X.
BEKNOPTE BESCIIRIJV1NG
VAN Dli
TENTOONGESTELD IN HET
K O N1N KLIJ K K A l i IN ET
VAN
S C Hl LD E R IJ E N
TE
'S G R A V E N 11 A G E.
ZEVENDE UITGAVE.
ij
'S GRAVENHAGE, 1883.
Prijs SO Cents
BEKNOPTE BESCHRIJVING
VAN DE
TENTOONGESTELD IN HET
KONINKLIJK KABINET
VAN
S CHI LD ER IJ EN
TE
'S G R A V E N H A G E.
. / d - -'lt;S- * j
ZEVENDE UITGAVE.
'S GRAVENHAGE
1883-
GEDRUKT BIJ JOH. ENSCHEDE amp; ZoNEN, TE HAARLEM.
De kern van de verzameling in het Manritshuis bewaard, wordt gevormd door de schilderijen en beeldhouwwerken, welke de laatste Stadhouder Prins Willem V te 's Gravenhage vereenigd had en die destijds in een gaanderij ten zuiden van de Gevangenpoort geplaatst waren. Toen de Prins in Januari 1795 naar Engeland de wijk nam, legden de Franschen op deze verzameling beslag en vervoerden zij die naar Parijs. Het traktaat van Amiens bekrachtigde in 1802 deze handeling, doch na den slag van Waterloo vorderde de Nederlandsche regeering de schilderijen terug en gelukte het nagenoeg twee derden van de verzameling naar het oude lokaal in den Haag over te brengen.
Kort daarop in 1820 werd alles verplaatst naar de bovenverdieping van het door Graaf Jan-Maurits van Nassau, Gouverneur van Brazilië, gestichte Mauritshuis, dat door den Staat voor f 35,000 was aangekocht.
De verzameling welke in 1817 slechts 133 nummers telde, werd door Koning Willem I herhaaldelijk uitgebreid, vooreerst door aankoop van enkele oude stukken, dan door toevoeging van geheele collectien, eindelijk door den aankoop van schilderijen van levende Hollandsche meesters. Deze laatste kunstvoortbrengselen werden in 1838 naar het Paveljoen te Haarlem overgebracht, waar zij het Museum van moderne Nederlandsche
IV
schilderijen vormen. Onder de door Koning Willem 1 aangekochte schilderijen munt vooral de Anatomie-les van Rembrandt van Rijn uit, die in 1828 voor /' 32,000 werd verkregen.
Onder de volgende regeeringen werd niets meer aangekocht en bestonden de aanwinsten alleen in geschenken van Jonkvrouw de Forestier van Waalwijk, van Jhr. Cremer van den Berch van Heemstede, van jhr. van Panhuys, van den Heer van Ede van de Paltz en laatstelijk van Mr. H. Graaf van Limburg Stirum en van den Heer A. des Tombe. Sinds 1874 werden intusschen wederom eenige stukken aangekocht en werd een aantal schilderijen , welke tot dusverre op den zolder van het gebouw bewaard werden, voor het publiek tentoongesteld in de benedenzalen, die vroeger door het Kon. Kabinet van zeldzaamheden ingenomen werden.
Dat in deze zevende uitgave onderscheiden dagteekeningen betreffende de geboorte en het overlijden der kunstenaars konden verbeterd worden, is te danken aan de welwillende mededeelingen van den Heer A. Bredius, wiens onvermoeide nasporingen in de oude Haagsche archieven talrijke onbekende feiten aan het licht brachten.
Het Kabinet is dagelijks geopend, des zomers (1 April—31 October) van 10—4 uur, des winters van 10—3 uur. Op Zonen feestdagen echter eerst na i2| uur.
HOLLANDSCIIE SCHOOL.
1. Zie 19c.
Geboren te Delft in 1620, overleden te Amsterdam in 1679.
2. Bloemen. Eenige bloemen cn een uurwerk op een marmeren tafelblad. (1663.)
3. Dood wild. Een paar patrijzen en een weitasch op een marmeren tafelblad. (1671.}
Geboren te Utrecht, bloeide omstreeks lón—1656.
3«. Schelpen.
Geboren te Haarlem in 1633, overleden te 's Gravenhage in 1702.
4. Portret van Jolian Manrits van Nassau, Gfonverneur van Brazilië. Deze vorst stichtte het Mauritshuis te 's Gravenhage.
Geboren te Einden in 1631, overleden te Amsterdam in 1708.
5. Igt;e aankomst van Prins Willem 111 te Oranje-polder, den Kjden Maart 1692. De Prins te paard gezeten, wordt door eenige magistraten begroet. (1692.)
6. Een haven op de Hollaudsche kust. ^1693.)
6
7. De voormalig'e werf der 0. I. Compagnie te Amsterdam.
(1696.)
Leefde te 's Gravenhage, alwaar hij in 1Ö52 overleed.
8. Gezicht op liet inwendige eeuer K. K. kei-k. (iócö.)
Geboren te 's Gravenhage in 1630.
8è. Vossenjacht. Zes vossen worden door acht jachthonden vervolgd ; een van deze heeft reeds een vos vastgegrepen; links eenige rotsen en een kleine waterval.
Geboren te Haarlem in 1620, aldaar overleden in 1664.
8c. De moeilijke keus. Twee boeren trachten een jonge boerin te bekoren. (1650.)
Geboren te Leiden in 1621 of 1622 (?) overleden te Berlyn in 1697.
Sd. Steengroef. Eenige arbeiders werken in eene steengroef, waarboven zich zware eikenboomen verheffen. (1660.)
Geboren te 's Gravenhage in 1620 of 1621 , leefde nog in 1673. 8e. Visschen en een zeekreeft op een tafel
Geboren te Haarlem in 1620, overleden te Amsterdam in 1683.
9. Herderin. Eene herderin met een slapend kind en een Faun. In het verschiet eenig vee. (1648.)
10. Wilde zwijnenjacht. Eenige jagers te voet en te paard vervolgen onderscheidene wilde zwijnen. (1659.)
11. Overtocht over een Italiaansche boek. Eenige herders trekken met vee over een beek, die den voet van Romeinsche ruinen besproeit. (1661.)
13. Aanval op een reiswagen. Te midden van hooge rotsen wordt een reiswagen door talrijke soldaten overrompeld.
Geboren tc Gorcum in 1565, overleden te Utrecht omstreeks 1658.
13. Hipi)omeiies en Atalante. Hippomenes, die Atalante inden wedstrijd overwonnen heeft, ontvangt van zijn beminde den palm der victorie. (1626.)
14. De. maaltijd der goden. De maaltijd bij gelegenheid van het huwelijk van Pelens gebonden, wordt door den appel van de Tweedracht gestoord. (1638.)
Geboren te Dordrecht in 1611, overleden te Amsterdam in 1681.
15. Portret van den Admiraal Micliiel Adriaans/, de Rnytor.
16. Portret van den Vice-Admiraal Engel de Ruyter.
Geboren te Utrecht omstreeks 1610. overleden omstreeks 1Ö50.
17. Italiaan sell landschai». Rechts een meer en eene vallei. links een weg met reizigers, een muilezel en een paard.
18. Italiaauscli landscliap. Een weg met boomen begroeid en die naar een brug leidt.
Geboren te Haarlem in i597i aldaar overleden in 1664. 18a. Decoratief tafereel. (Grauwtje.) Kinderen, die een blad houden, waarop geschreven staat: Fr. Henr. Nassavivs. Avriacvs. na sc. Delf IV. Cal. Feb. cioioxxciv. (1651.)
Geboren omstreeks het einde der XVUe eeuw, overleden te Haarlem in lööo 18«^. Het ontbijt. Stilleven (1644.) De handteekening is veranderd in die van Frans Hals den Jonge.
8
Biocide omstreeks 1627—1650.
18««. Danspartij. Lenige gecostumeerde dansers en een gezelschap dames en muziekspelers. (1636.)
18«««. Dambordspelers. Twee officieren aan een tafel gezeten. (1628.)
Geboren te Haarlem in ióio, aldaar overleden in 1681. 18amp;. Christus zich aan Thomas vertoonende. De apostel in een groenen mantel gehuld, betast aandachtig de zijde van Christus. Vier andere figuren staan op den achtergrond.
Dit kniestuk gemerkt L. v. Cooghen 1654, is in 1876 aangekocht.
CORNELISZ. VAN HAARLEM. (Cornelis)
Geboren te Haarlem in 156a, overleden te Haarlem in 1638.
19. De kindermoord te Bethlehem. Op een groot plein trachten verschillende beulen de kinderen in de armen hunner moeders te vermoorden. (1591.)
19ö. De bruiloft van Peleus en Thetis. De Tweedracht werpt den gulden twistappel tusschen de aan den maaltijd vereenigde goden van den Olympus.
Dit stuk versierde vroeger het Prinsenhof te Haarlem
CORNELISZ. VAN 00ST2ANEN. (Jacob)
Geboren te Oost-Zaandam omstreeks 1475, overleden te Amsterdam na 1564. 19c. Salome, dochter van Herodias. Zij draagt het hoofd van Johannes in een grooten tinnen schotel. (1524.)
i Zie C. van Mander. Uitg. 1Ö04, blz. 293.
9
Leefde tc Utrecht omstreeks 1630—1646.
20. Diana met haro g'ezellinuen. De godin en hare nymphen baden zich in de nabijheid eener grot.
Geboren tc Dordrecht in 1Ó05 , aldaar overleden in 1Ó91.
21. Portret van .... de Roovere. Hij zit te paard en onderhoudt zich met een visscher die hem zalmen vertoont.
Geboren tc I leusden in 1Ö05, overleden tc Arnemuyden in 1671.
EN
PALAMEDESZ. STEVERS of STEVAERTS. (Anthonie)
Geboren tc Delft omstreeks 1604, overleden te Amsterdam in 1673.
22. De groote zaal op liet Binnenhof te 's Gravenhage, tijdens de vergadering- der Staten-Generaal in 1(551. Deze vergadering werd geopend door den Raadpensionaris J. Cats.
Aan de houten kap der zaal hangen de vlaggen door de legers der Repnbljek veroverd, en thans op het Paleis te Amsterdam bewaard.
De figuren zijn — naar men meent — door Palamedesz geschilderd, het overige door van Deelen.
Geboren te Amsterdam in 1Ö80, overleden in den Haag in 1752.
23. Judith. In de eene hand draagt zij het hoofd van Holo-phernes, in de andere houdt zij een zwaard. (172(3.)
24. Luitspeelster. Een jonge vrouw met een blauw kleed en een rooden mantel.
25. Jonge vrouw haar kapsel verzorgend. Zij staat voor een spiegel en bindt een rose lint om haar blonde lokken. Haar dienstmaagd brengt haar een zilveren schaal en een waterkruik.
IO
26. Do boekhouder. Een oud man voor zijn tafel gezeten.
Geboren tc Amsterdam in 1635, overleden in den Haag in 1717.
27. Herderin. Een herderin drijft een ram, twee schapen en eenige lammeren voor zich uit. Op den achtergrond een herder, (1711.)
Geboren te Leiden in 1613, aldaar overleden in 1675.
28. De jonge kleêrenmaakster. Zij zit in een groote zaal bij een wieg; een klein meisje bij de wieg geknield, aanschouwt een kindje dat daarin ligt te slapen. (1658.}
29. Jonge vromv met eene lamp. Zij ziet naar buiten door een geopend venster.
29a.Studie. Op een tafel liggen een geopend boek, een bundel teekeningen, eenige muzijk-instrumenten enz.
Het staat niet vast dat dit stuk van G. Dou is.
DROOCH SLOOT. (J o o s t C o r n el i s z)
Geboren te Utrecht (?), leefde in de XVIIe eeuw.
30. Dorpskermis. Een breede weg aan weêrszijde met huisjes bezet, en met lustige landlieden bedekt. (1652.)
31. Uollandseh dorp. In het midden der schilderij een breede vaart; links het dorp, rechts boomen en huisjes. (1652.)
Geboren te Haarlem in ióöo, aldaar overleden in 1704.
31«. Boerenherberg', met een menigte zingende en drinkende boeren en boerinnen.
Geboren te Amsterdam in 1Ó21, aldaar overleden in 1674.
32. De aanbidding der drie koningen. Links Maria met het kind
11
Jezus, rechts de drie Koningen, van welke de eene, die met een rooden mantel gekleed is, knielend geschenken aanbiedt. Op den achtergrond talrijke figuren.
Dit stuk wordt door sommigen aan Salomon Koninck toegeschreven.
Geboren te Alkmaar in 1606, aldaar (?) overleden in 1679.
33. JMogenes een man zoekend. De schilder heeft dit tafereel voorgesteld als of het op de Groote Markt te Haarlem plaats had. De meeste figuren zijn portretten van leden van het geslacht Steyn. (1Ó52.)
Geboren te Dordrecht in 1645, aldaar overleden in 1727 (?).
