instructionem. Prima, cum se suo Sponso

vidit orbatam in Monte Calvario, et sacratissimo corpore ipsius in sepulchro privatam, tanto amoris incendio propter absentem Spon-sum affiictabatur, quodhinc inde sollicita discurreret, et ad sepul-chrum in quo conditum viderat, sajpius accederet, ut eum, quern ablaturn sibi credebat, posset invenireet continuo Sponsum, quom tota mente diligebat, moBssta voce insonabat, dicens .-«Tulerunt Do-minum meum.et nescio ubi posueruut ilium.«Secunda, cum Jesum sunmPiliumdilectissimum et difinum Sponsum per triduura ami-sisset, credens quod sua forte negligentia id acciderat, revertitur afHicta nimis in Hierusalem, civitatem discurrit, ubique perquirit, nec cessat inquirere, donee in templo disputantem invenerit.

Cur autem ccelestis Sponsus tam saipe dilectam relinquat spon-sam, et suam subtrahendo prsesentiam amaritudine quasi desola-tam perfundat, longo et eleganti discursu docet expressius sanctus Laurentius Justinianus, Librode Casto Connubio Verbiet animse, Capite decimo quinto,ex quo qiuedam prsesenti institute deservien-tia colligemus. Aitigitur:« Ratiocinando perscrutemur humiliter causas propter quas Sponsus tam frequenter, etiam a perfectis et in charitate ardentibus, se absentare consuevit; hoc namque humane judicio plurimum adversatur amantibus ; fas quoque non est Verbum in aliquo errare; ncque enim potest, quia Veritas, quia sapientia est. Ad reprimendam igitur hominis audaciam, sapientissimo interdum se subtrahit sapientia, non odiendo, non contemnendo,sed amando.Quis autem, nisi quandoque relictus sibi, propriam nosceret fragilitatem? Continuus successus occasionem parit elationis : vix quippe fiagellis eruditus animus, et tentationibus attritus suam valet intelligere infirmitatem.Nemo Apostolo sanctior, et tamen de seipso ait, 2. Cor. 12; Ne magnitude revelationum extollat me, datus est mihi stimulus carnis mete, angelus satan® qui me colaphizet. Quis unquam arbitraretur, hominem usque ad tertium raptum ccelum, imo in paradisum, ibique arcana divinitatis audisse verba, qua? homini loqui non licet; cujus conversatio, propter amoris vehementiam, mentisque munditiam, in coelis erat; qui non ab ho-mine, quod pradicabat, accepit Evangelium, sed per Jesu Christi revelationem; qui fiducialiter dicebat: Certus sum, quia neque mors, neque vita, neque angeli, neque principatus, neque vir-tutes, neque instantia, neque futura, neque fortitude, neque alti-

tudo, neque profundum, neque creatura alia poterit me separare a charitate Dei, qua3 est in Christo Jesu (Kom. 8), ne eleyaretuv ina-niter supra se, necessario doceri habuisse per se, de se ? Non autem dubitandum est de tauto credere viro, quod ipse de se testatur. Nemo tanti se acstimet, ut, quamvis charismatibus multis ornatus sit, absque disciplinse documento possit evadere : poena quidem ad malum hominis est natura ab adolescenüa sua (Gen. 8); secüm sibi adversantem portat. Privatus etenim amor ignotum illum reddit sibi; facile etrecte judicat aliena cum aperiuntur ei, sua vero non potest: medicamine igitur eget alieno, cum suo nequeat liberari. Quamobrem sapientia quandoque se subtrahit, ut quem diligit hu-miliando custodiat. Nam maximum bumiliationis genus est, vehe-menter pureque amantem dilecti sui privari praesentia. üpponit prsesumptioni obstacula, antequam veniat; suique dilectoris, quamvis dolentis, quamvis nolentis et renitentis, salutis operatur reme-dia. Nullum isto probabilius suoc proecipuae charitatis potest sentiri argumentum; sic enim in Apocalypsi,Cap. tertio, legitur: Ego quos amo, arguo et castigo.Patienter itaque et humiliter liane sustineat amoris vicissitudinem etiam sponsa; gaudeat erudiri,nepnesumat; discat se agnoscere, ne cadat; sciat scriptum esse: Ante ruinam exaltatur cor (Prov. 1G). Prastantius vero est innocenter humiliari, quam juste ; nam innocentia meritum cumulat, justitia autem per-solvit debitum. Juste quippe Prophela sanctus humiliatum se agnovit, qui, post violatum proximi thorum, post contra Dei volun-tatem populi numerationem, post perpetratum homicidium, aiebat: Priusquam humiliarer, ego deliqui (Psalmo 118). Juste quoque propheta alius se et populum Dei liumiliatos confitebatur, cum lacrymosa prece diceret Domino Daniel,Cap. nono : Peccavimus,ini-quitatem fecimus, impie gessimus, et recessimus, et declinavimus a mandatis tuis atque judiciis : neque enim in justiiicationibus nostris prosternimus preces nostras ante faciem tiiam,sed in misera-tionibus tuis multis. Propter peccata quidem nostra et iniquitates patrum nostrorum, Jerusalem et populus tuus in opprobrium sunt omnibus per circuitum nostrum. Innocenter vero humiliatus fuerat Job, vir utique simplex et rectus, ac timens Deum, et recedens a malo, qui, post amissam substantiam, post natorum interitum, post vulnerum cicatrices, etvermium rosionem, in sua perseverans

innocentia, dicebat confidenter : Non peccavi, et in amaritudine moratur oculus meus. Prse omnibus denique innocenter et sine causa luimiliatus est Dominus Jesus, qui peccatum non fecit, nee dolus inventus est in ore ejus: et tarnen sicut ovisad occisionem ductus est, et tanquam agnus coram tondente se non aperuit os suum (Isai. 53). Non tristetur qusevis anima, etiam si spons» gratiam promeruit, cum se ad tempus Verbum subtrahit, et humiliando custodit; nam si juste, sustineat sequanimiter; si vero innocenter, cum exultatione : in nullo Dei valet errare sapientia. Non qnidem mediocris est commodi hujus dispeusatio vicissitudinis; toties recalescit spiritus, renovatur animus, et amor augetur, quoties post latebras sui prsebet copiam Sponsus. Commota simt (sicut sacra narrat historia) viscera Joseph super Benjamin fratre suo, cum post longa temporis spatia illum videre promeruit; sed et spiritus Jacob revixit, quasi de somno gravi evigilans, cum Joseph vivere, atque universse terra iEgypti dominari audisset. Deinde, videns illum, irruit super collum ejus, et inter amplexus lievit, dixitque ad Joseph ; Jam betas morior, quia vidi faciemtuam.Si sic exarsit spiritus per prasentiam carnis, quid aget amantis spiritus, cum revisit Verbum ? nemo explicet Verbi hujus gaudia reditus. Quis valet dicere, quanta hinc inde resouent dilectionis eloquia? Pro presentia, exultationes; gemitus, pro dilatione; compunctiones, pro culpa; pro venia, emendationes; amplexus, pro fiducia; ardores, pro ample-xibus; pro ardoribus, humiles liquefactiones ; pacisque suavissimam abundantiam, post animae liquefactionem. Ha3namque spirituales vicissitudinum delicias sunt Sponsi et sponsai.Ista sunt sancti tripu-diaamoris.Nullus experieturtalia, nisi qui ardenter diligit; ignitus vero amor ex privatione agnoscitur. Qui parum amat, nee dilccti recessus causas inquirit, nee exurgit ut quajrat, nee gemit pro dilccto, neque dolet pro delicto. Non ita autem qui diligit multum: nunquam enim sine dolore amittitur, quod cum maximo amore possidetur. Amoris vehementia ex inquisitione colligitur: legiti-mus namque amator, mox ut abest Sponsus, redit ad se, cordis sui latebras perlustrat, diligenter intentiones, cogitationos, affectiones-que examinat; si quid in verbis, si in factis deliquerit, subtiliter dijudicat. Utrum erga fratrem peccaverit, aut proximo suo aliquod scandali posuerit offendiculum, rememorat. Quod si errasse depre-

henderit, taradiu dolore aftligitur, donee pacatam in se vid«at con-scientiam. Nemo enim,nisi post paupertatis serumnas et necessitatis angustias,divitiarum novit commoda; nullus sanitatis bonum sospi-tatisque dulcedinem, nisi ex crebris languoribus, et ex diversorum comparatione dolorum sufflcienter valet agnoscere.Extenebris lux, ex bello pax, ex jucunditate tristitia, ex abundantia egestas, ex bono malum, ex spei claritate desperationis caligo, et ex suavissimo Verbkcontubernio absentisc illius cruciatus intelligitur. Ille igitur veraciter penes se totis Sponsum conservat conatibus, qui prse amoris vebementia passus est vicissitudinis damnum. Proximis compatitur amantibus, prsecavet pericula, eausasque discessus pru-denter deritat, suis sapiens efficitur poenis, suisque tentationibus eruditus. Plane laudabilis paupertas, quamvis non in se, sed propter fructum, quai amorem acuit divitiarum. Commendabilis casus, et non respuenda tentationum molestia, per quam mens ad virtutum exercitia robustior assurgit; non enim minus honore dignus est miles Christi, qui posteaquam prostratus est, viriliter pugnam resumens gloriosum triumphum obtinet, quam qui sine ullo belli discrimine perseveravit in certamine. »

Quia sajpius experta fuit anima quod Sponsus ab ilia recedit ali-quando, et quamvis inquirendo reperiat iterum, non tamen sic tenet, quin contra proposituni dimittat ipsum, vel incauta permittat elabi, propterea recedentem sequi desiderans, clamat cum sponsa, Canticorum primo:« Trahe me postte, curremus in odorem unguen-torumtuorum ; » sequi vero desiderat, non amore concupiscentise, sed amore puro amicitice, ut scilicet Sponsi sui fruatur familia-ritate indissolubili, et osculo pacis continuo, cum sit sponsa sen anima sitiens Deum. Cujus conditionem sia describit Bernardus, Sermone septimo in Cant.: « Sed pono diversas affectiones, ut ea qua3 proprie sponste congruit, distinctius elucescat: si servus est,

timet a facie domini; si mercenarius, sperat de manu domini; si discipulus, aiirem parat magistro; si filius, honorat patrem; quae vero osculum postulat, amat. Excellit in naturse donis affectio hajc amoris, prsesertim cum ad suum recurrit principium, quod est Deus. Nee sunt inventa seque dulcia nomina, quibusVerbi animaeque dulces ad invicem exprimerentur affectus, quemadmodum sponsus et sponsa, quippe quibus omnia communia sunt, nil proprium, uil a se divisum habentibus ; una utriusque hsereditas, una domus, una mensa, unus thorus, una etiam caro. Denique propter liane relinquet ille patrem et matrem, et adhserebit uxori suae, et erunt duo in carne una ; haec quoque jubetur nihilominus oblivisci popu-lum suum et domum patris sui, ut concupiscat ille decorem ejus. Si ergo amare specialiter sponsis principaliterque convenit, non immerito sponsse nomine censetur anima quae amat. Amat autem qute osculum petit. Non petit libertatem, non mercedem, non hac-reditatem, non denique vel doctrinam, sed osculum, more plane castissimac sponsse ac sacrum spirantis amorem, nee omnino volen-tis flammam dissimulare quam patitur. »

Hiec est sponsa, quae languens amore, et velut infirma, se ab Sponso trahi postulat; non enim sequi potest, nisi trahatur, quia « corpus quod corrumpitur aggravat animam, etterrena inhabitatio deprimit sensum multa cogitantem.v Novit, lumine fidoi illustrata, quod ad currendum in odorem unguentorum Sponsi, necesse habet ab ipsomet Sponso trahi, et ad currendum adjuvari; ipsum nam-que dicentem audivit: « Sine me nihil potestis facere. » Unde sine ipso nec potest sponsa currere, «nee veile currere, nee postulare trahi, nec velle trahi; ad haec enim omnia, utpote supernaturalia, praevenientis et adjuvantis gratiae auxiliis opus est.

Postulat autem sponsa trahi, et ad Sponsum, et post Sponsum ; ad Sponsum quidem, ut cum eo man eat, ut ei ad lucre at, tota hujus exilii tempore conjuncta mente per affectum, vel etiam in patria per mortem realiter, conjungenda, dicens cum Apostolo : «Cupio dissolvi, et esse cum Christo. » Cum enim propria didicerit expe-rientia, quam periculosum sit sponsa? in hoc mortali solo dilectum amittere Sponsum, non solum ad tempus, sed et in aoternum propter peccata, clamat lacrymabili voce cum Apostolo : « Infelix ego homo, quis me liberabitde corpore mortis hujus? »in quo tan-

quam in carcere detinetur anima, et ignorat, an innocens ad gloriam, an rea ad poenam educenda sit; quia tamen pro tunc nihil sibi conscia est, et aliunde de propria diffidit infirmitate, dicit Sponso ; « Educ de carcere animam meam. »

Sed quamdiu voluntas Sponsi fuerit, ut in hac valle raiseriarum remaneat, ad ipsum clanrnt: « Tralie me post te, » ut scilicet, tuis benedictionibns pneventa, tua possim sequi vestiga, currendo in via perfectionis, ascendendo montem sanctilicationis, tuam videlicet imitari virtutem, tuae voluntati sanctissinue conformari, et calicem sacratissimse passionis tua? quem bibisti, Iwtanter bibere, donee ad tuam immarcessibilemgloriam, et ad regnum Patris tui ccelestis ju-beaspervenirc.Numquidhoc spiritu languentis sponsaj nonmoveba-tur S. M. N. Theresia, cum Sponso dicebat:«Domine, aut pati, aut iuori?»Quasi diceret sponsa, ut exponit Barnardus, Sermone vigesimo primo in Cantioa : « Sciome nequaquam posse pervenire ad te,nisi gradiendo post te; sed neque hoc quidem, nisi adjutam abs te : ideoquo precor ut trahas me post te; beatus siquidem cujus est auxilinm abs te, ascensiones in corde suo disposuit in valle lacry-marum, perventurus quandoque ad te in montibus gaudiorum. Quam pauci post te, o Domine Jesu, ire volunt! cum tamen ad te pervenire nemo sit, qui nolit; hoc scientibus cnnctis, quia delecta-tiones in dextera tua usque in finem : et propterea volunt omnes te frui, at non ita to imitari; conregnare cupiunt, sed non compati; ex his erat ille qui dicebat: Moriatur anima mea mortejustorum, et fiant novissima mea horum similia. Optabat sibi extrema justorum, sed non ita et principia. »

Non trahitur invita, sed volens sponsa, cum trahi petat, etcur-rere post Sponsum desideret: tanta siquidem est Sponsi trahen-tis et potentia, et suavitas, ut qui trahuntur non tantum volun-tate, sed etiam voluptate trahantur, ut mire probat Augustinus, turn authoritate cujusdam poeta¹, dicentis : « Trahit sua quemque voluptas; » turn deducto ab experientiis argumento : si namque puer ostensis nucibus sponte trahitur, si ovis ostenso viridi ramo suaviter tracta currit, numquid non suavius et efficacius ostensa veritate Deus animam libere, imo et sponte sequentem trahet? Propterea de ipso Domino dicitur quod « attingit a line usque ad iinemfortiter,etdisponit omnia suaviter.»EtS.HieronymusPorphy-

rio et Juliano Augusto irridentibus Apostolos, quod Christum vocantem stutim secuti sunt, quasi irrationabiliter et stulte pi iraaj vocantis hominis voci parentes, sic respondet:« Certe fulgoripse et majestas divinitatis occulte, quae etiam in humana facie relucebat,ex primo ad se videntes trahere poterat aspectu; si enim in magnete lapide et succinis hcec esse vis dicitur, ut anuulos,et stipulas, et fe-stucas sibi copulent,quanto magis Dominus omnium creaturarum ad se trahere poterat quos volebat!» Quae ratio utriusque sancti docto-ris sic amplius expenditur; Certum est quod Deus natune condi-tor proprias cuique creaturse dedit inclinationes ac motus conna-turales, supremum tamen sibi reservans universale dominium quainlibet movendi, vel connatural!ter, vel praternal uniliter, velsupernaturaliter: movetconnaturaliter, cum juxta natuiales ip-sius proprietates ad operandum applicat; movet prsiteinaturalitei, quaudo contra particulares ejus inclinationes adaliquiddeterminat; movet supernaturaliter, cum eam supra naturse captum et virtutem erigit ad divina; nunquamtamen seipso immediate violenter movet, aut movere potest, ob primariam, universalem, ac magis intimam inclinationem obediendi suo Creatori; sicque Deus de qualibet disponit creatura, ut non solum applicet ad operandum quod ipse voluerit, sed etiam eo modo, eo tempore, eo loco, et omnibus aliis circumstantiis quibus voluerit eam operari: quod ex ejus omnipo-tentia, ac summa divine voluntatis elficacia procedit.

TraM ergo desiderat sponsa ab Sponso, quia sequi non posset.. Unde aitBernardus ; « Et quid minim si indiget train, quae post gi-gantem currit, qu:o comprehendere nititur eum, qui salit in mon-tibus, transilit colles? Non valet ex aequo currere, non potest pari cum illo celeritate contendere, qui exultat ut gigas ad cui-rendam viam, non potest suis viribus; et propterera rogat se train. Fessa sum, inquit, deficio, noli me deserere : sed tralie me post te, neincipiam vagari post amatores alios, noc curram quasi in incertum. Tralie me post te, quia satins mihi est ut me tralias, ut scilicet vim qualemcumque mihi, aut terrendo minis, aut exer-cendo flagellis, inferas, quam parcens in meo me torpore male securam derelinquas. Tralie quodam mode iiivitani,iit facias volun-tariam; tralie torpentem, ut reddas current em.»

ipsum Sponsum terminari debet, ut ipso tandem apprehenso quio-scat, et deliciose fruatur. Medium autem quo trahitur, non tantum sunt virtutes infusac, verum etiam dona Spiritus Sancti, qnre in amante suavem qnamdam liabeut violentiam; por ipsa namque, ut docent thoologi, anima justi redditur facile mobilis a Spiritu Sancto. Undo dicit Apostolus:« Qui Spiritu Dei agnntur, bi sunt Alii Dei.» Magis autem propria dona Spiritus Sancti nnguentisquam virtutes notantur, quia de tractione, de cursu ac festinatione loque-batur sponsa; virtutes autem, sive tbeologicse, sive morales infusa) vel acquisitaj, quamvis ad rectos actus destinentnr, et potentias anima) ad eas inclinent, ob natura) tamen imbecillitatem, corru-ptionem et inconstantiam, difficulter admodum eliciunt, nisi com-municatis Sancti Spiritus donis facile moverentur.

Cursus sponsa) ad liunc terminum dirigitur, ut Sponsi sui quie-scentis gaudeat societate. Undo paulo post ait:« Indica mihi, quem diligit anima mca, ubi pascas, ubi cubes in meridie, ne vagari in-cipiam post greges sodalium tuorum.» Vult namque dilecti Sponsi, spretis omnibus aliis, perenni cousortio frui; nou amplius curren-teiu, sed pascentcm et cubantem in meridie videre peroptat. Undo videtur dicere : « Quid mihi est iuccelo, et a te quid volui supei' terram?»« Amat profecto caste,inquitBernardus,qua) ipsum quem amat, quasrit, non aliud quicquamipsius. Amat sancte, quia non in eoucupiscentia carnis, sed in puritate spiritus. Amat ardenter, qua) ita proprio ebriatur amore, ut majestatem non cogitet. Quid enim ? respicit terram et facit ea tremere, et ista se ab eopostulat osculari! Ebriane est ? Ebria prorsus. Et forte tunc, cum ad ista prorupit, exierat de cella vinaria, quo se nimirum introductam postmodum gloriatur. Nam et David doquibusdamdicebatDeo : Inebriabuntur ab ubertate domus tua), et torrente voluptatis tuse potabis eos. O (quantaamoris vis! quanta in spiritu libertatis fiducial Quid mani-festius, quam quod perfecta charitas foras mittit timorem ? »

Hsbc autem societas Sponsi quiescentis potest, vel in patria perfecte, vel lüc in via aliqualiter, liaberi. In patria, per claram et intui-tivam ejus visionem et consecutam inde fmitionem habetur, qua beati sunt ei similes et quodammodo in ipsum transformantur, et ubi solus Sponsus cubat et pascit in meridie, quia solus ipse se comprehensive, ac proinde clarissime, quantum visibilis est videndo, summa et aetenia felicitate seipso fruitur, et in seipso quiescit. Hoc singulare Sponsi Dei privilegium est; alii namque beati, quamvis inebrientur ab ubertate domus Dei, et torrente voluptatis ejus po-tentur, ac in ilia civitate fluminis deliciarum impetu Itetificentur, cubant tantum mane, vel vespere, sed non in meridie, quia, licet Deura in Verbo seu in seipso simul et alia clare videant, quod est visio matutina, et similiter alia ad statum sua} beatitudinis con-ducentia per proprias species extra Verbum, et Deum in ipsis co-guoscant, quod est visio vespertina, nullus tamen est, aut esse potest, qui Deum comprehensive vel in seipso viso, vel in ipsis crea-turis visis cognoscat, cum major sit visibilitas Dei passiva, utpote infinita, quam visio activa creaturse cujuscumque, cum sit flnita, nec aliunde sit visibilis effectus adajquatus illius, nisi perfecta pe-netratione virtutis divinse seu oinnipotenthe. Ad comprehensionem autera necessario requiritur quod visio saltern adiequet visibilita-tem objecti; constat vcro quod, sine comprehensione objecti, visio qua; deillo habetur, non potest dici clarissima et meridiana. Unde solus Deus Sponsus potest dici pascons et Cubans in meridie, in hac proprietate sermonis.

Hie in via habetur societas Sponsi pascentis et cubantis in meridie, quando Sponsus seipsum in pacifica tranquillitate manifestat anima?, quam adverterit in spiritu ambulantem, et curam carnis non pcrficientem in desiderio, prsesertim si sui amore flagrantem con-spexerit,« Non ergo, ut ait D. Bernardus, Serm. SI, in Cantica, sic affecta, et sic dilecta, contenta erit omnino, vel ilia, qua?, multis per ea quae facta sunt, vel ilia, qua; paucis per visa et somnia facta est manifestatio sponsi, nisi et speciali prserogativa intimis ilium affectibus, atque ipsis medullis cordis coelitus illapsum suscipiat, habeatque prsesto quem desiderat, non figuratum,!sed infusum,non apparentem, sed afficientem ; nec dubium quin eo jucundiorem, quo intus, non foris: Verbum nempeest, nonsonans, sed penetrans;

non loquax, sed efficax; non obstrepens auribus, sed afl'ectibus blan-diens. Facies est nonformata, sed formans; nou perstringens ocu-los corporis, sed faciom cordis lastilicans : grato quippe amoris ran-nere, non colore. Nontamen adhuc ilium diserim apparere sicuti est, quamvis non omnino aliud hoc modo exhibeat quam quod est. Neque enim vel sic continuo prsesto erit, quamvis devotissimis mentibns, sed nec uniformiter omnibus: oportet namque, pro variis animaï desideriis, divinse gustnm prajsentioe variari, et infusum sa-porem superna; dulcedinis diverse apparentis animi alitor atque aliteroblectare palatium. Denique advertisti in hoc amatorio carmine quotics mutaverit vultum, et in quanta multitudine dulcedinis suae coram dilecta dignatus sit transformari; et quomodo nunc quidem,instar vorecuudisponsi,sancta3 animie secretos petat amplo-xus, et osculis delectetur ; nunc vero in oleo et unguentis modicum exhibere appareat; nimirum propter teneras et infirmas animas istiusmodi adhuc indigentes fomentis et medicamentis : undo et delicato adolescentularum nomine designantur. Si mussitet quis, audiet quia non est opus sanis medicus, sed male habentibus. Nunc rursum, quasi viator quispium, itinerantibus sponsse simul atque adolescentulis associans jucundissimis confabulationibus sese suis, a labore viae omnem relevat comitatum, ita ut eo disce-dente loquantur : nonne cor nostrum ardens erat in nobis de Jesu, dum loqueretur nobis in via ? gt;

Sponsa igitur, hoc videndi Sponsum et cum eo pascenle et cu-bante in meridie commorandi desiderio flagrans, millius alterius consortio satiari potest; undo addidit:«Ne vagari incipiam post gre-ges sodalium tuorum; «quia nec. creata visibilia,nec coelestia beato-rum commercia desolatam recreare possunt ejus animam, solus Sponsi advenientis illapsus intimus desiderium complet, et mentem quietat. Videns enim in creaturis vestigium quoddam pulchritu-dinis Sponsi sui, statim majori ipsius ardet amore, magis deejus absentia dolet, crescit videndi desiderium: solo namqueejusaspectu satiari potest. Undo rogat onixius ne, missis imposterum uuntiis, vel sanctorum, vel angelonim, vel aliarum cselestium communi-cationum, mediate cum ipsa agat, sed seipso visitet immediate, etab amoris quo languet infirmitate sic curet, quam omnium bono-rum possessio, corporis delectatio, et tota spiritus suavitas sanare

nequeunt. Uncle sponsa Dei, amore saucia totaque languens, ex in-timis cordis penetralilnis clamat ad sponsum : O quem diligit animamea (dilectum Sponsum magis affectione, quem nomine vo-lens exprimere), non amplius ad me tnos omittas nuntios, quia non curant, sed augent amoris mei jam üagrantis infirmitatem ; non conceptnm de tna absentia dolorem mitigant, sed novum impri-munt. Tot enim niira de te milii nuntiant, quod novum te videndi desiderium causant; scio tamen quod nee minimam earnm, qnas desidero vidcre, tuarnm perfoctionum partem enuntiant, sed obscure tantum aliquid indicant, quod ad to videndiim mentis desiderium inflammat. Unde, solatium animse, et mentis beatitude, quid amplius differs ? toties te milii daturum promittis: perfice tandem quod incepisti, ostende faciem tuam, sonct vox tua in auribus meis, et sic perfecta felicitate fruar; nam alias me semper infelicem judi-cabo, cum ex Augustine, fideli servo et pracipuo tui amatore, didi-cerim quod estinfelix qui omnia novit, et te nescit; qui autem te et illa novit, non propter ilia beatus, sed propter te solum.

Quod si tibi non vacat adme venire, quasi divinam tuammajesta-tem dedecens, indica mihi ubi pascas, ubi cubes in meridie, ut possim ad te citius currere, ac tecum sociari.lt; O felix regio, ait Ber-nardus, Sermone 53, in Cantica, in qua pro libito oves ingrediuntur et egrediuntur, et non est qui exterreat. Quis mihi tribuat videre vos, meque pariter in montibus pasci una cum illis nonaginta no-vem, qute illic relictie leguntur, cum pastor earnm dignanter ad unam descendit quae erraverat ? Secure proeul dubio cubatprope, et qui longe recedere minime dubitavit, sciens quia in tuto eas reliquerat. Merito sponsa illo suspirat, merito inhiat loco pascuse simul et pacis, sed quietis,sed securitatis,sed exultationis, sedad-mirationis, sed stuporis. Nam et me miserum,hen! longe agentem, et de longe salutantem, en ipsa ejus recordatio ad lacrymas pro-vocat, plane juxta affectionem et vocem dicentium : Super flumina Babylonis, illic sedimus et llevimus, dum recordaremur tui, Sion. Libet exclamare et me cum sponsa pariter et cum Propheta: Lauda Deum tuum, Sion, quoniam confortavit serasportarumtua-rum, benedixit filiis tuis in te; qui posuit fines tuos pacern, et adipe frumenti satiat te. Quis non illic vehementer cupiat pasci, et propter pacera, et propter adipem, et propter satietatem ? Nihil ibi

formiclatur, nihil fastiditur, nihil deficit. ïuta habitatio paradisus, dulce pabulum Verbum, opnlentia mnlta nimis Eieternitas.

« Hie nec clara lux, nec plena refeetio, nee mansio tuta; et ideo, indica mihi, quern diligit anima mea, ubi pascas,ubi cubes in me-ridie. Beatam me dicis, cum esurio et sitio justitiam. Quid hoc acl illorum felicitatem, qui repleti sunt in bonis domus tine, qui epu-lantur et exultant in conspectu Dei, et delectantur in hetitia? Sed et si quid patior propter justitiam, nihilominus beatam pronuntias. Et certe pasci, ubi timeas pati, jucunditatem habet, sed non secu-ritatem. Porro autom pasci et pati simul, nonne molesta jucun-ditas est ? Omnia mihi hie cedant citra perfectum, plura prater votum, ot tutum nihil. Qnando adimplebis me Iietitia cum vultu tuo? Vultum tuum, Domine, requiram; vultus tuns meridies est. Indica mihi ubi pascas, ubi cubes in meridie ; scio satis ubi pascas non Cubans, indica mihi ubi pascas et cubes; non ignore ubi aliis temporibus pascere soleas, sed scire velim ubi in meridie pascas. Et sane ibi elevatus est sol, et sensim demum diffundens sues radios, ibi clarissimus apparet, fervidissimusque sentitur. Verum, quantumlibet incalescat, et invalescat, multiplicet et dilatet radios sues super omne hujns nostra mortalitatis curriculum (erit enim nobiscum usque ad consummationem sseculi), non tamen ad meri-dianum perveniet lumen, nec in ilia sui plenitudine videbitur modo, in qua videndus est postea ab his duntaxat quos hac visione ipse dignabitur. O ra^-e meridies, plenitude fervoris et lucis, solis statio, umbrarum exterminatio, desiccatio pallidum, foetorum depulsio! O perenne solstitium, quando jam non inclinabitur dies ! o lumen meridianum, o vernalis temperies, o sestiva venustas, o autumnalis ubertas, et (no quid videar prseteriisse) o quies et feriatio! Hunc locum tant.e claritatis, et pacis, et plenitudinis indica mihi, ut te in lumine tuo, et in decore tuo, per mentis excessum merear con-templari pascentem uberius, quiescentem securius : nam et hie pascis,sed non in saturitate ; nec cubare licet, sed stare et vigilare oportet propter timores nocturnos.»

Sed sponsa,hac amoris flamma vehementius succensa, debet qui-dem dilecti Sponsi memoriam in mente, et desiderium videndi ipsum in corde servare; sed tameii oportet quod ejus potius quam propriffi voluntati conformis dilationem toleret patienter, et Sponsi

consilium, ut se concligne visioni et conjunctioni ipsius prseparet, cum humili sequatur obedientia, dum ei dicitur:« Si ignoras te, o pulcherrima inter mulieres, egredere, et abi post vestigia gregum tuorum, pasce haidos tuos juxta tabernacula pastorum. » Quasi ab Sponso respondente sic diceretur: Scio, o pulcherrima inter mulieres, quam mihi in sponsam ex millibus elegi, te veile trahi ad me, te veile scire ubi pascam, ubi cubem in meridie; sed nondum apte ad currendum es parata, et ad videndum disposita: adlmc te ignoras; debes enim prins nosse te, quam noveris me; noscens autem propriam tuam vilitatem, egredere ex temetipsa, exue penitus veterem hominem cum actibus suis. si quid residu! ejus in te repereris; sic quippe egressa vlam carpes, et prompte decurres; si namque ad meridiem trahi, vel etiam currere desideras, necesse est foras te prodire, ne te domus antiquse remoretur amor. Abi post vestigia gregum tuorum, sequere diligentor omnium tuorum motuum vestigia, et ductu rationis ad meridiem quo ire properas dirige. Pasce haBdos tuos juxta tabernaculum pastorum; si adlmc aliquas passio-nes nondum perfecte moderatas habes, juxta düctum aliorum pastorum, quos tanquam meos in terra vicarios reliqui, illas refncnando pasce. Sicque, nullo jam obstante impedimento, singulis pacifice quiescentibus, non solum pervenies, ubi ipse pasco et cubo in meridie, sed et tu ipsa pasceris ubi heta et secura cubabis.

Non tantum sponsa dilectum suum pascentem et quiescentem in meridie desiderat invenire, sed etiam foris et solum, ut sic, se-clusis omnibus aliis quse ejus fruitionem possent impedire, atten-tius ei valeat adhserere. ünde, Canticorum 8, ait:« Quis mihi det te fratrem meum sugentem ubera matris mea', ut inveniam te foris, et deosculer te, et jam me nemo despiciat? Apprehendam te, et ducam in domum matris mese, ibi me docebis, etc. Leeva ejus sub capite meo, et dextera illius amplexabitur me. »

Novit sponsa quod Sponsus nihil tam charum habet quam fami-liariter agere cum filiis hominum, dummodo pacificam cordis tran-quillitatem conservent, et se a negotiis siecularibus expedieutes soli Deo vacare studeant; nam, ex una parte, sic loquentem audiit: « Delicisc mea3 esse cum filiis hominum; » ex hoc enim quod homo fieri misericorditer voluit, ut hominem perditum liberaret, cum filiis hominum conversari semper in votis habuit; ex alia vero parte, dicentem ipsum audiit de anima, quam in sponsam elegerat: « Ducam earn in solitudinem,etloqiiarad cor ejus. »

Eoque devenit misericordise ac dignationis Sponsus divinus, cum animam omnino dispositam et solitariam invenit, quod ei seipsum palam manifestet; habetur enim in sacrisLitteris quod « Moysi ore ad os loquitur Deus, et palam, non per senigmata et figuras, Domi-num videre meretur,» cum prophetis aliis (scilicet ordinariis, nee ita dispositis) tantum in visione se dicat apparere, et per somnium loqui. Philippo quoque, dilecto suo apostolo, secundum cordis ejus petitionem, ostensus est Pater in Pilio, in eo proeul dubio quod sta-tim audivit : lt; Philippe, qui videt me, videt et Patrem, ut Joan-nis 14 refertur, quia ego in Patre, et Pater in me est.» Sed et Thomse, item apostolo,juxta desiderium cordis ejus, se palpandum prsebuit, ut Joannis 20 dicitur,et voluntate labiorum ejus non frau-davit eum. Quid David ? Nonne et ipse voto se non omnino fraudari significat, ubi ait non daturum se somnum oculis suis, nee palpe-bris suis dormitationem, donee inveniret locum Domino ? Igitur istiusmodi magnis spiritibus magnus occurrit Sponsus, et magni-ficabit facere cum eis, emittens lucem suam et veritatem suam, eosque deducens et adducens in montem sanctum suum, et in ta-bernacula sua, ita ut dicat qui hujusmodi est: « Quia fecit mihi magna qui potens est.» « Eegem ia decore suo, ait Bernardus, vide-bunt oculi ejus,pra;euntem se ad speciosa deserti, ad fiores rosa-rum et lilia convallium, ad amoena hortorum et irrigua fontium, ad delicias cellariorum et odoramenta aromatum, postremo ad ipsa secreta cubiculi. gt; Isti sunt thesauri sapienfe et scientkc penes Sponsum absconditi; hagt;c vitse pascua prseparata in refectionem animarum sanctarum;« Beatus vir, qui implevit desiderium suum ex ipsis. »

ferventer anhelat sponsa, raaxirao cum ejus mandate in fratrum suorum fuit obsequio diutius occupata; tunc enim, ad refocillan-dam animam, intimte cum Sponso unioni et profundte contem-plationis inhiat suavitati; quod etiam de seternie beatitudinis fruitione potest intelligi. Jam prius Sponsum invitaverat, ut earn de medio civitatis, in qua videbat iniquitatem et cnntradictionem, adsolitudinem agrorum educeret, diccns:« Veni, dilectemi, egre-diamur in agrum, commoremur in villis;mane surgamus ad vineas, videamus si floruit vinea, si flores fructus parturiunt, si floruenmt mala punica. » Nunc autom vult ipso, foras egresso et deliciose in sugendo ubera matris suae occupato, ad satietatem frui: undo ad ipsum (appellando fratrem, turn ex phrasi amantium qui so fratres et sorores s;cpe nominant, juxta illud Canticor. 4: « Vulnerasti cor meum, soror mea, sponsa,»turn ob assumpta; carnis sacramentum, propter quod non dedignatur fratres nos appellare, secundum illud Psalmi 21 :« Narrabo nomen tiuim fratribus meis ») toto cordis ex-clamatdesiderio:* Quis mihi det te fratrem meum sugentem ubera matris me®, ut iuveniam te foris?» quasi diceret: nunc, velmnltis propter te charitatis fraternce negotiis plurimum occupata, vol in liac vita mortali constituta, sum a te separata et velut orphana relicta; quis te mihi restituet ? Quis te mihi reddet, ut te foliciter frui valeam, foris scilicet, de tot tantisque tunlultibus vol etiam de corpore mortis hujus libera; et deosculer to, ferventissimo videlicet amoris actu tibi tam arete inhierondo, ut sit inter spiritum tuum ac meum, sicut inter osculantia se corpora, mutuus conta-ctus; etjam me nemo despiciat? Anima quipped quae sic aliorum curam assumit, ut sni curam negligat, quae sic externis admisce-tur, ut ad interna contemplationis otia nunquam se colligat, me-rito despicitur et ab omnibus despicienda censetur, quia, cum earn posuerint custodem in vineis, vineam suam non custodivit. Audiat Dominum de hujusmodi dicentem : « Quid prodest homini, si universum mundum lucretur, aniuuu vero suae detrimentum patia-tur? » In hoc sacro recessu, jam pene beata, sponsa divines sui Sponsi favores rocipit, dum ait: « Laeva ejus sub capite meo, et dexteraillius amplexabitur me,» quod summum amoris signum, et singulare Sponsi privilegium est sponsae concessum ; quo sic uniun-tur firmiter, ut velut inseparabiles ab invicem videantur.

Ad tarn ardens desiderium videndi sponsum assurgit Sponsa, ex mirabili notitia illius, quam ex singulis colligit creatiiris ; cum enim creaturse a Deo dimanent, ut limitatio qnrodam diviiiie perfe-tionis participationes, et sint quasi vestigia supereminentis esse divini, inde est quod qmclibet ipsarum, aliquam perfectionem di-vinam indicans potius quam exprimens, aliqualem Dei notitiam in intuentium mente relinqnit. Quia enim nemo dat quod non habet, et unumquodque agit in quantum est actu, ut comraunibus philosopliiaj dicitur proloquiis, inde est quod perfectiones creatu-ris a Deo communicatee, ct in ipsis rolucentos,divinas perfectiones, quarum sunt dimimitre et inadsequatse participationes, snfficienter repnesentent, ita quod inexcusabiles dicantur, qui ex illarum con-sideratione ad authoris ipsarum notitiam non assurgunt. Dicitur enim Rom. 1: « Quod notum est Dei, manifestum est in illis; Deus enim illis manifestavit : invisibilia enim ipsius a creatura mundi, per ea quae facta sunt, intellecta conspiciuntur ; sempiternaquoque ejus virtus et divinitas, ita ut sint inexcusabiles; quia,cum cogno-vissent Deum, non sicut Deum glorificaverunt, ant gratias ege-runt, sed evanueruntin cogitationibus suis, ot obscuratum est insi-piens cor eorum; dicentes enim se esse sapientes stulti facti sunt.» Et, Sapientiaa 13, habetur: « Vani autem sunt omnes homines, in quibusnon subest scientia Dei; et de his qiue videntur bona, non potuerunt intelligere eum qui est; neque operibus attendentes agnoverunt quis esset artifex: sed aut ignem, aut spiritum, ant citatum aërem, aut gyrum stellarum, aut nimiam aquam, autsolem et lunam rectores orbis terrarum Decs putaverunt: quorum si specie del ectati Deos putaverunt, sciant quanto his dominator eornm speciosior est; speciei enim generator luec omnia coustituit: aut si virtutem et opera eorum mirati sunt, intelligant ab illis, quoniam qui liaec fecit, fortior est illis; a magnitudine enim speciei et creatura cognoscibiliterpoterit Creator horum videri.» Quia tarnen nou tantum singula?, sed etiam omnes simul creatura;, pro aliqua temporis differentia vol dnratione actuales, sunt tantum inadseqnatus divina; virtutis effectus, cum, posita quacumque creatura quantum-cumque perfecta, possit alias et alias in infinitum perfectiores, etiam secundum gradus determinates ei essentiales, producere; quod provenit tam ex parte diviiuc virtutis, qua;, cum sit infinit®

actualitatis,nullo potest effectu fiuito exhauriri: unde dicitur orani-potentia, respiciens omne possibile, quod scilicet non implicat con-tradictionem; qnara ex parte divinaï perfectionis, quEC,ciim sit actus purissiraus, ex eo quod Deus sit suum esse, et etiam infinita (purus euim actus non habet unde limitetur, cum solum a potentia rece-ptiva limitari possit, et sic est illimitatus, ac proinde infinitus), et propterea potest in infinitum participari secundum gradus determinates, quomodo participatur a creaturis. Ex hoc sequitur quod omnes creaturse, etiam simul sumptse, non possunt adsequate divi-nam exprimere perfectionem, sed singula; majorem aut minorem illius gradum exprimunt, juxta propriam suiipsarum perfectionem; et ideo quicquidcreatune de Deoloquuntur, juxta illud:«Cceli enarrant gloriam Dei, et opera manuum ejus annuntiat firmamen-tum,» est valde diminutum ; uude de divina perfectione aliquidan-nuntiantes, majus aliquid annuntiandum de ilia fore quodammodo balbutiunt. Et cum aliunde, exPhilosopho, omnishomo naturaliter scire desideret, unde ex cognitione effectus ad coguitionem causa; procedit, inde est quod anima contemplativa ex singulis quas videt creaturis, Sponsi sui perfectionem ac pulchritudinem colligens, et ex earum balbutie majorem esse, quam in eis resplendeat, iutelli-gens, in seipso immediate eum videndi concipit desiderium, quo semper ardet, donee invento illo et quiete possessó fruatur.

Quod si anima contemplativa ex materialibus creaturis, per sim-plicem earum notitiam, colligat Sponsi sui pulchritudinem in eis utcumque relucentem, et simul concludat esse in ipso multo majorem, quam in eis resplendeat, certe ex creaturis intelleotualibns, quales sunt angeli et homines, per aptam ipsanim instructionem, perfectius tandem sui Sponsi pulchritudinem adducit. Cum enim angeli beati, quam vident in ccelo, divinam pulchritudinem homi-nibug annuntiant, vel homines docti, quicquid de ilia per fidem didicerunt, aliis manifestant, absque dubio magnam ejus notitiam in audientium mente parturiunt; sed aliquando perfectissima, quse de Dei perfectione potest hie haberi notitia, per internam ipsius-met Dei gignitur inspirationem. Et tamen hsec omnia maxime de-ficiunt ab ilia nobis exprimenda, sicut in se est ; unde, quamvis mirabilia de ilia denuntient, supereminentem scilicet illius exeel-lentiam, mille gratias, et incomprehensibilem suavitatem, ha;c

tamen communibus terminis et sub quadam confusione proponun-tur; unde non tam satiant sponsam, quam ejus desiderium videndi quem diligit anima ipsius, accendunt; et illud quod de Sponso fa-tentur se non exprimere, et balbutiendo tantum indicant, ipsius animam amore ferit, et ad inquirendum fortiter instigat, ut, illo apprehenso et clare vise, sua} beatitudinis objectum possideat, et tunc in illo capiat, quod de illo per creaturarum relationem capere non potuit.

Nimis pius, ac misericors, ac suavis est ccolestis Sponsus, ut su® sponsje desideria despiciat, moestam ejus inclamantis vocem negli-gat, currentis et pulsantis diligentiam repellat, cum ipse dixerit: « Petite, et accipietis; quserite, et invenietis ; et pulsanti aperie-tur. » Unde, Canticorum 2, laitabunda gloriatur sponsa se a dilecto post tot clamores exauditam, et ad delicias societatis ejus post tot hyemis rigores ac tempestatas vocatara. « En, ait, dilectus meus loquitur mibi: surge, propera, arnica mea, columba mea, formosa mea, et veni; jam enim hyems transiit, imber abiit et recessit; flores apparuerunt in terra nostra, tempus putationis advenit, vox tur-turis audita est in terra nostra, ficus protulit grosses suos, vineaj florentes dederunt odorem suum.» Jam prtemiserat vocem Sponsi de longe clamantis, ac celerem ejus adventum, dicens : « Vox dilecti mei; ecce iste venit saliens in montibus, transiliens colles; similis est dilectus meus caprea; biunuloque cervorum.»Qua) verba spons» sicponderat Bernardus, Serra. 56:«Attendite sponsaj devotionem at-que solertiam, quam vigili utique oculo Sponsi observat adventum, et deinceps ipsius omnia iutuetur. Venit ille, accelerat, appropiat, adest, respicit, alloquitur, et nihil horum momentorum spons» in-dustriam effugit, anticipatve notitiam : venit in angelis, accelerat in patriarcbis, appropiat in prophetis, adest in carne, respicit in miraculis, alloquitur in apostolis. Sic ergo est adventus Sponsi:

beuedicliones et divititc salutis cum eo, et universa quae cle ipso sunt, afliuuut deliciis, redundantia certe jucundis ac salutaribus sacra-mentis. Porro qiue amat, vigilat et observat; et beata quam Domi-nus invenerit vigilantem : non transibit illam, nec prseteribit ab ea, sed stabit et loquetur ei amatoria, siquidem ut dilectus.»

Paulo ante, Sponsus prohibebat sponsam suscitari; dixerat enim: «Adjuro vos, filise Jerusalem, per capreas cervosque camporum, ne suscitetis, neque evigilare faciatis dilectam,qugadusqiieipsa velit.» Sed jam fecit, ut suscitari velit : non enim trahit quasi invitam, nec enim quod fieri vetuit, faceret ullatenus ipse; sed train sane a Sponso sponsje, est ab ipso accipere desiderium quo trahatur, de-siderium bonprum operum, desiderium fructificandi Sponso, quippe cui vivere Sponsus est, et mori lucrum; et est desiderium velie-mens, quod earn non tantum surgere, sed et surgere festinanter sol-licitat.

Unde Sponsus quasi sic sponsam alloquitur invitando, juxta expo-sitionem V.P.N. Joannis a Jesu-Maria:« Surge, in altiora contende, currens propera, etut columbaiii nidum convola per charitatis in-crementa. O sponsa vere formosa, cui et virtutum decor, et actuum expeditio venustatem conciliant,gradere etad me veni, specie tuaet pulchritudine tua prospere, procede, et regna. Et enumerans pneteri-tos ipsius labores, et angustias persecutionum ettentationum, quas in terra mortalium pertulit, delicias et fruitiones quas in terra vi-ventinm Sponso conjuncta est habitura, Isetanter denuutiat: Jam la-borum hyems transiit, imber dolorum et lacrymarum abiitet reces-sit, quando et frigus culpae mentis germen suffocabat, et vehemens diabolicao incursionis imber cordis fecunditatem devastabat. Jam facies terrye, flante austro Spiritus Sancti, eamque calefaciente, mu-tata est:unde ilores apparuerunt in terra nostra, scilicet actus virtutum odorati, et aspectu pulcliri in anima tua consiti, et coelestium spendores gratiarum. »

In sublimi hoc statu spiritualis matrimonii, Sponsus Christus Dominus raira coelestium arcanorum et suorum secretorum myste-ria spcnsic animse denuntiat: mutuus namque sic tenere se diligen-tium amor secretum non patitur; cum enim Sponsus totum se sponsaj dedicet, cordis sui erga ipsam accensi sinus omnes aperit, et ima pandit penetralia, non solum in patria, quando pcnitus

indissohibile matrimonii vinculum in perpetuam manebit aterni-tatem, sed etiam hie, quandojam sponsa, perfecte virtutum orna-mentis decorata, sui Sponsi societate ac familiaritate frui meruerit. Tunc eiiim Sponsus videuda in ccclis nostras tidei mysteria,quantum prsesens viatorum status a Domino peregrinantium patitur, mani-festat, tamque distinctam illorum notitiam ei communicat, ut non jam credens solum, sed quasi clare videns apparent; tantaquc coe-lestis sapientise luce perfundit, ut facile concipiat, aliisque nia-nifestet, instructa de divinis sponsa, qua? sapientes sa3culi alias doctissimi vix capere possunt. Augustissimum sanctissimse ïri-nitatis mysterium, omnium aliorum mirabilius, et naturai captum sic excedens, ut vera circa illud opus sit captivare intellectum in obsequium iidei, dilectas sponsse quamvis simplici tam distincte manifestat, ut aliquando doctores eximii mirentur se in anima simplici tantam divinorum notitiam et supernaturalem sapientiam invenire. Legimus in vita V.F. N. Francisci a Puero Jesu, et re et no-mhie rustici juxta sapientiam hujus steculi, quod Domino revelante tam sublimem et distinctam sanctissima? Trinitatis notitiam fue-rit assecutus, quod Archiepiscopus Valentinus, vir in sacra theo-logia doctissimus, postquam eum de hoc sacro mysterio disserentem audiit, non sponte, sed ab ipso coactum, dixerit se nihil unquam tale in scholis audivisse, et post ipsius mortem in oratione funebri, quam in lionorem ipsius habuit, prsedicare non timuerit quod clare hoc sanctissimum tidei mysterium viderat.

Tanto Sponsus ille divinus dilectaj siue flagrat ainore, quod ip-sam aperte sponsam nominet. Numquid in vita S. M. N. Theresi® scriptumnon habemus, quomodo adipsam veniens, clavo sacratis-sima? passionis ipsi tradito loco sponsalitii atinuli, spirituale cum ea matrimonium contraxit;quod ei manifestans ait:« Deinceps ut vera sponsa meum zelabis houorem.» Et propterea veste Candida et pre-tiosissima, ac torque aurea gemmis plena per sanctissimam Sponsi Matrem Mariam et putativum Patrem Josephum fuit decorata. Quod in sancta Agnate factum legimus, ipsa dicente : « Dexteram meam et collnm meumcinxit lapidibus pretiosis, tradidit auribus mels incestirnahiles margaritas, induit me cyclade auro texta, et immensis monilibus ornavit me, annulo suo subarrhavit me Domi-nus mens Jesus Christus, et tanquam sponsam decoravit me corona. »

Sciens Sponsus dilectae suao pulchritudinem absque ulla macula, seclusis hinc imperfectionibus, inde vero ex virtutum ornamento procedentem, et longa probatione fidelitateni ipsijis certantis ex-pertus, non solum ad consortium, verum etiam ad coronam ejus meritis debitam ter invitat. Unde, Canticorum 4, dicit ei : « Tota pulchra es, arnica mea, et macula non est in te; veni de Libano, sponsa mea, veni de Libano, veni; coronaberis decapite Amana, de vertice Sanir eLHermon, de cubilibus leonum, de montibus pardo-nim.»Totam pulcliram vocat sponsam, et absque macula, quia, licet leves qiuedam culpae, ex humana potius infirmitate quam ex mali-tia procedentes, in ea reperiantur, non tarnen ejus officiunt pulchri-tudini, sed occasionaliter proficiunt, cum propter illas de se humi-liter sentiat, etad inserviendum Deo fortius exurgat; nec maculam simpliciter inducunt, sed tantum secundum quid, ut cum Angelico Doctore dicuut theologi; non enim indebite sordidis inhicret quis per illas creaturis, ut ab illis maculam contrabat, sed, servato ad Deum ultimum iinem ordine debito, aliqualiter in eas impingit. Veni igitur, sponsa, ter vocata; non quod statim e vita migratura sis, sed ut scias te monitam de corona qua; te manet, propter excelsum tuaj justitiaj et puritatis statum, Libano prsecelso et perpetua nive candidofiguratum, et propter Melem persecutionum tolerantiam, montibus Amana, Sanir et Hermon expressam, cum in dictis montibus leones, pardi, aliseque fera; crudeles et bominibus infestse reperiantur. Hos ego monies in mea peregrinatione orientali per-transivi, et diutius consideravi, quos etiam in meo Itinerario fusiua descripsi. Libanus est mons in Syria pnecelsus, suis nominatus ce-dris; est prope Tripolim, imminens mari mediterraneo, indeque versus Berithum, Sydonem, et Tyrum ad meridiem longe discur-rens ; nunc solus inter montes orientales catholicis gaudet incolis. Amana est mons Ciliciam a Syria dividens, qui etiam dicitur Ama-nus sive niger, sic a multitudine silvarum et arborum quibus con-situs est, apparens: euntibus Alexandretta sen Alexandriola Alep-pum aut Antiocbiam primum et statim occurrit. Sanir ab aliqui-bus confunditur cum Hermon, ab aliis distinguitur, et tandem ab aliis ut jugum aut cacumen distinctum, sed ejusdem montis, affir-matur. Hermon autem, a parte orientali, proximus est Jordani; ab occidentali, campo magno Esdrelon imminet; a septentrionali, vici-

num respicit Thaborem, et a meridionali montes habet Ephraïm, nee longe dissitum montem Gelboë; sunt qui distiuctum alium ab isto montem Hermon supra Trachonitidem regionem constituunt. Ex his ergo raontibus vocatur sponsa, ut post certamen et persecu-tionum victoriara coronetur.

Ad Sponsi vocem invitautis consurgat, et do corona suis labori-bus, certamini, et victori® debita, si tarnen perseveraverit ac legitime certaverit usque ad mortem, in Domino confidat, et dicat fiducialiter cum Apostolo:« Bonum certamen certavi, cursum con-summavi, fldem servavi; in reliquo reposita est milii corona justi-tiffi, quam reddet mihi in ilia die Justus judex, non solum autem milii, sed et iis qui diligunt adventum ejus. » Non tarnen inde pra?-sumptionis irrepat animus, sed potius humilitatissensus; non enim propria virtute.at virtute coelestis gratise promeruit coronamglorié; quia, ut ait Augustinus, de Gratia et Libero Arbitrio,« cui redderet coronam justus judex, si non donasset gratiam misericors pater? et quomodo esset ista corona justitie, nisi prcecessisset gratia, qiue ju-stificatimpiumPQuomodo ista debita redderentur,nisi priusillagra-tuita donarentur?» ündediciturab eodem doctore, quod »duin Deus nostraproemiatracrita,suacoronat opera.» Multa ad hoe intentum S. Doctor ibidem subjungit; sed brevitor coneludamus, et cum eo quseramus qua virtute sponsa certaverit, utrum quae illi ex semet-ipsa fuerit, an quiB desuper data sit. Sed absit ut sponsa ignora-verit legem Dei, cujus vox est in Deuteronomio:« Ne dicas in corde tuo : fortitudo raea et potentia manus mere fecit mihi virtutem banc magnam; sed memovaberis Domini Dei tui, quia ipse tibi dat for-titudinem facere virtutem.» Quid autem prodest bonum certamen, nisi sequatur victoria ? Et quis dat victoriam, nisi ille de quodicit Apostolus;* Gratias Deo, qui dat nobis victoriam per Dominum nostrum Jesum Christum.»

Nee de corona-cogitaret sponsa, si a Sponso non foret recipienda: scit enim quod * est corona gloriae in manu Domini, et diadema regni in manuDei sui,» ut dicitur Isaiy 62,ipsi sponsaj, eique aifir-matur:« Inon vocaberis ultra derelicta, et terra tua non voeabitur amplius desolata ; sed vocaberis voluntas mca in ea, et terra tua inliabitata, quia coniplaeiüt Domino in te, et terra tua inhabita-bitur: habitabit enim juvenis cum virgine, ethabitabunt in te

filii tui; et gaudebit Sponsus super sponsam, et gaudebit super te Deus tuus.» Imo, scit sponsa quod sua corona est ipse Sponsus, et sua gloria in Dei sui possessione ac fruitione consistit; non enim propria movetur utilitate, sed solo Sponsi fruendi desiderio ad la-bores animatur.ünde, jam adepto, nihil araplius in ccelo et in terra speratadipiscondum;et clamat cum Propheta Regio:« Tenuisti ma-num dexteram meam, et in voluntate tuadeduxisti me, et cum gloria suscepisti me; quid enim mihi est incoelo? et a te quid volui super terram? Defecit caro meaet cor meum, Deus cordis mei, et pars mea Deus in seternum; mihi adhaerere Deo bonum est, ponere in Domino Deo spem meam;»vel Isctabunda dicit, ut refert Isaias, Cap. 61:« Gaudens gaudebo in Domino, et exultabit anima met in Deo meo; quia induit me vestimentis salutis, et indumento justitise circumdedit me, quasi sponsum decoratum corona, et quasi sponsam ornatam monilibus suis. »

ANIMA CONTEMPLAT1VA, AD SPONSUM INTRODUCTA, BENIGNE A13 EO INSPICITUR ET AUDITOR.

Non sufficit amanti sponsam habere pra3sentem, nisi frequenti et suavi contemplando faciem ipsius intuitu, blandis ad colloquen-dum excitando verbis, internum manifestet amorem. Unde, Canti-corum 2, sic earn alloquitur:« Surge, amicamea, speciosamea, et veni: columba mea, in foraminibus petrse, in caverna raaceria3, ostende mihi faciem tuam, sonet vox tua in auribus meis; vox euim tua dulcis, et facies tua decora.» Quasi diceret ei; dilectissima mi sppnsa, qua; hactenus meam passionem meditando in foraminibus petra, seu in vulneribus meis (ipse namque petra sum), quasi columba in nidulo tuo latitasti, ostende mihi faciem tuam, non jam mcestam, sed hilarem ; sonet vox tua in auribus meis, non jam la-crymalis, sed l;ctabunda; quia scio, quod vox tua dulcis, et facies tua decora. Jam in foraminibus petrse' cognovisti sensum Domini et Sponsi tui ; potes cum Bernardo, Serm. 62 in Cantica, dicere : « Clavis reserans, clavus penetrans factus est mihi, ut videam vo-

luntatem Domini ; quidni videam per foramen ? Clamat clavus, cla-mat vulnus, quod vere Deus sit in Christo mundum reconcilians sibi; ferrum pertransiit animam ejus, et appropinquavit cor illius, ut non jam non sciat compati infirmitatibus meis. Patet arcanum cordis per foramina corporis, patet magnum illud pietatis sacra-mentum, patent viscera misericordise Dei nostri, in quibus visitavit nos oriens ex alto. Quidni viscera per vulnera pateant? In quo enim clarius quam in vulneribus eluxisset, quod tu,Domine, suavis et mi-tis, et muitte misericordiic ? majorem enim miserationem nemo ha-bet, quam ut animam suam ponat quis pro addictis morti et dam-natis ; meum proinde meritum, miseratio Domini; non plane sum meriti inops, quamdiu ille miserationum non fuerit. »

O anima, quai velut columba in foraminibus petra, et in caverua macerite latitans, ferventissimum erga te Sponsi tui amorem didi-cisti, nunc considers pietatem ejus ac mansuetudinem, dumtibi dicit: « Ostende faciem tuam, sonet vox tua in auribus meis,» cum in utraque sibi complaceat, in voce, velut dulci, et in facie, quasi decora ; ne dissimules, ne tardes tam suavi Sponso complacere; die cum beata Agnete : * Ipsi soli servo tidem, ipsi me tota devotione committo; »ne timeas, cum omni fiducia faciem tuam ostende Sponso desideranti etpetenti.» Accedite, ait Psalmista, ad eum, et illumi-namini, et facies vestrse non confundentur. »Quo pacto humilis ab humili confundetur, a pio sancta, et a mansueto modesta ? non plane abhorrebit apuritate petrre pura facies spons;e, non magis quam a virtute virtus, a lumine lumen.

Miratur Sponsus spons a; sure pulcbritudinem, et velut attonitns ait:« Qute est ista quse ascendit per desertum, sicut virgula fumi, ex aromatibus myrrhse et thuris, et universi pulverispigmentarii?» Quasi manifestius dicat: quanta est hsec, et unde ei ascendenti utique de deserto, affluentia tanta deliciarum ? vix enim pares inveniuntur delicite in angelis, quos in civitate Domini la^tificat fluminis impetus, qui a vultu gloria; voluptatis gloria potantur; sed desinat deserti hujus mirari delicias, quia ipse Dominus dedit benedictionem, et terra nostra dedit fructum suum. Non enim liic fructus est naturse corrupta;, sed gratia; divina?. Ha;c ascendit per aspera difficultatum loca, qua; pondere sua; intirmitatis etiam in via plana descendere, imo et praceps cadere solebat; hac recta

ascendit ad Dominum ut virgula furai ex aromatibus myrrhse et thuris, et universi pulveris pigmentarii, qua) ratione corruptionis suae potius terrense labis fcctorera contrahens ad ima dirigitur.

Nihil in natura ordinibus eequale pulchritudini suse sponsa; Sponsus advertit, quasi ipsa omnium illorum perfectionem pra; se ferat,. Ait namque Sponsus de ipsa accedcnte, Caniicoruni G.« Quce est ista, qua; progreditur quasi aurora consurgens, pulchra ut luna, electa ut sol, terribilis ut castrorum acies ordinata ? » ünde pulchritudinem ipsius demiratus, earn rebus in tota natura pul-chrioribus aptissime comparat. Numquid non pulcherrima est aurora consurgens, mundi tenebras novo splendore repellens ? Numquid etiam luna, solis aspectn plene irradiata, nodte media proccdens,in-tuent iuraoculos sua pulchritudine non demiücetPNumquid sol,prin-ceps omnium siderum, actotius origo luminis, perfectissimus inter pure materiales creaturas, non solum non rapit, sed penitus offuscat suo splendore acies oculorum, et omnes in sui admirationem allicit mortales ? Numquid denique castrorum acies ordinata pulcherri-mum non est generosis heroïbus spectaculumPEt tamen sponsa mea, ait Sponsus, prsedictis omnibus pulchritudine non cedit; adicquat, si non superat, dum mane ut aurora suos amoris radios in me dirigit, dum media nocte silens, in profunda contemplatione con-stituta, coram me ut luna nitet, dum meridie charitatis fervoribus ut sol incalescit, dum pro mei nominis gloria contra hostes velut castrorum acies ordinata manet. Unde merito, Ecclesiastici 50., de ipsa dicitur: « Quasi stella matutina in medio nebulse, et quasi luna plena in diebus suis lucet, et quasi sol refulgens : sic ista effulsit in templo Dei. »

Si Sponsus dilectaj su;b decoram faciem videre, et dulcem audire vocem desiderat, non minori sponsa desiderio videndi et audiendi dilectum suum accenditur. TJnde ssepius toto mentis afl'ectu cla-mat ad ipsum ; o Spouse, quem diligit anima mea, quamdiu tua vexabor absentia ? Quamdiu peregrinabor abs te, et videbo te tantum per speculum in amigmate ? Quamdiu totaliter absconditus stabis post parietem, et velatus respicies per fenestram, prospiciens per cancellos ? Quamdiu silebis, et non os tuum immediate, sed tantum ora prophetarum et servorum tuorum aperies, ut mihi loquaris? Loquere,Domine,tu ipse, quia teipsum immediate et clare

loquentem audire desiderat ancilla tua ; ostende faciem tuam, sonet vox tua in auribus meis ; vox enim tua dulcis, et facies tua decora : vox tua dulcis, quia verba vitse seternse habes, imo tu es Verbum sternum, Verbum Patris coelestis ab illo productum ab aeterno, splendor ipsius et substantia figurse ejus, Verbum exprimens in-finitam Dei unius et trini perfectionem ; facies autem tua decora, in cujus contemplatione non solum mea et omnium creaturarum intelligibilium aoterna et perfecta beatitudo consistit. sed etiam totius sanctissim?e Trinitatis felicitas.et vita in tui comprelien-sione sita est. Velabant olim filii Israël vultum suum, ne viderent te;dicebantMoysi:« Loquere tu nobis, et non loqnatur nobis Domi-nus, ne forte moriamur, » quia tunc velut iratus Dominus appare-bas, et ut Deus exercituum terribilis loquebaris; apparitiones nam-que tine tunc quasi fulgura, et verba tua velut tonitrua et fulmina mortis timorem videntibus et audientibus incutientia ; nunc autem, quia mihi ut Sponsus dilectissimus raecum agis, loquere tu-metipse, et noa mihi loquatur Moyses; nee loquere per parabolas, sed palam; non te videam in ceniginate et per speculum, sed facie ad faciem. Osteude mihi faciem tuam, et salva ero; sonet vox tua in auribus meis, et beata ero : vox enim tua dulcis, et facies tua decora.

Est inter amantes commune proloquium : si vis amari, ama; unde mutua debent inter eos esse amoris signa, et favorum corre-spondentia. Cum ergo Sponsus videre decoram sponsse faciem, ac dulcem audire vocem ejus desideret, ex quadam amoris necessitate debet vicissim ei faciem suam divinam, supereminenter decoram et gratiis affluentem, ostendere, ac vocem dulcissimam cordis auribus exhibere. Et quamvis hoc privilegium statui viatorum, qui in fide peregrinantur a Domino, prima fronte videatur incommunica-bile, communicatum tarnen aliquibus inferius demonstrabitur, nunc breviter indicatur. Non autem sic extendendum, quod sanctis ordinariis concedatur ; tantum enim favorem, non nisi authoritate sacne Scripturse, sanctorum Patrum doctrina, et theologise funda-mento, communicatum alicui sancto insigniori, tanquam sponsse Christi dilectissimse, debet affirmari.

Quod Sponsus faciem suam divinam dilectic suae adhuc viatrici transeunter ostenderit, habemus in sancto proplieta Moyse, juxta

doctrinam S. Augustini et D. Thomce, pluribus communem ; et manifestatur ex illo Domini responso, Exodi 33, facto Moysi pe-tenti ut sibi ostenderet gloriam; cui ait Dominus:» Ego ostendam omne bonum tibi;» proinde promisit ipsi viatori visionem divinse essentia?, in qua est omne bonum ; quod si promisit, concessit; fidelis namque est Dominus, cui in nobis etiara displicet stulta pro-missio. Et, Numerorum 12, dicit Dominus in laudem Moysis : « Si quis fuerit inter vos propheta Domini, in visione apparebo ei, vel per somnium loquar ad ilium; at non talis servus meus Moyses, qui in omni domo mea fidelissimus est: ore enim ad os loquor ei et palam, et non per senigmata et figuras. gt; Qute omnia inferius magis expendentur.

