BIS8ERTATI0 MEDICA INAUGURALI8,

CASUS SELECTOS MOßBOllUM
MEDULLAE SPINALIS

NOSOCIOMIO ACADEMICO OBSERVATOS,

DJSStóRTATlü MEUiCA. INAUUUKALIS,

exhibess

C18LFS SELECTOS MORBORUM
MEDULLAE SPINALIS

m

^OSOCOMIO ACADEMICO OBSBRVATOS,

QTJAM

FAVENTE SUMMO NUMINE,

EX AUCTORITATE RECTORIS MAGNIFICI

bernardi francisci suerman,

med. doot. et prof. ord.
nec non

AMPLissiMi SENATUS ACADEMICI consensu

ET

nobilissimae FACULTAÏIS MEDTCAE decreto,

PRO GRADU DOGTORATÜS

sümmisqüe in MEDICINA honohibüs ac privilegiis ,

IN AC/VDEMIA RHENO-TRAJECTINA,

rite ad leoitime consequendis,
ERUDITORUM EXAMINI SUBMITTIT

JANUS PRINS VISSER^

E PAGO SLIEDRECHT.

A. Igt;. XXII. in. Di-ceinhr., annl NDCCCXI.VII , hora

ÏKAJECTI AD KHENUM ,

APUD J. DE K R U IJ F F.

MDCCCXLVII.

. . f

ex oeficina typogkaphica l. e. bosch et fimi.

VIRIS CL A. RISS! MIS

BERN. FRANC. SHERMAN,

phomütokl semfEK venerandü,

«AC. LUD. CORN. SCHROEDER VAN DER KOLK,

GOZ. JAN. LONCO, CORN. JAN. FIL.,

acauemia kheno-tkajectina

MEDIGINAE PROFESSORIBUS ORDINARUS,

praeceptukibüs aestumatissimis,

L

N E O NON

PIAE MEMORIAE

V[Bl CLABISSIJII

JAN. ANDR. MULDER,

I)UM INTEB VIVOS ERAT ,

IN EAÜËM ACAÜEMU

MKUIGINAE PROFKSSOHIS EXTRAORDINARII

HASCE STÜDIOBÜM SDORÜW PBlMITiAS
(I. (i. (1.
«rattjs uiscipuliis.

?

KR

„La médecine ne me semble point avance'e
„a ce point, qu'on puisse désormais regarder
„comme superflue l'investigation patiente des
„faits particuliers.quot;

And r al.

il

CASUS I.

Gisberta Stravers,puella rustica, viginti annos
nata, habitans in pago Lexmond dicto, die octavo
mensis Augusti, anni 1846, auxiliurn implorabat
Viri clarissimi Loncq, propter perpetuo rodentem
saepe valde vehementem dolorem , in inferiore dextri
hypochondrii parte. Narrabat aegra ad dextram
etiam scapulam subinde dolorem percipi Iinpediebat
hic dolor quominns puella solitos labores perficere,
graviusve onus sublevare posset; omnes corporis
motus difSciles reddebat, incessuni imprimis, et
gt;nagis magisque vilae (aedium inferebat. Jam per

1res annos perstiterat dolor, et, etiamsi non omni
tempore aeque vehemens, tamen perpetuus erat;
remittebat quidem, non vero intennittebat.

De causa, dolorem aegrotantio excitante, nil notum
erat: nata ex sanis parentibus, semper prospéra
valetudine fructa erat. Excepto dolore, nunc etiam
nulla aderant symptomata morbosa , praeter acorem
ventriculi, qui, aeque ac dolor, jam per tres annos ,
idque quotidie, aegrotantem vexaverat. Adspiciens
aegram bene nutritam, morbum adesse non credi-
disses. Respiratio libera erat ac facilis; pulsus
normalis, nequaquam frequentior , quam in sana
puella dictae aetatis exspectasses ; calor cutis nor-
malis, lingua pura, alvus regularis, regulariter
etiam menses fluebant. Locus, quo sentiebatur dolor,
diametro vix pollicem aequabat, atque pollicem
fere unum et dimidium ab umbilico, dextrorsum
nimirum, distabat. Medico in loco affecto nil
morbosi sentiendum erat, neque videndum. Pres-
sione autem, tum levi, tum profundiori, dolor
magnopere augebatur.

Clar. Loncq puellae suadebat, ut applicari cura-
ret hirudines médicinales numero sex, locodolenti,

et fluxum sanguinis ex vulnusculis per duas iioras
sustentaret.

Die Augusti 15, octo igitur elapsis diebus, redibat
aegra, depletionem factam quidem esse, nullum
Tcro levamen attulisse narrans. Examine instituto,
revera patebat dolorem non minus quam antea
pressione augeri; videbatur autem pressio fortior,
plena manu facta, aegrae minus molesta esse, quam
levior pressio, uno duobusve digitis instituta. Af-
firmabat quidem puella, pressionem, aut una aut
altera ratione institutam, aeque molestam esse;
diversa vero oculorum expressio, diversusque faciei
musculorum motus, prouti differebat premendi
ratio, contrarium probare videbantur. Acor ven-
triculi et scapulae dolor eodem gradu perstiterant.
Nunc insuper narrabat puella subinde percipi dolo-
rem , saepius autem frigoris sensationem in dextro
brachio et crure ejusdem lateris. Rogata, num ali-
quando horum extremorum digiti involuntarie rao-
verentur , numque dolorem perciperet in dorso?ad
primam quaestionem afErmando , negando vero ad
alteram respondit. Explorata autem spina dorsi,
continuo patuit, in inferiori columnae portionis

llioracicae parle, ad distantiam aliquot linearum a
processibus spinosis , dari locum exiguuni, oainein
])ressionem, le-vissiinam quoque , recusantem : sci-
licet pressione facta, non modo dolebat locus, iu
quo instituebatur , sed augebatur simul dextri
liypochondrii dolor.

üenuo facta pressione in dextro bypocliondrio,
Lac ratione dolorificam quandain in dorso oriri
sensationem sponte affirmabat aegrota. Nunquam
autea dorsum, pressione uon instituta, doluerat,
atque ne ingrata quidem in eo adfuerat sensatio.

Suadente Clar. Loncq, qui aegram observandi
occasionem mihi praebuit, Cucurbitas cruentas in
dorso, in vicinitate dolentis loci adplicui.

Quatuordecim diebus post, die m. Augusti 29,
redibat puella, conditionem magnopere emendatam
laudans. Depletione ope cucurbitarum facta , dis-
paruit acor ventriculi, disparuerunt motus invo-
luntarii digitorum extremitatum alTecti lateris, ac

frigoris sensHs; multum quoque imminutus est dex-

«

ui liypochondrii dolor, qui tamen , etsi minus ve-
hemens, per totiim illud temporis spatium continua-
\erat. Nunc bilaris est puella, faciliorque factus

est inotiis, Adest adhuc dolor in scapula dextra;
Pressio nunc huge melius fertur quam antea;
dolor vero in bypochoiidrio ea angetur. Facta
pressione in illo dorsi loco, antea tain dolorifico,
nullus dolor, ingrata tantum sensatio excitatur ; simul
autem hypochondrii dolor ea pressione augetur. —
Denuo applicantur in dorso cucurbttae cruentae.

Die m. Septembris 7 , decern igitur diebus post ,
redit aegra , itinere ab urbe Vianen ad nostrani ar-
bem pedibus facto , unde facile efficitur , movendi
facultatem non amplins impeditam esse. Dolor in
scapula, iterata depletione, evanuit. Pressio in
dorso facta, ne fortissima quidem, nunc ullum do-
lorem aut ingratam sensationem excitât, neque
auget hyponcbondrii dextri dolorem , qui iterata

sanguinis depletione , quamvis iniminutus iterum ,

•

non sublatus erat. Propter dolorem adhuc prae-
sentem praescribitur ungnenturn, ex uncia dimidia
axungiae porci cum extracti Beliadonnae granis
lt;|uindecim praeparatum, et jubetur aegra, illud bis
de die, inatutino nempe et vesperlino Hempore ,
in loco dolenli infricare, quautitate pisi niaguitu-
diîiis ad singuiani infrictioneui adbibita.

Post Septem dies (14 Sept.) rediens puella, nar-
rat, die primo et altero post factam infrictioneni
dolorem hypochondrii parumper auctum esse , eum
vero postea sensim esse imminutum, atque nunc
per duos dies plane sublatum.

SuLlato licet dolore, per aliquot adhuc dies
continuantur infrictiones. Duabus hebdomadibus
post, rursus vidimus puellam, grato animo nobis
narrantem, dolorem non rediisse; se onera suble-
vare laboresque solitos perficere sine ulla molestia
posse, verbo, sanitatem se prorsus recuperavisse.

—.....

E P 1 C R I S I S

üti ex morbi bistoria patet, post primum aegro-
tantis examen, quod fortui to casu imperfectum fue-
rat, diagnosis incerta adhuc erat. Subjectiva nimi-
rum symptomata, uti dolor continuus in inferiore
hypochondrii dextri parte, interdum remittens qui-
dem , nunquam vero intermittens, dolor insuper
io dextra scapula , atque acor ventriculi facile sus-
picionem movere potuissent circumscriptae hepati-
tidis, nisi alia multa huic inflammationi propria,
objectiva imprimis, symptomata defuissent. Tam
diuturna etenim hepatitis magnam vim habet in

bilis secretionem, in crasin sanguinis, ejusque cir-
cuituni, in nutritionem corporis atque colorem;
dum in nostra aegra, praeter supra memorata
symptomata, nil morbosi observari poterat. Nuui
autem circumscripta alius partis minoris momenti
inflammatio adesset, hoc tempore cum certitudine
nondum efBci poterat. Ex symptomatum continui-
tate, habita aegrotantis constitutionis ratione, nisi
inflammationis, congestionis certe praesentia admo-
dum verisimilis fiebat, etiam si primaria afTectio
mere nervosa fuerat. Quam ob rem depletio, sie
dicta, probatoria instituebatur.

Octo diebus praeterlapsis , rediit aegra, sangui-
nis depletionem nullum omnino levamen attulis.se
narrans, quod autem per se absentiani inflamma-
tionis nondum probat.

Nunc vero alia observantur symptomata, de morbi
natura nullum dubium relinquentia. Leviori et sn-
perficiali, niagis quam profundiori pressione hy-
pochondrii dolor augetur; ejusmodi quid, ut notnm
est, in inflammatione nunquam, in neuralgia vulgo
observatur.

Adest ir.snper sensus frigoris in extremitatibiis

lateris dextri, et interdum harum extreniitatum
digiti involuntarie moventur. Haec omnia perver-
sam nervorum actionem indicant. Rogata, num
in dorso percipiat dolorem? et nunc quidem ne-
gando respondit; facto autem examine parvus locus
in dorso manifesto ac vehementer, leviori tantum
pressione instituta, dolet; neque unice dolet hic,
qui premitur, locus, sed simul augetur dolor in
hypochondrio dextro — Ex omnibus hisce certum
lit, adesse in nostro casu sic dictam irritationem
spinalem.

Atque hic quidem nobis quaestio solvenda videtur,
quid sit irritatio spinalis, quaenam ejus proximacausa?