'ó'Sbis. Ju da en Thamar. Kniestuk. Thamar draagt een rood kleed en over het hoofd een zwarten sluijer. Juda heeft een paarsch costuum en een groeten tulband.
Geschenk van Mr. II, Graaf van Limburg Stirum, (1874).
GLAUBER, bijgenaamd POLYDOR. (Johannes)
Geboren te Utrecht in 1Ö46, overleden te Schoonhoven (?) in 1726.
34. Adonis zich oigt; jacht begevend. In een uitgestrekt en boschrijk landschap ziet men Venus, die haar beminde tracht terug te houden.
De figuren zijn door G. de Lairesse geschilderd.
Geboren te Mulbracht in 1558, overleden te Haarlem in 1616.
35ff. Mercnrius, als beschermer van Kunsten en Wetenschappen Op den achtergrond vertoont zich de Laster. (1611.)
34:h. Hercules.
Op den achtergrond ligt het lijk van Cacus, die verslagen werd, nadat hij beproefd had de runderen van Geryones te stelen. (1613.)
12
34c. Minerva, geheel naakt, met de attributen van Kunsten en Wetenschappen. Achter de godin staat Midas, kenbaar aan zijn ezelsooren. In het verschiet het Colyseum.
35. Zie 208(7.
Geboren te Amsterdam omstreeks 1636, aldaar overleden in 1699. 35«. Laiidscliai).
HAGEN, VERHAEGE of VERHAGEN. (Joris van der)
Hij leefde in den Haag, alwaar hij in 1699 overleed.
36. Gezicht in lt;le omstreken van Arnlieni. Een weg welke langs een huis en korenvelden loopt. Op den voorgrond een kudde schapen. (1649.)
37. De Rijnpoort te Arnhem. Op den achtergrond ziet men den Rijn en een uitgestrekt verschiet. De figuren zijn geschilderd door A. van de Velde.
37«. Zie m/c.
Geboren te Antwerpen in 1584, overleden te Haarlem in 1666.
37/;. Portret van Jacob Pietem. Olycan, in den ouderdom van 29 jaren. (1625.)
37r. Portret van Aletta Hanemans, echtgenoote van Jacob Pie-tersz. Olycan, in den ouderdom van 19 jaren. (1625.) Aangekocht in 1881.
Geboren te's Gravenhage omstreeks 1601 , aldaar overleden in 1671. 37fZ. Portretten van Constantijn Hnygens en van zijne kinderen.
Deze zes borstbeelden zijn in even zooveel medaillons voorgesteld , alle in een ovalen rand gesloten. Waarschijnlijk heeft dit doek als plafond gediend in het huis van Huygens.
In het midden Constantijn Huygens, Heer van Zuylichem.
Rechts boven: diens zoon Constantijn, die hem als Secretaris van den Prins van Oranje opvolgde. Links boven : Christiaan Hnygens, die een beroemd geleerde en sterre-kundige werd. Rechts beneden: Lodewijk, de Drossaert van Gorkum en Gedeputeerde ter Admiraliteit. Links beneden Philips, die in Zweden stierf; bovenaan eindelijk Susanne, die met Philips Doublet huwde.
Dit stuk in 1640, drie jaren na den dood van de vrouw van Huygens, geschilderd, werd vroeger aan Antonius van Dijck toegeschreven.
HEEM. (Jan David of Davidsz. de)
Geboren te Utrecht in iöoo, overleden te Antwerpen in 1683 of 1684.
38. Vruchten. Op een tafel staat een vergulde schotel met vruchten ; verder eenige schelpen , een uurwerk, een kistje, een Rijnwijnglas enz.
39. Bloem- eu Vrncliteiikraus. De krans hangt aan een blauw lint.
39a. Zie 65fZ.
Geboren te Utrecht in 1Ó23.
40. Vruchten. Perzikken , druiven , Sina's appelen enz.
HEEMSKERCK VAN VEEN. (Marten Jacobsz. van)
Geboien te Heemskerk in 1498, overleden te Haarlem in 1574.
406/s. l)e Kersnacht. De H. Maagd, St. jozef en een aantal herders aanbidden het kind Jezus. Het gelaat van een in het zwart gekleed man op den achtergrond verbeeldt het portret van den Schilder.
-lO/er. De aanbidding' der drie Koningen. De Vorsten uit het Oosten bieden aan het kind Jezus, dat door Maria op hare
14
knieën gehouden wordt, rijke geschenken aan. Talrijke figuren vullen den achtergrond.
Deze twee schilderijen zijn oorspronkelijk twee deuren geweest, die van Heemskerck in 1546 tegen 150 Carolus gld. schilderde tot versiering van het altaar van het gilde der Drapeniers, welk altaar zich bevond in den Noordelijken dwarsbeuk van de St. Bavokerk te Haarlem K De deuren gesloten zijnde vertoonen aan de keerzijde de Boodgchap aan Maria; links knielt de H. Maagd; rechts nadert de Engel Gabriel tot haar. Met gewaad van den Engel is gedeeltelijk geschilderd door Jacob Rauwaert. Deze twee deuren zijn in lateren tijd bevestigd geworden aan de schilderij van Cornelis Corneusz., voorstellende den Kindermoord, welk stuk in het Prinsenhof te Haarlem bewaard werd en thans onder 11°. 19 het Kon. Kabinet versiert 1. Bij die veranderde bestemming werd het noodig den ogivalen vorm der deuren te veranderen in een vierkanten. Het ontbrekende schilderwerk werd aangevuld door Cornelis Cornelisz. zeiven.
Geboren te Gorkum in 1637, overleden te Amsterdam in 1712.
41. Ncderlandsch stadsgezicht. Een kerk aan het uiteinde van een plein; op den voorgrond een vaart en een brug. (1667.)
De figuren zijn door A. van de Velde geschilderd.
HELST. (Bartholomaeus van der)
Geboren te Haarlem in 1613 (?), overleden te Amst -rdam in 1Ó70
42. Portret van den schilder Paulns Potter. (1654.)
Zie Carel van Mander. Uitg. 1604, bl. 246 en 293.
15
Geboren te Utrecht, aldaar overleden in 1699 (?).
43. Italiaauscli laiidscha|gt;. Een weg tusschen rotsen en een bergstroom.
44. Italiaauscli laiidschap. Een weg langs een rivier in een bergachtige streek.
HOEKGEEST of HOUCKGEEST. (G e r a r d v a n)
Leefde in XVIle eeuw te Delft.
45. Gezicht op liet inwendige der Nieuwe Kerk te Delft. (1650.)
46. Het praalgraf van Prins Willem I in de Nieuwe Kerk te Delft. (1651.)
Geboren te Utrecht in 1613 (?), aldaar overleden in 1653 (?). 4Ga. Haan en Hennen.
Geboren te Utrecht in 1636, overleden te Amsterdam in 1695.
47. De raaf, van de vederen beroofd , waarmede hij zich getooid heeft. (1671.)
48. De diergaarde van Prins Willem 111 op het Loo.
49. Ganzen en eenden.
50. Hoenders en eenden.
Geboren te Utrecht in 1590, aldaar overleden in 1656.
51. Portret van den Stadhonder Prins Willem II.
blbis. Portret van twee Vorstinnen, vermoedelijk dochters van
Prins Frederik-Hendrik. üe twee vorstinnen zijn in zeer
jeugdigen leeftijd afgebeeld, bezig met het vlechten van bloemkransen. (1653).
i6
51/er. Kindje Trnchten plukkend. Een klein meisje zit naakt op den grond en plukt eenige peeren. Om haar lendenen is een geel doek gebonden. Op den grond liggen een meloen, appelen , kersen en druiven.
ólqunter. Portretten van Frederik-Wilhelm I, Keurvorst van Brandenburg- en van diens gemalin Louise Henriette van Nassau. Beide zijn ten voeten uit en levensgroot afgebeeld.
51e. Portretten van Prins Frederik-Hendrik en van diens gemalin Amalia vou Solnis—Braunl'eld. Zij zijn beide staande en ten voeten uit afgebeeld.
Dit stuk werd vroeger aan M. van Mierevelt toegeschreven.
HOÖGSTRAETEN. (Samuel Dirksz. van)
Geboren in den Haag in 1627 (?), overleden te Dordrecht in 1678.
52. Een jonge dame in de binnenplaats van een deftig huis. Zij leest een brief, terwijl zij over de binnenplaats wandelt. Op den voorgrond staat een hondje.
Geboren te Haarlem in 1646 (?), overleden te Amsterdam in 1733.
53. Portret van Prins Eiis^ennis van Savoye. Hij zit te paard en leidt een gevecht, dat op den achtergrond afgebeeld is. (1692.)
54. Een uitval. De bezetting eener belegerde vesting doet een uitval op de batterijen der belegeraars.
55. Aanval op een konvooi. Talrijke ruiters vallen eenige legerwagens en den begeleidenden troep aan.
Geboren te Amsterdam in 1682, aldaar overleden in 1749.
56. Vruchten.
57. Bloemen.
17
alius. Italiaauscli liiudschap. Links twee hooge boomen. Rechts een water, op den achtergrond eenige boomen en rechts verschillende gebouwen, waaronder een vervallen poort en een vierkant torentje; in het verschiet een stad. Hier en daar bewegen zich kleine figuren.
Geboren te Amsterdam (?) omstreeks 1625 , overleden te Venetië in 1678.
58. Een waterval iu Italië. Op den voorgrond ziet men eenige visschers en een man met een wit paard en een ezel. (1673.)
59. lgt;e herderin. Zij staat te spinnen bij een witten stier, een ezel en eenige lammeren.
(iO. Geiten en schapen. — Dit stuk is wellicht van de hand van Hendrik Mommers
Geboren te Amsterdam 1595 (?), aldaar overleden in 1Ó79.
61. Portret van een niag'istraatspersoon. Hij is zittend voorgesteld, geleund tegen een schrijftafel. Oösi).
62. De Burgemeesters van Amsterdam , de komst van Maria de Medicis afwachtende (1lt;gt;38). De voorgestelde personen zijn, te beginnen aan de linkerzijde: ASraham Boom, Petrus Hasselaar , Albert Coenraad Burgh, Antonius Oetgens van Waveren en de Advokaat Cornelis van Daevelaar.
Geboren te Utrecht in 1590, overleden te Amsterdam in 1646.
63. Een boscli. In het midden een riviertje met eenige badende personen. (1629.)
De figuren zijn van Cornelis van Poelenburg.
Geboren te Amsterdam in 1619, aldaar overleden in 1689.
64. Gezicht op de monding- eener rivier. Dit gezicht uit een verheven punt genomen, is waarschijnlijk dat van de Maas aan den Hoek van Holland.
i8
Geboren te Luik iu irt-p, overleden te Amsterdam in 1711.
65. Achilles door Ulysses ontdekt. Achilles in vrouwengewaad gekleed, verraadt zijn vermomming door met gretigheid te grijpen naar cenige wapenen , die Ulysses tusschen voorwerpen bestemd voor vrouwelijk gebruik geplaatst had.
65«. Bacchus Ariadne troostend. Ariadne op een bed gezeten wordt door Bacchus nvt teederheid aangesproken; beide deze figuren zijn slechts gedeeltelijk met witte en oranje mantels gedekt. Cupido tracht Bacchus van zijn mantel te ontdoen. Boven het hoofd van Ariadne zweeft een vonkelende Venus-kroon. In het verschiet rechts een troep dansende en zingende bacchanten.
65f/a Verheerlijking' van Willem IU, Koning' van (Jroot-Brit-tannië. Grauwtje.
Zie ook N0. 34, waarvan de Lairesse de figuren ge-geschilderd heeft.
Leefde in het midden der XVIIde eeuw.
65/a Italiaansch landschap. Links een paar boerinnen en een jongetje, rechts een kudde vee door eene op een ezel gezeten boerin voortgedreven. Op den achtergrond links een gebouw op een hoogte, in het midden eenige boomen en rechts eene vallei.
65Wgt;. Italiaansch landschap. Op een heuvel staan eenige gebouwen en een vierkante toren met een pijnboom; links een waterval.
Q5bbb. Italiaansch landschap. Een herder, met een kudde schapen, die over een water trekt; rechts eenige populieren en pijn-boomen.
Deze 2 stukken werden vroeger ten onrechte aan Adam Elsi ieimer toegesch reven.
19
Geboren omstreeks 1580, waarseliijnlijk te Haarlem uf te Amsterdam; overleden in 1649 (?)
Gó''. Do opwekking van Lazarus. (1Ö22.)
Leefde te 's Gravenhage in de XX'IUlc eeuw.
(15rf. Doode vogels op een tafel liggend.
De oorspronkelijke handteekening is vervalscht in die van een niet bekenden Dirk de Heem.
Geboren te Leiden in 1607, overleden na 1672.
06. Borstbeeld van een grijsaard.
Geboren te Frankfort op de Main in 1623 of 1^24, overleden te Amsterdam in 1674.