Quod etiamSponsus vocem suam immediate sute sponsae auribus exhibeat, ex eadem authoritate et doctrina habemus, non solum in Moyse, sed etiam expresso sacra Scriptursc testimonio dicitur de D. Paulo. Ipse namque raptum suum mirabilem, 2 Cor. 22, refe-rens, ait:« Scio hominem in Christo ante annos quatuordecim (sive in corpore, nescio, sive extra corpus, nescio, Deus scit) raptum hu-jusmodi usque ad tertium coelum : et scio hujusmodi hominem (sive in corpore, sive extra corpus nescio. Deus scit) quoniam ra-ptus est in paradisum, et audivit arcana verba, quse non licet homini loqui. » Cum ergo D. Paulus dicat simpliciter se raptum fuisse ad paradisum, et ineffabilia audivisse verba, necessario concluden-dum videtur quod, Deum in illo raptu clare videns, hujusmodi ineft'abilia verba ipso loquente didicerit; csetera namque Dei verba alio modo prolata fari posset et exprimere.

Cum firmo theologise fundamento dicendum est coelestem Spon-sum Sanctissimse Virgini Marias, inter omnes puras creaturas in donis supernaturalibus perfectissima;, decoram faciem suam osten-disse, et dulcem non raro vocem exhibuisse. Cum enim speciali titulo sit filiaDei Patris, Mater naturalis Dei Filii, etSponsa plus-quam dilectissima Spiritus Sancti in mysterio sacratissimse Incar-nationis (de ipso namque concepit quod Deum hominem factum pareret), non solum conveniens, sed etiam moraliter condignum videtur quod tam singulare privilegium a suo Patre coelesti, a sue Filio Homine-Deo, et a suo Sponso Spiritu Sancto frequentius et uberius acceperit, ut tenent plurimi ejus devoti, et probat Caje-

tanus, 3 P. [Q. 27, Art. ultimo, hoc fundamento communiter a theologis recepto: quod nempe congruum est ut privilegia omnia servis Dei concessa et multo plura Sanctissim® Virgin! Matri Dei concedantur, dummodo condition! ipsius non repugnent. Propterea, non solum omnibus decoratam virtutibus et gratia plenam, quod aliquibus aliis, cum limitationetamen, concessum est, verum etiam ab omni macula, tam peccat! cujuscumque actualis, vel minimi, quam peccati originalis labe praidicamus immunem, quod nulli concessum alter! docet Ecclesia. Istud ergo privilegium, nempe faciem divinam aliquando vidisse, et arcana Dei verba percepisse, dum Verbi divini Incarnati Mater effecta est, decentissimum ejus dignitati, et maternse conditioni congruum, denegare ipsi, conce-dendo aliis, piaculum forêt. Quoties autem concessum fuerit, ipse scit qui ei concessit ; conveniens tamen videtur ut ei concedatur communicatum in instanti Incarnationis Verbi divini intra sua viscera, quando Dei fuit Mater effecta, ut tunc videret mysterium asaeculo absconditum, quod in ipsa complebatur. Et si in Christi Domini sacrosancta nativitate concessum affirmetur, nullo modo pietati repugnet; satis namque conveniens apparet quod clare na-tum suum Filium, quoad utramque naturam, divinam et humanam, inspiceret, ut condigne tanquam Dominum simul et Filium suum reciperet, adorando velut Dominum, et amplectendo.suaviter ut Filium. Undo in revelationibus sanctse Birgitt® sic inducitur Christo nato dicens : « Bene veneris, Deus meus, Dominus meus, et Filius meus. »

Quamvis autem, de lege ordinaria, ad claram Dei visionem mors naturalis sequi debeat, juxtailluddictum Domini: « Non videbit me homo, et vivet, » potest tamen diviuitus fieri quod mors non sequatur, non tantum quando hujusmodi visio est per modum tran-seuntis, quomodo hie sponsse communicatam dicimus, sed etiam quando diu et continuo, ut in sacra Christi Domini conceditur humanitate.

ANIMA CONTEMPLATIVA, SUAM FACIEI! OSTENDENDO ET LOQUENDO, SPONSUM PERIT ET VULNERAT.

Ostensa facie, et voce sonante, sponsa dilectum Sponsum suum, illius decore, et istius dulcore, velnt amoris penetrabilibus jaculis, in cordis intimo ferit, et suaviter vulnerat. Unde ipsemet Sponsus, Canticorum 4, non tam de amoris vulnere conquestus, quam de ejus suavitate gaudens, ait: « Vnlnerasti cor meum, soror mea, sponsa, vulnerasti cor meum in uno oculorum tuorum, et in uno crine colli tui. gt; Ubi nota quod Sponsus suam sponsam vocat sororem, turn more amantium, nt dictum est supra, qui se mutuis honoris aut amoris titulis insigniunt (propterea, sicut sponsa Sponsum suum ali-quando regem, aliqnando fratrem, aliquando dilectum vocat, sic Sponsus sponsam suam raodo reginam, modo sororem, modo filiam, modo dilectam appellat); turn propter mysterium Incarnationis, ra-tione quippe liumanitatis assumptse sicut constituitur frater sponsaj, sic sponsa constituitur soror Sponsi. Sponsa igitur in uno oculo-lorum, scilicet unico intuitu fidei per dilectionem operantis, sic Sponsi cor penetravit, ut velut immissa sagitta vulneraverit: unde, ne continuato oculorum intuitu supervulneratus, amore langueat, rogat sponsam, Canticorum 6, ut avertat oculos suos, ne ab ejus conspectu cogatur avolare.

Si sponsa cor Sponsi vulnerat in uno oculorum intuitu, Sponsus etiam cor sponsa?, vel immediate in uno oculorum intuitu, vel mediate per angelos, transverberat. Utriusque vulneris exemplum evi-dens in S. M. N. ïheresia conspicimus; nam ipsa scimus post mortem revelante, quod divini amoris incendio potius quam vi morbiAlbse primo decubuit, postremo, ejusdem amoris impetu, ad Sponsi ipsam visitantis conspectum,fortiter vulnerata interiit.Unde merito de ipsa cecini aliquando:

Vila (ait Ctbi amor, fail el mors : ergo Theresa Vita fuit Ubi mors, mors Ubi vita (uil.

Quse enim vixit amore, et quae amore mortua fuit, habuit vitam pro morte, utpote ab Spouse separata, et mortem habet pro vita, cum media morte conjungatur Sponso. Scimus etiam seraphinum ignito jaculo cor ipsius, crudeliter secundum apparentiam, sed tam en suaviter, transverberasse. De quo etiam alias juveniscecini:

Seraph. Si me ferocem dixeris, in I una Quod innocenlis viscera Virginis Configo, nullus est bonus, sed Singuli erunt medici feroces.

Numquid ferocem, qui labortinlibus Febri, peraclo vulnere, sanguinem I I an rit, vocabis? Qui ferocem Me vocal, kmc voeet et ferocem.

Vivas amoris viscera non ferunl Flatnmas: vel isle suffocabil Pectus amor, vel agendo rumpel.

Nec solis revelationibus hoc vulnus amoris in Theresia constat, inspicientibus et perscrutantibus sacrum cor ipsius apparet. Con-

tigit enim, ut ex cujusdam relatione didici, et certa ut asserebat, quod qusedara monialis nostra conventus Albensis sibi cor sancte Matris acceperit, dum brachium ei mortuse abscindebatur, in dicto conventu relinquendum, quando reliquum sacri corporis esset Abu-lam transferendum ; diu secreto sacras sibi conservavit reliquias; sed tandem, consciëntie scrupulis agitata, superiori sacrum fur-tum aperit, cor ablatum restituit, ut publico ab omnibus coleretur, quod tantum privatim ab ipsa colebatur. Kes mira, et multis plena miraculis 1 cor sanctae Virginis apparet maximum, velut amoris igne rarefactum, et spiritu plenum; in eo foramen inspicitur, vel angeli transverberantis jaculo apertum, vel impetu amoris factum, quoad Sponsi conspectum apparentis vulnerata decessit evivis.Sed quod est mirabilius,idem cormortuum(si tamen mortuum dici debet), simili incorruptione et fragrantiacojlesti cum reliquo corpora pra-ditum,adhuc spirat amorem,adhuc Sponsi desiderio fervensad ip-sumanhelat; quod manifesta sequenti experientia comprobatumest. Cum enim in parva custodia crystallina, undequaque clausa, fuisset collocatum, vi spiritus et amoris exhalantis crystallus non semel tantum, sed ssepius crepuit; unde, necessitate cogente, opus fuit in superiori parte custodise foramen relinquere, ut continuos inde spiritus amoris ad Sponsum dirigeret: conveniens sane videtur ut cor Theresiïe, quod diu vixit amore, quod amore vulneratum mortuum est ( si tamen mortuum dicere liceat quod adhuc spirat), post mortem amare perseveret.

In hoc statu unionis perfectissimaj, quo Sponsus et sponsa se mutuis jaculis vulnerant amoris, Sponsus sponsam edocet tlieolo-giam mysticam, id est, ccelestium veritatum contemplationem amoris suavitate conditam; nihil enim suavius amore : et sic in-tellectum contemplationis luce perfundit, voluntatem vero flammis excitat amoris. Sed sponsa se totam Sponso et sponte tradit, nihil sibi de seipsa reservando; unde corpus et animam, actus potentia-rum internos et externos, et usque ad minimos corporis motus, ad Sponsum dirigit: et sic est inter Sponsum et sponsam mutua vo-luntatum traditio; si enim Dominus voluntatem timentium se faciet, quanto magis voluntatem faciet amantium se, et eorum de-siderium complebit! Tune sponsa, ex commercio illo suavi amoris cum divine suo Sponso, deificatur quodam modo, etredditur velut

divina; quia, ut communiter dicitur, et inferius probabitur, amor transformat amantem in rem amatam; unde alt Augustinus: « Si terrain amas, terra es; si coelum amas, ccelum es ; si Deum amas, quid me dicturum speras ? Deus es. gt; Et sic in ipsa nihil inordina-tum, nee minimus motus cum plena deliberatione, sal tem ordinarie, contra Dei voluntatem reperitur,ut dicitur Psalmo 61:«Nonne Deo subjecta erit anima mea ? ab ipso enim salutare meum; nam et ipse Deus meus, et salutaris meus; susceptor meus, non movebor amplius.» Cujus ratio facilis est; quia, longo firmatus exercitio propter Deum operandi, habitus transiit velut in naturam; unde quadam virtutis connaturalitate, specialibus auiiliis divina; gratis mumta,bene operatur. Tunc merito dicit:«Dilectus meus mihi, et ego illi; » quia in ipso solo et semper occupata est: intellectu contemplatur, voluntate amat, et memoria bonitatis ejus et suavi-tatis recordatur; utraque pars, tam superior quam inferior, quoad omnes utriusque motus, communi et conformi concursu, divino obsequio sponte mancipatur; nee anima de seipsa cogitat, cum magis sit ubi amat quam ubi animat, nulli vacat alteri, in solo manet amoris exercitio, singulos ejusdem amoris fructus- offerens dilecto, juxta illud Canticorum 7 : «Omnia poma nova et vetera, di-lecte mi, servavi tibi.» Sicque divino amore velut ebria seipsam ignorat, de solo Sponso cogitans et ad ipsum currens; et secundum hoc intelligi potest dictum Christi Domini, Matthaïi 1G:lt; Qui volue-rit animam suam salvam facere, perdet eam : qui autem perdiderit animam suam propter me, inveniet eam. » O felix sponsa, feliciter, propter amorem Sponsi.tibi et toti mundo perdita propter ipsum Sponsum, et ab ipso vulnerata! ne timeas, feliciter ad ipsum perve-nies et sanaberis; felix vulnus tuum, et vulnus Sponsi a te infli-ctum, quod omnium gratiarum rivulos super te emanabit, dummodo perseveres dicere : lt; Fasciculus myrrhse dilectus meus mihi, inter ubera mea commorabitur;»et veredixeris :«Manusmeasstillaverunt myrrbam, et digiti mei pleni myrrha probatissima,» id est, si cum intima Sponsi contemplatioue ac fervido ejus amore, tam in mente, quam in opere, myrrhse amarissimio mortificationem, ab Sponso pradicatam, conservaveris, fateris ipsa quod« labia ejus sunt lilia distillantia myrrbam primam.»Et vere, quamdiu versamur in hac vita corruptibili, timendum semper est a corruptione carnis : unde

eloquia Sponsi mei, ait sponsa, sunt casta et ad pnritatem inflam-mantia, et crncis mortiticationem pradicantia.

Egredimiiü igitur, et videte, filiic Sion, regem Salomouem, dul-cissimum, inquam, Sponsum vestrum, quiplusquam Salomon est, in diademate quo coronavit iilum mater sua in die desponsationis illius, et in die Itetitice cordis ejus. Id est : animse coutemplativae, filise Ecclesiae,cernite Sponsum,Salomonem verum, coronatum regio diademate, ut condigne sponsam accedentem recipiat; considerate festivum diem ilium, quo nuptiasolim coeptas perficit; et intima cordis Isetitia propter diadema perfunditur : nuptias init cum sponsa, ut suae voluntatis potestatem ipsi tradat, et voluntatis ipsius traditam potestatem recipiat. Videte similiter sponsam diademate coronatam, et indumentis Isetitiae paratam ad nuptias. Si filia) yEgypti, ut memoriae proditum est, per civitates discurrerunt domo egressae, ut Josephum, aspectu decorum et pulchritudine sua nimis amabilem, videre possent, multo magis conveniens est ut filiae Sion,animae,inquam,contemplativaj, foras egrediantur, ut Sponsum pulchritudine Josepho superiorem aspiciant, et simul sponsae de-corem contemplentur ornatae viro sue, quae velut regina assistit a dextris ejus, in vestitu deaurato perfectissimae charitatis, circum-data varietate omnium aliarum virtu turn.

ANIM^E CONTEMPLATIVE MATRIMONIUM SPIRITUALE GUM DEO PROBATUR AUTHORITATE PATRUM, ET CONPIRMATUR EX ANALOGIA AD MATRIMONIUM CORPORALE.

Etsi praedictis sacra) Scripturae testimoniis matrimonium hoc spirituale aniraae contemplativse cum Deo satis superque probari videatur, ad majorem tamen ejus confirmationem, possunt plures adduci sanctorum Patrum authoritates; et ad perfectam ejus de-clarationem, potest proponi correspondentia, quae inter ipsum et matrimonium corporale reperitur.

infinitse propemodum adducerentur, nisi jam plures adducte et plares adducenda) forent: unde, nunc sufflciat Bernardus, doctor mellifluus, qui spiritualem anima; cum Christo desponsationem,plu-rimis sermonibus in Cantica, fideliter exposuit; ex quibus varia; hinc inde sententia; ad praesens intentum proponentur. Sermone 9, sic ait: « Si quis in nobis ita est desiderii vir, ut cupiat dissolvi et cum Ghristo esse, cupiat autem vehementer, ardenter sitiat, assidue meditetur, is profecto non secus quam in forma sponsi susci-piet Verbum in tempore visitationis, hora videlicet qua se astringi intus quibusdam brachiis sapientue , atque inde sibi infundi senserit sancti suavitatem amoris; siquidem desiderium cordis ejus tribuetur ei, etsi adhuc peregrinanti in corpore, ex parte tarnen, idque ad tempus et tempus modicum. Nec tamen vel in transitu prasto erit omni anima;, nisi illi dumtaxat, quam ingens devotio, et desiderium vehemens, etpradulcis affectusspon-sam probat, etdignam ad quam gratia visitandi accessurumVerbum decorem induat, formam Sponsi accipiens.» Sermone 88, ait :« Talis conformitas maritat animam Verbo, quippe cui videlicet similis non est per naturam, similem nihilominus ipsi se exhibet per volun-tatem, diligens sicut dilecta est: ergo si perfecte diligit, nupsit. Vere spiritualis sanctique connubii contractus estiste; parum dixi, contractus, complexus est : hie nexus vincit etiam quod natura arctius vincit, vinculum parentum ad filios; denique « propter hoc, ait, relinquet homo patrem suum, et matrem suam, et adhserebit sponsse. gt; Propterea, ut dixi, sic amare nupsisse est, quoniam non potest sic diligere, et parum dilecta esse, ut in consensu duorum integrum stet perfecturaque connubium ; quod non est aliud, quam amor sanctus et castus, amor suavis et dulcis, amor mutuus, intimus, validusque; qui non in carne una, sed uno plane in spiritu duos jungat,duos faciat jam non duos, sed unum.» Et tandem, Sermone 85, ait: «Quando viderisanimam, relictis omnibus,Verbo votis omnibus adlm'ere, Verbo vivere, Verbo se regere, de Verbo conci-pere, quod pariat Verbo, quaj possit dicere: Mihi vivere Christus est, et mori lucrum, puta conjugera,Verboque maritatam. Attende in spiritnali matrimonio duo esse genera pariendi, et ex hoc etiam diversas soboles, sed non adversas, cum sanctie matres aut pradi-cando animas, aut meditando intelligentias pariunt spirituales. In

hoc ultimo genere interdum exceditur, et seceditur etiam a corpo-reis sensibus, ut sese non sentiat quae Verbum sentit; hoc fit cum mens,ineffabiliVerbiillecta dulcedine, quodam modo se sibi furatur, imo rapitur, atque elabitur a seipsa ut Verbo fruatur. Alitor sane afficitur mens fruetiticans Verbo, aliterfruens Verbo; illic sollicl-tat necessitas proximi, hicinvitat suavitas Verbi. Et quidem hcta in prole mater, sed in amplexibus Sponsi laitior; chara pignora fi-liorum, sed oscula plus delectant; bonum est salvare multos, excedere autem et cum Verbo esse, multo jucundius. At quando hoc, aut quamdiu hoc? Dulce commercium, sed breve momentum, et experimentum rarum, quaerere utique animam Verbum, quo fruatur ad jucunditatem. O quisquis curiosus es scire quid sit hoc Verbo frui, para illinon aurem, sed mentem; nondocet hoc lingua, sed docet gratia; absconditur a sapientibus et prudentibus, et re-velatur parvulis. Magna, fratres, magna et sublimis virtus humili-tas, quse promeretur quod non docetur; digna adipisci quod non valet addisci; digna a Verbo et de Verbo concipere quod suis ipsa verbis explicare non potest. Cur hoc? non quia sit meritum, sed quia sic placitum coram Patre Verbi, Sponsi unima;, Jesu Christi Domini nostri, qui est super omnia Deus benedictus in ssecula.gt;Qui plura de hoc spirituali matrimonio animse contemplativce cum Deo scire desiderat, eumdom sanctum Bernardum videat, Tractatu de Septem Gradibus Contemplationis, ad ilium locum 2 Cor. 2: «Nos autem revel ata facie gloriam Dei speculantes; » et Richardum a S. Victore, in Cantica, Cap. 8.

Audiamus etiam sanctam Virginem et Matrem nostram There-siam, de hoc spirituali matrimonio, Mansione 7, Cap. 1 et 2, disse-rentem; cui, tanquam sponsse Verbi dilectissimte, et experta; favo-res Sponsi, credendum est. Sic autem loquitur:« Quaudoquidem Dei magnitude nullis terminis aut limitibus continetur, idemerit etiam de ejus operibus merito judicandum. Quis enira ejus misericordiam et magnitudinem enarrare poterit? Quare, si ea qua; ante retuli-mus, aut dicemus infra, Deo ipsi comparentur, miranda non sunt: omnia enim sunt velut symbola qusedam divinse magnitudinis ac potentiaj. Utinam Deus mihi concedat, ut possim vobis explicare aliquid eorum quse ipse communicat ad istum statum pertingen-tibus! Quando divina bonitas, compatiens laborum et afflictionum.

quas anima), sibi spirituali sponsatione conjunctse, pro ejus amore perpessa3 sunt, antequam eas spirituali matrimonio sibi conjungat (quamvis in hac vita non ita perfecte hoc matrimonium inter Deum et aniraam celebretur, quin possit aliquando anima a Deo separari), ad propriam mansionem, id est, anim^ centrum, introducit; ibi cum ea unitur, quod non solet contingere in spirituali sponsatione ; nam ibi sponsa non tam ad centrum, quam ad superiorem anima; partem a Deo vocari videtur. Est igitur magnum discrimen inter matrimonium, desponsationemque spiritualem, quale solet esse inter eos qui sponsalia contraxerunt, et illos qui matrimonio conjuncti sunt. His utor comparationibus, majoris claritatis gratia, non quia in sponsatione aut matrimonio spirituali corporeum ali-quid iuterveniat; omnis enim ista conjunctio sive unio in spiritu contingit. Primum igitur discrimen est, quod, in unione spiritualis sponsationis, saltern tempore quo celebratur, omnes potentiarum operationes absorbentur; quod anima quasi caeca, muta, ac sine ullo interior! sensu videtur remanere, ita ut pro tunc nulla ratione possit sentire aut intelligere, quale ac quantum sit illud bonum quo fruitur: quia ilia magna delectatio, qua animam perfundi su-perius diximus, tunc sentitur, cum anima se Deo approximare cognoscit; at cum jam amoris brachiis a Deo adstringitur eique unitur,nihil omnino sentit, quia tunc omnes potentiaB consopit;e et absorpta; manent. In matrimonio vero spirituali, solet alitor contingere, quia tunc Deus potentias prius absorptas et quasi ligatas solvit, et oculorum squammas tollens, permittit ut anima percipiat atque intelligat aliquid de ineftabilibus bonis quibus fuitur : quod quidem mirabili modo contingit; nam animai inillo centre manenti, visione intellectual! mysterium sanctissima3 Trinitatis, omnesque tres Persona¹ manifestantur; pracedit tamen hanc manifestationem suavissima qutedam spiritus inflammatio, instar lucidissimaï cujus-dam nubis, ibique notitia quadam admirabili percipit, qua ratione tres Personae sint una substantia, una potentia, una sapientia, et unus solus Deus, ita ut quod fide tenemus, ibi anima (ut ita di-cam) quasi intuitive cognoscat. Est aliud prajterea discrimen inter spiritualis matrimonii unionemac spiritualis sponsationis, quia in hac omnia dona et gratias, qute a Deo anima recipit, eas videtur recipere mediis potentiis aut sensibus; in matrimonio autem spiri-

tuali non ita contingit, quia cum hoc matrimonium in animse cen-tro fiat, ibi immediate Deus se manifestat quadam intellectuali ac nobilissima visione. Keperitur demum inter liajc duo aliud discn-men, quia in matrimonio spirituali arctior est anima; cum Deo cou-junctio, ac veluti indissolubile vinculum; Deus enim deinceps continuo est animae prasens, quamvis non semper ita clare et aperte, sicut eo tempore quo divinum hoc matrimonium fuit contractum; quia alias si aliquantulum non remitteretur, anima non esset compos omnino sui, nec posset in aliis occnpari; cseterum (quamvis non ita clare, sicut antea contigit) semper ac advertit, et se intror-sum colligit, hanc divinam societatem experitur, non aliter ac si duo essent simul in uno cubiculo, si clauderetur fenestra, licet unus non aperte videat eum quem prius media luce clare conspexerat, aperte tamenintelligit ibi esse prasentem. In sponsatione vero spirituali non ita contingit, quia frequenter separatur anima a Deo, nec continuo gandet, sicut in matrimonio, divina Dei prsesentia. Sequenti exemplo poterit hoc clarius explicari, si dicamus unionem sponsa-tionis esse similem duabus cereis candelis, quoe sic intime conne-ctantur, quod ex duabus una lux, unusque lychnus flat; adhuc tamen non ita remanent units, quin ab invicem possint separari, et fieri sicut antea duse candela;: matrimonium vero spiritnale merito com-parari potest aquse ccelesti in fluvium aut in fontem cadenti, ubi itaex duabus aquis una resultat, ut nulla ratione possint amplius dividi, vel distingui seu discerni utra sit aqua fiuvii aut fontis, utra ccelestis; vel hsc unio similis dici potest luci per duas fenestras in cubiculum ingrcdienti, quia licet in ingressu dividatur, postea tamen una lux efficitur. Forsan hoc est quod apostolus Paulus scri-bit : Qui adhseret Deo, unus spiritus fit cum illo, alludens ad hoc divinum matrimonium, in quo jam prsesupponitur anima per spon-sationem spiritualem fuisse Deo unita. » Ha^c S. M. N. Theresia, loco citato, qua; vere desponsata Deo, eique per matrimonium spi-rituale perfectissime conjuncta fuit ; undo tarn diserte, in hoccoe-lestilibro, sponsationis ac matrimonii spirituulis diversas exponit conditiones.

Quantum attinet ad secundum, maxima est hujus matrimonii spiritualis anima; cum Deo, et matrimonii corporalis, rati quidem sed non consummati, similitudo (tantum enim matrimonium spiri-

tuale consummatur in gloria) . Et primo, in corporali matrimonio, sponsus s.-cpe sponsam invisit, vel aperte, vel etiam secrete; et si longius absit sponsa, missis epistolis aut etiam nuntiis, fidelem suum in ipsam manifestat amorem, et eo magis ac frequentius, quo soit sponsam reciproca in seipsum fervere dilectione, suique prsesentiam inpatienti quodara desiderio expectare. Sic Sponsus coelestis absentem et in terris longeab ejus gloria dissitam stepius invisit sponsam, non tantum missis per angelos et beatos mmtiia, sedjetiam immediate seipso, non quidem, ordinarie loquendo, suam faciem divinam manifestando, sed tarnen quadam tactus et osculi dilectione : ipsa namque Sponsi sui deliciis assueta, non tantum ex visu etlocutione, verum et ex singulari tactu manifeste cognoseit, et ex aliis discernit.Quam Sponsi visitationem sicdescribit Eichar-dus a S. Victore, ïractatu de Gradibus Charitatis Violentse, dicens: «Ssepe sub hoc statu Dominus descendit de ccelis; ssepe visitat seden-tem in tenebris et umbra mortis; stcpe gloria Domini implet taber-naculum foederis : sic tamen prresentiam suam exhibet, ut faciem suam minime ostendat; dulcorem suum infimdit,sed decorem suum non ostendit; infundit suavitatem, sed non ostendit claritatem. Sua vitas itaque ejus sentitur, sed species nou cernitur; adhuc nubes et caligo in circuitu ejus, adhuc thronus ejus in columna nubis; et lene quidem et blandum admodumquod sentitur, sednubilum ora-nino quod cernitur, nondum namque apparetin lumine; et quamvis appareat in igne, magis tamen in igne accendente qnatn illumi-nante; accendit namque affectum, sed nondum illuminat intelle-ctum; desiderium infiammat, sed intellectum non illuminat. In hoe itaque statu, anima dilectnm suum sentire potest; sed, sicut dictumest,viderc non potest: et si videt quidem,videt quasi in nocte, videt velut sub nube, videt denique per speculum in renigmate, nondum autem facie ad faciem; unde et dicit: Illumina faciem tuam super servum tuum. »

Deinde, in matrimonio corporali, prater mutua amoris signa, sponsus plurima sponsa) munera concedit, et vicissim sponsa suo sponso : traduntur inaures, monilia, annuli, et similia pretiosis-sima; sed multo pretiosiora traduntur in matrimonio spirituali dona, non solum spiritualia virtutum et charismatum gratia?, sed

tuali non ita contingit, quia cum hoc matrimonium in animse centre fiat, ibi immediate Deus se manifestat quadam intellectuali ac nobilissima visione. Keperitur demum inter hisc duo aliud discri-men, quia in raatrimonio spirituali arctior est anima3 cum Deo con-junctio, ac veluti indissolubile vinculum; Deus enim deinceps continuo est animse praisens, quamvis non semper iia clare et aperte, sicut eo tempore quo divinum hoc matrimonium fait contractum; quia alias si aliquantulum non remitteretur, anima non esset compos omnino sui, nec posset in aliis occupari; cseterum (quamvis non ita clare, sicut antea contigit) semper ac advertit, et se intror-sum colligit, hancdivinam societatem experitur, non aliter ac si duo essent simul in uno cubiculo, si clauderetur fenestra, licet unus non aperte videat eum quem prius media luce clare conspexerat, aperte tamenintelligit ibi esse praesentem. In sponsatione vero spirituali non ita contingit, quia frequenter separatur anima a Deo, nec continuo gaudet, sicut in matrimonio, divina Dei pnesentia. Sequenti exemplo poterit hoc clarius explicari, si dicamus unionem sponsa-tionis esse similem duabus cereis candelis, quae sic intime conne-ctantur, quod ex duabus una lux, unusque lychnus fiat; adhuc tamen non ita remanent unitce, quin ab invicem possint separari, et fieri sicut antea dua; candelse: matrimonium vero spirituale merito com-parari potest aqiuu ccelesti in fiuvium aut in fontem cadenti, ubi ita ex duabus aquis una resultat, ut nulla ratione possint amplius dividi, vel distingui seu discerni utra sit aqua fiuvii aut fontis, utra coelestis; vel ha;c unio similis dici potest luci per duas fenestras in cubiculum ingredienti, quia licet in ingressu dividatur, postea tamen una lux efficitur. Forsan hoc est quod apostolus Paulus scri-bit : Qui adhseret Deo, unus spiritus fit cum illo, alludens ad hoc divinum matrimonium, in quo jam praesupponitur anima per spon-sationem spiritualem fuisse Deo unita. » Hiec S. M. N. Theresia, loco citato, quas vere desponsata Deo, eique per matrimonium spirituale perfectissime conjuncta fuit : undo tam diserte, in hoc coe-lesti libro, sponsationis ac matrimonii spiritualis diversas exponit conditiones.

Quantum attinet ad secundum, maxima est hujus matrimonii spiritualis anima) cum Deo, et matrimonii corporalis, rati quidem sed non consummati, similitude (tantum enim matrimonium spiri-

tuale consummatur in gloria). Et primo, la corporal) matrimonio, sponsus ssepe sponsara invisit, vel aperte, vel etiam secrete; et si longius absit sponsa, missis epistolis aut etiam nuntiis, fidelem suum in ipsam manifestat amorem, et eo magis ac frequentius, quo scit sponsam reciproca in seipsura fervere dilectione, snique prsesentiam inpatienti quodam desiderio expectare. Sic Sponsus C(Blestis absentem etin terris longeab ejus gloria dissitam sjepius invisit sponsam, non tantum missis per angelos et beatos nuntiis, sedjetiam immediate seipso, non quidem, ordinarie loquendo, suam faciem divinam manifestando, sed tamen quadam tactus et osculi dilectione : ipsa namque Sponsi sui deliciis assueta, non tantum ex visu et locutione, venim et ex singulari tactu manifeste eognoscit, et ex aliis discernit.Quam Sponsi visitationem sicdescribit Eichar-dus a S. Victore, ïractatu de Gradibus Charitatis Violentse, dicens: «Ssepe sub hoc statu Domimis descenditdecojlis; sajpe visitat seden-tem in tenebris et umbra mortis; ssepe gloria Domini implet taber-naculum foederis : sic tamen prsesentiam suam exhibet, ut faciem suam minime ostendat; dulcorem suum infundit, sed decorem suum non ostendit; infundit suavitatem, sed non ostendit claritatem. Suavitas itaque ejus sentitur, sed species non cernitur; adhuc nubes et caligo in circuitu ejus, adhuc thronus ejus in columna nubis; et lene quidem et blandum admodnm quod sentitur, sed nubilum om-nino quod cernitur, nondum namque apparetin lumine; et quamvis apparent in igne, magis tamen in igne accendente quarn illumi-nante; accendit namque affectum, sed nondum illuminat intelle-ctum; desiderium inflammat, sed intellectum non illuminat. In hoc itaque statu, anima dilectum suum sentire potest; sed, sicut dictumest,videre non potest: et si vidot quidem,videt quasi in nocte, videt velut sub nube, videt denique per speculum in renigmate, nondum autem facie ad faciem; undo et dicit: Illumina faciem tuam super servum tuum. »

Deinde, in matrimonio corporali, pratter mutua amoris signa, sponsus pluvima sponsaa munera concedit, et vicissim sponsa sue sponso ; traduntur inaures, monilia, annuli, et similia pretiosis-sima; sed multo pretiosiora traduntur in matrimonio spirituali dona, non solum spiritualia virtutum et charismatum gratis, sed tomus in. 21

etiam sensibilia, ut supra vidimus concessa sanctse virgini Agneti et S. M. N. Theresise.

Denique, in matrimoniocorporali,fit mutua corporum inter con-trahentes traditio, ita ut jam non sint duo, sed una caro, ut docet Apostolus. In matrimonio vero spirituali, fit inter animam et Deum mutua voluntatum traditio, qua sponsa anima se Dei Sponsi totaliter voluntati conformat, et Deus statuit voluntatem sponst dili-gentis facere, multo magis quam facere voluntatem timentium se ; unde non sunt jam duo, sed unus spiritus, ut docet idem Apostolus, dicens quod lt; qui adharet Deo, unus spiritus est. gt;

Postquam dictum est contrahi matrimonium spirituale inter animam contemplativam et Deum, nunc dicendum est de medio quo contrahitur, quod est sanctissimum Eucliaristiac Sacramentum. Quamvis autem de ipso plurima et mira dici possent, cum omnes sancti Patres et sacrte Scripturae expositores ejus laudibus et fru-ctibus sua scripta repleverint, in prsesenti tantum aliqua de ipso per analogiam ad matrimonium spirituale referentur, juxta sen-tentias aliquas in Canticis Canticorum contentas. Unde vocabitur mensa nuptialis, cella vinaria, thronus et lectus Sponsi, hortus conclusns, fons signatus, et similia.

SANCTISSIMUM EUCHARISTI/E SACRAMENTUM EST MENSA NUITIALIS MATRIMONII SPIRITUALIS.

Quod sanctissimum Eucharistiae Sacramentnm sit mensa nup-tialis matrimonii spiritualis animse cum Christo, indicat sponsa, Canticorum 2,(Uceus : «Sub umbra illius quem desideraveram sedi, et fructus ejus dulcis gutturi meo; » sanctissimum quippe Sacramentnm est umbra Sponsi sub speciebus sacramentalibus latentis, ex qua dulces sponsa per fidem et dilectionem colligit fructus. ünde S. Beruardus, Serm. 31.in Cantica, sic ait: lt; Ergo Justus ex fide vivit, beatus exultat in specie; et ideo sanctus homo vivit interim in umbra Christi, sanctus angelus in splendore vultus glo-rise gloriatur; et bona fidei umbra, quae lucem temporat oculo caliganti et oculum prseparat luci; scriptum est onim: Fide raun-dans corda eorum. Eides itaque lucem non extinguit, sed custodifc : habuit et de Christi corpore umbram quae audi vit; et virtus Altis-simi obumbrabit tibi, nec enim vilis umbra, quae de virtute altissimi formatur; vivimus proinde in umbra Christi, qui per fidem ambulamus, et carne ipsius pascimur ut vivamus, caro enim Christi vere est cibus; et vide ne propterea describatur apparens tanquam in schemate pastorali; bonus pastor, qui animam suam dat pro ovibns suis, animam pro illis, carnem illis, illam in pre-tium, istam in cibum : res mira! ipse pastor,'ipse pascua est, ipse redemptio.»

Sed clarius et expresse in aliis sacra) Scripturas locis,tam antiqui quam novi testamenti, hsec Veritas continetur. Dicit enim Psalmista regius :«Parasti in conspectu meo mensam adversus eos qui tribu-lant me. gt; Et certurn est quod manna, panis coeli, panis angelorum vocatum, figura fuit hujus Sacramenti, ut ipsemet Dominus, insti-tuens hoc Sacramentum, attestatur, Joannis 6, dicens : lt; Ego sum panis vitas: patres vestri manducaverunt manna in deserto, et mortui sunt; hie est panis de coelo descendens, ut si quis ex ipso manducaverit, non moriatur. Ego sum panis vivus, qui de coelo

descendi; si quis manducaverit ex hoc pane, vivet in sternum.gt; Quod exponens Augustinus ait:« Hunc panem significavit manna, hunc panem significavit altare Dei; sacramenta lisec sunt, et ilia fuerunt. In signis diversa sunt, in re qiuc significatur paria sunt; Apostolum audi; Omnes eamdem escam spiritualem manducaverunt. Quasi diceret Dominus : Ego sum panis, non mortuus, sicut erat manna, sed vivus et vitalissimus; non factus manibus angelorum, sed qui est vita angelorum; non in inferiori coelo seu acre formatus, sed e summo coelorum descendens; non qui sit umbra sicut erat manna, sed Veritas per illud adumbrata : unde, licet manducantes manna mortui sint, quia panem in seipso mortuum, et tantum figuram panis vivi manducaverunt, manducantes tamen hunc panem vivum, et ratione Divinitatis adjunct»; vivifi-cantem, yivent in seternum;» cffectus namque causam excedere non potest, cibus mortuus in ordine ad vitam animse, nunquam earn vivificabit, sicut cam vivificabit cibus vivus qui est origo vitse spiri-tualis. Hunc autem panem dicit Dominus esse carnem suam : unde « determinat, ait Augustinus, quomodo se panem dicat, id est, non tantum secundum Divinitatein, qiue pascit omnia, sed etiam secundum humanam naturam, qua! est assumpta a Verbo Dei, a quo vim influendi vitam spiritualem participat. Sed fiant corpus Christi (per unionemscilicetcharitatiscum ipso),si volunt vivere de spiritu Christi; do spiritu enim Christi non vivit, nisi corpus Christi: numquid enim corpus meum vivit de spiritu tuo? Hunc panem ex-ponit Apostolus, dicens : Unura corpus multi sumus. 0 sacra-mentum pietatis! o signum unitatis! o vinculum charitatis! Qui vult vivere acced^t; credat, incorporctur, ut vivificetur. »

Hunc effoctum vivificandi causatum a corpora Christi, et radicem unde procedat, sic declarat Theodoretus, in Cap. G Joannis: « Non enim purum Deum comedimus, nam et impalpabilis et incorporeus est; neque etiam hominis puri carnem comedimus,qua) nihil posset proficere : sed, quia Deus carnem sibi univit, caro ejus viviftcativa existit; non quod in Dei naturam transierit, sed secundum quam-dam igniti ferri consuetudinem (quod et ferrum manet et ignis) actum ostendit: sic et caro Domini vivificativa est, tanquam caro VerbiDei.»

in praesenti disserimus, animam sanctam non solum per affectum, sed ipsa re in sponsam sibi copulare. Audi Chrysostomum, Homi-lia 6 ad populum antiochenum :« Necessaviumest, dilectissimi,ait, mysteriorum discere miraculum, quodnam sit, et quare datum sit, et quaj ejus rei utilitas : unum corpus efficimur, membra, inquit, ex carne ejus et ex ossibus ejus; ut itaque non tantum per charitatem hoc fiamus, verum etiam ipsa re in illam misceamur carnem, hoc namque per escam efficitur, quam larft'itus est nobis, volens osten-dere desiderium quod erga nos habet; propterea semetipsum nobis immiscuit, et corpus suum in nos contemperavit, ut unum quid simus, tanquam corpus capiti coaptatum, ardeuter enim amantium hoc est.» Item: « Cogita quali sis insignitus honore, quali mensa fruaris; quod angeli videntes horrescunt, neque libere audent in-tueri propter emicantem inde splendorem, hoc nos pascimur, huic nos unimur, et facti sumus unum Christi corpus et una caro ; ipse nospropriosanguine pascit,et per omnianos sibi coagmentat. »Quod paucis adhuc magis exprimit B. Cyrillus Jerosolymitanus, Cate-chesi 4, dicens : « Divinis mysteriis digni redditi, concorporei, ut ita dicam,et consanguinei Christi facti estis. »Unde,perhocsanctis-simum sacramentum, non tantum iinus cum Christo spiritus, sed etiam una quodammodo caro, ut in matrimonio corporali contin-gere solet, efficimur. Quam unionem S. Cyrillus noster Alexandri-nus hac declarat similitudine :«Sicuti onim si quis liquefactse cera aliam ceram infuderit, alteram cum altera per totum commisceat necesse est ; sic qui carnem et sanguinem Domini recipit, cum ipso ita conjungitur, ut Christus in ipso, et ipse in Christo inveniatur. » In hac mensa prseparavit Dominus coenam magnam, et vocavit multos, quia, ut ait Gregorius, Homilia 36, Christus Dominus sa-tietatem nobis dulcedinis jcternse pracparavit, qui vocavit multos, sed pauci veniunt.» Hanc autem coenam paravit, ut ibi sponsam suam recrearet, sibique magis intime conjungeret. Ejus sua vitas est ineffabilis his qui puro corde, summo desiderio, et ferventi acce-dunt amore, qiiia,ut aitBernardus,« Jesus,ibi contentus, est decus angelicum, in aure dulce canticum, in ore mei mirificum, in corde nectar coelicum : qui semetipsum digne in hoc Sacramento gustant, rursus esuriunt; qui bibunt adhuc sitiunt; desiderare nesciunt, nisi Jesum quem diligunt.»Exquo sanctus Gregorius, jam citatus, diffe-

rentiam inter carnales et has spirituales escas colligit; ait enim « hoc distare inter deliciae corporis et cordis, quod corporales deli-cise, cum non habentur, grave in se desiderium accendunt; cum vero avide eduntur, comedentem protinus in fastidium per satie-tatem vertunt. At, contra, spirituales delicise, cum non habentur, in fastidio sunt; cum vero habentur, in desiderio; tantoque a comedente amplius esuriuntur, quanto et ab esurieute amplius co-meduntur. In illis appetitus placet, experientia displicet; in istis appetitus vilis est, et experientia magis placet: in illis appetitus saturitatem, saturitas fastidium generat; in istis autem appetitus saturitatem, saturitas appetitum parit : augent enim spirituales delicise desiderium in mente, dum satiant; quia quanto magis earum sapor percipitur, eo amplius cognoscitur quod avidius ame-tur; et idcirco non habitse amari non possunt, quia eorum sapor ignoratur: quis enim amare valeat quod ignorat? Proinde Psal-mista nos admonet, dicens: Gustate et videte,quoniam suavis est Dominus; ac si aperte dicat : suavitatem ejus non cognoscitis, si hanc minime gustatis; sed cibum vit® ex palato cordis tangite, ut probantes ejus dulcedinem amare valeatis.»

Qu;e omnia ex institutione sanctissimi hujus sacramenti com-probantur; fuit enim institutum per modum convivii spiritualis, quo anima reficiatur. Ad cujus evidentiam, sciendum est quod Christus Dominus, author sacramentorum, haec media gratise in or-dine ad vitam spiritualem animse, contemperavit naturae in ordine ad vitam corporalem. Natintati quippe sive generation! naturali correspondet regeneratie spiritualis per sacramentum Baptismi, quo peccatum originale mundatur, et reparatur gratia qusc est vita spiritualis anima), augmento naturali correspondet augmentum spirituale per sacramentum Confirmationis, quo roboratur anima ut fidem in baptismate susceptam generose tueatur, quasi robu-stior effecta; nutritioni naturali correspondet nutritio spiritualis per hoof sanctissimum Eucharistise sacramentum ; sicut enim per alimentum materiale reparatur quicquid substantia materialis per actionem caloris naturalis fuit deperditum, ut sic continua reparatione vita corporalis conservetur, sic per hoc coeleste alimentum reparatur animse detrimentum calore concupiscentise cau-satum; et hsec sacramenta sunt cuilibet fideli consentanea, et per

se requisita. Sed, quia in vita spirituali possunt et infirmitates et mors reperiri per peccatum, sicut reperiuntur in vita corporali, ideo, sicut ad repellendos corporis morbos et mortem evitandam, institutae sunt medicinae, sic, ad repellendos anima3 morbos, imo et ad mortem ipsam reparandam, instituta est Poenitentise medicina, quoe agens virtute divina reparat mortem animoe, cum tamen quse-cumque medicina corporalis non possit ex se mortem corporis re-parare. Sacramentum Extremic-ünctionis institutum est ad eva-cuandas infirmitatum spiritualium reliquias, sicut in ordine ad sanitatem corporalem sunt aliqua levia medicamenta pro totali sanitatis reparatione. Alia duo sacramenta toti iidelium coetui, non cuilibet necessaria sunt: sacramentum quidem Ordinis, ad mini-stros Gliristi et mysteriorum dispensatores multiplicandos in Ecclesia ; sacramentum autem Matrimonii ad debite multiplican-dum fidelem populum, per hoc quod officium natura divina bene-dictione sanctificatur, in ordine ad conceptionem et educationem prolis.

Introducit coelestis Sponsus, in die desponsationis suae, et in die lsetitia3 cordis sui, dilectam suara sponsam in cellam vinariam, ibi-que, divinis charismatibus et prsesertim fervida charitate perfu-sam, sibi matrimonii spiritualis vinculo conjungit, ut ipsamet laeta-bundagloriatur, Canticorum Cap.1 et 2. ünde dicit primo: « Introdu-xit meKex in cellaria sua; exultabimus et laetabimur in te, memores uberum tuorum super vinum. »Deinde ait:« Sub umbraillius quem desideraveram sedi, et fructus ejus dulcis gutturi meo; iutroduxit me in cellam vinariam, ordinavit in me charitatem : fulcite me floribus, stipate me malis, quia amore langueo. gt; Nihil aptius, per cellam vinariam Sponsi ccelestis, quam sanctissimum Eucharistise sacramentum potest intelligi, in quo «spiritualis dulcedo in suo fonte gustatur, et mens omnium spiritualium charismatum abun-

dantia impingnatur;»in quo ccelestia ipse Sponsus sumitur, recoli-tur memoria passionis ejus, mens sponsse repletur gratia, et futurse glori» pignus ipsi datur; in quo, coBlesti vino quod germinat vir-gines sponsa virgo inebriata, Christo exhibetur. Ibi sponsa ad animEC delicias, sacra ilia duo Spousi sugit ubera, sub specie panis et vini corpus et sanguinem Cbristi substantialiter sumendo; ibi cibatur ex adipe frumenti, et de petra melle saturatur; ibi coelesti vino cor ejus Isetificatur, et exultans dicit: lt; Botrus Cypri dilectus meus mild in vineis Engaddi.»

S.M.N. ïheresia,in Conceptionlbus AmorisDei, Cap. G,exponens dictum sponsse, tanquam experta sic loquitur : « Sponsa3 igitur sub umbra tam desiderata quiescenti, quid amplius optandum supe-rest, nisi ut tantum bonum nunquam ipsi deficiat? Sed, quamvis nihil sibi deesse judicet, multum tamen sacratissimo Regi nostro restat nobis impertiendum : semper paratus est coelestia sua bona commuuicare, si ad recipiendum eadispositos nos inveniret. Vel-lem hoe sajpius repetere, nunquam suflicit liberali Domino tam paruin nobis concedere, quanta est virtus et desiderium anima), ut ipsa in multis sum experta. Aliquis, v. gr., petit a Domino quod ei plures merendi et aliquid patiendi pro amore ejus occasiones lar-giatur, solum attendens ad naturales suas vires quas tune experi-tur; etecce Dominus, intuitu hujus determinationis, tot ei labores, tot persecutiones, tot morbos immittit, ut quid agat, quo se vertat, penitus ignoret. Hoe mild contigit, dum adhuc essem juvenis, ita ut divinas majestati dicerem : Mi Domine, nee tantum petii, nee tantum vellem; sed tot mild vires, et tantam subministrabat pa-tientiam, ut nunc mirer quod hujusmodi mala tulerim, nee tales angustias pro omnibus mundi thesauris commutarem. Dicit sponsa, quod ipsam Kex introduxit in cellam vinariam : o quantum nomen Regis, et tam potentis, auimam recreat, et simul vi-dere quod ita supremus est Dominus, ut nullum agnoscat supe-riorem, et quod regni ejus non erit finis! Anima) in hoc statu constitutse excellentia Regis, sibi promittentis quantum in hac mor-tali vita dari potest, pene innoteseit. Dicit igitur quod illam introduxit in eellam vinariam, et ordinavit in ipsa charitatem ; ex quo colligo magnitudinem hujus gratise esse eminentem; sicut enim plus aut minus de vino, magis exquisite, et adhuc magis ad ine-

briandum generoso, potest exhiberi, sic in gratiosi Domini favori-bus accidit: nni quippe minus, alteri plus devotionis conceditur; alii vero tanta cum ubertate Spiritus datur, ut extra so rapiatur, ct a cunctis rebus creatis propriaque sensualitate penitus abstrahatur. Quibusdam concedit Dominus magnum obsequendi sibi fervorem, aliis magnos impetus, aliis exellentem erga proximum charitatem, ita quod in bis sic absorboantur, ut magnos, quos liic patiuntur, labores non sentiant. Sed sponsa bic multa simul et semel dicit; scilicet, quod illam introduxit in cellam vinariam, ut ibi absque mensura ditari possit; non videtur quod illam Rex absque causa illuc introduxerit; quin imo vult ut ibi bibat, et ad beneplacitum man-ducet, ut de omnibus gustet vinis, quaï in cella vinaria Domini reconduntur, ut fruatur gustibus sacris, ut ejus magnifieentias admiretur, ne timeat vitam perdere, ne apprebendat bibendo debi-litatem naturce, ut tandem moriatur in hoe paradiso deliciarum. O felicem mortem, qua3 talem adducit vitam! et vere sic facit; nam mirabilia, qua3 concipit anima, tanta) sunt eminentite, quod extra se maneat, ut sequentibus testatur verbis; Ordinavit in me cliaritatem. O verba, qua) nunquam delcri deberent e memoria ejus, quem Dominus sic recreat et ditat! O supremum favorem, qui sub merito cadere non potest, nisi Dominus ad merendum ma-gnam concesserit gratiam! Verum est quod hujusmodi anima, nee excitatam se reperit ad amandum; sed felix sommis, felix et de-siderabilis ebrietas, qua) facit ut Sponsus suppleat quod anima non potest, mirum scilicet ordinem dando, ad hoe ut potentiis mortuis vel dorraientibus vivus remaneat amor, et non capiens quomodo operetur, sic Deo disponente sic mirabiliter operari concedatur, ut eadem res cum Deo Domino amoris efficiatur eminenti puritate, quia tunc nihil ipsam impedit, nee sensus, nee intellectus, nee memoria, sola voluntas seipsam intelligit! Nunc consideremus utrum sit aliquod inter voluntatem et amorem verum discrimen: invenio quod sit, sed nescio an decipiar; videtur mibi quod amor est quasi sagitta quam vibrat voluntas, qua) toto vibrata impetu, ah omnibus terrenis depurata, et ad Deum solum directa, divinam ejus majestatem vulnerare debet, ita quod Deum ipsum, qui amor est, percutiens inde reflectatur, ut ita dicam, cum magno qurcstu et lucre mirabili. Sic res se habet, ut ab aliquibus didici, quos

Dominus ad tam sublimem gradum orationis extulit, ut ad istum raptum et suspensionera reduxerit; nam, licet exterius extra se rapti videantur, si tarnen inquiratur quid tunc interius sentiant, nesciunt, nee sciverunt illud exprimere, nee potuerunt capere qua-liter ara or ibi operetur. Cognoscuntur quidem singulares profectus animte per ejus effectus, per virtutes, per fidem vivara, per mundi contemptum inde resultantem; sed quomodo haic bona coelestia sibi fuerint concessa, et quomodo fruatur illis anima, capere non po-test, nisi forte in principio, propter summam quam habet suavi-tatem. Unde manifestum est quod hie ait sponsa, quia Dei suavitas supplet pro anima et disponit ut hoc tempore maxima gratis dona acquirat. Sed praesens dubium formari potest, quomodo scilicet anima mereri yaleat, cum dicatur sic absorpta et extra se rapta, quod videatur nihil operari potentiarum exercitio; aliunde vero non apparet possibile quod Deus tantam ei conferat gratiam, ut terat tempus, et nihil tunc lucretur merendo; hoc enim est incre-dibile. 0 divina mysteria et arcana Dei! nihil hie aliud nobis agendum, quam judicium submittere et intellectum captivare, et credere quod Dei magnalia penetrare nequit. Debemus hie recordari, quoraodo se gesserit prudentissima Virgo Maria, Domina nostra, quando verbis his angelum interrogavit : Quomodo fiet istud? Cum enim fuisset ei responsum : Spiritus Sanctus superveniet in te, et virtus Altissimi obumbrabitt ibi, nihil amplius qua^sivit, et quasi viva fide et sapientia prsedita, statim intellexit quod, his duobus positis, nihil inquirendum restabat, nec ullus dubii locus supererat. Non sic se gerant quidam doctores, sed tantum scioli in doctrina mystica, quos Deus per hanc viam orationis non ducit, quique nec ejus noverunt principia, qui tantum rationis ductu voluut in omnibus rebus procedere, et sic intellectus proprii capacitate volunt ea metiri, quod Dei magnalia sua scientia comprehendere posse videantur. O utinam parura Ijumilitatis Sanctissima; Virginis haberent! O Domina nostra, per te facile concipitur quod inter Deum et sponsam contingit, si cut legitur in Canticis. Nunc au-tem manifestemus quomodo Deus in animabus ordinet charita-tem, quando hac capiuntur ebrietate, et hoc somno detinentur, cum ignorent ubi fuerint, et quomodo satisfecerint Deo in eminentibus his favoribu? et deliciis, aut quid egerint, quando-

quidem de illis gratias non rependebant. O anima Deo dilecta, noli tristari ? non enim credendum est quod sua divina majestas, te ad hunc statum elevans, et tanto tecum amore ac suavitate colloquens, (ut in multis ejus ad sponsam colloquiis in libro Canticorum vi-dere licet, ut dum ei dicit: Tota pulchra es, amica mea, et in simi-libus quibus aperit quantum sibi in ea complaceat^nonestjinquam, credendum quod Deus ipse permittat, ut tunc ei displiceas; sed potius credendum est quod animse succurret in his quae propria virtute non poterit, ut ei magis placeat. Videt ipsam perditam, et amoris in eum veliementia extra se raptam, ac intellectus discursu, quo mag-is ad amorem poterat excitari, privatam aspicit: poterit-ne se illi denegare, quai se totam ei tradidit? Non solet ita facere. Videtur mihi quod verniculum applicat super aurum quod para-vit, et donis suis purificavit, ac examinavit ut sciret ejus valorem ac pondus amoris animse in seipsum; et quod mille miris operatur modis, quos declarare poterit, qui ad hunc statum pervenerit. Anima mysticura est hoc aurum, qua; tunc absque ullo manet motu, nihil amplius ex parte sui faciens, quam faceret aurum materiale operi applicatum; sed tantum voluntarie consentiens divini hujus artificis operationi se submittit, parata ad omnia quae Dei sapientia voluerit in ea operari: qui sibi plurimum in ea complacens sic dis-posita, et alias videns tam paucos esse, qui seipsum tanto diligant ardore, in hoc auro purissimo multas addit gcmmas, et magna operum varietate illud perficit. Quid tunc igitur facit anima ? Facit id quod vix capi potest, nec amplius sciri quam quod ait sponsa : Ordinavitin me charitatem. Saltem si amat, nescit quo modo, nec comprehendit quod amat : necesse est quod summus amor regis, qui ad tam altum eam gradum elevavit, sibi conjunxerit amorem animse, ita ut intellectus capere non possit. Hi duo amores in unum coalescunt: cum igitur amor animoB sic amori Dei connectatur, quomodo intellectus id capere poterit ? Hoc tempore, sed admodum brevi, ilium non videt; et sic Deus eam disponit, quod tunc, et etiam postea, divinse sua) majestatimultum complaceat, quamvis, ut dictum est, id intellectus non capiat; veruni postmodum concipit, videns animam tam pretiosis ornatam donis et varietate virtutum illustrem, ita ut mirabundus dicere possit: Quae est ista electa ut sol? O Rex vere, quam merito sponsa te simili nomine insignit,

cum nnico raoraento tot possis divitias dare et infundere animse, et facere quod eis in seternum fruatur; amor enim animam relinquit ordinatam. Possera multas hujus probationes adducere, cum aliquas viderim : nunc recorder me novisse animam, cui Deus trium spatio dierum tot bona contulit, quod nisi in hoc experientia convincerer (quandoquidem in hoc se multis exercuit annis,et semper proficit), quasi rem impossibilem judicassem ; alteri similes Deus gratias tribus mensibus contulit, cum amba) forent juvenes. Vidi alias, quas Deus post longum temporis intervalhim his ditavit bonis; et sicut de illis duabus in particulari sum loouta, sic de aliquibus aliis mentionem facere possum : quod ideo dixi, quia hie scripsi quod rarse sunt admodum animoe, qua3 similes a Deo recipiant favores, priusquam longo annorum circulo muitos tulerint labores, ut scia-tur simul quod aliquaa sint divinitus except®; non enim potest prse-scribi regula, vel terminus prafigi Domino tam potenti, et sic ad dona et favores inclinato. Contingit, et fere semper, quod, quando Deus similes animse gratias communicat (facile namque dignosci-tur, quando raptus aliqui vel alienationes illusionibus, melancho-lico humore, vel impetu naturae causantur) virtutes sic manent firma), et sic accensus amor, ut celari non possit, quia semper, et aliquando prseter intentionem,animabus inde profectusadvenit.Unde ait sponsa:Ordinavit in me charitatem; et sic apparet etestordinata, quod amor mundi tunc evauescit, et in fastidium ac horrorem ipsius convertitur; amor vero parentum sic remanet, ut tunc tantum amore Dei diligantur; sed quantum ad amorem proximi, et etiam inimicorum, credi non poterit, nisi comprobetur experientia; quantum vero ad amorem Dei pertinet, summe in ea ardet, et sic exce-ditomnes limites, quod aliquando supra naturae vires illam premat, et advertens sibi vires deficere, et quasi mortem instare pra amoris impetu, clamat: Pulcite me floribus, stipate me malis, quia amore langueo. » Hsec ad longum de vulgari in latinum transtuli, quia, in hac materia tam difficili et pene inexplicabili, non tam scientia hu-mana et speculativa, quam ccelitus infusa et experimentali, qua-lem habuit S. M. N. Theresia, nobis opus est.

Quod autem sancta Mater hujusmodi favoribus Sponsi in cella vinaria sanctissimi Eucharistiae sacramenti repleta fuerit, passim in suis libris testatur, referens gratias et amoris fervores in ejus

perceptione sibi communicatos; ssepe namque extra se rapta, ssepe divinis illustrationibus, visionibus, revelationibus, aliisque Dei comimmicationibus fuit recreata.

Hanc intimam sponsje cum Spouso conjuuctionem, quam dixi-mus medio sanctissimo Eucliaristiso sacramento fieri, describit B. P. N. Joannes a Cruce, Doctor item experimentalis in bac materia ; in exercitio quippe amoris inter animam et Christum Sponsum, dicit quod cella vinaria, de qua bucusque egirnus, est ultimas et arctissimus gradus amoris, ad quern anima in hac mortali vita per-tingere potest. Et subdit quod gradus seu cellaj amoris sunt sep-tem, quas possidet anima, quando perfecte dona Spiritus Sancti pos-sidet. Et sic, dum anima perfectum babet spiritum timoris, etiam perfectum babet spiritum amoris, quatenus timor ille, qui inter septem dona Spiritus Sancti ultimo loco computatiir, est timor filialis, et timor perfectus filii ex perfecto ejusdem iilii ad Patrem amore procedit.Unde, quando sacra Scriptura vult indicare aliquem in charitate perfectum, vocat ipsum timoratte conscientise sive ti-mentem Deum; et hoc modo volens Isaïas perfectionem Christi denuntiare, ait:« lleplevit eum spiritus timoris Domini;» et de san-cto Simeone dicitur, Luca31, quod«erat Justus et timoratus. gt;»Quam-vis autem ad alias cellas, sive mansiones Castelli spiritualis animse, ut vocat S. M. Tberesia, qua3 priores et magis exteriores sunt, aliae ingrediantur animae, quajlibet juxta sui perfectionem amoris, sed ad banc ultimam, intimam et secretissimam paucse admodum in bac mortali vita perveiiiunt, quia jam facta supponitur unio perfecta animae cum Deo, qiue a mysticis matrimonium spirituale vo-catur; et divinse communicationes bic factse sunt penitus indici-biles, quia Deus indicibilis, ut in seipso est, eas causat, cum mira-bili gloria transformationis animae in seipsum, factao cum ipso quodammodo unum, sicut vitrum aut crystallus cum sole, carbo cum igne, lux stellarum cum luce solis in unum quodammodo coa-lescunt. Ibi ipsa anima secundum suam substantiam, ejusque po-tentiae bibunt ad placitum. Quod anima delicias spirituales sub-stantialiter bibat, dicitur Canticor. 5:«Anima mea liquefacta est,ut sponsus loquutus est. »Quod etiam intellectus bibat, dicitur Canti-corum 8, ab sponsa :«Ibi me docebis, et dabo tibi poculum ex vino condito. » Quod bibat voluntas, dicitur, in adducta Canticorum 2

authoritate: ■gt; Introduxit me rex in cellam vinariam, ordinavit in mo charitatem. »Quod denique Mbat memoria, constat ex hoc quod illu-strata luce intellectus recordatur continuo bonorum quse possidet, et quibus fruitur. Haec divina potatio deificat animam; unde quam-vis accidentalis ejus unio cum Deo mediis potentiis ssepe desinat et ssepe redeat (hsec enim imio perpetua estpropria beatitudinis, ubi sancti continuo inebriantur ab ubertate domus Dei, et torrente volu-ptatis ipsius, non solo rivulo uthic contingit, potantur, quia fluminis impetus Isetificat civitatem Dei), unio tamen ejus essentialis et substantialis, in qua consistit matriroonium spirituale , firma et invariabilis perseverat. Et in descripta cella vinaria sanctissimi Eucbaristiffi sacramenti, vel sola, vel conjuncta accidentali poten-tiarum unioni, facilius obtinetur.

Dolet et conqueritur sponsa, Canticorum 3, dicens : «In lectulo meo per noctes qusesivi quem diligit anima mea; quscsivi ilium et non inveni: surgam et circuibo civitatem, per vicos et plateas quse-ram quem diligit anima mea; quaesiviilium, et non inveni.» Non mirum quod sponsa non inveniat dilectum suum, si quserat in lecto suo, si quserat per noctes, si quserat circuiendo civitatem per vicos et plateas ejus : quserat ipsum, si velit invenire, in lecto proprio Sponsi ipsius; quserat per diem; quserat in Ecclesia, non in civi-tate per vicos et plateas.

Quserit sponsa dilectum suum in lecto suo, non Sponsi, quando propriis vacat deliciis, et in gaudiis vitse prsesentis diutius et avide nimis inhseret :ibi sine dubio non inveniet, cum tcterna sapientia non inveniatur in terra suaviter viventium. Quserit in lecto ipsius Sponsi, quando maxima passionum tranquillitate, et insigni mentis devotione ad sanctissimum Eucbaristise sacramentum accedit: ibi, si perseveranter quserat, feliciter invenit. Quairit sponsa dilectum suum per noctem, quando statim a principio conversionis quaerit,

quando viam purgationis tam activa; quam passiva debet ingredi, quam superius noctisobscurifi nomine expressimus: tune non inve-niet, quasi Sponsum cum quo familiariter diu conversetur, quia prins purgari debet propriis defectibus, ac virtutum ornamentis decorari, ut conspectus illius efficiatur digna ; quserat per diem, postquam din per viam illuminativam iucessit, men tem coelesti ejus contem-platione illuminavit, et affectum suum decore virtutum illustravit ; sic enim quacrendo perseveranter, tandem inveniet. Quserit sponsa dilectum circuiendo civitatem per vicos et plateas ejus, quando ne-gotiis ssecularibus,transitoriis,inutilibiis, relicto vacatrecessu: certe non inveniet, quia « factus est in pace locus ejus, et habitatio ejus in Sion,»etper Apostolum intimatur quod«nemo militans Deoimplicat se negotiis ssecularibus; qua;rat iu Ecclesia, sauctissimo communi-cans Eucbaristise sacramento, et infallibiliter inveniet. ünde dici-tur, Canticorum 2, quod sponsa, cumpaululum pertransisset vigiles qui custodiunt civitatem (ac proinde sola relicta, et luce solis acce-dente, depulsa caligine noctis), invenit quem diligit anima ejus, ut teneat eum, necdimittat donee introducat ilium in domum matris suse, et in cubiculum genitricis suae.