Quamvis anatomia pathologica tantos jam pro-
gressus fecerit et hisce imprimis temporibus tanto
fructu excolatur, atque de natura nonnullorum
morbornm certiores nos fecerit; irritationem spina-
lem explicare ei nondum contigit. Ilucnsque pauca
tantum secta sunt cadavera aegrorum, qui irritatione
spinali laboraverant: cujus rei causa partim in eo
quaerenda est, quod hicce morbus, qua talis , raro
in mortem terminetur, partim quoque in eo, quod si
cum aliis morbosis conditionibus simul occurrat ,

vel alios morbos produxerit, mortem adfereutes,
in eam non altendatur propter evidentiorem aliam
morbosam conditionem.

Nimius essem, omnes di versas opiniones, quas
de proxima hujus morbi causa varii protulerunt
auctores, enumerans; quare paucos tantum afferam.

Brow^n eam in dislocatione vertebrarum quaerit.
Hinterberger phlogosin ar ticulationis vertebrarum
naturaei-heumatico-arthriticaeproximam causam sta-
tuit (1). Niese contra opinatur, irritationem spina-
lem inflammatione vertebrarum produci (2). Maillo t
hyperaemiam medullae ejusque membranarum (3);
Ollivier congestionem versus medullam ejusque
nervosaccusat(4). Stilling tandem morbi causam
in hyperaemia medullae spinalis ac ejus nervorum
sensilium quaerit, »Eine Blutüberfüllungquot;, inquit.

(1)nbsp;Med. Chir. Zeit., Beit, zu den Eückgr. Krankh. III. Bd.
1828. p. 190-192.

(2)nbsp;Dividit nempe inflammationes medullae spinalis in tres
classes: seil, in inflammationem med. spin, ipsius, acutam vel
chronicam, in myelomeningitidem et in inflammationem ossiuni
thecae vertebralis; ad quod ultimum refert irritationem spinalem.

(,3) Maillot, Traité des fièvres ou irritations cerebro-spin.
interm. Par. 1836.

(4) Oluviee, Traité des mal. de la moelle cpiniere I.II.p.228.

»ist also der allgeiöeine Zustand, weicher als die
»Folge von TJeberreizung sensitiver Nerven, oder
»von einer directen Schwächung durch feindliche
»Einflüsse, und die Folgen beider sind identisch, zu
»betrachten ist. Wir finden dies durchgängig im
»Organismus. Jeder in zu starker Action gewesene
»Theil überfüllt sich mit Blut; und es treten die
»hierdurch bedingten Störungen oder Symptome her-
» vor(l).quot; Nobis quoque admodum verisimile videtur,
congestionem sanguinis, aut hyperaemiam potius,
in irritatione spinali saepissime obtinére. Num
autem morbi natura in hyperaemia sit quaerenda,
valde dubitandum: ut enim videtur, datur irritatio
spinalis absque hyperaemia, atque eos, qui hyper-
aemiam proximam causam habent, causam et elFec-
tum confundare credimus.

Symptomatibus irritationis spinalis ortis, uti
saepe fit, in nrulieribus aut puellis, amenorrhoea
laborantibus, in hominibus plethora sic dicta venosa
vexatis, in cordis vel pulmonum morbis, sanguinis
circuitum normalem impedientibus, quaeque sunt

(1) Stilling, üb. d. Spinal-lmtation. Leipz. 1840.

hujus generis plura, sanguinis in medulla praesen-
tis copiam morbose auctam esse, certo staluere
possuraus.

Spinalis irritationis symptomatibus brevi post
institutas sanguinis depletiones cedentibus , hyperae-
raiam adfuisse tuto concludimus. Sanguinis deple-
tione, cucurbitarum vel hirudinum ope, dolenti
^ loco adplicitarum, semel, bis, saepiusve instituta,
sanationem obtinere fere semper nobis contigit, in
magno aegrotanliüm numero, quos, irritatione spinali
laborantes, in Nosocomio nostro academico curavimus,
SufEciebat interdum, semel adplicare Cucurbitas
cruentas; in aliis vero casibus repetita depletione
opus erat.

Irritationem spinalem non esse inflammationem,
facile perspicitur. Phlogosis enim diu durare ne-
quit, quin organicam mutationem majoris minoris-
ve momenti producat ; dura contra irritatio spinalis
per annos interdum persistit absque notabili struc-
turae mutatione. In nostro casu tres annos dura-
verat morbus, imo narrantur casus morbi persis-
lentis per viginti, triginta annos. Anatomia quoqnr
pathologica hancce opinionem jam confirmât. Ti.'î

JJassereau quinque dissecuit cadaveia aegrorum
quorum quatuor plithisi, quintus exsudato pleu-
ritico, erant exstincti, qui durante vita simul irri-
tationis spinalis symptomata ostenderant ; neque
in ullo horum vestigium inflammationis vel in me-
dulla ipsa, vel in ejus membranis aut nervis exe-
untibus detexit.

Saepe observatur irritatio spinalis in chloroticis,
in mulieribus , nimia lactatione, vel nimis protracta ,
tlebiiitatis, in iis, qui masturbationi dediti sunt,
verbo iu hominibus quacunque demum ratione
anaemia allectis. Num etiam in bisce casibus hy-
peraemiam assumere possumus ? A priori con-
gestionem assumere nequiraus, a posteriori, eam
non adfuisse, concludendum videtur. Nutrimentis
enim atque martialibus haec irritationis spinalis
species fere semper sanatur. Statui forsitan possit,
iu ejusmodi casibus adesse hyperaemiam passivam,
statu atonico vel paralytico vasorum medullae,
ejusve meningum, productam; in multis ex supra
enumeratis dari hyperaemiam mechanicam, in aliis
denique, si morbus, non praesente sanguinis cir-
cuitus impedimento, cadit in plethoricos vel oritur

quod medullae cum vasis sanguiferis ipsam perrep-
tantibus intercedit.

Causae remotiores, congestionem sanguinis ver-
sus medullam ejusve membranas producere valen-
tes, fere innumerae sunt; saepe autem difficillimum
est, determinatam causam invenire, saepe, uti in
nostra quoque puella, detegi causa nullo modo
potest.

Irritatio spinalis ilia igitur nobis dicitur irrita-
mentis producta medullae spinalis conditio, qua
fit, ut actiones ipsi propriae, cunctae vel singulae,
morbose sive augeantur sive mutentur,ita quidem,
ut vel dolor aliive sensus ingrati producantur in
medulla partibusve nerves sensiles inde accipienti-
bus, velspasmi in organis motui inservientibus, vel
secretiones abnormes, vel primum et alterum cum
aut sine tertio, vel hoc cum primo, vel tertium cum
altero.

Oritur autem irritamentis vel directe medullam
afficientibus vel indirecte. Prioris generis exempli
gratia sanguis est medullae affluens, sive copia
sive indole peccans, alterius quaecunque nervos
sensiles extra medullam irritant. Accuratius mor-

post niinium corporis motum aliasve intentiones,
veram congestionem sive hyperaemiam activam
existera. Vere fortasse ita statuitur ; argumenta
tamen sententiam illam probantia , adhuc deside-
rantur. Quum vero desint - cfuoque argumenta,
contra sententiam prolatam aliquid probantia, ma-
uet sub judice lis.

Etiamsi autem verum esset, irritationem spinalem
absque hyperaemia non dari, hyperaemia tamen
morbi causa proxima non habenda esset. Irritatio
enim nervosa, atque sanguinis congestio in genere
sunt conditiones morbosae diversae; et _una et
altera causa esse et effectus, utraque seorsim occur-
rere potest.

Proxima causa sanguinis accumulationis, cujus
cunque naturae sit, vel haeret in morbosa nervorum
conditione, hyperaemiam post se trahen te ; vel
primaria est hyperaemia, secundaria vero morbosa
nervorum aut potius centri nervei conditio. Saepe
diflScilimum esse determinatu, quaenam parsprima-
rie, utrum medullae irritatio hyperaemiam prö-
duxerit, an hyperaemia irritationem, facile per-
spicitur propter arctum necessitiidinis vinculum,

bosamjiiillam «onditionein definire nos , certe ^ non
possumus.onsjr- w-.jr'sq - loo ;toq »upe-^U
f Jßeputantibus autem, omni omnino irritation! oer-
voruin facile supervenire modum excedentem san-
guinis congestionem, mirum vidert nequit vel in
illa irritationis spinalis specie, quae nou orta sit
nimii sanguinis slimulo, secundarie saepe hyper-
aemiam oriri. Atque haec quidem hjperaemia,
sive causa sit irritationis sive efiectus, ita incresquot;
cere potest, ut pro irritatione fiat oppressio medul
lae, functionum sive diminutione sive defectu in-
signita.nbsp;,,

Mirum fortasse videbitur, in nostro casu irrita-
tionis symptomata in uno tantum corporis latere
observata esse. Verum omnino est,, unius lateris
alTectionem in irritatione spinali rarius occurrere
quam in cerebri morbis, non tamen desunt talifraffecr
tionis exempla , quod physiologicam explicationem
facileadmittit, Quoad diagnosin igitur, non niagni
momenti est, utrum unum tantum latus, affectum
sit, an utrumque.nbsp;ioJdid

Medulla spinalis,^)Uti novimus, duabus fissuris,
fissura nnempe mediana anteriori et posteriori i in

duas divitur partes laterales, ejusdem magnitadinis.
Utraque portio continet partem anteriorem atque
posteriorem ; nervi spinales duabus oriuntur radi-
cibus, ligamento denticulato séparatis.

üti hodie inter omnes fere constat, pars medul-
lae anterior cum ejus nervis motui tantum, poste-
rior pars contra unice sensui inservit. In medullae
centro invenitur sie dicta substantia cinerea. Si igi-
tur dimidia tantum medullae pars , lateralis nempe,
morbo afficitur, sive corripiatur portio ejus ante-
rior ac posterior simul,'' quo in casu et motus
et sensus laeduntur, sive alterutra Harum i aut
nervi ex ea originem ducentes, morbosa sympto-
mata quoque in uno corporis latere observabuntur.
ütrumque latus in medullae morbis saepius corripi
facile intelligitur, utraque enim portio alteri pro-
xima jacet, quo fit, ut una tantum parte primarie
affecta, facile morbus sese cum altera communicet.
Morbi sede in substantia grisea haerente, longe
facilius adhuc utraque pars medullae lateralis affi-
cietur.

Sed ad aegram nostram redeamus, üti vidi-
mus, hypochondrii dolor, frigoris sensus in extre-

2

mitatibus dextri Jateris alque in-volunlarii motiis
ex irritatione spinali facile deducebantur, simul
autem suspicabamur, caetera symptomata, dolorem
nempe in scapula dextra atque acorem ventriculi
eidem causae esse tribuenda, quae opinio, facta
per Cucurbitas depletione in dorso, plane confir-
mata est.

Ab eo inde tempore disparuit acor, disparuerunt
frigoris sensus atque involuntarii motus, dum
iniminutus est dolor in hypochondrio atque sca-
pula dextra; iterata depletione et hic tollitur, per-
•sistit autem hypochondrii dolor, licet multo mitior
quam antea. Quaenam hujus rei causa ? Dari ad-
huc irritationem spinalem, assumere non possumus,
quoniam symptomata eam antea indicantia plane
cessaverant. Num autem irritatio spinalis morbus
secundarius fuerat, affectio periphoiica contra pri-
marius; an haec in initio mere sympathica vel
symptomatica, lapsu temporis, pro parte saltcm
idiopathica facta est? Accurata tantum sympto-
matum ortus et progressionis observatio, tum in
morbi initio , tum in ulteriori ejus decursu, dubia
haec illustrare potuissent ; nunc vero hac de re

certitudo haberi nequit. Neuralgiam vero hypo-
chondrii dextri non tantum sympathicam vel symp-
tomaticam fuissa, patet tum ex remanente dolore
post sublalam irritationem spinalem, tum ex per-
fecta sanatione per infrictionem cum extracto Bella-
donnae.

