DISSERTATIO JURIDICA INAUGURALIS.

CRIMINE AGGERIS RUPTI

SECUNDUM LEGES POPULORUM EUROPAEORUM.

DISSERTATIO JURIDICA INAUGURALIS,

CE

CRIMINE AGGERIS RUPTI

SECMDUSI IE6ES POPIIIOEIUI EIIROPAiOBll,

QUAM ,

FAVENTE SUMMO NUMINE,

EX AUCTORITATE RECTORIS MAGNIFICI

PETRI JOHANNIS ISAÄCI DE FREMERY,

MATH. MAG. PHJL. NAT. MED. ET ART. OBST. DOCT. ET PROF.,

NEC NON

amplissimi SENATUS ACADEMICI consensu

ET

nobilissimae FACüLTATIS JURIDICAE deceeto,
PRO GRADU »OCTORATUS,

STJMMISQUE IN JUEE EOMAKO ET HODIERNO JUEIBUS ET PEIVILEGIIS ,
IN ACADEMIA RHEINO-TRAJECTINA ,
RITE AC LEGITIME CONSEßUENDIS,

PUBLICO AC SOLEMNI EXAMINI SUBMITTIT

GÜILIELMUS MULDEK,

AMSTELODAMENSIS.

AD DIEM XV JUNII MDCCCXLVIII, HORA I.

AISTELAEDAMI,

in bibliopolio C. G. van der POSÏ.
MDCCCXLVIII.

— u

l^i 'M

gt; foi mm

vn -î/ • )Trî5n

. - . T y - -

oaiÄsr

TVflS H. BiUEI.S.

PARENTIBUS

OPTIMIS CARISSIMIS,

IIASCE STDDIOKUM rJUMITIAS
D. 1). 1gt;.

AUCTOR.

PROÖEMIÜM.

Patria nostra una omnes caritates complectitur nestras,
haec semper in cogitationibus praevalet civium, haec quam
maxime in omnibus actionibus eorum attenditur. Igitur,
si officio coactus ad specimen scribendum, ut satisfacerem
ultimo officio, quod Athenaei studioso Juris, petenti gradum
doctoralem, incumbit, nemini videbitur alienum me ele-
gissegt; materiem petitam ex illis maxime regionibus unde
gaudeo me ortum esse.

Nulla fere materies invecitur in patria nostra, cujus
nostra pluris interest, quam ilia quam tractare conabor, sci-
licet ; aggerum vastationes quas a malevolorum ausibus
defendit etiam lex poenalis: argumentum quod, suadente
Viru Clarissimo den Tex , elegi. Materies haec ne viribus
meis gravior sit, valde vereor, tamen mihi ita arrisit ut
opus illud licet difficile agressus sim, confidens auxilio Vi-
rorum Clarissimorum den Tex et van Hall, quorum insti-
tutione usus sum, nec minus Promotoris, Clarissimi Viri

1

G. W. Vreede, quorum auxilium etiam mihi nunquam de-
fuit. Vobis igitur Viris Clarissimis, et imprimis Viro Cla-
rissimo den Tex , gratum meum animum profiteer pro
vestra erga me mente, et insigni benevolentia qua me
semper prosecuti estis. Vi vite diu salvi et incolumes in
Patriae honorem, disciplinarum commodum, studiosorum
utilitatem.

Ut autem argumentum de quo agere conabor tantum
quantum in me est recte tractarem, visum est materiem
in quinque capita distribuere, ut nempe primo capite agam
de Romanorum Jure de hoc argumento, capite secundo
addam jus antiquius nostrum, capite tertio tractabo de Jure
Francico, capite quarto inspiciam Jus hodiernum apud prae-
cipuos populos Europam inhabitantes, quinto capite denique
colligam Jus hodiernum in Patria nostra hac de re.

Multa in scriptione mea desiderari, multa inperfecta
esse sentio, sed edidi «t potui, non ut volui.

CAPUT PRiimjin.

JUS ROMANUM DE AGGERIBUS NON RÜMPENDIS.

Romani, a quibus omnis fere Juris notio ad nos perve-
nit, qui in omnibus Juris partibus praecepta nobis relique-
runt quae hodie adhue sequimur, et quae fontem Juris
nostri ia multis constituunt, Romani etiam de aggeribus
egerunt, et poenas peculiares scripserunt in eos qui aggeres
Nili vastarent, vel eis detrimentum aiferrent, uti patet ex
fragm. 10, ff. de extraordinariis criminibus et inprimis ex
lib, 9. titulo 38 Codicis de Nili aggeribus non rumpendis,
et ex Codice Theodosiano lib. 9. titulo 32 de Nili agge-
ribus praemature non rumpendis.

Ita Romani severas scripserunt poenas in eos qui aggeres
vastarent. Jus hocce spectabat imprimis Aegyptum, regio-
nem cum patria nostra quo ad hoc argumentum (coercitio
aempe aquarum) aliquomodo convenientem, illic nempe
aggeribus Nilus flumen coercebatur intra ripas suas, ut
non effunderetur in agros vicinos antequam adscendisset
aqua et excessisset ad altitudinem praescriptam, quae alti-

1 »

tudo erat duodecini cubitorum ; ratio autem est : quod, si
Nilus ad altitudinem ' duodecim cubitorum non adsccndisset,
boc certissimum esset signum famis in Aegypto et conse-
quenter in Imperio Romano, uti infra videbimus. Igitur
qui ante constitutum tempus aggeres vastaret, vel rivulos
ad suum fundum derivasset et usurpasset, is extra ordinem
puniebatur, sic et ille puniebatur qui arborem sicamino-
nem caeserat, nempe his arboribus Nili aggeres adversus
vim et impetum fluminis firmabantur. Conf. fragm. 10. ff.
de extraordin. criminib. Poena infligebatur teste Ulpiano
extra ordinem pro conditione personarum et admissi men-
sura, vel metalli vel alterius operis publici, vid. 1. pen.
ff. de extraord. criminibus.

Jure novo autem proposita et sancita fuit poena per
constitutionem Imperatorum Honorii et Theodosii: ut auc-
tor hujus criminis flammis eo loco consumatur in quo
crimen perpetraverit, conscii et consortes autem ejus con-
stringantur deportatione atque insuper omnibus licentia
supplicandi vel recipiendi civitatem vel dignitatem vel sub-
stantiam est denegata. Conf: 1. un. Cod. de Nili agg.
non rumpend. 1. 9. tit. 38 et Cod. Theodos. 1. 9. tit. 32.

Differt autem Codex Theod. a Cod. Justin, in eo, quod
in Theod. nominatim Oasena deportatio infligitur, cujus
mentionem sustulit Tribonianus in Cod. Justin., verisimi-
liter propter 1. ult. Cod. Justin, de poenis lib. 9. tit. 47,
quae ultra annum in Oasin quemquam relegari vetat. Poe-
nas has non tantum subeunt illi qui crimen hoc ad effec-

tum perduxerunt, sed eliam iili qui illud tentaiunt, cum
eadem scveritate volunlatem sceleris qua effectum puniri
voluerinl legislatores, si modo voluntas illa aliquo modo
in actum deducta fuerit.

Ratio, cur Iiis legibus in Aegyplo potius quam in aliis
regionibus Imperii de boc argumento cautum est, videtur,
quod Aegyptus esset quasi borreum populi Romani, cum
Italia, tum bortis tum nemoribus voluptali inservientibus
magna parte occupata, exteruae opis iadiguit, ne annonae
defeclus esset, et sie non temere dictum est, hos qui Nili
aggeres ruperiut facto tali propemodum Imperii appetere
securitalem, quia, uti antea jam dicebamus, si Nilus alti-
tudinem duodecim cubitorum non attigisset, hoc fuit certis-
simum signum famis in Aegyplo, uti videri etiam polest
apud Plinium lib. 5. cap. 10, qui altitudinem necessariam
et justam dicit eam sedecim cubitorum, nempe legitur
loco citato: »Minores quam 16 cubit, aquae non omnia
» rigant, ampliorcs detinent tardius recedendo. Hae serendi
»tempora absumunt solo madente, illae non dant sitiente.
» Utrumque repudat provincia , in duodecim cubitis famem
» sentit ; in tredecim etiamnum esurit ; quatuordecim cubita
» bilaritatem adferunt ; quindecim securitatem : sedecim de-
» licias. Maximum incrementum ad hoc aevi fuit cubitorum
»decern et octo Claudio principe, minimum quinque Phar-
»salico hello.quot; Idem lib. 18. cap. 28: »Si duodecim,
»inquit, cuJiila non excessit, fames certa est.quot; Ergo
post duodecimum cubilum jiisti incremenii et exccssus ini-

tium fuit et auspicium: sedecim cubiti justi incrementi
finis. Hinc adeo Nili simulacrum seu statua Romae, cum
sedecim pueris quasi eam scandentibus, manuque cornu
copiae tenens. Vid. Plinium 1. 36. c. 7. Nilometrium
in Serapidis templo constitutum erat, ut docet Heliodorus
Aethiopicae histor. 1. 9. et Memphis quidem Nilometrium
istud olim fuit, teste Diodoro Siculo 1. 1.; videatur etiam
Goropius de Niloscopio, et J. B. Scorcia de natura et
incremento Nili. 1. 2. c. 2 et. 3.

