^^SERTATIO HISTORICO-CHIRURGICA INAUGUßALlS

DB

HENRICO ROONHUSIO,

PRAECLAEO
iAECULI XVII

^Hirurgo neerlandico.

RlJAflüOIJAMl A!5iaHUJIIHO-OOTHOT8lH

aanbsp;M^i ;

, immmooK or)iHM:ïH;
«

oHAOOaAat

II»* ijuoa««

. O 01 a îî A J H a a M o o a u h i n gt;

MAtr«. .nbsp;' .

- ^.awiMUii oMMua 'iwmmk

loiureoAM siaoToaa aiATiaoTOUA

,UflaM3in 3(1 I0ÄA8I 8IMKAH0T. iHf^^

; , -nbsp;MOM oasi

aanbsp;^

■ ■ -nbsp;üüsraeiioD lOIMatlAOA gUTAMaa uflsaM^M^^

axmn OAUmSM glTATJIIOA'a dAureii

oBAjoaAm

H^TAflOTtlA^

m a'Jipannroa

.o

«iiqaaiYiai OA 8yâia0»î0H

• aaaatjpäaaOö 3»fïTioâJ Tsatifl ■

TiTTmaua irät«Aza MuaoTioua^S
,yiAM8YUH 8U38mAHl gUHAMHTia 8

.exTKAJiaanbsp;$

'# aloaf , XIIiK't-llOM tan«.nbsp;lt;iu«gt;anbsp;ttf'l^

W'J/iJHH ÜA lOaiAHI
HM 3 a ,1

f

^TATIO HISTORICO-CHIRURGICI INAUGURALIS

^Enrico roonhusio,

pkaeclako

SAEClJt.1 XVII

•^HIRurgo neerlandico,

QÜAM,

ANNUENTE SUMIO NUMINE,

AÜCTORITATE EECTOKIS MAGNIFICI

JOHANNIS ISAACI DE FREMERIJ,

quot;AS. ÏHI1. NAT., MED. ET ART. OBST. DOCT. EI TROF.,
NBC NON

^^j-ussiMi senatus academici CONSBNSU

et

^®®'i-issimae pacültatis medicae dbcebto ,
«RADV DO€TORATlI§

8UMMISQUE IN

MKDICIIV A

HONORIBUS AC PEIVII.EGIIS

^CADEMIA KHENO-TRAJECTINA,

RITE ET LEGITIME CONSBQÜENDIS.

examini submittit

^INUS DITHMARUS FRANCISCUS HUYSMAN,

BEILANUS.

XXIX me„,is Jannarii, anni MUCCCXI-IX , hora

TUAJECTl AD KHENUM ,
Aimd .1. DK KRVVFF.

MPCCCXLIX.

■i s

IHl

'i

f,-;-. T'Ajv. r-m.-i.-quot; 'H - - 't'- -

{'AU. .v:-;,'?^nbsp;-fVf

»V I ï lt;3 ES

i'^Mi-AiiJ'-oc-Hf;; / iiifjîd

i'(ri i;/ir;gt;; ivauj

gt;11 '^ Kif^n/LF'

r cie.i . /I gt; gt;-gt;n!

KX OFFICTNA TYFOGRAPHICA L. E. BOSCH ET Fn^H*

t'AHENTlBUS CARISSIMIS,
^^OMOTORI aestimatissimo,

I'Raeceptobibus cxtnctis

«öröaM»«^ ftw^ ,

iÄ

J WBSRÊÖtir

t'HAEFATIO.

öoejJ^®^*'quot;® valedicturo mihi, atque lUedicime
petenti, specimen aliquod erat
^Pontnbsp;necessitate quidem coactus, non

opy quot;quot;«ons provinciam agens, hoe qualecunque
Icotg^ ^ «^so^Dj. Fore igitur, id ut bene teneas,

laborem aequi bonique
Heli^.^ ^nbsp;dulcissima spes me unquam

fdeo

^ihinbsp;quam maxime gaudeo, quod occasio

hbii^^^^^^^^ J^'^^ndissima et jam diu exoptata
grafurn animum Vobis, Viri
luih^^nbsp;Rheno-Trajectinae Professores,

Philosophia Naturali et Mathematicis
tum in Studüs Medicis, magistris uti
Piam omnium Vestrorum in me

qiii

Suer manne, Promotor aestumatissune,
publica institutione, et privata consuetudt'»'^ ^^^^
mopere Te mihi obstrinxisti. Quamvis
praedicare possim, quantum Tibi debeaW'
habeto , singularis humanitatis Tuae ac
me nunquam esse obliturum.nbsp;■ in, ^

Laetus etiam ego hanc opportunitatem
gratias palam agam Vobis, Praeceptores dile^^' ^^
qui de me puero adhuc optime estis
quidem, doctissime Huysman,nbsp;^ ^ I*'

Rector idemque mi patrue carissime, i'quot;' ^ _

terariis, Tu vero experttssime Lude kind '

tomide et Physiologiae principiisnbsp;^^fttf^

esse, atque ita ad scholas Academicus me P'quot;'^ ^^^

non recusastis. Neque instUutionis Vestrok'

Iii''

benevolentiae me unquam esse immeniorenh,
Vobis signißco.

Denique Vobis, Commilitones, quos

sum fidos, valedicens obtestor, ut Vestr'''
memoria, ut mea Vestri.

-------stf-»-lt;»rT:-rT-

INTRODUCTIO.

île i^eelkuttät bltmt vaa trup tot trap ,
®n tD^kt äten aaiu aittfttscl)«}! ;
töant Jraar it mlät «ait onuerstanÄ
©tlroktn TS, rttkt Jg îic Ijanii
Äet mnrîier tiut aait «îrereett,
31s geœaortljk ^ilag oDorl)t£n.

D. Lingelbach
aan Hendrik van Roonhuijze.

Ut,

^quot;^r'tiae alicujus studiis vitam
scigQj.'^' î'iam maxime interest, originis illius
progessionis usque ad tempora re-
Ctij,^nbsp;acquisivisse cognitionem, ita

geiipnbsp;permagni momenti, pristinarum

de sua arte bene meritarum, facta

PUnnbsp;Multum autem abest, ut omnibus

■ ® hu'-

Ii;

^Ocnbsp;^eritatis sit persuasum, utque omnes

appelant. Hand pauci enim re-
tantum Incri faciendi causa arlem
, eamque hoc ipso humilius
Ne cogitant quidem, Artein chirurgicam

scier

rationalem in modum exercitam, ut quamq''® ^^^
tiam, certo fundamento esse nitendam. ^^ne P^^^

texentes, per cognitionem historiae Artis

quam maxime perfectam ne uni quidem vit'quot;

deri posse, adeoque artifici prorsus ess ^^^^
lern, vix refutentur necesse est. Quam
enim observationes Chirurgorum pristinoruW ^^^^^
etiam verae nec mutandae reperiunturj
quaeso, operationes, quarum antea la^e P ^^^^
utilitas, nostris teraporibus nondum
aut novis repertis emendatae ad

aegrotoruiö

tem adhibentur ; quam saepe accidit, ^ j^g
suae ipsius gloriae magis quam artis proi»quot; ^^^ ^
cupidus , quamdam curandi metbodum ^ po-
semetipso inventamjactet, licet bujus in^®quot;quot;
rem pristinis generationibus revera tribuendu®^^^_
historia doceat? —Num igitur, bis omnibus ^^^^
talis, hodie banc scientiam penitus cognoviss® ^^^
dicendi simus, cum omnia a priscis relic'®
remus ?nbsp;jj^s

