S

DISSE irr ATIO JIEDICA INAÜGCKALIS,

DIJOS CASUS FEBRIS INTERMITTENTIS COMITATAE.

m

DISSEKT All O MEDIC A INAUGURALIS ,

exinuess

DIOS C4SIS FEBRIS INTERMITTENTIS C0MIT4T4E,

QUASI ,

FAVENTE SUMMO NUMINE,

kx auctoiutate llectoius magnirici ,

birth. JiC. lintelo de geer,

jljil. uh\. doct. et 1'hol-. exthaom).,
kec non

AMi'Lissnii SENATU3 ACADEMICI consensu,

NOBILISSIMAE TACULTATIS MEDICAE BECRETO,

SUMMIsaUE IN MEDICINA

HONOIUBUS ET PllIVlLEGllS ,
I\ ArADEMIA RIIEKO-TBAJECTIWA,

II I T K AC L F. G I T 1 M E C O N S E Q U E N D I S ,
EKUDIXOHL'H EXAIUNI SliBMlTTIT

JACOBÜS DELMONTE LYON,

f^iiirinaineusiB ,

A 1). XXI. M. M.VIl A. JlDCCr.L, IK KA. V.

THAJECTI AU lUIENLJl,

^PUD J. HB KRIJIJFF.

M LI C C C L.

IfMÖ

PATRI

OPTIMO , CATlISSTlVlO ,

PIA E ME M O R IA E

M. A. WITTERING

TDTOKIS , PAÜTORIS AESTUMATISSIMT ,

VIRO Cl ARISSIMO

l. C. YAN GOUDOEVER

PROJIOTORI CONJUNCTISSIMO ,

PRAECEPTORIBUS,

ÛDOSCÛ:lt;CIUB HABÜI,
AESTUMATISSIMIS , MAXIME DE ME MERITIS
KT

A n I c I H .

HASrn STUDIORUM SUORUM PRIMITIFS
D. n D.

A II € T O B.

C\Sl]S PRlMliS.

Die Saturni (9 Septembris anni 1849) hora po^
meridiana prima medici auxilium invocabatur apud
pauperem quandam mulierem, mediae aetatis, quae
advenienle eo, in sequenti versabatur conditione. Aegra
in lecto sedebat, summo orthopnoeae gradu afTecta ,
facie inflata, oculis anxiis, nunc hic, nunc illic ver-
sis, lingua inerassata, mulle sedimenlo tecla, labiis
coeruleis, respiratione brevi, dilBcillima, sibilante;
anxietas adest vehemens , qua muiier capul pqslrorsum
retrahere cogitur ; loquendi impotenlia, verbo vehe-
mens aslhmalis spasmodic! accessus. Pulsus frequens
est, contractus, cutis salis calida , a capite ad pe-

des usque maculis tccla petechiarum speciem pror-
sus prae se ferenlibus, a quibus in eo tantum dis-
tinguebantur, quod laetius ruberent; nonnullae at-
tactui quodammodo asperae, pleraeque tamen laeves
erant, digiti pressione pallescebant, neque tamen
evanescebanl. Ipsa aegra, uti palet, ne minimam
dare illueidalionem poterat, sequentia aulem enar-
rabant adstantes: mulier triginta duos annos nata
est, mater quinque liberorum , sana , periodicos si
excipias anxielalis, aliquando vehemenlissimos, ac-
cessus, plerumque tristi vel mutabili aëris temperie
eam invadentes, rare ultra viginli quatuor horas
durantes, et es descriplione aslhmalis spasmodici
nomine salutandos. Certiores fieri non potuimus,
utrum accessus illi cum menslruationis periodis coin-
ciderenl, necne, poslca tamen e muliere audirimus
hoc non ila esse ; duos abhinc dies maculae tales
rubrae in cute apparuerunt, mulierque valde fuit
dyspnoeica; heri melius sese habuit, sed hodie,
primo matulino tempore, maculae redibant, pri-
mum in facie, deinde bravissimo temporis spatio
per totum corpus, nunc fere eodem momenlo anxie-
tas exsurgebat, quae , uti nobis narrabatur, mane
inlensior adhuc fuit quam cum ipsi adveniebamus.

Post exanthcmalis eruptionem aegra diu friguit.
Nocte menses apparuerunl, effluxum servabant nor-
malem; rogata utrum nauseosa esset, aegra nutans
negabat. Alvum ultimis elapsis horis non deposuit.

Quamquam aegrae pectus stethoscopii ope inves-
tigare non potuimus, nullum tamen nobis erat dubium
circa pectoris affeclus naturam. Praescnbebatur pul-
vis de extracti Belladonnae grano dimidio , cui, ut
simul fieret revulsio in tractum inteslinorum quatuor
grana mercurii dulcis addebanlur; sanguinis detrac-
tiones non indicatae nobis videbantur, inprimis ob
praesentem mensium fluxum , atque pulveris effec-
tum exspectare maluimus , qui etiam ab omni parte
scopo proposito respondebat, perquam brevi saltem
post assumptum pulverem anxietas omnis fere eva-
nuit. Quarta post meridiem hora mulier sudare incepit,
petechiae nunc magis magisque evanescunt, ita ut,
quum hora sexta vespertina adveniebamus, ne ves-
tigium earum adesset ; cessabant etiam sudores, pul-
sus ad normam redierat, facies quieta est, lingua
sedimento adhuc tecta , multo minus crassa tamen,
loquela non amplius impedila, respiratie facilis; brevi
elapso temporis spalio alvus copiosa deposita est,
quâcum simul urina missa est.

Die Solis (10 m. Septembris) mulier bene sese habet,
respiratie tamen interdum parumper sibilans est; hodie
tamen eerlos nos fecimus, morbum nullum organi-
cum in peetore adesse, quantum hoc saltern cum
cerlitudine stalui potest.

Node diem solis et lunae inter paullo maturius
quam priori vice omnia enumerata symplomata denuo
et quidem ordine eodem exsurgunl. Primo noctis
initio apparent petechiae , brevi post anxietas et fri-
gus satis inlensum per inlegram horam; uli antea
loquela impedila, orlhopnoea, respiralio pipiens,
facies inlumescens, vcrbo omnia, quae jam enu-
meravimus; nobis tantum mane advenienlibus anxie-
tas parumper minus vehemens videbatur, quam priori
accessu. Mensium fluxus nunc etiam adhuc normalis
erat. Praescribebalur nihil praeter Julapium.

Post meridiem , paullo maturius quam die Saturni
anxietas sensim remillebat, non prorsus tamen ,
aegra sudare incipiebat, petechiae evanescebanl ; ves-
pere, quum ne vestigium petechiarum ampliusadesset,
mulier bene sese habet, praeter modicam anxieta-
tem et magnam defaligationem. Urina aliquod post
febrem tempus missa, sedimenlum oslendil lalericium.
Die Marlis (12 m. Septembris.) Malulino lem-

pore mulier uti die soils a febre et anxietate libera
erat. Alvum deposuit; lingua obsessa quidem, sed
minus intense, sapor non depravalus.

Hoc die duodecim granis Sulpbatis Chinini pul-

verum forma ulilur.

Die Mercurii (13 m. Sept.) Aegram videnles,
bene sese babenlem invenimus; anxietas non aderat
neque petechiae; lingua sine ullo sedimento, sapor

bonus, nihil nunc aderat, praeter pulsuum frequen-

liam paullo majorem, quam normae congruit, et
sensus coenaesthesis vitiatae , uli post chininum as-
sumptum tam saepe observatur. Post hocce tern-
pus muller perfecte bene sese habere pergit; altera
hebdomade , prudentiae caussa iterum duodecim sul-
pbatis Chinini grana, intra quatuor dies assumenda ,
ei praescribunlur.

E P I C R I S I S.

Quem supra tradidimus, casus morbi ad rarissi-
mos omnino pertinet, el frustra apud plerosque auc-
tores , alios ei similes casus, quaesivimus. Primum
morbi symptomata et decursum , uti nobis sese offe-
rebant, considerare volumus, et deinde , quae apud

alios circa nostrum argumentum inveniuiiiur, indi-
cabimus.