Ex his sequitur, famem etiam in Imperio Romano oriri
debere, quando Nilus altitudinem necessariam non attigis-
set, quia Imperium per quatuor fere menses anni totum
sustentabatur frumento AcOTtiorum, conf. Died. lib. 18.
Franc, de Amaija Nilus ; seu ad Leg. un. God. de Nili
agger, non rumpendis (in 0pp. Jurid. Lugd. 1667. p. 292
sq.) ubi plures refert, et Taciti Annalium lib. 12, ubi
legitur: »Nec nunc infoecunditate laboratur, sed Africam
» potius et Aegyptum exercemus navibus et casibus vita po-
»puli Romani permissa est.quot;

Dicebamus, severas fuisse poenas scriptas in hoc crimen,
sed recte videntur gravissimas poenas statuisse Romani in
crimen commissum in re , a qua non tantum vitae eorum
qui Aegyptum inhabitabant, sed etiam securltas totius po-
puli Romani, magna saltem parte anni, pendebat ; igitur
si primo adspectu hae poenae nimis crudeles viderentur,
tamen si accurate investigantur sequelae, quae ex his cri-
minibus oriri possunt, et mores eorum temporum, homines

lune minus culti, et severissimis poenis coercendi consi-
derantur, tune videtur hoc crimen, quod tanta mala post se
trahere poterat, recte gravissimis poenis punitum fuisse.

Sic vidimus Jus statutum de aggeribus Nili, sed quid
Juris de aggeribus in ceteris provinciis Romani Imperii ?
in locis citatis nihil invenitur statutum de hoc argumento,
ne quidem commemorantur aliae provinciae Imperii et
procul omni dubio Romani etiam de hoc statueront in
provinciis aliis, sed lex peculiaris de aggeribus non rum-
pendis in aliis locis Imperii non invenitur, igitur vi-
dentur ibi ad hoc argumentum referri debere alia remedia
Juris ordinaria, veluti duo interdicta praetoria memorata
tit. 13. Hb 48 ff. ne quid in flumine amp;c: in illo titulo
nempe invenimus primo loco interdictum praetorium pro-
hibitorium quo cavetur : ne derivationibus non concessis
flumina excrescant, vel mutatus alveus vicinis injuriam
afferat aliquam, et secundo loco interdictum restitutorium
quo jubetur restituendum quod factum jam est. Porro ad
hunc locum videntur pertinuisse omnia quae universe ad
resarcitionem impetrandam spectant de damno injuria dato,
uti etiam legum criminalium de vi publica et privata pla-
cita , quae leges fere usurpabantur in Jure Romano, quando
aliud Juris remedium deficiebat (*).

(gt;) Vid. de toto hoc argumento, voet ad tit. if. de extraord. Crimi-
nib. Tom. 6. p. 549, Brünneman in Codicem, Pehezws ad Codicem,
Mattheüs, dc Criminibus, lib. 47. tit. 5. cap. 3, VoET ad Legem
Jul. Majest. lib. 48. tit 4. 10, Damhouder, Prax. crim. cap. CVII.
De aggerum ruptoribus.

CAPUT SECUIIIWUM.

POENAE A MAJ0RIBUS .NOSTRIS STATDTAE IN AGGERUM RUPT0RES.

Majores nostri severas etiam poenas statuerunt in crimen
aggeris rupti; antiquissimae illae poenae erant: mors,
muleta major et muleta minor, postea autem haec diffe-
rentia poenarum est sublata et poena mortis cum publica-
tione bonorum sine ulla spe veniae est sancita contra qua-
lescunque aggerum vastatores, ut infra videbimus. Antequam
autem ad illud argumentum transeamus, poenas illas, mulc-
tas majores et minores singulariter inspiciemus et quidem
primo loco videamus de muleta minori.

Muleta illa erat scripta in eos qui ulvam meterent vel
venarentur in aggeribus, quod indicatur placitis Principis
Mauritiae Hollandiae Gubernatoris die 29 Junii 1549, Pla-
cito Philippi Hispaniae Regis die 19 Aprilis 1569 et
Placitis Ordinum Generalium 9 Junii 1594, 22 Aprilis
1616, 2 Maii 1620, et placitum Zeelandiae 27 Novem-
bris 1654, ubi statuitur: «Niemand mag doorn, rys,

»heim van de duinen en andere plaatsen, die voor het
» verstuiven moeten bewaard worden, rooven en vervoeren,
» wier maaijen of op de wierwaerden vogels vangen, noch
» kort onder dyken sand , slyck of steenen afgraven, op
»verbeurte van geldboeten, gereedschappen enz.quot;

Porro Placito Ordinum Hollandiae et Frisiae Occiden-
talis die 25 Septerabris anni 1662. Groot Placaatboek,
Tom II, fol: 2837 legitur : » Wie eenig sant-ballast, schel-
»pen of wier van de stranden van Huyschduinen of uit de
»zee aldaar wegnemen, verbeuren eene amende van vyftig
» Guldens en daarenboven het opperste kleedt, noch onder-
» jarig en onder haar ouders staande sullen mogen bestaan
»met halve boeten enz.quot;

Videatur etiam Acte van Dijckgraven en Hoog-Heemra-
den van Rhijnland die 28 Novembris 1595.

Similes illi videntur habendi, qui crimen his placitis pro-
hibitum perfecerunt, iis, qui in Aegypto non aggeres Nili
perrupissent, sed arborem Sycaminonem excidissent ; hae
arbores nempe continebant aggeres Nili atque eos firmabant
adversus aquae vim, uti apud nos ulva , arena, lapides
aliaque, est autem animadvertendum, majores nostros prin-
cipio leniores fuisse quam Romanos, quum illi hoc crimen
mortis poena puniebant, majores nostri tantum mulctam
exigeront. Postea vero ad doctrinam juris Romani acces-
serunt, nempe Placito 23 Novembris 1675, infra memo-
rando, ubi etiam mortis poenam in hoc crimen statuerunt.

Secundo loco attendenda est muleta major scripta in eos

qui vastarent aggeres qui minora flumina, paludes aliaque
continerent, etiam propter vastationem pontium aliarumque
munitionum quibus vis aquarum coercetur, hoc demonstrat
placitum ordinum Generalium die 5 Julii 1694, ubi le-
gitur :

»Die leydycken, dammen, watervallen, schuttingen of
»andere werken, die tot het sluiten van het water in de
»moerassen gemaakt zyn, doorsteken, verbranden ofruïne-
»ren, moeten vyfhonderd guldens betalen en de scha re-
gt;1 pareren.quot;

Postea autem etiam haec mulcta sublata est et quidem
eodem Placito, quo mulcta minor est abrogata et ejus loco
mortis poena statuta est, nempe ab Ordinibus Hollandiae
die 23 Novembris 1675, Placito novo mulcta major est
abrogata et loco ejus sancitum est ultimum supplicium cum
publicatione bonorum, sine ulla spe veniae, promiscue ad-
versus qualescunque aggerum perruptores, sive illi aggeres
mari oppositos, sive minores munitiones vastaverint, aut
aquae coercendae impares reddiderint.

Distinctio igitur inter mulctam majorem et minorem
sublata nou solum est, sed etiam mulcta non amplius
sumebatur; quia omne tentamen ad hoc crimen perficien-
dum capitali poena puniebatur; igitur sola poena capitis
est servata, de qua poena nunc agendum est.

Tertio igitur loco, morte plectabatur aggerum vastatio
apud majores nostros, nempe jure Omlandorum lib. 7 tit.
ultim a, 34. suffocabantur aggerum ruptores eodem loco

ubi factum perfecerant. Etiam Placito Ordinum Hollan-
diae die 8 Februarii anni 1726, Groot Placaatboek, Tom
VI, fol: 556 mortis poena et publicatio bonorum statue-
batur, inprimis autem Placitum jam bis commemoratum
Ordinum Hollandiae et Frisiae Occidentalis die 23 Novem-
bris anni 1675, Groot Placaatboek, Tom IH, fol: 601
et 602. Ubi sequentia invenimus.

»Placaat van de Staten van Holland en West-Friesland,
»tegen het doorsteken van dijken, kaden en dammen.

»Interdiceren en verbieden mits deze eenige dyken,
»dammen of kaden of eenig ander werk, hoedanig het ook
»soude mogen wezen, dienende zoowel tot sluiting of wee-
»ring van het zeewater dat noch buiten is, als om de
»landen en polders, die niet zijn ingebroken of geinun-
» deert, van het water dat binnen is te bevryden, of daar-
n tegen te verzekeren, soowel die dyken, dammen of kaden
»of andere werken, die albereydts gemaakt zyn, als die
»noch gemaakt souden mogen werden, door te steecken,
»te verderven, onnut of onbequaem te maken om aan het
»voorsegde water te kunnen resisteren, onder wat schyn
»of praetext sulcks ook soude mogen wesen, op poene van
»sonder eenige genade, conniventie of dissimulatie, met
»der doodt en confiscatie van alle goederen te Avorden ge-
» straft.quot;

Ex paucis hic allatis igitur abunde patet hoe crimen
etiam a nostris majoribus gravissimum haberi et puniri;
secuti sunt majores Romanorum doctrinam, etiam in illo,

quod omne detrimentum aggeribus vel munitionibus eoium
allatum morte plecti voluerunt, vidimus nempe antiquiora
placita mitiora in eos qui detrimentum tantummodo fece-
runt vel minores aggeres vastarent esse abolita et revocata
Placito 23 Novembris 1675 super memorato.

