-ocr page 1-
Valide Communie.           * jiz
Schiet-óbebcdïkeris.
\                                                                                                              ■ ■ •                                                         
DEJn bermhenighcn cndeontfermendênHcere heeftghe- p'{y,^ jra'
denckehi'flèiijnder wondcrÜjckheden ghemascktj by
.. heeft (pijiègheghevendenghenen diehem.vreefen. .
Hoegoedt is den Godt van Iltaai voordeghenedieop-iechc Pfal.71.
van herten zijn.                           
Neemt ende eet, dit is mijn lichaem.                                     Matth.ift
Oeffeninglle ófc Be'raedt , van devptelijck éndè
dick-wijls ter H.Gomrmmie te gaen.
T)En menfeh. © CCHtiJtgDC Jt»f}#f}ept/é' X\t\)t Det l)tt*
tcny met boe betfcbepöen gficboelen enbe grein*
pelen ino?öe itli berjlropt! tcH en ban op mp felben
niet öeb?oeDcn nocij iwpten/wat mp nutter ig;
oftDefe l|.Jjacramenten öicbibölg te geb|üpcben/
óft böo| eer-biebinge fclöen mp tot Die te berboo?*
lieren . ©óo?it»aer urne góeöertiercnnjepDt enöe
goeDt-gunjïi cljepbt nooöt mp / o ^cere Jefït/ Die u
gfjeïbcei-öigfjt ijeht ooeb De creiipeie/ölinDe/brans:? Lüc >
fee enöc öe fenöaerg (onöee üjeicbe, telt Den eerjlen ' ■
&en)tot öefe gröote maeltgöt te roepen.
31cb biDöe n Dan/in Dien Ut uftien >«&óDDclijcbcrti<>aan. £
toille meer bebaegljt / Dat g&p mp gratie ioilt ber*
leenen / Dooi öe bjclcbe telt tot öit ijepiicij aöenbt»
maef/enöe ïjemelftö bancquet öutonls cnöe doDt-
buuljtcttjtb maclj gaeti/enöe mét u/Die mijne eetu*
gljefaliefjepöt 3ijt/maefj bereemgïjt ieoiöem
chriftus-lckuenöanDen ijemelgfteDaeit/omDaf
icb u.l. Dit Ijcmelfclj b?oobtro»De öoo?-öienen / öp
Dat öe gfjene/ Die Dit bioobtfouDen cttniin Der eeu*
mtcïjej ötfottöen f ebcn♦ Jtft fjebbe bcgfteest/ Dat «i
lietfacrificie Der jjï&ifle / fouDesijneene öol-Uometi
SöebeneKeniffe mtjnöer paflïe enöe UefDe.;|cH ijeb*
6e op Den autaer De0 crupjs in bet bier DerliefDe
ttullenbiattDen/om Dat icb neen friet enDeaengije*
naem biöoDt fouDe toefen /enöe op bat gijp in mp
allen bermaecbföUDtbebbcn .,i©aer«m biceft #W
Dan n Dact toe te berbaojDercn / aen-gïje(fetv / Dafi
ttbfc rpepe: fóomt / eet mijn b?ooDt / enöe D?inrt« prer,?;
«munjn Dien itK tcR « gbemengtjeFt öebbe;ö?inebt
-ocr page 2-
j&é^-+ ■ , :---z^> ^^ïJ^szs/:
*.';• '#4J^v.'*
-ocr page 3-
I
-ocr page 4-
A E N
I3ODT AL-MACHTICH
KONINCK der KONINGHEN
foE KONINGHINNE DES HEMELS*
t>E HEYLIGHE MAGHEDT
ENDE
MOEDER G ODTS
Maria.
Lderbermhertichjlen Godt
het behoort u al toe
, den
hemel
, d' aerde', ende al
yy at hier in beletten is •
ende oockfihe het ghene
dat yyy u op- draghen3
\omt y&n u-, ende dat yyy Van u otitfanghen
I bben,ghe*ven yyy u yyeder-om; op dat het
Cl weder - om keere tot deFonteyne, yan de
lyelch AÜe de beecxkens yloeyen. Ende hier
pm offèreicl^umetalder oodtmoèdicheydt dit
yyerckjtyyelck^uyye üyende met mijn: fc^
offere u dejèn
VVi.cn des Levens,dtedaer
\ijt
den Weefde VVaerheydt 3 ende
(•?.J 2             ©ns
-ocr page 5-
ëns Leven • Ende daer beneffens offcre kt
dit aen
uwe alder - heylichftc Moeder ;
fride ic{kddè ü , dat ghy met heter defin
VFece goedernereli^vvilt aen-fien, èn-
de mfghehjcksoockjie denfèiyenfaUcn lefen,
ende in-gaen
y op datfe m u moghen wande-
len, diedèn
waerachtighen VVech <züit
tnde
rn.de waerheydt foudm moghen vol-
herden s ende tot u
, die de Calicheydt %fc
ende ons eeuwich leven Jouden moghen ghe-
raien
«**<«/-*,alle dmghen fotde*
A E fï
-ocr page 6-
AEN DEN
EER-WEERDIGH5TEN HEERE 5
NICOLA.Q Z O E S
D E N • ■ V. B I S C H O P. ■
VAN 'SHERTOGHEN-BOSCIf
K.aet|t van hare Door-Juchtjchfte Hooch-
heden,endeMeeftervandeRequeften
van hunnen huyfe."
Eer-we er d ich st en Heere,
a^m^^. (gfen 2B»of«ft ober een jaet fcoo?
©.^. $éto obcr-gïKfct/ enbeacn
ftact ban mijnen 't Voegen 8bep:e*
fetttcert / nomenbe rai meacr-om
in't ïirïit / betmeerbert/ enbe aï£
,... bcrnictii33t;Romtoochu)ctJer-oi^
tQt B.c .niet boo: cene beebe |janbt/macc ban tie
f#tic CTbcfonöcn/eribe B.€,toc-3efeb2eben.fIrït
ö^bc è.Cfen feïben naer fijne gïjctoooneïijcKe
Bocbt- gunjltföenöt in banene te nemen. <£nbe
boa:-fcuacr kk en ftan banfufrlitf niet tbJtjfeïen/
j*cn - göeftcn mi* öeftent itfbe fbnöerïmgftc ftf*
fecttcöiep.c. ober foobeïe jaren adüjbt gficfta*
oeïifcft aen onfc Sacieteyt I e s v fjeeft betoont»
^ier-omïjaïïbe tucï gbemenfcbx iet te bcuuen
meerbi cft om JD. & te pjefentemt: macr aïfoo nu
UucRtf ntettetfjahbt entoag/bebue immers be*
Gbccrt met bcfen "\x>'ech des Levens, tcbtt'ftïaren
tost bn ou^/enbcm;im tnaetieuliec/altijbt* i$
»cbenbc be bancfeöaeigbc memo:ie topt £>.<£.
' ?tt i^eeceban aïlejs pnebc be fèlbc{gage jaren
<T> i                   te
-ocr page 7-
iefgatcn tot fijn mcttbm öfo?fe 5 op bat booï
tjacr etemplacc ïcbcn cnbc öerbcrnjcfcc fo&lje/
bed banfttnefcijapenmogftcnbjanbelmben op-
maten bot-cftiicsf eeutoigöenïcbcn^/ cnbc tot net
felbe met öarengocben httbet aïjcmcKdikn gijc*
rakn. upt 3tnttoetpcnbcfcn 2. f ebjuarij 1611.
V. E. Ootmpedighendietucr
Antonivs Svcojtet.
lyopïi-
-ocr page 8-
VOOR-REDEN
%ot nm%tttt*
vöTzijn alle pelgrims, ende vremdeïn>
ghenindefen wech,endein dit tegen-
^oordich leverende den menfchis,eylaes!
»jn eynde onbekent. Want hier veel om*
weghen,menichvuldighe perijckelen5ende
vericheyde paden ghevonden worden ?
die den menf'ch oock fchijnen recht te
jeyden, die nochtans tenlaetften ter doodt
jeyden. Soo dat een - ieghelij ck met reden
lorch- vuldich behoort te wefen , om den
rechten wech te vinden; Ende lbo wie hier
t0e behulpfaem kan wefen, 'tzy door de
J^etder liefde, 'tzy door de perijckelen in
*je welckehy fijne broeders fiet, 'tzy door
^enijvervandeeereGodtsjdiebehoorthec
lelveneerftelijck te werekte ftellen. Hier
Qe heeft my dies -halven verweckt het be-
"Vel mijnder Overften; ende aivvaer'tdat
ghy luttel hulpe in dcfen Wech foudt vin,
^en,foo fulle defe nochtans mijne forchvul-
üicheydtvinden omhaer-l.onderdanichte
Vvefcn : ende ghy beminden Lefer, fultinf-
shelijcks met de gratie Godts, in my eenen
Ehereeden wille vinden, omu in alle ma-
nierenbehulpfaem te vvefen.
Ick hebbe defen "Wech in dry deelen ghe-
eylrjopdatickdopr den eerfté>den wech
(•?•) 4               foude
-ocr page 9-
foude toonen acn-den ghenen die dolen,
èride die eerft beghinnen: Door den twee-
den, foude onder-vvijfèn ende yervvecken
dengheneri die voordts-ga'enin den vvech
der volmaecktheydt : Doordenderden,
foude te kennen gheven in Defetl *@?C[)/ de
fonteynen van hccecuvvich leven : op dac
ghy danfoudtmogen fmaken,ende iïen hoe
iöet dat den Heereis, ende hem liever die-
hen uytgheheelder herten, ÖtP i)etS.ict}t/
feen ö&c^/enDe öe Wattfyzpüt 10/ dan den
Prince der düyfterniflen , den vader der
1'eughen-taelj ende de doodt.
TAFEL
-ocr page 10-
TAFEL
Wim De Capitteïem.
DEN EERSTEN BOECK.
Het I. C A p i t t e l.
Vin het eynde des menfch,
                                            3,
Het 1.Cap. Van het gheloove.deneerfienendeprincipaelfteri
middd om tót ons eynde tegberajjen.                        19.
Het 3.Cap. Van hit verkiefen van eenen flaet des levenspeil
treeden middel om tot ons eynde tegheraken, Vcaer in be-
grïpen zijn defe viernaer-voMiendeftaten. ' 41.
VwAenhoiïtodijc^enfiaet. '■■
                               \i,
Vanden^edu^elijckenfiaet.                                     61.
Van denftaet des reynichydts.                                   63.
*j*w den flaet des reügieufen menfch.                           79.
Het 4. Cap, Berdedt om rijpelijckjot Godt ende ons eynde te
bekjeren, als Vcy van den rechten Vtecb af-ghetye\en zijn.
i'oi.
Het 5.Cap. Van den penitentie,den WaerachtigenVeech,deor
den Geleken den menfch tot Godt, ende tot den Veecb dar.
jalicheydt Veeder-om keert, ende van haereersïedeel,Vfdcfi,
ühetberou.
                                                       hj
**et (J.Cap. Vandebiechte,yvetckphetmcededeel, vande
Penitentie,endi ten eerfien van de generale biechte, end0- de
Prof>jten der fclver. <
                                     llx,
et 7-Cap. Van de voldoeninghe, VcelcJip het derde deel der
penitentie; ende van het vaslen, Wek is het eerfle VcsrcJ^
van voldoeninghe.
-
                                        i, o.
Het 8.Cap. van deaelmoejfe, het tWeedftyerckjan vol-
doeninghe.
                                               ' m,
Het9.Cap. VanhetGhebedt, hetderdeVterckyanvoidpe-
mnghe
; van de noodèlijcke bereydinghe daer toe, van fijn
"h'L-)ekjnde vrucbtenJ ■
                                   181.
(.?•) i
DEN
-ocr page 11-
DEN TWEEDEN BOECK.
Het I. Capittel.
Fan de maniere van heradmghe, ende van de teec\tnen om de
verfcbeydengheeftent'onder-hennen.
                fol.106.
Het 2. Cap. Van de neerjlicheydt die Vcy doen moeten om tot
devolmaeckthcydt tegberaken, oft vanonfm daghdijckc
fchen voordt-ganckjia dat Wy op den redtien Veechgheko-
men zijn.
                                                        217.
Het 3.Cap. Van de heletfelen desvoordtganckjindenVeech
desHeeren, vandedaghdijckfche fonde, endedebelionn-
gben.
                                                               218.
Het4.pap. Vaneene vierighebegbeerte te verVeecken tot fij-
nen voordtganckj ende tot het Gbebedt, doorfeven bemerc-
fyingben oft verVveckfden: Veaer af d'eerfie is,het aenmerc-
ken van ons eynde
, ende van. de teghen - Vcoordicheyde
Godts.
                                                             249.
HetfCap. Vmbet tweede verVceckfel tot de volmaeckt-
heydtjiïdckjs de gedacbteniffe van de doodt,ende hoe rafdi
dat ons leven voor-by gaet.
                                   25 9.
Het6.Cap. Van het derde ver\iïeckfel, Veeick^üde vreefe
Godts, ende van deperijckelcn in dit leven.
               267.
Het 7. Cap. Van hft vierde verweck fel, van de heylige naer-
volghingbe, endede vierich-eydt der.Heyligbcth
          275.
Het 8.Cap. VankttvijfdeverVeeckfel,\\>elcl^isdeliefdetot
onfeMoeder deH.Kercke,endevan deverdruckingbe der
felver.
                                                              281.
Het p.Cap. Van hetfefie verVeeckfd, van het vaghevier ende
de liefde die men moet hebhen tot defielen die in
V vaghevier
#*•
                                                              289.
Hetio.Cap. van hetfevenfie mVveckfel., 'tVeelcJ^i* den
ijver derfielen.
                                                   29c
Het 11. Cap. Van de oeffeninghen daerfy toe verweckt Vcor-'
denjieeemghenvoordt-ganckjoen^aerafheteerjieüje
mortificatieoftverflerv'mghe.
                               302.
Het
-ocr page 12-
Hetiz.Cap. tan het verflerven der mettfchelije\erghme-t
gbmtbeden, ende van dm haetfijnsfelfs.                314.
Het ij.Cap. VanhetverfmadendermenfchdijckeoordeeUn,
336.
Het i4.Cap. Van de hooveerdicheydt, ende de deughdt haer
contrarie, de oodtmoedicheydt.                             350.
Het i5.Cap. Van de ghehoorfaemheydt, de dochter van de
oodtmoedicheydt.                                               365..
Het ï<J.Cap. Vai}deghierkheydt,endevandearmoede,daer
ej oockyan het bedeylenfijnder goederen.                 375.
Het 17 .Cap. Van de fuyverheydt.                           398.
H^t iü.Cap. Van de feeghbaerheydt ,ende het verheeren met
demenfehen.                                                   408.
«etij.Cap. Vande kofielijckheydt des tijdts, ende hoe dat
tnen dien behoort gade te pen.                              417.
Het 10.Cap. Van het verkiefen, ende fchichen fijns huys-
gbefi™-                                                                   4*3°
Het ii.Cap. Van de eenicheydt,oft hoegoedt dat het ü alleen
*e zjjn,ende vanhetfiil-fVeijghen.
'
                       435.
"eti2..Cap. Van de vplberdicheydt,cenefonderUnghehulpe
m den Vfech derdeughden,
                                 449.
ttet2-3.Cap. Van de maniere vanmediteren, Waerdoor de
yie/e vanaerdtfihe dingeop-getrocken Vcort tot Godt. 460.
ct M-Cap.De voorfeyde maniere van mediteren Wordt be-
wefenin eene medltatieyandegheboorteChriJli,&c.4~y.
^.M-Cap. Van de maniere pan mediteren, door de tyerc-
'Wghen Vm >tgbeloove,hope,ende liefde.
                 48 6.
X<ï-Cap. van het betrauVven op Godt, ende \van-trou-
enfijnsfeifs hetWekkinalle Ghebeden moetgheoeffent
HM^.                                                  509.
et Z7-Cap. van het Voaerderen der deughdt ende fonde,
ende verkiefinghe derfelver.
                                   517.
! et 2°-Cap.PrfW de voorfichticheydt die men behoort teghe-
bruyeken inhefmhieftn der deughdt, ghemerchtdat de
kinderen des Vvereldts datfeer neerMijc\doen in 't verkie--
frnvanVoereldtfcbefak£tt.
                                    515.
Het
-ocr page 13-
xjz i arei
Het '9.Cap. Vande doodt,ende vandebemerckjngheop het
' ghene dat
Wj als-dan Vfenfcben[ouden gbedaen te heb-
ben.
                                                                 533.
Hetjo.Cap. Van bet uytcrsle oordeel. j4t.
Het 31. Cap. Van de eeuVaicbeydt.
                            r$i.
Het 3 2.Cap. Van de naer-volgUngbe der Heylïghen. 557.
Het 3 3.Cap. Vanden vredeendegberujiicheydt derfide, die
uytdedettghdtisjpniyteiuk.
r<Stf.
Het 3 4. Cap. Van de blijdfebap, om Vveltke men de deugbat
behoort te volghen.
C73.
Het 35-Cap. Van denaer-volgh'mghe CbriSi.
             581.
Het 3 S.Cap. Van ie \bd-dadin Godi's, mét Wdc\e hy ons
noodt tot de vohnaecktbeydt.
589.
Het 3 j.Cap. Van de volmaeckthedcn Gcdts, door Voelcke Vfj
iïietrcdene verVceckj borden, om hem door de deughdt te
dienen. ■■•■-■
599-
Hcttf.Cap.Oeffeningbede/begheerte. 609-
Het 3 9. Cap. Oeffaiinghe van 't ghene dat. men doen moet na
de meditatie; van de verfiroymgben , ende remedien der
felver,
                                                             614,'
DEN DERDEN BOECK.
Het I. Ca pitte 1.
. ■■                                                                                                                                                                   ■ ■
Van de volmaeckthcydt, endevvaer in diegbeieghenk. 6' 1 j'a
Het z,Cap. Oeffenmgbe om, te verweckeneenegroote begeer-
te vanvolmaecktheydt.
                                      6 $61
Het 3. Cap. Oejfenmgbe dienende tot fijnsfelfs vernieuvvin-
gbe.
                                                                641.
Het 4-Cap, Oeffenmghe vandanckbaerheydt tot Godt. 651.
Het5.Cap. Van bet gbemeyn.ende blonder onderteek der
confeientie.
                                                       659.
Het 6. Cap. Oejfeningbe van de kmenkinghe der faken die
ons te doenftaen.
                                                683.
Hei 7.Cap. Oeffewnghe pm de kmenkinghe dn anghc-
-ocr page 14-
y&tn$ieons konnen over-komen,endeeer si vatft verdrd-
ghenvan ander lieden gbebrek?n.                          6<)U
Het %.Cap.fOejfeningbe van de verduldieheydt in ons ejgben
onghevaüen »ft lijden.                                        69I
Hct.c).Ca.p.Oèffmnghevdnde.H.CommHme.         .70$,
Het io.Cap. Oejfenmghevan de fuyverémeyriinghe, endede
meeSteglorkGodtstifoecken.                               715.
Hetn.Cap. Oeftninghe vandetegtienwoordicheydtGodts,
73i. .......
Het u.Cap. Oeffemngbe van de liefde Godts.             755?-
Heti3.Cap, Oejfenmgbe van de liefde tot fijnen evett-nae-
ftenjnde vanfijnevijdndentt'beminnen.                742V
Het i4.Cap. Van de Contemplatie oft bet aenfibouvvends
leven.                                                           - v.7
j, r                                                           7)7»
iiet^.Lap. Van de ghelijckformicheydt van onfen wille,
met denGoddelijcken; ende den vvaerachtighenvrededer
_fiden.                                                             7g4.
j I(J-Cap. Vahdemeu\zteu\enenmferfalicbv)t, vvaer
door men in defegroote onfekerheydtkan fien oft men of
den rechten vvech is.                                            8 ir.
■ etiy.Cap. ^*w dena-volghingbe van de H.Magbedt
Maria.                                                       8i<?„
Het iS.Cap. Van de daghelijckfcbe oeffeninghe oft bedeylin-
gbedervverckenvandengheheeleridacb.                831.
"et 19.Cap. Van de maniere om bemghereedt te maken tot
*tne faligbe doodt.                                             851.
"Lo.Cap. Van bet eeuvvhh leven, het erndevan onfen
w"fc                                              '             $71.
£ynde des Tafels van de Gapitrèfatf.'
-ocr page 15-
Der Meditatien, in defe dry
Boe eken begrepen.
B€mrafet bat men boo? alle Mtisitutien moer glje=»
ömpeften Ijet üerepbtnbe <©l>ebebt / cniit bacr bool
toerfaecsen bat ben |5ecre hem ghetoeerbige ons gratie
tegfjebcnonibjdtcmcbitcrcn: «Bufbamch ten<&tfc*
bebt i paffenbe op alle jUkbttaticn / (uit gijp btnben ut
ben cerften Bocrk JFoI.4.
«©{jpfult babenbienbütbenecneltojtc orffcmngeom
nabe jBcbuatie te ghebntpeken/ enbeern <©ijcbebt/
beqnaemom alle JKebitattcn te fl.upten.JFoi. 614.61 c.
ïSemerxkt ten 2. bat gijp naerclcke Jükbitatie fttlt
binïtcn een «©ijebc&t / bcifcljeubc ^actjjtkrn / enbe
£uijiet «©ftebebefcens/bicneubc M bcfclbematerie ban
be jBcbttatte, err.
©cnccrfïcn23oecFt.
VjEditatie van het eynde tot het vvekk den menfeh srie-
XVi fchapen is.
                                                      p0j ë
Meditatie van de gave des ghcloofs.                                50.
Meditatie van den houvvelijcken ftaet.                            <ï.
Meditatie van den vveduvvelijckcn ftaet.                         ér.
Medit.van den ftaet des reynicheydts.                             68;
Mèdit. van den ftaet des Religieuferi menfeh , begrijpende
dry deelen ofe Meditatien.                                * 79.
Medit .vandc volhcrdicheydt ecnsiecelijcks in fijnen cyghen
roep.                                                                    ' 9}
Medit. van hetvaften,«rfte vverek van voldoeninghc. i<?o„
Medit. van deaekuoefle, het tweede vveick van voldoenin-
sjhe- , , . ■ •                                                               171.
Med.van het Ghcbedt.hetderde vverek van voldoeninge.193.
D'eerfte Meditatie oh bemerekinghe van de teeckenen om
de verlcheyden ghceften te onder-kennen.
                2.09.
Detvveede Meditatie oft bemerekinghe van het onderfchiï
tuflehen de goede ende de cjuade gheeften.
               m.
Medit. van de daghèlijckfche ibnde.                             118.
Medit.van deflappicheydtende ttaecheydt.                 151.
Medit. van den tijdt ons levens.ende hoe rafch dat dien voor
by gaet- ,
           ,                                                    158.
Medit. van deperijckelen die in dit leven zijn.               167.
Medit. van deviericheydt derHeylighen.                     175.
Medic
-ocr page 16-
Medit. vanhetvaghe-vier , endc van de liefde diemenmoet
nebben tot de fielen die daer vol-doen.                     189.
Medit. van den ijver derfielen.                                      x9f.
Medit. van het verfterven.                                             30S.
eërfte Medit. van hetverfterven dat menfchelijcker ghc-^
, neyghelijckheden.                                                    310.
Of tweede Medit. van het felve.                                    314.
U cetfte Medit. van den hact fijnsfelfs.                          317.
£e i-Medit. van den haet fijns felfs.                               31*.
"e3-Medit vanden baetfijns felfs                                 «30.
eetfte Medit. van de nicuf srhiericheydt,                    "331.
D^-Med.t. van de felve. ° '                          33;.
Medit. van de hóovcerdicheydt.                                    350.
Medit. van de oodtmoedicheydt.                                   353.
TY.Ce^CJWcd- Van dc ghehooifaemheydt.                      36 j.
IJer.Medu van de ghehoorfaemheydt.                        ,«,.
Mcditvandeghierrcheydu                                            75.
Medu^vandearmocde/                                               379.
cerfte Medit. ofc oeffeninehe ,van het bedeylen fijnder
goederen. S                          ' J g
C'e«KC-;anhctfdvc-                               »*
D71* Medlt- van defuyverheydt.                              398.
MeH;            Van de %verheydt.                                 400.
MedI,ct-vvanra.cfee8hbaerheyd^                                      408.
^ledit' "Jnen tijdt wel gade te flacn.                        417.
gheJjaienSaende het verkiefen ende hetfehicken fijns huys-
Medit. van A>                                                          ' *z^
vvcfen cenicheydt, ofc hoe goedt dat het is alleen te
Sc^^-^rdicheyd,                             $
dert vo d VVoorden: Aldie hem feIven 'rethefe.fil verne-
men bert : Cnc'e a'^ie 'ïem vei'nedert,fal verheven wor^
1'efde d^"^ de oenCcninghe des gheloofs, hope, ende
tycke'd Iwi maaiere van msditeren, met de dry Goddc.
^edit. van hl 1 "'                                                      49tf-
felfs.            ^trouwen op Godt; endemiftrouven fijn*
editatie l                                                            i°ï'
eade ./an,h« berderen der deughdt ende derfonden,
^edito
           efi,18hedetfelver.                                  517!
verkiefi?nmer f°° Sroote voorfichticheydt de deughdt te
^tfcWak W'eldc^lnde,:ea des «'"eldts verkiefen we*
~--- e**                                                    jij.
Medit»
-ocr page 17-
wy als-dao (lillen wenfchen ghedaea te hebben.          53}.
Medir.van het uyteifte oordeel.                                    j4r;
Medit.van deeeuwicheydt.                                             <$t.
Medit.van de na-volghinghe der Heylighen.                jj7.
Medit. van den vrede ende gherufthcydt der (iele, dieuyt
dcughdt isjpmywnds.                                              ^6{.
Medit.van de blijdfehap om welcke men de dcughdt be.-
boort te volghen.                                                     5 7j.
Medit. vandeuavolghinghelefu Chrifti.                       581.
Medit.van de wel - daden Godts, roet de wekke hy onï
noodt tot de volmacckrheydt.,                                589.
Medit. van de volmaecktbeden Godts', door de wekke wy
veivvect vvor...eri omhein dooide dcughdt te dienen. 599,
Medit. oft oefTeninghe om te verwecken eene grootebe-
1 ghceitevan volmaccktheydt.
                                    6)6.
Mcdit. oft oefTeninghe, dienendetot (ijns felfs vernieuvvin-
gne-                                          -■ . -1                 <?+I'.
Medir. ofi peffeninghe fan Janckfeggfiinghe.                ë\U
Medit. oft oeifeninghe van het ghemeyn onderfoeck. <5s?»
Medit. teghen deghebrekeninnetgemcyn onder(oe<!k.677«
Medit. om de deughdt te verwarven.                            6 ï.
Medit. oft oerfeninghe van de bcmeickinghc der faken die
ons te doen ftaen.                                                     68$
Medit. van debemerekinghe der onghevallen die ons koh-
uen over komen, eerft van't verdraghen van ander lieden
* ghebreken.
                                                              691.
Medit. van de vcrduldicheydt in ons eygh.cn onghevallen,
. oft lijden.
             ■ , .. w_                                     69y
D'eerfte Medit. van de fuyvere méyninghé.                    710.
Andere Medit.van defelve,ende vin demeefte glorie Godts
te oecken.                     .                                        715*
Mcdit. oftoeff-ningevan deteghenwoordicb.eytGedt5.7jT.
Medit. van delnfde Godts.
                                          74°*
Mcdit. van dt liefde tot (imeneven nacften. ,                749-
Medit. van den vrede der fielen , oft van de ghelijckformich-,
heydt van onlen wiiemet den Goddeüjcken, ghedeyltiit
tlutn deeleii.                                  '                         78j-,
Medit.van den;-voIghinghevandeHMagedtMARIA. il?a
Mcdit.. ofi contemplatie vanhet eeuwich leven,
             %li<
T-indt dv Trfds van dt MtêtAtiin.
-ocr page 18-
DEN EERSTEN BÖËCK
VAN
DEN WECH
DER GHENER
DIE EERST
BEGHINNEN.
h
-ocr page 19-
AEN-MERCKINGH E
OP HET EERSTE BEELDT.
%tt/n mmitlyop u epnBe
cntjc ïitoetocglKn-
Ia) ~Vy^fncsdindetegen woordicheytGodts.
jObetcyndewacrtocghy [sjghefchapen
zijtjwantdaerzijn twee eeuwich-durende
uyterften,alsde[c]faligeinden hemel, ende
[DJd'onfaligheinde helle: totd'onfalige rol- I
15vvymecde[E]werelt;diemetalhaerijdeI-
heydtin roock verdwijnt;endeghehjck een
[pjzee vol iteen-rotfen,veelfchipbraken on-
der-worpen altijt ónftefc is.Toe den hemel >
leyden ons dry [g] wegen, die beteeckencn
drijderhademaniere vanlevediet Kloolrcr-
lijck,denrecluften;het Geeftelijck, diefoo
recht nier en issende het Weerlij ck, den fecr
om-gaendenwech:/y beteeckeneoockden
beginnenden,den voort-gaenden,ende den
vol-maeckten wech.Daerenboven in elckc
maniere van leven worden dcfe dry wegen -
gevondenrbefietofc gy in alle uwe wereken
den rechtfte volght; [h] Godtgedurichlij ck
voorooghenhebbende,-waerghy bidt,fïek I
u in'taenfchijn Godts,gelijck eenen[ijmif- j
dadighenover uwe fönden weenende; oft
gelijck eenen armen menfeh, van deuchden
bloodtjoft ghelijck eeneBruydt,met liefde
on cfteken: ende aldus voor Godc komende
u'; wütfeggen: Laet mijn ghebet komen voor
u'aenfchijn,o Heere,qnde naér uwe belofcc
vervult my met kennifle.
-ocr page 20-
-ocr page 21-
Hit I. Capitteï,-;
Bemerekinghe vanheteynde des mcrifehes;
iif Eltjcher-toijjê ben fcpippei?
Pqq? aï fp-felöenboo? oogöciï
ftelt be ijabene / tot be ïoelc*
he ï)p Paert/ ben repferiben
manbepïaetfetotbe Vöcïchc
Öp trccht; aïfoo emffermet
foo noobtfaccncïücft inbefeit
o«fen ïnccï) / enbe bit fiertoe;'
-—^_^^ _ iÖCKïetoen/aïgneerffcicpjcii
toïïiï&SRÊ* taan on^ ftöip-WKtt/ te toeten/bat:
m Slï.0^"1'^ toaer toe tóp ban <©obtal-
H'J Q^fcöapen #ti/op bat alfoo/aï ©et gf)ene
frrtJfcVL- w
m *er Ö«»Wn treeften/ baer toe gï>c*
irtth-,;
mt SÖcflicrt iöo?be:ïnantanber^boenbe/
tartT,. »~p
bmi öcn t«9tcn tóedj af-topcften / oft
3»rtft öcnretóenbolen/enbetaanbeïen/geïrjcftben
nu"'c";^anregrjt/ppneïijcheenbe moepeigcKeine^ Sap.^
SB* & Öoetoeeïfautehgfte&cuten hier boojba;
Sff 2» ï1£er aïö^I«P foo?ten üan menfcfjenltnant
ben R- ?acr B^rt»onboi/öie(na« ben cpfcft ban
fta" S^tBÖen (€ijomas)aï01jp eerft-mael.fnntoet; BThox*,
ftterm ,„ ?ömt
te Sööwupcften / foetfttfp feïtocn te <p«ft'- **.
mbtjJ^E^ltBaIiinS(»fïÖap totfpn©aber-ïanbt/ are. «
e'ibp wflu "St^nbe aïie fgne gebac{jten/taoo?bert
ion lïïi Ire
n t9t nrt oppctfle Boeöt/ toaeïtoe üat
nicnrrh,^11'1*30115im*25p-naben meeften-beel bcc
*ereX^tatfp-feitoenüoo? oogljenb'rsbeïfteptbeï
ttiHIJ i v
fcc SÖenoecött bc£ toerelt^/niet taetenbe
ftte^n : ™a«bat fp flare mepningöe öeftoojben te •
ftetl>lmS!?rtGfte':ocFlt?Önbc oragroote eere in
toLSïfc9 3««fi>wn opfónen ttjbt te befitten/
IemM;f?cImï,? enbebolcnbeüecïePan ^erufa?
te h^ïScy°*^aèr e)ï i* tooo?-toaer niet bat meet
ebèï™ Sn ï^/i5an ***
öm menfeft/bïe tot fuICKeh
fflnfpS ^seftfjapenWoo onbcbacfttelpcft leeft/
tJat ES?"^ ^obt al-macftticlj toergftetenbe/ foa
feibbe i!-i „c^nöe «««ötïcft een^in-baepticö i$.^m
Xoech s, * "T{öem«iö«n ïefer/bat gijp u niet en laet ï
y w*»gnen baoj ben gemepnen loop öertoerblin
be
-ocr page 22-
4                Denl.Bocck. Hetl.Cap.
öc menftf)en / maev #aet utoe oogden nebet ter a&£t
öen/uptbeUiekHegljt> genomen 3nt/enbe baet naer
jw öen öemel/ om ben ïoelcfóen te bcfitten/ gijp tatt
«©obtai-mac&ttcn gl?cfcïiapcn enbe g9emaecftt5$t.
J£eft op ban w (jerte met \ueenenbe oogljen / o bal*
irncn enbe ö?enlbelincftin btfe bebjuchtetoerclbt J
totuiuen <©obt/<JSÏjp bie ïjicc jgt in eene toiïöenuf*
fe toerre ban u ©abet-ïanbt.
»et wq*> 25cmercntten ecrfïen/ bat-men in aïïemebitatie
pem<&9& eft bemerthinglje / öoo? aïmoet gljebjupcïten 0et
bcöti^uoo? berepbenbe 4B!jebebt/opbattop<©öbtboo? oogljen
nmi^fr^ 9«bbenbe/ aïle onfe nracljtenoüjecljtelötKtcr eeren
teUjcftTmüe 'ïïtöté fouben mogljen ftieten/ enbe berfoecHen bat
*wec mn» ben l$eerc on$ aïfoo gtjdteüe gratie te gijeben om
lueï te mebiteremïocïcn gfjebebt/met fjet öerftanbt
gtjepepjt oft metten monbe gttefp?onen/ faïmogljen
löefen/ Komt heylighen Ghecft,&c- Oft/ Ontfermt u onfer
Godt, oft eenicj) anber / ioaec booj-men fp feïben
berïuecnt faj binben.
Het bereydende Gliebedt, paflènde op alle andere
langlie ghebeden ende meditatien.
«e Ttrt" "KJf^tighenGodt, in wiens teghen-weordicheydt alle
rneim beres» 1W dinghen zijn als niet,laet?ntjngfabedt, ende allemijne
öciifcc (©ges werskenghftiert worden als eenen op-klimmenden wierooeï^
■ *
         inuweGoddel^c^cteghen-woordicheydt,tereerenvanuwert
grootennaem; want ghy hebt hemel ende aerdeghefchapentot
tfiijnder bate,ende onder- houdt defelvejie anders vergaenfott-
den,op dat ickjt [oude kennenendebeminrte. Ghy hebt my, o al'
der-mmneltjckÜen Vader, uwen verlorenfone, met ontallijckl
vv el-daden begaeft-.ende ic\heb u,eylaes! daer-en-teghen groot
enghelijck^gbedaen.Ghy hebt myufelven,ende uwen Soneghe-
gbeven omrny teverlojfenmetfijndierbaer bloedt. O Konmck.
der KeninghenMdeHeere der heyr-kracbten,dteal-ommezijt,
endedoor-Jietfoo wel de goeden
, alsdequaden opaüeplaetfefi?
min het bmnenfiedes hertenenk dernieren;Jiet ickjipme tot
éenthroon uwerglorie met een op-rechtgheloove endtbetroU-"
Tven,(want ghy hebtghefeydf.Al hetghene datghlfultbegbee-
rmfal ugheféitden) icjfóme aUnmnmif-d^mhmwfi'
........                     - nm
-ocr page 23-
Vanlieteynde des menfches.              5
«o» rechter, als eenen armen ende verloren fine tot fijnen va-
der, ende metfoogroote liefde als het my moghelijckj*
, tot </,
d'te mijne fiele bemindt; op dat ickji foude mtghen behaghen,
cndemijnlevengheheelijckjjeteren, finderlingb defe
N.faute
* opdat ich^u op-draghe een facrificie van hf-fanghen uyt ^Js^eJ*
het binnenfle mijnder herte, ende met de begbeerte van alle ^fèjfa *
*rea;uren,die oytghevveefllnbben,nuz.ijn,dkoock^fuUen oft Cïi)nen
konnen vvefen^alwaer'toockdatterontalltjcke werelden door Xoeckt uyt
uWe al-moghendehandt ghemaeckt wierden; ende dat m de te roeyen.
vereeninghe van de liefde ende verdienden Christi Iesv,
vandeUMagha Maria,ende alleGedts lieveHeyügben.
O alder-heylichüe Drij-vuldicheydt,ickbegheere u te loven ende
te dancken uyt den naem van alle deghenejte u nieten kennen,
Mdeuvvennaemlafteren/tzy ofderaerden, oft oock^in den
4-grondtder hcllen.I)us ghebenedijdeickji met alle uvvelley-
H'3en^ndehedanckeuvoorallegratknendegaven, dieghy de
enfihelijckenature van
Christvs onfen Salié-makcr,
f IJ_-Maghet,aüeuwe Heylighen,ende my oytgbedaen hebt,en-
*e jonderlingh voorde liefde die ghymy uwen dienaer bewe-
jf» hebt. Ick^gheve my oockj>veder-om aen u, die daerz,ijt de
jonteyne ende den oor-fpronckjan alledinghen, ende leveremy
" y* warneren over tot het ghene datghy van myfehickt, m
" e mder eeuvvicheydtlcl^pjfere u mijne fiele ende hare krach-
f ^''-heylichfie Drij-vuldicheydt, op dat ick^u har naer
' itu"mdfibbeyr, ende alle creaturen uyt gantfeher herten
mc" loven ende dancken. Verleent my gratie, dat u\ditfelve
Mdt-nioedelijcl^, aen-dacbtelijck, endevierichlijckjnacb voU
brmgüen,dieaen u mijnen Godt,infio veel manieren verbonden
en. V Vat ben ickjoch[onder uf wat vermach uk? ende wat
H^ickbuytmu?
h^'X0^ öicr-gljeïncït göeötöt macö-mcit &t\\t
°f cöwj)cft fegglien/'i üiclcft üoo?öt-aeu aWÖüt bet ,
hïZ" Ghebedt SÖ«iomitfaitooien- Cnbe fult
vW» J?\een anöet öe^f gljeïgcfce fcin&en nvt v,€ay,
üontjeöcreabincöe.
mmum ten flawbcn/opöat ong tier te toan m?
% i                  üere.
-ocr page 24-
'f              HetLBoeck. Het I. Gap.
öere bingoën gfjctrocften/möe gefcljcpbenï&os&e/
bat tjctpzafgttiycft i#/fp feltten te boojbeelben eene
fencre plaetfe/ enbe be fafte(in bien-fe ficnaméltjtft
ijS/baer-men af mebiteren moet) al-baer |teïïe/gtte*
ïtjcïs oftfe noo? ong gf)eÖeurbe;(inbienfe gliecfielörft
s£)ftor l)tan$ öoeft eemetjfnijs üoo? oogen fteHe/fao?
men nienfcb>ïijcn centcï) binen frube mogfjen öc#
griipcn / enbe bit fullen tap noemen 8et«rff#«w-*«-
reydtfel oft voousleümgbe bet plaetfe.
25èmercftt' ten berbcn / bat meri <Ê3obt moet Bib*
ben/bat&p ong toil gijepen ïjet gïjene bat top in Öet
tegl}enmoo2biïl) göebcbt oft mebitatie toer fbecnen?
enbe faïl)et**w? vow-bmydtfii göenoemttao?ben.
l|ier naer tteebtinbe tegt)cnn)oo?bicl)ept «Oobg/
met eene ftilte beletten enbe beö lidfjacihsV ober-
ïegötin fuïrttet Poegöen eïcfee fafte in 't böfonber/
gfteitjcn eenen gierigijen menfef)placl)t te boen/bie
aHebingïjen tot ftjn pjofijt foecltt te treeften/foo
toeeï at$ ftettjem boenlncft enbe mogfteïötft ig.
ü?ier af fulïen \np ria-ber-Ijanbt b?eeber befttizpt
gftetten ttt bequamer plaetfe/ al£ \np ban beberep;
jjingöe tot ïjct gfjebebt / enöe öet epnbe be£ fcïfs/
jWïennanbeïen: enbe meber om aïgtopfnllen fp2e*
ftenöanbe mebitatie. %$it faï nu in Jt booj-öp
gaen/ luer af gljenoecö 5i)n.
MEDITATIE
Vac het eynde waer toe den menfck
ghefchapen is.
JSet bereydendeghebedt,zls boven.
Het i. yoor-bereydtfd oft de voer-Jieüingbederpldetfe.
S(€c\t u feïben in be tegïjenmoojbicljept <J5obtö/
enbe ïactuPoo?-|taenbat gtm 5Öt in eenemoefie
toüberntfTe/al-toaer gijp aenfcljoutot ftet menfclje*
ïijeh gfjejiacöte Pan ben begftinne be£ merelbtg af
Poo?bt£-ftomen/uptben fct)ootPan onfegftemep*
ne moeber be aerbe/in bitïePen/aW oft fpquamen
GP eene (lellagie/ enbe batfe pafleerben ijao? be
poojte beg boobt£ / gbelfjefc oft fp flaer Pertrocften
ntfytct be gojbijnen/ intïnee aïtePerfc&epbenrnc*
Mi/ teXBemvtiefommigï)e nacröc gfteuic&icntïe/
■H                      enbe
-ocr page 25-
Van het eynde des menfchesè             7
^beb'anbctenaetbe on-gehic&ichtïe eeutoicfjÊpt/
wica uben tijtel ban befenboechbertoont) fïaet
mt utoe oogden boben tot 43obt mat frjne i&epfo
Sneu / u berraanenbe bat gijn boo? be gtoote pe*
rochelen enbe qualiKfe-baettban foa toezV fout leef ,
«nboojfirfttigfter toefen.
Het z.voor-bereydtfel, SBibt <©0bt OObtttlOebicftltjCH/
«at hp u ben toecft toil toijfen/bien ghp moet toan*
S* e>"enbe u toil berleenen/Dat gijp bemert&t bete
M'- pe het epnbeban foo bed onfaligfte enöe onghe*
incmgije menfeften/tot een gïjcïucïïigöer epnbe enbe
«ben faiïlst mogftcn ghcrahen.
«et i. pomt, gemeukt ten eerfïen ben af-gtenbt
wöe öte rfamcn-raengingljc aller binghen/btebaer
KI «"v06 toCEeïöt gftcmaccfit toa£/ toat het al*
ïih^ ?^£ïupeft té banbefe toereïbt/ banbe ïionin*
gnen/^tnccn/üan alle mcnfchtn/enbe aï het rjflaié
»ar op Defen aerbt-bobeni begrepen i£ / cnbctoaet
par gijp nact eenen hojten tnöt ffln fult/ -enbe bat
WDet ecutoïtftepbt. «fclöft hiec'toat op pepfer.be/
«lil* 0l,cr-ïcö8t' bittoel/ toantbe ftguetbefcttoe;
<S0lsaetïJOQ?-&P/enbeftetbergaetalgftelijtHeeue i.Cor.y.
*£*£"• 3tEH-merchtbanneerfteIijfh beööclheut
aan alle binghen / gfjelrjch gijp tïaerïöch hont
"cmertHöi in ben af-gronbt ban befe methcpbt/
iiphF"p entle a*jc a«bere faecnen niet gftctoeeft en
E/ niet tt»ö*Bt tonnen toefen/ notb "iet enfcebt
ftinht" toeten<' enbe bat m aï gïjeftomen ie" ban U
rms^FHW <3>cftèppet3S / enbe beroobtmoebight ,tti. pct. c.
SP« maefttitrïje hanbt/norlj en beroemt u tot fc c0r. 4»
& *.fl < töbtn/ba'n inheni.apanttoieonberfchept
wïh» • ^«tftebbp/batgljpniet ontfangenen hebt*
vijlt^8 Jf bat ghp 't ontfangljen hebt A^aermn glo*
*«reopaisfoft ghp'tnietontfangbcn en ïjabt.
W7^'ffttten'2.aijseftgftpuut bienaf-gtóubt
nhlv r nt£tflentboo2be «©oböehjclsehan&tbetjril
tv^ k0£Uentóaërt/enbeban«©obtgeftcïtopbcRc)^
S, "öefetoerelt/ofttoeïineenete8f1ïetóiïbfv?
h?J«-*öe befietf)0ebanichbatu<©obt grjcmatótt
hr^ft * ÖctHÖcHbcr aerben/bat Ijp uin -gljeWafea
ft,H Bheejt be£ leben* / enbe gïjefchapen naer
rfhi rf!rt/atéhp ughegheben heeft eeneberltanbi;
»y? ueie/bje eöeejielgth té/bieal-omme gi3%eï té/
3 4 "                    tW
-ocr page 26-
%                 DcnI.Bocck. Hetl.Cap.
Die 't al toert/on-fterbeI()cK/eene/enDe Die bertie-rt
i?S titet bjijefcöaoneRradjtenïbaer-en-bQbenu lic*
ftaem boï-maecht beeft met alle föne finnen enbe
Ubt-maten / enDe beftemv o menfcb/ terflonDt uïne
Bemarft toeerDitgepDt/be&entDemeerDicbeptbanDcnmen*
ferm de fcf)el9chenftact. <©bP3i)ttoellicbameli)cbmetDe
Nat Do raerelDttmant Dit albums betaembe/Dat Den gfjenen
mini bie Cficjleït ïoa^ om öeerfc&appbe te nebben ober
De göefteeïe ftierelbt/Defe eenicöftng foüDe gftelpcft
toefen: maet nocljtan^ bebt gfpj ietanDerjS/ijet
toeïcftban boogfter meerben iaVtémeten/ubie eDe#
ie ftele/ maet meDe gbp «He anDere gljefcljapen
Dinghen fccr betre te boben gaet.
% eeviltL en Derben bemercht bat <0obt u tegbenmooj*
n£5ta*ta£ Mt& Ui/ göelijffi öp lïbamïaajS in (tuiefcljeppinge/
<&m gcfcij* *nöe bjaegftt Hem ooDtmoeDeüjcft/ïoact toe Dat bp
»ot j& u göeff gapen b?eft:enbe goojt gem fegggen/Dat gp
ï)et al ggemaccftt geeft om fbn cpggen feïben/ enDe
tot fpnber glojie / enbc op Dat gijp gem in Dit ïeben
fowDt lobcn/Danc&en enDe Dienen/ggeüjcft aïle crea*
turen boen/ enbe ten ïaetften fouDt moggen bomen
tot Deeeumigljc falicbcpt:f)ieromgftp Diefrjn fcfjep^
fel/maecbfel/ fijnen miécbt enbe fone 3bt / fuït ggp
gem Derren ber|maDen/ehbe ïeben tot fpnber fpptï
&itt boe Dat gt» u Den gemel toont/ in Den toelcften
ggp (i$'t Dat get u belieft) alsê bojgger Der felbet
in-ggefcg?eben 3gt; ftet neDer-taacrtë booi irtue
boeten Den af gronDt Der geilen / al-tuaer ggp ecu*
toeujc&en ggepijniggt fultmojDen / t^'tfahcöat
ggp anDerg Doet ♦ CnDe (let/ o Cgjiftene fiele/ goe
gtootelgc&£ DatgïtpberbonDen 3Öt om Deucgbe*
Igc&te lebert/ göefltelt 3bnbe om Den ccutoiggeti
loon oft De eeuïnigge ftraffe te ontfanggen.
_ .MtM, Het 1. point, ©oojbeelbt u/ Dat ggp in De moefïe
SStoSr tailDernifle DejS mcrelbtö gge(telt ;tjt / enbe fiet goe
^Ïdc / mott betre Dat u ©aber-lanDt tsi/ enDe boe guaïgcft Dat-
tb?gij -uuiöirtj men Dacr ban ggera&èn; berfücgtmet recgte/enbtf
toeren/omtot opcr-ieggt toatVöeegDat gijp in milt gacn/ aen*
SJrrtS? " SÖcfien Datter oueHie ij* ban'De eetrtmebenDt- <0t9
w**"™» met toat eene fo?ggbulDicgepDt enDe ggeDüer igfteü
arbepDt/moet ggp bier toe tracgtentfaet u bier toe
bebiegen alle ggeftgapen Dingen/Die met een groot
0fre*»ett aitgt foec&en tot gaet epnöe te gljerafteu*
-ocr page 27-
Van het eynde des menfehes.             9
&iet/ï}oe bat be eïementen ïjaer fpoepen/ om te hat
men tot barenatureltjcïseplaetfe/ftoe batbebeefien
Sebjeben iuo?bentot bet gftenebat ftunüerniaecftt/
*i>be tot bun epnbe. 25emercht boe bat be lünberen
oefet vuerelbt / alle bare gbebaeftten enbe hracfttm
nunöer fielen / baer toe feeeten/ om te berKrbgben
|"iöergancheittch epnbe ban eereenbeïnel-ïuften.
f*?* aln bfln ' e tóR-i»ö¥ 5Öt g8p u epnbe toeï
in-bacöttcft/enbe ben toeeft enbetoe-pabt ombacK
toetegberahen*
^öemercht ten tmeeöen/ftoe ebeï bat u ennbe ij*/ $oe vm*&
i«Ü.
te bienen/bem aen te bangften/ eenen göeeft '0*^14>et
fe«ieïlllctoereh/ enbe te gftemetenb' eeutttgfte */ ***?
Rl&"^o«-toaecbaetmisS anfcetfmet batg^f
SIS »l9ch l^ma« bit igbierupjofptcnbe mei- tan-tmt*
h» / vS Icen/ u feft>en teberboojberen tot bit epn* gtfiHpniif»
?, rX^^SÖP gbefeftapenset; enbe foo Peel
SS!u^Jö9et5ntgOP/öoegbp'*t felbe mcergfte;
lrt.,i)anttl'ttó bocöbenepgbenbom ban bet
SÜk5 art
ecm"8Ö« fanc/bat bet óoch Öe Polmaec&fc
y-PM entte faïictjepbtbec felberisf. ©erre banu
ïwn 51' ftelc/
bat SÖP eenicbanber goebt foubt
hPi r Joecften/ban bat ugoebt i# toantberftftep* AuSuft-
in
r07 Tcncpfeien Rebben betfcRepbengoeben / maer P&lm. isi,
dR«S: §Pp
u Soebt: niemanbten iffcr goebt ban fubme^
^Qöt aïïeen-'mat mi u ban gpebjeften/bie bet opper*
w??h f£t* ©aer snn goeberenbanminbere
rrh^!/bic am
ötberfrfie creaturen goet enbe aen-
Öeröh^Sns gbeltjcH/mat tg ben beeffengoettan*
teTHhc» /
ltoen b«wft op te bullen/ gftcen gbebjeeft
tpï'^/tetlapen/teöuppelen enbe tefpniigöen/
fj;„*n/pel te paffe ?ön/enbe te genereren. IBaec
tvfS f0°öanicft goebt foceften/ ftót glm(o mebe-
bmhi» em
^feiftil) « toermaeeft nemen bat göp
E?S&?öéIÖC& Sftemojben 39«ftefttocöume
J°5r °JP ttJtÖet goebt ban alle goeberen.
■*:£!™5c«tten beröen/\uatflulpe bat <©obt urnen m^mn
mSplr/b00?eene onepnbettjchemilbtftept/utot bm &*t
tS^^ebeenbebcrmaecngöegljeben beeft/alg sDegeben/om
rtr>rw7/r°obecl berfcljcpben creaturen/ foomeni; tattó «nöe
f(inS°vnflene>tbebjetenfcbappen/öaer-en-boben
te <5ïS^6,w
ïSeSffn*«<feïÖcftel5.^acramentenÉftflce|te«
utifcbnflanben/toclefte 5im b'alöerïuaeracbttcbfte
"§» 5                          entte
-ocr page 28-
              Hetl.IfcKsk. HctLCap."
enbeop-reeSfiemibbclenaenugöefcöoncnett/ al£
fcejjulp opbenteerfjomtot <©obt tegóeraïten. %t>
öancfttmnentoel-boenberupttetljtttm: maer let
j}ietteriop(foo gijp nift gl)eljeelbanftnnen berooft
,c n 3#t)bat gijp befe mibbelen/be teelcfte 3i)n alg tee*
jnjen/nictanbetg moctgöebjuptfcen/ banboo;? foa
toccï al£fp ubienen omtotn epnbe tegöeracclien,
^uïtgHpöenrmnetftenteeeïJ bcrHiefeu/om naerti
©aber-Ianbt te repfen * 2C1£ gijp gneem gljefonbt
foubt toojben/fuït gQp bc fo?gf)cli)rififïc mebeenne bc*
glieeren/ enbe be befte banutenfen* %lg$)ptc
feïjepe moet baren / foubt göp een gl)eb20ftcn enbe
berrot fcnipfMïen boo? een bïcftt enbeftereft i "3êï$
glip eenftleebt/peerbt/teagcn oft Dupgmoctuiefen/
foo neemt gflp te£lbataIbec-Befti£:enbefult gljp(a
bteaeföepbt!) eenen toecï) baer utee faïirffepbt aett-
Itangftt/ niefen/ biefa?gRcIi)eltcnbebolperiHKeïen
Pe,ut-5i. t#J<0cö eftbe menfdjen teii^ tearen/enbeberfïon-
ben/ enbeljareuptcrfïenbboj-fflgljen . 25emcwKt
jner iaat gfjcnepgljelitcKljcben bat gïjp in ufclbcn
öftcboelt/tótecte/rgcRbommen/teelïüftcn/iSc.cnbe
ffet toe batu bJ affectie niet entreefte in perfjcM
Dan ben rerfjten teecö enbe fret eeutoict) leücn te
berHefen.
Hetj.point^ÊmertKtinöctegöentecojbtcljcnbt
<ü5obt£/ bat glm in ben teer)) on-erbaren 3«t: teant
jijoe beel sitebet cplaejélbie ben méfcïfè fcöijnen recllt
?rou, 16. . te teefen/teien^s epnbe nocfttnnjS lepbt tot bejw.obt*
(^toetïegïitftoeonfcHerbat3t)nalIebemenfc0eincBe
ijoo^fitljticlfeben. ©ctt/öocbirlitenïjSgljebeurtnet/
bat-men met bollen toc-ftaen Hem begfjeeft totéene
feltere manier ban ïeben/enbe gclgcïtboo? ben teint
ban Kante fteeritt/enbena-ber ïfant nocfttan£ qlw
öjeben teojbt op befantnlippert ban alberiep mtfe*
rien/enbe jelïenbeii/ ja oorït na ïmi af-gronbtban be
ecnteig[jeberboemeniffe/boo?eenigl)egrootetem^
peeft oft on-toeber ban feefeojiugljen / enbe bat tet
ooghen bat-men ben reclfteuteeclf niet gfjenometf
en Heeft! lil^gïjpu ban toiltbegljeben tot eenen fe*
ïierenfïaetbanleben/ ofteeniglje gl)eteicl)tigljefa*
fcen teilt aen-beerben / pepnfl bat u7 glfelyrft eenen
ftecftcn/berfcfjepbe mebernnenenbe bjarirftenboo?
gljtjielt jijn/onber be teelcfte cemaöe met boobtlflc^
fenp
-ocr page 29-
Vanheteyndedesmenfches.               ïf
fentjn gï)emengl)elt3tjn:bat göpPerfcf)epbenïotcn
«i£ upteene ïotergemoet treeften/ onber be toeMte
             f
meer aïjSecnnan be eeutoigöcbcobtisf. $epnfibat
SÖP ftaet göehjch op eenen toetï) / öie Ijem in ontal?
jycHc anberePcrbepït/enbebat meet ijS/m't mibbel
öaneene tooetïetoiïbernifle/ bic fonber perrjcfte!
h * is* .^»oubt gïjp ban op utoe cpgene Pcrnnfts
ppbt tori ietss fcfterg bcranKtefen/ baer u bit al te
jamen on-befeent ig * foubt gtrn eenen goeben lept£-
Pfn^rarI)ten^enbentetHcüeröeg9eerenoonntiej
° h \5" 'am Öem flSrteuöt te toefen/enbe eer gïm ftem
PW'öcntjebt/ foubtgftp niet met alle neertïitl>
           Ü
SfP^t eenen goeben raebtg-man oftïepbtf-man
K?en' ^iet omin aHebefebingfien en toilt noeïj
™,;Llei2e/ nocötotbJanbere58be gUeneygntsijn;
5!?» XW ®oöt ooötmoebeïiïcK bat lm utoe toegen
*tU?tcften; enöc TcgtJt met ben gp?op!ieet^amb:
^leitinp eene toet Ijlere in utoen toecl) / enbe be; Pkim. ^
itöiCKïtnpinben rechten toeeïj/om mijne Pijanbeu,
G H E B E D T.
^ L~machtighen eeuwigen Godtjie't al van niet door uwe
maebtigbehandt gbefibapen hebt, ende myghtmaeêl naer
* Mddt endeghelijckenijji ;gheeft my dat ick, uwer totgheen- p&Im- i$•
ertijdt enverghete, nocboockyanvvaer ick_gbekomenbin:
een Uet den voet der hooveerdije my niet over-kgmen, daer
*9» pdgbevallen die boosheydt doen. Ende hoe [al hem den
II n,.*°nnen verbeffen' die van niet ghekomen is, ende tot
njtonden 'mnietfoudeveranderen, 'tenwaredatghyhet
J*ve vvaert belettende,'tenware dat ghy de elementen, ende
gnene dat tot des menfihen leven noodtfakelijckjs, waert be-
arende, endeJleunjèighevendedoor uwe on-ghtmetengoet-
eydtmdtïtheraelbejdt? Watfalickudanvvedcromtmghe- PialaMiJ,]
i ?' omWenGodt, voor al'tghene datgby mygkefcboncken
. dit alleen, dat uwe goedtheydtvan mybegheert; ükjal
l*Pj eynde,mijneglofk,ende mijnefalicheydt, altijts voor oogeri
i en'V Vmt is 't by aldten dat ickdit nieten doe,foo dreygbt
I y my met de eeuwigeftraffe; ende is't datickhetdoe, foo
l0oJ^hm7dienkoHjenvvelc\enno(hooglHenbe
jicti,
-ocr page 30-
u               Denl.Boeck. Hetl.Cap.
fitnjioch oore en teeftgbehoort. Wel aen dan, 0 mynen Schep"
per, Tn§mt te Imlpe 't maecksel uwer banden, op dat ickaltijdx
uwesgedachtich zy, endevanufpreke,o mijneenichgoet; end$
foo mach leven,dat ubjens mach by u homen,dk daer zjjt den
vvenfcbendebegheerte van mijn herte, endevandeeeuwigbt
heuvelen. Icbjfidde u over-fulckl o Heere, uyt 't binnenfte mijn-,
der bene, dat gbymyy vilt Wieren op den rechten vvecb, door
den vvekkenghy weet dat ukten laetüen [al geraden tot mijn
gevvenfcbt eynde,ende eyndelijckjot de havemijnder pelgrim**
gie. Doetaltijdt met my na uwe Goddelijche beliefte; want u,o
Heere ende mijne Godt, hebb' ickmijnefalicheyt hetrout,u hebbe
ickjny duyfent ende duyfent-mael op-gedragen,'t vveltkjck.nti
wederotndoe,tethfdereeuvvkheydtdereeuvvicheden,Amen.
Pracktijcke om fijn eynde voor ooghen te hebben.
■vr<6cmt Uoo? 11/ nart öefe utebitatte/ r.u fclben te bef
1 boojberentothet cpnbe/ toaertoe gijn gbefcbapert
3jjt /enbebetnteutot Ut piopoojt bkktojjlsin bc tegbeit*
tooojbicbept «©obta/enbe cnbcrb^aegöt n felücn/JBaet
toe
ben tck gbtfeöapcn^
2. «Bbcr. leghttoattoegbert batubettoaettslepbcit/
enbe fttefl eenen bcqnamen enbe pjoffttelptben / om tot
ben (Htom epnbe te gerakende fefjicben in befen toccJj
3jjit onfegbebaebten/luoojbcn enttetoereken.
3.U9eetbatutoe eevflc fojgbbttïbicbcpbt beboojbete
toefentetftonbt bieberommc te keeren tot ben retbtert
toecb/als gbpberboolt 3gt;toacr toe ttfal mogen bicnrrt
bet beraebt ban eenc rijpe enbe toel-bebacbte bckcecin*
gjje/bettoelckbternaer gheflelttoojbt.
4. ^ at eene to aeracbttgbe bckeeringhc bier in gfte'
. ïegents/i.batmenbritocckeccn toacracljticbbcrotttot
ï.batmenhem biechte; 3.enbe %n Icben betere: toeleg
btp fa?iciibae batmenfe moet acit-rechten/ u geleert fat
too?bnt mbena-boïgbettbcflraptttelen.
f. ©ertoeckt ufeïbentot banckbaerbepbt / uptW*
aenftboutoen ban alle be cteaturrtt / aengbefien bat W
fel?t? om tt gbefcöapcrt 3#rt.
6. lüanbelenbe oft anberfïns afleert 3!inbe/ober-
legjht be on tferbeltjik&eptutoerfiele/ enbe toat bet w
fBefettrtaöitlebeit*
%cet*
-ocr page 31-
Van het eyndc des menfehes.             tj
V. 2,etrt hennen be ebelbepbt bevielen/ foo uptbe.
«PöerbEiijcfejjepjjt
ÖEe Hcöamcn/ bie ons bagöelöck»
ontmoeten/ als oocb upt be fcöoonfoepbt enbe eicellen*
«t f."^11»"'*®mtgeljjcHertoilsals be bingoënÜcïja*
«leiDth 3imbc/ban be finnen gbebat teojben
; alfoo 31J»
n»s
EïicIm SÖcefïriBcfe/ enbe be finnen gfteenfins;
onDcr-too?pen/ üit be toooj - göefepbe m toeerbicö*
^Pöt/inacfct/etc. *«te te boben gaen/gfteljjcft bat ut be
^"Söclcn enbeboofe gljeefïen gbenoecö Wjjcfct.
B                                 KORTEN
* ■£ G H E L ENDE W E C H
tot de yol-maecktheydt, ende tot een "waer-
achtich falich leven in wat ftaet des levens
men Wefèn mocht.
''A^^^nöesmojgljensomtoaecfetjijnbe/fteerj;
tnf <(k s
         als eertCtt tepfenbm manatoe ooghen
aL Tltnte hm &cmeI *toant &aei: &cttm moct ÖÖP
nh u*le nemt bQ0?u a*1* utoe boet-fiappen/ bat is/
'rJfSÖcbacfjtcn/ tooojben enbe toereken/ tot meerbere
!l °öts Sl0?lE/ upt eene alber-boocbfïe liefbe te fiterat:
Wi!n * af"100»6" &es baeefts/ Ictöiec op/oftutoe
htmilC"
u n toe fepbnt/oft gijp met <©obt enbe boo?
TKo
anbrtt: f "&* möiett gijp ttoitffelt / fegbt albus:
^^/"/"ydenwechdaerick in wandelen moet, want tot
fctoaeah smiJne fiele op-gbeheyen: octj ïoat eene groote
toeten <•!?,
is '* f®** flappen te befïigöert/enbc niet te
eeuliiirï, *.* &■**&•> oft in be eeutoigöe boobt/oft in 't
b' ÖZ trtbe *"alic5 lel,Ett' 3k» eenen boet-ftap bangftt
2 öni llÖ£ke/ °«-EPrtöeIöcfee ecutoicbepbt.
oefexii» I-
ÖE fcpbts-mamten u ban *©obt gïjegebens
haU^-''
m eet$en oc» $* •SttS&el "*>«» 2Setoaerbee/
ïnpihlL'"!1
bcrclt *m göcmepnfaemlöcfe/ beraebt is
bEt^;;7^aegfjtTjembicIïtoijlsnaecbcntoecI)/enbe
<aw 9emal°at« aen-gact: ©aer naer bolgbtutoe
fon v« ■ s r
ni,e toec# bte <mbe»barttc{) als ©obe: toanr
iüeebn 'e **«&& Ö°a« ^«rtt: boïgöt naer beraebt
b«ma C?m
aoel,w matt/ enölf nECint Öfni baiï2 wttt*
turirt ^ $llm wtmiHtai in ben toeeft <©obts erea*
•*•**» «aftetoecciicn / apt alle öefc fult g|jp eenigöe
bieuc^bc
-ocr page 32-
14                HetT.Éoeek. HetLCap,,
tojeuebbt frfjegpen/inbien gbp u laet boo?-ftacrt7 bnt fp
alle om u alleen enöe utocfalirl)ept gtjefebapen 3ijtt; cit
bat <©obt iit alle bie toeeckt enbe roert enöe tegentooo?*
bieb is.jmin oft meer/ban oft gbp alleen met <@obt in oé
toerelbt toaect: enbe ban 't goebt lobet enbe banckt bot
ï^eercalrnöt/enöefcbjijbet <©obc toe/taant be creaturen
3Ön fijne bicnacrS; enbe booj fijn bebel boen fp u goebt*
iKacrtoaer 'f bp albien bat fp o ban ben tcchten toet»»
pooghben te berlepben/ gfteljfck 3ijn fcboone/curicufc/
focte birtgöeitjöoubtfe baat berlcpbers: benefit batgbp
moet kicfeit oft beplcrt/ oftö'ceutoigbc goebeit gbc=*
miffen/ oft befc. Mnckt bat befe u niet en Handen bcr*
faben noch bcrbulien/enbc berfmaebtfe als eenen ftticZ
oft beker met bertijn/ baer-men af mocht feggljen: ©e
öoobt ia in bcfcn pot.l©ie tojjs tocfenbe fal arbepbent*
bullen een bat bat booj-boo^t is / oftfulcks/bat/boe
gbp baer meer in giet/ fjoe 't min betbuit too?bt^ï©oct»
bet is feller bat ghcljjck ben J^oeet fcgbt: be lief bc bes
gbclbtsenbc bcr anbere bingben/ teafebt foo feer als fp"
felbe toaffrben /noch 't Ijerte ber menfc&en en kan bet*
faeöt oft berbult toojben.
4. $ fullen oock in't ghettfoet komen mtabe bing^jert
cttbctegenfpoet/fieckten/geb?eKen/etc.fr^ó'ljftal<0obe
toe/enbe ontfaugbet al ban fijne ©aberlijckc enbe jRc*
becinalehanöt/ enbe lact metufelbcn enbe beboo?fep#
bc tegbeitfpoebighe bingben frjneboo?ftcbticbcpbt ghc*
too^öen.dtbc aengbefien<tfh?ifïus beeft moeten Ijjbeit
enbe alfoo in gac in fijne glorie/ foo bergeïtjekt u fclbeit
enbe uUjbenmct hem / enbe met fijne gijnen oftfmer*
ten:neemtojjuernps/ enbebofgïjthemrtacr.iHÜaer
boof al betoaert ben bjeöe utoesgheinoets/als een feet
fehcr kafïecl oft flot:enbe fielt u betroutocn in «3obt en*
be fijne boojfiebticbepbt; hoe bat bet baït/fcbjtjbef bent
toe/ bencktbatbet ban bem komt i ban toe-bomenbtf
bingben en oubecfoeckt niet angfïcltjck; hp regeert ons
enbe alle Öingbeit3jjit bem kenneljjck enbemosheltjcH?
Sioo? bem/ boö? bem/ enbe tot bem lebetaï/ enbe oni
fijnen taille 3ijn alle binghen; ©aer ohïbebelet bem al»
f. ï9 fullen oock menfehen onrmoetcVbemint bie upt
onechter herten/bjjfonber bie uto£ tegcnpartBcn jjrit;
als Ubt-matf «Tbufii enbe fijne btcnaers.ï©acht u oocü
»an itn m jnflm af-fee« ofrötoerftepbiy oft oj? r jjfenbf
bet?
1
-ocr page 33-
Van het eynde des menfches.               ïf
ÏU^^ttt te laten. Jtëaer flupt öefebuptcn/
«raroecfteiiöe inucencbabeUjcfcelicfbe: IBachtubats
«tmanöm te oercelen of t firaffclsjchen te berifpeVnocli
luWiW " rtICt bmt'notlJ tn $elt H bo°* *««attlttn ttt
nn?h, ï ' •P9anttoaermg{n* een-auber boobeerbeKjcfe
^aeeit/öaccirtberboemt gbn ufelbeit: toantinbien
fcKUfcLc,ttocl let/ SbPfttltöebtwben bat gijp ijct
mPnfS?et/öaccSlJPEcnanbes:inoo?becït. ^tbien be1
^Qll.c9cnuEeni0hEbeHtftbtbocn/ öencht bat fp ban
bebnLJ, tn// SÖefonben 3ï*« / enbe bat bp bun fulchss
oftimm Swft: b0m fr " luaetrt/ bencfet bet felbe/
ton«h«,£*u ^^Pöoo? fijne eeutoigbe af-gronbighe
SS? I^ic{jt Ö^ft 't felbe te laten gbcfcbieben,
"r^^^ftmetenKontbeteré/bebeeltbet^obe:
qbefenrM/m !? 6f ^Soebe enbe beucbbeltfefte mebe-
fltaftfoffto^betocjfte0!H»betrapt 3«nhe/9!jr^
bjtïïêh^Ls1 :macrï,ic "toelaftenbp ghebeutte
ijulnifh v, » ^a9E"/ öie u op ben toecft bocbcft enbe bc*
t'achtP» h UImb,efcn.jlüaertoacbtu banufelbcnbctee
tetoiiiM» fnfclemantenanbets/toacbt uban iemanbm
8be tmhl • as5 oan ** *»»esot neemt geene ttotfiin*
öÜBfmff l!e,?anbmac»ti'>«aKfo«tofe « Ötomgbttot
rnbé w£ > "/ 8*" mct ftE,n nocba,t0"E öupfent/
tge OBhVl v an mte 9hEftntl)cpbt met utoe tegben-par*
ot&cnento k'0** Öat9Ö!,tot bm ®Ecfttct: "iet &c*
bart'ff SSf'8&P «EbEt-Sf ballen 3tft in bentoecb/ ftaet
^öcnfteitpf» m 0p raEtlE«toefen enbe licfbc tot 05obt/
E»be ttcr i» e toonoE" öo^ a"E toeben te biecijteiv
«nrn tciilrt. vfttub>e bracljrcn boo? tjt ^.Communie/
tKÖ ShcüXe ï»o?fïcnbcr ftelc fal toefen een ghcbu*
oer *©obta«t?tbe b'aEn-r<"P«t9eöer $>. jKagbet moe*'
S&elftck ba»,« a/ bk is EEnE berbalingbe bes afems/
«Pen ztS nm: W*lm-,l8-Ick m& mien '™ndt~
*totlaetnitri»' endeden gheeftoft aremtotmyghetrocken.,
CE« beboot h« u fn *a* boo?bP Sam / gI)P en leeft
tefteehrVL icfe,:ketti EttbE mbien't n mogöelijcb »0/
« T!c"l3bEntffbttotbei©ebitatie.
ttn'oJfifa: J?"Sbe/oogbenenbe oojen fultgbp betoa*
«ietmifL.bECKEEC^£E. S>notoie metbetongbe
w »r »aen en beeft/ bat ia eenen bol maebtrn man:
enbe
-ocr page 34-
1(5                 Denl.Bocck. Hetl.Cap.
enbeboe <©obts bienfttgen leben iemanbt ïccft/inbfert
ftp fijne tongbe niet en toomt/ {joel is fjjne<©obts bien*
fücijcpt.J©ec|l ban to aeracbticb opjecbt/on gbcbepnfl/
rnbeghefpjcecUfacmtoteenm-iegbelflcken/footoieatt'
ter» is ban conbitic enbe politjjck/ bie beb?iegbt fp fel*
ben/ enbchp falbanbetoaerbcpbt befdjaemt tooibcn;
ntaer foo toie fijnen lippen mate fïelt/enbe toel befïiert/
Öie is b' albet-toijfte.
9. iCen-merekt alle bagbeit / ten mütfïen eens bc»
abonbt s/ als oft gbp nufterben moefl/ boe beel toecbS
gbpaf gbclcpbt tjebt
s bat is/ oft gbp utoe toetckcnbe'
ter enbe beter bebt gbebaemenbe onbet-foeckt utoe tan*
fciencie/enbcbiecbt ten minfïen eens ter toeften/enbe
neemt booju te fcboutoen alle af tocgijen/ enbe alle
fïepgc bicptenoft quabegbenepgelijck'bcbcnrbie gbp/aï
3jjufpoothMepn/allebagbenu fult pijnen te fierben?
meefï oc curieufbepbtoft nieuf-gbiericbept/ gulfichept/
graotfbepbt/gram-moebicbepbt enbe b?oef ftepbt: toant
fbo toie fijne fiele niet en baet/ be felbrmojtificerenbe/
bie en macb Chufïi bifcipelniet 38tt. «Ênpafïer niet op/
inoien ben bjjanbttt opbcntoecb na roept/ quabe oft
on-repnegbebacljtcn in-blaefl/beracbtbemals eenen
baffenbenbonöt; nocbenbermoepbt nietbatterfon*
be onber-fcbuplt/ foolangbc alsgbpgtjeboeltbat bei
u mif-baegbt,
i o. Communiceert ten minflen eens ter toeken/be*
botcljjck enbe fonber upt-fteké:ï©antbit Sacrament \i
eene teer fpijfe/eenen panbt bcr eeutoigber glo?ien/eert«
betmakinglbe ber kraebtcn/een b?oobt 't berte ber men*
fcljenberflcrckenbe/enbefolaes bes toecbs/ cenenlooii
oft p? jjs bes I9aber- lanbts: fyiet toe fult gbp in ttooft\t
acbrigbc bingben bie u ontmoeten/ utoe toe bluebt nt*
men/als tot een taberuaeckel: bitfalu toefen als ectf
(lerck flot / om u te bertrecken in f toaricbepbt enbe te'
gbenfpoet:loopt bier toe als eenen bert totbefontepnc» .
als eenen bie berfcongljett is tot be tafel/bie I e s v s met '
fijnen grooten arbepbt u berepbt beeft/met ffln bierbaeC
ïrtoebt fmakeljjck gbemaeckt beeft / met fijne opiecbfir
ïautere liefbe gbekoebt beeft. Jlfêaerboben al/ upt all* '
creaturen raept bonckfkens ban be liefbe <©obts/ ertö*
Öaeckt tot bent/ enbe söt upt gantfebee betten in alle*
(
&t% fijncM eoöfce Igcfem toille te bieöenyop bat 0bP «^e
anbfï*
-ocr page 35-
Van het eyndc des menfches.            i j
SScClle.b,mrcöt Stanken/ aïa öat fijnen bulle
Volght den felven Rcghel, in eenGhebedt
befloten.
Q^nlnf°,dtïmeynevanaUmgaedt, ic^beminne u ©antf-fe
totu IJ" f *** kru' wantghy hek my ghefchapen ÜWSte-MG
^Zti^frthmie **&» ^^J»- zaA
ttnet,^ C-, H °^eden lEsv,}Kfrtmijne üappenin "**■«*
vJrtn%fPrnh d^mtaüe mm^hmM. SS «1
rf"f^re« JrW(WN.tó^fe tctuftrecke, ende™$Wte.
*W teÉ^nllT^' "P^ckj'volgbe.endedenEn. fif^g*
bebtiendtrhL „ Lmtfman defes wecbsghobeven «W top
*** ^SWj ^i%f ^14 *. ar
& creaturen J "mt mJ ■ Ende indien daer eenigbew-ic'üm&
fi°*engl.™2TenUt ™y*Moen: opdatukjl-
kHoedf enl? fc,H' maerti^n machtoeven al-
Wor-jïkerdJu™?'bmmmn'°ftbeg^ren?envvm,chnKt
\J^nh^^-tK^i^iftl^vvMrnbydtlÜendat
*°thunhehtnlT
f^^#P««««W
fonderK^1KWJ™^&b#b4penedi»gb:n'idie
verfibroJeicï^T11^ Veo**> ^odtende helle.
foorenverrloï*™710^ C0Zbe vanfiai, noch gorevan *BGk#m
^ve^^^^Um^dt *&***&( SSSSS?*
Sfa»otdthLZJy en:npaikltlckfr worden. Indien my in 't a**»*
^sja&^U?^(!UHMr tmne ende om-belfemm *««.
Hkn-Ltin ^^f^opdenvvecb', ende mees! mijne
•*«Ww J*.:ur,wlVtm»«e»y endevan nu af btmmnt
, ™ r WiHe; Kf^en wille my oockyoot niemandt slet
P                     ,kn,
-ocr page 36-
ff               Denl.Bocck. HetlI.Cap.
ten, niemandt oor deden, want ick en wcte niet oft uk,déf
baedts,oft der liefden van u o Godt weerdicb ben. Ende.ickben
feker dat een-ieghelijck fio'groot ü, alsby in uwe oogben is.
ÜBSettfcttoat yyt defellcere gbeeft mygoedt ghifelfchap, die niet boos vatr
mat op fc« manieren en zijn, venijn van achter-klap fpreydende, verleg
to«$ |d)ou« ders,ende op dat ickjnet eenen-ieghelijcken vrede hebbe: want
u*h «wet» e alder-faecht-woedtch/lm IE s v, uwe plaètfe is in vrede
Wat-mm-gp gbemaeckt. Indien kk^kpmetevallen op den wecb, biedt uvvi
ümifr .itjnöe rechtehandtaen'twtnkuw'erhandcn,ende doorleet-weferf
iiiucja$-ftti. en([eltefdejltert mjtot u; endebewaert m fulcker voeghen de
poorten mijnder finnen, bijfondermijnetonghe, datdaernie-
Jïu?. ranct manitbinntnenkome,danbevelbebbede van u;oft oma in-ge-
csjltoer fut* laten ah eenen bode van verre landen, van 't landt der leven-
„at pot Sri* je van u 0 Kenincb der Koninghen, enk Heen der Heer"
iKBt feoüt- fdupptjenivvantbetjpreecktmy al van u ,uwe groot-dadt-
toraai* ghevvenken,ende hoe groot dedinghen xjjn, die gbjmy bereyt
hebt; hetkondightmyoockmijnc ijdelheydt ende clleride.Tetf
laetslen gbeeft my dat'uk, dagbelijcks door't onder-foeckert
mijnsfelfs, eenighereyfen my-felven onder-vraghe, oft ickyock,
i B ai w.mt t myftncke tot u, o allen mijn goede ? oft ick wajfebe in uwe
:-cti*m'°^~'minne? oft'm den hoedt mijns felfs, ende in de mortificatie
iUitt UOOJut-                 J                  J J J            ir r ■ i r
:;«cmacn mtjnderfinne ende mijns wille? Want dit jacrificte, dejert
^: ,ii al(£ brandt-offer van eenen aüer-foetftengeur verwacht ghy van
my: ende 'ukyerwachtende, verwachte ttdach ende nacht,
Ifc» men f»-dat ghy my< foudi bevelentotuukomen-y moer fwlanghe dit
m&ipa* u-weten belieft, ick^faldatr-en-tuffchm etenu koodt, endt
net 'wt ®v uwen wijn, die ghy met honich, in 't Heylich Sacrament des
meiviybmt* Autaers voor onsghcmenght hebt, op dat vvyfoudendronckett
worden van uwe liefde; op dat wy leven endeflerven mochten
'tn u, o ons levensmijnen Godt,ende allen mijngoet.O wanneef
fd het wefen dat ghy mijnder ghedencken fult? Wanneer fa\
'ukdrincken den Kelck der falicheydt? Wanneerfal mijn levet*
perborghen wefen 'mu? Wanneer fal ick eens wefen met H?
O die daerzijt mijn leven endèfonteynevan aiUnleven, dat
iskjoch macbflervrnvoorH. Wanneer falvoormy dend#b
1
-ocr page 37-
Van het Gheïoóve.                    !„
munlllf Wanneer [d uktn-treden m de btijdfib»
^"Wrvan^endeomjtedaer^"diengoedu &
, ****w»tó* ^ ^j^ & m demdltdtk vetJ
Wecktts.doordenidacb te onder-houden.
*?■* sösixr^s* leery uw\Hen- «t*.-
tijden.         nghcn > cude ick faldien foeckcn tot aik« L °8'
^ijnegangheabefchict,,,                 , ,
«errcha?pije oycr £*£*? U w<70rd,^e»d= «»lactgheeae Pfalm.nS.
neydt.
                   ia/nebben eenigheon recheveerdich-
,, »ant tot u lub il         7C,ch' d,et lckl" aandelen n^ch, pfalm ..*
Vo'maeckt mi kmi^cfide op-ghcheren.                      * laIm< I4*'
* ^ZT^t«rhc7i: in "fis ' eade *^;««i*«c
B«aedt Het il Capitteé,
^hetevndctegheraJce^te veten,
G%H bt         hetGneloove.
**»; öac!Xct ^"öe/.etitf? Het üau ba-re bèta-
8öm Set toattathti?h ^^rït,art *&P moet öefo^
25 *                göwy
-ocr page 38-
to             Denl.Boeck. HetlI.Cap.
gben/u in 't feïbe te berflerehcn enbc bat te foeebett/
fep aï-bien bat göpban öÊtirecftteft tocch gljetocfteit
toaert ♦ H?ier op fal icb alhier bet beraebt {lellen/.
niet foo feer booz ben gbenen Die tol gbeleobe ttoi j*
feïen/wtaerboo? btctoenfeben ttrtfelöe berflercbc
teYno?bcn / 'ttoeïcbnocljtangoaeh falmogfienbie*
neb bao: een berbt aenbegftene/ bit feftip-bjabe in
ftctgbclaotiefoubertmoghenïn&en.
?faim.j. Daimenfch.©i#ceteleptmpihutoerccbttaeerbic!fc
bcnbt:ommnnbcr btjanben toillc/ foo béfebicht in u
"aen-ffboutoen mijnen toefft:toantbaer en ijSgbcc*
nenanbcttn bie mijne boet-fïappen ban febictoen in
utoe toegben/ op bat icb toan ben refbten toecö niet
af en tonebe/ gïjcfteltsijnbe tuffeben foo becl-b:r-
banbe bettetben enbc balingljcn.ïDant toie ifler bic
niet en pwbe nonnen bolcn oft ttobfeïacbticlj ïoop
öen/tufTcbenfoobeel toegben/gbc{lelt 5i)nbe in't
mibbel ban ben nacftt/cnbe repfenbc eenen onbeïten^
öeittoecb* Wit enfoubeniet bnnabaïlen oft ten
minftentlrnncbelen/'ten toaer fafte bat gbp/bieecn
ïe2is.i. ïüaerafl)ticDïicöt30t/berliclitcnbc alle menfehen/
Uom.?. inonfe betten toaert fcl»ijnenbc{ 3Pant bet en i£
teaojtoaecnietbe^ gbcne^bietotlt enbeloöpt/macï
Matth.itf. öejf ontfennenbeh <0obtj>motb Hetblecfcb/nocfttlf*
bloebt en bonnen on£ niet bienglicn tot be hennijT*
ban utoentoecb/maerglm alleen/ bic utoe tooon-
i.Tim.6. plaetfegljefieltöcbtinesiiónbegrijpelijcblicDtibim
inien al£ ban ben ©abet De£ licftt£/ alle goebe ga'
be/enbe alle bol-maecbtc gbifteueber-baïcnbetf*
Iacob, i. tnïst biebegbeert bat'alle menfeben foube'n bomer*
totbehenmttebanbcoprecfttcbjaecbeptieiibcbacC'
onmte en ihebt gbp onjï niet gftclateu fanbee gljetui"
gbcniffc/maer bebt eenen feberen toert}/ enbe uto*
toet/laten febtjnen inbefe toereït geltjcb cene facbel/
toacr booj alle menfeben / gbelijeb Öi« tooaj-tijbtP
öe binberen ban Ifrael/boo;} be toilbernifle faubei*
mogben gbelepbttoo?beninï)etïanbtbanbeIofteb;
<&m m in» ©etre foube bet toefen ban utoe goebtöepbt/enöe &
u mmi'djoi te bert/ ongte r oepen tot eenen on-bcberibentoectj/
(uaaiuunfé enbebat gbpongnietenfoubttoijfen/bentoecftötf
boi u kwu t top moeten ingaen.^it leert be reebte rebene/en&*
&moh öfiuygbt onjfbat bierbaer bloebt/ bat gbp foonw;
Mijt!» boa? gng Öebt upt-gbejlojt: toant be reeft**
-ocr page 39-
VanhctGhcloove.                 41
battet cene toaerljepbt té/ tüia
ecnr &Mln,e21 ^obt "«5tjt/enbe eenen tffoiffW/
S/Ö*c gneUjen Öicr booMijbtöbe arrïteban
en«*.Xcu be
,^elc&e gtjcene falicljent te benomen
b-4 n^™*
! Öoet»?ortïïcft ig het te aen-fcüoutoeu
faeta*M%!
r>m (ao raenignerlcp boiingnen/booj
H* ï?p bP'na be
ÖÖeilcelc toerelbt fïe» ber*
SbcfrhPv^acEb0o?
u UIcebt (fonbernartwnbe.)
aiber ftfJ ^.^o?bt/enbe alfoo \D0jbtbetto02pcn beu
l?eere 4Str,^cnp?t^
ban «Vue bittere bocbt. ©
BhÏÏn^M™"^ OoebeelbaticfttoooiirtïJc me
(tbcwöni hn?-be/.bie um'tmibbenban foo bed text
WaèrSfX^
30eco. clJs!je][ooöe/enbegeftcUopbeH rcrörea
öefeSotli^Micfi tocöctom gftebcn Moot
bani!Kitenti0ïïe6onn«» öcbandscü/ bic
cjX?epen öentotu toonbctïijch .licftt.
ter tem™i?/£1^beEW
bmi mP öat ** begftecre bat;
toonetHtPii3cr,lo?nift,l!ï!e3aen/ baer-ominc foo
fccrcfte;*H»x,en"K8l1clÖfRen öen goebcn teecö enbe
ftcpbtniirfrt u
tmt coïom»e ™op (teunfel ber baaer*
öte fooK J «n»i«-bahai in be 5ee be£ toerelt*/
D«mJ,r u*^'6^01 o«öer-too?pen ij*.
batftoS,'?,antoaet Romtftetban/ï?eere lefu/
hctteritpn, Jcctc"
/üerfrijiïlen enbe boungnmber
Tornt iu0jbff J
be rawfeöen bïn-ïptlucftlnclten gïjej
fcooïhpr,;^?ï!ccnt^mönÊtoetn"tbeHentgenoee[i
*Uïfht(«,iÏÏ5nfttucc*«^«fniijn<ocftnictfaecöt*
tóe»H°ibc" baa!
oi>«l snetoonben bit boa?
*»e nat iSf b8°tf)«l* alfoo bet Ólinbt toojben/bac
batfc inttnTSL* ÜEb.e *n
ftacr 0 berbnnfrert tuojt/
«henen. «i8ffcb?b?n
a,# nPMw M cnbëvbwgcïötlt
"«tenhaVS"^^"' »tiaecnte göcüobcn bicmeit
°ft «h be \ft0l-b?Ê"58en °ft oubet-'DaHben/gncïtKU
^nöer ïSÏÏL+^2
bcc WeuBftrten te Wiegden/ enbe
«n/oi&e boenpjofctTie ban niet te&ïootoen;
25 j
                      ba»
i.Pct.i.
-ocr page 40-
xi              DeQl.Boeck. HctlI.Cap.
barst gfjeneoatfe Pan te po?en toel Ijebbenbetftaett/
atö oft ban icmanbt fao fcnerp Pau Perftanbt gfje#
iDonben toierbc/ bie mijne ^tjPuIbicljepbt&an bet
gvripen/oft ceuiglje toerbo^gfjentgeben öanbena*
©eötoacf tuic88föccïftcfthanboojgronberin%ePenfbrteïtje ft,
tKDtDcttóet* #'* / flïö fp feggljen öatfc ggelooPen inöe^»ch"?if'
hm in ae ture/ bjeöaeröantieJltercHe gljegnetoenip / cnW
p«5?iftua"te noentang gljcenflftns? Uaertoilïente ö?ebenflouöen
sdostootAtae met ben fin etjbe Jt toerfïanbt / fcie Ihaer tan be felpe
HraiWi!ai ^crf„gg{jcgjjci)eniao?bt:enöe alfoogfjefefjieötliet
batbt geiïc/bie ben gïjerfl niet Ictocnbicïj en mae* fit/
fcoo? be letter gfjebooöt too;ben. 5ü3en toinbt bacc
anbere/bie bit niet met allen en aehteVenbemepnep
in alle religiën ïjarefaïicljept rebeftomenjtoaer bat
alfbo/ toaertoe foube tthu-ïieben fjet <£uangelie
toerUanbifttjt Ije bben/cnbe mcbegbcbeplt/ljet gljene
tcküanniipneul^emeïfcljenBaöerberfraen fjebbei
©aertocfouberi öe Ketterijen boo? mijn ue'Pcl Per'
toefen too?ben i 3Daer toe fouben be USartelacré
Koot fjet «Catüoïöch gfteloaf naer blccbt g0eflo#
Hebben l 3©aer toe fouben b'2SpofteIen gftcfonbeP
rltctocffï nebben om ftrtCuangelie te pjebiftenboo?
bc güeiierïs toerelbtiaDat onöer ft&eebt foube baetf
toefen tuficften De fjoben/tëEnrdten enöe €ttxiftcnél
H
Titj. ©aer toe foube mnMum^poftelbeuoïen Rebbe eenert
hetter te Pïieben/ na be ttoeebe Permaniugüe/ an'
öer^banom bat foo&anigfte'n nienfcft Pertoojpert
enbebooj frinaigflenPpratifleDcrtocfen ig.
ï£cn m^rdj Den menfeh. <f rn fa!u bamlten $cereupt ïjet birtf
öanffetben nenfle mpnber Jjertcn/eribeutoennaé groormalttf1
pH«se baat tnber eeutoicftepöt j toant grqot i# utoe bermfter'
fimc todbact. tieftepot opcr nip / cnbe glto^ebt mijne fieïeucrlof|
pta .85. öan >t öicpd^öer ijclïen/gjjp ftebt mijne fiele oerlof*
i iai,5j, toa!1 be jjD0{jt/ enoc mijne boeten op bat kb niet ei'
foube balien/gffp ftebt mijnen öefcfiermer gftetoeefï/
pfa!.7. enbe tnber toa^röenötgftpfteDt mp berloft. fflaw
Ijet ijs groote eere ü te bienen o ifcere/ enbe teDol*
gften utoe toetten/ utoe toet/ öie on-beblecKt tö W
feeerenbebevielen/ uoojbeel ig toaeraefttieb öetf
pfal.is. lienrenbe be fcinberem
®c bottt* chriftus.|Scemtbittioo?ecnmcrcH-teecRenbanö«
ïicfitïrer«et=. €atftoïneKe toaerftepbt/te toeten/batöeStetter?
femjtëw feggJ&mon-raogöeïijicb te toefen t'onDec-Öouöen fl'
-ocr page 41-
Van het Gheloovc.                ij
*S?/.^icicfi aenMmtfen Wtei fjcttoafïcn bctfoubc«.
hPviïXrVcn lt0«nc fp cene goobeloofe fafce.&p mosW&«"
rS-l?1^"1 mP aI^ au't&eiir enbeoojfane tan be«" £ w
K2f,Df ^oo^rtetHtoantïDatttOÉ5i>nban m^m.....
t én mS Ec fïrnff en cnbe bcn &>«»/ Wt faecfee bat
«enmeiifcö be (onbe ntet en tan fcgoutoen!
<i1önh»m« f^eObetcHeliietgDenoedjgDcrien
tcffiWne ^telc S&eroepenöebto ii?eere tot Bet P^j.
te KaJ,I"Vöaer-en-&8torti bit toerftreefttmy groo*
beSiSTKt £e *tettc*#
met "ara1 Wen monbt
berooft *?n/ Ke ban toeI * eenemael tan finnen
<fatftoint& «i?*-°?
ntet m fonbctaegljen met bc
pattneSf-fKie/lnbe toeïcHeoochonfctegöen- -
1ïcn■ WhnLr-tEen ftabeichnietrabenben feher*
enbe Sn £!lIefetI
in 1"00 «rootc on-fcfcerJjcpbt *
bteban?vi,£6ercn toêc" ^be Catftoüjcftereligie/
^nfö fhïh A°5^rLe
fl1öm aengfteujefen toojbt.
oftnoftTh. e«too?btb'm'niernant Sftebonbeiv
ttoeeh;rw^f^clJ;,c/btc «a«»rt gfteboelen ban
«RenSK? ^°«o?cngoebt aoctanömïnojbt/
ban ben E„ i1 ^"'tencmen/alif bic boe? opinie
<©cft wïen fctttaefot ioo?bt.
|?«Wi?S?1fry« ^«"to^enötniHnt foobanfgr>c *»
te **
beelbm^!T*bc£boobl0 CÖebocïen/ bienietroo tcvëmt.u„
Meteen £",£Öen hertoaert£ enbe beritaert^gne; *s bot*»
^aer fnS5"ifl?
cn titnbf" nergens? gneenerufle/ **»» j*
fele^/ Sff? '««*' / enbe Herben al ttofc j£»S
ï«tt I&S/ £ i?!IS Ö1bE" öerrat &creftiübigftcn in KS
Ten en hthtn* qïiv Reenen reenten tocen gijctoc; imsöe.
ban öe cniw°2Pen "«-rtöijfcliirfc in ben af-gronbt
"oofbc w^ffyeberbogmcnifTc: orïj mie fal mijnen
Antenne K^ben/ enbe mijnen oognen eene
- Reenen b* tLt'1?"1
7 °P bat ieltfcube rooigién be?.
«efeflin2?;ïeöenen »"ÖtWStoïCH«
                Icrejn^-
Ree&ter/biw!ratr"lwmen ««?««/ aïé tot «aren
eefiouben u£Icft£
toaer,t <*«« bat fp bc B.ftmfte
b*n boo>ft^™ £bf?0? Ö«« jBoeber/u ftebben fou;
* Baren ïiaber/enbc fnlïen terftont baer i\a
25 4
                    \}aopm
-ocr page 42-
#4           Den LBoeck. Het II. Gap^
boo?enöatbe goebetoertften geloont/ enbe beau-ft*
begïje ftraft fc)o?bcn;aïgmen fal fttoonen be gbene/
öicöe öongberigbe öebben gijefpöft/ enbe men fal
_r ■ • . ftraffenöie bit niet en bebbengtjebaen.
EÏ&?*? chriftus. ©at Tullen fpmp antmoojben / bat fp b«
Srw te» ^Poftaten oftaf-göetoeftcncfcettcrg/ bie fonöer ee'
rcijactfuuai ttiSlje gftetupgbehifle ban öeucbbt aft mirabelen/
m-         maeraHeenboojöareboo^f)ebenenbeffOelmeri)eii
be&cnbtsi)n/aen-gbebangbenbebben;berlatenbeb«
$'ftercfte/befegbeltmet baren ouberbomenbemi'
rahelen;b9Ïgben(feggb" icb)öe betterg alleen op bit
argument/ batfp baer beroemen be befte upt-leg'
gerg ber B?.;§>cbnfrure enbe oubf-©aberente50fl.
3©ant(letniëttoel op)gljccne anbereflupt-reben crt
bonnen bebctterg bco?t-bjengbert/ombe racnfcfjeii
tst bare btoalingbe te treeften.
3©at fullen f p feggften alö fp fullen fien blmcftett
ntbncntpö in be loeïjt/bic gantfcbclpcb eenen fcöJf0
gbefjabtbebbenban al'tgïjene/ battjctbleefcöte'
föcntoaë/ mijn erempel berfmaebt enbe tteracö*
tbbeni §!cft Ijcbbeben loon belooft ben gftenen/bi*
gljearbepbt fullen bebbenin mijnen toijngaertsenö*
ben pacöter bie op fijnen ti)btb?ucbtertt3O0?bt-bjen^
gbenfouoe: maer aen-gljefieii bat fin alle toertbefl
boa? fonben rebenen/ fal ieft öe fonben loonen i off
faïieft öe fonben tojucftten noeinenigbecnfinjSjbaet'
Rom r. om fflïtn fp befcöacmt fïaen tooo? be gantfeije toe'
reïbr/öiebaerboÖ2toijfe untgbebenbc/fot gbetoo?'
ben ^ijn;bieaïberfmaebbeü/ Jtgbene fpniet en bef?
fionbenienbeboojon-fefterbielben/^tgöenefpboo?
fult Kg oojbcclbcn te toefen.
(joctiatJjet Denmpifch.aBaerbctfaftc&atnieraenb'eeutoicf^
rta gatttttt bepötnietenftïeeföe/ ichenfoubctjacr berlieö fo"
beeutouijqjt, grooteïijebg niet acïjten enbe behlagfjcn; maet/ *
eeuVöichepbt/o ecutoicljepbt! mat eene ftoare ent>*
gr oumeïtjcftc ecuVuir Ijept fiaet baer te berbjacöteri;
Pfai.101. 3©eeft gbenabieft o i|eere/ toeeft göenaöicb, / "man*
ben ti)bt banr ontfermen enbegbenabicb, te toef*1* „
iggbebomen.
m®am be chriftus. 25ermfterticö enbe aïtijbt gbenabicb **
Matst$ met toefeniö mijn epgljen: maer al£ich beriuane/ en&*
jm tomen tot toertocebc/baerenbiojbtnorbtangniemanbt gb£
NnmiTe. bonben öp be fïraten / bit eentf onber-bjagbe na#
-ocr page 43-
Van liet Gheloove.                  1$
J'oube toegïjenanbien fp fulcfcë beben/fïet terftont
c. l on*aIlD*e menichte nan heplige ïteïigieufen/
11 ü?ln öa" op öen «chten toech tonfeivbie fgeracfc£
*e\LöepIlsöe ^ifföoppcit / foo toeelal^ lichten bet
*™«nc/fouben alle bupjtemifien ber bmalingen
n,,L0a5^£r<lanlït öerbiijtien; taant bcfenaer het
S^^P^Öcbbenl^iiJcgöebaen/BöcïijcKou^
&e„l"PSÖcn alle eeutaen i be ftertneii ghetieivt té
h3n:ÖESÖiftcnÊnbefcnenthcnaeit©obtop-gcj
ni^v5!V39na!ö9Öcbeiith-teetheitnt/ bieeng bit
ftopm!L!uSöttPemraentt«cïawn* baer en-öotoetf
n[i^felf^mtraftelÖebbe ichtotaHentïben gebat/
K*»* heöenf-baechg ter teren üan mijne
bk SSfïS t"JC* ^oc beel ^epUgften hebbe ich met
mp^rSt"1-^ Oöemaechti maer gijclncft aen,
ffiber£K £/bat*&in ben naem ban ben bup;
öefpnerh f^^^^öerbjeefiallbonorhfteben
Ra»Sbi?i,ntnrcïtot f0"0*" gheetne(toaer 't in
taS"y) b* rechte taaerhepbt ber mirakelen
hi* v!» cre.u 7 fll«ebe menfthen tai#maBen /bat
boaVwi11^ bcb?°<^ geïeghentaate/öienorhtané
öSnbtjön ut,e 0P«cBt taoo? öc 0ïjef)eeïe taerelbt
toM^mqi.ncui,ocR Wfe <ü5neref02meerbe I faücn m «t-sö*
bp«/wU/Puttn on-beblecftt enbe onnoofel lam t>eis*fp fes*
uw Sa2l9ncïtEr,:Ittral0«"fo?meert tooibenban *«/ *HjJ
faüpcb™syEÜ *Bonra*n> / menfehen/ bie haren sgr^
fiiSl^1-111^ toe-ehebaen ?ön i tnbehoc SÏSSSSf
fcenmffie.btcftBn/ Webochbanniemanöt ghefon*
tie h-^P'^touptiioiTitöat haer-ttebetlleeraeitf
oiltff,';°!n8Öen toeten/in gheenbet manieren te
tenvrSS. ®men39njWemnnboicn ban benrecfi*
Ihrhi,,'51a^trcc]ftet,''ombefeïöete boenbtaalen ge*
baS« Efthbanch/ enbe tot hare bebertjenifTe ♦ ja
len/ffi w entc mim tat mö'en af-gtonbt öetöek
fifflentoSSn.1,ante ccuto»SÖe boobt bettïonbcn m^
bu^hTfhftl^^^^-^SÖ-ntoebicftfïen/enbeber*
ten v!S» £ber be öottfBepöt bet menfeften/taeef!
SeKH:e?bclTOftecticfrafnfoob«lbnpfenben/bie
wonenS^8" fcSaepKcn0 fonber fterber tocrlaten
«pen.aenfiet/boebatbeheïIeï)aten monbtopen EGu.j,
J
-ocr page 44-
i&          Den ï.Bocck. Het II. Cap,
ggeöacn geeft/ too?pt utoe oogfjai opfyan -Uebetï/
o Ifyette/ enbe entoeefïniet in-bacöticit enfer. tnW
ïjaer-ïieberfonbem toantgïjpjijtonfèhljerber/ on'
fen ïepbtg man enbetoet-gtjeueï: boet Qaereen.tf
(manen ben bjebe/ bie gijp mebe-bepit ben gïjencn/
tien beminnen/ enbefpfuïïerï nomenomute aeii-
bibben enbe ntoen igcpligben naem tebeipben.
©enb?ebe ckiflus. ©efen üitbc en toojbt niet gljefmaecmV
&*%&,^nl ban banbe gtjene/bie oobtmoêbirijbatijjertenjijii»
SSm enbetoat ooötmaebicljeptftanbcr gïjebonben tooi'
$#otmm, ben onber be gljene / bie met eene grootc fjoobecr'
' bicfjepbt mpne ^enjifrurc berren oozbeclen / bcr'
ttitnbcrenf)ier enbe baerybatnaerluft/arlpcrlateit/
be ftcpHgDe Daberg berbaïfcljeu/ oft tod bertoo?'
pen. %$ baet meet baneene toaerljepbtiCnbinbr-
men gijeene ttoeebjacftt/ baer fc&epbmge enbe be#
üngf)ei£ i foobeeïljoofben aïjsöaer^mt/ foo bed
berfcljcpben optnieribinbt-men on&etjjaet; toairt
een-iegljeïijch naer fnnen epg&en gfteéfl toiltfpit*
Dolii:gl)e bebeftigemenbe anber?s too2t baer gïjccu
toerfrljil gebonben onberbefc fecten/ban batb'ecit*
fegötonfeuptleggïunglje i.ö toacrarUricD enbe op'
recljf; b'anberefeggöen/ be onfc i$ beter: bzaegïjf'
men ftaer 13©aerbooj bcbefiigöt gljö bit-f fp fuïlcii
anttooo?ben boojonfen gljeefi: jama'er/bieH geeft/
Hoc fnatr&c te; toeten / bie ben eenen/ ben anberen teglieni^
^J,s*fl, enbe alfoo moeten befe botte enbe on-berflahbig^
Stomen tó ««niröcnbelrjbcn/ bat be toaerp,epbt/ bic macr eert
en ig/oft toefen Kan/gljebepït/enbebeeïberfepg&e'
toojben ig ♦ 3©ie en toeet niet / bat bc ^cpjifturf /
enbe be aubt-©aber<S/(booi be boogbepbt bcr men'
feöen^ertoaertgenbebertoaertggetrochi&anneri
tooiben/glieltjch aïgoocn be toetten*Cnbelpeïoni
't en toaer öattet «cïjterg enbe mibbclaerö gebote
ben toterben / foo en fouben öefe geen behulp toefen
berbjebe/maertoelcmbaetfelenbebertoecHfeïüa''
bijanbtftbapcn; enbe om befe rebcne / fiebbe icn W
ï.Tim. 5. ftctche gfjefteltaté mtbbelaerfTe/eene toïomneenb*
fleunfel bet toaerljepbt: foo bat/ bie Ijaet nieten
.. , . foube toiïien ftoojen/ foube göercfcent toojben boo?
Maten. is. ^epbcnenbel>ublicaen.^eb ieftmet mnnc mpo'
(leien albug be toaetnepbt bcbeftigljt K %& btbbe
gfjeIi)£K fp bom terechte gljefepbtnc en toaer/ba*
-ocr page 45-
VanhctGheloovc.                 rj
«mnt^Rc^ber B«" Oneöaenöabbe/ bienie*
boï ™SC\V^efc ketenen te boen entjebb'icft Toan -
aSmvr"",n öeïuaert/ raaer fiebbe: tafelt»k"-1*
SbS, ^"^«joork «Ptgoebef tarten mebe-
SmÏÏJhJ5°^tlch oo^örtoafl Qebbe bat fpMti
fchifK ,„5^eöaen &cbbc:enbe Ijeb bit albutf gt»*
ïiBiie.1: Z^ert,ot aïlca «öenmirakelen enöetap*
öenfa bS°f,De£l aïs* baer ^«cn 5ifa/ bitnetten fou*
te toeSn/^'^lt^bü,i'tRo°* öieïnnijtólttmetrt/ dteat trat
*eBÖetan/f^} cn om Öun tot een beter letten te £5^*?*
&9WC>Scf7h^«el, söcraren Vöe, SSK S
toojbt/banin ym« * -s / t>.eS»cïchc aen-gtapjebK&t liof/omijcnt
anben utap<s t-T ?9antan.o i^eere/enbe ban be tri); tot co» beter
^eBifSih^'^w-^fté onbeïöaer-Iicben/ »W**
»Wbèr Kubm te ïeD^» o? öe tmjfe enbe ma;
Öet CaffiiiiHi m 'macc "ftertten op be maniere
®th tarhli-?k U ' rnb* bat c?,ïae**te t»erijbtt«.
ftoafrïfl., hïrt1??^"; l*oc liW^e fult &V 59n ., .
'nöefoecHtbe
ïogöencnV°C bcm'nt ^ Ööelljept/ a .*•
5HEBEDT.
W f4/ J kmhmMevdtTan mj metgbd&rt en hét, kh fr
hem r         uvvegh^o^nymterfdal.tijdtghehoor-
VvordTvVrZ""?'/^' ? d«'«k.nxtghenkent en^mmm
pfcv rf 7*        bMeghetuyghemffenbeveiïtgbt.Verlichtmy i>e©aner«i
Zitn"enf^he' '^edJonr-handtoLhemghe,
Vvetemh !°°cheydtderrifctt°™»>M>™udevvijsheydtendc
k^ay*tGodts)hoeonbegr§pelijck*.ynfijr;e wdcelm,mdt R0m.%
-ocr page 46-
j.t               DenI.BoeckHetII.Cap.
boe ongrondeerlijckfijneweghen lyvie is daer ghmnden, dit
uvvenfinne door-kent heeft, o Heere, oft wie heeft uwe*
I£,i, j, raedf-mangheweeft ? Siet daergaen alle ooghen-binken, oti'
Pfal. 76. talltjcke menfchen verloren; ende de belle heeft haren mondt
openghedaenfonder mate-, endedaeren wordt by nu niemandt
©at fp op ghtvondm, die op ieeuvvicheydt denckt; met vvateene neer*
trceuiautept Jlicheyt, ofoeten Ie s v, fottdcn de menfchen de vvaerheyt oft'
fouten Jjaeiit dtr-foecken,vvaer het fake datfe hier op letteden.met wat ecft
tot De toacï< viericheyt,foudenfy haer begeven totdeH.CatbolijckeKerck?'
ïStaiu" die metfoo veel H.mannen verciert is ghewecft, metfoo ve^
mirakelen door-luchticb, door foo veel honden jaren bevefiigW
met het bloedt vanfoo veel heylighe Martelaren befeghelt*-
Het is voor-wa'er on-ghelooveltjckj datdefe alle-ghelijck^ghc'
doolt hebben; ende onder haer, foo veel vvijfe ende gheleerde
mannen, tot dat eenen uyt-gheloopen Moninck^hetvijffle EU'
angelt, oft om heter te fegghenfijne rafemye heeft beghinnen tt
verkgndtghen. vViefoudekonnenghelooven, (tenwaredt*f
wyhetfelvefaghen,)datterfoo veel menfchen af-gbeweke'1
zijnde, van de oprechte waerheydt, foogheruflelijckjenn, t*
defefotte Ueringbe. Sy en weten eyUes niet, dat haer d'euw'tf'
beydtnakende is \ Hier doorgbebeurt het, datjy naerderech^
ende oude weghen niet envraghen, noch en letten niet op d^
Uven,endedefen'yvecb,die eensgepaffecrt zijnde niet te bergaf
Pfal.+j. en is. Komt, dit bidde ickjt, ende aen-merckt de wercktn d&
ileeren, die by als wonderbare teeckenen gheslelt heeft op de*
aerden, ende leert, waerden wegh der falicheydt, ende hi(
eeuvvich-durende leven te vinden is,want het is on-moghdijt*-
Heb. 11.1 Godtte behaeghenfonder gheloove. Aenfchouvvt degroote m('
nichte derghenerdieinde vvildermffe, ende in de Elooftet1
deorfiranghicheydt ende fujverbeydt van leven, aüeenin^
CatholijckeKerckeuytgefchenen bebben,dechooren dermaeglf
den door reynicheydt blinckende, de Martelaren dooron-vtf'
vvinneltjcklfatienth uyt-Hekende.vratdanck^feggbinglHfij:
ickjt bevvi)fen,o Verloffer mijnderfielejie 'wt midden van deje
duyfiemiffen foo val lichten hebt laten pver tnyfchijnen, tf
-ocr page 47-
VanhetGhcloave.                   19
^'rtfoHdemghtnftenwerhenen^dtal-pvaerkkfoude
TTvfm" °mmy ^^enaendecolomnevandeHejlige
y™°¥k!Kercke,indevvelckehet vvaerachtichGheloefde A
,
benZZg 1 eo"der-vv9A dteberouvendeleedt-wefen heb- Ap0ft.
teuZTtCkfmhtvUr^hi ^righermaeckl, de Mar.
nenZXT'j de!na^Umh^^t,aendeg}Hh'oHdeferfo^
fiersvZP dt^deGM^^eydtreformeert,deVr^
önsmlfj TfmHeml2hemdtmae<k> endemUetfien
^LTduoT^f erve1ffe ^fr®** ™d<
uwe Zi f ,,°'Pdtto^-dochtenenèbemercktenende
iknvvilhvZ "mibj(°eeupvighe VVijsheydt)ghefeyt,Die Ioa»-7«
»mhnlT mWn ^Mchen\aderfalvvin dL,fat
ü offlL?jVVath' ™*»>ijMhennghe,oft{euytGodt
lïclZJ*7' mHdve»fpreke.Syfouden voor-waerluhte-
dvfJu Pn,ag0Zeder Goddeloofengheraien, vvaer'tftk*
AbrL }ondm
> mdeboos leven wilden verlaten,gMijck» .
Zz,mveÏThefthet™^^^
dattTJu ™landtvan *Wt™, methare duyftemiffen,ende
üLlj Ukn^mn tGt H>° forderderfiele;totH,ofoeten
Ie s v.
rolfu eUuri™muvvehanden uyt-hyckf tot het ongheloovtch IfaL *ff
ghedajh V^de,t m Cmm Vvech dienietioet en #> nafiJne
buytenTYltU' dïedaer^tA,eeu^ightVVijshejdt, die
Ihclal^^yfofrMtngttftkvve^emmJeggendt:
hnthni 'u,t£hy'We7>"!tle kindtsheydt beminnen? endeboe
Proy.i,
reHa!!l?*dvP^e^fd™f(h'^tedingbmbegbee-
IesvT r ^ devntmh¥thaten? verlichto foetert
meerde m*K}m
'ende mkde mijne, verfterekt my, endt ver-
ttnde n^a.Ghelaof'ghy^kallemenfchen vjt verlkh-
ioedtbn/^ UJ*> ° mVnen VerlejferJeftraelenvanuvve
pntfermh'ende vmfigfmadich-> weeft ghedacbtkb uwer
vnsZeu0utli^ed^mdeMmdKriaren iloet5> yvaermedeghy
-ocr page 48-
jo              DenI. Boedc. Het n.Cap.
de» V4» het Hemelfch paradijs, verleft ons van de uuvtfghf
deodt, 0 mleven, ende onfe eeuvvigbe toe-^vluehü
MEDITATIE
Van de Gave des Gheloofs.                      \
Be vw-fellinght derpUetfe xy,al& Oft gijp ÏOatït ïtl CC IT*
groote ïnüöermfle / in be toeiïne uerfcïjepben toe*
Bjjen 5I51V fonber lepbtjï man/ oft (te toeten) luatf
fjencn fp lepöen.                                                         1
Het Ghebedt. 2ötbt om ïtcljt ban be fonne ber tcctyt     1
beerbit fccpbt / op oat glip mocftt toeten/ toat to#
Aften gjm moet toanbeleu.
(Cen eerflen/ober-fiet aW ban e en rrt;     .
hoogljen bercft ben gfteöeeïenacrt-bobeiïi/eiibtf
bertoonbertu ober be macftt/ topaftept enbe goct'      '
«ncfïöituïE ftepbt <©Qbt& enbe gelooft bafleipctt (gifmeren*
baftonöiscn batter niet ban fb-felben ïnefen han) bat ftp bert      "
mtó mm ^»cÖepperenbeoo?-(p?Dnd$iönanbien.fCent\uee^.
f*** benoberbenrftt bat atle ^cftcpfcte gljcniaeeht 3nrt     !
sap.11. bp gftetoiefttc/gDetal er.öe niatc/enbe ban genvsli?     
Dan eenen 25on-mee(lcr oft ütonflenaer tot een fef     '
feer epnbt ghe ftiert toojben / enbe oberfufcft# fjeif      '
pfal.11». bernsnbigftenatefiaren oojfpzoncfe: 3Dant foo bert      '
fi^opfteetfegt; beftemelenbettellen beg&nenart     !
me cteatuii <©obt/$c.eube toee u/foo gnp ftongftt. mia bcrbcrt      j
Söiömjjioi nberbêYKtbatbenmenfcftbJebelfïctjSbanah"ecrca7     5
«ptfiw* ïuren/enbatgftpuepnbeenbebalniaecBtfteptfte&rj     «
geroepen 5ijnbeï3jaeracöteH)c&/efinietipot?-iuö?     *
tot be eeuïpigfte bjeucftbt / leben enbe ecre; eno^     *
teröiet o o?fane/batter mibbelen bercpbtjgn/onbetf     J
toeieïte 't eerfte enbeaïber-noobicftftc t$ her Catfto'     >
ItjcKgöeloobe/aljSecnlicötinöebupflernifltn/enb^     j
■ eene arefte nvt mibben bejS oberbIoebt£/in bt tocïtf     «■
Re alleen gftcbonben toojbt faïicnepbt/ fttplirftepot     *
enbe onnoofelftepbt beg lebeng: alle be anberê / btf     *
fiaamu tMerbuptenjönlnbenfcftip-bjatüngeban'tgftelotf/     Jj
S on cngaeniammerlijch met groote menirftten te gr o'     *
«sjjtof. be/boojnetterije enbe argft-ïifricfiept be£ bupbet*?»
3&aeromfiet toatgfipftiefl/ enbelaetubooj-feftetf     ;
Igcft booj-ftaen bat göp ben eeuwigen faant nitt ert     ï
, _ fult ontnomen bupten befearehe: JDant. be ïttercfc?     *
ïphef. 4< j# «n/9et ©öetoof rot/öetg&wpfel fni*]get ijnp/:
-ocr page 49-
Vanhet Ghèloovev                  j.i
S^SU^f" ^V* m-rtetiLÜtn/ eenen iu
beonS^^^ÖoefofiffitoulbeïgchöatÖrtiïaa ^ w»te
SïlD&W" S^foeöt moet \»02beiti benefit bat «steswar
SbeftaetZfflCh!riei#-*$*«»/ «»öc bat gijp «•* *
ftiSeSS £Chaeiutoe rieïe 0"ö«-flant bebe met
5\3t unfcS-V^ &**$*» to«* af SÖP Dem frtjuïöic ft
**unt eniLSen ^me «B?«ffu.«neber-0ebaeït
f««winbe7tSh °m«cn°nre ettenbigfie (biebaet
biHicftt-b«ffiïut2eb#boobtg/) befearefte enbe
ê «^(feoSSS??!* tetoonm.^at be* ïtonincftjS
*en$/ bic baer ÏMBÖeftomen/op bot fro be fcftaep*
SÖiefoubtrKSS bciLIanSÖ$ befetoilbe bofcfla*
ïfPöennaben t^ii nbe "ict aïleenbc felbe foubc
SÖene ft&QnK 9tm toec9/ «wctooeft op fijne ep*
ÖP öaeSSft.»öe toeber-^engften: 4 toelcft
Ö« litfttK* Ï°9I*7 ^ ÖP ienianbt mebe-beplt
^OÉontfaMr-ofitf/enöe S&tfücft eenen ttoeeben «w* **.
^3öbtIneKnb?!Sctoöer^u,cb^tM-&«*ae"be mV-u&~
bat oen menJM-^Jï0*?* BBeenfïntfioe fc laten
8J)CKUW2ti>
SaebecKS?» rbteff ,00£ toaeracötelRcft enbe in f*""*u^
Ua«bet'SSr foeckt(*m 3pbat:ftP TeJfö toüle)
5ttt/l»ra??iWïe;,eniï/bacr omtoeeftboojfe;
b* fjepnS^lJp tot allentÖbra gij
eKofcnftceftnpt
»»iuo niet »,T£nuy\*E'#u*iöi:iei1 enbe ^poffelen/
ïeben4airaÏÏ,elSfiebepnfbe mamerujcWjepbt fcc*
b«i: afetetnïh a? bfen m-r«nben bettonbra "man
b«i ■baora*M sL,ebeumi/ f00 towmS:
eenenCnoieïhïi,tSlrils9ebaente b"'anbcrtin
bLc<©obtonblr K55F*1?0* rcöönenbemiraftelen/
ÖÖefcÖiebSn nbcnro«rabanop-rec9te/nietenlaet
®tct8ÖegheïcS^?rfttbat Wegabcnïfbo omffvSÜS,
^Wenftatt2Kpbt^fttoeboe» het m
gfteïaofber^ jgcbotepi^
biènm/
-ocr page 50-
3i               Denl.Boeck. HetlI.Cap.
öienë/nietmeer(foo1fiuguflinuëftJïeeffit)al^eenerf
on-gcfeöaeföen blocftbcrbient Dat ben beelt-fiiijbcc
ban Ijem mafte een fiaenöe beelt. &u£ bcbacftt ben
i^ccre/ bit Daer ban be bupfternifTen in u ftert ftecft
boen blinchen bat fcftoon enbe toonberhjrftlirht.
(Cen ttoeeben oberbencftt bat befe gabe toel om niet
* .jTimx BÖegfteben iginfuïcfterboegöcn norfttanjS/ batftf
1           • ij00?een4egljelöcftberepbt5p. 3©ant4I5obtgtoilté
ijf / bat alle menfcften falicft too?ben/ enöe «omen
tot ftenniffebertoaerftep bt: enbeftp berlirlit alle
menfrften ftomenbe in befe toereïtiaïfoo bat/toaer't
fep aïbten(na ftet gfteboelen ban c>obbelgcfte %tct
raer$)batter femanbt in öe ïuilöerniffc leefbe naer
ftet upt-toijfen ban be toetber naturen/ «©obtnem
onttogffdncftfoubefenbenoft eenen €ngeï(gcli)fft
flp gebaé heeft aen be l$.Cftïi(liana) oft eenen 3ïpo^
ftólifcné man/bie fiem nvt geloobe foubc onber-ton*
fen: aiïeeniïTtbannoobe/batftp met (lil gftemoebt
öebenfter ftprber fiele opene aen't licht ber toaer*
Bcpbt. €en berben ober-benrftt ftoe groot befe ga^
I«3n.i7. bejp/toantCfoobe toaerneptgetupgftt:)bitijïöet
eeutoicft lebcn / bat fp u ftehuen alleen toaeracftti*
gjt)en<©obt/ enbebiehglmftebt gftefonben Iesvm
Christvm : toant boo? fytt gftêloobe ftent-men
«Bobt enbe alle Igepligftcn/enbe aïïer fcftcpfelen be*
gftinfel enbe epnbe. $et gfieloof ijTt gronbt-toere ft
Hebr. n. kan alle goebe toercften; toant fonber Het göcloof
ijS*t on-mogljelijtH ©obetebeliagfjen: enbetoebet
Marcivlt. omfoo toie niet en göeïooft/fal bérboemt toojbem
ja bat meer i&/bïe niet en gnelooft/ bie ig ban mt af
. p„t beroojbeelt/mbebaeromffgfttben^petrusYboo?
net «Mbaf «ÖJilïum Beeft on£ ©obt ftofielijrftc beloften gfie'
Saaht onjs clleitca / op bat top Riet boo? mogftcn beelac&rifïj
b£dact)tidj toojbenban be ©obbelijcfte nature ♦ 4?ier upt foo
toanbefeefof* leert/ftsegtoatceenetoel-baebt enbe gratie rjet i#
u <smu geroepen te 5ijn tot ftet gfteloobe/enöe bat gftp on*
Derfoabeel ftonbcrt-bupfenben/ bie alg bertocfeit
toarentoteenefcfi?oomeïttc&e enbe txattbt bcobt/
alleen fonber tttoe betbienflen/ enbe encfteïijcft boo?
öegrecfttergïiefbe toojbtberloft; enbe fticr-en-bo*
ben nocl) ggcroepen tot Uetrijcftber ^cmelen.aren
bierbenoberlegftt ftoe groote gftenaebe ban ben
^«eresDefcöieötigacn^otft/nem trctftctiöe ing
§e*
-ocr page 51-
Van het Gheloöve.                    £$
Subiet ban ^oöoma: 90c gtoote atn&ot/ ïjtm
öeb?ijbenbeban ben gfjcmepnen biater-bloebtjftoc:
flroote aen 2llb?afiam / ftcm roepenbe npt ©? ber
<Enaïbeeufcfjen / enbenptbefe Vüel-baben leert ften*
tien bc grootftepbt ban iwt inèi-baebt ubnfjSreepg
^ttjet'gneloof.'
. Hct3.pDint. ©Per-bcncfttjnrt0oeöani00cfo?09-^f« ^m
öHlöict,epöt3t0öeioof betoaert moetboojben/alfoo ggfL 2f
oat gftp beeï licüer bjomelöéft bcöoo?be te fïerben/
             '
Oflneenflropbïeebt baeraftétonjtficn:t)ietomfegttt °al<f'
pen 2Jpofleï:lnaertDat ïnp/oftoocfi eenen «cng&el
uptbenfiemclanbergpjebiffite/ bie jpberbannen
om i0oöe.(€cn tïueeben aertfrfJoubJt De ontallijcftc
^pnicf)teber jiEartcïaren/bie aliegaber beeï Iteber:
y ebben gfteljaet ftaer ïeüen / alg fjaer göeloof te ber*
«^fen.(€enberben benefit metfipegrootengbetert?
ceneerfiicöepötrjet felbeboo? faoöed Sdpoftoufcfte
finnen/ boojmemeftte banpeojtfielen/ enöeber;
wiepben foojten ban booben berfaepöt i£. (€ti\
i-.erben/ ïit tcben ban beft fetterfjepbt enbe boïffan^
j^dtepbt i$/ em bat «töcbf felbe/biebetuaerfiept i£/
&cïeermgcbe£gfieloof£ftecftgfteopenbaertmiaiit
™P bod}gOelaobcnombat&et<©obtgftefeptfieeft. 1. The/Tal.».
£$P-Iiebeii fiebtontfangfren (fp?eecht fJaulitëOftet
*®oo2btbc^gfieöcio?ö/iuet aï^'t 3©oo|bt bermen*
JüJcn/maerfoa ïjet iuaerac0relijcfi fcf/ Jt30oo?öt
^JobtjS ♦ <Bc\\ ftoe grootc eeue gtatieig't tëttbtte
«f "ben tot fgnen meefter/enbe baoi fijn beïepbt in te
pen beniuecfi ber ecutoieftepbt! ®en bijfbeiv gier mmvm\n
«Pt ïtoitit ftet/ bat bc Catljolncftc reïigienorft faib fe>mtöatiK
2»n noeft beranberen fian/ nocö oocfe bebojben*W*«
«o?ben b'aïber-fteplirfpïe leering&e öer fcmfte: gttj£
«nbebemerc&tbje!/ öoe bat mi foobeel fionbertia- Mrimfti
f£n aï-ti)bt Jt feïbe gfteïoof/altpbt be frtbe ïeeringe too^bav
zf-tj®* üerefteblijft |taen /baernorijtantffoome;
"lc9-buïbigftefeefttenber Ketterijen jijn/ enbetot
fwn tijbengetoeeflt}ebben.(€en ffcltcn/ober&enc&t
F* groot be ïjepïirfjepbt i£ befer ftere&e: fioe bat
Ffcupr-gftefcpcnen geeft in foobeel maegftben en*
Uf J«artelaer£: toateene ontftoubingfie berfpijfs
J" o; €remijten/ipateene berbHïbitÖepbt in lijben/
at eene menicjjte ber miraftelen bebenben bie?*
**«♦ Wantfyt boeft a! mcg|je!$<-«* #r aen bnr g&e* MaK' ?
<C
                         ioo>
-ocr page 52-
34              3Den I. Boeck Het IL Cap.
ïoobenben/ aïfüc bat oocftna mcMfc0eli)tftc \xatftt
ftenicljepbt/ een-tcgïjelncb ftöuïöicö ig Dit göeloof
t'aen-oeerben. (Cenfebeuften/öefe gabe enïbojöf
op ggeene tmbere maniere beter betoaert/ öan met
gaeöetaercncn/ enbe oaerom en gftebeurtöetnict
ïicfttelnrft/ batiemaabt af-baUtcft ïno?be ban 't ge*
ïoobe/ bieftemmet Cl)?i(ia beieeniggtin «öobt-
b?uc8ticfter>bt enbe goebe manieren t maer boben
aï / foo leert twt tjct erempel ban Cojneliuö / Roe
öebaicOttdj bier toe gijn/'t gbebebt enbe ö'aïmoefT^
Aftor. 10. naer bet gtjetupgbenbeg CngftebS/bie ftem fepbe/
Üct sficbdjt ubie gbebebenènbe almoejTen 5911 in gebencRcniff*
etöeaïmocff op-ghcnlommen boo? <©oör£ aen-ficftt/enbe mi
'Cil^ml6i f«pnbt mannen in foppen/ enbe boet ftem ftaïcn ee*
Sldwf» »«n ^>imon/ bie toe-gftenaemt ïbo?bt$etrm$/ atë!
*^^ oftïm fepbe/ batftp arofrjne gftebebenenbe aïmoef'
fcn gberoepen toag upt bet gjoobfcftap/ tot bet
<0ftcloof€b?i(ti3iefu.
Êen Ghebedt voor de Catholijcken, op dat fy in hef
Gheloof vol-ftandichblijven mochten; ende
voor de dealende, op dat fy daer toe
moghen komen.
1
H
O-
h
ijnen Godt,o oneyndelijckegoedtheydt,en hebtghynid
emel ende aerdeghefchapen voor my f maer wat is ü*
£it?ah ickyerloren was, foo bebtgky my met veel moeyten gt*
kochtendeverlofi,endeu-felvenghegheven voormy. IckX0,t,e
dan met groot betroouwen tot u, ende bidde u, door u dierbatf
bloedt, vvijfl my denwech, door den welcken ickvvandelefi
<©Döt i<J öcn mach; op dat ickkpme tot het eynde, datghy my voor-gheslett
motfe'i) alg't hebt,tetbetlei'en,hetwelckghy voormy bereydt endefooditf
8Dc|Mt* ghekocht hebt: want aen-pbefien gby niet tevergheefsgbt'
maeckt en hebt,maer ieder dinckordineertfoetelijckjndefitrC'
kelijckjotfijn eynde,ende al om my,ja nademaelghy om mijtH^
f wille van den hemel ter aerden^bekomen zijt, uyt tent oif
uyt-jprekj-lycke liefde, op datghy my als een verloren febaef.
jzeninuvyeweyde foudt moghenleyden: mnochduyfent-nid'
bereydtfoudt zijn omte fterven, indien uwe over-vloedig}
tnder-mbtïngbi ende verMingbe met shewech en vv*1*'
$(9
J
-ocr page 53-
Van het GhelooVe.                   35
ic\bitromme niet meer alsfeker, dat indien ickjnaer
in wille, ghy my ten eynde toe gheleyden fult in denrechten
©01 nmfdj
vvech?endedatghy, o Sonnederrecht-veerdicbejdt my ver- f^JH
l'cbtenfult,mdien ickmijn hertevoor unietenJluyte, dat ghy
&SSS
my uvve weghen leeren fult, indien ickniet enfloppe de oor en j?"", BÖ**"
^^^^^gby-^emi^nde^cks^be^Mtk ^*
gyvvitdatmemandtverlorengae, maer dat alle nienfchen
„..
**de kinnijfe dervvaerheydtkomen. Hoekanickjantwij- ''Tim-5-
vilCXtdd,e'*heliictiiko[> hetvierichftedot? O eeuvvighe
oZeTt,gPutHksMmjd<>orloghen-tak nietbedrieghen!
leyden'
n , V,dt'^hy ^kontmy totqu4etheydt niet ver-
vLhlZ/J*' , dv^ingbebrenghen, ftellimdevoormy ü-
voedt! J Pdateeniederkenneltjckvvorde,vvelckenvvech gijclrjrfc otrf
kenll Jdev1Vandele indien. Want wieenkan niet merc- J&2L8*
Zrdf^CKhe(Utt Vm k oade etlde «™™ ***** BS?
tev^r"l flal ufamn bekennen tiet eenich fondament
"Welenhaerderle»i*aU. a,, o. *«j„ .„.......
£,...,. a.
lüch!T frleerin^e' datfytnde aUe menfchenvafie-
*enbZTgMmmaen de Cathol^kekenke, dat defi
meninA V?e SchT1ftm n^éterertbeeft: maer dat-
*»*» htZetBhmghevan^ mlde CatMtjcke *** ®* mm
leeehluj, mtt'>ende ^tim, o*» datfe hare üyt* &<* K**
reïS 'a ettOemn?Se0 ^eedmhmmndtScbriL*
tndeeen Z'J TmeenenE^eldes lichts. Ickjooi-vvaer,
«lleandmZl ^"VW'W*
>f* ^it, ende m
«endeHXhlï0*^dievéel^nd^ ^njnver ghelooveti
dat-meni g\™n«ï>n*er-&~-™*d alleKettersoockjeeren,
■ure >tvvl Pemet^hel00ve^n't0ver-lmrenderschrf
fibenons ^ï^^*^'^^?^ * **j •«*«*«*
hvefcahtA yeKtttmi-V^- Inderwaerheydtdenouderdom ban ntmm
5* 2.                  licheydt
-ocr page 54-
j<£                Denl.BoccL HctlLCap.
licheydt dergbeejielijc!<en recommandeert haer: maer iefe an~
dere maecht de nieuvvicheydtfujpecl; ende de twee-dracht,dit
onder haer is, endedevrijicheydtdeskvcns,ughenoechfaemor»
haer te weder-kgghen. En hebtghy nktgbefeydt,oalder-foet-
Matth »8. fim IESV> dat de poorten der hellengheene macht tcgbenuvve
Kerck? hebben futten: datghy by haer blijven fuk tot beteyndi
des wereldts: Hier-om en kangheene ketterde, die de macht der
bellen isJefe Kercke verniekntgbelijck^ghyjie niet en hebt kpn-
nenverlaten.IckgbelooveHvedliever,o ceuwighe Waerheyt,
ah eenïghe verloopene dwafen,.die de hooveerdije, tjdelheydt,en-"
dedcon-kuyfcbeydtgbcbrosht hebben tot ketterije, als tot cent
toe-vlucht van allen quaden.maer boven alde hooverdijeivvartt
fjfte&en bun-felven als Rechters van aJleH.Oudt-Vaders,en-
de van alk tijden, ende foo vallen fy inden af-grondt van atit
dolmghenende ellenden. Ogoeden
Iesv, heekonnendiiitvvi
M tth h Difchden z,ijn,dkfaecbt-moedich ende oodt-moedicb van her-
f$a
g*teftt ten zijt f Mijne ftele beeft u aen-ghehanghtn; laetdoch uwer
«at
n»t «ne rechter handt biddeic\,my ontfanghen, opdatickjiiemermeer
av
te ftaau m Avvaünghe ghebrocht worde, ende indien ie •■^onverdachte-
lijekin eenighe dwalmghequame, her-Helt doch mijne gan-
gben ten rechte-, v vantghy weet o Heere, dat ie ijuyten u niet
enfoecke. Ende hoe weil-ickjencn armen fondaer hen, foo is't
my nochtans van hertenleedt, daticku vertoornt hebbe: mijn
-c
. . herteisbeereedtoHeete,mijnlurteishreedr,indienhet}Wodich
ü my-filven t'ontflaen van alle offickn, eere, rijekdom, endt
ooc'zjnijn leven te laten
, naer-demael hier ghebandelt wordt
van eene eeuwtghe doodt, ende van een eeuvvich leven, endt
\)a.nuwe Ikfde, mijn herte übereedt om u te volghen, op dat
ickuwewet mach vol-brenghen; ende ickj>veet datghy doof
uwe on-eyndelijcke goedtbeydt, den verloren fone, die tot ft
komt niet verflooten cnfult-fdatghy niet haten en fult, degene,
die u beminnendatghy de arbeydede ende overladene niet ver*
vvorpenenfult;wantgy zijt eenen oprechten Vaderderarme»
Hierom en verfmaet my dan niet,maer helpt my o mijn lichthof
dit ick. mt en ontflape in de doot. Ende gemeukt ghy dooruvvC
d
-ocr page 55-
Van het G'helooye.                   yj
w-pndelijck bermherticheydtghevvüt hebt,datïck hetvvare
2 Vm HVVe Cath°fyke Kerckeftenfoude, verbreidt uwe
MnJ 7 mn kme' °pdat 'Ckfikcr *>' ^ *0^ dmit> no(!>
,&"elm' noch Arcbenghelen, noch PrinceHjckbeden, aod>
wch fc rC? teih»>-*™>rd%he, nochaen-Jlaendefaecken,
Doocbeydt,tucb diepte, noch eenighemdere creature, my
jonnen af-ftbeyden van de liefde Godts, de vvelcke ü in
«
fl.JUSTE Iesv> vvantghy z,ijt mijnleven, endsvooru te
t\S "V™ VVinfk' Ah:ck '-'W'udoodtvoor de uwe [al
%or, ■7 hm>dsKk het tegben-voordicbkvcn,mijneeere,
ÏSH'?'msturiicherm.i?ighdtfathebben, en faltck
^cluckicbvvefenrM^bovenal, mdienu^. hLntdt
*f ?ror7 mde muvvd^ e™ droppelken van liefde voor de»
iïo dicht ■ 'T/'"VVCvveder-gbegheven^vanthiertoealken
leven I 0rAaUc^ mu> dteeeuvich *jjt, eeuwtch maib
> mde metu een mach zijn mder seuvvicheydt,Anien.
■ tijcke wfcetGhclcof te peffcncn, ende rot
Jbct felye.te komen.
^rSt"1? **?•***ten ben Cljüfïcrt menfeö
fto i«'t■hn(fi8 l1 aIs op tmm Bronbt-ffern fïrunen/
«m het «vn P SftEbttcttljIöcfeghelcghcittOrpt fjebben/
^^ck £ »L™fff?lnL: macr W******* in het gbe*
D0chtebf„h^rP l0,JcrS,aa'amcntm' ^rt feöwtooïöt
*«i out»,. , Sbcmaeckf/foo Voaniteerirmanöt fp fel*
beteken w ï'8*»^/ «f» ÖPSÖeloofr/ oftftp foo fijne
^oft-'to^n,I ft,tffi!,r/ aI* cru tie toacrathtifijitjck gljc*
lorcckëh«I .Ljcbf»beacïoof öjengbt boojbjudjtcn bc
*Hctt-ea>-i, " f»ff^«bot0rn oocfe/boo^ het acn ftett
**«: feibér, ■
         " ^' 90;°°f £« I«f&E tot ben £>djc}Jiies
Vi^ ahcrit uns Wrte,"{>* tooien; toant foo ttugo a S.
an8/ontfI« . i m*3Wtlj*ptne binsben roepen tot
Sceft hfrhr.s ■it/8er ft to eöec/buet/arttfanghr toel-baer/
ÏJtn niet m uïocrcÖttIr/bïict befitaffe.«nbr top en ïjcö*
*enoccafi/I!Ill^0c""fpücbiSealainboo^feoej3«91^^
Stegen f,,ftBS! öct geloof te oeffenen/aen gefienbattup
!»«&* «abirt - i/ebra ató in teoi-fpoct fijne «obbcljjritt
** cll»?Hebanbtoockftunnm benmclten/enbc
-ocr page 56-
38               Denl.Boeck. HetlI.Cap.
ttetyopebeteentoigbet bcrgbelbinge mcms bcrtoethett»
^nfgljelöcksfoobick-toijlsalfferban toetms oftbatt
boofe mmfctjé toojt bermelt/foo moge* top <©obt banc*
ken boo? be gabe bes gfteloofs/ enbe foo bsmigfye toerc*
ftpn boen/bie ijutwer balfcbcr leeringben contrarie sftn»
a. Iljet is noabtfakeltjck/ bat benjncnftb om tot bet
ppietbt
gbetoof te komen/ fijne toiblucïjt neme tot
«fiSobt/ enbe bibbe bat bp berlicbt macb toojben.
3.  Kille affectien baet enbe nijbt af-leggbe / op bat hp
met een onpartijbicb tjerte ban befe fake/mach oo?bee*
lenbefpnberhjck moet men af-leggen b'affecticn tot tp
beljj cke goeberen / be toeïeke beel menfeben göebonbett
Öoubt.
4.  £efebe<©ubt8abcrs/maerniet be gitene bicbe
ketters/ naer bet quaebt crcmpel ban b onbe ketteren/
bebenf-baecbs bebojben bebben.
j', ïiïanbele met een geleert man/niet met mepninge
ban bifputeren / maer om te komen tot kenniffe ban be
op?ecbte toaerbepbt.
©oo? ai* 6' ^otbienepttbeaelmoeffengbebe/enbebemoobt*
moeflhi eitte moebehjek biektoflls begbebe tot btt ghebebt/enbe ben
<©ijeïieüejt J^eerefalfepnbett/oft fijnen «fngbel/oftfalbtoingbert
har**92**1 tmett mea^c" Petrus te komen/bat is te feggert/eênert
gSdSube fce %o(ïol{jcken man/oft toel fal geben eenen JShitippus/
fcmtau gbelifck hp gbebaen beeft aen ben «©befneben ïftamer*
Prov. g, iinck • IBant ben ghencn bie toaeckt aen be beuren bet
toijsbepbt/enbe tojaebt aen bellen ban bare beuren/
bie is göeluckicö / enbe bp fal bet leben butben/enbe fal
falicbepbt fcöeppcn ban bendeere.
$oe bannen 7. ^ÖP moet boo? al bcneer ftighen/ bat gbp bet hem
ma öoo? banbengbenen/biegbpgbeerne opbcnrccbtentoctö
vci öatim foubt bjeng&èn/toint mét eenigbe toel-baben;toant biet
auctie te in becmacö meer be liefbe tot fijnen eben naefien/ ban
ixicixmm lanSÖ^ rebenen enbe bifgutatien: enbe albus lefen top
b«nt mifat bckeerttetoefenbenbermaerbe «Sremtjtpapbnutius!.
ebat-naciïctt 8. <fenigbe<«gobt bjucbtigc boeekskens/ aen be gene
nf*1 *"0 in btoaI»«0Üe brben ter banbt (tellen/ bare kinberert
bebulpfaem toefen oock t{jbefijck/be felbe onber-tofcT"?*
in het Catbolöck gbéloóbe/bit is eene fonöerlingbe be*
ftenbicftepbt ban be liefbe.
93z't fake/bat ghp arbepbt iemanbtte bebeeten/bit
|tu tot fijne jaren g&eftomeit is/ foo moet gin» befojgert/
naeu
-ocr page 57-
Van het Gheioovc.                   $$
'£iïïï?lUbtJ"m P &cnm -f*bet/ tm bart be #«*
m„lT.iBemê banöen & 38ttariu*rat« toutonfe
Ef*?t/batbEttfelbent>eraaf trecfeebanbet fonbtclj
bai r,,. ant bir 8EmeP"dÖcfe bc mcnfciien toeber-öout/
10afaratot Öctrccftt gttcloobenieten bcghebcn.
tabaiirJL«9C'te^batÖetongcIoofbeeerfïefonbenieten $? moctm
ïjDhftl mE,McijbieongfjeIoobtcljbjo?bt/ macr bat onDce-taefm
*eS an^"fauten/ enbeboo? klepn acbtenbanbe *Wf
to • S^0fhipmim *«^E"kcn,alleng!jskcnS STiïTS
fïbcSiïf ^nt/fooisIjttfeerKofijtri#cft(om fp- gsï**
bat m s fe anbere/in bet gbeloobe te betaamt) toefe moeten
aitnsï Shcb°ten ««tbc kofhtpmeit banbe J0.Betcfte s™**$tai
onShf ",nec,W*cpta b00? ^^ öefefteeme/ mte jïjLïï*,*
Icbeit »,w n c Öc 9&*<"»n ter <©bcrbcpbt: boojbts fijn
jnan/ma„ aï,pcl"cIinmtöc manierebartbengemepneit
®obt$Tmaumck/met lJct e?cmpd bc,: •Np»®*»
fcet nfiÜf tlS mu/trat ten Sfttcn bic ttoöfelacljticl} is/in
battcrVT i f in SÖrtaof aen-gaet/ baftelgck gbeloobe/
fjiinftoï r ftett"Öen 3iin; jae bat racer 10/ gljeltjck ben 1.C0* "•
rticii „1 i? IEC£kt bat Ö« noobtfakclijck is / batter kette*
Sön -hi,.?? ,m to0^E"/op bat begbene/bie gïje^oeft
bc ftT , hj0^e". Stat anberen bat bc ketteren ban . „„ ,,, fij
te W? 1 tt Ic83ÖE«^at be toaerbepbt raaer een en is/ad eï>
tooihr» «/0?bat,'E""',E8Öeltjckfouberaogbenbekent
ban hi; J£eft ect,tfÖ»tm fonegefonbett: berreis'tban
mrnfrt ■ r öp bc ,'cIl,eut,E toillm bcrbo?gen/om te
h« 3? m boI»tgen te laten ballen/ober fulcks moet
focckV» i£ nemEn befElbc «« aHe neerfïicbcpöt te
oobtml' .-r*aertet moet gbefebieben wet eencgroore
tenamr öcpt/ am Steficnbatbe boobeerbirbepöt
alle hp2Jlontk bart a«e ketterijen isttoant eenen ketter
E«be mtr°fClUcrt/ <®ubt ^bers/Eeeraers / tocpligljcn/
Ijp a,7'",eteoi ©abers oojbeelt enbe becbjojpt/opbat
nóchtq» 'cöÖtte berfianbrtcgbeb^upcken/enbccn kan
6Jeitffhe« leElte art&ere rebene ban fifne leeringc boojt-
ïEcfatc,, r « " bat Öp alIcm öol,m alle anberc/ben op?
Jl™ m ban te 0,^tb?ifwre gbcbonbot beeft.
14          ^r iP?
-ocr page 58-
^.4)            Den I.Boeck. Het II. Gap.
Pracktijcke om te duputeren.
I&'t fake bat gbp l»« ijifputecen met bc Ketters niet ttt
kont ontgaen/foo moet gijp boo? al bjagben/ (op bat
be bifputatie niet te betgbeefs ett gbcfcieöe) to ie bat bert
fcbcpb-man oft ben oojbeeler fal toefen. 3s't fake bat u
boo^anttoo02begcgebetttoo?bt/®e£>cb?ifturc*b|aecb|t
toelck be £>cbuftüre ia/en ban toaer ons bie gbegjjebert
fal tooien 4 tjp fal ontton'felrjck anbttooojbm / ban be
Ifcerckcsbjaeglft/toaeEombatbe ketters be felbe bart
betanbeten enbc fcbenbé:toacrom bat fp be «ffatboljjckc
Ut etckc fonbereenigcttopfel geloobentoanncrc fp fept/
toacracïjttctj bit is j&cbnfture/enöc berfmabê' nocfotan*
jSjate upt Ie ggbuigbe als oft fp baer in foube bolen.enb*
inbieniop/ om befe toaerijepbt te booj-gronbert/be
£>cb2ifture alleen moeten gbebmpcken/toaet fullen top
gefctjjeben binben/bat be baetken/bicbtp' beï>cö2iftHre
noemen/ fcbnftute3rjit 4 Itëaer upt men noobtfakclfjcft
moet laten bolgcn / bat beel treffeïjjcke boofbt punxtrrt
bes gbeloofs/gelooft moeten toojben/al ia 't bat be felbe/
itiet gbefcTnebert ert 3tjn / enbc bat men bier in tot be \$.
fettkc als tot be tóltimne cft bet ff cnnfel bet toaertjepbt
Auguft. de fijne toe-bïucftt moet ncmé.ï©aetaf ben $.3êttgufttnu0
fide ad Pet. feer toel fepbt. 3Jcfe en foube booj- toaer be fcbnfturc niet
Aug\ cont. gftelooben/'t en toaer/ bat mp baer toe be bermogbcnt*
epiït Ma- bepbt ejtbe autbo?itept ban be ï^. ïïerckc / betoergbbe.
jiich.cj. 3ls't fafte/batftp alfban bem bcgebcnbjïlt totbe Ifterc^
ne/foo moet men be ftcrcke foecken cnbe onbcr-kenné/
boo? feftcre merck-teeckenc/t* toetcu/boo| be ecnicbepf
ban leete/booj benlirhepbt/ouberbom/ enbe ober-lebc*
ringlje ber apoficlett/toant bet is cenc upt-finnige fake/
enbe een bebiocb / Petitio principij, gbenacmt / bat mert
be ÏSereke moet te rabegacn/om te berffaen ben fin bart
be £> tbjifture/enbe als ra'? bjaccbt to elcke bat be Jicrcke
is / boojanbttoooibe krrjgbt / 3&ar bet bie is be toelcfcr
ben toaerattjtigbcrt fin / enbe upt-icggfoinghe heeft bart
be ftMftute.&nbe als men boojbts tyaegbt toelcke bat
befe ban is/ons gheenc anbere getboont en toojbt/ bart
Ijaer-lieber ï$crcke; ejtbealS gijp baer pjaemt / toie bat
bit albus leert/ fullert u anbttooo?ben/ baren gheefij
maer / te toeten / ben gbeefï bajt btoalingbe / enbe op-
gjjeblafenhepbt. SUsgbptoilt toeten/toaer uptbat bet
■ ■                                                                        bl$eW
4
-ocr page 59-
Van he^Gheloove.                   41
kjifcfet/ bat fp Oefen gbeefl hebben/ crt fult atlbns
pccnantli)OQ?be Krijgijfn/öart/öatfjetalbus 12. 3Teit
jaetften / om in ko« al te begrijpen/ foo en fult gijp an*
"ersg|)eett fonöamcnt enbefieunfel banbetgbelnobe:
zl tt/ öanöcrafernj{e ban cemgfte ijoele berfenett.
fu, " a«ocre maniere om met be Ketters te bifeutetenf
wtgbp binbeu bp ben <5. J3 ©eronüts.
Scbiet-gbebedekens door de vvelcke d'affittk van defe
beradtngfo door den dach [oude moghm
onder-bonden worden.
f^Acttot hem ende vcoortvGr!icht,endcfooen fullen uwe Pfal.jj.
>•* aenfichten met befchaemt worden.
on,t to' «y alle die arbeydet ende belaft ziit, ende ick fal u Matth. ir.
Vermaken.
Soo w;c d0rft heeft, die kome tot my endedrincke.             Ioaa. 7.
^» ick ben't hein der wereldt,den wech.ende't leven. Ioan.8.
datghy heden fijne ftemme hoort, lbo en wilt uwe her- Pfalm.94,
ten niet verherden.
°ortfone,endeontfanght den raedt des verlrandts,ende en Ecci; £
vcrworpt mijnen raedt niet. Onderfoeckt de wijfheydt,
ende ly fal u gheepenbaert worden , ende als ghyfe Tcr-
Kregnen hebt foo en verlaet haer nier.
taet op de weghen, ende bcfict ende vraeght naer de oude Ierem 6, ;
weghen.we^ck den goeden wechis.ende wandelt in dien.
              ' "'
faghetuwenVader^dehyfal'tuverkondighei^uweou- Dcut ,,
öers.cndefyfulle«3tufegghen.
nh|a«ni«overdeoudepalen, die uwe Vaders gheflelt prov. iX.
iet toe dat u niemandten verleyde; want daer fullen veel .. .
^iïchc Pxopheten opftaen.
                                             Matjh.14.
Het III. Capittel.
Eeraedc van den tweeden middel, oft om eenen
ltaet des levens re verkiefen, om tot ons
eynde te gheraken.                       t$aöatmen
NS5J5 toP,tot ** fienniffe mrt toacracljticö S'8f
eetië^mS. ' 8B*oraen 3911 1 foo reffectt öaer mch nutfentfcB
toet h2ïn?,miööeï »ooïf«fteïÖ£h tot be faltcfjcwr/ W«°«:
anta?nSÖc(tcn/ üat€5obt tjenmenfeDm toefóbTiKw»
C 5
               fcBepöw
-ocr page 60-
4*            Denl.Boeck. HetlII.Cap.
flSjcptJcn bettoecmngöen gïjegöeben tjeeft/bie oock
öan jongbj af begöinncn upt te fcftrjnen/ enbe
Éenen-iegöeïijtRen fcöic&cntot eene feUere maniere
ban leben/gelncnertoijtf eenen boojfieötigenbabet
öegöupfSÖefin^fÜne hinberg placlj te boen; enbe
ÖÖemercht top niet gefetjapen en 3911/0111 on^ïeben
in ïebicöepbttcberfltjten/ maer om t' atbepbeiiifoo
móeten top rrwelijcb enbe in tijtjS Uier af mét onjs-
felben berabgtufooöecft bendeere 2lbam/naerbat
ÖP B9efcï)apen toag/göejiclt in 8etparabbjS/om bat
ftp't felbe boutoen enbe betoaren foube.aBant öet i£
boojfenet batteron-taUöcne menfepen hierom al*
9*,fei.w wï tonnualijcKleben/enbeaocK eeutoeïncben miaïgcft
öeft Wuwb baren/om biegtoille/ batfpöaernietenbegfteben
Bamöcr bcci totbien1taetbe£lebeng/baerfpban<©obtaimaclj*
Kutoidjiijtfe ticö toe geroepen too?ben/oft mei aïfulcRcnbetftie.
tKtiotm* (^n / baer fp meer boo? bare quabe lullen / ban booi
eenirij berftanbicftberaet/toe-gftepo?t enbegöebje^
fcentoojben. fBaerisS'tfaeeKebatiemanbt nu tot
eenen ttaet beö lebend gfteftomen i£/ befen moet fp*
felbenboo? bit beraebt baer ïn bertïercben/ enbe
niet göebuericftlrjcb ftem ban alle Kanten laten
fter-toaertï? enbeber-toaertgbjnben; maer öem iit
ben feïben boï-maeeften♦ jpant fjeten itf gbeefie
ïtlepne beftojinghe/ eeng anber^lebengroQtclïjcM
tebetfteffen / enbe net fijne te behïagften; enbe al*
foo nimmermeer gberufi te toefen. 3©ant baer
gf)eenen ftaet / oft maniere ban leben gljeban*
ben entoojbt/ in betoelche bc toal-maechtftepbt/
öie in belieföc gftegronbt ijs / niet enftan benomen
too?ben.€nb e al boe toel bat iemanbt in fnne eerfle
soerftiefingöc gbcfaillcert heeft/in bien befe niet ert
Raiiberanbert toojben / foo moet hp fp feloenüt
bien berfteteften/ enbe een toe-tilucfit nenien tot ben
©aber ber bermljerticbepbt/op bat be laet|tebtoa*
ïinghe niet ergher en toojbe/ban be eer|te.
Defieie. g>üt 1 o ï^eere booj utoe onmetelijcfte
goebthepbt/hebt gf)p mp gefcöapen;maer ith toete/
bat öet mp nuttertoarc / niet gfteboien te 5mt / batf
niet te toeten ben toecöboo? ben toelcKenichalgee*
Bfal 61 nm 3Nsnm(int f toaefi-lanbt onbetoanbelt/enbe
* v* • fonbettoater/göetlelt3önbe)macljgöeraBentotu/
Öie mtjnepnöe enbe alle mijn gDeIucK5ijt.<©/toaer/
achtic(J
J
-ocr page 61-
Van eenen ftaet des levens te verkietèn. 4J
atötitö \ïm/ bit alle menfcgen ber liegt! otóecg/
toaergepbt/enbe leben/altoaer moet ien repfen om ioan, i.
*otutc nomen/bie mijnen gcrbersnt* ïepbtmp/o 5- Reg.j.
%ere/bjanticB Minöt ben / enöe een fclepn ninbt/
met taetenbe mpnen upr gancft/ oftin-gancft: baer
3Snbeel-ber-lep Weggen/ enbebeel manieren ban
«bentijf t fane bat ictt aefen bernicfe/bie mp gocbt
JföÖnt/ bie fa! mp moggeïncntot
tttt guaebtepnbe
°^n^eh;ijPt bat ien eenen attberenfciefe/icKbjee*
Prov i6t
J*'t felbe.ï©antbaer titanenWecg/biebenmenfcl) Prov.t0.
IStönt recgt te 5tm/enbe fgnuptertte ïepbt ter boot.
s
^t«iigbenniectjbesfmenfrfjejSnenbaer*SDienan *
^fenbooj-Henneni Cnbe alle onfe boo?fienicgeben
^ön onfenet
; maer alg u / be Voegen beg menfctieg ,- ;-
gcnoegen/foo fult gijp ft)ne bijanben ooen tot bjebe*
rov l6-
£ekceteml|ier ombib icnuoobtmoebelgcH/o If eere
«°°?betbiimen1ïeumcr ontfermQerticfteben / bat
«ÖPm» Vuilt töoonen ben toecft / bien ien moet be*
^anbelen in befe tooefie Wilberniffe.a©ant b?p bint
Boen 3gn mp fbiaer/f eggt utoen 3©gfen-man/enbe Pmt. 3*
«et bierbe en «en ten met allen niet
; ttn Weeft öcjS
örenbts inbniftemel/ben Weeft eenerflangeopben
'«en / eeng ftfttpjs weeft in get mibben ber 3ee/ enbe
eens manjs weeft in fnne joncftftepbt.
m chriftus. <©pu ijs gfteteecnent get licftt ban mijn
fenficDt.^iet ban toel toe/bat gijn niemantanberss»UL *
*ecaDeengaetbanmp/ bie b'eeuWigftetogjSftepbt
fttöe altrjbtggereebtben: obcr-legftt Wel/ eer gftp
«tbegijint: &ietbatgftpunietenberöaefl/ ftyffc
«n ftaet banleben tergftelegftenber tiibt / enbe
"«torn bat u Wojbt ggep?efenteert/ bp exempel
**ne ftupö-bjouWe te trouWen/ oft eenigfte paften*
Pf/ eere/ fenere mebcgftefellen oft ggemacft; Want
"oci-fefter baer en ij* niet/ baer-mcn foo neer|ttcl> SSSftti
lJf« op moet letten/ aljS op get berniefen ban eenen bciRt m tjet
Jiaet/ aenben Welenen bich-Wftlg uWe eeuWigöe bctweff/iam
Jfncftepbt/ oft Wel uWe eeuWigfte beberbenifle ijs &* tjacftm.
9angftenbe.
'De eek. ^e ber fegenbenftept ber tfaten trecnt mp
"K ÖerWaettg/ nu bèrtöaertjS / foo bat icnniet ert
«eet/ Waer tcftmp neeren/ oft Wat ien bermefcn
jf/^rttcötmp/gljp/bie baer 301 ftet Waeracftticft ..
rS
W/enbelepbtmfopbenr«ötm^cö/benïoecö m
»3-
-ocr page 62-
44            Den I. Boeck. Het IILCap.'
Dan irtne gfleboben/ Vuant mijne begtjeette ijf bicte
onber-tjonben.
chriftus. ^cn-gljefiengft^ïmijncnraebttoiïtbol*
gjjen/ foo toaeftt tt/ tot bat gijp u met mp beraben
tjebtbanutoeftnnente betbinben aen eenen fehe*
renftaet / maer b^ubtubeeröicft,omu totalfulrneit
te bcgencn/bteu aïber-meeft tot uïaer fiele falicijept
na mijn aen-taijfen btencn fahtoant gtjelijcherbip^
ben fiernen/fijnc gcfontbept t'eenemael (lelt in tjan*
ben ban eenen oerbaren iBebecp"/ e»öe nieubjer£
jj?£t moet anberjS boo? befoïgbt m i$ I ban tot eene opjccjjte
bnvxjt a«öese(-0UtjjepttCg|jer-akcn/00Cjtg{jErecl,ttoefenö£/öat
fm'on'ö m öê mebecijn-meefïer bjabe enbe Èëröe/^'tfabe/bat
fre.iilc.sot.^ bp fuïcftg goetnint/om fpn leben te beïjouben -, be£-
u toigijat, gélijeften moet gbp ooes boen/ om 't jeemnitï) ïebeti
te bebowben.©oo?tg gftclijcb eenen repfenben man/
bien ben bjeeb, on-bcKentio7e»itoeetbatftn bol pc*
rijebeïen i$/ foerht eenen lepbtf-man enbe fact ftem
iepbemboetgöp oocb alfoo/enbehótliolgljt mpna.
bc ficic ©cD oft ir h brifie/ o foetcn fjefu/ al-tuae*
bat \t\\ moet gaeni
chriftus. ©tbt mpijterbagöcïötU^om/ enbe fegljt
A«or.j». mcfbenl^aiuUö.^ecrebsat&elicftubaticbbor*
De fieie.a©at belieft u bat icfe boe/omtjnen 43obt/
Vnat tocclj belieftu/ bat teb biefc/ toat ampt oft of»
ficic bat ich bebicnc4mnn bette i$É<$ereet/o ïgeere/
pr.         mijn tjerte iggljeteebt/ aen-fiet mp/ enbe ïueejt
nai.107. mijnjögQenabiclv
Den Enghci.cn tjoubt niet op ban te roepen tot bcit
*?eereAuaecftt/'£ moigljeng bjoegft tot fjem/op bat
ÖP u gljcbcnebrjbc/enbc u fepnbe fijnen <£ngeï/bic u
ïepbe/gbelijch't gbebeurt ig/ben binberen öan gif*
T ,         rael/ (CbbinjS enbe gjaeob. <£nbe ftelt u gfjrioof te
ob*• toeren/ taant na 't feïbe faï u gbefebieben. <%$ bat
gbpubjenbienaer/ oft fone gljeeftte bennen / toat
utoe beliefte i£: boe beel te meer faï utoen mtvc
enbe ©obt bit boen/ bieaïtijbt gbereebtflaet/enbe
nïopt/boojbebeureutoegtjerten/omugoebenraet
te gtjeben/ omu te lepben / jae feltoe / om u op fijne
«v~ — w ftÖouber^te bjagtjen/ toner betnoobieft.
SKeÏÏ chriftus> &teIt u t,00ï °°88en Ö«t epnbe/toaet toe
mm fat-mot &at«& u gerebapenfieb/enbeoberlegftt/oft ubefen/
oüji- legaat oft bien flaet/totöet felbeepnbe beijuamelpch foube
feonnefl
-ocr page 63-
Van eenen ftaet des levens te verkiefen. 45
bonnen b?engben * toant btt moet gftpbooj-feher traite,bo&ï
toeten bat eencn-iegftel0chen een-ber-ïep manie-' >»»> tue <$&
ïeban ïeben niet beapaem cuijS: toaerom foubc J*w<" sjsV
»CKanber£foobeeï-ber lep manieren ban leben in? T^™1
8§e|telt hebben/ban om bat icHbegeerbe/batnirbtc m$ tot tat
fttjepfeljS booj berfeftepben tofgljen/ tot inp fouben qwsc icyot,-
«omen/enbe om baticn eenen iegOeltjclt toilbc roe*
gen enbe trechen/ boo? aïfulche mibbelen / bieten
«enbe een-icber betmaem te toefen: bu£ neemt u
spnbe eerftfonbttUngöboo?oogen/enbe hielt baer
bamibbeïen/ bic u tot ijetfetoe fouben mogen b?eris
Cï)en ♦ 3©ant Ijet niet toijfehjeh gtjebaen en tó/be
bubbelen teniefentooo? ftct epnö?;ben toecï) cetmen
«ieet/toaer men toürepfenib'e mebeci jnen "gebïuuc^
«en/ noo? bannen toeet met toat fieente men beba;
Pijen ijg.Cnbe toste falbetboet) foa btoaeg/enbeon*
cfbacöt göebonben too?ben / bic om in be fiabt te
«omeii/fal iüefett eenen toeeft, bie moepeltjca/ fojgc*
"telt cnbe boï roobergen&e moojbenaetjS i^/ai.éljp
feiten anberen nan binben/bie fenerber is*
Dcnmcnfch.^temanto If eere/maer menbtnbteiv
"ie bsn eenen oft ben anberen hiefen/ gcüjcn fp feg*
5Öen / om bat fp-ïiebeu gfteenen anberen en nonnen
«erfciefen/oft tod gljeeuen anberen en toeten.
c hriftus.€nbe op toat maniere laten fpfiaerboo?-
itaen/ ben felben bie fp berftofenfiebben/ rebooj^
^Pfen;i|S5tnietbooj mtjne ïjulpe enbe gtattd <£nbe
^at tfler betamelgncher / bat icn mijne ftuïne cnbe
"Pftanbt gflebe/ ben gftenen bieninnentoiUe oft
Soebe infpjanen berfmaebt/oftbie be fclbe boïgïtt*
4cnben matöticftbefelbe milbeïijcn tegljebcntu
^e manieren ban leben/cnbe boe pet fcïbc om bie$
JütHe/ bat fp mu gbeftoo? gfteben. 35u£ moet gijp
J^oial gabêfïaen/toat ten banuberfoecne/intoat
•baniere enbe ampt/bat gfjpn leben fultberflijten/
*noe toaeftt u toel/alö u bit béneïijeft fal toefen/ bet
feibe te berfupmemtoat icfi ben utoen ï?ccre/utoeit
^aber/;ichbcnbcnïtonincKöerïtïoningl)en / enbe
jleett btr ftepj-nraeftten/ toie beeft mp toeber-ttaéV
*«beb?ebe gèeftabt. 35utf gaetu-felbcn te rabe/
P?fs8elijcKen<©obt-b?ucfttigl)e enbe tonfe mannen/
2J5 u ftier in goeben raebt nonnen ggeben^ocö en
«♦wioeltmet ben goöbeloofen niet ban ©oöbclnche
faften/
-ocr page 64-
           Denl.Boeek. Het IlI.Cap.
*ccli 7- fanen/nort) mer ben oareetjtbeetbtgtjen ban rccgt*
beerbicnepbtv met ben blinben ban be coleuren/me*
bemerelbtfelje tnenfcljen ban tjemelftlje bingoën»
__r~ niaer gaet te rabe ben mtjfen enbe ©obtbjucUttgen?
3lïti)bt cfielfttB boben gljefepbt ijs/ boa? oogen fytbt
benbe uepabe/cnbe oft gijp ten op-fïct)te bit alleen/
«ibc ban utoer fiele falicöepbt befen raebt aen-
toeerbt. SDantijrtfane/bat gtjpu tjier boo? alleen
BÖeboelt bemeegftt te mo?ben/ (aen-gtjcfien battet
i.Cor.u. niemanbt mactjtictj enig / gljelncft mijnen Stpofiel
ÖÖetupgl)t/tefeggöenï|eereSlefu/ban boa* tien
Ü?.<©Öteft) foomoogtjt göp u in alle? geruit Ijoube.
Dcnmenfch. <1ck fie toel/o ^eere^jefü/öet göene
bat beter i&mact/epïaeg!bebetaoberingt)eber 0'
»P'4. belc nlappingfjeu betbonchert go*be ötngijen/enb*
be on-gtjtftabitijepbt ber quaebt-ïujttctjepbt ber*
feeert benfinfonbetargljepbt.
©atttoecben cfcriftus.fBaeefttu bloot ban alle aettfclje affectie/
nuDöci om tree fit atn dc begtjeerte/bic gim in b3 ure be? boot?
mm cpiöe j)ebbêfuit/aïf-ban fnlt gtwalle bingen inften foiibeï
^£5 beroerte ban eenigepafTie/enbe fmtbiHennen / iiat
fetje buisijoi tjetijbeïe bingen 3ön/bieunubaftlJouDé/cnbe boert
aattcijsnu b?eefen. Cnfoubtgljp alf-baaniet begijeeren tjef
böou feherlte ïeben enbe ben bcquaemften bieclj geüolgtjt
tetjebbêJ,bJantinnignftrangöoo?bcel/t3S'tbatgi)P
urne raben biel obet-Iegljt / gbp fultopeutltjcUb' 0'
belljepbt be^ bjierelbtö üeftftulbigtjen.ató-nu bio?t
gtjpbjeber-ljouben booj u cpglien grjemacït / rrjeft'
bommen enbe eere/gïjelïjcK met eenen baft Douöcitf
ben lt)m; alf-ban fonbt gijp bM bJilïen tjet fefterfte/
aam horhminf00G^ote on-feherljepbt bernofeu te Ijebbett.
SSd^S 3©el-aen/Vbat Hebben mime ifepligtjen gi)ebaen*fp
«autge?tDcsf SiJbinbemilberriifter.g^egaen/opbaifpbit nteteit
limm toan= bant)arefalicljeptemtï£lijcfefoubenbeS)erten/enbC
fcdeii; oarcte 0mte t)oo?en/inbiat boegen/bat irfc aen öaertjerte
nmnmtotóS 1"ouöe fl»*«t. 3©ant bacr ftaet gljefctjjeben: ^tf*
teltooea>d.fa!lönnin betoilbcrniflc iepben/ enbe faltot fijrt
oiixi. Öertc fpjehen.
©ertreeftt ubnn ig't umogljeïtjtfe; enbe en ïaèttf
öentt>btbooj ufelbenniet ontb2eften/boo? urne fxe>
ïcfeggDichsenbebeftljaemtu/ batghp foobicimjlp
foobceltnbtgmetfa6enbangtjcenber toeerbe on-
nuttelötï* obcr-bjégijt/enbcöatöet uiafticijfcijnnt
-ocr page 65-
Vaft eenen ftaet des levens te vcrkieiên. 47
j*^aHewtoanneer gftp fomtoitfen eenigfte gheDeefe
"«gen foubt moeten bcfieben ter bateban utoe fiele/
juaet toe het u al ghegftebenig/tnbt/fiubicn/rnck:
«onimen enbe antrere beKommeringben. ^jTtfaïte
£al8"pbit boet/ foo fult gbp na-ber-ftanbr bolberi
fitithenr SÖerufttoefeninbenroeö/baergimutoe
f„"lMa.e8Debenibacr en-tegen anbere menfcben/ bie
SS,m5en öaen/ altÖöt eeng anberg lenen berftefj
k,;cnöEPJÖfen/ enbe bcel tegftenftepbtginftaet-
5ffiS?l',rei:l,?a8B01/ cnöe *l0£Ö beelmeer b?eefen.
w«tt gftelncner-toög bat ben gfjenen / öie in ben
2;SÖmne beg toeefig begftint tebolen / aï-tgbt Be*
pm»!. '^ öat/ Ö°e gÖP berber boojbtg gaet/ meet
p1öc "l"1*Mnalen fal; alfoo befe menfcben ïjebben
«nen toecfi berhofcn / fonbermp / bie nocfttang
*#♦ ü «Pötf-man befjoojbe te toefen: enbe bier om
bpfrh at ^ aItÖötö?fcfen / enbe niet fonber rebene
"nP*°omt5tjnboo? öeperi)cneïé/bie ftaer in eenen
3iiwenöen m**t fiibberacfttigen toet% ontmoeten»
r^ant bit lebenig eenen toecft.Cnbe bet mifftaegftt
l"P Srootelgcft^ / bat icn V eeutoigfte 3©nfftepbt
synoe/aïtöbt gftereebt enbe ben Cngljel ban groo*
,:"raet oen/bat niemanbtmp na ben recfttentoeclj
In» ?aeSÖt/ enbe bat be gftene / biemgne öienaer£
^.^fteen^enb^aglien/njatmönebelieftei^ftier
♦ '"'f t/öat/bie nietboojftenen nonnen't gene bat
»«f :5°menbe Ut/ ballen op fiilchg / bat Ijaer aïöer-, w
">«ft beöaegfjt; aï ï$'t bat icn, uit alle bingoën tot SaP- *
j^'lcPnbetoeflerchelijcttenaen-bjtjüe/ enbe (bete*
iXn *"cÖichc/ altnöt^ gftereebt ben / om ftaer ben
«■cöten/ ben gftebaenben/ enbe ben on-beblccnte«
*"«B/ öie ter falicftepötlepbt/tetoijfen. <©cft oftfp
rnh ï1^1'Dit en bebocfttc/tont kh ftaer-lieben beti
'oenbe/bie ftaer tegentooo?öicfi ben/niet min ban
a'E„JlPmp metftare licftamelijcne oogften nonbert
f,, "'c»°uïoen enbe aen-ftoojen / toat icn tot ftaec
»SS«*_toanticn §tWt met ben menfcft in bet
tepvi!*u S»acramét toillen toefen tot bet epnbe be£ MUnh.»tej
«tih» !? toe/°P oat öc göfïoobigljen aïbaer raebt/
ha^Webe^ftertenfoubenbinben.Jilengcrienban
tan ■ - löaerlieben bat gftebaen ftebbe/enöe nocfton-
fcX itoeïbaoen bagoeïncKjS betoijfe ■, toaer tot
Hmabeiifn mijnen raetï^al icn mmie bant upf-
repcnen/
-ocr page 66-
4S           Dcnl.Boeck. HctlII.Caj^
t tepcften/cnöc en falöer memmtt gctoonöcttVBojtietty
Provi. öieöaet eensnaet fal ficui <©e fcjelïultictjept trecht
totDefen ofc oienftaet/ ü'eete/ ofcett-giericOenbt/
«nöe\Jji)Doro/lochcn eenen ieglje-DrhemlBaer 3t}n
öitmifobelen om tot tiet goebt etmbetc gljerahen*
jijnöitrHïifn 13002 metJfcl)en/öietioajreï>cii/ wbe !
met ücoj be ftiuteti jcftïjcpDt moeteit gijelepbï enbe
BDeöjeüeu tócjïien*
G H E B E D T.
Pfalm.118. T"\Enmenfch. lckbelijde,alsbedenvooru,omijnen~
mti^em'
■*-*'endempenZoninck^ lckhebghefvv0ren,endemrmy \
toectontttttttg]nmmn t'onder houden de oordeelenvan uwe recbtveer-
têhrtsen öcn «falwjKfr: den vvecb dieghy myfult toonenfat ickjngaen; hoe ,
tocd)/ totJSV fVVaer dat dien oockjbude moghe» wefen ,'Want ghykondt
®mm
p * endefult my helpen, die d'opperfte kracht en macht zijt, bot
verwerpen datfeü; want gby wijs z,yt; boe moyelijckJ*tfc
Ioan. 6. ^ ^ want gby goedt xqi. Hiemandt en kan u volghen, o Heeré
Cant.i. t* s Wenzydatghy bemtotutreckt;trecktmydan,oHeerèi
niemandten handerkomen, dan den gbeenenjiefijn cruysop
hem neemtyleght my alfulcken op,als
'r uwer Godlijcker mak'
Matth.3 6. fieytbelieft.Want gby zJ}tdenHeere,endewy dedienaren;ghy
zqt den Vader
, wy uwe kinderen; gby den Koninckr, wy de
ender-faten-y gbyztji de vvijsheydtendehet licht-, wy inalles
verblint;gby zijt ten laetfien den her derende wy defcbaepkens*
Ioan.ia Doet Heere,dat hkjnach aen-hooren uwe slemme , ende dat
ichjlefebe kenne,om dtenaerte volgben,vvant die defe niet 0
boort, en is van uwefcbaepkens niet, noch van uwe uyt-ver*
kgren,ghelijckjckbetrouwe dat ick_ ben
, ende dat gby my niet
enfult verlaten, diegbercedt ben om u te volghen, maerfult
myleydenals eenen goedenherder,op dat uk,macb gberdkefi
lbid.
          tot *k vvaeracbtigbe vnydenkende dat ickjnacb leven tn u, en-
de over-vloedelijckjevenjie daer zyt mijn leven, ende alle mijn
gpedt.
Pracktijcke in't verkiefen van eenen fekeren ftaetv
!^tf$f$* r\'^er(ïci3/ï)embertmftc/i3'tfafeeiiati)ctmoseIifc
üwUmtoc» jL/tó/oft ten minjïcrt alle bekommeringen eenen qjöt
d
-ocr page 67-
Van eenen ftaet des levens te Yerkiex'en. 49
Jattglt aen ii'eent fijbe ff cllé/enbc fijne ftele fupbercn boo? &eit in fïflte
9ct£acramctttberbiecbtc;toantineenequact-toillige bwjijet bet*
ftele en fal gbeene 1» sjsbcpbt nomen. 25cmr rekt hicr-nt- **<#***
u°ben/barhctboo?alnootfakelHckiB/fp feïbcn geheel
Dbcr te gftcben aen -©obt/ toaer boo? gïjefcljtcöt bat een
htenfcb gbererbt iate bolghcn ben tocrhbtebemghe*
®Efenfaitoo?bl;nocl) en begeert niet batbe<SobbcÏ!?ïhp
toÖsftepbthacrbocghenac£ fijne bUjaeahepbt/ oftbat
bcitiöotbeliicKest/bcpligcn/en toel kebagrhjckrnixnne/
jtaer ben fijnen gbctrocken too?bt.©co?ta moet fap hem SJttftm/nï-
^"bcrlinijl) begbeben tot het ghebebt / tot aelmoeffrn/ mocflot gi^
E"be anberc€>obtb>ucbtigï)e toercfceitiarngefien bat bit ^J^jf
j*ne alöer-grootfïe fake is/hjacr in men anbeca niet en toa-cken acn-
"loet onber foecken ban ben to Uit -©ebta aüeen/aïa bte nemen tot cc»
Alleen bjeet bjat ponben hp aen ona gegeben beeft /entte f«i t&iüe*
jjocb falgbeliebcnte gebcn.Baer en bobcn tueet <5obt
«at maniere ban leben ona beqnaem ia. J©ace toe
fitootelgckg öiencnfuUen bc teer kenen om berfebepbm
SDeeften t'onöer-kenncn.I©aer af bier naer gbefp?okeit
iaibjo?ben.
. ^etbjcebe/ï©icklu0ÏB ten i£.£>acramenretegacn/en ®"Sf
j^t felbe ontfangen hebbcnbc/oobtmoebcltjck/enbe met öirHtoijfe m
Jn
OÖebeelober-gbebenfijnsfelfa'epfcljenenbefeggrit: i%€mamit
*?eete bjat belieft u bat tcfe bocjWanr bet aen berfebcp - sacn,
oen gebeurt is/gelijck brn faligbcn aiopfius «Öonsaga/
              v
^fpalf-banbefiemmebeapeeren/ enbe fijnen lutUe
Sfl£ÜeeIfjek berftaen enbe gbekent hebben.
o»^it,ci:i,r / ^cnnc Ö"o?en feeken gecfïelrjcke enbe ^ct,a*K^e~
geënte mannen in bit ftuch ■ Wam ben $eere piaebt ifeitjtfec t fa*
L„meP»rïnck boo? een anber/maee alber-meefï boo? maifjsiïïte
n,"^lccl)t-babei7onarekcnnentegbeben/toatbpban&«&? 1 .bait
b;„ ®c«aentoiItïiebbcn.3CIbHaiagefeptgijetoeeftaen m* ,aAS6'
lotn^ePIl.9hcn%oftcrpa«Iua/al3bpgbefonbert toas
baev ra,mam •' ^ract ov/enite gaet in be flabt/ enbe al- ■**
bop« to ttr Qhefepïit too?ben / toat gijn fult moeten
^(."^fplbeberteltj^.öiberagbefcljiebt te toefenaen
man»! ^mfe: lwattt^efielcban eenen brplighcn EcclLj*
bai"f""tonbicitt fomttibta meer toaerae fotigfte bingen/
(cl,0u^cutoacÖtera/ fütcnbe in'r öoogbe om re aen*
bjefc^lecup/3!tkbeb boo? alïe gljefepbt»?ofïïtdnffete mcijcm nnt
'l«oatmm fj».fcK,E bertrerke/ alfroen bit beraebt bertt«$m
-ocr page 68-
p             DcnI.Bocck. HctlILCap.
hmi m&ee to°°? tomben beeft: matt als Ui niet gijcfcïixeöeit ert :
Ks'tólifc kan<: alf-banfalIjrt nutcnïicpzofijticD toefen t'fabcnt*
Iïcöcna.ü8i= cenrntijbtlangbte bcranautocn cn'oct'ouer legden b*
gi)Ciiöc pos»* yoincten/bie Ijier nacr gbrficlt ioo?bcn ban be maniere
»»^*#j* üan jj£caög enbcmcbitcréVntb, e befonbcr/biat mantel»
Een/ " fweu ban tebcn bat men inbc m-e bes bacts foube Uj ü ten bet" ,
*a^ 51* kafeu ijcbben.L^tet upt rit baïgbt nochtans niet/bat alle
menfetjen eenen oft al ben fclben tocdj in fullrn gacn>
by erempel ben fekerften / bat is / bc reügie:maec toant
«cel menfdjrnbacr toe niet bcqüacm en 3Ön / foo en ii
be reiigtc boo? be fcininigljc ben fe&crfren toer!) niet:
jEunt een- iegljeïijck ijeeft fijne gabe / enbe fijnen roep.
uCot.f &nbc een icgtjcltjek moetblijünt in ben roep baer ijn irt
gijcrocpen is/naet ben racbt ban ben Ijcpligfjett Hpoftel
Rdm ?, paulus. Want i gbeljjck ben fclbcn IpojM te hamert
gijccft/falcenicb maeckfel feggen tot ben gïicnca bie't
gjjemaecht tjceft/i®aera l)cbt gj)p tttp aïfoo gbemaecht/
<© act jim in ijet Ucijacm berfcijepben libt-matnt/ enbe
be libt-matcn en hebben alle 't felbe tocrek niet/ mart
fect een beeft b'anber gïjebjeca: bus meet menfuerirt
^om.ii. anbersniet nacr bolgïjen/ban bc befte gabcn te toejett/
be (iefbe: !©ant <©»öt en is gbecnsn upt - nemer bet .
perfoonen.
5©e bijföe/ jbifrrrn tö.^ngljcï cerrn/eubc aen-roepen:
|* bijfte» toajU am gjjpfiejtöat bp ons gSjegöeben is rot ecnert
IS ï,iö'ïeptfinanenbctoefl)-gnefcIom onsinons®abcc lanbt F
b<-nöati!;ntv telepben/gljelijck Öaöïjacl gbegijebrn isgfjetoecfï aert
Bcito:ijats ^obias; fonber ttoijfelfoo is fijne meefre fo?gbeoitste
toüc icyöau jcjiöcntotbientocch/enbemanirreban lebcu/öiealber-
mec|t»tetben<©obbeIijrkentoiücober een kemtjopbaf
Jjp alfoo be göeuc bic onbee fijne beft termrniffcgïjrfteK
3tjn / ent* be kinberen ^obts toebrrom foubc mogijert
bjengtjentot Ijarcnhcmdfrben ©abcr.
Se'ftfte/ffin ®cfef*e/ ©no?alis'tnoobtfakcïtjcfc/gbcïflcfcbobert
Jjctt gijettjeit gljcfepbtisbcbcrepbingijcbesljerten./ toaer boe? bert
(tsieiViöHocï ntenfcl) bafteljjch b'ooi ()cmrteetnt/t'oinhelfen ben toillf
afitoic tot öje l1cm ban 450j3t aünacOtirf) gftetaent fal toojbett.
Kt urt Ueion- ^.j?mm mecI w gjje(m üe,.manieren/wem gbeben tot
&it betabcn/boo^ al eerbar onfefiele gbeïijch een toeegö-
frtjaïcgUeujtkftac/op bat top bet gbetuicirtc ban bert
ti&obbelijdten toiHete bcftiiepbctócKcr fouben mogfiert
lieiinen. Mm is't bp al-bien/bat top befe gjjrijjchibept
ut oH*
-ocr page 69-
Van eenen ftaer 4cs levens te verkiefèh. j*
orff,!,Uct e" bi!töè5»i foo moeten Uip ons bic&-tonï0
fe L" ? "V Uui,ant ban 0Hfm »winc/toi fticn bant öacn
^ ,- 'ïcli af'&«* lirrfr.
berrr.» toru ' blr !,aEC ** öefe maniere ban Irbrn °*> teracw/
i>tS fn/.rntf btf hn frlu' «»-W3f«i «** baer »a S« * f^
«nheoE' C"bC,\e ^«amiciieiïèn/ ftet ongerief/ Mam/S
befl,,.lr!51!amid;cöm cn oi>™ toegöeMi'robe fult «Wtffto
tJÏÏcit            * fCfeift£ 0öc)tót bp u f"»*»'»»>«- *»*■«*■*
Schiet-ghêedekens, vvaer door den ghernn d'tehm beraedt,
ficb door den ddch !(an vervvec'keti.
Lït?^^!"^11 wech' en(3claetmywaiideIe» p^-rj-
iSuheaL7erecht7erdich"making],elfcrn^' enJe «al n*
^eer-™fr v ? l"£ f "^f" '" UWC wond«^ckheden.
V™^atvv,ltghy, dauckdoe?
                                         Afl a
t Ïchu^Sl'^11"^61^11 ^-k weren ^i.I;,
^jet 1
             gn«uyghe»iflen,
Heercn Efl£ ""^' ^'H ^ VVfch'maer <*« P»t. tA
t>en y U J §'1n§^C11 te bcfclucken.
v Voon draden!0' " ^ " *J" ^ ' *** d*^ P'oy '»■
^Êr^T^" 'T,mam S'an/hen ^rchickt.,vva„r Proï. 10i
ka,,/         ° dcn W»»^*».» die fijnen ween veilhen
Spteeckr T-j
Allevvc'j"ecre>vl|ra"tuVT<:ri d^enaer hoort.                        i.Reg j„
den 5^ncens»"n«<luackcn hem op rechtte zijn, roaer ProT-iï.
Och 0f evve8hetdchctcei1- -
houd,Cnm,Jne vv,eShèn 8hefïke't vvorden, om te onder- Pfal. ut
In alle
          VCrechr vcerdic»roakinghe.
v«ftortt'Jn herte hcbhelck «ghefocht, en yyiltmy niet Ibid.
Icydt m v T)n Uvve8liebocIén-
i»ebb'Ll6°L Sin dcnPadt va» «we ghebodtn , want die Ibid.
'es. ghevvilt.
ÖJ                         MEDÏ-
-ocr page 70-
5*              Denï.Boeck. HctlII.Cajr.
MEDITATIE
«
                  Van den Houwelijcken Stact.
2>' eerSte voor-flellingke.&ttlt UÖ002 ItCt aeit.fcftöll bèjS
peeren/ enbeföulgemelfctjöof/ berepbttotaïlen
ftjnen taüle.
De tweede. 23ibtbat gp Rem gHcujeerbtgöe u te
roepen tot fuknen eenen ftaet/ in ben ineicfeen göl*
8em alber-aen-gljenaemftc toefen raoogïjt.
HCti-point.^kcu-mcrfhtten cerften/ bat culten
btcuaet «©obtgnioet bcreuöt ^i)n in alle fiaten
ïjemtebieuen/ natl>enmoetampt.oft<Iact niefetv
«rhai ftaet ban na fijnenalDcr-fjcpIitöficteiïlaïjp bic berfetjep*
tco uuwti ï>m leben in fijn liciiaem gljcfdjapen Reeff / ciibe
m ra mot mcniglier-lep ftatra in fijne t?cpïigÖe ftercHCtn-
mrtupt ft)KGHCfteitftecfr/loeetbefiVuat£ft^p?ofgtcï9cïïctfou^
mPSm bc mogtjen toefen/ cnbe tot ftme mcerbete glo?ic
uuue *«!«£ bieuenbc;begfi,cei;tbitaUeeKbau§em/ enbeiceftte
fau
          bjeben met utoenroep«<€en ttoeeben / netïjoutoe?
ïncli tébau <@obt in-gWWt totbcrbjepbmgljebe**
meufcftcïijeHrn gfjcflaeW t op bat tjier boo? meet
&* ««*. JKlcn <©obe inbet ecuïoir0ept fouben Menen/ cnbe
SSL opbatïjet foube *ijn een remebie tegtjen be on-fup*
W* berfiepbtiijebtbitepnbe aUijbtuoojoogljen/cnbe
ÖoefcljabeUjCHÖet^p/ om teniet) anbet cpnbeÖet
noutoelijcft aen te gaeu/ leen upt &et erempel ban
"^ara/toieng febeumannen benboofen gïjeeftber?
finarIjt ijeeft/ om bat fp Hun (fooien €ngljct glje*
tupgöbe)totbefen ftaet begeben i)abben/om Ruime
quabe Iujlen te gfienieten / gRelÖcn peerben enbe
tnupïcn. (€cn betben/ aen-mercRt Rctgïjenc ben
a©ijfcu-manfcgï)t: eengoebt ttt\ cnbeïot i£ ecne
goebe bjoutoe/ in Ret brei bet gljeuer / Me <©obt
bjeefen: fp fa! eeneuman gRcgficüen toozbentooo?
§ocmatb>«t fÖnegoebetoercKenjcnbcten i. leert/ Roe ncerfnctl
«so&t fijne gRp moet begReeren ban <©obt bepatture/ bteRpn
ïaxxuxt, bv toe-gefcfiicRt Reeft enbebetrout/gljeltjeftt)p 'Jlbani
g&coE moet, aïflapcribe/ €bnm gRegReben Reeft/ foo faïRp V
Docn/aï£gRp op Rem betroatoteene geben.^nbtcn
gRp nu een benomen Ijebt / beneftt op be baoifïcR*
ricljepbt «öobtjS/ bte ubefe bcfrijtcht Reeft banale
eeutoieöepbt;tnbebancHtben^eerebacrbao?.(€eti
bieröen/ acn^nercKiöQeben^rcRengReï ïlapRae»
-ocr page 71-
V an eenen Itaet des levens te yenueien. 5 J
fcoo? ®obia$ eene öiniö-tyontoegïjefocljt fjecft/en;
«c beu BDOfciv gttccfl 'gljebonben geeft: enbe bibt
oien feïüen Slrcljengljel cnbe ocjrh utocn 23ctoaer;
wttvenbeben SSctoaeröcr ntoct parture/ bie tg/ofc
pcfen faï/bat tm u aitrjbt ijeïpe enbebcjtierc/ enbe
»efe fakc/baer u enbe utoe£ parture faïiföcptmcefï
aenljang&t/grjeïicüeteöeljerten. CennnrTten/aen-
wiercnt goe SUbjarjam boo? fijnen fow; gjfaac eeiie
supf-tojoutoe gïjefocljtfjecft/cnöc öoïgïjt §faac na>
tnbeiuacötueeu te nemen fanbet racbtoft bene; j^tt ra*t
«tctte utoer ©nbetenjaengljefien bat fuïeïij* üerepfï of* bcmtume
J« c«-biebingïjc/ öie 8ÖP ftuu föuttrid) 5flt s toatr *f ©hobo*
ï.°*u oocn betmaentuïDeen-toetentïjepbt/ bïinbc !f;;";"'^;„
*|?fbc/ enbc ftïepne crpcrienticoft erüarentrjepbt. gtruK !U-V
<€en feftcn/ acumercht bat fomiuigc mcnfcljeumet p
Sroote <ü5abtb?ucï)tic0cpbt / cnbeweel biööcn£ fyet
youïueïgcft aen-flaen / fommtglje anberebocnrjct
j-lbebooifceel on-glje-oojlooföemibbelemenbc bat
^cfe boen/ eben oftfp ben toeeb, boo? af-tocgben
foc!)tcn/retnebie booj foonben/bencbictie boo? ma;
«öictte/öun ttxfi grjebenbcnboofimtojanbt/om
^.obcmöen tjoutoclrjcbett ftaet tebicnen. ^octf
«ïöiengïm mi f00 gftebaen rjebt/ pepnft toat gijp
^fiifn anbewn tabcn foubt* enbefmtoertutoe ficle/
«?Ernieutot «toe mepningftc/ cnbe rantfoent utoc @M-)%u<te
rcmbenboo?a!nioefTcn enbe gocbe toer cUen: toont tjg!>« <«Jfe
o-a
**nberö gljclncft on-gobbelijtK bit öoutoelrjcftbe; **£££,£
£c"ijit£/ foo^fjemcpnuJcK nomen baetupt feer bit; £*£««
*c*e enbebjoebe b|iicljten. Sïen-mcrcKt tenfebeu; ^a "W-tc-
'hrci* / toat teerfeenen gijp l)tbt/ toaet uut gijp $umv gaai,
°at «©obtn tot bé^outoe^efceroept/atesmifrerefs?
gcPt uati toeglienbetflicrjacmsV ofteenc naturelle;
£E Scnepgnclgcftöcpöt ban toegljen bet Stelen/ Dft
^v^Ö iii-gftcbcn alg gfju ter tafelen €>obt£ getoeefi
na t7 cff nilcr öat CÖP (0oöt SOebeben nebt i enbe
Pïïettuutoenneerc op / bat frjnên fjeplicfillen tuiïïe
i," u Sfjefciiiebe. ginbien göpnugïjeftoubt jijt / be*
?«nchtbeh felben / bat befeuin uncïbiecljti^/cnbe
re«out u toaftelocft/bat l)v utoen ftact / cnbe torre;
rfn fai göebenebrjcn / i0't bat göp ben fclben naec
'9ne toet beleeft.
,fit>ct2.point. 3£enmercftt ten'eerlren batt'ïjautoe*
»i»cit een groot Sacrament #/ enbe bat Bet beteert
«P i                      hent
-ocr page 72-
54           Den I. Boecfc. HetIII. Gap.
me batiw Sïcntöe üerecningn? Cfjjifri enbe bet ïf. StereBê/
ï)oittot;ucK 45obr#enbe ber fieïen/ber gobDelijcfter nature met
cct ëacra» jjc menfcl)eIr)CKe / enbe beftet neerfticIjïtjcK inbten
ïi ja« f$ gjjp j,aer toe geroepen toojöt / fjoe bat gnp foubt
mognen bemaren een ön-beulecftr öeböe/erïbe trou;
Ine ara nlne rjung-iwourue; gfjelijtn Cfjfiftus* gl)e*
ïiflcn ïjcef? aen ftjnctterche.f&eritnjcebenaen-merct
öat bit Sacrament gratie gfjeeft/mbien'taenghe:?
namea teajbtiit ben flact ber gratie/on bat fp bep?
be belatten bc£$aumr!iKKsünocntcnbwg&^menbe
*foo teel grooter gratie gfterft bit ïfepucf) ^>acra*
went/fjoe bebebatie/met be torïrne nien ftem baec
toe berepb tygrooter iö. Henmetcfc t ten öerben/bat
fe           j)eti)outoeïi)fKtjan 43obr tu Jt parabijtf in-goe(ïeIt
HfSÖpL ï3/enbeban«£öjiftagrif-eert/eerfiin be fê.jpagct
?'SSfe Maru, enbe gfofepft: b*ier naet in be bmploftbart
tó m-gUifteit €aua <©aïfea / mee fijn ecifte miraftcl. I#ier om
la» b^t benfHtJioeliepïifIjIiich/en'öemctïBateenerepniejj?
€Mttn feet ^eubtgüP na fjcterempel ban onfe ïiebe ©iourut
BSe-eot gip facfjoo?t teïcbcn/ op bat Confluö gfefiwf het Vnater
. * ber tribnïatic üeraiibcre tnrmjn ban canfblatie.
^en-merttttrenbievben / bat booj Jtfeïbe beel bet
ïetfelen ber faii'cftepbt gfje\nep?t vuojben / inbien
mtn'tfelbe aen-gactfaortbcljapjt/ enbe baet in
iöiel ïeefo; baer om baneftt ben 1$eert / bat ïjp Dem
triietoecrbiaUt Heeft/ booj fbcte mibbelen onfe
b200#{tepbt t' onber-Homeri. Ucn-mercftt ten bijf*
ben/ bar be ghcljoube petfoaiicn b' eenebenanbe^
ren/ met feer grooteftepligöe Uefbe moéten bemin?
T nen/ fbo ben mpofteïfeght; <©f)p mannen bcmtnbt
pqio j. ), u)gje {ntpsï-bjouiüen/ggcïrjch Cfinfrug ftjne ïtterefte
bcinmbtöeeft/enbeljceft fpfelbcn toobjfiaergrie*
gfjeben j enbe fes()t nocfj meer; be man$ moeten
jEjünnc ftupf-bjoutoen beminnen/ aï# fnmne epgöene
lichamen: aïfoo bat ben menfeft omlnm/ i^abet
enbe moeber tocrlateu moet/enbe fiun aen ftangften;
iicticUu enbefjoe!eeIi)cJt fiaubeffetroefen befen banbtban
foobanigftetoergabcringe te fïheuren/enbe gfjcltjfft
l1onbentcgf)ciinialcKanberen u beffen/ enbe met
ttiooibê teftcijbéilbautruïch eettïeben boo? on-fpje*
feeKi)cKebitterï)epbt/ meer ecne boob* enbe Deïïe/
öan een leben macfj gfjenoemttuojben.
- ileta.poia^^en-mwhtinf-göelgcft^ö^ 5^
VMtH
-ocr page 73-
Van eenen ftaet des levens te verjeiefen. #
wacftenbe on-ghemarft bc£ noutocïRtfcen ftaerg, .^^^
f £« «tjlen bat bet eenen ontbrnbeigcftcn baubt i#/ sSt^X
«aer boo? be glfeljoube aen malcuartbetcn gbebon; ma* cqs
°en 5Ön / enöe fu gaen aen eene feer nouïue compa; jj«uudt}tfc&
B«ie toan allen goebt enbe quaet: enbe baerom jïaet
™ci t'aen-metchen/niet ïonenmen tteebtin bcfc
compagnie ♦ (<Ecn ttoeeben / fp moeten b' ecne i}tn
anberen foccKen te belieben in f)et goebt; toaiit ben
man(faobcn^pottelfeglp:)i#bcfa?gbtboojöebin::
ÖÖcn bcfet bjetcïbt/ljoeljp fnnchupf-b?outoe htïiti
«en fal/ mbe infgöelrjcK be nupf-bjoubjetjoe fr IW
Wh man beïjagben fal. T&otfy bun (iaet toe te fmy
®at gun niet enbeberbe eenc al te groote liefDe/gc;
'Beft gfjcfcQtebt i£ in 3ïbam enbe <£ ba/in ^ampfoit
enbepallia/ jae be üjcembe gupf-bjoutiien ftebbert
^alomon tot af-gabern}c gijetrochen. 2£csi-mercbt
*en berben/ bat gljecn ban bepben maeftt en Heeft
fi5ngepgf)en>enirnacmg/göeü)c&ben SllpölM fegftt/
biaer ty ^jjn cleft flaben gQeïbojbcn ban ben anbe*
ren/ glj'elncft £>.<3an<©ulbemott*ïcrrt. <€en bier; $«ƒ<***?
ben bemertftt cnbc bat op 't alber-neerjltf IKlc / bat 35Ï&.X
met alleen befiecbten öe# ïicftaemg /maer ooclï be SKmsb.
Hechte bcr fiele/ban eene quabe tojeber-pattijc ober wen te ïv&
« anberftomt:enbebatal^ b' eencbao£i,3/bii&ang win
«oo jfeftcr ben anberen beberft jciïbc oberfuïeft^ bat
Bnp beel neerfiigber letten moet op be fd)aon!)epbt
oer ^ieïc aljS bes' licljaemg/ enbe foo beel te neerftis
«"ermoetmen toefen/ ombe quabe gftcb?eKente
"^ben/Doe be felbe als?eene fmettigöe faeefte ïicn*
witjt&cf g&cnacït ïao2ben: fcggt mp / ieft bibbe
Pc' H/faubtaOp met eenen mclacötfcften / oft bie et*
"'Onerfrijafibfgljertiaobt puchtün timer/ oftbiê
°-n«ft \uacr ban frmeouber$ 'tl)outiichjrti aen*
öceroeiTJich en mepne ïjet niet.giuber felbet manier
wnbliebt/ enbe beel meer benon-beueöbelittfieit.
rijf tisooné/fegbt ben 3©iifen-man/ meteenen lecutis
"Jt met eenen b?accKi£beOagnenjcfcer/ ban met
**ne fitoobebjoutoej bie Haer Beeft \$ gneis jdvbett
penen / bie eenen J»co2piocn gbebat Beeft: macis
Ef " eenen boo fen man fègBt ben fclben: bat Bp glie*
"KR een cïeeutouptroept enbe berberft fmiel)u)'&
Pc"°oten, ®en ïaettlen aengnefïen batbe gebaefc
««noer flerbeltjcft? meufcöen bïoobe 3gn/ fnbe orifc
-ocr page 74-
2„             ^wujL.uoecK. Het Ill.Cap.
ijoojricftficiicticnori-feftcrjbtöïötn mezcoobtmoa
ijuDimh/
Dat Op utoe \ncgijen öctaere in fijn teeï-
ürijagljen/ enöc« gmtie Scrïeenc / Die nooöelijrtt
i3 tot Den ftact/ in Den toetenen |jp u göetoepen
Jjccft.
GHEBEDT
Om indcnHoirweüjcken Staet Godt-vruch-
telijck te leven.
O Mijnen ÜKre,o mijnen Godtjoor wiens voor-fichtich-
heydt aUe dinghen befliert vvorden,ghyhebtmy uyt-ver-
\oren om u in het houvvelijcl^te dienen, mijn herte ü bt-
reydt om uwen wille te vol-brenghen, in den wekken icl^
gheerne my over-gheve, om den wekken ickjverlate Vader
ende Moeder, ende (al mijne parture aen-hanghen; maer voor
alkeereickjuijnaen-Jtchttotu, ickjteffe mijne ooghen tot u,op
datons houwelijckjiylijcl^, ende ons bedde on-bevleckt worde:
©é pamttc want het is u bekent jlat ick_gheene parture begheert en bebbe,
inojt om , meh en bevheere, dan om uwen f wille, ende met uwe vreefe,
begeert imoj= lckjn bebbe myn confetti ntetghegheven, dejen Jtaet t aen-
tat.
           veerden om mijne wel-luHe. Helpt ons dan, ende maecktons s
beyden een met u, op dat vvy u beminnen ende dienen rnogheu
met eenefchoudere; op datvvy wandelen fonder k[achte off
op-(praecke. Van mijnen t'vyeghen, ickjben bereedt te haten
■ Vader ende Moeder, parture ende kmderen,ende al dat ickbeb-
bejiever danu,oeckjneteene daghelijckschs fonde tevertoor*
Hen. lekben bereydt liever te Herven, dan dat door mijn exem-
pelofton-achtfaimbeydtde mijne vanu[oude af-vv'tjcken, die
©c fcci&cr^ dacr z,ijt ons leven. Want feker ben ick, dat bij-fonder de
ïS,?'fJt? kindersfuUen vvefen door mijn toe-doen, oft erfghenaem van
ixr<®u'ïcmx/ deeeuvvighe falicheydt, oftplicbticbvan d'eeuvvighe doodt,
oft falirïy aft want na des VVijjen-mansghevóelen, eenen jonghelinckjock,
Prov. 21.* & hf mtfal vvefen,enfal vanfiinen vvech niet vvijcken.Helpt
my dan o Heere,mijne eenighejalkbeydt,ende verkeert onfe tri"
■bulatie desvleefchs,in confolatiedesgheefts, op datvvy uwen
mewgbekenedydeti, endedatenfehuys-gheneoten oockjivvcn
mem
-ocr page 75-
Van eenen ftaet des levens te verkiezen. $7
tiaem loven,maeckt datfy u vreefen,ende vvy al te [amen d'eea
den anderen beminnen: want uwepUetfe,o Prince des vredes,
*f in vrede ghemaeckt,noch in 't midden mijns huysfal woonètt
die hooveerdicheydt bedrijft, foo dat hy niet en wiltuwenghe-
ooden onder-damch vvefen,ende by-fonderdatghebodtjatghy
u ghevveerdigbt hebt ons foo menich-werfaen-te-prijfen, [eg-
gende: Dit is mijn ghebodtjat ghy malckanderen bemindt,ge-
tyckickji lieden bemindt hebbe. Ontfanght doch bidde ickjl
mijne goede begeerte,ende verleent my dat ickjiochdoor vvoor-
den,noch door werelden iemandt vanu af-ketrc\ maer ter con-
trarie, datickjen-iegeüjckjndedeucht mach voor-gacn:vvant
Wiegheeneforghe en draeghtvoorfimehuys-gbemoten, isar-
gber dan eenen on-gheloovighen : hoe veel te meer, is't fake hy
door woorden oft exempelen hun tot de doodt leydt, hun noode,
°fi daer toe brengt, datfy ufouden verfmaden, ende (o goeder-
tieren lnsv)u weder aen den cruyce hechten.Ickjnbevmde ïpc
fdwte*
niet vreeder te vvefen, dan alfoo aen de fijne te febencken den j^^j,^,
beker des eeuvvighen doodts, alfoo depoorten open te doen aen öo# r quact
denvijandt, alfoo uwe tempelen, de zielen,die ghy my bevolen SpJï^fDCB
hebt, over te leveren aen den duyvel, om vanhemghefchendt
te vvorden,fiietwillen oftderren hun vermanen, vandepe-
tyckelcn daer fyin z,i$n\maerforgh-vuld'icbl\jckrijckdommen
foecken, ende allen over-daedt oft pracht toe-laten. VVeyrt
doch, ickjiddeufulcks van my, ende o mijnen Vader, maeckf
^"^S1*
dat vvy uyt gantfeher herten u beminnen moghen, ende eerfi ticlif^ac bait
i°°ckenurijck: bedelaersnoodt,enderijekdommen engheeftons f5"?;'"'^tci*
niet, verleent ons alleen onfen noodt-druft om te leven .Doch,
indien 't alfoo vvaer, dat u beliefde my dit te weygheren, ick.
Tvtet vvy z,ijn uwe kinders o Vader der bermberticheydt ende.
Godt alles troojis, ghy weet beft wat ons profijtelijckjs, ende
ghy verbiedt ons benout te zijn, ende gebiedt ons alle onfeforghe
°P u te worpen: ende dit doe icJ^gheruslelijck, ende foo mydat
toe~flaet tedom,mijnefiele, mijn lichaem, mijn leven, partu-
f e3 kinderen het isalu, ende voor u alleen beware ickjefelve,
Kkjeve voer u ende niet voor my, u draghe ickjp my -felven,
D $
                              alle
-ocr page 76-
             Denl.Boeck. HetlII.Cap.
tllemijneendemijnder wenken, op datfy u eeuvvkblijckJo~
ren endeglorificeren van eeuvve tot ecuvve, Amen.
Pracktijckc oft Rcghel voor die in den Hotïwe-'
lijeken ftaet leeft.
*. T") 3!e tot beffen fïaet geroepen is/moet biert tot««5obts
^glo?ie/cft out bat fulcks <©obts toille is allcê acu*
beetben/enbe batnac cene generale bircbtesitaer gocöc
bebcnrkütgbe/ enbetocel gljcbebcn/ tntiz almoeffemföo
beeft ben «Êitgbcl 3Iobias gbeïcert / ia oock ban ijcm te
ontboubenecnige bagen / om alfoobes bupbels matöt
t' ontgaen;enbe toat toSber foube het bjefen/bat fulcks
iemanbt na-boIgl)be>gbemeiicl« foo beel in ben botttoe-
Itjckert ftaet / ooeft bebben cetttoigbe fupberbepbt be*
taaerti?,0a bienban men albus beeft het boutoelbckin;
gbegacn/foo moet men bent laten boo? fken t'fameit
aen-gbegaen te hebben met fijne partttre een compagnie
ban allen goebt enbe qttaebt:enbe boa? al/bic ghrboubt
is / bient te befo?gI>ert Dat fijne gbebccle familie *ff>obc
aen-ghcnacm 3p: bp fal baer npt Hupten alle on begbe*
lijrkcjenbcfat toaebtcn foo beel t)em mogbelptk is/ bat
«©obtbanbe feluenietbergcamtentoo?bc. 3Iijbtenbe
tocrek falbp alfoo bebcpleu/ battet niemanbt lebicb
iet üoaffet11 *• ^ faI aIlc öagben tioo? bent nemen/ in ben naem
«ïai«3oöt& oes85cetc 3]efuCb?i1titeboen/alaathp boet/in tooo?*
iseix enbe toereken/ enbe W fal bcfo?ghcn/bat fp bagbe*
ftjefts JB iffc boojen/ 's aboitts bunne confcicncie onber-
foecken/ ten minfïeit alle maenbeueens biedenen*
be commtmtceren / enbe bP en fal uicmanbt / ban op
futchen befp?oben conbitie aen nemen/oft oock bp bent
«, m ijouben.
S»m» tour* 3. ® at bp be fijne / leere op 't neerfïttbfte te ftljott-
k beciüm toen bttple oft on gbe-oo?loofbe fcboufpclen/ maer
joittó meep meefi bent quijt mafte alle on fupbere boecken enbe
fraw bocchf» beclben s enbebefojgbe in öie plaetfe <J3obt b?ucbtig&e
boecken enbe beelbcn/ op bat be felbe beo? een iegebjek
bp bc banbt enbe ooghen 3ij«; enbe inbten 't foo te paffe
qname/ men foube toat in 't ghemepn mogljen lefen op
ïloetncn op eene gbefetteenbebequameure/ fooben!£.<tf?ï5earius
SÖKfettes twe öeöe;toienslcbmEnöebJinanöere^ol)tü|UCbtigbe ge*
hoube
-ocr page 77-
Van eenen/taet des levens te verkicfcn. 59
ÏJoube perfooncn fal hp lefcn enbe öe fijne booj houben/ tost gacbtg
Pm nacr te bolghen.
                      -                                icfeu fal.
4. 39 rit 'man is bcsbjoutoen hoofbt/noth t en betact
«iet bat bc tyontochcccfchr^mijehcbbeobcrharc man;
ÜP fal nochtas grbachttth jfln bat hp haer moet hotibê?
als ecne mcbe-gcfcUhme: enbe baer om fal haer als een
pranchet bactkrn(foo benUpofiel fegh.t)ccren.^p moet
Pon* fijns fcupa-tyoutoe krancfihepbt berbjaghen enbe
onocr-rechtm; (toantfoobenUlpofielleert) mbienöe
wjoubjrn itt toiücit reemi/ bat fphet t'huns hunne
mannen tyaghrn.
5.   ©00? al ts't te biteben alle ff rijbjnghe/knbagie cft#oe fotnoe*
H«act bennoepé; enbe itc bjoubje moet haer mtjbcn ban tf tüKtójjuijs
rebcclfjjjskcns/enbebanmoet-UjiHtchciibt; toantbooj fóxwtoen. '
»ufoaïtighc bmghcn/tobjöt het hautoehjekeen omber*
^3nneIjjciiJOtl5.t0eghe|joube moeten hun befte boen/
:n "la'tRanbrrcit te gfjclieben in't goct;cnbe aUcn goct
inoctonbcc htm ghemep* 30ny enbe om gbeenbineft
«ï ujcteibt / en fadnen acn nemen ecnighe berbjeem»
mm ban ftjne pamtere / oft'ban hare bjienben oft
»,ƒ• ^!inhab(ftoftI»!cebinglje3Pmatich/naerbenfin jPatidjepbi
?cs; Xpofïclg / t®c bjotttoê (fcght hp) futfen met een ta* w «ioöerm,
«eujefc habijt / met fchacmte enbe foberhepbt haer ber/
b rrc"/hct Varlek oork plaetfc heeft in bc manssmaer bc
juinen bolgen licht haers gelftck boo? fottctntje/enbe
00 i?Ur!'!'cli
om mm'&« cieract bes üchacms:'t toclck
fc», t6* mcrr
«c^ets omfaitghcn foubc/ ban be
e«s!jr»bt cnbebeucljbt beitelen.
7. ai3 bEn ^em
mle bmcht beriecnt hccft/ bte fal* Wftj
SS ?° M al0'« SÖpbö*m **' *«»« baer na / foo het gSÜF*
S**«B«rrhiet»cn/*oJ>emrt gebote affectie op offe» SP4
bat h s temPcl oes ^"rrn / jaeoockbaghclncks/ op
föiir>            ban ftbicke enbe ojbonnere /1 gheite 5p tot
Jj !,nEe^eec g(one;'tcn3p bat<5obt be bmcht met cene
a „ ,JPC bootbcliebe te halen/oft tot eenen fficltgteufen
bar 5t0EPen- J|pts«6obeenbebenmettfchcon banc*
>a^/r0(Jtoiebcgaben <©obts affoo ontfanght/ bathp
ffctt r r UlIcïl *"" fcli,e,:/ &cn 3hcbcr toepghere eenen 00*
Öephf iLCft ban bit ^bm/bacr«)P be felbeinber eeutoich*
tneii toet,cï om berkrijgöen falj maer be htnberen moet
n weccfielöck onber totjfen/ terfjonbtban joncks af/
-ocr page 78-
<•             Denl.Boeck.HétlII.Cap.
pnncipahjcK booj terempel batt «©obtbmchtidjKJbf/
manierhjcKhepbt/ bcgbelijclshcpbt / maticbcpbt tnbt
facrbt moebichepbt: toaut be ninbers plachten in hun/
als in eenen fpieghel/ te bcrbcelbcri oftupt te bmrfcrrt
ben aerbtoft maniere ban htmncOnbers/ baer en ho*
ben moet men hun oeffcuen aft ghctoenncn in ©obt*
bmcbtigheocffVningbei enbe befcljijjben hun meinoji»
met $epligbe binghcn te herhalen/ oft merfentcntiert
tot een *0oötbutcbttcft leben pooghenbe / boo?tehou'
brn.3in't bo^r men moetbolgbcn jjcr bctmaen bte IBtj*
fen mans/ <Bngbccft nuien fone ghccne macht in fijne
joncKhepbt/ maer boogljt fijnen neclutoartt enten fone/
öie men fijn toillcfccn geeft/ bic fal fijne mocbec befchiu
mcn.tEfjbcljjcfcgoebt fal men alfoe facetten te to innen/
bat men nochtans fijne mecfie hope op <©obt fielt/ in*
be
bat men be fcïbe nut <©obt bcplt; in ben armen miU
behjcK bp te flaen/op batmen oocfein bit leben honbert-
tooubtontfanghe/ ghehjcftbe I©aerhepbt feibe belooft
beeft-
pwtx bjou* 8. 33ebjoutoc fal in minber bingljcn bet hups-ghc*
«Mi!nteh'arfE ^" rpSeCECM/cnbc maften bat fn on berifpbacr 3P / boot
falöeregtjl mtEfcccöbarc enbe bepIigccoubrcfartCjtoantoic goeie/
ungDetHrrf "'««sghtrrigbc enbe on-ghebonben ban ooghen/trecfet
Supf- gcfattf.«» anber tot fanbe/oft immers frhijnt bat te bócn.^ei:
rontrarie bc fupbere enbe eerbare (ghelijck men ban
renebermaerbe b?ontoe leeft) en item niemanben ban
haren man / noch is qualjjclt acn temanbt anbers be*
feent/enbebefenaebebcrmaniiigbe öesiBtjfnt mans/
fal haren man gaebt ghebert / enbe gbren quaebt/ alte
be bagen hacrs lebens; fn fal upt baer fclben tooüe enbe
bias foeclicit/cnbe fal lebichepbt blicbeu/ enbe be hanbt
Shecrue aen ben armen openen.
9.|>al men alle maenben reheneninghe houbcn bart
. omfaneft enbe upt ghebcn/ enbe hier fal men gbebacb'
ttcö toefen / ouber be toinninghc te ftellen/ 'tghene mcit
Öoemat b?p i>m arme»"PtglicbcpIbthceft.
Wtiahwtrom . « o. aWe jaer op't jacr gttetijb^ utoesbjuplofts / fnlt
mK S? Ö,n^«t boen/ten eerflen/gbp fult biechten enbe
hups bioutoe / om 't felbe toe Komenbe jaer beter»
uejtumu ten bevben / offert al het tttoe aen <©obt / in*
£>acri<
.
-ocr page 79-
Van eenen ftaet des levens te verkiefên. g{
hatttfuic bet Jfêiffe/öat gJit» tot befen epntte fait boen
boeiiiuvtbeplenbe ooth eenigfye
admoeffen: aIDu0t»as
3ob gljduotm te bom / fao öe fbctttiftute. Ijerfjaelt: te lob.r,
hettn/ Öp offcrac facriftcie booj fijn jjttpa göeftn/ möe
             v
fupbfiOtijetfelöe.
Schiet-Ghekdekens,
\A IjnenHeerejendcGodtjinuhcbbsicfcbeTout^cStocdt p/al.?.-
iny vooralle, die myvervolghen, endeverloftmy.
VTorpt uwc forghe op den Heerc, ende hy fal u op koerieren, p£j] /*
ende en fal inder eeuvicheydt den recht-veerdighen niet
in on-ruft keen.
MEDITATIE
Van den "Wedirwelijcken ilaet,
Tfeerfievoor-fiellinghe; ?5>Mmercftt bat gftp fLlCt t«
<ÖoDt^tegi)ejtVuoo|öicöepöt/cnöeDatg{jpüanöem
CDenoo&t Xooiht / tot eenen boïmaechteu flaet.
De tweede, %ti)t öem öat gftp fgue bopfe Ijoojen
nincijt / enot tuecröelijcft nacr uiuen roep ïeben*
H€t t. poim, 21'cnmcrcfet ten eerfïen/öat een-te; $oe öatmm
gfteïijrtt eenen fractmoctfiiefennaer bentöülc emm (tact
<6oöt£/ enöctoat een opentliKlueeeften ban ben tefwmott,
taille &abt0 bat fjeeft ccne toebutoe / be iöelefte
«Sobtöarenmau af-gijoaomen fieeft. 2Ben-mercht
tenttuctbenbefeliiaojöen/ Sf'öieniemathomttot Lucu
nip / enbe e» öaet niet fijnen Baber/ moeöer/DupjS-
bjoubje/wnberg/ b?ocbn# enbe fnpcr^/enbebaer-
en bobenfpfelben/ ïtïc en maeft mijnen ©ifcipef
niet 5t)n: enbe bentftt öat 4Dobt hu pjaeft time gfyti «&ow &*
troimüföepbt/oft glip Hem mecc beminöt/ ban alle SU"*'0"*
bcfe.aDecjt ban gebacfttirl) f>et bomttjf / büt ober JgK.
nbien man nomen t£:b?antt'feftK fal ober uftomenj abt-mmt,
niogöeltjeft fult göpfjebcn fipï)etntaefen/bieng])P Eccki:^.
onmateïöcftbcftlaccljtnontnomêtejön. 3fienmerct
Vuat teechenen giipljicr-cn-oaben nocö Öeut ban 3©^ torsê*
befcnrccp.Befefnhbi£&toöI£anbjucDtbaeröepbt/nm fP jjaft
fieeftte/öattet gtjeen patture u en pjefenteert / öat«« mouw»
8ÖP rujïe binbt in befen fïaet/ enbe een begeerte om {*** tt **-
totbebol-maecktUepbt te Bomen; enbe Iet op bief^rfl
tooojben öe£'$po{te(tf/€ene b2onrae ttie onber ben 1-v°1'7-
man i£/befc/aïfoo ïantft aljf öp leeft/ tg inbe toet
fcerbonben»maer inbieu tjaren man gJjepo?üen is?/
f? Mi
-ocr page 80-
6%            Denl.Baeek. HetlII.Cap.
fp igontbonben ban be \uct bes man&bat fptrou*
. toe aen ben ghenen fp *ntt> *uarc fp faï faïigöcr
5pn; inbien fp fooblnfr/racrmnncn raebt:Docij ic«
niepne bat idioocfc ben gherft €>om .# Ijebbe. JjBaet
btt i# meelt te berftaen ban be grjene/ oietottumné
iCor.7. jaren gï)eKpmen3tpWïimntüaaïb'anDet(fegf)tbcit
^.Timot.?. felben) i^'t beter te fiouluen/ ban tebjanben.
^0Êöm3©e" ^ctt.point* ItenmercKttcnmftcn/ttjacvombcn
twtoeijjiftot jtaetbervutbuVoen faügïjer té-/ tenteren om bat fp/
hf^rifflS* 8Öe,ti*& ben«afflrben/lo^eabcb?p jrjubcnanrglje*
toaact* BÖÖt öe$man£/mogen ©cbttanclKCK bienen/enbe
albn# geinen bit Ijouberr-noubige njucöten bao?t$f-
b?engl)en/ nlfoo b?engnen be ïueöutDen boojbtbe
feftitl>bonbigf)e : ontflagljen toefenbe banbebe^
gjjeetlncnrjeben / enbe Hare ïccl-laflen / ban beeï
$ttmmm*{0W\}m / ênbe on-gUetufttcBcben/ban ïuecrlrjf&c
mach bef0 f onbc rfarte / ban maeïtpber. enbe p?arl)t inbe ftlee*
ftattfc beien / enbe familie; be Vorltnc in be menfcljen be
liefbe <&öbt& bdet / terfeubr öefe foo nee! te meer*
bcr/ï)oeonfeïieföe min btrfp?epbtisï. 23cmcreht
ban bat grjn ?ï)t als* ontbonbrn ban bc tuetttu be^ê
inerelbtsi; gijp en Ijcbt niemant aen toien gQp moét
foecnente bcljagen/ om luien grjp.u paleer en racet
nu en faï uwen man u niet meer lepben tot banc*
nuetten eube fcrjou-foeler*; gripfnlt <®obtfoben/
bat göp nier / gfjeïptlt anbere/ racnfebt een parture
te binben; batgïptiiietenteeent/ oinf)etnf-ïuefcrt
ban bien; batgljmtiet onpatientitfjensmomfpn
toerbepben/ ig't bat pp goebt toag: bat grip niet en
Ijaeftteraenfcljenfane abfentic/ alglm mopelrjcft
toasf.^cbtgfjp eenen gocbêgeöabt/foóöcbtgijpbié
gftetaceftte bérüefen. ït?ebt gijp eenen <ruaben gf)c*
fjabt(o groote ftatijbieftept) foo rjebt gr)p bien t'famé
geöaet/entre moeten beminnen.©erblpbt uban(foa
2finnia Komana tt^t) bat gr)p noen goebcn en
toenfct»t/om booi tjem meeiy aï.ö boo? u/ tebjeefen;
noel) quaöcnen foeeftt omal-tpbt^teberfucöteni
(€en laetften aen-gtjefien u gtjeoo^lóftnocj} i£ urae
riefbey bie bebeplbttoa£/ tn <0obt tebcreenigfjen/
*™* J*.- öoetnet un*gantfffter ïjerte / enbebebenentuglje*
«Stoutluf ft öc?s toè&ütocltfc&en flaet^ / bien be üenbenen
«xbwDuiiK» ooenbertyeuenenbe gepjefen Rebben. (Centbieeben/
omüat i}m ^eere/bp-fonber booj bc toebubjen enbe
iuccfea
-ocr page 81-
Vaü eenen ftaet des levens te verkiefen. 6%
J"eefcnfo?gfieb?aegljt % öpüSüan iK\e tooortjtoft
"lom&aer/enbe eenen patroon ban banbere: noclj
h „enene/bie IjerfloubJen / en mogtjen niet feggfjen/
"«t jpoat boen/om alfoo banben man göeljoipente
3?n/ om Ijare ninberen op te brenghen; aen-gljcfien
«yonsboenbe/ l)are hinberen ooeft beroobenban
fii]?ne maiijn / enbe bairt moeöerlHdt gftemoef;
!£; pt t"aettian onöjebe/ettfce rtuift/enbe befeber*
lateHbe foecfit anbere erf-gljenamen. Énbieir fu
Höeene Wnbcren en Keeft / bjie ifler ï>ü ftaer ban
öoeeneontjjucl)tbacr{icpt/ enbe ooj-looiéöepbtber*
'aVi"»^1* *nmerrRttcnberbcn/oocri'tèrempeIr ,.,
i^"DlrtO/bemeïcHe om be boebubjelycfte fnpberltept/ IudltIl-r*
^tg0£feOj?ui^/onVttoïchöau^j-raeïtc^erïo<T-en/
faVmt^lP^cSÖtbc ^eö?ifture) befupberfjepbt
ueinmt ttebt/cnbenaec uïucn man gfteenen anberen
Söfttettten ftebt. ^teromljceftbe nanbt€>obt<Su
^S^r' /tnöe S&P f«It gfjebenebgt 5tin inber eeiu
h£%Pbt f*®**1 öcn *&• <®0eefl.35eraerrfit ten bier* - „
oen/ batbe «Mfcagöet m a ri a een boo?-beeït ban fhï£L*
«He toebumcu enbe maerfjben ia/baerö ober-bencht «££*
lSTX9]flt & ^öefenllaet gïjdctft Ijccft. 25e, aftffi
£SU ?oe ^ Ö*re finnen btïöaert Ijccft i haren ttibt *m an« to*
ocbcpir öeeft/een-ieg9eïncftboo?fjaererempeienbc **«»*.
gfpitgtie couberfatie/ benuaraelijdUot be <©obt-
»?ucftticftEpbt aftetrorftenöeeft.
.wet 3. pomr, Ben-mercRt ten ccr<ïen/fioc enbe in «teotMte*
£* manieren eene töcbutue / na ben 2Èpo|tcl liaer öuUKijaetter
hT",?t15tao,"<lclïcn' #«i eerden /fn moet alle 5?,mna:aHr"
»«« Uefbetot ©obtfteeren/ enbefoeclïen gare f»,tdiQU
n ^!Ieïwubernercn/onberifpbaer 3öninftare mas
hpftoxftEUÖcn $a toan bjefembentgtbie fpplarfjt te
1 ncben/om toren man te bettebcn/nu aenC&iftus
frt™ nsen^tbermaeeft enbe genoectjte be^tuerelbtg
hiï?2 . ïtoant mxe inebirme/bie intoeelbé leeft/ i.tü».$,
h^rfi^tebenbeboobt. 2Senmercftttentbj*eben/
S0» lCII<£lianSdtti) «P* öen tempel niet / bie;
baKrc^ttÊnöerben/be maniere ban ^ubitfr/fp SLSS
Stó&ff* öeDapljenöae^lebcnjS/belaiben K «K
.#pi>f?K «bagnen/toibe be nieirme |Kane /enbe be ban au&u*,
*«lt-oafiöea b«s gup.* ban ^fcael / enbe (p toa# i«*ti» i-
-ocr page 82-
*4            DehLBoeck. Het IlI.Cap.
gtKïceötmet ceufiapjennleet/enbefpftabbe ftaer W
't opperfte ftaerg fnipg/eeii |tiiïe camér gemaccHt/iu
oe Vuclcfte fp met ftare }onch-ö?ouïDêgf floten tooó'
öe,&aoüme iuast ftei *>an ftaer Dat fp nabe ffftou-
fpelen gdcgaeu foubeDebben / oft buift-ïörtlg ftatf
tancfe? be ftupfe laten öiuben.SfcemnerrRt ten biet*
ben/be icoojbenbeë ?tpo|ïeï£/foo ecrtigfte/een op'
recftte toeoutoc ié/èr.öe toerlaten/ bic ftope enöe be*
trouYucop <öobt/ enbe?p gftetïabtcft ingftebcöen
«nbe fmcechingjtten nacftt enbe bacft. Cnbeftpücr*
bietftunlcDtrfttc#.»/enbeteftoiermüa'tetnftnp£
in 't anöer/ en oeelwin tooojben te 5t)n.©ooj-toact
ïebtcftepbt ftaetftaer albet-meeftte üernnjben/enbc
peri)tfteleu£ gftcfjelfcftap/gfteïftcK oorft öenmobbes
Xiti gftierkftept. ©errc3pftef ban beïncöuïae(fegt
Aug.dcbo- öen *?♦ ^ugufiimijS) bat fp ftaer ïaet bctiangfteii
no vid. met be begfteerïftchftept ber rijfrïtbommen/in plaetfe
Dan be begfteerïijcKft?pöt bc£ bleefrft£ j toant top
öebbenbichïnijïsï bp erpetientte betoonben/in fontf
tntgfte bzouVuen/bat beïneMufien gftebïu|t 5tjnbc/
be öfticricftcpbtmcerigontficecftcn gfteïuce|t.
Ghebedt eender weduwe. .
f\ Mijnen Heere, die onfenKoninckjiijt, ende Vader def
^"^ bermherticheden helpt my,die alleen ende verlaten ben,dit
behalven ugheenen anderen helper en heeft, aen-fiet my valt
denhooghenfetel uwer glorie; want tot uhebbe 'tekjnijneoo*
ghen op-gheheven\ghy zijtmijne eenigheHope, ende mijntbt*
waringhe:want uk en mach niet om-fien, naermenfchelijckS
hulpe: want yermaiedijt is van u,fi>o wie ben out op den men-
febe; endeJlet ghy hét mijneparture,tot u geroepen, op dat ick.
aHtatttüM. HJf &antfiber hertemy toe keerenfcv.de tot u:ghy djtrecht*
tjaraiman/ veerdich, Heere,ende u oordeel is, oprecht; want hyhoordeü
«Stat toejckbenudanckbaerheydtfchuldick, dat ghy tem eenen tijt
lanck hebt laten mijn wefen. Ghy haddet fijne daghenghetelU
dieniet enkonnen voorbygaen: iaeickvveteoock, dat ghy de
ttiyneghetelt hebt, ende over-fulcks ickyerwachte oock tegheft
dat mijne verandermghe komen fal,ende dat ghy mijns fultgh1"
i.Reg. i. d*chtichyvefen,V(rvyachtende-,falickjiVemachtenoHeere>
endt
-ocr page 83-
V an eenen ftact des levens te veridefen. £f
j 'f*" v",'-'teMtgbymy inden tijt der tribulatien niet ver- Iudyk i».
Ve m^t',en^&tyfatmjvedbeterxyn,ddtttbknmABS.
tnd °°ntudocb> nkjïdde'tu in dm tpt mijndertribulatien,
derV\Y\°^ mydsoruvvebandt,ende helpt my, disgheene an-
Efther.M*
          eB,}ebbe,dfmu,o Heere; die ailevvsuntheydt hebt;
reinl 'T^ mde voor'nmm u * bekent,hoe dat uk u begee-
„}", efenft*et aen-te-bangbm uytgantfchsr herten: want
bij ghi^dt dat lc < faluh wcjenfoude, indien ickalfio
BP da
' °? ^ uIi-aüecn dmc^ >boe dat "k ü mocht behaghen;
■ Sc,y>$$} mocbte zjjti naeriuhaem endejiek; verleent <ffl$KSrt m
J*kpidde>tu> dat mijne eenicbeydt door ugbefelfibap oft
J» J?'^^
^Jm^mymochtjhetvvordeniéf^tkkmmnfieekeran
Vv'oT imm*ttft&$*
«#$ o/f w» 'f vm/ntf ver-
ajle J?'gbeen gbefeljchap der menfehen en foecksymaerdat
t ^gbenoecbu mocht vvefen met de U.Anna: gbeduricb
Lut.*.,
fin i Y^ftdinghe ende m fmeeck inge; dat ickjnijn huys~ge-
*e& H,')^c^ma(b beftieren; metIuditbin]tfscreet vooruU-
Ick f I atter n'smandt van my een quasdtwoordten fpre\e,
fiil
/"-? f'W* met eenich goedt vvirek befich houden, ende
hfa ^dtvoor&0ghen hebben; opdatghy mtjnghebeel hert e
doen 7^ hi^Un m°fht' uÜdwmbandt den armen open
te Aj.e ^n bongherighen mijn broodt breiende mijn kr-
kte frouvven °P den Heere-.vvant u Heere
« den armen ver-
deilfe?vveefenfultghy emm Helper vvefen; endegbyhebt
rfa!f9.
;, !IHbcntgbefalichghenoemt, wantfy[uilen bermberticb- Mattki^
bedt'Vervvetym -Tboont my defelve, ende verhoort hetghe-
*end
r dtenft~maegbdt, die haergbebedt niet enfiort Hen-
de be
i ' mht-veerdicheydt, man op uwe memgher-ban- Daa.r
toef™ tcheydt' Let °P mtjngbebedt o Heere, ende en vcr-
trLlm m H cy&benfelfs
wiBf.fi mijnen Godt ende emicb be-
vven, Amen.
j • racktl'jcke oft Reghel voor eene Weduwe.
' Njf^JÖP öcfanöt enixe generale bicrfjtir / b? foo %ot (filraa
-ocr page 84-
66            DcnI.Bocck.Hct III. Cap.
ghptetbenlocbutoclijckettftaet gberoewcn sfft s tt tof*
ten / om bat glip ban bc matbt bes mans ontflagljcrt
3ttnbe/«$abt bn'jeujck foubt mogben bicnen; fcijouluf
||etgljefclfrïjap ban mans «erfoonen/ enbe nae het er'
rmsel bcr i^epligben/blicbt aüc familiaiitcpt/occk barf
ubien 2J?iccS)t -babrtj't toclck foo toet ben tocbutom aW
ben macgbbengrbcbcn toojbt: cnbe öaer flm/ bat boo?
trefe bient/ pennfï bat bet n oock aen gaet. <*En fpjcecftt
ïïkmcnnccufc'jht ben }0.^ictonpmu8/met ben man al'
leen/op bat u/ bir ober komt/niet btfebaemt en mate
iniitbt «flSobt npt gbebeel u herte / noch en begheert nitt
bemint oft geacht te sfln ban be menfchensflact ban n*
be bol -maecktftcpbt/ ettbctocp^t banttbe beletfcleat b&
(eiber: onberbe toetekctoclbemeefte isfojgbbulbid/'
j Pet < bep^t booj aerbtfebe binghfttitoaerbanfcgbtben^po'
flel:il3a?w alle ulue fa?ghbulöicbcpbt o» <Oobt.
«wfuUfM«ï< ** ®»terbaubrgbecrnemctbc$.I©ebutoe:iSu&t#'
nestflrat 3ijn&' ccnttbepbt;kqmt ielbcn op be fïratejt; bjcefï een ieg?''
met oe öe> ïtjckgbcfpjeeckfacm/ macr niemanbt gbemcpnfaeitf'
?i3Ö£3iu?ntöt en bcdjactt niet Uchtebjck bp temanbt 't goebt/bat $?
faan <£obt ontfangben ftefct; en klacgbt oock niet ltfJ>'
tehjek bed)aleube utoe tegben-fpoebt.
SBacrtanfr_ 3- lSeminbt parnitcrttiale toereken met biftteti?'
ijaer toartjtc feboubjt foo bcel als gbp kont maeltijbcn oft bancquf*'
ptoetau tei^ toant eene tocbutoe lebettbc in tocelbe ia al Icbrt'
i.Timot.j t,Ejj00ijt: f,;ec oingbebmpcktfletbte kleebercn/blje^
enbe mif-acijt groots^?*"* / En^c '°f &er ntenfcftf»•:
ÏBant «ffiiobt ïuebet-ftaet ben boobeerbighen/ ben O0&'
moebigben gbeft I)P gtaiie,                                  .
ïacob j. •+. Sengljefien bat be JSobts bienfltcbcpt bes gbert^
biefjbtctongbe niet en fnocrtpclis/ bctbolght tt1^
pfal.100. ben pi?opbcct 3aabib/bcn genen/ bit fijnen naeftcn brt(
mehjek lafïert oft blameert: l@ant gbchjek een ferpc''
Bceli.10. bijt in"tbctbo?gben/ntct min en boet lip/bic jjcpmcljfc-
l^eljetfqffui|ter-klap fpjetckt.                                           rt
&&$££ 51. *aen ifipoftcl ptffï ons aen ben tocbutoel#c&f,
E*Kp daet/enbe fcgbt bat fp falirlj sint/ inbien f? foo blpf'
pii öifeteten bacrom beraebt u/oftu niet goebt en toaer/ten nrinl»*{
:ö!tc!)t i3«TJCï boo? eenen tijbt fttpberbcpbt tclieloben/ enbe boW
bc (WJerijept ^ett Eaebt ban eenen «©obtbmcbtigben cnbe booift#f ,
tuL SS £fbm 2Si«bt-Baber: beel lichter foo 3ïugu(linus ic^jj
11 femau toPibt öe öeghéerlïjcöeptljeïtodnrtm/ We niet en 1»^^,
-ocr page 85-
Van eenen ftaet des levens te verkiefen. 6y
jtoo? ecnigïje bopc ontffekcn/ bctoelcue mecften beel
«crgact/foo toannect men boo?gbcloften aen <&abt aU
Jttaciiricij / ben gbcöcelcn boom op-offert enbe met be
^is:i)tcitaüc£H.ï©acf)tti te berfmabca ecgbene/ bie
tcaniucn; ntacr bancht <6obt boo? be gabe/ bic gbp bait
gem ontfangben bebt/enbe bctoaett utoen fcij&t fojgb*
«ulbicljltjch.
6. SUlcn »aer/ oft in öct jaer-grtijbc ban utors mans ^^
y
ïömcfjeiu/fult gijp gbcbierbt enbe gbecommimicrcrt igi |P jjun;
8el)(j?!i!jC/ met ent umirb gbenioebt/ {jet pjopooft ban proeft nvt
öm Vucbutoclgcken ftaet t' onber-bonben / foeckente stoorc bd»»
. 7. Jbict bao? al/bat gbp ben tijbtncerftelijcfcbeteplt/ toaw
°a« alttjbt toat goeöta/gijelijcK IJjicEonpmusfcglny op
«at ben bapüel altjjatnbefu-bbmbe/is t bat gbp njeft
süt/ toerciitbao? ben acmen/ oft om beter te feggben/
boa? ©obt alleen: ©eamojgljcns fait gbp alle bagijert
'*at ban bcbotie lefen / enbe btbt 45obt fonber op ban*
®EU/enbebefpjoeptaIbns ntoe toereken metbebotie/
°Pbatgbpn in bca Ifjeere bcemaken mooght.
8. JSicufgbiericiicpbt «t fcjjou-fpclcn te fictt/fnlt
a-Jp' blieben/enbe bc poojtcn ntoer finnen met alle nm*
'riq)cpbt betoaren.
9- èoeckt be pafjïen ntoes gijeinoebts bagbriijeks
- ^ctuittrtenipjintipalöch boobeeebne/ grammocbicb*
tio" t/öj0CfÖepbt enbe on-berbnlbicbepbt; toant be pa*
-atic ia biel allen man' macr pjincipalödt bentoebn*
't ban noobc; om be gtjeloften bes peeren te berknj*
t'rn • 3cft fttaffc be gbene / bie ick bcminne fegbt bm A.4 Heb.»,
gj c.ce; e'tbc ben felben boo? fijnen -tëngbel/ fegbt aen Apoc,$.
rih» h 3:<!a!n uAt 3'J0 'i0'oöe acn-gijcnaero toaect/ moeft
i °ibe tcnta"* Oftf P^tft 1» ojben.                       
«Ietit ?£ecÖtenbc com-nuniceert bicktotjls/ enbe m 0e "JJ^J
bbjeJ w 'acÖti0beenbemoepeItjcftebingljen/ neemt ijuipc ftdim
jsc '^bfatïttiat&etfc.jbacramft cnbc bertoaclnlml* m't Itofcqi
&il.laeraeot ban ben l^eerc/ gftebnwcht toel eenen $wummt/
i?ttSt6ut/ TOaec betbini)t» acn S'^eaen.             ^0t
8aen'n« ,ee^ mtlt tot öm awtw / enoe «t laet niemaat &$$«nttais
ten/laf 00^ftontBftP/ tttberfaemt gbeencfclw te.
«2oos. eCÖn7ln3ttteejiI5iapbcaom/omecnilack . . a
4efefP"hepenamuto0bm,:c: m3ijt niet pompen» ia ^'gS
*e««foW!Vl««te«!»ifïuin itaeckt toefen ia fónc gT
tf z
                        leben
-ocr page 86-
*j58.            Denl.Boeck. Het III.Gap,
ïebcit;enbc inbien gijp niet meer een feennoogljt/gïltërfj
gtjecruc ttoce minuten met ijct «BuangeUfcli mcucUff'
cnbe met bc jbarcptana: ban een luttel meclaenbe oVl
maeckt ecpfl een kleun tyoobcfccn boo? i^elias/cnbe $1
fait be fegeu-oft bencbictie bertoerbcn banbcn l^eeue/ f£
ben meel pot en falu niet begeben/nocS) be olie kruPc
en fal nietbetminbctt roo?bcn.
                             ,
toe fj> ïjace x 2. 3a 't bat gijp fcinberen ïjcbt 1 bjertglttfe op it» |J
ii&r^goöt-ijjeefebea peeren/ cnbe offertje bembagbcltjcfca/crt5
S^SS bebceltfe oock acn utoen cnbe öaren <£ngrjel J&tXo^.
. u, slici.P öer' °*i ^at &Em 3brftcbe ©abcrlgche fo?gt)e tot bif^
f s7 b?aci:rn:inaeetoeetbatutoe ftactgoebefajghctct'o
geit/om aIleoccafiebanfonbentcVDep?cn/enbe toeitW
N met be moeber banbcn l^Euöobitus ÏKoninck/liSia"^
gijenaemt/ utoe fcinberen liebcrboobttcfien/ bart1,
boojcn/ bat gltp ter tacrclbtfoubt gtjebjoctjt ljebfofL
oft op boeben/ boo? betoelcke «©ootboobclijck ft*-,
bergramt toajbcn/enbe Cl>?iflu0 3cfus tocbcr om09i(
ceupfïicn laet u gljecnffins ntif-acljtcrt/ nocl) en bcö^L
«iae hiitbers niet boo? tebeel toe te getocmmaer b0tlfI
in eer-biebinglje/ meet boojlicfbc als boo? macljt/^",
berntactttfemeetbooietempelcn / als boo? toooP
totöebeucijbt.
Schiet-Ghebedekens.
t la , ui. g^ Helijck des dienft maghets ooghen in de handen h* ,
\wT der vrouwe: alfoo zijn mijne ooghen gheyeftig"1
pr i R
           u, o Heere onfen Godt.                                            g
a ' ■ " Wer ben ick, maeckt my falich, uwc recht-veetdich-fl1*
k-inghenhebb' ick fecr ghefocht.
                               e|)/
Jpal.?,         -Qen Heere is ghewoiden de toe-vlucht voor den a0I>b,i'
ende Hulpet in den bequamen tijdt, endc in de lI'
lacie.
MEDIT ATIE
Van den ftaet des Reynicheydts
Het eerfle voor-hmydtfel StenftfJCMÏOt mÖttt \&t^CL\
lpoc.14.
maegljöen/ ftet Hamnieiscn Ijsym aUefttrê v
01TCHÖC.                                                               ,,,-tj^
Het tweede. 'jJSitlt <Ê5ot»t ttl öiett bat tOt fP%|
meeröerc gïojie i#/ bat gret 9em göclieöc m tot Wj
J
-ocr page 87-
Van eenen ftaet des levens te verkiefen. 6f
tv*ct.te "epen / oft in bien glmbaer in 50t/ ubaes
'"«bctoaren.
H
€t
iiii Üiu" "'tcI?/Enoe Jenuqiciuenjis/uimui ittu; ftactö
J"lfö ieben te ftoniê: Ijoebamci} i£ ontbmfeigcK ben aai iïf/toei<*
^ ]r®enttoeeDcii/onber-foecKttoatljiiipe göcbon* *Hf\,
£«. wo?bt in ben ftaet be£ repnicQeï.
EoteneH:enbegOpfultb£
i
: toantcene bioittoe/ bic in
r;üSOecftpjj)icÖepöt:
"L« Öoutodgchen ftaet ig/ en Qeeft ïjaerjS Hcljacmg?
n'7fötniet/maetfoobcn 2ïpofteI fcgftt:denman 1.C01.7.
ml itn fPöD£bo"benijS/ te toeten met toooniifc
tt' taEfcl / ruft-pïactfe / tnïte fijn gfjebobt onber-
r°?Pen: toanttenen man iiföetgaoft betbjotttoe/
fttts rtt Öetnoirtueltjcfc gïjefcljieben ban/ bat b'ecne
Ju, °Ê£ b'aK&er befjoubensp / cft bcrïo?en gae ; al£ EpheCf.
ftZ.7lwucn1r.et eene heten göcöanbemtoant/ nnct
i?f£SSÖen ban &. f$oanne£ Cftjpfoftomu£: foa
jJ" Sitone ftaben meer in bebtoaiicfc ban een an;
i3n«r ^ man cnöc ü?outoe J raacreen magftebtbjp
fh» lICÖaein cnï"e göcmoet/ marl) <0obt bicncn naet
S £VBtjen gtjclieben. (€en ttoeeben/ben ftaet bes? èm&m
w.Z.tt»tVbt$
SÖ^efC maeftt om fonber beïetfeï te pjüntósic
ft'°»<n enbe €>obe tcbeljagpen: toant eene on-gtje; ^?"laM
öa^^Jouiueenbcmaget/ bencBtalleenam'tgcnc ^üiUFb£Ee
Dh^?ötaengaet/ftoefp nae öetiicïjaem/eitbeben fëor 7
gj^peplicömacö toefen :mactbiegïjeDoulO!ti^/ '
          -
bh-s .^ocfpijaren manbeljagöcn mart) enbe ig
htnx Êlt: toai,t öe ï«fte tot öen man/ enbe tot be
Uo'Pf^venbe bc toelluft/al tjS fp ai gtteocjloff/öclet
Uehütan0f»beberftrept/ enbe ftoatftt enbe treent
frttai acrtjS Öft SÖ e nioebt/niet anbergt aljS be gr aV
be«ppe:bctoelfheöoctoeIfprebéftccft/nietenïact -„. _
berp,^infcÖ ttontftcllen enbete&Iinben.(€enberben S5SS.
èa,L'J^/l,cntoficH£n(naeröetfeggijenbanbenïi?. w wafrj^»-
euhp s->öe gïjeöoHbe Rebben: enbe ban beet fo?gcn ibidem»
toer* a,en/ öacr ^P0* begöeijciubeöacrtnbcr?
|eB^n.;flï^5ijnbicH-totjIiSarmi3cbc/Dnb?ucötbaer?
1 ut/)aiourfie/ ttoee-bjacöt/moeptt/ enbe fojgljc
€ 3
                     in'.*
-ocr page 88-
yo            Denl.Boeck. HetlILOp.
in'i opbjengficnbet ninberen/b5 ongeflooifacmöep*
bet feioet / enbe ftate quabe manieren; ja ooch fanv
tnbtg eene fcöanbelrjefte boobt: raelcne faken me^
manbtenftan ontimicftren/bieboo? benbanbt bc£
&oufttUich$ aen een anbet betbonöen i0.^©aet-en-
oobenfoo 3rjnbefttancm3ebcnbe$ göemaeöt#/cnbc
beëttcftaemtfben gheftouben bp-hang gUemepn/ttf
toelcftcfeet bicnmnïgeeneuanbepbe terftont ttabe
b:upïoft bcbangftcn / enbe alfoo / bepbe rfamett
ellenbirl) maften: enbtftiet en-baücnmaetb&t>?ciu'
lue/enbe cocft ben man / ombeUcfb£begüMmme£f
aiïe jareneen feher pertjcnel beg boabtgï\ïtbatert
öetftinberen aen-gaen.
söoftaBt) ca ^eti.poiat. Sïenmetdtt ftae ftoofft/enbcfeerftcfcett
bSjétoïtKn benmaegnbeUjeften ftaet iö / bien Cnjifluö bp bert
nuiesjüDdöï» ftaet bet Cngfielenberglielncftt/ fcggöenbf.söat bi«
üenftatt^» nietenhotiwenofttcnfodmajeltjcBbefteebtmojben/
3rjnal£<£ngftelen<©obt0/enbebaetom f onteer ferert
Mardn. beCngftclen ooeft gfteetne met bc macgftbcnen^/
gftelijcfc tnbenS&abploenfetien ooen/ ben€ngli«
Daniel 5. bembocgnbebpbeb?pKinb£ré.$l>ierom ïefenlnpbp
Ecdcfjü. öen SBiffen-mambat gecne gljenoecftte i£ te tucet*
beten tègften eene ftupfefte fieïe: <pae ooeft beRep'
benen hebben befe ghe'lcert / enbe inbc ,£>pbillen '\9
oocftboojbegaUeber^>?Qpfieti)entoan <©obt net*
t.Cot.n- fteoen. (€cn z. toojbtecne fïcle boojbe repmrftepöt
cenbnrpbt <©obt^:*©ftae groot i$ befe fcieeröifÖ*
fteptltoaeraf benli?.^aniuéfegW:gicftbcbbe u tetf
ÖotiVueïijcft belooft aen Cft?i1riu$/am ualg een flip'
toeremagljetftem releOeren. fCen 3.'2öemercftt&oe
be macgbben Uolgljen in-ben ftemcï ftct Xammeftfll
iDaer-toaettöbathet gaetfoo batmemanbt ben Wf
Ap«cal.i4. ©obtjö foo fmgftenen ftan aï£ befe. (Cen4. <&o0?
^aeüafCbji* oefen flaetvnaibt eenen menfrft eenicfifmsr CftjtfW
mtssü^itactgttcincftitKnïBelcftenVriefenbeb'eenmigftcmijfiieï^'
boBjijemm- j^n ffoet netftofen ftecftboo? fjemfeïtoeit. ©00?
5& tói ö'aïber-hepUeöfle maget/boo? fijne ?Kpoftelen/enö*
tofm beeft, allen bie lm meeft beminbe: gfteïijeft £>. <3oam"ie£
alö ^rjnöeben aïberebelften jlaet in benmelcfte-' Wk
mank 11 faetber gratie fonbe tioo?t-b?eng{)en be RonbetP*
Ma«a.ij. tt2UCÏJte> (€cn 5 *p cn fctft bcfen ftaet nift rtüccrt
öerftofen; maer ftp Heeft boojfp-felben/ bien cof1!
aen-göeraöen/feggöenbe; <$ie fiettoatten ftan/ö*;
J
-ocr page 89-
Van eenen ftaet des levens te rerkiefefi. 71
jtoöettoattc-enöetJOQ?ftinen3tpofïeI ftSÖtfjp:©an Matrk.ij.
[nafgfjben enjpjbichgtjeen gebobtnan Den ifecre/ 1.C01.7.
roacr ich gijene racbt/ ais ncrtoojPen hebbenbe
Btatie/cuöexc&mepncbatbïtgget ig-, Cnbetoeber
°w bie fijne magftet ten ijoutoelijcR befteet bie boet
wel/ maer bie tiacr nietten lioutoeltjcKbefteebf/bie
boet peter: enöefpfalgljemcmgfjer toefen/inöicti
|P alfoa blijbe naermmienraebt/ enbficl* mepne
Patich doch ben geeft <6obtpliebbe:maerbemerct
°atonberbemaegljbenbeeï bïuafe 31)11/ fooHat*
*gcugieett/ enbe maeefct bat ghpboo? lief be tube Siatth.t<,
88t-nioebicljept onber ttfc niet en toojbt gereiscut»
iJÈet 3-Point' SlienmercHt be groote bitjbfdjap/ bie ©e gn-ote
'«befeiiftaetijS.fCeiu.ïEiant^öJifïuïtöeeftbcïooft um<9 w
°at alie bie gijene / bie Paber/enbcmoebet/üfupP- ««f* «***
tyouvae/ oft mnberen/om Ijcmberïatrn fai bebbeii; ^
yanbert-toerf meet in bit lebcn betRrggben fal.
^nbepooj-toaer Cjjnfru^ en geeft Ijem foo glje; Ma«h. \u
mePnfnemmctniemantgetoonr;nl£aenbemaeg9*
^«enjs/ foo Ijet bltjcht itpt &. Catprina ban
S>cnen/e;ibebnpfentanbere: ^00 batbeb?uptmct
reben feggöen mact): jjfèijne beminbc t& mijn/ enbe Camt*.
jc«benfpn / bie tuffcljenbe ïelien/ te voeten Pan
wpbertjepbtgijeboeottooibt. Cenz. mcngiicfim Genef.*,
^e gepoube perfoonen ttoectoozben in een uleefcly
J?° M te bemerchen bat be macgljben alleen min
^PSÖcncrupjS b?agl)en/ maerbegpenonbetjebben
«« crupjs banttoeetePettoarljteiisbetoelcPe imt
je Rrancnljeben beggpemoct^/ enbe beplicftaemp/
«nbeuptanbereongljelnchen bcojt-nomen: li?ict- Ecdef.7,
J"n fepbe ben 3©i)fen-man/ bat ïp bePonbcn pabbe
«aepjouvugbittevber al£ bc Ö3a'bt/(te toeten öooï
P"nman/)gl)eItK& eenen man ootft bicfc-toipW
■°b? fijne Pioutoe. ïgier-en-tegöen be fteunicfjepbt
SjSLEen ïclihen onber be boomen/ gpeeft eenen lief?
«!CRenrench/enbePetmaecHt<©obt/enbebenmem Cant. 2.
LcöE"« <€en ber oen / taant aen cene magpet toojbt ©c gtaare
üytijerbDjgöenlBanna gpegltcben/enbe eenen na* toortadje^at
•"eöetcr aljStoan fonenenbeboefitcrP/ eenen een* f*m*X
«ïjlien naem/bie niet en Pevgaet: enbe tote enftet T™c,
Jl"Jcgfjt^ieronpmnsf/bat beter i$ eenen biena?r f F3n ;
^obt^ te roefen/ató eenen bienaer Pan üïoutoe oft ;'
"•aiucnbc bat ïjet öeter té üm gftjefl tebïencn/nl£
€ 4
                        Öèt
-ocr page 90-
7 ï               Öcn I. Boeck. Het Ilt.Cap.
bet bïcefcr)* toont bet blcefcn boo? öe toellujïe eet'
ïïocnicmaitt uertoertu ïöojbt / ban üetfaebt. HcnbeiirRt (€en
tat ncfê lïaet bteröen öat niemant en moet op-bttmmen tot oefen
h?"ht*1w ^Iaci/ Dan &" üan öm *?eere gbfroepen i$: toant
eaü «e? mx i£Öec 0«ft fÖne Sabé ban <föobt/cnbe alle men*
ïoej>t too^t* feilen en batten bittooojtniet/mnet bie alleen/ aeti
i.coi 7. toienftet gljegbeben ië. €nbe foo ben &. Stpofteï
fegbt/ baer 5tm betbepungljen bet gtatic/maet ee*
■ 1 Cor ii- wc» gftetft / een icgfjelych mnbenlcnbe foo bet Hem
gelieft.^ietIjieromVöntinfpiratiêbefen^.<U5ftec(l
11 ingbegbetoen beeft; toat bat u tot bit ïebenbeeft
_ mogïjen betocgöen / al?S oocbfomtQtg ig Kranen?
0;.^; j.^ jjenbt/armoebe/ gljebïebcnbcjï Ucbaem£/ etc. enbe
roiMiotV inbien gbpbcn lifeere Ijoojt toepen / en berftcent u
Gcnef.31. bette niet/ maer bettoutotugbebeel op ben fi?ecm
3a».8. cnbeten eetiïcnmaccftt / batbao? gljefïabicb / enbe
bieciclj gebebt / enbe ootmoebirïjeut ntoe fïnneïötft*
bept bebtoongben too?bc:toeïtoctenbe batnicmant
fnpbcrnjcbïcbcnenban/ Jtcn5pbat®obtboo2 fon*
öetUngegabe bit gebe: toant boo? b'oeffer.inge be£
nottuoebicbepbtjS/ moetbe netticbepbt bcg fuptoer*
bepbtjs* bcboüben toojben/ enbe niet min baoj glje*
boójfaembept onbet ntoe oberftemtoant ^.lïuga*
fiinuéfegDt'fpjchcubc albuö ban 2£bam/batbe on*
«cliaojfaembcpt bcö UlecfcbS bctHonbigbbe be on*
gcljoèjfaemljfpbr be$ gljeefi£ . 2tlcttmcvrht luetna
bat gcïpchct-tor^bcn jïact be^fupbcrbcpbtö/ feet
boocb i&aïfoo ooch ben taal in ben feïtie feet ïeeïgeft
«ijrtijc be* ênbcfmaeri£. M?antinbiencencbuipt€ön|tiben
feu itact fecr üpncrlkuïïaninrltccnecntrantoe boet/bete baït in
ijaodj tó/fao ee«.icaf3ti)fTcl)eIijcHelon\uirl)epf/ent!eïO02b't baben
£■"'t001iïcetc betlaten/ mbe tot ceng anbers fpigbrt bomt
JaS' tt ballen iïibealber-fcbanbeUtiftfte geb:elmt.t$iet*
intk, omomagetcntoiïtuniet bcrmeten/enbctoijëinU
Rom.a. oogen 3ipi:mact bjce(ï tnitt betoaett met be opper*
jïencerfiicïKpbt ubctt/enbe n Ucljacnv op bat gftp
repnmoog^t^pn nacr ben ïicbac enbe na ben geeft.
Ucnmercbt ten 1 .Hoc bert maegöbcn om befen fettflt
te betoaren btbbm gecnie Ijaet ieben betïo2en.®0
anberealö ,§>♦ 2&jtgibaenbe §>. Hngtabe firiia fteb*
ben ban €>obtbcrlucgen batbare feboonbent foube
Detgacn/Uebec ban iemanbt t'onHicbten.^ipigplt
tt aenöefeenbe Dancin <©obe boo? ftjne gaben.
Ghsbi»!
-ocr page 91-
Van eenen ftaet des levens te verkiefen. 73
GHEBEJ) T.
Voordeghene, die den ftaet des Reynicheydts
Verkolen heeft.
ÏCk^falu belijden, o Heere, ende ick^fal uprijfen, o Godt Eedcf.fi.
mijnen Salicb-maecher: Ick^fal uvvennaem belijden, o
alder-foetften
Iesv, want gbj hebt myverkofen datief
■beylich vvefertfoude, naerdefiele,ende naerdenlicbaemj op
dat itk alleen joude dencken om u te bshagben: vvanteene
vrouwe, die aen eenen man verbonden ende ghehouwt u, ^ 'km&
diedenckthet gbene dat dewereldtaen-gaet, boe ff den man
toe/ tiiegijÉ*
behaqhen mocht; maer ickfal dencken, hoe icb u alleen aen- f!*"1?1 *& ..
gnenaem z.un mach: ickjn begheere van niemandtgbeaebt, Detoerciot
e/f gbeprefen te vvorden, ickj.nfoecke niemanden te bebaghen, jjai S<1!* /
noch vreefe iemanden te mü-bagben,alsu o on-bevkektLam- alleen ijacfë
weken, want wat fal het my baten, dat d'andere my prijfen, <©ote &$»
aen-gbefien ickj' ecne-maelu toe-behoore, ende benaen u door 'J
u dicr-baer bloedt ondertrouwt? Ickfal u volgben, al-waer
ghygaenfult, endeghelijckjdes- diensl-?nagbets ooghen al-tijdt
<sjn in debanden van hare vrouwe; alfoo futten mijns oogben
'j nachts ende daegbs naeru fien. Ende kkjenfal nïemandt
*enJien,oftmijnherte op niemant slelle,als op u ogoedenltsv,
P^-1**-
die mijne eenigbeliefdez,ijt, ende debegheertevan mijn herte,
ende mijne oogt. Och oft mijn hem ende mijn vleefcb baer tfa-
Pfal. Sj.
men verbeugbden in u,o mijnenjevendëGodtlocb oftghy m Uil
fvvijgen ende eenichcjtfpraecl tot mijn beru;vvat uwevvoorde
z-ijnfoet in mijnen mont bove bankbende honicbrate,ende bier
Ia''nS'
omheWickmijnmmontendemijnelippentetuopgeoffertende getallen rus»
allëcieraet ende vvellufte des werelts veracht: want eene ma- J3** <?ia&
„. ,. »• a-
            1           1            r             1 /-i • todtafte öcg
get,die leep tngenoechten.ende converjatte van veel menjehen k tugreiat.ïS ter
v»oru,o Tonteyne des levens,levende doodt: O Enghel desgroo- j«f teCtijifU
tenraedts,ghybebtfom-tijdtsvan defenlngelfchenftaetgbe- ifajs?*
fiyt: Die het vatten kan, dat hy het vatte: ghy hebt hier van Matdi. *«'
Sheen ghebodt, maer wel eenen raedt gbegheven. Och hot
kan ickjt ghenoech gbedamhen, dat het ughelieft heeft my
im toe re roepen, op dat ick^het vatten fonds, het yvelcl^
E 5                          tf» '.
-ocr page 92-
74           Denl.Boeck. HctlII.Cap»
"t&icba om allemenfcben nieten vatten: watts dat?uvvenraet,den ft dei
'"toUjcitiaw derEnghelen, httfcbmwen derperijckelen, maeltijden, ende
klapperden, die by uwe wet niet te ghelijckpi en zqn,dai
ghy alleen myfoudt wefen voor al, ende al in alles: Heers be-
vvaertdttjdatghy inmygbevvrocht hebt, ende en laetmijnt
lampe wet dedvvafemaeghdennietuyt-gaendooresn ijdel be-
trouvven,ijdeleendeforgbelijckeconverpïtie.
O Iesv Bruyde~
Ffal 47 • gom mijnderfiele,ickj)ebbe uwe bermberticbeden ontfanghen,-
in bet middel van uwen tempel mijnder her te
, ghy bek mijne
rechte handt ghehouden, ghy hebt my den wijngbefchoncbtt,
opdatkkyliedenfoiideal dat dronckenmaeclq, den wijn die
Z.vch.9. tnaeghden doetgroeyen, den wekken als kkjfalghedroncken
Prov.5. bebben,foo en falby op het laetfte niet bijten als een ferpent,noch'
als eenBafüifcusfim venijn verftroyen, nochenfaloockghelijck.
IoI>l c' bet broodtdes gulftcbtydts in demaghevan die dateet, ingalle
met verandert vvorden;noch enfal wefen als de lippen vaneene
hoer e, als een droppende honub-rdte, wiens uyterïle is bitter
rov'^' als alfem. Van waer komt my doch dit ? van waer komt mj
doch dit ? dan van u o Vader van fuyveren raedt ? ontfanglrt
my hier-omme,gby diemy gberoepenheb-t, u vvïl kaalleen oen*
hanghen, ende behaghen-,en verlaet my niet, ende en verworpt
my niet: u begheereick alleen te aenfchourven,bUremftet naer
my.om u begeereickte booren, hierom laetuweftemme luydett
ïnmijneooren :ghy <jjt mijne hope, mijneliefde mijn leven:fielt
u als eenenfeghelep mijn herte, als eenen feghelop mijnen arm;
want ghy wet dat ick u uyt ganfcherherte (fooick hope) lief
hebbe; ende uyt ganfcber Ziele, ende uyt alle mijnghemoedt,
I'ai.At. ta^e u7ta^e mVne krachten, In-dien kkjraen fal door de
Wateren,foo wilt toch wefen met my, op dat de rivieren my
nietenover-loopen ; indien ie gaenftl door het vier, weeft
ghy mijn verkpelinghe,op dat ickyvefen mach alseenen on-ver'
branden doorn: ten laetslen weeft ghy, my alleeneenen Gedi
mijnder bert e ende inplaetfe van alle dinghen. Amen.
Ee»
-ocr page 93-
Van eenen ftaet des levens te Yerktefên. 7$
Êene Pracktijcke oft maniere van leven voor eene
Maghedt voor-gheftelt, dooreene t'famen-
fprekinghe met den Enghel Bewaerder.
ENghel. fcteltuboo* ooghen als eenen fpiegbel/ïjet
leben ban Maria, toiens lebcn alleen is eene lec* Cawifpig»
rtnghe boo? alle menfcben: enbe 3Ten 1. 's mojghcnö KSSw1-
roacKerghctoo?ben3iinbe/om-helft met tte armen ttto er 1^3, «au oe"
fielcben ghecmpfïen Cbnftnm.3[en 2, boo? ftettoatu^.4ïi\ana»
te boen/ enbe te bjben (ïaet bint bach/ enbe offetcr hem
al op.©etbeplt utoen tnbt/enbe beliommrangben alfoo
bat uleben al toelgberegbeltjp; tnbt op bat gbp een
ftantbafïich enbegberufï leben mooght boeren/ maeckt
batbe maniere ban ntue oeffcningben licht enbe gobt-
bmcbttcb3Ö«5toartt baet en is ntctp?ofótelncfcer/om
tot bjebe enbe gbernfticbepbt tegheraecken. ©erbeplt
ntoen tijt enbe brfïeet bent eens-beels in't ghebebt/ine*
bit atic/lefcn ban goebe boecken/hant-toerck/enbe eens
matigheconberfatie. 25ekent <0obt ober al tegentooo?'
bieb/enbe3üt met hem ghemepnfaem. <£ertbe alöer- ^e, ,J<KCJj
faltcöfteraagbet Maria, alsntoe alber minnelnck* n^tüctüïgiï
fle moeberi enbebebcclt baer tt fclbrn/ u leben enbe moetou
u booi nemen / ban fttpberhepbt.
Maghet. 31ckfal bus boen boo?45obtsgratie;be toe*
Shen ban mönhups bemrrchen/ enbe mnnb?oobtcn
falick niet lebigbïtjrk eten/noch gheen mans perfoonen Prov- ?'•
fnfalick ghemepnfaem 30n / noch metntemant alleen &v moeten
fpjeken/banin 'topenbaet/noei) oortJlicbtelijckopben if °Stfmo^
b)ech m» alleen bcgbeben/ foo bcel als't moghelnck fal fafycWt met
toefen/taant ick hoojc batter gefclnebrn fïaet: l©ee ben mfflgjptfM»
Sbcnen/bic alleen is.
                                              «en*
Ettglrcl. ®tt isloftoecrbeltjckgbebaemfcboutotfoo
beelalsghp kont bc conberfatte ber menfcben/ ebbe £ccj;4
boa? al ber mans-pevfoonen. 31a 't bat gbp iemanbt
ntrrcftt'bie u frrcelt/enbc utoe feboonhepr p?ijfi/ u bick*
baijls foctkt alleen hepmeltjck te fpjeken/ oft u anbrc
teecken gbeeft ban on- fupbere liefbe/ berfoept bcm als
eenen bnpbel; als is't bat bp mifTchien een <Énghels Ie* _.
£»/2ft»ttelrtttt! toant anbers 0ÖPfnItleelnckbal*2|,LS
«n/ oft immers fttlt m groot pcrnckel toefen. <(Sn anv tmbau gaaf
fabBÖt ban htm niet lichtelifck gaben aft bnebrn ■, enbe oft bpebe»
«artjtuban bemmötoftgöeacbt te hullen 3#n ban te* tontfanamf
raanbtt
-ocr page 94-
i t             Den I. Boeck. Het IILCap.
martijen laet niet toe batmenoockutoc hanbt gïjera*
fee/naec het stempel ban t>.%atba/ bic oock met bc
hanbt ban ben lij. J9ctnt8/ hacc openbarenbc/bicpgerbe
gcfont geinaeckt te hjojben: eenen kus fult gijp bouben
als eenen firick cnbebeure bes boobts: gfyctyüpclit een
öcghehjckbattjjtnaetuluenftaet} frhoutot be bcfonbec*
beubt en cucicushepbt; enbe eene oberbloebichepbt ban
tooojben/foo binnen als buprens 's hups.
$ct fWiftoö- Maghet. <©ch mocht ickbealberheplicbffe maghebt
feKlbet on3to00*-6"U>tnaec-bolghcn/bie(fooickboc*c) mact
iiixaVa / bet fëpttt- wael in 't <2uangelic ghefpjoken beeft/ enbe heeft
. bictót te alle beUjoojbcnCfmfït in haer bette bctoaert: enbe als
roaesö&en fa fp^cken foube/ foo bebe fp bat bjjjfelijcfc/ oobtmoebe*
2552Ln*C' "öcfc/öirtccneeit-boufticö enbcgheenffms ghemaeckt
B0 ü:> * bzicnbchjck bette/ niet tot menfrbcljjcken ttooft / macc
tot «©obbehjeken bienff
«cm ko?t Eaghel. 25ebjaeitboojalbeoobtmocbichept/enbeett
i,crH^1 , *? f&cwftr bai1 «*»« faken niet/noch en foeckt oock gcencn
wiSIof)3ait "toebcbotie/ ban penitentie oft kleebinghc:
betamen, f^^ckt oock niet ben anberen gheUjck te jijn / oft te bo*
beutegaeii; 'ttoelckaltecckcncn3tjnbanhoobccEb}ic:
maer oeffent licbcc b'nobt mocbichepbt/ niet foo met
tooojbcnftbjelckmcefïcnbeclecrtbeckfelbanhoobeer*
ofte is)als met cene oobtmoebighe bienffbaerhepbt tot
ten tcg!)cl{fck:maer meeff tot utoe hups ghenootcnicn*
bc acht ecu-tcgheljjck ja oock be bjecelbtfcbe menfcjöcn
betet als u felben.
Maghet. iföoct men ban niet pooghen om be beffc
gratie na tebolgbcit; als in bicktotjls te btechten/com*
municeren/enbe fulcke bebotien.