Mirum omnino est irritatione tam diuturna
neque in hypocliondrio dextro, neque in medulla
spinali accensam fuisse inflammationem ; num au-
tem ad finem usque afiectio mere dynamica fuit ?
Ex dolore, sanata irritatione, tam brevi imminuta,
atque adhibita dein infrictione plane sublato, facile
hoc efSci posset. Num vero verisimile est? Do-
cuit nimirum experientia de morbis in genere struc-
turae mutationem , ubi in initio non adesse vide-
batur, sensim tamen sensiinque oriri tandemque
nostris sensibus nianifestam fieri. Non igitur veri-
dissimile est, in nostra quoque puella, alfectas
partes organicam subiisse modificationem; quaenam
vero esset haec modificatio, in nostra tam imper-
fecta subtilioris pathologiae nervorum, atque eorum
centrorum cognitione, determinari nequit. Hoe
autem certum est, sublata per cucurbitas irritatione

spinali, atque infrictionibus de unguento Belladon-
nae factis, symptomata subjectiva (objectiva enim,
Uli vidimus plane deerant) hac organica mutatione,
si fuerit, producta prorsus cessasse.

Quaenam in nostio casu morbum produxerit causa
remota, hac de re nil nobis innotuit. Sana erat
puella, non nervosa, menstruis bene purgata deque
polentiis nocentibus quae, in eam egerint, nihil
omnino patuit.

Indicatio in nostra aegrotante haec erat; tollere
scilicet medullae spinalis irritationem. Causa morbi
occasionalis plane incognita , ut per se palet, de-
bellari non potuit. Laesa quidem erat digeslio, et
irritatio spinalis saepe non cedit, nisi restituta sit
digestionis integritas, cujus nimirum functionis laesio
tam saepe causa ejus remota habetur ; in nostro ta-
men casu ad laesam digeslionem non attendendum
esse nobis videbatur, eam eflfectum potius ejusdem
morbi, caetera proferentis symptomata, non vero
causam habentibus, quam noslram opinionem con-
firmavit eventus. Priorem sanguinis depletionem ,
post primum incompletum aegrotantis examen in-
stitutam levamen non attulisse, doloris in dextro

liypochondrio percepti, absentiam luflammalionis
hoc loco probare videbatur ; simul quoque orieba-
tur suspicio dolorem istum symptoma sic dictum
excentricum esse.

Absente, aut non detecta potius, ut vidimus in-
dicatione causali, ad topicam morbi curationem
transiimus. Reputantes congestionem, etiamsi mor-
bosam medullae irritationem non produxerit, cum
ea tamen, aliquamdiu persistente, facile ac vulgo
conjungi, depletionem localem ut plurimum esse
indicatam sponte videmus.

Hanc ob rem Cucurbitas cruentas ad locum in
dorso dolentem applicuimus, vidimusque salutarem,
quem repetita depletione ediderunt effectum.

Hirudinibus cruentas Cucurbitas tali in casu an-
teponimus, nisi nimia sit aegrotantis irritabilitas ;
Cucurbitae enim longe magis quam hirudines, non
tantum sanguine evacuando, sed quoque satis for-
titer derivando proliciunt, quod inprimis in irri-
tatione spinali magni est mamenti, medulla profunde
Sita, tum osseo canali contenta , cum mollibus par-!
tibus a peripheria separata.

Quot sint applicandae Cucurbitae, aut hirudines

in genere, ut per se patet, a priori statui nequit;
différât Dumerus pro varia aegrotantis natura, inor-
bique gradu, necesse est. Eisenmann in hominibus
plethoricis duodeeim ad quindecim simul apponit
hirudines, in aliis sex vel octo, atque talem de-
pletionem, saepius, omni fere hebdomade , repetit.
In irritatione spinali inveterata a loeali .depletione
semel bisve instituta non magnos expectari posse
effeetus, contendit eiseîimann, depletionem saepius
esse repetendam , quo diutius duraverit morbus,
affirmans. In allata morbi historia contrarium
videmus; irritatio enim hoc in casu per tres annos
continuata cucurbitis cruentis bis applicitis dispa-
ruit. Quoque in plurimis aliis irritationis spinalis
exemplis, quae in Nosocomio academico observa-
vimus, depletio bis repetita satisfecit, ut morbus
tolleretur. Videtur igitur nobis hoc loco eisenmann
nimius esse, unam vel duas sanguinis detractiones
non raultum elEcere, dicens.

Quoties menstruationis defectus aut haemorrhoi-
des, et plethora abdominalis in genere, causa sint
irritationis spinalis, notum est. Tali in casu de-
pletionem non in dorso, affectoloco, sedadvulvam

vel ad anum instituimus. Praeter sanguinis detrae-
tiones stimuli cuti admoti, vesicatoria ita dicta vo-
lantia, inuBCtiones de nnguento Autenriethii, fon-
ticuli, in morbosa meduUae irritatione derivando
tollenda saepe laudantur. Secundum griffin ad
sanandam irritationem spinalem recentem saepe
remedium purgans sufficeret. Quamquam bac in re
experientia caremus, fortiorem irritationem purgan-
tibus remediis solis debellari non posse credimus.

SmLiSG sulphatem chinini tanquam specificum
remediuia laBtlat(l). Allatis autem morbi casibus,
in quibus adbibebatur sulplias Chinini, ejus utilitas
parum tantum probatur. Non exspectandum est ,
Chininum multuni profuturura esse, ubi irritatio
spinalis vel plethora abdominali vel iis causis pro-
ducitur, quae plethoram abdominalem inducere
valent.

Neque veridissimile est congestionem cerebralem
spinalis ii-ritationis interdum causam esse , in quibus

(1) SiiLLiNG, 1. c. pag. 494. lm Allgemeinen küuneu wir
nur rathen, die Anwendung des Chinins in allen chronischen,
wie allen acuten, fieberlosen Fällen dreist zu versuchen , ohne ir-
gend anderweite Mittel.

casibus sulphas Chinini plus profecto nocebit, quam
proderit. »Widerstehtquot;, ita et recte ut nobis vi-
detur inquit Canstadt, »die Spinalneuraigie deu
genannten Mitteln, so ist Heilung nur von einem
kräftig alterirenden Verfahren durch Mineralbäder,
Sool-, See-, Eisenbäder, durch vegetabilische und
metallische tonica noch zu hoffen (1)quot;.

Morbus ex neuralgia peripherica originem ducens,
vel alia ratione secundarie ortus, curatione adversus
primariam affectionem instituta, saepe non tollitur,
est enim idiopathicus factus, et curam peculiarem
requirit, ut obtineat sanatio.

(1) Canstatt: Handbucli der Medicin. Klinik, III., p. 241.

CASUS II.

ets-»Ol-»

DiB 15 m. Octobrisa. 1846, vacillante gressu, eta
inatre sustenlata in Polyclinicum academicum venit
Maria Murk, ancilla tenera , nervosa,undeviginti
annos nata, propter notabilem artuum inferiorura
infirmitatem, quominus solaincederet, prorsus impe-
dientein, auxilium implorans. Ante quinque hebdo-
mades febre intermittente quotidiana corrupta erat,
quae post paroxysmum undecimum sponte desierat.

Postridie ultimum paroxysmum oedema pedum
ct crurum satis notabile sese ostendit, quod tamen,
nullo ab aegra sum to medicamine , postquam per

aliquot dies perstiterat, intra paucas horas evanuit,
atque locum cessit vehementissimae cephalalgiae,
imprimis ad frontem perceptae, quae per tres dies
eadem fere hora orta est, ac post aliquot horas
rursus disparuit. Post tertiam accessionem non rediit
dolor, perque sex dies prospera valetudine puella
usa est. Eo autem tempore sensim orta est ingre-
diendi difficultas, magis magisque increscens. Quum
in Polyclinicum veniret puella , ut vidimus , sola in-
cedere nullo modo polerat at vero, etiamsi susten-
taretur, incessus omnino vacillans, valdeque incer-
tus erat. JNarrabat insuper sibi sensationem esse,
quasi supra lanam fucederet. Puella, ul jam animad-
vertimus, tenera erat, caeterum autem bene nutrita.
Omnes aliae functionessecundum normam perageban-
tur; menses quae antea semper regulariter fluxerant,
nunc non redieiUHt, quinque jam hebdomadibus post
praecedentem menstruationem elapsis,

Columnae vei-tebralis examen nihil docuit, neque
enim pressione, nec spongiaincalidam aquamimmer-
sa ac dein dorso admota secundum spinae dorsalis de-
cursum, dolor et ne ingrata qaidem sensatio oriebatur.

Morbus satis facile dignoscebatur tanquaia iu-

compléta ai-tuum infeiioriuii paralysis, coiigestione
sanguinis versus medullae spinalis partem inferiorem
producta. Applicantur liirudiues numero sex ad
vulvam.

Die Octobris 17, duobus igitur diebus post, sola
Polyclinicum adiit puella, conditionem multum
emendatam esse narrans, plenariam vero sanationem
nondum obtinuisse simul affirmans. Sensatio, quasi
in lanam incederet, plane cessavit, absque auxilio
obambulare potest, incessus vero, etiamsi longe
minori gradu quam antea , parumper adhuc vacil-
lans atque incertus est. Sanguinis effluxus ex vul-
nusculis, hirudinibus inflictis, admodum profusus
fuerat atque diu protractus , quod ex pallido ae-
grotantisquot; colore facile efficitur. Levis diarrhoea
eodem tempore orta fuerat, quae tamen absque
medicina brevi cessavit.

Commendantur quies tum corporis tum auimi, at-
que diaeta leniter nutriens.

Tribus diebus post rediit puella, hilaris valde,
sanitatem se recuperasse enarrans. Patuit etiam
nihil amplius morbosi superesse.

Sanitas ad hunc usque diem perfecta fuit.

----■ iä-©-K

E P 1 C R J S 1 S.

a^HO»«

In casu supra proposito non ita facile nobis est
determinatu, utrum aegra arte fuerit sanata , an
natura tantum.

Verisimile tamen nobis videtur artis auxilio sa-
nationem obtinuisse, licet conditionis morbosae
praegressae absque arte fuerint sublatae. In initio
aderat febris intermittens manifesta, cujus typus
quotidianus erat, quae post paroxysmes undecim
sponte evanuit aliam conditionem morbosam relin-
quens. Etiamsi hucusque de vera febris intermit-
tentis natura et proxima ejus causa incerti simus,

probabile tamen videtur, quod plurimi ex hodierni»
pathologis statuunt, morbi sedem in medulla spinali
esse quaerendam, atque irritationem sui generis
ejus causam esse. Haecce irritatio, si ita nuncupare
licet, ut vidimus sponte evanuit, symptomata enim
febrilia post accessionem undecimam non redierunt,
sequenti autem die jam apparuit oedema extremi-
tatum inferiorum. Cui tandem causae hoc in casu
oedema adscribendum?