Non mirum videtur graves poenas scripsisse patres nostros,
si sequelas aggeris rupti et inundationes inde ortas ante
oculos habemus ; quia nempe in patria nostra, quae tantum
aggeribus adversus impetum aquarum continetur et maxima
pro parte mari est circumdata, major calamitas oriri non
potest, quam inundatio. Historia nostra satis docet, inun-
dationem omnes alias superare calamitates, nam non solum
unus homo vel unus ager laeditur , sed millia hominum,
magni pagi, agri et homines eos inhabitantes aquarum vic-
timae aliquando fuerunt effectu unius inundationis, unius
aggeris non recte muniti, uti quotidie ostendunt lacus dicti
de Biesbosch, het Haarlemmermeer, aliique, illi scilicet
semper demonstrant nobis effectus inundationis, multique
hodie non sine terrore et trcpidatione commemorabunt in-
undationem Hollandiae Septentrionalis die 5 Februarii anni
1825, et vastationes inde secutas.

Haec omnia igitur satis probant recte majores severas
poenas scripsisse in illud crimen, quod omnia crimina et
sic etiam crimen caedis longe superat, quia is qui illud
perficit non seit neque scire potest effectum mali perpe-
trati, eliam incendii crimen superat quia incendium longe
facilius potest compesci quam inundatio, nam vis aquarum

aggeres transgreclientium non potest sustineri, uti incendii
furor, contra quem paene quodititie solemus dimicare et ad
quod coercendum remedia semper ubique adsunt, neque
magnitude damni inundatione effecti potest ante dcfmiri,
ut quisque patriam nostram inhabitans facile intelliget,
denique super omnia illud crimen maximum detrimentum
patriae infert, cujus major pars in sola valida aggerum mu-
nitione ad advertendas marium et fluminum inundationes
existit. Hodie etiam de gravitate poenarum hujus criminis
non dubitatur, uti videbimus infra Capite Quinto.

CAPUT TERTIim.

JÜS FRANCICDM DE HOC ARGOMENTO.

Postquam decreto die 16 Septembris anni 1791, Coetus
constituens in Francia pristinam conditionem abrogaverat,
editus est Codex Criminalis die 25 Septembris ejusdem
anni. In illo codice de aggerum vastatione non separatim
legem posuerunt legislatores, sed crimen illud tractatur
inter alia, communi nomine de'slructions dicta, et comme-
morata in articulo 35, sectione secunda, titulo secundo
codicis anni 1791, his verbis :

«Quiconque sera convaincu d'avoir volontairement, par
»malice ou par vengeance, et à dessein de nuire à autrui,
»détruit ou renversé par quelque moyen violent que ce
»soit, des bâtiments, maisons, édifices quelconques, digues
»et chaussées qui retiennent les eaux, sera puni de six
..années de fers; et si les dites violences seront exercées
« par une ou plussieurs personnes réunies, la peine sera de
»neuf années de fers, sans préjudice de la peine prononcée

» contre l'assassinat, si quelque personne perd la vie par
»l'effet du dit crime.quot;

Hoc placitum plurimis in locis temperatum est in Codice
Criminali Franciae anni 1810, ubi statuitur in articulo 437.

»Quiconque aura volontairement détruit ou renversé par
»quelque moyen que ce soit, en tout ou en partie, des
»édifices, des ponts, digues ou chaussées ou autres con-
»structions qu'il savait appartenir a autrui, sera puni de la
»réclusion, et d'une amende qui ne pourra excéder le
ï quart des restitutions et indemnités, ni être au dessous de
» cent francs. S'il y a eu homicide ou blessures, le coupable
»sera, dans le premier cas, puni de mort, et dans le
»second, puni de la peine des travaux forcés a temps.quot;

Hi articuli accuratius sunt explorandi, non autem ulterius
eos investigabimus quam ad nostrum propositum, de agge-
ribus non rumpendis , attinet ; sequentia igitur de his arti-
culis tantummodo ad hoc argumentum referenda sunt.

Crimen hoc secundum a 437 Cod. Poenalis tantum-
modo locum habet quando tria facta requisita adfuerunt,
nempe: primo loco ut vastatio locum habuerit, secundo
loco, ut ruperit aggerem, quem perpetrator criminis scie-
bat suum non esse, tertio loco, ut vastatio fuerit volun-
taria. Tria ilia requisita singulariter sunt consideranda.

1®. Vastatio. Vastatio est factum criminis, articulus
437 vastationem hanc incriminât qualitercunque etiam
peractam. Codice autem anni 1791 requirebatur, vasta-
tionem violentia fuisse peractam, hoc requisitum super-

fluum autem videtur ; nam destructie aggeris non nisi
violenter fieri potest, etiam si facta, quibus vastatio per-
ficeretur, illud minus lucide indicarent.

2». Requiritur ut res sit agger qui non est ipsius delin-
quentis; quando nempe ille qui aggerem ruperat dominus
est aggeris, ulterius sequitur illum facere posse in suo
quod vult, Jure dominii, salva autem actione civili eorum
quorum possessiones tali facto detrimentum subierunt. Conf.
Burg. Wetb. a. 1401. Code Civil Napoleon a. 1382.
Si vero lex, num res propria sit an aliéna, non distin-
guit in crimine incendii, id inde repetendum quia illud
crimen facilius perpetratur, quia incendium etiam rei suae
grave possit inferre damnum iis qui periculum incendii,
assecuratione facta, in se susceperunt. Denique ex incendio
rei propriae potest etiam aliis periculum exoriri, si quis
autem aggerem quendam in suum tantum commodum non
in publicam gratiam construxit, si eum destruit denuo,
aliis inde juris laesio oriri nequit.

Accurate autem est distinguendum inter dominium et
illos qui usumfructum, usum et habitationem habent, sic
et de aliis qui dominium non habent etiam si possessione
utuntur, uti conductor aliique, hi non possunt hoc bene-
ficio uti, simpHce ratione; quod rupta res aliéna est iis.
Conf. Dalloz, V°. Destruction, Sect. 1. 4, 5 seqq.

Tertium requisitum est, ut vastatio commissa sit volunta-
rie, et a sciente rem ad alterum pertinere, Concursu horum
requisitorum actio criminafis rcdditur. In codice anni 1791

requirebatur ut crimen commissum esset ex dolo malo aut
vindicta et uocendi studio (par malice ou vengeance, et à
dessein de nuire à autrui), articulus autem 437 illud non
aeque indicat, et, ut videtur, recte se habet illa omissio,
quum non opus erat ea expresse enumerare, quia sine dolo
malo certe id crimen non adest. Quomodo quaeso crimen
illud perpetrari potest, quomodo quis criminosus dici po-
test , si intentio laedendi non adsit. Tgitur haec ex articulo
ipso et ex ipsa facti natura intelligi possunt.

Cum autem lex postulat ut factum perpetratum sit volun-
tarie, et a sciente aggerem alienum esse, sequitur: ut haec
duo requisita, etsi partem efficiunt criminis commissi, ta-
men debeant comprobari, praeter culpabilitatem criminis
commissi. Sic judicavit etiam Curia Cassationis die 19 Ja-
nuarii 1838, (Journal du droit Criminel, I. 435). sta-
tuens, quod non sufficiat accusatum sontem declaratum
esse: »attendu que dans l'économie de l'article 437 la
»volonté est un élement caractéristique du crime qu'il pré-
»voit; que la simple dégradation ou déstruction sans le
quot; concours de la volonté ne rentre pas dans les dispositions
»répressives de cet article, que le mot coupable n'expli-
»que pas a lui seul l'existence de la volonté de commettre
» le crime, et a pu , dans l'intention du jury, ne signifier que
»la déclaration du fait de déstruction à la charge de l'accusé.'')
Idem est judicatum a Curia Cassationis Berolini die 19
Martii, anni 1838, et die 5 Aprilis, anni 1844. Vide
Belgique Judiciaire, lU. 749.

Paragraphus secundus hujus articuli 437 est repêtitio
Ultimi paragraph! articuli 434. Legislator videtur voluisse,
ut ille qui crimen commiserat puniatur de omni damno
quod ex facto suo ortum poterat praevidere antequam cri-
men committeret, quia etsi auctor vastationis non medita-
verat vulnera vel mortem, tamen factum unde provecta
sunt voluit, et meditatio quod haec possint locum habere,
eum a crimine committendo non repulit.

Hic codex, etiam si Franciae ita satisfacere possit, tamea
videtur multis carere ut etiam nostrae patriae conveniat. Non
exstat ita legislatio nostris regionibus apta, publicas cala-
mitates arcens et patriae saluti satis efficaciter consulens.
Vix opus erit amplius illud indicare, experientiâ nempe
annorum fere quadraginta nobis persuasum esse potest, co-
dicem illnm in multis non satisfacere. Nec mirum, si ille
codex regioni extraneae scriptus et nobis obtrusus a domi-
natore extraneo, apud nos non suiBcit. Imperium nempe
Francicum, quod ad conditionem fluminum et situm agge-
rum agros circundantium, quod ad defensionem naturalem
adversus vim maris, maxime plerumque differt a patria nos-
tra , quam tantummodo arte atque operibus mirifice extructis
ab impetu aquarum et maris et flumimum defendere de-
bemus, igitur, ut Geographia comparata harum regionum
ulterius docet, omnino est probabile, ut leges Franciae con-
venientes de hoe argumento, nullo modo ad Patriam nos-
tram servandam sufficiant. In Francia totum hoe argu-
mentum tamquam materies inferioris momenti tractatur

inter alias res, uti jam indicavimus, nam art, 437 de
quavis vastatione bonorum immobilium agens, in transitu
tantum aggerum vastationis facit mentionem. In patria
nostra autem haec materies ipsa maximi est ponderis, ma-
jores nostri illud recte intellexerunt, uti patet ex legisla-
tione in Placitis saeculi decimi sexti et septimi statuta,
de qua jam agebamus in capite secundo.