Ilaque majores despicere minime nos decet' ^^^^
magis in vera artis nostrae principia pen
hoe non nobis solummodo est attribuendum- ^^^^
mirum multarum tantum sibi

invicem sncce ^^^

tium generationum continuam per industn ^^
chirurgica ad perfectionem hodiernara
tuit. Cum illas imitemur, cum, aeque ^^
illae, summa contentione cognitionem quot;

t rgll^

augere, aut ea, quae a majoribus sunt ^^^
eniendare studeamus, tum demum ilHs uos

mg '^'cendi sumus, tum grata a posteritate nos

^ aestimatum iri, jure exspectare possumus.

topequot;''nbsp;sane addenda, ut demonstrem, quan-

ej^ jj eujusvis Chirurgi, sociis in arte salutari

origi quot;Ptäntis, référât, artis suae inde ab

esse'quot;^nbsp;ad tempus suum fatorum se non

'göarum, atque saltem viros maxime egregios,
9rtî

vjjj pîquot;opagandae operam dederunt, cogno-

ïiano „i

si J)- eaussam baud inutile putavi susceptum,
lt;IUanbsp;argumentum eligerem historicum,

tisnbsp;alicujus Chirurgi, arti suae totam voven-

praeclara facta exponeretn. Apta vero
patrinbsp;difficillima. Civem meae me

^is ^^ P''®®lulisse, nemo non approbabit. Quam-
artes^*^quot;^ pai'va sit Neêrlandia, viros Chirurgiam
quot;atinbsp;cognatas facientes, qui peregrinarum

seui^''quot;'^ aequalibus omnino se pares praebuerunt,

tamen haudquaquam

1 «lifficultas fuit remota. Ceteris autem
'Qissis J

Çjjj^^ ' ^ Henricum Roonhusium, praeclarum
Neêrlandicnm, qui medio saeculo deci-
Pernbsp;vixit, utpote quem , ab aequalibus

'^•'^asnbsp;' primum operationes orthopae-

^tromeyerus nostris temporibus laudavit,
dis„ ^quot;endi.

Itaque cum hoc factum accurate
^icaenbsp;virum, cujus artis orthopae-

tçjnbsp;egregiorum fructuum pos-

Cogjj^ P^oductorum veluti semen fuit, melius
desideravi, non dubitans, quin ille,

1'

irtis

qui hac re tam insignis evasit, etiam de a
partihus bene esset meritus. Promotoris aes^^^^^,
tissimi humanitate satis cognita huic
indulgere; opusculum enim, quonbsp;et

vationesiïoow/mxm edidit (1), mihi
pluraiDSuperlocalectuhodiequeetiaraimitatuO^^ ^^^^
digna indicavit. In opuscule autem, jam ante
citer saecula edito, Artem chirurgicam non ea s ^^^^^^
fica ratione tractatam esse , qua hodie a^ ^^^
opera denotantur, facile apparet ; viri, iHo ^
artem facientes, praecipue hujus artis paiteH ^^^^^
ticam occupabant, cum in theorelica no» ^^^^
essent progressi ; ac quam\is Roonfmsius ^^ ^^^^^
modo hac in re ceteris antecellat, et ipse
eodem vitio laborat, nec hodie nemo quis
tationibus ejus theoreticis acquiesceret.

jyeiöP®

vero opusculipars prorsus aliter sese habet.
judicium acutum , dexteritas singularis , pquot;^quot; ^^^^
laudabilis , mascula audacia adjuncta , quavis
pagina dilucide apparent, dum quoque P ^^^^^
modestiam , qua observationes simplices dénotaquot;
vir nobis vel maxime probatur.

Horum omnium causa hac dissertatione
adumbrare, et ab eo egregie facta
proposui, ea potissimum laudaturus, quae i ^^^^
attentione digna mihi videantur, quaeque ^^^^
magna ex parte etiam hodie confirmata,
mutanda sint, Quod priusquam suscipiam, P

(1) Genees- en Heelkonstige aanmerckingen. .\mst.

Prae:

irg

De dquot;

Ij quot;atali nihil mihi visum est constare,
jatu ®inoris est momenti. — Ex opuscule vero
annnbsp;laudato apparet, saeculi decimi septimi

laadragesimo quinto nondum publice chirurgi
functum fuisse, atque ad artem exer-
' Rogero Beerenaart, clarissimo Chirurgo
sg ® quot;quot;^amensi, cujus filiam posthac duxit uxorem ,
E carmine, quod alii opusculo, sub
'reffnbsp;Heelkonstige Aanmerckingen be-

ptae^quot;*^^ gebreekken der Vrouvi^enquot; edito, est
conjiciendum est, eum, prius-
scignbsp;Amstelodami Chirurgiam factitaret,

e,, augendae causa in Gallia ac Britannia
Pfaef ^^'^^S^'^atum. — Aequalis Nicolao Tulpio,
'^ohonbsp;medicinae maxime perito, et

(JUenbsp;Chirurgo Amstelodamensi, ab utro-

'isnbsp;aestimabatur, ut saepe eorum scrip-

PiUs •nbsp;' ^lli etiam Observationes, jam sae-

ej ^j^^^'^'tas, dedicavit. Multi quoque alii medici
'ionnbsp;qnorum alibi historia raro facit men-

■^'cunt 'nbsp;observationibus adstitisse a Roonhusio

'Ur ' P'^^^terea autem muneris , quo fungeba-
fsbrandi Dieinerbroekii, in Rheno-Tra-
® Academiamedicinae Professoris, Blasit,?ro-

'quot;quot;f^frenquot;'quot;' ^quot;^P'*- Observationes medicae Amst. 1685. Joh van
Heel- en Geneeskonstige aanmerckingen. Amst. 1668.

fessoris Ainstelodamensis, Frederici Rtiyschü, ^ ^^

toinici clarissimi, et multorum alioruni gt; '^'^'•(js

medicinae aut chirurgiae eo tempore maxime p® ^^^

numerantur, familiaris fuisse videtur. — üe fa®

constat, Roonhusio fuisse filium, qui, patre ^^^

et ipse arti Chirurgicae et Obstetriciae stu

quocumque noster a nonnullis scriptoribus con

ditur (1). Licet autem ille Rogerus propter s ^^

tiam Obstetriciam magis in universum inclaresce ^^

pater tamen gloriosius ad Chirurgiam erat in^'a

Vectem nempe ille sibi a Chomberlainio vef ^^

celans humanorum omnium vituperationeffl

sibi contraxit.nbsp;, ,

■ Aiiob^

Artis peritiae suae fructus Roonhusius a ^^
publicavit opusculis, quorum alterum inscr'P^^^
est »Genees- en Heelkonstige Aanmerckinge® ^^
treffende de gebreekken der Vrouwen. (Afflst- ^
ed. 2da.)quodque , auctorem Obstetricatorequot;'P^^
ritum comprobans, de ruptura uteri, de sed'
caesarea, de prolapsu vaginae, de atresia 'vag'
de atresia ani, et de ruptura vesicae urinaria ^^^
Cl. Rust (2), in eo quoque reperiri
de vulneribus capitis, de labio leporino ac de ^^
sionibus nervorum perhibens, a vero aberra^'*''
altero tamen opusculo (jam supra citatis
en Heelkonstige Aanmerckingen. (Amst 1672)

nie»'quot;®'

(1)nbsp;Vide Algemeen Koodwendig Woordenboek der Zaroequot;

pag. 2447.