Post diuturnam febrem intermittentem saepissime
oriri, vel morbo huic, dum adest, supervenire hydro-
picam conditionem, anasarcam, ascitem, alias species,
unicuique notum est. Causa hujus hydropis tali
in casu vel in debilitateposita est, morbi diuturnitate
inducta, atonia scilicet solidarum partium ac serosa
sanguinis crasi, hydraemià hodiernis appellatâ, vel
in vitiis hepatis aut lienis, febris intermittentis
sequelis. Saepius autem oritur hydrops post febrem
aut sponte sanatam aut arte sublatam, etiam si
nulla adsint symptomata hepatis vel lienis vitia
indicantis, neque adsit débilitas, neque cogitari
possit propter brevem morbi durationem. Non
certum est, in utroque casu hydropem eidem

causae esse adscribendam, hoc autem loco in-
primis ioquiniur de oedemate post febrem natura
sanatam orto. In omni hydrope, ut notum est,
aequilibrium inter secretionem , i. e. depositionem
materiei liquidae, atque absorptionem disruptum
est, sive aucta secretione, sive absorptione immi-
nuta. Aut activus est hydrops aut passivus ;
aut irritatione producitur, aut passiva transsu-
datione, et inertia absorptionis. Quomodo autem
oritur hydropica affectio in iis casibus, de quibus
hic sermo est? An passiva ratione atonia partium
solidaruni? Hoc quidem assumere non possumus.
Saepe enim videmus oriri hydropem post febrem
brevi sublatam , nullam debilitatem relinquentem ;
imo vero ipsum febris initium subinde comitatur
hydrops, sine causa evidenti, quemadmodum in
Nosocomio academico saepius observare nobis con-
tigit; paiicis horis exsudatio obtinet, et celerrime
interdum resorbetur serum exsudatum. Potius ita-
que hydropem activum esse opinaniur. Hydropis
activi causa, aut quaerenda est in irritatione so-
lidarum partium, e fluidarura stimulo non penden«
te, aut in irritatione fluidis partibus producta.

Hanc autem quae inprimis oritur pletiiora vera,
sanguine stimulis alienis inquinato^, in morbis ex-
anthematicis v. c., sive retentis materiebus, quae
excerni debuissent, in nostro casu admittere non
possumus. Restât igitur irritatio solidarum par-
tium primo loco commemorata ; et qualem irrita
tionem hic magis suspicari possumus, quam irri-
tationem nervosam, ex affectione medullae spinalis
originem ducentem? Vasorum nervos hac in re
partes suas agere, eosque irritatos exsudationi an-
sam dare credimus; statum enim subparaljticum
horum vasorum aut oppressam vim nerveam esse
culpandam, nobis minus probabile videtur.

in puella nostra etiam , hydrops ut videtar
tantum nervorum actioni morbosae est adscriben-
dus. Yidetur itaque irritatio meJullae spinalis ita
fuisse modificata , ut pro sjmptomatibus quot;periodicis
apparuerit sjmptoma constans, scilicet oedema.
Modificata autem medullae alTectio hanc morbosam
actionem producens sponte cessavit, alii modifica-
tioni, cephalalgiae nempe periodicae absque symp-
tomatibus manifesto febrilibus, locum cedens. Facile
quis igitur credere posset , affectionem medullae

iterum modificatam, etiam paralysin produxisse et
hanc paralysin quoque , uti primum febrem inter-
mittentem, dein hydropem tandem cephalalgiam
sine artis auxilio, sola natura , fuisse sublatam,
atque factam depletionem topicam ad sanationem
nihil aut parum tantum contulisse, Videamus autem
quid in casu memorato obtinuerit. Puella nostra
antea semper menstruis bene purgata erat; nunc
autem tempore solito, non fluunt menses, et fere
eodem tempore oritur incessus difficultas, sensim
sensimque increscens, tandemque paralysis incom-
pleta artuum inferiorum, ita ut aegra nequaquam
sola incedere queat. Nonne igitur verisimile est,
nexum hoc in casu adfuisse inter menstruationem
deficientem atque paralyticam conditionem conges-
tione versus medullam spinalem ortam ? Debilitati
enim, exhaustae scilicet nervorum virtuti, paralysin
non fuisse adscribendam, ex morbi historia facile
efficitur. Frequens est congestio versus medullam
in amenorhoea ; talis autem congestio difficulter
tantum natura tollitur, nisi redeuntibus mensibus,
quod in nostro casu locum non habuit, hirudinibus
autem ad vulvam applicitis , jam post paucas horas
valde emendabatur conditio.

An nunc satis certum est, amenorrhoeanX; hoc
in casu aut unicam fuisse causam congestionis., «ut
saltem praecipaam? Saepius enim videmus paralysin
praesertim extremitatum inferiorum oriri post febrem
intermittentem, congestione versus medullam in-
terdum myelitide provocatam. Talis paralysis hoc
ipso tempore exemplum habemus in aegra, nuper
in Nosocomium academicum recepta, quae Amste-
lodami febre correpta est intermittenti quotidiana;
sponte evanuit febris, sed immediate post orta est
paralysis valde notabilis artuum inferiorura, dura
simul brachia justo difficilius moventur, pressione
facta columna spinalis juxta totum decursum satis
vehementer dolet; atque talia exempla' plura enu-
merare possemus.

Nonne itaque quoque in nostra puella tale quid
obtinere potuit? Potuit omnino, licet non proba-
bile sit, paralysi non orta immediate postquam
cessaverat febris, sed fere quatuordecim diebus post
aegra ultimis diebus bona sanitate fruente. Febris
igitur hoc in casu non culpanda videtur. Praeterea
congestio post febrem intermittentem orta', saepis-
sime artis auxilia efficaciora requirit ad sanationem.

In puella illa Amstelodamensi v, c. , emendari de-
mum paralysis coepit, postquam, praemissis cucur-
bitis cruentis, magni fonticuli in regione lumbali
ad utrumque Spinae latus appliciti sunt.

Redeunte aegra ut vidimus conditio multum
emendata erat, nondum autem plenaria sanatio
obtinuerat; remanebat adhuc débilitas artuum in-
feriorum. Triplex hujus debilitatis causa esse po-
terat , nempe aut anaemia sanguinis detractione,
quae larga fuerat, producta, aut congestio spinalis
minori 'licet gradu persistens, aut impressio mor-
bosae conditionis antea praesentis, post sublatam
ipsam conditionem i. e. congestionem spinalem re-
manens. Primum non verosimile, secundum pos-

sibile quidem, ultimum vero verosimillimum vide-

\

tur, movendi facultate restituta post paucos tantum
dies.

CASUS III.

-H»-♦©»-»!-

Die 18 m. Junii anni 1846,Polyclinicum acade-
micum adiit Henricus yreedendaal, juvenis
17 annorum , parvae staturae, sed habita sanus ,
querens de territione, uti nuncupabat, valde in-
commoda eique jam per quatuordecim dies in
negotiis suis perficiendis admodum molesta. Brevi
apparuit territionem istam nihil aliud esse, quam
motus convulsivos superiorum extremitatum, sae-
pius i. e. decies pluriesve de die redeuntes, vix
per duo vel tria minuta secunda perdurantes. Ortis
autem convulsionibus, omnia, quae manibus te-

iientur, subito ex iis excidunt. Auriga erat aegro-
tans, adeoque Klieno-Trajectinos cives curribus
per urbem vehebat ; saepe jam frena ei bac ratione
exciderant e manibus ; quodque Hue usque malum
inde nondum evenerat, id tantum placidis equorum
moribus erat adscribendum, Exceptis spasmis perfecta
gaudebatsanitate. Nec in brachiis nec in manibus,
neque in capite neque in uilaquot;aliaquot;corporis parte
aliquid morbosi inveniri poterat. Appetitus bonus,
ciborum digestio atque alvi excretio ad normam
perficiebantur, respiratio libera erat, naturalis cutis
temperatura, pulsus modice plenus et mollis, nec
frequentior quam ea aetate expectari potuerat. Pres-
sio in processus spinosos vertebrarum , aut in loca
iis vicina facta, non tantum nullum dolorem,
sed ne^ingratam quidem sensationem provocabat.
Animi pathemata, aliaeve potentiae nocentes, quae
mali causa haberi potuissent), non obtinuerant.

Diagnosis haec erat : irritatio partis medullae spi-
nalis motoriae, et quidem partis cervicalis mediae aut
inferioris. Applicabantur cruentae Cucurbitae No. ij,
una ad utrumque vertebrae quartae et quintae cervi-
calis latus Eo momento, quo Cucurbitae cultelli cutim

ad dextrum latus incideLant, oriebaiitur motus coii-
vulsivi in utroque brachio satis vehementes, statini
vero denuo cessantes. Aeger narrabat, semper con-
vulsiones ita sese habere. Vulnusculis sinistro lateri
inflictis idem obtinebat effectus. Sanguinis evacuati
quantitas erat quatuor unciarum.

Curationis adhibitae effectus spem nostram supe-
ravit. Motus enim convulsivi ab eo inde tempore
cessaverunt, neque hue usque redierunt.

— - -----

E p I c R I s I s.

In primo morbi casu symptomata morbosa in
nervis sensui inservientibus observavimus, in altero
oppressam vim nervorum motui inservientium ;
etiam in tertio bocce affecti sunt nervi motorii,
alia vero ratione.

Musculi voluntarii omnes fere nervos ex parte
medullae spinalis anteriori accipiunt. qui nervi uti
hodie satis constat motui inserviunt Irritato nunc
apparatu illo motorio sive reflexione, stimulo prae-
sente in nervis periphericis sensilibus, aut in ipsis

nervis motui inservientibus, sive idiopatbice, ori-
untur motus convulsivi.

Quam variae igitur sint causae hunc erethismum
nervorum motui inservientium producere valentes,
facile intelligitur. Praedispositio si adest, exigua
causa occasionalis saepe sufïicit ad eum producen-
dum, quod in infantibus inprimis quotidie obser-
vamus. In nostrum autem aegrotantem, quantum
scire potuimus, nulla egit vis nociva quae morbi
causa occasionalis haberi poterat, Nec vulnere quo-
dam nec ulceribus laborabat, neque ullus externus
stimulus, neque externa morbi causa poterat detegi.
Morbosis tractus intestinalis conditionibus per re-
flexionem saepissime motus convulsivos produci
notum est, quod in infantibus et pueris praesertim
frequens est, in nostro vero aegro neque hic aliquid
morbosi haerebat. Masturbationis nulla erat sus-
picio. Juvenis ad adspectum prorsus sanus erat,
pulsus modice plenus, justo non frequentior.

Nulla itaque causa detecta ex qua per reflexio-
nem morbosa conditio originem ducere poterat,
nulloque symptomate indicante stimulum in decursu
nervi ipsius haerere, per methodum exclusivam, quam

dicunt, ad stimuli in ipso centro et quidem in
ejus parte antica praesentiam concludimus.

Quid autem in centro obtinet? Num adest inflam-
matio medullae, ejusve meningum aut tantum irri-
tatio ? Ultimum nobis maxime probabile visum est.