Morbi naturam cerlo delerminare jam prima, qua
aegram vidimus, vice fieri nulle modo poluit : asthma
adesse conslabat ; aeque cerium erat, maculas adesse
petechiales; attamea imo postquam accessus a fri-
gore obortus cum sudoribus terminatus erat, hic
febrem intermitlentem tertianam comitatam dari
nondum sine dubio affirmari poluit ; ex adstantium
quidem ore (ipsa mulier loquendi impar erat) audi-
vinms, mulierem duos ante dies anxiam fuisse , et
per plures boras maculas rubras in cute adfuisse ;
at vero plura audire nequivimus ; sequenti die melius
scse habuerat aegra, utrum autem tunc a febre vacua
fuisset, nobis non paluil; urina post accessum excreta
cum faecibus remota erat, ut etiam hocce crite-
rio careremus. Quamquam igitur omnino probabile
erat revera subesse febrem intermittentem tertianam,
melius tamen nobis visum est alterum exspectare
accessum , quum vita scilicet nondum periclitaretur.

Atque hic quidem non defuit, et post duos dies
omnia symptomata iterum apparuerunt, et quidem,
Uli vidimus, eodem omnino ordine; asthmatis tan-
tum accessus aliquanlulum minus vehemens esse vi-

debalur. Urina cum sedimento lalerilio diagnosin
magis adhuc firmabat, uli postea effeclus sulphatis

chinini administrati.

Quod aulem mulieris asthma spasmodicum attinet,

pnmum suspicio nobis oborla est, illud forlasse
nexum alere cum menstrualione , quum primus ac-
cessus duos fere dies ante quam mensium flusus cx-
speclabatur. invaserit, aller autem eodem fere tem-
pore , quo revera apparuerunl. Jam slaUm autem
audivimus mulierem talibus accessibus saepius esse
obnoxiam, eam irregularibus periodis, plerumque
tristi vel mulabiU temperie, invadenlibus, saepe
vehementissimis, raro autem ultra viginti quatuor
horas durantibus, dum ipsa aegra, recuperala
loquendi facultate asseverabat accessus cum men-
struationis periodis minime esse conjunclos.

Quaenam vero asthmatis caussa fuit? Hoc hie
effici non potuil, uli saepius omnino in aslhmate

spasmodico occurril.

Extra paroxysmos mulier sana erat, neque ves-
tigium pectoris morbi prae se ferebat, dum accurala
investigalio , percussionis et stethoscopii ope insli-
tuta, nil indicabat, quo vilium organicum adesse
probarclur. Noslro in casu aslhmalis spasmodici par-

oxysmum febre intermittente esse excitatum facile
liquet ; ter enim alterno die anxietas eodem fere
tempore quo frigus febrile exsurgebat, minori qua-
dam vehementia per caloris stadium protrahebalur,
ut in ultimo stadio evanesceret. Caussa igitur in eo
quaerenda esse videtur, quod potentia noeiva, quae
in medullam spinalem agens , morbos provocat pe-
riodicum typum servantes, non uti vulgo ad unum
locum adstricta fuerit, sed ad nervi vagi fibrillarum
originem extensa , bas sjTnpalhiae lege affecerit ; qua
ratione et quum aegra tali affectui magis praedis-
posila esset, quam caeteri febre intermittente labo-
rantes, irritatis radicibus illis, asthma denuo pro-
vocatum est, teste ejus decursu periodico febris illi
conveniente.

Aliud phaenomenon , cui animus advertendus est,
maculae sunt, quarum tamen explicationem suffi-
cientem dare non valemus. Paullo ante febris accessus
invasionem maculae illae primum in facie , deinde
per lotum corpus apparebant; cum petechiis vulga-
ribus, si excipias tantum colorem magis rubrum
scilicet, ab omni parte perfecte similes erant ; non-
nullae tamen etiam quodamraodo asperae attactui
crant ; veras tarnen petechias non fuisse ex eo patet

quod post aliquot horas evanuerant, nullis relictis
Testigiis, post duos dies iterum rediturae.

Initio in mentera nobis venire potuisset dyscra-
siam , et quidem scorbutieam, adesse ; aegra scilicet
pauperrima erat, vitam vagam degens , immunda ,
pravo victu uti consueta ; at praeterea, quod nulla
alia adesset ratio talis dyscrasiae suspicandae, ex ma-
cularum evanescentia patuit eandem non adesse,
uti etiam postea nullum omnino dyscrasiae scorbu-
ticae symptoma observari potuit. Minime tamen ne-
gandum est, plures hujusmodi accessus si exspec-
tavissemus, verum fortasse morbum maculosum ortum
fuisse.

Sanguinis extravasatio sub epidermidem, uti m
morbo maculoso, adfuisse non potest, sed uti in
aliis morbis exanthematicis aeutis, scarlatina, mor-
billis, caeteris, sanguinem in cutis vasis capillaribus
retentum esse necesse est,

Fatendum tamen nobis est, nos macularum erup-
tionis caussam indicare non valere ; ernptio scilicet
fiebat jam ante frigoris stadii initium, tempore igitur,
quo nulla ad cutem sanguinis congestio dabatur,
dum etiam in caloris stadio maculae neque majores
neque intensius coloratae, quam in priori febris

sladio erant. Griticam dignitatem in noslro casu
maculas islas non habuisse, salis liquet.

Multos auctores, uli ') torti mortojt werl-
hof, *) pinel, alios, consuluimus, nullum tamen casum
cum nostro convenienlem inrenimus, praeterquam
in opere diclo : Dictionaire des Sciences Médicales,
ubi sequentia dicunlur: «gomparetti et aubert ont
«observé une fièvre pernicieuse dont les accès élaient
«marqués par des tâches rouges qui disparaissaient
«durant les intermissions. Il y avait en même temps
«des mouvements convulsifs et une grande anxiété, la
« respiration était stertoreuse , un froid glacial frap-
« pait les membres. »

Alibertium consuluimus, apud quem sequentia
invenimus. «On y remarquait» (agens de epidemia quae
anno 1652 Hafniam infeslabat) « sans doute un délire
«continuel cl des céphalalgies intolérables; mais il se
«manifestait à un plus haul degré encore des lâches

1)nbsp;Franc, torti. Therapeutic, special, ad febres pernicios. period.

2)nbsp;Rich, morton , Opera Medic, torn. III. de febribus.

3)nbsp;Paul, gottl. weblbof, Observ. de febrib.

4)nbsp;Ph. pinel, Nosograph. philosoph. torn. I. Paris 1818.

5)nbsp;I. l. aubert, Dissertation sur les fièvres intermitt. pernio,

pag. ne, § XLvn.

«pétéchiales qui paraissaient à chaque accès et
« s'éclipsaient à chaque intermission. » —

Quod attinet ad compakettium , quum hujus
scripta non ad manus habuerimus, ejus observationes

comparare nobis non licuit.

Canstatt') inter febres intermittentes comitatas
petechialem etiam quandam nomine tantum com-
mémorât , nec tamen plura de eadem referens.

Prognosis vulgo in iis casibus, qui febris inter-
miltenlis petechialis nomine insigniuntur, infaus-
tissima ferri solct ; notandum tamen id ubique de
iis casibus perniciosis valere quales supra retulimus
es laudatis auctoribus; sic') aubert : «On a con-
« sidéré avec raison comme trés-fàcheuses les lâches
«pétéchiales qui surviennent quelquefois dans le cours
«des ataxiques inlermitlenles, parcequ'elles annon-
«cent une complication grave de ces fièvres avec
«les symptômes propres aux fièvres adynamiques. »
Et paullo infra: «les subinlranles tierces el double-
« tierces, que j. l. apinus eût occasion d'observer à
«Herspruch, dans lalSorique, (en 1694 et en 1695)

1)nbsp;Dr. CABI. cakstati, Ilandb. der Medic. Klinik. Bd. II. S. 316.