(2)nbsp;Rust. Ttieoretisch praktisclies Handbuch der Chirurg'®'
XIV pag. 276.

ex

latione

% ]• ' ï*®^®^' editio altera atque emenda-
, 'quot;^opusculi, sub titulo „Historische Aamnerc-
tionbsp;decimi septimi saeculi sexagesimo ter-

secunda pars omnia continens, quae
intervallum mentione digna auctori ob-
'quot;'acr^^'^ ' ^^^ addila. Totum opusculum , quaedam
excipias instar epistolarum ad nonnullos
giae scripta, e quadraginta de variis Chirur-
attenbsp;constat observationibus, plus minusve

sgj.J^.quot;^'^® dignis. Cum vero hoc opusculum Dis-
catie scribendae mihi causa fuerit, superva-
enumerare, quaecunque ibi trac-

Itoo^^^^^^quot;^ decimum septimum, quo vixit noster
rup • ' merito ad momenti plenissimas Chi-
HuUquot;^^nbsp;est referendum. Non solum per-

cjjj^^ exstiterunt viri artis periti, sed etiam
S'äe multae magnaeque emendationes sunt
hcr^^' ^^cmplum a Sylvio, a Vesalio, ab Eus-
aiq ^^ ^quot;-llopio editum artis incremento faverat

® nieliorem

corporis humani notitiam Chirur-
Hi, illa adjuvante, a gravibus
etnbsp;chirurgicis jam minus erant alieni,

effnbsp;etiam multo melioribus gaudebant

quot;otitquot; 'nbsp;antea, quum ubique Anatomes

telinbsp;paene deesset. — Rapidi quoque

scientiarum progressus eo tempore
8'ae profuerunt. Cultura scientiarum, prae-

nia'

sertim post religionis Christianae reformatione®^^.^
gis magisque increscens, investigandi

que excilavit, et homines opinionibuspraeja

ac superstitione, quibus antea tenerentur,

Multae Academiae et Athenaea etiam in pa'quot;®

i; faCU''

tra fundata, exactas scientias comparanai ^ ^^
tem unicuique praebebant, cum mox, quot;î ^
disciplinam attinet, cum celeberrimis ejusmquot;
stitutis externis certare possent. Médicinal ^^^
una cum Cbirurgia facere non licebat ; ^^
haudquaquam, ut in Gallia fiebat, multarui»
fuit causa, neque Chirurgos postposuit i*
hic vero Chirurgi minime impediebaniur,
nus et vulgo quidem de Medicorum consens ^^^
agere possent, ut ad aegrotorum salutei»
propagarent.nbsp;^pj,

Nil mirum, artem hac re ad perfectionem
natam pervenisse, atque illud saeculum ^ni^

peritissimis abundasse, quorum magno eX

hos tantum citaraus: Paiilum Barbetlium

dami et Jamm Hoornium Lugduni-Batavoru»

factitantes, Johannem Beverwyknim Dordra^ ^
am muneribus publicis egregie functum ; .^j
Meekereii clarum chirurgum Amstelodam''

it

observationes hodie etiam legere perutilis er ^^^
cupatio, quod inprimis dici potest de
Tulpio, Medico eidemque urbi Praefecto,
nominfs ; porro Corndium Stalpart van dei' ^^
Hagae-Comitis civem, propter audaciamin
adhibendo notum ; Frcdcrictim Umjschiuin, ^^

'odajui Prof

tfjp^ IInbsp;Anatomes et Physiologiae doc-

cjij^^ '^^trissimmn, arte chirurgica praeclarum,

P^rsünbsp;anatomica, pauca scilicet quae su-

etiam omnibus sunt admiranda;

quot;'«'»j ^^^^ ^'quot;■ckium, Fredericum DeJckerum, Syl-

^^^^ium, Lugdunensi-Batavorum aut

S(,i, , quot;^^J^^t'Da in Academia Professores;
yiUïïi TT

scfjp^ ' ^ae-Comitis civem , quorum omnium
sa)jf ^quot;^^^'ssimarum observationum magnum the-
snjjj P''aebent, Sed jam sufficit, neque plures
Ilmnbsp;quo dilucidius appareat, saecu-

''liistr'nbsp;septimum etiam in patria nostra ad

Innbsp;Chirurgiae tempora esse referendum.

mihi

quam elegi, materie hunc ordinem
I'lendum arbitratus sum, ut

onsiderarentur observationes de tumori-

l^as malignis exstirpatis.

servationes de capite óbstipo.
servationes de vulneribus capitis,
servationes de labio leporine.

i;:

I. DE TUMORIBUS MALÏGNIS
EXSTIRPATIS.

-'.»ai -©-ti«»!«--

l5ot jljg nut jroott

Bic ©Dwljot 2£l£ «crlael«

Rogierse Beerenaart

aan Hendrih van Roonhuy'^'

Ipsae de hoc argumento ohservationes, a
Roonhusius orditur, statim Operatorem P ^^^
mum eum denotant, atque oh deliberatione'i»
perturhandam et audaciam cautam, quihus
culosis ejusmodi vitiis curandis usus est, • ^^^^
attentione sunt digna. Quum operationem,
vis difBcilem, aegrotis mortem haud
turam, aut vitio molesto eos exemturam ju '

ah illa non animi ahjectione prohihebatur; f^^^pg
multis collegis impedimenta viderentur non
randa, manu firma indefessoque lahore saepe
vincebat. Quod quo demonstretur, varii hoc cap ^^^^
casus, quorum eXemplo et hodie, duobu^

^aecuiig

Hç P'quot;3eteriiis, non raro stimulan licet, com-
prima ingentem tumorem, in regione

ati

^^ octo et trigiiita annos nati exsistentem ,
felin,-. ^ ^^^^nhusio tumorem strumosum vocatum,
antg ^^tirpatum memoral. lam multis annis
^'^istrnbsp;ex induratione parva post aurem

'^ufQtonbsp;' ac per longum temporis spatium

anujgnbsp;erat molestum, donec postremis

nus increscens ad horrificam pervenerat
^ 'Dem, ab aure usque ad mentum claviculam-
pendens; basis ei erat amplissima (circuitu

viti

facigQ ^^ peritum Fey, Chirurgiam Oorschoti
quot;^lUe 'nbsp;omnes tumorem insanabilem

judicarant. Hoc tamen jam
asse^tj,.nbsp;Roonhusio molituro tunc nondum

operatj^^nbsp;postea, omnibus frustra tentatis,

Hire ' flippe quod unicum fuerit remedium,
^^'ätisnbsp;hoc modo Roonliusius instituit.

^^jutoigquot;quot;^'^^^'^®nbsp;adhibendis, per duos

fem ^^groti, sellae insidentis, a capite tumo-
potuit, separandum curavit,
'^''^'^lindnbsp;quam maxime appropinquante

' ■ ßeinde ope acus, qua ad setacea uti

ent.

filum e setis equinis paratum ab
®uperiorein partem tumoris perduxit,

lit'

et, postquam prius applicalum vinculum
tam anticam quam posticam partem tegentem
persecuit, segmentum tamen quam niaxim^ P^ ^^^

conservans, quo, tumore exstirpato, vu n ^^^^^^

perficiem obtegere posset. Quo facto, quot; ^^^

fili extremitates eonstringendo tumorem 'V^^e
partes sejunxit. Hunc postea totum una s ^^^^^
aperuit, et ipsam adgressus est exstirpatquot;quot;
quae optime cessit. Haemorrhagia vehe
pulvere adstringente cito est sedata ; cutis m
quam maxime sibi invicem conjuncti, atqu^ ^^^^^
apte sunt ligata. Insequens curatio aeque ^^^^
ipsa operatio optime evenit; quinque enim ^^^
hebdomadibus post aegrotus perfecte est