Hoc fp aen Ënghel. J^et is beft hier in ben Biccftt-tëabet bobt*
Saten-Bicbt moebehjek gbchoojfaem tesijn/ toant hpleght unpt
t mJ"0^ öentotHc^aöai aen toienghptenminffenbens.bach
faxnÊ?™1* °v mïc ^elme ute bic^ten ltntie &S"* "a cSmuniceren
mcogbtj't en 3p battec eeniglje heplige bagen quamen;
3©annecrm* Eltïie bm oack moctJ«e" nietfonber noobt te bicktotjls
be toe öicfel,i£'£htElt/maerfElöen:enbetn'tka?te/toachtu oock ban
toijliS fp cen»gl)«tperfooninbijfonbeegl)ehoo?faemhcpbttebe*
bïEöjtm ful^iobcn: bjantbe&cbjijbcrsfrgghcnbatmen ban fulcke
wdus niet tn bjnotePetttpebmbct1$epliBb£n/cnbe om bat bet
M .hl oocl5P"Öckeleusis/ foo mis bacgbt bet utoen 23mp=
jyïewi. jegorofwr/bieoockbooj fjjneit Ptcarius enbe pjela*
ten/
-ocr page 95-
Van eenen ftaet des levens te verkiefën. 77
fttt/ berclaertbat fttlcke beloften bp ïjcm ban gfjEenbEC
teeerbe En 3»jn, lêibt ben i^eere bat bp u eenen gbeleer*
beneube gaeben 23üecbt-3aberberleerte/ eitbe bierbt
boo? gaensaen bent alleen: maer en bangbt baer foo
féeïnmaen/batgbponffelt foubt toojben/ iitbten ïju f? fllai.ffc'
-boo? boot/fttcftte/Etc.bEEl min boo? bebEl bet <©ber|ïen ©aucr''ijou*
«Ktamberanberttebja?ben.<*5obtis't bjeu regeert/jae &at / fantèï
Öet is bickbrijls goebt batfitïcke brranberingben ko* «mtócn bes*
wen/ opbatniemanbt fijn betrautojen op mcnfcbcnS°"öm
ftr ne;toaeEbanbe&cbnftinTfegbt:©ermaIebptis ben53-
«ncnfcb / bie op ïstn menftbe bettoubit. ©jaegbt oock
anbete 28tecbM9abers raebt in be bietste / als 't n bc*
ueft/enbe ftoubt ubjcbnjicbepbt / enbe om bet fcggbw
ofttefpectbermenfcöen enberlic|tbienirt baenbeon-
bol-maeckte bierijten. IBatbt u oock ban bupten be
biechtcntoe confeicnciet'openbaren aeniemanbt/btj*
fonberljjck ttie ntoen aSiccbt-baber niet en is/toant bat
enisnietfanberperijckel. 53en ISiecbt-babee alsban
<S>abt baer toe gljeflEÏt/ fïaet öft tos tt t' oubrr reebten/
enbe t'onberfebepben tttffeben mclaebtfcbcpbt enbe Deut- '7-
göeene melaebtfcbepbt.
Maghet. jH^acrralitkbanbebei-bicnflenbartbebol ï^ef?Ditöct
&omen gbeboojfaembepbt ootk gbenieten/ als ickfon* Ï^?£!L
eer belofte mijnen Oubecen/25ictbt-toaber 0ft «©berfïen g^j^j/
gbebooifacm ben 1 gbclijtk be gbebenebnbe Jtëoeber nodjta^ ue
■©obts aen bert 10. 3lofepïj gbebiE£{ï isl
                       hcfoiavficn
Enghel. ,$abiengbpuart«©obttatbefe maniere ban **?, 'ato* .
leben gijeroepen 3üt;als gijp met opjeebte Iiefbe noogbt jj*;,m H
ubjen cpgbEn brille teberfaken: berept om gbcboojfae*
Öepbt te gljeïoben/ inbitn fulcks ben brille <©obts toaen
foo bebrgljpgEitjtkebcrbicnffertiinaetgbp moctnoock
toatbten booj be pefte ban gbiericöepbt enbe bemin*
nen b' atmoebeinkcfï/ertbe klcebercnfonbcr ïiocbtsns
upttefiEken:oftrta bet ercmpel banonfe %. ©?ontoe
ntoogijt gljuutoegofberen berbeplen/ eens-beeïs boo? SJaefeljuroi*
oen armen/eens-beelsbooibeïUcrtke/eitbe EEns bcels aocberê b«*
tot ubjenepgben noobt-bmft/ oftanbErffins: enbE aïs «sta»»»1**.
SÖpaltijbtmetferberten berepbtfnltaijn/ dm allen u
pebt om be Iiefbe «J&obts tebcrlaten/ als hem fulcks
foubebelieben/ gbebmpckenbe nacr uhjen fractutoe
Sneberejtj foo fultgljp ooek boo? «ÖobtbJacracbucb*
wk arm mjerekrnt toojben; enbe met ben %oftct
nies
-ocr page 96-
            DenI.Boeck.HetIH.Cap.
niet hebben / enbe alles befttten / boa? al / foo icb
unochbebbegbefepbt/ fcboutotbeelconbecfatic/ hoo*
bcerbjje enbe lebiefoepbt j enbe boo? foo beel als be con'
bcefatie aen-gaet/ en ftoubt gbeen ghentepnfcbap/ ban
tot öien ennb.e / bat gbp tot <©obtb|ucbticbepbt icraant
moogbt ttecken/oft ban bie fpjeken met groote fimpel*
iicpöt enbe een-bouöicbepbt/ niet ban hooghe bingoën
noch als meefletffe fpjekenbe.
|p,i« in fp Maghet. «öittbelcbichepttefchoutoert/ncmeickboaj
^fl- ^ifam. lipoptoeteke baghen/ 'smojgbeiis tenmtnflen eene
öeiöidjc^rt uretnbejlfêcbitatie/ofttoatgoetstclefen tebefteben/
te fr^satoen; bc iRiffe te hooien / enbc meteene gbcefteltjcfce <£om<
cnöcijc.iöa.1) minne/ten minften scelaehtkbtc toojbenban 'tfamfi*
^wujufftte» £iE; |)Ct anbeïbeel tijtbs toel te toereken/ aftboojbe
tecLna? K &ercke/oft boo? ben acmen/oftboojmps enbe tuffejjert
'^         ijcttoetckenfom-tgbts ban <<&abtb?uchtighe btngben
te fpjeken/ oft bie te betbeplé met bet lefen ban een goct
boeckskertjoft oock beefocten met eengbeeflehjck ghe*
fanck. jlaer ben noene/ftebenbe matclijck gbcten; nacc
eentoepnirf)cufis/ofteenegoebe t'famen-fpjekingbe
falicktoebetomtoatlcfcn/ cnbebaecnaermp op mijn
toerek fïellen/ftet toeïeke ootk onbetbjofecttfal toojben/
meteenieb gljebcbt oft bet lefenbaneen roofen hoep*
hen. 3Ten lactflen fal ick ben bach bcflupten met bet on*
fcec-foecken mijnbcc confeienae / enbe (lagen gaen/ als
oft ben lact(ïen nacht faubc toefen: met een goebt gbe*
bachte/bol komen bcrouto/enbe oeffeningbc ban lief*
be tot 3!efum möncn JSmpöegom/ hem bettoaebtenbe
alle uren met betotjfe maegbben.
Enghd. 3s't bat ghp alfoo boet/ foo fal icfemet u
gbeetne hanteren / foo fult ghp ban utoen J5?upbegent
btcktoftïs befocht enbe ghetwoft toojöen ? pancipahjek
£ . is 't bat ghponberhaubtbe lief bc met een iebee/fonbet
nueti: »Mn> tegben lïröbcn oft achter klap: toant het ecrflc/ is eene
ten taan act>« bocöterbarthoabecrbtje/ enbe het toecbe/is eene moe*
litrfiap, berbanalleberbitterhepbt. <Snbebleekthieromntoeit
monbt nier met be ghebjeken ban eenigben menfeb/
noch en leent ntoe ooien baet toe niet: to ant ghp hebt tt-
felben/ enbe utoe tanghe aen «©abt op gbeoffert; $$c
oock neerftich om boo;bt ganck te boen/ toaer af be
tceckenen jön; i .ban niemant af-feeet / maet met iebe*
rompajfie u hebben; iebec pnncipalilck bjjanben be*
rainnfii
-ocr page 97-
Van eenen ftaet des levens te verkleien. 7-9
minnen" enbe foet aen-fpjèftf: i.bctfoeprn ban gcnocrh' ujat öeurl>>
te bes tocrclbts/ enbe fijne finnenbetoaten/ enbe bic öm in öefet»
betftetbcn: 3.gtootenhacbtbetfottbcnv oock banifcftiwt ??"££
minfle güectne uctfmacbt toojbcn/ cnbc niet creuferen ^^
fonber noobt / maergbenepght $tjn om fp felben te be* ümjïwiu
rifpen/enbe altijt een anbee te Ioben:4ifeer fo?ghbulbiclj
te jijn/om niemanbt te ontfïirhten^.ghebaelen gcoote
bcgheectcbanbolmaccfttljepbt. 6.be armen te bemin*
«en cnbe hclijen.r.ghecrne boo? <©obtiet te lijben/ enbe
«tin klagfjen als göp ylacht/ om bat gftp tien toille
<5abts in alles aenmerrftt enbe beminbt. 8. haken nae
't ghebebt/nact 't tjcmclfch fyoobtcnbe fijn ©abcr-Iant,
9.bicb bj jjls met <éotit fpjehen enbe ban hem/enbe ban
fijnepaffle. io.amgeenrefpeetbet menfcljen iet goebts
"aten/ oftbaerom cencgocbeghetooonte achtet-laten.
»t.be bebotie tot onfe H.i^otüue betmeerbeten efi bet»
bjepben.i 2. eene ftiïtc ban bette enbe Uchacm genietf.
Sthiet-Gbebedekgns.
DE11 Heereis mijnen hulper ende befchcrmer? mijn her- Pfel.17»
te heeft in hem ghehopt, ende ick ben gheholpen
ghevceeft.
                                                                          ..
Mijnen Godt, mijnen hulper, ende ickfal in u hopen, ghy "
?ijt mijnen befchermer, de hope mijns (alicheydts, ende
mijnen ontfangher.
O Heete ick fal u verheffen,ghy hebt my aengkeixomen,en- pfal. 2,9,
deghyenhebt mijnevijanden overmynietvcrbhjdt-
MEDITATIE
Vanden ftaet des Religieufènmenfch, begrij-
pende drydcelen pfe Meditatien.
Hetj.bereydtfei. g>tt\tual£inDenï?cmcl/enöeaei%
net ©obtöcn Refrein Deeutotgfte glojte/ 0002-
yaubcnoe aen aUc-gaber/ eenen tegiiclychcn norl)*
«mg na fijne betDirnften toerfcft,epöëïuoo,n-tïebent
hu uBettydtfd. 25tDttjen U?eere Dat Ö» öcmglie?
«Jmbigtjc u tot Menen ftaet te toepen / enbe Dacc
wte beïuavÊn/Daer jw begeert b«t opleeft totfmw
oer mectbere eere enbe gla?ie,
                             ^ H„„ to
fjet 1. point^berpepfi ten eerften/bat alle men? ko? *^K
w*pen gljefcftapen 5$jn/ om te nomen tot V eeu; raaifts gje»
wpt wlicöepötin Den ütem*I;enbe Öier öeneffeitf W#»aif
in
-ocr page 98-
.?•           Penl.Boeck. Het IH.Cap." ^^^
in bit letten oocn gijeraften tot eene anbere/bie ge*
legben ijsin bebcmomentftfpbtber beucljben/enbe
Bcplicftepöt. ^e(t tïuee 51)11 on$ bcoj-gbeftelt ai£
Bet epübe/enbeöet tuit ban aïïe onfcgebacljsen enbe
toerch£\(£aitmeebcn/batfenHegabermïbat|taet
bat fp oocftleben/berbonben jtjntotbebolmaecftt:?
ftcpbr :\unntbeteeuciHegöelï)chcn toe-gftefpïonen
ï#/ 3©ecftbolmactftt/ geinen utoen ftemelfcljentta?
ber boïmaecftt i$; gl)£lijcft ooeft 't g'ftene ben l^eere
fepbeaep Stfcaljam: ï&vabelt boo? mp enbe tueefi
bbïmaecnt/ taant fegljt Cbjijtn^ / 't gbene bat icft
feggfte acnnUcbcr/DatfeggQeicït eeri-icgljelijtn.
(€en betben / bat be boïmaecntbeptljier in gelegen
i£/ bat men €5obt beminne nipt gatitfcljer tjcrte/
enbe gftcnegnentft.cpbt/enbe niet bnptcn ()em / ban
om fijnen Wille; enbe taant foctljetn alfoo belieft;
maer om bat ïjct firiaer i# acrtfcfte goeberen te
befitt en / fonbet be felbe te beminnen; baer om en
ifler niet profijtelijefter tot be bolmaecfttj)cpbt/al£
alle gftefcöapen bin gften / foo Wanneer n ben ïi?eete
baer toe roept/niet alleen metter affectie/ mart
oocftmettetbaet/ foobecl ftet immers mogftelijrfc
W af te gacn/ enbe te bcrfaften. <€en bierbe/battef
Wel berfcftepbcn ftaten enbe toegiften 3pn tot be "aoif
maecntftepbt/maer öatecn-iegfjelijtft foobecl in
pem iöVbeftoojtte tracljten naerbenberftebenffcm/
opbataïfoobegobbeujcnegacbertierentljcptmect
beteert moeljte too?bcn. twbe eerjt booj al rnact W
aïfultncftiefen baer ftem <©obt toe roept-, want/
niemanbt totïjem nomen en nait/'t en sp ben fcieere
Rem treencsenbe toebersm/ allegaber er. batten ba*
Wooibtniet/maer bien Wicftct gtjegtjcbm ig.tëlm
ïfjen bet ban fcer fojgfteltjtft té 1 ben toepenben nieï
te Willen nenftoojen/ alfoo ooenbobenfp fciben te
Willen bïirglien / enbe na-ber-Öanbt met be ljup£'
P?outoebanllotf) acöter^waertgfien/cnae alfo?
onbeqnaemgemaecht Wojbcn/ tot <0obt£rtjcfc; off
Wel begljinnen te timmeren / enbe niet nonnen bol'
banWcn/i£rbaa?Waerbefpatten#Wecrbicl). JDant
beter ï& ftet/lam oft ftr enpel/ upt be on-bolmaecfttj
Jjept be£ ftaetg/ in't rijen bcr ijemelé te gaen / al*
met twee Ijaaben / oftmet twee boeten/ gftefmetetf
ttWajbeniu jjetDelfcUebier. «ten*, öatben «eïij
gicuicn
Matth.j.
SegJjelijcfeij!
bttiianüi tot
öctiaïnwctUt
Èjeuöt.
Marci.13.
3©atrittgS)c*
lestjen 1$ De
boimaecttt*
fccyöt.
Matth.iz.
Jaajjnis ij.
i
-ocr page 99-
Van eenen ffiaèt des levens te verkièfen. 8 r
0icufen (tact/ naer fnn toefen (foo oerre aï£ iemant ©uï-öati^
«au <©ofttg wegtien baer toe gl)erospentoo?bt(ben Dat t$ öm
alber-bequaemften mbe fcKcrjlen tottj) i£ tot bc &*3Kwf«
«ol-maechtfjept; cnbeüoo? alfnleftenüan aiïe #2ep*,wa:*
"Stjeiv jae Cljjiftu?* frjüc ooo? g|)e|joubenig. (Cert
csrrftsïi/ pnt bat ö?> toepjt alle beïetfeïen enbe ctcafte
per fónben/tockne jnnteneerfien/ benepgcntoife
le/tenttoeebentoelUifticBept/ ten berben rgchbonu
men/ bic r farticn vuecligtrenomen toojben/ öoo? be
ö?pbèlof. en uait «©Ijeijoojfaemljepbt/jlmnjerjjept/
*"be 3irmocbe. (Ceuttöecben/befen fiaet neemt
perl) allegljekgljentïtepbt bet fonben/ toant itft
lt» be ïïcïigte feltren gfreuonben tooaben; maer ter ©« pjoPK,
filtratie üecï ocjjiilpraemöeben enbe erempelen ber 2"hm ,ö?*
"entljöen. €en tret&en/alietaereliitfcfiebehemme; 5^BMa'(l1
fttigfjetvaïjS jrjn ïjiuitf-bjoutoe/ mnberg/'Sojgljer;
•JW&c fahen/ enbe bie«e8"elöflte;öan toelcfeeben $. rr.„or.
©i-cgonusf fegljt f <©e ftcïe en ftan göeenffmg tot ~~£| 'J*.
jrooglK binglien uerneuen toojben/ tjï 'töat fp met
ö£t gijetooeï ber fo?gflen/ aïjebivricïj m befelccgijbe
belemmert blrtoe. ï€en feften / ooer-bencKtbatbe
«eUgic niet alleen bc beletfelen entoepjt/ maer
«Ofh gficeft greote betjnlpfncmljept / om tot beüol-
maecht|jcpbtteglifvafeen.(£en i.acSjter-PoIgïjcm:
?e «et gi^emenn gncooeïen ber «©obbelncher fcïjo^.
«n/ali* oorhöerfcÉjenbcn openbaringen/toojtDact.
j?erleent in ben in-gancn tergmffemfle üan alle
1°.»ben: toant Ijet een alber-öol-feomenfieüol-boe*
"»'gï) iöVenbceènenftaet rtan penitentie foofioceJy
jatter niemanbt toegftebtoangenen&an toojben/
«me orser-fuicHö gïjelrjcf* èenttoecbe öoopfel glje*
"Pemttoojbt. (3icn ttoeebcn/fcloepen baer gtjebu*
hP r .ï?t öcfc f°ntfpneii tot bc Kcligïtufcn beei
(:,r<cocpbcn bcmilpfelentoan oraties toant foo be
luaeriKpt ietocr^plaetfe i>eefi;(^oo toaerber ttoee „ ,
?™bert fiuïcn ïucfen in mijnen mem/ bacrben Mattt.%
it«iirtniibben ban lnm-ïieberi)foo grijpt fpfjier (te?
£;™at ben fbetcngefnsf enbe fnne t^moeber bp be
Spt »stcuren fooonfcenbe be «Engfjeïen al te gljeertie
tèiwu^anöelen< '^enöerbeiv mam öeiieïigie
hp,,!r^öoïe t# enbe gSjcburigije oeffeningïje bét
«pi 1 «u ftierfiProaftamt 110CÖeenbdepbt/enbs
^ct oefherê Der obertjen/ be bïocb.e£l|j.ctieÖ«Ipe en#
-ocr page 100-
Sa            DcnI.Boeck. HetüLCap.
fce anbetfianbt altijbt berepbt / enbe be ghemepn*
fchapbanaUegoebemetcfce.(€enïaetftenbetIeent*
ft eencgherujte ute bcg boot&foo omhetlancft-tni;
ricb oefenen bctbeuchbcn / aljé om bat het eenfe*
ïterteecRenigtoanbep?ebettinatie:ïDatfoubtglw
öoth meer mogbenïüenfchen / o ïïeïigieufeperfoa*
nen/bietot befen ftaet ghctoepen jijt*
©etoeoto*« i^et 2. point.©berbeitfm:teneerftenbemcetbith*
w^^r* hepbtbetfieligie/ cnbe betf gheeflelöcften lebenjfc
SS,, enbe hoe heerujch bat het ijS / boo? toet betfmaben
toavs* btjS metelbtsÊ/beThebentemojben/boben behooth*
Gregor.t. be ber aerbe ;niet hopenbe/niet ö?eefenbe op ber aer*
Rsgift. ben/ maet aï$s meefter cnbe ober-minner banallejï
ftaen alg op eenen trap botten alle fchepfeïeh/ niet
hebbenbe/nochtang al befittenbe: mant baer en tg
Bheenoubtt-fchtl tuffchen niet te hebben / oftniet
te begft£eren.€> rfttftcarmoebe! ttjclcïict ineerbicft^
hepbt alfoofp beijootljliei^/ foo en ifferniet on-
toeetbighcr/ban gbp/o fiettgieujsv bic p?offeffie
maertu ban be gbeheeïe merelbt bertoochent te
hxbben/enbe nothtang aen be feltsc boo? b'aff cetie u
tot eenen boeeft/fchjift/ Weet/oft beeït fterrhet laet
loetbinbf jmnrtnureert cnbe on-patiêtichub?aegbt/
toanneeriemanbt ban urne ©bcr|ïen/u befe otcafie
utoer betboemenifle enbc ftricfc toilt af-nemen; jae
meer ban be merclbtfcfte perfoonen / om het bet*
lieg ban hunnetnbelhcnegoeberen , ©mbeïiefbe
<©obt?ï ïnatht u ban fultftg / enbc aen-gftefien bat
ghnnonbttoefen (fooberre ghp milt) l|eete beg
inerelbtiS/ enbcrtoomtufelben niet in eene ellen*
bigfte enbe fchanbaleufeflabernhe ♦ (Ccn tmeeben/
_
            hoe loffelttth bet ig met lïbinham te gatn buptcit
Getier. 11. f^ntauöt / enöc fnnmacghfehap / jac ?nn felben te
berlootbencn boo? bc ghehoo;tfnenihepbt/ enbe beit
l^eere te bolghen/ enbe mogtjen feggfjen met b' %*
Matth. 19. pbftelen: &iet top hebben 't alberlatcn/enbe n ghe*
bolgftt.maer booitoaer toat eene bjoebe fahc ig 'tf
bat ghp) nacr foo hloeche feptcn booj bupbelg be*
bjorhberblinbtjtinbe/ aen eeneplaetfe/ officie ofï
ghemacfc/ oft bjtenbtfchap fclöft hanghen / cnbe
bjcctftt hetbetbanbt tufichen u enbe tuffchen <®ttott
jaehiet emfoobeeltebooferenbe elienbigher/ hoe
ghp meet betlat é Ucbt/öoc ghp u getceber tot alle?
obet*
-ocr page 101-
Van eenen ftaet des Ie veils te verkieferi* Sjj
öber-gegcben tjebtj toant foo be l£.©abet0 leererv
foobanicjj ïneber-nemen ban ftjnen epgften ï»ille/
i£een groot facrilegie/enbe om bemelancaUe/enbé
ongfleruHöcpöt begigftemoet^ / eenemartcUebejSl
öupttelsyüooa-boöetmn étütöigfte pijnemmaer {jet
iebenbet ©obtüjucDtigljer fEeligieufen tjSeene op*
rttÖtenaet-üoIg9ingljeban2lipoflaïtjCHe mannenj
f nbeboo?-toaer göéincn Ijetfeer eerlijcft i£/aïle£
beriaten/aïfoo iö 't oocnnoobt-fahelijcR/ immers
biettet berte 't felbe te boenj 't luekfê in jjem feluen
«eel ftoaerber isVgémeMHt baer gfjercfi?ebèn ftaet;
&oq toie niet en betfaecat al wat lp befit/ en ban r f,;
19nen bifcipcl nietmefen/ enöe voébetom? Wit^it«^
"iet en ïjaet ©aöer enbe iiTSoeber/ enbeftier en bo; JScijm*
öennoctjfgnt epgenftele/ennan mijnen bifcipcl niet ftusscn^ow
3ön. (^ênberben/öenctttbatbeïueerbicpepbtbefe^ na-wgöt»
Itaets grootelncR^wermeerbett mojbt/ upt bien/
oat ben Keligieuiö een lebenlepbt/geïijcfi aen €{)?w
LJJJtf enbe met h,em/ al* aen 't mipg gljcfjeeöt i$f,
^aero fegljt ben il?eere: 3©ittg|jp\jaïraaecnt *tjn/ T ■ ,e.
SattfteiienbecfeooptaimatgöPÖêöt/snftótboigötr,"0-1?0
ropna.Cn'tigBao'maerecncgrootc/faatber race;Marc
tfe glojie ben IJ^eerc na te bolgcjtnöe ttm föriigtenS
M°»gf)t niet alleenljjch Cjjiftusfnaer/ maer ooch Beeld, i*
^obtbcn ©aber/terïpijfeu Ijpnaet'tfeggftennan
oen ^.^ernarbug/tuflcijenboo? fpoct enbe tegen- Bemard,
JPoet ban betgancnelucne bingften/ boert een beeit iacob j.
oereet!bJicftepbt:gftelijcHbengienen/bpbeniDeIc5
«engtjcene toeranberinghe en i£/ eftober-ïomme*
wsöeberberheeringfje. (Cen bierben/ pepflnaet
"e «cringïje i)tt ©nber-®aberen / bat ben ïteli*
«jeus onbèr be JBarteIaer$gftereKentiöa?t/ enbe
"i°?öt gbenocmt eenen tempel enbe gfiebuerigfte
SU!,}nöe/ fecr aen-gjjeuaem aen <0obt. toaer upt/
«engöcfkn öatterniet ïneerbigfter en kan toefen/
«cöeerhjtbftcpbt öer SéUgieimt-fcöimt. i€en bijf* Watamm
onVs b»*acht 0ilt ",D,cn frftèoomelijr&en bacpe£0ctaS'
"u?or ci«s/ belooft iö aen bê ïïeligieufcn/bat fp mebe wwt i$ ia
Li*cnTulletv op be ttoaelf jloeïen/bonni^ gftcbenb* naifoicu &£'
„f/.^cttoaelf gljctlachtenban^fcacl. luncht« m^
* 7111 bergf)elt)cliiitghebanbefceere/beri!tui5MactU- '?*
ar J2ï eil?c «t-I«9iS 59n/aller0cften begmerclbtg.
^wiaetflen gbec^DnuKt toei / bot be j&eplitljepbt/
-ocr page 102-
g4            Den I. BoceL Het III. Cap.
gï)e!eert8epbt/enbe huïpe be£nae|ten/Poo?3t mtttft e
bert gtjefpjotettig nptbe Sieligicufen: enbe öaeron»
iö't Dat beu ïgeere jjem gfoepjeerbigljt Ijeeft / u tot
toefen ftaet te roepen/ pjacrjtupjel Panon-bancfc?
baer te 3911 aen ftjne <©ooücïgcKe Ifêajeftcpt.
geffte &di* ®et 3.point.otoer-icgï)t Pannen alleeulrjcK/ upt
giciöbeitait- Ijct ftcligieu£ enbe «öMjcefielijch lePen/betfanbige
W9J)c $0 gttenoerbtcfctjeppen Inxn: ïuant b,etPoo?-feKeti£
nas*te " bat Ijet PermaCch bejs gfiemoebtgin <öobt alleen
uitfflciit ^ öeJj te gC00tó r/ j} öiClt jjetber allen fa&ente bos
Pen gaet: enbe foo öeniarbug gftetnpgp / <©at ijS
Pooj-ruaer b' eeniglje enbepjaetaerjtigepjcueljbt/
öiemen treeftt upt ben Schepper / enbe niet upt öe
fctjepfelen/ cnbe p?mcipalijcfc uptbe toaeraeöttgtje
atmoebe / boo? be teelche t)et Ijerte ban eenen tt cü*
gieng Pan alle gljefrïjapen iiefbe ïuojbt bePjtjbt:
enbe alle gefeftapen bingiien met be boeten treebt.
<©aer-en-boPcn uptbebol-homen fupberftept/ öoo|
toeloeltKe ben iSeligieujSmaccftt een üetbonbt met
fijne oogben enbe met fijne ficle-, om foomtt ben !£♦
<g|obnicteengop eene magïjettepepfemYöantïneet
®pt 6« mv poo? fehem en 5P ïtat gijp uïoe ooghen ncerlïelijeft
^J0l,*s* bemaert/ enbe utBeöantotoocn uaii bet aen-ranen
istte t*tof*Uanemgflnöer£ft^b£ontftouöt/ ghPfUïtufeïPen
'          in't pertjcnel jteHenüan fcipp-biahe / 'foo fret bieft-
tagï£ beüonben is\€nbe be b?euchbt/ bie upt befe
öeuÊÏIbt fpnmt iöfoo gteot/bat fp (gedijen Cato
een ièepöeiifeï) vnenfclj göetupgnt) ïjet lePcn bet
menfcljen Pergftelrjcfct bp °t lePen ber <©oben: enbe
uemertftt hoe m '$ toetelbtjS IePeu bit tooiot belet.
(<€en eerften/ boojtyöeïüdie bdïammermghe/ban
toelcnebe Religie niet alleen ontflaghenijï / maec
ï)ier-cn-teghcn/b?engftt Poojbtg eene pjouberlijcftÊ
genocdjtc/boo? een PerjtcrPcnfnnberpafften/enbe
glKöuriftj gebebt/enbetJfatnen-fp?eRen met <©obt:
ilicr bp ftomt noch be liefbe enbe ïjetfoet ghefel*
__' . "fchapöer gljeeftcïpcher b?oebcrencnbc'tljonbert^
Mattö.i?. poubt/ 'tmdcfc Pan be ïDaedjepbt felPc ben Steltf
gieufen belooft ijt m bit ïetoen. ©Per ïoelchc bingen
gijp uDie^te min Pertnonbeté moet/Doe gbp riaer*
Itjchcc na gceöt Ponnijöfuït bePinbeu/ batnpt ghe*
nomen on-eedijrite enbe Pïeefthelijcfte Piel-iulticlj'
heben/ alle ghenoixhten öBcmet Voojben ttan eene1
-ocr page 103-
Van eenen ftaet des levens te verkleien, f j
^cligieufe fïeïe:met footocd meettoermaftcnjf/aljS
pc rufte bejö Ijerttit/imcrbcr itfenbe oüer-bloebigct
aan gftee|ïelncfte enbe igemdfdje tiertraofïinaf)Ci
frtfoo bat imt reben / be fttïtgie ban bc ïjcpifgöe
pabergaen een aerbtfeft cnbe ïjemelfcö ^arabrj?*"®* «wu'sfe
toojbttotrsïjdefteit: toot tfler ban bat tcgften lic ^^™
ïïeJigiemacijtojajbcn gljetoerbeettf^uSbttairoo SS;
50nbc/foo otoft-legötöoctoeel gftp aen 43obtfrturt*
J>'cö 5ijt/bat{jp u onber ontalltjche/bie I)o toooj-bp-
göegaen {<§/ aernofen Ijeefr' cnbe tot bïh aïbcrfl'?
««ftcn^jecfï utoerfalicftêpbttot ftjngïjcfdfrtjap/
«nbe befanbëre tojienbtfcbap/ gDcfejocljt ljecft/énbe -
«anf&tfjem fonber op-öouben.
G H E B E D T.
f\ lieere,grootv over ensuvvebermberticheyt,disghy met -
foo enjprekelijcke kracht vantivvengheeft, met feo en- dei»j>rM.'
Vveerdeerlijckg gave uwer gratie ghetrocken hebt uyt de *
*«ek converfatie defes vverelts, in de vvelfke vvy te voren vva-
^nghelijck fchaepkens dolende[onder herder,fonderu,oft{dat
Jc"roomelyckerU)vveder-fl>annichaen u,ofoeten Izsv^boe
groot üghevveejl defebiindtbeydt? boe groot defebooshcydtte-
gbens u op tejiaen.o onpyndelijcke goedtbeydt^u te vlieden, u tt
?e>faken?hoe groot eengbeluikjst de werelt tefebottvven?
tnde uyt foo veel duyfende, van ugheroepen te worden tot uwe •
ymdtfcbap,totuerfdom, tor ubuys, in't vvek\.denminftb
Juyvtrder leeft.vveynïgber valt, rajfcberopslaet, voorficbtïghr
vvandelt, dukyvijldermet uwe bemelfcbegrathbedoutvvort^
'e^rderruJ}jetrouvvelijckerfterft,baeJlerghef!iyvertvvordts
ydeover-yitgedighervergoldm. Vanvvaer komt bet my doch?
Bani.hom,,
at tckyfoyandere hooreuvveHemmefeggende,VViltghyvol- iimüeeft
, gaetendeverkooptaldatgby hebt, cndekoitit i'tgaum,
v°lght my n*er. Van vvaer is my ditgheluck?dat ïckghevoK-
hli^ ^fyfatyhpeerle, tndedenverborgheHfebatxt<dt
°ehnnennerkoopen mijnenacker, om die te faopem van
*V*,Z^mfydefeghenade?datghymy,diedaerJietfpovee]
Mat&- *&
l ^^fcty-brakflijdengberoepen hebt inde anke derft*
Hhejdti ïlisyvan Hazaretb, mdt hét begbeert van my
-ocr page 104-
U             Den I. Boeck. Het IILCap.
eenenNazaream te maken; ende op den berchTabor, ugiork
telaeten aenfchouvPen
: ende verheffen tot de heerlijckbeydti
f&lj&cöttrie*
vaneen Apojlelijckjeven, endehandelinghe te hebben in den
bamfcbaer* hemel. GhebenedijdtmynefieledenHeere, endealle mijngbe-
jjcpbt ö«i öe? beenten feght;. Heere, wie is uvves ghelijckj die in het lic
Pfa!'4.* battn mijns moeders in-dachtichzjjt gbevveejl mijnen noem,
op dat ick_, die u te voren toe-behoorde, door mijnefcheppinghe,
endeverloftnghe,foudeuvvergoddelijckerUajesleyttoeghehey-
ligt worden
, tot eenen tempel endeofferhande ? vvatfalick u
wederom ghevenmjjnen heer, mijnen Godt? voorwaer,alsick,
ufalhebbenghegeven,aldatickben,endealdatickyermach,
Bernard.
m ^ ^{ A\nm gheijjcfoen Berreby de fonne, een druppelken
ifai 49.' h dt rivier,eenïfteen by den berck,een koren-graentken by den
boope-yvvatfeggh' ick[t>* algheltjck. als niet voor u, ende degbe*
beele vvereldt, als een aesken der vvagbe. Wat ben ick> datghy
ptiJMdergcdenckenfout.?ddtghy myfout leyden uyt defe vverelt,
diegbelxelinboosbeydtghejlelt U? datghymymetLoth foudt
brenghen uyt Sodoma,opden berchSegor? uyt AEgipten, in't
landt van belopen? uyt de vvoefte Zeejn de feller haeve, uyt de
vvelcke met de belofte van armoede,ghejloten wordt de begheer?
ftjckheydt,oor$roHck van alle quaet,ende verre verjaeght wor-
den menigherley vijanden,endedebartn der tentatien gebroken,
fckbidde u 6Heere,en vviltitiiet toe-laten,dat ickjefe wel-daet
syt verghete, dat ickoyt te rugghe keere
; o ft achter-waertsfie
met dehuys-vrouvvevan Loth-.vvMt die fijnen vtjandt aldut
bevvaert,ende metfbo veelbijfandts nietenkanvveder-ftaen,
yvatfal hy uyt richten, vvefende van defe onvérjkn ? verre z.y
Van my dan, datickjtrm vvefende om u
, foecke de wei-hét
desrijckcn,ergbensafklagbe, vreefedatmy ietfal&f-ghenomen
vvefenjilijvendeghebonden met een draeyken, daer ickte voren
fthip-kabelshebbeghebjoket&vexrezyvanmy datmijne ooghen
gbeflagb,enopengbelijc\eferfoonen, my mijne fiele ontreove»
oft door te groöteghemeynfaemheyt piet hun my uwen vijandt
ftake; iatickjemandts aenfprake., teghen-wordicheydt, off
ikfdeverfiecke,aenghejkn
God f
M
-ocr page 105-
Van eenen ftaet des levens te verkiefen. tj
Godt zijt, van allen troofi, my teghenvvordich zijt: Veere &f
van myjat ic\,die my u hebbe opgeoffert tot eenen brant-offer,
inde mijnen eyghen wille afghefvvoren, als eenen roover, van
bet gene dat u eens toe-geeygent isgeweejl, befchuldight wordt,
«iet willende oockin een kleynefake > myaen mijne overliet
onder-werpen: want wat is't o bermhertichften lzsv?fijneh
eyghen wille; aengaende woon-plaetfe, officie, oft een'tghe an-
derefaken , te willen volgben ? dan temis-trouvven, van uwe
goddelijckevoorfichticheydt,endefun eyghen wijsheydt.voor de
uvve teftellenhnde dat ick,a{s etnpeerdt,aen u,als ridder, ende
nietaen den toom Jat is mijne Overflen, door den wekken ghy
my regeert,vvedet jpanmcb zy,ende my met als eenenfloc\Joot
licbaem,ofre blindenjaten gheleyden,ende handelen,noch oock.
voo r het befte ende oorboorlijfkfte houden,het welckeghy door
tnijne overflenfult hebbengheflelt;maer datalleen, 'tvvelck.
den eyghen wille,(den welenen tegben-Jlrijdende, voorts-drij- ,
"'*
vende,vveder-Jlaende,bemveropenbaert)heeftroorghenomen?
Verrezy van my,datickuyt de have,wederom keeretotfchip-
^ar(,tot'*
^akejieicktiauvvelijcknaecktontkomebenjatickkeerenaerjtï^ ükïciij,
hetvier, daer ickbalf verbrandt uytgberaeckt ben;dat ickjtyt
deplactfc der vvelluftuheden ende voor-fale uwes huys,af-dale
nasr AEgypten, naer 'thuysvande ellendighejlavernije; van
waer foudc my doch aen-komen defe onwysheydt o Hecre.
roorvvaer dtegulficheydt die Adam verjaeght heeft uyt betpa-
r4dijs,ende'tvermaeck\derfinnelijckheytflootden Religieus uyt '
betgbees~klijckjeve}i,ende maeckt dat die gbene daer opgevoyet
Werden m alle welden on-belfen den dreckjlcrfonden, endede TbjM^
hooverdije, die daer den afvaliighen Enghd verdert zijnde met
alderley coUelijcklghefteenten,gbevvorpen heeft uyt den hemd,
die fdve fmijt den Religieus, dieflave is fijns eygbens wille, in-
den afgront der catijvicheden, endt onder-worpt ,aen veelpe-
tymkn ende versloortbeden,d'welc \e de afvallige Religieufen jqm mm
Pleghenovertekomen.oEUendigben ende blinden Religieus, die
af- üalligUa<
Zaktenen ander enEfau, voor een]fchotelvitfen, het recht (Kg^, \
JMdereerftegheboorte verkoopt-,aengbelocktzijnde,door be- vüx-UmaaC
$^e^ij(k]}eydtvmeenigbepüetfe, officie, oft ander verwor-
I4                'f en
-ocr page 106-
88            DenI,Boecfc. HctlII.Gap.
pentreaturei, vvatfalhy doen Hecre ? als ghy fult \omw te»
aardeel.Ick bidde,o Godt,van ifrael die my met Abrahamghe-
róepenhebt vytVr ér Chaldeeuvvfchtn, die my gbeleyt hebt,
ghelijck. u uytyerkortn volck, uyt AEgypten, in de kracht van
uwe handig 'm teeikenen ende vvondetheden, ende in uwe
groote macht, ende'in uwen verheven arme; bevvaert toch
'tgheneghyghevrochtbebt in ons,op dat deraerde kennelijck»
zyMtghydjtdenHeereonfen Godt, ende dat uwen heyligen
fttem aen-gheroepen ü over ons. Amen.
JCORTEN REGHEL
tot de Vol-rpaecktheydt.
Omturnt te I.T2 <Köepft timfticlMch on ceitc feequame maniere
jjacum befm D nïaen ttjbt/ cnbe bclctfclcit / pp bat gijn alles met;
pact/ faimm gocbc fcijicktngbc boenbeneerfïigbt u alle toeken t fel*
aHejaet ïjem ^ üctcz cnbe Beter tetocrck te pellen: oock ttkcningö*
tot emsgijc^i,0UjjfijEmi;ïufeü)cmi)cttrcchtu alle jaren tot cenigö^
toi bom *» 'ftüfti mbcober-Icgljt bit b» ttfelbcno» cttelijcke ba*
lijtjjc öagïjKi gben/eit bier en baöeu fcbjefct ïjicr tot nocb alle mant*
etöe aisüan ben eenen gbcöceïen oft inïincrs eenen balbcn baclt.
ïeitatmgfó ;., .©berbcttckt aJJc bajljen ract belt $. 2Sonabett*
b?"^ilJ^r,tttra/toaer toe gljppeliomen jijt/ bat gijp gjjcftojbctt
fcett té ont3?'Jr ambc toerelbt/ ertfec fcat gijp focekt eeutoigljc rijck'
tfdsjetc bp ö«mntcn/eerc cnbe bjcucljbt/ bje gijp tjt mangljelmgU*
eactL aenbcfrbt bcbt / tegben be tijbelijtke cnbe aerbtfcij^
toant alfpo boe? iSobts gratie/ fnlt gbP ontgacn bé
blinbtbepbt/ ;n betoeleitebcftautoc {|cligicufen nlacb'
tintte ballcn/bakcnbc altijbt na ijcljameltickc bermacc*
felcb; cnbe 'ten ?Pbatbaettoe-gbelatenbjojbe/ nart
ïjarcn epgbcn toillctc lebcn / enbefoobaniglje tooort-
jjlaetfc cnbe officie te fucffn/als 't ftaer belieft/ fuo bcr*
gaenfc ban in toenbigl)eb?ocfbepbt;/oftbitllen aen all?
* -ms .kantenbc ïtloöfters met murmnratic.
fnS&fc 'S* ^aMcfet ^0jJ*m minfreit ö^maeïs bacgï)*/
fai faeDanAcb,ïo?utoeWïoetJ/ enbebicrt eenen jacrltjcKfcfjcn bact*
booj fijnen fat bten cj>nbe; mebitcert alle maenbejt immers bart
Kp^ >■ ben?mttpacl0c$iegcW/enbelcttcrtoerojj/oftgbp«»i»cR
boojbt ganefegljibacrtljfbr. jbluptb.afïehjcK bpufelf
bcn/alfoo iuelrbe minfie als be meeftet' onber-boubern
Sp^nt bje fo^gjfjcrljjiRn: br rfttpmt tooien/als bcfe.
4 ua«lf
-ocr page 107-
Van eenen ftaet des levens te veikiefen. tg
4.  Weeft gjjcflabiclj in 'tgftebcbt / enbe in alle ntoe
toereken/ oft IjanörIingijrn; fpjeeckt met <&obt trt biet
liaeghen / als oft gijp alleen met hem toaert in bc toe*
«Ibt/alfoofalöctgljeftljiebcrt/ bat gijp nfnltbctfjcu'
g&en in bendeere/ cnöe fonöcr ftoarictjepbt berfiellett
aiiefinncljjcke tocllnfiictjeben.
*. IBcmmbt alfoa o5 armoebe/ bat a niet en ban af* «aatóbeteS
gijenomen too^ben / gtjemetckt gijp niet epgljcns en gixfoftm |*
ifebt/ macr al aen «Bobtop-gljcbjagljeit: gljcbjupckt «ffawn»
ie gfjcmepne bingtjen oojboojlfjcfe/enbe fchacmt u/is'r
bat gijp arm toefenbe/ «iet te bjeben en jijt / met 't gene
toaer mebe ljaet be rjjeke bes tocrclts te bjeben fjonben.
6.  Betoaert bc fupbcrljept met {jctgabc-flacntttocr
£ogijen/met foberijepbt/mett'blnchté ban lanck-burige
Ijanöelingbe enbe t' famenfpjeken ban on-gïjelijclte
perfaonen; j&ant bie Ijct penjeftrt bcminörf.xlDacr in
bergarn.
7.  53oet ncerfïehjck u bcff e/om bcntenf-ghieticljfpt ECCle£$."
als ccneprfïe ban bcbotie t'ober-toinncn; toant befe ' V
met mcnirlj bulbigïjc laghcn enbefïticken ben fieli»
giens foecktt'onber krappen/baer om toas't ecr-tjjta
onberbeï). <©itbt-I9abersecngfjemeprt fp?ecck-tooo?r$
eenen goebim fieligictts moet toefen fiom/ boof enbe
blinbt.
5,  ^ebtbcgljeljoojfaemfjepbtalfoolicf/batgljpniet
Ut to ilt/niet en aen -beert/niet te to erek en fielt fóöcr bit
ftlber-fckerfïe recljt-fnoec/ noclj eeniejjfins boot men'
fcljcltjekc toösljcpbt / oft om bercr tefeggljcn boot bup*
J'cia bcmufrhcpt/b'obcrfïc foeckt nautoé toillc te tiet'
«en; toant te beegfjeefs roemt gijp u ober alfalcke gljc*
soo^icmljcpbt/bie ben i). 25emarbit3 noemt te torfm
bechfcl ban booshcpt:maerbcfo?gljtbatbcn -©berfïcn
«an u gijeboelc / bat gijpniet en toepghert/ niet enbe*
8bmt/ban ben eenigtjen toillc <£o&ts,
9. ï©ilt,gljp eenen aeligicus toefen foo beötoingljt
Jttoe tonghc/ f&eeckt eenen icgljelijck bn'enbeljjrk aen/
"frljaclt gheeme bat in ljaet lof-toeerbich is/ f tojjgöt ï>et genuftt»
'"fjtljelüeks bat betifpclpk is.
                                 MW tot
ïo.lBaebtunecrflfelijckban'fgemeprtfcIjapberfloH- P011*?»®*
settigöf/bcel mees ban befelbe na te bolgen. tffiatutoc SJS
Bantreiingebnenbelörh3p/enbf gemepnfaé/eerbacren frijaut ^
Ptetjjooffclj/b'oogöentfjtmeefïen-bcei: neber - toaert s feen»
Jf s                    giiffla*
-ocr page 108-
9©           DcnI.Bocck. HctlII.Cap.
gbcllaghcn/utoe fp?ake tocpnich enbe toel-bebacbt/ ftet
ÜcJjacmfhl citbe fccgöuacr / tot cm tecckenban be tit-
toenbigöe gherufficftepbt. 3a 't bat gfjp bit al achter-
bolght/fult toooncn in't lanbt ban beloften/in 't aertfeft
parabija/fult toefen bnenbtbanben 25|«pbegom/fuH
fjebinbrit t'utoaertbe f[>. Jfêagbebt Maria, als rene
iöoebcr/ enbefultughemcpnfacm maken ben hepli'
gijru-êugljclfiti naementljjck utocn2Setoaerber: ö«t
toclckcngijp iit alle» moet tetabcgacit/ enbe bent bef
beien alleutoe gocbe toereken/ enbe beghrerte/ bar fjpfe
ghetoeesötgftc öooj fijne fupbere hanbrn op te offeren
«en be -aoöbelgcke iföajeftept.
DagheüjckfcheVcrnieuwinghe vin eenen
Religieus.
Ofóonmek bcr Utoninghen/ Cb?ifïe I ï s v, g'fip Ijebt
inpgberaepcnbao^ «toe on-upt-fp^ekelijcke beun*
hertichepbt/in bcfcplactfe bet toepbe/ in bc toclcke mp
niet gbclijeken en.kan / is 't bat ick aen mp fclben niet
engbebjekej maertoacr toe hebt glip mp gberoepenV
toacr toeken irft gbekomeiW op bat ick be toerelbt t' ec*
nemael ontloopcn/cnbc a! bat (jaer acngaet met beboc^
ten foubc fïoorctt/ bat ick u met gocbe troutoe cnbe o$-
ghcbepitfi mijnen toille foube offeren, fbict bnj-taillicb*
Iijck ben ick gtjekomen / cnöe Ucbbc u cene belofte gfoe'
baen:mp fclben enbe al bat mp acngaet heb ick op gift*
offect tor eenen bjanbt offer aen nto en berftcben nacm'
©ccto-cH'd icii bm 8hcIwmm om met u öe minfte ban al te toefen»
tot oobtraoe* tocI bjctenbc bat göp b' oobtmocbigbe berbeft/ enbe i>e
jmdwpöt, Jjoobecrbighe bemebert; teacr om is 't banv bat ick be*
ben ban beroabtmocbinghc/ ban be leeghfte plaetfe/ oft
ban iet anbetsmpfal beklaghen 4 en ben ick baerorrt
nierghekomen 4 en teil ick ban nictboojen upt utoert
monbt/als gftp komen fult albcr-gocbcrtterenfteu Iksv,
blienbt klimt op-toaëtts <? maer bat meer is / boa? uto*
gcoote ghcteeerbicöcpbt / ick ben bcrtooipenflen bart
«toe öienfi-boben/bcgbeere aen u gtjeljjck te toefen: rrt'
bc'ghemercst bat gbp jijt gbehootfaem gbetocefi tol
bc boobt/ enbe bat tot beboobt besernpcea/ aebtcria*
tenbe boojtnp een exempel Jjan rene bolkome» gbe<
ïjooifaembepbt: toat bat het ban/ bat mijnen ®\}tt'
pn
fel bebbm gbefïelt aft flbeftoten/ in toat faeclic bat
-ocr page 109-
Van eenen ftaet des levens te verkiefên. 5»
bftoochjp/iekfarthoubcnboo? ftet bzfte/ eubebooi
Ö«albcc rcbe(tjckfic;toantick toctc gbp 3iftbe cetttoige
"J Dsbcpbt/enbe b' oit-cpnbcïücke goebthepbt/ enbe niet
*tt kan mp beter enbe nutter toefen / ban bat ick mpteit
willemet'benutoenghelijck-bojmichmake; eitbemint
°o?beel boegbc naer tftt recht-fnoer banu «©obbeltjcft
Oojbeelenbetoille: bentoeleften boo? mijne Oberfïen/ ©atocrSfif
jfptutocnnaemmpboojghchoubcntoojbt: rtoebtek en toto armoe*
J?l't niet boenboojbebtoaitck/ maer bjp-toillichltjck 0e*
wtckuofferanbeboen/cnbe arm toefen / niet met bert
Jtoentealleen/ maermetterbaet/ berbenbe oockmet
j,,8bfcftap/' öettoelek mp noobtfaeckelpck is omutoe
J!efbe5 taant baergöp rif eft enbe machtich toaert./ om
mP u blaobt enbe befjocbich hebt ghemaeckt: <Q albcr-
jtofbertterenfirnlisvjtoieifferbocb/bieb'armoebe be*
£Unbt/ enbe hare ghcmepnfchap tjaet / bergabert rrjefe*
"fbtmen/cnbelaet niet toe bat hem iet ghetyeke / ghe*
^peckt batghp^cere nieten hebtghchabt/ baer gbp
« nooföt op neber-legghen foubt^o ecutoighc IBijshept
*n is bit niet be maniere/ on be toelekc onfc boashepbt
Daerfeibct belieght 4 i^oe foube ick mp betren bccflou-
mi te bjagljten om te fitten in't oo?beel j< jaooek te
vo?beelen/te beljjben/ bat ick al betlatcn hebbr/bekom*
•^ttoefcnbemeteeneklepnc enbe bertoojpen faecke/
•toe acn be felbe met on behoojlijcke affectie Mjjbenöc
PEÖecht4a gelnckigher is 't hier boojto aernaeckt enbe
'oobt bau alles te toefen/ enbe nochtans al te befittett}
J.^8cnictcn/enbe ntoc goebcren om u\sm t'taille. 3|cft
«bbe u J0cere/boo? utoe groote bermberticbepbt/maert
JK ick metter bacbt boltaenghe / 't toclck ick met ben 1
ba ü^cbtüfie/ enbp batterboojtoacrnieten 3p / oft be*
*% kan toojbeit / bat ick foube moghen bcgheetcn öft
J«fcn bantt; toantin u alleen is 'talbeaoten: toat
<" ick ban toeten / aen-fehoutoen/ oft bcfitten / meer
ba?kW-j0ir f0ttüc ic^u feomtert bcrlatert^ toel is' t timer/
bt Jre*bIcf fcW mP metbe tocrelbt berbinbt/ maer het
hn fc tJït rechtimoc h^aeght mpoptotu/ hetbleefclj
Oü v«r mp nEÈ,eE"toacl**5 maer Jiet berfianbt boert mp
^8-toaert s:het bleefch bat binot mp/ maer utoe liefbc
ban°<",tI,m*'t mp.Betoaert mp ban ^ecre/ als ben appcf
ttC ö'003c^noE befchermtmp onber be fchabutoc ban
e Weughclen/ op bat ick inipt bcbecbeljfckhepbt/
-ocr page 110-
3%                Den I. Bocck. Het IILCap.
aeit tt gljcïtf ck mach gkemaeckt toojben/enbefcat u &W
tot
fïnncltjekc ghenegtjcntftepbt / al» ben bclfcben af'
grottt bctfaJtc.lDartt telt toect bat is't faken/bat ick bet
perikel beminne 't 3p in tocgbcitegbenthepbrtot ctni'
ghe cceatutc/m't aettfchoutoen ber ftVott i oft t'famert-
fp?ake/ tckfalbetlojmgaeit/ oft immers tenmmftert
fal ben fptegbeï tnflnber fiele boo? cenc klcpne bleek*
befmet enbefoo berbupfrert too?bctt/baticfc tt/o tytztcl
niet en fal koutten aen-fien/ tot bm toclckm ick £ebb*
möaooghcHopgbcbeben/ tot ben toclckcn tck allee»*
fucljte / ben b) e leken tcfe upt gantfc&ft: bette btminne/
rnbe ontbclfe.
Scbiet-Gbebedekens,
Pfal.114. Yf Eert wederom mijn ziele in uwe tufte, want den Heef*
J^. u heeft wel ghcdaen, want hy heeft mijn fiele verloft
vander doot. mijn ooghen van tranen, mijn Toeten van
den val.
fl?ial.iij. Mijne beloften falick betalen den Heere, yoor d'aenficbf
van alle fijn volck , in de yoor hooven van des Heere»
...
               huys, in't midden van u lerufalem
ïbid.           Q^y hebt*» Heere in ftucken ghebroken mijnp banden, «*
fal ick offeren hetfacrificiedés lofs, ende den naemdes
Heeren aen-roepen.
rfal-5j, Inmy zijno Godt uwebeloften, dieicku, tot lovinghefa»
weder gheven.
jl; 1
           Want ghy hebt mijn fiele vander doodt verloft.ende mijn*
voeten van den val, op dat ick behagen mach voor Gode
& in'tlicht dei levender.
M£D1"
-ocr page 111-
Van eenen iïaet de * levens te yerlüefcn. 9$
MEDITATIE
Van de vol-herdicheydccensicghcljck»
in fijnen eyghen roep.
h **"»» hteldtn derplattfen fal -tin, Hl enitl ertsen ÖC ïöij*
ae iüQffjg toercïr/ cuöc ueti'cöePïtóu iuoon-flebenttt
w«t Öerael.
«« G^4,rf,.53ii,t <©0bt om bol-ï)erbic{)epbt in öm
tlïcÏVbaer$}p uin-gtjeroepenöeeft.
H^t i.poin:.38en-tne«&teerft öe gefjeeïeïocreït/ &« bat !»
enbe benerfcljepbenfoojten ban creaturen in ouDct-fdjat*
j£Le,be:enbel)oe gtooteu onbet-fcjjeeöt batter ig/ JJ* tuflcöat
«nber be fclbe/ ï)oc on-gljenjcn b' eene frette i£ ban g, c"a"'ri*
£ aubereinclaerljep&t/enberebentbp ufelben/bat ^mai&3t
,,J ^ aceflclöift ücSjaem ber l^.ïïtrtlvc/oochbufba* in t aöofte
lM\it berfcljenbcntuept i# boo? «ïBobtjS ojbonnan? «ötfiatjaem
**e« '^enmercRttenttóeeben/ toatcenc grootetioos &«»?♦*<«*«•
vlnSÖe baer op-rnfcn faiibe/ioaet'tbpalbten/ Dat
"f otng|3en/bic b' eeuVuigljc Wijgfytvt b' een oubet
aiAöer SÖcfrelt Heeft/ bJ ojbje om-bjanenbe/be ne*
«erite boüen b' oppcrfïe gfictfelt toiérben: Ijet feïbe M
QUbc fonbet ttunfd gliefcftieben/ tnaet 't bat een- «** «««*
Jgftcïöch in füneti jtaetniignoeglien fjabbe / enbe £KS
u_fr eenen anönen ïmlbe fiaen. 3©ant teat foubcr t,Cn&t5Z
r.i^Ötp bet i$epuglict lierene tuitbe aen ïjet toet
&l«n/ \naet >t bat elca ban be (reenen beé Ijcmelfcfj
S„ Hfalem/ in eene feïne plaetfe ïuiïöe g'jeïepbt
"o?öc!;: fc)ctrtfjcnebat gfjn in befe bingttenfiet/foa
jfti'Sucreghch te 5511 / Vueet bat r)et oocft fcet on-
iarclu -nÖE öerifpe'nrK i£in befe fahe.
b«il poiuc -^rt-merfht ten eeriïen / be parabolc
fch«s atchu- ^H-Vuaerbendeere/ aenfgneöew
ae»t stn öicna«# berfrljepben ponben grjceftï
ben v Eenm ör)f/ ae!l bcn anberen ttoee / oen
Wv»,i ren cen_/ eenen-iegtjcïijcB naer fijne ep*
topjl^ cÖt. Heeft ban tenjebenmctnlot: enbe
mei oat Jjet betettf t* beueeriïigljen/batgbpboo^
goeb«
-ocr page 112-
jf-4           DcnI.Boetk. Herlil.Capi
goebctoerrnen/ utoenroep berfehert/ ban batglJP
*4n»hfttmm irt£nu naer ben befen/ afcban naer eenen anbetert
tamaw roeP tmtet13*11- *n-mercHt ten ttoeeben/ ba*
gijcnoinm top alle gaber repfenbe perfoonen jnn/enbe bat bef
!»«!)/ <©ot>t beter iginbenaenghenomen toech/ «öobt bte onfeti
SSJÏÏÏ %epbt£ manijS/ enüe onjS tooo?-gaet/ naer te nol'
Sm moet* 8Ö«v ban eenen fcojten enbe on-feneren toech fon'
öer lepbtg-mantefoecRen.SBen-mercfitten berben/
Uocöat «re bat befe toerelbt als* eene thoon-plaetfe oft theatre
tpcrdw eme t£/eube batmen üanu niet epfchcn en fal/ toat per'
tijoon-yiaare j-3£m£ ölJp gjjC(-pceit ijebt; maer boe toe! ghp bien
**           perfoon/bic u op ghelepbt ijS ghefpccït ftsbt/toie en
ïneetniet/ bat bieben perfoone ban eenen bienaeï
öerthoont heeft/beter ban eenenanbcren/ ben per'
foone ban eenen fóoninen / ben pzixö odck bouett
pem behalen fal: alfoo ig 't oocft in befe faecfte/ öcn
Meereen fal niet toegen/toatfiaet ghp beleeft 0ebt«
maer met hoe groote liefbeghn utoen ftaet beleeft
hebt. ttenmerent ten merben/bat top alhier in D«
Jöfc&at,n ,„ ïoop-bane/ompjn^Ioopen: maer toie ijS't/ bie inbe
**c ^filoop baene ben pjgg bchaelt enbe toech b?aeght:
Hit, öoojtoaer niet ben fltonincft oft §02tnce / maer ben
ghencn/bie bapperber loopt.
l$et 3. point. 2ïen-merc&t be tooojben be£2tlpo'
fieljs/ i.cor.12. <©aergnn bebeplinghen bergratien/
maer 't i£ eenen gheéfl:: baer gtoi bebeplinghen bet
bebieninghen / maer l)et i^ eenen i^eere; enbe bae*
3ön bebeplinghen ber toereken/ maer het ijs cenet»
<©obt/bie het alroercnt in eenen ieghelöcncn.^iet
ghp toel/ bat göp teüergheefes arbepbt/ om een*
anbere bebeplinghe re boen/ enbe anberjS te toert'
. fceu/ban «öobtg toille i$r.3Bcn-mercht ten ttoeeben/
I^K'r bat jjier naer-bolght: Cenen-ieghelncnen toojö1
SK"i«D5op*enbaringhe be£ gheefljS gheghetoenten p|£
teidjwu föte: enbe toeet öooj-fther bat gijp göeen p?of9*
ghenieten en(nit/ 't en ?p bat gijp leeft naer be»
cpfch enbegratieutoeg roepg/ enbeniet naer een?
anbere roep£:noch ghp en tjebt gheene reben om &
murmureren/toant gfjelijcn ben Sipeftel feght:®*1
toercht alleen ben eenen felsen gheefl/ beplenbe ee'
nen-ieghelgcn foo 't hem belicfncnbe op eene auD*'
re plaetfe/ <£en-ieghclt)CR heeft fgneepghen ga»«
«Pt <©oöt / ben tma aldu^ / bot anberen aifo?*
fïert*
-ocr page 113-
Van eenen ftaet des levens te verkiefêrt. $f
|tat-mercfci:ten berben/ beïooojbenbeglBpoflelg; T.Cor.7.
jPlmncfc get licöaera een is 1 enbe öeeft beel lebetv
'poi^è öc i^cpiigijeïterche: enbe öetïicöaem en ig
"jet een libttnaet maer necInjTtbatben boet fegljt/
«ant ich göeene Ijanbt en ben/ enbe be ooje/ ïuant i.cor.i*.
**« Sfleene oogöe en ben/ icn ben ban öet Ucljaent ,
"iet: eittjê fp baer om ban öet Ikljaem niet* bocï>
hofcu^Öe «n macö totbe öanbt niet feggöcn/ icneu
'JEübe uïoe jjulpe niet ban boen; nocö öet öooföt/
«en boeten/ göp en 5gt mp niet ban noobe
; maer
«leer be leben beg licöaenig/ bie be ftrancttjte fcöü*
"ente5t)n/5ön nnobelr)e&et/ enbe bie ïupöouben
rpojö/anebeïfte/ ïtit beöangöen top met mcerbere
,5eJ Öter upt fttït göp beflupten bonjerbicöepbt in 3Baa'm
"'«eneerfteu roep/ ai-toaer bie ooch tlertjter: aen* S2L^tt'
mm öpban b'eeutoigöe IDiJêÖepbt in göcgöe; S* ££
°c» tg; öter om ontfepbt ben -HSpoHeï te boopen/ SccVm
«jant öp göefoMben feiag om Jt «Euangelie te toerVwep.
hS?v Söen.'Men-mertKt ten bierben/ooeftbe taco?* i.cor.4.
"en beg Sïpoftel^Cctt-iegöelijcRblgbe in ben roep/
"aer Öp in göeroepcni^: inant göeigcnerltaettot
««icpijefïenin'tbierbe: 2Cen cenen-iegöclöcnen
anongig gratie göcgöeben na be matebau€ö?i;
wSBSifte. &oo ban/ inbicn gtjw gijecne gtoote lCor-7.
•nacöt oft ftracöt enljebt/ban om tljienponbt op te
c1fen / \naer om poogöt göp u ttomticö op tene i
$eit/ enbe baer aen berflen* JDaer om ïuilt g&P/bie
n öan uermogöenenbe ban moebtsgt/grdotet
e'^beren/om foo te feggöen (bat tg) een ampt oft
ha!5n,"actaen-nemenbiegrooterenbeöoogöeriL*/r
s*" ÖÖP i SSenmcrcttt ten bijfben/'t göcne ftaet bp iue-?-
h'^Cc-5Siemantfnnöanbt aenbcnploecötlaen^^ £""
j£' enbeacötcr-toaertë om-fienbe enig bequaem S mS,S
fn"r5cfte©obtjsf. €nbeleertöierupt/ batfoaVnie tmt tij*e
«wÜ t0*P öcrIaet 1 bten on-bcquaem i# ben rijene «ow^
W1 ^ °at i^ÖPtoojbt baer unt göefloten: enbe
leh*
aer QetijS beter ftreupef enbe hranch iri't
ftehh
5acn >i,an ttoeeöanben enbe ttoee boeten
ij °oenbe/(batisj in eenen boï-maeenten ftaet göe*
WpJönbe) in benbjanbt beröeiïen göeftootett te
ml , «enmetchtten feften/ batter beel toanc*
ba« i5r 5Ön inönnnenroep/ombatfp öttgoebt
*" Bunnen epgö«n roep oft met*n&*fterown/ oft
-ocr page 114-
$6             DenLBoeck. Het IlI.Cap.
baer op niet en letten: maer bemercften fjet gaebt
Han eenen anberen roep / fonber te letten op get
quaebt/ on-gfjemach enbe perijcbel begtclfg.
tóant Ijet ig fcfter Dat clcben jïaet fijn booi-becl
enbe acl)ter-beel/gf)eniacK enbe on-göemacft/ mebe
b?cngt)t: maer gpelntH ïjet eene botticöepDt cnöe
feoe mm* fïec&ttf 0epbttoacrtooo? cenc muflcfte / bat fp foube
tetijSinfgnê vuUicn Rebben be üleugljeïen Pan eenen ftrupg-no*
pact ma gijd / ptiöe tsat fp ö«n foube benijben be groot?
te toiomu Hepöt öcr felber/ nietacn-merchenticDareon-gïK'
Ü£f SS Wfte8«otÖ«PW: alflw i# 9et on-ïcbclrtcmjepöt
S iwegc* enbe cöecne ïuitëpepbt/ naer eenen öoogljen oft
mi te (tam* grooteh roep te ftacn.
GHEBEDT.
O 'Eeuwige wijfbeydt, mijnen Godt, hoe onfekef<z^nonfe
voorfichticbedtnl VVy ellendighe menfcben,vvy en vit-
ten niet,w oer toe ons keeren,wat vvech vvy befi in-gaen mo*
gemghy weet alleen endefiet,door wat wegen enderaUe ont'
weghen, ick. foude kannen tot u komen,ghy raeckt van eyndt
<6m toto**:* toteyndetierkelijckyfcbicktdoch, ick^btddetufoetelijckdoor
Mafüt tanWehertelijcke mmchjïebermberticheydt, datickmochtvol'
toerijtri£<ü5ot herdelijck wandelen den vvech dien ghy myghewefen hebt:
tofjjjlf5^ op dat ick mocht komen totu, naer wien mijne ziek verlangt,
gbelyckeenen hert haeckt naer de fonteyne der wateren; ende
tnaeckt dat ick nietenforge,door wat vvuhgbymy leyt:wa»f
ukjnfoecke den vvech niet,maer u, mijnenLeydtf-man ende
mijn opperfiegoedt.Ickfie dien oft defen door eenen feer hooghett
padtgaen,maerickfieoockdat byals een menfcbfterft, ende
als eenevan de Princen valt. Ickjie eenen andere, in 'tnederft
ftaen
, ende aengbejien men tevergheefs fpreyt bet net voor de
ooghen dergbevleugklden
, eylacen den eliendighen menfcb
$p d'aerdervandelende^lenvalttr/nietvanhooghe, bjvd*
nochtans in de slruken derjagberen: een ander houdt het mul'
4en,endenochtans met den rechten vvech; vvantfijnlicbatffl
$jA.f. hefwaert de z,iel, ende druc}$ neder denftn,met veel ghedacb'
<£» belemmert zijnde, maer U\fa Miert, die 'm eenen frlf
,
-ocr page 115-
Van eenen ftaet des Ie Vens te verfciefèn. 7 £
g»enpadt,uals eenen Leydts-manvolghen, die ep hunne hoede tyet <#«!«£»
Jiaen,endeveftighenhunnefia[>pen op hunnefierckte in hunne ^^"^ÖW
°rdre,diein de loop-baneloopen,endeachterhalen daervele, eenen Mepte»
*&fj behalendenprijs; welckandersgheenen en is, cUn ghy, nm f**®1*
**iijnen Heereende Codt: Want wat iffer voor my inden
bemel, ende behalvtn u
; wat hebbe ickbegheert op 't aertrtjckj
4*n u Heer e ? tot den wekken ick^> vermoeyt zijnde van den
wech ,hakeendefnacke,ende brandende van Itefdefuchte tot
u >die*,jjt de fonteytoe des levenden waters, tot den welckeA
**yne xuele dorrende ü nacht ende dach; mmer uwen alder-'
tyltchften wille moet ghefchieden: om den wekken ickjny
&>eruft houde in mijnen Jlaet; endeickjanckeu datghy my
n Vvechghevvefen hebt, in den wekken ickvvandelen mach^
en"ed.enpadtvanuvvegheboden:ftiertmijnenganckj op dat
tyne voet-aappen niet betoerten worden indtrtaivvicheydtj,
■imen.
ft                  Praétijcjjse?
-ocr page 116-
           Denl.Bocck. Het III. Gap.
PraóHjcke.
(0oötuant1ic ^ïoEp^nbebcteeckcnenfuns roepsfchnftelücküe*
voÏÏ Saetoarm mmt $n feker/gbclijck onfm faligbcn babee
tcwKcnoi tó Igiaiuv icEcï/bat be» menfci) behoojbttebol-berbert
tamim sije* inf#itenüeghonncnfïaet/alshPben felbeitmetrjipbe'
ftbjifte ije= tasbt aett ghenomcnheeft. 3Uaer om niet fonberrebert.
toarai. jjjnbcc bcrfchepben o?b?cn ban religtcnfcn / onber bé
toelckeooch tsonfejborictcpt/bienietenaen-beerben/
be ghenebte ems eene anbere ojbcn aen-bcert hebben.
$)oe ü«itba« ©e ttocebc / lucet boo|-feker bat alle ftaten hun ghc*
be!)ooct)(tc maC{j tnDC ongbcmack hebben / enbe pepft btck*h>nl0
f toa-rfte se- aenbac&tclijck op be fclbe: en toeet bat ban bc hoochffc
W:toi3j3ïv fïaten/beffcjaerfteballen 31'jn. l&antf>.3tugHft.be!jjbt/
bat hp geene bettghbfamér menfthé en heeft gebonbett/
banbieiit beMooftcrs gheboojbert 3tjn / nochboofe*
ban bic inbe iülooficcs achter-toaerta gljegaen 3Ü1**
g|n cmat ne* i^ier om ban <©obt geflclt 3jjnbe in eenen nebcren ftact/
berntftact bient hem oobtmocbchjch cnbE bolmaccktclnck: cnW
ecui"maotè0t »l *«ac" gbp een Hecht oubt toijf/ghp fa»ot konnê/ o«*
bcinucc&t* cc«f er cellentc lief be tot <©obt/onbcr b'&poftclen in &&
tit-m sü«a= hemel gherekenttoojben/enbe boo? beel ontalUjcke «e*
**"•          Iigienfcn gbcftclt tuojben. '3T ghemack enbe ongemae»
ban berfejjepben ftaten / heeftteer Öobcricus 25ifch°?
ban ^>amo^ren in eenen boeck bcfch^ebcn / bic genoentf
h)cjbt/®cn fpicgbel bes ïnenfcbchjcken lebens.
©c te* tè»e berbe p?actijcke / arbepbtopn alber-nccrfhchf»c
Fï^'f^ te behalen bc bolmaeckthcpbt utocs ftacts /btcin bof*
m cchOibi1"' maetkte lit1be Shclegcn is/ noch en ftaet niet lichtehjf*'
lseumi nefee naer cene anbere maniere ban leben.
sycie&icn* 3&e bierbc/ftelt u boo? oogen 't patroon ban eené «P^
wemenben efl hcpligen perfoon / bie in foobanigen ftofi
als benutoen/ ben totch tot het ceutoigh ïeben gl)c#
Utcfccljjck af • ghcloopcn beeft i'. «toe bolght bien nwf
neemt fulcke tot utoc patroonen enbe booj - bibber^
enbe bij fonbec bient ben 1$. «Bnghcl utoen betoaetö**'
i
jus bcnlepüijs- man utocstoecbs enbe items.
SiW'
-ocr page 117-
Van eenen ftaet des levens te vsrkiefeni i>$
Schtet-ghebedekew.
Mljn,b,er»is^«ydt.omijnGodr, mijnhertéisbcreydfc Pfalm.jo/i
Als , faI u p'almen finghen in mijne glorie.
icïb u draShcn<Je bee#c bcn i^ by u, ende altijdts ben Pfalm.7«
£ *             &ÈW
-ocr page 118-
^
100
AEN-MERCKING H E
OP HET TWEEDE BEELDT.
W&t MïhzyM ööpu te Mittttn *
tot bm^ecmitom^oot/ enöeaï ugoeöt*
SPoedt uofondaeromu te bekecrentot
liwen Schepper, ende Verlofler.en blijft
niet [a] t wijfelachtigh: wat dedoot volght
u.Siet [b] lefusghereedtomu t'ontfangen»
Aenfietiijnc wonden,letop fijne [c] pijné,
ende hoe dat hy u goederderlijck te gemoet
gaet. Verfmaedt de[o] werelt met haerbe-
drogh;verfóeytde[E]fbnde,alseefchricke-
lijck monfter; volght Iefus, en de[F]deught,
die den [g] Enghelu toont: let op den prijs
die daer toe ftaet, ende neemt uwen toe-
vlucht tot haer; door [h] berou van fonden,
ende door[i]biechte aen den Priefter ghe-
daen: volght d'exempelen van [k] die peni-
tentie ghedaen hebben, op dat ghy mooght
vol-doen voor Godt, alfbo fult ghy verloft
■worden van het jock des helfchen Pharao»
ende fijne flavernijen; ghelijck de [l ] kin-
deren van Ifrael door het uy t - gaen van E-
gypten: blijft hier niet ftille ftaé, maer tre#
voordtsnaer u vader-Iandt,als een reyfendc
man, baent hier toe den wech door[M]ael-
moeflen, [n] vallen ende [o] bidden. Och
hoe verblijden haer[p] de Enghelen ovef
eenen fondaer penitentie doende:endewaf
eenen grooten loon fal al-fulckcn fiele te
verwachten hebben l
-ocr page 119-
*
-ocr page 120-
Van eene rijpeüjcke bekeeringhe. -i o t
Het IV. Capittel.
Beraedt om rijpelijcktot Godtende ons eynde
te bekeeren, als vvy van den rechten
vvech af- gheyveken zijn.
W ^t fal 't u baten i o tcpfet / bat gïm Set epnbe
w utueé ïeoentf ttjeet / bat u booi tjet gljelooue
'©obt/enbe ben *Berfj tot <©obt/fceubaer getoo?bnt
W tïi bat gijp eenen jtaët beg lebeng berhofcn ticbU
ï^tfahebatgöiJbu^üetregcftomcsönbe/af-iuisct
*>an ben rerijten tuedj/u epnbe/göeïucn enbc faütlV
Öepbr üfrglieet i ©oo?tüaet öcï foube beter göe'
toectt [jebbeiv bat gftp «SoötnorIj fijn gfjebobt niet.
Luc.i i.
en ijabt gefienttVoant ben bnccöt btebea ïBifie fnttjS '
peeren ineet/ e;tbe niet en ïtott/ bie fal glieflagfjen
teojben metbeelflagen. «©{jelöcfter-ïn&ében lyo? *vom.i.
ffceï fepbt / bat fp g&eene onfcimït en Hebben s \uant
ais fp'(0obt gehentïjabbé/foo en Hebben fpljem alj*
<öobt niet gfte eert eft gtjebancHtntiaet fp 5tjn t)beï
eeVnoïben in Ijunnegebacnten/enRun ontofté Bette
tg berbonefcett gïjeïuo jbemïoant feggenbe ftun fel*
ten ïopj* tcïnefcn/;i)nfc bttiafen ge\na2bé/efl baer-
om fjceftfe <J5obt gft/eletoert in be begfjeerten Ijaet£
ïltrten in onfupberftepbt/enbe fcöanbeïrjcUelufïen»
%*'t fake ban/ bat gim(bie bit Iee|t)nocl) boo? mfc
fcÖelgcfeeftrancKöepbt af- gt)eïseett3rjt toanutoen
©obt/üan u goebt/utoe alber-lieflten ©aber/enbe
albet-maröticlifien £>cftepper; ith mte u boo? fict
oloebtteanCïnijïuö^efnïf/enbentnefrtUcIjept/bat F -
8Öp nietlancïifaem en jijt om utot bé Heere te Ut E*GlÏB
«eeren/ cnbc ftct feite niet upt enflelttoan bage tot
"age. HDant onberftcnjS fal fijne gramfeftap Home/
%\bt inben tijbt ber teanc fal Op u toer melen jttiaei:
«eer tu tot ftcm ep oefen fcltoen oogcn-blicft/eü toer*
wftt tot t)em. 3©ant fnne machtigetjanbt isf otoct
jjupt-gfieiccftt 5fteetttoKbet-om/enbe neert nop
wfn reenten toeeft/ tot «toen ^eere utojett €5obf* .
pantftp ijeeft göefepbt: ben ongabbelijcKentoefc: *wwff>
we fijnen tojcclj / enbe een ongöerccftticlj man fijne
Snebatftten / enbe laet öem tojeber - fteeren tot ben.
*|cere/enbef)p falfrjngontfetmemtotonfen €5otof/
Wantftp ijSüéelomte toergtïeben.
0 y                    D«n
-ocr page 121-
i«»           Den I. Boack. Het IV. Cap,
Den meftfeh. <3jcft toeet/ enbe nenneopentïöcft/Bet
epnbetoaet toebatieftgftefcftapen ben / te toeten/
om <S>obt ben l&tzt te bienf senbe bat gier in al mijn ,
gelueftenbe faücöepbt gfjeïegfiai ig: maer toat faj
j?(al.j7. «H boen i Wmt mpne bootfljeben jtjn botoen mg«
ïjoeft getoaflen / enfte gelpCH eenen ftoaren ïafl 5pn
fp op mpbeftoacrt.ScHBebinöe batiennebet -g8«*
öaelt benban Setufaïemnaet gericfto/bieterttin*
trarir upt Scrirïio moefte mipi repfe nemen naec
ïjet tjcmelftö 3Jerufalem; enbe noefttangfoo ben ieft
met Peel aiibere menfeften Perbïinbt gftetoeeft/ bat
irfe nooj mp nam aï£- ban mtjn felben tot <©obt te
befceerot/ aWieft eerfï <®obt met alberiep fontoett
gftenoecftfaem Pertoojnt foube Bebben: ieft Ijebbe
Poe? mp gftenomen al£-ban mp tot fgnen bienft te
begePen/ aïjSicfe onbequaem foube toefen boo?nu>
nen ouberbom/ ombe toerelbtlangöertebiencnt
enbe alg itftö en nieutóen togn/ben fleur enbei eugftt
mrjnglePengaen betoerelbtgöeftöonc&cu tjebbe/
ban foubeieftmp feïben/fïap enöe nracpteloog 3ipt*
bc / tot ben bienfï €>obt£ begftePen: enbe mepnbt
gtm bat ftp mgng gpenabiefi fal toefen i
Ma? th.iï, Den Enghei. i|oo?t ben l£eerefeggften; ïtomt tot
mp btebefaben etibe belaft ;iK/ enbe icftfalu toet*
pfaU*. maften: 25ertoutin ben ïgeere/ enbe boet tod/enbe
gïjp fuït getooebt tooiben in fpne rpcftbominen. 281*
£«!.f. leen en Pettoeft niet u tot ben $eere te beftecren/
enbe en fielt bat niet upt Pan baijöe te bagbei toant
onPerfie -,\$ fa! fpne gramff ftap nomen/ enbe ii\ beH
ïfai.7. tgt bet to?aftê fal ftn n Pernieïen.,g>pocbt u te befiee*
ren/op bat pp utoefïele niet toetft en nemealjS eenen
©oteaffm ïecuto/enbebatteruiemanbtgpePonbenentoojbe/
mi^ SSL ötefe Perlafleenbe beftouöe. <£n toeet gpp niet tiat*
um?&
menbitH-topïe'altelaetremcbie foect/atèbefieete
Hj&tjs hKöcï nu ghetoojteltenbetscroubert ijSi 3©atpjofpté fufr
ieftca^u Jen baer boeïj ftomenPan bitupt fïelïen* en flet gf)P
niet bat eenen boom niet gebo'ogpt en ftan too?betf
ban aïg bien noen iancfc oft een toebe i^alfoo ooeH
fuïtgftpgeïucKicfttocfen/isrtfaHe batgön in tgbt?
utoen pais bupgntonberpet foet joch Pan Cpjtftup
•fffPöutoen ^eére/cnbeHïepneftitiberenbari 23*:
Bplontcn(bat;önbeop-HÏimmenbegebacftteu)flaet
$èn agn.jleen/op Dat gftp niette langö $epbent>e/pe
-ocr page 122-
Vsaceoe rijpelijcke bckecringhe. 10}
•femtfoubtftonncn Pctïmimé\3©antmieiffcr fiecft/
öie üermactjt tot öat be ftecRteöercrgöert Ü& Wit
»£ eenen topTen te pfenben man / öte fnue repfc upt-
ftelt/tot Dat öooj ben gftebuerigïjenregöen/ bette*
S9m niettepafleten en sijn-eiEïic iffetbie öctbcpbt
öat ben bjact / öiehp «paipcR af- fngben ban / g&e*
ijiaffc 5p alg cene frtjippcrjS Kabel/ öat i# tot bat be
quabc gé ïtioonte bieper gï)ctüo?tcït isVefi quabet ?p
om upt teroepen* Wit ifler foo DtoacjS/bie ücojbtg
Saet b^salcn/als* Ijp öcmercfct bat np Danbeureel>
ten ïöec 0 gettentn fct Wit ifler öie ftet pactt fgnbet
fbnben/nu met op-ljeffeu fionnenbe/om acn bc Poe*
*«n Cfoifti onfeö &alict)-mafterg/ en öe£ i>?ie{ïet£
sfteleggöen/fafftomieiiDcrbjagfteivnocpgractet
8tlepjo:ben ;r)nbci£?et gene ban bat glm eenen an;
«eren fónöt raöen in fonbanigfte faftc{let hietteel
°P) gheeft befen raeöt aen n feluen.
Den menfeh. «Mae?*! en tftoan be gfteöaeötemfle
&eg booötg niet fttacpticö genoech om mp bit Vunj*
^ mahèV betoeïdtempfaïPcrraflcöen/ cnöewomen
ÖÖelijcft eenen Diefin ben nacht/ cnbc op fulcften ure
öie ich minfl benPcrtuacfttenöe i
                        ^m tto^tó
Dcn Enghei. ^iet tod toe bat glm inöefetöoegen ^ „e^
«iet gljeftraft en ïuojbttöe taglc gpu nu Moec ft cnöe nxxm^- ***
*öel-üatcnöc5ijnöe/*3oötPergectibat göp inbeute *>f**/*te
«ttejSbootjS / u felDen / enbe <©oöt mebe niet w g^*^
fc.acïjticf) en 5tjt. ^en önanbt fal u alé-ban bapper; ^ &M&
«Och acu-païïen enbe öefttöbcn/enöebat fooiace! te
«iacefter/ 90e öat&puöicft - fosnlöct oucr-Vüonncn
öeeft / cnöe gftp öoo? be menicïj - PuIbicUepbt utoet
fotiöen te f ïoaeftee fWt toefen/ foo weel te gePielbt*
Set fai gy M aen-PaIIen/i)oe bat u aïg-ban öe htacö*
*e»betficlen enbebe£lidtaems' te meet fuïïen anti
tienen. 2tïi£jtfaftebat <©oötbdoaftfteeftDetgtfs:
teniffc ben genen Hit met een routoieft gertetot ïpm
«omé/en Ijeeftöiettoeuortjta^ niet belooftti gratie
"s&ePen/nocötoe-gefcpbt/öatgftPbcitbacööan
•J^gen fuït feeleDen.^oe gtoatclntt fuït g*m inben
ö»cöbe$ oojbeeïö befcöiübidjttóojbf/batgtm bp-
na be glWegcntftepbt u\uet fclidiepDt öercmadtf'_
facmt/enbcnmccöuïnerbcticrffeni^e/mctgtaotc
arbepöt eröePerfcnenöcn peröcnden gefocljt DeUtl
«&« e«e fai ijet öeni Dan ttefca / Die simjeel fyn
JV (0 4                  msn
-ocr page 123-
104          Denl.Boeck. HetlV-Cap.
letten guaïtjcft ober-göeb?acftt fjeeftttoat fal $p aljA»
ban maepen/ bit in ftjn lebën booj fp-fclben / fmet*
Mahh.7. ten/enbe eeutoigöe to?menten gfjefaept öccft i #ft
fullen fp pluchen toi)n - bmpben Dan be boojnen
}
oft ban be bifteïen/bijgnen I <i£ bit eene berepbin*
Sl)e-om benEtccötet te berfoenen / ö'een fonbe op
'anbcr te bergaberen t
Den menfch. gjcft bemertfte/ enbe (Ie ftlaerlijcK/
batter niet bjoetotgïjer en fal toefen in bet eeutoicö*
Rpm.i. ftrpöt/ ban bat-men in ben tijbtbangjjenabe/ fp-
felbenbcrgabert eenen feïjat bcr gramfejjappen/ tn
s btn bacft bet gramfcHappen enbe ban tojane/ enbe
bat booz bicn top <85óbt meer bergramt/enbemeetf
ongöelijfk gfjebaen ftebbcn/ öoe bat fjp in bit lebett
gtjcnabigftet r on£-toaertg ijS gljetoeeft.
©cnöabm Den Enghei. 3El-toaer f>cf bp al-bien/ bat gf)p in u
Lë iteob^. «pterfle falicö foubt toojbé/foube 't ni et een nnt-fln*
umm me wKÖ«Pöt toefen Riet te blijben in ben ftaet bakenen
Oabciocftat moajbenaer enbe btjant<ï!3obt&tnben (laet ban een
pact ocrfoiv (labe/lietoer ban b?ö te toefen/ enbe ïaten allen ben
»?>*>           ti)bt toan berbienjlcn cfl €>obtte beïjagöen boo?-bp
gaen*g!éJtfaHe batgftp <©obttn bet eeutoicfjepbt
toiïtlicf fjebben enbe beminnen/ toaer-om toilt gijp
t)emnu (jateuJtë't bat gfjp öcm aïjtf-ban (Vit bemin'
nen/ljoe grootcliicfyes fult gïmu bebjoeben/bat gÖP
utoen üaber/utoen peere/enbe al ugoct/foo langt?
(uit göeöaetljebben. <©Öp en laet Dier glieen gljele'
genttiepbt oft octafieban ttnicl) tnbelijcn gtjevniti
uoo?-bp gaen / en fult gijp beronatötfamen boctfl'
ficbaneeutotgerijcBbommentebeUomen^en-fic1
eens" öaefo?cööulbeïijcn bat bc fjepligöen gRetoan-
belt Beböen inbe tegemuoo?bicl)epbt <©obts7 enbe
bjeefben ben l^eere geïgeft op-ttjfenbc baren tegen
Dact-tteben op-ftaenbe/altijt bebjeeft toefenbe/niet
tegen-flaenbe bat fp fjaet nergljens1 in ffjjulbifï)
eli
ftenben/en toaroi noefttang tot gfteenöer ttjben on'
öefo?cl)t. <£nbe göp foo meuiclj-mael ban mp bet'
maent toefenbe/ op bat icn mp foubc mogïjen bet'
Ijengen in utoebeneeringl)e/&cbtmp foo langfi, w#
^mfc.fib.a. berfpannitï)gftetoeefl.€n laet u niet booj-flaen bfl*
de pesmt. ïjet (bo licöt isvfp-fclöen te öeneeré/ (fegöt ben $eP
e 4Q. ligen Kimb?ofnuï)tcH §cb bebonbê bat fjet beel UtP
Ut
t# / bat-men öem fouöe öeömiöm in ftjne eerft?
gnnoo*
-ocr page 124-
Vaneene rijpclijeke bekeeringhe. ioj
OTttoofelRepbt/banöem te begtjeben toteene toner*
6tfttigepenitentie:cnbealentoacrberaubera,niet/
toat ifiet taoebigljer ban te lenen in eenen gljebue*
rigöcn fttöbt/benautbepöt/ enbe een hnaglién ban
tonfeientie fonber op-ftouben bnclj enbenncht*ïjeeft
bit utoen &alicft-maftet bp u berbient i té bit fijne
boet-|tappen naer-gfjebolgbt/ftem te berbelligljen
om bat fin genabiclj enbe bermljerticf) té gnetoeeff;
tnbe ben'fpot met ftein te gouben/ om bat nnlanchv
moebieftenbefactjt-fmnieftté* «Sntoeetgijpniet/ m J*
fcgftt ben Stipofteï/ bat be goebertierenftepbt enbe
öoetfjepbt <©obté u bertoacfjttot leebt toefen ban
u boojieben ïeben*#cïjftoe groot té begoebtftepüt
öie ftp u bagtjeltjtr betoont in u tefpijfen/ t'onber-
Bouben/te befetjermê/enbe alle creaturen om utoen
toilïe! en fean u bit nocfj niet-met-allen bctoegljen l
©cfj oft gïjp berftont/enbe bat in oefen utoen bactj/ Luw*
öie tot uteién bjebe té! €nbe toat té IJct boeft batu
ftf-ftoubt ban utoen <fiSobt/ban uwe faïicftepbt/glo*
rif/goebt enbe falicj) leben5 ban betont ftelfen enbe
«ef öeban eenen foo goeben ©aber43©at té fjet an*
öetö öan een luttel gftenuecïjté enbe gbeïïjept teftt
toerelt/ be toelrue notljtattémet foo grooteh anctt
' ?« fojcftbulbicöepbt gljefocïjt/ metbjeefebetoaert/
enbe berlojen 5mibe befeftjept toajtjbaer-en-boben
Öier namneté met onfp?eheliïcne ponen/ oft biel al-
jner met gljebucrigfte tranen betaelt maettoojbeni
«ant nomt gijp eens onber Ijet gïjetal bcr upt-ber*
no?ene/foo fult gijn toenfefjen bunfenbt boobén glje^
uojben te öebbe/lieber ban bat gijp Ctobtaï-marlv
wö bergramt foubt Ijebben. <©aet ban/enbe geeft
{J tot eene toel-litfte ban eenen oogen-blttn/ bie gftp
"ftcr naer met be ceutoigfte ftraffe moet beKOopen'.
pefteert «/beheertn) en fict toat onbec-feljept bat; Mahc!-.;,
fet> té tuficben ben recljtbecrbigen enbe ben gobüe*
'oofen/tufTeljen ben gene bie 45obt oft fijnen bijant
"tent.ïDant ftp té ben ©eere/enbe baer en té gflee* ï.Reg.*..
«en anberen neffeité bent/ftp tében genen bie boot. pfairo. 44-
Jjaet enbe toeber-omlebenbicftmaecftftljp té groot*
Pabich/enbe fijne groot-babictjepbt en fj'eeft gft een
«Pnbcs lm té alleen isie onftcrbelncK té/enbetooont ^Timot.*,
in een lieftt/baer-men niet aen&omen en ftan: enbe
w°?ftg&p « noeftberftouten om oefen macfirigften
0 f                 tyette
-ocr page 125-
ioó            DcnI.Boeck. HctlV.Cap.
1$mt te toerfmaben / enbe nebet aen te öangen f$t
tien enbe utoen göeftoo?enbnanbt/boo? eer-fucftt/
gieriel)epbt/enbe ööeïöepbt befer toetelbt l Sjecu*
falenv «^erufalem / bekeert u/ beweert u / tot atoett
i^eecc utoen <©obt»
1.3. Den meöfch. 3jct* en b/eb niet/o ï)epïigf)en CngQeH
,c.5, öaticit öter tegljen foubebctanttoao?ben / a\g glip
mp feght: £>taet op/göp biebacr flaept/ enbe üer*
toccbtuüanbetboobt/ enbe utoen &alicr)-mahet
fal u toetlicötcn: enbe obetmibtjS bat «ft beft enne/
öat t} et in alU^e toaeri# / 't gjjene mp fceo? ooghen
gljcfielt toojbt/ foo en t)cb ich uiet baer ich nip met
teeftt inebe foube nonnen berbebigen/obcr-toouné
toefer.be toan bc tonerljepbt. 3Dant ich foube toel
nptfnnuch toefen te foubigfien/ bp al - bien ich mp
liet üoo?-(iaen / bat ich naer alle mijne mi# baben
gfteene gljcnabc en foubc bonnen bertoerben: enbe
tocet ich bat ich eenen goeben cnbebermltcrtigljeii
liecte hebbe / bic niet tcghcu-fïaenbc bat lip groo?
teltjcftjSboo^ bc menicljte ronnbet fouben bcr gratnt
too?bt / noctotaivö gftereebt ig mijne fonben te ber*
gftebenshoebanieft fouöe befe mijne boo^ftepbt toe*
feiv qnaebttctoiilen 5911/ om bat hp goebt ig l
Ghebedt van eenen die hem tot Godt bckeeit,
uy t den H.Auguftinus.
TJlerelefuCbrifte^Sone vanden levendigbenGodtJietMt
ttyt-glieftreckte armen, tot de verlopnghe van alle men*
fchen,ghedronckenbebt den Kelckvan u bitter lijden, kemttny
van daegh te huif e. Ickjirm zijnde, kome tot den ghenen dit
rijekj*
; ellendkh,tot den ghenen die bermberticb is: en laet wj
docbnietongbetrooslvvecbgaen. lckjzomctpt ahongherUb
sjjnde,en laet my nietgaen onverfaedt.Al is
'f dat ickyerfucbtt
eerickjte,verleent my, dat icknaer defe verfuchtingenmacb
gbejpijftworden. Vooral.oalder-foetjlenl
e s vjckbelijdeifi
de teghenvvoordkbeydtvanuvve grondeloofe bermhertichcytt
tegben mijn eyghenfelve mijne mifdaden. Aen-fiet, o Heere, bot
dat ickjnfanden ontfangbenendegheboren ben, endegby hebt
my gbefuyvertendegbeheyliebt, endeickheb my na-der-handt
nutmeerderfonden befmet. VVantickJieb gbiborengtievveefl
m
-ocr page 126-
Vaneenc rijpelijckebckeeringhc. 107
inhetghenedatick nieten kpndeontgaen; maerhebmy daer
naervrij-wWicMijckin mijnt vuylicheden ghevventelt. Dit is
het quaedt,o Heere,daer ickjt mede onteert ende myfelven be-
fmeurthebbe(dieghy nochtans nacru beeldtendeghelijckeniflt
ghefchapen hadt)hooveerdkheydt,ijdeleglorie,ende meer an-
dere fonden,met devvelckeickjriijne arme fiele nu befwaert
endeghequetft vinde, siet,Heere, hoe dat mijne fonden boven
Pfai.; 7.
mijn hooft ghewaffcn zijn, ende als einfvvaer packjny felven
ever laden; ende't en zy fake dat ghy,vvien heteyghen Ughe-
ftadich ende bermherticb te vvefen,my by-fiaet metuvvekrach-
tigbe handt, ickfal teenemaelte nietgaen. Slaetuweooghett
op my, o Heere,die heylïch hijt, endefiet, hoe dat mijnen vijandt
teglxnmy op-ftaetfegghendc:Godtheefthem verlaten, ickfal
P&1-7*
hem vervolghen ende vangen, want daer en is niemandt, die
hem uyt mijne handen kan ontweldighen. Ende hoe langhfult
ghy vertoeven, o Heere? keert utotmy, ende verlos! mijnzielc-t
a'm-*
bevrijdt my door uwe ghcnade. Weeft uwesfoons bermher-
tich,dieghy niet fonder grooten arbeytgebaert hebt,ende en acht
foo feer mijn qaaedtniet, datghy daer door uwegoedtheydt
foudt vergheten. Wie is den vader Aiefimen fone niet en ver-
loflfoft wie is den fone die van den vader metfime ghenadighe
handt niet en wordtgheftraft? Soo dan, o Vaderende Heer,al
iftdat iekjenfondich menfeh ben, ickjn kan nochtans niet
laten uwen fone te z,tjn
, want ghy my ghemaeckt hebt ende
hemaeckt. Is'tdatickjrgcnsingbefondigbthebfuyvertmy*
, ende door uwegheeffdinghen endeftrafen ghefuyvert zijnde,
hvertmy «veraenuvven Sone. Isbetwetmogheltjckdateen
Moeder, het kim dat fy in haer lichaem ghedraghen heeft, kan
4!
Wrgbeten? endealwaerhet by aldiendatfy hetvergate,ghj
Nochtans alseenen goedertieren Vader, hebt bekoft ons niet te
vergheten. lekjoept totu,endeghyen verhoort my niet;ickj>e»
in droefheydt, ende ghy en trooft my'pïet, VVatfal ick\ alder-
ellendichsltn menfeh fegghtn oft dotntlckben verworpen van
Uaenfchijn,aen-ghejiendatmy defen trooftontbreeckt. Wet
m]>vwhotgr9Qtengoedtbmicklgekomentoteenalder-meelle
tjuaedff
-ocr page 127-
ïpS           DenLBoeck. Het IV.Cap.
quaedtl vvaer gmckjck^ende vvaer toe ben kk,gekotnenl vvaer
bui uitende vvaer ben ickniet! vvaer htbbe 'tcknaer verlangbt-,
ende vvaer naer verfucht ickjiuückjiebbe ruJigefocht,endefiet
ük ben benaut
; Jiet ickfierve, ende mijnen Salie b-ma^r en is
tnetmy niet: ende het vvaer my nochtans beter mettevvefeit,
pial 88. (Unfinder mijnen Salicb-mak\er te vvefen: het is beter niet te
leven Jan [onder het vvaerachtich Leven te leven. VVaer zjïjn
uwe oude bermberti(heden,o Heerelzsv Ifultgbyaltijtopmy
vergramt blijven!' verfoent u ever myyende vveefi mijnsgbena-
&ubynoch en keertu aenfehijn vamy niet
; die hetfelveom my
te vcrlojfen, niet af-gbeheert en hebt van de ghene, die u kjpot
endebejpoghenhebben. Ick]>elijde dat kk.gbefondicht hebbe,
ende mijne confcientieghetuyghtmy, dat ickje verdoejnenifi
vveerdicb ben
, ende nietmachtich en ben veor mijne finden tt
vol-doen; maer het is nochtans fiker dat uwe bermberticbeydt
Hi'.ï^ii alle mü+dadenverre tebovengaet. Enwilttcghenmynietop'
teeckenen,oalder-goedertierenfie~Keere, alle mijne bitterhedert,
noch met uwen dienaer in t retht treden; maer wilt my naef
. de meriicb-vuldtchcydt uwer ontfermberticheden alle mijtte
fondenvergheven, Amen.
Pra£kijcketot eene rijpe bekeeringhe.
ry<6n;fie te bemereken bat bet ontoifffeljjcfe gihebaert
*^ is/iet anbers ban befc fake meer tet ifetten te ttecffl
toaer acn l}etal/enbebc falicbepbt ban bc menfcljcn ge*
Matth. i6. legöcn is. lBant toat batct ben menfeïjtvbat hp bc göe'
öeelctoerclbt toinnc/ ct}bcbat Ijpfcïfabeljjbcacrtfin*
fielei
33ettocebe/baajjeljjcE'ss abonbta cen ban befe nad-'-
bolgbenbebemeïckmgïjcn bp fp- felben obec-leggljett/
toaer boot hp maeft bertoctkt cnbe boojbts - gljeb^ebc»1
toojbenjenbct'famcit/ecrljpgaetflapen/obct benckert/
*f* ÖP S&cceebt is te fïerben. l©ant ben flaep cen toaeï'
acïjticb booj-beelt is ban bc boobt/ cnbe oock ben toc#
tot be felbe l^oe bick-toöls ia btt sftebcuct/bat ben gW
ncn btc 's abonbts gljetuflelgck is gaen flapen / ?s nxol*
gljcns onberfiens boobt gftcbonben isi Zjjtal)ptofl0£
foo en fult gijp n tot bert flaep niet begbeben/ u ftellert0*
in perikel ban be mrëtngc boobt, J^ct is eene gto»toL
j
-ocr page 128-
. Vaneenerijpelijckebekeeririghe. 109
Weke fake te ballen in tm ftanben ban ben lebenben
<©obt.
39e betbe/fekere betmaine uren bier toe fehicken/be*
foitberujck'sliJepiicb baegbs. jlBaer/eplaesifooberre
3Ön top berblinbr enbe beiflapt / bat top lichtelflck btn*
ben tjjbts gheitocch bojo?onstftaelijckp?ofnt;inaer boo?
°nfer fuicn faliehepbt/crtöe booj «©oots btcnfi/, bonnen
top qualnck eenen ooghen-bliek binbtsn/acn*geficn bat
°ns gbehecl leben bp-na in tjfbelftche bekdmmcrniffén
bccfletentoo^bt.
Korte bemerckinghen dienende tot onfe bekcerin-
ghe, ende om een goedt leven te aenveerden, die
vvy dick-vvijls , maer fonderlinghe teghen den
nacht behoorden te over-dencken.
^"ëmetcktten eetflen/ bat gijp als eenen pelgrim enbe ©iifcpoinctf
repfenbea man 3«'t / enbe fpjecebt u felben aen in be* ^ïciim op oc
fa manieren: löacega ieft^ tot toatepnbe ben ick ghe* ^/J^f
nhapen/enbe ben toecb ban bit leben in geiecben* '€ is gbejW/pas.
boojtoaer op bat ick eens foube gberaken tot bet he- 4?*
JNelfci) 3lErufalEm.jBaer lepbt mpbettoacrrs oockbet 23cra««*«:«
leben bat irk lepbe / enbeben toctö bit ick in gbctreben £K££;
«en i mannen fal ick komen / enbe berfchnnen boog u j^gum jijt»
aenfrbijn / mjfnen <©obt 4 eplaes mime toooningbe is
bcrleitght.'
25cmetckttcnttoeeben/ bat eenen repfenben man/ tërmttoet&f/
«aghehjeks boojbts moet gaen/ enbe foecken be koffie "at gfji? mie
«töe fckerfïe tocgïjen / enbe ober legbtoft gbp bit boet: j^£'™w
boöjtoaetinbienbatu/ obertoert;gacnöey ben fekcrflré a^ ü*\
abctoefen toierbt/foHbtghp bien niet in gaen^ IBaer't kojtitf tocdj
£P al bien / bat u in eenighe fake ban grocter getoichte. otistx-footó»
^tfchepbentaöenboöj gbclepbttoieïbcn/enfoubtghp
~ctt fcUerften niet berkicfeh/befonber/ toacr 't bat n be*'
ftn ghegheben toicibe / ban een fecc toas enbe bcr{tan*
jjttb inany ^bebjupcTst befc félbe togsbepbt/in het gene
oat utoe fiele ant- gaet. ï)oo?t toat be eeutoighetops*
Bepbt feght/ enbe bet gerte bat ghp eenen artberen foubf
*af?m 1 fte.lt bat boo? n felben te toérek. 23iecht u bick*
«öls/enbe ontfangljt bet 10 Sacrament/ cfl hebt mebe*-
♦Doen met u epgbcn fielc / is 't bat ghp <©obe toilt beha*
Boen/ foo bat ghp tot gheenber tjjöt / niet een ure lanen
c»bhj ft in öc böanötfrhap/oftberlatm ban<5obtal-
nuchtich/
-ocr page 129-
iiè           Denl.Bpcck. JrïetlV.öip.
machtich / in be martjt ban bcit bganbt ber geilen / te*
bcnbe naer fijn goebt bunckrn. «tëplaes/ heel toflfec 3if*
be ftinberen befer toerelbt / ban be Itinbcren beg licjjts
in bun gbeflachte!
4Tm bctbaV KemeECkt ten becben / bcrfchepben bekom meringert
bat h* 'totöcr "tenfcften/eitbe toaer om bat fp fjacr tot be felbe bc*
foèiï tojU' SÖ^enmet gantfctjer krachten/ foo banficle als toart
lichaem: te Ui nen / op bat fp rjjcfebammen fouben mo*
ghenbcrgabcrcn/ oft toe! bat fpcercenbe gonfïe bec
menfcbcn fottbrn bekomen/ enbe bat booj crnc topic
tftbts / oft eenen oogben--bliek: enbe Séfe feonnen biefe*
tnael op ben felben oogen-blick/boof eenc klepne faute/
oft booi een Ui ooibeken ban eenen quacbt-to tiligen/ aft
tsaoi bet fcbicten ban een loot/bcrloicn gaen.^oe beel tt
beter ia bet ban te ben eken op be ecuuiigbe ecre / enbe
gocbt - gunfïicbcpbt ban ben eeutoigben feomitrk enbe
Ecdi. i • f#»le rÖckbommen^,3j jbelbepbt ber flbelhepbr/öbclhept
bet jjbelbepbt/enbe bet en ie al maer ijöclbcpbr.
<2tot btttftf; 23emerckt ten biecbcn / toat be Stortingen enbe J??itt'
bataujctge= een befer toerelbt 3Ön/cnbe toat bat «©oatis^fjp tni$ü
m ipxc w toa anbers niet ban tooimen ber aerben/flaben oft ottfe me*
ta^'a^ttó öc-knccbten : bebenj#nfe/enbemoigbenniet. Obcc-
ttccroau?. le^t ^ae oat j,an b'eene jtjbe eenen toonn ber aerbert/
enbe onfen mcbe knecht / ban ons begbeert gbebient tt
toefen/ enbe ban b'anbcre sijbe «Pobt: fiet hoeneerflicft
enbe beerbicb bat be menfcben 3(jn / haer niet temoepe*
Itjck toallcnbe om eenen J9?ince te bicnen / bie barcrt
mebe-knecbt is: enbe boe beel beloften moet <©obt &p'
biengbcn/ enbe bermaenbers upt fepnbcn/ eer hem bef
tbienoe beel Uetoefen toojbt/enbebat bit felbe rtocbnïe^
eer rn gbefcbicbt/booi bat bet ban ben mebè-knecht
goebtgbebonben enbe toe gfeelarcn toojbt: ober - pcpfï
Ijoeleelifdi enbeontoeetbicbbatfulcksis/ enbefegftt:
jBp is gocbt «tëobe aen te hanghen/ te flellen mg» bt*
ttontocu op mimen !0eere/ mijnen <©obt.
CenbüfbaV grm bftf ben/bemerekt eer|iraael als oftec ttu cetti0h*
^^•^^toeber-omghekomen toaren upt be helle /foo ban ö*
3mxt| ^cpbenen/alsban bc<ffb;iftencn/enbebicutoesgeltfefc
batimfü, ^ctoeefE bcüben/'tsp ïtcpfctcn/ 't3P ïiröchs mannen/
J3,»m«rt/s5«bts peeren/ etc. toiaegbthacr toelcfcei*
loan bat fp ban be toerelbt boo? haren atbepbtontfsJt*
gym Rebben. <öpiaes .'hoc towltaogöcnöer fiöriJonbe*
bK
-ocr page 130-
Vanccncrijpelijckebckccringhc.         m
&« flhemefen toojben baer fp niet en jijn / enbe gbe£iö*
nicht too;ben baer fp 3ijn ƒ ^Ltn ttoeebcu/boe beel goe*
bc to erckcn fulcftcn j0jince/bp erempcl/tcr ecrcn <J5oöts
foube {tonnen upt- rechten/bic fulcken arbepbt aen-
«ccmt/enbe fp feltocn in foo beel uernckelcn (ielf/ om be
toerclbt te bicnen. ÏJet is onttonfchjck / oft bp foube
ftchtcljjck tot groote hephchepbt konncn gcrakeu/enbe
betre enbe tonbt b'cerc <©obts bonnen berbiepben:
fcaöt ban upter herten : Jöat batet ben menfche ts't Matth.i*.
fake bat bP be ghcbccle toerclbt toinne / entte gne ep*
flheneficleberltefe.
^cufefiettbemerckt/tcMcerfïenbatgbpinhctghene^^MtfW
«at u te bont fïact / niet en konbt upt - rechten fonber ^5*^om
<©obt/ hier om fcf^öft het Jjcm al toe / bie be machtigbe ma toen m
«cenebert/enbe bcröeft ben ootmocbigeit: cnbe 3 ftt booj ttaiu eft öaec-
albefojght/batghphemfoubtmoghenbehagticn. «Een ommtaödn»
ttoceben/ bat ntoe bicnaets enbe anbere bte onber u be* {JS?!" f^|
hel ftacn/foo bed als 't boenltjck is / goebt enbe <®abv ^ te bcija*
b?uchtichjt»tt. IBanthrtisbaoj-fekct/batfoobanighe gijat.
BÖeene betHtainc infirumentenen 3#n/om het gtjcloobe
boo? te fiaeu / be cere <J3obrs te becbjcpben/ oft iet heet*
Itjcks upt te rechten/ bit bifanben 3ijn batt <©obt &U
jnachticb / enbe üabcn ban ben bupbel ber hellen / bte
«acr-iieben tot aneauacbtghcbaerreblijtk bertoeckt.
3Cen herben / bat ijet cmmogheltjck is alle toe-homenbe
dinghen tebooj - fisn/ baer om als~ men atte menfche*
"jckeneer|tichepbt gfocbnipektherft/moct men ban al*
>cs <6obt be fojgbe laten enbe bebelen aen fijne 45obbc*
hjckeboajftcjnicbepbt. 3Ten bierben/aen gcfienbathp
alleen ïjeere is /alleen ben aïber - hoochfïeu / bat-men
ober-fuicfeg fune cere enbe glotf e boo? al moet befojgen
f>tbe boot ooghen fielten. J©ant anbers boenbe fouben
">P hem gtootelijchs bergrammen / enbe ons boa?*
nemen en foube tot gheen goebt epnbe gheraken / ató
«P fict / bat top hi« in meer b'eere ban eenen bienaet/
J'anfrjneerefoerljen : toant hp gbetupght onsklaer*
jack rocken falmgne glo?ieniemanben anbers ghe*
«en.iBie iffer tegheljjcken bp onfen $eere/onfcn <®obt/
«ie baer tooonbr in bet hoocbfïe/enbcaenfchout be ber*
*|>°jpen bingen in hemel enbe aerbe^bie baer feght:£oa
* ^ nxp ecre fal betojjfen / bien fal ieft ooeft bemre*:
^toti big rao berfmaben/fulle nonbeftmt toefen.
asemwij
-ocr page 131-
ni            Dent. Boeek. HetlV.Cap.
Cot föwn" 23cmertkt ten feb«nfïen/bc kojthept bes lebcns/cnbr
fton/Batocit tiatiiet felüetiaag-Iap gact gjE)cI}jck£enfcf)it)/eenen ptil/
■taï^hp «act/emm toopenöen poft/tü enten roock. ©act om fepnöt
otocöatmcnöcfcijattenban utoe goebc toereken cnbe aelmocffen/
bactommctal-toaer ghp ceutoeUjck fult leben: foeckt baerheer:*
moet wgt- ujekheben te berkrngen/ cnbe niet op befer toerelt/ baet
liellau bjpboD? eenen hotten työttooanacljrirti 31JH, i0iernaee
ïjemercktb'onfekerhcpttoan be nee bes boobts/entoeefl
öaer om alle ute gereebt/noth en begeeft uuicmetmeet
tot rufle / 't en jp bat gbp <©oöt nacr bet onbet-foeefcert
utoct conftientie berfoent bebt/mbaebtieft üjefrnbc bc t
ghene bat be eeutoige IBacthcpbt fegbt: 30e ute bic gb?
niet en mepnt/falben jbone bes menfehen kamen.
Cm mum?/ iSemerrkt ten aebtfien / bat be J^tncen booi-ficn 35'rt
bat mat tat ban foobanighe perfoonen / bte met albet neerfhehepbt
mmfteufoo ]iefo;gJien bet ghene batftetgbeltoftfinancicacn-gaei:
X toefen bie baer licbaem gabe üaé/enbebatfe igckeltfck geloont
boo? fynefa- toojbèVbieftact: licbenfcbabenbeletten/bieftaerbeteec'
btbciflst; d& kenen ban fieckten te kennen ge ben/ tnbe be berbojgert
boo? ijet tjj'- itfiigbe bonben ban be bifanbe n ontbetken enbe te heti*
Sm" rtertgebcn.©ocght bit utoefiele toe/enbe kieft ten mirt*
fïen eenen JSiecbt-babet/ban ben toelckengbpbeg&eert
toetmaent te too?ben/ als bp eenighe fietkte bet felbe fat
ontbecken/ oft be loofe bonben ban be helfehe bganbert
u fal te kennen geben/ op bat gbp u bier af in tftts foubt
mogen beb$en. <© 1$tete/ toont mp utoe toegtjen/enb*
onbei-toüft mp utoe boet-paben- <©cb oft mijne toegbeit
gbefitert toierben tot bet onbet-bauben ban titoe reeb*'
beetbiebmakingben i ^ckbebbegheftoo^cnenbe booj
mpghenomen/ te onber ftouben b'oo?öccïcnbanuto*
wijt beerbicbepbt.
Schiet-Gbebtdekens.
Pfalm.7.
s 'T'En 2y dat ghy bekeert wordt, hy heeft fijn fVveerdt óp"
-* geheven om teflacn^fijnenbogeheefthy geipanneD»
ende^ien bereydt.
PfaIm.7J>. Gbdt der heyr- krachten bekeert ons ende vertoont u aen'
licht, ende vvy fullen falich zijn.
Pfalm.84. Bekeert ons G.odt onfen Salich -maker, ende keert uvvP
ftamfchappevan ons.
eert my,o Heere.ende ick fal bekecit YYorden, want ghf
zijtmijnenHeeiemiinen Godt.
.. ....... r4t .,                      Hfi^
J
-ocr page 132-
Van de Penitentie-                 rtj
Het V. Capittel.
Van de penitentie den waer-achtighen ■wech, doof
den wekken den menfeh tot Godt, ende tot den
■wechderfalicheydt Veder-óm keert, ende van
haereerfte deel, welck is hét beroirW.
\j2Cbcmaeïbatbeuttienfcft in€Sobt£trgmtoooj ©«" soera»
£ > bicfteptbooi-gnenomen fteefty hem tot <©obt te £IC ^tm-
oeKeeren/enbe toeberom te hceren tot ben toert) ber SfJwrc
wïuftepbt/enbe teittttn op ftet epnbe/toacr toe bar ai ^n begc*
Op ban <©cbt al maefttict) gijcfenapen i^f s foo moet bonottaou
öpftem begebentot berouïu fnnbet fbnben/ toaet fa»*» fonaü
boo? ftp aïg boo? eenen ftozten toeeft/ op ben reeftteu
toeeft tnaeft göcraftenienbcalfoboojtit^ repfen beu
e£Öbanbjpbagüeninbetoiïbernif|e met be^f; Exodm
ïaeltten/om ben IDeere offcranbe op te bjagfterven*
«£ berlcft tetoojben banbe {labernnebe£bupbel£.
,?P«i eetfien barn ban befe bjp/ enbeftetect|ïebecï
«an befe repfe/ ijSJt 2&erou;öctttoeebe/be2&iecöte;
öetberbe/be ©ol-boeningfie.
3©ant gfteïrjcfter-toygbat «öobtöen ©eerc/boo»
{pnetoonberïijcRe cnbefoetebefeöicmngfte göeficlt
8eeft/batbefiele/btebentocebom ontfangen enbebe
fonbe gljfbaert fteeft/ bc boobt foube fterben; alfoo"
Bttfröpgeojbonneert/batbefeibe/biemtebefanbe
bcrbuit fa! toefen met tocebom enbe b?oefftept/ ftet
«ben foube toeöerom htngijemenbe alfoo gftefeftie::
"«/bat be to?ucftt ber fonbe/te toeten/ben toeebömy
oteban be fanbc boo?t£ gftebjoeftt too?bt / befclbe
io»bc/ bit ong bermeltüabbe/ tocberom teniet
b^SRt.
ffit letbr-toefcn ig ttoec-bcrlep/ 't een batbauöt
pelcevöe Attritio gftenoemtïbo?bt/alg iemanbteen
£et -toefen flmber boo^-leben fonbeubertoect/ boo?
yet oberlegarjenbanbe ïcclüchftenbt ber feïberj oft
P°°? b?eefc bcr fteüen/ oft boa? eetiigOr bufoaniglje
           v
^Werchingftc/^anberJé/batfpConmtio noemen/
wacr boo? beftrie/ niet om eenigfte ftraffe/uiet onf
H" "erliejr ban fijne goebcren/niet om eeniglje pr>
JSeJw "Öepbt cft moepelüchUepbt/ maer uut pure
lErbe behoeft ijs/ toel toittense bat ft» bïe fonbc
"l*t öftebatn en öaööc (aïisiJt bat öp gtteene gfte*
-ocr page 133-
H4             Den I. Boèck. Het V.Cap.
-UoEïgcfte ïjeUïccmïïiJcHiicpbt oft tranen gljetoaer
en teojöt)om bat !jpl}ier ï>üoj ïjet opperftc gaebt/
enöefoimiaïber-goeberfierenftcnBaber/fniamaU
ber-miïtfffct i^cerc be&Mffr enbe oii-gïjeïtjch gije*
baen Ijccf;/bic lijp noetjtantf alle ceré en Hef De fctntl*
birö toag te betoQfen t entse bit is |}ctïecb•-toefen
énöe berou ber fttnbc'rcn j 't teekH *öobt ben Ijemel*
feften ©atscr feev aen-gncnaeniig/ enbe bat in mie*
hèrboegljen/bat ï)ctnoch rtijcnoerljfacm ter faïtctj*
l)epbf.t.s/al^ïau_göeeue!i?öiccf)t-öaberöv-bc-l)ant
ên j)cBöen.€>nil)tcrtoe fcgtra&en/inoeteiï top meet
arbepbeu/bantot een beangijft^er-ijaïen onfer fon*
ben/baer top ttorljtang gemepnelijcR contrarie ficn
gefeft ieben. ïtPaerom ich ijicr eemgl>e mib&eïcn boo?
oogljenftclïe/ bit Ijiet toe fouben mogfjen bienetn
Luc-7. IBagbalena beeft boa? bit leebf-toefen enbe liefbe/
Lacis, Öare fonbcnaf-getoaffdien:ben$>ubïJcaem£tocDet
om in gftenabe ontfangen getoeeft/alg Irpupt gaat*
fcljer lierten / cnbc ur»t eene affectie ban liefbe / bit
faïicÖtooo2bt:gï5efp:onen Ijeefï: <©obttocc|ïmpar;
men fonbaer gbenaöirï).
<EMtttoeeberle;i leet-toefen begrijpt in ftemCal i&t
bat bitnietaïtpbtupt-butcKelncIun gljefcljiet)eent
begljeerte om be gjjebobent' onber-ljouben -, toaet
onber begrepen toojbtbooj ai't gljebobt ban op (p
nen tijt te biecljten: toelcn fiütncn nrarljt Heeft/bat
ïjier boojbenmenfeïje/btceenon-boMnaecht berou
fjabbc/tot een toaerarljticljglieraecKt: foebattop
öclioo?öenftet felbe bicn-toijl£te gljebjupcnen / om
nnfen roep enbe falicljcpbt te bctfeheren.
T'lamcn-fprekinghe Chrifti Iefïi meteenefbndighe
fiele, om tot een vol-maeót berouw te gheraken.
Deut. r- /^Hriftus.leiifjoait glip ftemelen/bat ün fp$tke/e&
ïob.3'8. v> Se aerbeljoo:cbc töóojben mijnö monbt^.^tet
jSetKtt ii.nt n.n. icn falub?agljen/anbttooo?btmp. CnIjcb i&
ïccw-hjcfcn unietboo2 eene ou-epitbclntHeenbeon-bebtoongetf
HÜf, ,VH°/Ê ïteföe ter tum ttan mijnen naem gftcfcljapen i torf
betata&MW cngftctupgljt u ufterte niet/ batjglmleeft W
faugöm ö*=mtme tcgljcn-toóojbirljcpbt/ tot mtjnber fprjt/ bat
bnt müenuf- mét rccljtè/toaer't fane bat u leben boo? be toerelbt
bjoptst. öebét toarc/om utocn f toille mijnen naem geïaftett
fouöetooibcn^öaericftunorötan^^mönen^oo*
op'
J
-ocr page 134-
Van dé Penirentiei                 «5
ep-gftebocbt enü€ üerlj®?ep ijeb.€nbegl)p ï)ebt mp
toetfmaeöt/ enbe trb Ijeb gljcOjjegljen •, Den o$t tjeeft
fpnenbefitter beltcnt / euDe öen efcï be tóiöbe ftfni
peeren/ maer göpenrjcbtmp niet göeftcnt: maec
cm batidtlaoch moebicrj ben / ijeb irtt berbnibicö
SÖeiuejl oberbeboo.öljepbtbcr nienfcgen.
De fielc^übet maerjjepbt PeCrc/icl* ben gfjenjcft PfaLju
öfteoiojbeubenpeerbe/ cabe ben raupïe/ ï>iz on-ber*
nanbicH. 5511. ^cn ï)eb u gïjenoemt gcljeppet / Mot
,lmcR/eJibc mnnen<ö3obt/ enbe om u fpijtteboen/
Ofb «ft u min göeatrit ban eene fnoobe creature.
^nbe \$>t falie bar gijp mp b?aegljt be reöene toaet
cm ichbat gïjebaentjeb/ehtoeet anbcrgnip niette
°?ranbttoJoo?ben/ban batljet mpaïfoo belieft beeft
•J!** tegen-fïaenbe/ bat gijp Het b'er&oben Ijabf s toat
^"mnnbermaechtoasf/ altoag't u liefoft lecbt.
j^Pïaeg l ©an be plante öe^ boetes tot ben top beg ifaii.
poföt^/eniöintop gijeene gljefanbt(jepbt, |(feaec
«jacr fal ieh genen gaen: tot Vdien fal ich mijne toe?
Jmrljt nemen l ©aber ban bêtmljcttiröepbt/ enbe
<woot ban alle bertvooftinge/ en betïoojpt mp ban pfai.<o
" amfcljnnniet/enbe enneemt utae'n P.<©l)eeitban
"ipnict.itepchtntJtutaeltanbtaen umaec&fel mg? iob.i^
nf" latere/ enbe mijnen «öobt.
Chriftus. 3'^tfaKc bat irn ben Peere bc/maet-
Jj'öue bjeefc*;öen irft ben ©aber/ïuae* i$be ficför/
J»e men mp betoij|ï*©rtooft gijp bat icH ben Peere
pnl1/cniïe ^erfmaet gf)p mp{ $oemt gijp mp Baber/
Entse berfmaebt noc&tansf 'mijne gHeboben om uïue tt
yDCfmozenbijanbt tegl)eUebenU9oebicK-ïbi)l£lje
_____ hl).
C£5llIfïï öergaberen/ göelnrh be Woch-Wnr..
crh« ,rt
öare Hiccnenen onber Ijarc blcugden/cn ■
icK 5el?ej*uict Söetoüt *poe mcniclj-maeujeb
bï&^ÖwïanBeefelt gÜPODaerbanöerten
foerfe!; TaErom kcminbtgfsp b'tjbeujcpbt/enbe PliïV
foohnoi ,w»n«i-taen3iiacïmt8t)pDatter icmanbt
ftin w ^üon»on»ojt/bie/ alsljp Rem laetboó?-
ftC£!omn,cliont,rein öcm^/ l'em «fn-
betihSïrh!,n,L,*?ep8ï,t/noc8ta"* nict °P fouöeïjaifc
«enenft *onmcR
tc üermalcböben * Sfar feel
rcrt&?iL'bv"88m
tn öen hercKer gljeftelt/bieben
•nic o«w £teaclïteilbe/
toect ö« öe toooj-ïe&Ki ure/
^i-£aöe|ete2|jen-Vboo?bige/berfcï5e\ibfaHöere
P 2-                            eg
-ocr page 135-
»*             Denl.Boeck. HetV.Cap.
op bemertftt gtouïuelijcti gbeptjnigöt toJO?bcn/ om
aïfitïcben nrif-baben gïjeïycb Ijp gljeöaen Ijet ft/enbe
ren ïuajbt niet berftlteicbt-i Cnöe gijp ïuèltoetcnöe
Bat obcrmibt£ fulcke fonbe N. be bob?leben ure on*
talïrjcBemcnfrljen gïjetoaojpen gijninbenaf-gronbt
berljeücn / Ijebt nocjjtam* bit bp be felbeute ber*
frnaebt citoc ber.itbt. gjclt ïjcb u niet tegben-fïaen*
öe ïucbcc om geroepen / ciibe güp cnljcbt mp niet
ïDiïïcn ijoo?en ; ic& tjeb mpueljanbt upt-gftefteften/
tnïic gnp en petst öaer niet tonïlen nae fiemgljp Ijebt
allen mijnen tacbt toetacQ't.
ïob 30 De fieïc. aiijeetï g&ebarijticrj $ecre / bat gfip mp
gelpcU^O'feglietnflceHtljebt/enbe'iiaeeltJntiacötitll
pfal -s u\»er otiber btfrnujerticljeben* ï'aet utoie bermpet*
titi)ebea8n^bae|ieli)cKbOD?-bomett/ïnant'töp5i)rt
upter maten feer atm geïuo?ben.3©ie fal mp Ybatet
geber, uoo? mijn fjoof t/ enbe eene fontcpnc ban tra*
krcm.9- neltöoojmtine öogtjen! I^ct i£ ntpbircr bat icbtf
toeristen Ijeb/nipnen i^eeri enbe mijnen <J3ctit.
Tf             chriftus. 3©ee|t gljebacntifb bet menieDtouïbigltrt
ma tooiöcn toel-baben/ ï>itic\i u geöaenlje b/enbeïaetonjSt'fa*
öc mafte men gtjeoojbecMtiojben. ^jeugljt iet toooibt^ bat
tawi-öaöm gijp Jjebt om u V ontfrftulbigïjen • €n Ijebt gijp mp
am sijetctt met ontallijcfte nuaben n. booj al't goebt bar teft u
SfTnftM ^toefen fteb/Vöeber om gljcgeucu: o onbjucijtbaer'
»möSl «E^öi: mijnbtrfiele* girb lieu u gljclïofbt met ecneti
'bterbar'cn pjij^bait mijn bloet/niet met cenigeber'
ganehclpcbefnnenban gout enbe fïlbet/om bat gfJP
mp alle ecre foubtbetoijfen/enbemp biagftenfoubt
in n licljaem: enbe gijp liebt u\i3c firie betbocljt otu
gljcenbèt \ueerbe / fob bicpu Hebt glip mp gtjcaefjt'
r.Cot. c 39ee{l gljebatftticlj/bat tcftmtjne lietee fteïe tiepanb*
gljcfielt neb booj u tot in be boobt: maet mettet
ifai« 48- vü'aecljeptuvnen liern ijf eenen ijferen genue-banbt/
enbe uubo? Ijooftmetael; enbeombaticïtgoctbeU/
Mütth. ie « oegljciiïboog.JDantgljp tjebt u aenfteljt ban mP
guchcert/enbe gijp Ijebt een toerbonbt met be boobt
jtfj-emaect/enbeeene alliantie met bc IjeHe/totmÖ1^
Der fpijt/opbat bcfe ober mijn blocbt foubenttiottf'
üljtren. ücb ïjcbubeminbt / enbe gfjeto)aflclJcn 'l!
mflri epgljen bloet/ enbe befen igutoJenboobeirjcb*}*
toija.bx/bieljaechtenbefnaecbtnaetubloebt: if|!
ïjeu u sefc^apcu/enbe befen foect u in alïc mantetf»
-ocr page 136-
Van de Penitentie,                   uj
tenernieïen; icft noobeu tot eenen eentoigljen ïoon5
befen tot eene flectjte gcnocrijte/cubc eeuïoigïje ton
mentemfjdt ben Het opperfte gceöt/ enbe bcfcnïjet
opperfïe quaebt: icn racpc nocljtane1/ enbe gijn m
BQiwt mp met-.ich bibbe u/enbe gijp ncejlaot mptirfc
toeene/ om be perncneïen inbe taeïclie gijp gïjéfïdt
5rjt;enbegöp jjoubtuïnen fpotmetmp/ enbe bat „
nieeriö/ gijp neemt in be felnc u nermaetn / enbe
foectucrnorljmeerbcr, <©cfen om cenePupIegDe^
Naect)tctoa2i)tmetgi-oot?r moepte gljtbicnt/gl)e*
&ebencnbeglje-eert;fönegft,ebobcntjoefröaerbatfe
Doch ^ijn ino^ben onber Ijouben: be mijnt aï ip't
»atfeiitp5Jjn/mo?benPerfmaebt. €>öp hemelen ierem.i.
«Jo?btnevüaeflöier af/enbegfjp Ijarepoojtenmojt
Sautfclj toerïaten;fp IJebbc mp toelaten be fontcpne
«an Ijet ïenenbe toater. <£n Ijeb telt u niet gfjepiant
jjtftnen npt-berhojenmijn-gaetbt/enbeeen opjeeljt
Jacbt/ Ijoe 5j)t gijp ban bu£ üetergljertt/cnbe eenen
«?einben toijn-gaert gfjemo?ben* lenljcb geïuntljt Hals. $>
pat gijp b?upuenüoo2btgfoubt bjengljcn / enbe ftet
piet ïntlbebhmton. jBatmoefte icltmeersljebaen
u ebben aen mijnen tot)n-gaerbt/bat icn niet gebaen
£» Öeb-J 3©at boogljepbt Ijebt gijp in mp öenonben/
°at gfjpu ban mp geneert 0e&t*ehlj eb iclt nietfiiïfó
SlJcfruégljen* en tjeb telt niet uerbulbicfj/ lanefcmoe*
wtjenbebermljcrticl)gljeïBce{totor beinif-baben
°« menfcljen * $ocljtan0/ naer allebefe binggen/
°in bat ich gljereebt maé om te torgljenen / enbe
Saeöertiercn/ljcbtgljpmpfoo neel te birft-ïopjei?
jterftcamt* gtjp ijeottjét joch gtjebjoften/enbe glje*
jept:3|cH en fal niet onber-wojpen toefen: gijp Ijebt
» beroemt in urne quaettjepbt/ maeljtict) iri 6005**
öcpbt.giö bit/baer gijp mp' mebe bergljelbt/bmae^
j1,benptfninicljmenfclj'J#aer^nnu\negobc'/u\tien
tvooft/ biter gijp u op bettciüntljcbt* '(Ciöalnooï
"y B&epafleert gfteiijen üt fcljabnme /enbe gfjeltjcfc
£eti fcfjip baer men geen teechen af en ninöt/aijS ïjet
000? be golücn gepajT«rti<ï,13eut gijp niet terftant
«1 bolbjaeöt: Ijet gljenebat u be Vuerelbtnoo?-gfj^
pouben öeeft/bat utoer fmnelijcltfjept enbe't Mcefelj
^öagïjelttc&ma^/ enbe bat met nollen toe-ftaciiï'
•Ïih-Jf Öetgïjcne baticlt gijebabenncb/gïjernben/ ïa
«u otbömbe enbe fmeccltenbe bgojnnjne liefbe enbe
$! i                     öiers
-ocr page 137-
jiS           DenLBoeeL HctV.Cap,
öierbact bloet ban u begeert/ Ijebt BÖp-toerftoiaeM*.
€nbe fict/ liet gbcne bat ïclt foo üeel jaren betooten/
en*e gWcomnianöeett Ijeb boojbe f ?op^tejvw|
mmic upt-roepcr£/ ïeAuetovbJeoüerftcn/l ebt gijp
beratbt. «3(£bitbseetiïe tiefbe/ boo?bebHÏcftegöp
tn bet boopfel alle bingoën berfaecftt: ftebU toaet
bocu aïwimiu-feWentotaMe* op-göeb?agen bebt*
fï£btt betgrjcnebatgftp mpbergbclt/ ö«^enbe
manieren boen/ tcft nebbe mnn berte op bjembc go*
ben glKftdt/eitöe bie fal ieft boigfjen.           __
üèTfieie, %m «ene toie faïbnren ftacnom me «
te fpKhen/ of r e;n anttoowöt te' getocn op biipfenbt
Dinhben/ bie glm baer tegbenftcbt* ®e ftemrlen en
*bn nietfupbenn muetcgben-ïbooibtdjcpbt/ enW
«ocb in be «Engbeleu ftcbt gijp boof öept gctoonben.
. i4- %mt ftanbcicb fliptoet maften ben genen btc ban on.
flinbcren fabe ontfa ugben itf/enftonbt gftP bgt.mei
bic alleen ^nti€Hrp Hebt \ioo?\»aer mnuc ïjact-ftap'
pen glietclt/ maer Weeft m«ub; r fonben geuabitn/
enbc% «cbacljndjbat mijn Icüc eenen toiubt i*
lob 7. 30at fal ff ft u boé/o bemaeiber bcï nittifefte/ *»«£
* ■ 7 om bebrgbn mp u tegfien- götftdt: <£plaesmrft ben
..- mp-fcIben"fABaétgfteüancn.^ietmi)r.eb?ocfhepW
leb*, heeft mp berbntctu/enöe allcmijneïcöcnjnn tenirt
gebmerit/ubje pijlen fielten m mp/bcr ïoeldwr toet,
Iob <• boïgentncpbt/bcrteert gantfeö mijnen gljecft. ©i«
°b W- mocllt mp geben/öat ieft Wmev alé ui bettooMeben
maenben / abt in be öagften in be welcfte gijp mp/ o
«eerebewaerbe. <©cn/ïmefalmpbat gPöf \. .,
chriftus. ïDacr om #t gbP isan mr> af-gbebK*«n/
e ft en bomt niet ïoebcrom tot mp* £>al eene mage»
ïjaetcieraetbergbeten /oft eene bjupttben bannt
iMem i «au ftaet bojft-cicraef * tfntte gijp ftebt mp uwen
- "'*■ ^ebepperbevgbetenoinapcbeoeclbagben/fteet
toeberom/fteert toeberom. ^iet ieft ft<* u gljereebt
«bemaeeftt u eerde ftleebt/icft ïjeb mijne armemipi-
gVfttecfttom ut5 om-belfen / mijn ftoofbt fteb itf*
ncber-ghcbooöbt om uteftufle»- .. u „„„„<,«&
tuc.«. De fielt ©aber ieft en ben met toeerbicl) genoetm
te bjo?bé urnen fone. Iten-fiet mp/enbe voeeft mpn?
gbenabiclj/toant kH ben berlaten en *™-®V}**L
fiet üft binbi eene mmt ioet tn mijne MW£ JJg
-ocr page 138-
• Van de Penitentie.             ~ \\$
öenbetegfienlieVDct mungberfïaubr£;eitbciCKcn Rora<7;
wttytt goeötmct öat irh ïmiïe.
m«rriftus- ^iet ich raï u berifpen/en faï utee tpge x\t
n2iK,eiUlc te Sbetupgfte roepen. l?abt gift)'ficen
p»x^5tft 7 enuöt Sf P ïUct üecl acn bc meöccbnen
*noe bocto2Cit berouiftbcbbciHljab tegljcn u tentrïj
jJ?oceé op-gerefen nan eenen üoet aerbe / gfm fenör
»£* [enöcae*begfieroertncbben.€nbJaertfabc
»« SÖp 't ftonberfïc öecï ban iftct gene bat gflnbco?
"emereïöt boet i boo2 uïuer ficle ffllirftcpöt cQcs
?aen ïjaut / foubt falieWgcft gljeïccft hebben i i'eb
*tKiuetgefept/btebetoaer8cpbt&cn:|ï5nnf'oï:htó Mat*, u.
'«Et/enbemnneitïaflt^Uför/enbemr\m gébobcnen »Joa».j,
*Emrt-nD««* enbegöp feg^t biufeinoepelijcH
3'jn: met ïaoojöenAuercften/ chbe quaebt erempel
i«c&t ghp anberen tot hare beberüeniffe. <®l)v
£«ightboo2t$/bat gftpü niet enKontïDacljtébaït
ISs f Befclfrhappé/üan pertjefteïen ban fouöigen:
"«pe toaer't bp aï-bien / bat temanbt hoe groeten
<w * röat ÖP u toarc/ u tn't minftencrgranuv oft
,7"tcÖ«IepnongeIöcbg&ebaenlf)abbe/g!jp en foubt
f„ °ot«gÖebcbentocfcnbc/metl)cm niet ttiiïleuber*'
i^nen. aet >t faRc öa£ eenijjje piaet fe oft utoen
vmbs r mct öc Pc^e heüaiigb,en biare / oft bat ben
°££!)« u öefe / oft isefe fpijfe üerboöct/ gijp foubt
♦p " tnaneöonöeröamdfjüiefcn:niaer omiribe fxtlt
r,'" ^Sben behouöen/u ïichaem te temmen/ mp ge;
»u02faem te ïuefen/cfi te bebaghen;en Vuiït glip Het
IK? niet ]$bi oft *«rt»agen. <Sn fult ghp ban mp
*h,i^nict bjecfen/eft ban mjjn aenfrijtjn üerbaert
Stier i? ^cb ich u "«tbctupgtjenbc betupght/enöe
cSf[cP°t: i^oo?t mnne fïenune; en gijn en ljebt niet ietemn.
«men hao?é7noeh utoeoojentot nm üupgen/mact
fff; Uo°2btg'-gï)egaen in bequaebtjjepbt üanuboo£
c"£» &iet raogeinxh Defe nu fult gijp gftctrochen
ita«i.en totcenlïtcngB oo2beel/ en gaeh inftetftup^
Z*K?e eeubjicbept; enbe ftct ulue banöcn 51)11 noch
uPjf'oebtjS. mijn bolcb/teat heb ichu gebacn/oft
SaV**-m Öebicfe umoepcIijcR gbebaHcn*©ccft t&t*
tniïS
Ö/o fteïe/mijner gaïle/mt)ncr atmoebe/eube
hlf}** tranen/bie tch booz utn het gijebebt ge|lo2i:
öehi at SÖP bolteïtjc \aattt m nign aenfebbnj gijp ierem.j.
»*<« nacfj onftupfcflepöt bebïebcnmet beeï boelen/
i^ 4               met-
-ocr page 139-
ïf«           DenJ.8oeck. HetV.Cap.
niet te mm/beert toeöeró/beett toeberó/fiet ith %&t
Dooi be beure/enbe ftïoppe;boet mp cpê mijne fu(ler/
tntjne bjupt/ baant mpn hooft i£ boï bloebigen bou*
toe/en mnne'bap^tecfttcoolöjoppelenbegnarh^
Cant. j. De fiele-^cbbeb utot gtafchapuertoect/o i^eete/
cnbe ich heb ghefunoiglht / booen ftet gbetal ban be
fanbeheitèbet jee/icbbeftenne mijne mif-baet:maet
enberfloatmp niet t'famen met mtjne boo^jeben/
horh enflcltmijnltraffeboojb'eeütDicheptmertipt?
betihoont mp urne goethcpt/enbe ïDeeflurüèr ouDet
ontfermberticheben inbachtifh/ cnbetoo?pt achter;
uteen tuggïjf ;Ulemnnefonben.a©antftEtirti neme
baftelntb bao: mn/enbe bat in be jregftenïnoojbic ty
fjepbtüan u«oe<©obbelntKe|ïlaje(lcpi/enbe qtïycel
Mhemclfch tjepi/ utooo?t-aenniet meette bcrgcam*
inen/ be oo jfaften öet fonben te büeben/ cnbc liebcc
u mijnen «©obt'aljS ben bupbcï te bicnc.#ntfangftt
nip o i^cere ■giefn / enbs enberfmaebt niet een tou*
fooien enbe aobf-mocbid} hcrte/ ghpbiebooj-gron*
beert enbe boo?-fiet bet bertc enbe öc nicren/ui^ be*
bent mijn fuchten/encebcbccjheerte/öie itft heb om
uboojbt-aen tcaiencn»
Ghebedt, oft verweckinghe toe \raerachtich
leedt-wdèn.
TJF Eere lefu Cbrifte vvaeraebtieb Godt endt menfeb,mijnen
•*■ Schepper ende Verlojfer^t is my leet uyt den grondt mijn-
der herten jat uk uvvegoddelijcke Majefleyt vergramtheb,on*:
datghy mijnen Godt zijgende alle dat ick bchoevejenwelckf
ick boven al beminneendeeere.lck neme daer-om vaftelijckjooï
pjy, dat ïc\u vaprt-aen niet meer en f al vertoornen, maer alle
oor faken van fonden met alle neerfiicbeydt vlieden: daer-en-*
boven, dat 'uk. mijnefonden oprethtelijckfal biechten,ende dl
fxrimntiedie my op-gbeleytfal'worden, vol-brenghen:EnM
tot eene vol-komen vol-doeningbe, offereukjt myfelven v*>*
daghe, 'mfgbelijckïnijn leven
, al betghene datmyaen-gAtt,
mdtalhetghene dat ick lijden fal. Ènde ghelijcker-vvijs d*
hku oodrmoedelijckbiddeende vtrfoecke vergheventjfe mijndef
fonden
5 alfeo verfjope ick^de felvedoor uvveon-eyndelijckt
goedtbejdt tnd$ hrpèmichey&t
, end$ doofde verdknpn van
-ocr page 140-
Van de Penitentie,                 ui
ft dierbaer biedt, ende u heylicb lijden te verkrijghen: ende dat
ghy mygratie fult verkenen
, om mijn leven te beteren, ende in
fwgoedttotdeneyndetoete vol-herden. Amen.
Pracktijcke dienende om ditberoiijdickwijls
te ghebruycken.
^ «Sn terfïcn / foo teojbt bit ghdmtpck acn ghepicfe U
ban alle ghelecrbc cnbe <0obt bntcbtighe mannen/
J^fonbec 's mo?gcns;o» ïrat/alfoo al# top ons met «©abt
£eifaent hebben / onfe toereken / bic anbers fonber bet*
"ienften toamt/berbienftich fouben mogen too?benban
bet ceutoich leben. 3Een ttoeeben is't 's abonbts in het
onber-foceft onfec confeientie teghenecne, on-boo? firn*
flhc boobt feer goebt.3fen berbcn/als top gbebaiïcn 3!jn
in eenige groot? fonbe/oja but top geene bjjanben 45abt$
En bli}ben.<Eeit bieibcn boo? iegclijclt ghcbebtrbjant het
Shebebt ban eenen fonbaer en is <Bobt niet aengenacm.
3Icn bnfben/tn alle perijckelen bes boobts tnbe eeniglje
Stootebekojingbe, «Een fefïcn/als top eemdt ghctoiï#*
tirjb aft moepchjefe toereft toillen aenbeeröen/enöe baet
toe be bulpe banbc heraelfche geajie bcrfoecUen-
Schiet-ghebedekens.
|\Aerom laetonstoe gaen (o fiele) met betrouw en tot den Heb.4,
■*—" throon der gratiën op datwy bermlrerticheydc mo-
gnen verkrijgen, ende datwy gratie mogen vinden als wy
de hulpc van doen Tullen hebben.
Keert wederom om tot den Heere , ende keert ü af van uwe EacleC.17.
oniechtveei'dicheyt,ende haet boven maten feer de afgrij-
'elijckheydt, ende kent de rechtveerdicheden ende oor-
deden Godts.
*csleve, feght den Heere, icken beghcere niet de doodt van £zech, ji,
den god-loofen, maerdathyhernaf-keerevan fijnéwech,
ende dat hy levejBckeeit u van uwe alder-boofte weghen,
eltdewaeromfultghy fterven o huys van Ifrael?
üeveifuyincnillèn mijnder jonckheydt ende mijnder onwe- Pfiil.i4.
ten.theden en wilt niet ghedencken.
""n fuyver herte fcheptin myo Godt,ende den rechten geeft pfal.50,
H
vernieuwt in mijne binnenden.
eerc en weeft niet gedachtich onfer ouder boosheden Iaet pfal.78.
uwe beimherticheden ons haeftelijck voor-komen 5 want
*7 z'jn uy tex maten feer arm gheworden.
H 5                         HET
-ocr page 141-
m            Den I. Boeck. Het VT.Cap.
Het VI. Capittel.
Van de Biechte, -welck is het tweede deel van de
Penitentie; ende ten cerften van de generale
Biechte, ende de profijten der felver.
^aetöctbe» T_T€tberou/ en i£ noeljfanjS niet gïjenoeflj/ maet
routoraoct iltopmoeten baer en-boben booj-toanbeïen ben
lioidïcn *°"Öbanbenttoecbenbaclvbati^/tjet ttoecbebed
' bfrpenitentie; op batgljcïrjfh top metter ijerten
geioobé^otbercfljt-bcetbicfiept/ bataïfoomet ben
monbe onfe beltjbinglje gFiefcfttcöc ter falicftepbt.
3©at begljintgljp Ijier te ttotjfelen / aft te bjee'fen*
gijp jijt eenen mènfcl)/ en 't gijene bat anbere men*
ftjjetigljefcMet W &nn u oocr gljefcftieben; btoalen
toauen/ enbc on-toetenbe jtjn. ^>egl)t ban met bett
Pfal,jx. f^opneet:5Jcn tjeb gfjefépbf/icK fal mijne on-recljt*
beerbicljeben tegftenmp-feïbenboojben U=>eetebe*
Tfal 140. ïtjben; enbe glip Ijèbt be boojöljepbt mtjnbcr fonben
toetgeïien.^u£enKeertuljettciüct tot bc rooozben
bet nuaetljcpbt/om t'on-fclmlbigïien be ptt fcfiulbcti
in bie fonbÊ/noetj en toceft niet befcfjaemtume fon*
Eccief4, öentebelijbê. JDantbie fijne fanben berbojgnt/bic
Proy.»8r en fal niet boojt-fpoebiclj sijn; maer biefe belijbt en*
Delaet/bte fal bermljettirljcpbtberhrtjgljcn.
3©ilt gijp ban upter rjerten u belteeren tot ben,
$eerc i fiet ftier i£ ben toed); oy er-bencht alïe utoe
jaren in bitterneptutoer herten/enbe ftcltu tot cene
op-retl)te enbe toaer-acljtige generale biccfjteuVuet
fonberi/'t en toacr faftebat Ijet utoetr 25ieri)t-teatie£
anbere göeraben bonbe.$5ocl) en b?eeftniet eenige
pjtjne enbe moepeltjtKftcpbt acn te nemen boo? utoeï
ftele falieljepbt; macr toeet boo?-fcher bat beft
&iecfjte/tè'tfaKe bat gijp utoilt laten gljclepbcii/
«ben Hctjt ig om öoen/até aen fommtglje/be gïjene
Uiefealle toeften boen. «©tjebmpctttljiettoeftetna'
ijoigbenbeonber-foecnteribebocgljt elcfte fónbeop
fijne plactfe/ enbefjet en fal u niet ftoaerber ballen
ie fegglten/ ieft öeb ben Jlfeere öupfenbt-mael Mttt
graint/aljSte feggnen/ Jjonberbt-mael.
► 9M ig 't bat be generale bieeftte niet aï-tijbt ban
ttoobeicn té/bieft-tops ifTc norfttang nut/ eïiöe foiW
tooien Dot&nooöMaftelöcft. '
-ocr page 142-
Van de Biechte.                     n$
^ptgnooöt-faftelncHalsibeüoo? ïebenbteclften wmnut t»
on-bolmacct gtyetoeeft fjebben/oft bp göeb?ecfe uan m generale
Ge&eeltjept/cftbpfautepanleet-tocfen/ oft bat ben »»«&" »«"
23ierljrrbabet gtfeene toettelijcne macfft en fjaböe:nooD(;l*
toant bp fuichen gljebal/foo foube befe msetêngffc;
oaentoojben.
&p bjengljt ooeft mcnieff-buïbiglf e profijten bp/ ®afü>t&m
f
I tJ« t bat top niet boo:-feftert en 3nn/ bat be boo^ w^" •aM
lebcn ©ierftte eenict) geb?ecb crcftabtlfcbben.30ant JSJgaje
fP b?cngöt ben menfclj ten eerften/ tot eene Kenniffe «ö*
«ibe Klepn arlften fnnjö felf£.€en ttoceben aen-ge?
Jten/öat ïjicrin een ftlocch toereftban oot.moebicl>
P ePt görlegen i;S/foo toojbt <©obt aï-maeïfticïj biet
Jjao? oach üertoecRt/om ben meufcï) eeuigffe btjfon?
j?er t gratiën enbe gaben mebe tebeplemgelijctt top
|lc» gffebeuren aen beu genen/bie bèfe ftagff-bulbe*
'beu boen/ boojl)et ae't-nemen ban een nieu leben/
*'ö bte bare rchemnge ban alle ïtanten nu effen ge*
'teltöcbben.Cnbefner om tonjbt bit felbe boozaïle
«ooj-geftelt ben gljencn/ bie baer tot een Uteïigieuö
«oen bcgeben/onibat fp Ijaer-felben foo beel te be?
puamelijcfter tot een nicuenbebof-maeeHterïebett
louben magben feftirften. (€en betben/fp gbeeft bett
«lenfch eeneglierufiHept enbe fcRcrftepttn Jt mibben
"«■«» allettotjfcl-arftticbebenitoaer booj't bieft tonls?
öbebcurt/ bat bed menfcbcnöooj ben ^.«©fteeft
Bnrbjeben jtfnbe/be felbc boen in beure beisboöt^.
^emercht noclftang tocl/bat be generale bieeïjte
jj'ifli menfeben nïctniit en igj(€en eevften en bientfe ®°v tofe««i
met ben genen/ bie booj gtoote bjcefe enbe on-glfe* "e ^lwraIe
iuincrjcben öc£ Herten geb?eben toü2bé:toantboa? «S p£;
{oopanigbc en ié ff et gbcene mebccijne / raacr beef )&%&,
"■eer een crupó enbe eene gffeburigïfe guclliugftc;
^autfuiche inenfeben ffaer te bergbeefs£fjtcrboo2
'ucchen te bjeben teflelïen/aen-gff effen bat fu befeiï
•Mbebooj geenen anberen mibbeV banboo? be gr?
öJWaemljeiot alleen/enbe een bafl betroutoen ber?
PWcffapt met eene op-reclfte liefbe <©obt£ fulieu
hl»RPgl)en. 3©antaïfooïangïj alg fp in ff et oüer-
ftpr -£n toan Öarc f"onöen/ bie niet anber£ ban bup*
ftittsi'cnen 3i)tvöeficï) 3ijn/toojt ffaer-Iieben teers
l^notmeer enbe meer toerbonrnert.JPaet ig'tfafte
w»t IP met betroutoen enöe lief bc tot <©obt gaen/fp
fuHcn
-ocr page 143-
ii4         Denl.Bocck. HctVI.Cap.
fullen ïjem toinben/ enbe Dan Ijem berlif ï)t too?bctt.
»€en laetfïeu/i£ 't fcner/ Dat gim u een£ moet geruft
ïjouben/enbcbitfal ontmnfelntB toeel beter gefcijie*
trenboojeenganber£ .goebt-buncHen/banboo? u
epgften;toaer afu gljefepttp:3!>ieuöoö?t/liiel)oo?t
mp/baeromPoIgl)tbefeieeting{je.®aer-en-boöen/
ï)ct ig onmogclncRbateenenmenfcft, feftetlijcft hatt
gfteranen tot Ijet gtjetal fönber fonben: toaer upt
boïgnf/bat lip Hier toe niet berbonben en ig / maet
batbetghjeaoecl) i£ / bat ïjp ft/ier ghebjupche/ eene
febelijcne oftmenfcftelijcKeneerftitljeptenbe fo?c8*
bulbichepbt/ gjjeirjclt alje? men placïjt te boen in
eemglje fake/ bie men ernfteltfcR beftert ♦ 3Bant Ijet
Sacrament ber penitentie i£ in-gtjeftelt / niet tot
tene pijninglje Ertoe queUingfte/ maer tot trooft en*
te folaeg. €nbe bit toelüerftacnbe / aengacnbe be
tooo?leben fonben.
3üu aengaenbebetegften-moojbigïje / alg eenen
menfet)/ bie «©obtupterHertenb?ec|l/ enbefjemirt
gljeenber manieren en begöeett te Vergrammen/
tïnnfelf/foo macö öp ftem tuellaten tJOo?flaê/bat ftV
fcaer in nietpjn-toiüicu gecófenteert en ljeeft.a©at
aengefien/bat lm foorppclttcft enbe Pafïelnch bp fp
felbcn gefloten Ijêcft/<©obt te bienen/foo en han ftp
bit tooo?-nemcn oftpjopooflfaoUeftteïncK niet b?e*
ften/ban/t' eenemaei contrarie boenbe / enbe niet
eenenPoï-Homen pjiUe:enöel)et\naer goebt/bat 9P
tlier toebanoüet te fonbigïjen «©obttot göetuug^
name/énbe fp feltoen in befer Poegöen '$ mojgtjen^
inapenbe tegen tttfe benoutgeöen enbe openingen.
(Centtueebenbe generale biertite/ enigooc&rtie*
nutticf) iiit oneerlQcfc gfjeleeft öebbcn/befonberïpcR
nocl)tangto?oug-perfoonen/naerbatfebefeïPeceti£
gftebaen Rebben. a©ant tjet ouer-bencnen ban on£
uÓ02-Ieben ïeben / enbe toeel meer Ijet Pcrljael / ni*£
fbnberperiicKel en t&enbef}eti# Peel beter geraben
pt feïbe aclpcr te laten/ enbe tjemupt-ftr eenen tot
%tt
göene bat tooo? beöanbt #/ enbe berboïgften tt
fieftomen benpjpg ertbe loon bie ongbelooftiö.l^ct
aïber-befleenbe fewetfle i£/ Bier in te bolgnen bert
raetban eenen Ymjfen 23ietlpv©aber/ ben ïnelcnert
on-tmrjfelrttftniet toe-laten en fal/batfoo-banigpe
menfcöeneenc0eneraïet>ittBte fuUenöoen/ bicoc
-ocr page 144-
Van de Biechte.                     U5
ftïbe ectigban gftefieel ftaer leben gfiebaen ftebbem
2 e» toaet fabe bat ben nooöt ban bet öepltclj &a*
trament anöerö berepfebte: enbe fa! ooth lichte?
bjcbftet bebjocj) bcgöbanbtg ontbceften / boo? bet
JuelcU bp baec fom-biölen foeebt te bjengften tot
pet boo? ïebcn fonbtn / bau be toeïche fb nu gbé*
i)fcïï}ch bebirjbtenbeüerlafi bJaren/enbebatonbet
uetbcehfeï ban <0obt^-öien(licöepbt enbe <©obfc
bjucftticbepbt.
Ghebedt voorde Biechte.
f\ Goedertieren Godtjie mijn herte ende nieren door-ftraelt,
verleent my door bet bloedt van uwen eenighen Sone,
cwiens vviüe, ghy my niet weygheren en kont, dat icktt
mach verbalen ende over-dencken alle mijne jaren, ende mifda-
««« meteen rouvvich ende ghebroken herte, eer ickjierve, ende
"*tghyuwe gramfchap over my wilt laten komen, intijdts
endejlonde. Datmijnejotichheydtghelijckdenarendtnu ver-
nieuwt machworden,op dat ickatfoo bebaghen mach uwe
Goddelqckeooghen,oalder-liefften mijnderfiele; endeniet uyt
noodt,ojrt,dooreénighegbevvoónte,maerdoor een oprecht herte»
met een betrouwen van vergheveniffe te verwerven
, met eene
volmaeckte liefde, mijne fonden voor u, ende uwen Stadt-
houder mach belijden . Want die fijne groote fonden ver-
Prov-ts:
«trZht, enfalniet voor-fpoedicb zijn; m/ter diefe belijdt ende
laet>falbermberttcbcydtverkriigben .Vis het al bekent-, ende
g"y aenfcbouvvt alle dinghen, overal; ende zijt ghereedt om
Hvergheven. Weefighedacticb,oHeere, dat ghy myghelijck
Iob '•*'
flijekgbemaeckt, endefoo diehyvijh hermaeckt hebt; dat ghy
netter Waerbeydtmoochtfegghen. Wathebickjnijnmwijn->
gaerdtkonnen doen, dat ickjiiet ghedaen en heb? Want hoi
ifaiif
me*tigherhande middelen hebt ghy my ghegheven,om te komen
tot mijne falicheydt hoeveel exempelen vandeuchden bebtgby
my m u alder-heylicbfle leven, met uwen fueren arbeydt
*c»ter~ghelaten, dieUkttocbtansveronacbtfaewt heb te vol-
gMtttheeveelyervveckseknvanliefdt in u IMm endedoodf
kek
-ocr page 145-
,iatf                DenI.Boeck.HetVI.Cap.
hebt ghymyghelaten? Ende,eylaes,ghy hebt verwacht, d/tt
ickgoedeendefmakflijChedruyvenvoorts-brenghenfoude,endt
Jiet het uyn wilde druyven
. Vader ickjrebgbefondight, ende
mijne fonden<Jjn vermenich-vuldight boven het ghetalvan dt
fandekens der z,ee, dieickdoor lauwicheydt endeflappicheydt
mtjnderfiele by een vergadert heb; moer ickjkomeom van u
ghewajfchen te worden, die dazr zjjt de fonteyne van het
eeuvvich leven; totu ben ick_dorslicb,gbelijckeenhert tot de
levendighe vvateren\ickJzomeom van u verlicht te vvorden,die
mijnlubt zJjt;op datukjibeminne,o eeuvvigbe liefde gheneeft
my van mijne uyt-Jinnicheydt, door de welcke,icku, ende alle
remedien ende middelen mijnder faücheyt verfmaedde-.komt, ó
mijn licht, leydt my op den rechten wech, o eeuwighen Vader,
maeckt my mijner jonden indachtich;o Sone Godtsgeeftmy dat
ickjefelvebekenne endewelweghe-, o H. Gheeft, verleent my
dat ickmijne vijanden,endede doodt mach vervloeckeende van
Ujdie mijn opperfte goedt zjjt, my niet en ver-vremde. Och oft
mijnghebedt mocht ep-klimmenvoor u aenfehijn, ghelijckhet
vvieroockj ten minften defen dachjen wekken mogelijckja*
Uetftenfalwcfen van mtjnleven'.lckhégbefwonn,endeeen
Pfalm. ii 8. vajlopfetgemaeckt te-bewaren de oordeekn uwer recht-veer-
duheydt. Ende al hebb' ick^mijn goedt voor-nemen fcerdickr
vvijlsghebroken byfaute van leedt-vvefen, door mijne kranckz
beydt
, nu neme ick vajïeltjckyoor my dooruwegratie(fondet
ie welcke ick niet en vermach ende overfultks defelve van uvVt
Goddehjcke Majefteyt hertelycken verfoecke, inder eeuwicheyt
piet af en wijeken van uwegheboden,ende die N. principaelflt
fqnteynen ende oorfaken mijnderfonden met alle neerÜicheydt
te vlieden.'pit op-fet make ick
de te^hen-woordicheydt va»
deH.maget M aki A,ende alle Heyligen,de welcke ïckjl-te*
famen totghetuyghenvan defe mijne begheerte, ende als voor-
bidders aen-roepe,befondere mijnepatroonen,ftaet my by, erfde
helpt my, ofietmlssv, mijnt eenight /;<y«. Amen.
Korte
-ocr page 146-
Van Je Bicchtc.                    uj
Korte pra&ijcke, oft maniere om fijne confciencic
t'onder-foecken.
D<H maniere ban utoe confeiencie t'ortber foeefteny
hat'utflÖP binbenin Ijet i^ant-borekahenbanbejbo*
miaept/ enbe in ben Huft-bof ban J9. Jfcakeblflb*. 3fit
tHojt/bientrot bet onber foecken / te ober-loopen be
«fltengheboben<©oDts/ enbe aenmercfem boe batgbp
hoiöe"ÖEfemet gbebachtcn/ tooojben enbe toereken
»?« gbefonbigbt / en be om be memode te helpen / foo
""er-loopt utoe jaren/ offirien/beftoinmeiingben/ be
r'YME"öaergbpgbetoeeft/ enbe bepcrfoonen metbe
wicht ghp gbebanbelt Utbu letoocfc toat quabeghene*
«•mttbeptgbp in u felben bcbint;toantghp fult fien bat
ctcgtmepnlijckben oojf&óckia ban alle onbolmaecr*
Jf öem nterekt oock toel/ enbe let bat ghp be gbebaente
«anbefonbe/ fonbernoebtana eena^anbera {bnben re
fn»l »" / 0'1 °»-"°obigl)e omlegbentbjEben in be
ÏSÏl fn, ""-^"Prcbepbt/ bc fonbc toel upt-bjucfet enbe
floc btcktojjls m be toeke/in be maenbt/oft bagöelijcks
tEv 9?rba"E"= °ff «al öat gijp gljetooonte Ijcbt ban
l»a» ?« . n°? en hont ö" 9ftaI"«" upt bjucken/ala-
méhf sSeu 0ec!j te ^33m/ljoe beel jaren bat gijp ftofïup*
bet ohw ?n q,uaöE ecJwn/
m' maer let P?titcipalöck na
CX/0* ö?-t3!JP een onecht lecbt-toefert Ut a
I«* w **"** W0P°"f* »an beteringbe/enbe nament*
«£K£' °tcafie öer Xont}en te fcb"»toen / enbe utoe
«ut 4 ?5f,en/als tootfelm ban alle onbolmaectbebeit
r* ie roepen.
OefFeninghe oft beraedt van hem oprechtlijck
ende dick-vvijls te biechten.
tóoïïï?S ban 2löam 7kanoen bagije tjat £
-ocr page 147-
u8            Denl.Boeck. HetVÏ.Gip.
foccUenbi fonbetc toetbo?gljen/bat i$be tocnbê on>
fecftcle/ombatfpberanberenfoube/ombatbefon*
be foube toojben fonbigftenbe boben maten. Want
toat ï$'t anberjS upt te (tellen beSSiecöte/banbeme^
bectme* 3©atijS'tanbergbefonbeteberbojgfjen/
^caontoijff tianbc toonben bebecfeen / op bat fp berrotten fou*
r*JtntóffiiC- öcn I enbe beïit-teeeftenen beo? Ijctaenfffjtjnonfei:
nemmte* ontoetentijepbt i ^ch btbbe u tëeere gUeneefi be
jjecstoftupt- fcl>ibeïpcKcbeffljaemtl)epbt/ttictbetoclc"heb'onbe*
lïdt ac wfcöaemtöepbtbebechtvno?bt: gftenceft b'ijbele be*
btedjtat, gijcertcban eere / booj be toeiciie men b'eeutoiglie
fcfyanbe bcbaelt. ls?elpt om <©obt onfen &aïic'n-
maher/op isat top onfe fanben toaeracljtelpcft enoc
op - reenteïn^ft mogöeii biechten/ enbe glip onfet
boosöe oen bei-mQerticij toefen.
Eccl.4. chriftus. ,§>one en fcljacmt u niet booï utoer fieïe
ssetet »s$ t toeï baert bc toaerpepbt te feggïjen; toant baer i£
K? hate eene befdjaemtnepbt aeit-bjengenbe be fonbe/ cnbc
aiictWfcc* eencbcfcnaemtljepbtaen-b?cngpenbebeglo?ieenbe
fümxt te gratte. ©üet^egót toat pjoftjtüfaï toe homen ban
toefen/oan in eene op-tecöte enbe bicn toijlg gljeipjoften biecöte/
aer ousdwö* enDCü,at u homen fal upt een balfcft / enbe upt. een
SS lanen upt-(teï. gjnbiengïjp eene groötc toonbe/na'
mentltjcfc eeste booöeïpche ontfangtjen Jiabt 1 tri
fonbt gïm niet tevlionbtmctgroote neerfttrtjcpbt
eenen mebcrtjn foecfeen/enbe Jjem bic ontbechen/bit
i£ be fonbei %a bicn g&p fenpn habt gljebzonchen/
foubt glip bertoeben remebiete foeeften/tot batlief
bimien{ïèutoc£tici)ac$ Ijceltoaer boo? loopen* 'S»1
©mrpAjch öiengljn nanbenütjanbt gucbanglicntoacf t/cnb«
SSStai*in uïucnucRt teare om gnerantfoent te toojben/
ta3a tóto? foubt gfm upt-ftcllen totber tpbt bat gnp met bert
öet tpeiijrtt boepen/ bat ijS/ fonben / beftonert enbe gOebonbe»1
sacbt enne üjaert/tot bat ggp eene ln(tigöe (labernné langt)*11
K2 tpbtnabtgöriebcni toieiffer foobtoaeg/ bietoiï*
m mam inBafljnjftcjjjflp Mifoen/foo langentijbttpt bat M
beelgoeberenberiojen Ijeeft/enbe upt-gncflotcu i.*
upt een riicn erf-goebt enbe t)aogï)e cere* |Ba^
inbieit ben menfrl)e terftoubt na ben bal j)em o(&v
moebeïpeft faiccötebe/ Ijp fouöe ban (tonben af M"
jtfeni)nenbe(ïabemije0nttlagentoo?ben/enbeto^
fceromnen-gpefettteben onbet tjet gftetaïnmnb^
fetnöercu/9em foube toebet om toegöïtattn toojpen
öag0e'
-ocr page 148-
^SffcïöcHg met berbienften föne ftrooiié te Mttt
"Leerberetv enbe beclafbtichte 31)11 aller goeberem
wöit al betarnt/ enbemü - fielt: oft ftöaemtfiem
« ïtfecijten / hoe" groot acljt i)v te 50n mijnen föne/
wbe bienaer i })oe groot acflt iip be falifïjcpöt fijn*
"tt 3icle/b'ccutoigt)e erf goeberav enbe (bat meeft
W mnne gramfcftap oft gaebt-gunltitöeptf? ^egftt ®U U ï
£1P / in bien icmaabt bcfrtjitlbtrftt xnaer ban een ^djten
™ck baer tïetoenaen Bhsck/ïnelrHcniuetenbebat* t™Jf/
«top be feïbe ure fceïe upt bun btisU/ m be pMetflt Sttaf
**# boobtw ban fijne recftte en flincfre 508c njojbé tg w t iu.*
j?|yaeit/eü baton oacftober-gcbjagcni^/jabatbe ftinöa f*
"meiert cnbebfulêbaet ontrent jnn/ïaflberfoec; >*#«*»♦
£c,'be 0111ftcm te Hangen -, en in Men befen f^felJoé
"'«eeniuoDjt ban be boot/kan eene ïujrebefïraf*
«ngfje/ sjfin 't üerlie^ öan fgne goebcren / ban be£
*\Oïmichc6 grrótifcfiap / itft feggtje met een tooöjbt
««nbe berlojyen/beïnbenbcfijti mifbaebt aen eenen a
^ffen?^r?rSöt/ ö"n8ptoifte *« (toewttc
ccnenüdjte»
miööel om
Woil^r?c t^en«Ötantfberfimmbc te boen/ «ma om
*** «ïï§J^bamgDenmet feggftén on-berabirfy «#&«"«•
N. "wi onn ticrï mpnrrftrn /hr
««w/fopfb^,S • Tu0W"t",fl[öflcn/ enben om- «»«s^crai
i.Pet.y.
©« ontctifi
.,-eT.---------------„„„,-ijJctertMtö»
ym fen"^,^u"')öeï«,ttBenjïfienbe te maften: f ll™cl*
be ftiSSi^S?0^^0* ***wftmt/ ban ba»
f0üöt-SSffi£a2 "*" fonöe roprnbflwi!tj©af
fdbenfP luDlt
^"^ uto*» ^ienbt rabea/ toat u'
^wSS&JKf1*!*^ batl)rtftoae«»tti3S M
" fonöeute openbaren/ ban te fiftomaen bs
-ocr page 149-
13»            Den I. Boeck. Het Vl.Cap.
gljenebienotl) te boenftacu/enbe ieft moet mp b#*
Pfal.j8. toonberen quci' onfe upt fiUi.knenbr.gfH benfiowj
Pfal.jL. gDeroozöen / cnbe om bat ük't goebt üerf toegD*j!
tjebbe/ itfmOnepyjneüeruteut. ©oojtoanrmi)•#!
C>obt icUfalum ne onrecDtbeerbtcDept belubf11/
tube gDp fult uergDeuen b'on-gobbelpchDept mm''
bet fo.ibcn / boontmeo^lepnbcln^Wc«,liebelticrf»,»
Öewbt: toanj: in bien irU ftoöglje / icU fal meer öf*
fcOirtbicDt toefen} enbc Doe nh lauguer üetcocf^
Ijoe icU met racerbere ftoanchertbt gticlx-cl* "lf"
i)au ben cgOel fcgljt/ baren fal bé fonbe bic ufe o»"
fangllfit vjebbe. "                                           fa ,
«Joefdjabe* Ghtiftus. <&rö met toat bcnautOebeu 3r)u (V ö£
iijrh nat ij» rjanglien in be ure beö boobt? / bic bou> nunne D°£
ïisöe üujnjte vicrbrjc / enbe eene i)bcle frbacmte jrm toeoer H°^
l^S? ben gDctoccftban op-rccDtclncH cnbe btcUW»'^»
SucV bteetiten! toafct öoe toceï 5ü"ber/ bic Dun bed ja*«J
toalfcDcïprfcbebbengöcbtccDt/ eubcmt)n bloeoi n^
boeten gftetreben/ enbe foiiben até-ban toilten e*1
op-reebtë biecDte fpjeher; maer honnen nauto*'"J*
ben in befe ïaetftc enbe beuoube u. e beg boobt? W.
fentjn ber fonben upt-fpoutoen. © toat bjocfOfq
iöt mp omften/batbit 5>acrament/Jt toekn ifp'ïj
trooft Oebbc in-gr)eftcU / toojbt booj be boojsOfP1!/
<.iN.i<S.»i«,l.t Wm^Mmn / tiiomi» .'oef ff HèltJ* .
cnbeubelOertbt ber mcnfcöen / in eene feer ffOf irf
ïnrhc beberff eniffe Vierheer t • toat Oebbe ich faf w*^
oft licOter nonnen feggUen/ ban: 25eü}bt utof (»'.
öc/enbe fp fal u Urgljcuen toojben
; biecUtf/et"?.,
eenen alleen/enbe bat met een tooo?bt/enbe giJP Z$
öaer ban ontflagDen 5t>u / oorft uau aile be f"110
bt-ü toerclbtg/in trien gDp bic Dabt gOcbaen. <(
Den menfeh. J(C is* aifoo albet-gaebertier en(te nA
bact en Han göeene faftc UcOttr ^On: maer «FA*,V
acn be beboïVi nature en bnucftt geene faDe fW*»
ber wofft pnuelncftcr te toefen.                    . . $
chriftus. ï?oc fooi Heeft ben menfcD ban ntf^
tenen trjbt booj Dem genomen fljnen fonbe teow„(f
«,. «. -tc" **v ^'f» Op bat toilt boen op ecnigDe 1»°'^
£*,°?Ktoaer om ft**1 On öat npt bar bagOe tot bagf/B^
5S5i u'fh ,fb OOcftpbt nrbbc/totbatOet quaebt W0M
ï.imtemtr^ïarfhbfrtoerjcn/ metrber cnbe ergöcr/en»^
ten,           bOatft ftercher toojtitonnt be fcOaemtc en »*»»'w,,j)ï
niet öoojöet upt-jtelleiv maei uernieeröert» $$
-ocr page 150-
tüattfnw Va»deBicchtei                 ij,
fcöaffif °0?faCcfec **&Wï**M»fto jcoo»
*^?eK^
                              öan bc
»oSoi/t2»Söt: berc|)uïöicöt enbe berbocmt te
ten/FtVis„ "ien'cÖalï«n onfemig-baben te beïii*
beh^"UE ««e «rtaefte imtoüe öh«>r
«icu n«tïftn5S5£ ^^ SÖP dlenöitj) ntenfcft&aen in 3" fenfcwi
ïftÖ&£eJö£-en bafÖ/a^ W» W openbaren b" FF-«
^batterntvll* *«roP*nbant enfal toojöen, tau©^
^^e^i^-^^S^
§;;/-bV SSttSSg SRLucr4-
tt^S^tSÖ^0* ÏPHP* ?Ön ober mp m.«.
Jrï^SS^?1^! W^te tia«™ / o al-
SSS? «bcïiffini^1* ^oomelöch te ober- Heb**
5,ÏÏC fceonnSSW* *nbe toccöer «««MBO*/
E* toSS,anïItlfaï berö«men tot M
ö^baert S!en Löte Tal be bootfftepbt
ItohK'"an* / ftPltafïdle toacr-tfafte bat foo bed
,tu«n ijjp hjrl'Hoc Sïojie g|]eïuecff hebben. Wat
1 *                    Chriftus,
-ocr page 151-
aj t              Den I. BoecL Met Vt.Cap<
chriftus.ifêimehepligfte PjicnDcn onber-tiiefetf
ter-rijbtg öe nunne alfoo/bat eenen monineft faitb^
öeriUaren/ hóe Deel flappen 8p manbclbe/ in ötcit't
pfai T40 tio^nïijtU ïuar e
5 fp en fceetben hun herte niet af tot
©•• «©ast- teoojben bet boo£ljepbt / om te ontffhulbigfjen öe
i>judjBgi>e outfchulben in De fonben; raaer fp VüicfTcRen'lliunnc
öoojae inerte fonben af met bicAnnféeftoobtmaebeUjehtcbicf!^
te/gijaucccn
tm. |^ier 53032 gemettcben fp foo grooten b?ebe
t^nShf iH-tnenöigl)e uinbfcljap
5 baet be fonbareu gDebue*
fenöaïc'm? virljüjch göepuuicht ïuo>ben ban ben benUjiuibeï
öais!jé!3u^ confctesitie / enbe foo beel te tojeeber / ftoe 'tfeluf
rittögth && bepnieïncner gljefrftiebt: fp bjoepen ftet ferpentitf
#mfcöt Bao? jjunnen bocfem/enbe ïjet bermelenbeüier. 3Dunc&*
5!* J'S" nbanbatbebiechtelanen upt-ghcfleltbientteïoe*
ta. rjjqtav
fcn, oy öflt be ^ïaff£ btcjS Iauööei. / tjeijcrgïjiff^
nifle te f \$aerber/ cnbe b'inïucnbicï) [magen/ oo«*
in't mibben ber tael-ïuflen / te en-berbjagbeltjctttf
- f           fouöe toefen* Want (foomimen$2ophect fcgbt) b*
wieaei-j. jjoofijepöt Pan «ffipftjaim térfamen gnebanben/
fnne fonbeöcrbo^en/bepbnenüau eettber bateti*
ber pjouvue fnUeii ijcm ober-bomen, ^iet ontbecb*
üic aen eenen met een tooojöt / enbe ben ö?eöe w£*
bcfliUjeubtbeo"gftcmoetg/baergnpnaertoerIangïJ£
öe/fai uïueber-om toe bomen/ enbe alle goebt m£c
ftaer.^cidjfpctiQpeitbaerbé niet aïlcenlneh opcn#
ït)ch enbe op-t£Ct)teltïclt hunne Voeghen in 't &act#
caflCUfer-* mem Der biechten / maer fp gatten ooeft een gh£'
kftitc 4. mcyn cnöc Waeï teecben / enbe openbare feenniffj
bet bupuelfrhcr ghebnehten / in bicn fp befchaetfl*
Vuaren bieaen ben t©uberïtuch oft oPerflen te opetf'
baren: aiö-ban Vuaren fp grteruflcnbc fonber fo?0;
alö fp hem gheöeel beheut vuaren / ïuant fp ïuift^*
al$ baabat ben ©ubt-Paberniet en foube toe-law
bat bun meerberen laft foube op-gljeleubt voo?b«J/
&\0 fu fouben bonnen bjagben; ïuant fp bie buitfj*
bracht Dabben berhïaett / en pjeef ben niet / ffltf^
Mattïi.ij. tuenfcïjtenberatht te VDC2ben. €nbe uemercht bal
©icijcmm bcfe nmne in-fleliinge enbe ©obbelbch boonien?.
te biaijte fCCr feherijs/ bat ben gftenenbie hem Petneüert.f1**
SS öcrheoen ïnojben. ^aer om en bcriiefen fooöflijjj
tuct iiactM SÖ« nopt bunnen gocbennaem/maerPermeerbei*"
e-ast öccjie» bien eer /ïuant mpn tooojbt en ban niet miflen euo'
S»i> j^ onDeöjtegfieüjcït / enbe mijne oojberien bïij»£,{
-ocr page 152-
Van de Bicchte.                  1.33
*i ütz «uVuicgepöt j 3Dant foa ten gftefepbtïjcbbc
öanberceutoicöcpötaföebbeicligljtilenenbesli^
°?öuuert :^ataUcbegtjeneïJieöembemebcrt/raï Mag**},
•Jtt&cben too?ben; enbe aiïc bc gftene bic mettüer*
J.«»9gÖen ftjnber fonöen gem poogöt te berReffen/
Jal fer-ioogbebtoongöen too?ben boó?eene te fuaoe
Penitentie oft leebt-toefen/het toietboo? ben toorn/
Enbeöetoonbcbooi benftancfc teontbecöcn enbe
openbaren.
                  .
. Den menfeh. © geeben i e s v< fiocbamgftepjofijten
"Wierene icn* metljoe beelgocberen / metftoe beeï
ploften nooöt gljpong/ om bic leeïndte enbe frijn;
•Wflche gftebepnfcljepbt te berininnen/ om bat oufe
'Üx bichvnijustnu bier-baer bïoebt gljetoaflïljen/
«£öe onfetoonben fouben giiencfen too?bcn/omöat
PP tot n toeber om fouben fceeren / om bat top fup;
?fjban fterten foubcn 3ijn / om bat top tenïaetfïen
tot u foubcnBomé/bat top u fouben aeh feftoutoen/
*cSnetenbe met ben ©aöcr enbe ben B. ettecjï in
r «cutoicöepbtbeïeeutoicöeben.
^__^ Ghebedt om hem wel te biechten.
(T\Eeitwighe vvaerhejdt, mijnen Godt, die onder-[oec\t .«SoSttéoü»
^Jde berttn ende nieren, kkfal u mijne[onde belijden ende Jj £££!!
B'verberghen: vvant indienukjnden hemd op-klanme, öetopt^ts»»
Vyz-ijt daer; ende in dien kkjieder-dale in der heüen,ghy zijt &***
fer ugben~vnordich. Ghy weet alle dingheneer dkgefebk-
en'endeghyenkendtdefonde niet aen-[ien.U^[aldantegben
Pfa,*3l-
yjrtven mijne onrechtveerdicheydt belijden , endegby fidt
ergwven de•booéeydtmijnderfonde: Ickfitl die belijden voor
K"en»ie}tfih,als voor u mijnen Godt, ende ickjveet wel dat
J °ruvve goedertïerenheydt,fijne tenghe ende mijne we- P&! ?*•
4 enjukflieren. Vwewaerbejdt[almj meteenen[cbiltom-
ghelen, ende ic\en[al niet vreefen van denacht~vree[cs
teruoordeel,êeeuvvighe VVaerheydtl in'tvvekhje raden
wrtenjutten worden verkjUert, ende de verborgbaitkedcu.
et wjfternïffcHfullen gheopmbaert worden. Door u Chrifle
,r^gbenuec\t de gratie ende waerheydt: [onder u zijn alk
ïoaa,*.
vv e,?n/er wenfeben ijdel ende kughenaémcb in hunne
*%» -[balen, om datfy door de ijdelbeydtd t'[amen jouden
pfti, **/
15
                         k&k-
-ocr page 153-
jtj4            öen !• Bocck. Het VI. Cap.
bedrieghen, endefy eüendighefouden bedroghen worden, alsjjf
verbergben willen voor denghenen die'talfiet, ende denfinel'
lenghetuygbe bunder boosheydt. O hoe veelfuüender in u oor'
deel, af-legghende het mafker dergbeveynftbeydt, voorghebeel
devvereldtbefcbaemtblijven,endemenfalals-danfiendeghe- \
vvittegraven, ende datfy hun-felvenfchalckelijckjjebben ver-
Li.cl.if. ootmoedicht, wiensbinnenflewarenvolbedrocbs. Oen-ver'
fiandighe,wie heeft abetoovert,om der Waerbeytnietander-
Gal.j. danichtezijn?GhyhïbtugefchMtu-felvenvooremenmenfch
te befchamen, endefiet voorgheheel de wereldtaal de boosheyt
der aerdengeopenbaert vverden.0 hoe kort is den lofdergodde'
lob i e, loofen, ende de blijdfihap van den gbeveynfden duert als eenerf I
tó°!wmm« oogen-blickiln dien fijne hooverdtje klimt tot in dëhemel, ende
frfj/ bie licüct fijn hoofdt de woleken geraeckt, hyfal als eenen meH-hoop te»
ftccrcmöoi cnfo ver!lorvm worden, ende die hemghefien hebben, fuüen
öafij üqei oo?- i             . , „ , , r „ -?< f ,             J, ->
jjeéfë boo? öe Jeggen-.VVaer u hy?De hemelen (uilen fijne boosheyt openbare^
jjeöetoctfeft/ ende de aerdefal tegen hem op-fiaen. Weeu die diep van herte
iènm incnjclj zjjt,endeverborght voor den Heere uwenraedtl wiens werC'
jjcfcöatmi: te kendjninduyfternifen,endefy feggen:VViefietons,endevvie
ïia.19. hnt ons? Heere ghyfiet ende aefchout op aüeplaetfen de goede
Pl.il.: <p ende de quade,ende daer om enfal ick, mijn herte niet af-keeren
tot de woorden der boosbeydt, om te ontfchuldighen d' ont'
fchuldmghen in defonden; maer vrij-vviUicklijckfalickj>jFe'
ren, endeickfal aen uwen naem belijden, wantdien goedtü-
Ghyfult my vvijfen den rechten vvech door den genen; diegbj
u ghevveerdicbt hebt my tot eenen leydts-man tegheven, hem
, falickhoorendsu[elven:want dderenkgheenenraedt,daer
en isgbeene voorfinnicbeydt Heere, dan die vanukomt; 0
enfe voorfichticheden z,rjn onfeker: ickbidde u Heere,geeft bettt
eenen op-rechtengheeji, op dat hy mach bekennen de wonder'
heden van uwe Wet,dat bymy opene uwen goddelijck£vviUe>
die ick^feerbegheeretevveten, endeuaüeen te behagen endete
dienen in op-rechte beylicheydt ende recbt-veerdicheyt,in oodt'
moedicheydt endeverduldtcheydt, invol-maecktefuyverbejdt
MèghetroHVYe liefde alle ds daghen mijns levens, Amen.
-ocr page 154-
Van de Bicchte.                    >5J
Pradtijcke om de fpnden te biechten.
]3'«ecfte.:&emercktbatöenbupbel/enbenamcrttk)ck ®m tawbel
op oefen tijar gbecne fake meet en beneetfttgbt/bau öa« ™**
ombemenfehen boo* eene groojc ötoaesbepbt/ ootk 1^^^
fointuijien be «öobtbjucbtigbefonberljngb be Soulos- betóiaMjtti
Petfooncn te boen öunne fonben berftu ïjgert/ bebecben/ öoo? ucc',u»ip
°Htftijuibtgöen/ enbe gbecne becmantngljc toe te laten; j^JJ^
c»be alfoo met eene gcoote loosftepbt (göekjck |>.23a* ^ ■ 3
ftaaemura feght) alle cemeö ten tegtjen onfe fanben enbe
Smeken 01101'on-: tecben. «©boebeelacn-gbenamer
3Dn baoi Öobt öe meefte fonöfietsban foobanjgijr gbc~
^'PuföiraenfcOen! luant bieitchtclnckerbanbcfr/om
*atfc ffouto enbe lou jfjut/göeaefen Ujo?öen.'6cn-trghe*
'öcfe ban boo? bet eetfie moet Ijem gljctooon maken (\p
nc« 2Ui -ciit ©abrr / enbe inbten Ijp eenen fietigieufcit
Pptfoonis/ fp-felben oocfe op?echtcbjck openen acn fjj?
Men<iauec|ï0it> enbe met alleen fjjne gbcbjeken/ maec
°ock be bekoaiogbeneaüt anbere (©obtbnittmgbc oef*
frningben.
^ettoeebe. jBaerhoetoel batbetgbetabcnis ljent 23.:terissfij*
tEbiechten aen eenen fekeren rnöc gbefetten Steekt- %*&!**!*
eabec/nocfjtan3/inbten Ijct felbe febttnt fckabelijck te ^f^.
Mmacnbebnjljep&t/gelpckhet fomtöbtsgbcbcurt; foó mcm fc<
en»s'tnietaneenUjckgoebt/ maer noobiclj ben felbcn toiwi-tol*
Jc beranberen: enbe men moet Itcbet gaen bp eenen on- "jfi'; -
«Ekcitben enbe in't boncker / ban bat bc ficle boojbet *£j*£
«^füiggen ban ben fïommenbitpbei/ gbctrocbrn foube
toojben tn beupterfiepgnen ertbe öupfierniffen '€ l'clbe
moet men boé/tubieit men boo? be btecl)tcb?eefï eentrft
£*«jckel ber fiele/oft openbaringbeber fonben. $tcr om
Öeeft onfe iffêocber be 1^. ÏJercbein-gheftelt / bat in bet
tyoutoen Itioofters/ten minften ö?p mael 's laers/boo?
o* ^ifeboppen/ anbere 2&ietbt tëacers / ban ben gbc*
«ooneljjcken foube gbegbebentoo?bcn. INeromtooibt Coaeii.
°°ebinbeaf-latenbiemeniubilcum noemt gemepnbjcb Tiiden^
jatten - tegbelgcben / oock bert fleïigienfen gbcoo?ioft
j*un te biechten aett renen - tegbelijckcn / bte eens
oaertoe macht ontfangen hebben. JEaer be btfeme <©*
«?erften/enbebte opiecht perieft jtjnbecjielen/ boo?-
'^ngbecme inbit ott-gbebal/ enbe gbeben ban felfs
•°ltof om aencenctt anömn te btecbtcn/gbelijcb fp met
31 4j                   wöen
-ocr page 155-
ttf           DcnLBocck. HetVÏ-Cap,
ip»jn Sjbmg? rcbcrt beftoojcn te boert/ittbten fp bemercHeft/bat hitrtrtf
jSSjaftój onberfaten angbfï tube beitotitothepbt ber confctencic
iW:'uS?"': Iij&ert; berrc is 't ban bacr/bat fp 't felbe foubert toepge*
örbat^?1 mi tE^acn • ^,00? ^n'fc'f te toepghemi/ fonberltngb
bitw.ifaaif ttt S^onUmt Jiïooftfrsfaalt feeefject/enbebic omCbn*
t!c5iin'c«»at ftusluiüe öun bebbenïatertbinöcii/ befc (bp maniete
pts Kïucdjt i,an fC(jgjjnt)jjt ftricKentebertoeeren/enbe in bebabert
nl^ptisai. **'fafcijepöt Ijaer be pestte öïr felber/ cpi'acs! teüup*
v r'° ' ' ten, Sjier om beeft tocl boojficljtebjCK gbebacnbefait*
gije ifóocber <&ercfa in bate <©^c/ 't b?p betlucfen bait
tenen 2$iecljt ©aöergljebenbe.tObpfiet baegi'ootcrt
b?ij!}epbt men bicc moer gjjebitindsen. 39act om ert ftart
icKniet gbetaebenbtnbcn/ batmenbe bjef^t-kinbeiiS
aen Ipcht: macr bin tacbt ban ben errtoeerbighen p,
%l\mieï beeft mp altijt goebtenbe pjofötelöefe geboefjt/
■$.a\baa:t bat ben ÏSiecht iSabrr bie faube boqjcn ert belpert/bi?
tóet aai De jjelt i^tete tot bcm fonbe gcfonbenrnbegeflierthebbfH*
fwS''icnw«t toaiuboojbefe gbeeft ben J$ecreljcmgratie/eHbe{om
tot bmatn fao te frgghen) fnnfe / toactmebebp bimnc ftclert fou*
fatten/mm be fpüfen: enbe b' oobtnioebicbcpöt totjfï bitoockuptj
motte jjooim ^ at jjtïjjCrt ej.n feghclgeft ren anber beter ban fp fclbrrt
tot ininisites achten moet / foa moet ij» oprit peprtfen /bat een anbet
f^WiooV besmamet is om beftelen te öeïoen: enbe memanbt ert
btin          moet bem laten boojftarn bat öpbacr om btquamer is/
embat Jjp miffcbteitgeleeeöcr enbe erbarenber 10/aeit*
geftcn bp biel toccr/ bat htt <i5obe alleen toefïaet te tree*
ben/te gbritefen / enbe be siclen te flieren tot bet cpnbe
tnbe balmactittbcpbt / bic bj» bun beeft tocgbefcI)icftt!
mart bat be booificbtirbeben ber menfeben bebnegfte*
ïtjcb enbe oufeket .vm. 33it boojncmen banfommigbc
toott oock faoo? lefftiiith gbrijoubcn/ bat fp ben Siccbt*
babctgbelmn>dtcrt/.bten ben S!)eere in bunnen gbctooo*
nrïbcbrn fiorl oft bieüit plactfe gbeftrlt berft/enbe biet
mbolgbcn met aobnnoebiebept fijne öabcrlbcbe bon?*
ftcbticbepbt. 10p tocet toten bp tot iemanben fepnbt: aU
fooIjeÊftijPffbefottbcn Pbihppum tot ben gbcfnebett/
|ünaniam tot jaanhtm/petrnm tot <£amclumvcnbe b?
en beeft bienict alleen gefonbcrt/macr ootk ban te bofé
onber-reebt/toat fp moefien boen / iae bat meer is beeft
$e fepnbinge tot «omeltum met een mirabel! betttpgbt»
33,e betbe. jiikrt maet tot eenen 25iecl)t-baber berfti*'
l^n ecitfit göeleecbnt/ booj-ftcljtigijett / rmjett ma»; tiit%
öie
-ocr page 156-
Van de Biechte.                         137
We bed enbe bïcpenöc fcjoojben gïiebmprkt; irk feggbe .ïPatmoeC
«at boo^ bc tyouhicn/ toant öefe gijeltjck fp moeten *ow» sMe*
Ki)<mi»m bcghcmepnfacmhept met ben mecht-babcr/ J^^i™
Woeien fa aach hun Snachteit ban bick-tuuls hem te bf f t>pu$titfm
foeeken/enbe ïangb t' fantcn-fpjckrn / 't en üjacr fulclts uW' üabo:
oen riaabt bcrepfchte j enöe bat moet als-ban met katte bcïWefw.
«oojbengbeftbieben/ enbcnoptfonbctgbetupgfte/ al
waer't oock eenen Cnghcl tipt ben lijcmekalfoo hebben
aHe J£. ia^oubJEit enöe jannen gfjebaen. ^ic eenen
^nbpcEntoedj in-gaet als bp kan/ eh bolgbtbeboet-
flappen bet hepligben niet / enöe moet tycefen be fïcaf*
               v
U fsnber bermctehjckljepbr.
.39ebicrae. jfócnmoctinhet biechten fönbet fonbeit ©etósijt*
«ter opïtjcl letten/bat men fp-felben öaer toe beghebe moet oodu
'Wctbiep-gconbighe oobt mocbichepbt
5 bat men fijne «o^öhojt
foiiheit upt-fecke met goebcotf>?c; met clarc/geftbickte S,
j-ttbe kojte tooojben / achtcr-Iatébe be generale bcfchnl*' *
p153he/ bie gheene fouten in 't btjfonber en raken 1 enbe
"jut beel ueifoonen ouber cortbitie oft befpjeeck toojbett
webipcht: (bp ercmpcl) 3|ck biechte mp ban achter*
«iqj/is'tbattek achter-klap ghcfp?okenijcbbC;CJtbe
|°o ban anbere fonben/ fchoutoenbc oock foo beel als 't
?*0SeIjjck is lange pjoopoafïen enbe berhaelfclcn / fott*
^tlingb in 't ghene tat be fttpbethepbt aen-gaet: ghe*
wrekt bat'een lanck berhael oft befcbulbtnghcin öefe
natcrtebick-toijls niet fonbcrpcrnrhelcn 18/ foo boo|
, E.n aljeucn bie hem biecht /als boo? ben Biecht-babet;
of8f9euoec,J &a*Jtten upt-lcght be gebamte ban be buet
fo [oniJe/
uat 's/ tirciimftantie oft om-ftanbt/ bic be
. ,,befi»aerbcr maeckt/ ghcltjck3intb'om flanbenban
e« perfcon/ oft bie ghebottbit / oft bic ïïdigieus / oft
Q ^ met «elofteu berbonben is. jïBaer bnït gh» ubi*
i'ameiijcft berepben totbebiechte/ghcbjuptfctoema*
<8QCh
ban 'f S^emepn onber-foeeft. ^Len cetflcn/ bauckt
oot bat hp
u tijbt ban penitentie heeft gljegbcbcn.
moT ^^"-'öJtw om licht/op bat gijp uïocfonbett
bei-r "'ktmtien'entje bie berfoepen. 3Ten bertteit/on* Jiftaiifesebf
hfits
tht u - ^c* biecöen/ bertocefct leebt-toefc». ^en &* tmifafy.
t^^McfttenibaflboowemettJwttufebfntcDe;^»»*
bjatr/„ ■ 8^? fttlt
u-fcIbcn »m»5bot onber foecken i)enuattK
tt-feih ^ tpcn ^oiJt
x teghtrt "toen nacfien / enbe iiiedjtctetj^
' •«» gljefonbight hebt met ghepepfen/ tooo?bEM/rcpDc»u
3 f
                   toereken
-ocr page 157-
i^8           Denl.Boeck. HctVLCap.
toetcken en atötct laten: oft ober-loopt betoerckert
ban ben bagbe / snöe bergabert bip oft biet/ (alffee
niet ftoaets en is) omu baet ban mbe biecbtrtebe*
febulbigben; maet boet meeft u befte om een toaeracb*
ïicbleebt-bjefcntcbeïtoeclscit/enbe fïeeck booj-nemén
banbetetingbete maken, 'M. isfeergbcraöenomWne
beerbigbe bicebte te boen/in 't bagbelijcks onber-foeck
aen te teeckenen bet gbeite men moet bicebten: tot tfet
leebt-tocfenfalgtooteUjcks belpen te lefenbe maniere
enbe bectoeckingbe bet felber/ boo?-ghe|telt fol. i %o.
30ebtjfbe. öocbjef het bick-toöls biechten te pnj feit
is/ nochtans moet men biet in mambepbt gheb?upc*
ï^acöiï-toijjjs kenUenbeP^eftetsfoube ick taben btm bagbeltjcfcï
ftct iwtacmt te biechten/na het erempelberiijcpugben: maetboo: be
tSS «^obtbjucbtigbe toerelbtfcbe raenfeben / is 't gbntorcb
eens oft ttoee-macls in be toefte hrt felbetc boen / enüe
bat in 't ko?t; 't en toaet ben noobt anbets bercofebte.
S&tn moet tycm toacljten bat be bietbte niet en ge<fcl)ie*
be boo? eene ghetooonte/ maer een-iegbeljjcb moet bent
poogben ï)ic alfoo te boen/als oft ho na be felbetcrfïont
moefte fterbcn;nocbtarts niet fcrupulenfelnrk rnbr met
ang^ft. 'M is feer p?ofijtel#ck cnöe falitb b' eene bierW
bp ö'anïiece te gbehjeken/ enbe bier upt bemerrken toat
tooojbt-ganck men gbebaen beeft.
39efc|le. J3.lc Jjibbm fecrteclbefcbjeben mettoat
eet bjeerbitbepbt/oobtinoebicbepbt enbe maniere mert
*ftit bat-më moet bietbte: bin: om ick betmanealkenïntk bier een^
Stèdite m" ^e'Xt tomrt'a,a üm 9Uc>ten bit bem bieebten totlt/
Wf«u ; fÖ>«boo? bierihte fp?ecckt: lek celijde voor Godt,&e. oft
ben Confiteor, &c. oat bp aen - metcke enbe ernftchjck
pepfe / bat bp nitt en fpjeeckt aen eenen menfeb / ntaec
aen <©obt / boo?toten allebingben klaetenbe openbaet
3ijn/ enbe niet en bettoutoe op eemgbe menfcbcltjcft*
boo?ficbticbf pt/ maer op <£obt alleen enbe f»ji« onrprt'
beljjcbe gratie; bat b» baet komt als om gljetoaff cbcrt
te toojben in 't blocbt <Efaifli. 3&aet naet als bp ghc &0/
meniS tot befe toOOjbett: Mijne alder rneeilefcnuldt.oft
Meamaxima culpaj bat bpbjebet ombertoeckÉleet toe*
fen/enbe baet bp boegenbe ten minffen met bet fterttrt'
'M is mp leet/bat ick boo? foo beel toel-baben/foo gtofl"
ten lieföe ban mimen <©obt / anbets niet ban fonben irt
toi<FelmgheQfttoebtt»ghifte&ebb* gbegb^ben. 'M&
gotöt
<
-ocr page 158-
Van de Biechtc.                      139
Bocbt bat bit ütfgbeljiekjf gOefcfjiebt rtaer be bieeïJte/tot
be fcibe toooiben bie men gljemepnljjck naee be bieehte
ster - baclt. 3fin Uien be Kojthcpbt bes tijbts niet toe ert
toet eene langhe booj-bierftte te fpjefcen / foo moet men
ten minfïen eene koire gbebjupeken / te toetenbcfe oft
öiergijeiïiciie: 3|Cft bieebte mp booi «5obt al-macftticbV
be J^.m a ri a, alle ^epligen/ enbe u ©aber/ toant ick te
beel hebbe gbefonbic&t t 't is m&ne albec meefiefcbult $
Pft in 't EatpJt: Confiteor Deo omnipotcnei, B.M akui,
°mnibus Sanclis, & tibiPatcij quiapeccavinimis.meama?
x'ma culpa.
lis gftpnuopbe boo? -fepbe maniere,, utoe btecöte
Bbefpioken bebt / 3Een eerflen/ looft «i5obt: «Een ttoee*
««t/begheert gratie/op bat ghp u moogbt betererts mif-
ttoutopufclben/enbebctroutop <8obt:3Tenbeiben/
jjernicut u booi-neinen; booj alfoobeel als ghj» ftonbt/
**°oji fut b'oojfaken/ettbe neemt booi ti bie te feftoutof: ©at öawné
^cn bterben/bol-bjengbtutoe penitentie/ ïefenbebe na s^icriits
j®bcbeben bie u bebolen 3ön.«<5hp fult baer mogften bp* tnostüoen.
boegfaen eentghe kafïjjbmg&ebeslieöaems/ aïsfoube
m°gticn jljn on - gbemackelftcft knielenbe / oft iet bies?
SPlijcks bat bet lirbaem moepeljjck enbepijneüjtft bain
oft to cl gbeben eenige aelinoeffe/ten minden eene gftee*
{teltjcke/bibbcnbe boo? utoen narfïert / enbe fonberlinge
«001 be ghene bie u jtict toel toe-gljebaett en sön; toant
8lfoa;fUit glip bol bjocht bebben be bitfbeehanb* ma/
"wrat ban goebe toereken.
Ghebedt naer de Biechte.
J ci. fal utyeghenaden,o Heere, inder eetCtoicheyt verheffen, Pfelm.88«
foemyfoodick^ijU inu dier-baer bloedtgeVFaffchen hebt,
nde in het badt lifter tranen, die uh^ eylaes! uVve Godde-
9<% Majefleyt,fender beVeeeght te Worden, fc ftorten. O on-r
ey»delycke goedtheydt, hoe grooteHjc\sacbtghy eene ontrouwe
Me^aervoorghy t Hemelfch palleysverlaten hebt,endeufot
Jieie tepandegeïtelt,endeover-ghegeven inde handen van ufte
panden?Ghy hebt u erf-dom ten laetften aen-ghejien, ende met
<tnckcnioeduheyt totpenitetie verdacht, ende niet verworpen
"tttaenfibijn, maer welallemgnefondettm't dieppderz,ee„
O Hare
-ocr page 159-
%d.®            Denl.Boeck. HetVI.Cap.
O Heere vereerd doch het gene datgby 'm my gheWrocbt bek,
ende
Vt>etft mijns bermherticb, op dat bet laetfie niet ergher m
vf dan het eerfte, naerdatgbymy ghebrochthebt tot h Ueffe-^
lycl^om-helfenj.oor eenequijdtfcbeldinge mijnderfonden.Och
éft ickjrandede in u^e Goddelijcke liefde, op dat door mijne
Jlappicixydt my niet benomen en Veerde, ende aen een ander
ghegbeven, 'tghene dat tcknugbekreghen heb, ende dat ickjny
doch niet en verVcorpe tot mijne oude fonden. O bemmner der
menfehen, het ümyleedt ,datick_umeenigber ttjdtvcrgraint
beb,om datgbygeedt zjjt
; niet ten offiebte van de helle, oft dat
ickje hemelfche vreuebdë[oude moeten derven.Och,oft ickdtt
foo mochtghevoelen, gbelijck-men ghe^aer Wordt ende ghe~
,
veelt heton-gemachjeslicbaems, bet verlies van kindtren,vait
rijekdommen ende tijdelijcke goederen, &c. Ende nochtans dit tl
verlkïl,verliefetal,den hemel, de hulpe ende bijflandt der Heyli-
ghen,uWevriendtfchap,endea\legoedeWerc\en. Endeghy,*
Heere,en hebt enfe goederen vangheenen noode,maer Wenfcht,
dat 'ftkbier falichlijck, endehier-namaels eeuWelijcken leve,
ende dat met eengheruft herte,het Welckjnet h vereenicht ende
«en u gheheebt zy. lekfie het Heere, ende ick. ben befchaemt,
ende als-danmeeft,ah ick bemereke ende over-dencke,dat-men
ten opjichte van eene ijdele glorie, ter begeerte der rijekdommen
j
foo veeldoet,ende dat uVce liefde foo veel van my niet verkrijgt
en kan: maer ickbidde u vveder-om, verghevet my, o Heere,
vergbevet my, door >t\ve verdienden ende het dierbaer bloedt
van uwen eenighen Sone, den Wekken ickuVeer Goddelijckff
Majefieyt op-draghe, ende in de weerimgbe van fijne verdien-'
j}en,alhetghene datmy aen-gifet, omute dienen .VVaer doot t
ickjvoordt-aen betroute ende verbope, maer'fonderlmgbe
doortftoe gratiewen n'ieu leven te begbinnen. Komt my te hulpe
*Ue GodtsEnghelen^ille mijne heylighe Patroonen,op dat ickA
hetghene dat ickin de teghen-Woordtcbeydt van dealder-hej-
l'uhfteDry-vuldichcydt
, ende van u lieden alle voor my neme,
deer de Goddelijckegratiefoudeynoghen vol-brenghen, &>nen<
tfet
-ocr page 160-
Van de Biecht e.                   i$
Het ghene dat - men doen moet naer de
generale Biechte.
§3let ten eerfiett/ljoe bat gijp nu met gtooten arbepbt/ <®at mftmf
mctbettberlojenfoitemgratteontfangöen3jjt/enbe "atebict&te
«tbancht«©obt uptfjet binnenfïe utoer betten / enbc ™^~Ö^L
0ci3Öt JlSagbalena naer/enbemaec bt een pjopoofi/bat (esstjtn.
0|)p nact tjaer rjennpel / al het genobat güp tot noch toe
BDebntpcHt hebt/ ombe {jbelftepbt befer toerelbt te bic-
Km/ toilt <©obeal-machtichtee-epghencn.
. ^cu ttoeeben/ laet u booi-ftacn/bat bit tot u gfjefepbt Coi ttootó/
13: £>m gijp jijt im gljcfont göemaecht / en toilt nu niet f?"'"ct mate,t
Weer fowbighen / cnbebcttoccfct in u felben toebei: om &£££££
«n ïoacracJjtïtij berou/ in beteghen tooojbirjjcpbtban ioan <T
^obt al-machtieh/cube alle f#ne liebe Uebe i£eplig!je«/
««e gftp (jier toe fult nemen tot gbctupgben; cnbe belgbt
*°oi baer-licben/ bat gfja in ber eeutoicbepbt niet af-
^öckejt en fult ban be ghtïiobcn <©obts.
3r«t berben / ober legbttortelt bat n\»e tnta.be gfte* Cm terbai/
net>gijcijjcl{ljebcn3:j«/fuöeb«boo?-nacmfie occafien tawjt-amibe
«ie u tot fanben bjengrn;enbe laet u boo^- fïaen bat gijp söcsaitört*.
«befte moet boen om befe te toertoinnen: toant ticket ^^m%
mijtkel
bemint/frtl baer in bergaen. «*nbc befenboo?- jS
«act en feftijntin gljratöer maniere tot een on recht üc-
tou ghcfcomen/enbe toacrachtchjck tot «©obtbcKecrttc
3tjn/bcn toelt Jscn/to cl toetenbe bat hu beo? fnlchcn 00^
laite feer bick-to rjls gbcbaïf en men booj ijet btcK-tojjls
«allen altjjbt fcranrïter enbe fctanefcer ghetoojben is/
enbenict tegen flaenbe hem b?ö-toiUkhljjcfc in bit fclbe
Pevjjtkel toebcr om fielt / bp ercjnpcltehanteren met
«nShelijc&e perfoonen/met bjoncfcaerts/etc.&cght mp
ter goeber troutoen / toaer 't faeckc batgbp ttointtch-
'ttael op be felbe plaetfc / cenc grootc tijbeljjcke fchabc
"ooiht t berlies ban gorben gftriucghcn habt / en foubt
auPjje felbe nitt (troutoen l l©aer 't bp albien/ bat gijp
°l> fnlrkeu plaetfe boobeüjcfc ghetoonbt habt ghetoce(i/
f11 foubt gbp befe niet bliebenrf H9aer 't fake bat iemant
«"KtoDis tjabbe ghetoceft in bangier ban fön leben/
«anrcljip-bjahcte Ujben/ban berlies ban eer e enbcgoe*
««en/enbefp felben nochtans toebet om totllens enbe
wetens/fonber eenighe rebene oft ooifaedte/ in be felbe
«e rpc&elea eabcöangierf n toierpifoubt flop ghelooben/
-ocr page 161-
-24i         Denl.Boeek. HetlfLCap.
bat hp in aller manieren beghecrt habbe ban fchip-
fyakct'ontgaen/ oft tori eer/ bat ftp heeft toillen bcrlo*
ten loopenv3E»es-ghcl#ckett be hootf-men neerflicb cnbc
baojficbrich te to efen/ om alle pcrjjtkelen/ bie onfe fielc
eenichfins foubcn moghen binberen/1' ontgaett.
l$iet toe bienr oock te bémcreken/tot toat gebfeck top
meefl gbenepgbt 3jjn/ toant een - ieghclück beeft felterc
fauten/toaeruptb'anbere fpmptejt;bcfe moet men tipt-
toepen/oft toel als fontepnen toe-fioppen/het tocltk fal
{{onnen ghefchieben/ boo? bet befonber rramen oft on*
ber-forek (al toaer top na-ber-hanbt bjeeber af fullert
fp?eken) enbe boo? eene fonberlingbe nrerftichepbr /out
ons in alles te berfïerben enbc te bjeken.
(Coi WciSjc/ ^teit bierben / ober leghr neerfteltjrk het ghene bat a
f n1 "^'ïtS te öoen **aet7 £nöe *"* boE öat s^p lltoE tocrcJ»E" ÖEtct
fcftoau crtöC bol-maecfetfr fottbt moghen tipt reebten.
«Em buföot/ 3Een bjjfben/bemerct toat bat u foube mocpeljjch cnbe
ban iTCTcpöc ftoaer ban een anberaen-gbebaentoojben/enbe toat»
wtptiaem 0iCaaEn gaenbe ghemepneltfck i lacht te ontmoeten?
È*^* enbe ten eerffen/iiecmt bir ban be hanbt -©obts tot bol*
baeningbc utoer fonben/ cniie üaer-en-boben berepbt u
baer toe noch op anberc manieren / om het felbe feloec*
feei}jtk te berbjagben.
Patroon van goede propooften, naer de generale
biechte, dienende ora ons leven te
beteren.
i.$?o)MH>tï td 3!ipclrjck boo? •> fien hebbenbc ben ff aet cnbe ghcle*
baiitjct bet* «* göcntbepbt msfnber confeientie / neme icfcboo^mp
SSWmEt,öo&"t0|juïi,0/
iSitcbt - ba« ^cn teiütn/ bat ick toel eü «bnftelijck begeer te fier*
ter,          ben/enbe op befer maniere m$n leben totl aen- legghen/
acn gbefienbatfoobanigh beboobt ie/ als het booj-
gaenbe leben getoecff is: ober-fuïeks berkiefê ickin be*
fentoech/ enbe in bet ghene bat mijne fielc falichepbt
aen gaet N.ben toelcken ick Ijaim boa; een geleert enbe
<Bobt-bntcljtich man / enbe neme baai i»P / ben felbert
ntfw gantfche ficle te kennen te gebcn/ enbe fime onber-
toijfinge bies aen-gaenbe te boïgcn / enbe bir-toijls nvt
hem tefpjefcen ban tjet ghene bat ben boojbt-ganck bet
felber aen gaet -, boojbts ban hem te berfoecken/bar b?
mp biüclscb/ enbe fouter beringen ban alles bermanc
©clpf
-ocr page 162-
Van de Rieehte.                    14$
%rtpr mntyiet fit/ mijnen 10eete enbe mijnen <©obt/
at SW 35t «Sobt mjjne ficrckt e/ enbe mijne toeülucljt;
cnbe ick en beghcere anöets niet banu te foeckcn enbe
tE beminnen upt bet binnenftemönbet herten/&mcn.
3Ien ttoeeben/ aen gacnbe mijne fiele/ ick nrmeboo? i,$?opüoft
j**0 üc felbe ten minflten alle bict-tbien bagbcn met bet baiitv 1 there
$ Sacrament bes -©btaets te fpijfeii/maeralle acht ba* *#* tc*lic*
Shenboo? be JSiecbtete fupberemto antiek fie ciaerlijck fjSS»
«at itk öoo? langb bepben bicktojjls beb?ogben ben ge* mérite gaen»
•"ecfl/enbcfècrgiicboolthebbe/aen gefien bat itk booi
set npt (lellena'-tijt on gheteebctbengel»ojbcn/enbe
°at iclt mp in gheenber manieten bp u mgnen al-macij*
tighm «öobtcn kan ontfcbulbigben/tctoo?faeckcbart
^Öne üekommeimgbejtoant bie ban bc ficlc/alle b' att*
«cie beboo?ben te boben te gaen. 3!ck befebame mp
8ïootcljjrksm bctcgljen bjoo?bicbepbt banutoe«©o&V
ÖEhjcke ^Bajefïcpt/bat ick foo menich mael mijnen t§t
J'nntmeiöckobet-gh^acht heb met fpelert enbe boo?
'E«icbcpbt cnbe occafie ban cenicb tgbeipek gbrtuin/foo
'Q^3bbuibeljjck toaetgbenomenhebbe/enbe alleen bet*
0tiachtfacmt heb/het ghene bat mjjnbec fiele falicbepbt
ae"-gact.
3tek neme boo? mp„bc felbe te fujjfen met het gebebt/ 39an %M&t
8>theu <5obbeIijek tooojbt/baghrtijeks Jlfóiffe te booten/ teBijacöen
mwe eonfcieiuie t'onbec foecken/enbe ten minfïen een 1'JXïJtuT
^«artiPr uan cene nte te beficben in het lefen ban iet "MiWu
9Qebts.ï^ant ick biet toe lebe/ enbebaec tocgbcftba^baojcH/enbc
Pen ben; enbe is 't faecke bat mp gbebobeu is altijbt te fünecaitfacus l
Ribben/boe fal ick bit konnen acbtetlaten i «®nber be f rSmtxt-
''Etktcnmgnbcrficle/falick allenecrfïichept boen ban,<wqmu
°Efe fame N. boo? al te gbenefen boo? utoe gratie/ ghe*
'Ockctbjijs ick foube boen/toaet't fake bat ick met eeni'
S&elichameljjckc fieckte bebangben hiaer.
len gaenbe mijn Uchaem/ick fal biet ifttocltoefteit/ ©ofttebae'
Cb^bolpcn 3nnbe boo? utoe gcatie/bat ick, het felbe nte* mctlatedijji
«termeer foo leckcrljjck en fal o^ber-houben/ bat bet u* K®®m
™«•OobbelijcketiKaicflept toeber-f?aiikhtoane:maei5
W het in fulcker boegben temmen •' met matclijck etctt
«tbc b?mckcu/ kleebercn enbe bermakiwgljcn 1 gbehjck
Jnnnenfiaet toelaet/ bat het altijbt bemtaem 3P om bc
'i?lEunberbanicb tetoefen enbe tebicnen/ maerutoe
^obbeijjcfte jjKaje^tept boo* al, 39a«: en botoen falicfc
mijne
-ocr page 163-
ï44                Üenl.Boeck. HetVlCap.
mijne ttpt-tocnbighe finnen/fonberlingh mijne oecjfytÉ/
oojcncttbe tonglje Uetoarm Dooi utoebuipe enbebjj'
ftant/als be poojtcn enbe benrén mjjnber fielc.
3, ©an 't ge* ^cit betbcn/ arnghefien b at ten rckeningbe ttibet ge*
ÜjiKithsêïtijbenban mijne goebcren(toant!)rtual toe beljooit/enbe
bdntUcc soc» jjat ^cj{ üan &c ^-cllJe alleen eenenghetroutocn upt bepl*
^em,, ter ghcflelt bm) neme icli ten ectften boa? m» / öe felbe
niet al te fazghUulbcljjcH te bergaöeren/ maer matehjek
gelnckbat betaemtsfoo om mgn leben t'onber-houbcn/
als oodi om be gijene/ bic ick fcbnlöicb ben te betalen/
op bat fp bic mijne b|ocbei-s enbe Uinöetm >©obts jjjn/
in harrn nooöt enbe rjjjebjecft niet en roepen naer Dcit
hemel om to|ake tot a/ bic eenen öabct jijt bcr berm*
ïjjcrttcljcpöt enbe gbenabe.3Ten ttoecben/op bat ten mijtt
bupf gbefm rcrlijck naer mijnenftactmachontorr hou*
beh/enbeiiict nae hetfot enbe bhiaes goet-bnnefteft öcö
totrelbts;to ant ich niet en begbeere rrjeiier enbe marft*
ttgber te febijnen / ban ick to acrarhrelijcfccn ben. 3Teit
berben / tot eenc mateiijcke enbt tameljjckê recreatie.
IBant toatiffce leelijrker ban be rijckboinmen/ bié mei
betftoert cnbc ben fucren arbepbt ban arme menfeben
eitbe bart mpne ottbers bp een bergabert jijn; Iwaer me*
be ielt ben bc mei kan h oqj.hu 3 enbe be arme enbe hoit*
gherigbemenfehen/bie mijne työcbcrsjijn fpsjfen: te
bciquifte" met bet toornen ban eenen tccrlintfc*>tc.3!ck
en fal boo?btaen niet toelaten /bat ben armen te bet*
gheefs booj mijne beure blijbe roepen / om ceii beetkett
bioots / ertbe bat ick baer en tuffeben on-nuttelijrk fat
berfpelcn/ftet ghene barr b rel armcn,mcbe fonben bon *
«en gefpijfi toojtren/enbe <©obt foubcn loben enbe banc*
ken/ toaer boo? telt met-eenen ban ben hemel ghcbnte'
bptfoubeluojDen.
4,©an t te grenbierben/als ick rekeninghe fal h oojen ban mfjit
gaat f!jrtöct|jUjjfghcfin:^erteerjtenen fal icltmp niet opgheblafcrt
toenamt. öjaghen / maer fal mp laten booijtaen / bat mijne bic*
narets/mfjnc mebe knechten jjjn. 3[en ttoceben/fal hae*
liebcn ban noobtfakclijekc bingbenbooificn. 3Ecn bef
ten/fal befoighen batfc ten rainflen mijnen <t3obt alfo*
itecrftelöcR bien? als mp/ efi en fal niet anbers toelaté/
ban bat fp ten mtnfteit alle maenben eens te bietfttert
fullcn garn / enbe ontfanghen bet hooch - toeetbicbl^
^acrammt/toam h« ert is niet se&eijfch/ o i^eere/ baf
-ocr page 164-
Van de Bieehtè.                    'i4j
&?EbleMt ^ciite/ieis «<* « g&eenen trjritfl en behm
ton?» al0 am $an eenigbe anbere t>ic mp onbcr-
oZ,? m/W Wmfcn t>at alle berergheringe toech.
iiZr^m^etm-ic^e^ch f°* baEf*aI» "* mogelöcfe
'^«btgjjebaentoojbe;
beoh^i ^ E 'bat lcft mp f00 bEeI tE "«rfïtgher moet tobontó 10/
irifHf tot mx Ebt enöc ^ï tonichtici) leben/ boe natiwgcfut
h meer ban utoemtïbehanbt/al ben ich bieaon-toeer* Wm&u
ko,„ fanaöm öcb' ®00#ts»» mp teecl tebojen gbc*
biPHft"/ ?Et toElch ich ter enen ban utu<m <*3obbeltjcfceit
tnhJ» .K0ltnmtetoc"kffelW»/Ö"toelckickals-mt
itaL"Söeti-taioojbicüepiw ban tttoe *©obbeIiic&e i&a*
1 "^Pt «eme te boen N.
oentüht Jm l'cfe ^i"" 'cfe 9root achtIrtoef ttEmcn bP «.«au score
«?««?* f Lmp ^«n****: toantbefen feer bo- ticS
felbP,; lf/EnDE SÖeenfms te her-halenitaaer om ick tten tam ober
fieiettV b£ÖCPIt bEb«t«» eerfïen/ gelbck bit m# ner ts i*mibw*
feu / ,a'tcb0PÖ£ nutenbejjjofijtelftck foube mogen toe*
oene / sUD0Jbts ,laEE ÖEt HPt-tofffen ban be reeftte re*
to»h. J? . '°° btrEl a,s mijnen ebert - naeftcn ban mn
'««öe moghen berepfehen
hJ02btt/lfl,^ttïrn/aeK #"*«« oattemictghebonberten 7.©angocöt
keer?» '00 ^EEr ljt^1 tot em eot I<*en/ala Ö« bcr* gScIülöjap
kieren mct S0E0E mmfr&E« 3 foo fal icli buf banige bcr* te &a*«faw
Setro» 'Ck toel toetc bat ubJEr "ÖooIÖcker JlBajefïePt
'ck mcV38^: EH0E baEr°mmc bic fulcfea niet en jtjn/ fal
öaet aii " ""#"&«!>& fchoutoen. ÏBant het quacöt
"aem ï,r liem boo*ot3 / enDC kan u niet aett gbe*
oft ©,; 'En; 3Ö^ïï»ck oocfe aen gbeenengoebett ©aber/
meiS*!{au daghen bat fijnen fone oft enberfaet/
benhp-, m9bE menfehen berkcenv bie niet anbera ett
foitoVm tbanraeöttcflaen/boc ben fone fijnrhbabes
Kinck i?°sen bErmon^cn/ oft oen onberfaét fijnen fóo^
8obhe/„ r r"rpannicÖ ba»cn. J©ant bit felbe boen be
tot hPr ? me"fi"öm / ons bertoeeftenbe enbelocbenbt
löebpV C / toaEr b0°? «knfius onfen falich maker
'nnttr;}!?1"000""'1'1/"10^^^ toebcrfjiannich aenu fl^SS*
S^EE"™öeeobttoo?öen.
                             SmoS
fleöucriVhörfïc"/e»bEopöat befepioooóffert bafïenbè mmmu
13 mothten sgn/neme ick tien eerden bpo? mp/ owsa-fi«*ê.
-ocr page 165-
14S          Denl.Boeck. HetVI.Cap.
l)icv af met mijnen ISiecbt babér alle becrtftien bagfiïiS
te öanbelcn. 3Ten t nucbrn / op bat ick Ijtt felbe betci: te
toertke mocïjtcfïeUé/foo fkileickmp felbé'befe pene ba"
ecnaclmocffeuDttebepien/'tenspbatickbit N 0c?
öaenl)cbbc.3tcn berbé/is'tfake bat bei mijnen löiecbt-
babet goet tal binben fal ick mp felbenbooj eenen tjjöf
betbinör n/met cene belofte ban een fekcre penitentie t*
boen/in ghrbaüe trk in gncbjeke benban te bol-b?engcit
'tgfjcneickboo? gijenomen babbelen biertjcn/ick ne*
me booj mp bit feibc bagbeljjcjj 's morgens te hei: lefeit*
^r en bijfben / ten minften alle toehenoft maenben / bi*
oeck aenöatbtel^chte ober: leggbca.
Ghebedt, om te verkrijghen votherdicheydt
in ons goedt voor-nemen.
OHeere Godt,Koninckjler Koningen,ende Heere der heyt*
krachten ,ickpelijdeu in de teghenftoordisheydtvanti
ghebeel heuielfcb fayr, dat iekjifter GtddelijckerMaieJleyt tot
noch toe ftantrouftiebghefteefi heb, daer itknochtans ontd'
lijeke Veel-daden van ufte milde ende hberale handt ontfangelf <
heb, de ftelcke ichjiïet tot liften dienjl, maer Veelom teghen $
j
op teftaen, gbebruyekt heb. O Vader der bermheriuhejdtt
fteeft mijns ghen^dich
; ftant het ü mj hertelijcken leedt d$ \
ick. ghedaen hebbe, ende ickjiome met den verloren Sone ooi"
moedelijck gratie verfoeckende, endeftorpemy ter aerden vool
den throon van tifteglorie,aen-fiet het maeckfel ufter handel'
Sïet ickyerfake den duyvel, de ftercldt
, ende alle depompe diï -
felver,ende neme dit voormj N.N. m ufte teghen-'ftoordich' J
heydt, ende tefebottwen defc N. oceafien, door de vvelcke i& fc
foo did^vvijls ghevallen ben.lckjvete wel dat ichjn den dttC' b
des oordeels niet en fal hebben, daer iekjny mede fal kgnn$ Jj
ontfchuldighen; vrantghy hebt my denvvech ghevvefen, $
n
ic\moefte door-wandelen, ende dat meer isjnbtmy meer dt* ^
endere menfehenghedaen, uwe wetten ende oordeelen befoW
tJ
ierlvjchjny ef>enbarende,endc fonderlinghegratie daer toegv^ h
rendeomhetfelvetevcl-brewben. Endevoor-vvaerwaet
*
fake dat hkj/et hondertfte deelghtdaenkadde,V4nbetgbe'1 Jj
-ocr page 166-
Van de Èïechêe.                   147
d<tt ickyoör dewereldt ghedam ende gheleden heb, ickfoude
Volkomelijckjivve wet onderhouden hebben, ende joude on-
tvvijfdyck^ondcr uwe vrienden endeghetrouwe dienaersgbe-
»*%»r hebbengheweesi; maer ickjn ben als-nu niet weerdich
ghenoemt te worden uwen fine
; maer maeckt my een van Lucfy
Hvve huerlinghen, endeghseft my uwe gratie door het bloedt
Van uwen eenighen Sone Qhriüm Iefus, vvaer door icl^defe
goedepropooften mach vol"brenghen, enden, ende Chnfim
""ven Sone, ende fijne alder-heyluhfie Moeder mach dienen^
^de met
«in der emwicheydt leven, Amen,
Schiet-gfubedekens.-
JCkhebgHefWoreneudeeen vaft opfèt ghemaeckt té be- Pfolm.ii#.
ft vvareu de ootdeden uyverrecht-veerdichcydt.
*n fal mijne ficie Gode niet ouderdanich zija i want van Pfalm.tfr,
aem is mijne falichéydt.
'«ben bereydc ende niet betoert on» üvveghebödent'on- Pfaim.n&
acr houden.
""j^tfieléheeft fuftghebadtom te begeerenuvveghedode'n Ibib,
*°t alle tijden.
e'i vvech derwaerhevdt hebbe ickghékoreri, uvve oorde'e- Ibid.
, ^en en hebbc ick niet verghetcn.
"a-lc mijn hertc.he'bick ughefocht, ca yviltmy niet vet- Ibid.
«ooteu van Hvveghebodcn.
Remedie teghen de fcrupulen*
t>
<£it bupbcl tytft baot cent gjjeto wmte/gljeljfcfe het ©ai tnx0é.
jT^Ittpott Itfidjjrft op bevielen tefcolgfren benfort* boi$t e-ioc
*<*/ bieban ljém blacift bm felijen mn fctimlmtlU vutte |ot*
e ümattUuticjjnt tmeemfcienat queüöcK ettbe moepe* {££tetóri1
ijtcbï»»en/£Jtbefijn hette/in 't ïoelcb hsvs Üonimk
«ttahPCP8cn&E ^eöc3 begeerte nu te cufïen/ott-gerufl te
H
'.,, n:*öt gïjp han luiüc ttem te tyooitu/enüe onöerba* j^, tlM
efib',r^e,"en-8ft toel/toilt gt>p fijne uebiifgcWfcfcttebm öat-me>if»l
htf*i t®en acröt *p«en fentitrn; eü onbet-febepben oft ftonttctó of*
SS??"te ^0Öt niEt Öet *»«w«!PÖ* «4* $» ffi|Sg
en u,' JraUc mmfcDen/ tn 't toelrk geniebupfterfjeben oft bnff Ken
•"«Wen göci)onöot.<©act tot &em/ enbe öp fal tt ber* öupiwi temt
ït a.
                  lichte*?;
-ocr page 167-
148             Den I. Boeck. Het Vl.Cap.
ïicbtert -, neemt utortoe-Ultichttotbemboojutoegïic^
fecbcn/cnbe bat foo bicli-tojjls al3 ghp konbt.3t>cn bnp*
bel ut contraricn ftcapt bupflerniffcn/betocrt/ctt ont1
ftzlt
bctherte/ toantïjpbenjjjincetsfcci-bupfïfrijebcn-
®aer cn-bobcn / en is ben S^rci-ciiiet onfen pepsv en crt
ijeeft i|p niet grgcJjcn bjebe aen bc mcnfch.cn ban goe*
ben toillc; ia'etu banbaflriijckbo?en fiaen/bat ijet gene
bat brri iit toenbigen #èps/efibjebe bes herten tiirbeert
ban ben mtabrn i». «©abt is oock bc toarradjtigbc lief*
be; ghemerdu ban bat befc be b?cefe berjaeght/ Icgljt af
alle on-bolmaerkre citbeflabcljjckc b?ecfc/enbe berfiout
«te garn tot hcin/öieu foo minneljjckcn noobt/feggen*
Matth ii. i)E: üjamt alle tot m» bie belabcn enbe bclaft 3pt / cnbe
icfc fal :t bctinaheit.
25^c,itnst;e 2CHc bcfcrupulcrt toojben tot befc nact balgfccnbc be'
öxficupuict öcpliitgöeit gt}eb?ocht:ernigberaRrrt bc bicebte. 3TC
giicn ücfe/ober pcpjl in ben ectfïcn/toatbar <&abt boel
fif«snöJi«i ijst ghebobt bei bierhte / ban u berepfebt j is bet iet bat
tcffciifiifrïu' gjjp 0p mcnfcfoclijeke manieremet gocber troutoc/ enbe
^Mcrijt^ on ghebcpnft u acn ben pnefter fonbt openen ■>. in fulc
tpjmitciu kcr "Wghcn bat hp Inet booj tot kenniffe uto es ffacts
mach Uomen^toant aen gefien bat nicmanbt ban atlctf
in t bcfonber en kan gbcbadjtich toefen/en fltjt cnbe cl*
eet ghp u fclbcn niet op boo? eenen fottcn arbcpbtt toie
iffet bic met ben Pjophcet niet en moet bibbcn om balt
fijneberbojghen enbe bjembefonben ghcfupbert te toe'
fen i $oo?-toaer niemanbt. <©!hcmerckt ban bat bit fotf
is / tebergheefs is 't bat ghp alle nbje boo? lebcn toerc*
liert/etc.toiït tnbachtieft toefen/ cfl foo naubj onber-foce
ken/ aengcfien batter nacc alle bcboir est nerrftidjepö1
al tijbt noch eeitigfje bebeckt cnbe berbojgben full«t
blfjben/enbe immersnict en konbt toeten/ aft glip Ijae*
oft liefbe toeetbich }ijt.©aer-rn boben/gljptoectupt ö*
rnt-ftémtge lecringc bcr 3Bocto?cn/batnaet een biecht
met bei)oo?löcke neerfïicbipbt gebaen/ u anbers niet et*
fïaet biechten/ban bat gijp fcaer 3?jt gebaen te bebb**
■SEen i batbacr gtoote fonbe in gbeleghcn is. 3Ten j-W
gijp baec ban nopt utoe biecsjte ghefp?oken en ftefrt'
rnbc bat foo fcker/ bat ghp 't foubt betren ftocptfrt'
©m fmipu' 19oo? al / toeefi ghcftoojfaem aen ben iBebetjjn / öie^
tofen moet ^fa gijpgijcbcn Ijeeft / enbe bottbt booj fekec )coe\i»
SSS0ttdi Jjf f 3&lEte0C len is toau alle n]3attn mU toöfc w
-ocr page 168-
Van de Bicchte.                   I49
We») bat alleen bot onocrbantgïjcn ut bit fluck bicto* bitt^tam
«* m beöalcn. Hen 4. en Uieet gbp niet bat ben $eere/ taitjipbicro
«ooj ben 25iccht-babet tot u fpjeeckt/enbe ti bebeelt bat «ebafcrijsf.
SöP it foubt g!)em|t hottben i totlt gSp bem ban tocbec-
wannKb3tjH5>
hP^.B ftoectre,t / b0°? W° beel als aen-gaet Set berouto Semetric te,
i.«!w m/tto,^dt3ÖPoftfpuop recfttelijch leettfni söm öcfmi-
«P* wat oojfahe 4 totlt ghp banboo; befc oft bicrghc* f*Z biC
«ojtamp/iianjmaeruoDre kamcnbiek toiitebe* SSt*
a^rten enbe goebachten: 't is ben bupbcl bie u beft in- im-battzna
bila
£/C?ÖC u "»■ wekt tot het bol-b?cngben bei felbcr/ **&•*«•
bdft!?°VlEn&0 berat;htrc / "t-baebtidjbat gb? eens
enl , °*u Sömo'nen bebt/<©ote acn te Sangfjcn/
'cei,emtebictten3noth foo btoaes enbettpt-finnicb
Rh»/?-3?f/ 9i,p'*al/ 00cku wel baren enbeecubiU
airt ^"ÖfPÖt toilt bertoerpett. ©emieut bit wosoofi
^moighen-flonben/ ja oocfebtck-toöls binnen ben
agije/enbe befit alt^bt uwe fiele in betbulbirljepbt.
öooVl.^m?re berto0»bc«« / bat ghp gbelcubt to ojbt/
tthrhÜ"/SÖcbacljtcn/totbEtgljenÉ bat ligljctooonis
fchiïh, x 3eUj00Mteb?engbt bit mebe: booj bcfe ghe*
•» «irrV r f°mtÖDts *•» °"3 gftemerchr toojbt enügbe
bat h,L . °fte t,EtocS»»ge oftroctmg&cbes Iidbacms/
« top onbEbacfjteljjckfeekm/ enbc ban ffonbeitant
lee/v» T" '*JIKaeciclt Öooje uklagljcn batgjp ghecu
»>ich toX/1 ^u ltts mo8Srtfc* göefcbicbct oocfe
8behnJ?. ?at5ÖP 5?,Ecn becj«aeck oft gbcnuccfjtecn
hn^, u3l)pbaai öaet oftjjrammoeöidjepbttïte*
«n»t *£? vs £"bE ,tiEt tc3Öcn-flaenbe/ Ijoe ghp bie
fooh£i? £Ïft/ Ci1ÖC fa^-toiIIifÖ sMonbm hebt /
ooclvh te Jtoacrtrei* ubjE fenbe. 3n fulcfeecborgfc
't feihf bat9,JP b'cïiwijls Mijn u betrouw geboeïr/ï^e
Wat ^ f.00?*0&t mEerï,E!: «tbe.bttl-macc&ter is: Want
foiibrX tb"ouw^ ante»niet ban een beufa&cn beu
boo,L ? CU[CÖ»1 bat bic nopt a&efcbicbt en toarc/ noch te«"OT &(ï
befw m ölE»ïrt tcbjtllen boeit; gljeïyckcrtous om fo: •' "' Wt
*ensZenKbemm^ttewefenWncnttgcronS " JK "
mattSa!t.Ö«-Cb*fci:tIp!tIc,t fanptett&i«tij*/batie* tti!nt?le '
""««iteo&tmrtbol-baeitMtöecff, i^jug^bor ™^
-ocr page 169-
15»           Denl.Boeck. Het VI. Cap.
j»!öactting|)8 boert i gï)p fuU meer bol-boen / booi een tocrefe bat tutf
pa lotibot Ucfïjz gbefebiebt / ban booj bnpftnbt anberc upt bjecfe
gbcbaen; jac bit toeecli upt liefbebol-bjocht/foubeison*
Ifi^fbet nctt ,0" krftcjjticötni}e SJWWfr toefen/batbcc alleen fo«*
toetc&tïtó b/af - n mm be foitbe /enbe ontflacn ban befcbult btt
w "t jxfDcge* pijnen. &egbt mp bi?cft eens/in toat maniere bebt gb!>
frijicaau i^übt bergtamt ? een anber bcminnenbe/ bem jjatcnb*:
fcgijt nu eens upt bcr bertcn enbe on • gbcbcpnft / 31c*
bate enbe bctfake u taetelt/met al bat u acn gart; enbe
u rnguen \$eete mjbicn <éabt / bul iclt gbctroubjrlót*
beminnen >gfjp Ijebt bem berfoent: maer gijp bergcafflt
fjem/JS'tbat gijpftcmon-mattcli üwft* is'tbatgö?
ban bem (nis -trout / ban fijn gljeloobe / enbe ban fö'tC
Jirföe. $>cgljt mp ittrf) eens/bult ghp ban $obt hem»1' ,
toefen^ beminbt hem : enbe boebanirb gbp <©oöi
t' utoaerts ïoilt hebben / bjaeght u foobauich tot bent '•
3]cli/fegljt bp/beminne be ghencbiemp beminnen. tytl
hicefïc gijtbob% isban be Ijefbr / enbe göp tyacgbt u at*
pft bet ban bjeefe b;are,
3Tcn birrben/ btn anberen is met alfulekc benóuto**
ïjepbt bes ff enen bebangben batbp in alle faken tajl'
als eenen bic in bupffcrniifcn nianbelt; ober al enbe W
&*n retujra* alles bjeefi typ te mjf-bpcu. Sïoojt een kojt bermaeH*
tótfenmuet Bjebbcnbc gljefpjoltcu utoe biecfjtc/ enbe een op-fet &)e'
titer eme re» ntafcftt ban 0obttebtcnen/ loopt in ben toeeb fïjnb^
SunmaS sebobfn/enbeberbieptu herte;fcbout 't gene/baètgöP
gcitc ?iaet i>u fehet tn toeet perifckcl gbelegfteu te biefcn/enbc is 't b&
met feta e» gbp baer ban niet fteelfrfcer cn3ijtj <<&actboo?&ts/enö*
tó paijcticl gtjp fait bjp inanbelcn op b' abere enbe btn bafilif"1*'
t'toeftn®01 énbegijpfultbcttreben ben leeutoe enbe benb?aecft/>
Pfal.9o! enbe tornt bar ben ^eerefnnë «Engelen ufacbolenbeeF
. ©at'fcnipu? ?i? bat fp u fouben bctoarert in aïïe trio e uicghen / e»?
lcufciuno2t bat fp in baerliebct banben u fullcn bjagben/op bat 0««y
b0C1,r5*llIi.ck bP a'bontüren titocn boet niet en poot aen ben (l^1);
Sin- m ^ict toatbateobtbnicbtigbeenbeboo?fithtiflöema,t.
1 tmciuijw nenboeitirtttoijfsiacbjigöe faecfeen/ bj at bat göp^
jsöe tetóüt» anber foubt raben; enbe boet öct feïffïe. 3!n't gljemf?'
frtjcfatitsn becmaenicftu/bjiltubpfroutoentn^obt ffcllcn/fni'
ta^mrSt: toebeï-ftaet bjemelijcft ben boofen bijanbt / maet nv f f*
boo?^anna= Öem bftacUtenbe enbe berf mabcna-to p/als ban tm"
ben üeïtoon» baffenben boubt utoc gbebacbtcu af-Keeeenbe. J©ac!)£
j«»t Qel ban tt toöcfem oft öem iet toe te laten / booi w^
-ocr page 170-
Vin de Biechte.                     ijs
ï*$lsbieti)tcïi/ berabcuenbeonberforckcnulncrfon*
°cn: toaau bat en isanbera nitt/ ban tipt öupfierniffcit
"dit Ujillcntreckeu; öantn bebupltdjepbt off gijrbatb*
't'niffe üer fonben tetocntelen/eribacruiit mnucljcpbt
f°i'c{irn.|>cf)ottt ccclt fjet sïjcfetfcljajj ber gencn/bie mrt
faupulcit oft bicrgelijckc ürnoutotheben bes forwen ge*
iHctti^it/ alsoockfjetgïjrbntt'cköcr aotdieit / bic bc
1 ■afibus coafcienuxban fanbé/oftbaubefUjancIjebc'bct: <©«t (trap»:
toitfcieutie jjanbeicn: macr bobcn al/upt bot tact utt) es ^rtl inott
25u-ci)t baörr© / bérfmaet bc quabegebarhtcu/ bis uiu- -^fe^,,
^IiCjettöejjout bitboa?ccRfckct tceckcitbatfeu mif- ban anüece
«ag^fii batgijiun bcfe niet en confenteerr: enbe ober iaiiüaermdse
fuicka ijet en is niet gïjeraöeu/ botmm öie aitbers/ban 0Oti* S*«uflt
W't gcucraei cube ara eenen baoifidjttgbcn 25ici-iu- ^ifcrathoa;
«aöct te kenneng!jebe / eitbc aifoabtck-uijjlaaisgin» taibaubaa
poort lierfmaöm n af gljckecrt 'fait Ijcblien ban ijef tot teïefca
''t gijeben enbe bebuaftprijebenbeï fonben: keert n ban ?,ehs,a" 0c
flonöen boe? ecu g!)ebuL-tdjgJ)rbebr tot vöcbt; toont {ja {^f")aU!!
Jsijettoaer acfjrjdj itrht/ enbe booj fijn !idjt/fuïtgli,i gin Jat tnas
' Utjjt ftert. Steekt tts* alte occafie ban öanch-fcggfjin* >"«? «1 oen
flOe enbeucföe rat ftem; eena-becia üeincctkcube bar ^ ?#to
ÖÖp uan be booj leben foitben ontfligben 3öt: ten aube- ^S. n*c't bat gijn ban bc reg!jcutoao2bighe cnberoekomcnbc tneüpt-«riaaert teotüt, Js't fake bat u ben ottpbcl ingOerft f)>:x &ataa\\
af*
fax
Jfcfickel ban te herballen / boojftoubenbe 'tgijene bat pulqtftn p
a-J» raoghdtjek fult moeten Itjbcn / oft brdirfen om te ^Smtt
J°'tbcn"t'antgam / toadjt u ban bit in't bijfanber t' on» ^e-Mjgi,
"er-faeckrn/ macr in't ghcmepn offert «5obe nhertc
eenemad o|j/njeeft fcker enbe gfjemflt/ batbegaebt*
j>Eflbt >©abts nier toelaten en fal / bat gjjp bobeu titoc
. /^Öt bekoozr fult toojbett / enbe is 't fake batjjp a brn
*«t oft ijet pack op - legbt / bat ijp u 't felbe boo^ fijne
«^«•tje r**.lijcïpEit ïïiaffïien/citlïc licïjt maken. Bobcn al ï)? mort Hf*
*"ccflubjeni3!crht-babctal!5 acn 45abtgöefjaojfaem/ nenSSedjt-
«'einerckt bartergefdju-beu fïaet:5J>ie u-ïteben boojbt,' ^JS*13*
'E Öaojbr maj toaittta be toaerfjcjtbt toaerachticfj/ foa |a^»*
fth i^SÖpiuftm bacfj bea oo?beels niet konifrn be^
lr,u,l°,cöttoo?be« / iiatgl)» fijnen taiite enbe gïjebobt
«oibjocjjthebr,
K 4                  OefFé-
-ocr page 171-
ïjz           DcnI.Boeck. HetVI.Cap.
OcfFeningeby maniere van Ghebedtvooreene {cru*
puleufe ofte door reghen-fpoedt bedruckte
fïele.
\T WeHeylighen Heere, hebben eenen Wonder-baren Ween
ghevolght dienende amuWegheboden: Want Watiffet
meer te verwonderen dan te Wandelen door het midden der
baeren,ende te ontvlieden het fWeerdt van Pharao? Watts
Wonder-baerder, dan te fegghen aende huylendezjee, SWijgbt
ende houdt uftil-, ende dat van fonden af , debaeren Worden
ghetemt,endede fchuymendetempeejl,in eene grooteftiltevet"
andert,endeuyt veel tentatien WinfteWordegetrocken?endeA'
g'tdatde legheren der krachten defer duyftemiffenteghen op'
Jiacn,nochtanson-bevreefi teblijven.Voor-WaerteverWonde'
ren zijn uWe Wenken! ende mijnefielefalfealte Wel bekennen:
maereylaes! fiet mijne vijanden hebben myom-ringbelt, ic>L
benghedreven in 't vlac\e der z,ee, ende de tempeefl over-valt
my! met Wetende Waer ickjny keer en oft Wenden fal; ickjie d*
leen de haven van uWe bermberticheyt open; tot de WelckS lC*~
mijne ooghenjlae : ende [uitghy o Godtvanaüe troojiu aeti'
Jicht van my kunnen af- keeren, op dat ick^gelijcl^foude Wefett >
aendeghene die dalen indedtepte? Wat fait'tubaten, if*
&.&.*»*„ <*, 'dat ehymy te niet doet, die ben een WerckvanuWe handen-
rcgijen fpatt o on-ghepaelde Goedthejdtr mijnen Godt,uWen Wille en u M"
ftjnc tae* datter temandt verloren gae, noch ghy en verblijdt u niet in $
ïJKoötfoiKlsqt hedervenijfe der levende! och hoedickcWijls hebt ghy my vet*
iiVaet* • maent dat ickop ufoude betrouWen'.uWen Konincklijcken Tï°*
pheet die roept tot my,endefight: Hopt in den Heere, endedott
goetbeydt: maerdoor Wiens bebulpfaembeyt fal ickjïïenë^
menfch, Wiens finnen van mijne kindtfche daghen af, gh^e'
ghenzAJn gbeWeefl totquaedt, eenich goedt konnen doW-
maer Weder-om ghevoele ic£_ mijnen moet verfterckt, Wederf
om booreickuWen Propheettotmy roepen: Hoptinhem, en»*
by fal 't doen. Maeckt dan Heere dat ickjdlen mijn betrouW11
iputlleenplkifyercktghy bagaedtm m^Wmgbyop-r^
(lid*
-ocr page 172-
Van de Bicchte.                      15 j
inde loutergoedtzijt: doet bermberticheydt aen uwen kattj-
vighe dienft-bode; Want ghj bermhertich zjjt, endefultmj
falich maken, ende inder eeuWkheyt falickuWe bermbertich-
hedenjinghen: Wantghelttckzfalich z,ijn alle deghene, die m
u hopen; gheluckzfaüch is den menfcb,Wiens huif e ende onder^
1
Jlandt van u komt; ghduckzfalicb is de/iele, diefoo-dantghe
op-kjimminghe by haer-felven heeft verfint ende,over-ky tin
iitdaldertranen;doordeWelckefyWordtverheven bovende
JBaet tooj
hoocbeytderaerde, bovenalle de Enghele,boven al de hemelen: ^'£2
vernaerdert haerfelve tot u, Werpt haergbeheel in u, ende om- tocïtjebêtoojt*
helft u; Want ghy f eenemadgoedt z,ijt, uWe grondekofe berm*
herticheydt endeon-ghemetengoedtheydt over aüeuWe Werc~
kenxjjninder eeuWicheydt: Veantghy enbemmdt nitmmdt,
ende verlaet hem daer na; ghy en roept niemant tot u, ende ver-
fiootheni;ghy en -noodt nkmandt, dieghy daer na met ijdel
handen ende on-begaeft van u Wechfeyndt; ghy engbebiedt ons
niet op u tefteunen
, ende treckt u van onder Wech, op dat onfe
vija nden met onsfoudefpotten,fegghende:Hy beeft in den Heere '
ghehopt, dat hy hem bdpe, dat by hem verlojfe, Wamhy begeert
hem-,eft Wel datfy vraghen dien boofemVVie ist die ufal ont- ^^te/
^eldigbenendetrecken uyt mijne handen? Veantghy de Waer-
tuaerawmot
heydt zqt, mijnen Godt, endegoedertieren aen deghene, die'm Ë^bt'it*
« hopen; endemyt en is 't gbefeengbeWeeJl, dat iemandt op 11 icnmacu
heeft betrout,ende dat by verlaten isgheWeeB. VVaer-om dan
wijnen Godt, ick_fal op umijn betrouwen Hellen, ende ick^
Mfal niet befcbaemt blijven: in u Heere fal ickjwpen ende in
tor eeuWicheydt en fal my gbeene fchande ghefchieden
; woch
Kiijne vijanden enfullen my niet befpotten: Want alle deghene,
die u verwachten, enfullen niet befchaemtghemaeckt Worden.
is u Heere (die de nieren ende herten onder-foechj) niet be~
«tnt, dat ghy alleen zijt mijnverlanghen? Want verbeydende
heb kliji verbeydt Heere metuVeen Propheet-, ende hy heeft my
Shefeyt dat ghy op hem bebtgbelet. IckJ>iddeu,o Vader, let,
e}ide neemt oockjichteop my,endegunt oockjene kleyne feghe*
ninghe: «enmy uW$n verleren fine: Want iil^hebfo in uVoe
K $                          berm*
-ocr page 173-
ij4           DcnI.Bocck. HctVI.Cap.
bermberticheden gbehopt, ende die in u hopt fal «Wc berm-
berücbeydt om-ringben, ende na voordt-aen fal ickjoor u le-
ven ende nut voortnj, ujt gantfcber herten in u betrouten,
aen -ghefien dat gby de doodt voor mjgbeflorven zift, ende
duyfendt-mael u-felven my ghegbeven hebt, endefonder mate
meer bemindt hebt dan ickjny felven, mijnen Godt,Vader de/
ghenaden, ende Godt van allen troolt.
Proteftatie voorden morghen-ftondr, teghen de
aen-ftaendc tentatien ende fcrupulen.
1 CkJ>ekenneintCiïe teghen-Woordicheydt mijnen Godt voor
■* uVce Engelen, endelleylighen ende voor al u hemels hof, dat
gby my eenen Godtfult Voefen en ickji^engetrouWnn dknaer,
tot den uyterfien dach mijns levensifcantgby zijt mijnen Heere,
endekkjityefUve; gby zijt mijnen Vaderende kkj&ett on-
Vceerdigenfone;ghy zijt mijnen loon ,maer al te groot ende rijck,
$?!$ öer ttpt voor my, ende noyt oore en beeft ghehoort ,noch ooglre ghtfien,
imttoimau nocf} menfchelijckyerHandt begrepen, tgeneghy voormy bereyt
hebt -.Endeniet teghen-ftaende dat die dinghen groot ende veel
ïnJt getalzijn, nochtansgby zjjton-fyreckeljjckmeerW'eerdt,
dan alle uVve gaven : Vnantghy zijt mitn deel, ende koftdijck,
erf-goedt.Om uVven t' Vtille dan als pelgrim, ende ttyt-lander,
faltck gaen, endeloopenindenVeech vanuVi>egb:boden, orfl
dies Veille dat gby mijn her te hebt verbreydt. Is't datter ecni'
ghen vijandtmylaghen leght,op my valt, myaen-lockt, ver-
vaertmaec\t,oft liflelijckfoecktt onder-\ruypen ,ghy allee»
fitlt mijnevreefe zijn,mijne bope,ende mijneliefde.lckbebbeU>
uyt-ghelefen voor mijnen Heere, ende den duyvelaf-gefiïorert^
tnde mijnefiek blijft aen u gehecht-.ende Vtiefal my af-fcheydf ,
van WÜ>e liefde ? hoefoude icku komen verlaten Eonteyne allef
goedt, ende van felfsloopen in eenen af-grondt van alle quaedt?
hoefoude ickukonnenhaten, êoneyndelijcki goedtteydt? f»9
langhe aljfer leven in my fal Voefen, fooenfalickjan mij»6
mnoofelbeydt niet af-Votjchen; noch en fal iet voor goedthoU"
4tn, nn 4 dat u ywbaghen k&n, noch en begheeu datter
-ocr page 174-
Van de Biechte.                    ijj
Pan m§nen,tVcegben iet voorfuUkjgbehoudcn Veorde^ten
Ky dat ichjerïl hemel endc aerde, de H.Maghedt
Maria,
d'Engbekn inde uVeeHcyligbcn, ende alle creaturen die mijne
gbetuyghen zijngbeVveeft, aen-gheroepen hebbe om betfelve te
ghetuyghen, ende in hunne tegbenVvoordicbeydt u verlooihene
mijnen Godt,ende verkjefe alle quaedt voor u, die ijjt alle goet,
de bitterheydt voor de foeticheydt, uVcen haet voor uWe liefde,
ten laetften de doodt ende dmeeuVptghenrouVe, voor betghe-
luckfalicb eeuVvich leven ende vreucht in u; ende van a mijnen
Godt ende wijnen al.
Oeffenjnghe voor den fcrapuleufèn.
ICkbebbegbefeydtdat ickjelijdenfalaen u ÏÏeere,miJHeon-,
rechtveerdtcheydt, endeghy bebtvergbevendeboosheytvan
mijnmifdaet: Ick^hebbe ghefcydt
, ende van flonden aen hebt
ghy ttyt-gbejprokjneen trooftelijckyooordt ,fegghende: VVïe
fonden borden u vergheven, Vrantgby 'top my begheert bét,
tn my hebtbemindt. VVieenfoude u met bemmnen,o grondt- ^f"^^
loofegoedtheydt! Vcant gby my opent dejlotenvaniftoe berm-
fpiuutcöoupt
berticheden, ertde met de beke iCtoergbenade hebt gby my over- i^cJ,^^
Voatert endeghefuyvert. Wat foudtghy anders moghen doen, fpc bul-typ
« Vader der bermherticheden?gbemerckt dat ickyeeet dat gby iKa»
niyverbeydt hebt van dereeuVeicheydtjndigefotht dat ickyart
verre ende vremde landen tot u Vceder-keerenfoude: acn-gbe-
fien dat gby drij-en-dertichjaren in defe plaetfe vol fcbrooms,
ende Vfoefle Wtldernijfe my hebt ghefocht met arbeydt ende
Hefdc. Watkondtgby anders doen, dan uVcen boet-vitrdigen
verloren fine t'om- helfen ? ende bet roockende vlas nietgbe-
bteluyt- blujfchen, noch het gbekroockte rkdt i eenemaelin
ftucken onder de voeten treden? maer mijne handt te vatten,
Ï&4**
my te bedaren, mydieghevanghenben, ende in duyfiemifle
Jjtte, uytde banden ende het huys der ghevanckeniffe tegbe-
tyden. Maer
\vaeruyt bemereke ic\_datghy my bermbertich
"tyt gbevpeeslf dat ick gbenade in titye ooghen hebbe gevonden?
"k. toeet Wel, dat ickyerre van u Vcas, ende dateenenfiereke
$}>e\vapenden my hadde glnb*ndm\ ende 9pmijn omerfiens
-ocr page 175-
ijtf            Den I.Bocck. Het VI. Cap.
gby (want door niemandt stnders en kan dat ghefebieden)
bebt mijne banden injluckenghebroken, opdat ickjan felfs
foude komen tot de fuyvermghe des kedt-vvefens, op dat kk,
u of eren foude ten vermorvvet ende ghebrijfelt herte, ende eent
«jferandedeslofs; gby hebt myghetrocken met de koordekens
van Adam; met de bandekens van liefde,op dat ickjzomenfou-
iejaeloopen naer den reuckjvan uwc (pccerijenéndefalven-
Wat ü't anders tot u komen, dan te verlaten ende te verfoeyert
degevvoonelijcke converfatie endeghemeynfehap, dan ute be-
minnen, diemy van der eeuwicheydt hebt bemindt?ende wat
is ute beminnen, dan u te vvcnjchenuytter herten allen gotdf,
feccKenat tn
van u foor eenig]K fonfa nop yerfibeyden ghevveefl tl
toacrarijttgs hebbenfdan bereedt te vvefen aüe uwe Goddelijckegheboden te
befeeraugtje/ onder-houden, verachten alleaerdtfche faken, ende liever alle
gratie «BoSjC» gbefchapen dinghen aftegaen endeteverliefen, dan ute ver*
grammen,gherne met u te redenen,u Godlijckjvoort te hoor en.
Ghemerói dan,dat ickjit door uwe gratie in myghevoele;
foolateickmyvoor-ïiaen,ende hope eeniebfins uyt u te vvefen:
Want die uytuiso mijnen Godt die boort uwe woorden; want
ttwe uyt-fp" raken zijn foeter dan honich ende homch-raten.lck,
faldanhoorenvvatdat gby in my Jpreeckt, ende enwïïtnij
niet befebamen o mijne Hope, ende ick, betrouwe dat my, tn H
hopende,gbeenekranckheydt enfalbevanghen. wel is't wart
daticknietenvveteoftickjiefde oft baetvveerdicbben: ma#
Aen vvien is dat bekent,daer uwen Apofiel oockjreefde, als hj
aen d' andere foude gepredickt hebben, felveverworpen te vvc
(en: ende hoe wel ick\duyfcnt-matl badde gbebieebt, foudt
nochtans gheloof-feker vvefen, dat ick^daer van on-feher ben,
ende niet en vvete oft icku bebaghe. Maer dit en moet my nif
beangbft maken, aen-ghefiengby zJjt de eeuvvighe VVijsbeydt
. $ndeGoedtbeydt,ende hebt begheert dat ons dit oh-bekentfoti'
de vvefen, om dat bet ons profytelijcker is, ende dat vvybt'
trouwenfouden op uwe on-ghemeten liefde tot ons. Och op
defegheslort ende verbreydt vvierde in mijn herte, op dat hj
daer uyt foude bannen allevreefe^ de vvelche door dick^vv f
s
biechte®
-ocr page 176-
Van deBiechtc.                    157
biechten ende onder-foecken, niet vermindert^maer eer ver-
meerdert V/ordt;aen-gefienfydaer uyt alleen haren oorjpronck^
neemt: die ut die mijn verftandt verduyftert, mijnememorie
turbeert, krenckt mijnenVeille, ende alfoo komt te begheven
*n het onder-foecken, ende ah ich^arbeyde om tot claerdere
kennijfe minder finden tegberaecken; om die te moghenver-
joeyen ende door debicchteaftelegghen, mqnverftandtVeordt
verdooft, mijne memorie ontjlelt, ende den Voiüe verfiout door
degroote benouVetheydtrfie my bevanght. VVaer-om is t dan
&*t ick in-^endtcblijckjfoo ghepijmgbt endegbejpannen
Tfcor-
h> ende Vcentcle in de vuylicheden mijns levens ?üit om u hier Wm Uft [je*
doortebehaghen Meere? verre zy'tvandaer:tyantghyghe- hot/öat-i^ai
bedet ende bevelet dat- men ttMtien Stadt-houdere ghehoor- jcgueit toojt
ftemfiude mfen: denghenen van hun, die u-lieden hoort, die ae>e. mt-gije*
hoort my, ende die u lieden verfmaedt, die verfmaedt my: Is 't lTc! 1 o.
•w vrede ende ruftedes ghemoetste bekomen? maer Vcie iffer
*ieaenu,endeuVeeStadt-houdersVc>eder-Jpannich isgeWeesl,
'ndedte verkreghen heeft? oftVeelü'tomdat ickjenlanghen
'tetflenfio verre gherakenfoudc,datickjoormijn eyghenoor-
*«/ ende veelonder-fieckensgheruflfoude Vvefen, alsgherecht- P(al.i4i.
Teerdigbt in «We teghen-Veoordicbeydt? maer hier teghen hebt
£ty ghefeydt: Dat alle die leeft voor u niet gherechtveerdight
'"ftlVvefen, ende dat na-de-mael Vfy'tal hebben vol-bracht,
*-Hn on-nuttighe dienft-boden: voor-Voaer en is 't dan niet be-
,er dat ickyolge den leydts-man ende onder-rechter, dienghy ^oejoct &*
*ly hebtgbegheven? maer eylaes! die en Vs>eet niet münebenout- '#'" ^ f*®**
Ji/v/„           ° „             J .                   1 , 1 •• 1 .1 Viümtt bet-
"wenjnacr u alleen, o on-ghemeten Goedtheydt zqn die alle, ïmnnai/ceré
}*eoockJie: noch teghsfchieden ftaen vandereetMvicheyit be+ te'ötg man
%»*gheïïreeji, eerghy oyt bevolen hadt, dat ickjen defe als teM$m<
u-lieden gehoorfaehey t fiude beffen: nocbghy en loet dit
^tgheenen anderen effecle ofteynde ghefcbieden, danommj
''proeveneudete fuyveren, ghelijck_het goudt in hetforneys
**" tribulatien, ende dat ick^claer blinckenfiudeintPtoete-
(fl^-^oordicheydt, ende voor ie ooghen der menfchen ■ Daer-
t*mkfvqt,Mldat my van den vqandtin-gbeghtvenVwrdtien}
-ocr page 177-
i53           DchLBotck. HctVl.Cap.
xijn mijne Streken nkt,nocb en befmetten mijneJiele niet tneef1
als Vt>el doen defondenvan andere die icl^bebbeghcboort, ofi
fienglufchieden. Maer ghemercktdatickjjvericb benghe$>eeït
voor u, ende de on^-bevkektbeydt des herten hebbt bemint, hier
door Worde ick gbefuyvert,hier doorfoo borden mme verdien*
fien voorfoo veel vermenicb-vuldtcht, als ick. ghevoele dat ff
Wj om Wtiw liefde mühaghen. MaerickjWijfele oft ickyoor-
ficbtelijckjnde oorbocrlijckjtiijn officie hebbe bedient: hierop
hoor e ickji anttywrden, ende verbieden: en Veilt op uWeeygen
vernuftheydt nietfleunen; endeitkbemerekedatternietfeker*
dernochgberufierenis,in eene dujjiereende onfekerefakj,daff
met oodtmoet zijn verftant aen andere t' onder-Werpen ,fon* l
der teWillen alleen WijsWefen, ende booveerdtlijckopfijn ey
ghenoordeeloftfinnelijckheydt betrouten. Maer mijne vreefe
houdt my voren, andere faken dan ickyan den Medecijn, vatt
den Leydts-man, oft van den Enghel door ughefonden (Want
foo hebt ghy den Priejier ghebeeten) en Worde gheleert: hoe
blijveick^dan aldus tWijfelachtich hanghende, oft ickuvvert
3I&01 m°c' vviUe,Heere, oft mijnen eyghen wille moet volghen? oftichj»
tomaat roet een fake die my aen-gaet, op mijn eyghen verftandt, oft op eens
ffciurcsv «wil anders (ghel§ckervvijsalkgheleerde ende voorjichtighe raden)
touicüo^ui. tnoet betrouwen > Ickjjiddeu, o Heere, en wilt niet in toor-
ieel tft recht treden met uwen knecht, want ickjtn k&n niet
een voor duyfendt antwoorden; niet-te-min hoe-wel ic^
bebbe vertoornt, gbj doet my nochtans hopen op uwe berm" I
herticheydt, ende nieten ifferdatgbyftrafferfuU vvrekenda*
mijn mi/trouwen ende wan-hopen van uwe ghenade, die aM
dinghen voor my ghefchapen hebt, ende voor my ghcleeft, ende
gbeftervmvift, opdatick^in u foudehepen, ende opualleetf
Ifa.4j>. t»;jnbetrouwenfteüen. ïstmoghelijckdateen vrouwe haef
jprakeloos kim foude vergeten, datfy de vrucht haers lichaetnS
niet en foude ontfermen? ende al vvaer 't datfy 't vergate ,gbj
Daniel.9. tn kondt nochtans my niet vergheten: want wyenftortett
enfeghebeden niet in onfe rechtveerdicheden voor u aenjicht, ■
tnaer in u veel btmbertïcbeden. Helpt ons dan Godt onfen
-ocr page 178-
Van de Vol-doeniflghc<             ij$
Salieb - totktr, ende om de glorie uvves namis Heen verlöSl
*ns,endt vveejl verfoentlijckjiver onfefondm om uvvtn ment,
Amen.
Scb'ut-Ghebedehm.
Oler ghy zijt ghefont ghemaeckt , en vvilc voorc - ten Ioau.K
niet meer ibndighen , op dat u niet arghers en ghe-
fcliiede.
ïekhebbe u mijne mifdaedtkennelijck ghemaeckt, endeea Pfal.31.
hebbe mijne onrechtveerdicheydt met verbotghen:Hecre
vvilcht uytmijne booshcydt.
*ck hebbe in den hemel ghefondicht ende voor u, ende ick J,ucae «;
en ben nu niet vveerdich uwen ibne ghenaemt te worden,
maer maeckt my als een van uvve huerlinghen.
verftaet de mifdaden i fuyvert my van mijne verbor- pfal.i*.
ghentheden t ende fpaert «wen dicnacr van vremde
londcn.                          >
Het VII. Capittel.
Van de vol-docninghe, vvelckis het derde deel
det Penitentie.
"T\<5 ftmbmn ban fïfrael hebben ben tobt ban Exod.it»
^ö?n bagljen befteebt om «nomen tot ben betel!
^öbtj©?eb/ om al-baet 49obt btn B^eete offetan*
°en op te bjagöen. 35efe bjpbagfien / nonnen «rt
Pyecficlrjch »er|ranbt gfjenomen toaïben / gftelijcft
r^oen gijefepnt i£ Pan ftct ?3eronto/2Siecr)te/ enb£
fJol-boemnsthe. CrAeaen ancfienbatimifcan be
^aecftt *mo?bt / boo?be toereken bie ben<gngöeï
i.ru
J*ap!iaelaen {£obia£gt)ereeommanbeettheeft/aï# Tobl-
öpfepbe: <©oebt tfïjet <©hcbebt/ met bet Paften iwuocnini
«Hoe aelmocffen.
                                                 sSjcttm?tbat-
. 3©ant bie D2p PKrcfcé ban ©ol-boenmge/taojben JÏ^JïSJv
Fr beqimmelijfH ate bm retwbtci; gftffteïttegben ™%Sf
we b?P quaö cu öc toekfic fis tomïöt mebe-bjengftt: (m ggttai,
IÓ9|
-ocr page 179-
i£o            Den I.Boeck. tiet VI. Cap.
Doojfiettiaften /Debegneerlijcfïftrpbt Desftiteefrft^
tjoojb'aelmoeflen/ öe öegftecrlncKfteiibt Der oogen*
enbeboo? een oobtmoebteft gftebebt/ tijojbt De ftoo*
tieerbicfteptbijS letieng genefen. «Den ^ccrejjaDbe
cengftebobt gftegftetoen bat be&janbt-üffer-ftauüe/
Uvittf. op Den autaer tierb?ant fouDetnóiö?n Den gcfteelert
narï)t/tot J^mo?geniS toe/eube Dat Den $?ieftcr bic
afieftentian befeltie/upt-gftetrotften ftebbenbe fyue
§0?iefterU)cne Weeberen/enDe anberc aen ncmenbe/
fouDebiagDcn bupten benfiepz-ïegfter / in De alber-
fuptierlleplaetfe/omftetfeitieal-baerteboêtiertee;*
ren tot Dm tionefcen toe/ baai een auber uier norlj*
tangVban tian be ftcpïige pïaetfen, 3©at tiiojbt on£
Doo? Defeftguere anberjS beteeeftent Dan benb?aut-
offer tian u- feiten/ en Dat alle uVuc fenben Den trjöt
tian Den nacftt befejnetienjï/ tier bjant moeten \aep
Den Doo? ftet uier Der ftepliger pïaetfen/ Dat isv Dart
beïiefbe:jjBaer is^tfafte Datter nocftietJ£mo?gé£
refleerDe / Dat gijp u moet tiertreeften bupten oert
Ocpi- leger/ upt-trethenbe ftet hleebt ban bitftertir*
Inch letien / ftettijelrit al • baer met ftet tiier tian fte*
toage-tiier gefuptiertfoube mogen too?Den/ tot bat
alle De ongftelucKeincfte bletielingen tian De fonbefl
0c{jeelt)cktierteert fouDen ;nn/enbetot Dat gftp tot
Den laetftenpennincft toe/oetaelt ftilt Rebben.
3©p fullen ban/tioo? al tian ftet tiaften/enbe pentf
tentie; Daer na tian De aelmot fle / enDe ten laciftert
tian't <6l)ebeDt (tijant bit bjeeDer toerhlaringetiaf
nooDe Reeft/) ftanDelcn.
MEDITATIE
Van het Vallen, het eerfte werek van vol-
doeninghe.
De veor-fieüinghe der phetfe is, fp-felticn tt Rellen itt &*
teglientooo2bif9cpöf tian Cftjiftuö onfcn&ality'
mafter / gfteïaeft met galle aen ftet ctupjS.
HetbtreydendeGhebedt ,alSbO?ert.
©c su>ft*«, TJEt ipoint.25emcrct bat gftr gefteït *ijt in Dit D«»
&c^oa>t|«B rlöcr tranen met onfen eerfte tiaDer Sfoam/op **]
SS 0ÖPi»'tftijeet utijc<*aenfrftt-n# u bjoot foubt rtew
Leto^, enDe arbcpöen foubt/om te nomen tot be ftenwflW;
«rtienifle / cnöe op fouöt Klimmen op Den berri) »;?
ileetf'1*
-ocr page 180-
fan het Vafteft'.                    16Ï
$>eerëii; tnbe bat glip niet en ïjeöt/ bat u ïjtcc in m
incer bdet banncng!jc'nïü1intm/Jtb>cICH beberbe? Sap ?/
'öcit tg cnbe be fieic befïuaert/ enbe gf)p Het felbe
Obcr-fuïcng met ben toom Da ïnattcljept cabc eenen ,
goebcu regeel moet &e biaingöen / sp bat fjet u met
puber ben boet en iuojye.fCen ttoeeben/lioe fctjmi*
ocïych JjatUSbam boort felbe Itcnsemeubeboojbe*
BftccritïcUc gulficijepbt/ ncöer-gf)c\üo;pen i0/ enbe
öar/ajööu ge|ïeUtoia.£? in Ijet parabij ban alberïep
wel-Uiflciï. ^eféljfefton£gnc&2orfjttot nlïebefeasat d
EHeabcueriöemifcriê/batttup«jnaU)dttmt-ftonnenïpiaE&tjs muüf
SÖeranert. (€enöerben/ober-lrgljtïuatbat ïibam/ jjc iweayv
«tenotgtanjf foo ttnjg bjatf Dier toe geb?ocötijeefr: !"iu5"ö5'
«Snöefcertuonötttu / Öetftceftgfjetoeefïeenc kojfe ffiTJF»
8i)enoecï)re/ bie f)p gijeboü&cn hxefr in Ijet eten ban mdj bast»*
pcuber&obcn appéi.C* on-glielu enigen appclrttiaer isjth^öoa,
*'• alle bc quaben enbe elfenben üefét ïberclöt enbe
Poch ban b' eeubrirftepbt befloteM toarenï<©ijp fjrbt
Jn oefen appel gftebeten/o Boam/enbe giootcïncn^
Jiiacten btt felbe iibje ftinberen/noeft t)ebenf-bacglϣ
«elioopeii!€en bierben bcmerct/fioe bat onfe «EbaV
Oiir jjsf/ ong engften bïeeftft / enbe btjanbt / oug gftc*
J>m-iti)ajckbètbjecnt om ónfen ongelueftigen babtir
nacr te boIgUen/enbe Ijoe betlnojpen fatten bat [jet
5i)n/baer ïup booïbe gulfirftepbr brglttedtjcRtiaet
l^'jmet ftoebanigljen groot en «t&cpbt enbe peri;c ?
*Wbe felbe gbefoeöxbJozbcn/banbe gene biefe met
f'i Öcbben / enbe lyoe licftfel*)rh batmen bk na-bcr-
sanbt berucht.
êietflocbccïbatter booj be gulficftept tot groot e
«ymoebe nomen / enbe boen Het gftcne' Dat haer m
Socenbet manieren en betaemt. $oe beel Keiigieu?