2)nbsp;1. 1. pag. 130, § XCIV.

«ne fûrent jamais plus terribles dans leurs ravages,
«que lorsque ce symptôme (tâches péléchiales) se
«déclara sur la fin de l'épidémie.»

Sic etiam ') medici Vratislavienses mentionem fa-
ciunt de infausto harum febrium intermiltentium
exitu, in quibus maculae istae sese ostendcbanl;
dum post morbos hisce malis symptomalibus slipa-
los, semper apud paucos in sanitatem reslilutos,
quum exanthema evanuit, color sordidus et pal-
lidus supererat, simul cum pruritu et oedemate
arluum inferiorum.

Gurationem tandem quod ad nostrum casum atli-
net, extracli Belladonnae administratio symptomaticae
nitebatur indicationi, hoc tempore scilicet de cura
palliativa sola sermo esse potuit ; et spei prorsus
respondebal eventus, quum brevissime post assum-
plum medicamentum respiratio liberior reddila est
et anxietas maximam partem evanuit ; caetenim
nunc, dubilantcs quemnam demum morbum ante
oculos haberemus, nihil aliud nobis supererat
praeter exspeotationem ullerioris morbi decursus.

1) Ilist. morbi Vralisl. ann. MDCXCIX et MDCCII fol. Ul.

Mercurium dulcem exlraclo Belladonnae addidi-
mus ut simul ad tractum intestinorum fieret revulsio.

Universalem sanguinis detractionem instituere hocgt;
in casu nobis con imlicatum esse videbatur , primo
quia durante node mensium fluxus fieri inceperat,
atque per accessum baud interruptae effluere per-
gebant, igiturque jam quodammodo depletionis arte
factae locum excipere poterant; ab altera parte
autem facile tali depletione instituta turbari potuis-
sent; tandem nostro in casu a sanguinis emissione
artificiali parum auxilii erat sperandum, quum san-
guinis fluxus normalis ne minimam attulerit alleva-
tionem, satis insuper nolum est, in genere sanguinis
detractiones in neurosibus, quibus etiam asthma spas-
modicum est adscribendum, non prodesse; at prae-
cipuae venaesectionem instituere vetantes conditiones,
ex nostra sententia, in eo erant positae , quod morbi
natura nobis incognita erat, quum maculae revera
petechiae esse poterant, scorbuticae scilicet dyscrasiae
vel morbi maculosi symptomata , aegraeque igitur
conditionem sanguinis detractione in pejus potius,
quam in melius duceremus. Celeris extracti Bella-
donnae effquot;ectus sanguinis emissionem brevi super-
fluam fecit.

Fortasse satis temere videbitur , nos primo paroxys-
mo peraeto, dum ante duos dies similis paroxysmus
adfuisse nobis dieebalur, non statim post finitum
aeeessum sulphatem Chinini adminislravisse, ter-
tiumque paroxysmum exspectavisse. Ita egimus, ut
perfecta nobis fieret de morbi natura certitudo;
attamen sine dubio absque perfecta ilia cerlitudine
sulphatem Chinini praescripsissemus, si nobis visum
fuisset, revera vilam immineri; credidimus lulo
hoe in casu novum paroxysmum exspectari potuisse.

Dosis, quam praescripsimus, non magna erat, et
profeclo minor quam vulgo praescribi solet in fe-
bribus intermillenlibus comilatis, in quibus ab omni
periculo tuti agere volumus; in nostro casu duode-
cim grana nobis sufficere videbantur, quia febris
intermittens, comitata licet, stadia sua tamen ordine
sohlo percurrit, paroxysmi non diu durabant, igi-
turque dosin salis magnam futuram exspectare nobis
licebat, tum insuper morbum simul el semel pe-
nitus tollere hic non adeo urgebat, et si jam dosis
non sufficeret ad tolum morbum tollendum , tamen
cum cerlitudine satis magna exspectare possemus,
paroxysmorum vehemenliam fractam esse futuram.
Scilicet observatione non indignum fuisset, si par-

oxysmos illos vehementes, aslhmate et maculis pe-
techias simulantibus stipatos , levior febris intermit-
tentis paroxysmus secutus esset sine phaenoraenis
illis fortuitis. Res tamen non ila sese habuit, quum,
uti vidimus , dosis administrata febrein penitus sus-
tulerit.

(]ASl]S SECUNDUS.

Quaedam Israëlita , nomine de josg, annos nata
quinquaginla ires, satis debilis, nervosae admodum
conslitulionis, ultimo elapso tempore, tum rerum
demi angustia, tum conjugis interitu, ralde de-
pressa, ceterum agilis erat et mobilis. Die mensis
Maji undecima anni 1847 post meridiem intenso
corripiebalur frigore , gravibus capitis et lumborum
doloribus comitato ; quum adveniebamus dolor
in capite et lumbis vehemens adhuc erat, sicuti in
artubus, cutis calida , pulsus admodum frequens ,
neque plenus vel durus, neque magnus, lingua
parumper nimis vividi ruboris, satis sicca, sine

seilimenlo, sapor non depravatus, silis mulla; alvi
depositio hue usque non recedit a norma. Foemina
matutino adhuc tempore fere nullum morbi sym-
ptoma percepit; uti nobis dicebatur, urina clara
erat. Julapium praescripsimus de Aceto Vini, sinapis-
nios insuper ad suras, neque tamen epithemata
frigida in capite, quum scilicet sanguinis congestio

ad cerebrum non magna esset.

Die 12 m. Maji. Aegrae accedentes audivimus
febrem per noctem perstitisse; foemina inquietu-
dine vexata fuerat ; mane parumper sudaverat. Con-
ditio nobis tunc faustior esse videbatur, lingua
scilicet humidiore, capitis lumborumque dolore
multum imminuto, pulsu parum modo accelerato ;
mulier optime sui conscia debilitatem accusat; uvma
non servata est, uti dicebatur, clara erat sine sedi-
mento; alvum non deposuit aegra.

Usque ad horam post meridiem sextam conditio
fere eadem fuit; tunc absque manifesto frigore prae-
gresso vehemens invasit febris accessus; delirium

adest sine congestione.

Die 13 m. Maji.— Aegra per totam noclem de-
liraverat, febris vehementiam matutino tempore im-
minutam quidem habemus, pulsus tamen frequens

adhuc est, satis parvus ; capitis et arluum dolores
gravissimi etiam nunc sunt; aegra inquiéta est; lingua
rubra, sicca; cutis calida, madida ; adest débilitas;
symptomata nervosa nunc non adsunt ; urina brun-
nea, sine sedimento. Aegra in julapii usu perge-
bat. Quum alvi deposilio nondum secuta esset, olei
Ricini cochlear aegrae administrari jussimus.

Vespere. Olei Ricini usum alvi depositie secuta
est; febris versus priraum tempus vespertinum re-
missiouem fecil, pulsus tamen frequentior quam
oportet.

Die 14 m. Maji. Nocte aegra inquiéta fuerat; fe-
bris pauca ; foemina multum debilior est ; lingua
humidior; capitis lumborumque dolores multum
imminuti; urinam, simul cum faecibus excretam, hanc
ob caussam conspicere non possumus ; mulier sese
admodum aegram esse percipit. Pro usu interne
praeseribitur haecce mixtura :

Rp. Decoct, albi Sydenh. une. xij.
Acet. Vini. une. j.
Syr. comm. une. (î.
m. d. s. 0. h. c.

Post meridiem, eodem fere tempore , quo die Maji
12 febris rediit ; mulier delirat.

Die 15 m. Maji, mane aegram in condilione
sequenti versantem invenimus: facies collapsa est;
oculi splendore orbati; lingua rubra, sicca; cutis
calida, modice tamen sicca; pulsus parvus, debilis,
frequens ; adest subsultus tendinum; abest delirium ;
urina profunde colorata, non turbida, sine sedimento.
In usu decocti albi Sydenham! ad unciam unam
omni hora pergendum esse statuimus.