Hanc observationem nobis accurate
bus operatoris audacia, ut jam supra est
dilucide apparet. Magnam etiam hand
riam exstirpatio hujus tumoris Roonhitsio ^
ut e versiculis, quos Rogerus Beerenartitis ^^^^

husio dedicavit, quique huic capitulo sunt
positi, est conjiciendum. Neque haec

fugit Cl. Fe^pecm, operatorem nostro tempor^P

simum, qui in scriptis de operationibus

eam commemoret, atque hoc ipso
duobus fere saeculis ante factae laudem
tribuat. Velpeau de modo, quo Roonhusti^^ ^
inorrhagiam in illa operatione praevenire
est, prolixius loquitur , atque alios putanteS) ^^^
dulara parotidem a Roonhusio esse exstirpa
lutat, et jure quidem, nam ut quoque «

J ' probabiliter tumor fibrosus supra glan-

cjyjj^^^'^^®''^ secunda tumorem feminae dextra in
Stpn. ^ ^^illari majorem exsistentem , a Roonhusio

quot;toina f1quot;

P®tUtiinbsp;® ' atque non minus feliciter exstir-

Vgv 1 ^^Peoit. Per quadriennium, ex quohocvitio
-f •

grj^j^. ' lemina tres peperit infantes, et durante
Sed ^^^ quidem tumoris amplitudinem diminui,
setv ^^'^lationem multo celerius increscere ob-
ex ij^ ■ ^eroplures Chirurgi ei exstirpationem,
haut ^^ lethalis haemorrhagia oriretur metue-
feojjJ^ '^'^^'^aserunt. Non ita Roonhusius, qui
'^liornbsp;ut operationem subiret. Ouum

lioçnbsp;partibus subjacentibus non cohaereret,

temnbsp;peregit. Ah aliquo adjutore tumo-

dumnbsp;uiaxime retrorsum trahendum euravit,

'Uiï,^ ^iljutor feminam firraiter tenebat ; deinde
l'élu 1;

sectj^j^ §®tura circumdedit, et tune cultro una
lionbsp;Vitium exstirpavit. Insequens cura-

Saujjj^^ 'quot;^^oliti praebuit, sed longo tempore ad

perfectam opus fuit. Et haec tamen
et biennio post femina, Roonhusio teste,

aletud

me fruebatur.

«ïajjnbsp;Pquot;'' 'es dangers de l'hémorrhagie Roonhuysen

quot;quot; quot;doublenbsp;^^ Proposé de la remplacer par la ligature, passait

quot;quot;laiinbsp;^^ à travers la base de la tumeur, et

quot;quot;to „„nbsp;séparément les deux moitiés l'une en haut,

■»ail

'quot;quot;les , ' ™anière à produire la mortification des tissus
quot;quot;quot;»eauj ® P'-'ant de toute circulation.quot; — Vid. Velpeau
1832 '®entsde Médecine opératoire Tom, 2 pag. 182. Paris

Observatione tertia Roonhusius tumoreiö'quot;
ris postici inferiore parte existentem , seu te ^^^^^

stirpatum narrat. Hoc quoque vitium ab

toma habetur, sed quamvis lubenter cre
tumorem in cavitate axillari sie recte a

esse appellatum, magis verisimile est, ^^^^^p^gfi-
quo hic sermo fit, Enchondroma fuisse. Ip^® ^^^^
husius scripsit, interiora tumoris fuisse
et cultro valde restitisse. Hocce auteiö ^^
quadriennio ante virgini, duodetriginta a
tae, acciderat, sed postremo praesertim
me increverat; dolorem non adferebat, tae'quot;
erat, et in superiore parte ulcerationem ^^
prosilientes et recur vatos haben tem ferebat, ^^^^^^
ichor perpetuo emanabat. Medico , virginis cui

rente, assentiente, /foon/w««s exstirpationerß
eamque hoc modo perfecit. Virgine aptissim® ?
tumorem , aeque atque in observationibus pr®
tibus est decriptuni, a fernere quam maxime
dum curavit; deinde ope acus ad ididoneae
e setis equinis parata in posteriorem partem i®
et per ea tumorem in duas partes sejunxit- ^^^^
facto, tam supra quam infra locum contactuquot;*^.^^
valido vinculo circumdedit, quo haemor
praeveniret, atque ope cultri totum tumorem ^^^^ j,
pavit. Massa autem exstirpata duas libras et

dium pependit. Quidquid vitii superfuisset,
sponte evanuit, ac deinde celeris perfectaqquot;®

tio fuit.nbsp;oioe»'quot;'

Observatie décima septima minoris est m

ejus
Pere
soln,^

etiannbsp;''S comprehensam exstirpari, sed

eij 'P^®® cyslim vel maxime deleri, quod ut

'n casu ibi descriplo sibi contigit,
quot;bservat,-^ . .

. diio vicesima tumorem magnum ex occi-

viri.

jam per quatuor et viginli annos eo
Jatu 'nbsp;memorat. Per fila in modum

«emnbsp;'ndicalum lumore sejuncto, exslirpatio-

vex

Sressus est Roonhusius, et deinde paslam
icam „ 1

^'•am 'nbsp;^^P®quot;® communi compo-

aijjjjj^'nbsp;vero Unguentum Aegyptiacum (1)

factQ ° delevit, quidquid vilii superfuisset. Quo
'^gro'tnbsp;superficies brevi optima evasit, et

öen'^ plenam sanitatem facile recuperavit.
tlianbsp;'^äsum, insequenle observatione descrip-

^iruoquot;^^*^^ cerio vulgarem vocandum, narrabimus.

fuit tumor in palalo mulieris, sex el
sçQjj^nbsp;natae; jam quindecim annos exstilerat

anbsp;capiens. Ad id tempus, quo

(«Ut ,nbsp;quot;ïepingiiur, in superficie alte penelran-

«leij ^ nlcerationem, atque ad ejusmodi volu-
ottgg^^^'^^^^erat, ut non solum totum palatum
llod ' eiiam linguam deorsum premerel,
'^quot;Pienr'^nbsp;et spiritum ducenti, tumcibum

opej, quot;'^''sii maximo eratimpedimenlo. Mullere
admittente, Roonhusius ope cullricur-

tfi;

»e

innbsp;hujus ungnenti, vide Pharmacopoeam Bel-

Voce

ore

et

vati tumorem a palato separavit, atque ^^^^^
exemit, quod vero propter magnitudinem W ^^
erat uneiarum) non nisi multo labore per«? ^ ^^^
tuit. Quo facto, statim haemorrhagia P® ^^^^
vehemens insecuta est, quam Roonhusi«s ^^^^

cauteria ardentia adhibendo sedare conatus

vero initio non valde profuerunt, cum vim et-
profluente sanguine brevi amitterent; ^ ^^^jt«®)
haec denuo applicando Roonhusius rem ad
perduxit. iHo impedimento remoto ,
tum linteo compresso et albumine ovoruffl
tato obtegens reliquam sanguinis effusionei»
venire studuit ; dum vero eo
adjutor, ut hoc applicaret, atque igituquot;quot;
ori mulieris immittere cum oportebat, haec
sionibus (trismo est correpta, et adjutoris ^^^^^^
mordica adeo strinxit, ut extrahi minime P
Tunc summa fuit consilii inopia, sed Roo^ ^^^
semper mentis compos, ope instrumentiferrei» ^^^
a nobis»eenmondschroef vocatur, os refriDg®quot;^^^
curavit, atque ita adjutorem liberavit (!)■ ^^^^
obiter dicta. Linteum, de quo supra est ^^^
per triduum continuo applicatum servavit»

■nbsp;.^^t „O»'quot;

(1) Ingenue hanc difficuUatem cum publico commu'quot; ^^^^ tjei
Roonhusim : »De patient zeer flau werdende tot beswyquot; ^^^^jjtei
vervalt in een kramp, waardoor mijn knecht in de Ijj ^^''
want met de vingeren van de rechterhand doende wese» ^^^^^
verband te versorgen , wilde hg met de andere hand d«quot;
te hulp komen, waardoor hg noch te meer in de klem S®'
100 dat hier goeden raad duer wasquot;, I. c. pag. 83.

