c /^

,^^:.'.v S-,...

fa/

RAPPORT

VAN DEN HOOGLEERAAR

jraquo;. jsr. j. wrxntLxmrBxmGja,

�1TGEBRAGT BIJ HET IXlaquo; lA�DH�ISIIO�DKUSDlG COXGRES TE ASSEN,

NOPENS DE UITKOMSTEN VAN ZIJN ONDEBZOEK NAAR DE WAARDE DEIraquo;

INENTING , ALS VOORBEHOEDMIDDEL TEGEN DE LONGZ1EKTE

ONDER HET RUNDVEE.

Door den Voorziller wordt aan de erde gesteld de mededeeling der berigten omlrent de inenling legen de longziekte, en voor-gesteld de bij no. 12 lot no. 20 opgegevene vraagpunlen niet afzonderlijk le behandelen , maar den Heer Wellenbergh uit te noodigen , der vergadering wel le willen mededeelen, welke de lalere uilkomsten gcweesl zijn van het onderzoek naar de waarde der inenling als voorbehoedmiddel legen de longziekle , die ver-kregen zijn door de Commissie met dal onderzoek belast.

De Heer Wellenbergh daaraan gaarne voldoende, vvenschl kortelijk mede te deelen:

1deg;. helgeen geschied en waargenomen is bij de runderen, die gediend hebben bij de eerste reeks van proeven aan 's Rijks Yee-artsenijschool genomen, na hel indienen van het tweede verslag der Commissie in December 1852, en

2deg;. te vermelden welke uilkomsten eene tweede reeks van proef-

nemingen aan 's Rijks Veearfsenijschool verrigC, hebben opgeleverd.

/. Eerste reehs van proefnemingen.

De ingeenle runderen, die lot de eerste reeks van proeihemin-gen gediend hebben, werden, gelijk op hef voorgaande Congres is medegcdeeld, nadat zij van af half September 1852 tot 1 Febmarij daaraanvolgende in de stallen der Veearlsenijschool, bij voortduur aan de besmetting der longziekte bloolgesleld waren, iijdeiijk afgestaan aan vier veehouders in wier stallen de longziekte . heerschte. In November 1853 aan de Veeartsenijschoo! terugge-bragt, zonder dat gedurende dien tijd een enkele door de ziekte was aangetast, werden zij met nog twee andere runderen , die in Augustus 1853 waren aangekochl, en waarvan er een niet teas ingeeni, op een' nieuwen daartoe ingerigten slai geplaatst, waarin bij voortduring aangekochte longzieke runderen werden ingebragt. Hel gevolg daarvan was, dat al de ingeente runderen, niettegenstaande zij gedurende bijkans twee jaren aan de besmet�ting der longziekte zijn onderworpen, tot nu toe volkomen vrij van de ziekte zijn gebleven , alleen de niet ingeenle koe werd 6 weken na hel inbrengen van bet eerste longzieke rund, door deze ziekte aangetast en is daaraan gestorven. Van de runderen, die lot deze proefneming gediend hebben, werd de helft 14 maanden na de eerste inenting aan eene herinenting onderworpen, welke echter niet de geringste sporen van werking getoond heeft. Deze proefneming heeft derhalve, ten aanzicn van het voorbehoe-dend verm�gen der inenting, eene zeer g�nstige en belangrijke uilkomst gehad.

// Tweede reehs van proefnemingen.

In September en October van het voorgaande jaar is aan deze inrigting eene nieuwe reeks van proefnemingen ingesteld. Zij had plaals, eensdeels met het doel om de ondervinding door de voorgaande proefneming verkregen, zoo mogelijk, le bevestigen, anderdeels om te onderzoeken , of de verzweringen, die door de inenting van longenslofle op den slaart worden voorlgebragt, eene