67. Een zeehaven in den Levant. Talrijke zee- en kooplieden bewegen zich op den voorgrond. (1670.)
68. De hooioogst. Eenige boeren en boerinnen verzamelen het hooi, dat op een wagen geladen wordt.
69. Tocht van Prins Willem II naar Amsterdam. Den 1 Aug. 1650 trok de Prins met een leger langs den Amstel op, ten einde Amsterdam bij verrassing in te nemen en de onderwerping der stad aan de Resolution der Staten-Generaal te verzekeren.
70. Vertrek van Karei II naar Engeland. Den 2 Juni 1660 scheepte zich de Koning van Engeland te Scheveningen in , bij welke gelegenheid hem talrijke eerbewijzingen van wege de Vorstelijke familie en de Staten van Holland en Westfriesland te beurt vielen.
£0
Géboren cc Delft in 1621 , aldaar overleden in 1706.
'lOhift. Een boerenbruiloft. De heer van het dorp en zijne vrouw verschijnen op het feest, dat in een herberg plaats vindt en met vuur gevierd wordt.
Geboren te Dordrecht in 1Ö32 , overleden te Amsterdam in 1693.
71. Mansportret. De man is in het zwart gekleed en op een rooden stoel gezeten.
71«. Diana. De godin, die een geel kleed draagt, baadt hare voeten en wordt door hare gezellinnen omringd en bediend. (1650.) Dit stuk is wellicht van Johannes ver Meer.
(Ook bekend als de Delftsche Van der Meer}.
Geboren cc Delft in 1632, aldaar overleden in 1675.
72. tfCzieht op Delft, aan de zijde van de Rotterdamsche vaart.
Men ziet er de Schiedamsche en Rotterdamsche poorten en in het verschiet den toren van de Nieuwe Kerk.
Geboren cc Leiden in 1630, overleden na 1667.
73. Portret van een jager. Hij is in het rood gekleed en voor een geopend raam gezeten; in de hand houdt hij een wijnglas. (1661}.
7i. Kamermuziek. Twee jonge vrouwen verlustigen zich in de muziek; een in het zwart gekleed heer woont de uitvoering bij.
75. De weduwe en de wees door de Gerechtigheid beschermd.
De Justitie onder de gedaante eener geblinddoekte vrouw, verplettert de Ongerechtigheid, voorgesteld door een man, wiens attributen uit valsche maten en gewichten, uit gesnoeide munten en uit een masker bestaan.
2 1
MIEREVELT. (M ichiel Janszoon van)
Geboren tc Deltr in 1567 of 1568, aldaar overleden in 1641.
76. Portret van Willem I, den Zwijger.
77. Portret van Louise de Colligny, gemalin in vierde huwelijk van Prins Willem I en moeder van Prins Frederik-Hendrik.
78. Portret van Philips-Willeni van Nassau, Prins van Oranje.
Hij was de oudste zoon van Prins Willem den Zwijger en van Anna van Egmond.
79. Portret van Prins Maurits, zoon van Prins Willem den Zwijger en van Anna van Saksen.
Hij is afgebeeld met het harnas hem door de Staten-Gene-raal na den slag van Nienvvpoort vereerd. (1617).
Sü. Portret van Prins Frederik-Hendrik , zoon van Prins Willem den Zwijger en van Louise de Colligny.
81. Portret van een Prins uit liet Huis van Oranjc-Nassau. (1613).
82. Portret van Prins Willem I, den Zwijger.
83. Portret van Prins Frederik-Hendrik.
84. Zie 51e.
Geboren te Leiden in 1635, aldaar overleden in 1681.
85. De zeepbellen. Een jongentje voor een venster geplaatst vermaakt zich met het blazen van zeepbellen. In het verschiet eene vrouw met een hondje. (1663).
86. Portret van Florentius Scliuyl. Hij volgde in 1664 Vorstius op als professor in de medicijnen en in de botanie aan de Leidsche Hoogeschool. (1666).
87. Portretten van Frans van Mieris en van diens eclitgenoote.
De schilder heeft zich zelven voorgesteld, terwijl hij bezig is een hondje te plagen , dat zijn vrouw op de knieën draagt.
Geboren te Leiden in 1662, aldaar overleden in 1747.
88. Een kruidenierswinkel, waarin men eene vrouw ziet en een jongentje dat eenig gebak eet.. (1717).
Geboren te Frankfort in 1639, overleden in 1679.
89. Bloemen en vruchten.
90. Zomerbloemen.
91. Zomerbloemen.
Een Haagsche schilder uit de XVIIe eeuw, omtrent wien men nocli slechts enkele gegevens bezit.
92. Portret van Frederik-Lodewijk (?) van Bredyrode-Bolsweert.
Een jong mensch in het costnum van een Romeinsch veldheer gedoscht, zooals dat in de 2de helft der XVilde eeuw voor portretten vaak- gedaan werd.
(J2his. Portret eeuer Vorstin (wellicht de Prinses Royale, gemalin van Prins Willem II). Zij draagt een rijcostuum, naast haar staat een page en achter haar een neger, die haar wit paard vasthoudt.
MOEYART. (N ic01 aes C0 rneli sz.)
Geboren omstreeks iöoo.
93. Bijbelscli tafereel. Wellicht de geschiedenis van het ooilam, door den profeet Nathan aan Koning David voorgehouden.
93a. Optocht van Silenus. De god door Satyrs omringd, wordt zittend op een wijnvat door tijgers voortgetrokken. (1624.)
93/). Mercurius en Herse. Herse terwijl zij met hare gezellinnen een ofFerhande aan Minerva brengt, wordt door Mercurius, die door de lucht vliegt, ontdekt en bemind. (1624.)
Geboren te Haarlem, aldaar overleden 1Ö68.
936', Boerenfeest. Eenige hoeren en boerinnen verlustigen zich aan den maaltijd in een herberg. (1658.)
Geboren tc Breda in 1698, overleden te Leiden in 1771*
94. De kantwerkster. Terwijl een oude vrouw kant maakt, houdt zich een jongentje met het blazen van zeepbellen bezig, fi 742.)
MOR of MORO VAN DASHORST. (Anton is)
Geboren tc Utrecht in 1,112, overleden tc Antwerpen omstreeks 157Ö.
95. Mansiiortret. Hij vertoont zich ten halven lijve voor een tafel gezeten. Op deze liggen eenige juweelen. (1564.)
Geboren te Utrecht in 1571, aldaar overleden in 1638.
95ilt;«. Portret van den schilder P. Moreelse. De kunstenaar heelt zich zeiven ten halven lijve afgebeeld , met een blad papier in de hand.
96. Portret van Amalia Elisabeth, gravin van Hanan, gemalin van Willem V, landgraaf van Messen-Kassei. Hare moeder was eene dochter van Prins Willem den Zwijger. (1617.)
97. Portret van Ernestina, gravin van Llgne-Aremberg, gemalin van Jan, Graaf van Nassau-Siegen. Haar echtgenoot was een achterneef van Prins Willem den Zwijger.
MOUCHERON, (Frederik) de Oude.
Geboren te Emden in 1Ó33, overleden tc Arasterdam in 1686.
98. Italiaanscli lanclschai). Op den voorgrond een heer en een dame te paard op de valkenjacht gaande.
99. De hinderlaag. Eenige reizigers te paard worden aan den ingang van een woud door een bende gewapende mannen overvallen.
=4
Geboren te Rotterdam in 1645 , overleden in 1705 waarschijnlijk te Amsterdam.
100. Portret van Micliic) van Musscher, van zijne echtgenoote en van zijn zoon. De schilder heeft zich zeiven en zijn gezin ten halven lijve, rondom een met een turksch tapijt bekleede tafel afgebeeld (1681.)
Geboren te 's Gravenhage, leefde nog in 1680.
lOOWs. Portret van Prins Willem Frederik van Nassau. Hij is ten hal ven lijve voorgesteld en draagt een harnas en een kanten kraag; de linkerhand steunt op zijn degen; in de rechter houdt hij een bevelhebbersstaf. Een donkere rots vormt den -achtergrond. (1662.)
Geboren te Heidelberg in 1639, overleden te 's Gravenhage in 1684.
101. Portret van Gaspard Netscher , van zijn echtgenoote Marga-reta tfortiu en van hun dochter. De schilder heeft zich zeiven en zijn dochter voorgesteld op het oogenblik dat zij muziek maken. Zijn vrouw, bij een tafel gezeten, schijnt aandachtig te luisteren. (1665.)
102. Portret van een Heer van Waalwijk. (^1677.)
103. Portret van diens echtgenoote. (1683.)
N°. 102 en 103 zijn in 1855 a:in het Museum ten geschenke gegeven door Jonkvr. P. E. A. de Forestier van Waalwijk.
Geboren te Nootdorp bij Delft in 1630, overleden in 1693.
103«. Bloemen in een vaas.
Geboren te Haarlem in 1610, aldaar overleden in 1Ó85.
104. Boeren in een herberg. Zij zitten rondom een lange tafel te rooken en te drinken. (1662).
25
105. De vioolspeler. Een vioolspeler van een jongetje vergezeld staat voor de denr eener boerenwoning, tot groot vermaak van eenige lustige boeren, muziek te maken. (1673.)
PALAMEDESZ. STEVERS of STEVAERTS. (Anton ie)
Geboren te Delft omstreeks 1604, overleden te Amsterdam in i()73. 105a. Een officier. Hij draagt een geel-lederen kolder, een grijze broek en een grooten hoed. In het verschiet eenige soldaten. Dit stuk wordt ook aan Jacob Duck toegeschreven.
Overleden te Leiden in 1666.
106. Oude Trouw, een iniiin plukkende. Bij haar zit een jongentje, dat met den kop van den haan speelt.
Geboren te Pijnacker bij Delft in i6cii , overleden te Delft in 1673.
107. De bergstroom. Op den voorgrond ziet men twee halfnaakte figuren en eene geit.
Geboren te Haarlem in 1570 (?)
107his. Christus aan het kruis.
Aan den voet van het kruis staan Maria en Johannes; in het verschiet ontwaart men de stad Jeruzalem.
Geboren te Delft in 1621 , overleden te Rotterdam in 1664.
108. Ontscheping van visch. Eenige visschers ontschepen bij maanlicht den visch, die door een op het strand staand schip aangebracht is.
POELENBURG of P0ELENB0RCH. (Cornells van)
Geboren te Utrecht in 1586, aldaar overleden in 1667. 100. Mercurius en Horse. Mercurius door de lucht vliegend, ontwaart, boven de stad Athene gekomen , een jeugdige schoone
26
Herse genaamd, terwijl zij een ofFerbande aan Minerva brengt, en wordt plotseling op haar verliefd.
110. Badende vrouwen. ïn het verschiet staan eenige ruïnen.
Zie ook N0. 63, waarvan van Poelenburg de figuren geschilderd heeft.
Geboren te Enkhuizen in 1625, overleden te Amsterdam in 1Ó54.
111. De jong'e stier. Een staande stier, een liggende koe, een ram, een schaap, een lam, en achter een wilgenboom een boer. In het verschiet een gezicht op een dorp, waarschijnlijk Rijswijk. (1647).
112. Het spiegelend koetje. Eenige koeijen staan vooraan in een vaart, en spiegelen zich in het water af; rechts een boerderij , in het verschiet eenige badende mannen , en een met zes paarden bespannen rijtuig. (1648).
113. Weide met runderen en varkens. Een paar ossen en eenige koeijen; rechts varkens bij een stal; op den achtergrond een boerderij. (1Ö52).
Geboren te Enkhuizen omstreeks 1595, overleden te Arasterdam in of na 1650.
113n. Herders. Eenige herders en eene herderin met eenig vee. (1638.)
Geboren te 's Gravenhage omstreeks 1601 , aldaar overleden in 1Ó46 of 1Ö47.
113««. De triumf der Zotheid. Allegorie. (1643.)
Geboren te 's Gravenhage in 1572 of 1580, aldaar overleden in 1657-
1 ] ?jh—z. Serie van vier en twintig portretten van kolonels in dienst der Vereenigde Nederlanden.
Deze portretten, gedagteekend 1611, 1612, 1615, 1616, 1621 en 1Ö24, en vermoedelijk op last van Prins Manrits geschilderd, stellen krijgsoversten voor, welke in het laatst der XVIe en in het begin der XVIIe eeuw in dienst der Vereenigde Nederlanden waren. Nquot;. 113^, geschilderd in 1611, kan met zekerheid worden opgegeven als het portret van den kolonel Nicolaas Smelsinc of Schmel-sinck , Luitenant-Gouverneur in Overijssel. N°. 113c in hetzelfde jaar geschilderd, is het portret van Graaf Jan van Nassau. Men meent in N0. 1 \yl gemerkt 1615, het portret te herkennen van Karel van der Noot , in N0. 113(? gemerkt 1611, dat van Graaf Ernest van Nassau; in N0. 113/ gemerkt 1612, dat van Daniel de Hartaing; de eerste en de derde dezer krijgslieden waren achtereenvolgens bevelhebbers van Ostende tijdens de belegering van 1601—1604. N0. 113^ is vermoedelijk het portret van Ernest Casimir van Nassau, in 1632 voor Roermond overleden. N0. 113/« is wellicht het portret van Lo-dewijk Gunther van Nassau, Luitenant-Generaal der Ruiterij, en N°. 113/, dat van Albert van Nassau.
