SPECIMEN

JURIS GENTIUM INAUGURALE

DE DOMÏNIO GENTIUM AQUATICO;

quod,

AJJNUENTE SUMMO NUMINE,
ex aüctoritate hectoris magnifici

SIMONIS KARSTEN,

PHIL. THBOR. MAO.,I.lTT. HUM- DOCT. EX PROF. ORD.,
NEC NON

iMPiissmi SENATUS ACADEMICI CONSENS«,

BT

^yobilissimae FACULTATIS JURIDICAE decreto,
PRO GRÂDU DOCTORATUS

summisque

m jure romano et uodierno honoribus ac privilegiis,

IN ACADEMIA RHENO-TRAJECTINA

RITE ET X-BGITIME CONSEQ,ÜENDI3,

ERUDIXORUM EXAMINI SUBMITTIT

GUILIELMUS RICHARDUS BOER,

notebodahessis.
a. d. xxv m. septembris, a. mdcccxlvi, hora ii.

trajecti ad rhenum,

apiin c. VAN DER POST, ioniobem.

mdcccxlvi.

Argnmcntam aJgredior, quod mm unius belli cansa fuit, et de
quo etiam ab viris eruditis vario Marie certatum est.

BIJNKERSHOEK.

PARENTIBUS OPTIMIS

SACRUM.

iéF'^nbsp;^^nbsp;*

introïtus.

Post detectam Americam institutasque sub finem saeculi
quarti decimi et initio sequenlis maritimas Hispanorum
Lusitanorumque expeditiones, hominum opiniones atque
variorum populorum commercia quam maxime mutata esse
(cujus rei ut finem haud facile quis definiat, ita omnino
efFectus etiam nunc in oculos cadunt), nemo profecto est,
qui neget. Ab eo enim tempore gentes, quae diu a se in-
vicem adeo remotae vixerant, ut altera alterius nomen
prorsus ignoraret, mutua navigatione mutuoque commercio
junctae sunt. Coloniae in remotissimas Orbis parles deduci
coeperunt ; divitils ab Oriente et Occidente in Europam al-
latis , simplex vitae ratio periit ; luxuria magis magisque
invaluit ; cui ut satisfieri posset, nova inita sunt consilia.

Vixdum autem institutum hoc inter populos commercium
brevi magna turbarunt incommoda, orta illa ex invidia prava
earum gentium, quae maximas inde consequebantur opes.
Ita mox Hispanos inter ac Lusitanos htes ortae sunt et con-
troversiae de mercatura. Utraque enim gens, non contenta
quibus jam gaudebat commodis, ea etiam, quae alten mde
proveniebant, tanquam sua sibi vindicare studuit. Hmc htes
illae de libera in Oceano, aut saltem in quibusdam ejus par-
libus navigatione; quae eo pervenerunt, ut tandem inter-

cessionc opus fuerit Papae alexandri VI. Pontifex ille, (tam
enim exiguae adhuc fuere notiones juris gentium et tanta
erga summum Ecclesiae caput reverentia), bulla quadam
A' 1493 terrarum orbem divisit 1) , qua »orbis occiden-
talior concessus est regi Hispanico, ita finiendus, ut linea
a polo Arctico ad Antarcticum ducta, quae distaret a
qualibet insularum, quae vulgariter uuncupantur de
los Azores y Cabo Verde, centum leucis versus Occiden-
tem et Meridiem res donata parte citeriori terminareturquot; 2).
Facile vero conjici poterat, reliquas gentes , crescentibus
navigatione et commercio cumque iis humanitate, fastosos
istos, quibus Hispaniae et Lusitaniae reges privilegia sua
niti jactabant, titulos sensim paulatimque non curaturas ;
quin etiam perscrutata alque detecta eorum levitate, esse
rejecturas. — Quam rem eventus docuit. Majores nostri
et Britanni primi fuerunt, qui hoc jugum excusseruut,
tam vi bellica et necessitate coacti, quam nova doctrina-
rum atque scientiarum luce adducti, quae saeculo sexto
decimo et septimo decimo splendere coepit. Eo enim tempore
jurisprudentiae studium novam quasi vitam accepisse merito
dici potest. Viri docti, quales albericüs gentilis 3) (1551 —
1611), süarez (1548—1617), vasqüez (1509—1566),
seidenus (1584—1654), zoüchaeüs (1590—1660) aliique
huic scientiae majori minorive successu operam dederunt.
Sed imprimis grotids noster (1625—1673) hujus discipli-
nae studio tantam sibi acquisivit gloriam, ut ejus nomen
immortalitati sit consecratum. Qui quidem omnes, maxime
vero GROTiüs, id egerunt, ul jurisprudentiae, praesertim

1)nbsp;VTheaton, Elements of Internatimal Law, Vol. I. p. 208.

2)nbsp;Selleni Mare Clauswm Lib. I. c. 22.

3)nbsp;Ton ompieda, Litteratur des gesammten Volkerrechis. p. 166. sqq.
de Grotio. p. 174. sqq.

quatenus tempore, quo vivebant, gentium complecteretur
ffiuuera et officia erga se invicem, firma alque immutabi-
lia subjicerent fundamenta ; quae quidem in illo quaesive-
runt jure, quod veteres jam philosoplii et legumlatores di-
xerunt 1} » veram legem, rectam rationem, naturae con-
gruentem,quot; cet. et cicero 2), »non scriptam sed natam,
quam non didicimus, accepimus, legimus, verum ex na-
tura ipsa arripuimus, hausimus, expressimus, ad quam
non docti, sed facti, non instituti, sed imbuti sumus.quot; —
Principia illa magni momenti esse duxerunt necessitudini-
bus inter gentes, tam in bello paceque 3) quam in naviga-
tione et commercio. Inde fieri non potuit, quin oriretur
quaestio, quatenus maria eorumque accessiones, sinus, fréta,
ilumina adeo amnesque, tam necessaria liberae navigationi
et commerciis, censeri deberent huic illive propria esse
genti, an vero, secundum jus naturale, prorsus in nullius
dominio bonisque versari. Multis haec quaestio litibus an-
sam praebuit. Neque mirum, quod privatae utilitatis stu-
dium et prava tam populorum quam principum consilia
multum fecerint ad quaestionem , per se jam satis intrica-
tam, difficiliorem etiam reddendam , magnamque in opi-
niones ac scripta doctorum illius temporis virorum vim

1)nbsp;CicEBO, De Rep. Lib. III., de Legg. Lib. L c. 5.

2)nbsp;Idem , In Orat. fro Milone. - De studii juris naturalis praestantia
conferre licet Cl. cras, in Oratione, habita Amstelodami. A. 1790. de dicto
Ciceroms: »non opinione, sed natura jus constitutum esse.quot; Nec non egre-
gium opusculum, quod inscribitur : Discours sur t étude du droit de la,
nature et des gens, par j. mackihtosh , traduit de l'Anglais, par patji
»oyer coilabd ; Paris 1830. In hoc opusculo grotii laudes quam maxmo
efferuntur; sic quoque in opere Americani .WE^TON , Histoire des progrès
du droit des gens depuis la paix de Westfalie etc. p. 14. Tid. et.am

Wa«»omGO«sGMT.iauc(lt;.reHE»MCOCO»STAiVTir,ocaAS,Amstelaedam.I796.

3) Sic ghothis scripsit de jure Ulli ac pacis; oeniihs , De jure leih.

habuerint 1). Omnes illas opiniones hac de re recensere, lites
inter populos inde ortas explicare, atque pacta ad eas dirimen-
das inita enumerare non est hujus loci. Quae aulem hactenus
memoravimus eo tantum tenderunt, ut pateret quam magni
sit momenti quaestio a Facultate Juridica Academiae Lug-
duno-Batavae, anno saperiore proposita: Quatenus jure
gentium cum naturali tum Europaeo aquae gentis sunt,
cujus territorium alluunt? praecipue autem patriae nos-
trae, regioni labore et perseverantia majorum undis erep-
tae, quae incrementa sua, divitias, potentiam adeo na-
vigationi commercioque debet; quae unica praesidia ipsi
praebent stabilis prosperitatis.

Quaestionis igitur gravitas ac patriae amor nos quoque
moverunt, ut illius solutioni vires nostras applicare conati
simus, non tamen eo successu, qui, quamvis minime expec-
tatus , tamen admodum nobis gratus fuisset.

Facultas enim, die 9. m. Februarii 1846, judicio dato, neutri
quidem responso praemimn esse tribuendum censuit, utri-
que tamen studii doctrinaeque Jaudem tribuit. Quod hono-
rificum judicium spem nobis fecit, probante quoque et sua-
dente viro Clarissimo, praeceptore aestumatissimo vreede,
ut non indigna videretur commentatio nostra, qua, quoad
ejus fieri posset emendata, specimine inaugurali utere-
mur. — In quantum autem hunc finem attigerimus bene-
volus lector dijudicet, quod ut indulgenter faciat iterum
iterumque precamur. Commentationem autem nostram
in tres partes distribuimus, quarum prima agit universe

1) PuFEMDOBF, Droit de la nature et des gens j traduit par iarbetbao.
liy. IV.Ch. 5. 5 4. reote dicit: sidans cette fameuse dispute (de dominio
maris) qui a été poussée avec tant de chaleur par de grands esprits dc
notre siècle, on a pu remarquer, que plusieurs se sont proposé de sou-
tenir les intérêts de leur patrie, plutôt que de trouver et de défendre
la vérité.quot;

de dominiorum origine ; seconda de quaestione, quatenus
aquae genlis sint, cujus territorium alluant secundum jus
gentium naturale, ac primo loco quod attinet mare, se-
cundo loco quod flumina; tertia pars versabitur in sol-
venda quaestione, quatenus aquae genlis sint jure gentium
Europaeo ; quae eliam , sicut superior pars , in duo dividi
polest capita.

PARS PRIMA.

DE DOMINIÜRUM ORIGINE.

Diu inter doctos acriter est disputatum, quibus modis
res hujus terrae initio in possessionem dominiumque priva-
torum sint redactae. Fuere qui contenderent, primis pa-
rentibns a Summo Numine jus fuisse tribiitum in omnes
res sine ullo discrimine ; et hoc multis Sacrae Scriptu-
rae locis probare conati sunt. Quae res deinde ipsorum
filiis hereditatis loco relictae, pro indiviso inter homines
possidebantur, donec, aucto hominum numero, divisione
aliqua inter eos opus fuerit, quae tacitis vel expressis pac-
tis inita sit. Inter primes qui hanc professi sunt doctri-
nam fuere grotiüs et püfendorfiüs , quorum sententiae, a
multis deinceps probatae, hue fere redeunt : homines initio
in communione quadam bonorum vixisse, atque dominium
institutum fuisse divisione, sive expressis verbis sive tacite
inita ; tali autem divisione ex omnium consensu facta opus
fuisse, ut recte dominium constitueretur. Gkotius 1 ) hanc
sententiam probare studet contendend© , primis hominibus
communia fuisse omnia, auctore jüstino , dicente : » erant

1) De jure helli ac pacts. Lib. II. c. 2 § 2. sqq.

omrua communia et indivisa omnibus, veluti unum cunctis
patrimonium.quot; Crescente autem humano genere, ita pergit
GRoms, opus erat, ut a primaeva rerum commumoue,
primo mobilium, deinde etiam immobilium recederetur. Sed
inde sequitur, ut a communione isla non animi actu tan-
tum recessum sit, sed etiam pacto quodam aut expresso,
id est per divisionem, aut lacito, id est per occupationem.
PüFENDORFiüs 1) quoque banc luetur seutentiam ; distingmt
tamen inter communionem negativam et positivam. Prima
significatione res communes sunt, quae nondum talibus ho-
minum actionibus subjacuerunt, ex quibus intelligatur, eas
in posterum huic illive soli competere, ita, scilicet, ut
aller nullum in eas habeat jus. Hae res sensu negativo
dicunlur nullius, non item sensu privative, hoc est, m
nullius adhuc dominium pervenerunt ; ex quo tamen non
sequitur, ut in dominium pervenire non possent. Sunt
quasi res in medio unicuique patentes. Res vero communes
sensu positivo ita difFerunt a rebus propriis, ul non um
homini, sed pluribus pro indivise compelant. Ad domi-
nium acquirendum opus est facto hominis alque tacita vel
expressa aliqua convenlione. Quibus positis sequitur , ut
antequam tales inilae sint conventiones de bonorum divi-
sione, omnes res in communione fuerint negativa, ex qua
cum homines omnia capere atque in dominium redigere
debuerint, statuendum est, omnes ab initio inter se con-
venisse, ut, si quis rem aliquam sibi subjecisset animo eam
sibi habendi, nemini beeret ei hanc surripere ; hac tamen
lege, ut ipsa earum rerum materies, quae usu non consu-
munlur, semper in communione maneret. Ha fere gro-
TIÜS el püfendorfiüs ratiocinati sunt, quorum sentenliam

1) Droit de la nature et des gens. L. IV. Ch. 4. § 2.

multi secuti. Velthctsen 1) eo quidem pervenit, ut
occupationem jus aliquod dare posse, prorsus iiegaret. Sed
ne longiores simus, reliquorum opiniones missas faciamus
et exponamus opinionem multorum de jure naturae ac
gentium scriptorum, qui prorsus aliter hac de re cogita-
runt et pro communione bonorum communionem quaudam
jurium intelligere maiuerunt. Negamus cum coccejo 2), pri-
mis illis temporibus ullum fuisse jus hereditarium, quo res
primis hominibus concessae transferrenlur in progeniem,
cum, uti recte demonstrat, hoc jus hereditatis institutum
Sit juris civilis, atque potius cum eo statuimus, initio res
nullius fuisse et singulatim occupatione in horoinum perve-
nisse dominium 3). Vera enim bonorum communio ne co-
gitari quidem potest; nam si una eademque res pluribus
esset communis, singulis non amplius competcret facultas,
ea pro lubitu utendi, et concursu sociorum restricta foret
illa facultas, cum in re communi melior sit proliibentis
conditio. Assumta vera bonorum communione, insula e.
g. in oceano detects , non cederet primo occupant! , sed
omnes terrae populi cum eo agere possent de communi
dividundo, quod omni prorsus sensu carere nemo est quin
videat. Cum igitur ex his satis pateat, initio res non fuisse
communes omnibus, nec quemquam rem aliquam habuisse
propriam, sequi debet, ut res omnes fuerint nullius, h.
e. quae in nullius bonis aut potestate essent. Cum autem
Deus toti humano generi tribuerit jus res illas sibi subji-
ciendi atque in usum suum convertendi , primi homines

1)nbsp;In opere, quod inscribitur: de pnncipiU jusU et decori. Inveniun-
tur ejus sententiae apud pdfkiybokn«. 0. i. _ Nuperrime banc sententiam
tueri videtur CI. Wärnkönig, Rechtsphilosophie als Naturlehre des Rechts.

2)nbsp;CoccKJüs ad GRoinm, Lib. I.e.2. § H. propos. 6.

3)nbsp;ibe», i. 1.

vixisse videntur in connnunione quadam jurium m omma
terrae bona, quae tunc neraini adhuc propria fuere; quod
GOCCEJÜS ita exprimit: »Erant omnia communia, non quoad
proprietatem, sed quoad facultatem occupandi. - Unusquis-
que enim hominum pro indiviso jus babebat rebus terrae
utendi.quot; Quam sententiam idem auctor fusius exponit, di-
cens, esse dupbcem communionem ; scU. quando domini-
nium' rei pluribus commune est, aut quando adest com-
munio facultatis agendi, cum pluribus bbertas aequa-
11s agendi competit, el posteriorem illam communionem
fatetur solam priscis illis temporibus posse cogitari 1). —
Vidimus igitur , homines eodem jure uti in omnes terrae
res. Jam quibus modis res illas sibi acquirunt? Sequa-
mur tantum naturalem rerum cursum, et dominii originem
naturali coque rei congruenti modo locum habuisse vide-
bimus. Primi homines, pauciores numero, parvo content!,
initio profecto omnia invenerunt, quae ad vitam sustentan-
dam necesse essent. Sed voluntas illa non sufficiebat 2);
accedere debebant conatus laborque, quibus quis rem ali-
quam sibi compararet, el ita occupatione rerum, quae antea
nullius fuerunt, dominium alicui acquisitum aliisque earum
rerum usus interdictus est. Operae pretium videlur ipsius
locKii verba addere 3), qui hoc admodum dare ostendit,
dicens: «He that is nourished by the acorns he picked
up under an oak or the apples he gathered from the
trees in the wood, has certainly appropriated them to

1)nbsp;CoccEJVS ad GROTHiJi. Lit. 11. c. 2. § 2 et 4.

2)nbsp;Netteibladt, Systema elementare universae jurisprvdentiae natu-
ralis. Halae 1749. § 113.

3)nbsp;John iocke , Treatise of ciml government. § 28. Eodem fere modo
«äumentatur barïEYRAc in annott. ad interpretationem Francicam pefenuorva
opeiis de jure naturae ac gentium. Cf. omnino Liv. IV. Ch. 4. §2. nolo 2.
« idem babbeybac , ad groiicb. Lib. 1. c. 2. § 2. N. 5.

himself. Nobody can deny bul the nourishment is his.
1 ask then when did they begin to be his ? When he di-
gested? Or when he eat? Or when he boiled? Or when
he picked them up ? and it is plain , if the first gathe-
ring made them not his, nothing else could.''' Labor et
industria rem propriam fecerunt, et nemo eam alteri sine
injuria eripere potest 1), aut eadem re uti; nam sic posses-
soris libertatem externam turbaret. Occupatione rei nullius
nihil aliud fecit possessor, quam jure suo uti, nec cui-
quam intulit injuriam. Sequitur inde, ut lex hujus occu-
pandi juris sit, meiiorem esse occupantis conditionem , et
rem occupatam ab alio eripi non posse 2). Sla tim enim ac
res ab aliqno occupata est, desinit esse res nullius , at-
que occupantis fit , cui sine summa injuria adimi non pos-
set. Gkotiüs hoc agnoscit dicens, »quod quisque in usum
suum arripuerat, id ei abripere alter nisi per injuriam
non poteratquot; 3). Ponere etiam possumus, terram homini-
bus, cum primis temporibus numerus eorum exiguus esset,
vitaeque necessaria pauca , satis superque praebere po-
tuisse, atque igitur non opus fuisse, ut alter alterum in
possessione illa turbaret, ut hobbes contendere voluit,
qui primum illum naturae statum bellum omnium in om-
nes existimavit 4) ; quam sententiam püfendorfids etiam vi-
detur secutus 5).

1)nbsp;Das Europäische Völkerrecht inFriedenszeiten. Th. ll.p. 2.

2)nbsp;CoccEJiis ad GROTUIB. 1.1. propos. 7.

3)nbsp;De jure belli ac pads. Lib. 11. c. 2. § 2.

4)nbsp;De cive. c. 1. § 6.

5)nbsp;Dicit enim Liv. 1Ch. 4. § 6. Quand deux ou planeurs person-
nes avaient besoin en même temps ^une chose, et que chacun la vou-
lait pour soi, c'était une occasion presque infaillible pour en venir aux
mains.

Statuimus igitur ex iis quae diximus, res nullius occu-
1'atione in dominium redactas fuisse 1), atque haue occu-
pationem esse unicum modum originarium, quo quis sibi
res nemini proprias subjicere posset ; quod nettelbLadt ita
exprimit: »modus acquirendi dominium originarius est occu-
patio, et praeter eum nou datur alius 2).quot; Qua autem in
re secutus videtur Romanorum JCtorum sententiam 3), di-
centium: »quod ante nullius est naturaliter occupant! con-
ceditur,quot; 4) et PAULUS Leg. 1 S 1. D. de acq. v. amitt.
POÄS. » dominium rerum ex natural! possessione coepisse Nerva
filius ait, ejusque rei vestigium remanere in bis, quae terra,
mari coeloque capiuntur ; nam hoc protinus eorum fieri,
qui primi possessionem eorum apprehenderint.quot; Sic etiam
cicero: »privata nulla natura esse, sed veteri occupatione,
ut qui quondam in vacua venerunt.quot; 5) Res tamen eo modo
in possessionem dominiumque redactae semper sub posses-
sore mauere debuerunt, vel ut btnkershoek dicit: »homi-
nes debebant incumbere rei 6).quot; Simul enim ac relictae
fuere, ipso jure ad statum rerum nullius redibant, atque

1)nbsp;CoCCEJBS ad CliOTIUM. 1. 1.

2)nbsp;Systema elementare. § 101.

3)nbsp;Romanos nempe JClos possessionem naturalem inter ac ciTilem accu-
rate distinxisse, optime ostendit celeberrimus vos savigny, in opere doctissimo,
Das Recht des Bedtses. Giessen 1818. qui inter alia dicit, p. 24; der
Besitz ist Faetum und Recht zugleich, p. 25: da der Besitz ursprüng-
lich ein Factum ist, so ist seine Existenz von allen den Regeln
unabhängig, welche das Civilrecht oder auch das Jus Gentium üler den
Erwerb und den Verlust von Rechten auf stelt. Sic quoque, quae dlcun-
tur p. 75, 91, 110, 136, 165, 191, 192, 197, 226 et 349 observatu sunt
dignissima atque ad nostram rem omnino pertinentia.

4)nbsp;Tit. I. de rerum di vis.

5)nbsp;De Offidis. Lib. I. c. 7.

6)nbsp;Cork. v. bïhkwshoek, De dominio Maris dissertatio. Cap. I. (in ejus
opuse.min.)

unusquisque denuo eas occupare poterat. _ Secundum
quem igitur jurisconsultum legibus institutisque juris
civilis opus fuit ad majorem stabilitatem et firmitatem do-
minio tribuendam, inprimis vero ne res semel occupatae,
amissa possessione, rursus fierent nullius. Quam senten-
tiam nos etiam libenter accipimus, putantes revera nullum
esse dominium, uti hoc jure civili intelligitur, sine legibus
institutionibusque, quibus possessionem aliquis tueri potest 1).

Dominium igitur, quod est jus re quadam, exclusis om-
nibus, plenissime utendi, atque de ea pro lubitu dispo-
nendi 2) primario hominum statu acquirebatur occupatione,
et adhuc eodem modo acquiritur earum rerum, quae non-
dum in dominium pervenerunt atque ejusmodi sunt naturae,
ut quis earum corporalem apprehensionem tenere possit.
In quo admodum dilfert ab jure imperii, quod acquiri po-
test, etsi res singulae in dominium venire non possunt,
quum in occupatione imperii non requiratur, ut res in cor-
porali nostra potestate constituantur. Quae verba cocceji
observatu sunt dignissima, cum et nobis videtur in quaestione
de maris dominio, vel de alicujus gentis territorio aquatico,
nunquam agi posse de jure dominii, sensu juris civilis. In mare
atque ejus partes tantum cogitari potest imperium, seu quod
ab aliis dicitur dominium eminens. Nam etsi gens maris partem
occupaverit, atque revera possideat, jura, quae ibi exercere
possit, tantum imperii sunt, veluti, ut in hisce partibus
caveat, ne commercium illicitum perpetretur, ne naves bel-
ligerantium ibi damnum faciant, ne quid peccetur contra
politiam medicam, ut salutationes observentur maritimae.
Nonne haecce jura imperium potius seu dominatum quam

1)nbsp;Videatur hac de rc Cl. WAaNKoKis. RechUpUlosapUe als Natnrlehre
des Rechts, p. 292 et 327. qui hoc etiam Tehemenler urget.

2)nbsp;CoccEJus, JVnvum Syst. § 237.

•'ominium referunt? Coccejüs igitur, e nostra sententia, op-
t'nie distinguit, quod et grotiüs fecisse videtur, ulii dicit :
quot;Ut autem solum imperium in maris partem sine alia pro-
prietate occupetur, facilius potuit procedere.quot; Sic hube-
«Cs etiam de imperio loquitur, praeeunte bodino, qui dla
jura ad Majestatica refert. — Cui sententiae quoque favet
ortolan, qui nuperrime de hoc argumento ita scripsit: »Mais
'^'est surtout id qu'il ne faut pas confondre laproprie'l^ ou
le domaine avec l'empire ou le droit de commandement et
de jurisdiction; car, selon la situation, c'est l'un ou seulement
l'autre de ces droits qui peut se rencontrer 1). — Quid-
quid tamen sit, lis nobis magis circa verba, quam circa res
Versari videtur, cum qua«stio de maris libertate eadem ma-
öeat, sive libertas illa a gente quadam jure imperii, sive jure
dominii impediatur. Sed cum varii scriptores, vocabulis
illis nonnunquam sine discrimine utantur, nobis non inutde
visum est hac de re aliquid praemonere.

Ut autem occupatio fieri possit, necesse est: 1° Ut res
ejus sit naturae, ut a singulis vel quodam populo, aliis
exclusis, possideri possit ; 2° Ut possessione illa alicui opus
sit, aut saltem ei prosit possessio ; 3° Ut talis res sit inter
res nullius ; 4° Ut revera possideatur 2) (ad quam opus est
animo rem sibi habendi, facto aliquo humano, rei incu-
batione). Sed ex his intelligilur non omnes res aeque
facile, immo vero nonnullas esse, quae prorsus non possint
occupari, quum earum usus omnibus sit necessarius. Quae
enim a Summo Numine toti humano generi sunt concessa,
öemo sine summa reliquorum injuria sibi soli acquirere po-

1)nbsp;Règles internationales ct diplomatie de la mer par Théodore orto-
Uh. Paris 1845. Vol. t. p. 153. sqq.

2)nbsp;Martens, Préci.i du droit des gens moderne de l'Europe. Tom. 1.

p. tl7.

test. Hae res a Rom. JCtis dicuntur communes omnium 1);
h. e. quarum usus omnibus communis est hominibus, vel
quae omnibus aeque patent et quarum essentia ea est,
ut nemo iis uti prohibeatur 2). Quis enim jus arcendi
alios ab earum usu sibi arrogare posset, cum in nullius bo-
na ac proprietatem adhuc pervenerint? Sunt res extra pa-
trimonium, vel quae nunquam in illud pervenerunt,
ut HÜBERÜS dicit 3). Inter has res communes sive nullius
imprimis pertinent aër, aqua profluens et mare. De acre
dubitari posse non videtur, cum physice fieri nequeat, ut
quis eum occupet alterumque ab ejus usu arceat. — Pro-
fecto nemo hac de re unquam dubitavit, fortasse quia nemo
in tali exclusione lucrum sibi positum esse vidit. Aquam
profluentem revera posse occupari, neque tamen alios ab
usu esse excludendos in capite sequente videbimus. De
mari autem, multum est disputatum, num inter res, pos-
sessionis, dominii vel imperii capaces fuerit. Multi enim
principes populique ex maris dominio maximum sibi lucrum
accessurum fore putarunt. Videamus igitur quibus argu-
mentis usi sint ut hoc dominium demonstrarent alii, alii
ut negarent.

1)nbsp;L. 11. tit. I § 1. et 2 I. de rerum divis. 1. 2 { 1. D. de rerum
divis. 1. 3. D. ne quid in loco puhl.

2)nbsp;CocGEJüs, Novum Syst. § 246.

3)nbsp;Be jure civitatis. Franeq. 1694. L. 11. Sect. IV. c. 1. No. 10.

PARS ALTERA.

QUATENUS AQÜAE GENTISSUNT, CUJUS TERRITORIUM
ATXUUNT, JURE GENTIUM NATURALI?

CAPUT I.

de mari.

Mare optime , ut nobis videtur, dividi potest in mare
clausum, si terris unius gentis, apcrtum, si non unius sed
duarum pluriumve quaquaversus inclusura est. Aper-
tum aulem mare, uti recte nettelbladt observavit, quoad
eam partem, in quam gens e terra dominalum exercere
potest dicitur accolens, quoad eam vero in quam e terra
dominari nequit vastum sive exterum 1); quo nomine pars
lila etiam a bïnkershoekio designatur. Ut igitur a mari
extero ordiamur, diu multumque est disputatum quatenus
in dominium vel imperium redigi posset alicujus civitatis.
Rationes, quibus dominium negalur, recte observante pü-
fendorfio 2), ad duas referri possunt species; sunt enim aut

1)nbsp;Nettelbladt, Novum Syst. § 1079.

2)nbsp;Pbfendore , Droit de la nature et des

rationes physicae, aut morales. Ad primas pertinet maris
magnitudo. Grotids, qui inter primos exstitit maris liberi
defensores , hoe argumento utitur, »quod liquida per se
non terminentur, vel, nti jam Aristoteles dixit, to vyQov
doQiarov olxtia óqu) (quod fluit vel liquidum est non fi-
nitur proprio et sui generis termino).quot; Cum autem occu-
patio non procedat nisi in re terminata, hoc est, secun-
dum GRONOViCM, in re, quae fines certos habeat, sequitur,
ut mare incapax sit occupationis. Hoc itaque demonstra-
re conatus est grotius, dicendo : »mare terra non conti-
neri, par terrae aut terra majus esse, unde terram mari con-
tineri veteres dixerunt;quot; atque hoc multis antiquorum scrip-
torum locis ostendit 1). Iisdem fere argumentis usus est hcbe-
rüs 2), qui contendit, »marepropter vastitatem occupari non
posse ;quot; et nettelrladt 3) cum dicit: »res quae omnes limites
respuit, dominio subjici nequit.quot; Argumentum de magnitudine
etinfinitate maris a seldeno 4) refelUtur. Contrarium probat,
multis iisque pluribus, quam quae attulerat grotids, veterum
locis citatis, contendens, oceanum, sive mare exterum non
ita omnibus finibus carere, uti vulgo dicitur. Affirmât,
eodem modo aliquem dicere posse, oceanum terra contineri
atque definiri. »Scopulos,quot; inquit, »eminentes, brevia ad-
versa invicem promontoria, insulas hinc inde sparsas habe-
mus, quae tanquam fines et lineae commode accipi possunt.quot;
Lineae quoque in geographiae navigationisque usum duc-
tae, uti gradus latitudinis et longitudinis, tropicus Cancri
et aequator in mari fuere termini nonnunquam a principibus

1)nbsp;Gaorms, De jure hellt ac pacis, Lib. II. c. 2. § 3. No. 2.

2)nbsp;De jure civitatis , Lib. II. Seol. IV. c. 2. No. 31.

3)nbsp;Syst. Elementare Jur. Nat. f 118.

4)nbsp;In opere praestantissimo : de Mari clausa. Lib. I. c. 22.

populisque habiti 1). Quo modo eliam welwodüs 2) ar-
gumentalus est, de maris videlicet dominio terrae proximo,
quem graswinckel 3) refutare studuit, negans terminos in
mari adesse ; quod tamen argumentis probare omisit. Sel-
ßEsi rationes nobis optimae videntur; neque nos m mans
ftiagnitudine rationes invenimus, cur non totum m domi-
nium populi adjacentis transire possit.