Hie est lectus, in quo Sponsus cubat in meridie, et quem sponsa scire desiderat, ut ibi dilectum suum quuerendo reperiat, et in eodem ab Sponso admittatur, quasi sopore pressa et languens amore. Au-diamus mellifluum Bernardumde his sic disserentem:«Indicamilii, o tu quem diligit anima mea, ubi pascas, ubi cubes in meridie, ubi cubem tecum. Hujuscemodi sopore tenebatur amans illius pra cun-ctis a sponso dilecti discipuli anima, cum in ejus pectore revera lacte et melle manante recumbens, incomprehensibilora illam sapientiam exsuxit, quam postmodum ad totius mundi refocillationem abunde effudit. Hujusmodi somnum dormivit primus ille omnium nostrum parens Adam in paradiso, in statu adhuc primaavse iniiocentise, sum-maque ilia perfectionis dignitate constitutus. Hujusmodi sopore soporatus fuit apostolus Paulus, qui raptus in tertium coelum audi-vit arcana verba, quee non licet homini loqui. In talem extasim fuit raptus egregius ille propbeta, qui cum Deo quadraginta diebus ore ad os loquebatur, non sane per umbram aut in senigmate, sed aperte, sicutsolet amicus ad amicum loqui. Nec mirandum est, cur soporem bunc, non nocturnum, non matutinum, sed meridianum

sponsa nuQCupet -.liaud, inquam, prater rationem; nam in meridie sol omnium ferventissime, splendidissime, altissime in sua spha^ra refulget; sic in dulcissimum hnjus excessus soporem sponsa per-veniro nequit, nisi ferventissima prius charitate Dei et proximi suc-censa, nisi splendidissimis solis justitiaB radiis illustrata, nisi in altissimo virtutum omnium solio consistens. Istud profecto epulum omnium est deliciosissimum, supremaque omnium felicitas, qua; in hoe mimdo sponsse contingere potest : gustus enirn quidam est coelestium voluptatum.fruitioque amplexus sponsi. Istud est quod, prse omnibuspotissimum desideratsponsa.Verum, proh dolor! adeo raro, adeo tenuiter ac momentanee hac illi suavitate frui licet, ut eam, priusquam se percepisse sentiat, araittat. »

Kic estlectulus Sponsi, dequo sponsa,Canticorum 1, ait :«Lectu-lus noster floridus; »in quo, licet absconditus, manet cum dilecta sua usque ad consumniationem sajeuli, in quo Sponsa dilecti sui non solum prccsentia quadam externa, sed interna etiam unione reali frui potest, et si, communione sacrameutali receptus, amoris amplexibus et mentis contemplatione per sponsam foveatur et re-creetur, iramensasinde gratiarum communicationes submimstrabit. Lectulus igitur hic, Sponso et sponsa; communis, est sanctissimum Eucbaristiai sacramentum, ut jam dictum est, sive pectus et amor dilecti ibidem quiescentis, in quo etiam anima, sponsa jam effecta, Sponso conjuncta dormit suaviter corde vigilando ; jam est floridus, propter virtutum flores, donorum fragrantiam et coelestium chans-matumac gratiarum dccorem, ex dicta sponsa; cum Sponso conjun-ctione redundantem : quibus sponsa sic sibimet apparet decorata, deliciis affluens, summeque dives, ut in lecto flornm varietatepleno, qui colore suo recreant, tactu delectant, et suavi demulcent odore, jacere videatur. Unde, Canticorum 1, ait :«Dum esset rexm accu-bitu suo (verus, inquam, Sponsus meus, et ego ipsi conjuncta), nardus mea dedit odorem suum. »Nec mirum quod coïlestisb ponsus cum anima quasi sponsa manere velit et quiescere, cum ipse,^ 1. ro-verbiorum 8, dicat:«Delicia3 mea; esse cum filiis hominum.»Flores autem, quibus Sponsi lectus est floridus, non ordinarii et passim re-perti, sed admodum exquisiti, ac suavissimo odore, colorumque va-rietate mira sunt prsediti, videlicet sponsa; virtutes a Sponso deri-vate, non qualescumque, sedheroïcse, quae in via unitivareperiuntur.

Sponsus namque flos campi et lilium convallium, id est, in omni virtute perfectissimus.substantialiter et emineuter in quantum Deus, acciclentaliter vero et formaliter in quantum liomo,'suam pcrfectio-nem sponsce communicat; unde statim subjungit:« Sicut lilium inter spinas, sic amica mea inter filias. »

Sedquiescensibi Sponsus sponsam latet; propterea,Canticorum 2, dicit de ipso sponsa : « En ipse stat post parietem nostrum, respi-ciens per fenestras, prospiciens per cancellos. »Non tamen inde moerore debet confici, sed fide intueatur, quem oculis videre non potest; timeat solum ne sua se malitia vultu ipsius tandem in patria manifestando reddat indignam. Hoc timore premebatur ali-quando S.M. N. ïheresia, premuutur et alia; ejus sponsse; verum in ipso, quem tota mente diligunt, Sponso confidentes, se divinDB ejus voluntati conformantes in omnibus, maxima cum submissione dicant.«In manibus tuis sortes mea;.«Interim ejus pra;sentia,quam-vis sub speciebus sacramentalibus Mentis, sponsa fruatur; et sciat quod ibi manet et latet totum objectum suae beatitudinis, cum hac tamen differentia, quod sancti comprehensores vident, ideoque beati sunt, viatores autem credunt, unde nondum beati; sancti perfecte fruuntur, viatores tantum imperfecte.

Quod in hoc sanctissimo Eucliaristia; sacrameuto totum maneat et lateat objectum beatitudinis, tenet major et sanior pars theo-logorum. Quamvis enim, ad hujus veritatis confirmationem, suffi-ceret in hoc sanctissimo sacramento contineri per se humanitatem Christi, et concomitanter ejus Divinitatem, ut Concilium ïriden-tinum exprimit, et omnes fideles credere tenentur, quia in sola Filii persona tantum bonitatis et perfectionis continetur, quantum in tribus simui personis sanctissima; Trinitatis, quia divina; persona; totam suam perfectionem habeut ab essentia divina cui identificantur, et qua; in illis transcendentaliter includitur, ut in tractatu de Trinitate fusius probavi (tota autem et cadem indivisi-bilis divina essentia sive natura in qualibet Trinitatis Persona continetur), dicimus tamen quod non solum Divinitas, ut importat naturam divinam tribus personis communem secundum rem, sed etiam ut importat easdem personas, est concomitanter in hoc sacramento. Ad cujus evidentiam, sciendum est quod duplex est con-comitantia, scilicet primaria et secundaria. Per primariamconco-

mitantiam est in hoc saeramento quicquid pertinet per se ad personam Eilii, sive quod est ei identificatum, vel hypostatice nnitum, nisi adsit per se et ex vi verborum consecrationis. Per concomi-tantiam vero secundariam sunt ilia quaj quidem non pertinent pnedictis modis ad personam Filii, sed tamen sunt inseparabiliter unita, ut sunt persona) Patris et Spiritus Sancti. Quod autem in hoc sacramento est per concomitantiam tantum secundariam, non dicitur ullo modo sacrificari vel manducari, quia non pertinet ad corpus aut sanguinem, qua) sacrificantur et manducantur; bene tamen dicuntur sacrificari et manducari, qu;c per primariam sunt concomitantiam in Eucharistia, immediate vel mediate; immediate quidem, ut Persona Filii quae pertinet ad humanitatem assumptam, tanquam terminus substantialis ei supernaturaliter communicatus ; mediate vero, utDivinitas identificata et transcen-dentalitor inclusa in Persona Filii. Hffic doctrina sic explicata, quamvis ex professo in tractatu de Incarnatione demonstraverim, hie tamen leviter, turn authoritate, turn ratiqne, probari conveniens est. Et quidem, quantum ad authoritatem attinet, concurrunt omnia ilia sacra Scriptura) loca, qua) Patrem et Spiritum Sanctum dicunt esse in Filio, ut dum, Joannis 16, ait Christus:«Non sum solus, sed Pater mecum est;» et Luca) 4 :« Jesus autem planus Spiritu Sancto regressus esta Jordane.»Plures sancti Patres, exponentes pradicta et similia loca, banc docent veritatem. Ambrosius sic ait: « Pater per id intelligitur esse in Filio, quod una eorum sit substantia; rGcte igitur dicitur: Deus erat inChristo raundum reconcilians sibi.» Augustinus, Scrm. Dominica) 8 Adventus, ait :« Cum ergo una sit Deitas, una sit Divinitas, implevit quidem carnem Christi et Pater, et Spiritus Sanctus : ecce sic solus Jesus Christus suscepit carnem, et tamen Pater, et Spiritus Sanctus non defuit majestate; sicut coelum et terrain implevit Pater, implevit et Spiritus Sanctus, carnem Christi deserere non potuerunt, quando in Deitatis unitate manserunt. » Idem docet noster Cyrillus Alexandrinus, exponens illud Joannis 14 : « Non credis quia ego in Patre, et Pater in me est? gt; Chrysostomus, Homilia 5 ad 2. Cor., Basilius, Epist. 43, et probat exemplo catena;, cujns si quis apprehendat unum annulum, attrahit ca)teros insertos : ex quibus colligitur quod, propter banc unitatem in essentia, ac proinde naturalem connexionem divinarum

Personarum in ipsa, sunt inseparabiles, ac ita ubi est una, debent esse et aliaj. Uude, si per impossibile divinse personse Patris et Spiritus Sancti non essent in humanitate, etiam sub speciebus sacramentalibus existentis Christi, generalibus modis ratione im-mensitatis, adhuc essent hoc speciali raodo per concomitantiam, ratione incarnationis Filii. Quantum vero ad rationem spectat, ma-nifesta est ilia, quam adducit D. Thomas, 1. P. Q. 42, Art. 5, quia tres diviuse persona; sunt simul et inseparabiles, imo quielibet est in aliis, turn ratione essentia; divince, secundum rem communis, cum qua identificantur; turn ratione relationis mutuse, correlativa enim sunt simul, et unum oppositorum relative est in altero secundum intellectum; tum ratione originis, nam Verbum mauet in dicente, sicut et amor in amante. Undo ubicumquo est una divina persona, ibi etiam sunt alia; per concomitantiam. Possent alia; rationes adduci, quas loco citato adduximus; sed dicta sufficient ad prasens intentum; ex quibus colligitur quod persona Filii estduplici titulo speciali in humanitate Christi, scilicet: et ut terminans hypostatice, quod est proprium ipsi, cum in hoc nulla sit actio ; et ut unions seipsam, quae actio unitiva est communis tribus divinis personis.

Quamvis autem Sponsus in hoc suo lectulo dormire videatur, et sponsse periclitantis et aftlicta; vocem non audire, non tamen desperet, accedat secura, apostolos imitetur in remigando labo-rantes tempore tempestatis, perseveranter clamet:« Domine, salva nos, periraus;» et confidat quod excitatus Dominus vocem ejus audiet, imperabit ventis, tentationes sedabit, et faciet tranquilli-tatem magnam.

Plures sunt Salvatoris nostri Jesu Christi fontes, unde gratiarum aquas haurimus, juxta illud Psalmi: « Haurietis aquas de fontibus Salvatoris. » Hi vero fontes sunt septem Ecclesia; sacramenta a

Christo Domino pro nobis instituta, ex quibus gratiarum ad nos rivuli dimanant; sunt enim instrumenta divinitatis ad nostram sanctificationem et conservationem assumpta : in ipsa quippe sui assumptione divinam virtutem recipiunt, qua divinitus elevantur ad causandos effectus supernaturales gratise multiformis, juxta par-ticularem uniuscumque institutionem. üude diversi et quasi diverse proprietatis omanant rivuli: ex fonte Baptismatis emanat gratia mundans; ex fonte Confirmationis gratia roborans; ex fonte Eucharistise gratia nutriens ; ex fonte Poenitcntise gratia purgans ; ex fonte Extremse Unctionis gratia perfecte purificans; ex aliis autem duobus fontibus, ex quibus non quilibet fidelis haurit,- sed Ecclesia ad hos et illos aquas derivat, dimanant rivuli gratia;, juxta utrius-que institutionem proportionatse fini eorum; ex Ordine quidem derivat gratiam convenientem ministris Ecclesije, condigne prte-parantem ad proprias functiones hierarcliicas; ex Matrimonio autem derivat gratiam fidelibus conjugatis proportionatam, ad procreandos debite Alios, et ad concupiscentiam lioneste refra-nandam.

Sed inter lios Salvatoris fontes sanctissimumEucharistiao sacra-mentum est fons prsecipuus, et propterea prse aliis signatus multi-plici titulo, ut dicitur Canticorum 4. Primo, quia est fons pr;c alift nobilissimus. Secundo, quia est fous primitivus, ex quo fontes alii virtutem habent influendi. Tertio, quia est fons paradisi et totius recreationis. Quarto, quia est fons nunquam delicieus, semper intluens. Quinto, quia est fons uberrimus, majorem quam alii gratiarum copiam effundens. Sexto, quia dulciores emittit aquas. Septimo tandem did potest signatus, quia latentem sub se continet gratüe totius Authorem, ut sigillatim et proposito ordine decla-rabitur.

Et quidem, quod sanctissimum Eucharistise sacramentum sit fons gratia; prcc aliis nobilissimus, demonstratur tam a priori, quam a posteriori. Demonstratur a priori, turn authoritate, turn multiplici ratione ex aliis capitibus statim declarandis deducta. Authoritas praecipua est Concilii Tridentini, Sess. 13, C. 3, ubi, inter alia quae de Eucharistife dicit exccllentia, hsec hsebet: « Commune hoc quidem est sanctissimse Eucliaristia; cum caiteris sacramentis, sym-bolum esse rei sacra;, et invisibilis gratiie formam visibilem; verum

illud in ea excellens et singtilare reperitur, quod reliqua sacra-mentatunc primum sanctificandi vim habent, cumquis illis utitur, at in Eucharistia ipse sanctitatis Auctor ante usum est. Possent alias sanctorum Patrum adduci authoritates; sed in re tam clara et exdicendis manifesta sufficiat quod dicit D. Thomas, et approbat Ecclesia,quod scilicet* hoc sanctissimumEucharistise sacramentum est omnium miraculorum a Christo factorum maximum.»Quantum autem ad rationem spectat, duplicem assignat a priori D. Thom., 3 P., Q. 65, Art. 3, dicens ; « Simpliciter loquendo, sanctissimum Eucharistise sacramentum esse potissimum inter alia sacramenta ap-paret primo ex eo quod in eo continetur; nam in sacramento Eucharistia) continetur ipse Christus substantialiter, in aliis autem sacramcntis continetur qusedam virtus instrumentalis participata a Christo; semper autem quod est per essentiam, potius est eo quod est per participationem. Secundo hoc apparet ex ordine sacramen-torum ad invicem ; nam omnia alia sacramenta ordinari videntur ad hoc sacramentum sicut ad finem; »et hoc inductione siugulorum ostendit. Demonstratur autem a posteriori duplici item ratione, quarum prima adducitur a D.Thoma,loco citato dicente:« Hoc apparet ex ritu sacramentorum; nam fere omnia sacramenta in Eucharistia consummantur, ut Dionysius dicit, 8 Capite Ecclesiasticaj Hierarchic, sicut patet quod ordinati communicant, et etiam bapti-zatisi sint adulti.» Secunda ratio colligitur ex prsecipua reverentia, quse huic sacramento prse aliis exhibetur ab Ecclesia; nam et sae-pius adorandum exhibetur, et in publicis supplicationibus devote circumfertur; colligitur etiam ex speciali et honorabili nomencla-tura Sanctissimi Sacramenti, qua) per authonomasiam ei pra) ca;te-ris conceditur. Qua) omnia sic amplius declarantur: licet alia sacramenta proprios habeant fines proximos, ad quos ordinantur, habent tamen alios fines remotos et universales, ut Deum, qui est universalissimus ac ultimus omnium (unde dicitur:« Omnia propter semetipsum oporatus est Dominus »),et Christum,qui est etiam finis universalis ad quem alia omnia ordinantur juxta illud Apostoli: «Omnia vestra sunt,vos autemChristi,Christus autemDei; »etquia in sanctissimo Eucharistise sacramento Christus Dominus vere et realiter est, ideo etiam ad hoc sacramentum continens Christum alia sacramenta ab iatrinseco ordinantur, et non tantum ab extrin-

seco, sicut Eucharistia potest ordinari ad alia, quod ejus perfectioni non repugnat; al) extrinscco namque perfect!vum ordinari potest ad perfectibile.

Quod sanctissimum Eucharistie sacramentum sit fons primi-tivus, ex quo fontes alii virtutem habent influendi, probatur mul-tiplici authoritate et ratione. Concilium Tridentinum,Sess. 13, C. 2, ait Christum in hoc Sacramento divitias divini sui erga homines amoris veluti effudisse ; et Catechismus Concilii, C. 4, ait hoc sacramentum, quantum ad bonorum affluentiam, se habere ad reli-qua, sicut se habet fons ad rivulos. Et Dionysius, C. 3, de Coelesti Hierarchia, dicit ad hoc sacramentum, tanquam ad suum linem, omnia alia sacramenta ordinari. liatio hujus est manifesta ; quia est sacramentum permanens, realiter ac physice continens ipsum Christum hie concurrentem speciali modo, quo non concurrit in aliis; hie enim est prcesens secundum se, in aliis vero simpliciter est absens, et tantum virtualiter pnesens ratione virtutis fluentis ab ipso illis communicatie; et insuper causat majorem gratiam ex opere operate, quam alia sacramenta; et si ordinetur ad alia sacramenta, non ordinatur tanquam medium, ut dictum est, sed tanquam perflciens alia. Nec dictis obstat quod Baptismus causat gratiam per modum genprationis, ac proinde primam; quod videtur perfe-ctius, quam causare illam per modum nutrimenti et secundam, ut patet ex analogia ad generationem et nutritionem materialem : negatur enim paritas, quia in nutritione materiali est alimentum inferioris ordinis ad substantiam aliti; hie autem alimentum est corpus et sanguis Christi ordinis superioris et hypostatici; et px hoc quod non causet primam gratiam per se colligitur ejus excellentia, quia hoc non provenit ex ejus imperfectione, cum aliquando causet illam per accidens, dum quis ex ignorantia iuvincibili accedit cum peccato mortali, sed potius provenit ex ejus perfectione, quai exigit subjectum dispositum et existens in gratia.

Quod sanctissimum Eucharistise sacramentum sit fons paradisi et totius recreationis, indicat illud sponsse dictum de Sponso latente sub hoc sacramento, Canticor. 4:« Fons bortorum, puteus aquarum viventium, qute fluimt impetu de Libano. gt; Sicut enim fontes bortorum sunt magis commendabiles, et ratione pulchritudinis, et ratione fcecunditatis, quam alii fontes, qui casu hie vel illic exsur-

gunt (ratione namque recreationis et fcecunditatis in hortis praesertim exiguntur, ut ilores et aroraata fluentis irrigent), sic hoc sanctissimum Eucharisti;e sacramentum majorem in anima recrea-tionem et virtutnm foecunditatem praj aliis sacraraentis causat; unde in ejus officio dicitur a D. Thoma:« Nullum etiam sacramentum est isto salubrius, quo purgantur peccata, virtutes augentur, et mens omnium spiritualium charismatum abundantia impingua-tur. » Est puteus aquarum viventium, qua; fluunt impetu de Libano, ét admodum christallinse et foecundissinjaj planitiem Tyri circum-quaque percurrentes irrigant, utmihi littora hujusmodi percurrenti videre liouit; etlioc quoq'ue Sanctissimo Sacramento convenit; est enim indefectibilis j^uteus aquarum viventium sen gratiarum cce-lestium, quaj magno fluunt impetu de montibus rcternis, et fide-lium mentes irrigando foecundant; solum requiritur quod acce-dentes, aquilonis frigore depulso, et delicioso austri calore sen amore Dei ferTentius excitato, dicant cum sponsa, Canticorum 4 : « Surge, Aquilo, et veni, Auster, perila liortum meum, et fluant aro-mata illius. »

Quod sanctissimum Eucharistice sacramentum sit fons nunquam deficiens, semper intiuens, indicant verba sponsa) jam examinata vocantis Sponsum puteum aquarum viventium, quaj fluunt impetu de Libano : hse quippe nunquam deficiunt, sed semper in circum-fusam planitiem effluunt, ut peregrinantibus in illis regionibus apparet, cum earum origo in altissimo nivibusque pleno sita sit Libano. Sic sanctissimum Eucharistice sacramentum est fons sive puteus aquas viventes et viviflcantes in animas fidelium effluens; nunquam deficiens, cum in se gratiarum authorem et originem Christum Dominum Deum et hominem contineat; et semper in-fluens, non enim in solo consistit usu velut csetera sacramenta, sed in consecratione mateiiaj; unde communicantibus ssepissime, ut in la'icis moris est Ecclesia;, vel etiam quotidie, ut in sacerdotibus accidit, sive realiter, sive tantum per affectum, maximam continuo gratiarum abundantiam suaviter influit; hie namque est lluminis impetus hctificans civitatem Dei.

Quod sanctissimum Eucharistise sacramentum sit fons uberri-mus, majorem quam alii gratiarum copiam effundens, constat ex hactenus dictis; et merito concedi debet; si enim aliis concedatur

sacramentis, quod sint fontes uberes, quia virtutem quaradam spi-ritualem a Christo Deo principaliter, a Christo homine instrumen-taliter dimanantem, gratia; causativam recipiunt, quanto magis sanctissimo huic sacramento concedendum est, cum non fluentem ao diminutam aliquam virtutem, ut alia sacramenta, sed ipsum gratiarum authorem, realiter, substantialiter, ac permanenter in se habeat! Unde fons est uberrimus majorem quam alii gratiarum copiam elfundens; non solum successive, quia ssepius receptum perenniter influit, cum alia sacramenta vel semel tantum, vel multo rarius sumantur, sed etiam semel receptum: licet enim sacramentorum causalitas ex dispositione divina pendeat, et unum-quodque gratue portionem juxta Christi instituontis voluntatem causet, et non ex propria cujusque natura, convenientissimum tamen fuit quod hoc divinissimura sacramentum multo majorem gratise portionem ex eadem institutione causaret, cum ipsam gratiarum originem contineat. Propterea Concilium Tridentinum, Sess. 13, passim Eucharistiam vocat sanctissimam, sacrosanctam, venerabilem, adorandam, qua) gloriosa epitheta ceteris non dat sacramentis. ,

Quod sanctissimum Eucharistise sacramentum sit fons dulcio-res emittens aquas, docet D.Thomas, Opusc. 57, dicens:«0 pretio-sum et admirandum convivium, salutiferum, et omni suavitate repletum ! Quid enim hoc convivio pretiosius esse potest ? in quo non carnes vitulorum et hircorum, ut olim in lege, sed nobis Christus sumendus proponitur verus Deus ? Quid hoc sacramento mirabilius ? In ipso namque panis et vinum in Christi corpus et sanguinem substantialiter convertuntur; ideoque Christus Deus et homo sub modici panis et vini specie continetur.» Et paulo inferius subdit: lt;Nullum etiam sacramentum est isto salubrius,quo purgan-tur peccata, virtutes augentur, et mens omnium spiritualium cha-rismatum abundantia impinguatur: offertur in Ecclesia pro vivis et mortuis, ut omnibus prosit quod est pro salute omnium institu-tum; suavitatem denique hujus sacramenti nullus exprimere suf-ficit, per quod spiritualis dulcedo in suo fonte gustatur, et recolitur memoria illius, quam in sua passione Christus monstravit, excel-lentissimse charitatis. »Quasi diceret: quam dulciores et suaviores sunt hujus fontis aqua;, prce aquis aliorum fontium spiritualium

videlicet sacramentorum! si namque in materialibus hoc fontibus experimur, quod fons primitivus, ubi est aquarum origo, plus dul-cedinis et suavitatis continet, quam alii fontes inde derivati, quia puriores sunt aqua illius, quam istorum quae suo cursu mixtionem aliquam et impuritatem contrahunt, sic in spiritualibus sacramentorum fontibus evenit; nam sanctissimum Eucharistiso sacra-mentum, aliorum origo, continens Christum authorem gratise, est fons primitivus, alia sacramenta sunt quodammodo fontes secun-darii ab illo derivati; unde non mirum quod dulciores ac suaviores pra; ceteris aquas emittat.

Si sanctissimum Eucharistie sacramentum dicatur fons signa-tus, ob multiplicem ipsius excellentiam supra cceteros sacramentorum fontes hactenus declaratam, dicitur etiam fons signatus et secretus, quia latentem sub se continet gratise totius authorem. ünde,ut ait D.Thomas jam citatus,« Christus corpus suum incibum, et sanguinem suum in potum sub specie panis et vini sumendum fidelibus dereliquit. » Quid magis obsignatum et secretum, quam credere quod Christus manducatur a fidelibus, sed minime lace-ratur? quinimo, diviso sacramento, sub qualibet divisionis particula integer perseverat; accidentia autem sine subjecto in eodem subsistunt, ut fides locum habeat, dum visibile invisibiliter sumitur aliena specie occultatum.

SANCTISSIMUM EUCHARISTI^E SACRAMENTUM KST HORTUS CONCLUSüS DELICIARUM SPONSI ET SPONSDE.

Multiplex in Canticis Canticorum horti conclusi fit mentio. Et quamvis sponsa vocetur hortus conclusus a Sponso suo, juxta illud Capitis quarti:« Hortus conclusus soror mea, sponsa, hortus conclusus, fons signatus; emissiones tuse paradisus malorum punicorum, cum pomorum fructibus Cypri cum nardo; nardus et crocus, fistula et cinnamomum, cum universis lignisLibani, myrrha et aloë, cum omnibus primis unguentis. »Ad quem hortum Sponsus invita-tur a sponsa, Cap. 5, dicente: lt; Veniat dilectus meus in hortum

suum,et comedat fructum pomorum suorum. »Hanc tamen honoris et fcecunditatis pr;cro^ativam non habet, nisi a Sponso, qui est hortus paradisi, ad quem a Sponso statim ipsa sponsa invitatur, ut ilores et pretiosa colligat inde aromata ad proprium liortum decorandum et foecundandum. Unde, eodem C. 5, ait: « Veniin hortum meum, soror mea, sponsa; messui myrrham meam cum aromatibus meis; comedi favum cum melle meo; bibi vinum meuin cum lacle meo. Comedite, amici, et bibite ; et inebriamini, charissimi.»Hic Sponsus, nomine horti sui,nihil aliud quam sanctis-simum Eucharistiaï sacramentum intelligit, ut ex his qu® iu ejus officio dicuntur ab Ecclesia concluditur : in hoc siquidem horto Sponsi comedunt amici, bibunt et inebriantur charissimi, Sponsum ipsum imitantes, qui comedit favum cum melle, et bibit vinum cum lacte.Numquid in sanctissimo Eucharistia) sacramento amici Sponsi non comedunt ccolestem panem et favum mellis a Sponso prapara-tum ? dicitur enim quod lt; cibavit eos ex adipe frumenti.et de petra melle saturavit eos. gt; Numquid nou bibunt vinum germinans vir-gines, illoque charissimi inebriantur? dicitur namque quod Sapien-tia increata et incarnata posuit mensam, miscuit vinum, et vocans amicos suos et charissimos ad arcem sive ad domum quam aidi-ficavit, dicit illis : « Venite, comedite panem, et bibite vinum quod miscui vobis; »et in hoc ipsum Sponsum imitantur, qui prior comedit et bibit, ut probat ex professo D. Thomas, 3 P., Quajst. 81, Art.1, turn authoritate S. Hieronymi, Quajst. 2 ad Hedibiam, dicentis ; «Dominus Jesus Christus ipse conviva et convivium, ipse comedens et qui comeditur;»turn ratione,quia Christus qua) aliis observanda instituit, ipse prior observare consuevit: uude non modo sui corporis sacramentum instituit sumendum aliis, sed ipsum etiam sum-psit. Et quamvis non omnes effectus et fructus, quos cojlestis hie hortus producere consuevit, perceperit, quia ejus statui re-pugnabant aliqui, abundanter tamen aliquem percepit; quod sic aperte declaratur:

Sanctissimum Eucharistie sacramentum fructus producit dupli-cis generis: alios communes ceteris sacramentis, alios sibi pro-prios. Fructus communes sunt gratia secunda seu augmentum gratise ac omnium virtutum, sed per modum nutrimenti spiritualis (quod ei convenit ex primaria ejus institutione, nam ex secundaria

institutione et quasi per accidens etiam causat aliquando primam gratiam, sicut et alia sacramonta vivomm, ut communiter docent theologi). Et ha;c gratia ac virtutes, per modum nutrimenti spiri-'tualis figurautur per pretiosa aromata, qua3 sunt cypri cum nardo,

nardus et crocus, fistula et cinnamomum cum universis lignis Libani, myrrha et aloë cum omnibus primis unguentis, quorum emissiones sunt paradisus malorum punicorum cum pomorum fructibus : charitas namque per nardum significatur, humilitas per crocum, oratio per fistulam, amor proximi per cinnamomum, mortificatio per myrrham, pcenitentia per aloë; est enim peculiaris istorum aromatum ad has virtutes correspondentia, ut expendunt expositores. Nardus enim est aroma calidissiinum, charitas vero fervet; crocus, violacei coloris, humi nascitur quasi repens, et humilitas semper ad ima tendit; fistula est calamus odoratus, oratio autem ascendit ut incensum inconspectu Dei; cinnamomum,prater odorem suavissimum, habet virtutem calefaciendi et confortandi cor debilitatum, ut ex aqua ipsius expressa saipius experimur,

amor autem proximi penitus easdem habet qualitates; per ilium enim « Christi bonus odor sumus in omni loco, *et proximorum de-bilium necessitatibus succurrimus; myrrha est amara, sed corporis praeservativa, mortificatio similiter est corpori amara, sed illud a vitiorum corruptione prasservat; aloë gustui displicet, sed saluti prodest, sicut et pcenitentia. Per universa ligna Libani, et omnia prima nnguenta.denotantur reliqiue virtutes, dona Spiritus Sancti, et omnia charismata supernaturalia.Item fructus communis Eucha- • ristise est causare fervorem charitatis, et per concomitantiam cau-sare remLssionem p'jciuc debita; peccatis, juxta dispositionem susci-pientis; unde, si sit fervor intensus, tota poena remittitur. Fructus autem proprius hujus Sanctissimi Sacramenti est causare actualem delectationem spiritualis dulcedinis, et etiam intimam cum Christo unionem, non tantum per affectum et moralem, sed et realem, physicam et substantialem, ut articulo sequent! demonstrabitur. Et insuper, Eucharistia, quatenus sacrificium (nam ob suam excel-lentiam hoc proprium habet, quod sacramentum sit simul et sacrificium), plures alios habet effectus singulares, tam in justis viven-tibus quani in fidelibus defunctis, quos fuse describit Taulerus, Institutionum Capite 39, quos hicindicare sufficiet.Sunt autem duo-

decim. Unde de hoc horto concluso dictum intelligitur illud Apocal. 22 r^Et ostendit mihi fluvium aquse vitse, splendidum tan-quam crystallura, procedentem de sede Dei et Agni : in medio platese ejus, et ex utraque parte fluminis lignum vita3, afferens fructus duodecim, per menses singulos reddens fructum suum, et folia ligni ad sanitatem gentium. »

Primus fructus est quod, per virtutem illius superdignissimi sacramenti, non possibila modo, sed et facile recipient! sit terrena caducaque omnia relinquere; ita ut cum Apostolo dicere queat: «Omnia arbitratus sum ut stercora, ut Christum lucrifaciam. gt; Secundus fructus est a;ternorum profectus, de quibus ait Apostolus: «Nee oculus vidit, nec auris audivit,nec in cor hominis ascenderunt, qufe praparavit Deus diligentibus se.» Tertius fructus est animse supra omnia, qua? Deus non est, elevatio: cum enim in sanctissimo Sacramento Deum recipiat, CEetera infra ipsum despicit. Quartus fructus est corroboratio spiritus ad omnia bona, cum hoc sanctis-simum sacramentum sit spirituale convivium animte. Quintus fructus est illuminatio intellectus sive rationis, in ipsius Dei et rerum omnium in seternitatis speculo cognitione, quia hie recipi-tur sol justitise, qui « illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum. » Sextus fructus est divini amoris incendium et ardor, quia Deus hie latens charitas est et ignis consumens. Septimus fructus est totius beatitudinis perfectio, quia continetur hie, qui est summum bonum et unicum objectum beatitudinis. Oetavus fructus est omnium thesaurus divitiarum, quia, ut Apostolus ait, in Christo sunt omnes thesauri sapienfe et scientise Dei. Nonus fructus est animaj continua exultatio : quia ccelestis hie panis con-firmat, et vinum convivii spiritualis Isetificat cor hominis devoti. Decimus fructus est felix certitudo sive securitas, quia si ibi Deus dat seipsum, quomodo non omnia vitse aïternas bona digne re-cipicnti dabit? TJndecimus fructus est perfecta pax, quse hie in electis incipit, et perenniter perdurahit, quia Deus posuit fines sues pacem, et adipe frumenti satiat nos. Duodecimus fructus est unio inseparabilis cum Deo : de quo specialiter hie agimus.

Hos omnes fructus sanctissimum EucharistiaB sacramentum causat generaliter in omnibus digne sumentibus, ex opere operate, ut loquuntur theologi, seu ex propria sacramenti virtüte, ita quod

sufficiat nullum esse in sumente obicem peccati mortalis. Quod si dispositie actualis reperiatur, non solum augetur gratia sancti-ficans ex opere operantis, seu tali debita dispositioni, cuilibet namque bono open correspondet augmentum gratia?, verum etiam augetur ex opero operate seu ex propria actione ipsius sacramenti, quod ad instar agentis naturalis in subjecto magis disposito fortius agit, et effectum intensiorem producit.

Sed in Christo Domino solam causat spiritus suavitatem, alios fructus et effectus causaturus, nisi talis causalitas conditioni no-bilissima? Christi pleni gratise et veritatis, quasi unigeniti a Patre, repugnaret. Docet lia3c duo D. Thomas, 3 P., Q. 81, Art. 1 ad 3, di-cens quod « effectus hujus sacramenti est non solum augmentum habitualis gratise, sed etiam qutedam actualis delectatio spiritualis dulcedinis; quamvis autem Christo gratia non fuerit augmentata ex susceptione hujus sacramenti, habuit tamen quamdam spiritua-lem delectationem in nova institutione hujus sacramenti; unde ipse dicebat, Lucse 22: Desiderio desideravi hoc pascha manducare vobiscum; quod Eusebius exponit de novo mysterio novi testament! quod tradebat discipulis. Et ideo spiritualiter manducavit et similiter sacramentaliter, in quantum corpus suum sub sacramento sumpsit, quod sacrameutum sui corporis intellexit et disposuit, aliter tamen quam cseteri sacramentaliter et spiritualiter sumant, qui augmentum gratia) suscipiunt sub sacramentalibus signis, quibus indigent ad veritatis perceptionem. » Ha;c D. Thomas.

Dictum est autem quod coaditioni nobilissima; Christi Domini repugnat augmentum gratia; et virtutum, quod in aliis est fructus sanctissimi Eucharistiic sacramenti, quia Christus Dominus, ut-pote Filius unigenitus a Patre, statim ab initio sua; conceptionis habuit omnem perfectionem virtutis et scientia; secundum legem ordinariam suo statui possibilem; et quamvis non fuerit simpliciter infinita in esse actus et qualitatis physicse, fuit tamen in hoc ordine physico secundum quid infinita, quia ejus gratia ad omnes effectus giatia; possibiles se exteuditj fuit etiam infinita in ordine moral!, propter conjunctionem ejus ad personam Verhi, ut inferius aperte demonstrabitur. Propterea dicitur, Joannis I:« Vidimus eum, quasi unigenitum a Patre plenum gratia; et veritatis. » Hauc autem virtutis plenitudinem habuit Christus, non successive,ut alii,sedtotam

simu in instanti suce conceptionis ; nec per acquisitioncm mediis virtutum actibus, sed per gratia? sanctificantis et omnium virtutum ac douorum supernaturalium ejus statui compossibiliura emana-tionem, et quasi connaturalem resultantiam. Quamvis enim nobile sit et gloriosum suis actibus virtutes acquirere, nobilius tamen et gloriosius est, supposita in subjecto acquirendi vi, titulo connatu-ralitatis et quasi necessaria; ha3reditatis illas possidere ; hoc enim majorem esse subject! dignitatem et eminentiam, cui talia debcan-tur dona, demonstrat. Quamvis enim unionis hypostatic» gratia Christo liomini, sen sacratissima? ejus liumanitati collata, simpli-citer et absolute absque gratia sanctificante potuerit inveniri, fuit tamen Iiecc secundum quid necessaria, sive convenientissima, tan-quam illins concomitans dispositie condigna : unde, facta unione humanitatis assumptse cum Verbo, debuit eidem liumanitati quasi titulo connaturalitatis, gratia}, et etiam gloria; plenitude commu-nicari, pront statui Christi Domini etfini Incarnationis congruebat, ut magis infra declarabitur.

Omnes igitur, quos fideles per sacramenta percipiunt fructus, sunt velut horti ipsius conclusi qucedani emissiones aromatic®, seu effectus sanctissimi Eucharistise sacramonti, saltem in veto, si non actu et in re suscepti. Quod sic demonstratur ex D. Tlioma: Baptismus estprincipium vitsespiritualis, et janna sacramentorum; Eucharistia vero est quasi consummatio spiritualis vitae, et omnium sacramentorum finis; per sanctificationes enim omnium sacramentorum fit prajparatio ad suscipiendam, vel conservandam Euchari-stiam; et ideo perceptio Baptismi est necessaria ad inclioandam spiritualem vitam, perceptio Eucharistise est necessaria ad con-summandam ipsam, non quidem in re susceptse, sed sufficit cam habere in voto, sicut et finis habetur in desiderio. Cujus rationis vis in hoc sita est, quod qui suscipit aliquid, quod ad aliud susci-piendum ex divina institutione ordinatur, illud aliud in voto saltem virtual! et implicito, vel interpretative ac tacito suscipit; sicut qui per viam, qua; ducit Romam, sciens et volens incedit, virtualiter saltem vult ire Romam : unde, cum sacramenta nova; legis, maxime Baptismus et Pocnitentia, qua; primam gratiam conferunt, ad sa-crosanctam ordinentur Eucharistiam, qui realiter ilia suscipit, etiam in voto saltem virtuali recipit Eucharistiam. Quod totum ex

hoc confirmatur, quod quselibet res vel appetitu elicitivo, vel etiam innate suum complementum, et propriam appetit perfectionem: et sic vita spiritualis, per Baptismum et Pcenitentiam inclioata, consummari et perfici per Eucharistiam connaturaliter appetit.

Sed hie hortus est conclusus, non omnibus patens, sed multis secretus; quales fuenuit, illi qui Domino Jesu Christo disserente, ejusque excellentiam et fructus prsedicante, scandalizati responde-cunt quod durus esset ejus sermo; est etiam conclusus, quia sub speciebus sacramentalibus virtus ejus et pulchritude in latente sub illis Christo recondita et quasi conclusa manet. Et merito, nam hujus horti pulchritude non debet in hac valle miserie, ubi tristis continue ssevit hyems, ubi perpetui cadimt imbres, passim omnibus exponi; sed exponenda remanet in felici regione paradisi, ubi perpetuus ver deliciarum, restas gloria; et ameris, foecundus coelestium fructunm regnat autumnus; de qua Psalmista dicit: « Qui posuit fines tuos pacem, et adipe frumenti satiat te.» « Quis non illic, ait Bernardus, Serm.33 in Cantica, vehementer cupiat pasci, et propter pacem, et propter adipem, et propter satietatem ? Nihil ibi tormi-datur, nihil fastiditur, nihil deficit: tutahabitatio paradisus, dulce pabulum Verbum, opulentiamultanimis aeternitas.» « Habeo et ego Verbum, subjungit, sed in carne; et mihi apponitur Veritas, sed in sacramento ; angelus ex adipe frumenti saginatur, et nudo satu-ratur grano, me oportet interim quodam sacramenti cortice esse contentum, carnis • furfure, litterae palea, velamine fidei. Et hajc talia sunt, quse gustata afferunt mortem, si non deprimitiis spiritus quantulumcumque accipiant condimentum : prorsus mors mihi in olla, nisi ex Prophet® farimila dulcoretur. Denique absque spiritu et sacramentum adjudiciujn sumitur,et caro non prodest quicquam, et littera occidit, et fides mortua est; sed spiritus est qui vivificat, ut vivam in eis. At quantalibet sane abundantia spiritus pingue-scantista, non pari omnino jucunditate sumitur cortex sacramenti et adeps frumenti, fides et species, memoria et pra;sentia, aeternitas et tempus, vultus et speculum, imago Dei et forma servi: nempe in omnibus his fides locuples mihi, intellectus pauper. Numquid vero par sapor intellectui fideique, cum sit in meritum ista, ille in prae-mium ? Vides ergo distare inter pabula quantum et inter loca, et sicut exaltantur coeli a terra, ita habitantes in eis bonis potioribus

abundare ? Festinemus proinde, filii, festinemus ad locum tutiorem, ad pastum suaviorem, ad uberiorem etfertiliorem agrum; festine-raus, ut habitemus sine metu, abundemus sine defectu, epuleraur sine fastidio. Tu enim, Domine sabaoth, qui cum tranquillitate ju-dicas omnia, etiam cum securitate seque omnia ibi pascis; idem ipse et Dominus exercituum, et pastor ovium : ergo et pascis, et cubas pariter, sed non .Mc. gt; Hajc S. Bernardus, qua satis manifeste declarant sanctissimum Eucharistisc sacramentum esse hortum deliciarum Sponsi etsponsaj, in hac valle miseriae conclusum, sed apertum in felici ccelorum regione.

SANCTISSIMUM EUCHARISTIE SACRAMENTUM EST TIIRONUS GLORIA, IN QUO SPONSUS SOCIATUR SPONSDE.

Dicitur, Canticorum 3, quod«ferculum fecit sibi rex Salomon de lignis Libani : columnas ejus fecit argenteas, reclinatorium aureum, ascensum purpureum; media charitate constravit propter filias Jerusalem. gt; Per ferculum, a ferendo dictum, sive per magnificum Salomonis thronum, nihil aptius quam sanctissimum Eucharistie sacramentum figuratur, in quo Christus Domiiius,verus Eox,et plus-quam Salomon, ac dulcissimus animarum sponsus residet: nihil in eo cernitur, nisi pretiosum etsingulare, nihil nisi spirituale et in-corruptibile. Ibi celsitudo, fcecunditas, et incorruptibilitas virtu-tum, ad instar lignorum Libani; ibi sinceritas, candor et Veritas, ad instar columnarum argenti, unde vocat Apostolus « azima sincerita-tis et veritatis; »ibi ferventissimus amor Christi instituentis erga suorum animas electorum, ad instar reclinatorii, « cum enim dile-xisset suos, usque in finem dilexit eos, »et in institutione hujus san-etissimi sacramenti ferventissimum hunc amorem demonstravit; ibi memoria passionis Christi Domini,ad instar ascensus purpurei.nam ut cantat Ecclesia, in eo memoria passionis recolitur, simul enim et sacramentum est et sacrificium, sed incruentum, reprasentans omentum quod in monte Calvario fuit celebratum. Hunc thronum Dominus media charitate constravit propter filias Jerusalem, suas

fideles sponsas, ut illic eas sibi sociaret, et cum ill is usque ad con-summationem sacculi remaneret, non quidem manifestus, sed tamen prsesens, stans post parietem, respiciens per fenestras, prospiciens per cancellos. Ejus sentit sponsa prsesentiam, nou quidem faciem videns, aut vocem audiens, sed illapsus intimi et tactus substan-tialis experientia, quibus immensas spiritus delicias percipit; nihilque restat ulterius desiderandum, quam quod faciem ostendat, et vox ejus sonet; unde ssepius ei sponsa clamat: lt; Ostende faciem tuam, sonet vox tua in auribus meis, vox enimtua dulcis, et facies tua decora.» In hoc sacratissimo throno cernitur etmajestas Domini, et amor sponsse; ita ut verum sit, contra commune proloquium, dicere: « Jam bene conveniunt, et in una sede morantur majestas et amor.»

Quod in hoc spirituali throno coelestis Sponsus suse societur sponsse, sufficienter ex supradictis colligitur. Sed, quia talis so-cietas et unio non solum estmoralis per charitatis affectum, verum etiam realis immediata,quodammodo fruitiva etcxtatica (quje non conceditur animabus aliis etiam digne accedentibus, sed in sponsa-rum numero non selectis, quae solum per affectum uniuntur), ideo fusius in ea declaranda et comprobanda nobis immorandum est.

Hanc unionem realem immediatam, quodammodo fruitivamet extaticam, sed pene ineffabilem sponsa3 cum Sponso describit noster Thomas a Jesu, Libro 4 de Oratione Divina, C. 27, dicens : « Hsec autem felicissima unio nihil aliud est, quam ipsius Christi prasentise in hoc Sacramento latentis intima manifestatio, non tam per visionem aut revelationem, quam per amplexus dulcissimos, quibus animam ita ineffabiliter ac suaviter adstringit, ut ipsa ejus realem prasentiam, oscula, et amplexus certissime percipiat. » Erit igitur, siproprieloquamur, vitalis sensus,etgustus ipsius Christi in sacramento existentis, per quem sensum sive divinissimum conta-ctum ejus prsesentia realiter percipitur, ejus bonitas et ineffabilis dulcedo in suo fonte gustatur. Et hsec est vera unio et notitia experi-mentalis ipsius Christi, non per affectum tantum, sed per arcanum contactum, ac unionem immediatam et realem animae nostra cum Christo. Quare, sicut unionem fruitivam et extaticam animje cum Deo essediximus, ex parte Dei, illapsum et manifestationem quam-dam, quo Deus animse nostra illabitur, se intime conjungens cum

intellectu in ratione summa? lucis, cum voluntate in ratione summi boni et summi delectabilis, qui illapsus appellatur deosculatio sive amplexus Dei, aut ostensio faciei suae sub ratione omnis boni; ex parte vero animse, esse perceptionem experimentalem omnium sen-suum internorum istius summi objecti, nempe Dei, ad quam unio-nem experimentalem sequitur transformatie sive liquefactio animae, ad liquefactionem extasis sive defectio, ad defectionem vero absorptio, etc; ita unio ista realis Christi in venerabili Sacramento, qua; purissimis et seraphicis mentibus eum suscipientibus contingere aliquando solet, si ex parte Christi consideretur, nihil aliud est quam illapsus sive manifestatie ipsius Christi existentis occulte in hoc sacramento, ostendentis se mentibus purgatissimis sub ratione summae lucis et summi boni, ac contactu quodam di-vinissimo ac iueffabili, non solum ad carnem, sed ad spiritum per-tingentis, qui contactus nihil aliud est, quam dulcissimus amplexus et deosculatio Christi, quo sponsae sibi dilectse osculum dul-cissimum concupiscenti largitur; ex parte vero anima;, est mutua ac reciproca unio sive amplexus, ad quam consequitur experimen-talis et dulcissima perceptio ipsius Christi, per quam spiritualis dulcedo in ipso Deo possidetur.

Haec unio realis intima sponsae cum Sponso in sanctissimo Eu-charistiae sacramento, sed admodum secreta ac pene ineffabilis, imo forte incredibilis pluribus qui ea non fruuntur, indicatur a sponsa, Canticorum 5,dum ait:«Dilectus meus misit manum suam per foramen, et venter meus intremuit ad tactum ejus : surrexi, ut aperirem dilecto meo; manus meae stillaverunt myrrham, et digiti mei pleni myrrha probatissima ; pessulum ostii mei aperui dilecto meo, at ille declinaverat atque transierat. Anima mea liquefacta est, ut locutus est; quaesivi, et non inveni ilium; vocavi, et non respondit mihi. » Quibus sponsae verbis aperte declaratur, quam secretus et arcanus,sed verus et realis immediatus sit Sponsi tactus animae impressus in hoc sanctissimo sacramento, quando speciales vult sponsae delicias communicare, eamque sibi in hoc majestatis simul et amoris throno sociare. Tunc enim anima, per myrrham purgatissima et incorruptibilis effecta, liquefit ad inter-nam Sponsi sui locutionem; quaerit quern ibi praesentem experitur, sed non invenit quasi se propalantem etmanifestantem suam faciem

decoram ; vocat intime secum alloquentem, sed ad ejus intentum non respondet; non enim ibi clarc percipit arcana ilia verba, quse Paulus usque ad tertium ccelum et ad paradisum raptus audi vit cla-rissime ; sed tantum aliqua verba subobscura percipit Sponsi leviter loquentis, at non diu colloquentis.

Haec unio realis immediata animse cum Christo in participatione sanctissimi Eucharistke sacramenti probatur authoritate multiplici sanctorum Patrum. Cyrillus noster Alexandrinus, Libro 10 in Joannem, C. 13, inter alia ad nostrum intentum idonea, sic ait, expendeus hiec verba : lt; Qui manducat meam carnem.et bibit meum sanguinem, in me manet et ego in eo :»lt; Unde considerandum est, non habitudine solum, quse per charitatem intelligitur, Christum in nobis esse, verum et participatione naturali: nam, quemadmodum si quis igne liquefactam ceram alii cera similiter liquefacts ita miscuerit, ut unum quid ex utrisque factum videatur, sic commu-nicatione corporis et sanguinis Christi ipse in nobis est, et nos in ipso. »Idem fere dicit Hilarius, 8 de Trinitate.

S.Joannes Chrysostomus, Homilia 45 in Joannem, ait:«Ut autem non solum per dilectionem, sed etiam reipsa in illam carnem con-vertamur, per cibum id efficitur, quem nobis largitus est : cum enim suum in nos amorem indicate vellet, per corpus suum se nobis commiscuit, et in unum nobiscum redegit; hoc enim aman-tium maxime est. »■

S.GregoriusNyssenus,Homilia 8 inEcclesiasten, ait:« Propterek nobis seipsum comedendum proponit is qui semper est, ut cum ipsum in nobis ipsis acceperimus, illud fiamus quod ille est. gt;

D.Thomas, Opusculo G0,Gradu 7et 8 Amoris Divini, sic ait:«In pnecedentibus gradibus anima amat et amatur, qua?rit et qimitur, vocat et vocatur : in hoc autem gradu, quodam miro et indissimili modo rapit et rapitur, tenet et tenetur, stringit et stringitur, et una uni per amoris copulam sociatur ; » etpnesertim hoc intelligit san-ctus Doctor in sanctissimo Eucharistie sacramento, in quo Christus ipse verus anima sponsus realiter sumitur, et ut substantialiter pr;csens amatur.

S. Bonaventura, Itin. G. iEtern., Dist. G, ait:«Quarto, Jesus panis sacramentalis, cum sit summse attingenti», quia ipse se dat in cibum, et manet in cibato, et cibatus in eo, ut dicitur in Joannis

6, et hoc in maxima charitate, ubi fit verissima attingentia animse et Dei spiritualis. Sed notandum quod Hugo, inLibro de Area Noe, dieit sic : Ad Deum attingere, est semper per desiderium eum quocrere, et per cognitionem invenire, et per gustum tangere. Ex quo patet quod attingentia ista habet quosdam gradus, per quos Deus acceditur, et invenitur, et attingitur, noo accessu local!, nec tactu corporali, sed similitudine spirituali acceditur ad Deum, et dissimilitudine a Deo receditur, ut dieit Augustinus, Libro 6 de Trinitate. »EtDist. 7, ait:«Septimo, videndum est qualiter spiritus noster ad veniendum per iter experimpntalisprasgustationisaeterno-rum ad intrinsecum Domini Jesu invitatur ab ipso dicente: Surge, propera, arnica mea, columba mea et veni; et hujus invitationis subjungit allectionem, dicens: Quia ficus protulit grossos suos, id est, quia jam est desiderati viatici optata suavitas. Tunc namque est itinerant! securitas, quando itinerans suaviter reficitur, et itinerantis virtus augmentatur, donee cum Propheta ad montem Dei Horeb perveniatur. Dieit igitur, o anima mea : propter experi-mentalem mei manducationem, nonne comedist! favum meum cum melle meo, id est dulcedinem Divinitatis cum corpore et sanguine me»humanitatis?Hoc enim proprium estamicis meis ut comedant et bibant, et inebrientur charissimi, ut corpus meum comedant, et sanguinem meum bibant, et experientia intima, mea Divinitate inebrientur. Hoc enim proprium est clectorum, dieit Haymo super Apocal. Surge ad meam experimentalem cohabitationem, ut ubi sum ego, et tu sis; quia ex hac maaducatione mei tu manes in me, et ego maneo in te, tanquam mihi jam incorporata. 0 formosa mea propter experiontiae tuse radiosam multiplicationem! experiris enim me, te visitantem, post parietem stantem, per cancellos prospi-cientem, in montibus salientem. Item experiris me te alloquen-tem, te odore meo semper attingentem, te reticientem et amplexan-tem, ut patet in Cantico amoris per totum. »

Joannes Gerson, Tom. 3, Tract. 9, super Magnificat, Parte 3, sic ait : * Contemplabatur Maria existentiam mirabilem Filii in hoc sacramento, quem visibiliter tractaverat cum blanditiis, et osculis suavissimis in gremio corridentem. Credebat hoc idem sibi licere nunc,quamvis alio modo, sednonminori merito. Osculatur, tangit, et quod sibi tunc non licuerat, corporaliter manducat et bibit, et

accipit vitam; nam qui raanducat rae, inquit, et ipse vivet propter me. Grandera rem tibi, o anima Christiana, grandem nimis aesti-masses, si Virgo benedicta posuisset olim Filiura sunm in gremio tuo, si concessisset amplexum et oscuium; sed babes hie rem suo miraculo et merito grandiorem. Eia nunc, o anima, canta cantica canticorura, quai suspirabunda petebas : Quis det mihi te fratru-elem meum sugentem ubera matris meae, ut inveniam te solum foris, et deosculer te, et jam nemo me despiciat ? Ecce foris, et vere foris a nemine visibilis dat se solum tibi, dat ut osculeris eum; fac quod sequitur: apprehende eum, et introduc in domum eonscientia), quae est domus sapienti® matris tuae. Illic docebit te: da et mihi potum ex vino conditum devotionis tuae, da mihi mustum malo-granatorum tuorum fervidae dilectionis. »

Dionysius Carthusianus, Serm. 4 de Festo Corporis Christi, ait : « Si ergo ita sollicitus fueris semper omnem oulpam vitare, omnem obicem removere, teque mundum receptaculnm exhibere, senties et experieris certissime praeclaros et gloriosos hujus sacramenti effectus. Intrabit ad te, el introibit in animam tuam, intellectum atque affectum, in viscera spiritus tui Christus, virtus et sapientia Dei Patris cum effusione et communicatione opulentia; suae, osten-det oculistuae mentis divitias gloriae suae, quemadmodum anim® S. Agnetis, quae dixit: Ostendit mihi thesauros incomparabiles, quos se mihi datunun, si ei perseveravero,reproinisit. Veniet et ad te sol sapientia? cum emicatione largiflua illustrationis supernae; cum luminoso fulgore illuminabit oculos cordis.ut consideres atque intelligas mirabilia legis lt;u:e, et habeas fidem cum rationibus cre-dendorum, ac deputatie intelligentia mentis. Sic illuminatus ac specialiter introductus in sanctuarium Dei, in lucis incircumscri-ptae abyssum circumdatus lumine, intueberis connexionem et ordi-nem, consonantiam, rationes, tundamenta ac firmamenta fidei tuae; apparebitque tibi, et vere sic est, quod nihil sit rationabilius, nihil certius, nihil profimdius assertionibus fidei chnstiana3, dum omnia comportantur. 0 quam repente ab adventu et coruscatione visita-tionis et illustrationis pertactae recedent ac fugient ab interioribus tuis nebulae passionum, caligines inordinatarum affectionum, in-quietudiues sollicitudiuum, tentationes circa mirabilia fidei, obs-curitates errorum! et omnia erunt serena, tranquilla et jucunda in

te! Sic igitur ingrediens Christus in te coenabit tecum etiam ante prandium, et seipsum proponet tibi in ferculum, dicens: Comede, amice, et bibe, et inebriare,charissime ; comede panera hunc vitse et intellectus, degustaet vide quam dulcis sim ego. Nullus corrupti-bilis cibus ita delectat et confortat, impinguat, extendit camera mortalem, queraadraodura conteraplatio,degustatio, et interna ista refectio sapientise, qua; est Christus, facit fidelissimam animam immortalem. Porro ex ista tam lucida iutuitione Sapientiie a;terna-lis protinus vehementer accendetur amore ipsius tuus affectus, et tunc vere deifice ac supernaturaliter in Christum mutaberis, secundum quod amor, pnescrtim supernaturalis infusus prajdominans, transformat araantera in amatum. Curaque amatum hoc increatura sit verai amabilitatis infinitce, ac simul immensaj efflcacia; ad tra-henduraac rapiendum in se,ad alterandum infiamraandumque api-cem affectiVae, trahit siopissirae raentera araantis tam valide, tara praidominantcr et gratiose in se, in divitias glorice suie, in ocea-num deliciarum beatitudinis suae, quod apex mentis prorsus absor-betur atque demergitur in ipsaraDoitatis abyssum; pra3 cujus ad-miratione, intuitu, dilectione, degustatione, complacentia, deficit prorsus a se, tamque vehementer mens tota Deitati intenta est, quod omnes vires sensitivse inferiores a suis actibus suspenduntur, harmonia velut congelatione quadam constringitur, corpus sopitur, membra rigescunt, motiva vis deficit, jacetque caro velut truncus immobilis, nec vivit homo tunc vita animali humana, sed intelle-ctuali ac deiforrai durataxat. » Idem fuse dicit, Serm. 4 de Visita-tione B. M.; sed ex multis pauca subjicienda sufficient; ait igitur: «Prscterea, si ita egerimus, abundanter ac celeriter valdecrescemus in omni virtute, pnesertim in charitate et dono sapientise, ita quod Dens in corde nostro quasi in thalamo tota die raorabitur, et inter humeros nostros quiescet. In intellectu nostro quasi in Cherubim resplendebit, in alfectu nostro superiori quasi in Seraphim inca-lescet, in memoria quasi in throno residebit coelesti. Tunc suavis-sime consolabitur corda nostra et gratiosissime mentem nostram praveniet, excessibus quoque inopinatis, repentinis, validissimis rapiet eam aliquando in se, ita ut nec ipsa queat resistere, sed defluens atque deficiens a seipsa tota transeat, transformetur, absor-beatur in dilectum, et lucis iraraensae intueatur abyssum, et igne

amoris superamabilissitni Dei totaliter incendatnr, ita ut ei non sapiat nisi Deus, et cum sponsa decantet: Lseva ejus sub capita meo. et dextera illius amplexata est me. Tune anima tam piissime desuper visitata videbit et affluet, et mirabitur majestatem Dei in se, dignationemque ejus ad se, et dilatabitnr cor ejus amplitudine charitatis in tantum, ut omnes etiam inimicos ia se comprehendat, universorum salutem cordiabilissime appetendo, atqne pro cunctis toto affectu rogando. Denique, quanto tune Deus gratius agit nobis-cum, quanto splendidius cor nostrum illustrat, et suas divinitatis altitudinem infinitam clarius ei ostendit, tante limpidius propriam conspicit parvitatem, vilitatem, defectuositatem et culpam. Unde et tanto profundius seipsam humiliat gratissima ac humillima lo-quens : ünde boe miiii, ut veniat Dominus mens ad me, et taliter agat mecum ? Tunc certe in meute omnia sunt serena.»

Taulerus denique, mysticai theologize doctor sublimis, de hac intima unione, quaü in sanctissimo Eucharistise sacramento perfici-tur inter animam et Deum, pertractans. InstitutionumC. 89, sic ait: « Duodecimus, idemque postremus,Eucharistise fructus est, unio in-separabilis cum Deo. In hac admirabili unione, omnis divinae perfec-tionis anima particeps est, tamque perfecte omnis illius perfectio-nis, quse Deus ipse est, suprema virtute repletur, ut nullius omnino rei capiatur desiderio : habens nimirum in illa felicissima unione quicquid vult, Deum videlicet ipsura et omnia, supremamque per-fectionem suam supra modum et tempus in ilia seternitate, qu» Deus ipse est. Hsec unio animse cum Deo felix quaedam degustatio est omnis illius beatitudinis, qua ipse perpetuo supra modum et tempus in illa beatitudine et unione, quie Deus ipse est, perfruetur, habetque omnem illam perfectionem, qua creatura3 omnes rationales sine fine in beata illa ajternitate, qua3 Deus est, perfruiturse creduntur. Denique et degustationem quamdam in tempore gratise habet, quse inchoatio est divinse illius unionis, qua ipse perenniter Deo optimo maxime in seternitate illa, quse idem ipse est, felicis-sime copulabitur. ïtaque nec omnes simul mortales verbo vel scripto utilitatem, fructum atqua beatitudinem illam, quse anima sancta ex dominici corporis digna perceptione consequitur, plene atque perfecte exprimerepossent.» Idemdocet, Serm.2 de venera-bili Eucharistiaj sacramento, et admodum fuse, confirmans suam

doctrinam authoritate D. Augustini et S. Bernard! : D. quidem Augustini referentis dictum Domini : « Tu mutaberis in me; » sancti autem Bernardi dicentis : « Digeror, dum transformer; unior, dum conformor. »

Possent plures alii sancti Patres ac mystici Doctores in confirma-tionem hujus veritatis adduci; sed ne terminos brevitatis proposi-tos transgrediamur, illos relinquimus, quia maxime passim citan-tur. Videatur tamen S. Macharius, Homilia4,qui mira ad nostrum intentum dicit et satis fuse prosequitur; sed ne penitus inurbane dimittatur inauditus, paucula ejus verba audiaraus:* Permiscetur, ait, in sumptione sanctissimi Eucharistise sacrainenti, et appre-hendit sanctas animas sibi pergratas atque fideles, fitque spiritus unus cum illis, ut Paulus eloquitur; atque, nt ita dicam, anima evadit in animam, et substantia in substantiam, quo possitanima in novitate vivere, vitamque immortalem sentire, et particeps fieri seternse glorise; ilia nempe anima, quse Deo digna est, et illi per-placet. » Ad confirmandam bane unionem beatissimam aninue cum Deo in participatione sanctissimi Sacramenti, refemnt autbores dictum sancta; Agnetis martyris post sacram communionem; lt; Nunc corpus Domini mei corpori raeo associatum est, et sanguis illius ornavit genas meas. »

Hactenus de matrimonio spirituali animte contemplativa? cum Deo, et de medio quo celebratum est, disseruimus; nunc de mutuo ac reciproco inter eos amore, non tantum habituali, sed etiam actuali, seu de continuo amoris exercitio disserendura est; et quidem primo, in praesenti discursu, de intensissimo amore ut in corde ardet; deinde, in sequenti discursu, de eodem amore, prout in mutua familiaritate resplendet. Quse hie dicentur, vix credentur

nisi ab expertis; sed tathen autlioritati sanctorum Patrum, et in hac mystica theologia Doctorum asscntiendum est, praesertira quia felices animae, quse ad liuuc statnm pervenenint, jam seternse beatitudinis gaudent quodammodopriviiegiis, contemplaticnis erai-nentiam, et amoris continuo ferventis fruitivam suavitatem ali-qualiter participantes.

Post contractum spirituale matrimonium,viget amor vivus inter animam contemplativam et Christum ejus Spousum, qui non solum in habitu charitatis ex parte ipsius animse, sed quasi in continuo perseverat exercitie. In hoc quippe statu fervet amor, non utprius ad instar ignis velut sopiti,verum ut viva ipsius excitati flamma.de qua toto prajsenti discursu agetur, secundum diversos ejus gradus seu actus, quos exS. Bernardo referensD. Thomas, Opuscule 61, sic dis-tinguens ait;« Magna res est amor (ille prsecipue de quo cum illo hie loquimur), sed sunt in eo gradus ; loquendo ergo aliquantulum magis moraliter quam realiter, decern amoris hujus perfecti gradus distinguere possumus, per quos contingit a summo hoc statu vias ad statum patriae scandere ordinate (quos gradus cognosces per actus de quibus sigillatim in singulis disseretur articulis;. Primus, in quo facit languere utiliter. secundus, in quo quserere incessanter : tertius, in quo operari indesinenter: quartus, in quo sustinere infa-tigabiliter: quintus, in quo appetere impatienter : sextus, in quo currere velociter: septimus, in quo andere vehementer: octavus, in quo stringere inamissibiliter : nonus, in quo ardere suaviter ; decimus, in quo ardere totaliter. Quamvis autem hi gradus amoris sint inter se distincti, non tamensunt sic separati, quin anima de priori ad posteriores, de inferiori ad superiores facile transire va-leat, et simul ad priores de posteriore et ad inferiores de superiore redire; omnes quippe illi sunt gradus perfectionis in domo Dei. Nec actus amoris illis correspondentes ita sunt ab invicem discreti, quinssepe permisceantur. »

Ad totam bujus discursus materiam, tanquam certum supponitur quod multo sine comparatione major est araor Christi Sponsi ad animam contemplativam suam sponsam, quara amor ejusdem ani-mse ad Christum Sponsum, turn quia prior ille est et perpetuus ; turn quia est causa amoris reciproci spousDö; turn quia semper ac-tualis etnunquam iuterruptus. Primumhabetur exillo: « Charitate perpetua dilcxi te, ideo attraxi te miserans tui.» Secundum ex illo Jacobi 1 constat:«Omne datum optimum, et omne donum perfectum desursum est descendens a Patre luminum, apud quem non est transmutatie) nee vicissitudinis öbumbratio. » Tertium denique ex eo patet, quod Christus animse Sponsus, non solum in quantum Deus, sed etiam in quantum homo, est in perpetua, per scientiam beatam, omnium creaturarum contemplatione, et consequenter in actuali semper et nunquam interrupto fideiium ipsi animarum amore. Quod a posteriori colligitur: amare siquidem est veile bo-num; cum igitur manifeste constet Christum veile maximum bonum cuilibet animae contemplativa;, quam sibi in sponsam dilec-tissimam elegit, non tantum in ordinc naturae, sed etiam in ordine gratiae, qiMtndoquidem singula utriusque ordinis bona concessit, quae in ea reperiuntur, recte colligitur quod amor Christi Domini in animam contemplativam est prior et perpetuus, est causa amoris reciproci animae ejus sponsae in ipsum, et est semper actualis ac nunquam iuterruptus.