RIJN. (R em b ra nd t H a r me n s z. van)
Geboren te Leiden in 1606, overleden te Amsterdam in 1ÓÓ9.
114. Simeon in den tempel. Simeon in den Tempel geknield, draagt het kind Jezus in de armen; rondom hem bevinden zich Jozef, Maria, een priester en eenige andere personen. Op den achtergrond rechts, zegent de groot-priester een menigte menschen , die op een breede steenen trap verspreid zijn. (1631).
115. J)o anatomische les van professor Nicolaas Pieterszoon Tulp.
De professor is bezig de spieren van den arm op een voor hem liggend lijk te verklaren. Zijn toehoorders zijn (van
28
links af gerekend) J. Koolvelt, A. Slabran, F. van Loenen, j. Blok, J. de Witt, M. Kalkoen en Hartmansz.
Dit stuk werd voor het Chirnrgijnsgild te Amsterdam geschilderd in 1632, en in 1828 door Koning Willem I voor ƒ32,000 aangekocht.
116. Snzanua in het bad. Een naakte vrouw, die op het punt is in een bad neer te dalen en plotseling door de komst van een man gestoord wordt. Men heeft niet zonder reden in deze figuur een Bathseba meenen te zien. (1637).
117. Portret van een jongeling'. De schilder heeft waarschijnlijk zijn eigen gelaatstrekken bij het schilderen van dit paneel gevolgd. ■— Borstbeeld.
118. Portret van Rembrandt van Rijn. De schilder heeft zich zeiven als lid eener schuttersvereeniging voorgesteld. — Borstbeeld.
Schilder uit dc XVHe eeuw.
111). Vruchten.
Geboren te Amsterdam in 16Ö4, aldaar overleden in 1750.
120. Bloemen, (rozen, renonkels, tulpen) in een flesch. (1700.)
121. Bloemen, in een vaas. (1715).
Geboren te Haarlem (?), aldaar overleden in 1682.
122. De waterval. Een bergstroom baant zich met geweld een weg tusschen rotsen door; op een verhevenheid in den achtergrond staat eene kapel.
123. Het strand. Eenige heeren en dames begeven zich door het water naar eenige visscherssloepen.
29
124. Gezicht op Haarlem uit een verheven punt in de duinen van Overveen. Op den voorgrond ziet men uitgestrekte bieekerijen, daarachter de stad, te midden waarvan zich de S. Bavokerk verheft.
Geboren te Kortrijk in 1570 (?), overleden te Amsterdam in ifioa.
125. Kermis van S. Sobastiaau. Ontelbare iiguren vullen deze schilderij, waarop een Vlaamsche kermis met hare levendige tafereelen is afgebeeld.
Geschenk van den Heer A. A. des Tombe , te 's Gra-venhage (1874).
Geboren te Kortrijk in 1576, overleden te Utreeht in 1639.
12G. ürpliens. Door zijn snarenspel lokt Orpheus de dieren tot zich. Deze zijn in zeer groote verscheidenheid door den schilder afgebeeld. Merkwaardig is de teekening van een dodo (rechts), een vogel waarvan tegenwoordig het ras uitgestorven is.
Geboren te Dordrecht in 1Ö43, overleden te 'sGravenhage in 1706.
127. Portret van Prins Willem III, Koning- van Engeland. Hij is in koninklijk gewaad op een troon gezeten. (1699).
128. Jong'e vrouw een oorbel heclitend. Een bevallige jonge vrouw is gezeten voor een door een oude vrouw gehouden spiegel, en bevestigt een paarl aan haar oor. Een jongeling-beproeft een struisvogel veder in haar kapsel te plaatsen. Kaarslicht-effect.
129. De nuttelooze zedeles. Een oude vrouw, de Wijsheid voorstellende, vermaant een schoone jonge dame die in haar handen een kistje draagt, waaruit een zeldzame vogel tracht te ontsnappen.
3°
130. De doctor. Een jaloersch heer heeft zijn hniid bij een doctor gebracht om zekerheid te bekomen aangaande een ongesteldheid, waarvan de aard voor al de aanwezige per-sonaadjes niet twijfelachtig schijnt te zijn.
131. Vernis. De Godin vertoont zich ten halven lijve achter eene balustrade.
XVIIe eeuw.
131«. Krijger, wellicht het portret van den schilder. De krijger, ten halven lijve gezien, steunt tegen een stuk geschut. In het verschiet een vrouw met kinderen onder een stadspoort zittende, waardoor een militair convooi trekt, gevangenen en buit medevoerend.
Geboren te Rotterdam, aldaar overleden omstreeks 1691.
132. Eene vallei. Het gezicht is uit een hoog punt genomen, zoodat men een zeer verwijderd verschiet voor zich heeft.
S00LMAKER. (J....... F.......)
Schilder uit de XVIIe eeuw.
133. Kruispunt van landwegen in Italië. Bij eenige ruïnen be-vinden zich talrijke reizigers, boeren , herders, runderen en schapen.
Geboren te Leiden, waarschijnlijk in 1626, aldaar overleden in 1679.
134. De tandmeester. Een kwakzalver is bezig in de open lucht aan een ongelukkige kiezen te trekken; een aantal nieuwsgierigen wonen deze kunstbewerking met belangstelling bij.
135. Een diergaarde. Hoenders, pauwen, eenden, duiven en andere vogelen, waarbij een klein meisje zit dat aan een lam melk te drinken geeft. Bij haar staan een paar bedienden , van welke er een door zijn misvormde ledematen de aandacht trekt. (1660.)
31
13fi. Een doctor die aan een jonge vromv de pols voelt. De
jonge vrouw zit ziek in een stoel; terwijl de doctor haar de pols voelt, wacht dc dienstmeid met een glimlach op de lippen, de uitspraak van den geneesheer af.
137. Een geneesheer die een zieke vromv bezoekt. Een jonge vrouw, die niet ernstig ziek schijnt, ligt te bed; de doctor zit naast haar en neemt een glas wijn aan, hem door de moeder van de zieke aangeboden.
138. Het gezin van Jan Steen. „Soo de ouden son gen, soo pypen de jonghenquot;. Dc leden van het huisgezin van den meester zijn in een groote kamer vereenigd. Hij zelf zit naast zijn vrouw te rooken; hun zoontje speelt op de fluit, terwijl de grootmoeder een klein meisje op haar knieën neemt en de grootvader bij den schoorsteen staat te zingen.
139. De brouwerij van Jan Steen. Dc schilder heeft zich zei ven en zijn gezin in de groote zaal zijner brouwerij afgebeeld. Daar wordt gegeten, gedronken , gerookt, gezongen en gespeeld.
STEENWIJCK. (Hendrik van) de Jonge.
Geboren te Amsterdam 1580 of 1589 (?), overleden tc Londen in 1 (gt;48 (?)
140. Gezicht op een plein. Het plein is met prachtige monumenten omringd. Verschillende fijn geschilderde figuurtjes, die bezig zijn te zingen en te spelen, stoffeeren den voorgrond-(1614.)
Geboren te Dordrecht ofte Utrecht (?) omstreeks 1610,
overleden in 1686.
140?«'s. Uezigt op liet klooster Belem bij Lissabon. Ontelbare figuren vormen bonte groepen op het uitgestrekte veld dat tusschen het klooster en de rivier de Taag gelegen is.
Geboren te Amsterdam omstreeks 1650, overleden omstreeks 1710.
141. Zeegezicht. Onderscheidene koopvaardijschepen in een haven geankerd. (1683.)
142. Strandgezicht. Eenige visschers zijn bezig visch uit luinne vaartuigen te ontschepen. (1683.)
Geboren te Woerden in 1620.
143. Itallaanscli landschai). Een rivier, die langs een met hooge boomen begroeid woud stroomt. (1650.)
TEMPEL. (Ab raham Lambert Jacobsz. van den)
Geboren te Leiden in 1618 (?) overleden in 1672. 143«. Portret van Jan Autonides van der Linden (Lindanus) ,
hoogleeraar in de geneeskunde te Franeker en te Leiden, geboren te Enkhuijzen in 1609, overleden te Leiden in 1664. (1660.)
143/;. Portret van diens echtgenoote Helena Grondt, gehuwd in 1634. (1660).
Geboren te Zwolle in 1608, overleden te Deventer in 16S1.
144. De boodschap. Een trompetter brengt aan een oflicier een boodschap op het oogenblik, dat deze zich met een jeugdige schoone in een vertrouwelijk gesprek verdiept. (1655).
145. Portret van Ter Borch. De schilder heeft zich als magistraat van Deventer ten voeten uit voorgesteld.
Geboren re Amsterdam omstreeks 1737, overleden te Nijkerk omstreeks 1785.
146. Gezicht op den Amstel binnen Amsterdam.
33
Geboren te Amsterdam in 1697, aldaar overleden in 1750.
147. Do ontdekte schijndeugd. (Tafereel uit een blijspel van Lin-geluach). De koopman Filibert, veinzende op reis te gaan is onverwachts teruggekeerd en betrapt zijn vrouw Geertrui, terwijl zij met haar neef Volkert den avond doorbrengt. Vol-kert wordt, terwijl Geertrui zich trachtte verontschuldigen in een waschmand ontdekt. (1737 of 1739.)
148. ])e lunvclijksaanvraag vim Saartje Jans (tafereel uit een blijspel van Asselijn). Twee Mennistcn komen aan jan Jaspersen de hand zijner dochter Saartje Jans voor Reinier Adriaanszen vragen. Zij laten niet na op haar geliefden Jan Claesz af te geven, en de vader schenkt hun zijn toestemming. (1738).
149. De liefdesverklaring van Reinier Adriaanszen aan Saartje Jans (uit hetzelfde blijspel). Saartje lacht den onnoozelen Reinier hartelijk uit. (1737).
150. De ontdekking van Jan Claesz (uit hetzelfde blijspel). Om de ouders van Saartje te dwingen hem zijn geliefde te geven heeft Jan Claesz zich als dienstmeid verkleed; het is hem gelukt de ouders te verschalken, in hun huis opgenomen te worden en de bijzondere opdracht te verkrijgen om de onschuld van Saartje te bewaken. Den volgenden ochtend echter wordt de bedriegerij ontdekt, en nadat de eerste woede der ouders afgekoeld is, geven deze hunne toestemming tot het huwelijk van de twee verliefden. (1738).
151. Do beetgenonien verliefden, (tafereel uit een blijspel van W. van der Hoeven). Belloardo en Capitano, die de hand van Sophia hopen te verkrijgen , worden door Arlequin , den bediende van hun mededinger Anthonio, beetgenomen en in een bespottelijke houding aan den vader van het meisje voorgesteld , zoodat deze er van afziet zijn dochter aan een hunner te geven. (1738).
34
152. Do oude echtgenoot op de vïncht gedreven (tafercel uit een blijspel van J. van Paffenrode: Hopman Ulrich). Sybilla weet haren ouden man, den gierigaard Ulrich, uit haar huis te verdrijven, door haren geliefde Godefroi onder een schrikwekkende vermomming te doen verschijnen. (1738).
153. Pefroeu met een schaapshoofd (tafereel uit een naar het Fransch gevolgd blijspel). Pefroeu, wiens vrouw Lijsje met haren neef Ritsaart betrekkingen aangeknoopt heeft, laat zich van beide allerlei mishandelingen en smaad welgevallen. Zij zendt hem naar den slager terug, omdat haar het op haar bevel gekocht lamshoofd niet bevalt. (1739).
154. Een kransje bij Biberins, a. De Nos. 154—158 zijn bekend onder den naam van Nelri: een woord gevormd uit de eerste letters van de vijf Latijnsche opschriften dezer krijt-teekeningen. Het eerste heet: Nemo loqnebatur: Niemand sprak: de vrienden zijn nauwelijks bijeengekomen. (1740).
155. Een kransje bij Biberins, b. Erat sermo inter fratres: de vrienden beginnen te keuvelen. (1740).
156. Een kransje bij Biberins, c. Loquebantur omnes: het gesprek wordt algemeen. (1740).
157. Een kransje bij Biberins, d. Rumor erat in casa : Het huis is vol rumoer.
158. Een kransje bij Biberins, e. Ibant qui poterant, qui non potuere cadebant: het feest is afgeloopen en ieder gaat naar huis; zij die nog loopen kunnen, loopen; zij die het niet meer kunnen, vallen. (1739).
159. Be twist der wiskunstenaars. (Tafereel uit een blijspel van P. Langendijk). Twee wiskunstenaars twisten over de zonnestelsels van Ptolemaeus en van Copernicus; zij maken van de schotels en flesschen van het avondmaal gebruik om hun betoogen te verklaren. (1741).