Magnitudini maris prope accedit fluiditas , de qua coc-
CEJus: »Saue,quot; inquit, »complexus aquarum singulis mo-
mentis mutatur, adeoque minus adhuc, quam aqua pro-
fluens in custodiam sive potestatem corporalem redigi
potest.quot; 4) Sic et hüberüs, mare propter fluiditatem occupari
posse, negat. Quod argumentum quoque a seldeno refel-
litur, alque mirum videri possit, quomodo coccejüs tali
ratiocinalione uti potuerit. Argumentum contrarium, uti
recle observât bynkershoek, optimum invenitur m 1. 3. pr.
D. de amitt. v. acq. poss. ubi paulus JCtus dicit : »possi-
deri autem possunt, quae sunt corporalia ;quot; et, uti bene
idem bynkershoek animadvertit, est profecto mare inter ea,
quae tangere vel tangi possunt. Coccejüs fortasse nimis
cogitavit de corporali detentione uniuscujusque aquae gut-
tulae , quod tamen minime necesse est possessioni maris,
corporis instar, cogitatae. Sic welwodüs 5) exemplum

1)nbsp;Argumentum de maris magnitudlne etiam vehementer improbatur ab
«aiolA», 0. 1. vol. I. p. 121. sqq. — Ita verb! causa cautum est in induciis
^uodecennalibu», a°. 1608 a Belgis cum Hispanis initis.

2)nbsp;De dominio maris.'v 10. Qui tamen in quaestione ipsa a seldeno
äissentit, cum sc. dicit: »Ultra has maris partes terrae proximas qmdquid
f«liquum est, vastum Tidclicet immensumque aeqaor, omnibus genhbus ad
omnes „sus indifferenter patere, extra omnem controversiam pono.quot;

3)nbsp;Mans liieri vindieiae contra welwodtjji.

4)nbsp;Nomm Syst. eet. § 219.

5)nbsp;De dominio maris, c. 9 , et p. 12. sqq.

alFert legionis, quam eandem esse censemus, licet ex ea
multi milites decesserint, quorum in locum alii subslituti
sunt. Sic etiam populum eundem putamus qui abhinc
centum annis fuerat, etsi ex illis nemo nunc vivit. —
Superest alia etiam ratio naturae quidem moralis , quam
attulerunt scriptores laudati, ob quam mare in dominium
redigi non possit. Quae ratio est inexhaustus maris usus;
nempe sufficit ad omnibus populis bominibusque necessaria
pracbenda. Grotiüs: »mare,quot; inquit, »ad quemvis usum
omnibus populis sufficit 1);quot; hubeküs : »mare commodissi-
me toti humano generi sufficit 2);quot; coccejüs: »cessât jus
occupandi in illis rebus, quae inexliaustae sunt 3);quot;
nettelbladt 4) deniquc hoe quoque vehementer urget, dicens:
»res, quarum usus omnibus sufBciat hominibus et iisdem
pateat, quoties eodem indigent, dominio subjicinon posse;quot;
praelerea contendit »per introductionem dominiorum ne-
raini auferri potuisse jus ad usum rerum necessarium.quot;
Qui maris usus aquae haustum , piscatum , lavationem,
salis collectionem concharumque prope litora, et inprimis
liberam navigationem complectitur 5). Quod igitur ad
aquae haustum, lavationem, salis collectionem attinet ,
talis usus obtinet plerumque nisi unice prope fitora, ne-
que videmus, cur non populus litora possidens aliis eum
negare possit. Fac enim populum quemdam, majori distan-
tia a iitoribus habitantem, unionum piscationem invenisse,
quidni talis thesaurus primo occupanti cedet ? Et, si na-

1)nbsp;De jure belli ac pads, L. II, c. 2, § 2.

2)nbsp;Do jure civitatis, L. II, Sect. IV, c. 2, No. 29.

3)nbsp;Novum Syst. § 218. lufiii ad grotuim, L. 1[, c. 2, § 2.

4)nbsp;Syst. Elem. cel. § 117 cl 219.

5)nbsp;C.ROTlus, dc jure belli ac pads, I. II, c. 2, § 2. PorEtiDonr, L. IV,
ch. 5, § 7. Vattei., Droit des gens, Liv. I. ch. 23 , § 287. Grotuis,
De mari libero, c. 2.

*ibus bellicis aut aliis modis occupationem sibi reservat,
revera possessio el acquisila est, et alios ab eo usu ar-
cebit. Neque harum rerum usum adeo inexhaustum esse,
11 docti illi viri voluerunt, facile seldeno 1 ) concedimus. Ex
»ostra igitur sententia, marium exterorum übertas, ex hoe
quoque argumento non bene asseritur. Sed superest argu-
öientum de inexhausto usu quod ad liberam navigationem
Pertinet, ex quo maris libertas defensa est a grotio contra usur-
Pationes el insolenliam Hispanorum Lusitanorumque, in
libello isto aureo, divina quasi meute conscripto. Grotios
jure gentium thesin propugnat: »beere cuivis genti, quam-
vis alteram adiré cumque ea negotiari 2).quot; Fuit voluntas
ipsius Numinis Supremi, »ut a populis, mutua egeslate et
copia, humanae amicitiae foverenlur, ne singuU , se pu-
tantes sibi ipsis sufficere , hoc ipso redderentur insociabi-
les qua in re profecto agerent contra voluntalem Dei
sanctissimam. Jam videamus, quid seldenus 3) contra hoc
argumentum afiferat. Dicit igitur, quamquam humanila-
tis officia exigant, ut hospitio excipiantur peregrini. etiam
W innoxio non negetur transitus, hanc potius esse cari-
tatis, quam juris disquisitionem ; pergit deinde demon-
sirando, principum esse officium curare, ut nec peregrines
nec commercia admiltanl nisi pro re nala, ne quid detri-
menti respublica inde capiat ; quod jam bodisüs 4) mo-
öuerat: »singularibus paclis populorum ac principum con-
sentis commerciorum jura contineri.quot; Sed inde statim vi-
tlere licet, seldenum Fes mirum in modum permiscere.

1)nbsp;De mari ulauso, L. I, c. 22.

2)nbsp;De mari libero, cap. 1. Hoc argumentum quoque vehementer urget
ConsuU. Itoos VAN AMSTEt, Verhandeling over het Recht van Commercie
*^^sehen onzijdige en oorlogvoerende volken. Amsterdam 1760.

3)nbsp;De mari clause, l. i , c- 20.

4)nbsp;Locus invenitur Lib. VI, Cap. 2. de RepubUca.

9 4

ïóta enim ejus raliocinatio atque locus ab eo ex bodino
citatus manifeste ad jus publicum pertinent. Nemo pro-
fecto negabit, unicuique principi populove jus esse pere-
grines a territorio pro lubitu arcendi. Heinecciüs 1) bene
statuit, in uniuscujusque gentis positum esse arbitrio, utrum
commercia cum extraneis permittere velit civibus, nec ne.
Sed lioc nihil probat contra gboth sententiam, nemini li-
cere alteri liberam maris navigationem interdicere. Non
agitur dc carilatis officio, non agitur de jure libéré tran-
eundi ab una gente ad alteram, ubi contenditur, liberam
navigationem, secundum juris naturae praecepta , omnibus
populis competere. Sed procul dubio ponendum est, sel-
denum hoe argumentum refutare non potuisse, atque prop-
terca rei superficiem tantum attigisse, in alias autem par-
tes abiisse, quae ad rem plane non pertinerent 2). Quod
igitur argumentum nostrum spectat, credimus , a nemine
posse dubitari, quin omnes idem jus liberae navigationis
habeant ; et profecto sordida avaritia atque valde inhu-
manum esset, si quis hanc sibi soli habere vellet 3). Mare
est, uti pulcre dicit ortolan, patrimonium totius humani
generis, patrimonium pro indiviso, quodque dividi nequit 4).

Neque tamen desunt rationes, eaeque magis juridicae.
Videamus, quousque principia ad occupationem necessaria
m apertum mare valeant, idque occupari, possideri et sie
m dominium vel imperium redigi possit. Adsentimur byn-
kershoekio 5), mare exterum omnino occupari posse, quum

1)nbsp;Elementajurisprudeiitiac naturalis, I.ib. II, Ji 176.

2)nbsp;Idem dicit wheatoiv, Int. law. ulle no where grapples with the
arguments by which such a vague and extensive dominion is shown to
be repugnant to the laws of nations.quot;

3)nbsp;Pdfendorp, Droit de la nature etc. L. iv, cli. 5.

4)nbsp;Règles internationales etc. Vol. i, p. 126.
.gt;) De dominio maris. Cap. 3.

'iHis una pluribusve navibus ibi navigcl animo possidend/.

minus occupanli cedit, licet illud non totum pen.a-
'*'iget, ac terra quaevis occupanti, qui eam ammo possi-
dendi ingreditur, licet non omnes glebas circumambulet, uti
PAums dicit. Sed longe difficilior fuit possessio; utraque
tamen opus fuit ad adipiscendum dominium. At contendimus
Wnc possidendi animum antiquis populis nunquam fuisse,
'öprimis quod spectat oceanum extra columnas Herculis, qui
iis fere ignorabatur. Idem possidendi animus defuit
pluribus navigatoribus recentioribus, qui initio oceanum
coramercii tantum ac navigationis causa perlustrarunt, sed
»ninime , ut sibi vel principi suo dominium acquirerent.
Sed concedamus animum illum possidendi adfuisse, quod
fortasse de nonnullis navigantibus dici possit, qui jussu
mandato principis vel populi cujusdam itinera novas
'erras invcniendi causa fecerunt, ul illas occuparent
alque in civitatis dominium redigerent, boc tamen nullo
'iiodo maris dominium probaret. — Exempla invenire
licet apud Lusitanos el Hispanos, qui primis suis Magnis
Admirallis mandarunt, ut omnes terras mariaque , quae
detegerent, principis nomine , possiderenl el lenerent 1) ,
Illi etiam iienricüs VII, Britanniae rcx , JOA^ni cabott ejus-
que iiliis mandavit 2). Sic balbao Hispanus, cum primum
ad oras Oceani Australis accederet, circumstantibus raultis
iiicolis alque Hispanis, gladium manu tenens, in undas ad
medium corpus incessit, atque alta voce ct solenniler de-
claravil , se totum illud mare, nomine et auctoritate prin-

1) Ejusmodi mandalum accepit comJiBiis a rege Hispauiae; cujus art. 1. sic
habuit: .that he should have for himself during his life avd Us heirs
quot;nd successors for ever, the office of high admiral in all the seas, lands and
lt;^onti„ents he might discover.quot; WAsmrsGTOS mv.-c., £»/lt;;o/cql.mbos, Ch. Xt.
2; Whbaios , Int. law. Vol. 1, 1- ^09.

cipis sui occupare atque Hispanorum dominio submiltere 1)
Aliud praeterea exemplum afTert seldenüs, dicens (sunt ip-
sius verba): »Cum elisabethae reginae auspiciis HüsiFKEDts
gilbertüs, vir equestri dignitate, in Novum Orbem coloniam
deducebat, ut simul etiam terras aliquot Imperio Anglica-
no jure subjacentes in oris Septentrionalis Americae orien-
talibus recuperaret; inducebatur ab eo , velut a procura-
tore, regina in possessionem perpetuo sibi posterisque re-
tinendam, tum portus St. John (qui in insula est, quam
Bacalaos vocant) , tum universi tam maris quam telluris
spatium DC milliaria circumquaque occupantis. Solenni
dein ritu Anglicano, quo praediorum dominium transfertur,
tradito nimirum ei ramulo et cespite, novum hoe regnum
ut reginae beneficiarius accepit 2).quot;

In his igitur similibusve exemplis, animus seu voluntas
possidendi revera adfuisse dici posset, factum etiam na-
vigationis cum una pluribusve navibus. Quamvis vero
libenter concedamus, mandata illa, ab Hispanorum Anglo-
rumque regibus classium praefectis data, obligasse sub-
ditos, luce tamen est clarius, exteros ejusmodi alicujus
civitatis legibus non teneri. Signa externa subsistere de-
buissent et praeterea opus fuisset, ut res occupata, aut
semper fuisset custodita, aut usum tam piscationis quam
navigationis, exclusis aliis, princeps sibi reservasset 3). —
Quorum vero omnium nihil unquam locum obtinuit.
Ubinam enim terrarum classes inveniuntur, vel un-
quam inveniri poterunt, quae ejusmodi maris possessionem
semper custodirent, inque eo navigarent, ut inde omnes
arcerent exteros; qua custodia remissa, dominium quoque

1)nbsp;C. \m KomcK, WeltgescMchie, Th. Yll, p. 36.

2)nbsp;Mare clausuni, L. II, c. 30 in fine.

3)nbsp;Bïrkebsh; de dom. maris, C. 4.

reraitteretur rediretque mare in causam prislinam, it. e.
»■ursus primo cederet occupanli? Ubinam invenilui- rei
incubatio, omnino necessaria, quamdiu rerum dominium
paclis nobis non servetur? Ubinam usus exclusorius navi-
galionis et piscationis in aperto mari? Ubinam denique
sunt pacta ista, quibus hoc dominium nonnullis gentibus
a reliquis sit concessum, sine quibus occupatio illa iis nullo
ßiodo potuit nocere? Nihil horum omnium invenitur, atque
iude inferre licet, nullum dominium marium exterorum
existere unquam posse, cum hoc et physice fieri nequeat
et omnibus principiis juris naturae ac gentium prorsus re-
pugnaret. Quocirca optime hubebüs 1) : »Mare , inquit,
Bon recipit possessionem, quia possessio (ut JCtus dicit) est
sodium positio et rei detentio ; sed mare detineri aut cus-
todia coerceri nequit;quot; atque alio loco: »quae res non
recipit possessionem, ea nec dominii jure gentium capax
est, quia naturalis causa ac iterum effectus dominii est,
ut res sit in potestate nostra eique insistamus.quot; Quod jam
antea nettelbladt 2) quoque agnoverat, de mari vasto
dicens : » quatenus illud est, non dominio gentium vicina-
rum est, nisi specialis acquisitie probari possit.quot; Satis
quoque perspicuum videtur, tale dominium maris neque
securitati neque prosperitati alicujus gentis nmltum prodesse,
quin etiam magis nocere, cum mutua populorum commercia
impediret, ne dicam plane tolleret. — At videamus de mari
accolenti, sive de iis maris partibus in quas gens e terra
dominatum exercere potest. Haec quaestio prorsus ahter
se habet; ratio enim et moralis et physica hic non ob-
stat , et alia adest maximi momenti , quam omittere non
possumus. Quum scilicet primis temporibus homines gen-

ii Da jure eivitatis, L. U, Sect. IV, C. 2, No. 31.
2) Systema elementare cet, § 1082.

tes constituere coeperunt, quaeque gens possessionem et
dominium alicujus regionis occupatione acquisivit et jus ei
competiit, sibi tutam talis regionis possessionem servandi.
Nequit enim cogitari gens sine territorio quodam, intra
cujus fines omnia facere atque instituere potest, quae ad
prosperitatem et incolumitatem optima vel necessaria videan-
tur, atque ibi imperium exercet supremum secundum regu-
lam : quidquid est in territorio de territorio est. Hujus juris
consequens est, omnibus gentibus aeque ac singulis hominibus
jus naturale esse, ut sui tutelae prospiciant 1); unde rur-
sus necessario sequitur, jus quoque illis esse in eas maris
partes, quae litoribus adjacent eaque circumfluunt. Hae
enim maris partes ipsius territorii partem constituere viden-
tur atque ad defensionem omnino requiruntur. Etenim mag-
num potest existere periculum a navibus hostium proxime ad
litora accedentibus. Cujuslibet igitur populi quam maxime
interest, in securitatem suam taie quid impedire, non solum
ad sui defensionem, sed etiam ne merces vetitae advehantur.
Itaque secundum juris gentium naturalis praecepta occupatio
possessioque ejusmodi partium maris, quae uti püfendorfius
dicit: r,servent de rempart aux côtes, qu'elles baignent.quot;
licitae videntur; quin etiam semper occupatae esse censeri
debent 2). Quapropter recte hübercs : »ratione,quot; inquit,
»territorii adjacentis pars maris videtur esse sub imperio

1)nbsp;jtts enim Icgitimae defensionis, praecipue quoad spectat institutiones
quibus cavetur ne quid detrimenti respubl. capiat, et licitum est et prorsus
innocuum. Quod JCti Romani quoque agnoverunt, dicenles : L. 1. Cod. quando
Ueeat unicuique. »Quod quisque propter defensionem sui fecerit jure fecisse
videtur,quot; et, »melius est, occurrere in tempore, quam post exitum vindicare.quot;

2)nbsp;Droit de la nature etc. L. IT, ch. 5 , § I et 7. Heîftkr , Das
Europäische Völkerrecht der Gegenwart, Berlin 1844, p. 51. Yattei,
L. I, ch. 23, § 288. Fokiix, Traité du droit international, Paris 1843
iiv- 11, tit. 9, ch. L Martens, Précis cet. Liv. II, oh. 1, J 41.

principis aut populi, qui navigantes e terra cogcre potest.quot;
Prorsus alio modo coccejüs rem consideravit contenditque:
»raare omnino occupari non posse, nec totum, nec pro
parte 1).quot; Argumenta, quibus rem suam luctur, digna
mihi videntur, quae hoc loco recenseantur. Secundum
eum mare tribus constat partibus, scibcet aqua, alveo,
litoribus. Aquam in corporalem potestatem redigi non
posse supra jam vidimus, ubi simul ostendimus erro-
rem in quem incidit auctor. Jam alveum non magis
possideri posse, quis est, quin videat? »Res enim,quot; (sic
pergit), »nostra tunc demum fit, quando facultas naturalis
nobis competit rei insistendi; at per rei naturam possideri
non potest alveus, quamdiu aqua tegitur. Nam locus a
mari inundatus desinit esse proprius et fit publicus.quot; Huic
ejus argumento assentimur ; sed amplius progreditur, cum
denique contendit : »Utora posse sua natura occupari ; sed
quatenus ad maris usum sint necessaria , eatenus in pro-
prietatem venire non posse;quot; hinc JCtos Romanos litora
quoque inter res communes nominare una cum mari, sed
addere; »mare et per hoc litora,quot; h. e. secundum cocceji
interpretationem, » quatenus bttora ad usum maris pertinent.quot;

»Cum enimquot; (sunt ipsius verba) »Creator maris usum
communem esse voluerit omnibus, ex medii necessitate
sequitur, etiam litorum usum communem esse voluisse,
quia sine litoribus usus maris exerceri non polest.quot; Sed
posteriori sententiae minime subscribere possumus, cum
usus maris praecipuus constet navigalione, quae omnino
etiam sine litorum usu cogitari potest. Sed fortasse ei
in mente erat locus ille, ubi JCtus Romanus dicit : »lito-
rum quoque usus publicus juris gentium est, sicut ipsuis
maris; et ob id quibuslibel liberum est casam ibi irapo-

iierc, iu qua se recipiant, sicut retia siccare et ex msn
deducere !)•quot; Nauta igitur, urgente necessitate, Iitoribus
uti potest ; sed quare non etiam portubus, qui a Romanis
inter res publicas recenseantur? Rationem nos ignorare
fatemur, cur portus reipublicae adscrlbantur, litora vero
res omnibus communes habeantur. Fortasse coccejüs JCto-
rum Romanorum doctrina nimis imbutus, praecepta juris
naturalis potius quam juris gentium naturalis spectavit ;
qoae licet in multis, non tamen in omnibus eadem sunt
censenda2). Secundum praecepta juris naturalis verus om-
nino dici potest pulcerrimus ille ciceronis locus, ubi
quaerit: »quid tam est commune, quam spiritus vivis,
terra mortuis, mare fluctuantibus, btus ejectis 3) ?quot; Eo
sensu fortasse hodie quoque litora quodammodo communia
omnibus dici possunt, cum nemo tam barbarus sit, ut pro-
hibeat, quominus naufragus in lilore salutem quaerat.
Sed eo uti ad retia siccanda, ad habitationes ibi conden-
das, ad piscatum exercendum, hoc minime conveniret se-
curitati populorum mari adjacentium, ad quam tamen tu-
endam naturale jus iis competit. Haec JCtorum Romano-
rum dicta nobis videntur potius esse intelligenda de jure
mere naturali, non vero de jure gentium naturali.

Accedit, quod licet major pars illorum JCtorum prin-
cipium htorum communionis defenderit, celsüs tamen,
JCtus haud ignobiUs, aliter hoc intellexisse videtur, at-
que censuisse, btora territorii partem efficere, aeque ac

1)nbsp;$ 5 de rerum. divis.

2)nbsp;Nos scilicet hac in re potius gkotidm sequimur, qui jus naturale et jus
gentium naturale e duplici fonte derivatum esse pulat. Aliter senserunt PU-
fendortics, thomashis, coccejus aliique, qui jus gentium naturale nihil
aliud esse quam jus naturale rebus gentium applicatum docuerunt. De hac
quaestione vide ïLOO,s VAN amstet, Dissert, laud. p. 21 sqq.

3)nbsp;In Or. pro Koseio Amerino, c. 26.

portus. Dicit enim 1. 3. § 1. O. no quid in loco pu^
blico : »Litora in quae populus Romanos imperium ha-
bet, populi Romani esse arbitrer.quot; Romani igitur non
omnes inter se conveniebant, litusne esset juris publici
an juris gentium, et celsus litora plane ad territorium
pertinere, ut hodie quoque statuitur, significat. Majo-
rem autem difficultatem movet quaestio, quatenus hocce
maris imperium extendatur, immo vero secundum juris
gentium naturalis praecepta accurate solvi non potest.

Hinc apud varios scriptores hac de re sententiae plane
diversae inveniuntur, quas simul cum iis, quae usu et
pactis invaluerunt commodius visum est in alteram hujus
disquisitionis partem remitiere. Videtur tamen hoe impe-
rium, secundum principia juris gentium naturalis, eatenus
sese extendere, quatenus territorii securitas postulat, vel
navibus bellicis opus est, ut libere portum ingredi vel
egredi possint 1). Hic autem inprimis est conslderandum,
quatenus parles illae e terra recte custodiantur. Bynkers-
hoek 2) igitur: »videtur,quot; inquil, »eousque possessio ma-
ris proximi posse porrigi, quousque continenli polest ha-
beri subditum, eo quippe modo, quamvis non perpetuo
navigetur, recte tamen defendilur et servatur possessio
jure quaesita; neque enim ambigendum est, eum possidere
continuo, qui ita rem tenet, ut alius eo invito teuere non
possit 3). Unde dominium maris proximi non ultra cou-

1)nbsp;Pölitz , Die Staatswissenschaften im Lichte unserer Zeit, Vol. 1,
F. 130. Vattel, L. I, ch. 23, § 289.

2)nbsp;De dorn, maris, c. 2.

3)nbsp;Optimo hoc quoque ostendit von savigny , Das Recht des Besitzes,
p. 191. ubi dicit: »Wer in jedem Augenblick eine Sache ergreifen kann,
die vor ihm liegt, ist ohne Zweifel eben so unumschränkter Herr die-
ser Sache, als wer sie wirklich ergriffen hat.quot; Romanos quoque JClos
rem ita intelleiisee optime patet ex 1. 1, § 21 D. de poss.

cedimus, quam e terra illi imperari potest, et tarnen eo-
usque ; nulla si quidem sit ratio, cur mare, quod in ali-
cujus imperio est et potestate, minus ejusdem esse dica-
mus, quam fossam in ejus, territorio.quot; Quam sententiam
etiam probat vattel, qui omnia a temporibus et locorum
situ pendere dicit. Jus autem gentium naturale bac de re
nihil amplius praescribit vel constituit ; termini ad quos
maris possessio imperiumque porriguntur, valde diversi
esse possunt, atque tandem diuturno usu, vel pactis foe-
deribusque sensim sensimque definiri.

Quae cum ita sint, sequitur, ut secundum eadem prin-
cipia juris gentium naturalis, gens sibi etiam acquirat fre-
ta, portus, recessus, sinus, stationes, quippe minores
territorii hujus aquatici partes. Eum enim qui plus po-
test minus etiam posse, extra dubium est. Praeterea ta-
lia loca omnino secnritati regionis inserviunt, atque ple-
rumque castellis vel operibus bellicis custodiri atque teneri
possunt. Quare nemo recentiorum scriptorum hac de re
dubitavit. Sed Romanijam portus aeque ac flnmina ad ter-
rilorium pertinere putarunt : »flnmina autem,quot; inquiunl ,
»omnia et portus publica suntquot; 1), sive, ut theophh.us hoc
expressit; »iróvafioi dè navrtq xal Xifiiptg noilßXixoi
iiai;quot; el addit: »tovt' fort tov Sijfiov rov 'Pw/iaixovquot; ;
atque hoc naturali jure.

Sed gravior est quaestio, quatenus majores sinus vel
eliam minores maris exleri partes , plus minusve inclusi
terris aifinibus, secundum jus gentium naturale territorio
adscribi possint, alque sub imperio principis vel populi ad-
jacentis censeri. Sic quoque quatenus mare circumquaque
pluribus regionibus inclusum, mutuo consensu populorum

1) § 2 i. de rerum divis.

adjacentium marc clausuni haberi possit, quod ad ceteras
gentes attinet.

Quod ad primum , nobis videtur magna cum cautione
esse accipienda maktensii sententia, contendentis , proprie-
tarium riparum, qui aut locorum situ, aut classibus, prouti
securitas terrae postulet, imperium suum tuetur, habetque
sonticas causas excludendi peregrinos , jure posse conten-
dere, maris partem alluentem omnino ad territorium suum
pertinere 1). Concedimus auctori, si quis revera potes-
tatem habeat hanc maris partem sibi perpetuo servandi, de-
claraveritque voluntatem hanc sibi uni, exclusis reliqnis,
retinendi, ita tamen, ut non impediatur aliorum navigatio,
imperium profecto genti alicui existere posse. Quid vero
si nna harum conditionum desit? tum certe imperium in
maris partem aeque ac in pelagum apertum non existit,
nisi hoc pactis constitutum sit, de quibus infra.

Communi tamen jure Lacus Flevus [de Zuiderzee), Pa-
lus Maeotis {de zee van Azof) , eae maris partes, Ger-
manis Frisch Haf et Curisch Haf (in litore Borussiae
Orientalis), Sinus Lepanticus in Graecia et Sancti Georgii
fretum considerari debent partes territorii, quippe quae
undecunque aut pro majori parte a territorio includantur
facileque omnes peregrin! inde arceri possint. Sic nemo
profecto est, qui neget, Mare Mediterraneum Romano-
rum tempore, cum hi scilicet ad summum potestatis fas-
ligium pervenissent, prorsus fuisse clausum , revera terri-
torii partem efficiens. Mare illud undique circumdatum
erat regionibus eorum imperio subjectis, alque unlciis
aditus (fretum seil. Ilerculis) in eorum fuit potestate quem
facile claudere potuissent ; praeterea tenebant 1res portus ma-

1) Haec maktensli sententia invenitnr, Liv, II, ch, 3 , § 41 . pjus oporis.
Précis du. droit des gens moderne de l'Europe.

rilimos, Uavennam 1), Forum Julii et Byzantium, ubi
semper classes praesto fuerunt imperio tuendo et conser-
vando.

Palet igitur , hoe mare, quantumvis magnum, licetque
m eo toto e terra gens dominatum exercere non poluerit,
Romanis proprium fuisse 2). — Sed non eodem modo res
sese habet, quando maris partes nimis magnae aut aper-
tae vel htoribus plurium gentium circumdatae sunt.
Quamprimum emm duae vel plures gentes idem mare
mcludnnt, non amplius dici potest hujus iUiusve pro-
prium ; divisio enim plerumque magnis laboraret difficul-
tatibus, ac si fieri posset, aliis gentibus tamen nunquam
noceret vel obstaret 3).

Est igitur nostra sententia, mare, statim ac non am-
plius unins civitatis lerritorio inclusum sit, ad primum
slatum redire, et denuo rem nnllius fieri, cujus usus om-

1) Propter varia hujus urbis fata , memoratu baud indignum videtur hic
addere, Ravennam olim fuisse Thessalcrum coloniam, Postea ab augosio
facta est urbs maritlma atque statio classium Romanarum. Multa ibi fuere
aedificia publica portusque dncentarum quinquaginta navium capax. Honoeids
deinde ibi sedes imperii collocavit. Hodie est parrum territorii Ecclesiastid
oppidum, atque celeberrimus GIBBON, The History of the decline and fall
of the Roman empire. Vol. IV, p. 55. — {Oxford edition.) dicit: Uhe
gradual retreat of the sea has left the modem city at the distance of four
miles from the Adriatic; and as early as the fifth or sixth century of
the Christian era, the port of Augustus was converted into pleasant
orchards; and a lonely grove of pines covered the ground where the
Roman fleet once rode at anchor.quot; Quis hanc rerum humanarum vicissitu-
dinem observans, non in mentem revocat riobi patheticam querelam de urbe
Vejorum diruta; »Hoc tunc Teji fuere. Nunc quis meminit? quae reliquiae?
Laborat annalium fides, ut Yejos fuisse credamus!quot;

(L. an1ïaei fiobi, Epitome Rerum Romananim, L. I, c. 12 in fine).

2)nbsp;Btmkeb.sh. de dam. maris, C. 3.

3)nbsp;Güntueb , Vol. II, p. 42.

nibus paleat. Quod wheaton I) de Mari Nigro aperlis
Verbis dicerc videtur. Quamdiu enim Turcae soli litora
lenebant, fuit mare clausum ut Mare Mediterraneum Ro-
manorum tempore, sed postquam Russia quoque litorum
partem adepta est, ibique urbes maritimas condidit, clas-
ses sustentavit atque vehementer studuit , ul commercia
cum aliis Enropae gentibus iniret, tum (sunt ipsius whea-
toni verba) both that empire and othermaritime powers
fiave become entitled to participate in the commerce
of the Black Sea, and consequently to the navigation
of the Dardanelles and the Bosphorus.quot; Atque hoc ita
esse secundum jus gentium naturale, luculenter palel ex
sequentibus ejusdem wheatoni verbis: »this right was
expresly recognised by the treaty of Adrianople , 1829.quot;
Faletur igitur hoc loco, omnibus populis jus acquisi-
tum fuisse ante pacem Hadrianopolitanam, qua demum
libera navigalio full ordinata, alque consentientibus Tur-
cis , slabilita. De quo enim jure hic loqui possit au-
ctor, nisi de jure gentium naturali, quod omnibus gen-
tibus hanc praebeat libertatem? Hoc loco quam maxime
dissentimur a cons, van hookn , qui in dissertatione lauda-
ta 2) acriter invehitur in recentiorum Francicorum scrip-
lorum sententiam. declaratque se eorum principiis de h-
bertate frelorum inter duo maria libera intermcdiorum

1)nbsp;Wheato.m , Int. Law. Vol. T, p. 221. Quod eliam agnoscere videlur
Cons. tii. vau boork, Disp. de navigatione et mercatvra in mari Nigra.
J^mst. 1834, p. 28 dicens: ^.Rmnani, quo tempore metricibus hostium
arnis e provineiis nonnullis, mari Mediterranea adjaeentibus, expulsi
fuerunt, simul cum provinciis suis etiam imperium maris Meditorranei

absolutum amiserunt.quot; Alias igilur genles tum non amplius a maris illius
«quot;Vigalione arcere pnlnerunt, aut inno%ium transitum ad hoc mare vel ex eo
^mpedire.