Primus igitur gradus amoris perfect!, quem habet anima contemplativa in Christum Sponsum, est languere utiliter. Ipsum ex-primitsponsa, Canticorum 2, dicens : « Fulciteme floribus, stipate me malis, quia amore langueo ;» et Capite 4, dum ait: «Adjuro vos, filiae Jerusalem, si inveneritis dilectum meum, ut nuntietis ei quia amore langueo. » Languet amore sponsa, quia a Sponso vulnerata jacet amore. Considerate S. M. N. Theresiam saspius amore Sponsi languentem, et maxime dum ignito spiculo per Seraphim cor ejus transverberatum infirmabatur ad mortem. O infirmitas non peri-culosa, sed salutifera; non timenda, sed optanda; non ad mortem simpliciter, sed ad aeternitatem vitse spiritualis perducens! Haec infirmitas est in earum numero, de quibus ait Apostolus:« Gloriabor in infirmitatibus meis, ut inhabitet in me Christus.» Dicitur autem hac infirmitate amoris anima languere utiliter, propter multiplicem

quam adducit D. Thomas loco citato rationem,« Primo, quia talis iufirmitas aufert anima3 gressum ad illicita, ad quae prius gradie-batur. Secundo, mutat situm, ut jaceat prona per humilitatem, quae stabat erecta per elationern. Tertio, mutat gustum, ut amarescat animre peccatum, quod ante libuit, sapiat aliquantulum summum bonum, quod ante non sapuit. Quarto, mutat pulsum in brachio operis, cujus causa est spiritualis mutatio cordis; Canticorum 8: Pone me utsignaculum super brachium tuum; igitur per brachium de corde datur indicium. Quinto, mutat vultum; Poeta : Palleat omnis amans, color hie est aptus amanti. Palleat amans Christum, mortificatione, et poenitentia. Hie utique mutatio dextera excelsi, omnis naturae creatie virtutem excellens, et ad ilium solum perti-nens, qui pluviam voluntariam gratise segregabit haereditati suae, ut infirmetur, et ipse perficiet earn, quoniam virtus in infirmitate perficitur.

H;ec iufirmitas, hoc vulnus amoris, est opus sanctissimse Trini-tatis, et effectus bonitatis ejus: quamvis enim sit vulnus, est tarnen inllictum suaviter per manum Domini suavera, quam prius anima tam gravem in via purgativa cum sancto Job senserat, cujus vulnerantis tactus sic est animae vulneratac delicatus, quod vitae yeteriuo saporem prseseferat, et gloriam sapiat. Mirum videbitur inexperto, sed tamen experientia comprobatum, quod hoc vulnus amoris et dolorem et suavitatem summam spiritualera secum affert: dolorem quidem, quia vulnus est; suavitatem autem summam spiritualem, quia amoris est. Hoc experta testatur in se S. M. N. Theresia. Et hanc doctrinam in ipsa, quamvis suppresso nomine, dilucidat B. P. N. Joannes a Cruce, qui et propria experientia, et ejus communicatione similes amoris diviui noverat operationes, ut in omnibus ejus scriptis, et maxime in Tractatu de Bxercitio Amoris inter animam et Christum Sponsum, et in Tractatu de Viva Flamma Amoris manifestum est.

Sic autem ait;« Continget quod stans anima divino amore inflam-mata, per Seraphinum transverberetur in corde sagitta ardentissimi amoris igne temperata. Tunc penetrans ignis cor vulueratum et viva flammacomburens, cor ipsum totaliter permeat et penitus inflammat, ita ut ad instarfornacis,quando revolvunturligna, scintillas etflam-mulas amoris in altum exhalet; et anima sic vulnerata plagam amo-

ris vivi summe,efc plusquamexprimi potest, suavem ac deliciosam experitur; sentiens enim se in intimis transverberatam amore pra-cordiis, inenarrabilibus spiritus deliciis fruitur. Sentit ibi feiix anima semen amoris, antea quasi floccidum et hyemis rigore sopi-tum, ad hujus ignis calorem vivificari, virtutem expandere, et ad omnes suas potentias tamsensitivas quam intellectuales penetrare, ipsas ad Deum actu dirigere, seque totam cum omnibus illis, ve-lut holocaustüm, in odorem suavitatis sua flamma consumere.» Sed, ut ibidem notat, ad hoc amoris incendium et charitatis ocea-num admodum rarse adducuntur animse. Aliquse tamen adductas sunt, ilia; pra)sertim, quarum virtus et spiritus in filiorum succes-sione diffundi debebat, communicante Domino divitias spirituales et valorem virtutis capiti, ut inde ad csetera membra deriva-rentur.

Quamvis autem hoc vulnus amoris prasertim in intimis animaj pnecordiis infligatur, contingit tamen uliquando quod etiam in ex-ternis corporis raembris apparaat, ut superius vidimus in S. M. N. Theresia, cujus cor amoris intime transverberatum apparuit, et simile quid in aliis excellentissimse perfectionis hominibus acci-disse traditur, et de seipso docet Apostolus in Epistola ad Galatas; cum enim pramisisset quo mentis iiffectu circa Domini Passionem sacratissimam afficeretur, dicens:« Mihi autem absit gloriari, nisi in Cruce Domini nostri Jesu Christi,per quem mihi mundus cru-cifixus est, et ego mundo,» paulo post subjungit derivatam ad sua membra stigmatum Christi similitudinem :« De ciietero, ait, nemo mihi molestus sit, ego enim stigmata Domini Jesu in coi pore meo porto. »De S. Ignatio, Antiochiaj episcopo, in Annalibus Ecclesias-ticis refertur, quod tam ardens etacutus Christi Jesu amor in ejus corde vigebat, quod sacrum illud Jesu nomen sculptum postmortem reliquerit. Sed, ut exemplum toti mundo notum proponamus, D. Bonaventuram in Legenda sancti Francisci, Cap.13, sic de eo disse-rentem audiamus:« Dum Seraphicis desideriorum ardoribus sursum ageretur in Deum, et affectus compassiva teneritudine in eum trans-formaretur, cui ex charitate nimia crucifigi complacuit, quodam mane,circa festum Exaltationis Sanctse Crucis,in latere mentis orans, vidit quasi speciem unius Seraphin, sex alas tam fulgidas quam ignitas habentem, de ccelorum sublimitate descendere, qui volatu

celerrimo ad aeris locum viro Dei propinquum perveniens, non solum alatus, sed et crucifixus apparuit; manus quidem et pedes habens extensos, et Cruci affixes; alas vero sic miro modo hinc inde dispositas, ut duas supra caput erigeret, duas ad volandum exten-deret, duabus vero reliquis totum corpus circumplectendo velaret. Hoc videns veheraenterobstupuit, mixtumque dolori gaudium mens ejus incurrit, dum et in gratioso ejus aspectu sibi tam mirabiliter quam familiariterapparentisexcessivam quamdam concipiebat Iseti-tiam, et dira conspecta Crucis affixio ipsius animam compassivi doloris gladio pertrausivit, etc. Disparens itaque visio, post arcanum ac familiare colloquium, mentem ipsius seraphico interius inflammavit ardore, carnem vero cruciflxo conformi exterius insi-gnivit effigie, tanquam si ad ignis liquefactivam virtutem pneam-bulam sigillativa quasdam esset impressio subsequuta: statim nam-que in manibus et pedibus ejus apparere ca3perunt signa clavorum, ipsorurn capitibus in inferiori parte manuum et superiori pedum apparentibus, et eorum acuminibus existentibus ex adverso ; dex-trum quoque latus quasi lancea transfixum rubra cicatrice obduc-tum erat, quod siepe sanguinem sacrum effundens tunicam et femo-ralia respergebat.»

Anima sic amore vulnerata dolorem quidem exterius, sed summum interius percipit gaudium , sic divina disponente potentia, quod hsec duo contraria in eodem supposito reperiantur.Unde Job, banc contrarietatem expertus et admiratus, clamat,Cap.lO, ad Domi-num,dicens;«Reversus mirabiliter me crucias.»Et similiter anima sic vulnerata ad Sponsum clamat:« Quis alius prater te, Domine Deus meus,Jesus mens, etSponsus meus, tantam suavitatem tanto dolori posset sociare ? Quis tautas spiritus delicias tam acribus copulare tormentis ? Tantam dulcedinem tantse amaritudini mis-cere ? O felix plaga! o vulnus deliciosum! cum eo dulcius et gra-tius appareas, quo majus efficeris et intimitis penetras. »

Non semper tamen majus est et pretiosius internum vulnus amoris, quando manifestatur exterius ; imo plerumque contrarium accidit, quod scilicet anima, dum corporis communicatione in bis amoris deliciis non limitatur, intensius et abundantius eas parti-cipet: corpus namque, quod corrumpitur, aggravat et froenat animam, et terrena inbabitatio deprimit sensum multa cogitantem.

Potest tamen evenire quod, parte inferior! bene disposita et supe-riori perfecte subjecta, pars ipsa superior ex abundantia deliciarum spiritualium, quibus intinae fruitur, aliqualem portionem subjectis sensibus juxta eorum captum communicet; et tunc vere contingit quod ait Psalmista:« Cor meum et caro mea exultaverunt in Deum vivum. »

Non solum anima infiictum sibi deliciosum vulnus amoris pluri-mum sestimat, sed dulcem Sponsi manum, a qua suaviter infligitur, toto cordis affectu laudat, et in intimius feriendum incitat.Unde l;e-tabunda clamat: o dulcis manus Sponsi mei, qu« mihi gravissiraa ac pene intolerabilis aliquando fuisti, quae sanctum Job tam gravi-ter tetigisti, nunc mihi levissima, imo et suavissima vulnerando appares: si ferias, non occidis, sed vivificas, cum sis manus Dei, non irati sed placati, qui spiritus est et vita seterna; et si veterem occidisti hominem, novum qui secundum Deum creatus est vivifl-casti. Quam deliciosus et gloriosus est tactus tuus! In hoc statu constitutus et amoris vulneretranfixus,B. P. N. Joannes a Cruce in mediis illis deliciis exclamat:* 0 delicate multum tactus Verbi Divi-ni! qui subtiliter ad intimam animse substantiam illapsus, sic suaviter aiternce vitse gaudiis illam penetras, ut divina dulcedine repleas totamque penitus absorbeas. 0 aura subtilis sibilus, quam dulciter et delicate recreas animam, cum prius tua virtute et potentia montes integros everteres! Hsec nuntiadivini amoris mundo exhibe, o anima mea; sed potius absconde,quia tam dulcem et subtilem amoris auram non capiet, nee tam sublimia charitatis pignora concipiet. O Dens mens, et vita mea! Illi te sentient, et in mirabili tuo tactu percipient, qui, depuratis imperfectionum et terrenarum affectionum foecibus, et materialis amoris impuritate deposita, subtiles ac penitus spirituals evaserint: hi statim dulcissimam manum tuam percipiunt, et suavissimum tactum in intirais animse penetralibus sentiunt, quia, tibi conformes effecti, spretis mundi cupiditatibus, tuis tan-tummodo frui consueverunt deliciis. 0 igitur iterum et millies tactus Sponsi delicatissime, qui tua3 suavitatis virtute liquefacis animam, tibique sic perfecte subjicis, quod omnes alios creatura-rum tactus velut insipidos, ingratos, ac plurimum graves despiciat, quantumcumque alias sibi fuissent visi delectabiles! »

Secundus amoris perfecti gradus, quo sponsa ad suum ascendit Sponsum, est ipsum incessanter quserere, donee inveniat, ipsum in-vocare utveniat,postulare suppliciter ut locum sute stationis mani-festet. Unde, Cantieorum I, sponsa ad Sponsum clamat: «Indica mihi, quern diligit anima mea,ubi pascas, ubi cubes in meridie, ne vagari incipiam post greges sodalium tuorum. gt; Et, Capite 3, ait: « In lectulo meo per noctes quajsivi quem diligit anima; qusesivi ilium, et non inveni: surgam et circuibo civitatem, per vicos et pla-teas quteram quem diligit anima mea; qusesivi ilium et non inveni; invenerunt me vigiles, qui custodiunt civitatem; num quem diligit anima mea vidistis?Paululum cum pertransissem eos, inveni quem diligit anima mea; inveni eum, nec dimittam, donee intruducam ilium in domum matris mese et in cubiculum genitricis mese. » En verba sponsse sollicite et incessanter Sponsum quairentis, et omnem adhibentis possibilem diligentiam ut inveniat: nam primo, quasi languensamore, et praj vulnere ipsius infirma, quserit in lecto ubi jacet, infirma infinniter; deinde quaerit surgens e lectulo, et proprias superando vires, divinaj gratia) auxiliis roborata, circuit civitatem, totam creaturse universitatem, per vicos et pla-teas; unde semper et ubique quajrit incessanter, juxta illud Psalmi 140 consilium aut prseceptum:« Quserite faciem ejus (videlicet Dei Sponsi) semper; »« semper quserite, sed non invenietis ubique, ait Augustinus; quserite quod quseritis, sed ibi non invenietis ubi qua3-ritis; beatam vitam quajritis in regione mortis; non est illic; quo-modo enim beata, ubi nec vita? »

Tria rite Sponsum inquirendi signa D.Thomas assignat, dicens: « O anima mea, si sapienter, et cum hoc diligenter quajreres, hoc tribus signis ostenderes. Primo, quia lumen peteres, ne tenebris impe-direris; Psalmo 66: Deus misereatur nostri, et benedicat nobis, illu-minet vultum suum super nosjet misereatur nostri, ut cognoscamus in terra viam suam.Secundo, scientes mterrogares,ut ad inveniendum

expedireris; Matthsei 2 : Ubi est qui natus est Rex Judaeorum ? Can-ticorum 3: Invenerunt me vigiles, num quem diligit anima mea vidistis? Tertio, in nullo quod a requisite aliud est, sisteres; sed sine mora transiens ad aliud oculos projiceres, donee tandem quse-situm invenires, ut ilia quae inclinavit se, et videns in monumento dilecti sui etiam angelos, nee alloquitur ipsos, nec dm intuetur, sed respondens interrogantibus breviter ab ipsis se avertit; et sequitur : Et couversa Maria vidit Jesum stantem ; Canticorum 3: Pau-lulum cum pertransissem eos, inveni quem diligit anima mea. * Bene dicit Gregorius Magnus, quod «vis amoris intentionem multi-plicat inquisitionis : cum anima plus sit ubi amat,quam ubi animat, suo amoris poudere fertur ad eum quem diligit; unde si veraciter amat, incessanter quserit, donee invenerit, et certa ipveniendi spe munita totam seipsam occupat in inquirendo; et potius relinquet corpus quod animat, quam dimittat quairere quod ardenter amat: scit namque, Domino promittente.quod qui petit accipit, qui quterit invenit, et pulsanti aperietur. »

Ne diutius in hoc amoris gradu sistamus, in quo superius multum immorati sumus, mirabilem et ad hunc intentum idoneam, quam rae legisse recorder, cujusdam nobilis Galli peregrini referam histo-riam. Hie magno tenebatur divini amoris ardore, et videndi Domi-num llagrabat desiderio. Hoc amore et desiderio motus, vel etiam compulsus, longam terra; sanctse peregriiiationem suscepit, ut ibi Christum qusereret, ubi natum fuisse, ubi vixisse, ubi mortuum fuisse sacrse Scripturie noverat authoritate.

Cum illuc pervenisset, statim ad locum sacratissimse ejus nativi-tatis suo motus desiderio tendit, sanctam civitatem Bethlehem visitat, angulum ubi fuerat prasepe curiosius investigat, cumque parvulum Jesum ibi natum non invenisset, flens et mcestus recessit eum alibi inquisiturus.

Tendit ad civitatem Nazareth,patriamipsius, in provincia Galilajse sitam, ubi majorem vitte suse partem in domo materna transegit: ipsam domum SanctissimseVirginis curiose perlustrat, singula per-quirit cubicula; ibi locum videt subterraneum, ubi Beatissima Virgo Mater ejus attentius orans ab angelo salutatur, et ejus nuntio consentiens Verbum divinum carnem factum castis concepit visce-ribus, ibidemque duas columnas marmoreas iu hujus mysterii

testimonium a S. Helena imperatrice positas contemplatur; cumque nec in illo sacratissimo loco, nec in aliis ejusdem domus angulis quem quserebat invenisset, totam discurrit civitatem : multas quidem reperit ipsius prcesentia consecratas stationes, sed ipsum minime invenit.Extra civitatem prodit, vicinos circumquaque mon-tes ascendit, videt locum cum mensa lapidea, ubi cum discipu-lis sajpius manducasse traditur; pergit ad extremitatem montis campo magno Esdrelon imminentis, unde Judrei concives invidiosi eum pnecipitem dare volebant; sed nnllibi reperiens, ad vicinos, quos vivens frequentius visitabat, montes tetendit.

Ad nostrum penetrat Carmelum, quinque vel sex milliaribus dissitum, ibique singula pietatis antiqnas monumpnta,qui)e Christus vivens frequenter inviserat, devote visitavit. Adit sacram Patriar-chae nostri Elise Prophetic cavernatn, apud omnes orientales, tam Christianos quam Judseos et Mahoraetanos, celeberrimam. Inde transit ad fontem ex eodom sancto Proplieta denominatum, unde omnes religiones devotionis aquas hauserunt, et nostra Carmeli-tana, ibidem fundata, bibit ad satietatem. Postea primum in hono-rem Beatissimaj Virginis Mariae templnm in toto terrarum orbe celebratum veneratur. Pergit deinde ad cellas antiquorum Pro-phetarum et succedentium religiosoruni, qua; simul in rupibus exculpta3 conspiciuntur. Tandem ad locum sacrificii properat, ubi sanctus Domini Propheta miraculoso sacrificio vates Baal falsi-tatis et impietatis convicit, convictos interfecit utsacrilegos; unde fons ibi manans Mocat» nomen sen loci occisionis vocabulum obti-nuit. Cum que nec ibi Dominum reperisset, attiictusdisccdit, alioque proficiscitur inquisiturns.

Ad sanctum montem Thabor satis rapidum ascendit, in quo Dominum saspius orasse et transfiguratum fuisse noverat. In ipsis pene radicibus videt Ecclesiam ibi constructam, ubi reliquos relin-quens apostolos, secum Petrum, Jacobutn, et Joannem suae transfi-gurationis testes assumpsit. Ad summitatem montis ascendens, ipsum transfigurationis locum petit; cumque nec ibi Christum summe dilectum reperisset, vicinos circumquaque prominentes conspicit montes, ad quos Christum Dominum orationis causa recessisse, vel sacra Scriptura, vel certa traditio docet, ut montem in quo discipulis beatitudines pradicavit, montem Hermon adja-

centem, montem Bethulise, montem Gelboe, montem Ephraim, aliosque plures: sed cum nee inillis Dominum vidisset, ad planities et valles interjectas descendit.

Vadit in Canam Galileao, ubi nuptias factas fuisse legerat, et Christum cum Sanctissiraa sua Matre ac discipulis interfuisse, et aquam in vinum miraculose convertisse. Inde ad urbem Sephori tendit, ubi Sanctae Annse, avise Christi, quem ubique quaerebat, domus extitit. Sed non inveniens, ad desertum currit, ubi millia hominum ex paucis panibus et piscibus miraculosa multiplicatione noverat aluisse. Ulterius omnes circumit civitates et castella Gali-Isere, ubi Christum pra;dicasse ac mirabilia patrasse didicerat. Adit civitatem Nairn, ubi mortuum viduse filium a mortuis suscitavit. Transit ad mare Tiberiadis, ubi toties navigaverat, ubi ventis et tempestatibus imperaverat, ubi prodigiosa piscatione se Messiam demonstraverat, ubi discipulos eosque prsecipuos, Petrum et An-dream, Jacobum et Joannem, Philippum et alios ad suum vocare collegium inceperat. Circumpositas intrat civitates Tiberiadis, Capharnaum, Corozain, Bethsaida;, aliasque plures, ad quas Christum audierat divertisse. Sed nee ibi Dominum quem quaerebat, invenire potuit.

Jordanis cursum sequutus ejus ripas visitat, ad quas Dominum turbas fugientem recessisse credebat, et maxime locum, ubi a sancto Joanne Baptista,suopr8ecursore,Essenorum principe, bapti-smum susceperat. Desertum, ubi quadraginta diebus et noctibus jejunaverat, ubi diaboli tentationes superans angelorum famulatu cibatus coelesti cibo fuerat, securus intrat; sed cum nec in Jordanis solitudine, nec in deserti recessu Dominum reperisset, alio se transfert.

Jerusalem, regiam civitatem, quae sola supererat lustranda, jam amoris vehementia pressus adit, visitat castellum Bethaniae, ibique sitam domum sanctarum Marthse et Magdalenae, quam saepius intraverat, sicut et domum Simonis leprosi, ubi discumbensMagda-lenam sanctificaverat. Ingreditur ipsam Jerusalem, sacras omnes ejus stationes percurrit, per vicos et plateas civitatis quaerit quem diligit anima sua. Yadit ad domum Annae Pontificis, inde ad pala-tium Caiphae, ulterius ad praetorium Pilati, et ad regiam Herodis, ubique singula diligentius inspicit: videt locum, ubi colaphis csesus,

ubi a satellitibus irrisus, ubi flagellis dirissime plexus, ubi spinis coronatus; sed nec ibi Dominum reperiens, ad montem Calvarise properat, ubi crucifixum, mortuum, et sepultum fuisse sciebat.

Ingreditur igitur viam dolorosam, ad singulos pene sistens passus, Dominum, quem toto mentis affectu quserebat, sibi crucem bajulantem considerat, vestigia pedum ipsius effusis ubertim rigat lacrymis. Totam vlam percurrit, magnificentissimum lutrat tem-plum, tot sacrariis Doralnica3 Passlonls illustre, slngulas ordinate et cum all is processionallter stationes perficit. Sacri Calvarlai montis gradus ascendit: ibi locum ubi nudatus fult Christus, ubi cruci affixus, ubi in cruce exaltatus, ubi sanctissima ejus Mater et dilectus discipulus cum Magdelena sistebant, aliaque divina mysteria pro redemptlone generis humani sunt celebrata, devote considerat.Descendens inde, et ad locum sepultura; properans, vldet petram unctionis, monumentum latrat; sed nec Ibi Dominum inve-nit, nec ubi Magdalenaj resuscitatus apparuit.

Tandem ad sacrum montem Ollvarum contendit, praïterlta valle Josaphat, transacto torrente Cedron, inspecto borto ubi captus fult Dominus, ad montis cacumen pertingit, sacra Domini vestigia la-pldi, dum coelum conscenderet, impressa, pietate summa veneratur, affectu maximo ferventis amoris osculatur. Sed cum nec ibi Dominum reperisset, tactus dolore cordis intrinsecus, vel potlus amoris aistuantis impetu percitus et vulneratus, cum lacrymis, et linis animae susplrils, ac singultlbus ignitis exclamat:» O Deus mous, o salus animaj mea3, o vita mea, cormeum, amor meus, te diu qua;ro, omnia quae conversatus cum hominibus loca sanctlficasti, jam per-curri, nullibl te invenio, hie ultimo sacris discipulis visus es, inde in coelos ad dexteram Fatrls sessurustransvolasti; quid ampllus faclam, qui a te separatus hie in terra mortallum remaneo ? Trahe me post te in terrain vlventium, quia jam sine te vivere non possum.» His corde potlus quam voce dictis, magno impetu amoris consumptus interiit.

Ofelixmors, quam divinus causat amor, sed non miranda ! qui enim amore languebat, quomodo tam vehementem amoris impetum sustlneret? Languebat amore, et usque ad mortem inflrmabatur; cum sponsa clamabat: lt; Fulclte me floribus, stipate me malis, quia amore languoo; » non habuit fulcientem se floribus, nec stipautem

se malis, unde languor amoris in mortem corporis defecit. Audia-mus S. M. N. Theresiam de hoe languore et morte disserentem; languorem amoris diu fuerat experta, mortem etiam postmodum experta fuit. Sic igitur, Cap. 7 Conceptionum Amoris Dei, prsedicta verba Canticornm exponens, ait: « O quam divinus est hic spons® sermo ad meum intentum ! Et quid, o sponsa sancta, suavitas te occidit (nain,sicut didici, tam excessiva est aliquando,quod animam sic debilitet, ut nullus vivendi locus superesse videatur)? suavitas igitur tibi rapit vitam, et tamen flores petis ? Sed quos flores ? Non enim est antidotum raalo tuo, nisi forte eos petas ut tandem mo-riaris, cum nihil tam ardenter desideretur ab his, qui ad hunc sta-tum devenerunt. Sed non videtur hoc ad propositum, cum ipsa dicat: Fulcite me floribus; fulciri namque longe aliud videtur, quam ad mortem aspirare eamque petere : hoe tamen facit aut petit, ut vivens obsequatur Domino, cui se plurimum obstrictam agnoscit. Ne credatis, filiae, quod sit sermo exaggeratione plenus, dicere quod langueat, et quod moriatur; sed credite quod ita res sehabet, ut dixi. Amor enim tam vehementer aliquando operatur, et tanta vi naturae vires pervadit, ut de qnadam persona noverim (do seipsa sine dubio loquitur) quod in simili oratione constituta, cum cantantem suaviter audiisset, omnino deficiebat; et expirasset certissime, ut affirmabat, nisi cantus cessasset, tantus fuit delecta-tionis et suavitatis excessus, quem ei Dominus in hac occasione commmücavit. Unde disponente Domino cessavit cantus : et quoe sic erat suspensa, mori poterat, sed non dicere quod melodia fini-retur ; oinnis namque motus externus sic erat interdictus, ut nihil posset operari, imo nee se movere. Videbat periculum mortis in quo versabatur, sed se habebat ad instar illius qui profundo somno sopitus de re sibi gravi et angustiosa somniat: vellet enim hanc a se poenam excludere, sed nee potest clamare, nee loqui etiam si vellet.

« Vernm quidem est, quod anima de tam delicioso et suavi tor-mento noliet exire, nee mors ipsi foret gravis etamara, sed summe deleetabilis, hanc enim desiderat. O quam felix et beata mors, inter brachia Domini ac divini Sponsi suavitate amoris expirare! Quod si sua divina majestas non aliquando manifestaret ipsi, quod convenit vivere et talia pati, non posset hsec debilis et languens na-

tura tolerare, si diutius languore amoris teneretur. Unde hie anima bonum aliud expostulat, dicens ; Fulcite me fioribus. Hi llores alii sunt, et alium exhalant odorera, ab illo quem terreni flores expirant. » Hactenus S. M. N. ïheresia, et prosequitur; sod qua) subdit, articulo sequentiexpendentur.

Tertius amoris perfecti gradus, est operari indesincnter, sed magna propter Sponsum; hunc indicat sponsa, dura, Canticornm 5, Sponsum invitatadhortum suum, dicens Veniatdilectusmeus in hortum suum, et comedat fructum pomorura suorum. » Vocat lior-tum Sponsi, cum etiam sit suum, quia communis est utrique. In hoc horto continuo propter Sponsum laborat sponsa, sive propriam colendo vineam, sive alienas vineas custodiendo, propter quod fusca est, quia laborantem sol decoloravit. Specialiter tarnen in proprio horto etvinea sua excolenda laborat, quia novit desiderium Sponsi esse sanctiticationom nostram; unde prius nobis attendendum; deinde aliis imperat, et vult quod ex abundantia cordis os loquatur, etquod ex nostraperfectione perficiamus alios, ne nobis ilhid incon-veniens accidatquod, Canticorum 1, sponsa deplorat, dicens:« Filii matris rae.i! pugnaverunt contra me, posuerunt me custodem iu vineis, vineam meam non custodivi. »

« Nunquam est, ait Gregorius Magnus, amor Dei otiosus: opera-tur enim magna, si est; si autem operari renuit, amor non est; nimirum probatio dilectionis exhibitio est operis. » « Super hunc gradum, ait 1).Thomas, animaproprie pedem ponit tripliciter: cum operatur magna, et reputai parva; operatur multa, et reputat pauca; operatur diu, et reputat breve, et videntur ei pauci dies pra amoris magnituJine. »Beruardus ait: lt; Labor meus vix est unius bora;, et si plus t\st, nou sentio pra; amore. gt; Nee mirutn, si amor multa opera pauca reputet, cum in mandatis, etsi multa faciat, plura taraen cupiat, quoniam «in mandatis cupit nimis.» Nee mirum, si non re-

putet amor opus magnum ; non amanti enim aliquid magnum est, amanti uihil.Bernardusdicitquod « qui magnamhabet charitatem, magnus est; qui modicam, modieus est; qui nullam,nullus est; » quilibet autem taliter operatur, qualis est, quia, juxta philosophi-cum axioma, operatic sequitur esse ; unde qui magnam habet charitatem, ut in hoc statu unionis contingit, magna operatur, ot tarnen parva reputat, quia novit se ad majora obligatum, et Deum majoribus obsequiis dignum; propterea se servum inutiiem vocat. Nee mirum, si nonreputet se amor diu servisse, etiam multo ela-pso tempore, cum hoc appetat semper et sine fine facere ; nam in comparatione sevi oinne tempus est sicutad lineam punctum, übi nunc sunt, qui in hoc tertio gradu pedem ponunt, qui non in hoc tertio gradu deficiant ? Pauca tamen est cliaritas, qua; opera sua numeral, ut multa; parva, quse ponderat ut magna vel difficilia; brevis amor, qui mensurat ut longa:« desidiam, ut dicit Gregorius, facit iu opere bono minor amor Dei, fraudem major amor sui; sed et si non sit desidia in operando, caveatur superbia in reputando.»

Consideremus sanctum Ignatium de Loyola in hoc tertio gradu charitatis, dum nyilta et magna propter Deum aggressus, omnia ad majorem ejusgloriam dirigebat. Consideremus et S.M.N. The-resiam hero'ico plane animo res velutimpossibiles oh amoremSponsi saïpius aggredientem: numquid velut impossibile non videbatur, antequam efficeret, quod ipsa severiorem veterum Carmelitarum regulam restauraret, et primum virginibus, deinde viris observan-dam proponeret ? Sed sic amanti non solum non impossibile, verum nee difficile apparuit; ct effloruit in eo consilio omnipotens mise-rentis Domini benedictio: nam duo supra triginta monasteria inops virgo potuit sedificare, omnibus humanis destituta subsidiis, solo quo fervebat amore fortiter animata, et fiducia in eum quem dili-gebat armata. Sed ne diutius in aliis ejus actibus hero'icis immo-remur, consideremus illud sublime, plurimum difficile, et alteri quam taliter amanti penitus impossibile, votum efficiendi in omnibus quicquid majoris perfectionis ac majoris gloriaj Dei esse judi-caret. Consideret qui voluerit, et dicat an amor ad aliquid excel-lentius et divinius audendum ulterius posset impellere. Noverat ipsa vim amoris ad audendum, et vires quas subministrat ad perfi-ciendum. Vidimus exemplum, audiamus doctrinam.

Explicans hsec verba Canticorum 2: « Fulcite me floribus,«Capita 7 Conceptionum Amoris Dei, sic ait ; « Ex bis verbis colligo quod sponsa praitendit mirabilia patrare pro Dei obsequio, et bono proximorum; unde delicias interiores et tranquillam fruitionem gaudet amitteré ; tales euim flores magis ad activam, quam ad contemplativam vitam pertinent; propterea detrimentum in hoe pati videtur, sed ejus petitio et desideriuin impletur, qnandoquidem anima in boe statu posita nunquam ab operando cessat, et tune Maria et Martlia simul associate procedunt; nam cum actione, quse videtur in exterioribus versari, conjungitur interior. Quando autem externa opera ab bujusmodi radice procedunt, sunt flores mirabiles et odoriferi, cum exarbore divini pullulent amoris, et pro solo Deo, secluso quocumque respectu bumano, procedant; et talium florum fragrantia longius diffunditur, ut multis proficiat; est ardor per-durans et operans mirabilia. gt;

Traditam explicat doctrinam exemplo familiari, dicens quod « si quis concionator, simul cum gloria Dei et spirituali bono proximi, propriam in suis concionibus utilitatem, vel in hoaoribus, vel in dignitatibus, vel in aliis similibus obtinendis attendat, quamvis mereatur, non tamen flores descriptos cum sponsa postulat, qui so-lam in omnibus Dei gloriam exhalant: nam vere, ut credo et con-cepi, animse quas ad hunc amoris gradum adducit Dominus, non amplius sui recordantur, quam si non essent, quantum ad hoe quod spectat ad utilitatem aut ad jacturam bonorum temporalium, solum ad hoe attenduntquod Deo serviant eique placeant. Et aliunde scientes quantum Deus suos fideles servos ac liliosdiligat, gaudent divinis favoribus et deliciis privari, ut proximo serviant, ut ei sa-lutiteras veritates pradicent, et omni modo possibili salutem ani-marum procurent, nee cogitant utrum in tali exereitio detrimentum patientur, solus proximi profectus, et nihil aliud, tune occurrit. Unde, ut amplius Deo satisfaciant, in utilitatem suorum fratrum, suiipsorum obliviscuntur, et libenter vitam in horum prosecutione amittent. Denique, ccelesti vino velut inebriati, et gravidis amore Dei verbis eorum, obliviscuutur sui; quod si recordentur aliquando, non curant tamen placere hominibus. Hujusmodi personae plurimum aliis prosunt.

nunc occurrit memorise: debebat enim hocamore divino esse vulne-rata, et in cordis intimo verba Domini concepisse, quandoquidem ipsummet reliquit Dominum, nt suos concives ejusdem boni quo fruebatur participes eificeret, ne tain propitiam bonorum coslestium occasioncm amitterent. Unde.in premium tam insignis chari-tatis, hoc meruit quod verbis suis fides adhiberetur, et simul videre quanta bona spiritualia Dominus huic populo fuerit elargitus. Maxima inter omnes consolationes temporales apparet, videre quod nostris mediis proximorum animabus proficimus: tunc suaves isto-rum flonim fructus degustamus. Felices admodum ii, quibus haec gratia a Domino conceditur! plurimum ad ei obsequendum obligan-tur ; haïc muiier sancta, hujusmodi divina ebrietate possessa, per vicos et plateas suiB civitatis circumeundo clamabat, et populum ad participationem suae felicitatis invitabat. Quod in hac parte mi-ror, est videre qualiter concives ei crediderunt, cum alias esset mu-lier admodum ordinaria, ut colligitur ex po quod ad liauriendam aquam ipsamet fontem petebat: multum tamen erat humilis, cum correctionem Cliristi proprias ipsi culpas detegentis non indigne ferret (quod valde rarum est in saBculo, ubi Veritas manifestata so-let in hac materia displicere), quinimorespondit Domino quod esset propheta ; tandem populiisei credidit, ac propter solum ejus testimonium multi, de civitate prodeuntes, ad ipsum Dominum vene-runt. Sic, ut dixi, multi proticiunt: postquam enim pluribus annis cum Domino in interiori mentis recessu familiariter egerunt, se tamen postmodum in rebus arduis ac difficillimis ejus obsequio mancipantes, qnamvis internis privati deliciis, malunt ipsis defi-ciant favores hujusmodi, quam si ipsi deficerent in talibus exerci-tiis Domino fideliter ac ferventer doservire. Et dico quod hi flores, et haec opera sublimia de ferventis amoris arbore procedentia, sua-vissimum et diuturnmn spirant odorem ; et unus qui sic operatur, verbis et operibus plus proficit, quam multi qui cum mixtione proprias sensualitatis et utilitatis operantur. » Hactenus S. M. N. Theresia.

Quod prsecipue contemplativam animam, in hoc amoris gradu constitutam, ad operandum sic fideliter pro Sponso fortiter animat, est considerare quod amore ipsius Sponsi fuerit in beuedictionibus praeventa :unde, ejus divina beneficia sibi collata considerans, se

gratam. non solum actibus internis, sed etiam externis operibus propter ipsum exercitis, in ordine ad salutem animarum ipsi coope-rando (quod omnium divinorum operum divinissimum opus esse novit, et Deo prse cseteris summe placere),ac fidelem ancillam exhi-bere procurat.Considerat quomodo se, de nihilo pura ejus liberalitate produfitam, tam externa protectione qnam multiplici donorum lar-gitate perpetuo conservat. Considerat quomodo se, de peccatorum abysso misericorditer eductam, divinis quotidie cumulat beneficiis. Considerat quomodo se, sacratissimo ejus sanguine tam liberaliter profuso redemptam, in numerum amicarum et iiliarum adscripsit. Considerat quomodo se, captivam, infelicem, et rebellis Adami filiam, in suam sponsam tam benigne elegerit. Considerat tandem de quam njiserabili statu inimicitia; Dei, ad tam felicem mutuse cum eo familiaritatis dignitatem ejus bonitate pervenerit. Priorem suum statum, ipsi post originale peccatum connaturalem, Domino per Ezechielem Prophetam, Cap. 16, revelante novit (verba Domini mystice intelligenda sunt):« Kadix tua et generatie tua de terra Cha-naan(maledicta et infideli); pater tuus Araorrhseus, et mater tua Cethaja (primus scilicet Adam rebellis,et Eva peccatrix). Et quando nata es, in die ortus tui non est praïcisus umbilicus tuus, et aqua non es lota in salutem, nee sale salita, nee involuta pannis; non pepercit super te oculus ut faceret tibi unum de bis, misertus tui; sed projecta es super faciem terra in abjectione animse tme, in die qua nata es. » En statum animaj captivse peccatis infelicem.

Videamus statum ejus in sponsam electa) felicissimum et om-nino gloriosum. Apostolus, ad Ephesios 3, loquens de Ecclesia sponsa Cbristi (de qualibet etiam anima sic electa potest intelligi), dicit quod ipse Christus seipsum tradidit pro ea, ut illam sancti-ficaret, mundans lavacro aqua; in verbo vita), ut exhiberet ipse sibi eam gloriosam, non habentemmaculam aut rugam, aut aliquid hu-jusmodi,sedutsitsanctaetimmaculata.Verumipsum et Dominum sic expresse declarantem, Ezechiele ibidem referente, audiaraus : «Transiens autemper te, vidi te conculcari in sanguine tuo; et dixi tibi: vive; dixi, inquam, tibi: in sanguine tuo vive. Multiplicatam quasi germ en agri dedi te; et multiplicata es, etgrandis effecta, et ingressa es,et pervenisti ad mundum muliebrem; libera tua intumue-runt, et pilus tuus germinavit. Et transivi per te, et vidi te; et ecce

tempus tuum, tempus amantium; et expandi amictum meum super te, et operui ignominiam tuam. Et juravi tibi, et ingressus sum pactum tecum, ait Dominus Deus, et facta es mihi (scilicet in sponsam dilectissimam); et lavi te aqua, et eraundavi san-guinem tuum ex te, et unxi te oleo, et vestivi te discoloribus, et calceavi te ianthino, et cinxi te bysso, et indui te subtilibus, et ornavi te ornamento, et dedi armillas in mauibus tuis, et torquem circa collum tuum, et dedi inaurem super os tuum, et circulos auribus tuis, et coronam decoris in capite tuo; et ornata es auro et argento, et vestita es bysso, et polymito et multicoioribus ; similam, etmel, et oleum comedisti; et decora facta es vehementer nimis, et profecisti in regnum. gt; Rxc sunt animse, prius infelicis, sed in Christi sponsam electse, desponsationis ornamenta : quai mystice considerata, gratia; decorem, et omnium virtutum, ac coelestlum charismatum superinductam suai nuditati pulchritudinem ipsi animse manifestant.

Tot in se videns ornamenta, sciens non sibi debita, sed gratuite Sponsi liberalitate concessa, tanto buroilior efficitur, et ad servien-dum eidem Domino promptior, quanto se prius miseram propriis demeritis, nunc autem Dei misericordia beatam agnoscit. Unde, amore ipsius fortiter excitata, propter ipsum ardua quseque aggre-ditur et indesinenter operatur.

Majus amoris signum est pro dilecto pati, quam pro ipso operari, quia passio, ut plurimum, repugnat et displicet natura, quasi cor-ruptiva ipsius; operatio autem, utpote perfectivanatura3,eiplacet; quajlibet enim res est propter suam operationem, ut docent philo-sophi. Inde est quod, conscenso gradu tertio, ad quartum amoris gradum anima contemplativa statim ascendendum aspirat, in quo facit sustinere infatigabiliter. Hunc amoris gradum se conscen-disse sponsa testatur, Canticorum Capite 1, dum ait : «Fasciculus

myrrhse dilectus meus mihi, inter ubera mea commorabitur ;» quasi diceret: gestant in sinu spons® reliquje flores deliciarum, ut suis placeant sponsis; ipsa novi dilecti mei desiderhim, imo consilium et praiceptum: scio quod, etsi in horto suo rosas charitatis et lilia puritatis colligat, ipsa tamen inter spinas colligit; et quaravis ipse sit flos et lilium, non tamen flos delicatulus, aut lilium nimis custoditum, cum omnibus temporum injuriis patuerit, et transeun-tium seu persequentium pedibus fuerit conculcatus. Unde, cum Sponsus meus omnes suos discipulos ad passionem ac Crucem invi-tet, dicens in Evangelic:« Qui vult venire post me, abneget semet-ipsum, et tollat crucem suam, et sequatur me,»inter spinas utique ambulantem, imo cum se indignos reputet, et ut tales ase rejiciat, qui post ipsum crucem non bajulant, dicens : « Qui non bajulat crucem suam, et sequitur me, non est me dignus,» ideo Sponsum meum in hac mortali vita crucifixum, sicut ipsum praedicat Apostolus, continuo amplectar ; desideroquod ipse passionis suaj sacratissimse munitusiustru mentis, velut fasciculus amarissimaj myrrh a:, inter ubera mea commoretur; etsi alias maims me®, ad imitationem Sponsi, stillaveruut myrrham, qualemcumque et rarius, imposterum digiti mei pleni erunt myrrha probatissima. Unde merito S. Bernardus (qui passionis instrumenta ad instar fasciculi collecta amplectens depingitur, et prsedictam sponsse sententiam proferens), clamat ad omnes animas quae se Christi fideles amicas, et mul to magis qua! se sponsasprofitentur : »Totus flgatur vobis in corde, qui pro vobis totus fixus est in Cruce. »Et certe, quomodo posset sponsa Christum pro se pendentem in cruce videre, et ipsius amore ac patiendi desiderio non ardere? Et si pigeat amare eum qui tot sibi beneficia contulerat, saltern redamare nou pigeat, ut ait Au-gustinus, posquam videt se totum ipsi dedisse, et pro ipsa crucifixum. Propterea sequatur ejus vestigia, et ad quartum cum ipso gradum amoris conscendat.

Hunc amoris gradum sic describit D. Thomas, et authoritate probat.Eefert Augustinum dicentem, quod« omnia gravia et irama-uiafacilia et prope nulla facit amor.gt;Et Glos. super illud loanis 21: c Ducette quotu non vis,»ait :«Quantacumque sit molestia mortis, vincit earn vis amoris. gt; Quod et ipsa sponsa novit, dicens, Cantico-rum 8:«Fortis est ut mors dilectio, dura sicut infernus smulatio,

lampades ejus lampades ignis atque fiammarum.» Mors, secundum Aristotelem.est ultimura et maximum inter terribilia et sustinenda, dicitur enim ab ipso, omnium terribilium terribilissimum : si igi-tur vincit amor mortem, et infatigabiliter sustiuet, quanto magis ea quae circa mortem? Verum hie gradus elevatus valde, et prsedi-ctis satis altior,et ideo ascensor rarior: nam et ille pracipuus amator, qui omnia reliquerat, claviger deputatus fuerat, in montem ascen-derat, in hoc gradu stare se credidit: « Paratns sum, ait, tecum in carcerem et in mortem ire,» sed eadem nocte patuit quod nondum in eo pedem posuerat, quia probatio dilectionis exhibitio est operis, sed validior probatio sustinentia tribulationis. In hoc gradu exi-stentis Dominus specialiter semper meminit, Jeremi0e2:« Recorda-tus sum tui, miserans adolescentiam tuam, et charitatem despon-sationis tuce, quando secuta es me in deserto;» meminit, inquam, et visitat hie amicum, Psalmo 90: « Cum ipso sum in tribulatione.» Utique gradus ille utilis est et necessarius, quia, secundum Ari-stotelem, difficile facili magis eligendum; magis enim amamus cum habemus quod non est facile sumere.

Experientia constat quod anims, Christum amore digno sponsse diligentes, libenter labores et cruces propter ipsum araplectantur, et infatigabiliter sustineant. Consideremus omnes ejus inclytos martyres, et aperte videbimus quod ipsis in hoc amoris gradu cou-stitutis spiiitC apparebant rosae, et dolores deliciae. Importunum esset hoc inductione longa probare ; de una Christi sponsa dicitur quod « ad martyrium quasi ad epulas invitata properabat; gt; de S.Agnete, sponsa tredecim annorum, inter alia mira et devotione plena, dicit Ambrosius quod lt; in ea fuit novum martyrii genus : nondum idonea pcense, et jam matura victorise; certare difficilis, facilis coronari; magisterium virtutis implevit, qure prsejudicium vehebat setatis; non sic ad thalamum nupta properaret, ut ad sup-plicii locum teta successit, gradu festina virgo processit; flere omnes, ipsa sine fletu; mirari plerique quod tam facile vit® suae prodiga, quam nondum hauserat, jam quasi perfuncta donaret ; stupere universi, quod jam Divinitatis testis existeret, quae adhuc arbitra sniper aitatem esse non posset. Quanto terrore egit carnifex ut suaderet! quantorum vota ut sibi ad nuptias proveniret! At ilia: Et Sponsi injuria est, inquit, expectare placituram; qui me sibi

prior elegit, accipiat; quid, percussor, moraris 'gt; Pereat corpus quod amari potest oculis quibus nolo. Stetit, oravit, cervicem in fl exit.» Sed ne talia de martyribus potius cum verborum ornatu, quam simplici veritate dicta videantur, unicum pro reliquis sanctum Ignatium, Antiochense ecclesi» praisulera, in propria causa lo-quentem audiamus. In Epistola ad Romanos sic ait:« ütinam fruar bestiis, qute mihi sunt prroparatse! quas et oro mihi veloces esse ad interitum et ad supplicia, et allici ad comedendum me, ne, sicut et aliorum martyrum, non audeant corpus meum attingere: quod si venire noluerint, ego vim faciam, ego me urgebo ut devorer. Ignoscite mihi, filioli, quid mihi prosit ego scio: mme incipio Christi esse discipulus, nihil de his qua) videntur deside-rans, ut Jesum Christum inveniam; ignis, crux, bestiae, confractio ossium, membrorum divisie, et totius corporis contritio, et (ota tormenta diaboli in me veniant; tantum Christo fruar. » Cumque jam damnatus esset ad bestias, et rugientes audiret leones, ardore patiendi ait: «Frumentum Christi sum; dentibus bestiarum molar, utpanis mundus inveniar.»

Nee tantum in martyribus hoe patiendi desiderium clucet; sed etiam in sanctis confessoribus et virginibus. De S. M. N. Theresia scriptum habemus quomodo,* sanctorum martyrum acta perlegens in tenerrima adhuc setate, adeo in meditatione Sancti Spiritus igne exarsit, ut domo aufugiens in Africam trajicere desideraret, ubi vitam pro gloria JesuChristi et animarum salute profundereposset; sed a patruo revocata ardens martyrii desiderium eleemosynis alüsque piis operibus compensavit, jugibus lacrymis deplorans optimam sibi sortem fuisse prjereptam ; et tam anxio castigandi corporis desidorio sestuabat, ut, quamvis secus suaderent morbi quibus afflictabatur, corpus ciliciis, catenis, urticarum manipulis, alüsque asperrimis flagellis ssepe cruciaret, et aliquando inter spinas volutarct; sic Deum alloqui solita: Domine, aut pati, aut mori, se semper miserrima morte pereuntem existimans, quamdiu a coelesti seternaj vitte fonte abesset. »

Non solum exemplo, sed etiam doctrina S. M. N. demonstrat quomodo qui ad hunc amoris gradum ascenderunt, labores deside-rant, et infatigabiliter sustinent; nam, Capite 7 Conceptionum Amoris Dei, prosequens explicationem hujus dicti sponsse:»Fulcite

me floribus,etc.» ait:« lade procedit animus et virtus tolerandi per-secutiones, et sunt mala, de quibus statim loquitur sponsa: Stipate me malis; quasi diceret: Damihi, Domine, labores et persecutio-nes; et vere haec desiderat, et juxta desiderium succedunt; cum enim nihil aliud cogitet quara Deo placere, spreta satisfactione propria, solatium et gaudium ejus in hoc consistit, quod asperri-mam Christi Domini vitam in aliquibus imitetur. Per arborem autem malum hie crucem intelligo; alibi nanique dicit in Canticis: Sub arbore malo suscitavi te ; et anima quae crucibus et laboribus cingitur, magnum expectat et consequotur remedium. Non ordina-rie fruitur deliciiscontemplationis,sed singularemiu patiendo delec-tationem percipit, absque eo quod virtutis exercitium ejus vires con-sumat autdestruat, sicut eas destruit suspensio potentiarum in ipsa contemplatione, si ssepius contingat. Unde et merito haec petit, scilicet stipari malis; non enim semper gaudendum et fruendum est, absque eo quod in aliquo laboret et patiatur. Hoc attente in aliquibus personis notavi (non enim propter peccata nostra in hoc statu multai sunt),quae quo magis ad hanc orationem penetrarunt, et de-liciis Domini fruuntur, eo magis consolationem ac utilitatem proximi, et praesertim in salute animarum procurant; et ut possent vel unicam de statu peccati mortalis eripere, libenter vitam suam millies exponerent, ut in principio dixi. Sed quis haec sUadere potent illis, quibus incipit Dominus delicias communicare ? Imo potius credent quod alii de quibus loquimur, non multum in via perfectionis processerunt, et quod in sua recollectione ac recessu fruentes divinis favoribus optimam sibi partem elegerunt. Pecu-liaris, ut credo, Dei providentia est, quod hujusmodi personae non percipiunt quo aliae pervenerunt : nam ex fervore quem in principio sentiunt, statim ad eadem exevcitia prosilire vellent; quod tamen ipsis pro tunc non conveuit, cum adhuc nondum fortes ac nondum satis virtutibus sint munitae ; unde adhuc illis expedit quod pascantur et roborentur lacte devotionis, de quo locuta sum in principio; maneant prope diviua Sponsi ubera, cum enim suffl-cientes hauserint inde vires, ad altiorem a Domino statum evehen-tur; nec tunc aliis tantum proficerent, quantum credunt; imo potius e contra sibimetipsis nocerent.» Hactenus S. M. N. The-resia.

Et quamvis alias citet personas, in quibus asserit se maximum hoc patiendi et sustinendi infatigabiliter desiderium advertisse, in seipsa tamen illud principaliter advertit: nam, prater ea quae de ipsa jam retulimus, de se scribit quod tali ardebat pcenitentios et mortiiicationis desiderio, ut, nisi fuisset obedientiai froono moderata, extremis corpus suum poenitentiis afliixisset, et sancta qua-dam invidia Beatam Catharinam de Cardona considerabat, quod nulli subjecta rigorosas ad libitum poenitentias exercebat; unde, ad ejus solatium, opus fuit quod Dominus apparens ipsi dixerit ejus obedientiam plus sibi quam Beatte illius Catharinse poenitentiam placere. Hunc poenitentise et mortificationis continute spiritum, si-mul cum orationis studio,sic suos filios et filias Carmeli edocuit, ut ad ejus imitationem in nostro renovati Carmeli ordine maximus vigeat rigor pcenitentise. Unde sicut ipsa, aut pati, aut mori continuo postulabat a Domino, sic ejus primogenitus spiritualis filius assidue petebat:« Dominepati et contemni pro te.»Hi duo Carmeli restauratores tot tantasque in suo ordine restaurato asperitates in-troduxerunt, ut vix credere possit qui nesciat; sed tam parentes hujusmodi pcenitentias introducentes, quam filii eas observantes, prater primarium Deo placendi intentum, sciunt,Apostolo docente, quod« momentaneum hoc et leve tribulationis nostra,supra modum in sublimitate reternum glori» pondus operatur in nobis, non con-templantibus nobis quse videntur, sed quae non videntur, qaa3 enim videntur, temporalia sunt; quae autem non videntur, a;tenia sunt. »

Quintus gradus amoris est, in quo facit appetere impatienter. Hunc indicat sponsa,Canticorura8, dum ait : « Quis raihi dot te fratrem meum sugentem ubera matris mese, ut inveniam te foris, et deosculer te, et jam me nemo despiciat ? gt; Desiderat sponsa fratrem suum 8ponsum extra limites hujus vita3 mortalis tandem in-

venire, ut ipsura deosculetur, fruatur ejus pacifica et seterna fami-liaritate, et sic a nemine despiciatur in posterum, alludens ad id quod in praesenti vita contingit, nempe quod sanctorum pietas de-ridetur, et innocentia despicitur.

Sanctus Hierouymus, hunc amoris gradum describens, sic ait: « Hoc habet hnpatiens amor, ut quod desiderat semper invenire se credat; amor impatiens non accipit ex difficultate remedium, neque ex impossibilitate solatium; amor impatiens quod amat non potest sat cito videre.» Stomachus seatiens se exinanitum, appetit; quod si esca vel videri vel odorari contingat, appetitus crescit: sic anima,exinanita a bono sensibili et mutabili, et pnegustans aliqua-liter bonum immutabile, pedem cum impetu elevans de quarto gradu ad quintum, cogitur etiam impatienter appetere, secundum illud Ecclesiastic! 24:« Qui edunt me, adhucesurient;»imo bic non tantum esurit, sed et bolismum patitur summi boni, biat et inhiat: concupiscit et déficit, ut dicitur Ps. 83 : « Concupiscit et deficit anima mea in atria Domini. gt;« Accipe Racbelem impatientis desi-derii exemplar, ait D. Thomas: Da mihi, inquit, liberos, alioquin morior. Pras impatientia flentes vidi, morientes vidisse me non memini; quid vita carius, quid molestius morte ? Xonneergo impatienter desiderat. qui minatur etiam vitam abjicere, si desi-derium non obtineat, malens non esse, quam sine eo quod appetit esse, et se quam illo carere : sed vide, anima mea, mori vult ilia nisi detur, quod quando datum fuerit morietur, mortua est enim in partu Benjamin ; cum quanta ergo impatientia et vebementia tibi est appetendum, quo dato non morieris, sed vives in seternum. Dicat ergo in hoc gradu impatiens anima: Summum bonum, melius es tumilii quam decern filii: da ergo te mihi, alioquin moriar. »

Multi leguntur sancti, qui, pragustata felicitatis artenue suavi-tate, de terreno hoc solo ad terram viventium volare desideranmt. Undeineorum persona sicutetin propria dixit Psalmista:* Quis da-bit mihi pennas sicut columba3?et volabo, et requiescam.»Impossi-bile est quod, considerata cceli pulchritudine, non statim terra sordescat. Propterea, sanctus Ignatius de Loyola dicere solebat: « Quam terra sordet, dum ccelum aspicio!» sicut etiam est impossi-bilequod, aliqualiter prsegustata coelesti beatitudine, quae in Dei summi boni possessione ac fruitione consistit adajquate, non statim

anirtiaillam appetat impatienter, id est toto affectus impetu; unde, vel üominum rogare debet ut communicationes divinas tempe-ret, ut faciebat sanctus Franciscus Xaverius dicens Domino:« Satis est, Domine, satis est; » vel hujus desiderii violentia morietur, ut in S. M. N. Theresia contigisse supra dictum est.

Videns igitur anima, in hoc quinto gradu amoris constituta, quod Deus tam familiariter agit cum ipsa, et quod ieterna; beatitudinis gloriam aliqualiter ipsi tanquam sponsa; dilectse communicat, viva jam amoris flamma suaviter succensa, credens se a Sponso vocari, velut iinpatiens omnis mora, ad ipsum toto cordis affectu clamat: Heu' Sponse mi dulcissime, incolatusmensinhac valle miserise prolongatus est; quamdiu infelix ego a te separabor ? Conclude tandem spirituale matrimonium, jam diu ratum et mecum initum, in vi-sione tui boatilica consummare. Hoc impatiens desiderium videndi Sponsum perfecte describit B. P. N. Joannes a Cruce, in Tractatu de Viva Flamma Amoris, Strophe 1, Versu 5, dicens: c Quamvis in hoc sublimi statu tanto sit anima divina; raagis vohmtati conformis, quanto magis in ipsum transformata, quia nihil desiderat aut petit, quaerendo seipsam, attantummodo Sponsum sibi dilectissimum cui vult complacere (charitas namque non qua;rit quae sua sunt, sed tantum gloriam et bonum ejusquem diligit), nihilominus tamen, quia vivit adhuc in spe, cui conjungitur defectus aliquis, vacuum scilicet et privatio, tantum gemit, quamvis suaviter, quantum ipsi deest ut ad pcrfectam possessionem adeptionis liliorum Dei pertin-gat, ubi appetitus consummata jam gloria quiescet, quiinhac mortali vita, quantumcumque Deo maneat unitus, donee appareat gloria, nunqüam perfecte satiatuï; maxime, quia saporem ejus in hoc statu pragustat, et de promissione laetatur. Tantus est hujus-modi pragustatus gloria; sapor, quod, si Deus dextera sua naturam non protegeret, ut protexit Moysen in petra, ad hoc ut gloriam Domini videre posset, qua protections refectionem potius et delecta-tionem quam detrimentum accipit, ad omnem tarn fervidi amoris impetum, et ad singulas flammarum elevationes, deficeret ac more-retur, cum pars inferior tam ardentem et succensum ignem ferre non possit; et ideo hie appetitus non patitur, imofruitur; unde cum magna suavitate, cum deliciis, et eonformitate ad divinam volunta-temappetit gloriam; et hoc cum quadam, sed laudabili, impatien-

tia, quia scit Deum, cui totaliter per sui resignationem adhseret, velle sic earn petere; imo tam pretiosa et suavia glorise coelestis et amoris divini pignora recipit, quod in amore deficeret, nisi perfe-ctam ejus possessionem et amoris complementum simili fervore ac velutimpatienter appetendo postularet. Videt anima quod, in hac suavi etdeliciosa amoris communicatione, ipsam Spiritus Sanctus miris modis et dulcissimis affectibus ad immensse glorise, quam ut-cumque manifestat, possessionem quasi dilectissimam sponsam in-vitat, dicens, Canticorum 2 : Surge, propera, amica mea, columba mea, formosa mea, et veni; jam enim hyems transiit, imber abiit et recessit, flores apparuerunt in terra nostra, tempus putationis advenit, vox turturis audita est in terra nostra, ficus protulit grosses suos, vine® florentes dederunt odorem suum; surge, ^mica mea, speciosa mea. et veni; columba mea in foraminibus petrse, in ca-verna maceria), ostende mihifaciem tuam, sonet vox tuainauribus meis; vox enim tua dulcis ; et facies tua decora. Ha3c omnia quasi sibi dicta concipit anima, quoties suavem amoris flammam a Spiritu Sancto vehementius excitatam in seipsa percipit; propterea respon-det: Eia, fini, quia vis; ubi duas orationis dominicse petitiones facit, scilicet: Adveniat regnum tuum, fiat voluntas tua. »

Hie anima amore succensa clamat cum Apostolo :«Cupio dissolvi etesse cumChristo. gt;Unde vellet quod vita mortalis cito termi-naretur; scit enim quoniam,« siterrestris domus nostra hujus habi-tationis dissolvatur, sedificationem ex Deo liabemus domum non manufactam, seternam in ccelis.» Jam alia seclusit impedimenta suae cum Sponso unionis perpetuse, videlicet affectum circa res temporales, et nimiam in exterioribus occupationem, quaj omnia in via purgativa fuerunt reformata; solum ipsi superest, ut bsec mortalis vita terminetur, quam amoris impetu petit terminari. Quam felix mors, quam causat amor ! est multo dulcior quam fue-rit vita; propterea dicit Begins Propheta quod « pretiosa in conspectu Domini mors sanctorum ejus, » qui morientes , ad instar cygni, suaviter cantant. « Bona est, ait Bernardus in quadam Epistola, mors justi propter requiem, melior propter novitatem, optima propter securitatem : pretiosa mors sanctorum, pretiosa plane tanquam finis laborum, tanquam victorise consummatie, tanquam vitajjanua, et perfectie securitatis ingres-

sus; e contra, mors peccatorum pessima, mala siquidem in mundi amissione, pejor in carnis separatione, pessima in vermis ignisque duplici contritione, quia justa percutitur hic animadver-sione peccator, ut moriendo obliviscatur etiam sui,qui vivens obli-tus est Dei. »

Videt anima quod jam proximaestflumen amoris ingredi, cujus impetus laetificat civitatem Dei. Videt quod in altum fruitivfe de-lectationis mare statim ducenda foret, si ex hoc mortal! solo dare-tur recedere. Et quamvis moralem electionis suaj certitudinem, media etiam aliquando revelatione, jam habeat, Sponso tarnen ad majus ejus meritum id permittente, timet propter prsesentis vit» pericula, ne sua malitia et ingratitudine ipsum amittat: unde cito conjungi, et inseparabiliter uniri appetit impatieater; scit enim quod, propter hujusmodi suspiria,« placens Deo factus est dilectus, et vivens inter peccatores translatus est; raptus est, ne malitia mutaret intellectum ejus, aut ne fictio deciperet animam illius; et quod consummatus in brevi explevit tempora multa, placita enim erat Deo anima illius, propter hoc properavit educere illum de medio iniquitatum. »

Sic ergo succensa anima Sponsi amore, et videndi desiderio, velut impatiens sic eum alloquitur : •* O viva amoris flamma, quae tam intime et delicate me penetras etaduris, quaadoquidem te tam suavem et amicam nunc experior, quae prins tam gravis eras, et in viapurgativatam inimica videbaris, et cum jam ajternae vitse dulce-dinem sapias, enixius deprecor ut statim me totam velut holocau-stum consumas. O Sponse dulcissime, si prins petitiones mete ad aures misericordiaa tuie, propter earum infirmitatem, pervenire non poterant, nunc ad te volantes amoris impetu benigne suscipias; maxime, quia nunc magis rationabiles, et tuo iustinctu potius quam mea voluntate procedentes. »

la sexto gradu facit amor animam conteniplativam ad Sponsum velociter currere, sed ab eodem Sponso tractain. Unde sponsa in hoc gradu constituta ad eumquem diligitclamat: «Trahe me post te, curremus in odorem unguentoram tuorum;» nec cnirn se mo •• vere, multo minus post Sponsum currere valeret,nisi ab ipso forti-ter simul et suaviter traheretur; vult autem currere in odorem un-guentorum Sponsi, qu;e beatitudinis teternaï fragantiam exhalant.

Divus Bernardus, de hoc amoris gradu disserens, ait:« Quiamat ardentius, currit velocius, et apprehendit citius. Ad hunc gradum pertinet illud Psalmi 41 : Quemadmodum desiderat cervus ad fontes aquarum, ita desiderat anima mea ad te Deus; sitivit anima mea ad Deum fortem, vivum: quando veniam etapparebo ante fa-ciem Dei ? Fuerunt mihi lacrymae mese panes die ac nocte, dum dicitur mihiquotidie : ubi est Dens tuus? Haec recordatus sura, et effudiinme animam meam, quoniam transiboin locura tabernaculi admirabilis usque ad domum Dei. Desiderat ut cervus, ille qui di-cit: Cucurriin siti; sed quomodo cucurristi? respondet: Sine iniqui-tate cucurri et direxi. » Quod amplius explicans D. Thomas ait: «Igitur, si desideraveris ut cervus ad fontes aquarum, si in hoc de-siderio quasi in siti cucurreris, et direxeris a sumrao usque deor-sum,quinque in genere invenies dilferentias substantiarum, quasi quinque fontes aquarum, scilicet corpus quintum, quod quinta essentia a philosophis dicitur, sub quo elementum ignis, sub quo aer, sub quo aqua, sub quo terra. Primus fons limpidissimus, ultimus turbidissimus. Hos si transcurreris velociter, et cursum currens direxeris ab imo sursum, invenies alia quinque genera substantiarum, velut quinque fontes aquarum, primo mixtum, secundo vege-tabile, tertio sensibile, quarto rationale, quinto substantiarum sepa-ratarum, scilicet intelligentiam vel angelum. Primus turbidissimus, ultimus limpidissimus. Si in hoc gradu fueris, nusquara cum mora bibes, sed subito gustu quodammodo probans et experiens

quia summum bonum non sunt, etideo siti suae non sufficiunt, transibis et dices: Sitivit anima mea ad Deum fortem vivum.»

Per hos omnes fontes discurrens 1). Thomas, eomnquenaturara, proprietates, et qualitates explicans, demonstrat manifeste quod non sunt fontes vivi, nee omnino puri: non quidem vivi, quia non scipsis orti, sed ab alio dimanant, quasi rivuli a primo fonte Divini-taüs effluentes, nee habent a seipsis, sed ab illo virtutem vivificandi; nee etiam omniuo puri sunt, quia non puri sunt actus, reliqui namque omnes mixti sunt materise physicse, sed ultimus angeli mixtus est materiae metaphysica;, eum non sit suum esse. Solus Deus, aliorum fontium origo, fons est vivus et purissimus in omni rerum ordine; ab ipso singulorum entium foecunditas originatur, omnia in ipso vita sunt, omnia vivifieat, quae de statu possibili ad actualem existentiam, dando esse, redueit. Et non solum est fons vivus ac perennis in ordine naturae, verum etiam in ordine gratiae; semper enim in suos fldeles gratiarum rivulos emanat, et tanta copia in animas ad hunc gradum amoris pervenerunt, ut ecelesti hoe liquore perfusae florum ac fruetuum bonorum operum abun-dantiam emittant ; est fons purissimus, quia in utroque ordine est actus purissimus, eum sit suum esse.