Hodieque etiam illud consideratur, uti iafra capite Quinto
videbimus, ubi agendum erit de speciminibus novissimis
hac in re proditis in tractando de novo codice Criminali
Neerlandico.

CAPUT aUARTUM.

jds hodiernüm de hoc argumento apdd praecipüos popülos
edropam inhahitantes.

Praecipui populi Europaei quid statuerint de crimine
aggerum ruptorum hoc capite investigemus, cum autem,
si historiam cujuscunque legislationis de hoc argumento
apud singulos populos persequeremur , illud fines opusculi
academici longe excederet, tantum leges novissime consti-
tutas communicabimus.

Sed quia difficile est ordinem quemdam servare in trac-
tando de his diversis codicibus, credidi me debere primo
loco junctim investigare codices novissimos praecipuarum genti-
um Germanicarum et tunc de ceteris populis Europae dicere,
antequam autem ad illud argumentum aggredior, liceat mi-
hi animadvertere ; quod caput illud fere nihil continet nisi
articules codicum criminalium horum populorum; quod ego
mihi persuasum habeo totum illud opus, hos articules in-
vestigare et memorare, nullam mereri laudem ; quod autem
illud perfeci et hic interserui tantummodo eo consilio quia
mihi utile et necessarium videbatur ut omnia quae ad hoc

argumentum pertinent sic in uno fasciculo jungerentur.

Supra jam indicavimus, inundalionis effectus aeque ac
effectus incendii magnam calamitatem posse inferre homi-
nibus et eorum possessionibus, si igitur inundatio locum
babuit facto hominis cujusdam, ille criminosus puniendus
est gravissimis poenis. Novi Codices Germaniae criminales,
nempe : Bavariae a. 254. Saxoniae a. 180 seq. Hassiae
(Darmstadt) a. 420 seq. Badensis a. 562 sq. Hannoverani
a. 189 seq. Bruusvicensis a. 209 seq. Oldenburgiae a.
259 seq. illud agnoverunt, et igitur de hoc crimine sta-
tuerunt in analogia cum crimine incendii.

Ad factum criminis aggeris rupti requiritur in illis codi-
cibus :

1°. Ut inundatio locum habuerit ; nam illo facto
illud crimen perficitur; quod aqua ruptione aggeris agros
similiaque inundaverit, igitur aggeris vastatio, quae effectu
caruit, tantummodo punitur quasi tentamen. At secundum
codices Bavariae et Oldenburgiae ad factum criminis sufficit
illam vastationem esse commissam, etiam sine inundatione
secuta.

requiritur: ut inundatio inferat commune periculum
(Gememe Gefahr) de vita bominum vel de eorum posses-
sionibus ; an Vita unius vel plurium hominum sie periculo
exponatur non refert; quod ad factum crimiuis, Codex Han-
noveranus autem secundum numerum hominum occisorum
poenam äuget. Possessionum autem nomine iutelliguntur
et mobilia et immobilia, et quando illa defniitione utitur lex.

non tantummodo de aedificiis vel de domubus est cogitandum.
Codices autem Saxoniae et Brunsvicensis terrae in illo cri-
mine tantummodo memorant periculum de hominum vita
vel de eorum domubus. Codex Badensis autem requirit
periculum de majoribus possessionibus, igitur si auctor tan-
tum periculum possessionis minoris momenti cogitavisset
vastatione aggeris, illud factum non secundum statuta hic
memorata, sed tantummodo secundum leges de laesione
possessionis foret puniendum. Idem etiam statuit Codex
Crim. Hassiae a. 423 et Cod. Crim. Hannoveranus a. 189
§ 3. Etsi in ceteris codicibus non verbatim indicantur spe-
cies et magnitudo periculi illati, videntur tamen eodem
sensu esse accipiendi, quia verba commune periculum
semper periculum magnum , et stricte accepta tantummo-
do periculum de vita et possessionibus plurium hominum
indicant, igitur etiam in iis tantummodo de magna cala-
mitate est praescriptum. Quando autem illud commune
periculum locum habuerit, quaestio est, quae tantum ex
factis temporariis a judice poterit definiri.

Calamitatem illam auctorem autem voluisse, et illam
praevidere potuisse, necessarium est.

Factum, quo illud crimen efficitur, consistit in : vastare,
perforare vel laedere aggeres similiaque, quibus aqua conti-
netur. Facta illa commemorantur in codicibus Hannoverano,
Badensi et Oldenburgiae , Codex Oldenburgiae etiam memorat
placitum sequens : ille qui, minores aggeres in flumine ipso
extruenscursum naturalem fluminis mutât, et sic inundati-

oues perficit, incidit ia poenam conectoriam unius anni
ad annos quatuor.

Codices Hannoverani, Hassiae, Badensis et Oldenbur-
giae distinguunt illud crimen in gradus, et secundum se-
quelas , et secundum naturam periculi illati, inter se autem
illi codices diflerunt in definitione illorum graduum. Co-
dices Saxoniae et Brunsvicensis gradus illos non statuunt,
codice Saxoniae autem additur, quod statuta de hoc argu-
mento tamen vim habent legis, quando non majoris mo-
menti crimen simul locum habuit , v. c. quando inunda-
tionem non hominis nex est secuta. Codex Brunsvisensis
autem dififerentiam banc statuit, an auctor inundationem per-
ficiendo hominum vitae evidenter minas struxerit, nec ne.

Codex Hannoveranus in divisione graduum tantummodo
naturam periculi illati définit. Sic in gradum primum
incidit crimen, quando commune periculum hominum et
possessionum inde oriretur, in secundum gradum, quando
periculum adfuit de unius hominis vita, vel periculum
commune possessionum, in tertium gradum quando peri-
culum vitae et possessionum fuit minoris momenti, in
quartum denique gradum quando periculum adfuit de pos-
sessionibus unius hominis.

In codicibus crimin. Hassiae et Badcnsi gravissimis poe-
nis vindicantur casus:

1°. Quando aliquis vita privaretur effectu inundationis,
et criminis auctor illud potuisset praevidere.

2°. Quando ex sequelis inundationis aliquis ita est laesus

ut vel ejus vita in periculo fuisset, vel vulnera graviora ei
fuissent illata, et sequelae hae ortae sunt ex auctoris ne-
gligentia.

Codex Oldenburgiae quatuor gradus définit, et secun-
dum pericufi magnitudinem, et secundum sequelas. Gradus
quartus vel gravissimus définit casum, quando aliquis in-
undationis effectu vita privatur vel gravissime vulneratur.
Tertms est gradus , quando crimen perpetratum est sae-
viente procella similive calamitate. Secundus gradus, quando
agger vastatus impetum maris vel majorum fluminum coer-
cebat. Primus gradus de omnibus vastationibus, praeter illas
modo memoratas, agit.

Tamquam fundamenta poenarum mensurae, enumerantur
in codice Hassiae : magnitudo illati damni, casus, an in-
undatio noctis tempore locum habuerit, an agger vastatus
majora flumina muniat, an crimen committatur tempestate
saeviente, simifiaque, et denique majus vel minus periculum
de vita et possessionibus aliorum. In codicibus Hannoverano,
Hassiae, Badensi et Oldenburgiae, qui illud argumentum
accuratius tractant, poena gravior est scripta quam in codi-
cibus Saxoniae et Brunsvicensi, qui minus accurate hac
de re agunt. In codice Bavariae hoc crimen aeque ac illud
incendii punitur.

Quatuor codices autem primo memorati mortis poenam
sanciunt in casu gravissimo hujus argumenti, et codex Han-
noveranus in causis quibus gravitas criminis valde tempe-
ratur, loco mortis, poenam statuit vincuia publica (Ketten-

strafe) sed sine definitione temporis. In illo codico eadem
poena etiam praescribitur in condemnatione secundi gradus ;
quia autem tempus hujus poenae est sex annorum usque
in perpetuum, videtur differentia inter gradum primum et
secundum consistere in temporis spatio in quod reus con-
demnetur. Poena ergastuli annorum duo ad octo in gradum
tertium et carceris poena in quartum gradum scripta est.

Codice Badensi statuitur poena ergastuli sempiterna vel
non infra octo annos, quando quis negligentia sua sic
hominis morti locum dederit. In gradu secundo scribitur
a codice Hassiae ergastuli poena sempiterna, a Badensi
codice eadem poena annorum quinque ad viginti, in gra-
dum tertium codex Hassiae poenam correctoriam unius anni
ad tres annos vel poenam ergastuli usque ad decern annos,
codex Badensis ergastulum unius ad duodecim annos statuit.
Codex Oldenburgiae scribit in tertium gradum poenam
ergastuli tempore indefiniti, vel opera publica, in gradum
secundum poenam ergastuli annorum quatuor ad octo. Codex
Saxoniae définit poenam ergastuli primi gradus annorum duo-
rum ad decern, Codex Regionis Schwarzburg-Sondersbausen,
a. 180, ergastuli poenam statuit annorum trium ad duode-
cim, et codice Brunsvicensi scribitur poena ergastuli anno-
rum duo ad decern quando in illo crimine evidenter peri-
culum de hominis vita adfuit. Quando inundatio est orta
ex negligentia , codices Saxoniae, Bruusvicensis, Hannovera-
nus et Hassiae poenas in crimen incendii scriptas statuunt.