35
•160. Do Drie-Koningen-zangers. Volgens een oud gebruik gaan op Drie-Koningenavond eenige mannen en kinderen van liuis tot huis liederen zingen. Een hunner draagt een star van geolied papier; het oude lied vangt aldus aan :
O Starre! je moet er zoo stille niet staan Je moet met ons naar Bethlehem gaan.
161. De bruiloft van Kloris on Roosje. (Tafereel uit een blijspel aan D. Buysero toegeschreven). Kloris en Roosje dansen in de open lucht. Talrijke genoodigden wonen het feest bij.
161«. Portret van Cornelis Troost. De schilder heeft zich ten voeten uit afgebeeld, staande voor zijn schildersezel en met zijn penseelen in de hand. (1745).
1G1?). Zangeres. Een schoone jonge vrouw zit met een imizijk-boek onder een boom. Een liefdegod fluistert haar de woorden der muzijk in het oor. (1745).
UCHTERVELT of OCHTERVELT. (Jacob)
Waarschijnlijk tc Rotterdam geboren, overleden voor t7io.
162. De viscliboer. Een vischboer treedt een deftig woonhuis binnen en biedt aan een jonge vrouw eenige visschen aan.
Geboren te Gorinchem omstreeks 1627.
163. Optoclit van een Konieinscli leger, liet leger beweegt zich te midden van uitgestrekte ruïnen ; in het verschiet een haven. (1671).
Geboren te Amsterdam in 1635 of 1636, overleden in 167a.
164. Rundvee. In een boomrijk landschap liggen eenige koeijen en schapen , rechts staat een grijs paard; op den achtergrond een herder en een herderin. (1663).
36
16ö. Strand van de duinen gezien. Eenige vissclicrs zitten bij eene hut op de duinen. Op het strand ziet men talrijke figuren en een door vier paarden getrokken karos. In zee bewegen zich een menigte schepen. (1665).
Geboren te Amsterdam, leefde te Haarlem, te 's Gravenhage en te Leiden, overleden te 's Gravenhage in 1Ö30.
166. De maaltijd. Eenige deftige heeren en dames zitten aan een rijk beladen tafel in den tuin van een buitenplaats. (1614).
VELDE, (Willem van de) de Jonge.
Geboren te Arasterdam in 1633, overleden te Greenwich in 1707.
167. Gezicht oy het IJ. Rechts een jacht van de Amsterdamsche Admiraliteit, dat zich naar een groot oorlogschip begeeft. Links talrijke koopvaardijschepen.
168. Kalme zee met schepen. Onder deze merkt men het rijk versierde jacht van den Prins van Oranje op.
168«. De verovering van het Engelsche admiraalschip Royal-Prince in den Zeeslag van 18 Juni 1666.
VENNE PIETERSE. (Adriaanvander)
Geboren te Delft in 1589, overleden te 's Gravenhage in 166a.
168amp;js. Dansende boeren en boerinnen.
In het grauw geschilderd.
168ter. Vechtende turf boeren. „Quiste kolenquot;. Grauwtje (1637.)
In bruikleen gegeven door den Heer Gar nier te Parijs.
VLIET. (Hendrik Cornelisz. van)
Geboren te Delft omstreeks 1605, aldaar overleden 1675.
169. Gezicht op het inwendige der Oude Kerk te Delft. Dit gezicht is uit het choor der Kerk genomen, ziende naar den noordelijken dwarsbeuk. De wapenborden en het
37
prachtig gesneden choorhek zijn sinds een veertigtal jaren uit de kerk verdwenen.
Geboren te Leiden in 1641 , aldaar overleden in 1680.
170. Portret van een jong- man. Hij is voorgesteld in het costuum van een jager; hij houdt een geweer en een patrijs in zijn handen.
Schilder uit de XVIIe eeuw.
172. Landscliai» met vee. Eenig vee op een verhevenheid onder een zwaren eikenboom geschaard.
Geboren te Amsterdam in 1640, aldaar overleden in 1719.
173. De doodc zwaan. Dit stuk , dat als behangsel diende in den Garnalen doelen te Amsterdam , stelt een levensgroote doode zwaan en eenig klein gevogelte voor.
174. Dood wild. Een fasant, patrijzen en eenig jachttuig, aan den voet van een boom geworpen.
Geboren te Kralinger-Ambacht bij Rotterdam in 1659, overleden te Rotterdam in 1722.
175. Mansportret. Naar de attributen te oordeelen, stelt dit portret de gelaatstrekken van een dichter voor. (1689.)
17G. l)e vlucht naar Egypte. Maria het kind Jezus dragende wordt door Jozef gesteund. (1710).
Haagsch schilder uit de eerste helft der XVIIe eeuw.
177. Portret van Arnoldus Geesteranus , Remonstrantsch Predikant, die in 1624 om den geloove door de Dordsche partij in het Slot Loevestein werd gevangen gezet. Hij ontvluchtte van daar in 1631. (164!7.)
38
178. Portret van Susanna Pietersse Oostelijk, eclitgenoote van Geesteranus. Zij is bekend als een voorbeeld van trouw, doordien zij om haar belofte na te komen, Geesteranus huwde terwijl hij reeds in de gevangenis zat, en vrijwillig met hem de gevangenis deelde.
Deze beide stukken werden in 1863 door den Heer Mr.
L. van Ede van de Pals geschonken.
Geboren te Beverwijk in 1616, overleden te Haarlem in 1Ö77.
178«. I)c werkplaats van een scheikumllg'e.
Deze schilder uit de XVIIe eeuw leefde te Haarlem.
179. ISoscligezicht. Links twee eikenboomen, in het midden een beekje, en in het verschiet een bosch. (1659.)
1^0. Een wcii in de duinen. Een kronkelende zandweg met eikenboomen en heggen. De figuren zijn van Lingel-bach. (1675.)
Geboren te Haarlem in 1619, aldaar overleden in 166S.
181. De aankomst in den stal. Een aantal heeren en dames te paard zijn in een ruimen stal aangekomen en stijgen van hunne rossen af.
182. Het vertrek uit den stal. Een gezelschap ruiters maakt zich gereed hun paarden te bestijgen en den stal te verlaten. Rechts op den achtergrond een hooiwagen.
183. Valkenjacht. Verschillende heeren en dames te paard zijn op de valkenjacht uitgegaan en ontmoeten den eigenaar van een kasteel, die hun ververschingen aanbiedt.
39
184. Do. rijschool. Een ruiter oefent zijn paard in de open lucht. Een dame, gezeten in een rijtuig met vier grijze paarden bespannen, aanschouwt zijn oefeningen.
185. Het veer (de hooiwagen). Eenige boeren, met paarden en met een hooiwagen en een mestkar, staan aan den oever eener rivier.
186. Groote veldslag. Een dichte bende ruiterij valt eenig voetvolk aan, dat den toegang tot een brug verdedigt; op de brug verschijnt een troep die te hulp snelt. In het verschiet rechts, ontwaart men een hevig ruitergevecht.
187. Hot legerkamp. Eenige ruiters zijn bij een tent vereenigd en drinken wijn, terwijl een trompetter het teeken tot het vertrek geeft.
188. Eon jachtpartij. Onderscheiden heeren en dames ter valkenjacht uitgetrokken , hebben zich op het gras neergevleid en rusten van hun vermoeienissen uit.
189. Rustende jagers. Verschillende jagers op een heuvel vergaderd rusten uit.
Dit stuk is waarschijnlijk niet van de hand van Wouwerman , maar van C. van Falens.
Geboren te Utrecht in 15Ö6, aldaar overleden na 1625.
190. Mars cu Venus door Vulcanus ontdekt. Vulcanus door Mercurius gewaarschuwd, betrapt Mars en Venus, die hij onder een net gevangen heeft; de goden van den Olympus komen dit schouwspel aanstaren. (Omstreeks 1604).
4°
191. Portret van Prins Willem I, den Zwijger.
192. Portret van Prins Willem I, den Zwijger.
193. Portret van Prins Maurits. Kniestuk. De prins draagt de wapenrusting hem door de Staten-Generaal na de overwinning bij Nieuwpoort vereerd.
194. Portret van een edelman op zijn sterfbed. Borstbeeld, gemerkt 1617.
195. Portret van den Raadpensionaris Jan de Wit. Borstbeeld.
Dit stuk in 1664 geschilderd, werd vroeger ten onrechte aan J. de Baen toegeschreven; het draagt een onduidelijke handteekening.
196. Simeon. Simeon, ten halven lijve voorgesteld, draagt het kind Jezus.
190« Portret van Prins Willem 111, Koning van (ïroot-Brittannië.
Hij is ten voeten uit en geharnasd afgebeeld; de linkerhand rust op een helm , welke op een rots geplaatst is; de rechter houdt een bevelhebberstaf; links een kanon, rechts in het verschiet een veldslag.
Vermoedelijk geschilderd door J. H. Brandon , overleden in 1716.
196tttt. Portret van Prins Willem III, Koning van tfroot-Ilrit-tannië. Kniestuk.
196(t«a. Portret van Willem III, later Koning van tfroot-Brittannic, op tienjarigen leeftijd. (1661.)
19G?). Portret van een oflleier (XVIle eeuw). Hij is ten halven lijve voorgesteld , met de rechterhand zijn degen trekkend. Hij draagt een neergeslagen kraag, een grijs onderkleed en een geel-lederen kolder.
4
1966'. rortret van (sen onbekende.
De man, die oogenschijnlijk een dertigtal jaren oud is, draagt de kleederdracht van de laatste jaren der XVIe eeuw. Hij houdt een oranje-appel in de hand. Voor hem liggen twee draaitollen. Daarbij ziet men een geslachtswapen dat veel overeenkomst heeft met dat der familie Schellinger. Men leest de volgende opschriften :
Wert in dit Jaer tot Delft doorschoten.
Twelck veel menschen heeft verdroten.
Anquot;. 1584 Aet. 33.
Obiit Ao. 75.
Elck syn tijt.
Dit stuk is wellicht door Hendrik Golïzius geschilderd.
19Cd. Portret van Jacobus I, Koning van Engeland. (1614).
196e. Mansportret, gemerkt Fransisc. de Goltz. (1613.)
196/'. Portret van Frederik Hendrik ^ Prins van Oranje-Nassau,
op gevorderden leeftijd.
196*/. Portret van Maria , Koningin van Groot-Brittannië , gemalin van Willem III.
196/(. Tafereelen uit liet leven van Koning Salomo.
Triptiek uit het begin der XVIe eeuw. Het middenstuk stelt Salomo voor, de afgoden aanbiddend. Op den linkervleugel ziet men Salomo die de koningin van Sheba en hare geschenken ontvangt, rechts de verschijning van den Heer aan Salomo.
Op de buitenzijde der deuren de wapenschilden van Willem Simon Martensz. genaamd Stavenisse, en van zijne vrouw Adriana Cornelis Eeuwoutszn. dochter.
Dit stuk is in 1876 door jhr. Mr. J. de Witte van Citters aan het Rijk gelegateerd.
42
Het is zeer waarschijnlijk geschilderd door Jacob Cor-
NELISZ. VAN OoSTZAAN.
196«. Zie 222a.
196/c. Zie 18ah.
196Z. Portret van Graaf Jan yan Nassau, den Oude. Borstbeeld.
196;». Portret van Prins Willem V.
Borstbeeld in pastel.
VLAAMSCHE S C H O O L.
BALEN, (Hendrik v a n) de Jonge.
Geboren te Antwerpen in 1560, aldaar overleden in 1632.
197. Dc offorhande aan Cybclc. In een door vier naakte nymfen gehouden en door een krans van vruchten omgeven medaillon , zijn de vier Jaargetijden afgebeeld , die aan Cybele offerhanden brengen.
De vruchten en bloemen zijn door Jan Brueghel geschilderd.
198. De Naïadcn den Hoorn dos overvloeds vullende. Acheloüs had onder de gedaante van een stier met Hercules gestreden en bij die gelegenheid een zijner hoornen verloren. Dezen hoorn vullen de Naïaden met vruchten en bloemen.
Het landschap is door Jan Brueghel geschilderd.
199. Een Godonmaaltijd. (Copie). De Goden zijn in een grot aan een maaltijd vereenigd.
BRUEGHEL, (Jan) bijgenaamd Fluweele Brueghel.
Geboren te Brussel in 1568, overleden te Antwerpen in 1625.
200. Het aardsch Paradijs. Op den voorgrond een paar leeuwen, een paar pauwen, tijgers en runderen; in het verschiet Adam en Eva.
Zie ook de N0. 197, 198, 216 en 243—246, waaraan Brueghel heeft medegewerkt.
44
Geboren te Brussel in 160a, overleden te l'arijs in 1674.
301. Portret van Jacobus Govacrts, Ceremoniemeester en Notator van het Kapittel te Antwerpen. Hij is in geestelijk gewaad voorgesteld, met een staf in de handen. (1665).
Geboren te Antwerpen in 1Ö14 (?), aldaar overleden in 1684.