2)nbsp;Vide pag. 30 sqq.

àdslipulari non posse quod ad ea quae ad mare Nigrum
praestant aditum, »q-wiaquot; addit, ygt;mare Nigrum, certe mag-
num mare et cuivis patens non est.'quot; Hic igitur quaes-
tio oritur, quodnam magnum dici possit? Cujus rei de-
finitio nobis non facilior videtur, quam illa sophistarum ,
quot grana cumulum faciant. Praeterea jus et praecipue
jus gentium naturale non a majori minorive magnitudine
et ambitu rei pendere potest. Eadem difficultas se nobis
olTert, cum dicimus , mare tum demum liberum fieri cum
ejus litora a pluribus gentibus possideantur. Quis enim
tum numerum populorum adjacentium definiet? An Rns-
sia et Turcia solae, mare Nigrum clausum servare pote-
runt ? Quidni tum quoque Russia, Suecia, Dania et Bo-
russia mare Balticum ? Quidni civitates Maris Mediterranei
boc Mare claudere possent? Tales quaestiones, quae nun-
quam sol vi poterunt, necessario oriuntur, nisi statuamus,
mare tam-diu clausum esse, quamdiu territorio unius gen-
lis prorsus sit inclusum, sed ab eo temporis momento,
quo alia gens eo venit, rursus fieri nullius atque ejus usum
omnibus patere 1). Sed vera causa, ob quam Turcae
domini fuerint navigationis in mari Nigro secundum van
hookn non baec fuit, mare istud omnibus partibus terri-
torio includi, sed ab iis frela possideri, per quae unice ad
mare Nigrum delur aditus 2), quamquam et ipse impe-

1)nbsp;Eodem modo OBTOIAN statuit, cum dixit; tQuunt aux mers intérieu-
res, si elles smt totalement enclavées datis le territoire, de telle sorte
qu'elles en font parHes intégrantes, et qu'elles ne peuvent absolument
servir de lien de communication et de commerce, qu'entre les seuls ci-
toyens, elles sont propres. Mais du moment que plusieurs états diffé-
rents possédait des côtes autour de cette mer, aucun d^eux nc peut
s'en dire propriétaire ni souverain à l'exclusion des autres.quot; Règles
internationales etc. Vol. 1, p. 160.

2)nbsp;Disp. laud. p. 29.

fîum maris Mediterranei Rortianis tribuit, quippe quod ipsi,
qua mare Europam, Asiam Africamque alluit, imperio suo
complectebantur. Rationes hujus discriminis apud Roma-
nos et Turcas non invenimus. Secundum hanc igitur
doctrinam Dania unice imperium haberet maris Baltici,
quippe quae possideat Oresundam. Hispania cum Ceutam
adhuc teneat, igitur possessione freti Herculis dominium im-
periumque maris Mediterranei haberet. Kluberi autem lo-
cus: »te Porie maîtresse des Dardanelles regarde la mer
Noire comme fermée aux étranger s,'' 1) quem affert van
hoorn, quo suam tueatur sententiam, nihil probat contra
maris Nigri libertatem, secundum jus gentium naturale,
cum seil. Turcae nunquam de hoc jure fuerint valde sol-
liciti, neque ejus praescripta anxie observaverint.

Huic argumento proxima est quaestio, quatenus fréta,
secundum jus gentium naturale dici possint sub populorum
adjacentiumimperio esse. Fretum autem dicitur maris tractus
inter angustiam constitutus, ita ut supra et infra pateat. Hic,
uti jam ex supra dictis vidimus, accurate est distinguen-
dum, utrum tale fretum aditum det ad marc clausum, an
Vero e mari aperto in mare apertum. Primo casu fretum
omnino sub ejus populi imperio est, intra cujus fines situm
est mare, ut supra de freto Herculis sub Romanis ostendi-
mus. Secundo quoque casu, cum latitudo non tanta sit,
quin occupari et in dominio teneri possit, alicujus gentis pro-
prium fit mare, vel, uti nettelbladt 2) dicit: »fretum est
in dominio et sub imperio gentis, cujus terras alluit.quot; Quod
jam grotius monuerat: »ad hoc exemplum (fluminis) vide-
tur etiam occupari potuisse ab eo, qui terras ad latus utrum-
que possidet, etiamsi et supra et infra pateat tit fretum.quot;

1)nbsp;Klübeb, Droit des gens moderne de VEurope, § 131. note a.

2)nbsp;Nettelbladt, Systema elementare, § 1080. ct 1083.

Ciijusmodi frelorum exempla sunt Oresunda, Sinus Codanus
(Gr. en KI. Belt), fretum Italis «7 faro di Messina, Bospo-
rus et Hellespontus {de Dardanellen)-, e quibus Oresunda et
Hellespontus tam sunt angusta, ut tormentis bellicis possint
custodiri. Ea profecto, diligenter omnibus, quae supra jam
de civitatum territorio dicta stmt, perpensis, nemo negabit,
propria civitatis esse ejusque territorii partem efficere. Sed
quomodo statuendum, si fretum illud angustum unica sit
via, qua quis c mari libero in mare liberum pervenire pos-
sit? An gens, cujus frelum iilud est, omnem impedire tran-
situm, atque igitur jus liberae navigationis a natura omni-
bus concessum tollere poterit? Cui quaestioni bynkershoek
affirmando respondet, docens , eo casu pactis opus esse :
»Etenimquot;, inquit, »transitum quamvis inermem et innoxium,
a domino recte probiberi omnino dicendum est;quot; et»nemo,
me invito, re mea utitur, fruitur; alia est bumanitatis, alia
juris régula 1).quot; Quam bynkerrhoekiisententiam valde quoque
urget van hoorn 2), dicens: »Sunt bodie, qui, bumanitatis et
libertatis nomina prae se ferentes, omnia etiam fréta omni-
bus popidis aperta esse oporlere contondantatque deinde
fatetur, se non videre, quare populus, qui possidet fretum
inter duo magna maria medium, sed parvum el angustum,
uliam diminutionem juris imperii aut dominii pati deberet,
ideo quod in duobus maribus adjacentibus cuivis libere na-
vigare liceal. Nos fatemur, tales opiniones nostrae senten-
tiae vehementer adversari ; sic enim ab alicujus gentis ar-
bitrio penderet, num rcliquae arceri possint a primariis com-
modis, jure gentium naturali omnibus concessis, scilicet a
libera navigatione el commercio. Quare grotius docuit:
» talis pars maris patere debet his, quibus transitu opus est

1)nbsp;De dom. mur is, c. 4.

2)nbsp;Di.ip. xupra laudata, p. 34.

ad causas juslas 1).quot; Sic etiam coccejus transitum inno-
xiura secundum jus gentium naturale vetari non posse sta-
tuit. Ait enim: »cuique hominum transitus innoxius com-
petit per totum terrarum orbem;quot; 2) atque talis innoxii
transitus prohibitio justam belli causam praebet. Idem prin-
cipium propugnat vattel dicens: oen refusant passage on
priverait les autres nations d'un avantage, qui leur est ac-
fiordé par la nature ; et encore un coup, le droit d'un
tel passage est un reste de la communauté primitive 3).quot;
Eidem favet sententiae Lusltanus pinheiro febbeira , qui in
adnotatione ad mabtessii opus 4), de fretis, quae aditum
dant e mari libero in mare liberum, hoc modo loquitur:
»l'usage ne saurait être disputé par les peuples situés sur
leurs bords à toutes les nations de l'univers, qui sont
intéressées à en jouir;quot; praecipue cum talis transitus non
damnum, plerumque vero magnum lucrum populo adjacenti
afferat. Eodem modo virprudentia civili insignis: rgt; si Vu-
sage des mers,quot; inquit, »est libre, la communication doit
Vêtre également, autrement la liberté de ces mêmes mers
serait chimérique amp;).quot; Raynevai, eandem secutus est sen-
tentiam, cum dicit : r,les détroits sont des passages pour
communiquer d'une mer à l'autre. Si l'usage de ces
mers est libre, la communication doit l'être également;
car autrement la liberté de ces mêmes mers ne serait
qu'une chimère 6).quot; Ortolan hoc modo ratiocinatur : »îV
ne suffirait pas ici, pour attribuer la propriété du détroit

1)nbsp;De jure helli ac pacis, Lib. II. c. 3. § 8.

2)nbsp;Novum Syst, § 245.

3)nbsp;Vatiki, Droit des gens, Livr. i. ch. 23. § 292.

4)nbsp;Précis du droit des gens moderne de l'Europe.

5)nbsp;In opere quod inscribitur: Traité complet de diplomatie, par un
quot;ncien ministre, Paris 1833. Vol. I. p. 405.

Ö) Tnstitutes du droit de la nature et des gens, Litf. II. ch. 9. §7.

3-^

à ta nation maîtresse des côtes, dc dire que de fait le
détroit est en la puissance de cette nation; quelle a le
moyen de le dominer par son canon ou par cent autres
modes d'action ou de défense, — en un mot, qu'elle peut
l'avoir réellement en sa possession. L'obstacle matériel
à la propriété étant levé, il resterait toujours l'obstacle
moral, la faculté essentielle et inviolable pour les peuples
de communiquer librement entre eux 1).quot; Hactenus qui-
dem dc aliorum senlenliis, in quas quominus abeamus ni-
hil obslare nobis videtur. Sed tentare volumus, an for-
tasse territorii sanctitas cum jure illo libéré transeundi quo-
dammodo possit conciliari. Putaremus scilicet , tali casu
cogitandam esse servitutem quamdam juris gentium. Sci-
mus, omnes fere hujus juris doctores tradidisse, omnem
servilutem juris gentium speciali titulo sive pacto niti et
constitui debere, aliter vero alios nonnunquam statuisse 2),
alque non videmus, quare inter gentes cogitari non possit
servilus ex locorum situ derivala, eodem modo, quo jure
civili. In hoc enim invenimus jura et olficia inter praedi-
orum adjacentium dominos inslituta, quorum primarium est,
ut fundi situ inferiores aquam ex superioribus locis deflu-
entcm, nullo inlervcniente hominis facto, recipiant. Sed
inprimis in hacce quaestione regula illa juris civilis valere
dcberot, secundum quam praediis circumcirca aliorum prae-

1)nbsp;Regies inlernationales, Vol. I. p. 161. Wheaton Imjus operis
censnram egit in Revue de droit Français et étranger par rOEUX, Tom.
11. Livraison. 3.

2)nbsp;Kiübek, Droit des gens moderne do l'Europe, p. 214. ibique sub
litt. c. »ß est des auteurs qui soutiennent à cet égard une servitude
publique dérivante de la situation des lieux, cl par conséquent constituée
•parla nature même;quot; citât J. N. IiEBTii dissertalionem de Servitute natura-
liter constituto, cum inter diverses populos, tum inter ejusdem Reipu-
blicae cives, dkss. 1G99.

diis inclusis liber dari debet adilus I). Est igitur nostra
sententia, bic et inter gentes tale quid locum habere. Nam
eo tantum modo teiTitorü sanctitas cum jure liberi gentium
commercii naturah, conciliari nobis videlur. Populum
enim adjacentem revera lalium fretorum dominum esse, a
^iROTio, coccejo aliisque scriptoribus non negatur, cum ei
JUS tribuant telonea quaedam exigendi, slatuantque iidem,
hoc secundum jus gentium naturale licitum esse, scilicet,
'It inde expensae, quibus opus est ad navigationem promo-
vendam alque tuendam, solvcrcntur. Sic enim ghotuis:
»Iranseuntibus,quot; inquit, »mercibus vectigalia imponi possunt
ab eo, qui in terra imperium habet, ad praeslandam secu-
rilatem mercibus, aut inter cetera ob hoc onera suslincn-
lur, ad ea compensanda vectigal aliquod mercibus imponi
potest, dum modus causae non excedatur 2).quot;

CAPUT II.

de fluminibüs.

Postquam igitur de mari aperto , de maVibus internis
eorumque partibus, fretis, sinubus, portubus aliisque egimus,
Superest jam, ut videamus, quatenus flumina, amnes el re-
'iquae aquae internae secundum jus gentium naturale aii-
eujus populi propria sint censenda. Et primum quidem
luod ad illas attinet aquas lluminaque, quae in ten itorio,
b. e. intra fines populi cujuslibet lluunt alque oriunlur,

1)nbsp;Cf. Art. 672. sqq. Cod. Civ. Bat. et 639. sqq. Cud. Civ. Fr.

2)nbsp;De jure belli ac pacis, h. II. c. 2. § 14, cl coacsjïs ad Imnc locum.
Wki., Droit des gens, L. l. A. 23. § 292.

non facile quis dubilare poterit, quin lotae bujus populi
propriae sint, nullaque in iis jura peregrini habeant possint-
ve exercere. Restât igitur, ut ostendamus, quatenus flu-
mina, quae plures alluunt regiones, secundum jus gentium
naturale gentibus ad eorum ripas babitantibus sint propria.
Ex principiis de populorum territorio in eoque imperium ex-
ercendi modis a nobis positis necessario sequitur, ut gens
ad ripas fluminis habitans censeri debeat, tale flumen sibi
soli occupasse; nam, uti grotiüs dicit: »flumina occupari
poterunt, quamquam nec supra nec infra includuntur ter-
ritorio, sed cum aqua superiori et cum inferiori aut cum
mari cohaerent.quot; Ita autem eo magis stataendum, quo
angustior est fluminis cursus; tum enim populo quam ma-
xime opus est eodem ad territorium defendendum. Si ta-
men duo populi ad fluminis ripas eodem tempore sese collo-
carunt, aut saltem ignorant, quis primum sedes ibi posue-
rit, censeri debet utrique aequa fluminis pars competere;
quod etiam nettelbladt agnoscit : » si flumen fines territorii
dirimit, in medio flumine fines esse censentur, nisi aliunde
constet ad unam gentem tantum pertinere flumenquot;. Unde
patet, quemlibet populum una cum occupatione territorii,
quod possidet, occupasse omnes amnes fluminaque, quae
territorium illud perfluunt; et cum hae aquae facile possideri
atque custodiri possint, illas esse proprias populi, cujus intra
fines fluant, vel ejus, cujus in ditione sit populus 1). Magna
autem illa flumina, quae varias perfluunt regiones atque non-
nunquam viam commercii unicam inter gentes efficiunt, ex
nostra sententia quoque haberi quodammodo debent viae

1) Mabtebs , Précis etc. L. U. ch. 1. § 39. Vattei , L. I. ch. 22. Ç 266.
Güntheb, Th. II. Ji 13. Wheatom, lut. Law. Vol. I. p. 288. Foelix,
Traité etc. L. II. tit. 9. ch. 1. PöUTZ, Die Staatswissenscha/tcnn. s. w.
Th. I. p, 128. Grotius, De jure belli ac pads, L. II. o. 2. J 12.

naturales in totius liumani generis coniuioduui constitutac 1).
Secundum jus igitur gentium naturale minime licet geutibus,
iisdem fluminis ripis adjacentibus sibi invicem liberam navi-
gationem et innoxium transitum impedire. Quod jam de
'retis monuimus bic quoque de iluminibus dicendum. Sta-
tuimus nempe, innoxium transitum in fretis esse Servituten»
juris gentium ex locorum situ derivatam. Gentes itaque
ad fluminum ostia sitae transitum illum negare non possunt
illis, quae altioribus locis habitant, neque hae ad fontes. Sed
dominatus fluminis et proprietas, nihilominus gentis pro-
pria sunt, quousque territorium perfluit. Quae igitur gens
omnia etiam exercet jura, ut piscatum, et ea, quae iu ilu-
niine nascuntur ejus sunt 2). Quam sententiam gajus JC-
tus Romanus ita expressit, l. 5. D. de lier, diois. et qua!.
»riparumusus publicus est jure gentium, sicut ipsius flumi-
nis. Itaque naves ad eas appellere, funes es arboribus iiji
uatis religare, retla siccare cet. cuilibet liberum est. Sed
proprietas illorum est, quorum praediis haerent.quot; Qui-
libet quoque populus jure suo transeundi utcns tenetur
solvere omnia telonea, quae pro re nata et ab incolis exi-
guntur, neque majora. Eo pertinent e. g. anchoragia, ripa-
tica, pedagia aliaeque hujusmodi praestationes pro signis,
quibus recta navigantibus monstratur via 3). Facile tamen

1)nbsp;Heffieb, Das Eur. V'àlkerr. dm- Gegenwart 136. et omnino wh.ka-
ÏON, Int. law, Vol. 1. p. 229. cujus sententiam secuti sumus. Hic quoque
omittere non possumus, rem jam eodem animo fuisse consideratam a Senatu
populoque urbis New-York , cum nempe constituerint d. 10. rn. Aug. 1798,
ut varia liujus provinciae flumina, -»should be considered and were decla-
^ed to be public highwaysatque neniini liceret navigationem per ilia quo-
libet modo impedire, sub poenis lege constitutis. Vide Laws of the State
cf New-York comprising the constitution and the acts of the Legislature
since the revolution. Albany by webstkh , 1800. Vol. 111. p. 433.

2)nbsp;De jure II. ac p. L. II. c. 2. § 12. Heffteii , 1. 1.

;;) C'auaEJUs ud geoiiu« , I-. H. c. 2. () 14.

unusquisque videbit, jus illud transeundi ac telonea impo-
nendi, auctis gentium commerciis, multis litibus gravissi-
misque quaestionibus ansam praebuisse, atque earum soluti-
onem temporis lapsu vel pactis expressis fuisse lactam. De
hisce tamen ad jus gentium Europaeum proprie pertinenti-
bus in tertia hujus disquisitionis parte videbimus.

PARS TERTIA.

QUATENUS AQUAE GENTISSUNT, CUJUS TERRITORIUM
ALLUUNT, JURE GENTIUM EUROPAEO?

CAPUT 1.

de mari.

Postquam igitur priori parte de jure gentium naturali
egimus, videamus de jure gentium Europaeo et inprimis
•le quibusdam quaestionibus, quarum brevis disquisitio esse
praemittenda nobis omnino videtur; seil, quomodo hoc jus
gentium Europaeum formatum sit atque excultum. Deinde,
quid hodie hoc nomine intelligatur. Veteres, praecipue
Graecos et Romanos, non prorsus ignorasse primaria juris
gentium principia, ex multis eorum scriptis luculenter pa-
tet. Eorum tamen hac de re sententiae non potuerunt
late patere, cum navigationis, commercii et geographiae
'»ludium illis temporibus non admodum esset excultum.
Apud Romanos, populum initio agriculturae deditum, ab
•^ffini mercatura alienum, ignorantia illa aliarum gentium
major esse debviit. Cui accedebat superbia, ferocitas
ac crescens in dies omnia sibi subjiciendi cupiditas. Postea
^oc sensim paulatimquc mutatum; sed cum Romani totuni

fere orbem lerrarum sibi subjecissent, non ila iis necesse
esse poluit, ul perpetua foedera ac commercia cum bar-
baris Orienlis vel Occidenlis genlibus colerent. Everso
eorum imperio, Germaniae gentes nova in Europa condi-
derunt regna, inter quae tamen, nec magis medio aevo
juris gentium necessiludo ulla stabilis ac firma obtinebat,
contra grassabantur in dies perfidiae, lites, bella ac va-
stationes. Rebus sic se habentibus, nulla fere juris gen-
tium auctoritas esse polerat, el restaurato juris Romani
studio, cum principiis hujus juris confusa atque ex hoc
solummodo explicata fuere nostrae disciplinae praecepta.
Cum vero ex hac medii aevi quasi nocte Europa renata
prodiret, cum artes in Itaha renascerentur, cum commer-
cia et invenliones augerentur, mox jus gentium quoque
sese explicare et extendere debuit, quo populorum inier
se commercia atque consuetudines niterentur. Aucta tamen
haec commercia necessario ansam litibus inter populos prae-
bere debuerunt, quae aul communi more componendae erant,
aut occasionem dabanl stipulationibus, quibus jura conce-
derentur vel adimerentur. Ex brevi hoc conspeclu patel,
jus gentium Europaeum, sicut et alias juris disciplinas niti
praeceptis juris gentium naturalis, de quo in priori parte
vidimus. Partis posilivae autem triplex est fons 1); fluit enim

1) Wheaton, Elements qf Int. law. Vol. 1. p. 56. Wheatohi dislinclio,
quam secuti sumus eodem mihi redire \idelur quo wolfu, Proley. Jur. gent.
qui nempe distinxit jus sentidm iveges.sakii'M : (hoc est jus gentium naturale);
ms GENTIUM CONSDEIBBINAllItJM et JUS GEKTIBK PACTITllIJI. Eandem distrihu-
tionem etiam habet wabmkökig, Rechtsphilosophie als Naturlehre des Rechts.
Friburg. 1839. p. 436. ubi dicit: »Die gemeinsame Uelerzeugung verschie-
dener Völker über ihre gegenseitigen Rechten und Verpflichtungen kann
auf eine dreifache Weise sich aussprechen:

1quot;. Durch stillschweigende Befolgung Jerselhcn Gmiidsälie. (gbwou»-
HtnsBECHT).

1°. ex iis, quae ex populorum expresso consensu, pac-
tis atque i'oederibus nobis servata sunt.

2». ex iis, quae tacito populorum consensu et usu intro-
ducta sunt.

3°. ex iis, quae tacito consensu quorundam populorum
derivata, usum peculiarem inter hos constituunt.

Denique quaerimus, quid hodie intelligatur vocabulis jus
gentium Europaeum? Quae verba profecto non sunt acci-
pienda sensu nimis restricto. Etenim, ubi anno 1783
Americae Septentrionalis libertas agnita est, atque hujus
saeculi initio Hispanorum coloniae jugum excusserunt tôt-
que respublicas libéras formarunt, quae mercatura, navi-
gatione et pactis amicitiam magnarum Europae civitatum
sibi conciliarunt, America quoque censeri debuit partem
systematis civitatum Europaearum eificere. Nos igitur jus
gentium Europaeum dicimus principia tam usu, quam ta-
cito consensu et pactis expressis confirmata inter populos
^'Ultiores Europae et Americae. Videamus jam, quomodo
principia hoc jure introducta vel accepta juris gentium na-
turalis instituta immutaverint, circumscripserint, extenderint.

Magnum Oceanum sive mare exterum jure gentium
naturali rem esse nullius, quae a nemine unquam occu-
pata, possessa et. ita in dominium ac sub imperium
fedacta fuerit supra vidimus; et quomodo jus liberae
navigationis omnibus competens, dominium imperiumque
Oceani faciat illicitum. Alia tamen est quaestio num gen-
res quaedam, pactis, usu vel consuetudine jura sibi acqui-

2». Durch ausdrückliche Anerkennung ihrer Vnalhängigktit und die
rerlrugsmässige Zugesiehmig wechselseitiger Rechte. (völkehveb-
traue).

3°. Endlich gilt es Grundsätze, die ihrer innern Wahrheit wegen
gelten, (allgemeih ^atüri.ich tolkebrecht).

siverint ab aliis agnila. Sic reges Hispaniae et Lusilaniae
diu jus navigandi, praecipue in Oceano Indico sibi solis
competere contenderunt. Rex Lusitaniae solenniter se pro-
fitebatur: »öom per grace de Dios Rey, — Senhor de
Guinea e da conquista e navigacam e commercio d'Ethi-
opia, Arabia, Persia e da India 1)quot;; ac legibus vetuit,
peregrinos adire »dictas regiones, terras, maria Guineae et
Indiarum aut quascunque alias terras, maria nobis subacta,
in commercium sive navigalionem, sive ad arma inferenda
absque licentia nostra et auctoritate, poena capitali ei, qui
contra fecerit, infligenda bonisque ejus universis fisco ap-
plicandis 2).quot; Classiariis regis jus quoque datum est, ut
omnes qui contra facerent atque in hisce maribus inveni-
rentur, in judicium vocarent. Profecto inde patet, His-
panos et Lusitanos nisi dominium, quod nullo jure adipisci
poterant, principatum saltem affectasse. Quae tamen ar-
rogantia nunquam jure gentium agnita est ; pacta hac
de re non exstant nec unquam futura sunt. Ex tacito
populorum consensu, quod e. g. populus per longum tem-
poris spatium oceanum non navigaverit, nihil j)robari pos-
set, cum nulla currere possit praescriptio ubi agitur de jure
merae facultatis. Omnia igitur jura, quae gentes sibi in

1)nbsp;Sic Hispaniae rex dicebatiir ■ùRexj de Castilla, — do las Indius Ori-
entales y Occidentales, islas de Tierrufirme del mar Oceanoel .idhuc
hodie iisdem vanis tituhs gloriatur aeque atque iis . ■»Arehiduque de Austria ;
Duque de Borgona, de Brahante y de Milan ^ Conde de Alspvrg, de
Flandes , Tirol.'quot; cet. Tales tituli profecto nihil probant nisi ridiculam quo-
rumdam principum vanitatem. Tituli illi inveniuntur in decreto promulgationis
Codicis mcrcatorii Hispanici, Codigo de Comcrcio, decretudo, sancionado
y promvlqado en 30 de Mayo de 1829. Edicion Oficial. De Real
Orden. «lanbiu. Oficina do b. I. amabita , 1829.

2)nbsp;Vid. seibe.'v, De mari clavso, I.. I. c. 17, veiba hnjus legis ciiam
lingua Lusitana invenimus .ipud ORTOLA.\ , Règles Int, etc.

J

- —

älionun detrimcnlum in Oceano vel apcrto mari vindicare
sliiduerunt, jam diu a viris doclis rejecla sunt atque c
jure gentium Europaeo remota, principiumque receptum est,
Oceanum plane liberum esse ac omnibus patere, quod
^viieatok ila expressit: «the controversy how far the open
Sea or main ocean, beyond the immediate vicinity of the
'boasts, may be appropriated by one nation to the exclu-
sion of others, which once exercised the pens of the
obtest European jurists, can hardly be considered open
'It (his day 1).quot;

Aliter tamen res se habere videtur quod ad nonnullas
alias gentes, quae dominandi cupidine abreptae partes quas-
lt;iam maris minores sibi vindicarunt, et hoc jure gentium
ab aliis concessum, probare conatae sunt. Inter quas
ßritannia inprimis sibi et dominium et imperium in ma-
ribus litora sua circumlluentibus, praecipue autem in
iis, quae vulgo dicuntur Narrow Seas, dudum asseruit.
Tale imperium Venetorum Respublica in mari Adriatico,
Genuenses in mari Ligustico, et denique exeunte saeculo
praecedente Dania, Suecia et Russia in mari Baltico sibi
arrogarunt. Quae genles et praesertim Britannia magna
Sua potentia et copiis navalibus fretae, haec jura acriter
defenderunt. Quaestio illa jure gentium Europaeo tam fuit
dubia, ut GÜNTHER, qui opus suum a°. 1792 edidit, non
disertis quidem verbis roaria ista libera dicere ausus sit,
Sed inter ea numeret, de quibus adhuc sub judice hs sit.
Cum tamen, progrediente humanitate, hae sententiae magis
quot;lagisque sint rejiciendae, nos operae pretium futuros esse
existimavimus, vana ista jura in disquisitione nostra brevi-
ter recensere atque inde deducere, quatenus gentes dlae
jura sua tueri potuerint.

1) Elcm. of Int. law., Vol. 1. p. 225.