Unde hie unicus gratiarum fons purissimus aquas dulcissimas et saluberrimas sitientibus subministrat: propterea solus ipse sitim hie in via suffieienter, suavissime, et absque periculo impu-ritatis extinguere valet; in patria vero abundantissime, plusquam suavissime,et cum omni puritate beatitudinis extinguit. Alii fontes aliquando sunt periculosi et impuri his qui plus nirnio bibunt, nee perfecte sitim extinguunt. H;re omnia confirmat Christus Dominus alloquens mulierem Samaritanam; unde dixit ei:« Si scires donum Dei, et quis est qui dicit tibi: da mihi bibere, tu forsitau petisses ab eo, et dedisset tibi aquam vivam: omnis qui bibit ex hae aqua, scilicet aliorum fontium, sitiet iterum; qui autem biberit ex aqua quam ego dabo ei, non sitiet in ceternum ; sed aqua quam ego dabo ei, fiet in eo fons aquae saliontis in vitam aeternam. » Haee est enim vita aaterna, ut postea dicit Patri suo ecelesti, ut eognoscant te Deum verum et quem misisti Jesum Christum.

Plusquam eertum est quod solus fons Divinitatis hie aliqualiter, et in patria perfecte sitim extinguit, et appetitum satiat; alii fontes

sitim potius augent et appetitum excitant. Ad cujus evidentiam, sciendum est quod appetitus noster est infinite capacitatis passiva), unde solum summum bonum potest ilium adaïquatesatiare. Certum est autem quod omnes creaturse, quantumcumque perfecta), sunt bona limitata; solus Deus est illimitatum et summum bonum; propterea ipse solus, ut alias dixi, est objectum nostra) beatitudinis, et centrum perfecte quietis ; unde caitera omnia occupare possunt mentem nostram et appetitum, replere non possunt; imo «infelix, alloquens Deum, ait Augustinus, qui omnia novit, et te nescit; qui autem te et ilia novit, non propter ilia beatus, sed propter te solum; ille bonus est, quia omnia qme vult, in Deo habet, nee aliquid vult quod non decet. Quid hoc bono melius, ait Ambrosius, deOfficiis, quid hac felicitate felicius, vivere Deo, vivere de Deo ? » Ex quibus concludcndum est quod vivus amor Dei in hoc sexto gradu facit currere velociter animam contemplativam ad summum illud Sponsi sui bonum, electorum luereditatem, et centrum beatorum, quod qui attigerit, erit perfecte beatus, et miserrimus in seternum, qui ad alia bona divertens illud amiserit. A ca;teris ergo recedamus, ut illud velociter currendo tandem consequamur, quia, ut ait Ber-nardus in quadam Epistola, « beatus qui post ilia non abiit, qua) possessa onerant, amata inquinant, amissa cruciant; an non satis ea cum honore spernis, quce cum dolore perdis ? »

Unguenta Sponsi, in quorum odorem tracta currere petit sponsa, a)tern a) vite fragrantiam et saporem habent, quae quodam tactu Dei substantial! et delicioso ad animam, cui immediate per inti-mum illapsum conjungitur, ipsi communicantur ; cum enim anima sit jam ab omnibus aliis vacua, in seipsa purissima, ac immediate huic divinse unioni plene disposita, Deum ipsum ad replendum spirituale vacuum fortiter attrahit, et anima ipsa Deo plena quo-dammodo deificatur, et in ipsum Deum transformatur.Vix potest verbis exprimi, quin potius impossibile est exprimere, quanta sit suavitas, quam in hoc gradu percipit anima, et ad quam perfecte gustandam currit velociter; solum illam concipit, qui illam recipit; et qui recipit, debet illam cum gratiarum actione gustare, et in sancto silentio frui. Potest hoc significari ilia Christi sententia, Apocal. 2: • Vincenti dabo calculum candidum, et in calculo nomen novum scriptam, quod nemo scit, nisi qui accipit. gt;Etquamvis, ut

ssepius dictum est, hsec suavitas ieternse vitse in ista miseriarum valle non perfecte degustetur, aliqualiter tamen et ultimis labiis praegustatur, ut ejus sapore allecta anima ad illara plene et sine fine percipiendam velociter currat. In unico Dei tactu, omnes di-vinasperfectiones,utpiilchritudinis,bonitatis,misericordiiD,justiti8e, et similes in gradu quodam eminenti sibi manifestatas advertit, sicut, Exodi 34, asseritur de Moyse; diciturenim:» Cumdescendisset Dominus per nubem, stetit Moyses cum eo in vocans nomen Domini; quo transeunte coram eo, ait: Dominator, Domine Deus, misericors et clemens, patiens et multse miserationis, ac verax, qui custodis misericordiam in millia, qui aufers iniquitatem et scelera atque peccuta, nullusque apud te per se innocens est. «Haec autem adver-tens anima, velut attonita et gaudiis perfusa, clamat cumPsalmista: » Omnia ossamea diceut: Domine, quis similis tibi ?»ipsumque nun-quam amplius dimittendum volens apprehendere, exultat ut gigas ad currendam velociter, et totaliter percurrendam viam perfectionis, ut ad patriam similium deliciarum tandem perveniat.

Septimus amoris gradus est, in quo facit amor audere yehemen-ter. Hunc sponsa, Canticorum 1, ostendit, dum ait:« Osculetur me osculo oris sui. ^ Et certe magna est et vehemens audacia sponsce, videlicet animse contemplative, quod osculum divini et coelestis sui Sponsi non solum desideret, sod etiam postulet, et non tantum privatim ipsi suum hoc desiderium, verum et publice cunctis ma-nifestet.

Jam supra dictum est quam magnum sit divinis Sponsi coelestis amplexibus et osculis frui. Quantum favorem anima; Dominus im-pertitur, quando misericordise siue benigno eam respicit intuitu ? Quam magnum amoris signum exbibet, dum se fidelem ami cum ei demonstrat ? Sed quid erit, si se Sponsum manifestans eam tanquam dilectissimam amplexetur, et sacrisrecreet osculis? Tanta Dei cum.

anima familiaritas credi vix posset, nisi comprobarefcurexperientia: videtur onim quod anima solam Dei praesentiam formidare deberet, et ad minimum ejus verbum trepidare; qua¹; narnque proportie vili-tatis ejus ad summam Dei majestatem? Sed et timoris Domini locus est et amoris : in principio viget timer, et in fine fervet amor. Consideremus Moysen, in principio ad vocera Domini de medio rnbi ardentis ipsum vocantis, faciem abscondere prse timore; postea vero, cum ad hunc amoris gradum ascendisset, andacter a Deo petere, ut faciem suam ipsi ostenderet/ Gran dis tiducia, gVandis audacia! pvius prre timore vocem Domini verebatur, nunc prse amore faciem ejus videre desiderat, et andacter petit; frena dat timer, sed calcar admevet amor.

Non debet anima sic ad audendum assurgere, donee ad hujus-modi per Sponsum excitetur. Bonum est qued cum timore et tre-more salutem suam operetur, et cum Domino submisse et hnmiliter agat; sed si Deminus ipse eam alliciat, vocem invitantis sequatur, invitantem amplectatur, et amplectenti adhan-eat. Inspiciamus sanctam reginam Esther, qua) prius ad conspectum sponsi regis Assueri majestate perterrita corruit; sed signis ainicitia¹. reviviscit, et cum ee familiariter agit. Dicitur, Cap. 15 historic ipsius, quod «rosee colore vultum perfusa, et gratis ac nitentibus oculis ad regem ingressa, enm stetisset ubi ille residebat super solium regni sui indutus vestibus regiis, aureque fulgens et pretiosis lapidibus, eratque terribilis aspectu ; cumque elevasset faciem, et ardentibus oculis furorem pectoris indicasset, regina corruit, et in pallorem colore mutato lassum super anciilam reclinavit caput; convertitque Deus spiritum regis in mansuetudinem, et festinus ac metuens exilivit de solio, et sustentans eam nlnis suis, donee rediret ad se, his verbis blandiebatur: Quid habes, Esther ? Ego-sum frater tuus, nelimetuere: cumque ilia reticeret, tul it a u ream virgam,et posuit super collum ejus, et osculatus est eam, et ait: Cur mihi non lo-queris ? Quse respondit: Vidi te, domine, quasi angelum Dei, et centurbatum est cor meum prse timore glorise tuae; valde enim mira-bilis es, domine, etfaciestua plena est gratiarum; cumque loqueretur rursus corruit, et pene exanimata est. Rex autemturbabatur, et omnes ministri ejus censelabantur eam. » Sic contingit in anima, quod in principio Dei conspectum et loquelam formidat, cum sciat

unde Moysi dicebat populus : « Loquere tu, et non loquatur nobis Dominus, ne forte moriamur;»sed ubiamoris signa sibi manifestata videt, eodem amore confortatajuxta ejus impetum, erga Dominum ipsum Sponsum suum agit, et vehementer audet.

et contra diabolos, propter ipsum Dominum, quem tota mente et toto diligit affectu. Legimus in Evangelio de S. Joseph ab Arima-thia, quod ipsa die Passionis Christi Domini audacter introivit ad Pilatum, ut peteret corpus Jesu, quod postea de cruce videntibus cunctis deposuit, et in proprio condidit monumento. Quanta fuerit ipsi opus audacia, quandoquidem tune Judtei non tantum in ipsum Christum, quem crucitixerant, adhuc fremerent, verum etiam et in discipulos ejus crudeliter dèsievirent! Quanta fuerit opus audacia,

rem, quem propter rationem status crucis supplicio condemnavit, etsi cognitum innocentem ! Quamvis enim erga ipsum non male afficeretur, Judteorum tamen offensam et accusationem pro-priam ad imperatorem poterat formidare ; sed amor vehemens in Christum, cseteris omnibus spretis, sanctum Imnc virum sic fortiter animavit, ut propter ipsum vehementer auderet, et talia prastaret. Quod etiam contigit sanctse Marise Magdalense, quae non tantum crucitixioni Christi adstitit inter carnifices, sed et ipsum in monumento sajvos inter milites requisivit; et nisi amoris impetu sic audax extitisset, nee illorum injuria; et crndelitati, nee istorum insolentiaï se solam in agro, et ssepius indebito tempore commisis-set. Idem amor audacem reddit sponsam contra diabolos: cum enim omnes creaturas sui Sponsi, creatoris universorum, nutui subjectas intelligat, et fide docente ac experientia confirmante didicerit daemones nihil posse nisi Domino permittente, et alias, ejusdem Domini Sponsi sui dilectioni confisa, sciat omnia ab ipso pennissa, ad ejus majorem gloriam et ad propriam utilitatem cessura, nihil penitus formidat, daemones ad pugnam provocat, et velut muscas despicit, ut loquitur S. k. N. Theresia. Quod in sanctorum histo-riis passim legitur, maxime in Antonii, Hilarionis, et similium vitis, qui, coelesti hac amoris audacia confortati, demones quasi segnes irridebant. Quod si, Domino permittente, ad incrementum meriti

et iidelitatis experimentum, aliquid ab ipsis patiebantur, ex firma et invariabili conformitate cum Deo, plurimum gaudebant, et auda-ciores ad provocandiim efficiobantur. Propterea Sponsus, inter alias sponsai laudes, dicit quod sit « terribilis ut castrorura acies ordina-ta,» ab ipso scilicet lianc audaciam et bellicam fortitudinem contra spiritualia nequitise contra quae nobis est dissertatie, participans ; Sponsus namque, utpote Deus exercituum, aereas potestates debel-lans, virtutem suam sponsoe communicans, quamvis non plenariam, velut aciem ordinatam ipsam constituit.

Sanctam sponsre audaciam, in hac petitione manifestam,sic exag-geratS. M. N. Theresia, C. 1 Oonceptionum Amoris Dei,dicens:«0 Domine et Deus mens, qualia sunt hujusmodi verba, ut ab infima creatura quasi vermis terra reputata tibi dicantur creatori summae majestatis! in seternum benedicaris, qui tot modis nos docuisti et dilexisti. Sed, o Rex mens, quisnara ausus esset haec verba proferre, nisi tu prius proferendi licentiam concessisses ? Certe timorem et formidinem causant: unde ab aliis expositoribns juxta alios sensus mysticos exponuntur, quos et ipsa admitto; sed anima, penitus amore succensa, ejus impetu extra se rapta, nullum alium admittit, et in gemino sensu ilia profert, ut tam suave bonum, quod expresse significant, consequatur. Verum, qusenam nobis causa stuporis aut formidinis? nonne opus ipsum est mirabilius quam hsec verborura familiaritas ? nonne accedimus ad sanctissimum Eucharistise sacra-mentum ? Considerabam insuper num sponsa gratiam hujusmodi a Domino peteret, postquam cibus noster factus est. Consideravi etiam num peteret banc maximam et strictissimam uniouem nobiscum, dura factus est homo, et singularem banc amicitiam quam cum hnmano genere inivit; osculum namque est signum pacis et particularis amicitise inter duos. Si ergo, mi Domine, osculum et pacem et amicitiam significat, quare per hsec verba non postulabunt animse, ut pacis et amicitise foedus cum eis inire digneris? Quid melius petere possumus ? Id quod a te peto. Creator mens, ut banc mihi pacem osculo oris tui mihi coucedas.»Et,Cap. 3,ipsam sponsam alloquens, ait: « O felix sponsa, consideremus nunc quod his verbis petis, sanctam videlicet pacem, quae paciticam in seipsa et trauquil-lam animam excitat ad omnes mundi sectatores debellandos. O quae felicitas, dum baec gratia obtinetur, cum strictam importet unionem

animse cum divina voluntate, et tantam quod nulla sit voluntatum divisio, sed summa «nitas et velut identitas voluntatum, non in solis verbis, nec in solis desideriis, sed in factis et operibus sita! ita quod advertens anima se in aliquo magis Sponso deservire, tam vehemens desidehum et tantum habeat affectum ipsi complacendi, quod naturalibus in contrarium ab intellectu propositis rationibus non attendat, nec excitatos formidet timores; imo potius cum fide operetur, propriam nullibi quietem et utilitatem quaireas. »

«Perfecta charitas foras mittit timorem,»dicitur 1. Joannis 4: consequenter audaciam, timori contrariam, auget. Propterea Apostolus, adEom. 8, ait; «Certus sum enim quianeque mors,neque vita, ne-que angeli, neque principatus, neque virtutes, neque instantia, neque futura, neque fortitudo, neque altitude, neque profundum, neque creatura alia potent nos separare a charitate Dei, quoe est in Christo Jesu Domino nostro. =gt; Hunc gradum amoris explicans D. Thomas ait: «In hac vita sperare multorum, audere paucorum, securitas paucissimorum, imo nullorum nisi excellentissime privi-legiatorum; unde ait Augustinus : in hac vita, quae tota plena periculis est, nemo debet esse securus, ne qui fieri potuit ex de-teriori melior, fiat ex meliori deterior. gt;

Vehemens hajc sponsa3 audacia confirmatur ex hoc quod, Genesis 45, refertur de Joseph. Cum enim se fratribus manifestasset, non poterant respondere fratres nimio terrore perterriti; sed cum Joseph miris modis et verbis amicitise plusquam fratermc non solum pacilicum sed, etiam benevolum se illis ostendisset, oscula-tus omnes, et plorans super singulos, addit sacer Textus quod « post hsec ausisunt loquiad eum.» Sic omnino Deus facit aniniEe in hoc septimo gradu posit® : stupet anima, Christo ejus Sponso manifestante se Pilium Dei esse naturalem ac Patri coa;qualem; sed post divinaset familiares ejuscommunicationes, ad majores postulnndas, et ad mirabilia pro ipso patranda amoris impetu audax efficitur. Numquid nou audebit anima, cum viderit brachia Jesu sibi laxari ad amplexandum, quasi oblita percussionis quam meruerat peccatis gravioribus, oblitaque et castigationis qua) debetur minoribus, gladio careutia, sed nec baculum nec virgam habentia, viresque suas non in ipsa plectenda, non distringendo, sed astringendo exe-rentia? Cum denique senserit tactu et in conjunctione maxima

labia ilia Jesu, labia distillantia myrrham primam, velnonmyr-rliam, sed meilis stillam primam, polluta quondam labia ipsius non abominari, sed mirabiliter ipsis imprimi, ineffabiliter oscular!, non ampliusipsum considerat ut Dominum aut Judicem, aut etiam, quod suavius est, ut Patrem, sed ut Sponsum amantem tenerrime, et teneriter redamandum. ündesic audacter loquitur : «Osculetur me osculo oris sui,» amoris namque impetuagiturj et nisi sic ageretur, absque dubio consilium sancti Bernard! sequeretur, dum ei sic loquitur : «Osancta anima, reverentiam habe, quia ipse est Dominus Deus, fortasse non osculaijdus, sed adorandus; fateor, quia honor Regis judicium diligit, sed praceps amor nec judicium prastolatur, nec consilio temperatur, nec pudore frenatur, nec ration! subjici-tur; scito tameu quod ad pracipitium disponeris, s! hunc septimum amoris gradum prasumpserls, antequam sex priores transieris. »

Octavus amoris gradus est, in quo sponsa stringlt indlssolubill-ter Sponsum quem iavenit, ut ipsamet, Oantlcorum 3, declarat, dicens: «Inven! quem diligit anima mea; tenuicum, nec dimittam, donee introducam ilium in domum matris meae, et in cubiculum genitricis mese.» Hunc gradum exponens D. Thomas ait; « Omnia praecedentia fieri possunt in distantia; verum hie primum est conjunctio amantis cum amato; qui enim stringit, tenet; qui tenet, tangit, non distal. Languens distat, similiter ctquaerens, nec enim langueret et qusereret, nisi distaret; sed et currens distat, efc ideo currit ne distet, et sic de aliis : stringens autem non adhuc distat, sed astat, vel magis instat. In pracedentibus ergo gradibus anima amat et amatur, quserit et quaeritur, vocat et vocatur .: in hoc autem gradu quodam miro et indicibili modo rapit et rapitur, tenet et tenetur, stringit et stringitur, et una uni per amoris copulam sociatur, quia, ut ait Dionysius, amor est copula amantis cum amato. Hsec copula, omnem artem et facultatem trauscendens, co-

pulat animam Deo, creafcuram Creatori, finitum Infinito, semper congrue, semper vere, semper bene; hoc igitur est astringere. gt;

Quamvis autem Deus in hac mortali vita non perfecte ac penitus indissolubiliter stringatur, quasi realiter a nobis possessus (hoc enim proprium beatorum est in patria coelesti existentium), inchoate tarnen et quodam modo indissolubiliter stringitur ab his, qui continuo eum in mente prsesentem, et in affectu impressum habent, qui cum Apostolo dicunt: « Nostra autem conversatio in coelis est.» Hi praicepto Sponsiobediuntdicentis sponsaj:« Pone me ut signaculum super cor tuum,ut signaculum super brachium tuum,» quia vultin perpetua cordis amantiumesse possessione; unde et ipsum cor petit, dicens : « Fili, prsebe mihi cor tuum. gt;

Qui sa3puis se in Dei prjesentia per cogitationem et affectum exercet, sic paulatiminea firmatur, ut ne momento quidem, quamvis externis occupatus, ab ca discedat. Habemus in hoc mirabi-lem D; Thomse doctrinam, et absque dubio exemplum, cum ex abundantia cordis loqueretur; dicebat enim se mirari, quod anima religiosa vel unico momento ex hujusmodi prseseutia Dei recederet. Sunt aliqui, qui specialiprivilegie, non tantum diu,sed etiamnoctu, sa3pissime Dei recordentur, et amore amplectantur. Novi V. P. N. Döminicum a Jesu-Maria, qui, inter alia mira, qua3 percipit a Deo beneticia, hoc obtinuerat, quod ssepissime ab angelo suo custode noctu a somno excitaretur, et vix quadrans hora; elaberetur, quin de Deo cogitaret et actum amoris ipsius eliceret. Hujusmodi sunt similes sponsa; dicenti, Canticorum 5 : « Ego dormio, et cor meum vigilat.»

Nihil tam justum et rationi consentaneum est, quam continuo de Deo cogitare, et tam insignem benefactorem diligere. Cur non cogi-tabimus assidue de illo, a quo dependemus assidue, sine quo nee esse, nee vivere, nee cogitare quid possumus ? sed tune maxime cum ipso conversari debemus, cum interius ipse ad similem nos invitat conversationem, ne culpa nostra et maio nostro transeat. Audi sponsam, Canticorum 5, de hoc conquerentem : « Vox dilecti mei pulsantis; aperi mihi, soror mea , amica mea, columba mea, immaculata mea, quia caput meum plenum est rore, et cineinni mei guttis noctium. » Distulit sponsa dilecto aperire segnitie prseventa, dicens :« Expoliavi me tunica mea, quomodo in-

duar ilia? lavi pedesmeos,quomodo inquinabo illos ?» Surrexit tandem, ut aperiret dilecto, pessulum ostii aperuit; sed noninvenit, quia declinaverat, atque transierat; qusesivit tunc, sed non invenit ilium ; vocavit, et non respondit; et hoc in poenam pra;cedentis ne-gligentife. Multa patitur, ut tandem ad ipsum pervenire valeat, qui seipsum ultro prius oflerebat. Unde subjungit:« Invenerunt me custodes qui circumeunt civitatem, percusseruntme, vulneraverunt me, tnlerunt pallium meum mihi custodes murorum.»Ubique dis-currit, ut inveniat; ab omnibus sibi occurrentibus sciscitatur, ut saltern vise, per quam transiit, indic'um habere valeat.

«Attingentia hsec, non omnino perfecta, nec penitusindissolubilis, qua viatores hie Deum mente et affectu suaviter stringunt, quos-dam habet gradus, per quos Deus acceditur, et invenitur, et attin-gitur, ut ait D. Bonaventura, Itin. 6 /Etern., Dist. 6; non accessu locali, nec tactu corporali, sed similitudine spirituali acceditur ad Deum,etdissimilitudine a Deo receditur, ut dicit Augustinus, Libro 6 de Trinitate. Primus igitur gradus est quo Deus per desideriam quseritur; quamvis enim, quia attingitur Deus ut desideratur, secundum aliquid, ut prsesens non habeafcur, tamen necesse est ut etiam secundum aliquid prasens habeatur, alias non desideraretur: dicit enim Gregorius, in Homil.: Profectoqui Deum desideratjam hab'et quem amat; et tamen habitus amplius qiueritur, quia sine fine est quterendus, ut ait Augustinus, exponens illud Psalmi: Quserite fa-ciem ejus semper. Secundus gradus quo Deus attingitur est, cum per cognitionem invenitur: cognitio enim est actus vitalis, actus autem vitales attingunt sua objecta ; alias dilectus non dixisset di-lectce: Vulnerasti cor meum in uno oculorum tuorum, intelligentia tua penetrante, ait Vercell.; sed attingentia manet imperfecta, nisi id quod prfesei.s est cognitioni, fiat prasens voluntati amantis, quia Augustinus dicit quod quidam Deum cognoscunt, qui tamen Deum propter hoc non habent, quia si eum ut Deum cognoverunt, non tamen ut Deum glorificaverunt, ait Apostolus. Tertius gradus quo Deus attingitur est, cum Deus per amorem tenetur et amplexa-tur, et spiritualiter manducatur. Hi autem actus et gradus sunt principium ipsius affectus et voluntatis : unde Augustinus dicit quod voluntas habet unum proprium actum, qui est actus tenendi sive amplexandi, et quasi possidendi. » Hie tertius gradus attin-

gentise congruit octavo gradui amoris de quo in prsesenti disseri-mus; quamvis enim possessio sit actus intellectus, quando est in-tuitivus objecti realiter praesentis, ut docent communiter theologi, et maxime discipuli D. Thomse, turn in materia de visione Dei, turn in materia de beatitudine, quia tamen in prasenti vita actus intellectus, quo Deum cognoscimus, est tantum abstractivus de objecto absenti, inde est quod non potest dici possessio Dei, etiam imperfecta, qualis in hac vita potest haberi, nisi voluntatis fruen-tis Deo cognito actus adjungatur. ünde Kichardus, Libro de Trini-tate. Cap. 3, dicit quod « non debet nobis sufficere ilia seternorum notitia, quai est per visum solum, nisi et apprehendamus illam qua? est per intelligentiam, si necdum sufficimus ad illam qua3 est per experientiam. »

Notat D. Thomas « aliud esse pedem ponere in hoc gradu, et aliud pedem statuere. Ponens enim nonnunquam retrahit et depo-nit, statuens autem ligit. In hoc gradu quidam sunt hospites et transitorii, quidam vero incohc et mansionarii: ut hospites ad hunc gradum eunt et redeunt, qui stringunt et postea dimittunt; mansionarii autem sunt, qui indissolubiliter stringunt. Primi autem, scilicet hospites, sunt in triplici differentia, quia tribus modis di-mittitur Christus. Primo enim dimittitur non volens a volente, cum brachia quae strinxerat charitas, distringit carnalitas, vel re-missa tepiditas; sic dimittere est amittere, ex Augustino dicente ; «Te nemo amittit, nisi qui dimittit.»Secundo,dimittitur volens a non volente, cum brachia stringentis affectus corporis corruptibilis infir-mitas laxat, necessitas relaxat: hoc dimittere est contemplationem ex carnis necessitate remittere; sic tameu dimissus dimittenti be-nedictionem prsestat, et nomen mutat; quod totum tibi plenius exponet et plauius modica experientia, quam longa verborum senlentia. Tertio, dimittitur volens a volente, cum pravidetur utilitas, et sequitur quasi tracta voluntas : hoc tale dimittere est contemplationem ex utili causa intermittere, ut vel apposita juxta se posita et majora et minora clarius videantur, ut ferven-tius appetat, jucundius recipiatur, flrmius stringatur, cujus carentia qualis sit agnoscitur. »

Medium autem aptissimum in hac vita stringendi indissolubiliter Christum, est sanctissimum Eucharistie sacramentum, ut

constat ex dictis toto discursu praecedenti : hic enim non tantum mystice et in figura, sed vere et realiter ipsum prsesentem habemus, ipsum suscipimus et manducamus, substantialiter unimur. ünde S. Macarius, Homil. 4, de hacreali et arcana cum Christo uiiione in Sanctissirno Sacramento disserens, ait:^ Ipse Christus, benignitate indicibili et bonitate incomprehensa ductus, se transmutat et de-mittit, atque similem animarum sanctarum et fidelium seipsum reddit,assumpto (quoad fieri potest) corpore, ut perspiciatur abillis, qui alioquininvisibilis est, etpalpetur, qui secundum naturam sub-tilitatis suai palpari non potest, et ica gustent suavitatem ipsius, et dulcedine lucis arcanse oblectationis experientia ipsa fruantur. »

Sed quia, vel irreverenter, vel tepide, vel cum nausea, ad sanc-tissimum Eucharistisesacramentum accedimus, miram ejus suavitatem, et strictam unionem animte cum Christo, quam causat in bene dispositis, non percipimus. Audiamus quid hac de re dicat S. M. N. Theresia, Cap. 5 Conceptionum Amoris Dei : «Certe credo, inquit, quod si ad Sanctissimum Sacramentum cum magna fide et amore forti accederemus, quamvis hoe semel tantum contingeret, sufïicienter nosdonis spiritualibus ditaret: quanto magis id elliceret, cum toties ad illud accedamus ! sed videtur quod ad illud tantum ex consuetudine accedimus, et propterea tam exiguum ex illo fruc-tum colligimus. O munde immunde, proditor et infelix, qui sic claudis oculos eorum qui tuis subditi legibus vivunt, ut non videant immensos illos thesauros, quibus leterna bona possent acquirere! O Domine coeli et t err se, fierine potest quod in hac mortali vita degentes te cum tam singulari amicitia fruantur, et quod, id revelante Spiritu Sancto, nolimus concipere qusenam sunt deliciai, quales favores, suavitates, et amorosisermones quibus ani-mas tibi fideles recreas ? Unicum tui verbum in Canticis expressum sufiöcitad liquefaciendas in te animas : sis benedictus in ajternum, Domine ! non enim ex parte tui nostrum provenit detrimentum. Quot viis, quot modis et mediis tuum nobis manifestas amorem! videlicet laboribus, tormentis, tam crudeli morte, et insuper quo-tidiana injuriarum tolerantia, et continua illarum indulgentia; et non solum bis mediis, verum etiam et verbis amoris, quaj diligen -tes animas vulnerant, et quse in Canticis ipsas edoces ut ea tecum conversando pronuntient ■ nescio, qua via tam suavia dilectionis

verba pronuntiando pati possunt, nisitueas ad patiendum adjuva-res, non ob earum merita, sed ex tua benignitate. Nihil igitur aliud in hac morfcali vita postulo, nisi ut me osculeris osculo oris tui, et quod tali mode fiat, ut quamvis a tua dulci araicitia et in-tima unione separari vellem, id tarnen non possim. O Domine vitse mese, fac voluntas mea tibi subdatur, et divinae tuse taliter confor-metur, quod a te recedere non valeam, et simul possim dicere, o Deus meus et gloria mea, quod meliora sunt ubera tua vino, fra-grantia unguentis optimis. » Animai in boe amoris gradu constitutaj Spon sum indissolubiliter stringunt, quantum bumana fragilitas in hac mortali vita permittit; sed imitentur sponsam, quse fortiter tenuit inventum dilectum suum, et statuit non dimittere, et ut securius possideret, voluit ilium introducere in domum matris sute, et in cubiculum genitricis suf»;; nou enim ideo vult introducere non dimiasum,ut dimittat introductum, quinimo, quandohac cautela foris inventum introduxerit, plenius tenebit, fortius strin-get, et minus dimittet.

Nonus amoris gradus est, in quo sponsa suaviter ardet amore Sponsi. Postquam enim invenit quem diligit anima ejus, postquam tenuit fortiter et strinxit indissolubiliter, postquam introduxit in domum et in cubiculum, in intimum mentis recessum, postquam eum verba vit» seternse docentem audivit, postquam sacra recepit oris ejus oscula, postquam Isevam ejus sub capite suo, et dexteram illius amplexautem se sensit, slatim sequitur quod amore suaviter ardeat, quo prius diligebat. Hunc amoris ardorem declarat Sponsus, Canticorum 8, dicens; « Pone me ut signaculum super cor tuum, ut signaculum super brachium tuum, quiafortis est ut mors dilectio, dura sicut inf'ernus a;mulatio ; lampades ejus, lampades ignis atque fiammarum: aquae muitte non potuerunt extinguere charitatem, nee flumina obruentillam.» «

dilectionis ergadilectam suam patitur, ita ut pene ad consumptio-nem ac mortem ardeat, quia fortis est ut mors dilectio, etiam sponsa eroa dilectum suum illas patitur, quia dura sicut infer-mis ajmulatio inter fideles sponsos, et maxime in spirituali ma-trimonio, ubi non caro, sed spiritus agit. Mirum est quot mediis et artificiis amoris utitur sponsam erga sponsum quern diligit, ut vicissim ab co diligatur; scitillud commune proloquinm amoris : si vis amari, ama. Unde inter sponsum et sponsam, si se mutuo volunt amari, ut semper accidit in hoc spirituali matrimonio, est dura sicut infernus semulatio: quilibet enim semulaturmajora, eviden-tiora, et frequentiora dilectionis signa alteri exliibere ; se millies mutuo tradunt, ut ssepius in Canticis sponsa testatur. Cap. 2, ait: «Dilectusmeus mihi,etego illi, qui pascitur inter lilia. donee aspi-ret dies (scilicet ;ciernitatis),et inclinentur umbra3 (mortalis vita?).» Cap. 6,dicit;«Egodilectomeo, etdilectus meus niilii,qui pascitur inter lilia. »Et Cap. 7: « Ego dilecto meo, et ad me conversio ejus.» In quibus verbis mera est inter Sponsum et sponsam amoris aimulatio, alternatio, et correspondentia. Incipit Sponsus, ut asserit sponsa (Dilectus meus mihi), quia sine ipso nihil possumus facere; unde nisi amare sponsam inciperet, sponsa amare ipsum non posset: sequitur sponsa, et in amore correspondet (Ego dilecto meo, et dilectus meus mihi).

Tanta est vis et ardor amoris in anima, qua? ad hunc ascendit charitatis gradum, quod jam non vivit in seipsa, sed medio amore vivit Sponsus in ipsa, ut asserit Apostolus, de seipso dicens : «Yivo ego, jam non ego, vivit vero in me Christus.»Cujus ratio ex hoc communiter recepto deducitur principio, quod anima quse est princi-pium vitae, inagis est ubi amat, quam ubi aniraat. Cum ergo sponsa; anima Sponsum amet, potius est in Sponso quam in ipsa sponsa ;et cum alias anima sit qua vivimus, sponsa non viveret, nisi Sponsum haberet, quia si Sponsum non haberet, propriam non haberet anhnam in Sponso magis quam in ipsa residentem, sine qua tarnen vivere non potest. Quod adhuc amplius declaratur : vita ex operatione deprehenditur, et vix vivere dicitur qui non ope-ratur ; et aliunde docent philosophi quod anima fit ilia omnia quse actu cogitat, et transformatur in ea qute ardenter amat, ut arti-culo sequent! declarabitur; cum igitur sponsa, in hoc gradu consti-

tuta, non tam agat, quam agatur spiritu Sponsi, nee de seipsa, sed de solo continue cogitet Sponso quem ardeuter amat, sequitur quod non ipsa in se vivit, sed Sponsus in ipsa. Et quia non prcesentem realiterhabet Sponsum, sed tantum in mente et in affectu, desi-derio realiter ipsum possidendi sic premitur, quod se mori millies experiatur.

Audiamus sponsam lidelem S. M. N.Theresiam similes araoris et mortis angustias, velut expertam, in quodam cantico ab ipsa composito sic indicantem et declarantem, quod ex metro hispani-co sic in prosam latinam transfero: lt; Vivo, sed non in me vivo, et tamaltam spero vitam, quod morior, quia non morior. » Sic autem fuse declarat: • Haec divina unio amoris cum quo vivo, Deum facit meum esse captivum, et. simul cor meum efficit liberum; sed tantam in me causat passionem, Deum sic videre captivum, quod morior, quia non morior. Quam longa est bsec vita! quam durum hoc exilium! quam tristis career! quam diri compedes quibus anima detinetur! ïam dilatum expectare exitum, tam saevum in me causat dolorem, quod morior, quia non morior. Quam amara ha!C vita, in qua non gustatur Dominus ! Quod si dulcis est amor ejus, non tamen dulcis est expectatio tam longa: tolle a me, Deus meus, hoc onus ferro gravius ; nam morior, quia non morior. Sola vivo fiducia, quod mori debeo, quia post mortem spes mea vivere mihi promittit: o mors, per quam acquiritur vita, ne tardes, ipsa te expecto ; nam et morior, quia non morior. Vide quam fortis sit amor! vita, ne mihi sis molesta : vide quod solum restat perdere te, ut te inveniam; veniat jam mors mihi dulcis, contingat subito mihi mori; nam morior, quia non morior. Vita ilia superior est vita vera; sod, donee ista moriatur, haberi non potest ; o mors, ne sis mihi molesta; vivo, sed simul morior; nam morior, quia non morior. 0 vita, quid possum dare Deo meo, qui in me vivit, nisi perdere teipsam, ut eo melius fruar? Volo moriens ipsum appre-hendere, quia ipsum solum desidero ; et morior, quia non morior. Cum absens sim a te, Domine, quam vitam ducere possum ? Imo mortem patior majorem quam credi potest; mihi ipsa compatior, qnod tanto subjiciar malo; nam morior, quia non morior. Piscis, qui aquam deserit, non caret remedio, ipsi mors compatiens adve-niendo prodest; quae mors mcestse meas vitai comparari potest ?

nam morior, quia non morior. Quando solatium in te qusero existente sub Sacramento, magis affligor, quia te frui nonvaleo; omnia mese cooperantur poen», quia non te video ut volo; nam morior, quia non morior. Quando, Domine, gaudeo spe te videndi, considerans quod possum te perdere, dolor mens augetur, dum vivo cum tanto tremore spei mixto, quod morior, quia non morior. Libera me de hac morte. Deus mens, et da mihi vitam; ne captam me teneas in tam forti laqueo : vide qxiod morior desiderio te videndi, et sine te vivere non possum; nam morior, quia non morior. Plangam nunc meara mortem, et vitam lamentabor, quamdiu dilatabitur ob mea peccata: o Deus mens, quando hoc erit, quod vere dicam: morior, quia non morior ? Vivo extra me ipsam, quia morior amo-re, quia vivo in Domino, qui me sibi elegit, quando cor meum ipsi dedi. » Vere Theresa suaviter ardebat amore Sponsi, quse talia toto cordis affectu prouuntiabat; et vere de seipsa prophetavit quod amoris impetu foret aliquando moritura.

Eefert ex AristoteleD. Thomas quod«tres sunt species ignis, scilicet carbo in materia terrea, flamma in materia aerea, et lux in materia propria (sic nomine lucis denominatus, non quod sit accidens, sed quia ejus substantia multo subtilior sit quam aerea). Tres ergo suntardoris differentise secundum tres status, videlicet incipientiura, proficientium, et perfectorum : status incipientium habet ardorem carbonis in materia adhuc terrea, a qua recedunt, et de qua pur-gantur; status proficientium habet ardorem flamma), qute magis sur-sum tendit, et decarbone quidem nascens, patre suo nobilior est in materia, clarior in forma; status perfectorum et quiescentium in contemplatione habet ardorem lucis; sed tamen inter contemplati-vos invenies calentes, ferventes, perpaucos autem ardentes: tales illi erant in Jerusalem sedentes et ignem divinum excipientes, de quibus ait Gregorius : Dum Deum in ignis visione suscipiunt, per amorem suaviter arserunt. Primi ergo ardent multum utiliter, sed et multum poenaliter; secundi magis utiliter et minus pomaliter; tertii maxime utiliter et minime poenaliter, et ideo suaviter. Posset tamen dici quod, sicut ignis in propria materia, qui dicitur lux, tantum in propria sphiera reperitur, unde ibi est purissimus, sic ignis spiritualis amoris non reperitur per modum purissimse lucis, nisi in propria sphajra patriae coelestis; omnis autem ignis inferior

in quocumque statu reperiatur, est carbo vel flamma, quamvis in perfectis in hoc none gradu constitutis sit purior, viva et ardentis-sima. »

Sponsa calore et ardore amoris sursum ad Sponsum tendit : cum enim unaquseque res suo pondere ad locum suum tendat, et pondus calidorum universaliter secundum se, ut ignis, olei, et similium, sit sursum, sequitur quod amor (qui in spiritibus hoc est, quod iu corpo-ribuspoudus, ut ait Augustinus, dicens:«Amor meus pondus meum, illo feror quocumque feror ») tendit sursum in Deum; et in hoc motu quod amor naturalis inchoat, charitas consummat, quse est amor Dei supernaturalis et naturaj superadditus; et luec non permittit spiri'um quiescere extra Deum, qui naturalis animarum locus est, sicut calornon sinit quiescere ignem extra proprium locum; prop-terea dixit Augustinus: «Fecisti nos,Domine, ad te,et inquietum est cor nostrum, donee requlescat in te. » Unde amor sponsaj calidus et ardens, non amplius ut carbo, sed ut flamma manifeste sursum anhelat ad Sponsum, ut in illo tanquam in centro quiescat; et sic sponsam ei conj ungat, ut quodainmodo in ipsum transformet, sicut dicetur articulo sequent!; et sic uniat, ut unum cum eo spiritum ef-ficiat, juxta illud 1. Cor. G :« Qni adh;eret Deo, unus spiritus est, » conjungens scilicet incorruptibile incorruptibili a corruptibilibus segregatum, scilicet animam intellectivam incorruptibili primo bono,quot; et perpetuum a temporalibus segregatum perpetuo et aeterno.

Hie lampades amoris, velut lampades ignis atque flammarum, quibus ardet anima contempiativa, et ad suum anhelat Sponsum, ex aliis lampadibus ex parte Sponsi, turn notitise sublimis ipsius, turn amoris pracipui procedentibus causantur. Adcujus evidentiam, sciendum est quod, licet Deus sit ens in seipso simplicissimum, quia tamen est ejus esse infinitum et eminentissimum, continet unite et formaliter oinues perfectiones simpliciter simplices, in creaturis divisim et distincte repertas, quas dicimus esse Dei at-tributa, non formaliter, sed tantum eminenter, tarn ab ipso Deo, .quamab invicem distincta, ac ipsi diviuie essentiai quasi superad-dita, velut radici talium perfectionum emanativoe, et insuper con-tinenti virtualiter alias, quas vocamus secundum quid, perfectiones creaturarum, qua; videlicet in suo conceptu formali adrnixtam ha-bent imperfectionem, ut sunt rationes constitutivai creaturarum :

ex qua differentia continenti;c formalis aut virtualis sequitur quod Deus est et dicitur forraaliter, et ideo simplicity, omnipotens, sapiens, justns, misericors, etc., hsec namque nullam imperfectionem insuo formali conceptn involvunt; non autem est et dicitur forraaliter et simpliciter, sed tantum virtualiter et erainenter, angelus, lapis, etc. Quamvis autem hsec omnia in Deo sint unum esse sim-plicissimnm, et ab ipsomet Deo se unico conceptn ntpote infinito ada;quante coraprehendantur, etsic in ejus Verbo reluceant, non tarnen a nobis unioo conceptn concipi possunt ; unde Deus divisis et limitatis conceptibus nobis proportionatis ea manifestat; et notitiae per illos causatse dicuntur lampades, ipsius Dei secundum diver-sas perfectiones manifestativa!: et sic notitia oranipotentiae est lampas Dei manifestativa quatenus omnipotentis, notitia misericor-rtiaj est lampas Dei manifestativa quatenus misericordis, et sic de aliis ; et quia ad cognitionem boni sequitur appetitus ejusdem, inde est quod ad singnlas lampades illas notitiarum Dei in intellectu sequuntur ali;e lampades ignis atque flammarurn araoris in affectu, qnibus succensa et mota voluntas in Deum diversimode tendit di-ligendo, sub diversis scilicet illis perfectionibns consideratum: et sic diligit eum ut omnipotentem, diligit ut sapientem, diligit ut justnm, diligit ut misericordem; maxime, quia videt quod Deus ipsam sub illis omnibus titulis et ratione singularum perfectio-num illarum summe diligit. Quod si contingat plnres simul et se-mel notitias harum Dei perfectionum animse quasi lampades illumi-nativas communicari, tunc in appetitu correspondentes exsurgunt plures simul amoris lampades ardentissimse, qua3,velut incendium efficientes, animam quasi phoenicem consumunt, ut iterum renove-tur. Has omnes, tam amoris qnam luminis, lampades expertus est Moyses, quando, Exodi 34, dixit:» Domine Deus, misericors et Clemens, patiens et multa3 miserationis, ac verax, qui custodis mise-ricordiam in millia, qui aufers iniquitatem et scelera, atque pec-cata, nullusque apud te per se innocens est. »

Anima, in hoc gradu sic illustrata de sui Sponsi perfectionibns, videt quod ille secundum uniuscujusque rationem seipsam amat. Amat ut omnipotens, et cum omnipotentia; amat ut liberalis, et cum liberalitate; amat ut sapiens, et cum sapientia; amat ut misericors, et cum misericordia, et sic de aliis : et cum hujusmodi

perfectiones esse sui Sponsi considerat, qui se totura ipsi tradidit, eas quasi proprias reputat, et ut tales de novo eidem Sponso et si-mul seipsam offert, et sic easdem quas a Sponso recepit, in ipsum remittit amoris lampades, qiue sunt etiam aqute purissimaa proce-dentes ab illo, qui est puteus aquarum viventium qurc fluunt im-petu de Libano, vel qui est flumen, cujus impetus lajtificat civita-tera Dei. Quod authoritate sacrie Scripturae confirmatur; nam, Ezechielis 36, dicit Dominus: lt; Effundam super vos aquam mun-dam, et Spiritum mpum ponam in medio vestri; »et tamen legimus, in Actibus Apostolorum, quod Spiritus Sanctus in die Pentecostes venit et sedit super singulos eorum in figura ignis : sed utriusque munus pr®stitit, et ignis inllamraando corda discipulorum, et aqua? mundando ac refrigerando.

Non percipiuntur hse lampades luminis et amoris, nisi in imo anima; centro, ac intimis potentiarum ejus peuetralibus. Nam Deum experitur iilapsum, ac se immediate et suaviter peuetran-tem : non ilium sensibus externis aut internis, sed solo intellectu percipit in intimis sui ipsius sinibus latitantem, et suae notitiae ve-lut impressum ; non ilium iuferiori diligit appetitu, sed superiori voluntatis affectu complexum, et in continua ejus memoria perse-verat. Quae exponens B. P. N. Joannes a Grace in tractatu de Viva FlammaAmoris, Strophe 3,Vers. 2, exclamat;« O quantum est ele-vata in hoc gradu haec felix anima! quantum sublimata! quantum attonita do his, qute etiam intra limites fidei videt! Quis dicere potent? est infusaet profunda immersa in copiosis divinorum splen-dorum aquis, ubi Pater coelestis larga etliberali manu dat irriguum superius et iuferius; tales euiin aquae, inundantes animam, etiam ad corpus redundant. Ü abyssus deliciarum! tanto magis abundaus, quanto ha; divinaa perfectiones, animam simul inflammantes et re-frigerantes, magis inter se uniuntur, et indivisibiliter cohacrent:et sic una cognoscitur, quod aliarum cognitionem non impediat, imo potius ad illam inducat, qmelibet enim alias transcendit; nnde nulla perfecte cognosci potest, nisi simul aliqualiter saltem reli-quse cognoscantur. Quid mirum igitur, si sponsa suaviter hie ardeat amore Sponsi ? »

Decimus et ultimus sive supremus amoris gradus est, in quo sponsa totaliter Sponso, quantum prsesentis vite status permittit, assimilatur. Ilium indicat, Canticorum 5, dum ait;«Anima mea li-quefacta est, ut locutus est (scilicet Sponsus). gt; Et manifeste proba-tur, dum passim in Canticis quse sunt Sponsi appropviantuv sponsa3, etqua; sunt sponsaj conceduntur Sponso, quod absque perfecta utrius-qn'e similitudine per transformationem ipsius sponsse in Sponsum fieri non potest. Et quamvis omnimoda animaï ad Deum assimilatio tantum inpatria fiat, juxta illud Joannis:«Cum apparuerit, similes ei erimus, »in hac tarnen vita et in hoc supremo amoris gradu, tanta est similitudo sponsse cum Sponso, quod totaliter ei dicatur assi-milata.

Hanc perfectam assimilationem et anima; in Deum medio amore transformationem describit Taulerus, Sermone 2 de Venerabili Eu-charistiffi Sacramento, dicens;« Transeamus nunc ad ea quoque D. Bernard! verba cousideranda, quibus ait: Digeror, dum trausfor-mor; unior, dum conformor. Sed quando tandem, ait aliquis, ssepe memorata tinietur aillictio ? quis ejus terminus ? quove tandem hominem a seipso deficientem perducet ? Ad jucundissimum quemdam finem, nimirum ad felicissimam unionem Dei, qua in Deum trans-formatur Deoque unitur et conformatur. Quod nobis Paulus Apostolus, sicut ipse hoc veraciter in tertii cceli schola, in divime clari-tatis speculo, didicerat et fuerat contemplatus, liquido satis probat, dum ait: Nos vero omnes revelata facie gloriam Dei speculantes, in eamdem imaginem transformamur a claritate in claritatem, tan-quam a Domini Spiritu.Qui quomodo spiritum hominis insetrahat, rapiat, transformet (quemadmodum Divo Augustino Dominus ait: Tu mutaberis in me), ut, inquam, ista mutatio fiat, illi feliciter ex-periuntur, qui viam memoratam rite ambularunt. Contingunt autem eis prsedicta omnia, non in multiplicitate, sed in pura quadam sim-plicitate, de quo paucis aliquid dici non potest. Est invenire quos-

dam in praedictis exercitiis positos, quibus hsec pura transformatio, velut in supernaturali quadain coruscatione, repenle continp;at, nonnunquam semel aut bis in hebdomada, interdum semel, bis, terve, aut sajpius in die, quoties videlicet divina id eis praestat mi-seratio, et ipsi ad intimum animse sus) fundum sese recipiunt. Con-tingit autem quandoque cum discretione quadam, quandoque sine omni discretione in quadam caligine. »

Sed clarius idem author, Sermone 3, hanc transformationem et similitudinem animae cum Deo, sed factam in perceptione sanctis-sirai sacrament!, declarat dicens:«Quo tandem modo fieri possit, ut aliquis intollectus hanc superessentialem capiat abyssum, ubi ci-bus hie Titalis cum homine (in hoc videlicet amoris gradu constitute) miro quodam modo unitur, adeoque eumdern totum in se trahit, et in se transformat, ut nulla possit unio conjunctior, nee transformatio verier perfectiorque cogitari ? cum longe verius anima hie uniatur Deo, in ipsumque perfectius transformetur, quam guttula una aqua; ingenti dolio infusa mutetur in vinum, aut sol cum splendore sue in eodem vitro uniatur, aut anima denique suo copnletur corpori, quae unum hominem unamque substantiam con-stituunt. In hac autem unione, spiritus Deo unitus supra omnem infirmitatem, naturalitatem (ut ita dicam) et dissimilitudinem suam, su; ra quoque omnes vires suas, et supra seipsum rapitur, ibique purifleatur et illustratui*, omniaque opera, et totam vitam, cuncta exercitia et instituta illius Deus pertransit atque permanat, cunctaque haec in divinum quemdam modum transferuntur, divi-naque redduntur. Hic jam Verbum increatum in anima reipsa nas-citur, et, ut dixi, spiritus omnem perdit dissimilitudinem, atque in divinam profluit unitatem : sicut enim ignis, in lignum agens, hu-morem, viriditatem, crassitiem illius absumit, ipsumque calidius, ferventius, sibique similius reddit, et quo lignum igni fit confor-mius, eo amplius omnis ab eo perit dissimilitude, deinde brevi in-tervallo temporis ignis omnem ligni materiam adeo absumit, ut jam lignum quoque ignis sit, omnisque intereat tam similitudo quam dissimilitude ; unum quippe cum igne lignum effectum est, necjamilli simile dicitur, sed et ipsum quoque ignis appellatur, unitas namque multiplicitatem nescit: sic, inquam, et spiritualis hic cibus spiritum hominis Deo uniti extra omnem dissimilitudi-

nem ad veram similitudinem, et extra hanc ad divinam pertrahit unitatem, ubi jam spiritus illuminatus ac purificatus dissimilitudi-nem et similitudinem perdit; quippe in quo fervor Divinitatis igne amoris omnem absumpsit humorem, crassitiem, dissirailitudinem, idemque Mc por cibi hujus operationem in Divinitate se amittit, sicut et ea Domini verba testantur, quibus ad Augustinum ait: Gibus sum grandium, cresce, et raanducabis me, nee tu me in te mu-tabis, sicut cibum carnis tuse, sed tu mutaberis in me. Ubi semper notandum est quod in hac imitate, similitudine, ac transform atione anima) in Deum, non mutatur realiter substantia anima; in substan-tiam Dei, hoe enim esset haereticum asserere, nam anima non de-sinit esse creatura, nee incipit esse realiter Deus, quanturacumque dicaturesse similis etunum cum ipso Deo, vel transformata in ip-sum, ut idem author docet; sed dicitur una cum Deo, similis et transformata, quia in hoc supremo gradu amoris jam exuit veterem hominem cum actibus suis, id estmalis operibus, pravis habitibus, et inordinatis naturae inclinationibus; et ihduit novum hominem qui secundum Deum creatus est, in continuo bonorum operum exercitie, in acquisitione virtutum heroïcarum, et maxime confor-mitatis onmimod;e cum divina voluntate, ac amoris ardentissimi, quo sic adhaBret Deo ut unus quodammodo cum eo spiritus efficia-tur, ut ait D. Paulus Apostolus; et insuper ipsa anima3 substantia sic gratia sanctificante penetratur, ut quodammodo deificetur ; gratia namque sanctificans est participatio divina3 naturae forma-lissime considerata), ut docet S. Petrusjilpist. 1, Cap. 1, dicens :«Per quem maxima et pretiosa nobis promissa donavit, ut per haac effi-ciamini divina; consortes natune. • Sicut igitur tres sanctissima: Trinitatis persona! dicuntur simpliciteret absolute Deus, quia divinam simpliciter et absolute naturam habent; sic anima; in hoe supremo amoris gradu constitutie dicuntur cum hac limitatione quodammodo divina3, vel quasi Deus, quia eminenti quodam modo, quamvis semper limitato, participant in gratia sanctificante divinam naturam, et in virtutibus infusis divinas perfectiones, prai-sertim quia,per affectum charitatis assidue Deo adhierentes, ipsum quantum fieri potest, in omnibus imitantur et repraesentant.

Ex his manifeste patet qilaliter intelligendae sint mysticae Docto-rum et sanctorum Patrum locutiones, quibus dicitur animam con^

templativam in hoc gradu amoris liquescere et transformari in Deum, et unum quid cum ipso fieri; et qualiter sint interpretandse similitudines, quibus ad hoc declarandum utuntur; non enim ad-ductffi de novo sunt a mysticis adinvent:», cum eas apud S. Grego-riumNazianzenum,Oratione 21,reperiamus,ubi sic ait:«Quomodo stilla aquae modica multo infusa vino deficere a se tota videtur, dum et saporem vini induit et colorem; et quomodo ferrum igni-tum et candens igni simillimum fit, pristina propriaque forma exutum; et quomodo solis luce perfusus aer in eamdem transforma-tur luminis claritatem, adeo ut non tam illuminatus, quam ipsum lumen esse videatur : sic omnem tunc in sanctis humanam affectio-nem quodam modo inefl'abili necesse erit a seipsa liquescere, atque in Dei penitus transfundi voluntatem. »

Hanc animce cum Deo assimilationem in supremo isto amoris gradu communiter docent sancti Patres; unde Hugo ait:«Scio, anima mea, quia quicquid diligis, vi amoris in ejus similitudinem transformaris.» Fitautem hujusmodi assimilatie quandoque ex sola oppositione, ut patet in spcculo et specie ; quandoque ex impres-sione, ut patet in cera et sigillo: prima assimilatie fieri potest inter distantia, secunda solum inter conjuncta; primam gignit intellectus cognoscentis, secundam affectus amantis. Unde ait Augustinus : * Anima eo imago Dei est, quo ejus capax et particeps esse potest, capax cognoscendo, particeps amaiido.gt;Quantam velit in nobis Deus sui similitudinem (non in naturalibus, qua) semper in nobis repe-ritur, sed in moralibus ac donis supernaturalibus, quae potest amitti) docet Christus Dominus, Matthaei 5, dicens : « Estote perfecti sicut et Pater vester perfectus est: estote misericordes, sicut Pater ves-ter misericors est. gt; Similitude igitur hominis ad Deum habet exordium in natura, incrementum in gratia, complementum in gloria, quando beati eritis. et ex hoc bene similes.

In hoc supremo amoris gradu sic Deo conformatur, assimilatur, et transformatur anima, ut speciem quamdam coelestis beatitudinis prae se ferat: participat enim beatorum immutabilitatem; hi nam-que divinum in omnibus considerantes aut etiam intuentes bene-placitum, et divinse voluntatis rectitudinem videntes, sic ei con-formantur tanquam primae regulae, quod approbent omnia per illam ordinata; unde divinam in omnibus participant immutabilitatem:

sic et anima in hoc gradu amoris constituta redditur immutabilis, per omniraodam conformitatem suae voluntatis ad divinam, qnam non solum credit, sed etiam experitur rectissimam; et hoc tarn in rebus propriis, quam in alienis: unde, quicquid accidat, semper sibi sequalis ct eadem est, et benedicit ac laudat Dominum in omni tempore.

Non solum in anima beatitudinis participatio reperitur, propter ejus transformationem jam explicatam, sed etiam relucet ali-quando in corpore, turn propter levitatem, qua facile etiam sursum movetur sive rapitur ab anima; turn propter claritatem ab anima ad ipsum aliquando redundantem : qute quotidie in multis sanctis sic transformatis apparet. De sancto Antonio legimus quod, post orationem, fades ejus radios emittebat. De sancto Cajsario Arela-tensi Archlepiscopo dicitur quod, in quadam solemni processione, relucebat in corpore vultus ojus.ita ut novus homo in omnium oculis appareret. De V.P.N. Francisco a puero Jesu testatum habomus,quod deserviens cum magno fervore sacrosancte Missac sacrificio siepe totus in facie lucidus apparebat. Et tandem certum est de 13. P. N. Joanne a Cruce, quod srepissime post intimam rocollectionem sic radiabat, ut vultum ejus intuentes ferre non possent: quod magis apparuit in hora mortis ejus; cum enim tunc totaliter esset in Deum transformatus, ab alto cellse lucidissimus et pulcherrimus lucis globus descendit, qui corpus ejus sacrum circumdans sic illu-stravit, ut ipse totus in anitna, et in corpore transformatus amore Dei videretur. Sed, ut aliquid adliuc certius referaraus, habemus in Veteri Testamento, Cap. 34 Exodi, quomodo Moysis descendentis de monte Sinai facies radiabat ex consortio sennonis Domini, ita ut filii Israël videntes timuerint prope accedere, unde tenebatur ipse operire faciem suam velamine ut posset tunc cum illis loqui. In Novo autem Testamento habemus de Christo Domino, quod orans in monte Thabor transfiguratus est, ita ut facies ejus reluceret ut sol, et vestimenta ejus apparerent alba sicut nix. Propterea Spon-sus, loquensde spousasic transformata, dicit: « Quse est ista, quae progreditur quasi aurora consurgens, pulchra ut luna, electa ut sol, terribilis ut castrorum acies ordinata? »

Licet autem in prioribus et inferioribus amoris gradibus parti-cipet anima gratiis hie enumeratis, ut in eorum explicatione di-

ctum est, hoc tamen fit in quodara transitu; nam quidem aliquando amoris impetu transformatur, sed hsec transformatio momentanea vel brevis est; sentit aliquando suavem et immediatum Sponsi tactum et illapsura, sed cito transit. Verum in hoc gradu hcec omnia divina charismata sunt propria et din permanentia; quam-vis enim ex conditione status viatorum, et ex qualitate mortalis hujus vita; succedat aliqua perturbatio, vel ex hominum malitia, vel ex dseraouura persecutione, vel ex Dei dispensatione propter in-crementum meriti, hie tamen anima, in intimo sui recessu collecta, in hoc gradu supremo collocata, et his caducis ac transitoriis su-pereminens, et quasi superior effecta, vix tempestatem sentit, et si sentiat, statim redit serenum, quia sic in intimo illo recessu col-lectam, velut in Sponsi cubiculo, Deus ipseSpousus abscondit earn in abscondito faciei sute a conturbatione hominum, protegit earn in tabernaculo suo a contradictione linguarum; unde sic protecta, abscondita, et secura, cantat:« Benedictus Dominus, quoniam miri-ficavit misericordiam suam mihi in civitate munita.» Longa didicit experientia nihil sibi securius et in hac vita tutius, quam ad Sponsum confugere, statim ac persecutiones et tempestates advertit.

Miratur de seipsa quod sic amando Sponsum et non videndo vivere possit; stupet quod ejus amore vulnerata non moriatur, succensa non consumatur, mota non rapiatur; non capit quomodo ccelestis ille charitatis ignis ardentissimus, non ipsam ad propriam ccelorum sphoemm transferat. Et certe hoc mortale solum est vio-lentus amoris tam fervidi locus : unde succensa per ilium anima non hie vivit, ubi corpus animat, sed vivit in coelo, ubi scit esse Sponsum quem sic amat. Propterea potest cum Apostolo dicere: In ipso vivo, moveor, et sum, quantum ad vitam naturalem, quantum ad spiritualem gratia; vitam; solum mihi res tat, ut media morte ad ipsura transeam, ut sic in ipso vivam vita gloria;, in ipso movear amore beatifico, et in ipso sim per claram ejus visionem, qua eum possideam et per fruitionem completam, qua ei in seternum adlueream.

Hie jam anima suspirat ad mortem, quia novit quod absque morte ad Sponsum pervenire non potest : scit ex Apostolo quoniam, « si terrestris domus nostra hujus habitationis dissolvatur, »di-

ficationem ex Deo habemus, domum non manufactam, seternam in coelis; » didicit quod hie est advena et peregrina, propterea vult esse civis sanctorum et domestica Dei. Vult terminare viam ut per-veniat ad patriam; unde conqueritur ordinarie, dicens:« Heu mihi, quia incolatus meus prolongatus est; gt; ad coelestemaspirat Jerusalem,dicens cum filiis Israël:«Super flumiua Babylonis illic sedimus et flevimus, dum recordaremur tui, Sion. » Se eonsiderat exulem; unde ad Sponsum suum, Regem cajlestis illius civitatis, ad Sanctis-simam Virginem Reginam, et ad alios sanctos concives suos ignita suspiria et transmigrationis desideria, velut epistolas de miseria-rum et exilii loco dirigit; qua? suspiria et desideria V. P. N. Joannes a Jesu-Maria, in sua Tlieologia Mystica, variis expressit epistolis.

Tandem sentiens anima in seipsa non solum tactum Sponsi sui substantialem et imrnediatum, ut superius dictum est, sed etiam suavissimam et deliciosam ejus in sinu suo spirationem, gloria) sapore ac odore plenam (cum prius Sponsum quidem prasentem, sed ssepius quasi dormientera, aliquando tantum suaviter tangen-tem, nunquam gloriose spirantem adverteret), sancta clamat im-patientia;« Cupio dissolvi et esse cumChristo; vivo autem, jam non ego, vivit vero in me Christus. » Et sine dubio dissolveretur, et amoris morte periret, nisi Dominus, propter fines ab ipso intentos ad sui gloriam, ad bonum ipsius, et ad totius Ecclesise utilitatem et aidificationem, dextera sua protegendo, earn in vita conservaret.

Quamvis hie multa de mutuo et ardentissimo amore animse contemplative et Christi in matrimonio spirituali dicta sint, et confir-mata ex his quse docent non solum doctores mystici et sancti Patres hïee experti, sed etiam ex bis qua; dicit Spiritus Sanctus in Cantico Canticorum, seu in sacro Ulo epithalamio a se dictato, nihil tarnen sunt comparatione eorum qua hie inter Christum et sponsam ani-mam contingunt; et vix aliquid eorum exprimunt, cum nee dici, nee exprimi possint ut sunt; solum gustari possunt ab his qui tam fauste et suaviter experiuntur. Unde de illis intimis hic finem facio, ut de aliis magis exterioribus loquar, invitans tarnen lectorera, ut ad hunc felicem statum aspiret; et ibi gustabit, et videbit quoniam suavis est Dominus.

Sicut in matrimonio corporali, ex cujus analogia de Loc spirituali disserit Spiritus Sanctus, prater mutuum amorem coiijugum, rau-tua quoque inter ipsos reperitur familiaritas in verbis, in gestibus, et in factis, quae latentis amoris sunt indicia, et insuper mutua conferuntur dona, quasi demonstrativa ejusdem amoris signa ; sic in matrimonio spirituali animie cum Christo, mutua viget familiaritas in verbis, in gestibus, et in factis, mutua quoque conferuntur dona, non solum interna gratise et virtutum, sed etiam externa plu-rima ; de quibus omnibus agetur in prsesenti discursu, et primo de mutua familiaritate, consequenter vero de donis ; et quamvis de utraque materia satis multa in prsecedentibus dicta sint per occa-sionem, hic tamen ex professo de illis disserendum nobis est.