Hora vespertina sexta et dimidia febris accessus
desiit; capitis lumborumque dolor minor est; aegra
praetermodum debililata esse videtur; facies pallida
est, valde collapsa ; oculi insolito gradu splendorem
amiserunt; pulsus parum quidem acceleratus, sod
debilis admodum et parvus est; cutis satis frigida ,
aliquantulum viscida. Ob hancce cutis conditio-
nem et propter metum ne instaret collapsus, Cam-
phoram praescripsimus simul cum Sulphate Chinmi;
quia nunc satis perspicuum est vel febrem intermit-
tentem perniciosam vel febrem lyphoideam, pcriculosa
quudam febris intermittentis specie complicatam, no-
bis ante oculos esse. Formulam praescripsimus sc
queniem:

Rp. Sulphat. Chinin, gr. x.

Camphorae gr. vj.

Saccli. albiss. dr. ij.

111. f. pulv. aeq. N». x.

d. s. 0. h. pulv.
ita ut primis horis, quum nobis non adesset metus
novum accessum tam brevi instare, quavis hora uno
grano Sulphatis Chinini, cum dimidio el quot excedit
grano Gamphorae uterelur , ut postero mane dosis
augeri posset.

Die 16 m. Maji. lam duobus assumptis pulveri-
bus Camphorae effectus manifestus erat, mulier per
noctem tranquilla fuit ; subinde dormivit, ejusque
conditionem multo meliorem habuimus quam die
superiori. Perfecta apyrexia non erat, sed pulsus
satis sedatus, minus parvus ; oculi multo magis na-
tural! splendore gaudent; cephalalgia aliqua adest;
cutis calidior est, parumper madida, nec tamen
attactui ingrata; aegra multo alacrior et clarior est in
verbis faciendis; urina profunde colorata est, sine sedi-
mento. Hora matutina septima quatuor adhuc supere-
ranl pulverum praescriptorum ; quum enim mulier
subinde dormiverit, non valde accurati fuerunt cus-
todes in administrando medicamento ; horum pul-
verum nunc unum omni semihora propinare jube-
mus, atque sequenlem facimus praescriptionem :

Pp. Sulphal. Cliiniui gr. xij.

Camphoraenbsp;gr. vj.

Sacch. albiss. scr. iv.
m. f. pulv. N«. vj. d. s. o. h. pulv.

Postquam aegra adhuc duos horum ultimum prae-
scriptorum pulverum assumpserat, ita ut in totum
quatuordecim Sulphaiis Chinin i et oclo Camphorae
granis usa esset, hora antemeridiana undecima fe-
bris accessus exsurgil a frigore ordiens, quod sequi-
tur calor cum siti intensa, lingua non valde sicca,
sine delirio , nec ullis symptomatibus nervosis, brevi
abiens in sudorcs non nimis profuses.

Vespere bora octava, febris fere desiit ; fuerat,
uno verbo, vulgaris baud intensus febris intermit-
tentis accessus. Quum nudio tertio (die 14 m. Maji)
mane alvus ultimum deposita fuerit, aegrae dimi-
dium olei Ricini cochlearem administravimus , quo
post paucas horas sedes normales provocabantur.

Die 17 m. Maji. Mulier noctem peregit tran-
quilla ; malutino tempore reliquos pulveres sumere
incepit, ila ut versus meridiem in totum viginli
et duobus Sulphaiis Chinini ac duodecim Camphorae
granis usa sit. Nobis advenientibus in sequenti ver-
sabalur conditione : simulac nos conspiciebal, sub-

sedit in leclo; facies placida; oculorum expressie
mullo melior , lux aegrae non incommoda, nisi oculo
dexlro parumper per duos dies scilicet leviori syn-
desmitide affecto; mentis facnltates penitus illaesae ;
aegra omnes motus facile perficit ; debilitatem, si
excipias , optime sese habet, nec ullo usquam vexa-
tur dolore ; cutis calida, minime ardens ; pulsus
mollis, non amplius parvus tamen, nonaginta fere
ictuum quavis hora minuta. Pergit hodie in usu
solius decocti albi Sydenhami. Pulsus sensim sen-
simque sedatur ; in urina, profunde adhuc colorata,
nullum pcrcipitur sedimentum.

Vespere pulsus frequentia normalem parum tantum
superabat; respiratie regularis, non accelerata; mulier
praeter cephalalgiam leviorem bene sese habet; lingua
humidior est quam mane, in medio tamen stria
adhuc sicca adest ; urina justo profundius adhuc co-
lorata , muco turbida neque tamen sedimento sti-
pata.

Die 18 m. Maji. Narrat mulier se nocte diu
friguisse, atque credit febrem aliquam sibi adfuisse;
pulsus parum tantum acceleratus est; linguae me-
dia pars siccior;'urina profundius colorata quam heri,
magis minusve hypostatica.

Vespere pulsus niullum magis sedalus erat el ab
hoc inde tempore mulier a febre libera mansit;
evanuit cephalalgia; syndesmitis sub usu externa
aq. Rosarum sanabalur ; rcdiit appetitus , cibos bene
ferebat; stria sicca in lingua pedetentim evanescebat.

Die 22 m. Maji. Conditio multum emendata;
lingua ubique humida quodammodo adhuc rubel,
nitetque; quum tamen de nulla ventriculi vel et
oesophagi irritatione conslarel, mulier autem debilis
maueret mullamque a decoclo albo haberet aver-
sionem, sequens ipsi praescripsimus medicamen-
tum :

Rp. Cortic. Peruv. fuse, unc. ß.

Coq. 1. a. ad col. unc, YÜj.
adde

Syrup. commun. unc. ß.

m. d. s. o. h. c.

ülebatur hocce per paucos dies; lingua interim
penitus ad normam rediit, aegraque ab omni parte
bene sese gerit, excepto die 25 m. Maji, quo
scilicet febris admonitionem percepit, quae quamvis
poslea non redierit, tamen die 30 m. Maji pruden-
tiae caussa sequens ei praescribitur formula :

Jlp. Sulphal. Chinin, gr. xij.
Extract. Liquir. q. s.
ut fiaot pil. Nquot;. xij. d. s. 3 d. d. p. i.

ita ut quovis die Iria grana assumeret. Muüer
ad hunc usque diem (15 m. Junii 1847) perfecta
gavisa est sanitate.

E P 1 C R 1 S I S.

Qualis erat morbus, qui sese nobis hic offcrcbat?
Num typhus genuinus, an typhus febreintermittente
complicatus? an denique rera febris intermitlens
symptomalibus typhosis comitata ?

Illi profecto qui Chinini usum in lypho commen-
dant, facile priraam sententiam amplecti proclives
fuissent, raorbumque febrem typhoideam remissi-
onibus notabilibus stipatam , igiturque Chinino, cum
eventu verosimiliter felici, debellandam salutassenl;
nos aulem credimus simplicem febrem intermitlen-
tem ante oculos habuisse, et hancce sententiam
veritati congruam esse probare conabimur, breviter
iis rebus indagandis, quae aegrae acciderunt.

Tempore quo medicus in auxilium vocatus pri-
mum aegram aggrediebatur certam statuere diagaosia

non poluit ; altarnen lum ex syraplomatibus praesen-
tibus, turn ex eo , quod tune temporis gravis typhi
epidemia Trajecti ad Rhenum grassabatur, adinodum
probabile erat revera typhum incipientem hic adesse.
Verum omnino est morbi initium non consenta-
neum esse descriptioni, qualem de eo dédit')
dicens : « L'époque inflammatoire de HiLnEUBRA^ND

«dans le typhus réguUer se débute par un frisson en-
«tremêlé de boufTées de chaleur, accompagnées de
«horripilations très-fortes, surtout dans le dos, au-
« quel succède une chaleur sensible au tact, et fa-
« ligante pour le malade, avec ce sentiment parti-
« cuber, que toutes les régions du corps qui se
« trouvent découvertes sont le siège de frissons , et
« que celles qu'on recouvre soigneusement font éprou-
« ver de l'anxiété et une chaleur inquiétante. La
« soif et l'appétence des boissons froides et acides
«accompagnent constamment cet état, auquel les
«symptômes suivans donnent surtout le caractère
«inflammatoire: pouls fréquent, plein, fort, tout au
«plus resserré, jamais réellement faible , la force

1) Ph. pi«el. Nosographie Philosophique, ou la Méthode de
Vunalyse appliquée à lu médecine, Tora. I. pag. 147.