Mare vulgo dictum Narrow Seas proprie est pars Oce-
an! Atlantici, a Francis quoque dictum la Manche, a Ba-
tavis hetKanaal, Brilanniam inter et Franciam inde ab in-
sula Ouessant, Anglis Ushant, nostratibus Uysant, usque
ad fretum, quod pas de Calais vocant. Angli jus pecu-
liare in banc maris partem atque in totum mare, quod
Angliam, Scotiam et Hiberniam cum minoribus imperio Bri-
tannico subjectis insulis alluit, sibi esse contenderunt. In-
primis autem seldemjs et post eum welwodus hoc defendere
conati sunt, atque fuit tempus, quo eorum scripta tam
magni haberentur momenti, ut Ordines Hollandiae JCto gras-
vviNCKEL mandarent seldeni opus, data opera , refellere, quam
ob causam annua ei ad mortem sunt concessa. Non
inutile igitur erit, praecipua seldeni argumenta breviter ex-
ponere. Etenim ratiocinationes et probationes, quibus hoc
jus jam inde a primis temporibus Anglis proprium fuisse con-
tendit, unice nituntur locis scriptorum, quae nonnunquam
arbjtrario modo explicantur, ut seldeni tantum sententiae
favcant. Contendit, jam caesaris tempore Britannos navibus
suis vimine contextis, coriis bubulis circumtextis, mare illud
pernavigasse, atque ibi piscatum exercuisse. Sed responde-
mus cum bynkersiioek: alii quoque idem fecerunt, atque
Britanni non unice animo possidendi. Deinde seldenus de-
monstrat, Septentrionalis maris dominos fuisse Britannos, et
mare et tellurem unicum imperii Britannici corpus consti-
tuisse, quod illi hanc maris partem vocarint maris sui se-
cretum 1). Quod probat multis antiquorum scriptorum lo-
cis, ostendens ingentem doctrinae apparatum, vim autem
probandi non aequam. — Deinde Oceani Britannici dominium
ipsam Britanniam sequebatur devictam sub claddio et domiti-
ano Augustis, atque idem fatum cum Romanorum imperio

— —

Insulae Britannicae lum adminislrabantur a Comilc
quodam liloris Saxonici per Britaniam ; de quo lamen ve-
•ïementer disputatum est inter viros doctos, utrum Comes
ille Britanniae fuerit tantum, an vero etiam litoris Britan-
®ici Cismarini. Posteriorem sententiam secuti sunt orteltus,

cambdenüs, paulus merula, philippus cluverius, quopum SeU-
'entiae, in rebus autiquitatem spectantibus, profecto parvi
liaud sunt pendendae, sed tamen seldeno minime placent et
ab eo rejiciuntur, quippe quae opinioni suae non admodum
laveant 1). — Ex bis igitur satis patet, iis temporibus do-
minii vel imperii maris ne vestigium quidem exstitisse. Re-
fera Romani, possidentes Britanniae ac Franciae litora una
cum magnis classibus iu mari Narrow Seas, quae hoc do-
minium tuerentur, fortasse dici potuerunt ejus maris domlni,
eodem modo ut maris Mediterranei. Quod cum Romani
amisissent imperium, Britanni quoque amiserunt, neque heri-
quot;litatis loco rccuperare potuerunt. Seldenus lamen pergit
Cap. 9. dicendo de maris Brilannici dominio postquam Roma-
norum imperium abjeceranl incolae, quod factum esse cir-
citer a. 430. aflirmat. Mox insula in Saxonum venit po-
testatem, qui ibi Heplarchiam condiderunt, et poslea a
öanis subacli fuerunt. Qua periodo utriusque genlis
imperio adjunctum fuissc imperium maris, vix erat cur
dubitaret Seldenus. Dominium Anglo-Saxonum el Da-
norum secundum eum palel: 1°. Ex polentissimis Saxo-
num regni principiis. Apud annalium enim scriptores uun-
Tingdonensem, malmesburiensem, hovedenum aliosque potentia
borum principum admodum extollitur. Sic edgar continuo
classes in mari habebat (36 naves eaeque robustae), ut
iti contra piratarum vim tuerentur. Haraldum legimus
mare navium militumque copia munivisse, ne quis hostium

sine gravi confliclu regnum inlraret, e quibus verbis luce
clarius patet, haec omnia esse facta, ut Britanniae litora a
Normannis defenderentur, sed nullo modo, ut sibi dominium
prae caeteris gentibus, vindicaret, 2°. Patet ex victoriis
navalibus, tributis et fiduciariorum clientium officiis, prae-
cipue ex aifredi magni rebus gestis, qui fundamenta poten-
tiae Anglorum maritimae jecit. Sub ethelredo quilibet pos-
sessor 310 hidarum terrae unam navem praebere debebat; qui
octo tantum hidas possidebat, loricam et galeam; quam ob
causam hüntingdonensis dicit, non fuisse tantum navium nu-
merum tempore alius cujusdam regis Britanniae. Canutüs
quoque et haraldds magna extorserunt vectigalia ad clas-
sem sibi comparandam, qua piratas coercerent. Sub ethelredo
inter priscas Angliae leges occurrit Danegeldi solutio prop-
ter piratas; erant V2 denarii de unaquaque hida totius
regni. Idem ethelredüs a sveno, Daniae rege, ex pacto
45 naves conduxit, ut regnum mari defenderet, quae ex
hoc Danegeldo solvendae erant. Quis talia argumenta
legens non mirelur scriptoris impudentiam dicam an levita-
tem, qui iis usus sit ad dominium maris demonstrandum?
Nonne potius prorsus contrarium probant? Quomodo enim
illi, qui vectigalibus opes suas exhauriebant, quibus classem
peregrinam in suam defensionem conducerent, maris domi-
nos esse dicere possint? — Cap. 14. seldends demonstrare
voluit, reges Angliae, post Normannorum adventum maris
circumflui dominos semper fuisse, atque hoc ex ejus quasi
territorii partis custodia sive praefectura, id est, ex jure
Admirallatus Anglicani efficere studet. Atque negari non
potest, inde ab hoc tempore reges Angliae sibi jus quod-
dam arrogasse, ad eas maris partes tuendas. Henkicüs I,
instituit Buisecarlos 1), alque iis praecepit, ut observarent

J) BuUccarli seu Butlescarlcs secundnm seidescji sunt rainisiri naulici.

et prohibèrent, ne quis de partibus Normanniae fines adirel
Angliac. Sub henrico 111 (1216-1272) Thomas de
Moleton dicitur capitaneus et custos maris alque partium
niaritimarum praefectus. Sic Hugo de Crcqueur vocatur
custos quinque portuum et maris m partibus illis. Eduau-
Düs I (1274 — 1307) navigia ad mare custodiendum in Ires
classes divisit. Eotardo II régnante, (1307 — 1312) tres
Admiralli Irium plagarum Angliae et maris custodiam babe-
bant. Sic quoque in actis Parlamenli sub euuaudo III
(1327 — 137 7) agebatur de custodia pacis, terrae, limitum
Scoliac et maris. Sub ricardo II (1377-1399) Hugo
Calverlee factus est Admirallus maris. Henrico IV et V
regnautibus (1400 — 1420) in Comitiis Regni denuo dc
maris custodia agebatur, et sub iienrico VI (1422—1471)
cdilae sunt litterae regiae (protectiones), quibus indulge-
batur litis vacatio illis, qui super salva custodia et mans
defensione morarenlur, cum eodem tempore in Parlamente,
gt;nt was thought fit by all the commons of the land,
that it was necessary the sea be kept 1).quot; Satis tamen ex
hisce videre licet, nullum argumentum pro Anglorum ma-
ris dominio inde erui posse, sed omnia polius Britanniae
litorum custodiam spectare, inprimis quia in iis nulla fit
menlio aliarum gentium, quae bos titulos unquam agnove-
rint. — Neque magis dominium sequitur ex crcatione Ad-
mirallorum flotae {classis) navium versus partes Boreales
sive Occidentales sive Australes, neque ex codicillorum
formula, quibus hae crealiones fiebant. Plane utrumque
ad jus publicum Anglorum pertinet. Hujus argumenti fu-
lililas eo clarior patet, cum non solum Britanni sed et

seu classlarii ut I/usecarli miuistri aulici, lingua Anglorum veterl. Vid.
^o.re clausum, L. II. lt;:■

1) Vid. de his omnilms stLBESVS, L. 11. c. 14. el passim.

Franci, imo vero majores nostri Admiralios suos, aliosque
mari praepositos habuerint. De Francis seldenüs hoc ne-
gare nequit, sed difficidtatem suo more componere studuit.
Majores nostros silentio praeteriit, et tamen memoratu dignis-
simum est, primes illorum navium duces fuisse vocatos
Admiraelen van der Zee 1).

Sed fortasse majoris videatur momenti, quod in labulis
Parlamenti ricardi II (1377) occurrat vectigal cuihbet
navi per Admirallatum Septentrionalem transeunti ad
maris custodiam impositum, navibus etiam quorumcun-
que exterorum. . Quae pecuniae omnes secundum le-
gem Parlamenti impendebantur »/or the defence and
saufegard of the Realme, the keeping and saufe-
gard of the seas.'quot; Quod vectigal si revera ab aliis
populis, non invitis, solutum fmsset, aliquam aucto-
ritatem Anglis tribuere videri posset ; sed cum ex bistoria
nihil hac de re liqueat, immo e contra pateat, populos
semper Anglorum arrogantiae obstitisse, hic de facto for-
san, nec vero de jure sermo esse potest. Seldenus autem

1) Hoc invenimus apud Virum nobil J. c. de jonge, Geschied, van het Ned.
Zeewezen.'s Gmvenhage 1833. DI. 1, p. 48 sqq. Primum alïedtbs Dux a».
1397, beUo contra Frisios exorto, tales Admiralios inslituere coepit, sc. duos
e gcnte lleenvliet et Egmond, quibus tribuebatur »het opperbevel op alle
's Hertogen stroomen, zoo binnen 'slands als buitert in de Zee.quot; Sic
ïuilippïs Burjjundiae Dux, medio saeculo quinto declmo henüiccm vam sorse-
len , Graaf van Grampré, Heer van ter Veere, Vlissingen, Westcappel
enz. honoravit titulo »Kapitein Generael en Admirael van der Zee.quot; —
Sic quoque dicitur in ■i Ordonnantiën binnen den sceepenvan erlogen (uit
het hoek van den Ede der stede van ter Vere, begonnen in het jaar
1520). »Dese voerscreven eeden van den sceepen van erlogen in de Or-
donnantiën sijn aldus geordonneert geweest hy lieer adolp tak ïoor-
GONUIEN, Heere van Beveren, van der Feere etc. Admirael van der
Zee by den sceepcn van erlogen by hem uitgereet in Septemlri XV' em
en twintich.quot;

praecipue dominium urget es venia transeundi, sive prae-
ternavigandi, quam reges indulgere solebant exteris. Exem-
plo sit iiENBicüs IV, qui Fernando ürtis de Sarrachione,
Hispano concessit, navigare e portu Londinensi »per reg-
öa, dominia potestatemque regis usque ad villam de la
Rochelle.quot; — Legali caroli VI et roberti III, Scotiae
regis, ohtinuerunl literas commeatus {sauf-conduüs), quibus
lulus indulgebatur adilus el recessus, lam per mare, quam
per terram et aquas dulces. Nemo profecto dubilabit,
quin reges Angliae, ut quivis alius rex, tale quid facere
potuerint; sed quomodo hoc dominium maris probaril? —
Superest, ut de alio argumento videamus. Scilicet bello
elisabetiiam inter et Hispaniae regem A. 1588 gesto, Suevi,
Dani et urbes Hanseaticae a regina Angliae veniam petive-
runt, ul sibi liceret in Hispaniam et Lusilaniam libere na-
vigare, quod iis lamen negalum est. Hic selüenus 1), »ecce
argumentum, e quo patet, ab aliis quoque gentibus An-
glorum dominium in mari Narrow Seas agnilura fuisse;quot;
et profecto argumentum esset firmissimum, nisi ipse auc-
tor addidissel: »scio licentiam ejusmodi eis negatam esse
ßon solum dominii maris causa, sed inprimis ne hostibus
commeatus afTerrentur-quot; — En veram rationem: gentes
illae impetrandâ venia detentionem ac perscrutationem
navium suarum impedire studuerunt. Etenim cum naves
Hanseaticae, non impetrata ab Elisabetha licentia, per mare
ßoreale iter fecissent, et lamen ante Lisboam ab Anglis
«aperentur, clamilabalur hac de re quasi de juris gentium
laesione. Ex argumentis a seldeno hucusque allatis, se-
cundum nostram sententiam nihil probari polest, nisi do-
'ninandi cupido, qua Angli potentiam quandam navalem
per fas ac nefas sibi arrogare lentarunt. Quamdiu maxi-

•mam Franciac Occidentalis partem possederunt atque igitur
litora quoque ad utrumque freti latus, fortasse, magnis
semper classibus instructi, ut mare illud tuerentur et cus-
todirent , sicut antea Romani, sibi imperium acquirere
potuerunt, quamquam vel sic tamen nunquam aliis inno-
xium transitum negare licuisset. Verum hoe nunquam
fecerunt, atque institutio Archithalassi, Admirallorum, pu-
blicatio edictorum et quae plura sunt hujus generis, pos-
sessionem maris eis servare non potuerunt. Venia tran-
seundi, a gentibus supra dictis rogata, fuit consilium bberam
ueutralium navigationem spectans, minime vero dominii
agnitio; magnum quoque habemus exemplum, ipsos Anglos
intellexisse, imperium maritimum tantum in mare terrae
proximum esse; scilicet jacobus (1604) edicto prohibuit,
nc inimicitiae fierent in iis maris partibus, quae vulgo
Kings Chambers dicuntur; quod plane demonstrat, eum
nunquam de dominio totius maris cogitasse. Seloenüs
tamen et hoc argumento utitur, sed inprimis vehementer
urget, Anglis dominium imperiumque ab aliis gentibus
praecipue a majoribus nostris fuisse concessum, quod ex
summorum velorum Cc aplustrium submissione demonstrare
voluit. Cujus controversiae gravitas nos movet, ut rem
paulo accuratius ostendamus. Quis enim ignorât, sum-
morum velorum et aplustrium submissionem Britanniam
inter ac nostram RempubUcam ansam praebuisse bellis
atrocissimis? Inprimis autem magna hac de re Iis orta est
in deliberationibus de pace a° 1654 inita, cum croimwellüs
Reipublicae Britannicae potitus esset imperio. Qui unam e prae-
cipuis pacis conditionem magnopere urgebat, Britannorum
dominii agnitionem in mari Narrow Seas. Non verebantur
Britanorum legati nostris proponere articulos ita se habentes 1 :

1) Invenimus articulos in nA draught of articles of union, peacc and

Art. XIV. Uti incolae et subditi foederatarum pro-
vinciarum, cum navibus et navigiis suis mercatoriis liberfr
navigent, vela faciant, uitro citroque commeent in mari-
bus Magnae Britanniae et Hiberniae, insulisque in iis sitis
(quae maria Britannica appeliantur) absque damno aut ui-
juria a navibus aut populo hujus Reipublicae, iis inferen-
dis; sed e contra omni favore, amicitia, omnique mehore
modo tractabuntur et excipientur. Quin etiam cum Bel-
licis per dicta maria navigent, eant, redeant, tamque ad
regiones quam a regionibus cis ea, vela faciant, modo
Bumerum in hoc tractatu definiendum non excesserint ; sin
Vero Generales Ordines majorem navium bellicarum nume-
rum in isthaec maria emitlere apud se statuerint, ejusrei
notitiam dictae Reipubl. Angliae ante trimestre spatium
facere tenebuntur, et priusquam isthaec maria intraverint,
hcentiam ab ea impetrabunt, ne forte prava inter utramque
Hempublicam suspicio suboriatur.

Art. XV. Quod naves et navigia dictarum foederata-
rum provinciarum, tam bellica et ad hostium vim propul-
sandam instructa, quam alia, sintve singula, sive in clas-
sibus, quae navibus bellicis hujus Reipublicae Angliae,
sive mllitantibus, et vexillum ejus praeferentibus obviam
dederint; vexillum suum e mali vertice detrahont, el supre-
nmm velum demittent donec praeterierint. Et si postu-
laluni fuerit, se visitari sinent, omniaque alia débita rc-
cognilionis el honoris oflicia diclae Reipubl. Angliae de-

lt;quot;»^ederution to be made between the Cammm-Weallh of England and
States General of the Vnited Provinces of the Netherlands.quot; Viil.
lota hac re: Verhael van ii. van severmsck, w. »iecpoobt, j. van de
'•«IBS, en a. r. jongestal , als gedeputeerden cn Extraordinaris umhas-
^adenrs van de Ileeren Staeien Genernel aan de Repuhhjcli van Engc-
'quot;ndt. 's Gravenhage bij u. sciiuuiilEEB, 1725, p. 198 sqq.

ferent, ad quam dominium et Imperium maris Brilannici
ex jure pertinet. — Qui tamen articuli noslris minime
placuerunt 1), atque locum dederunt multis litibus ac
disceptationibus. Tandem art. 13 pacis, die 15 m. Aprilis
a' 1654 initae, constituebatur : »quod naves et navigia
dictarum foederatarum provinciarum tam bellica et ad
hostium vim propulsandam instructa, quam alia, quae alicui
e navibus bellicis hujus Reipublicae in maribus Britannicis
obviam dederint, vexillum suum e mali vertice delrahent,
et supremum velum demittent, eo modo, quo ulhs retro
temporibus, sub quocunque anteriori Regimine, unquam
observatum fuit.quot;

Pace, die 31 m. Julii a' 1667 , Ordines Generales
inter et Carolum II, Bredae inita, salutatio illa Britannis
rursus eodem fere modo, quo superiori foedere, fuit con-
cessa 2). Patet igitur ex hisce pacis foederibus, nec do-
minium nec imperium Britannis in maribus Narrow Seas
fuisse concessum 3). At pejor facta est Reipublicae nostrae

1)nbsp;Quod palet ex lilteris statim Ordinibus eorumque graphiario missis,
0. 1. p. 216.

2)nbsp;Vid. de hac pace DE JOJTGE , Geschied, van het Ned. Zeewegen. Dl. 11,
A. 2, p. 472-

3)nbsp;Quod inprimis videre licet ex disceptationibus, de Face anni 1654.
quas invenimus in Verbael van bevehnikgk eet. p. 190, ubi legimus,
legatos nostros, quod ad quaestionem de mari, diiisse : i,dat wy de saeke
van de zee tweesints considereerden; soo als die eenige eere ende
res-pect kost geven aen dc Vloten en de vlagghen, ende soo als die lestondt
in het gebrmjek ; dat wij op t' eerste seer duydelyck verklaert hadden,
ende noyh seijdcn, dat alle eer die ooit aen de vlagghe van dit landt
bij de onsen was gedefereert geweest, dat wij die in het toekomende
nogh souden doen observeren; ende op het tweede, dat dat weder twele-
digh was, soo als het bestondt in het simpel gebruijck van de vaerten ;
ende dat die alle de werelt onverhinderdt openstonden;quot; — deinde
p. 196. ubi dicitur: ndat wij op dc eer en de waerdigheyt, in 't hejege-

liac in parle condilio, pace \9 m. Febr. 1674, inter
Ordines eundemque Carolum II, icta. — Rex enim nunc
voluit, ut Ordines non amplius salutationem illam, quasi
merum honorem concederent, sed apertis verbis decla-
rarent, hoc fieri propter jus Britannis unice in maribus
illis competens, atque a concessione illa pendere an pax
futura esset an vero bellum, declaravit. Ordines igitur
hisce minis adducti, nimium induisisse videntur Regi, atta-
men, median le legato Hispanico del fresno, obtinuerunt, ut
omissa dominii voce, lantum de jure Britannorum dicere-
tur. An, IV. pacis igilur ita concipiebatur : quot; praedicli
Ordines Generales Unitarum provinciarum debile ex parle

nen van schipen met strijcken van de vlagge ende 't geene daervan de-
pendeert ms n klaere termen in de vorige conferentie verklaerdt hadden,
ende dat wij He verklaringe noghmaels reitereerden, sonder dat nnj
begrijpen konden, dat men ons iet dienaengaende naeder vergen wilde ,
ende nopende de visseherije, gelijek wij niet gekomen waeren om te
disputeren, dat wt, vertrouwden dat men ons in den aenvangh van soo
een naeuwe Vnie cis wij praesupponecrden, ook niet soude willen
praejudieieren in een saeake, daer van wij nu bij gevolgh van vorige
Tractaelcn omtrent ttO jaren sonder interruptie waeren in possessie,
enz. Et de conditionlbui pacis oblatis, praecipue autem de art. XIV dicitur
p. 216: »dat wij omtreit het 14» art. onse meeste indignatie vertoonen
souden, daer van een gelimiteerde Maght ter zee, ende consent van
't Parlement gesprookenwo-dt, om de onredelijckheijt ende extravagantie
met suleke termen voor te stellen, dat alle vordere conferentiën souden
blyven ofgesneeden, indien sij prealablement hetzelve niet en reghten;
Sijnde te meer daartoe gepon, dat wij siende sulchen verkeerden uit-
sla gh , van 't geen wij met wdonen ten goeden hadden moeten hoepen,
oordeelden voor den staet van haer Hoog. Mog. best te sijn, te breecken
op eenpoint, daer in alle Christen prineen in Europa geinteresseert
sijn ende de Eng. regeringe souden. moeten condemneren, als dat sij
ons tot die sclve extremiteijt ^ebraght hadden , met haar g.sustinecrde
Reght van Zee.quot; E quibus loei. omnino palet, majores nostros tantum sa-
lutationem marihmam non vero lominium imperrumve maris , Brilannis illa
occasione concessisse.

sua aguoscenles jus supra memorali Ser. Dom. M. Brit.
regis, ut vcxillo suo maribus infra nominandis bonos ha-
beatur, declarabunt et declarant,quot; cet. Hac pace quoque
fines sunt constituti, intra quos hoc jus Britannis in pos-
terum competeret, quod antea multis litibus ansam prc-
buerat, cum Britanni hoc in omnibus fere maribus exigere
voluerint. — Fuit igitur constitutura, ut salutatio fierei in
orani isto mari, quod promontoriis Septentrionis et Finis-
tcrrae interjacet 1). — Ex hisce omnino patere viJetur,
Ordines, iis temporibus, imperium quoddam in maribus illis
concessisse Britannis, de quo ita Lord te.iiple : »y^'aw des
principaux points de la plus grande difficulté' 'ut celui
du pavillon, qui a (fie porté aussi loin, que sa 3Iajestd
pourrait la désirer; et de cette manière la recor,naissance
de le souveraineté de la couronne dans les Narrow Seas,
concedée par convention avec le plus formidable de nos
voisins, prétension qui n'avait jamais été reconnue par
tes plus faibles entre eux, autant que je n'en souviens,
et qui n'avait servi jusqu'ici que oomne prétexte de
querelles 2).quot; Bynkershoek igitur, e nostra sententia, res
lenius sed non accurate expressit, cum ounes illas stipula-
tiones nimiae Ordinum indulgentiae tribuit, dicens, quot; usu mari
et fructu contenti Ordincs, aliorum ambiLbni, sibi non damno-
sae, baud dilBculter cedunt.'' Quae tanen concessiones Bri-
tannis semper maxirnopere cordi fuere, Sic pace 10. m. Junii
a' 1784, denuo de his cautum est. Cum enim jam sub
auspiciis Comitis de vergennes, de ceteris pacis conditioni-
bus convenerat inter legatos nos.ros et Angliae, iterum

1)nbsp;Vid. j. fi. de jonge, Geschied, va?! het Ned. Zeewezen. Dl. III
St. 1 , p. 390 sqlt;j. Bïnkeksii. De dom. lt;naris. C. 5.

2)nbsp;Verb,i iiivenimiis r.pud wheatoi* , H.stoire des progris du droit des
gons en Euro/ie, p. 101.

^'oluerunt atque impetrarunt Britanui, ul salutationes mari-
timae eodem modo fierent, quo fuerant constitutae pacto
a' 1674 1). Ut tamen rem patriae nostrae non levis mo-
menti prorsus absolvamus, nobis superest dicere, foedere
Ambianensi, die 26 m. Martii a' 1802 icto, juri suo tacite
derogasse Britanni intelligi posse, cum in eo nihil hac de
re dictum sit, et res ideo rediisse videatur ad id, quod
mos fert Europaeus 2). — Sed ut a digressione, quam

1) Vid. BENDüRP, MemoHén dienende tot opheldering van het geleurde
gedurende den laatsien Eng. oorlog. Amsteldam 1790. Dl. II, p. 263. —
Hujus pacti articulus 2, ita sese liabet : »qu'à Végard des honneurs du pa-
villon et du salut en mer par les vaisseaux de la répullique, vis à
vis de ceux de sa Majesté Britannique, il en sera usé respectivement,
de la même manière qui a été pratiquée avant le commencement de la

guerre, qui vient de finirquot;

Alemoratu etiam haud indignum videtur, Britannos eodem tempore ïalde
nrsisse liberam per Mare Indicum Orientale {de Oostersche Zeeën) naviga-
tionem. Cui tamen rei Societas Indiae Orientalis quam maxime adversala est,
existimans, banc navigationem magno delrimento mercatarae futuram , prae-
cipue ad insulas Moluccas. Britannorum legati, ut hoe jus liberae navigatio-
nis suis vindicarent, usi sunt argumento: ^dat hun Koning niets eischte
dan t'geen hem en alle Vorsten ingevolge van 't Recht der volkeren,
aan wien het bevaren der opene Zeeën niet betwist kan worden, toe-
hwam.quot; Pacis art. 6 igitur sonat : ^Les états généraux des Provinces
Unies promettent et s'engagent à ne point gêner la navigation des sujets
Britanniques dans les 3Iers Orientales.quot; Rendobp, 0. 1. Dl. II, p. 249,
265 sqq.

2) Ita res saltem explicatur in Algemecne aanmerkingen van het Staats-
bewind over het vredestractaat : quas invenire licet apud c. VAS der aa ,
Geschiedenis van den jongstgeëindigden oorlog tot op het sluiten van
den vrede te Amiens. Amsterdam bij aliabt, 1807. Dl. IX, p. 471 sqq.
il»! enim dicitur : »Door het ontwijken van eenige hernieuwing van vorige
tractaten met Engeland zijn de RepuM. en der zeiver commercie, vooral
^quot;re Indische relatiën, ontheven van zeer nadeelige stipulatiên, welke
oude banden met Groot Britannien zoo drukkende maakten. De verne-
derende verplichting van het strijken der vlag foor de Eng. schepen ,

ipsius rei gravitas postulare videbatur, ad argumentum
nostrum redeamus, quidquid sit et quocunque demum mo-
do quis concessiones illas Ordinum accipere velit, maximi
est momenti, nullam unquam aliam gentem hoe Anglorum
jus agnovisse. Certe lüdoticüs XIV, pace Bredae inita,
obstitit, nemare Narrow Seas diceretur mare Anghcanum.
Sic quoque edicto 15. m. Aprilis 1689 vetuit praefectos
navium suarum aliorum populoriïm naves aplustre ejusdem
ordinis ferentes salutare, iisque simul injunxit, ut hoe casu
salutationem a peregrinorum navibus poscerent ubicunque
sive mari seu in htoribus invenirentur. Quae igitur de
solenni velorum demissione disputât seldenüs, quamque ab
omnibus gentibus factam esse contendit, eo redeunt, ut Ordi-
nes Belgii Foederati quidem, ad demum a' 1674, hoe Anglis
tribuerint, quae tarnen concessie, utpote res inter alios
acta, aliis nocere non potuit. — Denique superest argu-
mentum, aseldeno ultimo loco allatum; vetus nempe libellus
sive potius actio anni 1303, quae instituta legitur a plu-
ribus gentibus una cum Anglis in keginerüm gruibatnum,
Franciae classis praefectum : qua opportunitate gentes illae
dominium Anglorum agnovisse dicuntur 1). Libellus ipse
Francica Normannorum lingua conscriptus a seldeno afler-
tur, atque secundum eum exstat in arcis Londinensis (the
Tower) archive. Quid autem de hocce libello dicendum?
Quid de facto, cujus mentio ne minima quidem in histo-
riis fit, sive Francorum, sive Anglorum, sive aliorum?
t1l1üs in collectione tractatuum hujus rei nibil dicit. Om-
nino igitur libellus iste spurius videtur dicendus, cum An-

■waar tegen onze voorvaderen zoo sterk doch vruchteloos geijverd hehlen,
is door het tegenwoordig tractaat geheel vervallen.quot; — Quae tamen sen-
tentia nobis omni dubio carere non videtur.

2) SEtDEscs, Mare clausum, L. U, c. 27 et 28.

gliae reges profecto hoc documento usi fuissent ad jura sua
defendenda; praeterea, ut supra vidimus, illustris temple,
aquot; 1674, disertis verbis, Anglorum titulum ante hoe tempus
agnitum fuisse, negat. Itaque jure gentium Europaeo ea,
quae seldenüs docte de Anglorum maris dominio disputât,
öullo modo stare posse, nobis procul dubio est.

Sed fortasse aliquis objiciet, Anglos potentia illa navali,
qua prae aliis gentibus valent, principatum aliquem acqui-
sivisse. Respondemus, quid hoc ad jus? principatus ille
tantum est facti et potentiae, minime vero juris. Cogitari
solummodo potest belli generalis temporibus, apud popu-
lum classibus praevalentem ; per breve temporis spatium
durât, alque circumscribitur illis maribus, quae revera a
classibus tenenlur ac custodiunlur. Principatum enim to-
tius Oceani nihil aliud esse nisi nomen inane, exemplo
probari potest luculentissimo, bello scilicet versus finem
superioris et initio hujus saeculi Britanniam inter et totam
fere Europam, Francorum dominationi obnoxiam, gesto.
Tunc enim Britanni, quamquam dici possent ut nunquam
antea, principes maris, communi hujus vocabuli sensu,
quamquam principatum illum magnis classibus, mullis vic-
toriis navalibus, in omni fere oceano nacti essent, impedire
tamen non potuerunt, quominus unus pirata Francicus [Ka-
per) centum quinquaginta naves caperet in ipsis illis maris
Partibus, quas sibi proprias Britanni semper diclitarunt 1).

Quod ad reliqua maria clausa attinet, cum Respu-
blicae Genuensis et Veneta minus navalibus copiis vale-
»■ent, jura sua non lam diu quam Britanni propugnarunt.

1) Pirata llle vocabatur ^le Vengeurquot; et erat ex urbe Dunkerque. Cujus
veritatem affirmare possumus quippe quod ab oculato teste accepimus.
Aüdaoia piratis tauta erat, ut naves eliam in amicarum gentium portubus
pwsequerentur ac caperent, Yid. hac de re Puhlicatie van het intermediair

(joterum auctores, qui hac de re scripserunt, iisdem fere
modis dominium et imperium iilud probare voluerunt, qui-
bus seldenus. Quod ad Genuenses, petrus franciscüs bür-
Güs in opere, cui titulus, De dominio Serenissimae Genen-
sis reipublicae in mari LigusHco , Genuensibus in isto mari
jus proprium asseruit. Quod opus JCtus tii. graswinckel
in libro, anno 1652 Hagae edito, refutavit 1). Classes
tamen, quae hoc dominium reipublicae servare ac tucri de-
bebant, secundum bynkershoek superbiae illi impares erant;
dicit enim: »habent (Genuenses) triremes, sed domi, non
in Ligustico ; ceterum eas non armant, nisi e re publica
esse videatur mare a vicinis Afris purgare, vel si quid his
est simile 2). Ignoramus quoque, an ab aliis popidis aut
usu aut pactis unquam aliquid factum sit, quo dominium illud
agnosceretur ; contra omnes ibi semper libere navigarunt.

Respublica Venetorum, copiis navalibus quondam prae-
clara, sibi jus singulare in mari lladriatico (Golfo di Ye-
nezia) vindicavit , quod a multis scriptoribus defensum,
a multis quoque improbatum fuit. Julius pacius inter prio-
res numerandus est, cujus opus exstat de dominio maris
Hadriatici ; sie quoque Pater paolo sarpi, scriptor historiae
concilii Tridentiiii, opus edidit, cui tilulus : del domi-
nio del mare Adriatico e sui regioni per il jus belli della
Serenissima republica di Venezia. Venet. 1676 3). —

Uitvoerend Bewind der Bataaf sche Bepuhliek, betreffende het nemen
van neutrale schepen, op de stroomen en in de havens van dit Gemee-
nelest, door Fransche en andere kaperschepen. Gearresteerd den 12
jtug. 1798. Invenitur apud i. vAï DE Pun, Verzameling van Vaderl.
wetten en hesluiten.

1)nbsp;Gbaswisckelii Operi titulus est: Maris liberi vindiciae adversus
Petrum Franciscum Bur gum, Ligustici maritimi dominii asserlorem.

2)nbsp;Bïskersh., De dom. maris. C. 6.

3).nbsp;Hoe opus eitatur a wiiEATON, Int. law. Vol. 1, p. 227. De dominio.