Mire Sponsi sui pnlchritudinem commendat anima contempla-tiva; et non semel, sed sajpius; non solum ipsi colloquens.sed alios etiam alloquens; non tantum verbis generalibus, verum etiam de-scriptionibus mirabiliter expressivis. Capite 1, Sponso colloquens ait:«Ecce tu pulcher es, dilecte mi,et decorus.» Et, Cap.5,alios alloquens sic ejus pulchritudinem describit: « Dilectus meus candidus et rubicundus, electus ex millibus; caput ejus aurum optimum; comaï ejus sicut elatae palmarum, nigra quasi corvus; oculi ejus sicut columbai super rivulos aquarum, quae lacte sunt lotae, et resident juxta fluenta plenissima ; gena3 illius sicut areolae aromatum

consitse a pigmentariis; labia ejus lilia distillantia myrrham pri-mam; manus illius tornatiles aurese, plense hyacinthis; venter ejus eburneus, distinctus sapphiris; crura illius column», marmorese, quse fundatie sunt super bases aureas; species ejus ut Libani, electus ut cedri; guttur illius suavissimum, et totus desidera-bilis : talis est dilectus meus, et ipse est amicus meus, filise Jerusalem. gt;

H:cc verba sponsffi tam litteraliter de pulchritudine corporali, quam mystice de interna Sponsi perfectione possunt intelligi, et sic simul exponuntur. Dicitur «candidus et rubicundus,» quia est Deus incarnalus; color enim vulgo incarnatus ex candido et rubicundo permixtus est. Ait igitur sponsa: dilectus meus Sponsus, qua Deus, est candor lucis aïternaj, et rubor seternai charitatis; qua homo, etiam est candidus puritate, et rubicundus charitate. « Electus ex millibus,» quia non gratuito tantum privilegie quatenus homo, sed etiam naturali conditione est mclior universis et angelis, et filiis hominum; propterea in Psalmo dicitur :«Speciosus forma pra filiis hominum.»« Caput ejus aurum optimum; » divina siquidem hypostasis (nam caput Christi Deus) qua subsistit, qua dirigitur, qua movetur utcapite,regiam supra totum orbem habet majestatem au-rea virga seu sceptro notatam.«Coma) ejus sicut elatie palmarum;» scientia) Sponsi non solum in capite illo divina; hypostasis residen-tes, sed etiam ab illo ad humanum ejus intellectum deiluentes, sunt altissim® ad instar foliorum palmarum; unde exclamat Apostolus: «0 altitude divitiarum sapientiic et scientite Dei!»et hoc quantum ad scientiam divinam in ipso capite residentem, qua; ex parte obje-ctorum dividitur in scientiam simplicis intelligentie, in scientiam visionis, in scientiam approbationis, et similes; quantum vero ad tres scientias attinet, ab ipso capite defluentes ad intellectum ejus humanum, beatam scilicet, infusam, et acquisitam, sunt etiam altissimlt;'e,utposteadicetur.ünde « nigra; quasi corvus ;» quia nobis obscurissima;, incomprehensibiles, et impervestigabiles; sicut et judicia ab illis procedentia, et via; nostra; per illas dispositie; ideo subjungit Apostolus;« C^uam incomprehensibilia sunt judicia ejus, et investigabiles viie ejus! *« Oculi ejus sicut columba; super rivu-los aquarum, quse lacte sunt lota;, et resident juxta lluenta plenissi-ma; fid est, intern:» Sponsi mei super me visiones ac intentiones sunt

simplices, sicut oculi columbarum valde candidarumet juxlafluenta residentium.« Genoe illius sicut areola) aromatum consitaiapigraen-tariis; » id est, tarn divinse ejus perfectiones in gena dextera radian-tes, quam virtutes humanse in sinistra relucentes, assirnilantur areolis aromatum consitis apte a pigmentariis; ornamenta namque faciei in solis genis apponuntur. Uude, sicut in areolis aromatum varii et speciosi flores rutilant, hie enim candet lilium, hie rubet rosa, inde purpureus micat ocellus, sic in spouso candet virginitas, rubet charitas, et cajtene omnes micant virtutes.« Labia ejus lilia distillantia myrrham optiraam; gt; eloquia videlicet Sponsi mei casta etpura sicut lilia, crucis mortificationem suadentia.« Manus illius toruatiles,aurese,plen8ehyacinthis;»ejus opera scilicet ordinatissima intentione recta, et aurea sunt bonitate ac fulgore, et plena signis suae Diviintatis.« Venter ejus eburneus, distinctus sapphiris;»mens ejus Candida, distinctis agendorum rationibus plena. « Crura illius columnae marmorese, qua) fundata) sunt super bases aureas; gt; ejus scilicet meritum et satisfactie pro genere humane, sunt firma et in-coucussa velut columnae marmorese, cum sint infiniti valoris, supra bases aureas misericordiaï et justitise fundala; in ejus namque merito et satisfactione multo magis quam in reliquis operibus relucent misericordia et justitia. lt; Species ejusut Libani; » sua pulchritudine formosum montem Libanum reprsesentat.» Electus ut cedri; » sua proceritate perfectionis, incorruptione, ac odore suavi cedrosimitatur.«Guttur illius suavissimum;» spiritus ejus dulcissi-mus, spiritus namque e gutture exhalat.» Et totus desiderabilis; gt; cum enim sit totus in seipso perfectus, ut ex adducta singularum ejuspartium expensione constat, non rairum si totus est amabilis, et aspectus ejus desiderabilis. « Talis est dilectus mens, et ipse est amicus mens, fili:e Jerusalem;»nihil de Sponso cum exaggeratione dixi, talis est qualem descripsi; et quod admirationem et amorem in me excitat, est quod scio me a tali Sponso, Deo et homine, rerum omnium Domino, summe ac specialiter diligi. Hsec est Sponsi pulchritudo,quam sponsa commendat, generaliter depicta ; hsec magis in particulari, breviter tamen, nobis est describenda; si namque, ut par est, de ilia loquendum foret, magna volumina essent describenda: nam si de ejusoperibus Joannes,apostolus dilectionis ct evangelista, Cap. 21_; dixit quod, si scribantur per singula, non

credit ipsum mundum capere posse eos, qui scribendi sunt, libros, quid dicendum est, si de ejus perfectionibus agendum esset, cum in illis utcumque examinandis tota occupetur theologia ? Unde in prsesenti leviter tantum aliqua sunt addueeuda.

Quod Christus Dominus, in quantum Deus, sit totus pucher, imo pulcherrimus,eieo constat, quod pulchritudo in spiritualibus idem est ac perfectio et bonitas: certissimum est autem quod est perfec-tissimus et summe bonus, imo solus bonus per essentiam, et ipsa essentia bonitatis; quod ex duplici capite demonstratur, scilicet a priori et a posteriori, ut loquunturphilosophi. A priori quidem, quia Deus est suum esse, ac proinde esse irreceptum et illimitatum (non enim esse limitatur nisi ab essentia in qua recipitur, et a qua habet quod sit esse angelicum, vel humanum, vel quid simile); in Deo namque nulla est compositio, sed summa simplicitas ; ens autem actuale, et prsesertim esse conrertitur cum bono ; unde, sicut Deus est suum esse per se subsistens, sic est ipsum bonum per se subsistens, et consequenter bonum irreceptum, illimitatum, ac summum; et quia bonum et perfectum idem sunt. Deus in seipso absque superaddito realiter omnimodam habet perfectionem ; et quamvis divina attributa virtualiter distinguamus ab essentia Dei, non tamen actualiter realiter; unde Deus seipso est bonus, miseri-cors, Justus, sapiens, omnipotens, et sic de aliis; et has perfectiones non potest non habere, et non summe habere, cum quselibet sit ipse Deus infinitus. A posteriori vero sic demonstratur ex duplici philo-sophorumaxioraate naturaliter noto, scilicet: nemo dat quod non habet; et unumquodque operatur in quantum est actu, alias actio exce-deret virtutem agentis, et actus secundus excederet primum, quod est impossibile, nam causa produceret id quod producere non posset. Cum ergo Deus non solum producat omnes et singulas creaturas pro aliqua differentia temporis existentes, sed etiam, data quacum-que producta,possit aliam et aliam in infinitum syncathegorematice perfectiorem secundum gradus determinates producere, necessario sequitur quod Deus simul, unite, et supereminenter contineat dis-persas increaturis omnes perfectiones, quas in actualibus aliquando causat,vel quas in creaturis possibilibus causare potest; et quia cumulus creaturarum possibilium infinitam in potentia perfectionem importat, in Deo paisupponitur actualis perfectio infinita, cum sit

actu in Deo id quod in creaturis possibilibus .esse potest. Quod adhuc magis ex eo confirmatur, quod creatune non solum praexi-stunt eminenter ac unite in divina virtute, per quam actuales pro-ducuntur, et possibiles possunt produci, sed etiam simt participa-tiones divini esse ; cum enim sint entia secunda, per aceidens, et contingentia, debent esse participationes primi entis, eutis per se, et necessarii, quod est Deus; primum namquein unoquoque genere est causa, saltern exemplaris, cseterorum, et quod est per accidens reduci-turad illud quod est per seutadsuum exemplar,ac tandem quod est contingens debet reduci, saltem ultimo, ad aliquod necessarium, alias nihil esset in rerum natura, ut convincit D.Thomas, 1. Part., Qusest. 2, Artic. 3. Hae sunt demonstrationes, vel prima principia communiter recepta.

Quod etiam Christus Dominus, in quantum homo, sit perfectissi-mus, et ideo pulcherrimus, tam in anima quam in corpore, probatur sigillatim, et primo quantum ad animam. Dicitur, Joannis 1, de ipso jam incarnato seu hominefacto:« Vidimus eum, quasi unigeni-tum a Patre, plenum gratis et veritatis, gt; et ita plenum, quod « de plenitudine ejus nos omnes accepimus.» Quibus verbis duplex in Christo ut homine ponitur pleuitudo ex parte animae: una quantum ad cognitionem, qua dicitur plenus veritatis; alia quantum ad affectum, qua dicitur plenus guathe. De prima plenitudine docent communiter theologi, 3. P., Qusest. 9, quod in Christo ut homine tres scientüe fuerunt, scilicet beata, infusa, et acquisita. Beata quidem ab instanti suae conceptionis, qua Deum intuitive, sicut alii beati, et multo perfectius et invariabiiiter videbat, et in ipso omnia quae Deus videt scientia visionis; scientia infusa fait in illo similiter ab instanti suae conceptionis, qua fidei mysteria, cogi-tationes cordium, et futura contingentia cognovit; acquisita vero seu experimentalis fuitper proprios actus adepta, sed tam facile ac tam perfecte ex iniluxu et conjunctione aliarum scientiarum, ut brevi eam acquisierit, et per eam quicquid naturaliter coguosci potest cognoverit. H;ec autem scientiarum multiplicatio conveniens Christo fuit, quia divinam ipsius personse dignitatem decebat, quod omnia scibilia, non solum qua Deus sciret, sed etiam qua homo sci-ret, et omni modo scibili, quaï ad ejus statum attinebant. De secunda plenitudine gratia; fatentur communiter omnes catholici,

quod liabuit gratiam summam, quae secundum legem ordinariam dari potest, non quidem simpliciter infinitam quoad intensionem in esse physico (tale namque infinitum creatura? repugnat), bene tamenin esse morali; nam, propter conjunctionem ejus ad personam divinam, in qua et ex qua natura human.a subjectum gratise subsis-tebat, infinitam babebat dignitatem, et etiam quoad extensionem; cum enim esset in Cbristo tanquam in capite morali corporis Ecclesiae, effectus omnes supernaturalcs, et omnes motus gratise debebat in alios influere; fuit summa ab instanti conceptionis, quia fuit in ipso per modum cujusdam proprietatis unionis bypostaticae, et ut conveniens ejus dispositio: propterea nullum liabuit unquam incre-mentum. Quantum ad virtutes, qua! sunt sacra potentiarum orna-menta, sicut gratia sanctificans est ipsius ornamentum animae, fue-runt omnes quae dignitati ipsius et statui nou repugnabant, tam infusa) per se quasi proprietates gratise, quam acquisitse ex propria ratione, quas tamen ipsi per accidens infusas dicimus; ettam per-fectaB in eo fuerunt, quod singulse fuerint in gradu hero'ico; quibus dona Spiritus Sancti, gratise gratis dat8e,et si quse alia sint coelestia charismata, simul conjungebantur. Sed quia virtutes aliquse dignitati Christi ejusque statui repugnabant, ut fides qu:e visioni, spes quse possessioni, pognitentia quse impcccabiiitati contrariatur, inde est quod similes a Christo virtutes excludimus, ut aliquid melius concedamus: unde, loco fidei, claram Dei visionem ; loco spei, per-fectam Dei possessionem, acfruitionem ; et, loco pocnitentiso, summam puritatem et innocentiam concedimus.

Prseter banc summam spiritualem Sponsi pulchritudinem jam descriptam, corporalem etiam decet concedero. Hsec in mutua membrorum corporis proportione cum debito colore consistit. Quod hsec pulchritudo fueri.t in Cbristo, non solum adducta Canticorum authoritas litteraliter intellecta suadet, verum etin Psalmo 44 testatum habetur, in quo solum Christi Sponsi et sponsse ipsius pulchritudo declaratur.ünde, inter alia, dicitur deipso; « Speciosus forma prsc filiis hominum, diffusa est gratia in labiis tuis, propterea bene-dixit te Deus in seternum ; accingere gladio tuo super femur tuum, Potentissime; specie tua et pulchritudinetua intende, prospere pro-cede, et regna, propter veritatem, et mansuetudinem, etjustitiam; et deducet te mirabiliter dextera tua; sedes tua. Deus, in sseculum

sseculi,virga directionis virgaregaitui;dilexisti justitiam, et odisti iniquitatom, propterea unxit te, Deus, Dous tuns oleo laïtitise praj consortibus tnis; myrrha, et gutta, et casia a vestimentis tuis,a do-mibus eburneis, ex quibus delectaverunt te filioc regum in honore tuo. »Nonne meritosponsa vocat dilectum suum pulchrum, ettotum desiderabilem, cum, et ut Deus, et ut homo, in anima, etin corpore, tanta pulchritudiue refulgeat? Et quamvis Deus magis ad anima-rura quam ad corporum pulcliritudinem attendat,¹ quia prior ilia certa est, ac Dei amicitiam includens, ista vero posterior incerta, ac Dei saepius amicitiam exclndens, dum potius ad complacendum creatnris quam Deo creatori cousorvetur, couvenientissimum tarnen fuit ut etiam in Christo perfecta foret pulchritudo corporalis, comes pulchritudinis animse, cum sacrum istius corpus ex purissimo Beatissimse Virginis Maria)Matris ejus sanguine. Spiritus Saucti virtute, fuerit formatum ; deformitas namque aliorum corporum, vel ex impuritate materia', vel etiam ex defectu virtutis formativse, contingit.

Vidimus Sponsi animarum nostrarum pulcliritudinem etiam cor-poralem, sed loviter transeuudo; videamus nunc qualem pro nobis deformitatem incurrerit. Hanc paucis PropbetaEvangelicus,Isaias, Cap. 53, sic describit:« Nou est species ei, neque décor; et vidimus eum, et non erat aspectus, et desideravimus eum; despectum, et novissimum virorum, virum dolorum, et scientem infirmitatem, et quasi absconditus vnltus ejus et despectus; uude nec repu-tuvimus eum; vero languores nostros ipse tulit, et dolores no-slvos ipse portavit; et nos putavimus eum quasi leprosmn, et percussum a Deo, et humillatum, etc. gt;Certe,qui leget Evangelia, et rabiem Judseorum conlra Christum Dominum tempore Passionis considerabit, manifesto videbit eum omnino deformatum; scilicet ictibus coutusum, alapis lividum, flagellis discerjjtum, sputisreple-tum, spinis coronatum, et tandem in medio latronumcruci alïixum. O anima raea, dum tuum Sponsum sic amore tuide formoso defor-meni factuin aspicis, numquid pro ipso ha3C omnia temporalia non despicies ornamenta? et non corporalem expones pulchritudinem, ut propter ipsum laboros et patiaris ?

Postquam sponsa dilecti sui pulchritudinem, qua in se bonus et pulcher est, ac objectum amoris auiicitise, consideravit, et aliis de-clarando commendavit, nunc ad extollcndum accedit ejus benigni-tatem et mi3ericordiam,qua nobis bonus, etquodammodo objectum est amoris concupiscentia3; unde concesso sponsse privilegie et fa-miliaritate sic eum alloquitur:«Meliora sunt libera tua vino, fragan-tia unguentis optimis; oleum effusum nomen tuum,ideo adolescen-tulas dilexerunt te; trahe me, post te curremus in odorem unguen-torum tuorum; iutroduxit me rex in cellaria sua, exultabimus et laetabimur in te, memores uberum tuorum super vinum ; recti dili-gunt te. »His spousa dilecti sui erga seipsam benignitatem et mise-ricordiam extollit, majores adhuc et suaviores ejus effectus desi-derans.

Vere meliora vino sunt ubera Sponsi, benignitas videlicet et misericordia, quibus nos alit et roborando ad perfectum adducit, quorum lac suavissimum et virtuosissimum nos quasi modo geni-tos infantes concupiscere monet D. Petrus, tfec ubera Apostolus, ad Titum 3, extollit dicens:«Apparuit benignitas et humanitas Sal-vatoris nostri Dei,non ex operibus justitiaB qua; fecimus nos, sed secundum suam misericordiam salvos nos fecit. »Per hsec ordinarie lactamur; nam, et dum nascimur in vita spirituali per exercitium orationis,dum in ea proficimus, dum in ea perficimur, coelesti di-vinorum uberum, lacte, suavitate scilicet gratia: nutrimur. Incipiou-tes cito deficerent in transitu vise puvgativae plurimum difficili, si hoc lacte non confortarentur; proficientes in decursu via; illumina-tivse lassarentur, si frequentius hoc lacte non recreareutur; perfecti non possent in via unitiva terminanda perseverare, si non ordinarie coelesti hoc lacte pasti transformarentur. Experimur quotidie, in quacumque via ex pra;dictis incedamus, divinorum Sponsi uberum abundantiam et suavitatem: nam contingit sa;pius quod corde te-

pido etarido accedimus ad altare, orationi incumbimus, persisten-tibus autem repente infunditur gratia, pinguescit pectus, replet viscera inundatio pietatis, recreat mentem coelestis uberrima sua-vitaslactis.

Hunc exponens locum S. M. N. Theresia, Cap. 4 Conceptionum Amons Dei,et divinorum Sponsi ubemm suavitatemexplicans,ait: « In intimisaniraastam magna gustatur suavitas, quod hinc Domi-nus se vicinum esse manifestat: non quod sit tunc devotio sensibi-lis, quse lacrymarum vim exprimat;nam licet liujusmodi lacry-maj, quando funduntur, vel ex compassione pa-sionis Christi, vel propriorum recordatione peccatorum, internam causent anima) teneritudinem, hoc tameu non contingit in oratione, de qua loquor, et quam orationem quietis nomino, propter pacem et tranquillita-tem quam in potentiis producit, ita ut auima Deo ad libitum frui videatur. Et in hac suavitate totus homo, tam exterior quam interior, confortatus apparet, non secus ac si unctiosuavissimaet odori-fera intimis animas medullis infunderetur. Non percipit quomodo, vel qua via tantum bonum, quod amittere nollct, ad ipsam penetret; vellet tunc nec moveri, nec respicere, ne fortassis elabatur; et tunc manifestat ei Dominus quod cum ipsa tam arctam inire vult amicitiam, ut nihil imposterum sit inter ipsos divisum. Hie ani-mse veritates maxima) communicantur ; tanto siquidem lumine perfunditur, ut penitus oftuscata non ipsum lumen percipiat, sed tantum veritates manifestas, ut vanitatem mundi, etc. Quamvis autem magistrum tunc docentem non advertat, ipsius tamen pne-sentiam experitur; et sic remanet instructa, et cum tanto virtu-tum robore, ut se non amplius agnoscat, nec aliud vellet dicere, vel facere, quam Deum laudare. Et quando similibus deliciis fruitur, sic absorbetur, quod seipsam non percipit, sed divina quadam ebrie-tate capta nescit quid velit, aut quidpetat; denique nihil scit de seipsa, licet non sic abstracta maneat, quin aliquid sentiat eorum qua) in ipsa fiunt. Veruin tamen est quod, quando coelestis Sponsus et dives vult animam amplius ditare, ac uberius recreare, sic eam in seipso suaviter occupat, quod ilia, pra) deliciarum excessu velut evanescens, sein divinis brachiis suspensam, et Sponsi sacro pec-tori ac pretiosis ejus uberibusfixam judicet; nec aliud tunc facit quam ccelesti lacte Sponsi frui, quo nutritur, quo recreatur, et

in meritis augetur. Quando evigilat, et ex hac ccelesti redit ebrie-tate, vchit attonita et stupida manet, ita quod Sponso valet dicere : «Meliorasunt ubera tua vino»(quod scilicet alias in inferiori gradu divinaj communicationis liauserat); sentiens enim se in hoc superior! gradu magis robustam et recreatam, hac uberum coiupara-tione suaviter utitur: nam, sicut infantulus nescit quomodocrescat, nec quomodo lactetur, cum scepius ejus ori papillie immittuntur, absque eo quod ubera qiuerat, sic in hoc statu contingit animse ; nescit enim utrura aliquid faciat, nec scit quomodo, vel qua via, nec potest capere unde tantum bonr.m ei proveniat. Vere hie sunt maxim® delicia3, qiuc in hac mortali vita gustaripossunt, quamvis omnia mundi gaudia simul unirentur: se videt anima foveri et recreari, nesciens quando meruerit; se videt de maximis veritatibus instructam, non videns magistrum instruentem; videt se in virtuti-bus roboratam, et a Deo plurimum recreatam, nesciens cui similes blanditias comparet, nisi forte iis quas mater exhibet filiolo, quem tenere diligit, quem suaviter nutrit, et eui mille modis blanditur. » Nonmirum, si sponsa, similes delicias experla, dilectosuo dicat: «Meliora sunt ubera tua vino, fragrantia unguentis optimis; oleum effusumnomeu tuum,ideoadolescentulse dilexerunt te.» Cum enim tanta sit Sponsi suavitas descripta, merito nomen ejus oleo compa-ratur : nomen enim esse debet index rei cui imponitur, undo ad solos sapientes attinet nomina rebus imponere, et sicut Deus est a nobis incomprehensibilis, sic et innominabilis nomine ipsum adojquate nobis exprimente. Venit Sponsus ut benignitate et miseri-cordia populum suum liberaret a peccatis et dulcedinis lacto nu-triret : propterea Jesus vocatur, id est, Salvator; « venit enim quce-rere et sulvum facere quod perierat. »

Hoc dulcissimum Jesu nomen oleo effuso comparatur, quia qua-litates olei qualitatibus similes habet; quas sic proponit Bernardus, Sermone 15 in Cantica : lt; Oleum lucet, pascit, et ungit; fovet ignem, nutrit carnem, lenit dolorem; lux, cibus, medicina.Videidem nunc et de Sponsi nomine: lucet praïdicatum, pascit recogitatura, invocatum lenit et ungit. Et percurramus singula. Unde putas in toto orbe tanta et tam subita fidei lux, nisi deprecate nomine Jesu ? Nonne in hujus nominis luce Deus nos vocavit in admirabile lumen suum? Hoc nomen coram regibus, et gentibus, et filiis Israël

portare jussus est Apostolus ; et portabat noraen tauqiiam lumen, et illutninabat patriara, et clamabat ubique: Nox prsecessit, dies autem appropinquavit, abjicianms ergo opera tenebrarum, et indna-mur arma lucis, sicut in die honeste ambulemus; et monstrabat omnibus lucernam super candelabrum, annuntians in orani loco Jesura, et hunc crucitixum. Nee tantum lux est nomen Jesu, sed est cibus. An non toties confortaris, quoties reoordaris ? Quid aque mentera cogitantis impinguat? Quidita exercitatos reparat sensus, virtutes roborat, vegetat mores bonos atque honestos, castas fovet affectiones? Aridus est omuis aniinae cibus, si non oleo isto infun-ditur; insipidus est, si non hoc sale conditur; si scribus, non supit mihi, nisi legero ibi Jesum ; si disputes, aut conferas, non sapit mihi, nisi sonuerit ibi Jesus. Josus mel in ore, in aure rnelos, in corde jubilus. Sed est et medicina. Tristatur aliquis nostrum? Veniat in cor ejus Jesus, et inde saliatin os : et ecce, ad exortum nominis lumen, nubilum omne diffugit, redit serenum. Labitur quis in crimen? currit insuper ad laqueumdesperando? Nonne, si invocet nomen vita), statim respirabit ad vitam ? gt;

« Neque adinstar priorum,ait idem Bernardus, kSermone IdeCir-cumcisione, mens iste Jesus nomen vacuum aut inane portat; non est in eo magni nominis umbra, sed Veritas ; coelitus siquidem in-ditum nomen Evangelista testatur, quod vocatum est ab angelo priusquam in utero conciperetur. Et attende verbi profunditatem: Postquam natus est Jesus: Jesus vocatur ab hominibus, qui vocatus est ab angelo, priusquam in utero conciperetur. Idem quippe et angeli salvator et hominis; sed liorainis ab incarnatione, angeli ab initio creatune. »

Dicatigitursponsa cum Bernardo ;« O nomen benedictum Sponsi mei, o oleum usquequaque efFusmn! Quousque de coelo in JuJream, et inde in omnem terram excurrit, et de toto orbe clamat Ecclesia: Oleum effusum nomen tuum; effusum plane, quod non solum coelos terrasque perfudit, sed aspersit et inferos, adeo ut in nomine Jesu omne genu flectatur, coelestium, terrestrium, et infernorum, et omnis lingua confitoatur, etdicat: Oleum effusum nomen tuum. Ecce Christus, ecce Jesus, utrumque infusum angelis, utrumque effusum in homines. Qaam carum, quam vile! vile, sed salubre : si vile non esset, non mihi effunderetur; si salubre non esset, non me lucraretur.

Et quid mirum, si Sponsi mei effusum est nomen, cum ipse quoque effusus sit? Nam semetipsum exinanivit, formam servi accipiens ; deniqueait: Sicut aqua effusus sum; effusa est plenitude Divinitatis, habitans super terram corporaliter, ut de illa plenitudine omnes, qui corpus mortis gestamus, caperemus, ac vitali odore repleti di-ceremus : Oleum effusum nomen tuum. gt;

Curre, sponsa, post tuum Sponsum, et ad Sponsum ; curre in odorem unguentorum ipsius; gusta et vide suavitatem ipsius; expe-rire benignitatem et misericordiam in sacro ejus nomine recon-ditam. Invoca ssepius dulcissimum nomen ejus Jesum; non enim est aliud nomen sub cobIo datum huminibus, in qao oporteat te salvam fieri. Indamp illud in tribulatione, in laboribus, in ten-tationibus ; et die illi toto cordis affectu ; Salva me, Domine Deus; salva me, Sponse; salva me, Jesu; estomilü Jesus. Si clamaveris, si fideliter invocaveris, si usque in finem perseveraveris, trahet te post se in odorem unguentorum suorum, trahet te ad se, ut. etiam in bac vita mortali det tibi sacra ubera sua, et inebriet te vino cliaritatis, et lacte devotionis abundantius recreet, ac effuso dulcis-simi nominis sni oleo pascat, impinguet et leniat; et tune laeta-bunda cum gratiarum actione dices: « Meliora sunt ubera tua vino, fragrantia unguentis optimis ; oleum effusum nomen tuum. »

Tanta est Sponsi suavitas in uberibus, tanta dulcedo in ejus nomine, quod adolescentul», id est aninue vix expertaj, quie scilicet ultimis tantum labiis attigerunt ubera, ipsuin diligant propter ea qua) a sponsa, ad libitum et ubertim sugente, didicerunt. Et si ejus vestigiis pressius inhajrere studeant, etl'usi olei saltern odore dele-ctabuntur, et incitabuntur etiam de odoris perceptione capere et quserere potiora. In propria circa hoc persona loquens Bernardus ait:« Frequenter ego ipse (quod fateri non vorecundor), maximeque in initio conversionis mea3,corde durus et frigidus, et qu^erens quem vellet diligere anima mea, nec adhuc enim diligere poterat quem uondum invenerat, aut certe minus quam vellet diligebat, et ob hoc quserebat ut magis diligeret, quem nequaquam quajreret, nisi jam aliquatenus dilexisset; cum ergo eum qiuererem, in quo recalesceret atque requiesceret spiritus meus, utique torpens et languens, nec ulla de parte occurreret qui succurreret, per quem videlicet pruina rigens, quai sensus stringebat internos, dissolve-

retvir, ot vornalis ilia suavitas ac spiritualis amoenitas reverteretur; tnno ina^is ac magis languebat, et taïdebat, et dorraitabat anima mea pno. tiwlio, tristis pene etdesperans, et mussitans secum illud : A facie frigoris ejus quis sustinebit? cum subito forte, ad affatnm vel etiani aspeclum cnjuspiam spiritualis perfectique viri, interdum et ad solum defuncti seu absentis memoriam, flabat spiritus, et fluebmit aquae, et erant mibi lacrymro ill® panes die ac nocte. Quidnain iamp;tud, nisi odor exlialantis unctionis, qua erat ille per-fususV Non cnim unctio, qua; ad me nimirum nisi homine mediante non pi rtingebat. Ea propter, etsi gaudebam de munere, confun-debar tainea et humiliabar quod sola ad me tenuis exhalatio, etnon pinguis aspersio pervenisset : odoratu quippe delectatussum, non tactu; indigmunme proinde cognoscebam, cui perseipsum dulces-ceret Dens. ■ Posscm huic Bernardi experienti® plurium aliorum et propriarn adjungere : quamvis enim, per tot etiam status religiosi annos, nondutn Domino quasi servus inutilis inceperim deservire, quanto minus ipsi velut amicus lidelis adhajrere (cum tameu in sacra nostra religiono tantum sit orationis et contemplationis studium, ac proinde facilis ad intimam Sponsi conversationem et ad ejus ii bera aditus et accessus, ut in multis renovati Carmeli compro-batur alutnnis), niliilominus cum, vel domesticorum, vel aliorum exempl.i de internis animal cum Sponso deliciis frequenter audio, sensibilis lacrymas devotionis effundo, et post eos in odorem im-guentorum iSponsi currere desidero : sed vse mihi, quiatotum hac-tenus stetit in desideriis.

Cum sponsa tantam videat esse Sponsi sui pulchritudinem, et tam munificam ejus benignitatem et misericordiam in multis occa-sionibus sit experta, jam, ut ipso solo fruatur ad libitum, petit enlxe ah ipso ut de civitate egredianturad agrum : videt enim, prsecedentibus experientiis edocta, quod in media civitate, nec per

noctem, nec in ipso lectulo, Sponsum reperit; quod si aliquaudo diligentcr iuquirenti, seclusis negotiorum tumultibus, apparet, non diu cum ipsa permanct,sed redeuntibus rerum muudanarum tumultibus, cito disparet. Kecordatur quanta quasrcndo Sponsum in ci-vitate sit passa, ab his etiam qui civitatem custodiunt, quanto magis ab bis qui civitatem porturbant.«Inveaerunt me, ait, custodes qui circumeunt civitatem; percusserunt me, et vulneraverunt me; tulenmt pallium meuin mibi custodes murorum. » Unde cum, ex uua parte, sciat quod non in tumultibus, sed in pacc est Sponsi locus, ex alia vero parte, continus) cum eo familiarita-tis mutuse volens impedimenta removere, sciens boe tantum superessc ut indissolubiliter eo fruatur, cum praiuisisset. Cap. 7 Ganticor:« Ego dilecto meo, et ad me conversio ejus, » statim ipsum alloquens subdit: « Veni, dilectemi, egrediamur in agrum, commoremur in villis; mane surgamus ad vineas, videamus si lloruit vinea,si flores fructus parturiunt, si floruerunt mala puuica: ibi dabo tibi libera mea: mandragora dederunt odorem, in portis nostris omnia poma; nova ft vetera, dilecte mi, servavi tibi. » Et motivum hujus petitionis indicans immediate, Cap 8, sic prosequitur :« Quis mibi dot te fratrem meum sugentem libera matris mes, utinveniam te foris, et deosculer te, et jam me nemo despi-ciat? apprehendam te, et ducam in domum matris mese : ibi me docebis, et dabo tibi poculum ex vino condito, et mustum malorum granatorum moorum. » Ad alios vero sermonem divertens subdit immediate: « Lava ejus sub capite moo, et dextera illius amplexa-bitur me. » Quasi diceret : o Sponse dulcissime, quem toto cordis affectu complecti desidero, sed ssecularibus negotiis vel implicata, vel quocumque etiam pietatis titulo occupata, non valens in mediis occasionibus civitatis exequi, cum te solum diligam, et sciam quod vere diligis me, veni, dilecte mi, egrediamur in agrum, commoremur in villis : turbas, scilicet, civium dimittamus, qmc de sancta et mutua nostra conversatione ac spirituali familiaritate scandalizari potius quam sedificari valent, properemus ad solitu-dinem agrorum, ut consideratis ibi virtutum et operlim tuorum fructibus, et aliquibus tibi ex me oblatis, secura in magis iutimo mentis recessu tecum maneam, ut ibi te ad libitum osculer, nec timeam ab his despici, qui sacri amoris arcanum uon noveruut;

ibi me verbn vita) ffiterme docebis, et ego vicissim tibi suavissimum amoris vinum, et proprise mortificationis mustum offeram, quibus te sunime delectari saipius sum experta; ibi absque periculo tuis potero frui deliciis, cum lajva tua sub capite meo erit, et dextera tua amplexabitur me.

Quamvis sponsa, in agro constituta, proprios bonorum operum fructus Sponso promittat et offerat, plures tamen et dulciores ab ipso desiderat. Quamvis Spouso sua spondeat libera, quibus ipsi delicias, et filiis spiritualibus alimentum spirituale diffundat, cum deliciffi Sponsi sint esse cum filiis hominum, meliora tamen vino Sponsi ubera, frngrantia unguentis optimis, ab eo postulat.Quamvis velit mane cum Sponso surgere ad vineas, et videre si mala punica floruerint, ct arbores reliqnse fructus protulerint, vult tamen in meridio cum Sponso pasci et cubare, et sub umbra illius quera desiderat scdere, quia fructus illius dulcis gutturi suo; unde ab ipso scire desiderat, ubi pascat, ubi cubet in meridie, ne vagari incipial post greges sodalium ipsius.

Anima contemplativn, do tumultu rerum mundanarum segre-gala, et in agroruu; solitudine seu in mentis recessu constituta, desideiMt montes et valles creaturarum percurrere, silvas etnemora lustrare, singnlas arbcres a suo Sponso plantatas visitare, ut in illis Sponsum quicrat, ct considerando ejus vestigia, tandem cur-rendo, ot h.cc omnia prsetereundo, ad ipsum quom diligit etquaerit perveniat. ül'ique vult currendo clamare, et omnes creaturas allo-qui dicens:lt; Nam quern diligit anima mea vidistis ? » Non vult nee in montibus angelicis et coelestibus sedere, nec in vallibus luimanis et terrestrquot; is iinmorari ut ibi delectetur, vult leviter omnia per-transire, quia non ilia, sed Sponsum in illis quajrit; quod si silvas et viridaria lustret, non ad hoc facit, ut ibi floras marcescibiles col-ligat, ant fructus corruptibiles carpat, sed ut omnia percurrat, ubi Sponsi sui vestigium aliquod inveniat, quo ad locum ubi pascit, ubi cubat i.i meridie, dirigatur ; non vult impios imitari, qui Crea-torem despicientes creaturis adhEcrent;de illis dicitur, Sapientia3 2, quasi rnutuo colloquentibus ; « Venite ergo, et fruamur bonis quae sunt, et utaraur creatura tanquam in juveutute celeriter; vino pretioso et ungaentis nos impleamus, et non pratereat nos flos tempor).; coronemus nos rosis, antequam marcescant, nullum

pratum sit quod non pertranseat luxuria nostra, nemo nostrum exors sit luxurise nostrse, ubique relinquaraus signa Ifciit ia', quo-niam ha3C est pars nostra, et hsec est sors. » Non sic loquitur Sponsa, cujus Dominus est pars hsereditatis ejus. Ilii veint athei, caducis et marcescibilibus floribus contenti, rosas colli^mit, sjiinas refugiunt; sed sponsa, videns Sponsum spinis coronatum. hie spinas amplectitur, rosas in aliam vitam relinquit colligendas. I Hi fnictus corruplibiles pra;sentis vita; carpunt, nt deliciis se iiiynryitent; sponsa liic ab omnibus etiam licitis se abstinet, ut tandem ali-quando fructibus asternie vitae fruatur; nec alios appetit trnctus, quam a Sponso suo productos, quos in pra3senti viia sajpius pra3-gustat, et in futura perfecte gustabit. Unde sponsa, dum per omnes creaturas quserendo diligenter Sponsum discurrit, nullos in illis flores gustuum et deliciarum colligit, nec din in illis contemplandis immoratur; sed his cito dimissis ad inquisitionem dilecti porgit; omnia mundi bona, sivehonesta, sive utilia, sive delectalnlia, velut stercora despicit, ut illis despectis Sponsum acqnirat. Nihil in hac prosecutione veretur aut formidat; hominum judicia spcrnit, da)-monis insultus irridet, carnis blanditias despicit; de nullo cogitat alio, quam de eo quem diligit anima ipsius, ubique quaiiit, nbique proclamat, singulas de Sponso interrogat creaturas, diceus:« Nnm quem diligit anima mea vidistis ? » o creaturas, Sponsi mei opera, numquid in vobis est, qui vos creavit? Scio equidem quod in vobis est peressentiam, dando singulis esse; per poteutiam, de singulis disponens; per praesentiam, singulis providens; scio quod in vobis est tanquam in speculo, quia, ut diciturad liom. 1,« invi.-ibilia Dei a creatura mundi per ea qiue facta sunt, intellecta conspiciuntur; » scio quod creaturae intellectuales, ut angelus et homo, sunt ejus imago, et reliquaj velut ejus Divinitatis vestigia : sed vellem ipsum speciali modo se mihi communicantem, tanquam manifeste cognitum cognoscenti, et amatum amanti. Noli, sponsa, frustra labo-rare, sic in creaturis non invenies ; quamvis enim Sapientia ilia seterna, cum sit splendor gloriai et figura substantia; Dei, mille gratias et bonitates in transitu creationis sparserit (dicituv enim, Genesis 1, quod « vidit Deus cuncta quae fecerat et erant vaide bona»),per illas tamensicleviter transisse dicitur, quod hoc speciali modo in nulla ipsarum reperiatur; habetur namque Job 28 :

* Sapientia ubi invenitur, etquis est locus intelligentiiB? nescit homo prptitim fijas, nee invenitur in terra suaviter viventium; abyssus dicit: non est in me; et mare loquitur : non est mecum. »

Qua;re foris, extra omnes videlicet creaturas, sed in intimo cordis tui recessu: cum enim tibi dixerit: « Praibe, fili, cor tuum mihi » ibi qua;re, et ibi invenies, ibi cum eo pasces, ibi cubabis in me-ridie : et cum inveneris, sub umbra illius sede, nam fructus ejus dulcis erit gutturi tuo. Probasti nonnunquam multiplicem ejus fructum, discursu prajcedenti descriptum, et maxime in sacra mensa Eucharistias; sed forte, ad instar filiorum Israël, stans aut potius transiens quasi viator, babens baculum in manibus et cal-ceamenta in pedibus: nunc, postquam inveneris, subsiste diutius, sede sub umbra illius, baculum depone, exue calceamenta; non comedas festinanter aut devores, sed pasce lente, gusta suaviter, et cuba perman enter in meridie; et ^ic gustando videbis quam sua vis est Do minus, et quam dulcis fructus ejus gutturi tuo, cum sit fructus paradisi, ibi sine mensura civibus sanctorum datus in pa-tria, hie ad mensuram viatoribus in agro communicatus; ibi perfecte et secure gustatus in jeternitate, hie in tempore et cum timore prsegustatus.

Sancta M. N. Thoresia, Cap. 5 Conceptionum AmorisDei, miram divini fructus suavitatem describit, dicens : c Nunc sponsam inter-rogemus, et discamus a felice hac anima, quae adfruitivum divini oris osculum fuit admissa, et coelestium uberum Sponsi suavitate recreata, quid nobis agendum sit, si quando Dominus similem nobis concedat favorem, aut quomodo debeamus nos gerere, aut quid dicere. Ecce verba ipsius : Sub umbra illius quern deside-raveram sodi, et fructus ejus dulcis gutturi meo ; introduxit me in cellam vinariam, ordinavit in me charitatem. O Deus mens, hsec anima in sole sita est, et ab ipso inliarnmata; dicit se sedere sub umbra illius quem desideraverat, vocat ipsum solem et simul ar-borem malum, etasserit quod fructus ejus dulcis est gutturi suo ! O aninue, quas vacatis orationi, singula hsec verba gustate. Quot modis Dominuin considerare valemus ? Quot species cibi spiritualis in eo habemns ? Est manna continens omnem saporern desidera-bileiti ; o quam ccelestis ha3C umbra! Quis exprimere poterit, quod Dominus de ilia manifestat animu)! Ad hunc intentum recorder

verbonim angeli ad sacratissimam Virginem Domiuam nostram; Virtus Altissimi obumbrabit tibi. Ah ! quam bene p rote eta est anima, quando sic earn elevat Dominus! merito potest sedere et secura permanere. Videte, quod ordinarie ac fere semper accidit, quod sua divina majestas non statim sublimes bos favores, et gra-tias emiuentes communicat (nisi quando speciali vocatione trahit ad se aliquem, ut traxit sanctum Paulum, quem statim ad sum-mam evexit contemplationem, apparendo et se ei communicando); sed tantum concedit personis, qua; multum et diu pro ipsius gloria laboraveruut, quae araorem ejus concupierunt, quae complacere ipsi in omnibus studuerunt, et qua; pluribus annis omnes mundi vani-tates contempserunt : hse siqnidem anima; in cognita veritate sistuut et immorantur; non alibi consolationem et pacem suam quserunt, quam ubi sciunt se posse consequi; sub divina se pro-tectione constituunt, nec aliud desiderant ; et merito in Dei boni-tate confidunt, nam earum desiderium vere complet. Quam beata et felix anima, qua; sub umbra ipsius admitti, et sedere meretur! Videt se anima, dictisfruens gaudiis, penitns absorptam,et umbra seu nube Divinitatis circumdatam, unde tarn delicaUe procedunt influentise, etros ita deliciosus emanat, quod orta ex rebus hnma-nis fastidia longius abigant; se tarn quietam senlit, quod etiam sola respirandi necessitas illam affligat; sic pacitk-as c quietas habet potentias, quod voluntas nullam etiam cogitaliouem m liet admittere, nec ipsam admittit propria discurrendo vel inquirendo diligeutia. Tunc ipsi superfluum esset manmn erigere, vel ;ul me-ditandum aliquid assurgere, nam ipse Dominus fructum arh ris mali (cui ipsum Sponsa comparat) omnino paratum, ac pou.' u a-sticatum abundo subrainistrat; propterea dicit quod Iruct . jus dulcis est gutturi suo, nihil enim potentiis suis amplius iia I it anima, quam fructum sibi traditura gustare, ac ejus sapnv. ii. Quam apte base umbra Divinitatis insignitur tali nomine ! qi; i-doquidem hie earn clare videre non possumus, sed tantum sa ic nube, donee sol resplendens medio amore eauset cognitionem ia Deus ita pr;esens et vicinus cognoscatur, quod impossibile sit d dicere ac munifestare. Certa sum quod qui luec fuerit oxpen' s, facile capiet quam vere sic interpretauda sunt pixdicia spiv a? verba. Videtur quod Spiritus Sanctus sit mediator inter anin n

et Deum, et quod movet eam tam ardentibus desideriis ab illo igue coelesti ita vicino succensis. O Domine, hse sunt misericordia;, quas animse communicas : in scternum beuedicaris et ab omnibus lau-deris, cum tam bonus et lidelis sis amicus. O Deus meus et Creator mens, flerine potest quod aliquis reperiatur qui te non amet ? non enim meretur te cognoscere. Ah! quomodo divina bsec arbor ramos dimittit, ut anima facile mala colligat, considerans ejus raagnalia, et misericordias sibi concessas; et ut videat, ac fructum gustet procedentem a passione Christi, qui cum amore tam mirabili hanc pretioso suo sanguine arborem irrigavit! gt;

Cantet igitur anima, cum Bernardo, Jesu Sponsi sui laudes, cum invenerit; et ejus dulcedinem extollat, cum gustaverit; et prse mentis excessu dicat lirec pauca cantica ex multis illius decerpta :

Tu autem, o anima, quas hrec audis aut legis, et nondum invenisti Jesum, nec ejus dulcedinem gustasti, quia mundanis hactenus occupata deliciis enm non quacsisti, et aliquali saltern velleitate quserendi moveris, ut manifestata tibi ejus dulcedine frui liceat, ut divina) motioni coopereris, et ad efficaciam te disponas, qua cur-rcre velis ad ipsum, die ad imitationem Augustini : c Vellem equidem, o summe Deus quem adoro, cum sponsa in simi tuo mo-

rari: sud va3 mihi, quia malo meo provenit, quod non te tam per-fecto diligam amore, ut te diligendo moriar in meipsa, et vivendo morer in te solo! Quando erit, o suprema bonitas, quod amor tuus in me dominabitur ? Sed adhuc nimis et crucem et pcenas formido, ut tuae legis sanctissimffi jugum subire valeam :'vo]o tarnen sub tam dulci captivitate peregrinationis meaj cursum finire. Hen me I si a tuo salvatore ac unico bono non movearis, omnia tua desideria evanescent; multa promittis, et nihil efficis, semperque differendum ac procrastinandum esse dicis. In crastinum dicis, cur non hac hora? Dulces invitantis te semper amici motioues,et tam potcntes sequi suasioncs recusas, cum suo dulci lumine tam clare tibi manifestet, quod auxiliis ipsius omnes poteris difficultates superare. gt; Similibus amoris actibus jam succensa, ad ferventiores erumpe, et cum eodem Augustino dicDeoSponso tuo;lt; Si Deus essem (quod tarnen esse non potest), te meis perfectionibus cumnlarem ; etpro-priaa renuntians naturas, tibi divinum esse couforrem, et tuam assumerem conditionem; amoris enim est, amantem in amatum commutare. O Deus amoris, o lux et vita mea, deduc me secundum tuum beneplacitum ; in te solo confido, quia sine te nihil boni possum; nee mireris, Domine, si vellemin te commutari. Tandem, Domine, unica spes mea, dispone de me ut volueris, quamvis per cruces, poenas ct labores; nihil aliud desidero, quam quod ipse disposueris, ut scilicet mihi ipsi moriar, et vivens in te solo morer, lit sic dicere valeam cum Apostolo : Vivo ego, jam non ego, vivit vero in me Christus. »

Non solum sponsa suura laudat Sponsum, sed etiam vicissim ah eo laudatur, et frequentius, et amplius, turn velut humano more complacendo sponsaï, magis namque mulieres quam viri de laudata pulchritudine gaudent, ipsas quippe potius pulchritude, viros autem decet virtus et fortitude; tum ut laudata in ipsa sponsa virtutum pulchritudine, magis crescere in virtutum exercitio

conetur, quod sic Spouse novk placere, dicitur enim quod virtus laudata crescit.

Propterea,cum in sacro Canticorum Cantico spousatantum semol et iterum laudet Spousi pulehritudinem.qui tali laude crescere non potest, Sponsus ipse passim sponsm pulchritudinem exaltat, ita ut nullum sit Caput, in quo talis pulchritudiuis elogia non conti-neantur. In primo Uapite, cum sefuscam spousa dixisset, tanquam a sole Divinitatis decoloratam, Sponsus vocat earn pulcherrimam inter mulieres dicens :« Si ignoras te, o pulclierrima inter mulieres; » et in fine ait:« Ecce tu pulchra es, arnica mea, ecce tu pulchra es.» In secundo Capite,vocat eam formosam et speciosam,dicens :« Surge, propera, arnica mea, columba mea, formosamea, et veni. » Item : « Surge, amica mea, speciosa mea; » ejusque pulchritudinem lilio cundidissimo comparat, dicens:«Sicut lilium inter spinas, sic amica mea inter tilias. » In tertio Capite, pulchritudinem ejus admiratus, ait:« Quaj est ista, quie ascenditper desertum, sicut virgulafumi ex aromatibus myrrlue et thuris,et universipulverispigmentarii ? »Ia quarto Capite,pulchritudinem ejus ex professo describeiis,ait:*Quam pulchra es, amica mea, quam pulchra es! ^ltem:* ïota pulchra es, amica mea, et macula non est in te. «In quinto Capite, vocat eam immaculatam, dicens :« Aperimihi,sorormea, amica mea, columba mea, immaculata mea. » Item, ad exemplum Sponsi, filije Jerusalem vocant eam pulcherrimam mulierum. In sexto Capite, vocat pulchram et decoram, dicens:« Pulchra es,amica mea, suavis et decora. »Item vocat perfectam, unam seu singularem in pulchritudine, et electam pra3 caiteris, dicens: lt; Una est columba mea, perfecta mea, una est matris sua), electa genitrici suae. »In septimo Capite, postquam ejus pulchritudinem in multis expendit, concludendo dicit:«Quam pulchra es, et quam decora, charissima, in deliciis!gt;Et tandem Capite octavo,de ipsa dicit:« Qua; est isia, qua; ascendit de deserto, deliciis (utique gratiarum et pulcbritudinis) affluens, innixa super dilectum suum ? »

Haec in genere dicit Sponsus de pulchritudine sponsas su2e,quam cum aliarum mulierum pulchritudini pnetulisset, eam vocando pulcherrimam inter mulieres, conlparat rebus pulchrioribus totius universi. Nam sajpius comparat columba;, pra candore cunctis animalibus pulcherrimaï; unde sKpissime vocat eam columbam.

Comparat lilio, florum speciosissimo propter candorem, suseque quodam modo pulchritudini adtequat; cum enim dixisset:« Ego flos campi et lilium convallium,»statim subdit de sponsa: * Sicut lilium inter spinas, sic arnica mea inter Alias. gt; Comparat Jerusalem, om-^v nium civitatum tunc pulcherrimse, nam Capite sexto ait:« Pulclira es, amica mea, suavis et decora sicut Jerusalem. gt; Sed, quia forte liaac terrestria et corruptibilia nimis apparent vilia, ad hoc ut pulclira dici mereantur, ad coelestia et incorruptibilia assurgens comparat tribus coelorum astris inter reliquos pulchrioribus, pau-latim ascendendo: nam, eodem Capite sexto, de sponsa ait Quae est ista, quae progreditur quasi aurora consurgens, pulchra ut luna, electa ut sol ? gt;

Scd non contentus Sponsus in genere pulcbritudinem sponsse suaa laudare, eam in particulari describit; et quia pulchritudo corporalis in debita partium corporis proportione et convenientia, cum debito etiam colore, consistit, ideo singulas corporis partes enumerando percurrens, ipsas aptis aliarum rerum comparationibus extollit. Unde primo, staturam ejus assimilat palma;, quam constat esse proceram et pulchram; dicit enim. Cap. 7 :« Statura tua assimilata est palma?.» Caput ejus nostro comparat Carmelo, totius Palestine montium altissimo et pulcherrimo; et comas ipsius comparat purpura regis seu perfectissimaï, junctaj sive vinctaj canalibus, id est, purissimse, Candida; et pulcherrimse ejus spumse prope canales exur-genti ex purpura casu; dicit enim, eodem Capite:« Caput tuum ut Carmelus,et comaj capitis tui sicut purpura regis vincta canalibus;» quas,Capite 4, comparaverat lanse mundoe,dicens:«Capilli tui sicut greges caprarum, quae ascenderuut de monte (lalaad; » similes videlicet capillis ipsius Sponsi, de quibus ait B. Joannes, Apocalypsis 1: « Caput autem ejus, et capilli erant candidi, tanquam lana alba, et tanquam nix. » Oculos ejus comparat candori columbarum, et pura piscina; Hesebon; dicit namque, Capite 1:« Oculi tui columbarum,» sicut et C. 4; Capite autem septimo, aitOculi tui sicut piscinse in Hesebon.» Nasum comparat turri Libani, quje respicit contra Da-mascum; nam apte prominet in facie, sicut turris Libani prominet in planitie Damasci. Genas comparat turturi, dicens,Cap. 1: lt;Pulchra sunt gena; tuse, sicut turturis; » et similiter fragmini mali punici, dicens. Cap. 4 ;« Sicut fragmen mali punici, ita gense tuse;»scilicet

cast® sicut turtur, et rubicund® pr;c pudore sicut fragmen mali pu-nici. Labia comparat vitae coccinese, quia rubra, et favo distillanti pree dulcodiue sermonis, dicens, Cap. 4: « Sicut vitta coccinea labia tua, et eloquium tuum dulce. » Item:« Favus distillans labia tua, sponsa, mel et lac sub lingua tua. » Dentes praj candore comparat gregibus tonsarum, qua; ascenderunt de lavacro, dicens, Capite 4: « Dentes tui sicut greges tonsarum, qua3 ascenderunt de lavacro. » Hiec in facie sponsaj sigillatim laudabilia Sponsus proposuit, ut ostenderet se recte dixisse, dum sponsam ipsam alloquens ait: « Ostende mihifaciem tutra, sonet vox tua in auribus meis, vox enim tua dulcis, et facies tua decora. »

Prater faciei sponsae pulchritudinem, totius etiam corporis de-corem extollit. Nam collum comparat monilibus, et eburneai turri David, quia decorum et elevatum; dioit enim,Cap. l:«Collum tuum sicut monilia; » et Cap. 4 : « Sicut turris David collum tuum; » et Cap. 7 :« Collum tuum sicut turris eburnea. »Guttur, pnc suavitate spiritus exlialati, comparat vino pretioso; unde,Cap. 7, ait :«Guttur tuum sicut vinum optimum, dignumdilecto meo. gt; Ubera etm'am-mas comparat hinnulis gemellis caprea; pra; foecunditate, et vino prae suavitate; unde, Cap. 4, dicit: «Duo ubora tua, sicut duo hin-nuli capreai gemelli, qui pascuntur in liliis, donee aspiret dies et incliuentur umbra;;»quod etiam repetit Cap.7. Item:«Quam pulchra; sunt mammae tuae, soror mea, sponsa! pulchriora sunt ubera tua vino. gt; Ventrem comparat acervo tritici vallate liliis, quia foecunditate tumet, et nitet candore; unde, Cap.1, dicit: lt; Venter tuns sicut acervus tritici vallatus liliis.»Umbilicum comparat crateri torna-tili; uiide,Cap.7,ait:« Umbilicus tuus crater tornatilis.»Etut simul ostendat quod in cruribus, tibiis, et pedibus sit bene disposita, dicit, Cap. 7: « Quam pulchri sunt gressus tui in calceamentis, filia principis! juncture femorum tuorum sicut monilia qu« fabricata sunt manu artilicis.»Uude sic optime concludit,Cap.4:«ïota pulchra es, arnica mea, et macula non est in te.»Nec tamen mirandum quod in laudanda sponsa non procedat Sponsus ordine descripto ; nescit amor ordinem servare, prorumpit in laudando quae primum in di-lecta occurnmt laudauda, et ubi est impetus spiritus.

Quamvis autera in praedictis tantum substantialis, et velut essen-tialis, pulchritude consistat, quia tamen accessorie et accidentaliter

in vestimentis et aliis extrinsecis apparet, ideo, ne quid pulchri-tudini etiam accidentali sponsse deesse rideatur, ait Cap. 4 :« Odor unguentorum tuorum super omnia aromata, et odor vestimentorum tuorum sicut odor tlmris.gt; Accidentalem banc sponsa; pulchritudi-nem Regius Propheta describit Psalmo 44, et inter alia plura dicit ad Sponsum.cujus decorem prius descripserat:« Adstitit Regina a dextris tnis in vestitu deaurato, circumdata varietate; audi, filia, et vide, et inclina aurem tuam, et obliviscere populum tuum, et domum patris tui; et concupiscet Rex decorem tuum, quoniam ipse est Dominus Deus tuus. »

Htec descripta tarn speeialis sponsa; pulchritudo non tam litte-raliter, quam spiritualiter ac mystice intelligenda est : vix enim corporalem curat Deus electorum suorum pulchritudinem, sed plu-rimum curat pulchritudinem anima; spiritualem ex gratia; donis exurgentem, quje tanta est, ut nec concipi, nec exprimi possit mor-talibus; unde, si cui raanifestaretur anima existens in gratia, quasi Deltas qusedam adoratione digna videretur. Sed va; mortalibus, qui ut corporis pulchritudinem conservent, parura de pulchritudine curant animte, nec multum de hnjus amissione dolent! Unde ad mysticum descriptie pulchritudinis sponsa; sensum nobis est recur-rendum.

Statura sponsa; dicitur assimilata palma;, quia vere palma ani-mam contemplativam, perfectam, et meritis coronatam, repra-sentat. Palma, arbor pulcherrima et valde procera, vix tenellis et exiguis hteret terrae radicibus, et in altum conscendit, ita ut, exur-gentibus sensim e terra radicibus, facile ventorum impetu detur-baretur, nisi hominum providentia firmaretur ssepius congesta supra radices humo; truncus ejus asper et rudis ramis viridantibus semper coronatur et dulcissimo fructu fcecundatur, qui rami reflexi et sursum omnes elevati terram aversantur, ac ccelum aspiciunt. Sic anima contemplativa vix hseret terra;, suas in cselo fixit radices intentionum; truncus vitae ipsius totus asper et rudis mortilica-tione, ramis bonorum operum semper viridantium coronatur, et dulcissimo tandem fructu gloria; decoratur, quia semper operando terram despicit, et caelum contemplatur. Caput sponsa; Carmelo nostro assimilatur, monti speciosissimo prse continua viriditate, fce-cundissimo, totius Palestina; altissimo, ita quod ca;teris eminens

Terrae Sanct» caput appareat, et specialiter quia in eo perfectionis religiosffijactasuntfimdamenta. Sic animce contemplativa; charitas pietaticonjuncta, caeteris virtutibus velut caput eminet, cum omnium illarum major sit pulchritudinis viriditate, et operam foecun-ditate Sponsum recreat; unde desideria placendi Sponso, ipsa cha-ritate velut purpurata dimanant. Oculi spon'sse columbarum oculis assimilantur, quia cogitatioues ejus rectse, et intentiones simplices ac candidce velut oculi simplices columbarum foris resplendent, quamvis alias prudentiam et sanctorum scientiam ubique sapiant et repraesentent, absque eo quod de eximiis ejus virtutibus intrin-secus latet. Nasus ejus comparatur turri Libani, quaerespicit contra Damascum, in ultima scilicet parte septentrionali Palestinse sita, ex qua Syrorum contra populum electum detegebantur insidiae, ut sic praevisac possent evitari. Sic prudentia coelestis sponsas, et di-scretio spirituum ipsi concessa, dsemouum insidias detegit, ne ani-mabus ipsius curae commissis et nomine filiarum Jerusalem expressis, vel etiam ipsimet noceant. Genae sponsae comparantur turturi et fragmento mali punici, quia castitas ejus, in genis prae-cipue refulgens, fidelitate turturis viduae, et verecundo mali punici rubore mirabiliter exprimitur. Labia sponsae vitae coccineae comparantur, et eloquium ejus dulce vocatur, quia verba ipsius, non-solum pudorem castitatis redolentia, sed etiam ruborem charitatis, tam erga Deum, quam erga proximum, indicantia, sunt velut coccus bis tinctus, qualem Deus in operimento tabernaculi requirebat; propterea Sponso dulcia sunt, qui charitas est, et nostra charitate gaudet bis tincta, videlicet in amore ipsius ac proximi : uude etiam hujusmodi sponsae verba favo mellis et lacti purissimo comparantur. Dentes sponsae assimilantur gregibus tonsarum, quae ascen-derunt de lavacro, omnes gemellis fcetibus, et sterilis non est in eis, quia sponsaa meditationes sacrae de lacrymarum lavacro motu amoris ad dilectum suum ascendunt; propterea sunt omnes gemellis fcetibus, id est, tam ipsi quam proximo foscundae; nec ulla est sterilis, quaelibet namque multum prodest.

Collum sponsae comparatur monilibus, et eburneas turri David, quia fides ejus, et propria suiipsius directio perfecta est sicut orbi-culata monilia, et prudentia prominens sicut turris, ac candore plena ad instar eboris. Guttur ipsius comparatur vino pretioso

(quamvis liDec verba de Sponso possint etiam adaptari, quasi a sponsa ad ipsum directa), quia spiritus sponsai sic suavis est erga proximum, ut a Sponso judicetur quasi vinum pretiosum, dignum proximo, ipsius Sponsi dilecto. übcra et mammse comparantur hin-nulis gemellis caprea;, et vino, quia benignitas et misericordia, quibus sponsa velut uberibus proximum alit, sunt foecundissima), nunquam aridse, et ad instar uberum Sponsi, valde suaves, ac vino pulcliriores sen meliores ; qua) semper, donee aspiret dies acterni-tatis, et inclinentur umbra) lm jus mortalitatis, debent pastu lilio-rum sen candoris esse tumentes. Venter sponsae comparatur acervo tritici vallato liliis, quia liberalitas ipsius, intentionis candore pura, et quasi liliis vallata, proximo pauperi, tam in cibo spirituali quam in corporali, per triticum expresso, succurrit. Propterea etiam ejus umbilicus, in ipso ventre situs, assimilatur crateri perfecte tornatili et abundantissimo, quia vinum spiritualis consolationis, et etiam materiale, indigenti proximo liberaliter subministrat. Et tandem gressns ejus pulchri dicimtur, quia, licet'humiliter,graviter tamen in omnibus, quasi filia principis procedit; et tam ordinate (nec scilicet elate, nec nimis contemptibiliter) incedit, quod jun-ctura femorum ipsius sint sicut monilia, fabricata mami coelestis artificis. Ecce quam merite sponsus dilect® sua) captus pulcliritu-dine, et velut attonitus, ipsam colloquens, dicat:« Quam pulclira es amica mea! tota pulchra es, et macula non est in te! »

Anima contemplativa, tot tantisque virtutibus decorata, et electa summi Eegis sponsa, quamvis pra) humilitate se miseram et Sponsi favoribus indignam agnoscat, pulchritudinem tamen suam, a Sponso communicatam, sibique manifestatam, cum gratiarum actione coram aliis exaltat, non ut sibi vanam gloriam, sed ut Sponso veram gloriam et honorem acquirat. Propterea, Canticorum 1, ait: « Nigra sum, sed formosa, filia; Jerusalem, sicut tabernacula Cedar, sicut pelles Salomonis; nolite me considerare, quod fusca sim, quia decoloravit me sol.» Quasi diceret: si Sponso meo comparer, nigra quidem sum, ac tanto rege indigna, cum ejus pulchritudo ipsi essentialis ut Deo, et quasi connaturalis ut liomini, meam pe-nitus adventitiam et ab ipsomet dimanantem in infinitum excedat, maxime cum aliquid nigredinis ex peccatorum reliquiis admiscea-tur, propter quod fusca sum, sum tamen formosa participatione

ipsins gratis; unde simul tabernaculorum Cedar seu Arabum ni-gredinem ex solis ustione causatam, et pellium Salomonis seu glo-riam ornamenti ejus reprasento. Nonautem otiose, ut dictum est, sponsa suam commendat pulchritudinem filiabus Jerusalem, ut scilicet ab eis laudetur, sed ut ejus commendatione, ad Sponsum authorem eas adducat, et sponsas consecret: cognoscentes enim animie tam boni et dulcis Sponsi dignitatem, et nominis suavitatem, statim ipsum diligunt; unde dicitur, eodemCap.l:«01eura effusum nomen tuum, ideo adolescentul» dilexerunt te; tralie me, post te curremus in odorem unguentorum tuorum. » Propterea etiam, Psalmo 44, dicitur: « Adduceuturregi virgines posteam gt; (postscilicet Eeginara sponsam), cujus odor etiam lilas attrahit, odor videlicet unguentorum seu virtutum ipsius super omnia aromata; qui odor in ipsismet sponste vestimentis, seu in actibus virtutum ex-ternis, quamdam Divinitatis participationem exhalantibus, suaviter ad instar thuris Deo iucensi percipitur. O felix sponsa, cujus tanta est pulchritudo, quod summum llegem totius mundi quasi ca-ptivum teneat, angelos paradisi cives admiratione perfundat, et mortales ejus spectatores ad extasim rapiat! O terque quaterque beata, quai tuis sic virtutibus redderis odorifera, quod post te in odorem unguentorum tuorum trahas fortiter animas devotas tui spectatrices, ut eas ad Sponsi tui cubiculum consecrandas suaviter adducas ! experientia namque constat quod anima, tam sublimis et virtutibus decorata, qualem bic sponsam descripsimus, mille post se alias virtutum exemplo ad montem perfectionis, quamvis difficilem, ascendendum, et ad viam crucis, licet arduam, usque in finem percurrendam inducit; quae velut partus fojlices matrimonii spiritualis considerari debent; non enim sterilis est sponsa Christi, etsi virgo, sed ipsi muitos generat spirituales füios. Unde de ipsa dictum hoc Isaise potest intelligi: « L;ctare, sterilis quaj non paris (id est, virgo Deo consecrata); erumpe quae non par-turis; quia plures filii desert®, quam ejus quae babet virum. »

Petierat a Sponso anima contemplativa, ut simul egrederentur in agrum, ad hoc ut possent quietius familiariter conversari; justum quidem sponsse motivum, sed labor superfluus, cum intra seipsam possit quietissimo sponso frui; imo perperam extra se ipsum quseret, etnisi pulsanti cor aperiat, pertransibit, et vix adbi-bita quacumque diligentia poterit reperiri. Inducitur, Canticorum 5, Sponsus pulsans ad ostium sponsse, cujus vox est:«Apcri inihi, soror mea, arnica mea, columba mea, immaculata mea, quia caput meum plenum est rore, et cincinni mei guttis noctium; gt;- sed cum discur-rens sponsa distulisset surgere et Sponso aperire, dicens:« Spoliavi me tunica mea, quomodo induar ilia ? lavi pedes meos, quomodo inquinabo eos?» pertransiitSponsus; et, quamvis sponsa postmodum surrexerit, ac ostium aperuerit, ipsum tamen invenire non potuit, etiam aliorum simul quaerentium adjuta subsidiis. Unde dicit; « Surrexi, ut aperirem dilecto meo, pessulum ostii mei aperui; at ille declinaverat atque transierat. »

Frustra quaerit extra seipsam sponsa dilectum suum. Scire debet quod solum in corde ipsius morari desiderat. Petierat ab ipsa dicens : «Pune me ut signaculum super cor tuum;» et alibi corpetit, quasi proprium cum sponsa cubiculum, dicens:«Prajbe, fili, cor tuum mihi.gt; Si anima, intra seipsam collecta, Sponso vacare ac frui velit, facile conceditur. Quamvis alias omnes percurrat creaturas, et multam de oponso notitiam ab illis colligat («cccli namque enarrant gloriam Dei, et opera manuum ejusannuntiatfirmamentum; » prop-terea hoc universum dicitur liber, Dei notitiam pradicans, cujus characteres sunt singulse creatura, in quibus Deus ipse diversimode resplendet), cor tamenhumanum estvelut epilogus omnium crea-turarum, et plura in eo legit homo Divinitatis monumenta, quam in reliquis omnibus creaturis, non tantum divisim, sed et simui sumptis. Nam primo, videt homo in seipso, tanquam in parvo

mundo collecta, quicquid in mundo magno cernitur: legit in eo gra-dus omnes entis, cum habeat esse cum inanimatis, viveve cum plantis, sentire et moveri cum animalibus, intelligere cum angelis et cum ipso Deo creatore; et, quod mirabilius est, legit hajc omnia, non ut characteres Divinitatis separates, sed unites et ordinatos; et insuper distinctius percipit et melius legit, tanquam intrinseca sibietconjuncta, nonut extrinsecaet reraota, sicut sunt cetera, sed quaï proinde non potest tam facile et continuo attendere. Deinde, prseterea qute sunt ordinisf naturalis, legit homo in seipso sive in libro cordis sui sacra ordinis supernaturalis mysteria divinitus revelata, et in ipso celebrata; nam, ultra credenda, experitur in seipso, et legit in suo corde ab aliis inscrutabili, motiones divinaj gratiae, Sancti Spiritus illustrationes, glorise splendores, pias ejus-dem cordis cogitationes, et tandem altissima cojlestis amoris arcana, in matrimonio spirituali ipsius legentis animse comtempla-tiva; cum Deo celebrata. Quid minim, si spousa in corde suo re-cumbentem invenit Sponsum, quem foris, circuiendo per plateas et vicos civitatis, per vias, per agros, per montes et valles,.non potuit invenire ? Propter quod, dictum legimus ipsius Sponsi, totum hoc confirmantis in sponsa sua Gertrude, et dicentis : «In corde Ger-trudis invenietis me.»