«des mouYemens musculaires est réelle quoique mo-
«dérôe, turgescence généra,le avec rougeur , langue
«blanche et humide , oppression de poitrine, peau
«halitueuse , urine rare , rouge, ardente, ventre pa-
«resseux , continuité des symptômes sans rémission
«apparente.»— Sed non possumus quin observemus,
hancce descriptionem minime de omnibus casibus
valere, magnamque dari difFerentiam utrum mor-
bus hominem afïiciat robuslum, plethoricum , in
vitae flore , an vero mulierem debilem , teneram,
nervosam, aetate provectam, egestate et adversa for-
tuna afflictam, qualis erat aegra nostra.

In tali rerum conditione igitur ab omni parte necesse
erat exspectare ulteriorem morbi decursum ; prae-
scribebatur simplex julapium, medicamentum a multis
magnis celebratum encomiis in febribus nervosis,
typhosis et putridis, a multis aliis autem in typho
praescriptum tamquam remedium modo exspectati-
vum. Inter Aceti Vini in typho administrandi fautorcs
inprimis pertinet nostras ') c. h. à roy sic verba fa-
ciens : «De azijn is in Typhus dubbel nuttig,

1) Verhandeling over de werking van den Azijn in de Typhus, door
c. H. a ROY. 1817.

« Tooreerst omdal hij verkoelt, en de uitwaseming he-
«vordert; en ten anderen, omdat hij door zijne za-
rt mentrekkende kracht, de overmaat van de anti-
«phlogosis, gelijk hufelaud zich uitdrukt, matigt,
«en daardoor de schadelijke uitwerking van eene
«al te strenge antiphlogistische geneeswijze voor-
«komt, en in de ware Typhus van het grootste he-
«lang is. Wij zijn derhalve van gevoelen, dat

«de azijn in de Typhus zijne heilzame werking doet,
«door de ontsteking tegen te gaan , en niet door
«het rottingsproces te verbeteren , hoewel wij er ver
«van af zijn, om dit vermogen aan den azijn te be-
«twisten.quot; Non solum in primo stadio hocce me-
dicamentum commendat auctor, sed etiam in altero,
nervoso seil.

Non minus') Richter utilitatem Aceti Vini urget,
dicens : « In kleinen Gaben , afficirt sie die Verdau-
«ung auf keine Weise nachtheilig, befördert selbst
«die der animaUschen Stoffe, wirkt überhaupt auf
« den Darmkanal kühlend, daher den Durst löschend,
«pflanzt diesen Eindrück einigermassen auch auf
«das übrige Gefasssystem fort, vermindert dadurch

1) Ausführliolie Arzneimittellehre, IV. Band. S. 117. Berlin, 1829.

« (lie allzugrösse , zumal von einer anomalen Einwir-
ft kung des Nervensystems abhängende Erregbarkeit
« desselben, beseitigt Wallungen, Congestionen, zrB.
« dadurch bedingt werdende Kopfschmerzen. » Hinc
etiam plerique medici practici in eo consentiunt,
quod in typho nascenti methodo esspectativae modo
est obsequendum, atque lubenter') Glarissimi G.Prtjys
va» ber Hoeven verba nostra facimus, dicen-
tis: «nihil magis prodesse in hoc febrium (nervo-
« sorum scilicet) genere, quam mite ac lene genus
«medicinae, julapium refrigerans ex Aceto Vini, multa
«aqua dilutum, aut Elixerio acido hallehi ».

Priusquam de cura postera agimus, primum in

memoriam revocare volumus, qualis morbi fuerit
t

decursus.

Die 11 m. Maji, post meridiem febris accessus per
totam noctem protractus; mane sudores modici.

Die 12 m. Maji, matutino tempore, pulsus parum
acceleratus, nec tamen apyrexia, vespere, hora sexta,
febris cum symptomatibus nervosis. Hoc igitur tem-
pore nondum certo effici potuit, utrum revera ades-

1) C. trdys v. d. hoeve», de Arte Medica. Lib. I. Pars II.
Liigd. Bat. 1838. pag. 198.

;

/

set febris intermiltens ; imo haud improbabile erat
febrem adesse continuam , quae matulino tempore
notabilem habuerat remissionem.

Die 13 m. Maji, postquam mulier per totamnoc-
tem febrem passa esset, symptomatibus nervosis sti-
patam, mane pulsus admodum frequens adhuc erat
et parvus. Sudores non erumpuni, sed versus ves-
peram, pulsus frequenlia multum imminuitur, febris
pauca tantum adest sine ullis symptomatibus nervosis.

Ratio quare hoc die ad alvi depositionem pro-
movendam , oleum Ricini administravimus, in eo
erat posita, quod materiem faeculentam mobiliorem
reddere cupiebamus, intestinis lubrificandis eorum-
que motubus peristalticis provocandis, cui utrique
indicationi satisfaciendi caussa aliud nullum cathar-
ticum lutius dari posse nobis videbatur.

Quod attinet ad primarum viarum tam cito faclam
purgationem, monendum est experienliam tarn saepe
docuisse, alvum tardiorem et obslipatam semper in
morbis nervosis delirium exasperare, dum alvo liqui-
diori el frequenliori hoc non solum sedalur, sed etiam
catharlicum magis minusque revellendo prodesse.

Die 14 m. Maji, mane adhuc febris pauca, aegra
debilissima est ; post meridiem, eodem fere tempore,

quo duodecimo febris symptomata iniensae cum

delirio, caeleris.

Die 15 m. Maji, mane febris adbuc perslat, ver-
sus vesperam desinit, ita ut tum pulsus, debilis licet
et parvus, parumper modo acceleralus sit.

Nunc primum certiludo nobis facta est febrcm
adesse intermittentem , quae initio quotidiana , quum
seil, undecimo et duodecimo die m. Maji accessus
adfuerit, deinde tertiana facta est, ita uttertius pa-
roxysmus non ante decimum quartum diem apparuerit.

Die 16 m. Maji, bora antemeridiana undecima
vulgaris non vehemens febris intermitlenlis paroxysmus,
decursum servans regulärem, vespere fere peraclus.

Vires aegrae labentes jam cilo postulabant admi-
nistrationem decocti albi Sydenbami, cui ex eodem
consilio ac ante Acetum Vini addebatur.

Sed jam brevi curam validiorcm instituere coacti
sumus, quum aegra ultimo febris paroxysmo adeo
esset debilitata , ut me tus nobis esset, ne sequenti
accessui succumberet; Sulphaiis Chinini igilur admi-
nistratio omnino necessaria erat. Quod hancce ne-
cessilatera atlinet, apud ') aubertium , ladtteri

1) 1. 1. paj. lOi.

sententiam referentem, legimus : « si ces fièvres (inter-
« miltentes) après s'être déclarées avec peu d'intensité
« dans le commencement de leur invasion, manifes-
« tent à leur troisième, quatrième ou cinquième
« paroxysme , un symptôme grave et inaccoutumé ,
«comme, par exemple, un coma très-profond, des
«vomissemens, des défaillances, ou une diarrhée
« opiniâtre, une prostration considérable du système
« des forces, etc. soit que ces symptômes disparaissent
« avec chaque paroxysme de fièvre , soit qu'il per-
« siste dans l'intermission, soit que l'urine charrie
« un peu plus ou un peu moins de sédiment, soit qu'il
«règne ou qu'il ne règne pas d'épidémie de ces fièvres,
«il ne faut pas balancer et donner sur-le-champ
«le quinquina; un plus long retard serait nui-
« sible. »