Antonius pekëgrinbs de jure fisci, inter alia dicit: »sit
conclusio, piscalionis et jura piscariarum in Hadriatico esse
de regaliis principis Vcneli; atque ideo vetare, permittere
et super eas gabellas indicere posse.quot; Argumentum quo-
que hujus dominii invenisse sibi visa sunt in eo, quod midti
principes medio aevo a republica veniam libere transeundi
per mare illud rogaverint, uti Comes radulphus salensis,
1399. Imperator fredericüs III a®. 1478 et 1479 a
principe Venetorum Joanne mocenico et republica postulavit
licentiam ex Apuha frmnentum transvehendi per dictum
mare. Sic etiam mathias, Hungariae rex, a°. 1482. Apud
nonnullos scriptores mentio etiam fit teloneorum a Venetis
exactorum. Aquot;. 1263 prima veciigalia imposita sunt, et
secundum flaviüm blondum ad haec custodienda creatus est
tnagistratus, navigiis praefectus, qui, ne legi fieret fraus,
die noctuque utriusque fitoris plagas et porlus perlustraret.
Anconilani vero huic instiluto oblocuti sunt; et quamvis
res, more illius temporis, arbitrio Papae gregohii Xsubjicere-
lur, alque deinde ab Abbate Nervosiae contra eos dirimere-
lur, inde tamen non sequitur, omnes respublicas imperium
hocce agnovisse. Aliud argumentum scriptores inveniunt in
ttiatrimonio, quolannis a summo Reipublicae magislralu cum
mari inito, qua occasione ille dicere solebat: »Desponsanms
te mare in signum veri et perpetui dominii.quot; Cui solenni-
lati interfuerunl quoque aliorum populorum legati. E quibus
tamen omnibus nibil efiici potest; nam, licet Veneti magis
quam aliae gentes mare illud pernavigaverint, hoc semper
factum est mercandi causa, non vero possidendi animo. Ita-

quot;quot;aris Hadrialicl conferri possunt semebïs, Marc clavsum, L. I, c. 26.
ßtSKsasii. De dom. maris, C. 6. Günihes, Das Europäische Völker-
recht in Friedensieitm, Th. II, p. 45. e quibus argumenia nostra breviter
^«scripsimus, cum vcterum illorum auctorum scripta hodie difficile aut omnino
»on inspici possint.

que Lie eliam primum dominii imperiique elementum deerat.
Venia a principibus quibusdam rogala plenam agnltionenn
non prodit, neque alias gentes obstringebat. Telonea sta-
tim ab iis, quorum maxime intererat, negala esse vidimus,
nec sponsionis solennilas simplici legatorum praesentia po-
pulos, quos representabanl, obstringere potuit. — Denique
cum Respublica Venela Austriaci imperii provincia facta
sit, quodlibet imperium simul evanescere debuit. Neque
ad hunc usque diem illo dominii litulo unquam gloriata
est Austria 1). — Postremo hic non est praelermillendum,
gentes maris Ballici litoribus adjacentes, maxime tempore
belli, cui sese immiscere nolebanl, mare illud clausum
considérasse et ita haberi voluisse 2). Sed et hae ipsae
gentes postea hac de re dissentiebant, et dudum Polonia et
Suecia arrogantiae Danorum obsliterunt. Netron quidem
contendit Russiam, Sueciam et Daniam Ao. 1730 mare
Balticum inter se divisisse, sed secundum güntherum in
pacto isto de salutalionibus marilimis agebatur, non vero
de dominio vel divisione hujus maris 3). Idem auctor
etiam recle animadvertit, hanc conventionem aliis gentibus
nunquam nocere potuisse, neque eas obstringere. Quae etiam
fuit ratio, quare principium neutralitatis armatae Aquot;. 1780
et 1800 et pacli a'. 1794 Daniam inter et Sueciam initi,
quo de securitate maris Ballici cavebatur, a Britannia, bello
Russiae indicto Aquot;. 1807, non agnitum fuerit.

Rejectis igitur omnibus, quae proprie ad historiam hujus
controversiae pertinent, dicere possinnus principium juris

1) Quod eliam OKTOIAK, Regies Int. Vol. 1 , p. 166 observai dicens:
^avjourdhui VAutriche , quoique possédant Venise, ne le revendique pas.quot;

2} Seil, tempore primae neutralitatis armatae Aquot;. 1780. Tid. babtess ,
Recueil etc. Vol. II, p. 84, 135.

3) Gümtheb, Vas EuropäischeVölkerrecU infriedens Zeiten. Th. Il, p.42.

gentium hodierni, omnia maria externa esse libera 1), c
Solum mare accolens latiori strictiorive sensu, territorii par-
quot;■em efficere. — Nominatim tamen a scriptoribus inter ma-
libera recensentur : mare Lusitanicum, Hispanicum, Gal-
licum {mer d'Aquitaine), Germanicum (vulgo deNoordzee),
mare Album, Mediterraneum, Nigrum, Aegaeum, ac secun-
•lura supra dicta, mare Balticum el sinus Bothnicus, mare
Anglis the Narrow Seas, mare Ligusticum el Hadriaticum.

Mare aulem accolens, hoc est, quatenus ei e terra,
classibus vel aliis modis continuo imperari potest,
territorii partem esse, quod jam jure gentium natural!
locum oblinuisse vidimus, nunquam jure Europaeo in du-
bium est vocatum. Sed quaestio quatenus gentes domi-
natum illum exserere possent, ansam praebere debuil mul-
lis difficultatibus sententiarumque diversitati. Fuerunt JCti,
lt;lui imperium civitatis extenderent ad milliaria centum,
älii ad sexaginta, uti bodinüs, qui: »quoniam,quot; inquit,quot; aequor
el mare ipsum privatorum proprium esse non potest, jure
quodammodo principum omnium maris accolarum communi
•quot;eceptum est, ut sexaginta milliaribus a litore princeps
^em ad litus accedentibus dicere posset 2).quot; Bodinüs
lioc ad majestatis jura refert. Sunt autem alii secundum
quot;ïNkersiioek, qui ad duorum dierum iter hoc extendunt ;
alii quousque humana vox audiri possit; alii quousque ocu-
lorum acies porrigatur. Ita definiebatur a piiilippo II ,
Hispaniae rege, in legibus naulicis, quas aquot; 1563 Belgis
^edit, ubi exteri aliis vim facere vetabanlur intra spatium,
luo e terra prospici posset. Ealenus igitur mare subditum
esse voluit. Scriptores Hal! plerumque imperium ad mil-
Wia centum extendunt; sic quoque scriptor Hispanicus

1) Wheator, Int. law.yoX. I, P. 225.
-) Bodikbs, De Republica. l. I, c. 10.

- G'i -

carlos abreu 1. — Eandem sentenliam welwodus defende-
ral dicens:quot; mare ipsum ad centum usque miliiaria pro
terrilorio districtuque illius, cui proxime appropinquat,
assignalur 2).quot; Alii denique distantiam illam pendere
voluerunt a ratione geologica, atque conlendunt maris fun-
dum terrae continuationem existimari debere eousque, quo
calapiralis (het diep lood) meliri possis 3). Quae tamen
opinio magnis laborat diflicultatibus, cum controversiae di-
rimendae non semper apta sit. Nonnunquam enim litora
tam abrupta sunt, ut calapiratae iis quamproximae nullum
invenianl fundum, quo igitur casu gens adjacens nullum
prorsus territorium haberet aqualicum, quod aliis locis con-
tra ad plurium milliarium distantiam extendi posset 4). Cum
tamen tales fines fuerint incertissimi, bïnkershoekio 5) rec-
tius visum est, »potestatem terrae eo extendi, quousque
tormenta explodantur;quot; quam sententiam ab eo inde tem-
pore magis magisque juris gentium Europaei perili seculi
sunt. Itaque eliam jure hodierno régula valet; »terrae do-
minium finilur ubi finilur armorum vis.quot; Sed ex hac ré-
gula uti ex iis, quae de jure defensionis ac securitatis,
quod unicuique genti competit, diximus, sequitur, bynkers-
hoekii doctrinam non semper sensu nimis restriclo esse ac-
cipiendum. Nam profecto unicuique populo licet, exigenle
necessitate, hoc imperium latius extendere dummodo aliis
non noceat. — Quare heffter dicit, imperium illud ex-

1)nbsp;In opere, cui titulus Tratado juridico-politico sobre las presas
maritimas. Primum prodiit Cadix a°. 1746. Exstat quoque yersio Fraiicica
cum adnotatione, auctore h. jionsemais r, Parisiis aquot;. 1802. édita.

2)nbsp;Welwodus, De dom. maris, ]gt;. 13.

3)nbsp;Vid. TAim, Commentaire sur VOrdonnance de 1C81. Liv. 5, tit. l
de la liberté de la pêche.

4)nbsp;OaioLAN, Règles Intern. Vol. 1, p. 171.

5)nbsp;De dom. maris, c. 2 in fine. Gü.iiiier , Th. II , p. 52.

tend!: ygt;nuf das gam-e Küstenweer, so wait es von der
f(uste aus oder durch stets gegenwärtige Seemacht und
^ertheidigungsanstalten in einem ausschlieszlichen Besitz
9^'halten werden kann 1):quot; quod omnino hulc dominio la-
t'ores fines dare videtur. Eandem sententiam etiam mar-
tensiüji propugnasse, jam supra vidimus. Quae tamen
Semper exceptio regulae generalis, intra justos necessitatis
fines erit concludenda.

Vox litora [kusten) comprehendit omnes territorii ap-
pendices naturales supra aquam sese extollentes, licet neque
lgt;abitationi neque munitioni pares sint. Omnia autem mari
submersa non ad ea pertinent, licet revera terrae sint
appendices. In hoc igitur casu, cum armorum vis eous-
que extendi non possit, distantia trium mdliarium a Iitori-
bus fines constituit, quod jam multis pactis receptum est.
Scii.iiAi,zius 2) quoque dicit, vulgo gentes Europaeas sibi
'uvicem dominium maris Htoribus accolentis ad trium mil-
liarium spatium concessisse, atque in Germania neminem
esse, qui territorii domino hoc dominium denegaret, et
boc cinn jure omnes cxteros ab usu rerum maritimarum
excludendi. — Eodem fere modo jure gentium Europaeo
recepta est jurisdictie territorialis in maris partes litora
firitanniae alluentes, vulgo cameras regias {Kings-Cham-
bers) dictas. Sunt camerae illae maris partes, separatae
fineis rectis, ab uno in alterum promontorium ductis 3).
Scilicet, occasione pacis a jacobo , Britanniae rege, cum
W'spanis aquot; 1604 initae, manente bello cum Batavis, con-

M Das Europäische Völkerrecht der Gegenwart, p. 131.

2)nbsp;SciiMAiz , Teutsches Staatsrecht, § 229. Klüber , Drait des gens
§ 130, note a.

3)nbsp;Wheaton , Int. law. Vol. I, p. 217. Idem , Histoire des progrès
p. 103. Seidex, De mari clausa, L. II, c. 22.

slituluni esl, ut Angli nullas jtaterentur inimicitias in iis
maris partibus, quae illis propriae essent censendae. Hae
partes fuere camerae illae ; prornontoria vel loca, e qui-
bus lineae istae ducebantur viginti septem fuere numero,
et ordine ita a seldeno recensentur : » Holy Island, the
Sowter, Whitby, Flamboroiujhhead, the Sporne, Cromer,
Winterton-Nesse, Casternesse, Laystof, Estnesse, Ox-
fortnesse, the Northforeland, the Southfor eland, Dim-
genesse, Beach, Dunenose, Portland, the Start, the Ram-
me, the Dudman, the Lizard, Landsend, Mild ford, St.
Davidshead, Bear sie, Holyhead aV Mona insula.quot; Oiiao
marls partes igitur secundum jus gentium hodiernum cen-
sendae sunt partes territorii Britannici, neque tam late pa-
tent, quin hoc per jus quoque gentium naturale liceret.
Idem imperium AngU intra duo milliaria a litoribus sibi
vindicant, praecipue ut commercia illicita coerceantur.

Lege 28 m. Augusti, a' 1833 cavetur; ne naves pere-
grinae, mercibus vetitis onustae, intra milliare accédant
vel in mari illo vagentur. Istiusmodi enim naves, moni-
tione facta, intra quadraginta octo lioras mare istud relin-
quere debent, quod ni faciant merces fisco cedunt 1).
Idem principium in Francia quoque invaluit in sinubus et
portubus juxta litora. Ita in articulo 9 Conventionis de
piscatione cum Britannia factae, d. 2 m. Augusti A'1839,
legitur: yyLes sujets de sa Majesté Le Roi des Fran-
çais, jouiront du droit exclusif de pêche dans un rayon,
de 3 milles, à partir de la laisse de basse mer, le long
de toute l'étendue des côtes de France, et les sujets desa
Majesté Britannique jouiront du droit exclusif de pêche
dans un rayon de 3 milles de la laisse de basse mer,
le long de toute l'étendue des côtes des îles Britanniques.

1) Ortoian, RègUt Internat, etc. Vol. I, p. 178 et 179.

Hien entendu, que sur cette partie des côtes de France
qui se trouve entre le cap Carteret et la pointe de Menza,
le droit exclusif de toute espèce de pêche n'appartien-
dra qu'aux sujets Français en dedans des limites men-
tionnées en l'art. 1 de la convention. Il est également
entendu que le rayon de 3 milles fixant la limite géné-
rale du droit exclusif de pêche sur les côtes des deux
pays, sera mesurée pour les bayes dont Vouverture
n'excédera pas 10 milles, à partir d'une ligne droite
allant d'un cap à l'autre.''

Eodem jure quoque uluulur Respublicae liberae Ameri-
cae Septentrionalis, in sinu Americanis the Delaware bay
atque in aliis, quos partes territorii esse censent. — Heffter
ac Lusitanus pimiEiRO-FERREiRA in adnotatione ad martensu
opus, duplicem territorii limitem statuere volunt, alterum
seil, imperii, alterum politiae. Heffter enim dicit: ygt;ein
bloszes hereinkommen in diese Polizeigrenze kann weder
die Gerichtsbarkeit noch ein Besteuerungsrecht von Seiten
des Küstenlandes begründen; diese Befugnisse treten
-Bielmehr erst in Kraft mit dem wirklichen Ueberschrei-
ten der eigentlichen Gebietsgränze 1).quot; Ferreira hac oc-
casione ita loquitur: ))tout aussi insoutenable, mais plus
1-évoltante encore est la prétention de certains gouverne-
ments, qui exigent des vaisseaux, qui naviguent en de-
dans de celte ligne frontière, de rendre des honneurs et
des salut s à leurs forteresses.quot; Idem auctor tamen p.

1: «quant aux saluts à rendre soit aux forte-
resses, soit aux vaisseaux, ils sont fondés sur la né-
'^essité, qu'il y a de la part des vaisseaux, qui en appro-
chent, de constater qu'ils reconnaissent les droits appar-
tenant au territoire dans les eaux duquel ils s'avouent

1) Das Eur. VSlkemcU der Gegenwart, p. 136.

entrés, el la juridiction des autorités locales, tant do
terre que de nier.'''' Secundo hoc loco Ferreira igilur
bonum el necessarium dicit, quod paulo ante insoutenable
€t révoltant vocaveral. Sententiae illae sibi constare non
videntur, nisi statuamus Ferreira, loco primum a nobis
allato, cogitasse de limite politiae, secundo de débita eivi-
tatis imperio reverentia. Quidquid est, nobis videlur haec
distinctio parum commendanda. Quaestio enim distantiae
per se jam salis intricata nec unquam sine pactis expressis
vel usu tacito accurate defiuienda, duplici laboraret diffi-
cultate. Praeterea non intelligimus, quomodo geus insti-
tuliones politiae facere atque igitur dominatum suum ex-
tendere et in alios exercere possit extra territorii fines
atque in rem nullius, cujus usus omnibus aeque pa-
tel. Nostro judicio mare, quousque continuo posside-
ri e terra potest, aut quousque hoe paclis expressis
constitutum vel diuturno usu introductum est, censeri de-
bet partem territorii efficere, atque igitur civitas in ea
maris parte omnia facere et instituere potest, quae ulilia
vel necessaria pulet. Civitas vei eivitatis princeps in eam
partem idem exercet dominium eminens, quod in terram.
Extra hos fines vero nullum habet jus, et qui discrimen
fines inter territoriales atque politiae quaerunt nobis lan-
tum nodos in scirpo quaerere videntur. Wiieaton hac de
re nihil habet, praeter definitionem: »the maritime ter-
ritory of every state extends to the ports, harbours, bays,
mouths of rivers and adjacent parts of the sea enclosed
by headlands beloncjing to the same state. The general
usage of nations superadds to this extent of territorial
jurisdiction a distance of a marine league, or as far as
a cannon shot will reach from the shore along all the
coasts of the state. Within these limits, its rights of
property and territorial jurisdiction are absolute and

delude those of every other nation 1).quot; Ouilibet igitur
populus inter hos fines impcriuna exercet, ibique nulHs
pactis prohibentibus, politiam et custodiam litorum agit,
quibus se submittere quilibet pcregrinus tenetur. Populo
jus est in rationes eorum adventus inquirendi et si sus-
picionis periculive metus adsit, sibi cavendi 2); sic quoque
ob morhum pestiferum cl propriae salulis curam naves in
slatione retinendi, el perscrutandi ; ita etiam omnia insti-
tuendi, quae commercio illicite obstare possint. Inprimis
Vero genti jus est omnes actus hostiles probibendi, vel
etiam, violato hoc territorio, manu armata interveniendi.
Supra vidimus de jacobo I. Angliae rege, cavente, ne
inimicitiae fierent in Cameris regiis. Celeberrimus quoque
i-eoune jenkins, judex Admirallatus, carolo II el jacobo II
regnantibus, judicavit, omnes naves capias [prijzen) a pe-
•■egrinis intra hos fines, dominis fuisse resliluendas, ob
territorii neutralis violationem 3). Ipse bynkershoek 4)
damnat, quod multi popufi et nominalim Batavi inimicitias
lecissent intra hos fines saeculo septimo decimo. Unam
lümen admittit exceplioncm; quando scilicet, impetus in
bostem faclus est extra fines territorii neutralis ; quo casu,
eontendit licitum esse, etiam intra territorii fines inceplum
Certamen ad finem perducere, »dum fervet opus;'' ea
'amen condilione, ut si neutrales inde damni quid acce-
perint, hoc factum hostile sit considerandum. Fatetur
bane distinctionem ante eum a nemine esse factam, et in-
ter varias gentes a solis Batavis esse assertam. Principia,
^luibus haec territorii neutralis sanctitas 1'undatur, el di-

1)nbsp;Int. law, Vol. I, p. 215.

2)nbsp;Heffiek, Das VSlketr. dor Gegenw. p. 135.
Wiieaton , Histoire des progrès etc. p. 103.
Quaestiones juris publici. I.. I, o. 8.

stanlia ad quam extendalur perspicue cognoscuntur e causa
navis caplae in ostiis fluminis Mississippi, judicata a gdi-
LiELMO SCOTT [Lovd Stowoll). Ante ostia, scilicet, hujus
fluminis, sitae sunt multae insulae ex luto et arborura
truncis conllatae. Orta est quaestio, essentne hae insulae,
omni cultu carentes, censendae pars territorii Americani,
an vero terra nemini competens (a kind of no mans land),
cum non satis essent firmae et idoneae habitationi vel alii
usui; essetne igitur ab illis insulis limes territorii compu-
tandus, an vero a caslello Balise ab Hispanis in terra fir-
ma constructo. Doctus lamen judex pronunciavit, fines
territorii esse computandos ab bis insulis, naturalibus lito-
rum appendicibus 1). Eo igitur usque territorium tendit
ejusque violatio nefas est. Eandem sententiam sequitur
ORTOLAN dicens: »/a plus forte portée du canon est la
meilleure mesure. Bien entendu que la distance ne
commence à compter que du point où, il y a mer navi-
gable 2).quot;

Turpissinia itaque atque omnibus tam juris naturalis
quam gentium praeceptis contraria fuit Anglorum agendi
ratio, cum mense Angusto a' 1665, naves ex India Orien-
tali in patriam nostram revertentes, quibus praeerat admirallus
DE BITTER, in ipso Norvegiae portu Bergensi, agressi easque
capere conati sunt. Cum ante proelium a Danis deditio-
nem classis Batavae postularent Angli, hoc lulerunt respon-
sum : Danos nunquam tale quid factures esse, cum Ba-
tavi, amici et socii eo appulissent atque recepti essent,
immo se, exigente necessitate, Batavos esse defensuros,
atque minime passuros, ut urbs et portus, qui omnibus
amicis aeque et sociis pateret, ab Anglis violaretur. De-

ll Totam rem Tide apud WHEATON, Int. law. Vol. I, p. 216 sqq.
2) Règles Intern. Vol. I, p. 175.

claiabant deuique, eum, qui primus inmiicitias mciperet
repulsum-iri, primum oflenso omnem amicitiam auxilium-
que se esse praestituros 1). Ejusdem juris gentium vio-
lationis rei fuere etiam Batavi, qui nimirum voluerunt, ut
piratae Dunkerkenses usque in portubus Britanniae a no-
stratibus caperentur. Tale quid cum territorii sanctitate
nullo modo conciliari potest, atque tum demum proban-
dum videtur, si expressis verbis, pactis foederibusve sit
concessum 2). Nefarium igitur fuit Edictum Ordinum a'
1639, quo Admirallo tromp jussus est classem Hispanicam
persequi atque delere, ubinam inveniri posset. Quod, uti
nolum est, adduxit tromp ad proelium navale nobis cetero-
quin gloriosissimum in portu Duins 3).

1)nbsp;Kern totam narrat w. sCHOüTEN, Oosi-lndische reisbeschrijving, B.
Ul, p. 214 sqq. qui ipse proelio interfuit.

2)nbsp;Sic, cum anno 1598, navis bellica nostra, cui praeerat mcAS jasper!,
in portu Honrteur a maßistratibus hujus loci detineretur, quia piratam Dun-
kerkensem usque in portum persecutus esset, postulante legato nostro fras-
«sco absesio, a rege Franciae heürico IV constitutum est, ut navibus Rei-
publicae bellicis fas esset, piratas illos usque in portu« Franciae persequendi,

Testimonio sunt Ordinum Generalium »Resolutiën, Acten, Brieven, Depê-
ches 1598-1601. (Jovis IX. Novcmbris 1598.) Ontfangen eenen Irieff
Von Doctor aeksses geschreven tot Parijs den 10 Novembris, ende is
goefevonden , dat men de collégien ter Admiraliteijt sal senden copie
van de brieven des Conincx , die bij sijne Majesteit op te dachte van
den voorsz. aerssen geschreven sijn aen die van Boniteur ende andere
havenen van Vranckrijck tegen de zeerovers van Duijnkenken, die
den Coninck emsenteert vervolcht te werden by onse schepen van oirloge
tot in de havenen van Vranckrijck.quot; Vide totam rem in opere nuperrime
«^Aito, cui titulus: Lettres et négociations de paui choari. Seigneur dc
»ïîanvai et de frak901s b'aehssek publiées pour la première fois par
s- G. yreebe. Leide chei lüchtmass. 1846. p. 12. sqq.

3) Ipsius Edicti verba sunt : »de Spaansche vloot te vernielen zonder
quot;onige aanschouw of reguard te nemen op de havenen, reeden, of baai
3en van de Koningrijken, waar dezelve zoude zijn ie bekomen.'' Vid,
rioos VAK AJisTEt, Verhandeling cm. p. .Ï8. sqq-

Jus autem cujuslibet civitatis in hoc territorio maritimo
quosdam honores exigendi, aut aplustrium demissione, aut
instrumeutorum belhcorum explosione, nobis extra omne
dubium videtur. Est enim, monente Ferreira, agnitio sum-
mi civitatis imperii, intra cujus fines abquis pervenit.
Quod dudum jam agnitum atque acceptum fuit, licet non-
nunquam eo valde abusi sint populi. In patria nostra con-
stitutum est decreto Ordinum Hollandiae 16 m. Maji, a'
1670, ut omnes naves Batavae per Oresundam navigantes
castellum Cronenburgense salutarent eodem modo, quo
aliae gentes 1). Sic quoque, cum classis nostra, ducibus
admiraUis de rdïter et van gent, ad sex miliiaria a Wa-
lacria insula in ancoris teneretur, a nave Angliae regia,
Merlin dicta, salutata est; quamquam postea Augli litem
hac de re Ordinibus intenderunt, quaerentes, classem no-
stram summorum velorum demissione principatum eorum
maritimum non agnovisse. Recte nostrates judicarunt, An-
glos, Heet navis regium haberet aplustre, et uxorem Icgati
tempi.e veheret, primum salutare debuisse explosione tor-
mentorum bellicorum, cui salutationi postea demum ab
Admirallo van gent respondendum erat 2). Patet ex bis
principiis, quae ubique fere valent, quam iniquae sint His-
panorum, Anglorum et Francorum ratiocinationes conten-
dentium, tales honores non sine discrimine, omnibus Re-
buspublicis esse tribuendos. Voluut enim primum tribui
honorem navibus suis praetoriis in portum intrantibus 3),
Sed hoc ratione careret, et non minus esset iniquum, quam

1)nbsp;ByiVKEBsh. Dedom. maris. C. 4.in fine. _ Grooi Placaalboek. Tit. 11.
Resol. 4 et 5. d. d. 16. m. Maji. 1670 et 3. m. Januarii 1671.

2)nbsp;Vide haec omnia apud bbandi , Leven van den Admiraal de huijiea,
p. 631. sqq. et wagenaab, Vaderl. Historie. Dl. Xlll. p. 443. sqq.

3)nbsp;Mabtens, Precis du droit des gens cet. p. 351.

quod in lege marilima, apuiuppoh, Hispauiae rege, 1563
ßeigis data, constitutum erat. Praefecll enim navium
prohibebanlur »Castella el loca mnnita peregrinorum Prin-
cipum primum salutare, cum aplustri, Hispaniae insignibus
decorato.quot; Indignum prorsus dicendum est promissum
illud a Francis duci Florentino aquot; 1668 extortum, ut cas-
tellum Livornense naves Francicas primum salutaret. Sunt
illa metus et oppressionis non vero juris principia, cum
Omnino intra fines, de quibus nunc loquimur, bynkershoekh
effatum valere debeat: »non oportet in mari alterius prin-
cipis continenti proximo leges dare, sed accipere 1).quot;
Patet igitur ex omnibus, quae de lerritorio maritime ac
de plenissima marium exterorum libertate dicta sunt, om-
ßem salutationem, quam primum quis extra fines, (quo
tandem modo definitos) perveneril, cessare debere, cum
ibi nullus principatus sit agnoscendus. Honores illi hoc
loco merae sunt civihtatis 2).

Inter jura civitatibus in territorio maritime competentia,
profecto referendum est jus piscationem ordinandi, tam
piscationem proprie ita dictam , quam coralliorum, con-
charum, electri unionumque. Quod attinet ad piscationem
in mari aperto, pulamus eam a gente aliqua occupari posse
et possideri. Quaerimus cum vattelio 3), quis dubitaret,
an unionum piscatio prope Bahrem et Ceylon, majori mi-
öorive distantia a Iitoribus, licet extra fines territorii
maritimi, alicujus populi propria fieri possit? Ubi vero
populus, per aliquod tempus piscatione illa usus, postea
Cam relinquit, rursus fit res nulfius, quae omnibus patet.
^ttinia igitur jura a gente in piscationem acquisita extra

1)nbsp;De dom. maris. C. 4. fine.

2)nbsp;PiKHEiao-FEREEiKA. in adnolatione ad jiartensu opus, Précis du droit
gens cet. p. 451.

3)nbsp;Droit des gens. Liv. Ï. ch. 23. J 287.

lines niariliniüs, alias uullo modo obstringere possunt, nisi
pactis sint agnita. Quibus eliam lines illi latins extendi
possunt. Cujus rei exemplum jam vidimus in conventione
Britanniam inter et Franciam. Sic quoque pactum Brilan-
niam inter el Hispaniam aquot; 1790 est ictum. Hispania nempe
contendebal, totam oram Americae Septentrionalis, quae
vergil ad Septentrionem, usque ad Prince Williams Sond,
sexagesimo primo gradu lalitudinis, suam esse, quippe quae
primum ab iis delecla alque diu possessa fuisset. Posses-
sionem illam Angli dicebanl usurpationem principiis juris
naturalis contrariam ; lis tandem diremla est pacto, quo
cautum : ne utriusque civitatis subditi turbarenlur in navi-
galione et piscalione in Oceano Auslrali, neve sedes col-
locarent in oris nondum occupatis, bis conditionibus; Tut
Britanorum navigatio et piscalio non inservirel commercio
illicito cum Hispanorum coloniis; 2° ut nulli Britanniae
subditi navigarent vel piscarentur intra distanliam 10 mil-
liarium a litore quolibet a Hispanis occupato 1). Liquet
tamen has conventiones aliis gentibus non obslare, quomi-
nus in mari illo piscentur, modo non invadant territorium
maritimum alienum. Piscationes vero in mari vasto sive
aperto, uli halecum el balaenarum omnibus patere secun-
dum jus gentium naturale luce est clarius, neque jure Eu-
ropaeo abler hac de re censetur. Superioribus tamen sae-
culis ansam praebuerunt litibus acerrimis nonnunquam eli-
am bellis, inprimis halecum piscationes prope Scotiae oras,
nostram Rempuhlicam inter et Angliae reges. Pacta hac
de re inita sunt mulla. De balaenarum piscalione in Oceano

1) Vid. wnEATON, Jnt. law. Vol. 1. p. 211. Lis proprie orta est de non-
nullis navibus Britannicis, a Hispanis caplis in sinu vulgo ihe JVootka Sound
dicto. Vid. etiam THIERS, Histoire de la révolution Franr^aise. Bruxelles
chei WOUTERS. 1845. Vol. I. p. 141.

Wali controversiae ortae sunt inter Rempublicain nostram,
A^ügliam, Franciam et Daniam 1). In ([uibus omnibus jus
liberae piscationis naturale a nostratibus est assertum, quod
inprimis videre licet ex disceptationibus aquot; 1610 Londmi 2)
et 1733 cum Dania babitis. Jure hodierno omnes gentes
liberam exercent piscationem. Sic indiscriminatim ad syr-
tes Terrae Novae (Newfoundland) accedunt, ut ibi pisces,
Kaheljaauw dictos 3), capiant. Balaenae quoque per totum
oceanum capiuntur, et nemo est, qui alteri hoc impedire
conetur. Leges, quibus definitur tempus inchoandae pis-
cationis, celeraque a qualibet gente constitui soient 4), et
bac de re gentes plerumque inter se conveniuut. — Quae
breviter diximus de piscationibus aliisque juribus a gentibus
in territorio maritimo exercendis, non fecimus eo consilio,
nt omnia ista jura accurate exponeremus, quod profecto

1)nbsp;Vid. pacta hac de re inita apad KLMT, Historiae foederum Belgii
foederati primae lineae. parte II. passim.

2)nbsp;Vid. de hac controTersia CI. g. g. tbeebe; Vrijheid van haringvaart
«n visseheHj, in Bydragen voor Vaderl. Geschied, en Oudheidk. door
ï.a. hijhoh. III. Dl. 1. St.— Vid. etiam ploos vam abstkl, Over het
Recht van Commercie cet. p. 83. sqq. ubi de piscatione halecum nostra
•reyiter sed acute disputatur. _ Cf. quoque f. 0. plegher, de pristina li-
^crtate Belgarum sub principibus quam maxime Hollandis et Zeelandis,
quot;ommercandi ei piscandi per mare Septentrionale et ad oras Magnae
britanniae, pactis etiam sancita. tugd. Bat. 1791.