Codex Borussiae mortis poenam statuit, Preuss. Landr.
S 1571, in vastationem aggerum, quibus regiones majores ab

aquarum impetu muniuntur, quaiido ueuipe iiiuudatio ei-
inde sequitur, § 1572 scribit opera publica, vel temporaria
vel in perpetuum, quando inundatio locum habet in agros,
pratos similesque minores, et § 1573 opera publica anno-
rum duorum ad viginti, quando reus aggeres et alias muni-
tiones inhabiles reddit vel laedit.

In codice Austriaco (Oesterreichisches Gesetzbuch über
Verbrechen) de nostro argumento sub titulo speciali non
agitur, tantum invenimus in codice illo unum paragraphum
in titulo subscripto. »Beschädigungen von Privat- und öf-
^fentliches Eigenthum,quot; in parte secunda § 76 nempe agitur
de crimine aggeris rupti, et ibi statuitur, quod hoc crimen
punitur poena carceris unius mensis ad tres menses.

Russiae codex criminalis novissimus est promulgatus
anno 1845. Translatus est in linguam Germanicam et
editus Carisruhe et Baden, anno 1847.

In codice illo poenae statuuntur secundum propositum
delinquentis; criminis perpetratio dividitur multis parti-
tionibus, quibus gradns varii hujus criminis definiuntur et
secundum quos poena regitur , poena illa autem nunquam
est capitis, etsi satis crudeles omnes poenae scriptae viden-
tur, cum si attendimus exilium in Siberiam, tum si con-
sideramus poenam virgarum et illam horridam flagelli. In
illo codice statuitur § 2118 poena correctoria classis pri-
mae, gradus quinti (i) vel carcer unius anni ad duo in

(-) Exilium in regione Tobolsk vel Tomsk, vel verbera (Rulhenstreiche),
30 ad 60 et labor in carcere diclo (Correctionnelle Civil-Arrestanten-
Compagnie) tempore anni unius ad duo.

eum, qui, proposito ut possessiones aliorum vastaret, in-
undaverit agros, nemora, horrea similiaque ; deinde poena
correctoria classis primae quarti vel quinti gradus
punitur ille qui inundationem elEcit, proposito ut vastaret
domos vel naves ubi homines non adsunt, si quis autem
inundationi locum dederit ut furtum committeret punitur
poena dicta (peinliche Strafe) classis tertiae gradus secun-
di (3); in § 2119 statuitur poena (peinliche Strafe) classis
secundae gradus quarti C') in eum qui inundaverit metalla,
si reus autem sciverat quod suo facto hominum vita inten-
deretur , punitur poena (peinliche Strafe) classis secundae
gradus primi (®), § 2120 punitur ille qui dolose navem vel
domum habitatam inundaverit poena (peinliche Strafe) clas-
sis secundae gradus quinti (quot;) et quando factum perpétra-
ient ut pagus vel urbs inundaretur, punitur poena (pein-

liehe Straff) classis secundae gradus secuudi ( ), tandem
§ 1221 punitur poena carceris mensium trium ad sex, vel
mulcta, quando negligentia reus inundationi locum dederit.

In Norvegia novus Codex Criminalis est editus Chris-
tianiae 1843, qui de nostro argumento in cap. 23. § 9.
sequentia statuit.

§ 9. Si quis ut inundationi locum daret, aggeres vel
alias munitiones vastatur, punitur poena (Strafarbeit) gradus
quarti (') vel tertii (3), et quando inundatio exinde se-
cuta est, poena eadem gradus secundi C^) vel primi C^).
Ouodsi autem reus illos aggeres vastaret sine proposito ut
inde inundatio sequeretur, punitur carcere, vel poena eadem
gradus quinti (®j secundum § 11.

Si autem calamitas haec orta est ex negligentia, punitur
reus incarceratione vel mulcta, secundum § 20.

In hoc codice capitis poena igitur non scripta est, et
secundum voluntatem et propositum delinquentis, etiam se-
cundum effectus qui locum habuerunt ex facto perpetrato,
poena aestimatur.

Quod in Anglia de nostro argumento statutum est potest
animadverti ex: .. Handbuch des Englischen strafrechts und
»Strafverfahrens von Henry. J. Stephen, Sergeant at law. Aus

»dem Englischen übersetzt, vervollständigt und erklärt von
»Ernst Mürrv. Göttingen 1843.quot; Illo in Libro cap. 15.
§ 48, p. 304, invenimus statutum (7. und 8. Georg. IV,
c. 30, sect. 12) quo scribitur deportatie in perpetuum, vel
non infra sep tem annos, vel car eer non ultra quatuor an-
nos et quando reus est vir, verbera quibus semel, bis vel ter,
publice vel non publice, ex arbitrio judicis, est afBciendus,
in eum qui dolose aggeres etc. vastaverit ita ut inundatio inde
secuta sit, vel locum habere potuisset, porro ; si quis muni-
tiones illas, quae inserviunt ad aggeresfirmandos, malitiose
vastaverit, sive si quis aliis modis navigationem in flumi-
oibus aliisque impediverit , puniendus est deportatione
Septem annorum vel incarceratione non ultra annos duo ,
quando reus est vir, poena verberum semel, bis vel
ter, publice vel non publice, inferendorum, secundum ju-
dicis arbitrium.

Vidimus igitur in jure Anglico considerari tantummodo
factum commissum, non sequelas facti; de agentis volun-
tate et proposito nihil dicitur, solummodo requiritur ut
contra leges et malitiose factum perpetraverit delinquensquot;~,
de mtentione autem agentis qua crimen commiserit, v. g.
consiho aliquem occidendi vel damnum inferendi, nihil re-
Pentur, etiam in casum non providetur, quo quis ex illa
inundatione vita privatus fuerat, quod fortasse est causa
car mortis poena ibi non commemoretur ; cetcrum di-
versae poenae statutae in unum crimen valde a se invicem
discedunt, sic v. c. deportatie in perpetuum, vel carceris

poena annorum quatuor in idem crimen scripta, magno-
pere differunt, tamen judicis arbitrio relictum videtur,
unam ex duabus his poenis appHcare; magna igitur potestas
judici est tributa.

Sic his paucis praecipuos Europae Codices commemora-
vimus, adsunt autem specimina, praecipue in Germania
édita. de quibus paucis hic dicendum erit et quidem primo
in loco specimen sequens:

» Entwurf eines Strafgesetzbuches für das Königreich Un-
»garn und die damit verbundene Theile, durch eine Reich-
» tags-Deputation in den Jahren 1841—1843 ausgearbeitet.
»Leipzig 1843,quot; illud specimen continet in capite XL,
§ 404 sequentibus, has poenas:

Si quis vastafione dolosa aggeris inundationi locum de-
derit, nempe si sciebat vel praevidere poterat inundationem
ex illo facto secuturam esse, ille criminosus est pudendus,
et quidem :

a)nbsp;Incarceratione sex mensium, quando inundatio est
impedita ab aliis, ita ut calamitas inde non oriretur.

b)nbsp;Incarceratione usque ad annos duo, quando detrimen-
tum ortum ex inundatione non superavit mille florenos.

c)nbsp;Incarceratione usque ad annos quatuor, quando dam-
num exinde secutum illum pretium superavit.

d)nbsp;Incarceratione usque ad annos duodecim, quando inun-
datione pagus similiaque sunt deleta.

e)nbsp;Incarceratione in perpetuum , quando inundatione homo
privatus est vita.

Quando criminosus in executione propositi sui ab aliis
impediretur sie ut crimen efifectu caruerit, pudendus est
incarceratione mensium trium.

In specimine edito sequenti titulo : » Entwurf eines pein-
» liebes Gesetzbuches für die Kurpfalzbaierischen Staaten,
»von G. A. Kleinschkod, München 1802.quot; statuitur in
§ 789 et sequenti poena ergastuli et labor dictus Schwere
Arbeit annorum 12 ad 18 in eum qui vastatione agge-
rum vel aliarum munitionum inundationem efficit, ita ut
inde magnae calamitates oriri possint, si autem minus
damnum ex inundatione minori secutum est, puniendus
est criminosus poena ergastuli, et ibi retinendus donec ille
damnum resarciverit laboribus suis.

C. ü. D. Freiherr von Eggeks, in specimine : »Entwurf
» eines peinliches Gesetzbuches für die Ilerzogthümer Schles-
»wig und Holstein. Kiel 1808.quot; sequentia statuit para-
graphis 555 sequentibus: Punitur morte illud crimen,
quando commissum est, ita ut inde periculum commune et
magnum, hominum et eorum domuum locum habere potue-
'quot;it- Reclusione perpetua punitur illud crimen quando
committitur ut agri, nemora amp;c. inundarentur. Carcer an-
norum quinque ad decern scribitur in eum qui illud crimen
committit, damnum inferendo aggeribus hominum priva-
torum, quando autem ex illo facto periculum de domiciliis
laesi ortum fuisset, poena est scripta reclusionis perpetuae.
Quando illud crimen fuit commissum ut exinde potuerit
caedes oriri vel furtum vel rapina, punitur reus mor-

lis poena. Conscii et consortes puniuntur vel reclusione
annorum 5 ad 10, vel reclusione in perpetuum, pro mo-
do auxilii quod dederunt, et poenae quam subire debet
auctor. Conatus inundationis efficiendae punitur reclusione
perpétua vel annorum 5 ad 10 (i).