Jen/\i50?brn baer glj>ebonbe;vbic anbergtatgroote*
u^UcHcpbtfoubcn gfterahen/ moerfiicr booner
«erben gebioipen/enbc beïet^bojben/batfp niet op
i abjaiTrttcntn'tpataDiïtfban fa jgemelfcfte tweï-
'»(ten/ batig/ in bc S?.ïïe!tgic / om bat fp Ijier tfi
ptr-feiben nieten bJiilen obertbinneni €nbéboo?-
S^er/ Het en 10 niet fottber groot mnfïerie / bat
f^am ban <©obt a!-macljtie ft gnclïclt jnnbe in bert
»aetbanbolmaeeki1jepbfibóo?begulfic|jcptaïieeu
""oer ben boet glietoojpen i#.
Hm * poim.©berIcgöt get ÉUigfJcmacn/Dat öe giu>
-ocr page 181-
»6ï          Denl.Bocck. HetVlI.Cap,
<3tootefc!5o» ftc[jepbtmebc-bjengt)t; (Cen cerften/ fp Belet aïltfrf
ïraboojtto»boojöt-ganch inbengljeefl/ enbe mnccKtbatftet
2S5ÏÏ&*6 Hcöaem bet fiele toeöer tpannich. toojbt.saant/fao
SL on^^limacintS gwetupgtjt / g^lncher-'torjö onset
«radaió öc ^erelbtfctje menfcftcn / bebegtiecrlrjthqcpbtben
*> ' ïöojtel ij» bait alle quaebt:alfoo onber gljeeftelgcfte
enbe üeligieufe perfoonen/ i#öe onmatitljepöt
tan eten enöeban bnnd«n.3©antljetig oamogtje*
Êaffian.li. jtjcfc / aig Caffianug fcgfft / bat ben gijenen bie met
4-cap.j. fpijfc ober ïabeniïê/benitrijbtöan beu intoenbigeii
tnenfeï) ftan Bemerrften enbe onöer-fcennenv 3©ant
upt ot gröficöept alleen/fp^upten ontallijcfte anbet*
Greg.in r, fauten/ gfjelijtft ben 1|.«©zegojimïbetupglit.IBaet
Reg.c.i. öen 1$. 55afiïiujS boegljt Ijierbp / bat lm bemeveftt
BafiLfetm fteeft/bat bcgenebiemet alle anöere fauten befmet
de abdicat. "maren/be fclbe nebben gljclaten; maer bie öefe on?
öer-ïuo2penRebben gljetoeeft/ oftljemrtelmft/ oft
t onti)öeït/ofr op on-bcöaojlncue pïaetfen genep3t)t
voatenteeten/ tmlaetfrengljctoaïfen^rm upt bert
tlaet bet religie:oftr,gt fafte bat fpbaer inbol-Uett
Qebbeu / gljetoo?ben ^i)n flaben ban ben bupbel bet
Sjellen/meuiS-sierigue geeften/murrauteerber^/ öt*
ïjaer cpgtyen ggemacncnbeöaet foefjten/ eubeB^s
ttecnici) toaren. (Cen ttoeeben/ ttzfe fonbeen i£ni*t
alleen fcftabelijcR aen ben geejt/enbe aen be 4$atiV
luutfUicQept/ maer belet gantfcljelücn alle be piijj'
cipaeljle oeffeningen ber ficlen/ enbe maeritt bat 0*
fcUerp- fmnieöepbt beg üerftanbtg / enbe b' anbet*
alber-eöelfte ftracljten ber fielcn bot en plomp W?'
öen.Cenberben/mattjqier bp gljeboegnt toojbeW
bat öct licljaê ftier boo* met ficenten berijuïtïJJo?»*'
'tietoen toernojt/enbetoeel anber ongemaeftg mcöf'
ïnengftt. <Enbe alfoo glicfrrjicbt Ijet / gl)cïueB f»1'?
innoc.i.^. innocentiug getupgljt/batbenmcnfrït ter oo?ia*£
<k comem. toau eene ïoel lutte/fate in be tori)öc qua!ueft Uier tot"'.
ptu mundi, gljercn beflaet / enbe qualfjcn bier oognm-blicKH.
eap.17, buert bitteghen-VoooïbKQïetenan\ïcrb2agI)eu)f5:
enbe ellenbieli maeefct/ ben menfe f) in pertjf nel w*}-
omqet ücuarm eene ttojte tfnenoccljte aen te too^
Bematd. in &oo bat met reel)t / ïuel maeft roepen ben $♦ ^~,n
Apoleg. narbwS;<© \uieebtï)epbtl men bient ïjet licOaem/"»'
öe fiele tetoermoojöeii. €nöe öat meet tg / o^1 ^
-ocr page 182-
Van het Vafteri.                      i&) <
Ücljame éené ftdjte genoecDteaen te boen/öcHOOpt*
menöecnbiigfte to?menten; oftten min(tenmen
tleït fp-felben m perncitri ban Daer inte ballen*
Het3.point. ^emercHtöaereutegöcn bepjafnten $fo#ery,
be toeicue be matiröeptmebe-bjimgfit, €èn èerlien/ kf*1* *omti
bat ben bijanbt bie ong alöer-moepclrjc&fte balt/ S^
btetbooi gheremt biojbt j enbe bat bêeï beter enbe *
bcquamavb.iu bao? eenigjje Ucïjamelbcbe oéffenin*
BQen/ aljS fouben mogfteu vuefen/fiap^hleeöeren/
bifciplinen/op b'aetbeteflapen. #antgöeli]riter/
Vbrjöbatljetbiemiet licfttetuptgeblufcöt en toojt*
baii booj bet ontvet Ren ban bet honbt alfoo ooch bé
Quabe begbeetlrjcmjept enbe ben bonrbber fonbeiv
*n biojbtnergtjciijs beter mebe gbeblitfcfjt/ ban ai$S
tap befe bet boebtfel ban al-ber-lep fonbéVboonna*
tirljfpbt ontrechen, (€cn tVueëben/ aenfeftentat be
Boette bie in booj-lebcn tnben be toilbetntflen be*
taoont/cfiin alle föojtèn ban bebeftbenbobenanbere
Befcftenengcbben.Bjaegtjtöaerlubêmatgeboejen
oat fe ban befe beügfft gbebabtljebben/aen göcfien
«at fp een groot beel ban bare Ijeplirftepbt bier in
p n
Bbcfteltöebben/benli^afiliugfeBftt/baf betout- Sr"- cou'
Donbenbanfprjfe/ijSbet gfiene bat ficbïutngfjt be m# m0'
pnfïeiteniflenberfielen:enbeCljjpfologu^/batï)tt "tu "p5'
öaften/i^beboobtbanalleboosföebé/et\beft£tlebenutic>'101'
«érbturbben. (Ccnberben bit gijeboelen en bebben
Sf $?cpügben niet alleen gbeftabt j niacr ooch bed
S?epbcnfcj)e 59hilafapben/ertbebJi)fe mannen onbet
«aer-iieben / bie befe beugïjt in groater taectben
BiKftauben bebben: §>aa bat 2Crtarevre^ enbe jko*
«omeuö/bjater enbe b?oobt/ boo? lecnermjen reben*
{•?n:e;röe alle boenen roaren bpbie banltacebcmo?
"ten teaeeuïuigbén tijbe upt-gbebannen.
Het+.p0int. SSemerckt ten ecrflen/ ftocöicfomjisf/ (tëuMcitcsbt
'Noe^cic groubicïgcbbat be gnïficlKpbt ba:i <£5obf i öus$ ïngt*
^«bacbrirtj gbeftrafrtggnemerft: Want opöa? ieft J»^00' s*
«nfcncerfteniöaberaiöainbaajbpgae/cenen ugc;,tmiT*
JflcHen ijs benneïijch gnenoecb/tot Wat fdianbe bat _ .
r
°Efebermalcbnbc fonbe ïotb gbebjaebt fteeft / tot Genei.i*
öoe banigftemiferien / bieban Jbabonni; toaer toex' s'/'
^tgbebomen 31)11 bébiuberen ban t)eli ■€fan/enbe G*"*l-tf*
«nenfeftcren $?opfteerin&et%Himtbterbebben ^RcSI?
oe afraeüten moeten bchoopen ben Iu(t bie fp babi «««-11-
% x                 ' "ben
-ocr page 183-
SÉ4          Denl.Bocck. HetVIl.Cap.
Exod.sz. öenomblecfcnte ttm mbebjoetlgncsenbc opccnetf
lvtc.16. anberen tt)Dt / aïfler ber tien bupfenot mannen barr
naetlieben berflaglicn tjebben gfjevncefr. ^iciUate
{iaën benrtjehen üjcelt/ enbe cmtalltjcnc anbere/ öe
ïBeïcnc boo> b«fe; fanbc ban'guïpcijepbt bernielt
3pn cnöe na fccr IjanDt gi)etoo?pcn in öe ccuiuigl)e
pijnen Der Ijellen. 23cfict Dan/ Ijce bat gijp fonbe't*
ttngnöaoj bafïen/ enbe anberc manier en bflnbcr*
fTerbingïjen/nlievjacm fnïtlfaimcn bjengDcn onbet
tyet bcotoanch bcg gtteeft£.
wat $o?rigc Het j. point. töemcrcht Ijacbat aïïc bie bermaett
p-m"M^orf 39'Vfooinlietonbe / a\$ooeïiinIjet nicnluc(Ccfïa*
^we-ocp n,cnt/r»etbaflen enbe bc Ifjf- haffntmiglKn toe-gtic
bacn ö'eb&cn gljeiuccfl. Jtöopfctf Reeft boa* ttajten
bc \mt enbc.be gemcnnfrjap ban <0obt al-macjwictj
berateglien/ ai^ ooclt <Elia£:be fünttrtten l)ebben
<0obt bctfoent. €>bet benrht ten tïocebcn/ noe ner*
maert bat in net nienbi (Cefiament ttter in gfteïueett
tjSbtcn ^oannc^/banben YnelcKcn onfen tyette
fclf£oefefj®etnpgnenifje grjeeft/ batter gneenen
wicerberen ep-geflacn en i£:enbe USntta be jf>2opne*
tefTe.^cnil.'Jïpoftcl^anïuïêgljctupgritwanfn-rc^
j.Cor.<>. Keiugichftaftrjbcmmtiieliaemenbebjcnge'tonöc^
bcbinanciB/op bat a\$ ten een-anbet gïjcp?cbic&t faï
Gai.j, nebben/ietsfelbenietncrlojécngae.ïDantbteorfl?^.
fhrö toc-bepoojen nebben §un bïecfrlj geerüpft/rrict
be ghebjehen enbe cmaöeluften* ©berlcgftt ncerfïe*
liKb in be tegen-bioojbirriepbt ©abtsê/oft gijn nart
bit getal svjt/oft glm bock foccht be gfienocrotie be?
bic efcfytf/cnftier na berïangl)t/ ban/ oft gtm foeeftf
fiet bermaeeft ban ben gtjeeft enbe nbier ficlé faüffj*
fieptrt.iCen berbé/ficïtnboo? oogen <rf)ji(lnsf onferf
^aüfH-mafter/ bieon^beöoojt te bleue nooz eenen
fpicgnel ban alle boï-maectrjcpt: ?ienf iet gnti/ljon*
gericlf/bojflicr)/ gliepeeïenacötcnaberbscngcn in'*
gficbebt/enbe alberlcp arbenben ban ftjne jöneUcp''
ïoa»;i% af eube ten ïaetlïen gftelaeft met galïe enbea^tt^
oen be gaïgrje bc£ crup£.ü?p (jeeft aïfoo bpcnbé fpi]
leben bjilïen (lapten / om orijf be maticUcpbt aei' **
pjebiencmbat l)p aïfoo al£ onfen ©erïofTer' fonöe W*
talen bc fcnnlbt'/ bie onfen cerflen ©aber 2Ubantf
, «nbeVnp fnne ftinberen booj be fonbe ban gnlfiw'
Sepot/ gtjemaecht gabben»<© liteere 3|cfu €ö?in^
-ocr page 184-
VanhetVaftcft.                   ' i£j
jcertnipöorö boojfjet binnéfïe utoer berniftctttrt>
öepöt/ bat ic& De fptjfe nictanbcrfJen gftetjjupthe/ au».ï vj,
fll£ecnemeDffijne/Dat gijp moogljtüiefen mijne ge; co& c.jt,
öoc(Öte/enöe Ijet gencbact ichallen mijn bermaeeft
*n neme. ©at mijne fpyfe51?/ te Doen urnen\ai\ld
pene jpban mn /Datictibicgïjcctncu foute toc-
*fÖoo>en/ mtjn biccfeï) niet en rrupce; ntaer 5t ff Ibe
°bber-mo?pen fouöe 5rtn/eiiöe mn fdücn cene fïabe
^an mijnen bupeft mafte/bic in binboni grftdt ben/
«aöegöcfïofDtDoojnbieröacrbïacbt. «öljecft mp/ A e «
bat iclunp in u maclj berfieugnen: gljeeft öat e9?! , n°r'■■„
SUcbiebt/enöe gljcbieöt'Dat göp milt. i^ belten t coni'c'^
<fepDe 2liugufïinujë)uto£ bienacr/bat tni 't outfangé
Beeft/enbeDatIjp giojieert/bicIjemtnDenü}eevc
glorieert, ^irnl)cb eenen anberenutjoojcnbtbben/
?p bat tip bermetben faube 5 &sêt fegljt Ijp ban m»
«e begtjcerlijf ftöept Degbiwcns: mant tute fat De fis
«amen betminncnitoatr öooj oorfc be aïbi'rfïertjlc
pbe alber-nloccïtHe hamp-bccljtcr£ ober-mannen
ycböen geïyce|ï;ban boonto fdeten ^efirbje mijne
*cmgÖeiaïtct)cpDt/er>Deflcrchtc5i)t/mnciT. ,
'Ghebedt, om de deuchdtyan Penitentieende
Vatten te verkrijghen.
\7"}"r de diepten heb ick^gberoepen tot u, o Heere, Heere ver- Vfdm,iiy,
hoort mijneftzmme; want kkben gekomen in't midden
der zee, ende het on~weder beeft myin den grondt gbejiooten,
V Viefd nij verhffen,mijnen Godt, anders danghy, die beroert
«etdiépfte
derz.ee, endeftilt bet gbduydt der baren? VVie fat
*>iy verkenen, dat ic\aÜe nachten mijn bedde macb vvaffeben,
tnd&met mijne tranen fal ickjnijne ruft-plaetfe beghieten
, (f
-*w ich^atfoo mijne fanden foude weghen nyt-vvafchen^
£nde dosr defi dobbslc bejfroeymghe mijn: fiele foude mogbeu
vruchtbaer mxkjn,ende met eenen omkomen d'eeuwige ende
Al-tijdt durende tranen ende drotfhejdu VVantickjvel we te
dat is''t fake dat ickde pijnen der bellen, met ecne korte pijnt
in dit leven arbeydeafte koopen, £ eeu\Vighe ontWmlijiMen
door ti^e gratie fal entgaen
: \\>ant ghy nimmermeer fttvo
toaübet felfde mjlraft, m&er «ttv krmberticbejdt gaètallt
L 3                  tiVw
-ocr page 185-
\C6          Penl.Boeck. HetVH.Cap.
uwtwerckm tebovcn,,llcchtansghybcgheert,ofoeten\isv,
dat vvy vruchten vaordts-brengben, die in der vvaerheyt voor
vverckcnder penitentie gherekentmogben worden; ende hebf
ons over-fiilckj hier in willen voor-gaen, ende goedt exempel
(Salat.;. gheven; ende hier-omghelijckjiwen Apoïleighetuyght:. Die
voor uwen dtenaer gherekent wil worden , die cruyslfij*
yleefch, met alle har? quadeluften, hy en tratleert hetfelvt
niet'ftegbtelijckj op dat hy het niet vveder-Jpatmtcb en bf<
vinde. lekjnemedan vajlelijckvoor my, o ahkr-geedertieren-
ftzn Iesv , de penitentie met uvve Heylighen, ende vrienden
te beminnen; want oft den menfehe jlraftfijne fonden infy:
felvendoor Uedt-vvefen, ghelijck^feer wel feght den H.Gre-
'Cteg.1.9. gorius)ofthyflraftdefelve met den menfch, diemijnenHeert
Moral. yyfó mymnG0dtz,ijt. Ichjteme voor my, o }leere, vruchten
C*fV" tg fom van waer-achtighepenitentie, op datghy n,met uvve
H-Engbelen over de bekecringhe van mijne fondigefule moogbt
Verblijden, diefoo dick-wijlsbebbeuvven H. Gbeefi bedroeft^
endebooslnydt bedreven inde teglun-woordicbeydt van uvve
GodlijckeMajeJleyt'. IckJ>ekenne, drt dit qualijck^doenlijckjt\
Auibr.I.*.- Mn-ghefien dat Ambrofius uwen dtenaer, feght: Ickjnbbet,
4e poenic. bevonden lichter te vv efen te vol-herden in fijne eerfte onnoofel-
cap. 1 o. heydt;dan op-rechte penitentie van fijnefanden te doen. Maer^
c Uemelfchen Vader, alle dinghen zijn u moghdijck^, jae licht,
endefuüemyfoo oockyvefentft dat ghy my by-fiaet met uW%
hejiltgbegratie>daer ickjt oodt-moedelïjck,om bidde, Amen,.
Pra&ijcke om het Varten t'onder-houden.
P'^erfïivt'abetleggm Jjoc batm«tf#n Ucbaf hocflett/
. oft men bat ood» IecKetlöcU cnbe facgljtclijcftboeöt
als fijnen kneclnv&iebaerboo? toebet fpanniel)to0?bt«
ïjet toelck onttoöfelifck gljefclnebf n faï/ is't fake bat W
bet
gulfic&cpbt tocgljebaen 3fjn; is't bat top ons begt)e*
ben tot betboben enbe fcljabelöthc firtj'frn t'etcnjis't bat
jnwni'tetentobetblocbitösön/cnbet'onttjbc oftbett'
tatelöcfeboen / oft al te ijcftitlj on# beg&ebcn tot pl
anbertjciubrnban ons lidjaem.
We tüJeeöe/ te bepepfen oft gfn» in u felben bemintbe
Wil
-ocr page 186-
VanhctVaften.                  1-67
trekenen ban een toaeïacljtielj berloocbcncn.l©acr ba
scteeifteis ecneb?ccfe baubcmt'oiugarn btiptcnbe?
8!)enebat noobtfakelöck tg. ^cnttoccbcn/eene ncrttfi?
8be toacbtcccc men yact eten / enbe ter to ijlen bat mett
f et / op bat be tocllttfhcbrp&t ben nooöt «iet en beieaf*
Kbc.'cnbe bat mcnb'ccnc mcec bolge ban b'anbere.Cc»
beiöciv oft bet ons oock mocpeltitl» cubclaflicb. is / baj
top bcfen noobt onbet - toojpen $#tt. 3ten btciben / bat
top noobtge fauffcntoe-latot/felbfamecnbeanuobsglje
bcctoo?pen.
33c üctbe/ bet faï fcer goebt toefen/bat top ons felbe tt
*«le fekcre mate fïcllen ban fpöfc enbe ban öjantfe,
JÖant is 't fake bat bit acn bc becfïcrt gebaen too?bt ;bac
jJtEt te meet is bet bctanwlgck bat beu snestfrb meer
boo? tcbene / ban boo? gljeboclcn gbeflicït «tbc gbere*
Oeert too?öc«?nbcis 't bp al-bien bat top ons gbebocleit
Saetsocken te toojben boo? ccnigjbe toci-Iufücbept/ Iaet
®>»8 ober - bencken / bat top rebehjjeke creaturen 3bn/
^bnfïtn menftbcn/cnbe b?p/ gbcene flabcn ban ons M*
tbaem/oft ban onfe tocl-IuftéVmacr bicnaers enbe kin?
««en ban «Tb?i|ius 31cfus/ i>it tot boogberc enbe meer*
&ere faken gbcbo?en cit&e gljctoepen 5#n. <©ft tofI Iaet
u boo?-(ïaen / batgftp be fpjjfcn nu gb'enotcn bebt / baec
Sbp u gbeboelt toe bertoeckt te toefen s toaerboo? fa!
9befcijteben/ gbcljjeft ben bepligbcn 23onabentura fcer Eonav. d«
«cl betofjft / bat bet al eben beel toefen fal / oft top bic ptotcdu,
«EP?ocft babbcn.
*©e bier&e/latenectt anbet altijbtnaerfó'n goei-bunc*
«en fpijfe bctepben/enbe nicmevmeer ban be fauffe fcl'a*
Ben oft fp?eken/ enbe bet gene baer top boa? bc gttlficb*
«EPbtalber mecfttoegeb?cbentoo?bcn/ ons-frlbcnoh-
ïtecken/enbeben armen upt-beplen.<£nbe boe acn-gbc*
jtaem ecu facrjfïeie bat bit <©obe al maebtirbis/jjeeft
SP font tojjlen boo? mirakelen betoefcit.
^ebftfbc/ omfpüfe te natten eeue feketc enbe gfec*
ffeiije ure te doubcn/ nocbnict ücötelijck iet btiptcn br»
flbetosoitelpcken t^itt te nemen
«®e fefte/nict beel uren lang!) ober tafel bltjben fitte/
n<>cb gifjecne felbfame/ oft upt-ncmenbe baucketten oft
jPöfen toe-laten. ïöant bet is boo? toaer grootc feban*
be/bat men f^nen bupclt/ gbdUjck ben Hpofïel fp?cctkt/
^Söerbjenf /ban bfital'inogljenbcH^obt: bat men
-ocr page 187-
ï6'S             DcnI.Boeck.HetVII.Cap,
„®e« sullige» gtooteïöritB p?ijfl / ala bc maeltflbm langh ghebuet?
«kuij üanmt Rebben/ enbe hoc fto?t bat ben btenfl ia / bie men »©ob£
'tf Sa atöc beteft'fctt moet / aitijbt te lenck fchijnt te toefen, -©bcf-
Staatemflfcn. ïcffijr / toaerom bat men bt Iangïje maelüibcn in fïeït/
netghens anbcxs om booj-to act/b au om fgne beg!)ccïf |
lijckijcpbt enbe luflmcettegijelicbcn/om fijnen bupeft
mectte bullen en te bicncn/bteniet haefïberfacttoo?bt/
rnbe op bat ftp bos? beu koflehjckm njt/omtwtc koften/
lackerntjen enbeb?embefa»iffen(baerl)P mrt klcpnbei
tnaeptcnen arbepbt fijnen UongljcEtoclkaHbecfabert)
bcitoet{itenbegöftrocKcntoo?be/totcenetoaIgljimgÖ?i
toaee boo? be fielc bef toaett / enbe het Itchaem ob**-
ïaben toojbt ; enbe ben menfeh ten laetftcn gbccitert
ppift.i.ad mcnfth meer en ia. Sjoouv fjoojt/ fcg^t ben jjjepligbert
iulconem. ^ernatbua/ teant be fjnjfe ia boo? ben bupck/enbe bert
buock boo? be fpöfc / <bobt fal b'cen enbe b'anberbet'
uiden. <©c lottjit / b'acrbe / bc jee / en jgn bp nae ni*1
gmocehfacmombegulfirijepbt/enbcbcgheeïlüchhep&f
bec menfch.cn tebol-baen/en&chtetbQp?ghcfchiebtbtf<'
bat b'aume menfehm berooft toa?ben/batrerrpobingtrt
ghefei)icbcn/öat ben honger bet armen bicne tot be toel*
Uift^ bet rtjeken enbe maehiighen- ïfcinberen bet mert'
feben hoe lanckfultgöP toefen f toaec ban herten/ ortt
bat gji» bal-lnhieh citöe f toacr ban üchaem jijt ;■ toact
toe bcminbt gi)p bc göeïbcpbt/ enbe bcranachtfacnu bc
toaerhepbtv>è gbp belstaren men fel)/ bic f toemt in uto*
toelluften enbe ciickbommen / bol befthaemhepbt bet*
toacht be befthacimhcpbt tot in be booo: ï)et rgch btt
hemelen / en is noch fwtjfè / noch bjantk/ noch uurper/
noch ko(leltjekc fijbcitoant btn tnckcn^b?eek/bien getrt
ban befe binghrn en ontbraken / ia op eenen ooghen
bliek ghcftoottn ghctoccfï / tot in ben afgronbt ban beu
Itellen. ï©at fait gij» hict op aubttooojben / a ghp gul*
fighcenbc onkupfehe menfehen / bietoanutoenbupciV
utocn<öobt ghemaeckt hebt; enbe anbets niet en bet*
fint/ ban bet ghene bat be gulfiebepbt/ enbe onfcupfrij*
feepbt aeu-gaet * jabie in utoe onkupfthebcnenbe buP*
Hthcben / ghcltjch ghemeft jjft / foo naer be fielc / al*
itaerben lirhame^'jck late boa? bp gaen/ bat be at*
me boo? utoe beuten om b?oobt bibben/ als glip »*
Rlle obet bloebicbcpbt utoen honghet moet foecfeert
frtïie bertoet^en met UcKetrtjjeu enbe jjpj ghefochj*
fpfciM
-ocr page 188-
Van het Vaften.                      169
feijfen:men ghebjupeftt ttptgljelefeit enöe kofïeljjdie <&bct-t)acat
foingtjcn / om ben appetijt te bcrfcljerpen / bie norlj* öet menfctja?
taiiss al te macl berlo^en gaeit; enbe toaer't öat imn<5öCï Wï$t*
eeniglje flceijte enbe berluojpen bingljen ben armen Die
berljongijcrtbjarcn/booj gfjeloojprnljabbe/ ben rijt*
toen foubc bacr boo? piobifie ban cenc ecntoigljc en?
lic on-bcberbeïijclie fpijfe bctöicnt ijcöbcn- IBp moeten
Ons ban fojgfj-bulbitjjlijch luacljtcn/bat top naer be
VJermamaglje / enbe {jet exempel ban ben öepiighctt
%ofïcl jaaulus/ons lebcn niet ftoftclijcïtcr en Ijouben/
tan ons epgljen feïbe. 'z&it fullen topbcpjoebcn/ fcgljt
ben l^epligljcit 25emarbus / is'tfakc bat Vu p bebiuin*
0!)cn / berfalicn enbe onbetben boebttreben alle ïicïja*
>neitjtheenbetoerclbtfctje rocl-lttften enbe ons bïeefcl)
^iipccn met fijne boosljeben enbe gnabe begtjeerlijclt*
Dcben: Wtt fcgljt gijp fjier tegljen (fegijt jjp/fpjcfcenbe Scrm.je,
tQt fijne fieligieufcn) bic upt-nemers 5?jt ban fpjjfe/ in Caut,
fnöe ba.-ren tuffeftcn Klepn-aeljtenbc jijt ijer' gfjene
»at be goebc manieren aengaetv ®ippocrates enbe fijne
"ifctpcïen onber tujjfcitijrtgöcnc bat fïrccUt om te lec*
tcn/ Ijoe bat menbe fielcn fal beljonbcn enbe betoaren
°P be bjerclöt > Cijiifl ns pnfcn §>aliclj-inaher enbe fijne
jl«et bolgljers/ onber-toijfen ons Ijoe top bc fclbe ful*
[en berfaecken / enbe berltcfcn. IBie begijeert gijp lie*
«cntcbolgljrn boojuloeu.lBeciierJ j^aer bic albus
^gijiuttebtfjjutcren : enbe fegbt / bit is gocot booj
°'oogljcu/ bit is fdjaöeïjjek boe? ijet Jjooft/ etc. bis
8'Jeeft gijenocclj te hennen Ijoe bauirtj bat tjp is : g[)P
EnÖ£btbefeïcffcnictgijebonben in tjet t^epliclj <2uan-
8cUt/oft bp bcp;opljctcn/oft in be bneben ban bt ïjep*
1'SïJe2£pofïcIcn. ©ei'ebjfjsljcpbt fteeft tt ontloijfelijck
«et bleefelj cnbc blocbt aen gfjepjebiekt/ niet btn gljceft
tan ben {ijemelfrljcn ©aber, -ënbe een toepnicjjbaei;
!ï«i£r;f£gt)t ben ljculigen 2&crnaibus noelj/Eact u booj-
P^nt/bat btbbe itli u/bat gijp eenen Jtöoninck 3tjt/ niet.
eenen meberijn / enbe niet gjjeoojbeelt en fulti toojöcn
"ace tibje compleric/ oft gfjefletteniffe bes licljaon»/
•"acr naer trtue pjofeffie / oft fjet nnber-ijouben ban ijet
SÖcne bat gfcp «Sobt belooft fjeut. 2©e toelluflieljepöt
toeten enbe bjineken bwbt in be ïftloofïersfeergljc*
Miatjcn / booj be >©obt bmtfmgtje Ieffe bie baer obec
*W SlJCbaen u^öt -} otlj oft <5obt ga^e bat be toes
% $              - rglbt?
-ocr page 189-
17*          DenLBoeck. HetVIII. Cap.
relbtltjcfce inenfcbcrt/ bic foo faicbbttlbicb $#n üuhef
g'tjenebat be keuckm aen-gaet /'t fclbc baer niet en
fcbaemben t'am-bcer.bcn / ertbe in fulckcr Uoegbeu ï?a*
re fïele teftinfert / eitbebat Ijct ljacunict m bettyoot/
tenmntfieneertghercebte boo? be fiele te bcb) aren/ ais
fpmetfoobcel bcc-banbcgctccbteu ban ftjnfe boojijet
Ucbacin befojjgbnïnt! toant beel betecboetbp bie aeit
tic fiele befoigbt bet gbene baer fp baat .kan toaffen/bet*
ficrekt eitbc bcreictt too?bcn / als üie boo? bet licfeacitt
befojgbt betgbene/ toacr boo? bat foube lebcn in InelW
jleivenbc gbektentkt toojben.
Scbiet-Ghebedckcns.
r\IeChriftotoe-behooren,die hebben henvlccfchgec&nyft
mecdcchebrfikerijcndcquadeluftei).
'Ten zy dat ghy penitentie ghcdaen hebt, foo fult ghy alle-
gadetdefghelijcksvergaen.
Bekeettu tot my,uyt alle uherte, in vaften.ih weenen eude
inklaghen.
Doodt uwe lcden.die op d'aerde zijn.
Óm u worden wy ghedoodt allen den dach.wy zijn gheacht
/■ alsflach-fchapen.
Alfoo ghy ghedaen hebl.foo fal u ghefchieden.uwe vcrghel-
dinghe lal riy u wederom keeren op u hoofdt.
Laet den ettet in mijne beendeten gaen,ende laet het ondef
rhy uyt-loppeu , op dat ick mach ruften in den dach aff
tnbulatien.
Ickkaftijdemijn lichaem.cnde brengcdat onder bedwancK'
op dat ick by avondturen(als ickden anderen ghepredickf
hebbc)felvc niet verworpen en worde.
Met Chnfto ben ick ghecruyft.ende icklevenu voorts, ni'1
ick, maet in my leeft Chrülus.
Ick benghelijckghemae
            'oodtChrifti,oftickeeni«n'
fins mocht ontrr                      "«raflen, die daer is van <*c
dooden-.
Voort-ar
                                        'ueerlaftich, want ie»
<*                                                  :n Iefu Chrifti in m»j*
€al.j.
Iuc.ij.
Ioëi.2,
Coloffj.
Pfal.4J.
Abdis ij.
Habac.j.
i.Cor.s.
Galat.t.
Philip.].
$alat.vlc<
MEP?-
-ocr page 190-
VandeAelmoefïé.                 171
Het VIII. Cajittu.
Meditatie van de Aelmoeflè, het tweede werek
van yolrdoeninghe.
HEt i.point.<©ber-ïoopt in beteghen-tooozbichept
<*5oi}t*t begfteheeleteierelbt/ enbealftetgtoene
«at baer in brgrepen Vuo2bt/enb e fiet !joc müb t bat
^bt göetoeeft beeft/ hoeubcraeir n\uaert£/ baer
«OP nochtans* aitij't foo onbanenbaerhebt gettiecft;
' löe hoe bat hp bit al gebaé heeftüip-VDüUfhïhcK/
,J}°? fonber utue brrbtenfte / cnbe fitt hoe ghn "hem ©e mfltfww
{"erinnaetrboIght. tCenttoceben/obetleghtbjat ^^ff0*
W ban al het ghene bat hem toe-ftomt/(inant het al W***h
'"fönber macht tjS) beg§eertnietftieber om geghe?
zJ'JJ/ maer alecn ghepjefenteert te hebben; cnbc hoc
SWJchoojlttrtt bat "het ijs fulcït^ hem te toepgheren.
^«nt aeïmoefiente g{)eben niet anber£ en iaVban
^obe te pjefenteren pet ghene bat hem felftf toc-be#
H?0?1/ atóhphetbanonéberepfcht boo? bc arme
JlenfcÖ?n/ biégp totönjSfcpnbt. f€cn berben/ bat
^obt met on£ boct/ghelijrii eenen ©aber met fnne
"poeren / bic hp bed cnbc toerfthepben bingfjen
peft / enbc na-ber-hanbtomhaertepjoeben/ cnbc
:;f»en&ae goebt-aerbich cnbebancbaer batfp-jijn/ <&& «N*
;E»tge Wepne fahe tueber om cpfchtApatin fufcltet *^k!L,
iti hBöei1' eP(ïft£ ö00? Dai armen tian Den r9cfec"; SS
J'' Ofpiaetfc/ban gonbefhicRen/feoperen; in plaetfe hwöa onu
h«" fnöe ïtfeebcren/flechte/enbeberfïeteiiiin plaetfe
r £11 lechernijen/ flecïjtc enbe gfiemepne eetbare bini
Sine!L' ^tt: «'Tcht söp/o foeten SJefu/ enbc cplae$!u
^Jotbichinijï^ghVttiepghcrt/batghpcpfchtboo?
e ujeemoebighefïemme pan ben armen: be ttielcfte
?''s Jt batfe be hemelen boo?gaet/cnbe homtalfoo
L°;«o l^cere ber hepj-ftracfjten / en san nochtans*
Jcnmiji£nietüermo?foenbeberf!eenbe herten ban
IlL°nbanchbare menfehen. €en bterben/ïnaer'tbp WW*
*l Oten ba, t eenen ©abcr fijnen fonebcelbèrfchepben tu"e'
»."B"en BÖegheücn hnbbc/ op bat hp baer boo? tot
KTlBrootljaumelpch foubefionnen gfyerafren ? enbe
atoeiipaber nabcr-hanbt hier bod? totarmoebe
Srpomé 5tjnbe/ban fijnen fonc cene aelniocfle foube
••Möro/oft eenfïucMscn bjoat^/en fou&ehetniet
-ocr page 191-
%■}%           Dcnl.Boeck. HetVIII.Cap.
feer tojeet eube on-menfcftelöcR toefen lyct feïtoe {&*
uen üaber te toepgöereni4£nbe Dit felbe gi)efcftie°*
öagöelncR;£ alf-incn met eenen nongfterigöcn &'
men menfrljbibbenbe om een fluch bjoobtp/ gljee»
mcbe-lgben en fjccft; ben toctehen in noobt toei'etib*
enbc gljdnecn inbcnbe/gfiy nietgljcholpen en tjebt/
AwbroC öoobt göeïJagljen ijebt / fe'gftt ben ^epligften 3Wtf
fyofiwï.
Het i.point.^cmevf t ten cetTten/ toan ïjiocftlcpnci»
toeerbe bat |)et i£ / bat öan bc ïtjcfce menfcöen ö":'1
armen mcbc-ghcbepItto02btöoo? eene aelmoem*
een bectnen aerbe/ een toei fleren Metbt/ fuiefte ftW
mccftcn-bceï/öaer ben toclgncfpöf ben eenen af-»ce;
enbc toalghmghe af fteeft;enbe befe gljiftcn 5ijn otj'
fen goeöen eube gocberttcren «flSobt riocötan?' &f*'
OÏ)e»aem i bacr om fcftaemtu / t)cm bit te toepgi)^
, ' ren/enbebcrtóonbcttubanbeonfpïeBelijckegoeDf'
Öcpbt <©oötjS.3©cfft inbathtich fcgftt ben t^epnjFJ
jAugdb aügiifiinu^/met alleen toatbat gfip Qlyttfu ina^
ooch toat bat grjp ontfangljt ♦ J#et öjoobt bat gp£
mebebcpit i£ aerfce/ Romentie ban be aerbe/ too?^
luebcr om ghegf,eticn aen bc aerbe / op bat be fen»
baer boo? onbet'-ftoubcn foube mogrjen toojbenn^
bat ben armen met rec&t foube moghen fcgglKJ1/
fïet oft icR u niet meet en boe öan u ontfanjpjew*'
ban gftp/mp gfjcüenbcïBant toaer ftet facene b£'
" termemanbtentoaer/omüanurontfangl)en/f^rt
en fouötghp ooch bJ aetbenictuptgöcben/ om »*
feemcïbaer mebctehoopen.Berfmaebtmp aïf-0*1,
afègiipmetuan boenenRebt/ nocl)en cpfcötni^
toan ben gljentn/bie mp eiibc u gSjemaecRt enbe W
feïjapen Reeft.                                               m
^'aeimocffc ®««ttoeeoen/bemerctbat top/al£ top aclmoem.
iictoaot mijj upt-bcplcn/anberg niet en boeiv ban gelrjcRerto»^
jjet gaieöat a\$ oft top ten tnben ban cenigljen gcooten b?*1? w
g^j? ^ober-Woetbantoatec/oftinperijcfielüanpïóber1^
sm, e anbere-ïieben goebt in onfe betoaernifle y»^
ben; 't to2lcfc top op on£ cpgften feftabe eft P«Öf„*/
foubenmoeten öctoaren: cnbe bat ben l^eerc \twe
fcie onsf eenen getroutoen öjienbtijS/te tytüefl &£*
grjereet toaer / cnbe hem pjefenteerbe om Ijet gy^/
Dat anüer£ gftcrooft enbe gftenomen foube too2"£u,
t oöfen p^ofïjte eijöe öate te tytoareii / enDe 0^
f
-ocr page 192-
Vande Aelmoefte.                 f/j
fan?!9cït teljermeeTberen.^oube befen nienfrfjniet
Ïpvi nnif Ö tof fen/bie bit met en foubc totllen ober*
fni1src" am öen flfncn/öic fjetfelöe toc-öcftoojt/be*
'""oer a\$ bit [jet foube bclnacenboojbicn/bre ftet
mu Öecft/toacr boo? l)ct ben ofcergfteoer eeuïniicfc
'f« foube toe beljoojen en bii-ölijfcéVenbc ftcm nie*
x'E/n'fet ontnomen toojöcn K teant be boom faï Jt
Cfho "ac^ aJ ticniieïtn. ii?tcrbooj Yoojbt ben gieri; ©m suió*
?|»en merchcïl)eft gcfïraft enbe befcöaemt gemaect/ m miajt^t
wa,,ïe menfcOen gljereebtieTön gelbt te betrouw ^öt'utt tt
h^» L cÖaIücn ben i?cere alleen/ öie l)eui nocfttantf ®vSm*Kn'
if
'öerMnael meer bclooft.jbietofr men macöfcg*
^'ibatbcfcnöetl^.Cvtaugcltcenbcftareïiiaerliept
«yeiooftiJBant iuat iffcr bat on£ bicfnutjlbcr \1102t
f.^SÖf p.?efen ban aeïmacfleni Sneeft admocfjen/ Loc.h.
jj-ant anfën JbaHcl>mafter/enbc fiétaiïebiugeusfjn
'«Pbet.Cnbe taebcr om:©eihoopt Ijet glienc bat Luc.i»,
- -,»««.om;göpboï-maccHtiHiltVncfcn/gact MattLi».
J"e öerhoonetaï/ enbe gflecft fjetben armen/ enbe
Affuit eenen grootcn fcijat Oebben in ben Hemel,
^"pe bit niet alleen in ftetmcuïu (Ceftament/maet
ohp in lJet ouöe» nIï? önfó *>olen tooibt / bat be
n";r-8ftebJetoen b jinitotn inben iuijn-gaert üooj ben Lcrit.r#
ni'J^Hgnriatenmoeitentuojbenj enbe oochblaren Levit. ij.
ff»*} beibt/ enbe be vergeten frijooöcn. f€en \attt DcUt &4..
h^öeeflaSoötaï-mariitifR fienolen/ bat men ben ifai*5s.
•"ngijengen en ben befiocftiglieuöet bjoobt foube
beh in/ cnoe!SJe fanbct tooonïngöe 3jjiv fjecft np
' ** Herbergden/$c«<Ênbc iBcbcrennicRöe; Dcut.if.
»ip'e "/ bat gl)p utoc jjaut open boet atn uïucn bjoe*
^oieinnobbtW.
H^e,merelitten bcrben/bat Süpöict eenen ftojtni ©ataötafc
•2?tbffftten bc goeberen bertocrelbt/ te toeten/£?'wflcu*
Jhcn oogen-bUcft tuin bit IcséVcnbc taat cene feïjan; ^JfJJJL0?!
te J?' ftct *#Wn k**» lan<* ïJicr boo? f02gpulbicö SfttmiLS
raefen/ enbe niet eeutf ern jïeïijch te letten cp Ijet «utoeijjcteK,
B,-"*2at b> ccutoiet)eiJtaeu-gact.3©ant toie toerbt
^Mföebonben öie fóo fojglj-nulbicf) ij* om bJ eeu*
ft««netncftbommeu enbe eeretebefitten/ baer $)p
L», er,Öch toeuau gljeraHen/afós om^H benomen ïjc*
«yene bat naec tenen oogöen-blicB e*tbuertl
Hst
-ocr page 193-
174          benl.Boeck. HctVtlLCap.
Het j.point. ïöemerrbt bat ben on-bcrmftcttigfjerê
menfetjmemanbttojceberenisinbitleben/banfïji1
Mittli 7 *PSÖen felben.(€en eerften:ï©anr met be felbe mate
mei be toeïché Sp eenen anberen gftemeten fal tjeö?
ben/ fal flem tóeber om ghemeten too?ben j Cnbe
z.cot.9. öie gljefparicf) faepbt/ gfjelijctt ben aipofteï gl)^
ttmgtot/ bie fal ooch gtjefpartclj maepen.3©ant jjeï
ïfr ij» to?«t gtjcfcötebt boojftet reefttbeerbirh oojbeel 45obt&/.
^aJ?ft,.-«S öat foobanige menfché/ oocït tu haer lebeii/atmoebe
tomoeS bep?oeben/biebe felbe in be lebeheng Cftjifri niet e«
fenuytte ftebbentoillenl)elpenb2aghcn.l5ae beel toojbenbef
iregtóu gftcbonben/bie machticl) 3nnbe ban goeberen/boo?
frhitlbcn/bobbelencnbepjacfttbefertoerelbt/ftart
patrt-monie goebc onnuttelnchen bergmjl fteb&ew
toaer ban ben armé e niemnte mröe t e beplen/bocJJ*
., ,          fiacr te toefen ceneftoaerberfaheaïsêfphonbé bet'
caiat.s. öiag^en* €»obt en toojbt niet bcgftccht. 3£aeï-ertf
tèghen top ïeeren boo? be baghelrjchfcfte erbarem'
frov 19, ftepbt/ bat hp ben l#eere tooechert/ bie mebe-inbe»
Prov.is. geeft met ben armeii/enbe ftp faltjem ftjnen \otWt
ïoouberghelbemtoantüie ben armen gfteeft/en f*»
gftcen gl)eb?cchlijben-, enbe foo toie betfmaebt be»
gftencn bie epfcljt/bie fal atmoebe inben. 3©aet at
omïgfteenecrempelenen gftcojehen. JPanthph*",
niet bcbïigHcn bie honbert-toerf belooft enbe g»c'
fepbt ïjrcfrx^Ecrt ben l^eereban utoen goebe/eiib*
Pr«v.j. Dan be eerltelingheu alier utoer tyucöten/enbeu^
fchweren fullen bertoultïuo?bcn metberfaebtlteöe*1'
enbe uwe perflen fullen ban toijn obcr-bloebirft 50!!*
ï©acr-cn-boben 't tjS gfteheel toaerachtich bat ftf£
migfte upt bepleit't gljene Haer epgljên ijS / enbe !£
toojben rr;cher:ar.bere bie roetten bat haer niet r°*
*n beftoo?t/enbc letten alftjbt in armoobc.^itOeeL
gheblehen inbe arme toebutoe bic ben f>jop{J£C.
l-'&tpn. Cliatffptjfbe/cnbeié tnch ghetoojbenten tt)&E'
bar alle anbere meufeftgii gftebjeth leben.           *
mt b» ®emercht ten ttoeeben / mt top barft ttoo j »&>$
t>da|s/ nu» aljS bcöelaersS home boo? be poorten toanben gn*0'
hjpmtoiiim ftanmtfcenbe bat f)p ooch eeiugöêupt-maetKtejj"
te bcMae«t f«jnbt/ opbatfe ban oivj* in fijnen naem iet (M0*,è
«ietaet Doo» Cpftcöen.3©atifler rectjtbeerbiger/bat batben ge'
pTÓv « b« fónt oojen jlopt bat her gehtnfefttoar.ben «w {
ooch fouben roepe en hrijffcöen/enöe met *«K5*
-ocr page 194-
Van de Aelraoeflfe.               ïjj
ft>o?ben* tóaer opben l£.3luguftimi£feer toeïte Augnft
paffe homt/ fegghcnbe: 3©at 3nn D'armen anberjf/
ban onfeaber-ö?agöer#l ghp gheöetbefeoöet-öja*
Be i' jSy fp öjagbcn 't tn öen 0emcl: enbc het ghenc bat
Gijp ghecft/öeriieftghp öaNDoojtoaer beef gheru*
fter ïuajöen eenighe jchatten ghebjaghen boaj be
Sanben öan öele/öanöoo? eenen aüeen.(€en berbéV
aen-mercht/ hoc bat ben ï^eere eocft in bit leüen be
on-betmhertige öicK-toi)l£ fïrafiygelncnhetbïtjcht
in ben &nchê-D?eth/in iBauntiuiöÖcn ïjtepfer/etc. Luc.itf.
JCen öterben/benctöjat goebcn be aelmoeffenmebe
bjenghm 3&efe öerloft onjff öan be fonöe/enbeöol.
boetöoo?befelue. Cube hier om fp?acH©aniel in Daniël. *.
befer boegben tot ben ftonintn jftabucfjobonofo?:
33eemt behagen in mijnen taet/ eft berloft uïne fort*
«en met aelmoeffen. J©ant ö'aeftnoeffe berloft ban Tob.it.
be boobtjfp igbie be fonbcnfupbert/enöe boet bat- Aftor io-.t
hien bermtjlerttchept öint/ enb'e het eeubaicft leöen.
^efe heeft Cojneltuggebjocht totljct ghelooöCiöe Eccl.17,
fflöebeöaaertinjing be «©oöbelnche gratie.ï©ant
b'aelmoeffe be£ mams/ i$ gelhc eene bojfe met hem;
tnbe be gratie beg méfche^ fal hp al£ ben appel bet
J>oghen beïoaremmet benfthiït/enbe metbelancie
«anbenö2omenfal fp ftrrjbetiteghen uVoen bijant.
letbaritoel opöeVueerbicheptöanöeaelmoefTe/ Chrvf.k»
j»ien#fconfte te bieten/naer het getupgen ban öen aj po*
C?'Ö?pfofiomitiS / meer i£/ ban eenen «tonincfc te Antioeh «
Wen / jae ban baoben te bctmechen : toant ftier
poo?boet 45oöt on£eemgetael-baetaé;mnerbacE
000? beüJftfen top <©obt felf#tael-baebt. (€en böf*
ben enöe ten laerften/bemercht bat in ben öach bejf
oojbeefö/ befententiein beferöoeghea ghefpicften
Tal taojöenj ftomtghpgebeneöijöemöng^abersf/ Mauk t^
e»öe befit het rijtftjöjant itlt heb hongöer ghehabt
*nbe ghp fjebt nip ghefpnfi:: euöe ter contrarie ae«
°e gene bie tot berabJige öcoöt öerösefen ö^öen?
«öaet ghp öermaleöhbe/iüant ich bebïjaiiger ghe*
«abt/en ghp en ijebt mp nietghc|btjft/etc.©ch öiat
Iu,t ghp al£ banïoenfchen gjjebaente hebben / bit
£«: leeftltf oe grootere* fuif ghpubebzoeöen/enbc
Fe«lagh«i / ï0 't (abt bat ghp tri bit ïeöeu ghehabt
V^ut/öjaer mebe bat gftp/eft uioe fiinberé/enbe utoe
«Hoebt-öjienöen in.aIöerlepQber~bloebirtjept enöe
^H                                                  ober.*
-ocr page 195-
I7«           Den I.Öoeck. Het VlïI.Cap*
c\)er~öaeött)rbt ct)cïccft/ cnöc nier metaïtentt><i&
meöe Cftjiftug öl)eu?fcKlijti£nDf/fouDc moghen aet
flnjfïïjtböengöeiueeU*
GHEBÊDT.
A ider-berttibertkbjien Godt, die ons de Wet gbefielt helft,
Maïrh.7t. A\ jat ^ mt ^/vc mate ghemeten [ouden borden, met
jj,               de VPelckeWy eenen anderen glmneten hebben; gbeeftmydocli
'4' uVregratie, dat icktot gheender tijden my [elven af en keert
vdneenïgbcn armen, de IV'ijle tclifdver om 7nijn daghelijc'js
brffodt,vergevenijfe mijnder [onden.ende u rijckeben biddende,
j^attb.9, ende gbeern [oude verboortVeefen: en Wilt u aenfibijn van my
** ' nietkeeren,diegbefeydthebt,datgbybermbcrtuheydtbegheert,
tndegbeen [aaifiae. VVant boe [oudeickjn'den dach desooï-
deels dit Woordt,het Welck meer door-Jleckt dan eenfóeerdt
van tVoee kanten[n\jdende; kannen verdragen,alsgby[ult [eg'
Mattfc.rj. ghemlck^bebbonghergbehadt, endeghy en hebtmy met ghe-
Jpijft> ende derret gby van my begheeren broodt te eten in mijt*
rijckfickbebdorfiicbgbeWeefi,ende gby hebt mygheVoeyghert
te drincken te geven ende begheert gby nu droncken te Wordetf
iSicbma? vatu^ over-vloeditheydt mijns huyshckjieb naeckt ende bloodt
tas in trat ghéWeeH, endeghy hebt my nietghekleedt; ende eyfibtghy Mi
^^^^ll<>ver-deckt teWorden met mijne glorie; ende verciert met eert
gincwgljen kleedt van on-jlervelijckheydt ? Ickbengbevangben gbeWeeÜ,
ttu"^ endeghy en bebtmy niet be[ocbt;ende [oecktgby teghenietén de
vrijheydt van mijn kinderen? Alsick^ gaft Was,en hebt gby tnj
nietontbaelt; ende derret gby nu verfiecken eeuWelijcken mrt
Ma tth < *7te ^c")6Nen m m^n rWk? IckjHbfieckj>he\veeft, ende gby
hebt mj niet bs[ocht; Ickjieb doodt gbeWeeft, endeghy hebt my
nut begraven ; ende boe derretghy beteeuWich leven van wy
begheeren? En Wiiïgby niet dat alleen den bermhcrtighen,
lemherticheydt[oudeverWerven? Voor-Waerlïeere,tck.ett
"Weet niet,Wat ick^bier op[mdekonnen antwoorden; mijns
eonfiientie be[cbuldigbt my van mijne boo[beydt,ghiericheydu
endeon-trouWicbeydt. Wantic{Wetevoor-[eker, dat het tl
dtoe-behoort, hemel, aerde, ende al hetghene dat bier w
bxrepeff
-ocr page 196-
Van de Aelmoeflê.                   177
hyrrpeh Wordt 5 ende dat'ic\anders niet en ben dan eenen ttyt-
d-ytder, die na-der-handt van alles firangbe reheninghe fal
tncctengb'even', 't en zy datickjiWeder-omghegheven hebbe^
dat u toe - behoort: ende is 't dat ick^ t Weder - om gheve, foo
fal't my alk -gader in der eeuWuheydt toe-behooren. Waer-
,
*men falu\u dan metgheven, het gheneddtu toe-behoort ?,
Vt\virdjt?hy tegen wj'shefüHdicbWalder-liberaelftenGodt?
Wuèrtoe vhÜoeyettkJ.eh menfch die WantrouWich ende leu-
ghenaïbtkh is, (Want alk menfch is leiighenachtich) endeu
Pfalai.irj,
*iet,dienochtansdeWaerheydtfelvezijt? Ofthate ichjnfulc-
Wvoeghenu
,èndemijneyghenfelven? datickjievcrhebbete
derven (ahcb ende gheluckich te tyefin, dan u Weder - om te
Q'Ven, dat tl toe-behoort;'En fal ickjiiet begheereh lievertebe-
Ètejt hondert-feut,fooghjbdueft,ddnu teWeygcre datutoe*
komt, ende dat doorfulcfen middel voor my behouden? Eylaes
^'atgrocter blmdtlrydttsditl Ickjnbegheereinuyvegheldt-
is in de handen der armen niet te legghen 'tghene my
eeuwdijcken te pas (oude komen; endeiclipngeluckich menfch
«ébt lier er u dat tet>ntroov'en('t Welckfcknochtas niet mach-
          x
t'cb''en ben) tot dat het my ontnomen worde, dan door uWen
**edt het felve al te beWaren,ende met eenen felver beWaert te
^orden.Mijnerijckdonimen vallen my laflich ende moeyelijckj,
tnde dreyghen my d'eeuWighe quaden-, de dieven legghen my li-
ft-n ende lagen, ende ickjn Wil de felve nochtans mijnen mede^
ghefellc niet gheven,omdfoo dder afontlasl te vvefen; ichjieb*"
bc 't liever de dieven te gheven, ende dat alfoo quijt te worden.
Q groote bermherticheytjie vande cloornen der rijckdommen,
druyvenpluiktjiyt hetqttaedt van eenen anderen,gocdt; uyt
!* armoede, rijckdommen
; uytdekranckheden,fterckfeende
Vr°niïcbcydt; uyt de fchande,een eeuvvigheglorie. Ooneynds-
rpfke liefde, mijnen Heere ende mijnen Godt, verbreydt mijn
"trteghdijcklntfandtderz,ee,datickjt naer-volghendeeen-
teder gbeern mede-deyle,maerfonderlinge mijne vijanden;enie
dattchu mijnen Heere mach eere bevvijfen, mede-lijden heb-
'Mdtmetden armen. Want hoeveelaf~goden-dienaers,ende
-ocr page 197-
iy%          Denl.Boeck. HetVIII.Cap,
die u vermaledijden, onder - houdt gby >jpijftgby, ettie doet ft
over-vloedicbeydt hebben vanalleWel-luJlen; ende doet uWt
MatïH.5. fonneof-ftaenendefchijnenoverdegoedeendequade? Ickj*
Wil voort-amgbeen acht nemen Wie dat het ü
, die iet van tny
ontfanght ,maer in Wiens nam dat hy het mtfanght, ende
Wie datickjiétfelvegheve; ichjn begheere niet ghefparich te
faeyen, ende gbejparich te maeyen; maerfaeyen in benedictie,
opdatickjenlaetjlettmacb hoorendefealder-foetfte Woorden:
Matthz5. KomtghyghebenedijdemijnsVaders,endebefit mijn rijekj bet
Welckjckyerbope, endeuoodtmoedelijckjidde, door bet bitf
tienftc van uWe bermherticheydtt Amen.
Pra&ijcke om Aelmocflen uyt te dcylen.
fiiet tatt ^<Eneerfïen/irt-ftetutoeirt-fcomftettÊnbegocberctt»
jgjsi inwjjc* •* toat bat ghp in ben hemel/ enbeoocktoat batghP
feibtfit. opbeïaerben3t(tljef»ttenbc.-©tj)l)oe menuhmaclghe'
beurt het/bat het bier/bet gbetoettveft eenich anber on*
ghehal be goeberen beneemt' be toelcite toaer 't fake bat
SÖP ben armen ghegheben babt / foubt be felbc bcto aert
Ettbeinbcr eeutoichepbt ghebonben hebben; bcftbul*
bicht tnbe behent utoe ontrou/ ben bffanbt Kan u hup*
innemen enbe bcrooben/ maer niet bzn hemel.
•SdjifHt mt ^tcnttoecben/bebeplt utoegoeberrn/enbc febtet eert*
tceitoSugort fehere femme boo? ben armen/enbegbeeft be felbeoot*
boojöcatmï. moebeujefe aen ben genen bie ufalbiöben/cnbeenuiep'
gbert nicmanbt gbeen aelmoeffe/ foo berre als 't u jn°'
gehjch is. 3|s 't fake bat ghp felfs arm jijt/oft religieus/
enbe bat ghp noch ftlber noch goubt en befit: bibtöe»1
ïtjeere bat hp ben armen toilgcbatbtith jtjmis 'tuirto'
ghehjck / foo ttoofl ben felben met tooojben / enbe uttf
ren bhjbe aenfiebt/het toelrR meer mebe-Ipbtcn/ ban e**
ttighen af-heee te hennen gbeeft.                            t
^aecttb'ns* . ^Tertberben/en toeeft niet alleen mtïbtcnbe libero*
me taan fcifia. aen ben ghenen bie u baer om fuHen bibbcn/mact fofc*
ooch ban felfs be ghene/bie utoe rijchbommcn/ghelljcj*
pack b?aghers fouben moghen bjaghen in het hemelffP
©aber-Ianbt.
«Smttrtw ^cn biet0fn'' maecht utoe Rinberen enbe utoe o»0**
6'armocue fatcn gbetoent om gheern aelmoefien upt te bcplen.®*
ijsjoH^jsjaf.Ufentopgbcbaentt h*bben öealöet-gobtbjuchtichF
-ocr page 198-
Van de Aelmoerfèé                  ij&
SontMgbmac ban £>pagnien ifêargare ta:boe batfe öa*
te Kinberen/ ötc fp tot eenen fonbcrlmgben troofi euité
tyentbbt ban lm «b?ifien-böm boojbt-gbebjacjjt Ijab*
fee plagb ban tones aft' onbet-tojjfen/bar bie/ooeft gb?*
Öeelfeiejm 3»nöe met hare cprtjcn hanben ben armen
aelmoeflTcn foubcn gbebem
23crrpbt ben armen fomtojjlen renc marlt jfbt/ ertbe tuc,i4.
bient befelbe/ 'ttóelcbfomtübts ïëoningben gbebaen jscrertbt DS?
bebbcn / enbe nocb gbebmpcftt baojbt ban fammigbe «mat, cow
Itops-ghcfïnrtcninbel&iafleH-abonbf-bagbeK: altoaes "wsitjjot,
te toereïi göeftelt too?bt/ betgene bat m bet tfcplicb <2u*
«ngeliegbcfepbtis: 3(113 gijp iemanbt nóobt termael-
tjjbt/cn roept niet «toe bjtEHben/maet&enarmen/ftrax* Lucif.
ken/Kreupelen/blinben/ cnbegbpfnlt falicb toefen/
toaut fp en hebben niet toaer mebe fp u bit foubcn ftori*
«en bergbeïben. •
^eufefteri/betis^ertefeergoebepjacKtifcRebartaHett ©jacgbt^fc
Ött gbetoin ban bien bacb/ban alle kanjien in 't btffan* tic op/ d' a&
oeL7bebenbKbeben/ettbcftoop-panbeImgi)en/<©obtbe(Wjngmbaii
eetftc bwebten enbepjofbtcn toe te epgïjenen: jae bat aU^
«neer is/in bc »oop-manfcbap «Tbiiftum ala eenen me*
be-gfjcfcUe te hebben/ enbe fjet gljene bat berrt aen-gaet
tei&etmi ttechen/ enbe OjngbcUuH ben armen mebe- Hom 4u»
bepleit. &enS5.«ÊfuPfaftomu8gheeftbefertraebt/ bat j.adCor.
men ecite bifie foube hebben/ baaer in bat-men boo? fpn
SÖcüebt een aelmoeffe befijöen fouüe leggben.
Hen fcbenflen / «Êntffïus aach mebe rrftencff oribrr ©<ft <Ö$»
fSnecrf-gheuamen/enbealtnb't eenen armen mettfebm (iuis mum
tawnacm tibnfti bol ftomelijcft onber-bouben: bit is ^$5™2B'
eeite feer gocbepjacKtiftke/enbetoojbtootKgbebiupct/ XfiESu»
nor roei ban luttel menfeben.
                                   $t.
3Ten achfïert/het gbene bat gijp foubt moeten gbebcn
' ™n ghencn/bie u be goebrren enbe uoop-manfebappen .. ^
ocrfrftrre»/ gljeeft bat ®obt aft ben armen, ©us beeft ff °„ ÖS
eEnettbermaerbcnftoop-mantatècbilicnin^pagmcnn^jv^,,^
fece gbeluchchjcH fijnen Jiaap-han&el aen-gbcfreltnnaer
ter contrarie als eenen anberen tot Htóbonen in J9o^
ïugael bie bet felbe gbcto oon bias te bóen befc©obt*
bmcbttgbegbctooontearbter gelaten baböc/hceft fijne
^Öeprit alffe bp na in be öabra gbeBomcn ai aren / bae*
ftsltich boojeen groot tempecfï bft on-b)ebet battcr on*
wtfjens op ge fïacn is/in ben gronbt fien bergaen/to aer
M x ■ .                bs»ï
L
-ocr page 199-
iSo          Denï.Boeck. HetVIILCap.
boojbem fijne rtjckbomtbenenbe mibbelcn gantfrt) be>
nomen jbnghetoeeft.
                                    <
45ê (eer m* <E-m ncgftritflcii/ te befo?gben bat bc kinbrem öte ad*
öcwactiKte* moeffen enffeben om btn armen mebe te bepleit / bacr
gbetoeivrtcn tefrggen: bat «ü5obt boo? be bente aclmoef»
feniJegijeett; enbeonabrfe manieren ban fp?eken gbt*
mepn te maken: 3!ck heb b,et «Bobc ghcgbcbm; oft om
beter te feggSmt: 3ck hc'a ïjet <öobe toeber- om gheg'je*
ben':. >©óbt beeft het ban mp beghcert / ick beü lm hem
ghcrc|ïitueert. i&órbtn ucftbaemtunictbcfeChnjie;'
hjckeeribe <0abt-D?ucbngbe maniere ban fpjckrn te ge*
bmpckcji/acn geficn bat gb" ftct bat men boo?gacns ae
toetten bes toerclta/ bare f^reck-tooojben oft maniere
ban fjjjckcn enbe fibiijben fbo neeuflelijck onber-boubf.
€en anöct» 3Ien tbienftcn/ou bat bet een bobbel acimocffc jp/foo
kan't bick tofjls gcfclue ben(gbclijck ick op berfcke»Jbert
plactfcn toéct gebacn te too?öcn)bat be aelmocffen upt'
gbcbeult toójfbcn acnben genen bie gbebiecljt enbegbc*
fpnft jiin niet ijtt boocb'toeetbtcb 1D.Sacrament / oft
bHi'bc gbcar öte »n ben Catecbtfmusaft«b?iftclbcke
Iceringb? bat berbient hebben.
©töcïöt* 3Ienelfften/ alle bagljen ober tafel ectt fcbotel fïcllcrt/
be toelcke be fcbotel «©aibta gbmaemt too?be/ cnbetoatt
iebcr getcd)te toat af-fnbben/öiencncrtbe fdjencken aert
Cblifloonfen ijalicb-maker in fijnelebcn: ^Sbeïiick icB
toeet bat gljefcljiebt Ut een <&bel enbe &oo?litctjticft
bups-gbefin; al-toacr oock faterbaechs al bet mclck
bat ban be kocpen gbemolchcntoo?bt /ter ecren ban be
alber bepücbfie mocbccöobtaMA ri a , ben armert
gbegheben \ajtfbt.
©ju (aken 3Ieitttoaeïffieit/bemrrcktbjp faken acngaenbeb'ael*
maiit mi ga* moeffen • 3tcn ecrfïcn / battcr beifehepben ujactijckfrt
te flaenmte (0mjjE(-cbettgbt te tocrek te fïclien)gkcbonbcntoombert/
aclmasffciu ^ geteebt enbe ïicïjt om boen jijn/bao? biefefal toiltó»*
bcbetten/ober-leggkenbe be mifcrien enbeeüenbcJt batf
bet menfcbelijck geflaebte: toelcke miferien oock ttor^
beriep $ijn/ alseenf beels be fiele/ enbe eenf beels tftt tf' .
cljacm acngaenbe: met toelcke berfebepbenpjactijeketf/
top oock gbcefielijckc en licbameüjcke ftulp enbrarf*
ntorffc konnen boen/te toeten / ben bongengen fpijfr*^
etc. 3Ecnttoeebé/bat<©obtmeeraen fier bet herte c«^
ben toillr/ban bet gbntc batter gbegheben toojbt: <&(/ \
4
-ocr page 200-
Van de Aelmoeflê.                  1S1
tyth ans ktaesïjjck re hennen gbegbeben is tit he tocbu* Lut.it.
*»«vbte ttoeemnten gaf: enbcinbEttloon bier belooft
tonjt aEit bEn gbenen tsie alleen eenen fyonck koubt toa*
^«falupt-rEpckea in ben naem ons £>alicb-makcr8/
■aen eenen bir't gbebjEck beeft. 3Teh bErbEit/bat öe'ael*
moeffe bepmebjek moet gbEfchiEben/ foo bEEl als't mo*
9ÖEl(jck js/enbe bat befs albEr-pjofijtEïgchfi is/ bic bsp*
WeUjcIj EnbebEEbo?gbEnupt-gftEbEplttoo^bt. <©cIjboe
fcfel ntEnfcijen toojben baer göebonben/biebaren nacnt
*l omme op ber aerben bekent maken/ bte nergbens in
fc*n kemEl en fullen bekent toefen; booi bteubat fp als
onbjijfeejiaE btoafe koop-licben bate bojen baren loon
«fttfangben bebbcn! ltèant luttel tooibenbcrgcbonbcn/
«ie tenigiv ftiebtingben / fuubatien / oft anbere<&ott-
ojutftttgöetoetcken foubcn ut -(lellen/ 'tentoaerfafce
«atbarennaem/ macljt/oft<©obt bmcbticljrpbrïjitt
«ooj bEkEitttoojbe^it beboo?be al gbebaen te Xo ombert
*°* ren goebr epnbE/enbe met cene rechte mepntuge/met
abelijckbit be bpporrtften enbc gpebepnfbe menfeben Mattii.fi.
boeit:3aacr.m.i,0kg metgetoilïigerb^ten/beerbehjeh/ Eed.? 5.
«bjbelijck cnbe obrmocbclijcli. croont altijöteen bib ge?
«act in alle bat gbp gbeeft/ fegbt tsen l©ü'fe-man. IBant
j>« b'aelmocffc toeet u"t te beulen / gehjek bat beboojr/
°jeen laet bem niet boo?flacn bat bp cene anberen eeni*
Sm biel baet aen boet / maee beel meer bat fyem felbej?
f toot gbrtuck enbe toel-baebt aen.gjjebaen toojbt.
Scbkt-gbebedeJ^ens.
COolanghe als g'7'tgedaen hebt een vandefènminften, Matrhij.
~ liebdij'trryghedaen.
e«t den weefenbermhertich als een vademende voor eenen Ecdef4»
ffian haerder moeder; ende <*hy fult zijn als eenenfone
«es alder-hoodiften onderdanieh, ende hy fal uwer berm-
SarT10*1 zi^n meer cian eenc moec*ci:-
"ch is dien man die hem verftaet op den bchoevighen, PfaUo*
ende den armen, in den quaden dach fal hein den Heerc
« den arme» ontfermt, fal falich wcfen.                            Pro v.14.
r weldadicheydt. ende der mede- deelinghe en wilt niet Hebaj.
'«ghetd^'want door fulcke ofFerhaadc, wordt Godt
n°Pght.
Mjj                           Daet
-ocr page 201-
jSi           Dcnï.Boeck. HetlX.Cap.
Kaziant. Dacr enisnietfoo Godlijckin deamenfch, als dat men wel
de paupeiü doet aen eenen anderen.
amore. Weeft bermhertich , ghclijck uwen Vader bermhertichis.
Luc. 6. Hy heeft eenen-ieghelijcken bevolen van fijnen naeften.
Eccji.17. Weeft malckandcren goedertieren , verghevepde malckan-
Eplief.4.
          ttetcn.
Galat^. Dtaechtd'een des anders laft , endc alfpo fult ghy vol-bren^
ghen devetChriftf.
I.Ioan.-?* M'jn kinderkens enlact ons niet lief hebben met den vroot*
de, noch metder tonehen.maermetiicn wetcken cado
vaerheydt,
Het IX. Capittel.
Y^n het Ghebedt,het derde vverek van Vol-
doeninghe, ende haer ghebruyck
ende vruchten.
D€ berbe maniere öan gocbetoerc KC/toaetmebf
ton ©obt oocHRonncn Pol boen/tgöetgebebt?
toantbitccncalbcr-foetfien reucn-offetig/feer &tn'
gljcnaem acn ©abt aï-macfrtietyenbe een facrificit
üan pol-boeninglje / i£ 't fafie bat fort nomt upt een
toutoien enöc ootmoebictjl)ette. Cnbc in bien bat
Cfetyf. ia top (foo ben ^Ciupfoftomug fcgfït) cenigc groote
pfai.n^. gijiffe aen <©obt toiïlen offeren / top en Ijebbennie*
g^eüBcbetiêH grooter al£ l)et gljebebt/ nocfj top en Ijtbben niet
$rjn ue ücitc. mocpenjener banket gbebebt. 3Dant boa? Ijet gfJW
S&SilS bebt en ïonbt niet aïleenlrjeh be fieïe Permoeptf
fetm. maet oochhetUctjaeni? bitbctupcöt onjSben IjepU*
EcdcCvh. 09en ^Öccft/ aï£ Ijp fcgqt: bat Ijet menieft-tulöicp
gebebt ig eene pipieïijtfiriept Poo? get ïicöaem;enbc
bitbient feer toèïboojfommige menfctyen/biegetfi
^eïmocfien en nonnen grenen / oft niet jlerefigÖ^
noceöen jQn omte paften, ©olcljt ban ben ïtonin^
ipfalffi.37. ïtjCHcn ©jopgeet *E>atobna/bie\joI bïoefljept enb*
Perncbeïinge fr)n£ felfë/bnefrpte ban 't meftté f])n£
Ijerten/ enbe boo? een gftebebt met tranen gfi,eroen>
gïjelt/Perfoenbe ben l@e~ert.3&en &.3luguftinu£ &*
opfrm |ïetPenligggenbe/enbegï)eboben öebbettö*
bat men bc feben ©falmen Pan penitentie aen w*
btbbt
foube ftecïjtc/öeeft eene fententienpt-gefp?^
fcen/ bie in ber toaerijept toeerbicfi toajS ban 3W81*:
#jnp£ göenomen %z jp / te toeten; bat fcet niet ej»
j
-ocr page 202-
Van het Ghebedt.                   iSj
bctaerabe/bat een Cöjijten-menfct) fonber peniten?
tie foube lïerüen.gDnö i£ ftetnoobictj/batbe gljenc $* gö*r«
biebemtoföoöttoilt befteeren/ bengljebebetoe- «üwcou-ij
grbaen 3u: want pet bic-bJptë gebeurt öat |jct Uier ^L^f"
banbequabe begeerltjcmjeben/ ben ober-bïoetban JlcnSitoift.
tjuaöe gl)CDacfU"en/benaen-ftootban onfebnanöen
ong btuingöea te roepen tot ben ï^eere / eiiöe onfe
ï)er ten enbe Ijanben op te nuffen naer ben öemel.
v©aer bjojöen bcrfcöenben manieren ban btbben 58*0*11$*
BÖebonben. <©e cerfte té*(fao gtm be bolmaecnttjcpt £»> ö« sa*
be# gebebtJÉ \uilt aen-fien) be contcmplatie/oft betbm*
aen- fcïjoutoenbe <®t)ebebt. 35e tïu eeb e/bc 3P ebita*
tie.©an b' cerfïebioit gefp?oftê in ijet ^erbe bonkt
öl-toaer gtjtfjanbeït too?bt ban be oeffeningen bet
Benec tie bol maecfet 5ön:©anbe|lSebitatie mojt
filjefpiokeninöettbJeebeboecft/aen-gefienbatöie
maniere ban bibben/ epgen i^ben gbenen tie zenit
Bijen boo?t gancfc gljebaen hebbemrap fuHenbaet-
en-boben bier fommigbe anbere manieren ban bib*
ben boo?tjS-b?engen/€eneer{ten/menb aniemanfë i,scifmaite
anberg ïuoojben gbebmpcftenbe/bibben/te bieten/ maiajtênn*
«témpeenigfte f&faïmen lefen/ oft anbere fïemme; ^to80|f
löcfte gliebeöen: enbe biti£ ooch een feer aen g8> Sïfff
n.aem facrificie ban onfe ïippen aen <©oöt al-m&tlp 4
ticrj/ foo naer be fieïc/ aïjS nacr Jjet Ucftaem.
(€en tïueeöen/aïg mengebiupchtbetBoojöcn/be 4*<6§«wy
peiche ftomêuptget binnenfteban be affectie be£ !** isd*
««ten/ enbebaermebe be <©obbeïrjtbe|Bajeflept 5™??!*
acn-fpjcccftt: bjelche maniere fpjupt uptben ober- i^L"
«loet ban affectie. 3©ant aïö onfe fïelemïuenbelgcJ
Örirjchbet gemaeebtig/ aï^banberfl bebïijbfctjap
°nfer Ijerten oorn uptïoaertg/ booilof fangïjen bic
Jpfpjohen bjojbeit tot <C5aöt5enbe atë onfe fiele met
bU5öfcjjap berbult ig/abï-ban bevblpben baet doch
J^feüppen/om bendeere te loben/enöe te gebene?
JJbbcn.a©ant foo net Ijerte gefinf i^/foa gnetupgftt
«en monbt / enbe tie ïief be maccht ben menfrij ïuêi-
»P£ehciibe/enbe obet-blcebicb in Uioo^ben.
«&e tzttt maniere ijS gnetnengljeït/ te bjeten/aï£*♦ **m- &'
«f fieïc booj iemant^anber^moo?ben/gtlpchboo?f:;:^ .;;s
2ïcn8Ö€Ïen op-sbeOeben toojbt in be locflt/ênbe na? ESStÊ
*£t-|ianbtfeIfiiboojtiSbïieg!)t/ enöeftaètfeïben ab
®i$ beörtpt. 3&it gr&eurötaljsiemanbtacnbacïitc;
|B 4                 . iötH
-ocr page 203-
f84          Denl.Boeck. HetlX.Cap.
ÏQcft enbe aUengftffteng cenigïje fïemmeUjtfte $W
beben gf)eb?upcKt;enbebafferttenu onfienen toe?'
öenbe / bp fp felben frjn gfjebebtbol-maecbt: enbe
tuffcben bepben balt toeber-om op {jet eerfie.
4. <©ntce- <€en bierben/ aïjS top bp get ftemtneïrjcU QÖcbcDt
mnigtjmsöe gïjeenanberenbüegtjen; maeröetfeïbeaUeenlrjc»
S«f„S boo?bierige affectie twist berfutbtiugen btrb-torjl?
taSST onber-bjetun / oft naer elcbtooojbt in 't befonber/
oft toeï naer bat top beel tooojöen aen bacbteincb
upt-gefpjoben bebbémaïfoo bat elcbe ïictjamtlncltc
berfuc0tingbe/5p a\$ eene op-ljcffingfje tot <ü3obt.
ciargebjuut 3£>e bnfbc maniere /een bojt bcgtbp banbe ge'
fer fcijitt- ftcele boïmaecHtDepbt / aïg-meri ftbjte J^tbiet-gcue*
$wmm<> bebenjï geïrjeft ff gicfjten tot ben Ijemel fepnbt/ eube
biet booj fp-felben met <©obtbereenicfjt. 3©ant isït
<0oöe aen-bangljt / ig eenen gbeeft met &cm. ifieC
boaitoojt|)etbettebanbnfenaiberïicf(lcn^taïicy-
Cant.4, maber foeteren boo? -toonöt: <6lm Ö^bt mrjn Bet'
te/fegtjt bp/ o mtjne bjupbt/gftetoont/ met een ban
utoen ooghen/ enbe met een tjap? ban utoen ïjalfe»
3©ant bat men alïeenlrjcb fijne oogben enig W>
ticbïütft op-beft tot ben hemeï / i£ een brarftfelip
gljebebt / enbebetoeeebt gantftftelrjcïtbcnï)abe£
Pwu««tie bet bermöerticbepbt. ïDant b'affectie moet toefen
tow-timv ben eojfpjonebban öuf banigc gebebehenö; toelcbe
^SlSflf affertten 5ijttïeebt-toefen ber fonben / mebe-Iijbcrt
fcn!??upten.j)fbben met onfcn ^ali(fl.mafeer;/ cenebegbeer»
ban Oen fjcmeï / een betbjiet ban bit ftetbelrjch ^
ben/toeebom in tegben-fpoet/baufK&aetbepbtbatf
ist ontabljcbe toel-baöen ban <&oisi aï-macljtitp/
bertooriberingfje ober «35obtgtoetcben/betrautoen
op <d5oöt/eenc:?fjberbauföneeeresniaei' befonber
ïijeb eene bjanbenbe ïiefbetot dSobt / toaer isao}W
ftcïe met gebumcbbjrbe / enbe b2anbenbebegliee^
ten berïangbt / gbetijcfe een bert tot be ïebenbe to#
teren/ te öjimben metblnbfcöap banbefontepne /
®« bievbai oms ^alirb-maberg. Cnöebet bier ba befe begeef
gocöcbfgetfc'.ten toojt aïöer-mceft ontlenen in be meöitatie/gÖ6'
tm o** tan ujeft tien fs jopfleet 3Mb tb fpzeceftt/bet toèlch obet-
ftl!f fuïcb^bengbeöeelenbacbboo?metfcöiet-gbcbeb^
&L fieni* alg met bierigfte pijlen onber-boubenmoec
onset tw too?ben/fteHenbefp-febienboo2oogeriïjenperfooi»
m mpm, ban onfen «^alitö maker/ göeltjcb men in be «ieb^
-ocr page 204-
Van her- Ghebedr.                 iSj
*atie/oftinöeI>.cQmmume/ oftin eenigfte anbere
ocffeningfte / toaer in bJ affectie alber-meelt ontfte?
Ben i?8 getoeefi/geboelt beeft. Want t$i"t bat top in
fulcber uoegljcn/ aïle onfe toercbcn bcrtoaertöftie^
ten/oft onfeii ,£>aucb matter op-bjagen/foo faï't ge?
fc&ieben bat b' affectie bietop bcttorrbt Rebben /
8ljeboiöt/enbeüerftcrcbtfaItoo?ben/bpfonberal#
ton öefe in eltb toercbbemieutoc\$er i£nocfttan£
oocb pjoftjtelnc/ al ig't battop befe" affecttc niet m
Bnboelrn/fcbere beerfbengupt be |)falmen/ oft ans
bcrc plaetfen bcr 4§,,§>cl)?tftüre aeh bc Rantte Reb:
ben enbe te gebjupcbc/opbatRier booj oujïberhce*
ïenenbeRanterenmettoerelbtfcRemenfcReïi/cnaHe
onfe upt-toenbigebebommeringgn/geïRcb met ecue
gceftefRcbe fauffe enbe geur ober-goten macR 'mop
ben/ en bat niet aïïcen be gebacntenban Ret gRene
bat top met onfe upt-toenbigRe finnen batten/ ong
te bo?cn fbuben bomen / tnaer oocb <©obt bnfcit
*?eerc. 3©ant baer en toojbt niet pjofRtelijcbet oft «jiftamew
fo eter gebonben/ban aï£-men booj befe bonfïe ban »f« kóiïecm
Stlhemifterge/om foo tcfcggRen/upt toerei tfcRe cü "g- «J«J2?
bcr gancbclntbe bingen/ louter goubt ban be <Ê5obi lm se «5e*»
bclgcUc lief bc toeet te ttecben/eit <©obt alleen in al; bcipteüep
«es te foccbcn enbete binben: ja bat men booj fulcbe öè'uyt te
fa&en/bacr gemermïjjeh be menfcRen aï£ met boet» *wk«i»
pricften boo? gebangen en baft geRoiiben toojben/
oocb toeet naer <C3obt tcbüegRen/inRem te ruften/
j-ü in 't miöben be$ b2ant£ ban alberlcp bebonngc/
ota monbtte opengn/enbe fcReppen beu op-recRteu
?nbe toaeracfttigen gfteeft baube binbercn <©oöt£.
Cen feften/al£menacnbacljtcïijcober-ïegRreïcb <;.€ata«t-
moojbt hrtbefonberbanRet gliebebt on^êeeren/ ^"SÏJ
oftbaeenicftanber/enbeopbefclbcblöft/foalangft "i?'d*
a'S top baer fmaecb in biuben / enbe baer naer tot \oaopt*
anbere gac';tuffcften bepbê Ricr bpboegenbc ecnigc
Mamen-fpjcbingcVbie ónjg be liefbe tot <0obt/ enbt
anbere berfcRepben affeetien/fuHeu boen fpjebcu.
<Cen febenfien / ober-lcggRcn oft be tRieu gRcbo; 7.%a ■hmm
oen inJt bcfonber / oft begRebobenbcr Hertbe/ oft ki",^!l^ft
mei be regljeïcn ban fijne 02b?e/in toeïcber boegften gïïffi
*t Rp tit onber-lloubt/oft bet)oo2t t'onber-Roubê; ua, ^
*"be toaetin bat Rp befe ober-trebenmatR Rebben/
*ilbenat$ bat toeter af lect-toefen toertoerb' «al
|1 5               Rebben/           -
-ocr page 205-
i$c            ucni.uoccK. MctlX.L-ap.
Öebben/ïefen eenen ©abcr onfe cii 3©eefl gjjegtoet/
ofc taeleenigjjen ^falm/bperempelbenso.Miferere,
oftbê ^Df-fancfe/Te Dcumiaudamus. l^et felüe macö
oock gtjcftljiebeii onber-foec&enbe Defetoen ïjoofbt-
fonben/bc «raceten öerfiele/enbtbctajf finnen.
©jijterte! Men moet öemerctten i.batter iirtftemmeïijc ge*
aoioacutictp bebt/ b:rjbcricp aenbacljtictjept gljebanben toojbt.
S^fhli- ®'«rfïeenbebienoatfaHcïrjcHtéopbetaao?öeii;op
fïSwcfe öat öc <"cItoe beÖoojïp^fté/befcljepbeltjch/berftanbe*
gixüdit. irjrK/engeijeelncB upt gefp?ohentao?ben.3£ettaee*
be taaer boojmen op ben fin Iet/aïömen ijïbibbébe
f.Cot.H- met beroerten/ enbémet ben tierftanbe/enbeboen/
gljeïtjch alfmen be fppfe miautat/enbe fmaecht.^e
berbe i£/ tot <©obt/bie tap aen-bibben/ enbe tot bc
fahe/bie tap boo? ïjetgfjcbeöt toan fjcm toetfoechen.
j?ier om moet men in 't bcgiafeïban 'tgtje&ebt/ fp~
feïüen cenieii epnbc üoo? oogentlelïen/cnbe foobeel
als't mogeltjcR t^/moet-men in fp-felbcn bertaecHé
een e gJjeöartjtemfTc ban be tegljen-taoojbictjfpto
<Ü5obt£/ enbiiian Ijet {jemeïfcij ijep?.
fóoctonigtje 25eme«Kt z.tjat men in be ïangtje manieren öan
bttepörngtjc bibben/in 't beginfel fijn Jjerte moetttcreenigê enbe
fl^* u"fu bergabcreti; geïrjen men boet/eet men fp-feioen/be?
«Sn* Seefttotljctmebiteren.fCen ttoeeben/bat men liem
Büebe». fteïïen moet in be tegen-taoo?öir[)epbt <©oöt£. (%m
Berbnv bat men moet oobt-moebeïnch ban <©obt
begljeeren be gratie omtael te mogijen bibben.
i)üt gijehcj» 23emerct j.bat al£-men op be boojfepbe, maniere
iwpt sctjoi: onber-fbecnenbebe gljeboben ober-Ioopt/enbe naet
pai&oa?efc= cjcit grjebobt/leet-taeien bet fautenüertacctljerft/
toraö01 öat Öét feer pioftjteïijcK i$ l naer fjet bcrouta oocft
eenirf) taerdt ban bol-bcentngljebp te boegljen/
*t5P Imielenbe/oftmetecneanbetepijnclnchcgfjei;
fïeltenifje (bienocnfcanöbetamcïptKjp) fijne $$tt
öebente fpjeken. i|et igtoel taaer bat {jet gfjebebt
in fp felben bol-boetjmaer fal nocljtan-S al-ban ban
meerber boï-boeninge toefen/alg Ijet foobanicf) \gf
toaer boo? tap eeniglje af-ïaten foüöen mogen Men
fiienen / gtjelrjcn glip fult bebinben in berfdjepben
artijeftclcnbanbeaf-laten/bie gegunt 5i)n ter écreii
ban Xstn l#.€aroIu£ 55a?romcug/bie aï <S een ftlaetv
Winchenbe licfjt t'onfen tijben oprgfjeftaen m in be
Öepliflöe lierene. 3Dnnt Die ftteriu ben raebt ban
fönen:
-ocr page 206-
Van het Ghcbcdr.                  Ty7
SKMffSk toöetïjolgöt / 0ft een Vuerefcbol-
bjengtn öetgfiene Dat fnnen regftel aea-gaet / oft
Rrngmbergbebemfle ban het DérDen-Deel fnnDet
erup^oft bcelDt Debotelncft groet / fti rclben <©obe
B^i^^JS^fr^JW ' °fr aenfttueit
«?. patroon/oft gebjupeKttn'tbegftirfelban ecmcft
b?p-maeI:©oöt homt tot mhnber hulpe/bci ftnjgftÊ
t|ten jaren af-laet. ^efghelijcften berfttngöt Den
gfienen bie berouïuenDe leet-toefen beeft ban fme
fonben/cnbe een booj-nemë heeft ban Rem te biecht
J2H
^L6," öen bijfttcfmen praim Miferereieeff/
Oft het 4?hel0Of/Oft Den lof-fan! TeDcUm laudami*.
ter eeren ban het Dterbaer buwbt Dat Ctmfïiuï «ïe^
hlL/r,.»t?^ntEefcl[üe af-^m/ biehpfoubcbet*
laSSa
           pDC $'ttaPPa*>Memen "««n*
*«?£ ?S5nicft 1" 2 fi0?t! aI^icr toiII*n seraften/
S? .xfft aI,em tehen"«i foube gheben/ Hoe ober-
bloeDtghefchfltten Dateen-iegcUicK hanbfïecnber;
SSK^AP^^BÖefbntoftflecfet^W'tfaRe
föa«^
AEN*
-ocr page 207-
AtHN-MËKLK I iN ^ d l>
OP HET III. BEELDT.
iBmptmmtfith Doorfyet <&$tbtbt.
AEti-gefien dat het [ a] Gebedt een t' %
rac- fprekinge met Godt is,foo begeeft
u daer toe met al [f neer (lichey t,ende den<5t
dat[B]Godt u tege woordich is; noch en [c]
iaethet niet achter om eenige [p] werèldt-
iche bekommeringe.Maer voor aj[e]onder
foeel: uve cofcientie, verfoeytde[F]fonde, .
wiens pau wen-hoöft beteeckent hooveer.-
dicheydtjden wacerfuchtighen buyck gie-
richeyt; d^mbefchaemdeftinckende bpeks
Voeten3begheerlijckheydtdes vleefchsjden.
fcorpioës fleert, 'tfenijn der fondejende hec
doodts-hoofdt,den loon derfonde.Voeght
byhet Gebe4t[G]vaftcn en[H]aelmoeflënj
volght\iwen[i]hëylisen Engheljbereydtu
Jiertedbor[K]ftiI-fwijghen,[L]eenichëydt,
ende leien va goede boecken Verwect[M]
hope,endeftiertu[N]Gebedt('twelckisals
'tfVeerdtvan Godts woordt, ontftekende
ons herte) tot Godts eere, om uwe [o] ion-
den t'over-■winnen,ende om te verkrijgen^
de [pjdeughdt, dieftaetneffens Godtmet
vleughclen: Wantfe defielevanaerdtfchc-
fakenop-heft: ghewapent,vantfeonver-
winnelij ck is > en door het cruys komtfe to%
de kroone. Defe wilt ootmoedelij c verfoec-
ken, ende bidden voor den throon Godts»
ghelijck eenen[p]mi{dadigen,oft eenden ar-
men bedelaer,oft wel als eenbruydt. Defe
bereydinghe heeft [r] Moyfesons geleerrV
-ocr page 208-
i
-ocr page 209-
Van het Ghebédt.                ie?
Vaft de bereydinghe tot het Ghebedt,befon-
derlijck tot de meditatie
Heti#cent bermaningfte ban ben 3©öfen-mam Eed 18,
l&accbt urne ftele gereebt boo? bet gljebebt/op »«**«*«!»
bat 5? met en 3t)t / m eenen menfeij / bte€>obt g ^ |*
temeetti befen tenteert <©obt/ bteftemlactboo?- «ggSe.
ftacn bat hp fonber eenigbe berepbmgbe/ tn t gfte;
bebt fnue finnen fal hounen bergabect enöe aen?
^l'^beTeSei^ tVbeeberïep/^'eet1ïe/bieban®^ttoeé
langhertoanbtgljefcnicbt/enbe b'anbere bte rechte
tebojengebaen ïuojot. «Cotb-ecrftemachgebjocht
taozöen/ teneerften/bat menalle onnoobtgcfoKïM .
bulbitftept toecö ttojpe; taant be fo?cftbuïbichcben ©icba bem
sSuSSSw feeK öea rjepïigê *em»*un« g;*
Ie fïelcin be mebüatie jïenen enbe moepelrjclt bal; »«"**»
len/ enbe mahé ong onbeguaem om be «©obbeincfee
in-fmaïten V ontfangöen.Cnbe het tf onttBijfelScR
tene ar oote on eere/bat men met Wt foo feer beno'
hiert tö / bat al£ <©obtal- machtich üpo? öe beure
hiont/ enbe gheroeerbicht hemmetomStefpjefcen/
ben telbenmoetftaenberbepbeny omonfefotte be*
feommeriuCÖcn/ bie bau gljeenbet meerben en jnn.
hierom hebben be Ktnbcren ban Sft&el een gebobt Exod.j.
ontfanahen ban bner te bet treeften in be tboejthne/
ter Kj <©obe op ben berch offerhanbe fauben mogen
on-biaanen; op batfc ontïafi 5tjnbeban aHe tnöc*
InchebeHommetingHen / haer te beter tot <©obbe*
lrjche fatten foubenüegheben. 3©ant gheïncn Caf* caflUn.
ftanuë GÖÊtupgljt/bie on-ftlimmenban betmo?pen coi.io.cj,
enbe aerbtfclje mercnen&ibe gheöachten/enbe haer
bertrecbé in öet hoocftjïe ban ben berch bc£ centen,*
Bepbtjs/bie aen-fthouïöen alleen be «öoöthepbt met
tepneenbefupbere ooghen.                                 
©emcvchtbnnenbeorieMegÖtuïbcBehommerm?©e«iteenm
Bhen/enbcbcbepltbefclbemetanbere/'footieelalö «•*«™*
BÖphont enmooght: gheujcttïöp leien bat nisopjep
Doe»
üat u te
fiebaen ïjeeft boo? ben raet ban f»ne fcDoon-baber. mu
M&xaa
heeft hier tooo^tntg het «pt-bernojebolcK Exod.s
ban ©obtal-macDticÖ foecnê befich te ftoubenmet
Öet banDt-üvetchbanpat-aerDe/bachtleenen/ enöe
nfif
-ocr page 210-
tyo           Dcni.Bocck. HetlX.Cap.
ftaf tenergabercn / t)et feltie foecïtt Xtm bupueU)**
öer geilen mt oocn te boen; maet fnn bebjotb, ont*
fceclu jjebbenbe / moeten top gaen/ bact <©obtbe
ftele/ enbe ootft be fiele <©obt ig nopeube/ met wfc
Catu.?. tooojbenjïHomtmnnealber-licffte/ laetan$upt-
gaeriin'ttoelt/ laet ongöjoetjj op-ftaen tot ben
• tonngaerbt.
(Cen ttoecbcn/ ï)ctig feer pjoföteïQcft aen ben g^
wen öie ftem tot t)et gfoebebt toil begeuen/iu't ho?te
«ènto-foot f$ne confciemie te oubet-foecnen/enbe in fp-feinen
uüjc tmv tettertoecHenleet-toefenBanfgnefönben/enbeoot*
(amue. moebetncït <©obt bibben bat top l)em fouben mo^
Ecd.15. eö^w nomen te fpïenat $ toant ben lof en i£ niet
fcljoon in ben monbt beg fonbaetg i Cube feer toet
Pfai.«5. ben $ falmiftfegftt: S?êube icn boo#)epbt göefien
inmgnljerte/fooenfalmn ben $?cereniet»erI)oo*
jioanj, ren * jfóacr ijTtfafte bat ong tjette onjS niet en
tojoegljt / foo Jjebben topbetrontoen aen <©obt.
ODant met toat betrontoen fal itm fonbaer fijne
f)anben/ nocïjbeblcebt 5tjnbe boo? be meiucljtc f>m*
bet fonben / betten op-neffen tot <öobt ben t)cme^
fcöcn ©abet i enbe <öobt?S brjanbtj^nbe / faï fyM
Derltouren; om öalpe/bijjianöt/ enbe nolïelncne ga*
l&e.i üan nem te bcgljeeren {
Tokn. ®en bérben/ naer Jjet ggenebat ben €ngl)el (£0*
Bia£ geleert Ijeefr: <©oebt i£ l)et gtyebebt/nerfaenit
met natten enbe aelmocfiem faltjetpzoftjtchitH toc^
fen /be feïne oft licnamelntne/ oftgl)eettelnfï«te
boen; bn exempel / bibben bat fijn gljebebt 1 fijnen
enen-naeftcn f e (labefoube mogen nomen/enbe [)&
felbeaen be goebtljept <0obt0 uooï naeMieben op'
özagen/oftnacr ben raebtbie ben %) .Cl) mfoftonw
«oom w«t gjjeeft/barbe Ct)2i|tenen eenKofferhcnt'lnmsgl)^
^Sffi' reebtfoubenjhr&uen / al-toner fp boojDct gljebebt/
OOTtussttiteenenebnoeftein mogütntooïpen. %&'tfakebat
aai üciiijji- gl)p oacn eenigjjc bcrtterning&e/ be toclcnc onöct
ftawtto»- bennaemnan netöaften begrepen too:bt/re&&&
^T^Jt toiltjleilen/fultgijpalfoougïjebebtoeelaen-gïj^
«w™***1» namer maken.
(€en bierben/ men moet ftjne tongïje bc-ötoinge»
tan nbeïen ftiap / enbe een nettrouUten nertoecn«»
i&s* j«. tot <*3obt / mant in ftil - f ïopglien / enbe in be !)ope
fal ntoeffect&öepbt jijn. 3» öope enbe ïjet beitonj
-ocr page 211-
toen # noobtfabcintfi / bat top fonbcr ïjaer iiiet-
met-allcn en bonnen betbrngen/ en&c be feltoe fteb*
bêbe/alle buigen homten bcrtoerüen. 4üoocb,tgljp
gheloüücn/ fegf)t o"£ be 3Daevljepüt felbe/ alle bui?
Snen ;nn mogftelnch btn gtjeioobenben. <B'anberc Mare.*,
berepbmghe / enbe bie toat naerbet bomt / i$ / bat ©e nacnt
men met cene goebe enöc op-reeftte mepntngc «cm t««i*»asJ»'
tot tjet gfjebcöt beg9eeft/f)et toeicb nieten gefebiet
aljj men fjem baer toe begeeft om gDceftclpche bet;
trooff ingen te gbenieten/ enbe fijn berftanbt tebet*
bullen metbeelberlep bebote enbe geleerbe bemerk
ftmgöeitjmaer om 43obt alleccrete betopfen/enbe
te bomen tot bc beughöt / enbe een Deplicfi lebcn.
^uö moetêtopbittoelgabefïaen/ftoebattopanfc
ftuten boo? t)et gfyebebt fauben mogljen af leggften
enbe üertoinncn/ bnfonoer bie on£ in ben toert) bet
bencbDen atber - mocpcnjcnlte üaUen. ïDant top
moeten ong ïatcn nooj - ftacn / bat top toojfielaerg
met ben patriarch 5iacob 5nn / in lyct gftcbebt/ op Gcncf.ji.
bat onS ben i^ccre gbebenebtje / enbe be 5euutoe
ban bebpe pnfee qnaöer begbeerli)cböepbt foube
mogijcntierbozt toojben. Cnbe boben al/ foo moei j©a« t<*
ten \v\t on£ gftcbebt aïber-meeft (lieren tot be u»p «m* gu»
öeugftbt / bie on£ albrr-noabtfaftelijthfle t£ / enbe btötata-
tegtlên be fautc/gclbcn icb gbefcpötbeb/betoeleue SSlwoöa*
onjfin ben toert) <®tibt& albet - mecfi belet. 30antmKOU
«efeaï£ be piiucipaelfte obcr-toonnen jniibe/fulleit
fe'anbereban felfifftenietgaen/enbelicf)teït)cftber*
toonuen toojben. 3Bp en moeten giet omb* oeffe*
Wngfte ban anbere öeugfibcn / afef bit foo gbeïegen
bS/niet acuter -laten. Jjfêaet gnnfiUtmpb?aö8en t
^oe fatieft uptalle materieeenigfte ftulpe trecben/
pm be beugbbt bie irtt boo?-göcnomcn fteb / om mp
mtc oefenen/ tebcrhrngen/cnDeöefauteoie&aer
«gften titf/upt te roepen * f chanttoaojbe Dier op/
Jtat alfooRacft /aïö iii on£ eenigfte öetoote affectie
Wercbelrjcb bertoechti^/ foo ban-men upt alle-ma*
«rieUcbtelijcfttrecben/ftet gene bat gicc toe bient/
Spelijrit $.p>uente / in De acn-Iepbingöe tot berne*
statie $. 4.fccr tocl betotjfl.
«Her toe mart) oocb btenen/bat men ben perfoony
«ft affectie aen.neemt/'t;u ban eenen mtébabigenv
*an f enen èebeïaer / ofttüt laetflen ban eensbjupt/
nact
-ocr page 212-
i<>2.            Denl.Boeck. HetlX.Cap;
naetb'affccïicötc ïopinon^ öegÈcrcn feWttoctfiê'
oft te bermeeröeten. €nbe ött bennift ben ^118*
natiiuSin tjet bocthgbenban fKne oeffemngtu/süer
toe grooteWcftjS te Dienen.
ifetkfmtg lliaeropbatbetberte/öettoeïtftbooïbcffcbep*
jjtoc feetmit* benbebommcringbenberflKipt i^Ë gnctoeefl/tot fp-
felbcnbome/fal feet p:ofi}telnth toefen rotiet ïefén
öe materie aan be mcbitatie/ oft toeï ban eenigfjen
geeftclntRenboecR.I©antb^tIerem^ijeïncb eenen
trap/ om tot be meditatie/oftï)etgf}ebebt op te
klimmen.
f€en ïaetften foo \n02ot öen grenen / bie jjém tot
bmbrnwö' bibbenïüilbcgljcbenö'èenitöeptfeer aen-gép?efeii
öetsjt. tan onfen ;§>alirt>tnaKer foo boo? frjne tnoojben/
atéboojfijherempel t ï©ant aïbn£ fp?eccnt tjp bp
Matth.tf. bê^.|Battbeugm't6.|laetalggi)pbiöt/foogaet
binnen utae tlacp ftamet/enbc met gefloten beuten
foo bibt utoen ©aber. (€en ïaetflen fp-fclben (ïelleit
üvbe teghen-teoojbic8cpbtban<0obt/enbe gijeïjeeï
frjn bemeifcb nep?/ albaer gfceïept 3tjnbe ban fnr eit
jSoömaifitij goeben €ngei
; <£nbe mart) tocï gtjcöouben tuojöeii
(talm ut boo?een ban be pjincipaelfic belijbingen/baer: roeit
«©obté te» ben aïber-mee(len trooft enbe b?utfit fal nonnen upt
söesasw genitté.3©aer af ben J&.25ernarbug aïbus fpjeect t
^TrJra
3©atmoetQpanber<sbéncfeen/biebembegfteefttot
lilïmnA ' bet göebeöt/banbft gene bat ben ^ïopöeei feg9«
! 4'T ^ch faï bocj-gaen tot be pïaetfe öc^é teonöetlbcH"*
mtmitL tabemaftel^/rot ben bupfe <©obt£*b?at Map beft««£
ren baojtoaer tenttjbenban bet gebebtintetreöert
in ï)et palepébanben bemelfdjen ïtonimb/ bat pa*
lep£ (feggöe wh) al-biaet ben ftonincb bet ïtonin*
gt)en fit in eenen Momntntncftcn fïoel baï Herten/
nmringelttnet eenc ontamjebe/eabe onfpjeftelbcbe
meniebte taanlf .Cngftelen. ^>oo bat bengbenen/
bic bit gbefien beeft/ gtjeenmeetbergbetal enïjeeft
Ban.7, bonnen bmbervDupfenticböupfenbt/fegfotbpöicn*
ben bem/erbe tbjen-wetf bupfent-maeï boriöerticy
bupfeuben/tfonben neff eng l)em:3Pet ïoat eene ecx*
biebtnge/bjeefeenbe ooötmoebicbept/ bcboo?t ban
aï-öaet te bomen een berbJojpenbietben HruppÊö*
upt bet mo?afeb ban föne buplicbeben. JBoete« ^P
niet ai bebènbe/fojgb-bulbicblijfb / enbe we< *etl*
aJöer*pootfte aen-batötic|)ept bomen in beteg«»;
-ocr page 213-
»
VanhètGhebecfa                 ijty
itioeïbicBept Pan be <©oööenjclte IBaj'efrept/nan öe
fjepiïge engelen/in be Pergabertnge Pari berecht?
fteéröige/üJP bieanöer^niet ensnn banPerPio^pen
tube eHenbighecreaturcnU|iercm feghtbjenfelüeii
!g.53ernarötyï/aï t£ 't bat «©abt aïomme ig/ïn beri
hemel moetftp nocfttan^aen bebentoojben/ tiM
öaer moeten «jp Ijem on£ Pooi 3ogen (tellen tt Mie?
fen ten tijöen Mm het ghebebt/etc.
MEDITATIE
Hoe dat \f'y het Ghebedt -wel, ende eer-biede*
lijdt follen beghinneri*
ilet bmydendeGbebedtiZh voren,»» bet l.Cdp.
H€t I. vdor-bereydtfel is t tt POO?-(lelUnghe Pan be Alcaritita
plaetfe/toaeröoojb'imaginatie in betnaterie demed.
öietoptiao:hanöentjePben/ faubemogébp eén ber* e.s„
gabert blnbcmbe ïDClcne baer in gftelcgften i£/ba£
top in bempflerien/bie top nemen roPerpcpfen/on£
laten Poo?-|ïaen batöefafte Poo? on$s / oftin on£
Öertegfjefehieöt/enbebttmetbefeïPeom-ltaHbicl^
ftepbt/ foo bic eertnbtiS toderathticlj gftefrfjieöt \0s
op batbc fitk mecrin/ öan bnPten haer feïüc 5pi
$©en moet hem oochbtchtonlö) 0ettoeïrit bierfècc
toeï te paffe nomt/fieüen met fijnen l^epligtjen €n*
Seïinbetegen-pjoojöichcpt öan €5ab't almacht iel}*
tiePerfoecfien omtoe! tt mogfien bibben/batj^/t«
faoghen Pol Bjenghen éentoerrfc Panaïber-groot^
ReenöeaIbct-p?ofptcïtjch|ïÊ tueeröe. Cnbéött i#
oan noobe poo? elcfce mèbitatie.
                                    '
Heti.pöint.@PerIeghtutfttooojfctot ban ben Wfr f.
fen man:©oo?jtgebebtroobereptotue|ïcle/enöecn t£cll*z8-
OJiït nictsön aï£ eenen menfrh/öic <0oöt temteert. jC^fS
%ant öp temteert <®oüt / enbcbertoecttt hem tot mmtMa
firafcftap/öicgcftomen;nnbe om hem te berfoenens we beteptrm/
*ben-pjel fonber becepbingeftemtothetge&ebtbe; toiietny nat
ïffteeft/oftbc felbe on-achtfaeraïpeft Poï-öjenght. 56tJ?°?L,
$ier om neemt boo? u/eer cjhp tot het gftcbebt gaet/ J1"*
*üöt bat gijp öacn toilt/oftbiböen/oft ©obttemteï
fcn.JEMnt ijf 't fahe/ öat ghpöittoercft ona'chtfaê*
%fe ttol-öjntght/ Voatöoct ghp anöer&öan <©obÊ
-ocr page 214-
f?4        .Denl.Boeck. HetlX.Cap,
tot gramfcïjap teerteecnen/ tot toicn gDp toaert gt*
Romen om te Perfoenen*
23emerct ten tteecöe n/ ?ïoeneerttdtjcK/f023nPuï*
fceltjcfc/enbe b,oe brei lijkte bat gijn fonbt bèjtcben/
om up20te#aen te göeusn ben ïteciitcr/op bat gijn
foubt/ oft Pan eenicï} nrig-baet onitïagöen toajben/
oft Vtïcl eenen tooet aerbe benomen; en Dmuüt ir niet
bat gïrp inijefc rrfjebebtufelPen gliercebt brtjosjt te
KiaHen om tnbe tegneu-tooo2bicljeybtfean ben op*
pei'fien £ïeeï)ter/enöe fijnen raebt/Pan b' ceutoigïje
flrafTc/ oft boo? ben ecitYingljcn toon te gaea pjoce^
beren/enbe om al §ei gïjene bat u noabtfaftelncK ig
te Pcrftrijgen * €nbe mogïjeïöcft fuït gijn bebinben
öataljn bie in ïjet fpcïert ïuacner enbe ölijticU snt/
ïïicr'iii flap enös tlaperacïjtitft fuït "wtftn.
25cmerct tenöerben/toacr tipt bat bz{z oneere bic
top l)et gebebt aenbocn/önrcn oojfpzontftneemt/m
rjïl'p fuït ten eerften bebinben batljet&omtboo? bien
bat top anberebingen meer arïjten/ enbe obcr-fuirft
bacr nabertang|jen / a!£ oft fp onjSpjofijtelgcKer/
noobtfafieïtjefter enbe beftagelijcfcer toaren/ban tjet
gebebt; öaer noefttang niet geoonben en toojt/bat
/w *d «*,,, pjofrttelScner/noot-faBeïptfter enbegenoegeïtjenet
Sttfefctet ijS.^etteotfaftelflcftöcptttoiWfticr 0002 betoefen/
söcüsat te obcr-mibtgbattopfonbcrfSJobtnietenbermogem
ömefcen oj> ïtettoeïeh gflp neerfMijcïtgabemoet fïaen.Cü Doo?
fijne totem» ftctgljcbebt bertoijgïjen top licötcïijcnen bebingeit
«eanaöaw öiÉ on^ neobtfrtftcïi}cft $h/ tot ijet gene bat oit^ te
boen (ïaet. a©at toat iffèr fefterber enbeMjter/ba:t <
9et gene bat ong be toaetjjept feïf^met befe \ooop
Mamis. öen te&«men göeeft.2liHebn!gen bie gijn bibbenb*
*
begeer t/geïoobet bat gijp bie antfangijen fult/enb«
biefulïcnu gebeuren; €nbe gljelijkkcrtoijgbetnoo'
betoog i$/ foo ben ïtomnchHjcnen ^jcpfjeet <©abib
feglit/batbegöenc bie ïefen toiï/boojöen bacfjenös
ïif ïjte op-fiae; nïfco biet ïictït belet/belet met eene«
noch Ijet ïefen/enbe alle bufbaniglje oeffeningtjen/
toaer toe onsê bet ïidjt noobtfaneïnch té: foo bat b*
5iicnc bic onber fjet gïjebebt iet aubcr<$ ter Ijanben
trernt ban bat ftct gebebt aengaet/bie beneemt fp-
feIbcnoocïu4}etïir£t/ftrafbtenenDe1tercMen/bst
té/bc gratie/ bc toeïette nocijtanöboo?. al nootfaftc*
ïrjc ig/ omicttmt te recötat.€nöeö&eöpmetm«r>
-ocr page 215-
VanhetGhcbedt.                 tfj
üttt fb?gftbnlbit{)ept enbeangbfïöenctban bttaes
BomeiiDebingcu/bocïm oorft meer belet ben goeben
boo?tgancb ban fnne fahe/öooj öefeberbeerbe/enbé
buxiafeneerftierjept. <£nbehoegroöfe p?ofyten Dat?
ter upt tjet gbebebt fpntpten/ban men hier uptlicb?
trbjebemereben; bat [jiet öooj ben ben menfeh met
$5oöt ai-macütielj bit Oen eerfté oojfojonrft ij* ban
alle fafeen/aljS-öan gebedbeft berfaemt/enbe in fuïc*
feer boc'gfjen «öobcjï bequaeminfïtuinent gljemaect
bjojbt/e nbe öacr-en-bonen/ (bet gften e Dat be gfte*
noecbteaen-gaet)bereemght too?bt met De fantep^
ne ban alle goeberen/ toacrnpt fip bjaer-acbtigöé
ïöel-lufïen enbe gbenoecïjten foube Bonnen febej^
pen/abS bet ïjem belieft.
Heti.point.23emn-ct/batmeneentgêirreberentie ï>oe tamm
oft oneer ftan Doen/foo in bet gebcbt/aJsï in int aen- '^^'IL
ftomen/ató oorb in het af-frhepbeu ban bet ï'clbe. * '< müm
<©it ghefehkbt int aen-ftomen/ffien êerften/in 't _v
Upt-fMen/aJsmeufanbermctfeli'Cheoojfabeenöe J* ?onl1^.
rêbene anöere bekommeringen öoo?fiHt:ïjet tedtb Z>m?£l
foo becli£/aï£ oft men eene Sionincft bieor.jïfocct Jöe ^ai
tefp|efien/}abat meerij/ boo? onfebcure tot bien tidsommctüï
epnbe ftaet hloppenbc foubeberfmaben / cnbebem söat uwf
niet bjeeröigftengftehoo? tegbeben / macr alleen* it*e»w»
ïneft (naerbat men een ghefpups ban menfföen/
lancftenbe b;eebt göcboo?t ijecftjbeu &aninc8 ban
met ftojtetooojben foübe aen-fpjehen t off gbcïncfc
al£ baer eene fabe ban grootcr gebnebteboo* §a\\t
öenmaer baermen fp?eheu fauöe banaïle enfe in-
feomften oft miööeïen / ja ban betlcbenfeïtictebe*
houbenoftteberlkfen/ebcn teel ftcfieïj ïuaer met
bïieghen te bangljeu / oft met fanöeftenj* te tcïïenj
         *
©berleghtboc febanbige fahe bat Bit fanüe biefen.
i€entïüeeben/bcti^oorfteeneon-bJefraicbepbt/ï.©ao«aïc5i
oebercpbir.ghe foo ücbtenjrfc te beronnebtfamen/ fameubt o?
alëofr baer eene faftebangeenbcrmecrbeopbaa; S^?*5
ben maer/baerfe norötan^ban grootc gbetoirhte mett9C'
ï&.'G&uë
ober-Bericht mat berepbingbe bat gbp &jct
inoonjbt boo?|ct gbebebt té gbeö?upfbeb/ cnbe
fioebanigbeDerecBtfefenbatfeplaebtentc meren tt
ft eïlen/bie eenen ftcrbelijcften ftontnch moeten aen>-
fpKhen; boe bat hem eenen g>?ebtcant gbevcebt
fóaerftr/ oftieraantatiDet^/biem&e bergabetinge
& z
                    \>m
-ocr page 216-
ïj>S          Penl.Boedc. HetIX.Ca$»*
ban ecniglje treffelgcbe perfoonen fijne fmtffltie
enöcmepninglje te üaoj-fcöijn moetbjengljen.
fiasteainssjê *<&e bcrepbingfte / öte alber-noobtfaHCÜJrftfte i£
teeïem«ue tot §etgcbébt/i^ Defe: iCenecrjïen fi)n Ijette on-be*
EL8EJ* hommertüanalle bertlroptljeöen tot ijet gïjcöcïst
yi J * bjengnen/enoe biet ommoet men alle ouaöe gbene*
gï}di)tï)eöen fojgimHlbelijcb tierfterPcn/onnoobige
itéhommeuingljen aenö'eeneffitieftellen/en meteen
fïcplicn betrouttien €>obe aïlc bingen t'eenemael foa
ïanglj bebden. 3©ant men Etan bit in gljeen&cr mat
nieten Detcrnetfcoojberen/ al£ <©obt neerftcigcï*
möbetibc/fonbcr ben bjeïcften top niet met allen en
teermögöen/ «nöe öie allebingben toercfttmaile
menfeïjen. (€en ttoeeben een berou üertoedsen nan
fl)ne fonbeiv na bat men ftjne confeiencie fa! onöer-
ïoanï5- foctjt Rebben 5 be toijl top tod toeten bat <0obt be
fonbaerg niet eu netboojtj toat toat tojaut <<3obt£
öie nabeel fpt)t enbe leet Sobtaen-göebaen / uodj
nretbetfoentsijabe/fcube betren groate fafienban
<ü5oötepftt>en/'t en?p bat fjp Vuil toonent'ccnemael
on-befcöaémt/enbe on-belceft te 5tjn £ i€en berben/
men moet fpfdtien tot bet gbcbebt gljercet manen/
niet tiafïen/aelmodlen/fül-fiuM^en enbe betroutoê»
Waixjo. 3©antbenpjopfteetfcgöt:3Jn1til-ftoögen/enbeiJi
Tobiae ir. öe tjope fal utoefterchbepbt 5rjn:enbe &obia$ fegöt
.
             tot ben Cngneï; ®tl gbèbebt i$ goebt/ metbatfen/
Marci u. rnöe ncimocflen.€fi Cftïifhuï onfen^alicb-maber/
fegljt: 2llle bingen/bie glm bibbenöe begljeett/g&je*
loobet/öat gtb) bie otitfangljen fult/enöe bie fuïlen tó
"** gebeurcn.Cnbe ben l^.gacobu^ fijnen meeiterbofc
genöe/fegïjt^'t fa^t tiatiemat uan u-lieben tot)f*
ftepbt beboeft/bic begecre bie nan €>obt nvt geloof
iüet ttotjfelenbestoant be gene bte ttoiifdt/en moet
hem niet laten bimcbê/bar Ijp iet oufangen fal ban
ben l?eere.(€enmerbé/maet men in ftilrefijnöertie
af trechen boo? {jet lefen öan<J3obtb?udjtige fanen/
enbe men moet ober-leggen/toat foute bat top meed
moeten ober-toinnen/ enbe tot toatöeugtjt oattop
in ïjet gebeöt beljoojen te tracljté;<€cn laetfien/aljs
oft gijp met utoen Cngel fout moeten boojthomea
Doo? <C5obt al-madjticlj enbe gtjebed fnn l|emelfdJ
jjepï/foo neemt aen ben perfoon/ oft ban eenen mif-
öaöigen/oft ban eenen armen menfeö/ oft ban cene
ö?upöt»
-ocr page 217-
VanhetGhebedr.                 797
laupbt. Caöe top bebinöen bat uit beet tttenfcfieit
feer pjofóticl) enbe faüri) i£ gïjetoctft.
Het3.point.2Henfietteneerfïenbecljoo?enberiep- ©e £&*%ca
ligcn/enöe ber Cng&eïen booibetaenfcbmt ©obrö muï>'<ens&)
fcfmböeu enbe beben/enbe^oebattertotfnnc bienjr ^jLctelif,?
tjupfenttct) bupfentgöereebt jïaeusenbe mogbelncK £;,£
fTftn/enïaealPen .Ti-m VrtnirtiftmiVtiinhpmovhon/piihe i~..i*__*.,..&.
gljp/eplae^leen arm toojmhenbanber aerbea/enbe (oi^scr öerft
eenen bompbiemaei* eenen oogben-bhen enbuerty mföntügcu-
flilt boo? fijn aenfefjijn nocl) urfjtbeetbtcö berren ta»2taöj«s*
ïacerjen^ enbe afóf gfjpmet «©abtmoet fójehen/ fult JSm'310'
met aïïe be toerelt ftïappemfaa boenbe/alö gtji» gat twa**WI*
om u felben te berfcöoonen/fao berergljertgljp uïne
fïtften.iCen ttoeebê/aenmerchtbe matbtbau <©obt
amiacft^idjbiemetbjpbingerenbegebecietoerelbt
betoaert/enbe öjagjjet al öao? 't tooojbt frjnbet
fcracBt/enbeftet Öoe antoeerbigtje/enbe onbetamc*
frjcHe fafcebat bet i£/bat ben menfcftbicntoijïsmet
minber eerbiebinge met <©oöt fjanbelt/ban bp met
öen 1Iecfttfteneftbettoo?penftê menfdje fouöe boen»
^too bat feer toel / eenen l&epbenfcften pjilofaopïj s 2
on£ bermaent {jeeft: ^pjeecfct in "fuclfter boegljen
met<©obt/al£Qftftetbe menfcfjenboo?ben, enbe
Danbelt alfoo met beraènfrf)en/aig oft u <0obt aen*
fjoojöe.
Ghebedt om een eerbiedinghe in 't ghebedt
te verwerven.
OMachtighen Godt, ic\yvete endekenne, dat'ghy hm Sttwtmwj
ende al-omme tegen-vvoordich zijt,ende dat uwe wacht{gffj® avö;--
cnej/ndeliJ£kjs,voor vvien alle kachten beven, endede kinderen f.-SSU«iQy£*
Godts verblijden:met vvateene oodtmoedichejdt behoore "^totV.ïMiL^,
te komen in uwe Goddelijcke teghen-vvordicheydt, die anders iltftmuïuöu
niet m ben dan ajfeben endeJiof der aerden? met wat eene
ianckbaerhejt vooru;diemy van nietgeniaal endegefchapen,
ende daer-en-bovendoor hetdierbaer bloedt van uwcneenigat
Sone verloil hebt, ende mj ontaïïtjckeandere weldaden, alle
mijn levenlanckghedaenhebt? Ende ickheb niet te mm ghe-
fondigbtboven het getal van de fandekens der zee, endeen ben
nietvnerdkb te komen in uwe Goddelijcke teghen~v voordich-
N j                       hej/4t.
-ocr page 218-
1^8              Denï.BoecLHetlX.Cap,
heydt.Maer "toaerfd ickjny keeren,als ic\, my van u bjere?Ic\,
falmy verfioutentekomen tot u,diez>!Jteene Vader der berm~
berticheydt, ende eenen Godtvan allevertrooftinghe, endefal
L,uc.k. feggben\Vader,ickjnben nuniet\veerdich,ghenoemtteVi>0r-r
den utoen Sone, maer maeckt my een van utoe huerlingen. Ick^
Bem.fcrm. "toeteWnl,dat metrecht inde Vierfiharevan u Konincklijck*
$ de n atali. pdtys door sorfake van mijne on-taüijcktfonden,het vonnis van
d' eettXvige doodt over mygefireken is; maerickkome,omijnen
Godt,otn u Goddelijckjienfcbijn te verfoenen. Verleent my doch
touln"^ ^or het bloedt van utoen Sone, dat mijngbebedt mynietghe-
(pi feümu rekent entyordetotfonde, endeen verhoor ft my tot gbeender
tijden van u aenfcb'jn. h\bekenne, da,t ickjiiet-met-aüen en
y(rmach,o Heere,fonder u, Ickjlelle alle mijn betroütoen in U,
ende icl^beveletu al, op dat mijn gbebedt ende alle dat tnj
aen-gaet, ah eenen feeten reuck-offer ghefliert mach "toordenin
tCtoe teghen-'tooordicheydt,endedat op my af-dale,utoe Godde-
lijcke bermherticbeydt,Vü4erdoor ickjbude oprechtelijchen mo-
gben vol-brenghen hetghene datghy van my vereyfcht; moer
Voor allen dat ickjnijn ghebedt mach Hieren tot litoer eeren,
endemet uvereemght mach "toefen, o mijnen Heer ende Godt,
van Vi>ie,in'toien,ende door Wien alle dingen slaen ende onder-i
houdenVcorden:gby djtal hetgbene,dat ickjfebbe oftbegheert
te hcbben.Verrenyvan my,datickvoordt-aen,alsghymynoyt
emmetutefbreken, ende voor de deure mi/nder herten flaet
ende klopt, u f oude verfmaden door eenigbe Vpereldtfche bt',
kommeringben; dat ick^ongheruJl,ende haefticbföude zJjn,als
ickjefefake moet aenr echten die alderprofijtelijcktte, ende vafl
feer grootenghctoicbte is
, daer ichjn anderefaket!; maendeit,
«©jrtnagmge ende jaren placht te befledcn.Siet ickjipme, totu, om uoprech"
}jjn£ (&(& telijck^een ghebroh^en ende eodtmoedich her te op te draghett,
~toelck\gby niet en placht te verfmaden; Vaant ickjerfekert beft
van hetghene datgby my belooft hebt,te "toetenjatgby ghevM
fult aen dengheentn die't begheert; tegemoetefuU komen die it
foeckt, open fult doen, den gheneh die klopt, ende my fultvtr->
ieqiert;datickjnyn(bo<>sbtdeden endefumenfd mogbenover-
-ocr page 219-
Van het Ghebcdt.                 t$$
Vrinnen ]$.hefonderlijckjü't dat mijnghebedt verfaemt zy met
•paften ,ende aelmoepn. O Hecrejie alleenmachtichzijt van
snreynrey» temaken,denghenen die van onfuyverenfade ont-
fanghen ü,fuyvertmiJH benemende mijne lfj>en,datfe baer mo-
ghen verheugen als ickjtlfre lof-fanghenfalfinghen, hetWelcl^
ickjerbope te doen met
alVc Üeyügen,endeüytver\oren in der
èeuVpicheydt,gbejlercktzijnde,dopruVc>e gratie. Amen.
JPracktijcke vande bereydinghe tot het ghebedt,
ende van het herdencken oftreeolleétie
naer het felve.
*T<<t£n cerften / fats moet-men bacrihs te boaert fijnebc*
1 hammermgenfoabeelals'tmaghetijckisfcbicHcn/
tnbe boe? al een fcherc «re kiefen / inbetoclckeujphct
$. Sacrificie ban bc Mifte boojen. 33itfegbt&m3!).
iSgnatius grootelijcks te be\$e n tot be getujiichept bes
berten/enbe boo?bt ganckin ben gbec|ï/
~QLcn ttoeeben/ eer men hem tot rnfïe begfteeft/inoet* !!?$&« in?
men fijn bette bcfich hottbé metlefcn ban cenige <©obt- buiiiiaaax>
bjucbtige boecken / enbe hier na oock fijne göebachtcn/ "™st"?:
rnbe affectien baer mebe bekommeren/ benckenbebat-?a *
«ten bp het erttps/ oft in betegen-tooojbichepbt >©obts
oft bah be Ifj.l^ij-bnlbichepbt is / oft o» be plartfc is/
baer het mpfïcrie/ bat menbaecbsbaer na moet mcbi*
teren/ghefchiebtis. <önbcbit bient tot het ghrne/bat
aen gact bc bao?-#elUngfjc btt ulactfe.
3Ien becbcrt/ccnige aelmoeffe/ten ïntnfïc gcefïeïyekc/
«nbeeeKigebcrfïerbtngefcbickentebomjonbattcrgee^
nen bach en naffcre / bie funbec befc goebe oeffmmghen
booj bp gac. 33acg!>s baer naer 's mojgens eit foo btck-
toffls alfmen bibbï moet^enccrfïen alle bekommerist;
ghen aen b'eene fijbe fïeUcn/ett be felbe <©obe teencmael
bebelen/ja bic boo; het gebebtberboo^bcrfn.^enttoee'
ben/bette ccfecn in fp-felbe becouto enbe leet-toefen. <Ern
berben/ fp-felbm eenicb fekec cpnbe boo? (lellen/ in het
gebebt/enbe bentieittoc cene jaucre mepninge.^Icn bier*
ben/ fp-felbcit <£obt enbe fijnen ^.«fnghelboo? ooghen
Jiellett/efl bertoecken eene graotc cer-lucbingr/om oor*
Woeöeïpck te moge fokken roet fijne >öobbeIjjcke M&f
# 4                 jr{fe?.t
-ocr page 220-
to»          Denl.Boeck. HetlX.Cap.
gept/eitbebettoecften / gljctoobe / bope enbe Itefbs/me?
*}$mneltattet actben te knicUn/i&'t faftc bat be plactfc
fuiths we-lntt.
Mis $et gebebt boIb?acbt is: mottmett eer-te eerbelijcl?
bait baec féljcisben/onbcr-facckcn be fattten bje top baW
in fmtbeit mogen gftebaenbebben/cnbeoabtmoebeilit'cft
öactaf bergebemffe bibbert; enbe <*5obt bebaneften bart
jbe toel-babr» bte fiP ons betoefert fteeft; fijn goebt boök
nemen toenueutoen/enbe begebachreniffe ber felbe booi
fcen baci) berberfcfjen / enöe nmfteliirtt gabe flaen on»
bic te toeseft te flcllen.
Ghebedt,naercen lanclc ghebedt, aft meditatie,
' XJtEereGodt, die het verhoudtende bermherticheydtjtoelck,
■ *gbymet uwe dienaren ghemaeckt hebt,onder-houdt:UK
dancke u, datghy ugbevveerdight hebt mijn ghebedt t'aenboo*
ren, verhoort het doch om de glorie uvves Heylighen naetn*
endegheeft my gratie, (fonder devvelchevvy nieten vertno'
gken)dat ickuvven vville,dieickhekent bebbe,ende mijnefatl-
fenNJiemygrootelijcks leet z,ijn, foude moghen verbeteren,
fndedat ick^defe Gedt-vruchtighe begheerten
N. mach vol'
brengen, op dat uwen naem groot mach gemaeel vvorden,tet
indereevwicheydt. Ontfanghtfe doch, met allemijne werc-
kgn in de vereenighe van de verdienden uvves Soons
, ende vtitl
étüè uwe Heylighen:fchicktvanmy, dieuonvveerdich maeck"
fel ben.naer uwe belitftc-lckjgbeve my gbehulijcken over,ende
vvorpe myghehed in u, nemende het al van uwe vaderleek1
handt, ende begheere u uytganfcher herten te beminnen, end1
fe dienen. Amen.
Ghy (uit hier beneden , een langher vinden.
25emercht ten eerflen/bat göeljjcftec top; ftiec gcfepö*
too^bt /bat men het gtjebebt / tot een fefeer epnbe moet
febtcfeny't fcïbe opcfe grootcltjcfes kan te paffe komen irt
|iet tfemmelflck ghebebt. Ifêant alfoo bet fcet: pjofijtclfjc»
$fi nut is geöeele JÉJfalmen te ïcfen booj berfejiepbe' noo*
fcen 7«tbe tiimt mebe em fp-felben in aenbachticljepbf
te lioubemgelifck is/alfmcn eltfeen J9faim in't befonö«
^fanösrlingfjetoei-baben/^obèojibiacglin
-ocr page 221-
Van het Ghebedt.                   201
J&emcztUt ten ttoeebé/bat men be gemcpttfcbau met ©iai|ïto|
fijnen £.<S ngljel/enbE fijne tegöen-toaojbicbEpt in't ge* oufen S?.
bebr bithtojf Is moetgeumpckpn/alsoorkin onfeanöcre *Crt3Ö4»
toccckEn: ons met Öem bewöEitÖc / Enbc boo? t)E«t onfe
tocïtkntbEt 4&obbeltjckeï,|iaaJEfïepto3J-b|agenbE/ be
heersn ban onfEit cben:«acf}«n boo? i|Ein UEEEpbenbE/^
als top met fjEri-ii'ebch motten tjanbelEit.
l$em2tckt ten berberi/ bat msn bagbElijcks ghEfiabE*
lf}ckHrjnegfjer<ïcl{jchEiEffemoetgebmpcken:loantinbe
felbE «Öobt totons fpjeeckt. l©atis boel) anbersy fcght
ben bEuligljen <Ö2cgo?ins be öepïigljc §?£ïj|ifturr / als
eenen üjicf ban bm at-macijtigtjen *(5oöt/tat fjjit fcöcjj*
fcU «ÊnbE bier om moEtmcnbe feïbe aenbacbtelijcK/ GrcS-'*,+(
pnbc mctgcootEEe!; üt£bingï)egI)cbmpcïiEn/ntet mEtt.tr CP *°'
baeflen/ maet/ gbelijck lupfïetenbe/ o» bat top foubett
mogben aen boojen/ toat bendeere in ons fu^eeckf,
«fénbebe toijIc45obt almacbticb bEin tosErbigjjt kitte
jaoen / foo meet men boo? befe ÏEffe ceh booi-ncmeit
maken/ al hst gljcne bat «3obt ons in gljEben fal te
torrek te (lellErt. Jüaerbe leffe most men <©obt bebant*
Ken/cnbE onthoubEit EEnigbE fottentte ban bet gene bat ^^^
top gbelefen bebben/befÉn raEbt toojbt ons gfjEgbcben/ Leürn tot toe
banbcnécpIigben3ti)omasban2£quuien. Jljoegtoote* ^ccjuitjcte
löcks fonbe ben febat ban onfe memode berraEerbEtt ïcffe»
too?bBn/toaEt 'tbpal biEit/battopbattbagElijchsiEtirt
IcpbEn! iBaet af/aengefien bat Öe ÖeligiettfEn foo gron*
tnn gbelegftentbepbt beuben bagbelijcks ober tafel/ ge*
btcktclj ftillcn toefen / ts tfake bat f? haec göeluck hen*
ncn Eitbê betffaEtt.
2&emetdit t«t bietben/bat alfmeit feec bojteciï b?ootï|
is in ben gberft / bat als-ban befe leffe/ biel maeft tnbe
plaetfE ban bc mebitattEgl)Eb?npcbttoo?bErt:befojtbEt*
bjek/ts t bat top als ban meefi/ enbe langber letten/ o?
be pjofijtelöckfïe fententicn / oft totl foo banigöe Ieffeit
nsmen toaerboo? top fomttjbts gbepjoeft hEbbEn bat
<5obt almacljtttb een fïraelken banfnne #oöbelncke
Statie iit onfe fielc jjeeft laten fc&ijnen.
N 5                       ScifiETo
-ocr page 222-
ï» i Het I.Boeck.DCCap. Van 't Ghcbedt.
5 C H I E T-G HEBEDÉKEN*
Door de Voelere de goede begeerten in't ghebedt ghewacckS*
dickcVpgls den daeh door vernieuwt Woorden, ende di
file tot hetgoedt ver^et^t Wordt.
S^lra.tfi.
G
Odt, mijnen Godt, tot u-wake ick, van des morghenj5
Mijnefiele heeftghedorftight naet u,hoemcn!cn v
delijck, doiftet na u mijn vleefch . J©attt §tt gfytbttt/i^
ceitcfontepnetiooieEUeJjojfiigfjefïtlc.
£ialaui8. Hep|t my > endeK± faj faiicc weren§ cnf)e ic^ fa] mijRe ge-
dachten in uwerechtveerdichmakinghen altijdt oene>,ej'
Ibid.           In uwc recht-veerdich-makinghen,fa) ick my oefFenea,en
ick en fal uwe worden niet vergheten.                       .
Ibid.           Hoefeer hebbei ck uwe wet bemint.o Heere?den gheheele
dach is fy mijne aendachte.                                         ,
Plalm.140, Laecmijnghebedt gheftiert worden, ghelijck eenen reuc "
offer in u aenfichr.
Pfalm.118. Ick heb ghefworen, ende een vaft opfet ghemaeckt te beW*5
rende oordeelen uwerrechtvcerdicheydt.
                   . «,
jPfalra.jp, In't hooft van den boeck is van my ghefchrcven , dat ie
uweh wille doen foude, mijn Godt ick hebt ghe*'1 *
ende uwe wet in't midden van mijnder herten.
             ,
?klm, 118. Inrnijnhertehebbeickuweuyt-iprakengheborgen^op <
ick u niet fondighen en foude.
Het eynde van den eerftsn Jiocck-
j
-ocr page 223-
DEN TWEEDEN BOECK
VAN
DEN WE C H
DER GHENER
t
DIE
YOORDT-GANCK DOEN* ;!
-ocr page 224-
AEN-MERCKINGHE
OP HET IV. BEELDT.
Van de bekor'mghe.
^>mjt eenen goeöen finjt/ op öat gijp eenen
0oo&en nr#gfo man €ö#unoog:l)t toefen-
AL is't dat ghy tot den Heere bekeert
zijt,en weeft nochtans niet fonderfor-
g he5 want ons leven is hier eene bekoringhe
ende ftrij t:om defe te weder- ftaé; foo we£
dat ghyftaet tuflehen [AJ.Chriftus uW^n
Heere, endéden [b] boofen duyvel, die11
wederom foeckt te trecken tot de eeuwig2
bedervenifle, u voor ooghen ftellende de
[cjwereldts wel-luflen ende [d] ijdelheyc'
de[£]fbndelocktuoockdoorliftighelage™
Maer fiet,Chriftus roept,fijne gebenedijd5
wonden roepen:ende fijn bitter lijden vo°
onfe falicheytroept oock tot u; wie fultgly
volghen? aen-fiet den loon die der deuch»*
belooft is: BemercT: dat de wel-lullen rnaeC
eenen ooghen-bliek duren ende de ftraffeIÏ
eeuwichlijck, verfae&dan den bedriegt'
lijeken vijant, die hier voor-tijts de [FJkU1'
deren van Ifrael gheibcht heeft weder o&
te trecken in [g] ./Egypten, door begheef*
lijekheydt des vleelchs: ende nu fbeckt h/
den wech des hemels te beletten door (HJ
gulficheydt, door [i] ghiericheydt, jaooc^»
die na by denhemel zijn, foeckt hy door [^ 1
ijdele glorie van boven neder te worpeIJ'
Matth.io. Maer die tot den eynde toe vol-herde» &*'
die fal falich wefen.
-ocr page 225-
-ocr page 226-
VOOR-RËDEN
TOT DEN TREEDEN BOECK.
Van den vooidt-ganckende hare belerièlen,
oft'l>ekoringhen.
3Ec-be-maeï bat be ficfó/ bie ban
fjacr ennbe oft ban t toit baerfp
naïjabbc ne&oojen te ttadjten/
bat i<# töobtbe opperde goebt*
Ut pt/ enbc fijne al-bee Öenïicïjjte
S^eïkibm/affletoeRentoag/toe*
J£ om g&eftomen ig op benctoeben enbe recf>#
^e bjrcj^; foo i^fn ff eïijth ben feinberê ban Sfrarf/
?le ben ï^eccetn öe(ïcwhte fijnbet tnacïjt enbe
outfit betloftneeft ban pet joch ban $öarao/
^ebcfïabcrmje ban€gnpten. <Ênbebacc*om
JtëieKtt-tatfó bcatnberai ban S'fraeïnietgöe*
?Hm entfjnin pet ïanat baec fn spebangïjen
poten / maetboo^jBopfcg paren lcpbt#-man/
£<>a?ttf gDercplt.^ijn napetlanbt ban beloften/
«on: be aiiïbcrniffe; alfoo moetbefiete ooenboen.
j«acr geïijeft ben hinberen ban %fcad göeucutt
f / batfeboojbc berboïsingcnpactbetbtjanben
pe booj be rontottpepbt cnbeongemacRenban
?* tailbcrnifltymct beeï ïnefeo2inaJen obetbaHen
^öfongprtaecfraïfoofaïbefïeïe ban gpcujcfcett
^«oo2t too?öen om bjeber om te ftecren / tot |>et
gjene batfe ecnö berïatenpeeft. tfêat fiaetpaet
U te boemfp moet paer betjlewfeen/ enbeboa?
JJ «lip öeraebt bertoettten om aHtjbt boo?bt
J«a« boojbt te gaen / berfmabenbe beppten enbt
J acn-betftttngöen ban paren bpanbt:toantbet&
2;Cccbrtï)t boo: ong.nocp en fai niet toe-laten/
JJSPn attfebijanbrnonsban a^ïe hamen omrin»
«seUt^/^itfconjSfidJcnfcfcöabiBÖen/in-tttett
i
-ocr page 227-
lotf               DenII.Boeek.HetI.Cap
bat mneenen ijber in on£ Rebben/ om aï-f pt ïrt
bentoetftbeg^etenteboojbfren/maetfaïo»^
Exod.14* ofact-bccRcn met eene tooïcfte ban fijne fctmljrt'
ticï)ent/enbe faï be feïbe fceïïen tuffcben on£ enbe
onfe brjanben: aï i£ 't fanc b SE in ben nacftt betf
fielto^ngften/ong gfiecne nacftt-bjcefe/cnbe bet'^
baertbenbt en faï ontbjehen.
jjfèaeton batbe ntaniecebanbeïabinge/toatf
af mnï)ierbobengefï)?ofeenöeb£ïen/ênbe na-bet-
Danb'tnafbbichmti^rpje&enfuHen/öcterbcfeeirf
foubemogftcnmerttvécbbegoebtgöctaönbeiiöere
jjier in't fto?t öp te boegöen / bie aïm ïjier naer in
be maniete ban mebitecen/bjecbec unt-göeïenïu
fitlt binben. i©ant aïfoo bicbtnpïg aï> onjS e?ni*
iB)&etbjöfrfinsl)ctebo?enfeomtinbenöï5ef<l^^
ften toeeï) oftftabeï ban menfcMrjcRe faïten/fö0
fuïlenbm inbefeu manieren racbt binben/ tnW
berjïertïtt too?beninfift gene bat ongbfbe ttor
fcfen/enbe faï on£ inaïïe£ teteeftte imjfen,
Hbt I. Ca pi tt Ei.
Van de maniere van beradinghé.
t©öt top bc "D Cmercntbatgljp/al ter gïipbefeberabinge'tëitf
Saojmtctó Daen-beetben/umaetfieUenin öe tegêtooo2öi£p;
w,^",m* Öepbt Dan «©obtal-macïUïcr) / enbe uan Ijem licü*
oeraosiu £nï|c 5ratic öcgj^ercn/ 0p ölU gin, fgnen aJ r i)<#'
ïicftften fcjffie foübt niogljc» «ennén; Vuant Ijein al-;
f©attopttuK! ïeen ftennelijcft iaymat on?" nut ijs. %\$ bit nu gF;
ten tjoat.tec 0aen io7 foo moet men ten eerften/ Öct gïjene fiacr^
toöubat top menïjem fciilt op öerabcn/noo? Ijcm fieiiensgöcUP*
c^èW foubemogïjen toefen/ban eenen fiaet beg lenend »
»er&iefen/omtoOQ2t-gant&tebaeninbcugpé/M"
frjnïmpg-gefm teberminöeren oft te oermeert>«*'
toaneentcö officie oft beneficie t' aen-beerbcnyOF *;
ontfeggöen;enbeboo?tjSban anbere fa&en/ljoe enD*.
tntoatmanieren/enbeVöanneerbattop bit moet»}
.. aen-toeerben oftncntet-ïaten.fCen ttoreben fcoo?ai
<em«wfc bernieuïntutoeaffectie/ foo bat gfjp/foböecï al# *
mogeUjcfc iavniet meer tot b'eene 3jjbe ban tot b'an*
-ocr page 228-
V «ui uw iJwiuv.il. ïui uuauuigiKTi          i»/
fcere gïjenepgïjt en gtjtj mant aï£ onjS öerte gl)eïrjtft
in ecne bjecgb,- fctjaie geitje öang&t/foofean Ijet Uci>
teitjcJi tot ö' eene oft b3 anbere jnbe gebogen mojbé/
snbemen ftan oocnbeterbe teecRenêbanDen<©ob*
°rttjchen teutte onber-ftennen.©bet-legöt baer naer, «aitxaak
(u boo? oogöen fïellente tjet epnöe toaer toe gö?
Sljcfcftapen 5^t) teteïcn beeïban urne berniefingc u
tat bit eunbe min oft meet beïjulpici) ig/tetoeji/ïjet
«en-beefbcn ban fulcfeen oft f ultnen jlaet/officte/cÓ^
«erfatie/tfubien enbe oeffening&en/ oft öet ïbepgeü
*en beg felfs. 3©ant tem moeten foecïten/bit min oft
teer/enbe begïjeeren / niet bat on£ min/ maer bat
Jnjs meet ftan boojberen enbe Ijcïpé' om tot get eeiu
«icï) leben te göeraecKcn / enbe ben <©obbeïi)chen
*öilïe te boI-b?engen,€nbeairoobefaKeboo? ©obt
«an alïebepbe jnbenrijpelijcRgeteiegenöebbenbe/
Roeten tnp bcflupten / enbebe fake <©obe al-macö*
jicö opbjagtjen; enbe toel gabe flaen be in-tetenbe*
mlu bcteiegtungtten in be fiilte on£ gemoetg/boo?
"^iöekfie ben ïgeete fimen tenue pïacfjt te nemicn te
Sueben ijzn gftenen/ tiz befen metopjeejftet/ enbe
öber-ghegeben öerte betfoecïsen.<£nbe bit tg boo?*
8aen«ï gïjenoecty om tcbetniefen enbeftjn beraebt
J5lïuptcn.3©antgö£löcfterm0^batinbemebitatie
otchvut)!^ een oft ttntt bemerc&ingen onfe affectie
fa? bemegen/booj mebe-teiercRmgen banbe gratie
^obt^/batnetnietnoabicljen té eenigfte aabere
öuïpe te foeeften; alfoo gltefcbjebet oocr in ï)ct be*
*aet/ ïuaet in niet min b' infp?aRen enbe bemegiiw
«pen ban oen IgepUgften ©ijeeft gabe gïjetlagDen
boeten tewben.
t 3©nêr'tfabenoefltanöbatbeboo?-gefepbepotn*ï©atma»&K
*£nnietgöenoccöfaemenïnaren/ om benïumetem°?fX0e
^{lerchen in 't goebt ■, al£ ban moet menboojber mS* met:
mm/ geiijchmeninbemebitatieboet/ cnbeglje* miucht,
töeaeE toQö bat beneben bjeeber bereïaert fal tuoj*
"eii;bp erêpeï gijp fuït moeten obcr-ïcggen/teJat bat
'm} utbcn b?icrïtjt in betegljen-teioojbicöepbt ban
J^obt ai-itiacöticï) foubttenïlen rabê/ehbemet mat
gMilchemffe bat f)p öem foubt fott^en mö£ te ma*
v^n/itet gnene bat g'ftp beter binbt. ï©ant bet ghe;»
i'B'nelijcfialbUïS gebeurt/bat topboój-gacó eenen
oberen goebentaet göetten/enbejjet tletöJtetHïo?
eng
-ocr page 229-
2 os            jL»enix.iioccK. neti.^ap»
oftgfeïbenbebWben. €>aet aïjS-banüoojbtg/ertbÊ
öcrmercbt/toat bat glip foubttoillf n berftofenbeb*
Ben in tw ureirtueg boebt$ / enbe meet bat gijp bit
nn moetbcrbiefen * ?5fmcrc&t oaer-en-boben xust
racbt bat glip foubt toillen grjetmipcftt geb&'en/afei
fiftp'ftilt fconren boo2benrecfifer-fi'oelban ben ecu*
ïotgfjen hechter; efi öit faï n nocft meer bermccfeen/
fë'tfafte bat gfro let op b3eeu*oicl)epb't/enbc batfjet
gene gftp eenü berftofen fult Ijebberi/ eenme lijcb il?«
3©antbat eenögljeöaenijS/ en ban niet tjer baen
*no?bé.5Paet ijTtbat glm obér-legöt toat be i%tp
ïigen ghebaen (jebbcn/oftboen fouben in befe falie/
enbebaer atn - toept enbe te rabc gaet / fp fulleu iï
a\$ fïerren frnpnen in'tmibbenban urne bupfierü
niftenenbÉttoi)felart)titl)ebcn. <©ber-&emht oocft
ban toatjöbebat glm mecrbcr bicbe/ gernfticbept
enbe bïpbfclmp ban berten foubt gbeboeïen.llJaet
Bobéal falörtitptet maten pjafip-euick bjefeu/tgat
fahcbat göpbacijjiftujs onfen è>alicl>maber,'aï£
ban ben Cngftel ban gtooten raeötvootmoeDelijcft
bfacgljt / bjat bal Öp met fijn leben/ enbe moojbert
Riet irt gïjeraben ïjêeft / enbe raöen foube -, tot ïjcitf
fegge irS/moet gijp te rabe gaen/ boo? ftien$ moirt
b'eeuwige 3©rjf0cpbt fpjeee&t/ ixie onfen mtt (lef/
enbe ben Hetber té ban ónfe (ïele. €nbe i$'ï fa-W
bat mogeïi jcb bet gftcne bat gtjeraben ig/fïoaerbetf
balt /enbe o^èr-ful'cru min aen-ftaetjabjS-ban forf
moeten on£ be göebacötcnifjcn nan be mel-baben/
metbe toelcbcïjp on^booj-hnmenbeeft / *nbe on?
noobet/ omfs^neal- bet-ljepliclUïe raben tube in-
fpjabente bolg&cn / berïuec&en enbe boojbt^ boen
Baen.
                                                       . ,.
gjg'tfaftebattop alf-bannocöbemaerfjeptntec
en &onnen be&cnnen enbe bolgïjen; fto moeten b1!?
bemerc&é toatong fouöeftonnen beletten $ enbe tut
gbeöonben Ijebbenbe/ bet befte biefen/ enbe offer ert
fp-felbentot eenen bjanbt offer aen be <£5t}ööeli]cW
IPajeflept / enbebebanc&e.t bem na - ber - tjamw
boo? bet ïtcftt enbe ben goeben "Wille bie ijp ow
gftegïjebcn beeft.
3&efe maniere beb Kb boo2-gReftöuben in be pji»'
tipaeljte officienbaeen «©obtbmcljticb, leben. ®eit
scrtïen / op öatöit fowbe öienen booi *mpattoi)^>
jftftcn moet
«nüet-foetkE
toat m$ bes
-ocr page 230-
v an ae maniere van Deracungae. zo f
&en ftoeebcn/ opbat/ aï^ieftbefeïoe in ftetgi)»
hecle beech bcrbolgijt ftebbe / enbe mf>n befte glje*
baen/omuaermijnkranenu ermogfjen benïtilieté
üertoerken / öe feïbe oaerboojj al^metceneaabere
bcijenbtrDcubt fouöc mbgljen beuffligö^t • Wmt
het boo2 felïer i^/baf alle be gfjene/ bie oft be< i fiaet ^««tet-wat
ber religie/aft eenigheanbere©obtP?udJtigt)e ma &*^ "Ëf*'
iuere ban ïeben met-rijpen raebt aen - g|jenomen o^toSa»»
ftebben/ boo? be menfctjelöche kranctïljepbt &on? uscu moei)',
«en bet-flappen; enbe bat Ijet hjer toe feér p?of;};
telpcfei$om onjStebernicutoen/ teljer-ïefenbcta
benen/ boa: be toclcke top befen raettjepücljlncken
öen-becrbt Dabben ♦ 3©ant het gijene bat in Ijet re-
ligieus ïcbca tot be bernieutoingfje bes" gtjeeftg fco
SrooteltjcH# göerecommanbeert too?Dt/te toeten/
fp-felbejioooz ooghen te (teilen bta bartj/ op ben
toclcftcnmen ghegaen iëupt Cgnpten / met toar
eenen geeft/ enbe met toatgroote rebenen men hier
toebeto,eegïj:ton£,- marh oocn fcer toel bienen in
alleoeffeiUiiglje ban€*cbtbjucliïicljepbt/ bie men
rtjpcWch enbe bebarfjtelhcUaen-üeerbtljeefr. <£-6jj.
ïjebt Ijier berfcfjepben mibbelen/be todene ick oobt*
tnoebichltjch bibbe/ batbe «öobbelijcfte gratie tot
Piofijt üaneenen-ifgljelijchcn tailt berbocaberen;
IBacr bemerct/ bat alfoo birKtoijfë al.tf-men cent? '
8hen raebt fiaet / batbe fielc met berfdiepben be?
toegingen/ enbe ban binerfcijc göeeftenijèrtoaerrg
enbe bertoacrt£ gt)eb?ebentoojbt:tuer omijS't \ttt
bnt/ ja noobtfafteltick befelbe V onber-hennen/ op
bat top alfoo ben tótllc <©obt£ beter enbe feSierbep
SfjeKehtljeobenDe/ fouben mogïjen üol-tuengfjeiu
€nbefalober-fulcR£aI Ijier eenighcbemerchingjje
Voeghen/ ban be treeftenen/ booj be toeten*, top be
Beeften oft in-fp?ahcn fWlen honnen onber-kennetW
Bemerckinghc ofteerftc meditatie,van de teeckenc fl'
om de verfcheyden gheeften te onder-kennen.
HEti.point. tScmercKt Dat top göetrjcnm eenen ©e pmjcfc»
toeclj sijn/tientoeldtftoan aïie kante omcingelt im teinw
*Sban bcmoo?Denaer£/enöelBoIljaog!je enbefteple tacceitgjn»
^aetrcn/banbetoelchemenlicljtelncBnebertoatct^
T9u.be Komien&aUen/ enbe bat top Jjier om eenen
-ocr page 231-
m          Denlï.Boedc. Hetl.Capf,
ïenbtg-man ttan boen fiebbennnaer battctbttl$ti
tic ï)att l)ter toe pjefenteren alg ü?ienben/bie natty
tang oufe gljeftoojenteijanben 5911: Ijaeneerffcmcft
Hiocté top ban Dier op ïetten*©oeg!jt btttotbeüet^
fcncpben gccfïê/toaer onbetig ben bupPr1/ öie peit»
tntH-tonïgfcerauberttot eenen aèngfjdbegliclng'
(€en ttóetben/betoerct bat top pclgrinïg 51)11/ tnbe
öatter üceï toegijcn toooj ong 5511 / be teeltfee ceng
gegacn 5t)nbe niet te fter- boen en jijn / öaa be toeïe*
fte cenigtje fonöer pertje nel 51)11 / enbe eenigöe fttë
fojgneïndt; enbe oteer-fulcng moeten top on^Öi^
eptoelonber-'üjagenaenbegene/bteiiibefeltjetoel
irtiaren 5ftn/ enbePoo? a! tian b'eeutoige tonfÖ^P**
<€en berben/ pepft bat top geinen ober eene tooefïe
jee fcaren/enbctjoe bat eenen fcljtpper tteriangljr na
aentooo?-fpoebi"gcntoint/omfföip-b?a6et,antgaej
tnbe üat top gejteït 5911 in 't mibben öan contrarie
toinben/te toeten/ ben ouaben enbe goeben göeelï?
tnïsc ïpt bat ben quaben alleneerjïicfiept ïjazt/ om
eng te ftootenin be fc9?oonieïi)cfte fcïjip-b?anen nat*
ben cratoigcnaf-gtont.'Jöibt ban ootmoebenjc bert
Pïatai.ï4. ï3eere enbe fegtyt j i^eere troont mp «toetoegen ei*
ohbev-tonft mp üan utoe paben / fliert mp op belt
rcfïjten toeciy om utosn naem:göeeft mp/ó Igeete/
bat icn boo?utoen göeefi ggebjeüen maci) toojbetv
bat icn utoèn Jbone jp; toant öie ben gjjeefl: €ö?iP»
nietenljeeft/enbel)002tfiem niet toe»
^«■oe&?a* Het i.point.?5f merct Ijoë Deel bebjoeös? enbe argy"
me ar9i> ufütneptg öatter in be toerclbt tg/ gtjcïtjcft yet tert
üitai^t t* ecrflcn blijeht aen be fecten ber ^epbenen: ttfl
wuuoijfc, jvoeeben/loanbenetteriien; ten betben/boo? Ben*;
ben ban be boofe menfcïieiüten tocrben/oocn in t)«*
ïefcen ban be goebe enbe gcctïclDcnc perfoonen
.be toelcïte fommiglie gijelf pbt too?ben a!g Dan tw
ïtcïttc/ oft fl:al-ïiee'.'ffcn inbèpoeïen öan be uïeefcB*'
ïijrKetoeHuften. 23ebancftt ben i|eere üoo? goe&*
ïjetoaringlje / enbe üettoecnt in u een mig-trouto^
«tocgfclfg. (€cn nnbcren/aen-mertnt bat top W**!
ïeg/ oocnin be alberminftetoercKen/boo? eenigp"
glieeflgl)eb?e\jento02bcn. i^ieromfiet neerftetW**
toe/bat gijn fonbt mogöen bén alöer-foetïten 09c£*
beg peeren nolgflen/ enbe neemt üoo? ubat QW*Ï
fepötg mannen / uien öan <©oötg toeuften 08eS
-ocr page 232-
Van de maniere van bcradinghe* < iix
ben 5ijn/ te toeten utoe oberlicn/ fultboïgjjm/ etc.
Hetj.point.'lenmercfttöatöe bupbeïeunu foo beel ©e bracht
ounfeut jaren erbaren/enbe altnt bialïenbe/jjter op «wtö« &«**
alleen upt 5tjn/om onsf tebertotnnen/öujSoiitiuaect !f f" ^""f
enbe blijft toacKer.(€enttoceben/Iet opbemenicöte Betwmm*
betbupbelcn/bie al r famen (gljelijcR ijet bitjet upt
bet leben ban ben l$.3Sntoniü£;tegen eenen armen
tnen fel) op fïaen/en berootmoebigötu.fCen betben/ mn (mm
oberbenent batfe nocljtamS feer beb?ee(l 5tjn / enbe !«**<
bat ftar e &ract)tf)ner benomé i£boo? bemacljtban
onfeh ^altcn-mafcer/enbe batfe oberfxilcfcsVgelijdï
be bjoutoenlicl)teïncli toijcftcn/aWp bebinben bat
top jjaer-lieben niann eitje enbe Kioecfeeïöcn toebeet
ftaen: 'ttoelcfc oocn göebeurtaen beftïcpnc hinbe?
*en/enbe be teerc maegl)be&é£/alg befe tuben naem
be«f Meeren fsaer ben jïrijbtleberen.lieert Dier upt,
eenen m"oecfan moet tegebben/enbe fegljt met ben
t>?opf)eet: 2EIi£3tbatter leggeren tegOennm og^Pfaimj,f
acn/foo en fnl mijn fterte niet bjeefen, t£en tineebé/
oemercittbatbenbïjanbtban ber Dellen/ gljeïijcft
'enen belbt-fjeer ban alle Kanten beflrfjtigljt enbe
Wpiebt öet ftafteel onfer fielt/ om te bietenbatt
«Jat 55300 bat {jet on-fterefte i£ $ boet gl)P ooeft aïfao/
*iibetoee|tbcfgeIi)cBneerfticl)/Dnrtfelöebanutoen
«antteboI-bitrcnenenbeteoerftercKen/enbeljout
Soebe toacl)t.(€enbetben/öatmenben bijanbt ïiclj*
glijdt toeber-fïaen ftan / alfoo langl) al£ lm binnen
"e beften niet gljeBomen en ig: enbe Dier om moet
BïiPfojgR-buftncfttoefen/ ombe eerfïe op-rijfenbe
Sljebacljtenteniette boen. (Cen bierben/ bemerc&t
«atbenbnpbcl allen fijn belle boet/ ftoebatljpirc
foube mogen fwmen/gljebecHt met een fcönepg-bel/
Jttgaenbe in t eerfte mctfcflrjn ban goebe gljebacö?
**«? maer bacrnaer ïocftenbe tot {jet etDenc/bat fou
Joebt niet en ig/enbe ten laetften ooeft tot l)et gene
<Jat opcntltjrft quaebt i&. J£ier om neemt boo? ti
«ccrfleïijcft ben oWp?anch enbe öet begljinfel «toet
Pebacljten/ ben boojt-gamfyenbe öet epnöer on?
Bet-foectten.
O' t                  JBerccrc*
-ocr page 233-
ia           DenlI.Boeek. Hetl.Cap;
Bemerckihghe oft meditatie, van hetonderfcfiif
tufTchen de goede ende de quade gheeften.
{jaeöat öm IJ Et i-poio t. SSemerct hoe bat ben bupbcl be gnaö*
tiiB>ht-i öc Xl met begeerten beg toïecfcïj^/rcre/ rrjtbommen/
ijuoüc (jucit* oft ban aerbtfrhe bingheu / ghelttcn Pharao i)Cüt/
moepelrjcrt balt/tot bat hpfe gebaugen heeft. ^W
om laet ubaftelrjcften bobi fiaen/bat alle het gen*/
b&t öertoaevtg ftrcct/nban bé bnpbel/ aï# een b0°f
beujch fenhn in gheghebtn toojbt / enbeberïooiltf
Ctoetet &» het. (Cen ttbecben / bat tip be goebe menfcften ö«J
ïecft met os trucïüngften nen-boet/gheirjrft fpharao beftinbeï'*»
&&** baii^fraelgebaenftceft/inhettaercfcban bebaf^
fttenen/enbepot-aerbf jom alfoo onfe repfe tot h£*
ianbt ban töelofté te beletten: maer contrarie öc|t
onfen goeöcn €ngeï.€en berben/bat ftpbefe foef"1
te bjcngljen tot onmatighe bjoefhepbt enbe fbja«r^
ntoebicljcpt/al-teaer be hclle/bacr hp toe bertwj*
ijï/mebe betbuit i&op bafrup in fnlrKcrboegéfÖu£
%fo«ht'«jaf gijeïgch fanben iJ)02ben. (€erï bierben/ hp foeeftt «•
E&X8S2 al f"n *n" SDebetv ïuefenöe ben $?incc bér bup|ï^
wDeamunc Hj^en/Öflt ^ncn raeot tn geetvbcr maniere te b00|'
fehnnenftome:Vuantben guaetboenbethartW
ïitht/ enbe berïuecftt be fijne tot gebepnfihept e»1^'
froÏJbeirjept. ^uönecmt bnftclncRé boo? u/al£ t^r
öottjtcr bic gare eere enbe fnpberhcpbt beminbt/ o*
archhftirhepbt enbe fchaltïtöepbt ban befen onfwK
beren bjner/ in aller manieren ronbechen acn v&*.
geefieU)cftmbaber(€eH ttoecbê/enöeoocft al$'$M
nberfïanbtberbnpflert binbt/ foo brilt in ge^'f;*
manieren boojbtg/ oft acuter-ïuaertg gaen in &*1,
den - ghenomen bjeeft / oft in n gaebt booi - n emfl',
maerblhbenfraen/gelutft hp boet bie fp felben W".
in eene perrjcfteïeufeenbebdnchcrcylactfe/aW^rt
frjnlicnt onberficne' upt- gfccgaen i£ / ben bJcïc'^
felUfttfaen totbatter toebet-om litht gheb?0™*
tobjbt. <£rnbe ghelhcft oft ghp in eemghetenipet'f
iuaert/ boo?feftett u ff nip met ben anthet/ eft t^v
-x... „^tor <©obt/bie onjEilirrjt enbe onfen trooft t#. _ ^
S^S? Hct * Poinc- 55emereftt bat unictin-ghegheber»^,
metfonöet iuo;>öt ban benbrjanbt / ban öoo? be SÖelle~Sc"L'>
«Bowstoe- oft het toe-laten ban €»obtal-machtic!j;aeirJtf; %t
Ja««' ftlatt bltjct in ^ob/öm ïueïcfté ben öupbel &er&
-ocr page 234-
Van cle maniere van beradinghe.         «}
èceft/tc temteren; enDe in Den If .JSetrwS/ ben Xaela
kenljpbegBeettljecfrteftfren; enDe Derïöecnt inu
ten bcttouVDcn tot <ü5obt« fCen tïnceben/ Dat <0oöt
«ï£ Den opperften ©eït-fieer/altpbt ftaetüoo?in be
JïacR-cjö'e / aen-fiet on£ üeeRten / gRelgch üet gfte?
«eurtig aen Den 1|. 2£ntoniu£s D«£ neemt eenen
«loecntn moet. t£en DerDcn/bat <£5obttoe4aet/öat
onfe pganben ongfouDen bebceft tê/enbe bat RpoipS
fomïaijien göcigcn fepnnt te Pcrïaten: enbc bit on?
typ rebenen. (Cenecrften/ opbatbebengRbtcribc
Qljetrautoicljepbt Pan fnne Dicnacrg in be tegRcn-
ftioet behent foubeïuojbcmcnbe be^ -geltjcnen aoeft
«eflappicljepöt enöetracgpepöt ütz quabe. €nbe
SterompS tDatDe ^.«ëtfRjiftin-efegRt/ bat ^job
jj-nbe Cobta.ögftep2oeftljcbben ge\tice|ï.(<ïfen ttoee; To4>.>*,
«en / op bat oufe inpicRepbt in fukher PoegRen tot
*}ccrJtic{)epÖi üertuecKt maeR toojDen.--fCen ber-
gen/ op Dat um Die RooPcerbicB 31)11 / enfe feïanctti
«epbt foubcnhcnr.cn. Cnbe leert hier uptüerftaav
wacr om Dat ben IBnu i\ cenigRe tcgRentjepbt ta«-
fepnbt/ oft toe pïacRt te fepnbcin
Het 3.point. 55enierent ten ectfïen / al ig 't öat Bet m *****
«nenöauDe menftRen eenenftrijt op Der aefDcni^/ S^f
«at Ret felüe nocRta»£ Perbuit i£met menirRbnl* WWKU'
JJigen trooft enbé confolatie/ i£'tfcat top bc bcugftt
«eghecren te beminnen enDegocbttoiilen toe|in;
telnch Ret blpcht in Retlcbenban <£R?iftus onfen
K-ere/uanb£ t?.moeber IBaria/cnbeanbete <©ob#
*NpügRen/etc.'?liltoaÊt gijp altrjt fultbcbinbcn bat
«e öjocfRcnt bicfb Hebcn geRabt Rebben/ met blijD*
TOap üermcngReït tsf gRetocelt; enbe aengefien Dat
PJon-cunbeïgcltt mimiaRetoipSRepbt enbegoebt;
«epbt goebt uinbt Dat fültRg alfoo gRcffftieöe/ foe
SÖecft n pier in ober/ enbe laet Rem De fbjglje / enbe
$$ niet tegen iö/PttJtercftt enbe bernloctht u boo?
$ Rope/Dat gRp eens gRetrooft fuït UmjDen, (Cen®»1 **»f*
^ceben/batrer gèene eonfolatieban <©obt ea Röt/ ^„f^f*
«*n De gRcne/Diesmg berftant DO02 Ret gRcloof tot Z<tm«m
!pobttreeltt/ oufentoille beo? pope enbe lief De/ oft Demcuvijc
?« minften ong Petïuec&t tot fttmelfcfte facenen; fatan
?Mcn topgRebaelen aï£ oipsftette af gRettocheri
^ojt pan aertfcRe enbePetgancheftjcïiebingen en?
^ttiet tent RepligeDlRbftRap ont<teReu toojbt:oft
#}
                      immet^
-ocr page 235-
*i4          DenlI.Boeck. Hetl. Cap.
immet£aï£ton gljebocïert ecnc grocte gï)ernjïid>
$epbtbe& ijertem maer aïjStop ggetoier toojöèrf
bat öefe gi)eïuflf)epbt in e°Ebe menfdjen gljefioojc
ïno^bt/foo mogen "bp.ong Kuel laten öoo?fïaen/ bat
befe jtoojingöc ban ben quaben gijeeft fijnen oap
fp?otidt neemt; göelgcB ben b?ebe cnbegneniftidj*
Öepbteen teechen tëöatfetoan <ü5obtcnö~eöanben
goeben göecfï Komt/ bcfonber i£'t battec göeene
oojfalic téao?en gegaenên i$f. <£nöe niet $i)t foigfj*
biilDtcö omalfülchcn gljeruftrjcpbt f ebeinaravênbe
ttan u te heeren al ïjet gijene bat befdtie eenicöftnjS
fonbe magïjcn beletten. 3©ant gI)eïi)dter-VDi}£ a\&
men in Jtlicf)tlüefenbc/fietïoaer bat men moet craé/
ooeKöooj bienttjbt/-aï^ onö na-ber-öanbt Ijetlictjt
faï ontboenen; alfoo moet men oedtbcen/ cnbe tjem
toerftfoeehen ht ben fomer/ fegljen öennen-jïaeRbert
gee(leli)cKen\yinter/ctc.i€en ïaetften/ ïactuüoo?-
ftacnbatglw ftaet tuffdjen «©obtcnöebenbimöd/
cnbe bat gljo üan aflebenbe?nöen acn-gnelocfcteiw
begöenoobt too?bt / enbe oüedegftt ïuie bat gijp
fecgfjeett aen te ïjaojen ciibe tefcalgjjen.
Ghebedr ofr vaft voor-nemen om den
goeden gheeft re volghen.
'Omtbeyügen Gheefi,ende laetfchijnen uytuVaen hemel
e
*eenfiraelken van ubemelfcb licht:kgmt o licht der her-
ten;rijftop, o Sonne, ende verdrijft mijne dujfiernijfen, opdat
mijnen vijandt tot gheender tijden en feggbe: lek. hebbe herff
verwonnen. Oalder-minnelijckjielicht,hoe,enfalic\u')\iei
liever beminnen, danmijne duyfierniffen, dan den Prime der
duyfterniffenfWant datghy over my niet enfeheent, mijnefielt
ffa!iii.5>}. haddefeer naer in de helle gheWoont; 't-en Vcaerfake datghy
de Violcke van deijdelheydt verdreeft,boefoudet mogelijck^ijn,
i?cljt öcg ï?. ^t uk/echt foude kpnnen varen in de VJiefte ende Veilde zje
«Slieeftg m van defe bereidt? ende ickjnfal mijnen Vpecb voor-V)aer niet
iwiSre hu* hn»e^ervolghen;tenz,ydatghy,diedaer zijtde hope van
gl5c öcfer lw aüegbeVvefien, boeeken der aerden, ende der z,ee,myden Weeft
tont» fcm- ^A' Steth°evcelarmefidenV}ordendir verflonden door de
fca feejp)* dQQt-laghen van den helfihenof-grondt? Siet boe veel heydt'
ntn
-ocr page 236-
Van de maniere van beradinghe.          n$
ncn ende ketteren loopen,eylaes!in haere eeuWtghebedervenijfe,
bedrogen zijnde deert fcbijnfel derWaerbeydt,over-midtsdat
gby,diez,ijt bet licht der recbtveerduheydt; over baer nietghe-
fihenenen hebtlMaermy is de goeder tier enheytendcltfdeGodts
Tit.j.
gheopenbaert ghèWeefl,op dat ickjerfakende de on-goddeitjckz
heyt, ende de Wereldtlijcke begeertenjöberlifcl^rechtveerdelijck.
endegodtvruchteltftktotuWereerenfoudelevenende-uvolgen,

e mijn leven: Ich^fd my verheffen boven de hoochdc der aerde,'
opdatte vergbeefs bet netgbefpreydt Worde voor de oogken der
vogbelen . Want alsici{bentercke dat mijnegbdadnentot
iertfche ende verganckelijche dinghen haerjlrecken ,foofal ick^
bter door ghcnoech kannen verfiaen, datditeene aenfcbej>ee-
flelijckeja dttyvelfche Wijfbeydt is: Want de Wijfbeydt die van
L_
hoven ü,énde van u komt,o mijnen Godt, die daerzijt het on- iaitótss ösé
ycranderlijckLichtydeïonteynevanaücgoeden,treckto~nsvan tónlifijtt^i
aerdtfchefaken tot bemelfcbe;vanbetfclxpfel tot den Schepper;
Vttnvergancke'^ckedmgentcteeuWige.Hierinverbreydtbaer
êefiele,endefmaeckthoefoetdatghjdjt, o oneyndelijcke Soe-
Ucheyumaer in de aerdtfcbe dinghen Wordt fy verduyjïertende
met bitterhejdt vervult,noch en kangheen ruïle vinden, Want
§ en vintgeen rujle buyten u. Wilt hier om, o Heere my in alle ^f^Xi^
wjne Werc kgff voor-gaen; gheeft my dat die mijneghedachten
ante,
tndeWercken,vanu al-tijdt moghen begbmnen, ende door tt
u vob-eyndt Worden; ende al is' t dat tcghen myghebeele leghen
*>pftaen,dat ickjnocbtans niet bevnejl en zy.VVant en Weet ick
P^m-2^
%iet voorfekcr, datgby my niet en (uit laten tenteren boven-
*nijnvermoghen,nocb laten onghetrooft;maer. fult al-tijdt voor
niygaen,endemy vertoonen denWech,dieickjnoet door-W an-
MensWanttetuheb•ickjHtjnfieléop-gheheven,mijncnGodt,
Pfalm.14;
*nujleileic\mijn betrouwen, ickjnfolrüet befchaemtWor-
denmoch mijne vijanden enfuUen my nietbejpott:!:; Wam alle
&ie u verbeyden enfuüen niet befchaemt Worden
, maerfyful-
kn u loven ende dancken m de eeuWicheydt der eeaWïchc.kn,
*Hefullenghebemdijdt:n. u Wen naem in de ciuWe der eeuW.ch-
tydt,Awcn.
B' 4.                   Pra«~
-ocr page 237-
xi6             Den II.Boeck, Het I.Cap.
PrafHjcke die men te -vjrerek moet ftellcn
als men hem beraedt.
^nöafofc'-tt T>«frncrtkt al rijbt in bc teghen tooo?biciicpbt <©obts/
mbeit&w Dcnbeinffjn «©obbriijek ïitbt/ltetbegbinfelutoerghcV
en jj« epnöc jjacJjten ènbr t)et epnbe/ al ia 't bat bit tpnbc betre gbc*
bwritoi* frJtë01 w/f itbe ober brntkt oft gijp óork ober gfjcghe;
ben enbc gherttfï 3rjf: cube bcbinbt gbp u ghcrufl / Sou
ijrüt gbn een fcker tectken bat<S5obtbp uis; toant iii
StfaTiB -- prpscnörtnb?rbc is fijne tooon felaetfe, <©cfcn menfetj
75' fal boo^luaeu fret in brngljeeft bérlicbt toojben/bic irt
fniic gbcbarbten/ tooo?öm rnbc tocrckrn/birktoijls bef
cjmbcfalonber forckcn/cnbc ftcn hoc berre bat bpbart
be fupbete mcpwngbe af toijrkt/ oft ban bc j@oo?b t-
^ctuc fjjnbcctaerfkcü/lBclck behoort te lacfctt Chris r vs
lisvs onfrn^rptc.
ISoigjjt «n<s ^cn ttoecbenv berfoedu öter toe eens aitbers, racbt:
«««na taa. Inant riteinanbt en is fijns frïfs mcbcctjn enbc boctoo;/
nirmant fijnen epgben 'racbts-ljecr:toarit ben J£.i©hrcfl
toaerfrboutorts /battopghccnfiits en fonben fletmen
op onfc epgben toijf bepbt; enbc 't rn sp fake bat top ons
pen hem onbet-too?pcn enbc ghehoöjfaemsijn/foofai
ftp bc tojjsbcpbt bet toiifcn berflootm enbc berl»o?pen/
toant b oobtmoebighe enbc facbtmocbtgbe placht bp
in fijne Voeghen te onbet rechten.
2S«aö«: u ^Eenberben/ gact bots? het hepïictj jbacrament bctt
tob? ï)et IV fyeêtt te rabe enbc utoe pattoonen/ maer befonber oocK
«sacrament* fojfctEnöe onbec-biacght ben hcplighcn «Sngbcl utoep
bèbjacrber nacr eenen gaebctt toceft.
SCHÏET-G H E B E D E K E NS,
VVacr door Vcy begbeeren door den beyligben Gheefi
ghefliert te Vctrden.
Pljira.14. '"F Hoont my Hccre uwe wegen , ende leert my uwe paden-
Pialm.i4i. -1 Maeckt my kennelijek den wech daer ick in wandelen
mach, want tot u hebbe ick mijne ficle op gheheveri.
ffalm. 141. Leert my uwen wille doen,want ghy zijtmijnenGodt.
"Wy bidcen u Heere , wilt doch "onfe vvereken door uvve
gratie voor-komen , ende door de felve vervoorderen , op
dat al ons ehebedt ende werek,van u altijdt'mach bèghin-
£?R,endc door u begonftzijnde,mach vol-cynden.
Eet»
^
-ocr page 238-
Van de maniere van beradinghe.         tij
JLea fuyver hcrtc fchept in my, o Godr, cnde den rechten Pfa!nT.5&
ghecft vernieuwt in mijnen binncnften.
Proeft my Godt,ende weet mijn herte:vraeght reende keert Pfalm.ijS.
mijne paden.
leydrmy voorts in denpadt uvvergheboden, want die heb PfalrruiiS.
ickghewilt.
Heere wat wilt ghy dat ick doe?
                                          Actor j».
Het II. Capittu.
Beraedrvan de neerfticheydt die wy doen tot 4e vol-
maecktheydt, oft yan onfèn daghclijckfchep
vourdt-ganck,na datvyop den rech-
ten 'wech ghekomen zijn.
                 *
n
nmenfch. <® eCUÏMge *MjfÖCPbt/€t}?ifte ÜJeftl/
uite falidjept/mimen lepbtg-man/cnöetnnne
toe-üiurljt/ g£[pbicmp gjjefcijapenljebt/ ïjebt mp
opbefen tuecj) göcfïelt/ei.begebtmpbett^ootiton-
talh)chc goeben/ bit gijp gijere ebt gliemaêciu ïjebt
ben göénen/bie 11 lief öébbeh/ mnncftelcberlangljt
biefevut)!^ enöe ijaec'tvt naer be raaetacljtigöe tooï-
tnaechtrjepbt; fo berffoent meiiicö macl a\0 f» ftaec
fcinbt inbéberfrïjepbeu om-Voegen eitbep?ri)cttelé.
Ctjoout mp / o foetcn 3|efu/ iitn weet) baer ieftin ,,
maeft. ïoanbelen ■, tódhneB mijne fieïe tot u op-glje; ™, '^
Betoen pebs leert mptuaerin bat b'opjerIjtêHol- Ualm-H*
maechtljepbt/enbe gljchich-falicnepbttoan Ditenbe
Dettocltomenbelébeii gljfIeg9eni£.<6BcIt)cU eenen vC».lm.^>
öert begljeerteöecft tot befontepne ber ïuateten/
ialfooljceftmijnefielebegöeerte tótuo<ö5obt.
Chriftus.fóeti.öcengroot/jaïjetalbcr-grootflege*
$obt: <J5öpfultuïDeal?eereuröfn€»obtIicf,öel)bé/ ' .
uptgantfrfjuïoer Betten/ uptgantfröuïuetfïele/ Matti'-?*s
uptganfcDutoerftanbt/enbeupt alle utue fcracBten,
tube urnen naejien gDelijeft u feltoen. <fn öefe tïoee
Cljeboben Bangfjt be geljeeïe 30et enbebe P?opöe#
ten.jDantbctoalrjept be£ fflttg/ïg be UefbcIKaec Rom
Bier upt blricnt be Uefbe eiibe tool-maechtljept / bat »tt L '<ai
be menfrgen ïjet feltoe fciilletv enbe begtjeerat batteerHm bmi
ieft ïmlle enbe begBecrc/enbe bat in alïe£/enbe beg- ueföeM€>oa*
Böclxjehcn üerfacchen bat ich toetfaecfee. 3tëaer upt »*Lla?ne
boïgijt batfc bp-naet al-tijbt ban mp pepfen/ enbe KL
(Piehen/nietentDenfcöen/banbatmijnenibillebol; ^ •
<0 $                 6?acÖt
-ocr page 239-
4iï          DcnII.Bocck. 'HetlLCap.
öiatljt foube mogfjen toojbcn ■, enbe mp/bie een p&
troon enbe boo?-beeïbt benban alle bolmaerntfjcpt/
naer te bolgljen. <©atfe Ijaer felben alttjbt met gl)«
mfter fierten betrontoen aen mtjne <©oböeïi)cHe
Uoo2(leli)tic0cpt/ enftaec ïatenboo2-fiaen Datmnne.
56Im.rt. oo?b"eelen reejjtbeerbicïj jijn / enbc metrccljt gtje?
recfjtbeerbicötin fjen fcïöcn. 30aer upt ftqmtbatfë
nopt fcïaegtj-acljficïj/nopt Djoebit 0/mact altgt bit);
öeöanljei*tcn?ijn.
Den menfch.jjBact beboïmacctljeptiöeene f toare
faue/boiatbepöté/cnbe banlangen ttjbt: Wie faï
baer toe/o l^eerCüJjelu/bömien gljevahen^
©c boi- chriftus. ^one/ürt bat gijp een toepnicï) toiït att
tnaecutijevijt bepben/enbe bat upteröerten/ in bc toaeracfttigöe
¥m*m berfterüinglJeenDe iii'tgöefieöt; niet met foo groo*
SJStax «öcpöt atf toe! be mnberen ban befet toeielöt
sneretotfrfje "m tocreïtfrtje fanc boen: maer beet alleen fyzt fefte
raten te tos öcri boo? utoe fieïe / bat fp booj ï>t toereïbt boen/
hïöaöot, uoo? - toast gn,p fuït mogöen göercftent toojöen in
pet gtjetal ban mijne bol-macctc. ^cS? Heb een toep*
Iccl.;i. nief) gearbepöt/fepbe mijnen <gcrïefsa|te£/ enbe ic&
Öc& eeiiegrobte tufte gebonben.|I3aet toil iemanbt-
Woecftelpcïsboo?t;S-gaeu/fonber fjcm te neetê noeft.
aen berecfjtet/nocïjacn be flinc&êt jijbe ;ic>» fn\ tjé
in no?tenti)bt tot beboImaecKtliepbtb?engeiHgl}«
ïijtRicK in feet ïsojten tijbt becï ftmbcren en bucD*
ierHeng/maegljöelvcng ban ttoaelf jaren/ toto' op-
rechte boImaecRtljcnbt ban be ^oöbelpche ïieföfc
gïjébjocjjt Öeb. ©anbe toeïene met recöt gljefcnöt
Sap 4. macïj tooiben/ batfein fcojtcn ttbt bol-cpnöc/ neel
r
         tijbtbetbitlt ijeöbert. 30at buncht n/toiit gïjy jjaei'i
üebenboet-ftappennaecboïgfjen l
Pfal i4i: Dcn menfeh. %ectt mp utoen toilïcbal-&7engöen/
toantgfjp jut mijnen €5obt.
ioan ( chriftus. ?lcn-tj0Ojt mijn tooojöt / toant Ejiet in ig
ben gijeefl enïse ïjet Icben gïjeïcgen. Cnbe falic|j fW*
gijp toefen / iö'tbat gijp naer mp gfjeiupftett fuif
Öebbcn/en göetoanbelt in mijne geboben. jsietgïjp
ï.Cor.^. iaeetnuDet epnbe batitbooj-gfjeffeltiaVtoant gijp
ïooptaHe-gabérinbeloop-bane/maer cenriflerbie
Ijenpjtjöbeljaeït: gijp jijtalna-bQlgcr.sê/ maet een
JbetHtycÖt bê bict02ie:göp jijt alle mnnc bifeiueie/
raaet eeae;t toaiötct göehroant,2©ie tóöit aaber?
ban
-ocr page 240-
Beraedt van de Vol-maeckcheydt». 119
ban ben gcncnbic alle fiptc tocrcHentoolmacctclöclt
boct/fp reïüen bettoint/cn feiten moet temt* aa&ant
befen/gneinth qp eenen toecil göcltclt 5ijnbc/boïcljt
bc rechte bane;maer bic an berst boet/gaet Boo? om-
toegfoen / cnbc humt oualncn met gtocte moeptcn
ten laetlten totget epnüc / bat gp fcoo? - gijenamen
habbc« ,§>oubt glm utoen öjienbt' toelraben/al# W,
faubekannen tjebben eenen toecft/ftimjï/ïjupst-ü jou*
toe/ acner / Ijof/ fppfe / bjamft / ofte cenigïje aubete
gceberen/batlmbe fnaotfte foute lücfeiiibattjp Ijct
8up# / Meebt / tnbe alle anbere bingoën aïtebt on-
ttohnaecBtfoubelatenieftfietoftglm malïest ooeft ©m tnmfft
niet aï-tjjbt ftct üolmaeehfie enöe befte en hief* / bet iosxtm mug
batoen öetgftcne batutoefieleaen-gaet / er.be Ijce jjetboimaec.
bat ghp aücbtngenbol-maecftttoenfcDt/ Befiaïbm j^SSf
o felben.«©ittjS\joo?Voaer een grootebtoacföepbt/ uitytgj&m
toant toacr 't bu al-bien bat gftp eene bol- maeeUte &at fnneik»
fiele l)abt/foo fimbe'tboojtst afgoebt toefen: maer am-gact»
ist'tfafte bat aüe anbere bingengoebt 51)11/ enbébe
fieïe guaebt/foo toojbenu oock alle bingen jpaebt*
3©ant gcUjclurmyst be gene bie mp beminnen /aüe
            »
bingftentot gcebtbeerea: alfoobengbcnen biemp
niet cnbemtnnê/ enöe ben auaben tooïbcu alle bir.*
gljen tot twaebt gfterchent• €nbe fegfttntp boclj/
toatbe rebene i$ bat ghp tot gneenber tvfien en
toer onacfltfaemt/als* gijp kont oftmooeftt/ gemat*
heïuch tooonen/ gljefaut toefen/eten/bjinefteu/tïa*
pcn/gaen/fpjcHeu/toercben/fcöilberenenbcfpeleii?
enbe noefttarisrniet en acfit/ bat gt)p to el faubt ma*
gljen lenen/ bibben/ enbempbehagften* IDaer am
boet gijp bit tot mnnber/ofttotutoer cpgbeu fpntl
om 'mie te gljelicnenimp/oft utoen toyanbti «©aefc^
fclueit te rabe/ 3pt giet m utocn epgen r eeljter enbe
fcfjcpbtst-man. 381$ gijp gbeïtamenfult toefen tot
bet cpnbe utoes* lebend: oen mettoat eene groate
bjoeftjepbtfult gftp alst-banfeeüangen toojbeii/bie
footlapuelpcnenenbe fïaperacötelötken beöett/Ijtt ©jtwfifcsttt1
gfjene bat gijp alleenlgcfe beftoojbet beftett te ïj'eö; fcrojjenm-*
ben/ baer gpp nochtans? fooneerftelncn enbc fojcb; ^SSS2£
toulbelnch allé anbere bingoën beloopt i Want &\$ ^S*!
gbnuieibenalst-banbjagcnfult/toaettaebat gftP1 i«öc uw«w#
gelceft hebt/ fult bebinben bat gf)n nualnch bcgonft toootjj,-
ïiebt te leben/cube niet tooajbt-gegaen en 3ijt: üütb
ftabbe
-ocr page 241-
         DcnII.Boeck. HetlI.Cap.
ïjaööe u nocptan^ gfjefieït op bat utoe paöen toaff c»
fouöen gïjdprh een dacr-blinchcnöe licljt totöcu
tooi-maeclitenbacO; enbeftet/ mogljcitjCK faï tiet
ïaetfte bp u erger toefen ban n,et cerjte/ bic/ aï£ gï]p
eedtbctianbtaenben piocgj) jtcibe / hloech/nrcr*
flirfj cabeoicriclj toaert/atlitcr na fjebt oni-gljcfieit
enbe u aan nip af-gt)eKcert.#f bvï|cè luttel toojben*
öer gbebonbcn/bic beu fcnjengïjecfïöeljouben enbe
al -ti jbt betoaren/ bie fp öaöben al£ fp eerfï beUecrt
ïjebben gl)ctoee|ll
Den menfeh. © l^fCMV toat fuNcn top in,bCM bafÖ
öcjS oojbeeïg feggöcn/ t.ë 't bp aï-bien/ bat top/ poe
top ïangljeein be fcljoleoanbe beugï)bt ei;bc bol*
maeefttoepbt gncïticefl nebben/betjeüligflc Jaacra*
mentcn gebgupcftt/rioctKaujEt' foo bed te oüboimaec*
ter/min berfïójtocn/ X>' cobtmocbiclienbt cnbe ober?
gpebenong fdfëniintoe-gfyebaen fullen geüonben
toajbciil 3llg ban faï be fctoècluïepbt enbe neêrfticli?
fjepbt ban eenen iebct in'tbefonberboozal beïuc-
relbt henndpcHgljeniacrhttoojben/ enücalö-ban
falbefrfjaenitbfttben/ ben gnenen bic tonkin fijn
epgn^noogneng^ctocetlfteeft/ertbefal ban öcgpe*
öèeletoerdütboo? fot gpërc&ent toojben. «JMj/öoe
grooteïtjfïïsS faïDemals-ban behlagfien utocn ïóu?
toen enbe floutoên bifcipd/ kit gijp met foo bed tt'<
empclen onber-toefen enbe gtjeleert ijebt/op bar Hp
faegötmoebicn enbe oobtmoebicöban fterten foube
toefenlftp fal als? ban grootelticltg booj be göcnede
toerdt befeftaemt toefen/bat ïjp u fijnen tneejïer en*
Deïepbtg-nïan berfniaebt Heeft.
SMijfcöapöa Chtiftus. |Baer be pcpligen fuïïen Ijaer ucrï}cugert
^J^JJi bie bebol-macc&tftenb't/ bat ijSöefaUttjep&r/ foo
mSm* neerftclgcn Ijier gnebalgfttftebben / foa batfe Hare
benomtotöc ouberjf/ fttnbcrcn/ ja nare (Iele fdbeberfa"echtpeb*
»>oimaccftt» ben/op batfe niet en fouben af-topeften ban ftet ge*
tjepbt tessje* nt fptoijïen/ bacr betoolmaecknepbt in gpdegpen
^amh toag. £>p fjebben geburicplncn gf)etraclit tot mpne
« ,,. . meerbcregloMe/enbetotöetgl)enebatmpalberbe*
S?h^ ftageltjchfte toagtja mijne (Cercfia tjeeft H'aer fcloen
IStot oocfe mt emt belofte oerbonbeii / altpbt te bolgen
Ifesefu, Öet gfjene batbolmaet&ter ger efteut foube to o?ben.
3©ant fp toaren toaeraefttige ninberé / toicnö fpnfe
enbe.btrmaee toa£/in afleg te boen/eü te boltocngé
-ocr page 242-
BcracdtvandeVol-'maecktheydt. üt
tnöncntoille/ en ben tirille ban mijtten öemeïfcljeit
©aber.35aer en ïua)S onber |jaerliebengeenétitrr)r/
ban allee ban oatmocbicljept/berftertoinge en lief be.
€>cljMiateenefcöoouetoo?(iclingöeïüa3Sbefe!3©at m .
ÖcetUjcHetoictojic!©002toaereencmenfcl)eumacl) Vmtboèi
nietboo? goet gerehét mo2ben/bie niet beter en bét goagete&cnt
geertte toojben/enbeop bien oogöen-bUcnalïf gijp toojnctacmi*
niet beter en begeert te mo2bc7aiji ban laet gijp goet *****m ***
te mefemtonnt bie facBt enbe flap igin fijne ïoerené / gJXutc
bieig eenen b?oeberbeggene#/bie fijne epgen toerc? ^
henbeberft. CnUebaer en too2bt niet gïjeüonben
bat mijne fiele meer fjaet / al£ ïoume enbe fïouine
menfctïen/ ban be melclte icnalbu£ gï)efp20Ben &e&
boojmtjnen Slpofiel: ©cftoft gijp hout maert/oft Apoc.j.
Reetjmacr mant gftn lou 3öt/foo fal ieft ubegijinncn
üpt te b jatten uut mijnen monbt.
Denmenfch. #iti# booi-taaer eenen b?eebfainen
flrBbt/enbefeerbeljagtjeïrjthaen allen jjetöcmeïfcö
Bep?:tuanttjter boo?Komt onber Ijaer enbe in Ijaer/
eenen upt-nemenben bjebe / eene gijebutigtje bltjb*
ffcljap / enbe eenetoeugljbt in ben i|.«©ljee|l.3©ant
bc bolmaecnte loopen in ben toctljber gtjeboben/fp
nemen bleugeïen aen a!g arenben/ fp bïiegften fan* B .. ,
bermoebeteiuo2bé:obermitjSbcboo3Söebéniemer? fo]
meer fonberpijnéen 3ijn/enbe bebengöbênoptfon*
ber pji)£ enbe loon; enbe bat in fp-feïben eerlijc enbe _
beugnbrincftioVbjengijt fijne toergfteïbingljc mcbe. Ef"iSrat
önibé gljeiijcfterïmijS aljS gijp be gene/bie n bm ba; en&c&X£
Bijen gebolgljt Hebben/ o l^eere/gljefpntt tjebtinbe «jcktóbxgM:
tooeftune; enbêbehinbercn\jang|fraeimett)etfte; aitgöt Ygne
mc!fcirb2aobt/l}Êt meltltalöerlep bermaltelgcnöept tet#>e&ms«
in liem ftabbe; alfoo (jebt gftp befe getroofï enbe üanxmu
ï>en fïeeti ber jno2tificatie3i)nl)aer-liebengefp20ten
te alfter-foetfteenbealber-fmanelrjch{te matcren?
tube be bittere teatcren/booj't ïjóut bejS [jepligen
tr uu*/51)11 ijaer foet enbe jraafeelijc getoo2ben^nöe
bat met reeut/ om. bat fp ftebben gfjeljoojfaein
BrtuecuVenbe u\ue ftemme enbe bat»g aen-getjoo?t t
öte fjrbt gtjefeüt: 3©eeftöol-maet&t/glje$tje& urnen Mattkj.,
Ptnelfdh&i ©Utwt boï-maecht i$. Wdet toe uïuen
«poftel ^ein»0 on^oocbermaent:<@pbatgöp-liei ij?ew. *
cen/fegftj t)p/iti a' uftftl i toanbeï enbe tjabtl/ljeplitf)
Sötstoam baet jïacïgtjefc&eiwn: <©Bp fult öcpUeft
isefenf
-ocr page 243-
233*          DcnII.BoccL HetlI.Cap.
toefen/cm bat ich DepUcö ben. €nbe ben QcpIigBeii
fecob.r, «giaeobug bermaent eenen-iegtjetijdmi/ batfe boel)
ijoi-jnaecht/göeljceï/enbe nergöcug f n gljebjehcnbe
foubenspn.
chriftus Watt om aï£ fp fagen/batfc ban mp/met
foo menige fetelbaöcbooj-homen ünetbé/en lionbê
fp niet laten mp in aïle manieren inebetom teben,a;=
pfal.115. gemöitaltijbt urtljettenebbenbe; 3©atfalichben
ïi^eere toeberom geben/öco? aljjet gene bat ïjp nip
trerleentöeeftiober-bcnchtöoeacn-genaembatnip
öiti£.©anttaaet;tbpal-bten/öatbe&inbertnban
tenen ïltonincfc / niet acfjter en lieten batberboöen
toare/ oft ben ïionineft foubemogljen misfjagfjen/
ban alleen bat op lijf- fttaffeberbaben toare: maec
ten ftinbt norfjtangAnilbe oocfc tjet minfïe gljebobt
fcol-bjengen/ja niet een toench laten booj-bp paffe*
ren/fouöeJtmct rebelijeU toefen/bat bit Hint boben
•<&$ etoote alle b'anbercbetninbtïöierbe^u^ ober-legljtmet
5KLS? n-felbcn/ enbc ftet ïuelcfte fcinberen bat gijp gelpcft
tociiuittöe 5?)tienbeïjoefcjjanbigftenfaliebatöetig/omeene
jjoimaccht» fnoobeVöel-mjte/benïuectjbetbol-maethtljepötte
jjeyottc toet* beriaten/ïuelthigijet alber-mcefle geluch/cn blijö*
latcu* <r f£ÖaP befettoerelt. Want icfr en toepe u-licben niet
i.iheii.4. totonfupberljepöt/macttotneplicij-mamngije/op
öat gijn foubt mogen finafeen enbe fitn/tjoe foet bat
ieft bériben genen biemp beminnen •, cnbeïuat eene
obet-blocbigljc foetitfjenbt ieft Qaet-lieben gereebt
■Cöiofc «toe gljcmaetntöêbbc.ïaetmrjne l£epligttenufeggtjeit
fiijeuucdjtc enbe berhonbigljen / fjoe beeï bat icn tjaet gjjeöaen
wn^fS ncböe: Hoe foetbat fjet ïjaet gliemeelité/ öeöittet*
«simm / se ftePDt *& toer cltg berlaten te btbben/ enbe te fma*
tocïcitijebbt neh be beec&etunrjnbet foeticljepbt / toaet mebe fp
betiotwu bïoncfeen fullen gemaeeftt toojben in Jtï>up£ mijne
©abersf.ilaer jp en Ijebbêöiet om niet alleen goet
gebonben mp aeri te tjangljen/ macr ontfte&en enbe
ijerlicljt tocfenbeban mijne lief be/ fagê uïaetlQcB/
Eoe teöelijclt batljcttoa# / batfe mp fouben bienen
iet eenbol-mnecftt I)ctte/en toieröen gtootelijcft^
in Ijacr-felPenbefcljaemt/alg fp gjjetoaet toieröen/
öat bemenfetjen Ijaet PlrjticljlÖtKet begaben om be
toerelöt/ ban om mp te bienen. <©cö fjoe toaren fp
öebjeben boo j mijne lief öe*fp en ïtonöen niet tufte?
»otö flapen/ fp toanöeïöen met alle foscöbulöicöept
-ocr page 244-
Beraedtvande Vol-maecktheydt.. z£y
inanrjnetegften-iüaojbicftepbt/ ommp tJeeuemad/
«tbc alleen te befjagfjen: fp gftingljen boo?bt ban
beugDbentot beugriDen/ftaer voegen ioiefdjen/glje;;
ïijcKecndaer-bnudtenbelidjt. ü3acral£fp9etalLuc'ï>
gijebaen ïjabben/fepben fp/ top 5ijn onnutte mtecö*
len / l)et gnene bat top gfjefjoüöcn toarcu te boen /
gebben iopgcbaeïuenbe ontaUncUe anbere bingfjén
be ïndche top/o i^ecre ©obt/ëuöe üontncKöer fïo*
ningöen u fdjulbiclj toarentc beïui)fen/l)ebbenXup
artjtergfldaten te bol-b jen gij en./
Dm menfch.iBtjne onboïmntchtflept Rebben uïae Pfalm.13*;
oogden aen-fien/bolmaecftt fiet maecnfel uïnêr Ban?
'ben/ cnbeonfangljet aïg eenen reucn-offer in uroe
«©obbdnehe tegDen,looo?birftcpöt. 3ESant gftpsrjt
taeerbirï) bat in ubJen name aïlè Urnen gftebogften
moeten ioojben/ bat allemenfcften u in tjewlidjepbt
enbe rerijtöeerbidjcpbt bienennïle bebagijenijuwï
Ictoen£/enbe ban befê peïgrimngie.
Sommighe hoofdt-fiucken, dieal-hierby exempel
voorts ghebrocht "worden, de wekke fouden
moghen te pafïè komen, om daer op
te beraden.
Voor treffèlijc^e perfoonen onder de ghemijnte.
V%\\ benltaagüiraet/ oft een officie gftefocftiy
oft acn-Oeerbt beljoojt te toefen.
ï?oe bat bcbijanöen ©obr;S7tot<©obt!Sibienfïbe?
ijoojen gftcbjoent te \uo?ben / enbe be fielen Mti
heert/ban Jr?epbeafdiap oft Hetterrie.
Mïc battet bel)oajë beïöaajjöert te Voojbc tot eere»
l?oe bat mcnfal bc €>obt-b?ucftj:idjcpbt Oetmeer*
beren' mbt l)et gOene bat ben bienft <©obt£ aen~
gaet/iu fp-fdben/ enbe in fyne ouberfaten.
ïiloe bat men bc ^'oftitie fal moeten bebienen.
3©at enbe ftorbauiglje racbtjS-mannen/bat men faï
gljebrnpchen.
Soebat men ben armen faïmogftenöefjuïpfaé 5Ön.
ï|oe bat men be brjanben fa\ nonnen oerfoenen.
39an fjet toetgfietenban ftet on-gljclöcfe batonjê ge*
Daeniif.
©nn bet betalen onfer fcöulben.
® on frjtv öup^-gljefin ttfchichen.
-ocr page 245-
Ïi4           DenlI.Boeck. HctlI.Cap,
Voordegbcnc, die van tniddd-bare conditie -cjf»,
^frmeneenicfj officie fat moeten nen-bcerben.
©ftmentjcmfalbegebentotbenBoubjeU)ché ftaetf
oft öat men on-göeljoutot fal binnen.
Igoe enbe in tnat maniere/ bat men befouberïijch be
<©Dbtb?urj)titt)enbt fal mogHen onber-ljouöetn
ïgoe öat men fijn imyg-gljefin fal fcijichen aen*
gaenbcbe ©oötbjucöticöeyjbtenöe anbere noot*
fahelüchebingtjen,
©au fjet ou-boeben frjnöer ninbcren.
©an per<# enbe b?ebc v ouber - Ijouben met fj}i<'
mncgrjfcfjap.
Sgoe bannen allen ttoilr/ojoccflen enbe bijantfcBap
falfcliouïöen.
3©an alïe on-noobigöe noften enbe maeltijben te ma*
tigfjcn.
30analle guaöejaloufie enbeeer-göiericljeubtupt
teroeven.
<êm fonberlinglje fojglje boo? ben armen te bja*
taor anderen.
<€ot toat ftact bat men ïjembcQdojtte begeben/b«n
Doubjelncné oft ben Seligieufen/ enbe ban ttiel^
ftereligie/enbebjatbïoubje/ ttc.
!&ot toatnonfie/oft amoacljt bat menfjem fal beQef
ben om fmileben eerïrjrh t' onber-nouben.
Iloebatmeu be «©obnmitÖticneptfaloelTencn/ettf
be &oe bicn-toiijlg bat men Ijem fal btectlten. •
«©ftmenöcmfalbegtjeben tot eenicÖbjo'ebetfcD3?
oft&obantent.                                         .
a^atcnbe ïjoebanigöemebegf^efcUen bat men 1*1
berftiefen.                                               H/
©m eenen bermaenber oftbjaerfcöouïoerban on'
fe gtjebjeften te berniefen.
©an tjet unt-benlen bet aelmocffen.
©an be ncèrflicrjcpbt bie top moeten gïjeB?uPcBÉ
inöetgljebebt.
©an be recreatie of t bermaech be# gfjee|t£« ,
©anbe fonberlingBeöebotie tot be Bepligüe a'
-ocr page 246-
Van Beköringhen;                   iif
IShebedt om tot de völmaeckthey dt te ghëraken.
r\ËfieIe. WiefalmyvleugMen geven ahvaneeneduyve, Pfelra.j4.
"*-^ ende dat ickjal vliegben ende ruilen.
Chn&us.Staet op, baejïu, mijne vrindinne, mijne dupe, Canti»
fnijnefihoone, endek?mtvvant den vvinterisnu voor by,den
reghen
» over-ghegaen, endeghepaffeert; de bloemen zijnghe-
fienin onslandt\ den tijde desfnoeyensis aengekpmen,deflemme
iertortelduyvenü gbeböort ïnonslandt, den vijge-boom heeft
fijne vroeghe rijghen voortghebra'cbt,dé bloeynde vvijngaerden
hebbenbann rc'ück\gbegbeven;Staet op mijne vrindinne,mijne
fcboorie,indekomt,mijneduijveindegatenderjleen-roetferiri
'dat hol van den muer. .'
De ficlc.lckjjebbeo alder-foetflen I i s v, «Vee ïiemme
ghehoort icb^hebfe hoor en kjincken in de ooren mijnder herten:
nadmael dat den winter mijnder fonden voor bygepaffeert is,
indeghy noodt my,dai ickji die mijnefiele bemmdt,foucle naer-
\olghen:i/Uergheéft tny te kennen vvaerghy weydt,vvaer ghy
tuftindenmiddach,op datickjiiet enbeginneherwaerts^nde
Aervvaert$vvoejlelijc\teloopen naerde kudden nflfnder gefelle.
VVantu allten begheere ickjiaer te volgben
, Want ghy zift j©^ ^f^
mijne [alicheydt : Ende Veieijfer die myfal af-fcheyden van iwftictntUja
uVoelicfde.van denVoeck der volmaecktbeydths'ttribulatie., ^J^^
tft bendutheydt,oft bonghèrioft dorït,oft eenighe andeye crea- ^PMSn.
*ure ? Ickjal op den Veilden vijgbeboöm klimmen, ende f al de
jddheydtdes Vcereldts met Zacheus verfmaden, op dat itk^,
ufoude mogenfun,die dair zjjt,den genen die vander eenvvic-
beydt verwacht hebt gheweefi: ickjal op den palmboom
Cant-/»
klimmen, ende fijne vruchten aên-grijpen,ick_falaen-veerden
^evolmasckteltefde dewelckeis devolbeydt desvvetsOfoeten
^sv,hoekteynenarbeydtfalfi ditvvefenlhoe lanck^durighe
t,*fle>.boelicflijck„ralbetvvefèn u tevolghen o Heere! met u te
'enteren, enbrenghtgheenebitterheydtmede^maerunaerte.
. Volghen verweckt eene onfprekelijcke foeticheydt. VVantfiet
Cant t,
&>) zujtfcheci mijn lief indecierlijckivertoont my u aenfehijn,
,P                    kei
-ocr page 247-
ïzê            Ï3enl I. Boeck. Het I tCap.
het W-ekk. de EngbeUn verlangben r aenfcfmtWen, ende hef
fihuygknoecbzijn.Maer eyldeslVratiffer, o Hetre, dat mijtte
begheertm, ende denvoortganckyan'de volmaecktbeyt,inmy
belet ? Stet,fteto Heere ,dife KN. ver achter en iny u te volghen*
tnde beletten dat ukjttet en fmakelwefoet dat «We vrucht iï
aen mijnen mondt. Dat mj vermam, ende verweckt, ten mm*
ficn het exempel van de begheertyckbcyt der bereidtfchermen-
btrnii
é. fchen: Want Wie heeft oyt eenen eer-gwighen menfch gbefiett,
cp'iti 55-. £te verfae"ft Was met d' eete,die hymihekomen hadde,ende niet
dtijdtbrerep uytW>Ai,om noch tot eenighe andere te geraken?
'.Cigfcljwibe DeCghelijckc-n enWordt d' ooghe door het fien,ncchd'oore,doof'
^•laz^mv het aen-hssrenvan eenen nieus-gierigen menfchnoyt verfaeyt9
fctai neerlig mch oockje begeerten der gbeiter die door gbiericheyt noyt té
Qte5!jnyom ynfontn tijnmet derijekdommen die fy befitten-, defgehjeket*
Sjtfee' tijete van degh-em, die Wercltfche WeUuslen, lof ende prijs van de
E0"'^11 tc Wereldtfoeek\en; En zijn defe nietgbenotcbftem, emmyv^
ïsau tap om mijneluyicheydtencktraecheydttebefchuldighetWVy behoor*-
ü£c*ul»igjjc denonstefchamen dat Wygheene meerdere begheerte enghe-
voelen om gheeftelijche rijekdommentevergatderen. Dat d0
mijne fiele$tfchd£mtblijve, de Wijle fy nu bekeert zijnde totti
e Eeere,nocbtansmet mindere affectie, de deughdt vervolghh
danfy van tevoren ghedaenheeft de boosbeyt ende defonde;\J
tnoeft haer fchamen , datfe nu onatJDtfaemlijcker het leve*
foeck*, dan te voren de doodt; ende met mindere neerfticbeydt
harefalicbeyt,danfy hier voor-tijts harebederveniffe vervolgd
heeft. Want op dat Wy ingbeender manieren t' ontfcbuldigbe*
tnfauden zijn in den Wech des levens te vervolgen, foo is 't W
datmendaerin raffclur loopt, hoe dat men ghemackefycW
sver den Wech gheraeckt: ende ulichtjockjhehet meerit*
Wordt,hoebet beter om draghenis. Wat f al' '-antwoorden-
moet ickjoo dier bekoopen, eüendich, ende veel cnvelmaecki*
heden onder-Worpen te Wefenf moet my d''ijdelbeydt foo dW
fiaen,dat icknietvolmaeckt, ende goedten begeert te wfeti*
ende u niet en begheere toe te hhooren oft aen te hanghen f
snij» beddekfntndemijmWellujie kebk hkjighefoebt,in*
J
-ocr page 248-
Èeraedt Van deVoi-maecktheydr. izf
miet gbevonden: ickjklop-fiaen,endeom-gaendeftadt, door
deftraetkens; inde ftr'Aten fal ich^u foeckpt dien mijne fielt
bemindt. Ickjiebughefoebt
, endènutgbevonden, ickenheb
gheene rufte gbev-otïden, ick, en bib niet gbevonden al-Waer
mijnen voet [oude mogben ruften, ickjn heb in tltmèfielt niet
ghevonden^eringbjfouit ruften. Trecl{tmjjat biddeick^Ciat^-
u,naeru, ladeVoyfullen loopenm denreuckydn iCtoefahen.
VVantfiet, iekbelifdelieden in
« W*GoddeJijtketeghen-Veoor*
diebtjdt o Heere, die mijne fielt van de doodt verloft hebt, ende
mijne voeten vanden val, op dat ickpegbaghenmacb. In der
pfaljja^ia
teuWicheydtenfalick. vanuVireghebodeii niet df-Veijcken: Ick^
bebbe mi ontkleedtvrin mvjnenroc\, boe fal iti^daer mede
Caac.j.
ge\leedt tyordenhckbtb mijne voeten ghcVcafcben, hoe fal ick^.
die vuyl makentmaer ie\fal gaen van dtughdtn' tot ieagbde,
tot dat ickj* aenfcboüv^e
;, den Godt der Goden in Stort, endt
dat icky^oonachtich vy in u buy s^aüe de daghen mijnt levens.
Pra&ijcke om de vol-maeckthCydt te veikrijghen.
■*r<En errfien/ obeclegbt/iottoattranbecbeugbbé/öat i.<éró«(béc*
g!jw gfjefeonieft 3ijt; dtöe op bat gbu fauüt tuctcn/ wt taattó#
ober-fict raar Ijtct af fcggcn ÜUxttas jBagnus/oft ben ^*g
lï.Bonaberttura/énbctotbefeftennifregeftomntsürtbe/ ta^^jt;
fielt u een fefter epnbc/oft eené fekeren trap bobiber/tot
ben bjelcftengbp binnen eenen geftclbcn njbt feknïijch
met alle ncerfttcbepbt toilt ttacbteh/ noct» en mft aft
«t flaept niet/rot bat ghp baer toe gbcko jnen 3ijt •
^enttoceben/bët [alhier en bobépiofijtclncfc \atfen/ ®*L«!t ütóê
fijnen hcpligcn €ngbel oft fijnenJöatroon bcfe begeerte ^ X^1*
oftbictoHeopteb?agbctt;owbatghpinfulcherbdegben Hto^ ^ao-f
baer Ucbenbnlgefoubt mogen gbentetcit/'ettöefaoöa* gatuttm beu
bigbe fonbe moogbt upt-rocpen; ii^ier toe bermacnöc toedjbeö bol
*nbc bertoechte ijcii 0. Cbjpfofïomus alle menfeben «na«nw?^
Hom.i.in Gènsf.ftls hpfeght:3]ck btbbeu lieben al t'fa*
toen / bat ghp een paerltjch ubcfïe toilt boen / fbo gb»
bet felbe ban te bojen niet gijebaen eit frebt / bat gijp be
fantebie be affectten ntoes herten alber-mee|i beroert
**&contrufï/upt utoe fiele toilt bannen / enbe boo? cene.
bebote gbebacjjte/ ate met een gheefielncft ftoeeröt / it-
l&cn ban dile cmabe beroerten toilt bettoffe»,
% Js                         Schkf-
-ocr page 249-
*a$           Denlï.Boeck. HetlIÏ.Cap;
Schkt-Gbebedekcns*
r,Cot,g. T Ooot nlfoo/eghtghy Hcere,dar ghy verkrijghen moochr.
Carici,
            Trcckt ons naer u, end.e vvy.lulien, loopcn iu den rcuck
iKvei 'falven. '
ïfaise b, . .Koi»t,eiv,!el.3et ons■op-klimmen toi den •■berch'des Heeren,
ende, tot dat huys van Iacobs Godt, endc hy Ui o.is fijne
■ weghen leeren,cndevvy fullen wandelen in fi)ne paden,
Plat.-?*. Ick lvctfoe'ghelcydt. nu hebbe ick begonft.
PiaLiff.
        lek bidde u , vo'-maeckt mijne gangliën in uwe paden.
Pia-l.&j, Salich is den man wiens hulpeva u is(hy heeft op-klim mingt
. in lijn hcrteghelchickt in'tdal der iranen ,, in de plaetfe
die hy gheftclt.hadde. Maer wie kan komen tot u Heerc,
't en zy dat ghy hem gheuocken htbï.
Het III. Capittel.
Van de beletftlen des voort-gancks in den vvech des
Heeien j van de daghelijckfcheiondc »ends
de bekoïinghen.
vj'abcmaeï bat iemanbt met be fiinbeten baw
1 Wracl nptbc flabenme ban Egypte toetloft tg/
enbe tracljt om te home tot ben berctj <©Qütg©?eös
.©m-tjustKj foo Doet benljeïfclien $l)araa alle ueerjiuljepöt aljS
taoSt olm* ÖP ntet t'eenemael beu meufclj/bie fgne repfe neemt
tut öe aai' wwt ben Bemcl/af.ttethen eu feanban ben toctl) bet
nuïctotjefcüt faUcl)e))tibatljtntocUtan^booïbevf(tjepDéb£fta?in*
üoojöcKoiin? gijeri/enöeeenicljhlépn.gfeebeeötfmteoböojtgancït
S^m*?* fouöe mogen beletten, <©n£ i$ tjetnoobtclj/öat top
foiwat"ttbv öa» wapenen boojfien jijiv enbe bat top ïöeté, Ijoe
mtau batmp moeten becljtcn met be pjineé befcr öupfiet*
nif[ein€iibeöierom falljet noobtfahel0cb toefen/
al-ftier ban be öaglieirJcKfclje fonbe/ enbe ban be w
mebien tegïsen bie bcbojingen/bjeeöer te ganbelen»
MEDITATIE
Van de daghelijckfche fonde*.
Het i/ereydendt Gbebedt, al» ÜObett.
r\ e boo? iteïlinglje bet plaetfe i#/ Ce bemerfiett 6*
*f- ftel? / enbe u-felben gtjeïjecï/ al£ ober.betftt me»
melactftöepbt ban on-bolmaectljeben in be tegljen'
tooo^ököept <©obt£ mï>t geöeei jjet öemelfcööepï»
tniGhtbtdt,a\$bttotn*
He*.
-ocr page 250-
Vaïi ijcjconngnen»                 zzy
Het i.pointJ35emetcKtutooo?-leDenïeben/enbe Ijoe
fceel fonben tïtitt fauten bat gijp gcbaen Hebt. (€en
eerfïéVaengaébeuttieinameretoanIeben.(€entïnee;:
ï»en/iiS 't bat gijp een r eligicug perfoon 5t)t'/aenga&
bemue beloften enbe regelen/ in b,ettoer|tetben / in.
be feebbaeroepbt. <€en berben/inget gb,ebebt/enbe
sn ftet gebjupcK ban be i|. Sacramenten. (€en toiers
öen/iiuttoe toercften/oocH uptbe gcftooïfaemöepbt
Öftebaen.iCenböf ben/in utbett bagelöcnfcöen l)an*
beUenbe bettoecht in ü/ een bertm en ieetteefen/ upt
Bantferijerten/eftberootmoebicöt utoc geefl:tuan£
SÖP fnlt beüinbê bat utoe recfttüeerbicljept anDerjj
niet en igban 'Haften bcr maenfucötiger bjoiftue'ri.
Hcti.point. ©bcr-ïegöt be grootb,epbtban be ïnv «©wööj^
Scïrjchreöefonbe.iCeneerlïen/ombatfconrcngrcio. &<* ïmsöijp
ten <©obtbergraint/ enbebenHepUgen <®$ec]lhe- cfe'SSw
bjoeft; ^oabat/toaer'tbpai-bten bat men be gljc? öksSI
Öeele\nerelbt met eenebagetttchfci)e fonbe te boen/ pph«c*.
foube honnen nerloffen/ i)et felf be niet geoojloft en
foube toefen.t^et Voelt gljp/cplaegsroomenicömael
om (\tlcnenhïepnen oo?fahegebaenl)ebt,(€enünee?
ben/ten opficüteban be menicö-bulöige toelrbaben
bie ïnp ban <©obt al-macöticö ontfangften ftebben.
®enberben/om bat top tnfi,etboopfel/eftüeel meer
boo?bereïigie/©oöetoe-gljeepgj}ent,«oo?ben.(€en
teierben / öoo? bien top ontallncfte bed fjulpe mhe
öDttanben in'tboopfel enbe in be religie öebbih foo
batïjierba ben Jj?.©ernarbiigfeertoelfegljt;<f5ï)P S"11- <*«
fegijf/8et enig gijeene g:roote faftebat icn bug bin? converi.s.
ïae/iu befe öageirjeftfetje enbe alber minfte fonbeni i'auiv
bit i$ / bemtnbe / fonber berouto ieöen / bit ig ecne
Jafleringljc tegSien ben l^.<öf)cejl/eeneïa|leringi)e
bie niette toergljeuen en tjss.
Het?.]
:Öe (on
IjHItieniEl UJtCl) EU HEKl/llUCyiHIlJ* UElUUJ.lClt UlIJtt i
in ben toecrj ber öeüeftben / enbe maeent bert felbeu
Woepelrjcft- tCentïneebéyfpberbone&ertalle ö'aiu
bete beucljben/berbupltöe'fieïe/De toelcfcebe bnipt
^ÖJifli ijS/cnbe betmi'nbert be Uef be. (€en berbé/jp
inaecht ong mt|ttoofïicft,/berbult ongnictbiocföe*
ben enbe berfttjeprmi (melIingtjen/bich-Ymjlg oóeft
««el jaren langf), 38lfaoöeeft be fn|ïer ban jfetrug
i> |                  <©amia?
-ocr page 251-
©amtamijSfefiöien jaren gebucririjlijcften gequelt
göetocefi om eèneturienfljtpbt. c€en öierben / fp
inaecnt onjs onbequaemombe geefïelöcheüertroo*
ftwgen te genieten/ foo bat men nocjj toereltüjcne?
Hier. epirt, n«0rcligteufe göcnoerijtenbeelacfjttcljentsf;aen-
*j ïui. gtjeften/ bat men Ijier fflne fmtteüjchftepbtnieï toe?
ggcöacn en ftan ;t)rt/rn Daer üeruult toefen met fret
gene bat öetaerfiant üermaeent. (Centojfben/Doo?
öien bat bebagfteUjriffrtje fonbe on£ ftêitïn groot
pernchclban inboöbt fonbe te ualïenstoantgelïKB
Den l#;aiugnftimi£ feer toe! fegljt: 3©p moeten ber*
fcaett toefen/bat top een£ ober-balie fnïlen toojtbé/
pan bemenirtjte/iiBi'tniet toanbegrootliepbtjtoanf
ïc cl.ij. naet f?ct feggen nan be Jscftjiftnre/IHè nlepne feilt*
genbetfinaet faïaïïengöslteiigneber-baliê. JBaer
D-ordTka opfee*fcJelbenï|.^ernar^u&,befefentê'tieboegrjtS
•«Tfratres ®£fidebie$cbetoe-gljeepgent i$/moet alfoofeet
w < ■** • uaer toacljten Dan nleune fonben / al$ aan groote.
3©at toat onbcrfrljept iflet/ 't jp bat göPöerbjincf
öoojbe groote baren ffi gotoen/oft bom beel bzup*
pelKenjSbieböojDetonberllebaÖet frftip alltngt)£*
mi\0 ni-b2ingf).ttH3Baet bqo? befiradjteu ber fjele
Betbïmjnen/ fba batmen albng ïicl)tcït>cH in boobe*
ïtjeke fanben unit. ga bat meer té/gljelijcn bm i|.
^egajiu£g#etupgi|t/men fonbicfjt bitHtonfë lee*
ïtjener in e ene lilepne fonbe/ba in eene groor?;toant
in be groote/gclijcben menfefj IjrijteïijcKer tot hen*
nijTe ftomt/alfoo bomt lip oorti geringer tot beter*
nijTe; maer be kleune/gftelijcHment* ftlepn acfjt/f03
iffe foo bed te arger/eabe blijft ongteïangDer enbe
tebafterup. i£en feilen / bemewHt bat allegroot?
faUen/ noöbtfaneb|t nen aen Hlepne fanen 5ijn ftan*
SÖtttbeibaer om let bni ojatcureft toeï-feenenbeit,
man/ooe-höp fcefpüab'en/ enbe'b'anbetfcljep&mgert
DietufTd)èbetooo?ber,gc|ielttooJbê.(€enfeben(len/
bat bictoi jlgbooj ©obr/alö övobtefabengerenent
toojbeti/be toelcne in 0i!#goet-buneHen/ftIepn5ijn/
gelijrtrtbïijctgefrlnebt te toefen in ben genen Dis
Jjoutbergaberbè Na.1j.i112Crtraniofuc7.en tn jpöp*
.fe^bïegcttotjfeltfteeft/Nu.ta,^clt/i.Reg.j.3Cnania?s
f nbe ^apftira Aftor.j.tenlaetften in be gijene bit be
toetenen btt bermb,ertitljepttoeronaeft^faemtÖ*&?
&n/Matth jrf.® mijne fïefe/iwrt itTet bortj in De toff
-ocr page 252-
ïclirt/bat gfrp fbo bemint/ bat u nan berYbecftsV om
M-fclüen fiUrfte rjiuberlijcue Dingen te onberVuo^pê.
Het4-point 2&emercht öae grooteüjcr bat bc ba; ©* tm^o
gÖeüjdjifrfje fanben on£ beletten. ©auUjaenïepnfrfje fcuae
bntfe oorn $ijn/fpbenemenoufeantl)o?itept/ cnöe &°i^V^,
beletten bicnnjls grootc faftstuja orirfticljten onfen f^fjj/^
,roennae(len/bieS)aertoervnonbcrië/batbcg«iebie vutjis gcoos*
foo btclt - ïuijl£ communie even / btecljteu / bibben / fa6$u,
<öabt£ lof-fangljcn fingen; enbe ;i jn 't HcUgieufen/
biealïe bmgljcn bedaren Rebben/bat bienotü glje*
bonben jiinaen faobamgije hlepne beufelingen/bie
fjaet / altjrtbat fpijaer epgentlrjch baer nier mebe
en bekommeren/uócötanjS öic&'icuijï^ berVuiuncH.
1$ct ig 0002- tcaer benlagljen^ ïneerbicfi / bat ben
menfclj/bie foo beel gebaen ïjeeft om <©oöt te befit;
tcniti ot reugiev faoöanigfje hïepnc bdetfdcn/ ban
fiemnietenïöojpt-, bat yv bic foo öiep göcgraben
Öccfr/om lebenbige Voaterê tebinben/nu öp-ljoubt,
f&en tVoeeb.cn / befen Oer ergert aoch bc gejjede ge?
tncpnte / Vuant rjp ïjier booj nuabe gQetaoonten uu
Bjehglit/ be Voeiche na-ber-ftant oorït bic-Voijl^ met
alle ncgrftirïjcpbt öer £>berften niet en Honuen tottf
&etertVuojbett.(gen berbé/fïetöoe bat be ï^epligeu
oocu be minfie faken gefchouVut en gcflraft beubeu/
gijeïijch €ufcbiugbp (Cbeobojctu^ getupgtjt/ etc.
Het 5.point.55eme«ï|t bat bet eeuc (latoelïfcbe fafte
ïSê/oochbageIijcftöefanbenteboen.a©autbitalfoo
bed i$/a\$ oft gDn fepbt/bat en i$ niet berbobé" op
te pijne ban ben bal£; bu£ ïuft bet mp/ enbt i«s mp
geoojloft guaebtteboen: tet contrarie /metebt bat
bet benftinberen epgïjen tg/ oochbe albet-biepnlte
fahen te toUeben ♦ il?et toelcfte <0obt ben $?cerc foo $et ftatt m
aen^geaaem té/bat&p eenen foabauigen meer aebt »ötö '"""V
ban bimfentanbererecrjtbeerbige/geUjddjet Mjct £?'^*?L
inben i|.mntouiué/^ob/cft?Ilbïafjam.ï©ant fiiïc; tc?u&I^t
beman wtt ©obtal-macötkü/bieemt tömntbaer ffioösfgnm
tegen fielt/ en biejtaen foube tegen bé tiaoj't ïanbt &*et raü?
bat bp Ijun niet berberben en foube. ^>iet tot Vuat &w®s
berheben faften bat <®obt i$S berfjeffenbe bev gene/ ewt**'
bie befe blcnnebingen ferjoumt/ enljoeïm b'auöere
ftauïoe enbctïappemêfcReu met beei-be,ïtogcc|te*
bjefte on-gcruftictjebcn flraft: Vuant beu genen bie
«iet mebe en Sbcrcbtmet een feïepne gra,tie/biebem
$ 4              mmW'
-ocr page 253-
«i         DenlI.Boeck. Het III.Gap,
gbegbelben ïnojbt / en ï0 gljeen grooter ïbcetbiclj»
enbe toojt fiem om fime louïbicftepbt gh,e\Depgert.
3©ant be fónben / foo \wcl öe blepne al£ be groote/
en bonnen-niet ongljejtraft bïnbesi 5 ïnantbit gbe*
frhiebt biet/ oft' boo? ben menfcb &ie ban be feine
ïret-ïoefen gbeboeït/oftbooj €»obt / bic bet aïöii#
fcbicbt bat fp in bit lenen gtjefrrnft tooiben/oft ful?
len nner Öit leben gfoerepnkbt ïnojben boo? ïjet ba*
gbe-üiêr. $Macrfegl)t mp bacbyom matpjrjsfoubt
ghp millenlebcnbicft berbjanbt ïbefen*ghp fultmp,
anttooo2ben / om gfteenen ter ïoerelbt / enbe notfi'
tans (Mtgnp u iiagneli)cbgtn bit per tjcbel/om eene
Idix j. j)belliepbty$'c. 3K>ee ban u/ isit b'on-gerechtidjepbt
trccht met feeltbensf bcr ijbelïjepbt / enbe be foiibe
alg eene ftrengbe be£ toagüeng. Hier om maecbt
cenbaftpjopoojiomeen generaeï oft gfjemepn on*
ber-foecbutoer canfcientie te boen/ op bat gijp fout
mogften gfterabèn tot eene fupbere confeientie.
T' famen-fprekinghe by een vergadert uyt de heyligc
Schrifrare,de vvelcke menfal moghenlefên
ten tijde van eenighebekoringhe.
DEn menfch|13r)iie gcbaritjté onfl-eUcn mp/bieban
te tiojen in biebe titelen enrujteben; (iet/ mijn
fteri e bao? eene grbote berjtroptHepbt ïnojbt ban
tegften firybenbe minben ncrtoaeft-S e n bertnaertjS
geb?eben
5 enbe icb en feftijne/norft in <0obt te gftfr*
ïooben norft te bopeiv loum enbe flaperacbtic l) toe*
fenbc; mn eri bomt anöerg niet ban aertfrö en ï>at
bergancbeïrjcb ië te bojen / 't en beftaegbt mp niet
ftmieifctte bingnent;ober-beirebcn/ betenïnfimp
niet te öibbcn $ maer \nelmnnen tijbt ober te bjen*
gftcn / met bïappen
; miin bêrte mcubt ober-ballen
ban bjoefljept/ en mmiefangft Uebebés jijn beran*
Amos ?4 öeri
in ftCrmé. 35en icb ban be ?er*i# 't bat icb feg*
i*b 7. gbe: ü&tjnbebbeben faïmp berttooflen / eniebfa»
toerlicijt toojben met mp friben fp?ehenbe inmnne
rüfl-plaetfr
5 *$& roo:oe berbaett boo2 b?oomcn/cn
öoo? mnne gebackte *bo?be icb met grontoel befioo* ,
lob is. ten. J|ier om mgnber fieïe berbjtet tjaer-ss lebend/
Job 7. fpaert mp ïHeere/ïnant mbne bagberi en ajfjrt niet.
mim.41, Den Enghel. <©t)P ïbojbt met beboïinge bebangen/
enbe be tentatie ober -fcaït u / maer *öee|t gbcruf*
-ocr page 254-
VanBekóringheti.                 jyj
laan ïjcrtc cnbe ïneet uoo? al bat ijct anbetg niet en
is ban eene tentatie enbe beno jingöe / Daer gjjp nu
nube bebocftten toojbt.
Den menfch. 51ck late mp öat niet tjoozftaeniOftO»
i$ foo getoelbitlj bat icnfè niet en ftan öertomnen»
Den Enghei.<gn genoelt gijp niet/bat u ban öébup*
bel üooj-getjouben teojbt ijet gtjene bat een fcljtjnfei
Beeft ban goebt/enbebitfooleuenbict)/ bat glip Ijet ©èwimpiid
felüe fctjöntr aen-fcljoubJen i (toant baer en biojöt aeniodst w&
niemaiït gebonbm/gelijcbenpjiiofoopö fegljt/Die tat&t ymt
•in fljtic bierenen/ fijnepnbe al£ quaet/ ofttoanmin; ÏÏ^S
toer goerljept fp-fehJenijao?fieIt)gUetooelt gou niet/ S.
bat gijpbooïbefe aenlocmngetot Defoijbe getrocfté T?
ioo?t/eiibc fegljt gijp nocïj Dat gijp ontflelt teojDt/
bat gijp benout enbe ongeruft ^öH^it igboojteaec
behoort too?ben/ enbe öoo? {tint nuabe begljeerlijts
öept ghetr oenen enbe aengïjelocntteojben.~,§>ict/u
bJo?btbanutoeCba eenenappelboo?gljeljouDeni
toacljt u om bz liefbe €5obt£:onber ben ftonictj ig u
bentjnberbojgnen/ljctbeniiln ban abet {langen on- Deut*&.
Bljenefeï!jCB.^c€gpptena^rfcöeb?oubïe/bati£u Gen.?/.'
bleefcbynoobt en Blepötu;maer gijp al£ eenen fups
beren%!ofepl)blietbanljaer:fplocKtu/algCfjamat Gen $8.
öebe/oft gljelrjcn ©alila/en ïaet u niet met btebcn/ iua l6.
cnbe bcrmoepbtu boo? meniclj - touïöigïje gljebaclj;
Uwoftteelfpigutoeber-fpahnicljatóIganbaer* Genir.
om bjaeent enbebibt/ op bat gijp niet en balt in be*
«onnglje: mogeltjch fal be teetelbt/oft Den fonbaet
Demboegljen met utoen bijanbt/öertojer henbc met
«Joo2benenbc erempeïentotfonben/ enbe beroert? &Tim*i
fitjenöen gijenen bie «©obttKuchticIjlncn lenen/ oft
bcriepbeiijjaerbóojbe liefbe ban eenigljc creatie
**t teant gljelijtn ben 3©i)fen-man fegljt/«Soötjö Sapt4t
tïeaturen 5tjn tot Ijaetgljemaecht / enbe tot eene
fce&onriglje/ enbe tot eenen lïricn ban be boeten bec
jjnïunfen. SHer om neemt utee toe-blncïjt oobtmoé*
oeltjcR tot «Pobt/enbe ottctlegljt/ ruat/eribctottoafc
*imbe u ietboo2-g!jclcpbt toojbt/ enbe gijp f uit ben
«ijanbt nonnen oner-teinmm/fteunenbe op <©obt£
Sratie.
Denmenfch. fBaeritn ben gneftomen in öe Diepte Pkiav«S>
oer jee / enbe be tempeelt öeeft mp berDjoncnem
ooe falicHöi?ruptgljeraKen'Ja©iefalmp berlcffen*
^ 5
                        Doe
-ocr page 255-
2j4           Ben II.Boeek.HétlII.Cap,
Ijoe fal itft Yueöer-ffcten fulc&en groote enDe ïangff*
Durtglje behoHngtie/tcgijen De pjincen Der tocrefbt
IPh < *nÖ£ öet' Dupfteniiflcn/ tegen bc göee|tcli}tHe boof*
r ' Beben*
Den EngheL &itt gfm treebt nl^-nu in be« ttiecö
,
              öet falicljepbt / mifirout ttan u epgljen feltten / enbe
«sowm ia?t nejtn bctróutoen op <0oDr/ enDe tjp fal ugtjetten be
i^SfL: begïjeetten uïoer öerten t «Bobt & glietrouttJe/ bie
«Kuöatöp u niet en fal tenteren botten bat gijp tteïmoagnfc.<£n
benna*. gljelooft gijn niet {jet gijette bat be 3i>aetSepbt enbe
s-eeii». De 3E>t)£De~pbt feltte gljejp?ofoenijeeft*
Denmcnfch. <ich gljcloottc fenerlfjcfc bat ©ebt bc
eeirtnigfje totl^öepbt i$/enbe in gljeeuber manieren
licgnen en &an; maec öoo? Dien Dat mtjne ïtracöteit
foa grootelijcjêtterflout $ijn/bettinbe icn/Dat iets fofl
menieï)-mnel ttalïe/ enbe ben gft,cbuerict}ltjt&en i^\
tt?cefe/bat itn net intact/ tpeïcn ieft niet en ttJille/ fal
Doen. üïocötaiijÈ gelootte ieftbat nn getron itf/enbe
en fal niet toe-laten Dat ick gljetehteert fal Vuojben
batten mijn ttetmogöen: enbe bat ieft niet ttalieii en
. fal/ ban met mrjnen uitjen ttjiile; jae bat meer is*/ i^_
lh{A Dien ieft begljeere / foo fal ien öooj fijne gratie me*
** Die benajinglje oocttmtjnpiofrjt enbe boojt-gant»
Doen.
OeaEnghd iBae? aemnercltt ttrie Dat (jet isVbie u
aen-locht/botghnfoubt af-üJtjcHen ttan berecljte
©cfottöeaeii nabcn. <£n i$ rjet nieteenealberfen?oomcïi)c(tefoi^
&ÏÏLKS Ï)e'/De ttielcne ban nu al-eer fp u gljettangofn Ije ef"
tente mv ontneemt u De Rracijten uïuer fiele/ enöetrechtse
si?m<!ï5o«& feltte reenemael tot Der aerben/ljoutfc gncttangfte1]
enbctrechtfe mercheltjchenaf üanljare falictjepbt*
^ietbacr-cn-tegljen ttan b'anbere ?ijbenoobt n ö*
Deugtjbt/ bie belooft u alle Ijulpe / oui u op ben g!Jc'
©eüaijijjjt noecijItjrfecnUietljbcgljemel^/jatotöcnlicmclfewe
hooi onjstot teIepben/o\n u boo? tteel ttietojientteimaeïttcnin/
bm «enowsp Hen/uïüetierbicnflenbooïbe feltte te ttermeerbere/
&%££!&} enDC °acr-en-botten ootfc ntoe Mcerfnrljepbt enW
§3 oobtmoebitöepbttetten-ucchen. 3©ant ben g&enen
ito*, bic tterttiint / Vbbjbt gljegtjctten Ij et jiüanna: enbe
Apoc i. gSeïijck ijier ttoo?-tijbtg aen onfen «Salicn-mane*
toauh.4. gljcbeurt ijS/nlfoo füllcn u b'€ngneïcn biencn/i? *
Dat gijn Ijier in u feltten toertaorinen fult Debbein
<£nbe faübt gDp eenen anbeten ben mtt gettcn/nf"
in W
-ocr page 256-
Van Bekajcinghcn,                jjj
in tsie fonbe te confentetett i baet glm fttt/ bat gbp
boa? bcfe aen-Iochmglje gt)etrocbcn taojbt in Den
af gtaubtbanmifcnen enbeeHcnbeuj tuant gf)ï»
ïueettoel bat ben gene/ bie be fonbe boet/ceneflane
tgbanbefonbe. <©cI)/ljoe groote enbe lafïtgeflaber*
nije i£Bet/batben menfclj foobeel on-göeluthjSon*
ber-ïuojpen i#I enbe brie ig'tbte men biet in bientl
Öet i^ubleefcl) enbe bebegöeerlrjcbepbj: bet finnen/
be ïoeïrite on-berfabelbtb ijs. Cnbe gbelbtker-ïung
al£ ben bnee bt eeniglie öeerfctjapuge begint te Ijebs
ben/on-berb?agljdijcb ig / alfoabefgncincften oocïi
ubleeftl). «$u# moet göp met ben eerflen be aenlto*
nieubcüehojingebnuufteeren/ertbeontbecbenbesS
bijónbt£ bebjoeb aen eenen gbettouïöen üjienbt.
3&ant \uee ben gljenen bie alken iö/fegt)t ben 3®p EcclefU
fen-man/ enbe bemtrcht/ bit bibbe ic& u/ cft gijp in
be n bad) be£ oojbeefg foubt biilïen in be beftojinge
gnccoufentecttf)ebben,
Dcnjncnfch,,ïöeer.ifHöoo?-Voaer.
Pen Enghei- ©cl) me* Ijoc \jeel fucf)tÊn enbe tranen « nm baci.
fult gijp milieu enbe teehffljen/ maer mogftiltKUte ^oa^edè
ïaet/ bat gin; gbeen confent gftegljeben en foubt
m batinotft
bebbenj toaeromiSJ't batgbpnuin tt)t£uiettot)s fucijtmynocg
■pijgt* g^t bat glip Ijebcn fijne fiemme Hooit/ S2»U3S
foo entoilt u!)ettcniet bcrljeröen. Wat falicft feg? £«*
8t)en ban tjet tojeefelpcB enbe fcbiaomdpcfc oo?* pSkgA,
fcceï ■} en foubt glip u niet fcfiamen / bat foobaniï
SÖe utoc gftebacöten / be gljebecle tocrelbt bet?
openbaertïuietben'J JDat fnlt gijp ben ïifeerebooï
anbtïuoojbt gfteben / bie uboo? mp nu bermaent*
3©at fuït gl)p mp bonnen boojbtTbicngljen om u te
ontfctiulbiglicn / bieugl)ebutid)lt>d«n bermanel
3Bacr fult gï)P u nnbe bonnen ürrfd)oonen$
Den menfch.ïfêet niet met aïïê/omïle bJöerljepttc a©at fatt^c
ftggijen
; mant ichdaerüicb fte bat netquacöt iö/ fcaebigtyn;
featichboe:cnbe tó't faecuebat ieb reeft tuunclödt SSSMJ
*nbc opjeebtettje Vuil oojbfelen/batieh bu£ boébe/ S teeU
»e\uet enbe bentaebtuaumbnenüjecte enbe mi); ^iiruciijcte
netiOobt berfmabe.
                                             gjjmozcbtiw
. öen Enehol. *$$ 't fabc bat gbp op be eeubürfjepbt £ ^mm
«ilt letten/toat falubjoeniger al* ban mefen/bau gff
J"atgbp metfto?reenbe bergancbeujt&e gftenoetl); fj&ueni
Wb'éeuïpige to?m?nten gebocljt/enbe b'eewttiige is«ife||
blijo?
-ocr page 257-
%$6            Den IL Bpeck. Her III. Cap„.
bïtjbftïjappenberloienöebt.3£u# bice1tgcbatï)tic5
utocr ujïterlïen/enbe in Der ccn^oicDcv&t en fult gÖP
niet foribigfjeni nott) en lact unictbaoï-ttaen Dat
8ÖP alleen jfjt itt befen{tr$bt;aenfrltoutbe Ijepligé/
fjoê batben 1$. 39ntouiu0 / $auïug / ©trtnag / enO«
beelmeeraubereg{)eoeffeutl)eb&engf)eb)eeft/enM
ftoeberinaert bat fp boca be gljefteele toerclbt qW
too?ben 5ijn/boo?öien öatfe hloecKcltjen enbe man*
s.Tim.i. neincn gjjeftreöcn nebben. 3©ant niemant en bwt
gl)eHïoont/Jten <p bat fjp ttjettelijcn gt)c|ivcben
geeft, <3ia bat nocfj meet ijs/ben ïf .«Jaco&ujï feg&t l
Jbatitbig ben man bit be beHonngfieberbjaegljt >
|acob.i. ijjant alööp fal öepjoefr 3ijn/foö falljp ontfangtteri
be nroonè betf lebenj*. €nbe al Ynaer 't ooefc bat na
bitïebengïjeen anber lebenenbolctjbe/ en üS't niet
beter falieljttjcH enbe met een geruft Ijette te leben/
ban fijn ftele met oneerlüdse oft anbere quabe glje'
bataten tebefnietten enbe te onttulienj ^iet/nu
bepioeftgnp/gljeluchiCRgtjefepötljcbbe/ftoePee»
ftoariclteben bat h öen bijanbt acn boet/al ië'tbat
göp Hem nortjtnuïuefide niet enftebtlaren in-ho*
men«3©at foube fjp al bebïijbèVo ellenbigê,mcnfel)ï
Doe fcgjabetijctt foubetjpü toefen /toaer'tfaltebat
fjp ü2i>ïncb/gbeIi)clviH een in-gljenomenftabt/ljer*
tóaertg enbe bertoaertjS u Uerte mocljt bertoee*
flenlljp foube 't al - baer omtoijffdijen al in bjnnö*
(tenen/enbe met ben ftoeerbeberniden.
chriftus. 3©atquaetj)epbtljebtgnpin mpbebon*
ben/bar gijp uban ntp totïtberü?eében.<©aetbao?/
iMein.». fcgljt mijnen f>?opï}cet/tot be epïanbé Pan Cctöiiti
enbe üeftet/enbe fepnbt tot in <£ebar / f ft aen-metf t
feer rïeerfteïMCK oft beë gljelijcr gljefrt)ieöt ijs / oft I
éeniclj poïck fijne gobê beraribert beeft/ enbe bit en
5tjn nocntansÈ öoa?-toaer g{jeeue goben: maer mijn
boleft / gijp berheert utoe glojte tri eenen af go&t*
€5ïjp Ijemdenbertoonbertufeer fjieraf / enbe gÖP
gare poojten tooit RratnteltjtR uêrtootft. €n wo?t
niet met rceftt bat eenë af-gobt genaemt/om toiettp
teJillegftp nip berfmaebt/bie n gefcljapen enbe ner*
ctrnfü w fjebén tjeb/eribebaer-en-boben ugetoafletjen ftebin
mk Baij» mijn bierbaer bloet*£>iet/op bat gijp foubt mogen
inaeiimom eeneROjtegftenoecljtegenieten/beracötgljn almti*
^amt toe ncn raej,t. Cnq£ ajjc nigllc iocl-baben en behnog^
-ocr page 258-
Van Bekoringhen.                  pfi
bpu niet/ op bat gftpalïten foubttnogen gljebjupc; opfóne tad-
hen bet gbene bat u ben bupbeï boo? - ftelr; gl)p en babairoaa»
atftt niet met alle bet gene bat ieft a belooft Jjeb/ op »«ff*
batgbptotubJenlufte foubr mogttenRebben booj
«enen oogtoett-blithtnbtg/ftet gene bat nbe beb?ie*
Ödijcfee 'Bjerelt'oooHepbt.<£n ftet gtm niet boe lee*
intften ber ganthelntK bat befe bmg'tjeu 51)11* obcr-
leopr alle be geflacbtenbegïocrelbtg/ enbe ftet boe
beei bupfenbtmenfrhenbatter göeü0nbeuïuo?ben/
hit met befe bjeWüften/ enbeberganthelijche bin?
BtJen be£ toereltg/ber ttonfelt öebben gemeefi/enbe
boojbefelbcüerlojénspn gegaen/ oft biel met beel
tranen enbe bjoef Öepbtg/aualöch ten langftenlaet»
ftcn eenc fto?te genoecljte bttaelt öebben. (Cen laet?
ften/ en meet gtjpiüet bat gftp fïactin mijne tegen*
tooo?btcöepbt/bi'eu\nenïlert)tet/u\MenJ|eêre/enbé .*
urnen ïtonincb ben/en fult gbp mpnocïj betren bes
fpotten/enbe mijne geboben berechten* gchnoobe
u met be eeutoiglje p jbfen / enbe ben bnpbeï met be
eeumerftch buerenbe tojmenten. gjchbebbebooju
mtjn bloebt geflojt/enbebe boobt bêfuerti enbe gbp
sn beriangljt netgbeng meer na/ ban urne boobt
«nbeumebcbertoemffe.gcKhebfeeugeftöapen/enbe
ben bnpuel foeeht u te bemielen / enbe fal öp nocü
bigben b'oberbanbt boubeti* gjeft ïjebbe toe-gbeïa*
ten bat gt)P foubt gbetènteertbiojben/op bat ieft u
ölfoo bep^óeben foube oft gijp gïjetrou foubt toefen
oft niet. ©uö fietmeltoebat gijp gljetroubjicftept
toont boo? mp enbe göefteel mijn tjemtlfcft, ftep?/ oft Apoeal.j.
teft fal tot unaeft bomen alg een gemapent fcttifcö-
man/eubefalmijnentoo?nupt-(to?terioberu/enbe ietem %.
Sftp fult ften bat bet u bitter \$i berlaten te bebben
ben i|ecre utuen «CSobt: nocb en ftaet niet op be pe*
uitentie/be toelcfte göp baet na fult boen/mant göp
Söenocc&faem bermaeut ta)o?bt/ boo? foo on-ber*
bjacljteon-gbclucben: cntueeftinbacljtitljöetgene Lucu;
bat tch göefepbt t)ebbe/ter fuïchet uren al£ gijp niet
en mepnt/ fal ben &one bes* menfcljen bomen. 3£ug
«teelt göp u - felben te bergbeefg ban urne toe - fute
btenbc penitentie/ bic u bergabert mijne toomic&i*
sepbt enbe tojabe: nocb, gf)p en ftonbt met be öope
ban bergöiffenifie / enbe be grootbepbt nujnber
bcrmöetticöepbt nittbooibtg-bomen/ beibijl* göp
m
J
-ocr page 259-
i}8            DcnII.Boeck. Het ULCap,
imïuincii^cnöci.vftfit3s/i3oo; mp &té«twfrmanft'
totrïurcur/D'tpaöc atbc fawcfee/ in ;r mnijte niet eiV '
liult adjrev-ïatéu oft iet been ♦ arcftttiterbir 1} ;nn
nujncoojöetkn/ euïkaücmijnelucgijrn51).tv*ye*
Hjr.U: cnbcteretöaüjcf groiitueiijc 1; ijs ixuaikn in
UctjanöenÖcjSIe\ïcuöcii<©oöt^.
Ghebedt tegheh de bekoringlie.
ALis'tdat my de ft bekoringefeer queltjict sekjteme voor
tnj-,0 Heere,ingeendermanieren in de felve te confente-
fen door uVee Goddeiijcke gratie: ende ickjVeetc dat ickjrj
hen, ende van niemandt eti han phedWoneben 'tierden • waer
"fyaer t by al-dien dattet• eimgbc ghdachunmoghdijch^inmy
ep-referi,ickproteJlereiriuvve Goddelqtiifteghsn-vvoerdicb'
heydt ende gbeheelu hemelfch heyrjat ukjngheouler manie*
ren voor goedt en boude
> hetghemddt eenicbjïtts tegbenmijn
voor-nemCn^ende teghen uwen wille
«; icbjv vete wel dat het
in de macht niet en is des ghenes die wilt endêhopt, maer des
entfermenden Godts
, ende m u Heer e falicl^over denmiie?
gaen,endeverworpen die teghenmy ep-ftaen.IckJ>Meu
HW'
weeft mijnen belper, en vvilt my niet verlaten, noch en vcï'
ftndet nij niet mijnen Godt
; want onfefterc\te en is foogroot
niet, dat wy [onder u vveder-ftaen konnen: maerftelt my nef
fens u,ende wies ham gby v vtitjaet die tegen myftrijden.Gbf
hebt gefeydt, met heni benickjn detribulatie;fietickyvordi
van allekanten bevocbtenftaet tny by mijns ecnigbe hope. Ghj
wilt my beproeven,oft ichji wacrachtclijckbemitme, ende ifk,
bemereke dat ich^ niet ghetenteert en kan worden boven wil*
vermoghen: wantgby alle dinghen van der eeuwicbeydt 4
in ghevviibte,geta\,endt by mategefchickt hebt. Waer otnfó
ickjan kleynmoedifh vvefin, aen-gbefien dat gby my uyii(1t
hemel byjiaet, diemijnkraebttnde mijn betrouwen zijt; W'
fchermtmydan,oHeere,want gby mijnen Godtziit; neetnc
vvrake vanu bloedt overuvve vijanden :aen-Jietumaeckjeh
endemijne hranchbeydt,ende7naecktvan my eenvattereere"*
ttfeben loet niet toe dat ickyvordeeenvM terfchands, vaft
uvtf*
H«b.ro.
jg&aaM ent
baftopfct ba
niet te co»:
fentaetu
Pfhi.17-
Pfal.z.6.
».Pat. 10,
ïob 17.
Wal.??.
«p<©eCttS
^gm.tf.
-ocr page 260-
Vah èekoringlien.                   £$$
UWengrootennam. IckjnVeillemyn ledenen nietgheven tot
Rapenen van boosheydt der fonden, maer mijnefielefalu die-
nen, ende mvjne binnenflenfutien roepen i Heere Wie is
«W«
ghelqckj Want ickjceet Veel, datnaet heton-Wedeffitltefal
«p-kpmen,endealsgby vergramtfultgheVpeeJi hebben,foofulc
ghy uVvergbenade indachtich Voefen; ende als-dan falmijH
hert e hem verblijden ende verbteyden>endeickfalulof-fangeu
fingben, die mijneglorie zjjt: VeantinuVeen naem heb ickjer-
Veorpen deghene die teghen my op-fiden.Als-danfalichjnden
tempel mqnderfieleu den roof op-reckten van mijne vijanden,
tnde van de af-godenmijns Vciüesfal ic\u facrificie doen, ende
k\ fal uVoen naem belijden, o Heere, Want hy goedt is; Want
Mlnfctf»
ayt alletribulatienhebtghy my verlos!, ende overmijnvfan-
den heeft mijne ooghe verjmaedt. Amen.
VVaer omffiotgby met my, verganck^lijcke Wel-luften ? ! (JTtoaflf g«;
hatru nietnaeren velght, dan droef heydt end" ónrtijlen, S^fj^Jf
Dan verlies van defiel, dat eeuWelije\doet fchroomen j          pcu«s Mi*
In t leven niet en is, dm Melheydten droomen.                   ^^ii^,
i /•■! i i j■ J f            , hi              ï>un bram?*'
Siettoe,defelledoodt,dteWachtuvr»eehenfpade-,            f<$ct«
Uoghelijchji mifdaedt,fal zijnfonderghenade:
EeuWichfoo u de pijn, eeuwichfiozjjndekroonen,
Die hetquaedt oft het goedt, befiraffenoftbeloonen.
Hoe vveerdtch is denfiaet, van den menfch hoocbgbebmtë
Hoefoetdenpeys des herts, dat Godt beeft uyt-verkoren ?
Hoe groot des hemels hulp, dieonskpmt hierbeneden?
Hoe bitter ü het cruys, dat Chrifim heeft gheleden
.?
Hoefchoonishet aen-fitn, van al der Sancien vvercktn ?
Hoe menich is de hulp, dieonfengheeft kanjiercken?
VVorpicknu niet mijnfelfs, uytjinnelijckin 't tijden?
*ae ickmtjn eyghenfielnietfottelijckbeflrijden ?
boorufoo moet vergaen,aldesduyvelsghefihal,
h ivjHtjn hulpnijn moJl,mijn lufd' en mijnen Al Amt$
PR.A6
-ocr page 261-
i+o          Denil.ftoeck. HetlII.Cap.
PRACTIICKE.
T"waclf regke'len van Ioanncs Picus Mirandula-,
eens - deels verW'eckende, eens -deels den
menfeh te recht ftierende in den
gheeftelijcken flrijck.
*r<ên ccrflcn/is't bat ben mefeb ben toecb bes beugbt*
ftoaerenbc lafïicb fcbnnt te toefen/ tet 'otofake ban
ben gbebutigbcn fltijbt/ bat bp bemettke/batteE beel
meer batbcr bjoebigbet enbc moepcljjcker bingoën ge*
bonben too?bcn/ in alle anbete toegben.
«JTenttoceöcn/ bat bpbemetcfeebatirt befe toeteïbt
ren e gt)eburtgi}c oojlogbe is / enbc bat öp bent brgijeüc
totbe boïbetü icbepbt.
^en berben/bat bp gbebarbtirb 3p bat Ijet ectte fotte
ettbe btoafc fake is te gbelooben/ bat men in ben Ijcmel
anbets kangberafcenban boo? gbctoelt/aengbefien bat
onfen £>aïub-maketgbetupgbt/bat betriick ber fjeme*
ïengbetoeïtltjöt/ enbebpfeiberbit boo^bct ccupsbe*
-kómenijeeft.
Mtn birtbi-n/bat ijp bembeEheugbe/CbJiflo gbctö cft
te mog!) en toefen/ cnbealsbp fijnen (Tinnen gbctoclbt
aen-boet/ batbpobedeggbetoatbeelbescrupsbat ÖP
gbelijck is-
%[cn bijfbêV bat ftp ftem betroutoe op be mar!) t eb?'*
fli/bie gbefepbt beeft: 25etroutot/ick öebbe be tortel*»*
ober Voormen.
3Trn feften/ als b' rene bekonitgbc booj-bp is/ bat bP
itne anberebertoaebte/ aen gbefien bat ben bupbel fll*
r#btronbt om ons.loopt.
%en febenflé /men moet niet alleen ben bupbel obct*
toinnen / maer men moet oocfe cenigben bod^bt-gancfc
enbc profijt neme'tipt be bcko?inge:enbe bcfe moet on*
bienen/bp ercmprl: be bekoungbe ban boobeerbije/ al*
eenebermaningeoftbertoeeftfeï tot b'ootmoebicjjepbt.
3Ccnacbtfbn/alsgbpbecbt/ foobecbtalsbiena bet*
öanbt eenen gbebutigben peps enbebjebc fiilt bebbert/
toant <©obt bit bicktoftls berleentaen begene bie felocC
enbe bioom ban betten ?ijn: maer als gbp gbeborfjtcrt
fttbebettflröbt bol epribt bebt/ bjaeght u gjjelöcfcertofl*
-ocr page 262-
Van Bekötingnerio                  £4!
*ft ghp u terff onbt to ebet om tot ben fïrpt foubt moe*
ten begljcben.
3Ten negbenfien/ fchontet al-tjjbt b' occafien ba foii<*
ben.
^en tljicnficn/ftet Ir cl toe tn ïjrt begbinfet.
3Ien clfftr n/oberbencht Bat hrt foeter is be bekoort*
ghete berteümrn / ban hem teücgbebentotbe foHöen:
rnbebergbelijcfct albns be föcticbepbt ban be bicto?i«/
inct bet bermaeck / bet toelck m ïte fonben göebanben
toojbt/ m acr ftirt bcnfïr jjbt met be tocl-Iufte.
3Ien ttoaelfjïen/rn lacr u niet boo|fïaen/bat gbp bait
<©obt bcrlaten sjjt/oftbat gbp bem misbaegbt/toant bp<
ben reebtbersbigben placbt te p?ocbent; maer bercobt*
ntoebtgbt booi al uSuêu gftcefl / op bat gbp niet en bals
te hoobeerbjje.
Andere pra&ijcken ende remcdieri.                    /
^«Enccrfien/ bemerekt bat bet eenen fonbcrlingbeti
mibbcl i0/fpfelbcn te laten booj-fïacn/ bat men tuf*
fthcnarb?tftus rnbeben bupbclis/ gbeljjck ons in fytt
beelbt betocfrn toojbt; toat obligatie oft berbiiibtnitffc <©tópi#tfi
batbjp ban Ö'eeneenbeb'anbete3j)bcbebbcn/enbrrfc*tol ^ff®-*
ftonbt bc &ulpe ban «©obtal-macbtirih berfcèrken / en* ^ff-ijt ü>
be b oojfakc ban bet qttaebt feboutoen. aüfao is Êotb <éobt oft Dat
Sbcfepbt/batbpopbenftaenbcnboet foubeupt f>oi>a- burtrcK
»na bertrecken/ tnbebcmbcboubcrtopbên bctclj. tj^tcr Gcaef. 1^»
toemarb bicnén fijne mémojie aftekenen ban be bc*
fcojingbccnbe bftbeelbinghebcr felbeiv 't jp bóo? cent*
9bc bckomincïingbe/'t 3p boo? anbere getaefytenMaet
000? men fomtoijlen eibers gbeb?eben toojbt; gbéïtjcfc
foube ntogb^n toefen eenighe fyoebigbeoft ïuónberba*
rf Beftbiebcniffe oft iet befgbeljjcks. <©it komt mceflen*
b*el te paffe in bc bleefcbeljjcke békojingben / gbecfie*-
jjöcke tmellrttgben/ cnbcmocpcljjckctentatien/ als la*
neringben ban <©obt/ etc. bcfgbeljjcks oock in b' albcc-
totfnftè bingljcn/enbe bie ban gïjernber toeerben en 3Ö11/
«te gbclftckbe blirgben ertbc muggheri/ niet met tfeï
ftoeertoft lancie/macr meteensteblafrn obertoonnen
Roeten too?bcn:oft bie berfinaebtertbe beraebt moeten
«ojben/ gcljjck gebaen toa^t ban eenenruptet/ als \nm
'ttttflbe bonben naet bafleit / toant foetehjeh tijbt b? ie
&                    jjcerbe;
-ocr page 263-
*4*          Den II.Bocek. Het III. Cap.
peerbe;bie ban bc gratie <©obts gbebjagben too?bt.&a*
bp ban foetelrjcfefp-felben ban be tentatie af-keerc/cnber
Ocffctt be fijne ooghen tot <©obt ftierc/fonber eenigbe betoerte:oft
ba>i\)t mx- met bet oeffcnen ban bt beugljbt/bie befe fonbr/baer ÖP>
traneaente toegijetrocken toojbt/tfgheniSjOftbat bP beo? öet bet*
ta'c'ïcc^^: tocckcn toan öeïicfbc ^Bo&ts / betoelcke alle b'anbere
ïnopt. ïneucUbenmbaerbegrjjnt/boojbtagae/inbcntoecbcnbt.
ï>et beoefifcnen ban be beugbt.
tEcn ttoecben/moetmenfptetoeblucbt nemen tot
Mnth ->6 betgbebebt.&ibtopbatghpnietenbaltmbckaringbe/
^cattt'ttt« fcSljt anfm £>aücb-mafter :nocb-men moet bier sf niet
buüii» tot oü-i)Ottben/totbat begetooont?jckcrufïetocber-omge'
«0oDt öooj kamen 3p .2£Ifoó b«ft ben !r>eere xti't bof ïi at gebeben /tot
tja sèjajeüt. totbPbanbcn<htgbelbcrftctrkttoietbt/nocbbpen jkl
on» niet ontbreken is t fake bat top fnUcn boHjcrbt tycbf
ben ■, toantkomenbcfalbp komen/ enbebprnfalnitf.
>              bertoeben.
Abac.r. ^Elt bctben/alfoo gftermge als bebe&ojingheop-r#ft/'
^tckuütöt moeten top ten minftenonfeooabenop-fiaen/ totd&obt
tcijcit voooj almacbticö/bie ons tegben tooojbicb is/enbe bit na bef
Didjp;t<£>ocö etempeibanben J0?opbeetaaamb/bcntoelckettfeghtJ
tot'•?/£>* 3!Lcli ^cb m#n ooSÖ6»1 op-gbebcben tot be bergben/bart
tarwe toeiact 3^CE m? bulpefal fcomen.©ü moeten top in befer boe'
omtttepjoe* gljeittetoercit ficllcn/ te torten /bat top oencken. ^>irf
bqu
          <©obt bie toert bebekonngc/ cnbe ijceft be fclbe toe-5^
Pklm.iio. tatcn/cnbefonbetttonfclljpcnfalmp utót laten tert*
i.Coi.io. t(.,.mbobcn bat ick bermatl): cnbe6p foo betre bat icfr
Deucij. iu il te / foo maeft ick oorfc pjofijt wecken upt befe beko*
rtngIje.<©obt tenteert enbe p?oeft mp / om te ficn oft i&
Stymouben
: göclijckaïs rmen bmbegom foube toe-
laten bat men bepjoebcn foubebe fupbrrbepbt fjjnbrt
b?upöt/enbe als eenen laoninck begbettoutoicbept batf
fijnen ©elbt-beer:cnbe toaer 't fake bat bcfen ©elbt-bert
toific/bat bp niet obcr-toonnen en konbc too?bé/fonöec
fijnen epgen toil cft belicben/enbe bat ben Uoninck bcn*
in b' oogc babbe/ boe mepnt gbp bath? bem foubeb?a*
Pfalm 16 3!)ert^tts frffött b^n ïftonutchlpckmPfopöert&*'
bib: %l is 't bat be Ieghcrcn tegben mp op fïaen/ foo *rt
falnocbtansmtjn berte niet bebjeeft 3jjn. ïöant bert
öupbel ban ber bellen/boe bat b,p ons meer bebjeefi firt'
cnbe bor top min op «©abt ons betrontoen ftellert/"ft°*
toat Up ons tt to iteber aenbalt:«ibe bic eenen rntfe fl*f
J
-ocr page 264-
Van Bekorihgheh.                   24}
ItiüVa i's boo? ben aappen enbe tragfjeit/ oefen en fchtfnt
aen ben gbcnen iiie m <©obt betroutocn/maer een naen*
hen enbe miere te toefen/ ghelt'jck ons in 't leben ban be vit? Patra.
Ijeplighc öabers berbaelt toojbt.
Hen bierbcit/be berbulöicbept 10 ooch noobich/toant Wuft b«*
&'onberbuIöichepbt bergramt <Öobt/boo? bien fp èen fe* öuiaa}) in &e
her metch-teecïien ban boobcrbjje 10 : gjjrljjck ons ben iw*o?msiwt,
^.«©jegojiits opentln'rk te hennen gheeft/ als bp fegljt: Gl;eg-
35ic bolhomef jjt h begeert be fonbeh t' ober-toinncn/bie
htoct beneerfttgbcn ootbtmoebebjik be ftraffcn/ fijnbcc
fttpbetingc te bcrb?agben. lEiant met ©obt en fïaetons
hiet toe te hijben/oft bem te feggben:i©aer om boet güp
bit in fulcher m aitierrnV
Hen bijfben/ acn-fïet <2Tb?ifïus booj tt aïsgecrttpfl/om- m ._
jjelfl bem/ httfï fijne boeten/enbeboegbtuaen fijnjijbe. oStental
<©en8ï.2iuguft»nu0cnf)ccftgccne Krachtiger mibbebm fccko?mgije
gebonben/banhemalbast'ombclfen/ hemt'aenfrhou* Boo?ectboc|
foen/beel goebe p^opofïcn te maken/enbe aibns fijne ge* $flm bBe
baebten ban be bchnnnge af te hceremhier om en snoet- IfS
men met onfen bjjanbt niet ttoifïicb 3#n/macr bem ber* AUguft.
fmaben:U9ant is bet niet beel beter met «5obt te fpjekc
               .
fijn buïpe enbe bgftgnt berfoechenbe/ban met ben bnp»
bel te toojfïelenv
Hen fcfint / alföo haejf ate 't u mogftchjch is / gheeft «fitymtutoe
ubje beltonngf te hennen aen ubjcngeefle$chenbaber; beKcjntae aJ
bjantbaeren toojbtgbeen beter reinebie gljebonbcn/ "^i" *"*£•
«aer bet abbn's ban alle bepligbeöabers. jboobatcii* boigijtfiÏÏ
biacbns berbaelt / b&t be reltgieufen bier beoj tjjöts raeot.
Oocfe tafel-boetrhcns platbtm ober hart te ö?agbrn/ Climacb.
<>p bat fp bacein balenbe gebaebten fouben mogbrn op-
teeckenen/ biefpna-berbanbt te hennen gabcnipnbe
boegijt bact isp/ b at to anneer eenen b linben fijnen leptf-
{ban/eene hubbe basen $erber/cenen bie ben tocch on*
wfcentis fijnen toecb-tonfer/cen kinbt fijnen babcr / ce*
ften fierhe n be mebetfjnc/enbe ^ct frbip fijne" ftiet- mant
"btijonben too?bt/befe roo?brn roei al te fa men in groot
*et(jcKel ghcfïelt: maer foo toie fonber be bulpe ban fij>
JJ^n gbecfl eitje hen öaber trgben be boofc gbrefien ar*
hePbt te \jctttten / bie toojbt ben bf fribe bernielt enbe
fifboot.^ierom is Bet feer pjofjjtifb bat men inbe biecfj*
*eftfne beftomtgben opene/eube te hrnnen gfoeeft / niet
'at het fonben sgn/maes 't is fatbt/ enbe 't jjjn begbin*
<a z            fele»
-ocr page 265-
244         E>en ft' Boeck. Het IV. Cap.
felenbanfonben: be tocicke boo? befen mibfccltit Ijartit
«lo?f»?onck bctmben toojben. JlBact befen rnebt umi)*
tansin'tghemepngbcfnjokcn/ en bieiu enten-icgbe*
liidiennict/befonbcclHckaenalfulckcn/bictn&citgliccfï
g'mrqtjelf oft fcrayuleiissünjnod) aen bjoutom/eft actt
eentgije bic kiepn meebid) sgn / on bat fv niet al te feec
a# klepne buigen/ cnbc bic gij cen bemerekens tocccbic{J
3tjn/enfouben letten.
3Dö»r-tïact tSen febenfïcn/ men moet bc brg^infrlcH kloeckelijck
KMiKciijtSs toebec-ftaen/enbebe brurc banonfc memoriecnbebait
r^mwc& on^n toiIle fa?S!)ljIl,&c{Öi'^ toe-üuptriijciibc top moctert
**
           anfegenegcntöebcntoebcr ijouben/tot batto» clacrlijcft
toctm/toat bat top bcljoojcn te br gj)c"en.£>aïidj is bert
fftjcnm/ fcgbt ïttn p?o»hrct / bit bc klepne kmbetken»
Pfalm,i3<S. ljart isabpiojum falbafï houben / cnbc berulettercn (te
toeten/ betqitaebtin-gbeben) aen ben ftcen/bat is/ aert
«h.u|ïus Slcfus.
Wetfet alle i©en fottbc( qttalijek konncn npt leggen/ ftoe groots
vp,utie öteu lijcksbatftcthelut/batmenterftotfönc memorie foecï
Btjcöacbtaw tc faptewxi j,^ fcftabelijcke enbe qttabc gljcbacfjten/ eft
te fdjoutoen alle beemaningen oft gbebaebtcniffenba>*
faken/baer top onanbei-ctijben toe gbenepgbt Rebben
gbetoeeffcmaerow batbittoclgbcfdncbe/foois'tbart
noobe bat iiie na bc beughbt tracjjt / fijne memojic batf
te bojcnberbttlle met gocbe ghebaebten/ gctiockm w?1
bet ghene bat ftp boo?t cnbc fiet.
m ui ^c«atÖt(len/men moet bc bckonngenboo?-komeit/
waïïxsw enbe (S&*ﻫft me» plachte fcggben) bc toancnengb^
fta-rfw ttnswcfetmaetkentegöenbcntöbtbanoo^logke. «©Ijpfntt
tafie } oft ban obct leggben (gbeUjck icknodjtebojen gljefcpö1
S0"^ «tó?ÖE Öcl'be)tot toat fonbé bat gijp alben meeftgenepgkt iffl
ban jjcwi» jjp cïcm$tl/tot boobeeïbitljepbtjCitbe fult bace in toool'
ficn. 3Eeu eetflen/ oiJet-bcnckcit be Icelijckbepbt b«*
felber/enbe befdjoonhepbt ban beconttatie beughW*
3Ten ttoceben/ ban be felbe fjj?eken. <Een betbeit/
ïBari&t.ubarf toereken ban oobt-mocbidjcpbt / bie befe tegljcn SP'
KSfen «ffrwy ban ghekjeken moet gijp oock boen in alle &
oï;gcru?awt gistte.
öcsöcnioct^ 3Een ncgcnfïen/ men moet hem feec toachten baltap
toont fp goc- onraatighebjoefbept enbe ongbmttlicöept bes ^ettert-
iw ract bc-*° antclÖcfe«toÖ« Da* Ö« qualtjck boettljjckis/fiJt.0*
ïettsn. bcgljionnentoecbogbf 3eetetoeiboJ2en/als&aere«l
-ocr page 266-
Van Bekoringhen.                  j.45
te mpeefl op gerefen is/of t rifjuen tatt te flacn/ enbe bol-
feomehjek fijnen bijanbr te toebcr-fïacn / alsbe fïabtmi
bolopjoersis: alfootooibt boojfttlrröetfielettbooit-
ganck oock belet :bus moet-menboo? albefo?gen/3Iert
terflen/bat men niet on geruft ba hertc en toojbe/noch
het ghebebt beeonaebtfame boo? al te groote beghcerte
ban eenicb goebt / oft boo? bact citbe bjecfe ban cewcö.
quaebt: mser men moet alle binghen foetelöck jïcllen
inbehanben ban bebao?fichticljepbt©obts/ citbe al*
leen nact fijnen hepligben \süie berlangben»toaut gh»
en tocet niet toat tocclj bat ghn fult berkiefen/ cnbe toat
u nut oft B?ofjjteIijck ia.ï©at is 't ban bat'göp foo fo?cft*
bulbelijck begbecrtenbeb?eefl^ ofttoaerbanbcrblijbt
gbp oft beb?oeft gbp u foo onmateljjck^ mogöeljjclm 11
bat albet-fcbabelijcfte/baer gbp alber-meeft nacr fjaer t/
«nbe iet contrarie bp abonturen alber-p?of8ticbfïe/bac£
Sbp meeft af fcb?oomt. ^renttoeebert/menbehüo?t foe*
teltjck citbe metgoebeo?b?c/ niet met eettigbcb?crfeoft
al te gcooren fo?chbulbkbepot tegbcb?upclicn/ 'tgfjene
bat naet repen raebt nootfakeli}ckgbeoo?beclt fal toa?*
ben/om totonagoebt boo? - nemen tcghcraken. "OLm
betbcn/ b^t fal nut toefen / befetoonbeonfen biecht ba*
bec/ oft eenen goeben b?icnbt te openbaren/ noch al is 't
bar top gbeballen 3$»/ en moeten fjiec om gecne plaetfe
ghebch aen ecnighe beroerte/oft onsfclben altefcec
ober gaen: maer top moeten met alle ootmoebicbepbt
onfe toc-blucht nemen tot ben tbjomte «Sobts / cnbe
i©obt bebancken/bat top boo? fijne tjulpe niet ftoaerber
gbebaïlen en 3ïin/ 't toclck onttojjffclijck fbitbc gefebiebt
Rebben / 't c# toare bat top boó| fijne kracijtighe banbt
tocbet-bottben babben ghetoeejl.