3)nbsp;Gadus morhua (linskcs).

4)nbsp;Sic quod ad patriam nostram attinet hujusmodi leges et edicta regia
»quot;veniuntur in Staatsblad van het Koningrijk der Nederlanden, nomina-
«n» autem: Besluit van 19 Maart 1815, Nquot;. 14, houdende bepalingen
omrent de premién welke uit 's lands kas aan de Groenlands- en straat
Oavids-vaarders zullen worden uitgeloofd. - Wet^. d. m. 30 April 1815,
houdende dispensatie van art. 57 der Wet van 28 Julij 1801, nopens de
^aHngvisscherij.- Wet van 12 Maart 1818, op de uitoefening der
groote visscherij, Staatsbl. Nquot;. 15. _ De tempore piscationis inchoandae

hac lege agitur, art. 13. 26. Besluit van 9 Juni 1818.

nos nimis ab argumonlo noslro diverlerel, sed quia ad
quaestionem nostram omnino pertinere nobis visum est
exponere, primum quatenus, quod ad distantiam, aquae
dici possint gentis alicujus esse, deinde, quae praecipua jura
gentibus in hoe territorio compelant.

Quibus juribus expositis, videamus porro, quaenam ma-
ris partes jure gentium Europaeo, praeter eas, quas diximus
ad territorium pertinere censean tur. Heffter statuit: ygt;dasi
das Staatseigenthum, oder was gleichbedeutend ist, die
Souveränetät jedes Landes sich ausdehnt auf alle Seeein-
brüche in das frühere Landgebiet, solange sie in einer
ausschliesüichen Herrschaft behalten werden.quot; Inter has
aquas nominantur in liltore Borussiae Orientalis aquae, Ger-
manis das Alle Haf, Friesch Haf el Curisch Haf\). Ad
Britanniam pertincre censetur fretum Sancti Georgii; ad
Turciam mare Marmoricum 2); ad patriam nostram reces-
sus in litore Frisiaco, uti de fVadden, de Lauwerzee, de
Bollart, atque inprimis mare Flevum , quorum possessio
tanquam partium ipsius territorii nunquam in dubium fuit
vocala 3). Ratio, cur mare Flevum semper ita habitum
fuerit, invenitur apud grotiüm 4), qui: cum hoc mare,
mquit, pars maris Germanici dici nequeat, sed congregatio
aquarum internarum, quae magnis aestubus ac diluviis ter-
rarum, lapsu temporis ere vit, visum est pertinere ad po-
pulos adjacentes. Quare inler Hollandiam et Westfrisiam
ab una et Transisalaniam ab altera parte maris Flevi di-

1)nbsp;Klübeh, Droit des gens moderne de VEurope. p. 201. noteh.

2)nbsp;Martens, Précis etc. L. II. ch. 1. p. 42.

3)nbsp;Hefïter, p. 134. Marteivs, Précis cet. L. II. ch. 1.§ 42. Günther
th. II. p. 54. Bïnkersh. De dom. maris. C. 7. Kiüeer, Droit des
gens cet. p. 201.

4)nbsp;Inleiding tot dc Uollundsche Regtsgelcerdheid. Boek. 11. dl. 1 et 4.

ä

— n —

^isio fada est. Exleri igilur nunquam contendere potue-
quot;■quot;int sil)i in tali aqua jus esse; sed inter varias Belgii
Provincias, initio inter earum civitates libéras, bac de re
lites ortae sunt, inprimis quod ad piscatum et telonea 1).
Hoc jam patet ex privilegio quodam a philippo, Burgundiae
lt;iuce, die 16 m. Maji a' 1452, Amstelodamensibus con-
ccsso, quo iis permittitur teloneum exigere a navibus hoc
'«are pernaviganlibus; quod privilegium iis postea ademtum
est, quoniam diutius Hispaniae partes secuti essent; ac
turn Enchusanis datum 2). Sic quoque ab arnoldo, Gelriae
•luce, Harderovicenis fuit concessum in mari piscari ad
quinque milliarium distantiam. Frisii autem postquam His-
panorum jugum excusserant, idem sibi jus in hoc mare
quod reliquis esse putarunt. Hoc fuit confirmatum decislone
»rbitrorum, d. d. A. m. Septembris 1601, qua solutione
teloneorum liberati sunt. Nunc tamen, uti diximus, mare
illud est revera pars territorii nostri.

Tertio loco ad gentis territorium pertinent omnes por-
tus, sinus ac loca, ad quae naves adpellunt, aut arte facta
aut a natura constituta 3). Hoc sequitur ex principio,
•■errilorium civitatis ad aliquam distantiam a litoribus ex-
tendi. Praeterea loca illa plerumque castellis vel prae-
sidiis defenduntur, custodiuntur, atque igitur semper re-
fera possidentur.

Postremo ad territorium referri volumus maria, quaqua-
^ersus territorio civitatis inclusa, a quorum aditu exteri
facile arceri possint. Haec aulem maria raro inveniuntur.
Inter ea numeranda sunt Palus Maeolicus: quod tamen
Scriptores hodierni non faciunt. Sed quis Russiam prohi-

1)nbsp;Mr. J. slt;xRKiS!At,Harderovicumantiquum. Harderw. 1732. Hoofdst.6.

2)nbsp;Bvnkebsii. Dc dam. maris. C. 7.

3)nbsp;Hefftkr, das Völkerr. der Gegenwart, p. 133.

beat, ut hoc mare consideret lacum internum atque abis
prorsus claudat? In censum etiam venit mare Caspium,
quod omni parte terra inclusum, aliis gentibus non patet,
sed populis tantum ad oras habitantibus.

Supersunt fréta. Vidimus parte I, fréta secundum mul-
torum scriptorum sententiam, quae aditum ex mari libero
in mare liberum dent, jure gentium naturali, quod ad in-
noxium transitum pertinet, omnibus patere, salvis teloneis
ad navigationem promovendam necessariis, atque hoc item
valere de fretis, quae vi bellicorum instrumentorum revera
imperio dominioque civitatis subjecta dici possunt. Quod
principium avaritia quorumdam principum in detrimentum
liberae aliorum populorum mercatnrae subinde plus aequo
fuit minutum, quin laesum ac violatum. Inter fréta libera
nominator fretum Herculis [Estrecho de Gibraltar) seil,
extra bellicornm instrumentorum vim 1). Contra a pie-
risque scriptoribus non libera dicuntur fréta Oresunda et
Sinus Codanus [Gr. en Kl. Belt), quae regi Daniae pro-
pria esse censentur 2). Oresunda est frelum angustum See-
landiam insulam inter atque litus Sueciae, circa novem mil-
liaria longum, quatuor latum prope Hafniam [Koppenhagen)
et dimidia parte milliarii a castello Helsingor distans.
Vada Oresundae prope Scaniae oram naves vim instrumen-
torum bellicorum Castelli Cronenburgensis subire cogunl.

Opporluno hujus loci situ Dani inde a primis temporibus
usi sunt ad telonea exigenda, et sibi totum Oresundae
imperium ac Sinus Codani, inter insulas Seelandiam et Fu-
nen, vindicandum. Hoc imperium secundum scriptores
Danicos nilitur possessione liominmn memoriam elfugienle.

1)nbsp;Martens, Précis cet. Liv. U. ch. 1. § 42. Gûntheb, Th. II. p. .54.

2)nbsp;ilem. 1. 1. Wheaton, Int. faîo. Vol. I. p. 222. GUnther, Th. 11.
p. 5.3. Kluber, Droit des gens cet. g 131 a.

Paclisque aliis post alia liac dc re iniüs 1). Praelerea Dani
per multa saecala, litora ab utraque Orcsundae parte pos-
sederunt. Primum pace, die 13. m. Augusti anni 1645,
Christianopoll {Brömsehro) inita, chuistiancm IV, Daniae
regem inter et chkistinam Sueciae reginam, cautum est,
Ut Suecis prorsus liber esset transitus per Oresundam et
Sinum Codanum 2). Pace, die ^g ^^rtii'quot;''
l^oeskildae inita, fredeuicum III inter et carolüm güstavüm X,
eonlirmata Suecis a parte Danorum regionis Scaniae pos-
sessione, simul expresse cautum est, ut liber transitus per
dicta fréta illis maneret. Quae concessiones conürmatae
sunt conventione a'. 1660, Fredericum III inter et carolüm
Xl, qua constitutum est, ut Suecia nullum unquam jus
baberet in Oresundae telouea, sed contenta esset 3500
thaleris imperialibus {Reichsthaler), quotannis a Daniae
rege solvendis, ad lumina in oris Sueciae reficicnda et con-
servanda. Pacis tamen a'. 1720 Holmiae initae articulo 9,
juri suo liberi transitus et teloneorum immunitatis Sueci
renuntiarunl, atque fuit constitutum, ul ab hoc inde tem-
pore Sueci eadem sol verent lelonea et portoria, quae et
aliae genles amicae 3). Quod Danorum jus lelonea exigendi
jam a°. 1368, agnilum est pacto cum Hanseatis inito 4),
et a°. 1490 pacto, henricüm VII Britanniae regem inier et
■■oannem Daniae regem , iienricüs naves Anglicas per Mag-
''Urn Sinum Codanum navigare vetuit, nisi necessitate co-

1)nbsp;WiiEATON, Histoire des progrès cet. p. 106.

2)nbsp;De pactîs a variis gentibus cum Danis initis omnino vid. h. c. de
quot;ïïlTz, Répertoire des traités conclus par la couronne de Danemare,

Göttingue cliei dieterich. 1826. p. 91. 103. 180. 53. et passim.

3)nbsp;Et sic, uti recte wheato» dicit: »la Suède a payé l'amende de l'am-
bition effrénée de chabies XII.quot;

Ita affirmât TiviiEATOU , Elem. of Int. laugt;. Vol. 1. p. 222. pactum
'quot;«en in opere Nobil. de reediz invenire non potuimus.

acias, ac tum urbi Wyborg eadem vectigalia solvi jussit,
quae alioquin castello Helsingor solvenda essent. Sic foedere
Spirensi inter imperatorem carolüm V et christianüm III,
Daniae regem, cautum fuit, ut a navibus Belgicis portoria
solverentur perexigua 1). Quod pactum, die 13. m. Au-
gusti a'. 1645, nova conventione ciiristiaatm IV inter et
Ordines Generales denuo est confirmatum. Tabulae vero
portoriorum {tarief), a Daniae regibus pro lubltu mutatae
et auctae, sub finem saeculi decimi sexti atque initio de-
cimi septimi multis controversiis ansam praebuerunt, et
pacta inita sunt inter Hollandiam, urbes Hanseaticas et
Sueciam ad commercia communia tuenda. Denique tabulae
illae portoriorum conventione Cbristianopoli aquot;. 1645, ciiri-
STiANüM IV inter ac Ordines Belgii Foederati in perpeluum
definitae sunt, alque deinde norma fuerunt constituendorum
portoriorum ab aliis quoque amicis gentibus solvendorum.
Populi enim, qui boe privilegio non utuntur, majora solvunt
portoria.

Secundo loco non libera et Turcarum imperio propria
dicuntur frela, quae ad mare Nigrum dant aditum ; scil.
Ilellespontus et Bosporus 2). Turcae principiorum juris
gentium inscii, fréta illa prorsus clausa babebant; et hoe
jure facere potuerunt, quamdiu mare Nigrum, totum eorum
territorio circumdatum, mare fuit clausum. — Russi vero,
qui saeculo praecedenti regiones possidere coeperant ad
maris Nigri oras, tota Chersoneso Taurica sive Crimea iis
aquot;. 1784 a Turcis concessa, liberam quoque navigationem
per hoe mare nacti sunt. Sed vel sic tamen liber transi-
tus per dicta fréta nunc a Turcis ut antea negabatur, quod

1)nbsp;Vid. CI. g. g. VREEDE, Nederland en Zweden. 1. afl. p. 7.

2)nbsp;De toto hoc argumento Tid. omnino th. van hoor». Disputatie de
navigatione et mercatura in mari Nigro. Lugd. Bat. 1834.

occasioncm praebuit pactis, (piibus Europae gentes sibi
acquirere studuerunt, quod armorum vi difficile vel plane
tion impetrare potuissent, quodque jure gentium naturali
Oninibus patebat 1). Pleraeque gentes Europaeae jam antea
Cum Turcis pacta de commerciis et mercatura inierant,
atque nonnullis libera navigatio per mare Nigrum fuerat
conccssa. — Sic liber transitus Britannis aiiisque sub oorum
^cxillo navigantibus concpssus est pacto a jacobo I aquot;. 160G
ctim Turcis inito, uli licuit etiam mercaturam facere terra ma-
gique in Moscoviam per fluvium Tanain. Praeterea eodem
pacto cautum est, ut, si naves Angliae, Constanlinopolin
tendenles, lempeslate cogerentur appellere Calfam, hoe iis
prorsus esset liberum. Quod pactum confirmatum est a». 1641,
carolümI inter el amükatiuim IV, renovatum autem a». 1675
inter carolüm II el mihjammedem IV. Ita aquot;. 1612 fuerat
iclum foedus a noslratibus cum achmet-chan, opera coRNEtn
quot;agae 2), Oraloris noslri, quo mcrcaloribus el omnibus
'Malavis concessum est merces emcre easque Trebisondam
cl Caffam vchcrc atque in omnia imperii Turcici loca ad
mare Nigrum sita, uti quoque in omnes Fiussiac urbcs.
Hoe pactum renovatum est a° 1680 cum imperatore muiiam-
*iei)e IV 3). Auslriacis quoque concessa est navigalio at

1) Jura , quibus Turcae in frelis illis usi sunt, a celeberrimo scriptore Italo
■^quot;ïuntur; nOrdini arbitrarii, inetii e cnpricciosi, giusia lo spirito
sua legislazione, e che sono causa di tanti desapori e note diplo-
'^quot;tiche.quot; Viel. «ielchiobre gioja , Philosophia della Statistica, eet.
^'lano 1829. Vol. I. p. 96.

Vid. documenta de legatione corneiii hagae , allata a Cl. klcit , in
^»dice foederum chronologico. Nquot;- 269.

Quod ad patriam nostram pertinet haud indignum videtur memorare,
^^'eres illas stipulationes denuo esse confirmâtes pacto mercatorio d. l4.m.
Mariii 1840, uostr\im regnum inter et Turciam inito. Vid. Staatsblad

valde reslricla 1), per mare Nigrum, pace PassarovicenSi,
die 21. m. Julii a' 1718 caroldm VI inler el achmeteM
inita. Quae conventiones factae sunt eo tempore, quo
Russi nondum mari Nigro adjacebant, et Turcis revera
facultas erat navigationem et commercium per dictum marc
pro lubitu impediendi vel permittendi. Cum autem Russi,
petro magno et anna imperantibus, frustra studuisscnt di-
tionem suam ad maris Nigri oras extendere, hoc tandem
catharinae II fcliciter successit. Pace enim Kainardgensi,
die 21 m. Julii a' 1774, a Turcis ei conccssa sunt urbs
Azoph, nudtaquc alia loca in Taurica Chersoneso, una cum
libera per mare Nigrum navigatione. Occupatione Cher-
soncsi Tauricae aquot; 1783, qua Russia magnam ad maris
Nigri oras potentiam nacta est, mercatura et navigalio ef-
lloresccrc cocperunl, inprimis postquam catiiarina II, die
22. m. Febr. a' 1784 promulgavil ediclum (Ukase), quo
portus Chcrsonesi, Sevaslopoleos et Caffae omnibus genli-

1) Vid. Jlrégé de l'histoire des Traites de paix entre les puissances
de VEurope depuis la paix do Westfalie, par Mr. Kocii. Tom. IV. p. 50.
art. 13. hujus pacis ita se habebat: *Tl est permis, de part et d'autre,
aux marchands et aux négocions d'exercer, en toute liberté, leur com-
merce dans les deux empires. Les sujets de l'empereur, de quelque
nation qu'ils soient, pourront librement trafiquer, par terre et par mer,
dans tous les états du grand-Seigneur, en payant les droits de douane-
Ils jouiront de la même faveur et protection dont jouissent les autres
nations chrétiennes affranchies de tribut.quot; Articulus tamen ille reetrietus
esse videtur articulis 2, 4 et .5 conventionis mercatoiiae, d. d. 27 m. Juiii
ejusdem anni, quibus cavebatur : »{«e les marchands impériaux pourront
conduire leurs marchandises sur le Danube à Widdin, Rudschickquot; cet.
ique sans pouvoir entrer ax^ec leurs batimens dans le Pont-Euxin , il
leur sera permis de louer des vaisseaux turcs à Ibrail.quot; cet., »à l'effet
d'y charger leurs marchandises et de les faire transporter do là dans
la Crimée et dans d'autres ports du Pont-Euxin cet. — De pace
Passarovicensi eliam oonfcrri licet K. TOS BOrTECK, AUgcmeine Geschichteu-
s. w. Th. Vin. p. 297.

ljus Rtissiae amicis aperiiit. Turcae lamen Iransilum per
Bosporum et Ileilesponlum omnibus modis impedire enlxi
Smit. Ceterae gentes vero in dies magis urgcbant, ut na-
vigatio libera per fréta illa atque per mare Nigrum iis
concederetur. Quod tandem Britanni impetrarunt die 30.
m. Octobri 1799. Franci pace Parisiensi, die 25. m. Junii
1802, cujus art. 2 ita sonat: ȣa sublime Porie consent
à ce que les bâtiments marchands Français aient à
l'avenir le droit incontestable d'entrer dans la mer Noire,
et d'y naviguer librement 1);quot; cet. Reliqui etiam Europa«
populi banc liberam navigationem et transitum per Helles-
pontum et Bosporum a Turcis oblinuisse videntur. Quod
palet e tabula, exbibenle naves variarum gentium, quae
a° 1817 Odessae portum intrarunl. Borussis hoc jus pe-
culiari rescripto d. d. 17. m. Julii 1806 concessum est;
Sueciae, foedere 28. m. Maji 1827; Hispaniae, mcdiante
Russia, d. 16 m. Octobris 1827. Hisce pactis plerumque
cautum fuit, quantum a qualibet nave per fréta transeunte
solvendum esset, item ul lileras commcalus {firmans) sibi
dari curarenl, qnibus lutum fierel iter. Quibus conven-
tionibus gentes Europaeae Turcarum jus liberum per Hel-
lespontum transitum negandi impediendique non quidem
agnoverunt, sed potius ad evitandas molestias navigationem
constituere voluisse videntur. Cum igitur Turcae perre-
Xerunt mercaturam et navigationem omnibus modis vexare
Cl restringere, haec primaria causa belli a' 1828 cum
Russis fuit. Finito hoc Bussis tam glorioso bello, pace
14. m. Septembris 1829, Hadrianopoli inita, Russiae im-
perator causam agens totius humanitalis, art. 7, stipulatus
liberam ac plenam navigationem, lam per Hellespon-

1) m. Recueil manuel et pratique de Traités cet. par ch. de makiens,
quot;erd. de CCSSÏ. 1-eipiis 1846. gt;'ol. II. p. 279.

- «J —

Ulm cl lîos|)ormii quam per marc Mgrum omnibus gentibus
Imperator Turcarum [la sublime Porte) arliculo 7 bujus
pacti sese obligavit: »à veiller soigneusement à ce que
le commerce et la navigation de la mer Noire en parti-
culier ne puissent éprouver aucune entrave de quelque
nature que ce soit. J cet ejfet elle reconnait et déclare
le passage du canal de Constantinople et du détroit des
Dardanelles entièrement libre et ouvert aux bâtiments
Russes;'''' — alque deinde eodem arliculo: )gt;en vertu du
même principe le passage du canal de Constantinople et
du détroit des Dardanelles est déclaré libre et ouvert à
tous les bâtiments marchands des puissances, qui se
trouvent en état de paix avec la sublime porte 1) cet.quot;
Praeterea solenniler sese obstrinxit, ut nunquam naves per
fréta illa transcuntes delineret, ac Russiae in posterum jus
tribuit omnem hujus foederis violationem pro actu hos-
tili habendi, statimque jure vindictae in Ottomannicum
imperium uleniii. Post hanc pacem Reipublicae quoque
liberae Americae Seplentrionalis, novo pacto, d. d. 8. m.
Maji 1830, liber transitus ibidem fuit concessus.

Quae omnia docent jus innoxii transitas, quod omnibus
jure gentium naturali competit, hodie defmitum et ah ipsis
Turcis agnitum esse, eo cfTectu, ut fréta Bosporus et Hel-
lespontus, licet partes sint imperii Turcici, omnibus jiateanl.

Multi juris gentium Europaei perili contendunl a° 1815
frelum, vulgo it faro di Messina, proprium régi Neapo-
litano esse factum 2). Ortolak hoc negat, eontendilqiie
Irelum illud esse liberum.

1)nbsp;De hac puce rid. MARTEMs , Nouveau Recueil des Traités. Tom. VIII.
p. 143.

2)nbsp;GiMUEii, Dus Eur. Volkerr. in Fr. '/.eilen. Th. Il, p. 54. MaRtens
Précis cet. L. H, ch. 1 , § 42.

lia olim GÜNTiiERüS cl MAiiTENsiüs marc Aegaeum Turcis
proprium dixerunl. Sed poslquam marc Nigrum dcclara-
twn esl liberum, inprimis vero poslquam Graccia in libe-
■quot;arum gcnlium numerum adscila est, vix dubilari polcsl,
quin hoc raare sit apcrtum. Cur enim Turcis aut Graecis
jus esset alios mari illo arcendi 1)? Sic item jure gen-
tium anliquo, Sinus Bothnicus Sueciae proprius esse dice-
'•alur 2). Quamdiu enim Suecia Finlandiam possidebat,
'^inus isle ab ulroque latere quodammodo inclusus erat
tcrrilorio Suecico. Sed cum pace Friedericbshamensi d.

m. Scptembris a' 1809, provincia illa Russiae sit Ira-
t'ita et hujus ditio facta, qua occasione Sinus Bothnicus
finis Sueciam inter el Russiam fuit constilutus, et insulae
'lt;1 sinu sitae pro riparum vicinilate divisae sunt, sinus ille
l'on amplius hujus illiusve proprius esse sed omnibus pa-
tuisse censeri debet 3). Undo nulla manere videtur du-
I'ilatio de sinu Finlandico {Golf van Finland); de quo
'amen sciimai.zius dicit, adbuç^sub judice litem esse, qucm-
que martensius Sueciae tribuit; quo jure nescio, et cum
•ortolan omnino slaluo, ul si cui proprius esse debeat,
turn Russiae eum tribuendum, reclius vero liberum esse
quot;Censendum.

Denique superest, ut videamus de usurpalione quadam
'Russiae, d. m. Seplembris a' 1821, qua jus sibi ar-
•quot;•^gare sluduit in litora Americae Septentrionalis versus
'^ccidenlem, quasi in territorii Russici partem, inde a

M Optime hic ORTOiAN : »ces prétentious n'ont jamais été érigées en
et il n'est plus mémo possible, qu'elles subsistent à présent depuis
'■^quot;lancipation de la Grèce.quot; Vol. l , p. 168.

2) Guntiiek, Th. 11, p. 53.
■ IIevfter, Uas Eur. ViUkcrr. der Gcgeniv. p. 131, mam■^;^?, Nou-
Hccvci/. Tcin, I, )gt;. 19. Tom. |V p, 33.

frelo, Ainericam inler el Asiani, vulgo de Behl mg straat,
usque ad 51° longitudinis Borealis, el eodem modo in in-
sulas Alculicas {de Jleutische eilanden) lilori Siberiae
Orienlalis adjacentes, et in insulas Curiles [de Kurilen) ,
silas inde a dicto freto usque ad Promontorium Meridionale
[de Zuidkaap) in insula Ooroop, 45°,51' laliludinis Bo-
realis. Mare inter priores illas insulas et litora Amcricae
Pt Asiae vulgo dicitur de zee van Kamschatka; quod au-
tem inter posteriores insulas fluit et litora Asiae, vocatur
Zee van Ocholsk. Alexander, Russiae imperator, veluit,
ne naves aliarum gentium circa insulas, portus, sinus, vel
intra fines a se constilulos navigarent vel mercaluram exer-
cerent; neve iis liceret ad colonias Russicas appellerc vel
accedere intra distantiam centum milliarium. Mcrces au-
tem navium, quae contra haec jieccavissent, fisco cederent.
Jura Russiae in hoc mare niti dicebantur lilulo primae
inventiouis, lilulo primae occupationis ac possessionis per
dimidii saeculi ct quod excurril, spatium. Praeterea a
Russis contendcbatur hoc mare mari clauso esse acquipa-
randum, et baec omnia fieri ad arcendam mercaluram illi-
citam e finibus Socielatis Russo-Americanae (de Russisch-
Amerikaansche Compagnie). Quae lamen argumenta ab
Americanis impugnata sunt et revera non videntur magni
momenti. Quod enim inventionem attinet, constat Bri-
tannos, in bis janüm cook, primum illas terrae partes esse
perscrutatos. Quod ad usucapionem, eam in rebus merae
facullatis nunquam locum habere, ab omnibus fere juris
naturalis scriptoribus agnitum est. Denique Russi nunquam
mare illud pernavigassc videntur animo possidendi, atque
igitur nunquam co modo occupasse, ut imperium seu prin-
cipatum sibi acquircrc potuissent. Lis ansam prachuit
disceptationibus, compositis convenlione Pctroiiolitana, d.
m. Aprilis a' 1824, qua constitutum, ul subditi utrim-

que in navigalioue el piscalione nou impedirentur, neque
iu iacultatc ad quaeliiiet litora nondum occupata in Oceano
Australi libéré appellendi, bis conditionibus;

l\ Ut cives el subditi utrimque ad nullum locum ap-
pellereut, jam ab altera parle occupatum , nisi impelrata
'*'enia.

2°. Ut nec magistralus nec cives Americani ullam colo-
lùam {Establishment) deducerenl in litus septentrionale
Americae neque in insulas adjacentes ad 54@' latitudinis
Septentrionalis, nulli aulem Russi ad totidem gradus Meri-
diem versus. Liceret tamen navibus utrimque, maria intc-
viora, sinus el porlus perlustrare atque ad eos appellerc
piscandi el mercandi causa. Licerel etiam ibi mercaturam
agere cum indigenis, eamque omnis generis, exceptis tamen
aquavita aliisque bujusmodi spiritibus et armis quibusvis
caeterisque inslrumentis bellicis 1).

Oliosum videtur monere, banc convenlionem unice Rus-
sos speclarc el Americanos, alque igilur ceteris gentibus
obstare non posse.

CAPUT II.

de flüminibus.

Postquam igilur maria, porlus, sinus, fréta el reliquas
•lujusmodi aquas recensuimus, alque de jure gentium Euro-
paeo circa eas vidimus, restai nobis quaestio: quate-
nus jure gentium Europaeo Ilumina gentis sunt, cujus
territorium alliiunt?

J) Vide lotam hu.ic rem »pud «UEAio» , Inl. luw. 1 , igt;, 215 sq.!-

Quod atlinel ad üuvios intra fines territorii originem
ducentes et cursum finientes, hoc nulla laborat difficul-
tate, cum semper jure gentium Europaeo, tam prio-
ribus quam recentioribus temporibus, regulae juris gentium
naturalis hic valuerint, atque tales fluvii territorii habiti
sint proprii, in quos aliis nullum competeret jus. Haec
igitur silentio praetermittimus atque progredimur ad flu-
mina, quae fines inter duas pluresve gentes constituunt vel
quae plures alluunt regiones. Videamus igitur, quid jure
gentium Europaeo de his stalutum sit, et quatenus statuta
illa juris naturae praeceptis sint congruentia.

Ante magnam rerum in Francia conversionem a' 1789,
navigatio per flumina communia dici potest mutua gentium
invidia ac perversis promovendae mercaturae et prosperi-
tatis publicae principiis, omnibus modis impedita fuisse.
Quilibet populus partem fluminis, quatenus territorium suum
alluebat, sibi propriam censebat, atque omni modo ea uti,
frui, etiam maximo aliorum populorum detrimento, erat
primarium prudentiae politicae hujus aetatis praeceptum 1).

1) Eieraplo sint pacta Hispaniam inter Lusitaniamque , quibus fines earum
gentium in America Meritlionali constiluerentur. Paelo enim d. 13. m.
■Tanuarii 1750, JOANMEM ¥, Lusitaniae regem inter et FEKDIUAriBtln VI,
art. ÏI1 de flumine Jaurù constituitur : ut nayigalio per illud flumen Lusi-
tanis solis proprium esset. [que a navegaçâo do Jaurû davia ser iirivativa
dos Poriuguczes); articulo XVIII cautum est: ut flumina quousque utri-
que regno essent communia ab utriusque regni incolis aeque libere na-
vigari possent, sed cum unius alteriusve territorium intrarent, navigatio el
piscatio tantum buju.s propriae essent gentis. (que a navegaçâo da parto
dos rios par onde ha de passar a fronteira seja comum äs duas
naçôes e qeralmente onde as duas margens dos rios pertenccrem a
uma das duas Coroas, sera a navegaçâo privaUvamente sua, e o mesmo
■le entendra da pesca, sendo esto commum as duas naçôes , onde o for
u navegaçâo). Sic quoque art. XIII. Conïentionis pacis atque finium re-
gunilorum, Hispaniam inter Lusitaniamque, d. 1 m. Octbr. 1777, SMldcfonsae

Inde seqiiebalur, ul in lalibus lluminibus vexaliones el in-
solenliae innumerae perpetrarenlur, alque ul altera geus
alteri navigationem et Iransilum, quantum fieri posset,
difficilliina redderel, esigendis portoriis et omnis generis
uneribus imponendis , quorum gravitas, exigendi modus cl
libido usum et consueludinem inter gentes plane fere tol-
lere videbantur. Hinc inslitulio emporiorum et Stapulae,
quo omnes merces advebebanlur; ibi onus in plures partes
Jividebalur {Rompre charcje) ; binc collegia naularum,
quibus jus erat per talia tlumina, exclusis afiis, navigandi;
binc portoria et vectigalia {Convoo-i en Licentgelden),
quae Batavi jam sub finem saeculi sexti decimi non tan-
lum mari sed etiam in lluminibus exigere coeperunt 1).