Vide de toto hoc argumento : Strafgesetzbuch für das Königreich
Baiern. München 1815, Criminalgesetzbuch für das Königreich Sachsen ,
mit anmerkungen von Dr. Grosz. Dresden. 1838. Strafgesetzbuch für
das Grosz-Herzogthum Hessen, Darmstadt, 1841. Strafgesetzbuch für
das Grosz-Herzogthum Baden, Karlsruhe 1845; Zusammenstellung der
Strafgesetze auswärtiger Staaten, nach der Ordnung des revidirten Ent-
wurfs des Strafgesetzbuches für die Königlich-Preussischen Staaten, Ber-
lin 1858. Grundsätze des Criminalrechts nach den neuen Deutschen
Strafgesetzbüchern von Dr. C. f. w. j. Haeberlin, Leipzig 184S.

CAPUT QUIIWTUITI.

jüs novissimdm hac de re in patria nostra.

Jam amio 1666 monebant Ordines Generales certam esse
condendam legem de Jure Criminab in nostra patria, etiam
anno 1732 Ordines denuo de hac re monuerunt, idem
fecerunt annis 1735 et 1775. Anno 1795 mutata regi-
mmis forma Bavius Voorda munus accepit speciminis Codi-
cis conficiendi. Codex communis autem scribendus visus
est decreto speciali Conventus Nationalis, vide etiam Legem
PubHcam anni 1798 articulo 28. Anno 1800 specimen
illud prodiit, quod autem cum legis vim nunquam habue-
' hic non ulterius tractabitur. Anno 1804 duodecim-

vin quibus hoc negotium mandatum fuerit, specimen no-
vum exhibueriint n j

quod, etsi legis vim etiam non acceperit,

tamen hic accuratius est investigandum, quia fontem con-
tinet e quo, ut ita dicam, codex 1808 et specimina poste-
riora profluxerunt.

Illud specimen igitur editum est Hagae-Comitis anno

3

1804, sequenti titulo: «Stukken door de Commissie tot
»het ontwerpen van een algemeen burgerlijk en lijfstraffelijk
»Wetboek overgegeven aan het staatsbewind der Bataafsche
»Republiek; bevattende de ontwerpen van eene inleiding
«van het regt in het algemeen, het lijfstraffelijk Wetboek
»en van wetten omtrent het bewijs.quot;

Illic invenimus in libro tertio, capite sexto, paragrapho
quinto, sub titulo : » Van beschadiging van water weer ingen
statuta sequentia.

Art. 78. »Beschadiging van waterweeringen bestaat in
»het opzettelijk berooven, verzwakken, doorsteken , onder-
»graven, openen of buiten werking stellen van alle water-
»weeringen, welke strekken om eenige Eigendommen tegen
»den indrang van water te beveiligen.

Art. 79. igt; De bepaalde voorwerpen dezer misdaad zijn
» Dijken. Dammen , Ring-kaden , Krib- en Pakwerken , Slui-
»zen, Schutwerken , Hoofden, Schoeipalen , Steenwerken,
nbepootte Duinen en diergelijken.

Art. 80. » Die alzoo eenige Dijken, Dammen, Ring-
»kaden. Krib- en Pakwerken, Hoofden, Schoeipalen, Steen-
»werken, berooft, ondergraaft, verzwakt of doorsteekt,
»maakt zich aan deze Misdaad schuldig.

Art. 81. »Gelijk ook hij misdadig is, die eenige Slui-
«zen, Schutwerken en diergelijken opent, verzwakt of
»buiten werking stelt.

Art. 82. »Eindelijk begaat hij deze Misdaad, die eenige
quot; Duinen van Doorn, Helm of Rijs berooft, of dezelve op

»eenigerlei wijze onbekwaam maakt tot eene Zee-weering.

Art. 83. »Deze Misdaad wordt geacht volbragt te zijn,
»zoodra die Daden verricht zijn, welke tot het bederven
»der Waterweering toereikende zijn, ofschoon door dezelve
quot;nog geene wezenlijke schade veroorzaakt ware.

Art. 84. »Deze Misdaad moet worden gewaardeerd:
»Naar mate het min of meer boosaartig oogmerk,
quot;Waarmede de Misdaad begaan is.

2°. quot;Naar mate van het meer of minder gevaar,'twelk
quot;Uit den aart en omstandigheden der in het werk gestelde
quot;Daden te duchten was.

»Naar de Persoenen, die de Misdaad begaan.

Art. 85. »Die deze Misdaad begaat, om eenige vijan-
quot;delijke ondernemingen te begunstigen, is schuldig aan
quot;Staatsverraad, en moet als zoodanig gestraft worden.

■'^rt. 86. »Die, met welk oogmerk ook, eene buiten
»Zee- of Rivier-weering zoodanig beschadigt, dat daarvan
»eene wezenlijke Doorbraak en Overstroming het gevolg
of, volgens den aart der Daad, kan zijn, is straf-
wet den strop,
rt- 87. quot;Beschadigingen van zoodanigen minderen aart
Buiten-dijken en Water-weeringen, uit welke geen
van Doorbraak en Overstroming, hoe zeer door
quot;den schuldigen bedoeld, te duchten is, moeten gestraft
»worden met de zwaarste lichaamelijkc schavot-straf.

Art. 88. »Enkele beschadigingen van Water-weerin-
quot;Ren, strekkende tot stuiting of keering van het water van

3 «

igt; Zeeën of Rivieren , zonder oogmerk of gevaar van over-
»stroming, maar alleenlijk met oogmerk, om zich zelv'
»of anderen van overbodig water te ontlasten, moeten ge-
»straft worden met gevangenis en verbanning.

Art. 89. »Die, met welk oogmerk ook, eenige Bin-
»nen-Dijken, Dammen en Ringkaden , ofte ook Sluizen ,
»Schutwerken en andere Water-weeringen, dienende tot
»keering van het water voor Polders, of andere geheel of
»gedeeltelijk bedijkte Landerijen beschadigt, zoo dat daar-
»van eene Doorbraak of Overstroming het gevolg is, of
»volgens den aart der Daad, kan zijn, moet gestraft wor-
»den met de zwaarste lichaamlijke schavot-straf.

Art. 90. »Beschadigingen van minderen aart, aan dier-
igt; gelijke Binnenlandscbe Water-weeringen gepleegd, uit
»welken geen gevaar van Doorbraak en Overstroming, hoe-
»zeer door den schuldigen bedoeld, te duchten is, moet
»gestraft worden met geesseling en gevangenis.

Art. 91. »Enkele beschadigingen van Binnenlandscbe
»Water-weeringen, zonder oogmerk of gevaar van Over-
»stroming, maar alleenlijk met oogmerk om zich zelv' of
»anderen van overbodig water te ontlasten, moeten gestraft
»worden met gevangenis of verbanning.

Art. 92. »Die eenige Vaarwaters of Havens, door bet
gt;1 doen zinken van Schuiten, Schepen, Steenen of dierge-
»lijke middelen, bederft en onbruikbaar maakt, is aan
»deze Misdaad mede schuldig, en moet naar de bier be-
»paalde voorschriften gestraft worden.

Art. 93. quot; Die uit iioofde vau eenige Ambtsbetrekking,
» of aanbetrouwde zorg, verpligt zijn voor bet behoud der
» Water-weeringen te waken , en die beschadigen, moeten
» met eene geëvenredigde zwaarere straffe, in de verschil-
» lende gevallen, gestraft worden.quot;

Perspicuum est principium ; omnia etiam minora accu-
ratius defmire et de iis statuere, in illo specimine ; illud
jam indicat articulus 78 ubi crimen defmitur, articulus 79
ubi quantum fieri potest omnia requisita criminis illius
enumerantur, sic etiam a. 80, 81 et 82 repetitione om-
nium quae supra jam iudicata erant, illud confirmant.

Articulus 82 satis demonstrat, placita majorum nostrorum
non esse oblivione deleta, videatur Placitum Caroli quinti
Imperatoris 9 Decembris 1547 , et Placitum Ordinum
Hollandiae et Frisiae-Occidentafis 23 Novembris 1675.

Articulo 84 multum Judicis arbitrio relictum est,
etiam perdifFicile videtur in causis singularibus de consilio
judicare an plus vel minus dolosum sit; distinctio perso-
narum hic facta videtur consentanea esse cum articulo 93.

Articulo 85 sequentibusque poenae gravissimae statutae
sunt in eos qui illud crimen committerent, distinctiones
autem admittuntur quae in majorum placita posteriora non ,
et m priora, minus accurate fuerant relata. Quaestio in
articulo 86, an inundatio locum habere potuisset nec ne
tamquam sequela facti commissi, non facile erit solvenda ,
in articulo 86 videtur legislator voluisse ; ut ille qui factum

illud committeret puniretur aeque ac si locum liabuisset
inundatio propDsita, quia, quamquam calamitas non secuta
sit, ille autem eam cogitavit, et omnia quae poterat fecit
ut fieret inundatio.