Andere pra&ijcken ende middelen teghen
de hoofdt-fonden.
r\!8er,-beucbt b' ootmoebicbepbt Cïjnfïi / oock onfe eh OöethciKlft
lcnbicbepbtcnbcfnootbEPbt/tc3citsbet}oobccrbicb'ï,°otmcCs
ÏJepbt. «nbe nacr bat gbp be «Bobbcbjcke bnlpe aen* Snf ^
Sberoepen fult bebben / ober - beitckt eeniglje fententie utoojoWa
tot eene remebje bier tcgben: lip tjéemacl: Wm beb tck oittjtgöt»,
fietoeeft/toat ben ick/enbe toat fal tck too?betu£>oo toie
fa-felben bcrijeft/ falberootmoebithttoo?ben/enbebie
B?m beroof moebic&t/fal berbeben toojben.
-ocr page 267-
1+6           DenII.Boeck.HctIII.Cap.
<&m - vm ^cg&n» te gtctitbept macl) btencn b'atmoete ChjifW
«tójjift» at=> giefu/öte r#ck to cfcbe/ om nnfcn t' brille arm gctooib?
mtütj me tg: aen-ftoojt bein/ enbe is't bo al-bien bat gijp Ij? to ilt
ffj*' gbelooben/ foo öebbp gcto onnen: £>alicb/ fegtjt hp/3#«
i " '5' be arme ban gbecfle/toant bet röckc ber bemelen boojï
w '
         ben toe: mbc tocbet-oin: #.ee li bie rock 3Üt / bie bier
bebt utoen trooft.
«cttttmcütüc I3£rtemtbeonkupfbe?t/acn:fchoutoenbetefupbc£*
fa,inai)5«t5: ijepötbantftmfïus utoen fcalicb maker/ biemaegbte
2j5,£ulf g?;eto ceft is/ enbe een maghebt booj fijn Jtëorbc r gcfco*
owup^ept* fm j-^t ^piagCnonöel,|eftlammeken/enbebiebcm
obmiltoiUcnbolabntbat3önalmaegbten, 3b't fake
bat tt ïxe bjcMuflm aen lorhen/boo;t bem feggbem pa*
licb ïtjnfc bie bioebich $#tt/te,ant fp fulléberrroo|t too?*
Matth.j. bemenöe anttooo,?bt:<® gtjecrupfien 3!efu/o toaeeacbti*
gbe gbenuecbte/o onfmekelnckc foeticöepbt; berlojï mp
irnai u bierbaer bloebt / ban befe Icehjcfce enbe fchajw'
gbe fonbe/2Cmen,
«m»^t-^. **BÜ« tennbtcïjepbt fult gbpbe liefbe €b?tfï» (««
SCtaft& ^w bie oocft booj fijn bganbcn bemgljetoeerbicht beeft
Böm"ötoéna« te birtere boobt te fmakcn. ®us fjneeckt <©obt al*
btdjcpöt. matikticb in befer boeghen aen: <© münen «Öobt/batt u/
iitu/enbetot utoen öiehft is bet al/ geeft mp eenetoaet*
acbtigïjeliefbc: toant bier bao? fal-meu kennen batto?
utoe bifcipeicn 5$jn / is 't fake bat top malckanteten w'
minnen.                                                          .
«{jjiflus bie betfaeckt cnte trcebt met te boeten o*
fonben bangulftcbepbt / als W aen be galge bes crupsw
met galle enbe astjrt beeft taillen gbelaeft toefen. %eiu
fcbout bem/ enbe gbP fult gtefonbt toojten; boojt üctn
Ibidem, oock feggben: palicb Simfe bie bongljericb Jtin Ienne
bojfiicb naet be rerijtteerbicbepbt / toant fp fullctt W
facbttoojben.                                                   b
»enfict4lbp> i-eert ban Chjifïu» / bie foo betbulbtch enbe Iartc»-
(tibötninncb moébicb is / be gramffbap temmen / cnbeberbjaegs^
beptitenutoe 00t^ &ohtaïïijckcfonbenenbe lafleringben bermen
SZT fcöm: to ant bP bit ban orts begbeert/feggbenbc: a««*
^^' ban inp- toant icH ftcJitmoeW* ben/ enbe ootmof bitR
i>an bérten.                                                    fiet
Sls'tfake bat ube traecbepbt ober-balt/a*"''1,
utoen ^alicb-makec ober-labenmet fön nW*/f"*L
%a?jjpal gteöaen öeeft «w nfaUchtc maften i»^
^
-ocr page 268-
Van Bekoringhen.                  147
ftem in &efa: boegbcn tot tt fp?chen: ©an motte eerfie
joHckibepbt iftbbe Uk in arbepben ghetocrfl.
Ghy fult moghcn in alle tentarien,dit ghebedeken
ghebruycken.
f~*Hy beproeft my,o Heereoftkkjtbeminne, endemebtant
^* niet boven mynvermoghen. IckyveteVvel dat ickjonder
uVee gratie ttfoude verachten, die nochtans al myngoedt zq%
*nde dat ickjal moeten eeuWelijcken betalen eene ghenoechts
Tan tenen ooghen-blic\,ghedaen om mijnen alder-fnoodtften
vijandttt behaghenJckbebdangbefaoren ende voormy ghe-
pfa], j 3
nomen t onder-houdend' oordeelen van uVeerecht-veerdich-
malftnghen.VVetfi mijnen bulder,ende en verlaet nocf) en ver'
pfal.zfi.
finaedt my niet.
Andere middelen.
'TiSn eetfïett/ober-IeghtenbebooÉ-fiet'smojgcttSi/foo ©jacsDtöcs
beclals'tumogcüjckig/utoegljebacljten/tooojben/ Ss„iS"^
enbe toereken ban bien baci>:enbe ftim be fclbe ter ecre tm ^00^a
<5obt8/mcteenbafl boo? neméboo?<©obt/boo?frjnbe- fn&etocwHa»
toclfctjbepj/enbe namcntIiJckboo?utotit$).«Ettgijcl/bat «öoöco^
9bp in geenber maniere be <Itob&el«cke Jtëajeftept/toil*
fcns eitbc toctens en begbeert tebctgtammcn/oock met
be al ber-mmfle fonbe / jalicbetfoubt bullen beboobt
ffeebjn/banfulcka teboen.
3[en ttoeeben / bertoerktin u felben een toaeraebtieb ©ntoccW
«et-toefe n/befonberljjek ban be fonbe baer gijp toe ghe* lecüt - toef e»
tenteert toojbt / in bien gijp in be felbe fomt jjbts gbe* ?toïi°"^
«allen jöt.^cn ttoceben/berfaecfet be fake/bic b'ooifake JH&Jr
*8enbeljrtbooj-tooojyrelbanbefonbe:b}at bit bckco?* <oiapt.
be is/toaer mebe top getrocké toojben in emfe bebeubc*
Wfe/enbe befrmoetin alle manieren af gcfneben tooj-
£en: noch top en moeten niet belaben toefen/al blijft
«act na-bet-{jantnocb eenige affectie oft geboclrn ban.
*©ant <©obt acn-fiet bet heete/'t 3? tn 't goebt/'t3p in 't
^uaebt/toelcb bp oock alleenhjckfalbetgelbcn oft (ïraf*
ten. üocb en onflelt u niet ter ooraken ban be mocpe*
HKkhepbt besbjjanbts:niemanbtcn toojbtg{jequct|i
0att ban fp-felbm oock in oefen ftnjDt. j
<& 4                  3£en
i
-ocr page 269-
ï48           DenlI.Bocck.HctIII.Cap.
ïBepent u ^ertbcrben/ncemtbenftbilbtbesgbeloofs/tnfeebei^
Katoenfcljiit bacckt bet felbe inu/acn-baclitcltjek lefen bc tb> aelf ar*
^ gijcioof^ ttjtkelcit bc gbeloofs: enbe befeit menfcft foube moeten
terlöerbt-nêcliic!) toefert/ bte niet en foube betoecgfjt
bao?ben boo| aïlebegtootebicl-babcit / bte bier in be*
tppen 3ifn:enbe bier om is't bat men b« gbeloof aen be
jJstbenbe menfcljert boqa. leeft : <©it is oock bat bert
SCjaoffel taet/j&eemt aen ben fcbilbt bes gtjeloafs/toaec
mrbe top foubert mogben alle be bierigfje polen bart
ben alber-boafien npt blufjrcipH. tllenttoecbenbertoerf
i:t u bope cnbe bcttoutoen op t©obt / ettbe mifïroutoeti
titoes ff Jfs, Uien berben/ oock befbc / fjet ïoelcb gbP W
her ftojt albus fult mogben boen: 3jc& gbeloobe tt / a
iöeete/icft ïietroubje in u/ enbe ick beminne u tipt gartt*
febrr tjertcn: baant ban u tot ubacr eeren/ enbe \n u 3$rt
alle bingben.
iSetwejjt be ^cn bierben/aenroept be ^epltgljen/btc uptjgbefebe*
©cptig-;/ toe nen iiebben in be beunfjt/bie tttoer tentatie contrarie iil
n?t gtfajene rnÖE fottberlingb jje jj, jjBagbebt jlBatia/ bte in bet
JSmotv toaeröept tagbebjek eenen legber in dacb-o?b|e gbefleli?
trane amus ©eel jünbet bie gtootcltjcks gbeljolpen 3tjn gbctoccfl irt
to'tcntati*. hen ftrijbt ban be fonbe ber on fupbcrbepbt / fqobitk*
tojls als fp be $. iBagliet aeu=gberoepcn ijebbcn / booj
iaate on bctolcckte<©ntfartgbenMTc.
ïDaiit u 1)3 ^Clt bftfben/ en oojbeelt niemanbé ban cenjgc fertbe;
femauit te baant befe fenrentie is toaeraebtieb: i©aee in bat gÖP
bjs^iai/ cpnettanbetenoo?beelt/ bacr in bertoijftgbp ufelbert»
stj-^asdf <5n?JC ban Ctt to0?öt bPrta ttiemant gheüonbcit/ bieb»1
Sa:tien» >n fp falben niet gbeto aer en ts gbebaojben. iöant naef
B om.% bet reebtbeerbicb aqjbeel «5obts/ ba o?bt lip met be felb?
bcko?ingbe bebocbten/b,e eenen anbeten fitaffeljfc oól'
beeltenbebonnifi. KLlftto lefen top in iftt lebenbart ö|
Vit» Pa- <®ubt-l9abers gebeurt te toefen / als eenen jongbclbtfj!
trum» fijne bekanngbe ban ortfupbecbepbt eenenon&etli«££
betopenbaertfjtabbe/ entte ban bert felben (ïraffeHK"
berifptbabbegbetoeefi/ bat befen OKbetlinck na-bec'
ïjanbt met be felbe grootelrjcks gbequclt enbebp-rt^
ïJbcr-toonnenisgbetoceft. jMaeröc betinbettigbcft11'
ïenüermfteriitbepötbeEbjerben,
j
-ocr page 270-
Van Bekoringhen.                 145
ScHIET-GHEBEDEKEN$
HEere ick lijde ghewelt,andtwoordt voor my.                lfaix 38.
n a HeerehA ick ghehopt, ick enfalmet belchaerat ffalin.jp,
worden in dereeuwicheydt.
In ons. oHecre, en is foo grootcn fterckheydt niet, dat wy i,.P^r zo.
defe n:emchte foudenmoghen weder-ftaen,die ons over-
valt; maer als wy nier en wexnwat wy doen moeten, daa
en hebben wy anders niet meer, dan alleen dat wy onfe
ooghen ftierén tot u.
Codt^hcbt acht toe mijader hulpen, Hcere haeft , u om my Pialm.öfl.
te helpen.
Vcrloftmy van mijne vijanden, mijnen Godt, ende van ie pralm.58.
ghene die tcghen my op-ftaen verloft my.
Heere in uwen naem maeckt my ghefont, ende door uwe Pfalm.53.
kracht, foo ootdeclc my want de vremde zijn opgheftaen
teghen my: ende de ftereke hebben mijne (iele ghefocht.
Verlicht uaenltcht op uwen knecht, maeckt my lalichin pfa;ini9.
uwe bermheiticheydt.
HïlIV. CAHTTH.
"Van eenvierighebegheertete verwecken totfijnee
voort-ganck,cnde tot het ghebedtjdoorfeven be-
ller ckingcn,oft ver^reckfelen^aeraf d' eerfte;
is het aenmereken van ons eynde,ende van
deteghen-woordicheydt Godts.
GCÏflttteïYogg batben gonge?. niet aïïeeneen al*
öer-befte faittjettan be fpöfen tè/maet oock vnebe
8tooteïgctt# bient om get Uctjaeni te üoebé en t' arit
oerfiouben/ alföo befgeUjeften toojbê be geeflettjcfce
oefteninggen feetVjetöbo?bért booj eene Dierige be; <gm tóa*?
8Öeette/maerbobenalöetgebebt;enbefooti3^nneer gljebcgeettqf
ftUjet gebebtöoö? gaet/foo geeft fp aen gaer eenen l/c2,eh^^
Soeben gfieut/enbefmaecfe/ enbemaectbatftetbet M m^>
ficïep?ofóteIi)c5p.^itl)abbeantVoijfeI9t&^faia-S/ ^ ^.
ooê gp fepbe:j|Knne fïeïe geeft u begeert beg nacgtg/
jnaer ooeft in mgnen ggee|t in mgn binnentïe/faï ich
negmojggeng totu toafien, 3Ê>u£toep2töanu alle _,
waecöeptinöeaeffeningenberbeucöbeiuboet öoo? p»ffl-8^
-ocr page 271-
ïjo          DenlI.Bocck. HetlV.Cap.
liet gïjebebt boo? begïjeette uïnen monbf open/enbe
ben üicer fal bien nerbullen / enbe fal gïjebcn be be*
gtjeerten uïuc^öerten.
©oojfttest» ,©m ÖCfe begeerte te betïoecKen/foo fuït gijn al ft
SS» u goetbunefcen fal/eenige banbe feben na-uoïgenbe
teSfctT bemerfKingengebmptften/ enbe atfoobictotjlg aï£
gijp u felben gjboelt te bertlappé in b'oeffeningé bet
<©obtoracbticgept/fult gijp Ijiet af eene neme tuaer
mebe gijp ü-felben ïoacher enbe bapper fout mogen
icrem. 48. matten ïn ben bien(lban <©obt almarïjticlj. 3©ant
i.Cot.9. bermalebrjt iöben menfcö/biéöetXoerc beg peeren
boet onacötfaemltjchj eiibe eenen bli)ben^eberbc#
mint ©obt/noclj ïm en begeert niet batme fiem bie*
nc upt bjDcföcpt/oft upt noot/mae»>b?tjn)ülicr)Ujc*
t. ©00? bet ®cn ecrflcn/foojlcUu felnenboo? oogen ïjet epnöe
«piiiKüaonfe toaettoebat gljpgljefcöapen 5tjt/ enbe boben albe
fcijcppin^jcy (©oöltjc&e tegemuoojbichept/ tDelcfteboojjtellinge
°,I,c"c"9f bebefteig omljetgebebtbomomcUjctebaen.ïDaet
wMjDiqjtpt a^iu,t b?ecöc gCfpjonen$ jjier bonen in bet 1 .€ap.
enbe naberjjant noch, bjeeber gefp?oben fal fcjojben.
«. ©at wt (€entVnceben/oberbenctrt)peli)cR bat bit toeren/
mogijeiijAw bp etempel/n gljebebt/ljctlaetfe fal toefen/ bat gijp
toctatfu u* boen fult/enbebeïaetjteoceafic fal 5finom<fi5obtal'
raacöticl)eeneoobtmoebigeregueilcteofferenboo?
trmc emnitglje faïicljcpbt.
3.©no?öe (€enbetben/ftet/Roebeel quaben batubanalfc
om-flwatöe Hinten omringelen/ban be melcftc göp niet en fuït
«uabau &0nnen betïofi \n02ben / 't en ?p fafte bat gijp uïoc
toe-bïucöt neemt tot bebeugjjbt/ enbe Ijet gnebebf*
4.®oojöcbie ®en bievben/aenfiet be biericfjept bet Igepliglj"1
ricsjcpat d« enbe bcrïoecnt Ijiet boojuïne flappicrjepöt.
^cpHgöau ®en byf ben/ lact u boojfltaé bat gijp uïoe moebcc
&ZS2Tziloe H. fcerefte nu ban allenltanten beb'octjten/ ljoo?«
wemeom feggnen/bat gftPKloecnelncRboojbtgfoubttoillen
tofoetfct» gaen inbe beug&t/ enbebatgftp Ijaer met uïoe t$P
beben te öulpe foubt Voillen bomen; jabat meer w
obetlegbt noeöat Cönftnö onfé &aUcft-mahet/bie
r onfer lieföe in 't ftaocft-nieerbiclj 1|. Sacrament
öem gefoieetbigïjt Ijeeftmet ongteblnben/fp-felb«i
onbervuojpt ontallrjcfter injutien/bieljem be gobö#
ïoofe bagelijch^ aenboen / bie SOP boo? een ftcpïic 9
enbe ©obt-bmcftticöïeben / enbe boo? {jet gljebeö*
meejten-öeel fouöt nonnen beletten.
-ocr page 272-
Van de begheerte tot Voordt-ganck. i$t
(Cenfcften/gfcpcnfult niet min tocrïuectttfciojbé «.©oojb*
booiöe groote brgijeerteban beftelheng in'ttoa? fiemmjs/ «e
glje-bier/bie xftnz Ijuipe bcrfoecftem oclj ijoe <©obt*"»' öctbasc-
tajucftttcïilDc enbe p^ofDticölnctt fouöen fy een e ure ™g TO&
Pbetbjcngncn/ üiaert fahebatbe felkefjacrlieben g£" wa*
g[jegl)ebentoierbe|
(Cenfeöenflé/ïaetubooj-flaenöatgÖpacnfcgouty. ©ooi tic
be menicftte bet ficïeh/bie toerlojen gaeh / cnbe ar* mauttee &<x
bepbt om be felbe te Ijelpen booj uïue nliebeben en* f^tiZ^
be anberfW.
                                 ^               to|m ^
Chebedt befluytendc de vopr-feydeverweekfelen.
MljnvkefchendemijnhertedjnverdWene,oItecre,mij~ Pfajm. 71.
»«» Godt; verre van mijne falicbeydt zijn de Woorden i'folm.u.
?«» «ty'ne mk-daden.0 Heere,Wanneerfultgby't aenfien,ende Pialm • *•**
"toeder-omftellen mijnefiele van de quaedt-Willicheyt mijnder
lnjanden,ende van de keureen mijneeenige? Sietmijne krach-
ten hebben my verlaten,ickbidve u Weefigtdacbticb Wat mijn
leven k,Jut eenen Wint is mijnkven
, ende mogbtlijckjs dit da lob 7.
loetïte ure,o Vader der bermherticheydt, in de Welcke ickjn tijt
vanghtnade u mach aen-Jpreken, ende iet doen t' uWer eeren.
Sy ztfHvermenichvuldight boven de hayrenmijnshoofdts, die
BecnXerm.
*ny quellè~,ende die my haten fonder oorjake. Vreefe ende bevin- 5+•m CaB*$
ghen zijn of mygekome, ende de duyslernijfen hebben my over-
4ecktyhetenluftmyniette lefen, ickjn hebber ghetnvermaeck^
ln;k\en vinde mijne geWoonelijcke meditatie niet.Eylaes'.Waer
fede dronckj-nfchap des gheefis? Waer is de gberufiheydtende
ktydfcbap des herten, den vrede 'm den H.Gheefi. Mijneoogben
Ifaüe $8.
<ijnghekrenckt,op-Waertsfiendenaerde hoogbden; Wanneer
hlickyerfchiinen vooruatnrfcbijnjn den raet derrecbt-veer-.
P&Jm.n».,
fyhe,en&e virgaderinghe uWerHeylighen,dk in deliefdezijn
handende? In Wat manierefalickjnijne Moeder de H.Kcrckc,
fie hulpe van my yerfoeckt, behulpfaem konnen Wefen? hoefal
<®oefce en fi*
Hkyertroopn defielkens, die in 't vaghe-vier zijn, die met u jjï? ^^j
&betrout zijn? VVtefalmy verkenen, dat uk van de bederve- naüKfids.
tyftfal mogen klmmjco veelfieleri., die met u dier-baer bloet
gbekocfrt
-ocr page 273-
%$%            Den 11. Boeck. Hctl V.Gap.
ghekocht zijn,over de Vcelcke de helle haren mont opln-gtdaiti
haddei IckjtiddeuHeere,datief mach op-dragheneenen
reuck^offer
, dieaen « Goddelijckjenfchijn Vveerdich zy, end*
dat ickmijn eygen leven mach beteren. Verhoort my haefielijcki
'myne kracht begheeft -my, ende uWe hermherticbeydtisgoe-"
dertien. Aen-fiet my naer de menichvuldicheyt uWer ontfernr«
herticheden
, noch en keert u aenfehijn niet af van uVcen dit*
Pfal.ss. naer, merekjop mijm[iele ,endeverlofife\ om mijnevijanden
yerloft my ,ghy Vreet mijn verbijt, ende mijne befehaemthey^
ende mijne verfmaedthejdtjn uaen-fcbouVcenz,ijnfyaldie
»iy lijden aen-doen,h'tdatgby ugheVvcerdicbtu\%e oogenof
Üi£.6j. my teflaen: ghelijckVcafch verfmeltin detegen-Veoordicbeyt
des viers, foo fullen vergaen atte defondaers, ende mijne vijart*
den van u aenfehijn
? endeick f al u,oGodt mijnen Koninck.
verheffen, ende'uWen naemfal ick^ghebenedijden in der een*
tyicheydt, ende in der eeu^cicbeydtder ceay>icheden,Amen.
MeHitatie van de flappicheydt ende uaecheydt.
Het ghevvoonelijck bereydende Ghebedt.
geï$c&°ft
ben Ijemel open toare/enieal-baerbeöepugö^1
Daer berljeugen/om eenen arbepbt Xiiz eenen 0H8*"'.
tJlidt gtjebuert Ijccft; enbe onbèr u öeuerboenib«/
ftupienbe ober be gljenoecöten bie oocH eenen f^*
koiten tt)öt gljebuevt Ijebbeiu
Het Qhebedt^ afë boben.                                     ^f
liet i.point. 25emc«Rt ten eerflenbe fcfjabe ba° *;*
Eecl ,j traectjepbt ;toaat beel g.uaebt£ Ijeeft be leöicBeV!>:
gljcleett. <£nbe (pbjengtjtboben al/beu menfet) t"
©ctfdwtjm Pcr0«I«l ban gtoote enbe fïuate fonben; wantUJ
Bt8otefd)a= onbec-too?pt ben menfclj albcvlep behcjingöcn/>£
öaiöieupt b2engöttooo?Mgbjoefy^pbtenatmoebe/&ao2bi':"
?»ttaccöepöt bat-menberonacljtfaemtte faepen enbetexuerc»^
teupten. a\$ öen tobt fbUM berepfcljte. (Cen tVüeeben / Wr
ijS gelgcn een motie uan be beugljben cnbebetbt^
flen / göemewht bat alle bingoën BieröoojtïapPf*
Igcft enbe on-bolmaecntcltjcft booibt- gaen (**>*",
een menfclj Vöoj* geltjcïiÉsnenficrèen tot<*e5£J
-ocr page 274-
Van de begheerte tot Voordt-ganck. ij§
ggentraetö) fpberbojt be gf)ee|teiijcftebertroofïttti
8ben/fp bermilt on# met gbelc begeerten enbeber?
tnoeben: ten laétfteni/ bermaïebgbt i$ ben menfef) o&aa$i
bie {jet toeren «öobt^ onacötfamelgcH boet: enbe
ten i^eere begint gaer-üebcn upt te bjahen upt frj* Apoc. $.
ben mont j enbe be ponben btegp göegeben gabbe/ Matth.t$.
ontneemt gp ben onacgtfamen/enbe gfteeft btcaen
ben neerftiggen/bie ponben gebben. (€en berben/öe
traecgepbt b?eng&t ben menfeg op'tpergcftel ban
eenen ftoaren b,al ♦ 3Bant gfjelijcK €aflïanu£ feet Coiiat.*.
Vuel fegijt: |Ben moet gem niet laten boo?-ftaen/ «p.7.
bat ïjet eenen fubiten enbe on-booifieneïgctten bal
ievai^-men iemanbt fiet ballen; maer bat ingembe
be fonbeli allengtif «enjSbermenicljbulbigenbe / tot
befen jammerlgcïsenbal gem geb?orft,tgebben.®en
bierben/b'alber-ftoaerfte ig/batter groot pergcRel
t£/ banniemermeer ban be traecgepbt enbe lupiclji
Öepbt op tefïaen. 3©ant bie in fonben leeft/en geeft Greg. 18
Bctbetroutoen noeft nietberlojeil : maer bie nacr Paftor.cap.
fijne beneeringeberfJautisS/beeft oochbe öopeban 35.
fnnebeheeringije benomen. g^e rebene Dier af i£/
toant upt be tr aectjepbt fpnwt cene quabe gemoord
te: enbegtjelgcK ben ©.Sïugnftinug fegljt/atë-men ll*>-8- con-
ber getooonte niet enmeber-ltaet/ foo boïggtbaet fefl-c.j,
ben noobt ♦ 25emercnt gier-en-bobcn be bjeucöben
enbt blgöfcpappenban bebierigDe menfeften / enbe ,
baer-en-tegtoen bcmoepeft)cK8epbtenbe quelltngen
bau be flappe enbe onacgtfame x toant fp sgngge*
bmonggeuteb?agöenbenlaftbanbenbaglje/enbe Matth.i®.
ban be ïjitte/enbe fp en toojben noct)tan£ niet bed;
acijtitljban cemgge beftanbiglje bettroojtinggen/
obermibtjs batfpggebuericbüjch gtjcp?aemttoo?*
ben in gun gDemoet / enbe om bat fp gljeftelt jgnbe
tuficöeji be blgbfcftappen ban <©obt enbe ban be
iberelbt / gfteen ban bepben en nonnen gfjenietert/
enbe ober - fïücng ggeö?eben tooiben booj on -bet*
ojagfjelgefte begeerten •, foo bat ben ^,25ernarbu£ s«m.<$. <i«
«Jel bf rret upt - fp?eften: €n bunefct u niet bat get Afcenf.Do-
«benban befettaglje menfcgen/feertoelbergöele* mini.
«en niacö toojben bp öe gel / aen - ghefien bat tet
«Blen get betftanbt enbe be beggeertcn teggeti
taaicnanberen fïrrjben / fp ggebtoonggen tooien
ïbanuelgtHe toercKcn te bol-bjenggen / baer fp
nocgtanjf
-ocr page 275-
nocötang met göeeumanneUjcfte fpöfe onber-uou*
öenentoojbeni
^csljfstbw Het i.point. 2&emcrt&t ten eetften befe tooojben f
mwchuigm / HMé boom bie gef goebe bjucöt üoo?t£ en b jcngïJt/
SSta"S?Sl falupt-Böeöouöen toojben. (Cen ttoecüen / ben ar*
twnecïftitsj» bepbt/penitenticn/göebeben/ onber-tjouben be£
Matth! ïuct^ 0I,£ & aücö maher£ /bit Ijp om utoent toillc
gebacn tjeeft/ geenfim? tot be felbèbcrbonben 3t)n*
be.<Cen berben/ben arbcpbtbiebe l|epIigen/Klpo*
flelen/HSartéïnten/ om tot garefaucöêptte gpera*
ftcn/aen-gftenomen ftebbenibit teobet-pepfen too?t
ongïjooï eene unt-ncmenbe niibbcl aen-gl)cp?efen
lio.c.15. ban CafTianug/öujSftclt mebe be Ijant aen't toércft.
25emercbt ten bierben be bieritgcpt ber gljener bit
Dantotöet nlooftcrlöcft leben begïjebeni ainfcöoat
met öoebanigftc tjeerltjcfttjeptbe maêgöben öe ïae#
relbtaf leggljen. (Cenbijfbe'n/ tjoeWoecheltjtftbat
aïtegtjefrijapen bingoën atbepben. (Cén feiten/ffoé
neerfiicj) bat be menfcfjen/bic be toerelt toc-gebaett
*ijn/jtaen naer eete enbe rijtfebommen. (Cen feben*
ften/be hojtbepbt ban 0110 ïeben/ efl bat moggeincft
Deben fal homl bien nacï)t/ in ben toelcben top niet
_ Cof „ en fuïlen Honnen toercften. (£m acljt|ien/bat €>obt
eenen bigbengïjeber bemint. (Cm negenften/ober-
legljtutoeupterlïen/enbatben thbt boo?-bppaf'
Ephr. in 1. fecrt/bie niet toeber-om tebeftomc enijS: 3£aer oiti
Domini beminbe/ feglit ben faltgtien «Êpftjem / en ïaet on£
Advcntu Uier niet on ar gtfacm toefen / op bat top in ber eeu*
torn 1. toicljepbt gïjieene penitentie en beboeben te boen.
Jèetó anöcw Het3.point. ^ber-Iegtjt Doe bat be © .£>cö?tfmre &<
*>*^£^ebicft,epöïfrraft. ^irbélebicöepbtbolcrlttig b'al*
tot oS öet -Wftt i cnöc gier om i# 't bat m ooch be boof'
S^tintb^ftcpötban^obomagRcnoemt toojbt: enbe opeen
gaöetoi ban anber plaetfe: 38Hetragl)e fal altgbt toefen in at»
söceoeitjcte moebe. (Cen ttoeeben/bemerct bat ben menfc be g^
tgcwwmmc. ö0?cn ij£ tot öen arbei3öt/gtïcïftrft ben bogbel om te
x lor.!*. bUegïjen/enbebat t etien-iegtielötft loon fal ontfan*
xzecn.i*. Qftmmtt fymn arftcpöt. (Cen betben/ bemertf"
rror.u Jatter in befe toer e Ibt gebonben toojbt/bat fttjoojj
jöbj. ijêoftpjofhttrft/ oftoocft bebaglielncft/'t?pinftop
s.uor.j. ^ ftjCf tjtrf/bet tocle ft fonber arbept/ tft ban on?/
oft ban be beeflen gfte&regften hm toojben t ja ba£
mm W Bet toertt én Bemtl/aerbe/tn eobt feto«»
-ocr page 276-
H&önen ©aöer tai crcïit tot nu toe/enbe itn toetene/ loaa. 5.
fegljt öcn igeere/enbe fouöt göp öetren traeclj enbe
ïeöiclj mefenliCen merbéVaen-merct bat alle (iaën*
be \uateren/enbe anbete bingöen/bieniet gijeroert
en toojben/öcrtottf ;bat get ijfer botï»o?bt/ja bew
toefï/en mo?bt onpjofnteïQth/enbegöelijtH ben i|.
Sïmbiofiuö fegöt: 3&elebicöcpöt tenteert al-fulcs
ftenmenfcö/bieooenboo?feeelanöereflrnbé'meten *nm<&
ijsobet-wonneu. (€enbrjfben/aen-fietïjoeöatbe
tragöe cnbe fïauïue menftljen/ t)aet felben in groot
peir>chcl jtclléV om alle öaer toerbienftè" te berïiefen/
alg oodt uan te ballen in gr oote fonben / enbe 'oatt
niemermeer upt be traecDepbt op te flaen/ gljeltjcfc
boben gtjefcpbt tg; mant fp Jjaer-ïieben laten üoo?-
1iaen/bat fp ötplicö 5«n: tooojötjS mebe/ om bat be
fifjene bie in ïebicQepbt fjaer leben ober-biengjjen/ Caöu».
nïöcrlepbeftoiingjenouber-toojpen 31)11. hierom coi.4.c.t,.
fegQt ben l®. liSattheug:^ be menfefjé fliepen foo Matei».»
istjet on-Knipbtop-grjefaeptin'tmiDbenber ter*
toen:b'3;fraeliten jrjn totb'afgoöernegBeb?ot|jt Exod.?*.
B&eïoecftboo? lebtcgepbt: ^amfontótoettaonnen
getoeeft/^abib enbe &aïomon jgngebaUen. (Cm
feflen/bemercHtbatben^eereaenöemetcft4ieben M .
ben loon geeft/niet acn bie ïebicöjgn; enbe bat foo ma"ni*u
mie gtjefparicölöch fiïepbt/ ooeft gelparifblijcK faï
btacpen. <£en feüenfïen/bemercKt ben onepnbelpc*
«en p?i)ji banbcgïjeefreipcBeneerliicJjepbt / enbe
feftaemt ubat beïoerelbtfcfte menftïjen om een pens
binernen bp een te fcïteapen/foo neetfttch 5ön/enbe
SBpöier-cn-tegöen föotraecö cnbeonac&tfaem 5fit
btn tot öe eeu*uicf)epöt te göcraften.
Pra&i jeke om de flappicheydt ende traech-
heydtafte legghen.
Q ©f r-ïegbt be teecfienen ban be traethept eff flajipitïj» £# f «*«*
bept in bet üinnenfie utoer betten. Sten eerfté/eenen {SJ^Ïf
^b?oom hebben ban f toare bingen.hlepnmoebitb enbe flKtSt,
*<-tto ojaen ban berté toefen in f toare fafeen/toanbopen
*«n tot ons gort epnbe te gctaKen/en" bier om be lebicb*
»*Pt foecKen/efi ben tjfbt toerquiften.3Jen ttoeebé/geenï
'fnaccfc nemen in't gene bat «öoööeljfcfe is/maer bier in
"rÖteï jjc& besmorpt toojben -, flappelöcK hem begbrben
tot
-ocr page 277-
itf           DcnII.Boeek. HetlV.Cap.
tot het gbebwpckcn ban bc Jjeplige jbacramentcrt/ertbé
ghecnfins fijn befte boen/ om toierirbcpt tcberkrijgbem
tracgfoltjdi enbe fonber aenbachticbcpr btbben: fijne 00'
ghcntcn tnbenbanbctgbebebt/ hcr-toatrtsenbeber*
toacttskeercn/fpoutocn/lctten op be gebleken banan*
bcre/ met bc felbe be fune beefcen: gbebepnfbeljjck fijne
btecUtc fpjeken/bEttoooibt <©obts niet gbeerne boojen/
flappelijek enbe om baeft gbcbaen te hebben / fijne con*
fciencie onberfocckéVmet gtoote inocpelifthept fp fclbeit
bercenighen met <#obt. 3£en berben/gb eenen jjber gbe*
boelen/ foecken be gemepafchap bet menfeben/ om bet
betbjtet bat men gbeboelt te bermmberen: te fcer op ec*
hen anberen lette/ oojbeclcn/enbe qualjjcbatt baer-Iie*
ben fpieken. 3tenbierben/fp felben upt fïojteft tot bet
gi^cmach fijns lichaems/ ober bencken be ghenocebtert
ter toereltfcbe menfehen/baer nabEtlangEn/niEt lettert
op be gocbe infp?aken/bie ons gegeten too|bcn/ora on*
tot eenfïrangcr lebentc begcbé/al omme foecken cent*
gben menfchelfjritcn trooft/gbe eert toïllcn toefen/enbs
nae cere te trachten. ilzn bijf ben/ onarljtfaem toefen i«*
't gene bat ons ghebobcn oft gbcraben too|t/be omfïart'
ben enbe ccrimonien lichtelnc achter-late / ongefiabicö
tocfcn/bekloofterlifcke toette qualjjcftkonnenbolbjetf1'
gbcn/traeghlijck onberbanirh toefen/ qualjjck te bjebert
3jjnopanberc bie beter 3ijnalstop/ bc laten boojfïaert
bat men eibers beter foube boojt-gacn.^en fefïen/eertf
ïttp-roepebe fiemme/ eene ftraffe/ onnooöigc enbe obec-
bloebighe fp?akc.3»it is meeftenbecl getrocken upt bert
§. löcrnatbns ferm.é.de Afcenf «Taffianusl.io.eap.i-5-4;
item/ kii- C.Z6.2.J. £>erapbtntts iFirmanus fcgbt albu#
T®en flappen menfeh fcgbt: 1 .ifêen leeft nu niet gljcIPc*'
rettjjbtsbe Ijjepligbenbeben/ enbe hp toomt ecitigÖ*
fjbele/ oftargb Iiftighe tooojbenop /bitbolfpots}#*'
eock nieutos-ghterighe enbe lebigbe tooojben; ftp 8**1
gbErufielijck bagclijck acljtcrtoacrts/ bp omfcbul&i09*
fijne loutoiebEpbt/enbe noemtfe bifcretie/ enbe ten l»*^
jlcn/bp noemt be boobeerbije / rnpicbcpbt.
>&\$ soAt ^cn ttoeebë/ bet is fcer pjoffftich ban klepne fafeert(*
ban wcpne feegbmiteu/bie ftanbrbafielijch te beibolgben/ er.be ntf*
fahmtebe* beel bingljenffamenteaen-beerben: toantaïfoo to*1*
Sutaüftt* onfenmoet/ enbetoojbtgbembtgbemaeckt totfto»1*
wumm* «nteS&etoicbttflbefa&en.
                                 ^
-ocr page 278-
Van de begheerte tot Vóordt-ganck. 257
, ^Ten berben / fp felben eene toet pellen / pft belofte ^,tdtu f«sf
boen met cenin.be boete te betalen/ als-irten be felbeoft rangebotttf
fjfn boo? -nemen fal ober. trebcn / oft oi> eeiitgbe anbete aW gö? u
inantert. i©attt naer te fibétupgbeniffe ban ben tftftu' ffS^
Sh(ïuui8 / ts bit ben alber-beften noobt/bie ons tot tèt oDts-tt«D«n«
int bcteï is btoingbt. Maei biet ftaétflabe te.Üaen/bat
men btt niet eh moet aen-beetbcn / fanbecjjemmet
<5obt booj het ghebebt berabeit tebebbtn / aen-gbefieti
ibatter öp-na 0beene gbcefieljfcke ficefttegbebortben en
io o?bt/ üie f toaerbes is om tegbenefen/ als befe ■ «Sbp
Tuit bieb af in beefebepbeh jJlaetfeh/notöbèelanbecë
pjactgekeri binben.
Schiet-Ghebetkkenk
VI Ijnefiele hééft dorft ghehadc tot Godt de lerende fon- Pfal-4ï\
1Vi teyne.
Hoe langhc fuldy wefen fwaer van herten,wacr co: bemindjr Ibid'.
ijdèlheydt, ende foeckt leughenen.
*n ver^orpt my niet in den tijde'des' ouderdóms, alsnvjn Plal.7^.
,/kraclu fal vergacitzijn.fooen verlaet myaiet.
Ick heb ghearbèydt in rnïjn fuchtinghe. ick fal alle nacbten Pial.tf-
mijn bedde icaffcheii, roet mijn tranen lal ick mijn ruft-
v plaetfe begKiêten. ,
                        . ,
^aerenis gheen gefontheydt in mijn vlecfch van d'aenficht Pfel.jjk
uw et gramfchap.daer en is ghcenen vrede in mijaèa been-
• deren van d'aenfichtmijnderfonden.
«k'ben ka,tijvichgheworden,endeghekromttotdeneyndé ^si,
*o«,a'led«idachgir»ckickdfoe8elijckh«iHefl.
A£t&
-ocr page 279-
AEN-MER CK ÏNGHÏ
OP HET V, BEELDT.
3&eö0ööu#natojf/ljet letten gaet
V>oo?-b»' ;ïuat/(taetgli]> rt^fér?
BEmerckt dat den [Ajtijdt vanons leven
onfeker,kort,endefhelis.Ditworton$
voor-gebeeldt door eenen ouden man met
eenlèyfen;wantden tijt alleoogen-blicken
verhicüt en veroudert,ghelijckhetgras dat
af-gemaeyt wortende aen-waft. Dusghe-
bruyct den tijde, die terftontvoor-by ende
te niet gaen fal. Sijnen raflehen loop wordt
beteeckent door den [b] fant-loopervaeeo
ufe.Endeaen eenen draet van dit broos vef-
ganckelijck leven,hanght de eëüwicheydt;
die wort uy t-gebeeldt door eene flange in'C
rondt als eene circkel,gcen begin oft eyndc
hebbende; waer in ons de doodt onverfie-
nelijcktrecktj oockdie fulcks alder-minft
verwachten. "Wantdit levenvergaethief
gelijck eenen [c]roock,eene bobbel,eencfl
pijle,fchip,vloet,voghel,here,endebloernc*
vvy worden af-gemaeyt gelijck het [DJko-
ren in den ooghft; efï uyt-geblufcht gelijk
cenfEJkeerffe door het minfte blafen. Du*
moeten vvy vvakë,vvantde[F]bijlftaetac'1
den wortel. Die wij s is fal defe leeringe on-
der-houde en de leven.-ende hy fal alle fijnC
vvereken in fulckervoege doen, als oft
[g] ure de laetfte ware, foo den Engel vet-
maenr;vvaernaer terftont de[H]eeuvvich"
fecydtyolghc,gheluckichoftongeluckic|^
-ocr page 280-
-ocr page 281-
HBT V. CAi>If TEL* '
Van het tweede vervveckfêi toe de volmaedheydtj
vvelck is de meditatie van de doodt, ende hoe
rafch dat den tijt ons levens voor-bygaet»
HCt i. wor-bersydtfei fai toefen t'aenfc!} onteert
i gDenc, in Jjetbeeibtupt-gtjetrocKentooibt.
^et 2. gratie öcgijecr en/op aat gïjp foubt mogen
«toen tgbt enbe Doccaften / bieu nu gtjegBeöen
toojben/neerftelncKtoacr-nemen.
Hetupoint. %e\\ roérct bat bit letien/bè rijcfibom?
nien/eeren/ enbe toelïuften bopj-bpgaen/ g&elöcö
«en fcöip/een ribier/cenen bogljèl/eenen pnl/cenen
rooch/er.bccenebtocmf;J(£toelcon0 jSalomonfeer Sap-f-'
toeiupt-geb?ucnt Beeft/al^Qp fepbtinben perfoon
öau ben gobbelaofen: Slille be bingoën 5l)n öoo? bp
8ega*n alleen fcljabutoe/enbc ai£ eenen öooz-Ioa*
PenMbobt-, enbeal£ een fcjnp't toelrftbaert:Duo|
'en btoepenbc toater/b et toekner fpo?e al# 't toeoj-
'P gDc Bacnijsyniet te binben en i£/ nocfj ben toecï) ,
oan fïjncn bobem in be öloeben; oft ggelgrit eenen ©e jjKéli»
ï>lHupt*gefcï)oten ter gt)coogl)bet pïaetfen/be gije; ?iöeJncU'e t
öepibe locfjt igterftoubt in Ijaet felben toeber glje? S^SSf*
flotcn/alfoobatmenfnnenboaj*gancnnictcnheittVM '
«Ifeo oorft top gj)6bö?en sijnbe/ftebben terftont op*
Btjcfjeuben ban te 3pn; toant be ftope ban ben on;
Bobbeïfjrken i£ geigcR een lirjjt toollehen/ bat ban
ftn toiübt toecD-gBcbocrt teojbtj enbcgöeiijcB fjet
oun fcfnipm / bat ban be toater-baren berftropt
«Jojbt; enöe alfi eenen roocn bie tocrb?epbti£ bob}
Jjsn toinbt, enbe greinen De göebenc&cnifl[c ceng
ooo^-bp.gaenbengaftgüan eenen ba.cf)..3&u$laet gA.6,
°n# goebt öoen ter toQïen bat Jjet tgbt t^/enfcè !aet ioan.ïi.
onstoanbe!en/terto0!en bat top öetlicï)t öebüen/
JJP Dat bé öupfïerniflVn pnjS niet en bebangöeiy cnDe
jf beurc nu gjjefïoten jijnbe/ niet en ïjeojen Dat
"IttefeicijxülfKjen ftenneu niet.
                           Lnc.ij.
>i fitenttoeebg/toatDaeroöer;bl5ftbanDeecutoêV ®« ^^
Wftn^matnben/ enbealïe bcrgancneujcKe bingoën 5?JLÏ\Ï£|
wfleboo*-bp sm l v&t »uct allen/ Öau alleen eene SST '
J5 2                    SÜlÖe y
-ocr page 282-
i6o           DenlI.Boeck, HetV.Cap.
üinbe oft öjoeue göebacljteniffe/ban batter mei oft
miaitfcn gljcbaen i^ier om bepepft unu toat gijp
ban bcpbjS in öet ccutoicflcpt begeert te berttiefen/
«ube in teat manieren bat göP beglje ert te bibben/
tclcüen/etc. ©oojïuactbaer en i$ nicmanotbie
fcooj vutj^gercRent milt mefen/bielieüereenurheit
ï)ier/ ban tjier na in ïttt eeuïüicljcpbt fouoe toilleit
ba.mmerea / f mi bermaccn nemen / enbe glje-eert
ïBtUeu meren,
Hc« ï poiiitv<©ber-beitfHt 'tgfteneaen eenigöeban
urne hennifle 8n-uoojfien£ oUer-göeBomenijS/enbei
beneat bat Het eenen iegeïtjcben faubehonnen gne^'
beuren/bat eenen anbemi gfoefcöiet i& enbe (lelt u
Csrfanus. jlcj.c ur£ ^g ^ jaet(teboo? oogen.Cefariuö fepDt/
b.tt men eïcfecn bacö/ alg ben laetftê moet fcöicften/
jü»mnwet uoegtjt gijp ijet felae ooeft tot elcne ure: enbe aen-
'lcke "^ gcfien bat gijp on fcker 3öt toaer u be boot i^ üer*
Sft worlitenbc/ fciobertoacljt qöpbe feibeop alïeplaet*
fen: aen-gcfieh bat «föobt u in fulcfcer üoegtjen ooi*
beeït/geinen ïjpntsinbt aljeijpuroept/foo an$QW
cyprian. tuvginoenK>.€pp?ianua\ Cnbc alfoo ijangljt aert
eene ftojte ure üicK-tonnS be gcöeeïe eeumitöepbf*
«Bcïjjtëcuifih <£nbe" gftdöcH iemanbt bie gljebnngöen i$ I euD*
met b'anber* ter boobt bcvttiêfcn/fienbc b'eentiooï
b'anber naer/nan fijn ;i)be ter boobt geileppttüo?'
beii/öemniet en begeeft tot fpeïcn/maer iet op f*)*1*
fahen/aï- foo ïmlt ooch boen. €n toaet 't bp al-bitf*
bat iemanbt boo? bergöif oft fenön fönïeben foube
moeten epnben / enbe bat ftem feben bjcoben tooo?
be feben bagben öan be toefte gfteghenen maten/
ban Se VneUbe baer een met fenön gemengftt taatt/
met tjoebauigöen göeboelen mepnbt göp bat BP
ftem bagöeïötKjS foube begeben om befebjooben »
hutten i <®ft ïoaer 't bat iemanbt tot een banccMj*
gtjenoobt mare/ aï-maer ftern eben-beel gheretl)1*"
toboj-gljefielt mierben/maer ten bolbetgöift£/nJ<£
tuateen bjeefe (be boobt aïtöbtboo? oogden veoS
benbe) foube bpbefe pjoeben 'K |5eemt be felbf a^
fectie aen/enbe laet u boo?-|taen bat elcnen bacn/J*
«Icfic ure urne laetfte ig/op bat gtm al-bug aHe u«;*
S.Tti.öpuC toerchen op fort alber-boimaecMflefoubtmogöf"
ie aivinis aen-leggben/ naeröet ïeeren%aa ben ^•(^ÖontoP'
-ocr page 283-
Van de kortheydt des Levens.          3.61
been / öoo? öe toelcbe ÜP alle fiïrrc toerelten op jjet we motten
:«Ibet'l)oocï)fte toel gfoemaecKt tjeeft; befgtjeïijcHen aiieonfe
moeten top alle neerfticljepbt öocn / om alle onfe j?"*?',45??
toereften in 't befenbet op on£ aïDer - befte te boen* sScuycfleów
uptgjjeljeelbe HraeötC&ifUong&aliclj-maKeriSï/ naboigjcn,
enbe met bc begöeerte Dan be triumpljerenbe enbe
fttijbenbc nerche / enbe in ben naèm ban onfen
&fbepper; göelpchet-toij£ oft onfe falicliept/ enbe
aüeb' eerc<JI?oörg/ enbe ftetp?ofi)t Pan begljerjeeïc
toerelb^/aeti f eindere» alleen toaerft,analieiibe:al£
oft top niemprinecr ong toebet tof bit toerch en
foubcnbeglieben/noclj geen anber toeren Dier na?t
en fonben b*glunnen. 3©antbemenfcfj£ntoojbt;n
fonber gftïta! bagljelncH.ö aan be boobt bcrraiïim
?u$b:ecff al£ oft be boobt n alle ure foube ook
ballen/ enbeneemt b'ocrafie enbe ben ttjbttoaet/
öcpjflcUe eens uao?-bp gegaen jpuöc/ntemermccr
toeöer-Beerenenfal.
Hecj.poinr, 23emereftt b'acfafic bic gijnuunebt/
«antebibbcn enbe «öobtbnuljteltjctt te leucn/enöc
«atgftp obet^fulcbgbe gaebcin-fpjaHch/bicii fticr
ïoebertoechen/nietcnmoetücranflfljtfamenjïuant ®? hm*»
aïig't bat oug leben bcrlcngljt toojöt / baer om en IfJ0^^
raojtnochtanööeiitöbtnietöerlengöt/inbenVJCïc^^S1^
«en ben l|cere onfer gljebacljticl) fat toefen j toaht «at»
$l£f)p ons? gijeroepen Ijeeft/pns* b'oecafte pjefente^
*eneè7eü bat top be felbe beronacljtfamen/foo bort
DP na-ber^ganbt retötbeerbeltjth alsi tjp 'onjï oorft
Petgijeet. Sck Ijeb gijeroepen / fepbtljp/ enbe gijn *>«>*•»•
jjebbe 't gjjctoengljertsicH Heb mijn' tjanbt upt-gnc*
Jtelten/cnbe baër etttoag niemant bie bacr op freft/
muö fai kh 00c in utoeüevberüeniffe laccllé. 3Daitt
toat öebben top anber£ -berbient * toat i|Ter recijr*
Jjecrbiger* ïBpen öoojen nier/top ea toojben ooeft
"tctbccljoojt: top enljcbbeumetóm gfiefïen/fjp en
|}pt ooch naèr on,tf niet oin • €n onfen ^alirljma^
«or bpben 1?»<3!aanne£in 18.<©ieba €5obttjeVfeie. loan.s;
öaojt be tooojben <©obttf; ftier om en Ijaomjljp Ijet
f|»be niet/ obcmnirjs bat gijp unt <öobt niet en *nt.
^tnbein {jet cerftcboech bet Koningen fpjeect |>>a# ».Reg.$.
muel ben ftanïnch Jkaiil in befer Docgen acn:<©aet
jjJH taant gftji ïjettoooïbt beë Meeren bcttoojpen
9*ntvfoafteeft«ben H»ecj;p ooch bettoojpc/öat gijp
IR *                glteeitttt
-ocr page 284-
t(ji           Ben IX Boeck. Het V»GSk|.
jjftctticn ftonineh teefm en fouöt ober 5fta$. S?$
frliijut Ijet \uoo?bt be£ peeren teüertoozpen/biefg
feïben niet gljcreeöt en maecnf gelijcK Ijet bel}ao?t/
ombCtlcmme beg i^cerê te öoojen / flappelijcft §t\r\
feegebenbe tottytt <©l1ebtbr/enbetotanberc <©obt*
bjwtitigije ïbcrcnen/enbe alöuë maceftt jjp fijn feb
ben önbeguaent om be€>obbeUjcUein-fpiahc t'ont*
fangcri/bie &enl$cerenem alé ban gljegïjeben fotw.
bc Rebben / ïoaerboojUpmogïidijfït/ enbeanber£
niet/tot fTrjnc faücnrybt 'm fquöe gerac tkt t)cbben«
ï^oj.6. a©antgpfepbt: ^iibenaen-genanwitpttjrluc^
ubétöciojt; enöe onfe bagïjen en ^ijn niet alleen
gtjeteit/acn-gnentre bit ber gantneu jen lebfcn/mact
öock aengaenbe f)et eeuVoicl) leben.
Ghebedt om pnfe yyereken y vel, ende Godt-
vruchtelijck te vol-brenghen.
O ^onine\derKoninghen, mieHeere der heyr-hrachtW»
ghy hebt alle enfe daghen ghetelt, die niet voor-by en ko^*.
voutortie nenghegaen worden, ende helt-ghejtdtden ttjdtvanpenitep'
m'tyaaity tie, den
vvelck.cn ds hycens voor-by ghepajfeertfal wefen,#\
'Btatótrma* fa Wtghcmeti prtfssoft metghcene neerjlicfayt her-haelt koth
itircqt lja-_ nen. worden. Ghceftmy dan gratie, vvaerdoor icl^Aen felvcA
l^clt vunjlic. 'j-Qlljj,e mgben in-hakn, ende dat tckjer wijlen dat hu licht is,
ViijMfaücbeydfmacb, wenken-, opdatickjiiet tefyadeen bc.
vveenedeïaren,dt merekt-dagheti, ende de uren van onfepc'"
grïmagie voor-by pijnde. Eylaes'.hoe veel&ijpder van mijtt kPK
mjfe, ende van mijnen oadcrdoip, dismet de onvoorfiewlij^
doodt ov'er-v•allen zjjn, da haer nochtans lieten voor-fiaei00*'
kaerfterckteendevromtcheytjatfylanej^f&udenleven! **¥*'
fy ^ijngheVcaer■ghe'toordèn dat
«% konijtt onvoerfiendijc«~
»,'tVeelchfyons voordrs-gkeleer(hebben., op dat~tyyjt&lür
ghereedtfoudenvvefen . If^beghpereBeere
Ie s y , nu &<»&■.
mijn kven,ende wijn Gbsbedt te begbinnen, endedejgneï'j^
jj
■albe mijne vvereken,., ahoftajw,elefóvcrc1yh't befondtt^1"1*
mijne falicheydt:, tndegeheel uweeere, ende bet profijt'vA*
»
gmtjche wereldtyvaer hamhende, 4s oft ickfoodantcb # •
-ocr page 285-
Van de kortheydt des Levens.          zfy
Werckpoyt meer enfoude doen, endegheen ander enfoude he-
ghinnen. Het is nu tijdf vanghenadich te vvefen, o Heere, den
pfalm.jofe
tijdt vanghenadich te vvcfen isghekomen. VVeesi dan uwer
tntjtrmherticheden ïndachtich,vvant den dach gaet ten ayont
Wanneerdatmennietmeerenfdksnnenvvercken.K.omidati '
Heert,ende en beydt niet,ende ontbint de mifdaden van u volckf
tpdatvvyumoghen dienen, in heylickeydt endeoherechtieti-
Lig.?,!
jitj/dt, aÜe de daghen ons levens. Amen,
Pra&ijcke om onfè vvereken wel
te fchicken.
*"p«tn cerften/fomto #Iéaen-fchqntoen ban een betfte*
Xsbcnplactfe/is'tfakebat bit albus gjjelegben is/
'fShcne ben IGpfe-man in 't s.cag.ban betSbeifjcpt cnbc
bcrgancbehjekljepbt ban al toat Ui bc taccclbtis. / fret Wat-vatf
fthoonbooj ooghen ftelt/eber-leggbcnbe te toef cu/boc b>«* uatO
beel batter in bicn ftaet gelceft öebben/ cnbc to acr batfc "^fjj1 ,*|f t''
|tU3jin/étc. Jjettoelck als ban meer bctoceght/alfmen ^enteia.*
binbt eenigbeherballen ttupfen cnbc fïebcn/oftbannen mi g!}cte,»*
biefp-fdben booVoqghen fielt: cnbebfer boojfalmejt
fijn leben bonnen fchichen enbebetbcteren.
3Éen ttoecben / een rel oft nacm ■ regifïer hebben ban f&njrbbm
fijn bnenben cnbc bekertbcn/ maer üefonbetittch ban j» fijn otar-t
§toate petfonagicn/ bietup placbtnt grooi? ?c achten/ WW»
ènbe fien toact bat "atxi inenfcb is / enbè" fijne toereken \
baet ghelftck onb$i - bjaghen toat gijjtboeScn ba$ fp nu.
«ebben bart be faken befcr ta ctelb't.
3len berben / alle toeken oft toelallc macaben/ ober- «©b^,^*-
*°open ons boo;-iebcn leben/cnbc ontallóckcjjcctjckcic &«p£rijch ü$\
^iebip baoj be^obbelijcké'bcrinbcrticbepbt ontgaen faegtipa-t>
ïön/ op bat top hier boo? fanben mogben, bqqifitbtic^ k0"^'1 W*
*nbe bterich to a^bcn,
^crtbierb5?n/toatgöe!e0hcnt-hept bat tan gftchabt■ 3Ec»t-fiM be
«ebben/ enbe als nu noch hebben/ ban <&jbt-b'nicb; e; grtcgcuttjê t
'Ötktelcbett/befenberltjcis'tfakebattopaeït fienenbe ^"®°tt?.
«tten 09 be ghene W booj ojts ghcl-eft Rebben/ en bat V»"''
«P in-fien be Raceten ï {e ons bc sbebWle to.mlbt b?'
»%^en/hoe bat ben raecfien-beci bes toeselbcs enae
-ocr page 286-
'Afffc           ticnïl Bjoeck. Het V.Cap.
ter mcnfcïjen brtlo^cn gast/ oft booj öntoctcntöept off
35oo| quaebtftepbt.
' ^Ltn biffbett/fomtopen ala-men m ben bienfï <©ob w
iscjj ecnighebooghe bagben / allef$ne toereken obet-
joopcn/enöe &P fp felbén ober leggöcn/ aft tap bic in bc
ure oii3 baobts met beter en foubcn taillen gebaen heb^
ben: taant bit hct bcrfïanbt grootcüjckg; berlicbt / enbc
cntfteecatbetttoille,
©nufctiit * ^enfcfien/bicfc-toöï8al0topieb«sttoöfriatljticl)irt
<SU*toeh 'Ön/op bat top recfjt fitmigbet ehbe fonber ecnighe af?
ShSto fmie"""BtW* "blbcelen; ober-bcnefcentoattopfoubert
te uïc i& toillen gïjebaen hebben/ toaet 't fa&? bat bit b' ure onfes
boobt toare:b.oo?-toaer men feubc ItchjelflcR fjjn felbert
poeren om forten bjjanbt te licrgeben/ om alle ttaechept
af te leggben / be ÜÜifiTe op eéne betjoojbjclte maniere te
ïjoojen/omfijrttohfcientiet'onber foec&en/ctc.
^J**** *u? Onafltacttebemercften/aen gaenbeljctfcljicfeenbart
W* «ieïC¥' onfe toereften/batbefeboo? al/nièt alleen fefter enbc ge'
fl abich en mjoetcn jtm / acn gaénbé bc m aniere bie top
ghebmpcften om bc felbe te boen / mact oock mebc aen-
gaenbe ben tjjbt: enbe bat men ober fulcas beboojbt te
Öefojgen alle goebt, / niet alleen booj <©obt / maer o<»cJt
Sjoojallemenfcften. '
%en fehenflcVbet fal oock feer pjofflticl) toefen be fejj"
^entiebanbett^.^iioma3/b(etopüobenbp -gbcbjat"1
ftebben/t'óber-leggöcn: befbnbcrüjcis op bat top alle t>£
Simdpaêlfte toereken ban on» leben boliriaccKtel#cB
fbubenmogljcn beoefenen, fflm hier af fullert wp
ïjwtebèM bjejebet banbelen.
■Sftö*'
-ocr page 287-
Yan de kortheide des Lcv»ns.           16$
Scbiet-Gbebedtkiw.
OVtrlegghendt Jatter onttüijck* zijn die cp deft ttrt uuvve-
lijeken verloren gat», feght ttyttr herten:
En verdoet met den ongoddelijcken,q.Godt,mijrie (ielenkt: Pfal.t;,,
ende met den bloedt-ftortiehé mannen, mijn leven niet.
Wat is den ménfeh , dat ghy fijns ghedachtich zijt ? oft den P&1.8.
Soon des menfehen, dat ghy hem bcfoeckt ?
GhedencktHeere dat mijn leven eenen windt is . Teghen lob 7-
een bladt dat' met den windt wech - ghénornen; wordt,
toont ghy u machticheydt, endc een dorre ftoppek ver-
tolghtghy.
Ick hcbbe ghcieydt > ia de helft mijnder daghen: Siet ick Ifaüs 38-
hebbe nu begonft.
Weeft mijn helper, en wilt my niet vertaten, noch en ver- ^faUfc,
fins«dt iny «iet, Gods mijnen Salich-maker,
R 5                  AEN-
-ocr page 288-
AEN-MERCK ING H£
OP HET VI. BEELDT.
Hert - fïet öe perijc&elen fcte u aeu- ftaenöe
3911 toan öe \»errtöt / öupöcl / fcmbe/ cnöe ban be
Boobt/ cnijeneemtutoetee-Wucöttotbe€>oöt^
To?ucöttcöepö$ enüf fict €%ef>et>t aïf? tene b?ij*
ijtepöt.
BEmercktheedat[A]de werelt, [b] den-?
duyvcl,[c]dcfonde,met[D]de doodt u
vervolgen, ende neemt uwe toe-vlucht tot
den gnecruyften [e] Iefus , die eenen-ie-
ghelijck minnclijck tot hem noodt, alshy
fèydt: Komt totmy al die daer belaft ende
beladen zij t,ende ick fal u vermaken.Loopc
oock mede tot[F]het Ghebedt, ende Godts
teghenwoordicheydtjgelijck toteene vrije
plaetfe: aldus heeft[G]den heyligen Anto-
nius, ende veel heyligbe mannen, door de
wapenen van het Ghebedt, getriurnpheerf
over hare vjjan den. Ende [n] Moyfes heeft
door het felve de Amaleciten oock over-?
wonnen. Volght defena,ende gaet voordt*
metgroote ende wijde fchreden totChri-
ftus uwen Salich-maker,cnde wilt hem vo*~
glïen: want die den naem des Heeren ae».-
gheroepen fal hebben, die fal falich vvefen'
#»*
-ocr page 289-
-ocr page 290-
Xiy
Het VI. Capxt tei.
Het derde vervveckfèl van de vreefê Godts,het
welck is de meditatie van, de perijckclen
in dit leven.
H<Ct I. voer- hereydtfel aft vw-fieüinghe dtt plattfi', {g fl
biein ^etöeelbt utooo2-göe|lelt M.
U?et2 . voer-hereydtfel Oft Qfrebedt.
. Het i point. 2&emertftt ten eerften/bat gfjp ban alle
wntenöoojutoebijanben/betoerelbt/benbupbeï/
Ft bleefct)/be fonöe/ cnbe b'occafien bie u baet toe
tortocchen/om-cingtjclt ;t)t;enbeï)oe batfe niemer*
*b«t op en tjouben om u te betbaïgljenenbe te niet
]£boen. (Ccnttoeeöen; batfe feer mactnicl}/ arcftlü <tm W*.
tftdj eube booé 3t)n/enbebat gijp obeftbenminfïeti *><&<*«"*$
"»Et en foubtfeonnen ober-totnnen fonber b? befon*nse bipw»
J*" tntlpe enbe bpanbt ban <©obt al - matfjtidt.
^enbevben/bemerc6tl)ocbatbe<£ngeIenbija?be
pnbe uptöen nemeï gjjéflaoten 5ijn gbetoeefï/enbe
"abevörtUbt Stibam upt Het aerbtfet) |>arabi)^/niet
^cSllen-tlaenbe batfe in be gratie <©ob't£ gWtïJa*
P*n/ enbe (om.(bo tefpieften) mei: oiiepnbélncKè
"wanbenberflcrcfttïtiaten. ^u^bcfo?gjjttn als
nVuanifr6n I Bat S^P ö* P.tflcn öm1 uteCi' tiijanbt
«r-neert met ttn fcljilt ban ïjet «©ïjebebt/ entte ban t.Par.i»]
|Jct 8lJcIoG.be/enbe be felb'e albu£ oach upt-bltiftftt/
|53S!)cnbe:@l)jeere «ffisobtbetfjepj-ftrarljten/ top
*" nebben foo bcel ftracljtg niet / battop befe\ma
\3lte
fauoenftounentaeber-fïaen /bie ónjS ober-
Jj«|t 5 niaer aen-gljeften bat ton niet en toeten toat
v ^ te boen ftaet/foa relïeert ong alleen/bat top
wni e oogljen op-toaert^f (laentot u.
m™V rPoint- 2&emetrftttsenbaï/ban teeïe goebe ïetoptós«*
2^'fcljen/ bieftnencn colomnen be£ Hemelt enbe nes <©oöt»
Si?ïen öer ÖeP»BÖct «etcKe te toefen/en bat iuwr ^u«;jt«apfc
?«t rab.re! jarê öepltcölrjcft enbe <©obtb?ucv)teïöch
f fie|ft[iabben / gftelijcb gftebaen tjabbe ÜfofinffY
b%»;!-fer €aJ«ita»usf/©jigen«iS/(€ertuUauu3S«/$e.
*?$" r^bbeelïieugienfen/bie ban Jjare r eUgie/enb<t.
ban
-ocr page 291-
7.6%          DenlI.Bocck, HetVI.Cap,
ban naren alber-tteplicjjften roep / enbe ten ïaetff «l
ooth ban 8et göeloof af-göebalïen jrm ♦ 3®tlmt%
öertoaerjjepbtmacömen fcggften/bat öe oojbeeleK
«BobtM eenen onrgtbnöfprltjcHen af gronbt ?ön«
SBen-raercftt oocfe / fioebeel battet gtiebonfcen toep
ben/biebpnaopljet laetfte banïjaer leben ïccïtjc^
Ren göcbaHen jgnbe inöoqbeerbijc/oft in Öppocri'
föe/ellenbelnchen berlo?cn jnn gftctoeeft/biè notB'
ianssboojfiejjtigfter/toitfer enbé «©obtbmrötigfle*
toaren / ban gflp ^tjt. «|0 't fane bat gftp tje reben*
ban fblcRen ongeïucfttn onber- b?aeght banbc $} t$f
ligfien/gnp fultberftaen/ bat roobatiigtjemeiiftöei1
af-gftetoefcen 3jjn tan een opjetftt/fupber enbe totc>
ricj) gftebebt/ enbe banbeneerftitfiepbt/ bie fp W
fioo|bén te göebiuptwen in ftet be-oeffenen bau öc
bengfibt / enbe bat fp alfco eplac?! booj ftar e fla?;
©e(toïi)?irt> pieftepbt eube loutoictjepbt <*5obt£ toom enbe gra'
$$&&bm fcftap'oberftaet gfteöaeitHebben.Cnbeaengncfip
SPïEüSLi batter göeene fonbegöeboiibenenVuoibt/ bebieff;
mn wn»«? fec ^n fencn mcnrcft öoet/biebcu anberen oocfttttf*
boen en foube / 'ten toaer bat ftp öetoaert vs^x<
öeboo? bc gratie €»obt$; foo toéeft Wejin in «b>*
epgftene oogden / enbe begöeeft u ncerftelöeH toj
Rétgljebeöt/enbe totbe <©obtbmcftticftepbt.'3liïï>lI£
fjeeft ben i£. Sïntoniuö gljetrtompïicert ban W1*
bijanben/ buö Reeft JBopfcg 3tmalecö bertoonnew
eRbe ten laetften alfoo beeï affler in benficmel W'
ïucKfaUctjlöehfjaer berblijben/ ftefcben in befetbflf/
gften beöelle ober-toonnen,                                   A
Het 3. point.©beïleg0t befe toao?ben ban €Ö*'1*JS
onfenjêalicö mafeer Rangljenbe aenbe gaIg|)«D
Ma«h.n. trupsS/geUjcKtotu gefpjOHemïtomttotmp gOPaJl-
bie belaft enbe beïaben 3fjt/enbe ieft fal u berma»0£
?faim.n8. ©cftnoe foet 5önutoe tooojbéin mijne hele/o aio*1'
foetfié g|efuJmaer \it fullén top tot u gerahen/'t f»
«öjiitujs 3P öat gijp oitg treeftt met Booibefteng ban ^^S**
nooöct mts niet bc noojbeftétf banïiefbti<4trechton£/batwbr_
fee mi»me« icKu/totu/opbat top mogen loopen algöetteii/£*
m* öe foatepnen ber toateren / bie nu aM)i« bol P* ■
rioutftcben jtjn / enbe toanbelen moepêlrit&e tv»
onfeHcre toegöenaepbt ong in be toegijen «toerX,
öobeu/ enbe onber- totjft oniS ban utoe paben ♦ *^j
3nn/epiaesüb£laö.en enbe obev-ïaftmet bef ï <"otl^ii
-ocr page 292-
Van de perijckelen in dit levers          169
ftaet on£ bp / enöe öooj 'cc giojk üan uVoennaem/ pfai.7s<,
feo toerloft bu$ / hocö en werac t)t ong niet / *> <©oöt
öie baer 5i)t oufm^aUrf) mahet.
Ghebedt, op dat vvy van veelderley perijc-
kelcn in dit leven fbudenmoghen
verloft worden.
\ A Ijne vijandenhebben my van alle kanten om-ringhelt,
*' ^ I ende eenen flrukbebben [y mijne voeten bereydt, inde pfai. ^,
^nefielettVeenemaelverjlagben^mijneoegeiivandeverbol' Pfal.ef.
ihentbeydt■ ver^agbm,ende ickjien veroudert onder aüe mijnt
fanden. VVtefal my Ityden tot in de vafteftait? Wie [al my
pfai.j0y^
verloj[en van mijnegrammoedighe vijanden ? keert u tot my,o PfaU.
Hccre, ende verlosl mijne Jiele, maakt myghefont omuWt
vermherticbeydt, Want daer en is niemandt in de doodt, die
uWesgbedacbticb ü, ende Wie[aluin de helle belijden? Laet
hfchatmt Worden , ende [eer krachtelijck^onftelt, alkmijn»
fanden-, laetfe beroert Worden, ende [eer haejlelijckj)en[cha-
toen-.VVant den Heer e beeft mijn bidden verboortJenHeere
kerft mijn ghebedt entfangen.GaetWeeb van myyaüedteboof-
hydt werft, want den Heere beeft de ftemme mijns vveenens
gkeboert. lekjnfal niet vreefende duyfendendesrolck£-,dtemy pfe
°m-rittgen,vvantgby hebt mygheroepen oHeere,endegby hebt
fijnen belper gbevveesl. Stoet op Heere, ende, behoudt ons
1 *hijdt,op dat onfe vijanden niemermeer d'over-handtover ons
tH krijghen, maer datfè kennen dat dit uwe maebtighebandt
*-,*ndedatditH vverekjf, endegby zjjt ghevvotdeneenetoe-
Pk$&j
klucht den armen, eenm belperin beqnametijden,indetribH-
**'»« laetfe m u hopen, die uwen name kennen; want gby e&
"dt niet verlatendeghenedie ufoecken Heere; maerghy hebt
*'e verbeven van de poorten der doodt,op dat fy[ouden verkon*
bigben alle* uwe leoninghen in de poorten des dochters van
**o». v is defirghe van den armen gbelatm, der wee[en[uit
&y ten helper we[en
, [oo dickj- wijls als hyuin het ghebedt
tydeufgl, ende-ftJMhwét t(-hefen in'tbeyligbe, enden
-ocr page 293-
17»          DenlI.Boeck. Het VI. Cap.
P,falio. ghebmedtjden. Want uwe ooghen ften op dt arme, eiïdc
pralm.n. om de allenduhejdt van denbeiwevighcn, ende dat fü'ch'
ten der armen, fultghy op-ftacn, ende ons falich maken, en di
bewaren van defengbejlachte in der eeuwtcheydi.Ameii.
Pra&ijcke om de perijckelen te
bemereken.
-r<Sn eerftcn/ oüer löojrt met ubctftanbt / be gantfr&e
-1 tocrclbt / rnöc bat op eenen fcHcrcn inulj enbe ure/
£to&-to>$t gljclijcft foubemogijen toefen onötr eenigjje folnnneïe:
tóE J^'ffe/oft Ecfpcren/enbc bemerct alle be mifcricn enbe
na (UU eiöe allcnbcn / btr b'aubcrc meufrljcn/ foo in be fielc/als »**
ücDamt tret Jjaerlicjjacm l(jbcn/ enbe brbancUt ben ïjerre / bat ij?**
be todthc _ ljjcr af/boo? cene befonbere gratie öcbjjjbt Ijeeft.
5£?tón         ^en ttoecben/ aenfefjoutot fomtoijlcn öe to mlbt/al*
^** met ftEicken gtjeIjccIflcR ober-bceht: gbcHjcH brn $rpï*'
gen Ifintonius bie geficnijceft (befe ffcriefcen $gu bc cuea*
turen/obermibts bat ben menfel) mrt Uacrbcr licföe bt'
toangijensrjnbe/ in be macljt ban fijnen tojanbt ftotrtw
enbepepnft intoclcketboegljcn bat gijp u fclben cn&*
een anber foubt mogen ijclpcn/cnbe be felbe ontgaeit.
•mfxerint!» 3Len berben/ff clt u fomtftts in ben bar|j/oft ten mi'1'
^^"ÜSÏ ^m eÈa,sï ^^sb» boot b" beplir!) Sacrament/ gftcls1*
.So^utom w,te b«f°cn-Plaetfe/ iae bat meer ig/gljcl#ck oft gijp »*
«Wjw opy en &cn frïwcl toaert/met een toaetaclmcb gjbeloobe / «V'r
btetom i* ö?aegftt bendeere alleen utoenftrjjbt op / enbe fpIJ^t*
«ope» Jjem toe bebittonenbieglntfcetjaelt Ijebt/ enbebiötoitt
gratie/bat gijp foubt mogen toebet fiacn be liften ciiïe.
lagjjen taan ben bupbel/ motrfreert in fijne <©obbcl»)cl1*
tegfjen-toooibicljepbt/ bat gijp tot gijeenöet tijben»0^
goebtenbebaft&aubcn enfult/ altoat ubflojcwtiP*
nititfcIjeljIcjjEhtartclJïicpbtfa-labn-^omc».
sW
-ocr page 294-
Van de perijckelen in dit leve».          i jj'j
Schkt'Ghebedekens.
J^Eere mijnen Gtodr in uheb ick ghehopt, behoudtinyuyt Pfal.7ï.
allen diemy vervolghen, e«de verloftmy.
oordeelt Heere de ghene die my hinder doen, verwint de' PfaJ.343
J5ene die my bevechten; neemt aen de vvapenen,ende den
ichildt, endeftaet op totmijnder
'«loft aiy Uyt de handt mijnder vijanden, ende vaa mijne Pfal.3»
vervolghers.
«aetomadji ghy Heere verre vveehgegaen.ende vctfmaedt P/al.9,
°nlin debequaree tijden,indetribulaMe?
AEN:
I
-ocr page 295-
271
AEN-MËRCKJNGHË
OP HET VII. BEELDT»
©aïg^t De C^nligijcn möéljatë
trcugö&cn uiier.
IS t fake dat ghy u - felvcn in eenighc flap-
picheydtofttraecheydt.vindt,vcrweckt
u door de viericheydt der Heylighen: Acn-
fiet, hoe vierichlijck ende veerdichlij ck dat
fy haer tot het Ghebedtj ende tot de Godt-
vruchticheydt begheven, [a] denheyligei*
Bcnedi&us, Auguftinus, Dómihicus, Ber-
harduSjNörbertuSjBrunoJgnatiuSjCatha-
rinavanderSeneri,Teiefa,endeoritallijck£
andere. Siet hoe Veel datter in de [b] kloo-
fters^en in de wildernilïe5 Godt dach cna&
nacht loven ende dancken.Siethier[c]dei»
heylighen Hieronymus , hebbende fijn^
borft bebioedigiit.Acnfchouwt al-daer[pJ
Sïmeon Stylitcs vol-hërdende in alle ^a'
den ende on-weder, ftaende op eene co'
lomne > ende boven al [e] den heyligh61*'
Francifcus, fmiltende in de wonden vaJV
Chriftüsonfen Salich-maker. Ende eykeS'
[f] den fondaer blijft veffmoort liggen in .
midden van alle de perij ckeleri die hem 0&*
ringhelen. Hoort,hoort [g] den Heere fcg'
ghenj Waeckt ende bidt, opdatghynie
en valt in bekoringhe-
i
-ocr page 296-
-ocr page 297-
*J5
»
Het VII. Capittei.
Meditatie van 't vierde vet'weckfèl van de Heylighe
naer-volghinghe, ■welck is de viericheydt
derHeylighen.
De voor-fteUinghe der phetfe, g^el^Ctt in gct l&ttWli
Het Gbtbedt, al£ & Ob Cll.
HEt i.poiat. 25emerct ten eetflen/ öoe bat be ifyvpfi
tigen alg fp öiet op be tattzlt leeföe«/een gocbt «öbtócgijt
tieelbanbaerlebéTaber gefi?acl)tf)ebbéirt'tbiöben |f {&<*> we
«nbeneerfteirjen beoeffencnuan be «©obtbaucrjücö; ra"*e
Öcpbt. £p gljingenbanbeugöbe tot beugöbe/enbe ^ j,^"^
*n ijabbeii gcene tufte nocöbacljnoéönacijte: maet eme bcugijBt
fp focfjten ben ïitctreuptgeöeélöaètöerte, enbe met jn uanbere
kenbierigöentasagöen/ eïibebïetigije peerbeu ban "^t-segactt
jEHag/batig tefeggcn/métbietigeénbe&aanbenbef'lc ,
begeerteuteierbenfp op-teaertj? gQebjebentotöe^ X 't
Jbeïfcfte fatten, 3We tjaer-licben facrificieu taierben TL-K'
«crbiarit met bat bier/'t toelch ben iieerei^nömén °
jepuben op ber aevbf / enbe begeert bat öet feer fou*
«contflcHen toejbê/tt toeten/öetbier ber lieföe: en
per om rjebben fp öacr tot betoilberniffen enbe öet
*tfooftettt)tU ïebéri bege%eu(foo bit öècïbenon ubers
*Öp8nt) op batfp in be fiiïteenbe eenifljcpt ban tjet
pe&ebt/ te beter enbe te gïjerufter öaren <©obt
jouben mogöra göenieten.Oüet-loopt befe met ber
9«ïten/enbebefietïDat neerfticöepbt bat göp boet/
«b» met <©obt bereeuigbt tetoefen. <€en tbjeeben/
«atbatfe/foefcbooj öaer-fèlbê/ fooboojanbereber*
«r*göen tjebben booj öet göebebt / enbe b,oe ïoan*
oerbare bingoën batfe in alle elementen upt-gftej:
}*«Jt öebben.t^ooj öet göebebt Ö«ft «Kliagben re^ jüteij.-
penboen op-öouben / enbeïucberom b' aerbeboen *
«Ipjoepeu / eenen auberen. öeeft boo? öet felbe ben
iw£cïlen SöefBntöepbtbetRrègÖcn/eenén anbererl
^eTtoocfebenboobcnftetïebenïrieberomgcgeben.
*gMto rjoe grootcltjCKg bat.<0obt almacöticö öet
«F™* enbe bc <©obtb}Ucötic8èpti£tt>aetbetenöe.
^"«erben/öemèrtHt/in öoe grooteperQcneïen bal
Sr,™«^btfeöemcnfcljen géfteït 3ön/enbe öoe batfe
«vaeer wgöenocötan^/oocHurt miööen banöare
-ocr page 298-
274 DenïLBoeck. MctVlI.Cap,.
Pazto.i.i.j. aiber-tojeetfle^nanbenbajteinc flapen / niet tegen-
p.ï.cts. ftaenbe batbenl^eere ongfoabtcft-toglgbertnaent
Matth.i«. ïteeftjSDaedtt cttbe bibt/ op bat göp "iet en baltiu
Bcm fa. i. beRojïage.Banbcneben/ fegfttbenl?.,j5ernarbu£/
&c s.Aadr. rÖliopt»énacl>ljjeere/lïantierfiincfeei3tjDe/öUeg9t
ben pijl inben bacft/banbet rechter 5nbe boo? toan*
belt bc behorametinge bol bup1terniflen.©anbobg
ftomt cm$ öebecljten ben miöbaegljfcljen bupücHCn
Inp-lieöcn Man foo beel bijanben omringöelrjijnbe/
Mpben betfmaojt in ecne fctjabelgcfte gerujticöcpt
tube onacljtfaemöepr5ïnp jtapcn/alg ï»p aïbermcefi
betjoojben te üjaRen>rop 5i)n tracgjjin gf)eetlelöcfte
faten/blpticöüi tijbeïijcne/lupe int gftenc/bat onfe
falicöepbt aen-gaet /beerbieft, tot onfe epgftene be*
Ecciüx. öetüemfje. 3Dic fal bejS tooberaerg ontfermen/ üie
ban een ferpent g&eflagften i& / enbe allen ben gï)e*
Halm. 88. nen/bicbebeeflen gijenaften* «©flpJüeere/biefteet?
fcljappne ftebt ober öe maeftt bet 3ee/ tnbe gftp jliït
be beroertenban ftate baren.
©m meftsje H« z.point.^emerc&tteneerften/bjateen foïacg/
ïtittei. troojt jjatbe^epligengetrocKen fteböenuptftet gebebt/
tambarirS faobattet beel banfiaer-ütben beel jaren fanbet
mib at é cenicliberbjiet/ fonbet eenigfte menfcbeUjcftebers
ut* ncmciöc troofïingöc irtbe toilbernifTe bol-lierbtl)ebben/fom^
gaeüt/Gto niighcingrooteenbemenicftbulbigearbepbeneHbe
fsitbcïbee» petncnelen 5 ja oocft fommiglje in tonnenten enbe
*?tcu ïöben. 3©antuVoc conberfatic/ o ^eerc/en b?engft*
geen berbjiet mebe/maer gftp 5P,t gebioon in groo*
teb?cugnbtenbebnjbfcftap banuïuefcmtepnen/ a
mijnen jÉ>alicfoniaecfttr/ te fcftenchenubJenbJtjn*
uwen tofjii/bie boojt-bjengftt ontallijcfte maegftjtf*
feenjS/ uVucntoijnmet ben toelcften gf)p uïne $?epli*
gljen b?oncften maeeftt. (€en ttneeben/oberbenctM
ijbeifteptban allen menfcöettjcftentroofri ïnant JjeS
gaetboeftatbooj-bp gftelncft «ne fcöabubie / enö*
...                 Dit is den aerdt van de Wei-/*/!,
c«5bl!           mt fy mfi sH' ihen6echt' *n nfl
Aen de Vveeldighe herten;
Maer als eene bit vervliegbt x,y \grt,
VVanneer denhonincl^isgheHort
Soor-firadtdmgbeefimstfmmm.              e
-ocr page 299-
Vaa 3eviericheydt derHeylighefl. 275
iHaerbebletielinghentoaneenegoebe enbeheplige pi«rs
Shebachte enbe mebitatie/ttcrblnben be ftele/bie in
Öên Peere ftaernermaectï'teemt. 9©ant in het ghe;
btbt/ fcght öcn il?. ©ernarbusvbjinct men ben \utm Bem.fer. i»i
bic ben geéfïberf)eugJjt;ben ghéeftelijcKeu intjn/bie inGa«i
öjonefcen maceftt/enbe boet ben menfeft alle ïuerelt-
fclje enbettlecfchelndte binghen bergetcn.<gnbe ben
^♦2fiugujlinujS/ booj-tiianHjpnbe metbepglenïisn
be <®obbelücfieucfbc/feght: foeter jijn be tranen
frer ghener/bie bibbeusban be blttbfchappcn/bie men
feftept upt be fcfton-fpelen. €nbe fcaat feghthier af
pen Stoniitchlrjtften ffoopheet «@atoib*®heUjtK ben
Öertnerlanght tot be fantcpnc ber ïöateren/aïfoo/
netfangijt mrjne fiele totu/ o <©obt. Cnbe toot fal
t>en ®eerc/£ie rpth enbe oüertoloeöich isr/ in genabfc
üefen gftctoetUfêp faï ontïuöfeïficn geücn bat hp be*
ïooft heeft: gjchfalbenbazitighenoranietgöetoen Apocii.
fcanbefontepneberlenenbetoateren, ïEJiefalmpiobus.
torleenen/ batnujn ghebebt ootKtoerÖoojt toojbe/
«ftbat mp <©obtgetoe het gene/bat icn netmachte*
. Het 3.poinr.55emetthtöoe bat be J^eplighen inben
öemelonfepetijcfeelen/enbe onfenarbept aenfcftou* ©« mttfugen
pen,enöe hoebatfeboojöeUefbe/biefebenmenfdjé wumsjmu*
ojaghen / toierichlijck <©obtaI-machtich booj ong 2S!ll
öibbén; enbe hoe frfjaöteöbat het i^/batïop jïaper* XSrwK»*
^«ttich 5Ön int beneerftigenüan onfc faftchent/be* m itc^e
jonoerïhcm'tbibben/enbc bat ïnpflou enbe traegh tam on&
«•men in <®oötg tegjten-tooc?öitr)cpt/lup enbe flap
$ninjt mibben toari be nietighe Cherubijnen enbe
SeraphtinenJ €nöe hier om té't/ batöe ï$.$tercRe
met recljt bibt/ bat öèn hemelfchen ©aber foube ge?
«eben onfe gebeöê met haer-Ueben gebeben rfamen
* ontfangcn.f€entl»eeben/ftoe bat fp ïieben in be*
^umicheut ben $eere berheffen/inbe nergaberins
sgen bcjS gheleotiighenüoïc&&enbe in ben fetelbeï
oberen hemïoben ..ISJier om bcghint ban nu af te
«erchc te jtellen/ ofieïe / bie be b?upbt €h?i|ti 5tjt/
'fgene/baer ghn toe ghefthapen «ijt/ om hier inaU
«rot te üo!herbèn/noc§ en gheöooght niet/bat gijp
«oo? ijbeïen Hiapenbeïöerehen / «tel ttjbfcé onnut*
r-*8tfe toerquifl/ noch bat ben tnbt/ öicu ghefteit ig
tó Sct Shebebt/ enbe tot be <©obt-to?utï)iichttibt
«««ojtenbeöerminïiert Xbo?be.
$ %                         .G.hebetjiÉ
-ocr page 300-
i-]&         DenlI.Boeck. Het VII. Gap.
Ghebedt om de viericheydt der Heylighen
te verwerven.
Pfl at T^E heftb&cmikeyt heeft mijn aenfiebt over-dnkt-, mijnen
*-*Htere,mijnffl Gadt,Wantickvremdt bengheVcorden mij-
nen broederen uVce beyligben,mde een uyt-lander, Want ick. w
geender manieren gelijck\en ben denkinderen mijnder moeder,
f 11 torirfe»
llVee ^^kl'VFant ukjemeniie, datfy in haerleven vervult
t'acgljm ti." lijnde met den heylighen Gheefi, ende met uWe gratie, nojt
Eh*3.0'!^ opgehouden en hebben van te b'uldm,dat[y in de Godtvruchti-
totwbdu ghe Veereken hebben volherdt, ende met aüe [orchvuldtcbeydt
gheWandelt in uWe Geddelijcke tegen- Woordicheydt. Och met
hoe veelfuchten hebben fj voor de deuren van u hemelfibpalleys
ghekloft, ende oockJ>eWeegbt u alder-goederticrenjie herte, <f
Heere lefu'. met hoe veel-der-hande begheerten voleotmoedich-
bèyts, hebben [ygepajfeerl door de Wel-ghe[cbiecktejlacb-ordre
van uWeH.Bigbelen! defenbuyghden hondert-maels' daeghs
fijne licbamelycke knien, endeduyfint-maeldeknienfijndcr
herten totu,endedien met Weenende ooghen nepuyt het diepfit
fijnder herten, in droeflieydt ende teghenheydt Veefende,op dat-
ter eenfiraelken van u, die deSonnederrechtveerdicbeytzjjt,
ïnfijnfiek [oude fchijnen
, Waer door de Wokken der boofer
ghedachtenverdreven
, endededijflelen ende doornen uytfijnl
aerdeuyt-geroeyt[ouden mogenWorden.lckver[ucbte[oovetl
te meer in mijne mtfirien ende allendicheden
, op dat ickbaer-
liedenfiudemoghen naer-velgen; 't is Waer, ick\heb denWiUt*
tnaer ick^ enjie niet hoe dat ickjbet felve[oude kannen vol"
Caht.3. brenghen,'t en z,y dat het my van u gheghevenWorde. Ick.fó
cpftaen, ende u aüemfioecken, den Wekken mijne fiek bemindt,
ickjal my in eenicheydt vertrecken
, op dat ghy [oudt mogbett
[preken oen mijn benemende dat ickjoude voortgaen van deugb"
de tot deunhde, tot dat icku[alfien
, den Gedt der Goden, &
Sion, tot dat ukjronckengbemaekt Wordevan de ovtr-vlot*
im'55' dicheydtuWes Imjs. Hiertoe, biddf\ck,H 9 Ueere7.leydt myof
-ocr page 301-
ie paden uWergheboden, indefe verWoefte plaetfe volfcbricke Pfal. ii8.
ende vervaertheden,op dat icku aitijdt mach dienert,met vreefe
ende bevinghe;noch dat ic{ niet en zy alte onbevreeft inperijc-
kelen,nochalte kleyn-bertkbinteghen-Jpoedt.Ditmaecktmy
Bcfnard.
voor-Waer vervaert, ende door-fnfdtmqn herte met hetfweert *p«» m^"|
van eenegrouWelijcke vreefe; dat ickjn 't middel, vanfoo me- fOT & sö?sI>-
f!tcbvuldigheperijckelen,nktbevreeJl,nktgli£oeffent,nocbniet ^u-lj te _
fonbvuldich ghenoech ghevondm en Worde. Wanteenvan ^ i,ac %<,&
bcyde moeten Wy door onfe onachtfaemheyt voorgoedt vinden,
hijansteiv e</
te Weten, dat Wy t' eenemael den vijanden over ghelevert stijn,®
ul y
ende datonWetende(t WelckvanonsWil keeren; uWe goeder-
tieren goedtheydt)oft, is 't dat Wy foe ghcftclt zijnde, door uWe
inachtighe handt beWaert Worden, dat Vcydan Wel voor on-
danckbare menfcbengerekent mogen Worden.Hierom breydelt
Ifaue 45.
Wijnen mondt, met uWenlof, op data mijne Wenken gheb;ne~
dijden. Wantgby beveelt,altijdts te bidden,ende totghecnder
tijdt op te houden. Och, oft ickdan mocbte doorgeedejoorbey-
l'gheende Godtvrucbtigbe Wenken uWen heyügm mcmgbp-
benedijden,als mijne kranckheyt,ende d' ongefladicheyt mijnder
herten niet toe en laet met u tefpreken; ende uWe glorie te ver-
kpndigben met de hemelen, die gby gbtdwrichlijch^als eenen
loon, een paleys ende een r'vjtkdat ons belooft is, voor onsaen-
fihijngbeftelthebt! Want gby bebtmygbefchapen totuWer
eere endeuWen lof, ende fat ickjerWoefi ende verftroyt zijtf-
de, foo metier herten,. als met mijneocgben onteere u, ende als
hkbet Wie-roock, ende eenen alder-foetjlen reue^offer mijnen
Keerefoude moghen op-dragben,fietfoo zijn daer veel onreyne
gedachten in mijn herte opgerefen.VVatfalickdoen ter Wijlen
defalvingbe van hetghebedt,ende de medecijne van de beylïgbe
contemplatie verkeert ende verandert Wordt totfchuldt, ende
tot Wonden ende quetfuren mijnderfield'ter Wijlen hetghebe'dt,
tyvelckjen ander voor een folaes ende lavtngbe dient
, my
groote droefbeydt mede brengbt "f ter wijlen de toe-vlucht der
attendigenaen my verkeert wort totgramfcbap, ende ten laet-
fi^tervvijlenbetalier-meefa geketende dijpijfe',: der f.ngelê.
Si                        wèlck.
-ocr page 302-
*78          DenlI.Boeck. HetVII.Cap.
VpékkjsuVoenhf, ende hetghebedt qhbetypatlangber éktrt.
             acn my eem Vvalgbinge ende eenen af-keer mede~brenght?mijne
jt' 5*' snvolmaechtbeythebbenuVceooghengejien,enverlaetmyniett
tnfcheydt van my niet \ endeïckjal handelen, ende niet
»p4
Cal. 131. bouden-,ickJalvlieghen,endenietru8en,totdatickjienHeere,
eeneplaetfe vinde, een tabernakel den Godt van lacob. Ickjii
fal mijn ooghen geenenjtaepgheven,ende mijnt YbynbrauWen
fiuyméringhen,tot dat mijn heerte tot u onttakelende dat mijn
hegheerte my tot u treck§,die daer zijt hetghene dat müpi harte
Joude kennen begheeren, Amen.
Pra&ijcke qm te komen tot viericheydt
der Heyligheri.
hüt i^tocit T#rteetfkn/fïeltutoety.J3atrooncn/befonbeïÏ!fc&öie
fttrömt öc«s * u alle nuenbcn ballen/als to'e-fienbers opu gfcebeb?
icft&É? ex.mÖE toctcften/lécflmetI)4«-UelJeï'3jcpfaImcncni»elof-
me jma-ttó^ fangben/enbe neemt baer-ïieben affettie acn.
ilgjit fjjnê ^mtbjecbéyletnèerflclijckopharebefonbercbeuclM
«ssö&mnsu beu/ enbc boïgfotfe naer.'iSube op bat ghp bit tyel (oubt
ki ogen te toereke flellen/foo booj-leefi fa?cl)bttibic{jlBcft
Ijaer lebens.
^enbetben oftert boogare hanbenaen bendeere/
tilue kpube cnbe ffautoegijcbebeit,
Men bierben/ befoeckt ftaet liebeit graben/reliquienj
enbc bcrïucckt b aitbete, mcitfcijcit boo? ti etempel/enbe
feoo?het berhsïcnbantgljencbatfe gbebacn hebben/
om ftaer ccre te bcto tjfnt.
3ïen btjfben/brgheeft u nceïfleljjck tot b' oeffenittgfte
ban 't ghebebt/to ant foct hj ooibt <©obts is bieuicb enbe
bjattbenbe. Ijjier om is 't bp al-bien bat ghp kaut/enbe
Üap 3ijt/komt tot ben^eerc/fp?eckt tot hem/bie baer ipï
ten berflmbritbe biet / pijp bie anbers niet en jjjt y ban
fïof/enbeafftbeit.
Mach ^cn ^m/S^nfktt-h§s als bc kinberen ban %ftatl
4 '" eenen jaetlüekettbachljaöben banket bier/ ofte urim,*
^vn'9' op ben tocitken fp ftaex bcibcucbben / om bat alf-ban;
ftaet-licbcn tipt ben ftemcl ftet bier gbefonben laas^
enbe ober fulcks «©ribt bcbanckten:befgbelückcn moe*
%m top eenen fefteren tgbc feiefen om <®aï)t al-marhttcb;
S i,%                     :.«-,•<                             ■■ jejobett
-ocr page 303-
Van de viericheydt der Hey lighen, 17 j?
tcXoben enbetcbanckenboo? bcgratie ban onferecht* ©crfesefs es»
tyeerbicih-makmgtje/ettbe ban onfen roep/ enbe boo? be nm W**»
loemietttoinghe berfelbe/jae bat meer js/bjp bchcojbcn ^^wmt
ftet bier ban fijne <©obbeljjcfcc lief bc / elckcmetebcr* üan utoOT
njeuroen enbc te bermeerberen, l©ant to at kanber foe* roep en tertjt
ter gebonben too^ben^ enbe to at iffet niofijteljjcker^ljci tattutj} ma»
gaet allegheboelen i)tt menfriten enbe alle bltjb fel) ante #"?*♦
boben/1 gbcne be fiele/o 0eere 3lefu/ in u fmaeckt / be
toelcke ban haer-felbcn niet bermeten en i<$ / maee ijf.
uleeft/bie 381 &aet leben enbe ghenoeeftte,
Schiet-Ghehedekens,
HOe groot is de menichvuldicheydt van uwer foetichcyt pfaf.ja,
Heeie,dieghyv£rborghen hebt den genen die uvree-
ien.
In 't aenfehouwen derEnghelen,fal ick u lof iïnghen,ick fal pfalra.n7t
aenbiddentot uvcen heyligen temperende belijden uwen
naenj.
Ghelijck dennette begheerte heeft tot defonteynenderwa- p^
teren,alfoo heeft mijne ficle begheerte tot u, o Godt.
Ifk hebbe mijne handen uyt gereckt totu.mijnefieleis voor pfal.i4v
ij als de aerde fonder water.
Heere verhoort myhaeftelijck, mijnen gheeftis befweken, ., . ,
De rechtveerdicheydt falmy,als eenen palm boom Moeyen, .. ■'
ghelijk den Ceder-boom van Libanus, fal hyvenaenich-
vuldight-voirden.
S «           AEK
-ocr page 304-
2.5S
A EN-MERCKING HE
OP HET VIII. BEELDT,
ontfermt u utoet^oeöeröe $♦ &tuW
ttott alite neerfttdjepDt om Ijaer te btttfycmmi
öooi u «öoör-tuucljtirö leöm enöeutue
lHetirï)epöt.
BEmercktdat[A]deheyIigeKerckeisde
Moeder van alleghelqovigen,endedac
defelvevan[B]de duyvèlen, 'ketters, ende
on-geloovigcn bevochten wordt, door wa-
penen ende fchriften . Soo dat den duyvei
een groot deel [c]des werelts van de heyli-
ghe Kercke af-treckt. A en-hoort hoe datfe
van hare [üjkinderen hulpe ende bij- ftandc
eyfcht ende begheert door ghebeden, ende
beteringhe van leven,al is't datfe vanden[E]
heylighen Gheeft,ende varide[F]Enghelen
befchermt wort.Dit vereyfchtChriftus le-
fus onfen alder-goedertierenften Heere,
oock vanons die; [cjinhethoochweerdich
heylich Sacrament des Autaers(t'onfer lief-
de) fy-felven ons mede ghedeylt heeft,ende
hem gheweerdi'ght heeft met onsrewefèn
tot het eynde des wereldts, al was 't dat hy
wel wifte, dat hy hier doormet veellafté-
ringhefoude bevochten worden jdewelcke
wy behooren met vierige deughden te ver-
drijven.
Het
-ocr page 305-
-ocr page 306-
Het VIII. C ap itth.
Van 't vijfde verweckfêl, de liefde tot onfe Moeder
de H.Kercke, 'fwelckisde meditatie van de
verdruckinghe derH.Kercke.
HEti.point.25emertnttcnecrflen / ftoebatonfen j|ije<0c*t^
£>alie b-maner be i£.$tetcfte alg frtne b?upt met ne $&«§&
fSnbierbaet b\oct gftetrout/enbe befelbe ia fuïcner hanint j,-<*ft
poegften btminbt beeft/ bat np booj ftaetbe bittere ^ÏL^
«QobtfteeftiJiiuen fterben: enbe bat hierom fijne Ss&
Bhetroumebienacrs (aïjSfpbanftareiJfjanbenom* ujüt/iioeè»
ïtngheltijS) haer ftloccRelöcn beftoojbeit te ürfcfter* wmoctbooi
J&cn/ entiemeteenefonbcrüngljeiijQnncfoepbtbooj ^■aau
jtaertebeftyten. (Ccntmeeben/ ober-legïjtpebeel
Sepligfte enbe<©obt-bmcfttigftemannen/ bat Biet
Sftebohben teo?ben/bie öoo? bageïftcfefthe tentatie
«art tegften-fuoebt enbe beriiolgbiugUc bekocljten
«oiben ♦ 3©antaUebie ©obbelbtnkbenmivlcmri j-Th»*
^Öjifto/ tiïz fullrii berbolgfiit^gfje ïnben: nocfl baet
fb fal geene moepcltjcnttcpt bet berboïgmgbe onts
«pelten/ foo toannecr bc neetftitftenbt om be €5obr-
«?«ffttirftcpt te beocffcnen/nict acrjter-gfteïaten en
Jbojbt.^uj fter-bacït met ui»e gebachten/ftet gene
Pp boojlebcn tnben gftefcftiebt i& ■, enbe gfjï1 en fult
j^toube (£eftamcntnieteeni)tnben/bie<©obe aen*
PÖenaem ig geVbeefi/ben Voelenen iian te bo?en gQe*
JÖcftljet goubt nietgftefupiJetten ig gftetoeeftöooj
öetbien>antegen-fpoet.(€enberben/bemercKthoe
P^ooteberbolgttingbenbat begftebeeleït.ïtercKe
'uotboojbe gftetjcele inerelbt / fooban be (Curcnen
?'ö iian.be fêepbenen / maerbefonbervöcfc ban be
^ttcrjs. 3Dat ïtonintH-rrjcKen en bebben befe niet
"Ernielt \ Wat ftepïigfte olaetfen en ftfbben fp niet
"nteerti|Eaetbobcnaïiiïo?btbe ïf.iüerefie bet*
i^'Bbt ban aï-fulcne / öie cmalbcK \t\tm enbe noc&*
,*"$ in be feïbe ftercfte eeniglie göceftclöCRe ©bet*
£;^bt bebicnen. 3©ant befe öienaer g Cöjifti 5«nbc
««in:n ben !|.25ernarbu^grjetup8öt/bienen^nte-Bcïaar4.
J-tft:fn ^nn beteert boo? be goebcten beg peeren/
£* «t beVbijfen nacbtang ben i?eete/baer't al af hót
«Beene eer e ■, fto bat be J&. ïtertfee met recftt matlj
§> 5              feggtjenj
-ocr page 307-
*8i Denlï.Boeck. Het VIII. Cap7
ifaia: j«. feggftem&iet in ben bjebe i# mftne bittetftept b'ai*
®e quaöe ber-bitterfte/ eerft Bitter in be boobt bcr ffeartela*
sjjceftÉïgcha ren/ baet na nocfi bittetbet in ftet bebeeöten aan b«
j£SE^*ettcrj*/enöe ten ïaetflen albet-Bitterfte in tie boei*
psiajawsmt ^ mamercn bfln mync epg&ene ftupjf-gftenaotem
Gree.hom. Cnbeben $.<®ïego?m$ feg«t * ^c« late tnpboo?-
a,7.inEu. ftaen/beminbeb?aebet£/bat <©obegfteenenmee#
beten ftitjt aen-gftebaen en tnojbt ban iemanbt/al#
fcan öe p?iefïer ?s/ alg ftp ftet / bat be gftene / bie W
totonber-tanftngfteban b'anbere göeffelt ftaööe/
on-gftefticfttelfjcleben/ enbe batfp feiber fonbigen/
bie be fonben fteftoojben te Beïetten.Cnbe be fonoen
biebanbcKeligleufé perfoonengftebaen too?ben/
en jij» eocft niet minber/ban be toeïche ïbp gefteelf
gftemepntencnbebergaberingftenbeKlagften / ft*
jammetlftcBeh gftefcftenbt enbe mig-maccRt 3tjfl>
toaerban oat&fömmigfte/ algfpbeftoojbentetb^
fen ftet fout be?s inereïbtjS / foo 3ön fp bttacjS enbe
on-ï»ÖjS güetoojöenscnbeaïgftaet-lieben toe-ftonöt
een «Sngftelffft lebenop ber aetbente lepben / enöe
anbercingoebt eremptïboo? tegaen/ Rebben all*
berargeringfte in be üooerelt gftcb?otftt / ia 3ftn oot»
ïeeraerg enbe meejtcrg gftetao?ben bet bttialingen*
«©«fat f«b H« xpoint.^emeaBt ftoe bat €ft?iftug <3jefu0 up*
tictj-macckec eenéon-epnbclftefte liefbe/fp-feïben aen fijne iüertf
^.^L fec acfttcr-gftelntcn fteeft in ftet ftoocörineerbtfff
Smammr ïi^acrament bt$ 'JDutaettf / op bat ftp aïfoo met
y#%u&e& ftfler foube ntogften ïnefentot ftet epnbe be£ï0f
relbtg toe/ tot befeftermingfte enbe ttooft ban auj
gfteloobigfien ♦ SSemetcftt nu ftoe beei on-gfteïijcHP
bat ftp fp-feïbcn t'uVoer tere onber\»o?pen fteeft/
ftet toelcft ftem aen-gftebaen \nojbt foo ban be too^
DeraerjS enbe Bettetg/ bie ftem niet alleen metboe^
ten en placftten te treben/ maer inet ontaflftcfie art'
bereonöeftoojlncftemanietent3 onteetê. Cnöeocft/
oft bit ban befé alleen gftefcftiebe»maer ftet gljene/
bat beftlagften£ Yombicftijï/fuïcftgfcJojbt ftein m^
nicftmaelacn-gebaenban Catftolftcften/ enbe forti'
mtge $?ieficrg/enbe KeUgieufen/biefonbeto^ecp
fcan fntte «©obbelftcne IBajeftept lebeu / foo bat ftP
««t. » met tétftt bit BeMlacfttaebet ommacljgfteb?upcb^
•MOkij. ^ec mebe öm ttn»|ïrtB<ntfit in ftet ftup£ ber gft^
rot/ bie mp Berajnben. Wmt b» Uooj b?n »gg
-ocr page 308-
Van de Liefde tot de H.KcrcJce.         z»$
}}»er btoebt befleojben gfteftojt te ftebben/ btft fteb*
«en ben fpot metöem gfteftoüöen/enbe ftebben f)em
«nbcr-ïnerf gfietrupft. SBemcrcKt nu ftce bat be on*
J^tfaten eenen ftetteliKften ïüonincH/öte wet ftaer-
J!|bcn intïacft-o?ö?e|taenfoube / oock met ftet tuf*
Jjf gen-ftelien ban bare epgftene licftamcn/ftcïpen en*
9e boojjïaen fouöemboet het felbeboojuttien Jto*
Ötieft CftjtHug'giefug/tooo? utoenBaber/uïoeh
ifetlofler/öen ghenen/ bie u foo menigöer-lep teel*
XJoen betaefen heeft; ten ïaetften/boet hetboojbeti
•rJupbegoin utaer ftele.
>ft*iet5-point.?5emerctfiaeWoec'ftel9cftbatbe|Ba- $« bat t*
Mwbeenboo? haren <©bbt tnbe fpne ïterefte gfte* ajjraiwn'/
Spt&tenftebben/ enbe in fcielcftertoocgften öat'öe ££*"£«*
^ï>o|ïelen/|parteIaersS cnöé 3teeraer£/na öe boobt sSSJ%S
"£ SaïicljhmabetjS geftreben ftebben/ enbe befon? u^it uooj
erlr)cftboebe^^.möanafiu^/^ieronpmu3S/?l!u; t>e mtxax
$
BuitinujS / etc. be ftttterjS met Rare feftjiften / enbe «BoMssöehts?
?etbeel anbere manieren betooehten hebbent met «WW»»»
£?e-bantghe föjgh-bulbichepbt batfp/ aïggoeöe
gacfiterjS/op be tojen^ enbe ioacfit-plaetfen ban öe
g««erche gheftelt ;tjnbe / gbetaaecftt ftebben obet
g«ce ftuböétenöeftefabé niet aHeenftjc üoojberhterj*
f**■ ftelen ghetoecfl / het toekft toeï het p?incipaeï1ïe
jf'^aer hebben befgheUïthen oocnmannelnch boo?
^a?ÖÖepbt bet ^epitgfter ïtetefte göctlaen/gelncü
sfjtoentlnclt gheöaen hebben be l?epnghen M*'<-
kjpaugenbe(€hcmag Cantuarienffë. (Centïoee*
{u?£öoe grooten gïojie batfp hier boo? berftregljcn
KDöen:toantfp'niet obet-toonnen en hebben tube*
bf?E fcyanben/maer bc p?it
Jöemaeftticfteben ber öuptterniffen.(€enberbcn/ ^P»^1 -f-
Mr ttmacÖeencn/bieeenenopjethtentitoerheeft/
?FiÖchbenl|epHgften g&ominicug/ 5?rancifci«s/
J?8natiuö/f abèriujï. ©ooj-toaerttoaelf 2Hpolte*
Wen tocPll«Ö beeghg/ïattel Steïigienfe fetfooj
ïE ïln getal/hebben meer gftearbepbt enbe mrerbes
fM??ucftten toergabert / bah öüpfenbt anbere. t©en _ _,
Oh wn ggnatiujf ïöajS getooori te feggften/bat ftet bp ign»-
boWQobelrjcBïöa^ftae groote faisenöat<©obtuus-
&a? »rcn mehfeö tuajs toereftenbe / Vöaer ftet faeefte
fihpfce" ttic"ft9 t>ie toernreghen gratie Vneï ïnaets
wtD?wpefteniic. 3»m-ftoo?tbanutaeïEïoi>ï>er be
--■■■-■■■-                             ^MtuH
-ocr page 309-
a?4         DenlI.BoecL HetVTII.Cap;
©mnaatöcï^.ïtwRêumctberctoo^bcn aen-fp?eftenj „
^Mettkstet nen&aneoïitferrntutnnnöer/bieum mijnen bupt»*
«wf negen maenbengöebjagöcnöebbe/enbeubipjarei'
j.Mach.7. mt\c\n gijeg{jeöen enbe gfjeuoebt Ijebbe/enbc tut D#
fen ouberbom gt)eb?ocljt.3Jcft bibbe u fone lint gï)P
ttuïfaenfïen totben Ilejrel/enbebeaerbe/enbe tof
alle be bingïjen / bie baet in 3$n; enbe bat gltt» toet*
ftazfy öat <*3obt bit al öan niet göffcöapen jjeeff/
enbe öat söetïacöte bet menfcöen; 28ïfao fal 't gö^
fcïncben bat gijp oefen ,£>rf}erp-recliter metü?ecf«»
en fuit-,imer toecrbir ö getóo?bcn 5Unbe utoer bïoe'
beren e«bebeeïatï)ticö/ oiufangtytbc boebt/op ba»
icH inbebei-möerticljepturaatlj met uïöe bioeDer?
mt; fangften ♦ 3!eiW)oo?t bit feggfte icn ban be $•
ïêercfee; toiant booj öaetjijntaipBet-boïen/ enö*
tnc j toojben Ban fjaer bagöelijcng gljiefptttf/ óp bat WP
in l)eplict)cpbt enbe retljtbeevbicöepbtboo? &tf&
.. , foubenïebeh. ©ug laet ongaen-nemen ben pev
j,Mach.t. ban|^at^atï)taö/ algtöp fienbeberberbeniffcon*
fe0boltbg.£>iet/ be tjcpUgïje bingoën 5911 glienJ<J?j
ben in befl,anbenbetb?enibc/ fgnentetnpdi^ai?
ten on-ebel menfct} / be naten fcan fjaetber glo?ie>]
^jjngljebangljen \nect)-g[jcbocrt/nare onöeriingtf»
3ün boobt-gïfeflagljen in beftraten / enbe gare joiw
gfeelingcn 5911 gejïajben boaj ber injanben pfltttf-J*
aïïe Davetiemctinglje \$ ïnecfj g&enomen/onfe öe£'
ïiglie bingoën / enbe onfe fcljoonöepöt / enbe ow
tlaerfjepbt igbetïuoejï.
Chebedt voor de H. Kerckc.
?falm.i. 'T*' Samen hebhenghefiaen de Konïnghen der aerden,ende i»
■ Princen zijn te fame» over een ghekomen teghen dl"
Heere,ende teghenfijnen Ghefalfden,endefijn Kacke:D'ter
Thtea.1. Voeenende heeft fy geWeent des nachts,ende hare tranen *jf# °?
hart Voangejnde daer en is by na niemant diefe trooft uyt w1"
harebeminde.Sy heeftghéftoont onder de Heydenen,endejj/
e
heeft gheen rufteghevonden; alle hare rervolgbers hebben h#c
achter-haelt tujfchen de benautluden haers kindts . Daer of1*
ben ickyceenende, ende mijn ooghen Veater voordts-brèngheK
de, Want mankinderen zjjnverlorenglK'Worderir ^ant. n
-ocr page 310-
Van de Liefde rot de H. Kercke. %%$
tytndt heeft de over-handt ghekreghen. Het kindtende- den
"uden man,hebben op i aerdebuytengheleghen;mijne maegb-
Aen ende mijne jongbehnghen zijn gbevaüen met den fleerde. _.,
üoeis'tgoudt ver duy siert, hoe is die befte vertye verandert, ' '*'
^°zijn defteenenderalder-heylichfterplaetfen vtrftroytint
"0oft van adeftraten! De heerlijikj hinderen van Sion, ende
met den beften goude, hoe zijn fy ghedcht voor aerde
aten,hetVeerckvaneenpot-backers handt'. HareNazaree»
witter dan fneeuï», bünckender dan oudt ijvoor, fcboonder.,
■wfapphirm, Religieufeperfoonen tyelverftaende, fommight
nrvalligheende Priefteren.Hun aenficht isfVeertergheftiorden
**nk<)kn^ ende [yen zijn niet bekent ghéWeeftin deftraten-,
aMomdefondenvanharePr<>pheten ^ endtom de boosheden PfaLioj.
eentge hare Priefters, hebt ghy Heer e met eene rafendegra-
,'t "P ghesloortgbétyeeft op u volc\, endeghy hebt eenVeal-
iPmghe van «erf-deelghehadt,endeftet die ingheele zijdeklee- CCH'*
crenop-ghevoedt Veorden, hebbendreckjm-helft. Ghedenckt
^eereVoat haerghsfchiedtü, aen-merekt endefiet onfe ver~
waedtheydt; enfe erffeniffe ü voor-Vcaer ghekeert tot de
r^tnde, ende veel Religieufeperfoonen zijnVoedei-ghekeert
f tyypten; de knechten hebben over ons heer-fcbappijegehadt*%
«o- m U niemantgeVeeesi die ons uyt hun handt verloffenfou-
e- Be^eejt ons Heer e tot u, ende Vayfullen bekeert Voorden; ver-
leut onfe daghen ah van 't beghinfel. Keert af van onsuWe
Yanifthap,ypantuVi>e kinderen zijn verlaten gbeVeeeft, ende
ttel menfehen zijnder die eenen Veaerachtighen ijver hebben
'iHtiVi>eeere.Verhoort,Heere onfe ghebeden,op dat degheheele
^de tyete enfcj^nne} dat ghy onfen Heen onfen Godt zijt-,
"' dat uVoen heylighen noem acn-gheroepen ügbéV/eeft over .
lr«d ende fijn gbeftaebte, Amen*
Pradtijcke
-ocr page 311-
%%i DtfiII.Boeck. HetVIII.Caf>'.
Pra&ijcke om de H. Kercke in noodt zijndci
te liulpe te komen.
tastte? &2 T<£rtcerfïnt/hetisgocbtgbefiabigljegbcbcbcnaentÉ
j|.tócix!5c tij nemen/enbe bie tot bc fy.Vieitkc boegen/ oock tot be
baltftsnno! J9?ütcen/enöe ben genen itic be gtjemepne toelbaert feec
toojöcccn ai= boojberen ofte hinbeten konneh; itlbtts fegbt üen fali*
u
SfciigicMfe gben 3gnatüis/bat bp bagbclbcks met ober blaebigb*
ojöje/rtct tïancn üabt booi itc toel-baeut ban ben ftanincbbai*
Jbpagnien/ate eenen ban bcmgbebeben booj beniW
ninckbetepfebte.
3Ten ttoceben / boo? alle religiettfe oibercn re bibbert}
toaht bit bc fjcpligbe feecefte grooteltjcfts aen-gact:eitbe
albustoojbt men öcriarUticS ban beel-ber-Iep berbien*
ften/booj berfebepben mebaellekcnja/gbelffck I>et tipt bf
af-laten bljjckt.
3Een berben/ eeren/bierat/enbe bibbcn be ïjepligftert
rnbe «Sngbelen/ bie gbefïelt Jön ala befebermer» bart
be Pjotóncicn entte E.anbcn/ bte met ketterije befnitt
3Ü».
3üen bietben/naer fijn macbtmebe-Ijelpen tot onbee-
houbt ber jbeminatien enbepiaetfen/baer bc jonckbep*
ortbcr-tojcfen toojbt/ enbe tot be beboojberingbe bart bc
C&nfiebjcke leeringbe / enbe buföanighe anbere <£obt*
tomeijtigbe oeffeninghen/ 't3P booj fgne mibbclen/ 't 3?
boo? fijnen taebt.
Cenbf)fben/bcnbif&ombattbe^.ïtcrckektoetkcÜi£&
boojteftaen/booj bebjdekeooebbe alberfterckffemat'
telaeis be boobt gheftojben 3ön/al2 is gbctoeeft bert#-
^Tbomas #antuaricnfis/ete.
^«ctó eee« 3Ten feften/ban be geeflehjcke 4öbeïftepbt al t&tst ttt*
ijjch iaan«jei(fej{ntenbebeghelBcUenfj??eken/baecliebett alle teti
Bteh*?h?e betotjfen ,^tt toelek ben i$. JFrancifcu» in fulekct; boe*
""W* gben beftert ftabbe/bat bp eet eenen J9jieffetban eeite*
«Snghel foube gbegcoet hebben/ toaer 't fake bait fp %* "*
irepöe te famen dabben komen ('ontmoeten.
schiet*-
-ocr page 312-
Va» de liefde tot de H. Kercke. i%y
Schist-Ghèedekent.
r~lOdt der heyr-krachten keert u omrae,eiide befoeckt &e~ Pfalra./^,
^J fei wijugaert.
«fenbefchermer,Godt, aen-fiet.ende fictin 't aenficht van Pfalm i*
uvea ghcfalfden.                                                                     »*
1 ?n^ct 5nedacluicn Heere", in 't wel-behaghen uwes PfaLior,
volcksjbcioeckt ons met uwe faIicheyt,op dat ghy mooght
gnelooft worden met uwe erffelijckheydt.
^eckt onsfalichHeereonfen Godt,ende vergadert onsyati IbiJ.
«c natiën, dat wymoghen belijdenuwenheylighennaem.
AEN-
-ocr page 313-
iS8
AEN-MERCK INGHË
O'P HET IX. BEELDT.
IBztft ut»et fïeïe gmaljtcö/3p>te<0otJtlmït
• bcijagrjr.v éabeöe otier-lcöencnjcnöcbegljerft
" u liïoccHeli>c*a m bc öcugljüt.
BËfnèr<!thöedat[Aide,fieficëh5;in.'tvage^
vier,door uwe deughcende ghcbederi
hulpe veribeeken , hebc mede-lijden mee
haer, ende veracht hare begheerre noch[B]
des Enghelsvermaen nier, (gelijck [cjdeieri
on-vvijfendoet)vvantghelijckfy haervon-
niffe ontfangen hebben,al- foo fult ghy oock
het uwe ontfangen. Dus komt haer tehul-
'pe('ge3ijck[D ] delen fone fijne moeder) dooi
[e]offeranden, [f] ghebcden-, emde[G]ael-
1 moeffen. Och hoe blijden boodfehap fulleri
[H]de Enghelen hier af over- dragen.In dien
defefieleeene [i] uregheghuntware,peyft
hoe fy die hefteden fouden.Overleghtoock
oftuwe vverckenal-dusnietghefuyverten
moetëvvefen;onderfoeckëdeoftfy[K]hout
zijn,hoy,goudt,oftkoftelijckefteenen.DeH
heylighen Cyrillusfeght, dat-men kleyne
fonden by ftoppeleti mach verghelijcken»
die haeit verbrant zijn; andere byhoy,daer
* den brandt vvat langher in duert; maer die
noch grooterzijn, by houdt, daerhet vier
meerder ende langer voedtfel in vindtver-
vvondert uover [l] Godts recht-veerdich-
lieydt,dieditaljSetcndctoe4aet.
He*
-ocr page 314-
-ocr page 315-
Het IX. CAPiTTÉt.
Van het fcfte vervveclêl,van de liefde die* menmöef
hebben tot de fielen die in 't vagbevier zijn t
oft de Meditatie van het vaghevier.
f} Et i.point. ©ber-legbt boe bat gtip ggemoét foübt
n *üefen/in Dié gijp xuift/ bat gfjp öertoefen ïoaett
J*»i berbjant te too^ben/ met een groote befebaemt*
FPbtboo: be gljÈöeeletnerelbt/ tojatfoubtglmal
"°«i/ oach altren om befe maniere ban boobt met
^panberete öeranberen/booitoaer gijp foabt alle
SJ°belen Ijicr toe g&ebjupcften. Cnbe i£'t ban tno; «éroütoeiij*:
JSeJÖrt / afé iemaub t gelooft bat men om eene ba; femm m
jSSöeftfclje fonbc/ oiifbamgöeenbe foo langftbue*mm
*'BÖe tormenten moet löben/öat men nott)tan£ bte
öh len Ibuöeiuilïén /niet alleen berdnberen/ maec
PeÖeeI ontgacn/ boojfjem t' ontïjouben DicH-\utjli8?
a:j een ijbel vuoojbt/ oft met eene ftlepne berffer;:
>l|;8Öe fp ff ifcen uen te boen 135emercbt / Vuaer 't
(•me btït g[jn u^jè oubersf oftb?ienbé faegöt tn befe
rnnK ^SSben/ Ijae bat gQp u foübt gfjeboelen; be*
'«noerlijchitJaer'tbatfeutueftulpeberfocbtenbaol
fn»xmer,"rf$ ft«^rt enbeftïagïjen/ pepnftoft bet u
'««oe luften te laccöen/enbe u felben gbehoec&te den
*
«oen * <©u$ aen-öoo?t öaet roepen: «ontfermt u ioïj &
to'9^ / ontfermt u mtjng / ten minfien gftp mtjne
j.'woeii/eiiöe jöt mp bebulpfaemtnaer gijp ftonbt
t"1Q°8t)t/mctgl)ebeben/üaften/enbeaelmoefTen. ...
nm cc 1int- ïïtaetfyt tyatt ïnat fp lijben/enöe inaer fcoebam^ré
wi,nbe B9p fult berftnen / bat be pnnc bte be flefc ** *gjw
JJ"f liften/ be toelcfee ban be gelecrbe be pnnc bejl Sf/^
cem °Elei1sêïö02öt SÖBiöemt/ foo groot i£/até apt g^oV ü*
or.ï:5en5lla^bt-boeiiber oft martelaer in bit leben pfa&7
Sb/51 örlft/ SöeïÖf boetfeïbebe »<ö5?egoju¥ Auguft.de
h,«er?UBnffmu* öetupgöen; fa bat meer i£ / batfe vcrf & ra{n
hHfnnEn; "tbc toat en ijebbën fp bbi» öare boog* «
wtPotnietbebocöt! Centtoeebeii/foolgbetifpöe '
m                     pijue
-ocr page 316-
ijiQ         DenlI.Boeck. HetlX.Cafï»
^pijttetoMtpgncbantcberbengctaenfrlnjn <©obtg/ enbe ijS'*
t gsjeiw&atft faKebat/al£l)et gcnebaer men feer naer berlaugg*
wontc te»ft upf-ggeftelttoojbtal-gter/ bcfiele moepelych enö*
laftici) balf, toat mepnbt gg» batfe göeboclen enbf
ïgben/ fcoortïange bertoen aan Jt aen-frgoutoen eTl
tiet om öelfenüan gare alber-ïiefften ©aber/ enbe
<2öjuvbcgom/baer fp foo lange naer berlanggrljeö*
Ben; enbe bat foo bèel te meer/ boojbien batfe p#
fjelbe in gaer icben metkïepne moepten öabbê non'
nen ontgaem't toelen fp nu niet fonber groote enb*
upt ggcfocgtetormenten en kannen betalen \ ®tp
&oe lafUcö/ po* bijoebicp/ euöe moepcigch battbef*
balïmgöfcï)ap a,en bcbjienbcn enbe lunbereii/ euD*
ï»en genen Die öaer gatten enbe fuacften naer <©oW
al£ toefenbe be fontepnebnn be leaenöe toater é/to*
öe toelcfte fp foo beeï jaren göcarbepbt enbe Btf"
langptgeb&eu te nomen! iSecIjtbecrbicp 3f)n nocy'
tan£b'Q02beelen4Sobt£enbetoaeracg?itg\ .
Sbaftomöat Het j.point. 23emeretom toatfonbeu batbcftei*»
ftcfieim wt bitIgben/enbe gpp fult bebinben bat ftet ifi/ oftöt»
«göen, boabclgcne fonben / banbetoelclte be fcöulötö^
gfteben i&oft om Klepne bageïijehfcfte fonöen/gy^
ït)citcrtog£ foitben mognen toefen tfbele tooa?t>5n'
onacntfaemljepbtin <©oböeIijchc Wnggcn/etc.®1"
ttoee'besy onber-b?negnt naer toat gfjenoelen batt*
nu gebben ban be toel-iufüu/ enbe ban b'ecre bef**
totreibt. c<Een berben/ Vuat eene bweetgepr cnD£ on*
menfcljelychgepbt bat net foube toefen i ttcft nje*
ttoee oftb?gtooo?ben te nonnen bcrlaffen/eiibe o»*
teberonacljtfamcn / oft tebcrggeten/ enbe nocD***
u bit ter gèrten foube ga en / toaer 't fan aï-bten b»
gnpingarcpïaetfetoarrt. <£nbetoat ifferbocö»^
nóóbc omgaerteberloffen/ ban luttel gcbebe»^
te lefen/ eenige aelmocffen te gneocn/ oft b'af 1*%
Öaer toe te boeggen i ©cp poe neerfteïpcK «t»0';^
buïbclgen foubeü fp Jt felbe te toetene (tellen / WjK
pet fhhe batpaer-ïiebcn een urnen gftejont W«r"j
ban penitentie/om ban foo groutoeïgefte/noept^
reeptbeerbige tomientê betloftte tocfenl lenj»^
ft évtoxet bat Ijet boor t teeptbeerbiep oojbeel w^Z
gpefcpiebt/batbe gpene ïtït on-bermöcrticgtot"
ober-ieben ?gn/be felbe oorft naer gare boot/ g£«' f
gulpe ban be lebenöe en fulïen öepjoebenj enOf °Z%
-ocr page 317-
Van liet Vaghevier.                iji
Bétöaer-en-tegenüan öc€>oöbelgcKC3ettatwDii£$etté ast
5l1c?ct)irht fctjijnttenjefen/öat Hen gijénen bierene 5too" i»«Uré
fieïe upï Het üageüïer ijeeft uertoft/ öp-na öan frjne 1^^'f *£f
falitfjepöt üoaiff Hertt£: aen-g&eften Dat be<©oöt' £ X,,2
Ujucïitigè ftelficnjS fcer Dancftbaer jpn/enbe nietop
en rjouoeu in öen öemel te üiödsu toooj öcn glje nen/
ban öc ütelehc fji mei ineten fao üeeï öeugöt# ont*
fang&en te iKBöcn.
Ghebedf voor de fielen die in 't Vaghe™
vier zijn*
{T\ Vader derghendde, ende Óodtvdn aideriey troofi, Vueeit
^"^ de falen ghenadich, over de Voelcke uVven heylighen naem
ten-gheroepen u; dat doch tot u kotne haer fuchten endeker*
f*en; doet open de omen uVver góedertierenbeydttfnde vertoont
baeruaenficbt; datrfyfoo veel jaren naer vertanght hebbeii.
■Her U Voel Voaer dat uVve oordeelen op-recht ende rechtveer"
dich zUjn,ertde daeren isgbéeri quaedtmedegheméngelt; maer
UVoe bermhertuheydt gaet alle uVee Veereken verre te boven.
tyaert, Heere ,Jpaert n uyt-verkpren volck, ende enfielt uVee
€rffemjfe met tot een verVotjt, datfibejpot Worden vanhart
Vijanden. Verleent my gratie dat 'ukbaer door ghebeden, door
Vallen ende Godt-vrucbtigbe Veerekenfoudemoghenhelpen»
ende brenghen tot het gbetiieten van uVee öoddciijekj! maje-
fie)t. Want ickjoel Voete, datfy mijns beterfullen ghedach- ^^^
tl{hzyn,ghekomenzijnde in u rijck, dandenfehenckervan gtjetó» Coo?
"barao lofepbs in-dachtich Veas: maer met reden fouden de ^Jgg^
"KnfcbenmymetdefelvemateVteder-om meten door u recht- luteutoes
Veerdich oordeel, naer mijn doodt, daer ickjefefielen nu mede ^S°5fx^f
&hetnetenfal hebben. Daer en is voorVeaer niet Verteder, dan
te "0<>ren defe woorden: Ontfermt um^ns; ende t'aen-fchou-
Ven ntet de ooghen ons gheloofs, dat brandende vier, ende de
ZronvveUjcketormenten,ende hem niet ghevveerdigben met
,tte'Ghebedekens, ofteenighe aflaten,te helpen uwe alder-
"tfftzfiekn tot de vvelckeick^ oockj>erbonden ben. Och, hoe
i°ndenfy de uren over - brenghen, die ick. foo ennuttelijckjaet
-ocr page 318-
19Z          DenILBoeck. HctlX.Cap*
toor-bygaen! hoe grootenprofijt gouden fy in korten tijdt dotfi
in de Godtvrucbticheydt! Hier om bégheere ickjnet uvvegratÜ
gheholpenzijnde, infulcker voeghen mijn leven acn teftellen,
tnde de Wel-luslen met de ijdelheydt des Vvereldts teverfakj**
cp dat ick^ niet enkome in deplaetfe haerder tormenten; moet
datickonthonden zjjndeva ditjlervelijckjichaem tot u mach
komen, t»t ut diedaer zijt de begeerte mijnder herten, derufte,
de btijdfchap endegloriejaer ickduyfendt-mael naer verlanght
hebbei Amen.
Praótijcke om de fielcn die in 't Vaghe vier zijn»
behulpich te vvefen.
&» X»jn ft "TCtt ecrfïen/fooUan mm bcfojgcn bat bt «©obtbmcft*
"•'"m hon' tigöc funöatien enbe in-fteUtugben / onbet - boube»*
tooj&en
^cnrtoceben/biei: toe bagclöc&s fehcre gebebcn eabt
aelmacffen fchiclicn / enbe bat foo bieb - togls als ma*
Öem op eeitigljetepfe bcgbecft oftober firatengact.
3Cen betaen / gebenckertifjre Ijoubni ban föne ober-ie*
ben toel-boenbers enbe b?tenben/cnbe bibbcn boo? bat*
ficlen. 3Tot bten cpnbe foo ylacljt in beel fïeben ben gljc'
nen bit 's nac&ts om gact/ ben gbeloobigben hier toe tt
bermanem
3[en bierben / ober 't Merels |jof gaenbe/ eenen De pro-
fuudis lefen/oft cmigljeanbere «©bebebeliens/enbeoot*
alfoo bicfc toöls als-mm paffeert booj - bp eenicb gjl^
rccijt oft jjlactfebec juflitic.
^lotbijfbcn/ ftcm jaetlöcfes laten booj ftaen/öattof
nu ober leben 3#n/ enbe &i)ebeben beftoeben/ enbe in 't
fjcpmelff ck boen bet gbene bat men ben ober-Icben gb<^
tooonïs tebetojjfen/gbehjck top toeten bat berfcjjepb*»*
gtjeluekclijrk gbebaen bebbett.
•3Cen feflen/b'af laten neerflelftck bcficlkenstoe bo^
gben. «Snbc bet frijnt boojtoaereene gruoteXoieefteP*
•e toefen/bit alfoo te beronacjnfaHun,
-ocr page 319-
Van het Vaghcvier.
Sfhiet-Ghebedekens.
%n
t) Echtveerdich •zïjt ghy Heere, ende recht is n oordeel, Pialm.nS.
maer weeft ghedachtich uwer bermhertigherwereken, Pfal.34.
die van den beghinne des wereldts gheweeft zijn.
™acr om zijr gay Heere verre wech ghegaen,endc verfmaet Plal.p.
ons in de bequame tijden, in de tribulatie.
"oelanghfultghy uwe fiele verghetcn tot het eynde, hoe Pial.11,
langh keertghy u aenficl^t van die?
Ti
AEN-
-ocr page 320-
*M
AEN -MERCK ING HE
OP HET X. BEELDT.
25emetc&t ö<tf tot'i'bt enöe bjeebt t>at ütn
toecÖ i$ /bie totöebeDeïüeiJÏffeïepöt/ es.ötljoe
toecl fielen bat gftp fout fconriÉrt toesioffeivtoaet't
bp a?-aienbat göp öe bolmacc&rpepöïter ï>erren
nacmt.
BEmerckthet[A]groot ghctal der genei"
die verloren gaen:dc welcke[B]de duy-
vel aen-lockt, ende[c]door fchict met hey-
melijcke liften ende lagen door de[ü]ijdeK-
heydt dn er hy achter fchuylt:[E]de\<^ereldf
trecktende drijft voordts, te weten, door
hare wetten: endeeylaesi daer wordende*
gevonden die[F.] van (èlfs in de helle loopenj
[GJhelpt dcfe met exempel, woorden ende
Ghebeden: ochlfiet hoe onfeker dat het be-
rroH wen van[Hjeenen fondaer is, te weten»
op een fpinne-vvebbe, gelijck vvy hebbé in
het S.cap. va den Propheet lob, vvaer mede
den mondt oft put van de helle over-deckc
wordt.Aen-üet hoe dat[i]de Engelen een^
ieghelijcktotijververvvecken:jadatmeer
is, hoe dat [k] den Koninck lefus Chriftus
felve (vvaer het noodich)ghereedt.is op dct
aerden te komen, om[L]deiïelen dicinpc-
rijckel zijn, te verloiTen , ghelijck dit aefl
[m] denBifchop Carpus, hier voor-tij dts te
Jcennengheghevcnis,fooonsverhaeltDio'
pyfiusAreopagita^,
-ocr page 321-
-ocr page 322-
*?5
Het X. Capitteï.»
Meditatie van het fêvenfte vervveckfel, t vvelck
is den ijver der fie/en.
D E ■voor-ftelimghe derplaetfe, gï>£ÏÖCK W1JÏ in getbceïöt
beteccftcnt tuojDt.
Hetghevvoonelijck Ghehedt.
Het i. pomt. «öemcrcbt ten cerfien öe belfcöe tap
$entê7*uaermcbe Dupfent en Dupfent fielen eeuVue;
*JïcH gfjepijnicöt ïnojöen/ ban De tneïcfte fp bebjqbt «s»ja-ie$t
'Jjucen Hebben getoeejï/ ïjabbe ftem iemant met ben &f p« **
per Der 'Jtpofielen tot t)et ampt begbeben om tjacr ^ES
te bc&cerc/ booj toekbe mibDelnoct) ooclt becï fou* cn"'au»^
5*1» Nonnen bebjijbt *öo?Dcn.@len tVüeeDen/fiet op-
«faettjs tot ben tjcmel/cn bemewht ijoe Dat De ghe;
jptbfaüg* fielen/ <0obt in DéöemclaUe eer e betuig
L^meton-in'tftijefteïgtberjieugbttianliacr-lKbêu
jeiber/enöe met eerie fonberïmgheglojie ban <©obt
«pbarijticft: toekfce fatten Vnaer 't Dat gbp Die ter.
J*rtentoiïbetncmcn/j}oe grootelbchgifoubtgbp De
ël0?ie 4BoDtg/enDe De faUcbepDt Der fielen bonnen
?eïmeurDeren / cnbe boo?Dt£ oothljoe beel fouDe
&** toehdpé/bjaer 3t bp al Dien Dat gbp met eenen
nn £rten wet/utoc finnenjcböepttembet enDe Defe
waöe beroerten n. ®cn DerDen / bemercnt in boe
3*F°tt een petgtheï Dat Den fonbaer ij& "mant booj-
*er PJbelncb De fpinne-fcjebbe igftjnbetroutben. M 8.
l*»«vpoint. 53emercftt boe groot Dat Deöowb'
"eerbicijcuDt ban «5oDtig/boe grooteïgtr Dat bet
bpm-emt batfeüan eenen-iegljeïijcben göe-eert enDe
.«tunbt too?be. ®en ttoeeben / boe feer bat bp bit
Sect enbe ^enfcljt; taantÖP Öceft fgn feïben Ijier PWU
n,;?crnebert/be gljebaente ban eenen bicnaer acn- "®D* #»««
to^be/benmenftbm gelgcb getoo?ben/?nbeban JM5Ï5S
SS
öctbonoè «W ttammmm op bat ftp in fulr; jJStgïg
fcb\» ISben / aljSeenen goebertierenberber/ fnn nèw/ em
fonx?lmoPfïJnfcf}oubercn toeber-om bjengbcn foob-aust
biev t»^5" berbm/enbe bit niet aïleen/maer bat bp «^ «**w
laptf*""
boöcn on-menfcöelgtbe tonnenten/enbeten ÖÏC^
i^e J Jf^ ooch De boobt gbcleben beeft/om be fielen
Öem t« r
ctöaet Mccbttebetloffen/ enbe on^booj*«■*■
"
te Ibpberen een aen gljenaem bokb/gïjcjlabe;
(€ 4
                    i9«*
-ocr page 323-
lyê            DcnII.Boeck. Het X.Cap.
\i}t\\ boïgftenbegoebe ïuerchen.€cn inerben/ött «ï
heeft necfjtanjiftmer onepnbeïncher iicfbeniet ge*
wuft getoet jt/mac r ig ooth berepbt boe? clche fictë
in 't bnfonbet üjeber-om neöer ttbalen upt ben he*
wei/ en hem te toeerbigenben helen ban fgn bitter
ïtjben noch een? tt fmahen/op batfe tot hare falicb*
gepbt fouben mogen gljerahen^ber-ïegöt oft gÖP
poch <©obtg per in u hebt / enbe cft ghp gheern u-
felben/ enbe al toat u aen-gaet / tooo? bc fahchepb*
bet flelen / enbe tooo? b'eere Man <€5oöt al-raachticlj
tepanbefielt: oft bat ghp hiet-en-teghen niet het
niintle ban u ghemach en eer e tn brilt berben/bjaet:
öoo? bc fielen bie met het bierbaer bloebtong^a*
Jich-ma&ersf ghefcocht 5Ün/foubcn moghen tot hare
,           falichepöt gftcranen i
&emtö)W ïiet 3-Point SBcmercht ten eerflen öe upt-ncmenöe
*esw#m neerfticfoepbt biebenbupbclgOebnrocKt;b)antW
haai ftiittec gaet om al£ eenen b?icficÖcKbcn leeubj /foechenW
sRcac- öcftiie öienftp berfitnben mocht / enbe fepnbt fijne mebe-
t^ermdau fltefeHenaen alïéhahten/ ombe fic!en tebernïelen/
jPetj. en^iet hem re treeften in beeeubrighebeöerbenilï*'
©crfoeptubVetraechepbt/boo?fnnebJacherhepöt>
etibe aen-geftcn bat fttne btenaerjS/ 't$v mcufctien/
't 5P bupüelg/foo neerftieh 5hn om bc fielen te be&et'
ben / en lact ntocn btcnft niet ghebjcRen om bie tt
helpen. (^Cenrtuceben/ aen-fietmettoatmanieren
t>atbenbi)anbtbe menfehen foecht aen teïocfteh/
te toeten / met eene toel-mfte bie eenen oogen-bïip*
buert/ oft met ecnighe no&re enbe bergmicheintf^
«ere/ üuelcftcoocft al gemenght jtjnmet groote bit*
terhepbt/ enbe bic be ficïe tot gheenber trjben ei1
ftonnên berfabé.STen betfeen/ober-ïegfttbe je tooop
M«th.«. ö*n' ^oolanghe altf't ghp 't eenen üan bcfen m»1;
'. m ' fienghebacn hebt/foo hebt ghp't mpgebaen/en&*
hoe bat ghp beftoojbe gftemoette 3tin / omubJ?".
eben-naejten teïmlpe te iftomeri/ bit in fulcften noo*
ghefteïtté s aen-gheften bat onfen £>alich- man»
fegöt: i>at het hem al ghcbaen biojt / Jt gpene tn£"
aen flpncncben-naeften boet/ gelhcfter-bjn£ bathP
tiit in ben bach be# oojbeeljS boo? be gheöeele w{'
^el|t 0üenhaerlt)c& fó1 towWWen.
-ocr page 324-
Van den ijver der iielen.               497
^hebedt om eenen ijver derfielcntevcrkrijgkcn.
OCbrifie ïefit, verloffer des Voerelts.die ons met u dierbaer
bloedt verMihebt, endehek uVae kgfielijckefielevoor
m tet in der doodt toe tepande gepit; Worpt tochuWe oogen
9p ons; Vcant de helle heeft haren muyl open ghedaen [onder
Ifaue f.
tenich eynde; ende ruvn is gbeVtorden denVrech die daer leydt Matth.7..
ter verdoemeniffe,ende veel zijrider die door defen in-gaë: maer
'»gh is den Veecb die ten leven leydt,ende luttel zijnderdie dien.
finden. Hieromfaelgeren mijn oogben door de tranen, ende
Taren.i»
P>ijtibinnenfteü hel on -ftelt, mijn herte is uyt-ghejhrt op de
*erde; Vejfnt onfe vijanden zijn gheVponknm'tkoofdt ,cnfe
Tkicr-i
vijanden zijnrijck gheVforden om de meniebte van harefon-
den ,tndedc¥nnceniWesvokks, die haerhadden moeten als
eenen muer tot befchermenijfe vooru huys fielten, defe $iftt
Vvech-ghegaenfonderfterckbeydt. Is'tfake datter eenicb tijde~
fycK.gheVcin te verdachten is, men reysi ende rotïl dtgebeele
bereidt door; maer daer gatn ontallijc\efulen verloren,ende 'Mim^
Drents nïemandt dieft over-denckt'mfijnherte. Wie f al
j^J^aij
Mijnen hoofde Watergheven, ende mijnen oogben. eenefonteyne Iiaias $ 7.
4e* yx>ateren,endeickjal beVveenendachendenachtdegedood- kien-..?.
<k» mijns vohks? maer des Heeren bermherttcbeydtheeft ghe-
^en dat Vpy niet heelverdaen en zijn;Veantfijne bermhertich--
Ye<fen en hebben nietghefaelgeert. Den tfeercenfal indereeu-
Tii?cn.;;
^icheydt niet verfiooten. Want heeft hy ver^>orpen,foo f al \y
, n}\ontftrmen, naerde menicbvuldicbeydtfijnder bermber-
tlehedtn. Want ghy hebt in der Vt>aerbeyt,o aUer-foetjlen lef»
Uaii 5 j •
tnfe Veeedommen gheleden, ende met uvvefiramen\hcbt ghy
9nfe Walen gmefen*VVeeftgbedachtich dat gbyghefiaenbebt,
'n«e tot noch toe ftaet in de teghen-vvoordicheydt van uwen,
"Jtoelfcken Vader,om onseengoedtvvoordtte verleenën-.opmt
^eb de ooghen der verblinden, op datfy u moghm kennen ende
e*ninnen; doet open de oor en der dooven,op da,tfi uvveftemmf
ten-boeren, o Vader onferfielen, vveeil onfer aller ghehadich \
"*v*nt daer en Ughwnen anderen die ons befeberme, oftonfefy
^folter zy,d«nghy onfen Ueereonfen GedtyAmen.
T 5:               'Vtja
-ocr page 325-
ijS            Den II. Boeck. Het X.Cap,
Practijcke om den ijver der fielen te pcfFenc*.
"T *2n ceeften moet-men fijnen cben-naeftcn jon erem ?
pelgheben/enbefojghbulbclijckonber ftoubc" 'tgritc
aen-gact be fiictiringc ba fijnen ebennaejten. jBacr bit
moeten booj albegbee|tcljjcke enbe reltgicufeperfoené
boen/ o» bat be menfehen ntoghen bare goebe toereken
fjan'enbe gtoiificcten hm 19aber bte iitbe hemelen is.
^en tbjeebcH/boo?bt0-b|engen eentgc<©obt-bmi1sti*
ghe t'famen-fp?cftingctt/ enbe beletten onnutten klap/
bie be goebe mameten plachten te bcberben/fchoutoert
enbe beletten ooc oneerleek* ofte lichtbeerbigbe licöe*
kens.
                                                    %,
3Ien berben/ niemant iit fijn hups-ghefirt ontfangert
om te biencn/tm $p batfc belobe alle maenöe te biccfy'
ten enbe te comimtniceré. ï?et felbe mach bitnm i« a**
bepbers te hucren/iu acu-nemen ban foïöaten/ctc.
^cn biecben lichamelijke toelbabcn baer toe fchickeV
bat ghp ba ben felben iet geefïclijcfea toeberomkrijgbt.
ftlbtxs heeft béng». 31gnatius(ghenoobet toefritbe om te
fpelen een (pel / in het toelck hp nin hetbaren en toas)
hem met befe conbitictot het fpctbcgcbrn / bat bf bet/
ïiefet eenighc bagen foubc moeten leben narr Ijct ghe*
biebt bts genes bie getoonncn fonbe hebben: bus heeft
lm befen meufch bieberlojenkrabbeop-gelephrüegee>
fïelijcke oefeningen oftmeöitatienbie mcngebiupchl
om fijn leben te bekcEEEn:cnbeboo? befen mibbcl heeft
ïjp hem op eenen goebe toegijgebjatht. ftlbttsbrubc ie
op fommigeplaetfen geften batmert niet eer b'aelnioeP
fen upt en beplbe/booj bat be ontfangers oft armen bt
«TbniteUjtke lecringe gehoon habbcn.<®p anber plaet*
fen bat bte ban be2S|oeberfcijap ban onfe liebc ®}0U&e
tltk
in't üefonber eenen armen koofe aen ben toelckert
fp een aclmoeffe upt bcplben/naer bat fp het Sï.JDacta*
ment bes ant&ets ghenut babben.
%en btjfben/be ftecken/bc bebiuckte mcnfcbeit/be &'
bangenen/enbie in begaft hupfen 3tjn befoeefcen/ en&*
haecbe<©obtbmchttgbeptaen pjüfen.ieant mé nint*
metmeerghereeber cni»,' om be faügbe bermaiüng&£
t'aen-hooien/ban als-men in tegfjenfpoetis/enbc oocB
ate-menmettetbaebt geholpen toojbt.jSoch men moe?
ft» felbf niet late booi fiacn/öat bit een <£hn|ic menfi?
bi£
g>ridjt utoê
iwcftoi Haat
gosöt crent*
j>eiy taiï.
1100? (©OÖt-
bjurbtigfte
pjogoofteu
SSefotffct be
fee^uctóe eft
ftectaw
-ocr page 326-
Vanden ijver der fielen.              199
jfoiöcft is niet en betaamt, toant top toeten/bat in ben
pgb bes oo^beels ons / om foo te fp?elien alleen te fiac
1*1 Hamen 'tg^ene top ben armen gebaen fnllen bebbé,
3Een fefien gèf fteljjcke bOEckskcn3/beelbekens/cnbe
*0afen-hoepken3xupt beplen: berocken ?ijn toelin an*
0etebingbcn upt-gbefto?t enbe milbt / maer bier tn on?
*c!)tfaem.
"3Een febenfïen/be «blifïebjckc leerutgc/gelifck bobrn %öJc«£»$
Skfepbt is/berboojberen/enbebefgelwckcnbe fcbolcn/ ^"«S
*«be <©abt b?ttchtigbc bnpfcit ban toeefen cnbctoebu* ^ytn^fy
™Ett/cnöeittbefetbemeerbere fa?ghe bjagbm ban bc leeonsJK*
®abt-b?ucl}tigÖepöt/ enbc Ijet gftenc bat be ficle / ban
- at bét licbaem aen gact.
fi^m acUftcn/befe onber-bouben bic bc bckeeringe bes MntilQ ia,
Kelen bebecten/toant Öic eenen yjopbres: ontfanght /in
^1 naem ban eenen u?o»beet/bie fal ben loon eens pje*
vöeets ontfangc.©tts beeft ben&.ïaucriusbe$ionm*
jHiinnc banpojtugael gljcraben batfe het gbclt/'ttoclcfe
öaecghegeben toterbt boo? mnplcn cnbe pantoffcle/toe
'*U°p totllm epgenen aen be bckeeringe bet ficlé; €nbe
«luns gefchtet bet btck-tonls/bat foo-banige bic niet en
jpbiken/nocb crt icttt/aft bit be aj:b?i{tcl!jrke leeringe
0o? baec fclben niet en komté boojta leerm/beo? een?
?H«wcnbkk-toil8bcripiofötelöthccboc."önbegelgc*
j.^0» bat ieinant bic eenen geufebé J3?ebiUat onber*
J°uben / cnbe gbeben foube / al toat tot fijnen beboebe
J^ut/faubc febulbigh toefenban bie <£Bobts lajlennge/
et betlies bet fielen/bat biet naet foube bolgben;
«foo;
/is bet ooek toaet-aebtigö/ bat bet ben gbenen bic
^atie boen contrarie gbebcurenfal.
**n uegbenftcn/is't bp al-bicn batiemanbt ba<£obt Zijt ör? -in
PDftclti8/omcene ghcmcpntc te regecren / om Jfêagi* <m'"f£m
" a'Enteftellcn,folbatentebergabcre ctc.batbie boo? ^,3 >
, 'Sbe b?agbc boo? be<£obt«b?uebtigljepbt I©ant bet is tigjjwptt!»
jnnelijch bat Ifcm ccn-iegbcljjck ïerfionbt boegbt naet
qu^^'oftquabc manieren ber gener bic in .©beroept
*nh If JÖn.i©ant alis't batter felbenicmant foo hoos
ö«h 90ooe,on8 gebonben too?bt bic b« bolck oft fijne
^'^rfaten tot ongobbeljjckbept bermaent oft btoinge
. lt/enbe boo? teoo?bé oft toereken baer toe bertoeckê;
Il8nocbtana noöt-fakclpcftoackaUeberarscringeit
ettbe
-ocr page 327-
j«K>           DcnU.Boeck. HetX. Cap.'
pi alle openbare fonbentoegb te nemen. iBant is't faTte
bat öet toaeracbtigb is/ bat b'cre-mpelen trecken i eitb*
be iooojbm bctoegen;fao moeten top cmfteljjck bti ons-
felben ober-lr gghen/ ijac groutochjckc fonbe bat jjet is/
eenen
aubecen tot bal te bjengen.<Ênbe bterom is't/baf
Sap-*- be £>cb?iftutc feght:50en klcpn? to o?bt bermhcrtigbeP*
toerleent/maer be marbtige fullé marhtefojck pb'ne lflbê':
3£cngbefien bat top bick-toöls fien/batfe niet altnbt ec»
anbec in •®obt-bntcbtigbepfei tebobenengaen/biebo*
toen anbete in eete bctheben jn'n.
^en thtcnflen/bet gbcnc bat gefepbt ia ban be <©bcr'
Ijcpt/rnbe hare berkiefmge/bient foo beel te meer in b*
krijgb/'t jp batter gefpjoken toojbt ban beïaclt-beercrt/
't 3p ban bc folbate'.JBant bat bp be bnjb.ept cnbe onge'
bonbcnhepï ban lebett üie baec onber be folbaté plag!)*
te toefen/nocb oock komt bet quaebt erempel/ban ïjat*
©elt-heeKifoo en kan't anbers niet gbefchieben / oft b'
43obt-b?uchtigijepbt moet ganfcb enbe gbebeeltertio
gaen. <tBniie obet-mibts / bat alle bcctfchappüc is in b*
t>3n-4- hanben <&obts/enbe bat hp bit geeft ben g&erten tne b?
totft/enbe ban bent alleen be bictoiie te bettoachten is-,
foo bljjckt klacrhjck gcnoegh/bat be fonbe ban ben €**
pitcpu / oft ffine beugbbt / grooteljjtks bier toe helpt»
T c           saam is 't fake bat ter oo?fake ba ecne fonbe alleen bfttf
if, 7; 2ttcban/benlegberbattbe3fraelitenberflagbenis3bC5>
©RS toeeüitoatfalbcrttbcrtoacbtëtoefen/is'tbp ai-biébaf
«töe foiöatm &m Capitepn/met bieberöe/rooberflc/ kerck-fcbe«tlirt#
toastten akit- gen/onkttpfdbepbt/citbc boqbecebighept/be gramfcb1*?
toijitf se in* ejjöc toojnigbept ban <©obt almachtigb ober fp-felbcrt/
oa°,fX" *>" cnbe ober be föne is bertoeekébev©e kinberé ba" !3fra»
&«èteiagë! toa^cn tE bcl0E gbettqcben om bet geflacht ban l&cnja*
ludic.io. win te firaftenmtaer obermibts batfe te feer ftonben o£
hare kradncnenbe menighten banbolck / $#n tot ttof?
repfentoeberbjebcn/enbe berflagengb*toee|t.J©at fal'
frer ghefcbicben/als be folbaten niet allcéte feer en ffa|
op bate epgbene bjomigljept/ maer oock alle boosb**'8
entie fchelmcröen tqe-gcbaen i#n4 ©qo?toaet/ick fouW
0eeme be <$betfien ban ben leger bullen bjagett/oft f?
i; aec laten boojfï aen/bat fp ban <öobt meer boo? gobb^
loofe folb.u êVbe bictone/enbe ober-banbt babatc btjai^j
ben berto achten/ban boo? goebe wtbe <©obt-bjucbri0**
Js't fakeöaïfe mp beo? awtteoojb* j&«fefl»/booj ?»»*
-ocr page 328-
Van den ijver derhelen.               3ëi
fcd moeten fp alle neetfiigbepbt boen/batfe foobanige
*tpt-hicfcn/ enbe fulebe folbateit allengbskens mafeen.
ï©ant als befe baer-felben becboo beerbigben booj bate
^brtoncn / eube bet rncfe bet gobbeloogi>pbt bagbe*
•Öcfea berbjepben ■, mepnt gbp oock niet / bat <©oö*
Utljteljjcfe toelaet bat alle hrtterne/enbe boofe maniere
scrfcuaerts enbe betto arrts haet fullcn berbiepbêV<©bpi
at&t gtootcl ÖK0 ttt eenen foïbaet be bjomigtjept bes U*
^aemSitoaerom niet meer etne goebcfiele^ljp en be<
Söeett niet ben genen öie flap enbe «ranch ban Iicbaem
'Sjenbe toaerom is't/bat gbp aen beerbt ben genen bic _ (
'*ne boofeenbe quabe fiele beeft/enbe bie testen <©obt ^e bwz j£
^öbt^iaetgbp uboonlaeny bat ben genen bie boo; fp- ftmauntt en
Jrt'bcn niet nut ert is / eene gtjcmepnte pjofijticb fa! toe* fcacght/m i$
J*JW<&ft bat tjp » gbetrsuto fal toefen/bic «öofec niet ge* «»>*."«* mit
ïr°uto en is i Jd&epntgbp / bet quaebt boo: quaebt/bet S^
«ter booj bet bier ttpt te bluffcb«Vbe<©obtb?ucbtigbept
~°G| be boosbept te bcrbiepbé; bet rijck ba be bcugbbt/
jj0,0* bate tegben-patt»e;<©obtsb?ienbtfcbap/booj fijne
( -Jenjföne ecre te berboo?öeren booj be gene bie bent
j*uPcen/ eü bit be tempels Jjaerber ftelen/ enbe bcfgbe*
jjttRcn ban anbere fchenben oitteeren^en ïüonincft
J*tt 3aba is in be $ .£>cbnfrurc bertoonnégetoeeft/om Reu
tat9pfiinert leger m et begobbeloofebentténgeltbabbej e"
(, ^J«epnt gbp bat bcttt foube ober-gbekomen Rebben;
J«obebp fijnen legbcc ban fulcfte boofe menfeben bp
^betgabert^ 3!cklateftaen/bat befolbatcn bie goebt<Stót
**$*
Hts COnf"t«ntie 3ön/ mebe oock tieren enbe bioom 3ön/ SSböS**
sje bat<©obthieren bobenmet h&ct beebt 5 enbe bat fêomtuT
8c!f x *°° 1uaI;Öcft bebacljt 3im/ bat 3P <®obv enbe fnn
het bcrarör bobben/ itocb boo j baer felbeVnocb booi
£C|t SÖcmepn goebt; maer booj ben bnpbel ban ber ljel*
bon bjelckcn fp biencn/ oo?logbeboeten. 5^us be*
Wh/?n *** ©elt-heernt t'ober-Ieggben / toat ampt batfe
!iarlcn.fn f tnixe toat Sbeltghtnthcben batfe bebben om
oj, %} Öbcrtc beoeffencn/enbe batfe obet-fulcks be felbe
*>etöi?n r^öt" toert* m"ctrn flellen; op bat b'ongob»
'ÖQh pr' n'Et &?ÉEOer beerfrjjappfie en hebbe/ ban bc
»U Jtt-fcjucbticbcpbt: enbe batfe toeten bat luttel goebe
toch • beeI I'ua*len te *°ben gaen in be gratie / enbe
•ft m.n'le ^p <i5ot,t aI macbtigb.SB'erempelê'bietaf/
«Jfe&ieliHt ©na niet: enüt toie fal bier aen ttogfelen /
ba«
-ocr page 329-
$®t           Den II.Boeck. Het Xl.Cap;
üan tsen efytntn/bie faui)c bracn feggben/bat <&obt&i"
macbuglj/ bet'quaebt niet en ftuft/nocb bet goebtni**
EK ÜEEgljElÜt 4
Schkt-GhebedekenSi
PiaL ü. A* Acr ghy Hccre , en vervremt uwe hulpe niet verre va»
my, tot mijnder helpeivjfietjoe.
bid.
          Godt verloft mijne fiele vanden iVeerde.ende mijne u^e
uyt de macht mij oder vijanden.
Pfal. 38. Hoc langhe Heere, fult ghy tot den eynde u af-keeren , h°c
langli lal uwc gramfchapjals een vier feer ontftekenW'
den.
Pfal. '4- Heéte wanneer fult ghy't aenfien ï Stelt wederom mijllC
fiele van hunne quacdt-willigheydt.ende vanden lee-u.*^
mijne eenighe.
Het XI. CapitteI.
Van de oefFeninghcn daer fy toe verweckt worde1*
die cenighen voort-ganckdoen, vvaer af het eet"
fteis,de mortificatie oft verftervinghe.
©at sat va <£n fonbe bp na eenen groirtueï ntWKn/aiï&Jl
jnojttftcattc IV1 aen-tjoo?enbe oefen naem / gelrjctt oocHalvë n«*
fa
            fn?eecHt ban totllen/enbe o?ant!f anaer aï£ ticftW"'
gjjien in gefien iuc?ben/alg eene meöecpne/gfiï)c'^
toaeracljteïtjCH 3911/ alg-üan fullenfe aevigö n^l^j
ïoefen.lBat öefe mojtificatie/anöerjs nies en i£ n•■*
foobanigöe oeffeninge Vnaer boojmet <0oöt^grX
tit 'tgftcne in on£ ftiancn tg / göefonbt göcmae£*|: ,
inojbts'tgljeneKrom enbctïim isvretöt tuojbt;j>*
boiicber vrja^/Hlaet nio?bt5 'tgene in ben toegö Dy
bcugbbê bitter toaMoet/enbegenoegfiinebW0^
Cen laetften/üjaer booj be genepgljenjrfujeben J"L
ftele enbe beg HcIjaemjS; bie boo? Daer gtjeïöriö; *U
felbe/ naer be erf fonbe beroeren en onjtellen / """i
bereeftterebenem bebtoanc geöoubcntuo?ben/*.
toaer booj ben nicnfcB tooïboet boo? be fonben/»*■ ,
nrint frjne benojingöen/ fticfttfrjncn ebeu-nacF't
maect bat frjmn gebebr.1 ntacötigï) jijn/enbe Vio»
ten ïaet(ïen tot fijnen eerftenbjebe / enbeonw"*
BS Wöerfterbinge i£ tïueebetïe»;b'eene «Pj«*S
Su            öiaB/ «iöe Uc&amelötK/b'anbea in VocnbigÖ^
-ocr page 330-
T «11» U( T Uliu lU'g'H"                        7W>
fiÖteHriöcH.^upttoenbigöe iö/boo? betoclclteftet
ttcljacm met Paften en anbercftrafficöeben getemt
toojt/enbebePjjf finnen naerberect)terebenegt)ei
fchicttttoojbemtoaer af ben Septigen 2|p4tel f>au*' -Uor *
ïug fpjeetKttgcHHafïfibe mipini-ljaem/enbebjenge
bat onbet t)etbebtoanctt/op baticltbp abontuteu/
aïji ictt ben anberen gljep?ebicittljcbbe / felbe niet
bertoojpen en ïoojbc. <Ese göeeftelncne PevfterPinge
ig/boo? be toefctte be göenepgöeujcWjeben beboet*
ten/eubeberftelengl)eb?ofientuo?ben»
€nbc ai ig 't fatte bat (jet <0gebebt feer gflep?efen fêoe nootf»
bJujbt / boo? begtjeue bie Pan gtjeefïclöctte fatten ^el|*,t,atbe
fcöjpueiv enbe alg beetfiebeugöbt genoemt too?r/ «wa»»*
noct)tan£ en i£ be PerfierPinge niet min nootfato
Öjch/enbe en toojbt Pan be feïPe niet min gepjefen.
«f>aobatben?tpojïelfegöt: kantig't bat göp na Roitus.
'toleefcl) leeft/ foo fult gt)P ftetPê/maer ig 't bat gtro
wödj öen gljêeflbe toetenen be£Pleefct}£ boobt/foa
Ailt gijp ,cué:teaut bie Cöjifto toe-bci)oo2é bie 8eb*
"enimn Pïeeftf) gccrupfi met be gebjeften/eft guabe
'Uflen. <£nbe getncHertoijg bat be Perfteruinge ben Galat*.
DP-rect)tcu toet-p i£/om tot öet <©Bebebt te geratte/
*Jfaa en ïcptïjet <öebcbt benmcnfctj niet alteen tot
"fberfterPinge/maer btoingöt bê felPêbertoaett£
^nniaectttt)et|elPefmaKelt)cK. <©u£ nlimt op met Cam.4.
jjebjupbttotben berct} Pan mp?rt)eu/te toeten/tot
^Itificatie/enbe ben tjcubel be£tBietaacK&ïegt)t
^f ben onben menfcö/enbe trecttt aenbennicutoen EphcC*.
ptnftï} bit na <C3obt gefetjapen i& enbe gftclpcft be
'erPenten &are oube Pellen tuffetjen eenigïjefteen-
^tfen af flrflopé/ alfoo betjoojbé top onfe oube ma?
{Jlfïcn af te leggljen/enbebatPjgtoiiïkljujcK.&oo
*l°cDtans8/ bat/al0on£eenigl)e PerfterPinglje/üan
*encn anberen aen-gebaen too?öt /top bat banale
£rn»e ijanbt <®obtg nemen/ metfuïc&enjjerte/aïg
SP be mcbectjne ontfangen upt betjanben Pan iim
2;°c*00?/c|e eenigftelniïpe enbe bijfianbtfoubeit
E"^«rbenPan eenen gljetroutoen P?ienbt.
», *f?P moeten poo? al in onjê fterben bepgen liedje/ *® * ***»*
W^t" Sene/toiaer boo? top al te feer ong epgen *£*?&
8/ hS?'*!"1* *in al1^ foectten:befe epgeneüef^g^
ffi>ÊteS8^ *00* Öaec bertoa?pfctöebben/ iet bat&v&m
»8<eittïnctt w pooi foo beeï atf befe bingen onicö iwfo^
-ocr page 331-
5*4         DcnlLBoeck. HetXI.Caj».
p?oftjt/oft gljcnaccftteinftaer begrijpen ;cnöeïief«
en ijs bich-bjijïg niet min fcöa/Delnch / aljS eenige Oe
ibelcne tjaetbeftommett met het gene bat tiet Juin*
bermaïtelycft ijs/ göelijcfc foube mogen ïnefen/eete/
rnchbommcn / citbe anöete öuf banigljc töbeltjcfte
goeberen. 3©ant aen-gfteften bat onfe bolmaeeftt*
Uepbtljier in gtjelegenisVöat top in alle£ Den €50ö*
öeltjchen toille balggen: bieftialben / ï$'t falte bat
iemanbt boa? beft epgeneUeföe/in (jet gene bat ac
göcljoojfaemöepbtaen-gact/toebcr-fuannicl) i^/cu
al te fecr betballen t^op fijne oeff eningl)en/oft al IP
feer ijS ban fnn epgljcn bet(ïanbt / oefen eivtjinbcrf
fp-felbea niet min/ ban ben eerfieit.
©'upt-toevc ^©'inittoetrhingcn ban H(c epg&ene Uefbe too?'
KS Wfc* ben beraadt ba ben ?Cpoftel $aulu$: gn be lactf«
f Tkni bagé/fcgöt öp/fulien baer menfcben jtjn gen ftïvcrt
i. !»•)• Uff Debbenbe/gljieriglje/ïjaoctjmueöigge/tjoobect^
öigge/tofleraerjsVöen ouberen ongöefjoojfaem/on'
öancmjarigebpofetoevchenöoenbc / fonbetüettie*
gelijck9cpbt/Dn-b?ebelt)tH/befcöulbiger0/ on ï\üP
fcljé/bjjeebt/fanbergaebetticrentlicpt/betrabcï?/
fcrtjgljelaer£/ opgljeblafenc/ tnbc Uéf-öeM)er0 ütt
toel-Iuflcn/mcer ban (©oötjj.lnbcrctcetfcenen ba»
fcefeepgeneïicfbe grjn/een befcljaemte/ter oo?fa»*
ban fijne natureUjchegtjebjcnen; ftoe-toel men 0*»
jjljeene anbere oo?faftebefcl)aemt en beljoo?ttc b>*f
fen / ban ambat men ©obtal-macljticfjbctgtauit
ïjceft: maer epgene Uefbe boet fcftamé bat men ba»
fletijte af fiomfteié/ en men toil fnne gftebzehen o»'
gijuibigen/ljaubelen ban bingen baet onfe eere nW
feeft; banêen anber berfmabelgcl* / ban fp-fclttci»
«etincft enbe Ijaogelijch gcboelen en fpjcftemallf ?",;
IgCKttatfjten naet al baat IjoacO enbebertjcben t?'.
«nöe bat ön# boet groot acl)ten>aHeen fü2Cl)ouïötc,'J
Stjn omfp felben te toebet-ïjouöé/in bingen bie i» *
openbaer gljefclUeöen / enbe niet in fjet gfjene W)
Öepmelijc& gftebeurtitijbelijcfte fafeen öeneerfligc»;
«utoigfje beronacïjtfamen; eerlijcft ontltaelt v&
fen/fijne €Sobtb?ucötigf}e toetenen acïjterlaten7t£V
oo?faftenban ftct bonniffe bet menfcgen/etc. >,
^e««neöiai &»" S^ne batmen fiier-en-tcgen ban gebn"?***^,
teattötjra foube magen toefen/ b'ecte fcftoutoen/ft)nc StJ^^fi
mum* tien üifcreteïtjcfe openbaren / fp - felben SB**"^
-ocr page 332-
• i v uu ut, ï wiitLiviusiiwo                         ym>■* .
örttfcïjiiïi3igen/ban fp-feïac7oftaatüet Datomï aeit
|aetfonöefnooötnteinerniccrfp?ehen3 ingetgene
^töctUcpacmatngaet/ntet&egeetenoatonnoo;!
, lcÖ i£ / oft bat alken tot eenigfoe tocI4u|te öient/
Net alleen noübïfaHelpcHe btngcn/ enoe (öoo? faa
fztl a\$'t an£ acn-gaet)toenfel}en fyitt in gecne ge*
"°eciitete boelen. (Cen iaetften/ eenen albet-beftcn
ïï^öei ig't/alle fpne^toercHéboen met eènefupacre
«n op- reclite mepuinge/ 't 5p öaöeïtjche/ 't 3p Itracp;
i,'Öchc/ be ïucïcftc fpmpt upï be glïene öie te ao?en
^jcöaenijS gl)etoee|t 5 niet tenopfuptcüanoiijscp;
r3e« baet/maet omöat <0oöt fulckg begljeett/enöe
otP?ofi)tDauonfeneüeii-nac!Jcn/etCi .
jJ^enanöer gtliiu moeten top öooï ïscberflcrbini ,mai mm
»ueqvjcr-toiiinen/te toeten/onfet; epqiien tottie/een bcfaUci«jt*«ti
L5 fcl)abcu)cS«inelaètffijept onfèt fulé .-bc toelrfte }j££?*"!
Syïelöchcn Oegoebe toereken {ttj'epnW en bctitift. {Sfmm
^Ecom/fcpben öefoben/licbüen top gljeaa(t/en ifai«js.
j£? e» Ijebbet niet aen-ficn; top ïjebbê'a onfé fielcn
(ft^otmoebieöt/ en gftp en l)cbfec£ niet gtjetoeten*
^loeïien ®cere beeft gijeanttooojbt: §>xtt ifl ben
as Uteeö fafieng toojöt «toen toülc gbéaonöen.
to:f ttiepgfjen tDiüci^/bie oagniet gptmepn 'enig ©atsjet fc
?vjlt *©oïit/ cnöe be menfdjen ;maer öie ong alleen öeP2c toIllCï
tetSen $: aljf top 't gene top bcgeeren/niet en boen
*'a»n-eren ®oDt^ / nD£Ötot PJOföt üan onfen etoen-
Dnsi ^acrtenopficljtetoanoüé-felneiijmetnooi
anL menöc Ö'cr °00? ®oöe' öcÖagen/ en eenen
Wh öate £c ï*oi«en / fflaer allêenipcK te Hol-
te" a*n bc gpencpgbelpcfcpeben on£ gbemoetg.
tam-i, uPt nomen en fp2nptcn«etftbepbenanöeré a?atfeisoojt*
to0m\"J taant gelpcHertopg ben ^.Hlugufïinmï be; b^eiigsjt*
%l/a.te fonöé'neracri'atctupt IJarioojiüioncK.
lUtöp ■ eeite tï'lÜÊ Ö,ln ^uen éPSÖcn toi'le '^ *#
Hou,, ni*ufgfttenen/ ongefrabicfv ttoiflJeft/nuaUjcit
te w,.;!0* toetöjagen onber-toefen enöe onber-reebt
tobt n "'ual ontfcpulbingljen / cnöe De feltoe ai*
^itcftp» öe &rtnö£ öcbuenöe/ öan fpn epgbcit goet-
tiict Vh?.{enbe SÖécïne fijnen epgftcntoilic öoenbe/
^'ftS le'löe ^aen onöJC censS auöer^ öetiel / in
°naci«f e öe S0emepnte aen-gaen / traerlj caöe
fytófi* 3ö!"l/tn e^29en fföeraacH ncerjïiclj eübe
35                         ©#
-ocr page 333-
3©G          Den II. Boeck. HetXI.Cap.
jAitMcn 3£e mibbeïen enbe temebien Riet en tegen/mog^
entttiicöim bJcfcmSLeneetftenallcnieufgieEuöepbttjjepbeicn/
Sjwttegöeru ocffeuen ftem in be göefïaöiröcpöt 3 enbe amin ec«
toaojtaï tebegtppen/ be\joö?f«pbe fauieu/met tje*
gljeiie bat baet tegen ig/ betüeteren/ eube eeu£ aiw
öergtoüle geerne uolgljen/aUn i^tonfenottettfen
niet.«©it gljeeftong genoectjte Rennen ben Huojï»
n.Pet*. aljStm fcgijt: 5^£C|i oiiberbanict) alle cteatutcn om
<©oöt. 3k)ant bit ben epgftm bniïe baobt/cube üet>
bjéft bc begeerte banp?j)$ eube lof / ïoelcUeeii
'quaebi gljcbjaeötfeï banben epgfteu brille i£. ',
nnA^Shnt ^ugmoetmentenbeïbenupt-taepenbebcgcetts
StemSm *»a» ccr-gietitöept / ïnclcft ig een gtoot fennn ut ö»
taHtccgtjie* gfteeftelgcBlebcn/ toautUier boo?ou£ gclootoeooct*
wöeyöt, btcR - bipl£ nomtte \yant»cKen. Doe raaogW «DF
ïoau.j, gftelsoben / fegfjt be ï©aevljepbt / bie glojie ban
malchanöereti ontfangftü ÜDant baer cnijs gl)«l£
fonbebie haetboo^öer berb?cpbt fyttft / enbe non?
flebenf-baecftjSboojbet upt-fttecht ban cer-gieiw
ïjepbt: toanttcnonfieftte ban eete/ enbe om 9to0Ji
gfteaefttte biojben/ boen be menfettcu meeftcube*»
IjarebictcBen / enbcoochbe ^epbenen euftcbbci»
Btjeen anber cpube; bJant be bjetenftftap / eew
rgcBbommen/fcftaonftept/ober-baebt in Weebetö»/
"tenjp bat men uier in gepjefen enbe gljefienbJo?1'
en 3ön niet feer göenept.                                    ,
fróatwmebw IBenmoetban bp fp-fclbé (lupten/batmen ge*»*
Siategëjtjiu eeteaen-bcetbé enfal/ Jten 3p fanebatöefe on&yr,
SÖcïepbt biojbtban ben göenen ixit ong Kan geötj*'
öen/oft bat fulci goebt gebonben too?öt ban oiwel*
StleeftelgeReu ©aber: maet bat men nochtans m'l
fjerteöaetopnoptenfal laten tuften, lifeenmoe*
fom-bJijlen eenigen eetlïjcHen ttact enbe ampt f®^
beerben/tebjeten/atë be gpeöoo?faemficpbt fu»c*Lv
foubc berepfefjen/oft ben noot cnbc ftct pjofpt ortR
fïelen/oftbenboo?t-gancïtban onfeneben-najnten'
ofttnel be berbjepbinge ba be glo jie <©obtg. ^ j*,t/
Selgc&etïnijg alfmenban be tficKöommen ooi^f^i
foo moet men oocb banbe eetebonniffen.®u? t?
lipalbien/bat be rpcabommen enbe eete obcr-w'^L
biclj 5tjn/foo en toilt u jjerte baet op niet (lellen: j*
t»at meet ijs/gfieeftenbe biebt een anber Seeïm:ViWs
KerïiJcB(ïe/5t5pinofftcienenbeflmpten/ceïïÖfBej*J/
v
-ocr page 334-
Van de Verfteirvinghè*              367
Jclen/ bc ïueerbicïtfte plaetfe) enbc Dat gltcVüillictJ^
«lch/om ïtfct in oufen &alic$-inahev gljcfncfc te ma*
Bil en iiscfen : iüeft oobtuiaebiglje enöe uerïuo?pen
[«tóen/bebechtuiBe öeug&öen fooöeel ai,sS'tmogt)e;s
%it ijs, begeeft u göeeme tot foobamgfte ampten
yi offtnewroaerafanbcre ben noem Rebben aI£of£
JPfc gcöaen [jabben/ enöe en fpjeect ttan utöc faïten
l,tet^3oo?faftenDie ontmoete* berin eenen om alle
re« enbe graotactjnnglje te fröoirtuen / 5i)nonfe
          1
**anc&öepbt / enbe i)et perijcnel ban UcljteiijcK in
pnigöc nöclfjepbt tebaïïen. 3E©auti£Jtfahe.bat
^'vumt ö'cere bie t)p nocö niet br nomen en öeeft/al
JJÖcftieö beg&eert / Ijoe fal öp nonnen met bet ft er*
jEi1 ktoechrincnberfmabeu/ befe baer öp nu toe ge*
jjonienijéi gjë'tbat fm een gljcmqm officie bebie?
vj^'öe / ijcm in ootmoeDirljepDt tcgDen ben toinbt
{.^ööeÜjcpDt niet en han iöeöcr-öowöen / {]^e fa!
^otthavmcnupt-reröten/nuüerDeüenjnnbe/enfte
v>7 «eneiiijogUï: pïaetfe gltettdti l|tec om fcgïjt feer.
bm bfctöqjligöai35«narïmsi / öattct ïuttei gfje* Bem. ferm.
eu'«öenïuojbra/ öie oberjjgpöt enbe göeöie&c aücr 2 ia CaDt .
fc'?*itibeïy<tbben/nre.t ïj;»recpgf)cnbate eiiöe boo^
Uin LTnoe Mfö iutteiDe? bie $et fclüeöoen met oat;
ïplr^tttieprjSiabat meer i^/Deni^.^jcgo^iuööer; Gieo itll
Wi-k flou«Ujtiifeggljeh/öat&eto»mtoge!9chiSf/lRe| *
^o'ouijgi^^jg in'ete aemjcccöen met öjurljte &
bei;rÖatr-lieD£n sxnöi'r-faren/cnöe öatfe öae? r<ietcn
fcini Tcn« ilicronüsS'tbataUe^epUg-en fao fo?gö*
amenrtnèft
^attinujf /
ïeeliljietaf
ter, "waan t öer fïcvücii.
mtóf^töï tjitafDtöatmen boa? betietfïerbingDe &*ttw*
Ka£? £» / 0yei\;tH beu ^.95etü*r&usi fcgtjt g £
biti^![frï£le.€iiDeïuati)S[)eiepa|)engöeï)oeIenf
^aèr'•> * 3&P H tonfleiiicft ï aet üoojffaen feher enbe
öftfaH^-2 0 r? ïoffen/ Ueïgene bat ben ODbcrfïen/
*n rww* £'n ©fcerfien fpn göefcoeieo niet te hennen
fQlcfevP) ^ Söene anbcte mrsfc mannen ooch boa?
üict «?lEt fE ftouben/ aï en ^nn bef? nlue (©iievfien Bafil. ia
fegh*. *ntgt)eigrftbenr;cpïtgcn2rafiliuöfeeriueï Rcg.brer*
Wt i£ gcoote Ijooberöne / fp fclbennict te q.«y,
© 3
                toiHen
-ocr page 335-
308         DenlI.Boeck. Het Xl.Cap.
toilïen onbet-gfteben aïg Jjct mecfle beet ban anb«ï
Bet», ferm- geboden té. enbe ben |?/;3entarbu£:ïianöer ïc«
» derefut> ineetbetopgebïafent0cptgcbonüêïno>üeivbanbat
sect. eenen alleen fnncpgengoet-bnncfeenjïeueuaojft^
btrftant enöe goet-bnncbenbaneenc gljeljccle gfi^
mepnte/ aïg of t ï)n aürat ben gneeft <©obt£ paöü"
föetmïriat, ©mbit öan Hiel te tjelpen / fóa bient tjter toe D^
ebqr-leggenbanonfeonbjetcntöent/bt ïueklie on'
©•ontoctm» gemeten i&enbcbebcrfcjjepbentbjptbanopinitf1'
öojbt Dos enbebeclbetïepbegltecrigcfeöeöcn/lbaerboajber^
nwtfdjita* beneberbonthéti eiïbe berbitpftert bJ02bt:cuöc We
JKSJ£S inenicïjmaeï nebben top öodj bc etbarêïhept beiio^
bandart^' ben/batbjpbeb?ogen nebben gDcïtieefi* «abcgflf
eiöenmnmt lijchcrtaijsSbat befefauteöenoojfpicsncnUSua au*
igehbaifö* qnaebtenbctbieeöjacbt/fooiniitliMtcrcheal.tf?»
^rl^fi^ anbere gbeincpnteh en alle betgabcringen>aïfoo ^
«mm uawc 00£ft fjecaejfjjftcn/wbeöet ober-finnen bet feW*'
eenfeetaengenaê factifieie en offetanbe aen <0o&*
al-maeftticö • 3&n£ boecljt gbeerne u goet-buncH^
naet ben bxtïle enbe l)et goct-bimcfté ban eenen a"'
beten/ op bat gïjp *tït een ftinbt öc£b?ebeö / en baj*
<0obtutnêalbet-lief(len©abet: Iticft eenen gctfi^
ÏQcftê babet/booj ïuiengtooojftcïjtit l)ept enbe b)j)K.
Öenbt gfjn u ïaet ïepben enbe regeren: ï)ct en i?.1!
hocljtan^öiet booi nietberbobé ootmoêbeüjc f flv;
anberg taebt t' onbet-bzagen / oocn bet gljencn »»*
minbet 5Qn>ja toceft bUjöeaté gftp ban eenen ab»^
ren onber-teeftt bjoibttbjant gfjp en ïoeet nicr/0%
«>& ben $:opljcet ^ob gljetnpgïjt / ban toae* ba»
Sbp eenicb ücrjt ontfangen fuïty itrt mibben ban »*
bnpftermffen ban foo grooten onVüetenöcpbt»
Meditatie van het Verftervett.
DE voor-fieÜinghe der pUetfi is', faen-fCllOUVUeit &v\u
ftumonfen ^>alicl>nianetöangenöeaen bc 0?
glje beg ctupg / öebbenbe gfje&eel fönlicöaem D°u-
Xoonbtenbeöoo^ncnett.
                          ¥(teii
Heti.point. 2Semerctteneerften/£oe onfenecti' .
1E)abetmamge(leïtbja^/eetftptnfonbenVixei;yö/
batöet ïiebaéalf-boen bet ftele onbttAnojpewjJin
bebegbeerU}cfcr)eben üzt tebene/ enbe bcfe «ïier1tl.ft
<©obt almatöticb: foo bat bê menfeö fonber &"**&
beletfcl üem begaf tot Jjet aen-fcDon\b?n ban *?u j„
-ocr page 336-
{fl-rcmcljticö / tnbt in aïleg ober-een quanv met ben
bJiile ©obt£/(£c. iCenttoeeben/ljüe bat alle bingeu ©e naturels
"oo? be fonbetoerneetf 5thi: enijoeöatbtt niet min ^tïlf55*
*n mtf-ftact/öan aft bc leöenbie botsen befisojbc te **»&"*
Waen/benebcn toaren. sCen Detben/ijS'tbp al-bien/
ï^t bê menfch. nu "letten toilt na be tecöte rcöenc/te
J^cten/ al£ een menfcï) ('t todcft alleen fnn opperfte
pet i£) cnbe niet aljï een beeft/foo moet Op fp-felbe
«Pt-gaen efi bertïerbeu: enöe noch, beel meer / i$'ü
ja»e/bat Ru Vaiït lebêgeitjecc €l}?i|ten-uicnfcÖ/oft
POeïtjeït een reltgieu#perfoon/eü niet toeber om m
"eS!ieettte beeten tottjettoereltfcbjebcn.^ug&e* ©cnmatW
?«crct/ bat ben menfeft boojbemojtificatie/oft tjet tao*töoo?t
*JEt{ieïüen Ijer-fMt toöït in ftjnen eerften fiaet/aen- becfïttbeti
^fien/ bat Op öier boojbe rebene/be toettcn/enöe Sw*****
jrabeonbcrbaniclj enbê onber-toojpen ifrtn baer-
^ttte5licn/be feïbe fcfjoutoenbe/Ktamb bli)ft/ enbe
hJH ^ffiai geïbcntob?t/etc.®ierom/neemtboo?u/
1&-SP bc rectjte rebene fojcrjbuIbeltieK enbe neer*
"l'taft toilt foec&en enbe om-belfen.
tiret ?-Point55cmercBtten eer(ïen/batöemo?ttfi;
tenx/öcn toille/ljetberltant/ enbebcanberehractj*
tcv 0frftelcn ctence|ï/Tnbeboï-maecHt;foo öatfe ber
g oeiie onberbanieij jtjn/ tnbe bat ben oubé menfr ft
<$«, Pftwnbeonbet'tbebtoanch gcbjocljt toojbt.
W? S^wben / bat top aïfoo ïanglj al£ top op ütfz
ftej5clotrcpfen/ nictbólniaectcüjcR en nonnen ont*
'keii H^ojbcn booï eenebegeerte ban Ijemeïfcftefa;
i)»''.1» ^j bat top neerjliclj sijntn'tbebtoinsOen
gei'°c begl)cerït)clifjebcn be£ licljaemg / ooch ttt
bec5 bie gi)coo?Ioft/cnbe noobtfaheïijcB^tjn. (€en
btt ffh,7 oat öcfc PÖiïofoptjie/befe toetenfeijap/enbe
ïe J, P'Uclt/naer bet gijeboelen ban alle tónfen/ge*
mJ„lx in bet bétftetben ban fp-fclbemtoant ben
""ïaefii bic on-söcttojbenitf/ig gbcbueticljïrjcftboï
ben l^Pbtg/cnoe too?btalttjbt al£ eene sec gl}eb?c*
lioiwfei'°'e föne «ntabe gljenegbclijcbljepbt ber*
ïept h?9cefr/ i<s in eenen gbecuerigben b?cbe/ cnbe
Ö«Rcft«*Ü? Öemelfcftïeben/ enbeiéboben alle bcr*
»KjCn'v'l9fKebingl)cn:jae en tooibtnièt beranbert/
bierW1n??0o?'-1ïIGCbt/nocö booj tegen-fpoebt. (Cê
«i%."^"cr-ïegRt be bettroottiugen ber ü?epïigeit
. «»*te rujïe/oocfe üumt-nemenöe fttangicöcpbt
© 3                     ban
-ocr page 337-
jio         DenlI.Bocclc. Het xi.dap»
fcanïeben/enbc geburige wetfïettiingen.i€en toöfb^
rmetbenct mat begeerlrjcHljcbè" bat u alber-moepe*
ïijenfie ballen / taaer boo: gftp mcefl foubt nonnen
bei:monnenbJO?bé7enbe rfeenit üooïu/bie/boo? Dct
bcfonbetonbctfoecHumcrconfcifrieuptteroepert'
Hctbcïiïctiw Het j.point. jjpepnfi f)oe aengenaem bat acn <©oöt
ma fcifs ijs i^ö'Dffcr^anbêtianflettoertlctöenfönéfclfiEt'.üiiïrtt
<©obctma^ Dteromljceft Cönjïujï onfen &aïictj-maliet/atv»ap
ïKeoffpc ÖP «I»?inW/ bebiuongen be glmie Ut upt fone fi«|
m^ nomenbe/ f)ct licïjnem ofter-gotenfoube Ijebben/ e»
bat op batfipbooiongbe alber-bittetjletojtneute/
ciibe be boöbt felbe foube mog0en»erb?agen -, en**
Öter om Vnoibt acn befe be tjetloffingcüanöet men'
, fcf>eïr}ch geftacïjt toc~gefc8?ene\ (€eu ttoeeöeiVfn*1*
faltgöe |Boêber/ben ^.^an 55a?tiHa/enbc alïe ö»
SKpofteïcn öebben met menicfitmlbigc tcgeotöeö*»
gljeoeffent gljeVoeeft/ ïuaer af eenen attmg fpie"1*,
i Cor 4 ®ot op befe «te5tjtt ton oocnftongöericö enbe öo?'
tficft/enbe bjp tooïben met |jaï£ -flagen gljeflagne »♦
€n metöoebanige lief beènbe toietic&eptüanliM',
ïjebben be mattelaet£ be tojeebe tpzannen gepja^'
opöat fp ftaertn fulcnerboegöen alöJtöaerfoiiöP
geltenen pijnigen fouben* (Cenbetben/onfen Ü*c*!
heeft alle ifepligen befen geeft ban fp-felnen t e »f t'
(iertoen/ooch in b'alberminfïe bingen in-gUegcpe"'
geïtjeftDet blücUt in benS?.Hïopfiug enbe anow"
foabatljet^obeaengenamcEigbê^eucnnanj*",
i.iicg.ij. bïoeme/eenige faufe/ft>0fe/ï)et ïuatet/gljeincH ^%
bib gl)ebaenöeeft/te öêtöen/ enfce <©obe op tcö?'1'
S9en/ban oocn eenen booben te toerlnernen. *
l^ctisa- cccii>c Het 4.point. 2öemetcRt toat eene gtootc eereD*\
«©oöeiniijvjÊ {jet on£ tg/ boo? tttfe oeffeninge onfen SaUelJ-n1"'
Bacc toigen. hCt/bie in fijn leben foo becltooo? ong gelcbé t)^
Ecci.13. naer te noïgen: mant fjetijS eene gvoote tiM**"**,
Mmh.16. J|eeteteboIgcn/enbeftp ïjeeft een gljebobt 0P^
ben/enbe gïjefept: ^iê na mp nomen ïoilt/bie0^
ïoocljene fp felöen/enbe neme fnn trup£/enöe vovi
mp naer. ^eeD baer en ïtan gt)een fenerbet teec»5
SÖ'egöeben rnojben ban beï)?ienbtfcljap nan °»
^alic^-manet/ban l)et mtpiStcbjagljenmet
bie onfen itonincn/diifen i$eere/enbe ong Ö00":
j.Reg.ij. seiöuS/ al-s ©aüib met bloote boetenup^0Öc3fK'
a-Reg.ij,
i#/ enttTetniemanbt göcbouben 09?ü»«ji/b«y*^
-ocr page 338-
Van de verltervinghe.                 jir
Öftft betten te peetbe fïeHen. ©jtajS en Heeft niet
«Hllen in ftjn Hupg gaen / aljS 'fjoab/ cnbe b^refte
^pbtstiioonben onbet tenten: enbe Ijoc en fal een
>0?ifien-mcnfct)l)cmnietfcl)amentc(triïbcnonbet
8^t ctup-s/cnbenocötanjS ban Het feibe eenen groi:*
F^ te Rebben i eenen Capitepn cnbe eenHoofbt te
seöbenbonz-'ïnonbt met boo?n'en/ cnbe felüer gljc*
n°ecüte enbe gljcmacH te (oecnen.
                     '
. «et j.point.lStinetct bat be bctftetbingceenebol^ ® eJ^S
?o«tinge igboo? onfe fonben. Wao gerupgHt ons Sglt
^StHjiftutc/ bat wHab/^abib/cntwcr anbete boiöonunsöe
?Mi ©abt bulbneti Hefebé.föietomté't bat ben fiep< ccrfonöen.
*'Sen <G2egonu£fegHt: ïï>p moeten bitncctftcïiKK 3.Keg.zi.
*wbc flacn/bat Tom ooeft atbepben oȣ rontHauben Grcg.hom.
j-sn cenige bingen tit on£ gljeöortoft 5$n/gebacl> 34.in Euag.
«et} Vucfcnbe/bat top beöjcbcn Hebben 'tgene onge?
. ??ïoft \ua£/ on bat ïup in fuknèr toocgé onfen latere
&r ^cöeppet fouöen monden bol-boen. SMbité fteeft
jHlebaen be li).iPagbaïcna/eft alle be gene hit ftaet Luc.7.
h;ilCEöt-tocren ban Hun boo?-ïcbcn teben begebeti
ïfvböen. ai>antfpboo?-feftedncK Vmfïen/bat <©obt
Jie fonbefttaft/ oft Hict/oft Hict-namaeïg/'ten 50
Htltobie ban Jiinibe gebeurt ijs/ batmpboojljet ion*j.
betïoft toojben foo ban aïïe cmaöen in
S: lcnen / al£ ban al Het gljene bat 0113S foubc mo*
*u«i obet-homen in het toe-Hcmeube ïeben.
Ghebedt om den gheeft van fterven te
*w
                     verkrijghen.
V y"ufomy geven-Palder-goedertierenjïenIefu,daticl^
<iit           ^moienvolghen?lekfiedatgby inbetarbejden P&J.87.
de« V*HH^eJonckheytaf,ende dat de voffen holen bebben,ende Matttl ;&
o/, £"e» rf« b«Be/j «e/?£ tnaerghy o JJ.eere, en hebt niet dacr
op j ,0oj«*' op neder legghen mooght. Ende Voaerom dit, dan
"iet "r myfoudt leeredoor u exempel de Veelluftedes vleefchs
te*x~ lnmn-> tnaermüne leden die op der aerden din te <G^3' k*J*
"'Wen p»j „ • r, ,
             , Z, " . 1              onööetoet-
de'-wae wie en Jal door uwe liefde niet gbetrockenVeor- ïufïcii fccö
Sheli* ^^fcdder-foettleliemme: Ickhebu een exempel Wteft&s te**
^(,^ "'"paatgbyoockjoo doen Joudt, gheltjckjck^u-lteden CoioC;.
-"^ta? O foericbejdtl oghenadel o kraebtighe liefde! 1 oan.13,
K 4                               Ghj
-ocr page 339-
            Den 11. i3oecK, Het ai. «^ap,
Ghy den alder-grootften oefende, zijtden aldcr-minilen $t*
Bern. fup. "foorden; VVaer door is dit gbefchiedtïdoer de liefde, deVeelck?
CatvtXcrm. bareVeeerdicheyt nietindachticb enis, uyt-gheflort ü in^"*
64-
            daden,gantfch vol is van jonden, kracbticb om iemandt te bef
3©on?ierljjo> wegljen.VVatijfer gbeweldigher?deliefde heeft d'over-ban»
feekratjjtüct ovef Qodt, ende en falfe my nietkonnen over-winnen ?
fal de liefde van mijnen Godt, mijne eygene liefde niet ksnrt
iuc.14. uyt-bluffcben ? Ickjvete wel, dat die niet en haet fijnen VA'
der ende Hoeder, ende oockjnede fijne [iele, dieenkanuvW
difapel n iet zijn
. Wil ickjt dan volgben, foo moet ickjnJ"
■ [elven baten, ende mijnefiele verliefen
, op dat ickfefoude ni0~
gben vinden. Qcb bot foet fal vvefen de vruchte , die 0
ons ghebiedt te pluchen van u beylich 'cruys, ende by een te V&*
Cant.^ gaderen uyt uwe naer-vvlgmgellc\fal dangaen tot den bef(
Yanmyrrhen , ende tot de heuvelen des wiero'ocks, endeó°°'
uvveliefde de heyhgemortificatietevverckefielten. VVant^ -
u toe-bebooren die hebben bun vleefchghecruyïl, met deg^r
Gal.5; hen ende quade lullen. Cruysl dan, o Heere, mijn vletfch, (}t
eefwfdt mijn berte, op dat ickjnacb gherekent worden oiï&
■ uvve kinderen. Gby en hebt,o Heere,dennaemvan Saücb-W "
ker niet eer vvillen aen-veerden,dan als ghy befneden bebtg!l
weesl: ickjnkanoockjnijnefalichtydtnietbekomen >'ten/
dat ickhet rmrckzteecken draghe van uvve rechtveerdichty
*
't IMfltobflt van uqheloove,e nde van uwe naer-volvbinahe, ende door^ "
m\
metrit- op-rechte verjtervinge onder-kent worde van de kindere » 1
terken ban^ werelt.Verleentmy,oHeeredegratie,datickjnt uvvent Wl.
0c
Cijjtift"' ghevangenendeghefpannen zyja de doodt mach fterven,en
blijde zijn, als ickjveerdichghevendenfal worden om nvv
naemeenichongbelijckjelijden.Gheeftmy,oHeereItfiiMt
r
k.Cpr.4. uwe heylighemortificatiegbeduerichlyckjnmijnlicbae'W.
draghen-, want ickjafielijckJ>etrouwe,dat,in dien ickj1 &
Mjckben ghevvorden door het fierven, dat ickjooruvve "tr.
berticheydt endeghenade ughelijckjzijndefal verrijfen tWb
f ie, ende dat door uvve gratie: Amen.
JW-
-ocr page 340-
v an ae ventervingne,
jij
Pra&ijcke om fy-fèlven te verderven,
ö'^erfic/bebalbin/bicbobenbetmcltjtjn/fal toefen/ ^eemt botn
met een feker gbetal/bp erempcl ban bijbe/ tev reien u frto getal
San0Ebjjf toonben ban onfeti £>aligb. maker/ fijn bcr* ban toenfe»
wtbingijen «frjbe op tebjagcn/befonöerlijrkacngaen* ÜWW*
* bet gbene baer - men bet befonöcr onöetfoerk fijnber
jj0^! «entte op bnct/eiïbc niet op bouöcn/ totöat itit
hl
i!0tljtis>ant göelijcfcrrtoija Babib niet op gbc*
soubrit en hceft/öe J3hiliftijncn te bcrbolghcn ter iieföe v
jj*n uithol bie bem ban£>aul ten ftoutoeltjcke belooft
hö S/t°töatbpjjanöert boofbéban befcfimcbpanöcn
* "cnbergabertbaöbe;aIfoo opbatonfcfwletoeerötglt
hn 5ljEbo,ti5*,n too?bcn om ban>©obt bemint te to 0^
jjc /ln°ctcn top ecnigc bittonen bebalc ban onfe btjan *
0lt)-/lüclchc jijn onfe quabc paffien oft brgecrljjckbcöcV
EPgöcne licfbc/cnbc foobanigbr anbert.
ïÖbp,ïC5ïnecbE is/öe feïbealtemael bereenigben met Ijtt rjmivicüf
fuicfc tt ^Ö^fï"8 ""ff» £>aligb - maker / enbc bic in utoe
{,'cv|c\,:
8EjE j
c boegen acn fijne «ÖobbcltjcfscjBaiefïeptop-b^a. tniigljen roef
^at b n^E öat bp mamm ba,t bergbelöingbe/cnbe op bet fijöai ua
0ltfen als l'öt-,na^naenons booft/ als folbaten acn ^1^*
bei ar ^P'^pn/cnöe opicebte kmöeren aen onfen Wn*
^wlöck mogljen toefen,
ttnc rnif£l)c /
^n is ^ *??°fÖticïï bp een te bergaöetcn
8E[Ct,c° 'c 0ff catalogue baer tn 3ijn gljeteetkcnt alle be
tEi3etrtt^eöm/0^ toP fouöen konnen bebben ban ons
enbE ;tc,:),cn / is 't bp al öicn bat top bet crups Cfeifti
^^JDnetoonben ober ons begbecrcnteb?agben.
ten enhle!:ac''r,obcr-bcnc2ien/als-men in ecnigcu gcoo* 4?,5jo;-t)atfSt
^^e'ht 'h)arEn ^rÖÖr is/öat men gbe/ïelt is in befe uat öenpjösl
bjom'5 als "P em fWKajjte; enbc bat top beboojen als ötcnacc cms
E«QEhJ°, atEn"bcriangbennaerfeetgörrtcbatftoarr Kf^JP
h^trf?cn is/cnbE bat l»«tcrtE loffdncker cit p?Ös> S
en.oe H.J ts/ tc weten beebtcn met eenen ftccckcn mmz cas
?1»öe h jlJ^cll>ap<mben bïjanöt/ban met eenen dcclncn ittijïeitfttij»
>ien ttj|;ÖE/t,L,:f{-lBDïs t'oberbcnc&c bat iie creatnre re*
tact af. ls8/tlg bt,PbEl1 ï»e" febencker/bic ons nooör om
heïljo?nh Jmckm/CMttc bat in &crt 3lCmot ban °é &"<«
S!lcq..»^n Ic?f ecit^ flangbe/enbe ben oojfpjontk ban
rtEot/naer fjef fcggben ban ben Pjjfen man:€n
W S '                9«tfie?
-ocr page 341-
;i<t           DcnlLBoccK. Het xu. t_ap.
aettfirt ben tojjit ntet/ala fjfuc bertue in't gclas Miiu*1'
jjp gaet foctrtiicKen in/ mart ten epnbc/ fal bp kiften*'
Prov. 13. cencüanglje/Enöeglielijchtien bafiUfcua(alhpfif»öê
nifnupt ftoiten.
Scbiet-gbebedekens.
Pfal. 30, T^^"acS'1!: u vtotnclijck , en de Iaet u herte verfierekt W"
den,alle die in den Heere hopet.                             r
Pfal 4.0 offert den Heere dat foctificie des lofs, ende betaelc den »
der-hoochften uwe beloften j alle die rontf-omme"e
ghiften aen-brenght.                                                 . t
I Ial.a.        Aen-vecrt de leeringhe, op dat den Heere by avonturen >V
gram e» worde , ende dat ghy niet en vergaet van
recht-veerdighenvveeh.                                          . ie
Plal. 31, En wilt niet worden ghelijck een peerdt oft eenen niH}'1'
vvelckeglieen veiftandt en hebben.                             Lt
J?fal,43. Om li worden vvyghedoodt allen dendach, vvyzijngea
als flach-fchapen.                                                       „,
Pror. 16, Beter is eenen verduldighen man , dan eenen ftcreken r°^(
ende die fijns moets hcereis, daneenen vervvin»
/leden.
Het XII. C a p 1 t t e l.
Van het verderven der menfchelijclcer
gheneghentheden,               ,
GT$eï9cRCrtu9£ Dat in net opperfte beel»#* 5!gé
fielc/ben oojfpjoiich ban alle quaet ie öca e^;
toille/be epg0enelteföc/cnbe tjet epgljen 5Öcü0..tii^
ï3Efgfteir)cl«n in I)et onöcvfie öeel bev gljcn cö*1',\$
beu/ bie anber£ nocö gaebtnoclj quaefct en WLm.
**> >.
^ tjetbegöinfel ban alle quaebt b'Qngejlo»beiü>i- „
ÏÏ*J5L* €nbe be beroerten bet ficlc tooiben poffien °JïaV
&SiT
nepgöeïgcWjeben gljenocmt/booj bienbat dc.m ^
aeacï oatfe nelt)CRrn appetijtoft luftbcraert synbc boa? £>*-p
eöecnmöai beelbinglje ban etniclj goebt oft quaebt /Wr*. Sct
tooien, „jcöecenigïjeinb?uchingeoftberanbetinöj;;' $&
ïicöaem.^efenïufligtïueebetlep/tetoeteitö^' ö,;
göeetenben ïult/enbeben grammoebigen. «f* ^t
gljeercnben ïujl / bie Rem ttrecht tot Ijet 0öf "ïieefï:
WBSSS, encftelfjcfe in öem felben goebtoft quaebt tf'&fD*
SSéS öcfefesê genepgeïgchöcben. <€eneevften/eeWef,
-ocr page 342-
j*fp?upt een Verlangen totfjet goebt/foo toanneer
til M*et tegen\uoo?bicö ca i#aen bê beminnenenbe
tv., falyö|ïijap al$ 't Dein tegnentoaojbiclj i$. i€en
*"eeöen/foo\ï>anncereenicn/quaeat éemtocrtoont
en, °n£ göemoebt / terftont foo fpntpt baer in omS
rJlert tjact ban Ijet felüequaebt / baer-naer eenen
ïiif ö 0m öe£ felfjö/inöicn Ijet niet tcgljenïnao;» biel)
^ 'Suenbeten lactflen eenê twoefrtept enöc pipe faa v
ïiimnecc &ct öê mmfcö oner-ttaït. ^en grammee*
b^nUuïjttecfctf)cmtot ïjetgaebtenöe quaeöt/
be ^ foo becl alg be feïtoe f njacr en moepelgcn 3ön:
te» rUe8cntI)cbcn ban befe 5511 oljtoe. (€en eerften/ ©ijf gSmen»
bc*f Öpiie ban ceniclj goebt bat moepelgcn ïg om te gUcïüctiöcsm
lw5°Scn. iCeuttoecben/eenftouticöepbt tegtjen ,™"2"4mVi?
be^uact bat qualtjcn hanbettoonnémo?ben:(Ccn mo£DU>lulu
fcjiJ, ^vcenc ïuauöope ban get goet/batmen niet en
WrT ïhr0Sl)cn: (Ccnüiet'ben/ eeneb?eefetoauï)et
Ee^^öat-mcn niet en nan betïmnnen:(€en üijfbê/ „
fien Grootegramfcöaptegenzetfeïbequaet.^efe!£ïï*L
CSfntöebcn nebben boo? 9aer boo?-ïoo?pfel oft SS
1'eii £a Ctf)? toe (ttecRcn/allc bingen bieboojbefin* nt^m^>
^evpn8CEPcn tnojben; ïueïcne jpnftet goebtbefer mm us.
1'Qcrhf/0ft otc sNcgen ^gn in pjoftjt/eere oft ge* ücintmen
i$,» ^ »*'* öat wmanbtfnn affectie jjan"lttW*£W*
!fiei?'t.nc«cIi)cKe bingen af-treeftt enbefiiert tot §ti
Wz
poefen fal üernrijgêeenc öeerfcljappije ober
«oo,M„"eP3l^ïi)cWjeöeinboo?bicnbat befe ban be
i^anr h affwtie göeljeeiijcK beïöeegöt \no?ben.
i Wh Ö«ien bie be tgöelgcne fanen niet en be*
lMu p.:n4 feluen en ncrlangljt baer oock niet naer/
t %r!. öc>*I8öt öcmniet te feer aïg Ijp bie befit i
^t/ttV1 x tè't öatljem iet öaer - en - teglien ober*
,*ti a» JUeten/eenic9 qnaebt/öp en ö act bat niet/
Cbc b7*eenen op-recljtébienaer Cy?
^crfwl11101 Öct crup£ / al$ W gljene bat in bet
^I«fi',ff «utenbe p?oföteIöCH/faïicïj/cerinc/ enbc
h!aiUErP1 erÖtc" »£' en toliebt öet felbe in gfjeenber
JHateinffcum ilCEfoccftt Ijet;enbe en i& ooehniet on*
12 öet ori^i3t^/msin flï«icert met ben 2lpofleI Gai: *,
?/e»be W ÖOo?y" ïueïc Ijembe Vnerclt geetupfl
he9QehpE,y£r ^creït. ^efgljenjCRen berfmaet i)p
et£0uW,beCcr tocrclbt / aen-gljefienbatljp ft)ii
50 «olhomeïycU in De eeuXuujïje goeb'eren
aöcjleït
-ocr page 343-
fié           Den 11. Boecic. Jriet au. v^ap.
gcfïclt heeft %\ya fcïjouVnt bjel ï)et quaebtöatfbtf «J
tö/üooj foo Heel aljs be veeïjte rebeneiipt-teöft;»iaff.
tnbjojötnoeljtanö booj gecne(louti5ttfpt beroep'
hp en bjanftoöpt oft en'b>e|t ntet/ ïoaht rjp niet e>»
iï^Sïïéert. <©ïm fict ban bat ben mibbel enbe rtw'
öieban alle fine ghenepgelhcKheben te betb3iï"r,
i£/fp fclben blooöt te manen Dan alle rpgcn lief"r.
, ,
          enbc alle göeftljapett bingoën / baaetnacr be licty,
fcSteSS toan «©oötal-martjtigftpïtegö tebolgen.^efoigg
u« Dan ü0°2 al/bat be lief be ban aïle bingen befet y%
ïospetn * reibtinümatteh ?p<'tbMcfcghefcöiebenfal/v>e
öat ghp bicK-MJöl^'op öemelfelje fahen bcncftt/eH.
pcpnfïbat alle bergancftejt)che fahen gljemengy^
jnnmet menich-bulbighe phnett enbe fmetten i'*■
oaer-ftilchjjbat Het onmoghethcfc ig/befennïncJ.,H
gftenieten/enöeöiecnamaeljS 'tgtjemöateeuw1J ,
i£. Cnbehicr-omijnöattet gefepöt tuiert aen0V
tuc.j^. röcnenbjedtj&onebieeftgebafhtich batgllpw ,fS
omfangtjen hebt in u lebcn. <©it i.ö onttótjf'.1^
ftuaer/ befonber in3t beghinfel ■, maet men moeti ^
bïecfch/ghelijcl* onfen ^alicD-maheron^gll?1^
hceft/cruptcn; enbe alle gendcghtciV bie öe v^L\}
fotiben mogen beminnen (boojöe hope ban ^"i^t
glje binghen)betfaheti:enöe het falghcbeiit./1*'.^i
Öetbet|tcrbcn öoo? be gftebJoantc / and ^oa f^-M)
ballen/bat Ijct geentterben/maer eciUbattacy^t
leben fal bjo?ben.25emcrcht batter gefepdt wS&
Öe lief be ban tijbelt)cïte fahen/'tsp ban ecnigeu j^
Ïu1ïe/'t5pbanccnigl) gemacB/ö'ooïfaUeiöba» 0ilt
öetoerte ofte ottlteltenifle: enbc acn - $fiiïie „,&/
eenen icgelfteheit ban fijnen lult gettoeften w0^
tnöe gheittch f)et ghébeuttirifphfcn enbe iJlLc^
fmacck/öatfe ber fchepben jmvcnb e betfcljcpnf uf ft
beballen; foomoet eenen-iegclijelten öitneerljj^^
gabe flacn/ten eerftc/biat bat hem alber-meep ^ ■
®t
todïuiïe ttiaecht / enbe ïöaer. boot bat lp meelï ghett°cii te |
wmtut öoo? bio?bt; opöathj'bcbcrlictbinghe foubc n^e ($c
j&cöcuanon» bjereft (tellen. «ten tïöeeben/ hierop letten/.?' Ctj
fcr fmncii/efi bjel-ïuftc/ghelijcn eenen-icghclrjehenftenne'yc'nfti;
STteïhtt &lïen tn-B«ncK in ön# neemt/ öooj bebettf*'«■»j,/
li - homm fïnnenrtuaer in top alber-meefl beljoojcn te JJ*"^
toüt gijn vu« op batttip ben üijanbt in het in-komen foupi-lyoö?
Kf^uierb 0(jcn \Deiieï-1laeiu?9p erempeï/öaerhomt tf»- q0£
-ocr page 344-
Van de I'aihen te verwinnen,          fvj
^Brjen bat toermaïtelöca iS/tü tetftont&omt baer
f„tlcUefbe/en baetnaereene begeerte oft affectie/
rü bat-mc na-öer-Ijanbt grootelötR^ moet arbep;
ttxx om bit t e berïmnnen: enbe tDaet 't bp al-bien
ï^bt begljeerte/ oft bat bier teifïautgljebuirclvfc
^obegetDec(l/oft omeêanbere gelncKcmfjete ge*
drW&é/fJet Ijaofr ba bit ferpét tetjlontgeplcttcit
ÈXht gtietoeeft/oft öabbe ben böanbt bupten tfëtf
hvun
SÖeVuceji/füO fouöebe fieïe in b?ebe boUierbt
jvh.Ö£n t naer nen-gljefien bat Qetniet enfcari gl)e*
yneocn/ai^ïapmet be menfeöen ftanbelen/ befótu
t^'örh ïg't bp al bien bat be beuren niettüeï ge(ïa*
f^öt-pjicm/üJaer nieDefjp u/gelöcK 3Ioa& Itaa*
uw Scbaen ijeeft/focclttte toermaojöemaeii-fctjouÊ
Cfuüttmibt/ ötc ubebecntclijtn oubet liet öeclifel
i%ulei%Öe creoiure (mltttt Doo?-fdjistcu.*gnbe
l>crh
,UÏ£ gttP'licjjteUjch utac begeerte berfïerbcn/
e^fM1 en fultuUt ficötelijcfi berïept Vuo?bé boo?
trflcD upt- Vaenbicj)fcöönfe!/noeljQpenfaïuniet
k'th m öcftïitftfn öie9p uberepbt öccft :maec
&eh DP al - bien Dat gi)p öefc tüDcigc&e fahenmoef
«H,&c&ê/ foo fiüt göp{letnofielnchban lj?t (ïecljt
W jcöenben/bé angïjel/ ofr lm gene bat fcnaöc*
fttrwf &an ben öoniclj> enbe en fult niet alleen bcr*
D°ru iJVn l*et Bene bat u niet geoojïoft en i$/maec<
is e.,in tgöenebatu toe-gelateaïnaj&t. ^an baec
ïtibf h
Sraor ö£cfe|nï tnffeiien öcnrcrHtbeerbigDen
^He-hp Sobbeïoofen/iü f)et gebiupcKöanüc felbg
«eniöh EErfïcn geniet De fahe rnateinch/enbe met
tijbti le PÖnecnöe moenclrjCH{)epöt/ enbe öeeftaï*
«ÉrfiJFï-ooBwi gïjeflagïicn oriöetgïjeü.cDatceu*
EeMiv ttöeeben Vudjbt gêisu'ebeu alö eeae on?
^aiófer c,'Ea-furein alle fanen / euöe Ijp Dccft een
l^aiK^roelfeöc fahen.BW in fulclur boegen
^fcer» onglleregljelbeliefbe tot be creaturen
}Sb0D, i'}en ileeft/enbe boojficljtigöer gUeïuojben
».'„?; Pf tyjclteïen bae* np fp-felben in gebanbé
oeuchVi,75l"mEn rom-Vnijleii bittoeber-amober-
o«ï.hai1LElpcfP-felbenboo? oogen (iell.cn/enbe na*
m w&« - om öet guaebtban tjem Hecren.
Cnös
-ocr page 345-
JlS-         DcriII.Ëoeck,HétXn.Cap.
fesemmtcgi <£nöe al i£'t bat bcfcn jitöbtteg&en bc glietmtfjtë1*
fónc gesard nntté/toaer boojiemanbt ftcm gereeüt ritaetht to*
ma» °l öenaen-Uomenbmfltöt/oBer-benchenbe'töÖ611!
öatter gepafleett i& obetmibtg bar liier bso? in D*
fidc gifplant bJojbteene gtKfïaDicftepbt ban o*
beugljt; tjet i# tioc0tang ueel mitiet enöc piofn»,
ïijclter/ fp-felbCnfoietin te aeffeuen / a!j8 bc g{K'£
görattjcpbtaenbc ftanfcti£/oftalg-men 1029©^
litljlöch foecfttbe gtjelegljentlicpbt baneenicn o\y
gljclfKh banber fmaetftept/öanger/onghematn 01*
om fijnen fmnccft te bcrfierben / cnse ba eenige a^
bete begcerlpcnljepbt/ etc. IBaer tjet gfcene öati^
as, wh*„ w- ÖÖcfepötigban ftjhegftcbactjtentcbcrnalcn/ ca*?
^0VeX" in59ecnbcr manieren te berftaen banoneeruj^
temwèöijctó gljebarftten/ ofteenigen gvootcnftact/oft fooï»a!^
BüKuStcnijS/ gftcgljebJribtgQtöcgöcerten beg gljemoetjjjbWÏ,
öe wucijt ts [jiet in bealb er-befte bicto2^ei£/bcbluct)ttenenw,
nemcin 0 f£ jjjnc gfjebaenten af te ftceren / enbe al iaat ï"1*
baer cenicljftngtoe-ftrecKt.
                           „,
pc ??arti> <©c p?acti^che ban Ban ftjne quabe gcncpgelt>!^
&? ö«Öen te beïlterbentf: (€en eevften / btclt - W'J'f/
öeiwhOT i^t'ober-oenenen oemelfüje faken/ fijn Ij er te ƒ'
m#öe fató. treeftenbannlle tart-tufte/ enbc al toat be finny
mebe gnet/aïsstaefenöe bingen bieben raenfcljW.
en betamen. 3©aettoefulïen mogljcn bicncit v\W
a
uw , ^ tatien ban be feben ftooftfonbetu
                    ...
enKcöf ®cn tbjecben/fencre bemereningtjen enbe tttfl
fcanewhüisë. öeïen aen beftanbtïjebbetw taaet mebe men ft» \l,
ben(fjiet bpboegnenbe tjetgftebebt) foube ft"111'%
Beöelpen/aljSb^occariefulcftöberepfcDtÊ/enbebJ^,
öoo? tap oh0 gemoebt/ alöïjet begint tetaancKCl*
fóubenmagöen bebeftigljen.
                        ftc,t
3. Ortsa* <cen berben/aï^ tjet foo gljeïegtjen té/ten eet 1^
fotdun oft fgnbegljeerteeentaepnicljtaebet-ljouben/crtbe"Ai
ïlmxfJai
aerfoéchen/oft Ijet 00c goetiö/oft pioftjteltïrH■£»■
SS o"£booz-geljoubentaojt. 3E>ieifferbieOT°*J$&
toojt. tatjfen göetenent tao?bt/bie in bupftetmfie "Jn >aï
öe/ftjnenboetoft fiant licljt-beerbeltjcnte bert* < ,<
itpt-jtcften / beforiberlQcït algljp taeetbatter o" ^
nén/bimUcöept enbeperöcnelen jijnbau Befmf
toojbeiU
                                             „,,m&
4."S!*wfs*e (€enbietben/beï)ulpe <©oöt^ aen-getoepetu» ,,
n»«goct bet &e«ije/öO0ï «tPoötjêUefüc/ enbe upt eenen naei ^ ^
-ocr page 346-
Van de Paflïen te Yeryvinneri.             |i£
j!*1^ £P35en fel&en / öeriDecnen eeittglje contrarie toertai «n*
u^SÖbcn
; maer iö't bp al bieabatbe fane nontfat tmittiewp
^|Öch cftpjofijteijjcH ïg/De feïoe mei eenc fupbere *"*
/loc op-reclitemepninge aenüeerben/enbenietaU
te» uutïucl-ütjte êube gljflioer ftte.
h (<£en bgfben / oöer - oenenen nacr be metojie te •>> &umm
h.i'^SacjiDegOcbachte/ enbe beften &m tater on£ »^p«**
filWchcl oaer-ftomé té/ ooeft oftïpp/enbe toner S^S
n^wpstüalka jijn/baernaertioojftrötclitcft «' faal,
bnwPftn/in be tegenfcjoojbicöept <0obig enbe
befpT\tju öeuwlffft Ö«P? (goeden boöen gefepbt i£>
tllrltie'meDer-paciijeeae oft meer occafmi foeencn/
*tih„ ^ •een fcIier S0*tal befe <Öobe ap-b?agen / eft
W?s*net bc hnofbea ber i>DiJi{ti}nen (bati.é met
btei,
ÖEn naii»erfterntngj)eu) be Uefbe <©aat£ üer*
bc»lEil'$föaer ntê mott fcoo? al be cürieuföept iijep*           ^^
bSS* 3?anfie.ufi£ Vuel leert, bant tjoe bracöïicö
■ cuncuftenor
Jjif Jyf/blljfiitiï allefWiou-foelen/ 't$a batfcbjog* i
Fftm/öat*»'
*>fithrÖU/J£5PbiÖbe/ïDacr boo? tioe gvootelücHö «nV au u&>
ltfih"cnm^reö setrocnen too^t/ leertwtf beuïjepu «wa»»
^atVU ^u£uf*tfüi£'met jjeterempeluanSiiUyüig:
^«w»
r ötU lÖem mi^ bcgenfii rjaöbe tot Qet
kftfZ* ^«lüaii öefe fpelcn/ en Qecft oaer naet tja
W.,*<ïuaüjrii gactrocnen nonnen tasjöen. «&*n «wsnpsft»*
Sl'ftJbSiS-OT? %n ïtncolnieh m€ugdaut en JB2Üg
"~üït*£ acn? typotbeWmt
nöernteïbjamcUjck^
c umnneni}?eep ote-toómf.
pïiipL 'lr°4itan£ «iMtJapwt taarenmetbatpatu'• Theii. $,.
?n»tóS$8*roof£/ met beu l)elm ber faüdjept/ enbe
!e<> ion •
ftlöevJep <©oDbéïticfte fcrnpencn / en fuU
',,enjcwCi-)tfecn#niettt2eefén/ öiebeninjanto foa
t*s8è' n 'oto«-vuonncnöecft4?ïlbuömoetentoi»
v "Stoa ;?k
wfe b«nit)Den ttroalie fanden/onnut?
'"'li'Piv»"'*2 töbinflensfoo moeten tonbeti
in
et baii°e 5I!c anbere fnmcn/boo2 eenen Ocpïtgeti
rP^tbït.!• fcIiJaven ter liefben €»ob£ berfïei^é.
^e»i s SU;1^.311^" »n (traate/nuur ooc^ in hïemte •
h
tn fp SSL Jet m Ö^f1 niet üeeï bö»Kï»en / bat
jyWt'e'ihS 1 °!,tlJont>e/Pan öet aenfien öroi eentge
e ^Öten „!?ntJcnoo?l!)ehefahe; maetget ié groot
ais men 't felue boet in niepne faHeiva&c
-ocr page 347-
&$         DenlI. Ëoeck. Met^II.Cap,
«iRcg i j. in 't gene bat gcoojloft i#. lïlbug Ijeeft <©auib tip*'"
göcflójtenöe *öobe gljeaffert Het toater bat öcMJ
gcöjöcijtïuajiupt Bc Ciltenieba25ett)ie9emj toart1
tac. \% bic niet getrcu en i$ in ttfepne faken/narjj fp feiueïl-
öaet in ntetÊnftanbetïDimien/biefa fal Qct fel0*'
.twehin groore niet boen.jföaerbefielealDu^e^
flojïjen jnuöe/Bliegljt gljelncfceeii bioogljepiup»1*
Bp-iuaettjS tot bé öcmelrtuant anbetg nat tocfenD£
buo? eeaigljc aertfetje boinueiiüalc g9ebuertgljl»f l'
nebcr-VDa£rt^.Cubcbacrïüo?bttciriaetjteuacnD;
r fieleinbcfefpeninge/ccnegroatcmaelnjbtbcrep1'
Genei, tf. S[jciijch fjier uooj-tijbtö SÉbiaöam gebaen Ijceft oh
ben baglyban bc fpeninglje viaa fnnen fone/3twelf'*
i$ be gijccjlclt)£he öcvficrBingfje* Want #obt *11
ioajbt niet gljebonben in Ijet lanbt ber gtjenet d'
faclitelrjchen enbe göemacfeeïöcHen leueti, 3?u<* Ö*J
öatljtt g|)ene Ijier af gl>frpbti£/foobecl te bi?Pf£
fotibe mogen inougljerte gepjentujojbê/fiet e'10
ïeefi be naet-üolgljenbe meöitatien.
D'eerfte meditatie van fijne gheneyghelijck-
heden te verderven;
t\tvot)rfteUm$hederplaetfefelvvefei3.&)J felBCn tC fl]|5jj
^in <©obtg tegcn-'üjoo?bigljepbt/ cnbe 9e»11'^
öcoj^ftaen/ bat men om-ringljelt igban boofc WL
ben/ oftbat-men üeel - beriep tBiïbc bierenj«'l,
felBéngöeöoelt bictegöen maltnanberen ltct)tïCi
enbe onfceeuVoigöe bcöetbcniffe foeehein
He/ GieècA, até&OÜell.                                          rfft
Het i.point. aieu-ttictc&t ten eerfté bat ben »** "',$
om «©obetebienen öan <©obtgöefcönpcni£/ £«#
ontfangöen t)eeft alle fi}ne leben / tttac9tenWzu/
nepgeïnchïjeben/opbat9p be felbeterecre <©°" lti
enbe naer fónen «jSübbelncaen ïuitle(ïBant y eLH,a«
al toc-be9oo?t)foube gljcbmpchen/'ten 3lJ fLeC
ÖP licBeröebbe/niet allee in eenlibt-maet/et«-]'lti
bock in göeöeel fnn lieftaem gtjeptjnie&t tewo?«- fl',
^ugÉBcrfoept u BooHeöen leüen / enbe °>i ,,;♦#•
ai &et gijene bat u aen-gaet aen <©obt aH«atg*gp
9üen-mercKttent*öecbe/ bat befe göeuepgc.iP^t*
ben alleen bp-na oo?fahc jnn ban onfe eeuwlöl'0,tfc
boemenifTe/enbe *rjn ben oo?-fp?onch banale *
fon&en/tjrt falie &atfe$uetxueün 't &*&»*&«*
-ocr page 348-
VanhetVerfterven.                jil
Jouöen en too?Den;ja Dat meer i0/ooc8 ooifa&e 3im
g*n oettcijameltjtUefietRten/ ettDe tijDelijcfte qua*
p3*fcant luttel roo?DenDcr gebonben/bie De goeDe
b?s <atDtmoebigDe menfrljen tegljen ballen. Cen
t^oen/oöet-legljt Doe groote beroerten Datfe meDe ®tt&itaM
rfe&m/grjeföcRmen gljcnoecD fal bebinben/ia't J«|te
KL^mett allecnlöcft Dtt gaDe flaet 5 Dat gfieftjc* ffigSS
'eujtjg
öe oHtjWtenifle Der humeuren fiet&ten aiic ftofttau
öüp?i ^enSDt/ettDe ten laet|f en oocR De Doot ■■> alfoo
^n* ^oerte Dev genepgeltjt&DeDert aen De fiele*
Wi ,bEC^ecftt u om Defe te bettüinnen / Boo? foo
tttV*!* 8Dp u tebert eitöe D'eeuitwgbe falichepbt
U^ten neemt*
öw li,u ïöemertftt ten eerjtenyflöe foet Dat Dennet mte
fifip»
mï,E ÖE gernflicfiepDt Deo Derten 10 / als Defe *«£ m fo"E
fiS?öÖclöcftljeDen öertóonnen 5Ém/gDelöcR ïjrt ft™
Hert?
m ou^n ce°iïcn ©aber2ïöamk©teDuö irhe= i,jd|e&È £««
Wicht
m ^"f* w^t/ÖP m öoopt niet/Dp is in eene uwniwi3911*
fte[t ,"e«ge foettcljepDt/tn eene tufte enDe fïilte Der
«tip il..öe bicRrotjlö oocR bes licbaemö: Ijet teelcïc
um *HTn f00 ïtcv SDeacDtDebben / Dat De IfcpDe*
ÖeiihrH Jiei*
toc te bonten/ alle Dingljen beefmacbt
ter«^n5eubcDemeurtljen noch Dageltjcsf foo groo*
*oe tp rtatIjtm/ öatf*
aI,e neerjtithept Doen om Dier
W1 »f a&en.Haant
toacc toe W*öat ÖE menfcDen
be8{/3aem met fpijfe begeeren te berbullen/ fjare
^etkpH
n enöE eet-giEricöept/enDe anDere lu|ïen
ben J:y« BolDoen/ fjaer ber|lanbt foecften te berfa*
3p/oó I;rurieurc enDe nieus-gier igDe Dingen/ 'tm
m\il?ffic
TouDeu mogljen feggljen aen hare fiele:
«e fteiVh-
r °P« ttiaer al te bergeef 0/aengfieften Dat
"MöiÖPH, r«teDe niet öerfaeDt oft Oerbuit en Kan
«e/etipj|/al toaer 't 00c Dat fp Defe al beftomen Dab»
en toon ?eI moeten fP weten batter niet geöonbm
uttett / nr
r?J fefterlöclt enDe ba|telncft Rennen be-
foo öc'8öcb?up*cn/ oft gDemetentenDe Datter al=
*U»eii£ ö?«feinfjet Dertebanben tnenfcDcDe*
Slet öe \w ??t/af|S
öc bttfjmtt ««De liefbe groot 101
«e«t/ bem le ijp &e^ ^nff* öerfwlgDt. Cen ttt»ee=
S^ beui »5. *batt^ sDeenen foo tt>?eeben bijanDt
*%fe&JI •" BDebonDen roe?ben/Die ufoo ge|ta=
" tta5 PJ?nt0en/al0 Defe grjew?»g!ieliJcRheDe!f;
%
                        Die
-ocr page 349-
ju         DertlI.Boeck. HctXII.Cap.
SN»ta$uï Die batt binnen 3jjmjae Dat meer is/Den Dttpuel ert
bebsriw mts ftanunetgensutbefcljabigen/ 'ten 5pDat ijp ötf«
«SaThJ5 totftjnen °«»tl* gljebjupcfte^en öetöm/bemew*;
««u4+. oat om menfcfj gycfcijapen is / op Datljp obei- al»
Befdjapen Dingen Ijcetfcïjappöe fouDe fjeuüenyeu»*
öatfünen tujï fjem önöei'-ttKijpenfbuDe 5ijn;tn^f;
DaotDefe gyenepgbeltjc&ljeDen njojDt bmmenfty
feibeoock D'alOet-jïecIjiïe faectten onöes-toojp*'1'
tö't bp alDien/ Dat Ijp Defe niet en beminDt nae oen
tnilie 4BoDts.i|ieï om bern>o?pt eenen menfcyl ö»
in ftUcKcr boegljeu gï)e|Mt is /Dm üjeDe föuDet F
,
                 Ie/ D' eeutöiglje glojie / enDe ai Dat goebt is/ om #•
fijne gfjcnepgljeïücltljept te gljcraïtenjenDe i0't &*"
Ijp* gebtaegïit bjo?Dt/ waer om Dat fjp tws tipt f>»
niclj is / fp-fclbeu Dus quett I faï u boa? antiöoo!»'
göeben /Dat ijet gene Ijp üetbolgijt/ ijem met toe *."
laet anDers te Doé/Dat IjpDaet aen onöecDanifö/"
enDeanbersnittDoen en &an$ ijp moet ïjmtot»*
tn.;n.<enDeDic&ttJöls gebewt get/Dat Ijet eene»* „
töOïpen fafte is öaet ïïp naee jtaet/ ma»* af/is '*p%
alDïen Dat !jp belet fcoa^De/ aft boa? geroelt/af* DOf,|
B<ieboDt/oft Duo? eemglje met/ljp geeft fp feföefJL
De ïjaöen banDen bijaw/ijp murmureert/ertse »j'
BaeDeDingljett beroJietenbe/lepDt een tllenaicy'L
ben/ Die anbers öabbe itonnengijeluclticu nw*'
HaisDe *;p q'ieroUt. <© on-gije.luclugijen enDc ai»*
bertnapfttnmenfeD/öiefii-felben foo öeelbew»'
enDe tjnigers obergegebenyeeft /om eette aw\t
{seetjtiïe fatte te genieten/ euDe met eenen btWïL
tootbt ban De eeutbigïje glo?ie! <fönDe ai i&'tW&i
met at tijt en Kamt tot De eeuroige betDoeme'»1'' ti
foo moet ijp nocljtans in Der eeuroicjjepDt 0^" $
De glaiieöie Ijp biirftregljen fouDe ijebüen / tt1*16
falie/ Dat ijpfp feiben tor rtionneu IjaDDe. tili
tëaetófcc* Hec;point.25emeECtttteneetscen/ alleöecr ,tfne
ïoctó canct ten/enDeftet lm Dien Dat gijp urne affectie op e^w \
gramecDttljept/foo Iuwuku *»«* «m»<.» v- /fltt *
u fal jtelien/ enbe uaeDer om ban eenen ipaet/ »",,$
eoene Daer tegijen is/ban D?oefuept/ enDe «*%#>
iean - ijoj? ban Jjet go?öt; enöe t9 't öat ÖE^Jjljf
-ocr page 350-
Vaft het Verfterveij.                   3 %j
öh- 8ljt invt begeerte Dan fullen 11 bebetïjten lieföe/
iiih7uPt tto?tüiglientot tn-tnenötgije öingijen/
rran re,te aen-ïtlebtnge öan uinen gce|ï acn öe Oer»
ftft"rElöcfte cceatuien. «Sant eerfr fob njojöt eene
ij.,.; fcemmöt /öe merclte Ijare Kef öe in -öuirttt in Ijet
iJb-it £an ,Jami ö£tninöer / gïjeïQck j)et b*er in het
iiJ} öcrtoecftt eene gt'oote ijttte. $aer öefe lieföe
8En»!Jïecn benannjjen/eene öïammènöe begeerte/
^"«janöenöenfmneltjcltttt Söet /enöe eene que-
Ittii li ® oeejï#/fbo roanneet men niet en ftatHaet»
in 'l %%me mm begljeertjöacr nae foo itotnt
boa!» EEnc -ngeregelöe yope/ eene bieefe/eenc ma,
na£V'SDe/öat men niet en fal beritreröen öaer men
°»tfi>r CIanSïJt.&telt ijem temant tegljen ons$/ foo
W?. etlWöegramrt!jap met eenen groeten göec
bten f5»e.ótt-gfjctemöe |toutttJ)epöt; i©aer bp (tri
batt™*1 berooft 3ön öan onfe begeerte) ödegöt
qngl^eu grooten öaef /eenen fci^oom öan eentclji
Jjet^i. ••nöc nm laltiglje öjoefljepDt.enDe foo men
iuona slJtÖet göene öatmen bemjeett / foo fpmpt
ttetitf,EEn toel-beïjagDen/öatonsreer la-acljtelijtlï
Böeti>iE,le öieritijept enöe oocft eenequeütnge öess
ltl*b'iin- c op gijetogljentljeptoft aesötfcijeaen*
ficijjpj■ »ye Des gfjeejïjs/Doo? öe mrlcfte öett mtnnaes
km fL^Prfionöen is in öe creatnre öte\fju 'bemint/
öejn{,i?l'itnge Des ijeeten / op öat Ijet góet öat meii
r lSe eJih r ml,ÖE niogljen öioepen/ eene leöen*
'E,e»i/toH ttcacIJüge aen ijangSjtJigOe am Defcljep*
«ecitpijjen ijöer öoö| öe felöe/eene ö?eefe öan Die té
fyitt o!»"Ame Sroote ijope/ofteen Diep mif-trontöf
tetfhr, l "Eit)aren/ eenen Jjaet/ eené"fcij?oom/eené
fop bVAf01 Ö£lnöat öaer jtrtiöt tegïjen'tgïjme/Dat
E,il«ï !n£K*<Snaefllöitsitt50201 ömöegöeeren*
"^tfiJLa'JföHertclj beroert/öoöjljare fes gïjenep=
ficti/tJ Ken/öettiefcUe.3ön: lieföe enöe öecJan*
?*ffib»itfir,ap enDe Öflet/ föjjoom enDe ö?oéfOcjit.
!*ö$t «iffiöe Oram-moeötglje begljeerlgtlUjept
?°'PcflittS,, btt^tt Dooi bate Uööe/ te meten: öao|
[cÖap ^| '^"öope/bieefe/fïowicijcpt eriDè gram»
Üattë éociT Br tan a!*°°> öflt aUe ra&etl ïjoe Hlepii
«ktöti uJPnf u bonnen beroeren m fm Htti ma»
' onw&t öan alle on seïesUelöe lieföe ocu
^|                            JS a                  tiea----'
-ocr page 351-
514         DcnILBocck. HetXILCap.
ireaturen / enbe (telt utne liefDe alleenerijcU *9
«Boöt/ïïie De fontepne is ban allen goeöt.
De tweede meditatie, vanhetfelve.
De voor -ftellmghi derpUetfe, alg böÖCn,
HEn. point. 25emercftt ten eer|ten/ Dat «(Boot/ a?'
Ijet opperjïe goet/ cnöe De fontepnebau alle Ij*
fcen/altrjöt lip it ts/öie al-omme meDe to»ecclu/enD*
tuaer in alle utue ruftc gijeleghen ts/enDe fiet oft J»
iim bemfouDe Uonncn af-fcljcpDen eenige falie /»*►
jjhp fouöt mogljen menfehen/ oft nuheüt/oft fo»°*
nullen üefitten; cnöe oft gijp foubt mogljen fegö/1!
Rera.s. tnet Den 2fpo|iel:i©ie fal ons fchcpöen banDe lm?**
®£ *Tt.ad> cijjijti i enDe op Dat gijp fouöt Hennen/ uwef »JÏ
£«£££ öat ö^ OiJenepgljt 3ut / let op Ijet gijene Daer8ÜR
iKt tjmc be=> mcejt opoenct/enDeftethoefnooöe/ bitter/leeft^*',
bobo* enöe beïgawUelijcit Dat Dit is. <Een ttmeöen / *£,
mercïUDat Ijet felbe gheenfms en berfaeDt / tn&
nut om noch meet te beöf
mfeer quelt enDe pnnelüc* •:.,
.JtjcU Dathetis/ DefeDinöFL
nöer KJO?pen te 5tjn/enDe Dier om alfoo berocv* .
«oefen, ^en bierDen/Dat gijelijcltertoüs n^^id
ban Dm beghinne Des merelöts in eenialje La^,i
rujte en heeft uoniten binben/ Dat gijp Defgelö^L
De felüe hier in ootluüet en fult gljenieten/.f; |
Dat gijp boojtoacr in De ure uroes DooDts/of *«*L|
lintprii-x» nrttïjeol/frrterfrttiïi* tttttlcn h»fe <ak(> fflO f**
mrCe
lurterjte ootöeel/mef fouöt willen Defe faUe (<&
bemmötteijebben.                                         at
©ötuupürt <%m üöföê/ljoe Dat Den Dupbel als eene fpifly?.U
!Sf„^He in alle creaturi/ om ban Daer alle goeDe tatm%A
Sutou $*<% De JiefDeDerfelber te Doozftijieten.gljelgcJ^rtt
blö£tinonfecaNtemoeDer€ba/DtebanDetfe«'rfl^
iiebjogljen is g#emee|ï, <enDe DentUt Dat gOP Ha
queit jiilt meföen/foo boo? als na het befittett. e**^
ban Dé D;ipbel/enöe Daer na ban alle De boo?rt^,g/
gljenepgjcltjcUtjeDen/üegijeerten/fjope/man-^Xi*
nfueeren/ujeefen enDe grammoeDicheDen/«7,311*
Dien öat Den Dupbel ban Der Ijellen/u met W H££jf
ftan eenigïje faUe bebangen heeft/foo fult ö»P'£tfrt
ayeijjcK ü)Oiöm;ï©aut yenUeöen sjiflfl# m'' f?
-ocr page 352-
Van kcr Verderven.                 515
fr tooien/alss beniöjopljeetgetupgïjf/btefemaïte'; pfaimnj.
*nöe fjet i0 al eöett beel oft Ijet mat ftlepn # oft Itmt
fi^OütöiSf. Wünttetï^ttMVlft0)tt}Zni$.<BlZClti' Greg.
*lüs/bie ban Ijet fant obet* ballen tnoiben/-bie Daec
**»n gr.ootefaKen gJjernacfjt Ijebben.
t„^en feiten / oberïegöt toat bat gijp ban öie faite
£Jtberföacrjtébe:ijï't itJ£ïlu|ïe*beo?t»aer: gijp moet
Jfftm/öat Ijet Ijette boo? beroerten gebzeben /ge ene
£f?ecï)teirf)cttoecIjteenRan gbenieten /gfjelr)cïtec=
Jptjs be fpjjfe Den (teelten ntet en fmaecïtt: cnöc fiet/
Ppfuittn^obtbeelmeerber gljencecïjte / meer*
a^en fmaeeft enöe tnelfuile binben.
h Het 1. po.nt26cmev*ct ten eer|ïè7ljoe bat <^o&t/bÉe
^forttepneenDeöenooïfp?oncis(üan allen noebt/
^'Uotnutoegeburicïjïijcbe beerrfteng ban fijne
s^abeenbe bermOerticijept/ boo? ontaUtïcbe titel*
??«en fjeeft laten blocpen/enbe nocfj bageUjcj; boet
^petv.Ijierom öerfmoojt in Ijem alle tttoe qene?»*
MJ*nicljebem bat Ijp ufoe bjeefc 5p/ gfjelritK Jatcb
fean
töat 'JP ult,e Ö0Pc 5p/aengeften bat Ijp n alleen
SS, Öelpe":öat fjputtje Uefbe 5i'/enbe al 't aene bacr
ten
naer berlangfjt: bat gbp niet en rjact ban bat
l^n Dem !lnjbt/bie alle bingen begrijpt/enöe al*
(,3 8oetis$:ttiant u niet en Kan öepicn fonber fijne
jnefte/ notö iet trnpten hem gelucfticïj maltê .i&e*
o foï!Ltm ttowben/ timer boo? bat Ijet gebeurt/ bat ^„uvrn^r
t« U *
ÖECf menfcljen met n bit ntet en beïjett. <©it t« «waf*
fc3*?toaer qbelnc tooberije enbeberbunbtbcpbt
*>e 11, ?m cn&e
öeöf betjïants / enbe eene uptneme"*
tna^rtnnitDepbt: titant aengfieften bat gijp gcene
ïj'ec »cn
ftont binben in gefcöapenbingen/euöe bat
«öiuf!5m
i& 1öat öD/P langïj oft bolmaècfcteltjtrï
fjeii „Hittenat ïjet niet cen~groote uptflnnicljeubt
*en/hCtte bullen in eenigbi Uiepne falten bcrjler*
W ° jtt '©obt/in ben tttetcKen alle gïjenaerïjte aïje-
*e rr w
l])itv möe Ö*ct; namaelsï in ber eeauucfjept
boöv.
lEtm • ^*n berben/ al tiiaer 't bat «ïjp ooeft
öen n»„-
m *>iöt alle gljefcljapen binnjjen font mo-
fii&ett,k tm/3ÖP fonbt notljtang befe moeten ber*
*Wti• alJ)tcnbat gijp begceibetin nijïe te letoê.
tteat-tjaen~S^eften bat mp boo* Ijet Bbmietcnöcr
*w«i/ainicïu niet en foetltèn ban gcmsttcfjiept
-ocr page 353-
5 ïd Den 11. Bocck. Het XII. Cap.
bes Ijerten/ enbe bat bit on-mogeltjcft ie Wyn *v
öerfttSgen/eettö'-beela beo* bten bat be blpfciJ8*.
ïjtcr boo? gtyenietenbe) op ëen feïjicpen upt Uoml>
foa ooclt boo? bten bat eenigjje falie berkregïjen °*
fft&imu tot een anbetmeetbetmeelu / banupj
filufcïjt; gijeltjcft ben mater-futijtigijen pl^^
«Ijebettren/ bie met ciljeen btineften gijenoecDf^"*
petfa^bt en mojbt; boojbtö mebc/ Doo? btenbat uï,
maturen ontallötR 3ö»/enbe bat men obctfm^X
6^tl0^^n móept* boet/foo ie örtnoobicJj bit gat *>
enöe gïjeljcelöcftte'btrfaften / iaeoocRfijnepgu*'
felben/omtegljeraecftentot eenentoaeratljtigU*'■
pepuenae rujiefrjnbêtflelé: foogïjpnocljtanöi"
bef? / üfjetöclt ïjet allen mendijen to.e-ftaet / fo.^V
te g?r alten.Cen"laet<ïé/al0 mpeene han befe *tt'*fie-
ftctftregen fjeüben / foo rö(ï terjlont in ane op e*" .
tyeefe/êttbe bit foo Peel te ciroöter / Ijoe one bt !»•*
tneet ter ïjerten gaet.uaaerom en berSüeji gl)P "7..
niet peps ettbe b?cbe in -©obt öao? btn Uoi*l*!L\
meeïj / te meten / ö'ooi ïjet berloocïjenen umess f*lJj!*-
enbe befen in*&obt gïjeboubeu Ijetbeube /Ijoe *W|!
bat glip « niet en ftJjaemt tot fpnöer fpijt etibt S '
eert' eenitïj folaee bast be creaturen te faeöeien? _
&tm ttam Het 5 Point- 26.emert6tmatter bannoaöe w°lf
syaoé^öe gnenepaljeltjcUljebm umet Detten/ batigu*v
«cpMjttKJjÊ. diber-tmeebtjiè btjanben te berwitmen. ®2tt *w'
(ten/ foo tffer bannoobeeettegtoatetoucagiï'«>'
ïjaertegoet Uentomïjaer aenbefe aetbtfcöce^
ïjbele faften t'ouber-m^ipen^en tmeeben /eene p.
lieer jhcilje cnöcfo?qlj-öaIbigl)e toacïjt Der fm^k{
mant bebtjanöen luerboo? itvfampm/'SO^.w
öoo? b" poo?ten/ bit mcit Ucïjtelüaiër bupteny°,,£;
eer bat fp in-Komen /ban-menfe toet naer Ran j*p j
ö?ijben.€en berben/obetröewRen bat <5cbt/b^ ^
ons goebt tg / met 0110 ie; enbe baèt om alle o»J .
fcegfjcettm tot Qem iticren.Ccn bierbetWgeDlJv',,st
Itjtlt obet-pepnfen b'öbelïjepbt enbe fnoobtyeP ,.
ban alle faüen befcr merelöt • ^iet bootUtö /1»'|
toe bat rtljp in 't boopfel bt merelbt betfaecM y'Vjii ■
büo?maet anötrs nergïjenss om / ban op bat b*«:■
alle merelbtfrtje fa-ten fottbt fcljottmen/ nietfoo^-,
SJtDameltjcls ale mei söeeileljjtU / enbe w
8<
*"«/
vten/;
-ocr page 354-
Van het Ventenen,                  %if
Nten/möe met eenen (ïfteiïabigïjen taille am. tïert
mfvtu Dienen allé De Dagijemmwï tebens.
i.p^et gljebcDt enDeDc p?attijclten/fal men magen
-emen tipt De meDitatie ban fjet i&e&|ïe.tb.en,
De eestte Meditatie, vandenhae?
fijns felfs.
V ten»
>y«Gbebedt, alöboben.
H vpohn.<©berlegf)t ten eetjten De toao pmt SBte fcuci*.
Wi-'irSEn &aet fönen üat,et möc moeüer/enDe Dacp
3fttt ^«njneflele/Die en macl) mijne Dtfctpel niet
Wêh f u't[xtteöcn / Ö°e öat wmantit/ öie eenen at**
WS ,Ja*t/«*8*jen Dcnfelbengemoet ifcenDe taeet/;
behSJJh rclöen gaten tart / tealjen ftHêlben aif*&
biö gloeit te mefeti: ljw1»el)öö?t ïjem tcb«:> ^'«"^f
^SWtuaellt öatïjem aen-geDaen nw?Dt/.m'S5t
fpan "^mmnsn Die ïjcm futefts aett-Doet: mant Dten. betisnwou
teuu^nmetfjem t'fanten tegljenftlnen gïjefttiei-
Bfjee£ r/ taelclten Ijpfelbet i0; anbeee/ Uz ijzm
^i^Eii tlcllais|je aen Doen/maernaer DetvmonDt
fiiecrtjl i0^ *»matj)Ijpfaofeetnietachten /iiye»
^etÖPH , ilt'fi,-fö*tm DtianDtonDet-DouDen. Cen
fpgh^' nctijöe beel-Dec-lep begOeecten Dat Defe
Whlh 'öe m nbettoecUt / enbe ööe beet gïjele*
*e hen-2en/öat5ïJP ^bt om öen ftaet ban u-feiben
Sfonhp£nc,!'cnö* Uetfoept De epflijen liefDe / feg«
** W^m fiMpöenfcüe» ftljtloftopn genera: &*«>.«*
^ tE^^-'öcïenDi fjoogljep gljeboien / Dan Dat
* Öifthft 8 öan mgn UcljalföuDe 5ipt.®ettóecï<t
«et ri^0? ° Ksligietifenperfoon/ enDe aen-beetöt
^«fuiH,Jaïöt «nDeftOevpiS /enDe bemitffitfe/
waebt*,?. haen t«?njenDefjiev ctvtegljen. ber-
««»T* 8&cu* öat fatht enbe foet t*.
?**>* Dip«'^.'r c in^cRt ten eerftéttAKit alk fottben / *!« wqa*.
ytopten.^^^^ÖrtW^^^wtocïelt/W'»:
'ufönÖt'ïel,eföe «10 felfs. roam ttienwnöt *N* *■**>
ayt qogi eec-gietfcöjjpt of t on-itiiufc yepDt/
I4                    ' bsn.
-ocr page 355-
$il          DenlI.Baeck. HetXILCap.
ban alleen öoo? öien bat l)p fyn gemacft bemiNötj
tnUe Uiet om is töat befcn/bieeenen bolmnecKtf"
twetfijns felfs Ijeeft / inp is ban alle fonöen. ®tX
tluteben/batbefe epgen liefbe <£l)?i|ïnm onfen '?>?•*
licij-matter gjjecMpft ijeeft.ï©ant gijtlöcltcr ■ttH'jJ
ben Sipofïel gljètupgJjt/ ben fonöaer «up|i ^
J>one «Sobts / foo beei als fjem epgljen aettga^*,
enbe Ijiet: om is t/batmcn beo? ben Ijaet fijns OT'
<©obt enbe onfen JjaitcIj-maUev moet üol-öo^
Cen betben/tiemercïtt bat be epgljene liefbe is W.
Itjtfe eeue fcljjoomelijcfte melaetf Ijepbt / cnöe ee>»
mercltteec&en üan ben bupbel bet Ijellenjmaev* öt]i
ben öaet fijns felf # een teecfcen is ban eenf bif«rf;
ban onfen &aUc!)maKet/ gelijclt bit felbe gen«eW
blöctutnbetïbensber^epligoen.                 it
Het j.poim .«©beclegljt op iwe bat be menfcijè" 0^',
placfttf te toefen/te meten /op Ijaten geftuo?0 bMij'
foobanige ig utrnn nnlic/cnbe bc liefbe umg fe»fj£
®m Épstjeit j©ant fjet is eenen berraber / (telt ons bentjn enyp
SSW-.'ï bergfjif om te.*2uuto)t/ is öen alöer ijoobeeröJfr
wm SS #Eil cnöc *»2«t|tew/*nif bstöjucltcr be* ellenbte^
sücftDojat menfcfjen/ö'ooïfa&e ban alle oojlogen enbe opï°ee
^ijanöetu ten ttitv in uttis fiele op-ftaen / eenen toober öaw j£
goebe roectKen / ben öoobt-flagljev* ban *©obt cfl»*
De ftele,®efe öingïjen toegïjeboegöt ber epgen W
tKl ftanmen be felbe af foo uerfoepetn             btt
ifaiai          ^'famen fp?eKinglje met onfen £altcDm*«"L
fianqïjenöe aen be nalgeHeg mips/bie ons «l »£l *
fier manieren beminöt Ijeeft/bat ban beplante 0«£
baets/totbentop bes fjoofbts in fjem güeeneg'r
fontljepbtennjas.
DersireédeMeditatie, vandenhaet
fijns felfs.
T>eveor-Jielli?!ghederplaetfe,aÏ8\}tf1}tft-                 «00*'
<®nfc tpgene tjEt i.point. sïenfiet <£l)?ifïum 3efum ban be gv t
siefDe otiet *• -iöe[00(e tnenftljen onöer be boeten getrebe»w
ÖS fiupsban €appDas/efi bemercKt ïjoe beel te U| V
}to oufaTli l«« bat bit gljefcljtebt ban fijne epgljene ltffl>c£5»
ïic^-aiafter, ijoc fcljanöuJ) bat fjet ts / bat een alberbernJO?JlU
fïabe/ljet toelclt is ons bleefcij / «fcobt ben fó?nu»
Der itoningDMt berfmaebe enbe onber be ^
-ocr page 356-
Van het Verfterven,                  jijt
|*n tmeeöen/ n epgyen bleefcy / tint ntmna lütt*
U
rlct,ïm öijant iö/enöe yoe onbetamelytR bat ijtt
ö/oat mp bit fouben beminnen / enbe pellen beoi
?p,7n tatenbt Hit frjn bioebt boo? ons ge|ïo?t yeeft;
t "en berraöet: in laten/enbe ben ^eeve buptè'fluw*
btn
m alberfletfjt|te faUe/te meten/eenen ftineftch?
K.n*öojm/melcKi0 uöleefty/in meerbet; cere enbe
^etbt yottben/ban be opperfre enbe albe* Ijoocyff e
jfWept.
WCl poim -^mercftt yoe Cyjilïug onfen «Sality*
ji^'^iValö eenê alberwyftÊ ütontntk/al ma» 't bat
iu>h PFenbt enbe bupfenbt mibbelen yabbe/ marr.
ïIopï ,JP ö*fe flaöe föuöe Itonnen öefloffen / ijeeft
y^ans om fijne onepnbcUjtRe geebtijcpbtenbe
ld*
te toon é/öoo? be felbe flaöe/ bte fj^m alle fpyc
wfö'igijEiijtft aengljebaen [jabbe / be boobt rail*
lu' '«tben/möe lijbcn af yet gyene bat mogfjelijf ft
èiè-:
tE 'Öbcn.Ceh tmeebê/bemewUt bat befe flaöe/
b^^öüen in afleg fgn gyemaeftfoecitt/om ijiet
fc™,* lonen fóonincfc enbe ©aber meberfpanntcy te
h\lll^m
bevben/bat fjp ootft be epgen Kinbcven
ttftf,0.8 ÜonintK/bat 107 be goebe enbe <©obtöiuci>
tt^oegDeerten boobt/ omfönenöoüfenöyanöt
rctQ {-Jftteöen. <£en öietben / bat ben fitonttuftbteit
te^SOebaen ijs titne Ijufpe begIjeert/omiö?aftc
^tiv£m
öan |tE /enöf uto* öijanöen / enbe yoe
W\l
at yct öan l,aEr i01 öat SÖP Oem Öto »t fout
flüj ;y SOelieöen enbe gyeyoo? gljcöcn; maeu am»
^i^'JieccntcgDen befen öganbt / tooiit yeni alle
ty^ftöap / met IjemIjanbelenbe öan urnenflto-
i?/bpii */ öetmoo?ben;ttiant gyelötft boöen gycfept
%£} lOttbaer cnip|ï mebetS onfen -jalicymaKer.
vetFA
eilör Pall ölt aI °P unjeftnneltjtftDEpt/enbe
"k'hl ^fWefi öertnecfu een gtoote liefbe tot <0obt/
^•et* allen ugoebtiS-
% ((,'
pouu 2&emetcUt ten eerfïf/ bat gïm gemaert ï?etufgtootÊ
?nö;,"aneenafbet;ebel|te ftele/ enbeemfeec flecyt f^^-f
NS ^Q*Pm Ucöaem.CentuiecbÊ/ttiat eeneou* {£$$*£
rfteh 'Je *
l9 / bat men eenen facft ber mo?men / te jjijdwu
NbJi •
sut|)i»em /melcftontebelgcfttjS/ b'oöev:=
cÖeu* let 'Jebben ober befiele; enbe mat eenefot*
w bat yet i^/tot b eeutoigye beberöeniffe fön*
-ocr page 357-
5JO          DcnlI.Bocck. Het XII. Gap.
ttttfttlt I fijnen üöanbt boo? eenen Botten ttjöt *J
fisryragljcn/enbe beftele/enbe fjet licljaem t'fan»*1*
t em»elgcR oben-gyeben te bjanbein
Tfamen-ftrehnghe, «Ijg bOÖCn.
De derde Meditatie, vanden haet fijns felfs.
De voor-jlellingbe derplaetfe, af0 frObElt                       
HEt i.point 2SemewHt tm eerfïen/ljoe beel ÜW™^
ïcn batons* alle U|ten én&e lagen legffyen *£,$
ïjoe grooten ftijabe batfe Hm menftyen ümu ,%ƒ;
itneeben / batgypuocytanggycenenfdjabeltJ^v
figanbt en Ijebt/ban «me epgene ïtefbe/ettbe pa**.
niet in be toerelbt en ts / bat n meet Ij mbect. ^>. /
fcetbcn/bat alleuttie btjanben öevitionrien WJ0?b«j'
ig'töpal-bienbatgyp befeepgen üetbeüent>tI|;j
^us berfaetftt befen toganbt gyeyecltjcU ƒ enbe ai
üermaecK/aljseeneaenlOElttttgebertbeUuiten/^t
fmeetftmgyen bes bleefcfjö / enbe oüeiMegyt "J^
eenen/y oe goebt bat bendeere is aen ben genen/1'
Ijem oj^ecytelgcïi foeelten.
                            fltf
h« i.point Bemeccftt teti m\lt I bat öe geno^f
oei; npnuenbigfje finnen Uittel tytjs buect/enbe l*
Dieren-tegen, fjoe gyeftaöity /ebel cnbe bajt /be Wfc
noeeïjte i& l bte8e fiele in <©obt cnbe m be OettSy ,;
rcfjept #oe toet nét fp. ijaer ooctt iiettttaecRt tt» °e *U
ttoetl)tebieljetlitïjaeinaèngaet* Cen tlueeben/j'
tnerttbatyetonmogeigcltig/öatttienjebepbe»'j,
ml Itaitgenieten;Sjicr te meten ftjn liryaem &#/;<#
fexfamm iEn/eft ijtecttamaete befiele/Cen becben/bat/ai «L
ÏÏAm öat BÖH O** Kclï'aew at «e gyeeft Jt fffjene ijetT'J* $
«pcfoew» mogen toenfeïjé/ bat yetnocytanja; nergens* al*;..jij.
toe binnen ettfal/ban tut een tergtnge en »H»»Sai'
fcermeclifel/ enbe bat fünen tttjt tot geenbet tg**-/*
fat berfaet mo?bl.€niö yetmet eene groote öw^^
Ijept/fgnm üijanbt iet te geben/op bat gijp 8ei\ h^
faetktfoubt 3im omjjem noty meer te geöen/ÖJ jU
faigen/efi op batqïjp urne fiabernge te yerbet l"» .
naften ^enteievben/ ijs'tbji albien bat-gyp oe j*-^.
ganctolgcUe genoecyte bevftnaebt/foo fult S^^V
ttaer eene eentoige genieten/enöe ooeftin 8|t. wLf
toootbicO teücn eene meerbere ban aïj^roi»ot Sk
als gijp uiue ioeüuimimbe genoegt! <jie£ Wwjfa'-
-ocr page 358-
Van het Verderven."                 $$£
b%3po;nt25emcwfet ten eer|len/ rjoeöctfmniöat
krti i^öelötfteaffectie ië$otbupl/eftmtt toateen
mp*
el öat men Öem am ÖE ^lüe ontiec-iooipt/eff
bj t aJ
raet lepöcn/aengljefien öat top met fjet ïtcfjt
wti,mm bwatft 5tjn.3Ten titieeöf /«sfierlegljt öat
LJto / enöe öe b.leefcijeltjcUe lieföe tegften alle
Wïföoen fmjöen/obermtötö/öat öe öetmïjt fivatv
V.- v^ontenMiljarm tüo?tel geltjclt ménemep* f™*98***
fc^nfegót/hftteïi^möe fjetbleefefj aftgtsfön jfb*£*W;
«sS^fonSfftt^cii öeiöf/oöesöencltt/ öatfoo öeel
p -
f°o hP? ÖEBs?t;t tc iöflP i« ÖE u# ös <&oöt0 öat gijp
'Jet "51 m°et betminöettn ban u epgen lief öe;ttta"f
^eh
l met Oet anöer niet faro! en Itan ölijöf |taè\
ttth j^öm / üemetct Doe öat «rj?i|ïuö onfen ,Sa*
^üc i
iUt rött epgïjen öieefrD gfjefiaet Ijceft/enöe
^tlürt ?iJt Ö^E bJoiöe»:©te na mp ftonten lüiit öte Matth-•$,
JHje jJr^^ne fp felbi/enöe neme fijn mips/enöe boF*
fe'bE/F1 na*nöe gïjm fnft fien öat oefen fjaet öan fp
'itigt''j"?»ooöicïjt0")öat lip niet stieeïöicij mis öen
^öbtit
m ^m (eïi vttisimgioft baneen opsecljt
VtEt ucfJtltD mf fcFj/öie Cïj?t|tö niet na en öolgu
%t ,LnM/oft gFjpmöeEmaetijeptmoJsgOtfeggen:
Ww^Mïü ben iels gFjemipjt / enöe bermectu u* Gat*
be;. *ot öe lieföe ban utven ï£eeïe / utnen <©oöt.
mnu-'',^e»-Iprekmght,heiGhibeit, enöe öat öaemotïj
■'tatft?8* m°SDen gjjenomen niojöen tip* öe j@ae=
. /iE»anijet©erjletben.
■*& Meditatie vande nieus-giericheyt.een groot
achter-decl in denWech des Heeren.
l^^'Minii"derpi»etfe, fal toefen te öemevcftcn
rVi ,llc,Eij$ Sijelütft een&aiteel / Jjcbbenöebijf
H*t,"'»»cmfe bjjmtöen befpien.
, ban{,'"'dementteneeyftf/toelcöatöetuecckf Bona.fp**-
^ïii.ife;'Uc»fgièncfjept.5ijn.uut öen#.2&anaben= dtfcip. c. %.
^ I;*nimfwmt
menfcïj/ ftgljtFjp/öie öefcö* ®* *«*$
&3$&g* *« «Uwe.! üttbnn niet aen en sart/ g«ft
fettèffiemt-
bat noötfafielijcft t*/ enöe fp-felbi ^lcmW?%
6. h^a £. «metct' onöec-foerttt/enöe let op een»
lLï^S Em lS5>t öat ÖP tvntm iet ïjoo?t ijp ut
vl"J ömöaec na teïöemetnen/enöe fonöet£
%                    fcDaemtf
-ocr page 359-
j;i          Denü.Bocck. HetXIt.Cap.
rc9a*mtcbegïjectt öat te meten/ban^
fulckjs willen berftongfjen;ij?i f»mt op g^jj
loföeplaetfett/öoegOt Denvm öe fttrpaöBritigpji
r
t famenfpïclnnge ban tic b?oeöerg/öaet Ijïj> roe* ert
sWoepen en i*; alu gïjP mepnt Hat ïjp t»««ot ,
t0/ öoegïjt Ijem fonöet ftfjatte acn time 3uje./ ^
cm uwe ooit/p>o öat gïjp oocft öe aperMPKot'
ftc mooiöen niet fecteet en ftont ttptnreefte^UPjJ ct»
Tiet alleboec&en/Op laetfiineoog ÖenJeiWaes*fee*
öetroaevts omloopen/ïjp Woft itUle fl;aen op a» je*
gljene öat Dein ontmoet / ïjp blnft |lacn «Pj^
mepne plactfen / ÜP berblijöt bent alöjjp Wg *<
aenficïjten ontmoet; ijp usbeftcljmet roWtef<
iungt- enöe toereltfcfje faken te.Ijoojenente»'lrt«
ïen/ijp en fjouöt niet op meufgtewijinc te oj* ^
gben/'t gijene öaet ïjp gbeenen laff af en ijten- g„.
ttneeöen/bemercKt rjoc öat öefeömgfjen mW* p
Ctakcnm Het i. Point. ©emerekt öat öe teetttenen v» &
ba»oe au* obctbjonnen curieuoftcpöt 5ijn/nocij t sgreuuff
hjonnm w blmtm't fjupa föne oogen onboo?ficnteinc * *.*&
wmm>
op \t,0?pen/'t en 5P öoo? noot/oft om eentcb ^* ,,0
enöe tameltjcR bermaeclt \ niemetmeer noty ^
op ongljelncfte perfoonen/ met betnemenn^ $i
anöeèöingOent uptljetgljeneöatitipf^ ltJtf'
4&oötu?utïjttgï)e bemerciunge treeften. CJJ
l £#
öen laet u boo?ftaen / öat m*toW*S* (tft
licï>maftet oftöeljepligïje *BaS^ötJfflS<;
mei «IjeftOicRt enöe bettojbrn: enöe ftet 0 JJ^t
öat time manieten Ijiet af noclj 3»n/enW
nomJjaetnatebolgïjsn. ■ ,„,.*■„« uit K*:
©e meu* Het j.pomt.j&emetct ten eerften/ Dat ons *» Rcti'
gÖiecicöcpOt
enöe onfe finnen gbegljeben 5t<« / °J» SStö0*?
; nat/ enöe op öat wp fouöen ö«r»J|M
K"* fms onsnooöiclj is terfalicfiepöt/itmer Wffijij
*** tncrutanbertoen/boe betre Ratjmb^
fgneftele metmiple enöe 1^aSSSSS8^k
enöe begljeerten fccfmeutt.Cen ^^'S^
öat öe btïanöen in gïjeenbet; mameren oen* ^a
«*«mim8i«fl0m/oft5etK^eïon^{^
men rt en *u öat onfe finnen öoo? ntenfgtfwvaftt»
St mtieulepöt/af te onbeboojlgcUeng* 1ƒ,p*
ïenö£röen/öat0ïjelïjtfjetncötomöoen^' *
-ocr page 360-
VanhetVerfterven.                  $)}
5fiöe|J«)ermen /tegpen öe bganöen öte ban buptett
niï'ir* alf00 ooc als onfe finnen foei befoaert 38»/
ren'1
5me öat öan binnen i0 foei befoaert fal foe*
lb>»
om moet men fp felöen begeben tot treffe*
!)Em1iC?öe P?ofötelgclteömgf/foaer meöe men öett
ïecrrt J0uï,c mogen he-eröen: enöe bemetrften goe
t*ttö.i^faUeöat ijttiei lieöer te öifputeren öan
te 0;.8JJe «amen enöe fooozöen / nieutoe tgömglje»
te hp£,e!:b?aööen/iet nullen fien/etc.öan mgneflele
fah»rA9llmö;m öe eeufoiglje tojmenten / enöe fit
Jïï'te Rennen.
bQturt,mmfP?e&tn3DemEt öen 0Öetntp|Ien 3Jefu0/
funen 5tjnöe ttt alle fijne fmnen.
Ecne andere meditatie van'tfclve.
H^">or-Jlellinghe der pUetfe ende het ghebedt, ftl0 liÖÖeit.
hij-int ®emercltt ten eetllen/foat öat ggp nu
mettrf,,2öan
al 't 0«ie öat gijp tot nocfj toe nieuf«
toat hit
c 8eÖoojt enöe geften gebt.^cn tfoeeöen/
ten ld u " 'woe baten/öat ggp öeel meer fouöt foe*
mi Smffe fout Ijebben ban alles/enöe ufemn
Dtec tQ?7,t u«t en fouöt Kennen/enöe öen toecD om
tiienfrf, u£ 8'Jeraken. Cen öeröen/bemewt öat öen ©e» moiftii
IJ^ecLv?
met bolmaeclttelöt en ftan begrijpen/ «fW».
ïat%oorft [«y onbolmaecUtelötfi Ogfcttet. *» 2*^
«ee|^aotKöe nature öan een yetalöer&lepnlleberfïaai;
tu / hem m UonitEn öoojgronöeren. Cen bier*
mt8btSc"töateenmnieaf0DimgDen tnenfey
^°ejieiftr?P£C»jt tit / enöe r« ijet miööen ban beel
^tnffi')e*ml
mDe perijcMen leeft: obtrlegyt
l[ öinot Imx
t ö0 tu& *** gljcnes/ öte ïjet in <$oöt
S*^ oiiS2re. ^cm *»foöeeft om alle nteufgyteritg*
S^tttlttiS1?*
teöenteröen. i^oojtöenmffln t.
^nl m?»} lll
möUEn fm boojgyenomen te foec* EccfeEj.