Praesente enim inflammatione symptomata vehe-
mentiora quam in nostro casu esse solent; inflam-
mationes insuper partium nobiliorum vuigo reac-
tionis symptomata producunt, quorum in nostro
aegro nullum vestigium aderat. At, sic objiciet
fortasse aliquis, irritatione spinali dolor excitatus,
si premitur columna vertebrarum, symptoma fere
constans est, atque hoc signum hic plane deest.
Saepe profecto pressione instituta oritur dolor;
columnam autem vertebralem in spinali irritatione
facta pressione semper uno above loco dolere falsum
est, quod permultis probari posset exemplis. Ab-
sentia quoque doloris in multis casibus, ut nobis
videtur, bonam admittit explicationem. Causam
hujus doloris quaerentibus nobis maxime probabile
videtur, haerere eum in ramisposterioribus nervorum
sensui inservienlium, qui rami facta pressione in
vertebrarum processus spinosos aut in vicina loca

dolorifice alBciuntur. Pro certo autem habemus
proximam doloris causam non in ipsis illis nervis
haerere, sed in medulla ipsa : dolor enim iste nihil
aliud est quam excentricum sie quot;dictum symptoma
nervi sensilis in ipso centro irritati ; aut ut aliis
verbis utamur est neuralgia, cujus sedes in medulla
spinali quaerenda, quam ob rem in iis tantum ca-
sibus adesse potest, in quibus illi nervi sensiles ,
qui aut cutim, aut dorsi musculos, verbo omnes
partes in viciuitate columnae vertebralis sitas adeunt,
sive primarie sive secundarie afficiuntur. Quam
ineptum igitur sit assumere in omni irritatione spi-
nali omnique ejus gradu necesse esse ut rami ner-
vorum, hasce partes adeuntes, statum irritatum
cum medulla participent, per se patet. Nam si
hoc esset, nervi sensiles dorsi, ex omnibus locis
fibrillas accipere deberent, quod supponere absur-
dum foret. In omni casu deficiet dolor, in quo
uti in enarrato exemplo tantum affecta est pars
medullae motoria. Nos de praesente irritatione partis
medullae spinalis anticae recte judicavisse, cura
probavit. Applicitis enim cucurbitis cruentis in
vicinitate vertebrarum cervicaliurn quartae et quin-

tae, quo loco imprimis nervi brachiorum oriuutur,
motus abnormales disparueruat, non redituri. Vehe-
menti stimulo per curcurbitae cutellos, cuti ad-
moto, per reflexionem pars; medullae motoriae afBcie-
batur, utiiex convulsionibus obortis patebat. Hac
ratione nobis accuratius repraesentare potuimus
quid per territionem illam molestam, quam accusa-
bat, intelligeret aeger.

--------------

CASUS IV.

Die 17 Septembris anni 1846 in Polyclinicum
venitacademicum Cornelia van der Mast, mu-
lier formosa, statnrae procerae, 28 annos nata, de
paralytica dextri bracbii affectione qnerens, qua
quinque diebus ante correpta erat, Antea sem-
per sana, vespertino diel 12' temporej absque
ulla cognita causa, somnolentiam insolitam perce-
perat, tantam quidem ut ei resistere non posset,
adeoque in sella révéra obdormisceret. Postquam
per dimidiam boram dormiverat cum terrore ex
pergefacta est, ingratum lassitudinis et titillatio-

uis sensum in utroque brachio percipiens. Evanue-
rat somnolentia hora elapsa, disparuere quoque
lassitudo ac titillatio ex brachio sinistro, non vero
ex dextro, Sequenti die hoe brachium libere mo-
vere non amplius poterat, atque hoe tempore ne-
que in brachio nec in digitis robur ullum aderat.
Vellicando aut acu pungendo nullus fere dolor
excitabatur, perpetuus autem ponderis ac titillatio-
nis sensus aderant in parte affecta, cujus color
ac temperatura nullo modo a colore et temperatura
alterius brachii differebat. Neque cephalalgia ade-
rat nec vertigo, quae antea quoque defuerant. Or-
ganorum sensuum functiones illaesae erant. Inces-
sus aeque facilis ac semper antea. Bonus erat mu-
lieris habitus , et, excepta scilicet paralysi cum
causa, eam producente, perfecte sana erat. Dorsi
examen nihil docuit.

Praescribuntur Cucurbitae cruentae No. iv adsu-
periorem et mediam colli partem. Quum autem
post meridiem in Nosocomium veneram, ut ibi
cruentas Cucurbitas applicarem, loco aegrotae nos-
trae ipsius maritum vidi, se uxorem vetuisse, quo-
luinus curae praescriptae se submitteret significans.

Iiicidere enim collum foeminae prorsus inhumanum
esse, atque nequaquam convenire cum observan-
tia quae pulchro ac teneriori sexui debetur, ille
quidem judicabat. Bonae itaque naturae relin-
quebatur paralysis, atque benefica natura paralysin
intra paucos dies sustulit.

E P I C R I S I S.

-----«-tSl-iSf-

Dextri brachii paralysin hujus aliusve partis
systematis cerehro spinalis oppressioni sive conges-
lione, sive effusione productae esse adscribendam,
nobis probabile aut certum fere videbatur, utrum
vero in cerehro an in medulla morbi sedes esset
quaerenda, difficile dictu erat. Quae praecesse-
rat somnolentia, ac paralysis unum tantum la-
tus afficiens, pro priori sententia poterat militari;
at vero affectio sinistri brachii, quae , licet brevi
tamen pro tempore adfuerat, atque absentia om-
nium symptomatum, cerebrum nunc affectum esse

denotantium, congestionem aut haemorrhagiam cir-
cumscriptam in medulla spinali potius denotabant.

Ex morbi historia vidimus, naturam medicatri-
cem in hoe casu, absque ullo artis auxilio,paucis
diebus morbum sustulisse. Nonne idem saepius ob-
tinet, nonne saepe arti adcribuntur, quae naturae
tantum debentur? Profecto, si in muliere de qua
agimus applicitae essent cucurbitae cruentae, hisce
procul dubio sanatio ab omnibus adcripta fuisset,
atque ejusmodi quid non raro sane locum habet.

Quotidie videmus, aegros optime curatos omni-
bus adhibitis artis scientia nitentis auxiliis, morte
corripi, dum alii bene multi, omni cura neglecta,
nulla propinata medicina, sanantur. [Non ideo ta-
men animum desponderei licet. Stat semperque sta-
bil medicinae i dignitasutilitas , necessitas, Hisce
nimirum exemplis alia multa opponi possunt, in
quibus salutares medicinae effectus negari prorsus
nequeunt; nec in proposito casu inutilis fuisset
cucurbitarum applicatio, hisce enim verosimiliter
multo citius sublatai foret laffectio, ad quam toljen-
dami pluribus diebus usa est natura.

- - se-»©«-a;----------

quot; - 'irfquot; 'quot;'i-- -.-iyi^ :H;'i: ei i'iiïis?^.

CASUS V.

—ä«-»e»-M—

Gertruda Raamsdon.k, muiier nupta, 38 an-
nos Data, quae nunquam peperit, corporis pro-
ceri, constitutionis plethoricae atque irritaLilis;
sub finem mensis Septembris anni 1846 lacrymans
in Polyclinicum venit, querens deintolerabili odontal-
gia et prosopalgia dextri lateris, qua per novem
abbinc menses vexata erat. Sub finem mensis De-
cembris anni superioris dolor iste absque ulla
cognita causa subito et quidem matutino tempore,
mulierem corripuit. Perstitit dolor, saepius re-

mittens, saepiusque iterum exacerbatus, nunquam
vero plane intermittens, fere ad noctem hujus diei
usque, quo tempore disparuit, tertio demum die
eadem circa bora rediturus. Per octo deinceps
hebdomades quovis tertio die bocce dolore vexaba-
tur, postea vero quotidie, nunc majori nunc mi-
nori gradu, brevius diutiusve, eo laboraverat, et
bac quidem ratione nunc per septem menses duravit
malum.

Nec vesicatoria pone aures, vel in nucha adpli-
cita, nec unguenta, quibus genam iufricaverat, nec
pilulae, nec pulveres, nec potiones qualescunque
ei administratae ad leniendos dolores aliquid efle-
cerunt. Ultimis hebdomadibus dolor continuus ve-
hementiorfactus erat, ac paucas tantum e nychthe-
mero horas plane abfuerat. Describitur dolor tan-
quam lancinans, per tolam faciei dextram partem
pertinens; imprimis autem urgebat in dentibus
molaribus maxillae inferioris, in quibus sensatio
aderat, quasi incideretur cultris aut terebra in-
foderetur.

Nonnulli maxillae superioris dentes cariosi sunt,

4

sed tantum in sinistro latere, dextri lateris denies
ab omni parle sani inveniuntur. Gingiva rubra
e^t ac tumefacta, nec tamen, etiamsi pressie in-
stituatur, sanguinem fundens. Facies rubra est et
quasi inflata , inprimis in latere aflfecto; conjunctiva
dextri oculi fortiter injecta est, pupillae con-
ditio ab ea alterius lateris non diversa; lacry-
marum secretio in affecto latere profusa. Caput
calet, carolides fortiter pulsant; radialis pulsus
plenus est atque satis frequens; linguae radix
parumper obsessa, alvus tarda. Menstrualio aliae-
que funcliones reguläres sunt. Rogata, num antea
Sana fuerit, respondet aegra se graviorem morbum
nunquam passam esse. Uteri autem, more solito,
etiam in hoc casu dorainatio magna, clavi nempe,
globique, atque alia hysterica symptomata, ab aeta-
tis anno decimo sexto inde, in omni genere et nu-
mero adfuerunt. Paullo ante ortam odontalgiam, las-
situdinis et titillationis sensum in dextro brachio
perceperat mulier, dum subinde quoque ejusdem
brachii digiti motibus convulsivis affecti fuerant.

Venaesectione in brachio instituta decern sangui-

nis uncias detraxi ; applicui Cucurbitas cruentas
No. IV ad nucham ; praescriptum est insuper Elec-
tuarium lenitivum ad une. X ß, atque acris pediluvii
usus quotidianus.

Jam sequenti die, dolor permultum imminutus
erat, intraque paucos dies prorsus disparuit, nec
quantum nobis cognitum est, hucusque rediit.

E p I c R I s 1 s.

Diagnosîs, quam in hoc casu statuimus, haec
erat: irritatio et congestio prope originem nervi
quinti paris dextri lateris; non improbabilem tamen
habuimus pejoris conditionis morbosae praesentiam,
chronicae nempe inflammationis. Utrum irritatio
in initio sympathica fuerit, atque ex utero prove-
nerit, difficile determinatu est.

Status hystericus pro hac quidem opinione mili-
tare posset; periodicus vero doloris reditus per duos
menses observatus, potius probare videtur, taies
in rauherem potentias nocivas agisse, quae inter-

raittentem febrem excitare valent. Hoc in omni
casu constat, affectionem , eo quo in Polyclinicum
aegra venerit tempore, idiopathicam fuisse.

Curatio, ut per se patet, antipblogistica esse de-
buit, ac mirabilem ejus effectum historia docuit.
Rogari posset, quaenam in nostra aegrotante nervi
trigemini pars fuerit aflecta, an vero totus nervus?
Conjunctiva injecta, et profusa lacrymarumsecretio
durante paroxysmo, pro affecto primo ramo sive
oplithalmico militât, dolor in tota gena dextra neu-
ralgiam nervi subcutanei malae praesertim, odon-
talgia in maxilla inferiori nervi alveolaris inferioris
affectionem indicat, quorum prior, subcutaneus
nempe, ad alterum trigemini ramum, hic autem
ad tertium sive maxillarem inferiorem pertinet.

Ex hisce igitur efSci posset, totum nervum quin-
tum fuisse affectum, et quidem prope ejus origi-
nem. Nihilominus desideratur dolor in multis locis
a trigemino nervo ramos accipientibus : ita non
dolet ramus frontalis, neque nasalis, nec infraor-
bitals, neque alii multi.