Distinctio facta est in hoc specimine inter aquam exte-
riorem et inferiorem ; ratio facile intelligitur, aqua interior
non tantas calamitates poterit efficere quantas exterior, uti
flumina magna et mare. Etiam recte distinguitur, an factum
perpetratum sit criminis committendi causa, vel an delin-
quens illud perfecerit ut liberaretur ab aquis sibi aliisque
inundationem vel et interitum minantibus.

Articulo 92 minus accurate definitur quomodo judican-
dus sit is, qui secundum hunc articulum puniri meretur.
Quod a. 93 attinet conf. a. 84. 8quot;. Recte gravior poena
statuta in iis delinquentibus.

Hoc specimen quod, uti vidimus, rem accurate et in om-
nibus ejus speciebus definivit tractavitque, vim legis tamen
nunquam habuit, tamen ex illo specimine, tamquam ex
fonte, ortus est no vus Codex Criminalis, nempe die 18
mensis Novembris, anni 1807 Lüdovicüs Hollandiae Rex
decrevit specimen esse conficiendum Codicis Criminalis,
tradens specimen anni 1804 Viris Reüvens , Elout et van
Musschenbroek ad examinandum, et inde novum specimen
confectum est; sic a Rege Lddovico est Codex promulgatus
die 31 Decembris 1808, titulo: Crimineel Wetboek voor
quot;het Koningrijk Holland,quot; qui vigere incepit die 1 Febru-

arii 1809. In illo codice Titulus 17 , Caput 2, iuscribi-
tur: igt; Van het beschadigen of weerloos maken van water-
»weeringen,quot; et sequentia continet.

Art. 243. » Die, uit ongeoorloofde oogmerken of uit
»louteren moedwil en baldadigheid, voorbedachtelijk eenige
»Dijken, Dammen, Kaden, Krib- of Pakwerken, Sluizen ,
»Schutwerken, Hoofden, Schoeipalen of Steenwerken be-
»rooven, verzwakken, doorsteken of ondergraven; of eenige
»Sluizen, Schutwerken en dergelijke openen, verzwakken
»of buiten werking stellen, zullen, wanneer daardoor eene
»wezenlijke overstrooming van den kant der zee, zeeboe-
»zems of rivieren veroorzaakt is, gestraft worden met den
»strop; en wanneer zoodanige overstrooming wel niet da-
»delijk is gebeurd, maar, in aanmerking van het bedre-
»vene, door de gelegenheid der plaats, en andere kenne-
»lijke omstandigheden ligtelijk had kunnen gebeuren, met
»geesseling en brandmerk, of geesseling, langdurige gevan-
»genis en bannissement voor altijd uit het koningrijk.

Art. 244. »Wanneer door zoodanige daden, als in hel
.1 243®'® artikel zijn omschreven, eene wezenlijke overstroo-
»ming van den kant van meren, stroomen of dergelijke
»wateren is veroorzaakt, zullen de daders, naar gelang der
»omstandigheden gestraft worden met den strop, of met
» geesseling en brandmerk, of geesseling, langdurige gevan-
»genis en bannissement voor altijd; en wanneer dusdanige
»overstrooming wel niet dadelijk is gebeurd, maar, in
»aanmerking van het bedrevene, door de gelegenheid der

»plaats, en andere kennelijke omstandigheden ligtelijk had
quot;kunnen gebeuren, met geesseling, gevangenis niet te bo-
»vengaande den tijd van tien jaren en altoosdurend ban-
quot; nissement.

Art. 246. »Alle andere beschadiging van waterweeringen

»zal gestraft worden volgens de voorschriften, bij het vo-
»rige Hoofdstuk van dezen Titel (i) vastgesteld.quot;

Codex ille et specimen anni 1804 non valde diflferunt,
imo satis patet bujus codicis legislatores secutos esse speci-
men anni quarti, quia omnia fere statuta hujus speciminis,
licet non in tot anticulos distributa et tam ample extensa,
tamen hic inveniuntur , et novae leges de hac re in illo
codice fere non adsunt.

Discrimen autem invenitur magnum inter hunc codicem

et specimen anni 1804. Secundmn specimen uempe ean-
dem poenam subire debet delinquens, an crimine perpe-
trato effectus propositi sequantur an minus, in codice autem
distinguitur num inundatio secuta sit, an non secuta, licet
ea locum habere potuisset, et mitior poena statuitur quam
poena praecripta in casu quo inundatio sequeretur.

Hic Codex Criminalis autem non diu yiguit, nam post-
quam anno 1810 patria nostra cum imperio francico erat
conjuncta et sic desiit regnum esse ut in provinciam mu-
taretur vasti imperii francici, etiam Codex Criminalis noster
sublatus fuit et loco ejus Codex Criminalis Francicus est
introductus anno 1811. Certe, patria nostra antiquam
'ibertatem suam adepta est denuo conversione rerum anni
1813 sed decreto Regio die 11 Decembris ejusdem anni
Codex Criminalis Francicus servatus est, licet plura hoc
decreto mutata sunt, v. c. fines judicis arbitrii, poenae etc.;
tamen de nostro argumento in hoc decreto non agitur, igitur
hue non pertinet illud decretum amplius investigare. Leges
Publicae anni 1814, articulo 100 et anni 1816, articulo
163 quidem monuerunt novum Codicem Criminalem esse
condendum; jam die 18 Aprifis 1814 munus fuit mandatum
Codicem Criminalem et alios Codices conficiendi decemviris,
e quibus duobus viris Kemper et Philipse munus Codicem
Criminalem conficiendi mandatum fuit, etiam anno 1818
novum specimen Codicis Criminalis Regi est oblatum, sed
neque hoc legis vim nunquam habuit.

Hoc specimen, quod nostrum argumentum attinet, non

ditfert a codice amii 1808. Verbatim articuli de aggerum
ruptionibus transcripti sunt, salvo uno articulo, qui in
Codice anni 1808 non invenitur, et qui sequentia con-
tinet: Art. 353. »Op dezelfde wijze en met gelijke on-
» derscheiding zullen gestraft worden, die bepootte Duinen,
» van doorn, helm of rijs berooven, of dezelve op eenigerlei
»wijze onbekwaam maken tot eene zeewering.quot; Ille arti-
culus in Codice anni 1808 omissus, tamen reperitur in
specimine anni quarii, et quidem sub articulo 82. Uti
jam diximus illud specimen legis vim nunquam habuit,
igitur anno 1827 die 23 Aprilis specimen novum Codicis
Criminalis in Coetu altero Ordinum Generalium est propo-
situm quod etiam effectum non habuit subsequente rerum
conversione Belgica. Tandem lege 10 Junii 1840 recepti
et probati sunt varii tituli ex libro primo Codicis Crimi-
nalis novi, qui autem ad nostrum argumentum nihil atti-
nent.

In pertractando materiem de novo Codice Crimali con-
dendo, in Coetu Delegetorum varia sunt proposita nova spe-
cimina de quibus nunc erit agendum, sic anno 1842 ad
1843 egerunt de sequenti titulo novi Codicis Criminalis.

»Wetboek van Strafregt, Tweede Boek, Titel 20, Af-
» deeling 2.

»Van het veroorzaken van overstrooming.

Art. 9. »AI wie, hetzij door het vernielen, beschadi-
»gen of doorsteken van duinen, dijken, dammen, slui-
gt;1 zen of andere waterkeeringen, hetzij door het openen van

»sluizen of op welke wijze ook, eene wezenlijke over-
»strooraing of watervloed zal hebben veroorzaakt, zal, in-
»dien iemand daardoor is omgekomen of duurzaam ver-
»minkt geworden, of aan iemand eene wonde, kneuzing
»of ander letsel is veroorzaakt, welke voor den beleedig-
»den persoon eene ziekte van langer dan hvintig dagen
»hebben ten gevolge gehad, of denzelven gedurende langer
»dan twintig dagen hebben verhinderd zijnen gewonen ar-
»beid, bezigheden cf zaken te verrigten, met den dood

»worden gestraft.

Art. 10. »Indien de overstrooming van den kant der
»zee, der zeeboezems, der groote rivieren of meren heeft
»plaats gehad, zal de schuldige, waimeer dezelve de, in
»het vorige artikel vermelde, voor het leven of de gezond-
»heid van anderen nadeelige gevolgen niet gehad heeft, ge-
»straft worden met langdurige zware tuchthuisstraf.

Art. 11. »Het veroorzaken van iedere andere over-
»strooming, die de, in art. 9 , vermelde gevolgen niet heeft
»gehad, zal worden gestraft met enkele tuchthuisstraf.