Vore dixit coelestis hie Sponsus animarum : « Delicite mese esse cum filiis hominum; »quod hie apparet maxime: sic enim ad cordis ostium pulsat, tot blandit-iis animam ad aperiendum allicit, tot rationibus inducit, quasi non posset alibi subsistere; ipsi blanditur, pluribus amoris insigniendo titulis, sororis videlicet, amicse, co-lumbiB, immacnlalffi; allicit et suadet dicendo :« Caput meum plenum est rore, et cineinni mei guttis noctium. gt;

Quod Deus, non foris, sed intus in corde nostro sit inveniendus, docet experientia doctus Augustinus, qui, cum Deura ubique per creaturas discurrendo quaisisset, respondentes singulas audi vit: Kon sum ego Deus, nec in me est, ut in me reperias existentem eo modo quo quairis, ut scilicet eo in me frui valeas, et me adepta perfecte satiatus in eo quiescas; scias tamen quod ipse fecit nos, et creando per nos transivit, unde solum aliquod ejus vestigium in nobis repe-rire poteris; oumque sua fatigatus inquisitione ad seipsum rediisset, et in intimis cordis sui penetralibus se collegisset, tandem ibi resi-

dentem et quiescentem invenit Deum quem quserebat. Hoc docet, Libro 10 suarum Confessionum, Cap. 27, dicens :« Sero te amavi, pulchritudo tam antiqua, et tarn nova, sero te amavi! et ecce intus eras, et ego foris, et ibi te qua;rebam, et in ista formosa quaj fecisti deformis irruebam; m#cum eras, et tecum non eram ; ea me tenebant longe a te, qua3, si in te non essent, non essent. Vo-casti, et clamasti, et rupisti surditatem meara ; coruscasti, splen-duisti, et fugasti cascitatem meam; fragrasti, et duxi spiritum,'et anhelo tibi; gustavi, et esurio ot sitio ; tetigisti me, et exarsi in pacem tuam. »

« Eegnum Dei intra vos est, dicit Dominus.» lt; Converte te, snb-jungit Thomas a Kempis, Libro 2 de Imitatione Christi, Cap. 1, ex toto corde ad Dominum, et relinque himc miserum mundum, et inveniet anima tua requiem; disce exteriora contemnere, et ad interiora te dare, et videbis regnum Dei in te venire j est enim regnum Dei pax et gaudium in Spiritu Saiicto,quod non datur impiis. Veniet ad te Cliristus ostendens tibi consolationem suam, si di-gnam ilii ab iutus paraveris mansionem; omnis gloria ejus et decor ab intra est, et ibi complacet sibi; frequens illi visitatio cum bo-mine interno, dulcis sermocinatio, grata consolatio, multa pax, familiaritas stupenda nimis. Eia, anima fidelis, prapara bnic Sponso cor tuum, quatenus ad te venire, et in te babitare dignetur ; sic enim dicit. Si quis diligit mo, sermonem meum servabit, et ad eum veniemus, et mansionem apud eum faciemus. Da ergoChristo locum, et caiteris omnibus nega introitum : cum Christum habue-ris, dives es et sufficit tibi, ipse erit provisor tuns, et fidelis remunerator in omnibus, ut non sit opus in hominibus sperare ; homines enim cito mutantur, et deficiunt volociter, Christus autem manet in reternum, et adstat usque in finem firmiter. Qui ab intra scit ambulare, et modicum ab extra res ponderare, non requirit loca, nee expectat tempora ad habenda devota exercitia. Homo internus cito se recolligit, quia nunquam se totum ad exteriora effundit; non illi obest labor exterior, aut oc-cupatio ad tempus necessaria; sed sicut res eveniunt, sic se illis accommodat. Qui intus bene dispositus est etordinatus, non curat mirabiles et perversos bominum gestus; tantum homo impeditur et distrahitur, quantum sibi res attrahit. Si recte tibi esset, omnia

tibi in bonum cederent et profectum : ideo multa tibi displicent, et ssepe conturbant, quia adhuc non es perfecte tibi ipsi mortuus, nec segregatns ab omnibus terrenis.Nihil sic maculat et implicat cor bo-minis, sicut impurus amor in creaturis; si renuis consolari exterins, poteris speculari coelestia, et frequenter jubilare interius, in corde scilicet tuo, ubi Sponsum residentem, quiescentem, tibique blan-dientem, et coelestia charismata communicantem, babebis. »

Cor nostrum est hortus Sponsi conclusus, in quo cubat ct pascit in meridie, in quo colligit lilia, et comedit fructum pomorum suo-rum. Ad ipsum invitat sponsa dilectum suum:« Veniat, inquit, Cap.5 Canticorum, dilectus meus in hortum suum, et comedat fructum pomorum suorum. gt; Ad ipsum descendisse et introisse memorat, Cap. 6, dicens: » Dilectus meus descendit in hortum suum ad areolam aromatum, ut pascatur in hortis, et lilia colligat; » lilia colligit, cum pura et sancla sponsai sua) recipit desideria; fructum autem pomorum suorum comedit, cum opera virtutum oblata sibi suaviter degustat.

Sed vse mihi! Domine, quoties pulsasti ad ostium cordis mei, ut muneribus plenus et mihi datums introires, et ego, vel non audiens creaturarum strepitu confusus, vel contemnens earum occupatio-nibus implicatus, tibi non aperui! Ne, quaeso, Domine, alio declines, vel a me transeas, quamvis negligentem in aperiendo, vel etiam obstinatum experiaris. Persevera, Sponse dulcissime, pulsa et ite-rum pulsa, pulsanti siquidem aliquando aperietur, si non propter amicitiam, saltern propter importunitatem, quia rebellem tandem ad te compelles meam voluntatem, qua3 cum te receperit interius, tua pulchritudine ac perfectione commota timebit imposterum amittere, quem prius nolebat admittere, et in te uno quiescet beata, quae in aliis misera et famelica divagabatur.

Admissus Sponsus in corde ipsius sponsai, vult quod interna; contemplation! potius quam externa} vacet operationi: quod non solum ipsi suadet inspirando, sed etiam aliis commendat prseci-

piendo, ue quis earn, a suavi contemplationis somno suscitet, aut faciat evigilare, donee ipsa velit,ex redundantia suavitatis internse, charismata ccelestia per contemplationem sibi divinitus infusa ad alios ell'nndendo communicare. Unde solemni conjuratione Alias Jerusalem contestatur, lam 2 quam 3 Capita Canticorum, dicens : « Adjuro vos, filiaa Jerusalem, per capreas cervosque eamporum, ne suscitetis, neque evigilare facialis dilectam,quoadusque ipsa velit,» id est, obtestor vos, Ecclesise fili:e, per memetipsum bis animalibus solitariis expressum, ne animam extasi, suavi, seu vitali contemplationis somno captam, audeatis excitare, saltem ordinarie, etiam ad aliorum salutem procurandum,quoadusque, me ipso excitante ac prsecipiente, ipsa velit do somno contemplationis surgere, et proxi-morum saluti motivo cbaritatis incumbere.

Hunc spiritualem somnum a rebus temporalibus, et in Deo mansionem describens Gerson, Tom. 3, Tractatu 9, Parte 4, ait: « Mansionis luijusconvenientiam gratuitam profecto felix qui posse-derit habitualiter, felicior qui actualiter cum habitu, sed feli-cissimus, qui revelata facie transformatus fuerit in eamdem ima-ginem de claritate in claritatem, tanquam a Domini Spiritu actus, ductus et tractus, ita quod sentiat per illuminates cordis oculos (sicut imprecatur Apostolus) supereminentem scientiae cbaritatem Christi, hoc est gratiam banc conjungentem et charam unitatem ad simplificam Deitatem. Multi quidem sunt, qui habent in habitu, sicut pueri noviter baptizati; multi qui in actu possident et exer-cent, dum merentur ; sed paucissimorum est, sentire distincte et aperte nexum istum, mansionem istam,vocem istam, propter occur-sationes curarum in memoria, phantasiarum in intelligentia, et concupiscentiamm (quamvis miuime criminalium) in volitiva vel affectiva. Sentiunt banc gratiam inhabitationis Christi et Spiritus Sancti, qui cum Apostolo mente excedunt Deo; prceterea sentiunt operationem intra se Verbi Dei, de quo dicit idem Apostolus quod vivus est sermo Dei, quia loqui potest cum quolibet, et efficax et penetrabilior omni gladio ancipiti, quem gladium venit Christus mittere in terram, ut pertranseat usque ad divisionem animaj et spiritus, et feratur spiritus sursum, et anima maneat deorsum : quod fieri nequit, nisi maxima pax fuerit et silentium, tam sursum quam deorsum, nisi prseterea fuerit divisio compagum et medulla-

rum, et cogitationum, et affectionum naturalium sese compleoteu-tium. Fiat etiam discretio cognitionum et intentionum simplicium naturaliter acquisitarum vel acquisibilium, et reqaaneat in senti-mento et espereutia solus felix iste et gratuitus Deiformis illapsus et influxus Spiritus Jesu Christi, plus supereminens in spiritu et mente super animam, quam distat ccelum a terra. Animam hoe spirituali sorano sopitam et velut absorptam in Deo vult Sponsus sic pacifice et suaviter quiescere, donee ipsa eodem Sponso sua-dente mota urgere velit, ut pro ipso, praesertim in ordine ad anima-rum salutem, aliquid magnum effieiat. gt;

Habemus in Evangelie S. Luccs, Cap.lO.non tantum adumbratam, ut citato Canticorum loco, sed etiam expressam Sponsi prohibi-tionem ne quis animam somno contemplationis occupatam excitet, etiam ut ipsimet Domino corporaliter indigenti immediate deser-viat. Narraturibi qnomodo « Christus Deminus intravit in quoddam casi ellnm, ct muiier qusedam Martha nomine cxcepit ilium in do-iiuiiu suam, ct huic erat soror nomine Maria, qua! etiam sedens secus pedes Domini audiebat verbum illius. Martha autem satage-bat circa frequens ministerium, quro stetit et ait: «Doniine, non est tibi cura', quod soror meareliquit me solam ministrare? Die ergo illi, ut me adjuvet. Et respondens dixit illi Dominus: Martha, Martha, sollieita es et turbaris erga plurima; porro unum est ne-cessarium:Maria optimam partera elegit, quae non auferetur ab ea.» Quid nobilius, ac majoris meriti videtur excogitari posse, quam ipsimet Domino personaliter indigenti necessaria ad victum ministrare ? Quis non argueret vel imprudentiaj, vel inconsiderationis, cum qui Domino sensibiliter sic advenienti potius in illo conside-rando et audiendo, quam in illo pascendo, vacaret ? Et tamen ipse Dominus primum approbat, et velut optimum praefert secundo, quam vis bono ac laudabili. Adjurat filias Jerusalem, et maxime Martham suam hospitem, ne Mariam somno divinai contemplationis oppressam suscitet, aut faciat evigilare.

Audiamus Augustinum,Sermone 27 de Verbis Domini,hoc dictum et factum Sponsi sic proponentem,ac mystice ad intentum nostrura exponeutem : lt; Audivimus a femina religiosa susceptum Dominum hospitio, eaque Martha vocabatur, et cum esset ipsa occupata in cura miiiistrandi, soror ejus Maria sedebat ad pedes Domini, et au-

diebat verbum ejus ; laborabat ilia, vacabat ista; ilia erogabat, hsec implebatur. Verumtamen Martha laborans raultum in ilia oc-cupatione et negotio ministrandi interpellavit Dominum, et de sorore sua conquesta est, quod earn laborantera non adjuvaret. Dominus autem pro Maria respondit Marthse, et ipse ejus factus est advoca-tus, qui judex fuerat interpellatus. Martha, inquit, circa multa es occupata, quando unum est necessarium; Maria meliorem partem elegit, qua3 non auferetur ab ea. Erat enim Maria intenta dulcedini verbi Domini; intenta erat Martha quomodo pasceret Dominum, intenta Maria quomodo pasceretui* a Domino; a Martha convivium Domino parabatur, in cnjus cjnvivio Maria jam jucundabatur. Cum ergo Maria audiret verbum dulcissimum, et corde intentis-simo pasceretur, interpellato Domino a sorore sua, quomodo puta-mus eam timuisse, ne diceret ei Dominus: surge, et adjuva soro-rera tuam ? Mira enim suavitate tenebatur, quia profecto major est refectio mentis quajn ventris; escusata est, sedit securior. gt;

Nolebat scilicet Dominus, Sponsus ^jus dulcissimus, ad cujus pedes sedebat, aut prostrata jacebat, de somno spiritual! tunc susci-tari, donee ipsa Tellet, quia certe vita contemplativa multum pra-fertur activae ; et voluit Christus Dominus, in exemplo sanctarum mulierum, vitam contemplativam commendare, et ad illam inducere tanquam ad nobiliorem. Ad hoc probandum, prosequitur Augusti-nus: « Eemanserunt ergo, ait, in ilia domo quaj susceperat Dominum, in duabus ferainis dute vita?, ambie innocentes, amba? lauda-biles; una laboriosa, altera otiosa; nulla facinorosa, nulladesidiosa; ambfe innocentes, ambaj, inquam, laudabiles; sed una laboriosa, altera otiosa ; nulla facinorosa, quam cavere debet laboriosa; nulla desidiosa, quam cavere debet otiosa. Erant ergo in ilia domo ista) duse vitse, et ipse fons vit®. In Martha erat imago prtesentium, in Maria futurorum ; quod agebat Martha, ibi sumus; quod agebat Maria, hoc speramus: hoc agamus bene, ut illud habeamus plene.»

Quod vita contemplativa sit activa; prseferenda, communiter do-cent, tam morales philosophi quam omnes theologi illi; cum Ari-stotele, in Ethicis, Lib. 10, Cap. 7; isti cumD. Thoma, 2. 2, Q. 132, Art. 1, quorum rationes in adducta Evangelii authoritate fundatas expendemus. Prima est, quia vita contemplativa convenit homiiii quatenus rationali, sive secundum partem superiorem intellectivam

per se, directe, et immediate; contemplari siquidem est actus in-tellectus ; sed vita activa convenit homini secundum partem infe-riorem, quamvis ut subordinatam superiori : constat autem quod pars superior hominis, in qua cum Deo et angelis communicat, nobiliör est et prseferenda parti ejus inferiori, qua multum ad bestias accedit. Secunda ratio est, quia vita contemplativa potest esse magis contimia, licet non quantum ad summum contemplationis gradum. Tertia, quia major est delectatio vitaj contemplativa; quam activae; undo dicit Augustinus quod « Martha turbabatur, Maria epulabatur. » Quarta, quia in vita contemplativa est homo magis sibi sufticiens, quia paucioribus ad eam indiget; unde dicitur, Lucse 10 : « Martha, Martha, sollicita es, et turbaris erga plurima;» et petit adjuvari a Maria; et non e contra. Quinta, quia vita contemplativa magis propter se diligitur, vita autem activa ad aliud ordinatur. Sexta, quia vita contemplativaconsistit in quadam vacatione et quiete, secundum illud Psalmi 45 : «Vacate et videte,quoniam ego sum Deus.» Septima,quia vita contemplativa est secundum divina, vita autem activa secundum humana; unde Augustinus dicit, in Libro de Verbis Domini: « In principio erat Verbum, ecce quod audiebat Maria; Verbum caro factum est, ecce cui Martha ministrabat.» Octava,quia vita contemplativa est secundum id quod est magis proprium hominum, scilicet secundum in-tellectum; in operatiouibus autem vita; activa; communicant etiam vires inferiores, qua; sunt nobis et brutis communes, ut dictum est.

Merito igitur Christus adjurat, ne ullus excitet aut evigilare fa-ciat sponsam, a vita scilicet contemplativa adactivam adducendo, cum vita contemplativa sit optima pars, et melior quam activa licet bona. Unde, secundum Augustini expensionem, Christus Marthsc virtualiter dixit; non tu malam partem, sed ista meliorem elegit; audi unde meliorem, quia non auferetur ab ea, a te autem aufere-tur aliquando ouus necessitatis; seterna est dulcedo veritatis.Secun-dum quid tamen, et in casu, ut ibidem ait D. Thomas, est magis eligenda vita activa, propter necessitatem prasentis vita;. Propte-rea legimus, in Vitis Patrum, quod aliquando, tempore persecutio-num, sancti eremita; contemplationi dediti ex intimis eremorum penetralibus in publicum prodibant, ut communi succurrerent Ecclesia; necessitati, et proximorum incumberent saluti, vel pradi-

cando, vel proprio virtutum, et maxime fortitudinis tunc necessa-rise exeraplo, omnes in fide et constantia martyrii contirmarent. Quod adhuc in Beatissima Virgine magis elucet, qua? nobis in omnibus quasi perfectissimum est exemplar virtutum : jam Dei Genitrix effecta, consuetum domus suae dimittitrecessum, ut pergat in montana Judsoae ad hoc ut Pracursor Filii sui in ntero matris sanctificetur.

Ei supradictis constat quod vita contemplativa est nobilior quam vita activa, et consequenter magis participat rationem boni honesti, quod scilicet estrationi consentaneum. Ad majorem ejus commendationem, superest profcandum (quod jam superius proba-tum est) quod etiam, simpliciter loquendo, perfectius participat rationem boni utilis, conducentis et proficientis in ordine ad ali-quem finem, et etiam rationem boni delectabilis, cujus est appeti-tum,vel rationalem, velsensitivum, satiare.Quod vita contemplativa sit magis utilis exercenti quam activa, probatur ex parte meriti, quod est medium utilissimum ad finem beatitudinis acquirendum, et hoc sequenti discursu fundato in doctrina D. Thomse commu-niter recepta. Radix meriti est charitas; amare autem immediate Deum ipsum est secundum se magis meritorium, quam amare proximum propter Deum, cum illud importet actum perfectiorem charitatis ex parte objecti, quam istud, quamvis sit idem finis; ex objecto namque perfectio essentialis actus virtutis derivatur; in charitate vero quo perfectior est actus, eo magis meritorius ; unde illud quod perse immediate et directe pertinet ad amorem Dei, secundum se magis est meritorium, quam illud quod pertinet per se immediate et directe ad amorem proiimi: manifestum est autem quod vita contemplativa, per se, directe et immediate, pertinet ad amorem Dei, vita vero activa pertinet ad amorem pro-ximi; et consequenter vita contemplativa est magis meritoria quam activa ; unde dicit Gregorius Magnus : « Magna sunt activa; vita; merita, sed contemplative potiora. »

Quod etiam vita contemplativa sit magis delectabilis quam activa, constat ex illo:«Non habet amaritudinem oonversatio illius, nec tedium convictus ejus,sedlaetitiam et gaudium.»Htcc maxima delectatio, contemplationi conjuncta, ex duplici fonte procedit: vel ex ipsa scilicet contemplatione, qase, cum sit operatie maxime con -

naturalis homini, ut dictum est, conformis est etiam ejus inclina-tioni naturali, quod autem procedit ex naturali inclinatione placet et delectat, ut ipsa constat experientia in hac eadem materia, nam homo, cum sit inteliectivus, naturaliter scire desiderat, et cum ve-ritatem aliquam apprehenditsuo discursu, maxime delectatur: vel procedit ex ipso contemplationis, de qua nunc agimus, objecto, videlicet Deo, ut docet D. Thomas,dicens« quod coutemplatio divino-rum quae habetur in via, etsi sit imperfecta, est tamen delectabi-lior omni alia contemplatione, quantumcumque perfecta, propter excellentiam rei contemplate.« Quod ante ipsum docuerat Philoso-pbus dicens:« Accidit circa illas honorabiles existentes et divinas substantias, minores nobis existere theorias sive contemplationes ; sed, etsi secundum modicum attingamus eas, tamen, propter hono-rabilitatem cognoscendi, delectabilius aliquid habent, quam qu» apudnos omnia. »Qua3contirmat S.Gregorius,dicens :lt;lt;Contemplativa vita amabilis valde dulcedo est, quse super semetipsam animam ra-pit, coelestia aperit, spiritalia mentis oculis patefacit; quia vita contemplativa.calcatiscuris omnibus,ad videndamfaciem sui Crea-toris animus inardescit.»Ejus dclectabilitati plurimum cooporatur, quod in justis durabit in aeternum, licet activa vita desinat aliquan-do, ut asseritidem S.6regorius, dicens:« Cum prajsenti steculo vita aufertur activa, contemplativa autem hie incipit, ut in ccelesti pa-tria perliciatur; quia amoris ignis qui hie ardere inchoat, cum ipsum quem amat viderit, in amore ipsius amplius ignescit. gt;

Cum igitur in omni genere boni tam perfecta sit vita contemplativa, et multo perfectior quam activa, merito prajcipit Sponsus, et adjurat lilias Jerusalem ne suscitent aut evigilare faciant animam dilectam suam contemplationis somno sopitam vel absorptam, donee ipsa velit. Consideret quselibet anima suam professionem, an ad Mariam, an ad Martham pertineat. Quai cum Martha vitai activa; statum profitetur, ad auxilium suum Mariam invocet, vitam scilicet contemplativam tanquam medium valde opportunum assu-niat ad rite exercendas activac vita.¹ operationes; donniat aliquando contemplationis somno, ut debilitatas continuo exercitio restauret vires, alioquin deficiet. Qu:e vero cum Maria vita; contemplativa) statum perfectiorem profitetur, illi continuo vacet, suavi ejus somno fruatur; quod si aliquando, charitatis motivo, et titulo neces-

sitatis, Marthse sociari debeat, non ut proprium, sed ut adventitium assumat ejus officium, et nonsumatcontemplationemvelutmedium ad actionem, sed ut principium illam perficiens; ex abundantia quippe contemplationis sua3 debet operando aliis prodesse, et ste-riles erunt rivuli operationum ipsius, si fons contemplationis exsiccetur; et tandem, transacta necessitatis et charitatis occa-sione, plateas et vicos civitatis deserat, et ad proprium veniat re-cessum. Imitetur Sanctissimam Virginem, qua inutraque vita fuit perfectissima. contemplando et operando, etin omnibus proponitur nobis in exemplar, cum Ecclesia, in ejus Assumptione, proponat Evangelium Marise et Marthse: iia;c Virgo sanctissima nullas nisi puras liabuit actiones, et semper in ordine ad Christum Deum ac Dominum et simul filium suum; ipsum gestavit et lactavit parvu-lum, educavit juvenem, prsedicanti fideliter inservivit, adstitit pie morienti; ecce prseclara vita; activa) opera : sed de caitero sedebat spcus pedes Domini et Filii sui, et audiebat verba vita; seternse ab ipso, qui Verbum Patris est, procedentia, et in virtutum ac perfe-ctionum ipsius contemplatione continua versabatur. Hie incipiat contemplando, beatorum vitam ducere, et sanctorum in coelis exer-citia imitari:«Ibi enim, ut ait Augustinus, vacabimus et videbimus, videbimus et amabimus, amabimus et laudabimus ; nam sine fine videbitur, sine fastidio amabitur, sine fatigatione laudabitur in per-petuas ceternitates. »

O anima beata, qua) coelesti contemplationis somno quiescis, in ilia persevera, creaturarum strepitum te suscitare volentium con-temne,fruere Sponso tuoin intimo Cordis recessu,et ad ipsius tantum imperium exurge, ut propter ipsum in bonum proximi tui labores, instruendo et prsedicando, cum tibi dixerit Sponsus :« Qutehabitas in hortis (profundse scilicctcontemplationis),amici auscultant te, fac me audire vocem tuam qua illos instruis; » et tunc Sponso dicere poteris:«Fuge, dilecte mi, »id est, recede, Sponse dilectissime, ab in-tima conversatione; jubes enim quod tibi soli non vacem mode per contemplationem, sed ut aliis prosim per charitatis operationem.

Prsecipuum Sponsi donum dilectaj animtc contemplativac conces-surn, est pulchritudo ipsius jam descripta; et favor principalis ipsi factus, est quod electa fuerit in sponsam; et de his in prsesenti non agimus,sed de aliis donis etfavoribus, tam internis quam externis, ipsi a Sponso in mntua familiaritate concessis, qnaj ilia prsecipua, jam superius descripta,velut dotes spiritualis matrimonii, concomi-tantur, non quidem omnia, sed queedam tantum nobis occurrentia, quce in sanctorum liistoriis leguntur, et in Cant'icis indicantur.

Inter hiec dona Sponsi dilectïc concessa, inter favores illi factos, quidam interius, quidam exterius recipiuntur; priores ad suhstan-tialem anim;u delectationem, posteriores autem ad accidentalem et velut accessoriam tantum pertinent. Illi per h;ec verba Spons» significantur:« Liseva ejus sub capite meo, et dextera illius am-plexabitur me ;»isti vero per sequentia Sponsi verba :« Mursenulas aureas faciemus tibi vermiculatas argento. »

Praiter dona spiritualia a Sponso dilect® suae concessa, et favores interius illi factos, qui substantialem in anima delectationem cau-sant, superius expresses in toto hoc tractatu, adhuc aliqui remanent exprimendi, vel tactu Uevse Sponsi, vel amplexu dexterse ipsius significati. Tunc sponsa. languens amore dilecti sui (cujus (amen caretprcesentia, et timet nc forte privetur ea in a;ternum), Isevic sustentantis et velut erigentis sub capite suo tactum sentit, cum, vel manifesta sui praesentia, vel suavi voce interna, metum expellit, animum erigit: contingit enim aliquando quod anima lidelis, aut dsemonum terroribus, aut propria pusillanimitate depressa, pene corruat; et tamen unica Sponsi voce, sola ejus praesentia, sic firma-tui-, ut tiraor omnis abscedat, spes salutis redeat, et pristina sub-sequatur tranquillitas. Hoc multi experiuntur, et'sx'pius docet S. M. N. Thofi-esia, prasertim Mansione 6, ita ut illis contingat quod contigit discipulis in mari periclitantibus et timentibus, dum

apparens super aquas Salvator noster dixit illis : « Ego sum, iiolite timere; » verba namque ejus efficacissima operantur quod significant et imperant, suntenim verbavitae a3ternse etdivina3 omnipoten-tiffi. Time autem amplexum dexterse percipit, quando de sua electione, ac futura beatitudine revelationem a Sponso percipit: hoe aliquando, sed raro contingit; vult enim Sponsussic a sponsa diligi,quod etiam ut Dominus Deus timeatur; vult quod, juxta consilium apostolicum, cum timore et tremore certain suam faciat vocationem, ne forte securitate teposcat- Quibusdam tarnen magis dilectis gratiam electionis ajterna! ac summum praidestinationis favorem ipsis factum manifestat. In eorura numero fuerunt sancti illi apostoli, quibus Christus Dominus dixit: « Gaudote, quia nomina vestra scripta sunt in libro vite; » fuit et sanctus latro cum ChristoDomino crucifixus,cui Salvator in die Passionis ait:« Amen, amendico tibi, quia hodie mecum eris in Paradiso; » et in bis fuit certa et autbentica Veritatis ipsius per se loquentis revelatie. Kefertur etiam revelatie facta D. Bernardo, quod omnes religlusi tunc in suo conventu existentes erant de numero electorum. Quam suave fuit illi tale nuntium! Quam suavius ipsis relatum ! Sed, ut alios plures omittam, unum adducam, quem novi, cum quo diu conversatus sum, et de quo superius raentionem feci, nomine Dominicum a sanctaTheresia,qui suavissimam super mei et favum de sua prsedestinatione revelationem babuit, quam ipsemet in quodam libello descriptam reliquit. Hic servus Dei et amicus tide-lis, dum feria tertia i'entecostes litec Christi verba meditaretur : « Oves meie vocem mcam audiunt,» ipsum Christum audivit distin-cte sibi in superiori parte animie sic secum loquentem : Tu per tot annos audivisti vocem carnis et inferni, ac mihi restitisti; ego tamen non cessavi tibi loqui, et attraxi te, quia tu non pertines ad illos, sed ad me; qnaj verba ipsum maxime gaudio perfusum, et certa salutis fiducia munitum reliquerunt. O felices animaj, quas tanto favore dignas Öponsus judicat! novit vos tideles amicas, qiue nee formidine poense, nee spe mercedis, sed amore puro ami-citise tanquam veraj sponsse ipsum diligitis; unde vobis arcana suae pradestinationis ad vos attinentia manifestat: gaudete et iterum gaudete de tam felici nuntio, quod vos primitiis gloria) exhi-larat, jam certas quod nemo rapiet vos de manu Sponsi, ut ipsemet

asserit; quia, ut ait Augustinus, lt; prsedestinatio est prtescientia et praparatio beiieficiorum Dei, quibus certissirae liberantur quicum-que liberantur. gt;Et hie favor adhtic major apparet, dum talis reve-latio sic est manifesta, quod nullus supersit dubii locus, qualem factatn tïüsse pie creditur saucto Moysi Prophete et Apostolo Paulo, dum adhuc in hac mortali vita constituti divinam essentiam in quodam transitu sive raptu clare viderunt. Et quamvis amplexus dextera; Sponsi sit tantum in patria suavissimus ac indissolubilis, bic tarnen jam descriptus miram affert anima; cui conceditur sua-vitatem, et inchoavio quodam modo gloria saporem.

Extrinseca Sponsi dona,sive favores exterius dilectaj sponste facti, significautiir muranulis aureis argento vermiculatis, quasSponsus sponste tradidit; lutc namque sunt monilia vel quafidam catenulie muraiuam ret'erentes,ad ornandam sponsam fabrefactse. Sicut igitur ornamenta extrinseca, pulcbritudini naturali supperaddita, sponsam pulchriorem efflciunt, ac raagis commendabilem peddunt, sic et ista Sponsi dona, et favores exterius concessi, maxime sponsam extollunt, velut magisa Sponso dilectam, cum talia privilegia laten-tis amoris indicia judicentur. Propterea passim in sanctorum historiis singulares hujusmodi favores sublimioribus sanctis concessi leguntur, quorum aliqui breviter hic attingentur.

Legitur de S. Augustino, et tabellis exprimitur, quomodo Christus et Beatissima Virgo illi apparentes, ille ex sacris stigma-tibus sanguinem, ista ex uberibus lac effundens, ejus animam mire reliciebant et recreabant; unde, mira suavitate repletus, dicebat: « Hinc pascor a vulnere, hinc lactor ab ubere: positus in medio, quo me vertam nescio. gt; Hunc favorem aliis, sed divi-sim concessum legimus: nam D. Bernardo Beatissimam Virginem lac sacratissimum, tanquam dilectissimo filio, ministrasse refertur; sicut et Christum Dominum sanguinem suum pretiosum V.P.N.Do-minico a Jesu-Maria, in prsemium notabilis cujusdam obsequii, cum enim quidam sacerdos post dictum sacrum statim evomuisset, ipse collectum omnem vomitum, etiani luto mixtum, hausit.

Scimusquod Ciiristus Dominus, in signum amoris praecipui, sacra sute passionis stiginaia corpori S. Francisci visibiliter impressit, ut eum toti mundo venerabilem redderet, quem iisdem insignibus gloria; decoratum exbibebat. Dicitur etiam quod cuidam dilectis-

simae virgini lac supernaturaliter concessit, ut illud sugendo tener-rimum erga ipsam amorem demonstraret, cujus se quasi puellulum exhibebat: forte desideraverat liajc cum sponsa, et dixerat: « Quis mihi det te fratrem meum sugentem libera matris meai, ut inve-niam te foris, et deosculer te, et jam me nemo despiciat?» et ecce majus aliquid concedit, ut scilicet inveniat non tantum sugentem ubera Beatissimse Virginis, quam qnselibet sponsa Christi Matrem appellat, sed et sugentem propria suiipsius ubera.

Traditione habetur sancto Ildephonso, Archiepiscopo Tole-tano, prseter alios favores divinitus concessos, apparatum Ecclesia-sticum alJcatissima Virgine fuisse collatum. Idem habetur de S. Bonito, Arvernise Episcopo. De S. M. N. Theresia dicitur, quod semel a Beatissima Virgine et S. Joseph veste candidissima et pre-tiosissima, in prsemium laborumin renovationeCarmelitani Ordinis eidem beat® Virgini specialiter dicati susceptorum, fuerit decorata, et alias monili Mgentissimorum lapidum a Christo Domino mira-biliter ornata. Inducitur ab Ecclesia Beata Agnes dicens; « Induit me Domhuis cyclado auro texta, et immensis monilibus ornavit me; induit me vestimento salutis,et indumento lajtiti® circumdedit me, et tanquam sponsam decoravit me corona, dexteram meam et collum meum cinxit lapidibus pretiosis, tradidit auribus meis inaistimabiles margaritas, et circumdedit me vernantibus atque coruscantibus gemmis, et annulo suo subarrhavit me Dominus mens Jesus Christus. »

Ut tandem concludam, dimissis pluribus aliis, Sanctissima Virgo Dei genitrix Maria dedit peculiarem sacri Scapularis habitum nostro Ordini Carmelitano, in persona sui Generalis S. Simonis Stoch Angli, ut ccelesti hac veste Ordo ipsi specialiter devotus dignoseeretur, et a malis ingruentibus protegeretur; quod sic eve-nit. Cum sanctus hie Ordinis prsesul, urgente contra religionem aliqua persecutione, Sanctissimse Virginis protectionem imploraret, sequenti oratione ab ipso dici solita:

eadem Virgo sanctissima ei apparens, et sacrum Scapulare tra-dens, sic alloquitur: «Dilectissime lili, hoc recipe tui ordinis scapulare, meae confraternitatis signum, tibi et cunctis carmelitis privilegium, in quo quis moriens seternum non patietiir incendhitn; ecce signum salutis, salus in periculis, fcedus pacis et paeti sempi-temi.» Nonesthujus loei privilegium hoe ponderare, vel explicare; nee etiam vacat aliqua qu:e nobis objiciuntur refellere, cum hoc actum sit a pluribus, tam domesticis, quara externis Doctoribus ; et authoritas plurium summorum pontificum, toties iterata, corn-munis fidelium scapulare gestantium, etiam pontificum, impera-torum, regum et principum per tot ssecula devotio continuata.ac tandem ipsa Veritas tot miraculis et eventibus prodigiosis, quie passim ubique contingunt, confirmata sufliciant. Cujns sacri Sca-pularis intuitu (prater alias gratias tam interna} motionis, quam externa) protectionis),San(;ta DeiGenitrix Maria specialem aChristo Domino pro carmelitis et aliis confratribus sacri Scapularis indul-gentiam obtinuit, qua ipsos quantocius a poenis purgatorii liberat, et maxime in die sabbathi eidem Sanctissima; Virgini dicato. Hujus indulgentia;, a Joanne XXII ad imperium ipsius Virginis Pontifici apparentis confirmatse, multi successores pontifices,ut Alexander V, Clemens VII, Gregorius XIII, et Paulus V mentionem fecerunt.

Non satis esse credit amori Sponsus amantissimus, quod dilectam suam, ascendentem de mortalis hujus vita; deserto,deliciis affluen-tem, et innixam super ipsummet dilectum suum, in coelis coram Patre suo, coram angelis, et sanctis paradisi concivibus honoraret; sed vult earn, in Jiac etiam valle miseriarum, ubi pati et contemni pro ipso petierat, variis et miris modis, non solum post mortem, verum etiam in vita, ssepius exaltare. Unde, sicut sp₍onsa filias Ecclesia) ad considerandum et honorandum Sponsum suum invitat, dicens, Canticorum 3: « Egredimini, et videte, tilia; Sion, regem

Salomonetn in diademate, quo coronavit ilium mater sua in die desponsationis illius, et in die laïtitise cordis ejus : gt; sic Sponsus easdem invitat ad considerandam et honorandara sponsam suam, iisdera fere verbis clicens: Egredimiui, et videte, filiïe Sion, reginam dilectam meam in diademate, quo coronavi illam, in die desponsationis nostra, et in die laetite cordis nostri.

Honorat autem coelestis Sponsus dilectam suam adhuc in hoc mundo degentem, vel per seipsam immediate, vel per angelos, vel per sanctos, vel per principes tam ecclesiasticos quam ssecula-res, vel per coelestia corpora, vel etiam per terrestria, ut sigillatim et breviter demonstrabitur.

Honorat Deus animam dilectam suam immediate per seipsum, quando voluntatem timentium se facit, quando ad alicujus sancti imperium, vel contra,vel supra, vel prater usitatum ordinem nature, miracula facit: cum enim solius authoris naturse sit ordinem naturas aliquando mutare (solus enim ipse naturam mutare potest, qui supra naturam existens earn condidit), inde est quod, quando ad nutum alicujus sancti patraturmiraculum, tunc Deus immediate per seipsum coram aliis sanctum ilium honoret.Sed evidentius hie honor apparuit, dum ipse Deus, homo factus, Sanctissirme.Virgini Marise, quam Matrem elegerat, ac felicissimo ejus sponso Joseph se subdi-tum, et in omnibus obsequentissimum prabuit, ut sacrum testatur Evangelium, dicens: « Et eratsubditus illis. »Tunc enim inlinitum quemdam honorem electa.' Virgini contulit:maternitas namque con-juncta virginitati dignitatem continet infinitam, ratione termini infiniti a quo speciticatur, et qui est ipsemet Pilius Dei dignitatis simpliciter infinita3; et ad hanc Maria; dignitatem et honorem, nulla creatura pura perveniet. Maximum etiam Joseph contulit honorem, et aliquo speciali privilegio quadibet Persona Sanctissima; Trini-tatis ilium insignivit; Pater seternus ipsi paternitatem in proprium Filium aliqualiter communicavit, nam pater ipsius vocabatur,(lt; Ego et Pater tuus dolentes quosrebamus te,» dicit Maria ad Christum); Filiussubjectionem tauquam homo ipsi exhibuit (quia» erat subditus illis gt;), quam suo Patri aiterno exhibet, nam qua Deus nulli subdi-tur; spiritus Sanctus ipsi concessit, quod lieret Sponsus dilectissimse spons® sute Maria;. Quid majus infra Mariam concipi potest, cum tres divina; person® quod sibi magis pretiosum (post Divinitatem

creaturis incommunicabilem) videbatur, ipsi communicaverint ? unde habet, quod apud Christum Dorainum,'non tantum impotret sed quodam modo iniperet. Aliqualis tanti honoris participatio Beato Hermano dicitur concessa, dum ei velut alteri Josepli spiri-y tualiter in sponsam cessit Maria.

Honorat Dcus animam dilectam suam per angelos, cum spBcia-liter illos ad ejus obsequium mittit, vel ut confortcnt earn in affli-ctionibus, ut contigit Christo Domino in nocte Passionis; vel ut liberent ab aliquo singular! periculo, ut contigitTobi® peregrinanti; vel ut bonum aliquod nuntium deferant, ut contigit Beatissimse Virgini tempore incarnationis Verbi; vel ut aliquid tale faciant: nam, ad obsequium generale custodiendi homines,scimus quod lt; an-geli sunt administratorii spiritus, in ministerium missi propter eos qui heereditatem capiunt salutis;»« angelis enim suis Deus,ait Pro-pheta cuilibet nostrum, mandavit de te, ut custodiant te in omnibus viis tuis.^Quod expendens Bernardus.admiratione plenus, ait:« Mira dignatio, et vere magna dilectio charitatis! Quis enim ? quibus ? de quo? quid mandavit? studiose consideremus, fratres, diligeuter commendemus memoriae hoe tam grande mandatum. Quis enim mandavit? cujus simt angeli? enjus maudatis obtemperant? cujus obediimt voluntati ? Nempe angelis suis mandavit de te, ut custodiant te in omnibus viis tuis; nee cunctantur, quin etiam in mani-bus tollant te. Summa ergo majestas mandavit angelis, et angelis suis mandavit, illis utique subliinibus, tam beatis quam proximis sibi cohicrenlibus, et veredomesticismandavit de te. Tu quis es? quid est homo, quod memor es ejus ? aut lilius hominis, quoniam reputas eum ? quasi vero non sit homo putredo, et filius hominis vermis. Sed quid, putas, mandavit de te? ut custodiant te. Quantam tibi debet hoe verbum inferre reverentiam, afferre devotionem, con-ferre fiduciam! Eeverentiam pro presentia, devotionem pro bene-volentia, fiduciam pro custodia, etc. » Sed, quod adhuc magis stu-pendum est, non tantum ut custodes, verum etiam ut famulos aliquibus specialiter electis animabus mittit angelos Dominus, ut passim in sacris Scripturis,et in sanctorum historiis occurrit.Num-qnidTobiffi juniori peregrinanti Raphael unus de septem spiritibus, qui adstant coram Domino, toto tempore viaï quasi famulus non mi-nistravit? NumquidBeato JoanniEvangelista) frequenter nou adsta-

bat angelus in ejus obsequium, ul legimus in Apocalypsi? cui cum ejus pulchritudipe captus honorem deferre voluisset, cadens ante pedes ejus ut adoraret eum, dixit ei angelus ;«Vide ne feeeris; con-servus tuns sum, et fratrum tuorum habentium testimonium Jesu; Deum adora.»Quasi diceret: lia3c mira dignatio potius est Dei mit-tentis, qnam mei obsequentis; et ideo ilium, et non meipsum adores. Legimus in Vita S. Francisca?, quod angelum visibiliter astan-tem sibi videbat, ad omnia ejus obsequia paratissimum. S. M. N. Theresise adfuit Seraphlnus, qui jaculo ignito cor ejus transverbe-raret. V.P.N.Dominico a Jesu-Maria, prater angelum custodem, datus fuit alius quem nominabat pracursorem. Is sajpius patrem infirmumcommunicabat, ssepius cum ipso divinum officium recita-bat, et noctu dormientem singulis fere quadrantibus excitabat, ut Dei prsesentiam continuo conservaret, ita ut vere posset dicere: « Ego dormio, sed cor meum vigilat. gt; Simili etiam modo honorat Deus animam dilectam suam per sanctos.

Tandem illam honorat per principes, tam ecclesiasticos quam sfeculares, ut quotidiana constat experientia : videmus enim quod pontitices, imperatores et reges plus honorant pauperculum titulo sanctitatis insignem, quam aiium quemcumque quavis nobilitate ac dignitate fnlgentem, ut longa posset inductione probari. Nonne rusticus N. F. Franciscus a Puero Jesu a rege Hispanise cunctis aliis principibus prajferebatur ? Et quamvis coelestia, et terrestria corpora inanimata cognitione careant, dilectas tamen a Deo ,ani-mas, utpossunt, suis obsequiis venerantur. Stetit sol ad imperium Josue; mens transfertur ad preces S. Gregorii Thaumaturgi; mare et flumina exsiccantur ad instantiam Moysis ; ad sanctorum nutum omnis obedit natura; et quod adhuc magis mirandum. leones, tigrides, cseteraque ferocia animalia, non solum parcunt sanctis, sed etiam blandiuntur odore sanctitatis, impressam enim habent venerationem a Deo in eos quos sic specialiter diligit. Sed quid mi-rum, si onmes creaturse sponsam sui Domini venerentur, cum hiuc Dominus earum sic ipsam veneretur, inde vero si propter ipsam creataj sint? Omnia namque sunt propter electos, ut communiter docent theologi, et manifeste colligitur ex hoc dicto Christi ad S. M. N. Theresiam:« Nisi coelum creassem, ob te solam crearem.gt;

suam sponsam. Scimus quod sua prsesentia mortem ejus reddit pretiosam: unde de eadem S. M. N. ïheresia dicitur quod ei mo-rienti adesse visus est inter angelorum agmina Christus Jesus. Sicque in ipso transitu, quern alii formidant, suaviter recreat spe certa proxima; beatitudinis, et indissolubilis cum ea unionis, quod aliquando in canticum amoris et gratiarum actionis resolvatur, ut nuper de V. P. Prospero, in monte Carmelo moriente, inde ad me scriptum est; vel in summum mortis desiderium effundatur, ut de alio P. N., nomine Germano, Parisiis obeuute,accepi, qui tanto mo-riendi desiderio tenebatur, ut, cum in commendatione animge dice-retur : « Proficiscere anima Christiana, » ardenti transmigrationis de hac via miseriarum ad patriam ccelestium deliciarum desiderio motus, ipse laitabundus repetebat:«Proficiscere; «cumque in eadem animae commendatione subjungeretur : « Hodie sit in pace locus tuns, et habitatio tua in sancta Sion,»pra! desiderio et gaudio mira-bundus de tam feliei nuntio, dicebat: Hodie,Domine: eritne hodie ? Tanta fuit tunc aliquorum jubilatio, quod, non solum moriendo, sed etmortui cantarent, Deo id ordinante ad aliorum solatium etutili-tatem, ut legimus de quadam móniali nostra, qua) cum expirasset, et aliquanto post reliquse moniales cantarent : « Subvenite, sancti Dei, occarrite, angeli Domini, » cum illis eadem repetendo dulci-ter cecinit.

Et quamvis sic Deus dilectam animam exterius honoret et re-creet, majori tamen iuterius consolatione replet, et gaudio perfuudit, dum primitias gloria; in ipso transitu communicat, dum vicinse beatitudinis hajreditatera offert, dum pene facie ad faciem loquitur illi, dum tam clare ad ccelestium civium consortium invitat, quod ipsa Sponsuiu suum praisentem et loquentem sentiat : unde tunc laetabunda dicit: En dilectus meus loquitur mihi : surge, propera, amica mea/columba mea, formosa mea et veni; jam enim hiems transiit laborum et dolorum, imber persecutionum et miseriarum abiit et recessit, flores gloria? apparuerunt in terra nostra, tempus putationis et separationis a terra advenit, hie auditur vox angelica, hie uberrimi deliciarum fructus eduntur, hie gloriai flores exhalant: surge, amica mea, speciosa mea,et veni, columba mea in foramini-bus petrtc, in caverna maceriai, sive in meis vulneribus, et adhuc in mortalis vitse tenebris manens; ostende mihi faciem tuam, sonet

vox tua in auribus meis, vox enim tua dulcis, et facies tua decora; tandem veni, et vide quam felix jucunditas, et quam jucunda fe-licitas cum sanctis esse, sanctos videre, et esse sanctum, cum Deo esse, Deum clare in seipso videre, et Deo per intimam unionem frui taaquam summo bono, etobjecto perfecta; beatitudinis in omnium sseculorum aeternitatem. Felix auima, quaj, turn fauste decursis tribus viis ad cacumen perfectionis ducentibus, tam eximium attigit gratis statum, et tarn excelsum gloria) gradum! Benedictus Deus, qui tain fideliter et suaviter animam ducit per omnes viarum diffi-cultates ad coelestem patriam, in prsemium laborum gloria; diade-mate coronandam!

Huec sunt, quae in tota Theologiae Mysticse materia mihi dicenda occurrerunt: utinam cedant ad majorem Dei ac Beatissima3 Vir-ginis Marise gloriam, et ad utilitalem animarum! Et quamvis qua) dicta sunt verissima eredam, utpote decerpta ex sacra) Scriptura; ac sanctorum Patrum autiioritate, secundum legitimam eorum intelli-gentiam, et simul cx communi theologorlim doctrina , ea tamen infallibili judicio sanctie Matris Ecclesia;,tanquam iilius obsequen-tissiinus, submitto, sicut et censurse Doctorum in Theologia, tam scbobistica, quam mystica, utraque riamque requiritur, ut lia)e arcana debite capiantur, apte deckrentur, et rite judicentur.

De via uinitva animal contemplative, propriaperfectorum, in qua agitur de trans for malione passiva mirabili nalurcp. sancii/icatw, el quantum ad cognitioncm, el quantum ad affectum.

De intima unione animte contemplativae cum Deo in genere, ct in specie secundum partem cognoscitivam, in altissimte contempla-tionis quiete. ..... 7

Articulus I. Ex inlima unione fruiliva anima; cum Deo, pravia intellectus cognilione, resultat in volunlale ardenlis-simi amoris el delectalionis allectus, ac mira suavitas. 107

De intima unione animae contemplativse cum Deo, secundum partem afïectivam, in exer-citio virtutum lieroïcarura , , .130

He special! unione animse cum Deo, tam secundum partem cognoscitivam, quam se-• cündum partem affectivam, in matrimonio ' spiritual! . quot; . . • • • 279

graliarum, qua) a sponso derivantur ad sponsam . . 343 V. Sanclissimum Echarisliae sacramentum est horlus con-

Discursus III. De viva flamtna mutui amoris inter ani-mam contcmplatkam et Dcum ejus sponsum . . . 364

2. 2. Requievi' die septimo ab universe opere quod patrarat. n. quot;145 9.13. Arcum meum ponam in nubibus, et eril signum foederis

15. in nubibus; et recordabor foederis mei vobiscum, el cum omni anima vivente qua) carnem vegetal; et non erunt ultra aqua) diluvii ad delendam universam camem..............n. 120

cognatione tua, el de domo patris tui, et veni in ter-ram quam monslrabo tibi........... 395

28,13. Ego sum Dominus Deus Abraham patris lui, el Deus Isaac, terram in qua dormis, tibi dabo el semini tuo. 14. Erilquo semen tuum quasi pulvis terra; dilataberisad Occidenlem, et Orientem, et Sepientrionem, et Meridiem; et benedicentur in te, el in semiiie tuo,

28.15. Et ero custos tuus quocumque perrexeris, et reducam te in terram hanc; nee dimittam nisi complevero universa quae dixi........ . . . II. 269

22. prospere ad domum patris mei, erit mihi Dominus in Deum, et lapis iste, quem erexi in titulum, yocabitur domus Dei; cunctorumque qu® dederis mihi, deci-mas offeram ............... ⁿ-

38. 1. Interea locutus est Deus ad Jacob : Surge, et ascende Bethel, et habita ibi, facque altare Deo, qui apparuit tibi, quando fugiebas Esau fratrem tuum . . . ■ n. 269

14. Ego sum qoi sum. qüi est, misit me ad vos . ■ . . n. 77 16. 2. Murmuravit omnis congregatio filiorum Israël contra

per manum Domini in terra jEgypti, quando sedeba-mus super ollas carnium, et comedebamus panem in saturitate! Cur eduxistis nos in desertum istud, ut occideretis omnem multitudinem fame ? . • . • . • i-^88

huic viro, qui nos eduxit de terra iEgypti, ignoramus quid acciderit.........., • ^

4. Hi sunt dii tui, Israël, qui te eduxerunt de terraiEgypti. 1.498 Surgentesque mane obtulerunt hoiocausta, et hostias

apparebo ei, vel per somnium loquar ad ilium, etc. n. 342 21. 4. ïa:uere coepil popnlum ilineris ac laboris: loculusque contra Deum et Moysen, ail ; Cur eduxisli nos de jEgyplo, ul moreremur in solitudine? Deest panis, non sunt aqua;; anima nostra jam nauseal super cibo islo levissimo . . •.........i. 48S

12.11.Ecco ego suscitabo super te malum de domo tua; et tollam uxores luas in oculis tuis, el dabo proximo

tuo : tu enim fecisti abscondile; ego autem, etc. . . in. 167 16. 10. Dominus prsocepit ei ul maUdicerel David, etc. . . ui. 168

19.11. Egredere, el sta in monlo coram Domino, et ecce Dominus transit.............. 378

divilias, et substantiam, et gloriam, neque animas eorum qui te oderant, sed nec vita; dies plurimos ;

petisli autem sapienliam el scientiam, ul judicare possis populum meum, super quern conslitui te rcgem. 11. 274

7.13. Siclausero cffilum, et pluvia non fluxerit, et mandayero et praicepero locusta? ut devoret terrara, et misero peslilenliam in populum meum ;......u. 262

est nomen meum, deprecalus me fuerit, et exquisierit faciemnieam,etegerit poenitentiam aviis suispi-ssimis,

et ego exaudiam de coelo, et propitius ero peccatis eorum, et sanabo terram eorum . ......n. 262

Dei revelare et confileri honorificum est ... . nt. 79 8. Bona est oratio cum jejunio.........i. 323

ita factum est. Sit nomen Domini benedictum . . . ni.HT 3.1. Post lucc aperuit Job os suum, et maledixit diei suo,

23. venit, quasi effodientes thesaurum ; viro, cujus ab-scondita est via, et circumdedit eum Deus tenebris? i. 490

25. aquso, sic rugilus meus; quia timor quem timebam cvenitmihi, et quod vercbar accidil.....I. 490

3. et calaniitas quam palior, in statera! Quasi arena maris liajc gravior appareret; unde et verba mea do-

quarum indignalio ebibit spirilum meum, et terrores Domini militant contra me........i. 495

12. finis meus ut patienter agam? nec fortitudo lapidum fortitudo mea, nec caro mea amea est.....i. 492

9.2. Vere scio quod ita sit, et quod non justificetur homo 3. compositus Deo. Si voiuerit contendere cum eo, non

15. bis meis cum eo? Qui etiam si babuero quippiam ju-slum, non respondebo, sedmeum judicemdeprecabor. i. 465

rituni meum, et implet me amaritudinibus. . . . 1.565 22. Unum est quod locutus sum : et innocentem el impium 2?. ipse consumit. Si flagellat, occidat semel, cl non de

li.1. Homo, natus de muliere, brovi vivens tempore, repletur 2. multis miseriis. Quasi llos egredituret conteritur, et

13. Quis mibi hoc tribuat, ut in inferno protegas me, et abscondas me, donee pertranseal furor tuus, et con-stituas mihi tempus, in quo recorderis mei? . . . 1.473

30.IJJ. Redactus sum innibilum; abstulisti quasi ventus desi-derium meum, et velut nubes pertransiit salus mea, 1C. Nunc autem in raemetipso marcescit anima mea et pos-sident me dies aiïlictionis......... ¹¹

11. Serrite Domino in timore, el exultate ei cum tremore. 1.422 4.9. In pace in idipsum dormiara,el requiescam; quouiam tu,

10. Domine, singulariter in spe constituisti me. . m. 172 5.13. Domine, ut scuto bonce voluntatis tua; coronasti nos .in. 171 15.7. Penedicam Dominum qui tribuit milii intellectum . . n. 286

3. meum, et refugium meum, el liberator mens; Deus mcus adjutor mens, cl sperabo in eum. Protector

7. runtn)e,pr®occupaverunl me laquei mortis. In tribu-tione mea invocavi Dominum, et ad Deum meum clamavi..............i. 409

18.13. Dcliola quis iiUclligil? ab occultis meis munda me . . i. 46S 21.17. Foderunt manus meas, et pedes mcos, diu-ameraverunt

vano anintam suam, nee juravil in dolo proximo suo. n. 17;gt; ö. Hie accipiel benedictionem a Domino, el misericordiam

94.9. Diriget mansuetos in judicio; docebit mites vias suas. in. 259 26.10. Quoniam pater meus et mater mea dereliquerunl me ;

38.3. Obmutui, et humiliatus sum, et siluiabonis; et dolor meus renovatus est; concaluit cor meum intra me; et

7. In imagine pertransit homo ; sed et frustra conturbatur. 1.108 13. Quoniam advena ego sum apud te et peregrinus, sicut

43.20. Quoniam propter te mortificamur tola die; ®stimali sumus sicul oves occisionis.Exsurge; quare obdormis, ■ Domine? exsurge, el ne repellas in linem . . • •498

22. manus nostras ad Deum alienum, nonne Deus re-quiret isla? ipse enim novil abscondita cordis. . . i. 498

4i.ll. Audi, filia, el vide, el inclina aurem luam . . . . i. 58 45.11. Vacate, et videte (juoniam ego sum Dominus . . . n. 301 IS. invoca me in die tnbuiationis; eruam le, et iionoriüca-

49.16. Quare lu enarras justitias meas, et assumis teslamen-17. tummeum perosluum? Tu vero odisti discipiinam;

4. sum a voce inimici, et a tribulatione peccatoris . . i. 467 9. Expeclabam eum qui salvum me fecit a pusillaiiimitale

16. vero non fuerintsaturali, et murmurabunl. . . . i. 318 62.3. In terra deserta,el invia, el inaquosa, sic in sanctoap-

C8.2. Salvum me fac. Deus, quoniam inlraverunt aquaj usque ad animam meam; infixus sum in limo profundi, el non est substantia......... . . t. 409

24. Tenuisti manum dexteram meam, el in volunlate lua 28. deduxisli me, et cum gloria suscepisli me : quid lt;!nim

niihi est in cobIo? et a te quid volui super terram? . j. 374 26. Defecit caro mea et cor meum. Deus cordis mei, et

nocte contra eum, et non sum deceplus; renuil con-solari anima mea, memor fui Dei, et deleclalus sum, et exercilatus sum; et defecit spiritus meus. . . . 1.373

plantasti radices ejus, et implevit terram . . . . i. 70 80.16. Inimici Domini menliti sunt ei; et erit tempus eorum in 17. s®ciila.Etcibavitillosex adipefrumenti; etdepetra

85.11. LaUetur cor meum, ut timeal nomen tuum ! .... i. 422 86.3. Gloriosa dicta sunt de te, civitas Dei; sicut lajtanliu'm

4. ram te ; quia repleta est malis anima mea, el viia mea inferno appropinquavit.........i. 409

es memor amplius, et ipsi de manu tua repulsi sunt . i. 409 /. Posueriint me in lacu inferiori,in tenebrosis, el in umbra

27. abysses; anima eorum in malis labescebal; lurbali sunt et moli sunt sicut ebrius; et omnis sapientia eorum devorata est..........i. 467

135. Faciem tuam illumina super servum luum. . . . 1. 354 119.ö. Heu mihi, quia incolatus meus prolongatus est!. . . i. 329 120.1. Levavi oculos meos in monies, unde veniet auxilium 2. mihi. A.uxilium meum a Domino, qui fecit coelum et

132.1. Ecce quam houuni el quam jucundum, habitare fralres . inunum!.............in.156

8. ascendero in ca;lum, tu illic es •, si descendero in in-fernum, ades............u. 90

9. Si sumpsero pennas meas diluculo, et habitavero in ex-10. trc-mis maris; elenim illuc manus tua deducet me,

140.3. Pone,Domine,cuslodiam ori meo, el ostium circumstan-4. lia; labiis meis. Non declines cor meum in verba

142.5. Memor fui dierum antiquorum; medilalus sum in omnibus operibus tuis............. H4

7. Memoriam abundanlia; suavitatis tuagt; eruclabunl . .11. 28 147.12. Lauoa Deum luum, Sion ; quoniam conforlavil seras

13. porlarum tuarum, benedixil filiis tuis in te. . . . iii.298 20. Non fecit taüler omni nationi, el judicia sua non ma-

13. annuit oculis, terit pede, digilo loquitur . . . .in. 239 8.17. Ego diligentes me diligo.........n. 205

25. dura 1'ontes aquarum eruperant, necdum monies gravi mole constilerant; ante colksego parluriebar; adhuc

28. et gyro vailabat abyssos; quando ajtliera (irmabat sursum, et librabat fontes aquarum......n. 149

30. debat lundamenta terrao; cum eo eram cuncta com-ponens; et delectabar per singulos dies, ludens coram

80.5. Omnis sermo Dei ignilus; clypeus est sperantibus in se. i. 500 15. Sanguisugae duje sunt filiae dicentes : alTer, all'er. . . i. 320 31.18. Gustavit, el vidit quia bona est uegotiatio ejus . . . i. 26

7. Indica milii, quem diligit anima mea, ubi pascas, ubi cubes in meridie, ne vagari incipiam post greges

10. En dilecius mens loquitur milii: surge, propera, arnica mea, columba mea, formosa mea, el veni; jam enim hyems transit, iniber abiit et recessit, etc. . . . ui. 305

meis; vox enim tua dulcis, et i'acies tua decora. . . ill 310 3.1. In lectulo meo, pernoctes, quaisivi quem diligit anima 2. mea; qua;sivi ilium, et non inveni; surgam, el circuibo civilalem; per vicos et platcas quseram quem diligit

G. Quie est ista qnaj ascendit per desertum sicut virgula fumi ex aromatibus myrrliai, et tburis, el universi puiveris pigmenlarii ?..........in. 336

6.3. Pulcbraes, amicamea, suavis, eldecorasicut Jerusalem, n. 184 4. Averle oculos tuos a me, quiaipsi me avolare fecerunt. i. 355 !). Qua) est ista, qu® progredilur quasi aurora consurgens,

6.10. Descondi in liorlum nucum, ul viderem poma conval-lium, el inspicerera sifloruissel vinea, clgerminassent 11. mala punica; nescivi: anima mea conlurbavil me,

7.6. Quam puicliraes, elquam decora, charissima, in deliciis! n. 184 8.1. Quismihi detlefralrem meum, sugenlem ubera malris

me®, ul inveniam le foris, el deosculer le, el jam me nemo despicial?...........iu.300

10. lius percurrens, el lanquam navis quas perlransil llue-tuanlem aquam; cujus, cnm prailt'rieril, non esl vestigium invenire, neque semilam carina; illius in lluc-

ul sciam dispositionem orbis terrarum, el virlules elemenlorum, initium, et consummalionem, elc. . . n. 415

i.1. Fili, eleeniosynampauperis ne defraiides,eloculos lues 2. ne transverlas a paupere; animam esurientem ne des-

33. Pro justitia agonizare pro anima tua, et usque admor-lem certa pro justitia, el Deus expugnabit pro te ini-

7.It). Noli verbosusesse in multitudinepresbyterorum. . . in.246 9.3. Ne respicias mulierem multivulam , ne forte incidas 5. in laqucos illius. Virginem ne conspicias, ne forte

27. sensatus; amictus corporis, el risus deiUium, et in-gressus liominis, enunlianl de illo......111.239

22.33. Quis dabit ori meocuslodiam, et super labia mea signa-culum cerium, ut non cadapi ab ipsis, et lingua mea perdal me ?.............in.245

34.9. Qui non esl tentatus, quid scit? Vir in mullis experlus cogilabit multa; et qui mulla didioit enarrabil intel-lectum ; qui non esl expertus, pauca recognoscit. . i. 463 35.21. Oratio humiliantis se nubes penetrabil, el donee pro-pinquel non consolabilur; et non discedet donee Allis-

43.12. Vide arcum, el benedic eum qui fecil ilium. Valde spe-13. ciosus est in decore suo. Gyravit ccelum in circuitu

3.10. Dicite juslo, quoniambene, quoniam fruclum adinven-11. tionum suarum comedet. Va) inipio in malum ! retri-

6. Ponam earn deserlam; non pulabilur, el non fodielur; el ascendent vepres el spina), el nubibus maudabo

14.13. Quomodo cecidisti de coelo, Lucifer, qui mane orieba- i. 6S 13. ris? Qui dicebas in cordc luo : In coelum conscen-

in prsecordiis meis de mane vigiiabo ad te. . . . i. 371 28.9. Quem docebit scienliam? etqucm inlelligere faciei au-

ditumP Ablaclalos a lacle, avulsos ab uberibus. . . n. 429 10. Quia manda, remanda; manda, remanda ; exspecla re-

exspecla; exspccla, reexspecta; modicum ibi, elc . n. 429 29.11. Lassus adhuc sitil, el anima ejus vacua esl. . . . 1.318 13. Populus isle labiis suis glorificat me, cor autem ejus

bernaculis fuluciae, el in requie opulenla .... in. 172 33.2. Gloria Libani data esl ei, decor Carmeli et Saron . . m. 128

6. Scissje sunt in deserto aqua), et torrentes in soliludine. in. 129 40.12. Quis mensus est pugillo aquas, et coelos palmo ponde-

in pondere monies, et colles in statera ? . . . . n. 148 22. Qui sedel super gyrum terra!, et liabitatores ejus sicut locustaj; quiexlendilvelulnihilum coclos, el eipandit

16. Ponam tonebras coram els in lucem, et prava in recta, i. 58 16. Ducam crccos in viam quam nesciunl, el in semilis

55.1. Omucs silienles, venite ad aquas; el qui non habelis ar-genlum, prnperate, emile,et comedito; venite, emite absque argmilo el absque ulla commulalione vinum

'2. Quare appendilis argentum non in panibus, el laborem vesUura non in salurilale? Audite, audientes me; el comedite bonum, el delectabilur in crassiludine

H. Requiem tibi dabit Dominus semper, el implebit splen-doribus animam luam ; el oris quasi horlus irriguus el sicut fons aqnarum, cujus, etc.......m. 10

me; ad annuntiandum mansuetis misil me,, etc. . ui. 259 10. Gaudens gaudebo in Domino, el exullabil anima mea

2. 12. Obstupescite, coeli super hoc! et porlaeeju», desolamini 13. vehementer. Duo enim mala fecit popului mens : me dereliquerunt fontem aqua) viva), el foderunt sibi cisternas, cisternas dissipalas, qua continere non va-

13. Duo mala fecit.populus meus : me dereliquerunt fontem aquae viva), et foderunt sibi cisternas, cisternas dissi-patas, qua continere non valenl aquas.....i. 87

increpabit te. Scilo, et vide quia malum et amarum est roiiquisse te Dominum Deum tuum, et non esse

2.8. CogitavitDominus dissipare murum liliaoSion; tetendit funiculum suum, et non avertil manum suam a per-dilione; luxitque antemurale, et murus pariter dissi-

3.1. Ego vir videns pauperlatem meam in virga indignatio-2. nis ejus. Me minavil; el adduxit in tenebras, et non in

etrogavero, exclusil oralionem meam.Conclusit vias mea» lapidibus quadris, semilas moas subverlil . . 1.442 11' Ursu» insidians faclus esl mihi, leo in absconditis ; semilas meas subverlil, el confregil me.....i. 442

11. Poiuil me desolalam ; letondil arcum suum, et posuit me quasi signum ad sagiltam ; misil in renibus meii

16. Cibavil me cinere, el repulsa est a pace anima mea ; et oblilus sum bonorum ; cl dixi: periil finis meus, el

3.17. Fili hominis, speculalorem le dedi domui Israël. Si dicenle me ad impiuin : morle morieris, non annun-tiaveris ei, elc., sanguinem ejus de manu lua requi-

10. simas quas isli facinnl bic ; el ingressus vidi, el ecce omnis simililudo replilium el animalium, abominalio, el universa idola domus Israël depicta eranl in pariete

28.12. Tu signaculum simililudinis, planus sapientia, cl per-feclus decore ; in deliciis Paradisi Dei fuisli; omnis

13. Sardius, lopaiius, el jaspis, clirysolilhus, el onyx, el beryllus, sapphirus, el carbunculus, el smaragdus,

15. Tn cherub eilenlus, el prolcgens; el posui to in monle sanclo Dei, in medio lapidum ignitorum ambnlasti; perfeclus in yiis luis a die condilionis lua!. . . . ».185 16. In multiludine negotialionis tua; replela sunt interiora lua iniquilale, el peccasti; el cjeci le de monte Dei, el perdidi te, etc...........li. 186

dine iniquilalum luarum, el iniquilale negolialiouis Ukc, poiluisli sanclificaiionem luam.....u. 18ö

dabo le in cinerem super lerram in conspeclu omnium Tidenlium le.............u. 186

2.12. Converlimini ad me in lolo corde vestro, in jejunio et in fletu, et in planclu ; etscindite cordaveslra,

5.5. Beati qui lugent, quoniam ipsi consolabuntur . . . 1.293 8. Beatimundo corde, quoniam ipsi Deum videbunt . . i. 324 48. Estote perfecti, sicut et Pater raster ccclestis perfectus

sollicitus eritsibiipsi : suflicit dieimalitia sua. . . 1.165 6.1. Attenditenejustitiara veslram faciatis coram hominibus, ut videamini ab cis ; alioquin mercedem non habebitis apud Patrem vestrum, qui in coelis est.....n. 272

synagogis et in angulis platcarum slantes orare, ut videantur ab hominibus: Amen dico vobis, receperunt mercedem suam............n. 272

clauso oslio,ora Palrem tuum in abscondito; et Pater tuus qui videt in abscondito, reddet tibi . . . . n. 272

vobis Pater veiter coeleslis delictavestra .... 1.270 7.7. Petite, et dabilur vobis; qnaerite, el invenietis; pulsate,

7. 13. Inlrate per anguslam portam, quia lata porta, et spe-tiosa via est, qua) ducit ad perditionem, et multi sunt

30. Jugummeum suave est, et onus meum leve. . . . u, 180 15.14. Caxus si cajco ducatum praestet, ambo infoveam cadunt. n. 407

vos autem fecistis illam speluncam latronum . n. 264 22.38. Hoc est maximum et primum mandatum; secundum autem simile est huic : diliges proximum tuum, sicut

facite; secundum opera vero eorum nolite facere. . m. 192 24.29. Sol obscurabitur, et luna non dabit lumen suum, et

gnura a constitutione mundi; esurivi enim, et dedistis mihi manducare ; sitivi, et dedistis mihi bibere; etc. m. 274 40. Qnamdiu fecistis uui ex his fratribus meis minimis,

1.48. Quia respexit humililatam ancillaj sua!; ccce eoim ex lioc beatam me diceni omnes generatioues, quia

5.8. Exi a me, quia homo peccator sum, Domine . . . . ii. 20 6.86. Eslote misericordes, gicut elPaler vester misericors est.