slof voorlbrengen, die op nieuw tot inenting op een ander gezond dier gebezigd, het verm�gen bezil, eene soorlgelijke verzwering te voorschijn te brengen, als waarvan zij afkomslig is, en zoo ja, of daardoor, eveneens als door de inenting met longensto�e, de longziekte kan voorgekomen worden. Daartoe werden 31 stuks runderen aangekocht, welke, zooais ook bij de voorgaande proef was in acht genomen, afkomstig waren van eene streek , waar geene longziekte heerschte. �eze runderen werden in den stal geplaalst, welke tot eersle proefneming gediend had. Deze slal-ling was alvorens zooveel mogelijk gezuiverd. Daarloe was al het losse houtwerk er uit verwijderd , en gedurende eenigen tijd in het water gelegd. De sleenen van den vloer waren opgebroken en schoon gemaakt, de grond daaronder uilgegraven en door nieuwen vervangen , en daarna op nieuw geplaveid. Het ijzerwerk, voor zoover bei los was, werd uilgegloeid en het vaste met menie bestreken. AI het vaste houtwerk en de muren zijn afgewasschen, daarna is in den stai gedurende meerdere dagen eene sterke chloorberooking ondeihouden.

Van de runderen, waarvan hier spiake is, werden in het begin van September 6 stuks op de gewone wijze met stolfe uit de long ingeent; bij 5 vertoonde zieh eene voldoende werking, lerwijl bij een rund de zweiiing en puistvorming zoodanig was, dat daaruit stoffe kon genomen worden om andere runderen in te enten. Deze inenting met zoogenaamde gecultiveerde stoffe had plaats op den 25 en 26 September, telkens op 5 runderen. Slechts bij vier stuks word , ten gevolge dezer inenting eene vol�doende werking , die in uiterlijke verschijnselen in niets verschilde van eene inenting met longenstoffo, waargenomen. Van deze 4 runderen waren er 2 waarbij de zweiiing vrij hevig was, en de volgende werking zoodanig, dat daaruit wederom geschikte sloffe voor eene vordere inenting kon verkregen worden , zoodat van het eene rund op den 19 October drie stuks, en van het andere op 29 October 7 stuks werden ingeent. Slechts bij twee runderen

verloondo zieh eene duideiijk zigtbare plaatselijke werking. Op den 10 December werden de runderen, die met sto�e uit den slaart waren ingeent, doch waarbij zieh geene zigtbare werking bad verloond, aan eene berinenting met longenstofTe onderworpen, doch ook deze bleef zonder eenig gevolg.

Even als bij de voorgaande , werden ook bij deze reeks van proefnemingen, bij wijze van tegenproef, vier runderen van de inenting uilgesloten.

Nadat de plaatselijke verschijnselen , die bet gevolg der inenting waren , geheel hadden opgehouden en genczen waren , werden achlereeiivulgans op den 2 , 8 . 24 en 26 February, op den 5 en 6 Maarl en op den 15 Mei 9 longzieke dieren op den stal gebragl. Zoo als bij de voorgaande proef, hebben deze nimmer eene vasle slandplaats gehad , maar zijn dan eens hier, dan eens elders tusschen de ingeenle en niel-ingeenle runderen geplaalst.

Bij deze proefneming is de plaatselijke uitwerking der inenting veel g�nstiger vcrloopen, dan bij vruegere inenlingen algemeen is waargenomen , zoodat slechls een rund een klein gedeelle van het topeinde van den staart heeft verloren, en geen een aan de gevoigen gestorven is.

Op den 5 Maart, dus ruim 4 vveken na het inbrengen van longziek vee in den stal, word de eersle der niet ingeenle run�deren door de longziekte aangetast: een tvveede op den 25 Maart en een derde op den 27 daaraanyolgende ; voor alien liep die ziekle doodelijk af. De vierde niet ingeenle koe is lot dusver gezond gebleven.

Van de ingeenle runderen zijn twee stuks door de longziekte aangetast en daaraan gestorven; de overige 23 stuks hebben lot beden toe aan den invloed der besmetling wederstand geboden en zijn volkomen gezond.

Ofschoon deze tweede reeks van proefnemingen eene niet zoo gunstige uilkomst heeft opgeleverd, als de voorgaande, toen geen een der ingeenle runderen is aangetast, is zij echter zeer bevre-

digend en voldoende, om de meer algemeene loepassing der in-enting aan te bevelen. Vergelijkt men de verhouding der sterfle bij het ingeenle en niet ingeente vee bij deze proefneming, dan blijkt daaruit, dat van 26 ingeente runderen slechts 2 , en van 5 niet ingeenle runderen, allen onder dezelfde omstandigheden ge-plaalst 4 sinks door de ziekte aangelasl en gestorven zijn.