202. Ecu kunstgalerij. Een heer, eene dame en twee kinderen (alle portretten), bevinden zich in een groote zaal, waarvan de wanden met talrijke schilderstukken versierd zijn. Deze schilderij is merkwaardig, doordien een groot aantal schilders van de Antwerpsche school tot de vervaardiging daarvan hebben medegewerkt. De figuren zijn van Cocx, de architectuur van Willem van Ehrenberg (1630—1676). De drie nymfen op den grond links zijn van Johannes de Duyts (geb. 1628); het zeestuk daarnaast van Jan Peeters (1624—1677?); het dood wild rechts van Peeter Gysens of Gysels (1621 — 1690 of 1691), de Venus en Adonis daarnaast van Gaspard Jacob van Opstal, den Jonge (1654—1717).
In het linkervak is de ontmoeting van Christus enden C e n t u r i 0 van Pieter IJkens (1648—1695 of 1696)' een kleine cartouche daaronder, van Erasmus Quellinus den Jonge (1607—1678); een fontein met een boer op een ezel gezeten van Antoine Goubau (1616—1698) en de Metamorphose van Ascalaphius (?) van Carel Emmanuel Biset (geb. 1633); de zwijnenjacht daaronder is van Pieter Boel (1622—1703?); twee van de daarnaast geplaatste kleine stukjes zijn vermoedelijk door Johan van Kessel (1626—1678 of 1679) geschilderd, terwijl het linker voetstuk van Pieter van Bredael (1630—1719) is.
45
In het rechtervak heeft men bovenaan een Triumf van Silenns door Jan Cossiers (1600—1671), daaronder een cartouche door Theodore Boeycrmans (1620—1677 of 1678); verder naast elkaar een voorstelling der Vier J a ar g e-t ij den door denzclfden meester en een rotsachtig landschap door een onbekende. Tusschen de twee zuilen is een vruchtenstuk, waarvan de maker niet bekend is; daarnaast links twee stukjes van Johan van Hecke (geb. 1625 ?) die ook de twee voetstukken der kolommen maalde, en rechts een paneeltje van P. van Spirinckx (overleden 1711).
Boven de deur hangt een oordeel van P a r i s en boven den boog van den daarachter gelegen gang een L e d a, beidp door Th. Boeyermans.
Ook in de achterzaal bespeurt men nog talrijke schilderstukjes.
Geboren te Antwerpen in 1599, overleden te Bhickfriars (London) in 1641.
203. Portret van Sir.....Sheffield. Hij is in het zwart 'gekleed
en ten halven lijve afgebeeld (1627.)
204. Portret van Anna Wake, eclitgeuoote van Sir Sheffield.
Pendant van de voorgaande schilderij. (1628).
205. Zie 37CZ.
20G. Portret van Quintyn Simons. Deze Antwerpsche schilder is voorgesteld ten halven lijve, en in een zwarte kleeding.
206i«. Portret van Andreas Colijns de Nolo, Antwerpsch beeldhouwer. Grauwtje. Vermoedelijk eene copie.
206lt;er. De boetvaardige Magdalena.
Dit stuk vermoedelijk door Jorüaens is het eigendom van Mevrouw de Douairière van Rijckevorsel geboren Dommer van Poldersveld , die het in bruikleen heeft afgestaan.
46
FRANCKEN, (Frans) de Jonge of de Tweede.
Geboren te Antwerpen in 1581, aldaar overleden in 1642,
en
Geboren te Antwerpen in 1S70, overleden te Parijs in 1622.
207. Een bal aan het Hof van Albertus on Isabella. Onder de talrijke figuren van deze schilderij komen zeven portretten voor, door Pourbus geschilderd, en aan de fijnheid der uitvoering kennelijk. Links op den troon zitten de aartshertog Albertus en zijn gemalin Isabella Clara Eugenia. De edelman in het midden van het tafereel, is waarschijnlijk Philips Willem van Nassau, Prins van Oranje, oudste zoon van Prins Willem den Eerste; de dame met welke hij danst is zijn gemalin Eleonora van Bourbon , Prinses van Condé.
(Zie No. 211.)
GEERAERTS. (M a rt i n u s J o s ephus)
Geboren te Antwerpen in 1707, aldaar overleden in 1791.
208. De herfst. (Allegorie.) Grauwtje. De herfst wordt zinnebeeldig voorgesteld door eenige kinderen, die met druiventrossen en met vruchten spelen en wijn drinken.
GELDORP. (G ua I d 0 rp, G 0 rtz i u s)
Geboren te Leuven in 1553 , overleden te Keulen in 1616 of lóiii.
208aa. Christus. Borstbeeld.
208aaa. Een heilige vrouw in verrukking.
Deze twee stukken werden vroeger voor copiën naar C. Dolci gehouden.
GOVAERTS of GOYVAERTS. (Abraham)
Overleden te Antwerpen in 1626 of 1Ö27.
208a. Boschgezicht. Een weg, kronkelend tusschen zware eiken-boomen en struiken. (1612.)
47
Geboren te'Antwerpen in 1593, aldaar overleden in 1678.
209. Faunus 011 Nymf. Beide zijn ten halven lijve voorgesteld; zij dragen een mand met druiven.
Geschenk van Jhr. Mr. J. L. Cremer van den Berch van Heemstede, in 1843.
210. Venus /ich in een grot Terschiiilende. ^Copie naar P. 1' Rubens.) Venus is met Cupido in een grot gevlucht, waar een Satyr en eenige nymfen haar vruchten aanbieden.
Geboren te Antwerpen in 1581 , aldaar overleden waarschijnlijk in 164a of 1643.
21 ()(i. De Tocht der Israëlieten door de Roode Zee.
In bruikleen gegeven door den Heer Garnier te Parijs.
Geboren te Antwerpen in 1601 (?) aldaar overleden na 1675.
en
Antwerpsch schilder uit de XVIIe eeuw.
211. Het inwendige eener R. Katholieke Kerk. Waarschijnlijk heeft hier de hoofdkerk te Antwerpen tot voorbeeld gediend. De figuurtjes zijn van Frans Francken.
(Zie No. 207.)
212. Zie 225c.
Geboren te Siegen (Nassau) in 1577-. overleden te Antwerpen in 1640.
213. Portret van Isabella Brant. De meester heeft zijn eerste
vrouw ten halven lijve voorgesteld , de handen over elkaar geslagen. Zij draagt een zwart kleed.
4«
214. Portret van Helena Ponrment. De tweede vrouw van Rubens is even als de vorige ten halven lijve geschilderd, /ij draagt een licht blauw kleed en houdt een paar rozen in de rechterhand.
215. Portret van Miehiel OphoviHS. Hij is ten halven lijve voorgesteld en draagt het kleed van de Orde der Dominicanen , waarbij hij Prior en later Provinciaal was; eindelijk werd hij Bisschop van 's Ilertogenbosch. Men beweert dat hij de biechtvader van Rubens is geweest.
21(). Adam en Eva in liet Paradijs. Zij staan onder den Boom der Kennis, waarvan Eva eenige vruchten aan Adam aanbiedt. Talrijke dieren vullen het landschap.
De figuren der beide menschen en wellicht die van het paard zijn van Rubens; het overige is door Jan Brueghel (d en F 1 u w e e 1 e n) geschilderd.
217. liet vertrek van Adonis. (Copie). Venus op haar vergulden wagen staande, tracht Adonis van zijn voorgenomen jacht-tocht terug te houden. Cupido is haar in hare vergeefsche pogingen behulpzaam.
218. Angelica door den Eremiet bedreigd. (Copie). Dit tafereel uit den „Orlando furiosoquot; van Ariosto getrokken , stelt het oogenblik voorwaarop de van onzuivere lusten vervulde eremiet in de oogen van Angelica een magische stof geworpen heelt, die haar in een diepen slaap dompelt.
Geboren te Antwerpen in 1590, aldaar overleden in 1661.
219. Bloemkrans om een beeldje der H. Maagd. De schilder heeft een steenen beeldje in een nis voorgesteld, die met bloemen versierd is. (1645).
49
220. Bloemkrans om het portret van Prins Willem II, Prins van Oranje-Nassau. Een steenen borstbeeld in een nis geplaatst en met rozen en oranjebloemen omhangen.
Geboren te Antwerpen in 1579, aldaar overleden in 1657.
221. Dood wild. Allerlei dood wild en talrijke vruchten zijn op een tatel geplaatst; een jager, ten halven lijve voorgesteld, hangt aan een haak een reebok op.
De jager is door Rubens geschilderd.
222. Hertenjacht. Een hert levensgroot voorgesteld wordt door een bende jachthonden vervolgd. In het verschiet vertoo-nen zich Diana en haar gezellinnen. Deze beeldjes en het landschap zijnquot; van de hand van Rubens.
Geboren te Brussel, overleden te 's Gravenhage in 1785.
222a. Portretten van Wilhelmina Carolina, Prinses yan Nassau-IVeilburg, en van hare kinderen. (1779).
Geboren te Antwerpen in 1610, overleden in 1690 (?)
223. De vetle keuken. In de keuken van een deftige woning zit een keukenmeid een appel te schillen; bij haar staat een jongentje met een bord. Op een tafel ziet men een opgesierde zwaan; en op den achtergrond een haard en verschillende koks. (1644).
224. Een alchimist. Hij zit in zijn laboratorium en houdt het oog op de scheikundige proeven die hij ondernomen heeft. In het verschiet bij een haard ligt een bediende geknield.
4
5°
TILBORG. (E g i d i u s of G i i I es v a n)
Geboren te Brussel in 1625, overleden in 1678 (?)
225. Een maaltijd. In een met goudleder behangen kamer is een deftige familie aan een maaltijd vereenigd. Al de voorgestelde personen zijn ongetwijfeld portretten; doch men heeft ten onrechte daaronder de schilders Potter en van Ostade gezocht.
VALKENBORG, (Martinus van) de Jonge (?)
Overleden te Frankfort in 1636 (?)
en
22'}bis. Het atelier van Apelles. In een groote rijk versierde zaal is Apelles bezig het portret van Compaspe van Larissa, de minnares van Alexander den Groote, te schilderen. Bij hem staat de Vorst, omringd door een talrijk gevolg. De wanden der zaal zijn bedekt met schilderijen, meest alle gecopiëerd naar bekende stukken van meesters uit de XVIe en de XVIIe eeuw.
Geboren te Antwerpen in 1531, aldaar overleden in 1Ó03.
225c. Mozes do Tafelen der Wet aan de Israëlieten vertoonend. Onderscheiden figuren uit den groep ter rechterzijde van den toeschouwer, stellen leden voor van het geslacht van Pieter Panhuys (1575). Het hoofd dezer familie staat in een rooden mantel gehuld. Zijn vrouw Margaretha van Eicklen-berg draagt een zuigeling op hare armen, en is van zes harer kinderen omringd.
Geschenk van Mr. van Panhuys. (1828.)
1) In de Notice is dit stuk onder No. 117 bij de onbekenden gevoegd.
5i
Geboren te Antwerpen omstreeks 1520, aldaar overleden in 1570.
22Ster. Vftnus en Adonis. Venus in een grot gezeten houdt' den stervenden Adonis in hare armen. Naast de godin staat Cupido.
WEYDEN (Rogier de la Pasture, de Pascua, of van der)
Geboren te Doornik in 1399 nf 1400, overleden te Brussel in 1464.
226. Jezus van het kruis genomen. Het lichaam van Jezus ligt aan den voet van het kruis, en wordt door de H. Maagd, door Maria Magdalena, door Johannes, en door eenige vrouwen en apostelen beweend. Rechts zien men in geknielde bonding den schenker van de schilderij, een abt, versierd met een rijk gewaad , en vergezeld van zijne twee beschermheiligen Petrus en Paulus 1. In het verschiet een landschap met een stad en een kasteel.
WILLEBOIRTS BOSSAERT of BOSSCHAERT. (Thomas)
Geboren te Bergen-op-Zoom in 1613, overleden te Antwerpen in 1654.
226amp;«s. Venus en Adonis. De godin door Cupido bijgestaan tracht Adonis over te halen bij haar te blijven.
Voor dit stuk en voor een ander door Prins Frederik-Hendrik besteld, werden in 1642 1000 Carolus gld. betaald i.
226ter. De leeuw door de liefde getemd. Cupido in de gedaante van een jongeling zit naast een leeuw, dien hij met een blauw lint beteugelt.
Dit stuk is waarschijnlijk eveneens door Prins Fredeiuk-Hendiuk besteld.
Zie Vosmaer in de Kunstkroniek van 1861, blz. 37.
52
227. , Zie 225ö«s.
228. Melchisedeoh brood en wijn aan Abraham aanbiedende.
Deze schilderij is geteekend met de letters V. W. Zij behoort tot de school van Frans Francken II, den Jonge.
229. De Israëlieten het manna vergaderend. Dit stuk is van denzelfden meester als het voorgaande.
230. Het kind Jezus en St. Jan de Dooper. De beide kinderen zitten naakt naast elkaar, onder een met rijke zuilen en ornamenten versierden boog. In het verschiet een landschap
Dit stuk is een copie van een Vlaamschen meester, wellicht Bernard van Orley , naar een schilderij van Leonardo da Vinci.