Aegrae autem conditio die decimo quinto men-
sis Maji talis erat, ut non ausi simus acquiescere in
administratione solius Sulphatis Chinini, eique medi-
camentum quoddam excitans jungi necesse habue-
rimus, ut scilicet collapsum universalem praecave-
remus, dum in praesenti rerum conditione nullum
aliud medicamentum magis indicatum nobis vide-
batur quam Camphora, de cujus in typho usu

EB

32

') Cl. Bisghoff sequenlia monel; « Den Camplieï wen-

«dete ieh, wo sich die Haul und Zunge trocken , die
«Muskelkraft daniederliegend, der Puls geschwind ,
«klein, nicht härllich, leicht zusammendrückbar fand,
« wo kein Turgor im Gesicht, kein gerötheten Augen,
« und bey Delirien kein Zeichen von Congestionen
«nach Kopf oder Brusl zugegen waren. » Caeterum
Pinel etiam in similibus casibus simili ralione, qua
nos, egit, uti patet ex verbis sequentibus : « U importe
«aussi de considérer que l'emploi du quinquina a be-
«soin, dans certains cas, d'être soutenu par quel-
«ques moyens auxiliaires. Qu'un médecin, par exem-
«ple, soit appelé pendant un accès de fièvre
«intermittente porté au plus haut degré d'intensité;
«que le malade offre un aspect cadavéreux; que
«le pouls soit presque éteint, et la prostration des
«forces à un degré extrême, on devra recourir
« aux slimulans et aux cordiaux. »

Camphorae efifeclus salutares , uti ex morbi his-
toria docemur, brevi apparuerunt, atque etiam Sul-

1)nbsp;Beobachtungen über den Typlius und die Nervenfiebor u.
s. w. Prag. 181i. P-

2)nbsp;1. c. pag. 273.

phas Chinini ulilem sese probavit, quamquam non
valuit sequentem paroxysmum penitus praecavere.
Post usum enim quatuordecim hujus granorum no-
vus paroxysmus exsurrexit, multo maturius quam
praecedentes, non vehemens tamen et decursus re-
gularis; notatu dignum profeeto est Sulphatem Chi-
nini hoc in casu symptomata insolita quidem prae-
cavere valuisse, nec tamen totum morbum tollere.

Atque nunc perspicuum fieri debuisset, utrum
praeter febrem intermittentem revera adfuerit febris
typhoidea; videamus nam ulterior morbi decursus
huic opinioni faveat, nec ne. Febris paroxysmo,
die decimo sexto m. Maji, praeterito, sequenti die
aegra satis bene sese sentit, nusquam dolore vexatur,
cute modice calente, pulsu molli, nonagiuta per
horae minutara ictuum , vespere fere ad frequentiam
normalem redeunte. Post duos dies videbatur noctu
levis febris paroxysmus rediisse, sed ab hinc inde
tempore aegra febre vacua mansit viresque satis cito
recuperavit. Notandum est urinam , quoties earn
post febris paroxysmos missam vidimus, profunde
quidem fuisse coloratam , minime tamen sedimento
praeditam, dum tantum mane diei decimi octavi
ra. Maji sedimentum lalcritium exiguum adfuit.

An nunc hoc argumentum est morbum non fuisse
febrem intermittentem ?

An seraper necessarium est post solutum paroxys-
nium sedimentum inveniri in urina? Profecto non; sci-
mus enim ex pluribus auctoribus sedimentum il-
lud post febris paroxysmes reguläres haud raro de-
siderari , in casibus autem a norma recedentibus
signum esse adliuc muho minus constans.

Ex sedimento igitur deficiente, non jure deduoi
potest, hic non adfuisse febrem intermittentem ;
et contra e morbi decursu ulteriori plena certitudinc
sequi credimus , non solum typhum simplicem non
adfuisse, sed etiam non typhum cum febre inter-
mittente complicatum ; nostroque igitur casui nomen
febris intermittentis typhoideae jure tribui posse.

Quamquam observationes docuerunt febres intermit-
tentes periculosas, symptomatibus adventitiis stipatas,
in genere typum servare tertianum, hoc tamen non
constanter fit ; praeter alios enim ') madui, mortom,
') CHARLES LEPOismentionem faciunt, primus de febre

1)nbsp;Abhandlung der Wechselfiebern. p. 15quot;.

2)nbsp;Pyretologia. Cap. IX. Hist. 26.

3)nbsp;cn.4rles lepois, dfi morbis a serosa coUuviu. Obs. ill.

iQlermitlente sjncopali, alter et lerlius de febie perai-
ciosa, soporosa, decursum servante febris quotidianae,
Nostro in casu typus primum quotidianus , quum
undecirao et duodecimo die m. Maji paroxys-
mus adfuerat, mutabatur in lypum terlianum,
quem postea morbus etiam tenebat. Post admoni-
tionem , decern dies post febrem sublalam , sequen-
tibus lamen diebus non redeuntem, prudentiae caussa
duodecim graaa Sulphatis Chinini iter um praescrip-
simus, ut futurae recidivae praecaverentur, quod
uti vidnnus bono cum eventu factum est.

Hic finem dissertationi imponere possemus , nisi
pauca adbuc dicenda nobis superessent circa casum
ultimum relutum, de cura scilicet typhi in genere et
inprimis de Sulpliatis Chinini in eodem morbo usu.

Dum multi, vel et plerique medicorum statuunl,
typhum morbum esse, decursum suum constanlem
habenlem, igiturque nullis medicaminibus retinen-
dum, atque credunt, quamdiu nondum adsunt symplo-
mata urgenlia tamdiu m curatione methodum exspcc-
lalivam esse sequendam ; hiscc autem imminenlibus,
vel jam revera praeseutiLus , mtdicamina opportuna
esse opponenda; omncm complicalionem, quantum

fieri potest, esse toilendam , ipsuin tamen morbum
tolli non posse; dum igitur in administratione me-
dicaminum valde simplicium , inter quae aeida mi-
neralia, Acetum Vini, Chlorium primas tenent
partes, conquiescunt, alii in hocce morbo curando
principia prorsus opposita applicari volunt. broüs-
sa.is eumque secutus bouill,vud , qui ubique et
semper inflammationem adesse supponunt, atque
in sanguinis dctractioae sive topica sive universali
salutem quaerunt, hac etiam utuntur in lypho,
atque hie etiam venaesectiones illas, brevibus inter-
vallis interposilis repetitas (saignées coup sur coup),
instituunt ; nec pauci, si judicium ferri liceret ex
numero mortuorum, hujus curandi melhodi fue-
runt victimae.

Sed non soli duo medici allati venaescctionum
fuerunt laudatores, alii etiam iis usi sunt, minori
licet plerumque copia, et certum est ab altera
parte, cos, qui sanguinis detractionum in typho
utilitatem prorsus negant, nimios esse; topicae saepe
indicatae sunt, sed universales etiam neccssariae fieri
possunt ; atque jure igitur ait ') canstatt : «Ich bin

1) C. Cakstatt, Hanilbucli der Med. Klinik. Th. 11. p. 576.

«jedoch weit entfernt , hiemit etwa ein absolutes Ver-
«dammumgsurlheil über die Zulässigkeit von Blulent-
«Ziehungen, selbst Aderlässen, im Abdominalty-
« phus aussprechen zu wollen. Für keine epidemische
«Krankheit lassen sich in dieser Beziehung allge-
«mein gillige unwandelbare Gesetze aufstellen, und
«es kann Epidemien von Abdominallyphuß ge-
« ben , in welchen besonders die Reaction des ersten
«Stadiums nicht bloss die Anwendung des Ader-
«lasses zulässl, sondern selbst dringend erheischt,
«wenn nicht das nachfolgende typhöse Stadium
«weit intensiver und gefahrlicher sich gestallen soll.
«In anderen Fällen werden auch geringe Blutent-
« Ziehungen so wenig erlragen, dass sie rasch Collap-
«sus nach sich ziehen. Eine allgemein gillige For-
«mel ist also nirgends zulässig und nur der richtige
«praclische Tact entscheidet in letzter Instanz.»