SI]Ett/hLi«Ht,ecü?aS^en tööfelijcUöan alleöin-
2ttawite hrtll?tt
öe r°nne BDrftfJieöen. ©efe atöe**
»*rmeH£mmc,:m0e Ö«ft€>oötöen ftinöerm
^ftubPH f»- Se0eben/ öatfp Den öaer in btüSmt*
*}**
PfiiSf (HL?
bEftmt öa* gier in ooc aïbept foag
rn/beeH£?e|lt te8 gee|t/om öat in öeel rogfye»
*ecmeetóJwÏÏJf BwtDrtm i0} enöe mie foetentgept
Hes
-ocr page 361-
354         Den II. Boeck. Het XII. Cap.
Hei t. goint. JöemercUt ten eerden/ toat eene fo^
fafte Dat ïjet fouDe 5ön/eenige fclepne fatten enoe o*
6an geenöer meerDe en 3tjnyenöe eenen anDert ae»»
naen/te beneer|tigljen/al0 Daer perijcltel i0 bant»^
lebenteberliefeu/ettiDatnoc!) meeri0/ban ö^%
toicy lebenden ttueeDen/Dat Defen Den alDerif w*
in Dl gentel fat meren/ Dte Ijiet met Den $ .ibtitff^
tasi mgfelijcU onggelccrt fat 5911 / tetmten &
te*
cuci#sfe
DerOé
entte tUntfgljiertge Dingen. ©emerc&t ^i,
t gijp in €>oOt tuint/op ïjet alöcr-fitpödi*
enDe ten bollen alle gïjenoegïjte Die glip upt een*»
gljeftyapen creaturen fouDt mogïjenfcljeppen»«^(
bierDen öat gijp te öergeef0 arbepDt/al0 gijp w»?! /
öüoï-|laen Dattgïjp utne fiele Die onöerfaeDeüjcK-^
foecttt te DerfaDen /öoo? jjco?cn en fien aengefie»t?'t
D' ooge niet berfaet en roo?t banftê/noclj D oo?e»rf,
iRtg.tf. berbult en tt»o?t ban yoojen. een bijfDf / obert*"'
Ijoe Dat Den i|eete De nieufgierrcyept ban De 2&c;w
moten met De DooDtgFjejïraf tijeeft/ in alle De F'
Die alleen ijare oogljen op D' arrlte ggefiagfj*0 sf. f
Den; ^enfejten/ ïjoe Dat 35ba/Dooï Dien Datfe tn
- aertfey paraDtjs ban De curieu0ïjepDt.bcKoo?t f*"
fianDe felbe berlnonnen toae 0110 in alle Defe ai"'
öen enDe mirericn gljetootgt geeft.
               nt#
Haj.poiiu. jSemercfttteneerlien/Datiemat^Lf
tJecgeef 0 eenige neerilteSjept Doet/om tegerafte» *
{i
ïjet aenfcljouroenDe leben / 't en 5P /Dat gp fört,E J*fnl
iocttDige finncu/maertu te beritcrben/enDe D*e;"„/
eant.tf. i0 't Dat De bjupöt gefepöt taojDt:Keert urne *0$,m
inant fn gebbe" mpDoen roecg bliegen/eflobetifö^
50e fcgaDelijck Dat Dit i&.mn tmeeDen/foo en n»%
gijp tot geËDer tgDe" nieufgicricglgclt ï>e öolttJ,net'
geDen €>oöt0-,fijne oo?Deelen/enDe roereten ^,0
'fl0foecftettjitiant een onDe r-foeefcer Der IföajeJïeP*'.L,
tmSZ mx*tv Sl0?te öerDsucftt ««Qöe. i©P en m««fg,*
citer-f«cte mermeer DcreDenenonDerfoetUf / tnaer ümD.a:sfie<
y«a£«öni£. iet geboDen tt»o?t l maer 0110 met bollen toen»* n/
Sebenom Det felbe te bolb?engen/gelgcR Kip o»
e
tn faltê/Die 0110 geloobe aengaen^jet 10 öeM„ >t u
enDe De biaege ban Dê Dupbeltasaerom pm* "'1^
sebüDë*|aaer 2ïb?agam fmijgljt ilille/DP enr0if,etii
(öedtt nirtinocD wa« Dat Sp nwffe jjam/a* J*}^
-ocr page 362-
.                      Van het Verlteryen.                  555
J*M toasr upt fijn lant te bemetl«n-,nücïj uaet öe
. «Koittcltngm ban fijnen J>onc/ als J)em geboöen
^cïöt/ömfaöen -©oöt op te o(feren;befgljeliUttett If- -
t(! ,Jeeft Ifatas niet-met-aüenonDer-bjaegljtaïsï **•
au, obolen taiet'öt naecfttte gaemnotl) Jetemias
n » pji ober-laben miert met boepen enöe ftetenen;.
0?£01 ^5Etï)iel/alö Ijem bela|t üaierot öatïjp op een
ja«rotiöegaettuggijen.
*U hat ÖÊ t'frmm-fyekinght g!)elfCÏ)teÖ£ tOt <©OOt /
frt3n toeltften be i|epltaïjc!t alle öingljen actt-
Et1j?a,«»sn / met eene gtoote begljeerte batt fteftie
bt{,!:f^*faKmglje ban alle affectie tot meufijima*
filip«tGAeép*»'enï,e ÖE anöerefaften /fal-mmmo*
Je n?men upt e e mebitatie ban yet i^es;|teröen.
w                  Een ander Ghebedt.
t~"| %ere lefa chrifte, in Vcien verborghen ztjH a%e de thre- «obt eS ($t
«ff ich" e"de fc,mm ran V"etmfc}}*p ende Veijfbeydr, och [^^f*8
"Idc » n,3c'jrekennen-,ende my[elven defgeltjckenende uwen fymt^ia'a^
^''pfobslenVtille! Vcantdefe my alleen ghenoeghfam ir,
f"**'
ui °9rickjndereeuVeïcheydt wijsghenoecb kan Vtrorden,
te
," ^nnc»fiea,ende in alle dinge mach befitten\endefoeveel
tnln
, enc^etevclmaeckjer,hoeickdoordenieufghiericheytttt
tene'fiamsende ^r^aertsfal verflroyt worden : Want
Wi *öoo*^> «J<k rfif» kr raWicfe leven,datwyual-
ftenk'"'VVat ^tl ickd'nghen onder-foecken,dte hooger e»
4> iijf,^" da» ickJ>en?VVaertoefalick\niijnoogbenjUeno}
E'eel. |»
AW }fende»'tetoptiyVanVuktttckjtlleenhulpeverWachte?■
^sl^laes!als d'aerdemijnder herten door omchtfaemheyt,
Ken' nended°ornevoorts-brengbt,doordiendatfemhatt'fd-
keer^^fi'cnvindtfooüfygenootfaecktbaerbiiytenbaerte
^J*jp
^ W1^ h^imMeraii,tici) u borden 'm het onier-foec- f^_e 7"
^ZhenA ^m ia mwim m^e nMfgMÏiï omU ^etett Idem fer«J
°Hé e ^"e" andermaen-gaet. Ende Vcaer mfullen ê) ui Cl«,
dit4en *nallefchóu-ft>elen ende ijdele Wetenfchappe,wat baet
%fd(n-, ^uleeftaf»hetlüham?FVattt mijnfieleenkanhkr
vvnftedi ioordin.noch rujieinemi^hemmrevin^
-ocr page 363-
33# ÜenILBocck, Het XlI.Cat).
den maer in u aüeenjtoaer in aüe dinghen ghevonden Veerde*'
O falighe [iele, aen de Welckegby alleen ghenoech djt, '**
dientin deplaetfevan alle andere dinghen; ende die inU $
dinghenfietjnde van u al ontfanght, ende tot u alle din$l*
fchickt.
m i&jattütften fült gijp boöen irinöem
Het XIII. Capittei.
Öeffeninghe oftberadinghe, vanhetverfmadö1*
van d' oordeelen der menfchen.
m;
tëntrinöt gtjeen meevoer ueletfel inljetg^'/
' fïeltjcfc letien enöe tieneevllinge t>cr öoim^f;*
®e bjofcba gepDt/öan te üiuftn öe oojtjeelen öev menfcljetf/*,/
te ooftcöen öe fp feiten naeu Die te fc jntnentljiev öoo? tö't öö°4i
^L*^*m roaec | öatöeöoojgljcnoraenljepiigöe befllj^;»
SS in ttïrt alleenltjcK tn Ijet begQinfel/ als fp noci) jon*
bmgsjaiïc» enöeteet5ün/moïïienöevöMtiit ■maetoociu1?\r
üjcbai
hoojt- ttu öroot gfjetoaflen 3tjn/nio?ticn moer ^)t\voivj
santiu mi)t upt gjjevoept. mant Ijoe Deel 5gnöer / ötf w V
öeert 3önöe / üooianöerlieösn feggïjen cttöe"^
fp?a&e üevünacljtfamenoeel <ï5otitljmtl)ttg9e ";lt
f ettingljen / tot öe ioelrtie fp ïjun anöerfltnö f**"£e
öeguefcen ;oft gljemoon 3tjnüe üie te ocffem* f» r
te ciöe&ÊUpc&en / üerlatenöietioo? eenen töot JL*
fceêl 5Sntier Die in lajïeringlje enöe anöer f®k>i
l^tK fóuöen üerfoenelöcft enöe facIjtmoeöicD 3.^
'tentnaer / öatfpöoo?fjetöüjöcelenöeiï^%vt
tot tt«?alte öeriue tftt mieröü <©e «BoötömcDt"^-*,
en Qeeft gijeenen meeröeren bganöt / f*1* ir-cSi
fp?a!te öan€>oööetoofe: enöeöatteüetwott^*
iö/öieöooj exempelen tot Ijet quaeötniet en■ »*,
öen guetröcnen / fietmen öicfcroijlJS öoo? w°°««f*
fcanöen reciucn meel) möeöolmaecRterie»*"
gfjelepïit tooiöcti.
                               «„nertt»*
Hettertfe-voer-bereydtfelfal vvefenfy felÖett te I1*!.., ftf'
fce tegljeniöoo?öitljepöt «Bootst / enöe öan 9» ^
tnelftfj Ijof / met een öoojnemen uan alle oiw
te fcyiefcen na fijne gio?ie.
                . s flCa*
h«* *t<xiM<fo -voor. bmydtfel, feet ootmoeötculy":1rflett
t» öe0eeïm/op öat top öooj öe fettie f^KSttet»
-ocr page 364-
[ van'tverfmaden d'oordeelen der'menfchen. ftj;
Kn*n befontepne/ bijkans ban allen quaeöt; be
fcii» *8' Bem-te boegen riabe oojbeelenier mm*
k'JWt/ eitbe naer be felue (gljelijck beri meetym beel
i^mrcljcnboen)fönlebcntefcljicRen. .<
in«re" m,e»fch.<& miroigfte mijjsljepbt/fiet/foo buk*
tttfi h -8 icltö-P n,u f"0011 maRe em ^obtöiucö*
je^ "ööj-nemen / foo gfjebóele ick/ bat telt niet al*
thn'*11 bemetcke mat be faken tri Jjaer felberi 50»/
«f hVi i0cfe 'joebaniclj gl)cboelen be menfcljen baep
tèttb*n! naantmbien ickmpfeibeu Itelleeene
uï»a* tocl tE leöen/öan te feljoumen quabe gefel*
foht£?et|/ enbe ünmtttet fanienfpjekingJjcn /ban
Wh, y5ït' banüemeitflbt te fcyomnen; / ban fe*
fcijl'J^bt in l$o)ï enbe kleeberen / ban mp bick»
hn nV^btecfjten enbe ten i£.,l>acramente te.gaen/
Stefh *'tfjiebct t,<,°? Bet oojbeel-béc menfcljen / bat
te w,^n befe faken mp btmc&cnfnjaer enbe la|litïj ©c «boomt
bomyf"; jaootk btckrotjljs boo? Det oö2beelbantecnto-fdjm
i chriftPÖC ^nben kreupel gdgtt.                         lanwö,
te jW,^ eiseen boo? bonttiffe/lïettoelckfcïjtint
8!)erD,jLCntbtacytet beel / maerfonberbeciïanbt
ib^ Ke
x^bocr!nlch- ^t berbnet mpfeer / bat ick alfoa
m\ QpJr e touïj gljenomen rooibe böo? be min*
ge gwne»fcl)r fptake enbe geklap/ enbe niet boo?
'*?n.jfeft;t,Jtir|Jppbtöer(aken/maet;öóö|l)ctèutttf-
JNen*? *?le ffll *np ber loffen ban befe gfjemcpné
[°° ifk hl ™&* ban gijp / mijnen «ï&obt I mant
$mtttKnmfe/ be Kcitgwufen 5ön oock met befe
7%tnh;?l/ ioo?ï,*n bickwüle boo? befelbebaee
J'm bok,,» ??mi / e"be booï lof oft miöp2öïf boen
v!?0* nïte!!^a? bm N&t*W pabtbet ootmoebicljept
^* bét^.Tr^01^^ boet Ijim afmgeken ban be
?aec ben »•. t lf 'Mfw/enöe nten tónbtfefelben/bfe/
olJephtn'i' <&Pb?eefcn uut te fcSnimn inbefon*
^a8öen'l^M^wtftfPöï/ erijbé auömntet te
w«« uujet temtsHjag&Mi, %tt meirfc
É                      «tem ■
-ocr page 365-
5j8          Dcrtll.fiocck. Het XIII Cap:
Aug.li-
timen btmacf&uguitinugeetttjtjsootlt ftlaegï)^
so»feir.c.?. 3tlt ftljamemp oiet&n befcijaemt te toefen. fi,
ciinftus.<atöÖoegvoöte ellcnöt ettbebooswH;
ber toetelbt is ötti De meldtc foa groot* macljt ng;
ooclt ouer bc Utlaoiters/ enDe be gfjene / Die D^11 'L
Oen beratljten i öte booimp alleen beijombentf u
Oen/enbe te petten.
                                     rt{
feit Ijooje «toen 3tpo|ïelfeggenrlnbien telt De m^.
fcljen bcbaegijDe / telt en fonDe <€ljti\\m ^tn{tat
niet 3ön «$ maeraeljtiglje uptfpïa&e i mie öi»?tl*j,e
befe/foo fjp beijoojbttecfj oft gijp tt gljefcöccrDiö^ \
tnp Die te berleenen/ Die allten Kont fupbec &§;#%
bat ba» onfupbet faeDtt# ontfangljcn/ enDc a*J£.,ƒ
nis Den =é»antaritaen Kont onfe toonben gB^™^
een iegelijtlt Ijeefrin fjet ïjeulitlj Doopfel De wf%M>
bare obetbaöicljepbt enöe öo?beelenbetfaect / * 0e
Oalteltjclt booj ijem gljenemen n te Dienen /J l0e
alfoo tot Ijet leben in te naen> enDe ftet/ttfc etf?,!^
niet Dat ons meer atDtermacrtjs trett / Dan O* ^
te
bonniffen Des toerelbts: top bteefen quneb* ^
noemt te mojben / enDe top en ttonncn DU nifj^ottf
Diagljen; enDenocljtans berbjagfjen/ Dat yw
De moojben alleen Der menfegen / quaebt JC"**,^
«©• aoüKüm chriftusl jjtóaet* ioat sün befe oojDeelen ntCi^tttöc
tennwfdjcir tjöeir gepepfen/pzopootlf en raferntjen ban.e»L^/
£iwf,*; menftljftwjJi enDè mcejt ban qiraDe/ enDe aM» {,e>
iïy Die onsniettoegljebaen duim .mant een F^„<
lgtltfp?mut enDe oojDeelt foo ijp gemoeöt i0'..t u*
Mfcraijm. De aengljeficn De gljebeele merelbt gljejielt w , ^t
i.ioan.5. ftoo0ljepDt enöe albat inbefdbe u ninoeti1 w» y/
loan.i. jg anöerss niet Dan bcïtljeerlqtltijept Des 01**Lj^
Der oogljen / enDe Ijöabe^rDije Serlebenö ♦ y
awljftainjet bonmfle Der fclber toefen* ^r/ö"
Denmenich ^itig IjetgfjjeooèienDergur*:nt#
öoozbetnuftet toiltengeljouben too?oen;D»1 «/#
öeffefiiRf met De eobtbnubtitgept moet boj^r
öabefcioefeet üerfcïnllen/en tegenDe ®*^iï&f
ticljept jtröDemenDcbp alDienDatniet Wflti&
Itan / Dat men alf ban lieber ban De "©oiJ:rtjët ^
tit!)epDtioatmoetaf treelten,op bafö^Litit',
füwbe ftDijnen j bat top on0 aenö«tooi0^ 0
-ocr page 366-
Van't ver/maden d'oorcfeèlen dermerifchen. ftf
Bfieboeien ban anbere niet en fttiUen onbesmet;»
Pdi.
JK^riftus: mntv tóe yijn befe oojbcelen p?öfö«lntft
JjlföabelijcW mat batct be mane/fonne/enbe flte»
„."{oat fu ban be afgöbiften fcooi «Boöen eenytbs
SJEÏPuöëii 5ört gfjemee|i k roatfcljabetöet goubt/
rti9« «oö? |ïtjictUöO?bc gbeacljt*
^ftinenjch;$itt met8Ïlen/,fl()Clj)Cit I)Ctön0ÜOfft ©oo?bttIm
m^wferjflbrt / oft batet / bat mp berfcüepbelijdt SfL^f
B^lbcelt/ t,at itip gïjep?efcn mojben/ bat tuu be* 22d.
bt: 39*W ööeïöcU ücemaeet oft migpiefen rooi* tHiöccuba*
''•                                                                          nmü en
ü^Mus.-isiofljj'ftianin't befóttber itsillenbemint *&***
^.'^(aengOefjen bat top eenicciïjelgcft banonfin
ou2r
u / als onsï r*löen moeten beminnen) is' tot
^, |f/)elöt!{ ban anbete ritenfcijcnjenbe nbe^efen te
Wtirn *$nl
maeeftt ons? gljeïjecl onpjiffèltjtK enbc sMmmt m
tatwsdt: mant iiït batfeegfiectt / en is nu niet m wa& 'of
«K'
it,ant «iemanbt en ino?bt ten vechten glje« S*f ££
H^öan Hit goebt / entte bie Wdtftp* / ehöe ggj* *
*èihn,airt!)clöcK p?tjjïbaeftDü?btgf>catï)t. <0pöat
tof f,,"1 '"eillt,e mogen gepjefenitto?bf / moet rjp ben
tnhtfr-?01^fdjoMtwn/gemeidu batftpniet op*
W^yötU gljepjefen en San mejben/ bie ben lof
^tSDi -'.JjfHWmaw is om fijne ijoobeerbije fcer mei
öt^Menrmeerbteïj. infgdeltjcKS tiie Oem bet> ■
tin,p°tt bjoebieft iö om eenictj onmljt oft la|te*
■ *1tlil» e t)em flm flpebaen irio?bt/bie gijctupgljt
^eei ft,J?fclöetoceebieDtó / cnbc batJ)pboo?fóo
*feta«r
öm *of / aljslm gbéfcSjeurot beeft ïjet
5öt ni,p,'en-3nbien nijp ban betaeftt oftüetfmarbt
^Utaï?^11 inbiêtuemanbt quaebtiseemoebeit
S&UuRï^^Öaft/ tw« tegljen|laenbe»g'tbat
{tot
t fpucc "»ne Üebt betbcugijt/foo bert racet ghp/
, **crt'rri,
tc on^c-Dt tt gefchtebt is/enbe mét w&t
i!°'n »gyp 'öefcebicfj bevacïjt te toefen / inbieis gij»
Mht nS! °**Mötiii«tèe Öaöt behoeft, «srnöé mat
K^mêtn« "AMen/ ofttow »'h*Wf böo?feiaer ©>»* amtt.
Sfn ö«tY2tennt<te al mijn^aer om mm epf »ig ^
l^ire* JSh tu öt,lt trfefcfiïijbc/enïtó boetmn wêm ölcij&
• ^Ueltj rtiöc bupbeien t»i(le» ;Mthnn be
-ocr page 367-
$4<s           t>enil.Èoccjc.HctXni.Cap:                ,
OoöÜÉlÖèfte eetbtebwgöe 'aen göeöaèn f»o?ticH[
alfoo milt eenen göelen menftïj gljep?efett ettöe n»
öeritjanöecingfje 5Ön/ettöe mp öe tttti Die mp i»*;,
mtljt toeftomt/ üntreeften s Inöten fjp nnjjf W&H
.
          fjp fonöe met möne 3fipe|telen feggen tot öe giJCft',
A*tot,js jïe{jem jjènttttnenertoe«ccljeffen: <©fjp3Jft:acW*.
fclje mannen/toaer om üerroonöett gfip u ijtec w|
ettöe ftetopónjï/ aisofttopöttDoojonfe epg'A1,
fcracljt fjaööen gïjeöaettJof tgljeujc anöere fePöf"!
alö men Ijtm toilöe offeranöe Doem jBamtett ft>^;
*** -♦ T^ °»n öoet göpDit h mp jij» oócu ileruelgcte «**&
Ac^t.14- fcfjcii/gijehjcit gijp Ueöen ?gt; milt gijp Dan/oa'i£
mp tetfatcnöe op nfientófonöetlinglj pjöfett txXAi
alle cere bctmjfen > öat fp möne ööartöen tno?»^*
om öat fp -urne tj?iettöen fottöen 5ön* milt gijp J*T/
fcoo? bp gaenöe ettöe öefcfupmenöeöe nul öett j°',
öe Ueföe/öte gijp mp Kont betljoonenf toe-fc()if%
öen eetten feet göelen afgoötjöat to aen fjet öottnjL
fe enöe oo?öericn Der menfcöen i mant gijp / öp.L
eotöeelett Dec menfcöenbemtnöt / roo|Dt öe f*'"
öüöjöeliefOeönDecmojpeu/ enöe bemtnöt öe yL
relöt/ettöe tt»o?Dt motten bganDt. u&rit gijp öfl; tJJ
menfcöen öoo? öe Ucföe tot trybelet roo?öcn mP v&,
gantfcöei; öerfen enöe met boIRomenlieföe""o
mmnen i milt göP tnp aio eenen mucr Helle" »■£,■
fdjenöunenöemp7 om öat fpmpntet öolffï; 11
tgcltenen fottöen aenljangöcn i -©öPöerblö^
ntogelötlt /ittOienuoecl menfcöen aenfiett/ *^
fceceeten: öatiö/öatfp beö?ogöcnmojöenm^
" « p*
«8
enöe mtiggöen Romen tot u bieefcfj1 / ettöe Bfir^'
fupgöctt é fp fupgljett u blocöt öooj öun cnöcj^
Hen 't tt af :atfoo öie tot trltontc" om öwlpe of * J* Ufi
te öevineröf/ begeert t gene/Dat ïjunio/ *at *£/«*'
öoo? u toe fcöicKe/ mat om tjtut Ijebbe tcltt» *%$&
BÖeöett/fp ontfangöen Dat mgn io: öat ff n»P pf
Den lof gijeoem ettöe enfojgljt göp öooigtf"".,.
oftla|ter/nocljöoo?gljeen oojöeelöetJ tnm^S
Den menfeh. jnöien ten Dan gömten lof m.l^Sfll
jjopett nocö besDeet;eny nocö D« öeïfmaöen w ^ 1
-ocr page 368-
Van t verfmaden d'pordecleri dcf mesfchcn, ^\
naïSftc * *c& ö*« ttü öïefen enöe -©oöe aengïje*
toiir™ °$wé/ Doe gt^oote ontoü0ljepDt is lt te
oftVii! WW** 5ünom Oen fetbenlof tebeftomen
*tteM,n",cl;s niet foo goebt / öoot fjet berarljteu öej?
"'c|mmp öci;|ï0o?cni>e enöe beöjoebenöe,
HeBh!2-us-natctfléc/öie fonDe nullen beöerbenfn.
Öö^f^tDepöt/ toetcntïjepDt/liewKljepDt/ ïijcfc*
toefeniilï*1 ötc niet en too?Den gjjêpseffcn/ja mis*
SÖec/A %«KH»&t enptmigDtfpfeibenmctïjen*
&at U «m ?at öe Dtoafe enöe De uptftnnige toepen/
- A"f fPBfeenöeD?ancftbeuün iss.
éwL^™ <enöe nocljtane/om öattemanöt bpt
*,pEttpn^teOIJmönS fönen monöt nietenfouDc
loijfgVt^^^P^Jfen / öntfjouöen top ons Dieft*
hanbp«.h r 'OóötöjucDtigDe oeffeningöen enöe
öe fortrf 5cy WaemDept te bolbtengem Dat is/batt
^U&LJr^ftete/ enöe berliefeït De (tew&te enöe
feotiit n„,re,? rcibe?; enöe top too?ben om niet bet3
OU fonht5 3nöten iemanDt tt taeDt ö?aegDöe / toar
NönfiLWöen beeftiefen / oft mat ijent, nutte*
[u«JtPHl./ra'taï,ïetljtrtjtU / eejDaet enöe gljeluc*
WeX"'0*1 balfcDelöfftbooirulclWÖÖeDott"-
$%&?iLL ?öei-bloeöirr)epöt te nebben ban alle
S^mffift'» c«öe onbeefieh ban *lfe/WÉW*gSffi*
?«|ffi£? .^«"öiglje öengljDen/óf t atMft»Nen ffit citt*e 6ec«evt. <em fouöt gijp niet oo{
'tbcrtefo%
Da» tijbeiiica
sfee'tnbe toc=
. tdbtftlje bui*
'■"gtjoj^anin
&anSÖen/ATh ^"SiMScfc metöife öolmsbebe^%$&&*
Ï*&EY,2?e m#9 Twniet en fcu.Denmigpiefen^3^^
!?ecö minl ,mrp «ebitwwecbtbecröicD/ ofttffl*
^ «ttht iSfJt6cert>ic0 50"/ öan o,möè öetigljt
hCe%ériM>^,;eöm P?#Sbaef/falft{)/ enöe alle
£el öec menrie 5,Jn * ^ b.erftf)cpö,en fai;|itt oo^
?a*anSS?ïö.en 5Ö" *** öe uw öeö DooDts: bao?*
2fc B&eSttif i?1 a,s öan toefen Ijct oojöcel bgftanft
?^tot «KÜSP*1** - "®an'fal Den gfjmcn ban öe
f^flaotei PH^Ctt öw?öen / Die Ijaet bies te bojett
£c wiUcatiTfe Ww«öt- fal bebben i enöe Die
^flöeltttk; l* &enfpt tacijöen / Dit Doo? ï)aw be*
^ ^J tisnww öeWfiDt 5jjnöe / tm.Wtij
w 3....                  m\*k
-ocr page 369-
'|4i         Den II. BoecleHet XIII. Gap.
tmpl enöe onaetöiclj leben fal fjebben gljelept t *jj*
öan fal beiljebenmoÉöenöe lieföc öet* armocöe/ *£.
öerfmaömaïjc Dan alle eercöcs itwelötö / *l,7,
ijare oojötelen; öan fal öe milötDcpöt tot Den ***
men enöe alle öëugljöen met öaer ooe itón öe qw
öe/ mact; boben al ban mp enöe mijne liebe i)cPlv
gljcnin öer eeuündjcpöt gfjep?tfen wo?öen jfoö ««E.
irtt met recfjte begljcert Ijebbe öat öen {cetf-ö^S
öer fêepligen / Atmitf geboojt-Dacij foitöe aenoetn*
moiöen/enöe ooclt tnöev* roaerftept fouöe sön/ö^JL
fp ais öan opjïaen/en als (lm£/Öteöenöacft on'*'
ïebé0 onöeügaet beginnen inöen nacfit te fcljij»101:*
«©ttfoftadjn Deamcnfch. jtóacröeboore ontften al0öatt o*1!,/
fa*ttKcm&s als'ttptis ban öe falicljcpöt te bcnee«(tigl)e,r',
rtjjai/öteant {,imtotu tebefteeten / ljtmopenbaccltjcUteöt^i/
tartS*^ «WSW Öooclj-Hieeröicl} Sacrament öeöJEtit^Jj
Om in» « Det«©Iiffelteontfangö£"/omöatmennietenfo1'}:,
fectómu fegc{ljen/öatrpönitantbajïttf)0ftbeb?ee|ï5Ön'„^
öetnojöenin futcltet; boegfjen ro?ceöclijcft gD***''
mgljt öoo? imn ejighen tonfetencte.               ftÉtJ
chriftusjnöien gijp öe oo?ftiftc toilt onöcrf^^t
öie is claer i fp feggDm i i^at fouöe men ban »"
feggljené                                                      ,.,.t
Dcumenfch ^oeöeuiEs^moiöt öanfjet fégöi'U
enöe een bltegljcnöe hioo?öt meer gïjeatljt / öan "
falte fefbejöan De tnaei-atïjttalje falicöepöt? i^L;
öaec op meer gijefet/ öan-'t om tt teqntfangy^
öan ban tt befotïjt / gljcüoeöt enöe fcerftewt te«%/
öcntuiojDt öaer öan meet* op een tóoujöt gD*Pl'ft
öan op alle urne gaben.' meer op ecncltf epne ö?^
leemgeopfpjalte Depmenfcfjeu / öan op WJut
^tmeiöepM
[tel öan Ijet ceuftuifj ltümê<® öqe gioote WfJ/d
öeé mmftbc/ enöe macljt ban mehfcfielöcfte oo?Deelen! ^VfM*
RKjS toatfal Ijp in't ooiöeeï öerantmoo?öeu / fllf.'jjje'
KSTJ ötwaesljepöt opcnüaet' fal im boo? gljeljcele pe ^
teitjs/.ami telöt.ais öatro ceutotglje naüSDepöt fult S'J",,"rK£f
<5at!soo?öcci bermtjtcn/öat Ijp u besfmaeDt / enöe meer ö^Jftdtf
!cltt ijeeft ban Ijet feggöen ban eenigU*,"ag*
jabcn enöe
inTn£ffi «nozpen m
menfcljen/öan banu gfjeboöf.^pnlfl1^
faiKi)Cj>M* Deel öe tnerelöt tegfjen Bent opiïaeu / öan f1*»; j,e<
ïjepltgljen fiem befpotten / enöe öe Dupbf1*", {.j,
gljecftenitneltHcr lof fyt tsjmn ffjjetpe Pöleli '^1
-ocr page 370-
Van*t vcrfoaden d'oqrdcelcn dcrreenlchen. $4$
*jl*t foo gtoote bcojjeette Ijabbe gljefocbt/enbe beo?
gelette nu grjetijonï>t3öntw/ fal gi|e(traft itioj*
wrnmetöe eeunttgljeftbaube*
6 ^hnftus jjisaer Die mp mbe be <J3ebtbmtfitit jjept Matdu».
z?H be menfeben fa! Ijebben beleben / bten fal itk
j5«belijbeneuD£bcUcnnen öoo? mijnen ©aben
fffit fee tme mu/enbe mtjue taoöjöeu gclaocïjettt
ï}jjebben boo? be menfeben J bicn fal beu &one
3^'nenfcijen ööcïj looeïjencn/ als ïjp fal geHomeu
*Bl» fijne i'eajejtcut / enbe Ut ban .fijnen tëabes
nE °^ ï^epltgljcjc <£ngï)den.
^5*mcnick. j|ge bebjueRt fullen be fttnbercn be-
\z wécclbt 5jjn; eplae&! in bs langbe ecumicljcpbt ƒ
*»:.'P om een too?bt/een gepeps/ eenen menen ban
flt, l3Den inenfcij/ bei;lö?cufullenlicbbenbupfenb* .
g^Qljentljebeu beefaltcbepbt/ ciibe eeutijigöei;
jJ^'ftus. 3ii0 uan gbeltjcfc oatft ufu ojbeel fullen ©aj« ooj^
tofti °re?mplcnfeggëbe*.fietbefe5ün tybiempfem* ^f« iww
*t«hl -Sebbs» Böeijabt tut fpot; enbc gbeujcKenijfe '|"fJ"*«»
iich, f18^'ma ött-üerilaubigljc acljteben ijaei;* w'
W* eum te n>£fm tafctmje/ enbe ïmn epnbe fon=
^3.: ftet / boe fp gbecelvent jön / onbec be Uui=
btv. ^ ^«bts / enbe onbes be foepligljctt tg öaeslte*
tiet /'• nu'"'ch. i©p willen bcminbt toöjbcn/ enbe ©«dikhntt
fufr'lHbicti mp baeromutoc Uefbe bcclaten / mp banoctoewte
Uhjpim bee ceiuoitljcpbt ban u oufen4Sobtenbc^!i^^c:
J»4?; ^ngljelen gbebaet bjoïben: mptcacljtenSiS
Bïjcmr i möc alle ouf* boogbeben enbe becboi-- f«i ae>« tw
rjjc[;l*ycbcn onfer berten i fullen boojeen-icgïjc* *ntbw \sm
«HiL0P«tbae£ 3ünt mp milieu betmaett 5ün/ chbc 5S»M
BtjenS^fulUtt in eme eeumtgbe gïjeöaucUcntffe &&££
b«tttii n^nbe altubts-buerenbc öergljcteutïjcpbt üw^u
*»»iift Hggljen / nocl) gijp onfen <£>m cnfult
tou j"*^ Bhebacijttcft toefenjoe gljenenaei; melciw
*tnnh u Sfjelup|lctt/ïüelci«r oojbeelen nip beb«
^ÖbiiiftiÏCï'1 / r«Ucn ons met eeumigbc beemale»
he[)0'löücn qucllen. |n bien mu naeieeve {laen;m
be. ^««tti mp/eplacsintet booj be boortp bïitgen»
tb bi >La,Ls mxm ï* "K masr eenen ooghen - Miei?
'vt/be teuüaigij!: eeve te becUufenl >© gelutit*
^ ■+■■■■■                   (atig^
-ocr page 371-
|44 DenlLBoeck. Het XIII. G^.
faflW&e ftUen / aen öe tticicfte ben $♦'&&«(* IjJLi
taeöt enöe leert gTjegljeben ijeef t / öat gijp be w j
entye jonjïen öeë toct-elöw fottötbetacljtcn/en^
. , öet^ebenijeeftbobenallcgïjcrcïiapenötngljcn; j
S?S- faligljmaitcjaug/ öie öaer gijp feet eöel tttaert0»
&£& fïatmney Oebbe't öerbojgljen gfjejjouöen/-omjy
tocrdtjs «ü Be gljeijeele öw-relbt te bciwöfen/bat gijp tóaett*
t)areeo?tKcic Rtnbt <&abtö': göp Ijebt ötriiionnm / o-ö?0ILW
feamp-beiljtei: / gijp Jjebt bécioonnen enbe bifï"^
beïjaelt/ onöerbë trappen fcfjupienöe/ gijp rteyiÉi
gije&jeeleiberelöt boe? gfjef^epbtöe (taaien
.tteW
^litljepöt. v©Ijjpïiglje&poffelèn ènbè|ö»%\y
ten <£i)|ij!i/ijoeöansge exempelen aan wPs
Bi)e öer bhmfe oojöeeien beö iwmlbtsf / ijeut im^
<m# acijtef gijelaten / gïi» gïjincftt Wpelnw ^
Ö'aenfteöt bes raeöts/öm öat gï)p tneetöiclj w»ff:
öljeacijt bofö? bén name i e s v i berfmaebtijePV ,n
iijben. efaltgfje bet fiabermgljéöerMati)0iy~(
enöe «wmgten/ljtt göelucftchjclt Ijebt gijp **lrlIoc
toetelöt gijefpot/ öitt öat öiemetu niet «ïj^ie-
fpattcn! gijp ijcbtmctöe bosten gfjetf ooien tö* t
öatfpgroot acijtcöé/ cf)p-Ijeö* beiUsïen 't g?»*" ,f
fp mtó-inug.ïëie ijaböe tt öcfen gïjeeit S^S^t
i cimftus. i©eêt booiiuacr/ bat Ijet bleefclj enr Bcrt
fiunöit niet en Ijaöbe gljeopenbacrt / &**%.,&
€>ijee|ï mijne Baöefc öie in be bemeten wv tla^,
fp ijebben ïjter boü? eenen gcaoten öftöe &*r*St»
fiién iiiïïrpM itrtuthpanrct /a*n niémanöt b^rL,*»
ï.€or.<.
al)*
tieaoojBcai aiö üf clepöerö enöe notötanö ttsaeracijtia'je (mt,
Êtaff öieonöeKent 3ön enöe notljtanö betenf «g^
b?rrmaü^ fienöe enöe leöenöe / als gljeltajüjbt «gf,f{ie
^imatóttfp gijeöooöt. iflSaer eenen tberelbtfcfjen men)njt' g(
"•« 0,ljequelttt>o?ötöanIjetmenfcfjrIQtltepraSft
*
ï»
r mmföjat een tegljelncfc / enöe eens tegljelncKg fcnecB» H.#
«ifc ï©antbieietbemtnöt/moctnoötraltelncKa,;i,Jt;i
felbeöooi öe lieföe onöeritjoipen ttioiöen/ejtoE v «,-
öolggtfonöer ntlfeOftttUft lt»e{ fjetalöer &*£%$■
(Ie 10) öe lieföe / jonile / enöe ïgoeöe acljttngu* vfa
Ifeifaai (ö« om öé petyepöt niet opjctöt m wn^)
-ocr page 372-
Yan't vcrfmaden d'qórdeêlendef menfchen. 54^
13cnöe en Kan nopt'toeten oft öp Die öet*reg4je«
o,, "itoant Jjet hew öan oenmenfclj to quaeDt en iercm.»?.'
tn^ttöEEtitjc&j tote fai'tfetöc kennen
? ^©anf iiü>
Öetr
ötc u mEt öm mönöe upttoenöelüjft pjijjï/
L»'mc,eöt enöe btttfpt i\ tntoenöelfjri^enbe tegen
tUhCri bte u uecijeft yïffee ijonöevt ötc u uetatijten
U a,E ottneöeten: foo öat / tn ü»at gljeDacnten gijp,
•en f
t€ntn 0ïötEtt0 DeuanöEtt / nopt enfntt $ijp
lMtlntn
lnat^a/ nopt enfult gijp aeneenieB^
g «eijagijen/ maep futt aen üeel misljagöen.
PfrjhT f enich. «®c0 t«t itiat ttmtnpiMt too?Den öe
*Uvim
n öcr merifcijenöetftocljt /öaec notijtansf
lötkw
öt °P*tn «an toeten/ oft ij-p Die opreeljte*
èiihp Rertbehaer fijn UegJjeectebertWBDenÖeeft:
Wjf * toaect fake Öat ijp 't toilte / foo en fouDe Ijp
Hen hi *clöe
mct eemn oogijenblicft uerfeltett feon*
tófW / foo enïtantbattidi enöe toanclwlbaec
'%ew
lttt öc Ö'tttm enöe lief öe Der menftljen te
ïö'«ïjiptCnï,e
i)at lJ P l'töen °P Dcfe «re pjiffr/ ÖP öer*
fc*ït ,v,:>01J
öcrelüe, i©p öettoonöeven ons y ftimöe ^
*löBWföit Böeöt öerqwfï met onluipfijepöt gffiL
?etorj'i cel0l«o;i)enyqï)efintijeöenDer raenfcijen/ öetmoifcöa*
wKS{ beftanDwije eett'yö?eöe/ DeiigJ)öty enöe Afcs sratu
■ ^WöauöaUegöcötybertteiJ.
              '' S"S
!N2Jii5tJ> Wêl W yöat Den menfcö bztlth u^ ■
m
óei!2ïï'eCTD0?Pen l# I wtaeu De gijene Dief p pi*
Z*\\ful
»7?euSiJt bp anbe-re'tttljaracn /bp maniere
EEcu»fff,,
l! /öat ÜP Öet geebt-DuntKcnmeenJon*
^tmnlnteim1n Ue*"öe ö« menftljen /öecmeer»
*'Wtth!
laiömf"eep: toantgïJelijcK Ijp sïjcbüclt
«Nt vu ■
m öan fö» epgijen itcbaetn y alfoo glje*
^ctfitr'
öe 'mtetfute öan D anöeré y enöeljp
^omiw'i1
0m fprefben te b?anbtny ertoe ban^
k ^aa
Ju onöencnöcgïjewotkea tetoojöen.
fe^tachtliV,^'1^ ^m neme tcK öaltöoo? mp/
?-n bet mJlP?m
0?t öm te Öa«B«v 't goEöt öunc-
•5* aentnT
jen cnöc bcö tt>c«lötis: maev alleen»
r^iebK»Jim/ to-at
tea mp öe recfjte reöene/ utoeu
^ffcïitn.«2* ^Ife/wi* gljeboöen étttle caöen'tut*
°^eef hlï^ÖoeDanttïj en ï)ocDtoaes battïf Ijet «&JÖ**"1.
-ocr page 373-
34* DcnII.Bocck.HctXni.Cap:
teüioont^oetoeeffinnlebenenbebooöt: mant gijp 59* t'^ht
fot«at3,3»ii5ctjatljt in eenen (tal gïjebójert; betticï) iattnW»
Imeau BDP onbcUent cnbc beratljt metten menfcïjc W%.
^* Keert/cnbenabatgljpalbetföetiteiEsvugïjeto^
öicfjt fjebt te bet-open baren ach be metelbt/ijoe m*:
mcijmnel hebt gïjp ons befe berfmabinglje.";«
jnerclbts bcfcolen/ gnp en Ijebt gïjeen eere/jïaet»!
an.», lof gijeforljtyfeggftenbc 13!cK en foecfc? infine g'0*:t
niet / baei* is een öicfc foecltt enbe ooibeeït. 0ftt
nopt en Ijceft net meet gljefeleften Jjoc toalfeO .'&
oojöeel bes meteïbts is/ban in m«e alber-fjepit^
peboobt: «mm baetgljp Ijeplicfj enbe *w*o0,w
inaert/ een HamfonbcvbleeUe/ 5ötban be *»#•;'«■
BtjercSicmgettieejt onbec be quaebt-böenbet0/ö*„
acFjtenDcgïjeïjoubcrt als ben flccljtfien sube»*^
toojpenilen ber mannen ; enbe fal icltbcn m °L
üeracïjttnge bet; menfcbi at fjten ■. $otfj gijn «* !K
«mel^culigljengijeenenanbercn meel)gt)ctti.Kf
fcie tt erü|lelöcfe/nict gcbepnfbelijclt/ep?etljt£llJA:f/
niet beb?ogïjen bcoj bonngnc oft epgneti W\va
, ïjebben bemmbt/ enbe Rebben biericDlöcU WQlli(
- fcerfmaebt/ boot bmafc gljeljOHbcn enbe gïjeacr tf
tüOïben/opbatfpuföiibeninoBOcnnaerbclg1^.,/
l&ooimact fjet ts ecne grootc on eer bie top u ***,*)
(phtyfofto- Doen (gljelgtlt nmenbienaer CfnjfbitontuS ltl\y
mus de cö- in bien mp u boo?-bu gaenbe/tot onfc mJbe-fvU^
tcmncnda ten ons Ueürcn/ als oftgijpniet gljenoetljifaê11/»^
kude ho- tnaert/om ons naec öerbienite te piöfen. ©# i#
maiua». merrct al / befe falie Ijecft gfjcfjecl be toerclbt m m>
rocrte enbe ontitiïe gejïelt/mant mp boen alle *%
Bijen ten opfïencban be menfefjen/enbe i«p e'1':^
gijcngljcen fbjqtjcfcooi begoebe mercl«n/t"W
mpbejagljen enbe foeckên, ben lof banojife»111
fenecljten,                                              - jtt
chnftus. ©act om ïjeeft ^ictonpmus tx&&%ê
telïjclt booamp gbefeubt: ^'ecttte bcngljbt "y
ben montnefc is te üerfmabenb'oojbeelen bei' l*l.f
fcïjcn/enbe altijbts te pepfen op'tgljene batm«L|t
*ai, * aipotïel ijeeft gtjcfcpbt: m bien itk be me>»!£^t
*"'•'* - bcfjaegljbe /.icfcwfoube ben bienaer CljiM» *
_s-i_ , toefen.                                                   ,./$
i
-ocr page 374-
Van'tyerfitudcn d'oordeelendermenfchen. $47
bp.niet alleen met tempelen I maev oocK met fttt tem w
lïhü c,uï,f nroote melDaöen / Die gijp mp op alle 00= «gt goc&y
i, If^Jtttkeit toefcfiicKt; tnant mat betltonbigïjen l?£fnï™
fo,W/Dan Datmen Den opterijten lof ban u moetmmm»
is'*r n/ö«lM t0*m önsf aIIe B0Eöt toeltomt ? r®ant
bij J^lte öattcr ctljeeu gocDt enttomt Dan banu/
ban 3Ee 5Öt ban alle goeDeren/uweuom mille itft
Hi?abDece gvoot gbeacljt mo|ben/Daet fp mp nitt
l*liujUnm ööeöen öan Dooj u / gijeen faue opwD*
W1 m bonnen meecDeren / mant fp gijeene fafte
W-^^öcUenen bonnen bekennen © oo?Deel al»
Ht \s °Pï«tijt enDe macracljtic!) / aengfiefien Dan
W"l1 ljetoo?DeelDef menfcDennieten bjeefen/
del" 5P Datbjp met eenen ban Ijim on? felbentet
*Uhl i* f ®ie u öe fantepue ban alle goeDt aenftet/
*% 7'bcwkt Dattec bupten u niet en 10 / Dte bec*
;t r^^ue Dtugljen om tijtoant matfquDe Fjp bupten
^ür- m- *M ftet 0atDe Kromme megljen/ Doo?
Wueöe menfcbelgcfte betblintDepöt tufltefotljt/
in of p eböefmacr"5ön / enDe Dattec rebeenen b?eDe
W,,ltz 'binben en i$i ja bat meer ijs Dat Den ellen»
öiw3 mcufclj Daer Doo? fp felbcn b?engfjt tot alle
^Wn1 ö?*ef fjepDt enbe benaütljepöt Des gïjeejts;
^n3ci> " beöEElt enDe obet-gljeeftfp fclben aen De
ni>I aöl5c enDe onfeUete mmDen ban Den mille/
ftaiEt *,e'löc ü?eefe Der menfcijen / Die nopt in eenen
fbetth l,löben.<© IjoefüttelöcUbEminDtfooDani'
'^Dm Ööel'Óepbt / jïeunt op De felbe / al0 op D?tj«
^et^*u'«»/ opöelocljt /opfnelleminDen / b?ee|ï
l*ibe t£*{ Xti enl|e bjeefenbe betljoont Dat rjp oumtjff
l*hy poo?fie5jticlj i$. <enbe nocljtans Defe ijöele
?.«eih>» rns tobbenöoo?foo beel om-megijett /foa
«ïÖtQ,eb/ foo beel gïjebcpn|ïIjcDen/ Doo? foo beel
*.««.« enDe atbepben ban De menfebi gefocljt,
^ :           GHEB^PT.
««tf ernihertich Veere, Schepper van *üe dinghen
h dt\*TWf" enferi)delbeydt endepvernije, met de WeUke
%i„fl, e.^tenMdeghepejfendermenfchen dienen. Indien
tanden ,n°mte dienend, k'tniet beter te dienend mgnen
VwVfaeï-Achtighw Godt? Ut niet beter u te dienen
-ocr page 375-
j4? P«yII,Boepk. Het XIII,Cip,
01)«ïK^t inIionm\dêrKoninghen,endeIleerederHeeren? Indien'tf**.;
toi raatfrti gkcere gheprefen te Veorden, foo Iteglieere kkjoor u het>}tlL^
bn*i£jï<êoet bof, voordcWijdetyereldt,ende imereeuWkbeydt gW1
tciuenai/ en--
u ^orden;indicn kh time foeckcfoo Xville kk/on-ftrveWl
ijcclc betmc= £w# v*h « handt nr^ac[nen: ,mdmicx.voor veratw«v
|^EWa>ö£in vreefe, foomott k\Mer~meefl vmfen van u verachtƒ" .
"JjagijüBte jw- verfmajedtteWefin f Veantypkfalprqfendenghentn,dilU
{
«"^           veracht fult hebben? wiefaldefinvoor goedt houden Ji&&/(
Pfalm.ng. ypaer-dchtighen Godt, die de herten endenkrenonM''> im
JJfalm.17. tJifo doer-fet,fult vcrMrpen hebben": SktHeereJckP^1
recbten\\>echder Waerbeydt, ende u\VeVpaer-achtighe ° ■'
deelen, diégberecbt-veerdight xjjn in baer.-felvm, V.eïkÊ
t
Verlicht dan mijne duyftemijfen, dat ickyoordt-aenden^ .
desnienfebesmetmeer en begheere, maertyenfehe
u4 jJ
hehaghen, vreefe u temis-haghen. VVantghydjt mf,c^-tM
gbjzjji mijvegkrjf
;. ut dat ick.my beroemen.^ ende verWjj
t^ba.4j. moet, inüfaltckjnyberoemen; yuantdporufulkn^J rj,
vijanden op-Voorpen, met den hoom,endedoerutyennaeW) .^
ten vvy verfniaden, dkteghenonsop-ftaen; 0fdat^yr^
vreefe verlófiuyt de handen onfer vijanden , ufovdefi^1
élk de daghen ons levens, Amen.
Praótijcke om d' oordcelcn der menfchcni
te 'yerfmaden.                      ^f
©m regelu* T^n mf*clt > »nprt »*&* fflw toroUcnobcc-feït^jt
toet luewftcn ^nbe bic fci)ickcn;niet naer het oojbccl ban t'0cy^B*
moeten beboleU; maet nact bc» tegtoel Wt be'bjet«©obt*/t$
toet«©ob^/cn alf-banmet cene* Wocdich moet boojbt gaert»» ;
totÜ% tocc*> üet öettgljben . i^ct is onfcrtctyck / Mg &
fert boojbt - ganch m brn am-gljeaoiitcn ȣC.^^
beugUöen belet/ cnbebcracljterttoojbtbool; W aIjf
fjen / enbeacn fien beu aojbeeleitbeumenfeben: ^„ii'
bit beeft bcel menfeben af-gjUecrt / en b»e"'rle|f
ben/ battbicktoplstebübten/ tcn^.&aetantf" ^
gacit/enbcbobenb'icn ban bcrfcbcpbcn anbft? t^
fytichtiglje aeffeningben, j^en bintctbe*tbif■»?*. j.0ir
ten/ b' eerfle / cnbc be boojgangbers, j|jn / in. ve V öfit
bettjbelbepbt tnbe boofftepbt; maec luttel bi? »#.
toecö bcr <6öbt-b|ucl>ticSrpöt {jon bmm V^JptftP
-ocr page 376-
i antvcrfrtiadend'oordeelendcrmcnrchen. jfr
bert^™* J®m b?Eef* hi«in oe toq?ben enbe ïjrt #bel ooj*
ftte °EEn»enfcl»En/ enbe men tyecft baer in nier bet ' ^
bat© ""^i&eseentoigenm&ters^oegtoptelöcfts
          '■*
8bcnv,° Wt m»8Öatr8Öt/ bïpcfet felaeruKft boo? fijne cp*
^abtci ,Öm aIs ÖPfcSÜt:bat J>p toooj fijnen bemelfcbert
biej. *11 *ni ftacbbes nojbeete niet en fal bekennen/ "Lacrf
t« S^Öaerat fullen bebben toooj be mcnfcbtn ijein
^cneor beiïjeelben / als oft-mengbcjtelrtoacroB teipmtucej»
fijn h»!«ote bEttboonplactfeofttheati:cboB? 45obt en üidjej*t/mö«
Wh k SÖefelfcijay/ om baet ou/ in bunitc tegben- fötföa: ijcsJi<
fttltftj:c,öePot onfe toereken te bolbjcngbcu / enbe in* em'
fataben 0fert oe oojbcelen bet raenfcjjen te bei*
^m?»"^8"11"1^ bat oit iM fijnen ooifo encfe !X8g£
«eng aj^r 0E eP3ene Itefbe/enbe bat niemanbt bp-kans oojüceim
^tfai *,u 0020ecl°ftberacbtingbeenb2ee)} /'ten $p t^ugt uptöe
ÏÖcbs ,f"r mcI "ne« f°E1*t öen lof oft iet btergbe/ «*" »*eiae
^n^&u9Tbannoo&c CEnc Stoot-moebicöepöt/ K3c*
ï°ft«tat*nhf tn"t toe bat ben mcnfcij eemglje pele t»^, a^
^ ^ebait I biene enoe ontl" to°H?cn3P;bEcl min bat
^ ^nb»ar, "1inet fön Stoot adjrcc beel/enöeten pnj*
^enhip h ,,lElÖc,ie tojf&cp&t fottbe bc%ïcu.
?^W;.v. n/oe ^epüabcn hebben boo^ ceue maniere Eoflg* s!^
rQlca te&ml9!,t M«8&«tE 00E" om Wtonsbcn bes W&
l*Si)?bm ihans.oae,: t0e m"9öc S&"«&ttgbe oojfake
*n Ujji bun c iunc moét-men bun nacr bolghen/ in*
ttt»en»; ,!fnöeul°o»fcanbe bolmaecktbeufcr/enfcr
.*"* '"öegberuflbepbt bes Setten bekomen.
y                    Scbift-Gbebedtkew*
,V m5&lP'v' 'i minft<= dat ick ^an u Heden oft vaa 4e* i.Cor&&
kh«bbt pt jJcken daghcgheoordeeWorde.
                         **
dë b(W "claK<:.vandato.')hcylichvolckjVci:loftray
hebbta "ï LMneskc!lickeniCQrcJlcn-
*-, ** 3$=P•Y.aad.e.iusaictstt oia begjhcsrt, ghy I«««».i4*
:«n
H*T
-ocr page 377-
jjè Den 11. Boeck. Hec VIX. Cap*
Het XIV. Gapittei.
Meditatie van de Hoovectdicheydr,
DE voor-fteUinghe der plattfe is, 25ettlCrCRt CtlÖC fte£ c
tioo? oogöen ben af gronbt ber tjellen/enbe P^
bat alle pijnen ber ïJerboembe Haren oojfpjoncnJ
men t»an De öoobeeröict)epbt alïeen.
Het G/.eWï,al3SbO?en.                                         .,
iBat te ft»* Het f* Point 55emeréht ten ecrfien/oat be &&$&
toca-Dijew. b9cigeencough^regelDebcgcertebanimM£rt£'rt/
Jjepbt / 't 3p in rgbeincne ofr gljeeftelijche bin#>U
Suaerboo? iemnntfp felbenmeerber mtfecntoT*1^
ÖHccrt te ü)efen/ban tjtp in bet toaerDepbt i?: ^ y
öitijSa! foo gtootcn fotttrïjepbt/ alg oft een na^U
hen nualytnte bjeöen toarc/bat-men fepöe/ öfl*■%
geènenrëufc en ig/oft 8'atijct nleebt ban eenen J*,^
beren fjeni nieten paft. &ter omi0't batbefly*Lj
ttryCho. gtjen <£rft,?pfeftomug feertoeï fegöt; 3Meten t? 'p
j&.mMatt. quaberbanbefjooüeerbicöcpbt/biebehrat0tei» ^
fieïen/bie Bc menfcljen ban Ciobt göcgöebeu W^al
fulcfter Uoegen neber-b?ucr/batfe fjaer \it\öWU>i
fceneemt/enbetoantotjfe btaafe maeent. &iïnZt<
hat
iemanbt in frjne lengljöe öeniaet ban ^^
galben boet niet te boben en f act/ ticni tac*, W
ftaen bat ï)p Oooggér is? ban be oer gljen / «mof , D*
Hp oöer fuIrh^S ftrfeiben ücröeft/al£ oftlJP &°*5i#
berggen ïuare/men fonbe boo?-fotaer gijecn.»^
tcecKenban "
#
$
ten j alöa£ aïg göp eenen öooberbigljen m1 '$
Uinbt/ ötefp feiben laet boo? flaen bat ftp **:Zfltl
alg een anber/enbe mepnbt bat 8p berarÖ* E^ttf'
alp ï)p met iemanbt anber# öetg&elenen wJfii$
uoo?-toaer gfjn moogötïoeï op-öouben ^fl^JjöP
anbertccehen te focthen ban fnnc upt-fl»111^1,^/
ioant befen i$f beel meer taeetbicöocfpot l;J^
öanbe gjjene bieupter naturen öuleube ww™0
tieïli^/ boo?bienbatjipfp felbeubefeMpW: W
ftepbtaen gïjebaen fteeft. €nöe een xnm}c»Mé
nacrfegöt ben femcu€l^pfoftomu^ : W^t/t*
Den bwpijel toooj->oaer al£ een ber\»o?iJC» vTfgofl
-ocr page 378-
»-«n Tcrlrn aden d'oórdeclcn der mentenen, jjï
onlfi1 m»f*rabelen göeuangöenen toecö-gfletooett/
at» *v Ö£m mtt $atn/ c"öe boct Öem aïIe ^^
Be &H'*" öe Düoöceröije ftomt öoo? Dien Dat-men gfig*
"trhi-t K'^'ffe iW fcïftf en Ijecft/enDe imt eeneop- ^ ifuto»
Befh-iibtaaegftipt/gcïnch Öetbtöcnt uptljetboocn; teotöcgüt.
«ai'■>!? ^c*cpeiU}tcr upthomt/ Dat Den menfcööcmy
birh rc
9cU Iaet Doa?-ftaen/ Datmenftem Dcelfcöul*
Blittvf'031 Uemfteel göeacjlofttef* en albujSDocnDe
^ /11
öet battip noci) De ïnetten onDeröanicl) «»
bahpi,Dc^ banchbaerenigüoo?be ontfangljcn toe!-
nianh- *°an£ÖP litet jjem Duncften Dat {min nie*
tenhrt ^rÖo«öen en ië/Daerh,p noc&tang in eenen-
Blki *
ra töoiiDen iö / Ijp toojpt Dan Rem alle
*fabri
u/ &P cn a<Dt metmet allen De toetten enDc
boer »
/fïpecftt mxtn a»bercn tc gRebicDen/ b.r>
Wün!lebil,5Öen/ algoftimecmcft beDeï&abDe»
*«aS l"ïeQl)t gfm/ Die Dit leeft üöo? een rcmeDie.
etUjp °at Stm nact foo Deel fonDen DerDieiit fjebt.
ïahp.7
bat SRp tot Defe henntfle fouDt mogljieh ge*
W"iv bencfjtneer(leli)cft toat gjmgnctocefï fjebt/
battS?? 5l)t/enbc toefen fult.&en berben/benïercltf
Bae'ihJi? bcft toetelt gfjeen quaeDt en ï$/ nerij aen-
^eltkf.
fltïe/ "ocöaen-xjaenDeöetlicftaem/fjet
etr i«? Ulet
ca faubéinogtjen oDer-nomèn/jae Dat
ïiietvif, atÖÖP utet DerDknt enfjebt: 30ant i£fjeÉ
n,^hpt"'«belnrft/ Dat alle creaturento?afcc nemen :'.
baejf rituil"S!)el9fw/DatgfjpDeuê>cï}eppcraen-glje* :
enbe <r,?s f'bus* öertoonDert n / Dat De Cngljelèn/
ïöttrt,.;, bao?al/" DerD?agljen/Dic gijp Dooj utoe
u\tjc,"£n wftert/ DertoonDert u oocR/ DatC&iiflujS
^^beï^f1 UcÖ-maecfter uuiet en ftraft/Dien gijp foa
«eiv eiilraumcÖ üalt Doojutocmanieren enDcfoiw
ber^s ti LeAn fö"c ffÖole Dan ooDt-möeDie&epDt aiw
0elcefth»Jl00?btjSnibïcnSÖtDaii traeg&epDt/ on*
ftlue ö^,P
bt / enDe DerjlceutljewDt beg ftcrtcii / ja*
*ebofn, mia,?enaTbfPt niet cii Doetomöem open
*lbutf Jn*»Bpt>ooj utoetreure&lopt. önDegaeÉ
t He",°n003bt!tot De creaturen-
'^ooiSt l«fc 25«mcrc&t bat glpï aljSeeue creature
^beohhJ-K1 en- l^eere cnöe <©óDt ouDer-too?pen/
ïe ^enïirtlfe m# «39nial* eenen Cftjiltenmenfcft
f'l«e «etcbe/ai^ eenen böjgöer De gemeptite5
-ocr page 379-
55* • Den ILBoeck. Het XI V.Cap.
jae bat meet tg/ tg 't bat ghp ou-techteUitf»n ö^'
öeeït / gftp 30t aen eeneniegïjeihchen berbonbeij*
toant bic <©obt boo? be fonbe toieber-fwannicl) #'•
bitboet bef-ghelhcnen alle creaturen ongfjcir^
mL. «».«, ^winfultghpübanftonnenglojierenenbepffr
ÏSnrtw öcffen* ®en ttnccbéi / bat glip fulchg in bet ipm
bet$jnan%t=
liepbt^ht/ enbe anberg niet ban toaer tooo? wf
i«mt)j)iaooj. ban <©bbt ben Ifeete gheljouben mojbt »<&v&~
<Soöt fa*oit legjjt ban / hoebankh bat gftp in fijne tcgljc»:
**
           $üoo?bithepbt 3tjt /ter ooi/afie ban beeïqu*1^
Sperenen /maer wepnich gaebe.-/ enbe bieno^
on-bol-maetHt; foo bat gijp n feltoen mei te rejP*
met eenf toeer tooietterg moaghtfcctgeïntfteit.(**"
fcerben toérgclttchni met be bceften / aén-gaenbe *£
rjheftelteniffen begUchaemg;cn fultghp niet bew11*
ben batfe «uier in te botoen gaenienbe aen-gaejibT),
toerftant/ghp en ?i)t niet alleen ban be bnptoele ö^
mdnnen/maer gaet hacr ooch in boofhept te bob*' '
ten opfkhte bat ghp naet foo beelontfangben ^!'
baben/foo memchmaclmeberominfonben gt)**'",,
ïen 3tjt j enbe mat fal 't toefen / tg 't bat ghp u »«£
toergöelöcnenöp beüerboembe/bieüccï min fow' '
gfjebaerihcbberibaughp* aBatfalber ■■#jefcÖif*ïï
tg 't bat gftp wtoergeïbthtmet be Jgepttenf/tri* P»^
fbo neerftelnch tot Ue öeught beghcuen hebben/eu
t»e tot ben bienflban bare toalfcije «Soüeni .■ ^
«öMfcattbe H« 3-point, 5©emcrcnt hoe feer bat <&obt aï-K^/L
tpateetned' tichbehootoeerbithepbthaet. Cen eerflen/ «F!:,
«w*** ghètupgncniffe ban be l!?.&ch2if{ ure/ bie aMny'L
be hootoeetbigfte enbe op-gheblafeu mehfenefl J^Lj
*cci.ia, facpt.ï©ant behootocerbiic ig hateïtjth üoo? «^
ènbc toooj be menfehen/enbe ig 't beghinfel ^^«f
fbnbe/cnbe ben I|eere haet be gheae/ bie baet m*
bennet $nn. €nbebefe fonbe en igntet alleen he-
lften toooj<ö>obt / maer ooch boo2 be menfeftrt1 11 f
tïatbe&chjifturefeght ♦ 3F>at het beter ig Öelt\,eIi
fcexootmoebigen met ben fachtmoebtghenUa» L(/
roof te beplen met ben hootoeerbighen.©oo?-waflef
Adt.<Joft. gheinch ben $ .ïïuguftivmg feer to el betupght^
chnft.1,. igQualhcheenblabtbanhcpliglieboechen/maei ^
, „
          ong niét {ïheleert en mojbt/ bat €»obt ben 800" af<;
fcigen mcber-ftaet. (Cen tmeeben/bemerct bei""yj
f en ban be Uoo^Kcrbige menfe hert / f*o toei Ö^r|j^
-ocr page 380-
j..               Vaade uotmoedicneyor.             35$.
b^^ttiartg. ©c[j fjae gromuelijefce ercmpdé&sb*
bijri^P^^^unfcv/^öam/aiman/cnöei&abiuljo^ .
*%?.,*J€m öcröcn/beincrcfttD'ciïenöig&cfïaüer* Eftkry;
«clrfe w
oc Öoo^cerDige nteufcljen chöc i)aet letoen/ DanicU.
taer,,
ol öcuauiïjcöen enöe fajcftbiübïcöeben ï$/
ttülf
mn tyctftnm fjapc gcïmericbJöcK bebotö*
^etnv
ll; c»öe.ijcrfnccftt bit Icben upter gerteri.
l«chn1lEi:öcn/aei>n,ertftt
0at öcn niènftïj/boo? fip t
Wnn 8röifÖ oojöeel<0oöt3S/ ter oo?rafte üau be
Vmï?*,£ÏIC f^10*
öan Öoobcrbge/toalr in albzv
$«Ö!3 <Pt/eni'e anöere r^tï,eJl* aS""t Ö?*ÏP Bafil. CSfc
h)cfc >,P ïpr facroofi ons ban alle beurïjttett; cit glje* „„„ c IO
auef";lH?.€3?cgojtu^fe)iö!: ^e ftontnginne ban lib ?1 ' "
Wr■ 2.
n WS öe ÖooüeerbtcÖepbt/tóamalsJ fptjet Mor c'tt:
fe^t: «mW0*öebangljenljeeft/fooletoertfpöet
&llb .ƒ.
^eehf2°c
reben Hoofbt - foabén / aljS aen foo bed Mor „,.
Ie ti • e,;söti:)el-l3eb&erö/otn bat teenemaeï te bem ie?
*Heiirrh ^
een liIacr teechen ban beberboembe
verRojp ■' Öfcelntfc ö' ootmoebicljepbt ban be upt*
pen f1ft^ *£• ©emetffet ten ïactften/be fcljanbe bic feotijoobccs
Wt»« irrW9«fl fal moeten ISben in fnn npterfïe: *m fai t*
S* f&ï?1 ÖefaJ>* °»cr anbeve/fullfecnfïrangtj gjg £
0tBftcn r f nmffetowtojacötenjtnaer be ootmoe; {,ujt tooien»
[pathtÉiii .SÖenabegliebeureti/aï£ ben machtigen
N iiDnc,che tojmentê fal löben. ©ei) pe ïalïicb fal
,e* hum?e1Eröi9ften het begeeft enbebe befpotttnge
ft5&h^Tf'5? ^aiïen/aW fp Öaer fullê bcjpotten enbe
$* ffinf ÖP ?ntgftebiont göeujcfe top / gijp ?tjt
öe Öeiip J. . eftetoojben / uiue öooberbtje i£ tot iit
ueS8ctracften,
TK ^editatie van de Öotmoedicfoeydt.
i^^uZfnt"gede''l>l'ietfe- Haetnbooj-fïaen batgflp
^enSrS" nicl göefcöapen / naecftt/ on-glje*
Sl3e>i - W *
toan al^ berooft 3önbe/ fïaet in bete*
rlJed&t?,lölc9Gtöan <®obt al-maehtich/ enbe
??»? «IlS^1^ 9ep?/battoooiui£öen af-gtorst
h ÖcHe h„r "
5 «Öttt-u/enöe ban alle ftanten on*
{rlIe Qöen r1 bcnöicubaojöt-fiooten; onbetu bc
lcÖteaQft«Eiereu/bat ÖP « toot üerïeenot «««e op-
-ocr page 381-
#4         DerilI.Boeck. Het XIV. cap
ïfetöe oat* Heti.point.5öemertfttbatbsootmoebicftepbt^
«wc&icöept* bcughbti£ / toaetbooj ben menfthuptbeKcm"^
           fgnsÉfelf^Hlepntoojbtinfgnepgöenoogljen/e1'^
foent hem toaerachtdijchbettoójpen te3nn/up?|>a{
gfteuebatftp öan ftjnfelöeni£. €nbctoat ijn'■•>*(
fïp upt fgn felöen ijSiiioojtoaet niet met aHcnjW» j
öen menfch ig öan niet/enbe foubc toeberom i»11;.^
öetanöeren / het en toate bat ftp bctoaett to^1. //
6002 be machtighc hanbt <©obt$>■ jae bat toccYne
foubc min ban niet toojben / te toeten / ftcm t°lflll
6aU. fonben hccten/een alber-grootfie emaebt.^efn* t,
oft ghp tocl fulcften gfteboelen \jan n feïüen l)e^{ .g
toant i# 't bat ghp w laet buntné bat ghp toa» rL /
bact gftpniet en 3ijt / foo Öeb2tcght gftp u ffl^j-
®et jncnftt) gheUjfhben^poftclgöetnpght.fCenttoce&en/»1,..
*t &egt bist gijrefien bat ghp banu felöen niet en ftebt/foo^■ ^
fefeiiKiuet* öencttoat ghpban eenanber/ te toeten öan f^lu
öan be menfchen/enbetoanb'anbete treatwe Pf ^
^>chcpbt befc bingen öan u/ enöeleghtfe aen? «^
5nbe/te toetcVu toefen/u ïeben/enbeüöcïfïant/*'^
gfteeftfc toeberom ben ghencnöaer göpfe aL%i
j.Pctn 5, fangftenftebttenbe befiettoatufalobsr- &!9!%i
öoojtoaer niet metaUen*ft?oubtu ban hieraew (^
ghp u felöen foubtmogïjen Kenncivenbcïeete»^,
ootmoebigljcn onber be macfttighe hanbt ^Vjmj
©en berben/bemertt u feïöen(öoo? foo öeeï ai? %/
iet 501) öenbach utoet gheboojte/u ghefteel 1^ {,*
tnbe benupt-gaucft ttptöefebebjuchtetoeteit/* ^
ghp (Uit in bet toaerhept beöinben/ bat glip in.jta
be beelen utoeg Jeöé# liatpicft enBeelïenbify^jjt
©ceïïmuici) 3E>ant toat hebt ghpghetoeejlinict. Wcl^^rt
gepotöcï 3tjtgftpnu*aen-ftet uïichaem/toatijS'tanbet? ^
*unr*au eenen facn öol bupïüöcpbttf tntt toojme» *■» t/
mercftt utoe fiele/foo öeeï aï£ Jt bcrftanöt a^1'?^
toolboünghencnbe ontoetenthepbt/foobatp*1^
gfteene gocbc fane teenemaeï oprecflteïïjeft VL (gt
oo?D«clcn ;aen-gaenbe bc toiHe/toeöctfpan»"^ (»i
al bat goebtig/genepght totaiic quaebt.atë»*' mi*
fiebt gffp in u feïtoen niet ben öoneftöan aW «K^ft'
fonben/enbe ben tooïteï bic gftebueticftïpt« j» Jje>
om groept/enbc toojbt ghetoaet be bjanbeno* v^
ncpgftelöcfthcbcn öan ben ïuft bet beghcerter^„/
Jic 0hencpgBelöcBhebtn öan ben gramnweoj^eff
-ocr page 382-
iv.             Van de Uótmoedicheydt.            £?f
feSS?tot «H? Ö " SBen* öat goebt ij» * Wat fal icR
ÖcnSfi" ban öc memo?ie*eplac£!met Doe beel Boel-
j5U\p;flffebefmet4(€enPterben/&emettfttboföÖet ®« »«i)«8«i
booyiöatuom«ngösït/ göelytötupöobeuinbe *««•
*Öcfirt£ïm,SÖe tier plaetfe gDefepöt fjeöben 5 be pe*
ho0j,cnbcr fonbenöaerggpin ballen ftonöt; öé
fecr,eticn fonöen / gljeltjcft een ftaaet enbe lajliclj v
«antp,, F u Öangljenbe i be öupbeïén Uit üban alle
^cnh öeüecyt"1ibeïjeüebieonberufpnenmonbt
tec 0!;0et5 ^^ Demel bdben u open/enbe ben üttlp
^en hh? öcr*oöcDé om bonnifle ober u te ftrrjchen.
togec öiöen/oütr^egljtïriatgöp ïnojben fuiriooo?f i©atèactr«
%*/ ae»gaenbefjetitcfjaem /maer eenen fto?ten söcffijicöcn
^tferil, ir ftccfttert/ enbe paer beel eltenöen enbe noeK&etótó»
ISlmS SÖP Tuit göelrben Dtfiüen/een fl>0feö«
^Sfthi/£nÖ£öat totDcn tiatöbejet oo2becl£toe*
"aeit7* ,£ÈU toepnicn, fïaen ötininöèn Itefer/enbë
«at h\>Vocö ïebenbé) in be grabcn, i$ier naer pepfi
t&tt hLslJïl to°2tien fult naer be fiele / te toeten/
Süeiii),^'°toaUngl)en / naer eeue langqöUÉriglje
»«tw»f «# göeeftjSenbefonben/ fültgljp moetent
rc 1ÏQpïvilöe Tultgljetrocfeen iuojben boo? benrccD*
J?0* faiiw"<öoot öl-macöticy/ onfeher jijnbe Sari
^Wei^Ptit/enbe booj fijne fententié fult gyp
ha3Öcbil ?.?bm tm «mnften gïj«B?anbtte srju in't
Set nu Ï'*0*1" luttel tbojbcnber gyebonöen bic
^nbe& =?£fe toerelbt tin ballen gfjefnybert jöni . ■
beiCttmjh.«ftiUelmogeltjcfcbatg»pvföïnf)02en lacobi
ü?1 * «Ö^ÉnöeteBenji^oB'töoojBiftcpb'tfp'».- Pfal.,.4i
** etn lm? ?le anber0niet en Jijt bain eenen öomp/
»'«***«£ tÖöW0Hefien.toojM/>Die ban öaecB
au^^po, °#EnfuitberbUinheni ... . ' r.. ...... ,.
Sr" eiil wlPeP"ft t>at göP ban ü fdben niet met ©etmbafijk
£Le b*nrrJf7i?°?fÖt notö en \peet / maer bat öobt tes*tm.,
mmiVtictt,
S h%n hi la lc^ *W*Kt/dl bat gijp 5t)r gOeïnch'
festoen/ Pe^^öatiioclj op ftaen./no# fpfeibé
&LfcIÖÉbn,i} Ttaeri/ noclj onber-üouöen / nocït
!m aWfSant>cr «"fffftèeit ««*"• ^n ïecrt baêö
»^moebi>Km^*»*f^'9Iefü«/facötmocBicT) en Mauh.ii,;
W,u Teibé ni^,öcrten !^ ff ÖJnoet Ijem al toe/
'*«« ene / hiK^oï-lKöt/gtip 5fit.glicltjch eenen
wie ai i# t öat men injjaer eenicpifOt
% 2,               fmi
-ocr page 383-
55<§ DenlLBoeck. HctXIV.Ca^v
fièlt/cn bet1itï)t nocptanjï upt ftaer fcitaê nirt/nj**
bet licht batter in - ghcftelt i$x ja Dat meer i£ us.
tmpfterthet fcltoe licht/ hettoelcit1naetHetgi'CO^
ïmneften ban Den gpcbrnpcHer ai-omme gbfl^L
mach taojben ♦• %zui ban ootmoebictj bant)**11
ÏÏscfén /ban ben aïoer- ootmacbichtien i e s v s-
J&attl 5ö»t hier toe gftenamen alïcbe tö?cfo?|L
inbe fcljatten ban tohfnept enbetoetcnfrhaps*'itg
jön/öat top bit aï£ cenetoonber0'*
toeren ghcfteït toterbe/bie groot 50t/ ban nietf**ï£
Ai3guft.de öen en foube nonnen gheleertto02ben l snbebu-^.
ivirgini- immerginöer toaeriheybt alfoo / taant beruF ^'
&«:• fielen en toojbt anberis niet gftebonben / bart . ^
be OH-göemilc op- gOeblafcnthepbt bertectt1-lt
toacr booj ben menfeh fp - feïben ïact boo? -11^
groot te toefen/ otèironorf) boï an-gbefonbsy
meuren fte? ent.                                         ,m(
9k on-bol» Hetj-poim.2Een-ftetbeboïmactRtöebenbiU1 ^'eie
SWlêCfttJKgt»
berc creaturen/ enbebatgnpnietbobenb#igRt/
en hebr/maerbat uhier-en-teghenbeel SÖ^f^
enbe bat gijp ban b'anbcre in beel öingöcn»* ^
toonnen toojbt/ al ig3tbat gim öaet mogÏF»P ^
een te boben gaet ♦ t^ier om ober-legöt wa1^
taemt aen-gae* \be ben no|t enbe hlccbinge/C'iyoe
manbt KOjtelncn en beghcett / ban op bat \)V^foit
mogöen gheficn toozbeu) oock aen gaenbe u w' (ii
enbe tooon - plattfe / op bat ghp niet btfcW^yot
toojbt in ben barft bc£ oojöeclg/ enbe bat tf B1-' titi
ben too?bt be ieechjteplaetfe te nemen / foo 5*;W
ufelbcn al te betl toc-gheeft, <©ïm(Wtn;SW
toaerïiepbt bebinben/i^tbat gftp alle Binöf'^,^
in - Tiet / bat bc albcr - tïecljtfte enbe aïbet-b*\tt,jtf
' pentfeu alber- beft foube beramen. ^alX¥%tft&
het fpotteng toeetbieft toarey bat eenen P^Lwv
. boer ftcm foube toillen öaben benïtonincRw' ft^
fen/oft batiemanbt fteui liet bunclten e-°f^<tcnt^
fen/ booj bien bat hu op eenen beren berl)e»E'' mc*
fce; beeïmeer fuit glmoocft begftccKt cnö/naöj
toojben/irtbat göptoüt trachten nacr iet e^tf
ïenu üerftanöt tg/ irtöatghputoitttt»^ te*
I
-ocr page 384-
£} °o?fabe ban öe gaben bie gijp ban €5oöt ont*
&"?.Ö«n ïjcbt / baer gftp nocf)tan£ fiet / bat onfen
S?lltÖ-niaherfp felbenbernebert / cnbe eenen am
?»«« .SÖebicnt tjeeft. ©erfjeugljt « öan naertjet tti
b' P^ber ï?epügl)en/in Ijetberfmaben utoe? felfé/
bat $at 8ÖP aaber£ niet tocerbict} en ;i)t/iHaet
8crt^1K,ert mcnfcöeiï f
auc re/ u?ibilcgien / cnbe
en
fclat• h amPtcn'enöe £!ff'l"en berbjent öcböen:
<^c.SÖt ober mewanbt / to#nt alle creature cnbe
fihp? öeforiber/han t)cm grootclrjcft£ oberubelila?
oer\l
: tnÏ!C i^öat SÖP u feïben boo? $utyt enbe
iüitt °?Pen acljt/foo toaebtuomoou? ietanber? tg
lut fi1 SÖereUcnt oft gftetractcett too?ben -, toant
tiibl
eCi:£ Q^o&te gDebcputiljcpbt/ enbe booföeptj
fethrf^ *
öat SÖP alleanöere booï beter enbe \aïp
fetei, u*
a{jS SÖP 39t'/foomoet grtpöaer-ïieben alle
"»ujhp j^ren/ gijp en mooclnfetüct beb?ocben/nict
fihpT, ElCtt/maer moet ban e~enen-iegl)etijttten gcebt
bèrr»< "Öebben/ cnbe tod fbjeKen/ enöeftunfleÊ
,ie Jonncn/enbe ootlft toc-fcftit&en.
HHet tweede deel.
!;^point.©emetcRtöc memrtjteutoerfönöen/ ^J™2#»
mliu
slJP totft>9"t öanutoen ü?ecre gebaen bebt/ SS
*»Öe? Wnm toefen in u cpgOen oogften. 3l#'t ww**>
iö6öüöp bcbotöten toojbt boó? ëentgUe !tjbelftepöt/
bertcw
: <auöt u t,0°? befe göebacfttenifje/enbè obcr-
ÏDtrti.1 «etalber-f toaertfe / toart boo? göp bc ecu*
bcbt/L?»nen cnbe tojmenten ber ï)cïlcn werbient
toftt*Zux af al iïê 'töat S^P mogöriöch bergiffes
bietit,p5KrcBltenöc&t / en béboojbt noctjtaisgnie;*
Sïjp
nlx fouöcr bjcefe te toefen / aen - gftefien bat
B3e'etk,lcn teeet/ oft glip bcjS ftaetjS oftber Hef ben E?d.j.
SrootP.-
35t * ^" ttócebcn /bemercut in ï)oe
3Batlt Jonï>en bat gtjpnotöfoubtmoeöenballen. Aug. hom,
^nben/Y** entoo?bt gijeene fonbefoogtO0tghf?ï5>!lb-50-
-npnffïi boet/oft eenen anbc? gssfa
itoarcbatben^scïicp^
^an?C,EWÖ2n Rem / nu ballcnbc / tocber-ljieie,
w^eecncHraen °P eene flibbcrachtigöc plaetfe/
«?£ Wihl, i!^
bie W af-balenbe iü, cft tpïae^ I
^8cï htf„n?an a«e «anten gcb?cben om te baden-,
^JWïierigcftöojjjonfenatuetlötïic gljencp;
% 3                           ÖiïS -
-ocr page 385-
jj§         DenlI.Boedc. tietXiV.tJap.
gbeimbljepDt, (£en berbcn/bemercBt öat gDP "/L
ïjao?fcneréntoeet/ off gtjpopt eenicl) toerr böjl,
Dacn Ijebt / bat <©oot aen - gbenaenüö gt)cto£ew
Kom.ii. IBauï toieljeeft ben fin ïjcjêè ëeereu QDehent*^":^
ifaïs 4. fict alle ónfe recbtnecröicöebén *$n /rftf 'tlacto ^
iu«7. bet maenfuchtitrtjer bjoutoen / enöeals top al »L,
baen IjebbenbalonjSbeüolenijS/fooeii 5511bJp«*,
öcv^met ban onnutte nnefïjten: ig'tbatbe g-^
<©oöts\)ermciüfljnuiötct)tïDo?tecn/foo\üoji3to» ^
ónfcberöinteiuffe enöe teneningge nieerber / to^
a*n \np nicinermcer ten bollen'en fuiïen bo^f
bol-boen. (€en üierben/bemerent bat sDPliiet ^«c
allen maclj'tuft en 3t>t npt u - felsen te boen/ n11*^
bat gijp 5tjt göcïne» een lanbt't toeïen anber»»" {
boojötg en bjeiigiit banbyfïelen enbe bbo?ne'-1' lL
tn
5P bat gnp tii u Ijebt Ijet faebt üan be ö^el
<t5 DbtjS / enbe Doe menie Dmael bebt gin; bit in u «^
brrbaoft enbe nerfmacöt / enbeabSgbp bonDii
ïoerfbmcbteu b,abt moeten boozbt^-bKngHci1'^
fcebt Ijet rinnfte niet gljebaen l (Cen bnfben/DB frj
loopt aïle utoe bierenen/ enbe gftp en fuïtet »ue,Lji
binben / toaer in gijp u felben niet en foubt bo1" ^
bcrifgen/ ofc toaer op ben genen bie be Öertcn*' tl
nieren booj-fteaeït / niet en foube bonnen bin»"
fcggljen.
                                                  0v
fiaeitaatf* Het5.point, SSemcrent bat befe beugljbt fo05rabe
jm öat ^ fafteltjcbié/bat fonbet befelbegbecnahbtr'c w"<$
VS.
en beijaegïjs t Wmt'ttn ?pbat gbp ^oW $
Mntl?i2 blcpiie lünbèten/getupgbt ring be a©aetliepn™.g.
«3- ■■ '• * foo en fult gftn in bet rijene ber Ijcniflen nietB°»^
^002 bien bat Ijet i£ ben gratöt enbe Ijct n^o?
ban Öet gbecpelnch boufel / enbe top moetenL ^
ootmocbicöepbt oniöooci) Wiinmen/gljetnet^i ^
alleen ben toecb ï&> enbe bie eenen nibemi ^e:lct}
gact/bie balt eer ban iniop-blnnt/toant bw" ^
bicbepbt alleen berfteft on£/fp ig alleen bie 0%,,^,
Bcm.ferm. betlebenïcpbt. «©uss leert onö b'cnlg.55«iiflt»tfli
i.deafcenf. Cnbe ben öepligljen 4rijjpfoftonmö fegïjt ♦. ,|,fcl/
Domini. ijS be moeber/ bentoo?tel / be böetfter/ Ö<{ P^'L^
chryioft. enbe ben banbt ban alle goebt/gbeUjeh be v^Jitt
iom iq. in bt)ei^ öan ailequaebt j baer tni$ nittfetatutj»^
Aóa. enbemactjitöfjer ban b3ootmoebicbepbt/fp'? '^é.
fte£ ban be fïeencn/bafïec Dan eenen ^W^^fUli.
-ocr page 386-
^wwercftt ten tïueeben / bat pet «©fiePebt Pan Pen
«LBe»enbte Pem Pcrootmoebigpt/ aïtpbttoerpoojbt
SWto. j^p lleeft eAentot ben göebeben ber oofc r&lm.w,
h^V>iBÖen/feg8t^aüib/enbe{)pen&ecftöfn€>l)e#
hi£Lnict bcrfmacbt. ga bat mccri£/ftp en Het op
r,l;manbt anberg. 3©ant tot ïtJien/fegftt fjp/faï telt .
«S J*an tot oen armen / enbe ben tjeel gftePjo* »«« «•
bS«. .an Böcelie / enbe bte ban manen pjtsojben
Sben macr <J5oDt toeöcr-ffa£t öen Pobeesbj; x.Perrif.
ft.^ ^poim. ©emerent bat gpp gljejtelt 5pt ep be
birr* Sle oan öcfee Picrelöt/enbe in be tegfocnïuoo j«
fEi^Pötban pet gantfep pcmeïftft pep?; Hupt Pp u i
iöifts! °f£SÖP Ueüec Pan bit gnefelfcpap göcp?efcn
tWB^cf?»/ oft pan eenen PJopnber aerben. ©en
han e «/ öemetcftt bat be gljefteelePoImaechtpept
öhrrt -5 TOften ïePen inp'ootmocbicftepbt göele*
i* fh,1*' °efe t£ be ftooepepbtPan ben menfeft/ befe
telnrfe *slo?ic enbe fpne poocI>bnbicBepbt/ opreeïj*
fttó»*te bekennen net gpene bat groot ia*/ enbepet
feel9^ te hangen/ enbe glojie te foeeften Pan beo
Wiï^Bïwien. (Cepberben/ïetopb'eyetnpeïeïi
Wnn^W» onfen ^altrij - mapet / bte fp feiPep
bet3°ebtcftt Heeft totterpoobt/ cobatgftpm PH'i'pt.
*W t^ieftepbt fauöt PlpPen ÏePen. (CenPierocn/
& toS^L' öevnaerpepbt Pan befe fententie: %\\t iw.H,a,
Wh? ti«Öeft falPernebertPiojben/ enbe tot*
opet v^öc'ït faï Perpebep ïaojben. (Cen ppfben/
ïieCch^a°tït: oe erempelen per ifepügOen / bic gïo*
N fó» 'cnoe Öun toermaecn namen in pet crupg
*ith fiLerai t fP Pergcucftben paer/ om batfe Pieer* AAj.
Öetiot & Söcacftt Poo? fpnen naem Perfmaeöt*
^oibi»» lö0en • &P Pabben UePer gfteppnicljt te «*•«.
*WeiSLmet IBopfej* enbe <©obtö; PoJcft/ ban bet
Werrb BUenoecptetc gftenieten. (fenlaetften/
tooehjnï: 0at öen grooten <©obt alleen Pan be oots PweiKit
•"«t hS?J SÖe-cert mojbt / enbe bat fgn fpja&e ig
«tnrth " """Poen i enbe batter niet en té bat gem
«tynle^ttier tg/pan bat toponjf «ïienenopber bf
4                 JBHB.
-ocr page 387-
3<J©           DenII.Boeck. Het XIV. Cap.
GHEBEDT.
O^Alder-eotmoedicbftenlefamijnen Schepper ende Vw*>'
[er,en hébtgby my met van nietgbefchapen, ende Wc
dierbaerbloedtverloft ? Voor-Waerhter-ommebebeore^
teenemaeltoe: mijn memorie, mijn verjfiandt, mijnen
W*J*
'het ïsalu, ende het maec\(el utyer banden, ende al bctgi'c
dat kkj)ier uyt-rechte*,door uVee gratie, komtu toejnt°r&J
hebbet my mildèlijck^ghegheven, op dat ickjt foudeghéru)
\en,metconditie dat ickjan alles na-der-handt fcherpc re^~
ti'mghe foude gbeven. Is't dan datickju van uWe handt
ff' _
fangbix bebbe, om dit al teghebruyeken, ende ist dat tfk.
felve al qualijck^doe,Vvat heb ick dandaer ickmy 'm^n/,-/k
heffen of iglorieren, dan in mijne kranchjieden
, oft boejal
" tny (elven boven eenen anderen fielden ? Eylaes Ifal ïcky?® «j
honmn danckbaer V?efen voor duyfent ende duyfent W^^
dieickjanu\\>e mildehandtontfanghenhebbehmcb
#•*-' fj
Eccli. jo van een fonde[onder vreefe Vteferi, ah oft de felve my verê .
venVeare ?lckj\S> eet Veel dat ickjnenkb-mael de be"e?
'
4ientbebbe,maerickjnkanniet Weten, oftkk\daerve°r ^
Ecde.9. vollenbetaeltbzbbe, endeoft ickuVeeliefde , oft^uVVja
^Sghaetvveerdichben. lckifunooc\datter ontaüijckf
4**J
Wsbu: endefondenz.ijn,vvaerinneick^(oudekonnem'allen. 't*
v •
           daer en ügheene fonde foogroot die ckn esnen menfeh doiï->
den anderen niet doen en foude,vvaert dat hy van ti, o■" .
nietghebolpenenvvierde.Sietick}eninuvv.etegenvvoor' „
beydt,alseen hindtdateerfl ghéoren ü, kkjsu kénm^' jm
noch ghevallen zijnde opjlaen, noch eten, nocb wks® "e,t -jJ
fnachtich om myfelvente befchermen in''t midden Vitn m
vijanden,ejide van veel benautbeden. Voor-vvaer niet f
p
mach ickbekennen, o Heere ,dat kleden alderfnootsjffl fi
fulckjengbevoelen moefukvanmy hebben,foomoett^y y
myfpreken, foo mm ickjnyfehen tracteren, ende vootl
van eenen ander en gbeacht worden; ende alle ander*
jjckttvwrbeter ende vv$r houden dan kk,ton- ^aCLLf^
I
-ocr page 388-
Van de oodtmoedicheydt.              361
f*eere>nietteghen-ftaende dat kkfulcks ben,foo hranc\ enis
. fwndich, nocbtansïck mifprijfe eenen anderen, ick^fielle
^/.HS'^voekn,ende mijnfelven boven haer,icl^ ontfcbuldigt
gli e^mten->lck foeckfe te verborghen, ic\ben gheern groot
^4chtende ghepréfen , iekvreefeverachtende miffrefmte
»; j- ContïArie-> ° alder-ootmoedichfien lefu, die mj d'oct^
Li "-"eydtvanuvvegbeboorteaftotuvvedoodttocgbeleert
i 'lle °m mi]nen wille eenen Samaritaen ende eenen (chimp
de ,j^heekvvereldthebtvvïllenvverden,fültghj,oReere\
Ui' uer~^e£hfteplaetfe versiefen,die mijne Koninc^ijt,ende
\jiaerde hooghfteftaenfmghmidermanieren, otieere;
j,„ lcken ben tnietvveerdich,endefalnochvcrvvor(iendetr
yer *n "oor uwe gratie in mijn eyghen ooghen , vvantghy
iinU l hooveerdighe van berten,ende verheft uwe ootmae-
boh„ nienden.Salcks begbeere ickje leven ende tefterven,ge-
icU \ *y.nde dooruvve Goddelijckegratie,endevvenfche dat
tyafj 'e mHne begheerte foude moghen beveflighenmet mijn
j|(,j,e oedt,omachtighenendealder-ootmoedichf}enlefu,to$'
eerenendeglorie,Amen.
                                        '
Pra&ijcke om d'ootmoedicheydt
te oeffeiien.
■    b^e ^al tocfot/fom-toölen t'obErloojjen öEtrajmi
■ tllm/„ö!ootl«oeötci)epbt/bic top biet beneöen futleit
, %c'f"0* o>ts feibcn ijacr oy ortbcE-faEcIun.
•^rek sC / ^eliitk't in bc ineöttariegljEfepbr is/te
"^ïUijn top 5,an alFe Hantenom ringElt 3tjn met
^"fiitc'ïJ l ■clielcn/ taiclcfte üEiJiErcktngé uptn maten
lin5bEit i2/eR&eal oinmctEpaffEftomtm&ElElifï*
fc'^SÏÏ" £lbt G* k0»»*« a»f*fetien/obet4»ettc* ^ „^
£"Jtifeti* e-lÖcfecenmca-gcbo?mhi»U3pn/'ttoelcIt nacc c fi ie
f °QftliaC" CWÖe !iatÖbt£iS)EbEn OltbEE toOJJJEH X3/£Itb£ tó3*j* Ci!S
ilitöttntï2«aHe toa*e»g enbE ïjttlyEom fp-fclbni te öe* "«**«;
6 c <»e»aeft f10*tenm ^«"tte/ftfo »c »« &e »*%
■  ^Sïnthenr» t J,e^e öemerEknigE moEté top itt alle
o ,••. "^««aHgbgiegio^EglJEbyiptJtEn/EnbEmErt
% 5                       moet
-ocr page 389-
3<?i           HctII.Boeck.HetXIV.Cap.
moet benjcncn bte ons piifd/bottbë booi ccnêVbfc b^
ia? beb?ocb/ <©obt te bergccfs Wl
___».___^___i.-*--i».......-»...« .foltlfB
m
f'anteeckéöatljemtc
iaillen gbcbcn/ enbejn fulcker boegS ons, beelacbWi'r
taillen maken ba föne roof bte bp«©obt boo? ons te ¥«^
fen omrocké beeftjoft toel/bie ons foeckt oft boo? »a
oft boo? onbictctttliepbt te benemen be eeutoigbc 9I0L
ban ons goebt toérck/cn nemen gbelijck be kroont » ...
ons booft/oitt in bc plaetfc een jjbcle te fïelleit/ eitöf*
ïms met ons ben fjjobt te ijoubcn.
                     . rt/
33e bierbe/bp gijetal fjcbben fijn onbolmaecfctft"'* £
cnbe bat naer ben tipt tojjs banben 31.15.enbe bert F ^
ober loopcit als ons cenighe bcko?ingbeban ijbclb*!',
ober-komt. ïBant bet gene eens aen eenen ^fPf^L/
raben toierbe/om be haeftige gramfchap te bertoJrtrt (
öatbPeeeftfijnen26.15.fpubeop feggheneerbpf'^
fcntentie oft bonniffefoubc upt-fpjeken j 'tfclbe faII^|,/
liter niet fonber groot pjofijt bonnen te toereke ftel- ,
snbe ben felben Ucbtelijck bagbeüjefes fam-toij W v"*
Joopen.
                                                       fi0t
®ebrjfbe.<$enop-reri}te bicchtebicfe-topegF'*'
ften/belpt bier toe grootelijcbs.                         . $
^en feften/bcmereken bat top al-emme S0rt 5e 'j£0tjf
pen fiellagiegbeftelt/enbc bat topbanboben ban ^ j,.
al-maebtitb2nbebanfbne^epHgbengi}efientoo?? l#
cnbe bat bier tcgljcn een bertoo?pen bierhen ban v ^
fyepbt in ons ep-ftaet-<$it fal ons konnen te paffe B" (t
tcgben b'ijbele g!o?ie/cnbe bc op?geblaféntheptt,eï P0f(
ten/bis fomtoülen komt upt eenigc goebe toerckcW / ^
ter oo?fake ban be gaben bie)x>v ontfangen b&W\,t ü
oock is't battopbeinercken/ lioc ontoeerbich &at^ 0«t
oat top met b ontfangben toet-baben tegljen &°®'gfe
flaen/als bp ons eert/bat top bcm amccÉcn.aW P?jjji
bertroofi/bat top bett ftepligen <©eefi beb?oebcn; a' ^
t'qns-toacrts milt cnbe libcracl is/bat top ter eo»« ^
itrt gjiene b at gem toe-beöoo?t cnbe epgbctt i2/0^*A$
©êftoobeeï» f£b?ibcn.ï©anr toat boet eenen boobeerbighot ^L p*
fcgijai ma= attbers/ban ban <©obt t'onfangften föne B*Ptïl,%Loi0
vavt fünai felbe terflanbt bacr nacr gheben aen fijnen S&v^MfJ»
«janst te» utjanbt tot fpjjt ban fijnen l^eere / oft met bc Wrfo
«jen to»t, brt,eci,ten.ban -©obt berbebcn te to o?bett/enbe f»^
fcaec teg&ert «©abt toeb«-qm te ^tt^U^neni^ "
-ocr page 390-
Van de uoütraoeaicneyac.              jej
fc^^tbatl)pboo?bé^o3J!icEt3raiasl)embeMaeg!}t/ ifai. i;
ljCj, ,rnbc:3!cli bcb kinöei:rnop:gbeb2acbtenbeberbe*
• '"«aer fp bebben mp beraebt.
jit'tr ^al 00cft SEobwÉftcfts t°E belpé/is't bat top nopt
kat I??e{ien °lts fr,bnt fe berI en latenbno? ftacn/maiee
hen - aïl? öiitgen bcr «©obbelrjcke majèftept toe fcbjtj*
^^^^aer af altc gaben af balcube 3tm/eftbatTmc« te
feip. , ftclie bat ben %ofteI fegfjt: 3I« t bat iemanbt i.Pct.4.
«tiji / ^atÖ« 3Pbari<©obt j is "tbat bp cenigb ampt
Ht jx1 ' ^ bet fc,bE gbefebiebe aïs boo? be Hracbt bit
^ao h öt llomt-'^nbe bier-om en moeten top nopt befe
kQ02 h ïïcl,?«ï» c ïteri: 31 cis heb bit oftbatgbebac:maer/
We r 9rat'c ^bts ia1 "f1 öat 2* bacn:<Hnbeal-bus
Ö£af* ilbe" %ofirf / als bp fep.be: 31ck nift / roaec be i- Gor. g,
Sfobt8mctntP-
te }E E'ebenfte/iu al 't gltcnc bat u ontmort/toeeft att#t
Vjq^ r?tt3be ban be ootmocbicibepbt inbaebt jdj i i©at
^°°? b ailöcrs boot be baïiepen obet-bloebicb in feoiefl
öben «5 0?ï'SÖcpbtenbe onbmcbtbacrbepbt op bebet»
^^e«Hem ban qotmacöicfjepbt/etc,
^ett|ÏE- / romtotjlcn bemerchen fcbenberlep ballettj
Jöcjt „ 'S/I)J« be gbene bie utoes gtjelftcb 3fjnbe/eft lee*
rMnh en 3ÖH:öe ttoeebe/banbebepbene: be berbe/
S')cnEr hErcrt bie boo? bet^Poopfel fterbembe biecbe/bes
JöeiHe ,Etoan!jopen:bebjjfbe/ban biebaertefeer be*
fUtw.Wiite bermhmighepbt:®fnfeffen/ban al*
eüffc« tot ÖE b"l»iaecbtbepbt gekomen toare: 3£g
aHau an öie bP "aCK bolhcrbt babbett / enbe norjj
^n/eji^'Jfnfiett/eenige bengbben tnanbere bemert*
9H/0o l5 fp-felben booj oogen ff ellen om naer te bols
^eit thju fP-f«bcu bobcn nicmanbente ff ellen,
^cg^^nflen/eenpbeckiefen bie ons upt bUentfcfja»
t ' c«W°rl!toe^c!i ^«"^«^"0* foobanigen bit ons
^'clt hP w naec Den monbt te fmeken/raaer ometfj*
£ e 3hehL / oefónw toereken ban oobtmoebicljcpt/
f ulttb-mat?fllE,uöept/ naec Ö0t flf«»pel <$tj?iftt onfes
S' nijctt/of?u ^nJJe baer cn too*bt n^mant foo groot
h» ^Ulc hJr p En moet bcmfom-torjlen boegen naet
m« ficanf 8,enet bie hem onbet-too^p? 30": b« toel*
www bintbien w öwn ^ tót bp ^.^^n oat ^,
-ocr page 391-
$64         DenlLBocck. Het XIV.Gap.
geetn toaer-neme bc ghelegentheben enbc occafic»1 B
fceughöen te beoefenen.
                                   öcJt
QLtn ttoadfften/oa tocgb 3ijnbe / gbtcntbolgljf11'^
racbt ban fijnen mebe gbefcHe/üi Ijrr gljrnc bat ö?,°L|t
ïjanöi te boen ftact;tot gbeettber tijberi beroemc$'*jl#
feckenbanfp felbcn /oft banbetghene bat on***
fiact.
"Bemerckt defc teeckenen ende trappen
van de ootmoedigheydtw                  ,
«ttajjptu ba TTN'&st ccrfïen/fi)n epgen fnootbept fcennert:^ ,$$
ö'ooötmoes JL/bcn/liiet af lett-toefen bebben; «E>cn betbeit/00.^
bicljeptó» fijnfcUnïbtbrkcnntn: *£ enbiètben/ fijnbeftebee^
b'anbere fulckghcboelcn ban ons hebben: '^cfacti/
ben/bcïbnIbic|»beEb?agenaIs fp t feggbem^Ertf^ ^
berbjagen bat top ais üêdtte enbebertoojwen nt*1*',\jii
getractecrttoojben:^fnfebcnften/tocnfcbcnbaJ"
pikker manieren ghcfebicbe.
Pradijcke dienende tot de kennifTe fijns leus va
E.P.RobertusSotovvelius.               ^
wrlt beb ick getoeeft o i^ecrevtoat ben ick^toat 1 ^(t,
7 toefen* 3c en heb mat getoeeft/ ie en ben ,ue«f (jf*
sllen/cnbe ick fal mogelsjcK min ban niet toc^rtLfjjjcl^
öntfangen getoeeft in öe erf fonbe/ic ben bol ^a jj^/tflf
fonbe/enbe toic toeet oft ie niet bertoefen fal to°* ,t w
%
eeutoige ftraffe^Jck bcb allcnbicb gbetoeeft tn %$
gbinfel/ick ben noeft aïlenbiger in mijnen booi£"3 yc
ick fal albee allenbicbfte toefen in mijnen upt-fl*^»
6en gebdi.cn ban onfupber facbt / ick ben cenc p $&
touplicbepbts/iek fal toefen cene fpijfe bcr to0?rf Li b*1'
ick nict-met-aücn en toas/toas te bnptc 'tpfw11^,^*
fcerboemt en oock ban faïich te tooibeit j exi^e ;C W
ben ick in groatc ttoijfelatbticbcpt ban bet fri"ek ^
üft gbeutckieb toefen booj t gene ickbeïbonc/ ^^
'igbene bert tjjbt cnbc bet neróckclfoube k°n,l?%9f $
bjengben/feerojtgbclutkicb.gckbebQW\aec\v" $
niet en konbe berbocmt too?ben;ick ben foo 0?'£. t !#
ick qnaïijck kan falicb toojbcn;3ck fal fulks wf* j#r
ick oft inber ceutoidrept beeta>ien/oft in ber *elJ j.jfc/ f
trejjeubeit falU),efïrt. %öa toets toat ie gjjetoOT ^$
-ocr page 392-
.                 Van de ootmoedicheydc.             iCj
toaif1 öen aïöer-booftéito at ick nu ben/en toerc ie niet;
toafr lc!l Sccnc fckerljcpt en beb/oft tck in be gratie bem
ltnf:Sc,i toefen fal/cn biete ick oocfe niet/h) ant mijne fa*
^ pi)t°nfckcr is ©ergbeeft mp I^ecre bat icfe getoeeff
jjg {""betert bat ick nu ben: g>cïjicftt mp tot ijet gene
fttet efm faï: JteeEt mP af üan beboo?lebé quaben/
h,: z[ mP in bet tegbmbjo ojbich goct/enbe tot beu ecu*
'Sten loon. »mcn.
„^^                  Scbkt-gbebedekens.
\_) re gect"£niy dat ick u ende my-felven mach kenflé, A.ug.!. *,','
ty: , °at ick ubeminnc,enderny-felven verachte.              Soiiloq.c.r.
^ CnickoHee:eGcdtj ende wat is het huys mijns Va- i. Reg. 7.
\(r . at ghy my veel vvel-daden föudt bevvijïèn ?
ftetlS cen 'ncnfch dat ghy hem groot acht, ofc vvaer toe I0tj, 7,
^.'tftjruherteaten hen ?
ghelijck den Heere onfen Godt, die in dehooghde Pfabn.Hji
-,„ ?ut»ende de oodtmoediehe aenfiet ia den hemel, ende
Htaetde.
.w,           Het XV. Ca pit tel.
et«e meditatie ran de ghehoorfaemheydt,dc
dochter van de oodtmoedicheydt.
,tiï£fitUi*il»tUrpiMtfi,&v{emtnte göefieeïetotv
ïich ,v,°,t)00? oogtjen fltcHen I Cftüflmn onfen &a#
^«ti2lK r;' öe $* i®flffB«Wenöé jMoeber <©obt£
«ie <»* &e<J£»G8eïen/eubeaïte gefcSapen creaturê
3bn. uot/oocH tot ben ir.in(ient»encb geöoojfaem
Het
%aifkpoint- 25cmetcftt ïjoe bat be <©obbeIi}cKe%oemam
SeiS?4enï?c®^r-ïjcpt/gcït)CH Ijet bltjcht in bc LS« ff
«W» "'^"Sbelen/enöe menfeften. 2&emcrcKt te«
lS/battt/»^fbefeonDerto^
^fcfiif hl k ?"toÖ*f Ijet in r^en om-ïaop bcr Ijemeté
eahpïrt r/Daer bcn onbcrflen met eene fefcere gf)e*
Oenen hW^V0? «Been gïjetoettma?bt/ boo? bert
?H0t^ be»,KbuCWUIC1l onbec-too?pen ï^/tat aïfoa
^%n fiïïf frö üa" «©o&t / enbe ban ben mmet
mu\t niet süeuQtKt en Sao^t / 't m 3P bat
Uef«t
-ocr page 393-
\<St          DenlI. Baeck. Het XV. Gap.
oefen met.ben talie beg ©berfte" beteemgöt &ÊI
«eiltéoftljoffctJlïéÖEmel/öierinijSbentotne^ö'";?
toen toelcRen eenen tegljel/ oftïjetrecöt-fnoet 1? "4
alle goebennllen/ t)iet naet bolgöt ben t»tU^|
«©betltê bie j)p betnofen öeeft.3B0ant alle mactJ* "^
<&obt af-balenbc i?/enbe tnojt ba <©obt boo?£e' f
fontoerlmge fo?ge gijejtiert / aengefieu bat be Qv'j
mepntebooj toen<©nerften göeregeerttnojbt/"^
Doo? <©obt al macötic&metmt}tmectbetcfo?sy
b?aegl)t/ban boo? eenen-iegtjelijclten in't t«fott~ Jd
23emetcfttten berben/ bat alle göefc$)apen fiwv
<©obt onberbaniclj jijn/butf fctjaemt u/bat gÖP *{*
ïecn<©obtüieber-fpahniclj39t/aen Drien nocöj»^,
alle btngljcn gegeben jtju/ ban ben alÖcr-milbPj
<©obt/ou batfe u foüben onberïbojpé 3tjn/enbe d^
gj)p ïoeberom <©obt onber-toojpê en onberban»^
foubtïbefen.55emercRt ten bierbê /ÖoconVo^^/
ge fahè bat ijet iS/bat ben menfcö/be toille^obw
öat i?/ban fmteii ©berflcn/ niet geöoojfaem en'v
Ibant foobantgöen menfcti/bjieber jlaet 7 enbe 1>*
fiem niet alleen tégfien ben toom maer boen *£9%
Rom.ij. benbernbeivgÖeujcUeenongljetemtpeeröt. ^fnt.
Knie bf©berljept bJeber(laet/biie tbeberfiaet«©^
enbe Ijierom iS't batbe ^>tö?iftuïe fept: £>"ö %m
i            Bern betöoobeertoicyt / "Kt tbtlïenbe ottbérba»Uir
Dcut. 17. toefen be?t^ietter? gljeboben/öie fal tlerben» ^
«Lwlt / Het t.point.?5emccrt öcïneetbkljept enbe Wj^a
2KKr maecRtl)eptbanbeglieöoo?faemljepbt. &#*$/
tittjcrtjt ban ongopöetalber-bolmacctftebereenkStmct^'" ^
dcgijdjoop foobat juichen menfel)quaïnchnanboleiu^Ê1^/
(aanDepüt. öen/bjaegl)t on? geneeltjc op/tn eenen bjant-oïï ^
gfteltjcn oft men ben boom fcïae/enbe ntet alle*1 rj
Djuctjten open bjoegne>mantfpgt)ccfc/enbe«» lt
ober Ijetmetcfi/benintiie/ enbe het goebt-bunt'af
'tfoeïchhétalöetfbiaertlïeiS. ^ietoff qW (*%ƒ
lüch 3tjt/te toeten/alS een boobt lirljaem/enbc^
tmben man? jïoch/in be Ijanbcn ban u\ue <@w ['* ^
«€en berbé/be gehoo^faemhept/i? be beuc ttt n'u_ ^
bieb'anbere beuröben/(naer ijet feggen ban bc» o
€reg. lib. <0rcgo?iu?)in het herteplat/ enbe naer hetinp1!*^
^5. mor. ten beïbaert. €nbat eens beelö/boo? bienbai^
c, 10, be oeffemnghen betbeuchbenbeboïentDerDt'tf*1^/
Deel? öoo} Dien bat De geftaosfaemhent in ^%^v
-ocr page 394-
luKfbc «Pt-ttetcRingen üan ootmocbieRepbt/toei*
tQp?aÖep't:ttopeenbelicfbe;ja boo> haeralg eenen
«iih ?ec»/too?ben alle be anbere ocugbbë gep?oeffc
lid»!» É&tHt ghemaecltt / bie ooeh inbe alüet: toer?
WaJlr ^Pttgften 3911 ji€en Dierben bermerclst befe
bai,n'e ü* öe ^ch2ifture/<0nbert>anicöept ijs beter
*>an a Ö-offerasiDé/cnbe geftoojfaem 5pn/ i£meec
fQni°ffetenoet bet ber rammen. ïü>ant gbeincR be
ba*-,5 0e* tooücrgen/ i^sf tocberfpannieh 31)11/ en al$T
&oo»iCoot: «ufbaetber afgoben)eni£/ nietïöiilen
%Wt i ^en *!-<5regimu£ lept be ifaeh-offeranbi
bevjnV- «efen/be inf-bafïöbingen/ en toerchen ban
Wn C;<snbebJDnbcrbantchcpbt/feptftp/ 13Sbeter * R<%<i$-
ben i7cÖ offeranbé/ïDantbooj flacb-off crabe tooj-
öUbevs Öanien ^ot,t op-gt)coffett / maer boo? be
*n-h,!£anirÖept/ben cpgen toiüe.©bcr-iegftt/hier- Luc. w.'
^tE,n/befe ïeooiben banonfen ^aïieft-mafter:
bie weïlei18oo?t/bte hooit mp/en bie u ber fmaet/
Jtienfrhrnlaeöt my. 3©ant 13? bat <©obt / oft ben
n ,,
Öcbll^^öt-ÖouberCiobt^on^ ietghebieöt/ge» J3ern«r<1a
«ooiS^'^wnaröuj* feer tuel feght/men moet het 5?ccpt'
|be ^"met!befelbeneer(iicljepbt/en eer-biebi'.w dllclP'
5poft»i ??cuSÖen. <£nbc hierom i&t bat ong ben
petteniL fcrmient: 2M toat glip boet/ boet het ban Col°£ f.
Jfötii ^
$ om ^eere bienenbe/enbe niet bm men*
1? e,»öén??ur?J
öen ööfben/bat boo? be ghehoo?; Prov .
^n&P^HebeftoïingeaenpergeftelenoPer-inoni r*
tu
« c>i oiih„itinaer 8«t feggen nan ben 3©hfe;i-niain „
^few/panich vnan fal bictojie fpzeUen ?۟ bat GreSor-
felEnftitrc sCU Öiet-en booen toeel ebeiber enbe ber*
>hacÖten ïS0?öcn/
E110E onfe seöcbétoan meerbere
rn eiihpv, iwt<0ootfaI 0llfe gebebé onberbmiicö
hQQjfaem7,crÖ00?m/ i^1 ö«t to» «nfen <©öcr|ïé ge*
B&^Belhr*3S betoÖfen.(€en feften/be gehoojfaeim
Sie°«fetr5Umachnsê getnpghr/i£ eenenerfaRtn; GraJ. 4.
fc^m / i«,,n£mie SetöHUge boot öa on£ epgen
iïnu^nÜ^c^öe8^eniffeban onfen toillc/ec m, 8TSJ
hraPenbe^"l°eï>iti)Ept/enbe gclncRuftiemanbtfDtm «H»
«* £nitft tS: ilJant ftP onöefojgftt #/•*# bat ««was*»
&tSSS?boet
'Jt3pbatljpl)etnietenboet/öhf L"*»
* öe» f&feöoojfaemöepöt en bolgïjt/ kaant bs<"*u
««öe ©abe onev-ghelebect heeft.
Het
-ocr page 395-
5«8 'DenlI.Boetk. HetXV.Cap.
Het 3j>oint :öcmcrcfet ten betbeii/in ÖoeörtlöjjiLj
ftetnifjen bat öen ntenftg geftdt i'£/ t)oe öat ft^ y* fl
blwöüss Roe oiifCHeröataile onfeötngüenjnn/t"
öat memaubt etvtueet vaat öem miti£:<£nöe ""^
fulcxijS Jjèt cene gtoate ïnel-baetöa ©oöt al-ni»1^
tirl) öat top eetten goebeu lepöt«jS-ntan Rebben/2'1>
Aug.iib.j. öefoftöcrüiCB «Bobt / bte in fulcte öocgljen op ° ij-
conf.c.n. iet/als efttup alleen in öeïuetelbt töaren: f0"^
ïup met retijt mogftcn feggöem^en t^eere *tyttt
mp/énbe mu en fal niet gReüjcfteit/inöVplaetie *y
FfcUi. ïutubcu bacr Reeft Rn mp gfjeffett♦ ï©ant QWLy
ncr - ïaw öat ©oöt óns bad? be i?.&aetantei?v 0j
RcplicR uiaecUt / alfoo regeert Rp be menfclj^1 y" ,•
be utrtïfcijcu / enbc gReeft fgiientoülc te nel;!%
ïuantöca rcligieu?*/caöe aHe bc geaeöie "'^«e^
beren onöet liepen ^Rn/Rcbbt aittjbt b^rctn" ;j
Exod.15. ^cercu/öatig/Rarc #nerfïcivbtc fp altRötfto"1^
te rabe gaen. (Cen tvueeben/ öattet göecnje &*"*#
gRebonöcn entoojöt/ bielicljteujcB fouber nwc' ft
8Relectt\tio?bt/ cnbe öat öen gljetftelncHcu ti> /
föo Peel te meer eenen etöavê lentg-man n*1"^;, ;V
ettbe batRct eettcgrooteöïoaefRepöt tjS/ op fF. j&
8Rcnpeti}cUel*Mllen bepjoeüen'tgRene o»-ö°'ö>t/
hènt is/aïö-mê auöer0bcrmacR.€nbe Rieröny^,,,/
«raa.4. foo CiiroaeRpg fegRt/ öat ootU öen on-g&el^J V*
snöe luttel etöaten/ öoo? be geöoojfaemRepö1-v Df
iepot5ttr.be/tatoeb0lmaechtRcpbt göetaec^/;.,^
öatfonber öefe/ootfc ben albet-togllen liflFW&
faiïltcrt. (€en ttieröen/bemetctbe pïoftjten w ^
cprecRtc ortbetbanidjepbt: ftiant 10 't bat tt"i*eiei'
oprecljt onöerbanicR ts'/Rp falterftonöt ö^iW*
öatoochb'alber metflebcKOHugöen/befon^ ^
öe^WeefcöiS futten öeröïoijnen / euöe öoo? °*W
gRenefentnojöetu (€en tmfften / met Roebfl" y
hefbcenöe ecr-btcbinoöeöatmenö'©öet1ïe" pi
moet bclrohfen/ aea-ge f ten öatfe onfe ©«^f/ujlrfj
Jbtabt-Rouberjï ©oötg/enbe öie «ntninö»*'£#
Heb.ij. gijeben dooï ottfc ftelen. Wtt\t onöeröantcW'J#>
öen 3Ipe(tel / urnen <©ber(ten / enöe 5ftt öen ^ ^
üwpen/Yuant fpttjanen ge(taöelncfe/al?ïöieT* ^
toooj utoe fitïen (Uilen gReöcn; op öat fp y^i^
fclRöfcljap öoen mogRen/enbe niet fucRtenö*»*
öat en i? u-üeöen niét pjofntelijtli.
                v
i
-ocr page 396-
vanaeunenoonacmneyat.            jcy
Öct
^ecde meditatie van de Ghehoorfaenlïicydt,
hMl£°°T-flMaghedtrpiMtfiy 2SemetcUt/€>obtDie alfe
8bSf« öooiöt0-ö??ngïjt/enöe Dte oug een geboot
tv" aan fijnen mille te Doen;
M11^point Bemerct öat oafe faïicïjept fjiet in ge«
's / jye« aldec-öolmaetjU regei.ja bat fjetfaügec *' ,aüci,€SÏ
%3tiir,.V^.toefen üej|iaocöet€>oö97 gïjeltjcK öen
kt hiia£s immeté toaet / maer ootft 3911 fp" faltclj
^Utiit ö?bt4&oötsijoozen/ enöeöatbetoarcn. Luc«-
m nft5W/öat onfenJ>alicl) mafcer feet; öeetöicfi*
jNiet ?mcn is/°w öen toille öan fijnen gjemelfcijC
r ^ fof i*ol,,?encf)en, enöe getomöen is gljefjooi*
'■cl)tn-öIk
r ö00t/,iirt aHeSaen<©öötfgrieri fjemeï»
^ïtiftih»,
c/eft aenföneJ&oeDèr/maeeaen öe boofe
3 üe hn/r toeten/aen öen fóepfer 28ugu|ïug/enöe
h^tt top«.ii?im /
öiE Ö?m alle tojmenten aen-öeöeiu
^t Wï^eyceft öe fdbe in fuïtUer öoegen bemtnt/
it.n.
fftltt h»?JÏWte te toefen fynefptjfe/ te Doen öen MaJ£
rf5!1 %tèrl\onm t emeïfcijen ©aöec. Mitl oft glip
wötlt /ii i
£ s,v s Öelöcft 5flt.-©us foetUt alfoo «eer*
Mt hmJ}^ öl> KtÖamc!8rttt fpfife Doet/ Dat öen
3*>e ar^v
t/möe ban "toe <©öer|ten boltijtónt
fi» WK "^"^n/öbei-legDtÖefe tooer?öen: Ma
h?>beft,«^llemönö©aöecj!/öefet!» mgn ugot*
ft,< Q«itb? ü
/möE moeöer.^en öieröen/bemeret
ff^BWiS'^BÖrtinaria / ijaren Mm nm*
?^«HaKntïe öcTseltivftéit ö^pciïelen/öieöen
«r«\srJei2SQ?0?^Et^antEn' hatig/Oetfjtijiff
i& tffiS^^tot
&o»'b«tö üan «©Koeten/
fioo?X! vouöe öP-Uftmmen/gclepöt ijceft.
ï)E.,it~bohnalr!)08^aemi)ept Hangen top op ijet
Ö'^Sffi f*" ö^oööeltlclie beo2f«ötH:ï>
Ö^-^Sriw.^?00?ottf^beriten gljetoae*
fietw Ötelijrtt „öf öen/benterebt öat Den gïjenen/öi^
•h ih*an*fBr-00^ae,n**'
tuet «'««Dwjt aen t*
ön8&electt , Pm °öevlïen ism tocten/geieert/
w/ awfiijeftfu Dat n>p ïwo&öe .©oööo
-ocr page 397-
lötfte rofiföepDt enDe boo? ficljttey-ept ge|ïier11
flberegecrt njo?Den.Cen fejïen/ öat Denfelbeu oo .
beljoojtbooj goeöt te Ijouöen/ enöe te begeeretui'*
Bene öat öan öen <©ber|len gcfclncltt «jojöt/ö*1/?.-
hip öoen irt bingen öie 't gelooöe aen-gaen/ 0*l*L|
fcer-roij&ott bet gïjeöoöt upt öen monöt öan •© V
almaefttttljfelöer quaein.ïtëace toeöientiöatw%.
H!er.epift. jgtevóttpmu* fegljtjïaet n öooiitaen/öat bet )fWA
siiuft. t0/'t gljene öen «©öertfen gebieöt j nocö en uw* jL
geboelen ntoet <&öct |ïen niet ömiiuflen $ u jiaet»
onöeröauinti) te 5tjn/enöe te öolb:engen oattevyi
boöen ijMgljeUM* inopfejs fegljt:Ct&o?t 3fw*lQ
finö«Öt. ï®ant Öte boo? eentglje reDene bettJ^J}4
itjöjDt/ömonöeröauicl) te 5tjn/öic igfpfelben e» ,.
öer reöene onöerDanicfi/ eft niet öen <©ber|ïe?';V,
en maclj boo? geen opjecljt geLusojfaent meiM£j] L>
xeUent mo?öen; gefgclt öte om öe reDene alle* n 8,,
lboft jDie en is niet gljelooöiilj. <£en feben|W^
tnevcUt öe onp?oftjten / öie upt Jftet berfupme»1)ilt
#lber fp?upten/€eneer|ïe7öeu mettftg Hcuitt^p »v,
epgljentmWjepöt/ 'ttrtcleïtföttelijclt gb*ö0E",,t/
soant öen tnecij öan öen fot is recüt in fijne &$.$
tnaer Die tnijs isi ljeo?t De raöen« CnDe öoo?w* g
men ftan niet langlj geIjoo?faê toefen laljs W* %{v>
«eboeten tegen ftrtiöt; toant fooDanigett nü»Qep
mvt
licïjtelöcft/ooiöeelt UcytbeerDelijc fün* w»*
ften/acfttfp-felöen beter, enöe yierom öefe S^^Jj
faemïjepöt en is geene Deugljt öan lptfaefl*J{:L'
proais. ntaei;eenDccKfeibananIjepDt.©oojDt0/tettt^^
©■ cnpjafgtc Den / ö' eenöjacbticbepöt gaet te niet; roant y* 0«
baitöc«pgm reöelijeber öat öe leöen Det öooft/als Dat l)tt vu ,„>
JBsfiww» be leöen onöei*-tö02pen5ön.)5emet:cftt/ljoe ö^/p
I)ier tegljen miföoet/enöe Ijoe grootelij cK#j?alm
mtsneaet/toanneer religieus perfoon Die ir' .0n/
oöer-gegeben beeft om te toefen gljelijcft e®xt" t p*
Den mans* |totK/oft eenDooöt licöaem/ enöe 0»^,^
geljooifaembepDt te bouDen öoo? eenen rege»11->$
Jeöens/fp felbÊ nochtans bier in mifgaetjcnDP fat
«en boobetröicljept Dat Ïjet igsDat iemant J)e7,ftet»
öoojitaen/mtjfer en beter te 3ön in fön epgc« J* «»
Dan <6obt felöe.u&ant aen-gïjeflen Dat Den °"^t/
ijaözfapentom/DatöWflö^oötö^n^oötg'jj,
-ocr page 398-
van ae unetiooriaemheydr»         57Ï
fafc0m oojtaft yp anDers / enDe i& Der geöooi*
'^•jepDt teeDer-rpannitö'
fbil'J l-p°'ntJ&wwwftt ten eér|ïen/Dat De ctfjcDoo?^ S'S"^*"»
»^tteenEmaelte niet Doet Den epgljeti Mli%£ggg'
C(^fcJjaDelöc&e Ia5ertjeonfe«:r««H0:t»atJje«famJw01*
w'rp*c toaetJjepDt eené melaetfcrjepbt Detoelctte
t^r.^t/öat ijet goeDt geen goeDt en tg/ enDc ilrtjöt
RKih* <&oDt/enDe onDerbjeect De fcfjiclmtgöe Dte-
ti^p^imatöticij op De toerelDt göc|ïeït yeeft.Cett
^thüu n/Dat öefe ÖE ÖEUre opent/aen alDevlepftoaré
en tr;Wgg enDe onjteltentp: noclj D002 geene fonDe
bet i5c w Den Dttpöet fooi Ucïjttltjcft Dm iaontcft ne= Cafl: co».
*>ath, ei,oeDt/Dan aljsöuÖcntDaectoebjcngöt/ Abb.Mo&
^öopk PfönepgengeeDt-Dnntften enDe öer|ïant fi««
•öitp» UEtt*titoen.itëaei; DSonDctbamgen/ enDe Dte
«ene i>tT,sen tt,iïle öEVfaecftt Öeeft/öaert gftelijcft i«
% o? le Öaöe.JSemetc&tten DecDf/ befonDecltjcfc
,Jett«T Jin af bel°fte seDaen Oebt/ yoe ftoaer bat
% j»f:tEt Möec-Dantcu te tt)efEn/aErt-gfjE|ten Dat
«*% iBt0E öe reöene/onfe fcDeppinge/berloffïnge/
$m rn r0EP öErbmDen.iltewm (eflDt toel tif.«.
?*eMhri öat öDPfönDec De toete Dan tttoen Bafifc
a is 11 rr ï,oet,at is DtEöev'ö'e en ftercftfCyenbrröe/
lS't u!' "JaDettjtït / enDe gïjeenftmï pjoftjteltjcK/ al
§?%/** Jet fctöeeöt öantfti te toefen/toat té't
^mem?5rom En öjetwiyt 0Ö»'t wet te Doo?fCyöm
r ïïcciïï:,, tEnötctDen/tö'tbpal-DtenDatgöpum
k ^ttïrV;Act önDetrDantcl) en 5öt/foo fuit gijp noot*
ï^ntchhSïl11 öïeefcD/ofte Den Dtipöel moetêonDeF-
f %cn j« fE,ttiEni,E oöerteoöty Qoefotteitjcft Dat Ijet
nE 'ftftri,Jct f**** i"dt <£yji|ït te DccanDewn met
. Hct7/»acenaöemöe.
c 8efjOö^c -^«ttMBt ten cetjten/be conöitti ban
S?»oi SfmIJ«Pt/«iöe oft Defetöe in u gebonDen
           ,
t>* Wn^,,£EE/fïE,,/fP moet geyeeltoefên/eocft in ükenmm
t*L* l)et mü!« »aito>:ttiaiw net fcfjanDe i$f/Dat me» wDE s^0?"
SEe^/S,t/ontc«^t»ï»enb?anDt-offct;. Cen f*"**»»»
&** e,?£**^tcï>5p/ enDe Dat top 3011 geltjcït
Stft ar !StErE ««Böeienymöt tot Den miuftf
b.5£Ö eetJrh rJUjant't 5P öat <&<>«/ 't5P öat Den
°^aer 7„Vi2Et,ü°t tiljeeft/ top moeten fjetfeiöe
' met DEfeibe ncerfricijepDt / enDe eesbie*
-ocr page 399-
$1% DenlLBoeck. HetXV.Capi
Dinge Dot-b?engen.€:en öeiöf/fp maetfimpet tv^
een-öonöirl) toefen/te toeten/öat top öefelöe P»1^.'
löcïtter eeren«©oöijaöoen/ niet omernitty 0cltt^.'
<©nDe Ijietom iö't öat öic op?eci)felijclt geïjoo?fac"'
ts/sDecn onöcr-fcyeeöt en öinöt in't gïjene ïjetoö*
boöen tooit/ootlün öe alöet-ftoaetftefa&en te atj»
Deeeöen. een tiieröen/ fp moet üol-ijcröicïj to«5jlJ
Ccnöijfiten/ölijticl^cnfejlcn/ooötmaröic?^'
fet)en|len,fp moet tipt öe Itefös en öeöott? (tPV%,
Cen acïjfjïcn /met eene gïjeefïelijïïsc Mpfcijap**»
tnetcltttcnttoeeöcnö'etempeien ïszt *eplt*ieti/"!»
öpjedjtóijtlt onöesöanitï) fjefcben gemeeft / W\\\
toass 2Hj?aöS/ eenen iseugiewsï 3oanne# gena*^
etc .enöe top mogen ong fdjainen/öat top foo !,?11L
toijs* toillm toefen: mant at toaet't fcatton **tn»j*
Den onöecöamclj toamt / öie foo feet* in geei!jlE$
fïiften niet etüaven en toaev -, notïjtans / Wtl
Cümaeïms g;jetupgljt/ &oöt etüönieton ret^
&»<*.*$.
too?öen tUt met een gljeïoof cnöe oöötmoeötcf)£L
ïjaetfclDen eenen anöctcnonöettootpen '» CülJ..,nt
*£".' öanaiöam/^anl/cnöetianöiejt 0?opfjcetut^,
I.
3-Rcgi?
©et
' tlJel/möe toee't öcrftö?itt«. <©Deï-öenrftt/ oa 'u tt
Ainet(lmtt»(l / enöe gljelucK öee l^eptigljm f #
au sftejjaop toeten enöe te öoen öen «©oööelijcïun toitn r zLa*
fosmljeg&t, DatDenonöeröanigljen öefe goeöeren fttetrê'
acljtirljijs. cenöiceöen / bemeïcHt öattet OSf
ftorhftfttft» en iet (Wsthpj' «hi>faii<v><,?!emfTrjl?ït. v&' f.'
Deröïettfte eni0fonöerg5)eJjoo?faemljep5t. *&'?$
toietoöiötöaet gijeuonöen/ öie fijnen fm^Jji*
willen looné /öie üoo? fijnen tnee;tee niet en fa|1V $
ien toereken / notïj fijnen mille niet en öegO^.^
Doen* <#nöe öe gljeljoojfaemöeuöt is Dan (u*^
toeeröe / Datfe al ijet gljenc öaet fp aen-ftöttuv #
iJtenititl) maeclit / ootköe toeulieit / öie tipt■ H^fs
fclöennotu goeötnorlj cjuaeöt en maren / üWte'
|)terijoüi-töt0 ijet roeöeUen Dan Den itoniwc»* „t
Dag / al mat ijet gljeraeclue / in louter ö" ut/
beranöeröe. een laetjlen/ bemerttttCam'aeit
fsen öat gijp op foo Deel-Dec-lep manieren / >* 0^
i^eeceenöe <5oöttoe-beïjoo?t)yoe gcoote f01*1:^!!»
üïtitltt mucmuveren/niet te tomen bD#*S#w
-ocr page 400-
VandeGhehoorfaemheydt.            575
jf5C!t / crïi cltjcft \)t% bltitftt tn Cïjoje / öe tunösrcit
«. •' jfiaeï / enöe #Satia öe fnuet t»an jiBüpfcs t
&?°öat t>jn$.»afïlttw fcec Utcl gljcfepöt ijeefn
jj^yeïjoüjfaemijcpöt öevöimt eenen meegeren
;m ctttse loon j Oau öe goeöe iwercUets gDcöoeoUt
G H E B E D T.
\j Mijnen$chepperendeVerloffer,mijnenHèere,cnde Godt,
*«/T ^ ufihepfil, u^ven dienaer,u\\?en Sone, dieu op on-
*nd nunuren verbondeben,om u\\>er Godlyckcr Majeftiyt
^nd'~^anu^ u Vc>efen:Mjier eylaes! al is't dat allen dinghen ti
ty r~^n\ch z,ijn,ende dat gby my dit al verleent hét,op dat
den ^ghehoórjaeni Vpefen; nochtans naer 't exempel van
eHe rlorcn sone,uk_pntfange uWc goederen endt 'Weldaden,
tfldeT "heereniet ender-d/ini*bte<,ijn; als ofticliypijfer, %ht ongijes
beh, °or~ficbtiger Waer dangby,ende de ohtne, die nhy aejleh &<w?feen#cpt
\er mJteregeren.Endekier-omis t; daticknkt en weet cnW«svu^
bui» 11 £#>*«> ende leve vciforglse, die nochtans geruftelijck^
fiei^nnenlcveri,^aer'tfake, dat ickjtïqn betrouwen op u
«fieen* VVttnt 'V'At'toeet icki ^atmynuis? Diftoeetipk.
rfï-tfpfj *t!ck.u behoor ghehoorfaem te tyefen, ende op f e
terfl , f1*1 den Patriarch Abraham mijnen ypillejiemijnen
de t^i)e 0ren ü->endemijne vrijheydt; Dit doe ickjtls heden 'm
^hsein~l^oordlch^t van uVfe GoddelijckeMajesleytende
h ^efen °'mt^ be)r> m^e tckbegbeere in alles ghehoorfaem
tndedtrelm^le Overfle te bekennen als uWe Stadt-botïders,
fi*s ^ v*'»«eene op~r echte liefde,alte eert beVi>ijfen,gheen~
l^ow] a 'hare'ihebodeH : **»' he oprecbtelijckm heeft
°fiet! '' wejenjn weet vangheen vonniffe te iïrijc-
7°^" tmdA** om miinen f' vvtlleghehoorfaem %,ijt ghe- ï>hï!ip.fe
''beydt -""dtdestruyesstoe, endeuytulijdend'onder-
^^henT lveii' ons vo»rtsgheleert hebt door il
^tnlVrnvmnm^ GtyfegbU Kietmijnenvvilte, matr
^eereGodt           ^'ckddnfeggbMiniztuvvenvville, Ivt-is»
"*tkhHlAi„C maer fijnen wille ghefchiede, Vreder-ftaende,
* msendenghert-$rekendefoodki(toiilsals Mijnt
Aa i                 Jinw-*
-ocr page 401-
§74 DenlLBopcK. Het-X-Y. <jap.
finnelijtkheydt, ende mv\n eygben goedt-duncken anders'r*.
f&'& raden dan my degehoorfaembeyt leert} Ghy[egbt,Ickjnfoei^
mijncriWille niet, maerden Wille van die my ghefonden ¥C)J
endeickjaer-en-teghen,'tenz,ydathet myWel [maekt,^
behaegbt dattergheboden Wordt, [oecke menichmad ^u.
Wille te doen,Maerickj>ffere u defen nu tot eenflacb-offiï^ ^
op dat ickjoor-dacn den [elven niet enghebruycke,n°c"t i(
tleyn,pocb in 't groot,'t en zy dat bet u bebagbel^ckjs- ^. ^
piemandt, o alder-minnelijckflen Heereen leeft voor [y-y i.(
maer tot uWer eeren, endetotuWen dienfi,die u gheVeetw^
hebt voor ons te leven, ende uflerven.Och oft ick.in der
W*
heydtfegghen mocbte ? Ickjeve nu,voor-Waer ichjtiet,}t ^
!jS?e$8 CbrifiusmmylVVantWM ifferfaligber, dan mijnen b%,
ÜHHe fetoec* Wille die myfoodicl^Wijls bedrogben beeft, endenocbMbu
lijcks bedrieght, als ickjen [elven yolghe,uyt te [baddert {t.,
denuWenaen te treckgnjie den regel ü van allegeeden W
O eeuWighe Wijsheydt, [tiert my, m de paden uWer gbw" rt
tndeonder-Wijftmy,hoe dat ickjtWenWille alleen[alfc?" ^
veUbrengbenuWant o Vader des buyfghefin-, die my gber0 |Lj
hebt in uWen W^ngaertt ich^enfal van ugkeenen loon ko
verwachten alsgby de arbeyders loonfult gbeven tt#er
Vj
Wercken,ütdaticknaermijnen Wille ende gj>edt dunck^ ^
gbedaen hebben: ende niet naeru vvel-bebagben. VerW- (
dan gratie, o Heere, dat ickjen [elven mach kennen, e1r '
ganfiher herten vol-brengben. Amen.
Pra&ijckeom tteghehqorfaemheydt
Ty<6erfïe ts/neerfleló'c btv^ttc\lta\oa,t<&attp^, .^
Icpbra-mamten bat u «Boot inelcktoEtchffÖ^^rt
Ifceftj enbe baèt naeftaer heocn gbebabrn/ «nö** fjtf
tmberfoecken cnbeonberhouben/ ïiaer en luo|Di P ^
brutjöt gebonbe/öie baer toetbet tipt- flrect/eitbc ''Lpö1,
fjjteljjckei: gbeoeffent Saojöt/ als be gheftoojfaenty$t
i
i©e tto eeöe/uccrflclg clt boibjengeu/'t ghene 0,tLitB'
ijers/enoe meefters fullen gbeboöcn hebben /o0f *i>i#
albetminfle faken. I0iee om heeft Öe^.^atbarU»»^
£>enm in 't Öwps ïjtas&et ouöeiFS Utfeaie / &$&**$(*/
-ocr page 402-
&                 van acvjncnooiiaciiiiicyui.               57j
tg^JMffam/in Ijare Motpet/onfe ücbef9?ontöc geeert/
^ 'c met alle fo^ghbulbttljept onberbankl) getoeefi.
\ cJ. ^te/als top 'smojgens onfe toereken ftbicken/
W' * altiJÖt na ben «gljel ban bc gljeboben/enbc be«
jjc «es <®berflen/ bat is/ ban <©obt almacijttclj fcïjic^
fe'^fliraen.
?»ojjt "«töe/in alle ttojjfclingêVboo? al/ <Z5obt boo? een
l«hElHacJ,*e& gftcüebt/cnbc baer nacr onfen «©berjien te
^ 3aen/enbebat met een o»?ecf)t obee gebé ons felfs*
*>ie 4l1 "Öfitc/füu. jierte gbereebt maken/ tot be gebobcn/
O* fbjaec eHÖe lafjjrjj fouben konnen ballen.
*e9«The11' ^ktoöte m fö" ï>crte / fcsfe toaojben ober*
^Öm, :^"'e " Öooit/ ö« fjoojtmp
batis/beeentotglje
bet todckcr ttiemant
fii fc,„ Ü^goetljept «nbe macht/ b
^tatbrr-daen.                  ^^■■i^^^^H
*0f fit» u'ie/tot g&eenber ttfben focefcen bett>Sbecfïciï
filjDtt m ^n te tcecken/maer fijne rebenen boous-tyen*
't een ober geben fjjns felfs.
Sp                  Schiet-Ghehedekens.
He«**eer*> vvaatuvve«dienaer hoort,                      ïSeet.
CHcbreJvatvLviltghHatickdoe?                                     Aaor.9.
'CH Vn? hauden op gheheven tot uwe ghebode», die piajin.ii g,
^eerj^'^bebbe.endeickfalmy oefFenen in uwc recht-
°^SèCh-makiu8hen"
en4e u Vvanc ic^ ben uwen knecht, ick ben uwen knecht, j>faJm, nxa
UT*er dienft-vrouwen Sone.
Het XVI. Ca pit tel.
Meditatie yan de Ghiericheydt.
f Je h^"'?"*1" faphttfe, 3S?met;crtt enöe «en-ftel
h öï Wm?1' tïJm nfjeltjcft op eenen öetcfj Slimme/
Dr rel*»e «mr* ^Öïilïti* öe acmen aenle»Dt/enöe Dat
Pm/jj»a"'xn ^alitö-maltw (amffttum na-öol*
^cii-m Ete ien ïmpöel/ oft st?el fommirte onftn
Slnnm/SL^ecc,,e ton öe ai-moeöe fout mogen öe
'^^is;i« !n $eew ton öat (ju in öefe tocrelt ge
w/«i i^eepöe ^e^outif ijeefttot öep öoottoe
-ocr page 403-
%j4 Ben II. Boeck. Het XVLCap.'
s©atbcgï-t^ r TEt i.point. jsemeert matbe gTjierirfjept i#lu%ti
Ptym
ust tcneene on-bcrfabeltjcBe begbeerte wan öff,fi
enbe gotbt befcr toetelbt;Uiaei* boo? ben menffy ^
feloe in fuïrïtsr böegïjm toe-neöacntiS (öatiJP ^,t
en ttanüergsjeten / als fijn gfjelbt ïjem ontno!" ,
itsö'bt/Sjp fbetBt en-ncobigtje enbenicus-ny^jv
öingljen/oof B fomiöijlen met fcljabe ban «^.'al*
beren /enbe betnaert ötc met al té groote fö?Sy'Vv
m ïcdijis jjitijfpt/Ccn tmeeben /sjoc leeltjc öefe fonbe in v^a
^L^;felbent0: ccr|ï ten opftcbtc banljetbooHI>&
m v** <*>♦ fïiuec/möÊ Jjoe bat ben méfcfj Hem t'eenetnae1 *'s
fiabe maeciujian Ijet geit/een fïecljt metaei öj>f ,,|j
aerbcn(foo batbe gtewljewt eenen afgobm w*l(,
gijenoemt mo?bt) tnacr boot ïjji met be'ter/nöf'J™$
lutBigïjet en wotbt/atngljeflen bat ijet bup«n %t
tö/Uanalleen bat onb bacr boo? eeniglje tjöcMJ^i,
aen-maept/ enbe bat nip rijcu gijenoemt w^HJ*
Cen t&ceben/ ijoe leelijtBfp w[ obermibté %*■;?.{#
ïjepbt enbe ineerbicfjepöt ban benmenfeïj / ***{$>
toe gïjebo?en enbe geftljapcniö/bat ïjp boo? ¥f, ^
be föube befttten ©obtlUz allen ons goebtw>' tot
öeIjp■berioojut fp-feiben boo? begijiewDeP/'ifjjt
flecljtc enbe bergancMijcRe bingfjen / en£Li#
weet: Ijet gijelbtftüiéltft ecncberbjo?penfoöj:'.,t0f
i0/batt fijne fiele. cenberben / tcroo?fat«»»,tj
maniere / Hit men gebjupcBt omfjfber en ö°V c$v
bergaberen/ acngljeften bat fjet ben menfey »u $>
faecfuf om Ijem te beaeben tot (jet alöerffefU^gtf/
tuin / oocB met fcljanbe /boot tunfï enbe Bö»1'jjp<
pcrtjtRel ban fijn letten'te betUe'fcn'/ enbe oWP* cii>
lÖcBefojgijbulbieiSjebcttjutaer bap.>Jjct Ö#*^,#t*
tallücBë manieren. / Ijer toaertö cnbeber-y^t*
öerftropt wozt/ foobatter gfjeenen tobt nat U •fj»
fe gebannen en mo?bt/baer men gjjeruiïem^ ptfit
felben foube mogïjen letten.Cc» bierben ö^W'
bat men't metbefelbefojgfjbulbttïjeyt ^Lf^j
ftttyepbt öp een moet fjöuben/ ïjet gijene nu■»>yfi
bert is,een bijfben / bat oecluiacrnetgue^w
ban alle beCfepbenen / eenen gfjierigöen %Ltpw
baoi ben aiber-bcrmajpenlten gfjere&it n^oi"t #
öje gijero gljenjet aft gijebjupcB ban fö» ™ww
4
-ocr page 404-
Van de Ghiericüeydt.                 577
INt/möe fp felöen al-tnbt meer enöe meer öelaH
£? 'm gijcne öat Ijp betaaöett.
-/iet i. poi.u. ©jmcrrïtt toaet toe Dat gfjp ten laet*
ÖJV aüe Defe noeDeven tmlt bp een ftl&npen ♦ Cen SN enne»
«qïett /öcn (Tljierigljen jtclt ïjem boo? oogben pcpg [^9* w
c||«e tü$i enbe ftet Ijiet-en-tcaen /boe öat Dp ttjtfte?' * *
t,'°^t( teeïcft gbebeutt in afle aetDtft D« Dmgben)
^a.itöe'jeciljeem öangoeötte betgaöerenoocïi
"Mt PcrmEEtDECt/neitttlt top in Den toater-fucijtt*
gyeii ulcU|-r{j öagijelijtfte ften gnefdjiebm met f)Et
bf'^*tenitiantDE onrioööefijcke enbebben gernen
;,j^°f • Cen traeeöeti/jtelt !jp Ijem öooï oogen ijet ge--
Icrr* öe6litijaemss; om tóel gfjEfttöDtte too?Den/ ifaia?4%
«w£c«KK te etcn/etc.om toelcïte tEDcnen/eplaesJiDÊ
ïilt h ö*Erft öegcaben iss getoeejl in De öelfe^nbj
ïïA?sltsaE!;:?-'m tErefisenAttatgEömöErijicftDom»
jg^'acn menfrfj anDëvd / banüojï enDeltlceDeten?
tïï1tla^ anöEïö niet-met-aUen;enöe Dit en gDc*
e«»i?r röm aemë 0ürft ui2t* ^aer Dm vmUn beeft
UW'5- ntwr/te toeten/Dat altoaer beet röcïtDonv
Sieti* *
ö,öaei; Doclt öecI balpens gebottDeniPO?*
tij h'^1 bc felbe op te maften/en te uei'teerenefi Dat
$f)ec t, 'l*
CBtt fonöerltnaïj boetfel3ün ban ment*
Sijtt, ,}a«Dc ftecftten toaec af/ Die fober enöe matitlj
taUti'llct
a<: cn toctcntenöe Dat bp fjierenbobEn on-
ï»ahtl5?Söen is ïüan rotlficbeyDt/onlutpfïjept/enDe
'euvnt f anbetefonDen om bént te b?engben tot De
fiüïfapl0^ beötWKtttffe / enöe niet en beeft in eenen
be u^btigbm mscfi /ftmer meDe bp fp fetbcn fou»
REn/^nmiöEöEr-f)ouöen, «Mt beeft Dan Den rijt»
*%!?
j^ ö00i Ö»» fp felbenfoo gtootetötfts fonDcu
**»cit ƒ ™tl bEtböobcerbigben "op fijne ujtttööm»
?Piecïit SÖemercltt
öat öe rtjcltöommen gbeene
«%;*c ect:e en (tonnen tmöebjenaben/obemiötiï
febWïïnöc* 5ön Dan Den menfcij / enöe uptJjaei*-
Ü^tt 2?
m Ö^bben Dat pjijfena toEeröicï) is. Tbv          ,
Nre\S" öiecbtn/ in Jjoebeel IhicSen Deö Dupbelö **&*$*
ï^thfir1' ¥E 'Jiec begfjeeren rötft te toefcnt S,,"^
fcM>t ^.Uic,?teï ban aüe qttaet/iööe begljeetltttH' ^^
?^| tut iwu ««Hm / fp m {tonnen fjaEt niet begijn
^tSÖebeöt/ toantal-Dae» is Dae,Mieöei?
-ocr page 405-
$78          DenlLBoeck. HetXVLCa^:
fjerte/öaer öaren ftïjat enöe tfijefoo? iè. Cett W^l
öen/ fp gijeboelen eenen af-lteer ban alle to^Lf
öan <6oötb£uil)ticïjepöt jacngbefien tiat fp al-® ^,
gïjeb?ecK lijöen /enöe memermeer en bonnen »*:/
faeöt ttso?öen. ^m öerötn /fp fcinapm 't al W ce$
Ijoe enöe in taat manieren öatfe bonnen/t 5P/D,it
Bbtoo?lo?t 5ün/oftniet/enöe 5ön in fulcber W*ffiL
Iberfotop ijet gene öatfe on-mfjtöeeröelü-& öit;
gaöert öebben /öat fjet bp-na en-mogelijeb i£ "2L
ie bjengQen tot reftitutie/oft om meöer om «e Q%.i
öen öatfe mtaltjc getoonnen Ijebben, %m ^tv-,ui
aljfe bomen te flerbèVtBöiöenfe bp-na toanljöP1;*},
ter eojfabe ban öe fcljerpe rebeninge / öiefe w0^*
öoS/om öatfe öen armen ontrotbf ijebben / öat «*
armen toe-quam/enöe om öatfe öan Dace goeö^
moeten fc.jepöen.QEMjs/o menfr lj/mo?pt öan u »>J^
«ijcKöommen/ geltjtbertoügï oft gijp in eene ö^%
tempcelïcft on-iuêöerfouöt moeten öcrö?'n<^rg
enö? bsrgnen/'t en maer öat gïjp « öan öe 0°i£Vt
öntla)teöet$?nöe en tóilter u ijerte niet op tttlie/j,at
öat gijp oberbloeöJcfi ban rtjcbommen 5tjt/ öPA.e
gïjp'ten laeiten moogijt gljeraben totöeetiW^f
ïtnfton rfttnïiiond.ho.ntaol I ttat itfiit allo httlfTêli* .,.
fjaöen,<Snöena-öe-mael/ öat gijp alle öing**^
ïaten aen een anöer / fooentotltöoo? Ijen ...
itlpfcljap bergaöeren/ enöe boo? u ö' eeuttJiöyJ*
meuten /met bet antecïitücetöicfi foefit enöe beU"rt /
mênten/metljët onrecDtbeerötclj befit enöe V^AVétt/
öen öan nm anöerg goeöt: >önöe 10 't bp a»^ füit
öat gijp (ten mmilen)in öe ure bes öooöt0/.J*l' $
moeten berfaben/oft meöerom geben/en w" %;.»
foo langlj niet roacijten tot öat uöeöooöt: oj»
öalt/mët fuo groot een acljter-öeel öan uit>Hl;;,ait
©Êfottidj^t Het ?.Point.<®berlegl)t öe grooteöüjaesO^P^jt
ses Bieogeiu öe gfjiertgïje menfcljen öefer mer elöt/öie aen *?di,
ö'eeumtgöemösljepöt / (öie Ijaer Ijter &onJ?ö0ft)
macl meer/enöe Dïernaer ö'eeutoirD leöen ö^te
notljtanjsn)epgi)eren(in fïjne armen) to^Vf^t»
gijE*jen/öefe öiugljen/ öie öoeft booi-feber w**:^
fttUengaen -,enöegljelooben 8ier-tn-tegyenvrpfit
öjiegbilijcbe loerelöt/enöe öe menfcijen/öaetw■ #,
Klepn gljeioin af te öerftmcljtett öebben, €en» pfC
öen/aengefjen öat gijp macr eenen npt-öeeis^ *}!
felber 5Öt/ mat mte fottitijepöt öat ijet Wöai *tye
-ocr page 406-
Vandc Glueficheydc                379
ft^^BljeEt aen «Bobt toebet; om te gïjeöen/ enbe
ftfA1 JMtalbus bat eenen anberen tocUomt/ toaec
Behpif^^OantfcDerpe relteningfjcfult moeten
olitkV-itt fcesben/batflöP itebec Ijebt eenen ooge**
öiectt
te toefen lmt mst f00 öeel ellenben / enbe
toet ppHmaet3 altöbt arm/ban inber eeettnurijeubt
öiee t« onTp?ekefiitlte glojie rgclt te 5tjn/enbe al-
itwtnn1 ^ÖJtjln» urnen Stonincft enbe i|eere/6ooj
Pecfito!?£m l8bt atm. Cen biecben / bat gijp bef!
fttfitni* tettoojpcn bmgen / foo grooteitj te 3öt
*ttnb»r>e/
als öe Wnberen ijate beufelingijen/ enbe
ttittfev1 ?9,tlm
liim nocfjtans €l)ii\lu$ enbe alle be
*8f hpn !Lltfts Bamfelj niet gfjeacöt en Ijebben♦ Ceti
tetot h» a^ ÖÖP "toefiele/af-toaer bc gljeDeele toe*
^Öïiiït»
by tc BUelgcKen misi enbe toaee booj
k/00» «Sr fm ^alitD-ntaRer be boot gl)e|ïo?üen
Reit o!,'Vu?ett fleöjten p?ös berltoopt/ of t ten min?
«ben' ^'-waettenbc ai;m laet in 't toe-ftqmenbe
[döeti £e alf0l> ö* tfjcbommen meer acljt/ ban u*
oeloof;5c»feilen/ al fjoetoelbat ben^ecwonst
S^eto h?'
afs ^P m$ '* tÖrt« eobts fbeclti alle
«atn0rh<r^Öen 01*0 toe getoojpen fullen toojben/
*% oft H, !lff
umn gDiengen bitberonacDtraemt/
e,t feVn* ■ öt met e« bett;oube.36emerct Ijoe bat
PÖe|Ka,;ï,°P befe toerelbt be gljiecigfje menfcfjen iof.7.' '
«eeft ffiWöoe bat ijp itDan om fijne biebetüe
2'in jSFJ Ifeentgijen; Jefabel/ bie ben togn-gaert 4.Reg.9.
F» / boói h!
J beseect Dabbe; 2Cnanias enbe «êapïu-- A<aor.5.
u Efe bon,!En batfe iet ontroeren ban be goeberen/
^aC* Se boeten bet2epo|telenb?ocljt5/enbe bm , ,
JeiWft 4"?as alte mt zme B^ntoelfitUe boob t Matth**
t>tvo Meditatie van de Armoede,
iP*£ilïïi%b*dtpUt,fi' fat toefen onfen Aaltrij*
hi^^/limul^^nebifcipelen (ïecljteltjCK glje»
I^^STO' il,8^öte avmoebe cepfenbe
^ «* B £W,£n/E,töe öa**»-P ^ Pelgrim*
l^WitÏÏKP öat SÖP mbogljt Hennen*
JEoocöe*
-ocr page 407-
$8» DenïI.Bocck. Het XVI. Op.         
toocljeningneCtctt minden raetter ïjecten) tiatt g t
ttptteenöeltjttte fatten / fp feöwttt oft boegïj* V g,
tmnfcïj ciel)ceï#ctt/foo twel uptinenbeUjeft als tn»^
öeltjctt/boo? foo ftcc l nis Dit ban nooDe is. Ce»L,f
lïett/Defetteltin'töerllanöteen oprccïjt öÖ^^f.U
fcan öefe fatten / gSjeltjctt fp in De tegentóóoiöu^t
45oDtS5#n / enDe betoont öatfe inöetttjacpj^
S}erga»itttelöttt/flerIjtefifcf)aDelöttt3ön. Cct-J1^
©en in Den ttsille eenen af-tteer enöe eene iijalö1*^;
öcfei* öingTjen.^en Iaet|ien/in't mvth een ^ol'Lp
menberloocljenf (is't Dat ïjp ban <aBoDt tot De " .j,
maectttjKpöt geroepen itiöïbto^öer-legOt ö*; jjjiji
DeTe DeutïïjDt oocfe groot actjt/ijoe gijerceöt ö.a* Li^t
3ötu biöoöt te matten üan alles / toaer'tfa^.^
©e tmo&se moer ftclefalidjeptoft Den nooDt fu'ttts aanl'z.0
w «ne:inoe* eufdjte.S&emercttt ten tmeebcn/Dat alidQetter'^j
SSS* ** tesettHWtUnrt Den oo?fp?onttt enöe Den w*L*
Auoi , *de is üan alïê quaeöt/ enöe Den f onöamenMtet»%*
civit D«i ©aijplonien/gljehjctt Den Jjepligen ^ugujïi»11^?
«ap.15. ioült; aifoo is ö' armoeöe cnDe Jjet berfmaöe» c
tötttöommcn ijet üegtnfet ban alle go ebt/en^l%>t
a
mi, 1, tnoeöet ban alle Dcngijöen/öen gronDMteen ü*L$
ïTluc Öemeifel) Jerufalem / enöe ban onfe alDer-ïjoo f IJ ,
*" • falitnepöt. ©ercDeneis/ober miöisöatfeonj1',,
neenit ijet injlrument ban allefonDen/ttjelctt tS %t
rijctt-öoin/Die De gulficljepöt enöe IjoobeerDieF^
öoeöt enDe onDee-IjotiDt 5 enöe b?engfjt niet»* ^
ne nooDt-fattelijcttljepöt/enöe bltjtttöepDtoi»1.1^
te leben t aett-gijefien öat ïjetnaeröet ö^ö0.;!ftf
Matth.13. ban De eeutbigljc ttiijfijenöt ucljteris/ Dat ee» t
' ttemef paffere DooiD' ooqc ban eene naelöe/öa» u «
Den roetten ttome in 't roette Der fjemelen.'©»'^, „p
gijp Dit oocfe k 23emercttt ijier-en bsüen / öa* »iït
moeDe öefonöen repnigijt/ naer De gljetiipö»E
lüix4?. banDefeftljnfture;3cttijeb uüertto icnin De»"^^
öer arinocDe.enüc öatfe Den menftlj ücbjtjt öa5Lo0«
tncreiDtlgcfte bettommeringe/01? Dat ieman* *k ®
Aug.fet.i8. alleen fouDemogSjen Dienen enöe aen ^ngy^'^
d? verbis 0t*oot gl)eïutk Der «söiiiïenen/tüten gejont **£:V
Apoit, met D' asmoeöe Den Jjèmelttoitnen ttoopen Et1.?Iatt*
erbeniöatuDanD'armoeöemetcnmifnocge/»1^
fcaer niet rijtttec en ftan gDebonöw üjoiöen» ^
-ocr page 408-
Jwcc lBoinc25eme«ct Dat De arme" aen ©abt b' a^l|™»£
hi« ^senaemfte 5ijn/aen geftf öat !jp ö'annoebe KS
ij|r™tUtc51tjttï aen-gi)e«omcM /enDe fenbeïlingfr
htv ftfócn bemtnöt fjeeft möe De rücftöö snmen
hü', e|Hegm/enöe alle eere/ijeeft Ijp foo in fijtt ge»
In rï-'*Is na-öer Ijant in fijn lebé/ en ten laetpen
«l» h ÖO0lïlt teenemael met D* boeten getrebemöie
fböt- r^£it waa/amonffc t'iniUearmtsï getóoiöêj z.cor.«*
*ttïwlJJ1 ütetm*J"ft Scïja* ö»«t 5P Tón *>oft op me 9.
*>ir-in J^öcljt/tft Ijeeft een arme moeDer enDe arm&
^oo»:!* öerkoofen. <S?nöe rop moeten m\$ laten
bet"jVJa* /öat i)p eenen jïaet beritofen Ijecf t Die ijem
ö^^öe.^efaijeltjcHen ijebben aUcbe^cpligijen
fiea'^/öte met öen J|.atpoiïe{ pat|lus alie Dingen PMip*
wttrtp Jei3bm *>Iö öaccli/ijaet; berSjeugljt Ijebben in
ten .aEl*/ltommer/Dü?!l/enöc niet met allen te befit-
Seitti!1!0 öat ben j^.jfrancifcnsï ijcpUn'jujcK Den
te8*tt n &tmv niareii Dan ijp/feenijDDe. #ier-en-
h {,; 7 uiereïötfeije menfeïjen/ en De gcmacftcïijc*
ftict bnr!e,;s öan ^00t al-macijticf) / begeben ïjaec
op batflsn t0e-|taf om rijf kbo mmen te uergaöcré /
Sf)Em^,lloiuii3£ft/crerhjcU / nieufgiericljltjiit/enöe
ftlbe ^tEl,JciEt göeKïeeDt mogI)en jgn / enöe op De
rUtbapultrvcoücrtaf£l/mtiSinÖart tüöoningljc
Ui 8emi meÖw mo?öen/ Ijter öoü? gebeurt ïjet Dat
**tet fte,L 5B" in gefelfcljap ban ïjare ö?ientaen/cnbc
|Uet tfitV* lfcn öienen/ctciêerfmaeDtDefe isntgïjm/
r Etöt$t {L°'* mm' ban geltjtK als? een? Dte een man^:
wlen tHiïtct5Jeeft/ect!ige beufelingcn enöe lunöet--
r^rth?^*' EUÖeiJfbt uijertegfjeDneticIjUjcli
vöctui*; "V* smc öatm'toicl) enDtonbetganr*
h ai^fi „ eltöe alö eenen bzamf folbact ban urnen
^lfiioi i Hr öi£" öooi-gcgaen Uu enIjebt gbee*
im toerei»» Wtmnöatla'toÖcu«ïoepeïöcis»
ïH^thai,. nttofóö«i/ijoe berïjeben öat öen^tts<«««a
ihUll^iLfll£nltïeUOieu0 Die D' armoeD* onOer-«**?*. f*
nr^ffi?810? oatK met ï"0 toooiDiniet en be»
nt;1 Ctt fei h" 7 n«>emm/op Dat fijn Ijerte Daer aen
il.üM\\ ii*«$Lc,JecÖt ,.iüc?ben ♦ Cen beröen / l)os>
11 fitte KI08* IMer in gljelegen is/acn-gljefieu
rvu4 oen meeden-Deel Dev menftljen obtr-
ttonnett
-ocr page 409-
$8 i          Den ÏI.Bocck. Het XVI.Cap.
wonnen 5tJttDeDoo?ïjunne in-gebo?ene begeetfjL
, ïjept/foetlten obet: at 't gbene Sjun aen-gaet/ 'tJF„
gljgmacftelgcft ia/enbe 't gene eenicïj fcfjtjnfel y„irf
ttan öecljeüen te 5önj Ijteram fegljt ooc feei; wei *JL{
tcd.ji. BBtjfen man: *>alïclj iö Den man/Die na 'tgautn*
toecij gegaro en 10: ttiie is oefen/ eft top füllcn UKL
pjöfenlttiat eene groote glo?te ig't Dan De btWL4
löcltïjepöt te bmwinnen / Doo? De toelclte alle m* ,
fcfienijaer laten beclcpben / toerelDtltjcKe/ SFf^/
Igtlte enDe oocb De flappe enDe jloutoe Keltgiew^rf
cHryCho. toïieïtoe Dient Ijetgene Dat Den % €Ijipfo|W»\,et
47liaMate.fegljt: <Befiele ban eenen avmen blinc&t alf ^t
gouDt/ feïjijnt als eenen Itojtehjcften lïeen/be*»1*.,,
tnet De menfcljen ató eenen ^ngfjel/enis Den d»^
beien niet onbcttoüïpe7enDe 10 alttjt bp ^^«mi
» cor.«. bietDen/bat Defe armen/gelgcft #aulu0 netupBL.
5ijn afö niet Ijebbenbe/enDe alle Dingen beflttc"^
Grad. 16. enDe gljelijtU Jjiev booHöbtg eiimartjua(^Mt
nen montncft/Dte Ijem bloot gemaett Ijeeft ba» %.,
faften/iss eenen ï^eeve ban De gïjegeele toetelDt. ^
Matth 19 mjm tm ööfDen / Dat Die 't al berlaten fW&*'£#
benettbeDen i^eece nac-gïjebolgijt/ljonDert'UH'tl/
ontfangljen fulten/ enDe fitten op De ttoaelf l10,,,,^
oo?DeefenDe De ttoaelf gïjeflacijten ban 3frfici/f* ^
Datfio manneej; als Dêfóoningêfullenitaen/ *>L^
macyttgïje Defet toetelDt fnllen beben. ©eftet/rjjijt
Ugietus/ oftgfiuooelt inDertoaetfjepDttocl rU/
mogïjen feggïjeh: Hm top Ijebben 't al öetf» j^
enDe oft ti fjem niet aen eeniglje Uiepne bew'Lif
gïjen gljeljetïjt en isi Die ban te bojen alle D**1^
fooltloecKeltjelUjaDtbertoocïjent.            . r,*t>f
te>«<0«btw» Hetjpoint. j&emevclit «Sobta booz-fïc5tlCSt'
te*« *wp ober Den atmen / nae Ijet feggen ban Den pr^ntf
KS <&* w&* Öe!lö«n gIjeB?etït gljeljaöt/ enDe W^M
££. gïjeleDen/maer Die Den ïi|eetefüec&en/ettfttl%Ltf
pfaim.3}. bet mmDett toojDcn ban alle" goet.ï©ant Detw* m
öööj-fict Den atmen al0 fgn <8Del-man0 in *PL net
Ijebben «SoDt boa? ïjaten i£oof-mee|ïet/ ütWlfo
i&im ia? öoltfe göclutftuïj tg/toiens ben fêeere pw£*r»oe'
' ,J
tö.Cen ttoeeDen/ Dat fp alleen meten tntftv^^r
bm geelïelëclttbecDeucungcnin't binnen te w{0
öet Dmm/|p m bjeefen niettfp en öetfjope» »v ^n
-ocr page 410-
Sj fonüemniglje fojglje / met luttel te öjEöenj
nr^m^pttucueootUDEfaUcOEpötiMöEt fp en
ffi0elm 80ee»ie toalg&inglje al£ Öe rtjcfte / mm
«U» r l uPt öe lïEEU-rotfE met Jjenicij bevön^enDe
*e» ?ÏJaer sllf00 ït,et üerblijöm ntetfjetiüêö? / öatt
ftnv ^tfe toereit befittentre / gEiusten fp be feEEme
ttl^be ttote te Kratten: i©antöte€>oötopïetD'
!Petffu teecUen /tt50?DenöEfe öingJjentüe-gfjctiioi'
is/ 'B^ötu^aulu0/"©ani£lf enöe<eüaö gïjefcfnet
^tih" renoc,J öaqöelijtfts alle KEltgteiife gebeurt*
toïiwter om 5'J"^ 8creeöt *n alie gOeroeilen öes
te bn^s ronöer eenicïj teet-gelt te gaen/enöe ijaec
^ttn,,E5tt tot Öet beReet'en öccfteleiii want fp Daer
«eöm m °P <&«&* gDe|ïeltöebbeu /öat ÖP Daet"
Ml«tetcnfai öergjjEten.
-. ■ '          GHEBEDT.
VJ "1'nekjer Koninghen, ende Heere derhryr-krachten,o *•£**•*•
^«e» 'iHen Sah(b-maecker,die als ghy rijckjtoaert, ow
"^de ^earm $m>ordtnzJjt, op dat Voy door tftoear-
Z^end ^cu^en moghen Voorden; -verleent my dat ichjot
"ft fa'r Wenengatnaet-hetgoudt, noch en hof>e in hetghelt,
EccI-3*«
'He j in » «of/» i»rfe onfekerheydt der rt/cl^-dommen,
"^-"èe/
          ^i*"' beforghten ben om rijckjeVeorden, i.Tim.^,
^lof; ^"r defifibadelijcke begheerten de menfchen bren-
^hittenlllnbedernmjfe- WantWaerzijnfedie'tfdvertot
Barl*
*<» .? *r&*faen,ende het gout daer de menfchen in betroa-
*%-<,„/ n wrdVeenen ende ter hellen neder-gbedadt.
*%e(f/ ^m I e s v, f' uVcereeren ende ter liefden uVcer
'ft&hedaci^fö be&eert hebt door uWen Propheet, dat
tyt «l het h ^Ude
*^' °ffere k^uV"e Goddelqcke Majt*
off' n°chuine **** ic^van uV"e mMe handt ontfanghen
t^ttAn bciheefeu niet met allen van defen brandt-
hldtch
fcf/T"* f' mtrefken,noch ichjn Veiüenietfooforch- Matt-*-
*hÏl bekleedtnat dat HWal mn' °ft ^aer mde mifn ^
>j,&) *>eet d ^0rdmvnt ihy *& miimn Vader*
\Jeeckgn -} mfc ic^yw, dtttdefe. dinghen my
m*
-ocr page 411-
5$4          HctlLBoeck. HetXVI.Cap.
SJ« crmp«ci t»e-gheVeorpenfullen\X>orden: Verre z,y van my Jat ïckjitf",
«taan*»3 ' ^me foui^e *$«*• '<*few vallen opeen brockxk?» aerde Ji^tot
hetrijck^derhemden gheroep'en ben,fondsrliwh,naerdat™]
Konmchjran hemel ende aerde zijnde, alle. dinghen om W>\'
nentVfde verlaten hebt,ende en hebt met ghekadt, o aU'^'
lfaia: 66. tninnelijckslen Salich-maker, (dis nochtans den hemel v»°f
Mattli.S.. iffoenfloel hebt, ende de aerde een bancxken ufter voeten)
ï*He-IJ'' daer u hoeft [oude mogheii op ruften. Hoe, fal ickjan, oocKi
eenen ooghenblick,, iet onrechtveerddijek^by my beWaren'
Veaer ickjeuvïdijckjnedeghepijnigbtVoorde?Hoe,[al ichj$'
ftelqcker dinghen ghebruyeken, als ghy, die mijnen Kott'nf J
zjp,mde d' alder-pchtjle tot uMHgbébruycl^ghenomen hebt-
En foude icl^niet befchaemt ^efen boven mijnen jlaetgh';"
kleedt te gaen , ende u fien naeeht Vvefen ? dat ic^nde?*
, niet en [oude doen dangoedt ende gheltby een te vergaderen
ende u niet naer te volghen ? Itl^ fchame my .ils tik reT~
faen dat de Heydenfcbe Philofophen allen haer goedt Wtf"
ghe\vorpen hebben, ende dat k\y<fl forghen leve, die tfft"*
fone ben, voor denVeelcken ghy, als eenenghitfoWiïen,etu*
forghvuldigen Vader altijdt beforght zijt. Verleent my degr^f'
dat ick^aüe mijnforgbe in u Vvorpe, ende dat icköprecl^d'jci^
^rm van herten zy.Want ghy hebt gbefeydt, ddtde arme )'<*"
Matth.5. gheeHe falich zijn, ende dat het rijt\der hemden hen toe bc
Luc.i. hoordt, maer de rijeke hebt ghy ijdel ghelaten.VVaer om en be*
gheere ickjiiet falich te Vvefen,ende iontgaen de droevighe}e1t'.
luc'tf' tenue: Wee u ghy rijt$el Vnant die u Vt>aerachtelijck,dteneft
zijn als behoeftighe,maer veel menfehen rijckjnakende,alsntc
'z Cot f. hebbende,ende alle dinghen befittende. Ende hier-en-tuffchen e*
Num.iS. hebben fy niet ejghens met de Levijten,nochen hebbengheen den
onderd'anderegheflachten, dan ghy hebt haer-liedenghefey^-
JÜal.7*. Ickjben u deel,ende erveniffe. Maer my ütgoedt den Heere detf
te kUven, te Hellen in mijnen Godt, mijne hope.
Praótijcke om d'Armoede t'onder-houden.
y\ '€eufïc/'t 3P Öat !)p toeteUttlffcfc/'f 5P religieus jp/03*
uty oUer-Ugg|)E fttöE fep gijctal Jiebbcal öat && m.
-ocr page 412-
VandeAtsmoëcles                   jfy
^boo?t / Ettbe bat bP fie oft Dier iet ontar f s bat W mt*
4cbtbcerbelijc bcfit/oft fonber toete ban fijnen obcrfi fc<
è*\ bat öp religieus is / bat bP ober - tcggbeoft bp iet
ÖEEft bat niet itoo&icb en is / oft al te curieus / cnbE W
?llE iavcn eens oft meer/enbe bat hö't al lebcrE in ban*
?ettenbcinbe macht battben «©berften. $ct is booj- ém mu„
;«et ecnebeklagbelÉicke faftc/bat een religieus /bic bc &«*«***
Nfeelétoettft;«taalbotte» te berto aebt? baota ber> «f£^
r«t beeft/fijn liftte foube fretten op een roofen-öaep* ^„^«1*
?c'Veen boectken/ecn mcfken / oft iet fnlcksV enta bit
°a beel te febanbigber/boe bat Ijp beer^cker be toeielt
jonnen heeft. l^icront is 't battcr fommigbe gta»
rQ«ben tooiben/bic een rol ban allebaw bingtaitireb*
, ll I enïxt beft niet en berineertaren/'tert 3P bat fp£ ban;
le ko? en rtjpelijck ober bacbt bebbcn.
, <3e ttoecbe/bat t>P alle feebbaerbept in f#ns Hlêebinge
r'töe, enbe in al toat fijnen bups-raebt aen gaet ■, enbe
:atb» al bet gene ttoelc Wfïfoe S?acbt(ts't bat bP toE*
B'ftck is)oft fgngemacorttceckt/upt-taplE aen «b?»*
f Uln in ben armen/enta bat ÖP ober-tacke benaecktë
r^kensons fcalicb-makecs / met 'tgbenebacr ban te
"tot bc mueren mebe tabsngben boaten. ^
. ^eöcrta/eenen-tcgelfjckfn kan fp felben cene anbe*
5j onöcr toownsqWètk-mcti berpielt bat «jjomaa.
*&<»?tts geöaEit beeft/te toeten/bat bem alfoo ban ernf
Lntjercn ban alles bEfojgbt tooit/enbe met bet gene bat
KCm Sbegbeben tooit te bjetanïp/'ttoelck befontarttjcls
:e ^nberen bes bups-gefwtfl/bacbters / man bobcn aï
?ll8icufe perfoonen beboojen te boen: feie baer marfif
, %ugcn/aisfp «enige oo?fakebebben om b armocta
k bc&ocben- nocb bet en is m geentar maniere' te ber*
;%bm/batfc klagen/enta noebtans boo? atitic begre*
vtll8crekent te toojben/ enta batfeniet en konne ijjtaft
l** baer iet ontbjeke/ aen-gr fien bat oock ta.r#cfee nicï
l5u bebbcnbatfEtoeïfcutantoiacn.
^e bierta/alsonfenfiaet/cnbe bc eercbaErtemanbi
**berl)cfcen is / berepfebt bat men koflehjck geklceW
re / foo kan ten gbenen üie naer be perfectie enta bol*
>ecktbepbt ban armoeta ttatbt / beminnen enbe bc*
L°?Sbenbat bc kleebcren öie W onoei fyargbt/flecbt tn
Zuipen m i gbclgckw ban tan 10. caroui* Vota*
^sberteïttooibt.
              —,.                      *>«
-ocr page 413-
'jS'tf " Dcnll-Boeck. HctXVI.Cap:
i0.m taa» ©e bjffbe is/naer fjet ercmpel ban onfcn£>auf Ö'1;^
f^f;'^. felbt Isetier ban be rtjcke/bte bier haren troofl J)"^11'^
tfitttnopE»tt paert/metJjaecfpiché/booKPfcUJcn/oftbrtO^el^
Üjaer-Iieben troofien. <£ft boojteaer/al is't bat bif •*'fJj/
fetenen aen alle rpckc / oocfc groote peeren ert pji" %i
fcefonberlifck noebtans moet bet bicné ben religie" p
Wmt
bet isonberb?agl)el0ck bat bc gbene bie P2°jf'pf
snaken ban b'armoebe t'onbeïboubey eft bat ac» & ^
feelobeV be feïbc nochtans in tjaer epgeit felbcn rtift, j(<
en Jjebbcn/enbe Cb?i(ïus onfen £>alicb-maker bie 0 ^
moebe bctkofen ^eeft/niet ttaer en toillen belgfocrt/0.,
armen berachJcn/eitbc ben rocken naer ben mojiï IR,
JSen. H&mt onfen $eere 10 ais eenen armen menF-/,/ j
befe toerelbt gckantEn/ljeeft arme bifetpefen betU°"(/
eitbe beeft gbetupgbt bat Jjp gefonben toas «m btrl%
men
bet beplich «Fuangelie te berkonbigbenyenbe %*
religittta/bie eenen naer-bolger ba eïjjifïus 31x1/0* '!U
göp jjarr-liebé niet beminnen/oft fottrgtjpfo fom-^L
ooclt UielöecKébemeste 4 gijp toont boe?-toaerba'9»j
ïnttel benckf op fjet gene baer gbp toe gberoepen 0.*
bat gbp <©obe belooft Ijebr/cnbe niet en pepnfl bat p-
ifacmoebe moet toe fcb#ben bat gbp leeft ehbeoiiï^
frouttert
toonyja bat hier iit utocfalichept göelegb^11 L
®e ttamjm ^ c fcfftr/onber-foecken tot toat trap bat top bar1
tem be au* armaebe g&ektfirtim jijtt.ïE»efe 3#n naer be kering* "^
maeae, ben ^.25onabenturai^en ecrjlen/allc t#behjcfccöfL
berlatenj^Tcn ttoceben/alle toereltljftke enbc t$&ffl'\;
bjienben enbemaghen;3ren berben/ fp felbcn. «©ff ® (>
■3Een eerden/ niet befojgbt toefen boo? fgfjene v&ttfLi
ïjjck citbe berganckebjek is;<Ecn ttoeeben/naer be ft1J
nietbegeerljjck toefeni^Ten berben/befe berfmabe»/ ^
hit niet aenbeerben/ban bebtoongen stjnbe- <©ft ofl'
anber maniereden eerflen/ met alles te bjebcn to«(',
3Ecn ttoeeben / niet aenbeerbf ban bat nootfakel#rfj; |(
«Cen berben/het felbe oock ghcern berben.Oft tocl:*L
mften/nictneméfanbcrbanreboienooilofgebia^,
te ljebüen;^ren ttoeeben/niet geben fonber oorlof» ® ^
itetben/nict hebben bat oberfebiet; 3Ten bictbeit/ W'L
gene bat tot onfen befjoebcn ghegében toojbt/ toeitfr s*^
tyx
aïber-ffecl)te boa^ fp felbcn; ^en bijföen / bïööf "
atóon«i«nooöei|jcè«nïW&i«eJtt.                       jef;
<
-ocr page 414-
k                  van de Armoede.                   3S7
^derfoeck vvaer door dat-men de ghebreken
^
           van de armoede kan bekennen.
th! ect$tn'niet billen beroert bat noótfakérfjek fff/
tllic *c'cH nochtans be« o&ccbtcn armen epgen is-Mi
'*tt/r*n ^n cP3ett gemack tae-gebae toefen: 3Ten ber*
!*cCB
1Jnedingen niet gabete üaen:3ten bierben/bp ce te
^tf^ttCïl üiusnx bi? m£r noobtcb en 35'n/ bcgéerljjcft
'lts
eililc niEt 3ccP»'tcgebé: <Een bjjf ben/bat fleci» 10/
èjibe• bC^t5 cngefj?arichept bareneen fêfïen/Itofteljjc&é
lw"0nftcli)ckegemaecfttebsrigetttot fttné gebmpek
öfc-t
tl1: ^cn fet,mf*m'i£t Sbebjupclienmetren be*
eiiïC ^an eFS!'ltl,om/ foo bat Ijp tntaüï'c te b?ebcn faiu
gijjj ^aer'tbatmé'tljcmaf name:vireriachflé,eeni*
ten. ^e tztk™ gbebjupeften om bcfe hingen te genie*
tt\{t ^cuUtgi)enften ietberbojghen/o» flupten/eft bj*
tibEl.aniJeten int Hebben te betoaren: 3[en thienfteyiec
ftiu J^rèit/upt beplert / dntfangen/geben/oft toeï tot
«llQ,n|
JupcR upt beti fttipfe nerrien/booi feftecen aen*
«ii enöcberficrbcnocjlofv
v-                          Schkt-ghebedekens.
ifde tijckdömmen ovérvloedich zijn , foo en wilt u pfaj 6j
"ietS criJckctïic na'tgöutnict wech-gegaen en is,noch ÈccL,,
$Qccj8*noopt enhéeftin'tghelt endcih defchatten.
füh ee''ftffiaci het rijck des hemels, ende alledefe dingen Matth. 6.
^trtiQ^j Ut°e gheworpen worden.
• aM. e Cn<^c tijekdom en ghceft tny niet, maèr gheeft my Prov. 30»
■Vjr^mijnerinoot-dtuft.
tv-Rebben niet gebracht in defe werelt/ tis oockfo»der i.Thitn/6»
'*'t da . .at wy van hier niet we'ch-draghenenmog'hen,
. het> ^ 7'lc vol-iöaëckt zijn, foogaétverköo'pt dat ghy Matth.i?.
0ltl UvCndc Shccft het den armen,
op j en' willé is Iefus arm gheworden doen hy rijck was, *• Cor. %,
atS«y door fijnarmoedeiijckfoudt zijn.
" eerfte ©effeninghe van hetbedeylen
                 fijndcrgocdcrcn.                       mum te
iT*ï»pvroin*- ^«ttierrt tot toat epnöe öSatjïtre 0W j^fS?™
^ïöFi»J!öan ^oöt sljcöüeüen jtjn/te toeten / op tauweoMge*
•wpöefeiüeujct anöcrgtmritatfrjnöereerecnaöeten m
55 b &
                Ölojic
-ocr page 415-
gïone/ enbe tot utoer ftcïc faüctjcpt foubt 0*1*55*
#ber-leght/ oft gt)p bit al-bug tot nccö toe ge" p
heM\(€en ttoeeben/toeet bat öet ongniet S*00/.,^
tn ig/be felbeïegftetelaten liggen eub* fö^^St*
fijtbaer mebe te boen / gelach bicn in 't «rttau» ^
bebe/ öiefi)nponbttoerbo?gp>e /roatröatony/{ö{
.ï, s-i
Een te toefen/ enbetioo? foobanigtje gljcpjef??Lj$j
ten tooiben;geUJch ben genen bie bp ben II? >f:{.wtf
in 25.öen toeïrhen toijf ponben ontfangtjen 9*»
Ue/riocl) üyf anbere baét bp gïjetoounen Ö^^Mf'
«© encht bocft eenjï oft gtlpniet en foubt ueW$i
ren/bat utoe goeberen in fulchcr boegen ffeü#7 paj
fauben toojben / oft gijp niet tn foubi toü!^/.*^
fjct faebt bat gijp inbe acrbe too?pt / hanbeti'^fii
meer üoojt-bienghe ■, enbe leert- hierupt/ B%0f>
i^eere mettebene begeert batgfjp in fulfh£ï, 0
g!)en utoe goeberen foubt ghebjupefcen / VfJfat
« , .^ eenen ghctroutoenbeftcber/ofteup't-beplbet.^
b£rt«S WQ0öen ghetoonben tooiben.ïöemerchthier öC>
iff sotó feng/öat'tgene gftpfegjjt utoe te toefen/ »«J& ja»
moeten bü<* bet manieren toe en bcgoo jt/maer <& obt; e1'" u^t^
feupcftn,
allee/hier af niet en moogtjt fcïjirhen. ®en WlLtf
g^p tn 3üt niet getrouto/in bien bat ghp jsc' \foty
(om foo te fcgghen) fttmbert feont toinneti/en' e,^
tang aUesnUjCH tacljentirh utoen S?eere 00 ^.W1
%e ttointich tocrguijt in pbelhcpbt/eube in « 7$^'
lat. xtf;
ghebjuprtugelijch bien hnecftt bebe/ttan öc" *cïi(f'
hen top gefchjeücn tomben bp ben ^.^ö81;*mP
§Sïfoo boet ftp / bie fnne goeberen / niet op-t* ^ij
ïnch en glisbmptftt ter teren <©obt£/ maer v> ^1
«ughen eer c enbe groethcpbt/oft tenighe P0*J.
baerinfoecht.                                   -„rtrttf^
é>p fatum Het ï.point. 25emettt batter b?p foo?te"l,L / &,
ban mcnfrtjê fchen /ofthnecljten/ oft om beter te ff80yeii<#;
cfttón&acn/ «inberen g^ebonben toojben. ^'eerfte 5?^ S>aD^
£T ne/Die be goeberen ban haren ï?eere oftJftod
sX4m sfc ^etöoen tctfönber fpüt enbe oneer/«*«$£ #<
b^Aenöe. öembebethten. g»oobanigï)e 5Wfe/btena^$,tv
». ^oo?«* öfren mi&bjupchen tot onhnpfhepbt / JJjJeÜ^
-ocr page 416-
k Van 't bedeylen fijnder goederecu         $tf
Jwcl[8c&ep?acDt / enbe Daet meDe - gDefeïïenboo?
k hnfïemPel/öf£ anber-fm£ üertuecnen om Dun na
ba^SÖen / oft mcbe - bcpïcnt be gljtnc bie iv\tti$
Ktt/ öat fö't te bequamenjcfcet foubcn mogen
%e oe infuïcher boeg&en onber-öoubcn fp met
W, Soebetm be uganben 45obt>ö. CnmogDen
8t)e,^-Ueben ntetmetrccïiAUergïjelgcUen/bp bs
Kcm e toan 8*wn baber ^oft mec(ler gD^t ont*
ftw??1 / °raDaet te bienen / enbe te befcijetmen/
h Uïn1 ontfangöca Debbtnbe/ Dueren metöet fel;
^3'W>enaer£ om Daten babet/oft Deere te toer;
Nhpi *Ü*m beïoelcftc /fp Daet felbent Dooft ©^te^u»
Mu";5^anbere fooite té ban alfulclten/bie€»abt Match. <?
?feicnen / cnBc öc rgenbommen/ sDrirjcnte
^A^ÖtenC&obt enbe ben Sllfgoben bien|i tolben
'S?ofi/en J fPtoiHenben feoop-Danbel bigben boo?
$**t'h c l30°?&aer *PS&cn felben. "Zeeft ober al/
h! ^ani1 ^eere fijne ïoapenen jielt/Xoiltoi bacr ija?
^eeixWttg &p boegDen al# bé f^eere felbe: al£ ben
IHa.Jrf^Ifponben betaetttooiben / foo nemen
pelljLxantotDatenbooj-beel bè feg /bit i$ ceh
3e tpir Slojieenbeban'tpjoföt. ^itgtjnfebie
?Atfeg 3öen-\ncia?tjicDcpt <J5obt0 betren fcggtjnv
?tl|e ii^teelö Daten epgDentoiHe/eeng-beelg bê
kiOttt^ï^tetfÖéeren te boï-b?cit8Den^e bette ©c ta»e
S^ttn. We Voelteeten bat'tgenefn beftttcn/ Daer f00^*» ö
2MCb«Öoo?t/ enbeDetfeïbe <®obe op-b?agé/ gSSSL*
3e Jg» naer fijne beliefte bat foube gebiupcnen/ pmaiWl«
^etEh^r-faecHenfo?ri>birtbeUjtn tjoe bat fp ben'
fMz fif^bc eentgljc bjeugDt/eenige eere/enbe
K.%fe «lö-cn mogDen aen-boen.3Bit jgnfe öte gDe-
C^en ? 7r-segc'üen 5Dn iu<6oöt^ toillc/cr.be ge^
»,,ftt vjj|;'"fonbet Wetfte / enbebiebe rijcfebomnic
iJftfe *?$& nietgDeboïQDt en Ijebben: Stefe/op
3etfn„K tfc^elen öan <£D?if*u$* onfen ^aliclj*
^^t rwrca mogeïoo jten/bcr fafcent eöberlatcht
&llftbffrtttcu/ SDfltjcK bpben öepligenCuan*
^Kaoniwntooïot-^öci'-^eDtöpufelbenonbcr Luc. ,4.
telHe««? ?Mctoï toanmenfcDcn bat gijp tot
*°Ut. S3e\oe£|| {jcfet/ cnöc 0002bt. aen tocfcn
ft ' 6t !
^^/Ïn S^etcMbat-meii in ten öacïjbc^ g« J*
*'*** fcöetöcteneningne falDouben ban be ggj ££■
2êb 3              om?
-ocr page 417-
j«>«          DcnII.Boeck. HctXVI.Gap;            ,
twsbeSjfltiuOvitfanöBengoeberen: teanttoan BrttiföepW; itJ
beöarfj wi« felüer fp?eecnt Den «f .jpattBeugin fijn25-f•*l,^
oo? ecijs ban fuicfeer öoegBen alg oft men aljï-ban geen uw u#
te soemeii men cn |-ouöc 0anöere fahen. (£en tïueeben -
ES, f n,e"6t Öoe batmenfcljelöcBebegljcerlöcftöePU
*Wt befe ïoerett al-tttt upt tg/ om tot ftct 0oot81)*j:rJ|fl;
taHé/cnöeanüerg niet en ïpenfctjt ban öatöe*■%&
feeï iuel beflecbt foube toJo?öen tn fpnfe / in ^l,^
ren/in öupfingljen enbe lanben/enbefioe {oittxZ <$
%n<A\e imv
Oat ftet gebaen isf bat-men niet eengenbent'1* ^
acnoefcrtoe* Debefte Uioon-plactfe/nocft üpal-faUhifëW'&aït
JS,Wh^?lSÏbeten *nbe berrierfelenbje in ber eeutoiflW^
«mcöoodtftc «nfWIeri.'IBen foubénoojtoaer foobaniBO'Wi
macc m bet matiuóo? ontoing enDebtoae^aclitcr;;bié^0°Lj,È^
sjectteiörk en felüenpjnëfpuD e nonnen eenenojtelöcne peet* £tg
mitocipö? Homen/enbenocfttanïSeenanberöieöPfou0£*;ff
W* fceel |lecöt?r te 5ün /üoo?fpnen il?eere oft w°*w?.
feltocn fauDe tortïen nöopen. 3SÏ anber?S tt"J?t,^MitJ
fcooj ö'eeuïoigtje tnijfrtept onber-Voefen/alfle l^il
i$tt rijen ber hemelen ijs gfielijcti eenen fe0.0^'^!^
^ïatth.ij. foecKcnöp goebepeerlen. €nöe gftcnonben Wtai$1
beeene hojïeinrtie peerle/ fooigtjp toecR ÖÖ^HT^ff
enöe henet al i>ernocRt ïnat Bp ija'bbe / tn*%S
öiegeUocl)t.(©ner-ïegötbitint!etegl)entto^uftt
Depot <©obt£ / tnbebegBeeïtnanöemncrii»'o0j
taojöen i betfbethenbe oock fnne gratie tt^ L^n/
gftpin n moogntnertoechen een groot leet-whm
pat gf)p eenhinbt DesSlieötsf tocfenbe/foó *°°*Je(tf
ï.u«t i*. ticft met en ftcbt getoee(t7a% ?9n bê ftn «**"%/
tóerelt iriöaer géflac'gte.
^ieal-tnbtbefp?0jP^r!
ïjoe en infeat manieren bat fp meer pjofntg /" ^
tere enbe gljemacft boo^ gBeït enbe gocbt/npt «^„l
ïanbt enöe fanöt/upt Bare ftonfle/etcfouben nu icli
ocljalen/ ja boo?-tepfen enöe boo? - rqtfcHioj ^
èpnöe öe gefteele tocrelt ; maer gijp gnebjenen?-^
öë/'tsp boo? tjeteïempelöari anöere/'t5P DDH 0*
glje rebenen mp onöefeenöt/baer gBp Bönö^'^it
fouöt mogljen profiteren? {jotibt u alleen l*»fcflt
mettacBentieB/ enöe baer göputaeöingnen' ^
jonnen noo? feneren / ftelt u felöen/ epöe fll r
aen-gaet in beelöerlep perijcfeelen*
<
-ocr page 418-
Van'töedcyïenlïjndei goedéren, . 59j
*J*'' *'[*>>>e» - fpnkingbe ftlvvefen. Watt ï)00? gï)p U/
Dn xi^£ a* ïuat u acu-gaet / <ü3obp fult cp-biagtjen/
r VElcoft op bievgheujcKC maniere.
\j y>nteyne ranaïïe goederen, van Velen tnj'AÜe goedt gf*
ici pdwde is, ««fc d«r kalleen den uyt - deylder afben?
ti,afere udefelvegantfihel§ck.op;^cantbet behoort u teent*
t(te t0e>ende ick^^enfcbe allen'tfelvegheheelijd^totuVcer
4<tt
f faden- Och oft ic\y?ifte, boe ende in wat maniere
jCL jSPitDp \)it (tlder-befte foude moghen doen! Voorvvaer
W? my ^acr toe' a's unm gketrouvven dtenaer veerde*
tot *& even=gbebolpen zijnde door uvye Goddelqcke gratie*
VeT Meerdere glorie, Amen.
ï)ej3 '
yYeedc ocfFeninghc van de felvc bedcylingfre
fijnder goederen,
tibcrp^t-®sm«ffttbatiwnin'tbebc]?ïenfrjn.'3lt»ttó^f
^uiewÏOelmei1/*,002 aïnioet onber-foecnen beu jgnbecgoc&p
^öenu^obtai-wacfiticljttnantalVoat gljpupt; twinmt ms
Dft mp:,[ult hebben/bat tegen ben taille <©obtg W m umie
8hB S*«* felüen niet oucï - een en ftqmt / bat fult *2£T
> Sabbel moeten goet boen cft betalé. ^aer- ®mtm<'
«<tt ©5£e*t Öier nvgelhc ghp in anbere bingé boet/
Ptlhtfc°XS^ieüe fnnen taille u te ftennen te gefcen/
«Jeft:," -f panneg een Soomfch Cbeï-man gebaen
PatffiïW foscfiuulbeltjch be $. iBoeber <©obtg
S!ö&eerPibc^enÖccft'"0rtI teitoetcn taaer toe bat fe
?el"the h rtt ftPfO"^ gsebcren foubeöefïeben: be
t *n- öhp» bénnen gljegeüen heeft/bat het öaet
r liicle«m faubc toefcn / toaertöat öpsönêerf?
?Ube{iJ0«öcren tot het boutoen Dan een ftercHe
ïïlcStithï?,cn; 'ttaelffefr'owh niet een fcet boo?*
2*Ue ^Braftclbcbe(tigftt fjecft:maet op bat u be"
P%rt Sx'«ffetnbaet Vnojbe/foomoetghp ufelbcn
L%n ^al5eobcr-SheVjeniVöant <©öbteng8ccft
?,eW*ir mc«ffÖcn fgncniuiHeniet te fcennen/
*n htbbJL^^^aftelÖ* °P fta« feltoengfjcfïf*
u?1* / öaren epgijen taille te toijlgöen.
-ocr page 419-
me. m mtut öat <©oöt aï-macftticlj öoo?fgnen f ?#ƒ#
m- J8- i^ öeftlagflenöcj 3©ant fp foechea mpuan öaÖLÊlj
öaglje/cnöe fp totUen mijne Voegden toeten/a»^
nc[
bolcfe öat tcclitüeeröicfiepöt geöaen D«fI/cnCLfl(;H
aojöeelüan <©oöt nietuerlaten enfteeft 5fp *£&&
ban mp öCiPonniflen öan ttcljttoeetöictJept/ 'LmÏi0
len ©oöe na op homen.3©aer-om öebbë Why j,f?
ienöe glip enrjebt Betmet aen*-gefiemtop Öf ""^{W
fielen toerootmoeöigljt/enöe gijpen f^tU ijet m*r£ji
ïuetcnj&iet in öen DacftutoegtSiltteng WJf Wi^
. toille gfteüonöen.
                                       ^ntif
&*$**, Het f Point- ^acr «P öat CÏJP met reöcrtf tüV
H?4* mogébegröpen tóeïcbat öentoüïe tf otrt#t*/&
«■• ^ öencftt toat atlmoefle öat betetig. ©oo?ïü»e*i ^
öanigïte ig't/toner öoo? ö'eere <©oöt£ alöer-» -'t
ijetbjepttoo^itjteï omig'töat alle <©öötti?«e^/
öerten/toenfcljêboo? öare miööetë enöe anöe* i ^
re moggen beneer|riglten öat aïle menfcften VjMtf
Romen tot öcftenniffeoa <H5oöt/ enöe Ben ff^jffjf
öen liefhebben enöe beminnë? ja toaet't fa&e ^t»
)t
nicuïne üemclen/enöe iiieuïnc el)aa?en öer fll^ate(
Ronöen maften/ fp fouöen öat geöuer ictjïgcn »r»f h,
renteöoen/totïofcnpjg^öan <0oöt&VmM»:ttiv
Cii aen-gefien öat ©oötnlöec-meefitianöetc1^
öeetötglje enöe gocöe menfcöeu gtje-eett Vö^p1' U
fcftnnetaen <©obi ai&cr-aengftenaemtï te■ #"$
Dat-men fijne aelinoeffc aenöie geüe/op öat ^y $
öienfï beguamdgtft fouöe mogen Doozljacr 9c^Z(tc
fceii.^aeï 5tjnt\ueeöetlep goeöc menfcficn/ö e*Li
5ijn/öie/opöatfe <©oöt beter fouöen mogenö\; 0*
cüop-recötelgcfter üolgen/toerlatent>jij\xiiï«fB'
}t(|f
aïöat fp öefitten. Cnbe het tg ftcmienjcft GÖ^'tói
|oe feer öatbeni£eerebegnecrtöat-men al P».K^$
öienaerjï ftelpe onüerftouöc.^anöcr e fooJt c*f,0H
pl-fitlcften öie oft bp gfjeüal/cft öoo? fjarc W5L&
öoo? beövuancft enöe ncobt gftcöttiangen 5,ï'^.rcii
tetoefemöe \»elcfte ijS't öat gijp toan uitte ö9c5oCjt.
ïiieöe-öeplt/fiiïtoocft ioel en #oötö?ucfttcUjc.^0^
IBaerftoe öeclaen-genamet' öatö'aelmocfie w'tft
men aen ö'eerfle/öan öiemen aen öe ttneeDe 9.^
mmefretö
i^ftemiclijcftgftenoccft. <©nöer öe goefce ««£',,ttf
m' $jm 3ijnöernocft ttaeeöetlepteöinöenj^'eetfteü» .A
Wltöm 00ene öie alleen öaes epgöen falieöept PtM%w
-ocr page 420-
Van'tbedeylen fijnder goederen.        595
3$ ^oötbienembe (Ctocebe /bic Biet en bobi beel
tirt» rre m«ifctjen totbenbieuftban <0obt al-macö*
Lö\"oecfeente trecnen/bie fijne eerefoecftcnteUer^
j^?öfaenbetebefdjerinen.^atterfcoöani5öere?
&ei«l^e Pstfoonen gljebonben toojben/ijS eenen-ie*
ttiiü eu fonnehjeh gl?enoeclj.€n ijctfcönntbat be
tóöfban®obtgBctïclt3BnaB$p?ocureur£/aenbe
Shu, c ÖE röchbommentotbicn cpnbegljegBeben
tel' «m al-füicfté toerc-ncben tot ben bieuft <©oötg
*wf>\ 0?öeré.€nöoebefetoe«ft-liebenbequames
jjai r&oi-maecfete^ jpn/Boe fp öoeft beter ben noop-
ft{ f°£l ban ben i^cere b?uberi; beter öoo?ftoaet ban
Setitlï ö*eteu felüenepnbe / met groote onfewers
«en t>an toatöact af komen faVmft: göcfocljt enbe
f0>„j»e"B«ien toojben / enbaer na oocn met groote
*9it b touföicl)epbt moeten onber-toefen toojben.
Sh.t"auooo: ceneïempcï /uptbenhrötO^-ljanbeï
Cf ckcn/RïaernjcK betoefen toojöemtoant toat
Wp! ^et öie luet KePer gftcoef enbe enbe er^
btin"volbaten en foubein fijnen legBer begBeeten/
^flaïiN*u^Ue aen-bomeUngnen bie nopt boa? bert
W»\; S1 ftco°en g&etoecjt I toie en foube niet lie*
fatea $ ïcHefoïbaten onber Boubé/bieBp oPerbeeï
te hp» üe acn-göcftt)?cPen Beeft/ ban nicutoe aen
^ftfn 1en/ban oe Netene ftp nietboo?-fe$tert en i£/
ten 7' o°t ben hrpcBnut enbe bequaem fullen toefen*
bE ^Mteti/ecn-iegtjeJricft foubebcfe foibaten Pao?
teijÊ{v,lacnift^ ftouben tot b'oojlogBe enbe om eer e
^feï/tt,Ea/i,ieccnenü002'"ifÖtiS«tenbetoöfenbelt-
Sfoitr Örooten arbepbt nut beel bupfenöen upt-
^dïift l'0ube ÖcöiJen. €pgeitt enöePocgBt bit aen
hen. / f,i ,onre" Itonincft enbe be religimfe perfoos
bca'ip\i JaettotöebeneeringBePan Barennaefteu
%a*t;;ea{toant befe Bebben Bunnen roep boo?Bun
«én «.^"«e/enbeaUe b'anberc/foobeelalf[«too?'
fyette. teroilt,en/ to0?öen op-gBeboebt op bat fp
$i>.Vfa,|Jr alfWcac oft bier-geïpcHe/gcinch befe nii
Ben^"0*» mogen toojben.^ujSfoube'toochacn-
PUate'^cftn «^noen Jüonintft/bat men erbaren
B°Ube" / flicc-manné foube foecnen enbe onber-
tr uieïPrtomL9uc ^Öcpen enbePlotePaojfuIjtelöclt
lï,eficphf.cliÖE te reS£«n / öan eenigöe gBemepne
wJtebootg-gBefeUen/nergengtoebcaiuiém/
-ocr page 421-
594 **c» I Ii Boeck. Het XVI. Cap.
ban om ben buten upt te pompen 5 foo oOf& Ï\£*L
foubeïm Ijebben battnenttonltiglie öou mecU^J
^etiöfcet fouöe aenneerben ban plompe arbcpöerg. $%°Zt
loffciitchfoo^oe trcffeüicfc cnbe cetlrjcn öat {jet tg üoo? <©°"
tou#E?a> cnbe booi'fee menfc&en/ nan alle nanten bp £«•»
«SS? betgabercnfracpe enöeuptgelermtooo^cfÖ»";
fa uci?ci,/bu *an 't Catbolnr ft gcïoobe/oft fconflige toerrit-m^
suiöccc «lm» (terg cnbe ftier-mannen in öe jee befet\Btmt/o',i j
Wjni totöcn foobceïinenfcïjen bittod fcljip-bjaRelpbcn/^'>
fo2!.fj?* niet ban nooöc^ierfneeöcr te beïniifenjöieg tf 9"
Kon filacr *«t t» «rfmoéfie aett fulclte perfoonen tA***f
bf|ttstp|sft)teftiJ2Ucl)ti)an\JCïcüei-b?eptVi'c,-DJ]t/
Suamieec - men eenen na ben Utïjarae onöet-ftGU-'
op öat tjp nctfcftcnöen anbete na ben gttcclt \ov t
feoeben 5 jae bicft-nnjlg gebeurt Ijet ooctt ^"'Lu
met eenen tiniv» hm frïüi»n mibtiÊÏ necl armé lift0 ,*■
bajt/batÖMelmocfle na^^tgncboelenban a11^
<©obt^-gfleleerbe/noo? al göegoeben moetfc>o?}> ^
aen ben <©eöi-b?iurjticrtften.hieromig't bat o1
Hieron. ïj^ieronpmug/fcrmjbenbetegöen ben ncttet v (
contra giïautiug/en mit-leggenbe befe ïooojöen: l^a*1^
v
"p-5- men; b?aegfi,toft bit berftacn moet tobben ban'
fweften armen / bc toekfeeïöd onbtt cen betW*,#
Itleebt/enöe onöcrbe bupUcöepbtbegUcljaern?/' ,
ïöenbeïtjcften ontkenen 5t)n met bleefcf)eiriti« - .
göeertem baer en (tact mèt/fegrjt ijp fimpeltitK/^
be arme faïicïj $j)n/maet öe arme be£ gtjeelW1* #
g^cmepne armen te Ijelpen en moet men fnn » ~
flnnt niet te Voerefte (ïellen/maer be öant in be tw'{
• fteftem in betjepligïje armen moet men getbeflW'^
bet ftiïic^epbtgrjeöjunfben/gfjelrjtK baer 0Öc'"Jnjj
E&Mo. ben fïact t &aUcb ig öen man öie tjem betfta*!^
ben bctjoebigfjen / enbe ben armen /in ben g«»0M
bactj fal tjem öen ï?eere berlofien.
Qp-draghingrie fijus felfsendc fijnder goedere^»
y'vaer door den rijeken arme, endeghe-
luckfalich is voor Godt»
O MijnenGodt,fiet,ghyfobtmy defegoederen gbep0 '^
pn-ghenuten goedtbejdtl nwr zjjnft oockj>i>
-reWb
i
-ocr page 422-
Van'tbcdeylen fijnder goederend 395
pedert'tereniïe lefu,ghy <,ijt de eeütoighe VVijsheydugetoeer-
,'cw « dit mj te leeren,ende tefpreken\toant utoen dienaer die
)fiert toe; maerfiet, Wee roeptghy tot de rijeke, die hier hebt
J*e,ttrooé,toee u'.hoe kennen dit dan oprechte goederen
'fin'. EyUeseüendich menfeh datickben, toienghy dreyght,
mteyne van aüegoedt! Ia to4t meer it, ghy voeghi daer by:
t "^toaer ick^fegh u-lieden,toant den rijckenfal qualijckjhe-
©ctpdpfce
fkt infatijeke der hemelen, ende Zijn dit dangoedmn ? gSjgj
rfc Wederom: 'T islichter eenen kemel door d' ooghe van een
\?e'«e tegaen, dan eenen rijeken te komen in u ryckj tnde kïju
•J dangoederen? udit dan toaer, oeeutojghe VVaerheydt, it
'ywypaer? tnde eg» dit dan goederen , o oneyndelijcke
T-dtheydt? in toelcker voeghen dan zynfe goedt? is'tom
jj '■!' ons ten u,die zjjt het eeutoichgoedt, aengenaem maken?
f)eMn dit toefen, daerghy (foo utoen Apofiel van ugetuyght)
v 'de arme in defe toereldt uyt-glKlejen endeverkoren? oft
'is't om dat toy door defe beter ende Godt-vrucfïügher
^?"- niaereylaeslickhooreufegghen-As't dat ghygoet-rijcke
^ 'Zbyenjultfonderfchfildtnict toefen , endeaüedeghene
}>eh ^.cty°tnmen billen vergaderen in defe toereldt, vallen ir}
't n tn$ea> indeftricken des duyveht ende veel zijnder door
fovV?' enioutver^ren^egaen:fujlentoydoor debehulpfae-
fy .* rijekjommete kloecker
en.de veerdiger utoe Godlijck*
tyJejiey^dienen?m4trickJ}ooreufeggen: Ghy enkendt Gode
^.. len?ende den rijekdp. en kont ghy nietlen konnevvy niet?
Ho ? dan goederen? niet-te-min ghy fult ons totu\eerent
ibe et> Verfekertghyniet,datdie het geut bcmindt,enfalniet
&lt li'eerdubt toefen ? toant daer en is niet boofer dan het
mt. ebem'tnnen
, ende falich. is den ghenen die na het gout
heeI )e*°lght en heeft, nethfijn hope op fijne fchatten niet en
'it ^'fld*'-'■ ende ter contrarien, ghelufkfalich noemt ghy
^ef"^ Van$eefle, ende dat met rcde$e, toant ghy hebt
t'hj^a ^at het rijeke der hemelen hun toe-behoort. O krach-
$tinl?Htnt desHeeren, neder-toerpende de Ceder-hoornen
es ^eren^enhmndt dat verdolen ende verborg toasl
mael
-ocr page 423-
5*S          Het II. Boedc. Het XVI. Cap.
ïnaergbdoovekkdefeoockjnijnm Gedt?gbeloove kkj1^
4chteljjck,oeeH\\->ighe VVaerbeydt?gbehove tck.u of>re<:'}*'2
lijckj o eeuwige VVijsheydt? zijn
«IVe uff-fpraken Vcaer,^nl
fckcr,<,ijnfe on-gbet^ijfelt, en mach ic\dan niet met goede}
'
denfeggben: Weemyeüendkbmenfcb'. den Wekken deve \
ganikelijckegoederen, die kkjtuer eenen oogben-
ten 'en mach van u,o ddegoedt,af-fcbeyden '.goederenjtf "'{
#ttiai» bcr nen befitter qtuedt maken: voederen die hem CibadeHjiK^ '
gBcöecêi» en^e n*et m Uten [onder mifdaet leven! goederen, die rnj *y
jluyten, ende onterven uyt mijn eeuWub erf-goedt9 'tVtdA.
hem alle goederen beftuyt'.Watfal ickji doen
, o beWaerder *
menfcbe?ty/terom bebtgby my Wederjjsamich aen ngernAiC ?
Jckyeeet Wat my te doenflaet, it\fal u eeren met m^l"
deren: m&erWatfegbkk? fy zqn
« ende niet mijn. V*A
Vcat heb ickjoéi 'm defe Wereldt ghebrocht ? Welis't^
dat kkjiyt-reycker derfelver ben, maer eylaesl is'tfak?:
gby in rekenïngbe treedt met hWz diensi-boden, Xvky^,
gbetrmigbevonden worden? lekyvtet wat uitdoen faU
benmtbedenom-ringhenmy ,tndekkytordegbefmeten d°
de baeren defer Woefte, ende on-gbetemde z,ee, liever da'1"
kk (oude verjlncken; kk faVtd uyt Werpen, endegbyf^f'
wijn erf-goedt Weder-gbevtn; denWech is engb,ukfd
■vrij-WiUkhlijckjtf-legghen
, lieverdan ickin der■eeuW"1?
buytengbejlotenv4nu[oudemoetenblijnn,endekkyt'eet ,-.
SÖft patlt her id^tdWeder falvinden ;u en kan niemandt volghen da1i
StóTfS01 afgaetddathy befit; niemandt?kkj>erlatet ende F«$jv
belijd! «Boot danal,k\,bcgbeerejck,bidu,ittemelootmoetendefmeeckÉn ^
u
Wgöai, vaiic u te voet} enje verfoeety; dogr u^e grsndeloofe bern|W
ticbeydt,dat ick^docb mach uwen diftipelvvefen! O tnf1
}Ieer:,o mijne falkbeydt,o mijnlevenl gby en verblijdt u nte
ènfe bederffenijfe endedoodt; neemtdan van mydlebsg"1'.■
lijckheydt
, ende aenveert defe mqne begheerte, door de vvMy
ïek^t alverfake, kkbegheere arm ende bloodt te vvefen>
'
offertudop.Is'tiatmijngoederenverlorengaen,kkr^e ■'
fiemmelijt^met den KM fegghen : DenHeêre heeftftW
-ocr page 424-
Van'tbedeyienfijndergoedereti.' 0j
^ eê,"eVen,denHeere heeftfewederomgbemmen;dennaem
*'ïeerenzy in der teuwicheydtgbebenedijdt
■■. Is-'t fake dat
J Tan my door den armen vraeght, oft vvcderom-eyfcht dat
. ^kcmt,belovende bonder [fout wederte ghevm,ickfd tu
(r~ne betrouwen,ende memermeeren faltckjemandt be-"
"f Man my vvech feynden: maer ukbelydewwve tegen~
j .0rdicheydt, ende in het aenfchijn van ugantfch hemelfeb
4 £ *' <kt ickfd verfiaen, 't zy door ndtuerlijcke redenc, n zj
n raedt vanvoorfienigbeperfoonm ,'t zy doorbeyhghe in-
(hj evvefin
tot tlwer(ende niet tot mijnderpneerdereere^
^ e&°rie,datfalickj'ol-brenghen. Al datickeens verlaten
^
et> metd'affeclie ickverlatet nu;aldatickjens verlkfm
HL*' Ver^lefi'ckjfu, &p dat kkjhetfelveweder vindenin&ch,
itf^faket al,om uwen difcipel temogben wefen. De we-
t- nkent,nocbenverftaetditniet,w:lchermerfiiihiydttot
^ n*et der familie,ende vermetiicbvuldinghe derhuyfenaüeen
ttyt^j ncl'e
>
fnaer ickj>m uwen dienaerende gbetrouvven
hi
^ >
Al dat ickfid oordeelen tot itv ver meerderglorie^
U
v P'?^ der zielen, ende meefl naer uPveGoddelijcken vvi'da
Sbe <en ^ lckbeneerpghen t want u en kan ickjiiet bedrie-
êjjjjj ende itkjweet wat'wkjan mijnen hneebtfoude ver-
^,Cn'Hkyveet daer beneffens wat dat gbyvanmy begeert^
«ctgbefeydt dat hkjnijnghelt tot woecker moet glrevtn,
$h>
^ t&hwen y ende bondevtfmt fult gby my weder
fi(t ■' 'Jae kkgbeeftu,endefietvanflonden aen ickjmt arme,
Vh^S^t al verlaten, ende vobeuna-.watfaldanmyghe- P^Jtam
"orden? „i ri           ■■ ^Fj r , • -. J . &ai<Seöf
$>yr , £ j lult my mijnen Goatwejen, ende al mijngoedt, bjar^tig^ot
^^y^flaetsvmaüesvvefen^diemyuAïedemnhaüts^1^1^
dv^fthwcken-,ickgheveu my felven wederom, enieal
pufnunniS
»' 'ontf. fttte'
vvant ic\doórUvve<tratie Waienfmt kops tetyxmm»
**<iff ^ ,m^e bet eeuwich teven-te befttten. Ick gbdoove
$en er>Vv*ntghy de VVderhóydt felvezijt, dan eenen leu-
filve .?l$}™n menfeb; ic\;gbeloove u,vvantghy degoetheydt
"**e(èn?k n'^s doorgj)eeti mildtheydt verwonnenenkondt
> ooe yvfl dat hetghme dat
«toe-komt en gheven vvy
dat
-ocr page 425-
55'S            Het II. Boeck. Het XVI. Cap.
dat u nietVtederom,o mijnen Heereende Godtmijnder htrtw',
emfangbet dan gbelijck,ick^t uop-offere
, met een oprecht0""
eh-gheveynft herte, tpdatgby my met der daet Veelis t W
iijckj, maer tnet der herten ende toe - gbedaenbeydt artti v*
gbeefie ,als't tiften Wil [dl toefen ontfangbt in u
vve eeuW 'y
tabernakelen. Amen.
Het XVII. Capittïl
D'eerfte Meditatie, van de Suyverheydr. ^
*** Clinfïum oufen Naliet) mahet/bie ta bé ®'£Z',
get Maria, met cene ontallijcbe menicf)te tan "ïy ■
ügtje jpaeghben in Ijet Ijemelfcft, letufalem W
buerïcniijcngneboïgljttoojbt.
            . Mei
©ctoarbirt) Het.. point. SSemctcntï>e toeetbitt}ept>t tan W,
iffifató öeugöbt/toat eengndutn efttulte batfe aen öeg-,-
mBbaBctu. mebc.Dcpit: foa ötlt bé pjüofooph $lato welig*
betren feggéVbatljct lenen ber mcnfcöen fouö?jfcrt
fen gljeïijctiöetïeben ber <©obeu/ toaef tbp .an>i^
batfe fonbettjet gebjupeft berbjoutoen8abber»>
nenIet>ê.(Centtoe£ben/bemercKtbenioepclÖ£^lM
ï»Cor.7. tan be fonbe/ biebefe bcug&bt tegtjen i£. ^tJhï
toeten too^toaer/toat bat i0terbjietbe0tie£i\^
te öcöben/ bie be toerelbt beminnen. Cén bet";^
feent be toeetbitljept ban be fupberïiepbt/ boo? ^' ,
p?tj£ bie be albet- topeIjier toooj gegeteny*0,,^!;
3©ant öoe teeunaegtjöebeng öebben giet too?/ ^
bè licfbe Ctjnfti Ijacr letcn te panbe göefteït. f 'f
f iet
be ^^.^gnc^; €at{jarina/!Sarbata/ennn> e
Btri ben eljooj ber HBaegljbê. <£nöc ig't bat 8«*w
martene ontbjohen fteeft/ foo gebben fp t>*Ji1^
t'Oupg gftefotbt/ te toetenboo? een ftrange Wy Leji
tingèe enbe eene öarbe maniere tan ïetcn/new t
fpfoecfteiibefimteröepbtronber-Bouben.^"»^
ten tierben/ öaren pïtjjS upt Bare moepelÖ*P^,rf'
toaerbooj benmeeften-öeeltan öetoerejotoï' ^
toonnen toojbt: enbe fnct om ijrtöat ®°fleffl
macöticö be feïte niet en&eefttoülen fielten a«* «&
gtjebobt/mact alsS eenen raeöt. S&emercnt «n»^
ben/ bat pet een teeeften ig tan be ceutoige »*?£*?
fïnge/enbe bat oter fulcï/ bie be repnteöep*0IW
i .The(T4. gQwDen/ taten tan me söenoemttoojöen» ^j
-ocr page 426-
VandeSuyverheydt                J99
to^fjipoint. <&einerctttbcpzimlcgieneuDeuptiie*
bc,at9iDen uan De fin>ücrt)cpDt.(Cen eerden/Dat fp
iS/! n'enftlj bc €ugeiên geltj'ehmaecRt/ ja Dat meer ©e pjM»
etftïöien bat bdigcié* geenlicljaemenljebben/ «""J""*?
jh,";.ötesf,üolgenDe gceuen JtrnDt ouber-tDojpê en www*
te h J,°? Boen be finmere metifchenD €ngelé Ijicr in
^eim ,1aet,Ött geuoelen Uan Den ii?.25ernarDn#.
<e„' ^tebeiv bit in repuicljcpt leeft toojDt öau De
beEr !fen ornnngeït enbe bctoaert/göelgcherïuöjai
beh!'fren in £er fomepj-f gebeurt i£/ enDefptoo?*
b>m, sjoelt met eenen ^cmclfcöen Datiïn / Die Den
fUöhpi öet onUupf {jcpt upt-bfafcöt.«m berbé/ben
Bafil.lib.de
«efe »i* «>£ilooDamgcmeufrtjen.^ierom 13a toat virginitatc
buuj-**«agijeDt Mari a ueshofen ig gOeïoecfl onDer
befèh r n/cnbat Den fc?.g!oanne£boï>enaHeD'an*
fUiil)(7,Pfa bcmtnbt i$ getoeeft. (€cn üierDêVDe
Jïoutjf lleïeilJo>Dt üanonfen ^alun-mahcr glje*
Oróe;
W-'J!'1 BÖeloouc euDe in bermnerttröepDt/ enDc
bica h v^SOïen met gcejïelrjcHcgenuecnteii/ D*oo?
Pnbmfc be ü5eefci}t1r)thc\3cilatennccff;feo batfp
bat fi», nacï «1 öefe ïuerelt omfangnt/ otiermiDf#
«etiea » outaïu)ehe cllenben üerlofi/cft met üeek
t^etc ?0,elttntoettïult teojDt.^tcr omi#'t bat Den ï&iaej*.
ïïïennel00ftben befnebenen te göetoen eenen be?
* * t)api.cm öan ber fancn euDe Der Doeneren / enDe
n,Pei © xl alt»et-ncnBöeHaemjle fal roefen in Den
ttlje aihPinut-2&emet-fht Dat be repniröept Den men-
«coo2f^;bc,ïua«nflemaect totbeItefDe<0oDf£/
hz~x «ei p !ebanoc ^Öftept Die DpgöoiictjmaerDie
Jr fan Iiph?8uto£i ÖEbonDén i^/enj^erft geene mactjt
nc «S brr ,"• ^ant Dte f°>löcr IjupsUujouhie i.tf/
S?«t/hn'^SÖtboo? net göcne Dat Den Lf cere aeu; i-Cor.7;,
hinbuu«f°at&P «öobebeljagé macl>maer Die met
b?Q* bién hW"toc i^'ötc u* gi>eDeeIt. <3en tïaeeben/
S^eSS h^S.' f»Pücrcficie/€ö2i(limiüoo2&aré
h?°btai,'röc«^ m Den Ijemel/ enDeftet tnoojDE
b. e8Öot^"ftftoottoan<©oDtDéBaDerAnant 8p
iSPt'htHS r /öccft ecnc maeSÖöt \jernofcn.(€en
&H mn,i5u£Dat oere Deugjrtvbe menfefjen <0oDe Ambr.u.
wwt: wantDeonbeöerüelnthJ)eptmaecht de we».
Den
-ocr page 427-
DenlI. Boeck. Het XVI. Caf         ^
öenmenftb 45obealbcr-gftelrjchfie/efibflt ÖP^JL/
flipperen enontjeUlechten fpicgbcl tëMtnM&^i
bat bet eene offetanöe ï$/bt tocïcfte geïpc ^wrjjjji
fégljt/<©obealber-aengenaeni^e^/enbeïua«o.£;
top alber-beft <©obt kannen fcerfotnen. ®fj\,i.
ben/bat beft beugbt/naerbct gctupgenfcanoe» u
Lib.i. <k ^ieronpmujS/'taergelehen toojt met be »nartej;It«
tirgia. felwe martelaer£üoo?tg b?engbt.(€en feflcn/w» J/
eenen gtooren loon in ben Ijemel gljeteebt niac<.*.gt
Apoc.14. enoe boet bat ton't Ham üolggenal-toaer bai|^
gact/enbebat top mogen ftngen fnnen fancK» ^0,
iwtt nt taoo?t# met toat eene fejge bat top &-'cJ; $
ftelgefte peetfe beljoojen te betoaten enbe S ,v&«
lUeu/otaermibtg be groote pevncKeleitmbe tof"^
top bagelijcfcg gljejlelt 5iju om bit te toftliefen* ^
moeten ober fuïcng toan onëhecren / alteg^H.^
gemennfcöap enbe occaficbanongbclöcbe WL&
tien. (tenttoceben/top moeten fchilDt-toacï)"h** $
ben boo? b'ootmoebicöept. (€en üetben/be gÉJJ:fltf
facmÖcpbtneertlelijcUtetoétcKetleUen.3©avitl%i;
Bem.fcim fcetffggbenaanben l$.25ernarbutf/alfoowj^
ian fcft ss. ftem ong onberltebeelnaer onfe ficIe/eV>eu-«»?' &ji
ïbcbtop on# boegben naer jjctgöebobttoan»'W 1
©üerften/enbe be toeberfpannicöepbt bejöto*^
geeft te hennen onfe ongeljoojfacmt)ept.€c11?<$
Hen/
Hier toe faloochgraatelöcïöelpcn/ fÖllê
ten btCR-togïjS te toemieutoen.
De rwcede Meditatie, van de Suy verheyd1, j
DE voor-fiiUmgbe derplaetfe. "Jïcn - ftetbe 1®.0^ft*
<©obt£ MARiA,omcingöe(t met Bcplige m*™
benend/ enbe fclaer- bïincbenbe in ben Ö"*1"*,?..^
Het i.point. ©emctctrt bat men tegen befe ^'-V
*m nat»» ftöc fuptoCTljept fonbigfct: ^n ben eerften/bow ^
ümtew tep^e gbebact)ten;Cen ttoeeben/boojtooojo*;™$
fetij^ütiöu» cenicbfing bier toe {treeften ■, (€en berben lJji0"Jttf
m*u
genoêcl)tebicmcn ftmügf finnê aen-boet.Ji3a^gt)<
ffieccftcnm teecftenen taan liefe beugïjt 5911: be oogljen/to» ^
ban öc fura tnbe oajentoel tebetoaren,(€enttoeeüen/fecJ *"$
ta&m.
nicft gbcbnrocften bet gbenebat be finneften?*■ ^
gaet/enbeöanhem toepjen/ altoatfatftten ,Jatf'
tnatfteltjchig.^en berben/repnicbentin ben »» $
©en üierösit/repmcöcpt in aïic tyuntfcftap/^gf
-ocr page 428-
I
Van dcSuyverlieydt.                 40Ï
t',\,,ö? te gcoote gijEmepnrtlJa? öanöiontam/ljare Greg.i.n.
fcpfllTpJrttüi«ch-möe gijif tenten büfDen/öUe" Morai. c.s.
%»v ^at öe^ öêttgfjt tegé is/ gelgtït 3ijn / gram*
Itft^Öepfct/fjooüertf jfe enbe gljefeifcuappm. Cen
twVfupbeïöepbtin onfc gtbacfjtctt/enbe alle be*
^h ''* 3P toaU6nöe/'t3p jlap£be.i©it 3ijnbe bia*
, ^-öan.öc alber-fcöoonfte lelre betfupfceriiepöt*
fc»w '•P°'nt<©öeciegijtDe leelürftijcptbanïsjr con» >©«>«««**
Ht >lE fonbe/acn-nwcUenbe Den oojfpjoneft 8a $w SS **
Vr<m miJe out.llitjcHe ftccftten/enbe ten iaetjlen
W?9f* bec UKmn?:,S>laet bier op eens uitii- oog?/
ft^ Sup fiiit bemerefcen be leeltjcftljeubt ban befe
fiber» fulcRer boegijen/öat 9? nature Dm menfeij
ra*r * Üeeft/altijbt bier toe eenigfje üerbojnijen
Vr> ,
ufoèrften.<êtettyier-en-tegfien D'ebeUjept
Fm'l1 möe ü*ntetcltt bat bare gijenoegljten beef
W?t. ** 5§ntbteg berfaect alle genoegïjte/ Die yet
MmQ acttsaen/enöe foeent bc toeUu|ïen/enöe ge*
S f,»
tm ö ré flele/enDe jïiert De felbe tot bet gïjene /
«i,
.hl,Wfcöt0s«i:enttüeeben/uemeccf«ljar2ïi3evc=;rir ;«,
^th« \frffto 38n bèrbuntïjeut bes öerten /-«nbe* „ 8 JT°
toör,?i*Ptt/ön«Ö*(tat>ttlïept 1 fmejïicïjeiibt/liefbe
Mor C-I?-
ttiiJ£lfs/yaetban<©óbt/eenebegfjeéctetotljette*
'dpj^ibitïj lebeit/enbe eenen ftïjjoom enbe man*
Ht*— ^Et toekomenbe. Cen laetltmi befe fonbe
V% &öt
ög menfeö/tot alle onbcöbotclftcfte bmgè7
Mttr, Sueltjck ben pjdpfjeet lob fegfjt 5 «?en bier To. „
NleS^ömtffe toe berflinDestbe. <£en berben; vl'
'yi/itt boe beel fonben/öat be menfeben bat*
bcel pei'öc»
faem/enbe
(H4,,ipfe«t~srvi'4*u luxwtfmuiiui) wv» ütyaetn$ te
r^Ücfe / m^rcijen tbojDèn bier boot-ben beesten
ire hf ♦
0c& naec fJ" Qeöocïen öan bë i|ejjbc«en/
tt,CfJtetiV-r e«i onöetfa&eltjïtte genoecDte /Die niet
1% *.?> f ontkomen en is. 25'etmccttt ijoe €pi-
cJïoV"»? !*aiWÖ-mafter/ctrtwfn!W feepttron/tnet
«h ^iu^n/ettï,£ aantfeb per iipVióenèicij geiaet/
0?n hpi^^ ö«>a#t bctoonen' tftcf/boebatfe yare
^ÖEhk *m ösbbettiriisat eenen fja'et bat fp gl)c •-<
u<«n ban alle nieufgm-uiicpbt/ enbe yoc fp
<fc f                 aile
-ocr page 429-
4©ï DtóTi^ccErHctXvnxapr
alle ottafiêetnicljfmij totfonöen traïtcnDe/ S^%
Den iicbben/fteujelmititig «eDaen ïjebbê" De ^eJi..^/
35eehaeöu0/ ftmettctütt/Cfjomas./ <©ömw«?"S',
$ abemigtenDc aenmcukt ijiesentegen/ fyütpPL
De v«b. anDece/maei; af Den üleptigê atugujhnus fcötï)t;f.gj
Doroini. ijebbebonDentratDc^cDeü büöntenbanUiWS}1'^
öieleptfmannêbanö'anDeteuiacen/DooiDerei^
öelgcfte pe|ïe banonliupfcljeingebaitè*5Öb;öa, ö|
toelclte telt niet meer atyteröe'ncfeens en O*0*12 L-o>
fran Ijet oneeïlijcttleben banlmiijofais/oft *F{,Bt
npmus: enDe Deern gijp tn Den fleue cnDc JCIl9,,U
ban n leben / mei gijetoeft 3'gnbe/iu 't mvDDe« »*
alle perür&elen/ijoyenDat gijp fupbci,*töflifl,ul
. tien leben*                                                  ^vd*
jpe(tr.Tffcija Hetj.point.j&cmmïlt ï)ÊE Dat <5o» in De »ej^
SS ¥e r<möE B#a!!J^ vcm «fwm
Qm.7\&.i9 ö5Jem<pnenüDee-bloeDtiCentttiecDen?met P%^i
Num.zi. nieten ban JjoDoma.^cnDevDen/Doo? De ö^'Saji
i .rcst.4. ö e Z4-Dupfent Ufeaeliten/Doo? De betDerbeiw %t
j.keg.n. De Kinbecen ban >^eli/Daoj ijet omjöeliulttwjif4ji>
s.Reg.ij. ban ®>alomon / Dooi De beruolgfjmgue Die ^^1
ludiek." Jjeeft moeten lijDen ban fijnen epgljen M>°nZ [I4W
Ooo? Denbal ban «giampfon/ett.Semeuclit ca^jjji;
bobm De (ïcaffen enDe $> tjnë/Dte De onfupbere i<1 {f
mimitljepDt ItjDen/tet; oojfalte ban eene ^rin^
Die eenen oogtnblicUtööt0geDnet;töeeft/uep'lÖO[
ïötli in öe UDtmaten met De tnelcUe fp De fo^Lj,^-
ftjotljt I)ebben/ge|ïetien3tinöe in eenen b?aïip^* y,rt
poef/Daecfpooctt gcoutnelijtlie tormenten wj^til
alle Ijate finnen/ gelijtonsfberftljepDenbtH^
eitbe apenbacingijen gijeleert fjebben.
GHEBEDT.                Jf
é~\ Alder-heylicbfie Maghedt, endc toningkintie v&.
^-' maeghden,aenftet onsdecbjnetutoeminndijekj o0& ^
tndeaen&tonfenjlrjjdtyended'oorlogben vandèkin^r ^
Adam.lylaes!fy Imninhet middenran harevijandeff'.^
-ocr page 430-
Van de S uvverneydt.                   4Ö }
^ vijanden bj baer te logeren,tevoede,ende i'onder-hoüdeH\
.
<W riiemanit fijn evrbmrleefch oyt^hshaetenbeeft: enii
c J-u bet gbeVrddtvan defen vijandt korinen ontgaen ? Sist
'in defm u verWmmmgbeyveei^dcn alder-beylidiftenDavJ,
, 7;ei2 w<« f« het hert e Godts; den alder-v\njslen Salomon,dêtt
ütr-jierckfMiSatupfon. Wie falbemdanh^nnen verWnn-
C~n-' O'hoenelduyfcwlcn heeftdefebeefte vernielt, endeghe-
"°ten tot in dm df-grondtvan der heien ooekjp defeurrföd)
'Vcdverborgenende fecrete fpndenende boosheden fullender
v'osjf^j-j^ jynm1
van wenfcbenjie nu Godtvrucbtich ende
p'tch fehijnen te Weferi'.VVant dit ü eene al-ghemeyne fonde,
1 °ns W-ghebofsn is,énde de vvehheden vijandt vander hellen
^u*icb!ijèk.foeekt m ons t' ontfteken.Och boe on-gbeluckjcl)
^ V?J ellendige menfcbenlo mijnefielejie vanfulckenvvree-
de V'4ntfondcrop-houdenbevochtcnvvordt,daeltnedertotm
»J> j 'e'"^ w7 dat betH Mx trt r eeuvvïcheyt ie brrtnden,
. atgbj voor eenen oogben-blick^foudtmogbenfmaken eene
tik ere$lv-"nwchte,fe6gaet voor dt,ende enfchouvvt d' oicajien
!7l.i'Jat'' betv'mdt depcrijekelen,ende gaet in de fehe verloren.
fe{,, n°(btdns datgby wilt vvi/s uijn,foo houdt defe begeer-
h%ïiP
'f"be'dvvancl^, fiiert n herte op-vvaerts tot uwen
iQye
ƒ °K- die fijn vermaukneem, te handelen met ds kin-
in'tfl ***enfifori- Waer-om tuft het ons meefte wentelen
tHtfjC^tet de verekens, dan te gbenieten fijn om-helfen, ende
finfJf^'rt™
reverkecren;endehaer-liedengbelijcktevvt-
felPe ee^'n-dachtuhhoe edel dat ghjz,ijt, ende en vviitu-
*Hnjt"!etalte feerverworpen otnu lichaem tediemn\mtter
gbelefL*Vlut^t: iridevhuhtisdeviclorie ende uwefalicheyt
kctK\m barde faken U defefoeücheyt te vinden jn moeye-
^H&bJ
i * ^in meftm t*00® k Malen . O mijnen goeden
*&*»*'■tetn? ^*
m uvn bwvarenijfe, ende die eenen leyts*
lckgheltmynderflde> keert docbaltijdt mijne oogtfen af, ddt
'n vtrrxJ^^* enfie' °P 'lat w*ini 0CS!k m§ne]iefe niet
*** kh r*' ^At ff & vreefe van mijnen Godt vveder-htmde*
hijne ^^"^chenfchijn alle eer-biedinge bervijfcop Ut
9«nden tot gbeepder tijden den$«tmet myen houden,
6 c t                    Pïa-
-ocr page 431-
4*4 DeftH.Boeck. HctXVILCaf,
Pra&ijeke om dcSiiyverheydt t* onderhouden
€me ÉÈte«- *T«nertftc'tt5Wtebt alle occaftcit'.teanttó't bat öcff" %
beat text' bolgbenbc fchnftitceergljens te paffe komt/fo°'*,
tnc iö fd)ou= inwtetoeten/bieUet jKrflckel bemint bi£ falbet in B* s
toe d occafie, gacn.^,e£0m toas 't / bat ben l£. Cnpjtanus fesb*/ °',
* ': *, nun niet En bEhoojbc langt) te blijbé in bE tegben »»oo«
jlplf" &iel)Epbt ban tyous-perfoouen. «ïnbc ben l£.:wl"'*
tier" hert/bat nwn alle neerfïkbcpt f al boen; om alle toïlV*fc
Bafil xt fatiEbanbjoutoeVis 't mogelöck/tcenemaelte f^0""^
c-onRir ^aei; is * öat öit "iet bOEuelijtk rit ia/bat mtn "nmMc
UonJ* ut,« be*tttfH9hen/b« be felbE f£er felben/e»öe *VJfa
iaP 4 ' alöec-feoifïe gefcljieben. j©aeE be toercltlijcke mcn,^w
*          sn moeté baer wiet laten boo?flaf n/bat ïtit all£É Dfl:Lt/
ïeltgieufeu bient.léant fp jnogben eens obEE-o^' tt
' oft fp in't mibbl ban foo b££l perjjtkElé mtet bóo?lf* f
jijn/banal-fukke/bie boo? gbtbucrigbe oe#ebtf,Sc|; ^j
*©obtbnicbticl}Ept getoapent 3öitMibabenterabEïP ^
ban bEn «2. J&. JF Eantifrus 2$o?gia7 bat als bP n ^inc^
bE toctElbï to as/nimmEEmEEE ecniglje biottto*11 $»,#&>
fcefoecHett/ battEsn jjapiEM feleebtaen-gbetEOtk'*''
fenbe'.
                                                         ft0^f
tien ttoeebert/b' eerfïc ap-tgfintbt gebaebtett/t^gjt
%£rbjnbEnenbBtoEber fiaen/tellcnbe/oft be ruPtE,'\(K#
bE gclafen/oft be kepers ban be folbEringe/oft tet 'u^9^
aênne}»Enbeb>aer mcbetop onfe geöachtenfouW^ flI«
jen berflrepen/ ofï to el cenighe b joebe/oft toont*t
gbefchtebenrffcnmetteE herten obee teQffëento' ^got
3Eenberben/ fQnücbaem kafïiJbcit/faRberlin!$* ^t
ba|ïen: team bier boojtoo?btb£t boetfel ba» w wf
sbCei.?, beïminbEert:3ck kafïgbc mijn liebaem/ fegb* üetl,fa
ligbenl&pofleipattlusv enbe b?engbebat o»b
btoanck.                                                  «.o***1
^eö bietben/nict foeeften ban ongbelifcfeE pet! f*04,
op eEtte funbeElinge manieEe/bemmt/e^-eett/no^ ti»«
fien tE toefEB/EttbE allegcmepnfchap/ enbe bet b«| ^
af-fntjben/oocfe ban fijne 2Siie£bt-©aber fclbe/^c|Vc{{ &
bat ben noobt^anöïEStoaEEbeEepfcbenbe/ S" v*»j$&
'$ep.ligbengljetooen3<jn teboen. «fcnbe bietom '^ii'
men fojgbcUjck toanbelt/ als men te lang!)* 'jLïrf
fpjeeckt: toaet upt komt / bat men 3flit bette tel ^
iwatto^i^pg^fttbiitbat fonöetört f*ib« ^w*''
*
-ocr page 432-
Van de Suy vcihcydt.                 405
j. ^a?bcn. !©aat al is 't / bat ons ooch be Sjepligbc»
fctttaebt jjijebrn/ banaltijbt eenen 25icf)t-@abei: tt
^tyupckcn ; nochtans arnbent fibelijck gbehecbtte
jj.e'e»^e.Böe alji ijp toech is/altefeétaaer bent te beilaV
Pcn/ e» jg u-et föuöet jjcrijtfeel/jais fccr fcbabelyck in
fch r,i bBfö«i/3KI£c ïcCicïjcpbr opliet albee neerfïifbfle
^"toenttoant beel quaebte Ijt-cft be lebtcbept gelccrt;
f **'sghetoeefï ie boosbepbt Htore fiifïee jboboma/ Eceli.jj.
^ Poe ïjm pjopijfEt/OoobErbvjE/ betfacbthcpt u an ü?oe*
enbE oberblocbichept/enee bate/enbe haeebcï öoclj* Ezech ifi.
\frf*n fefïen/ ï-et ojj bc tccckcitcn ban bc blccfebebjcke d.Bomv.
jJöe, / be biekfeE ütn öcpïtghcn ÏSonabeHtura ons j^.i.de
ll(feft.^:enEcr(len/siïclcfabcifn/EnbEoniJjofijt£löEkc profcaa
Ws?01* feck*nSbcn3heb?itpcfceit/ baer ter contrarie Cap.i7,
ftiri,E£ft£'8cfe£ Ucftie yiacht gbeboebt te toefjen 0003 ge*
Ijtb 8?,et' faittcn-fgjakcn, ^enttoecben/onüchooje* ^e teêttatt
Rtlif !Hameï wea&Erocringbenber leben:to ant be gee* ^ i>£" üi«*
h^HeUcfaj / i$ .jbefeteit/enbc boe?fieljtitb/ettbe Doet (rjicHiée
w^afime ooghen tuclbetoseït/eatoe alle b'anbete Ucï&e.
Wh °niln ft" bcbtoanck ban eenen goebcn regiKl
fy?u ^cn ^ec^cn/ emt ongherufUcbcpbt bes b«tpn/
\itt ^fnbcupt bet tocch-toefcit banbcn ghcnea biernen
i8\9cc-ft / obet-bÊnckenbEteat bn boet/ toaeubat bp
ï*aècmacc *•* Sbcefltelgcke liefbe/ en tyaeght bier niet
W * ^abierbm/qualiJck nemen bat bp eenen att*
fttjJ'11^Heeft/ jaloers toefen/ bar hp eenEn anberen
%h '^ / "fföat Üem iemanbt racbt b?acgbt. SEen s Hi
%cTLn / «rhtcbjck enbe feiibcr refecae ontfteit toefen. ■% t a<g
Wteb cn/ öcÖ«pHgbe liefbesntocct niet/banfmtt* Nepotianii
^litrfc Ua/banleekcrntjcn/bctfcbcpben giftkens/ ram* *
ftE^ RE£Hbc at»a?cufeljnebcntefepaben, ^eufeben-
Wie» e fm fl&cbepnfea/als oft top be fonben ban ben
'^nb*ï,iete!' albus beminnen/niet en faghen/foo bat
Unt s.e frjbe / ooïk fam-tgbts fchönt te beminnen. «5>tt
^ n $. ^jnonpmus,
fcjjQ 'ebEnfte pzactijke / cjtfee éctse alber bcfle toacr*
^ïeH,*1 tt8be ia / bieeotk boo? be ecbatenthepöt ban
^eie|tp?0Efti8/ eenen anberen niet Ucljtetgclt teoai*
yh^th *!1 te ^enniffen ban bcfe fonbe : toant b«
«St fecc gick-toëls/ bat men in ö« j&enctoacc
-ocr page 433-
■4*6 Den II.Boeck. Het XVH.Cap. ^
.«hV af mctt eenen anbcecn oojbcclt/ S»^^ 10^
* *
             «poflri fret tod fegbt : fcP-frttoeit »"»»«Jie ip>°
bit feesten artberenoo?fp?anck cu&ceft / o*' jUei
becröije / -We bieft tonla'in foobauigbc «w^;L,,,f#
, ecc 0!)cncfen en toojbt / boe? bat fi» tcltorc ino«» R,^
IjcpöisöcbaSfnsönrf tnctnicrafpcrlctjcpbcn^
Ten in t Ir ben ban br .©iibt-öabrts.
                    ^öft'
SSÏnee«^
SdgArttfU ui be ficIe. Biet toe birnt upt fott tmp? te &*"» t m*
timoft frijn* ttaceKfccnbeonerrirJcbf berIbcn:toflntt8-r,aB .• ^e?
£***»$! hrt bpcmam ban ben {Mpopclnirt gocnof »i ,. ,«/
&"gf tt|W? toa?bcnonberbe<StoifTcnenbatbunl oft on"? «j^j
*£M'
            Hoe beelte mm mogen fp örtfrtta ar«WiouU»r"j^tf*
men fiet/eplae»! bp nac obee af bat falckc Bern? ^
mam geflclt tooien. SIb'ï bat br fpiitemi»1"' öl &
ï.Coï.8.
toetaegücrt/ frgfjt ben ^.«poftel J?*"»"8'''°f0I,lng oo5*
. . gljceitbleefdjeten mbcrccnteiebrpr: 13 t Dar *- ïft>*f
Ma-A c. aft utocn Poet u berargljcet/ foo gljrbirbt bert w 1Bic
mL.9 b^B^afWwW^n/énbe^ecpoj^n^^frf
falaertbefckomicntoris matsen/ baifceen»^-r,„sc!i0^
■ cnbe inffnmient ban be JSoböüme ©entts te« gj^»*
ftélffcftffrfc&ilbcrt/maet ïtÖeeKt/toceö fouern f(j.,,ii
fp ert te illen niet bat bc fconftr berfcften gae f" rf gfl
niet berbaert bcfteie'üicmrt«l)?n1ibm;J^ b<-vi»"\
haclnÜn/itVéitiilXtkenöetebcbcïPnt P'W ^op*
bat be beelbé ban eenen ejfttHStWt n bnftepaej „ dW
toojben / enbc en jrjn niet belatten/ bat be üe- ^nte»
©abt aï mad)tic[j gefcijent/ entte tot be &cUtP^«flg
Matth. 15- bettoeferitoo?ben.©J^eeve 3.fu/ï»oc 161»» ljC,0fP
t«renen!»» ftaec-Iiebengljcfcpöttjebt: i©*tu^. Dftcl'
meYctj/Wt bat Ijji alle bc te erclt teint/ «^''Wöit*
üerlies hit^ce Kont gpp/o jjoc kont gb» °^"utoeJt 3*
itdtjcfle mbcbet met gocbe bogen aenfieu 'nf, (tlcr: <"*
ttenebijben jbone/bat Imns/bjarï in 'tb^^ j^
fcitjifröeijt/bttoafteptenbebebeïbcniifeaiien^ -^ o*
bic b^erin-Ramen/booVaöcf^tttoomW3"1 bf f*»!}
ïs't/ tat eéne bun te entte oitcctUjtlte ff &llöf-;'t
Bfn J^L
ban be <£&tff ene ontcertfiB't ntogeujc °mDL,ntot "P
}lerbanöint Inipfetnbacpticlj fonbe 3pn/oin p> bltPt«'
eec te teghebest/enbe op bat ben genen/ bic «» oCfoP^
èt f^mtenöefulwftet/'tfclbemetberoerten ^cï^'
-ocr page 434-
,                    VandeSuyvcrheydt.               407
^EteVoft om bat hp be konftc foube moge aenfcfjou*
boa tni5t fiJilc fielE berliefen^3icfr late i«P onttojjfelijcfe
oEc^»m/batben bupbel bacï ontrent is/ bic b' oogfoen
b^nerbic baer inkomt /bertoaerts fïiert/om in befte
Wt8m ÏJe ftelen/irte fulcks niet bertoacljten/te moghett
oJ^SPen/ cnbe hacr fijn bemin in te gtjebtn / 't toelclt
^hï ^niJonich gebectis. <Ênbe toat geboelcnbat ick
fcsth an ÖEme bic DnfDanigrje fcftilberijert maken/
fciff,ncn gcnoeclj berfïacu/al en fegghe ick anbers niet.
ben'e 'Jtoe toerekenen 5gn gecne afgobcn üeelöen/ maec
fti„ Ö^nbt ber fiele heeft boo? u gbemaeekt eenen kon*
Ss'tr" #rick/om beficlentebangijenbocjhctgefuhte:
wel c/ öat u üerflant enbekonfte hier att>crmcc|t in
UW Pni3f n*ee# »«mach / fco thoont gijp toel/ toaec
fiC| n a«t u toe bnift.^cn bfjSt felfs/en kan met in alle
W^erbeeibéecnigeonccrbacrbpptsmacthptocnfcSjt
Wh ntt~Hci,m f0UÏ3c ö* ttn fcljoonpanecl upt gebjuee
!)aa°cneen ghrbutichbertoeckfelban fijne on eerbare
ï)j(^lePbt/enöeöeteeckcnenban fijnebictonc /beo? bc
\i0 5CÖP gsyemaeckt heeft/bat beleben$h?ifti/faubeit
Hm Icbr»^iinfenconcciBaceb|outoe.l©acr'tfakc/
Jnjw'P thocmbct cnbe leetbct boo? fchübcïiicit/met toat
°ftb ^atunabct lanttoctrabcn foube konnentoojbe/
ïteu^SenïepncfinSrieofttc:{j2cfoïier-kamerfoube kon*
beCr J*°oft too?öen/en fout gijp niet met recht/aïs eené
TmCaöt,r moeten tooibcn grftraftt <Enbc toaer't batgbp
^tcfc » bf ^ewfec öeöjccft/cn foube men u niet als eené
fic(t h 'c!)êberljaubcn^'önöe nu/en toe et ghpniet bt.
^b» v? ljt,PS en het kaflcpl is ban utoen ^alichmaket/
^fen ^eIbc alt,er Hranckiïeisbanbejjjbebacr fpi
Hl te»?'1* is mct het tolccfch i <&n toeet ghn niet bat fttt
<n'ftf IrüCl ^obs is5a" 3ÖP befe fchanbclijcfce beelbctt
^Sa
         aec emtbieecktbebekojingebcsbupbels/
*ht jJl felfs tnist boet het to ere ban befen boofen bftat
^ttiEUto3E konfte enbebernuftftept.3!tU en totllehicr
n «Ue* bei'^luÖglien/ te bermanen / bat men hetlefcn
^bc bc ^rfaaee bingen in aller manieren moet feboutoe/
* *nth. U3"3'EricÖEP* mPct temen cnbe uebtoingot.
tten m b*sem SÖP te toeten / bat gbp fonber fonbe
h enu» ^r° 03Öt baen i «aualijtk fullen be bienaers ban
n^biiftlt,c bp öe ^epbenen goct biuben/enbc fai bit
-'"Renen toel-beijagöettJ jdaer gÖP fult mp boo?
$C4                       ant*
-ocr page 435-
ïo8 DenlI.Boeck. HetXVIII.Gap.             ,
anttocrojbe gljeben/üat gijp foeröt bekonfle »an "" it^
fpjeiicuti}eribt/enöe ont u frUieitinïjerfcïjcntscrtf*. ^
oefftfitcmmaettoiftghu bwboojutacgsebemsu ,«tf'
enöc fjclè bctlicfcn v eUp toilt keten toel fp??hert Wjj:
tmalijcfc enbe onjjlïtfctjicktrlyck lebcn ;.oft ora i.lw _^t
feggïjen quaiijck fnjeken/enöe qnaltjck lebem w*^ üfli
fcc cbeebïoeöicftcnbt ban ijct gtjene baeu &ct ÜCr£ ^
af is feacc fpjeeckt men gheerne af. ^rt&etotfl0?j0
teajöfit fetfe faken gijekfen /ban om itaherbant u ^
tfi öeaeilc'Uimïie op bat het faube fctjjprë bat n*?11 L ^\
ren ia entre toel-fpjckenbe tn betgenc bat öe ko»r» .f,
mimtnt aeit-gart/enbe ootk Sat men menieftma* rLtf
ceffent ia inöen toinkel ban alöeulép ü£?osilfnr:lltK,|jf
Ijjcka op bat menben.kofielijckcn tijtonmttteljkHy Sflt
mogften bceflutfien/enbe bat hier itasi bed "V !,#f
berïojcn gaen.^cjt lartftenop ba» ut t mibbé ba" 5 ^
ïieben foabe gebonben tooisen ben boijbclikkeit "'q^u
ban be fupberhcnbt/als men ban baee betbjeben ^^t
booi onnutte cnbe oneetbare tooojben / &*K iiE'.röt(
ban alle tesmicöepbt/ ben j&one ban eenc JiKa9«fB'
Sef)kt-Ghebede\ens-                    ^
yfalm.118. r^Oot-fteecktraijn vleei'chraetHvvevrecfc.vTant van
oordeclen hebickgiKvrceft.                            , ^ijsi
Pfalm.37. Heerevoor u is alle de bcgheme mijns herren > c;l
(lichten en is root u niet verbotgheu.
Het XVIII. CAPiTTEt-
Meditatie van de Seeghbaerheydt.
         ^
3&sfeeg\ia«»
r)<®IttOamelijcl« f&eafjbaeïijepöt / ijclp* öJ:tD*
bejbt tó feec löcfos naer Ijet gfjeboelen ürm alle ttm|c»'| ^>t
sJwraw gïjetujïiüjgpöt cnöe gïjefcötcfttljepöt: Sliet? ü"'t^
öat §ï)p zenigfjm öüoiöt-qancU nnltöocn / «j* ^
I)iet op vöpdöcU/ enöe aen bcetót öe felö* "*eLf■
ueev*|UtJjcpö.t/e$iöe meötteect Ijier öiclt-toö1*' r'iirf
nevoor.flellingbe der fUetfe , fal foefelt tl te L,rtjjf'
in ©eötg tegeM»oo?ötcfiept/al0 oftgOP eei!!t#'
gefeïjapen toaert/ müzmitlwm met alle (*>»' ^
maten ontfangen Ijaöt/op öat gijp öe felM
te, r/
«Soötjïfont mogijen gebjupcKen/enöe öat fp y' f j)'
öm mogen inefen üjapenenjöimenöe t«» &e bL^''
-
-ocr page 436-
VandeSecghbaerhcydt.             489
SjlBt/ niet tot öe öoogljepöt/ gïjelötU öen 3Spo|tel Rom.*.
mtuiit.
b»'PoiTlt BemercUtöatöefeegpaetfjepöt eeneiBattefKsa
iï "Suilt tas/ öe tOelcfte öe eetliuKgept/ enöe fjct wel iwïW» i#
K'Un alletoenngijen öes licQaeme onöet-güutï ^£'
öh» r befonöetlijc ut öe teerton!" öie men met ö'oc-: 4ttwl m?.
hhnPlacl)tteöoen/atijtnemcnöeopöenpctfoon/
hufMe/enietööt: mm mias-öoet Dier tegljenöooj
L">ttp£/ oen» bjoot-ötontlten enöe öooï gemaeclue
Mll'll^m;bemcttl«/ööer-loopcttöe utoe tnetclven/
t{, aileöe roeringöen enöe lietoeginciljen utoeg U-
tèrri. s Öte,; na/ enöe nae Ijet upMoüfettöan Ijate
^«UKien/gïjepajl5ün> oft öe tijpicuepöt / ooötmoe* mm in
Of:JePi>t/ ©oötuititljttcïjepöt giet in upt fcijgnem fejebaeöjei
'tiittt^ °°3en öftenöeltjrtt / enöe niet |iuet en jtaë/ SS
fór*^ É»öe üevtoaetts ötaegéöe/met al té K£
ht* .?P"ggeije6m: taant öefe öetfaecltt öetti&eece:
Jjft/ nEï>et*it»aett0 üupttenöe/ ntetlicïjtöeerötcDltje
«Püm wsettöe &ecraaect0 gljeö?aept töoiöen /öe
«ettfc'ttttatelijcfi gljefloten -, ten laetjten Ijet gljeljeel
Wuh? - falS^öen ganc/toaet in öetti.2tmb?ofius Lib.i. of£«.
'^tui* ?ttePtfegIjt gïjelegen te .toefen / enöe een teec* t?. & lo.
^xr.zan tme
tniocnömlje tfiïte öeas £erten/moet
Ten L^Pelgejn enöe eenüouöicljepöt öetfaemt toe*
^n w, Uleeöetg tepn/öe ganöen moctcnitil geljow?
■Ift bft?^cn > ö* llemme ntet al te (til / ggeb?oken/. £«flBme»
nifth^-acljtitfj /maet-foet/cnöet'famen eentgije ^ »« w
töett'f/ö^ïÖepötöeïjouöenöe^öefpjaKe fonöertie* '^M*
loet ^^^famttö/öMcnöelöcU enöe (iihutant een
*e" tos??öt waetUt öuK-mgïss öeel ti|ienöen/ enöe Ecciu.
Öiften 1* Nipt ötttotjlö Ijiet meet toe/ öan gcoote
F Vla^r 510* öen^.3(lmtJ?ofin8i fegfjt op eene aitöe*
lDnöecie' öatmoefpjalte/ tlaer/flmpel /open enöe
}?%uvjmtoegen 5p/met alle öegelgcljept enöe |ta-
5^oilhsM'-ttwt SDeöepnjt.llö gijp mettemant met
^öft m "'e* oüet een en ftont ItomS/öat göp niet en
ü1 **ntwc?ifle gtafcijap/öatgijp niemanten öcc*
9l»aoe ({r^Ptttetfiept/ niemant en onöemtljt me*
2?v' aeK^,,®tt"e ™en fattöe niet fconnen feggen/
n^tüt ^/ocs öat ÖEfe öinaen Ijelpl tot öe öeugljt/
» mmenötge öeveeninge öeö öettf .11 i)iet
«t 5
                   Ötent
-ocr page 437-
4io DcnII.Boedc.HetXVIII.Cap,
jpumm öift oörtt öe öcugljt öe tweltfte belpt om alle ööö*^
»ito*anijê, ettöelOcHènjen te matigen/ tóaer af J>eneta a^
Ssnces.
maniere ba eenicbecrlQclunbeöegehjcUD^'^
gelijclt men ootft eenictj fpel öeugïjöelijeft ^rlM
„.           b?n»cltenf Jföen moet Ijicr noebtans gaöe f"1*},; jti
pier. eP.«, ^ i^^mbiofiuïï/önt top gdjeel betatcooiti«*» v
c-M' b?eR* Dan alle öe öengïjöê als öoo? eene ö«a|&
pe.©acrom o Keltgteuö/getRen enöegabüet*y^j
ban eenen anöeren begertït te tooien ,'lact öa»u sllt
Tob.i. öe twetelDtltjtke perfoonen / timen perfoon &ƒ *'(0lti
mie «bejlaöicbem.la ootft «srolüaö mojöt y1*1^
gbepïefctt/om öat ïju nietftinöeracbwJj0 SlJc
, ,.., möeeft/algljpnotljjom&wais.-
             ,/ , *tft
toJK Het - p°^- »«nevcftt Doe n«tf elffcft M***
IK- öeugbtgeoeffent moet mejöen Ccn ect|ïeii/oJ«* ^
i&sö^üo ter liitlthcpt ban öe on-manierUjcfebepÖt/öe ^,0
ö'aogê ban alle öie Ijaer aenflen mtsijacgïlt/ö^ti
ï)fa--en-tesen;öereeg!jbaeil)eut/ecnm ieg^yLfj}
l&i*t trec&t/omljtmte beminné.ècntlueeöé/ööO^■. .,$
*
y öatfeöanöen^^ïjeeilfecvberifpttmïöt.^^it/
öen |3ïopljeetfegi)t:<3m bat öe öocïjteré öatt & $
ö?sclj2t)cn 5ön gciutc{ï/e«be ijcbbl pmanp^*' &
Prov *
nmn w»t-neiMien Hals / öacrS beeft öen v^^p
''
lutne gemaeelu öcn top batvs booftss. en öe"/J,(et
rmman:<Sen aföallcnöe menftlj /öie met •©ö<» #tp
obct'een en bomt/een onnut ma gaet met wttf "jjft
feeetöen monöt/ijp tmntKt metöe oogben/w VL$
met öen boete/met öen bingevfpjeecltt W %*«#
10 't öat one foo öitmijls op bcrfcbepöett Pla?|L piti'
fcCor.4-
feeqljöaerbept aengep?efen men/en op öat an* wi-
lgen cerlöcR/en met gocöc manieren onöer ony a\)t
Ben mogen gefï5)ieöen.©bje manierlncbbep,1 <'ftjt
,. , öen 3tpoltel/5P Kennelücft alle menfcIjen.^^Dl
Match.}. ^aucbmaKer fegljfcHaet u litljt alfoo ftï)mte'"; fp
öe menftljen /op öat fp ficn mogen urne S1-^0,^ *£<
ften/eft qlojifitepen urnen baöer/btcinöcbemE'.(jj*
jSemercKt ten öeröcn öat eenen mijfen en w0^*'t'iii'
tigett menfeij /bier npt ooiöeelt/ ba fjet get« %#
fcenöwö i&jtom uut öeti geftcljt? toojt «^SJfiiw
<
-ocr page 438-
■ Van de 'Seeglibacrheyclt.              4ïr
{3«u/ enöe öat ijsbot tie?s ücïKicntö /en" bet latcljé Eccli,,.
i5tanöen/enbebengattcft öeg menfcljöentottötge u.i.offic
fi?,u betn.ttBant/i0?t bp aïöien fegQt öen <Mmb?°' ©cwan»
B*/&at He toetnnrte öet ïcöen W /gelip-ft cent fwcce set u*»>
È?meöerf»lmvM ihacfimaimctmötffcflom/ £**#
5filntö öe itytiwenöme leöenen gualmK gtman»it }lüMt
3'lc Rennen geben /öat ijet Sjctte oocK ongcftojc&t
C' Walfltft gemamevt W.uaaei; upt ben !^<©ie= NariaM-
ft&u» «astansnuw lanqïj ban teuojm fwoifept
Cl1 / öatöen afbaUWjeit lultamw / öe gïjeïjeeïe
ree?ïlöt rtïjnöcIiijcftfolibc3iin. *»a« leert/ bat De
tePJtöaetljept/met «ijeöepnft en moet tncfen/inaer
K?* öm f. cUama* fegtjt/moet komen tipt bet t.^i?*.
C|bjte/bemercft?be öat <öobt onfen ©aöer/enöe a.i.ad j.
t^al-ommebpoiWW'
               . r <Ae^
55 tooit bat be menfcljf meet onjUrljt als ö'on* gg^
't ih'[^UjcKijeiit/öat biet en - tegen ootU met en i& I
bc <J5oöt-
ty&rr *^ menffljen foo fcet bcrtuccUt tot De «©obt- to3Utt)£ttj)«st»
ö^bept als be feegbbaertjept enöe maniertnc»
hiönVJjm-geficn Dat ö'erempelen trafcen/ öaei; De
lWtl Walgen eens bertt>ecKetu<®clj boe pioftjte»
lbo hls !* albas met Den ft, ƒ rancifcuu te pieüiKen'
huh ^*cOetgeefsbeelmooiöengebiupcttt/ore
öirPn^o^tUf/enöefijnequaDemaniei-cnHgenetip
9'*fL*ö«fttncöewmbeöccft. ftieronus't öat Den bPeti,
rciKRi, J*el /oe biouitien öecmaent / Datfe öeo| yaw>
WtS^ïjcpt/cftmanictlöcljeptcöe»elc8c toatjj»
^ehT^-betegenmooibitfïept^oöto^jaremansi/
'?tt'H-?0?06»nietengelüoben/foubenbeReetem
S ft «tlJ* maer/öat De menfcljen/ met be tnelcKe &»*(&&
Jcii & SSWöjnw anjatimattngns berUcert>c/bele> w«**££
$lt&*i
öatfc meer öoozfönc gtitteïjttge man»» *£*jg£
^n&*Ejwtmaebichept bcueertltriertjen/en bem »g^.
ScJÏ 'ïatt«» o«faï« ban fijne mitaKelf: mantma ^ .
1% rt«e bcjïanbtge öcugïjöen /en (tan gcenc b|iet=
Nfiue/,oc9tas bet meejle goeöt w/'t meïeft Den
^%i/l'ouïle mogrjen toe-ftönwn/gaellflen. Vtn
* ƒ»«h.imttcftt öatae ncOtbeerbtïiije manieren/
lfameje^^ösn / afjetijeft biefgï»l8cKsf De guaöe
*afttto«S?etemB«t. ftierom regDt alöus/ Den i|, ^m
^♦Hattons/onssbegebitot fcegDöacrljeptt hum*
tornt
-ocr page 439-
4U DenïI.Boeek. HctXVIH.Cap,          {|f, (^
tnantönfefiele/ötetbOjtgïjelSc^                    ^
gïjeu/ enöe fulcfc* al.c fP wvftl alfufcft ee.y e„ ^,
enbeg^öaeute tretfttfp eortuiein ?%» Xi< JN
öatoctKalleöegenepgijehjtWKben/tö toa nj fc
ö'ujitteMbtge tuevcRë bcömmgljt/ ö^SSSfé4! Öfl
^abc« t«t iJet ttjelcftoöcft ücïjtelgift enöefonöcv mgP^jjW
o» -ntawcr- fC[]tet,Cen öüföen/ bemeret batfonöer beie" (tfli
M4M* KSSitSöe eobtörucüticljepötgjntfJW
Bljtijeel te met gaeti gljeujc&een ö«0« fieiife
gaten i 0/al batten tn belloten W/uP^w&c{, / al «f,
pen/bat b' on-manterlöcROepöt ben nu gJ \ ^i
Öli mbm goeöt/ten mmpeii a^rt;^a^
fonet tó/of t eenigye blecfte ïjeeft/bat en ijjgetfj
StacUcljmetöP~g^
aeMijename offeranbe. ©e ^««J^fcitsJ,
manieren ftan fomtgötg WIW» &^É
mftn
/tnbengïjenen / öte <ïf^öjfl&tf
maet immermeer tn eenen öte ö^°«"&&$
!S £- Wen laettien/ ts't öat gêp eenen■ «^V^
LSS bemcrcfttöe ntanierlócWöt;6an 6e »fttti,
*s F 5 fclje menfcljen/biemer*WW™*?Xwi%
metmerbermaent/oftcnöet-^
err, «nöe ijoe groote ff sJ»
atOtcr-öeeï bat ytev upt ftomt, ,««00^7!
©e *«& Het 4.point ©emerctu be■ fl«»«^!fSm*$
tj$cfagi> ötge cfibeifatte
ftan «Itue fVen^S,t vvfo,
mtm. feo binnen al* bupti öen Ijuyfe;befgeln^ [tög
baonfen fer L ^„r,* maml Ettbe 6att Ö'flltbete U^ïjjf ïltf/rf
^.™e*oocftberfjaeUbanbctt%l^
r;feSÊ"»litmmtnmmfö»öerv*e|ene,^ey ^
se» &&& öoül»tfltt| r»m allem ban ben ^^^"„ftiïott1',
feaht/batö'2lP01ïeïen niet fco feer S HiebbÊ/jfr
melc meell nptftiieentn K^*?* ^
niereöanöoen/ enbefeegljbaergef. ï
Wonber maclj öemertUenöanöen
-ocr page 440-
v               VandeSeeghbaerheydf.               41$
E.^atctartl) 31b?aljam/bienocl)tan0ljet geloof
# «tbe bjeeöt berbiefibt beeft.
wspoinc- a&emercKt bat gijn eenen tempel bes $f<« nu*
f«öflu«5öt/
mDe getöteen graf/ het toelttt ontwü' ^mu&
ffi* feÖ8&<M>?öeBto2ieu0ft toefcii/ aengïjefttn/bat jmuu carat.
1!mp^° wentc fi-mael beelacljticlj 531 ban 11| Mi' üü« 11.
üj»*!!1 ö^s Zeeven. Cen troeeben / öat alle uroe Ut»
iwj am <©oöttoe-geepgft3ön/fooöat gftubaer
H^9,»««e macht en ljebt.t|ier am is't/bat ben 9.
^Ubj>'tm«S fijne bjoeberss aenfpie^beifegDtt^us Aug. fan.
ktiïu-bziiï.
metföne fieuligeöiccfe/enbe ftet toel adfhtï.m
Wh»
öe«nDe/ öetöelcftebc machtontfanghen £t«».
^fiiim iil
öm r°»E ^tiiw uptben hemel te tret&ê/
Ww
öm %#* met m fPjeUê 5 enbe öat be han*
%im Pleite gheberbetuio?ben met het Moet bart
Wpm oufm <£altch-maftcr/n!et befmcurt enbe
L^ti>= r
m JïJ0;söm &00*'* ülocöi berjbnbe , Cen
^c»
tet/ Ö w bat niet aüe? be ftele €>obt en moef
'Hoet h
maet öat 00(* !)ct Ktfjaem mcbe-biagheut
öWri^öfvjleïömgïjc ban enfen !|eere 1 e s v s.ööo?
J»p Oa t x
KtE wanterm enbe bao? be feeghbaerljept/
«oitfe ,*« i^eere gbdobet wejbeban een gejïabirö pfaim.j*
tyatth f70£i? !Jft alber-laetjte aenfchont alle be Itt-
Nnht, lj?i<lt u{w3 £altcjfi-ma&er0/ boo? u boo?»
r'b /!*
enöe fPlèecftt ben $eere aen / enbe öjaeqht
ïïl» b«?» *
ÖEm öac*toe ehcbjocht beeft * enbe ghu
r* «t ,*8n/ö*lt ÖEt
is Shenjeejï/bat gfjjj fiëm met
»!»vu ln ^ bQfonöer foubt loben enbe p?ufm/gelg«
j "JEtftjne icöeKenjJ berloiï heeft.
^c vermaninghcn van den $. P. Ignatius acn-
&aende ^ verderen met fe mcnfchen.
,. b?i J^m/iju gaf nefen raebt / batmen alïeRtï*
2*btx: £ '^fcïjoutom / enbe hu belgbbe / bat \j»
*^tii»F-c ïitttl
maer eenen trap ban bolmaecftt«
etr«ieivmen «ben naejïenfonber öefe faute / ba»
f. wïLm.tcaï>?^/mct befe.
S^io^^w/öat men eenen ieaöelöcRenfoubt
^ö^j •'ïnant bvier niet foo feojteftj 1H en 10/bat be
**Hefci!2r li^ö£ / af« "ie eens geqnet|t i0/fötibe
"BWftfó.^tjt&e öatmen gtrvom öerbulbe*
-ocr page 441-
41+         HetlLBoeck. tfet*Vffi.fc£ ^
fftcft alle tegljmfpiafte fouöe moeten igWMM'
Scffils«MA* enöeonnuttepiopooten. ftffïIr
niienma*/enöeaföDieneensgïjeitcltttta^/i ^m
twmW l ™
'«en Den felben tgbt o*»"? V
«eetilttlieuDtrouöeööoi-ftomen. «.^rtcijtf"/
CeSSSm/ ïju fegnt/öat mcnfoo öo«nj/
hpiioüibê te toefen in'tfpjeften al£ «ft al ne• b£,0
Sffif5$ffin* moeten in't openbaer W*y
S ï föen öat men luttel moppen mj&;
hnTuclten/ enöe befelbe ti-agfieltjcft t>oo|» ÜU'
SSn^öatmenWcöuimclj beboet;te»»
SlanoWDaelban anöew faen-ljoojcn-^
ietS/ÖPöemaenöc/öat .menO'»*»?;
MmHmi .«uSuöeöoeBljeiinaeDen aetDtban eenen Dlf
ban ar<fcn
tuetteutcBOC
SSSÏÏS öijant m-iluppt met net gO «V
iSSntettoïmbeïjooit/enöegaetupt.m«<•» 'frtf
pel! tegen oen aect Pan Den genen j>eftP J», §
jirrhtttt- ia fïP geeft Dcmgoeöegeöatl)tenBu /E,j*
S nD Daesna gijeeft bp ijem m™?$M
Sten aoet te 5ün5en ött geöaen 5önW« „^
met ietföne/Dati{$/uuï«BStïjetquaeitep»g (i\V
KSeftPerlagïjt.Jtlöu0beljoojetiittP«* 0^
ïn onfen eben-nae|len ijet goct te pnjfen / e»u
a?r al foeteïgtft bet quaeöt te berü«ece». «
een febenften /Dat men nopt af en w«w^ ti?^^
Den /Pannen gbenen/Dte menifoctKittot B^J^i.
ben Uem latenöe beDioeft oft quaïgeft « »i * ^
ïen at!it|K/öat men Ijem foo beel/atë o™ f p
niiï
f banUen toe-laet/boege möe te göem>t/
nte aen eenen anöewn / op Dat men alf*0 D ,
eenen-iegnelijcften bol-Doe.