Qua ratione hoc explicandum sit, dijudicare non
possumus. Hoc autem certum est, morbo corripi

posse nonnullas fibrillas nerveas, aliis non correp-
tis, quod saepius observamus. Simile quid etiam
in nostro casu obtinuisse, valde probabile est. Con-
gestio sanguinis in diversis partibus obtinens, uti
in gena ipsa, haec enim rubra erat et tumefacta,
in conjunctiva, fortiter scilicet injecta, in gingiva
quoque, indicat in nostro casu neuralgiam non
simplicem mansisse, sed per consensum etiam sym-
pathicum nervum irritatum fuisse, vel potius ejus
partem; quod, si multiplicem consideramus nexum
inter nervum trigeminum atque sympathicum in
diversis gangliis obtinentem, nequaquam mirum
videbitur.

-iB-ïî».}-«

CASUS VI.

-»-fOH»-------

Cornelius van den Berg, vir robustus, sex-
aginta duos annos natus, antea bona semper vale-
tudine usus, dum pannis aliisque rebus obsoletis,
quibus colligendis victum sibi quaerebat, ut facile
ex vultu aegrotantis efficitur, admodum tenuem,
suo loco reponendis occupatus erat, atque ideo
corpore prono et reclinato capite stabat, vertigine
correptus, e loco duodecim certe pedes elevato
cecidit, ita quidem ut primum pedibus terram tan-
geret, momento autem post in dorsum caderet,
quo lapsu vulnusculum in occipite oriebatur ac

parva sauguinis copia effundebatur. Per dimidiam
horae partem omni sensu motuque pi'ivatus jacuit,
dein mentis sensim iterum conscius factus, extre-
mitates aegre tantum movere poterat, nullibi vero
dolorem percipiebat. Ab eo inde tempore alvus
alque urina involuntarie excernebantur. Loquelae
organorumque sensuum nulla laesio aderat.

Die 20 m. Octobris. in Nosocomium civile reci-
piebatur, quo tempore stare quidem pedibus , ince-
dere vero nonnisi difficulter poterat propter rigidi-
tatem, uti narrabat aeger, extremorum inferiorum.
Sequenti die vesica urinaria valde expansa, cathe-
teris ope evacuatur urina. Brevi post in Nosoco-
mium academicumrecipitur aeger, ubi accuratum ejus
examen sequentia docuit. Observatur vulnusculum
in occipite tantum superficiale , oculi normales sunt,
dependet angulus oris sinister, eum autem attra-
bere potest aeger. Nulla adest cephalalgia, neque
alia symptomata morbosa cerebri affectionem deno-
tantia observantur. Lingua pura est; respiratio
brevis et accelerata. Alvus et urina involuntariae.
Adest incompleta brachiorum, compléta crurum
paralysis; sentiendi facultas in extremitatibus non

depei-dita est. Frequenter dolores lancinantes in
digitis ipsisque brachiis, tum quoque in extremis
inferioribus percipit aeger, et sensus adest, quasi
acubus pungerentur. Pressione in dorso instituta,
dolent nonnullae vertebrae dorsales, dolent quoque
vertebrae lumbales, quin superiores sacrales etiam ,
non vero dolent cervicales, Pulsus est 60 ictuum ,
modice plenus ac durus , cum cordis pulsationibus
plane conveniens.

Paralysin adesse utique manifestum, eanique ab
affectione medullae spinalis pendere, fere certum est.
Cerebrum correptum non esse videtur. Verisimi-
liter in medulla obtinuit exsudatio , praesente simul
inflammatione. Num adsit vertebrae cujusdam
fractura determinari nondum potest, hoc autem
certum est dislocationem non adesse. Prognosis
infausta erat.

Iudicata erat curatio antiphlogistica ; applicantur
ideo Cucurbitae cruentae No. XYI juxta columnam
vertebralem, praecipue autem prope dolentia loca.

Yespertino hujus diei tempore ad aegrum rediens,
conditionem non mutatam inveni. Vesica nunc mo-
dice repleta est , semper autem guttatim efïluit urina.

Die 22 hora malutina octava subito anxius fac-
tus est aeger, et paucis momentis post jam mor-
tuus est. Durante nocte parum dormiverat et
admodum loquax fuerat, nullum vero dolorem
neque molestiam accusaverat.

CABAVEKIS SECIIO.

Facta est die Oct. 23 hora matutina undecima.

Cavitas thoracis. Pulmones sani sunt; sanguinis
coagula in arteria pulmonali inveniuntur. Cor
hypertrophia affectum est; ossificatae sunt valvu-
lae semilunares aortae, atque valvula mitralis
praesertim ad margines; in aorta etiam, prope ejus
originem hic illic adsunt ossificationes. Non ta-
men, quatenus aquam infundendo detegere potui-
mus, valvularum insufficientia aderat.

Cavitas abdominis. Serosa intestinalis hic illic
parumper injecta. Vesica urinaria valde repleta,ad
fundum, in media inprimis parte, colore profunde
rubro, caerulescente fere tincta.

Cmntas cranii. In externo cranii integumento
parvum vulnus observatur ; in dextra ossis occipitis

parte levis adest contusio, caeterum nulla laesio
invenitur. Ad externam loiorum postremorum
superficiem vestigia incipientis congestionis; cerebri
substantia lirma est; adest congestio in medulla
oblongata, atque granulatie in ventriculo quarto.

Columna vertebrarum non laesa est; dum tollitur
cerebrum satis magna seri sanguinolenti copia ex ea
effluit. Aperta theca vertebrarum, duram matrem
admodum rubram esse videmus. In medulla spinali
adest notabilis hyperaemia venosa. Portio medullae
dorsalis ad anteriorem ejus partem, inde a secunda
ad octavam vertebram usque valde emollita est;
pars ilia emollita album colorem habet. In me-
dulla cervicali ad vertebram quintam et sextam
adsunt vestigia parvae sanguinis effusionis, cernitur
nempe in sinistro latere locus ad pisi magnitudinem
emollitus atque in pulpam rubro-brunneam mutatus.

— »fSf-ts

E p I c R I s I s.

-------

Ex iis quae autopsia docuit, multa symptomata,
quae durante vita observabantur, bene explicari
possunt. Quum cordis vitio, post mortem detecto,
accedentibus causis levioribus circulatio impediri
deberet, veridissimile non est, inclinata corporis
positione congestionem versus caput ortam esse, quo
vertiginecorripiebatur aeger, atque ex alto cadebat.
Etiamsi congestio illa ante lapsum forsitan non
ita magna esset, ut inde conscientiae abolitio ori-
retur, qua de re autem judicare non possumus,

nequaquam mirum esset, commotione lapsu pro-
ducta , (cecidit enim aeger ex loco duodeeim certe
pedes elevato, primum in pedes dein in dorsum,
vulnere simul in occipite, licet parvi momenti,
oborto,) congestionem ipsam magnopere auctam esse ,
aegrumque per dimidiam horae partem sensus mo-
lusque expertem jacuisse. Fieri tamen quoque po-
test , non congestionem hic in causa fuisse, sola
enim cerebri commotio, ut notum est, eadem sym-
ptomata producere potest; vomitus autem, qui in
commotione tam crebro observatur, in nostro casu
non adfuerat. Post aliquod tempus haecce sym-
ptomata partim evanescunt, et nnllaui omnino affec-
tionem cerebralem relinquunt, loquela nondifficilis
erat, sensus organa intégra. Si igitur congestio
cerebralis enumerata symptomata produxerit, eam
trevi imminutam esse manifestum est. Quae post
mortem in cerebro detecta sunt, parvi momenti
erant.

Remanentem paralysin non cerebri, sed medullae
affectioni tribuendam esse, magna cum probabili-
tate efficitur ex affectione utrumque latus tenente,
ex doloribus lancinantibus in extremis perceptis.

ex vesicae rectique paralysi, atque ex absentia
symptomatum cerebrum morbo correptum denotan-
tium. Opinionem nostram autopsia confirmavit,
Quomodo autem inflammatio ejusque productum
ortum est? Columna vertebrarum lapsu nullo modo
laesa erat. Verisimillimum nobis videtur, concus-
sionem vehementem medullae commotionem pro-
duxisse. Haec si summo gradu obtinet, mortemque
subitaneam post se trahit, in cadavere nullum or-
ganicae mutationis vestigium detegi potest; vita au-
tem non subito extincta, si primi commotionis ef-
fectus disparuerint, oritur reactio, medulla sedes
fit activae congestionis, quam sequuntur sympto-
mata inflammatoria magis minusve vehementia ; aut
vasa sanguifera concussione majori minorive gradu
debilitata insequenti sanguinis congestioni resistere
nequeunt, et hinc passiva stasis ejusque eflfectus.

Symptomata paralytica bene explicari possunt.
Parva sanguinis effusio in parte anteriori sinistra
medullae cervicalis, ad vertebram quintam et sex-
tam, fibrillarum motui inservientium functiones
suppressit, sed pro parte tantum, paralysis enim
incompleta erat. Effusio quidem in latere sinistro

aderat, non mirum vero esl eam quoque in dex-
tram partem vim haLuisse. Eifusio ad anteriorem
tantum partem obtinuerat, in parte medullae pos-
teriori nil morbosi detegebatur, quod etiam non
expectandum erat; sensus abnormalis in bracbiis
praesens non magni erat momenti, scimus quoque
leviorem medullae irritationem obtinere posse,
absque eo ut post mortem ulla organica mutatio
in ea detegatur. Pars medullae dorsalis anterior
inde a 2 ad 8 vertebram dorsalem valde emollita
erat. Nexus inter fibrillas nerveas extremitatum
inferiorum, recti atque vesicae, et cerebrum emol-
litione plane sublatus erat; voluntas ideo in
illas agere non potuit, aderat completa paralysis.
Pars posterior illaesa erat, sensus quoque, excep-
lis leviori dolore atque titillationis sensu in pedum
digitis, irritatione productis, non morbose erat
affectus.

Inter multa, quae dan tur, argumenta patholo-
gica , hic quoque casus probare potest, anteriorem
medullae partem motui tantum inservire, in pos-
teriore sensus fontem esse quaerendum.

Subitanea mors effectus paraljseos nervorum cor-

dis fuisse videtur ; pulmones enim sani erant san-
guine non valde tnrgentes, quod si illi primarie
paralysi fuissent affecti, necessario obtinuisset
Subitaneus iste moriendi modus cordis morbis magis
quam pulmonum proprius, sententiam confirmare
videtur. Paralyseos cordis causa, ut patet, in mor-
bosa medullae spinalis conditione quaerenda erat ;
quid autem proprie obtinuerit, quo paralysis ista
tam subito orta sit, atque in quanam medullae
parte, hoc certo determinare non possumus.

ji-i !.::. ■ :nbsp;i)is :

■ ■ '-iUäi:
■ U::

CASUS VIÏ.

Gisbertus Stik, rusticus 34 annos nalus, e
pagoAmeide, constitutionis satis fortis, tempera-
inenti sanguineo melancholici, inde a juventute
prospera valetudine usus est, donee mense Junii
anni 1846, refrigerio suscepto, corpore sudante
namque et denudato aëri frigidiori se exposuerat,
pleuritide, ut narrabat, corriperetur. Medicus,
cujus auxilium implorabat, cataplasmata loco do-
lenti imponenda commendabat atque regimen cali-
dum. Dolor lateris jam post duos dies evanuit et
post octo dies ita restituta fuit rustici hujus sanitas,

ut ad labores redire posset, Brevi autem illa condi-
tio mutabatur. Jam lassitudinem percipiebat primum
in artubus inferioribus, dein etiam in superioribus,
brevi tali ratione increscentem, ut motus valde
difficiles redderentur. Nunc etiam respiratio et
loquela laedi incipiunt, decubitus in latus dextrum
difficilis fit. Quae quidem symptomata sensim sem-
simque ita increscunt, ut a labore desistere cogatur.