gLr^nbsp;abstiterit; deinde lotiones antipblo-

fu • ^ ^•'hifcuit, donec crustae vulneris ambusli
®eparatae. Quibus peractis, locum primum
spiritu vitrioli linendum curavit, usque
®anatio perfecta post breve temporis spatium

eiietit.
Ha

^Wvatione, ut omnibus, quae ah Roonhusio
'^'öeiüo,.

eiüorantur, viri simplicitas denuo apparet.
ficilnbsp;snperlatione bunc casum dif-

Pol^quot;* ®^plicat. Fuit autem, ut veri simile est,
tati^^quot;^ ' '^'iinor fibrosus. A tali siniplici nar-
•iiuhquot;^ longe differt, quam nostris temporibus
. ^tegantibusq ue verbis fecit Weinhold, casum
polypum ex antro Hichmori in
penetrantem a Dubois, Chirurgo prae-
f . ®*stirpatum et haemorrhagiam vix sedatam

, '^'is SPnbsp;„nbsp;. , ,,nbsp;....-j___

Uic

vidisse referens. Weinhold sic quidem
Jnte

^^•^nde heraus (1).

quot;tó. Metamorphosen des Hichmorsliöhle, pag. 32.

DE CAPIÏE OBSTIPO CÜRATO-

«Het had mij een aangenaam ge»quot;

ironifquot;

te zien, dat Stroineijer onien »
Uoonhuiien als den eerste noeintle,nbsp;„

1 pft verfS

paedische kunstbewerkingen neen

Suerman-

,tJ5

Capite primo de tumoribus malignis exstquot;'P

tiHquot;

locutus sum, quoniam de bac re bene
esse Roonhusiuin, clarissimus Velpeau,
Francicus, nostro tempore est professus.
vero Nostrum etiam in capite obstipo ^
excelluisse, ideoque in Germania hodie ®
meyero laudatum esse commemorabo.

mentum prae ceteris me delectasse, ne^o
approbabit. Agit enim de operatione, cujusid ^^^
patriae nostrae civibus omnino est attribu® ^^^^
quaeque variis modis simplificata et emendata;
etiam aliis corporis partibus adhibita,
hodiernae historiae tam illustrem occupât

Üt ■

^'^pfa est dictum, Roonhusius a Stro-

tentnbsp;vocatur, qui hanc operationem

^'averit AI-nbsp;■ •

^{oof^|^ 'nbsp;vero scnptores, nec non ipsius

°^servationes de hoe argumento nobis

P®tria ^ O'^oino statuendum est, Roonhusiuin in

suscepquot;^^*'^^ priraum capitis obstipi curationem

pliçj^^ sed huic maxime profuisse multo sim-

Cliifij^ ^^ 'ïiinus periculosa quam praecedentium

methodo,

eamque methodumho-

si•ïissimilem fuisse. Ilancplane aequiparasse,

Pti^jnbsp;mtegumenta communia non perscidisset.

a Nicolao Ttt/pio (1 ), ea perquam

'nbsp;Isaaco Minnio, Chirurgo Am-

Usw^'^^quot;®'' peractam vidit. Methodus vero ah illo

Pata f,,;. ,nbsp;.nbsp;.

suscjpgnbsp;uaecce: prmsquam ipsa operatio

ticyQjnbsp;eo loco, quo perficienda esset, caus-

tiiQ, ^ ®Pplicatum , ac , cute tegente eo deleta,

'ousculus ope cultri est perscissus ;
'^•'raotnbsp;®pei exitus non responderit, quod,

quot;iores '^P®''®tione, convulsiones exstiterunt gra-
^Ppatnit^*^ Pquot;'^eterea aliquanto post vitium denuo
est f^^nbsp;ex iis, quae de Minnio locutus

J'elicjj^^ 'quot;ïquot;' etiam aliis in simili affectu opem
conjiciendum est, virum alias
■^oio^ ^^^ötu esse gavisum. Alia observatio a
^^^^iannbsp;^^^ narratur de ejusinodi operatione

ipso Chirurgo Amstelodamensi, peracta,

^^ 'i'^neeskonstige

aanraerckingen. Cap. XXX.

liic rationem prorsus aliam instituit; usurpa^*'®^
forficem, qua cum cutem, tum ipsum
ab exteriore ad interiorem partem perscid't-

autem uterque casus jam exstiterat, et

erat notus, quum primum ipse operationcm ejusquot;*

era»quot;

suscepit. Omnino vero perspexit, utramqueop ^^^^
methodum maximi periculi causam aegro'quot; ^^^
posse; ideoque eos imitari jure extimuit; via'quot;'^ ^^^
prorsus aliam iniit, quae, quamvis mini'quot;®
periculi, id magis ab operatoris dexteritat®
. experientia pendere permittebat; banc vero 'iquot;quot;® ^^^^^
facultatem Roonhusium egregie possedisse,

non amplius est demonstrandum,

Observatio prima
Roonhusius nobiscum communicat, ita sese
Vitium obvenerat juveni, tres et viginti an»

eratque musculi sterno-cleido-mastoidei Fquot;

clavicularis decurtatio, quo jam inde a ^|jto
aegrotus impediebatur, quo minus caput meiquot;®
tolleret. Nihil adhuc erat adhibitum, nml»®
rurgis id dehortantibus, ut vitium illud C' ^^

IJ caquot;

Roonhusius tamen, ut jam vidimus,ejusnioquot; ^^^^^^
non adeo valere, ut se operationi suhf^
putavit, eamque igitur hoe modo perfect- ^^^^

parante cura apte instituta, aegrotum s

jussit, caputque ejus ab adjutore lîrmiter ^^^^
curavit; deinde partes subjacentes, ne laede

uiquot;

cU'quot;

quit'''nbsp;tum cutem claviculae in propin-

patt^*^^ ^'^sistentem ab inteiiore ad exteriorem
Honnbsp;Quum autem musculi latitude

perscissa, separationem ope forficis
ad P^ï'fecit, quo facto , caput cum sono quodam
Positioneni uormalem est redactum. De cura

Posteriorp

quae in talibus operationibus momenti
'^Utnbsp;'nbsp;breviter Roonhusius est

ftagi. 'nbsp;commemorans, sanationi, baemor-

Cop ^nbsp;admodum profuisse linimentum Balsami

coji ^^ ^^nbsp;Hyperici ex partibus aequalibus

vjjjj ■ 'Joservationis hujus in fine addita est
effigies, quae tamen singularis minime est

'oineati,

^''Utnquot;^''^ fere annis post Roonhusius huic operationi
^itiu,nbsp;puerum, sedecim annos natum ;

®'itii]nbsp;i'lius praecedentis omnino fuisset

djyj^'^®'^^ inusculus affectus in propinquitate ossis
„Jnbsp;in duas partes fuisset divisus. Ingenue .

rnaj^^'^'' 'Pse Roonhusius profitetur, se multo
suscnbsp;fiducia, atque antea, banc operationem

sygnbsp;quum tantum aliorum peritia, neque

'Pert'^^quot;'^ experientia adjuvaretur. Nunc etiam
PHiji ^nbsp;'^sum improbat bas quidem ob causas :

j^Cfint'nbsp;™ajus sit periculum, ne partes sub-

ope ^^nbsp;secundo, quod illius instrumenti

ite,.nbsp;tarn durus nou una, sed saepius

perscindendus, dura sanguis pro-
cons •nbsp;quo minus locus vitiosus bene

P'eiatur^ quod Operatori vel maxime sit moles-

et

lum ; tertio, quod operatio diutius relardetquot;''
majore aegrotum dolore afEciat. Curandi
methodum, quam observalione praecedente ^^
tuerai, omnino ei placuisse apparet, quu® ^^^^
allero casu eam totam, non minus felice insel ^^^
evenlu, repetiverit. Hic etiam Roonhusius

erit;

indicat, qualem curam posteriorem institn
fine hujus observationis tanlum admonet,
in rebus summopere esse curandum, ut ^ ^^^^^
margines quam maxime a se invieem
teneantur , remedia granulationem promo^®quot;^'
hibenda, et quam maximeimpediendum,
cicatrix adstriiigatur, quandoquidem sanatio ^
exhibeat periculum, ne vitium denuo app^r