         ^„«titttfh
imnegfjenltm / Dat men met mg«J«J,*ƒ
IiooaOfte en immme/ ntaev aUenglj^Uen^^^
foo eenen anberen foetelgtft mafte te beroof ^
1 eentbieniten/ öat menljcm boeglie/ n»^J
-ocr page 442-
j,                    Van de Seeghbaerhèydt.             415
fj^npotmet eenen engï)«t fjalss ueel t'famctt
&a'ie.toittm qijietcn / oefen fouöe eer |to?ten lt>m
5 w»-Bijictcn.
tth.Eu flïÉ/$j|i reciüttvDat men ijem nm\\t t»acD» tf3""" «**'
«nhi- *lnonö ö£fe twtiolticntït fautè"niet bemetctgffiï*
ttoS^ftemalsi sijM/ofeetffaetin eten enöeö?meUe7 01^r &»?
h>\
Trcc m banfp?efien/öie be fafcen grootec maltcn naeitau
tf ,'y ï» en 3tjn / gnoe met öe maevTjept niet Wel ober
sin,. lttomejt;oot ttJOMöé/öietjöcl entunjiitfj 5ön/
UbEhee,uB!)e ünmamèrlijebeöen in'troet'f fgnöec'
bt[i> \: toamfooöamgiie ömgijen/ gtjcltjclifc fcïja*
Wi u 3^n itniit ötletten Ijet gocöt gijeboeien öat
litfh.,an°»s|j£cft i aif&oberminöetenfp oocli öe
i^L,' «101 bc affectie / öte men 0210 föuöe mogijm
^tfrt* ^usi ïw^cpfeïjte ijp inöen upt-romöigeh
fctat [,J ; «ne betamelijrKc ctf)c|ïeltemfle cnöe eene
is 01,, s£ Q»JElÖtK-6ojmitIjepöt/mcUh; een teetfteu
Hlöe in-iumöiglie gijeiieltemffeöesf ijkten.
eQc,om de fèeghbaerheydt,endc eene lieyliglie
-^
           converlatie cc verkrijghen.
\yA™er~minnelij<kftenls.s v,die ter oorfake van de o«-
manieren, cnde roeringhen mijnder leden,itt
JWt e lt~niatenfeergrou\\>elijcli,gept}night hebt gheVeeeft;
tycdt 1 ^ratte^ dooruWe feegbbaerbeydt, dat khjd-ómmt
^'e/CL '^"^y Wie dat ükben , endebet goèdt exempel, het
r^4» my ^tsr m gl]egheven hebt, ep dat om mijnen
to4e * ^» naem ntct gbelajicrt en Worde. Het is Wel Rom.jt.
teghe'n *ttcKeene andere Wet in m§ne leden vinde,firijdende
^ de e,?eetm'ftfsverftandtK maer ickj die mijne leden
nietire dtfnm atn de fanden, Waer-omenftlickjefelve
*(5i>ie0 ^eniottiendienftvandegberecbtkhcydt? Is t dat Matth.5.
bheaA itny wrargbertyoft mijnebandt,gbyghebiet my de
*totticie.tëen> "ï&tvan my te Worpen: boe veel te meer
fyrhty'iie leden dwinghen met de Wetten van defeegh-
5£*^*'
** Hhel ^ 'ckjnet en verarghere eene van de kjeyne, die xasta m oufc
v**nt»rVen-!' bkjn Wille, noch door Jpijfe,oft door mijne msu^e^*s
> ■•ƒ» roetmfbender kdmtsmandt bederven van de ^mm-'
ebene
-ocr page 443-
4ië DcnlLBoeck. Het XVIII.CapS.
, jjkène daerghy voor gbefiorven «at: maer ick. [dlmet ü. n...
Apoftel in iMe Goddêjcke tegben -Woordicheydt [e$$l'■'
tit dat mijn-eten
, mijnen ganc\> mijne kkedtngbe, op »}t! "
handel mijnen broeder verarghert
, icl^fal fflj bier af "
iCor.S.
emWitheydtonthouden, opdatickjikmandt tnvgfti& ^
ep datonfindienfimet veracht en Worde; éder ^f..^,
ghcne,diemyfien[ullen
, uWen naemmoghtn ghebenedf
ïhilip.i. endefeggbeh: Siet.ditishitfadt, hit \Xh!ikjlen ÈeeregM'
tiedijdtlkcft. Wantghy hebt onsghcftelt, opddtwy \°
tnoglienWefen[onderklachte
, ende fimpclekiiidereti «\ ,
on-berijpelijt%,in t midden der qu4der;ende verkeerde^
i. Tw4- op dat Wy [ouden inoghen We[en een exempel dergbdoóv 0
in'tWoordt, in Wandelingbe, inUefde, in tgbelooM%*'lp
verheydt,op datuWenvm'dt-ganikeetun-iegtieltfckl*^' ^
tijek^y
, ende on[e conver[attegoedt zy, op dat[e in bet% ^
daerfy ons in tafleren
, fiende onfe goede Werchen, '<"\u
enfin Godt in den dach van de befiéekinghe. lcky?tte Jl
^
het Hiet gbenoëcb en is, dat ickjny van de grofm[°n^i ^
lacob. j, bmde.VVant hier vraeghtfier Wel den beylighen Apoj(lt .ff
bus, [eggnende: Wie jjfer Wijs ende gheleert inderU~lt * L
dat dkthoone uyt fijne goede WdndelingbefijnWerck.' 0
i.Pctri z.
[aechtmoedubeydtderWijsbeydt. Want aldus is't den ^
■ Godts, datghy Weldoende, fiommaec'enfultderPtt- _^
Matth.j. men[chenontWetentheydt;ende dat uluhtal-foo lichtev" ^0j
men[chen,op datfi aen -fiende on[e goede Werck^i,[otl^c ^
ghen loven ende dancken u on[en Vader, die in de henwe
endeWordtghebenedijdt ttldeteeuWicbeydt, Amen.
Fra&ijcke om cene Seeghkaerheyclt oet
manieren te verkrijghen.                ,^
TV«eïfte/te letten op alle bt fatttert/be toeïcfee^ ^
^ elck Ut boen/enbe tjkc op ons oock bcb?a0clljj£iH
bccc.lö?'.in|)ethanqualijtkghertljiebftt/öaim^^'v0V ^
itact be tcgïjelen bet feegtjbaecbepbt foube k°^i«\)ef G,
ghen/ 't en yo fake bat men ban anöerc gabe goe» ^p q
too?be.^iet boo? fien top gefchtebenbat m'ett »' °^ &
tooóibicl»epbtba>t anbeïc mtrtfcben meet geöaw' F
-ocr page 444-
t,<             VandeSeeghbaerheydt.              '^rf
t0 'ep8bbacrljepbt t'onber-ftouben / ban eibers: bit re* jaatfflstö
jjj^^anbeert nottjtansben ^.25onabenturaneerfie*°u*a,k?'
h?a»h bat een' 'ESheIörfc ^m in fulcfeer boeghen foubc jjjjÏÏI^f
'8ckh a,}Ee«3iJ«bc/ ootl« befloteninfijn Itamer/ghe* ^tt onlww
bEn ö? öoet als öp bp b'anbere is.H&mt bob? bien bat tisuQavi
Qe^Öcïtcnbicalbusboet/ Ikljteltjcfeer hontt toteene
^citQ°nte ban feeghbaer te jim/geraecfó oocft bes-ghc*
kejJIJ wthtelijcftcrtot een bol maetUt gebebt/ enbetot
""Pt oh kerfielen/ teaer toe een groot belnfcl 3i»n be
^tÖc(lo?te ertbe on-ghetcgbelbe manieren ban boen;
fti),.5t,:bcebe/ telefên eeftigheboechenbieljïcr af gbe*
*ieuK.n 5^n/ SÖeltjcK ban ben $.2&onabetttura totbe
aii8,™Eïingf oft i&obitien/als oocfc ban anberr.i©ant
h^! falje bat b upt-toenbigftc fceghbarrhepbt; 't en 33
^"^fpfpntpiupt het accoo?t ban b'anbere beughV
9iQot,et ïa»0& en f al bljjben (iarn / fp is nocijtans eerë
8bw, &u!» tot be beugtjbtVettbe bet gljcne bat in t be*
f%l '•ttetfbjaricljepbt/ enbe teghenbe nature gtje*
vwofljt allenghfiiensUc|jt enbegfaenuecöelt}cfe.
"tw                 Scbiet-GhebedekettSo
Laetn>aB'erIiJc!tIleydt ZJ kennelijck allemenleken.'          Pliilip'p.-g
ïe0 u"chtalfoofchijncn voor de menlch.én> op darfjr Mat(b^<
^°ghen uwe goede wercken.
Het XIX. Ca pit Ti ij
cditatic om fijnen tijdt wel gade te ffaes#
J^SjÖcft gfjp ftonöt uemcrcHcn bat in De $eï}eeU
t,S\
&iL aUe Wngöoi op fijnen tgbt/ met mate/
«f, °ocbV» Brtntcöte göelielt *ön/aIfooöeöaojb*n
ik11? hwf SSzfeftieben in Den menfeg/ Den sneïc&m
fthöfte K !eïneEclöt ig / enbebie op tiet aïö«-ne«r*
*)"%clfH c,ntöbt&elbett0o?be te bejtcben/ enbe
lin %«ÏÏrctoenmct <*« öe öeeto &# feliS* / nare
W)e h,»'Jen cnbe regerett.ïtet fcjefef* eene fonbet*
ïC*** «p,!S/öiEn«tibétotbe <0obtbjiiiötirS>epbt,
ïffltl ten.' £"**• *»'/&«/! *': Öem ïaten booMtaen te
CBjJea. ^I50uöeniiffe/enbe bemewfeen fïoe baifeüé
^tl"^ faw" kP saen/ foo bat - Kien naer $enm
P4                     P*
-ocr page 445-
"aiS DenlI.Boéck. Het XIX.Gaf.           .
m tojtDept Het i.point. 25emcrc«t ten eerflen/ljoe onffft^L,!
taöeaïtjty bea 'gütbaii onsietoen is/ en Ijoeftojt/iS't^z.nt
te"f*fa feltoeii tersljelehen too?bt met be langH-buet*1 ^
S^ eeutofcöeptot« (Centtocrben / bat top alle oocjij ;t.
Mtrïten/ oft een ceutoi?H gljsïDic^teDan $°Vzega(
toeluanptjncbergabcr en.j&am betoer&entfe* ^
ïuelijcU Pergólöctt fullen toojöcn / tube be v>*L($
(oorftbie hiepnjön) in be Pcröocmbe wH*0,^
Kïïcfivaft.aeaberbeiVfloegi-ootelijcMbata^'" «t
fcften befet toerelbttoaev-uemrn begöriïScU Ltf
ban Haten hoop - Haubcl acn te rechten / uall!>ii#
«Hetont te beneerftigHen j Hoe batfe'S roe^*,tf'
toioecö in be ïocctf3!)u / ben bacH in atbeptoeni» ^
Bjengen/rcpfniotiet jee/ enbe oocftljaer l£yrL&#
pen. 23emevcKt ten toerben/bat ben ttjbt Uf l0fjt.
(telncHfic isuan al batter in be toerelbt g&^j^l'
toojöt /enbe niet te Her-Halen en is % msttlWt t$
ivm, &£ sTjelijcfe ben ^.SSernaröuS feer toel feffftt J«pa^t;
sthoi. toojbt niet ftolïelgtfter «Hetoonb'en ban öen iy.^
:©atftap.dyc tnbe Daêc en iSniet batnebenS-baecnj* «•'"^Jifli/
Md^ afÖl too?öt.^ebasöra gaen tooo?-ftp^n^gV
Wier. ta^n cn&e be jaren onfer falicHepbt ;tn&c öaer £,\'nia11*
gytat&t* maubt bie fjicr eens op bencht/ bacr en i? "f, «ït»*
brc Hem behfaecjHt bat ben bacu, toerlojen l"J,et(&
niemermeer toeber om ftecren en faï. I^Vl..-. S*
eocft toaer om bat ben felsen foo ftofteïtifli l£ fatf
reben is/ om bat top öaer boojallebinöy' f$?
Men towmen / snbe fonber ben felücn niet UP1
t pcii
ten en nonnen. ga bat meer iS/aï toaer W °?vt\\i
menfcft be gljeHeele toerelbt foube toülcn 8'^ &«
om ben tobt ban fnn ïebe" te ucrïang^n *l Wjv
öoobt gHeftomcn is/ cnöe battooo? eenen o^ef'
&tich/Hpcnfoube3tfemenocHtanénittltonnE' ^f
êh(itrifiinscUri>gen. ©emcrchtbittoe!4?oegïooteïS** ^
u^tt>öt0 fat gnw fonbenbc berbocmbe enbe ootït be S"e;t«D#
SffigSS ï*Ótie atftten/ toaer't fane batfe nocH «"ffijp^
.nu^ftt»»- tcnlebéfl i ö'eerfïe op batfe befaftc!j*pbt/ b a" fl
op batfe meerbtr gïo?ie foubsn mogen townw*^
Dier om is't batb'eeutoigHe 3©t)fHept to^^o?'
Zvc          fegHt: <*Mi Ijabbe gpp't oocft beftent / *»?fot&l
Iac'I9# toaer in toefen utoen bacïj / bie tot uW««W JJJ tf
©cH oft ben menfcïjr ftenbc Hoe grootelflcbP v^p
in bit lebenbc soebtten enbe rncftöomnif11 ^w*
-ocr page 446-
J.            Vari fijnen tijcltgade te flaetk           4*9'
»h/^an berroecröer en! €nbe ijs fjet ïüonber * acn-
tmu ' 0ilt öe *fepöenfctte pjüofopben ban ben
be Ml-Inlenen gijeboelen gljegabt Ijeböen; onber
téu „clcïlc ^c"o fee ♦ Jatter niet en toa£ bat zeno.
>no<-?en^Ö meer gnebwcK aïtföentnbt tSnbt'Q&c* Democtfs
hans,ttu^J ®at.l)et Kofteinenfïe bat men berltefen tus.
^uj~a#bentijbt. €nbe nïbu# fpjeeent genera j Sencea,
tottrt -08* aI ü"^ ïücift/ neemtu felbentoeltoaer.
W^apjoftjte/enbc fpaert ïucï utoê ti)bt. 3©ant
.wLx°?öt tjier gljebonben bie ben tijbt in fulcnet
hut l m Ö°uöt/ a\# Ijet berjoojbt,* ©nö aber-Icgljt
tjet bUöp utoentnbt fult beficben / boebat gijp
toae?°ff£l!KKfte bat gBp Ijebt / fnït gljebiuprncu/
^o&h ï-öe ööt 6ÖP 01t fult bermangijeïm / faT't
Hirn 'Beft toefen inet Mappen enbe fnappen / met
Wii pï3t enoc fpflcn/aen-göefien bat gijp Ijier èn-
SratyCnJKomncn'tychen nonbt toerntggfjen/ bë
Dchw ^obtiS nermeerberen / ntoeneben-naeften
^ittlul UÏDen toep cnbcberftiefingöe öoo? goeöê
^«eiiöerfeheren.
Utcft.*,point- ^emerent booj al/ 90e luttel tijtg bat
tWtH;ct/,enl,e -Öoetoeel batgftptoedo?en bebt.STen
Heeft ^o /Ö°e öat gbp ben felben moetbefïeben.^>e^
Haèf7,,c!?iaentj3nsêöièrtoe feer toel/ als1 Dp fegüt j
S in » °"re fldt altmö ffel,en fn fcÖKhcn/aW oft
hietum' s uPterfïe gftcnamen toaremen en fóet ön&
^tct/ftiT116": oie alle bagften ftjn leben foo bol-
S|en xm} °ft ben ïaetff ê bael) toare/ bie én fal gee*
v!' Wan 1 J£0?t fe°mé. ©aer om fjet toe/fegljt beit
Nnhpuf l^auhu?/&oebatgUp b£boèbelncraoocl)t ipkcÜi.
* El>t>e hliluet al$ oiMniife/ niacr a\g tonfe/ toin;
hln ben r,*9*/toflnt bc Öagcn qifact3bn. 3Bp moe; i©p wmai
e? bicvl enoan befteben tot Gnfefnlicöept/tnant öc" «jst tot
ï?& bit „f lon^ *"*" «olit gftcgeben i^5 en i£ 't bat *%**$>**
lll,15e™t£? e" öocn/fon (Wlé ton eene fcijerpg refter"tf*01»
$bt#bivLa*Woctcn geben^üsÉbemerct poebeel
P? ten v.^1<ïe]ltin ËtOccfteliJclae oeffeningöensoft
«S tQt anh Utn too1- fecngljt ben tijbt bie Öacr toe/
!t 86p bJSr0röt%"Ö£»fle toetchen gliedclt i^;
*?et fcïii^ tofrc&tn alleen gïjeeft ftet gljencbat«
W-W/^nVr£^eo)anbérei)ct befte eiï p?mcipacïfte^
e' iöi# riï^y öe feïbe'nïet beter en foubt nonnen
5 'm vati fao btoafen noop-man gei-wnbèn
©ö*
                 toojöcn/
-ocr page 447-
4ïö Ben II. Boeck. Het XÏX. €if.
®iesfeitttjtit\no?öen/liietiefï)tenbe toertoo?pen titop oPf?***
«crqmft / ij» metcftt - bach, fal noopen / aï£ W gouot enbe *w(//
tfJm^L,
löthe gfjefiecnten fouöe nonnen benomen.®^ o%
!™ ben/ benietchtaen-bacötelijcnïnat gï)p op (&%$
goet£ fouöt nonnen upt-rapten/Ynat bat gDP <£;£/
feonnen boen op eenen bacö/enbc opeenige*Bc,v*g
toaer'tbat gijp neerftich enbe bol - Berbtcft^"^
Suefeninben ïucêÖ ber beacftbcn: Cnbefcöaeini^
Sefonberlijcn/ijS'tbatgtttïïmltacn mercnen ^
0nfp?tneïnche neerfticnf pbt bie betoereïtffö*^
fcljen gljeb?uptïten inbalbet-mintte enbcaw*
fïerfjtjtefanentcbeloopen.
                         j*#
Het 5.pomr. ©euiercht ïjoe fotteïtjeft ïtat ^M^t
feaeu té/alle bingften (boaz-loopt al t)et gijene t>». i
belieft) ïnel enbe fcïjetpelijcK Vober-leggen/t>lC $|t !
§upss-tjouben aen-gaen / enoebaet-en-tuffc9cn W
tijbtbcronact)tfameii bentoelcnenhetalDef B°Lji
ï|jcn|Seigbatter göeöonbenfeantoojben/ enO^j,,
felbenin onnutte enbe tjbeie t>mgen ober-b^ett»'^
<€en tiöeeben/öoegtoote enïre ftoare ongentaf'!,^
bat uober- gljenomen $\}n upt bclebicftepbt Ir, tt
aeel menftöen bagneltjcr p?oeben/bie niemet»»^
iet fefeerjSter Ijanben en trecnéy maer alleen flVfofl
balt / gljeujcfc een ftöuptnen (jet toelcftnaerjJP ^
fehere Wansn en baert/maet alleen jjertuaetf?e
8eci»aertssb?Dft.
Ghebedt om fijnen tijde wel te be&cdcB-
"C* r/4«! \**f« d<?« menfih.Veat is fijn leven.Veat n ^ ^
•*-* diebemgbeghevenis, hoekoftelijckjnde kort 'is "Jjf
Rernaj. ü'tdeureoni vandenjlaep op tefiaen, nu ü onfef*''1' 'jj
naerder. Als-nu bevroede ick,o mijnen Heere mijnen G°
'^
Rem, j. &# lijden van defèn tijdt niet Veeerdich en ü der toe'^ ^
glorïm,dieïnons falgheopenbaertVeorden. VVantbrth ^
dat Vt>y al-hier voor eenen korten tijdt in teghenheydtt" ^
lijden, dat fal ons bier namaels menicbvuldelyckjn
«** 0
vergolden ende hetaelt Veerden: endehieromis'tdatvVJ^è
fuchten,kerme,cnde benaut zijn, vernachtende eens te®' .fi
,
cnd&u^ekindmngherekent teWorden,'tWlck&jn' til
"SPj onthanden {uilen Vaefmvm dit l^anfkj»^ rLyfc
-ocr page 448-
Van fijnen tijdt gade te fiaetï.            42T
v, *"»., Od>, Wanneer fal ons defen dach verfchijnen die eeu-
$
e ycK.fkl dueren, <>/> <fe» Wekken Vey klaerlijckfutlen belijd
j > <W f&^e» oogben-blickj>ns defi eeuVcuheydt verdorven
jf- Alsy&y ons tenvollenfuüenverbeughen, alü'tdatVpy tPetdj.
p»» luttel tijdtsmoetenfodroeftz.ijn; opdat depmvingbe
lesZheloofs,veelkoftelijcktr Aangoudt ghevondaivvorde,tot
j f" «re» e»rfe ^/uj-je, o^Ke jb,^ £«ifr e»<fe vvel-vaert'. och 'Min kan
^ *$M§ckfal ons als-dan den tijdtfckijnen, vvaer door vvy " ceutaüicyt
i Uvvïcheydthadden komen koopen, boe kort <f «re ?<m obj koopen.
» %hoe kort allen arbeydt, boe hoMiicheen qttartier uys, *V?\ ,*"
•►Velrt,» J ; f          r- ei *            7 ^r           adfehoL
•« fc ^-Vv7 Mckmaels onprofqtelijckiaten voor-bypAjjeren,ja
W" üi denoper-brengenendein onnutten klap! Eenvvoordt
ïo ^voor-iy,betvvekkjuetber-halijckjnü; den tijdtgaei
r'^KMiïteèerrdoenenis j «ocfo(ie»on-vvijfenmenfih
il ttl£t vvm dat hy verlies!
; e»A frjr /êgfcr: £Tef l«# my te.
$u
t0t datd'uregbepaffecrtz.y.OchtWatfegbtgbytotdat
h/
^ <M7£OT * > ^^ defe ure u gbegeven is om penitentie
She Cn' "mveriZ,b'ffettitfctevervverven,omgratiete verkrij-
^i '
0in glorie te verdienen door de mildtbejdt vm uwen
*\>efferenc^e
Iieeï£ ' tot &At<^n tijdt gbepajfeertxy, in de»
*en $? ^e Goddelijcke goedtbeydt bah moeten verfoe-
it 'dT
U ^mm tot totgbefelfchap der Enghelen,te verlangen
'
JU erffemffe die gby verleren hebt, om te verwecken uwen
tfj^^deflauvven wille, befchreyen de boosheydtdie gby
u
{,j
aen "est. o Keere wilt my toch gratie verkenen, dat ick.
Kr
%*fk ^nm eenen korten tijdt die ickte leven heb, ende
eeWl, f^^wwb loven ende dansten in deeeuwitbeydt dw
"Weden. Amen.
ojix den tijdt wei te hefteden*
1ua2ml beïnem toelchen tftbt öat u bm alte-fcc*
kl<*>ttiih! fn ^al tocfen onl u Öingen te öoeit enbc Doo?
^Jtoh ^ te&eneetfhgljett/ entte ftet toet toe
an Seeüh* al^c bc<*g nMet en bjengftt met Uingeit
9«l| ttb,g f e' ^«oen/ertoe fcat g&p tot &ct geUcöt/en&e
IftUcJjtpt t« toeplwoj&ecc w niet en fceiftieft &«*
33 & i                 müe*
-ocr page 449-
'4U DenlLBocck. HetXIX.Cap.
^menfcljm onbequaem(letj)bt.1tl-bu2rientop/cplac8/batbc^ ^
fijicftmgec fchcn bagbelijdts boen/te toeten bat men bet bcpc " .
beft; aew ce fgn icl)m am oe jj,mit ftljencltt/tube bcï bcflc ba» »ƒ,
Santo»? bac& «u Öhclftepbt obet-bjengljt, maet als bet lic»
«&«« (jet* 'tu on-bequaem is/ cnbc ben oubcrbom ons ober «»
0«jjttïe« f00 b)ilt - men Ijem tot <©obt * bjucbticbepbt bcgb?*5 I
Ji$?!tbicnt bc glfcinepntc in bcnftent ban fijn let,laj^
enbe men begljiut alleen fijne falichepbt t e bcbrïte» »
ons leben ten epnbe ffrerftt. «?nto at bu'nckt u bat i»*.
te toerbéieh is/ falich te jijn / oft eenen goeben k"^
te toefcn i ^*at ban ecJlcn-tcgbclijck fg'ne |aten/ba<Jbj
cnbc uren bebepte enbe albus bocijbe en fal bP ftrt ft,j
bp gijebal niet obec bjengen/maec bebacyteUjcU.:© c|ij
toojbt onbet bc Icgbe enbc tragbe menftbeu 0b,»f»c ^
bic alleen to cl boet als baer cenigtoe óccafie komt / ° ,.j
«ÖU tjingöm tet trrffelrjtUs ttpt te recljten. jUiiact ten moeten be» ^
uaniöf fo*m fulcHEr bocgben bcbepïen/ bat top boo? al boen o*
netqttcftt * toP toebcrbdnbcn jint / bat is het filjcnc bat onfe '*^^
fcHgiwu ftepbtacn gact/tetoeïcn/beubicnft<©obtS &ct JU
bebt/het facrificie ban be bcpligbc Jffciffe/ bet lefc» " ^
gbceffeujcïtcboccUett/ cnbc Ijct onbcrfoccK onfer f^ f
fcimtie- 3Ien ttoceben / bat top bcuccrft jgljert het 0 'i
bat bcfe bingben albet-nacft is/ göeljjck is bet g?nC ^
fen fïact cnbc officie teepfeijt/oft ons ambaebt c>
ïjanbt - toctck: naaitt tm mcnfd) is gbebojen tot ^
fttbepbt/gljelijck eenen bogel om te blirgen.^Tcn bcr ,
moet mntbcfo?gbcn't gene bet bups hottbeuaert 3* £
%t\\
bierben/bat fïreckt tot ecnigbe eettgeke cnbc tai
ïijckebetmakingbe. ï®ant gfoclbck-men met ce»0^
< mepn fp?ceck-tooo?bt placb te feggben: ©enbogyc
ïmnniet altijbtgbcfjianncnfiaen.
                      ihot
«Ken ttoeeben / boubt alle maenben rekeningby *"«
batgbp utoé tpt bcfleebt hebt; enbe obet-lcgbt ?'^d*
t>en felbcn uict bttet enbe jjjofijtelijckcr en f"1*"1 R
üenbeftebctt-
Echïet-QbèdêkpiU
a.fior.6. Qletnrt hier den aen-ghenamen rijdt, (iet kierden ,
O der falicheyt: daer om laec ons wechnrorpen de we
ken der duyfterheydt.
                             ,                v»3'1,;
$U>ra. ii. Broeders het is nu de ure van uyt den flaep op te ftaen,
#u is oaie faüchey de naerder,daa doenwy eerft geloo . i ^
-ocr page 450-
.            Van fijnen tij dt gade telïaef^ ~f4^
datuwe handt doen mach, dat doet neetftelijck, want EccIeC^
etcn falnochwerck, nochreden, noch wijfheyt,noch
,.,e'cntheydt zijn in de helle, detwaetts dat ghy haefte-
Ve',ck 8aet-
allr . vv'j'c ^at gby't licht hebt, want dennachtkomt loan.f.
fy 5* n>emandt yvetcken en mach.
aelt ,jcwijle dat ghy 't licht hebt,dat,u dedityftsrnüleiï Ioaa,4£.
« en oevanghen.
j^              Het XX. Capïttel.
lcatie, aen-gaende het yerkiefèn ende fchickea
an ujn huys-gheiln, een groot voor=.deel in
bdenyvechdesHeeren,
^'-Minghederphetfefelvvcfen, te Öeme|tCÏien bat
Srniephliaien in be tegljenpjsoiöicöepöt €>oötg /
^eb? u ®0&t am on£ öeioccit eenigïjc Pan oufe
^öhV^i'^Ötcn / op be conöitie nocljiang bat fp
. Hetl lee"fullenöiei«rn
?«««* po'*"- 25crucrcfit tien ccr-tlcn/öat aïïcmacöt f"'-«*>p-'
^ttöh?t,*ftott»«: J ttaatöajer en g&cfcöicötin öefe &^5t
Ncht v-00^0*0* Pan <©oöt oocn uut-gljeöcplt alte
IN L'r5cKrjonroien/ciitDctenfïIjap«en/iuaér öoo?
rWi» aen iJ£n anöeren tooj&t onö«- toojpen ?
ltÖithnlnanb£ <"al ü?acjöen: &ot toaj cpnöe ofte*
J?t h„ Jï* ^V"* °P öteuttiso? anttooojbe/öat bit
r?uir ï ?ltoe «PRtK Oftcfrtiirtrt/tot «et Vueltue eenen
ï!^etet^eellt^n 'Rafota**® *<"en ©elbt-peer/
Ji^tï 0»i k Et °P &at fp tegen Ijew fsubcrc op-fiaen/
l* n / v£,0atre Poe? öetn MoccPelpcken fuiiöé Peen*
F^be o?;e.r toe Ijpbe fciue ootft met ceöe Peïbinbt s
fe0°Mip«-- *V ïjaerblacöt te panöe fouöcn (ieHen
S{bcieiisrycfe 7 Enöe "o00?k' ccreüan 8a*sn i9ecr«/
t-n ftui. 5e$ GÖelpcftÖ bat fp Ipet toe cnöêt-tue*
SllWii 0?tlen' ®f* S^ltjcft eenen Paber fijne
h Öfen 7iaen cenenmeeft« göeeft om natt ronöcr-
wl offiri oni5ec-ïecöfeiienDeteIewöen: ïuantbit
rp*-Mi.rt* *an öe ©»«n / öah öe*oab«jSöc#
tv! eê«eii tn^ üan öe mteflcrsy enöe Pan fee gljcr.e
feï E«ben ,a1Dêr«» ïeeren enbe onber^npfen. Ce»
"%SHe m?*68 ~kSÖt poe bat alle treffeïntne enbe
mmm §mwP0™ I >?at fu aït? famnt
-ocr page 451-
~4*4 "DënÏLRoeck. HetXX.Gap.           {
Kit onbcrïjaerbebeï wnl manneigcncenö^Stf
ïpche fanen upt-reeötem enbe inateen ^JL.^
glo?ie öet tmnigyfi ebcn in te nemen/ enbe jf^riii
bentebertuimten.©oegftt bit tot Ijct Oup£-»l<y tf»
f*0t ban enbebe fdjoten« <£nbe bemercht Vnat onöen^rt
ÈZ bat u bcbolen 3«n / enbe toat bat cöP al «*%#
«tai* <&m$ boo? De fclbe foubt nonnen upt-reeftte-^j,
enïneet niet bat fommtjlen aHeeneïncn tent \™a$
meefler / niet alleen een göeoeele ftabt/ ma£t ^jf
bich-togl^eengeöeenanbtfaiJbenonnenfieb^«#
<Enbebc£- görtiJcKcnoocfcbooifnne bifetp^1^
Snaren enbe öcïpen/goebzupcaenbe be felbe üw ett
iuecftfelen ber €5obtbmr{jticljepbt | ©i^^it/
niet bat fommtge ftnecöten beranbeten in W\ ^t
bat ooth ban be flaben ttomngfien groepen/" ttt
öebifciuelen 5pn alleen floffebm tot atf * «"'^ijt
gcteebtgDemaecRtteïuojben.^etig een (et\^^
inerengogbeo?b?ete(lellen/enbe teleerenP* jfir#
niere ban toe! te leben/ a\g oocfc boo? bef« "JïLrtDf
toeel meiifcöenteb'engljen totbebolmaetwiu.^ji
öe£ bcugöbf sf. |©aer bat meer té enbe t*°?i,itV
tooo? bc menfdicn/ «©obtal-maclKicÖ ffé'J,W'
fuïchen ozbjc/cnbe g[)eö?«pcnt bien l^eeve £ïl '^
fïeraïgeêninftrumentban be regering!!* d^ü*
rdbt^/ booj ben Vnelcnen OP neei menfciïf» * $&
<J5obtb?tir&tiriiepöt bernobjbeert/ enbe OP <'0 pc*
Ö002 öni fpn <0obbelijcti faebtber öcugObe» ^0<It
aerben. (€en berbeny bepepft hoe nbotfafettP^\.a te
ïjet tg aen eenen fytexzt fïjit Ijuptf- gftcf»1 tiSlaf«^
frljieftcn / op batftet felbe aen ©oöt aen-öl>e'l^ii
fonbe toefen/enbë Oem alleen bienen/niet M}] litft
mm
w^ct bijanbt: toant ben meefler enbe Jlfeer/ bïriTfv^
&■<??*,*. fcöo? fijne onberfaten: enbe toee u i$ 't öpfl'" «pf»
KffiS öat6o°?utoeonafötfaemöepbtoftquaebt^fl f{/
terfotet» berlojengaetutoenfone/utóenBtenaei-oftö.1'.^^
biemebe eenen btfdpel enbe bienaer Cfpni' J^r?
doch eené fone Cfobtgjtoant al ï$ 't bat gÖP "> frjptf'
goet3öt/göp enfultnocntan£Oier in niet m;L^
|)iröttno?benymaerfult"ten opficljte ^aït trZfoiP9,
fceren berlb?en gaen / bw boo*u epgpnlenen' {w
ïJeDonbé getoieefl ijebben. €n tjeöt gftp uwc ^ af-
ïjupfen enbe rijchbommen §itz toe ban ^"i,^
yyii&tüb nitt ontfangBen/ gödöcfe aig tew\v0
-ocr page 452-
^ Van het verkiefeniljns huys-ghefios. 4*|
t>ie ,^en tfeere cnbe Stonincft / op bat ggp / enbe
j^oeboïensijn/^obt foubt bienen i
H
bpb'poin*-- 25emeret bat bit berhiefen(tjetbielcfc
$w n ïöieren »«t en balt) riootfaftelijcfc i#/op bat
"fofött c 0»öerfaten enbe bifcipelen foubt mogen
%^/oft immers bie niet fjeel quaebt en 5nn.
[aUrr fle '^ öie mEtnc üijanben ter oozlogne
fc Cr,w n' ^f" 8cm ter ?ee begebcn metixca.net
!8the,i "JnftercHe boot£- gljefdlcu4 £>oo ban glje* ©eontefati
»n p*".üpt Knechten enbe bifcipelen 3tjn gljeïrjck öeH*>t dot
Wk.P>P met u / enbe Wenen gnelncfc onber u £*£%?
N'tt• r tawöel Pan ber fjellen moet bebecljtem
foüth « i;S Öêtlêtoen ban ben menfeft niet eenen lob?.
^te^Pöefeïuerelbtl gfieüjcKgobfcgyt. Cnbe
ftt8bt / on*"e mti>t - BncfeHcn in ben göcefMncfteit
Sl>ber/a7,0EriSban onfefencenten/ bifcipelen/ enbe
"°otfi? SP* 25cmercht ban 90e p?ofntchjc& enbe
^EbjmflÖ^batyettiSbefetocrKicftngfjeöietinte
.^cii ^,then ♦ 3©aht öct gnebeurt bicn-toote/ bat
i%t brh en öo°ï fPn* fapitljepbt/öe ftloechicljepbt
jN*lCnöwöepöt ban alle b'anbere belet/ gtfe*
;S hUw'5" °cn legger-ban bc f ifraeïiten / enbet)et lofuc 7,
ket1rrhn»?lt£,m 9onaj« alleen / bïiebenbe ban net iow.
ft!11 foiSi^W / «He b'anbere frSip-toane gljele;
; öftniaS?]?'00*!' 'r cn toaer fahe S"Etoeeft / öat
r11 iS mi*öct ftf,ip Dabben g&etoojpen t eenen al?
if bthevS nocc|fjraem om een göegeeï öung-göefm
v%tt,V/£ll»&e te beletten alle öe 4J5oöt-b?ucli?
§«t >je^e»öeneertiiclicpbt ban fijnen nieèffer.^h
j?*coh L5f«El iö gftefeomen Het Hup** - guefm ban
b?btl» WhÉni»oojüitn batiSatljeibebjembe af- GcneCjj. 1
j'c'>bathifv;28Öcn nabbe* (€en rbJeeben / 0002 É)«is taim
Oh c dn»»!; °? fcKer té/bat befen alleen getroubi sne* onset»
8pewXÊa£cÖ ».* aen fnnen meeftét / bie ben '**^»°°!
fe^fffö' *obt a^S» göcljoojfacm JKSST
OhWni1en mJx £/en onberbantcö 1$ aen ben i|eere oioaium*
ït^tr -tao«i.r*hn«*ti#/öie ben oppecfli^onincK <*
WLÖ«eft ti^»04" öen Silenen öie ftem göefcöa
- n^aehir ,lact|!cn'' &at ÖP«W-ban göeijoa?*
■• ■ a*:r«Ic&en/ïDaerafön ecnigf)e öergel*
-ocr page 453-
%%6           Den II. Boeck. Het XX. Gap.
öingfi^beïtoacïjt/aïgljpbenalbet^mibtffcrt ö
_           gnclöctgljettouïüi£,                      - _.ft, \4I
m otaft« Het3.point.25emcrcMöoebatöe|:iioi)tfann^ elt
S££ °^ fönljups-söeiïn "wel te fcljicfcenbat ö^U
££ Su öïc oücrltc i^ / b'abctcbooj-gac met goet WW&
* 3©antl)oe faljm fijnen bienatt betten berm»1"' fj
benbtenftüan<6óot al-macnticiybieöe» feit).,,öiii
BtarijtelijeUer ttcent/beut fept quaebt eïenip*1/^
ben Dunsel te biené/enöe onberbanidj te 39"'ljaiil
om «8'tbatbe i?. ^rtuiftute feut 5batter ai#<^ ^
toetKofea tg gttetoerft/ niemanbt gUebojtse» " ^
onbet öte ban ^jfraeï/ bie betet wa& ban Pi 'ö„,
eöingïjfeaï teboben Dan be feftoubcten c™^^
t k™ « too«'M. ^>oo beïJ002bcn alle oberfie aMj>»%$
*.iNtg.;5. t,CijQupjS's^eflmüteïDefni:bujf bemerchtt»a»/ ,p#
&aul nlepn in fijn oogften toatf/ foa tjS SP Q£V\ Jtv
tjet hooftinbz gUeftatttten ban^(xad >maei ,
fjebeti 5i)nbe/ eabeobct-tóoebtc^pt üebben»* t,
allebingnen / i$ bp bendeere \i»ebcrfpaniuc»jwtt
5j)o?ben.(€cn mwben/baetïöojbt oocn een gr „$
fo|cöüuIbict)epbt ban be oüetiieüetcpfrilt. ^UiÉ
öte eenen anbetenmact bcbelen/itf gepelt ^ i0f
ïo&tfyttt op eenenbeïïjebcn to?en/cubeaté «'/i ö|jj
jjetjlcnban {jet fdjip/bie aen Ijettocr gdleu.'&öjj
aHepctöcHeleubantsetrctebooj-fiea.^u»1? ji
al-bmi / batgbp met aïber-neerfticnepbt ytv■ g
Doubt u göeït-ïïijle/oft u nafteel/fbo moet gill'\^t
toaet meerbet fojgöebjagentioojbffte'leu
bienaet/bifcipeï/oft onbetfaet/toüo? be Vöekl^ S
icïicntngfte füït moeten gljeüen j nocb en ^jSmJ
faU. feifljtunfet/ feggljenöe: ten-iegljdóenfai \j>rf,
ïa|t bjaglien/aen-gcfieu bat bit utoen ïaft mes*
Ghebedt tot Godt, voor fy-ielyen cfde
fijn huys-ghefin.                   ^
O Godt mijner Vaderen,ende Hcere der berwW^Lf
die alle dingen gbemaeckt bét door u boordt,
?«ƒ'.
liWe Vtijsheyt hebtgby den menfeb gbefteh, dat tyfo^ut ty
fchappye hebben «ver dureaturedie van ugbemaeck!
#><*,,y
detyereldt regeren (oude ingerechticheydtendcrechtve^ u
peydt,ende dathy met oprechticheydt fijns herten $*& $
verdeel gordeelen
j gbeeft mj de byjlaenJUre vW #"'. ,Ji
r.p. j.
i
-ocr page 454-
Sh
w anhet vcrkiefcn fijns huys-ghefïns.' 42.7
\ eJdt,ende en Voilt my nut verworpen van uVee hinderen,
\n lc\ben uïïenknecht, endeeenjbneuVver dienft-vrou-
Icf' enh"anckjnenfch,ende van korter tijdt,endetejontkjot
ht
: r"wdt van dat oordeel inde der Voetten. Ende ut dat-
|Èf)e . 1ndtfal Voefen vol-macckt onder de kinderen der men-
tttt'? {dat u^ce Veijsbeydt by hem niet en ü,foofat by voor
t*<2ev'e'^w Worden. Seyndt die van uWeltfyligbe hemelen,
\J?n ^enfloel uVoer grootheydt, dat die met myvy, ende
hitj/' "r^e
'>dat ickypetenmachwat dataen-ghenaem
fyiJVvantfy weet ende verftaet alle dingben,endefy fal my
' *tkh H n'^>ie vverck^n matelijckj ende my bewaren in hart
'Cif<i! '"t'^Hdemijtu' wenken fuüen aen-genaem z,fa,endc
^hsjL ■''h'echtveerdelijck^befcbicktn, ende ick^ fal weer-
end aefioe^n mijns Vaders: wantvvieiffervandemen-
fydtvlr!tack vvetenGodtsraedt?ofi wie mach dencken wat
$*M Vvant deghedachten der flcrvelijckermenfchen
hh reefm>endeonfevoorfwnickedèn z,ijnonfeker.VVant
f^itftL m&At verdorven wordt, befwaert deftele, endede
*?McL m"VVo°ninghe druikt neder-waerts dat verfiandts
?H!!,hen
jW' Ptyfendek.Ende qualtjckjionnenvvy begrijpen de
'l
Wj,^ te °P dtr aerden z,ijn,ende die voor onsgbejtcht *jjnt
f*in>y>\>it rVy
"ïef arbeydt.Maer de dinghen die in den hemel
iH *yd ^'e emler-foeckpi?ende wie fal uwen fin weten,
fthben cft
rft' vvvheydt gbeeft,ende dat ghy feynt uwen
i H<ler h^ Vandmalder-booghjlen,endetenz,ydatde
t'b'Henr?'* ^e "P ^r *e?den zjfn, gbebetertxjjn,ende
i***doalCitn-sbelemhebhe»^e dmgbendie u Übagbenl
u"*«» de l^^y^wfygenefen^neiieubebaegbtbeb-^
^dieZ ghmne- 'lckbiidea,&tn-fiet bet gbebedt van
t.Reg.j,
^eenHeynriVVantshy M(mJ defefielmbevolen: maexic\
h n~g«n i'^^^^verftaendem^Hen uyt-ganck^
Go^''^ d 7*ler'mfulf ghy uwen dienaer gheveneeneer- u Paral;.
L^ rny l^jty mach onder-fcheydetujfchegoet ende quaet.
<%* Vclfpy'^verftadicbeytjat ie in-ga endeuyt-ga,
vm vviemachtt yokmerdelycl^btnchte, 'f/t
-ocr page 455-
4*8         -..DenII.Boeck.HecXX.Cap.            .
ay> datghy met hemzjjt,ende hem by-fiaet f Ochoft^L
hetbinnenfiemijnder hertenmochtefegghen:
HW** m
hy u verghdeken Korden ! Och oft [y alle dkmy bevok».
u dienden uytgttntfcher herten'. Kant ü't dat dit doof
.,
onacht faem heydt ende quaedt exmpeUndersgbefchtw '*
fidt met recht het verlies van haer-lkdenfiden,van tnj . U
fchen,ende eeufcberpe rekemnghe van my begheeren , ^
jpitm'moêtm dach umsmrm' vvm het *& um kinderen, voo
Big kmöcra* Kelckeghyudierbaer bloedt tepandegheslelt hebt, boe) ^
SfSk van coniltu dttfymkfoudenmoghenVeefen,ende j>#
mijne mede-dienaers \ ende moghelijckjim datfyé'^ , |^
"Worpen zijn,fullenfy hier iwer-maels Keeren We feit, & .«^
eenenflave
; fy-liedend'eerfte,ende iikjUn laetïlen ; jj > ^
moghelijc\ ah Princen ende Vorfienghefielt WordenM \
bocchfle eynde van titye tafelende 'tckjal moeten rnttjc'
0
delaetfle plaetfe nemen. Het U reden dat ickjls'* ^
voorhaer-liedenfiekn ; endev'tbyalrdiendotter'te \t\,
ii
Reg- io. V4ne door mijne fcbuldt,foofal ickyoor hem moeten V^l -fa
den. Verleent my dan , oHeere det-heyr-k»-afbtett ■> &,
Keltoe-fie, ende Veel mach gade flaen, die my bevo» -^
ende dat ick^d-dm Overfteben , datick_haer-liedeti ^
bevolen zijn
4 in de deught mach vervoorderen ; d^tl , -j4
foovoor-ga, datickjmntot u mach brenghen,en
i'
't.'
tf
ï.Tfiim. 5. j^lijft tn mijn eyghen ooghen machKefen. VV<Mt ,j(f
ïimandt voor de fijne
, ende alder -meefi voorpJ m
gbenootengheenforghe en draegbt., die heeft hetghit"0
loof bent, ende hy 0 argber dan een onghe'loovigte > e ^
®4 mmo&fultfe alfiraffen die hoonerdelijck^Kandelen. Dtf Jjh
mét»? & odder-foetslenïefu,de konjle der konften, vertere'*%jê
Jicpot bct= ende nochtans fy-felvenhkr-om niet te verjiefe»^ i^é
f*^'«l' Kefen, ende het fehe niette Keten-, bekennen fijn "f $
m0I^ ' veel goedts uyt te deylen, ende nkt Keten , boe d* M
kmandt quaedt foude kgnnenverghelden. M^'^ij^
alleen machtichzjt, ende van Kien alle macht tf~ ^
p ,foo in fan hemel als op deraeram, foKaert Pf ' M
-ocr page 456-
Van het verkiefên fijns nuys-ghefins. 4%f
J^frmijnenHetre endemijnenGodt:bekeertft aUe-gader
>E p) ny gbegbeven hebt ,op dat ickjiierifandt van die en
tiidl 'ntaer atfe u^en nam ends$orii d-tijdtsfoecken»
f. "■^feVveten dat gby den Reen^t^nde gijeenen ande- Eed. j»\
\J Ghetft my dat ickjn alk faechtmoedicheydt mijne fa- Gal>*»
^ ey*t Wert^e , ende dat Wy den eenen des anders lajf
i^ndraghen. Gbybebtmyvermaent,feggbende:
Be- v**7'
fy* ^fity'k.ket aenjicht vau uVee beeften , ende aen-r
*«ew? u^'ekuddin.OchoftickjevrUchte die jy kannen doen
M l^kyergïtderen! och oft uk al het gene dat baerfcba-'
^.^kan^^en,forchvulMijcken van baer keer den ! och
i^^^kjnoebte verbannenVvefenvoormifnc broeders
,- of
h0o p°fdeh moghen kennen ende beminnen! komt kinderen
Ro™- ?•
9^ tmJydevreefe desHeerenfalick\ukeren.Hooptinkem
a 'li'
^rg»deringben desvoleks,ftortuytvoerhem uXvehertent
\ "onfenkuiper in der eeutoicbeydt, gaet tot bemende
**&*• **•
^. ***#&*, endefeo ettfuüenu^e aenjicbtenietbefchaemt
'liet utenvee>rdt de leeringhe,op dat denHeereby avonturen
fec()tp m tn ^°rde , ende datghy niet envergaetvan den v™*'*"
knn^tywVi'Kk.Maerick bidde uj> Heere Godt,door het
fklts^eu^s'erontfermberticheden,denVi>erckeu^>er banden
ïob 4*
hUfy "J*c fethter handt uyt-reyeken, op dat )fty u met een
nÜe de <f\ en^e °?'recht berte moghen dienen ende behaghea
^nonskvensyAnun.
radtijeke om fijn huys - ghcfin wel
rï^ctfh.-
         ''te Blieken.
fe°tleif Xf ^k^S13 neerflcljjc te obcc-Ieggcn/ber
b^e fek k'1*cm fic!e W' möc iu k"81 maniere Dat
fe 01)pi h I ^an onfc ^WS S&enootcn / f"be baer top
h* Ce bicc', En/fouben inogbeii be pen/ mtie ban ben
-l^Eha. °«moebelöcJt begbeeren be gratie bic
« ^etto nn°obets.
W^t/fiwii8' ^oa toann«E SÖP iemant iitubups om* ©«« dwsffó
CH btp»at9bp met Öemal-foatocl ober een Komt/ JShSKK
nicere / „o '""Wen alle maenben biecfjte enbe cora* Haag g$je*
°? bat top onafelben niet meer en fembentsrat teo?s%
fcbjae»
-ocr page 457-
ïië           HetllBoecLFJetlcxTCap»
..«,«3»'
fcbifnen te beminnen/ ban onfcn !0cere. iBaet * ^
bicn bat hp hem niet en begeerbe te boegen/ m&f . BJ,f
bere fchabehjtk foube 3iin / foo moetgbp hem jf*Lf#
Sarius. uptben httpfe fettcn.<©bp fttlt hier af een t>oa} ^(i?'
(©jöjc efise» crempcl binben in ben ijepligbcn CUcarhts/b51* fIJt>
ftijicwtjepöt tom ^urtus befthnjft ben febenentto inticbfïé pwl v#
bCfmS"i8üÉ bn-^* "dS hP ghcUjck eenen nicutocn babet &** S*
jtetjearms SÖefma / beeft on een nictttoe maniere acltï bcgP1 fJ,)jl
te nemen ober fjjnbups / enbe albcrïep iwcu»* ^
goebe manieren baer in te planten / enbe ben oW 'Vf/
Serflraffnt boo? te frellcn. «?p beeft ten e erftr»"'V'
f telt bat alle bie baufjjnenbupfe/foo n*an0j!: /fcV
toen/bagbeüjcks ten minften eene ghebeelc ^''Lijjcft
Ijoreujck fouben hooien.^crt ttoeebeH bat fp ft»P injjf*
fouben Ie ben: tic anbers beben bic bjeef bP ltp^$&
tipt:toant bp e» begbrerbe niet batt'er iemant w\ ^t
foube gbenieten / ïten toeleken Ijp foube toeten b»> ^
ccnc boobelyekc fonbc befmet toas/ 03a bat bie& a,oflnl
oock niet en foube beberben / enbe op bat bP $,,eLt &
fèetsebjup* niet en foube fchijnen te ftereken. 3icit berben / ^/
srcisj). 0èa- «godmannen/ foïbatcn / maeebben/ enbe JPffE°^ all'
ftamcntai» m Yogjten eEn0 jjare fonben fouben biechten / &* &t
ftïaenberthct boocb toeerbicb bepliclj £>acrai«CIL3tD*
«©uraerss bebotclijck foube nnttcn. 3Irn öier&f,,/ ^1^
boojfepbe macgbben enbe jofftoutoen ban 'sitl^il f''
tot ben mibbacij toc/baer fouben bÉgbebcrt tot \> ^$
bebrV enae anb'cre gh-ecftchjckc ocffcninsbrri *ltMftc't'
noen haer fouben befiebboubèn met baer bant- ^rf
©ecteöébait ^c« wijf ben / barttr niemanbt foo ftoüt gbcuon 1(y
«Bootoftftj- foube tocqben/bicfoubebenen<©obtlaftcreit/DC.:j«jt'
m öerfis&en gfre jï&agbebr jfkarïa/ öftcenigheban be #«,%ff(?
(«laffere»* nflCi).bat icmanbt foube eenenbalfchcn eebt üocv' tt)i>
bock f toeeren upt een quabeghetooonte oft ïicljtu tlJif
Itjck/nochecnigbeoneerhjckctooojbcn fp^kert- u^[
bPtoifietoclbat beboobt enbc't leben3önt«öe£|.D>lj
j>rov ,8 banbctoitgbe/ghehjrk benIBnfcn-man&***%$%
1.Cor.il qua°éklapbegoebe manieren beberft/ alsbeu-^8c!f
ghctupgbt. «JEnbe bP bcgbeerbe bar be sbc,t^j00^
goebe ojbonantten quam'cn te ober trcbcn/al Dl ópf
ffraft fouben to ojben/ tiatfc ten tijbe ban b'anö'' jM
tafel toaren/op b'aerbe foubé efen/anbers n'clh\«.fi;0f!,
tot bare macltjjbt ban to ateiunbe bjoot / oftö' ^(W
!
-ocr page 458-
^ Van het verkiefen fijns fiuys-ghefins.' 4JÏ
by}eEïenbacbitt baer kamer btflorm fottbcn blijben/ ©erboijtflau
«CfttPcftmtTe btgJjcmepue fpöfe. «enfeftat/ batter g*» «*£
fecc nbt mct ««rlittscn moebtc frelen/aft ccntc?) an* sw*,Dt '**u
&ie,°tt'Sbeoo?loft oft oneerttjEk fpcl. €nbe als iemanbt
ftcc*c8enmiföaenbabbc/faomocht bptoeleene ftoare
W"rebe£toacl)trn.-4cn frbenft£n/bar alle begb nebic »?*""&
^''tolJupretoartn/inbicbc/bjicttbtfcIjag/fUbcEEn^'0^^^
v^ Otictjcp&t fotibEit lebcn bat bot eenen bra anberert'
W^fauocuergrammrn/norft mettoöo?bcn/nocb:
W?ci3i*ebt : enbEfootcmanbtEEit aïtbEEtoatmtf*
"tyh &abbc/bar I>p tarftoabt pcpsfoubemaken. «Fnbe
Hee *f °'t felbefeübe moetijen gijcfcbteben 'biüt 1jp alle
*Hift, N>bt : chbc bp firaftefe oock bit eughens in
en
Öabbcrt/nacr barcberbtcnfirn. 3£cn achtften/ cr
V,,?**11* baghen/naEr ben mibbaeb/oft bet abont- f^to^"^
ajtï,'' r e» toace batter eenith toetteujek beletfel ober» SOö»frtHa!»
»nbc h m loarc/ EE" t'famcn-feehinge foube hottben/
en'^tu 3ime tegbEntooojbttljcpr/ban het Ie
••be« icÖ " "taker/totottber- teöringbe Öe*,-----»
ftiacfe Vbc,'e r famt» fp?e kttigbe/ier totjie batter eenen
t^b» ■ °° bc9beerbe tjp öat 5'anbcre boo? bent foubett
*»il[JlllliïaeE herte / op bar <©obt fijnen monbr foube
fHeh °Ercn'bar W ubc mi0S$EM "Pr ■ fiW*01 / Öe'
tt:uorhaecöo°* ö'aitöere foubeit mogbeit gefrtrht toe*
rn icnts ^ m mocbt «K'tt«»öt foo fionr toefen / onr
%z *nbts ankers tooojben t* baren/ oft hem attber*
StL tttR- «Cnbe als bast tonanbt gbebonbert
in feih ?Ï3en/ öie öit met cn fmbe oHber-houbcn / baÊ
?'n9efr!n blmöefc <©obt-b?uchtigbe ffamm-fpje*
Net^f'cflbcaaten too?ben/tot bat bp fp felucn gbe*
"'ietbj' ullEnoe/banbeanbere toeber om SÖerocpert
f ^ft?n^''^fatfxn bat alle be ftups-ghenooten ten ©«ga^^
h!n btonh abüttbt-ghebebt bp een gljeroepen fou< gïje tst &x
r 'Usin^^ojbcn : tjettoelckbenbepltsbcn^c?o*«)oitt-a^«t,
! bt>nariiJfÖEelfBn25»fbom nt-gljeb?ocljt ïjceft- i^et
E>«abn T.ecflae« tobben eatt cenfgbe gbee?ïel!jcke
r i^febatts 8 b00?ï,t rebjengbcn/befonbcrljjtk aïa
»llhen«i ^upfc b? Em Ii(jmE"/ bettoeltk in bey*
any enbs bat b? b w n(i-b»ben t« bc fermoo* r^e tioaftsa
«en/ ^H
-ocr page 459-
"DénTTloeck. HetXX.CapV
4ji         
^
ncn/ enbe tot anbm ghceftebjcfee oeffeningbeöSlF
ben tooien.                              ■, *„„.h«t toool *>
©e bjjfbe/ batter njiifen gbeftelt to0*D£Ucfi#
^oöt-bjuchtigc enbe goebc / enbe bat-men |o D9f
[jet magelöc 5 is/niet en getoe/batt tot öi™f?ns; fecttf
ben gbcnen bie befebinghen ontfangbt/|)tei öo « f {0f
too^e enüe irebamrincbebrngben o»"*"^;,!^ ö»f
gbceftelijcHe bertóeckt too?be.«nör boe 0roOt;1* ,jrt'
öitbeïptombehinbetenenbebejonchbepttE "
beren/t0 ongbeloobciöch.                           rórt cit&*
^o?5bcboo? ®efc(le/ineen bups-gbefm öaet Hmöetcroj p*
D« ïw-i)?cu.toccl tm/ moet meMbcmcc)ïe loighebjagb"^ ^jk;
«f'f ton< kmbcrcn/opbat bie tori op-gcbjacbï *09«>c» JJJ^tf
*emu ^emercltt bit toel/toant gbemepnriijcfe fooba m> ^
ben fchent oft griffie is/fulcb ecné boom moK- ■ „ gf
Tob. 4- teachten ;<©bPfwlt bp^obiasbmben boe bat.lW/
©nottr top,onciihcpbt tori ou-bicngljen fal:«©bp fnlt \Wl■*e& •
f^ÏÏt moeber in eeren hriiben / alle be bagbenuto« w m
SS5* toant ghp moet ghebacbtict, 3*n/ &oe öan«ö%/^
SS. bccgroote nerijcbelcn / batfpgbclebenherft"*„j,**
baet licbaem/ enbe als fp oock fal bol - «>««•£f ^ip-
ben tpt ban baet leben/foo öegtaeft haer ortti». ^t
enbe alle be bagben ntoeslebens &ebt ^°" ,ot»'
gbebaebten/ enbc toacfet ubat ghp nimmer»"' ,(w
fonbeconfent ettgbt£ft/no£bacbtrrcnlactJ>p.> ^i
2jWfi'!öen bes peeren onfes «fcobts. »an utoc S»*0B i,gr^,
rt«, nadïE aelmoeffe/ enbe en toilt u aenfuht niet af-*cnej o0(j
*" nae,U,nigben armen menfebe;alfoo fal'tgcfcbieöertöa öf#
toan u niet en fal af- göcfccc rt toojfecn bet «/"'i,^
peeren: ifta bat gbp toermoogljt /alfootoefit " $idr
titb:is'tbatgbp bed Ijebt/foo gbeeft obfieVic£
Inch; is 't bat gbP imfrl bebt / foo toecfi o«m« ^
bat luttel mebe te beplen / toant gb? *«gaöff i ^
gocben ten in ben bach bes nooöts-.toantöf » ^ j»
ban alle fonben / enbeban be boobt oerlof! / n» ^
fal niet gbcboogben/bat be firic gatn fal tn 0- $ö
niffe.€cn groot betroutocnfalboo?benö°°^W# *
Cüntur ban 3tjn bc aelmoeffe allen bcn&ljcncn bJcfc ^"'^jtii^
sükntfi&p. mijnen fsonc ban alleenüupfchept/cnbe bc^fprSJ\
hutJfbwitoc/enlilbetnimmermeer maft«»■ ^p»
toeten. «Jftt laet nimmermeer be fymbttW «3*l*;r &<>*'
-ocr page 460-
i Vari het verkie/en fijns huys-gliefins. 435
ij 'f' kcgïjHtfïl gïjniomrnalle beröcrbmiffe . £>oo tuic
fctet SiKtu^ortji ijeeft/treeft bem «tfionöt fijncit
fjhU,/ ^öc-öcn loon ban tibrért huerlinrh en lact gljcen*
dt 3"»? u blgtien. t£Jat gf)P niet en begeert baifa ^cfcjjfc*
|j.' ft et bat gij pnicmerram bat een arttsrr en twct.%
Hwat eet irtrt ben tjonge riffen/r nbé beljocbigê, cnbc met
\^eftïec^eren beberkt b? racete , & b;oobt enöe iitocit
8eJl/ ^c*f op öfüegi'abiujlje Uan eenen recnt-benöi*
fun/ e>iöe en toilt bacr niet af eten enöe öjsneïsen met be
'iib £3-fc3«"tht altijöt raebt ban ben toij'fnij 3Lor atïri*
'%t!> 3Öe!aencbjit <i5oï>t entre begfoftrrt ban j)ent bat Ijj»
s||j ^Sfjenbcfcöitke/cnbc aürutoc eaben in fjem rao*
SI t!'3brn- 'ïKit Votlt niet Ijjeefen mijnenjjj?on'e / bjant'
b»ph t^08i?^,i'icr f en arm icDcn/ mart top ftillenbecl
*f i- ,t3'ttbbett/ ig'töattop <0obtb2ccfen/ enöe batiói»
fcöfpbcn ban alle fonöert/crtöe bM-öoctt.
"Ve kiticitfi,rn i men moet boo? al bcfo?gï}t 3tfn/ bat ©e fcinberen
Ntaillnileren not h en ficn / noch en kooien / iet bat te* moeten ban
^^foabeuljcp&t iss.^etbjclrkons 3ubenalïs eenen SS
^
         m J3orrt 3Ö*toaerfctjoub>t ijceft/feggljenbs: gSSw
ij0 j * titbt-veerdicb », j« feoöre» o/f aen-fihouVcen
(V >"w«> jk /># fcaVial-Veaerü eenïch hint,
h>e 1 JJUne'h Veecb metuon-eer-baer vrouwen
'T„„ °ockJ& vrijeïsfanc^ahby bjnaebte nünt,
^. -r^oet-merivoordejeuirbtforgbvulddijckfttfcbou^eH'r
Stbene^0et&eïiinberenbai}ongl)Sflf/ inö?nrkcnket
w^eöat x^ctlfUrnoan onfert ibaucb-ntakeEacn-gact/
nbcr * etub"3i}c ïöijstjepotupt ghefwjokcn heeft/            -.-
U^th s e/ C£?Ö!:-,noeöillJcVöt/ berbnlbictjepbt/ enbe
KE,lbet • f tö£öm armen. Jöacr bcbens-feaeijljsplant
h tbeQtuUbt££U faüeütcna in ('t toele J&lato grootelijca
ftte «hei* bctECui,e * ^"/b81 f? ban iongljs af tit
h1^ W-°?ie ^««Ktenfee gbefchiebeniffenban 'tlcbeii
^iitfji, llcÖ makers/enbe bcibnberlntkbctghene/bat
? ^usnf ,um,tfaje laten gUrbaerthreft.tBcft $.pero*
>e Jr^Vrtjte/bath? b eet(ïebettgl)btberkinberert TMèfiii"ji
Sn ^o2eiïonbeE *" / te art af gijn ïjem fultin 't pcta,f
h, ^«cpff !e'£w.^cn ttoerben/ men moet neerfteïijck
'ft^D/batf n^eiJCM ^^ kinöeteitgabe flaen / enbe toaèc
^Hket tmHetkt too?ben/<||be bcfe moeten foetc*
«Kttoojbtn/booj ^ct boo j.pellen ban ecnigïje
41 e                        ??»§»»*
I
-ocr page 461-
pnffen.tBeiu tooonbeta ban beep lanbEitbietuplJ1-' f
Ü&aionca cnbE jüHnonca noemen / Eit gabcn baer»
tocïcngeenen enbijt/'t en toaet basfe üen fclüen ^K^t
8in08Et€too?pÊ/batitEbo?EnberbicittbaböÉialbu»' ,
ben b oubets/oock Ijet gene bat nootfakelgc ia/o e ^
betengbïbcn/tnbr eenen yjijsftetlm boo? be &cl 'ü(t
tocl gbebaert fonbe Rebben / enbe alfoo geltjck ntc» ^
. eengl>eroepnfp?ccck toao?btfegbt :^toeeblic0Öfrt (f
«(«teiatSöi jÉnmlap fiatIli <smbecben/eencn iegsltjcfcen l0,","D
K*2p l»thSbenoecl,/toateenencctfitcljcpbtbatmertb^/
*»m»<fUi$, te boen/in bet beducfen ban be boefïEta enbe meel rf
fao aen-gaenbe set ttcljaem als be ficle.l©aitf öe 1■*■ *,
fete üt befe gebonbentoo?bè7b&lgen bc hinbcreit0,v £Cll/
feljjck na. 2ïIous lefen top/ bat aie^anbee brn Wr^gt-
nace gljebolgbtbeeft ben on-maniEtliJcfcett SaU.c -,tij0
fijnen meefletlleonibes: ben ltepfet JïkEO/b^it. wï
fcojftenban fgneboefiet/betojeetbept gbEfogö^; jbCf
apt mog&enfp alle/ He in otoer&cpbt g^eftclt 3#%ic!>
ï»cEchen/;enbe befonbet alle tneefteta/ poe wfrLtf
featfe beftojentt jtjn/ om bate manieren te flb*c l0$t*
Jjet Hpt-toijfenban be beugbbt. IBant bet is ""'JJLpt/
SÖck/bat iEmant/biE tot bjoncktnftba»/ on-kuptts' tfii
tnbe Eet gbiracfccpbtgbenepgbt ia/eenen artölrt/f^
tetbten onbet-toijfen kan in be aabtmbcbicbe!'51!. j^rf
mattcljepbt.'©atfc bit gabe flaen/batfe boo? ÖaCÏ'L tttf
niet en iebcn/maer boo? beel anbeterenbe batö0 iojfi»
fautc/biefc onbet-too?»en jjjn / foo b£El fielc« Wl^tct*
^
           . gatn/bie baet bebolen 3ön. föaet en kan gb*e,tf .«tf/
tSnSxi Ö«ebebeEbemffeboo?be jonxktjept s»bonöei».J" ^
tïüetbemflc fcan Eenen meefïet / bieban gtooten berflanbc i* <, ^
is* joncijegt. miaet enbe boos ban manieten. J&en moet Sjo0'it o&
fo?gen bat fee ktnbercn niet lebicb en 5tjn:<Ênbe &» „^
beboojt men baten tflbt tebebEplen/foobatb? , pi
beela obet-gbeb?atbt toojbern <£obtbmcbtitb**~ (^t
seffeningben bfe b« bojgljerljfcft lebenaen ffieti'
in
mljjcke betmakingben,
Sthiet-Ghsbedtkem,                  ,0y
EJ Y en fèl in't midden mijns huys niet wóonel^ d
PM_,.
             Teerdichcydt doet.                                    4j b"*
ö*^1, Endemijne toe fidhtgtarn. «ife wijn fee* * .
iitntm
-ocr page 462-
i                    Van de Eenicheydt.                  4$
'"**& den Hecrr aüe fijn? Heyïtgeriwaat fv en hebben geen ToI>.+.
^.SH'bi-crkjdicheni v:ee(en.
1,Re ooghen zijn tot de gbetroiiwc der acidèn , datfe mét pfalm. 10a.
^y fitten lbude;):dieiii denonbèfme;teh \i"cch wandelde,
\t, t("e<hen<ieiïjy.
e" fteldc voor m'mi ooghen gheene on-fechtveerdighé j^
a*eu:dieover tredingbèfl dtde:>,hcb' ickghVhaet.
H E T XXI. C A V I T T E 1.
Meditatie,'hoc goedt dat her is allen te tijn.
lbi»i.,''c met ostfeti jjaUtij-ntdUer/alji ijp iisag üa«
.^«/mie öiüöenöe;
fcer/Lt" v°°r-i>erejdtjeL<£m qïjzbtxn iwv ben tpftïj bait
^ 'c «natette.
» rCtl/» ■'vt«>>"»njv»»«w| wx Mc innen uin-v
&HjaJï!""lcSpel8c& nejtmt öefelöe aen/mbefp la»
?,«mm?.li0? ^nm /öflt9" 5l*00t ÖUcturttte /fox
Wtoi* t/£nöe'Mtttmmratte ttiefeti.lümKaDcfe
Jt ötoift^^Pt/ooctt ttt 't rniööcn ban jjet sbetie*
S1 WèrSf18fJ«t«tcn >3Köu* fttft ttJö/öatter font'
5?MaS°nöm ö^ben /Die Jjet gfjene Dat booj
ff^beïyj^^^wöwOfilojen/notOcB'ftnaftf;.
r^niEiiJ:cmfBcptrt.0a'et betlttfjaem aeü/ ftsaec«BwHto*.
ftmi s£n 00tft af«MW licftamcltjcR tóm f«* ge= °-* ö'*8""*
h, b«mön«?m^öw/erilicöatopDatmiD'ïef booi'
SE toS"^ Ö« felbe foo üeelte beter tot Ijrmet*
£** *ffic ,lw,3Ön* «liewtt/naw ïjet g bene bat tWj>
%niuSSS?„w'"«/ÖP'faï alten ritten en fö#
*™ m fieeft fpfeiöm boben fp-fel&w geij^
£* 't'          'fau
-ocr page 463-
436 DetiILBoeck. HetXXI. Cap.
tien-^ietoft gijp Oefc cmicïjeat beminbt / enbe¥f
bed Dat gbu biet in tiettiuujöeet 5üt. 23emeccftt*f'
t meeDenyljoe grootelijcKS öat De s^cjilinijen Düfe f j\
mtfi.em oes beetm giKatfjt ftebbemn&aw mat !)*£,
ben ahoets gftetuygljt De i^lij. Joanues 2&aptM*j"
p>aulu0 / Mtoniu$enbefoO'tieelbupfenti$eveiny
ten/Die Ijaee ïeben/afgbettocBcn sünüe fcan De}»*
relDt/in De müöenuffeotiee-gbebjacbt öebben/t»*'
gebWt fjaöoen/ He «witte atfeJuw«««uvg^j
SicWcfi:gDei»«r gljetuoiDm e*<atóK|»iW}
to*erDe;ïMtct/frijuplt/enDeftW^^
b»nanientant:o«S»ec te« epttjtn «ttggtog
eïf m»el tian C jttjuus onfeu ~>aucn l"**tv4„'eui)l,f
naer lm öoopfeï/cnöe neeft al -*a£ J"JJl ^Ueö
b
Uu tierteacK alleen op De Uwcïj/«Je gaf jem
- jj
ïoaïï-iS.
fite nMM« tinten ï?eece i enoe b ^«EÖEffigX öat De 1*>£
iwuiüdi Mt nwrttt ten DetDcn / boe t$*W»w^ o»' flltog
ITeautöépBt Wj lDMM gdijtKec-tnuSDat men^ualf M^# »[
«Miannti«. jf r a-tteAait>t üoltU ttan upt rctijten, atjo"' {,#
ÏS SSI ra?!)ticl)tn't gbeneDat «JjtëJJ*
«-ilV iJt mant is't faHe Dat ntemanDt WOW*k#
SS
felncUff tec öecteri en twttt/'t en 5P Dat yp" at$c
SlWmeten:(tao«/.«BÖRSSf^S
ja/ trt öat mcnfeiöej^tgelen I**»$&*&
metteöoen/omfnne fa Wpbt te««««etf^
't Dat men Defe bebeet* ï©at en fUien tmv D<, w
rttigijetianonfen^aucl>maK t\^%^t
nmurne<laep-ttamer/m«e»»|tgB(totgjDeu , ,,
bibt urnen ©aHerin 't yepineujtó; «ggjoéngj^
Wuffteltf mooi Den J^ogijeet: Jrti falfe W ^p^»
tf
-ocr page 464-
Van de Eenichcydr,                 457
■öne/enö
lc« niet gfjehioon en mas te fpjeïieft/ oft mei niet
|
jU
i>°rf &et ijecte'/ om iemanbt te behYeren. $ocïj bp en
tc^L15'Jeene boa?öeringï)ein öen gbëeft / bah at>
mJ? öcu gbenen/öte fjem af «betroeïten bceft/tnbe
§** Oijefioten öeurm / bemcrekt öe yaben öan fön
pif.v^e ö?ouit»e öe meftfte öè" i^.^öpbeeteufeus
4-Reg.4;
«etit 'WPbergben en uonbe b«er fcijuiöen niet
&fipne!VfooIancR als fpïjaei'beurt niet enijabbe
'Sith lm ' noï|J ö'
oue ïtDegaten in 5e ijöele baten,
'nar* öcnntenfcb rnoet meniclnnael üeei fxljuiben
bei»^n/sn met ontaUijcItc fonben oüec-biiïïen mo?«
Wh
U?J1 ö;ït9u b^mfelbenfomroölenöertretUe*
iivt J^ ö*n Jl^cere milten te kennen gebeniaara
totati ÖPfnnebifnpdcfeer !?elet jijïrèem bep?e*
***tbït °Ösrept beeft; iitomt tien b een föbe/tn mm
bat; Jen iHaecfe/enoe rtiji een ttiepmclj.Bietom tts't _
^.Irt, ^*fïantifcus op ben bertfj 3£ibèrnus/ hen !*|
Jjeiihp'latt«s( op ïsen bertij (£af}inu0 ïjaer öertrorfcè* jSJ; ö!Ctó,t$
*Ule ja^^öe öen IJ. j@artinu# ma0 gemooneftjt fc iwwfcat
$>e / (mi ilcen ntaentlaiuft/aUeömgetiupt jïuptcn*
tCj<fei
öe 'laöt'm zmt f^ttfamc pïaetfe te to$%>
tE W* ?m albaer ftmen geeft enbe üerte met <©obt
^itieuW^SÖen' iletfelöe öeöeöen ïf,«racelU0 ?£>&
f
Ue feèkT- ^ isnotlJ bebens baegfj£ ja, beeft altyt
*kt ihffll8ue mannen epgben ftfjemee|t.$berlegbt
?Ueen tJ ^at
mm SÖ"|t/fP-lteben gefoebt nebben
J?uBïieh y$ml
euöe i« öefe maniere tan leben foo
*?°? êen»?* Ploert Debbenten is 't niet geineelt/
Suften^*^*^Uee|l* <©uöKontgïjp gftenoÉCb be«
JÜ^t / irr
mm öau öm qwabtn gbeeft geb?eöm
}7efat/to« ncEmnSt*uroel beeft öan "alleen te
toS|J«ect«iï5V öa/öat u ,lBoDt *m »fJme fi>?«*t»
ft?öiire«t'^rmiE<"cl{ecc maniere öan leöen met
S5** iefaV,:^fa!'50en^oetftt alleen te mcfen. «dilt
CT me» fcL'Lm<,erf(Öötteit / ittiït gijp ben bntuöe-
öinöenhomt r
psban'töoltfi
Imetterijerteti
8hi
fcaL^et to« W1 mettec !Jcrten; üUet^ notïjtötts
*n l«öen toe fiame
; <"a0 öm als moe maniere
0e $                  Hef
-ocr page 465-
43« Den 11. Boeck. Het X XI. Gap^
êjocgoftti.it H.-t ?..point. 2&sme«cKt itjaer uptGat Ijet ftoitt*/^
bect.wS5E.iw; ïjcfe eenieijeutöes Ucljaemg foo fccv gepjcrctt w°'.fd
besitcijaem^ it gQcffïjicöt/oni öatfe bm gljeejï/ toe D^SS
f
             enbebctföaeïte bctjïiept iö /.feergaöeut; enne" i
enbe bact injijlcren naer bc jlcmmc ücj$ ^eeten*! l1}
batfe bku bègljim t' aeu Doomt/ öiefe'öan tt'®~*$t
«iet gSjeKettt en Ijaöbe / enbe bcglnm rt fctaR£V
foeucijept ban be beugijt in tjarat üojfpionti^^
m-teifOën/ geltjcK Ijet accoójbt ban be mufïJï8;'^/
öaet eeutcï) gljeticc is/niet geljoojt en Kan to^F-j;,
ttoeJj ooeK be jïemme ban b«n genen biefp?eeu^m
foo en Kan öotlt b mfp?aKe ban bm ^.<BDeei;'i^
U' intomötgebeïttoojlingïje niet gljcfmaedtf ^p
beu ban alfmen alleen t0:ja bat meer i£/öÊ)n;I»ttt
én Km niet beöacljteltjcK? iet boen/ ban öJffeyV,«j*
befe eetucl)ept,ïïöie fotiöe Konnenfcjjilbcren / t%i
beu/ ojt iet ban bupten leeeen in 't miöben b^jtt
bctcKeng meuKt /oft baet Ijet bol geKrijfcf) zl^é
Kan ban gïjeen tomK etntteiöcft Bö£U fon?fLi^
eemcljepbt ; noclj ïjtt Utïjaem en Kan 5Ön öO%t
tuet ïjebbenjfoft be fiele öare rn|te,<©n0 öero*? j,ji
eenicfjepbt upter ïjevten /enbe neemt boo? »/0f ijnl'
«©abt aimatijtitlj begljeett te 0ooaen fP??"vlnuïP'
ï)ette. Jöemef cftt Ijier-en-boben/toat eette >£-^rt
faemïjepbt bat bit alleen-toefen mebe-öïetwApoo!
mfjen/beu genen bic be eenic'aepöt aenneem1' 0t
Öim batfip ben teoo|l ber menfeijm b?g-toii"ri('jjeit
fcetf t / maeeftt fjem toeeröiclj om ben ^Böboeiy,(tt
trooji tefmaRén ; enbe Doe gtoottlfjcKg ö»» {.e $
acljten is/ijsKenneltjtK gijenoecö. ©ooztö ^fftiii'
©icaitetiï! alleen bint/ontretKtfpfelbenbii na alle aemj tD
amiwkiMöDe pefle bebangljen jtjn/ niet gïjenefelijcK en 39Ltf|ï*'
i>Êt fmtbau 5p öatfe ban be anbeve fiecKen af gefebepben «* $a
aïfoo en Kan öefieie niet gefont toojben/'* w' ^,iti*
fp ï>m aftwKe ban be gfjetic öie met bflmj.t, m
enbe aeniuebenöe foitbl behangen ti&X,nX
bat ben pjopljeet ban fp felben gfttfepWD**»^^
tck öebbe mp betre gfjemaeKtal bliebenöe/e»» fCii
|&lm.s4. öicef nioonenbe tn be tootpne. ®efen V°"l0r#p
tooejtgne l fepöe 5>tneta / öie met öcn ■ww'ftf
4
-ocr page 466-
v                       Van de Eenicheycfc.                439
^eonhetjletftten begïjeert te leben:«#nïie toaerom ©icaKemfc
ito* en ttt\lmi om öat fju al-öaer met fijne tongije <* mi(bo«
terts iUtnnmiföoen.enöeiö'töatiemanötmctöe"'?"?,!**«-
^°?öen/of t tonglje niet en miföoet / ött iö een uol= K*.
■nSr mantja eoclt öe jaijilofopfji fcpöcn/ öat öen *
Miftrt öle 'til Itonöeftoügen/ öen <5oöen alöer-ge*
h hit ltm» mhe om u Romen tot Qet opperste fcatt
te(,n,ini^ffttl)2pt/foo bereufcïitenfu/öat men Inttel
f?ï»ft• - luöc glJ«b?uucl«en / felöen enöc (titlelienö
^e"i«*'^ öicknnjlö/fegljtöaeteeni als irfsonöec . _
f C^rcDen getoeeft öebbe/ben telt minöei- menfc!) cneett
leii as 3eRomcn,l>m l^lmbiüfuiöfeuöerCeKon»
becr^°'J3en/enöe op fijnen tjjöt te fielten/enöc (jet
feto, "abe,t tja öeröcftöominen/sijn öe meejïe fieun*
Uie.: r fmtemmtm öec öragijöen. ^ier-en-boöf / Ambr.i.n.
l)EC{,Ulöiötfoo licSjtelgeit niet gijetcotnen om firn deoffic,
teaiu >? m,ise creaturete (tellen/ alfmcn alleen iö;
«l's, J °w bette gljeflelt is/en ioclu foo feet niet aen/
tey -Tir Jewc öat Ü002 oogljcn iö: öaet-en bcüen als
luiC 13ün/öan öetleuöm onö gijeene gtuöe cp*
teoe^esj- .^tesom feuöe öen i|.?tntoniuö/ Hit in öeAthan-m
^ftr/^^tenDeralt/mojïtt-Dan Ö*h nuaöen öe> "us v,,ta;„
hvJll ltotmj öön fjoojcn/fVielten/ehöe (len.«itöe Sffi
&e S'Htiö nrietöt gyefeuöt / gijelijdt tooöm'twclj'*10*™^
«e w1;; *w iaiieöt/flöögïjt/enöe ru|t ; mant öit5ijw
Jat mt,i1,eu ö'» »i« te fonötgijen.l&ietom ts't ooclt
pcghpj" ')em öooi ijet in-gebm 6an öen fó.eijeett
W^* tot fjet Mo jietlgcït leden/ enöetotöe tuit-
ÖieC i 'v^»öe al iö 't öat öe itierelötfuje menfcijen/
xel non f al Eö£n ü£el dooiöeelö ettficböf/fp lum<
«ejt feu, Jtaiiö meniei>mael eettigen ttjt öinöen/om
5?°öthMinrfe belle°ë t« öebotie / enöe in fjct lefen ba
Sö02jHp, ötige boeeftemja öat mee»; i0iuM late mu
1e «thl 5 ?let M>mmi öat ïjetecn ban öedevmaet**
Jtote a, '««fte teecUenen tö ban een üiel gïjejteït
LatmtV« *|manöt in fa felöendeteenigüt enöe öet*
n l öen « * ^m mm tmmevö öicftitnj lö gebeuren /
i^1 enbp5nen/t»ic öosïj lm aen-nooien öan fetmoo--
^mn»-t r,tJa«wiflD.e« nietbeHeevt en iuoïöf/ me*
f ft*en*i»i ,Jct'elöeöerfti*ngïjf/met Ijem eenen Daefj/
-•^U tï; iettC?,t tc 6«t?»*ctt/ett0e rijpelijcfc op fü»e
-ocr page 467-
44* Den II. Boeck. Het XXI. Cap.
me «Btsem Het ?.})oinr. j&emmW mat goeöeren öatJJJ^jï
iutmiJNt btengljt,'alleen te ttjefen.t©aiu ïjtcïöcozKö»^^^
seneca nienfeïj totfp felben/eit oötrleBïjtfïjnefaWU^
epift-s. ïticu/ehöj'ftyitlttfennjfelijck/gijefap'a^t ijeöu et1
ö? ooac fijns twiïanöts- enöe al 10 't nat ^ £{#*
©e emicnatfcljgttt te öocn/foo öoet pp norijtans cj™0*;;' ,ptf/
mm tien typ jooiöt oocR öeqttaem om met <©aöt ter^'w/jf
"***SEÏÏ ênte öenfelöen te ?tenieten.«a$öefeg?)t mP?r,aifïi»
SS Det'nwt öeel foetnfmrt <Boöt/DS met renen n*ft»
"" te fij?eitm/met 45oöt feggDe fccfc / öie öaee ^.>t
repne ömi alle aOcltttS-faUcljcpöteftöc Cö*3^:^
föaev mcDeöm tncnfïy öoo? ïjet gebeöt öetw'^ii
fa>o?öt;'t toekKnocljtans niet en kan gencurp**' ^
ais Sjp gemfttcttect/ enöe befojoftt/Oat ijp«llrWjif?
ïBantroaenJjeeft «öoöt aïmatfjtui) «lia*' lp0f
ïjeeft Iju jjlöopfes aenrcef^öïAenJts't niet m o* ^0'
ïfaix 51
tfijne gemee|i*Iiet meleft Sjh ons oüïK ööü:»?^*^
PUeet Jfaias «etoeétoigÜt fjceft te brföt>om«8ijW
üt'.ifpfal Ijavê bectocerüjept«ellen/ai^ Wci ,> d»
Ösöm / enöe Ijare t>eriatentï)epöt / als oen t»"'(iit
ffecren. J&ltjötfcïjap enöe ö?oiijti)epDtfal wfr,^
gebonöen n^öen/öawRfegginge/ enöe öc I*£Lh#
J»l>falji7. De^
^>0
Wfjöfl
aei""
«©uöt
too
n'Tgeuiepnupiueiiuuwiu. ^w^* ;* j**:
Doe öeel goets öatter fpjupt npt öefe eemep^',. 0ci»
mat een ö?p rtljemoet aenfeïjont mm pan P' ^
yemel/fjoe blBöelpcftenbèrafDtmcnüa tew£ t |<
eaoe fraettfcDe faton.ï^iee in meten mp öat» ^ra
3gnaiü!0 pent gpeitioon ioas te o^enelV*.nr#'v
D» oüeigoten was met pemclfcpe fwtraot»» ^p 3
ïnctlupDec jïemmen te roepen :i^oe 1lw»**!f
aecöe/alsirtt mtjhèoogpen flae ep öen D*OTilcCjitf
<3hebedt om te verkrijghen de deught van al
wcfen,ende van M-fVijghen. .,($
r\ Lkfluhber der menfihedie tïtoe Woon-pUetfe$<? u$,
^inemlkht, totbtfWckK^ynt^en ksnmHbc^
-ocr page 468-
Van de Eenicheydt.                 .44*
^ Mtnkmandten kany. aenfcbouVcen,ende blijvekvenytoat
^JMden Vvy konnen hebben van u te vinden rgbeen voor-
v ert ten^atr fake,dat ghyonion[en taillenederghedaelt
injrruytu^i'enKonincklfjcken tbreon,uytubemelfchpaleys,
^ Je. yptiderrujfejn een verlaten ende Vcoeft landt. Want fty?
. ^gelijckfcbapen dolendefonder herder op de gebercbten.
hè, atf&udt gby anderskonnendoen^iensnature,degoet-
yL
,e?!"£ bermberticbeyt felve i>JEnfeudtghy voor ons met op-
titrp J? falder-hoochjiejp dathetvolckjvelckjat induyfter-
g„ öe fcgjg
Je>'°ude een groot licht aen-fcbouty en ? Ende Waerom dit} rtuitctoojtoé
tf,^'%'Wederom f ouden keer en, endeonsbekeerentotttdie ^tJai^,
§ -7 'erder onferftele zjjt,ende op dat Vey ufouden volgen in de
ffydfn*' dentijdtvan dry daghenreyfens,al-Veaergby ons
H(L 'Plifin,methet hmielfch broodtvanudierbaer bloet,ende
*ei, n\' °P dat het oordeel in de 'Woeftijnefoude mogben Vpoo- ifai-c jjt.
fyiej* ^'erckjer mht-vesrdicheydt vrede faude Vwfen,
Itojj 'pftninghe der recht-veerdicheydt sHüefwijgben, ende
$ytttBttyder eeuVewheydt. VV^en Propheet badde voor- Ifaiasj;,,
mijd^ Vc'flaten Vnüdernijfe,ende deaf-Vcegenfullen baer ver-
«h ee ' e*de de vvoeftfnefal baer verbeughen, ende fit bloeyen
tydfa ieSrosyendefalfygroyen, ende baer verbeughen vol
kfy aP\ endelovende,deglorievan Libanus ishaer gbegevent
Ëhrie /n,cydtvan Carmelm, ende van Saron , fyfullen de
$*h\t, !'liecnnfien,endedefcbonbeydtonfesGodts. Danfal
^nfci i 'fpwghen als eenen hert, ende de tonghederftom-
^>tfcbJ»/°Pent *^a' vvaht in de vvoeftijne x,ijn de wateren.
^tdroi f',end£de beken inLverlatenplaetfe. Ende'tlandt
fi'icbi 'VV4S'favveJèBtot'eenflaer&vriatgr, endebet
yhv,ttotf°nteynen dir wateren. In de ruft plastfen
r*ets ^j ^n woonden, daerfal op gaen degroenbeydt
•%e, ^. der biefen,' Wat beteekent dit anders mijnen
*> e»rfe jnenG°dtJandat de ftekhaerverheughtaljfe alleen
f n> c«rf ' T 'f mt&den van hetghetier der menfchen; dat ft
d Moey y& fibtyden zijnde van degemeynfcbap der men-*
*tfer»#lende£roV't>MdtutyergloriedeeUchtich Veordt?
n.iyer-yloedelij(kjlrincktvan uv.vefonteynen,4
11 5                  Salt.cht
-ocr page 469-
^4»         DcnII.Beeck. HetXXI.Cap.'              .
Salich-ntaher, ende dat defiele,deWeleke van te ^-^
tndedreocb Vfas^ordtgelijckeenen vloedt der patere
. "^
Aengbenen dievtn debater en drincht,die ghy hm&f Aef
nytbemfuüen oockjevende dateren in alle W-w'f
vbeitn. Verleent tny dan o Heere dat ickjt gheWllicW
. ^
gneenreriirKimtue,mni »«v<,IKi.,*.,•,*-v^-t, urne*1"
macrover- vloedichis de fceticbeydtdie ghy ^WK^
beVeaerthebt,vcordcnghc!Jcndieuvreefen. Ghyg»a ^
P W»-4 *• 0 Hun t leüfj, te vvefc„, ende tefien, dat gbj Godt W'M,
PtÜn''iP" filkgoedt:mdemenfegbtdatghyuvveverl$tenenver°^
in de verborghentheydt van uwen aenficht voor de verj ^
ghedermenfeben. QétfHkjW ™m*eikmttK-P ^%
f wille verborghcu te worden, ende datick,gbw*\\jt$
van foo veeldaghen derijdelheydt in ditlmn , ®nï%f0'
woghen hefteden infitlte ende rufie tetfalubeydt trapt
' -fli
epdatkkji imbtt booren [preken aenmijn befte \
J^r
metu, ende met uweHeylighnliever[pra%dan m .^
fchen. Want wie heeft uvvenfin,o HeeregbtkenW ^eP'
mvenraets-mangbevveefifOnbegrijpeli}ck,djnuvveo rr
tnde icken weet nïet,door watvvechjatghy mj M ^tf*
derlandtbeaheertteleyden. Mavrtf ong\muüuhei^■ ##
ten, endede verduyfierbeydt mijns verftandtsen ■ ^
Xitbaem met rufien: myluft te gaenfien, endete hoor ^
(jet ichheere vveder-om ijdel, want dit en hart mj ^
faeden; 'ïckjiSerevermoiydt,want daer gbeen rU'kflt'
denen vvordtbuytenu. Dus mijne [iele gaetuytuW^
!falmf44- tnaegbfchaoMthetbuysuvvsVaders,vergeetuvolc,, ^
l^TvadVshusJnd^n^tmhJa^^^^
££T Omijne/elcweefialleen, opdatghyu-fibenal^^
ehen bewaren voor dengke»ens die het alleen al tot'^0^
rvelckegJjy u,oncUr alle datter is,gekefen bebt.Sct .-o. ^
menfcbcntehomen.vertreekt uvan uwe buy,g!>^'f fit*
Mende die aldsr-naep vjn,oechvm dmguM ^
-ocr page 470-
Van de Ecnicheydt.                   44j
fcev'*^ U'Hut met ^m hd>Atmjntur mttttf herten; met goeds
£!*tnghe>met devotie,mef dengeefl.0 Vakfal my ditgheven,
M
j tfowfal mogen vinden, o alder-liefften mtjnderfeele!
Üi* * K^in
u F'Mb ruiten, inde dat aüe verftroytheden van
Sfe -eyrt tJjndejikjn't binnenfle mijn der herten myfoude ColofT?
liï~L?Jef!heiigen,in deughden voerts-gasn, 'm rufle blijdelyck,
»„ '
f ick.mochtt dcot -cijn,ende mijn leven mocht verbor-
kpn, lj'n
ln ,}iVun Salieh-maker.in u mijnen Godt,tot datghy
hyf
'^
0;w ty*m u^enfihoonen hemel,in'tgefclfchap der
&*{H,d-yj4ertyyonsetü'<toehjckJuttenverbl<iden,Amen,
fiaftijckc ojti gheerne alleen te zijn,
«ual,ïc/nmalk ntxi$iti)cpt/sljciwh bc §>tï»ifruw prov.4:
!)igijC*br-mact/2SflüaPEtttfjiei:te/£nDE utoeupt toen*
M°J!be Uen' £ict toeI tot/ ödt öc ïtüene 8aebe toacÖtc ©e reba*
%e ,0y
fcat ötn tnjau.t ttt u fjeetc niet en kome/ei! utoe „^^ b00,
ai,' 1;o-'l)t'ern!r!)fpbtutoftfidcmctluccfj en neme. tjst Ijctcc
»j.tc?»P «trnfcJj / birfiJ-felbcn in Ijoojcn / firn enbe toafijiJ|oi»f«
Hi\ Uj uict cii hait bebbnngnt; is gcltjrk ecne fiabt/bie
[Hbc 'E «*»uejt open light / foitbpi- muren oft pooien:
li^foiih^ n,£* rcc^r
ooc bergelchen too?ben/aen eenen
nQl *tm taPn/)soacE ban ben l©ijfcn-man feght: S&ie
■^31 p lis,fcÖnemenfal/fciefaïgebetentoo?benbanbe
^ct , 5
te ^ten/ban be aaugjje bet fteifcn.fc)ter upt feu*
[cUci> r^N öec cerfïj teeckeii is 1 battcr in een ftloofïet
ÜJ^'Cfl: vrSe?
enfec 0?fc?E isiinbien bat be fcegbaet»
!n f!Uriir-C'UtE-)cpt
b aer tocl onbttfjouöc to ojben/ 'r toelc
^!iii[(i 5C ,)a^ani/ten tuben ba ben §>.3gnatius in't ge*
in W'13 (S'-jcïi)cIi ick toenfïacn Ijcbbc ban be gene/bie
!%a
sij£rli fft ftcübcnjbat ïjrt feljwn batter niemant
^itpj,4U ^aS' bacï fp nocijtans fecr groot banghctal
h *£c&tef
&at Wrcr 'S/a!s t,a£u ifttanbt ecnicïj gijetict
;iltiec,t'-7
c,uam f5110G£{J "©"terael Vuefenbe/upt fijne
rHtw gc" oermaettbe ben felbcn rijpelijcfofao bat ith«
fr! ^Ut» f
ut ^f bi,c/ bic alfoo bielstotjlsals Ijp boo^ bp
f r'u>iu r
l h^tn &ttf&ett man moefle pa(feren/ fijne
^■^Ube n!',
lc Ö^nbett nam/op bat ijp geen gijetuchte
»»
l '3 öenT n/öff &«n eenige moeneijjeftept aen bo?.
{*rïjrr Pefl ber ¥épKa&mjbiÉ anberstoanbelt/bie
It^ant0/gdiitïibctt^..^emaïbustoeiffgbt,
-ocr page 471-
444         DenlLBocek. HetXXlCap.             .
^>e ttoeeöe/.0eemt bag'fjclijcfes/tenminfïcit c^^f
rfjbt om utoe falicttcpbt te benccrfügljcn / to£ttrcc^_ ^t
« alleen ba b anbere.^lbu3 toeten top/ bat gebat» > Jp
Thomas JEBo?us/enbc an-bere mannen/bie c?aeti»V-yjj{
UcUepbtgbetoceflbebben. 31a't batgbpbttt &H?Ltif«
boen en kont/neemt Ijicttoc ben tijbt/inecncfic»»^
plaetfe/ cnbe bertrcckt u al b aer/ enbe biengbt o »
nigben tifrt ober/iit eenc pjofijtclücke lebicbej'bf. ^
J&atlidwn «®e berbe/ftifoo bicktoijls ala gijp kout / oft M^JLtl
bc
aiieüinsm foo fchiekt alle nto e bingljen tn fliltc/enbe alleen P3 ,
ïSf^l^ ertÏJe
obcrlcgljt »n ötfcK manieren bc uaben utotö ?> 0
«Se» tom ®aec
ntiss boo?toa«lliet rMI"IÉW»m / &art flap
* faken bcbaefttclijck te boeit/ cnbe niet bp gijebal/ 8 ^
tek ootkop anbcee tijbenbermantt hebbe. $icr ° wjlt
gbp eene fake ban cenigfocr to cerbe/repfe/oft an,P i^
aen-nemen/ bcmecktn ecnighe baghcn/eitöe"'j^'f
«toen £>alich makec naer/bie fp-fclbcn 4°.^'^ft"f
gftebebt cnbebafïcngheocfftntbeeft/ reeb? iJcmLi> ff
piebichcit. jbcipto iftfricamts bp bc tëomepnen VL^tfl
fcgghcnibat hp niemetmecc min lebtch en toas -^, .^n'
ïjp febteft toaSjboo? bienbat bpinbefe Icbicttcpï»
ïcpbe toat ijcm te boen fionbt.
                          aat*^
33c bierbe/aiffcr eeltige groote feefï-bagert AfwK^tl
Sitn/nac't eremnelbanbecl/ foo jjoubt n/ t'Ö»fYfI1i3/
bittotjls allcest/oft is't fake/bat bit niet boeubjt»fIt
toctttect ttin eenicb klooHer. «Hacrgbpfuif »>?"ü{$
feggcVbat bit alleen ben toeclj niet en is/bieöcn "V^f'
tccfalicbcptlepbt.^ettstoaee: maecftt'tgbpöert' ^
flen/cnbe ben beqnacmftcit/bie u tot rjjckbontnK-
cnbe glojie kan lepben/beracljtcnJ
                   #f<jrt"^
£?tti<Stoj>l?je* ®t bjjfbe/ 261 is 't bat alle menfcljen / macrbJ'\ $
aHeraaeiWi fiêïigienfeperfootten/iaerlijckseenigcbagfte» J$$ '
«mê uaït) tat ben te nemen/omftact te berfinnen lact 0110 all*' $f
8M,ft f en/eenen baeb luct toe berktefen / &™&^M
fe bttkuff n, ^ Jfitfemuslefen/ bathp btt alletoeken 8^eV,ztg;V^
lnas te boen. Jfêaet bit moet boa? al gbceaöc» WL0
ben gbenen/bte hem toil berabenban ccnigftt ttfïï^ |f>
fee fake/ ban bet berkicfen ban eeniglje »ianiei;e^'i t»(l<
ben/ oft iet fuleks / on bat "np mart) h?o?en to at \t
IiJ.<©bcefi in hemfnjeeekt/ cnbe on bat Ijp tttafb SA(, $
toojbenbanbeng6enen/bien alleenkennelijc» h^fi
teegftenbet menfcöcn/enöebiealleen kan onfï°n\(^
-ocr page 472-
j,.                     Van de Éenicneydt.                   445
ftiCtE| nitljeöen boo? fijne baberl#cbc boojfirjnirbepbt •■■■'•'
is jj " Wen/ 31» t bp al btcn bat ïjet u nietgbelegen en $«istoc!t$>
•%t / "afle" alleen re toefen / hieft immers eenen boa? bcn*atijpmi
^>t WE/ SÖP Wc Too beel geeft aen u licbaeirt/ enbe aen ^^S
**«\cij rn^3f)e enbe tocreltlncbc oeffcningeit: blijft eenen gcbt/öictfoo
^0c p UEoen jbalictj maker naer bet Yjeempel ban be öeetmöetoe*
9c ^ c-en/maer niet fonbctccnige boojgaébc bccepbin* relt iwr^oft»
^•Hcii» 0beufe9bt boof al/ljoc bcel batter booj Ijct aen*
'^e £- ,Jct ï^toofierlöck lebcn be loerelbt bcrlatett /
jQtbiirU r cnntinftt a's eenen fonberlingbcn mibbel/om
3*em« L'cljept tE SErahen- l©aEr om en tooit gbp niet
"•Ptt» 00? be pernclselcn bic tt omringbelen/op bat
'%>! !ninftenbctocrclbtboaj eenen tjjbtfonbt berla*
1 °? büff l toe/ t,at 3!jP ÖEfE gelcgentijept niet en lacc
l tn i3acu/ °P öar Sb?'« inbcr ceutojcfjcpbt niet al tr
'1 bt jjp f'llaESb't. i>trt boe bcel miföabigcn toojbenbee
JEn lj0.i£iiCr2 Geblncngrn alleen te sjjiwhoe bcel J9jin*
Ü*e bcci f.n ^aeca!ÏEE,t/omÖiWanto^itcpt tebetoaréV
'btjA^^nbjo^bc bier toe bebtoongen boo? noot*
ü^ifie 3^p 00ril utoE ftecte/balUnckfcbap/ gbeban*
Leic^c hEnÖE Sbcnecfï u felbrn m bcfe cenicbepbt. 33c
f eft/j,af,?*iua«beclmenfcbenfoo- pjofijtelnc getoeefl
yct$eb)c) 3&EhEEl &aEC lEbEU gebetcrt fjebbenban on*
Jnotith chE v,ei,HnSfH besgeefig/bat fp ban ontalliftfee
j!H>(j,hl U bErl0'ï 3b« / mie berbjinbers ijaers ftlfe
1,1,En bp llinn to dclï ^ napr ten te b0?m 0tt babl,m
JktafEl'Mgben;baer-en-boben noch ben tjact enb«
hi etht h,h[Cptlt fcrtbcn/ b?ebe met bare bnanbett gbe*
bt*ft%ici * euiïE f°»bcï»ngbe bjelbabcn ban <«5obt
h' b?tebeci, reSE« ÖebbEVEtc. <2nbe toaerom Ml ick
C cfenir<i* ^'SÖnw ^'r betoöfen ons gcnoecbfaem
fö °? aijenn n.bafccn S>3!gnatius/bie be gebeeletocrclr
teh btrn/ J\ ■ b*kent 3iin/enbe biucbtcn/ biebaer«pt-
C9,J'tuo h £fi ons öe 'aErIDtbe bjieben onfet £>ocie«
li», CC/l9aii n' ^«^"P&atonfcn alber-beplicbfteit
he ^ tot h^an öoomm 38aötu« benbijfbe» alle öe*
d^eckcn ,eEmcbepbt ban befe oeffeningfjenfottbe
> J?Eabtn<. s^tIn'Iodö£hboUert af-IaEt SbfSüebm
tlT^^tt hp^ iehaEr &aEE toe fouten begbeben.
ÖE« Ma tbt bat &E'"e oeffeningben be toelclw ge*
menÖEmaibits alleen towwtfit/ f» J«»*
-ocr page 473-
44* t>enII. Boeck. Het XXI. Cifii
*ëcfffliiH8tn fchepben beeïen oft epnben in bacr begrijpen. &* £BI/
tot Uct ber« ftcn/ eenê generale bieebte: ^tn ttoecben eni brtaf
Étech cttoc toan t,Et fcijitUenföhbet faeeken: Hen berbnt/ ccn IL/
eöuröepw. toc(-m ban jjet gljmE/ bat gj,cpa1jccrt is. tjcit bKï"^
feen boomemen ban fijn lebcn bickto jjls te brrnic»™n
fcooj eenigbe tccollcttie / oft berfmncn fijnber ceft'1 $
ghen alle toeken: ^cnbijföen/ ban onsbooj eoö^
te (tellen / in toat ftaet oft nap brr brugbbe» / üf\ut>
fouben begbeeten te fierben: 3[aifrften/ ecnebJr5'^^
febtekte maniere ban lebcn: enbe bartoeb.r °in : ^
cerften/aen gaenbe ljct gcbebt:3Ten tto cebcn/ t>e '?,ftj*
ficatie oft berfïerbingije: «Ernbcrben/ bebebepW'!?,^
bes tijbts: 3Icn bierben/ brrcfojmatie oftbetbtf* ^
gbe ban be manieren/ enbe befunbrrbjek aen-0^11'W
mepningbe: ^[eubgfbeit/ aen gaeube bc gljrie$>frt V
benam bcugbben te toerrlt teficltrn: €cu ffl?xl$.
begberae/enbe mebe toereken om tot bc bol-rrt^ffit
flütf«ïïrfr &tPbt tE gberacckên.l©ant ben giicncn/btc fte m t0}^cfi
£3 ftE èenitbepbtoft ocffcniugticnbegijcefr/rn moet f? K> „>
w"           niet lattttboojfiacu/bat Ijet 3(jn eriügc boogfjet0"$f
jjlatien/ maerbekenniffe fnns felfs / cnbï ü5tr, g-r?'
. fipns fclfa,: enbe bier om ia bit cene atöer befte » ' j{
btngtre/ te ober-firn/ toclcke fautc bat ons ^K, tjtf*
belet/ toat genepgelijcköept ons meeft onfieit 'fflr' rr*
moet men be felbe gbeefteiijeke oeffeningl|rn,bfr .,.dii*
tib.i.tte fcbicken.^icr toe bient het gene/baibente.^1 .$&
Confid. feght/be mebitatie oft bemettkingbe/fupbert *c??Jtg ff
fezutbtmw* fantepne bacr fp upt-fpjapt/ te toeten be ficlc; b°* ^
jjitajtwtifc jcgÉert ÖÉ bcgbeèrlnckbrbcn/ fcblckt onfe tor rf »f "all»*'
betert bat oit-utaticbi3/|H!t enbe berbetert be «* ö(»ii
ren / tenlaetftcn gbeeft fp ons be toetenfehflp'*" ^8*
^obbclbcke/alsbantoerElbtlijtbeaingben.^Lf/öC1
toeleke al bet gijene bat bertooeft is upt een feb*? /t>#
gbene bat te feer betbepltis/ br« een tec8^?:t)fjjvt#
berbojgtjen is onber-foeckt/het gene bat to«« !Sf#;
is/eflbetoaerbept acbtetbaehvban alle kante» ^g/l*'
enbe öet gbene bat gftebrpnft vsi boo?-fiet. ®f' rt»c*i
toelckc ban te bojeit fcljickt / bat ons te ÏJ°C"'; o?
Bet gbene bat boohbpgbrpaffecrtis/ ober ic»yj,,o;^
batter in be ficle niet-mct-allen gbcbonbeitf" ^of.
$et toelch on-bol mactUt Jp / oft berbetert f»1' t(gv.
tentooiben.^eft is/be toelckeiu t>oo>fi»«W j^f«*
-ocr page 474-
.                    Van de Éenkheydt.                44?
P^t bc0j fitt/cnbe in trgFett fpocbt tocfntbc befelbe
jjjp1'3 tiet ni gijcbaelt: Uwee ban bet eene be bjomtrij*
'->ciih mi)eÖ£:r anbec be boojficrjticbepbt/ cntsetops*
öe», atu"3aef • <5n öuncftt u niet batbengbencn/bie
br?lM
fun icbrn tot beft <0abtb?ucb£igöc cenicbept rit*
iïM ^rjjjehe fïilte niet en begSjccfi/ fijnen tptlact
^ngacn-'
ftorrJ^fa/33't fakebatgbpnoch boo* f>etgebebt/ ©««oiicl^
hEti,°??
ÖM ,c<"cn ban 8Ö«f*«Ö«*e boechrn/nocö booj *XS
UiCi-
n yoo^ru banbefermoonenubinbtgbeboïïicn te m ^i^jes
^°ïjjp b'?af8,'t «-ffïtorn/ oft gbp oack begbeerrgbe* aat net fufc*
J8itbf
te -^«wlBant toaec 't bp albicn/ bat gbp kranck
'Ortj "^öcHlicharmte bergtjeefg gbepjoeft babt u
v^UjT1^
miïJ0t:lcn tE Oeluen/ enbe bat men u een fort*
^Ube91' rc,ï*cbir gabc/ bet laelck gijp fonbee ecnigben
fot^yoitbthonnengtjcb^ipefjen/ fonbt gbp Voel foo
fielt. 'cn om bet fcibctebcracbtcn-' ©oegbr bit tot utoe
^^«im JJ{De^öit
atöer falicjjfic remeöic. ©eitreckt
iftcn,c^Eken/oft kont gbp bat niet boen/ernigbe ba*
•"•in»/
tt0c is't bat gijp bit oock niet cnbcrmóogbt/tert
filt 8ba Cc,trn bac^: kan bar ooch iU«f 3#rt/ foo macckt
'cÖCBh
?t m,n-3&e baghen een ntkett mn-fplijt/ tot
*it|j
Cc öt "bjre fiele/ booj u fclben/ om <©obc a! macb*
* efcu
p ae« ghename fakete boen; enbe bit en fal niet
Sj tc ,!f rrn^ gupcöelaer/oft eenen fcamcr-fpelbee ge*
» *cn /*.
ben/>»**t om <£obt al macbrieb te mogljcit
'V oolf
fcen am u ÖerteUen boojt bem/enbeen toilt
b ■ l,iei»'VCllöE ^nte
mEt fl«Pteni maer ftbaemt u/ba«
^SJitjT^aelttroenkoftelöcftentübtmet Ittflo-bet»
Wttiu' kïaiweu; enbe bat bïciitejjls / gbeltjck tiffl
b\*
u ben h fc9bt/wr bat b' ure beo? bp is/bc ruelcke Bsm.ie ttg
fl;%bc,J|(?Prït9caebenU}aBomnemtétietebcjea/om Plici c*&9-
th??'p fe jii Lr~ ^"^^bjetben/om gratiete berkrj/gijen/om <•*
J?e* te be«
rteitiEÖ batbtt " «•«« '««'# een urken oft
bIntEbftt» 7E
om « wtrufte/cenicbepf/enbe fiil ftoö>
ttr
!en ba,,i,fn: toaer u?t eett-iegbelöck naet ijet g&e*
i8)8icufe «f
rE toöfe mannen; maerbefonberlöcft alle «aie u« j«
O10tfeke» iOrttn/foobeel0octakonnengcnicté.^et |ttit« m«
»t«LD Uce ow?at
bct öiclü fftö 'neeröer g?ofyt mebeb?cgt <©«« tim»
Ch
tt!l Cle^atftf re &ebben itt 'r tomwfcf oft be, ÖfflKï
^Wv^°mme bin&cn in Wte/mbt met aeiv JS'ff^
/ï,aal,wïf«in«on?onJ>«&rmo»ttJ}«bftöe fjönaimai,
aim*
-ocr page 475-
44 DcnILBoedc.#£tXXLCat>            A
menfchen gebasjt te hebben. |>ao bat feet \»rt tot fcrt
piopooftc s>encca gcanttooojtlieeft/ aen eenen &tE JLtf
#ntet bet b|aegbbe/bmhpaibemecftmocficfchoubmt/fcSö 1(g
Söcïut^t öeï batbp Demalbetmeeft mocfteto achten ban brei bui ^.
STfhmrt*Jöat m camn is/' «the ÖP boegfit bact bp brfc to°„' üïl
nte «toto 3£ft m öienghc nicmctmcr bc manieren tocöct ° i" „.
mat,
         ccmchghctiecUomenöe/bie ichbaergheöjaS'^'Yjjfjt
39c acht|ïe.45belijcketbJijs bat men in alle öc"":j. jit.
allcngbshens op-klimmen moet/alfoooctkh'jjj
J&atckt u ba bit met ber ttjbt geto oon/cnbe beiï^v(,r
u-fclbcn een bicpnub tóts alleen te ïoefen/enbcC^ t,
mkt befentijbt rtocb toat upt/ cnbe boet utocn & > f/
bus jijnbe/metbcelbcclepbertcoolïmgl: enbe oor t
lip erempel im tijbt ban ren of t ttoee miartiet at» ^
tntn
ban be i[). jlRagïtet jüïana / o» bat ghP at
moghen ghenoctbtc nemen ban alleen te 3f>rt* rt W
«kmöiieregc 3Bntêgbmftc.$aen placht fomïoijlcn üu& ftPjL W
Set betöjin fcitbe/eenuhbetbnct te krijgen: IBacr mebebtti>cft:
J"^" <?öc tomus in fijne ecefte pjoebtngbe broochten p 3* öt
taamot* miLnöp i3 geicert gijetoeeft boa? bet bctmacn »* t/ te
«Êngliel/ hoe hP bat felbe foube moghen bctb»n> (e*
ïuetcn/onber-bjckcnbe famhjtjlcit Ijct gtjcbcöt/ v^pV
nicb upt-toenbieb hanbt-toerek; in bcfer mantel ^
gbP tt oock met berfchepben oeffenhtgben nX^ce $$
feommecen/enbc attmg bit berbnëtberfoeteit.*1*! foe
ten ceeften/het ficmmclnck ghebcbt/fchickcn&s ^ n f'
fomtoftlen be (latten enbc bepligbe plaetfen/ ^ ft?t it*'
öoomenplacbt te gacn befoecken: 3Lcn ttocebc/^g^
toenbich oftbecftanbeltjck ghebebt / l>«t toclc» " n v£l
mepnelnck mebitatie noemt: Qtn betben/het ie'
gfaeeftdjijeke boecken.
Scbiet-Gbebedekcris.                     ,(
*&m.A. TN mi/^ van ^ vyÜdernifle , ende in de IJ ^0g.
X niet door-wandelt en waren, die dorre ei>« ^u»
' "
              waren, daer ben ickvoor u verfchenen, op da£
fien uvve kracht ende uwe glorie.                       end6'*
jP/alm.$4. Siet ick hebbe my verre ghcmaeckt al vliedende >
bleefvvoonende in de vvoeftijne.                     , bae1
ffoxt. Ickfalfcleydenin de vvoeftijne, ende ick fel'?
..... bette fptek'cn.
i
i
-ocr page 476-
Vahdefyolnerdicheydt.           449
|i v        Het XXII. Capittbl
,Catic van de Vol-herdicheyt', eene fohderlinge
bhulpe in den vveeh der deuchden.
\i°?r-Mmghe dtrpiaetfe.^0 fp-feïtocti (tellen in öe
lïlllKhp£ taoojbicöeptüan onfen ^autö-maner/
8Ö«.\ö?aèn ï>e galgfle be£ crupjï/ben toelcnen/
NSnH?'lal>»l-b jottjtDeeft /alfooöseftöpons*
b»the hr 8tJcla'ten een f£Ö°on «empet banbob
% D[1pki,0lnt- 25emetttrt bat be bol-öerbicFJepbti.ö 3©at »Jat t*
^ïEih?®e enöe gycöu«igöe UoI-ljerDingein boi- bedn*
kCl,ifflii» r ■ cÖtc teöeuc/ntct tegtjen-ftaenbe battet $«?&»#,
JNt ©L^iflteptft bao? ftet langB-bucren ober?
Wjjgp °£MoopcIjtcrutue ttepïigc begeerten/enbe
w °*it trh cft-toijl£ / enbé Öue rr)pehjcn öat göp béfe
rJHc ri.Lnomen tiebt/enDe öoe onglieftabelïkKbat
ff* m IrberboïgUt &cbt; en toaÈX'* tiP al-bien/ -;,
MïMe tornt u befte gebacnt)abt/üm alleene; Jhom. ■
^fiheu Soeb?etftupt te roepen/ öoéberre bat ggp pmPIs.
S»bt Sïi n fouï't tèefenj ®«rt ttoeében/tueet batL' uc- "*
tr> Ele ni"en-ieSÖeIijchen roept; niet alleen tot eene
CE«nEn -llureöau,ciJÉ/ maC£bact*en-bobenoocfc
ffikt i»'c"cren \wt§ oft pabt in ben feiben ftaet:
hr!lfchi,,'Ifc»ï8ïïe oéffeningljen / toaer boö? bert
blaet«th]„}ea W Öè felbegïjebjupebte / tot bcbok
h-^hn ?H°ubcgeranên/enbeanbergiuet(toianï
i,^tctJ^'"«ug[jetlepgratiën enbegaben/alijTt r.Cor.rt,-
Vi ^hb'atC»eÈnen «"1* t^.)^i«üptrp?upt geniep;
£*% v^r^cn af-üalt pan fjpien eerfien begonfte
j,,lI8tc / L„e faro toblen ooeft Dan fljncn roep tot bc
?i% fc[ln3 *»«* bat - men éeniglie bingoën / bie
'i,;i(ïeW,'n"'r',uyen acöter laet/eni
b* et * IlS^an <®obt£ gratie.
b^Bbt/onDu ^merentbe noatfaftèlijci^cptbefer 3!toM (hfe
&>% win bc alöCK.minfle faHennnantbietot W* »w.
Ö&4tï^
^^bt/hi^SÖentiijcftbanbe üol-ïïetbirpepbt ^W »4."
'"sesöennmtfcötotbenepiöetoeintool*
f f             ïretbt j
-ocr page 477-
45». Den II.Boeck. Her XXII. Gaf            -
ïjeröttljet ftrecftt f)cm oocït niet te min tot ö'«Jj,^
oeffeningem in üe toeleue ië't bat crhP on8W*z eCt
$«t/ foo fuït ghpbefc öoo^fepbeüo"^?erDicö£Pl],c^:
nicljfïn£ boen toancftelcn / baer bcntonant na» ft
pellen gftcbueticnlijCHopuptté. ©ooïötöVeFi,^
Laur.iuft. Hautentiutf gjufiinianu.tf fcgltf: 3£ebenglP en t
de ligno bientniet glltpzefcnteto02ben/5ten5pbat Wf ({#
vkarcraa. befdtoetéboUjctöenbe.<lBi;ieltKn ben QtMuyL0tti
de obed. c. beel ban föne feïjniöt brtaclt>geenfing en u01^/
vhimo. nocl) bie alleen een beel ban ben toeel) ober -* i fli
niet gfteraften en han/ baer Ijp noo? Hem öncn ,j,ö^
ïjabbe te nomen. J©at.boenbefebanK &$*•£&&
Den 8aer/tioo2-ïüaevtebergöecfö/enbemet PL^t
fcöanbe/bpgöebjecftbanbebo^erbiföepbt.^^
Autf. ferm. Öet goebt te beginnen cnbe nualnen epröe!'/ t^
«.alfratres i£ batanberg ban mig maecHte bingljen ÖODf;Ie«'1
in Eremo. b?engöen*<©ufoanigften toeren maeij nntrtiVu^
<&m
goew monfier gftenoemt toojben / fiebbenbe fip* ,firtc^
tornktiuaijjc felbanberebene/maer epnbcnbe met be flXh}:^0d)
sei^Mt madj ijcpbt.£>onber be boï-öctöicljcpttooo^wa^rtcrÖ
KT be^-gljelöcften btebicto?iegfieborliten 8«tó,W
Bern. epift. gehroont toojbcn.Cnbegelijrnben ^-^tXÏLtt^ti
ad ianuen- gBettipgftt: ^e bol-fterbirijepbt ig toj^&e*?
fes.           &racfiten/ïjet epnbc ber betteftbf/eé boefter »%vttt
bien(ten/mibbeïare£e tot bé p?rAs>bc fitftcr u» „e
Dulbicljepbt/ bebocltfetban 1tantto1iieÖ^«W
fc»?inbinne ban üjebe/ ben bant ban be b?ifn*\1^
een fierchte ban alle n,eplicl)epbt. &texüt *»■ loH
tool-fterbicfiepbt / noeb ben bienft i£ ecnjöyf1',« o*
toeerbieft/nccö betoel-baet eenigfje jönp*/"w-
b?omtcöepbteenighenp?ïj#eniof. , „,ft,ftti*i;
©oe ledijdi Het 3. point. 2öemercftt ten eerficn/ f)oe leew ^
riat b«is r)etijS/bcelbingöentebeginnen/enbenietöp',ji^
SS K öen/enoe getoeben te too?ben geitje ft een nggfe
utfrwSL ïoaert** enbe bertoaertöflet toelc befe 0«,%ff d*,
glienoccftfacm betohtï/eft oftiemanbt op 9* £,/t#*
alle bingen alleen begonftfagpe.Centroff^irtf;
top te toetgeeféarbepben / gbebuericljlnt»l f e^
©ie tochwórenbe/enbetoeber-ombjcHenbe. <€cnbeto* ,j«i»
tjaitin fmtöé merrfct bat ben gftenen bie in af- g8elcp&* i-fitf1,
tó aiö cwii f)£r.toait/boctgöelijcK eenen berraberbie»; 'w^.
*ww* jnnbemtföen wonme ft/toeber om op «» nIJ^
-ocr page 478-
>                  VandeVolherdicheydt.              4jï
jfc^Sftucfoenaen-recyt/ enbe ben ïtonincft foechc
Ij, ?crmoojöen: timntbenfonbaer/boojbeboobe*
te R6fonöen/föcchtonrcii ^>alicÖ-maher tecrupj:
hih7nöe al *£'* öat onfcn *?cc" / 0o°?ÖE bagöe*
btphi x l"onï,eH «iet gectupjt en tijojfcnoeytang boo j
Bhp, at ÖEmenfcööoojbe félticallengöfftcn^meer
üitif^ÖOt Voajöt om in boobt - fonöen te tiallen /
"Uiih11"^ öar öc foarttt *»a» öf «eföe Bier 0002 tier*
** ft?f ? tootf/foo fcöènen fp oacn mtöe bertiiacrrs? ©e fomt.^
nierP£ n* ®entiicrben/beincrctbatbe befte ma? itaiitput
jhpV; oan letoen / bombe ftanttiafïicOepbt enbe tic makht goe>
ti, ifoonteVtcn Jaetjïcn feer ücljt tijojt/ maer l)ter- ttfcatfcat
Iij£uE8öen bat ben gijenen bic al-tijbt begötut/gDC' *u
betn llal-fuïcHen eenen bit al-tpbt leert/ enbe öat
b™. f "f «fuif &# alle Dingen ftimer enbe moepelnc
hp yrpf&ttg fielt u bit boa? oogen/enbe otier-iegï)n
iiiftJ^en/feggtjcnbc^ieticK ben ïseft loop baeit
baipn ^öcnnnatr timet-omttnti ten be nroonc bes
Jttji \" cft niet i©oo? timet iör bat ie bit tiJil/ fcgfjt
Ötjw?1 *£ beter/een maent oft tti)ce hloecfielijc te
Oftv^pen/enbe na ber Dant in groot evnftete lenen/
h jjr'1 W be fcOole ti«nonfeii#alirf)-ma!ter altybt
te guJCH/e\ibeniinntcrmêcr tot eenigetiietenfcöap
^z /^en-al-int faepen enbe nopt maepen ; gva?
rit!h£, "immermeer timtcrtimben iai-tijbtbe*
IHaertVi-,Mleteen Ö«P^ te timmeren/ enbe nopt tiol-
'Haa "r ftiöe gQebacntiicrch frebben/ om 't feltie te
|l)e^,, Byeb?unchen/ënbe baer in te fcfmpïen/maet
?c*ih „PcÖïnch aïlc tijinben enbe tcmpeefïen onöet ^. *,_,,'>
ber yemelenal-tijr.t tteatmt i<&
tt) 31)11/ bat betijbcn rm oug öe
bingoën bie ban <©obt Mtfpaiu^
^nier7tnn / met eene gljcöueriglje ojb?e enbe öcsWt
^cÖte /5y erc5eert tijojben: bat alle fahen tn Qfytt
Ptm|/.petal enbe mate/öoeft be aïber - minfte
L°Ubenïfnt5Dn.<©p hat tóp öier booj mfgï)di)cK^
k*» miercn "ec^icÖ enbe fojcfmmöicy- tiiefcn/eit
» l morr 5e**cÖaPen bingïjenïjier toe gencobct fou*
mt,eonSh VDO?ben<©üer-ïüOptönfbtinieö gemaeft
*Öeft4tJr!macl[Vbmi be gïjeftabicljepöt / enbe on?
JP f*                    Hï*
-ocr page 479-
451 Den II. Bocck. Het XXII. Caf*
Het tweede deel.                  _..
®«ooj%on« O Et 4point 23emercnt teat öat u in Be ocffemij^j
banengetta»•*■ atoan öeDeucljtongncfiaöitf)maecnt. #?« lfffl,r»
bicöcpw» eerften/öatgöp öé atbepr frijout; moer ijf't Da*b%t
öe fahe tuelm-ftet y gtjp üermccrbert ben ^"[tf
meer öoo? (tUchtf te fcljouïnen/- gcüjc R 8** ltc"t «ü t«
eenöupg t'onöer-ljoubcn /ban banben ^°nr"na-i«
öoutaeu > fgne gljefonUjepöi te anöcr-Jjouöenv&
fllffeüetlojeu t0/\iieöer-omtcItrBgöcnjtoe-tJe" olir
men niet en balt/ ban glicuaiïen^nnöcweber-.j/
op te Itaen.^UjSobeiMcgljtofi öet toel ööeDa^,icii
tenigöen felepnen arbepbt te mgöen / cnDej,en^
meerbeten enöebp-naonV3eröjagI)cli)cften a^ e{
©e ou-tov netnen / S&eïScU öoet ben ongljcfiabigljen ? Df D«
toJS ten ttoeeöen/jjet göefeöiebt oin bJop-tp?al«« ° ,Dc
iema«fttüèOo?beeIenöermenfcöciu'©eDtoatcenefouuy yf
nuiiftü fom-ig öit! bemereftt bat ben gOenen öteuïaeo ^
!25£i,ona&83 B^ingljt omopteljauöcnenöe^ontbjcften» J^t
pawtp. goeöe 0^emngen/ u gtöotelncnjSIjinöcït/ hl van
ÖP bit boetonbet öetbec&feïbanbjicnöt w .$
toijant. 3©ant#'tbp alöicn/batnj>macrafi;1'-fat
nioenbtjanöt nietenijs/fooijs ijprioc fttana »v j ua
maecht ban urnen gefiuojen bpauöt ben BUP" ^
bet öeïlen/op bat gijp op Ben meel) roubtmog^^
fbjtjclten/ op Bat glm utoen ïcpneuna <CtJ?i1t»"gfeii
fumniet flantbafteïijcK en fouBtboIgHcn / ^ öe^
ïaetften / op öat göp öoo? be^mocpüjcRPF'^
toonnen 5nnbe/(beme«Henöe ïfenWepnen»" ^i
gancHöie gijp boet)t)em roetecne toaïgÖWJjL ^
laten naerteboïgl)eii;toant bic Mepneötnjp| ^tf
_ , fmaet/göeïöcnöe &clmftiirc fpjeecfct / fai'* &$
Ecel.13?. iunerïjepbt aïlengljfhcnjs tocrtoaïïcn. ^JKntfflj
Scujch eenen bie oe op-geöouöe toatetsnu»' #&
(Jupfeom eenen meulente öjaepen/op eenen «>^0tf
ontjpjingen^cl) fjoebeeltgötjöenBc arbeF!' ptf'
meufjebben om eenWepneonaclltfaemliej"^{0.
omintcnaIenI^cfgl)éh)rt«n tiet-men &***${/
üajetcK-Uéöen bie gUeburicpjcK biet rooet«' 1 ^i
BetoelcKcgtootefcnabelijbé/footoanneeïlFïöéi*J
ftvi mintle öetgaen tg/befe moeten VBpna-^fif w
. . -, alle fo?cb,bulbirti epbt èr.ö e ncerflirtjf pt>r /f' mP
»*»!• s Mitx.öat eeng ontfleftenijs ou öenautatf o»'8 <&
-ocr page 480-
Van de Voi-herdicheydt.              45$
bnV ÖfWijch Dier boa? -tijbtjS gfteboben toag / g&e-
£ricftJijrïrboebcncnbeon*)cr-luntben.
^ ««j.pojm. sscmercntbe bmaefhepbtfcanaUfimv Eed 17.'
birh ie beranDcrcn gl)eli jen öe mane/ Die onge|ia; t®m oiigfic»
tui, 5Ün/cnöebiefC£töich^ïuiiIjSöarcgocbcocffc;itaöi8£H b«*
te3Benberanbcrcnitoantfoobanig;emenfct)ériaena",,<w*l,w
ha"crgijcefë booj cenebetmetenth/epbt bicft-mijlë'
fteii ■ £ 9enc öat fi?eeu^ Ö°0?^ nocÖ (V ^ bemeten
ieoMtet öatter bet fdjepbe roepé «in/m bat eenen*
tyjf'W&cn fijne gabeljceft ban ^obt/ ben cenc al; 1. Cor. 7.
ba»x n a»öcren al-fao.^at lm p?ijfe bc beugljben
av °'anbere/fepbt CaflïanujS / maet bat lm tn fijn Coli I4,c.,
fitin r 10raeuöeuöÖt boo?bt£-gae/aï i£ 't bat fijne
ötiwVchÖtpt baet tegen pjenteltAbant boa? eené
^^EC«>inuciijcften aibept moet ijet albetinoüncn
be h?s- P°inï SSemctrnt ten laetften/'öoe fïuaer bat ©G tcujt}*
ftcr luS&tban boï^frDifljept ig / enbe obet-fulcng ban boujo»
Sern» öcft f" PJÖftttf meerbiefcmant beel srjnber tóctwöt #
brjn^Pw/tiiaer luttel unt bernojen. <©at onjS biene ^acï: -
**SjVP ctempcl cufpirgDel/^aul/^aïonion/^u*Mat:tul0<
llfl/pt icolau^ ^W£WU#/iCcrtullianuó en©2ige;
fte« va f°° öeel tÊligtcufepetfooné bic öaten eer?
uJcu h p Verlaten Ijebben.fCen tmecbcVljoe ncetfïe^
bebb-71: °e ^epUgöen befe bcugljbt onber-f)ouben
BbichL ol^crDenbelaugljenti)btingroote(lran*
ftet& ? °Peenc PïartfeCVoant gelpCH Climacljn£
ten Ah fePöti^ieïicïjtelijcft ban plaetfebeianbe;
i>e laT °«• cn to0°? ?uacbt gljerehcnt) bcmercht tjoe
öoc bat «f-,J DUCil Konnenuot üjcngenü'iien ocroen/
ioeuo» 5y?i|tujéonfen^»aUcli-nianer tott)* ePnöe
boohfpï^töcnbc/gefepbt Ijecft: <3|ch moet met een
tot jjLy Meöooptïno2ben/enbe boeVuojbe ie benaut
!LEtcrtiJLet,ba,l-b?acÖt too?bel Cnbe bjebec-omacn
€«, vffiöetft Ijp u gftcfept: 1$ et iu al boM>?juftt. *oan-I?-
■©obtö■ h öen/obec-lcgÜt tegé be Blepn-moebichept/
t«be öa^^ncötictjepbt enbe liefbe t'an$-\aattt$/
Heubtf J,«yjalle bingoën bermogfien/boo? ben ge*
^bebn,i?^erftereht.lKnerbemercfttbatgeIöcïï ,.,.
•"Wfelfct ijcc-ballen feer guaebt i£/befgelnc* phlhP- 4.
■f f 5
                 ften
-ocr page 481-
454        DenII.Bocck.HetXXII.Cap.
©at motfdjtonaocftiu bc forib en/ en bat fulclte menfcö^^p
trunn fonueii üptcrjïeii erger ïao?beaDauöareeeitïÊn/nac ,„n«
terbait/baitaanrenüanbc<£uaugehfcfteparabele.3©anto«J' ^
fwaetöcr. dnbanchbaerttepöt ban oen fonbaer foo i£ fM.^
Maun. «,. neertngne üan (öoöi^ïoegen froaerber geïu"?" ^
enbe üau beö bupüelötüegentiefgclt)chen/öiJ0* ^
bat ben bupüeï meerber marï)t ouer Ijem Öce'^r^
fercgtjeinia oocft üan frjng feü/gtticgfien/ oW*n» ^
batljp fbiacher enbe hrancher glje\uojben tP« *?.,^
Heb.tf. Dmfcptben i|. Stpofiel §paulu£: $et i#onni|oy«^
Itjcft bat be gene bie eeng üerucgt fyebücn &*>*, 'f ft
enbe tjebbea oocft gefniaccftt beljcmcl|cü« 0a:^o^
. iif glieuaïlen gijn / fouben toeber-ott» bcrnieutw
toen ter penitentie».
Het derde deel.                      *
ssrotetAmse t_JEt 7-point. 25emercftt baat mibbcïenbat $1Lm>
m
nuöïKiat JTlnoctj toe gebjupeftt ftcbt om u (tUm tt W^^a*
ÏJ2" ■ «*? uen / oft om tot be beugfjt te gberaftcn / enpc£^
S i"t' Uüo?t:gaucbat gttp gebat» ge»; i^tbatgtg^^
Jjepat. Hlepne u jojt-ganc gebaeu tjebt/oüer-ïcglH °.',r,-i»?
rmbbcl Die g!)p bier toe gebnvpcht fiebt/upt !P i ie,t
ftracljntij guenoeefti^ oft »tet:^ooiiiet/cnul „^
ban u felüea*3©a»t foubt gijptuelfcggöe»/ 5*J wrf
©ie söeene fuïcftea eenen begöeert gljeneYente toefen l^^tf
tewame toetenbe bat be remebien bie ftp tot nocö 1°,,^
S"S" ö?upcftt beeft/niet ttrac&ticlj gbenoeeb e»3» p /
facet met op* noegtang ggeenanberebieftp aenbe Öanol« ^
ïctötciijcftöe ïuiltgï)eb?upefteniüJiebebnecljtbcfen «;;i'&J,flt)l>
jïoimatttijept fp-feltfen/enbe onimftanbignc menfe Bcn/al?^^j;
begfjeerbe bet ghene bat bp niet en begeert-*~tfye
mp èenjS/ïuaetft bp al- Dien bat gb» eene v^L^ct
öicft-tiirjïgfï)n bejie gitebaen baobc 01» m},}lxvei
gfteüjicyte op te beffen / oft om eenen toiagöZl * Dff
fgnbanbenüoojtg ie puren / oft met tene^.^
jieetbt be» pïoccgüoo?br£ te trechen / mattfv ilX
'tfeibe niet macgtieft e» toare} n\be bïe# ^J^
{taenbebatïjpnocg Ijuïpe/nocljmeer ftraept? fpi
toe en iuiïbe gebjupefteu / foubt gijp fegge» «•» Djf
-ocr page 482-
*.               VandeVol-hcrdicheydt.              455
bL0P-wcyteït}c&en mepnbe* ©oo?bt$f/fcJaer't faïie
fihpp temantgljebonbentoierbeDie Voelfoubebe*
%j u oat cenigiie timmeragie oy-gebout ïuave/
l«Bhf UocÖta\i3S baer toe noctj niaterialé/noci) toerei
ftei£n en wilöe focchen/oft oock be ijant aeivtïuert
ftenr-/cnut SÖP niet feggen batöp ontoi}fielt)t*
toe/!*
fahcn <"oube aen-leggé*©ocgyt bit u felbé
tnappi^9" mepniughe 3öt eenen to?enüan be MoU
fe^Öept opterecrtten.JBaer in booi-taaer al liet
E. l/göeenmibbelen te toillen gbcb?upcuen/oft
fohijr00 aniglje/bieniethracöticl) genoeclj en 3i)n{
ttv foube bictt-totilg beter toefen/ gtjeen met alle
Hioe,,5ch te ftellen / ban fp felben te ber göeefsf ber*
in £yn/enbe boo> een ijDel behagen ftjng feiföfjem
bu;^öeruertjcheitc (ïellen/enbe boo? eenen gbe*
ljiepv?Jen aïöepöt allen gtjfïseniS g&eliKKboo? een
H"ergaen.
iijni,.8point.©ber-benctoftieft taiilmpfclbcnyier mm tjjbt «ft
ftnuï., rvatnnéoft nimmermeer.SJjrt DaticlVtba weor.ltcbce
ft,ii,hMEl1 cen0 ^ boen / foo moet ichlieber nu bol* to«Ktmmo«
SffecH 3ch ^oozbtis gaen/ eer Dat mpt Uefbe enbe J^gÏÏJJ
&i\^«flaume/eube *" toijlcbat ieftinDitïeöé «to«tou
«taCh;leBÖentijepbtIjebbe/ oock ter ïoijlenbatbe
t!,0c mltoan mÖne ftele enbe ïicljaem nocï) gïjefteel
oiiQh'ict gljenrencht en 3i)uboo? betraecbept enbe
W\Jïï^icïjepöt. ©oo?btg ter totjïen bat <©obt/
c^en
u mP alïe öwlpe enbe bnftanbt moet toe*
^leh» nim °P nip boa? mi)nen ongtjeftabigfjen
^t-fteii Srftmt ***/ 'QJaer toc toil icft oan oefe faftc
Dlet/aI 'e»« en groepen mijne gftenepgöeïöcKöebcn
1etl Mi» 'P^eronacljtfaemttoojbenjenberminberÉ
^t-fteiu enöebcbiericftepbt Der liefbe niet/boo?
Xft Ttc p„ kEU onöer-bjeheiUenbe en tooit be fieeftte
Pet tn t ^SÖeltjchg niet grooter/ftae baticn la»*
^tn iaVtaUVoicÖePötenbe f lautotcDêpbt bolljctbei
_,Het, "1«n/toat batet mp bat itk ïangtj bepb e*
*FJeil ber°hnt' ^emerent bat in alle ftoare oeffenin?
9m nooM
ke ^elcft* hU>?Ööen/ b?p fatten gljebonben\»o?bcn/ ba0„^ fd-
?e« noQ^^ÖoojenboojtjS te bigben. ^'eerfle /ijS hm in t>e
ltï[ mtr™«{Sie'een fefierp fmeerbt is/enbe ben toelc? «m »<«
'Ï5t tö„ il^ÖtTeltjcH göeWonben ïDo?t/aen-geften tmm'
Bjeï«Upn ln^e «eutoigöe faïicöepbt bcgljecrentc
nw«» Cnbe öet i$ögej- feh'a/ battcrbeel ban
iP f 4 „ Öa
-ocr page 483-
#6         penII.Boeck.HctXXII.Gap,            ^
fjareneerftenroep af-batten / boo?bienöatf^t$
felben in't öegïjinfel niet en ueriuinnen/enbe-v*p
nabetöanbtoocft ffftip-bjane ïijDenbanöfl1'xft
«smu«!M toigöefaUcöepbt, (Centtoeeben/ foobeljoi'^■ ^
te
at
ctuitto* beïnegljen be cjftcnuecöte bie bcbcrftregen »; (pt
ïföitfüfa mebe-bjengljt: iuant bié facöt enbe flapPJ^/i#
toetcnen/bie i£ een bjoebcr bes1 göenes" bic u»1' „,^
Prov 18. gften toetenen bcbcrft/ en altijbt arbepbt c**» ftici;-
mermeetcngenietöetojutötenfgnbettjanbei'?' ^
eii-tegenöie eens1 be moepelijcftqept ban be t>1 S#
tocrïuonnen Seeft / bie ig al - tt)öt göclucl«$ V#
©emtoiaijêberbetoertuecHfelig7b5ceutmgcgïojie/bcW^ .«ii
aJoaebbïBöt beug&bt toe-homt. &ietöoeHloccReïöa*D*^etf
Bcaeusöot» ftnw beftinberé befet ïoerelt / om eeneÖöe|c * W
behalen/ enbe en fat* u öe eemaigc niet ^cx)z:la^
Wat en Ijebbc be Ijeplige martelaren niet ge" p;
bie öaer nu met onfen *|cere eeutoclrjcnen» "r cüD^
meltierblöbenl ïjoefuïtgöp berren met l>ier' ,jtf
bdoiöaertetooo2fcöüneHomé/bicboojöare^
fcpten/ enbe boo? beel Irjbenö gt>hroont w\', $&
Hierop. 3!* bibbe u/ beminbe Hefer/ en ber-manc»' ^f
epift.i8. ad gïjpbie&obomaberlatéliebt/ufpoepenben*» {^f
Lucinum. gjjebercjjte/niet acfttertoaertg en tuitf fan/»% ^u
©eEmamtiQ* en tötlt treeften utöe Bant ban ben pïoccll/ n°l.a\\tf
tot m boi- ben boojt ban fiet ftlcebt ban onfen &rtic»'Z,eüSW
KLtaüc ï»at gijn nietaf en ftomtban ftet bncn bet w >oi*
m* ben / om tueber- om te weeren totbe fcfecW!.!,&(i
glm cenjöf upt-gefc öubt ï)cbt/ bat gftp upt W?1! n j^
niettöeber-omrftnps' ei» fteertniorft en beun'> ^
bebeïbt-achtigöe pïactfen met Hottycnbe w» ^u
iricfte ftoben / bie niet begoten en tooiben}?;, .„atf
fcauto bes" Ijemctë/g&elrjtft bcgepligneaev'^ y0^
ban ben on-ftlaren «lojbaen / na bat lip w"Lc W
ïuatcren/ boojftètbermengfteïcnban &c£?1fhtji,>,/
toeranbertIjeeft, ©eel^nnöcrbiebegonfn^ 0
maé luttel ?ijnbet tot tiet fop betbeU8yD5'n»cf;
Aug.f«m.8 raecftt. ©mönebjoebefiS/batttctonSm^jj!!^
ad il-arres biiete grootc fatten tebeg&innen / enbe noC-'{,e w,
in Ei-emo. gene bat eens" begonft is te boïftcrbcu/Voeten -c,j^
-*oföerfïant beboifterbieliepbt ftet leben gfteeft aen ftc "ffhio^
Ijafn^jfjiot, ften/berciert bê goebe pjopooften/ bcrgfteU 0K ^
penbeiv ftroontben beefttenben/ lepbtom y;titw
t'ontfangfteiv en ö^engftt onö tot be 0aww *. a«n,
-ocr page 484-
.                Yan de Volherdicheydt„              457
Df^otïi ban giafepö / ftompnbe tot De encneïê toe/
to | ^engljenbe tot ong enube: bit fêfytt $rit\tett
jftlH bleebt/t)angt)enbe tot op beboeten: bitié ben
<önl an 0E offcranbe/be ïneltfte tap fcljuïbicö 5^1
iwi*al-macnticlj op te b?ag|jen: bit ijeê be toerfeh
het f SPebt tocïcfi/bte top tegljen Ijet boten ban
«eil^tnt rooetim bebjaten 1 btt i£be beugfiöt/be
t\u>ue ^oöt binbt'/ befe ig'it bie aïle gacbr garen
^SÖenoomööeeft.
"cbedt om de volherdicheydt in denyvech der
Odeughden te verkrijghen.
&*ninckder Koningben, ende Heer e der heyr-krachten,
hu
*'en
te dienen, is heerfchappije hebben 5 Veiefalmy ver-
*H a l^H BFcÏÏtelijckjnde volherdelijckmach dienen,
taf Kk.mu h beVtijfen dat ickycaerachtelijck^ende ujter
lH
r H^m
dmaer ben, met vrome dinghen uyt te rechten^
\n ■lfre
te verdraghen) Ickjioore utyen kloecken martelaer
rff,., lUtfgge, dat het vïer-ït cruys,de heeften, het breken mijn-
#,ej)ee"£kye«> hetfcheuren mijnder leden, het meurfelen van
dettj miin lichaem, ende alle de pijnenende tormenten van
Epift. ad
nen p*el
der hellen over my komen, alleenlijckjp dat ichjnijr f^™'^
V]rl*j^-»iakermacbgemete.ï.nde den ApoM roept aldus:
Micron. 1.
hcytJ*lonsfcheyde va de liefde Cbrifti?tribulatie?oft benaut-
de Script.
>ffVb °^ onS.er?0ft naeftheyt?oftperijckel?eft vervolginge? oft Ecclefiaft.
kni1t trt*lck}enfekerdat noch doodt,noch leven,noch Enghe- Rom.3.
*ocJEit ^eerfcbappqen,nochkrachten,nochteghenvvoordiget ,
*8f 6 d i~ ^"nende dinghen: nocbfenkbeydt, noch hoocbeydt?
d?-p% ï*e-> n»chgeen ander creature ons en f al moghen fchey-
$nde v e rfde Godts, de vvelcke U in Chriilo lefu onfen Heere.
"itinp^!' *ri'datm)'belet, ende h-na niet en fiheydtvanu %& m
, " enUeert,r,a» •• J. j - >
         1 >,-, j «naet god*
fyitfo. n reen^ mijnen Godt, zijn tmet beufehngken ende j,ev,t tiuüdf
deouJ^dd^ydtderMheydt,opdatichtotunietenfou- o«tótó<Saöt
"detr \ ICKjchamemyvanmynevoor-udenkyicheydt
"fpe liffj -^f5 dat ickjot noch toe foo hutghevveesl heb in
*1<ê}' verh6' een vxir *** dtijdts brandende, ende niemer-
raHdende. Maer Uk begheer u van nu af, ende befon-
Ff 5                     derlijck^
-ocr page 485-
45$ Den II. Boeck. Her XXII. Cap.           {(
derlijcJ^t(we martelaers ,ten mïnftenin kleynefakt*1 ,^
volghen, al ben ickfwack.ende kranckj $)fc\t tnj ^,
moet e komen door uVs>egratie,op dat ickji foude mogW ^
©e Umae&ghen. Sullen de kinderen defertyereldt, endedeflaveni>. ,
^^^dupelderbelUnPrtksrtnde^^efenMi^^^
i\m.$®3st$ Sullen fyfoo veel verdraghen, emna der handtghepy*1
w*m»> vorderende enfaücknietkonnenlijden,om ^*S>
f rijs u behalen ? Sullen fy neerMijck\endeforchvuUm'(f
dinghen doen voor den helfchen leeuw,die altijdt uytt ^
te verjlmden, ende f al ickjchterwaerts keeren, <>ƒ'0' pi*
roor-Jlaen iet fwaer te Vvefen om te verdragen voor u°-)}Cl,
tlder-liefllen Vader, mijnen alder-goedertierenften Sfi ^
endealder-bermhertichjlen VerlofferïVerrezy van ml ^
fulcks foude doen, oft dat ickjemch vverck fvvéff «P Uf
foude achten, eenich officie opverfmaetbeydtmoeyW Lj$
rinden.Siet,ickjerachte vrijvvilüchlijckyan mffCntJiin
eerendefervvereldt, opdatickupntvattelijckfoitde .^Jt
tiaer-volghen,ended'eeuvvigheeerebekomen. 0c""' ^^
dingen mechte hebbenende alle dingen verfmaden orn ^
rviüe, gheholpen^nde door uwe gratie! Och oft ic>L^0
beminnen ende hef hebben met d' ajfeclie, met de vvt ^
van alle creature t'f amen bemindt wordt
, u mochtW ^ i
loven al in defen ooghen-blïckvan dit teghnvvoom ^)t
dat ickjoor defierckteder martelaren
, fvvare enAe,( faal
dinghen JlantvaUelijckfoude moghen verdraghen
, ^ 0
de vromicheydt der belijder en foude moghen volher den ^
'eynde toe in de oeffemnghe der deughden,tot datghj kS ^
neemt myoptotu, tot dat ghy my verfaedt, ende 'flr^jli,
plaetfe van alle andere dinghen'.VVeeH my hier w*mla$
oalder-heylichfte Maghedt Maria
: helptmyoaldtr^u^
Martelaren.Staet my by,o heyligU Inghelenjn vVte®eie{t>>
vvoordtcheytickditvoor-nemenmake.Helptmy,o j.-jg^4'
die mijne fterckte z,ijt
, mijne kracht > ende mijnt »'? >
mijnt vreefe,tnde al mijngoedt. Amen-
f0'
f
-ocr page 486-
k               Maniere van Mediteren.             459
|\, ■ "jcke om te vol-herden in 't begonnen goedt,
^.ïf^fïe/bégbinncn ban klcpne bingen/enbc bie göe* Mm mog7
h
Pm
'laOElöcfe onber bouben. i0ct is ongöeloabeltjck tjccöan Wspixe
S*K bier aeTgljeregFm^37t7bjetT«V" ban'nietbcci 580/*
tt%?*ttt famen t'aenbcetben/maerUittclbingbtntoel ' " *
^bth ' ï©aHt beter is een öanbt-bol met mflc/ban EccleH-
D4 . 0e banben bol met arbepbt/ enbc gijnebjckbepbt
% tEu'
Witn.^cebe/eenregifïer te matsen ban bebebeplin*
ll°ciih tt 8Ört)EeI benbacb (toaer aftop na betJjanbt
fttilE^eebetfuiien fp?eken)eft fp-feïben een fekerc toet
^EW0,n bje te onbeu-bouben.
l«H,,, ~Etbe/ men betkrijgb* be bolflanbicïjept bes ber* ©c licfbcfcct
«ff ' ö?öbetIep manieren. 3Ten eerfte/boo* be liefbcba m^jüt ba»
^bt^P^boWcn:mteöi«om moetm« be glS*
ao* eE to»bttaeektbcpt groot acbten.3[ert ttoecbrn/ j^tt
"'tfen "wtj berbonbt/belofte oft eebt. J©p bonnen ooek
?cn w^fan/oft eenen gocbcn baent/foo toeclbitto*
'Ue ^ 1 boo? ons «enten ban ben bjjanbt onfer fie*
» n Ws ■ 9&et1 / ban tc b0?£n &elolmi s Enoe Olïelgeïs
affe h Se in-fiellé/ oft oock eene belofte met eenige
jBt8bcnaaEt bp b0£Sm/ of* bael bieritbltfck/ is 't bat top
tekens* ^fooen/eenigbebjijtoiUitbliJcke boete ftel»
£cks i£?e*0eb/op Öjagcnbc «5obt al-macbtict{ baghe*
^^cta tc3c»tbjopitjicljepbt ban bet boocbtoeerbtcb;
o ÏJaeb>p,\cnt/ eerucb goebt u?opooft.
*Hte f „ ,E/ offeren fijnen goeben «Engel/ oft be bepli*
h al bai» ? ^ne patrooncn gekofen beeft/een fekee
taiU ÖcÊft/ cto?im/00°?öc bJelcke bP fp felben bertofi*
C,9befc» Enjje n»Et on-bonben boo? bat \y? tot bit gbe*
tp^bah?811*8, ^enbinbtcrfommiglje bie een gbe* ©eintoewri»
h7lcitfc!.i,tQftkleebt baneenighe o?b|e bjagbenboo? söc bc^m
hl'
<«ttt JS*"*tat ^obtiucbtelijek: ocb oft fp {«*
Ö?1 oock rtbbulöicÖ toar5 om bet "^ainelöck kleet/ g# S ta
i^Sbcix/l nÖet9beeflclöckklcebt/ berfielénteber* aeligxe»
8thtE11 oft iUt?c ï""1'16™»* aen-nemenbe/tot bat fp &aer
boi *a8etii '£anoe,;oi,E,:'b)onnenbabben.®egeban*
oali9bet ♦„1aitcIj &ap?/ bie belegert 3ünberb?agben ïttn
% b">oi I at fp bcri°P 3ött.l©acr't bp albien bat top
%C!Jlle«/bjf"/ SÖcbuertge berfterbingtje be felbe naer-
ab ojir» I0nïie^ bertotnbecstoojben ban be tp?an*
" 'e lonben/enbe b? ttabernöe ber felber.
-ocr page 487-
'4<?o DenlI.Boeek. Het XXIII. Cap. u
<©e bjjföe/ fp felbntboa? oogden fielten b'e^^pf'
£er gheiter bie bol maeclst 3jjn/ enbe barpftb>*c*
btcftepbt aen-trecken.
                                  ^w
<©c fcfïe/ is 't bat iemanbt baoi ftojtbept katf j\ jf"1
«nige orffeninge niet tn hanbocn/geljjcb bP uo!v t/1
jjhntomenhabbc/batfjpbat immers in tkoitiyi'
ritacr is 't bat bp t achter-gelaten beeft/1 bat ÖPfLf S*1
bale/qi; bat bP bhjbe in bc goebe getooonte/ ja "Ljtf'
bp bacr toat bp boeghe/ op bat bp alfoo be faut*
^ere/al is 't bat Ijp baer in niet mi f baen en tfeeft*
Schiet-Ghebedekens.
V'
,&<*&
Hal £7.
Match.ii.
"V* Aecktflantvaftich Godt, het ghene dat ghy
"^        wrocht hebtvan uwen tempel.
V
Ghy hebt ghefcydt, o Heerc,
dathetrijekderhern^\#
wek lijdt» ende dat degheweldighedatghewelde >
nemen.
Ffal.7^; , Godtderheyr-krachten keert uomme-, fiet ned«^3.. .3<<
den hemel, ende befiet, ende befoeckt defen *"J ^f
Ende vol -maeckt dien den wekken uve reC"c
gheplant heeft.
Het XXHI. Capittel. ,u
Ac ir
V^n de maniere van medireren^aer door o
van aerdtfche dinghen op - ghetrockefl
•vrordt tot Godt.                 .5^
Al
it-gBefienbat/naei: be B^tupgemff* Jjfljj
|.?kuBuftïnu<»/Den Boenen bic MJflBf^j^L-
Homil.4.
ooch een gaebt lenen faï lepbeu, enbe baH'^i.0'< 1
bctit 'tïuelcft mebitatie genoemt Vwojbt/i''^ jjc» ,
$« nootfa'
Jtdijctoat Jje:
anberc nut enbe <©obe aen-gt)enaein is >J" ,(1( (i
icüooojmp gijenomen / Ijier af bjeebcr {tJUcA
enbe eenicö jbeöulpljier toebienenbe «";'gc>>%
tijchen/ macr befonbedyeft bc reltgieufe»l;,vi)rf'j
3Bant ben rcligicufen tfaet/ i?SJt bat Wp XpdE
gljen25onabentura ïoüicn gtjelooütn/1»'tA
gfjebebt enbe be contemplatie toe- ffiw***^
fen/ i£ gantfcl) bojre enbe on-\iolmaecKt/ *» ^
reebt om onbêr ben woet te gljerauen. « j<t$c%i
.pact befen on feu arbepbt eni# öen.^firön'
niet alleen toe-gljecpgent/ maer tt\\W-»^t\im
toaet booj \np j)et ebene bat bp lof,»»*»» »(
fionayent.
-ocr page 488-
Wg           Maniere yan Mediteren.              46Ï
bjojbt / oor ft boo? be &ceïbeKen£ 3@<wt te
^>nS?UCHtÖeb&eri. TOefefuHen eenen-iegheïnt-
Cat to0*
N»n fi9n! mfter fi? fulIm befonberltjcfc tt paffe aw*"*
^«eiihV1? SÖenen bie niet fcet gheocffent in$$n
yzttKZ
ai"Ötictj te jtjn/ enbc om be mebitatiemet
Ne u\?<°fWtz ghc&nmcftcu<3li)ant bïe bcfe xaAt
rcn tw
eCck fuUen ftdlên/füïlen licftrclrjcften ont;
%t 0l, « faften bt'e bemebitatie bieft-tugfêIaftictj «ta» &*?«&
», ^ Vvft?ucfttbaer plachten te maften.
                 fjj«' w»!)«
5?tie gj« Wbeonghcliaöicheppt ban onfé imagi; K^
l>eïL?0°MJ"ïbenbcftracöt/ betoelcffcnaevDe SfiSfi
S^bowS*, onfen eerften babcr.2Ebam/tcencmael dc magma?
TOw/"srmbc/maetftt batbcfïeïe herbjaertjï en tu,
tatfc briTr SÖebjcben ïöojbt/ enbc en lact nier toe
r?
; en». Amm«t 5P met <©obt-b.nicötigfte gebach*
ZaM 't**9 batfc »n bebtoanrft güchouben bJójbe/
ff
bt be™ ,aöen öc fcItlc mrt Dcpïiööe gljebadjtm
sr« tórfT5ömSen/gelö«ft op «ene plaetfe te beeft*
SS? ^ah^ïclcfc>' «W*
Den t-S'gnatiusV onfea eer*
ÏH atfi 4Sr?atcïÖ« tehaegnöe/ foo heefthp S»
h? Öctu !!*>'Batalisf/batöpöêm faubebegljebea/
3n b v„^u cÖ*ifl i met fchaone bcelbeften£ imt te
8,e»itthi™en/ enbc tot eenfbnberlingue bate bet
fftyh ho'^n^iteren/foube in 't licljt béngen. ï?et
ik «ebthp«iïoerrtc6ticöï>at htttó / leerton# bc er*
S'^errhiVL*
enöc öefgljclöcftenbeoeftifljton^tfé
*!citchrt- 1
0? **" ^-^neeft onber-bjefen / in be
h„
^«tw S4-Jcb?wi)cftber öeclbenfeer ghcmepn i£«
C ^ebit1t-lbElet^/ 't tortelt bc gene bïe haer tot fee tmtw**
^ lie/ecttfs bf3eben/ontmoet/i^ ecnfbcéljS in bm ban nt\s\iu
?,$fctoKeI#
in 't bcvfïanbt t toant het gftcbeur t m*tj*w*
hl
ft°Wïicn h
000? cmighe bojrichenbt/battop niet *ïaitW'
h^nbt ♦ &rÜP*n / noch ober - Icgghen met ons
bnJïe Stiiih Enï!/ aïB"£ Bftebeurt het / bat ben ïui!&
W^s p»L
SÖEenc öincÖtfii ban goebe begeerten
o?I,icb-hirtK?en8Öt.^it toojbt getoeprt booj eene
tL,
; Whl*$bz enöe aen" öachtigltc bemercftiifc
fh l5Öbei, ^Öhene bat ghcmcpneïn'cKbient/ om bc
&y aiifirtÜ 0n^ ftele eevfimael te planten/ oft al#
te5&en Sarnt5Ön/ronbcr houöen: gtitl&tïi (oube
öefe«3oilCsn,eeniBhe boo? fteiïiugire oer pïartfe/
v»bcelöche ^hetojijcfte/ofïföd fpjeftent?
ÖfWWr
-ocr page 489-
4<ïi tJenlLBoeck. Het XXIII. Cap.
Hcpöt/bv e*empeloan öe öoot/ oft ban iietfiem^
hm oan öe anöere upterften j öe exempelen <■»'•
ê»alicö - manere / oft oan öe ,ii?epligljen / oft f «"L
SUe anöere / Oan öe Vueïche top fjtcr naer &Jfc°
füïlen ganöelen.
                                          etI
j.Gor,5. $oct)tanjS/' nor ö tan gïicnen öic pïarit/ rioctl %
gljenenöietoatett eni£mat/macr <ü5oötöic*',f
ïoaf bomgljeeft/ öit noobtfafteli)cftcnöe fte'Iern» /
ooer-1tralcn / opöat öe bloemen ooojbt£-fto,rI
enbe öe bmrltfen "maffen in onfc aeröe. > v0^
Ipcn moet ban üoo? al öe gratie ©oötg ac'*%
Jjen/tamer mröe gcnoïprn 3ijnöê/ öie öefc hartc».J
nicrcgljcbnmcHt / ticnteüjchpjofijt treeften fa>| [«
öemeöitatic/enöefal fyneficleöojteenöe W" ,,
3i)nb c/met Oeel&erlcpe «©obt-Onitfttigc bcgttf c*e$
öefp?oepén enöe bjmiJtbaet rtiaften.^dtlK1"11;^
booj-gaenbenbaecn/ al?» ten ban net <®öcöcW ;,$
ban een bol-boenbebjercftg{jcfp?ohenl}c&/ a $
rjljefjanöcltbanöe berepöingöetct hetfelwe/W
tot öe mcbitatic/tbJelcft oOcr-fulcng onnooöicj> $
fijer te ner-ljalen/macr falöanöaer gljenomeii, 1 j
jjlten too?öen/ tjoe Dat men te Voeten öe ma?et[2ft
mogen berftiefen cnbe ober-fien/in toelcftct w^0v
bat men öe mcöitatie moet (tieren / om ftfne c*f e
tmemMtme
maetRtSeöen te berbrinnen. 3©ant in f^^j'W
toet joncït manier en aen-gaen / en pïact) niet fcrarftti»).'„,nt/
tt£"L f**/öat aïïeenriöch i»'t CDcmtpngHefepötW^ ,,
S maer men moet tot öe faften in 't befonöci' ft°" &
li?ier xmt namet öatter fommigUc gljcoonörn> ff
öen/öiëi)aer oefenen in öen bjelriecHcnöen tg W
öeugnöen/enöe oan öe mpftcrienCtmfti oofc? %,#
ïiclj-mafter p; enöe bigben noefttang al eoen flESSn
ï)ïafcn/epg«ieafoecfteincft/ou-göetioo2faem/f ,lne fii
gï]e|to?t tot upt - Vocnöigöe gljenuecljten / co"0
gfjeben gfoeenengoeöen reuen Oan naer / ben "^0
Ben fp wpt onfen ^alict)-mafter öabben rnoete -^
Item JBaer öefe öingtjen / enöe {jet gtjeuf ^^((1
SefepbtöebbenOanïjetOoo? bérepbtfel öer vjfigüfl
«nbeDct öerepbenöeaSöebeöt/ enöe anöere y*$
Bier toe öienehbe / fuUen mogfjen gnenoem1«ft
fcen/gfjeliiefticftnu gflcfepbtï)ebbeuptöenfc ' jit
Bcccft / al# nu fal ten ft> jetien ban öe meöu*1 ..
jawfeftww.
                                            v**
-ocr page 490-
Mahicttvatt Mediteren.             4 6}
Van de maniere van Mediteren*
Meeren ig/mer flN«tt>en oüer-ïeggen/enöem ËJiX?*
lee»-'*1 &me/ geinen frljilöcrcn eciticï) mpfierie/ oft
Ui» iPÖe
öan &ct ïeben Cïuiftiy öft eentgijetooï;
be, £ht&fPt ban <©obt al-marjjtirB/ met b'omftan?
Whr P^foone/Yuraften/tooojben/ pïactfc/ enbe
hena £nöeöit
ïotöi£n epnbe/ op bat tep gelyrft üieü
öaJ • ?itr KPt/ai£ upt bloemhég beu foeten ftonicö/
fiah
ö/ ÖE ^oööelncne lief bc/ fouben mogittn toer*
bei,~len/
cnöe üoo?bt£ eenigfte onöertontfingfle oft
'Wi
/ cnöe ecn bertoaecnfeltotbe fdbefouben
C SiJen tomben om on£ ïetocu te fel)ic&en;enbe bat
berP, fen toiHc fouben mogen bupgtjcn/ enbc tooo?*
foQ il0'n te homen tot be uoo? - gljeMbebeiigöbt/
fte»,;.?* Vup al£ gicrien gijnbc/öe feltoe tot onp gtjee*
35I7 P?of!ji mogljeu fcljicKen.
Dft wmc°ifarie tuó?br genoerot eenebemereninge/ $ct!,s'mi
f«H» J!Ccïtinc begtoerftanbtg.3©ant/naet batbe K,!2i
lUth^ D0li?
memo2ietooo2-gc!ept i#/foootoe& Uef|töHM5&
teuèotüevtlar<öt Ijetfeitoe ïueberom/ göeïncn met
S^r^^Slle / tnöe alle fune beeïen enbe oinftanöeiy
bcuf^-foubc mogen gnn/benpecfoone/ beplaetfe/
\tful/Öetepnbe/tutebatIjcti£/ ïuatf)cti&/
)&aec„ Sefrlnebt/mat baertoe grtoupenttoJojbt/
Cl^uiit? .1enöe ober-!egr»ttoatbcugï)bt batiup
c*t £iullCa m°S^« treeften/oft toertoof gen/enbe
% tn"aö£ bat top fuif en moeten fröouïuen / op bat
!*n - jp^'f faüchept fouben mogen gljeranen / bié
P*fchiJri9ch / ^" Ö£t *Pnoe toaet toe öat lya
V i$m «*/«« i)öt beljoojbe 1)002 oagften teOefc»
•^banVt-^'ï"
mo£t öeiï »»Hc/oÏ3S alle befe birigen
^lücrr n ycb&E"öc/ bie ï)et toerftant beboïeu ï>ceft/
ftaenWiü.i
ofi: imm«r# fijn befte boen/ om net fclse
n fttoeh^
n•*&" ttldch norfttmitf tebcrgücefé fal
e "«fteffr'llaïïöer öel)ulpeï)an<0obt aï macinicft/
h b*M rw?u
r toP ba» «tf reltien / ntet-mcf-alïeti
i? Dfftr.?ra* ^rttoerffanötöan/bebientjjieïiii
Ëïïbeiible/San
CCi,cn jac&t-öonöty ftcttotit op-
th foeritv!Er todch bcn ü3iilE/ Bftelücfc «nen &a*
«w ie toangöen
s toant öet toerftanöt f u be?
&oo$e
-ocr page 491-
4«4 ÖériH.Bocck, Hcp^CIli.CapV
Ijoojt fjem tot gïjecn auber eflSoe Ijier toe te ö|S||^
ben/ban opbatDentofflefouocmagljen te ne <#«>£
ï)>uri)tigl)e beseerte tot <©obt/enbe tot bc beüöy^
toeiHrrigtjen/ cft om befelbe teontjieRen/a»**
... . toérmeerbcreiti
                                           hf/
©•affectie ^'affectie bic in be mebif atic gljeoeffent >W ,*
Kfi i$ bröbcrïcp: 3D* cerflctö/ «au ieettMefert ben^;
Ü öen : ®e ttuecbe ban tst liefbe tot be öeuglF?'
maé opt>?p Beberbebanbéïicf be <0obtss.©pbe iuclcKe/ö^L
totsêpaffen. Ijetg&ccftenjtttUbeiunjarcnjnn / paffen ö?3c *"lt
gfjcn bcr fteïen / ban be toelche ben eerden t#/ ^.t
fapbewnben Yuecfoöen tWcebén/benbêrUct)te»l9E
- ■ . tuecösbenbcrbén/benïieréentgnênbentóecll' .><
5MÏ5. &v noemen ben fupberenben tocrlj / M D* *%
*a,öc"te*fianbt ber fiele/öeïeeïnchljepbtber fmitfen»°J%
Jjonbt/op b atfé be fetbe foubenberfoepen/ enöc d»i .
BDeïrjcKén ooc» foubcn letten op Öare npterpf1'^
ïüaer beo > fn betoeegöt 3fjnbe booug-gtlen/se'91.
met be boeten gaerbet affectien (om alfoo te m t
feen) boo? ben taille totbebjeefe <©ob'tg/cnbc W*
af- fceerèn ban be fonbé met een groot mtfljaSPr' ,i
feoiberikij* Wen berUdjtenben ïuecï>i£/ al^ljet berfïan1°\i
»ome«toKi> ïmilcbe fcftoongepbtban be beügöbtbooj-ft'f't
beminnen / tnbe in alöer manierente berboig*>cl.;
fiefonber boo? ftet ejrempeï ba onfen &aftcïfn1fl, Lft
enöcbc^epIisOenjfoobatftpbe Öengpt (ÖF^L
*aP-7- ^alomon ban be 3©tjfljepb"t fpjeecht) ffrfie »*"/«
fiomncn-rijenen/ enbe fietijterjS-ftoèlen / *nD,f ^
rntHbomwên mer-tmt-aïïen tn actjte / met na^
ïergljiclelten.
                                    . ^,^ati
tembereati» ^enbéreemgcnbmtocc9/tno?btgctto£mt/w' V/
iaujtntoajj. inneben toilte / boo? get obet-bencnenban be w*
öaben/enbeboImaecRtOebèn <©obt$/boo? be nei"
tot<©obtgljcb?cbenïno?bt/ ftaer boerjöenbc .™
ben <©obbei ijeften ttrtlle / enöé betlatigïjenbe i»B
«neboï-mdechte bcreeninehe met Wem. . ,„
3©aer üptmenftanbemertHen / öattet öHJ-r^/
fcanbe affectten oft begeerten gftebonben ^0|f;ïji
6ieopöeb?pboo?-,fepbeVöegl)en gfjepal*/ wof
_ fcer ftöenben manieren gftebeplt nonnen ttiojbe»* ^
«aflfctun w afftctien ban ben fupberenben toer Ö / 53" V
^KS fcfiaemte ban be fanbtn/Iéet-toefen bet fe»«S/
***** *** «ene bjeefc ban be <©obMrjci« rccfjt\je«0iC3«
-ocr page 492-
>                  Maniere van Mèditerea.               4^1
•Paerupt flajupt eene begfjeette om fp-feltoen te pet*
h„fa«Vop bat öen ftien fel) acn <&oöi foube mogljen
ipD«n>
h £*'affectienPan öcn berltcljtenben mectj/jijn/een ©•'afj&tje*
hoc totpetfètjepöé beugljben/ eènè pope/ cnöc bc* ban ik» bes*
skiteam oe feiuetèPctiirngöen/eeneuétfaftingljé »*taüjo»-
o1,1 alle ae-töifctje öingDen/enbc Pan fijnen epgijen toe£ö*
^lÊ/nacr-üolgijingrjc Ctjjifïi'enöe bet tjephgen.
L:f'affect ien nanben fccrcenigöenöcH ineen/ 5Ön/, ©'ajfmK»-
Jwleföe «öoötsY öanch-fcggingöe/ö'ner öet fielen/ tenoe» &ct»
v^uioaöCriiïge/.bï0öfctjap/ enöe gncïucft-biebingc ea«8fia«Kn
r'HVöePolmaecIifi));öen<0Qöt£/ oüet-gtjeüenfgnjs to8
fo.^/totfucljten enöe üetlangnen tot öe jf ontcpné
£Icncnj[/£nöe öe fjemelfclje glo?ie/etc.
ttfïf emerc^t/ Jatter gljemepKcUjchmaet febén oft swe u«ï «e»
ïji -»■tooojna'clïc affectie» geteftent en.iaojöciu^cfe ftatimöatwf
^l' «an neeajojiöeringlje/ ban béton/ meöe-lnöen/ «ö»»
al Ucfeffggïngc/l)opé,bïi)öfcï)ap/lieTöc/ en na-Pol?
g|;l8e. ^en c.jp.aicantara/öeplt öe gljeljceïe met
f^ic/in bc öanchfeggijingljeivin get op-ö?agl)cn
Rj''s.<cïfiS/efi in öet epfeijen oft begieten.|Ben ftan
fop» i ÖÜeene fehere oztye öolgcni mact men moet
thrV?* ^Öccfï Poïgea öie ong faï Jepöen.35it i$ ah
j)^;e«er/öatDePolöeptbanöeïüet/tsÈ beliefbè/ en Rom.ij.'
.L , tQe moet alle onfe mcöiratie/ ja fcïPe ohfé glje?
Sten/vuoojöen enöe ïneteften gfjeittertinojben.
jja*J?einerefttl)ict-cn-ba\ïcn/ öat op befe b?p tóegert
«&, Wn be toeften Pau öe oeffeningen Pan öen ï|. §p.
^•*i]attu^:tua!Jtö'eer|ieïnefte bienttot öen fimüe*
^'pen njcclj/eü nate affectien jöe ttoceöeenDétöe
hth uitntto£öcn öctltcljtenöen ïucrlj j öePictöë
"e namt oPet ecu met öeu üeteeiiigenöcn ïaeclj*
3ftr<«K
al*^>t;&l'almenöa£öeremcöitntienenöe
i),^tten op ckfcêntoecljf enöe tocBepaffen;enöe bat
fthpi s
e H,*öitatie gePocgïjt tonnen voojöé nét*
W» u affc"ien **an ^(^ ïuegê:i)ocif)tan£ moet
ipJiSÖencn/ bic ijem begeeft om te meöftctcn in bc
fo,'Ie «Jehe/oftin öcnfuuPereaöéïuecljboojal bc*
i)eu^n/°at 9p in fp-fcïPen leet-lvefen Panfnne (ant
bQ» a£rtoeche
; in öetteeeöeenbcberöe/eerienaer-
ten?*uS!)e/toelcfte affectie epgenttijc&öenPetïiejj*
ijPj-p^Abccl) toe-tomt/in öePieröctueue/oft inöm
eeillScnöcn Vuecö / mo« ÖP öe UcfDe tiodï oogcö
eg                ftèiftau'
-ocr page 493-
'i€6 DcnïLKoèck/HetXXHLCap}
$©e affmkn hebben. Jpaer /ghelncuertot$ uu ghefeptrt ^ff«-
feo?üen po* affeetien ïöojben mceltenDcël inbefelöeiueOttau
'ilL&ft S V i"6^ cen eenieugelt/öljelilcu Dat ghefchicbeti ftflj'
SSSSStff' &00 öat öen B««n öie nwDitcëtt/ (Cen eerfieu W>
W8nö5>EK' BeDcughbt/beïöeltHehemtooo?oogengeftcltto0^
D?oetoir§ 3p/bat hp bic tot uu toe foo qualijtn Beon'
fent Reeft: (€en tVueében/bat hp ïjicr naet fp-fcl ,.4
toeriuecfie / ombie te bearbrpben naer Het ttciïvy.
DanCftlilïujSonfen ^aïith-maller'%(€tnbt^w'
tiat hp hem baer toe beïnêgp booj D'affectie»»1
ïiefbe/enbetoanbanckfcaertjepbt.
                    .*
©au bcfe maniere toan mcbiter ê/fchjtjft nvt u?f *
3Cnbjca£ Capella/in öe toooj-rebi ne toan fijne ntf £K
tatien/al ig't batflp in ÉlrftCuanselie Dip n1™'"^
tienmaetfit/naer ben epfchtoanbe b?p ïuf gc4^ [L
f onav-nt. Den ï^.^onatoentura in een boerrfcen /'tiuelp^'y
noemt/ €en fclepn geef/ |p?eecHt in 't bjecDt Öl£l ^
in befer toocghen/fegghenber Pierupt bïm&tHW1*
ïijflt glienoetlj/hoebatmcntotbeïoyfflepDtwanH
ï?.£r hjifture han gherahen/mebireretibe te w^%
athter-toolghenDe ben fuptoerenben/ toedichten^' j.
entool-maecKtentoeeh. €n niet alleen het nvP'yL
©«notatie toa be ^.^chjifture/ macr ooch alle onfemebtta^
bet tetjfaüss Behoojthiettoetejlrecïté'. 3©ant alle nttDitatt^»
tan & tgene een iung menfrh /t#/ oft aen-gaenDe menfthcijF t
tot on* « tt)Crcnen / Duer - bencRenbe te Meten / toat batJ^,
bomftatt. mcnjïRgjjetja^jjefft / cfltoatftpbehoo?tteDoe^
«c»ft amgatn oft ïtiat hé beïoecght/ om iet te boen oft t' a™vZt-
&et«!<j5ow>e« ben}oftaen-gaenbebe <Ê?oDbcli)chetoJercKcn/°u;Bg
S^chctaKïtfcf» ïeggebe/hoe toeel bat «Etobt ben menfche Belaft £'^
Betooien heeft; Dat hp alle bingen om bemnenfw»,/
Daen heeft/hoe toeel bat hpnptben hemel Komel"V
toerïaten heeft / en hoe groote fatten bat hp W,:*,*
heeft / enDe hier inj^n begoten be ïuerthtn »*}L\t
fchcppinghe/toerloffmghe/ en Dat hp ong fijne g^
ttittoc-ghebepït heeft; oft aengatnDe De BcötwiVg»
toanbeie ttoee/De toelcne 5$jn te toeten <®qw "!lt$
fiele f hoe Dat Defe ttnee op malcftanberen n^i/
paffen. Crihici in moet alle onfemeDitatietw* r..
srs»4fei«ti«itt tt*»»* "et '# fiet «PnDc Ban aïïe uenniffe / «ns^fy
S ïoerchthge/efl $ D'op?cchteïDöfhepDt/»act^
itcaoiöa* fcmerathtige ïoetenfeftap gtïegenijs Doo? W;f0t
«t^uKfw rcjithtpt!^ninfóoDa.wscm«öttatic/moct&%£*$
-ocr page 494-
Maniere van^ei'teïeöJ             4e f
PtoïjceïaenbacïjtitB toefen/met alle gare ftracötê/
*e toetcn/nacr tjetupt-togfenban beretijte tebene/
"a*r öet getupgen ohfcjS gemoetg/ enbe met geheet
""fcntoiiïc* 3©ant mfulcHenmebitatteberfbené
?'. tyagljènbetfelt tjaer in boo? / baer naer be eon*
Lc,cntic oojbeelenbc geeft gier op eenbönniffe/ al£»
"•?* Öet üjoegé beg öérten ober-tupg&t ben mêïcftV
5" ten cpnbe / ben toille iet betftiefenbe maeeftt eert
3-homf betiupt/ban al Betbboj-gaenbe/ toolgf be
£«• C^ijtciychupf-ïunfen bet rebene.Slteibperem* &*ttjAr
g^'J J>uo iemant trilt mebiteren eenigepointen bie oamctowö»
Jtuen om be fieïe te fupberenban fonben/foomoet
^ïebent ten ecrftèii onber-foécHen / toat bérbient
^f ft fuienen menfcö/Bie gefcöonben öeeft ben tem*
rei <öobts* (€en ttoecben/be confeientie anttooojt
nfït0P/ öat fnlcnenperfoonmoet berbaemt3tjn/
Jl SeiupHert to02bcn booj tranen ban penitentie i
u?11 öetbê/ ftet b?ocgen beroerten oojbeeltbpgem
\\vhec aïöu$* ^ÖP ^öl öen genen öié €>ebt$ tempel
^ut gefeftonben: <Êrgo foo moet gfrn eeutoeïijic&en
t^'oerboemt/cft tjicr ge&afinbt too?ben boo? peni*
C'ticCÏ \nerben/fbo Hiejl ben toüle/batfe nieten
jp^ctt'öerboenitte too?ben/cfi aenbeerbt b?i)toiï*
fcir ïctt oc toapenen ber penif entfen. Cn boïgenöe'
Wr* maufw f &mi men ooeft «l öe anbere tocgfjen
ftejfjS-Baf .Wn ®.25onabentura boegötfijer na-
tnt ?ant l1P/Öoc batmeri boo? öet «©öebebt geracet
twfctoacraeljtigetofjfi)ept. Sa bat top feetoefen
öï^vfegbt rjpnioe bat men tot be toaeröcötigB*
t*2 \0epbt gljetaecht boojUfen/mebtteren/etcmoe*
hi'hN p merclten/l)öé bat top Öaertoe fiomé/bao?
& "Ofn.<Êü top moeten toeten / bat in Bet <É5ebebt/
feiu traPPeu oftbeelen gBebonbentoojtfen / iite Ijet ©$&«ï»«
Jn'u^ol manen: ban ben toeïenë ben eerfïen fë/be» «w$^<*a«*»
stut Vlan on**e a'^1^ ♦ D*a ttoccben/bermftèrticfrj
ft,[ J?trfccchen/m ben berben oppcrfïe eere betotj;
*icf* -Cl"é °PPcïtlc eere en fconnc top <©obe al-marijs
h\mm tetaijfen/'ten $p fanc/ bat top gratie ban
|flli^ctoer\je«. €ft top en nonnen be bermQertKÏjs
ftc^pobtsfomon^ fijne gratie mebctebepfé/niet
fein k C11/t tn 5P oat taP on,e aïlenoe öeiucenen/en
^h °cfe te hennen gfteben. ïIPantrtïïeboi-maecM
v ö88eöt/ moet befe ö?p beelen in öem befïupten s
^3g $                   Dtm
-ocr page 495-
4'ft Den ILBocck. Het XXHLCap;
öoojbien batfteteen bcel fonber b'anbenttÊt öft^,
noecgfaem en ts\ ï£ct betoeenen \&i aen-gaenbe a»'
beriep aüenbcn/ 't5P omsergebenrffe «&" ecnThe
fc&ulbt te ttcrhrögljcn / 't $w öooj't tacvïUs*» ög" "r
* gratie/oftJt5pboo.ïöcï upt-ji?ï!cn ber glories v»-\,
%^tt<&w- en-boben befebipbingeuüude...oochmÖacr5*w
beat maet bonbeiitoojben/tcrseren: aBcebom/tt&acmte*M*
S^S*1 *W% 30eeöom/ter oojfake ban be jtljabe DieW
•uSmu boo? be fonbe gtjeljeben ijebben: be fcljacmte/teii o*'
a.^d)aetntc ficttte banket ongelnclt bat top <©obt aen gljfba^
3. %sfe» ijcbbé:ü?ecfc/oüernut3S net pettjcnel en bc n«f°^Ei;é
aBantuptbe gebatltteniffe ban Ijet gene bat gcK"»
.• isVfpnrpt ben toeebom/ni£ iemanbt inbactjtici) i?'
toat Ijp achter-gelaten l)eeft/te tocten/ljet Sei,e1?,7:
|>em ban reents' toegen bebalen toas:toat Ijp beo?1'
toenl
ren;
Clniften levien. 3Bt Ijet bcrlïantbattet genet
gentooojbitb iö7fp?upt eene fcljaemte/ al$ lip pue,^
Icpbtbath/p geijeelacötet-gegaê isvbie int öell00^
öe op {jet fjóoclilte genomen te jijm en öier-cn-bo»»;
ïjoebanicljbat Ijp ijS/lccltich en mifniaecltt/bienit^
<©obt$S epgen beelbt gcfcöapc toa£: toat bat W};'
te toeten eene tlabe/bie b?tj toag. 3Dt Ijet koon1"'
ban toc-Komenbe bingen/fpjupt eene b?ccfc/w W
obet-benent toner Denen bat öp gaet / bat ï)p ïo"P*.
in ben af-gront ba ber rjeHemtoat ftem fal flntnw?'
ten/net frherp rit ftrangnoa?bcel/ Het toeïcfc 8P*n «
enftanontgaen/öet toek» nocljtangrecötbeeibw
iö:toatbPl)ier booj bcliaelt beu loon babe ecutoiS*
1 öoobt.Cn als'top bibbeu om betniljetticljepbt vw
eenige gratie te üerhnjgen/foo moet bat 8è{ttttW*'
K.om.8, met eene ober-uloebklkpbtban bcnli?.€Mjeefl7 ¥**
booz ong felbe bcgfjeef t met onf^enelrjtHe fut Dn"'
g^ên/met een betroiitoeuberjcpe/bieoiïsïtomtV1''
Kof mm mfm ^alicU-mafteiv bic booj er.£ alle gefïojw t.»>
Ktit ,T,et eene neetfïköepbt om fmlpe te betfoeeften »aj{
öe i>tmUia= «He <©obt^liebe%epligen.€nbealé befe b?pfaR^"
tidjcpöt tfamenmaknanberen ontmoeten/fMbcgeertnicw
««wtnort hracBtelncH <©oDt£benr8crtitfiev^g3betbio|'
, Swa^föic8cpbt bet bcgneetten hrögljtmen bat; ö^n i|*
biwaiïtwi>öt <©cefï/teant öoo? gem 5fjn top ban bê ©nber W*
*?* htwnn. $ouê eeutoelöcft berftoffcn: öooj öem 3ön top i»^
-ocr page 496-
Maniere van Mediteren.             4<?9
fraopfel gïjeejtelrjcb. fterbojen ; cnbe boo? ben (Hüen
^•<0Ö«ft/3ijn topteulaetften eenbjarlitelrjcntoer*
P*öertin behcrd«.3©p Ijebben eene bcfroutoenbe *♦ JRcteat»
öopeoa Cljjiftutf onfen ^eere/toantnriöecftfp-fel* b««o«toe«w
jjêu boo? oiijs op bet aerben tren bc gaigc be£ crupg5,0ï,e,
!?i?-Sl}cö?aQïjen / öp toojbt aochtioi» ong gljcoffert
^ onfe macbetbe tj.ïfièrcfte iiiöet tf.&acrnment
j&*auta«£/totfgnber gcbafïjtenifle/ cti ten Jaet;
"c/o\jecmibt;S bat lip tjem fcertoont Pao? finnen f)e*
SWcIien ©aber/oóeft nu in glorie jnnöeboa? on£.
ï^ü> toojben bertoecht om neerfidych be Ijiiïpe ber ^-""cet*
$ePUgen teaen-raepcn/boo?bcfdierraingt)e cnbe jSLr5
~En bienft öie onö be Ijepfige engelen boen/ten op; jLLg, „ te
"cÖte üan be «öftebebebcnijs bicbe ^epUggentooo? èn-ïoc^csu
^ftojtcu/enöeberbienltenPanberccïJtbecrbige
rjEnoci) op be toerelt jrjn (trijbeabe, 3Den opperfté
klc«U7bten ton €5obtbetonfen/ upt toat gratie bat
*f «omt/berepfcöt bzi)fanen.3©ant tciteerflé moet
J}» Öcrtc nebecrgebögé toefen tot eene tct-bïcUns
g lecubeaen-bibbinglie om be gratie te nerhrügen
^«Ui> ücrfoccften.®én tteeebc/moet ïjet toerbjept
aWbentot goeötgunuïrt)cnbt en bandsfegginghe.
jr^ berber/moet öetPetftében too?bentotcen be?
r*Sneiv enöe eene nnenöeUicKe t'famen-fp?ehinge/
Oh* EeHen öïtipbegomniet föne ö?upbt/Jttoelcft
5^» ben i^„43liecft leert in't bocen ber ^angöen.
^•«r in eene ïnanberUjcke umtgljbt enbe blijb*
J^P te binöen i£ / isê'i bp nï-bien bat men nier in
^ertÖkhte!nchüaojbt£ - gae: foo bat ben meufcö
te1;1 op gctrorfscutoojbe/cnbeboctbefielefcggen:
<èh l>?Bacöt bat toP Bier 50n.Cnbe öicr moet ons* Mar«-*-
lu»t ebt tool-ennüeh / nodj top en moeten niet op- B/.,
bert -cn ' tot bat ^P in-gaen in bc plaetfc bes* toon; PIa,*t-
tHrhuWiê tabernah'eï^/tot bc Ijupfe <©obt^:aï-toaer
He«e * mme öêéberöeugcnjf/ièbat gcluptbe£gess
te* "if bUjbeïncU etenbe ig.Cnbcop bat glip foubt
H n?cn 3«bogen5nn/ tot eer-biebinge/Pertoonbert
riet J16 0n8cmeten «Etoblftefte jfóafefiept/ en acn-
fbiiN ontoeerbicljept, ©pbat uöerteberbjepbt
bce "'ogen too?bentot goet-gunfridjept/bcmerct
tja? Jf toept <0obtg/enbe beftet utoe fnootljcpt. <©p
6WrptacrÖeöenmoogijtto8ï&en/toteenbèï}age/
^t-iegfjt bc «©obbdncnclief be/ cnbe równtrctt
-ocr page 497-
47® Den II. Bpcck. Het XXIII. Gap".
utoefïautoicfiepöt: foo fult gljpboo? bit bcmew&#
mogïjen op-ghettocUen too?ben in ben gfteeft. -
®en<£.$.aitiaïS/inftet boccïRê bat öygeniafc?
Heeft banbe maniere ban meöitcrêVbetmaenf bf i,
gelscfeè" bat top baffettieban öe lief be £5obt£ nw'
ten beetoecnen/naer bat ton onjS in ccnigc beugy"-
en b'anberc af ccticn géoeff ent fullen yèbbé/ en»»
iwmïintje boojfoet bemetenenban eenigfte <©obbcïi)cftc no»
££!£*&.* maeefttyeben. €fl opbatbit Klaerlttcn bltjc&c / »*'
tmSsuF mtrtW i bat öc mebitarie befonöerlntfe m-GÖÊ££
moet b«* \ too?öt/om ong leben te beteren/enbe bat men o»^
öMffcou fulcnjSöaet in eenigfte öeugftbt moet aen-hutf»»»/
en totbe fclbe ongbertoecfeen: en bitniet lupfjy^
maer ac0t flaenöe op fp-feïben/enbe berneren**'^»
foe tragelptH bat top be felbe tot noeft toe gcoett%
ebben. €ïl albums boenbe oeffenMnenöeminof *"rt
f ectien ban be eerfte toene/enbe in ben fupbereno*
toeet). <£fi men neemt naberftant boo? öem/bej" (
ttacr Set ercmpcl ban onfen ^alicft-malter / en ü f
$epligenteocffenen/'ttoelcnecnc affectie t?»»<
naer-bolginge / bic paft op bc ttocebc en berbï: w .
ïte/en op ftét berlicötenbe ïebé. ^aer naetbety/L/
fiaetöefiele/boo? beliefbecntoel-baöen ^°?,,ft#
pet toelcn aen-gaet be bietbetoefte/ efi Ört0"*,^
$etiöeleben.&oo batmé ftem in be eerfte toCKC/» ^
men fp - felbcrt boo? oogljen (telt be fonbe öact«' ^
in gcbaïlen ijs/ oftöe beugftt be toetene men ber* ,
arljtfaemt Reeft/tot lect-toefen begeefts (€en tw;^
öen/totöaffectiebannaet-bolginge;? (€cn öe*°Lit
totbe lief öc ^nöéttoeeöetoche/ taojöton? ^
terfïen böo? oogen göefteltöenaer^bolgtnöö* feii
«enicn goctexempel; aren ttoecben/ eenleet^U*
enbe fcfaemte bat tap Bet felbe beronncytfaej g3o?
beniöe toelcKcaffcctieoocH bermcerbert too?»" ^
|)ct ober-leggen ban «öobtjö toel-öaöem ®eJls%a't
pen toojt men ontftcHen totbe lief be <©bbtp«$:«c
fafee batöc materie ban onfe mebitatie is*/rtif§8'
löolmacctfiepf/ofttaelbaetban <©oöt al-niacD^fc
&aobef>oo?t öe mebitatiê/ten eetften gD?ü?c8teefl
taojöentqt öe lieföc <©oöt£ / toaerhaet boiö».W
leet toefen / öar top öe gljeboöen ban onfen aj ^
licfftcn ilfeere ober-treöen hebben;® en ïaetfwvl&
wen top öqoj an| onfen ïfeere naei te üüQW'f0
-ocr page 498-
tthbe in't gRcmepn gRefepbt / öat men in öe mebi*
*atiebe beugftbt üie men üetinccftt ftccft/ totfp-
]*»ben moet noegRen/ma£t raen moetReraboben aï
°£SÖebcn tot be oeffeningRe ban gfteïoobe / Dope/
wbetiefbe;öet toelrft feer ïicRtomboen ig. 3©ant
*3p moeten gelooben/ en ongbatleitjcn laten boo?-
«aen/öat alle bingen/ gRelncn boo? onsf allcen/upt
*!ne onepnbeïgcfce lief beban <©obt gefcRapen5nn/
5*ï 't fettié oocnbetfïaen ban Ret gene bat onfen g>at
lM
maner boo? onggRefeubt enbe gRebaen Reeft/
®*l toeïeft onfeaffectietooriberUjcnéantfïeecKt:€it
?lous baenbe/ oefenen top ong geloobe/ en manen
v*t feio£ iebenbitR > bat ong fonöetnngfi aen-pjn|t
^artöóiomeuiS&alutiujS/ infietl$of nenöet <©Re;
«Epen: toant aïg top bemerenen bat Bet om onfen
ï «üHe gebaen iö/foo Vno?btmen UcöteïncKonfte^ji
*°teeneljopc/ efi begeerte om Rem mier te boIgRen/
2J ten ïactften be Ucfbej al ijS 'tbat befe meet boo?
"ttebnjtoilUgeUefbeban€>obt / efi banCïmfim*
gjfen &alicR-manetin omSbettoechttoo?bt.30Jt
t Paï-bienbat be raebitatie albuö gRetooegRt iuo?t
DpLeentSÖe ©obbelncKe/oft^>ebeigcKe beugljbtte
^»enen / enjöc albums ben VbtHe booi-gfiefïelt \uo?t/
i^patfe ban be feïbebemmbt too?bt/enbe befonbe
^foept/foo falfe altnöt nut enbe pjofnticR toefen.
Htfï. * fahc bat oe materie ba bemebitntoe/anberg $oe bawia»
hpE5en i£/&an eene fententie; foómoetmê nocRtang S-'™*?'
toJJ^Wöt/öie baer in gfierecommanbeerttoojbt eST
tewal,c Rare betjoojïnche oinftanöen Bemerenen/
Ui*?etcn/ &'*/ toaer/ om toatrebene / in toat mas
jboDr^ancerbatClnitlu.öbefelbe/oftbê^.<iÖeefi
o, -f o3 3lpojteté7oft fj jopReten geeft upt-gefp?onè\
$ön,t «ttereenigDefonbe in be materie berifpj
bon, Ltn öat öe féltwoft "c öcugftt bit befe tegen ig
^s h materieban bemebitatie gRenofeu too?bt/
&en, moet men be fonbe efi be beugRbt bemerk
^effp» e be gfielegRentRepbt om be beugRbt te bcr
faee!hl1n/ S£lnch onjSboo? oogen«e|ieIttoo?t in Ret
m&Jt ,nöebeugRbt/enbebefonbetetoegljen.
|utpT^al-ö-men tóilcontempïerenban cenige trea*
to s» ?e»a^en De <t5obbelttcRe bolmaecntfieöen bi*
«s feibe upt-fcQönen/foo fnlt göji $aer itcRteüjcH
0g*             ««*-'■
-ocr page 499-
47* Den IL Boeck. Het XXIII. Gap.
tenigïjc onbcrtenftnghc/** teeten/ecnigïje öfU$fc
upt-trerhc
ctpeien heef
Match.*» teen ba.....
«©eind. onfcn ^aUtÖ-mancr fê»ö
ïecren bcttouteen / upt het acnffy* »
gtlëbe^lochtjS/cftbeïéUenbe^üf'1.^
en .eet-teefen in u bertóetHen/ bat ghp niet neen ^
Intl. upt-gheb?ueht en hebt in u icben be öeugöyLg
toe materie taan be boo j ghelïeïbe mcbitatie- **-1' üf
Aoguw. i. albug fal ghefchieben / het gijene bat ben 19 «PJ'V
de ipiiiia ftinuj* feght s be mcbitatie bjtrtglu boo:ör£Wy e{.
& anima fchap/be teer enfrhap/berou cfi Icct-teefcu/ het .«-
cap.?o. toefen öeüotie/tft'betKbotieüDl-macet het ö*15^/
Sja smeöat 3©thet gene battot noch toe ghcfept i$ I ™W*tt
feanüsaioi/ bat een-icgheujcH hem han oeffenen in be föW}lei
2E3&ST öitatic il1 öe Ö2P tocgheu/oft hare affectien. m^U
tittamtu
b0°?t»«i öattjetöith-toöWlaflijtfjbalt/inbcJJ „
tetooajcroeiu laugh te boMerben / foo bcmertht b?p fafeen / »l
groot elrjchghier in fullcn helpen.                    ,c,t
.«♦©•««(ten. (Cen eerflen/ foetelncï./ cubc ncerfteïür n te K*. w
**«•• opbeomlIanbenijanheteKinpelonfesi^altcy'^
feerg / oft wan be beughbt. 3©ant men moet w^
toachten ban fp-felben gneteelt tt boen/ gÖ*»1* t tfl
öat be ftele meer beteecghtteojbt / boo? een f°£^
een innithbeteerefteu enbe ober-leggen ban beü f
ftanbenber beughbt/ban boo? tfbmt\t/~w°*v
Ber-halen ban eenighc pjopofien; enbe teerefcclV ^
«•<?öentópn« tëleiitteeeben/ te hebben eeiugefcftercbe.ne*i«\..,
fiaafe.,. ghen /enöeaïgghemepnepïaetfen/ teacr boo?^
w ©ftebebt foubt mogen bwehtbaer enbe p?oryl in
Gullid», matsen/ grind* «EtaiUcHnuj* 9arififtif$ fl??e«»*ifeS
Panf. mi fijne «©oöbelrjcheïïhetojtkhe/aniiaet hp be nia>' „
Rhctor. re ban mebiteren befï hjhft, £>oobanighe y5fl*lLji
dl.v-
          (lelt oii£ ben fê.iBiucehtinjS boo? ooghen t »i **
Vmc.ïtaa tractaet bat hp ghemaecht heeft / ban het öw^t
de »it. igcH leben/enöc eenige anöere.Cnbchtt (d)W f(\t
*Sau,
aije mebitatie i$ ghcüjtft cene maniere ban fr'D^
ben te beraben: baant het epubeban ben öcnE"&f tl
mebiteert/ moetteefen /hem-felben te bette".,.,
tot «Bobtbnurhtighe affectien / fnn hette ebbe'^
ghemoet ffap/tracch/enöe ttoi)fetóthtich3gn?'♦ pe
- ontftehen tot tew lof ban <©abt al-machtich/tDl g,
1tjeo?-gheftclbc beughbt / enbe om hem teel te wtt)
ben. ÜeUbcïcK booj befe naer-boïghcnöe *w*
fea Uthtelöcfe fal honpen 0ftcfchieben. ^^/
-ocr page 500-
Maniere van Mediteren.              47$
Want/ nacr bat temanbt in eenitp mpfïcric / oft jnm m*
*cJ5ige Polmaerfciijcpbt ban <(!3obt/ofteenigerrea; öctumtDv
*J«rc/iEacrcpbat iiyljccff beginnen te-letten/ cent' temer*
«ilc bmgljbt btmerftt fal pebben/ bic ï)p geerne in
m üwtot
!lc ficïe foubeïuiHen plant éjbie nioetPo'02tsneet*
^crcnbcttocchcn/batlip be fcnic tot noen, toe/niet
?rr^oü.gi)t en nccft//,'ibetioo?f)cm nemen öefe te
^Gljeu
; macr aen -gneften bat yp bit niet en ttcï?
5iar&/ fonber <©obtts gratie / moet ijent oeff enen in Mm moet
^obté Tcgöcn-ïuao?bicÖcnijt/ in ootmaebiruepbt/ &«" «effenen
TO,ftïoutoen ftjnjs felfs/enbcbciroïuiienop«Sobt. EWS'
«?aer umt / op bat t)P fimenïüüle ontficbe / f mi g$5£[ Sm
fwbep00,oogdenftcHcubc/bataten eevfieRbe; k>aic bet*
•"fïchc/ toat geniach bat ncm bomt upt jje bcugnt/»»«« moet
f''betuatongfinaeft4iier-en-tcgéuptbefónb£/eribf too?öc«.
**ï Cnclcgpcm&eben bat ijp ban b'efe tt»ce beeft. $%%£&
h '^cnij. ijrtbainpboojberbegbeetttegaen; batimcftjeppm
«?? °net benchc/tóat bat Ijp fonbe teillen taben aen gijc/ cnöc twe
L;1^» wiicnbt/ bic racbttoan ftemfoabe bcgeere om gcootüijcitö
ö;!c oeugftbt te mogften beoefenen / enbe boo? teat &%£&&
FUktjenitTe bat pp Ö«n bie foube aen-pjpfrtt/ cnöe Kt ito
*1«P bet felbe boo; rjem fclber neme te boen. utom'bftfcit
Ie*.
en iö-bat ftp ober ïcgge tont bat bp foube teil? fcu&t raam/
hn iCOacn pebben tri bc ure fpng boobrè; (Cen tip. *"„ &00? !»?*
Wat bP foube tóenfepé/in ben batp be£ oojbeetó/ fSföfïïr
K*r«Bht geoeffent tefiebbé. (€eiiü.töatpp fou fSSmt.
^enftben gbcbaen te pebben in alle cculuicbept. fene möeure
m, enbj.bat bc i|epïigen oy£ in befe bcugnt boo?- öcssjroobtg.
KlT^^'/bcwÖaeterempd/enbetaatgpeboe: ^JÈnt00J5
«rht
atfp baer afgncpaöt pebben / boo? fegjiftcn TJLuttcu,
bthh r'Bnc,aten.' Snfgncïnrft^tuat pier af gefepbt mw&tt.
"Dfu bc ppïofoppen/enbe Yupfe mannen.           6. «©'«ent»
ham bt>,wicn maiÖ benehê/ïoat eenen bjcbc/bjp* pcuorctóepe
heuili*8' °at bent bèrVnecKt / om be fonbe boo? be'
be»tefteljens enbe pp fal beüinbcn / bat Het an; ^T»;
E1bp n
te En *# ban cene fnooöc/ bcrgancftelnche/ m^ ^fi»
hl0c ?n°erfabclnene toel-lufte. ^at Ijp ban eenen fciüe,
^Bah
m0Et ft^Ppe met ben berïo?cnfone / enbe
»»öe; ^cn fai[ ^qpj
öc öcnggbt gajen tot befon?
<0g 5
                     tepiw
-ocr page 501-
r47ï Denlï.Boeck. Het XXIIL CaP:
tepneban alle goebt/ trXa falïnatet f£ft^P*nJ?!tt
Wijbfcïjap uptbc££>alitl)-ma&tr£foiuepnen m"S
falberfaebt bio?ben 5lieber ban upt ben ttinefteno^*
poel ban befje ïne relt / met gtooten arbepbt foect»81
_ . . öoo?befonben mijnen bo?ft te bluffcöen. uii
?vM^ Cennegenften/twen moet upt ï>et lebenban^yG
StïS?ftu^ °nfcl1 Saliclj-maftetesèmpeltretkenba» J*
Wm/ moe beugïjt be melchc ong boo? gcjïcït ijS/eft upt eems^
ftjiièiwïiust» fententie bet öcpligljer ,§>ct)?ifture/be WeWw*"
tijbt in gtootet ïueetben gtjttjouben moetbao?5? ^
io.<©ocbooj (3Tenje.bat ïjpobsr-léggljebebjel-baben ^''JL
bed tadsate toaerboo? t)p beeent/bat Ijp ten minftenupt ö£ïï:
*BW*» öaerljept berbonben is" / om bebetujfttt'omljiW',
(€en tj.bat Ijp üp fp-felbé aRntf flupte^i"11*!
%u meant enkantbjee fêeerébi'enésoftmenmoétöao?be!°L
SVe^^^'^éöupbel/oftboojbebeugöt/^oDtaUn^/
nm boo? be ticlj bienemmaer IjetUSbeel betcr/©obt te w*1^
teu3ijt.ju.0a öieljet opperfte/cnbealber-bomiaecRftcgoebi ^
ben bupbd öanonfengefb3o?enbijant.^atftpbanboo?P'
nes] bc foitbe neme/netfelbe/upt eene opïectjtcKeifbe te boen/B*
Jjolpen 5ö«be boo? fijne ©óbbelijche gratie ^
«♦ mem ^enrö.foomoetopbefeöeugfttbteöpinbe»'^
êict bp utoe tetie bemercutljeeft ootmoebeïtje ban <©obt be» ^
btsecttê/ooc ten/ja fmeecfecn om bie te berRrtjgen boo? fjct {Ln
itotoSSu tifmonfen ^aHrö-maRer/boo?ljettuiTe9en-f«t
tor aXtè, *"»n be i£ JJ?.enbe bat 8p niet alleen om befc ö«gS#
en bibbe/maer ooe omb'anbere fouber eenige i^
fclacljticljept/enbemeteenfonbctUngt) öettoi'J^j,
BBat-mm '$ cnlaetften/ beUefbembacIjtifljsönöe/öa1^
moetboê/ita ©obt bi&be/bact Ijn boo?geljoubeuijï te bib»"e#
beraebttatie. ^Igbemebitattebcl-epntiöVfoo moctBP""!,^
lbeïoel tool-b?ocW»■ f
jelöaben/en ben n
_           op-b|agen fp-felben en at ttiat ftem aen-gaet-(*^
^emicutot 2> ober-Ieggöetiftoebatlip bieHbacDmetbeyw,x,-(
me s^oo* (0obtö/ cfl l)002 6e mebttatie btc up geoag geefj/g;
ne onboïmaecRtijeben / enbe fonbeii falmog*ll "{1 &
3.Stie«!w; bèn.$en j.moetljpboo^fienbjatijembienbnc^j
söine bat u boen jtaet/enmbiélcKer boegen /Ijptjetfeib^V ,$
teboeitiïaety tegöen-taoojbtcljept <©oöt#/<S5o&t-t)2ucïjteïi)i*La
TaftS*
u *«""« aen-leggen.ffien 4.\uat ïjem fouöe.mow^
^«cebt tot ont-moeten/batfjem tegen fbube mogen 5Ön/ÖW
teaDetttfepüt. taeöpBLttöBeréeMenöcbeeröicöfalmaWi1' ^
-ocr page 502-
Maniere van Mediterend              47$
?5cnirrcht/bat tiier in geenbet manieren geleett mm «to«t
*nYco|t/befe manjere te gljeb?upcKen/ om alle befe ai !>" bö«««
"Jtbbiïêin eene mebitatiè te ober-loopé/maer bat; *? / ^"S!
^naï-baerbeljooit op tt „oubé/al-toaermcbebe* Jn^itauc
gottegeöonben fal Rebben/boet men naer gïjefocHt mctobèöoy
»wf .«Cnaen-gcfien/batöetbicR-totjI^ genoecötè/ m>
j!™ ben taille te betoegen/neetftclötft/eii foetenictV
'Selrjc uoben gefept ijS) te letten op beom-ttanbé ba
ïEmcö erempelban onfen &a!icl>maftct/oft be na*
'we ba eentge beugljt/fanbet* eenige anbere öulpe}
1'° bincht Öet bat top befe mibbelen ba alleen moe*
enJJ9eb?upcften/alö onsf ïjette bo«e eit bioocï) iö.
hmt berbe/'ttoekït bient/omb'affeetic fonber op* ?. jsü*cH»
««Ufeen te betboigcn/ijS (getijen berfcöepben leer e) <»« o'offatw
^e bertrpmgöe fijn-s felf$/ ft-felben aen-ft)?ehen/ ««wwpwr
tfMÖI«göeu/bibbtngf}en/(toeechingen /bertoonbe*
A"8lten/berlangen enbe toenfegen naer öe beugöt/
tjl, "etfudjringemtaelcHe niet anbetg en 3$n / ban
t» re ge&ebe&eng/toaer boozbeftcle fjare begeerte*
^fennen geeft/habeniael bat be felne boaz be met ©atpatbet»
® llt' °fr D00?eenefonbcrlingne gratiebanben wjwwïd»
fel* ^Öceft/fjier toe bettoccht tg gfjetaeetf. *©e ftele
ei1 "tot <©óbtberfucfitenupteenebegfteerte: (Cen®e $*«**»
o^en/ombefonben upt te roepen;(€en ttoeeben/wc ,cl0W*
*'«oe beugöoett in te plant§j (*Een berben/om onfeit
hp^tj-mahet naer te bolgen/enbe mebe-igbê met
Xt r te fjebbé,(€en bierben/enbe befonber/om<Sobt
|}j"eminntn/enbe fjemte gljenicten / met eene ber*
^jperinglje enbeblybft9apbanf"0negaeötyepbt.
IttK Jp Öebt ban b?tjberlep maniere/toaer boo? glip «Hoe tmt men
bth5J5ltieöeugyt te oefenen/ fult nonnen bol-ljer- *e'■*%*$*
b« »S?Ï 8icr ^ fi»^1 fonberlingl)yetp?cfrtt ba X?g2
W"cbttntte/ijrtbatboo? al/gelrjcKichbobenge* gntttóen
b»,, Mf&autotöebbe/bep?opoo|tenenbeboo?-ncmê uactmo»
beh^^eugtjbeunietin'ttoilöt gemaeent en too?; n««0»*
WÉiS?aecSÖelöcH bich-toDliSgrjefepbtfaltoa?ben,r
«ïti/?Er Brtegetitytbcn in'tbefonbet ober-lept too?7
Wftten winilen vat lattftt ban öe mebitatiè/ ènbe
^.«il.er b0°?öefiele gereet gemaec&ttoQ?be. «©en ** isJ goet
b^vf^atiu-s pjijftonrlt befonberltjcftetbetnieutoé
H\* "9°et bóoï-nemen/'ttoelchlaerber betoefen motte bcv
&Go,JJwnmet ercmpelen/enbe boo?&et gene/ bat mM*».
♦"?a? ogeiöeüenss in't eefonöer fal üer&iaert too?s
■ "                                                    nou
-ocr page 503-
47* DenlLBoeck. HetXXIII.Cap,          f
icfïtrttt m öen.^ebMcbe in bjpbeeien/gebeplt nonnen W&
tojvomsBeti beamen eerftetvöet öeelbt felöc/enbe 5t):ibet de
bcfonöfflujcst bechlacincQe ibaer naer be mebitatie Ijter toe o*
K *tti* nenbc/acn-gefien bat bacr in felbe begrepen w*.
SffiS ®enlaft(lcn/l)et göebebt/'ttwlcU3P / 80^25
pjacttjcitciia pzactpche/enbe be aerbJetftfeïen ban be iwcoi»»* j
b«!jvan£ati«. bègrypcnbc/nltcpafl'ehomenbeccn«ii-iegrir>c*^t,
ban vaat bcugljbt/ bat Ijesn gfteliebe te mebiterv.
ÏDant bit jtjn/ gelpckgeincpnc mibbelcn f"0?!»*
bJecftfeïentot bebengbbtentotbcbolmaccmiep £
in een gebebtbegrepen/ cnbe?nn marlltifö onI^
fonöeriiugf) tot bc beugöttcüetbooiberé/Dprtt"
pcï/op bat be bctbulbicljeptin onööertefonbc "'
genbjajtelen.lieemt ban/battcriemant t^/y^',
eenicbmpltcnc be bcrbuïbicöept/bcbielcbcfte" u{1h
oage.i gtjcftcltteto?t/nacr-böigcn toiit/enbc ö£*'-£
begeert ttpjocbc/oftföncntoillcflap/oftwci»/,*.
bieb i3/iUo fal ïpcniPt l)ulpe enbebüffant wnöif»»
«Wicmmttjt €ftijS't öp aï-bienbatöetiemantniet enluftte"'^
toreiö/ uait biteren/fao fal l)p nonnen eleït gnebebt / bJelcH" >
*el'Sl S«icracl totbe'beugftt gcbocglitb3o?t/in!tbefö'
teooStf öevtot öe öcu^t bteftpfp-felben boo?oogfj
getlclt beeft/oft bacr Ijp nacr tracfit/fconne »°;)iZli
geïnch bit naberbant ciaerlnchtn fal blijcne ab-». j
bc ocffeninge tcVucrc fal ftclïê. 55p erempel/wei /
temant/oie in be Geboorte onfcö^aïicö o13?^
ïjetcrcinpetbaiifiiticbicp-gtonbtfj[eootiriocbici>^
öeinetcht beef r/en bP foecfttljet fcïbcnaer teboiy
inaer bp en ha alle be baoff-paintéVboojbcrfttoA (
ïjept ban fïnnc niet obeiMeggé/bJnnt bit moit p» ^
geicctt/cftnietbanbemebitatien/oftgnebebeP«jj
ïcenltjcn te obcr-lefeu) \uat fal befen boen i w&' ;
'fter p'ïofnttrï) tocfe;vbat Ijp be beugbï/cü Date "««f
ftanben ceitbiepnicb, bcnictcbe/gclticft bc fclöc o
in bet bedt bao?-gejtelt toojben/en bat ontttin^
tpbtban eenen iBiferere/cft ttoce/en bat lp?/ »' rt
naer bet gebebtlefe/'tbjelch nacr be mcoitattc w» ,
bet betroubjcn op <©obt/ cfl ban lietmtfteouW*"ft$.
.„.^ fan epgen fclbcn gbeftcit baojt/ maet bit aW«SffS*
smmw _ henjj eilbe öeö^cötclijca. €nbc bat fln naber-ija1'„
«n S» baojté-gae / ürtbp al-bicnbat bet fclbe &*»%$
*ütci.jtft goet-bimcnt.3©ant algbP bcbebatie geb0"^' fjt
>mi4m. ijcbben/öie fop gefoc&t beeft/ faa en moet W 5^
-ocr page 504-
ManieJe van Mediteren.              477
h^ber ntopete boen/aft arbepben: maer fep moet $ $t ut mm
i^ ïn
ruften/bolgenbeben J$.<0l)eeft/bie ons? Ijier bcmtafccigc*
[;raïlcpöeii.<©an gelrjtkic gefeptöebbe/be ömcbt *^»£
2J aUeenlpc üctopenbaren/aïf-men tot be oeffcain* gnör
foJem fal&egmncnt^begcbeii. 3©anttoatfouber tamftiwutoJ
L Etcr/ ofc lieffelrjcker h-omicn göeüonben toojbc»/ foo Dm oe
.,, °? eenen bie Ijcin tot be mebitatie tutïc begeben/ &a»8ijt te w
$**
tor bet oefteueu Der beugbt/ ban iattüte öcsê «""«^ *»
J5***/eft be£ itctjaem^/ befe beelben in't btfonöer SSacS^toS
&£Cl}fcbautoen*enbe footoel fnn berte/al£ fijne 00- acntciteueiw
5c;M)serboo>bermaïïei^ï©atfouoetpjofi3td!)£Bcr
w»lluttec kannen getronöen toozben/boojberi genê
ÏXa1 f p *"p fdben becaebt/tat mat ftaet ban lebê/bat
tëöcmtoiltbcgebê/toatamptöatbpbegcertraé*
ftfii C/ofttjptjemtot eSbounaecteroeffeninge fal
be>f l'6n/ban in eeneIjepïigeftilte/ in frto kamerkê
twHörken stjnbe/eübefonberUje nvt fecreetfbabcr.
ee^C/öefeüoo?ge(ielbefaftêtebooj-'röaöel£/cnmet
iê alberbcjtê toert) ber falicftept te üefpeuren.
bar °t bepjactrjehe/oft bet geö jimch/uan bet gene jsemacm:
*cn»3t n°£b
toe gefept i^/fao i£ bitnaer uoigenöe aefc hajte es
ttfw \£Cc UfÖte
el,öe beljeaDige maniere te toeten: »pf«jtc^*e
o'üp! rat SP be matene/oft bet point bcr mebitatie ??SS
fti5"H?a H»lt ttebben/maecktbp u felben htfe que*uinEDUUêtt'
hen,
s f^en cet$CIV toat ftaet mti in ttc(t materie te
W.Yc«cnfCen2.toatmoeticfe*toegen rotrarmen
hetvL Sanch *(€en 3. toat affectien moetrek in uw
^bhiCCs '
en G*b»Wïen/bcfe fake aïbuöober-ïepb't
l^h/p»s *^en4**n toelc&ec uoegê/eü toat manie*
bQo>
öc Wanneer faï ie tcfe leeringen/bie mp bier
biö/'Scitcit toozbé tetoerc moeréftellé^en 5-Doe
fo?eit£X alöuö betocegïft jimüe met mbnen <Batt
ïeh/fi>i ^0CÖ
tme anberc pjacktneke ban inebite*
«it J1;' 0&ch nonnen toefen na ^ttw € .$,23o2tüa£/
?'Ciria,ïe öi!1fïen track ectuge&c/cbaemtbcpt; :€ë
^citu^'^SöÖinge^en 3.eenigljebegl)eerte; gbe*
. $'""oanttoojbt/ta frtn boecbjfóen *
"En rfg^ügbe is ooch be maniere/ be tneTcöe leert
5'^ïtho «!•* Capella j te toeten: (Ceneerften/bemerc:;
?*»Vh!Jf
en ^ecben/banck-feggïjingiiejfCcn bers
Wben /k cmtc:(^en bierbm / iet bcgfteercmCen
Bbeuüan?
tmC"^emraoetÖCffeuen iuÖ£t°Pö?as
ABN*
-ocr page 505-
'47$                    !
A^N-MERCK IN GHë
OP HET XI. BEELDT.
mï\t grip teétm öe manicte bar» mcöföf1*'
aenfict Defc in Jt nUfterie Bart öe göcöoojtf'
VBereyt hebbende om te mediteren,!0 ^
verkieft de materie,- als hier, by exen^
pelde [a] gheboorte ChfiftiioVer-leght0^
fchildcrt de materie met alle d'omftandej
uF.B]herte)'twelck den vrede onder-hou *
teni.[d]wiedaergheborenwort:tena-1. *
hoe,watterghefchiedtcnde gefeyt vrof \
ten 3. [f j waer eftde wannecnté ^.[g]^3-0
om,te weten, om Adam, ende ons alle0
verloflen; tert ^treckt uyt elck eenighe [He
deught,foo ghy hier /Iet uyt elck percfc ee
ftrepe tot de deught als u metter hant vvtf
fende,-ende bemerd vvat[l]occafie ghy d.
ïelver hebt. Verfoeyt [k] fonde. Verwed
dick-vvijIs[L]dancbaerheyt,[M]blijdfchar*
[Njvcrvvonderinghe ende [o]mede-hj^ -j
maer oeffentover al in alle materie eenn |
het gheloof, hope ende liefde. Neemtv -
vvaer de [q] deught die in't mifteric v
fehijnt ende geleert vvort.Ende alhebt g >
üvve meditatie genomen,aïleenIijck op e#
ne[R]leeringe oft onder-wij s,foobeme
even-wel de voot-feyde om-danden,»1
meeft wat [s] deught het leert, ende v
occafievan defelueis: ende o effent JB^-
nen de voor-feydeaffe&ien.
i
-ocr page 506-
-ocr page 507-
47*
Het XtflV. Capittiu
Meditatie van de gheboorte Chrifti.in de vvelcke de
prattijeke vande voorfeyde maniere bevvefen
wordt ,eiide wy tot de liefde wor-
den ontfteken.
\ ®<>r - fleUinghe der plaetfe,ghelijck int beeldt.
(i Het gbtbedt em liefde te verwerven, g{)ett)CK bOJCtt
WJ*et.
^.Het i. point, S&emercfctbft groot mijlerie A'in W $«t seiwbeï
yttdu ctn £>one <©obt£/ b'eeubiigöe 3©r)ftjepDt/
PMhti 3©on?öt bc£ ©aöer£ ig ggjettugtieti een
JlJttbt ban eenen bage op bcr aerben.S^t&a oocS *• 1*r*«*
«Ötioobeiijcu bat ©ebt met be mcnfcöen ïnoonen
J?ube op bet aerbci^jTtbat ben Hemel enbe belje*
{"elni Der gemclr ri u niet en begnjpé/öoebeelmin
Sffe fttffifttf 39002-toacr fteben biojbteeu toonber*
|P «ntjierie oer Rlaert/bc nature mo?bé betnieut.
£?umatl)-infur)t roepen: ^enbermöertigen enbe pfal.ii*;
Pcttabigen^«ere9ecft göemaeeht eene ggebenc*
2?»ifieban föne boanberlycKljeben. 3®antnieten
ïïet foo monbernje a\$ bit tooo?t/ bat <©obt/«©obt
3vJÊnbe/menfcöi!SgöeïDo?ben; enbe bat beneem
£lSÖen/ enbe be JDrjftjepbt felbe/getoojben ig een
f. g.
? Kbt ban eenen bagöe/ete. ©VneiöetentljepbtijS n"IiS'
t^berlrieh tot ong g{)ebJO?ben/enbe bsp en fuHen
S^bie niet nonnen geraken: ï$ecre mie beeft utoe Rom.n,
ü? Sorftent / oft ïnie fjeeft utoen raebtS - man gtje*
J"fH$tomt ban enbtïaet ong bittooojt ften/ bat* tucsc»,
»ar 8Séfci)icbtig/bat ben ^eere ong getoont8*eftA
t,1ct ons met betroubJé gaeit na ben t&joon fgnbet
'mnerticnei>bt.                                             ^ ,___
&„ ïöant mat fult gïjp aïber-foetfïen^efttonjï®*»0**
^nncnmcpgöcren/ bieu göe\neerbirt}t u felben
z B9ebcn'W©at falonjS urnen eeirtmgöcn ©a*
th J"onnen ontfeggen/bie fijnen epgneit&oneniet
:" Deeft gnefpaert/ maer 9?eft bien bocï onjS allen
          .
peiebert^iet ieftben in fonben ontfangöen/enbe Pi". *«•
n^wabc/ber bttkner gïjeen getal en ijï/gebbm mp
O^nsöeït jnocïjrang en fal ten nu niet bjecfen/
*«nt s9p25t€raam«ï/bat i#€>obtmet onjs.^9?
tri
-ocr page 508-
48 o Den II. ËoecÜlHet XXlV. CajpS
eunomt mp utae gabeu uier ontfegggen / Wü f-ag
lueerüiclu Hebt 0002 mn te cpeuea ftét bt»'1^''^
ubjer betmtjertitjjepr/m bemeichc gijp op-S3^
0 ,#'
upt bea Ijaogea ongbefoechr.<6U'eef£ mp t^eer*
be?
De gïu?ié inuetfnaemö / bat ich ïicrüutt met bt*» .
Luc, tl
€>obt 5yt/batit« niemanbc ea bemtune ban o'ijL
aoen-gtjefien glip mijn eeaitljgoebtjtjt/ ei be0Pg
ghcMeecbtcijt !)cbt mrjn£gïjebartjtielj te bje|eut,r
bealtaagaeafloetubierglojiea,               . ^ i
ïE>aut mie en fouöc atber-goebertierenttc ^ ' ;/#
uvteatfbe eabegaebertieteat)epc bicijaer au ®Ve_L,
©e'tiefbérot baert/nicr ontfieneu *©tue JiEi'ajrfïcpt betijfw|>
hc!*c te Ijaer aljSecnen rcufe om bcamduc loepen/f»'^j
rnSfSf neu UP£ - 5aiifft ia üan öm Dooien ijemeï /««'jt'
rfid is owtmoxte tf *«" Ö«l)oocft(lfuaiiöen felben/eu»» ^
ent^ntemanbtbiencm fouoefcohrten berfcojgen»'..
fnae ftitte.O ongemeten Uefbe mijnen <©cbt/in*cv
mp een met xi/gljeinrU öea ©abcr eabe bca^^lic L
itect-tocfat. $tjn.©oojbjaet mnuljertc USfeerbebjocft/bat 'J"^
hcfonben J&« rot nota toe u baa mp gfjeftlK'^u
Öcbbciij maer if fc bibbe u mojptbeféaeljretH^V,
rugglje/ op bat tchuVueJiefbemarIjaa-boigt)cnj,g
.           bol-niaechieliicftupt-biucUcn/met fuifhecn,iu^#
©eorante oojfafte lï.maut $)be fal ie nn)iieIjulpe houue w*g
m
geren mijnen naejicn/fjocberiuojpen fop oof 5?'7,7
itn aen-fte bat ubJelföajeftepr Ijaer fjeeft bet»»*1-
cngnpamonfcntïmUeljebr neu-genomen oc0JL'
bacnte ban een flabe boen Vnp noclj urne bpanof,
28criftmi8he *oaréi«I>éKnetljtenignietmectber banben^^L
moe iiootmv gijp ?tjt gfotftomen cm te bienen / enbe niet ptti ö
«De.
            bientte ïuojben/ om bat gijp ong be Uefbe fout a.
Philip, x. ren/enbe foubt genefen be nieefte Vuoube onfc 0°^,
Uizih. 10. beerbitftept.Cnbe bJp moeten balgen berenipe»*
Matth.xo. ban onfen C^eere. 3©ant bjte fottbe be ïBferDeD*
ffijagjje. fdöet gehent ftebbcn op befe aerbe/bebec&t mei-»
bupttcmiffe be£ bootjs/baer be fonbe en onbjeten.
Depbt ober-bloebitöbmren / ten toare gijp *?ffL
tnrjnen<©obt on# alfooftabt boo? u exempel SU/
ïeerrt&iet nabemael bat gijp u gljcbieeröitfot WJt
piet alleen eeng/ maerbich-msl^onjS be ü^tf
-ocr page 509-
Vandeghcborte Clirifti.                 4.%'i
rc^6!en/fal ïjet öan tiócïj decbüetcn aen befoïöaten
guftne&<£agmp« te Da! gïjmi&tt öe tttttttyttit ïjun»
"?lt $eeretaat ö' önöeu-fattn Sjunné Itoniuritéenbe
tl»?!d£ tM^« ommen J?tï)eyper; |Bi)ne oogden
g'oben gtjefien ntijne öriöoïmaetitfijepöt/ onfetmit
j*öiönSa* tiVHi öicfjöoit mu; toaiu mijne ftele op 11.
} yCju üetront: >&ljeeft my öoïmaecftte ïieföe l bat
gpSDe&ieptvfbotttnitpt nemenfeèmaeftaEbèpbeti*
p^H'fieljiïlïé /fau&tvlihge mijne i$attbeH/öen8!j[t
b ööeti om tttosn tmmc.Jr.it bibaea ^C2ï2i«eejl gi>; »auw*
"^ticn/bac gijp üooj ons gebogen enöe jte$ffïb,en,
h} I en5e en bccmonit niet / öit ïnön gljeköe aibe-
Ifctatrtici
j ö&anttcft office mu aen n / om öat telt ri ogfecïj*
j|nkft foïtöe beminnen / enöe alle rmine nae|ïert
jj%ljelt?tfeg om ntoen t'taille: toant in öien telt
'^et ïsê inienöm en ueminne/en boen be Sepbeüen ■- ,.
«?at oaeft niet I |efe fal ban boo| urne gratie ütöbett Matt
Pöo? be gïjene/Die mp öecboïgijcn: tel fal tsetinfïjöt
"pen ajn öe qljenc b»e ran ïjaten /, om bat itKfoitbe
iS!)en<'
ïWjeenbconteetjtbeerösglje. ^rlttocteinel/ bat^r-
J> * «m niw ui öe macljt ban ben qlienen/ öie toiit Roav?-
ÏW loopt/irincroOtföt/iiï bettuje/bie-ontfermt. *•««•£
J^nt top en Konnen foaöev u nut boen/ nticlj top en
^Untet gfienoecijfaem npt onss felöen iet te pèpfen
?j» ttpt o'n'ö felöen / maeronfe g'oenoetWaemiiepöt
s upt u alleen / Sjos toel top ften bat öefe itefbe een
jJïoot beljuip enïse troojS té rot ïjet ïebenttonnt eené
v?üebec,/brr ban fijnen bjoebec gfjeïjöïpert itsojöt op
{^itTtoarEnenbefèerperöfteleufentMicl! / tó g!je«
jvtlt cnie üevcKe jtabt/ ettöe baet en is «ïjcene b?oe=
^Tafte/ ban mmemanöêssrtfitcïj uyim i©ant
{?<« quaebt en tooipt be ttoee&zatïjticljepbt niet
ïPtégfjcsnrceltt bat fp fjet ijerte qrielt in ötp manie»
J'1 / te toeten/ fpbectntltöe jrcjjepepfen enöe memo»
♦1: wet onnupfdje in-beelbingben / fp feJjcrpt ör
u3l)e/cnbebecönHöieals metbenijn/ naöattec
einJJ?cö2tt $an '* $unnc tonae ie een feïjerp ftoeect/
su«e oiigenef^lgc^benijii öanben afuicy/met mltlt
-ocr page 510-
48i Getril. Boeck. Het XXlV.Cap-           ^
?raim <l öc <ï«*öc t»65» ebeï-uomen / als i»«
htt pact wat öinacfsjepöt enöe onmgfDcpDt t0 ■*' Bt
JPoneat
KJUJt öu
öcucjijat möe bOOÏ
otioj De DeugfjDt« beeHicjat / öe trtoacf u'P*.
öe baaïfïcljtitöepöt/ öe Ulepmnoeöirtjept u«' |
S* J ticijcpüfctwmijlemetöefottöe/maecDefe02115%
Dun al tfatnen tot De lieföe boegen/totenSM1;^
feet obeK-bloeDiei) enbe focus mbe memode/ r,*
fiant enöe toille* Jli&aet mijne fieïe/laaon?';'.,
mat coifaï«u Dat top ban ö' een en ö' anöer 9£Ü"*J
emöeötugljöt te goewjupeften / enöe öe fotuï*1* *,
feat dw tó tt f«wé enDe te betfoepen»jjï. £*nöe mie 10 \W;L
irai «d«tm öoojfW)ttcü/öw eenen snoeven fouöt willet}»%
fauot tmi4 btjattotfenap te onDer-ljonDen/ om Wat oojf«u^ ** >
fcw ö«. ooïu 5P / 't en 5P öat ijp is upt-fumieïj enDe to»^*,
mant en 10 öe lief De met Den nae|leti «wt'y.fai
öatötn baltste in oen muec * öooHnaer oefen &
fonöa Den tnojtel ballen / enö e fip en fal alleen m (
bonnen sïacn tn De flatij-oiOen / Die belief De »lL
gijeboegljt en fal ijeböen tnet fijnen mtHc-50»^
_, . . $&a*ïDit en open-baect ijem nopt beter Dan»1.t
522&S ttU öcs öootsnyant Inat <sijtt(ten twlt met ieitt»»1»
Eaifiu töjtit ijcbbett/ als nu ijem gïjeceeöt maeebt °<
tütOenKecbtcrtcgaen / Die ons meöer-om ttte«*j,
fal met De felbe mate Daer top meöe gfjemetw iw
Jen öebbenf
                                          ,.;#
mmt in Des toaerïjept Defe bengpt alleen t»1,^
SSat in 't
Ijetooiöeelftet pjoces minnen / mant DeUevDe H.t
öccluöe mentgbte Dee fonöen / enöe lm faIi,S'
berfdjijnen / Die niet gijebleeöt en is met Dit ü?ilL
loft-bleeOt / enöe al-foo gfjewojimi wc?Oen m w
upteïfieöupflemifjcn.
                                 ,.-$
i©at sritu in ^aec-om $}mt begeece tenDefe alleenban ugj:
öc «utoW tóüle öe liefDe alleen / enDe icb fal Die eenmeiö^L
Ut tfoutvafo toüten;oftitbfal mpbebjoeben/oatttbfemety'Aj
fcjjai, lötlt en bebbe /'t welcb foo icb boye/ niet flljefcöt^ï
mfal: 3jtbfal Dan mabeMbat ö' cojfake niet eut^
öooj-bp gaen/öan fnltbs als irtttbenftDenfaUt'v
cenmicftepöt gljeDaen te Qeböen.
                w fto
Ilire-emig'tDat öe ^epligijett'Defe tmxw^f
-ocr page 511-
Vandegheboorte Chrifii.               4?$
fot §sbben geveiommanöeert met fjinmefcljïtftett £iett»wi»
fxbe erempelen: Den Difeipel Die gijp goeDen iefu ï>«e üeti^ep»
'oo feu beminDe / en mijte niet anöerg te berltonOt« l**m*
|Üen oanDe met Der licfoentenDe yoepjöfenbe ijep«
^mi^aeribe meitlte gijpö ponste Der recJjtueec*
PWjeptiftïf en 3tjt op-gïjegaèn) be eenbjaeytitnept/
B°02 oe teetïlte titepne Dmgijen maffen*
■ «ënDe Jjoe grootër b?£be oer Jjerten / ïjoe grooter 85oc srootat
^nrooinng.je tri Dm i? «5ïjeeit 10 ftter Dooi te öm> *?«* uyt w
^u/iïie time l^cpltgen gliepioeft bebbcn/enbe pjoe» 'ouï,e {ïomt*
*e« alle UeMjeuüet'ö öct UefDeit. ©oot-macc Oefen
%öc uiocpcnöe npt De maecadjtig})*: DengijOf/gaei
*lU gtjebocten te uoben'/m'ant o alber fuetjtenjefu Phil-4-
?!j»epiaetfe iggtjeinaectit tn bjebe. «ttbe Dner gijp Rom-H.
JlJt /moet DteDe 5tjn in Den 1$.45i)tz\ï; gljcltjeK Daer
Jp ttiüiitatie enöe bcuautyept m alle fiele Die quaet
^oer.
frt t&atUanöa'Oan 5ijnbatmp banDefe DeiigïiDt ^>mtx ma
'«Uüs uonné af-lteei-<:n>eene tjbele enDe onrepne ber* "l #/ m^c
j^aiunrtDc/Dte genomen fotiOe moïDen npt Den feer S ^mi
y^ijvxtn
poel b"er fo'nDe * ©ie fatröe feïjiiat om De
^'ame UefDe in ong tjevte te |to«en mat bitteraelj*
JHïDe mct-Utjie • maet föo baett als fp 'tin-gsjejïojt
lfi]t/tg Die üerömenen/enDe Daer en bitjft maet bet
jj^t-mefen /onruïte Der ijertcnenDe DJoefijewDt. jn
^uuu lUjtijcbbe onvmp tebermakën/'t tg nip ge*
.J*?laft materen in bitjDfcijap te putten/ npt u fon*
ïcPne ban atle goeberen/Doot ïjet beleut Der Deug'at
j?^ toettlter materen öic gebzoncKen fal Ijebben/ Die
\t Uoti) ööjtf ijebben fonöer pijne /enDe fal öerfaebt
^ojöm fonDec malRDuiftfje oft bèmoepingije/euDc
r*ui n ïjet opperfte ctoeöt öerblgöen.'juaaef met en £?*&*?*
*«otiDt mijn t)«rte foö feer/Dan Dit u moo jDt enDe tfrtiï&Emu
Jt}M i
maer mcOe cjijp Dit teerken aen umie kinDerê ' "
Fiteltljebtimantljicritcnfullm aile tnenftljen bc*
ratten/ Dat fn urne Difapelen jtjn/ in Dwvfp üefbe
l°tmniekanDercn Ijebben.
h i?icr toe Dienen De mel-DaDen/met De meïtfee gïjp Jn* h^*
"°o? urne onepnDehjtfte UefDemp ijcbt boo? Komen ££?«5
«'lOeDagijelijeRg nocJj booi-homt j taant gijp mtit D,önoot tot
"«gobeminnerDer menftljcntot DeDcttgljöt tree- öiöwa&st.
bitnet fceUteuö tier lief Den. <E> Ijoe bieritïjltjcft
%lj »
                 be|joöjD?
-ocr page 512-
^4 . fcealLBaeck. H.rXXIV. C*          ,
befKHgtti* alle WzWi***!"LKittlV5
iwóVepöt / te amUeifm iamöJjepensy!1»"» gcf
Snauw metfoabeelsoel-Oaöen / alssmetRW*".^
fcVeFDepöt 3ön 't feit* aai mnnen tfe«w ei JJ^.^
«o»te &* JJiJ.VtS ;,;^ ic?te Der ftcetxn öeajöe öeuö/> .Bt
SRüW öaa? öc fonöc era ra» öewocijt« ^?Ö^XW
se ttoiffl. ,«,1, »t m mcsct nopt ieraanöt ra öem ftnm.»" l5e
rt tmtfinmtli te tottten/*at ïjp iKtlatzn W'&m
m neenenuuy«*■«»»,,v',».,..,-Vjr.v..xJïf-it,et1-'
fepöt.0 anfe oittniïitfjcptio »joe ööel.39"| J«jj.7^0^
Sec incnftJjenin't ttiegyraasantgljp 3«t ö?na ^
tffaUï
Pfal-3?
&\$SmSBoW i* / DPUecftonsgijeraaeefct /f
öebieötöat0ljpu.ult.eïjuö[jebicttebemmj"^
Kt rap öatfenöe aen-ftet ban öen ÖoosMfW
SS Sten öe gUcne öte arbepöen «wf >
u&m1 tm W mm m öat Jeöojbm wo^t
-ocr page 513-
Andere maniere van Mediteren^
Sjtaöt enöe gjjèsoaffcljenljesft ban onfe fonöen in
*,etn 7 ijunbloeötenbebegöicntlen roepen boo? on#
n^bigöe/op Sat top fouöen mogen öe Jjulpeuioer
F^tim te2clu*tiö?im/ enöefouöen mogfjen otffenen
g «engten ineens nooöicj) 3ön/ öoojöcfe oa?faK$
t\\*tAbl^ ooïltootmocöei&ctonmtjnen%mn
gfz
rmjnm€>oöt / öat «5jp u milt gyeiiiecröigSjeu
jj^i)aa?3?t ïjetfacfjten ban «toe sjê^itgïje tóertftef
i*öe boaV&otmn m öc föeticfjcöen tiioerfoeticijept
b> atle be rijene öaer telt ftöuföiey om öooj te btö*
l*/3Smen,
jsJ^J» fï2t ïjoe in't inüïene öer- gïjebooiten glje»
,5pnt ttsoiöt eerjt Jjet gsloobe/ijopemöe töfbe.,önit
h?^ óös öat Hot öe oHiitanöen/öe Iceringye ban tt-
%3
feöeiigijöt gfjenomen !oo?öt/tatljet tr>ell?e act)?
£• ttaee betfefjjtpb'fts aen-pomnwn geboegljt toe?*
v^/feaoj öe toetene öcn nutte gljepiacmt ioojötyoüt
K icïöc öeitgljöt te om ijelfcn,
»3zt feitje Kan gïiefcljtetren (gljeüïcft !jtetöo?en
ft',£Pt t9()in uien iemanöt eme fpmtefte oft «ScSjitf=
toeneemt tot materie öan öe meöitatie/oft in
efttt-öu ootlteene creature bemcrcRt. naantöaer
feonv BÖectte / öie öe gïope <©ööt£ niet en bcr-
t «ötgijt/oftcgïjècneïcennööc engljeeft om loet
^^enïseöaer om feO|öt öen luyacrtmet rcrijte 9ïpT s
g£)êni©tjfe-man gijefonöen totöe miere/ feg*
hdl
: ® iwoaert gaet totöe miere / enöe bemetens
JjJfVf e3^n/ enöefeerttoö0?j£Wbt/öe toeltltealeit
5^"fpnoti)icjiöïfman/nocljmeejïer/nacl)P2inte/
traxf
öt «otijtand in öen fomer Ijarefpüfe/enöe bet?
iuu^ öê ft°tl öat^ f°uöe ««MwïariaU fuit glja
flciui,ilt flapen^oanneer fult aljp opjtae n uut vmm
öiiun
mteepnicïjf«lt8'JP.fïapen/eenloepnitl)fult
fi-r'wwmeeen / een tijepmclj fult gfju «toe ïjanöen
iiéühlr11 lcSS«i omte flapen/. enöe öe gebmfeeitjilt?
te^jjial« feomen als eenen voanöetaev/ ênöe ö at»
^ ^eais »n gijetoapent man» jnaev m ö*m ejïf
-ocr page 514-
4»tf'         PcnH.Boeck.Hct'XXV. Cap.             }
tafel) sgt/ füüfatutoenoot? als eene fontepn*™'
men/enDe b' armoeDe fat üerrc ban u öUeDetu
Het XXV. Capittbi.
Van de maniere van mediteren, door de >^ctcKinS
van'tGheloove,Hope,ende Liefde.
V © is «tipt gïjclcpbt De maniere om öc öcS0^Dg
ten oft affcetïen te öermeerberen/ oöerlco'eV.^
cenigïjc plaetfcn öan tuft -©oöötltjcKe tófjetoati1a
«socU ïjebt gl)p gljcften berfcljepöm insmeren o** {e
upt-gOelcpbt 5tjn om te meDitcren/onber öe'Vvrtie*
nejïdt is eeenc/macr Doo? geoeffent raojben " ,„ij?
fóoöe/fjoepe enbe liefbe/Die als^oDDeigcKe^1!^
ten met goeDcn reebte ö' cee|ie plaetfe öeöi»***[,g
am bat Defe Dobenö' anberc ecne fotiere nptltc.,, firê
fiept ijebben/ enbe ooelt föö gemepnniet en50"' Ly
tnoetlbie met alle? UcfjteJgrtten am-gcraecivt Wa#
met stoeDe fozge upt-geleut iticïben <©e €>oDP£l9^
gocötJjepöt/öan todcite aile goebt enDe aaös H0;1^
toitt gijeben bat Ijet felbe 5P tot glojie ïjaeoff »3?'
enbe falicfjepbt Der fMen:                                 £l?t
3! n ben eerjïeu Dan/pIycU telt yicr bozen öcrn^L/
«Heaefrfws* ïjebbe / in Dien rtop neerjieltjtKin-ftcn alle'XMM
öhujciïj ons bat Doo? be ■©oölïjcke macijt geftfjapé iël't v {cn
tmn uoc* ons 50» eenen boeclt bes ïeöens t mant De Ö^Srf
tos» ifba* j,ecteneu öe öio?te <©0Dts / enbe alle rteatuwrj»"f
Defe ö|p bmgen: #eemt /gsjeeft/marïjt j iw«£t „jj/
antfarigïjt öan <©obt De gfjtfte / gïjeeft ïjem »ai» r,
öjacijt u Oan tot fpijt ban ben geber enbe uW ".cwt0(
ftemflcmmifb?upcKcn't gene'Dat tt gfjegeben w.(t,
it lebcn.naant mp lïcmtêuut aile creaturen £f;Lu/
ringije Des lebens nemen/ënbc t>t feltie tïeme^l*fl^
niet als of t ijct ons ba <©obt alleenlijclt en wafE ^
fepbt / n\mv ootft als of t m be creaturen ff A Ln^
letteren rrnefcijteben inare.l©eber om af watD * tt
lt«igDel©tjfi)epbt Ijaer gljeröccrDigljt beef* °;^iie
open-baren / Dient baer toe bat top bare» "^
enbe raeDtfouDcn bcsjtaen/ op Dat top fïyaPf'-«f
<Cij?ijtus Doo? frme (eer gïjenaDiglje btvm\J^iati
gepbt fjet leöen.fouDm Jjebbenimbe ober ö{5cS/
-ocr page 515-
Andere maniere van Mediteren.         4$?
I&ben ƒ geitjcfc fjp met fijnen mondt ïjem gemeet>
rl8Ut Sjeeft te openbaren/met ben melclten 'm iynft
r^claett öe öerbo ictljcntljeöcn ban t begljinfet öejs
|»ecelöt0. ^nfgbifgcïtö al mat ban öe itmerJjepbt
j® «omenöc tit ons öoo? öe iafjilofopben oft eenige
jWeöetmerelöt/ enöeöeel meerboo?l^.^cSj?ij>
r!cs / ait is al ban nemïtomenöe / om dat bp öen
rftö tot öcm l?pöenöe fouöetooncn /enöe öe mact*
^W/öoojöe meltUe men tot ïjet lebenfouöe manen
«ueraeclten: mant Ijp alleen öen mecij / enöê öe i0aKS4.
'«iieuijeut en$e Ijst lebm. een laet jteit/ora, öat mp
L/.^en ïmtm öat banïjem gcöacn enöe öijefept tg
rl«t't gijene öat ban temant mei gijefetit oft gïje=
~a5n iötot onfe onimmijftuglje. Jj.paulns fêttfjt Rom.ij,
I^Qüan öe^èchïiftitmail matter gïjcfcljjeöen .
{^{^gefrïjieben tot onfe onöeriBijf«tgëïlï*aev mat
ïuiP*öat ^et 8<Ttïfê«tfên tjs/tn öicn mpfienöe betere
ji^Êfaltgijer faften/öie nitt en l«mnett«»enöeetöenf
r^maernisttjae pet fouöefeerfcljaöeUjrft5im te
Wen öen müte45oö0/enöe öten niet te ftonn£ bol-
??£ttgg; öft öat ons öen meeïj gemefenmo?öe/enöe
z*t mp ban öen felöen af-gelteert mojöcnt^aerom
ï^gfjteröen jtyoiïelbp: «©pöatmpöooi beröub Ibkk
rnlt'Jept enöe ömrooilinglje öeu £>e!jjifturett Dope
t. '* Öebbca.jfïSaer ban mat faKe»ten eerjten ban
jjeatte te betmerben/om te öoen 't gene öat tot onfe
3^Ql)efi!)eftïj?eben 10/ öaet na ban öe eeumtgDe
§Mt itnöien mp gemojtelt enöe gef onöeect 3iju tn
. < iteföe als gijp öan fult begonfï öebben eenc mu
^atiebaneenttfj mpfrerie/oft oöer-ïeutïjebt't ge?
£ BÖp in eenigöe creature oft eeltige fpïetttUe fult
W-Uen bemcetften/enöe öat gjju eënctèmnge bes
*r>™ öaetnpt fult genomen ïjebben j foo bermeclu
ha. * OÖeloof ban öteleermglje / als ofttt öe felbe
i^ï^oöt (öat imt ®,5>tijnftu*;e mec(tplaetfe®f^ l»
StJinöit mtlïecieofti^.^cSjiifrafe/oftaotft te* Ö2?)08
a,,'*«ötfte gsfcfJitf ten öoa?-gi;2Sjoaöen ma?t.l©ant wmab
l^töemaetfjepöt aen-gaet/ aimo?ötfjet bpöe ecmey"
mg»
Fuuoforjijcii gijebonöenöatljoojt <5oöetoe / enöe ftme/««iti
»;is.ba Ö?m om onfen f brille geUomg.'C feïöe i& ï5™iïK> ■
g* m öttn gfju öoo? 't aen-ften ban eeniglje tw> av S3*"
,lv*aötlemm"oiöt totöefalitijept. «aantal mat
i^8 +                   in
-ocr page 516-
4*& ~ DÏrtÏLBoeck. Het XXV.Cap.            ^
inbefelöe cnbeMnDefelöe ï# / 't 311 ^J^ÏS
öoö> eenen «naïjrl/ üft mmfclj/ ofueDrtO"";;,,„{$
titreVtw*feï«sDatljrt al tan <&m al-ma^,
Somt /ala uut be fomepnc öan alle Jfl>#tt**£j£fl
f)etent0m?tminjian<£>ot>t /^aemsH^tgem^,
famifidxit ia/Dat De raiere^p mameee aan !**»*gj
fmeet>« tot Den lüaaett/ om ijem ïööfW* *e*.^1*
tseh/öan Dat feTDtfaemïiidtec gijefciueDtyDatot »i
tuneöan Sofoftttt Ucm (iraffenDe ttertnaeiw;_ t|
<©I)*toüft Dan «fcabt/ toant lip W De »«WJLp
rfpióöftDewaêt'öepéf / atv®» w*w«iHtëj y»«
ben/cnöenaupt-m§|et»öet*feïöer neemtöoo4^,
öeugfjt te a2«t-ö-2cr&en:2£>B eiemuet in öcf?: £^1,0»
Matth
tuwt 3lil Die Ijem Detlieft falPevneDett **tw*yL#pi
luc.I4. '■■ IoaftöatlittitiaCTatl>t£UjcaIfoaiisf;ït>antöCw',Bei
ïjepbt fegïtt Bit / Die titel en San bebtf egett noct' ^
Szottfeii'tpagbem toanta'ittó bercDene am ]*?J$
^,-eöeöW»»'tóoöêw.-acctrlttieeöen/m gsjeiooft niet aHecttiöfL-jn
teüaimtóaet <©oDt/öat ia De ttjaecïjeptDic^fegïtt/ $®%°l S!|rtcS
un bat tf'hettiliefcïHetit in'têaboelijelt eribe me'nftf 7wt
S&& 8*f /faaaft^legïjt De rebene maet *«* Ji><
Pfalm,.^i.
looüelijc&imant De aetuptfjentfjen öca ^er* f.»»
öoöcn maten (eet* gïjslootieïijcK «IjemaiDem 0^*^
ban toaerom Dat De menfdjen gïjemepnltiw•";«,!»
Ranberenptegïien te afjeïoüöen; -fcootmacv öy«;' V^
beöinben üetfclj'epben oaifaüen/ mant De föï"*4* f,-
gelaoöenom öatfp felöeïOrt-metenDe/Minteu » ..
ig,Oan afjettjcKen men gelooft oijérniitg "efatv-..^-
fjaet-femen iBeïooöcltjcU tèjtuantgïjeüjeïtfn■ <l{
men quaïpcltltan «ïjeïooöen iet Dat onmoglF"* ^
ftïjijnt te 5ün/ enDe alföo fttyjM te mcfen tegps"$
«©oDiijcfte macijt/aft met tegmftjnemiiatiept^
fwo'fïemcijcjit aft noctïjepDt;alfoo frtjtjnt «,tE' D*f
fleïooö eiijeti te sfjtt/ afs* fa ons? boa? De ttuent--^
üaaiaefjaabenalcs magelijcft <en Ditüennacpv>
in cVtegennjoajDige falie: mant 't gijene **t%Mit
Den oft gDeta&m mon/ttmitöan Den alOes-ww^/
<©abt gfjetaDen / Die als fjp een gljeboDt w
göeeftoaeu Den mibbel om bat tt ööHïjc«3öc J'{h
-ocr page 517-
Andere maniere van Mediteren. 48^
^enDerötn / oefent eene <8oDt-b?ucljttgïje be* ©«*»«* «w
Jpeerts " " '
                .■-...- .*- -- .
Jf^falick ö'.itöo£n>|tRj5ntfüOO?ö£:öemertt't ge* batimTt e^
25/Hat Dm menftb öan't geloof af-iteert/ enöe ber= 5ETn**S"
TOöat^etcerjleis/öeïuaeDtoftlcermgbe öan Kg®1* '
*J*i
anöer/te meten/ öan eenen Dupöel oft menftö 5 ■ •
«p tits^iïc &£ aenlociunge oft nooDingï?eöan eene
feature/DooiDe melette öeti menfeö af-gïjetrocKen
'70e gljeïocUt 5tjnDe/{pt fcljip-b?e&ingïje öan't
R^focf/gcljttftösn 2ïpo|Mfpieetï« öan De begeer*
y^ïjcuïst.föctöerïie/ stjntoimentcn ehöetegïjen»
JJ^öt."iaaeeïttöan een toenemen / al tnaer't öat
<$*%?{ De-tnerelDt/ja stfjelijcftDen IpofielfpseceUt/ Gai 8,
^t!t eenen «önmjet ttpt Den bemel leerDe contrarie
r'1 be fatten / Dte fe&ec ?nn öan 't gbeloof / öat gfju
|£tn fouöt betmnïeDööm; boe Deel te meer eenen
rc,!A-ftf) en&eRJjeöeeJ DetnerelDt/ boefp fmeccltt/en»
"y)oefp öeröaert maett/?a al toeröe bet felöe öoo?»
epsantms met öerlieis öanooeöt / öanfame / oft
:leöens/gijetooft noefjtans cnöe ftaet üaltelnclt
X* mt exempel Der martelaren / al moïöt gijp glje*
"f oen öooï moepelijcitbepöt oft fimecKingïjen/of t
u
ll on-gijKöal te ipen/oft goeöt te betUefemCen,
Wen / aie «lm ttfoobebt gbeoeflent in een punt
c«8ïje?oof0/jïrecKtuujittot ö'anöere reöenenl
t"f uUt sfln istjSanö De felöe I Die ons alle Deglje-
K?3Sentfen Des peeren gljelooöelgclt maecKen,
jV'J?" moogbt Dan oüerlaopenöe fonDerltnge mp*
L;^m bes «helcofs/ enöe De artijcltelen Des feifsr:
'•oeteit faêtfmtin'teimöe oftnaer De meöitatte
fV ï ten öijfDen Dit eraiMijrtï bp u-fel DemSnöien
nli llnacracOtEïtjcIt gbelüoföe / .enöe een iebenbicö
S'J.e'°of IjaöDe/acngTjefien bet felöefonöer inereïten
C n t *s' 'sat toerclten fonöe telt Doen Dooi Defe oft
ba^BÖÖt &. öaii ioeltUe De meDitatte mo?Dt ge*
Ma' ö0?öte "W ö£re oojfafie/ DieicKfoo DicltmtjlS
h^SöeijaDt/ enDenocböebbe opDenDatDöan
-ocr page 518-
49© DeftlI.Boeck. HetXXV.Cap.
Oeffeninghe der Hope.
vjSfier öat gijp bet gljeloof gbeotffentïjebtTcö^
fent öe Ijope. ©?aenï)t gïju fjoe «ïjp öat (Uit po**
Sic&anötwoojöe; »lê nïj|» fict öat u 'tfelbe J>£;
«&ööt maeratï)telrjtU iö beüalen of t aljeraben;v&
toacljt feUetltscft ban fijne on-cpnöeïtjcKe goetljep*
öe gratie/bier nooöiclj ijs om bat te bol-öocn/iO'J'*:
ïjp en leert niet om ttbeöeröm / notï) lip en noo»^
niet om npt tt jagen / (jw bebeelt ootU foo jirenö'K
Ifjslt nitt ijctgïjene öat nm en ftangijebaen w»?
öeitjüerWatbt infgfjeUjtfeööotft öe glo?ie/ ettös U£
gljene bat belooft wo?öt öen gbsnen / öte gl)«J.°„!:
fatm is aenöe geboöcn enöe raöen öes peeren! ö*
liirftgbp fiet gcfcljieöm inDeacbtfaucbcöencnu'
«löersOljooötfeUecujcU te öetlmjgïjen/ enöe bat o.»
öat «Bobt tüact'-acïjticïj 10 m fijne beloften/ b? »s6"
tóslcRen «ïjeette öeranberingbe noelj om -10'|..
, troringïje* öcr öcrltetrüig'oe en is . 2&2tncfc
,VE7'ö,töatfer tweeöingï)ênber>jop't Wojöen / mat»); »L
nie ijopc gratie om in öen wön ~ gazröt te wercKen / «jl
wttftrecuc» om te loopen in be loop - plaetfe / enbe öen looit ui
pjtjg felbe. <6nöe fkt ten eeriïeniOoe be faltf bos 11 •
went tt>egï)tn geboet itan wo?öen / enöe mat co^
faecKe gbp öan hj-an-ijeps enöe ïjoye fjebtmem»'w <
epempel ban menfiljeïijdteömgïjen. €:cn tst?eco^
Mn wenyenbefaUefelbe/ tit öaer g'ïjeï)op?tn«>?g j
Cen öerbm;ban <&oöts wegljen/ ban öen i^'^'V*
Öe falie beef oept WOïöt. <&ljp bont üan uun'^t l^t
gben man-ï)üüen/9Êen eaften/mant aïjp fw^'SU,
tot ijoogïjefalten/om tnöen Wijn-gaërt te w^j-* ,
om te loopen inöeloop-plaetfe^en tweeben/o»* „
mits gijp onweerbiclj 51510002 beui/Uanöen uit'
Ren gijp öe giften enbe gaöen becljop't/om öat wm
ïjem on-gelgcü bebt gbeöaen enöe onöanebaev?"
gfjeWeeft öoo| fijne Wil-öaöen. <©e mmP)^t(
gen te bopen/ wanneer fp weeröicb enöe öanttJ»'
Waren/ enöe wanneer fp met welöaöen ïjaöör»*^
bonöen öen gbenen/banöen Welclte» fp iet öfl!Uj|L
ten te Ijebben: jleemtöit ooclt öoo? u trt öefef 5J|,
nieren/öat/ben L^eere fytzft ons üootfijne ber at»>f
ttföettötöeel-,ai9tielj gjjtitMecttt ban ^lowp
-ocr page 519-
Andere maniere van Mediteren. 491
*Niugyen/bie ïjem aen-gijenaem 3Ött/cnöc yp ge-
«tteibigyt ijem te beftennen Dat yp ban ons mat
«tttfangljt/'t 5P aelmoeffcn /'t 30 iet anbers.
, 3Ten tvueebê/bermeerberen be menfdjen öc ijope <©i5etoifi*ig*
™n megljen tien genen / lran tóen fp tet ber {jopen. «öa,i: toaxt
^m eerpë/om batyp't belooft /cnbefpfelbcn alfoö EX1**!*
Jftthonben Ijeeft. €m ttt»eeöi/om bat yp meerbere PSlStó
KKcn aen befelbe nljcgyeben beeft / «tbc bat booi eu&uma«*
"Jtic gorbtijept/enbe om bat iju bit gïjemoon isS upt n-xt sa iuo^
uHelbcnteboauenöeKanbomalsypmile. «im',a,r
^ben/om barben belober facbmongyen Kan mo?«
J>m. <énbe en yeeft ben iijecre niet belooft / enbe
j^Eetbecctjjngfjen g!jegfjebcn/cnbe (omfootcfp?e*
«en)en nioïbt ijp ntct ayebnwtgljen enbe gljelotftt
"% ecne oorcye öan be bniut>enbe is be üefbe ooeft
jeSïjen ïjem niet ftratïiticyï. <en yeeft lm met gcfept
;ot I&opfêiS: Hact mp gaen. €n fjeeftljp niet gije* Gu«f. *«.
',;!% tot 2lb?ayamt,Sal telt boo| $b?abam nonnen
"^liojgyen bat itU boen fal?
h ^en berbett/ manïjopenbe menfeïjen ban Joegen
r faite / in bien Ut ijooey enbe fmaer tg: maerfp
yppen te boen enbe teöertaerbcn ernf licfjte faecltet
E^er be «ijeboben enbe t'aben «fcóbtss en 3011 niet
j^t/toantfynjocliisïfoet/ enbeToneniajtlicyt.
jf^stotnotlj toe tffergljefepbtban bebermcetbe»
jtn8f}e enbe oeffeninglj e ber ijopc/om bat feene fafct
" öjp manieren ftan berljop^t mo?ben.
h^m bterben / al0 gijp / i>it be y egïjeerte ber Ijope
{^'•tbermeerberen/pepil/ toat faken ben menfey be
t5,? PIaoe» af te nemen.Cen eerjten/bcn raet ban
C^m anberen/oft bupbel/oft menfcIj.tEen troecbé/
i«neechtnglje/om batter iet attóerö fonben berljopH
"Mwn t maer alttJass't batfü ijun al-te-rcaber tt=
*„ü,^u|telbenenbefmeetKteriomuban bhtfeere
r^ctm/ jaealinacr t bat ben peeren Uajrtjbbe-,
Li??.* BIJP föen-mcl: 2ïl floegfj yp mp bgobt/itKfai
™J)e,nljopen.
inh n"Sfben/ enyop'tniet allecnltjclt bat/baeraf
b\xl te30? "bjoojbigye materie toojt gljeijanbelt/
bhL r c,tentpel/ban beootmöebtcljfptmiaer flreelrt
f^uope tot allen't gijene bat unoobicyig totbs
-ocr page 520-
49* DenlI.Boeck. HetXXV.Cap.
Cenfeilen/ pepft / in öieng^p tomv-ntW^Jr,
fjopteöe/ itsatenöefjoegijpfouötöoeri: ft'3"*,,.
niet en Ijopt/ öte en fac|iüt nmj m apbepöt niet/ e«J
ijetïjtniet /gijelijtRöat in menfcIjeiijtKe faertf')
Ölgcfct.^er ïontraricn/öie Ijopt/ öie aeftert/ bettf"
ftoeet/ loopt om öen p?ijs te fcpügljen: welcfte OW
gen in öe materie öan bc öeurjnt enöe <£5oDtö?uf v
tityepöt/öaer top af Qanbeieti j öe faite niet on»*'
tmamelSsltüooz .en Dotiöen. / gyêlfjclïüocicetie"'
ftgljelijcHen ölijclieivjr.K is
Oeffeninghe der Liefden.
2teract*insf (T\M öe lieföe te bermselten eft f.oitUeUe»/ &£
teaiaxöe om vJ mertlit ïjet gljeboötoftöen caebt/ öie tt seö",:,
^J5D"'°f öen tg/oftöoojëene rreaturc tn-gfjegyeöen npt»;
WaSm tf»-d9emewi lieföe «öoöts/eitöe öat om n oppw?
goet enöe faiitfjept: enöe neemt öie als eenen n»^
u öan öen lepöts-man gf)ett»£fen/als öc mattm*
öan öen meejïer/ als ïjetleöenöan öen fêeere / w
eene me öecijne öan öen meöeciin-mee(ïec/al0 een*
feroone öan öen LtomncB oft meeliep ban't fpel/e"
t»'e öat alleen tot uepgijen w>eöt enöe p?of ijt. %ft
feer öeftoojt u öan aen te pó?ten fijne lieföe/öte nlL
gïjemaee&t en ïjeeft öan ai öat bp gbentaecRt Ijeey'
öan om u/ öie ntet en begljeert öan t gljetie öat w
öeöeelt/ niet en fyieecltt / niet inne en gïjeef t / öo*j
alle creaturen/öan öoo? u/eftöeöoonitue UeföSjiJH'
feggljeicU / öte utoen meeliep enöe ïjeeöep / uö»'
lep'ets - man op öen ttsecïj / uitsen fóontntfe tn»
~>cljepper -isttSöant fijne gbeboöen mn foeter of'
pÊiöj.118. i)0!iitïj/eenlicl)töOü?onfeöoeten /béminneinw
boöen gouötenöeCopa3ton. jjïlacr gljpfiele / »L
öan <£>oöt met eene gfjetmlligije lieföe öemn»"
Sijt/matbtu öan gent met eene anöere lieföe ttv*
minnen/macijt u öan eenen gueplinc te tt»cfeii/öf,
ti epgen piofrjt enöe glojieaett te ftenjmaer öeni'1'.
aUeeenlgcft fünen nitlle/fgnèqloiieenöeeere.^'
ttoecöen/ bemertltt toaer om öe menfeben geütf01
5ön te öeminnf'^en ecrilen/ontöatfpmepmtt o<■
fu beminöti»o?öen.<© ijoe feer Ijeeftons öen ©«»*,
bemint/öiefijnenepgben^oneniet enljeeft 00 ,
fpaept/ maePDeeftöïengOeïeöePt boojans fligjr
-ocr page 521-
Andere maniere van Mediteren. 49^
ij|? tëer Fjecft ons Den .Sone beminöt / Die op-gfje*
!?.!<«* .tsgehjEêiï/om Datljp giimït tjeeft/enöe tjeeft
Ijrosfielcbooronöfimefcijapm gljeltelt! fjaefec^
ï2cft ons öen fy.jblwiï beminöt/öte tot ons 10 ge *
Juinen in't öttr öec üefDeVenDe epfrïjt boot ou0 met
";t-upt-fpïeftElüdje.fuclmngö«t / öat is / Doet on*
'pftïjeit met groote begyeccte/ onfe faucljeuöt!
r 3Ten tweeölm/u!üjebbeljterftó;en gïjefenöt/dal
JJft geloof enöe Ijope bermeeröett -raoiDen /om Dat
pratte aéïoobchjcu enöe fjopeltjtft t0:aifoo oocit De
jj^nne c«t!c-ltcföe<5oD0möeöanfijnen mille/om
S'tt S)p upt f» feiben beiiiimtelötR i0;enDe ïju 10 upt
'W-felbm öenfinnelöcït / enöe feec bol-maecftt enöe
Böeöt / foo roei om öe gsjebane mel-DaDen/ ale om
v*t gljsne / Dat *m berepDt öooj De gyene / Die fjero
Dfmnmen.
_<Een Dertien/befiet melrltefaRen ufötiöen mogeit
JMteeten ban De lief -e/ met fmeeciten / met öeeba*
£pl enöe met raöent-enöe bepepm? ijot sïevckelücK
{j''<P mast beminnen; mant ö* lieföe 10 jterclt a!0 De
PöQïit/enöe jaïoui*0i)ept Ijert nbeSijcit De Jjerie;ïjare
J*mp»5ijnal0 lampen Des bïet'0 enöe Der bram* cmU.
t^ft-,
beel matcren en Rebben Öe lieföe niet itonnett
Uf i-butffetjê. 11 lotfcten u Dan af Ie De goeöeten öer
pf^elDt 1 enöe Dat n allen ïjctquacbtomtingyelör
*n«Eb£f|ïoojöe / fae Dat n ooeft alle De Cngneifcftc
^c!ïen anöei-0 ïaeDDen; beminöt «5oöt / toant im
jMieen gost tfi/enöe roeerDicDMm te ontfangijen Dr
,leföe/ reiene cnbeeere.
* 3Tenbmöen/neemt toaec/Dat glip ïjetn ntoogfjt
JJr'iunnen met eenefonöeriingfje Iteföejtoantljp u
r}f t etne fonöerlinglje lief De beeft om-Delft ï©ant
fl »n ban «Boot nfjcDaen /oft gïjefewöt/oft toe-gipe*
/«ten ig/iaet n booiftaen öat allen 'tfelbeöoo? u al»
tln öDefcpi t0 / enDe alleen gyeDaen oft toe-gfjela*
tfllM om urne lief De j mant «BoDt fjeef t foo groote
}wz tot ecn-icgheltjcR in 't befonöer / al0 Dp Doet
fci, alfegaDev: öat 10/ tene on-Epnöeïgcfee/ on-fp|e«
*euJcfte enöe on-begiijfieltjclte UefDe.
^,ftx ^öf06" / pcptifl / i« öten gijp op-retDteliicfc
i?^ot bemtnDE/'fjoe Dat gïjpfóuDt pepfen/ fp?elten/ Greg. fiam,
«»oe öeenjtoant De liefde, «Bootsen if nopt leöictj/ 5 iuEuan^.
mam
-ocr page 522-
494         BenH-Boedc. HetXXV.Cap.
ft»ant in Dien «ï&oDt in eene fiele ië I foo roereeJ^/
moote faken;maer in Dien §p mcugert te tozxiw
f
00 en is DP Daev in niet;
Wiltghy dit in't korte hebben?
fcnii&tt A%s i« «mgefp?eiicUemöe^tlj?ifture/oft3'
gijcioaf ocjfo ture/oft mptterie/ eene icertnge/oft «E>oDt»?11!"^
noi (ü. tigfje onber-UHjfingfte boo?-gijelrpöt tt)o?öt os»
omljetfen/ pepjï enöe gljelooft: Cen eerjten/Ds]* t
Die ban €>oöt boo j-gijeijouöen mojöt / enDe D*"L,
boo?-gljeljonDen ts/feer maeracjjtici) ts: enuc/^^
tweeDeny Dat oocu öe maerOepDtfcet; gfteloöbety11
t#:öactom/cenöeröen/aen-SjangbjDefelöe"L{
g(je!)eele begljeertc / op Dat glip met Den #P,'W
HoA.S.
mooaijt feggfjen: !©ie fat ons Dan fcJjepben b*n ƒ
hefDè/banDeooDtmoeOccijcpDt / bctbulDiCijcP^f
enDe manierfijrftJ>epDt <£Jj?ijii i etc. mfauiatstfw'
benomt)ti)epDt/oftijongïjet''ctc.                     . *#
3w hMücftei: ü&acr na Ijopet JjMpe ban <5oDt7 mant ï:p »*;«/
*o«gi)enoatt p02tïjepj;enDeotitpnöettjcKemacfjtis/DatuebCf, ,
ü£*lSe «»De Op beeft belooft gratie te gebê. scen tttKiJJ,{
«o«o«ne"f. aEl1_mmUtlt,at fflI<en /Dat moeten betmeerWp
ïjetbetrotitoen enDe ïjope/ enöe eentge mcnfci)c0{
fcefafteljopelijclunafcen .cenbetörn /aen-»»*^
bat Rljelötlt De f cpligljm/ ban De roelitte ten £*,ƒ
Heb™* (teïfegbt? ^p3Ön gljcjieentgljt/fp 3Ün gfFn'^jjt
fp 3ön gi)e|to?ben tn De DooDingije Des fnieerts •v
Dé Dope enDe ijet betroutoen.                           , m,t
öojtt ocff» ^enD£rDeH/bcr!oet:ttDeliefDc/ombicftttti*l!^.{
nji^jete; ïjp't gebiet tot huk enöe niet tot fijn p?ofijt/öö;^,
ucfof / «u* öan Den Smeert upt lieföe/acnaefien Ijp u't fe^ew >
KalTt öe eemuicijepöt enDe upt gDctmllicljcpDt weti J
m ""' ©Debiet.«EentweeDcn/bcmereUt boe nnnntWflj
enDeftjne geboDé u 3ün.Cen DerDen/ ombellt IKj,
berfaUcnDe aüe Dütgijen om fijnen t'üJille/e»11? [e/
mint bent uptgeïjeelöer berten/upt geljeelDer ft*
ïipt gfjebeel u berjtant enDe up> alfe nme &«#*"!,«'
jföaer Dit Kont gijp met D?p b?agen in alle«jjL»
Tie Doen/ban De nielcKe b'eerjte iS;boe maeratyll,i
«nDe gbeioobeltjcK is ft gene üatter boojgeb"^1: te
wojDt^e ttueebe; wat feïwe ijope Dotter tó " j{t,
-ocr page 523-
Andere maniere van Mediteren. 49'j                     1
*cttoeïbenj <&t Detöe: met fjöc gioote üefBe üs fel»
rcmuban<©&ött£bebaien / enöemet Ijaegtoote
UEföc itu öie moet baj-biengjjen*
. wt tut bemercltt/in bten gbu op?fcïjteltjeK gïje-
JWc / fropte/ bemittöe/ ijoeöatttcfiutneöDepep*
'e»/tncctöen enöe toertHcit fouüen 3ün.
aIt^efc maniere ftiltgfjp inogben g!jeb?uutlten ttt
«*ie meöttaüe/Det 3p öat öie 3P ba eentclj mujterie /
z\* öan een! ne creature oftfp?eucfee . ©e mpjïenen
jon ober ai belmtt / öe treaturen 5ütt ober al sfit*
}pptt; öaet o m fat 't gftenoecïj 5im eenigbe fonöer*
Ull3'jefp?cutlte ijter beo? te ftouöen.
Spreucken uy t de H.Schrifture in de welcke dcfe
maniere profijtelij ck fal konnen
gheoeffent worden.
A l die hem ver beft,fal vernedert Vecrden,ende die hem ver-
.. nedert falverheven
'ftwdew.Luc.14.
n » mijnghebodtjatgby malckanderen fult bemimen,gbe-
tyekjckji bemindtbèbe.
Ioan.i5.datis,ghelijck'tden
fclven uyt4eg\it:EndeWfmoeten oockjefielen voor on*-
fe broedersfiellett,i.lQa.n.$.
oerfg eerfl het rijeke Godts endefijne rechtveerdicbeydt, ende'
die defe dingen fullenutoe-ghetyorpenïfrorden.Ma.tth.6.