Nimis diu autem nos relinerel, si hic de'omnibus
vel imo de praecipuis tantum medicaminibus, quo-
rum in typbo usum nunc magnis laudibus exlule-
runt, nunc vero prorsus rejecerunt, verba facere
vellemus ; alque malimus transire ad scopum pro-
prie proposilum , ncmpp ad usum Sulpliatis Chinini
in lypho.

Quaenam est actio Sulphatis Chinini in typho?
An morbum tollere Tel breviorem reddcre valet ?
Ad hanc qnaestionera admodum varie responderuat,
aliis enim responsum ferentibus prorsus affirmans,
aliis e contra sese Sulphatem Chinini in iis tantum
casibus bono cum eventu administrasse testantibus,
in quibus morbus charaetpre intermittente indutus
erat. Multi ejus usum reprobant tamquam nocivum;
alii morbi vehementiam frangi eo volunt, non vero
ipsum morbum tolli posse credunt. Unde haec sen-
tentiarum divcrsitas ?

In Italia praesertim Chininum multis placuit ;
sic inter alios ') Cenpsi narrat de typho epidemico
per annum 1841 in regionibus paiudosis prope op-
pidum Bagnacavallo grassante, in quo Chininum
optimo cum successu administratum essct, non semper
solum tamen , sed aliis saepe remediis junctum. Cek«i
statuit et typho et febribus intermittentibus unam
eamque communem esse caussam , miasma scilicet
paludosum, atque igitur non intelligit, quare etiam
utriusque cura non eadem esset. Eodem monente,

1) Annal, di Metaxa. Febbr. 18i5. Cf. Schmidt's Jahrb. 18iö.
ISquot;. XI. p. 162.

quae in Ij'pho ohscrvalurinflammalionis species, seque-
la esset irritationis nervorum intestinaliutn miasmate
provocatae, remedioque febrifugo lolli posset. Insuper
etiam simul cum typho, aegros vidit febribus inter-
mittenlibus laborantes numero praetermodo magno.

Dolendum est, cenki in observationibus suis tam
parum attendisse ad mutaliones pathologicas in in-
testinis, ejusque ideo argumentationem nisi penitus,
tamen maxima pro parte valorem suum amiltere.
E Septuaginta et duobus aegris, septem tantum ami-
sit ; proportio haecce autem parum tanlum difFert
ab ea , quae saepe etiam obtinetur per vulgarem cu-
rationis methodum exspectativam ; neque profecto
faustior est, etiamsi verum habeamus in omnibtjs
casibus reyera typhum adfuisse , quod nequaquam
verisimile est.

Eandem fere sententiam profitetur ') jos. uffre-
Duzzi Subiacensis, qui nounullos casus affert, in
' quibus contendit sese plurimo cum successu Ghinino
esse usum, conjunclo tamen cum venaesectionibus
bis, ter, quater imo repetitis, quamquam auctor statuit

Ann,-»!, di Metaxa. Febbr. 1845. Cf. schmidt's Jahrbüch.
1846. No, XI. p 160.

sanguinis delracliones in typho non admodum bene
ferri. Accurata symptomatum descriplione suspicium
quidem avertere conatur, ae si febrem intermitten-
tem aliquando typhum salutasset ; obliviscitur tamen
penitus, quod dolendum, mentionem facere de
mutationibus indagatione anatomico-pathologica in-
ventis ; ita ut invitis omnibus allatis argumentis
fieri tamen possit revera intercurrisse febres inter-
mittentes. Hoc constat, morbi durationem in genere
nequaquam breviorem factam esse, et fere statui
posset, in iis casibus, ubi morbus tollebatur, non
adfuisse typhum.

In Gallia etiam admodum diversa erat medicorum
sententia circa Chinini usum ; postquam broqua,
Academiae Medicinae (Académie de Médecine), quae
Lutetiis Parisiorum est, seriem observationum rctu-
lit, in quibus admodum faustos ejusdem vidit effec-
tus , experimenta a diversis medicis in Kosocomiis
instituta sunt cum eventu valde diverse. Sic inier
alios MELIER in opusculo , quod anno 1843 eidem
Academiae tradidit, se experimentis probavisse con-
tendit Chinini usum dosibus majoribus in curatione
febrium typhoidearum ab omni parle esse dissua-
dendum, quia fibrinae copia in sanguine eo ad-

hue imminuitur. Scimus enim, ex experimentis ab
ANDRAL et GAVARKET institutis, iu febribus ty-
phoideis in genere adesse crasin, uti vocant, hypino-
ticam vel albuminosam, quam sententiam multi
etiam inter Germanos anatomico-pathologici ampiec-
tuntur, quamquam ') zimmermatvn opinionem e diame-
tro opposiiam profitelur , atque statuit fibrini copiam
in initio morbi esse adauctam , perque totum morbi
decursum non descendere infra copiam normalem ,
nisi haec cura instituta fuerit imminuta.

') PAUL BOUCHER auno 1843 in Nosocomio St.
Antoine dicto , Chininum administrari vidit in viginti
tribus gravibus typhi casibus, quorum quinque even-
tum habuerunt lethalem, atque credit se sequentes ex
observationibus suis ducere posse conclusiones. In
genere Sulphas Chinini in typho bene fertur, ali-
quando tamen nausea oritur, nonnumquam vomi-
tus ; remedium non nocet membranae mucosae in-
testinali ; nullam vim habet in exanthema typhosum,
neque in sudores, neque in exsudationem in tractu

1)nbsp;Zur Lehre vom typhösen Process, in Prager Yierteljahrschr.
1847. Bd. IV. S. 1. seqq.

2)nbsp;Gazette Médicale de Paris. 1846 No. 16 et 17.

inteslinali faclam ; aliquando Cliinini administratio-
nem sequitur conditionis emendatie, nonnumquam
tamen temporaria tantum ; emendatio haecce ap-
parens soli conditioni universali meliori redditae
tribuenda est ; symptomata nervosa sub remedii
usu gravitate imminuta post cessatam administra-
tionem redire solent, dum pulsus lentior factus,
iterum frequentier fit ; sub usu Chinini cephalal-
gia saepe compescitur, quam tamen excipit care-
bariae sensus. Credit boucher statui posse hancce
conclusionem : Sulphas Chinini non est remedium
idoneum ad ipsum typhum debellandum, numquam
igitur ad applicationem universalem commendari me-
rebitur; in connubio tamen cum aliis remediis saepe
bono de consilio administrari poterit.

') WATTON ex urbe Montpellier, ex quingentis ob-
servationibus Sulphatis Chinini utilitatern probare co-
natur ; queritur apud pleresque aegros in Nosocomiis
exceptes jam nimis longum temporis spatium esse
elapsum, morbique igitur typum remittentem jam in
continuum transiisse. In casibus vulgaribus Sulphatis

1) Giizcttc des itóintaux. 1814, 77.

Chinini administralionem non necessariam habet, sed
uti illi auctores, quos supra commémoravimus, watton
multo nimis vagus est in typhi definitione statuenda,
multosque morbos huic adnumerare videtur, qui
hue non pertinent.

') Binard nolit Chininuni omnibus in casibus ad-
ministrari, sed in iis tantum in quibus morbus cha-
ractere intermittente indutus est, quod , ex ejus
experientia, in regionibus ubi febres intermillen-
tes grassari solent, frequenter occurrit.

De tempore, quo remedium est administrandum
non omnes consentiunt ; nonnulli in morbi initio
tanlum, alii etiam serius. Plures danturmedici, qui
typhi curalionem, quoties aliqua tantum indicatio adsit
incipere soleant ab administratione emetici cujus-
dam vel emeto-calhartici , ut dicunt, deinde tertio
vulgo morbi die aut serius etiam Sulphatein Chi-
nini praescribant et denique transeant ad curam
vulgarem exspectativam, hocce cum eventu, ut mor-
bus prorsus eandem habeat duralionem acsi ab
initio inde ex methodo exspectaliva esset curatus,
alque etiam numerus mortuorum prorsus idem sit.