Haec quae diximus, accuralam exhibent
tionem eorum, quae in hac re Roonhusiv^ P ^^^^^
Itaque valde admirali sumus, Docl. Dupa^'quot; ^^^
nuper edito (1), ubi de Roonhusionbsp;'

solum operandi methodum prorsus aliam descrip^
sed etiam perhibere, minime constare, Rooi ^^^
bene cessisse operalionem; id vero propter
temerariam nec scientificani, qua usus ^ ^^^

quaquam esse conjiciendum, alque igitur uiani ^^^^^

esse, quapropler hanc operalionem nunqua® ^^
verit. — Ea vero, quae jam supra de ^^^^^^^
diximus, harum accusationum omnium réfuta ^^^
certo supervacaneam reddunt; tum etiam unicu'î

de P«®''

(1) Geschied- en Oordeelkundige beschouwingnbsp;^^

Spieidoorsnjjding door ff. M. Duparc. Arasterdaro iSquot;*'quot;

utramque observationem per egeodi
nnbsp;dare velit, persuasuin erit, a Doet.

quot;Pare d'

''^odunbsp;congruere. Quod ad me-

est ^ ^^oonhusio adhibitam attinet, non aequum
njQjJ'^nbsp;scientiae statu eam dijudicare ;

quot;■»ntnbsp;aequalibus illius observationes compa-

^aticnbsp;meritis judicium ferre possumus.

Qnbsp;causam bic breviter eas narravimus, et

^^quot;dio '^ubitamus, quin omnes , qui partium
ritg^ '^icantur, fauturi sint Roonhusio, nee me-
Pfoitinbsp;gloriam, etiam hac re Chirurgiae

eum profuisse.

-lt;3gt; f-«J«---

DE VULNERIBUS CAPITIS-

®ii l)i)e etit tmifbfnbsp;'

©otk soninr boor smcsen l»«quot;-

R. liogierso Beere«»'' '

Hoc ai'gunieiito Roonhusii experientia ^^^^

dihicel. Ab observatione sexta usque quot;^j^ije

aliquot hiijusmodi casus, qui oinnes cranu ^^^^^^

erant comitati, memorat. Observatio primquot; '

cranii, quae ibi a Nostro cancer ossiuni dicitquot;''' ^^^^^

panatione sanatam exponit. Haec caries ex a ^^^^

quod aut metastatice, aut critice, aut alio

{Roonhusius id minus accurate indicat) e

morbo praecedente originem duxerat, fu'^

Quum Roonhusio hoc vitium curandum ^^^^

teretur, jam amplius quam bienniuin

atque a multis Chirurgis indolis syphili^'*^®®

iaiis®

habitum ; curatio vero illam propulsura exig
nullius fuerat utiiitatis. Examine accuratiore

cari«quot;^'

tuto, Roonhusius comperit, vitium esse
usque ad cranii internam tabulam patente»!,

'quot;curabilp •

judicavit, nisi pars cariosa ope trepani
fuerit

T

Porib^^^'^^ 'isus jam antiquissimis Chirurgiae tem-
ratinbsp;quippe quum Hippocrates ope-

tarquot;-^quot;^ 'quot;am jam suo aevo quodammodo perfectam
ubi ' ' ^^^^^^^^^^ tempore haecce operatio
erat usitata, eamque saepius Chirurgi vel
temere adhibebant; non ita vero ipse

geiit.^nbsp;perspecta habuisse, et non nisi nr-

coactuin, tunc vero etiam summa
fiducia gravem

hanc operationem adgressum

lüox erit manifestum.

Sitnbsp;Celsi, dicentis; »Quod os cariosum

^^inienduniquot; , multis aliis Chirurgis praesentibus,

P^fegit^ non vero eventu, quem exspectaverat ,
^hci f

sive tus est; nam, sive morbus ingravesceret,
gj. totum os cariosum esset exemtum, aegrotus
post in eodem statu miserabili

''^abatii^nbsp;,nbsp;.• _____

^Uji 'nbsp;denuo trepanatio erat adhibenda.

lOUl

apt

«u id .nbsp;' ^

ej^ «nipus nota magnitudine superans, depictum

part^^^nbsp;Hujus ope una omnes ossis cariosi

dol ■nbsp;féliciter sunt exemtae, ut aegrotus a

^ootilnbsp;'''tolerabilibus statim liberaretur, et,

adh ^^^^^nbsp;plane sanatus quinquennio post

^iveret.

In fi

lïujus observatioilisnbsp;etiam duos

memorat casus, alterum Ozaenae, alterum Absens ^
palati, quos ambos feliciter sauavit. llaec nobis

tibus summa attentione dignum visum est vere i

•• • • O Inp venef®'
non quamvis cariem cranii originem enbsp;^^^^

ducere, quam opinionem tune vulgo perhlbi'a®

hujus narrationis postremis verbis perspicue

Noster, dicens: »Merckt dan eens hoe ongelquot;

dat soodanighe lyders zyn, die oock niet v

sprooken kunnen worden, als met groote

insonderheydt by onkundige ende onervarene

meesters,quot;nbsp;.

Deinde Roonhusius capite speciali, quod in® ^^

est: »Bedenckelykheden ofte Vraag^^^^^^^j,

tum

voorstellinge van de boorquot;, suam de
neribus sententiam magis perspicue exponit. ^^^
positione cranii ossium breviter descripta» P ^^^^
pericranii laesiones comitatas cranii fissura ^^
animadvertit, in iis incisionem usque ad osfad®quot;
magnopere commendat, malorum ex hoe ^eg
oriundorum paucis mentionem faciens,
Ilippocratem in ejusmodi casu trepanationei»
sisse, omnino réfutai, ipse illam operationeiquot;^^.,
supervacaneam, imo periculosam reprobans.
non alle penetrantibus, e Galeni et Paidi
exemple, exemtionem ope scalproruiu faci^® ^
commendat, simul tamen summopere esse cave» ^^
ne cerebri membranae laedantur; fissuraruin ^
ginibus plus distantibus, ipsam naluram ost' ^^
quo noxia expellantur, praebere, neque trepa®
esse adhibendum judical; si vero, incisione ®

L.nbsp;diminuuntur, sive ossa infracta sunt

'Oirorsuc ri

adhii, j quot;^epressa, tum demum bona e trepano

Qistj,^nbsp;sequens contusionem magnam in si-

exsjjj^^^P''^® parte, in regione musculi temporalis,

rei erat ^'apsu ab alto tractat. Aegrotus nullius

saljjj^^nbsp;et deinde in statu soporose ver-

fesoly • sectione instituta et fomentationibus

dies pgç adhibitis laesio exterior post quinque

it ®anata erat. Interiorem vero laesionem
^ Sese li k

Postea 'läbere, convulsiones ostendebant, quae
'quot;otHemnbsp;^^quot;''P'el^ant, cumque vix per

quot;^eserebant. Ex quibus rebus Roonhusius
destißg ' P^^'^eranium vel ipsum cranium clan-
'^^gfotu affectum , ideoque , consultis Medicis
'^^cerg '^'^'quot;antibus, incisionem in loco opposite
*'ersD5nbsp;aegroti motionibus in illum locum

quot;^'^ndunbsp;fontem malorum ibi esse repe-

bre,. • ^'ventus

cum spe omnino congruit, quum
^Wrvnbsp;praecedente frui liceret.