^f helpt het den menfeb, datby gbeluel deVeereldt Vtint,
M2aer dathyfehade van fijnefiele
tydr.Match.16.
°w^}aer voerVcaerfegghe ickjtjndienghy iet van den f ader
°egheert in mijnen)iaem,byfal'tugheven.
Ioann.ifj.
** God? üghetrouVc, die u niet en fal laten beproeven boven
^, tghene,dagbyvermooght.i.Cov,io.
len hoort, die boort my, dteuverfmaedt, verfmaedt my.
Luc.io.
evefduldicbeydt isunoodicb, op datgby doende den Wille
Godts,moogbt verhrijgben de belofte.
Hebr.10.
erjnalediidtisden menfeb, die 't VoenkGodts bedrieghelijck.
J
^«.Ierem.48.
£« roepe een-isgh(lijch>hmipenk , dat hy indenfelveii
*%e.i.Cor,7.
Med-ï-
-ocr page 524-
496 Öen II. Bocck. Het XXV.Cap;
Meditatie van de se voordïHJ
Al die hem-felven verheft,fal vernedert \v6rden,en"*
ende al die hem vcrncdert,ial verheven -worden-
Èefiuytende in hem deoeffmingbe dtsgheloofs^hofe endeltiy^»
tndede maniere van ie mediteren met de dry Goddefyf1^
deughdeti.
Ti<6mcrcitt dclt wooiDt nvt lijjfcnbei-,. ai, 't &*•*,
-"betïigfen tooetstïiOö? ïjet exempel htt ^ngD"^
Die Jjtm öe^jsüsn fjefeöemdie hem-ft:Wen,tUet een .w
her/ verhcfcm gijgpepfen/ inoojDüt/ oft wui-Ktw'^
Qütfitxznüzi.mtüun / in npt-meninglje enöe «e
gcatiemDic fel vernedert vyordenjte loeten Dan OOo*J
öan De menfcjjen/eriDe öan öetrapöetett^oe tP3^
atijticïj is DefcfiKeuctw mijnen €>üDt; ijoe Dctainf'
lijcK is 't Dat trtt ü nljeïooDe / enDe üsticii acit tf"j$
gljeboöen enöe iemnglje gjjeijoaifaem flniDe 50*rft
4»ant alle urne gl)ebaDen5i)n De tbaetfjepat♦ "J*;,
fcggije/gljp 5tjt De eeu*<t>igljett»aertjeiit/ ö'sjnep'1^;
. iöcliemÜgfjepDtcnDegoeDti
tseDnegijen nocï) beDjogyeri
felinDt op Den toecl) / nsaei
iepDts-man niet boigfjen wan «w u\>uv »»**—.,
Die Daei- Den een DolcnDe fcijaep&en ui Defe W°*£,
wilDcraijfe/itlï Die een fetnt ben/ niet memtbe s» J
tien ttpt-gawtt enDe in-gancfe / enöe en (al «&£ƒ£
eeumige mtjsrtjept nietljooië* j>iet itli ben W"l:ti
fltmtffe/ enDe gijp 5tït mijn lit!)t / gijp 5iitDe F5^
t»oo? Den genen/Dje fcljip-bjcïuiigïje liiDt/fjoe en r-■
itft u niet öolgen* enDe enfal teft mu met it»ap^^t
met Den feïjilt Des gijeloof 0/ Dat mijne retiite P' <
oft mijnereeïjte oogije i#i telt fal Dan ïjctgy^jU
ïjoitDen/op Dat iclt De öganDen fouDe mogen ^z.*\
flaett en beletten Dat fp mp Defe ooge niet en ne»»
.           Die Baas Den Jfcaeliten milDe npt-jMten* 3nÜU
tóetó ïooöe Dan enDe belpe u op De oojDeelf iitwet w|,
totacfaahax beevDitljepDttroant maerom enfonDc itïtu ^li»,
teassijcioofs:/ looöenMt 3ijn urne gljetupgïjenifen niet te fi&hi
««.c maccut tootieitjcK gnettmDen*<S>en af-mijcltenDen W»Zm
MtpfaMbicik fJ^t jjem öepij^cnjjitjay^ajjutïjoöonofoi D*1^
*
-ocr page 525-
Andere maniere Van Mediteren,;        497
9act Pcrbetoen/ en öoe 5511 fp ncrootmoebttïjt *>an
jyöieui beöoogljcen moont/enbe b'oobtmoebigtjt Pfal. nu
?e«-fict in benijemel en op be aerbcl^aöefe ïuaer?
öePbt\uojt booz öagöelijcKfclje bep?oetoingt)e enbe
^IJtrientiebeüefiicljtjbp na alle be creaturenIcetc"
'l\S öie/eü manen/mijn t)cere/utoe oojbcclé Vuaer? ^ j é
*%ici)/gerccï)taeeröulK in ijaer-fclbe s Miant 'm naU l8-
J.cdt)t/öat ï>m gené/bie liem (lelt tegen (i)iw&t§epf
*e*/efii}cnrPernaoPeerbicl)t/ïJetnebert toojbe. ge lcn:^m?11*
^nbeerbe ban bit u Psoojöt / batte* toetegljetum g£**$£
^alle acnücerbingetöeerbicfj té méfe ;cnl)oeteel fpeptngeba*
Sfbtjant in mpu Ijertebjengljt hooueeröige ge pep; coutwiiw.
rl»/efi arbept oin tipt be goeötré/bie gl)P onjs uer*
£E»t lïcbt te krijghen eeue ijoelljep t/cen feer groot
*^cbt/ommpquaebttemaUcn/booi bien öatglm
g?et tot nip snt/omrripödQuêcrÖicÖte matten/boe?
jtttenöat gijp tot mp gbenabitlj 3Pt/ enbe feerccöt*
''oebcigcUeu tot mp baeitj ooeft om mp gljiertrtj te
i!,a«cn/om bat gl)p feer milt tot mp5t)r;enfcebent)i
tftüz uvue gio'ie/cTi na bc felPc fraeaöe/öoe gïm mp
t'e meer totlt mcbe-öeplen/ boe Ijp bie meer foecht
g. oeietten/maet al moeite ie Ijcbben al bc goeberc
«eXüereït/ichtterfoepe enbe toertoojpe Ut alle al#
»]tn ftiith aïe eenen fteen omaen te Itoatcn / al$
^'en haogeii üal al£ eene ceutoigljie beberüeniffr<i
^nt(om aifoo te feggen)al racjbe ieft bebtoongi
D^r tojüienten/enbe üerbjucHt met tcgöenfpoebt/
t\i r ,l iebrnpfeltten foub e toer Heffen oftïo?èhé7foa
U n >Jic nocÖtaaiS niet laten in u te gelooüê cfi met
\jc ?ötmoebicljöoojutoe gratie te 51)11 / enbe meet
,_ rRttfeu fcet\»o?nen tt jija in 't ïmpjö ban mijnen
"öï/batetöooneinbetabernaftelè berfonbatc. p£ff$;
tnli ^ttkmgbelooPeiioceumigepjaer&cptbaer Mm amtf
W n'ct alleealgefe / maer icU gijeloonc oaeft allen öraoto-ïoc»
i#5"c/fcat gijp mp booj be i?.fecrrhe üoo&out/ al JSdÜSSSi
nft^£SÖeffl1?etieitoftniet:3©antÖet i^mp fllg*1*
MtthM öc 5etoo?bê/om bat gljp't o eeübJigc toaew "-. ■
Oepj Debt gcfepbtjenöc bat bet fcltoe beüejïigé foo
^uj.e^£mpeienber i^epligneii/foaüeel fcluifren bet
*t\n abere,V foo Peel tuewjfeeu ber pjiïofoptmv
frek* c iniJe onfienelijcbe bingen booj fieneinebe
5lw 'Öebbenöe/enöebb'ionocljtatfniët aïsföobt
u^»iojtftf mt/enöe baerom 50a fp gegebë in een?,
-ocr page 526-
498 DenlLBoeclt. HetXXV.Cap;
Uerheerben finne/cü hebber giieltcrt tot onfplfLg
f
in-bten ïnplebeu enbe onji gclaoütöouj be wfc/
betonfen. roantin-bieaichopjecmeltjcnffe10''!,^
in-bten het gelooüe bon bu u toooit tn nip op?» ?' t
Inti* pochte/het foubiSuosben gefyr een üi0\^t/
fact-tot eenen grootê boom. W,\ *t biéiii u S1'1,''yt
faï oocH-Doeu be toerrfïewbie gap imml<&a°;? S,ctJ
gebaen/eftfalfmien feöeppernaerbolgcu. ;?'•?,,»
icb ootmoiöict) mare/hoe ïnaeracln eü)cft fülJ /«en
mp-fclbenfïccht achten/ hoc flecïltflmbe iciï w» ,.t
geftonbea toojben / enbe niet ooötmocbif Ö %" Lp
to02beu*icft foube ootmocbelnr ft/ manieriö^ iv-^
fcen/icft foube eenen-iegelgthé ï oe-geben/icfe r1..^
een iegelncft boo? mp ftelfeu/irft en foubcnirni'1''^
i)oochmoebelijcfemcbrrfraennne» foube %e "ac/
moebitijept fïen in tt ftemmc/ mar.ieren ciM °**.m
methooberbne/niet epgenbonnifie/ f m V^^l
berftele? maer ghctuojben 3ip.ibe u\xxuDIi.Lr>
foube icfcfaechtmoebiclj enbe ootmoebich toft'',>f
ttn3tin/eubeirft foube rufteüt- benboojnit)»clfC{
enbe gratie in uwe ooghen / boer knaptPfy
mönbertenahafce.
                               *•>»#/
«fcfliwMiaS* 3 tn fte enbc geloobe tocï &attct waerac PltJl0tt
laeDsjyc» 'tghene / bat urne Iftajefiept in - gljeeft i &&*».$
öanteh ijs mhuehraeht/öatierbefeBtuglJöt ^fit
tnoghen berftrilghen in'* bal bcr allcnben / »}ïc((1
Cngelin beuhemelenbe llbam in'tparatMPp^
fcerlo?cn/ enbe biebcntoijanbtfoo peel enbe 0'%;
mannen geftelt jnnbc m't ftoochfïe Der «ö00^^!-^
tithept heeft ontnomê/toomenbe hun in be oy* $
OtttiLtot ïjothtamj*ü?eereombat gbp3tgebobêDebt/ p1.> .
tWJ«tt»
*
ie utee gebobê mathbal-b?engéiVuant gfjp 0.,,%j*
Botbertierenftè" ©aber en 3htgeenctp2fln/&£ %£
Mnberen fout bebelen/ batfp niet en föuöe» w» y
MattL 11. ^oti/tit hun fout nooben fegghenbc:** om/ JJJ^
ghp alle bie belabe cube belaft 3i)t/en»e U fa» \f
mahen/cfi bai gljpbat niet en font boen.<£uP ■>„(/
belooft:feggenbe:23cgeert enbe gijp ftilt <M"zei$
^Utti. 7.,' foectti enbc ghp fult binben. 2©aer om en fo»^f fii
tan niet hoper^wat en foube ich niet hofei" S,%»<
^jaer «nfouöe icfe niet hopen 4 al iuan&*WDDfU
-ocr page 527-
j, .          Andere maniere van Mediteren. 499
[J böêh ban os fcïjabtttoe öec boobt /foo enfal mgn
jj rrcniet ö?cffé. £>iet/roel i.ö't macr baticincr au PfaUs,'
hclvC/ caÖ£ tsat icu Vuojöe gfjdaben met möne ftoo*
hei/rc/i3*e myneberbjucht/iu fouöémpberbjiuc*
öhh t*a ö^ïjelïc/ in-Hen glmubjeijanbtbaerniet
f cr«i fetteöct:|Ba«toatids inul}d3bc gedopt Pkf.jo.
tif.eu f"al ich iubcv ccuUucliept niet beftöacmttuo?*
$.,.* M)eefr aan bat g(m bebedt/euDebeoecltbat
f^'r «iït.©up tjebt gftcbbben batutiie gricboben te Pfal. v*>
w, ^clfciuöebclDaertVuoiöCiB acr iclttueteooch
* 'oatöDpuVue Gratie niet en fulttuep(ierê/boo2 .
Pfal 4.
ÏQt^ebi*u u\je iuanèutnge/óm bat ieh foube nonnen .
Clto in öeu quabcu baclj/ftaen op-gefcfïojfï EpHef.&
j)lV 0c'-ttibcneii iube iwacrljcpöt/ gchïecbt met öet
bêhf t
c berrecDtöeerbiöjepöt/ ncinenbein ftilej*
L»;Lcpöt oec glidoofiï / euüeboc^Ddmet be &ope
tnVp -"Ö^btiaa^el trt \bacr bat iih niet tectbicSi ;
hnfll''
öicu ong'aeind» gnebaen (jcbbe enbengije; Rom.?,;
beef
mct n,ö"c XBercfeeatniaét bact be boo£i)cpbt
|Cc[; «Jbenjïocöir tl gljcrue eft/placfr boo? time üernv
&ci!L r '•,öt
öe g-atie oocU ertjcrblocütcft te toefen*
DQoh
uat toeil/ öat 'cïl iuet ttce röicftjff tooojutoe
bon?eiien l)f6be güeöaen
; maer icU bénjDcbaticlt
è'fftp li Srati£
ll *bü Dienen / enbc u foedten uPt
Ken h'vmÖnbetre:lUer op moetenu alleutoe toerc-
Mcg^f H^ben/ enbe utoe l^cpligtjen moeten u gijeb»
Vü^ötcöoojïDaerbit foubc mp een Kïep'n betroii; öcfeaiÉijè^s
Dft ,'^n'ruarit icKailcubigea meufersé eutocet niet 5 lJf £'
Wl
Ueföe °ft l'act tocerDicO beu :'maert)ét fdüc £cciel-?«
!QQi0tbeEmeeröévr/ om Dat icn totte taf gttp't be*
ÖebV
v ci:öf öat SÖ.U n,ferb£ve fanen gtjegebett
l!-fcn c"
öe Sftfue Die uict en beglicrrben ; glm ije&t
B(jJ°cn. aeniiin gtjegerjen/ utoe fuïe rjebt gijp göe*
^Qet t ,u öc ö°oftt ö0°* nlP ' enbc u Ucljaemenbe
iBet^otceiie fpinfe enbe troeft ban mijne ftde.^dt
$$hE * J?at glip aen üeel menftljen ïtt^t beugbbt Jjebt
^öcffr
n/ niaer fP ïuaccn-rj'cel ïoeerbiger ban tch/
ltCc |!'P «arrt booju/ enbe gnp ïjcbr bemacijt upt
^ct? \r
tc bcrtoccUen be Uiuberen oan Itbjaba'mv
wete bat jert pooj • göenomen pebbe bdoi uiuc
%\ z
            gratie
-ocr page 528-
jco Den II. Boeck. Het XXV.Cap.
ühiiie Jiufi ic uïiuum muc uiev/ uwen Ult ' J,,rf
wfeiueu/maermet te;u mniglie om-8eïfnige ^5?;«
Öerté u te onUjelfen/tot bat gijp nip gebeur Dijt. m» *
Dennen j g$jp Die met een toaojöt alle Dingfjen m?
gbe^tjapeu / enbe liont met eenen toeneK gljeiuM"
alle mijne qualen.
                                         ./
3Ï3£aet téu i£uoo2toaerntet fvuaer booj utofrö5^
tic oobtmocbieljté^mu en tsi; niet lichter utf*****
Daica ban op te mimmenii.ö't met ItrIjtcr re 5P|°'\
top 50n/ ban te gijn Dat-top uiet en 51311 ite Ö">öe.'i
«nbe te nertoauen bat top tjeötresv ban te fjopcu «^
te tooncn bat top niet en Ijcbtfeul ^cft Ijope ban I''
ftetiiichen baojutoe gratie/ Dat trh üt(e grtfnc,JI
utoe oogJjen fal tomben: enbeftoetoel gijp*? (,•
toertoefr/rtocljtnng fal ie nrrtoaéljtenbe nncttoanr
ten; toantfionienïre fult gijp ftomen / enbe niet v&-
Heb.
10. toeöeuiUlI ig't bat mp ben injanDt oft ben tanöy£1
arbeptrt iet anbetjS inne blaeff; nocljtan£ fal ie "°;
pen/êubc aï toaer't i>at g|)p mp boot fïocöör/tt0fp/
tang fal icn in uftopen.
                               u,
»eef»jepöiw« Cnöeitftenfal niet ailecnltjcH Dcfe gratie^'
m ötEjwpetw gtjeeren enbc ontfangen/foetftm tnbt niHDewW'jS
eóeftalbat nip totter falicljcpbtnooöirh i£ j if«* 'j\j
ftloppen aen be bctire utoer feermherticljepot /cn*.
Die fal open gljebaen too?ben/ enbe gijp fult oPen;"y
utoe feet milbeMnbé/in De toelr fte gfjn mp g«tf ".<;'
Den ïjcbt/enbe fult mp toettoulïcn met g>bencbi)öuv
ge/om Datief, utoen uamefoube gebembgDensn^
ïeuen in be eeutoen Der eeutoen.
                    fe
$u ban mijnt fiele/ in Dien top op-recf)têlijtB«^
lienDooj aotthaebiefjept op te ftïimmen/enbe om*}
45obt gtjeïtjcn. te jijn; toaer om fullen ton (att&»
aertftï)etoetto02pén bingenlfullen top toelaten ofj
saïIeceriijeReöemelfctjebingHenaenanberegeö^
to02bcn43©p moeten onötoerootmoebigcn/ op »^
ïnp op eenen bequamentijt mogen berljenentoo?^
In t>tn batl) öer befoecïnnge.3©annecr fal Dien b»'
wien/toanneer fart home/ bat gijp on0 o <©obt to*
ïi fult nemen/enbe top u fuïlen mogen fien*j|BaerjL
menfetje en fal u niet fien enbe letoé.<®c& oft ie ft*1,
he/op bat ie u mtjn lenen machte fienltoant toar \'
omtoertoetoc ie ftiet/oft toatftoutmp ftier^nDxfn *
aanberg belieft/w ösn oot gewet; toant ie 8'rfP^JJ
-ocr page 529-
Andere maniere Van Mediteren.         501
JJpncntoiHe toe-gcepgbent/ enöe alle mgne UefDe/
«irooöat ïth niet/jagljcenebeugftt oft gabe en Mtt
ö?)eere/ban om u te bebagljen/ aenrgcfieH.niet ban
jMïebaen oft benolen ijs/Dan om öat gijn mp alleen
I^uöt bebagen/enbebat mp foube mte üagöenalle
"SÖcn/öie banu bcrbjtmt 5Ön.
want gtjp beoceltmp b'ooötmbebirflcpbt/enbe IDctöansöe
PP taeöt mp bebol-maechtöepbi / om bat glm mp .ö«n«0wa»
l ïngn boa? - öcel öoo? ubie ongöcmetene ücfbe
'g«at mogöcn berïjcffen. <© mijnen «Öebt/o albcr*
goeöcrtterenjïen lief-ljebber ber menfcljen/ljoe flip*
ji^öelttnbeminbtgöpmp/ met boe onbetbienöe
i;;fpe!&tet tii-bten glm iet bebceby oft gebtebt enbe
JJ:°ien gt)p iet maeebt / oft fcfiept bat boet gijp al
*,
n mjjnein rnüle: enbe faï ich eenen Ijuertinc 5911/
JCiienbeomïoon/ cfi uniet iieber geboojfaeni5int
fni ipure »cfö«/om u tebefjagen t enbe op bat gijp
vuliot mogöen gïjenaccljte fjebben in mijne ficïc* op
t.^ SÖpu fout mogenberöeugenin utoen bienatï/
e^9e in Ijem gIo?ieren/boo? bien ftpuiiiet ongetrou
jj ts/om bat gijp u gebJéerbicljtfjebtbermberticl)::
h»V ^t Ö«« te boen* 3jn-bien gRp boojliefbe be*
^^it/bjat foecht gijp anberg ban liefbei <©lm icilt
j)?11 Wp bemint sijivtoat ijsï ban beminnéju toe-ge*
hT»159n/becblijbé bannbjc goeberêV bebjoeft 51311
W 'tquaet bat gftp Bet iftoe acljt/geerne bp u $$w
fijl;
u pepfen/enbe met u ca ban u fpïeben/om ubjé
$ft,ll*taerr&ê.gi£ m beminnéienbe fal't mp bitter
^''.utcbeminni o oppttltefaeticbept/onepnbcUic*
C '^ffelijeKbept/ongemeten gaetöcpt/mtme berm*
^«cöeot/mgnentoe-ülucOt enbe mrjnê ©erlofler.
baf a»icftuquaetïDiHê/bie niet anöérg en begeert «öfow $«&
wJJ^ff 0£ï»er è" mp mebe te öeplften fal ie mp niet «"^^'f
^«fbenban utuegoebercnenbe glone/aett-gefiê «wnMwww
Wi ^P
alle öingen met u felben ftebt gegeben 4 en ■
L^iiltte ongelueftenniet geboelé/ aengefië bat
ti0'3uenenbiempraêcBt/raecht ben appel ubiet
Jio»5u*en f"aI ic&
niet gD^erne bp U5ijn/.toien£ gfte* ,
^nföte i^ met mp te tfjn / met mp / bie ben eenen £ach' *\
ïeühncuöcgReenmenfc9e/aflcftenenöe(loffei€Sf)p
l IOV-8<
f eni?ltoo^ob mp/om bat gt)p mp fout moge Ijel*
j^</mpboo?rten/mpbe(lieten/ mp onbet-i)-«ben/
^«ocbcnieüöoefaliclt u bonnen' bergeten i <ü>ïro
• 3» >'                  5*1*
-ocr page 530-
j«a Den II. Bocck. Het XXV. e*p,           f
3ftt gfteftomen upt ftet ijoocljfle öct ftemilen/°J!l >%
glip ons* fout openbaren De tierftolen Dingw v>»
begftinfeiber vuerelbt/enbeftocbantfft i^ui»c ^
toegrbinge/alber-minneïftcKfté'^efiil #P Fvwaftf
tojieuben göcnoemt/enbehebt on£ bekent gein» e
al bat gijp öan utoen®aftèt ftebt ontfangö"'*;' clï
fauöe ftetmogften geftftiebcn/bat ieft ban u mLmk
jfal. ïj«. fouöc fpjehen* ïaet rmjne tonge ftangen a««»-J(B
fteeïe/in Dien ieft irtögniet en üetmane/ in 0I; j^
n\ug tiet gftcbaefttuft c« ben alle be bagftenn»y ^
ïebeng.<©cft enfoiiDeicubJé niet gebaeftticö »*'c e\
bie nip/om bat ie foube ^ftn/berftafen ftebt Ur;senf
impfeiiben/ Die gijn bergfteten enbe niet WLay,
en ftebti Hlle menfeijen bier gefeftapéftonntf!* y^
bcu/bie ftebbenaltnts gemccjl in tnae tegen»L int
ticöeubt/in ben af gronbt u\»er macljt/ enbejw
ftannén niet jftn/'tcn $p bat gijp bebeelt batlv> c(
toen uao?bt-Romenj enbe al- foo ich noeft wn? °' ^g
tefc ortaUöcltc/bie beter enbe upt-uemefiber y(j*
Setoeeft ftebben ban ten / foo i£ n>p notötan? "^^i;
ïen boü?Dté te Komen op befe tecrclbt. I^yLbcï1
fyzöt gftp toeft inmp gftebonben/ bat gftp vW°t &#
anbere / ban ftet bpgftinfel be.3Voerelbt^/ f°"rf t eii
minnenIVnat ftabbe irU gebaen/ alö ie noen "JLjjfjtf
inasiïöat faegftt gftp batieft boé faube/bie" L*mI
fcerfmaeot/cnDe groot oiigelftcn gebacuboo^ fyi
fonben/bie ieft ncbbebermenteftfculbtüljtbo-f fCfe
gftetalban ftet fantber 3cci3©at fteeft u baj\h \
betoceaftt/Dat gftp mijns? foubt gcbntftf if Ö Vrt ,#'
boo?-ü),Kr bit W gfterocelt uweliefDe/ Die w W
tnaecfttfteeftatéicftnietenma*/ enbe bic^t^
niaecKtfteeftnaér bat ieft toaa.^cftwa^Sy^pïitf
«nbe met mpfeer Peelanöerc/gftriöf^ontfl*j',v
bloemenbeg aefterg/ ta\jt boenmp ffamet'\v* $
tegftenwooibtcfteptltonben/ latenbe o»tal'^oüf^
bc ongfteloobicftept/enbefterbenbc fonber dov ^
ftcbtfïftpmpmcber-omtot beftoopeboen öfl^,0«ii'
Xiat ieft önber uVöe ftinber en fouDe gftetelt ^ jji^
<© anuptfp2CBcïrjrne geïoeerbingftelo ene?"0'
öermt)erticftcpbtl ftet gijp ftebt mp gebnen WV|?
in ben ober-bloet aen,j5oë/cnbe gnp ftebt nw-J! *$*
S)cftouben.<0>aer (tonbenbet ontaHpcftebefl/lv L(\ti
feehnae| op ben eebet ba be ttwepnne ütfst v*tf$
4
-ocr page 531-
Andere maniere van Mediteren.         50$
|Jfo* fietbe 'materen tier. fonben otaeraloepent al ja
in 1 arcrcn homenooch op o e Ijaocljfte bergen: fiec
L« liooje roepen/nu» btmclu bar icfcfe fie tjnn armé
^f-ftehc/ombat fn' Pan u ia be ?SrcHe/bat itfbe i$.
*E>clteOmbcngiiEnomen ïuojbenarh ftonöe ooeft
' ♦Beloof onber ijun u üeracö'tcnöe en befpottenbe/
S^l1 Öe&t mp gil eraepen taan bc boobt tot netlenen/
*" be oeücrttêmflc tot be falicijepöt/wan beu glje*
oh uC ErU!ocrinbe arfhe.Oüübit en té'tniet al/
g'H1 Öebt mp op u frlj.juberê in be feïWe unie fctjaepgi
ta^ Bfb:agc.©clj ïiae fal te u omgelfen oltefae/o
«sis1 e/0 «f-S^ontbet Iiefbcla>alirlj itf'twolc nne£ Pfal- j^
bp,, Iöe klezre i&'t\3o\c/tet tjpwoiw Ijé totecne er;
tieh^ l]Eeft werhojé!3>en $?eerc Ijeeft wa bc Hemel
frl1 ** Beflen/tjp Ijeeft geftê alle be tunberc öït mens
aii»i?an ^ne ö'ereiïbc tuooningeIjeeft Ijp gerten op
i\au 3e:ïc/bie b'aerbeeeNnoaucCn ftct baer \uag
il "Bcr iti't €gwprcnüan befernjerelbt/ en baer i$
W Ööseriiiiacr k\\ en ttmtfnict fojctjbuïöirlj woo?
"?ocbt/ ban ie ttiag aen u o mijnen Aaltrij mahcï
tl,,,pElÖc;cnirhftórgcïöfRieK nocljftac/ onberon*
bchfcflcnicn'"fÖê/biePa{)ongerbergaenimaergiip
"e mp geroepé en roept mp gebnrieljlDc/wocöéoe
bol*" u*°c I5i1l1t- ï^ilt fcSSC icfe met utoe ftat*gljp
tf.^mpmet u licfjaem/ gijp laeftmp metunloet/
torT' B£cft u felwcn aen mp genecUcn toien fal ieft
Sciii l^oojen {^>iet b'oogeh $c$ peeren 3tjn op öe pfal. n. '
carw rte Öem WKCfcn/ombat ijp tjunne (telen ban be
l£j;.foubc nerlofjen/ en Ijun boebcnin ben Ijonger.
ber ,L •tf b?ant/en be ïuereït ö jant/ic ftac in't miboi
bcciuf?at,tSet/bicgDp booieéreeötneerbicöao?.. g^Söm
Bcpi-; et ^aubcn eft berteert toojben na tjunne öe. b,antr, 0^
uvn,cn;uèm urocfijbeWallenbet M.enr.HS.wan towit*.
Hap Jccötc ftjbe/ maer bc geeflel en Ijeeft niet glje;
bap,,i?en "w en mijn taberna&el.3©at Ijebbe ie ge*
3en, at ftcbbcicKPerbientiniet;4!Baer o ^efu/o
tStjl^Slefh öeffcmmeuïB* blocDtjS tjeefr geroepen
Bev>
onbc/
°* ©aöer/cn icijebbe gratie in uïue oogc
^orn
"jpc/ en gijp 5tjt gekomen/ eft gijp Ijcbt mp get
toph.?u pt fte£ mi0°5 öer pernehelc:en ïuicn fal ic«
Bmfpf,r0?c'©nfe fiele öetbept öc lf eerc/tóat ljpi#
W.ua|"Jper eft befcljermer/teatinljê falon.tfficrte
^'Doe/ eft vpp jjeb&en in füneuft?. name genopt,
3! t 4                Wau
-ocr page 532-
$04         DenlLBoeck. HetXXV, Cap.
Ito betïat ^aer toaö fcDip-tyeningtje/eiiöefp bitcrt no(W
pujupt öc maer eplaesi:ljoe üeel foechen te bergeefö De Pla"^«
i>?ahe. heDerpenitentiéiünefjceftmpttonuenupc-trcctu *
iMieöeoettotUenöocniip Hebben nip alle öerïaten-
maer grjpsntgcïiomen/gnp 5ntnebec-gl)eDaeU/f'
Öcbt in n bïacbt gef mommen/om bat glip mp fouv
iipt-fjaleii.€plaeg;toie benicnjmic ben ui««w*
30* gtjpüuaef afwent gjjp mp/ Die niet en ben/«'"*
arger aïönieHïuaer boojonbcrHentgljp mp on&JL
footicel biertier^incüétDaoïtoaer aUeciiïijcn oo»~
«toe onepnbelijche minne cfi Hefbe.^c fal ö^w^E"
Piai. ih op allen rijt gebenebnbê/ftjnen lof i£ altijté WW9'
nen mont.lBmie fieïê fal inbeni}?eere geïoofr iu0/
beu/laet befaccljtmocbigel)oo2ê eitljuu tierbiP^
U? fwrert ^ietgrjiijötgcftamen alé eenentletcheng^'}.
pnisoifiicïfiia penben/enbe ijebt ume tjepï-legcr£ bebolcn/Dan^
je bijauucii u\uCünanbéfoubê te nietbocnntft toagonDctDiiji
gcjutt nut fuöeteü toaStoeclo?en göegacn/tjettiomüffeW^
* gegcPcn/cnbe mnn mifbaet ma£ mcerber ban»»'
&'anbete;eitbenocf)tau0f)ebt gijp betiolen eo&en*:
Di'bbe't gel)aojt:25etoaer t nip bit mnticüboo: B»*11
faïicn leben i «D'anbere maliën gftelnpbt/enbcn^J
recljte/banbcreöuplen/aubrrebentjöén't/fcgg^*
3©aeromtoo?t befen opgenoméhuat ljecfrIjpiVf ~
ban top gljebaen { enbe icu ben befrftacmt om yc>,
(temmen 7' öie mp bc 3©aerrjepöt til mijne confn^
tic
ingeeft. 3©atfult gfjp boe Ipeercücb toete gin
(lilt mtmber onrfermeV ja'gljp fult «002 mp toeram>
Matth.io. tooojbcn; «p utoe ooglje qu'acbt om bat ictt go^
beul ftct fr» (eggen j <®efett ijeefr alle fijn goeDt vtu
quift: enbe icli bit (joojenbe bn\ beftftaemt / ey.v*
ïgbe göeVuelbt/anttt>oajbtboo?mp/ neemt be vw<
to/-,} ,. penen e<ibe fcljilt/ enbe ftact op tot mijnber Hulp*1:'
" ■J4* tucht upt tjet ftocerbt/enbe bcfiupt teglicn ncn/bte
mp berualgljen: fcgtjt tot mnn e fielc/ icft ben in»*
falicljept. €>l)P rjeöt Het gfjefepbt/enbe fic t fp ™°<'
benbefcljaemt/eu fpïncefen bie mijne fiele foci*»ff'r*
Sfft fierïbet ontallijc&e in Dé uacljt ber öupft**"*£
fen/in bupftetljepbt niet toetenbetoact gaen: 4cr,
inojniBen toanbélbemet gun onöer bunfenl ö«V'ci:g
ben / enbe icft Die *ua£ in öupfiermffe / enbe in y?
fcrjabutoe ber boot tjebbe ijoo? mp fien op-gaen et»
$ta$ ïtcöt. 3a toat faliefifeggöeiH toar f*}*"*
jpjeK?»'
-ocr page 533-
Andere maniere van Mediteren.         jo j
fr?c&en*grip felbe o §>onnt öer rerfttbeerbidjepbr/
J'fcJirjnffl ber glozien/ o bttntlungljetonn Ijêt km
*°it\) iiciit/
?i)t gDeftomencubeïjcbt mp öcrücljt;
■*nbc boen icH ftonbt onber alle Dokh / bat onber ö?
l°nneig / tjebt gbp mp b'oo2eopen ctfjebatn y enbe
jjcbt mp toillen urne ïuegen Jeeren,3llat fnï irh nor ij
JJlc«r fc'ggen* toat fal ieh fp?el*en*Iaetntp (lil f togV
3c'i enbe mijn öerte tot uflp2Chcn-C5|m en Hebt fco
}?tct ghcöaen aen allenatien/cnbe en Dcbtlum "toe p&i.H7,
J^beelennict gljeopenbaert. jilSaecht üm i^eere
«toot met mp/ enbe laet ons fijnen naem berfjeffen
;N«mnkhariberen.gjc&fyebbe ben fóeere gjjefocïjt/ P«MJ> ,
^eljpfjceftmptjerljoojt/ en IjeeftmnuerlDfïnpr
?l|emtjnetribulaticn. <©aet tot tjem /enbe teojbt
^Ucljt/enuVueaenficDtenenruncnnietbeffJöacmt
j?°?ben. <©efeti armen ïjeeft gftcrocpen > enbe bert
^ttt tjeefttjem toertjoojt/ enöeljcefc Ijemfalüö
spfttiaerfct ban alïe fwietrtbulaticn.Bort) o goebe
i*jEfu en Ijebt gijp bermoebt gljetoeefï/aï üetïuierp
3 urne njoojben acljter-mggfje / enbe toanbelbe
tiix nIöo°J-ioopÊnbe / enbe fpeeïbe op be praten/
tin e rpottcbe met UsnocfjtanjS tjebt gijp mn berno^
j V>/om mp teleerenntoe toeglien. jpEp buhrhtönt
^ J*Hicberöm ontaUijcïte toeel menfrtjenljoojebinne
jT jnonbtjf (pjehen enbe feggljen: ïBaerom tocjbt
eiilf11 toetHQ2en2enbe toaer om to02bê top toerio?en*
k '0eic& en nebbe aoenmettoat tri* fonb'e fcggfien/
te1l:^cJt^aIöc&ermljerticf}ebêbeö peerentnber Plalss.
ti.'I^icncpbt fingljen : 't5tjn be bermljerticljeben
* peeren bat top niet toerbaen en 5ijn.                 Thren.j,
tjf-oc&tano ïjebbe ich naer allebefe faften ge boolt/
|h\Cu&ebbe ntoe rabenniet gl)etjoo?faem gljetoeeuV
ir?** ben foo bic-UnjIg toert) gljegacn ueraclttenbe
Ce S^boben/ijoe toe! fp licljt stuuenbe gijp jacgljt ï?p bjmgöt
h/-'net toeeïanberegaen enbe oocBberuwengaen; on* tof0Cï:<?
fi)hlfoubt 5ÖP mijnen <C3oöt gfjebaen tjebben/o on; S"ÏKi,tc
beivi^ÖchegaebtDepbttoatfowbt gijp gebaen öeb^ J'
foiih -^oe bicntotjIjS l)ebt gijp utoé €ngelen ge?
fcei-r ö'e mP ÖOlce fouben toeber-roepen/ enbe
\Jiey°ctelijchen in mijne oojen foubé roe pemftomt Cant.s
wJ-^om/nomt toeberom/fiomt toeberom £>vmat
%tku'
Itomt tocöer om °P öat toP « nrogfjen fien.
*"> pen ban toe$er-0chomé7oft bén eer tocber-om
-ocr page 534-
$p$ D?n II. Boeck. Het XXV. Cap,
gljetrocïten. mmtnietnanDten Kan tot tt Kötn«t!/
3
tm 3P öat urnen ©aDer ijem gctrocken fal D*^,*
16» Kont t\")p uait mp niet ijopen/ öat mijne oop'
altgötis tot n fottöm itiefen/gijeitjcK öe utoe tot mj*
ppen maren Daclj ettöe narfjt / enDe öat mij» O"*
tiwt itfottöe jijn, enDe öat telt boojtaé niet en fow»;
betmnnen/nocïj begeeren/nocïj ftrcnftlKn/öany?-
wroêntmliefoaöegïjefclneöen / macrin telt nni1
tmju> falicijcpöt enDe mtjn oppertie goet 8D# *S, *
te roefettlja met recljt.JP&aer eplaeö/ïjoe ötcuwn»-
tuo?öt [jet boo?-netnen enDe öe meimtnglje tn e*J
toerclt metöeüeföe ban eene creatttre befmet/ e»"
Ijoe iicljt itiotöt öaer iet af - gljetiocften tmn ntD"
fieföe tot u ljee mei De lief öe tiatt alte creaturen mg
niet genoecijfacm en tö om Dat telt u meerDitpltlle;
fottöe beminnen, |cfm;tc enöe fteö«ter öeeiP^,
lebert ? tjn gljemcejt in De ijattDen ban nueeDe i?^
ten /öe Dttpbelen / fërgeanten ttroer recfjtbcerony
Jjedöt: mant gijp ïjebter öeel bcrlaten/enöe fp ^
öerbaUe» ban (jttnnen tsoep/ban time gratie > >v ^
telt moetïe metrt felbe recSjt / ra met mëcröcr i
öeriateh ttiotöeiti Sp maren allegaöer gijeö?}1^.
tii't net Ds>r tjöelfjepöt/ öaer geïjeel De tticrclöt (G!|\
Igcft timen Dtenaer «S.jjntoninjf fjeeft geften wyi,
oeDecïtt iai mier gfjp (jebt D:clt-mtjl0 bebolc» ö»'
men mpfouöefparcn/enöegïjp en nebt mu nl,ev&
tenienöeuinbeltoztnajje. jifêpöunc&t Dat tc& ai£
tipt Der aerDm yooje toepen/ enDe ban onDer D a**
öe/Dat gap mp gyefyaert ijebt/Dat gijp mp ntf';Juft
ijtel getteneDtiötngl fjcbtbooi-ltomen/ja tnPm"}L
öat iclt't felbe oocltupt Dmijemel ïjoöjs » %ü\\tt
öat feer öeehjun beemonDcré/alö oft gïm DlUl 'J.,,*
en ïjaDt geDaen / 'tgljenc Dat gïjp mp Dooi tuf* %
begrjj ichjclte gocöertierenljcpöt ïjebt berleent ♦ ,
ïjoe bcel quaeötjs iffee in De merelöt/ enöe weW;; *et
fouDe met gemepnen recljte ooclt möne fonöen n* .
foeöoojen te jïrafen < iclt fegrjfje foo üttlft«»j;L
foo beel aKenöstt/foo beel ltattjbtcljcöen*,tnaer y^j
Jjebtberboöen/Datfetot mp metcnfeuöenltojflr,^
ifcatfal telt u mijnen <©0Dt tneöerom glJföenM1;^
fal telt tt rosDecom gfjeben^boo? toten fal itft 1^'^
i?oo? luien fal itli leben f o mityiti o lief De/ inx£t/
-ocr page 535-
Andere maniere van Mediteren.         f07
^oöt / uk öiööe om eene fafce feer ooötmocöelgcft;
38t mijnen Ijelper/enöcclact mp niet/en öermo?pt
Wp nopt/en berma?pt m« niet o nrootm <©oöt om
l*toe lieföe / en m-rmoipt mp nosit öan u aenfitljt,
mimen fangij is altijts m u/gljp meet litti0$nm ***•' ■•
J^«0ïj is altjjts in n» ItU bê bbo? beel ais een sïïosi-
^vTtjctt mttli aemojöen/möc gijp 3«t tmm |iert«
Rcn ljeiper.«M)p caeöt öatmenöan tifoube Uoopoi
Cloepmöe gouöt / öat is / öe lieföe: telt bcgïjetT^t
5»be öeifoecRetfcer / cnöeicubiööemeöcromfeei;
^ötmoeödtjcR/ öat gijp mp iiebcc iaet ireröen/
°ati öat icU 11 niet en fouöj beminnen / öat üft ntct
*b Ube öanöoo? u alleen/öat tcK niet en fpjeUe ban
lC|t u/ öat teft nitt en bope öa n/öat itH nut faupte n
]n
foetïte. «©cft/oclj oft gijp mp Ijoojöet/ en öat gijn
J°e-Uct tot öen tfjzoon utosr glouen / mijne Ulepne
?ESeette: öe tuelcUe is/aen-geften öat id\ n niet en
«an faeminnê öan öoo? öe gratie /öat gftp mp unit
B'Jeben öe lieföe / enöe'tis mp gbenoetlj, öat gijp
«Weent Ijet ontplof t-ftleeöt / op öat gijp öen teucit
JJ^felfS moegljtwcften / cnöe urne ftelc mp macl)
SÖebcneötjöen t $otIj icH en begeerc gïjeene glc?te
«ocfj eenigegaoe/notijöooz-öeel: öefe laet icli tune
FUenöen toe-beljoozen/acn mtcnfp cpgljensünnrl?
?«»öen miertje enöe fone ban time ötenjr-maegijt/',al "5
"«en begfjeere niet anöers/ öan öat icïtfouöc los*
?et-om lief fjebben öen gljenen öie mp bemtnt/öat
2* öoo? u foitöe tonnen itevben/enöe öoo? tt leüen,
^ooj-iteecRt mp enöe laet urne lieföe mp ttsouöen/
?at ieft öooi mp felöen fïctöe / enöe öoo? n leöe. <©
*«fbe! oöieröataltrjtö bjanöt! o minne,1 o mijnen
5*öt! U9te fal ons / o (iele/ fcyepöen öan öe lieföe Rom.s.
>-yn!lifti;ibutaHe>bcnaat!jeuötlOong}jei->naeel«=
y/Pöt^periitltel? beröolgfjinglje' 'tfïveeröt* mant
m ben öetfeïtert/ öat notlj öooöt/notlj köenynorfj
JfttBljeïen / notïj fjeerfrtjappüen / ttortj Etvacgten/
"°tfj tegljen-tiioo?öig5)e / nocij toe-Uoinenöe ötn*
Suen/noci) flertRijept?notij ijoorijept/ nocij öiepte/
noclj eenigfje anöere treatuuc ons en fal tonnen
J*VEPöen ban öe lieföe <5oöts / öe tnelc&e is in
WMefnonfeni^ere.
A E N-
-ocr page 536-
AEN-MERCK IN GHB
OP HET XII. BEELDT.
in &ef wifïftte & i bettouïöt op <©oDt
alleen/ iuantrourfcan u feltoen.
TTOe wel ghy voor u ghcnomcn hebt de
«"-■*deughdtin'tmifterie waer ghenome0»
ende[A]Chriftus te volgen? eylaesm fal ^c'
der-houden[B]de wereldt, ende'tge^^11
van de bedorven nature,oft ghy fult vrede*-
om ghetrocken worden met de handende
[c]lbnden:maer bctrouwtopGodt, end
[d] Chriftus falu verloflen, cnde fal u de*
wechvvijfcnnade[E]deught. Sonderdel
gratie is denmenfchegh'elijck [f] eenjoflc
Jcindt,dat nieten kan op ftaen, noch op 'M
bcenen rechten , noch hem befchermeo»
noch voeden,ofc dit van een ander hegh^c*
ren.VVantroutdanvanufelven, ende t>c'
trout alleen op Godt ende fijne gratie, &c
[g]
David,die Goliat heeft vcrvvonne,nie
met de flingher,macrindenriamedcsHe '
ten, endeen twijfelt gheenfins, op datgn7
met [HJdenH.Petrus om het kleyn gelooV
jiietjenbeghintte verdrincken.
tfe*
-ocr page 537-
ZJ ..           _____                  -- - ■         -.^Sèa&Ö**
-ocr page 538-
Mét XXVI. Capittbi:
Meditatie van het betrouwen opGodt, ende wan-
trouwen fijns felfs, het welek in alle Gebeden
moet gheoeffent wefèn.
XfCXorfteüinghedirflaetfe, glJCltjtB in5t&eelbtV
\ Het Ghebtdth, otn befe beugftötte berltrijglöfif.
. Heti.-poinr, SSemercnt öatbcnntenfcöfaohranch mmW>t$
w
Dat Dac bjeli)u ftetenbeboo? goebt&oubt beter b#mm£ii*/
Pl»3Öeri/ bat Jjp ïiocöran^bÉenieten hmi bolgljen/ JL"fJL^:*
SJtt öoo? ftuipc aa ©obf£ gratie/om bat On ar titer; K££
5°aert.a' cj? ij juben bja?öt/ oft ban öe ïicfbë öer \ue*
r*'üt/oft gijetoicöt betnaturen/oft ban ben öapbel
<'£t öe banöeaberfonör: J©antniemanöt tn'laxn i«an.&
i.1?* üüjefna homen/'t en 3p Dat fjnban ijc göcrrocfcen
£°?öe5 ttoelcB D2 bjunötijccft upt-g&eöntcfttroe;
ftube: (Crerfttmp na u / enbeieft fal loopen tn öcn Canw*
»5Uch ban mue faïben.GCen tïueebcn/bemerrUt bat
n «lenfc^e tö geïrjen een joneft Binöt/ om-rmgeït
C'ibebjjanöcn/eft onöer-ttiojpen tnm ongfjclnctt/
hr.8^ C^incït Het ftfbe Ijcm niet êitftan befdjermen/
MQr9 hupftchi aïrt bnpï té/ nocfiop-fïaen al^'t ge*
«tt#/eftop5öHbe/H!etrecfttfiaê öanmetijufpe
nft!leen anöerjitócl) (pi)fe foecken inbien't ijongfjeif
hl: "a?fï beeft/ en(öat öet aïbcr-eiïenbicljfft: ia) ban
(>^»iant nulpe in öefe fané ban epfTrBeiïj nlfoo en i£
Vui menfcij niet gtjenoedjfncm iet tot fa-felben nl£
ij; [f\? felben te öoen/aocö osch feggöcn gjefua" ban
hl, ^« <$!)«(*• ^>irt öoe bjel ben &«rea\\0 ber; i.Cor.".
fan nt; '<3ten 5Pbatg0p baojtaïé ftlepne omberen/ Ma«h.i*<
3tefCn fait gf)?i in {jet rijene öer Hemelen niet name".
dp^'t alleen befen öiefp felben bent en bon? fulcfts?
fo^Saet tot Öcn i^eere/öie fegljn 3laer beMenne tuc-**
h''Deren tonnp nomen / mant oï-fuïefcen beftcwöt
tJ njr&e <eoötétoe.€cnbcröc/&emercfttjjoeïufe
&ö'Q^Öbi;Ibicn faoüanicfj hinöt ijï / foo bert aen-
«W « Rc^/{j^eöcren/ehbetoaoningen/toontfiet
ceJf*p]tfjier op niet/man fonöer fojglje 5ijnöe/lact;
bn|„ öcr ^dd? Öc,n fo^fïöcn/ neemt baoj u bit na te
öopsn/ ent,e öcbeelfaïle falten nen be<S>obbdnffe
3et» ictietEUÖ2Pöt. (€en berben/l)oe ïsat ben l^eer^
^ wk «eng fserbjicnbeïijcSe nweber/fecr b?ienbef
int fee»
-ocr page 539-
<jiG DenlI.Boeck. Het XXVI.Ca^.
hjtften aïle befe UinDtfcIje on-gematlten bü«?'fïej|
füo Dat öp mmctfjt Dooi Ifinasfegljt: <6eüjcK otj
«uw nutvt wtvyi-i »» / wm fp ÜJCt üt füllbC i»»'
nwiiSenfone ijacr-0 itcsjaems ê cnbe «il maet* 't ö»*
fp't öèïgate/ telt ert fel u nochtans niet berg!)^11*
fiet ut mijne Ijanbm Ijebbe ieft u gljefuijeben.
Ê5rt komt
x,,v«»» ai h« i.pomt. 25tm:vtltt üat alle Dingen Die Ijitf Ji.
ijaucsost/cit DefomltsSn / ai-te-maelban <êöbt ijebbcti Dat'F
Klip 3Ö« / öatfe beioaett i»o?Dcn entte mescltéh / öat WF
éixMwuac. »»t Ijem/enbe Doö| ïjtm/eabe m yem ïeuen/beiw:
Jjict Lud. bj'ojDen/enDe3iin/gelijtftDen$po|Mfp?eeeftt^*1'
de i'uciue tmeeDé/ Dat ïjet fcfterlgcften te gelooben is />aai wv
é.pmcd.so fonöev «SoDtcft fijne citatie niet cnttonncnit"^'
Aüót.17. \m\ tot Der falicljcpbt/ïm aat woon ohfess s>^llK
ioan.15. ntaltevöt ^konöér mji en Uonbt gijp niet boemm3**
Dat fjp alle bingoën in anebingyenüKïcftt/ E,l,l/
gljeefteen-iegijeiijcit gfjelijcft l}p müt.Cen DerDe'1'
f>«m$i bemeveftf ijoe grootelijcK bat fjet <©oöe mifftaep*
S SS öat ö£nm^E öe Dope Helt op fp- felbë / of t opj*»
«pfpfdbtn r;nDer/>nDc met op fijne goeDt'jepDt. ©ermaleöö"!
btttautot. tö Den menfcljc / Die op eenen menftfje betroiiim/h.
Iercm.17- (telt ijet bicefci) tot fijnen arm ■, toant yv fal tnnc'
aïjsbe OepDe in De imlDerniffé / en ijp en fal'*";,,
i»tov.n. fien als't goeDt ltomenfal;ertDc öie op fijne 3'3f^L
^hwjoen fenbcteotu/boetböofltjiü. «iten bierben/bat altf"
Mn «abt «ene Die op ijnn felbcn bmoittüt" / ban eofct ben*
Sïtou «»teoïUai/gelötóeoltatï) twcawmnS 10 üan ®3
Bankt.4: öiö in benname Des ïteemt,£abutrjobonofo? W.
a-ParaUc. moiben alö eenebeeite. ïBaevo.n ben g?opPlIrat
öns fpjcccltt totstmaftajn <© litonincft ts't fai«u',
gijp mcpnöt Dat D' ooilogïjen gljelegljen 50"l" ,lt
macïjt Des ijepjfi / foo fal «Bobt maften Dat gwP ' ^
bermonnen lno?Dcn öan De bijanben: mant w T.
til <©oDt0 macljt te Ijelpen en ter blncljten te w^*
mt
ïjebben bepjocf t De 3fraeliten/5ijnbe in 0ï»*Ly
jïDetale / twwonuen ban loepnigïje Vtniav»^
-ocr page 540-
Van het betrouwen op Godt,&c. 511'
fóam öe «Srïjuftute feojm® e Kinöeren ban IfVael
«etrouttienoeop (jace bjonwDepöi "'De mcnicijte/
«ebben tjunne ftoco-ojöm ge|Mt.2&afüiu0 mepnt/ BafiUu&
«at niemanöt ban eentnlje bcKojingc en tooit ber="
bonnen/'t en Wöat pp te fecr op fp felben bctront»
*öaer tRitijaröüg feg§t:'Cig onmogïjcltfrft öat öen Riclurdus.
ttienfeije 6a» fu felben Kan mmnpJjeren/ötebp tic»
Öïoebinae niet en yeeft beöonöcn / Dat ïjp Doojfiju
^eJjen Keaeijt geen tuumpije en Kan üerlttügeu/'
j-ft öat €>oöt foo fangije bedingen pïacij tefepn*
°en/tot öat \yuh fêlbe böiKomdtjeKöctfiact.
H«3poiiu. 25emereKt ïjoe öat Ïjet bettoiturcn op *?« t>ctr^
^oötyöen menfeije ban aüequaöen öecFoil j2tsen ^|'®H3t
ii ml
abciu
10.
?eel quactjü sjp biengljt* ïöaeï öm Jiaopfe?* tmöfe* Nam
«nöe bp öe luatcten oer op-fp?aftcn / tsbooz fjem
gefloten ïjet ianöt ban ©clöftÊ.^fi pemi0 ijeeft in MattLi*
?e sec beginnen te berömtcKé/ öie te beï?/ op <Boöt
^trouiomöe/ob^ yet mater gimli. Cen tUteeöen/
«'UUT-foett öe oojfaKe ijtee af /cnöc göp fult bebin*
Sea öat een menfeije -©oöt mtjïcouroenöe / meer fp
ll'ben fcijönt te betcoutuen / of torn öat ö'ünepnöc
ötite goeötijepöt niet en tnilt / oft ö'cngljemetcne
?l3cijt yem tuet en Kan berioff'cn/oft öoeit [jet gene
jjj»t fjp tiegDeivt. een öeröen / üetnercKt met W
«pöoten iteföe fcen l^ere ijem felber eenen leuötss-
jj«an aen-bicöt/ öen genen öie öen meel) öer faiirt)--
ffw milt in gaen. JtK ben {ftg&t i?u)om meelj/
b- maerijcpöt/enöc [iet leftm/iuef allee"nl0clten os»
u^h»eci; te mnfen/mact ootk om öat öcfm noeöen
Wn ^ntïjmigjjm l^et-öer/op fiine fdjoüöetc»
J"«ot ö?agijen ïjet öolenöe enöe Krancïi ft ijaepften.
iw ^l£Vi,£n / *)»* mei öen i^eere ban öen menfeije
«"«J: feet- beel fonöen totgeamfeijaübetmecKtté/
««.jn norbtans öe boo?gaenöc fonöë niet geöaeu»
•£ r is/?uu &3*'1 al0 öe!1 «ï2»ffD loeöeromKomt
b<n Dein tcüolgljen/öatmeet tjf/afalötft fjp in öen
tiih\lmfouc Öeeftbcmefen /öatïjp Jjem om-Jjelft
bPontbmöt/mïre af öoetJjrt bejïeftïeeöt/etc.^ctï
"«ifen/öat fïu ijem öetteoiu üwiljn atkijw Deg
*
-ocr page 541-
pi tknII.Boeck. FïctXXVI.Cf.
©aöerg uiöen öemeï/otn Dat Ijp ais ccr.cn fcer 5^
Heb.j. öcn "Hb'oacact vjgoj ou» fouöe f&cften / Die aUPDI?
em f|ji,e eertoeerDicöepDt ücrftoajtlaïojDt.
«HEBEDT;
^~\ Heer e roept ghy myom dat icl^u foude Volghen ? aef"
ghefiendatghy ons een exempel hebtghegbeven
, ende da
het eem groot e glorie is ,fooN.als door óotmoedicheydt UmH
tten tièere te volgben. Maer eylaes! inijnen Uure mijnen Goa
>
u\_ben een onfaluh metifch :Wie fal my verlopen van betU ,
tbatm defer doodt.?IchJh'~bbe Welghenuechte met uWe we
f n
den inwendigben menfche , maer iik fie een andere wet'
mijne teden
, Weder -flaende de Wet mijnder benen, ettde &J
ghevangben makende in de Wei derfonden, die in mijne
/w*
fe.onii7i is. Sietj ickjn doe niet betgoedt dat ickWille, maer ick,"0,
hetquaedt dat hkjtïet en Wille. Ic\Wiüe u volgben al We,
gbygdet, ende kopen in de Wet uWer gheboden, ende *W
deugbden navolgben; maer beuftltnghen der beujil>ng"e>*',
ijdelheydt derWerelit Weder^boudenmy
, ende dit lub:*e"it
Sap 9- verdorven Wort, befWacrt de/iele, ende d'aertfche inWofif"1
gbe druckt nederWaerts 't verftandt 't WelcJ^ veel peyfnde U>
Pfal.j. syz,ijn vetmentcbvuldichtdiemj benauwen , endeveelfac
PfaLii7. ïeghen mjop; (y hebben my om-ringheltgbelijckjbien>fy *f /
entfieken gbeÜjckykr in de doortien, maer in uWen natnej
ickover bun Wreken. Ickben gheftooten ende om-gheWorPc
emdat ick^foude vallen
, maer ghy Heer e ontfanght my: W*
Wat creature en foude niet vergaenfonder u,in Wien alle dw'
AÖ0M7. ghen leven,roeren,endeujn? Hoefaleenon^fterckpenJc
fonderu konnenfiaen in defiibberachticbeydt van ditlePerl
lekjbidde Hen laetmynutaen - komen dien voet der hoove '
dijen, datichjp mijne kracht foude betrouwen: Wantick1'
verfekert dat ickjtiet en Wete mcb en vermachfonder ug»
fielt in t midden der vijanden,in t midden der golven ende ^
iCor.ii. lenden. Heereghy Werchj alle dingen in ons; ickjnfal ^n.K
J>fa].4j. tien boghe niet hopen, ende mynfweerdt en fal my niet ft"c
pfal.ii/, maken}maernvvenchu handt heeft kracht gedaenrfe refL
-ocr page 542-
Van het betfoutvenóp Godt, Sec.          p,%_
i*ndt des meren fd mj verheffen, de rechte handt des Heeren
e^ftkj;achtghedaen:ghy &ijt mijnefierckbeydlendelof\énde
$h<yt my gbeVeerden tot falicheydt. Komt ertdeftet alle die
^nenHecrevreefen,ende ick falu vertellen hoe groote dingen
y mijnefiele gedaen heeft: aüe vijanden ende vakken hebben
Pfai.n/Ö
.')>die een ongbeVtapent ende arm kindtben,omrmgbelt,endt
ckjiebbe over hun gcXeroken in den name des Heeren. En^ilt
pfal .145,
■ '«'betrouten op de frincen, op de kinderen der menfehen,
™<tnt den man enfal in fijne Jlerckheydt niet gbefierekt Wok-*
*n \ noch hy en beeft gheen goedt behagben in de beenen van
et>man.Vermaledijdtisdenmenfche,die op eenenmenfehe be-
Ieremiy,
*cuvvt,endejldt hetvlecfcbfijnen armfiïant hyismijnflerck^
')dt ende tof, ende hy ümygheVeorden tot falicheydt. Den
t.Segia,
^ee?e is mijnenJieen, ende mijnfterekte, ende mijnen Salkh-
akerymijnenftercken Godt,ickfal op hem hope; mijnenfihilt
"deden hoorne niijnderfalicheydt, mijnen verlojfer ende mijne
^~vlucbi,mijncn Stdicb-maker.Ghyfult myverloffen van de
°Bsheyt,ickfal den lojfelijcken Heere asn-foepcit, ende ickfal
Wich zjjn varj mijne vijanden. Dat den Vetjfen niet en gloriere
jffijnt tyjjsbeydtyende datden fierchen niet en gloriere ipSrn
Jerckj>eydt;ende dat den rij eken nïet en gloriere in fijnen njtkz
,0% \maerdat denghenen die glorieert,daer inne glmerejat
Ju yeeet enc{e kent, o Ueere,wantghy z,ijt ons licht, ende ghy
iult mijne duyflermffe verlichten.
ra&ijeke om te verkrijghen betrouwen op Gods
ende Yvantrouvven fijns fèlfs in alle
Ghebedt ende fake.
f^n Ptrftav öemrxctboebat u fertbrel fakeninbst*
j, 'cbepben bïnghrn qnaltfcft gbcliicltt }&n / al boritf ïi
yftp u fcer toel beraben habt,
j^E^ttoecbcn/pii beftact niet/ban met «©ebttoerfontt Cnanéwit
bEr e/ewJ)e !)tm acn-gh£rotpenhebb£ube;toant top m JJ*"^8*
et^mo8l)en niet fonber <©obts gratie. «E acr om eer gbp bm $mm*
*0ii'#,C ghetokbtighe falie begint yhebs te n mtnfïeit üe*
H* ban utoefon&ea/eitbe acn-wq»t <©obr/ feggrnbr:
ma                        <ecs?
-ocr page 543-
'jfo Denïï.Boeck. HetXXVl.Cap.
«©obtmmfctacntot mtjnber buI»Ett . löclthWetM .
ï>£ <©ubt-babci:s mtiJbta btch-tonte B*bJ"upcht IjcbW
gbettjck Caffiamts braadt.                             , orï
©lawsöt ^[ejiöeubË/bEbantlit'©obtbanbcagocbfM^o9?;'^cf
«J5oöc ojjtJttt übjer fakcn/bcfoeckcnbc(tn biEit bet n gijeirgbcrt i3 j* ^
öwiifpoctit ijj.g>acrantEM bes «©titaers: en en frh?nft u frtbr» " .
sSIZm" tct roE/ mactüBebc alleen/ enbebetuoght b« °»cfc, V'\,
WMnsrau to00?öenjBmtgljd^i.bcrcligjetlfrnnrfci)OUt»}f^f!.
^EfE baaojbë: JBjjb Eitbe $bJE5 alfoo is 't baer oo£« i ^
«ut nift fpfclben epgljentemafcen/opbatbtr to°c.Cf
tfbubcgbefchkbEn: 3!nbitn temanbt b jem/bat tit &*«
alsuprsrkïacht/bictöobt göeeft. 2" Sien ré?1* uf-
fiMmKf/'t! je fppffie als tooojbrn o&obts / op bat i«
a
^ , ètitgI)EM<®stifmacJigl}C'rcrtluoibEU.                    .„t
W^'H1 f ^en bJctbcjt / fefcick* alle jatr eenen ferfï - bat?I *J
to!i* Sttóo
öan c{{' ^ SSÖaigïJ* tos; öe tol - babctt u in 'i !tü*
fe&ïW&e. gbrgbeben.
                                                             ,^
Sten Viüföcrt 6tJjaii£*ïs®oÜtbaghflp^sttoee»11»' /
Jn'tonbErfoEtltöcïconfricntk öft tenmintff'1 fE5M
trt acn-nrEmt aüe goEbt «tbc q*tart/als ban ftfu ^a?'~,;
SKitrt om gren tefïEn / booj - ftcï al baat gijp boenmaft 's w ^
S^/^n Pljens "f1'3 abon&f3tcbbjErt / entebeghcertboo? «l^
^^/e^^giattEmEtgtootEootmofbiïb-spbt/pM&Eteanwe»»
«botsen» utorsfelfS;                                                             tf
Stjem             tEcn febenfien / enbEgttrt {jfrenelEbcïïtatSÊbaS e';L^
SïffiiL mcn,rb / 't rn jpbat gijp bcfclbe tc*oit*ootmottn&
SmS^S ht" begljcfrt ijrüt ban«3obtben ghebes ban fljgi
als banöE gbm Enbe foo gbp tct ban torn ntEjtfcbra b«4sr#gM'
?
kant Ooötg. fcent |)Et als oft gijp t ban <©oöt bctkregftc * ^ö*£rÉW/
ücmenfcljÊ3jm maetuptïepcfcerjs «©obtëg'S'gst$r $
fonbec hielckcn fp bie niet en konnrn upt repd»*1' ^
bmrtbatfpbatfeerbcgeerben ;itotb fpcnkbH«c3*j'
ntEt baEpgljEïEtt als 't fjjine <©obbcüjcfte goEbtlï«?»r
ItEft.                                                         ^Mt
Wat te goebt ^eIt achtflett/barr-rn boben isbrt goEttorn»ai«r»
5S%»Sm tocn
*an f*>n ft^é/tn föitE epgsnfakEniét te ||rr*»S
SK ftftte p?SbfnE teorfnwjwot/ maet opbeboojltf"^
IjEpbt «Bobts/ citbc bast - en - bobm ootinoèbEliJcj* _&
anbEre racbt rnbEbulpE begbEftcn. 13oo?-toaEt P_ <
rptt tEEtkEit ban gtoote boocbmoebitbEpbt enbe bet ^^
ïueji fijns fElfs / in bisn iemanbt mepnbt bat bp
al r<
tojjató / toan nwmanbtEacöt sn tpfebt/ oft >na^r ^fe
-ocr page 544-
$iti het betrouten op Godt,&£ ]t§
^tfytknittbenmonite/ entte bser toe neme itnen Mi
fEr fitn faken föuben pnjfcri &an fileren. «Jnbe bet ie fe*
jfet öat eenen nïcttfch Die fp-felbcn mifrrout éfiop <©ob*
ptcout/öat bcffft oock meer Detioui op bc bernufthepty
£0nffic|)!ieftepbtent}egaebtbepbt ban eert anber/ban ojji
?jE fijne. <©jt maecfet bat öcfe mcnfcljen feercebtjim tut
pn toiüe ban hunne «éberfrtn; bat fp niet en ioepgrrett
e boen/enbe niet e» berfoecken/aen gïjefUn fp hun fel*
<)E« miftrofttocn.
l 3Emncgcnft.cn/ ik ie ten teetken enbep?art#rSebai^
'** toantroubjen / nopt te feggbrn : 3!tk farffet boen»
^ckheb ïjrf ghebarn;3!£k bclobe/oft met brrfekeringe*
j^ck fa! maken bat bet ghebaen fal 5Ön 5 maer pp befé
^niece: 3jrk fal bit boetf met «Öobts gratie en hulpe,
v^k falset boen/in bién <0oöt mp fal helpen^ enbe met
^«tn firn bert tot <©obt heffm/enöe hulpe üegheerra,
Scbiet-Ghebede1>tnt,
£')* mijnen nulper> en verlaetmy'niet, nacn enyednsaedc VCal-zC.
*, my niet Godt mijnen Saiich-maker.
et'sgoedt denHeere tebclijdeH,ëndelofteiinghen uwen Pfal.5W-
j'. »sme Aldcf-hoochflen.
c . 'al n alle daghen belijden, éhde ick fal uwen name Wen Pial-144»
^ ln dceeu-wrcjïndede ceuwe dereêuweri.
Roeten Heete belijden alle uwe wercken,ende uwe Hcy~ Ibidem»
w lgnen moeten u ghebenedijden^
j0t dootufal ick vetloft worden van debe&oringe,ende Pfal.i7o
*°°rmijnen Godc fal ick door don maer gae».
tki        . 'AlW
-ocr page 545-
A EISr-MERCKING HB
OP HET XI1L BEELDT*
S&etttttr fct óbe toccgïjt ïre tic ucttjöt tegrjm ör
fuuDe/eaDeoüCE-icgOröenaiufcuanbei'Of» ,
W/iltghyu meer tot d-e[A] deughdt ver-
^ , wecken? Siet hoe veel ghewichtigncf
dat fy is dan de [b] fonde , ende gheheel dc
is^trtjtcntó wereldt. De deughdt belooft ende toont0
ggft, lofen.le prijs;de fonde flaverrtijeefiftraffitï-
fciioc ghen (want dicde fonde doet, is een flavC
der fonde) De deughdt ghenee ft ende ve?;
fterd dekrachtederfielen *, de fonde que1'
ende vernielt met drijderhandefchichtco»
/
           ghelijckzijndedrijongevallen des weren5*
Bemerckt Tc] d'oorfaken van bev.de , enC*c
om-helft d'oorfaken van de deughdt,fch°u.
die van de fonde. [d] Alledeughdc,ghelijcK
het blijft in[E]d*armoede met SFrancifcl,s'
mae& o.nbeleromert,endevoordert'u door
den rechten wechtot[F]defalicheyt: mae
(g] de fonde treckt af van den wech der ia'
lïcheyt,foo oockde[H]wereldt,ende hare*
ende der rijekdomraen liefde leydt d°°
om-wegen,endebefwaerttenminften de
ghenen die op klimmende is, ende maecK^
eenen feer tragen voordt-ganck. Watda*1^
neemt dit eerft voor u in alle beradinge>t°
wat [i]eynde ghy ghefchapen zijt,al/bo d«
utothetfelve dedeught,ende 'tgncnè L
dcughdelijck is, alleen kan leyoen efl^
voorderen.
-ocr page 546-
i
-ocr page 547-
in
Het XXVII. Capittel.
Vandéneerften middel om de meditatie endé nare
begheerten te vermeerderen: oft meditatie van
het vyaerderen d^r deughdt ende fonde,
cnde verJciefingfoe der fel ver.
HEt i.point. Rentere at eerft Hoe bat bé §mt alle
Dtngöen in gbetDicfjte / gljcraï en mate gcfcöa; |*P■";
Pen Beeft / enbe Boe nerre be BemetyMje bingoën be *„, ™fi™»
«erbtfctjein groótBepbt/ïueerbicBi'pt enbe pjttiö te bóimaottt'
«aüeng»cn.<ênbeüiaet om baHvéir i£ foo toel tot öc&otaeftiw*
fünber gIo?ien/al£om bat ben tn.cnfc0 / bte baglje; p«J»
*Bch# benljentel aen-fiet/efi frtne fcljoonöepbt/ fmte
Stootte enbe benei ober bcfe aerbtftBe bingUen/tot
«enfciuê niet alleen Het Ijooft/ maer ooch fnh ijerte
^itnbt^foube op-Bcffen/enbe (tellen be gBceftelDcïté
*nbc eeirtuige bingen ooo? be bc<rgan£HeUjcfte.i€cn
*niecbé/öoeltiaeraffttiföiÉSbererp.'eitcHeban©a; £rUl- fhJ.
J|tt>:Boüjmnë be hnibetenber tnerifcfyen?rm tjDcï/ wtoSm
*?e htnberen ber nienfcijen ;i)n leuglienacftticlj in bc
tomcn öm
P-iglje/ombat fn in ijbeljjepbtmalchaubcreii fou^ jkü$ met ba
Pen bebjiegïjen : 'ntaet öoe fcet bat bit <ü3obe mif* öèöchjösu
^e3Öt/Icett^aIaman/feggljenbf;<©ljeYuicÖtenbe Piov.xo.
pemicljf/mate enbe raate/ aïlebepbeig berfoepeï
*öclt op <©oi3t. <£Mj met ttutt een riaïfcn gljetoicgt
^zben be öcroeffclje bingoën gBetuaerbeert/enbe
P°e groot taaien De aerbtfcöe biiigen geacl)tï^iet"
g?efticpn enbebetïoajpen bat geactjttijajbt ban be
rj't&ercn befer ïuerelbt/ be materie ber bcngftbt/ te
Jpeten/ (leaffe bingoën/ feruenten / öojfl / Bitte /
*}°uöe/ii)öinge ban atmaebe enöeongclncfybie öett
wngenp.^gsiatiitö fegftt bat fecr moeten gcacljt
^fcenu&i öe font/ eü uan gcaoten geVutcDre wt
"» t aenficijt ban onfen & cBepper enbe tytzit) enbe
*eJ conttarie/fiet ijae groot fp aeljten/eere/tuel-iuï
w«v ebelöaai/ (ïercnljepbt/ tnenbom/etc. ja eenen
^'lincn/ecn teaojbt/ iöant fp bicMnt&S om ö'ecrt
S'^om b'anöer eeiiVaeïpcUen üerliefeiv ieben enbe
ton
: enï,e gfjelijcl* be Hinberen am be bobbelen
• '^üuplicöept fegüen/enbeoetacöten yeeuUngöe
& n l
                    Bingoën
-ocr page 548-
5f8 penll.Boeck. Het XXVILCap.
bing&en enbe ïüaerartjtige bcugöbt: bier omb^'
beu be bierfrbaren ober - ballen boo? öe memcyj*
ban be pjoccffen; enbe epïae0bc na-bolgöingge oef
ftotwnfitm beugfoöt i$ féct felbtfaem. ®en berbé/toacr upt w*
*SW göeftbiebt:enbegttpfultbebinbenbat|)etbaerom
wm»ist*
i0/i}Al fo nict am m r,cnöet cpnbc üa Ijunnc Mep
pingfte/maer alken tte te~gftentooo?bigöe bingÖcU*
, toant in bienfp op'tfcïbe actjteben/ fp en foitoe"
anber^ niet acljten ban bat tot tut epnbe ban *&*}*
beren: gjjcïpcK ben ftechen ben mebecijn - meelt*?
fcabe mebecijné beel arfit/ om batfe pjoftjtelttf & w*
tot ft)ne gcfontftepbt/ettbe ben folbaetbe iuapf»ie"'
enbe allen toereft-man fgn gljereetfcbap. S&efiet £>!>
gbP Qock met be ggeinepne boUngtje b'ebaugt)*"'
bah oft g9p beter beraben ?tjt / bebüenbe goebt fl?f
fteljt op «tóe faüeöepbt/enbe baeït tot ub)c Ob&l*'
fien in 't befonöer/eribe tot be beugöbeti bie gW w'
gftcert.                                                         rt
Heti.poinf. Jöewew&t tiat njemanbtbefe f«Bf^
beterjei ban bemerc&en/ banbe göene biebs*1''^
feïberitet be&jogften rótaojbcnboojb^renfcöp™
Koe groot enbe bie be iuêerbe bcr felner feer ïüel toeten ♦ |pl* .
jjatöfeoeucöt ban / boe grootelnc&g bat <©obt be beügöbelDff^
SS binghén gfteaebtbeeft / footoelombatbp***$*£
WW™* bje&egocoeren gbeeftaen boofemenfeften /w"1'
bat bp aen fijne hinbereït gbeeft be beugftbt; mac*
albet-meeft/ boojbien bp fijnen ^§one op be merei*
beeft gbefonben / om bat tjp on* foubc leeten %
Sucrelt berfmabèn / enbe be beugftbtin toeeroen w
fjebben. €cn ttoeeben/öoe grootelbeh^batb®"'
afjeïen bie arbten/bie ongtot be felbealtDbw»^
manen. €en brrben/ toat fjier be bupbelen «fP°lJ!
ben / bie onjS eeutoeïneften baer af fóechente tree?
ften/booj eenen onblufTciielijcftenbaet/enbe 0Ö^
«*.»,w*,w alle bingenfiumte&itfcïjtfenbeflaben/ombied»"
SSt^iSi öé oeügöbt rebjengDen / fp en bjeefen niet /g «J
ba beücugijt toojbennergöcngmebe bebtoongben / ban allee»'
toet toui'i. jj)f hen met be beugbbt: toant (g&eUjch 310b 1^09!;''
ï°b 4«- baer en i* gljeene macöt bu be feibe te gÈKipc»^:
mt^epbet? (Cen bicr&en / in boe groot en eere bp be I1>epben5»^
«rSmic oocfe bie ^ao^ toa«'öc öerfierbe enbe ftbnnel|Kg
S«|r béuglibt ijtf gljetoecft, enbe boe fp biebercertJj<ö*
temt* bcn/aUeeuelBcfebcrlicpt jönbe nut öct Ucöt *?JS°
-ocr page 549-
Vai* t' 'waerderen der deughdtende fbnde. $ïf-
*Wen: toat eere fp oocft;Ööen fiunnc clupfenaerg
fnbe pjiefterg bic fp öebüen / bie eene groore boor*
*U'pbt bebecften rast ten pelen fcfjfïn berbeugttfrt.
®ot toijfben/ fcemcrcnt ban toat bc bcitgfjot in jjaf r atefiitfjw»1
jEltieu tjj/ tetoeten/eene gaebe gcftelteaifjcber fie* p öanbs
ien/bao?beto£lchcmcntoeIIecft/biemeraant qua-- *™f,öt;
«Öcften gebjupcht/ en bie <©obt ia on£ / fonber ott#, n " ™
a.4--
toc; ikr. £ïet nacr gtjetoapent / toantfp Jt al oet; ?•?»■"'
ïutnt, fp' cnh han niet glietoonbt too:ben / enbe fp ""-^s*
■iwaectttljare beminner^ljaer gllcïijrfe /begiftfe met
°t>er-{ja;sbt cnbcmet be «roeite* fp gaet 0oogc btn?
Sfon te botten/ enbe fp gaet met eenen öïiegöenbeti
Sancfe cnbe Dleuctgelèu na be gcmelfcfte bingoën»
2&efteta*n al!cl)are fdioanliepbt.©oo?toaer(fegljt
■ *actantiusf in fijne onbertopfiHgïie) niet en han Laaant.Sj.'
«act frfjoonbcr ban be beugljbt / niet tocerbtgljet inftic.
öljef be lunfön'ö* glje'Jonben tooïbcm I?an befe©c fcbomj»
ftSlK JMato al bu£: Si bienfp noube met oogljen tornt uz
5fi;-3ljefie:i toojben/fp foube eene gtoote lief öe tot ^«sD
u
waerbertoecHen. Clement aieraiöjimi^ fegljt: t-.aco'
*ke fcljaonöcpbt toettoont ftatr aflecneliieft in be 7emet1ï.
fieïc / enbe baer om i£ oefen alleen op:edjtelijch ^c«» • J™
ftöoon/gocbt cnbe cerbaer/bie met bebeugööt bc p*"3?0*-
Gaefti^/cnbe bat ïoojbt aUeereiörit tooo? goebt
jlöcljoubcn/bat fdjoon enbe eerbacr i$. jjBaetöe
"cugijt alleen bic bertoontfjaec oftboo?ccn fc0ooii
«cllaem / efe boo? eene mmneïtjefte ggebaeufettait
^atvct)e))bt cnbe manierUjc^Depbt.
H« $.pomuCen cerfté/bcraerritt toatbc fanbeig/ ©e fa** »S
«toeten/ eenmonfietbat beftele mtfmacc&tenbe
cas«wi^
jcelijcu maceftt / befmet / toetb?uetit met üeeï fiecS*
«n/en&e toonbt met b?p pï>len/te toeten/ in öe gije*
pacfjtcn/berllaubt cabc toilïe/ gijcïötft Ijci büjtlit
*» beljaaPetbne/ göierigöep&t/gramfrfjap/onftiuifï
nepbt/etc.pcpfïban batgtip aen-fiet eenen men fcfje
« ötftent / bic met bit gfteöjedt Dan fonbe gfjcguilt
itf/ cnbe bat gijp met eenen fiet fpne gepeofeit/ Vïoii-
«tffeenbe tooojben/etc. oftpepfl op b'alöcr-fcöoo»*
we cnbe topfïe €ngif)clen/eabê toat in ipm be fonbe
Stjebaen &eeft,(£en ttoeeben/onbetfaccht bet men?
»cl)en tpbclncfte gocben oft toedoen / in bien baee
Peiugj)e 3pn/ r famen met gïjeöed öe toecelbt/ ebe
mt tne %bwi[mg &j? öe Deugfjat eti Rouneii 30^ *?
$ik 4                 gtjeu
-ocr page 550-
\tè DenlLBoeck. HctXXVILCap.".
gften oft toergöcleftcn toojöen. (€cn berbett / 0°^
groetbat ijS bebjrjïjepbr ber bengljben / öoe gtö°*
Sittoemge be fiaber ni)e ber fonbe: toant Doe gr ooien \L&w £
^foiio^t öeneer gterigljen/ goebt-gierigüen/ gulftgcn cno*
ónfcupfic&Ê menfcfte / enbe Ijoe Detöc toetten tybb€J\
fi1 i toant Ijoe toel bat men tot jjun fpjeecM ban o*
ficïe / ban ben nacmenfaem / ja oocn ban lyet eeu-
tosrQ letten / fp fegg&en: <gcn en nan mp niet oi«»
fjoubenbanbe fonbe bacr ichacnbetöonben ben?
Cenbierbé/öoc feer bat ©obt/ bicljet onepoönw*
goeött^/ljaet De fonbe bie een onppnbelQrft <nifl£«j
ÜS. (Cenbijföen/ tjoeöatbe fonbebefteïe berooft
ban alle göeefreliicHc gocberen/ban <ü5obt£ tment'
ff Ijap/ban öe gabcn beg #.<©öeefï£/ban ue tojucö?
fcer goebev toereken / enbe boet be namen uptöen
öoeenbe^ieben^.
GKebedt tot d'ceuvviglic V Vijsheydt, om met
de vveieldt niet te dolen in de vvaer-
deringhe der deughdt.
OAlder-foetslen lefu, doen ghyu nochghevveerdichde pel'
grim te zyn op defe vvereïdt, doen riep totu den blinde*1
£«£$ iï. Jlaende by den weck: lefus Sone van David ontfermt u mijn'
der, endehy en begheerde niet anders dan te firn dit kortende
onftantvaïïich licht
, dat den nacht dagheltjcks vvech neemt,
inde de verandmnghe vviffelt i maer ghy door uwe groote
IJetücJit bet goedertierenheydt, hebt hem ghegheven dat hj oockfiudejiers
ƒ*?*♦           u de Sonneder rcchtveerdicbeyt,een licht dat noyt op en houdt,
eenlicht des vvacrachtighen ghiloofs. Dit licht begheere'uk.
ootmoedelyckyanu,oeeuwigbe VVijsheydt, op dat ickjttniïv
beminnen, ende vinden'de gave des verjlandts: Want den
menfche en kent hare weerde niet
; noebfy en wordt hier W*»
ghevonden op der aerden van de vleefchelijcke menfche», &e
ghenwkelijckjeven. Den af-grondtheeftghefeydt
: Sy enk t*
piyniet, want de boofe van de vvereïdt en vinden die niet-
Ende de zee defer vvereïdt fpreeckt: Sy en is by my niet. O e"u'
fright V Vijsheydt, ghy zqt verborghen voorde ooghen van M
-ocr page 551-
Van t waerdcrcn der deughdt ende fonde. j tt
itehven,endeghyzijtverholenaendewijfendefer vveteldt.
Want wie waardeen dtdeughthenieghelijck^foecky fy fel-
ven,ends al wat defe wereldtaen-gaet: kier om fvveet-men
ende looft-men,maerom de deughdt ende n rycl^ der hemelen
en foude-men bykans niet eenenvoet verfetten. De deughdt
iMfdje
ende uvvegheboden wordengbchanghen in eene ongherechü- ^cttomit*
ghe vveecb-fchale, want de goederen defer vverelt ende defon-
de zijnghewoon veelmeer te weghen :de deughtende uwe
onbevkckte wet die de Jielen begeert, die wordt veracht. Siet
de fonde vvondt doodelijck enfe fielen
, endefy wordt bemindt,
fy verblindt het verslandt, endefy wordt aen-ghenomen ,fy
verleent den wiüe,endcfy wordt ghefocht ,fy mdecktde me-
morie vuyl,endefywordtneerHeljckbegheen. Sytrecktons
Van u de vvelcke zijt den vvech derfa'Kbeydf,maer de deugbt
maecktons gaedt endefalich. Endedihjndiren der menfchen
ijdel ende leughenachticb , die Worden bedrigben endefy be-
drieghen een ander : daerenis niemandt die dit ter herten
neemt ende over-pcyft:Aüe-gader,feyde den Apoftel, zijn fy af-
ghe^eken^antfy zijn meefi al onnutghe^ordcn, ende daer
(nis bykansniemant diegoedt doet. Och boegrootenverblmt-
heytever-valt onsallendighe ! Want ghy,oSonnederrecht-
veerdiebeyt verfchijnt ons, om dat \\y dit ende d'ijdclbeydt der
tyereldt fiuden fien, ende dat Vey d'oorfaken der fende fanden
fibou\S>?nlende de bonden derfelver mijden
, ende fut Vcy val-
kn intmidden dervijanden,ah ofttyynietenVvisien, hoe dat
de fonde dergulficheydt ghevvondt heeft onfen vader Adam,
ende bttfiveerdt der hooverdije d'Enghelen nederVvaerts ghe-
Vvorpenju fy met Lucifer gemaeckt heeft;de kelijckfte,quaet-
fte,vvreet$le van defuyvcrïlegeeflen. Uaerditis£uytfinmch'
hydtendeontyijsbeydtderkjndererivanAdame mijnen Ver-
l'-'ffif.Dazr borden noch hoogbe faken ghebopt endegehaeckt,
endt bet hiïl bun noch defe
N.fonde te dienen. lckj)ebbe oock^
ghedoolt H?ere,ghelijckjen verloren fchatf ,'ukbiddeufoeckt
u^HnhiechtWantickjnbebbeuV?eghebod,ennietvergbet'en,
P&LhS.
f'fide leydtmyopden rechten voet -fadt, verleent mydat ick^
K k. 5               tfoorfalgn
-ocr page 552-
jii         Het IL Boeck. Het XXVII. Op.
£ oor faken mach fchouvven,ende keert af met uwe [eer go*'
dertien» haridtjat ickjtoyt en h;nc m b:kormgh^.Anu>>-
Practijcke om de deiigritendefonde te vvcgne»
na hare ycrdienften.
#ufcx ■ foeck T ^« Ecrfïcrt / fp fclbtn cmfïdnck bemeicïitn /pl1öe
{ijiKÈfdfjSnuc' . onbetfoerbehtoatquabrgiKtooóuten rnbe glje^?*'
uati^ici ftmoatreiin bt ftdecnbc int tirftarm sijn cabc ecu tc'
toif* S1,,}Er
ban N fcU)c maiiflt ' cnüeqnbet-factlicn iji« °y
jbet toottmfff ban een anbei-,
2Icn tüjccbrn,: bit trgjfïer fom-tojjlcit tctt mirtf»1*
eens tn niaenöt obee-loojjen/e nïe ftni oï bou>betiWJ
pnbebcraclitersjighi?.
                                                  .
^*n bet-beu bettialeit icmanbt oft ftjttcn bzkrtbt off
bicclit-babec tiet gbetal bet gcUjckcn/'ttoeltfc ben falisJ5
i9..33nattii8 baat fcetpjofijtelijdi beeft gïiebonbeit.
^Tcu bteröen fonbedingbe in be fcitöeit enbr ocaQ-^
bm^amiv bm bpiuntkm 1 fejelcfce b'oojfafcrn üec fclbrr jfju. o$
feöttotu^ bat glip b'eenc fou'or mogben fcijoutöcn/cnbeb'anb^
bm moe tut aen-ncmen.
fmtöö!»            ^enböfbcn/fp-felbenbid^toijlsbeffhacmtmafcr^
bat gbp geenemeerbetcnredtinjent rn öatt om<öo&c'
tyuctitietj te tucfnt/bat gijp fut/bar foo brei boafcme«»*
fchen/bteben tnbe moojoenaets/ foa bcel ongiie marKS
liibcn om bare bcofbepbt te bocttifaootft aüc toerelbt?
fcïïE menfcijcn / om bat fp jjumtc btgjrmten fauCc^
bof bjengtjen.
3Tcn fcften/bemercki hebbenbe be fonbc ban uboo}-
leben lebcn/ enae ben acbept glicbaeit baoj be ixjcutlb1,
in?tberb?agfjen ban b.ate toetten; fop o^bineert iet bef
gheltjclfs om bebeught tebettoetben.
©ebonmfla» 3Ien febenften / nopt berlatcn be beuglït cnbcöoW
öertnenttijn bmcbttgtje ghclaoonten om ben brille oft bonutfle üet
%m%aZ men^en aff oin eeni$e tijbeitjefee fafcejUjant btr foubc
tirycpöc'aict oe fdbef«c fcïepn athtenbe 3ït)t / èMe booi be fclbe re
bwiïaojcn _ Jïellen cene fecr ijbele fake / mact fïanbtbafïelijck bet'
bolgften be bingben / bie eeus jjatt g&e^ott&eit «töe &■*
o|binejrt3jn glietoec|ï,
-ocr page 553-
¥aa 't yyaerderen der deitght ende ïonde. j*$
Schkt-ghebedekens.
VErlichïHeete mijne oogden,datick totgeenen tijde en Pfal. u;
ontflape in de doodt, c p dat mijnen vyandt noyt en
fegghe :Ick hebbehem vetvvonuen.
Gheeft my vcrftaiidt,ende ick fal uweyet oiidet-foecken, Pfal. il?.
cudeickfal die bewaren in gheheel mijn herte,
fck hebbe de boosheydtghehaet endeverfoeyt,tnijer uwe Ibidem.
wet heb ick bemindt:.
Hoe hebbe iekHeete u»e wet bemindt, *t is mijn over-pey- Ibid.
(eiighehtel den dach.
Hoe (betzjnuwe uyt-fpraken voor mijne keele, boven ho- Ibid,
pigh voor mijnen mondt,
AÊN-
-ocr page 554-
AEN;MERCK!NGHB
OP HET XIV. BEELDT.
Sten-ftct toat racbt bat gïjï» foufct göctan atf*
eenen tijicubt/öau De öeivgut l)cm beraDcuDC/
c.iöe met toat g-iQcUeuiffe SÖV t)cm Öi«
toefauat üerVöecKcu.
T
't datghy twijfelt ende datghy uherte
noch gereeder wilt maken totdedeught'
ibo fiet watghy in de teghen-woordichey,
Godts uwen oprechte [A]vrient fout rads»
ende doet dat voor u felver,-in die [B]defoO'
g^;de u weder-houdt,ende meeft[c]dequade
gebjoWtoor ghewoonte? foo breed dieaf,want
anders
&^£defe als eennootfakelijckheytmaeckteenc
kctene,ende van eenen draet bcghinnenu
maecktfy eenen k
abel. Voordes gelijck ons
Matth. 10. door het ferpent ©nde duyvec
kennen gegheven wort,foo volghtrp] eelV
woudichlijck ende voorfichtchjek op de1*
rechten wech den [EJgoeden Engel uvven
leydtf-man, endeden raedtvan Chriftns?
neemt wel vvaer [f] d'occaiïeder deughc'
Bepey ft eenige gelij ckeniffe oft ongelij cke'
ïiiiTesom u de[G]deught voor te ftelle; vyan
dit heeft ons de [H]HeereIcfusgeleert,me
'deparabelé van den [i]herder,dë [kliaeyC»
4en[jLjVvijngaert,ende dé [m] verloré fone'
H*f
i
-ocr page 555-
-ocr page 556-
jij
Het XXVIII. Capittel.
» an den tweeden middel om te vermeerderen d©
meditatie ende hare begeerte n (te vveten)om mee
fokken grooten vocuüchticheydt de deught te
verkiefèn ais vvel de kinderen der vvereldt we-*
reldtfche faken doen.
Y Qor -ftelknghe derfUttfe / gr)elt)C& ïïl't bcelbt: 't ÏSZ4
tCpöCübe tttJCbCÖL/Al^ tiOJCl.
. H« i.point.Bemercht tjaetbojfïenicr) bat bc &in* ©ao?(!mif^
°frè befèr tocrclt3r)u tnfninrie tjanöclhgc aartje pi0^,^
"öitintcn/\ucl(wflc/ oft me te üertnngeii^oe neer? tiamtm
'tlrï)am t'onber-foecKen gcieben raeöt;i)oe uerepbt
{^be onncrnioeöt/oiritettol tycngljen / bat fp firn
?l,!' p?ofi3t tc3gn:lnm eii ttctrjarcnnort)peri)cKeIerï
?jer 3cc/Dftmooïö.cjiaren/-nocö gebuerigenarbcpty
?°e|l ongelnrhen tfan anbere.©erge!rjfUt ïiefc met
?e»t£r(tictjtnt/bic beftinberen bc? UrljijS boen om
«Unnc faneftept te boojberen/enbe neemt üoo? u m
,E'tefaogl)eïuict)tigfje fake/al£ i£ut»e faïtcïjepbt/
*• *e bcraben met b'aïber-rjoo2ficöritl)fIe en mufie:
j^rft en lact niet toe/bat ©obtotoetu fnnen hnec&t
?}et retor e foubc moge «lagen/ fcggenbc:Bt>te iffcr ifa4,ü
" 'nbt ban tnijnê hncrÖt'cft ïote tfier boof/ ban bé
jjtotcii/aen ben toelthcn ie» boben gebbe gcfonöéi
>nbe acn-gefien bat n'remartt en feantoeten teat in '• Cot.i.
■^«menfcijetff/banben grjeejtbejrmcnfröcn/öicm* ^ai.mott
ï'» menfcö is? / foo moct-men üoo? al te rabe gaen ö«« m«M».
J r«lUe reben/enbebojticn booj eemgè genegent; ay 0^fP£CJ
^t/enbemenmoetVDcten/bat'tfelüealïS-bauge ncriüjtniaat
ö?e3tteUK&gf|cfc8iebt/ foottranneertoponfefaKe/ atu-aajmsm,
'«oft fp eenen toiemben ncngftiuglVonsf feiuc VJoo^
vjf^en leggen ettbc onber-foecHen/ gelnr B ben ^|o;
n„ et fïatHanacnbenfjontnfR «fèabibfrncp nooj *• Reg. n.
fo Open Jfeefc gneljouöcn öeïccïrjrKlKptJf toanfnne
rnoca: enbc glietiirh be üjoutoe üan (CFjcntn fiem %. RCg. 14.
J^iS gf maeer i}reft bat np lïbfaïon tn gratie foube
JWnSfii. êiet ban time üerhceringe/ulcücn/ofE
^ brei na 'tfeme/niet met uüjc (om foo tr fcggen)
h'''cr metfjEenje anbers" bogöe/onber-focrhf off glip
fc'VL1" een nnber fouöt öoo? gorbt öottben/fjoegijp
VKmm bit oft bat fouöt raöen/enbeiuat j»a& gin»'
ücru
-ocr page 557-
'jië ÖcnlI.Öoecfc. HetXXtïïï.Caf»* ' ...
Öemfoubttanfen/neemt ggp öéfcinen «I^fefteJJtf
«nbebequamet tot bebengtit enbe faUffjcpöt.®^
ïaetflen / bcmercnt f)oe groot enbejjoe bittet tel»
fcertoptingemef rcröt ïn'too?becl fal toefen/ &W*
fal betoefen toojben/bat ben gljénen / bit ben toecp
acn anbcreljeeff Qftetoéfen/ en anbereboo? geïeetw
nepbtffeeft booj-gbegaen /norötangfdbegeboon
lues ii. öceft/enbe in bupttermfTen gtjebaHen i£. 3E>ant &*
nen micent/bie ben toiüe ban fijnen J$eere toect/faj
ïacob. 4. met bècl flagöen geflagen toojben/enbebïe btto£I
toeetenbenicten bottrti^boo? Ijemfonbe.
*thfli« wc Wcti.point. 23ernetcKtbaton£nfctfoofeetaf*J*
«juaai! 8&o= tr ecu t om goebe raben raenneerben/öan eene Wf'
vuooiite. ouberbe gctooontejtoantfjoebeelbécmaningy*":
3i)uber ban nóoöe/ órn bat iemanbt eene qnabe 0C'
negfient Jjepb't fouöe af-feggöcul^e beenbetenJW»
job.io. &eu menrcjj fj-eg|jt <gob) to0?t,<rn toetbntt met &*
gpebjenen fnnber foncligepbt/ enbe (Ullenmet fjem
in 't ftoffe flapen. $ét fegghen bat ben a©ijfemfl!;
Provi «. i£: <©eu fangtjelinch nacr fijnen tocclj bïe W ÖCIJ
gtjetoent/ en fal ban bicn niet togcfeenaï^fjp.o11!^
gnctoojben fal 31)11:'(Ctoeïcï* foo toaïracBticD-^
l«em. ij. t>at ^eremiajS 't felbe toUlenbe upt-bmefeen 0«ï*V*
I}cfft:<g!n bicn eenen H&o?iaennan betanberen fpn
bel/oft ben Huppnert fijne bevfcöepbentljtibert jW
fuit gfjp oocn goebt nonnen boen / naer bat gnp
quaebt gljeleért l)ebt.3©ant be gtjetooonte i£ 0y*<:
ïtjch eene ttocebe nature/enbe göeïrjcB èene Beten*
*«• «h 8 baerbenmenfcftemebegncbonbenmo?bt/cjtöeinw;
Colf.cs', D£n !W*fl9«a lugufimusS gljcfeptperfufcft Wg
(f«Pt ÖP) gftcbonben niet met b?cmbt pfer /. «^2?
met mijnen ijferen toiüe/ ben bijaubtöabbc mijne»
toille / enbe gabbe mp t*an ben felbcn eene neten*
ttljemaecftt/ enbe fin Öaböe mp g&ebanbtW^,*
boo? ben quaben toilie i£ noojtë- genomen bc toe»'
mfïc/enbeaï£-menbetoclluftebient / foo gtoeP
baerupteenegetooonte/ enbeale-mé be QeWO&*}*
niet en tocbcT-fïaet/ foo hoint baet af eenenooti*^
ftelncBfjcpbt. 3©aer - om a!0 gnn bp u felben 00e£'
legtjt bah bebeugljt te bolgljch/enbe befonbe*
fetjoutoen / footoeetbat gijp uijter booj feec ^
toacfttéVbat g{m aen be boofijept geené tiii e» e^U
«m te berouöeïéjyenbe öatgöpban öeneme»1^^
1
-ocr page 558-
Van de VóorfichtidbeycJt te verkiefcn. $vf
*J|ft m balt in eenen argeren / geinen benj?epligeit
*Po|ïei petrus* / al£ lm cerft C&jtfïu£ öabbe glje*
JöutDent; ten ttoeeben met ecné etbr hem tjeeft ber#
^ent/enbe tenberben ooeft bcrbloetftt. 1£a3aru£
?|*t bagïjenöoobt 3tjnbe / enftonbeniet bertoeeftt
?jo?ben ban met tranen enberoepcvv b,et toelccene
Pelgcfcemfle iöban eenen fonöaer/bie Öoo? öctge* Match, %é.
y'ipch ber fonben i? begraben/gr bónben/bebecht/
Wti'cher.begïjemaecfet/enbegljclloten onber eenen,
B^otenfteen/tetoeten/onberbequabcgetoooMe. ' '
v Het3. point.55emertl$t bataïle3tgï»fv«/bat inbch,. .
S'Er.ïbt is7 göeftöapen i$ taan be milbe öanbt be$ £^nJf
5e/ren/foo toel totonfen gïieb?upcRe/al$t oocfctoT ï,00jairajau»
«aftleetir.glje enbeotiöertotjfhglje.®aer.omfepbe bmigfr ces
^El1 faligljcn ^«^gnatiu^/ oarter btvnaer niet ge* «caturen* .
v0f8hrh)chrr en toajitat een geefteïvjcnïebcn/bart
jlc Öanbelinge oftgemcpnfrl)ap met<®obt almactj*
*l£!Vbie eene beugj)bt oft .©obt-bjucljtiglje Qbtnet
Spcntljept ijS/boo? betoeltBetop üpt bc gefetjapert
T'-gen trechen 'tgeue bat tot on# g'ecficïtïffe pjefrjt
JJ«'i b,c ïpen /e nbe bat onfe Herté enbe begeerten »an
LPyeffêf0t|jemeifcöebingcomBemcmo?ieü?uc9t«
"«er te manen ban <0obt ujurötige gepepfen enbe
Sei5chemffen/*ft ben toilïe met bit al£ met facferïc
"ntfienen, €nbe fier Roe glip 6e felne tot notft toe
"öebjuprHt fytbt/tt toeten/ ófr gijp bit geöaen tjebt
JWÖck eenen togfen §>m\z <©obr^V oft gtjeltjc h cent
SL^ot eiiöemupl/in be toeltKc geen berfïant en io\
w^atboo2foabattürtbnr<erfftmgcKomé bcmcfrlje Pfaljr.'
t»,, ffbfpben gelrjffifniflin te boiê; foo bat top bob?
Ihrk ^^eneïftc bii en Hlimmé tot b onfieneuleheige*
1W <**öp booj be fföoouljept ban 'tgene bat topr
' E'i/Oemerefiê aïg boo2 een« boetftap be «©obltjene
jjooiirjept/ ofr Aj£topboo2onfteneü?cRe gcfcljapé
w'a^VflcJtich i«f anfe ftele/op-ft aen öm te befetjoü*
fiei!1 r on'rientlöcften «Bobt / oft tenlaerfteu boo?
te h Pciit öi,1Sen m& po?ren om anbere ficneïtjtfHe
1, "^cDoutoê/ gelwfe onjS bit be «©obbelncfté toijf-
ftii 0ibo°? Sf "jenemffe enbe parabelé Ijeefr bctoe?
in ';*1*«JutHieD(fegl)tïlicljarbusf)3i|n fp/aen toten RfcbuJ,
tJ• ;'lewtEberabert/bat boo?anbercpïarïj te3rjn t»a.3. <te
Jtet^nc bal. hierom toilt gijp « felbê tot be beugtjtt Ex«tma ,
.vw«hen«nbeöcbbice«g obw-bloebige materie ««ijs
*                 »an
-ocr page 559-
518 Den il. Boeck. Het XXVIII. Csfp.
ban meöttatien eube göepepfeni aenfiet bcfe ftett^
ïijcfte ïDerelt/tnbe berbjouber t u ban Ijare fcöoon'
ftepbt eubebetfcf)epbenl)ept/ euöc bcimrent ï)o« oe
.. v creaturen ftaet gebben ter garen ^cljepper. (Ccri
xnimegift. terftcn/naeTï)et feggen ban (Ctifmegifiuö: ^>P 5Ö1*
«»n S ÖÖelfjtft eenen fptegrjelber ©oööeïncher öingljes1/
tV*ci fc a¥ euöcÉ£im; ö0£ch °°l bobben jcHljept/fpjenenDe i»
«enai to«h onfe oo?en fijue matöt/fijne b>ü£l3ept / cnbe goeb**
ban <Oaöüe* rjepbt/cnbelobcnDeliemljier af. (£eutbjceben/ftf*
üickcfakei;; poe fp ijeraallcgatoef geöooifaem 31 ja.ffien KztWV
noefpualtefamcnötenen/enbeuonber-ïutifen/«!?
Prov. 6. bien göp3t bje Itoüt aenmertné.a©aerom ben WW
Matth. 10. fen-man' flrot': <©aet o lupaert tot be mier e:Cnbe b*
3©ijfriept feme: S i| c ïso o? ficï>t ic& gelijcn fetpentej»
tnbe firriycl ggeUjcfi biwuen. (Cenbierben/ïjoeir.
alïegaöer arbepben/foo óm Ijacr-fdbê te Beljoisö?^.'
nl^oocbenmeeflen-beelara naeri)are gcjiettciufl*
te ïoaffen eube bolmaettteUiojbeiv enbc bit al*o*
onfe onber-'rmjfingljc op bat top tnfgeUf tHiS boo?i?
fauöen gaeuin ben bject} te£ peeren/ eabe ban ba*
glje te DagDe toaflea/ eh.be beijouben battopbss'
ftregöenljfbbeti.
GHEBEDT,                   ... '
ETlaes'.o eeuVcicb licht,minm!ijtke VtaerheytUfh Chript*
VVijsbejdtdes Vaders,Engbehandengrootenraet,fffe
Loc"x" boe duke duyflerniffe zijn vvy cmnngbelt. Verlicht de gene,dt*
Jhtcninde dujflernifeejideinde fcbaduVve des doodts, oti'f
beftieren onfe voeten w den Vveeb des Veaerhejdts enderreedttr, ■
VVyfien ander heden gebreken endefchaden,ende Vcy enaci't
iïonfeniet-, indk^nVvyfcberpjiendetendeind'onfebliM'
fDP3Ïin in ° bocml robrfcbtigbcr zjjn de kinderen van defe ^'mltf>}
iewmifc haerghefachte dan de kinderen des hebts? Wantij **"*
KiSS' ^nfivmnden N.defeoft die faken als beterende, te Wte*>
MOgswefc^ datdenWech totdeeen^tcbeydtmef^ederkeerl^ckenitJ'1
iE.toea.n-
dm dacb,ure,ooghenblkk.der doodt onfeker is, datVymoet*
Ba&*
          leven alsoftv\jdèfemefMdenfienen.VVybebbeneene^¥
van ander lieden gbebreken, endevrjzJjngereedtotnJie
fortfptnjnaertnsfefaen fmwkcn vvj,foe£kj;nde0ntf(bui4t'*~^
Vit.
4. $pn
m de fanden; & fout gby met nibtmet mogben fagr' \
-ocr page 560-
van de Voorfichticheydtteverkieftrii 52^
®enrdedtgheven,endefelvcden quaden volgben.O Watilraffen
oordeel üdaervoor den knecht, die Weet den Wille vanfijnen
Lus.11»
Keere,ende dien nieten doet? voorWaér hy [al met ved gheeffe-
hngbeflaghen borden. Heere engaet mttuWen knecht m geen
cordeel,maerdoetmynauWoordtin'tgoede^opdaïick^tjelve
toacb volgen,dat ickjtnderefiude raden in den slaet des levcnr,
tHverkkjinghe der deugbden, in veratbtingbe der ijdelheden,
*nde uytroeyinghe dirghebreken,op dat likjrim bedwongen en
^torde te booren dit Woordt: Ghy die een ander leert
, en hert Rom'%~
$y u-fdven nut?die dit oft dat
N.eenen anderen predtckt,ver~
faymtgky datfelver ? dwqudedt voor fyfelveris, boe kan by
1'I4%
ioedt voor een ander Wefen ? Verleent my dan o eeuWtghe
VVijsbeydt, datick^mqne Weghen alfoo mach beftiereri,ghe~
"ickjckj,k aen eenen anderen foude Wijfen : datic\_aljooaf?
,
®andt mach doen van 'tquaedtgheHjckjckJat een ander foude
r*den, dat kkalfoo betbefle macbverkiefen,gbeltjckjckjUt
fijnen hfien vriendt foude voor houden. Ende Wat ijf:r, dat
Bern. ferm,
'"7Weder-houdt,die bitbefiefieendevoor goedthoude?Eylaes
DeaViai.
tynenHeere, mijnen ve/lojfer van mijne toornighe vijanden,
'M U altcenltfckje quade gbeWoonte, eenefWare ende feba-
felijcke ketene
, die niet licbtelijck, en kan ontdaen oft gbe-
woken borden,'t en z,j dat ghy te bulpe komt oHiere der krach'
ten ■ Ic'/^fal opfiaen, ick.fa.1 op-flaen,ende Heere tckfalu doof
**e gratie volgben. ickjnfalnkt vertoeven, op dat deghe-
Vtoonte niet en verouder e, ickenfal met verbeyden om tot u t$
k°menendede deughde.te volghen; Want ick\_beminne
« uft"4*
ibtbtel mjn her te,o litht mijnder oogben
, mijnen eenighen toe'
vlucht. Ontbindt de t' famen-bindingben der goddeloesheydtt
°Vtbmdt de banden, die Weder-bouden dengbenen, die door u
bloedt vry gbemaeckt is. Gheeft my vederen als van eene duyvê:
c/> dat ick^ mach vliegbeti ende ruften : verhtft my boven At
boogkde der derden, op dat het nettevtrgeefsvoor mijnt oogen
Zhcfpreyt Worde; op dat ick^macb fien de Wercken uWer ban-
ton,endeleer en , Waer voorfichticbeydt
, Waerdeughdt, Waer
*erjlandt, Waer tanckjeven, endehofl, Waer bet Hebt dèr
B*nwh,j.
"gbmendevrsdeü,
-ocr page 561-
4je Den II. Boeck. HetXXVÏII. Cap,
PraftijcJcc Vande voorfichcicheydt.           ,
•"r<6rt eEE|im/teanbrIenbe lancks bc fusten cnbe Uf^*
.ÜiftaHfrtccrtt A neemt bmet be bernuftbepbt ber menfebert/bic cfit'
bisirWM-ai ie($EiÖ£k oefent in't jtjne/eftbe neemt baer upt eenigbe
tot èaöï'te SÖcrfleltjcketyucbt.
toHusi.          3Tei* ttoceben/gbetoent ut felbe te boen npt alle cre»
turen.
«Een tferSen/iiieem* alfoo oo?fake ban t&obt-bjucb*'^
ïtoutingbf/eniJr onber-feetfcï(om ben ttjt met grnoecb'
te abcrte b?engljsh)Hjat gbeeftcujeke bingoën upt b'c£,t
«nbe b'attfecr bonnen gijenomen to ojbeitv
^Lenbïeri?m/&aeE kannenouck namcntltjck b? gbc'
Ïj?ochttoa?betó be'gbefieltcmffcn ban beoütgljcrt / öaff
CSjufiusenbebe magbet jKaria l»p gheleben tojojöf1
in be £>£tj?ifture/gcïycfe ban 't Icbtjyboom/fonuc/ lui)1'
«Eenbtifbeu/onbcrfoccftt njat quabe gbcbjoonten öi**
g|)P fjebt/enöc atbeptbictcBcrtumuc". 3?cli mcpneöat^
ter gbeene meerbere boajftcbtubcpbt en is/acHgbcfif^
öatter ücbtelijcker cene goebe gbebjoont e haaf be» t>jc
cnbe gbrbntpck gbekregbea bjojbt alseene feerquaö^
Msn frflcn / gbcbjck be gierige met alle hinden fef*'
&en uioftjt te bocn/foo gebjent gijp n ootk:cnöc 'ï 3P *>**
u
gbcluck oft ongelttck toe-kontt/ftc t in slles boo? «/"*
batnIjcrtebanfyncn flaetnset berbjc^pettcntooo^ö*'
cnbe boegljt utocn totllc nae brn&illc «©obts.
          f
«Ecu febenfien/ gelftck be kmberen bes toerelbts aetf
i>angtn met eergbiericbepf begroete ii?eerert/alfooglJP
«renboefïee-khtbtöetbcugbütMcemt bjaer be^bjittOf»
EnbeoeffenaerBöerfelUcr/etóbc. beraubsrtmet üsfö0
^$00 (eet
als 't boenlijck ie.
                                     .
<* ** JL »Eenacbtften.35emerrkt^atpaf'iettittumre|ï!nac"
JuHs te bebbru/Enbegbcb?upr.'ubietotgbcefleltjckeboo?öei:ii^
yjliita. gl)e/bp maniere ban fcggbc» :.X#t gbP booberrö"^'
gbebntïiekt boobcerbtje/enbe beft u berte tot be bi»3ê'*
bie opjecbtrlijck boogfte enbe berbeben Mm / bctafö
acrtfcbe/crtbebetfmaet bc bonniffcit ber menfrb"1 b°^
bc <©obbclbcke.*enbe en toilt nrct torlatcn/bat gb!' "* ,
teebt fotibt mogben bcfrljulbigljt luojben ban befe **
iDijsbcptimet be toelcke bcbeminnaera ber tocrelt nwf
aebten be tijbclijcke ban b'eentoigbc bingen/b'jjöf'f ^ f
late ïeacracljtige/öe creaturé ban Den $bc|j*|B?« *,lJ,f*
«jpet^goeöt.
-ocr page 562-
Van de Voorfichticheydc te Verkiefea*- 5$.
S'chïtt-Ghibedekens.
J"\ E kindéren dcfervveréldtzijn. voorfichtiger dan dek:».- Lucitf.
• deren des lichts in hunghëflachre.
^e voodïchtkheydt des vleefchs is de doodt.                       Rom.8.
Vyie ifférblindtjdanrriijiien knecht?                                   lCzixAt,
Heere keert mijne ooghen af, op datfygheen ijdélheydt cri Pfalm.n8.
ficn,mae:ckt my levende op uwen Wech.
VVatu ghy Heeteaujncri Godt verlicht mijn lampe^rerlicht pp ,
.. rnijn duyfteriuflè.
Stiert my ïh uwe waerheydt , leert my,.want ghy zijl Godt p(-.
mijnen Salich-maker, cndeick hebbe uverbeydtgheheel          " '•
.. «en dach
^toefc my Godt ende weet mijn herte,vraeght my endebe- i>fal.ijg,
1 kent mijne voet-paden.
Endefiet ofcdaer wceh des boosheydtsin rriyis, ende leydc i&ic)
»ijr 00 den. cenwigheni'w'ech.
Lii            AEN-
-ocr page 563-
J$l
AEN-MERCKINGHÉ
OP HET XV. BEELDT.
i5emetc&t öoe Qbp tn üe öooöt toenfcïjetf
fuït0ï)coe|fcnttc ftcbfocn $.ötöeuüt)t:t>ii£Gc'
fttuptftt \)êt leben toel enöc tf occafic.
s
ET,oftghyin de[A]dootniet wenfchcn
n foudt de deughc voor de fonde gheoef-
w5SK fcnctehebben. Wantde|>]deughdcfaldari
awtrticömsc daer alleen ende eenen trooft zijn,als [c] de
wsuwiatem foncjc ende haren worm u falpijnighen,[ü]
de doodt vervarenj [e] den duyvel gereedt
fal by u ftaen om uwe fiele te nemen3als oocfc
uwe befte[F]vri5dé,de rijckdommë,vleefch
ende bloet u (uilen verlatemals [GJd'occafie
vertrocken fal zijn,ende alle wereltfche[Hj
ghenoeghteendefpelenvergaen. Van allen
ugoet enfalumaereen[i]flaep-lakenover-
fchietenju[K]vrienden ende magen fullé wel
met den lij cke gaen, maer eylaes fy fu llen u
vcrlatcn,in deaerieftekenende vergeten,
■welck ghefelfchap al waer'tdat ghyti-]^'
gheerde,ghy en fou'dt nietverwerven.Hier
teghen [M]den rechtveerdighen verheugd
fcijndedoorde deught endeEnghelen fal de
doodt met het leven, de droefheydt met de
biijdfehap veranderé. ö met wat een geruft
herte faldenrechtveerdigen.ende met wat
cea beroert herte fal den fondaer komen
Voor[M]hei oordeel Godts.
-ocr page 564-
-ocr page 565-
53?
Het XXIX. Capittei.
Van den derden middel om de Meditatie ende hare
Pegheerten te vermeerderen; oft van de doodt,
ende van de bemerckinglie op het ghene.
dat ~wy als-dan wenfchen fouden
ghedaen te hebben.
V»er-Hellinghederplnetfe, gfjeltJCft ttt 't ÜCClÖt»
^fletHOOnlÖCK
Ghebedt.
£je£ i.point.jsemeïtftt toaerom öat göp ban <©obt
in bit leben gDe|ïelt5tjt/te roeten/om öatgfniin
«men itozten tgbt fouöt ftoopen ö'eeutüigïjc glojie/
«nöe öat bier om nocb gïjp/nocö eenicfi menfclj iet ©m mam
jbtöers te öoen en beeft/öaerfp nocötans mce|ten- «< beeft man
beel al anberebtngen öoen, <£en tbteeöen/bemerct «nefaette u
*ls öefe ure gbcbomen fal 5ön/ boe DP moet gepeltnam*
3mt/ öie op oefen fpeel-magben enöe op öefe merct
'öite fatten itiel bcfcfjict ïjeef t:eben-eens boo?toaer/
«jsofttenen Oongöertgen menfclj tot eeue teeltere
Jbaeltüöt gljcroepen brieröe/ oft eenen merclt-man
^ fimen loon/enöe eenen bebelaer tot een fóomnc-
*ötftt ter contrarie bat be boofe mmftijm als-öan ,
J^Ettre bmafe maegbben telnet op be olie pcpfen/ Mattft■**'
;"be bat fii alle bingben öerlatcnbe fjaeiMijcK ge»
•*ötften toozben boo? ben Keefiter/ naccfu/enöe bc»
lM met beel fcïjulöen/enöe feer beroert. mat t»ü--
Le« menfclj bemereftt Ut / bit niet tcriïonbt be
£tlffijöt gljeerne en aeu-beeröt / al is't öat bare»
^telwtter is>
h ««i.pomt. sjiteUu boa? oogcn als oft gïjp fooöa* ïfoe wtws
Hm menfcïj faegbt Uggfjen op fön Herben / enöe *"££**
tP?!lDoe W«w Öeni ^ ^ gebatötentffe bes boots/ J^
Jc «t>ölen Dp eenigljen b?ebe beeft inföne rijcii^ vcubenuanf,
ft, mnten / meejï als DP föue oogften beert naer öe
£iaetfeu/ töben /fönebooj-leöen roel-lu|ïen / cnbe
J««öen/ öie Ijp geö?upcKte / aen be melcUe bp nn
jl'0^ a bieufeggfjen eft eetifneltjcR bertaten: taant
jfew fitn öat ben fantlt in toeeningbe/ enöe alle
fca^Öap' i« öjoefbept beranbert i&l enöe öat öefe
¥tlsjen itojts i« tenen eeuwigen nacöt fullen ber*
%\i
                    anöeren,
-ocr page 566-
5H ' DenII. Bocck. Het XXIX. Gap.
jmbeten.<acb boe pelftEUettalöbanbctftbtjttettöÊ
itenlstfttngïjen Der tt)«:eït; bos Uttct fuilen 3Ön Df,
ïoEUalïen.BEöïtEnt'éfuIImfiEttCgêlöclitttenrEgy1!
en aen-feiööenö'opaaEnöEfottne/öen erfgenaeml*:
naer be erbe enbE roof Ijalrat.^e beKo^ingen fuUe»
banaüefübEtt aen-ballEtt Ettbe obEE-bailen. «w
tontrarien fal 't gbebcttten aen be «pobt bnttbttg*
énöE «sostbjeefettbe mannen/mant öefE fulien wf{
ö?oo«be ooiTfien berlatEtt 5t gfjEttE bat beo£-gegac|J
i$ /fiTfitllcn bun berblöbEtt /bat DEit atibep c/om öe«
loon ends ttoojï tE bectoEtbEn gïjebaen t&i bat s>1
feaüingljfcliapbölïi?acbt «$/ bat be tufte e«öcr?J
tttoone naev Den tnettelücften' (tcfibt bec bEug»)01
f,f^"; Het3.pont 3n-btE»bE«ilEtbEttbEtt menfcije\m
fóSiöS 0öepep? {tiert tot be we-ïtomènbe bingbm/ fooR
bp ften ï)Et berloop? bes tgts tot bEt laEttte oo?bje'
kwusm tOE/EnöE in 'tfeibe bEClbErïjattbe beranbeïingb* &&
jteHjïge. toerelïjts eü fjar è ttf cM;maEï en fal niEt Eenë tntn\w
fiEtt bis fjem geöacJjttcï) fal 5tin.CE« ttuEEbEti /fai.J«J
(ten b'eêtibiicIjEpbt/tnbE Jtieïcfte ijp moet gaEtt m**
eenen fiappe/bie eplaess feei; onfebet enbe fcfjJöOtt^.
Itjc ititfjn fal ootftenbat fijn oojbeei berept i$lM0*,
bat baer öpjïaen beel befcïjulbtgetaf enöc PP*8cfrf,t
eitbebat bét bontits feer onfeïjec is / aen-gbeHE"
. , • ben menfebe niet en meet / oft bp ftefbE oft tja**
Escb.ji. tombitïjip. cenberben/ bat Qljzljttl be eetittH%
fjepötijangbt atnbefenoogen-blicft /enbe bat a'jf
eoifaEcltEbEïfalitbEpbtfal ontnomen mosben. *£
fceéreoft be menfcöen rotis toeren enbe berjn»''
ben/enbe bewptevile boo? fagen <Een biErbEtt fat w,
aenfiEn ljet lijdt enbE graf / Ijaren langljen flf ?*;,,,
jnaer fto?ten tgöt burettbe/ e«tbe tsit Ijem in ber w>
toicljcpbt fal berlaten / enbe bet open graf mW t
penbe tootmen / om te berfünbEtt bet litbaem /»"*
M lECftEïlgCÏt EttbE tEErltjtUIjEEftbEmaECt ♦ ®JFft
ïaEtpett toaer Ijenenfal ben allenbigben wwv\*
bem beEten? boben IjEmfiEt bp ben gljE|ïoo?of"
<5obt /betiEbEtt be öclle open /tontfora bem be ö»»»»
ben gïjetter maken /ban binnen be tonftienttc k«»
Bbett: enbe \)\\ ftet öat aen befe mt l ia oos^t»'*1111-
gangijtbefeevlanflDecEuibitijepbt
             ^ it
-ocr page 567-
Van de bemerckinghe der Doodt.          555
Ghebedt van de Doodt.
XT Wen Ecckfiaftes, o mijnen Godt heeft ghefeydt s Beter Ecdcfy,
is't tegaen tot een lijckjiuys dan tot het huys des blijde ï?<* t£ *c«?
Waeltijdts , Vs>4nt in het lijch^hujs, boordt vermaant het J^i^/té
*)nde van allen menfchen, endc de levende peyïl Vvat daer tot cntc blij-
toekomende ü . Maer debetooveringbe van ijdel kjappingbe |ca,pl^
Vtr
ionckert goede dinghen , ende de onghejladicbcydt der
Waedt-lufticheydt verkeert onfenfinne ; Want als de doodt
inkomen falzjjn
, danfulkngheopent gorden d'ooghen gnffutefees
^blinden, ende fyfuüenfien boedeVvercldt endebarebe-^^^l'
Weerljjckheydt v»or - by -gbegaen ü ; men fal als-dan een
g^^
Mder ghevoelen hebhen ende anders oordeden ; nïemandt
°equaedt hy occkjs , falVoenfcbende deught ende goedt-
"tydt niet gheoeffent te hebben ; maer het fal eenen ijdelen
enfib zjjn. Hyfalfiendat4Üehetgbene , dathybemm-
e» voor-by-ghegaen is, gbelijck^ecne fchaduVoe ? dat bet
"''"fbereydt Wordt \ hy fal de laetfte ure hoor en ,by fal tij*
'nghek^ygbenvandedaodt,fijn bene fal kloppen, d' ooghen
Mlen breken,fijnaenficht fal bkeckyvoordm, fijn vrienden
J «es \\>ech-loopen , de ryck^dommen fullen hem verlaten,
,e>nlatende eenftaep-laken, ende defeWelluften fullen ghe-
, zjjn, ende denfondaer enfalgheene hope hebben van
^ eetiVeighe Welluften,em dat hy veronachtfaemt heeft de
.. ugbdeu, oodtmoedicbeydt, liefde, mddtbeydt,ende verdub
e)dt. MAer daer teghen fal den goedenftervende menfch
^"jft ende gbedenckeniffe h ebben van de deughdt, endeeen
j*r°?cr~if3ebrocbt leven. Heer om mijnen Godt, in-dien ick\.
^je dinghen Veel door-faghey icken f oude de deughdt noyt
*Juymen,nochdefondenjiedoorutye bermheticheydtuyt-*
y?oty*zqn,en foudtn 'm mijn berteniet Wederom grojeh.
Sin?1 miudenl<>fMSbetftde beeldengebroken, debojfchen af-
4.Regy.
^Jypt'tndeomdatdiemetwrederom enfoudenop-gberecht ^.f^1^
fat-
8 ' ',ee-^ hy defl<ltetfett vervult met doodts-beenderen. SLcttaWiK
VtwAt rfgadtvJieifkjtrebetyfe.fao dickwijls als «J^faw»»**;
Il 4.             v&n,
-ocr page 568-
5$<? DenlI.Boeck. Het XXIX. Gap.
van de deugbt wiicke,en (ouden nut wederom of gerecht vW
den m den p'mpelmijnder herten, in dienin't felve vvaer een
ef"; "' gh/durinh: «bdentheniffe der doodt.VVant den (chroom in <M
«jbu-s. 'ujigamk [gbdyckjtvvén Bernardusfegbt)de droefhej/dt m »'
. Aoorga%(k,endefcbaetnte in de tegen-woordichey t dergl<>rte
van dmgrooten Godt vermaent ons.Van Waerljeght by)k$fy
•onsderegbeveyns~tbeydt, vanvvaer komt defefoo fchadetyc*~f
jdappicbeydt,van waer komt defe vermaledijde forghcloosbcj1
_
VVaeromverltydenwy allendight ons-felven?mogbelijtkjtf
, vvynurijek^gbeworden, mogbelijckregneren vvy : w*ir
belegvhcn defe fchroomelijcke gheeflen niet de deure van ° ■
büys ? en verbeyden de leetyckc menfehen met onfen uyt-g^nC '
tndienwydandedeugbdtoprecbtelijcken hebben gheoe§e* '
gheüjckwy voor-w aer[uilenvvenfeben, foo fuüen wj»°-
_
'uwe gratie (onderforgbe zijn, uwe rechte handt falot>s
foech^n ,ended'alder-lteffdijckjle aenfchouvven der Eng"e
ja oockuvve teghcn-wordtclxeyt''goeden Iefu)fal ons verbal
              ende fahchmaken:ghy fultuaenfichttoonen,endewyfw^i ^
fo?r ' lu h zjjn.VVant ickben verfekert,dat noch doodt,noch lwe>n .
teghni-yvowdivhe, noch toekomende dinghen,
noebbeochf'
noch diepte,noch geënt andere creaturemy en falmogeny j,
'denvanuwelüfde.
Daerom ickjal nu doen, dat icid^lj.
vvenfeben ghedaen te hebben, ende degbemeyne
ujtfinnicbeydt en f al my voor uwe gratie (oa niet bedrieg
dat ickjiu joude verkkfen
, tghene my alf-dan ende in der ,
wicheydt (oude berouwen.'T isgheordineert dat cen-ieg»
9
tens moet fierven, ickjal nu voor my [elven beghinnen tejt ^
Xot>i4. inde voor u te leven, o mijnleven ende mijn licht. VI r^t
daghen vandenmenfchz,ijn (eerkort ,ende'tgbet4vj!f ^
tacti. maerlden isbyu'. jaghy fultkomen ghelijck_eenen dief1
nacht. Ick^fal dan Wake tot datgby kpmt o bruydeg°n\ ^
\dcrjide, ende iójal Wenken terWijlen dat het licht # >
Vcukn dat het t'ijdt is van penitentie ende tijt om teWe a
epdatickjih-danmetenbeklaghedatickdoenmet
fe* jf
hebk ever-gbebracht: ickjfal ghebruyeken de tale*ten .jjf
wfaken, die uVee goedtheydt mj verleent
, op datter A *' ^
-ocr page 569-
Van de bemerekinghe der Doodt. 537
piet belafi en Worde, dat ickjtls eenen boofen knecht gheVoor-
pen Voorde in de uytcrfle duyfternijfen, ah ickjjUes hopefoade
gheleydt te Voorden met den goeden ende ghetrouVoen knecht
in t huysende blijdschap van mijnen Heere. O Voatmeerfd
dat zijn ? Voanneerfal ickjkomen ende verschijnen voor 11 aen-
ficht?Voanncerfultgly komen,om mytevertojfen van dit fier-
velijck^hchaem
, opdat uitlevendeu machbelijden, « nmb
loven ende verheffen in de eeuVoen dereeuVoen, Amen.
Bractijcke voor de glicdenckenifTe
der Doodt.
Glija fuïr befe fake meer m 't langïje ghefjanbeït ftet?
in't betbc ÜSoecfc baer gefajoken toojbt banbe be*
wpbinghc totbctboobt: itk enfalhicc macr cenigbe
Pellm.
«©'cetflc ï&att allebagljc offcranbeinbe jfóifTemet <©fferanbs
om Piieftcr boo? bc ober-Iebeït/ enbc als gtjcftelt in iftt taoojöco&a;-
tttibben bet booben (taant be kereken jijn bql graben)leöou
Scnft batgh» ko?t» fult moeten ftecbcn/enbc ober-leg^t
öftgtipKutotberboobt betepttjift.
3Üe ttoeebe. ^>nt uaijfen-man fcght: '^isbetertt Eöcli.7-
Oacn tot een (jups ber b?oefhcpbt/ban tot een ftttps bet
**ï*fti fchan: baeü om in bten gtjp ober ecnighen bjicnbt
*°u\Beb?acg?)t/fchirktb biea te meertot bc boobt:3n
**«« u iemanbtbp gheballe tegïjcn komt in ben rotttoe
Sbekleebt / en wcpfl niet bat hrt felbe bp gbebal ghe*
ftbiebt/maerbathp uals eenen bctmaenberghefanben
*s. Hllfao bcrftaelt ^oanncs ^amafceima ban eenen In hift.de
^obt-buitfrighcrtïSanirtfk/biebeHeligieufcnbaerom Barlaam 3c
Stoot arhtebe enbc eerbe.
                                       Iofaphat.
^fbetbe. ® en öephgljettSoamics ben Ifielmocffe* S.Ioanacs
itiec?jaa; c^nefcer -©obbeïnckcboojficnidjepbt /toilbe ek'cmofy-
fcageljjeks ban fijnen knecöt bermaenttoojbenban fijn narius.
Btaf enbebarhetfelbeboozbebctenbthrictbt/enbebat
un alirm^HiensboImaect foubetoo^ben/ op bat brfen
*?tn%!j?n «ian al bus booi be gtjebenckeitiffc ber boot
To'bebrrf h^r«en be begljec-ren ban een beter leben.
J^'U feabt oodt ban pbtlinpus ïlaninck ban Jlfiace* Phitippus
V^Uen/bat öp in fpnenDoozfpoebtfp-felbcii eenen bet* Maccdo.
14 %                  jnaenbet
-ocr page 570-
5j| DenlI.Boeck. HetXXIX.Cap.
jnacnbet beeft gcfielt /bic hem alle bagbe 's mo?gïJ«**
foube feggbcn/bat bP eenen mcnfcb toas/ om bat ÖP f9'
nen boogben moet foube boen fmckèn/ entic öagclffc "3
»betleggben b' onfïanbtbafïicbcpöt bcr fo?mpnen en»*
anbereetlcnbenbanbctlcben bes menfcljrn / enöc bie
rot bem nemen. <©clj boe trefebaemtfal oefen beCb?1'
(tenen maken in ben bacljoes oojöedss «Sljofult mo*
gben naet - bolgbcn Ijet ctcmpcl ban ben ïicpligljc'1
3,oannes cnbe befen ïitontitck / inbten gijp bet boniutf6
banbe boobt oft fjbelbcpbt bet lacuclt bes bacgbs te bo*
ren fult gbefebjeben bebben / enbe eet gijp Kapen garf/
aenu bebbe gijcplacbt / ombatljctfelbe bes anbeW*
fcaegbs als gijp biacket too|bt ceeft booj ubje o00b£It
feome/enfee ti ijertc bcto egbe.
©enfrp ;i$s zst e biecbe, pepfl alle öagftr/ als gij» Qa»en gaet/ "f*
iKriK 8ÖP göeeeebt 3»t omtefterben: bjant Ijct bebbe bei:'
f maent ons met «ebt ban ben grabe/gbeujcknteitfeö^
tiat ben flaep is een beeïbt ban bc boobt. JSaet ban foa
(Jagen/als oft ghp bien naebt foubt gbeb:acbtbio?bc't
\ tooo? tjetoojbeel / e\iüe bettoeckt ten minfïcn leettocfc*
metecne uebjbemffe bes gheloofs / Uope/licfbe euf>e
öanck-fcggbinglje inbien gijp eenen ficligicuö 01
toemieutotutoebelofte/ cnbeljaeutenöecufial-foo &
teeöe.
Sftiefr
-ocr page 571-
Van de beraetxkingtic der doodt. 539
Scbiet-Ghebedekcns.
jNdienvyy met Chrïftus gheftorven zijtn , fpo ghelooven Rom.f,
vvy,datvvyoockmethem Tullen leven.
De daghen van denmenfeh zijn kort, hetghetal van fijne I0bi4.
niaeiu'en is by u. Ghy hebt fijnepalen gheftelt, dieniet
voor-byghegaen en Tullen konnen worden.
0 doot hóe bittei: is uyve gedenckeniffe voor eenenmenfch Eccli.41»
oie vrede heeft in fijn goedt?
vYy ftcrvenallcgader, ende vvy'verdvvijnen ghelijckvva- $..Reg.i4.
teténin der aerden,die niet weder en komen.
* vic is den menfeh , die lal leven ende die de doodt nieten pfalm.88.
fal fien,hy lal fijneïieleverloflen van de handt der hellen!
, 'jcbereedt, want opvvat ure ghy niet en meynt fal den Luc.ii.
Sor.e des menfehen komen'
^f- helen der rechtyeerdighen zijn in de handt Godts, ende Sap.j.
"ft torment des doodts en fal hun niet raken.
AEN-
ij' [;i KC&- <A Ji-
-ocr page 572-
14®
AEN-MERCKINGHE
OP HET XVI. BEELDT.
|©at fuït gïmtocnftftm in ftftoo?ticcï gfyt***0
tt ijtbbmi
öe öeugljïit $. oft öefonïie #*
OSchroomelijck aen- fien van 't oordee
des Heeren; Siet menfch vvat ghy txaI%
(budtvvenfchenghedaen te hebben , £
datnu, ende bemindt [ A]de deughdt, die L
dan alleen fal helpen,als de vcrholéthedc0
[B]uvver herten fullenveropen-baertvvof'
den.vvelis vvaer dat [c]den Enghel de c'
de vvereken fal verhalen,maer
[D]denduy
vel fal u oock voor Godt ende alle de We'
reldt van fonden befchuldighen. Och ho
feerfaldan [e] denboofen vvenfehen g»e'
yoeght te worde met de goede! o droeve[FJ
fcheydinghc ! odeerlijckaen-
vvordt de vvereldt) die de menfehen nu i°
groot-achten) met den viere verbrandt; L^J
daer fchudden deKoninghen ende Prince11'
hier falghegheven worden eeri onvveder'
roepelijck vonniffe der[i]ftrafErighe,oft[Kt
glorien. Ghedenckt dan, o menfch uv^
üyterften,ende ghy en fult in der eeuvvic"'
fseydtniet fondighen,
H^
-ocr page 573-
it^
-ocr page 574-
5i*
HeT XXX. Capitth.
*& den vierden middel om de Meditatie en de hare
begheerten te vermeerderen oft van het
uyterfte Oordeel.
*°»-ifdïmght Jerplaetfe, gl)d£Jtft itl't bttlbU
t"»**..at* fngen.
4 «i. poiat. j&emewttt ten eetfïen / Dattet eenen ^a,^^
to*«atybaneoötg|}ejMt is/Dien ntemattotenistt^t^u
ötcii ' op öm öwltK*n ÖP De toerelbt in tecJ)t-öeet> bujtw».
t)u'» ^"al °o?öeeleu/in eenen man/in Den racletten Macth. t+,
nfJ Storneert fjeeft: eews-Decljs om Dat ijet bon* Aaor.i7.
fttih it,efr& BUeoöeften in't befonöec oo?Dcei/
Ijj'jj^'pt-gijtfpjoken rooiDen/ enöe öat een-ieglje-
tïap> >?uiïe ontfangljen ejigyen loon Deg litljaemief/
hth i ÖP Öeeft göeöaeu/oft goeöt/oft quaeöt/en* *•€<*; **
fij.rf1 Uetfelüe / afs$ een infïniment mfgijelgcfes
fij,, °°?öeclt fouöe ü»o?öen: ééns-Deels oöck om öat
oen J?c3töeerüigi)e enöe Jjevuglje oo?öecien fou*
Wö\ r9tftm / 'Jöf toeliju nu toe-itaet Dat öcquaöe
jrQpr'Pöeöicfj $w enöe ggep?efen tuojöcn / enöe öe
f0tra/ «eröniclu enöe öcracijt: 't melen ©abiö ter*
hal•• aööe te ö^ntaen/maer niet en Ijaööe Ronneti
Ï5a&hö?m l tot Dat Iw De tiptet|ïe ban alle bejiDe»
ee«Emei-ct.Cenlaet|ïen/ümöataen€Ii?i|tus
fcj,!,.esfouöe meöec-gljegireöen rooiben 600? öe
Wtp I r öie ÖP bPlerufalem op Den beul) öan «©U*
oo>n: r f* OOeleöen. töantïjieromljeeft fjpöet
batpp öan allcn aen fönen Jjone gljegDeben / op
tgcT'f***-tegljeiijclt Den ^one fouöe öemcen / gye*
tE ".-spannes? fegQt:<©aerom moet men onfett #ee- ioan^j.
bei? /lUtft bieöen öan Dteu öacïj/ enöe «6oöt bant-
techf °m öat !JP öe öoïcKen oo?öeelen fal in De gfje*
öte h, c,JePï't.' SSeineccut tm tmeeöen/DeteetKenen/
Itjrfr ^F fulten booj-gaen / ijoe öat Den ï^eere/ gïje«
öer™. a9f fPJeetttt ƒ fat on-öooj fitens Komen/ en«
öe»i ö*f°*tfan in Donöere enöe bebinnije Der aec- ifai* i#,
cfir. löc in mie luPöe }ïe*nme De0 |lo?m - miuöts
UiP?« njcöet/enöc Dei- Ulammen De0 öetflsnöenöen
^••©ooj Dem'.fegijt %oü)w tm öerfïwöföe Dier/10«-
enöe
-ocr page 575-
>4* Dëh II. Èoeck. Het XXX.Cap.
ê?outoc!!> enDe naer Ijem cene oerb?anöenöe ölamme i fö«nJ
fjeptöejj oo?* enöe mane 5ön üeröiui|tert/enDe De jterren ijeübct*
te*1** fiaer Itcfjt in-getrocften/ja De (terreh fiillen tipt öe»
ïjemel öallen / enDe Defonne («l beröupflert mojoei
Apo.ö. enöe fal tooiöen gljelgcK eenen ïjapmt facit /enöe op
XophoH.r. ma«e gïjelöïit bloeöt. <®t\y met «Tat goeöen uw
roept »>cpljomajï: ©e (icmme Part oen Datf; o»
peeren 10 bmer/ oen jtercUcnfal Daer benouttt>oJ'
Den/ oen öacQ oer crcamfcljappett/ öien Datfj i£ oeI!
öaclj Der trtbnlatiènr enöe benoutïjept/öen oacïj 0^
fceroetuettiffett enöe eilenöen/öen Dacij Der Dupl^*'
tuffen enöe Der DontUerSjepDt / oen Dadj oess neüei?.
möe on-meoerjs/ Den öacij Des trompetss enöe 0C
ftlanelï0:2feewfiet De merelt gljeliUfc J>öDoma bi*x%
DenDe/een Pier öertooepenöe D' aerDe/De5ec/iïeDe,;i
».?cai). tozreng/enDe De IjoobeeröijcDer roereltsDc clem^
fuïlen Doai De Ijitte ontbonöen wo^Dè" / ettDe De &\,
De enöe toereken Die oaer urne 5ön / {lillen Derb?a|\'
ben.Slaet urne oogljen ront-om/ftet Ijoe Dat l)tt o*
öerfUnDenöe ulamme al bebangijt/enDe Daer t\\w
niet öan wtplfjepöt enöe öertooettingljejenfal 1»»)
toerelt euDe ijare gïjeDaente no tö Kennen beijag w-
®ettompet» Het z.pomt.©emertlitDienDonDerDan Detroitf'
te ttfs«n* petteDes<Bngt)eist^taefopgöpDooDeienöeD0r
«*•**£•£**? DatDeöerDoemöefielemet eenen tirootenfti)?oo!»
m g^ooooe t,eDlt,onsjjEtt fcjojot am öoenljair licljaetmma^
6c ïjepltgijefteleöoet öct felfjïe aen met feer gcoo;*-
tilöDfcDap / enöe let ooeft op De f famett-fpjelunö!':
ftanbepDe/enDetteemtöooioagen'tgDeöoelen^1'
tene goeDe enDe quaDe confeticje. jbttt Daer na W"
groote menicöte öan Dolclte Datter Komen ttp<D,
jteDenenDe fpelowfccn / Die at gaen na Ijet Dal pa1'
jofapljat: enDe naer Dat gijp Defe aen-DacljtclU"*
gent aeu-gefien/foo onDerfcfjept/in Dien gijp ftotw
fcenlttontnc öan eene tlabe/ Den röcKen öan Den &
men/Den toöfen öan een Kinöt. i©aer fal Dan tor
fen De gunfte Der menfcOen / DénrgtHDom / De gi°
rie/De tuijöfjepDt Defer roerelöt i< öaerom berfoep
Doclj/al Dat fooDantclj is/eft Dat 'n banDe öolma^j'
^«De^tratg^e ïjepDt meDerDout. *|ier nae aen-flet öoe De fcPP;:,
b«TnBc socse «jjeffljepöenüJOjDenöanöe botton / De gocDeöa1;
-ocr page 576-
Vafi ïiet uyterfte Oordeel,           faj
I f>efe roepettöe enbe bupleube/ feggen tot De 6ergem ajoc.«'
i&alt op onsf . <©t!j mat eene öjoebc; beerlgcfte/ be*
ulagljeltjcKe ftbepöingije! <©eb mat en fal bert
tnenfci) ntethienftbengljebaente Debüen/omöat
8» op öienbaclj fouöe bp be goebe gfiejtelt roo?benf
tnaec fyitv en öelpen noeïj tranen / nocfi biböen/
ttocij ijuplen. sus öan fat tot ben oobt-maebtgben
SÖefeut ttjojöem&ümt op-umertsuot ben tijeften/
matjpttgïjen enbe ïjoobeerbigben t "©beeft Utftn
Plaecfe. <©tlj met raatfebae ntte fal bp neberttsaetts l.uc. 14:
5aen '3Ü0 ban fuüê be mbtueerbige |ïaen in groo* Sap.j.
te liantbafïubepbt tetsben öe&epfergf / Sitomngljen
enöe j&nncen Der aerbim / Die ijun bebben benont/
*nöe mëeb-gbenomen Ijunnen arbepöt / bte fullen:
fcijnbben enbe beben/feggettöe Up ijunfelben/enbe
fucbtcnöe ban benoutbeöen De# gbeefte: v©efe3ö»
fj» bte top fornmü len in fpot bebben g ijeijabt / mist
tn geltjcfteniffebeu lajïecmgen.uap onberftanDige
acijteöen ijan arm/ oot-moeDicfi/enDebenout/baec
«bè" te toefen rafernije / enbe ijun epnbe fonber eeret
net boe fp gljere&ent 5tjn onber be «moeren «&ob#/ ©ctónebaft
5'töe bun beel 10 onber Dei|epügben. i|ier-en-tuf= tótoijttt wt
f%n fal ben f?eere Komen met groote macljt enDe £ct *>?**•
«ftajeïtept / ft» fal «omen in fijne bepiigbe Dupfen*hUQ' *'*
«en /met finie aiöer-bepttcblte jSfêoeDer/ enöefp fut-
Jen De «etöe toe-lacröen / enbe be mtabe bermoipe".;
*£er jloltöt fal berfcimnm bet teetben ban ism &o*
*e öes menfeben / tlaeröer bltntfeenbe ban be fon»
Ke; enbe be lünöeren 45oDt!3 fullen bunne öoofbe»
ePbeffen / enbe be naer-bolgfters ban fjet rrups
*'»beber|rerbingbc fullen bun oerblgben / isit nn
bun öleefclj bebben gfjecruplt met Ijunne begbeer-Gaï*"
JScltfjeben / enöe fp fnllen bun berbeugijen ihu et'
«e on gbeloobclijrbe blpfcbap/fienöe bat fp in fö»
*Je banben enbe wonöen gijeffb?eöen 3fjn: fijne bö*
*btöen fullenbefeftaemtusoïbenenbebrrDmbnen.^_i_l.
«Satfult gbp ban berlticfengebaen te bebbf' ©aer f??SfJi?
baec fnllen be boeeften tut canfeientte open-glje^ïSr
«aen iooiben / etibe be raöen öer feiten fullen oer^=
openbaert mo?ben/ öan fullen tt boo?fcöön «omen
8Ue guaöe mepningben fter berboigijen / gbe*
«pti(ilje|ibty meutissöif öcpöt / öiöevfcöe booi-ne«
mms
-ocr page 577-
544 DcnlLBoeck. HetXXX.Caf>.
mens üan een-iegeltjcU / tot eene feer grootefcM1^
ise enbe bcfcuaemthepbt üan be boofe. &üt of t qW
foubt toillen bat alle be üetyolentheben uwtv i)ec'
ten üüoé een iegïjeiöïU öpen-baec toatcn; ftet wa*
Mattb.1*. göpnuutbtfenboecl* fcijjöft/beugljbenoftfonöen/
toant niet en iflec üetuüigsjen/bat ban niet en wol*
nljetoeten. €ctj.ionbt fullen ijietnae üelgyettü?eE
felijcfte befcSjnlbingljen <£lj?ifM0 fal bun üeritji}«"
be toel-baben/ be l>pitgljen Ijttn üermaningen w
öe exempelen/ be bupbeta Ijun in-geüen enbe bo?9
Ijeben/allebe creaturen ijun mi0-öiupc. <©eu W*
<„ w«v, » wfal Jerufalem onöes-foecften ut lampen : tt»aei
sopiron.1. atjjtelöck üm öat{J öc0 j^Eêrm is gtoot/feer vm\.
lijc.l©iefalbienü«toacljten ^fönentoojneieb?»^
tombel möe fmaer om bjagemftjne lippen 5Ön ,ü vir
bult met üeriïooungöe / enbe fftne tongöegijcw11!
ten üerflinbenbe uier/ fijnen gljeelt i0 gijeujrti #"
Ifaiz ;e,
ober üloebenbe beetttemn be üolrtten te bebecü?'*'
©en fonbaer fal lïaen / enbe fjp fal üan binnenM**
fgne confciencic Ijem befcljulbigeube/ enbe be b»^
beien ban alle Ramen üerepbt tot ben rooüe '• WyL-
fal Ijp fjenen üliebmf be yelle fal onber gapen / «£,
üenfalïjp ben fjemel gljefloten enbe btn K^ö1
gijejioojt ften: toaer fal DP gaen?
                 rttfe/
«».► «,w*, Het j-pou«-3Bemerrtyoebatal0beboofeööetp^»
SiST öm fitllen mi foo bat fp niet en ftoithen loocne^
boruiit
fc« enbe begoebe (Uilen gljep?efen 5ijn/alss-ban FJ-!L#
toeber-roepeltjrtt üonniflc gijegljtüen falwfl*,£V
ümbt eeuftwcljept/te toeten/ban be ijootD jïe fa^
litljepbt/enbe üan be eeutomye ptjnen.Cen efc',U
fal ben alber-gocöerttereniïên Jefu0 fep8«n:^{le*
Cte toeten üan yet crupö enbe tctuulatie) gf)«0*'L*
öijbe mijns tëabers / enbe bcftt Ijet rücUc bal t* *» ^
cepbti0banl)et&egljinfel bes toerelbtg: bm',.rt
ban enbe eoclt alle be «angyets fullen üerbaeï* ?j»
üan be miltljept enbe onepnbelg«Re liefbe ®f u^a
Cer contrarie fullen be boofe fjoo?em<5aet ösïtLint)
(te toeten üan allen goet / titoen ©aber tnbt ^e{M
-ocr page 578-
Van het uyceifte Oordeel'.               54 j
*öetct< gïje|Wt toojbrnf enbe D'et|te futfen gaett in l)d
*fumicfj leben / enöe D'anDere m ijct eeimneö Iïieb:
*©el aen/boegtjt u mi bp De gocbe/enDe beproeft ïjoe
Bwiotenbtööfcijapfpban De DeugljDt enDe ban De
*emmgetuile gl)enieten.<<&aetnu bpDequabe/enoe ^et^ewaji
Jbet-legljtb' ortbetb?agT)eUjcRe bittsrüepDtDieljun am-f*pute«
j*p b?eng1jt foo Dit bortnt3 al# ijuniie epgljene tön» *»«*«*»«>
'Rentte /om batfp in Der ectinncï)eptban'©tfDt/ban
*eb tjemel/enbe ijepligïje bjienDen gcfcïjepDen too?*
}je<i /enöe met wat eenoogefp Den l)emcl enDe bnen*
?e»t am-fïen^ Doojöt ööcft I)«t feec öjoef af fcljepDt/
S,lt fp nemen ban ijuitnè beltföe b?ienben:enbe tev
«font fat De aetDe open gaenDe/bebecKen Defe onfalt*.
P« menfcfjen gtjemengïjelt met De Dupbelen/onDei?
Jre taelcfce 5Ön beeHüöningljen / matljtiglje # jela*
*|h / <6bele / eetgïnetiglje / onUupfjclje menfcljen.
rptaet enDe maerDeert met eene t ccijtbeetDige fcija*
i; «e merelDt enDe IjarebegljeettöclujeDcn/enDcfiet
il06 8Up nu foo groote pertjcftelen fult ontgatri."
J*°mt ban baet toeDec-om bp u uptbet&ojene/enbe
Pjfet met Der Ijer ten met De feibe na Den bèmel /enDe
xlE«t ijun gïjeiucft. %tn laetjten / gaet bp Den %eete
fme ijet alDet-faeclumoeDic!)|*e Ham / 3ünbe nrt
i'WtUmoebicl) enDe löDtfaem / enDe üiöt Jjem Dat
ypmetenbecmojpebanfön aenfieljt. |cH DtöDe
Sim ï"en 3éfu i en komt niet in 't oo?Deel metu*
r?n Unecïjt / tnaeeDoet met mp na utne groote
»p^mÖ«;titl)epöt, mant alle lebenDe en fat minne
^snen-mooiDicIjepDt niet gijeretl)tbeetöigljt tooi»
»,.,;• *©at fult gfjpDoencfegljt urnen jajopijeei) in pfai
b«Il?at-y ^befoeeftingïje enDe allenbe /ban bette ifala:i<». '
XS2»*« i cot intens Ijulpe fult glm btucljten*
«w}J?ïtulöaeï en is Sljeene tjnipe Dan in u / gijp
^^omnüntfangljet/ m$m toc-blucljt / mgnen p&i».»?*
*aii»; '1^ ral m u Ö°Peu * ^Öl1 fult WP betlofien
t»nmsJlE!cHcn öeiï jagfjetjj / enDe ban Datfcyetp
nSt:fa« ban mp.^eeteitn en mille banu niet
6ènffi*m ^jDen/tcft m toiUeufontepne Des ïe».
eetnK0!16^ m" öettaten / noen nu noclj in bet
fttfS SS?» ^®ant *»* ffll wp f cöepDen ban urne iu>Ri.t>
«HRtijenöt 1 oftpetgctïel/ oft'tfmeecDt i ItK ben
Jft-nt1 ftetfe6te«/
-ocr page 579-
54*         Den II.Bocct. Het XXX. Cap,
fcerfeïcert/öatnocrj leüen/nocïj «engelcn/nücö ()e*^
fefjappöen ttocy Riacijten/nocJ) tcsijen-itjoüjtitöfje/
noc!) toe-ltometi&e btngfjen/notfj jkrriifjepDt/nocIl
ÖoücfjEuöt/nMtij öiepte/nocl) gijeen anüere ctcantt*
mpfaUiOHnmfcIjepöen Pan moe lief öe.
iGHEBÉDT.
Job 14, XT* \7tefalmy moghengheven, datghjHeere, mp» &*
hellen foudt befchermen, ende verbergben tot dtf
uWentaornevoor-by gaet ? Wantgby al-der-faechtmtedichp
Ofex 13. Lam> fa1 komenghelijckjltn LeeuW, uythetghejlachtevt*
luda
, ghelijck^eenen beyr na dat hare jonghen gkenomen *#*>
ghy fult teghen k°wende goddeloofe, die nu uVee vermant»-
«Opemageba ghen ende in-fptaken tot der deught verfmaden, ende als dit*
tóte tetfjslm daibfal verfchijnenjanfuBen verlicht Wordende verborg^*
beden der duyftermftn, ende de raden der herten futten opW
bmzijn.vVatdeonkuyfche, eer-gbierigbe, goedt-ghierigh*
mmfchen ghehandelt hebben, Wat af-godt fj ghediem hebben,
Mawh »4= fdvoorde Wereldt openbaer z.ifn,ende dan fal daer eene groot1
tribulatie z,ijn,foo-danigbe alpr niet en beeftgheWeesl van 't
beghinfelder Wereldt, noch z,tjnenfal:maera!leeitlijcken voOÏ
kun
, die de deughdt niet op - rechtelijck\gheoefftnt en hebbeth
ende die uWegheboden niet en hebben onder-houdm. 'T
«*"
fwaer eenWeynich tijdts veroodtmoedight te Worden, de laetfte
plaetfe te houden ,hongher ende dorsl te hebben rteUjden, vtf~
achtte Voorden, maerals-danfald oodtmoedicheydt glorie*
xjjti,mdefaleen betrouten gheven voor uWe Majefteyt. 'T*
nu moeyelyckje breken de beroeringhe der herten N. c~nS
anders Willetevolghen; ?naer als-dan fal den ghehoorfattn*
tndeverfiorvenvanulofbebbenvoordegheheeleWereldt.D**
fal de verduldicheydt met het heylich Cruys blmcken
, de*
'tegben-fprekerfal met den boofenhuylen . Danfullen de bc
naude hunne hoofdehep-beffen, Want hunne verlofingheft*
naken, Dan fal den heoveerdiyfienjlave vandefeWereldt gbe*
bondenWordenmet eeuWighe banden, ende omringbeltW
pülra-fS- den met fchroomelijcke vlammen. Want een vier fal in uW
tegbm'Wwdicbsjdt 9ntjlekfn.ende emgheWMmh on-web*
-ocr page 580-
Vanlietuyrerfte Oordeel                 547
in HWtnom-gam\; maer in uWe rechte handt fal verkoeling
ghe Wefen,evdeeenkroonevoordegbenedieubeminnen, tnde
Ateu foecken uyt gbeheel hun berte. Och Iwe feerfal dan den Xux
jjjjjjfm
boofen Wenfchen ghetelt te borden onder de goede! maar te öcn ;«wfcten
hrgheefs:Want dienu dotifistotde.vermaningbenderdeught, uatöe
fal met de foxden gedreven Woorden in 't eeüwich vier: ende
~Waer den boom eens ghevdllcri fal zijn, daar fal dien blijven, %cci.ru
't <y aen den Zuyden,'tzyaen't Noorden. Wie fal konnen
Malacli^.
ptyfen den dach uWer toe-komjicr Wie fal dien konnen ver-
tellen? hóe droef is de fchejdinghe vanu o Heere, ende uWe
uyt-verkorenein der eeuWicbeydt ? ende dat, om dat den beo-
fin niet eenen ocghen-bhck^, een Weynich tijdts in dit leven
*nlntft Willen arbeyden. VVy zijn vermoeyt (feggbmfy) op
den Wech der boosbeydt ende bedervemjfen, ende v\y hebben
[Ware Weghen gbeWandelt; maer den Wech des Heereii en ^
hebben WjnietgheWeten: Wat heeft ons gheholpen hooverdije
tftWat heeft ons ghegheren de beroemeïijckheydt der rijet^
demmen ? alle. defe dinghen zijn vocï-byghegaengbclijc\jlni
fibaduWe,endevvy en hebbengheenteecken van deughdttyn-
■ .
nentoonen, endevvyzijn verteert in anfe quaedthqdt. Defe A?oc?'
[uilen de doodt foecken ,endefj enfullen die niet vinden, ende ff
«g,^,^ ^
fitïïènbegheeren tejïerven,ende de doodt fal hun vluctitcn.Maer ugi- tcito^f,
«<? vergheldwgbe der goeden fal ghenueMijck^ttidc foet zijn,
ten de vvclcke hebbende vrat ttjdts benaut gbevveefi.gbcgheven
fal Worden d' eeuvvighe glorie, bereydt van het beghïnfelder
ïvereldt. Banfuüenfy u Hecrc Iefus finghen eenen nieuweni Exod.ij,
fanckj, vvanfgby zijtglormtfehjcken in bun groet gbmiaecht,
Wantghjhebt hetpeerdtende den opfttter, ende die hun ver-
"ruc..ten,ghevvoïpeninde zee der aümden, inde eeuvvighe
Apocsi.
Vlammen': maer al-der-meejï, om dat voprt-aen gbeen ghe-
ioep, noch droefh'eydt meer en fal zjjn,noch op dat hun de [on-
nf niet en fal vallen, noch eenighe hitte
, ende voerdt-aen fal
dengheejlfeggbcn , dat fyfeuden ruften van hunne vnnf>ent
tndefyjouden verheughen inuweteghen^vvordicheydt. Ver-
kent my al-der-goedertierenjlcnlefu, door het binnenste uwer
'ntfertiihighcn
/' tnde doet'de liefde, met vvekk,eg}yyo;uhebt
vemitijtf,
-ocr page 581-
5         DenlI.Boeck. HetXXX.Cap.
lmint,mtttl-foo te leven ende dedeughdtteoeffentitffddtilk,
« 'meer eeuVvicbeydt mach ghenieten, ende u bekennen ttm
beminnen met gheheelder herten ende ghebeel mijne fielt-
Amen.
Pradijckc om te oeffenen de ghedcnckeniflè
van het Oordeel.
3n ten tartj TY «Hcrfle/te btmcrknt hoe bat 't gene bat top hier fic**
&,$ ooptüü blinckc/enbenubanbe toereltfoo beelgeachttoo?*'
fuiicaiubm* als-bangheacht faltoojöen/als btn lljcete ten oo?bcf"
HetottteJa"1 falltomeni toant baec fal jjjn be onechtetoaghc e»0*
9t6ttoo2üttuti2ibanaIlEi)inShm-                                             ,,*«
33e ttoeebc / alle befe btnghcn bit top nu fïen/bc vw
aenfchoutoen/als berganrkehjckenbe bic met bat &Jf*
felijek bier betniclt fullen toojben/enbe bettocefcert b«f jj*
tojflsbe bctachtinghe bertoetelbt/ enbeneerftu'hsPD
boen tot b' eeutoighe faken.
                                   ,
<©c betbe/bickrtoijls fijn hertc onber-foecfccrt/eab* ***
bus tot fp felben fujefecn: £>tet alle bat ick nu »epfc °'
boe / fal oncn-baer toojbeii booj bc ghchecle torrelöt». ..
«ue menfdje ^ ü^e, tc pepfen/bat alle menfehen als ban n»a>c'
Ï5SJÏ kaïiber? gelijck fullen 3tjn/enbe batter niet ftoaetö«ƒ■*
latft 30"* fal 3fi»/öan onghehjeft ghcbaen te hebben aen «5"öf x ,
Uefbenban eentgen menfehe/bie >©obt om fijne Ij0°'^e
aleer-meefl mifhaeght/ gefijth nochtans be toerelbtffF
tnenfehenbagheljjcksbocn.
                                   t
©e btjfbe/in alle bcrfïetbinghc ncpfen/toat bat «ft
ts/befchaemttetoo|benboo? bc ghcheele toecelbt / °'
Wc binden bo°?eeMm biecht-baber alleen*
                             -■
bennaiicmtis 35c fcfïe / fomtonlen als men bc hcplighc b?ee|c *>*
tot im oo?» peeren toiltbertoccken/te fien/hoe bat alle binge»0^
betl*
          ban het oo?beclbermanc:toant foo beel fieligictifcn a_
top ftcn/foo beelrechters fien topsfoo bcelcreaturen/l ^
beel befchulbigers fien top/ in bien top bic ntifbjup** tf
b'aerbe is ben ke«fcet / bacr be mifbabighe in Sftc"^,aJj
fnllen toojbenrbelocht in ben fch?oomclijcken fïocl D*,
ben ttechterjals top een ghebjnpfih hoojen/lartan0?*-
metchen bet gekraeckbar h*mclcn}foo bicktoijls aW *%
fanck hoojen/be befclaghinge bét bcrbocmbe:irt BiE!j^
iet tiecken / taet ons pepfen ben bjanbt ban be ghep'f
tocteibt. 3Cenlaetflcn/laet ons fien/ jjoeöanitb &e*
fhenjönfttUcn/btefticïnujÖn.
                           <&%
-ocr page 582-
^VMtiet uyrenicroüraeei           ~S4?
^efebenfle/tepepfenrttaliebeEkteftnge/teattop als iöatfahgöp
ban fouben hullen gtjebaenhebben. $u too?öcn onfefrenfctjen i»
ooghen als met ecne betoobetinghe gbebonben/enbe het j*6" i01^0*
bontttflreenbeöere&ejteto^bcnberblinbtjmacrals-öan^'z^f
fulïEH De ontoftfe hunne uptfinnichepöt ficn/enöe fullen
fe3gbcn: t&p achteben hun leben te toefen eene uptfin* .
nkjjepbt enbe bun epnöe fonbec eere/ fiej hoe fp nu ghe* ^'s°
£ehent3Önonbetbcïtinbercn <®obts/ cnbehunbeelis
onbeïbe^eplighett.
ScbietrGbebedekens.
0?-
fteeckt met uwc yreefe mijn vleefch,vrantiekhebiae Pfalm.118.
van uwe oordeelen ghevreeft.
*«komt met uwen knecht niet in't oordeel, want alle Ie- Pfalm. 141.
vendeen {al in uwe teghen-woordichevdt niet gherecht-
veerdight worden,
^ien dach is den dach dergramfchap , den dach der tribrila- Sophon.j.
tien ende duyfterniflc, den dach des nevels ende ïtórmen
van windeden dach van trompetten ende. gheklanck.
*^en dach des Heeren is gtoot ende vrceflelijck, ende wie iocl>r
fei dien verwachten?
Mm 5          AEN.
-ocr page 583-
A E N - M;Ê RGKINGHE
.OP HET XVIL BEELDT.
$n öten qfyp ttatjfrtun öe üerïue fïiigö*0^
öttigïjtJt/büfiet oft alju in alle eetmutfjcp/ot niet
en (UU ümtfcljcu Dat gijp öie üecUojett O'10* *
VOoralbemerckt[A]d'peLiwicheyt,cR
hoe dat de Heyligé in den hemel,ende
de verdoedeindehelle wenfchëdede"gnC
» ^ ^. betersheoeffenttehebben. Ohoe-lanckJ?
ö'eeutoitijept d'eeuwicheyt,by der wekker jate, het ge1-''1
[b] vande fandekens,noch de [c] druppel
derzce vergeleken en konnen worden:daec
den[D]boo eens fal gevalle zijn, «t zy na hec
Zuy den,'t zy na het Noorden, daer &1 ^cn
altoos blijven, noch daer en fal voordt-aen
gheenen [E]tijdt,oft[F]occafie,oft [GJdoo?
rpeer welen,da d' eeu wigedïet hoe dat ooc
maer eene[H]fpnde den menfchein de hel1
Koeöicefou» fluyt. Och hoe dier foude den verdoemde
ÏSmt % oock[i]eenurken willen koopen,in dien W
ttrcaiiKtoü* penitentiekodedoen! maer't is te vergeef',
ende hy wordt van[K]den duyvel beipu"
Siet da wat,ende in vvelcke[L] eeuvvichey
ghynufchrijft,wantdateensgepeyft,ghe'
fèyt ende gedaê is,is eeuyvich,ende en ka
niet onghedaen zijn.Och, och, oft " &t te
herten ghinck.
H«*
-ocr page 584-
-ocr page 585-
Het XXXI. Capiitei.
Van den vijfden middel om de meditatien te yejw
meerderen, oft van de Ecuwicheydt.                       ■■•*
Voor.Rellinghe derphetft, gl)elt}tö \\Vt btfltiU
fktbidt, als üo?cn,
H Et i.point.<5ïjerötftftiïeöe noteren öloepeninöe f&fli^t e&
5ee/roo fïrecKen ïjaet alle faRé na ö'eeunricljept/ ^i"*clj?
möe fommtgije bcösrbclntRe öingyen berttmeuten fXJ
put eeumig'je 0!tbeöerbelöctiï}epö~t/maer fommtge
JJjlien iaeöer-oin fteerentot ïj aren niet/en öacr innt
WJiben^enfcfjout öa als uut een fcïjau-plaetfè allt
'veatttren / enöe ober-legisjtop lm tmtm ttiöt alle
"-ntgijEnboo^pfullégaenueliicR rcnefcjyaüiiitiei
joo ueet bïocmen/ö2ucJjten/ö"tcrÊenöc toercRen/ al*
Wüt öie öoo?-aen nopt meer in öer eeuitngijepöt
{•" rullen 50nj?nöe flaet mm oogyè" op ufelbeu/öer*
ie«ert5imöeöatn lebcnguelücRöeanöereömgïjett
«°.0?-ijp gaenfal/enöeöat't félbenopt öan tn't oo?=
«eci bennet» en fal roo?öe".2fil- foo serres öan eenen mtcs w*
«eccijouer-fienöe fijnenfcer grooten legfjer / enöe oteftmeuo
P^-leggijenöe Jjce Roeten toot gljeftcel öen felbcn «wf***»
wiöe lcösn/f)eeft begon)! te uieeni: tnaet top obec-
L~n Debbettöe öe Söelbepöt öer öingen/öie ons ban
tL^"SÖöt af trecRen / laet ons onfe oogljen Reereit
*otöe öeugljöt enöe ö' eeuttugue üingïjen.
«et i.point. 2&emetcRt öattêr is tineeöerijaöe eeu-
*f "yepöt/eeneigelucfttglje enöe eene ongelucRtglje/
htn,öat iJet nootfaRelijcR its een ban tmeen te beer*
tt»M m ö,1t Ö" nu in "toe matöt is öeöettgl» te bof*
«W/enöe öefaltcfjjle eeultncljepöt te frerUrögen^oft
waesiöefunöe te boigfjett/möc gFjetno?pen te two?*
««n tti öe eeumtgïje elïeuöen. «©ber-legfjt bier mat E?JLT
JJ< eetihjïcijept ig/tt toeten/eenen onepnöelijrUcu/mm9t ^*
p'l0e.8ri)pelncftcnienöereerlangentöatJnDefelöe
ii'Snntet aüeeneljjcR beet meer jaren/ öanöaec
■f5".;lwrenöes Tjemels/fanöen öer5ee/enöeö?uppc*
Jr.waters / enöe ootU bloemen enöe blaöercn öer
t^n^n/ tnaer ootfc ijSöertöupfent mtlioenf meer
ha» i ,lt tc ^amen. «enöe al tnaer 't öat temanbt
*»w yet üegöMtfei af tot ont epnöe öes ioere^ts toe
iJ®m4            ;6ee>
-ocr page 586-
j$ DenII. Boeck. HctXXXI. Gafc
teel jaren telöe/enöe öat ïjpöie af-trotft üan t» «W
v J»icJjtpöt/ïjp enfouöe nocljtansï nopt foo öeelKon.
ifeuijegröpen /oftD'eeuunrïjepDt fouöe euen-uw
fyêfuittit^ gijeljeel enöe ongetj?o?ten blijbën.®\i bemercKt yo«;
,ü£5SS f"c Dat öe eeunutijcpötbermeeröert öe ponen Der
öSSw! öe5-öoemöe/öoo?öten»atm öe felbe gijeene fcW
            fmgijerïebónöenenroo$öt/nocljgeeneutroo|toö«*
niet ban een D?uppél töater$ /notïj ooxfógeen eP{tDr'
U»tc.?. tbant Ijunnen mozm en (letft niet. «Pr contra*1*"
hoe groöte falitfjepöt öat ban öe felöe eeuttWL
gepot ftomt tot öe falige/öe itielt&c Ijebben öe meei^
fterfeKcrtljepöt/enöefeer üerfefteröe befittingeba»
Ijü Opperile goettfnattt fp enfulten in Der eeutoif w
&P0C7. Depot geenen ïjonger notlj öo?lt meer Ijebben. i»*r
          iffer öan öat öi menftlj b?engijt tot fooöantge «EL
fmmcljepöt/ öat Ijp öe ciljeluc-faliglje eeurotcy^
fierfmaeöt/enöeal hjUlettsoalt tnöc eeutöjP!:
jjijuen/Dtoefljeöcn enöe to?menten*©oö?maeriêe,;.
l&gx\.t. tc& moet toepen metninen $?opljcet:€>ljp fictweic»
iietfc!j?trRt u ijler af / eriöe gijp Ijare poojten if os"
ftratytelijcft beriwoeil. Haet u öan üöoHïaen ri,
ü
een ban ttosen ober Komen tö/ te toefen / of* «J»»
BijufalttD3iïtinöenljemeI/oft l'ttoeltfe tiietÖMg»
frijtcDen en moetcöat gijp berDoemt 5öt in öe u'11'"
enöe bepewft mat gïjeöoelen gijp als-öan fout \P*
tjenomöèöeugljötteaenbeeröen.
                Trttt
Hei 5 poim. 2£>emcrcïtt tn alle urne 09^at»J»y
t»oo?öen enöe iöertften / öat gijp moet een ban w
fajee eeuïtritöeöen ber&iefemtDant al öat eens* W
t»ep|I / gljefepöt / oft nljeöaen fal 5ön / öat fal. *ƒJL
iniclj toefen/ öooï öien öat eens gljeöaen t0/ntf^:t
kan on-gljeöaeh 3ön:enöe Daerom fal Ijetfelö*0
inenfclj oft eeutttelöcKfalith-maften/oft berDoein*
mm moet Ijier om alle roetc&en rijpeujeft e"0^
öacljtelyfftöoen / aert-gljeften'öatter gijecnmu^
öer-lteer en iël notlj fulrften berbeteringlje / oatH
falien niet gljefdjieöt en fouöen 3ömmaer gliejö,;,
m mata eenen fepöe;ir.p fcïjilöcren/wp fcfjitjben boo? D «J*
ïlttimtfniHit /' allintentoitlj'ftirttft fat fijnen twrtjj
St^t! pjüfen*ft laften 5iDantalttJojDenDefonDenD^|
De penitentie uut-tifieöaegl)t /jtoefttang rtt «">*"
fe'onnoöfelljepDt niet üwDer-om gijegDe&en. HE,
-ocr page 587-
Y&ndeEeuwkheyclt.                  5$$
GHEBËD T.
f\-Mijnen e'eiitoighen Godt, ghy blijft,4ÏÏecnslant-vaHkb,
ende by u en is gbeeneveranderinghe noch verkeeringbe;
?v*nt al verouderden alle dinghenghelijckjen kleedt,endever~
Pfalm.101.
andcrdenghelijchjendeckttl-hkedt,nochtansghy mijnen Godt
*$t denfelven,endeu\Ve jaren enfullen niet befivijcken. Maer
*7 bet Werckjtvver banden, vaten vandenpat-bac{er,diebe-
Qen^ijn endentorghen nieten verfchijnen,verfucbtmghelijck^
f^ecreaturen,totdatdit bedervelijckjen-doet d'on-bederve^
i.Cor.15.
hjckbeydt, ende het slervelijckjten-doet d'on-slervelijckheydt.
*-ndc alfioons Iner eenen korten tijdt ghegheven wordt omtc
'even,foo baken vvy tot bet eeuvvicb leven; maer eylaesloft vvy
ttt kennen den vvech niet ,oftdiengbekent hebbende, verlaten
tp denfelven. VVantwelckenaandersdefen,danuwevoet-
jtypen te volghen, die den tyecbzijt int exempel, de Vvaerbeyt
1,1 de belofte, ende het eetObicb leven in den loon,foo Wanneer
*'J dien dach mder eeuVouhtydt verfchenenfal zijn ? Och met
■?°<-groot e ende on-vertdijckebltjdfchap [uilen Xvy verfaidt
'°rden,als Vvy de deughdtfuüen hebben ghevolght, ende
«We
i*mtoegbebwfemgetoeeft? Och Watgbenoeebtefafo z,ijn%
atdefehenaer[eerveeleeuVeen nochgheheelfal\vefen\ ende
A$^Jgelaeftfuüen zijn met de beeckf uVeer Veel-lafte, datter
°c,Jal zyn eene on-uyt~puttelijcke zee ende eeuwige fonteynt'.
mgen honger ende dorft,na den wekken volght[oolanight
rjtedtheyt!o faligheverachtingen died'eeuWige eereverheft!
^
d
ialige droefhèyt ende arbeyt der deught,tta den vvelchjvolght
K«vpi|e rtip mde gijfcfapty0g Ueflijck "fijn uwe taberna- Kalm 8j->
^ sHeere der heyr-kracbtëhnijnefiele verUnght ende verflout
mk V06\ ~^'ven des Heen
> ende hetfehijnt dat alleen den tijt
'dl^, Hl*tienferkort-ende lubt u,diet!eeuvvicb gewicht
mwe^T°nSyVtr^
btvinol ^ lt^e °ft ^aet vvecrdicb is, foo fijne vreefe ende
^ee^my°^r-konim,d'emviqhe glorie noodt my, ende P&lm.j^
•> &*enm't haysenfereeuvvicheydt, ende laetons
Mm $
                 #itHVV'%ht
-ocr page 588-
S5+ DenlLBoeck. HefXXXLCap.
fieetitoigbe jaren inonsgbepeyshebkn-.niet en ijferfaligw'**
de goede eeuftichcytyende niet droever dan i'on-fdighe.W16*
foude bMuftgneenen aoghn-blickjift eenenkorten tijdt-tew'
eben,om in der ecW&icheydt tefebreyen f Hoefal 't hem laftw
\vtfen door de hugbt te Uten varen degbenoechte da ^ereldU
tenen oogen-btukdurêde,die tp d eeu^ficbeyt falpeyfen? VVte»
fdl den arbeydt van de deugbdtfiïaer zijn, diefal aen-jka de*
eeuVvtgbenloon ? Gbyo eewtoigbe fVaerheydt, aen-biedt eet*-
"tyigheeere ende blqdfchafiie Vterelt 'tgbene moer eenen oogef-
Wtckjmduert; Veatfalickjtoenfcben in alleeeiPtonheden
?<*"
koren te hebben?Voat foude den rijeken vreckyerkiefen,tyfc"l,,f
de een droppel Veaters in de tormenten foo veel jaren U^i '
maerttvergbeefs? Daer is een al te groote fpatie tujfcbM
faligkeende tn-faligbeftelen-.d'on-faligeooekjmeenefon^i "
floten zijnde in den eciïtoigben k§rcker
, te vergbeefs tyenfc»c
fy om eeneure tetbunneftlicbeyt, die foo veeljaren bunneW'
ten verileent hebben, omdatfy op tftoeVtegbcn niet enfaw1.
peyfen,die»ghyinuVeegramfebapgbefvvoren hebt, tndjrtu
fffUra.94
inttvveruftefullengaen. Verleent my alder-goedertieretiste
Gtdt,alfoo d'uyterpende iïecuVfkheydtderfelvertebctttef('
ktn,dat ickjt in deetuvwder eeuwen mach loven.Amen-
Pra&ijcke, om dat de ghedenckenifïè der eett"
"wicheydt vaft in het foerte bcveftight
foude ^worden.
_. ... r\,4Sttftt.1&cmeittin tst cteatutc biriitojjïsb*iJ&e$eP
SX &« tëtó?t/eft laet u bafielijrfe b»o?ftacn/ in Uien &>?
fait eeutouö «nige ban öie bctfaert/öat glip toooj eene tijbeltjcfce f &
fjéttoaben. eeutoigc fult |jebbcn:gcujck bp ejeempel/in bicn gW °™.
^obts toille/eerc/gijeUvcenich gbcmacfc öcs lictjacm»/
ttbien enge bJillc in cenige fake üettoojpt/gn en het"1 ?L
niet beulojc/macr gUp hebt bc felbc/bte te bo?en tijb«8
ia oock maer ban eenen oogen-bïitfe en tojatcrt/eettbncM
gentaect. <0efe oeffeuingeis feet UtatlKicb/fonberl»5'».
inbien bi? bicftintfla met ber baebt toojbt geb?uocHt/oT*
wet bet betten boo?-gel}aubett.<©eIijcH bp martin* b<*
fegglfen/gtjP 3»Jt feeE toe-gebaen aen befenfcoeck/ bee^
iH&mbes/ kutfKmvtima (on al? aft u Uit ba #*7
-ocr page 589-
Van deËeuwicRycic.               }Jj>
«f af&enomtn to ierben / oft nat hp bie Dan n litgfteert/
Pminberecutoicljepbttc bel» ar en/enbe om eeutoic£
** maïtnt.pepjï odck bat het tt berjoïen fal toO?ïwn/ bat
9«P ban piartfc/offiae/toooningèefült moeten bcran*
neieuj bat gijp fuït moeten gacu ui 't penjckelntocs Ie*
ocn3/enbe ghecftaï't fclbc <©a&eter|lonbt ober met
eenen getoiiughen enbe ober gheghetocn moet niet als
°(t gSjji üie fQim ijcrliefen/maer om 't gene bat ghp üe*
'«iiibt cenbjtcrj te maken. IBat bat onfen £saiichmaiiee
|9ercubt heeft ban befiele: Die fijne fieïe fal berlojett
öfbucn/fai bic btnben/ heeft plactfe in alle anbcre t>in*
on i>,(Ettbe mocff«« il"ift aIlccn intoe-feoinénbe/maee
°c« iit boojlebcnbinghen/utbe toeïeke ghp eenen toe*
,J„;tea»mghentoillehebt btpjoeft/ o» bat ghp bier»
sa s,erbctercn/enbe boogea tot pjofijtcbj'cke binge".
«öctteEpbe, gneltbcfe bemcrckiitghe boo; alleutoe
ai«r ^e toctê/bat bie nopt on-gebaenen kohné30ft/
«tn, ecns SiJebaen jtjn/cnbe maeckt bat bte foobanich
ohm» * 9!)P mo« «**» itöcpte fuït toenfcöcn be felbc
^fcf* te hebben.
bietais e-^lsuto e toereken gïjebacrt3Ön/obcc loopt
5 ™E0«om/enbcoberïefihtugebcbt/cnbeutoetooo{*
i>ae« E?oetoe« batalbattertotbkrtoogftcnblicfcghe*
l,c ""ftShepEPflis /nu ecutoichiagtjetoojben/toant
&a» „ Cltc bat ten* 0bepepfl/ ghefepbt oft gïjebaen Js/ert
^"nteton-ghebacnsiln.
SchietrGhehedekens.
U a ttienfch is de ijdelhey t ^elijck geworden, fijne dagen Pfa!rn.i4t»
g^ gaen voor-by ghelijck eene fchaduvve.
."?enfchcn dageuzijnals hoy.ehelijckeeneblceme-des Pfakn.iov
Weere weet de daghen van deon-beTlecktc,endehun- pfalm i$,
"
^vcniffefalin der eeuwicheydt zijn.
AEKr
-ocr page 590-
AEN-MERCKINGHE
OP HET XVIII. BEELDT.
3£m-mercïit öeqrentïidatïttr3|epïteÖEn/ êBÖC
ijimne tooozöen öanöe #. ücugl)öt u
üooj-gljeljoutitn.
OM datghy te ftercker tot dedeughdt
verweckt foudt worden, foeckt ende
volghtlAJd'exempelenderHeyligen.meeit
yan uwe Patroonen, ende verfoeyt [b] d6
fonde,die u van de felve treckt,pnderfoec*c
wat fy van defe deught hebbë gevoelt, end6
ghefchr even,-hoe fy die hebben gheoeffef1
door't ingheven van den[c]H,Gheeft- He.
befte voor- beeldt van alle deughdt is de [Pi
Moeder GodsMaria;vaneenë ijver enne61""'
ftich gebet[E] S.Paulusjvan de pcnitétie l*J
S.Hieroriy mus o ft Antoniüs; va verduldic«j*
hey t [g] de Martelacrs. Siet oock wat[H]d'
Philofophen alleen verkeerende indefch*'
du we[i]der deught van die gevoelt hebbed
hoe fy die eheoeffent hebben: waer-omc.
yolghtghy defe niet? De mannenvanlNJ11 .
ve(feght den Salichmaker)fullé in't oord«6_
metditgheflachteop-ftaen, endefullend^
yerdoemen-, want fy hebben penitentie ge'
daendoor'tpredickenvanlonas, ende»
defen is meerder da lonas.
Ende't felve fegnt
hy vande koninginne va den zuyden,die va
heteynde der wereltghckomen was,ornc
hooren de vvijshevdt van Salomon: 'tlel
moeten vvy neme van alle Philofophen,6
deonsdoor hune fchijnelijcke deught p°
xen, tot de vvaer-achtighe deughdt.
i
-ocr page 591-
-ocr page 592-
557
titt XXXII. Capittel.
"Van dcnfeften middel om de Meditatie en de hare
begheeiten te vermeerdeten, oft van de
na-v olghinghe der Heylighen. \
Vtor.flellinghe derpUutfe, gfjeïjjCK W 't hUW*
Hokebedt, alss bo?en.
Et i.point. ©emetcUt bat Den fêccte bcljnlöm De
ttmej^oote UcDten inDEfettJEtElöröocugDe*
Pueben/DeEft feet beel {iëmn;- üiefgöelöcftö Dat Ijp g«m£i.
jWjalben CI)?t|Ut0 Etiöe öe $j>. Iföaget Jfêaria ijEeft
«| De I^.Btcccitc gFjEgeben öe Ü|epltgDEn/Dte one ala
JjiEbe-gijcfellEn enDe lepDtö-mannen opDEntoecl)
«a Ijst ^emelfci) 3 emfalEm foubi Dienen. Mtt of t
PP Daet bolgljt y enDe bemercitt / Doe öefe beel Ig»
£EtiöÊ EnöEftloecUelöcft De quaDe aeneg&entDeDeH
^tóinnenDe /gDeftomensSntotDe upt-nemcnDe
peöaen / bettoecUenbe ontallntlts öeeI mEitfeDen bertóetutoti*
ï°ö? bun exempel om «ïj?t|ïus moe fijnen taeDt te
m **»&*
f^sijen/biinctomDe gljelgtU Den 26pojleIfcgïjt/ge*
J^ck lampen in De Dup|ïece plaetfcn Defet ttJEtElDt. ****&>.
jr«EciooptTjtmncfcljoone öutojtê" /ijoeniel tnoept*
i2 / Die fp ober Dunne (telen betfttegDen Debben/
nenDe D'eeïe yöe Ujelltijten enDefaegljEEr«
eeftijsi. £p 5Ün gljejïeenigDt gDettJeejt/
Jftpoltel) Dan EEtt geljoutüen/ gep?0Eft ge*
ie Doo?'t bet jlaen Degfftjeetts geiïojbenjfp
CEbï" öm!?eBam utfcDacpö-pelfen/tn gepten belle"
Wrli lÖöEnöE/uenout/gEpö!ugI)t/Der ineïcUet: De
letth
,uet ^^EcDttlj eh toag/tn UioejleplaEtfen Do»
aeth
0ï) beccen EnDe (pelontKen/efi inDe Dolen Des
ohVf eui
möe Wt fllle om &00? ** getupgljentffe Des
•Wiinf iT b*Mwf* öOebonDen te tooiDen / enDe De
teer»
f u o^toeröen.^nDeboo?toaet: met goEben
De V«e,<?mt «mgjjeften De DEugljDt foo uptnemen*
foö niï?*1 lüï|ttDei: is 't/ inDim De goebe menfcDen
bjintf0o.te n«t|t«DepDt enDe avbepDt Doen m ecu»
o«n~hl bln8Dcn/ atjs ae baeteiDtfcIje menfcïjenDoett
£««ganmelgtfeen vgcKDom te bertoetben*
J *• r°wt fötiwsrtit Dat De ï|epusDen (gDelöcK *"•
Sm
-ocr page 593-
55? Den II. Boeck. Het XXXIÏ.Cap.
Hcoh.s. Den SCpojïel fp?eecl«) ons? geltjcn Ijebben gpeit>'ttfc
<&lias (fegljt tjp) tnag eenen inenfclj oms gljeintiu
gctjoeleuöe ijet lijDen/boo?macr fp maren uan een*
jloffe/onDermoipenDooi De met DermenfrijelnfK^
naturen De felbe ellenDen Des Ueijaeg enDeftelen/en
fiet/ïjoe beel dan i)un eettf ïjebben gijemee)t groots
fonDaers/gelticlïjpaattijenss/.Saulujj/jiEaöDalfcna/
enDefioeDaniglje fp DaerniterDoozDe gratie bo«
sfeat m«fcb <©oDt gljemo?öen3Ön.,enDe Dateen-iegijeltjtftbf;
bjoofctj öoo^ ftenne ooeöautc!) Den mffcJj i$ /Dooi De nature/en"*
Dcnatuw/fta meDerö ijoeDanitlj enDe fjoe groot ijpDoo? De gi'a'
fïT^Z?* tim Uan mefen.<£nDe en aen meect niet aiieentim*
mojociuittó
öe |-onöm/ötc jjjji j£cpugg öooj Ijunne beUecrmö*'
inae^ oocDie fp na De fdbe geDacnfjebbê/alg pw
fessf/ ©abiö/pctru0;enDe neemt Dier upt oocu f
ellcnDe eit De öoDlijcUe bermijcrttcI)e.pt.C>aet Dn**
naöoo?öt0enDe ftetfioe grout fp beo? toot$W
mo?Den 5ün/ïjoe getroum/bjoom/berbuiöuij/ oot'
moeDïcft/,©oDt mimtenDe / enDe bergijeijjcKt tm>/,
ftlepne enDe Urantfte DeugljDt met Ijunne Deug!}*"1*
Ezcch. 4j. Cj5üont(feg!)t «5oDt tot €5«lHeOaen 't boleu öaj*
3jrael Den tempel / enDe lactfe befcljaemt moiöcn
Dan ijunne UoosfljeDen/euDe laetfe Dat gcjttcJjte m?'
ten/enDe lactfe Jjunfcljamen ban alleb~e öumen (&'*
fp gïDacn Ijebben; maer mat is Den tempel anöe^f
Gicg.ii. 14. DangljclöcU Den ^.^jegonim ijet felbe «pt-le09*;
M01.cn. ijetiebeu Der i^euligljeu/ Die Denl|eere ontf l)ec"
fvjtömfcF Rijefrclttoteenéjeempjl-/ Die maeratfjteltjclv mon'
S^ bernjrtt i$ in fijnei$epugen*©002 al (telt boo? oon«
eêuhoo2bceit öoo? alle De ii?eplig!)en/Dc nlöer-iicpUtljfre mn&fl
tomaucstq?» jödcia/alè een boo?-üeeit ban alleïjepliflKpt tiwt
ijscn. <eoDtb?utpüfijcpDt.«Bantfp ip De moumc gtK^f*
Apoc.i 1. }mt &e pönjtf ^ r£t|jt.{,cErDul!epBt / til ÜC tBiUW.
tuoffias. <t&oDt lJ£Cft Bïjejjejtjitjn tabernaltcl: mant-gljeiiJ»4
^.Cïjómaö fegljt /öcflele acn-ftfjoumettDcDeöol'
maecUtljeubt Der fonneftan Klimmen tot De-C^
belijefce bolmaecUtïjeben $ infgclyeUs beftpoumeti'
®ei)c^i^)Kt De De bol-mnecRtljeDen ban iföarta enDe Ijare ftecr»
tniji&iüHift lycKeDeugljben/fal fp Komen toteene mÖDcrlürt^
&?** «*°* fcennijfe €»odu$. Ccn tmeeDen/temcrtlu Datfpf^
g'tSr ntEt fooi-Romen en 3fln gljemeejt ban©oDt0 0^
teüKijDCH. titj Dat fp fcnDev ar bept giKomf 3Jin tot De DeugiJjj
man*
-ocr page 594-
Van de ruier-volgnïflghe der Heylighea. tf$
tee/P öeüben De oaöen öait De eoDlötRe mtlDt^
sjepot met üeei maften/jircnglntyeDen/enDe bp na
L";;
mi Seöuritb gijebeöt berkregeu: enDe Ijoe on»
ör \J?e
lJfU öat'Ö£t 10 te betroutoen Dat mp De fel*
til»!», ^ 3ÖnDe/ oft niet beel DoenDe fouDf berftrg*
?e" LMl
öim lDP onsP k?1 Öu,ï Mltwt gljclijc&ett.
.j*"*?-25onabentuea maecKt De atDer ijeulicljjie Bonarenf.
iöft? rü?'
att,uö fPieftcnöe tot eenen menfefj s iBeet in Mout.
Spffwec/Dat telt mp-felöenöooifoofonDiclj enDe <fc vit*
nfipV-6?^ onmeerDf c?j ba De gratie <&oDcjï scïjteDe ckifti.
Sp k
9 Bl)P/öaerom eBfefjte telt foo mei gratie alö
n* "eu8l3öt ,• ^oeljteraijp inepnt / DattcR alle De
ntm. .'
le *£ft DaDDe/getjaDt Ijebbe fonöcr arbcpDt/
nheL *
m i8 alfe0 ,UEt * 2af ttl{ TeggUe u / Dat uit
Sfj™e fliatie/ gabe oft Deagyt ban <£oöt gbeijaDt
béht/h- f°w arbepDt/maer met gljeöuricij gije*
tnV 'ötettg^je begljeerte/ Diepe bebotie/beef tranen
ai jf Bote benoiityepbt/ fp^eftenDe/ enDe pcpfenDe
«etit
jEm beïjacgyDe. ï©eet büo? felter / Datteu
mbl, l5latiE en Itomt in De fiele Dan Doo? 't gljebebt
ntfi,- ftjiömglje Des ftcbaems. «Een Deröch / be« .
«h^tlJoefOïgJj-mUDitlj De i^epligijen gyemecji
fte h -
tc foetit? enDe maer te nemen oorIt öe min*
L3yulpfclen Der DetigJjDen: i|ieeom beDmongen
ne it> ■ öoo? mi *eu frfaD booj nemen / öanite ton»
feLi««Us^e ö'oogljen/eeniglje De ljanöen. mant int Eed».*,
IgZ™*Jaton beefmaeDt / fal allengi^Sens af-bal*
flT'VeöaerisDicli mrjls meer peetjrRelfl omöt
"«ppttfjepöt in Kleptte/ Dan ut groote fonDen.
hhfi.cc^ouu- 2Semercltt ten errficn / metljoe groote P^***
ïf hSw,ffc
öc ^pltgcnbanöun eerjïeUintfrijept gg.*£
ïm^f^öegaen 3ö« in Den loop Der öeugljö!;ioant *****
Sw fi»l falicy 3ön/Die boüjert fal Ijeübê tot Den
Ïi4»r toc'^e» tmeeöèn / Doe fp öe Deugt berfcregen M«dw».
f:"0"1/te meten gebjuptSenöe <©oöt0 gratie/en en
fn h e f)l,m,e talêten nitt UöicO liggéjfoo ïj eisben
J£?a9eujc0 J)crttJO?btt öermeeröennge Der granen
Iirh f"00 *ö buMü boet-pat gdjjcK eenbiiucüenDe
ter» Seixjafen tot Den boimaeeuten Dacy. ©eryopt Pr«r.*,
«««: oocït ban Den i^re / enöe boigyt naer De bcjte Sw*»*!
r'«mgDe. ^Jen öeröm/bemertlit Ijoefp Dbc?eene SL^£2?
»*W ttercftöept Doojaa<ntelsb£«Jjeti)üoti)|te Der "*"*****
-ocr page 595-
5<ïe DcoII.Bocck. HetXXXIII.Caf?.
öeugïjöt/ enöe bermonnen alle beletfelen / ottött*'
«gtfeoommen/RintKren/quaöe gljeneaijentïjeöwl
möe op eenen ttjDtbol-biocytbeeltrjben. ©erRiej*
BOji oocube befte maniere Des leöenjs/ Dr gijetööon
te fal Die gljenoegeltjclt matten; enöe obec-tegötD*;
neerlleltjcfc. iBaer gaet tot >©oöt öen ©aöer/ en»;
offert ïjem öen tof ban g etjeel 't ijemelfetj tjeji?/ e
D'arbepöen/ öie öe Ifcejilignen boot fijne tteföe Of»'
ben betö?age"/booj al De alber bieiitljfïe tteföe ba»
De jpaoeöet <5oö0/in öe tnelrtte tjp banöer eeuwtt'r
fjepDtfgnbeOagljenljeeftgljefjaDt/ enöe boo?De!*
biöt om gratie/Die u nooöitlj is om ïjun na te boj^
nljen/roept aen tjtmne boo? fp?a&ey Die niet atlte»
IgcK feer begfjeeren utne fattcijept / macr ooclt \*W
ttemenöe öepïicljepöt.JSeöantKt <5oöt boo? tjunn;
' glo?ie/ enöeöieöt ijua gljelutft ban öefelbe w*
jjIjeijeelDer tjerten.
Ghebedt om te verweryen naer-volghinghc
dei" Heylighen.
IoanM.14. f\ Salkb-tnaecker derbereidt, gby zjjtVeei denVeecb, <~
^* Veaerheydt ende bet leven, ende onfen Uydts-man in &T.
enfe pelgnmagie tot d' eeu^icheydt, die noyt ber-haelt en kf"
' Worden: maerghy hebt my oack^de Heylighen in den fóve
Vvecbghegheventotleydts-mannenende mede-ghefeüen. ^
bidde udan door het binnenfie üfoer bermherticheydt, dat g»1
my Veilt gratie ghjeven, op dat ickjmn kloeckel^ck\.mach vol'
gbtn in Voaeracbtigheeotmoedubcytjiefde ende andere deug'1''
den, die uVtenalder- heyltcbften uitleende mijnen wpv*
myvereyfchtlckben befchaemt Heerelefus,dat ickjot noch t"
foo fihoone exempelen hebbe ver fuymt, ende trtte feer heyli£P
tn-ff>raken,diemy haddenbehooren te trecken indefoetithe]"
yan uVPefalven. Eylaes! Veat ijfer dat my van den voet-p*"
j&tr deugbdt kan trecken, ende dWingbt Kr jijden te gaen, * '
my voor lichten foo veel door-Uuchtighe menfchen ,diegbeftte*
xijn, niet van defe bereidt, maer van den heyliglm GbMy
Ocbeftkknu eene ghenoechte kfegbe ommethun, tenen09'
ghtn^lickjtlowkelijtk, teflrijden, die feer begheers met b0
-ocr page 596-
Vahtiehaèr-voïgtóghederi-Ieylighen. j£ï
tegntrtn ende« te loven? Want in-d'lenickjm bloo en ver-
*ambenindenpijt; boefchandeHjck^fal'tdanvoörmyxjjn Mfómntc
etfeo glorkufen kamo-vecburs te verfcbimen voor u mmen Ö'l't 6«fl«*<
Karnde j
         „ .,, . i ij,*              toemcn|*e»«
ynm^endemtjnen Godtllckvegheeredanoüeerevoort-aen bccjijet gjx?
J00 »2f)n ieveB aeH tejlellenjanck in de teghen-Veotrdicheydt fetfrtwp o»
**ef HeylighenendevitnuWe Goddeltjeke Majeftytnietbe- ™l:$>au
J ïj*w»r fM ■ftorde, nocboock^ah ickfdl moeten fpfeken tot
9"e vijanden in de pobrte, in den ttyt-ganck^ van dit leven.
°orVt>aer kk^ftcf ende ajfchenbetroüVeeopuVcieoneyndelyc-
>&oetbeytyd.itgby myuVvegraiie nietenfultVeeygeren,op dat
Wef fóugbden tf.verciert dragee uVven name, eiidt treche
e°ekeeredejieUntottt,6p dat die met my u in den hemel
|*w!jpö, ende glorificeren,van de Veelckeghy nu om mijnt
, tw&erdienarenghérekengbelafteri tyordt.yvanteeneti
**& heeft Veaeracbteltjck, ghefeydt, dat d'Apoflekn de
^dt bekeert bebben,niet dat de Vtonderlijcke teeckenen h'itti
"nderlijcl;. maeckten,macr het verfmaden der rqcdommenj
a(htmgbe der glorien, ende oritlafiinghe van alle faken ds*
let"bereidt.
ied "^filubjle Magbedtjckbidde u verhoort mijnegke-
^ en,die uk heden voorn uyt-fiorte, op datgby my
, Mekkert
^ Heere léfa uVeen Sone hemgheWeerdichi beeft met loan-
r yWelehjrvilt verwerven cieraet van alle deugbden,ver-
tnd T^ Vattaïïemnfibe'iickefitken,fttyverheydtder herten
e p hckaems,oodtmoedicbeydt ende liefde.
'"■"■ghefiekn,dkn m defe eeuvvighe falicheydt isgbejont,
pet tny uvven broeder,die noch ben doendepelgrimagie in de
J^T "esfchrvoms ende vvoefie vvildtrniife,op dat ickjtfoude
mo&tnn*er-volghen.
0f>eylighenlnghel mijrien bevvaerder ,die in den fpiegbel
« de [ter kjacr-blmckende Godtheyrvoorfiet mijne perijcke-
sbel A ,encled'0°rfdkender felver: ick^bidde u helpt mijne
tH !t?m^eft'Krt my op den goeden wech, opdathet u niet
erartete , ende u nieten bedroeft, datghjmy bevvaert,
m H m *# «Wviihtydl moo%ht verblijden.
-ocr page 597-
|oï Den Il.Bocck. Het XXXH.'Cap.
0 mijne fatroonm NN. omringhdt my van attekart*"
met uvve bulpe tegben de vyanden , dieopmy vattari, op da
ïfal. 90. gheen quaedt tot my en komt, ende gheen gheeffele engbenaK,
éten mijn
takrnak.el.Want den Hccrehtiphm geweerd'0»
fijne Enghelenende u tekvetenjatgby my in alleriïtjne Wl
gben faudtbevvaren. &omt ianalder-jlerchjie vecbterst»
mijnderhulpen,op dat itkdoor uwe hidpe maebfunwniiL
over mijne vyandengbefehieden,ende met u in der eeuvvic»c1
mach lovcnehdeglorificeren onfen Heer e in't landt deftig"
de.Amen.
Praéhjcke orn de Heylighen te eeren.
D'<*crfte. Ober-Ierft ncerftelgrfc bc lebcns bet 0c?11*
gljrn/ cnbcbaer en bobcn Uergabrrt b«frljcPöf *
föSlStT1 epempelm bcr. üiugiiben / rnbc obct-lcgm bicktopl* "J
uVa cc ijcrtri; een tctjif Ijoou exempel/bat bcimacni is1
|ïct befonber onbcc-fbcckcnbcr confetenue gftc!taf *
«Scamé particulier: tomt bit is crue iuacfjtigc mcbec_'
ncenberemebic/ enbe als eenen tori -rierkcnbrnaPF
ain üc krachten bcr ficlcn te inogljcn toer maken- ,.f/
« ctïacebc.ltEbcpbtsociimu temaken ecneg*11-'
lieniffe ber martiereft enbe bcugljben bau ecniijc11 ?{£(
UgUcn patroon. l|ïcr toebermaent one ben ÏP^
i. Cor. 4.
fcggtjenbciZijr mijne i
ar* bolgfjcrs/ gbclpch tó.S ®y''
fti naet bolgbcr ben.
33rbrrbe.ltee|ïfocrlcuctt bantonen parrotfrttoait
inaeubt/nccrfrrlijch/ enbe ber-errt jjem boo? bet n*c
bolgbmban cenigljc bcugbr / enbe begbeeet tot bc f?- {
fijne bijftam/ enbe maeckt centafclkrn ban all' »>"
patrooncn opbat gijp in bc ure uto er boot jjmtitcb»
pc moogbt btgheeren/enbebjicnbcnljebben cttta
te roepen. •
                                                      ,
«w-l-. . &i bierbeken bint ernighebie bc rfcooje» ber t^**
t7S ïtflen bebeplni o» deken baclj ban bc toekc/aenrof}*»
omoii ciiim be bes|>anbarb9brci}oo?rnbrr Cngclcn/brs i£3£.,
Bad) uau öe bargl)S& 3anbcn^©ooper/bes^ijfbargljs bcJ3a* ■*
toefefce fcibe artbei* rnbc pjopbrrrii fcrs IBomfbacghs b'3lp0ff M
te aauwpen. fcrs©on&at)afgrjsbr jiBartclatcn - bes ©?««i,afl!«,eï
. <ïonfeffoi«t / öe» jbatttöaegbs be ^ ae göör «• ^f #
m
-ocr page 598-
Vandcnaer-voIghingticderHeylighen. $6$
bèr^,m°ct b00* alö'cft toüls aenroepen bcttoningüine
h^ 3E'«clë/e nbe £>. j®ir!)iei öm J9nnc* öer bimelfcbex
^ accn/w" oen "fina^fïónffn bctoaerörr.
ïfear *fibc-3ae ocffeniiighï ïjk gbenecy bie be cerc beé
loffer3 kéStpfêrt op alle uren ban ben iwge/ is ootfe*
Schiet- Gkkdekem.
eerc alle fijne Heyligtn, wafit de Heere fel Pfal. j,©,
Qê vaerheytverl'oeclccn.éndèover Yloedelijckenbeta-
jj '?n degliCne Jjc hooyerdije bedrijven,
'mannelijck ende Iaet u hef té vérftcreke worden alle IKdan.
Een lnden:Heerehbpt.
Veynichïs beter dtn rechtVeer.dïgeny bovenitecl n'jck- PfÜ. j&
^SmCn der badaren.'..
dc rechtveerdighe fullen d'aerde ervén,enfalIcBOp' die jujj-
Ê«v oncn iil de eeuwe der eenvee.
ert de osnoofelheydc, eade fiet de rechtveerdicheydr, .,,,
'fileer w Z'JU *^c bevclinghca van den vreedfarnighc» -11
Mn %:
AE!**
-ocr page 599-
5«4
AEN-MERCKING'HE
OP HET XIX. BEELDT.
<0dj r)oc stoomt bjcbe foiöt gMeöbtn / in-
DieagöyDc öaigljat 3Lo<ftenDcloüer-legt)t
Dit vtccrflelijcft.
sopt te .."T3 Emerckc hoe groote vrede ghyfoutge-
isïns0trp?u!?; Jjiiieten, endehoe grootcn eere ehy fout
iBEccïfuiytoe verkrijgen,in-dienghy dedeught oerrende
tnSftS. gelijc[A jS.Francifcusende andere Heylige
gheproeft hebben, want[Bjde deughtis al-
tijts met[c] den vrede gevoeght, fy woont
met dient'lamen ineen hertcende doet[i>
den Heere Iefus daer inne ruften lekbidde
u,fiet hoe fy allegader de deught vereeren?
aenghelïen de groote lbo vel als de kleyne
befoeckende[EJhutten ende [f] graven def
Heylighen,ja Godtfelve eert die, ende[GJ
d'Enghelen oock op de wereldt, ende dele
met Chriftus gheweerdighen hun met de
heylige menfehen gemeynlchap te houden»
om de fonderlinghe groot-achtinghe def
deughdt,ghclijcknetblijcktin[H]deH.Ca''
tharinavan Senen,aende welcke denHee-
re fijn herte gegeven heeft. Siet hoe hooc»
[i]de Moeder Godtsdoor dedeughdt ver'
heven is. Ter contrarie[K]de fonde pijnichr»
ende maeckr ongerufl de hele,ende beroot
den menfche van alle eercooc in de meelt
fi,]ijdelhedê ende genoechten der wereld
-ocr page 600-
.
-ocr page 601-
>^_____________________________
-. iH
Hst XXXII!. Capittxi,
* aa den fèvenften middel der medita,tie,oft van de#
vrede ende gheruftheydt der fiele, die uy t de
deughdt is ipruytende.
V0" -fleilingfa dvfUmtfc, gb^ïgcJi ÜVt Öeelbt.
GhcvvoênelijckGhebedt.
Het i.point s&emejecMbat öeneetjlic|}ept ehbege:? mu „^^ê
gspfen bcr meufetjen baer tocaïleeniwcri fttccneti/ focpuai iy3e
?9i bat tp foubcu üerUtjjgen b?ebe eü tufte bet het; tfl tufte per
«ru^en gijjerigijenfctijabtjet Sefer werelbt / ben finten,
£ec8Öierigj)enenbe curienfen eaöecfc nictar.bcrjï
£®Q? hem/Dan om te netfaöen fnn'ijttte i jftet toeltte
•aetnetBancHeinchebmgcijaect/om bat öp fou&e
ft!s^enfcggt)eniliiaynefieïetuft/vuant gt}pljebtr
rf^beel goeberenaoojvieel jar/a on-gelept. Wam ' *'
t* pe8eertep. beï aertfcöer meufcöé 51)11 g'elgch bc?
fn «lnS«Vbie be aiumbtge foa lange pjamc/tot bat
tf 8entetetrtgcne fp begeert Ijebbê/ enbebacr inne
tv, u öinben/bie bemnenfr jjeu baer niet in binben f» ***#&
Öctaïl-i,nicc ÖP &an «netter ïnaerljept fepemfft gS
ft!*? in aB* biagen rufte gefocluVenbe ic& en öebbc K,
ïcistu Ö^onbCJ toat al befittebe DP geijeel beïue;
t?n( öPi^ejoen fcer jabupfent-maci ongherufter/
EHJch &etblijc&tbpbemad)tige üanbefeüiercit*
03'".fene m>t - fmnicljepbt'ij* 't ban teboigljta &£
Been ^e*'8itcn/cnoelItuBaïbetfoetftea gjcfu
tot?n»?ei)c te foechenf €ea tïueebrny pciJfl teaer
teibf Öet SQefclJicbt bat be bcmiunerAer tee*
*Jccthöv5Cne tu*e m aettftöe biagen en binben/fjau
ticuBhilCnbÊ t0C Denöe eabeaf-ftjijcnenöeban be
fWöirh ®cn £erften/om bat befe btngljen ongne*
acn fip^hi100 b«Sanchdr)ti4 ^ijn/ baer fp l)im ïjert
hjecf»» Len* ^"ttueebr/ om bat fp ceae geburige
te Wifir0 fo?glie bp-bjengijen foa teel om be feme
bat t»»nVeu/ a^ ointèbeVuaren.(€enberbea/ om
&ittnln
?,C0Ê enöe tv$e o*8* alleénïnch iö / baer
ftietifrL ?il0Seci1 ÜS/mareöat al#een»leeftf)elqrii
Ito a\|h'9nec begljeetlijcRneben on&erbautrl} is7
©nöt f^u «£tt öe rebene/aen be toetten / enbe aen
to« erihl °2?IaSÖe boet/ enbeiDapentfimcfiivs
W ea^Un fniibet ftele leggen öc reeene/
'$ n i           $afö
-ocr page 602-
*jgfl Den II. Boeck. Het XXXIII. Cap.
iategïjen be felüe/enöe i egen <©oöt boet Öpfe^c%_
^t .- tfn.l^aefaiban öacrxneöe nonnen 3911 ■} ïoant w
r , ^rjecftöemVvcberfta6nrfeglitgoö)enbeljeeft BW»
larucb. j. 5jie{)aöt e enbe S&aruttj: i^abt gijp gïteïuanöctt *'|
ömnj£clft<öoötjs7glm fouöt nooj-ïnaer in eetf*0'^
b?eöe gljcmaontljebben .a©antöeoeffenaer£ °f.
öeugpbt onöer-toerpen öe begcerlöcuöcöêosiöct o*
ömgljötvenöe be rebene onbet <©obt/ enöc Ijcbut'
eenen Vuille met f)em:öu£oner-lcgytlioe geteCyW^
enbe fcyoon'tfe'mc ig/enöeüerfoeptöefonöe.
^ojfake»»« H«;pqint.€eiicerftén bemerentbantoactB*^
fcroatmö» ert-büüenöcberoettenomt inbcfieïenan öenn»"
in öc boaic fen menfrli/üooj-toaer om bat Iju fijne iwillentet c
mwfcSaisim bantiol-b jengeri/toant ftp betmit öat fccr ücelnic.
fcfjen eenen anbcrentoifiéljebben/enbieoocfttf ge
ben fijnen té/ om öief-Vuille bat fjp Ijcef t üeel m«D^
begOceröcrg caöe totjerg / enöe öat üeel cene fa",
niet ennonnenbefttten.|13aerberecljtneetöigj>lIj
enbe bic bc öeugliöt toe-gticbaen 51111 boI-b2engt
hltiitjSliunnen toine/Ujantfp en Rebben ffcehena!^
berennJiHeöan<ffioöt/cnöaéteni0Rietöattöoy,ri
ïoilïe han tocöet-ftacn. ïDaittbiegïjeenenfpP'1,,,
Süüle èn Öeeft/öoct nocQtaé aït'ötg fn"£ fH#1?5 i/
tnbe alfoa niet millenöe boen onfeu. epglien ^l11'^
^
           too?bcn\Bpaïtnt^gljcbonbenöti;ngf:cbacntci^ ,
Potetfa. ben/ gfjeujdi ben'«?. ?©o joty ettéplacft. te fW,,,/
cü öaetoïnboct mïcltcn alle buigen na forten wn' <
en 3t)nbe aitijt^ blööe/geboeltlm in firn M^U
gï)eöuerïcjliemaeltijött enöeacii fltiefterieenen W
toeranbcrtgcrncftbemane/foobinfr eenen ïD|)]4"Bt
?cch. i7- öc totWepöt sB'êlö'cfe öe fonnc / enöc öolglif <&° L
na. f€en nnceöen/ bnncrcUt öatalïe öc gfjcite /%
»«*« * fonöcöoet/flabc i3 nan öe fonbe/enöc öc fia^v,! at
«o». ». tau öc ronbe eft f-0jjgcn loense i£ foo 3«0t(:ói'
noe ïnel Ijp fxct /bat lm ftincn luüïe niet en ftanuflt
bjengen
/ironotl)tan£riietrnftan cp-nonöen. '*•,»
beroert / bemercht bat Ijoe mei eenen Boofen in» ' ff
fijnen epgtien YuiUe han öocn/öat ftp öaeroinn' ,
tófterufter enijS/om öatöen fcluenftrnt téglF1' ,rf
mitle©oötfl?/enöe bacrom ig lip altnt^ 3c«l',l f,,(je
Jwocginge öer confrientie/enöe alfoo beo: fn» 'j^g
bonniffe en Ybö2tlip niet ontflagê maer ee U'^rCti*
öienfeö g«oojöècIt/aen-gcfim öer «Nifctcntie < £<j
-ocr page 603-
¥ari den vrede oft ghëfuftheydt derSfele. 567
ÖÏJelijch befcljulbiet)t/ cnbc be felüe werboemtctt
vOnici)t.©clvijoe grootcn ijcrie cjenoelen bc fonba?
^e»bturöaailcnöenietaï!cenlgcBeu/t)ieftoarefoni
UE» boen/maer oocfe öie Ijunne gcbiesen öienen/cü _ . .
*n arbepbenniet om Hunne gencgentneben te boen S to
ruiter nen.cCcn uierbê/bettiercltt ter contrarie/boe «chtteaöuj*
y footen trooft homttwoï ben \nebe in bc fieltnan
jfn tectjtneerbigcn/enbe Boe frttoon batig Ijet aeiw
h!11 üau öcn W««» Ijcinei/ lcct)t cft 5tes\nat ü2udjt
i^^jcbebj^ngijt in ecr.e gnemepnteteft feljicnt bit
at oefteie, i©mte ïwcten Hoe groot ticfcninebe te
^Ci>tentss/baer Yup af fp2cfeen/moet men ben nepü*
Pc« %o|lel j)arilu0 aeiirljoojen/aïö np fegjjnt©ê Philip. ^
*j.eoe <©obt£/bie aüc nerfïant te bonen ga"et:Yuant
ton xen ii!ï Gmt 'alte öp te Gcïöcliê/ een geruft Ijerte
^^ottóanöen^nfeii-manmetrecbtegftcnocmt: p
£v'IE eebnrige maeltrjt/rit bicn gaet aüe finnen te ' 5'
inn »l Au 3°nt «'öe fileer en faïniet geaeftt\u02be
rASïJötfteniffe pan bien.3E>antftae grootéfahei^t , ,.,
tevKr ÖE" MmbïofnuOmet beinecgnt oft beroert *«tJ'^
ac(™°^«iboo2ü2eefc/niet gljcqnelttetooïbenrnct <*dacob?
tor»h ~?*1cl,en/met SÖeene b20cföept ongöeruft te
bctn* iVmatr a,sS °Peeuen ffer fekzit oeueï Ö£t on*
fieti v 9ch Sepepg te (ttHéin eene goebc ftaücnete*
» ' a optïaenöc baten öctYncteltfcrjet onïneberc!
. «etj.poilu 53Cnierc{|t^at gtooteeete gljebaen ©«««&#
*& ÖC3)»«Ö"beugöt/oocnin eett Hccftt efl £$*£&
bn hVmnt m«nfcfte/cft 00c noe bc geoepnfbe beugnt S™ w
pji A^PbeaeninbemiUg^ennanBeftacnin be öcu^j^
be Hp„TScem & $tmcz\l en nacöïnojt.^iet öoe
Hah en « ?cu maclitige be$$ toereltg eer en be 1$ ep; Athan. ia
tóttöiWl?,tlrói30«be/bat fp nomen in Ijunne vita Anto-
bnHs;Wï«rcite/omtaetteb?agê.J&ctpaHep* Bii.
ntïicH,i?r,",cc(ft«0t Htöanaftatf) cnbe alle Hetïto ©a, n,»,.
ewr - ö3f öerijefibê {■?. SHntoniuö ceué niêftöe «mms taojt
" '•eftCbe baniwtotccJt
toa2ben ji SsU*n atlc «ï»"»ïeu: Öae beet »e!gtnnagtc
he«Wir»r * m* S£öaen{ïjqcüecl;gtjiften "mm
«ïuieit hpr' f11 !'met "MMttte ^ojöen ïjmme reïï-
Ön-bicn m» ■'■*öie bc menfeïjen taxt tijbt^ te tio?cu
" m* tonfot öun geffacöt en upttoenbigöe
-ocr page 604-
|« Den II. Boeck. HetX XXIII.Cap.
goetreren(m gfjeenber ïucecben en ftirtCcn/oft 0°#
en foubcnljcbben/ in-bienfp fonber bcugtot waren»
®e ene wc «en tüJeebé/ftetftoeop?ecljtenbetoaftöcfeeerei|f
ÉlepUgijm^ baer franbere toerclbtfelje eere geheel ybcl té'^gij
opjedjt oiöe (gel0ch€l)2pfoflomusfegt)f)etroepen beiènolcwP'
sucftaöid). niet ïöelchc fp be recötergp2i)fen enbe toc-roepe »»'
chryfoft. homt met upt öctteacröepbt/maer bier boo? \x>D£
ï.quodne- aneenelijcU gefrijtlöert öcn mitoaeracötigcnnacw
aoixdatut uanbeeere/JtvncïthMaetIt)tftblt)cht/ al^ fl'y$'
nifi afcipfo j)Unnc officien af gljegaen jitn.ïDc gljebenctfcmm
piov.jo. ban öenrecb>becrbigen(fegnt ben IDijfen-inaiw
met lof / maerbennacmbanbe gobbeioofcfal0**,
©e bcucjjtie* rotten, ©eöeugljucïïjchc toojben *toningften öDE'
ïijtftctoojacH noemt/enbefi)jöntoacracöticglgcfttlerehetem
ImuScn matötiB«(toant fp yjeerfcöappne öebbé obermr
söotocmt. nta moebt)ban itieeenige ft?ben in-necmtjïoani ip
jrjn be befte biieiibch ban ben oppevften fóomn.c!:«
ben Voelenen ai£ np be frjne ïmlttoèrccren / wat e'
boetljp niet^i^ bétupgöt § iFraneifcué/^-^0'
sninicujS/bcn faliggen ^.gignatiu^S.Catliarin1»
lian petten / met be toelche Hp ooch f«n fterte tt^>£
gemangcinanbere toeel/gHelr/ch Jfêagbalena wy,
ïm göcïoeetbirljt te befoecitcn enbe met grootf 0*'
mepnfaemftepbt tetoctceren. jpaer &>at fouöc» "
«Engelen bbetvaljS fp fien bat hunnen Stomnc» {""J
gtoot é toeren ban een beucljbeüjcfc menfei) niacc»"
Lues 14. i§>iet ftoc ïoaeracljttet» bit tooo?bt ijS: 2ll bie W .
«©« fcöanöe beröeft / fal bernebert ttiojben / enbe bie W't
MstJt twüe bernebert/ fal berljeben toozben. |Bacr noe gt°°*
m$p*et>u öat iö ue fttjanbe bcr boog-hebm bhftht üpt bas*'
ÏÜehfch/é ftraflfingöen ber mif-boerberg / enbe o»
öemenfeljen/ijoe boojS fp ooch jijn/fttui fchamen >J£
fiunne Baos'heben/ enbe bat nienianbt en tg P"
maehtich. oft ïddjS öp i0/btc be boosöcben bienol/
             öieniet eenen footêritoojbtnanbeftmc/ enbec«»
&om. 2,. befc&impinge fijnber bjieuïjen enbe bijanb ê. SP*1'
te fpieutheban ben fjepltgen ^aulnjö igfeer ït>acr
aebtich , «ribuïatie enbe benauttjepbt in alle t>
Jeban ben menfrfte bie guaebt boet/ maer öl07If
znöeeere enöeti^bc eenen-iegjjelrjc&en]öieöoïW
jBoet.
-ocr page 605-
Van den vrede oft gheruftheydt der Siele, 569
SHElpDT.
f\ Frince desvredts ende blijdffhap van gbebeel de derde a
^"^«w hertefoeckt in alle faken rup,een-ieghelijckbegheert
Vrede endeftilte ;~<iïantdïtis d'eenigbt falubeydt 'm defen onfit-
bghenftaet ende baüïnghfcbap,vrede tevinden,daer ons leven
tenenftrijdt is: ende daer toe zijn Vvy gherechtveerdicht van u,
9r>i dat
tyj vrede by Godt[oudenhebben, door u onfenHeere
Mfus chrifius. Denarbeydt van eenen-iegelijcktn flreckthem
Ram.5.
?*>ivredete hebben, defefoeckend'onkuyfche^oedt-ghiémghe,
^'gbierighe menfcben,maer tt vergbeefs; "faam degoddeloofe
tn hebben gkeenen vrede; fy en hebben gheenen vrede
, dan die
^eVc>etbeminnen,Gbybebtonsdefenuytdenhemelgebrocht,
ifaix 4S.
tyde der Vvereldt verkondight.Ghy Vvordt tyaeracbtelijcXghc- P&1 «8.
Voernt dm Frince van den vrede,den hoeckjleen, die Wee din- j® JJJ W
$heneen maeckt,ende verfoent inud'onderftemet d'opperfle. \jqu
0 hoegroot is defalicheydt van die fiele,dieghy door de deught
*&heft boven d' onVeederen defer Vcereldt
, ghevefticht in een»
?eJ"gbe befchofMinghe :fy enfalgheen quaedt vreefen
, ^ant
*Py<ijt methaer: haer hsrtc en [al metgbecne begbcerlijcl^
edcn beroert Vi>otden,V?antgbyzjjtharenal:fyftaettuffcben-
0or-jboedt mde teghen-fpoedt verfekm endejiille, als op eem
°oc"dt, ende fy veracht alle dinghen. O orfen vrede mijnen
P° *> Vriefalmygheven vederenalsvaneeneduyve, endeickj?^.^,
•" *"eghen, ende uk f al ruften in de gaten van de fteen-rotfe,
. t hol van den nmere? VVantghy kiftgbekomen,om dat ick^
Cant.t.
. eclefoude hebbenende alfgky fierven foudt, hebt ghy 'my den
jVfwgbelattji, feggbertdl :'ïckjate u den vrede, ickgheveu Ioan.14.,
w^m V 'IfetTC' 5^ mijns ghenadick,dat ickjuet engbeve
ervenijfe (dieghy my>metuV;en bloede getetckent, aebter-
et)1ten bebt)voor eene fleebte fake vandefe VvercldtJiekrMck^
$tttev.er&nckelijckJs.In vrede isuVveplaetfegbeWorden,alfoo
^al-7j-
fiudr °°cli~nkt m heht«***$ dat« Knm tempelgcfitaeckt jjffifr 3
fore' ^^anvanden vreedfaruigbenSalomon;nochghe- b;rt>cg. *
n ^rdm^dan m tijde van vrede; noch Jlcmn/an om ons
N«j
                     vrede
-ocr page 606-
57© DcnII.Boeck. HetXXXHLCap.
vrede te verderven. In dien icl^dan vrede bebbe ,foo ben «**,
verfikert, dat ghy Godt des vredts ende liefde met myfult &P*
ende Wat falder dan meer zjjn dat icl^daer-en-boven joude
Pkiüp.4. jonnen begbeeren? Want defen vredegaet alk verpandt te bo-
ven.0 boe groot,boe groot is de falicbeyt vaneen vreedfamie»
herte, niet te begbeeren, niet hopen, niet vreefen, niet te ^fwflf
hihalven tifyen beyltghen \\vïïe\nut gbepraemtte werden nti'
eene vroegingbe der confeienüe
; t' allen uren tot da doodt, to
uWe tymèïe ghereedtte zsp. Indien lemandt dit eens beeft§'
Bern. ferm. fmMC{ltjcbe,iWect met(fevhtuWenBernardiis)oftfulckjW
' al fchnomeliffkerendep-f/icüjel^rfbud: vinden voor eemg&frf
tijdt de helle telijdcn, danghepnaeckt hebbende defoeticbejdj
van defeghisjielijcke neerünbeydt
, Wederom tegaen tot»<
fmjeckjngevioft liever de nueyelijcbedeud-s vleefch-<> M--': -".
dèrom ami-ncmcn d'onverfadettji\e curkusheyt derfmn:-^01
ghy en gbeeft met aüeenlijck. den vrede aen de deugbdt, tRW ^
na da volght noch eene eetiWigbe ordinantie van uWe God»
hjeks Majefteyt eene oprechte eere. V Vant die f] -felve met (&■
Arobrpf. £.on,incklijcke macht bechymgbt, Wordt een K.oHinckgen°e l
om dat hy jy-fdmi kanregcrenjjy is een rechter vanfy~f"v.{
ende is fijns fejfs, om d.tt In met.g\Kva,ng\\:n en Wordt getij1
de fchiilt, ende niet gh:Worpen Wordt in defonde. Ende voo?'
\\\i:rdedcugbtaiïeinverdient;cre;?iuernoch heerfchtfp'F '
noch hooghe fiaten en kjitmep de boèsheyt niet eotyek. mAi&
'
met recht Wordt cetun deugMeltjchen armen menfeh ni'~
. vaueenen-iegbclijcb^ngb.s.cktjaiiaik de macht der
WW'
Wanteenen- legbcüjcken is foo groot, als hy is in aWcoogd <
ende Heereghy fuif de ebene, die u beminnen, bieroockjer"rt
{.Re£.1. Ytn , maer die tt verfmaden (lillenon-edel zi$n. VVaerai»'.
Pfkf.13i. 'iijckj)eeft uWen^fapn^gbefeyit: VVoevrienden zijnuf"
maten feer eerlijck gbeW?rden, o Godt uyter maten jeer is »*
keerlijckhcy.lt verlterckt. Mdïralfpo t$Y door uweon'J" 't
lij, •
te
;bj
4
1
-ocr page 607-
Van den vrede oftghcrafthcydtderSieic. $7}
P>° Wille ickgheenen vriendt van defe Vtereldt z,ijn,mw a
*ueenuytgbebedmijn b:rte,ende alle mijne gbedatbten be-
iMinnéit t u mmmlijck om-helfen tot dat den dacbaén-komt,
ende defcbaduVven onder gaen, tot datgkj voor mj verfebijni,
endeepem de febatten uVeer liefden, die mjktnmdt bekt van
htbeghmfel'desVoeneldts.
Practijcke om te yef krijghen ghcruftheydt
der herten.
Y^ftrfrcn/ fn fclbrn btck ïutpa op bc fccitbcbjrrge* Ober- gcücn
Mifkemaniece ober-gcWit t' jfejfrtfciï «öobt énbentij* ("uw? fci.0 ai
*m $1 utorn alöer-ljcnlu-ljfïèn brille moet in alles gtn** ^\i",Ue
'^Ucïien, <jrnim-icg!jcljjckcrt f:an berfchepbenfafien 'au "r
~vqi
!ïcm nemen'/ öni te btnjoeben oft fijn bert baer te-
Suen ig aft nirt eribekan fj> felbcn obee-gijebrn.
, ^müsc-cbcn/ tnbinj cenigijnt tcgljcn'-fpprt ober-
°»nt./ fgn fjerre brrg^brtf htmben enöc prtsfnt: XDtn
Jebe is foo ijPpj möe meee lucett/ ntbc gljcliirk temntit
. l'c bi'ngrn gijreft boa? fijn Icben, ooch alfoo licbtr alle
"«SijcnUe rUefcn ban brn bjebc.
^cn betbfst/btcU-'tarjïs fit potmoebr Irjck te biechten.
. 5m bjerbrn bobrn al faccïïtmacbitrjf ubt/enbr brc*
b«>bcn tipt fijn öerte alle berbiuettbcpbt cnbc qttarbt
"eïmocbcn.
^ïrntoiiförn/tajïtrïtïcïtcbeltommcringcibjant f®a.r*
oq .tS brrorrt öoo? te bcelbingbeit; hier af fjreft %xttrt* E*otl*8«
F|ï ^onfrs bermaent.
^£n ffften/ nectfitglïc brtoaringljc bet fiimc».
Schkt-Gkebèdekens.
I)En Vrt(lc G»dts alle vernSindt te boven eaenrlc. moet Phiüp.4.
Oj, 0rue Hertenendeonfevctftancieuiljlciibsw'arcn.
ceic ghy hebt ons tot u ghemaeckt, ende ons hcr'te is Auguftm.
Groo. lCrUftjtOI: dat het in uft'
ns.
xn vrede is dcii gtienen die uwc wet beminnen , eiide Plal.n
In (|1"1 en n ghcen,; verarghrringhe.
'i n vrcdeialickHTamen flapen endc rufkn , want gby P&l.-*
i:crc llcbt my londerlinghc in de hope giufuk.
A£N-
-ocr page 608-
AEN-MERCSINGHÊ
OP HET XX. BEELDT.
<© jjoe grootón fiïgï>ftï>att fjeeft lip/ bie t«
s ftcüjjtjöt üoïgljtl uut u oir ten riunflen
trecben tot öe fehie $;
Gfï
eheel de[A]vvereldt en kan uhe^*
["niet vervullen,dat beroert wordt &ct
deWinden van[B]verfcheyden begeerten-
vvaer om laet ghy u dan van de deughdt a
trecken door [c] dvvaf'e fmeeckinghen dcr
fonden? tevveten,om datghy foudt moge^
drincken uyt den ftinckenden [d] poel, ofl*
den vvelcken ghy doolt lancks eenen pefl~
culeufenende[E]krommen Wech, al-vvaef
de[F]hooverdije,onkuysheyt,ghiericheyc»
locken de fonden uin[G]eene beefte veran~
»«t tbdte deren, ende trecken u in den[H]af-grondt
Sm «*/ der hellen. Siet[i]het rijeke Godts is bi»«*
enne: met ^ u,vvaer om Toeft ghy dat te vergeefs elders^
J«tj«u - ' {ietfeergrootetKJblijdfchappéderdeugn1'
d-ie'therte waerachtelijck vervullen> di'
iden[L]faligen P.Xavier, ende andere HcY'
Jighen pock in dit leven ghefmaed hebben-
Voor-vvaer de blijdfehappen gheput uy
jGodt de fonteyne van alle goedt,vloeyen nf
het[\i Jierte,ende verfaden'tfelvejmaer ne
blijdfchappen[N]gheput uyt den poel de
(bndenjverloopen ende yerdvyijnen.
-ocr page 609-
^
-ocr page 610-
m
H^T XXXIV. CAPïfTBi.-
^ oen achtften middel om de meditatie ende hare
^gheerten te vermeerderen, oft van de Blijd-
ichap,om vvelcke men de deughdt
behoort te volghen.
H^ïpoint.25emrrcHtbatöctbcn^ce«öoo?fï|»« ©e <#?«!#
"-te ftp beefttat be nwnfcöen/ ftocl JJ*
jat fp boo? öe tael-fo|te göe? gggg,
omtettiercftcmenöe rr» bim ^"^
a^b
»ne«r h^^öche tacl-ïufte befe ftraent fttcft/öccï
*iMh.H> 'r Ö£ gee|telr)cne/bat i$*/be gftene bieftomt
%ffslJbt- 31» öicngöp ban boo? betoel-ïufte
tere »«h "ÖÖ^ÖÖetrothcn \öo?bt/fiet Hoe teel be«
!ufteu'°e.racerbere/ fiepligfterenbe opjetötertoel-
iöcfterrJ? u?£ öc öeugööt / ban upt be üergantfte*
bien c,™ccÖte Man befte ïoerelbt.&en eerfren/Doo? ©e tmt-tapt
ttochr.,, ï*e toel-iufreupmtoereibtfcöe fahen rjtje; **>«*"«
^tiEt1eicVJuPï/ï"lgch enbe PalfVD té/alfoo bat ESjÖ"*
^isEe1^5öt bat beuupïe enbekelncfte uetma; 3>\.ie.
£at rti fil?fene '*M»nafiftigBcn en 3ön / boo? bien Echic..
?l«tieii o,,, ,8 nictCT 5Ün/ ban aen be gftenc bic ban
hi«ö«r-n ltlöcl1 aïKftéit m / gljel9th(feg8tlip) be
PÖen pnl^aöen,&p jnn feo bupi/bat be pjiïofo - &p betitam
ln bctiw^0"™ öerfiêrt rjebbenbatbemenfeften « mmfct)«
actt Warr. E *ai,öe bierê beranberen/bie beton* wb««teu
g^ciïïjcRl Jl *,? De Hef beban Circ*: en je en i# ntet
?°ö^£frhi;itriert ;'toont en ftenïup niet bat een
Kat «en.» ? Profcije \»anbeït gtjcïijf ft eei»f pairt»*
Ctben„° *öprcljenbertcï té göeujcftecngepte*
JS-°^ttoffi??en Sfteltjcfteen Percften gtjebjebe»..
ÏSCteechflpr k u5ch «'öefiJöfc* enbe ntcinantttfr
et en tjEhp;ote"eregeucgejitrjeben boojfïljaemtr
r *> bat bS' ^tct öa» tjoe legioen enbe üerVüo?*
», bettroQft;„löD,"cÖaPPfi'^aerfeiten5i)n.3©ant
^biiSfeouil^bertoerett (gneiyeftben ^.5öttiSerni4.ai"
t?L9&euötij l$ op?ecljteItjche'nbettoajperi / enbe tigil.N*eó
öJ«efpn tg, P?°fÖteincft/enbe fjet gljenè bat meer üq,
'*' fp t£ een fteletfelöan fee toaeraeftttge
enbe
-ocr page 611-
574 t)cnII.Bpcck. Het XXIV. Cap.
cnbe faUgöcbermamngljc: toanttoat öeö^^.ffa
gulfigtjen meufc&e foo feer anberg / ban ecu in«£
blecfciyecn cft rtnee lachere beten; enb.c bieK fl"^
genamer/ljoefp fclbfamer 31)11 i Öter om baer""^'
ubet ^ee/ljtcr omteDjbê ficlen berlojen/bjemcipy
ct\jenifTeVjeronacf)tfaemt/^eïöchb'etTnc gcboo?
te ban Cfaiuenbe tjicr om homen uïigicufe o^be'l*,
fomipts ia perijchrl. .                          hfrf
"E5* bctnup Het i. point. 55cmerchtbat bc tocrmamugiK °l£
»S 'S gDccftöeubc betbeughbtüeel meerberi$ 1 ö*"?,!:
mmife Mn *>an'f- «f ftatm- &«1 certten/om cat Ijct 0Ö«f\cX
bit bah Jjrt Socbt en ttooj-ftcïUncöe beter cu cbelbcr i? '»^.ti
luDacm. tjicr om bcftoojöi top licber te berbe onfe litö*"Le
itjchc ooge banbe rébene. (£en txeeeben/om tJj\,.^
nr)cc(lch',che gocbercnblijbcn/ cfi bat b'anbere»**
Baen.|l3aêïïüaertoe(ircchtbe€^cbtb2wlJticyfL'
cnbe toelch ijS tiet ebelfte ban al i ©oojtoaer «M»* .
aBattoonbtr ics-t ban/bat fijne omhclfinglJtV^f
Kocmc<©otit be ïnclthc topöcm a'a* &cn Öet opper |te go*1 V^rt!
fai om-ücifc. toegl-eboegin/feet foet cnbe gcnuecölrjcft i£* ^^
gefeftiebt/ aljS beftele met <©obt booj cene oP#"foe
bcugljbt toojbt geboegr)t/macr meelt boo? &£ "^j;
etibe gee(ieli)chebefclioiiïoir.gt>c/ inbcïbcUW * jt
(iotcleg enbebe PDtlöfopljen be faüct)epbt Si'*'V
!©e Htjfdjaï» j^bben. Ulenmevcttt nu Hoe grootc MötofcöaM*™ m
Ï1
BfS Wigticnupt be felbe gljeboelt Rebben/ (W ■>»
dcwusut. öf prootjjept uer feiber met en honben tottöjMFIi
m/b**'*/
öfllöffi
itr jicpbt in 453obt ió/ al# ooch b'ecntg&e / °??cf ?ft /
(1*1 n«w<"Wï«*rtevn»!ïl±»tifTl1«taAvi hen men/irft /tiïO*"«_«
tü opperfie berniafcinglje ban ben menfrïj /1£ D^'{,e
om bat <©obtfrm epiibeig/enbealbat tot fijn fJfLjt;
f^-1,1?" kemt/bertoerft fijne falictjept. (€en eerften/on»»'
S£B£ $1nlï£f n t,c fiïïctocrfaebt / maer alle b' anOT* Jg,,
«ift uetoe- ÖBfn eeenftn-ï/met meer ban oft icmanbt fp \yjiut
ïtïbt. itJübe baetitn met rooeft oft totnbt.^p HtHtnC]E^(
ore* 4- ©fcasï / fpjefcenbe ban be gnbbcloofcn) eten fJJjLji
jfcejon. berfaebt tooïben. ^.i^iercaipmu-j fegÖt: ^yu%^
be recöföcerbichf pbt toerfaebt / alfoo be boo' P;^
jBEKecii xi'efcn tjcbbtnbe/bebncgöt b:etenbf Wci1qi:
ijbel bcb2ctl) / tnbr laet be bupcfien ban ^ il;\<tii
iw* ** |bei.€nöe iföiajsgcljch't öctBenltftyttnmty
-ocr page 612-
Van de Blijdfchap.                 57^
en??C^?'°ontev#/bie Ijun laten bnurftcn bat fp eten/ ,
onr>r f? teacher jnn/ljcbben fpljongljer. &> wat
tu
ïllr0epbt ijS t/ te moeten putïcntebcrgljcff£
l0fLE!" üat bol gaten I te ttergtjeefë? batten na be
fthi! • e uptftnnicljcpbf ban ben tfjereltfc&eu men*
s|r tsfaabaniclj/ fegljr &. SSemar bu£/ba t trp ijon* vi& Séou
tj^p,cöjnnbe/met bolle hahcnbe tocht in-neemt/ in r«mo-
in ,eÖopetbaermebcüerraettetooïben;oftöatljp »*> tcee
nim nit f£11en folfrcartjtigften roochjbaer ftp oodt
fatht1 **cacrbultenttf9?bt.Cnbeöen HJysïii-titan c
Wtll \: ^m 8toc"Snen en fal met gijeen ScIor to£r' Ec- '
faij.i^öen/ci.öe tsie berrjc'rtbommen bcnünbt/esi
fthit? hie Shren bjncljte nemen * 't meien ooeft glic*
be^Mnalieanbere .fonben.&ief&alom'on euftab*
gh "»nt ooghen niet ghebJepgjjcrt / enbc Ijp Ijccft
Sen*,11 bat &et ai öbelhepö't enbèbenautfjêpbt ber eC;
Üebhp!, a#-(€er contrarïen bic hongher enbcbojfl Mat.h, %■,
Ijier,, nj* öe rerfttbeer&sthep&t' (uiten hier e;ibe
^"«macïjef berfaebt ïüojben.
Itijh t}P°ï»t. SScmercKt bat ben menfen i& aï# b02< mnm*ee
ènbe n,eiloc bat ÖEU tt^reïtfdjen me nfej) met lange f«ie wotx
*>etflïg0cPcï9*e om-toegöen foeeftt fijnen boj|lte'«»-"l««»«
*% i5.'maf r bat tjp bien gelfjch eenen mater- fuift; SES"*
tnbE b^'ifcÖ£ met toereibtfrhe faften bermeerbert/
Tlinchpv OP l?utal0upt eenen fölferarhtigftca enbe
«oobt. m PoeI''baer be begfiecrlöcMjepDt lje»« toe
J>uec ^ niacr bat ben recljtbe crbtgê menfetje ©oöt
?atiai,'e8nm-tijoo2bicIjijccft/ bic befoutep'seté
y *«i bat het rncft <©obt£ bïnvt in ou$
tontoeerbicljepbt enbc uptfinmeft*
'^ f/oie teberlareu! 3Mtbeft!acgftt ben l^cere
rv rQntn,EUlia^: <&P öcööcn/fegljttjp/ropVerlaten l«eav*.
0aïhnn uöc-é ktortiDcn\BaterjS/ ënbefpfie&ücit
*n K&nn«örsrtrt,en toater-putten/bte gcentuater
*Jt ©oht,J1?uöen*iEncr *4w ^Elc Öwf* SRcbojtt Pfai.41»
P^'cm?. *c ,c),cll^e fontepue: toanneer fal kft ho?
IS11 «toiT», *FftÖ8nenttuannr e r fal ir ft ftomcn/cnbe
k^ t^pIT- ï«-»«inemet mrbrenapmet u aenficw*
2'^benfh &emcrtfrt Dat ftet fefter ijS/ir.Öicn ghp
figbr h "Ien art,ept enbe moepte om be toaérs
t/batvSiaPbt / bie ghebaen toebbt toooï be toe^
ööp Bter enbe «eutoeljjcft falicft foubt3tjn.
6 HE-
-ocr page 613-
$7ö Den IÏ.Boeck, HetXXXIV.Cap.
GHEBEDT.
Pfal.4t. f~^ Helijck\,den bert fnackt na defonteyne der wateren, fr9
. ^* fnackt
e Godt,mq»efiele tot u. Mijne [iele heeft dorftgr1"
badt tot Godt de levende fontiync\yvmticwfaliLk)$'mVli'
ende verfchijnen voor u aenftckt mijnen Godt? Ghecft *>*]
Catif.t.
kennen,dien mijneJielebemtndt,vvaer ghyvveydet,vv<tcfê /.
ruft in den middach\ op datukjiietenbcgbinneherW^
ende dervvaerts woeftelijck^ te kopen na de kudden uvV.
Pfal.131. ghefeüen. In dien ickjnijnen ooghenflaepgheve, ende ruW
(laep mijns hoofdts, tot dat ickjleere lefu uwe plaetfey0 '
PfaLtfi. tnderuke in utabernakel!ln,twoefteonbewandeltlaW'te*it
fonder water f al ickji openbaren, op dat ickfoude m»$Mr
uwekracht endeuweglorie.Enverbergbtu aenfchijnn^'
tny, want welcke ii mijne verwachtinge, en zijtgby d'e ,(
Heere? lekken fal nietmter wandelenmoeyelijckeerM1 vy
weghen. Want wat zijn de wel-luft.cn, om de vvelcki. {
vermoeytzjjnghcweesl? enzjjndiemetvuylMfyfa011^ H t
delijckj om de welcke wj onsfebamen als die gbeleden z$ ^
VVaeracbtelijck., waeracbtelijcb^alder-foetslcrt W .fClf
htter,het» bitter u te verlaten. O uytfinnicheydt der few"*, ï
van Adam? al zJjtghy teghenweordicbjo z,ee van alltg°e .$
fietfy vlieden ende foecken leelijcke kuylengeHjckJwp01 ,yj*
SodomaJ'iedendorïlniet enblujfchenmaerontfiekp-y . ^
ft hap, die uyt u mijnen Godt ghenomen wordt, hoed* <
blijdfehapUdit?hyketfe-Jieuhent,dieheeftgeproeftWer ^
Joetghy zijtvoor denghenen die u beminnen. VVatM1^^
Aaguff. in mijnefiele?vermaeckf uindenHeere,endehjfdu& Jtit
piai.js. Ugeerten uwer herten-Soeckt Hgoedt,vvantee»anderg^^
voor eenen anderen, ende att creaturen hebben een hun 0 ,{i
®e gemiKfr Voor de beeslentsytgoedt den bttyekje vullen, niet gheW 1
HKioetmav ghenoft baren. Soeck£ghy, mcde-erfghtnamen v<*# c m,.
*m" fulckengoedt? \vaer om verblijdt ghy u? om datghy #-n ^tlt
gbefeüe <*jf VM 4s heften ? recht uwe hope op tot mt>y$
i
-ocr page 614-
,. .,                Vaa de Blijdfchap.                    577.
m*ïïcgoederen.VVant ghy mijnen Godtzijt alleen ket goedf,
:
«e kondt alleen het hen e verfaden;gby alleen *Jjt eene blijd-
Jc *p->die feer vajlzijt dooreenegheduerighe ghenoechte, dt
» Rechten zijn inuVve rechte handt'totden eyndetoe: dit-
at ick\beminne,aU iekji mijnen Godt beminne>diez,ijt aüe
'ftaeckt-blijvendeendt vheyendegoet.Me andere genoech-
,. <ijn ty>rt, 't zjy e ft die komen ujt eere, 't £y uyt Wel-lafiet,
."^tttedinghenzjjnverganckelijck.endeon-feker. Want
e \?n glorieren van de gunïle des tyerèldts
, deyeelckeop'®tWfte tap.
»t?r. 00&m-Mickyrtch loopt:fy is altijts on-feker, endefmeeckt tti^n^
^
" !lck.Iaab,endcdoode.t u in 't bsyimlijckj fy vlsedtfoeteli/ck^
y
c"> ende ü int ejnde ghelijek. eene fïangbe. De fimde*
1 tfer Vperddt gbevoekn dé ilekjngben der ghepeyfen, dg
^ybinghcndcrconfcientien., daerdie medebedeckt
, ofteer
PwtU ^M&fydatn Wordt, V Vat kanfoet ^ijnfonder u, o op-
^üdi'•"■tydt
, enfe faücheydt ende blijdfchap boven alle
ditJr,
^' ^eter> beter is eenen dacb in W^>e voor-falen boven
Van-'* beter^jn de bmckelinghen, die vallen van de tafel
ben^1nêli^re,dan de ghenoecbten van alle de bereidt. Heb-,
Ich
' a'^e dinghen inu, Waer-omfuüen Vty u verlaten?
h^y^ere tny van het blmchen indefonne,vandefiheon-
Bern
•ƒ<**»*
hLYn de bloemc> *'** denfmake in 't broedt, van de vrucht- '"ln M'?'
qbj -' " 'nueaerae-,maeralledejedinghenzynvanumijnen
ft0iUm#
heht ' "f"*'1 en is niet te tW'ijfelen, oftgby mijnen Schepper
ghnpi c"Vsel meer behouden rooru, danghy de creaturen
**-<*i tj-^t'. Hetfoude my mijfchien verdrieten te hak en,
fy-di
^ech knck_ Wmz door de Wüderniffe; maerfiet,
gratl
*\.w»&f, ickjndcb nu uft>en vrièndt zijn door utye
r*Jden m "* * verblijden, ende in eengheruji bene ube-
te„}H,eene gkeduerighe maeltijdt, ende met glorie ende ee~
fttctu
nVer^« • Stet, buide ic\, feghtuWen Ecclefta- Eccli.tt,
*"*icbh'ii™*' C0S)Kn' 'lck hebbe luttel tijdts gliearbeydt,
*ndt
•ft» l ireote rufte voor my ghevonden, gaet tot haer
ttn ^>eyuuare^ede vm^)tm i^antghy [uit m haer Vrerck.
*"*«« **fheJdw, ende ghy fult baeftvan haer gbcpch- '
(x}tl Aan yoardt-acn ende me defen tegben-blickjt
© 9
                          Mwt
-ocr page 615-
578 DenlLBoeck. Het XXXIV.Cap.
MeereIefum ernHel^ek_volgben, ende de deugbdt otn-w*)
vvantmdien ickjit gbsdaenfalbebben .foofalmtj» beft f* t(
IWalm 8j. tnijn vleefib verbeugben in den levenden Godt:in dief u*~^
nieten dee-tfoeenbenick^met rervVachtendt dan tri*«'*
Pfalnj.7*. mfa ymauthejflt. yVat k my dan in den btmel, ende rv*1'j
am.141. gfiegreii;j^fanUgpfor4ertitn.i Qjgy zjjt wjjnbofeywft
in 't landt der levendtr.
Pra&ijcke om de blijdfcap uyt de dcughd*
te krijghen.
Ig et bertnin* T\' «Serffe/ als btn mcnftbe gtboelt b at fip batt &ƒ/:,[/
noifyniêfeifj» ^Uifieghelockttoojbt/foo moet bpTftjuen moetW> $
tomtoiiiï* fen/enöe matigen ï>e begheerte/toant 't gene batWL^
£ u nojgê, be fonbe foecht oft hopt / bat Kan hp betct enbe P*0^
Inchet berlujjgcn boo; 't btbben enbe fp-felben W"
ttenbe.                                                          tti/
<©e ttoeebe, jboo bick-toöls als be toellufïe « rt'lil >ti»
fbo pepfï 'rgbene £^28onabentura pepfbe/bat gbp »» ^
al hebt gbenoten/toant baer en is gbecn taerfcfttl °'gijl*
be toel-luft toacE - acbtelijck oft alleen boo? meP1'" ,jft
ghenoten hebt / acn-gbefien bat na bc felbe anöf,,.,rt«/
en blijft ban öjoefbepbt upt be ghcbmpckte Wfl l%v
fcie gbp met toaerachtigftebröbfrhapin ben Wt% Ltf
bonnen foecken/ enbe putten upt befontepnert &**
Uth-mak ets.                                               .^e
® e öctbe/ocfenen be beïftetbing&e-f nbe betfapt f ^cj4
in poote enbe klepne faken/toant bit is feer pt°w, „n^
enbe bit en fal niet ftoaer 3i)n/in bientop ^^altV^'
om bat top eenen foo banighen gefchapen trooPf ^p*
0tieIaten bcfeben/eenen eeutoigen berepbtisi» D
tml/jtk eocR eenen eeutoij$en tmoft in bit lebcn-
$(W
-ocr page 616-
Van cie Blijdfcap„                     jyp
Schiet-Gbebedékens,
l :.- .                                                                       ,                                   / .
EBn^ntkhcbbeick van den Heere beghcert, dit falick *&!•*&
vetfoeckc», dat ick mach vvoonen in des Hcerenluiys
= de daghen mijns levens , op dat ick mach fieu de wel-
Icl 5Cil des Heeien.ende befpeckenfijnen tempel. ,
'ghclq0V(. te £en (jeoeciea des Hecren in hetlandt iet Ibidem*
j «"endtr.
                   ö
J Wen droncksn worden van de over-vloedieheydt irwes pfa] ,,
uys>endCghyfultü:Iayenmetden vloed* uwer vvcl-iu-
n* tdt-.
.'U by u is (je fetueyne des levens ,'■ ende in u licht fuÜen Ibidem,
*y «« licht fien.
0o z           AEN-
-ocr page 617-
AEN -MERG &1N GÜ&
OP HET XXI. BEELDT.
3tcivfut enöebdgïjt nacrjetbooi-ïïcdbt ban &ê
iöeugijtjt i^.öat u oan üw fêem gïjetoont *$•
AEn-mercl Chriften-menfeh hoe die*'
wijls den H. Geeft, ende Chriftus:de«*
Heereu in[A]deheylighe Schrifture geDe_
Ven heeft fchoone keringen der deughde '
- t         fiethoe [s]de detight u roont,met hoev? ^
ötcftoitó exempelen[c]denHeereIefusuheefcv0°
&»u          nahet[E]voor beejtop denberchgctoo
hoort[[F]Chriftü ons op den berchle£re
de, dat wyhemcride[G]de deughdtfoudc
volghen.Hoort[H]Godt den V ader het te
vebevelende:tenlaetfte,{chotrtde[i]l°n ..'
die tot uwe bederveniiTeuaftrecktvad1 ,
flus ende den hooehen wech des Cruys0
der dcughdt te volghen. "Want eenen »cê>
lijeken wordt bekoort, getrocken ende &
locktdoorfijnc begeerlijckheydt, ende g
noodt tot de fonde, door den fchrooiti v ,
de ftrenghicheydt die in de deughdeis» °
doot de liefde van de wereltfche "Wel-lui '
die maer eenen ooghen-bliek en duerc.
H^
-ocr page 618-
-ocr page 619-
Het XXXV. Cahttii,
"aftdenneghenften middel om de meditatie ende
hare beghcerte te vermeerderen, oft wn
de nayolghinghe Chrifèi.
y<>w~n<m»ght dnfUetfi, cDelgtft tn?t beelbt»
^è^,at0öo?ett,
m Et i poim.jsemmïtt mft <6oöt ben ©aber u met
fctta6^ ta^iDen aen-fpzeUenbe: M>itt ttröjmften
feo>» ecöetï/ae»-fiet menfeyc gfjp eenen Dojnp eenen
toetViJ.1^01 öerfcfjijnenöetat-foo gebbe iel* ®aöt De fc***
-Sftn keminbt/bat uit mgnen eenigen gbebo?en
^tjft SÖegljeben; gebbe/öp Dat alle Die in ijem glje»
«ithiUct
enbergae/macrIjebbeIjeteeuntitïjlebcn, __.,_
töJSf a«tmertbt met boe grooten ItefDe De <5oDDe> £SftS
Srjp^^tïjejiDt u foobanicg een boo?-beelbt geeft
ölte^föen / qnepöelötSec enDe öolmaecfttev Dan ^oneam ö£
giuw^Pliggert. $en ftetmetgoeDanicrebettoen menfcij ges*
J«et&?jemêecöt8ljt geeft Dit boo?-béelbt te fïïjtU %SJj&™
ttchVJ^nt m 't felbe t* De toitljept ban't eeunnclj K£bc£
ytjiö,ebetbeelbtbanDemaegöDelgt«ettpntcö* ban aiie
Ött frt1'*nöe öc geDaente ban bet toefen De0 ©aDergf »v«BW«»
^n't n, rC-Iaftm
enÖE pntpet ba bet Dter-baer bloet
ï>at w "«etJicclït Ham. <E?nDe bemewltt aen-geftett
SnfcH7^«o1ïel0tftenbeo?beelöröeeftgeo[Oeben/
ï?E«btha»xPtï,eu!ÖEmelt0 gberanben/ oftbet be«
?^fh 5tt6anu falbecfmaebt enDebevioojpen
Jen ha • »*Wft*at€talrtöm»atatftettta «tinto*
'e8ljt "SwnJb" joncftumöt jefuV/ enDe Dat bu
B'Jelfitr*Jit3'li,i1* tetnanDt fjetA betootmoebtgbt
^clihp,.r* '** ftinbt / gp en fal niet ten in 't
Scoot^metm. «amljelii IjemDenmelcKen feec,
•EftyarteKK 3tR'tt0De ïjo6cIj|leraltcDepat>©oDtte mmm u
-*mt&}Wisin öm bemel/alfoo t$t De m,ee|te £™"«*
«ü^DtenöefatttDeuDt/ gteibefu^#«3 ™ ^3
<&o j
                   tefcetv
-ocr page 620-
5$i DenlLBoeek. HetXXXV. Cap.
te ftctmcn enbe na te bolgïjen.Cen betben/wat««<?*
ü?üefl)?pbt / om foo te feqgïjen J bat ïjct i# öoo? o"»
i$eere <£ljiittu0jbat ïjp rp-ftïfetn acn 't cntpjï eEiJf':
ïjeeft als een boot-üecU /met foo beel tementen /° »*
bat Ijp u foube faiteïj mafteri/om bat gljp/mee|s ö'i^
«hïirnö «eïtflieü* j u foubt na Dcm boegljen / enbE bat: 0«jh
tótonébmotTjtanfiHplbeüttacOt.^cnöieröS/batOcnl?^1*
toecDyenwi'booïEeneonEpnbElijtKeltEfbegOêbaEltt^ upt dei
Bl*S*!*2 ïjemel/ om ows benmecö tE mijfenCttiantljp 10 ."ƒ"
m n«t sjot- toecfi; ö^jj^jj^üj möe ftctletom) om ijet öowjj
ïoan.14. befcbaeplten ttiEber-om te biengfjen: enbe ^}a3t't
Ijoe btcft-njöis 'o albet-go£bëftiecEn|ïf 3jefu$ l1^^
göp ti Ijanbt npt/enbE bacr en is nietnanbt bted»*
naftet: otljp toept enbeisp.itïepgïjemtte RfljnJ:'rt
Ocl) mcffjoe goeben récïjte WaegOt gïjp ööa? uHiit/
ifaistff. i&opjjeet ^JcUfjebbe gïjeïjeet ben batijbe *Jan°«, i
«pt-gfjcjïE&EU tot bit botrft / bat niet en 8Q*1*?. tf
enbE tegSjen mp fp?acïtt<2>cij Ijoe b?ncfteltjclt \**.£t,
ónepnbElötftE goebtftept/te rioo?cn ban utne iu'\,at
_. wn/bte glju Ijebt gfjeftocfjt met Dm blevbaren\w %
*0D1 riietlj niet toeten.                                       mtttt
*»„,. .„*.„, H:t *■ Pomt • ^mevtftt ttiaerinne men tm «?** „
S1H& 3«fUd moet naer ftdfgMttte aemnercfct baJgJ
fcwcöten & tenect|teh(uitmoeten bïrbetcwt* beb?p W««>£!
fjcitnaa jjet utojtfieten/bte boo? b'evf-fonbc fecp bctatge" w«
«tempel ^eii|ïö£MiI)oeï)ep[ige gïjcöacïjten öntJ^rt^^nt
*^,|tl» sljeOabt tri fijne memo?ie/t}oefupbet; fijn bevpa».
Ijeeftgjjetxieeti ban alle bolmgijc enbe &al'V>jM/
en eftjneri ttiiüe bejbjemt ban alle a^tfcDf***;^
enbe becbult metb'onepribetötfte Uefbe betf ®^,,nt
«©nbey-foetUt ban utoe öjptwatljten /enbe ^°^.{j
betuonbenbetfelüertc gijemfen boot Ijet ejtfwy
ban €fj?t|tu0.Cen tomben bemettUt infgW1»;!(/
fcebeugljbtban atmoebe / banraecIjtmoebteUJi,:'t,;
Sn Ijepltgöe b?oef Jjepbt/ Ijoe gtootcn ÖöngD^{C
:i)tbeerbtt!jepbt tn <£ö?t|rtisr isas t 9oe JSt
4
-ocr page 621-
VandeNaervolghingheChrifti            58$
l&tff en moetE Dun ban öie fcijam?/ mant !jet men"
"uelgcft gDetucU ett kan totfoo öaniglje ijooeyepöt
{•w beeïjebett rooiöen/ öat fti met recljte beljoóïben
,y «ne»tïen/Oatljet yaerfcyanöefoiibemefmtehjöi
a*£m "a* <&8öt(5tjnö£ tn öe gijéöaenteban eenett
Maöe)jjemmeteny>eftgyefcöaemttelpem
Kvet5 point. 25emercutöe maniere op öe imltftt
E,icutoigïie mijffjepöt alle öingijcn fecr foeteujefc
Ij'^e öoo?ftcfjtitijI0c!t bêfcljicluybooi-niaer(gelöc&
tipii l'ï"en-manfegyt)fp en. beeft nop; eerngê bitter^ s»p ?°
is1 Beijaüt/maer gcèft Ijecrlijcue erempel? acljter-
futltm iitaltefaaenbaa gijeyooifaemyept/licföe/
'Itit?
er ^00l nemen cnöe öebotien. <©ïjp öan tnfge*
horr • enuiütttt nopt ban öett «©oööettjcken taille
«e» r
u nieccft/noclj in öe maniere beg felfg/maei: ,
in?V'
tet ÏJem ilftÖöt *n booj-fpocöt enöe tegen-fuoet
fe», ?n onberanöerujck mcfemmantö'oogljenöei?
j^-cen 5tjn fciaesöerblintKeiiöe öan öe fonne pont» Ecch.ij.
öe
btMi,ne '"ienÖ8 ailt öe roegljcn öer menfdjen/enöe
ti.Zle.ö«!S
af gronötjs/enöe öooifienöe öc Derten öer
bat, <• ■'m öc brtbojgljen öeëlen^n laet niet toe
nèiWf'00 ÖlStKelöcKe erêpelcn te bergeefg jtjn boq?-
teur-'^atljii Deeft 0110 een ejcempelgcgebë/op öat
l«en itftért irMiïrft Fm nhrtiani ïtceft. <JSnÖe öte !o*B-IJ'
èoiJfü ■m öom BdStë ÖP gljeöaen yc,
lïttn-lS?*ÖW*nÖemölöft/biemoetraanöelè*gelgcft ' *oam*
teii h
nöett Üeeft.©aer-en-boben/ bemetckt öat
Öüj„en^eere€ö?ijtu0niet alleen en moeten na-
ts 0«.cn inaer ootkonfenijemelfeljen ©aöer/toant 't
UteVirrfl'oobetJotë-zötgljpöanboimaetUt/gelijck
M h
bat h, lue^clJm ®aöcc bolmaeclü ig.<©aerö acyt &t ,«^0
3jÜh . mMïettm en öeugljöen öer menfcïjelijchljept wt m:*^
*n ör b
Cen beure/ö00z wetene gijp fout mne-gaeh Jikmwik .
baivfcCacl^en Des peeren enöe tot De bemcitkinsc 'f^Vii^
tojföe ö«imaeörtDe«.n&am bet? Tjcercfegrjttjcft SSaS^f
faifir» , Ul'c'in-Dien iemanöt boot mpm-gaet/ öie »<nnucdtt«
i)u r! ;
j 5im/etiöe ijp fal nut enöe nme-gaeni cnöe &#V
feriKfh&e^m ^ööis/alsöc lancKmtttöicljeot/üooi» ^'t '4T
PefifeTP^^öfjepöt/milötïjcpötenöe goitijepöt/ 'u D;T*
'■• fl^wi« om na te borgyen.
                               de dr•'!t,
nsqribüs»
O o 4                Guissöï
-ocr page 622-
$&4,           Pcnll. Boeck. Het XXXV.Cap.
i                                                                                                                                                                                                                                                           ■ .                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           ■ ■
G H E B E D T.
€olofl".ti ^%Alder-minneïijc\JtenlefuMi^-cl^r^fo^ejne^n '
ïoan.i.' \~Jfpiegbei van alle vol-maecktheyt, in den lVe7c%» ^0* .
f ialm. 141. Uchamelyc\aüe volheydt der Goddelijckhejdt, in den ^e^'
defchatten dervvetentheydt endeWijsheydtGodrsv^0^■',
ktj%van uVve volheydt hebben Vi>y alle-gader gratie voorp A"
entfangben.Maer nochtans onfe fide k nochdorre,cndcUv
'u ghelijck^aerdefonder^ater^fy en is noch in u nietvera^1
Doet my Aan defegratie,op dat ickji mach na-volgenM u *%£,
in ulcvenyendealtydts beroeren,ende dat icknaer tityetec k
mngben in my-felven mach uyt-drucken dcfeervol-»'^ ,#
exempelen der dsughde. Want en mooghtghy niet met 'g°\ ^
rechteQ*gcn,ïn-dienick^eiïendigben endekAtifoigbettkl .,
•e \          Vi>eyghereutevo!gen?Hoe?falickjny fchamen?.'t is eeneg1[ ■
, '.-, ' glorie den Eeere te volge.Salickjiaer droef'om xjjnhni^
fd eenen reebtveerdighen niet bejehajnen, Vi>at hem 'ooC^ $
komt,endeitoprechte van herten hebben altijts blijdfch#pï .
bynü defonteynedes levens, ende in u licht fulleVvy
Ufalia.35. VVatfal ickjny dan van u keerëende van uWe V(>et'r^xM,
ickjoodtjien van den bloede, blincken van het vier dtf
"9 ^
dk icb^ghevoele eenen reuckjan hun gheven,ende dat»«- ^
Uns tot uWe IkfdenietenfalgbedrevenVperden? Gby**',of
Voor-beddt dat ons op den berch isghetoont;ickbe?,ecïe ■■ m
f.xoi.1}. uVce gratie na te volghen, ich^ begheere u de krachten ffl A
fielëtoeteeygenen.Verremoetvoortaen zijnuyt mijnetn .^
hetgedruyfch vandetyereldfcbcgcdacbten,van ¥cy i.na#,
fal mijne memorie veraeren metgepeyfen van hetneljC"e r.
ende ickjal nemen uyt wtoen tmpel,dat is uyt mijn bwtc ((tf
goden van myne voor-leden ijdelheydt. Och oft ick.ve** v00f
hadde dat-achter is,endemyUrecken kondetot betgw™ u
ts,oft ickjltijdtsopupeyfde,oftick,dooral' tgetie datick- ^fa
finneniegrijpe ghingln in uVveigachtlboelicbtelfiy0 fa
honnen flillenaUede beroeringhenmijnderherten
,""* ^j
ptedefeporttdn mmorm,ghelijckjck.vAfafyc*-r' at!»1
-ocr page 623-
Van de naer^volghinghe Chrifti.             58 J
^me te doen! Wantfoo baeft als den vijdndt hier inne gekomen ©e M>c e$
?$*a*dderinneghekomen » eenghenfterkenvan booverdije, ^^„JJ
&ra>nfcbap oft onkuyfbeydt,Wordt mijneJiele beroert, ende bit Wat 02 .ficlc*
rMndtWordtverdujftert, alfoo dat 'uk niet en kan aen-fien
Jj^wracbnchlichttdiedaer verlicht allenmenfcbe die in'de
loaa-i-
e "■tkomt)mcbderedem diegbymytot eenen kydts-man
., t&"egb£v2n.Komtalder--falichJie licht,ende■ vervult het bin-
,
£'nnJnder herten,'op dat ickjmy[elven enden mach kennei
.. eten dat alle dinghen nieten z,ïttibuytenu ; ghj allee»
^? ,1 le^jt, alle andere dinghen z,ijp eene fcbadiiWe ende
Ui kp?* ^ fótibtydt. Verleent nïy oockjatfoo Wanneer ick,
Veerd u lle^en >t$P® dat ubebaghelijck^, dat goed t, recbt-<
Voo r eHie heylu^ is>dat ukhoe Wel blindt ende onWijs, da{
vhJ ■ °oc^ mcb oordeekh, Wantghy zyt d' alder-Wiip, ■
ielfff WacbticbJle,befo,fcboonsle, Sveerdichfte om van een
ende
"^^'""'^w Worden; endegbyoeeuWichlicht
lhall^H ^tJfbeJ^' wder-fieckt alle dinghen, ghelyck,
loovc e &Hn gbemaeckt hebt:Waer om en [al ickji nietge-
?<*« n'r'Tr lUVCï de ^neghelijc\e Wereldtnckbidde u neemt
toy j lyAeFe verblïndtheytjolingbe ende onWetentheyt. Gbeeft
gbt 1 "tyfreloovt de H.Schrifture u Woordt, ende uWe heylt-
» het a^rS'C n^e mym overJie.Maer aengbe/ien dat hetfonde
'd^ ?! f *e ^M'Mfo nkt te doen;foo gbeeft myjbidde ickjt,
fie ->si} ^"eni(echte mach nemen om te doen betgoedt dat ick.
Ztyere T "^ Knen heyligbenVptlle, dat ickJnut anders en be-
dom m an U'Cnit am U:laet ^et mVnefpV'ft
*SW u^m ^Itete
&henev:
"/$>"? v°nn$e te verfaken,noyt slmnen op mijne ey~
$eVs>eenj l(heydt,gdijckjien u goeden Iefu eenefpijfe beeft
menfefo 7 f*Mlle Van »Wen hemelfchen Vader. Och oft alle
lDan'+*
tyelben '^ndeHa!der-ootmoedicbftenIefu,datickuWedif-
*'efdebttwflemel^c¥nm&enickdengoedenWille ende de
cK*ki ^j^^^denbandtder vobnaecktheydt) moer
^Orghenil,eoadtmoedicbeydthebbeom dedeughden te ver-
tijdts befu
' '■''fê'} uvveglmt verborgen hebt,ende dat ickjtl+
tyftrbï? jlee£hfa pl*<*fe,ende met deneerften pel, die
. erayt'verfoeje als het laken van eenmaen-fiecke
©o 5
                 vrouyvt
-ocr page 624-
58* DenlI.Boeck. HetXXXV.Cap.
f rouwt. lc\_ begbeere alder-oodt-moedicbjlen leftt met UH
VPandeltn;ickenbegbeereniet hoovterdich tezJjn,aen-ghefiett
ghyuveroodt-moedight noch te fitten, aen-ghefien ghy mijnen
K.oninckjnde mijnen Godtftaet, noch genoechtete-btbben dacf
ghymijnhoofdt Chriftelefu ghepijnight wordt, noch ghe-
tert te worden, aenrgheficn ghy fchande verkoren hebt . lek
(fegbthy)en foecke mijne glorie niet, dm
» eenen diefefoeck*
ende oordeelt
: al-foobegheerc ickje doen alle dinghen tot uvvt
glorie,oftickjte,oftdrmcke> oft iet anders doe,ick^fal verfma-
dentegben-vvoordighe, verganckelijcke, ende verdwijnende
dinghen,ende begheere nu hemelfcbe ende eeuvvtgbe, my-felven
n over-gbeven,endealle dinghen door uwe gram vmuwtd'
Aermmneltjckjle handt ontfanghen. Amen.
Pra&ijcke (tierende tot de Nacr-volghin-
ghe Chrifti.
TV<#n:fïe/als gb» ttofffelt / «tbc niet fit tocet toat $W
-M feggben oft boen inoct/bemcrrt (joe Sefus flfbJif"1*
b?e;utotgbc tojjsbepbt bat feggben oft boen foube / eitbe
aen-reept fsJnc gïatie/ op bat gijp bem moogbt naet-
bolgben.
^en ttoeeben / als gijp ÏSfnbe jn fïiïtc enbe rufïe ttw
bentoilt fcftichen/fao gepfi bat ben löeete<£b?ifiue bp n
tcgbcn-tooa?bicJ|is/ rnbe fcbickt enbe ffiert alle utof
toereken na fijnen tcg&el,
3ten berben aengbefjen top een gbebobt bebbctt on"
fangben ban 45obt ben ©aber / bat top ben ^cete <&W*
fhtsfóuben boojen tnbé naee-bolgbcn/ toant op be»
bértb <3I!jaüojt8befeftemme ban UtHlpoflelengehoon-.
lean f.
iCor.io.
Matth.17-
ï©tt is mgnen beminben Jbone/in ben toeleken tck gof*
bebagljeh bebbc gbebabt/boojt bent; foo moeten top öE*
felbcbolbjcHgbcn/fbbfeerals'tmogbcbjckis . ï©a"*
baerom is't iBoojbtbleefeb gbrtoojben / ertbe beeft '*
ons gljetoaont / om bat bet ons met fijn exempel fau°
ttoaben/eftbat benmenfciJ bera öacr nafaKÖ* fc&K»"11*
SslMt
-ocr page 625-
Van de Naer-vplghinghe Chrifti 587
ScbÏ6t-Ghebede%cn?.
HOort na den Heere,als oft hy tot u feydé Komt kinde- Wal™. ■}!•
re»,hoort my.ickfal ulêeren de vrcefe Godts.
Komttothem, cnde wordt verlicht, cnde uwe aen-uchwn Ibid.
en lullen nietbefchaernt woiden.
tóe naermy wilt komen, dat hyTjfelvcn verloochene, cnde Mattk.itf.
fijn cruys op neme, ende my volghc.
Jck hebbeu een exempel ghegheyen,op datghclijckickfie- Ioann.ij»
daen hebbe,ghy oock lbo ioudc decu.
AEN-
-ocr page 626-
588
A EN^MERCKIN G HB
OP HET XXII. BEELDT.
%tn-nwwftt tic rürt-baöcn enfcc gabcn <ÜSotrt#/
tioo? it^teRc g5jv met rafjte totlï.öe
öeugïjöt gDetoepen twoiöt.