'nitae, caulum est, quod ad tlavios utrique regno communes in Araerica
l^Ieridionali: ut navigatio per flumina utrique regno communia civibus licita
esset eousque , quo flumen bujus illiusve principis ditionem intrarct, tum au-
tem gentis propria fieret, quae ripas tenebat. — Ipsius arliculi verba sunt ;
(quot;So esii[ntla que a naveijaçamp;o dos nos conüguos a fronteira sera com-
^Um a ambas as naties até a quello ponio cm que as duas margens
Ihcs pcrtencerem, sendo privatioa d'uma ou d'outra cm particular no
Vonto que for especialmente proprio e peculiar do dominio de cada uma
quot;^'ellas - pondo-se de parte a parte halizas para que os subditos d'uma B
^'outra naçào nâo o possâo ignorar. — Vid. Quadro Elementar das
'olaçoes politicas e diplamaticas de Portugal com as diversas potencias
Mundo, ce\..polo Visconde de santakeji. Parii. 1842. Tom. Segundo.
241, 297 sqq.

1; Ue bisce vecligalibus vid. N^derl. Placaet-Bocck. (Amst. 1644.)
quot;^'•l, p. 182 sqq. Placaet, verbiedende te vaeren op Calis, Grevelin-
'J^i-on, Dyynkercken, etc. Item tegen de defraudaticn van de Licenten.
quot;'''l. p. 204. — Pieter paolus, Verkl. der Unie van Utrecht, art. 5.
ea dicit »Gelei en verlof gelden.quot; p. 436. Primum instituebantur
Vromovendam et tuendam navigationem , uli ex ipsis vocabulis patere vi-
'lelur,

delude vero, cum omnia in Republ. nostra m pejorcm partem verge-
liberae mercaturae quam maxime obstare cocporuui. Vid, slingeiandt,
^*mthnidige gcschri/tcn, »1. IV, r-

Jus Slapulac plerumque urbibus quibusdam privilegii loco
dabatur. Jam saeculo tertio decimo urbi Dordraco hoc
Jus concessiun est, quo tempore nullae merces per Rhe-
uum, Mosam, Vahalin, Merwedam, vel Isalam praetervehi
poterant, nisi satisfecissent Stapulae Dordracenae 1). Is-
tiusmodi liberi commercii impedimenta non solum Rheni
sed eliam aliorum fluminum navigationem restrinxisse, inde
patet, quod ad Albim flumen {de Elbe) emporia fuere
Hamburgum et Magdenburgum ; ad Visurgim {de Weser)
Minda, Munda et Brema ; praeterea in Albi, Hamburgum
inier et Dresdam, sexaginla milliarium intervalle, triginta
solvenda erant lelonea. Ita in Visurgi, Mundam inter et
Bremam, viginti quatuor milliarium distantia, viginti tria
fuere telonea, unde facelum illud cujusdam Germanici pro- ■
fessoris dictum : » Germaniae flumina plura lelonea quam
milliaria compulasse.quot; Quid mirum, istiusmodi vexationes
ansam praebuisse perpetuis rixis et contcntionibus inter
gentes iisdem ripis accolentes? Ita id, quod fons percnnis
omnium prosperitalis esse poterat, in populorum damnum
cl detrimentum conversum est. Hisce magis magisque a
jure gentium naturali recessum est, quod quam maxime
liberis populorum commerciis favel, alque eo fine magna
llumina quasi vias publicas constituit. Sed rerum in Francia
conversio, qua hominum el gentium opiniones, status, for-
tunac repente mutata sunt, in disciplinam quoque noslram
magnam habuit vim. Liberias et jurium aequalitas in onmi
vita tum publica tum civili maximis laudibus elTerebatur.
An poluit aliter, quin hoc principium mox ad argumentum

1) De bisce diffimillatibiis cff. (yppENiiEiJi, Der freic Deutsche Rhein ,
primis capilibiiS et passim. Consult, or UE.quot;i IIOOFF, Iets over Rijnvaart
cn Rynhundcl passim. - SiMoN siiJi,, De npkomsi cn hioei der Verecnigde
Nederlundcn. AiiislcitJain 1778, ji. 32.

'loslrum iralierelur? Ita evenit, at denium post longaui
aniiorum seriem, bellis acerrimis funestatam, post cladem
quot;•numerabilium hominum et totius fere Europae vastatio-
quot;em, in Congressu, composite ex legatis earum gentium, quae
arma gesseraut contra eos e quorum medio principium
Uberae navigationis prodierat.

Nimirum, die 16. m. Novembris 1792, illi, qui tum in
Rallia summam rerum tenebant, pronunciarunt : »que le
cours des fleuves est la propriété commune et inaliénable
lt;lc toutes les contrées arrosées par leurs eaux; qu'une
nation ne saurait sans injustice prétendre au droit d'oc-
cuper exclusivement le canal d'une rivière et dquot; empêcher,
que tes peuples voisins, qui bordent les rivages supé-
rieurs, ne jouissent du même avantage 1).quot; Quod ef-
fatum deinceps in omnibus beUis enunciavit Francia atque
in pacis pactionibus confirmari curavit. Saepe igitur prin-
(:iplum per se bonum ac juri gentium naturali congruens,
modis nefariis, hoc est bello et armorum vi, aliis gentibus
est obtrusum. Sic jam die 16. m. Maji 1795 foedus
percussum est Francicam rempublicam inler ct Balavam,
cujus art. 18 ita son at : »Z-a navigation du Rhin, de la
Meuse, de VEscaut, du Hondt et de toutes leurs bran-
ches jusquà la mer sera libre aux deux nations Fran-
çaise et Batave; les vaisseaux Français et des Provinces
Unies y seront indistinctement reçus et aux mêmes con-
dilions 2).'' Paucis annis post, pace Campo-Formiensi

1) Moniteur, 1792, Nquot;. 327, p. 1387. _ De tolo hoe argumenlo (de
quot;quot;mlnlhus) Inprimis vid. j. i. creme.k vak dïn bf.rgh , Dispvtatio historica
■i'quot;-is gentium, continons historiam novarum Icgum da fluminum commu-
nardgationc. Lugd. Bat. 1835, quam propler doetrinae copiam passim
'^'^i^uli sumus.

-) Hartek, Rccucil. Tom. VI, p.535.

die 17 m. Octobris 1797, (26 Vindcmiarum a' 6) Fran-
ciara inter et Austriam, constitutum, ut omnes aquae Au-
striam inter et rempublicam Cisalpinam, Franciae carissimam
fdiolam, plane essent liberae , neque ulla porloria in iis
solvenda , nec naves bellicae ibi habendae 1). Sed cum
propter incredibilem Francorum belli forlunam, in Con-
gressu Rastadtiensi, die 9. m. Decembris 1798, fines
Francicae reipublicae usque ad sinistram Rheni ripam ex-
tensae essent 2y, Francorum legati deinde impetrarunt :
1°. Ut libera in Rheno navigatio, qui nunc revera llumen
commune erat factus, solis Francis et Germanis pateret;
2°. Ul in utraque Rheni ripa semita, ad navigia per de-
fluentes aquas evehenda, idonca fieret, in neutra autem
ripa exstruerentur opera, quae alterutri nocere possent ;
3°. Ut transitus ab utraque parte prorsus esset liber;
4\ Ut uterque popidus jus liberae navigationis haberet per
minores in Rhenum sese effundentes fluvios, ncc non per
majora Germaniae flumina, nominalim per Danubium. Franci
possessionem quoque insularum in Rheno silarum acquis!-
verunt 3). Quae condiliones, pace Lunevillensi, d. 9. m.
Februarii 1801, agnitae sunt 4), et articulo 6 medius Rheni
alveus {Thalweg) finis habitus; praeterea art. 14 libera in
flumine Elsch navigatio concedebalur. Postquam autem de-
creto Imperii Germanici {Roichsschhisz), d. 10 m. Maji
1801, hoc foedus prohalum erat, pcrque duos annos com

t) Mabteks, Rcoueil. Tom. VII, p. 212.

2)nbsp;Pace Camiio-Formiensi Franci sinistram Bheni ripam usque «d Andernach
jam obtinuerant, sed totius Kheni ripae demum in congressu Rastadtiensi iis
concessae sunt. Vid. k. von boiteck, Allgemeine Geschichte cel. Th. IX,
p. 218, 238 et 239. Thiers, Histoire do la Révolution (edition wouters). Vol.
9. p. 237.

3)nbsp;Vid. II. E. orPENiiEiM, Der freie Deutsche Rhein, Sluit,I8l2,
P- 78. K. VOK BOTTECK, Allgemeine Gcschichtc. Th.lX, p. 238:

4)nbsp;Vid. de hac pacc K. vox rotteck , o. 1. Th. IX , 272.

Gerrnamci regni dcpulalionc actum, tandem res composita
est decrcto d. 25 m. Februarii 1803 , (Reichsdepufati-
ons-haupischlusz), quo S 39 constituebatur ; ut omnia
telonea toUcrentur et Rhenus flumen Franciae et Germa-
•liae commune esset 1). Praeterea a°. 1804 conventio de
Hheni navigatione facta est, eaque aquot;. 1805 promulgata 2),
et quamvis deinde foedere Rhenano, d. 12 m. Julii 1806,
sedecim principes a Germanico imperio deflexissent, atque
Cum Napoleonic foedus olFensivum et defensivum iniissent,
lex tamen Rhenana vim suam relinuil. Conventione d. 16
m. Februarii 1810, Rhenus flumen Francicum dictus est,
et ab imperatore Francico accepit ygt;tme Régie des droits
féunisy Hollandia, decreto imperiali d. 9 m. Julii 1810,
juncla imperio Francico, vecligaUa per totum Rhenum ea-
'lem sunt facia.

Vix autem Napoleonlis imperium ceciderat jugumque
francicum excusserat Uollandia, quum Princeps Arausiacus
[de Souvereine Fo«^) decretis d. 23 m. Decembris 1813
et 24 m. Martii 1814 constitueret, ut omnia pristina por-
toria, domanialia, provincialia aliaque denuo solverentur 3).
Miro evenlu igitur, cum jugo Francico principium rejici
'^'idebatur liberae fluminum navigationis. — Aliud tamen
Wagnis Europae Polestalibus hac de re visum est, el jam
pace Parisiens!, d. 30 m. Maji 1814, principia decreti
a'- 1792 comprobala sunt quod ad Rhenum 4). — Tan-
'l'-m in congressu Vindoboncnsi, c legatis octo majorum Eu-
'opaearum gentium, quatuor viri deligebantur, nimirum

m otpeniieui, 0. I.p. 83. Klüber, Oeffentliches Recht des Teuischen
^quot;ndcs. Francf. 1831, p. 776.

Via. OP BEN IIOOFF, lets ovcr R'ijiivaart, eni. p. 6.
CSEMER VAN BEN BERGll, DisS. luud. p. 35. OPPE.^'IIEIM, O. 1. p. 127.
'ItN UOOFF, p. 35.

Klübeb, Oeffentliches Recht, cet. p. 78.

iogali Franciae, Boritssiao, Magnae Britanniae, Anstriac,
((ui specimen legis de libera fluminmn navigatione confi-
cerent. Hi qiiatuorviri opus aggressi sunt d. 2. m. Fe-
bruarii 1815. Sed cum incipiendum esset a navigatione
Rheni et Scaldis, visum est, primum legatos invitare ea-
rum gentium, quae ad ripas habitarent, ut dehberationibus
interessent. Legati igitur Hollandiae, Bavariae, Badensis,
Hassiae Ducalis, Nassaviae et postea Wurtenbergiae ct
Hassiae Electoralis quatuorviris sese adjunxerunt. Hinc d.
24 m. Martii 1815, Vindobonae novem articules generales
publicanmt de navigatione in illis Iluminibus, quae plures
perftuant vel alluant regiones. Ac tandem foedere d. 9
m. Junii 1815 {Acte Principal), art. 118 constituebatur,
ut articuli illi eandem haberent vim, ut si foederi ipsi
fuissent inserti. Quae juris gentium hodierni fundamenta
ita enunciantur;

lo. Navigalio per flumina eorumque brachia {embran-
chements) inde a loco, ubi navigabilia esse incipiant usque
in mare prorsus libera sit, omnlbusque pateat 1), ita ta-
men , ut unusquisquc subjaceat legibus politiae navigatio-
nem spectantibus, maxime aequis et commercio quam mi-
nime noxiis 2).

2°. Quaelibet gens ripis adjacens dominium suum eminens
in territorio fluviali retineat intra ejus tines, navigation!
autem liberae minime obstet. Nulla igitur ampbus emporia
vel telonea arbitraria instiluantur, ac tantum retineantur
iis locis ubi navigationi et mercaturae sint necessaria.

3°. Vectigalia navigationi imponantur, nulla habita
ratione valoris mercium et qualitatis, noque excedant
modum praesenti foedere defmiendum.

1)nbsp;Heffter, Das Eur. Volkerr. der Gegcnw. p. 137. Oppesiiehi, p. 120.

2)nbsp;wneiton, Int. law. Vol. I, p. 232. Cff. omnino de hisce KtiiBts ,
Actcn des Wiener Congresses. Vol. Ill, p. 24 sqq.

4». Una oademiiue politia in navigationem, quousque
communis est, mutuo consensu instituatur; quaelibet tamen
civitas ripis adjacens curet semitas faciatque, ut fluminum
alvei ad navigationem idonei maneant.

Quae lamen placita generalia, pro re nata, non unam
recipiebanl exceptionem, uli legalus Francicus voN dalberg
animadvcrterat in : ygt;projet d'articles de ce qui concerne
la navigation des rivières traversant plusieurs terr itoires.quot;
Quomodo enim Vistula et Tagus cum omnibus fluminibus
interjectis, una eademque lege comprehendl poterant 1)?
Videamus igilur, quatenus placita recepta vim babuerint
in praecipua Europae et Americae ilumina, atque initium
faciamus a rege amnium Europaeorum, Rheno.

de riieno 2).

I.nbsp;Principium bic valet, ul navigatio per totum Rheni
cursum libera sit, inde a loco ubi flumen navigabile esse
incipit usque ad mare, sive sursum, sive deorsum iter fa-
cientibus, dummodo obsequanlur legibus politiae, quae nou
solum navigationem et mercaturam luenlur, verum co etiam
lendunt, ul jure aequali gaudeant omnes. — Unde haec
Rheni pars dicitur Rhenus conventionalis.

II.nbsp;Quod attinet curam alvei et riparum, quaelibet gens
illis operam dare debet, quousque flumen ejus territorium
Pcrfluit; curare e. g. debet, ne ulla impedimenta naviga-
tion! obslenl.

1)nbsp;Oppemieim , O. 1. p. 110.

2)nbsp;Vid. KLÜBEK, Oeffentlichos Recht des Teutschen Bundes, p. 781
W- Chemer van ben behgii, Diss. laud. p. 43 sqq.

— De-
in. Omiics naves legi lllienanac ohnoxiae [les hatcaua)
et nacelles de VOctroi) praeter aplustre reipublicae, ad
quam pertinent, in eo ostendere debent insigne Rhemts,
ut appareat se hnic navigationi inservire.

IV.nbsp;Nulla societas sibi jus, exclusis aliis, arrogare potest
in fluvio Rbeno, aut in quadam ejus parte. Sed unicuique
nautae licet, cujuscunque tandem partis Rheni accola sit,
nomen dare cuilibet societati nauticae civitatimi Rhenanarum.

V.nbsp;Jura ct oncra stapidae et ejusmodi alia abrogentur,
portoria ob usum riparum et horreorum (dicta quai et de
magasinage), quam maxime aequalia fiant ac non sine
communi consensu augcantur. Impedimenta, quae etiam post
legem Rhenanam d. 15 m. Augusti 1804, Mognntiaci ct
Coloniae manserant {droits de relâche forcée, d'échelle,
de rompre charge et d'étapes) sublata sunt. Ilinc navis
l)cr totum Rheni cursum, nullo loco tenetur merces, qui-
bus onerata est, in plures partes dividere.

VI.nbsp;Ratio exigendi portorii et politiae eadem sit per to-
tum flumen, atque extendatur quoad ejus fieri potes!, ad
brachia et confluentes aquas {siir les embranchements et
conßuens de la rivière). Quae portoria eadem fere mansc-
runt, quae aquot; 1804 instituta fuerant. Item conventum est
de locis duodecim Argentoratum inter et fines Ilollandiae,
quibus portoria exigantur. Loca illa constituerentur ubi
hoc quam minime mercaturae noceret, ac semel constitnla,
non sine communi consensu mutarentur. Certa constitue-
retur norma de vectigaU solvendo in Iluvio adscendendo et
descendendo, cujus normae sive tabulae (tarief) applicatie
fieri posset, ratione habita intervalli Argentoratum inter
Rasileam et fines regni nostri. Vectigal, quod dicebatur re-
cognitie (droit de reconnaissance) idem mansit, quod in
art. 94 legis a'. 1804, non sine conmuini consensu mutan-
dum, cujusque nulla dimimUio concedi possit ab officialibus.

Denique vectigalia [Douanes) regionum ripis adjacentium,
nihil commune haberent cum portoriis, neque olEcialium
inspectio [surveillance des douanes) navigation! noceret.

VII. Horum principiorum tutela mandatur Conventui
Supremo legatorum civitatum ad Rhen! ripas sitarum.
Quod collegium Moguntiaci con ventum habeat d. 1. m.
Novembris cujusque anni, et pro re nata statuat, an ne-
cesse sit alterum habere conventum tempore verno subse-
quent!. Praeses sorte designatur ac tantum deliberationes
moderatur; alius collegi! socius res gestas conscribit. Col-
legium curat omnia, quae navigationem et mercaturam
spectant, atque quotannis amplam narrationem actorum in
publicum edit. Vincit in collegio major suffragiorum pars.
Simul constitutum est, ut collegium novam de navigatione
Rhenana faceret legem, in quam praesentes articub atque
etiam quaecunque conventio d. 15. m. Augusti 1804 bona
contineret et utiUa, referantur; salva futurae legis confir-
niatione a parte cujusque civitatis Rhenanae. Hanc autem
legem, absente collegio supremo, tuerentur tres magistra-
tus [Inspecteurs-Généraux), quorum primus Moguntiaci
sedem habet, atque a collegio, vincente suffragiorum nu-
mero, creatur. In suffragiis ferendis, legati Borussiae ter-
tiam partem, Franciae sextam, Hollandiae sextam, reliquae
Vero Germaniae civitates tertiam obtineant. Porro tres
praeficiuntur officiales [sous-Inspecteurs) curae Rheni su-
perioris, medii el inferioris. Primus a Borussia, secundus
alterna vice a Francia vel Hollandia, tertius a reliquis
Germaniae civitalibus eligitur. Constituuntur ad vitam, atque
si quis male officio suo fungitur, munere potest moveri.

Vlll. In locis, quibus exigitur portorium, certus judi-
•^um numerus institueretur, qui prima instantia, omnes de
legis Rhenanae intcrpretatione conlroversias dirimant. Ju-
•I'ces illi honorarium accipiunt a civitale, intra cujus fines

7

inslituli sunt, cl jus dicunt nomine principis sui. Modus
procedendi lege est defînicndus, sed idem esse debet pro
loto Rheno et quantum fieri potest, summarlus. Provoca-
tio litigantium fil pro lubitu vel ad Collegium Moguntia-
cense, vel ad tribunal supremum civitatis in qua tribunal
primae instanliae residet. Judices jurare debent, se legem
Rhenanam observaturos esse, neque habitare possunt in
urbibus nimis a Rheno rcmolis. — Haec igitur fucrc placita
generalia de libera Rheni navigatione. Sed illorum appli-
cationi multa magnaque obsliterunt. Conventus enim Mo-
guutiacensis, cui, ex constituto Congressus Vindobonensis d.
5. m. Augusli 1816, novae legis confectio mandata erat,
septem legatis constans nimirum Franciae, Badensi, Bava-
riae, Hassiae, Nassaviae, Borussiae et Hollandiae, quique
statim Rheni curam suscipere debueral, eam auclumno de-
mum a' 1817 suscepit. Post multas praevias allercationes,
legati tandem a° 1823 rem ipsam agressi sunt, sed tum
lites vehementes orlae Borussiam inter et Hollandiam, prae-
cipue de duobus hisce argumentis;

1°. Quaenam pars fluminum Neerlandicorum pro Rheni
continuatione esset habenda. Borussia contendit, nomine
Rheni intelligendas esse omnes aquas navigabiles inde a Ba-
silea usque in mare apertum. Quae lis composita est Edic-
tis Begis Hollandiae dd. 10. m. Decembris 1826 et l. m.
Martii 1827, quibus Lecca designabatur Rheni continuatio.

2°. Essetne permillenda navigalio usque«» mare, an vero
ad mare. Cui controversiae verba Francica »jusqu'à la
mer'' occasionem praebuerunt, A nostra parte acriter
conlendebatur, verba usque ad mare strictissime esse acci-
pienda. Germani contra non ita verba, sed magis mentem
conventionis urgebant 1). Haec lis non tantum est mota

1) Mal» fides a parte nostra in yerborum explicatione ab omnibus fere

Moguntiaci, sed etiam in Congressu Veronensi a welhng-
tono, Magnae Britanniae legato. Tandem, post multas con-
troversias, d. 31. m. Martii 1831 conventio dc navigatione
Rhenana inter Hollandiam et reliquas civitates Rhenanas
inita est, atque d. 16. m. Junii 1831 ab omnibus rata
habita 1). Missa controversia de verbis rgt;jusqu'à la merquot;
(Germanice «bis in die See), praeter Leccam etiam Va-
lialis Rheni continuatio designatus est, et usus canalis Vor-
nani concessus. Praeterea cautum, ut si utrumque fluvii
brachium innavigabile fieret, Hollandia aliam viam naviga-
bilem praeberet. Universe autem hujus pacti stipulationes
nituntur prlncipiis ao 1815 constitutis. Loco portoriorum,
quae veniebant nomine Transitogebühren, in territorio
Hollandico unicum exigitur portorium, majus minusve, prout
naves flumen adscendant vel descendant. Magistri navium
Cum ad alia obligantur, tum ad declarandam mercium quan-
titatem et qualitatem, uti etiam ad exhibenda documenta,
e quibus constet de navis destinatione et origine, Reliquae
civitates ad Rheni ripas sitae, sese obstrinxerunt portus liberos
{portsfrancs) in usum mercaturae Rhenanae designare,
quales statim declarati sunt Colonia, Dusseldorpia, Biberi-
cum, Oberlahnstein, Moguntiaciun, Manhemia, Spira, Argen-

®lt;=riptoribas hodie, etiam Batavis, ajfnoscitur , et nobis etiam ita persuasum
Nimis acriter in opusculo recens edito dicitur: »ƒ/ se fit une anne de
'a rédaction obscure ou erronée de cet article pour le rendre illusoire
soutenant avec une déplorable opiniâtreté et des arguments toutjésui.
*^9ues, que le Rhin — n'allait pas jusqu'à la mer,quot; cet. Opusculum
quot;quot;cribitur; La Conférence de Londres et guiilauibe i, par le Baron
^'htemi de gbovestiks. Paris 1844, p. 42.

2) OppEmiEiH, Opusc. laud. p. 155. Keüber, Oeff. Recht. 782.
^quot;Eatok, Int. law. Vol. I, p- 236. Conventio invenitur in Diario Autben-
{het Staatsblad van het Koningr, der Ned. 1831.) et apud van
'quot;^lEisvEiD, Ned. Pandecten. Dl. III.

loratum. Gentibus ad ripas conflucntium flnviorum sitis,
iisdem conditionibus, eadem conceduntur beneficia (Art.
n et 45). Rex Hollandiae navibus Rbenanis eadem jura
tribuit, quae navibus Batavis, quod attinet telonea, quae
veniunt nomine »droit de tonnage, de pilotage, de fanaux
et d'autres de cette naturequot; (art. 12 et 13). — Titulus II
continet indicationem locorum, ubi portorium sit exigen-
dum. Praeter duodecim stationes Rheni conventionalis
inter urbes Brisacum [Breisach) et Vesaliam {Weset), na-
vibus descendentibus in regno noslro designantur Lobith,
Vreeswijk et Tila, adscendenlibus Goricbemum, Tila,
Krimpen et Vreeswijk. Celerum quaelibet navis quinqua-
giota et plurium centupondiorum capax, solvere tenelur;
1°. certum atque definitum droit de reconnaissance. 2°.
Jus oneris pro pondéré mercium. Titulus III constituit
fines inler liberum transitum [Transitofreiheit) ac leges
de tributis et vectigalibus singulis civitatibus propriis [Steuer-
gesetzen). Titulus IV agit de magistris, diplomate ad na-
vigationem exercendam muniendis, et de nautis navibusque
ad navigationem admittendis. Numerus naularum non est
limitalus. Tilulo VI constituuntur praecepta politiae, se-
curitatis navigationis et mercaturae tuendae causa. Titu-
lus VII poenas constituit in legis frandatores. Titulis VIII
et IX agitur de modis, quibus communi consilio custodia-
tur ac confirmetur hujus convenlionis vis et aucloritas.
Hac ratione navigatio per flumen Rbenum libera est facta
omnibus civitatibus ad ripas jacenlibus, heet quaelibet
gens imperium excerceal in eam fluvii partem, quae intra
territorii fines fluit.

uli aliii {Elbe) 1).

Placila generalia Congressus Vindobonensis in Uuniinc
Albi non ila multis laborarunt dilGcultalibus. Delegali
omnium civitatum ad ripas sitarum, nimirum Hanoverae,
Austriae, Borussiae, Saxoniae, Daniae (seil, propter Mag-
aum Ducatum Holsatiam et Lauenburgum), Mecklenburg-
Schwerin, Anhalt-Bernburg, Anhalt-Köthen, Anhalt-Des-
sau et liberae urbis Hamburgensis, Dresdam aquot; 1819 con-
venerunt, ct d. 23. m. Junii 1821, ordinata est hujus
fluvii navigatio. Quod pactum solenniter est confirma-
Uim d. 12 m. Decembris 1821 , communicatum cum
Collegio delegatorum totius Germaniae {Bondsvergadering)
et inde a d. 1. m. Martii 1822 plenam sorütum est vim.
Libera agnita est Albis navigatio, inde a loco ubi naviga-
bilis esse incipit {Melnik) usqnc in mare apcrtum, sive
sursum, sive deorsum navigantibus. Applicatio hujus prin-
cipü ad fluvios confluentes, pluresque principatus perfluen-
les, libera manet horum fluminum principibus.

Cura alvei, scmitarum aliorumque eodem modo esl con-
slitula, quo in Rheno. Omnia nautarum corpora et collegia
(vulgo gilden) abrogata sunt. Magister vero navis munitur
•liplomate a principe suo. Insliluta cmporii et exoneralio-
öis coaclae tolluntur, atque duplex instituitur portorium,
lucrum prius venit nomine ElbezoU; posterius nomine
^ecognitionsgebühr, quae portoria tanlum communi con-
sensu augeri possunt. Praeter haec manent; 1°. Vectigalia;

Pensiones, quae dicuntur Kr ahnen. Wage und Nieder-
^e; 3°. portoria pontium. Cujus conventionis praecepta

i) Vid. cremrvanden derßh, IHss, latid. p. 95—99. kuiem, Oeff.
cet, p, 802-801.

custodienda et corrigenda mandantur Collegio [Revisions'
commission), non perpetuo quale est Collegium Rhenanum,
sed de tempore in tempus congregando; salvis tamen juri-
bus Majestaticis [Hoheitsrechte), nominatim, quae politiam
navigationis spectaut.

DE visuBGo {Weser) 1 ).

Ex voluntale Congressus Vindobonensis de Visurgi navi-
gatione inter Borussiam, Hanoveram, Hassiam Electoralem,
Brunsvicum, Oldeuburgum, Lippiam et liberam civitatem
Bremensem, a° 1823 conventio inita est. Quae d. 13. m.
Maji 1824 communicata cum Collegio delegatorum totius
Germaniae atque in archivo hujus collegii deposita, d. 14.
m. Junii 1824 solenniter est confirmata. 1». Hic quoque
principium valet, navigationem in Visurgo esse liberam
mde a loco, quo confluentia Werrae et Fuldae uavigabilis
esse incipit, usque in mare apertum. Navigatio civitatum
ad oras jacentium inter se propria est harum subditis.
2°. Omnia nautarum corpora et collegia, juraque emporii
et exonerationis coactae, nominatim Bremae, Mindae et
Mundae abrogantur. 3°. Ratione mercium unicum exigitur
portorium {Schiffahrtsabgabe), nomine Weser%oll, urbibus
ad hoe designatis, decem numero. 4°. At praeter illa ma-
nent, quae vulgo dicuntur Eingang, Ausgang und Yer-
brauchssteuer, Hafen, Erahn, Waage und Niederlag-ge-
bühren. 5quot;. Cavetur de naturalibus navigationis impe-
dimentis, de semitis aliisque. 6°. Executio et reformatio
hujus conventionis, ubi opus fuerit, mandata est Collegio
in aliquam urbem ad ripas sitam conventuro.

1) Vid. creher tmi den ïerkii, Diss. laud. p. 100. kluber, Oeff.
Recht, p. 804.

de flûminibus aüstrum inter et bavariam.

Idem libertatis principium extensum est convenlioned. U.

m. Aprilis 1816Monaci {München) inita, ad fluviosnavigabilcs
Utrique regno communes. Quae tamen convcntio non fml
nova, sed articulum 5 confirmavit pacis d. 13. m.
Maji a' 1779 [Teschen), qua diserlis dicebatur verbis :
»les rivières mentionnées dans Varticle précédent {le
Danube, PInn et la Salza) seront communes à la Maison
d^Jutriche et à VElecteur Palatin, en tant qu'elles tou-
chent les pays cédés; aucune des deux parties contrac-
tantes ne pourra y altérer le cours naturel des rivières,
ni empêcher la libre navigation et le libre passage des
sujets, des marchandises, denrées et effets de Vautre,
et U ne sera permis à aucune d'elles, d'y établir de
nouveaux péages, et aucun autre droit, quel nom qu'il
puisse avoir; les stipulations ci-dessus auront également
lieu pour la partie de l'Inn, qui coule entre le baillage
de Scharding et le comté de Neubourg, relevant de la
Maison d'Autriche 1).quot; Quae stipulatio, in Salzam et
Salam flumina vim accepit, scil. quatenus haec flumina
fines utriusque regni constituunt 2).

be fluminibus rüss1am inter, iiordssiam et austriam 3).
Russia quoque urgebat applicationem principii in Con-

1)nbsp;Mahtess, RenueilcitX. Torn. U, p. 11 cl 12.

2)nbsp;Idem, Op. laud. Tom. VII. p. 15.