I) Arch, de Médecine milit. Juin. t8i8.

Nihilominus tamen persuasutn iis est, se Chinino
suo morbi impetum fregisse , atque effecisse, ut
hic nunc clecursum servaverit mitiorem et magis
regulärem.

Quantis etiamsi laudibus usum Sulphatis Chinini
celebrantes, fere omnes tamen suadent remedium ia
remissionibus esse dandum, idque non admiaislrant,
si morbus typo gaudeat mere continuo; sequentia
verba, quae apud') Peueiua legimus , ex nostro ju-
dicio optime indicant, quo usque in febribus acu-
tis Chinino uti possimus: «In the latter stage of
« continued fever » ait, « when the vital powers
«are beginning to sink, and when there is no mar-
« ked and decided symptom of an inflammatory dis-
« ease of the brain or digestive organs, cinchona
« or sulphate of quina sometimes proves highly be-
« neficial. If the tongue be dry , as well as furred,
« and the skin hot and dry , no advantage , but the
« reverse , can be anticipated from its employments.
« It is most applicable to the low forms of fever
«occuring in debilitated constitutions. When ex-

1) JosATHAN PEKEiiU, M. D. the Elements of Materia Mcilica and
Therapeutics. Vol. 11. pag. 1412. Loudon. 1842.

« acerbations or remissions, however indistinct, occur
« at regular periods, the administration of cinchona
«is the more likely to be followed by good effects.»

Accurate reputantibus ea quae pro et contra
usum Chinini allata sunt, tuto statui posse nobis
videtur , in multis casibus in quibus profuerit Sul-
phas Chinini non adfuisse typhum genuinum, dum
in multis aliis vel typhus vel febris typhoidea cum
febre intermittente simul aderat.

Hisce in casibus Chininum optimo de consilio ex-
hiberi quis negabit ? Si, uti in casu a nobis re-
lato , febris intermittens symptomatibus typhosis sti-
pata est, Chininum morbum ex toto tollere valet.
Quodsi morbus cum febre intermittente complicatus
sit, Chininum complicationem toilet morbique de-
cursus ut plurimum mitior crit. Atque hujusmodi
casus non rari erunt ibi, ubi typhus et febris inter-
mittens eodem tempore grassantur, uti in regionibus
paludosis saepe fit, utique etiam in epidemia, dicto
anno Trajecti ad Rhenum grassante, locum habuit;
atque ex talibus casibus ille, qui ex opinione prae-
judicata Chinini usum defendit, facile ejus saluta-
res effectus in aliis etiam casibus efficiet.

Satis notum est, lypho et febribus inlermittentibus

eodem tempore grassantibus, saepe complicaliones
dari; typhum frequenter characterem magis minusve
intermittentem, febrem intermittentem e contra
characterem induere typhosum ; aeque certum igi-
tur etiam neutrum morbum alterum excludere;
de eorum nexu autem causali perparum adhuc
cognitum est, neque tentare volumus hic sen-
tentiam aliquam proponere , sed in omni casu ,
nobis judicibus, consstat ibi, ubi dubitamus de fe-
bris intermittentis praesentia , sive tanquam morbi
principalis, sive complicantis tantum, hanc quam citis-
sime esse debellandam, igiturque in priori casu ipsum
morbum, in altero morbum complicantem per Sul-
phatem Chinini esse tollendum.

Caeterum sententiae doctissimi boucher , antea
a nobis relatae, adhaerere possumus, et statueremus
in typho genuino neque Chininum , ueque mercu-
rium dulcem , neque aliud, quodcunque demum, re-
medium verum esse specificum, et cum ') dietl ex-
clamare: «Bei der Therapie des Typhus gilt noch
«immer der Satz : Je weniger desto besser ! Viele

1) Wiener Zeitung. 1844. No. IX. Präger Vieneljalirsclir.
1845. Bd. III Analekten. p. 31.

« Typlien sind während des Gebrauchs , keiner is
« durch den Gebrauch eines Mittels geheilt worden !
«Gestehen wir es uns nur offenmüthig , wir haben
«kein Mittel gegen den Typhus, d. h. vyir haben
«kein Mittel, um die demselben zu Grunde lie-
«gende albuminöse Krase zu sistiren, und das be-
«reils entmischte Blut vor dem natürlichen Ablaufe
«des dyscrasischen Processes zu seiner Norm zurück
« zu führen. Wir haben weder ein Mittel um den Aus-
«brüch der typhösen Lyscrasie zu verhindern; noch
«eines, um die bereits ausgebrochene Dyscrasie in
«ihrer Entwickelung zu hemmen, d. h. wir haben
«weder ein Praeservaliv, noch ein Heilmittel gegen
«den Typbus. Vor allem jedoch muss der Typhus
(.{erkannt werden.»

TAKTUM.

m

■••.^-•■ir

. i:. i
*

quot;f/

MÉMÉ

THESES.

ï.

Sanguinis corpuscula in liene iksirui vidcnlur
non formari.

II.

Cura diaeletica peripneumoniae tulior esse vide-
tur quam cura stricte anliphlogistica.

III.

Qui praematuro labore litterario et disciplinarurn
studio tenellorum puerorum, quorum potius corpora
essent exercenda , animos defatigant, eoriindcm cor-
porum robori irrop;irabili;m fere nox;im inferunt.

IV.

Die hem (den Neger) dus arbeid oplegt, en weet
dat hij geen voedsel genoeg erlangt, die geve hem
meer voedsel, of eische van hem minder werk.

mulder.

V.

Minus recte ca!lt;istatt: «Hält man sich streng an
diese BegrilTsbestimmungen der Febres comitatae ,
so muss man meiner Meinung nach in diese Gruppe

auch schon jene sehr gewöhnlichen falle aufneh-
men , in denen das Fieber von gastrischen oder bi-
liösen Symptomen begleitet wird (Febris intermit-
tens gastrica sive biliosa).»

VI.

Von den vorauseilenden Fortschritten der Diag-
nostik Umgang nehmen zü wollen, weil die un-
mittelbare Nützanwenilungen nicht sogleich in die
Augen springt, wäre des Arztes unwürdig , der die
Kunst in unverrückbare Marken einzupferchen ver-
schmalit.

zehetmauer.

VII.

Defectus totius nasi melius celatur naso artificiali,
quam rhinoplastices ope formato.

VIII.

Morbi venerei non sunt recenlioris originis, etiam
antiquiores populi eos cognoverunl.

IX.

Tempore inter duas menstrualiones medium tencnte
conceptio locum habere nulio n.odo potest.

X.

Hat sich einmal die Deeidua gebildet und ist
das Ei in den Uterus getreten so ist kein friichtbarer
Beischlaf mehr möglich und die in solchen Fallen
angenommene üeberschwangetung ist eine physio-
logische Unmöglichkeit, weshalb die Annahme eines
solchen Vorganges aus der Geburtshülfe und ge-
richtlichen Mcdicin zu verbannen ist.

■\V.VGMäR.

XI.

1'raecipua artis obstetriciae praxis circa exploralio-
nem versatur.

XII.

Ik kan derhalve niet ontveinzen, dat ik de ver-
mindering der slavenbevolking groolendcels geloof
te moeten toeschrijven aan een ondoelmatig stelsel
van voeding, hetwelk aanleiding geeft lot eene Phy-
sische verarming van geslacht, de voorlteeling hin-
dert, en hel leven verkort, vooral wanneer daarbij
aanhoudende arbeid gevorderd wordt.

laks.

XIH.

The entire annihilation of the evil of prostitution
is an object, which never can be effected otherwise,
than by a perfect change of the passions and affec-

lions of human mind — a work altogether beyond
the power of man.

WILLIAM TAIT.

XIV.

Intoxicatio cum venenis ex vegetabiii aut animali
regno sumtis semper difficillime detegitur per ex-
plorationem chemicam, quando effectus physiolo-
gic! veneni adhibiti non obserrati sunt.

le

M

»tr 'sîi

F ^iS'î^