9.55. Quid enim proficit homo, si lucrelur universum mun-dum, se autem ipsum perdat, et detrimenlum sui

10.16. Qui vos audit, me audil; et qui vos spernit, me spernit. i. 469 14.46. Si quis venit ad me, et non odit patrem suum, et ma

trem, et uxorem, etfiiios, et fratres, et sorores, adhuc autem et animam suam, non potest meus esse disci-

21.3. Vere dico vobis, quia vidua lia;c pauper plus quam omnes misit, etc............in. 201

22,25. Reges gentium dominantur eorum, el qui putestatem habent super eos, benelici vocanlur riros autem non sic; sed qui major est in vobis, üat sicut minor, etc. i. 106

suam in hoc mundo, in vilam Klernam custodit earn . i. 343 13,34. Mandatum novum do vobis, ul diligatis iuvicem . .in. 155

Spiritum veritatis, qui a Patre procedit . . . . n. 351 17.3. Usee est vita ajterna: ut cognoscanl te solum Deum

8.29. Obedire oportet Deo magis quam bominibus. . . . m. 18(5 17.27. Deus non longe estab unoquoque nostrum; in ipso cnim

29. Non debeinus ajstimare auro, aut argento, aut lapidi, sculptural arlis, el cogitalionis hominis, Divinum esse simile .... .........n. 426

sicut Deum glorificaverunt, aut gratias egerunt ; sed evanuerunt in cogitalionibus suis, et obscuratum est insipiens cor eorum....... . . n. 44

23. taverunt gloriam incorruplibilis Dei, in simililudinem imaginis corruptibilis hominis, et volucrura, el qua-drupedum, etserpentium.......• . n. 44

25. pora sua in semelipsis, qui commutaverunt verilalem Dei inmendacium, el coluerunt,el servierunlcreaturso polius quam Creatori, qui est benediclus in saicula. u. 44

2.7. Reddet ii«, qui secundum palienliam boni operis, gloriam, el lionorem, el incofruplionem quaerunt, vilam

7. 5. Cum essemus in carne, passiones peccatorum, qua) per legem erant, operabantur in membris nostris, ut fructificarent morli; nunc autem soiuti sumus a lege mortis, in qua detinebamur, etc.......n. 834

16. Si autem quod nolo, illud facio, consentio legi, quo-17 niam bona est; nunc autem jam non ego operor illud;

bonum; nam veile, adjac«tmihi; perficere autem bonum, non invenio...........t. 312

20. malum, hoc ago : si autem quod nolo, illud lacio, jam nonegooperorillud,sedquoclLabUatinme,peccatum. i. S12

22. niam mihi malum adjacet; condelector enim legi Dei secundum interiorem hominem.......i. 312

2d. Infelix ego homo ! quis me liberabit de corpore mortis 25. hujus ? Gratia Dei per Jesum Christum, Dominum nostrum. Igitur ego ipse mente servio legi Dei, carne autem, legi peccati...........i. 312

38. Certus sum, quia neque mors, neque vita, ueque an-geli, etc., poterit nos separare a charitate Dei, quaj

15. autem audient sine pnedicante? Quomodo vero pra-dicabunt, nisi mittantur ? sicut scriptum est: Quam speciosi pedes evangelizantium pacem, evangelizan-

H.20. Tu autem fide slas ; noli allum sapere, sed time. . . n. 437 33. Quara incompreiiensibilia sunt judicia ejus ! . . . n. 104 12.3. Dico enim per graliam qua; data estmihi, omnibus qui sunt inter vos, non plus sapere quam oportet sapere ;

20. Si esurierit 'mimicus tuns, ciba ilium ; si sitit, potum da illi. Hoc enim faciens, carbones ignis congeres super caput ejus. Noli vinci a malo; sed vincein bono malum, i. 477

4. Sermo meus, et prajdicatio mea, non in perguasibilibus human® sapenlia; verbis, sed in oslensione spiritus et

stultitia enim est illi, et non potest intelligere, quia spiritualiter exaoiinatur; spiritualis autem judicat

3.1. Tanquam parvulis in Christo, lac vobis potum dedi, non escam, nondum enim poteratis ; sed nec nunc quidem

4.7. Quid babes, quod non accepisti ? si accepisti, quid gloriaris quasi non acceperis?........iii.179

12.8. Alii quidem per Spiritum dalur sermo sapientia;; alii autem sermo scienti® secundum eumdem Spiritum ;

25. Pro invicem sollicita sint membra; et si quid patitur ulium membrum, compatiuntur omnia membra, sive gloriatur unum membrum, congaudent omnia membra, ui.158

parvulus, cogitabam ut parvulus; quando aulem faclus sum vir, evacuavi quaj erant parvuli. . . .11. 148

qui consolatur nos in omni tribulatione nostra. . . t. 504 3.18. Nos omnes gloriam Domini speculantes, in eamdem ima-

11.3. T imeo autem, nesicut serpens Evam seduiil astutiasua, ita corrumpantur sensus vestri, et excidaut asimplici-tate quaj est in Christo..........ui.189

23. In laboribus plurimis, in carceribus abundantius, in plagis supra modum, in mortibus frequenter; a Ju-da)is quinquies, quadragenas, una minus, accepi. . i. 59

26. gium leci, node et die in prolundo maris lui; in itiue-ribus saipe, perieulis iluminura, periculis latronum, periculis ex genere, periculis ex gentibus, periculis in civitale, periculis in solitudino, periculis in inari,elc. r. 59

12.2. Scio hominem in Gliristo ante annos quamordecim (sive in corporo,nescio,sive extra corpus,nescio.Deusscit),

raplum hujusmodi usque ad lurtium coclum, etc. . n. 342 7. Ne magnitudo reTclaliomini exlollat me, dalus esl mihi stimulus carnis mea) angelus Salanaj, qui me colaplii-zet; propter quod, etc..........1. 59

10. Propter quod placeomilii in inlirmitatibus meis, in con-tumeliis, in necessitatibus, in persecutionibus, in an-gustiis pro Christo...........111.I8O

1. 8. Sed licet nos, aut angelus de coelo evangelizet vobis pneterquam quod evangclizavimus vobis, anathema

6. 3. Si quisaïstimal aliquid esse, cum nihil sit, ipse seseducit. in.181 14. Mihiabsitgloriari,nisiincruceDomininostriJesuChristi. i. 325

6 t5. Servi, obedite dominis carnalibus cum timore, et tre-more, in simplicitate cordis vestri, sicut Christo, etc. 16. In omnibus sumentes scutum fidei.......iii.192

12. Cum metu el tremore veslram salulem operamini . . i. 307 4. 7. Et pax Dei, qua! exsuperat omnem sensum, custodial

12. Induite vos sicut elecli Dei, sancti, el dilecti, viscera misericordiae, benignilalem, humililalem, modesliam,

et nou homiuibus, scienles quod a Domino accipielis relributionem............m.192

13.17. Obedite praipositis vestris, el subjaccte eis; ipsi enim pervigilant, quasi rationem pro aniraabus vestris red-dituri, etc.............m. 193

2. mulationes, et invidias, et omnes detractiones, sicut modo geniti infantes, rationaliile, sine dolo laccon-

3. cupiscite, ut in eo crescatis in salutem; si tarnen gustatis quonlam dulcis est Dominus.....i. 100

3. Si tarnen gustatis quoniam dulcis est Dominus . . . i. 26 11. Cliarissimi, obsecro vos tanquam advenas etperegrinos, abstinere vos a carnalibus desideriis, qua) militant adversus aniinam...........i. 329

4.12. Cliarissimi, nolile peregrinari in fervorc,qui ad tentatio-nem vobis fit, quasi novi aliquid vobis contingat; sed communicantes Cliristi passionibus gaudete, ut et ia revelatione gloria) ejus gaudeatis exsultantes . . . u. 271

1. 4. Maxima et pretiosa nobis promissa donavit, etc. . . n. 385 19. Ilabemusfirmiorem propheticum sermonem, cui benefa-citis attendenles, quasi iucern® lucenti in caliginoso loco, donee dies elucescat, et lucifer oriatur in cor-dibtis vestris.............n. 417

14. 1. Vidi, et ecce Agnus stabat supra montem Sion, et cum 3. eo centum quadraginta quatuor millia, et cantabant

21.10. Sustulit me in spiritu iin montem magnum et altum, et ostendit mihi civitalem sanctam, Jerusalem, descen-dentem deceelo a Deo, habentem claritatem Dei, et lumen ejus simile lapidi pretioso lanquam lapidi jaspidis, sicut crystallum. • . • . • • • . • • • ¹⁹⁶18. El erat structura muri ejus ex lapide jaspiile; ipsa vero civitas, aurum mundum simile fitro mundo: et funda-menta muri civitatis, omni lapide pretioso ornata, etc. a. 11«

Amor proprius ipsum Deum, quantum in se est, perimit. - i. 345 Nullus scil certiludine physica an odio, an amore dignus sit;

An naturaii raliono demonslrari possil, dari Angelos. . . n. 139 Angelorum numerus, an excedal numerum specierum materia-

In aniuiïD contempiationD, Deus trinus cl unus ul invenialur. n. 142 Anima remand velul in Ueum transformata, in unione matrimonii spiritualis........^lI['

quas prius in cxtasi patiebalur, penitus amillit. . . . m, 67 Aniniffi inlima nnio matrimonii spiritualis . . . . . m. G7 Anima), in uniono matrimonii spirilualis.Dous se manifeslat in

viöiouo imaginaria sua) sacralissira» Ilumanitalis. . . in. 69 Anima potest uniri lirmiler Deo divinis auxiiiis roborala, per

primendara mortalibus amoris sui teneritudinem. . . . m. 182 Anima; contempiativiE dcsitlerium dc prtcscntia et fruitionc sui

Anima; cum Deo spiritualo matriraonium, licct in iiae inorlali vita ratum el firmum sit celcbratuin in statu unionis, in l'u-tura tamen vita relinquiturconsummandumin gloria. . . m. 285 Anima contemplativa vuil sponsura sequi quocumque icrit. . m. 2ill Anima postulat Irahi et ad Sponsum, et post Sponsum. , . m. 292 Anima non trahilur invila, scd volens, cum Irahi petal, et cur-

Anima desiderat train a Sponso, quia sequi non posset. . . in. 2M Animas cursus, qui est divina; Iraclionis cffocliis, ad ipsum Sponsum terminari debet; medium quo trabitur non solum sunt virlutes infusie, sed et dona Spiritus Sancti . . . m. 295 Anima! cursus ad hunc terniinuuuiirigitur, ut Sponsi suiquies-

Anima nullius allcrius quam Sponsi consorlio saliari potest, nr. 297 Anima debet, Sponsi potius quam propria; voluntati conformis,

dilationem ejus forre palienter, ct consilium sequi. . . ut. 299 Anima contémplativa desiderat Sponsum foris et solum inve-

Anima contemplativa, Sponsi mandalo, in l'ratrum obsequio diu-tius occupala, ad secreta Sponsi cómmorcia ol colloquia

assurgit, ex mirabilinolitia illius, quamcxcrealuris colligit. 111. 303 Anima contemplativa, post tol desideria, ab Sponso vocalür cl

ad coronam ejub merilis deffiam, icr Sponsus invilat. . m. 39)lt; Anima; contemplativa; lanto lïagral amore Sponsus, ut ipse

Anima desiderio audiondi ct videndi dilectum suum accenditur. m. 312 Animoc dileclae, adlmc vialrici, faciem suam divinam Sponsus

Anima; anribus corporis Sponsus vocem suam exhibet. . . nr. 314 Anima conlomplativa ostensa facio ct voce sonante, Sponsum

illius docoro et istius dulcore fcrit cl vulnerat. . . . m. 316 Anima contemplativa desidcrat Sponsi sui praosentiam el frui-

Anima vult Sponsi sui quiescentis sociclate gaudcrc . . . m. 295 Anima desideral Sponsum l'oris ct solum invenire. . . . m. 300 Anima, post tol dcsidcria, ab Sponso Tocalur ct admitlilur. . m. 305 Anima, ad Sponsum inlroducta, benigne ab co inspieilur ct

Anima eontcmplativa qua)ril incessanler Sponsum. . . . m. 271 Anima contemplativa operalur indesinenter magna propter

Anima conlcmplaliva curril velocilcr ad Sponsum. . . . ui. 397 Anima conlcmplaliva audet vehementer propter Sponsum, ut

Anima conlcmplaliva suavitcr ardet amore Sponsi. . . . m. 405 Anima conlcmplaliva Sponso totaliter assimilatur. . . . ui 412 Animieconlcmplaliva) el Ghrisli ejus Sponsi mulua familiaritas. m. 419 Anima conlcmplaliva sui Sponsi pulchritudinem commcndat . m. 419 Anima conlcmplaliva Sponsi benignitalem el misericordiam

Appetitus inordinali duo principalia danma in anima. . .1. 31 s Appetitus inordinatus olTuscat animam camque foedat. . . 1, 31!)

Aqua; ct terra; idem centrum, sicut ct totius mundi, medium scilicet terra;..............11. 112

Aridilates allectus sonsitivi ct obscuritatcs sensitivic cogni-tionis aliunde ([uam a purgatione passiva; partis sensitiva;

Radix siccitatis et ariditatjs sensitiviD in quo sit sita. ... 1. 366 Doctrina tota de ariditatibus ct siccitatibus......1. 366

Audax responsio cujusdam P. Carllmsiani , ad objectionom cujusdam athci............... 5,53

	305
	134
	133
. II.	136
. II.	137

vitis Patrum, in persona D. Catharina) do Oardona . . . Ul. 224 Ausloritas heroïca vila;............m* 222

videlicet hseredilate, emplione ct violcnlia vlrlulis, non tilulo pura; donalionis, habelur.........i. 146

Frater nomine Benediclus non semol visus Ecclesia; clausas januas penelrare..............m. 131

Jaclura bonorum S. Palriarcha el Palcr (idci Abraham purgalus, i. 395 Jaclura bonorum oliam filiorum purgalus Job relicla uxoro

Ubi tres bonilalis raliones opposila; secundum so simul repe-riunlur, tale bonum est undequaquo appclibile, cum sil ex omni parte bonum.............n. 299

Caslilas est virtus, per quam concupiscenliam casligamus (|uo-dam ralionis moderamine, in materia dcleclalionum venerc-arum................ut. 230

Caslitas hcroïca homines carnalcs angelis similes facit. . . in. 230 Caslilalis specialis prajrogaliva in S. Joanne Evangelista . . m. 230 Caslilatis estnc quidem vigilanlem impugnalione carnali elidi. in. 230 Caslitas cfTiÓil ne mens ullis voluptuariis cogitationibus imrao-

Castitas ellicit ne cum momoriam generationis human®, vel tractatus ratio, vol necossitas lectionis ingesscrit, subtilis-simus mentcm voluptuaria) actionis porstringat assensus. in. 232 Castitatls subliraem graduni in D. Thoma licet mirari. . . m. 233 Castitas eflTicit ne illecebrosis phantasmatibus fcominarum vel

Castitatis gradus est, sed paucissiorum, ipso natural! motu carnis ilium obsccenum liquorem non perferre.....in. 233

Castitatis heroïca) cxcmplum in D. P. N. Joanne a Cruco. . m. 233 Castitati etiam hcroïca) vitanda) occasioncs, cl maxime mulio-

Osculi Christi signum in ore BeaUc Catliarina) Bononiensis adhuc apparet..............m. 282

Virtutes morales infusas non possunl esse sine charitate. . . ii. 239 Cliaritns non potest esse sine virtutibus moralibus infusis. . n. 240 Virtutes morales acquisit®, in statu natura) integrac, potuissent esse perfecta) sine charitatis influxu secundum considera-tionem philosophicam, non tamen secundum consideratio-

Charitas csl vera inter Deum ot homines justos amicilia, non ulilis aut deleclabiiis, sed honesti, quae liic inchoatur in

Charilalis objoctum formale Quod est bonitas divina, ontita-tive simul et subjective considerata, utabstrahita prascn-

Charilatis objectum materiale, est omno illud quod habct, in se, velactu, vel in potcntia, bonitatem divinam, quatonns

Charitas in quo a virtutc spei thcologicas diiïcrat. . . . in. l i(i Charitatis objectum materiale primarium est Deus; proximus

Charitas dici non potest, propric, amor illc neccssarius, quo sc divina; Persona) mutuo diligunt, potest vcro amor Lealo-

Dc immenso charitatis heroïca; ardorc mira dicuntur . . . in. 147 Charitas heroïca mirabilcs in'anima habet circctus. . . . ni. 149

Charitatc heroïca maxime accensus sanctus Philippus Nerius. in. 150 Charitato horoïca S. M.N. Thcresiacor intumcsccbat, ot tandem eo disrupto, suavilor mortua est.......in. 150

in aera sursum elevatus, coram roge Hispania). . . . m. 151 Pluros corporis altcrationos cx charitato horoïca, . . . in. 151 Charitas horoïca quando tristcsin corpore aiterationes causot,

Cliaritatis horoïca; crga proximum excrcitium. . , . in. 153 Charitas respoctu proximi, non cxistcntis in gratia, veras rationem amicitiie non habct, sicut illam habct rcspcctu

Charitas heroïca erga proximum propria statui unionis. . m. 156 Charitatis heroïca; erga proximum oxcmpla in Moysc et S.

Paulus, in mentem adducit nos esse membra ejusdem corporis mystici, cujus caput Deus est........ui. 158

Oratio Christi Domini in horto, cl crudelis ejus captura. . . i. 172 Christi Domini, coram Pontificibus, Pilalo, ct llcrodc, pra;-

Crucifixio Christi Domini in monte Calvario. . . . . . i. 175 Christi sepultura, cum omnibus qua; circa animam, cl corpus

Cur Christus, cum lilius Dei osset, non descendcrit do Cruce. i. l ii Cur Patris vox intonuil in baptisiflo Christi el monte Thabor,

Materia coelestis an divorsa; rationis a materia sublunarium. n. 126 Cooli sunt quinta essentia, sublunaribus inanimatis nobiliores,

Qmc differentia cognitionis angolica), et humanai. . . . n. 67 Quomdo tros specics motus convcniant cognitioni angelica;,

Concioni auditor acccdat animo liumili, et non curioso. . . ii. 277 Cur pauci apostolico concioncntur spiritu, sc potius quam

voluntate unio, omnibus aliis unioniLus prsestantior . . . m. 16ti Conformitatis heroïca; eum voluntate divina principium seu solidum fundamentum, credero omnia Uoo vol volente vol

Conformitatis heroïca; cum voluntate divina excmplum in S.Job. m. 168 In conformitate heroïca cum voluntato divina consistit vita;

Conforniatusdivinaivoluntali, vere beatus,ct perfecte bonus est. in. 169 Conformalus divina; volunlati quilibet perfeclus, continue

dicat cum Paulo : quid me vis facerc, Domine? . . . m. 170 Ad hanc conformitatem invitantidominout respondere debca-

Conformilas heroïca cum divina volunlale in V. P. N. Alexandre a S. Francisco, LeonisXI, summi Ponlificis, ex sorore

Donum conlemplalionis a Deo poslulandum. . . . . i. 121 Ad conlemplationem accedens debet medilari. . . . n. 15 Conlcmplalionum sex species..........u. 24

Vila contemplaliva polior cl absolute melior,quam sil vila activa, n. 25 Vita contemplaliva ex suo genere majons est meriti, quam

quam contemplaliva, obnecessitatem prmsentis vilaj, . . n. 26 Contemplatio generaliter sumpta ut definiatur a SS. Patribus. n. 30 Contemplatio quomodo differat a cogitatione cl meditatione. ir 31 Accurata et exacta contemplalionis generaliter sumpta; defi-

Contemplationi proprium est, quod sil diuturna, tam ex parte objecli, (iiiam ex parte subjecti, simplicilcr loquendo, sed

Contemplalioni proprium est, maximainhabere (Jclectationein. Contemplalionis, eliam naluralis, elTcctus est : pax el tran-quillilas anima;, conlemplus temporalium, desidcrium

Contemplalionis effeclus eliam in ellinicis philosophis. . . n. 35 Contemplalionis cfTectus ; liberlas spiritus, mira suavitas,

perfeclus amor Dei juxla condilionem contcni|)iationis ip-sius, immobilis anima; Deo per affectum copulatio el tan-

Divisio contemplalionis in cbristianam et phiiosophicam. . n. 40 Ad vilam contemplalivam ut .concurrere possil alTectus. . n. 40 Conlcmplalio cbrisliana el philosopbica, ut dilïcranl inter se,

Nobiliores pbilosopbi in Dei contemplatione diu versati. . n. 41 Contomplalio cbrisliana ct philosophica difforunl absolute,

turn in principio, lum in fine, tum in aliis annexis. . . u. 43 Conlcmplalio pbilosopho'rum purcspoculativaetvanaspeculalio u. 43 Divisio contemplalionis Christiana;, in acquisitam cl inl'usam. n. 45 Contomplalio cbrisliana acquisila cl infusa convcniunt aliqua-

Contemplatio fidelium acquisila cl infusa, quomodo diflerant. n. 47 Contemplatio acquisila el infusa, ut diffcratit ex parte princi-

positioncm, ct per nogationem seu remolionom. . . . n. 53 Conlemplalio alia lil per ascensum, alia per dcscensum. . n, 58

Quodnam objeclum minus principale conlemplalionis. , . n. 69 Conlemplalionis infusa; supernaluralis plures a SS. Patribus

Brcvis el apla secundum regulas philosophorum conlemplalionis infusto delinilio cxplicatur.........n. 283

Conlemplalionis supernaluralis principiiim clicilivum est, vol I' , aliquod donum Spiritus Sanoli, vcl aliqua scienlia infusa,

Gonlemplalioni perfecla; non conveniunladmiralio el suspensie, ii. 285 Conlemplalio supernaluralis, quomodo natural! conlemplalioni

Conlemplalio supernaluralis ul reperiatur in homine . . . n. 288 Conlemplalio, si vere supernaluralis, in ipsam inlluit volunla-: lera; est enim virtualiter transiens in aliam potontiam, sod

Gonlcmplalionis infusas est amabilis valde dulcodo. . . . n. 294 Gonlemplalio infusa animam super scmelipsam rapit. . . n. 294 Gonlcmplalio infusa coïleslia menlil)us elevalis a peril. . . n. 295 Conlemplatiouis infusip proprielas, quod spiriiualia mentis

Gonlemplalionem sequitur mira qutcdam suavitas. . . . n. 298 Contemplaliono supcrnaturali nil honeslius, ex parte principii,

Conlemplaliono supcrnalurali nil deieclabilius, ex parte principii, objugti, finis, subjccti, et ratioue sui......u. 301

ConlemplatiYa vita non fugicuda inelu periculorura. ... 11. 302 Conlomplaliva; aniiiiic casus uon absolute irreparabilis, ac

Ad conlemplalionem supornaluralem, ex parte anima; requiritur mundilia cordis, simplicitas mentis, ot parvilas humi-

Ad coutemplalionem aspiranti, quid pracstandum. . . . n. 307 Conlemplaliou:.--. i- .■craaluralis gratia aliquando concodilur

Conlemplalio supernaturalis ordinarie miscolur imaginalioni. 11. 314 Conlemplatio pura sine imagiuationis concursu sajpe dalur in

Contempiatio Üei pcrfectior dalur aliquando in ealigincdivina. 11. 32!) Gonlemplalio supornaluralis aliquando cum sensuum aliena-

Contempiatio supernaturalis ad claram Dei visionem pcrtingit. 11. 341 Gonlcmplalionis supernaturalis objcctum principale est my-

Cur Deus servos suos quandoquc lota vita sine ulla consola-tione aflligat....... ......i. '459

Crealura; quomodo dici possint bona; per cssenliam. . . . n. 106 Crealura; perfectiorcs el pcrfccliorcs semper in infinitum quare

Omnes creatura;, etiam simul sumplfc, valdc diminute divinani perfectionem cxprimere possunt.........m. -113

In crucibus etiam puritas spiritus inquiratur, non sensibilis exterior affectus.............n, 261

Dsemonum malitia et persocutione purgaiitur Dei servi. . . j. SS-i Diemonis cognitio in matcrialisensitivii! partis operationesistit,

Deleclationos quajdam naturales, qusedam rationales. . . i. 285 Delectatio non habet speciale nomen, quod ab actu simplici

Potest esse desperalio, ex solo supcrexcessu boni. . . . i. 300 Despcratio non importat solam spei priralionem, sod et reces-

Despcratio pracsupponit desiderium, siout et spes. . . . i. 301 Desperatio modcranda, et quoad objcctum, et quoad medium. I. 301 Desperant mall simpliciter, desperant boni solum in ordine

S. Bonayentura; consolatio contra tentationein dcsperalionis. I. 487 Excmplum cujusdam s. monachi in desperationis timore. . i. 458

Ut Dei exislentiam probet, quod dalur una prima rerum omnium causa..............it. 72

Ut Deum esse probet, quod omnia enlia non sunt possibilia. n. 72 Causa sallcm cxemplaris et mensura bonilatis cailerorum, ut

Naturalis lolius specie! bominis inslinctus, ul Deum esse probet n. 74 Moralis ralio exislentiic Dei effleacissima, quod lumen ralionis cuique persuadcl dari suprernum judieem bonorum cl im-

In Deo omnia sunt unum, ubi non obviat relationis opposilio. n. 75 Est in Deo secundum se multiludo virtualis conceptuum obje-clivorum, cl formalis quoad nos, ob divcrsas lineas essendi

An prima linea essendi in Deo, sit formaliter infinita . . . n. 75 An essentia Dei formaliter consistat in ratione substantia;

subsislentc, seu esse per se naturai intellecliva;. . . . n. 77 Cur in deflnitione essentia) divinac utaimir potius nomine intel-

Qua ratione multitudo deorum a Gentilibus admissa. . . n. 78 Quomodo Dcus probetur infmitus in omni perfectione. . . n. 87 Deus est conservator creaturarum omnium, consorvatione di-

recta et inmediata per se, ae etiam indirecta et per accidens. 11. 102 Deus est provisor generalis hujus mundi, non solum in com-muni, sed in particular!, et immediate, quoad rationem or-

Ad veram alicujus eomprehensionem quid requiratur. . . n. §8 Deus incomprehensibilis, non solum in se, sed etiam in suis

Deus ut excludat omnem pbysicam compositionem. . . . n. 94 Deus ut excludat oinnem mctapliysicam compositionem . . n. 94, Deus ut excludat omnem logicam compositionem . . . , n. 95 Deus cur dicatur solus simplicitcr bonus per essentiam. . , n. 9(5 Unitatcm Dei prieeipui pbilosophi agnoverunt, rcliquos, quos

vulgus voncrabatur, angelos sou intelligentias crediderunt. 11. 78 Probatur unitas Dei passim ex S. Scriptura, ex Symbolis Ecclesia;, ex communi doctrina S. Patrum, ctcommuni consensu fulelium et 1'uso sanguine tot martyrum ..... u. 78

Cur solus Dcus Sponsus possit dici pascens et Cubans in me-^riclie.................hi. 296

Dircctori non solum doctrina, sed el experientia neeessaria. 1. 463 Directori spirituali quid prastandum erga scrupulosos. . . 1. 4^9

Ad bumanam'salutem necessarium fuit, esse doctrinam quam-dam per revelationem divinam, prrcter physicas disciplinas. 11. 43

In Ecclesiis maxima debet reverentia et devolio exterior exhi-beri.prajsertim ubi sanctissimum Eucharistiaj sacranientum asservatur...............n. 200

Elementorum nobililas undo sumenda ; ot qua; nobiliora . .11. Ill Elemenlorum circumforentia, major vol minor, undo . . .11. Ill Elementorum qute sint mensurae juxla mathematieos . . .11. Ill

instrumentis passionis, cullus lalria;, sicul Deo, dobelur. in. 165 Matrimonium spirituale colebraturin sanclissimo Eucharislia;

Eucharislia; offeclus vivilicandi, causalus a corpore Cliristi. 111. 328 Hoc sanctissimum Sacramenlum animam sanolam non solum

per aiToctum sod ipsa ro in sponsam sibi copulal. . . . in. 329 In Eucharislia; mensa praparavit Dominus ccenam magnam,

modum convivii spiritualis, quo animat roficiatur . . . in. 330 Eucharislia! sanclissmum sacramcntum est cella vinaria coo-

Eucharislia; sanctissimum sacramenlum est leclus in quo Sponsus quiescit...... ......hi. 338

Eucharistiai sanclissimum sacramentum est fons signalus gratiarum, quie a Sponso dcrivanlur ad sponsam. . . . m.

Diaboli suggeslionibus contra fldem nostra cooperalur nalur Fidem noslram impugnat inlinitus infidelium numerus.

Fides prima inter virtutesTheologicas, et cur .... Fides Theologica divinilus infusa, in omnibus fidelibus repe

Fides an possit sine gratia, caHerisque virlutibus, infundi. Fides solo infldelitatis peccalo dcstruilur, speciali Dei influx

449

450

450 450

450

451 451 230 132

132

133 133

133

134

Fides viva conlinuam Dei pra;sentiam causal .... Fides viva in anliquis Palriarchis maxime reluxit . . .

Fides viva clarius nunc in novo lestamento. el lalius cmicat, i quam in vetori.............in. 137

Fidem vivam Christus suis optabat discipulis, quic miracula 3 patrat in Ecclesia.............in. 139

Fortitudo et temperantia, cum suis partibus, subjectantur in appetitu sensitivo, fortitudo in parte irascibili, temperantia

Fortitudo, temperantia, carumque partes infusuj, subjectantur 9 in appetitu sensitive, forliUulo in parte irascibili, tonipe-9 rantia in pjirtc concupiscibili.........n. 232

juxta sapientiam sajculi. Domino revelante, süblimem ac pene claram SS. ïrinitatis notitiam fuit assccutus. . . m. 307 V. F. N. Franscisci a Puero Jesu, ejusque ad religionis nos-

j Gaudium specialiter dicitur de homine ; delectatio commu-J nis cunctis animalibus est . •.......... 285

Communicationos gratia; sensibilis imperfecta;, tyronum propria;, iisque animus purgandus.........I* 359

In communieationibus gratia; sensibilis periculum. . . , i. 361 Communieationes gratia; sensibilis nimium gustata; plurimum

Anima est ablactanda a gratia sensibili, qua; est lac parvulorum i. 370 In substractione gratia; sensibilis, quiescendum in sacro otio,

quod est terminus discursus et contemplationis iuitium. . I. 375 Gratia sensibili privati sint in tentationc tideles et Christum se-

• Habitus naturales non dantur ad substantiam actus, sicut super-naturales, sed tantum ad modum; nee sunt tota virlus agendi proxima.............n. 291

Homo, parTus mundus, creaturarum compcndiuiu . . . .11. 139 Facilius cx hominis, quam ex aliarum creaturarum, eliam angeli speculalione, ad dWinam conlomplationem elcvamur,

Homo intus in cenlro cordis Deum facilius et suavius con-templari potest, quam foris liceret...... .11. 142

Humilitas Deo gratissima, quia humilis corde unigento Dei Filio perfecte assimilatur,et quia Deus suam zelatur gloriam. in. 173

Humilitatis heroïccc actus omnes, in vita Christi, prasertim tempore passionis, imitetur justus, et in statu unionis

Humilitas heroïca S. Dominici, et inauditum oxompliim. in. 182 Humilitatis heroic® ut fieret primus magister. Deus factus est

Humilitas plane heroïca, in V. P. N. Dominico a Jcsu-Maria. in. 178 Humilitas heroïca concessos Dei favores ettalenta naturalia legit. 111. 179 Humilitas heroïca in S.Francisco, et B. P. N. Joanne a Cruce,

in cujus demortui reliquiis, quasi insculptis aut dopictis • imaginibus, favores a Deo concessos in vita, Dcus repra)-

Humilitas heroïca eminuit in V. N. Francisco a puoro ,lesu, in V. P.n.DominicoaJcsu-Maria,etinB.P.N. JoannoaCruco. 111. 179

Humilitas ficta cujusdam mulieris reciusae a rustica ipsius an-cilla dctecta...............ni. 181

Humilitas hero'ica so minimainelvilissimaminteromnesrepulat. jii. 181 Humilitas heroi'ca in S. Francisco do Paula, qui se minimum,

suosque alumnos hoc luimilitatis nomine insignirc voluit, in. 182 Humilitas hcroi'oa no minimum quidem van® gloria; raotum

Ilyacynthus, chrysoprasus, amethystus, beryllus, eujus sint coloris................in. 117

Jaspis confortat stomaclmm, ot iluxum sanguinis sistit. . . n. 116 Quotuplox jaspis.............n. 116

Imagines abEcclesiaintroductuDcxemploChristi elapostolorum. n. 257 Non ipsis imaginibus secundum se, scd earum prototypis,

Impulsus, qui non fuerit expertus, non potest dignoscero • • n'- 100 Impulsus, scu modus, quo Deus vulnerat animam, non potest

Purgationis partis intelioctiva! tribulalio, angustia;, el horror, i. 409 Viva purgationis passiva; in parte intcllectiva quoad omncs

Quamam causa formalis purgationis passiv® parlis inlellcctiva). I. 419 Purgatio intcllectiva quomodo obvolval toncbris intcllectum. i. 419 IntelleetiviB purgationis causa eiriciens est Deus misericors sic

Inlellcctivic purgationis causa linalis est unio intima cum Deo. i. 421 In intcllectiva purgalione nonnunquam clara lux irradiat animic

Purgatio intcllectiva impcrlectiones lam actualcs quam habi-tuales in anima remanentes post purgalionem partis sensitiva; penitus evacuat............i. 423

Ad inlentiouem puram in omnibus servandam, interiori mentis recollectioni et operum examini sajpius vacandum . . in. 201 Intenlio para vix potest haberi, nisi ab illis, qui non qua:runt

Intenlio pura lieroïca non deservit intuitu pramii ccoleslis . jii. 202 Ad meritum et ad puram inlentionem rcquirilur, esse in statu graliie, opus dirigi in finem debilum, vel formaliler, vel vir-lualiler................m. 202

Intentio pura mane el vespere prajsertim cxercencla. . . . ni. 203 Modus communis procedentli in recta intentiono in nostra reli-

Intentionis pura; modus, dum fidelis procedit ad lectum . . m. 204 Intentionis purae actus, et modi singulos actus communitatis

Intentio pura hcroïca solam üci gloriam qua;rit in omnibus . m. 205 Intentio pura heroïca Deo serviens, non solum aliarum rerum,

Fides heroïca B. P. N. Joannis o Cruce, qui nullam volebat admittere credendorum cxpcrientiain......ui. 138

Paraphrasis in Job V. P.N. Joannis a Jesu-Maria, spiritu consolationis plena.............i. 464

Spes heroïca in S. Job enituit. .... .... in. 142 Misericordia heroïca in S. Job.........in. STS

Ira est homini connaturalior, quam concupisccntia. . . . i, 309 Ira justior apparens aliis passionibus, semel excitata difficulter

Causa ira: est, maxime parvipensio, seu despectio. . . . i. 310 Radix irse ex parte irascentis, est propria oxcellentia, vera

Judicium universale, terribile proponitur in Scriptura sacra S. Patres diem judicii meditantes, omnino tremuerunt. .

Per justificalionem won tolluntur pravaj dispositiones, pocca-torum effeetus, nee totaliter evacuatur diminutio naturalis

Justitia generalis, est omnis virtus sou pcrFcctio .... in. 267 Juslilia spocialis, est virtus moralis, circa dcterminatam juris

Justitia; virtus residet in voluntate, vclut in subjccto, . . m. 267 Justitia; virtus estin appetitu sensilivo, lantum virtuto et quoad

Justitia dividitur primo in logalem et particularem : legalis subdividitur in logalem stride sumptam et in epicheiam sou a;quitatein ; particularis subdividitur in distributivam et

Justitia legalis slricte sumpta procedit secundum expressam et formalem legis lilteram ac tantum finem proximum

et simul res qua) sunt harum materia ; respicit secundario modcrationem passionum, ne prscdictas operationes impc-

▼anilate bumana, sed aliquando instilutione divina, et cur. it. 117 Lapillorum splendor et pulchritudo elevat nos ad borum

Loca qutcdam singulariter Deus eligil, ut ibi ejus sanctum nomen invocetur.............n. 262

In Magdalena yiva anima; in purgatione intellectiva Deum quacrentis imago...............

Mansuctudo et dementia dcccnt viros maxime perfectos . . ui. 258 Mansuetudo beroïca mirabilos eflectus seu fructus habet in

Ad mansuetos prsecipue praidicationem coolostis doctrinae dirigit Deus...............ui. 259

quoad cuipam, et quoad pojnam, cvaeuat penilus . . . i. 232 Martyrium verum ct falsum..........-iSS

In sublimi statu spiritualis matrimonii Sponsusmira coclestium arcanorum et suorum secretorum mysleria^sponsa) animaj

Animffl matrimonium spirituale in pluribus comparatur matrimonio corporal! rato, non consummato ......iquot;- 324

Remcdium propter inhabilitatem potcntiarum ad meditandum. i. 143 Nullum clDcacius remcdium peccatorum, quam passionis Domini raedilalio..............i. 171

Generales eondiliones ad merilum, juxta Theologiam Sehola-sticam.................. 115

contemplalionem clevel, quam quiclibel opera naturaj . . u. 151 Miracula sa;pius Dcus facil mediate, media scilicet operalione

Humante vita; miseria. in quibus prsccipue consistal. ... i. 183 Ex liumanoe miseria; consideralione colligilur affeclus humili-

Misericordia Dei in sacris paginis ct pluries in eadem rosonat. ui. 271 Misericordia Dei maxime relucct in peccatorum vocalione,

Opera misericordia!, corporalia, el spiritualia, quasi sibi specialiter facta, aceeptat Deus.........m. 27-i

Modestia; virtus in religionibus reformatis maxime excolilur . m. 23!) Modestiaj virtus in tola corporis compositione sita est adequate, principalius in facio serena ac humili, et in oculorum

Modestiai, prffisertim oculorum, plures admirabiles effectus . in. 239 Modestia viris etiam perfeclis necessaria, cujus dcfcctu magna

Modestiaj oculorum studium est merilorium feraeissimum. . m. 2-il Modestia heroïca el totius corporis compositio dcscripta . . in. 241 Modestiam facile servabit, qui continuajDei praisenliai vaeabit. m. 2-42 Modestia; heroïcaj exercitium..........m. 238

stiane, odio habenti animam suam, crit suave divortium. . i. 186 Multa sunt lam inlrinseea, qiiam cxtrinseca mortis pericula . i. 180

Duplex mortiflcatio, scilicet homiHis cxlerioris, et iriterioris. i. 313 Mortilicatio exterior, absque intoriori parum prodest; pietas

Mortiflcatio abillicitis singulis hominibus necessaria, item et a Ileitis, ex doetrina et praxi Cbristi üoniini, maxime juslis

Mortificatio gratum Deo saerilicium iu boniinejusto ... i. 315 Omnibus sanetis, imo et unico Filio suo mortilicationis calicem

Mortificatione, seu regia via crueis, pervenitur ad patriam. . i. 321 Sine mortificatione non potest haberl contcinplatio, vel oratio

Mortificatio est imitatio Chrisli, qui noluit, crucem descrere . i. 328 In mortificatione sunt anna militue Christiana;, nunquam dc-

Non omnino vitandtc mulieres, sed earum familiaritas, secundum prudonticc leges............i. 383

fulgura, tcmpestatcs et tonitrua suscitat contra castitatem . i. 383 Mitndus, sive Universum,

parte principii, sive finis, sive specierum in eo produetarum. n. 145 Ordo partium universi sen mundi inter se, et ad finem, potuil esse perfectior accidcntaliter, non essentialiter. . . n. 145

Mundus univcrsus, et singulaj ejus paries, Deum laudanl. . n. 147 Mundus, sive Vanilas,

perseveranler Deo servirc, ipsiquc adhoerere .... in. 207 Contemptus heroi'ei mundi plura exempla in Carmelitarum

Conlemplus heroïcus mundi in fratre ducis Ursini .... m. 207 Conlemplus mundi licroïcus super alios fulgcro videtur in

Naturalium el supernaturalium notitiarum species .... i. 112 Notiliic supernaturales possunt anima; mulla causare damna,

Multas utililates colligit anima ex purgalione notitiarum supernaturalium distinctarum..........i. \\i

Omnibus notitiis particularihus purganda est anima; pars eo-gnoscitiva, dum ad divinam contemplationem clevatur . . i. 123

Obedientia; virtus, perse loquendo, laudabilior est, qua; pro-pier Deum conlemnit propriam voluntatem, quam ali;i; vir-

Obedientia principaliler cl absolula necessilalo Deum ipsum respicil, rcliquos superiores ex quadam supposilionc quod

Obcdiendum est in omnibus Deo, non item superiorilius . . m. 18(i Obedientia; heroïca; exemplum in Clirislo, qui factus est obe-

Obedientia; gradus omnes viro perfocto exercendi, ut Deo pla-ceat, ut supcriori gaudium afferat, ut maxime cumulet sibi merita, ut in omnibus suavissima percipiat eonsolationem. in. 193 In obedientia perfecta et licroïca nulla reperitur servitus, aut captivitas, imo summa libertas, qua obtenta vix potest

Obediens perfectus consulat in omnibus supcriorem ; si hoc non possit, ex divino instinctu operctur......in. 193

timor filialis Deodisplicendi, quia dc otioso verbo reddenda ratio, pcriculum totalis ruina!, dissipate antcmurali, scilicct observantiis regularibus, ac tandem quidam amor proprius

tciji virluali, si profulura ad salulom ajlcrnam .... i. 132 Oralio jusli.pro pnudoslinalis semper exaudilu^si fiat cum dc-

Petilio stride sumpla est lota essentia orationis . . . . i. 152 Qutcdam pelenda in oraliono absqiio uila condilione, quoedam

EfTectus orationis bonte debonl osso actus virlutis, ct generaliter coniprclioudunt aclus omnium virliilum .... i. 162 Signa ac circetus oralionis bona; pene inseparabiles. . . . i. 161 Nunquam ab oralionis oxercilio, quacumque humilitale, quoa

Oratio in spiritu et veritate, et in intimo mentis sacrario . . n. 263 Inter orandum primus dofoctus, dum fjiiiis oral in publico, ut

Oratio ot petilio Salomonis Doo gratissima . . . . . n. 274 Oralionis (iiiarlus defectus pene inlolerabilis, veile statim

Orationis gradus inferior, quo anima potest Deo uniri. . . in. 71 Orationis studium dimittendum ob amorem proximi et ex obo-

Quietis orationi vacantes, de quibus admonendi .... m. 80 In quietis oratione fruitur anima deliciis divinis, non secusae

Plures modi divinte communicationis in oratione .... in. 103 Orationis conlemplativa) species, sen divcrsec communica-

Oratio unionis passivac gignit tencrrimum devotionis sensum. in. 112 Oraliono unionis passiva) transacta, manet memoria coelestium

Dominica) Passionis parlicipatio in Beala nostra Magdalena do Pazzis, lum in anima, turn in corporc......i- ^77

Passionos anima; imliirercntos ad bonum, vel malum . . . I. 275 Non cxtirpamla) passiones ad instar vitiorum, nee evacuanda;

Fit per humorum et spiriluum diversam dillusionem . , . i. 278 Passiones irascibilis duplicilcr contrariantur, ct cx parte ob-

nee per virtutcm acquisilam, ncc per infusam in appetilu sensitivo residentcm, nisi forto miraeuloso.....ii. 233

Tobia, Job, in Aposlolis, cl \i. P. N. Joanne a Cruce . . ui. 248 Paliehtiai horoïcai reccns exemplum ct, martyrium V. P. N.

Paupertas cvangelica medium est proximum perfcetionis . . ni. 235 Pauperlatis necessilas ctfolicitas, ab ipsis plüiosopiiis cthnicis

Paupertas heroïca cum maximo rigoro in nostra religione Gar-melitana edocetur............m. 238

Quatuor naturte humanoe vulnera ex originali peccato ... i. 6(3 Justa licet occulta peccatorum permissio, semper in bonura

Perfccliones aliai dicuntur simpliciter simplices, alia; secundum quid, et nogantur do Deo, cum priores afïlrmentur. . i. 81 Perfectioncs simpliciter simplices, ut de Deo praxlicentur. i. 83

Terribilior omnium porseeutio fratrum religiosorum et etiam superiorum, in qua potius viget zelus justitiic quam sensus

in voto suseeptum, cum perfcctaj contritionis actu ... i. 222 Peccatum raorlalo potest per accidens remitti per actum vir-

Actus poonitcntiiu, neque in -sacramento, neque extra sacra-mcntum, est causa formalis pcrfoctiva justificationis, sod Iiecc causa est gratia justilicans........ . i- 231

Plantarum et arborum quot species; et quai utiiitas. . . . n. 130 Do plantis et arboribus aromaticis.........n. 132

Pluvia, ros, pruina, nix, grando, glacios, quid sint et quomodo fiant...............n. 122

Prudentia prselatis, et maxime religiosis necessaria. . . . in. 261 Imprudentium ct impcrfoctorum pnclatorum differentia. . . m. 262 Imprudentium prselalorum prima species, qui bono vivunt, ot

Prailatorum malorum tertia species, qui male vivunt, ct subjectos male vivore volunt...........in. 2G4

Prailatorum instructio liat, lam vcrbo, quain cxcmplo , . . m. 265 Prailatorum correclio, non sit cx ira, vel inconsiderato zclo,

Viro conlomplalivo quomodo comparanda Dei praisenlia. . . n. 23 In nostra sacra religione, prassentiai Dei el oralionis mcntalis

Plura do sanclitate vitai, ac do morto V. P. Prosperi a Spiritu Sancto................in. 195

Providenliam dei nogal Eliphaz talsus Jobi amicus ; Dcum vc-lul dormientem conquerilur Psalmisla; ol filii Israel dubi-tarunt, el tandem ncgarunt, ob afHiclionom juslorum. . . i. 497

Sub proximi nomine inlelligitur omnis creatura intellectualis, quee potest esse particeps ajterna) beatitudinis. . . m. 153 In ratione proximi peeeator fidelis infideli, Justus peeeatori,

Purgatio industria nostra facta, admodum superficialis et imperfecta, sine Dei gratia...........i. 348

In purgatione tyronum gerit se Deus more nutricum. . . . i. 149 Purgationis causa finalis est, ut btcc pars inferior apte purifi-cata conformctur parti superiori, etiam puriflcanda;, ut sic

Quomodo se gerat Deus in purgatione insignium peecatorum. i. 352 Purgatio peceatorum aliquando a dcsolationibus incboat . . 1.452 Purgatio peceatorum ordinarie incipit a gratia sensibili. . . i. 352 Purgatio passiva dat notitiam tam noslri quam Dei, cujus

Purgationis passiva) 1'ructus sunt: patientia, oonformitas cum divina voluntatc, ordinaria Dei prsesentia et amor sine spe retributionis, pax anima), frequens virtutum theologicarum

Signum verte et perfecta) purgationis passiva) partis sensitivac, si incipientcs jam non possint meditari nec imaginatione discursus formare, quantumvis nitantur.......i. 368

Intcllectivam purgationcm sequitur spes prtcmii. , . . . i. 425 Intellcctiva purgatio aggrcgat in anima plura bona .... j. 425 Intellcctiva purgatio dat claram sui cognitionem cum humili-

Intcllcctiva purgatio merito dicitur mutatio dcxtcrse excelsi. i. 430 Purgatio passiva partis sensitivic non proprie diccnda purgatio, scd potius quaxlam reformatio sensus ut hie parti su-

Intellcctiva purgatio dat ardentem quemdam Dei amorem, ma-jorem quara in purgationo sensitiva, potius afllictivum quam

Purgatio passiva cur sic dicta. Purgatio activa cur sic dicta. i. 436 Purgatio passiva partis intcllcctiva;, tam active, quam passive

Signum purgationis punc intellcctiva;,si anima ex una parte nil sibi sit conscia, et tamcn tanquam in umbram mortis se

Modus procedendi in purgationo passiva partis intcllcctivae. . i. HO Ex vivis coloribus expressus animai ilebilis in purgaliono

Consolatio el instrucüo pro purgatione passiva partis intellectiva;................i, 448

Anima) purgationum omnium radix, quia nullus quantumvis sanctus et purus (cxcepto Christo et Beata Virgine) a dc-fectibus multis et imperfcctionibus liber est.....in. 287

Pythagoras in monte Carmelo a sanctis illis patribus sapien-tiara suam didicisse scribitur.........11. -il

In raptu anima se videt subito rapi stcpo nesciens quo, quomodo, vel a quo..............

Reatus poena;, tamdamni quam sensus, per sacramentum, aut ctiam pervirtutem poonitentise,semper secundum quid eva-

In justificationc extraordinaria rcatus poena) a;terna) totaliter evacuatur................. 237

Recollectionis gratiam quibus soleat Deus concedere. . . m. 82 In recollectionis oratione, quid nobis pncstandum .... in. 83

Religio principaliter et primario contcmplativa, secundario autem activa, actione ad salutem proximo pertinente, pro

Divers! fines divcrsarum religionum in Ecclesia .... ii. 27 Religio primario contemplativa, secundario per rcdundantiam contemplationis activa, est perfecta Christi et Apostolorum

tur, per actum suum proprium,virtus qua3 supcriori cuidam naturaicultum cceremoniamque affert ....... m. 160

Religionis virtus exhibet Deo, non cultum purum otsimplicem honorem, sod honorem cum maxima submissiono ipsius

Religio nobilissima est inter virtutes morales . . . • . m. 162 Religio qua colitur Deus essentialiler, distinguitur ab ea,

Religionis virtus, qua Deus colitur, est unica, lic«t in Deo mulla; sint intrinsecai perfectioncs, et licet ab eo diversa

Rcligioni plures actus assignantur, alii interni, alii exterm . m. 1d4 Religionis proprii actus sunt: adoratie, oblatio, ac assumptie eorum qua; Dei sunt, ut in voto, juramento, admiratione et laudibus, devotio et oratio . . . . • • • • ¹¹¹¹ l^⁰Ad religionem pertinent actus aliarum virlutum, imperative

Religionem hero'icam erga Deum, sanctiss. Lucbaristiic sa-cramentum, erga B. Virginem, Dei matrem, et alios san-

ctos exercet, quisquis ad statum unionis intimco pervenit . m. lolt;) Religionis arduum maxime votum S. M. N. Theresiaj . . . m. 16o

crga Puerum Jesum, el Sanctissimum Sacramcntum . . m. 136 Recessus a statu religioso ad vanitates sacculi filiorum Israel

Reliquiis potius, quam reliquiariis aflici debemus ... . n. 259 Reliquiariura perfeotissimura ac pretiosissimum, sanctiss. Eu-

Purgatio passiva partis intellectivai perficitur nonnunquam ti-more reprobationis et desporationis tentationo .... I. 455

Respectiva non possunt definiri nisi por ordinem ad sua cor-relativa, in obliquo signiflcata........... 33

Rosariis ot similibus pietatis instrumentis, non ad curiosita-tem, jactantiam et vanitatem, sed ad anima; profectum utondum...............u. 260

Medium evacuandi peccata, est receptio sacramcntorum Ecclesia; . . . . •...........J. 232

ngelus Satana; in angelum lucis transfermatur Deo per-mittente in communicationibus gratia; sensibilis. . . . i. 356

S. Scriptura; profunditas, el copiosa ubertas . . . • • »• ¹⁵⁴S. Scriplura cur sensum habeal multiplicera ; et quotuplicem. u. 154-

S. Scriptura sub una littera plures habel sensus . . . . u. 155 Sensus Scriptura; lillcralis, quando propnus ; quando tanlum

Per sensum Scriptura; spirilualcni sulïlcicnter, tam in ratione practica, quara in speculatWa, ad noslram salutem instrui-

Sensuum usus non universalis sed parlicularis in ordinc ad dWinum cultum appetendus..........

Silenlii heroici circumstantia): ut locuturus attendat quis ipso sit.et quibus loqui debeat; quid loquendum occurrat ;qiiis

Silentium superstitiosum etlinicorum, qui transacto volunta-ria; taciturnilatis tempore, se sanctilicatos, et omnia sibi

Simplicitas sen sincerilas, candor mcnlis, aut Veritas, virtus est bumanse societati plurimum necessaria, ot viris perfec-

Simplicitati seu voracitati opponitur mendacium directe et for-^maliter......'..........in. 276

1.	464
1.	464
I.	465
I.	466
	567
I.	467
1.	468
II.	136
II.	136
II.	136
I.	401
11.	137
III.	242
III.	243
III.	244
III.	244
III.	2 45
III.	247
111.	247
III.	247
	242

In ortu et occasu solis undo diversi in aëre colores. . . . n. 120 Sol in quarto coelo constitutus, cur astris caeleris nobilior. . u. 126

ad prcedam non movetur, nisi sit in propinquo .... i. 297 Motus spci diversimode est in homine, ac in brutis. . . . i. 297

Spei objcctum, est beatitudo ajterna adaequate sumpta, ut scilicet includil lam beatitudinem objcctivam, quam forma-

Quid sit in inlima unione animam Deo seu Vcrbo Sponso frui. i. 45 Duo libera duos produnt Sponsi amorcs, leneros, et dulcoris quasi lactis plenos, et suo quasi pondere in sponsam pro-

Cur Sponsus tam saepe suam animae praïsonliam subtmhat. . m. 288 Sponsus cor spons®, scilicet animaj contemplativaj, vol immediate, tel por angelos transverberat; utriusque vulneris

In statu unionis intimse, quo Sponsus et anima contemplatm se mutuis jaculis vulnerant amoris, Sponsus sponsam edo-cet theoiogiam mysticam, et sponsa se totam Sponso, ct

Vult Sponsus conversari solus cum sola anima contemplativa. in. 446 Sponsus vult quod anima contemplationi potius quam actioni

Stella quse Christo nato apparuit quomodo formata. . . . n. 121 Qiue sit magnitude stellarum juxta astrologos, qua; solis. . n. 128

Superbia est vilium maximum, peccatorum omnium origo. i. 263 Superbice gradus.............i. 264

justitiai daimonum tenlatione sinit earn agitari .... i. 384 Tentatio ct afflictio gloriosa signum distinctivum filiorum Dei

Morbi et tentationes iongissimffi S. M. N.Theresitc. ... i. 459 Cur in purgatione sensiliva, non autem intcliectiva, tentatio

Remedia omnia pro singulis tentationibus, brcviler indicata. i. 499 Omnium tentationum remedium est fides, passim ex S. Scri-

In cxercitio Theologia) mystica; non tantum anima conlempla- I. 25 tiva patitur, sed vcre per intolleetum ct voluntalem ope-

In sanctissimi Eucharistia) sacramcnti cella vinaria S. Theresia tlivinis communicationibus replebatur. ...... m. 337

Omnis tristitia mala simpliciter, in ordino natura), et secundum quid mala, in ordino moris........i. 293

Ad inquisitioncm divina; vcritatis duplici via possumus procc-dcre................n. 283

Virtutes intellectuales necessario dantur in Deo . . . . ir. 224 Virlutcs aiïcctiva), qua) nullam in suoformali conceptu dicunt,

per modum habitus pracise, sed por modum actus purissimi. n. 225 Virtutum subjeclum angelus non est per identitatcm . . . n, 226 Virtutes naturales habet angelus ab initio sua) creationis, ac

ita vclut ingenitas, tanquam perfcctiones naturales . . . u. 226 Virtutes habet angelus per modum habitus, realiter superad-

Virtutes intellectuales sunt in angclo, minus limitata) quam in homine...............u. 227

Virtutes afTectiva;, ejus nature convonientes, sunt in angelo. n. 227 Virtutum omnium pracdictarum subjectum est homo ... 11. 227 Virtutum infusarum cur non tanta habeatur experientia, ac ac-

Virtus moralis acquisita potest accipi, vel perfecta, vol imperfecta ................Ii. 236

Virtutes quae perficiunt hominem secundum communcm sta-tum, ita sunt ad invicem connexa;, ut una non possit esse in

Virtutes morales, qua; perficiunt hominem secundum aliquem statuin eminentem, non sunt semper actu cum aliis in esse perfccto considcratis connexa;, sed solum in potentia pro-

Virtus nulla meretur nomen virtutis, absolute loquendo, tam secundum considerationcm theologicam, quamphilosophi-cam, nisi conjungatur charitati, et ab ilia informetur . . n. 259 Virtutis acquirendae primum medium, est ejus cognitio, non solum in genere et in specie, sed etiam hie et nunc, cum

Virtutis acquircnda) tcrtium medium, est postulatio ipsius. . n. 145 Virtutis acquircnda) quartum medium, est dilTidentia sui, ct

In statu via; illuminatiT® virtutes sunt in statu superiori . . n. 248 Virtutum triplex status correspondens triplici viae pcrfectionis. n. 249 Virtutis humana; exemplar in Deo pracexistit, et quomodo. . n. 250 Virtutis acquisilac, in gradu perfccto viae illuminativa;, primum ac penitus evidens indicium, si quis facile, prompte, uni-formiter, constanter, ac dclectabiliter, circa ejus matcriam opcretur................ii. 253

Virtutis acquisilae indicium secundum, evidontissimum, carcre pracedentium vitiorum irapugnationo ct importuna passio-

Virtutis acquisitse terlium indicium, exacla mandatorum Dei custodia, et in viris rcligiosis rigida suarum legum obser-

Non aliud sunt virtutes quam quoddam lumen veritatis, qua;-dam inclinationcs lumen aut divinum aut naturalc conse-

Jacturavisus scu ccecitato purgatus in sacra Scriptura Tobias i. 399 Vila activa ct conlemplaliva.

Quamam vita debeat praferri et praicedcre, activa, an contemplativa ............• . . .

11.	8
ii.	8
11.	8
ii.	9
ii.	10
ii.	11
ii.	12
11.	12
ii.	13
ti	18
11.	19

Malitia formalis remota, idem est ac malitia causalis . . . i. 251 Malitia formalis proxima est intrinseca vitio, tantum per mo-

Ob penuriam vocum desunt propria villis nomina, untie utimur nominibus potius actum, quam habitum viliosum cxprimcn-

In statu unionis inlinue liqucficri animam quid sit ... . i. 42 Quid sit in statu intima; unionis Dcum cxosculari ct amplecti

contingil possit aliquando sine extasl contingorc. ... i. 51 Utrum anima pertingons ad banc unionem frultivam possit ü-

Ad unionem actualera fruitivam debent omncs aspirare. . . m. 43 Ad unionem actualem fruitivam quce necessarise, tarn pravifo

voluntate, amoris ac dclectationis summus affectus. . . in. 107 Voluntatis affectus omnes inter effectus unionis partis cogno-

Unionis activa; cfTcctus, est interna; suavitatis abundantia . . in. 116 Unionis activ® effectus, est quaedam participatio beatitudinis,

Unionis activa; cffcctus, est quasdam dciflcatio opcrationum . m. 118 Unionis activa; operationes possunt dici thcandricaa, sicut

Unionis impulsiva; effectus, est amor laborum propter Deum. in. 121 Unionis extatica; effectus, quod corpus ita romanet, ac si per

Unionis extatica; elTcctus, accensum Deo inserviendi desidcrium ................ni. 123

Unionis extatica; effectus, summus mundi contcmptus . . . m. 123 Unionis extatica; elTcctus, notitia tum divina; majestatis, turn

Unionis extatica; effectus, poena maxima, sed deliciosissima. nr. 124 Unionis extatica; effectus, quidam mentis jubilus, et quidam

Deus sorvis suis coolestia arcana plura manifestat. , . . in. 129 Unionis extatica;effectus universalis, est exercitium pene continuum in virtutibus heroïcis ......... in. 130

scitivam quam affectivam, in matrimonio spirituali . . . m. 279 Matrimonium spiritualc animte cum Deo in statu unionis . . in. 278

Voluntatis ardentissimus amor ante unionem cor liquefacit. . in. 108 Voluntatis amor ex adventu ct complexu Sponsi prasentis

Voluntas fruitur mirabili simvitate in uniono fruitiva . . . in. 109 Voluntas post unionem transactam habituali delectatione poti-

I.	388
1.	389
I.	390
(.	CO CO