3)nbsp;Vid. cremkk van den beRoh, dw. land, i- 30 ct 102 m-

gressu Vindobonensi constituli. Hinc d. m. Augusti
1818 pactum fuit initum Russiam inter et Austriam, so-
lenniter confirmatum d. m. Novembris ejusdem anni
quo conceditur libera navigatio et mercatura in flu viis
utrique regno communibus. Simile pactum initum fuit
Russiam inter et Borussiam d. 30. m. Martii 1819. Hic
quoque agnoscebatur libera navigatio, quae jam et foede-
ribus anterioribus et placitis Congressus Vindobonensis d.
9. m. Junii 1815, art. 14 de fluviis Poloniae erat con-
stituta. Etenim pace Tilsitana 1) inter imperatores Russiae
et Franciae d. 7. m. Julii 1807 icta, navigatio per Vistu-
lam {WeichsePj prorsus libera facta est. Quod deinde
confirmatum art. 20 pacis d. 9. m. Julii Franciae impe-
ratorem inter et Borussiae regem 2). Principium autem
illud latius est extensum conventione Elbingensi, d. 13 m.
Octobris 1807, inter eosdem principes, cujus art. 19 con-
stitutum est, ut Saxones et incolae Magni Ducatus Varsa-
viae {Warschau) libera gauderent navigatione per flumen
Netiziam {Netze) inde a vico Driezen usque ad flumen
Wartam {Wartha), atque per Wartam usque ad locum
ubi cum Viadro {Oder) confluit; per Viadrum inde a vico
Krassen usque ad ostia et per canalem quoque Frederid
Wilhelmi; denique etiam a Viadro usque ad Spreham {Spree)
atque per illam in Havelam ad locum usque, ubi Havela
cum Albi confluit 3).

1°. Pactis illis d. m. Novembris 1818 atque d. 30.
m. Martii 1819, libera navigatio extensa est ad omnia
flumina et canales navigabiles, ad ea quoque, quae in po-
sterum navigabilia fierent.

1)nbsp;Martens, Supplement cet. lY, p. 439.

2)nbsp;Ibem, ibidem, p. 448.

3)nbsp;Ca. V. T). ],ERoi,_ i. ), p. 30.

2°. Jura in semilas erant communia, earumque cura et
fefectio principibus contrahentibus mandata.

3'. Perfecta jurium et portoriorum aequalitas sancitur,
salvis politiae institutis. Navigatio per Vistulam immunis
®st ab omnibus portoriis, excepte Borussiae portorio Schifs-
üefüsgeld dicto. Cum imperator Austriae nulla exigat
portoria in fluviis veteris Poloniae, Austriacis quoque est
Permissum per flumen Bug navigare sine ulla portorii so-
lutione; quo tamen privilegie non utuntur in navigatione
per canalem Muchawitza, vel intra fines Russiae proprie
'ta dictae.

4°. Portorium sine communi consensu augeri nequit.
Portoria vetera abrogantur, exceptis 1°. illis, quae pro usu
Pentium exstant, et augeri non possunt ; 2°. illis, quae
uriuntur ex conventionibus inter navigantes et riparum
Proprietarios. Ceterum huic conventioni, temporis lapsu
finitae, successit nova Russiam et Borussiam inter d. 27.
Û1. Februarii 1825, qua libera per Vistulam, Nieminem
(lt;ie Niemen) el confluentia flumina navigatio confirmata
est 1),

DE FLUVIO OÜKE.

Quod ad cetera Germaniae flumina attinet, pacto quodam
finium regundorum inter reges Hollandiae et Borussiae, Aquis
'^ranis [Aken) d. 26. m. Junii 1816 constitutum est, ut
^sus fluvii Oure 2) communis et liber esset utriusque

t) Maktehs, s^ippl. VU, p. 36, p. 328.

Vid. art. 27. hujus conventionis, quam inrenimus apud baktens, Nouveau
^''oueil dc Traités cet. Tom. IU- p. 24 sqq. — et apud h. a. vandijk,
^quot;Pertoire des traités conclus par la Hollande cet. Utrecht. kemimk 1846,

regln incülis. Exstal quoque pucluiu inter Borussiae regem
ac Magnum Ducem Vimariensem , d. 22. m. Sept. 1815,
quo Dux declarat, se esse passurum, ut Borussia flumina
Unstrud et Gera navigabilia rcddat, etiam quousque territo-
rium Magni Ducis alluunt, qui boc casu nulla portoria exigcre
polest.

DE AM1S1A {Ems) 1).

Sic quoque art. 30 conventionis finalis Congressus Vin-
dobonensis {die Wiener Schluszacle), inter reges Borussiae
el Hanoverae cautum est, ut Amisia atque portus Emda-
nus {Embden) commerciis utriusque subditorum paleret.
Deinde: \-gt;qwe le gouvernement Hanovrien s'engage a
faire exécuter à ses frais dans les années 1816 et 1816
les travaux, qu'une commission mixte d'experts, qui sera
nommée immédiatement par la Prusse et le Hanovre,
jugera nécessaires pour rendre navigable la partie de la
rivière de VEms, de la frontière de la Prusse jusqu'à
son embouchure.''' Porro, ut portoria a Borussia et Ha-
novera solvenda communi consensu constituerentur, atque
tabulae {tarief) nonmsi eodem modo mutari vel augcri
possent. Eadem privilegia liberae navigationis incolae Ha-
noverae obtinuerunt in ea Amisiae parte, quae ad Borus-
siam pertinet, atque in canali Stecknitz.

p. 116. — Minus recte Consult, cremee vah ben bergh, Diss, saepius
hoc pactum referre voluit ad flumen Ourthe, qua in re eum, fortasse ob mag-
nam nominum similitudinem, errasse, ex ipsius conventionis verbis satis patet.

1) De hoc flumine vid. KiiinER, Quellcnsammlung zu dcm Ocff. Bechl
des Teutschen Bundes. Erlangen 1830. p. 41,

i07 -

de flcminibüs rcssum inter et soeciam,

Quod ad Russiam attinet, post pacem Friedrichshammen-
sem {Friedrichshamm) à. n. m. Septembris 1809imtaml),
qua Finlandiam Russia acquisivit, pactum initum est cum
Suecia d. ^^^ m. Novembris 1810 de navigatione et mer-
catura in fluviis et canalibus secundum novos Gnes com-
»ttunibus. Libera declaratur navigatio per canalem inde a
portu Reussbamm usque ad mare Balticum , navibus vero
Sueciae licet navigare per illam Torneae partem, quae
urbem cognominem a Russico separat imperio. Prorsus
quoque libera est navigatio per totum cursum fluminum
Torneae, Maeonis, Kongamae. Urgente necessitate, navi-
bus licet utraque ripa uti, atque nulla portoria in bis
fluviis exigi possunt 2). Pacto quoque PetropoU inito
d. m. Maji 1826, confirmato Holmiae d. 27. m.
Maji et Petropobnbsp;ejusdem anni, constitutum est, quod

attinet ad finium desCTiptionem Norvegiae in communibus
illis regionibus , vulgo Foelledsdistricten dictis, ut, ubi-
cunque flumina Pasvig vel Pasrek et Jacobs Elf constituè-
rent fines Norvegiae et Russiae, cursus aquae lineam se-
parationis repraesentaret. In lacubus a flumine Pasvig
lactis, finea ducitur per medium et sequitur maximam aqua-
rum profunditatem. Omnes insulae in his fluviis ab Occi-
dente lineae sitae, et similiter in lacu a flumine Pasvig
formato, ad Russiam pertinent; ab Oriente autem lineae
ad Norvegiam pertinere censentur. Articulo 9 constitue-
batur, ut navigatio, tractus arborum et piscatio per flumen
•lacobs Elf et per eam partem fluminis Pasvig, quae fines

1)nbsp;Vid.K. VON ROTTECK, Allgemeine Geschichte. Th. IX. p. 407.

2)nbsp;Martess, Supplement, cet. V. p. 313.

utrmsque regui coiisliluil, liberae sint subdiüs ulriusque
regni. Navibus licet ad utramque ripam appellere, quo-
ties securitas navigationis exigit; neque licebit banc ob
causam aliquod vectigal exigere. Navigatio fluminis Pas-
vig, ubi per territorium Russiae fluit, libera est subditis
Norvegiae, qui etiam per banc fluminis partem ligna in
intenoribus regionibus caesa, transvebere possunt, Eodem
modo navigatio Russiae subditis libera erit inde a loco, ubi
territorium Norvegiae ingreditur 1).

DE DANÜBIO 2).

Pactum quoque inter Russiam et Austnam initum est
d. II m. Julii 1840, de libera Danubii navigatione, quous-
que seil, utrumque imperium alluit. Quo pacto placita
Congressus Vindobonensis applicantur. 1°. Constituitur,
ut navigatio per totum Danubii cursum, inde a loco ubi
per Russicum territorium fluere incipit, ad mare Nigrum
usque, et quousque per ditionem Austriacam fluit, libera
sit, neque ulla portoria, nisi communi consensu constitu-
ta, exigantur; ut navigatio illa sanitatis politia aliisque
restrictionibus, quam fieri possit minime impediatur. Russia
se obstringit ostium fluminis Soulinae {Soulina) navigabile
reddere et eo consilio, loco idoneo, turrem exstruere,
atque in ea lumina servare. Cujus rei causa a qualibet
nave, quae duos malos habet, flumen descendente solven-
dae sunt duae piastrae Hispanicae {talares); a navibus tres
malos habentibus, tres talares; a pyroscaphis tres talares.

Ij Martens, Sujipl. X. p. 1015.

2) Murhard, Nouveau Recueil cot, Tom, I. p, 208 stjq.

fraelerca a qualibet nave Austriaca sine discrimine unus
talaris solvi debet pro luminibus. Denique cautum est, ut
l'oc pactum per decennium valcrct.

DE scAiDi. [Schelde] 1).

Inprimis quod ad patriam noslram attinet, videndum est
de Mosa et Scaldi fluminibus. De posterioris navigatione
libera multae ortae sunt rixae. Pace Westfaliensi a' 1648,
qua Provinciarum Foederatarum Belgii libertas a rege
Hispaniae agnoscebalnr, disertis verbis cautum est, ut
Scaldis flumen a parte Belgarum, qui versus ostia utramque
ripam possidebant, in perpetuum clauderetur. Quae liber-
talis commerciorum restriclio eatenus forsan defendi pote-
rat quatenus Scaldis Zeelandiae territorium perüuit, alveus
arte factus est, vel operibus et labore nostratium perfec-
tus, qui ripas aggeribus muniverunt 2); dicendum tamen,
in illustri hac controversia utilitatis magis quam juris ra-

1)nbsp;via. omnino F. TAN HOGESDOEP, Disputatio de flumine Scaldi clauso.
t-nRd. Bat. 1827.

2)nbsp;Quae argumenta a -mHEATONO allata, omnino valere non possunt, si vera
«t Belpairii sententia, quam affert Cons. vAN DEE IIEIH. p. 20. Diss, de
'^iuaesuperfluae i,gt; Flandria emissione.-mdt enim mlpaibf., Mémoire
'ur les changemens, que la côte d'Jnvers à Boulogne a sulis depuis César
jusqu'à nos jours. ygt;J proprement parler l'Escaut cesse d^exister à quel-

lieues au dessous d'Anvers et tout le reste doit être considéré cornme
^'■quot;s de mer; car il n'y a aucun rapport entre le fleuve et la masse d'eau
9W laigne les îles de la Zélande. Ce sont, ainsi que les bras de la
d'énormes criques par eit la mer se jette a chaque marée dans
^^intérieur des terres et dans lesquelles l'Escaut et la Meuse trouvent
quot;«enbsp;Inquisitionem, utrum vera an falsa sit haee sententia, cum Consult.

»ER HEM nos quoque in medio retinquimus.

tiones valulsse. Cum deinde Belgium Hispanicum pace
ülti-ajectina aquot; 1713 stirpi Germanicae Domus Austriacae
obligerai, haec servitus in Scaldi mansit. Imperator
josEPiics II primus a° 1781—1785 lentavit, Scaldis liber-
tatem a Batavis impetrare; sed frustra, et mediantibus Fran-
cia et Britannia stipulatio pacis Westfaliensis, conventione
d. 8. m. Novembris 1785 [Fontainebleau), confirmata
est 1). Quod initio magnae rerum conversionis liberae
fluminum navigationis placitum proclamaverant Franci, sta-
tim in Scaldi valere voluerunt, ac pace cum Bepublica
Balava d. 16. m. Maji 1795 facta, constitutum est: y^que la
navigation du Rhin, delaMeuse, de V Escaut, duHondl etde
toutes leurs branches jusqiCà la mer, sera libre aux Heux
nations Française et Batave'2).-quot; Cum postea provinciae
Belgii Meridionalis cum Septentrionahbus junclae regnum
Belgii efficerent, de Scaldi, flumine Franciae et nostro re-
gno communi, nullae conventiones factae videntur 3). Ve-
rum, cum pro vinciae Méridionales seditione a regno desci-
vissent, foederi ita dicto 24 articulorum d. 1amp; m. No-
vembris 1831, cujus condiliones Rex Hollandiae accepit
d. 14 m. Martii 1838, tandem successit novum foedus
d. 19 m. Aprilis 1839, cujus art. 9 constitutum est;
1«. Ut placita generalia Congressus Vindobonensis, quae
spectant flumina majora, etiam valerent de fluviis et ca-
nalibus navigabilibus, qui Hollandiam et novum Belgii reg-
num perfluunt vel alluunt. 2». Quod ad Scaldim, ut
Hollandiae régi liberum esset portorium exigere quoddam

1)nbsp;WnEATON, Histoire des progrès du droit des ge?is en Europe. Leipz.
1841. p. 210. Imperatoris partes egil hiïgcet, Annales politiques. N». 88
et 89. Provinciarum Foederatarummik\be.iu, Doutes sur laliberté de l'Escaut.

2)nbsp;Martens, Recueil cet. TI. p. 535.

CnuMER VAN DES BEROH. Diss. land. p. 105.

''ooJcre ilelinilum, alque ul omnia, quae ad viae aquatieae
'ftdiees (loodsen) vel ad indicia aqualica {betonning) in-
^a Antverpiam pertinent, communi consilio ordinarentur,
atque administrarentur a delegatisadhoc nominalis. 3°. Quod
ad ceteras aquas et canales Scaldim inter el Rhenum, et
quae ab Anlverpia ad Rhenum ducunt, caulum est, ut ab
^'traque parte libera essent ac modicis tantum cl aequa-
llbus portoriis subjecta. 4quot;. Ul navigatio in Mosa esset

libera, salvis stipulallonibus conventione Moguntiacensi d. 31

Kgt;. Martii 1831, délibéra Rheni navigatione factis, donec
el de Mosae el de reliquarum aquarum navigatione Hol-
landiam inter et Belgium peculiari lege convenirel 1 ). —
Quod tandem factum est conventione d. 5 m. Novembris
1842. Cujus art. 1 déclarai medium fluminis [Thalweg)
'a Sure fines Belgium inter et Magnum Ducalum Luxem-
Wirgensem. Sic quoque art. 9 limes provinciam Antverpi-
ensem inter et Zeelandiam dicitur Ae Thalweg variable
^e VEscaut, lequel sera indiqué par une ligne tirée au
milieu de deux rangées de bouée.quot; Art. 16 cavetur, ne
J^avigatio Scaldis ullis laboret impedimenlis. Praeter vec-
tigal art. 9 pacti d. l9 m. Aprilis 1839 constitutum, et
•^iinia, quae ad viae aquatieae indices el indicia aqualica
Pertinent {loods, tonnen en bakengelden), nullae pensiones
poterunl. Pro qua immunitate regnum Belgii quotan-
igt;is summam 10,000 florenorum solvet. — Art. 22. Hol-
landia se obstringit, canalem Terneuzen dictum, naviga-
tioni idoneum servare. Quam ob rem Belgium quotannis
^'^'ttimam 25,000 florenorum solvet, atque si nova opera,
Malavis in bujus navigationis commodum suscepta, perfecta
®i»t, 50,000 florenorum. — Quod ad cetera tandem flu-
quot;^'öa Scaldim inter et Rhenum pertinet, articulis 41 et

WHEiTO!», IJistoirc des progrès wt, p. 425.

49 constitutum est, ut naves Bclgicae per Rhenum vel
alios fluvios in Rhenum sese effundentes, navigantes, iisdeffl
fruantur privilegiis, quibus fluminis accolae ex pacto Mo-
guntiacensi I). — Denique pactum d. 20 m. Maji 1843
Gandavi initum est inter Belgium et regnum nostrum, quo
constituitur atque definitur aquae superfluae in Flandria
emissio per sinus Zwinum, Braakmannum, Heilegat alios-
que majores minoresve 2).

de italiae fluminibds.

In Italia, quantum ad nostram pervenit notitiam, pla-
cita Congrcssus Vindobonensis non admodum sunt extensa.
Quibus ex art. 96 actorum {Vacte principal du Congrès
de Vienne) Padus quoque erat subjiciendus 1). Hoc igitur
articulo constitutum est, ut delegati a civitatibus ad ripam
sitis eligerentur intra tres menses, qui omnia , quae
ad hujus articuli eflectum pertinent, curarent. — Ex art.
95 etiam fines imperii Austriaci in Itafia a parte Parmae,
Placentiae et Guastallae constituere dicebatur Padus, seil,
ejus alveus sive Thalweg.

1)nbsp;Vide totam oonventionem apud muehakd , Nouveau Recueil Général
eet. Tom. III. p. 613—682.

2)nbsp;De tocce pacto vid. j. b. vanier heih, DissertatioHistorico-Politica
de aquae superfluae in Flandria emissione, ejusque inter Neerlandiam
et Belgium ordinatione per conventional ad diem 20 Maji 1843 Gandavi
factam. Lugd. Bat. 1844.

1) wiieatok, Int. law. Vol. I, p. 233. — Kiuber, Quellensammlung.
cet. p. 84.

1)e hispaniae FLUMINIBUS.

(longressus Vindobonensis placita eliam agnila sunt con-
ventione Lusitaniam inter et Hispaniam d. 23. m. Maji 1840,
spcctante liberam per flumen Douro navigationem. Arti-
Culus I déclarai navigationem liberam per totum fluminis
eursum subditis utriusque regni, sine ullo discrimine ullave
eonditione. Portoria sunt exigenda secundum tabulas (to-
^ief), quae sine communi consensu augeri vel mutari ne-
queunt. Art. 8 utriusque regni principes obligationem in
Se suscipiunt alveum fluminis curandi et reficiendi, ne us-
quam impedimentum aliquod navigalioni obstet, vel quae
obstent e medio tollantur. Art. 11. statuit, navigationem
per Douro solis esse servandam subditis utriusque regni,
el naves Lusitanicas in Hispania et Hispanicas in Lusitania
domesticis adsimilat. Ex art. 14. sqq. navium ma-
gistri et nautae muniendi sunt diplomate, ut de eorum
peritia constet. Art. 18. agit de navibus ratibusque. Naves
'quot;signe ferunt aplustre illarum regionum, quarum sunt,
l^ortoria, quae solvenda sunt haec numerantur: 1°. le droit
transit par le poids du chargement; 2°. le droit de sta-
'■^on, d'ancorage ou deport, nomine droits de ports. Titulo
VlU. agitur de jurisdictione et constituitur, ut tribunalia
Communia omnes de navigatione conlroversias dirimant. —
titulo IX. cavelur, ut post biennium inquiralur quatenus
eonvenlio haecce linem attigeril. Art. 51 denique statuit, ut
•^Cflis temporibus ab utroque principe définiendis, collegium
eon voce tur, quod hujus conventionis curam gerat 1).

Sic quoque a°. 1841, Hispaniam inter et Lusitaniam,
teste OPPENHEIM 2), liles ortae sunt de libera per Taguih

1) Mcbhabd, Nouveau Recueil, cet. Tom. i. p. 98 sqq.
-) Der freie Deutsche Rhein. p. 147.

navigatione, qua dc re tamen hucustjue nihil pcculiare ad
nostram perveuit notitiam, neque in foederimi et pactoruin
collectionibus aliquid invenire potuimus.

de amemcae flüminibus.

In Novo quoque Mundo theoria libertatis navigandi an-
sam praebuit diflicultatibus. Pace enim a'. 1763 Fran-
ciam inter Hispaniam ct Britanniam, Canada a Francis,
Florida ab Hispanis Britanniae cedebatur. Fines inter pos-
sessioncs Franciae et Britanniae constituebantur, ducta li-
nea per medium flumen Missisippi, inde ab ejus fontibus
usque ad Iberville, el ab hoe vico per flumen illud cl
lacum Maurepas et Pontcharlrain usque ad mare. Libera
per Mississippi navigatio simul Britannis restituta est. —
Mox autem Luisiana a Francis cessa est Hispanis, et pace
Parisicnsi a°. 1783, Florida a Britannis eidem regno est
concessa. Agni ta Provinciarum foederatarum Americae Sep-
tentrionalis liberlale, earum incolis peculiar! convenlione
Britanniam inter et novam Civitatem jus liberae navigatio-
nis concessum est. Hispania tamen utramque ripam et
ostia fluminis Mississippi possidens, conlendebat se flumen
claudere posse. Inde disceptaliones, quibus Respubl. jura
sua défendit, lam ex principiis juris gentium naturalis,
([uam ex foederibus a'. 1763 el 1783. — Lis diremta est
pacto a^ 1795 (San Lorenzo el Real), quo Rex Catho-
licus liberam per flumen navigationem confirmavit. Cum
deinde eadem Respubl. Luisianam et Floridam ab Hispanis
emeril, ct lotus igitur Mississippi inde a montibus vulgo
Rocky mountains, usque ad sinum Mexicanum, territorium
pcrfluat, nemo nunc amplius dubitare potest, quin totum
hoc flumen ad territorium pertineat Americanum. — Quaes-

liü nou levioris momenti, sed nondum ad liquidum per-
ducta navigationem spectat per flumen St. Lawrence et
Igt;er magnos Septentrionales lacus {Ontario, Erie, Superior)
ßritanniae et civitatibus foederatis communes. — Respubl.
nempe possidet ripas Méridionales borum lacuum et flumi-
nis St. Lawrence, Britannia ripas Septentrionales per to-
tam longitudinem atque ripas Méridionales fluminis inde a
45° Latitudinis ad mare usque. Respubl. etiam per hanc
fluminis partem innoxium postulat transitum, quippe uni-
cam communicationem inter magnos illos lacus et Ocea-
num, idque défendit bis rationibus;

1°. Iisdem argumentis juris gentium naturalis, quibus in
quaestione de Mississippi usa est.

2°. Placitis generalibus Congressus Vindobonensis a Magna
Britannia quoque agnitis.

3°. Quod navigatio illa ante libertatis Americanae ini-
tia omnibus Britanniae subditis aeque patuerit, atque com-
»nunibus laboribus Canada a». 1756 Francis erepta esset.

Britannia ad haec respondit ;

1°. Hic agi, secundum multorum doctorum sententias,
•le jure quodam imperfecto , atque concessionem transitus
tatï» periculosam esse, ut principi banc facultatem pro
lubitu concedere vel negare liceat.

2°. Placita Congressus Vindobonensis ex mutuo partium
'^ontrahentium consensu fuisse agnita, neque tamen, utpote
quot;iter alios acta, Americanis prodesse.

3'. Pristino Britanniae jure uti non posse Americam ,
H'iippe quae aquot;. 1783 libera fuerit declarata, et fines certi
'quot;ter Rempubl. et Britanniae possessiones constituti. — A
Iquot;quot;oposito tamen Respubl. non destitit, sed, uti supra jam
•lixirnus, res ipsa nondum ad liquidiun perducta videtur 1).

t) De loto hoc argumento vid. wiiEATO», Int. law. Vol. 1. p. 237-2.')4.

8*

Nuperrime conventione J. 9. m. Augusti 1842 {Washimjlon)
facta, principium liberae navigationis per fluvios utrique parti
communes, extensum est ad flumen St. Jobn, aliosque flu-
vios in illud sese effundentes atque fines Rempubl. Ame-
ricanam inter et Canadam constituentes. Idem Art. 7.
constituitur de canalibus in flumen St. Lawrence 1). Pos-
tremum memorandum, hisce diebus, pacto Rempubl. Ame-
ricanam inter et Britanniam ad quaestionem de tcrriritorio
Oregonis [Oregon territory) dirimendam inito, conventum
esse, ut libera Britanniae subditis sit navigatio per flumen
Columbiam [the Columbia river) usque ad annum 1850,

Vidimus igitur, quaenam sint novissima de navigatione per
flumina communia principia. Vidimus etiam quatenus in pac-
1.1S foederibusque principia illa ubique fere valeant, quantam-
que nacta sint auctoritatem. Quae non solum juri gentium na-
turali consentanea esse, verum etiam eo niti, ostendunt ea,
quae supra diximus. Fluvii ipsi, quod ad navigationem atti-
net, omnibus accolis patent. Gentes vero ripis non adjacentes
minime hoc jure possunt gaudere ; teste specimine de argu-
mento nostro Congressu Vindobonensi, a Legato Britanno
Lord CLANCAKTY oblato, sed prorsus improbato ac rcjecto.
Quod enim volebant Britanni, ut Rhenus inde a loco, ubi
navigabilis esse incipit ad mare usque et vice versa esset

1) Artioulus ipse ila sonat: »that the channels in the river St. Law-
rence on both side.i of the long Sault islands and of Barnhart island;
the channel in the river Detroit, on both sides of the island of Bois
Wane and between that island and both the American and Canada sho-
res; and all the several channels and passages between the various
islands lying near the junction of the river St. Clair, with the laht
of that name, shall be equally free and open to the ships, vessels ani
boats of both parties.quot; — Vid. mmHAKD, Nouveau. Recueil cel. Tom. Ill-

liber omnibus populis, ut nemo adscendere vel descendere
prohiberetur, dummodo politiae leges observaret, summo
jure displicuit. — Etenim levis profecto erat spes fore, ut
ßritanni, pro libera illa Rheni navigatione, Batavis et
Germanis eandem in Tamesi concederent. — Jurisdictionem
et politiam vidimus mandatam Collegiis, in quibus ctijuslibct
gentis accolae sedent delegati. — Salva tamen manent
euique civitati in fluvios illos jura imperii. — Supremae
Potestatis vi omne lucrum e flumine ejusque ripis percipere
potest, piscari, aquam haurire, aliaque hujusmodi jura excr-
eere, peregrinis horum omnium usum negare, modo non
impediat liberam navigationem ; sie. e. g. non beeret mo-
lem in flumine struere, quae navigationi obstarct. — Quae
summa civitatis jura atque imperium territorio circumscri-
buntur, et quidem, ubi flumen fines constituit, medio flu-
vio, Germanis Thalweg.

Quod si ex iis, quae jam dicta sunt, facile cuivis pateat,
bberam esse navigationem in praecipuis Europae fluviis,
iode tamen non sequitur mercaluram quoque esse liberam,
Cum cuilibet genti sit jus plenissimum illam arclis limitibus
circumscribendi, tributis nempe mercium invehendarum atque
cvehendarum, quorum solutio atque custodia navigationem
'Nonnunquam valde vexant, ne dicam plane tollunt. Hand
•difficile tamen est observatu, quam vehementer istiusmodi
'quot;'siituta regionibus gentibusque cum propriis, tum alienis
'^oceant. Adversanlur omnino liberae navigationis princi-
P'is, quae cum libera mercatura procedere debeant pari
passu. — ütinam principes hac in re quoque meliora ine-
consilia! Ulinam sequantur placita et excolant, quae
JUre gentium hodierno magis magisque dominantur ! Uli-
placita libertatis universae et humanitatis, nulla ra-
quam dicunt status, obscurata, gentes diversissimas
^'bi invicem jungant, atque caritas, amicitia, benevolentia

locum obtineant invidiae, inimicitiarum, malae fidei, quae
generi humano per tot jam saecula tot calamitates attulerunt!
Sic demum vincet pulcherrima illa atque gravissima theoria
juris gentium naturalis a Grotio vindicata 1): »Heere cuivis
genti quamvis alteram adire cumque ea negotiari.quot; Sic
demum principia de natura et ambitu territorii aquatici,
quae in hac nostra disquisitione breviter, at quantum licuit
accuratissime exponere conati sumus, fructuosa evadent,
confirmabunt regnorum ac populoitun amicitias augebuntque
eorum prosperitatem.

1) GaoTirs, de Mari libero, C. I. — Flumina revera, uti egregie ani-
madvertit auctor Italus, haberi debent: i,Veicoli di commercio colla navi-
galione ed aprendo la communicasione tra i popoli piu distanti, difon-
dono Vincivilimento efanno sparirc piu avansi di barbaric.quot; a. gioja,
Filosqfia della Statistica Vol. I. p. 97.

THESES.

I.

Testomentaria tulela lege XII tabularum comprohensa non erat.

II.

Bonae fidei possessor frnctus tam naturales quam industrials
percipiendo suos facit.

III.

Depositarius propter necessarias impensas depositum retinere
potest.

IV.

Socins commenditarius, qui societatis negotia gerere coeperit,
«X art. 21 C. M. non praeteritis debitis tenetur.

V.

Oplime legislator art. 36 C. M. praecepit Regis consensu
cietati innominatae opns esse.

VI.

Verba art. 599 nquot;. 4, G. M. .volgens de wetten en ver-
ordeningen tantum sunt accipienda de legibus et institutis ci-
vitatis nostrae.

VII.

Stipulationes nuptiales in frandem art. 197 Cod. Civ. factae,
non sunt nullae, sed tantum ad justum modum redigendae.

VIII.

Usufructuarium dominum fundi, ut praestet, quae dicuntur
majores reparationes {grove reparatien) cogéré non posse, contendo.

IX.

Secundum emtorem, primum venditorem, ut praestet rei evic-
tionem, directo adire non posse arbitror.

X.

Verba art. 238 Cod. Meth. Proced. in R. C. .op vraagpuntenquot;
significant »op de gestelde vraagpunten.quot;

XI.

Poenae sive capitalis sive corporalis irrogatio publica
modo improbanda est.

XII.

Optime BEccAßu : n Perché le leyginonpuniseonoVinlenzione,
non è perà che un delitto che cominci con qualche aiione che
nianifesti la volontà di eseguirlo, non meriti una pena, ben-
ohè minore della dovuta all' esecuzione medesima del delitto.
L'importanza di prevenire un attentato autorizza una pena; ma
siccome ira l'attentato e Veseeuzione vi puô essere un inter-
vallo, cosi la pena tnaggiore riserbata al delitto consumato
puô dar luogo al pentimento;quot; quapropter minus recte se habere
mihi videtur art. 2 C. P. quo adhuc utimur.

XIII.

Legislator Francicus, lege lata d. 28 m. Aprilis 1832, hunc
articnlum 2 emendaro studens, rei medelam non attulit systemate,
quod venit nomine des circonstances atténuantes. Recte igitur
reprehenditur a chmveaü , dicente : nt7 nous semble que c'est
entièrement détourner ce système de son but que de l'employer
à rectifier les incriminations de la toi.quot;

XIV.

Cum semel Ministerium Publicum actionem ex art. 22, § 2,
Cod. Quaest. Crim. instituit, nulla renuntiatio actionem illam
Perimere potest.

XV.

Restitutio Ordinis Equestris (art. 192 Leg. fund.) temporibus
•■ebusque nostris convenire non videbatur.

Var
«

M

quot; 'iSf -ifMi^

■ ■ ■ W-
-------- . _ - .