DUITSCHE SCHOOL.
BEHAM of BEHEM. (Bar t h oI o m ae us)
Geboren te Neurenberg in 1490 of 149(5, overleden te Rome (?) in 1540 (?)
231. Portret van Elisabeth van Oostenrijk. Deze Vorstin, die in 1543 Koningin van Polen werd, had, evenals de Vorsten voorgesteld onder N0. 232 en 233, tot vader den Aartshertog Ferdinand , die als Keizer van Duitschland stierf De prinses is hier voorgesteld in den ouderdom van 4 jaren.
232. Portret van Maximiliaan van Oostenrijk. Deze Vorst hier afgebeeld in den ouderdom van 3 jaren, werd in 1564 Keizer van Duitschland.
233. Portret van Anna van Oostenrijk. Toen dit portret gemaakt werd, telde deze Vorstin slechts 2 jaren. Zij huwde in 1546 den Hertog van Beijeren Albertus.
Geboren te Hanau in 1765.
234. Cupido in zegevierende houding1. Cupido voorgesteld als een gevleugeld jongeling, houdt in de eene hand een scepter en in de andere een boog en pijlen.
235. Zie 65/^.
236. Zie ó^bhb.
54
Geboren te Augsburg in 1495, overleden te Londen in 1543.
237. Portret van eene jonge vrouw. Zij is ten halven lijve en zittend voorgesteld, en draagt een zwart kleed met bont bezet. Op het hoofd heeft zij een witte muts en een witten sluijer , die haar voorhoofd bedekt en rondom haar hoofd geslagen is.
Door sommigen wordt deze schilderij toegeschreven aan Lucas Cranach.
238. Portret van Robert Clieseman. Hij was valkenier vau Hendrik VIII, Koning van Engeland. Een valk zit op zijn linkerhand. Hij draagt een zwarten mantel met bont gevoerd en een rood onderkleed. (1533.)
239. Portret van Jane Seymour. (Copie?) Zij huwde in 1536 den Koning van Engeland Hendrik VIII en stierf reeds het volgend jaar.
Zij draagt een hoofdtooisel en een rood fluweelen kleed rijk met borduursels, edelgesteenten en paarlen versierd.
240. Mansportret. Een aSjarig man, die een zwart kleed draagt en een valk op de hand houdt. (1542).
241. Portret van Desiderius Erasmus. (Copie). Hij werd in 1467 te Rotterdam geboren, en overleed te Basel in 1536. Hij is bij een groene tafel voorgesteld, gekleed in een met bont gevoerden mantel.
Geboren te Stockholm in 1698, overleden te Weenen in 1770.
241atf. Portret van Frans I, Keizer van Dnitschland. kniestuk.
2'ilaaa. Portret van Ïïaria-Theresia, Keizerin van Dnitschland.
kniestuk.
55
Geboren te Magdeburg in 1734 overleden in 1774.
241«. Portret van Prinses Froderica Sofia Wilhelmina van Pruis-sen, gemalin van I'rins Willem V. Het in een lijst gevat borstbeeld is door engelen omgeven, die de wapens van Oranje-Nassau en van Pruissen dragen. (1767).
ROOS. U 0 h a n H e i n r i c h)
Geboren te Otterdorf in den Paltz in 1631, overleden te Ktankfort in t685.
242. Italiaanscli landscliap met vee. In een rotsachtig landschap wordt eenig vee door een herder die zijne vrouw en zijn kind bij zich heeft, bewaakt; een witte koe, eene geit en eenige schapen drinken uit een bron.
Geboren te München in 1564, overleden te Augsburg in 1623.
243. De ontmoeting- van David en Abigaël. Abigaël is voor David knielende; beiden worden door een talrijk gevolg omringd.
Met landschap op den achtergrond is door J an Brueghel geschilderd.
245. St. Phillippus den gesnedene van de Koningin van Can-daeie doopend. Talrijke personen zijn van deze handeling getuigen.
Het landschap op den achtergrond is door Jan Brueghel.
245. De rust op de vlucht naar Egypte. De Heilige Familie rust onder een zwaren eikenboom uit. In de lucht zweven twee engeltjes, die bloemen strooijen.
Het landschap is van de hand van Jan Brueghel.
246. De val van Phaeton. Op den voorgrond ziet men de Godin der aarde en talrijke riviernymfen, die de goden van den Olympus smeeken een einde te maken aan de woeste vaart
van den zonnewagen door Phaëton gemend. Reeds ziet men hem rechts van zijn wagen neerstorten. (1604).
247. Christus de zielen uit liet vagevuur verlossend. Links bespeurt men Christus, die de poorten van het vagevuur heeft neergerukt; onder de verlosten herkent men Adam en Eva; rechts is de hel voorgesteld met ontelbare figuren.
De groote figuren links zijn van Rottenhammer ; het overige is van Jan Brueghel.
T1SCHBEIN. (Johan Frederik August)
Geboren te Maastricht in 1750, overleden te Heidelberg in 1812.
247ƒ. Portret van Prinses Frederiea Sofia Willielmina , gemalin van Prins Willem V. Zij draagt een wit kleed en zit op een canapé. (1789).
247*/. Portret van Frederik Willem van Nassau-Weilburg.
Kniestuk.
Geboren te Hannover in 1716, aldaar overleden in quot;1777.
247//. Portret van Prins Willem V. Kniestuk.
247Portret van Prinses Frederiea Soiia Willielmina, gemalin van Prins Willem V. De Vorstin is zittend voorgesteld , en draagt een groen kleed.
247fc Portret van Prins Willem V. Kniestuk.
247/. Portret van Prins Willem V. Geharnasd. Kniestuk.
247^/s. Portret van Prinses Frederiea Louisa Willielmina van
Pruissen , gemalin van den Prins van Oranje, later Koning
Willem I. Borstbeeld in pastel.
247fef. Ecce Homo. Christus is ten halven lijve voorgesteld.
247c/. Zie No. 241aa.
57
249a. Portret van Soüa, Koningin van Denemarken en Noorwegen. Kniestuk. Een opschrift op dit doek luidt:
SOPHIA VON GOTTES GNADEN ZU DENNEMARCKEN NORWEGEN, DER WENDEN UND GOTTEN KöNIGIN GEBORNE ZU MECKELNBURG, HERTZOGIN ZU SCHLES WIG-HOLSTEIN, STORMARN UND DER D1TMARSCHEN GRaFIN ZU OLDENBURG UND DELMENHORST, WITTWE ANo. 1626.
F R A N S C H E S C U O O L
Geboren te Douai in 1702, overleden te Parijs in 17Ö6. 249aa. Portret van Prins Willem IY van Nassau-Oranje. (1751).
Geboren te Montpellier in 1616, overleden te Parijs in 1671.
250. Een groep kooplieden. Onderscheiden kooplieden, van welke eenige Moeren zijn, staan naast elkaar onder een boom, bij een menigte kostbare voorwerpen, welke zij uitgestald hebben. Een van deze kooplieden onderhoudt zich met een geharnast krijgsman.
GELLÉE of GILLÉE, tCiaude) Ie Lorrain.
Geboren in 1660 op het kasteel Charaagne bij Toul, overleden te Rome in 168a.
251. Landschap. Een met bosschen begroeide berg, van waar men op een uitgestrekte vallei ziet. Op den voorgrond eenige herders met geiten.
C0URT0IS, (Jacques) bijgenaamd Ie Bourguignon.
Geboren te St. Hippolyte (Franehe-Cointé) in 1621 ,
overleden te Rome in 1676.
25 IW.s. Ruitergeyeclit. Turksche ruiters zijn in een hevig gevecht gewikkeld met ruiters die op Romeinsehe wijze geharnast zijn.
Geboren te Perpignan in 1659, overleden te Parijs in 1743.
25 Iter. Portret van een vorst. Hij draagt een paruik en een harnas. Dit stuk is ook toegeschreven aan Largillière.
59
Geboren te Avignon in 1714, overleden te Parijs in 17Ü9.
252. De haven van Livorno bij stormweder. Op den voorgrond slepen eenige zeelieden een schuit op het drooge; een Hollandsch schip vertoont zich op den achtergrond; in de verte de haven.
253. De watervallen van Mecenate te Tivoli. Eenige visschers vertoonen zich op den voorgrond. De achtergrond wordt door de watervallen en hooge rotsen gevormd.
253«. Portretten van de drie gebroeders de Chatillon-Colig-ny.
Links de cardinaal Odet, in het midden de admiraal Gaspard , rechts de kolonel-generaal FRAN901S.
S P A A N SCII li S C H O O L
Geboren te Cordova in 1Ó30, overleden te Madrid in 1670.
254. De vraarzegster. Zij voorspelt de toekomst aan een officier wiens hand zij onderzoekt. Eenige soldaten omringen haar.
Geboren te Sevilla in 1618, aldaar overleden in 1682.
255. De Hcilige Maagd en het kind Jezus. De Heilige Maagd houdt het kind Jezus op haar schoot. Zij zit op wolken en wordt door een hemelsch licht beschenen.
256. Borstbeeld van een jongeling'.
VELAZQUEZ. iDon Diego Rodriguez de Silva y)
Geboren te Sevilla in 1599, overleden te Madrid in 1660.
257. Portret van den infant Karei Balthazar. De elfjarige vorst is staande afgebeeld, een harnas dragende en met den bevelhebberstaf in de hand.
25 S. Spaansch landschap. Op den voorgrond eenige jagers, die zich aan den voet van drie hooge eikenboomen ophouden. Een uitgestrekt verschiet vertoont hooge bergen en in de verte de zee.
Geboren te Burgos in 1Ö30, overleden te Madrid in 1675.
259. De boetvaardige Maria Magdalena. Zij is ten halven lijve voorgesteld, biddend voor een Christusbeeld. (1Ó61).
ITALIA A NSCHE SCHOOL
Copiën naar ALLEGRI (Antonio) da Correggio.
Geboren tc Correggio in 1494 (?) aldaar overleden in 1534.
260. Do heilige Maa^d en hot kind Jezus. Copie naar de schil-derij bekend onder de naam van de „Zingarellaquot;.
261. Jezus in den Olijvenhof. Copie van een gedeelte van een grootere schilderij.
Copie naar ALLORI (Alessandro) bijgenaamd Bronzino.
Geboren te Florence in 1535 , aldaar overleden in 1607.
262. Portret eener dame. Zij is ten halven lijve voorgesteld , in een rijk gewaad gekleed.
AMERIGHI of MORIGI (M i c h e l-A n g i o I o) bijgenaamd il Caravaggio.
Geboren te Caravaggio bij Milaan in 1569, overleden te Porto-Ercole
in 1609.
2626js. S. Sebastiaan door twee vrouwen verzorgd, die de pijlen uit zijn lichaam nemen.
Copie naar BARBIERI (Giovanni Francesco) bijgenaamd Guercino.
Geboren te Cento in 1591, overleden in 1666.
263. De marteling Tan S. Sebastiaan.
BART0L0MME0 (F ra) Pagholo dei Faüorino, bijgenaamd Baccio della Porta of Frate.
Geboren te Savignano by Florence in 1475, overleden in liet klooster van St. Marcus te Florence in 1517.
264. De Heilige Familie. De Heilige Maagd is in biddende hou-
62
ding voor het op den grond liggend kind Jez.ns geknield. Bij haar bevinden zich S. Jozef en de kleine S. J'an.
BELLOTTI (Bernardo) bijgenaamd Canaletto.
Geboren te Venetië omstreeks 1720, overleden te Warschau in 1780.
265. Bouwvallen van een Romeinsch paleis.
266. Bouwvallen van een Romemsch paleis.
BERRETTINI (Pietro) da Cortona.
Geboren te Cortona in ïoskane in 1596, overleden te Rome in 1669.
267. De Heilige familie. De Heilige Maagd draagt zittend het kind Jezus op den schoot. S. Anna geeft aan het kind een kleinen vogel. Op den achtergrond S. Jozef.
Geboren te Trevise in 1500, overleden te Venetië in 1570-
268. Christus zegenend. (Borstbeeld.)
Geboren in 1572 , overleden in 1596.
269. De aanbidding der drie Koningen. Te midden van bouwvallen zit Maria met het kind Jezus, aan wien de drie Koningen geschenken aanbieden. Een talrijk gevolg vult den achtergrond.
Copie naar CAGLIARI (Pao! 0) bij'genaamd il Veronese.
Geboren te Verona in 1528, overleden te Venetië iu 1588.
270. De marteling van de lieiligen Cosmus en Damianns. Beiden worden onthoofd. Copie op papier.
Geboren te Genua in 1527, overleden te Madrid in 1585.
271. Do Heilige Maagd en het kind Jezus. Het kind Jezus
63
dat op een steenen voetstuk staat, omhelst zijne moeder. Kniestuk.
272. De geboorte van Maria. Op den voorgrond zijn eenige vrouwen bezig het pas geboren kind te kleeden. Onderscheiden figuren van deze schilderij zijn portretten.