Nog g�nstiger worrit het verschil indien men de runderen van deze en de voorgaande proefneming te zamen neernt, als wanneer van 51 ingeente runderen slechts 2 en van 10 niet ingeente run�deren 9 stuks door de ziekle zijn aangetast.

Spreker meent zieh te m�gen vleijen, dat deze mededeelingen , nopens de resullaten der proefnemingen, met de inenling aan 's Rijks Veearlsenijschool genomen, voldoende zullen zijn, om der Vergadering te overtuigen , dat de kunslbewerking, indien zij behoorlijk en met zorg vvordt aangewend, vooral wat de keuze en het gebruik der inentingssluflen aangaal, g�nstige uitkomsten kan opleveren , en dat zij , ofschoon niet in Staat, om immer en onder alle omstandigheden het uitbreken der longziekte te voor-komen , evenvvel als een der meest afdoende middelen mag aan-gemerkt worden, waarover , lot nog toe althans, de veeartsenij-kunde kan beschikken , lot het verminderen eener ziekte, die ons land reeds sederl zoovele jaren geleisterd heeft.

Ook de inentingen, die buiten het lerrein der school in do stallen van meer veebezitlers zijn verrigt, en v, iuirvan de Spreker bierbij een tabellarisch overzigt aanbiedt , (**) iiebben in den regel eene gunstige uilkomsl gehad. Wei waren die uitkom�sten niet altijd even gunslig , doch zulks was afhankelijk van den toestand van den veeslapel, waarop de inenling beproefd werd , naar mate namelijk de longziekte d��ronder, gedurende korteren of l�ngeren lijd en in meerdere of mindere mate, geheerscht had. Ten aanzien van dit punt meent hij de Vergadering te moelen verwijzen naar hetgeen daaromtrent door hem op het voorgaande

(*) Dit overzigt wordl achter deze rede afgedrukt.

Congres le Allmaar gesproken en in het Verslag opgenomen is.

Ten slolte wenscht de Spreker nog op te merken , dat de inen-tingen , verrigt door de Fransche Commissie, belast met het onderzoek naar de waarde der inenting, eene niet minder g�nstige uitkomst gehad liebben, dan die , welke door de Hoilandsciie Commissie verrigt zijn , terwijl die uitkomslen in de meesle op-zigten volkomen met elkander overeenslemmen. Na eene uilvoerige mededceling, nopens de wijze van onderzoek, die de Fransche Commissie gevolgd heeft, en de resultaten , die de verschillende proefnemingen ook in andere landen hebben opgeleverd, eindigf zij haar belangiijk verslag, hetwelk in den loop der maand April j.l. aan den Minister van Landbouw is uitgebragt, met de volgende woorden :

�II ressort incontestablement de ces releves slatisliques des inoculations essayees jusqu' anjourd'hiii dans la pratique , comme mesures preventives contre la contagion de la peripneumonie, que la decroissance dans Tintensite de cette maladie , le nombre des ani-maux qu'elle attaque el consequemment la mortalile qu'eile entraine, a coincide cnnstamment avec la pratique de Pinoculation dans les troupeaux ravages acluellement ou menaces par P�pizo�tie.

,, En rapprochant les resultats donnes par ses experiences directes sur Tinoculation preventive , des resultats semblables obtenus par les experiences de meme nature faites a Tecole vet^rinaire d'Utrecht; en comparant le chiflre si affaibli de la mortalile dans les troupeaux inocules, aux chitTres si considerables des accidents mortels dans les troupeaux ravages par l'epizo�tie suivant sa marche naturelle, la commission fi-ancaise s'esl crae auloriseo � formuler la proposition suivante, comme la conclusion definitive de ses recherches sur Pino-culation preventive de la peripneumonie cpizo�liquo du gros betail:

��l/inoculation du liquide extrait des poumons d'un animal malade de la peripneumonie possede une vertu preservative; eile investit Porganisme du plus grand nombre des animaux auxquels on la pratique d'une immunite, qui les protege conlrc la contagion de cette maladie pendant un temps encore indetermine.^,,n

gt;