Die 13 mensis Octobris ejusdem anni in Nosoco-
mio academico auxilium imploravit atque continuo
ibi èxceptus est.

Status praesens. Pectus valde longum est, ad
utrumque latus infra mammam depressum. Re-
spiratio brevis, profunde tamen, periculo facto,
inspirare potest aeger; et regulariter expanditur pec-
tus. Sonus percussione editus ubique clarus. Aus-
cultatione respirationis murmur, licet ad partem
dorsalem minus darum, tamen bene ubique audi-
tur. Rhoncbi vel strepitus morbosi nullibi audi-
untur, soni cordis normales sunt, Motus artuum
superiorum et inferiorum valde difficiles , gressus
vacillans, loquela diffidllima, Sensus totius cor-
poris integer.

Diagnosis. Ex symptomatum syndrome satis da-
rum est, affectionem morbosam haerere in cen-
tro quodam nervorum et probabihter quidem in
medulla spinali.

Defectus aliorum symptomatum cerebri affectio-
nem denotantium, uti etiam paraplegia, quae adest,
illam sententiam verisimilem reddunt. Respirationis
laesionem ex eadem causa originem ducere, docent
signa pbysica, nullas in pectore pleuritidis vel pe-
ripneumoniae sequelas, aliasve conditiones abnor-
mes denotantia. Illa autem affectio eandem causam
cum pleuritide, qua antea correptus fuerat aeger,
communem habuisse videtur, scilicet perspirationem
suppressant, qua meningum vel ipsius medullae ac-
cenderetur inflammatio, jam chronica facta. Loque-
lae difficultas explicatur ex affquot;ectione rami primi ner-
vi cervicalis cum nervo hypoglosso communicantis.

Curatio. Antiphlogistica instituitur curatio. Die
15 Octobris Cucurbitae cruentae No. xii applicantur
adspinam dorsi, in quavis regione quatuor. Postri-
die jam symptomata paralytica imminuta sunt prae-
ter loquelam , quae nullam adhuc mutationen subiit.

Sequenlibus diebus conditio melior etiam fit.

iîa ut jam die 19 hujus mensis lassitudo in bra-
chiis et laesio respirationis plane evanuerint. Gressus
quoque multum emendatus, at tamen incertus manet,
Loquelae nulla mutatio observatur, quam ob rem
iterum quatuor applicantur cucurbitae in nucha.

Die 20 Octobris, loquelae etiam aliqua emenda-
tio observatur, licet vocabula lente pronuntien-
tur. Nunc per aliquot dies conditio eadem manet.
23 Octobris, incessus incertior est quam ultimis
diebus fuerat. ipplicantur cucurbitae cruentae
No, IT in regione lumbali, quae iterum bonum ef-
fectum ediderunt, licet motus ditBcilis manet. Aeger
quotidie queritur de debilitate, quam inprimis
parvae ciborum quantitati ipsi concessae imputât.
Attamen integram illi concedimus portionem, quam
vocant. Usque ad 26 Octobris nulla fere mutatio
obtinet; nunc praescribuntur infrictiones de cam-
phora: ad dr. ij cum axungiae porci une. j. Bis
de die tota regio spinalis cum illo unguento
infricatur. Post duas infrictiones jam emendatio
obtinuit, sed eheu! suppuratione orta in vulne-
ribus cucurbitarum antea administratarum, omitti
debent. Durante curatione horum vulnerum, nulla

fere mutatio in conditione aegrotantis oLservatur.
15 Mensis Novembr. infrictiones repetuntur. Post-
quam per aliquot dies administratae fuerunt, ite-
rum bonum ediderunt effectum, gressum etloquelam
nempe multum emendaverunt. 30 Novembr. omnia
symptomata pejora sunt, lassitudo adest artuum
superiorum el inferiorum, loquela difficillima, gressus
misere vacillans, facies coliapsa, pulsus frequens.
Quaenam est causa hujus mutationis? Audivi-
mus, aegrum pridie aëris injuriis expositum fuisse,
quapropter verosimile fit recruduisse inflammatio-
nem meningum aut medullae ex turbata cutis func-
tione. Pressione vero in regione spinali nullus ex-
cilatur dolor. Frictiones relinquuntur et prae-
scribitur regimen modice calidum. Sequenli autem
die, alia res nobiscum communicatur, sc. proba
bile esse, aegrotantem, qui saepius dam Nosoco-
mium reliquerat, saepius cum uxore coitum exer-
cuisse. Nunc igitur suspicio oritur exhaustionis.
Attamen pulsus frequens et facies magis turgida
diagnosin dubiam reddunt. Ab excitantium admi-
nistratione adhuc abstinemus.

Sequenli vero die, aegro valde collapso, se-

quens administratur remedium: infiisio nempe flor.
arnic. ex dr. ij ad colat. unc, viij. o. h. c.

4Decemb. Lassitudo minor, facies minus collapsa,
loquela impedita manet, cetera eadem. Repetitur
infusum arnicae et praescribuntur pilulae ex subcarb,
ferri dr.i., succi liquirit. dr. ij., No. lx. s. 3. d. d. 5,

5nbsp;Decembr. Conditio eadem. Eadem remedia.

6nbsp;Decembr, Pulsus valde frequens, facies ru-
bra quasi inflata, lingua in media parte obsessa
crusta obscure rubra, sicca, ad margineshumida,
lassitudo universalis, mens parumper turbata videtur,
Omnia haec symptomata febris nervosae et qui-
dem typhi movent suspicionem, quod majorem
accipit probabilitatem, quandoquidem aeger typho
laborans juxta nostrum aegrum decumbit.

Arnica et ferrum omittuntur; praescribitur jula-
pium de aceto.

Vespertino tempore omnia symptomata pejora
sunt. Pressione dolor excitatur in abdomine, ma-
nuum tremores adsunt, carphologia, mens magis
turbata, lingua siccior, tremula, Adponuntur
epithemata frigida in capite,

7nbsp;Decembr. Matutiuo tempore symptomata mi-

tiora sunt, ad vesperam exacerbescunt. Iter. Jula-
pium de aceto et epithemata frigida.

8 Decembr. Pulsus frequentissimi debilissimi,
lingua sicca et rubra, respiratio brevis, tendinum
subsultus, carpbologia, loquela et deglutitio diffi-
cillimae. Urina sponte effluit, facies collapsa. Prae-
scribuntur ex Catnpb. gr. iij. et Sacchari alb. dr.
ij. Pulv. No xij. s. o, h. p. — Insuper Inf. de
Rad. Valerian, unc. j. ad colat. unc. viij. s. o, L c.

Vespere symptomata iterum increverunt, anxie-
tas et agitatio corporis magna , pulsus debilissimus,
lapsus viriuin notabilis, Tandem media nocte mors
bis miseriis finem imposuit.

SECTIO CADAVEIUS.

Cavitas pectoris. Pleurae laminae hic illic tela
molli leviter inter se concretae, pulmones integri.
Cor parvum normale, nullum serum in pericardio.
Cavitas abdominis. Intestina fere ubique rubro co-
lore tincta. Vesica urinaria ad partem anteriorem
cum pariete abdominis leviter concreta. Rubor par-
tis superioris involucri renis sinistri; hyperaemia
item partis parencbymatis vicinae.

Cavitas cranii. Meninges ad partera anteriorem
et posteriorem lateris dextri rubro colore tinctae,
uti etiam ad partem anteriorem lateris sinistri. Pars
superior lateris sinistri parvam exsudati quantitatem
continet. Nulla adhaesio meninges inter et cerebrum
adest ; nihilominus difficulter a semet invicem se -
parantur. Substantia cerebri corticalis loborum
anteriorum , imprimis sinistri, magis tincta, quam
solet. Ventriculus lateralis sinister majorem copiam
seri continet, quam dexter. Chorioidea parvas ve-
siculas in ejus superficie ostendit. Corpora striata
sanguine scatent, eoque profundius colorata sunt,
inprimis hoc valet de latere si nistro. Tota substantia
cerebri justo rubicundior.

Medulla oblongata rubra invenitur, inprimis sub-
stantia corticalis.

Camtas spinalis. Meninges sanguine tinctae. Ad
partem inferiorem partis cervicalis uti ad partem
superiorem partis dorsalis parva exsudati quantitas
invenitur. Pars cervicalis ipsius medullae ad ver-
tebram cervicalem 7am ^ dorsalem lam tumida et
emollita. Pars dorsalis colore roseo tincta.

--!» ------

E p I c K I s I s.

- »-1»} œ--------

In aegro, de quo in casu supra enarrato sermo
est, morbus, ut vidimus, in initio paryi momenti
videbatur. Habita quidem fuit pleuritis, num au-
tem révéra adfuerit pleurae imflammatio, admodum
adhuc dubitandum; cessit enim morbus cataplas-
matibus atque regimini calido; atque jam post duos
dies evanuit dolor, sanitate paucis diebus post,
ut videbatur certe, plane restituta.

Non verisimile est, veram inflammationem re-
mediis tarn parum efficacibus fuisse debellatam,
quam ob rem potius credimus, rheumaticam tantum

masculorum pectoraliuin, fortasse intercostaliuin ,
aflecti onem locum habuisse ; aut dolorem in pectoris
latere, pleuritideiu simulantem, fuisse symptoma
excentricum, morbo medullae spinalis, boe tempore
autem latente adhuc, productum. Hoe certum est,
inflammationem , si adfuerit, parvi momenti fuisse.
Brevi autem apparuit, hanc morbosam conditionem
non solam exstitisse; oritur enim lassitudinis sen-
sus tum in superioribus artubus, tum in inferioribus ;
movendi facultas magis magisque, inprimis in ex-
tremis inferioribus, sed tamen etiam, licet minori
gradu, in superioribus, imminuitur; simul quoque
respiratio brevior fieri incipit, et loqueladifficilior
redditur, ita ut lente tantum aeger se exprimere
queat, atque balbuties vulgo obtineat. Ut supra
jam dictum, admodum verisimile erat, morbum
haerere in centro nervoso, et quidem in medulla
spinali, atque eadem causa, quae pleuritidem vel
musculorum pectoralium rheumatismum excitave-
rat, eum esse productum. Metastasin obtinuisse,
migrasse scilicet rheumatismum a musculis thoracis
ad meninges spinales, minus probabile nobis vi-
detur. öecubitus in latus dextrum difficilior quam

antea non probat pectoris affectionem. Examen
enim aegrotantis docuit pectoris organa non esse
affecta, respirationis murmur ubivis audiri, sonum
percussione editum in toto pectore darum at-
que respirationem brevem quidem esse, non vero
difficilem ; profunde enim inspirare potest aeger.
Cui autem causae decubitus in sinistrum latus
faciliorestadscribendus? Certo pronuntiare non au-
demus ; verosimiliter in affectione paralytica nervo-
rum quorundam pectoris est quaerenda, quae
forsitan in uno latere perfectior fuit, quam in altero.
Alteram thoracis partem magis extensam esse quam
alteram, detegere quidem non potuimus ; fortasse
tamen quaedam, licet exigua, exstitit differentia.

