3e Hijlage tot do 3Öst|' Jaarvergadering dor Nedurl. Bot, Vereeuiginrj, '29 Juli IM'i.
OVER HET GEDRAG DKR KERNPLAAT BIJ DE KERNDEEIJNG.
1)00 H
Ofschoon in hoofdzaak de homologie van de deelingsver-schijnselen der kern bij plantaardige en dierlijke objecten als voldoende vastgesteld kan worden beschouwd, zijn er toch in enkele ondergeschikte punten verschillen, waarvan een nadere opheldering nog steeds gewenscht is.
Daar ik meen tot de oplossing van een dier punten iets te kunnen bijdragen, zij het mij vergund hierover in het kort eenige mededeelingen te doen.
Wanneer men de figuren van F I e m m ingenStr asb u r-g e r, betreffende de structuur en de deeling der kernplaat, vergelijkt, dan zijn groote verschillen in het oog loopend. Terwijl bij I lemming steeds de kernplaat uit scherp gecontoureerde elementen van zeer duidelijken, vooral \/ -vorm bestaat, is bij S tras b u r g e r de kernplaat bijna altijd zeer diffuus. De kernplaat schijnt of geheel homogeen of bestaat althans uit
1) Men zie bijv. tig. 50 Taf. II van de 3e editie van St ras burger's Zellbildung und Zelltiieilung.
•2
olementen, (tie tuen ternauwei'iiood gescheiden ziet '). Bij zulke verschillen in de figuren, zelfs wanneer ze naar dezelfde of analoge objecten genomen zijn, baart het dan ook geen verwondering, dat de meeningen van Strasburge r en F I e tuin i n g, betreffende structuur en deeling der kern|ilaat, veel verschillen. Stras burg er toch meent, dat bij de deeling der kernplaat steeds een deeling der de kernplaat samenstellende elementen plaats vindt, en dat dus de haar samenstellende korrels, staven en staafjes door insnoering in twee dee-len zonden uiteenvallen; slechts bij kernplaten, die uit opeengehoopte korrels of staafjes bestaan, zou hoofdzakelijk de eene helft naar de eene pool, de andere helft naar de andere pool der spoel rukken ; ook waar de kernplaat uit V'^chtige figuren bestaat, neemt Strasburger een analoge splijting aan Volgens Klemming daarentegen, zou de kernplaat als type uit twee lagen bestaan, samengesteld uit V-liguren, welke met de ombuigingsplaatsen naar elkaar toe zijn gekeerd ; alvorens de beide kernplaathelfteii nu uit elkander rukken, zouden die v's een omkeering ondergaan, waarbij de ombuigingsplaatsen naar de polen der spoel worden toegekeerd, en de open einden tegen over elkaar komen te liggen 1). Ofschoon F 1 e in m i n g dit schema oorspronkelijk uit waarnemingen, op dierlijke objecten verricht, afleidde, zoo meende hij toch, na hierop betrekking hebbende onderzoekingen, dat het eveneens voor het plantenrijk geldig was.
Een nadere beschouwing van de objecten, die hoofdzakelijk K I e in m i n g en S t r a s b u r g e r bij hun onderzoekingen hebben gediend, doet reeds vermoeden, wat tot het meenings-verschil tusschen twee dergelijke waarnemers kan hebben gevoerd.
F 1 e m m i u g onderzocht betrekkelijk weinige objecten, maai
F 1 e in in i n g; Beitriige zur Keiitniss der Zei Ie und ilirlt;?i'Lebens-ersclu'iiiungen. Arclilv t. mikrosk. Auat. ltd. XX liuft I.
3
zulke, die zich buitengewoon goed voor liet bestudeeien van détail-kwesties leenen. S t r a s b u r g e r daarentegen onderzocht een zeer groot aantal ohjcclen, maar daaronder ook zeer vele, die door de geringe afmetingen der kern, het waarnemen van haai' fijnere structuur niet toelieten. Ook schijnt soms de klrurings methude voor het scherp waarnemen van de chroma-tine elementen niet geschikt te zijn geweest.
Op PI, IV van het beroemde werk van Strasbu rger zijn in fig. !J5—1)8 eenige spoeltoestanden der kernen van L i I i u m M a r t a g o n afgebeeld, bij welke de kernplaten bijzonder diffuus zijn. F I e m m i n g vervaardigde van hetzelfde object eenige preparaten, welke hij met aluinkarmijn een 7:eer intensieve kleuring deed ondergaan, en geeft van hierin aanwezige kernplaten figuren, die van de even vermelde van Strasburg er in détails geheel afwijken, en zich volkomen met zijn schema laten vereenigen.
Bij de reeds door Dr. Treub 1) bij zijn studiën over kern-deeling gebezigde imatophyllum (CI i v ia) cy r ta n t h if 1 o-rum, bevinden zich in het endosperm zeer groote kernen. Bij kleuring met een zeer sterke haematoxyline-aluinoplossing verkreeg ik een buitengewoon intensieve kleuring der chromatine-ele-rnenten ; bij beschouwing van in kruidnagelolie gebrachte preparaten, waren wel alle ongekleurde plasmadeelen in zichtbaarheid sterk verminderd, doch de chromatine-elementen waren er des te ongestoorder zichtbaar door.
Ik verkreeg nu in verscheidene preparaten ook eenige buitengewoon scherpe kernplaten, waarin de V-achtige figuren in verschillende positiën, als waarin ze door de omkeerings-theorie van Flemm ing werden vereischt, duidelijk zichtbaar waren.
Zonder hieruit, zooals ik mij ongeveer woordelijk op de vergadering uitdrukte, de geheele juistheid van het schema van Flemm ing te kunnen afleiden, meende ik alleen dit
Treub Notice sur les noyaux des ceffufes végétales; Archives de Biologif publiói's par van Beneden et van Barnbeke, Vol I, 1880.
te mogen zeggen: wanneer mij gegeven werd, dat één van beide schema's, óf dat van Stras b u r g e r, of dat van F I e m-ming juist was, dan zou ik zeker het schema vanFlem-m i n g voor met de waarheid overeenkomstig moeten houden.
Sedert is van S t r a s b u r g e r een supplement tot zijn hoofdwerk over kerndeeling verschenen (Strasburge r, Ueber den Theilungsvorgang der Zeilkerne und das Verhalt-niss der Kerntheilung zur Zelitheilung).
Ofschoon Strasburger hier niet volkomen met het schema van F I e in m i n g betreffende de kernplaatdeeling overeenstemt, zoo is tocii een toenadering te bespeuren.
Ten einde dit te doen uitkomen, is het voldoende de resumeering zijner hierop betrekking hebbende resultaten te ci-teeren:
«Die Trennung der beiden Kernplattenhalften wir.l durch eine Umbiegung (Andersbiegung) dei' Kernplattenelementen ein-geleitet; aus der J oder U-förmigen Gestalt, gehen sie, durch C oder S-förmige, in eine lm Allgemeinen f oder n-förmige über. Die Umbiegung erfolgt direct, indam sich das polare Ende knimmt, wiihrend das aquatoriale sich gerade streckt; oder es schreitet die Umbiegung bei sehr langen Kerntaden an (ienselbeu entlang nach dein Pol zu fort, so dass S-Gestalten den Ueber-gang vermitteln.quot; 1)
i) S t r a s b u r g e r, 1. c. pag. 97.