S S S S a raquo;'S

zz ma

#9632;a I ^ a raquo;lquot; 8||, 11 asff�|l^,H8^,lisJ

laquo;a

sect;1

raquo;*

�laquo; N

-S-s

rlaquo;

_rl

#9632;s-s

raquo; a

fcrS

raquo;^

#9632;� _rf

�a

#9658;

5|g

a 'a

#9632;a

-S

S¹laquo;

laquo;

1 s

s .a

i'S

flplaquo;

gt;CJ

BE]

plaquo;

pqntfraquo;

o S

-3

,, _ boa bo

'I 11 ?#9632;sect;

�^sSS-s1lsect;2-sect;S'2|a|'^a

' 5 s-'

� quot;1 O -Ci

S-:.i5laquo;-S._S.2^|g-=.ag-

itpllilfcailil^

#9632;Sg^,a₌^:S-p-=--_i,_c-|=^^^,= Sl^:?lg a a SS-S-s Iraquo; UlS

a gt;:_ i

aQgt;

S fl M ^W P quot;quot; ^ ^3

-2 aquot;

i bO-B

I I I I

I l^rt I I I 1 I I 1 I

i r-1 ^ i ^ i i i i i

-� fe o -�

I I

-S I¹

.COCO Iquot;raquo; | | Iquot; | |-

I o t^-

I C4 rH

555�.'^ooco S

^ '� tS oo ^

� quot;Z3 Wjjg

a U

| ag

-^ S t.

#9632;i|p

sect;*? *

� - laquo;*? o

U^ T3 amp; ^

�3 � -^j no tgt; |

a a

^ �

3*3 �

P-. Ph Ph p-

P ^

a s a

POO

S S S PQraquo;pq

laquo;iilili

.-a aj


	m

	6 Congres le Allmaar gesproken en in het Verslag opgenomen is. Ten slolte wenscht de Spreker nog op te merken , dat de inen-tingen , verrigt door de Fransche Commissie, belast met het onderzoek naar de waarde der inenting, eene niet minder g�nstige uitkomst gehad liebben, dan die , welke door de Hoilandsciie Commissie verrigt zijn , terwijl die uitkomslen in de meesle op-zigten volkomen met elkander overeenslemmen. Na eene uilvoerige mededceling, nopens de wijze van onderzoek, die de Fransche Commissie gevolgd heeft, en de resultaten , die de verschillende proefnemingen ook in andere landen hebben opgeleverd, eindigf zij haar belangiijk verslag, hetwelk in den loop der maand April j.l. aan den Minister van Landbouw is uitgebragt, met de volgende woorden : �II ressort incontestablement de ces releves slatisliques des inoculations essayees jusqu' anjourd'hiii dans la pratique , comme mesures preventives contre la contagion de la peripneumonie, que la decroissance dans Tintensite de cette maladie , le nombre des ani-maux qu'elle attaque el consequemment la mortalile qu'eile entraine, a coincide cnnstamment avec la pratique de Pinoculation dans les troupeaux ravages acluellement ou menaces par P�pizo�tie. ,, En rapprochant les resultats donnes par ses experiences directes sur Tinoculation preventive , des resultats semblables obtenus par les experiences de meme nature faites a Tecole vet^rinaire d'Utrecht; en comparant le chiflre si affaibli de la mortalile dans les troupeaux inocules, aux chitTres si considerables des accidents mortels dans les troupeaux ravages par l'epizo�tie suivant sa marche naturelle, la commission fi-ancaise s'esl crae auloriseo � formuler la proposition suivante, comme la conclusion definitive de ses recherches sur Pino-culation preventive de la peripneumonie cpizo�liquo du gros betail: ��l/inoculation du liquide extrait des poumons d'un animal malade de la peripneumonie possede une vertu preservative; eile investit Porganisme du plus grand nombre des animaux auxquels on la pratique d'une immunite, qui les protege conlrc la contagion de cette maladie pendant un temps encore indetermine.^,,n



	BIBIiIOTHEEK DIEROENEESSUNDE UTRECHT



	I



	BIBLIOTHEEK UNIVERSITEIT UTRECHT

	2912 861 2



	^m

	/$775*

	. #9632; #9632;