Respiratio brevior, loquela difficilis, imminuta
quoque movendi facultas in brachiis indicabant par-
tem medullae superiorem esse affectam, sed an solam?
Paralytica affectio artuum inferiorum justam suspicio-
nem movebat, simul aliam medullae partem praeter
cervicalem esse morbo correptam. Monendum, inte-
rim, alvi atque urinae excretionem per totum morbi
decursum a norma nullo modo recessisse. Sentiendi fa-
cultas in artubus non erat imminuta, sed movendi tan-

tum. Mirum videri potest, in tota morbi his-
toria de dolore nullam mentionem fieri, et revera
nihil audivimus de dolore antea praesente, neque
nos pressione in dorso unquam dolorem excita-
vimus. Dolorem vero in medullae afFectionibus
non esse symptoma constans, satis notum est atque
supra jam monuimus ; saepe enim adest congestio
spinalis et notabilis quidem, absque dolore, quod
inter aliavidimusin casu Mariae Murk, in quo,
etiamsi congestio tanti esset momenti, ut paralysin
incompletam produxisset, tamen nullus aderat neqne
adfuerat dolor. Potest etiam aeger in initio ad
dolorem praesentem quidem, non vero vehementem ,
non attendisse, quod in viro robusto, rustico, tor-
pido quoque non valde mirandum foret.

Morbum habuimus chronicam myelitidem, Con-
gestionem tantum in nostro aegro, haud vero inflam-
mationem obtinuisse, non probabile est ; morbi decur-
sus enim, habita causae occasionalis ratione, tum
etiam incompletus curationisefFectus satis indicabant,
hic non simplicem congestionem adesse , sed inflam-
mationem et exitus ejus, exsudationem nempe et
emollitioneni medullae spinalis.

In initio , ut ex historia patet, aegri conditio
sub cura nostra emendabatur. Lassitudinis enim
sensus in brachiis, atqne respirationis difficultas
plane fere evanuerant ; emendabatur quoque status
subparalyticus artuum inferiorum, loquela tandem
parumper facilior fiebat. Omnia haec diagnosin fac-
tam confirmabant, atque spes rediturae sanitatis
adhuc supererat, quae tamen mox nos destituit.
Excessu enim in venere facto, status exhaustionis
oritur, cujus in initio diagnosis non ita facilis erat,
quandoquidem symptomatum exacerbatio inflamma-
tioni recrudescenti, refrigerio suscepto, aeque bene
adscribi poterant. Collapsus tamen universalis, cito
ortus, et manifesta débilitas révéra adesse exhau-
stionem indicabant. Nondum tamen prorsus eva-
nuerat spes, sed, oborta febre typhoidea aut vero
typho, intra tres dies actum erat de aegro.

Cadaveris sectio diagnosin confirmavit. Meninges
spinales sanguine justo magis erant injectae; ad
inferiorem partis cervicalis portionem parva exsudati
serosi quantitas aderat ; pars medullae cervicalis pro-
pe primam dorsalem tumida et emollita , pars dorsalis
colore roseo tincta erat. Medulla oblongata , inprimis

ejus substantia corticalis rubra erat. Quae in ce-
rebro inveniebantur, tantum typbo adscribenda atque
nulh'us momenti videbantur ad explicanda sympto-
mata paralytica praegressa. Revera igitur aderat
notabilis medullae afTectio: nimia sanguinis quan-
titas in meningibus , quae autem pro parte saltem
typho attribuenda est ; in parte medullae inflam-
matio simulque emollitio. Pars medullae dorsalis
rosaceo quidem colore tincta erat, sed neque in ea ,
nec in lumbali parte aderant mutationes conspicuae.
Ex eo tamen certo nequaquam concludere possu-
mus nullas in parte lumbali obtinuisse mutationes.
Detecta autem degeneratie omnia symptomata du-
rante vita observata sufiicienter explicat.

Restât autem quaestio, ad quam responsum dare
non ita leve negotium erit. Ex morbi atque au-
topsiae historia satis patet, inflammationem obti-
nuisse partis medullae superioris » inflammatio vero
partis medullae inferioris, quam durante vita suspi-
cabamur, nullum vestigium in cadavere detectum
est. Nonne igitur jam ab initio inde paralysis ori-
ginem ducere potuit a statu exhaustionis, excessu
in venere provocate? Nonne saltem haec causa ad

paralysin producendam partes suas contulit? Sym-
ptomata talis exhaustionis fere eademsunt, atque ea,
quae obtinent in emollitione ipsius medullae aut
facta exsudatione atque inde orta compressione me-
dullae. Reputantes autem, morhum ortum esse brevi
post affectionem rheumaticam, aut pleuritidem, uti
narrabat aeger, aut fortasse jam simul cum ea; sym-
ptomata paralytica: loquelae difficultatem, laesam
respirationem, lassitudinem in brachiis atque paraly-
sin extremitatum inferiorum omnia eodem tempore
esseoborta; nonnulla horum symptomatum post cu-
ram antiphlogisticam disparaisse; paralysin quoque
artuum inferiorum atque loquelae difficultatem emen-
datam esse ; reputantes porro, aegrum ante morbum
praesentem, uti affirmabat, sanum fuisse, et post mor-
tem manifesta inflammationis praegressae indicia in
medullae parte inventas esse, credere non possumus,
exhaustionem primariam paralyseos caussam fuisse ;
atque concludimus inflammationem ejusque effeetus
fortasse in sola medullae parte superiore, fortasse
quoque in aliis inferioribus magis, paralysin primarie
produxisse. Yerisimile tamen nobis videtur, postea
excessum in venere paralyseos continuationi favisse.

Prognosis, uii in plurimis medullae morbis, ex-
cepta fortasse irritatione, dubia, in multis infausta
est, ita in casu memorato valde incerta erat, non
vero prorsus infausta.i Sanatio enim in casibus ad-
speciem desperatis interdum obtinet. Curatio in-
stituta in initio bonum praestitit effectum, et nisi
typho aeger correptus esset, non improbabile ha-
bemus, quod aut prorsus fuisset sanatus, aut eo usque
saltem, ut ad negotia denuo suscipienda idoneus red-
ditus fuisset.

T A N T Ü M.

•Jiquot; .eaiiunf 'ifiiiun^jH »..(mniilq m on . ?iaoagai1
r!tJJi,tcii tulum ni . eidub , 3aoi}eimi seetitidi Blqo:
noil jß-io ÄJiooai »bis» oteioinam h«bd ni ßli , te
•be «i(di?.f.r/ (u niair. oiisnB^ ~ lt;!i?iir,in' ?.iiaioiq m?/

3a , gt;iïif5..*yTi'lt;nbsp;nlt; eU/Wir-

-ini i/iidBiiwi'ijuïs ■ivjii , quot;jii^nbsp;OjJq^J

'HJpejj 05 liißnbsp;t^.Ai! . ^t^iai-i 'f:r, h-ifrp 'irffT'iii

■ T H^E s E S.

----

I.

Symptoma pathognomonicum irritationis spinalis
non datur.

II.

Plethora veuosa abdominalis frequentissima causa
irritationis spinalis.

III.

Causa proxima febris intermittentis in medulla
spinali posita esse videtur.

IV.

Non piobavit Stilling, nullam dari actio-
nem fibrillarum nervi sympathici motricium, nisi
reflexione excitatam ipsius fibris sensilibus vel aliis
nervis sensui inservientibus,

V.

Adsentimur Clar. Rokitansky statuenti, per-
forationem septi dextram et sinistram cordis partem
separantis per se cyanosinnon producere, magisque
eam universe venosi systematis oppletioni, quam
sanguinis hoc systemate contenti cum arterioso
miscelae tribuendam esse.

VI.

Recte Canstatt: Oft ist es unmöglich active
Congestion von passiver Hyperaemie und wirklicher
Entzündung eines innern Organs klinisch zu unter-
scheiden, wenn nicht der flüchtige Charakter der
Krankheitserscheinungen die congestive Natur des
Leidens wahrscheinlich macht.

VII.

Recte Andral: Croire que dans toute con-
gestion il n'y a autre chose à faire qu'à tirer du
sang, c'est ne voir qu'un des elements d'un phéno-
mène très-compliqué.

VIII.

Qui de arnica cogitât paralyticis affectibus cum
aliis tum iis, quos cerebri vel medullae spinalis
commotio produxerit opponenda, memoria recolat
ea , quae de remedio isto monuit Cl. Murray:
»Efficax itaque,quot; inquit, »medicina, Sed prudente
')et ad casuum opportuninatem rite circumspiciente
öadministratione eget, et calidae naturae esse,
»semper memineris.quot;

IX.

Eine Atonie der Ausführungsgänge der Leber in
deren Folge die Gallenabsonderung träge scheint
und die Leber turgescirt, wird durch Arzneimittel
gehoben , welche sich im ganzen Bereiche der un-
willkürlichen Muskeln wirksam zeigen die peris-
taltische Darmbewegung und die Expectoration
befördern. Ein solches Mittel ist vor allen der
Brechweinstein.nbsp;He nie.

X.

Spermatorrhoea diurna sine microscopii usu magna
cum probabilitate,non tamen certo dignosci potest.

84
XU.

In angina membranacea tracheotomiae raro locus
datur.

XIII.

Emendationem, quae saepe in typho observatur
post crenam factam in gangraena ex decubitu, huic
tribuendam esse, nego.

XIV.

Usus chloridi formyli aetheris usui anteponen-
dus videtur.

XV.

Causa situs infantis in utero hue usque incog-
nita est.

XVI.

In uteri gravidi retroversione tali, ut artis auxilio
reponi nequeat, abortum esse provocandum con-
tendimus.

-----

AAN M IJ IN' VRIEND

Je FÜIMS

bij zijhe bevordering tot doctor in de geneeskunde.

Hartlijk deel ik in de vreugde,

die uw boezem blaken doet.
Nu ik aan het eind der loopbaan

U met blijden geest begroet.
Daar gij 'tloon van 't moeilijk streven

in dit feestlijk uur geniet,
En den doctoralen lauwer

om de kruin u winden ziet.

'kHeb als kind U ga geslagen

rustend op den moedersetioot,
'kHeb haar, Hieven van uw leven,

vroeg zien bukken voor den dood,
'kHeb haar doodstrijd mogen mindren,

door de hoop die 't kruis haar gaf,
En haar stervend hooren juichen:

»Waar, waar is uw zege o graf!quot;
'kHeb aan hare sponde knielend

met haar, U, haar dierbaar kind
Aan den Vader opgedragen,

en den besten kindervrind.

'k Voelde sints mij naauw verbonden

aan uw verdre levenslot.
En wijd voor den dag van heden,

met U, mijnen dank aan God.
Ook uw vader kwijnde henen ....

Doch, wat schats gij derven raoogt,
God bleef met zijn hoede U over.

Was uw vader en uw voogd.

Geluk op 'tnieuw gebakend pad,
Hergeef gezondheids kostbren sclial,
Waar krankheid lijden doet, de dood reeds dreigend nadert,

Breng door Gods zegen vreugde weer,
Waar angst de harten sloeg ter neêr,
Terwijl gij lof en roem, en blijden dank vergadert.

En waar gij ziekte en kwaal geneest,
Vaar zelf naar ligchaam en naar geest
Steeds wel, en zoek voor 'tleed dat 'tzondig harte griefde,
Genezing bij den besten Heer,
Die onze krankhêen droeg weleer,
De diepst geslagen wond steeds balsemt door zijn liefde.

J. J. N EU MAN.

v. d. m.

-----«-{©{« - -

u =gt;r tr-s

jV^ Li-