juvenjnbsp;octava Ihonhusius commémorât,

Heligj.^'^''' altitudine ingenti ceciderat, os frontis

^^'^Hoi'it, ^^^^ ^'■actum atque introrsum pressum,

^'OiiB ^ quot;^fegumentis minime vulneratis. Inci-
Satis

^ssit ' quot;'^pla facta, ope elevatorii depressas
Partes rol

^^''ficefej quot;^eievare conatus est, quod tameu ul
'1 ni^jj 'nbsp;contigit, quum tabula exterior

'repgjj^nbsp;comminuta erat, Statim igitur

statuit, quod tamen propter
®§iam vehementem in diem proximum

, eve

difierre est coactus, quo operatio
Notandum est, ut ait i?oo«/MmMS, huncjuv
cujus praeterea os femoris fractum erat, neq«e ^^^^^
neque ullo dolore fuisse correptum, quot; J^jgtus-
symptomate graviore accedente, feliciter sit s ^^^^
Observationibus praecedentibus vidunis ^^^
remedia bis laesionibus gravissimis
adbibeat; observalione autem nona
demonstrat, artis ope non semper «Pquot;® jibl
ipsam naturam ad id perficiendum baud ^^^^
sufficere. Commémorât enimnbsp;co»'

acutissimam cecidisse, et in frontenbsp;^^ ^^ri»'

traxisse vulnus, ossibus depressis «tfissurisi^^^^^^j,,
partes latissime patentibus; el tamen banc Fquot;® juS
licet variis rebus nocentibus obnoxiam, P^.^
esse sanatam. Hoe exemplo Roonhusius,
nobis est visum, trepanalioni ob Jquot;®^®quot;'^ ^^o^ef«
perficiendae favebal, nos monere
incisiones faciamus. sive Irepanum adhi
dicens, novis excilandis doloribus symptom^
et graviora facile provocari posse, atqu^
artem a proposito longe aberrare

lern anbsp;............flfgUquot;'®''

Uae Roonhusii observationes de hoc

jam sufficiant. Pagina autem 153 el seqq.nbsp;^qU^

sententiam de dura matre cranio affixa, ^^

influxum in trepanalione perficienda

communicat. Ulis temporibus internbsp;iquot;

bat, duram cerebri membranam modo

propinquitale cranio affixam, et per eas

lem in pericranium continualam esse.

liidem

^^^ et hos inter etiam Fabricius Hildams et

^'^ntinus^ totam duram matrem cum cranio con-
Jliict

judi
niali
rum

dissectionibus institutis, id illa-

naturae congruere conclusit, atque

(gj^ liomine rem sic sese habere comperit. Ce-

pçfj . ^'^^'quot;'f^usius, quamvis in hoe describendo

consueta careat, tantum de durae

Cr..,-.nbsp;exteriore hic locutum esse , facile est

®JlCip J

malnbsp;Cum hujus rei persuasum ei esset,

(gt;Dstnbsp;indicat, quae ex adhibendo decussorio

quo dura mater deprimi solebatj exo-
quot;emnbsp;facile membranae dilaceratio-

'quot;str ^^emorrhagiam effici posse, existimans,
lUe •nbsp;'l'nd longe rejiciendum censet. Deni-

l^ibuquot;^ gravis hujus argumenti recenset, in
iti Ca •nbsp;sua sententia trepani indicatio

'Ura ^ ^'^Ineribus sit facienda; scilicet, si,frac-
Vel sjj^^^!^^^'quot;'®' simul ossa introrsum sunt pressa,
ficie •nbsp;imposita, aut si illorum e super-

fragmenta ceciderunt, quae cerebri
ïhaginbsp;^®edere possint, aut si propter haemor-

internam sanguis eifusus continuum com-

Pfes;

cerebri efficit.

DE LABIO LEPORINO.

,eft.

ßiai'

Bt.

ubef'

lio'^

usque descripsil. Quae autem scripsit, ^ '
argumentum virum praecipue delectasse, s®quot; ^^
dicant, atque a viris in arte praeclaris
Kurt Sprengel optima censentur, quae
mum septimum de hac re nobis tradidit. Seote® ^^^
quae in iis reperiuntur, praecipuas hie ^^^
exponemus. Primo quidem observât, qu^m P^^
verse multi sui aevi Chirurgi, hujus vitÜ ''''
parvi ducentes, agant; nam, si unquam i®® ^^
morbo affecti notitia accurata aptaque ma»quot;
sit, certo huic vitio sunt impendendae.nbsp;,]

contentione cavendum, ne supervacaneis

inj'']'^ quot;^oloribus, neque tamen clementiae nimis

(Içççj^^nbsp;; cautionem ac deliberationem,

quot;uisericordia erga mala aliéna conjuncta,

Ohrgt; ejusmodi vitia sanaturo deesse minime
et- S rl u

qua •nbsp;^ec jam sufficiant, dum indicat,

iu li

//qqnbsp;eperatione sint observanda, hoe ipso

quot;sim

Heinde

prii^^^ '*'anas hujus vitii species ostendit:

Sürj quidem, si una tantum labio inest fis-

niargines adeo distare possunt, ut

'®Porquot;nbsp;dentes nudentur (labium

diiDj . ®quot;Dplex); alteram, si duae sunt fissurae,

'ûiDorve pars labii est interposita, atque

quot;^quot;plex)nbsp;dissimiles (labium leporinum

üssijf^ 'nbsp;gt; si cum utraque praecedentium

superioris ac palati est conjuncta

s labiQ 'nbsp;margines acuti interdum

refej. ®'»'nent. Quae de vitii causa Roonhusius
* ea

•^oijgj^^ ^U'n tempore , quo vivebat, omnino

'^'ïiore 'nbsp;^ero id tempus singulari quodam

'^'^'iooi niirabilium neque comprehensibilium
,. fc'ïatur in' •nbsp;■ 1

'eretjjjjj^ ' 'quot;inime est mirandum, neque aegre
lUaenbsp;roulta etiam a Nostro proponuntur,

^'dem^i^nbsp;perspicacitati stulta atque inepta

enim tune ejusmodi vitia congenita

Egr

Seschiedç^quot;'quot;'^quot;*'quot;® »'a indicat: .flelcke operatie wel
''nbsp;quot; '^aastigh : Maar , sat cito, si sat tuto ; ende

'ihari^ çgj^ .nbsp;Saan na mijn oordeel ïeregscht een leeu-

quot; ^quot;quot;'■'quot;quot;wshandt ende een adetaarsoogh. I.e. pag. 197.

is gquot;quot;''

terrori, aut phantasiae, aut cupiditati ma
vidae attribui solebant, cujus rei multa e ^^^^
gularia Roonhusius citat exempla. ^quot;'.^j-tatiS'
talia fortuita plerumque in fine gravi ^^^
ideoque tempore, quo foetus jam P^®quot;® ^^^
formatus, locum habeant, non primitivam ^^^^
haec habenda esse animadvertit ; atque igitquot;'' ^^^
modi vitia simul cum prima foetus confoi
esse nata, et postea demum feminae gra^'
tentionem ad ea terrore, aut phantasia, aquot;
quadam re excitari judical. Adultorum
nationem non aeque probabilem atque iquot;
existimat, licet et illam, docente observatie
tea patefacta, ut perficeret ei contigerit. ^
^ operationi mature sunt committendi, etiam ^^^^^
tes adhuc, nisi forte morbus vel débilitas ^^^^^^
Praesertim operatio non est differenda, si ^
hoc vitio impediuntur, quominus lacteant, ^^^^
fit, si etiam maxilla superior et palatum ß^®®
Quod autem ad tempus operationi

facienda® ^^

xime congruens attinet, aestatem et ver n ^^^^
autumno praefert. Prius quam operatio 'quot;^'^^^quot;jqui'
aegroti valitudo accurate est observanda; ^j.jj
rendum, num bene sit nutritus, an etia®

morbis sit obnoxius, quod, si adulti sunt s ,

•nbsp;„„enduiquot;

permagni est momenti; tum etiam coarguc ^^^^

vitium sanari posse, substantiae jacturamtalßquot;'^^^^!,

ut labiorum conjunctione compensari poss't'
per enim hoc non accidit, et tunc major ^quot;^quot;'jjjt)

formitas facile esset efficienda, quam antea es^t

J

et

certo

quot;on laude, sed exprobatione operator

affieeretur.