Copie naar CARRACCI. (An ni ba Ie)
Geboren te Bologna in 1560, overleden te Rome in 1609.
273. De Heilige familie. Copic.
Geboren te Bologna in 1628, overleden te Forli in 1719.
274. De verzoeking van Adam en Eva. Beiden zijn levensgroot afgebeeld, zittende onder den boom der Kennis, waaromheen de slang geslingerd is. Eva biedt Adam een vrucht aan.
275. Zie soSaa.
276. Zie loiaaa.
DUGHET (Guaspre) genaamd Gasparo Poussin.
Geboren te Rome in 1613, aldaar overleden in 1675.
277. Landsclia)). Dicht begroeide heuvelen.
Geboren te Napels in 163a, aldaar overleden in 1705.
278. De nuiziekspeelsters. Vier jonge meisjes, van welke ééne een Negerin is, vermaken zich met zang, fluit- en guitaar-spel.
Geboren te Rome in 1623, overleden in 1694.
279. Landschai). Op den voorgrond eenige herders en een vrouw met een kind.
Geboren te Ferrara omstreeks 1491 (?) aldaar overleden na 1548.
280. De kindermoord. Op den voorgrond de moord der on-noozele kinderen. Op den achtergrond een terras, waarop Herodes voorgesteld is. (1548).
Copie naar MAZZüOLI of MAZZOLA (Francesco) bijgenaamd il Parmigianino.
Geboren te Parma in 1504, overleden te Casalmaggiore in 1540.
281. De besnijdenis. Copie.
Geboren te Calvenzano bij Bologna in 157S, overleden in 1642.
282. Cupido, onder de gedaante van een gevleugeld jongeling. Copie.
283. Cleopatra. Copie.
Copie naar ROBUSTI (Jacopo) bijgenaamd il T1 ntoretto.
Geboren te Venetië in 1512, overleden in 1594.
284. Portret Tan een magistraatspersoon. Copie.
Geboren te Renella bij Napels in 1615, overleden te Rome in 1Ó73.
285. De Pelgrim. Landschap. Bij een water ziet men een pelgrim, een eremiet en eene vrouw. Op den achtergrond eenige gebouwen.
286. De boerin. Landschap. Een vijver, waarbij een boerin met een kruik staat. Verder twee in het wit gekleede monniken en een pelgrim. In het verschiet een klooster.
287. S. Maria Magdalena. Zij bevindt zich in een rotsachtig landschap.
lt;55
288. S. Paulus lt;lc Eremiet. Landschap. Tc midden van rotsen waartusschen een bergstroom zich een weg baant, is S. Paulus in biddende houding geknield.
289. Itidilemle mouniken. Zij zijn drie in getal en bevinden zich in een spelonk.
29U. Biddende Franciscanen. Drie monniken in een grot.
SALVI (Gi o v an n i Bapt i sta) genaamd Sassoferrato.
Geboren te Sassoferrato in 1605, overleden te Rome in 1685.
291. De Heilige Maagd in biddende houding. Borstbeeld.
Geboren te Napels omstreeks 15Ö0, overleden in 1634.
292. De Heilige familie. Het kind Jezus door Maria gehouden omhelst den kleinen S. Jan, bij wien S. Elisabeth gezien wordt.
Copien naar SANZIO, SANTI of SANTO. tRaffaëllo)
Geboren te Urbino in 1483, overleden te Rome in 15^0.
293. Venus en Cupido. Copie naar een schilderij oudtijds aanwezig in de badkamer van Kardinaal da Bibiena te Rome.
294. De Heilige familie onder den eikenboom. Copie naar een schilderij bekend onder den naam van de II. Maagd met den hagedisch of „la Perlaquot;.
SOLIMENA (Francesco) genaamd l'Abate Cicccio.
Geboren te Nocera de' Pagani in 1657, overleden te Napels in 1747.
295. De boodschap aan Maria. De II. Maagd voor een bid-stoel geknield; links de engel Gabriel: boven de li. Geest en eenige engelenhoofdjes.
5
66
TURCHI (Al essandro) genaamd Aiessandro Veronese ofl'Orbetto.
Geboren te Verona in 158a, overleden te Rome in 1648.
296. Venus, meesteres der aarde. De godin toont aan de Wijsbegeerte, afgebeeld onder de gedaante eener vrouw, hoe al de machten der aarde aan de heerschappij van de liefde onderworpen zijn. Een lange stoet van vorsten, grooten en wijzen staan reeds met de handen gebonden. Anderen beproeven een hopelooze worsteling tegen eenige liefdegoden.
Geboren te Pieve (Pavia?) in 1477, overleden te Venetië in 1576.
297. Portret van Alphonsus I, hertog1 va» Ferrara (?) en van Laura de Dianti (?) De schoone minnares ligt geheel naakt op een rustbed en speelt met een bruin hondje. Haar minnaar staart haar aan, terwijl hij een orgel bespeelt.
In het laatst der XVe en het begin der XVle eeuw was het —■ vooral in Italië — nog al gebruikelijk geworden, dat men zich met zijn minnares op één doek liet afbeelden, en daarbij deze laatste geheel of nagenoeg geheel ontkleed voorstellen. — Laura de Dianti, welke hier vermoedelijk afgebeeld is, trad met haar minnaar in den echt.
Geschenk van H. K. H. de Groothertogin Sofia van Saxen, geboren Princes der Nederlanden (1882.)
2Q7bis. Portret eener jonge vrouw. Zij draagt goudblond haar, en op haar ontbloote schouders ziet men den rand van een hemd en van een groenen mantel. (Borstbeeld.)
Wellicht van Palm a Vecchio.
298. De heilige familie. De H. Maagd op den grond gezeten houdt het kind Jezus op den schoot, terwijl eene vrouw eenige bloemen aanbiedt. Copie?
67
Copie naar ZAMPIERI (Domenico) bijgenaamd il Domen i chin o.
Geboren in 1581, overleden te Napels in 1641.
299. Dp Sybille van Cumae. Copie naar een schilderij van liet paleis Borghese te Rome.
300. De H. Miiagrd met hel kind Jezus, omgeven door heiligen.
De H. Maagd zit met het kind op een verheven marmeren troon, die onder een door zuilen gedragen gewelf staat. Links de HH. Catharina, Franciscns van Assisi en Johannes de Dooper: rechts de HH. Johannes de Evangelist, An-tonius van Padua en Maria Magdalena.
Een lialf onleesbaar opschrift meldt dat de schilder uit Vicenza (Vicentinus) afkomstig is.
301. Venus. Grijze strikken versieren haar saamgevlochten lokken ; een rijke gordel houdt een purperen mantel op haar schouders. Borstbeeld.
Deze schilderij wordt door sommigen toegeschreven aan Giovanni Antonio da Vercelli, bijgenaamd Bazzi ofil Sod oma.
302. Een beek in een bosch. Benige boeren en boerinnen doorwaden een beekje, dat zich tusschen hooge boomen en struiken kronkelt.
Deze schilderij is aan Agostino Carracci en aan Murillo toegeschreven worden.
303. De moord van Abel. Kaïn en Abel zijn levensgroot voorgesteld.
Deze schilderii is aan Guido Reni en aan Leonello Spad* toegeschreven geworden.
68
304. Prometheus. Een gier knaagt aan zijn steeds aangroeienden lever. Kniestuk.
Deze schilderij en de volgende zu'n aan Salvator Rosa toegeschreven geworden.
305. Sisj itlms. I lij torscht een zwaren steenklomp, die telkens wederom neervalt, wanneer hij op het punt is den top van een berg te bereiken, welken hij veroordeeld werd met den steen te beklimmen.
306. De aanbidding: der herders. Voorgesteld bij nacht.
Sommigen houden deze schilderij voor een copie naar Allegri.
307. ])e H. Maagd met het kind Jezus, en de HH. Dominicns en Autonius Tan Padua.
Deze schilderij is toegéschreven geworden aan Pietro Bcrrettini da Cortone, en aan de Spaansche School.
308. Cupido in slapende houding-. Het liefdegodje ligt op een rijk bed.
Dit stuk is toegeschreven geworden aan de School van Bologna.
309. De K. Barbara. Borstbeeld.
310. De II. Maria Magdalena. Borstbeeld.
Dit stuk is toegeschreven geworden aan Carlo Do lei.
811. De D. Johannes, Evangelist. Borstbeeld.
312. Dalila die aan Samson de haren afsnijdt, terwijl hij op haren schoot ligt te slapen. Eenige soldaten wachten den uitslag van het werk af.
Wellicht door Luca Giordano.
313. De H. Maagd. Borstbeeld.
314. Portret van Keizer Karei V. Borstbeeld.
Beurtelings toegeschreven aan Tiziano Vecellio en aan de schooi vau Velasquez.
315. De dood der H. Cecilia.
Geschilderd op marmer en zwaar Beschadigd.
3Kite. (iJod de Vader en God do H. Geest.
'dlüter. Portret van oen grijsaard. Op een tafel ligt een vel papier, waarop muzieknoten geschreven staan. In het verschiet een landschap. —• Borstbeeld.
31 üquater. Portret van den architect Giuliano de San Gallo. Op
een tafel liggen een passer en een pen. In het verschiet een landschap. — Borstbeeld.
HOLLANDSCHE EN VLAAMSCHE SCHOOL. BLOMMENOAEL. (Jan)
Leefde te 's Gravenhage in de tweede helft der XVIIe eeuw.
1. Portret van den stadhouder prins Willem UI, Koning van Engeland. De vorst draagt een wapenrusting. Naast hem staat een genius, die een arend en een slang houdt. Wit marmer (1676).
2. Portret van den stadhouder prins Willem III, Koning van Engeland. Borstbeeld van wit marmer. (1699.)
Geboren te Utrecht in 1565, overleden te Amsterdam in 1621.
3. Portret van prins Willem I, den Zwijger. Borstbeeld van gebakken aarde. Dit beeld heeft vermoedelijk als mode! gediend voor het beeld dat het praalgraf in de Nieuwe Kerk te Delft versiert.
Geboren te Mechelen in 1Ó24 of te Breda omstreeks 1630, overleden te 's Gravenhage iu 1Ó96.
4. Portret van den stadhouder prins Froderik Hendrik. Borst
beeld in wit marmer. (1683.)
5. Portret van den stadhouder prins Willem II. Borstbeeld in wit marmer. (1Ó83.)
6. Portret van Maria Stuart, gemalin van prins Willem II.
Borstbeeld in wit marmer. (1683.)
7. Portret van den stadhouder prins Willem 111, Kouini? van Engeland. Borstbeeld in wit manner. (1683.)
8. Portret van den admiraal Michiel Adriaansz. de Rnjter.
Half-beeld in pleister. Afgietsel van het beeld op het praalgraf van den zeeheld in de Nieuwe kerk te Amsterdam.
9. Portret van den admiraal Miehiel Adriaansz. de Ruyter.
Borstbeeld in gebakken aarde; vermoedelijk een model voor het beeld op het praalgraf in de Nieuwe kerk te Amsterdam.
10. Portret van den admiraal Willem Jozef Uaron van Ghent.
Borstbeeld in gebakken aarde. Vermoedelijk het model voor het beeld op het praalgraf in de Domkerk te Utrecht.
Geboren te Antwerpen in 1697, aldaar overleden in 1742.
11. Portret van don Stadhouder prins Willem IV. Borstbeeld in wit marmer. (1733.)
12. Portret van prinses Anna van Engeland, gemalin van prins
Willem IV. Borstbeeld in wit marmer. (1736.)
F R A N S C H E SCHOOL.
FALCONET, (Mevrouw Marie Anne) geboren Collot.
Geboren te Parijs in 1748, overleden te Morimont bij Nancy in 1821.
14. Portret van den stadhouder prins Willem Y. Borstbeeld in wit marmer. (1782.)
15. Portret van prinses Frederica, Sofia, Wilhelmina van Pruissen, gemalin van prins Willem V. Borstbeeld in wit marmer (1782.)
Geboren te Versailles in 1741, overleden te Parijs in 1828.
16. Portret van den vice-admiraal Petrus Andreas de Suffren Saint-Tropez. Deze Fransche vlootvoogd redde in 1781 de Hollandsche Kolonie aan de Kaap de Goede Hoop, welke door de Engelschen bedreigd werd, en heroverde op dezen de Hollandsche nederzettingen te Trinconomale en te Gouda-lour op Ceylon.
Borstbeeld in wit marmer, vervaardigd op last van de Vereenigde Oost-Indische Compagnie.
17. Portret van Prederik Willem U, Koning' van Pruissen.
(1744—1797.) Borstbeeld in marmer.
18. Portret van Mr. Pierre Lyonet, geboren te Maastricht den 21 julij 1706, overleden te 's Gravenhage den 10 Januarij 1789. Hij was Secretaris van het Cijfer voor Hunne Hoog-mogenden de Staten-Generaal, en heeft zich naam verworven als anatoom, entomoloog, teekenaar en graveur.
Borstbeeld in gebakken aarde.