Art. 12. »AI wie op eenige wederregtelijke wijze wegen
»of eigendommen van anderen opzettelijk geheel of gedeel-
»telijk zal hebben doen onderloopen, zonder dat dit nog
» eene wezenlijke overstrooming of watervloed daarstelt, zal,
»indien hierdoor schade is toegebragt, gestraft worden met
quot; correctionneele gevangenisstraf van ten minste acht dagen,
quot; en ten langste een jaar , en met eene geldboete van ten
»hoogste honderd gulden , en zoo er geene schade is toe-

mar

gebragt, alleen met eene geldboete van ten boogste bonquot;
»derd gulden.quot;

In hoc titulo primo loco definitio viginti dierum, per
quos quis a solitis laboribus praestandis fuit prohibitus, an
minus, nobis se offert; illa definitione autem legislator
fortunae relinquit delinquentis punitionem, scilicet quando
morbus longius durât, delinquens morte punitur, si autem
vulneratus intra hoc spatium morbo sanatur lenius puni-
tur, igitur vita delinquentis non pendet a crimine perpe-
trato, sed a multis causis a crimine alienis, et inprimis a
fortuna prospéra vel adversa et delinquentis et victimae
suae facinoris. Pauca sequentia hoc ulterius indicabunt ;
quando aegrotus est debilis constitutionis longius aegrotabit
quam homo fortis, igitur pendet vita delinquentis a consti-
tutione aegrotantis, quando vulneratio incidit in partem ali-
quam corporis quae facile descinditur, vel cuius non facile
sanitas recuperatur, uti sunt in corpore nostro, quando
aegrotus negligenter custoditur, quando ipse aegrotans seu
imprudentia, seu odio delinquentis motus, causa est ut
ipse non intra tempus défini tum resanescat, quando medi-
cus, curae cujus traditus ille est, minus apte vel fortunate
eum tractat, si haec fiunt, pendet sors delinquentis ah his
causis temporariis et non a crimine perpetrato, contra;
si constitutio victimae est vabda, si vulneratio locum ha-
bmt in parte corporis quae facilius resanescit, si aegrotus
recte curatur, si medicus est peritissimus et felicissimus
in arte, et aegrotans igitur resanescit ante tempus consti-

tutum, si haec omnia fiunt, an deliquens propter illa quae
sine illo locum habuérunt levins puniendus? non credo
equidem, quia haec omnia facta sunt sine voluntate delin-
quentis. Illa pauca satis indicant hoc placitum minus esse
probandum. Ceterum totum hoc specimen nititur principio,
quod convenire non facile videtur, nempe, non secundum
voluntatem suam reus punitur , sed secundum effectus quos
crimen habuit, sic ; si reus sciebat homines adesse in loco
quem suo facto inundaverit et nemo est laesus, non ad
mortem damnatur, etsi voluit interitum illorum hominum,
contra, si reus nesciebat homines in illo loco adesse, aut
crimen perfecit sine voluntate aliquem occidendi, et, si
sciverat illos adesse , illud crimen non perfecisset, sed casu
fortuito aliquis adfuisset qui inundatione illa mortuus est,
propter illud morte damnatur. Hoc exemplum satis indicat
reum non puniri secundum factum commissum sed secun-
dum fortunam prosperam vel adversam. Igitur et delictum
poena scripta non aestimanlur actoris voluntate, sed e
sequelis commissi criminis, quae sequelae saepissime casu et
sine voluntate delinquentis oriuntur.

Hoc specimen neque legis vim habuit et nova specimina
oblata sunt Coetu Delegatorum quae etiam legis vim non
receperunt ; sic specimen mensis Februarii anni 1847 se-
quentia continebat.

Ontwerp van Wet. Wetboek van Strafregt, 2quot; Boek.
18» Titel, Afdeeling 2.
Van het veroorzaken van overstrooming.

Art. 11. »Het veroorzaken van overstrooming of wa-
»tervloed wordt gestraft met langdurige tuchthuisstraf.

Art. 12. »Indien de overstrooming of watervloed den
»dood of het levensgevaar van een of meerdere personen
»heeft doen ontstaan, wordt de schuldige, ingeval hij deze
»omstandigheid heeft kunnen voorzien, met den dood
» gestraft.

Art. 13. »Die wederregtelijk wegen of eigendommen
»van anderen geheel of gedeeltelijk heeft doen onderloo-
»pen, zonder dat dit eene overstrooming of watervloed
»heeft veroorzaakt, of het gevaar daarvan doen ontstaan,
»wordt met correctionnele gevangenisstraf van ten langste
»een jaar en geldboete van tien tot duizend gulden, te
»zamen of afzonderlijk, gestraft.

Art. 14. »Die overstrooming of watervloed heeft doen
»ontstaan door schuld of door verzuim van inachtneming
»van eenige wet of wettelijke verordening, wordt met
«correctionnele gevangenisstraf van ten langste zes maanden
«en geldboete van tien tot vijfhonderd gulden, te zamen
1' of afzonderlijk , gestraft.quot;

Eodem anno 1847 mense Octobri iterum novum speci-
men in Coetu Delegatorum oblatum est, quod hic etiam
sequitur.

Ontwerp van Wet. Wetboek van Strafregt, 2® Boek,
18= Titel, 2« Afdeeling.

Van het veroorzaken van overstrooming.

Art. 9. »Het veroorzaken van overstrooming door de

•gt; zee of ander bevaar- of vlotbaar water wordt gestraft mei
quot; langdurige tuchthuisstraf.

Art. 10. »Het wederregtelijk veroorzaken van onder het
»voorgaand artikel niet begrepen overstroomingen of de
'•poging daartoe, wordt met correctionnele gevangenisstraf
quot;van ten langste een jaar en geldboete van tien tot dui-
quot;zend gulden, te zamen of afzonderlijk, gestraft.

Art. 11. »Indien de overstrooming den dood of het
quot;levensgevaar van een of meerdere personen heeft doen
»ontstaan, wordt de schuldige , ingeval bij deze omstan-
quot;digheid heeft kunnen voorzien, met den dood gestraft.

Art. 12. »Die overstrooming heeft doen ontstaan door
quot; schuld of door verzuim van inachtneming van eenige wet
quot;Of wettelijke verordening, wordt met correctionnele ge-
»vangenisstraf van ten langste zes maanden en geldboete
»van tien tot vijfhonderd gulden, te zamen of afzonder-
quot;Hik, gestraft.

»Indien dit wanbedrijf door den schuldige in de uitoefe-
»ning van zijn beroep is gepleegd, kan hem die uitoefening
»voor den tijd van een tot vijfjaren worden verboden.quot;

Specimina illa inter se fere non differunt, quo ad fun-
damentum idem continent, sed specimen mensis Octobris
auctum est paragrapho quo constituitur, ut ille, qui ülud
crimen committit, in exercitione sui muneris possit pro-
hiberi quodam temporis spatio, ne illud munus exerceat.
Prohibitio illa autem est facultativa, et igitur Judicis ar-
bitrio relicta manet.

Valde autem differt specimen anni 1847 ab illo, anni
1842—43, et quidem:

1°. loco, quod distinctio injnsta viginti dierum hic non
invenitur.

2°. quod mortis poena quidem statuitm-, sed tantum-
modo in casu, si perpetrator criminis sciverat hominum
vitam in periculo fore, si illud autem providere non po
tuerat delinquens, capitis non damnatur, et igitur non
tenetur de iis, quae non ex ipsius facto, sed ex fortuna
adversa profluxerunt.

Gonspicuum est ex speciminibus his posterioribus, legis-
lationem criminalem patriae nostrae multum posse emen-
dari. Sperandum fore ut specimen illud, etsi hodie non-
dum probatum, cito legis vim nanciscatur, ut tandem post
tot annorum lapsum, etiam nos gaudeamus legislatione cri-
minali, et temporis hodierni, et patriae nostrae moribus
consentanea.

TANTUM.

T H £ £ s.

1.

Sententia Vir. Clar. Savignïi, bonae fidei possessorem
dominium fructuum non nancisci ipsa perceptione, probanda
mihi non videtur.

II.

Nec veram existimo Vir. Clar. Unterholzneri opinionem,
bonae fidei possessorem gregis, dominum foetus pecorum
non fieri.

m.

Si jacente hereditate ab berede impleta jam est usucapio,
heres hanc rem adprehendere non tenetur, ut ejus acquirat
dominium.

IV.

Quod periculum rei certae venditae spectat emtorem,
non est exceptio (singularitas), sed sequela ipsius de obli-
gationibus doctrinae.

Articulus 445. Cod. Civ. nostri benignior et magis
aequitati conveniens est, quam art. 451. al. 2. Cod. Civ.
Francici.

VI.

Laudanda est lex in art. 1411. Cod. Civ. quae paren-
tibus, liberis, conjugibus actionem dat injuriarum, laesa
defunctorum cognatorum memoria.

VII.

Major in jure mercatorio nostro consuetudinis hodie est
auctoritas, quam in rebquo jure nostro.

VIII.

Commissionarius non tenetur indicare committenti nomen
ejus, quocum contraxit.

IX.

Recte MoNTESQüivios : » l'effet naturel du commerce est
» de porter à la paix.quot;

X.

Poena stigmatis videtur improbanda.

XI.

Assentior Carnotio cum ad art. 434. Cod. Pén. INquot;. 4.
dicit : » L'incendie de sa propre chôse ne pourrait donner
» lieu à aucune poursuite, s'il n'en était résulté aucun
» dommage à autrui.quot;

Non assentior illis, qui putant, poenarum propositum eo
tantum spectare, ut homines a delinquendo absterreantur.

XIII.

Non assentior iis, qui inundationis crimen tantummodo
secundum effectus ex inundatione secutos, puniri volunt.

XIV.

Inundationis crimen severissimis poenis est puniendum.

XV.

Non assentior iis, qui definitionera viginti dierum quae
occurrit in Cod. Pén. a. 309, etiam uti in specimine
God. Crim. anni 1842-43. lib. 2. tit. 20. a. 9. ad jus
kriminale patrium referre velint.

1

I

i