praelnbsp;operationem adgreditur, locum

quot;ciduni eligat; infantem gremio alicujus
^ura adjutor, bujus post tergum positus,
linte'nbsp;immobile tenet, ac manus pedesque

''endnbsp;quominus moveantur, Ca-

est, ne infans postremis boris dormiverit,
peracta, eo magis somno indigeat.
testnbsp;'ï'iibus in ejusmodi rebus opus esse po-

gin

sunt, eultro labii superficies interior a
P^ssit'^ separetur, quo labium facilius moveri
forfi 'nbsp;labiorum secedentium inargines

e^jjjj^ '^^^'^•ndantur. Si maxillae superioris pars
'»»tore ' ^^^^nbsp;forcipe avellatur, Deinde, ad-

gt;na

'^aput tenente et genarum cutem, quam

quot;ae

acyj .nbsp;in anteriorem partem protrudente,

Vuij 'quot;%antur, ut modo paucas lineas a margine
Ostnbsp;snmmopere autem connitendum

^''lentnbsp;^^ alterius labii parte omnino con-

'quot;«tür ^'^quot;^^quot;'at, quo facto, filo bombycino affir-
modo .nbsp;altera acus, et denique tertia eodem

tfi^^^^^^^S^tur- Roonhusius acubus argenteis et
lasonbsp;easque ita collocat, ut suprema

etnbsp;' altera in regione maxime torosa ,

Qun^ ^'^P^'a rubram labiorum partem sit posita.

probatum est, vulneris superficies
'quot;fasnbsp;accurate congruere, et omnes liga-

dispositas, hae, acus saepius
^^ndo filo, magis affirmentur, et deinde

3

acuuni extremitates eminentes abruuipaquot;'quot;|'
vulnuscula procreent. Apparatus

deligatioBis

simplicissimus, cum tantum e linteo carptquot;
imbuto et pulvillo tenui constet, quae
emplastri adhaesivi in loco retinentur, dum
eodem emplastro genarum cutis continuquot; ^^
riora versus preinitur. Postquam appara'quot;' ?
biduum ita applicatus est , renovatur ,
cum fit, summa cura est adbibenda, nt ae»

erati

caput in eadein positione, atque in op
usurpata est, ab adjutore teneatur ; acus, P
sertim quae in medio posita est, filis circufflVO ^^^^
ex parte liberantur, quod quotidie, sed p®quot;
est provebendum ; saepe jam tertio die
medio posita extrabi licet, et, si eo loco, 'î^^j^je
posita fuit, vulneris superficies secum •nv''^®®
sunt conjunctae, posteriore die acus suprema
tandem infima eximitur. Apparatus delig®quot;
solitus denuo applicatur, dum plena sanat'quot;
effecta.

fioo'^

Priusquam hanc dissertationem absolvitj
husius sententiam dar. Gtiilletneau reprobat, ^^
tantis, ut,labiis longe distantibus, utrobique
ncisiones lunatae fiant, ut majore spatio uU ^^^
Roonhusius autem existiinat, labiis a gingi^®

Se

Içp^nbsp;adhuc variae observationes labiorum

Omninbsp;simplicium, tum aliorum, quae

operationis ope feliciter sunt sanata. Cum
iû modum supra indicatum sint tractata,
mill-nbsp;exhibeant, supervacaneum

®iiimnbsp;singulatim exponere. Ex lis

'^licu'nbsp;Roonhusio sunt enarrata, satis

patebit, Nostrum exercitatione artis
Pfomquot;^*'nbsp;theoreticis bene fundata,

vere practica esse insignem.

TAN T Ü M.

THESES.

Musculi carent nervis sensilibus.

II.

Facultas motus coördiuandi residet in
spinali, non in cerebello.

III.

Sententia Liebigii de exhalatione tanqua'quot;
motus humorum in corpore animali falsa

IV.

COfV

Endosmosis et exosmosis, functiones lO
quidem illustrant, non penitus vero expl'quot;®quot;

'■ationelle basis ist der Arzt ein Pfuscher,

Thgj]^ 'durchgreifende Kentniss des empirischen
Hig^^j^ Wissenschaft beraubt er sich selbst
^^ quot;ützlichen Waffe gegen die Krankheit.

Canstatt.

VI.

quot;Da f

Ein. , ^^^ j^'d® Krankheit in ihrem Verlaufe das

quot;aClii.

®iten (Jes Chirurgen nöthig machen kann,

eine

(Jigj quot;quot;quot; strenge Sonderung der Zustände, welche

etf„ von andern, bei welchen dies nicht
quot;^•Jerlich -.....-.....

ist und die der Behandlung des Artzs

'quot;^eimfallen,Pnicht thunlich.-

Stromeyer.

VII.

quibus animalia laborant, carnis
insalubrem non reddunt.

VIII.

I^ecte s

Dach ßnbsp;Man wird immer gut thun, erst

aiQnbsp;aller übrigen Erscheiningen

n, quot;^^^^iltatioanbsp;und Percussion den Schliiss

'Ilachen.

IX.

Herba Digitalis, siquidem ad moderandai»
actionem requiratur, non exhibenda est
tura.

X.

Gargarisniata vulgo in angina infla®quot;*®
nocent.

XI.

Alvus cruenta in Cholera asiatica symptquot;'quot;quot;
lethele.

XII.

Tugend ist die beste Polizei für Cholera-

XIII.

Insufficientia, quam vocant, valvulae
dalis facile dignoscitur; earn vero non nisi relaquot;
esse propter dilatationem ventriculi cordis « ^^^^
saepius quidem suspicari possumus, cei'to
affirmare non possumus.

XIV.

P°plexia plerumque pendet ex atherosi

quot;^^^ebralium

XV.

niçjjj. ^^^'^essibus per congestionem permagni mo-
''Dpedire introitum aëris atmosphaerici.

XVI.

In

fegjjj P^'^'e'idis bubonibus inguinalibus tanquam
io jj ^^''^'■aHs valet, incisionem non esse faciendam
'''t'ooe plicae inguinalis.

XVII.

Excev,.-

nuljg ^ luanifestis conceptionis impedimentis,
aLessgnbsp;signa certa, e quibus graviditatem

' ^oicludere possumus.

XVIII.

Hurtinbsp;partus decursu ab omni intempestive

sib; ^ sedulo est cavendum ; naturae autem
caDgjjj^ ®'^®eienti, nisi a medico Lucinae artem

prudenti ac lenta festinatione suc-

^^ est, ne praeceps occasio fugiat.

. la

Il n'est point de maladie qui attacht: a ^^^^^^
duite du medecin une aussi grandenbsp;ggug

que l'hemorrhagie uterine qui exige pl^^ ^
froid, plus de presence d'esprit, des

promptes, plus decisives pour apporter du

gement et sauver la vie de la mère et de
C'est de toutes les maladies, celle qni
le plus de vigilance et de jugement.