©e mem* 13 Emerckt de wel-daden m?t:T'^ -
S^t OGodtutotdedeughtnoodt: teutten,
becajakconsi van de[A]{cheppinghe,[Bjmen{ch-word»»
ten*». ghe ChristIj [c]verlo{singhé,[D]Heyli'
ghe Sacramenten ende etaticn. \Daer en,-
tpven Godt [e] voedt ende kleedt u [f jveir
loftu vanveelquaedts ende ellende , encio
feyndt u fijne gaven, door fijne[G]Engelen)!
ghelijck hy eerrtijdts[H] aen de lfraèlit"e$
ghedaen heeft., Godt geeft tot uwen gne?
bruyek cndcvermakinghe[i]den regen, [H
de Sonne, ende [l] was-dom van de vrucrj'
ten, omdatghy[M]dedeughdt foudtvo '
ghen. Endeaen-geüen Godt dit aluyt een
groote[N]liefdedoet, en fultghy oockva^
liefde niet fmilten?want het is betamen)0,
dat wy de deughdt,hoe wel fy uyt hacr-fe
yen beminnelijck is, ende de fonde ve -f
foeyelijck.nochtansoóckomde liefde^3^
GodtonfenHeere, ende om de wei-dan
metvvelcke hy ons voor-komen heerc on»
helfen.
-ocr page 627-
-ocr page 628-
Uef XXXVt Capittei.
Van den thienften middel om de meditatie ende hare'
"egeerten te vermeerderen, oft van de weldade»
Godts, met Mrelcke hy ons noodt tot de
volmaecktheydt.
^•fltllmghe derpiattfi, flljelÖCK M 't bttlttU
tvhebedt, ais üo?en.
\ £t i.poim o&emetx&t ten eerjïen/ Dat Den mtnfcïj ém mnm
i).*öatt<5ojjt öoo? fijne tociDaeDt Dan niet gefelja* # <®f*t w
«Xna^Ö« aeeiDtenDegtjelijtlmtiffe/enDe Dat ijp *£»&"
teT^°m met üm en iël gelijat fjet jontlt üan eenen jK;w
«Uh» £fel/maerDat Ijp 3>oDt moetonDer mospen iob «.
Oq-ij S^oojfaê 5tjn/niet alteen fijner geboDi/ maer
fön V 0llet; toercKmgen enDein-fp?al«n m-Dtcn/ïjp
t»cn impt ioei f*1* oeDtenf Ittiant mee toe i$ Ijp üatt
^au?Eet:e SDeftfjapen /nuen Ijp gïjefjeeï toe uefjoo?t.
ton* -w,Uu* iufïtmanuiïfegDt:©' ingfjebo?ene te» Laurea.
hiQjL^^t/Dateen-tegeföcft Jjem^oDtfottöeonDer- ian t, '»■
te &**l/üanDen metcKenljp Deeft/Dat ijptéjfai Dan ' -i' s
^ööf / 8to?ieren tegljen Den gJjenen Dte Daer meDe
Wv'ft falDefagJjeljaerüetijeffen tegljen Ijem/
8%hi„ afgijetrocKen too?Dt?gelïicft oft De toeDe op-
ten "5? toietDt tegyen Den gijenen/Dteijaer opDeft.
^Qojxf eeDé/eüer-legljt Detoel-Dact üan De menfclj ©«»?*< *><**
S m,pl!5,Je <**n,tftt enDe onfe üerïofftnge / enDe Dat Wwt*
ï[<tHh^üti)t
3Ö'1 wet eenen grooten psö.s/ met {jet
^n rjri," Jltt onbeületKt Ham/om Dat top ijem fou* i.p«j»:
!?t&H?'lWww wDe Djagljen in ons Ucijaem. Cen
«°Jb5 hi r mi Dlt 8wote Dingfjen 5ijn / nocJjtantf
h^t t,»Jnv öwUcijt/in-Dienwpaen-merc&Ê/Dat
iNten?. ö,an£c «wiowÖepDt af Ijeeft üerfcojen ®oo?öet>«/
S^n phs cöOmfei Der merelDt/op Dat top fijne iun» m^m tot
fiet tl,* £ittn m mm ro«öen 5ön / enDe Dat Ijp % *»>»#*■
l^irL^^ljeeftmmmmt /enDe Datijp6^
fif1 ft W1 a.lj9f ^ OÖebo?en maten / gljeusocljt
ïf ïJecft S»tÜfPtoiJ^oopfel / in De IjepUgljeïtctc*
fiefteit ,pN8ÖeüoeDt / enDe in De op?ecfjte «refte
•^BöenS* fJP on0 Ö£ !W«0Öe Sacramenten
* J^D«n/.ein Dat top fouDf n 5im een uptüetr*
I
-ocr page 629-
5?» DcnlLBocck. HetXXXVl.Cap'.
fcojen grjeflatijte / een ijeplttij tioltft l ïjet öottfc WJ
».Pe«.i. tierftrijginglje/enDe om Dat mp fijne Deugden i*v
öen tierftonDigS.aiDee-bermljertitijtfen <&»D*'S &
fal icftnme eeumigjie goetljepDt tDeöeï-öDeö*"'^
öie mp gijeroepen fie tot n gljeloof enöe gratte / *_
tóijlen Datter anbece ontallijcKe beet gebötett uw*,
öen enöe fierben inöe ï^epöenfcijap enöe ongfio"'
enDe fal't mptiooi alle Defe Dingen fiuaer 55-1 "
öeugtjDt t'aenbeerDen/melcK ig/Deftljoonljepain^
iicljept/fraepljept/röcRDom cnDe De glo?ie nis»", ^
fïele* fonDerunge ter mijlen gijp mp niet alteen i ,
groote Dtngljen en Ijebt gegljeoen/maer oocK;n£ £
tieel meerDere belooft Ijebt/ altijDts tljoonenöe»
ïjemei/Den poel ntoesi rtjtU0 /onfen loon/enöe pa*
f
tn-tegfjen berbojgljenöe Deijelle/ mantgypy
lietier beminöt te mo?Den/Dan g»jeb?ee|t. ftfirt^
©p m om h« i, point.Bemetctfjoe bicfcmijlg $W 'l
u „ i»'t
SLTIh, «en gljebwptKenöat mooiDt tot De isomepi'^,^
SXSDeroe:U9p39nomnietserecljtbeeröi0Dtfnoj'V
sacuuKcitt. gratie. $oeöitftti>ölö ljp u Dooi fijne ^ooö.,:;«it'
bermïjertitfjepöt/foo tangijmoeöelijtU tot P*";Let
tie Ijeef t tiermatljt/ettöe al gaenDer op eltl« u*«^/
DupfenDen tierloien /fju ijeeft tt nocljtnns g''5„0(Jr
om Dat uiwe ftele ftoitcltjt majï in fijne ^ö;u'. aet
_ .,, Bitljept.Cen tmecöen/otierlegijt Defetpoö^ocn- i(
Galat,Ii Ijeeft Ijem belief t/Die mp gijefdjepben D« WVbc
Ücljaem mgnDcr moeDer / enDe ijeeft mp doy,{ in!'
...:ejt boegljt bit tot ecne geetfelötto r0£fna#
Doo? inclclte gijp upt't miDDen ba eene quaot>
{,
enöeDeboofemerelt qijcroepen 3#ttot f'et «»W'
->...»,, r-ii-i....» ~., ...... ^„,.>»~n <fiii- pent »*» .f»
Der falicljepöt. nsaeracljtelörtUal een-uy^ ^
fp-felben toe-boegïjen ïjet momt ban ^a^'-ioo*
f fth«. <t?en£ uiepne f ontepne ijs aljebaalfcn tot eene y ^
ribiere/fu is beranDert in een litijt enDe f*»nw ^i
geeft otièr-gljetiloept tot feer tieel wateren yZpt
fceerefoo Ijaejt als unte itfme gïjeljoo?uö w»' QOt'
óo?en /ftet foo 3ön mp t'famen met De W.»" ^W
tieren söeltomen / enöefeer tieel gratiën 59'*loet>*
-ocr page 630-
<•               V an de "Wei-daden Goets.           pi
«j.**1 «Pt be 5Ee umv bermljetticyeut.Cen becben / 25ef5&<« fa*
tuit ltt f£EE Ucel flnöer e ü«fö»öEi;E mel-Daöen bet ik»»»1©»!**
bat ien/ öat ^P Be'{0mcn 3Öt öan goebeoubet*/
ff., 8'JP syeUcegyen Ijebtgoeöe mee|ter07meöe-ge*
Ijj'^/wtöE nooöt-öjuft/öat f)p u foo beekceaturett
füf&öye.gijebEn totbermalungyeenbe nooötfalte*
hói^f Pbt.mtoelcte ben i£> 23afüuts feec róel brc«
(feoi, möe wiiei£omüte: ü^p D"f* gyemaecKt
*>n«'• JU)Uan met / bat t»p fottben 3tjn / enöE yeeft
Ijl00o?t-geb?oc{)t upt yet binnen jte becaetbeV yp
btJAiW-gyelcpötb' elementen/ fjp geeft tot onfett
38tt h sesebê aibeiyanbe bee|ten5om onfen itoillt
ttRr,??te8enen/öefonne/öebetgï)en/ enoe beltacy*
PeVh\ • öm W)mx öecciect/ urn onfen t'iuiüe loo* .
fhi »"f Cl6ieten/'fp?in0en uptbefomepneu/ett.i©at
niecc;n«feggen aïber-liefjten I0abet7inöii itft be»
tfttbpT 'Öoegroete enbebEElon-gebaüenenbepe*
u netien anöci; ober-Uonten/enbe babe toelcfte gyp
Wii4El:iïilJlJt Debt mp aloet-fnootjlenfonbacr te
*ïoth tZn tfl öeeloiTen^maer ictt en fouöe öefe bingS
biE rt,,,° Stoot niet acyten/'t en toaet icU faglje/öat »«* <&***
!*itK2Klen6fica»« onepnbettjclte ueföeUanöeeeu* !*?*?i,E
^S!£iöe öte notiJ ü0°* niet. *>tetyoe feeltjcfe £*,$££
ecWoi,p / ^bt niet nullen toeöct-gDebentöebei;- tu mm
^^/Eiih te'oe/ ntaer Die tEgebeneenefletïjte ctea»
8oeot '"£ ooe? ftjne epgljene lieföe ban yet oppecjte
H, '« beugljöt $. af gijeteme teoïöen.
^°b»^^«cr ^^iweccftt ten eetjïen/Dat ben bien|ï
? «leo», £* <è.2Êugtifamï0fegljtj0aet inne mee|l Aug«ft-
r ube 5ü„ ,f; 0£,t be frêle ©obt niEt onbanrftbact; en •""J"'*!
ï^/ia BK/ 8ell>ck ^ öat «** aen be menftljen v**w<w
nln bihtip» L00 far ban ^oöt oyeOaEt / bat ïjp als
Sl%lithft?^8tltt 3ÖnbEtnet öioeffjept öey Dcc-
S,£llt wKllSiaSt JtS öebtie **»*»» °P-Sö«' if«i*
»DlEt«ft i4 5rÜCÖ£n/«»be fp ytbben rap berfmaet.
ii^bte,, ®i'0« ni« niet reben ban u en Kan ftla*
Sr* töiSiWline*- "ifPlflHlbcronaffjtfaemt.
Sï BefupbSiVf0° <*^öe 3^us: 2önbeïniet uc»
^ae» öffPM J'EI,i)e toa«* 3Ö« be neayen* bate m
*jenbjembetmtK sJjebenbtn/ bie<5obt
glogtfc
-ocr page 631-
■#i DënlI.Boeck. HetXXXVI.Cap.
Bloiit gaf. 4M;p 3Öt ban ben ï§eere gDcfitpö^;
toacfjt u bat gijp onbancfcbaer nieten-öertoojpW
ne lecringfje/ enöe met en öolgljt b' ejcempelenfö'V
bet öeugijöen. Centtoeeben/ bemerclu na 9«*t&
Bern. h{jen ua^.söernarbujï/öattermcten is weW^
5 ïSSr" feEC belet bat onfe gebeben metöcrDeo?ten tooi»*,
Sfonft ate b' onbancftba«:ljepöt.H9at is ö oopet&/f$L
gyciaèöcio^ lm / bat «öoöt ons baer topfonber op-ljoitben twf
totecMtij. öen/fmeecUen enöe begieten/ met en öerijoo?i/%
ÖP foo groöte enbe onuerbienöe gratie te bo?l Wh
upt-göerecï«J enbe 2Sernarbit0 anbttooibt/'t^'^
metberifpelötlt/bat toubegïjeeren t macröe"
gljeerteen toojbtniet bolbjacijt/ om bat top u:,f
Serm^t. öancïibaeC bebonbentoo^ben.^enfeïbenf^O^;'.^
fermoon op fjct böeclt ber *>angSjen: «©«bai»"- f
baerïjepöt ia btjanotberficlen/ UeïjjbeUngF,^^
te-enöantft' berbtemten / berilropingïje bcrfceugïjöen/ ö«r,*fl,
naetih!?btuc= ber toeibaöEn: onbancUbaeröept is eenen bestip p?
naoatd«sta &enben toinbt / berbjoogijenbe bóoj öaer \tW^*.a
"!!^SÏwfottttptteöer «5oötbmci)ur!jepbt/ ben baw®^,,/
**Re,u becmljevtitijcpbtyben bloebt beu gratiën.^1jjj;«/
aen-gïjefien ben i^eere u foo groote toelöaörnw--.jj
enbe bte tot geenenanberen epnbe/ban out ba» "fa
ïjtm öoo? be bcugljt foubt bereeren enbe wet^-jt,)/
enbe te bergijelben aen foo arooten ï^ai^H!,',» i$
(mtthftHck*öesöe!W&emcrcKtteueer}tentoat baer t^M^tf
SKttot-batttftöaeïDcpöt/ttioeten/mct-aUeen^jii/
«hütoatcpfcijt feggljen/J|EEce/l|eere /maer fijnen totlie **;"i^-
toant toat bawUfeggljingfje fai rt itonnen 3"1^ ge*.
Oien b' eeutoigfje goetljcpt met be lippen w.°* epeti/
eert/enbe met be toercUen onteert»1 Cen iV^^P
bat gDp boo? u neemt/ toacracljteltjcK Der!*ffoijt>t
löcUe aoetijept om niet te bienen/ op bat gUP' rf^
?fei*53. mogljenfcggOen: leftfalu BlJEtoillKÖW^tjf
ïjanöe boen/enbe itft falutoen namcbeujbe»' t $\\t
bie goet is/enbe toant gijp mp !)ebt berïot",jDt of.
®« bantk»tribulatienCenberöenöatgijptt-fclö*5L'atit5^i
uoerijcptöcï offer! meteenE groote begeerte om allc' ,*to#
ipft&teïimfc enbe benautDeöen/bie u baneobt fö»Dl"v;p^
tafiï töe-gïjefonben too?ben / gïjetoillicljïiJcR «JU*
-ocr page 632-
V                Vande VVeldaden GodtsJ              59$..
ïöpt^cï,cr"om Ï3ero°ft te ïoo?öcn üan aïïe be felüe
fon * eu/ in ^im'1 Hem belieft. 3©ant .tnötciiftip
tonSWöïiSUau ftjtic tjanbt nebben ontfangen/
ïapv °m cn f'ouöen topper tjitaebt niet ontfangen*
"ffolu n** ^em *n ftïie<* beöanthcn/cnbc offeren een
Öoart » öetejSIof^A cnbebetaïen aen ben Eiber- Pfai.4^
iafJÖRen anfe beloften: \waitt eene cffevj^anbe le£
^crh 'eÖÖt ÖP / fal nip totreéreh / ebbe bacr ben
<S0i;^öo? toeuften te» u faitoonen be falicftcp&t
^obt ®aut ÖÓ02 befe banrhtiacrftepbt too?bC
ïen/ x me£<ï Sljenoobf om fnnc roifïerien repenba^
Qte3l)cöeiKbi)i>t igmber eeuïbitJjcpbt,
Ghebedt voor de VVeldaden.
•IVj nejifie (Heere mijnen Godt) mdec\t ugroet, om datgh'j
•%£;. f"eWeerdtcht hebt my aenteftenuyt den hoogenftoel
d*cht °^Hn-WantHeer e Vete ben k\,datghy mijntifoudt ge~
^'" n ' >m>ent^e boedanicb is het huysmijns Vaders: IcJ^
H*eni j"en G°dt ende Xonmckjerhiffen, ende ickfaluWen
ghefay j*enedtjden in de eeiPiïe dereeuYve*Ickfalu aüedagen
°?H\ ^en > ende ick faluYvennaem lovtn in de eeHtye der
bn,i,' °mt*de hoort alle die Godt vreciï,endeïckfalvertel-
Hu'^iiir<">te dm$Mn fy mi/ne fiele heeft ghtdaen. Van der
ProV.&
^ ^He u ^rf* J my &beordineért van den ouden tiidt, eer
Vtyg^fHktVMs
, endefter.de tnj in de ghemeyne ende
*tetf~fond tm$e Van de k>nderen van Adam, befmet door
'^«fcfl' ; verdoemenijfe onder-Worgen, heeft hy my uyt
^Teldt ^aer d*yf*ndtn verkoren voor het beghinfd der
^'^tndi ^ *y ur "kyW' van itr eetifticheydt be~-
*tilf*ck f,e*.'s'ckn»begonslhaddetevvefen,endeickditücht
*f^£V»y verlicht met het tyaeraebtieb licht, ende
1ee' «nde*. "vwdicbeydt is voor mj op-gbe<?aen : daer
des ghe~
%dT"",aiat nter'lu — "*" '"J"&"" ^""W1, ende heeft
^kiHstf f£* vleefch ende bloedt van fijnen Scne;.
^-gosdmïtrmfien Vadtr&ifighj vandet
PP
                            «té*
'                                                           -ja»
-ocr page 633-
594         DenlLBoeck. HetXXXVi.Cap.         .
teu^icheydt Veel met hoeveelfondeti 'uk u fom-Wijk**J
verftooren,hoedickcVeijlsickji Voederfpanmcbfoude^-^ r,
titye liefde heeft mijne quacdtheydt verwonnen, u vi^r }
men, uVee goedertierenbeydt
'Wy 1„-
fondenverwonnen. EndeVcatijfereeuVvighen Vader, A^"L
fal kontien fcheyden van uWe liefde? hoeenfalickjiKti"e .«g
ghthoorfaem zijnuVoergeboden,ende doenaüenufteit™ ■
enfalul^nietvolghen de deughdtendevoetjlappenvaff^
j
frfal.ioz. alder-liefHenSone? htijnefieleghebenedydt denHtere,®
dat binnenmyis,fijnen hej/lighen name. Ghebenedijdt 9^
jiele den Heere, ende en Veilt niet verghetenaüemtj»ever^ j(
dinghen,dicghenadich is aller uVoe boosheden, tndegeW1
uV<>efieckten,die van de doodt u leven verlos!,ende nooit
bermberticheydt endegbenadicheden. Want Heere indte
« &
ens niet en hadtgbeholpen
, noch daghelijcks en beVeaerde,
tel
minfou.de anfejkle in der hellen geVvoont hebben: W*1, ^
handen, die myghefchapen ende gbemaeckt hebben, dit ,
krachtgbedaen,ende hebben my van mijne vijanden ver
j^
hebhn mymet aüeghebenedijdmgbe vervult; Want d ,ff
•Ötc$)cfaj<\' gef(bapenfie,daizjjn uVeegaVen, met de Vtelckegb) mJ . .^
n*>mS" omdatiekufmdedienen: vvantgbyenhebtditnïetgePJ^
tot
«®aetjÉ om uw ent vville,oft om defcbepfelefelve,maer otn d^tj ^
***"** uytverkorene, ende defgheltjcks uwe uytverkorenen uj ^
dienen. Ende ick^en moet die niet min achten
,«»»«** 0(e
endere oockgemeyn z,ijn-, want dat is voor my eenejee ° m
vvel-daedt endteere: ickdancke u dacrvoren,endeV ^
wei-daden aeneenighe menfcben ghedaen, ende die* .{
hoe (y dat min bekennen oft u ghéenedjjden. tnde ,(,
hedancke ick^u,om datghy aen ons hoofdt, cbrift* VJ -b((
benedijdt,'verleent hebt te voeghen fijne menfcbelifCkPv ^
bet Goddelijckf Voor dt, ende hem ghegheven de kl" .^
fihoonheydt, op dat hy (oude zijn den Koninckjer Kent * ^
ende Heer der Heer en. Infghelqeks voor Me de gaven*!^(,
gfyegheven
, van wiens over- vbedicbeydt vvy aüegader ,
gbedejlt hebben. Dejghelycks bedancketcku V»er^e ^(#,
-ocr page 634-
Van de Weldaden Godts."               59$
yhtijie gby met uwe milde handtghegheven hebt aen de al- ©unit - ft^
^'^nichfteMaghedt MAKiA,endeveordatghyhaerver~ $tSS
r**tn hebt tot eem Moeder van uwen Sone,endegbeJielt boven bit
te i^ewii*
l'Znghekn.IckJbedanckeuoockvoordeghetrouvveEngelen^ {^i^jja?
emn Prinfckap hebben door uwe gratie behouden: voor de ijcübau
^ 9 '&hen die tot den eynde toe hebben volherdt om uwen't
ik
' tn^e hebben over henfelven ende de wereldtghetrium-
^txenlaetsten bedanckjeku voor aüerecbtveerdigheende
~rechtveerdigbe, die gby met uwe groofdadighe gratie hebt
^*\°nien,ende u noch gtvveerdkbt dagelijcks te voor-kome.
tyj4*1 Heeregky z,ijt weerdich, dat uhimel ende aerdegebe-
Pfahrt*
&>'», ' (ne^e **' datter inne it, ende dat alle dinghen vertellen
rm^°r'e' QckyOchloftick^alfookefdedatketunoytenbe~
Ver Van uvye mildtheydt aen my bewefen, ende dat ghy niet
ü^^envvordetomdeboosheydtmijnderghieruheytyendt
iat ■>'c"tvan my nieten verbergbde.VVeeiïgedacbtuhHeere
«©o&tjesffci
ènifV ^fcn vvijngaert mijne/iele hebt ghebrocbtuyt Egypten ""**jjf^f?*
feer J\ ^Hyflerniffm van %g)Pten\ datghy verworpen hebt totjugacwc
ltjit* Velck!»,endedefemynefielegheplanthebt; datghys!)*to«»
hebto "" v*u b*nvvegbenhebtgheweeH,endedieghefleh
iheeff^tn heyhghm berebjn de H.Kercke,ja oeckjn eenen
"Pvilt^^foep.ickjiddeu door uwe ongbeméten üefde,en
^'ckeyj toe^aten
> dat ghy verwacht hebbende vandereeu-
hengjf. ***&gehopt hebbendeyvijn-druyven
, ickji nu voort-*
'^lepi, vTildedruyveh;datgbyvanmyfoudtfegghenlCz\x$,
"ghepfj ecrtiidtsfeydet van het uyt-verkoren volchjckbebbe
Ierem.*„
f'ho eenmuJ/t~VC3'kore» vvijngaert, allewaerachtich
^ng*erm\^ mJ Virk^ert tot denquadegby vremden
^eenfctyeMlaetdefeuVpegramfcbapvanmykeerena
ettde do tH^nen ^ngaert noyt vertoeft, op datter de difie-°
f'^keene **?*** mneen Veapn imaerlaet mijnefiele^ij»
^ck*en hout j :Wroejdden bof, bloeyende van deughden, ghe-
V'r,Uchtma 74t^h¥a"f isneffens de kopende dateren, dat-
^ als oh f en eP fiipen ^dt, op dat het niet en gke~
y*Btntiende niet vindende eem vrucht vanop-
fp z.
                      taiiti*
I
-ocr page 635-
5jrê DenïI.Boeck. Het XXXVl.Cif
M«t&.ii. rechtedeughdt,ghy my f»udt vermaledijden (gbelijck$J& ,
daen hebt a'en den vijgh - boom) ende dat ntemandtg"^
vrucht meer vm denfelven enfie.Heere ghebenedijdt de
V* ^
uVpef handen mijnefiele, op datfyut' allen tijden mach$"c
iiedijden.,na door oprechte deughdt ende Godtvruchti(be) '
maer in der eeuvvhbeydt met lof ende lof-fanghenendejfy
tnde vïerïghe liefde. Amen.
Pra&ijeke om Godt te dancken voor
de Weldaden-.
T én eerffenV «Öobt bicktoftls bes bitecljs bM&^fLg
1
alles/ fonberlinckc inbe jBiffcenbeonbnfoi*1*11 °
. öer confeientie.
                                           «-tictf
SS?K^ ^m ttoeebenv fterbenefcen be fonbeïIingbeti",löa (iet
5*«5# ap mu^c ^"<ï öagljen ban ben iaue/ghclijck jf|eV
a&aopfels*. in'ighen
fej;enbe<
Saet BEn buu j ut tjumt vuu «. vuu£|ti *juiiwt« --
backveube bieten bic met uieclucn/tcnl)^£acraJtt.
gacn / aclmocftcn te boen / enbe ccffcncn anbete
tomcfjttgke toereken.
                                    ftac^
STen berben / is 't oock ec ne pjoftjtclijcke P?3"" ttf
Enbe bat fonöerlingbe bes jbon-bacebs/ fll!<:ttrwgiiV
tof Ibaebt te ghebencken/ enbe <0oot lobctt/ tabs m"
Jtcnalfooopbetaerbcneenfteraclfcljlebcn. .M)^
JèffliCKtiaa* "^en biecberi/ men moet niet allemUjcfte» öafLof u«
bepötboo? 3ijnboo? gtoote / mact oock boo? bc minfïctofi- * jlt-
gvooït moe ï©a£i; om £. JFrancifctts ghetoact too jbcnbc ^"'i^it*
®w*ttoeU fbjake/blcef oock mibben opbe liratcftafn / e« 7„cati*
^^
         <©abt/cnbc neemt bit oock booj ecae fanberlittöE •>
bat gbp 4öabt kout bancken.                          n0 biii'
5©oo? al bar' ^enbtif ben/neemttoacrbatalle tghcnctmt»' ^ol*
mtö c\>«- icitïaitbt toekomt / <©obe moet toe Ql)t{tWvtif yef'
wmr< bm/ op bat <©obt ben atithcur ban alle gof«/*» ^fr
ï>f Sftf gheben to ojbe/enbe en berftaet bit nirt *11 ,„0f jjf •
ban boo? fpoebt / maer oock ban tcgl>*,t',jgiutf
l©anteenenmcbecön/bie fntjbt enbe bjartbt/" _f ÜCi;>
onp?oftjt?ïtjcker ban ben mcbecjjn bie fttytbt t ^
tetlt, mtfuUm top ban beter m't fc?rw*l,,n" 0*
-ocr page 636-
Van de Weldaden Godts.
J97
j?em! cn*>c met ben moitöc apt - fpjefceji / cnbe met be
iian TcÖ?(Hicn / ban <8>obt lof/ oft Deo gcatias; baer rn Augnft.
Stoofm Ho?tEC 3efc?'ör/MO£l) üiijbenjefcer fleljoojt/ nocl) cpift.i7. »4
tc* ^erfioen/ .nocj) pjofütclijcfcer gljeö^m tobben, med.
Schitt-Ghebedikens.
G
Cllc. uJn«n heylighenname.
n Heere.ende al dat in my is Pfa!.iQ$.
imfieledenH
eere,cnde en wilt niet verghó- Ibidem.
\
. p-v vergh.cldingh.en.
, ick den Heere wederom eHcven voor al dathy my Pfal.nt,
^ «de flet alle die den Heere vreeft?ende ick fal vcrtellé PfaUf.
pc ^Stoote dinghen'den Heere mijne ficie heeft ghedaen.
flQ^m,ierticheden des Heere (al ick in der ceuwicheydt pfal.Sg.
ghcr ° Van gne^acnte rot |;heuachte, lal ick verkondig
u*'£ wacilieydt met mijnen mondt.
? P ï               AEN-
-ocr page 637-
AEN-MERCKINGHÉ'
OP HET XXIII. BEELT.
%m - fut feohen <ö5obt/fnbe btnthm %v&&i
ftct oft liet beter i£ Hucifer boo ? öe fouïW off
«©oölöoo? öeöeugljöttcbicncn.
Hy moet noodtfakelijck een van "?^
cvveedienen ,teweten, [AJGodt,
j>]dén duyveLWelckis h.ecer?[c]de deujg-
noodtu datghyGodr,[r>]defbndedatg '
den duyvelfoudt dienen. Sier toe vvarg *
doet, ende merckt wel wat Godtis; 'y ^
[EJdrij- vuldich cnde een, [f]detente} ,
van alle goet,[G]eeuvvich,[H]al-machflJ
[ijden alder-vvijften,[K]den aJder-i»»c ^
alleen[i. ]het herte verladende,alle ding <■
[Mjvervullende, ende over al teghenvvo
dich,[N]deh alder-rechtveerdichften>e ^
[o] den opperften Koninck. Gaet by *j «,
ende offert hem gheheel[p]u herte-ëycti
[Qjeene bmydt metliefde ontftekcn, rjc,
hem door [r] gheloove, hope, ende
[slende trett tot (ijne liefde al dieghy £°-
Brandende met eenen ijver van üpc c
gilde doet alle dinghen tot fijne glorie.
tf£*
-ocr page 638-
-ocr page 639-
m
Het XXXVII. Ca'p*t'tzl,
l flci* clfften middel om de meditatie ende hare
e§«eertén te vermeerderen, oft van de Volr
*$3fi(9theden Godts,door vvelcke vvy met
Kdene verweckt vvorden,om hem
door de deughdt te dienen.
£ ~#ellin&e dtrplattfe, gïJcTijCft ÜVtbCelbt.
j^ Wende Ghebedt gbelijck 'tplacb.
^eöp '^^nt, ^cmetcht o €ö?i|ienefieïe / bte gye; ®m meuf$
Nm^ri0^ oai öe beugljbt t'omïjcifen enbe totbe"»« ,*>an
ïöojhl^Öcpöt/ bat gijp noabttancincfcen <©obt "ff*f" •>«*
5* fffieutfjbt moet biehcn / oft ben bupueï bao2 fd^iS
l^hrZi.eno£batmaïIcïucrchert/gepepfeivïuoo?? *><*♦
?^{ja, ?öeerten/etc. enbe fiet Voie gïip toerhiefi on;
^eere,"Öte\uefeH. ï©autmemnnbt enftanttóce Matth.*.
ï}^t s;0lE«en/ ©obt enbeIBammana; be2lrcke
pit 5^30» en nonnen in eene pïaetfe nief jijn/
F"bcg*'}?8i)ecne ober-fiomiriglje ban €{)?tftuë
ft?l^er; ?1/n9d)baeteni^«ïjeeae gftcmepnfetjap i-Cor.*.
Pefelfr(;cÖttieerbi;r{)epbt nier öe boo^epöt/norlj
h,at b'ir,S? ban "ct »c&rmct be buplterniffe.|Baer ©at tcïnam
<rxEc&t^"tu beter te toefen i (€enttoeeben / be; *ell&
faV^tö r* ben öiro^ï té/ te toeté/ben utoen enbe
pa°j-be fn fröa&wMtea enbetojctöenünant /bie
tnH^tch veeclii ;t0()«i bet tocveïbtunoobt tot ftet
bBlÖciïehe »lï m ft^ttoclcit t)p gfjetoojpcntieeft on*
frh ^etpiK; ^«^ngen / Sturen enbe liefhebbers?
Mi 0ame!n,lf J ©attjS öunocö* $p t.ö een feeg
tol»?ic«iB?h« enbe winria'etftt "bier / in tjet imelrk
S^PbtVÏB^^^^yö^S^eretÖticïjepbt/itofe
Si-n ^aebf 17 macr ecucn ÖUP"ba!1 ali[e fonöen
feh£tct»hi,; ^t!öe ftpnotj&tonè boox eenen fee»
*b trtififeT■ h enbc "Öbt/boo? tjen toeïtfecn ben boo*
i*M bat %«t0afc ^Onöe PartbenSemei/toeï fout»
bQI^l3e bUh?,Mlfffe!öchjS crefloten toierben nptöe
fi»hÜ?nifie m 'Iwenöefouöeiijijninöe felbe'ber*
tin«.heï«ïoch o Nwefi ipcrtoe foeefct tip alle iifïcu
'" ™s tE*t hafJ2,m ouö tot öe faubeteïochen/fonöctr
a?ec&Öe/ tec-gtnetit&epbt enbs üefbe
-ocr page 640-
jéQo Den II. Boecfc Het XXXVII. Cap.' (
fcer rijefcbommen ♦ <€«i DerDen/ i&mercfct^Jjs
fanbe niet anti e tg en atbcpbt/Bp maniere ttaJ,;,uii;
hen/Dan bat men {|aer foübe bichc*; macr De b^y
^iMwiije arbepDt/Datmcn Ciobt foubc Dienen. (£eumeft'-/
ft* fonsj. pepft vuat |,Êt ië ben Dupbel booz be fonbe te w» 4
'              teiaeten/bcDtesngnen'te iiioibcn om te Doeiy^
toertso&ien cr.Deon-faeeröigïti Dingfien/cpaUc «^
tïibé oogden-Ö!ich gfcbanbcn tctoojöen *f£d
netene aan ber, gttabën luülc / acn een beri»^,,/
eftDe flecïite fahe/enbé fïabe Dan''De felüe te *°°' 0jt«
ïuanteenen gfjierigöcn Dient Ijet gljelbt-/ D^'
,«-*.. ** «,< fcupfcljen De tóeï-Tüjfe.                             r „-.^t
£££& , H=--P-- «encetflni/ öcm^t fAcJrt^
ingöcn yjn öooj een leöer.be gncloobe Dat <©oDt &*ƒ** fjetf*
«temet. ltjc& is? Denalbëj: - beften cnüe meeden / Di* ",#(*
tegöeïtfcaen moet tur-i e n / enüe Dat lip toner*»*^
ïyclï alleen i£/ acn-gHcficnaaöere DingF1^;
niet ca sijn üoa: ïjnti / baer om fepbe *^S't»öi
EmJ.j; <©:=; tg/ftéeftmptotu gljefonbemöemettttt ^loef-
felüen ië Den aïöet-ebelften gtjéeJS / DE5Lrti#
ir.in;:diïc!ifien enDe ecn'&ouDieïjftcn fonöet c^ j, jii
me igïjeltngöe / een mnicfen / utaer ö?^11'"* &rf
% raoctuï perfaqnen enDe cmfterlicïijtlf. «giier: ban »L ^
wn-iejeiöcitooïbaedijcfteri^ te Dienen/ ftcai Die ié / c
«^.^ «,,n aue goeotenaewaimarrnuitt'"- *ij»m
bat fm'allc Dinghen nptiiementlnfnen inlP- Uirp
geeft.' 3©aer om ,ênitc frandfau* aio1'" r ^n
,tt Diöbeu j Jannen «©ob't / mijnen ®?£ï0flM
«öobtmiintfHerten/enDemijnenal ®°: ncflU[
in Dien glip lüilt / DcboïniarcKrHeDcn vy-jLtfjtM
ren / tttöe'fïfiic&t De ïtcfSeDer feïm-r *% |Taiietf
fantepne Der goe-beren / in Den teriehen o»«r. c5<tis
fanrerr iö«/enDe baerfe upt'qftetotëebt ^'k an*.
fiagljeïgcïis? tmt-jrfaeben. SPant ft» jN&utft
bingoën gftsnWcïit / aiDc attcbirw.^in^K
Sip u,
?5em glieïijcfs een ö'uppd bang tmiïènöcin" ^e»
ïfaL 40. Böen-ftcnbt/ ofr al$ een ae.Oten bet^&. éW
toidjenon» l'?eere (fcgrjt ^atoib) tfttoan öe-eeuWf n.Dnw-
tKT*aïKESijffe eeuitüe/ mact Sim niet bitjbenbe ttwtn qo&v ^W
-ocr page 641-
Van Je volmaecktheydt G odlts.         So%
beuoh}0?' in eenen fïaet; macr m-bien top fijne
Ö^erm i,effÊöoöen beminnen/ foofal Hp om* met
^Eer/^tcö enöe falietj maïtcn.ïaet on^'ban bien
hrtn; ni *cn/öic aïtnbtg ben felüen i£ / enbe tiiientf
^Ecthfrf tcrtfuiïcn betiugeften. fCenbtcrben/aen; Hpfcafr
?n«WD,yÖPaImac9ticBirf/bie met eéntooojw!"**0*?
Jc«* nnw ftetöerrtöcn ftan" fcöapew/ enbe infgHe*
*cbfipf-*• °P flac8 üan cene oogöè te "iet boen.
£ffc«Mts ! SÖedicljte öec toerelöt/'acnfcöcuttot be
J^Wn T^emcleh/8p Heeft gHefepbt/bat befe fou; Ifaiae40.
^Bficr»CnbsTy5tjuctijemaec6t;Ro ft«ft met b:p
^röcn^S-Öeïyegljëit be gtoote ftuaerHepbt bet
^ebp'h. vmct flïictoictïtc bebergen gHeroegen/ ,*,,.,, ö,f«»
fcCrÜCimeïcn»» eenetöagfte.ï^be fantepnê ^fTJ
3fefthp^'P^bie alle bingtjen ban be eeuVuicljepbt toj^jopüt.
* n ■Hïc v 7 öc "ötüte/ madjt / boïmaechtHepbt
^tsia;u°mSHen/be bcroeringfte/ gtjebaente enbe
Peni>irih (cabe fret onöerfcijepbeujcft a!le bin*
gftbcr saetoicötc/gï^tal enbe mate/ enbeeïch in
SetmicA?ir/anebeÖ'1«cnonöOaofató/ÖP telt
p1 n<V tin * ^ei*rc» / enbe roeptfc alle met Haren
h öebenrv '£bedaterenmetterbupitgemeten/ ifai*4o.
»»Lft Wh lneI nicr öe PaIme 'ctörtnegfjcn / enbe Hp
P»ve O'ib?-Er EEUtoictiepbt,oaö? fien ben op-gancK
frl°equahp'5,'lk1c&baii a!lemenfcHeri/be berbienftS
m?ei1'%t i^^^êom-ftenbcalle \ticgen ber men*
Wt W*C!1 bP Öemaïie menfeljeltfclw enbe <Cn*
Svie%cnm,5nt^cPbf toajötgljdehen / Ijetiéeene
Sti^enSS?09^01- ^"ItglpJ ban betten fijne
«^Ifao iwHen mt]c ff SSÖ«i: SDaeroin Hebt gijp
& tn wS?6"/^ toacrara geföi» bat alfoo {
nfr bt^e«}hJ??5cncrt raebf/öaer en ttf gftecuc toijf;
i«™bt'iaai.i ,bcn $««/ IIP ij! ben hoafieiiacr «au
K® öeöetal gljeuonbea/ ^nhcQt een*
bóIöetahp„.VlcÖienbe enbe cpenbamibe tte öiqj; T ,
Wr,0ei1 beti £52* * ®*nt «* befe liefbc Heeft Ijp een -
itchV,?n^ciint^/ÖP tocreftt alle Magen om fp-frt*
;-",^ftertöeta,jm&töanTïeeeutoicöea&tglie\iiiI*
;.™«- boenbe jalourjSbaa fijiie glojie/
-ocr page 642-
46i De» II. Boeck. HetXXXVIÏ. Cap^
toooj fbnereebtbeetbigbe/ nochtang in*ltWJïit
autbeur ba toeöe/ enöc bV i# mjerirbenbe dd:;.,,i*
..
         met jïilte: ïancumocöitft ober öe booföept bet n»
£,*« ?™a> fröen / gbebCHöe eenteechenaen begbeae btf ft^,
S&S& t,?ce<"En 7 om bat# f°uöen to!icben *a» b'a£f5>
be tioofij:«jt &':£ boogft^ / ontfentiep.be enbe bcrmbcrttrb /»■&
bn mtnw.
gbetcnbe be booööepbt/ gbelijcb betaen &iüX1Znc
gi)f bU&en t oocft feer milot tot fune bijaitben: * ^
onbanchbaremenfcljcn: ougemetcn/öien be I)»' ^
ïen öcr bemelen niet en hernnen bcflupters / *Lw
Aa.17. otier al tegbeutoaojbicb: toant in beiti leücn 5
enbe roeren on# enbeftebben't toefen/aïfoo?'*: f
niet en i£/bat top meer fouben bannen focebe/_» ,.
SÖeficn top alle bingoën in öem hebben/ eene»11 ^
Tccfttbeerbigenenöe op2echterirerfttcr/ *cl1öfr(V
ïijcfi tojeKcr/gocathcrtirft/ toel-boenbe/ ÖW?» ,rfji
faem/(ïcrcb/grootbabicb/foet/IjcpUcft/f«tlü£^/rte;
fcftcpper/öetoaeröer alle öhigben metfbneboo?' ^
nieftepbt regeer enbe enbe betoarenbe. 3©al1tSL?'
«?p i^i aiiem beu toaeraefttigben Jgecre / enbe Hf cerc ber■ w*^
ben toaer« fcftaren/enbc fioninch ber ïioningbrn/ tnbc,!f^tfl/
&Utia5e« öer peeren/ graat/ on-gftemcten/ftboriVtierrP „ rt^
"^ gfteïjecïbeminneï9eh/begbeerInfrvloffeIti^/|"^.
inchelijcb: foobnnicö enbe foo groot i# ben W-p
Wat
toeber-ftoubf onö ban/ eplae£!bau Ö^^Ljöt
nen I boe gljereebtfameincb btent - men &*wf;c / a
infeer ftoarebienflen! enbe bet ij* ö'^;r'ftc1iDf
jgeerc/in utoe teghentooo2bif bepbt onfe <"atIfjLf^
te toereben booi toaerachtigbe beugftöt/fiia" .^
tigbe aabtmocbicbcpbt/funücrbepöt/owei'-ö;) j5ji^
Böe. © boafbepbt enbe öerblmbttjepbt ban dc
beren ban Hlbarn \
                                .Tftft fjof
sauungftm H« J- P°in<- 25emereftt ftocgebeeï bet BfflleePW
Sim jjnn on» fijne toencben geboojfacmi^/b'Cngclfrijcyy tCtC
tobwub*
enbe alle ^epligen/ enbeöoc fp arbepbentb'mlp
etibegloziebóoj eene feer gvootelieföe Hier§en!ii^
rigen lof te uerbeffen/enbegebijebente w°^„eu)C»
eenen feer toerigen itoen enbc bat niet aU;:lö(jaII0
befc / macr ooe b be tomben enbe be ;ee / *» 0^ct
öingbenftcmgbcboojfacm jntvenöe fa^ïpn toitf"
alle anbere bingê bonnen toeöer-(laen IÖIU/"hrJltief
<© ftoeucel betatnelijcbcr foube bet jnn/bat o^jrt
eenefeec fuwüere mepmup/öat «ï/emöa* ^jjeft/
-ocr page 643-
ej: ' VandeVoImaeck&edcnGodrs. <>o$
n be hïï1^ ÖP 9et tailt/enDe öp feer ïueei&if ÏJ te/u
«nbearhuS9&t enbe <0oDfü?ucöticoePDt qcffenbc/
«ooiiw^Pöbete hamen tet öolmaecHtfjepDt:/ ban
'u,«Öe'&e
an öfrÖftelDtncï)e / oft tyccftDanftrafï
^öicttVt0
r -1p ijS toJeerbirfj om eerc/glojtc enbe be* Apoeal.*.
^u^|;:reontfangen/bieaaeen#eere/èn6e alleen
?öbehp,,l,;yoocöflente.tCeutïüeeof fielt aenb'een ï?oc tmtoec**
?'*'W» rty^i/be tóerelöt/bcn epgften VuiUCi aen &i# tja të i*
f^erto,f ?JKk ©oDr ben alber beften enöemecfïc >: K J*
? BfiSh?erf ftt met ":^ Dat *H« «eatureöa 0cm £*uat t?
!°^&?n tot giojte fmte naentf/ enbe Spe on-
3l>aöe n,,„ m
antoeerbtrtj Dat Bet te/ öte Dooj eene
l? ftlbe., I?ntn8Öe te heeren ban baer epnbe / enbe
rfnPHsnbea^c^PPertotöecreatumUeBee?
?ï?*Ute ♦ r*en
; öeniercht bat tttn «?ecre in alle
J&ftett/SS?^1"00?0^ ** / cnoc öat O? b^
hJb* om ,,uöe in öietnercht met eene gbetumighe
&h 8ÖP pp,
eivtVoille/enbe Itoe Iecïnch Dat Ijct te/
fth^tDnlr" Öuerlinrft foubt 5ijn / noelj Sjcm met
Dee«Bhph»Tie "ce
cn foubt Dienen/ enbemeJ
*»JEDeeiber netten beminnen.
U*»«r GHEBEDT'
*, geheet Eeere' hoe Wonderlyckit titoen nam$ over ?fal.8.
e ^ ^orderdtT^ Vfiefalinde bokken ughelijckgke-
ehs? tt>4„ ƒ",' '^ *'e fultCtoesghelijck.*>tjn tn de kinderen
^fe"^>eni0 ■? *$* den booghenHeere boven allevolcken,
fy tottnacd* ïbovendehemelen. Laetdan allevolcken dit
n*e>nglorific
          komen> laetfixam-bidden ende tMen
(fc***.eid^n'€eneue,tuytpe¥^ke» naemjiebovenalle Philip-*
i>"'v*n den oh H^!'en
nam moeten alle knten gebooght Vcor-
toT**?»-! "
dtt itt dm heml>op deraerden,ende onder
2°^» GodtT W" '^tmen grmm Godt^nflde'Shc-
fe Veel vei-bo $ *al~machtich boven alle fijne vvercken,
,r lHttel
P(tB I n daghen djn meerder als defe; want vvy
to?,e**'Arm! 1 Vnn^n'
G9dt tivreejfel^endefeer Ecci.4j.
ft**4* **yUn * VV9ndtrl^htlglortficerevvy Godt,
^adigUeyS nHen'f°oiihynochal veelmeerder, ende fijne
Pmhrfyk±Ghebeitedgd<:nde den HeereUet
-ocr page 644-
£©4 Den II. Boeck.' Het XXXVII. Gap.
enshem verheffen foo veel als Wy verntoghen;Want hy &'" /j
der da» alk lef. Wie fai hemfienertdefM't vertellen ? W '.^
hemgrcot makenghelijck hy is van den beghinne ? Siet G°
grootjebovengamdeonfetyctentheyt,hstghetaljijndiï! „
?,0"-H- ^ oretoderAetrlïjckjit hoogcr dan den hemel,ende Vratjul * ,
doen?dieper dan dehelle,ende van Vcax fult ghy bet ke,i .u
fijne mate is Ungber dan d'derde, ende breeder dan de ^Jj^
■ dat by'tal-ommeVvorpt ende over een bendiiVt>et,We' ,}llf
ghenhemfegghen: Eylaes UeereWieénfpreecktnu- nkt
«-jp
urgbyalder-goedertierenfte Godt noot totdeught,endebe t
Matth.n. jjtrt vanmj,^c.tntick benfaechtmoedtch endeovtW -^
van haten
.- neemt mijnjockjop u.- ghyfegbtmijn jofK '^
ende mijnen lafi licht: ende fut dit Vcoordtfchijnt herd*
[(
fen,endedaer en is bykans memant die't kan horen. V ,r
ita*# «gup dienen e Heereen is dit niet regnerMen k t met eenSr9°.,\ffi
tau
             'm u te volgben ? Vete is'-t dan die onsfal kennen febey^ ^
eenen brieffebenden leetito , ende foeckt Wie byfo^e,tl0^Jt
Rom.S.
l.Pctt.5
verflinden f. oftdefeer ijdelevvereldt, den roocbjer e . ^
fchadttwe ende dompe een vveynich tijdts verfcbijnin ' pit
vuykcndequalijck^eenenocgbr,èl!ck^.duereMerv<-*'J foifi,
zqneylaes'.dit^ijn defakendied'allendigbe menfcW ^^
^
endevvorpenindebedtrvemjfe ende eeuvvigbe a'denA".^Jo>
van u o allegoet ende eeuwigben Vader ketren,boe P j>
j/>
lob jf. lanckntoedelijckcn verwacht ende vertoeft ivtpe»1 v(rC
«èo-iteitljtcft dervvaerheydt uwe bermberticbeyt is boven aüe W u0,
SSttS TG^fa'fc*W*^**F'%*$i
nooüc ,-■>■ ■ inde in dien onfeboofheden vermenichvtddicbt &}'< >J >^cl
lenvvy niet teghenu doen, ende in dxn vvy reca.c ^(fljt
handelen, enfuüenvvyitnsetghivcn , oftghyenj*^}
enfe ham ontfanghen,ghy foeckt alleenelijcken
^*J^ *T
emfout kroonen,ende 'datr-om v vdtgby dat f1"1 J rft &
mmiotdekennffe der vmerbeydt, ende en btgW ^t
i.TJra.t
iemandiverloreng,a,omdat étygotdt x,ijt, ™de° Jfiitw'
..         .'.f                     / i . .-t-*_*. .**ir 4 Zift ?(r»«           sAm
rz- ,           
PiaL "' hermbtrticbtjdt km d:rmmchey;:Tis my dn»iw 0
-ocr page 645-
^.. VandeVolmacckthedenGodts.           £oy
kt ' a?n tg hangben,endeu te dienen/tik de dagen mijns Plat. i iS»
om te begheeren wü>e recht-
\Atr (}'Hakingen tot allen tijde^anth\Vc uyt-Jprdken z.ijn
bom ,
fe%A_ voor mijnen mondt; foetboven homgh ende
^it ~ftraet-Enfai mijnefiels u niet onderworpen zijn ?ja ie
'e'»v <:]]*">ren ende voor mygbenotnen te beVvarend'oordee* pfal. ui.
k^ "^ rechtveerdtcheydt
, ende ic\falitVi>e,\vet alttjdn
<ttien ?JnteeeuVee, endeeaiWedereettVpe : Vcantgby z,ijt
rtlkp macbtichpn,Wijilm>mildtüen,goedirtieren!k}ii
^e$ee 7- ^ften'fobotnilen,emytfprekelijcken} endegheheel
tefii ^ken Komncl^lcken Wille niet meer gbelijek Worden
^%oi,{e ^enh>fnaerproeven yvelckji'toengoeden ende Voel-
ie&t'i^jen tntev»l-maechten Wittek.VVantiek [egge door
^e)j >v mJfgbeghevin ü.icken Vatte niet dimen eenen an-
"Vtytyp.^dehegheerlijckheydt des vleefchs,derooghen,oftde
Tim. öi
Üeeren Je teskvens,maerüK.oninckjlerK.oningenyileereder
^*nt *y a'^en behaghen in rechtveerdicheyt ende hejlichejt;
9^e»d, fe* m'dienitk.demenfibenbebaeghde \ datick,G3,^UI
*n kt *T H*et m f011^ kpnnin
*9«- Och eft ick,alle men-
n> f,ar,T°remSoete exempel endedeughdt kende bren—
r'c^ci» „" dtiyfierKiffe tot het licht, van de dolinghe op den
eJtcht'C< Vanteleughenen tot devvaerheydt!lck)egeere
Cor.ff,,'
f°°'"4er f l meer tkgbebeftgbt te worden voor uwe glorky l
j"Heit en ipte va* mijnen nacjïen, op dat f) u moghen h?
Ltter$e*. mmmn>wte weten dat den Heere Godt is,ende
f%e}^)m'anteren Godt ü khalvenghy. Zift dan mijnen
""»Sai T Ver^aet My niet,noch en verwerpt my oyt Godt
r rf' 'f Ken r,ma^r'VVant m u "Uien Heere htbbe ickgebopr,
J*1
* mi, r dtr ^uwicbeydt niet befcb/iemtworden,in u
ft'"'* v«der 'l 9''enteglorie,mijnebttlpe endehope.,vvat pfaL j«?
A^'hbt» nnjn m°tter hebben my verlaten, matrghy ?M.if.
^e*nntljy°f-ghenomen:'mu benkkjbevefiight inhetlt-
Sihi'^^e a°e^ers'&fy<Vt miJnm befcbemer.IckJaludX
tofa (ïctyeydt, beminnen ujtgeheel myn heru* uyt
*H^)Uytghe])eümijnighedachtm, tndeuytaüt p^.*,,,
mijnt
-ocr page 646-
ëo 6 Den II. Bocck. Het XXXVII. Cap.
mijne krachten. Want Vvat is voor mj in den hemel,eride W<#
bebbè ickjan ugbewilt op der aerden? D'ongbemeten ende hc
nich-vloejende kracht der liefden, alder-foetftm Iefu,mo:t tflj
verflinden,op dat ickjoor de liefde uVcer liefden ma cbfterveflt
dieugheVfeerdicht hebtom mijne liefde te fierven. Amen.
Pra&ijcke om hem te oeffenen in de Goddc-
lijcke volmaeckchcden.
«cfrarötg&c TX^erftt/b'oeffenthgljeban fort gljeloobe/fobpc ent*
baniia sa;* JL/uefbe/toan l)cttoelchEl)iettoo?mü^eebeugc|^3?oK^,
\umimtl is/ Yaant bcfe <©óbbcujcfeebeutöbcn betecnigen be f«*ie
«oe.iejM, raetöey&o&beIiJckegosbtbcpbt.
                                ,
<©e t'to eebe / gfocmepnfcba|j met <©obt / in be toelc**
benmenfefee booj be creaturen op • faliint tot "©obt »l*
matljttcïj.
a&eberbe / eene fupberc mepntrigftc in all* tottcfó»'
fbofrerals'tbornUitfet0.                                         .
<©b«5|jckfas aar bierbe / ober-gbebiugfoe/ boo? toeltftc iemanbt **■
JPÈWW' het fijne/enbe meefï ben taille am ben «Öobbcliji*1*;
taille toe-epgljem enbe obeE-gbeeft / ctibé hem ui aU#
bolgbt.
Sch'ttf
-ocr page 647-
Van de Volmaecktheden Godts. 6oj
Scbkt-Gkebedekew.
'Helijck den hert begheertf heeft tot de fontcyne. der
wateren, alfjo hecfr mijn fiele begheerte toe u Godt,
Pfal.41.
Mi
ijn fiele heeft dorftgehadt tot Godt de levende foaceyne, Ibid.-
Wanneer falick komen ende openbaren voor d'aenfchijn
^ Godts ?
°CU heeft mijn herte ghelèydt, mijn aenficht heeft uvcr-
4 f°cht,u aenfehijn Heere fal ick verfoecken.
™'jn fiele heeft ghedorfticht naer u , hoemenichvuldelijck
dorft naer u mijn vleefch ?
r°ot is den Heere ende lofFelijck boven maten, in de ftadt
^_?nf« Godt5,in fijnen heylighen bétch.
1 'e fal in de woleken den Heere ghelijck worden 3 wiefal
Godes ghelijck zijn onder de kinderen Godts?
r°°t is den Heere ende te feer loffelijckjendefijnder groot-
"*ƒ dt en is gaeen evnde.
Pfal. 6t.
Pfai.47.
Pfal.8g.
Pfa!.i44.
-ocr page 648-
<?o«
aen-merckingh^
OP HET XXIV. BEELDT.
Start iitoe offerten tyf&ott&eftcnt mp&
ttiaflegtjeöcut entte beöingöe met baucïtifS^ ;
0t)inSDe/ tonnr for.öcr He»» en bet;
moogljt gl;n nier.
rT" Evergheefs hebt ghy alle defe dinghC*
*• over-leydt/tenzydatGodtdaerby ïS'
'«AtMenbe Beshecrtdan de deughdr door [Alde pa$ic
ütijcugcötte Chrnti,endeverroeyt [Bj de fonde, neen.*"
batoBSPat. yoor u in't eynde van>t ghebedt 0ft medica-
tie (voor-fien hebbende [c]d*occailen) "c
deught teoencenen,toc de welcke ghy u i11
de meditatie hebt verweckt. [ü]Bidt Godf
om de deught te verkrijghen;bidtoock [BJ
de Heyligen,dat fy Godt voor u willen bid'
den:bidt vierichlijcken gelijck[F]eenen d&
ftervenfaljoftgheiteltisih grootpcrijckeJ'
Bidtoockom[G]ghclQovc,[HJhop'e,[i]h6':' j
de,[K]ootmoedicheytj[L]riiikheyt [m]rey,
riicheyt[N]fbberheyt,[o]faechtmoedicheyc
[p] fieerfticheyt: ende ten laetitengedach'
tich zijnde deliefde,bidtvoor[Q]degehee"
■*£**^ Ie heylighe Kercke, [R] voor u ouders endc
itóeftoi» överften,[s] voor de onderfatenu bevolen»
gelijckDaviddede,[T]voorwel-doenders,
[v] voor vijanden,[wjvoorfendaren tcbe-
keerenjende[x] voorde fielendie ghefuy*
vert moeten worden.
-ocr page 649-
-ocr page 650-
6oj)
Het XXXVIII. Capittïl
Ocffeninghe der beghcertc.
I W'ddeuHeereGodt van den Hemel, 8erckt groot ende ■*r£xxt>
. ^ji'%^, die Hverbondtende tf&e bermhertichejdt be~
<% degbene, dieu beminnen ende bedaren tfteegbebo-
••'4et doch uVs>e ooren toe-luyjieren, ende uVee ooghén open
'°? dat ghj tnoogbt hooren het gbebedt van ttVnen dienaer,
^^denvoorubidde, op dat ickmach doen u^ven VeiHe,
^ Zbetrotffrelijck^fCtoeHeylighe in-Jpraken; v^antin-dien
HtjWfojt baer nieten heeftghitoeerdight my aen tefien
eKoedertieren ooghen uVeer bermherticbeytfio is mijnen
ipJ tqdelende oockjnijnemeditatie. lckJ>iddeudanHeeret
«ft>e 0orm \Ujftmn naer fat ghebedtvan uWen die-
I V ^gheeftmyde deughden, die mijnefule noodich zijn-,
hy en"* geloof,eent vafte bope,eene vel-maeckte liefde-geeft
Wik H 0ot~m°edicb ende rouWicb herte, op dat üku mach be-
fcij J"'.'01 rHymende milt herte,op dat ickjt mach na-volgeny
fan-           ""k fwyver herte, op datghy in 'tfelve mooght ru~
*'cb l> btrtetop dat ick^u macbfmaken;eenfaecht-moe~
ttn n 8rte' "f d*t het mach blijcken dat uk. *Vven difcipel ben;
ittt n l enc^ vroom berte> aen-gefien ghy my belooft hebt,
*«««ƒ-1 t0&beenheeftghefien,nochooregbehoort,nocbindes uCot.u
IhentJ? ^)erte * ghekomen, Wat ghy bereydt hebt voor ie
Jtcf,j\le "beminnen. Godtder heyr-krachten keertu omme,
Vtijn[ T~^*erts vanden Hemel ende befiet,ende befoeckt dcfen p^
Jm.7fc.
biefr J^r^-fndevol-maeckt denfelven, dieuWe rechte handt
^vt%ertntitndeopdtnSonedesmenfcben, diegbyvooru
bert £■' "^lOnfeperijckelen moeten beVveghen u Vaderlijck.
*Vr ^V1 Go(k> G°fo van allen troofl, ende zjjtgbedacbtich pfaim,
**■
•en ty, tftrn,**gbm,dte van de teiCtoicbejdt z,ijn.Ghydie met
*^ene"üe dinghen vtrmooght, ende ons hebtgbegbeven
kt* ^j ^ktn-geboren Sone,enfoudt gby ons alle dinghen met
*tde njn^tn\ Verhoort Heerebet gbebedt van u^f en dienaer Dan?;
lW^HJj)idd*ngben om tiïees f4fs Wille, verloft ons om de
^ttentSttadezytonferfmdmgbenadkh, ende tn pfejjj^g*
8j                    &M*
-ocr page 651-
«io Den'IÏ. Boeck. Het XXXVIII. Cap.'
gbecft ons totgeenen verWijte om u\X>en name, ende en m*ew
gbeenefibamperbeydt van denftoel uVeer glorïen.Gby bebtg'
Kal.49- [eydt:Reeptmyaenmden dach dertribulatkn,kkfalu verl")
[en, endeghy fttlt my vereeren. IcJ^kome dan tot den ^)rt>9j
ttVi>er bermberttcheydt, ende boe fal't my mogbengeVpejgW
,
\Vorden ,aen-gbefien het bloedt van uVven alder-liefpn°0
voormy roept van de tierde, met omVeral^, maer om G°&
vruchticbeydf.denfelvenbeeftWel verdient dat ghy mijne o*
dettghden [oudtverWorpen: den [elven beeft voor mj mettf^
Hcbr.j. nengheeyfcht, ende het is verhoort om fijne eer-Veeerdiche)
cockyoor my den minfien van alle aVee dienaren. Indien wij
handen vol zijn van bloet der [ondenjckjiddefiet op &efc"
den,indeVeelckeghy ugeWeerdight hebtmy tefihrtjvuti*1
.
fietfijnatder-beyltcbHe berte, ende uVce Majesleytftl v*n1!l
gedenchenïffejnde liefde endegoedertierentheyt tot my V'n®'
Ioann.H- Hy beeft belooft :Alk'tgheneghy van den Vader [uit begb$
hebben in mijnen naem,[al hy ugheven, hetjlaet uvvego^".
tierentheydt toe,te confinteren, o eeuVeighe WaerheytiH1
datVey begeer en in den name van uVcen eenigen-geboren $°
Jchjbidde u aen-fiet op fijn aen-ficht, endefijne offerandeM& !
nieten kont verachten, aen-fiet opdegbebeden uVoer
H^y
ghen,der alder-heyüchfie Moeder van uVeen Sone, ende v
mijne Fatroonen. Ickyoeet Veel Heere, ickyoeet, datj)
nu v^
hun-felven verfikert zjjndejeoor ons [orghvuldich ^ttWjjf
inde havene,endeWyinde[chip-brektgezee; aen-meieK.
liefde diefy totu hebbenghehadt, ende hun bloedt datfy
v0 m
drt beatott hebben gbefiort.Thoontmy,oalder-fithchsle maghetby #J
jjBrtarjittma Somjat^yeene Moeder zijt.eeneMoederdergratië.eeneW
der der bermbtrücheyt,ende dat niet aUeenelijckjten my-, & u
oock.aen de benouVede HeyligheKercke, aen mijne ouders
,
overfim , op dat[y alle dinghen naer uVcen Wille op-recb'? 9 ^
mogben handelenden mijne onderfitten, op dat[yu viert"19^
moghen dienen; aen mijne Wel doenders, op datj) d°° .. ^
tifdelvcke dinghen d' eeuWnghe moghen verwerven; aen ft"l
yqanden
, op dat fy in der eettvvicheydt met mynen lev"1
mde vvaer-acbt%en Go At, ende met mydosr liefdt tnopn ^
-ocr page 652-
Vandeöefjfeningliederteghcerte.         ëii
. lgpt Worden, oen defondaren, eylaes! op datfy ten laetilen
*>ne ooghen mogben keer en na defonne der rcchtveerduheyt,
etenlaetftenaendcgbeloovigbeftelen, opdat fybaeji mo-
en \°Men tot de begbeerde om-belfingben, endefim u regne-
"e met den Sone i ende a ghebemduden inde eeuwen dit
teu^en>Atnen.
Praétijcke dm de begheerte te oefFenen
in 't Ghcbedt.
H^teojbcn gclcertberfcjjepbcn manieren banbib^
in "^/bielj.paulusm bé eerflrntyicf tot ^tunotljeus
L1 ttoc eöc capirtcl pjijfi feggfjcnbr: 3id» btbbebat men ^■~^ffli*
^bV*011 fAlbont 2Öebcbcn/btbbnigl>en/beg|)cringctt/1^^'fojw
«>ihp 'c&&mgenboo? alle mcnft£cn.; toant birisgoebt bamu
^t"thtUcnflEmb00^ onfcnt>alir!j-maker «©obt/bie
JiC' °aralle mcnfctjrnfioubcnfalujj tomben/ enbe tof
^\lffe bet toacröcpbr kernen.                                  **&&
htti ntfïÉ mmicït is ï>" Söftrbt i bm toeick top ens ^^?Se
enj, °P Ijrffrutct <£obt/ onbattop ijem foubenloben tot <©owè*
ijj-jS^jifttEKErt / gcljjefc bc i)cp!igen gïjcbucrUljïijr h in lijctan toiites
9|)ii ttlncl ÖCcn;am mcn woerljct gljcbcbt aü'oo br*
Hlg^'Venbe fijne greote babeft bcriralEn/enbr maken
banC5!tc 2-ttanic ban fjyiic bomiaec'ujjcben/enbr komrn
iotiJ, .ecJlEtotb'anbcrcna een beijop|!tjekberto?bé/!)em
htijt» e aïs öni alber-mafijtici)pcn/bffïen/l)ep!üf)fieH/
8'Jttö ,anf^i"Ofï,irÖfïfn/c»öcboo?ficl5tict)?ïen /tnf*
^°th om öc ï,'E!tPn,/öic ÖP getoponis bc crcaiuren te
ttgi 'iJaant ÖP is ben fetjeparr/ bctoaerbcr/bcfclmmer/
jl0."cEi:&«/mccfïcr/babcr mcbecijn/falirl) maker cnbc
fcp^t|trreïb« ber fclber. JEaet ban bcfe mantcrc is gljc?
^ »u het booj gaenbc cajnttcl.
t)cuJ^be ntanicce kan gcocfftnttoo?bcnbet!ja!rnbcbé
ifi (g^E enbe nptnemchtljcbcf ban <£h?ifi us onfen li)eere
btit(iuC tfSn,_too°^tcJ»'cpbt / bic fn> in bè jBcnfclj ton?*
fcWh ^fboojfc enbe anbere miftcricn heeft beteefeit
°!JiV\Cnbt: 3cft bcrblöbe mp feer ó alber fortfïcn 3efu/
Vlek C onSÖP»ie.tfttliefbe cnbeoQbfmoebicftepbt/boai
UW 'Sb? u g?tocert%|5t «eber te balen upt ben fcïjnot
Wenf ?'li)Ers in bft Ucjiatm ban Jxe j^tigljebr/cm óns
'£stn enbeonfc faltcfeepbt toilïe / etc. 3nfgïK $c*e
6qi
                   han
-ocr page 653-
éit DenlI.Boeck. HetXXXVIII. Cap.
ttau een iegelijck bertoechen alle be krachten fgnbet [W
len tot'ben lof €>obts / fe^gyenbe mtt ben jajopb^1'
Pfalm.103. ^Bijnc fiele gcbenebnbt ben i£ccce/ tntit al bat in m? iSi
fjjnen rjepligm nacm. of t m bun nacm ban alle creatuï'
fbnenlof berkonbigbrn als metbe tan$ï)t bet felbe^
bp-Kans üp bc felue maniere gi tg k be b|ij iünberen &^
Dan 3. ben in ben glocpenbé oben ban 2Sabolomcn:<©bebcHÉ
bifbt alle toereken bes peeren ben i^eerc. i|)icr toe birt1
oackteobee-iaojienbecnüu^nbcr «fngbelen/ enbe ö
ojbenen bcc ^epUgbcn/ enbe biealle noobcntot<©obf>
tof.                                                       J
s.tBanthfca» 3He ttoeebe maniere is booj banckfeggbinghc/ toel£B
Sbinai*» maniere buk tojjis behoojbt ghebntpckt te toojben"
bet gbcbebt/enbe ober bach/ban be toelcke meer gb*
fenbtiahierbojen-
                                                   Wd
3.2Scg|K«te ©i' berbe maniere is booj begeerten/ booi toelcke w-
toitjet quaet bet quaebt berbibben / enbe begheerenboojons S°^(
etó To3*^ bingcn/alsbe beught/gratie <©abts/enbe bebotie.'tf11'',,
uüïtötjwc. bc('e bcgbeerte gcfcljiebt/toonenbe aen onfen tytit o>»
' allenbcn enbe toonbcn/ghcljjciibe arme bcbelaersbof
Vide P
enoe berfoecken met bierighe begbeerté fijne hulpe. *.
Lud de ttoceben/booiljcpmeljjcke acnghebingije/alstop'11
puente tr. fc°?te tooojben onfen noobt enbe begeerte herhalen/crt,
i.de oracu. 'ïaer
mne b,Öbenbe fiaen boo? ben $j>eerc/ghcl#ck bon \\
kens / etenbeban be bjijfelingen ïiie ballen ban be tal
ban bnnnenl#eete/ enbe gljclsjck b* oogbenban eeitiÖ \
bienfi-macglibt/jijnbe in bebanbenban bare b?oubJf
al-foo foubcn oock 3ijn onfc oogben tot btn i^cerc oiv
«©obt/tot bat hp onfer ontferine.Hl-foq begeerbe Ij?/ .
Matth.s. fepbe: l^cerc in btcn gbp toilt / ghpkont mp fa?bttl.
loan.ji. atl-foo fepbe oock Jïiartba: l^ecrc babt gbp &*" f,,.,;
toeeft / mijnen bjocber en foubc niet gheftojben b1*"',1
«Cnbe bit gcftliiebt boo? eenc groote eerbicbinge > °^Lti
gcoot betroutocn/ gelijrk boen be fufters fepben tot >
Turn: £>ict bicn gbu bcininbt/ is fieck.
                      g,<
4,Speette ^e bietbc is/ bcgcerê" upt bjuckclöck berïoftte , ^
too?Scttoo? {,mbaH allcnbé/ cnfccbrugbben tr bertoerbenntrt ^f
Ste bingbc/ bu- gbclbckis eenebeftorctingfye offerde E^
reösn; omöe fchepben rcbcnen.30 cerfieis om «©abt felbe:al1b°»»
BoctsttvqAt 5©a\jiü fegbenbr: <&bP fult cm utocn name mübe' ^c
«öowis» jj£n gijniabicb 5ijn / toant bir is groot/ bat is/toa" ,\t
tojauv
-ocr page 654-
^Van de Öeffeningheder begheerte. *ij
^anben u niet tn befpotten/oft be gene bic op rtbetwm/
£'noe : üScUjcks om bat öp »s «» ©aber enbe
fermer / etc.
                   ,         , 4SS_ , ia hnfI, ©oo? <%>;=
„>' ttocebe «bene enbe tijtel ban te btbben,ia boo ^m oufew
„%ftum ben Dm» toant top kouten i»« «g*«» J« ***
Nöt-b?engen/ftfn W*«**fP« ««« boobt/ be beloften
^aöebacn/bat bit fijne eeretoe-fiaet
                       ©co;bebec>
gebette tebrne ban bibben i*/ tat $«« offeren w^. ^
J< ^cbienftcn bet i^ltghcn / tnï>t me** *£"£ <W»m*
ïbf ©loutoe be JS»ocbcr ban fijnen eemgben gbebo^n
„ bermen moet bemmken ten eetftcn/gbeitjek^a*
J*tc«nsbermarttt/bat #t goet is in t»«*™/" *j£
LÖCuiJ«fthepbenbeugöbenenbe remebte teghen onfe
Jfc^kroTbooi Dien bat in bcfee boegen onfe boo?-
,>*«s bernteut tooien/ enbe oock ben gbceft feet ge*
fcöm. ©aetomtfnherbpgefteltbebengljben/me
gjoft-fonben contrarie tfM' famen met bet geloobc
bj£fi^^
Wn "aaer boo? liefbe oockboo? be 9-*w J™'™"**' üooj t>cPn#
?f •boenbers/bijanben/fonbaten enbe ober ft-ben fielen/ Wcirft^bct,
fe >aUe-gaber konncn fïellcnin bc U*enCh?tfti/be pm/wa*
c^?rc^fünc biupbt in't bcrte/b'obe^fte ntt ooofbt/be d^/«c.
£"* faté.nfifneumcke/betoelöoenbers minnereebe
b*Ut/ *« btjanöen »n be kuien / be fanbaren in ben ümc/
"/E»öe üe ghcloobigbe fiêlcn in ben rechten boet.
t«h m herben moet men bemereken/ bat bc feben ge*
>ne,e'rhotm™ gebocght too?ben tot befc feben fiate ban
b,5e« berben moet menbemereken/bat het feer nnt fal
«;;!" om aenbachtichepbttebccrkrijgen/ bat men 0re*
^5 }            Hu.
-ocr page 655-
<f*4 PenILBoeck. Het XXXIX. Cap.
Het XXXIX. C ap ittei»
OefFeninghc na 4e Meditatie.
«**,«*«, Ma T€n eecjien / beöancHt -6obt boo? öe gabe bes*
wM!\mw> x ^lytfiïQtgj öatö'onepnöelötSe üBajejïept ijaes
^*          gSjeioeecöiïtfjt ïjecft u te laten Kouten totïjacete*
gi}en itioofbitfjepbt m^t f famen-fpjeKingije/enöe
niet betfmacöt en geeft utöc öer|iropbbe gijebeben?
al i0't bat I)p fit infgnen tïjïoon/in 't miööé öan be
ijemclfrlje falc /enbe aen be maeltgöt bes b?up lof tsf/
öte Ijp fijnen J>onc ïjeef t gemaetlu onbet öe 2.oöer»
enbe Sof fanctïjen öec engelen enbe ï|epligïjett/
rnöeöatljpnfet gljeroepgijert en ïjeef t n gijenabc
IgcU met be feiöe te aen ijocuen/enbe bebawUt ijetti
tn't genetael boo? alle mel-öabé/gelgck u leccen fa1
Ijet eecite 2Seelbt ban be bict/öie geftelt fullen ttio?'
stmerdmtae Den in ben naeften boeclt. Cen tiueebê/bemercltt öf
bm onfe sc= gêbjeïten Die gijp gebacn gebt in be mebitatie/ettDj
t&wf'm te ijoegïjp(üet*jtertKt5önbebO0^t yemelftu b?ooten
«wsutatu-, mahna öan ijet «5obtb?ucl)ticg gebebt enbe meöi?
tatie) nkt alleenelgcfc Defefante/ tnaeröocUat''
öere(öie gijp in'tltü^te moet obev-leggDen enbe bef*
foepen fultfcïjoutoen/maei; meeft bat gyeb?eciv/>!)<£
melelv gijp bemcwUt öat u alöec-meeji belet in ö*£
boojöt-gancH; bcc boIntaecMjepöt 7 enbe get mem»
gijp boot een fimöeclingi) onbetfoecit acbept te öe*
mttmtö^n^t)mnen.<a:enbetbf/bem^ccUtin-tUo^tealttliat0iJ^,
önt öacij te öien baclj te boen Ijebt /enbe offert Ijet felbe €>obt0)J
tjora tucu möE jjïjj£Ret beijooKlijcft. Cen bictben/ boo?-f»*j
pat ong&«? ^^ ongelueft öat n fouöe mogljen toe-iiomen/enM»
tono «mm t>««»öt u ïjevte öaertoe met eene bolmaecftte oö^
kosturt. gijeöingïje. jüaer foobaniglje oeffeningije moet w»
Itoiteoüee-loopenraaiöen/gïjeitjcK öe rebene »•»*
upt-iööjï/enöe geigetï öatpjofgtelgciternaöe m*, 1
öttatic alleeneujctt omfp-feïüente bmenigö6'}',
/ g Jjefcïjieöen Uan /'t en toave bat öeu quaöen üoo?"1
gantU öan öe meöttatte raeööe langïjec öaer opv
bigben jïaen/enöe al-foo bat gljeb?ecU te öol-öö^'j
!|OCbequamelgtfe öitfeube moacn gïjefcfjieöeö/j|j-
fj be bepjoeöïnse Uncn.Om öat ban öefe bief P0^
-ocr page 656-
Van de OefFeninghe na de Meditatie. 615
jtöt bit enbe meet* anöew yjofgtg fyeeft / foo moet mS
«jeebet ban De felüe fpteftê. i©ant De üüöjfejiöi ötec
jjointm be tomen baer-en-bobê in ijwv be maniere
*«i pjoftjtelöfKan te mebiteren/of t üeber om f»fel*
£*n te betéenirtïjen / enbe te uenueuttten fijn leuen/
fiöe Jjatcamentm bet jicnitentien enöe beg 38(1*
^js/om ifêifle te fooien / etc.
1
Ghebedt na de Meditatie.
tyfle ijfer ghelijck den Heen onfen Godt, die 'fti't boogbe
. Vcoont, ende oen-Jut oodtmoedighe dinghen m den he-
"'^ ende op deraerdensGhy zijnde den Koninekder Koningen,
'"«« Heere der Heer en, gheVeeerdigfyt ghy my aen tefien, die
* pende ajfchen ben?MijHeJtek gbebenedijdt den Heere, ende al
™t binnen my üfijnen heylighen naem -.ghebenedijdt mijn fielt \. fa\m.
j 3,.
en Heere,ende en tyi/f niet vergheten alle fijne verghddinghen,
nacr Uetons hemdienen meteen vel-maecthert$,endelaetons
*etl doen den Heere lefus Chriflus m alleghepeysN.Veoordt
N.
dfi VeerckjN. laet ensfijn cruys op-nemen , ende laet ons hem
volghen. Ic'^biddeualder-foetfienlefu, atnyttrtdtfemijne {vr^atte
•Ijptertt ende alle mijne dinghen door de handen van defalighe fais \~sa$,
a&bedt u toe Moeder, in de veneninghe van alle uwe verdien-
*n->endefchickt van my na uwen alder-heylichften wille,
anto Godt mijnder herten, ende mijnen al, uyt u,in u,endi£
"9rU<ijn alle dinghen.
Ander Qhebedt na de Meditatie.
J^ Ylaes! Heere mijn eenighe hulpe, Koninck^der Koningben,
ende Heere der Heeren, ukjtjfcbenendeftoffgbesleltittfw
e Per>ickekn, hoe koudelijch^ ende verftroydehjeh^hebk kl^
, e on-aebtfaemheydtder bevvaringbemijnderfir.neaende
WtoetMgbejprokenindttegen-'yvQordiclKydtvang'jeheel
-ocr page 657-
6i6 Denlï.Boeck. ftetXXXIX.Cap.
u hof, dat u met gheheelder herten looft, ghelijckoockjoen «Ut
recht-veirdige ende Godt-vruchtighefielen? Ontfermt u mijnt*
'tèaootmtsv die een kindt ben'van alles behoevende, ende die niet en kan in
fcïl|)C' ^ fiJne feergr60ieperijckelen aen-roepende hulpe vanfijnen VA-
der, van den Vader der bermherticbeden, uVten alder-foetfien
©poffoingc. lefus: ende aen-veerdt in dien ickjet goedts hebbe ghedaen,
'tVeelckji Vverckjtteen is, in de vereeninghe uVoer verdien*
Uen,leveneride doodt, van defaligheMaghedt Maria tnde aüt
'®otiJ0)iv Heylighenfonderlinge van deghenejieickjotpatroonen hebbe
rerkgren,doet met uWen knechtfoo ugoet dunckt:indien tube-
Heft my te vertrooften oft te verlaten, uVoen Wille gbefcbiede: in
derWaerachticheydt in dien ghy my aen-fiet,ickj>entyeefdió>
dat ghy my verUef.maer in dien ghy aen-fiet
«We Vtondt,ghJ
fult vinden, Waer-omghy my niet enfult verwerpen
, om d/tt
uVeebermhmicheydtfoudezijnboven alle uVge Wenken.
©tttttatain* O Eiere verleent my gratie,daticJighereedelijck^macb vol,
ncmautto? brenghen het ghene, dat ghy alder-goedertierenflen Vader my
ghelecrthebt,t»t trooft e.ndefalicheydtmijnder /iele, dooruW*
on-eyndel^ckeliefdeendemtnne,aen-gheJienickppen-baerlijci^
uVeen Wille bekent hebbe . Ghy kent, ghy kent, die't al kerf'
mijne yierighe begeerten,hoefeerickyerfoeyedefemijne tn-vo''
SSctïoitoat maecktheden N.endemijnen eyghen vviüe,ende hetvleefch mij'
jjjj 4frbt« nenmeeütnvtjandt: maeren vvaer uwe ontferminghe niet
groot, ickjbude voor-vvaerin mijne kranckheydt vergaen,di^
IBatttronbiè om z-ijtgby mijne eene hope ende betrouwen; want hoe f®
lim te tg. ickjzomen hetrouvven op my-felv:n,die niet en be?i,ende argW
dan niet? V oor-w aerickben verworpen ende eüendich
, tn^ef
i'^f^' '(Kfa^noc^ verworpender ende oodt-moedigher werden, tet.
u . 9' tninslen in mijne eyghen ooghen-yWant't ghebedt van de oodf
tnoedigheende faecht-moedighe heeft aal-tijtbehaeght.lckj^
oockyvenfehen voor fiecht gehoudente vvorden,endeickvvi1,f
fche te moghen verfmaden de ghenoechten der vvereldt, ef>&
wandelen in uwe tegben-vvoerdi(heydt,mijnenoverftengb('
boorfaem te zjjnghelijckjt, mijnen naejlen om uwen wille *
beminnen, ende meefi mijnen vijandt
, op dat ickyiet enfoti1*
zijn gbelijckjenen Heiden endeFublicaen, ëc aïïeenlijck}1'
„110(1*
-ocr page 658-
Van de Oeffeninghe na de Meditatie. 41 j
ftmwn,diehunlief hebben. Wiefitlmy verkenen, dat kk,op
fijn hoofdt mach vierigbekolen vergaderen om uwen wille-, of
datickjp-rechtelijcku kjndt machte djn? Ghy alleen kont bet
gheven,van vvienaüe beslegaven ende alle ral-maeckte ghif-
Roro. «i,
ttn neder-dalen. Gheeftmy bidde Ukjt,o Vader,o mijnen Gadt, l«obx.
gr/tiie, opdat'tck^defe on-vol-maecktheden N. vol-komelijck.
Mach verbeteren, endealte mijne wenken ït.gbelijckjckyeor
My ghenomen hebbe, doen tot meerdere glorie uw es naems, op
datdefe bemerekinghen ende exempelen, foowel uwe dsder^*^^***
tteyligen,met fooveel vermaningbenjtndemiddelen,mj inden
ije^at eau
&tchdes oor deels nietenlijn tot verfuchtinghe. Hier-en-bovenixeu
Heere, in-dienickjt beminde
(datickjnpe endewenfeheuyt
gheheel mijn herte)foo moet ick\_gheerne voor u lijden, daer-ent
aen-veerde ickyan nu af aften tegben-jpoedtvan uwe handt
N.ende «m-helfe de cruyccn,verflervtngbenende op-jpraken,of
datickuende. uweEeylighenghelijckjnach zijn, omdat ick_
*oor mijne fonden (oude vol-doen, op dat ic\u o on-eyndelijcke
Zoedtkeydt,macb beminnen uytghebeel mijn herte, uytgheheet
mijnefiek.Och oft ghy ugeweerdtgbde te hellen alseenteecken
cant.8.
•? mijn herte, als een teecken op mijnen arm, op dat my voordt~
aen niemandt meer moeyelijckjn zy
, inde dat een-ieghelijck^
Mach weten dat ickjiwe ben,endeghymijn,endedatghyuge-
**eerdight eene wooningbe by my te maken,ende my korts door
uweon-eyndelijckebermherticheytfulttreckentot u, endemy
**>tfxngben indeeeuwighe tabernaeckelen.lckhopedïitgby
"7fu.ltleyden iwtbuysuwes Vaders, ickjalgaenm de macb-
ten des Heeten, ende ickfalfien
, endebemereken uw-e won-
wrlijtkheden van degrootheydt ende af-grondt uwer liefden,
v
4nen.
* raftijcke van 't ghene dat-men doen moet nacr de
Meditatie,ende eerft van de verftioyinghen.
ende remedicn der felver.
J}<$n Pjopijret feffïjt: 3!ratfalem Jt«ft tem foitbe fff* _,
te fonbigl)!/ bacromiaf?on-gl)E)iat>ifl) gijetooi&eit:
T°ö3-teaeconfe fieleftefft ooch gljefojtfjjgöt/ e nöe fp is
-ocr page 659-
<fc* pen II.Boeck. Het XXXIX Cap,
on-gbeftabieb ghetaojben/fp is tooeflloopenbe gcgae$
na bed minnaers entte batebcgbeerüjckheöcn/ foo ba$
fp ou g'jeene plactfe enxufl/ macc taojotbetftiopt ni
$ot fcïjaïjc5 betfebepben beelen. Jltëaer aen-ghefien bat befe bcr*
li).feïie bet* fïtopingbencnbe npt-loopingben beroerten/gUrlpcft
fttsgOMii». fteïbeuöe bien/ bebcrbcnallefoetichepbt berfalbcnofi
Ecci.io. bcsgijcbebts/cnbEfecrbelrttEnbetpioftitbeafelfs/foo
moet men neeEfieUjckbaeEinne booj-fien. JBant bof
Cyprian.de toilt 8ÜP ban «©obtbetboojt too|ben(feght Cppjtanus)
•nc Dom. als SÖP u-fclben met Eit hooit ? l©ilt gijp bat <&oöt u*
' tocsgljeöacbtichjp als gbp biöt/alsgijputoesfelfa
niet gljebactjticb en jijfJ 33 at is als gijp met be oogijert
toilt toaken cnbe met ber Ijcrten flapen / öaet noebtan*
een Cimften beboo?t met bet betten te toaken/ alsbp
met be oogben flarut.
CaC col, 9. tjet eetltc enbe fonbccRngljfte remebie tegben be bec>
cap.i. ftEoptbepbt is/ teboubenfjjnberte bergabert boo? bet
i,i5emeMc/ ghebebjt: taant top moeten ons foo betepben booi bet
ftjnSjctt>tiet= gijebebt/ gbehj'cktopbibbcnbe gtjebonben totllen tooi*
B^ertreuou ben;toant bet ghepeps enbe bette tooiöt in betghebebt
berfïeEEluboo? ben boo?-gaenbenftaet/enbe bit moet
iries-balben te neeE<ïigbeEgbebaentooibcn; taant öool
ïjet gbebebt als baai eenen toater loöu bloepen tot on*
iie taatcten bcE gratie/enbe bact om en iffet gheene fake
ïiie be bnpbels foo tyecfen / enbe bie fp foo fcet foeckert
te beletten.
3Ten ttoecben / is ootU ecufortberlingl} remebie / be*
halben bebcrepbittghe ban be toelckeghcfpiokcnis irt
2. «goötg tp fjet ceefte boeck in bet ncgfjenfle capittcl /te beljbubert
g«t»aajwcij' be tegï)en-tooo?bïcbepbt ban be «öobbelijcKe Jl^aie*
^em' fiettt/enbe een taaèc-acbtich gheloof ban be felbe bick-
tonlstebertoechen/cnbe fïaen met groote eet-biebinge
oock npttoenbighe boa? be felbe majeflept enbe fjjn bof/
als oft tap getoojben toaten een fchou foei boojbe toe*
relot/Ongheleitenbe menfehen 3iibien ghp kont bib'
ben in be tegentoooioichept oft booi het t?,g>accameiit'
boet bit oack:maec inbien niet/foo is bet nochtans goct
enbe piofgtelif ck hembectoaects tekeeren/ taaec inert
oock is/ aengbefien het bolck ban 3frael ban «JBobt &f
Iceetisgetaeelihemirt'tbibbentekeeEenna ben teiti"
pel. B^toientoock tot eee bieaïnghefcer ftilleban Ij*
fitten* te 3|jtivettöe ö' itt-beelainslje oft imaginatie baf*
make»
*
-ocr page 660-
Van de Oefïeninghe na de Medicatie. 615
Waken op eenefekerc plaetfë / boo? bc booj ftellinghe
«er plactfe/ban bctoclckc in't langlje is ghefepbt.
3Tcn berbcn/bcmerckt bat b?p faken ons in 't ghebebt <0o?fafembtf
"ci'fïtopcrt/tetoetnt/teghentooo?big!jc/boojlebencrtbeijcritropiisê1
ïoe-iioiflcnbe bing^n.^e tegentooojbtge ban meeft/alsin 'tSSJ&eöfr
lP be begfteerte tot hacr ttecken/ maken ons on-getufï/
?«be bctfïtopenboojcuueushept/ enbebaetonttoojbt
leer ghepjefen eemthept / tufïe enbe betoaringe ber fin* !Scu0iK,ifl>i
«en. t©e boojleben bingen beletten ons/ als tetqualijck «^5^ c
Sbeöaen is/oft niet acuggenaein en is ghebiecft 5 toant moeten J>et
°it is het bette gheteoon tepepfen enbe t'pberlcggben s *öt ra«ï
«t't gijebebt/ als iemant fp-fclbm te bojen niet en beeft taeiitoojai*
°Hbcrfodjt enbe fijn bette in rufle ghefïelt. 3«bien ban
j&nan&t rujie foeekt onber het bibbcn / foo moet hp fp-
'clben biel onberfoecken/ eet bp komt tot ben ghebebe/
*ftbs bcitoeeken leebt-toefen bei fonben enbe allefakert
^bic!iEit;|icpfcnbe ten eer^cn/bat alle bingen ban geen*
Per toeetöé en 3ïjn ba be neet(lichept om <©obe te beha*
B')cu rnbe fijne» to ilïe te balb?engr n / enbe alfoo bat bp
«*et aubets en toiitpepfen/ ban bat be «©oblijcke Jl&a*
Iffïcpt aengenaem is/enbebat bp niet en toilt inplaetfe
«an toiercack enbe foetert geut offeten be bompenban
*c»c bette oppert cnbc (ïinckcnbe fielc / te toeten / ijbele/
jJM«u?tf/leeljjcfteenbequabcghepepfeni^pmoetfp fel*
jjf« nprrffciijfk laten boojfïacn ja baftelijck gheloobcn/
P<it ha üedieft cuöebelet ben boojbtganekban fijne an*
rtc frteckeu / inbienhpop be feïbe pepfl tentijbc ban
&etSbcbcbt/ acn-gbefrenbat boo? befe gbebjeken het
j*Crftant berbouckett toon/enbc ben toille ttaget tot het
?0ct/eube bat be gratje «Öobs/bie ons lirïjt enbe fietrk*
jfcp&t is/boa: be frïbc belet toojbt. 3n bten hp ban foa
£rt enbe alle bmgen felepn acht/ bercbelchen bp <©obt
fiiöe fjme mc/ faa js »t ce[ipr jjat {,„ licntcïijrkct be toe*
r'btfcijc faken fal betgetcu/gheljjrh men ghetooon is te
j^achten anbetcbertoojpen bingot/ befonbet als tneit
^llt pepfrn op faken/bic ban gtootct gbetoichte 3ijn. *
•wu foo beel aengaet be toekomntbe öirigjbenv bie top ©ctatfcümïa
i^Siiije fuilen moeten boen ofr lijben/ 't is blijckeïijck/ u toga» n«
pt bjp tot bewbe gratie ban boen hebben. HMt hoc fub moêtè^siuet
J*top betkrijgen befe gratie oft trt bermogen/ 'f Jt» bat gïïïïffi
■"P iet te Ijanbrlen Ijebben/oft bat top moeten pjebiken/
ffMetiniietoïien.bacrffggDcn/ oft moeten filnóben/
aufceta
-ocr page 661-
6io Denlï.Boeck. Het XXXVIX.Cap.
anbets ban boo j ten aenbacfrtirh entte oabtmoebicïj ge*
heüti Hlfooba: alleghrpeps oatutnighe toekomenen
fake bie ontnbtth oft niet ncobirh rit ie/een groot belet*
fel is ban het <©obbeUrck Uckjt/ gbeüjck ick gefepbt heb*
■ bc/enbc eenetoe-fïoppinge ban befontepne ber gratiën/
enbe een groot achter beel ban bc fake/ bacrgbpune
fcereebt raatckt. jföacritt-bicn gbp iet bjcejt; ghec n fe?
feerber toebluebt en jffer ban bcbeckt te toojbrn onber be
fchabntoe ban be bleughclcn bes peeren. Eaet ban öif
utoeb?eefe cnbe hope 3i)rt/te toooncnin be befchetmtnge
«Öobts / toant ben l^ccre alleen kan alle bingben boen/
cnbe onfr bfjanben bekeeren als hp fal toillen / enbe al£
«nfetocghenhem fuUenbchaghctt.
&ietghptoclmettoatba|iciï p?ofijteltjch booj-neme'
alle gbepeps ban boojlebcnnegeiitooojbicb enbe toe ko*
j- . menbe faken/upt-gbeüotcn moet toojbett i jj&aer t>it eü
bebSirmSÏis metEnoecÖ ^ooi onfe kranckepbt / ban in bint in 't
«t
«pt k^ij] gebebt ons cemgc berfiropingen ober-komen/ foo moet
tot gcmiwöe men tetfl foetelöcken tnïte niet met berfoepinghc/b'oo*
Jjct Söetwot, ghen ettfer herten af-keeren/om batfe b'gbelhept niet ert
foubeit fien/ enbe men moet terftont toebcrom kome o?
toen toecb enbe boojgenomenplartfe/als oft top ban bert
felbnt afgeboolt toaren. «Sitbein-bicnbemenicijteaei:
boo?beelotngë pjacmt/rtochtans en moet men booj bert
bnanot niet tutjeken/maer mi mart b'oogen tectfont tot
<©nbt 051-tKffot / enbe fjet gbeloobe banbe <0obbdtjrke
teg ntoaa:t>icheptot met graotcncecftirhcpt bertocchert.
©aötmotfjic* & cmt oock toaerteneecilen/bat bet feer b'acnbach*
beuöt nain; ti<rijeaötberboo?bert/albatbientomtebcrkrijgmb?eb?
8oeöntboo2 b?r herten geltjck oock is b'oobtmoebichcpt te betoarert
fjjofötin ü« alshetgebebtboojfpoebichïijekéboojt-gaet/toantbaec-
^jjebcöt, ointooibtbettttooft bitkto^^intghcbcbtracchgerto*
men/om bat be fiele haer-felbrn niet kennmbe/boo? hrt
ghebebt mojbt op gbeblafen.3aaer-om gbcbetttt 't Qtnt
Prov i< **at **a a'rionfeght:1?ic beel Ijonichs eet/en is hem nirt
Scrmu 5°eor> l©aeromben heï'Ugücn ISernarbnsfeerbequa^
in Cant m!?l'jck fegtH : ^oaüerbjje is in m<» gebonben/ enbe bert
t)eere is in gramfchap getoekrn ban fijnen knecht / bie6
i^oobctönstéwn komtbefe omnuebtbaerbepbt mtjnbecfiele/ enbe
to?fa«te \j",vt ghcb?eck ban öebotie bat ick lijbe / itk en kan tot gheert
tf8jOo.ua; t» t tcancn faetoeeght toojben/ben lof-fattcken fmaeckt nü*/
jöKbsöc. >t en|Uft ax» niet te lefcit/ 't en bctmaeckt mp «iet ff,
bibbert/
-ocr page 662-
Ribben ick en mnöc bc geiuooncUjcfee jH&ebitatien nier.
Jtëaer is be biontöcnfcbap Des getflsi J@aer ia De ftilte/
entte IjlöCifcIjap enDe »?röe in ben ij). <j&beeff * i^icc naet
'ciJ?jjft Den^. BemaeDua toeDerom alDus: ,3}cft Ijtbbe
'ketter toaeebepDt bebonöen / battcr niet foo fecaebtieb}
etl ie om giatic te berbiencn / te beüouben enbe toebcr-
*wi te bedirbgijrn' ban toanncec/gbp t' allen tjjoen booj
^PbtbebonbenttjQjbtiuctijaogbebmgaen tefmafeen/
jttiier te bjeefen. jbatich ia Den menfrhv &i* altjibts be* proTj ^
«?£ctï tS. ©jee(i Dan als góp öe gratie fult bcrlojen bzb*
wnroieeftaoïk
als fp faï tocDerom gbefeomnt jijn/ enDe
"u ia aitnDts üeüjeefi t e 3un: bjeeft utfgelgcfea ala u be
Spatie ia ontrocfeeit, als Die teeftont fiaet teballen:b?ee£
^be beeft/als ghp gbeboelt/bat «Sobt op u gbefioojt ia:
^cEft baant itbae betoaringbe t»^cft u bcrlaten.
^len ttoecben/ neemt toact/ Dat boe tod ecnigfte bitt«
agen/bic nu gbcfept jnn/bp naet tnaertenaffe enfeomett
Jn 't tmoenbicb gcbebt/Dat Den mceftenbeel oocfe piaetfe
-j*Etft iu't unt-fj^eftenDe gebebt enbe Dat bet öaerom nut
*8 in 't fribe net bme o» te beffen / meeft in 't begbinfitl
■*be etnibe ban be jafalmen / mfgUelpcfea elcken jafalm mm $Kdn
' lpfm tot een fcfeer cpnbc enbe booj-nemen / enbe met mach tut een
*B berftijppDen «©obt-bmcbticüliJtkeenDe bctameljfcfee **** w«it
J?cfaltenifle Dca licbaeaie / oocfe mee berfc&epben pa* t^„K
ooncncubethooienbeclijepltghEtt» be felbe ti&ob* al- titiyeüou^
m^!)ticb op-offeren.
Bh U ÖCEÖnt m'emt toaec/batbep?actgefteban fommt* ^etem-teeó
?,cfeetpjofijtelijcKia/ aenteteccfeenenisehtplighein- Hmt öeegoe»
Jmfeen/ enbe beeücbtingften enbe begbeerten. 4£nbe bit btt«n<&ataii
j"*t fcci- j gren cerfien/ \aant bc fclnjften bet^eplighen £X£f **
£tUagljcn/batD« Den ^eerebebaegbt heeft/Dien hpbe*BSW
ic-n heeft Dat fp bit foubcn Doen / enbe bat fp foubcn
hjj^ nentcn o» De gaben Die fp ontfinghen; 3Ten ttoee*
|lf?/ °>n bat De bao?-gafnbetoateren ber ftcmclfchec
^ ftoeptjjgije met tuoo^ben bol uan bm ^eplighen
jJeeft betoaert fottDen toojben / als in eenen gjfjettou*
'tti s,atei'lw*/ tegljen ben tpt bet b?ooghten:
*>an*'h ^ct ai0 '"aöc SbPfcftieben bat be blcbelingbot
be» ■ r hlVPfab geneps eenen hcpligc Dacb fouben bon*
n "lBo«fcficle. Ï©en02üuguftinu8t>elijbt/ öatbpbat
ëai?i?Cfictt *,ecft iu 't f£b?ijbert ban fgncn JKanuael off
"Woof tfe.gcEn beibf/om bat b«t ftüb»t öatbe booi*
nemen»
-ocr page 663-
Gu DenlI.Boeck. HctXXXV.Cap.
nemeits als fp gefrbjcben 3ijn/ gelücft bc contract? cnbé
beberbonbéonCcrbenirnfcöen/meerbafhcbepthebbeV
Êhxai&t ba «nbcmeerber befcijaemttacpbt/als bic bi Eberom gelrfrrt
bcV üt|j>?a- ertbenatütansberftuunt bjojbê'.Stientanierebau febjij*
Kat efttawi- ben fal ban toefen/ais bp er épeb Jt>rcre ick bebanckc af
ncmensam tat gljpuojJbenzj.baciibsnS&L-cEmbcriózz.gebjeer'
fa tgaftenan bigfot bebt ogen te boeuöenpjijsiitocr armocöE/OtegbP
ïjjeh sönbe om mjjiié loillE ijebt acngr nomê/om bat gb^
mpfoubtleeren/etc, 3!cfc nemeban booimp öoo? utof
gratie(toantuptmp-felUe'cnkatttckmet)bcbca'arm£rt
met fulcke oojfake Jü.enac boojtr.m fco cnbE fco teihcl*
pen met geefteljjckc enbe lirhameujtke aelmccffemiet tf
betreken eenige arme bnenörn/macr ter contrarien bi*
rfalm.nS. fcoben anbere te bertcooftc.'Sch oft mijne toege geftiftt
to ierben/ omubjerechtbcerbichinakittgcn tcbcbjatrrt.
^enbierben/neemt toact gehjeker btcbJijls geffpt ^
bat men cemcb fefttet gebebt most nEinEn/booj't toclcJt
icmanbt foube moghen 's bacgfts oberleggen be b?ncb*
Ffalm.38. ba" öc Jfllebitatie/. enbe betoaren het bier / bat 3?abi&
fepbe f ontftcken in fijne mcbitatie gbclTjckErtoijs ifft
Öieronbecfommigbcfïclle/bic bciwaemsijnom fort"
bec-boubén alle >öaijt-b?ucltftgbc begUrcïte.
Scbiet-Ghebedekens > met vvelcke den Oeffender fal mogbeli
her-balen de vruchten vaitelcke meditatie.
GHy hebt my kennnelijck gemaecl: de wegen des !evei,s>
ghy fult my vervullen met blijdfehap met u acn-fich1»
■vvel-lufticheden zijn in uwe rechte handt, tot den eyn«e'
Heere ick hebbe bekent dat uwe ocr'deelcn zijn gherech-
ticheydt, ghy hebt my in uwe vvaerhey t verootmoedig"x'
Ick fal peylcn iu uwé recht-veerdich- makinglien, iek-cu 'a
uvvevvoorden nietvergheten.
Endcickfal my bedencken in alle uwe wereken , in u»vJ
vonden fal ick gheoeffent worden.
Endeick fal on-befmet zijn met hcm,ende ick fal my wach-
ten van mijne boosheydt.
En fal mijne hele Godt niet onderdanich zi}n,vvant van hen*
ismijnefalicheydt.
?falm.i5.
Pfalm.ilS-
Ibidem.
rfalm. 76-
J>falm. 17;
ffalm..tfi>
Het eynde van den tweeden Boeck.
-ocr page 664-
DEN DERDEN BOECK
VAN
DEN WECH
DER
VOL^MAECKTE.
-ocr page 665-
6 IA.
AEN-MERCKINGHE
OP HET XXV. BEELDT.
3tecrttoacröfboojri«iicöcptiö/toactljf ütiv0
ië itoatv i)tt
öctlïant is / op öat gijp t' famen w*'
ten moogljt/ ftjaet öe lancftyepöt öcsr leöenjï w
enöetrcsneüen <möeHjouötnge/ toaet't Itcfjt ï><*
oogfjm is/ entie Dm t>?eoc.i©ie Jjeeft fijne plaetfjj
geöönüenJenöttoieöeeftittfijnftljatten gegast»*
VI
el feggen: wie heeft ons het goedt ge
oont ? (iet ick {'al u te kennen gheveri»
wat goedt is,ende wat den Heere van u vef'
eyfcht:
voor-waer het is ten eerften ons fel'
ven te oordeelen (want in dien vvy ons- fel'
venmet een menich-vuldich[A]onderfoe<>
lullen gheoordeelt hebben foo en fullen wy*
vanden Heere 'niet ehcoordeelt worden)
ten tweedenj dat wyoeminné de bermhef'
'ticheydtjvcrdraghen andere menfehen g<j'
breken, endc forgh-vuldich met [b] Go®1
wandelen. Want doordefenmiddelmct
eenegcdurighe[c]Mcditatie van de pafs»c
Chrifti,ende[D]Godlijckebcfehouwinghc
oft contemplatie met ghedurïgc hanterin*
ge van de Biechtc ende het alderheylichft0
[EJSacramentjmaer alder-mecfl mct[F]^e
liefdeGods ende des naefté,fultghykorn£n
tot op-rechte ftilte des herten, ende tot &
plaetfe daer't licht der ooghen is3ende deö
vrede,die alle finnen te boven gaetjbefo11'
derlijcin dien ghy ten minfté in eenich^y
des herten uwefielefultgeoefrenthebbet*
metdefe God*-vruchtigheoefFeninghen.
VOOB-'
-ocr page 666-
-ocr page 667-
VOOR-REDEN.
$]Pf£3!&@ # öettocecerfteüoecïten itt geïjaiu
B58 tëfS' Öeïtbantocn toccfttoerbcgi$innenöe
Sw Ift^ ^toeboojt-gaenöe/cnöebanöeiljitf'
*SSli?^4ï»*nih toefen».' 31n bitborcfimcet
/WSafskÈat gebanbeït too?öë bantoentoedj bcc.
jj^maceïn e/c ntw btmnc oeffeningöen. 2Nnt fip-
v&etaïfc toe oejfeningen 3ijn eenicfjfin$ eenen-iê*.
Pe%Kcn gcmepn/geïöcR aïïe toeugï)bê/niaer toe
j^ïmaet&tc béftttcn entoe aeffmenöefeïbebok
j^ctRtetncRxr.SeR noeme tooïmaeeKtc;met toie
!£0tonnidö gftc&edijch 3tjn: toaht toiei^ toefen e
;*ö/feg{)t&. 35etnatbu#/ nicmantotcnig bah Bern,e?'
JJJ^tt/bieniet en begeert botmaccfttee te toefen:' {*ad
SJ^Ik g&ene bic grtfoten boo?bt-ganeft fte&fert Iog"
*JJ»aea in beö eugfjbt / weeft in oobtmocbieftept
n"f ïieftoe/öie noem ién toe boUnaccïtfte.
^^aeraeni&befien öetooïmaecKtöepbt maft
Wcgfrm t# inöe ïieföe <BaW/ foo too:tot nier
"Menbcd ge&antoeït.ban öefeïtoe / entoe ban t
bfiCllc öat ** ^Ö?ifrene fieïc tot toie betepöt €n
o, -^egKatie/toant toie ftanfupber mané /toat
pjF °«gïjen ij? ban onfnnbet faet',* en i^fin't niet
tilt n/ÏJ*c "wtooctltt bé Derjtê en nierenf jBaer.
fi^ " i£ noch niet gftftiocrf)/toant na toat torn
QÖÖcï toer ficlen g&efunbect té/fcoinoctbé fel*
birl rïit^£ tot*M banbe^tmncber frdjtbcet*
^BP^t. €n ïjocfaïbitïieïwameïïicKcrRonnot
t«r'^^toentoan met bicRtoöïg t m ï£, jSaetamit.
ö5vÖCttptttocafntoatfjtfïiichen teueroereKen ten.,
WJC«unfen€ö2i|ïu^0nfen a!to< jtfitflfeöfcttaf
1$ $               $&jr
-ocr page 668-
$i6
cnbeboo^ecnfupbet booj-neme' manc onfete^
feen/boo? tnèidftc top aüe ottfc toeten? tot «öobt/
cnbe be <è>abbcnjcKe goebtbcpt/aïgcenc ftti aen*
gcnamc offerïjanbc 'oubcn magben föeren/cnö*
gmïbcminnen in aïïe creatut?/ cnbcau'e qxatw
ten in ïjcm^acr naMimtbc fideoptoacttjso^
bieRtoijtótebjööen bc<£>óböeïncttc tegcntes#"
bicbept/enbe 3nnbeinbienmibbacftenbc aenfitf*
ban baten^cbeppetgctoant/toojbtfp omtïcbfl
met ö'cciitoigftc Uefbe/ceneïiefbebooj toelcbe^
ftcmniet aueenïntR en perfimetfeetmmneujc*
ftt onvbeïftngBen /maettteeïtt alle Snuften ttf*
leent / fp f iet aïïebmgften in öcm cnbc f iet ftcirf
aïïeeninalle bingen fp enftcat niet ban Slefuw
enbebicn gfteetuptV bém Bent fp In bc fcinbcteiv
cm &mbt / feboan noben aïïe ninbeten ttn mt&
fench-, in bejongeti? eenen jongcïintR grocneu^
in gratie &p <©obtenbe bemenftbcnan beman?
een boïmacent man enbe baren ömpbegont.$Ï£
fpbefen gftcbonben beeft/na bat fp ftem latuw
BÖefotftt tjeeft/ïangefitegbeett/ enbemetbtmfei»
bctfucbttngben gtjetoepen beeft/ ombeïttfpö*?
Wan fp ooctos? /baat fp boet /oft fpcet/oftlP
b?intRt / oftfp iet anbettf boet/fp boet bet aï w
bern/bic ftaec beeft beminbt: rnbe fp ïe tft / ftetj*
cnbc rununbem tkk fegaftc (p ritft boo?be tuf*
bet BeftboubJinge/en fp fit in be feboonbept W1
benbjebe/enbe rgtne tuftc/cnbcbcrtoerft teerftf'
ntnbcrföttcftepbt/ boo? bienbeni^ftecftgW
tttpgnenifTegftccft/batfp tg een bint ban ben W
meïftïjen l^abet/bcn ©abet bcr betmbertifö^
enbebswbmtöobt ban aïïe ttootf.
B
Vilt
A
-ocr page 669-
4vf
lïti 1, CapittbiI
» atï de Volmaecktkeydt, waer in die ghelégheft ij.
A^»i - ööcflcit mm Dict fa! moeien fjaiibrle* ban
befcotmaerRtbcpbt/foo fult.gftp mogöeinrh bes
perca te ïüctcu/Eftbat met JeöEME/in ïtat öeugUt
°c boimaccfttftept meeftgttelcgcn i$. ©acrümUer? ©efaötoa«^
Jjaetbit metftojïemoöjben. (£&eerfïen/ toeet bat feepöt n? t*
"jeniet gljelegijeü en ié in öègratieu/èïe bcöjuiét «««sfecfrs»
pegebfn 3Ï>n/gijeli)cfiin be gratienöcr mirakelen S.'tJS.^S?
?*» ftooge befcijüvrmiugern <©ebcbt;niet in groo,- ZZS
f*metentrrepbt/al Ut Dïein-gefïojt/gDcïijthi.i^aj .
«oinon^eeft gljetóeeftmoel) inbohnaecfttöepöt öaa
?CI* ftaét/al icaet't oocfteenén €ngiiel/nocüin uiiV
"^'-IjauötnglK üan eentgtte [trengljere öifcipliue/
2°ch mét in be uptncmcutltèpöt ber repnicljcptyióÊ
JUflcUe öe feloc ig gljjefci)icht / ftoe iuel öefe groote
}};wj!pfelfntot befteplidjepöt31)11 /bati£/ torbe
f»»! ' SÖdijcItibe mirakelen gtootê teeeftenen ber,
:,l^5C3t)iuï)auDetoelchcbeitlêeet,èfegötï|Baeï .
£" «3iic ubaer omniet berblrjbeny ombat bcgöee,' Lnc»
Fnu anberbamcö 5$P: toaut foo icn gefept Ijeöbe
h"ojDegi)etupgcuiffEüaii^.<iï5?egojiu#/ befetoo* Qr^.hom
F£ mtez
ö£ ftepiic&ept/ban fp öie maften. Haeïöe io.inEnW
^""aï cHtljepDt 1$ meelt gliclegen ïu be liefoe ban &} t« m«ft
Jr°bi cnbc laan beu iiaeflésmant bc lief be i£ be bpl; **k3am» st
i'actft f tjtpbt ber toet / enbe baerom / gtjeltjeft ben li£^£-
S'^licl )ES{)t; ai fpjafteieftmét tonoften ber nien* K°m-!s<
ftfenehbeeagiielen/maermbicnicftöeliefbeiuct' Corï'=
fe' "f boe / foo ben icn gtictooiöen als een lunbenöe
jjpPer/enbeeeufihuchenbeöene.CnbealljabBcieii
f mr^eröe/*nDc Vöiflealle bc berbo;gfifnil)r beu
fthrt aile toetentljepbt / enbe inbien iels tjabbe alle
^moöbs / alfoo bat ieft ooeft bergljen foube berfets
L'/^aer in bien ichbe lieföe niet öifjebbe/ foo m
jjc',l<f niet. Cnöein 8rtmicftalfemi)ngoeb£ gSje?
^ltöCbbetot fpnfe ber aemen/syiöe in bietticit
bien '^Öaem lebère/ nlfoo bat ieft bianöe / maer tu
t"uftbcUefbeniet enftebbe/Jten baetmpaïniet, .
Éi»*ïïct fbe i£ tVDeeöerDanbe ï' eene fcah be^ ©e Ksffccr*
w^e/ ract to£ïc&e ^P ^""bt beminnen em onfen ttoa«|%
tttelufj^wi onjS goet: b'anberetjan öjicntfcöap/
^*«Ictec )»p fjerabeminnen niet om onfen tuut?/
■ 'fïr*
                 tó?y
-ocr page 670-
&S            0cri III. Boetk. Het I. Cif
maer omïjem-felben enbe fijne goebttjepbttenbe W
bcfcipbebolmaecKt&epbt. 3Del i£ toaer bat ©oW
metentoojbt fteminbt fanbet loon/ l)actorit)pbe'
mint moet ïöojöc fanber ap-ficgtban laon5toaut bs
toacracötige lief De en hanniet rjbcl 51)11/ nocötan?
fi«n «ni^fp niet gipsen ban eenen futerUncR.iBaeteti
Jili? Deo ber(taetbitmetaan be licfbe bie alleeneUaüberf
«E>e iicfös ntenfcljbetoeegfttenbetoetraacctjmaertoan beliep
tRortotiö tot be bie |)cm bjen'güt tat öe tocrchemtoantöê te ber*
gueöetoeató bUjbenbanbegoebeten <*5obti$ / ban fijne tegïjettf
Ajwgnn. tooojbieftept enbe toe fp:ehiagc/en tg g*en tcecfiè11
ban eenetoaetat{jtig£|e liefbe/maer Den rjber om f*
önberöouben fnne gfjeboben en raben 3tjn een feïfrt
«regor, teeeBé,a©ant gcuKn€rego?mö fegïttVbertoomn Öe
be£ toerefttf ig bebepjoebinglieber liefben. <£ft &•
5Janfegfot:MuberHcngenl«ieton£nietlicfl)ebbe*'
metbe tooojben noch, mettcr tongen/ maer mett#
*ieh. in ïuerchen eft toaernepbt. 5(€toelefc ïSicftarbn£ ftf*
Cant.c.6. fraepuptlegt)t/feggenbe:€ene ^eboelijcne btwi»'
mnge(bp toelche/foo top te bo?e gefept nebben/ W'
teecnent toojt bé beminninge ütr fteler.) beteer w\
btthtoijlö meer ben gent bie min bemint/en bic nn'l
Ccniegciij» boïmaecfet ijs.3©ant cen-icge Inr en bemint foo w*|.
SLÜ'ÏÏS**-. niet/algftp tocl geboelt / en aï£ bera bnnchtbafn
SS 0?tod in öié ftactbemintünaet foobeel atóftpin be beug*
gjttoüu cfi lief De gefonbeert ijeycibe gfietron geaeftt toop
ombe gtjebobent'onberöouben.Cenefocte grjet1*'
gentfiept tot <©obt iginfehere manieren bleefn",
igeh enbe bcbj iegftc Iprn/ enbe fiaet fomtijbt^ m*£ /
toe/be menfcnelttchbepbt/ban bc gratie / ftctöer*'
Öan ben rrrjeell / be finnelnrhfiepbt/ ban be reben*;
3©at befftlacrt bc toaerfteptanöerg/ alsfri fegf)];
^ie mijne gebobcn geeft enbe onbciftout/öcfen tl*
bierflp bcminbr i jpaer top moeten fjem bemin* ^
npt peöcelber tjerten/npi gefteel befiele/iiptgelp,,
be gijebatüte, enbe uptaHe -
«Kryfoft. tjeelber ftertê fegftt tffj^pfoftomng/bat ig/en W£
ipimperf. gettc niet genegen 31)14 meer tot be lief bc ba cetf^z
fup Matth. binen/ban tot <©obt/noeli en ï»ebt gbcenbernifl<lf
(
iMmciT mecr tn be ghebaénte bcr toerelt/ban in «®ob*/tf*«
% in ee» en/riet in gernt/etc. maermepntbat göP (fit
Üemumoi oe'E oinpnen m «uoor neoi/np nar gop«r>ocu v»r^
tem*
almoogöï usmimveiuébp fiet öatöptoilt/batf1
-ocr page 671-
Van de Voïmaeekrheycïc.             £ï>
|«m gfjetoe göclieci Ijet &erte/enbegf)ef)eeïbcflele/
««bieu göp ban iet bemint niet om l)em/foo bemint
SOP jjem min enbe onbolmaecHtelöcRCï.|&aer men
j"Oet boo? be bolmaerinöepbt «He göenegentöepbt
™* creaturen fielten op bcn&cïjeppcr felüe.^it fal
«yefcjneben/ in bien gjjjp be genegcntïJepbt ban be
^ature om<ö5obt£tuilIe afïegnt/gl)p fuït fcggen?
gegöt rap in ïuat maniete*aiibtïüoo:bt; 3Bat &aet
P«P*en ijS'tuietljet frijabcltft/berbetbelöcbelctfcï
"an raeerbet goebt i *©it i;ö boom belief be ban be
^ature/öoojVucltÉte gjjpiettmt babe liefbebeg
^cörpperjÊf/aengefien g$jp geniet tocerbicöltfcfcee
J^ontbemumeu/albenunbe gijp Ijênpt gegeelbeï
«crten / ficle enöe hracljten / 0em biebacrig alle u
y°tbt/enbje begrijp bari goet/enbein bieu gftp baec-
*n-babcn nicet bat alle goebt 'ttoelcH gcfcöapen i#
^pnbeujtn bohnaechtct in €>obt i0 / enbe bat
PP bat moogjit gijniieten,• toat ereature fal u ban
""nnenbeöiieöttt/enuöftteteplê^^itiö Betgene
««t^oiua.sï'banïitempêfeertóelfegbttaSienalle Dc im**s,
p'"SÖén een 5*111/ enbe alle bingfren tot eentrecht/ chriftü. i,
r'öe alle bingtjen in een fiet/bie fcan ftanbtbalticlj c. j.
«anhertenéube bzeeöfaemin <©obtulhü$n.'3lnbe
weaacifciicfaiicöeptfal <©obt in alle ujcfennnaee t Cot If
"«eenicijcpt in «éobtbie men in bit bal ber tranen jU menöe
jjntrtjgijt/bat bethrrigé bt boïmaee&te in eeniger ^mcö«i'w w
l'^n»cren/boo| bien fptreefté alle bingê tot <©obt/ <©owiw»
^oe fp töojöm ban ajle bingoën tot <©obt getroc* Ngïfr
S^'yfP ftcn aïïe öingfjen intjera' twant fp aeuftenal
"'itgefcöapeni-s alöfeer HlepnejltaelhenjS banöet
t^^iclj licljt/cnbe gaenbooj Xit fclbeaïs met leetc
ii»« 0bt;fplicbb£uallcbingeninljem/aïfoabatfp ^
^fracöteïóch met &.5rrancifco mogen fcggen : S?*?*
cnh9lLen<©obt/(aobtmönbcrljerten/enbcnitntcal; JS, aü
jji°e.baeromberliefcn fpglieerne/ ja fpbertoojpen u um>™
biih -^alle röchbommen/enbc eere/fame/giu$c/ berfmaum
kl» F^ftinbetê/tijienben/ cnbealbat men ijcbbeu ««wiiefw
fc?n/Ueberbanfp'©obt foubenmigljagljen; ia f? m^
fip!» en öerliefcu bonen al juin felbeit enbegunne
bati^1 ***** üinben/fao geecne/ gelijcR een fiint/
Dm r" ^inber-fpel en moflel-fcöclpen foube geben/
tün?*en rÖcn te nerttrijgöen. <£nbé alle C&tftenen
«^Wii öecent jnn Ueües te berïie flra röc^öommen/
$ t j '              fWft
-ocr page 672-
tfj«          PenlïLÖoecjc. Het Ï.Cap.
fame/ïeben/enbeallebingen/ban,bc gratie '©obtj/
bat i£/-öobt boben aUe bingoën bemtmiemfoo fcet
Dar fp lieber fcuben berooft ïnojben bmi BupfbjoU,
toe/Wnberen/rijcKbommen/eeren/|a banjctletoe i
fdbe/ gebeft aïte be jpartelarcn/ban fbj©o*t fao,
ben bertoojnen.3©aeruptbcrfiaen toojbt/bat een?
irgQrUkft be grjenegentfiept tot be gcfdiapeüiöWf
gnjmmoct matigen/ aube bc boimaecftte mengelt
twctt be fdbe berïoocfiRwrtöatir «n bolmaecht bttf
KL*. cnn«ftnictba^Önm^/ofttnt,ten^
«cm bai- ftccf t ban c&nffu* / fpo en ig np met boi^ntaccht,
wam mffcft tot toclche hênniffe hem b?engen be Boetfce ban be
m Heeft hik ntjclqcpt ber ïLiereïbt.3©ant aW-men tod booj-ften
Bc».!.Köan >ttfnwtitttot bermcnfdidtfcKerbmgftcn / W
€m+ ggSi^ftetflUffbe ber fdbcr minbcry obfc
mtb># ben onfaligen menftü baer boq? flrtrodiwj
Mjojbt tot eene «"chrre beberbcmfTc/bf bjopflenbooi
ft) e epgene licföc.^ant epgcn itffbc/oft begjee»
Aüg.ferm. ï6ch«nalictffgsCTttao^.^umnw/gbg
tóémfr toojtd ban alle quaet/maet oehefbe ^ow#»W|
?            ïoojtel ban aüegoebt: maer alle nceaturen/taeVJ
begftorert/ bic begaren Vop om onfe ePjF"eJJf IJ"
ter geftoohi t< in't tbjeebe bocch/ aïtoacr beydacri
ié/bat men \3ïe moet bcrbrimié boo? fjact IW fd.f*[
op bat be liefbe <©obt$ geftór fopbe bJo?bc ui onl|
timen öoo? ben i@.43|»eeft. €n be Jrt^J^Öffi
ban be rijefcbommen moet boo? armoebe bervpon.
nen bJOjben -, be fiegeerteban gemacn be$ ta8«g
ba Uiel-Wen m mtmWJ*°*>*£™$™%ïï
ber fdber ban ben epgen totlle/ban b?nftepbt.eng
eere/ooch boo* berfahingtic ber fdber enfee^eftoo
«i<b«* faemnent. <ÊenefelebtebttbetKregcnfalhebftflV
!?rfW bief recht boo? ftaer felbe tot ©tW^wj
ctattt«ta«.op-tt«etti6P/aWWtfo?nep^opcWigeinehblo^^
soitig ü^f» jjat onöer tjetteatet neber-gebjucht ftr eft geto«'j
rojtöïHto* & b v,eit ftamt/auj't gcbJicftt tpeeti genomen f'
***"* Slfoo ooch eeSe r/cléberloft ba be lief* ber;creat*
rei /büegM öp^naertg/en ruft tn ©obt/gdnchü*1
tnoïot eenen gceffmet Hem/ tntenïaetften begeer*
aïlffetët met rjêVtiödc» i£ eenebDlmatchteb?teiu
-ocr page 673-
Van de vol-maccktheydt.             €5*
fltap met <©oöt enbe bebol-maccKtftept feVot. 'Wit
wgft
ben l^eere is svsopentlncft g&etupgf)t/feg*
Sycube: <31cb en bibbeboo? öun-lieben alleen niet/ Iaaiu?:
V^et oocfc poo? öe gene/bie Ö002 öaer-Ueber \noo|t
y>Np Tullen gneioonen/op bat fp aïle eenmogöcn
pn/gjDeujch qW ©aber inmp/enbe ten in u/op bat
JPQoffe juoiöraogbeneen3ijn? enbc op eenanbet
ic9t)t önti©ie iö mtjne moebet enbeïnie5ijn mijne
£*?eberstaHe J>e gfjcne/bie gfjebaen fal JJebben ben
J?lue mi)nst©aber£/bie;inbenftemel ijs7befeni#ntij* m««&,j«s."
"en bjotnet/ enbe fufier enbc moeber. JMet tjoe Pa?
*?*)*'famen-öocgijingöe battertötnffcHen befteïe
^e<©obt :ftoegtootc enbe op?ettl$eö?iciibtfcl)ap,
f'^crgfjn fultmpp?agr)en toat Perfcl)il if[er tuf#
'coen bc recötöeerbige onber malcftanberemttMjcIjjJ
c ool-maechtc enbe on-Pol-tnaeehtc/aengefien bat
J: onpolmaccie oocnlieüct &el)oo2en alle bingen te
"«tatêban^obt^flcBanttBoojBefulcHennetficBtl 04-43 ^
'fJ31cï iö tttfleijen ïitoningcnenöebe éupg-mang tuf? ftöatoetctj»
{[pcnbenflercUen enben ontlercnen/opbefelPema? fcc«i»s* «*»
,ï'ceató bJeen flerre i* Perfcöepben Panö'anbere in £* «f*»"*
ji'f/röept/gelgc öe faben/üabeiBele»e eenirtj tooojt-•**"•
Ïj^SHt' öetticö-fout/b'anbere fefticb,-fout/$anbeï
u^oertfout tiincötetijgelgc tuflefjen bc ftoop-nebé7 umk *$,
* a.2« taekfte ben eenen ïointttüee/öen anberen b?p
u*ztn/ cn oen anberê P9f. lelt feggeben Polmace*
eiJboet alleen ben ïnille «©obss/geltjeftuan 3Ê>aPiö
S5'cPtiuo?t:njaer. toe ontf bé ?8po(téI3!acobusf bet* ia?ob u
'^ent feggenbe:<0pbat göp'boïmaect cnbe getjeel
J^0BÖt \uefen/netgé£ in gebjenenbc: eenen onnofc
^ePfttenen' boet bp-nnet niet anbetjS/öan bat be*
^** n banjbt op (iraffingliepan be eentaigUe prjne,
tjr:n bolmaeeftten arbepbt om <©obt met alle frjne ©f boem*
i»!.^ötenaen teQangtieh/ toantQn gljecftfmtPer* mm mm
&hl» *SÖettangljentotbegrjebicnfïicnepbtpanIjet £;£**J23
ggoof/cnöe looft ©obt in alle Voerenen: ftp beeft ff,$ffi£
iiiff l^er
al tegijen-toooi&icï) boo? föne gljcbacöf e-
VilrÖia&angljtrjcmaen&emtnnfnbelicm boosben etn sj«a m
fce v»1
alIe cteaturé/Öp en fpieect niet anberg ban au«&
g!>«oojbcn <ö3oöt£/enbe batuptfbneliefbe; bpen
hj^nt niet ban booj be Ktatfrt bie <©obt aenbient/
w» hötn> al gljceftiöp eeet <©obt boo? alle bingljen/
•^W Ret/ö9ojt/ jïnaeffet enbcgeDoelt.öp aïbep&ï
-ocr page 674-
4$.           D*n 'III. BoedoHet I. €jap."
a«e menftïjcn totöobt te bjengc/öp fict obet al iftf
bar Scbtaen-gact/batbp foube mogen bcmmiiei's
tube aengeficn bat Sjp toeet tcfclrepbcn 'tgeue ba*
ftoftcïöch is/nan 'tgene bat fierijt eubetoertuojjH"
iMoo bemint ft) alfoo alle gefdjapen btngöcn/D«n
öpboojbefelbehomtinbemactitenbeg peerenf»
in ben fccr bievigen oben bet lief ben/tot ben Ii?eef *
hit be toelb^ben aenalle maturen om onfent toU'|
ficcftgtjebaen/cnbeaen ón# üc fclbrljecft onwc»
afëbaifernenbecanccl tot eenen reufUberfoetinj'
T>. Thom. ijeju.vDcfe yoï'tiacchte onbernouöé alle be ge bobt/
£». q.iX4- to,wtbegl)cbobeu5i)n glieftïucKf omtctocpjen m
M.': gene bat bet liefbe contrarie i£/ en mrt De tocSt»1*
©«tfcjjfl tuf* ö'è itefhe niet en aanflaen. IBaetberaben ïuo?bf"
fdjmae raw tTnefc'surHt onvf e tocu?en bc brfctfelen ban betoog
tS+SSk &cWïiefbe/öi.enocöta^öeïUcfbeni*teotrat^
m, °^ en jln/saeioch ijSöetnoutoeltJcR/öehommermgJg
ban toerelbtfcöe&antjéUHgen/eHbc anberebtftp:
u .he.ïSacï üpt net blllcnt bat bien een bolmoef»
man gftenoemt toojbt/ bie niet aliceninch met »f
fchtübiefjr en ban eene boot-f'Oiibe/niact bie ooi»
betre i£ / ban Het gRniebatongtot befelbetrcct»/
enbe in be bsugfjbt belet: ofr/bcijnlmaerUtljfpt »
gelegen in fcer alber-brftc gebjupfb berbeugljbe.»'
tnbe in't tocpien ber beletfeien/ bie tegen bc Iteto*
*ijn/enbebie tocber-nauberubaer na ïn bc begeef"
ban bc eobbcUjche lieföe/tock n itf Öet epnöe «»<*
tnettietetora fcgntben ^eerej^eft ben x.enöe *.nj
begninfel enbe epnbe/enbcfecvtoclCSregonusK^
Hom tx Kf föe is ïjet begljinfcï enbe epnbe ban alle bengn
SRom tóebcn «pofe $et epnbefce* QlWoV* »J$
f Tim i Uefbc ban een fitpber b«te enbe goebe eonfcieirf V'
7
-» " enbe ongébepnft gïjeloabc/bit is? lietfonbament ^
«« »»«» allégocbt.^a te göeloobenbat <0ob' W/ betbjPl
£**T$ *to quacbt/enbcpïant in alle «orM.ActfltwnjWj
fitfottnft baergïtelooftbat <©obt iö almatfttteli/aHeöU'B^
bwoiie .< tactènbc/enbc ben albet-befté/ faï ÖP Hem gebe »'
¥usl»t. ijouberi/enbeftopenbatlm fonbet ftraffinge W„"' ,
gen beb?iegen/enbe faï ïjp ftem beröooncerbigC;^,
toeet Op nier/bat ©obt be boonetbiglje bertw
enbe bernebctt alle be gene/bie Run toeröeffcn*e» .
in bet èeutoicDeiibt berfjeft al bie Dun bernebere'
#aIÖp0Öi«if95Öntottocj;eltfcöc faKen/bie to^
-ocr page 675-
¥an 4e Volmaecktheyclt.             é$$
fcatïjp £5obt enbe alle bingen in fiemftan ftebben*
toao?\»aerljp igueelte gicricft/bienc©obtniet glje*
«oecl) en iè.&alftp onhimfcö ^ön/bie bu ber ftanbt
föl Ijebbé be fontephe öer bUïbfcbap/eiu>e ben <0obt
»a alle ücrtrooftingc* &alnpnnbitb ?bn/bte toeet
vat bet «öoöc gftefcöïeöt/ tont men fijnen naeften
öoet/bie taeet oat Ijct <0obt£ ttulle té/bat ben feloe
oefe goebcren geniete* oft fal ftp <*5obtg raebt oo?;
peelen üoo? onbao?ficbtitf| oft cmaet te toefenl&aï
F «Julftcft jgn/bie be ttiellufte üa bier eenen oogeu-
b»ch / tn 40obt ban eeirtutcn maften / in bien bp be
SulfKbepttoilt berfmabcn*|Raet optoien fal eené
Brammóebigé menfcl) gram bio?ben*op ©obttbie
Öftefcpbt beeft j «©ie uraetftt / bieraeefttben appel
{n-Snet óogQei$oe fal bP trattft oft ïup jijn/bie bet
Pent / fjoe ueel goebtg lm uerlieft /enbe boe groote
f Ntnben bp uetïoerftl 5n bien't geloof e bit geeft/ 3S?«ci)tï s«?
««ï meer fal belieföe boen: upt beiicfoe tot <öóbt/ fcpw* -
*>omtbe lieföetotben naeftemtcK feggbc be ribiere
"jan ben mebe / faeticbcpbt ber betten / eenfoet
^oojbt/en mertften ber bermberttcöepbt/ meeft be
jtoftelbcbcïnaht bie fijnen naeften beminbt/ obet-
?°nit met Ijcm in alle gaeöeren / cnbe\ierö?rjft nan
»rm/foo feer ate öfl ftan/fonberlingé be quaben bec
telen; t)p befojgbVt'goebt/ enbe en oojbeelt nie* ■
ï^anben bcrmetclbcft/ f)P en fpjeecftt gbcen aeftter-
J|!«P ban iemanbt/enbéfjp &elpt eenen-icgöelyc&cii
•"et bieren enbe er empeï.
„ ^aergöpmltujngen/ctftccn-iegbclijrfttatbök «at-usage
S^echtticnbt ban bomen* 9irft anttuoojbej ^a/xn M«wt te
P« ftaiefjp oocb geftelt i£5oe \m\ben eenen ftaer g****
5a?t toe bnniamer iti ban om anöcren' Cafftamiö &?'
J'Sht: ü^et t« bitjeftelncft/bat niemant om be oiige; ,
i^rtbcptupt-glieft'atentnluojtban'bebQlmaecbrj ■
|!cPbt ber bertcn/nocb bat be pïampbcpbt iémanbé
]c0abelnrb igom teftrrjgen fimncrbept ber betten:
»« aen-geften bat <©obt fpjeect met be ecnnouOige
?« fimpele/ foo üerbcftf)P titie bp-naer altnbtö tot
*"Eerbere fteolif Jjnit/ op i>at alle üïecfeft in ftjne te*
«enVöoojbicbepbtnieten fouöe glojieren. gnbtcn
PPnietenban'btbiD&en/ coutemplerc oftbeftbou*
:"'"/bicft-bjnï3biecfttenenöeten ^.^acramentc
^«/oftnaet-bolgenbeöepuge ffeengtcBepti fa*
■ ïlr $
                .. SP
-ocr page 676-
éU          DenlII.Boeck. HctlCap,
3Öt ueröulbtelj enbe oobtmoebirij / beminbt4Fo&t
ciidc ufcien naeften mctter toerchen tube taan?
gepot/ looft ftmen totUc in attc bingoën ;■ enbe gt)ï«
fait tierftnjgtjén eene toofteïuthc pcerle/ ft h,at/ïui)|V
jepöt/ cnöe ópjccfjte tialinaechtgepbt.
Pra&ijcke om Volmaeckthcydtte verwerven.
Sm*?*"^ T-$b«rn gfcPpcghecrt te hebben tcappen totbebol*
wBraiinaofc ji jnacdttjjgp^t. 1lPt fojret jimfe. ©en eerftcn is/ na bat
SÖP gbefupbett jnt ban bc fto actfte fonben/te fcbou*
taf en oncfc ncerflchjchen bc minfle / enbe u te oeffcncn irt
manierüjckhcpïit. 33en tlneebcn/becfmabentijbelflekÈ
binghen/cnbe ten mtnftcn met een bcgheettc btc te bet'
Ioochencn.3f>en bcrbcn/utoe paffien/mecft be ecr-ghic*
ttchepbtteüebtomgben. 3?enbiecöcn/ bebioinghenb?
yonghe / en'oe bie mecfl ban achterklap enbe gbelhepö?
toeber-houöeit. ^cnbjjfben/ met eene menichbulbighe
berrticub>inghe foerken fupbcrhepbt ber herten enbe
ghrpcpfen / enbebooi eenen jjtoer ban boojbcrjnghe fp-
felben baghelijekstotbooiberenbc faken fïtccken/ enbe
bol - maken fftne toereken enbe ghepepfén. iBant ben
toeeb bcr reciubcerbjgher to aft als ren blinckenbe licht
fotbcn bal macchtcn bach. 8|!cn feften/ berbttlotchepbt
Ijoubcnm tegenfpoebt/ enbe Ijouben booj blijfeftap/aïs
ïup gbeballen jtjn in bctfchcpbcn bckonngben, toant be
toerbulbichepbt beeft een bol-maeciit toeeck. 19eel 31'ut*
bet necrfüch ht't onber-hauben bait bc rrghelcn/ fp JÖrt
ftille enbe gberufï: macr ht bien gijp bc berghen raecftt/
ÏP fitllcncoocken. 33eit febenften / bich-tonls oeffenetf
b'titbj cnb ighe beugljben/fcnb crltnghc bie feker 3int ;aia
ban een fnpber booj-nemen/ ban lief be/ ban per / enbt
ban be regtjenhjoojbichepr <3eitte. 33 en achttien/renet?
hjtlle met <©obt hebben / nerghens af klaghen / maeï
,
            gjoubcn onber foo beel beranbetingben bet bingheit al
gheïöcUfojmichepbt enbe tufte bet herten,
v               EenenkortenreghelvandenfolighenP.Ignarius,
om vplmaecktheydt te verv verven»
gum «eniat H<Sn eetften/ghp en mooght napt icmanbttegnt fp?c*
p£avfjj|ckc. ken/'t jp met reben oft fonbet/noch tegen bm otoet'■*
ff en/ noch ben ghenen bit minber off bie utoes ghelift"
is: maet muetaitjjbtis aeu-neqmvöatbatt ahbetf «°
-ocr page 677-
Van deVolmaecktheyck.               £ft
thebojibcntoojbr/ u felbenniet ontfcïjulbigïjnl notl»
,*cgbrn fpjekcn/al habt gbp utoc rebenen.
, ©en i. «5i)p moet ecne bljnbcgheboojfaemfirptbe* 2Suttiri$e»
«fofm in baibct-minfie enbe klcpnc faken aen utoc 'öo°<?f<*fc!fc»
^?cfte/arn bic mutbet enbc utoea gftclijck jgn/pepfeu*
'e bat gtjp <©cbt bit belooft hebt.
tym ?. «Sn aen fict nopt be gljcbjehnt ban anbere/ «Jatgansccj?
***'"* Jtjt altijbt0 berepbt oht bic teorttfcimlbigen/ enbe s!J*J«Sm te
pcontrarienom u fclben tebcfebulbjgcn. Slatocnfcbt*111*1^^
*>*neenen icgbclijckcitbekenttetoojben/ foobanbmi
'le»t atg ban bünten.
. ©en 4- «ïft fyjeetkt oft anttooojbt/oft mcbitcetf/oft <®obt ut $!?
£arioelt/pftboet nopt tct bet en jn gbp cetfïen pepft oft !#«!»$*&
Jf °be befjaeght / oft Iret i« tot fticbhngije ban u^c,t
©en ?. ^ottbt ober ajbjjjhcpbtbesgfteefis opclt met ©Jübcpt s«s*
*l'c necfoouen/ tutst en acn-fiet niemanbts maet Ijoubt S^8^**
*ltöbt» befe bjifhepbt/ foo bat gbp ootk contrarie bun*
?ttt- taille boen raooght / enbc en berlicft bte om gbcett
©cu«. «jn 3fjt met eenen ieglieltjtkcn nictgïjemfpn3^*^"1
?'c bltcitbEÏQcK/ macc bjaeght eacbtaen ben gfjeefi/ to£ m^8"*1
^•cu Jjo u ntcer bcüicegijt enbe bjftft.31nf fict nochtans H
"EctfM#rkcn/ hocbanicb enbe toelcke üc üetocgihghcu
?!)n/ öic t, oaei. toe fuujjdi brrucgben.
i„ ®m 7. «©effent u gbebucrichlückcn/babcltfcftejt enbc 'i5nW £?uth«
rwcitbicblgckenin «Sobtbntrbtighe oeffeningen/ enbc y*
. 9e«tt fot ghraeht te toojberttiooj bc menfehen op bat
s»P baoj biij0 ban <©obt moogbt ghebouben too;ben/
■ Rentte toiitiru.
,J®C»8. 'grgoéne batmtgbefepbt fsfaltttecrck JÖn-f^S <
^Uct-loopt ban befc bmgbcn bes mojgbens enbc oocklun?' *
8 abonbts als gbp flapen gatt.
■/ Bcfchrijvinghe van eenen gheeftelijckcn man.
>-^tt ?bcctfel#ck man febickt ben menfebe intornbich*
jjEljjckèn. i^p bettiectbienbanbuptcn. ©p bebtoinjjb*
fijtpr«an buplE °inSfecri.l5p bcmiubt omerbte enbe p?o?
Rh-r «benen, l^p en toojbt met kinbcrlgeften upt-
^ItOjttotlatben. Hupbefpjckenbceh toept hpniet.
ljjt£act ghemanjert. 1?p en onber-foeckt niet cinieufe*
< *«m öe baöeji ban ante», $p aestbt*ri>t met een
ï«o*
-ocr page 678-
Éjtf          DcnIII. Bpcck. HetlI.Cap.
3b?al^ck gbelart bc betmantngben. l^p berghteft licjtf^
iÖcH bc bolinghe ban anbere. 0pentaJO?fitboojg?jjf«#
niet bcrücbnt, fi)p en tooibt nietnebee ghetoojjjenöoof
«rijles klap. i^panttooojt üchcelfjek enbe faeebtmoe*
brlijeh ben gbcnen bic bcm bjacgbt, ©p totfrkt liebt^
Ifjckacnben gbcnen bic tegben firübt. $phoo?tanbeï?
iberbulüif bleek, i^p arbeuöt fgncn bjoebet in alle fa'
firn te fhtbten. $p ftHeccfct felbcn cnbe fïatelijck. ©P
is feaerltf ck entte fobcK in fyij fe enoe bjanck. ï^p is ghe*
fcbicktingelaetefttooojbrn. $p iseettkittbtbertoaci:*
ïjepbt. opheeft fijn ooghen neWgbeflagbcnenreccrt.'
boubicb. ^p js oDjccbr ba« fupbcrtjrpbt. #p is upt nt*
menöeinootmoebicbepbt. ^p is ge«eebjaem boojgbe"
tjooifaemöepbt. $p is ghetoanent met becbulbicljepbf.
©P is flantbnfftcb in't gbeloobc. $p is gbebuerieft Ü»tr
?è-hcbebt. J^p is nceïftitb in't toceck. I^p is fïrengbe irt'ï
jaafren. é)P is frirttfitb in manierrn. $p is aengbcnaei*
in banbdmglje. $p is gbefïnaetkfaem in teoojben. W
ie
milt in't gbcben. $pjs ftjnbjicnben getrouto. $p«*
fïfn bijanben gocbeïtieeen. J^p is acn <$obt ober - Qty*
gheben.j^p is boo? fp-felben b8Obt.J0p is booj bc toerei*
gSjectup'ft. $p is't cenen-icgehjeken al/om bat bpfeaür
gabeKfoubctoümeit.
Het II. Capitiei.
OefFeninghe om te verwecken eene grootc
begheertc van Yolmacckthcydt.
HEt i. -voor - hereydtfel. 25cS«ercftt U fClÖCtt ttt bZ W'
jncntaoojbiciiept öcg Meeren met jfèopffi* o»
fica \)oo0)t'i htttfy! "ütiii öcn ïoelehcii g!)n moogiP
fien öc neerjïicftept enbe grooten afbepöt btt tntiy
fcl)cn/bie fp öarn'om in tut Icucn faltclj te, 5911 öow
sere/rtfehbommen/etc.
G^feA, apöat gljo oorft foubt uwgficn ontft£«en
ïuc^öcn incf ecu graorc begfleerfe tot öefatfetap**
yc: i.point. 23emrrcfctmef ftoe groomt/tjtae ia»'
gen enbt' gcbiicrigen arbepbt be nienfc'öen foecnej;
téhomtn toi Uieteatljept entre fténmfTc tet tïeat^
vin/ Öoe \uel norh,tan£ öat foo ïuie öermeeröett 0*
toeteatfjmat / öatöieoetmeetöertöcöjocflieW'
ÜUec ü% ö;age u/ea is öe \»olm«ecfttöepöt öiffoj
-ocr page 679-
Van debcgheerte van VoImaccktHeydt, «Tj/
•pjec{tteto9förpt/ii0Dj\Mei£F«ben menfrDe «ösbt^eijoïmatrt'
*»be fp(elütnïimtf enbe en toeet niet alleenelöcK öcput «j oc
oemcnfcDelncfte m <0oöbeincRe rechten/ maer tol? ■»$!#&
"Jjengfltoieooch* enbenott)tanjibcrb;ietetu eenen wws*»5*
«Oïten t$öt om öefelne tearbépben.t&entbjcebeu/
b? mertlu fjee feer fp arbepöè' om öave licDamelQrhe
SÖefontjjepDt te bewaren: ja fjier om berliefeii fp
»icH-bjtfi£te berg^eefs allen Jjim goeöt/gï)elr|cttöe
«JJoubjénrtCnangelie. $$5aerbebn3föepbtenbe
pet ftufteren ban te tiGlmaccht&ep: en leert niet al*
«enelrjcl* Hennen ö'e meDecijne éer fleïen / maec
«n mcnfftJe berhrrjgijt ooift booj öe felbe nol*
"taaechtc gÖefaütDcpDt DcjMicöacmjS.
. Het z.point. 3&e:ncrcRtbefe tuoojöen ban ben £>zt
JjcÖ-mafterjIBatujmancifTer ijebbenbettuen pen? lucicê
"tttgeniuS't bat fp eenen penninc» berlojenljcefr/en
°nt|icecKt fp niet een Uc&t/enbe beert^et ljnp.é upt/
J?ibefaecKt neerftelrjtH tQtöntfpbienbin&U^e^bojtnajrt
^penmudugöebolmaecht|}epï/glietepcHentmet tjcmit w ré»
^obtjSbedbt/lnantbenolmac£&ti}epti#cenegr?toeti9jat3?etK
whenifie<0oöt£. <$en 3©iifca-mafcg9t:HHeöinj "f*
Pen 3tjn 't gbclötonöeröanicij: maec b'aeröe/3ec/ tccleI-!**
«feöt/óier/fonnc/ enbe be Doobt felnei.öeenen nol?
jttaecfcten man onserbauicö/aen-göfftenöebol: Heb.u?
J^aechte fom-iut)ïen öeerfthappne ober tttfe bingen
§£«abt J)cbbê:aén-ftet baitDoc groot öat men be fel*
£e moetacDté. <B j)0ebeelbo«ficrjtiget ?j)n beton? La&i4
Sevenban bcfe toerelt/banbe ainberê be£ licl)ti$üi
Spn geflaf|)tei5£emerftten tVoeebenötfcïnoojöen:
^etrncaöer gemeten iögelgcK eenen menfetj foec? Mank.!?.'
F*nbê goebe peerlen/ enbe gebonben ïjcbbenbe een ©ebaimawt
?ntteigcbepeerle/bethoopt Ö5» al bat £w ftceft/ enbe iw" «•»
9P noopt öie: "maat tent faabanigtje tjeeft onglje* ^S^
JJjetcn röchöcrsnmenmocfjtanjÉ en befmaert fp \}tn F
|pnftrje niet / macr berciert enbe maeent gein fa*
"*\}*m>t{t
i.g öc bolmoeelttOept/ban De bielcftc men
!{:acÖ fcggem&p tg hoftelrjfKer ban alle röcbbam?
"•eiVenbf al bat begeert Ynq?»»t/en ban ïjtcr bu niet pr#v. j.
$c«nrn ïnojben. ©ft geïüCH^.^Hgufïinutffcgbt: AB?uii'f
^cfeRofle!nettepeerïe isïbeUefbe/fonöer bebjelcftc j,ieT
iU^et pjofnteigen en iö/al Vnat g3n öcbtjtn in biea
ha?^^ aï!eeu Öeöt/Qet is* u göenoccö: Jpcn fepbt
*** °e peerte taoiöt boojt-gebjacjjt Dooj ben öaüiu
-ocr page 680-
«j8         Den ï 11. Boeck. Het ï I. Gap. .
Deg geniep / nlfoo too?öt DebolmaechtöepDt e&W
*
            neirjtK toerftregïjen öooj be groote bermöèrtuÈJ*
«Nu bctbo?» DCpöt (©oötj* ♦ 22>cmetcnt ten öeröen / öat be bol*
MiJth!** maecfetftepbtgïjcïychtéeenen fciiatDteüerbajgert
' 5' ië in ben arftet / ben toelenen eenen menfeft, btcfl
toonben tjeeftberbergöt/ enbe itpt blpöfcöapiwtf
Dten/foogaetlmenbebcrHooptalbatljpfiecft/cnM
.
            hoopt bien actïet / Oefen ig Oe ïrolmaeciuöepb*»-
«p.7- jBant'tiö eenenon etmbenjtnen fcnat/toeïc&e vutó
bien gebjuptnt tfebben/ 3P11 bectactjtith, ggetoojbert
toanbe Ujie'nbtft^ap *©obt|S.
&? te ijet H« j.point. Söemercht ten eerden / bat bé bo*'
öjthoSoM^ maechtljept toacrncrjtelrjtKen téftet rrjche Cobt?/
Rom.H. öattopbagelntltéin i)et<©ï)ebcbtbe)Sii?eerenepl?
fcj)en.3@ant fprjfe cfi bzancn en té öet rijchc <©ob»#
niet / maer recötbeerbicöcpt enbe üzebe in ben t?ep',
ïigljen «©Jjceft. <©obtg rpek toojötgncnoemt bit/
tooo?Jttoelcft<ü5obtin oitéregneert/gelpcfo g>.^a»«
bat upt -legpt ♦ <Snbe top 31)11 toaevar pteUjchv' o»1
ningtjen / iii bien top boï-maecht ;nn 1 gpcUjctt ben
l£.clj2pfo|tomité in 't langpe bcrclaert; toant pp
rpche <©obtjê té toacracjjtelóeh in ong boo: 0*
toolmacc&tgepbt ber öenggbt: enbe ggelgch CoDP
tnöen Ijemcl ggefien toojbt / grjelgcner té eene eetf*
toigne blpbfcgap/ gpelpcn be fahgne lirgamtu ott*
ïpbfacm enbec'aer/fnd cfi fubtgï ?nn/enbe gpelnc»
baer be l^epligen / be hinöcrcn eftbjienben d&oöt?
fretfatöt to'ojöen Pan be obrrbioebitpepöt ban g*1
guité <H5oöté; alfoo gpeboelen befe bingtfen in Dat*
firiebeggenebieeenicpfutébQïmaecfct^gn. %&%
oité ban met eeué groote biericgepbt tot bit rpt*»
MatA.11. gaen / toant get rgeft b er gemeten Ipbt ggetoelö1'
enbe be ggetóelbigge nemen bat toeeg. «semercl»
kwaakt ten ttoeebcn / bat be bolmaetlttgepbt ong macci»
en* «Boots bjtenben <öobté/'ttoelcRbercIaerttoojtmetb'ep*
ktunbau öjjEn fcjoojöen ban be eeutoigge 3©gf gepör: S£Ï!
gebbcu bjienönïggenocmt / toant itttpebbe u M*
IoaB.15. hem gijeirtaecBt/al bat ten ban mijnen ©aber $w
pojt ijebbe. 3©at en boen be menfegen niet oö>
b?ienben banben itonimHte3ön* boet ggp toeï (o»
beel om ©oötgbjienDt te ;ijn l toatlaet gÖPütr
utoe fmlpchgepbt achter om bat gtjp <©obt fou»*-
teöasöcn^nöeöe tooïmaecWöepöt en maecW m^j
-ocr page 681-
Vari de begheef re van Yoïmaecktheydt. tfjj
«Heen bjienbeivmaer oocft ftinberen <©obtjï: toaer f% nwaï%
om top alöujS bermaent toojben om na te bolgljcn «tëtoniwiBi
*>en ï}ettielfcben©aber: ^btüel-maecftt / gfteüjcft ••*
«toen ötmtffcöen ©abet üol-maecfttig. 3!aefp
*naecht eefïele oocft cene ?$?upbt ban benzone ^,m«*i
^abtg/ gfjeirjcft ft^t opentlijcft betoefen toojbt in srefieiej»
FÖefceelBetboecftber ^aiigbrnSöemercftttenber 3ö?upbt ,,
oen/ öoegtootenbiebe/gftenuetfite/gftemepnfcijap *teX&>
JJ»et ©obt/hoe gtaote gie?ie Ijicr enbe in ben ijemel
«en baï-Hiaecftten menfeö fcee ft.3lHe toetene bingen
poe groote begljeerte beöoojben fp in on£te ücr*
Jpechenltoant i>z begbcerujchttePbt ban tonföepbt
«?engi)ttot &et eeiitoich rijeft. 3Scfeljebbebegljeett/
'c8Öt^>alomou/ enbempijSuerlïïnibtgljegijeben: sap.7.
*"öc ieft fleb aen- gfteroepen; euöe ben gfieefïbet
fföfÖcpM i$ in mp ghebomen. ®en {artsen / ieft 55*m«*t
otbbeu / befiet toat batterij/ batu belet/ bat gj)p uvoebeietfe»
°lt «jeft/befen fcftatenalle goeöeré niet enftrijgöt/
u}0c ODP fuït bebinben bat ijet meefl al i# eene
^'cpne fafte/eene gt)eneg{jentftcnbt tot eenige turn
^t.
©ergftelöchtenöe obec-leg&t bitmet bebol*
^ccfttbcpbt / enbe neemt bajtëlijcft booj u met
**'«engrootentoiUetot Bie te arbepben.
Ghebcdt om re vermeerderen de begheertc
van de Volmaeckrheydt.
yX'EeuWighen Vader, gby hebt tot mygbefeydt: Wandelt Gcn,ij,
\~*voormy endezqtvol-maeckt. Maer eylaes'.hoe Ungbfat
>%9* vleefcb verfcheuren,endtfal ickjnijnc fielt dragben in.
'9ie handen? Hotlangb falickjtrbeyden, otn voor my eenen,
y*? r' graven, dieickjnacb noemen de overvloedicheydt Wtoet
*ti'tn,Cn' mïnen d"rft u vtr(l*tn,«*de den derft van mijnen
^er~lkfs~len Ktere
, die op den autaer des cruys derft heeft na
.Wfalicheydt? Wanneerfalickjipmen, ende tttugaen

h^P"6^" Aaiden Waters, op dat ithjiittmeer derft ent
' °\'in der eeuWiebeydt?Siet gbelijckjle ooghen derkpeehten
7"'» dehanden van hunne Heeren; gheltjcf^de ooghen der P&Mè.-
''ft-vrou^en op de banden van hare vrouwen, dfoo zij»
- J<togentijdenHeers■mfen Qedt,tol)dmhyonfn■ontfermt.
om*
-ocr page 682-
é4&         DenlILBoeck. HètlI.Cap.
Ontfermt u mijnder Heere,4ntfermt u mynder,erfde neemt ditv.
"Weck de verblmdtheydtmijnder herten, ende de traecheyt v0,
mijnen Wille? Want Wat belet my, dat ickjiietgheluehieb &}■
®« epghtu ben ende oprecktelijckefalub? Stet tieere anders niet dan nw1^
InlttKnstS" tyghen liefderende de liefde der creaturen N. de wdcké my W".
éllaiüui>. der-hondm,ende maken my ónfalich endeeücfidich .Helpt tnyfi
tnijnt gracht. VVaer om vtrgheetghy mijne armoede milt wij**-
Baruch j» tribulatitf Heere leydt my op den Wecb,ende Wjjfl my Waer dt
Wijshcydt is. Want Wie is m den hemelgeklommen,endi heep
diinuytde Woleken genomen? Wie is over de x£t gevareneend*,
heeft die ghevondeii? daeren is niemandt die hare WeghenkJ*
Weten. Leert myWaer dat is denverborgbenfcbatendedekU'.
, ftelijckepeerle, om de Wdcke ickfal moghen verkoopen al ^9
©« op?<tlitt g0et,ende dat ver achten als niet.Want den menfch is oprechte^
Jioy!?. ' Hjckfalich, die de Wijshcydt ghevhnden heeft ende vcrkïW*.
volmaeiktbeydt,ende deverkrtjghingbe der fclver is beter d»*
de koopmanfehap van het befte ende alder-louterftegoudt enm
filver.Hare vrucht is kojldijcker dan allerijckdomnien; ende t*
dat begheert Wordt, en kan by defe nietghdeken Worden ■
#~
bebbedie kemindt bovengbefontheydt ende fchoonheydt, M™
hebbevoor mygbencmendietoteen licht tehebbcn>Want b*r.,
licht ü onbltiftchelijckjende alle dinghen fuUen my met haer ttt'
komen,ende ontallijcke eerbaerheydt door hare handen. lckfl&'
ghe,ghyfult bj my komen,endefuh eene Wooninght by mywt'
ken,endeghyfultvvoenenin't tabernakel mijnder herten,
'**•'
ickfal in u verheughen ende verblijden,ende ickfd tt i»ge"ee
mijnherte beminnen, hetvvelckjnijneeenighebegheerteis, »
rijekedatickjiegheen; denfcbat,dienukfoeeke\depeer*><»
ukbegheeretekgopen; dtfaliiheydtinadsvveUkeukp^ti"c''
hulnnjnhertehAke.
Pra&ijcke om te vermeerderen de begVieerrc
der Volmaecktheydt.
5£?ffi TY««(k' neemtbaftelucubooiutcbolffïjcrtï'e^
2SSST
JL'maecftrhept/ enbe het rijcfe bethemelenW^S
$t?ts. te^oMt/eü berrombeM bien toitle altiitss* J&aes »*^
4
-ocr page 683-
Van de bcgheertè van Völrnaëcktheydr. 641
Neerfïrltjcli (gbeI0ck£.:öcrrtarbusfeghr)footoeIban Bernar<J
bc klcpne alsban be groote fonbé/toant bit in fcer groo* cudinc Titf.
*c lonbcn ballen/beginnen ban be minftr :tnbe tic t mm»
J*E Söcbjin cocfe tt foecken / is feer groot gbrmtn/löant
ft"b>at hef ft/ bien fainarbörjegbebcn bwbrn.
jj,.
, ^enaeebc/atn-ftet/gfteUjcKiekbitlt-tojlIaghefepbt tütmnt
v^ibt/A\it
trcatnréV enbe beittetckt boeu bictct be boU ojijjöaa
j^tckthèpbt nooben / bae fp be begbeerte brr ("eiber m
r^emrerberen / enbe u aen bjengbch als gbiftenv mee
^fke fp u »an ©obts torgften rot hem fauben («riten.
^eberbe/banbeltbickbjrjls met gerfïeljitkf mannest/
.'«Jejjoubt<©öbtb?ntftrigbet'famen fpjrkiitgrmtuane
ptbicrontftccthtinbc t'famen-fpjektiigbc/göRijjcfc iit
0pmcbitatie.
fe ^>e bierbe / aenmerekt be irgbeerie n tt ban ben ®£ <&m»
jp^etoe-gbefonbentoojben/ enbe als «torn mort flap* jf^'^S*
?Er8ebjo?bcnis/foó ober-pep^ begrncbtegbpccrtftöts Ktn-80t>**
E^bicrigher hebt gfjefeabt.
W f büfbe/fïelf u een öft mrei boouerempel/bir tftfp in
ïötfthepbcn Dengbbcnfoubt mogücnna-boigengelatte
^Cl* frght ban g».26ntonms.
Schiet-Ghèedekeiis.
*J E rethtveerdicheden drs Heeren zijn oprecht, verblijden- „,., fi
^e denerten: hetghekodt des Heerenis claer vcrlich- * ra«**
y en^c de ooghen.
c oordelen zijn begbeerlijck boven góudt ende féer ko- jj,,",}.
^.,. 'jekegtftcenté.endefoetet da honich endehonighraté.
e fal klimmen op de» berch desHecxen, oft wie fai fiaen Pfaf.xjï-
• ,'Jne hcvlige plaetfc ?4«Jie onhoofel vanhaadsa is, end»
'"yveivanheiïea.
Het III Capittïl
Qeffcnihghe tot fijns Celfs \emiewwmgh.?.
Wy^töctoetêlöitoiljse ec?ö*e! rotpm / enöe
%t h» £iU ,,?3t öm atfc^/ ö'anöere J*?t öett inmlmi
fcs,, ^tobbe/Immer/maefttit/ enbe öebt öctrfcijei»*
«££!j n enïK ^Sften ömuaettgr gam»
*> tegsiem ftmtteuasuglje ö?p ijem».-
Si"                  Hst
-ocr page 684-
ip.            Den Hl- Bóeck. Het III. Ca^
.^nöelaetüeuEt i.point. 25«mtti&tttlXeerjÏE't / tttöten gï)Pntl
uw ötttooiit *-. J-maeji tfetbm /enöe reUenmabe ban u leben gD*3
teSt1* öen/yoe tjiael öat alle öe faiten öefer nwelöt fauöett
* ftyijnen: öie boa? leöen enöe gbepaffeett 5tjn faU'
öen gljeitjeel ööel 5tjn/aen-ö|>eflcn ö itter met af f
is gljéblcben / öe tegl)en ü>ooïö!g!)e «lecfjt / enöe öe
jtae-Uamenöe bat bjeefe / aiwr-pepfi iaat gijp ö*»{J
w 'feuötiiuUennljeöaenije^bem'Cmttm'öat/ pep»*
^S^ijaeonroeöct-ïoepclijtU'bat is Bcnbïrla?en ttjöt/
to^iu enöe fe' aaaflen tat net goeöt/öte gf)p gn?t>iöt fjcbt'
enöe anset^foeclitljae gijp ote baóiöt-aett fult'nt*"
gbetignebjupclten. Cen öetoen/ fietutoen beo?*»'
samltm-ömtoeciji öer öengijöen / bae-öamty en"*
Ijajgiaatöien i0.<@ffen fult gijp tuetenitt ö ïm 0f
bemercKtbetepnöe twaee am ^ebt gsm betont* t*
lepöen een aUeefieiiicK leben/toat trappen ban ö<J*
inaeclttycMöt gijp tifelben bebt bea? gbejieit / tv*
metljae gtaatebegSjeetteénöelmllegbpöien i^
begljinfel tjebtbaa?-gïjenamemaftten minden W
J)8o?öebaaj-gbenamente Rebben / enöeaoi'tw^
ubjentfaetbermacl). iïiatr Ijee-öamcij Fiieft5'£f
gljetöeeiï €eneei*flen/«5aöt met gljeljeelöer hi^l
ïnöcnyeïjctlöer fielenaen teijangljm; bjant *>-*
«5eöt ammangljt ioazöt eenen gyeefï met ty%
► v Cett tf»e*öen / met eenen - tegljelijtKen ö^fl?
r.cor.e. ..jjejj^gtt | enj3g öaoj Ueföe enöe tmlle inet O»»1 8.J;#
bocgljt temaiben öace en babenin ö:en fletttjjr
aberpe 3ijn / aen gljecn ban ijunne toetten l&Vz,
bel met bec^anötojt tnille te nieöer-ftaen.QUn w»'
öen/öaaiöenOactutoe0Telfe/berleac!)en!n le«t£}'
fcljeiwUe öing'jcn / öen laf öer mmfrljen / öe wg
bommen enöe bltiöfdjappen tiet: mcttlfct?mtie W.
©crMiintgije nuettjte ïjebbemn C'Oöö2ltjciufaSen.^ictöatt|0(
uwt«öoot gjjpc>oötara Jjangfjt met uttieö»pfoatïjten.#*L
ÏÏ9?.^ öe m«ma?!e/tetimen/ Ijebbenöe5)êm abttaltuw ,
«tacgtau Ul0u?ï>tf jj) enbcfcer ö^-nmlö met bem flré#£?«
mant men maet o Ittjo te biööcn enöe nopt önWS^
Luc.i8
ï«n .Cen ttneeöcn /met öen beviiahöe/ p?tjfenöe fl|.
fijne inmitm enöe rccljtbeeröige aajöeell l't 5PJLt
Jjp aen u aft anöcre geeötaft qftaeöt taefepnt. ®£«
öeröm/ met öen brille napt lüagtjcn ban <&o0ti$t
metifclje/ aft tmt& ov ^eluctt / enöe öat W°yjttf
i
-ocr page 685-
Van de Vernieuwinghe fijns /clfs.         64)
Jatter in öe flaöt gïjeen gaeöt nacö qnaet en t$l öat
«en l^eereniet geöaenen ijeeft ■, ooclt gljeen geboot
«uUens enöe toetene öetfupmen/ijoe Ulepn öat Ijct
J>öck 5p.2ten-mecrtu oöch oft gijp een fupberc mep*
«tttgfje üt aïlc öingljen ïjebt/öat ijs/oft ö' oogïje öeg «.. • ^
«^fianötsfiipöeti^ ©emeccfct ten tmceöen/ 530e "'S* J*
öyp gijebaöiöertjöt tot urnen naeften.Ceneevfrat/ mtftm»
^t öe tmmoiie/ oft gijp niemant en öetfupmt oft
ftyttt iaet / maer oft gijp öan feif £ faect öct p?ofüt
J^n umen naejien/fonöevlinglje öan öen genen öie
}' öietfeer toe gijeöaert en is / oft gijp ijem foecUt
** tselminè" .Ccntmeeöen/niet öen öerjtattöé/oft gfjp
Jjjet nietnanöt tmifWijtli en smnöcit/ nra» öat gijp
jweme u goeöt-öuncUcn nem onöer-iyoipt/fonöec
.l*lSe aen urne aöo:|ten.€m öittöen/met öen tniUe/
Il SOP öan een gljeöaeUusön met (jun/enöe meeft
*'* aijp met u aöecfiealijitfeiöefegDt enöe aen ijutt
f Mm aber-gijerjtjeuen 3$jt'/ niet fcïjUKenöe öan
S^öDefafte /.plactfe/ofrwie / oftöettammmnglje»
«f'1 Bï)p 0?jemieeijte ijcet in 't geeöt/inöen lof enöe
S5*é öan umen naejtm/afó in u epgfy enöe öem ge--
vl^s biet enöe öao?ö£ct/oft gïju u öeötoeft enöe me*
Er ööen ïjcütin fijnen teglfrh-fpoeöt / enöe oft gfjp
jj*tti.met öcr.öaeöt/fco feer gïjp Kont met eenen ijöer
ficSjaem enöe fiele ijetpt/en öat om «©oöa mille
h»,t0'-ttmwg?je göeiucUfaimicijepöt / afteenigïje
- "ïtttplftrtiie rrrafto-aïsm itft rrftii ftati heni oenen af*
tt/l)WMit gcatie:öan aft gfjp öan Ijem ttnm af*
h?i? Ö^t/Xjem aajöeelt in u ijerte/ti felbê meer öan MwftMAS(,
fönatijtefi öan fijne g!jei)?cUenfp?eerfet. «raïw gfEs
in * Cnwtfit mat öoa?öt ganrUgïjpfifjeöaenljelit fdjagcf» fa»
oe öerfmaöéniffe öan menfcïjeiijcfcefaKé/öan lef toi
ot.f ?öftnge /enöe geöaeten öan menfcTjeïtj cfte aai «
Hi»!?1 / in öetmojpingije öan gfjemacfj ertoe öer«
bei'?lnSÖen /öie met öe finnen gïjeöoeït mojöen /in
6f. j-^ömgïjeen i/jaet rtiöejs feïfgi.<enöe ten cerfhn/
ht, 3vV u feiöett esröen epaen göemacftööo j öe I?.ef=
bè», / ntöe eeumigije öingljen öerfmaeöt.^rmtmee.-
BeAwJ1 S^u met ijct öeritanöt uöoo? öertal-öer-
9te!! ■!* Ööttöt/enöe öoaz fnklien milt gcacïjt enöe
itftni,10211'toojöen. <ZTen öeröen / aft gijp met öen
*Ubi> ucittinöt/öie öan nqttaeöt gfjeöoeten fjebben/
"* 4«aeöt öan ufeggen/ enöe oftgijp öie lief öeöt
-ocr page 686-
64,4         Ben IIL Boeck. Het III. Gap.
tnDe p?#|ï/ enöe oft t$p De gyene/Die u piijfen/ettt*
s©at toojut- achten/ erjae aï fbo c«:öjieg;)ai/öa<;r o.n öU^f'!*,,
saiicit «x tó tn bemmDt euae onöer-ycmöt. s?p tuöiiealjt fp-P
wet auecncoen gljCijceïtjcH; Die fijnen bOiaut-«anclt atleet
£&2£S££{S(& ««aeröeert / upt De m&tanemct befc^w-
SJ,MW rinngye; cttöe begljeme Oer fetbet: s©ant m öOT
uttje roeOitatie oft gyeüeüt bimey enDe&oêDti?'
gemercUt Dat fp is eene »Hjefuujne D; v ijertet»ffl,
<5oDtfoa tjS*tfetoF| Dat gyp &001 oefelbeöet'rtW''
inojDtöebcnDe yoogybe tut aanmmta aecötf£E
bingoën / enöe Dooi De felöc gbefcyiebet / öat Pk
niet anöerö en begyeert oft inenfcy t öan €>oöti^t
fgnm alDer-yepitrfjjïcU toüie. in Dien 't feiöe JMJt
en gyeftytcDt / foaberyeft BDP ute bergbeek ^
Die / ettöe öet is meer een beo?ocy Des oupbefë "''t
een teecften ban boo?Dt-gancK/Cen bierDeu/ iwj-il /
boo? u/yoe gyp boojDtaen u leben inilt aett-l^1':'a,
enöe ttjanöelen in Den inety Der gfjeboöen enö*1
Den^BoDtfif»                                            >f,fn
sBdttrdsnm. Hetz.Point. 2&emerc?tt ten eerften / töatbeW'iy
ïïSt öECtraegïjtin Den nmy Der faltcDepDt / Irttgftfó
*^ v ■* iuat creature oft yare ttefDe. Cen tnieeDen/oftW,
DitbeletfelftonDttnepjen/ enDe yoegroote tiPfJU,
mtyepöt Dat yet tg De feïöe met te róep^en^ee^.
toer fulcfcï ernitelijft booj u een particulier on» .,
foecft te Doen/ enöe De miDDelen Daer toe te 0^!»
ften/Dicöjtfelbeferatytelüelt fottöen moflD*n,,Vi#
)en.i©ant boöMnaer yp en begbeert Gj^ÖPifo'
Qne gtjefouötyepöt niet / Die alteenelutk wt» »^
jjtipïtten onSracytiglje miDöeienjenDe Die w^tf
iilcKe Doo? langyc eppesientie enDe eröareiw^
bewonöen 3ön gyeteeetLCeu uneeöcn/aen-^Vf
in öe tegycn-üjooiDtcyepöt coDtg/mat eene fL^t
l)«pt/enöe tuatsene feyanöc bat ijet w/te f»ew w* ^
enöeïjepligyer miDDelen/ ootkte Jtomten »«»*;,,#
foo xroofe foeticljepöt öan De u&lmastittyep1 / ^
noujtans* DefegrootegOiötrni met te wW^iL^e/
fttirsüni / enDe Dat oft o»r.De beqyeeete Wi'f,..^
öfto»n UefDetotitnigye trersture/oftom «"v, i#
ftaitm twoiï«étdtöan uörrtt op u&èVom*'fc$
a««»• £*! »a»W?» öïfe P?opyecöe m uplaetfe!>*£• ^P<
"■ tftat ötel gfjefaeut enöe luttel gijemaept j ö^fffP
*
-ocr page 687-
Van de Verniéuwinghe fijns Ccïfs.         £45
{Jtetett/enfce BDP tn 3tjt niet öerfacöt: gijp Oebtge'
ï^ttcften / enöe gijp en 501 niet ö?oncften gDetoo?*
mi 1$^ Oebtn gtjeöecUt / enöe en süt niet toenn
6fi, ö0?öm'eni,e ö*£
{oon Ö^f* öecgaöett / Öie Ijeeft
taa BÖewojpen in eene öoo? - gaette bo?fe / boo?-
ftH^öitgfjeftijteöt omöatter Ijet ïjeete meteen»
'CE*9cK toe grjebtecïjt en toojöt.
ttfelet5 -poiut.25emertUt tse öoet-paöen ban tt Buou/ ^erawttónif
b^SSÖe/utetoeecUenban 'tfnjosarjenstot'sa^fct toetst
teV»8
toe ' enöc bemeeeftter üoee fatten tnne. Cen SSv tïï°»
«JIJ*1* / oft gijp öoo?-göenomcn fiebt tee eeren s^mste.
tt*n?t!S
te öoen.^cn tioeeöen /oft gijp ooc&u öoo?=
iwjööp u tjfbt in tegtjen-fyoeöt/te toeten/ ijoe ber?
ftpj^tölötk enöe ooöt-meeöicïjigtJt.Cen [aet|len/
hfl}}n BDefcJjjifte ijet gïjenc gïjp öootu nftenomen
fcrr /en5ï offcwt aen öe alöee-Ijeptttöfte <D?öötil»
l^yppöt öoo? öc Jjanöen ban öe alöet* IjepliclJiïe
Kv B9et / enöe öoo? öen «engljel uïvm betoaetöer/
fciitt ti.0c-e!J«D«ttt tt-felften gijeijeelijctt aen öe <©oö*
teii7c,<e üöijefiept/ becnieutoenöe ootft utoe belof*
,l/tn öten gfjp eene^ KeUgteus 3üt.
^        Ghebedt om voordt-ganck Eedoen.
V y Eemy dat mijne pelgrimagieverlenght is, ickbebbe p{-a;m.na
Jbccf gheWoontmet de beWoonders vanCedar,feer langhi
>en! mVneMz tenen vrenidelinc\gheWeesl:Wy hebben oorded
gtJracbt,maer te vergeefs, defalickyt^ndefy is verre van ons
9nr°l<leK-Onfeboosheden-ztjn vermenichvuïdight voeru,ende ^.
niidjen hebbenons gheanWoordt. lekbiddeu neemt van 't
niffe inV*n mJ de ^tem N-en<le maeckS dat in mijne duyfter-
1(aia, $ %
t^}lci)t °p-gae,ende dat mijne dtiyilernifin Worden als den
j, acb.Hoe)anghefalick luyamf^eu? Wanneer [al ick^Prov.i.
tn£fenfl«pc op-Baen? Want fat deghebrcckelijckj?ejtfd
|JggJ»
%/ j men a{stenenVcadelaer,erJe d''armoede alseenen ge- öeutawsJH**
ttfa? ™«n.Maer indien ickrafch ben,fiofal als eenefin- bow^ou
Wied tn'*nen °°Zbfi ^mm' ende d ampid<;0 yerre ?an mJ
Prov.ie,
trbeyï'^wynepW handc gheWrocbt heeft'. Want fat i(\
Jfefoo yK\jmn ti yerghtekendeghehsel den dié kgien
-ocr page 688-
tfcf            Den III. Boeck.HetlIIGap.
uitende mijne begeerten doeden my, om dat ick nietkloeckety**
ende jianivaflehjck\en Wenk? om mijne faïicbeydt endew
Jpijfejie niet en vergast. Maer Wat Wieder-houdt my, dat ick.
'met rijt kjtiiet Wijs.niet ftlich en ben, noch dat u rijckjn my tm
en is? SietN. o mijnen Gak! ick, ben befebaemt voor u :W^
vytfinnkbejdt is dit van my, dat bet my om du N. oft om M
jS.niet en lust te «herimen feo veel ende aroote coederen; ja oe^k,
dat bet my hierom niet gheoorlooft en [oude zijn ? In dieng'U
Wilt, ghy'kent my ghemfïn. Ickjiddc u gbemesl my
, ettfo
,ïfai* sS. Efx.tft jnJ rufi? > vervult mijne [iele met daerbeydt ende v&'%
■left mijne beenderen, ende bekleedt my nut uWe fierekhtj '
Maeckf datick^zyghelijck.eenen bejfreyddenbsf,ghdijekle>>
fonteyne der Wateren, Wiens Wateren niet en befwijck}*1) ^
dat ickjnacbgh'enoêtnt Worden eenen gemackeüj ken Sabbot"> ,
het heylich des Heeren glorieus, op dat mijnen Wille niet meer <"
mygbevonden en Worde. DanHeerefalickJoor u vermiï1J
Worden,endefult my verheffen bovede boogbde der aerden,^
ghy fait myjpijfen met uWe erveniffe, ende ghy fult bevf^.
Worden van de vruebtbaerheydt van u buys.
Pradijcke om teverkiïjghen vernieirvinghe
der herten.
ry<£cïftc,:2êemetcht tn't ko?t o# bemamete i)icïtoflj'j j
bcrclacrt/aisgö?fi'»!Sftr«IfbigÖc«tjjiiti)dtit/il^{
gïjcij?fcl?jck!)r!<&t twist VaGjr-gantk / fco tot <ê>oW( ^
2$4f«tiicrmt* uïncit eiwit naefïen als tot n-feltoeit. ifóaeï aen-ttifItw
ftcïiöcrufüUö nu-eft 't gene bact gijp ti ücfonbcv anöei-fceck c» b"^
           «\be ftci aft in't feibejijn min oft meer fattten/öa^
bc boojgaenbe toeke/ «tbc maeckt alfco utoe tcke"'1, "j,
cnbr tc«kent bic inbjen 't u goct bunct: iwam bed 30 Jf
iet öie aïfoo Snmne tocrxké acn-tercKcnen.2iIbus.'f$? ^
ben fahglfrn p. 3!gnatiiis in een boeckfken oock *»l'c
Setocgijmgljenocg t>.«5|jee|Ï!Senbcft}nIeiicn. .$
©tóöÊïinge ®c rtpeebe.gnbien gijp gheboelt bat gbp niet W1-^
teaiioejfeimt= boojberi/noth ghcyou en too?bt mr t eentge oeff««,ny0ft
jsöe*             bie gt}p boo? tjanben Ijtbt/ oft mcbitatie/ oft tefui.0*^
gljctoüigfre jjenitentie/foo aentocctbt een anber/ '^mf
jpc&fcs u oock fomtojjlen na ijet goes ötuukett &a,t \$
ObeM' I
I
-ocr page 689-
Van deVernieirwinghefijns feite. " £%y s
'•^rfhttofr biecht-baber/ meteene berbtnteniffe op ee*
l|^c penitentie leggen be eugbeftabicbepbt.
. *®e be, be, o>icriooyt fret regifïcc/na't toelcfc gtjP «toe
b37r{*m 8k£feiekt hebt i enbeneemt u gfremetch. tot
tra0"1'11 aabcrfjauötugbc ban 't fclbe.
^ jrJiecbr.^oe epgSjent uboo? nemen acn berfcfrep*
n pepögfrett/ cnbe offert bic wiet een beplicb booj-ne*
jj^'J Ptttetebefïtght bie in bc tcgI)entooo?btcbepötbart
L^S>acramcRt na be cammnnte.
*J®eögfbe.Onbeeanbetefietbat gfrp altgbts arbepbt ©oojt-savttfc
u^.b»o?bt-gancl{ te boen in opjecijre oobtmoebicb* Fif^S
jg^/t n ttocebenin onzechte uefbe/ berclarenbc Ut g^»
ke°Ec met bet bacbt / ban met toooiecn: ten beeben/ in
w SJicmepKfaemhepbt met #obt / aft <©abts tegfacn-
tP. °?)?i'|jepbt;tcn bierben/ in eene fnpberc ntepningfre:
^"Öfben/ mbe beeecrttrtsbe banbe albec-öcpïicbfïe
etle andere maniere om {y-felven te vergaderen»
ende de Pra&ijcke.
Oeft • E bierbo?engftefepbt/ bat be bier-boubigbe
^et(fll'n3^e/ öicgijeflelt toas nac be mebitatie/ ijabbe
Wo föm fllJf bmpc2i:foo om 'smojgatgop teflaen/
te t,»*^ a abonbts flapen te gaen/ foo ooch om ijet ijerte
Relt ^^^n.SInbicn ban bemebitattc \)kt bo?en gfrc*
jHaM.te'angï)buncUt te toefen / gbebnipekt befc kam
htxJelt u fclben in be tcgfrcntooajbicöenbt -©abts/enfee «^otsitocöi»
^ilbli^*tcn en^en ÖE bjcibaben/ bic fijne «Sobbciycfie &■%
Veb^r!pbt" ae boojicben tocke beeft gijegbebea/ tube
%**t hem.
Wh11 ^eeöca-beraerckt ntoegbrbjeknycnbe fonbec* «Oufesöctijss
8h^e/öicboo?centg!Jc gfretooontc berouöert 5911/oft Ha
*»eiM ^t gaet oft niet/enbe toat u meeft o<j .bet: toe.b
It/Cnbe boet bacr af een fonbertiitgt) anbef-joeca.
CHifcteerc&S,
8Wn &crben/ üemerekt ntoe toereken ban 'snio?*
Ibi',3 af tot bes abonbts/enbe in bien g!)P <*»Eit Ö£,J
bliiH ^foofchitktbie naerutoe regalen enbe ojoi*
ClVna« ö'eremwelen ban ben i^cere3ef"9/ cnbe
^•ett biereen/ boe ööp u ge&
"s^s»,
-ocr page 690-
648 Den III. BoecLHctlILCap.
jpe nuteltfdt / !)<* (Ulle/enbeboo?-ftet üft 8^«»£g
toe mogen ob« fcomen/enbe bcrfïcteht utomraoct ba«
SCïcnWtfif«/fcö«ftU'tfeoncttboo?nemenoft0?t.i*
nantien/enbeofrrr bir arn <Bobt ™* JgJ*;,,..,,-^
^ctg'jebmoek fal moglien leercn / **W^£*L
ban ren gbeeftelijck lebr n. ü&aet neemt bjaec/bat««J
toaec om bebeolt bat gbe%erloorfe m beel breItn. JRJJ
als gö* « boa, befeP?arttf cfte fult Wj^gJ"?
fcegnmtrn betiiirntocn/tn-btent u toütp/f«firt"»rf
beelbenUteenagbcflelt/biP ober een hom™.mttW
Utt
canittelen: icft )>*& Ö4t »&* «n 0«f**U»t»* bel»»*
fuUeKSiicüejt,
ft*»*"
-ocr page 691-
Van de Vernieirwinghc fijns (elft. 6+9
Schiet-Gbebedeksifs.
JCk hebbe u in geheel mijn herte verfocht, en verdrijft my nfal, n $
, niet van uwc gheboden.
sk hebbe den vvech der vvaerheydt rerkoren, ick en hebbs. Ibidem,
uwe oordeelen niet vergheten.
«'«ickhebbe uwcghebodenbeghceK,maecktmy levende Ibidem*
*a uwe ghcrechcicheydt.
ft 5         AEN-
i
-ocr page 692-
—---------------------------------------------------------------------------^
AEN -MERG KIN GHE
OP HET XXVI. BEELDT.
i.rt&5. SDancUt^oDtinauetsingetviööant
-                             t»tttófjö«enö)tlle.
>^T A de meditatie[AJbedanckt Godt vooï
~-^iijne on-taiiijcke wei-daden aen u b>6-
wefenvoor [b] defchcppinge, [c]verlofsiö"
ghe,[D]Sacramentcn,[E]gavedesgebedts?
[*]deughden[G}Hevlighe m-fpraken.Aen-
merckt ende dahcl Godt, dat hy u door defl
goeden Enghel [H]be(ehermt teghen de la-
ghen des [i] duyvels, ende bewaert van fo°
veel [k] pefijckelen, fieckten, verfcheuriti'
ghen,tooverijen, bedervingen ende on-gc"
vallen van water ende vier. Maer wat lul?
ghy Gode voor (bo veel goedts weder-ghe"
ven ? Bedanckt Godt, fonderlinghe om dat
hy u met (bo langhe verduldicheydt heefc
yerdraghcn.die anderfsins met de duyvele^
cnde [l] Godde-loofe foudt verloren ghs"
gaennebben.Laetdan[m] uherte allee»",
ïijekin Godt ende fijnen vyüle rulle foeC~
iïtt
-ocr page 693-
msmgm
1111
Slillï
-ocr page 694-
Het IV. C A p ittel.
Oeffeninghe van danck-fegghinghe.
T^It Ijebbe in 't boo?gaenöe capittel in'tKo?t npt-
.Buelepot eenebiec-bouöigtje ocffeninge/ laet on#
y»mtjetlangbe berbölglje» tcgïjelijcUtf öeclöan
°cfelue.
. '«« Lwor-bereydtfil. gsttlt tl - feltj£U ttt ÖC U^fjttt'
^^öicïjepöt <5oötö en ban fön Dof ♦ cnöe gapt
r!l£t eene groote begïjeerte; tnaer riotfjtanö met
leemte/ b]iöecj)oo?enöecJiepUgDe» / öieeoüt
"•beu.
» H« x.voor.benydtfti. 25egöeett ban ben $eeve / öat
|ftl gratie gftebe I öat gbp ftem moogbtbanc&en:
lfMtztt bah fö" Oof/ batfp bun gyettjeeröigben/
rmn i0f ^ %m jjimnEn te boegïjen.
^et i.dcei. ©anrftt «©oöt öooifgneroei öaben.
.^E1* eet|ïen/boo?öe itret-öaöen gegbeben aen öe------
tV.;u[£yelörtvljcpt ban onfen 8|ee««!jïi|rii0/ te tóe» s(k; i™? w
& ; öat bic gfjeöoegljt 10 «fietoeefl met bet <Bot»lKf XX8*
b? ilö00?öt t ten tröeeöen / öat ijp?t boofötï0 ban -m ##&&*
to^SDelenenüe meiifcfjen: ten öeröm/ öat ttt öcp&t<éseinu
tP!?«ts afï« bolbepbt öet gratiën / roüsbepöt / toe-
^•tfjepöt enöe fièplicfjcpöt.
bi»!^ ttoeeöcn/öoöi öe wd-öaöen gïje<tfjeben.aen ©ao3 ncte*
^^«Ugfje magneet Jftatia /öatfat* öefl&oeöer «^J*"J
SjfWtten thieeöen/öatfpi0 fonöecfmette ban ee? "gggff
£SI»fottöe: ten öecöen / öat fii begOtft i* metöe "uasö'
ii,m'tE5ratie:t£nöiecöen/batfp met öe meefle glo=
leit ir^bett 10 uoben alle i|epUgyen/enöe ^ngbe*
tElty« öecöen / boo? öe roel-öaöen aen öe. €ngïje= »*«*« w
ttth«Je5Öebett / boo? bimne febeppingbe / fcerftte* ««*&«»«•
öcirt!? »öe bol-ljecöinglje / glom enöe roeecöiey*
IS??1» officie,
öetó O^öen/öancltt<5oötboo?öeroelöaöenaen©«Sïesfejfc
*o»Kfa SM göesbeöen/öat ïjp ijtm geroepen fjeeft
fo0 K' "Wmaecbtbept: ten troeeöen/öatbp Ijun met
&tm ,5 öetUTböen beeft betciect: ten öecöen/öat ïju
|ü |,V?et tttttatalm beeft bc ceect: ten biecöen/ öat
" y«n met glorie beggift: tènbtjföen enöe ten
laetpenf
-ocr page 695-
fs% ^cnïlLBoeck. HetlV.Cap.
laettfen / bat ïjp booiïjunne tnffcytn^l*01^
feer toeel blngyen W sOeflifteöcti. .
         . w
Stbeetóise tetytbeevbigye güceft; mam Pj» ggU
on böl-maerKtlieben / yp rwpüm^növ öcvutu»
tncttoetemlicpW / DP *"*f «2 &Ki?tt5»ttfif
ttecKtfe ban't qnaeW/enW Wrlo 4jan öe. tpw»
tien/enfcet>etleent lj«n eenefauatieW™£_
j©ttfonb««. dm (vpm/wincKt ö?m öoo? wfonbaun.t ai w
ileSom bat ïWe öetwaegy t » ten tmeeWn /omJ»
S/om Dat sip ijun **Wtomm*^£jL
pittotwam bat lip Fjunnotij ötcfc-tonW faucytp
*♦          $.&ewke:tme«!Wbatfp<5!^^
IjoofbtenDe2S£upbcgom: ten ^CES,ö.atJïS'
fanWultalien Böeeft moïbt gljeregeert t toto»
Soljeleermgyeuenbterben,öatfp ftcc tbe^ati
meuten: ten ütjfbeu/ be göenoegijelyclte wrfty^
WnWpbtDeto?Wncn.
                 *.a4«»i ^tiett'
iNMaiau öie Jju mfgelycutf aen n ale alleen geglewn y w ,
fcoo? üe mel-öaet bet fcï)er*mgye/ nat urey wHg,
tupnen/enbemeenftoo;betoef-öaeM «mj^
ttojOingije/ueclofllnsye enbegaüe Wt geatuw j f
Bu'etoofWöWÏ enbeliette/te* gyebcWö/ ett.J
Siteeenen €ngljel gefcytcat yef: totu W ft,
Tfai. ,o, ttnglje: mant Ijp yeef t u fone «ng!)en beo* ^
om bat gijp bp gycbaile urnen boet «»£*»$ * <
ttootentegWn ben (leen: enbe bat yp bieti ij &
eenlntHgyegyeben cnïjeeft aenu/etibetegelyf1*,/
mendij maer ooeft alle Banton / «anwMg&
©etgateringyeu /platen; om *ai me W%*1
5ge??ennaeïöuena^M^
• teneetlWbe gratieteeboopfele/WcpenmtOT *
Deroepinaye: .een tmeebm/ïjoe weïmcnW'J^j
ter öerïoien segaen mi (*"2* MKft tttk
eet ui tot fiet boopfel quanten; Ijoe öeel jattw: u ,,
fjetbooyfelboo?eene w-ttodVfUmgöe tJJtfgStf
Sum WrronWn.gDeRoiWn 3P»» »*»-»»<y
-ocr page 696-
Óeffeninghe van Öanck-fègghinghe^ 6 ff
8*«t)eel tegijen fpoeöt in Defe loecelDt f ss / enöe Qoe
**£eï oajfaeeïien ban üicccften Der bevmljreticDepbfl
!;?* Sbp üebt;enöe gijp jutter boo?ttmcr fos beel |ïé/
^sgypömöenfulteUeftöen/ iuaeraf Den alöer-
Söeöertierentten <eoöt u betto|ï fjeeft:Oreit öeröen/
"eot alle ^epltglje €nguelen/ enöe alle maturen/
J*n bat fp met u >©oöt fouöen loben boot De onojje*
«neteu hjel-baöen/ Die öp u gïjeeft / fjoe tuel gfjp Dt
l* tentet en bcsmew.^en bieröen/ ofert ïjemu
«itc/enöe alle mos tDOOjöm enöe ttserclicn met ee»
,eeï öaiuKbaer ijme.
«•ti.dcd. ©emevcfu ïjoe gtootelöcftss gOp <Soöt ©a,^,™
jf°etüebacKenboa?De gabeöes gebeöts.asnntfjw gmgtjc boo»
^tgewiit/Datalleömcicn tet oitö Düoi't'gljëtteö't t* sabe öcjt
ht c,l'tomen: notïjtas «öoöt enïjeeftorig gljtbeöt sSWtó**
.{^tbatiDaê/maeHjp yclteertöatboa?ongftöt me=
fSecïjanDe piofgten.^en tbKeDen/öatmen Doaj't
i*u»£ met <eoöt mat!) Jpjeften/enbe fao tstcimjlgf aïö
"fnmtitin-gïjelaten wojttotöentfnoan banfoa
e^öte jKaieitept^en öeröcnjöm De tbereltingïjcn
J®. 8ü*beDt0: iuamten eerjïcn ïjetpaept «Soötö
";«f«)apjtt!antDe^tl)?iftuEefegijt: Jfêopfesï ïjeeft e*o<!.j*,
tei» en öm ^eere/enöe yp te te b?eöen gefcfojöfn:
<*:;tiöeeDen/ IjetberiDerftbergebeniffe Derfonöém
*i* y?bae 11 alle De fcfjalt qutjt gefeljolöm/ om Dat M«&- t8.
»$ Inï* sebeDcn Jjebt: ten Deröen/ ïjtt öerlajï ban
«•HKheien enöe quaeötjalfoo berjaegïje<&}Mm$ 4-Reg.ip.
Sm na%t;ib: ten bierben enDe tenlaetjïen/ \)tt
Bj,.Ul%DtaIIeUrDamelöcltt enDegcejlelöc&eDM'
»JEti/bie ben menfxfie nut 59*1.
tatrt?3 dccL 25etncrtïttöoegwotöe mtltïjept <©oös ®*wiw*
iha» is* / ö*e o^f00 üeljtelQcRenöe Dick-iuijls 8*s* <&»w&
a'ip**'Ecn toooiötbiöömöey- foo gcoate öittgfjcu
flh^Setödtfjet.Mötlttiit beel f epügen/enöe \yw
fli».,reiötftj8 Dat fjet öem misöaegljt/airtöcKeit»
öo«h m °ö* K wiet en Tujï beüoejlöcfc ijet gljebeöt te
fcJn/°uiöaerDcoi tot öol-maecfetJjcwöt te gijera*
«önhil0E mi fJPDefeïbe foo minndècft Daer tu
tUh^iesgljenbet^löiebegycert/ Die ontfangftt;
^ichjrleroecKt/DiebinDt5 enöe aen Den gftetmv'
ijkr'«f^t njo?btopen gijeöaen. ^enttueeöen / be
Ööegveöte goeöfïtieïentöepöt öat Jjet i$i
Ba*
-ocr page 697-
654         DenlII.Boack. HetlV.Cap.
«o» b«« öat öen opperen enöe macïjtigfjcn <£oöt fóo &#'
hooat ons op'tttopïfê gefeeöert niet en öcrluojpt. Sün ücröen /ö*^
ucquamtttjt. jjp ö00? pjm ©aöetlgiUc fö?«j>tmlötcljcpöt on£
iöepgijm /'t gïjcne öat fjem öulukt ons ftljaöeïii^
tj 5Ö«;enïtó öat op ong op öen bequamen töötö^'
öooj:*. <®üt menfti) i& öaetban u-lteöen, fegijt i)P'.
Matth.7. ijs't ëatfijnev.fane öjooot öan ijem begïjeeït/fal!)?
hem eenen \\tm bteöm^óft ig't öat ï?p eenen ötfff Of
faegijeect/ fal Jjp fjem een fetpent gljeüen I 3n ötcrt,
Blipöan/ötc öotïj quaeötsöttoeitocetsoeöe sa^S
mn e iunöeren te gljeucn; »joe neet te trieet fal uaw
©aöer/öte inöe ijemelen is /goeöe gaüen geöen W1
gfjenen/öiefe tfart Ijem begljecten.
Het Ghebedt I e s V des Soons Sirach.
Eecli. 51. 'r cJ> j^J a fcc/^^w Hem Ko«i»<;^, ende ic\Jalu, mijnen SP
X licb-maecker t[amen loven. Icl^fal W&en naern belijd1*1?,
Veantgbyzijt my eenen hulper ende eeneribefchermerghe^ef'
den.Bndegby hebt mijn lubaem verlojl vande bederveniJfeS"*
den ftrickjlcr quader tenghen,ende van de lippen derghtner,*1
loghenenWercken^endeviwrt aen-fchijn dergheher, die dA
by-ftonden,-zJjtghy my eenen hulpergb Worden. Endeghy v?
my verloft na de ment chte der berm forticbeyt u\ves meita V*
de brkjfcbende, die bereydt Waren om te eten
, van de ban»,
der gbener, die mijne fielefochten, ende van de poorten der n
hulatien,die my om-rïngbdt hebben, ende van bet verdruk
der vlamme, die my om-vangfon beeft, ende in'tmiddw

menen hen ukjiiet verbrandt gheVteeft : uytde diepte v*rll/_
buyckjer bellen, ende van de befmette tongbe, ende van k
gen-tale,van den boofen Kaninckjnde van de on-recht-Vt**
v
tongbe. Mijne fiele fal tot der doodt toe den Heere loven, <-'*
mijn leven ft'as nakj-' ■ de ter hellen neder-Veaerts. Sy' bebwj1 J
van aüeftjden om-ringhdt,ende daer en
W*? niémandt #' >
. wocb: helpen. Ickjaeb na de bukedér menfthen\ ende dalf
WafgheenMkbebheghJachnchghe^cettiCtoerberwbï?11^
heydtUeere,endtu\ieemede-V<!ercki»gben,dievandenb^
dérVeereldtzijn, wantgby Hf?re verloft de «bene, Me u ^
iragben^ endegby verkHfe van de banden der Ueydene» •
m
-ocr page 698-
Oeffeninghe van Danck-fegghingïier €$$
*ebt óp der Mr den mijne Vaooninghe verbeven, ende voor de af~              ,
hoedende dm bebbe ickgbebedm.Ick_hebbeaen-roepen mijnen
tyere mijns Eeeren Vader, dat by my met verlaten enfoude ia
*e» dach mijnder tribulatien, ende in den tqdt der hooveerdige
JQnder bulpe.lcl^faluVcen naem al-tijdtsloven, ende dien 't'fa-'
Kienprijfen 'm de btlijdingbe,ende mijngbebedt üyerhoort.tft'
de gby bebt myverlofi van de verdervenijfe, ende bét my uyt'
Zvetrockenuyt den quaden tifdt. Daerom fal ickjt belijden tude
ffegghen
, ende uk. fal tciïen naem gbebenedijden.
Pradijckc om Godt tebcdanckea van fijne
ghiften ende gaven.
u' <&nftc. 23obcnöe ofcnte/ öré gbp in H tooo?-gacnbc sjatttttSenör
Uh^0EcjiiïP^t/fal öcfc mogöcn 3tjrt: in Qljtfcimitefïef* gi)-ban oisfe,
i n "©obtsbei'onoErctoclba&entottt/enbEbïEbEfcijiif bH-fo«mae
"r« m« tooojbEnboluefbs/ tnbt alfoo 3&ab»b enbeSe todüaöeiu
n *?l?be ten naEtboIgSjen/bie boo? EEtte mamete Sjabbciv
bast,clt^petniSbe fortbcrtingUc toe! öabEncntfangtmt
* üfccn/ bact afceri gbrbicijt oft lóf-fartclt tt maecfeeit.
iu eït(fegbtben i^Bernatbus) niet Utn öft ttaegft 3»jn Bemard.
ï*.e ücbaitckcn:Ie«;t boa? ekketocïbaet bebariekembes
.ickt neerfïeltjcfthjatnboo} 0öcfettoojbt/op batacu
^ jepttc gaben vöobts bc bcboojltjche banck-fcggljingfje
^ nictncn en toojbe. €nbc Ijoebjel be banckbaEiöcpbt
^ ct met be toereken ban met be luoojben bebjefert
i,t ytbJo?ben;rtocl)tan8is t «öobcfeer aengijenaettt/'
i,je°'cltVup bcm battbcbjclbabeitbithtojfls tobrn/enbe
jjj ötc^-bji>ii5 ober-pepfen. fflimt in eïeke toclbacbs
On ctc,tböf bingoën bemerekt toojben: ten cerften/ bc
^^""örtgeke bjcerbixöfpbt ban beu 0ljcber:tEn tbjcE"
^eji on-^Pnt}tlijthelitftit: ten berben/ be nvt nee
h*Phabt
!jan ï,ctorli,ac&t5tc>ï bierben/onfe flecijticj*.
ï|^vtnt&cbcrbjof'penti)Epbt: ten bófben / «Sobtaon-
Sfotti '*E milctbeiiDt. •énbe op bat be bartck feggin*
Eft&,^00;,5cfe fou'bcn gbe fc!}tcbctt;foa moet men bib- jjmj» tas
^Uï? ^ttgijefaligbf gcefïen/ bat f? Itun gcbjEErbigEn JQegiigijas.
8ijcj,U Cas te Ödj?en/ aêugbefien top nitt bjEErbicbigcfe
ailc c°ccb bEm kennen banckEjt i ©aet naer moet mm
*tta
teatuïcn nocöé enbe UiEbErom giften cfferrn. ®c
ta.-5©en fymt jj00? Utoen <0oöt eü fysnt bennen/
gljeljjeh
-ocr page 699-
5S DcnlILBoeck. Het IV. Cap.:
«cncCift Bftelöcfe 3aeob: 3n bien/fepbc lm/ <©obt met mp fal 0**
tocefl bebbrn / eiöïmpïjrtoaertljrbbcnop brntoecl»/
ïangfos Oen toch hen ick toanbrlc / foo fal ben i^ertr nt?
totecj!ntvöotit3ön.ipirnortiicmEfnop fet maken bart
fp-fclbcnnopt iet toeteghebcn/ aen-gljeftenöat top tP*1
<©obc alfclmlbut) 3tjn/bic alk bingéin alles tocret.^**
ttoecben/boo; ferm inmen ^èbt te trienen omnict/ rfl'
be niet om u p? ■ fijt .^cn öerben/ hem alle utoe to erefcé/
aibepot/enbeu fcluen gjjebtcl op cffcren/tM alle 't &'
m
bat fijne eëutoigljr toijsljet bt enbe ©abrrïijcli e bod'
ficmcljcpbt goebt bunrken fal / 't jpbooj-fpoebt oft te*
$faml.iij* g&enfpoebt;»lfoo fiHgbtbrnïionmcküjckenJ9;epp*rt
booj fcggljmbe: ï©atfalick bendeere toeberomgt^'
ben boo? al bat ÖP mp gljegbebcn gteeftt <&en kelck wc
falicljcpbt (Ijoe toel bitter)fal ick iinncn/enbe ben na? *
bca ©eeren aenroepen. Jl&ijnc beloften falirk ben %&*'
betalen (oock mrt t)ct leben felbe) toant kofïclijcfe **
brs^cemtaen ('uj)töcboobtbanfpne^epligbcn/o,tf
bat fpbooifotm-felben enbe betoerclbtfterbcn.
<©» ttoce be. <Ênbe gelfick top beboojleben jaren ob#'
pepfeninbebtttcrljepbt onfet ftelen/alfoo moetenWP
ferm oock bcbanckrn boojbeUcrgebinglje ban be$ta°*
ttfonben.
                                                         ^
fliêfbetotat ^ebrrbe, &oo bifktoijlsatótop ecntgeteelbacib**'
fm natltuu <©ctbtbeböenon!fangljen/aen-gl>eftentop feemntcff*
{tonnen toeber gijebrnceiuclitoel-bact/ laetonsortf^
naeftenernitljfoo bantclj bom/ in fct'en bét felbe k*»
gljefchirben. ï&aerom brghcrrbr bettfóeere bat W»,
fouben gHf gtjebert too?brn hc tln'enbeit ban alle 't 0^
bat bc 3(vaentcn befaten / rnbebem toe gbe-epgP'"
tooibenö'eerfte gl)ebo:enc éolgijt bat na/enbe utoel'
JïoT.n. Ittiit brm gljebcnrbtjöt/ fal bet too?bcn. !©antö£ big-
ben ber granen komen tor bet om ter plattfcit b**"
«pt-gaen om toeöec om teblocpen.
-ocr page 700-
Gefïeninglie van Danck-fègghin£he. Sfö
Schiet-Cbéedekent'
&
^ttg!)rfieit 5e bandioae rjjèpbf &óbe foo aengemeïd
13
"* anbcr» ut gtl)cdr pfalnwn: roaer neemt nochtans
j.-}u3bt benslxtm bcquacra tot foo Jjepligjje atffznm*
*De ber. bancfcfeacr&epör.
jJncBnamezyghebenedijdtin der eeuwicheydt.             • p/y --
aecjtt den Hcere groot met my,ende laec ons fijnen naem ffa\Jz
y .'*t«e£Fefl met maickanderén.                                                *'*
tVu't moet worden mijnen mondt met love , op dat ick pfa| _««
Iriach finglien uvce glorie, ende gheheel den dacli uwe            **
^S'ootheydt,         .
Ifkenedijdtmijnefiele den Hecre,endc al datbianenmy nrjis^i
,sfijnen heyüghennaem.
                                              ' «*"*»• '
ff                AE«~
-ocr page 701-
tf$-S
AEN-MERCKINGHB
OP HET XXVII. BEELDT.
^ntict foecfct «toegfte&gcftm/ cnbc öoct nctf'
(twtjepDi am t>e foaöen upt te roepen / euöe
Se öeugftbt te planten.
ONderfoeckt[ AJuwe confeientie, en de'
eyfehtvan de felve[B]rekeninghevoof'
[c]den Rechter Chriftus.Stelt u voor oogen
[ü]Godts gheboden, ende[E]uwe regelen-
fiethoc[?1denduyvel u befchuldicht, ende
^-^^hoe luttel[G]goedts ghy hebt ghedaen,ver->
ireedt [h] de fonde , ende fier hoe ghy die
foudtmoghen vlieden: kapt af den on-faü*
ghen[i] boom derfonden, endegreffietde
[K]nieuwedeught. Daerna;_i.]bevechtd3£
[m] ghebreck met fbnderlinghc forge ende
onderfoeck, ick fegghe dat ghebreck, dat•*
meeftvan hetonder-houdé vande[N]thie»
geboden ende[o]u-we regelen (dat is m deft
wech Godts) achterwaerts houdt. ZiJ£
vvacker tot alle [pjoccafïe va vidorie, en d6
aen-merekt dat den eerden trap der [CJ
deught den moeyclijckften is,den tweede*"
lichter, den derden den alder-lichtften.
/
-ocr page 702-
-ocr page 703-
Het V. CipiTiEi,"
Van het ghemeyn Ondcrfoeclc
Ügt Capittel 0ooöt in be maniere Mm ti ttoflï
een g^mepn qiiberfaecli/'iüjcien ctten-eens^
S«MijcT$ icfe göefepbt {nübz gljebaen moet tusjben/
al# «ft gtm moe(i refien.ingöe öan trtuenuoo? Atttm
tgbt {jöèsm'uoo? <@oöi/ Uaoj be Cngöeïen/ cnbe
koei? rnncn bf)anbt JCnbebittoojbt&eospltinPpf
beetan
^tt ccrflc tè/öaHÉftfeggDingöe boo? alle ontfan*
SÖentoelöabcn.
Sfret tlueebc i£/nerfac£&ing5c ban gratiën om be
foïiben te bekennen mbz te toerfoepen.
. J^et berbe/onbctfoecR fgné felf^y&egtnnenbe üanv
ftetïaetft leben onbetfaecK/ eabe onber-foecRcnbe/
foo Dctlalg'$baenhjrfi i$/ be gfjepepfen /tooo?ben
?nbe toereken na be tijten gljcboben/ enbe in üim
icmanbt reUgicmt i^/oarft na fiJné regelen.
i ^et inevbe/berfüfpüjge bèr glji-Boenen ettöe (om
«cn/i)ertatfHt{baoj Perfcijepben öemercKingfjen.
. ïïettojifbe/csubooj-uemen/booj'tïBelcftiemanDt
ftÖit'Ht bcojiaen föü iepen beter aen te Icggljen s
wacr toe pjofötcIgcB fa! ^ijn «tft êc tioój-'fïén mat
{]ien fal moeten boen oft Ii)ben / cubé fïjri ïjerte tof
oepbegfjembtmaïsen.
Öeffèninglie van een ghemeyn Onderfoëck.
Hit j.point.25eraerirtitten eeïjïenom'DoeUcelr^ ©mtritóé
benen Dot ött betamrfgca t£ onfen ^>ctjepper !w?mm«* '
^öeteel-öoïribrrtebanefmu (£cnttücebcH,ftct op- «59»«
jHatrrg/enöegöp fultaenmertïttn bat bc üfepligcn
nict anber^en tootn.<€en berbê/jtet nebertoaert^/
*«be gfjpftifó $bo?«i bat be berboetnbe niet anberji
*>» roeyen $on oM&anrïiöaerïjcpbt / enös cempigSie
«crmakböbingfiea tegïjen&'onepnbenjcae goedt?
{<epbt«€abe fietroitoiie ggp ïoiïr gftcïrjcfe 3i)n.(€cn
öicrövu/fiet met ïk>* Wepn.cn fane gijp ttoo: fijne foo
stopte tofibabfnfeanbtPoï-boen/ eube oerlef* bg
wmmeuSïJÊr herten met alle be fï)oo?en ber igepïss
POcn tuut Cngöeten/niöe boetu örfi om met göe*
B*eiu Bette te liften jODfai S^cerc enbe €Sobt/gö<r*
lscft in t ia»g&c göefepbt & in 't ccrjU Capittel.
-ocr page 704-
$6a- Bfen lïI.Böecfc. HetV.Cap.'
©MSjf&miffe Heti^point. ^Semercfttmetboegroote btiptterhifiJ
taftetpmitf feu mp brtoangben 5$B t ^ae bccl boUiigben öat be
bjerejt om-minöea/bie b aibet-\uyfte metifdi é t^en*
g«en tot feer tceiljrhe fotibeif enbe 'uptfinnif gebetu
(€entmeebeft/fti3eb«eUfepUgenomWJyt'b:Ei:bo?s
gen fbnöen m fbjatepcrpcbelcu gebaïleti 5Ö»« fCen
beiöeu/ öat bm baercmaufeftcr 3W/ oft top lief öe
S«I#. oft baetmeerbirb ?»}n. ï!3ier upt bcmcrtftt met boe
groote aobtmotbicbepbt enbe göcftaöirbspöt bat
men aen <!3öDt ben ©aöer moet bibben/bat op onfe
memorie brilt bèbeftigeiu aen «©obt öen jèone/ba't
6p ongberftanbtbrittberltcbtemenöe boben al aen
bén i$. 45Sjec|t/bat bp ong brilt gtjcben eenen brille
om öe fonben te berfoepciu
$ugmrsütgt Het j.point. 2$emercnt be boet-paben ban «torn
*wf«u. Impfc/eubc gaet in be flaep-ftamer ntoer öectcn/cit
fiet Doe nooöclycb bat Ijet i£ befe te fupbcreii. ®ea
eerfïen/ban Daoüclt)tfie bjonöé/cnbe baer tipt \mp
penbcboobt-biKmben/in-göenomcnöebüenbeben
tb?oon/ in beu vueltftett beu alöet-gcebcrticrenften
onfen ^alixö - maften gjcfng ï)em göemeetöigtjen;
fouöe te fitten / enbe bp m\$ bomen met ben ©aöer.
enbe ben ©♦ €>beeft / enöc ecne ïocomngbe bp ong
maften.€fi in öien oö» aen-mercht met jjocbanige
nterftichcpt gH» begeert fiwrtJerteftebbeit'tgftene
bal ontrent bet licbaem ijS / göb fuït tkbteï&cfe
bcb:oeöeu/mat men fal moeten boen inbe fiele/bte
in tuceröc bemelenbe aerbe te btsben gaet.
^fkföepöt Het 4.point.25emcrcftt boebjoebe bp tjOVbicfcöabe
omm bct= ijjöt/ oft bie berïieft fftne ouberg/ftmbérrn/ goebc?
i^fiivrh1 öet mv cm/ iQn$e ^ gb£toin: eube meet öatbp beel
noeüu b?ocber moet 3bn / bie berloïen beeft §ct ecubritft"
gfiebrin/be gratie <©obt£/eü fijne )anfte.«£en twee*
ben/ boe b;oeffbi befjoojt te 31)11/ bat bp een mettfeft"
5ijnbe / toertocht beeft eenen foa groaten <©oöt
cnbe gae&erticren ©aöe r/ Dien ftp quaebt boe? goct
ibcöer-gftegeben beeft.(€en bicrfren/fict ban toaet
bet berbalïen enbe bertragen in C^oötg btenft gbf t
febiebt / enbe gbp fult aen-mereben / öat bet bomt
booïgöebKcbbanoïïjccbtebJQefbept/ baerom oef*
©oojwcmeit fe,1T« weeft in öcfeïbe.
baitietetm* Hetj.point. ^cemtbafteftjcftbaoHi/rinbetcgben*
si». toooiöicbepbt ban <*3obt enbe fijne <£ngöelen / nc
cue*
-ocr page 705-
Vanhetghemcyn OnderfbecL        0t
ÖÖeBjcRen te fcöoutocn / fonöerlingöe öc gftcne bte
fllip arbept teberbcteren in'tbefonbérouber-foedu
enbefiet Que atjenneöticö in alïc falten tg een bafi
baa?-nemen.€nbe bemerebt ftoe bat top fien bat be
gene bte boo? ftun neme met een bajt opfet te fcöou-
tocn fiet gf)efelfd»ap/ ofri)et bp toefen ban tumncrj
bttenot/enbcroittgaen ïjcfperöc&el bcg licbacmg/
nautoeüKb baer tocKomieu göepjorl)f tooibenbat
fp Ijmm'c mepmugj fembêaf-gaein IDc booz-nemeng
cnbèueloften bic'men bset/too2ben in öjp manier!
ötifl gfyemaecht: 't en eer(ïen/gï)eüSck alfülche gfie?
bacn toojben in öetcgenteoojbic ffepbtban anbere/
foaboerfeïioo.jö'Cngtjcïeiicnbe ï^epligen €5obfg/
fnUeaeii-rocptubjepatraonen.Centtocebcn/gljei
likft baer eesi boete \v02ist toe ge.(rdnfoa moet glip
ban ooch feïjicnen in-bicngï)pin fhute bauVemicte
gÖébJiïiigöe ftafitjbinglje aen te nemen, föenber*
ben/ ijSJt p20frjteujcn.be felbeaen anbere tebennen
tegrjeoen/'fonbcriingBeöenbjsK 2©ietl)t-baber/ora
bat grm ooeh berfïcrtftt fouöt toefen öooj men?
fcljt\ïjckopful)t.
Chebedcora hem t emêcr-foeckenfbcüuyten&e
de X.Gheboden.
\j"Erlicht Heere mijne ooghen, op datick. tot ghcenen tijde $
?n ontptpe m de doodt, noch in de (inde en rufle , op dat
tnijnen vijandt noyt en feggbe ; Ich^hebbe hem verwonnen.
Komt Vcaeracbticb licht, die alle menfehen verlicht, verdrijft
de duyftermpn mijnder herten , op dat uk u mach fien, na
Wienickhake. Mijns jkk heeft u in denjiacht tregfiecrt,ghy
"teeet het,tot dat den dach aen quam,ende defihadutyen mdsr
&binghe$, endeghy, diegbenomt z-ijt den op-ganck fcudt
v,«v
ffhijncn in mijn hef te, gaet voor my om te Vfsjfeu den Vt-ecb des
daechs in de colomne derV;chken,ende m defen nacht in deco-
iomne des ykrs, Vsantfonder u zjjn Vcy in't midden om levens
*n de doodt; fondyru zijn Vcy als dolende fchapen; [onder %
Pijn Vny blindt, ende en Veeten den Veechnkt, daerV;yïnfou-
Aen Vvande.lcn.0 eeuVrigbe VVaerheyit,verfiroytde dowker-
hydtwijnder herten^datkkjuffchenfoq v(4 ftrfebeydenh
-ocr page 706-
J
Ui          Bea III. Bocck. Het V. Gap.
heden des Wcchsend» van dit leven, by n mach komen, em
VpiensWille ickjevejben ende verfuchte.
,i. Siet ickftae h:den voor u, mijnen Godt, ende ickWorde
.fBweotmoe* fafchaemt, cndïfcbame my mijn acnficht naer u op te beffen:
feng'jefijng Xifant mijne boosheden zjjn vermenichvulditbi beven mijn
ï.Efdr.o. boefdt, ende mijne mifdaden z-ijnghcWaJCen iet den hemel toe,
ma.tr ick fiae voorden Vader als eenen fotie \ voor mijne Adv o-
fMt als eenen m:fdadighen\voer mijnen Verlooralieenejlave\
^reia.ji. dacrem verheffïH'wrtijne ooghen, mijn herte,endewijne hope,
opdat ghj mijne fanden foudtgenadich Worden, ende uyt-Wif-
feben alle mijne boosheden.Bekeert my ende ick ft! bekeert Wor-
den , Voafttgh] *jfi mijnen Reere ende Godt
. Maecbt dat tc!^
^poc.|. gbedaebtich mach Wefbi,van Waet icklea ujt-ghevden, ende
dat ick. penitentie ende d'cerfie Wenken mach doen. Ickhadde
u mijmn Schepper moeten beminnen uytglielml mijn berte, ick^
badde al 'tfelve met u moeten Willen ende met Willen, ende op
leta&.ij. u alleen betrouWen,ende u ghdooven. Macr cylaesl mijn berte is
ghfdeylt gheWeejï, ende ickjjcbbe'tvlecfch ghefieltals mijnen
mm,ende ickben tot niet ghebracht, ende ickjn helbe nietgbe-
Weten dat ickjp u alleen koude ende moefieftemienJenen,:nde
verroeren
, noch my oyt om mven't Wille fchamm, oft onder-
foecken't ghene dat beven my is, maer verootmoedtebt Wordm
enderuWe machtighe handt. Ten tWcedcn^gelijclijnijn herteis
ghegaen na de ijdelheden,alfoo heeft mijne tenge coikjntflekcn,
ïacob.|. bet rat mijndergheboorten,ende die behoort badde te Wefen het
bout des levens,om u te loven; van u te [preken o alk pijngoet,
heeft my ende andere ghegbeven een oor fake des doodts.
SSetoactmffs i. ófalich ende vol-maeckj,dte met fijne tongbe nietgefon'
ïbidemf* dicht en heeft Want die meynt dat hy Godtvnubtich is, niet
temmende fijne
tonge.de Godtvruchticheyt van dcfen is ijdel.0
feer gheluckjch is hy, dien fijne beloften volkomelijck\,heefi
ysldaen, die fijne lippen hebben onder-fcheyden!
57 Ende och oft ukjn u mijn vertnaeckhaddeghehadt, ende
badde onder-houden den hfligbenSabbath, viericb zijnde ift
UW e dienftenjnde mijne lippen haer hadden verheught, als ick,
. ufitngk
i
-ocr page 707-
$Tan het gheraeyn Onderfoecïc.         'j
Hl fangbtkkfoude met deftemtneghefonghen hebben, ickfoude ,
met dengbeefighefonghen hebben, em dat ickjermaecktfoude
Werdenin dejkmmeuWes lofs: Want gbyfoudtuWe aerdeb&-
P&1>*<»
focht hebben, ende foudt diegheheel vochtich gemaeckt bebben\
ende ghy foudt hebben vermenkhvuldubt die rijch^temaken,
DenvlocdtGodtsfoudivervult z#jn met Wateren, endemijne
tranen foudengheWeesl zijn den Wijn der Enghelen :gby foudt
ghtbem&qdt hebben dekroonedesjders van uWe goedertieren"
Ihey dt, ende uWe velden, de krachtenmijnderfulen foudenver-
vult hebbin geWeeft met vruchtbacrbeyt,ende defchomeplaet- ,
fen derWoeftijnenfoudtnvet gbeWordcn zijn, ende de valeyen
[ouden overvieeduh gheWeeft hebben van terWe,van terWe der
uytverkorene, endeghj foudt my met Wijn bevefticht hebben in
de heylighe offerande der Mijfen,met den Wijn der uytverho*-
rene,den Wijn die maechden voort-brenght.
A.Danfoude hel my eene (bijfeeeWeeji hebben awe wille te ^SdJW
aoen,aat u,van mijne sverju,uk \oude hun om uwe wille vlu-
tachlijfk, ende vdberdidiüjck^ghdioorfacmghevveeft hebben,
noch
ickenfip.de in gcene kleyne faken met eenen herden nec\e
mde een onbefneden herte den H.Geeft nietvveder-ftaen hebbe;
yvatfy en bevelï't my niet,maer uwe geeft die door huufpreeót,
want gby hebighefeydt: Die u hoort, boort my. In dien ick^dit
Luc.te»
4 hadde ghepeysl, hoe gheerne foudt ichjmn eer e, liefde, ende aüe
andere dinghen bewefen hebben,als zijnde uweftadt-houders^
flengefimfy Walden, als die rekeninge fuüenglieven voor mijne
Hebra^
fiele. Maerickfcude my aen mijne onderfaten oockghegheven
Hhbenalsaenujckfoudebeforcbthebbenbunmnootfakdtjck-
faden; kkfeude verduldichlijchjhnnne kranckheden ende la-
ft en gedragen hebben, wel wetende, dat het minsle dat ic\aen
?en van de minHe doe,aen u doe,o mijnen Godt ende mijnen al.
Mattfe.i5.
5.0 hoe grootenaen-porringhe moet dit zijn, datickjtie- 1^1 f ^*
itttndl foudt hinderen met een nijdich ghepeys,oft fchaynpet t-êmi.gcItK&
pveerdt,oft met der daedt: maer vrede foude houden,foo verre
pist doenlijckjs,met een -leghelijckj den vrede Chrisli, die alle
pQnente bovengaetlwmtvyy z-ijn uwe kinderen f die uwe
-ocr page 708-
U4r           Den III.Bocck. HetV.Cap.
jMatth,). ferme Uit opgaeop de goede ende quade.Ende m dien kaalleen'
lijckffl beminnen mijne vrienden ende W el-vaert,pet dit doeq
deUeydenen, endeooc\debeeften
: maerquaedt met goedtte
verwinnen, dit ft act door uWe gratie toeuWe kinderen, ende
mijnen eenigben Wenfcbeis „ dat ukjonder hun foude mogben
- gbetelt Worden.
pi^K^egu 6.Want ickbope dat ickjtftlaetfte oordeel voor foodanich
bekentfal Worden, ende daer om Wille ickjcene van my doen
alle vuyleendeaen-lockendebegheerten
, opdatickjt op eenigen
tijdt met eenpeyver hcrte mach pen
, ende tegbm mijn oft mijns
ïiaefiensltchasm met en foude fondigen,maer dat tckjoor eem
feer neerftigt beWaringe der ooghen ende finnen mach verdrij'
vendevierigepijlentdicgk^endt^ijnvan dat vier, dat, toner
doodt toe verfiindt,endi ontkeylight alle beylighe dingen, Schept
f?fal.jo. in my mijnen Godteenptypcr hcrte, ende vernkuWt ia mijn
. binnmftt eenen oprechten glmÜ, keert van my hooveerdije, die
gby duur u rechtveerdich oor deelfir aft met onkiiypbeydt,ep dat
ten minftenden menfche alfoo foude v er ootmoe dicht Worden,
ende fy-fclven bekennen: Want hy Was den menfche gelijck,,die
ïacob.i. fy-fehen bemercl{t haddein eenen jpiegel, ende hy is Wechgh.e-
gaen,ende heeft vergheten hoedanich hy Was.
-ïfóatingtjc
7> ickjbidde u hlufcht defe begheerlijckbeydt in uWen die^
ïj<"fWiegt toii naer^nde infghelijcksoockjeooghen,op dat ichjiiet(ontfieken
g«9£* zijnde met de begeerlijckbeydt,dic den Wortel is van alle quait)
en foude nemen, oft verb orgben ander lieden goedt, ende hun
flbade doen,die na aghebode het mijne behoorde te gbeven; ick^
dubegheere gbeteltteWefen onder de faltghe
, ende arme van
gheejie, ende die liever alle dinghen heb te verlaten, dan u, (d)e
- - mijnen al zjjt) te verliepen.
to&cS'^f 8Etltie ïckyvete Wel JataenuWe Majefteyt defe begheer-*
irov.s. lijckhêjt mishaegbt,maer veel meer eenen dobbelen ende leugen-
aebtighen mondt (Want gby mijnen Godt zjjt de Waerheydt)
ghelijckghy oockjerbiedt onfen naeften met de tongbe teftften,
fijnefameteverdonckeren endete êordgelen eens anders knecht
jfan defe dinghen, h'Mt\c\ummmSalich-mahe.r, behoedt
mj,
i
-ocr page 709-
•Van het ghemeyn Onderfoedt.          $6$
fny, Vfaut ickyvete Veel datby u Vcreedelijcken'Wondt, diefij-
nm broeder foofleeckt: hj pijnightu, die den [elven bedruikt .
zndc verfmaedt, dien ghy glx^eerdicbt hebt metfoo grmten
pijstevcrlofen.
S.Och of e ick^ uVee Majefieyt met defefak^n noyt vertoornt Stoautot.
etl uaddilkkjmptoeteniet o mijnen Godt,raijnet; Scbepper,m§-
fenVmoffcr, boeïckjtfhs verghetenhebbe, diealtijdts mijns
&"edad)tickzjjt, mijns die met en ben: Wantalle vdckmzjtjn
M»'* *&
"°w u oftfy niet en Vaaren, ende Vcorden nut ende ijdel geacht.
Oc/j tftmj iémandt gave een jbnteyne dertranen, op datief.
acbende nacht f^mk WéftieH-} tyantïchjnbbe ufsnteym des
■.endenkatersverlaten^ndtubjiebbemdcnhemelendevver
Iucij.
u&>tfondicht,voeru,dieaendry vingberenbanghtdeVoerelt, !-;nx4°--
i(le hebtalie onfeWercken motteghevrocht! VoorVcaerveel iXi-'
weren mijnder fonden en hebben u&e liefde niet Jannen uyt-
'ychciijie ghy ugeWterdicbt hebt metfoo veel endefcogroote
Cant- 8r
<ldaden,endè fond&rlinghe inuvvepafie te verklaren. Gbebc-
f* moet ghy Heere wijn Godt zjjn in der eeuvvicheyt,vvant
■£ y <ijt goedertieren ende bermberticb over mijne quaedt*
jdts-ndegby en hebtmy niet ghsdaen na mijne fbnden,maer
*'demenichvuldickeydt uwer bermherücbeydt. Maer nu
©as?-«a»aj
'J '' ukjnijm'voeten gbtvvaffeben, kh^enjd die voort aen f■ • 'f?
"f u^vegratie niet meer vuytmakfn-, vvantgevvaffen z.ijnde
, u bloedt,enfal ickjniy niet wederom befmettm noch u we-
a m\ voor• myxrnycen,o chrtjielefu:maerickfalmy neer- •
i» *yf*chftri, da'.ter■nietaen uwe alder-(uyverji'eooghen
Pi. y en mishaghe: ickfilvoor u wandelen; ick.fal eenen-
j*'tJcksnomubeminnen,emkalhetghenedatuvpenalder~
*nd llm vv*blefal bekennen ',-fal myjéer aengenaem vvefen,
ich i H
** vmi iiVVe Vaderlijckehandt ontfanghen: want
*>iii e^J!cereV0oru te leven, voor u te fierpen, o mijn leven ,ó
8 tJJ heydt,o mijne blijdfchap.Dit bekenne ick heden voor
ghe e.& ^eeluhemelfch hof, ickjteme 't felvehoj'totgbetuy-
UpvJJ,r beghesrte,ende tot bulpemynder kranckjmdt, tot
T'glorie. Amen.
Ttj                    Pra-
-ocr page 710-
-1
f£i          Den ï I ï. Boeck. Het VXap.
Praftijcke om te doen een ghemcyn
onder-foeck.
D'^erftclSeointnabpton&cr foct!tto6&eromfo?c|)*
»Klbcljjch te toaHbïïeit boa? öctt ÜJeetc utoeö
«©obt/enbcbernicutotubao^ncmett ten mutflen alle
aren.
^tttocebc. Sagbiifultopcïcbcure konclpck hort*
«en utoc ficle onber (Toetten bp-iïa op bc felbe maniere.
©«o? ewtat <®eöcïbc.-3ln-bicn glip een ©abettrca^npfij;efins39t/
StetMst öeg tnaetkt bat u hupfghcfiu oft üt*r ghemcpn oft ekkin't
SWfaW»*^ bcfonbtr bit onbct:focck boeUSant alfoo fullcn fp toe?
betont tot hun Uette (tomen cttbebert l^eere berfocuert
boojiiun enbe u UupfgUcfm ; (jet toelck <©cbt bic^
ialjlsttco? fijn tcclitbecrbidj oojbrcl hafïtjt om bc boef?
jjspïst ban ccnen/gljclijcFs bp bat om be ^abtbmclitic^
ïjqn ban eenen knecht heeft gheucncSn't/ foa be j&cljiif*
jieaef, $o. utre ban 3iaeob bcrftaelt / om toiens toüle hp ï)c» bup2
ban Eabait Ijceft tijtfe gijemaedit.
t&cmeröe.:&emctTlitbatöttcn&erfaecïighcbm?cKt
ban tooiben op at maniere ban mcbitctc/ban be toelc*
Lib.de ei 6-fce <E»ctfon albns febjtift: 3!cfe hemt e eenen perfcoit/
ie coatem- M*iuet lmtcl
J?ac£ Ö0Ü?clt beeft gljepiofitecrt / bat W
plationis- fpfelbcnnccrftclöch aen-fari>' als een arm cnbt aÜcM'
oicijmcttffhcycnbehlimineitbemctfiinUettenabc.be'
mei bebclbe befe bingftcn ban ritten ïjepltgbcn.öoUtë'-
ban faobanighen armen na/ebbe toont be ficchtcucnöe
iuoiïben ubjer fit len aen ben l$ctit tnoe fijne l|eplige!t'
ntbebibtombulpe.
                                            .
53cb|)fbe.#m bat men bzecber fpjeken moet ban P*
bcfonbet onbet - foeck / uaet Ut hier allcertchjtk ga&^
bat Uct btthbjnïs ge ebt is/ fonberlittge boo? bc üeKo1^
merbe/ bat fp het felbe boen met Ijrt ghemepn ort&c
(s?cch.
Praftijcke van'thefonder onder-
foeck.
Mm mat A ^«0efieit batmcnmaer met trappen cithonu*Jfl, ,
söïoaflüffeoai f» bebolmaechtUept/ foa fal men Uier moeté HP*' *y
totueöragUt gUcn een faefonfeer onbtt-jaeck/gmaerat eramsrt £*• ^
J
-ocr page 711-
Vanfietghemeynoncïcr-foeck. 6<£j
£uïter/het luclck feec kart bat falighcit J9ate> jflgnatiug!
afjejj^Gfnt ja getoeejft.^frtöc bit j«/ als temmtt met cene
'befanücitnccifticticpbv enbe (om bui te fcggben) met
eenen ffriibt bent bcgljeeft out clch gfrebjeck mt bcfoit?
bcr te bertejinnen / enbe be beugljbcn allmgljfkens cï%
traps • gheteïsjfc tebcrkrijgben/tajacrfoebooj <^abts
Seatie be na boïgbenbe ftietingbe helpen fal. (f&aecop
&at iemant b? felbs tlck in 't befonber njafijtehjck fon-
bt tttyebinpchcnzeerijp eenen fönbetlinghen firgbt te3 Ben*, «ê
Shcn.eenichghe&jeeitarit-fïelt (gbebfck &. lÊkwaibus imcrlori
kermacittjfoo moet ben menfebe fp ("ejbeitfccitrtCrt/enbe domo.
toeten tot temt gceöt ijp upter naturen mcefl genegben ïitmuSfciiau
fs/oft tot tejat quaet;mct i«at oe ffeitingen hp meefï faï twgijewgatw
Sl)t'boo?berttejo?ben/ enbe met laat gebleken Itcftteljjt* |^cU WP
«crbebfljbeiitoojbfn ; ipat foostofttïEaffingSjehpbooj ''s*
£cfe moet bcrteiacötcit /Ijoe beel bwbagbehjrksboo?*
"*ae«s oft achter teiacrts gaet / enbe met boe grooteu
j *ntuftftejj&t Jp atbepbt {jet booHeben qttaebt tebe*
p tenen/{jrttegentooo^bigij te feban^cn/enbe bet toe*
j|omfHbe tct»ooi-!;oinfit;mrt hoe genoten ftantiiafHcb*
jjr?öt berbe^ertbnarbepbttejebce-am te krijghen het
. ct!tfien goe bt/tc bete) aren enbt betmeerberm bet gene
j^ftp I)eeft.l^tcrb80jfalij3 tot ftjns(Hf* kenniffelto*
'wu/iueleb be phöafophett enbe alle l)cnli$cn foo fret:
j^bbcn gbcyzefen / enbe bietirtitefonberintgbe gïjcïe*
j^n is / bat luw bekennen be ghebjekeit ottfer fielen.
^*£t toe ooek fal moghert bE'pen ben batch ban finte
jj. cfnarbit3ban bc HSrmerekuige enbe ban betuttelen*
ba * !jbP3;Ciibcban £>.®oitabentitra tot be j8»abmcn;
j, " èerapbüuts JFiemanus ban be öolmaeekrïjrpbf
ca! lni i enbeban *E«omasban ftempen/Ubr. 4.
ty ^tofgftelö'rfts raebt b?agben acjt btn oberften enbe
^^t-baber / enbe bemettken fijn boaigaenbe lebeit/
ra» Et-foefkcnbe be hiojtelen ban t qmet/ enbe ba tesaf
Wpsl1 ,J,) ban ®nc bmnbm fom-toijlcn is bcvifpt ghe*
btr t;°ft ban fijneobeiften eiebtejijs b ermaeut.33ooi
gjj^'ntbbelefalicmanbt bekennen be fcmbei-Iingbfïe
°*b1 f IïE"föbber fidcit / enbe met temt fchickingheoft
slE«P bic moet aen-ballen.
bja c reijiekinge is befc/bat bP eetft bebechte b'iittejert*
8 3%efccjvWranbm hun aenfïootf/oft bic mtfcjt
üaoibt'é
:«r
-ocr page 712-
£08          DenlII.Boeck. HctV.Cap.
bcöeugööatisbcfc batietnantftemfelbe "tfottfcne
enbc & 3fin/te toetenden fupber boo? «««c^nDr
ïinahc met «flSibt/ober bet fielcn oetmocbtchcpbt, ghe*
ftSïïepbt/maer boben al bctfmaümgc ban mm'
fcftrtöcHC binghen enbc ftact fijns frtf a.
jBrn moet Dier bcitietchcrt/tn toen top ons orffcnJ
UT" «ÏSKmaet bat me <Mk«i «* ba be lubt
mm {ie moet beg!,in«cn/a!0 bpcecmgel om ™tmotUtW
ie berkman/bat h? ten cerfïenboo? bemf,e / bat bpff
felben ni« en p$fe:«rt ttoecücVbaf ij? frot beflc boe o*
niet te toiücn g&cWefcn too?ben:tc« berbett/baJp&nj
ftennfibe booföe menfdje te boé/öact hP om fouje mo>
gljengeptcfcn too?bcn,tcn bierbe bat ftn upt «"P"»1^
orurcmüöing^arnbitfbcn/oorkbegötpenfenbCEjaD
kecbicïjepbt/enbebaerneetf5ict> tor3P: "»«£" ^
ft» hem' htei mnweffene/bat h? «^»9^|tbbc too«
fijne obetfïe enbc ató betec b& h».JBaetberfract btt ai
foo/ren toate bat tentaut inTp felben macren bctoonW
een hoofbtofteenentachbanfulcfcm SÖebjak J»*J»
alf-ban(gbclpk het klacr i«)mort men bien afleeneü>»
m , „ UPSnPmoetbentijbtcniJïeIijchgheb?upclicnomg
R !a"SlK" Aecfe «pt te roepen/ tot bat ^Pt bertomnen/o ot
*° *
         bat ton tcn-nhnficn foo feer boo?berc7bat top Urhtdg
be 6cboring-hen bonnen tocbet - fiaert / enbe hm <*
toereken konnenboen; oft in - M^wtebwV*
ghehanbelr toajbt/tot bat top bc felbc tn alle gbebatic
ftd)rcl*jek komten oeffenen.
                .«,,.....„,«&*
««*.*** imaeeaen-gefiennaljctfcggenban «a,fianu0^
£335 *« *.*.3UP«tüi* bat men ga^SJgPggJJÏir
foniwï gije^ cnbc gljeiJCpfcn bacr toe moet febteften/ ten tnbea» ^
U* £28üa? öefontccoiUOTfoxefc ghcorffmt toon / om een gftcbl^
toont* aUcnl tc bertoinnen/foo fnllcn be bp-tooegjnngbrn/ iJt
ftier «act - bolgbcn / bacr toe feer moghen &«*«yy
toeïeke toelte boen men eenen bacft oft ttocc moe : ^
fttben om bic te bemweten cft tc tocreke te fWlefrLf .■
jenhen het gebjeck eenen fanbcdtngcnftrnt aen-ncr .
Veerfte bp boeginge onbec befc ie/t ene bergao_ ,
geban'tghenebattPt Wghe&ecfe oftbeughc 6*0° ^
-ocr page 713-
Vanhctglieineynonderfback.           <?<>$>
Want tien oeffenaer moet boo? hem/ felbecüpt be febiij*
kers bergaberen 't gbcne bat bc J3{'ebitanren birktoijls
boe? anbere boen. 3Icn eerftcn/ moet bp aen-raereken/ Sfoebaiitfi}
teelck öenatute/betteeckÊ/bentrajoaeenbe V?t~ckiitge Pct 3!M>#cfs
's ban't gebzeck/toant een tegahjefe moet toets?» in toat '*
^ao bar fjp gcftelr uvenbc toat occafté bat bp ijesfr om
** balJcn.èiettoc feilen froffegeben JteraUro«/JM ff*
ws de 'iuftitia & luectn 't .epubc/J$.2i5ufe«8 in fyncbaec*
•j£n graaemt Viridarium eiüie Panarium.t©en bepligörn
^ouabenturabanbenboo^t-gancft/ja.ifdasbabEber*
feïbistttijc cube anbere. <£cn ttoreben/batbP mnebien StsnrcbfcKto
*Qt be feibe bcrgabett.fc)ieronücr toojba begrepe toert* B$W'tfcsiae.
jilflöen oft yjact&cken. als aelmoEffen gebcn/boen bit
^E batgaebt'toertk/ feo bicktofjls aif mat gebaUenis,
^en öcsöcn/bs-toc gbingljctt/ 't toekk 3jjnerrmpeien ei*
p!jjc!iciitffcit/bip ijet gfecbjeck natuteljjck itpt bjucfcen/'
^%1'ltjths be leelgckbept enbe moepcisjekbepr bet firn*
J^OQtk fpjeyxken ban be hepltghe fotljiiftate/ ecnigbe
^eitcrt öetoeltkebcetooncn öet jjjafü't/b'cerbacrbept/
tüP* gUenucrjte ber bewg|)bt / gbetrotken tipt bepiigbe
^ö?rjbers entteJWHlafoyben:ten'cften /ben loonbee
^euS.hben/cnbc Sc fh-affingben ban <©obttoe-gcfonbeit
e« bc menfebcn/bie uit gebrek cnber-toojpnt toaren.
e ^efe faken fullcit mogben met ecttegoebc febickinge
^^ o?b?egbef£b?cbcn too|bcn/in Sefer bacgben; eccfï
^aptflcfïeittoa?benbcitamre/leelötk&cptcnöcb'brca*
tv*t/^Kbaec3ptcftkoimcn 3ijn ban'tgbelïjcck. 3Ieit
fe e.Eoe»/eenige reöenéïegen tfdbc gsbzcck.^enbcrbé
%}l$e treffeiifcke fujenckea. ^Ifnbitrbé./ecemiJCÏen ba
^ifïns enbe ban be $ep!jgctt/etc, 3Ien bsjfben/grujc*
Rp.7ffen.gren frfien/looHê müe flrafftngcn. Ccn feben? -,.
Ii 'l piactijcken. «ÊenebanSefeistcberkiefcn b'alber- „mTS
lw!m^fïe betoeghingen/ müt bcoi be fdtoe f? feïbeat te ^ti»acw.
^amtcken/fïelïcnöe bent een tocpnirh tjjtaboo? oogen
ba,5^rien bie bp Sb^aSf Ö^f1 °ff fcn°e konnen bebbc
lev,, foiibe ofr SeugSjt b'eeneaeit-nemébe en b anbe*
pUb Lti8c,?J?enöe: toant a!foo fal Ijp bebbé minberc fïrift
f(Khe ^ ki'ee / öooj tsien bat ate bP f? felben fcefe ocrafie
!cr ,°Q^ ijoubc/batbp alS'ban ooek t'faraen fijnen toil*
<si,t 0effencw ontrent bebeugbt/om Ue te brgecren/eft
ïkj *nt °e fonbe om bie te betfoepeit "©arena moet bP
JnJtbefanbeE gexcetmakenoniïïelj«rtoeïckmte
-ocr page 714-
_Ph
gjo            Den III. Boeck.Hct V. Cap.
tiol-bjengeit/om eenen moebtboo?be bjetojieit rebcr^
Ktttgh"m.3fcnbcrbcn moet Ijphcnuieffmeit in ttt toerc,
lüngtjfn öie ftoaerber enbe miöcr 3511. 3Tcn bierbctt /,be
gheite bic noch büojber 3sjn/toelchc ben bttpbcl met ec#
ne groote loofbept plat!) te rabcn bat men êrrjï eil boo?
al foutse Doen/als bp crcmpel/om be martclic te toc«^
feben/ op bat hp ons bier boo? foubc op blafm en pc*
laten/ enbc bacr naer beroert makë met mïnbere tDcref
Iten.l«)eti3 rtoebtas feer profijtelijk mctö'eerfteoccafiC
bic baer te bojen hornt Kloecfecbjch firijben/ is't battet
geen otcafie uooj en I<&"t/be felur te foeckc(ttpt-genom0
Öc fonbe pan onluipf bept/toiens alle otcafie eitbe gbc*
®i ifi ntkli» i,cnc!iEniP nt'act geuloben iaotbé.)2ln' ojen battcr vat»
j^at ti*S»i be ani5eïC fa'ïrn Seaïcreafie en toa^'t gebon'oë/foo moe?
feentoetomêVfttt top bic o» fefceve plaetfen eit tuben ons boaj hoube/
bciijtcjiiit» gbelijth icK gbïfepbt hebbe. '«Etoelek neerfiebjek moe*
aen gbeinrrtkt toojben/toam fciêr upt komtccite geo°'
te bnttijt/alg van bao| ben firjjbt beginné/crt met MooiJ
fiebtirhrpt ons tegé fjtt toe kame"be entoeber behoeb^'
©anetrftm*'' ®rtVucebebpsoe3iungl)c.t©cnotffenaetHioetb!ff<p
Betamonfen toöl8bemcrckc(bchalben batïjp boetaüebageonttfl".
boojt gaiwk, bcniiocnetnbe sabantsiu'tonbcr-foetk)fnitenboo?*'
ganck en bcftoijckinge/als bp cjtempcl bat j)P alle totï%c
oft macubc/op eenigljcn fekeren tm bcmcrcltt be fietst*
fmtber bertcn/oft bieooch geneefi/oft isc remebien 00&
gencechfacmjsjivetc.toant mbicnfe niet genocebfaen ei*.
3tjn, foo moct-mett anbctcremcbimüeftgben/oftb^'
to aer top beipbrn / bat top niet en bcgeeren gbcncfci*f
toojben maerte bergeefs arbepben .Sn bat Jjpjb jt befif
gclöckcnbe ben eenen bacl) bp ben anberen/b'ecne toen
metb anbere/b'eene maenbt met b'anbcrc/oftbp ^ct
fwben eit fattten beeft ghebaen/oft bat bp meer bief'
rienbeeft gcljabt/toat ü'ttn enbc b'anber moet flyyL'
too?ben. l^etis pjaföteltjffc be bictonen ttt'r begint» ■■
tcUen/alffet feee beel gcb?eken sijn/enbe bt foitöat/ a •
bic uieurttgljer "5Öit.31a bet is goebt boo? bem te ttf■>*•' t
cenigbe bictojiente bertoeuben op ecntgbe borte/oP' f
ceren ban bien oft befen ©cpltgen/öet inelc bé oeffe»'
met eene groote begeerte behooibc te foechen/ Icttc,„^
bier op boe hp bet fclbe boet/oft inbicn jh& bfm *n f cLjt
ge beitgöbt oeffent/ foo is het goebt boo? bem teiiencttt
rénich gbmiban tocrekingê met ecnegroatcï»cS?'rji'
I
-ocr page 715-
Van het ghemeyn oncler-foeclc.           ffyf"
& boen/ lettcnbe o«ck op be maniere met öe toeïefce bP
«efe oeffent/toant in befee borgben fal een iegbeïijek fpr
fclbenfectboo?berrn;maernoct)meer/mbienbed tfa*
***e« fpannen/bolgeitöe {iet erempel ban be koop-lïebe
*>tbe folbatcn/banbc toelcke b'ccne maken een gbcfel*
>cbap om gaebt te beskïfjgm/enbe b*anbcte om bictojie
Jibeperpckclen aen te gae»; 35n be toereké ber Klpofïc* A(S
1$.
'E't fiact/batbijfticb mannen t'famrn gbefpanncn toa*
r^t enbe geftoojen bsböen/fcggenbe tot ben Pnnie bet
»«teficren : Met eenen bloeek bebben top ons felben
*EtbIoeckt/bat top geene fpy fe jijocben en fulfe/ tot bat
J£P Paulua-gfaeboobt bebben.£aet ons oock glonettfe* <*~nfhm>rt,
JJ& enbeinbet goebt befe nabolgben. IBant boo?* \S^^%
^tet
bet is eenen feijoonen fïc$t in öe tegentooojbicb* toctoji's/
^Pt «Öobts/bat mrtttmuapbeban öetoerelbt ktijgljt/
^cbcnbupbel bertoonne toojbt/enbe baer men te fa*
*itstt ^ant om ^et r^cit ^n Ö?meIen Ü?tee\t acn te boett
^öe baer ten laetfïcn be eeutoiglje gïojie bcrkiegbett
jj °Jot. ujaer bet fake bat be oberfte befe p?actijrkc ge**
JUpefcten/fp fouben faeteljjck enbe fferckeiijcfc inne
fcj n3ben «©oötbmrtjttge oeffeningen enbe anbet boit*
ltci u i5er ££9c!elt/m£Eff m bien fp aen be <©obtb?uctt*
f£p r t0E gab "talie bet oc#eel bat fp konben. 25p
f^'aPEl/fn bien iemanbt bcgbeeïbebatmcnijrtfïil-
fpaP oitber-ljif I/bat bP makc/bat eenigbe te fameiï
wn,ten/ enbe bun ban felfs baer toe penitentten fM*
•Heb *■* moim öic nist Sb^noecbfaem cit3ijn/als ecne
i»ih7 C^ne öi£ rt*EtErcï{ gntocci» en is/bat fp baer eene
be Xte ^boen/tot bat fp bertoinné. «2nöe alfoopïeec|s
tttgY^frbebirfcf boojfitbt^bepbt enbe betnuftbepbt
Hipt e an°Ere faken te öonvtoant in bien eene co lomne
«ie» Bp^noerb. en is boo? een fyupe/ ten peetbt baoi cc*
4aPw a3cn/ *en rot folbaten booi bert btjant/men boet •
gE«tanberbn.
8befrl- £öebPbo*gbirtgbeis/öatter ecniglje mebttatJe .iPe&itatf*
W,f ^nfoubebanbebooj-gbefïclbe bmgböttnbe •»**"!:
5J)it„.aJ,rnoi"c" tooien betuigingen bie baer epgften Eïï'
8be Ji*c matPriÊ ban be mebttatie/gebjek oock febie* *^
l^eph
             ntenfouae mogbenbemerrkenboojbe
oftt°enWttifrc ban bibben banben&.J9,3!gnatius/
8r« na m,nl*c,i Ö« foube goebt 3 jjn be mebit atie te boe«»
* °* materie ban fjet onbec foetk/al toaec't bat be
meöitaïtS:
-ocr page 716-
é7t           DenïILBbeck. Het V. Cap.
t           inebttröe anberfms niet en to erbe in - ghcftelt toast bt
bcughbt.
We. biertoe bpbaeginge.33cgcbebenenbc>!5aötï32ucn*
ïjnlpc tjct tigtje ocffriüngfoen moeten bier toe gheheclprK gb**
Suis»». frlJickl toojüc/alfdo bat mé Ijct felbe met groot betxM*.
VoeuboDj alle befe feet begeece/ bicfttojfls upt-fcfjiftéU*
«©obtbmrbtige bcgccitcn/eitbe na-bolgenbe öe mocp£'
Itjcuhept ban be Cuangelifcbe toebutoe.Cnbe bit en m
niet ftoaer om boen jtjn in bicn top aen mcrclié bat a*
eenen bjoeben meufebe alle bingen fcijtjné b?ocf te $n'
enbc aeneenen bujben alle btngnt blpöe/ enbe bat bew
tttenfclle aile anbeec binghrn foobanich fctnjneit te JÜf'.
als fijne ghenegenthepbr is.^ier toe fal pjofjjteiijcl» 31"*
ten» eeneha!bcureaftttoec te bemcrcfeeit boebat at»
Öingben tot befe faHe ouben mogben bcquamch}"'
göcbocgbt toajben. jlBen kan oock een gbebebt ma&ej'
ban be pnttcipaelfte betocegii-rrbé bie mm bv een bd
gabert heeft tegen befe fonb r/oft booj be bcugbt tic itf*
bebett / het toelclials eenen fchib kan gtjeftf It tiJ0?&?'
teghen alïe befcojtngfocn Ulfoo iionnrn oacH patroon*
öieinbcfebeugbtbermaert hebben /tocefr/brrfco^"
enbe aen-geroepen too?bcn alle öagcenbe fonöctli^P,
Jsmo?gbens/eubchettoaeteoiJifcergaebf als-banb*
ghebebttclefcn.                                                rf
©ctiïcrüiif 39c bjjfbe bpbocgtnge.^ier-cnbotoen moet men &3P
gij&
           bp boegen be berfterbingtje / boo? toelcfce ben oc^ett^
aen neemt cenigcghctoiUigbepenitentie/foo tnckW» '
als bp mifboet/als ts op fijne bojfteüaen i gbelü^lt'f e
faligen Pater 3gnatius bermaent/etc. cnbt het fat i* •
jj?ofijtcli|tIt Jön in bicn be penitentie ter fclber P^L.'
gbefchiebt baer men mifaaen heeft als't mogbdöt"'
jlBenfoubeootH mogencenigcanbereaen-neinert/ ^
bat iemanbt bcrUqjgbt bet gene bat bp begeert / 3'f .CV
cpempel/baften. hein toat tjjts ontboubé ban ^ti"'^ ,t
lijcn cettiits toas bc maniere ban bc j^a3ateen)op vt
fout oft anberc toe fpij fe- JlBaer be oeff eninge bet ö" fe
bic
contrarie is aen bc faute bip top toillc npi-i0tP(*>
b'alber-faltch(ie penitcntic/;n bicn gbp acbept be V> ^
upt te roepen. ^oe Ui el bat anberc berfierbingé iJy^jjt
&2anck/niriettfljc»t/ftoi)ghen/etc.bcrtoacrtsgbc'c^it
nonnen tooib en. li)tt is ootbfecr pjofgtefcöcR/ üateütf(tf,
.bjintötupt eenen iiberöe felbe gemtemtó mrt t*810(\
-ocr page 717-
r
Van hetghemeynöndcr-fóecfc./           £7$
'*t bat gijp ugbEbjeck ïjebt gbebetett/ footoel ora {jet
j?lbeban<©abttebEttoet:ben/ als om bat be fleaflïngije
ban ceiiErt bnsnbt boo; u gbEteiütcblDCk aen-gljeno*
J^eii/u foubt aenpojcéii om te boert bat gijp b£boo?bt«
^oen.^EitbErfïanbicbertbeljiertElft'ca menfcöe gbeboeit
'Wjteijjcfceï bet quaebt bat een anber om fjjftpnt totllc
'Öt/öan batöp felbec Iftbt;alfooIefEn top bat be fccpligen
*j0o? bepenitenrieEEnbEElbeEfottbehbanbe irtifbabige
•■'aghen op ben te nemen; foo beeft ben faligben J9.Jg* « p r ir
|Wns/|ïaenbeiHkoubttoatet/EeHEnortHupffcbErtmen<> • 8 ,
Jföc ba» beliabentöe bEr fonben berlofï 5 enbe bert fait* '1Up' . ■, •
°-,E» P. %aberhts IjcEft met foobaniglje bEcnuftÖEpbt ri' s*aT*i
^rtberficenbertmettfrbebEtoeegbt.,
                               
j,.^£feftebp-bO£gbmg&e. .Jfêen moet fijn boo? nemen
t«- bjjjis bentieutoen / toaet toe eene gbebietbigbe be*
J^fwe Iicbte[|jck ben luech tobfï. i»aer ombatbEfe ©«„^10^
*"E«uerigi}ebrt!ueuto?mge bes boo?-rtcinens bicktoflls gjjebcisbot®-
f. JJte":-gijciatcn toojöt booi gijEbjecb ban memojtE / foo «naaiji»
E "!?Crt 0E f£iiJE mogen ijelpsn cooj tEeckenen bie me op
c
lfeherepïar tfefal ftEÜé/alsbpepEmpcI: eenfententie
j, °1 berrt aeit betafel/oft eentcb anbec bcrmaen-teecheit
^ "cücf
tE / Enoc fttlltnbc fp felbert fekerc fnben / op be
^ lc8eijetfeïbEmo£tbcmiEnttoo|bEh. <®nbêibetuben '£>ttto$ot&
jj. E'och eerfïnt sb'nbenmojgenfïaitt/ op bentoelckeit
^ J^fTenact/booj-ftrnbe een oft meet occafté bcr fonbe/
(, ÖP als-öan Ijeeft oft naclj, beübé fal/ bemerct eenige
j,^El-mgbe/rnüe berbjeckt fp felben oft booj befehoon*
Eitb
ÖCr oc"Sb'öt f °fr 000f oe lEEfjücköepbt bec fonben/
fcr
E,tcemt boo? hem be getooonelsjeke oetafien ber fon*
f0nbnEcïfïEïjjckEf tefeljosibjé/berfoEpenbê oock mebe be
^ie°C/°ft in bien ml hanbeltban be beugbt bP ombelf!
'Wibh
ö 00^*ften oer felbet. ® en ttoeebcn tgbt is ben •ê>mftIi«ai*
ge|-j dcb/op toelckEH bit onberfcetb in't kojte most aErt*
gijp 'ttooi^?/oftm'tbEfonbEc/ ofttn 't beginfel ban bet
kojb
Pn onfeet Toeck / enbe be begbEertc maetbcnUeiu:
bErnhEn SbeüjEfc 's mojgens / f nbe bit onber-foeck moet
^ft to i 5r^ loo^oen metbetbooi-gaertbe / om te ften in
»boi«fl Ert*retrfaufE,t JÖn. ^en beiben tobt ts ben '^ atoute^»
m0pt ?onot/'op oen bJeïcken bet fElbe eben-EEns gebaeit
^ott i
fttm« <®fn bietben bic ttecrfteujck bemerekt
ï»oihv f
?0en/ fta" JÖ«.'« abonbts in 't bebbe / toant Ijet
feec ïoelontitoühé bat iemanbt booj ben flape bp
Ü»«
                     fpfelbeïl
-ocr page 718-
é:74          DeftïH. Boeck. Het V. Cap.
fiig&e uw Wf? jé'Rwn obetJ-aepft. "®m b#fben/ats be ure flaet/afó
fiaet»          Wanneer itte'tt infgijeturKs firn baa? ncntnt moet toer'
srieutoen / öaoj eemgbe betecgbingtje bte b' oojfake bê£
Öcugfj&tïiao? oogden frelt/Uorgtjenöcbaerüp en\ fiebici'
gtjeöeöt/t)ct toekk m Dien het geft jjirben■lsa»vm turn ö£^
ttót be kraeijf Ua be bctocrgtj-rebrne. Jahït fonbr feet'
gaeöt 3ün met alfe befejrgmgjjien te boegen een bcqtiarrrt
febict-gljebcbt/cnbe bat al fao t' famen toeranbrrrn / op1
bat ons Jjcrte altufcts toatmens foube Ijebbeninbe n>f^
SEfóbe oojfa gijritttectjtc iier-ttaten. ©en feflcn tttbt Römr bt> QiftüsV
kc'tftitetoec*■ grjdijcU al-ffet oiojfakc iatoan te batten in fonbe ofr o*n
eyföit» Öcugijr te boen- op torlckrn tnbt tjrt bos? nemen bies t*
nertfteUKkcr moet bernieut toc^ben boe 't ïitttt bart
riaotfafcdijckeria/ boa? btenbat be üequacmljepbt öAfï
toctoaöjgjjcfjimbcntoojbt. 28» bit bctnieutojen ban *
öop^-nemen boo? t)M fonbetltnghe onbee forcfe fal n?*"'
ftjtc!üd$ kennen'gbebuegtjt Voo^ben be fcone bem«£'
ïiinglieban bc boo?-Icben ure / na £»rt crempcl ban•&*
£H<>. <@ut(ielmit3/' Bonabenturia enbe onfen faligb^
ja.Jgnatiua/ om te toeten oft bie isobcr-gtjebjatbr £Jf^
hjek tjet bt|)oa?bt / enbe gbeljjcH imanbt boo? t>cm 1)*°*
bcghenomen/ofterietmifbacn isixi be materie ban l
fBftberiingl) onber-foeck: baernabooi-fienbc toatrn*^
ap bc naeft-bolghcnbe ure moet botn/ enbe alle 't fe^*
aen-ïSebt baejbehaitbcnbanbeïp.jSÖaeglu op-off*1*1*
«Ènbe bit falalfoo/gïjclijck icfe ghclecrt hebbe/ oft ge'nf^
fjn een icgcUjck beter bel>aeght/gcfcbirbe n;al0 W e K^1'
gel/in bien iemanbt öem orffntt in b' oobt mocbicbc'^1'
©e tegUcti-' oiefu dieommijnentVfilk zijt ghegkejfelt,ende hebt}1*
$g£ueet ^*ww*cbgfc<W«eff (al-Too foudc-.mcn mogen ccnic&
dönöet- foecK blijde,droef, oft glorieus mifterie verhalen)*^ '^
feaaoe baoj- «^eder-ghevenop defen on-tyediï-roepeHjcken ooghen-W.
tmu urs, .^/eV(m?/Hjel- mach-mCn doen de bemereking?6
SmScVende voor-nemen van de toe-komende ure) wj
eciuugijc. ugheheel my^myne beloften fin dien ghy tenen Religic u
©e liefoe.
zï)t)mde mynew er c\en,mijne finnen ende voor-nemen^
vereeningheuvver verdienden; endeickbedancke_U->0 W""^
VVijsheydt,voor hetgoedt endequaedt dat ghy my blinde .
dekranckendoorde creaturen fait doen. lekbegbeere * >
beminnen, o aüen m%n gQtdt> o Vpw-achtigbe yetfd"% ,
-ocr page 719-
Van he t ghcmcyn onder-foeck.           6 y$
Wanneerfalichjooru d alder-oodt-mocdicbfte zijn, Vvant
fonderuenZiijnvvjnietende en vermogben vvy niet?
tyieibp moetgbcboegijr enbebcrbaelttoojbenbeb?*
m«c6mgije off betorgbingbe/bie iemanbt beeft ara -ge*
"omen na bc materie ban'tcjeamen in'f nartiatliet/ató
"a e^tmjjcï.aeit gbefirn bat ick ben foo beriepen/etc.
^nbe iemanbt macb gUcbniptKen bit gljebebehen oft
^Enicj) fcbietcnbe gbebebt / in bien bent bit te lancfc
^«tckt /t'famen met bet onber-foeck ban beboo?-gaen*
?* utc / cnbe fcijicliingljebaH bc na bolgbenbe. ÜRacr
y°o ith gbefepbt hebhe) meit moet bet fcbietcnbe gebeot
wn bjjjicu bcraitberen/ enbe bet bette baet mebebet*
•^aken/fijnen moitöt 0penen(gcigckben $falmt|ï fcgbt)
*J5 fijnen afem herhalen.
4 ^e febenfïr bpbocgptghessnefi'fïcïöcktelcfen/foo ÏJrt «eetfïs»
JrEl hetghencbatrerbcrgaöertis omben taulletebet* lÜtBlefen, ^
?Etï»eit/ als oock be fchjsjbers / öse ban beft ömgjj&t oft
'QnbeJjcööen gftefcl}?djen: enbc ïïct isfeer p?oft)tehjrk
a^8^Eljjcks npt bc felbe iet te ober-Ioopen / infgöeïö'cks
, °cfe ben reg&el bie gljefchicht is tot miböel om be fonfce
^ uetöJinnen/bir gijp bebcïljt/üft öcbeagöt tr betki-jjg?
£5 3Öfi u in oeffmt/m bien gij? eenen Üeligicua jijt.
her acÖt^- &P boegingbe. ^ isgoebt te hebben eenen ^atat goföê
i3 J^antbcr/ bie ghegheüen oft oock ban felfs ghekcicn temaenbct,
Ij ^m&icnu bitnietaencnftaet/ foaigfjet goebt te
jjallncit te gcben acit ben biebt-baber oft cbnfïen/utotn
Biicï "^aHr!l °^ 3-^^^^/^ïöe begbeeren in bien hn foa
hu ttp8ben t0/fombjïfien onberboetsgeerffentte b)0|brit
Ub, "mtytnn °ftoberff en/ fombjjilf oock na batgijp
iet i t0c ^ErePiïf hebt enbc naet u bermogen'Jn bien=
ber ^EeI 5?m/bic te famen fpannen om malekattberen te
ht^untn/bit
faubenmogbenofferent'famen eenigbe
hiE ^benfceboo^ ncmens/ enbc befe als beloften ber*
aeti , n b°01 ^Et '4?eEto- £• Sacrament; fp fouten eocfi
bo0, na*ckanb£rcn ko«nen openen bun ghebieck enbt
«jyi Sancft/ cnbc bun baec op berabeit/ tube ö'een ben
lteCE 5m tacbt gheben/ oockgbebieben enbc infïcHen fes
baet ?tct0?icn enbe bteukenlbie fp boen fouoert/ftellébs
tt0?p wwts&i boete oft loon: bp tpemptl bie meer bi*
ïtcn^^fttoepnigbergÖebjcKen telt/ fal mogfrn beb*
8te/ej cc' ban öe bettiieHfJen ban r e ne mamt / aft ba*
-ocr page 720-
676           Den III. Boeck. Het V. Gapt.
toolgljen oft oocr beroepen / gbEhjcbicK toeef ojfefert»
yiaetfen te gbefcincben.
«Rh «m • b 33e ncgcnfte bpïsaegmgc.^tckbMJls ban bc felbe fabcrt
trS.%">tcfamm fyïeUehicnbcatbepöenbat be anbcre oocfc bntt
jk,u ' iV'b£fï£fouDcnüocnorabiergiii;cl;?öEugi!üttcbcrhr(jgcnJ
to ant bc Ucfbc ban be öettgbbt/aïs bp cjcempcl/bait rep*
nitycpt/bcet ons bit in ons felbe en üt an&eïe btminnÉ/
ÉnbEfonttariE fonbc batc.<©aerüin bcbE fcct tocl bEn fa*
SPXavc ttgbettpjaberiusi alsbpbelaftcbcaenbegtjEttebiebe
»us
          ïjoobeeböembunfelbentoübcnbcrbjtuben/batfpbaei:
af aen b'anbEtE foubé »?ekert/enbe alfoo bun felbcit baet
tot foubeit bctmanen. J&aer men most bcmcrtben bat
Ijrt gene topgefcptbebbcn/meeftalftrceut om bc geuje*
Reit npt te toepen/ boe biel bat al bet felbe bpbans moet
toaer-gttenontentooibcn om bc brttgUbttebettocrbcu.
©ao?-\uaer mcEfï albe menf£bErtbjo?öcn meergcbolpcit
boo? be liefbe öee bcugbbEn/banbbo? bc mifpjijfinge btt
fonöe / toant top bsosbén ftcrrkelijckcr Enbc fectelHchct
glji-ttocREitöooj bc liEfbE/ boe tod bat bet beter toatc te
bcgmnÉ ban be geb?eUen/als een óntrupt/upt te toepert
cnbe tE bcrbolgbcn/enbe baer na bomen om bE öengöb*
iune te planten :maet het frhjjnt bpïiawa oneen tcbo"
men. dimmers toattct af is / men moet in faepce flartt*
bafïicb toefen/noebtans foo moet me alle gctoclt frfcDtf'
tocn/aen-ghefienbatal bit «©obtstoerdus/ enbebatal
fjet felbe Ijanght aen fijne gtatie / o» toicn men baer ofli
moet betrontocn/ aen luim men alleen ben boo?t-gantK
moet toefch?ijben/Enb£ni£t sim onfe bcrnnfthrKjtoaJit
anberfirts en fullen top niet boojbt gaen: bact om is b<*
bannoobebatgbpbittoclbiegin nhertcbmtUt.
Schiet-ghebedt het Vcdc\ghevceght kan^orden
tot alk deughden.
H<5t cetfte/O lefu mijne eenighe deughdt; $et ttoECO*/
lekben droef om dele N. mijne onghehoorfaemheytoia
«•went wille; J0et betbc / Ende ick neme voormy tot uvf*
.gloeien in uwe. teghen-woordicheydt; if)EtbierCC/ Als <•
kleck fallla,en;J0ct b#fbe/Om datghy het al-fbo wiltyghc'
hoorfaem te velen.
Het eerfte deel van dit fchietende ghebedt heeft de «*?"
kinghe van fijn eygen wantrouvven:liet tweede, leedt-vve'e^
het derde,voor-nemen ende vverekinge der tegen-vvoor^"'
heydt Godts:het vi«de,occaCen;het Yijfde,beYYeghinghev
-ocr page 721-
Van hetghemeynondèr-foeck. 677
De Meditatie voor het ghebreck in het
ghemeynmach zijn defe, -
Voor-fieüinghe der plaetfen, SSemerCftt ÖCU tttmfcf)'/
$ie Dit gfjebtceft osnöer iao?pen i$ / enöe Daer miv
^O?t}tu0 oft onfe TL, fè?0Htt>e / oft eentgyetti^epii»
Bijen in De teg'.jemjoooi&tcïjcpt <©oöt0/ met öe ton»
trartc Deiigïjöt berriert,
o Et ..point 3&emertUt öe nature möe D* oojfaften j9antte fe(W
Jöan'tgeb?ecKoftfonöe/S3oeöanicïjöunneöcio??ï)«si)cuj«h,
tlellingge 10/ tweltU gunnen oojfpjowK / enöe yoe-
öanicf) Onn epnöe te/re ineten/eene feer ltü|te roel-
lu|ïe. Cen tmeeöen/ ïjimne trappen/nis (ireeftenöe ®mm>
ttner öe geile/enöe op luat trap gijp 3i;t.€en Deröê/ iieciijcjjcyijf:,
gare leeïyeWjept uuter naturen / om öat fp jïrgDen
tegïjen öjnaturelücltereöene /«nöe mtè lïaen öcn
menfeg. Cen öierDen/gare occafïen/ enöe Sjoe Dicu* ®ae®sn,
rngte öie te üoien Uomen/enöe matöttjaesfjept öat
Öet 10 fcgaDe te lijöen Dooi get ggene öaer temanöt
öen opperjïen enöe eeutoigïjen toon fonöe mogljcn
öoo? öerurijaSjen/oft acgtcr te f aten Ijet goeöt /öat
herfhpmt 5tinöe nopt bergaelt en ftan toojDetuCen ^cuMimtv
ötjföen/bemersRt öat men Dictogfó öoo? êene Deer= \mitmj fm
ujcfteDaeDtber!mjg!)tober--öloeDicyepDt Dergra? Wf£
tien/enöe ter contracten in öten iemant eette goeöe
pccaftebertoö?pt/ öat gp mifFcIjien ooctt berooftfal
toojöen ban öe gratie/öie g« nu ggebjupcUen Itan/
jae oocu ban öe faUcgepöt.Cm feiïen/bemercKt öat ^ets»aee h»
«e goeöe occafim acljter te laten /10 öen bganöt mmö^occay
juoct gïjeben enöe fijne ftracyt bermccröeren / Dienf16*
top nocDtattd Cfonöer öat twu gemljelpen) bepioeft
•Jebben fterdt te jijn / enöe ih Dien gijp tt-felöen op
pnigïjen tgöt öenmnnett fbuDt milieu/ toner om
«jan ntt niettenfeben]£en / befict oft öe teetucnen ^eatmm
°*n't
gg ebjetï? inu nieten3ün / op öatg?)P w-fcl* öcs s^am
$m nieten fmeèött.
Het z.point 25emercRt öe qroote on-gfjeüallcn öie nfcgbduQin
«Pt öe fonöe komen: eer ft/ öe triöeïgtHe: ten tmee- «w !'0ii5?'
JPW/öe geejlelgcUc/ enöe öe öelctfetö Der falicljepöt
enöe bolmaeektïjept/ Mt i& ban fjet opöerjïc aoet/
i»töeröen</ Ijocgroote beroerte Der gertcn tipt De
^ty.öofcjljt, ^«« titJeeöen/bemeccUt De trcffeltjtUe
ilus
                    fpieu.tïte^
-ocr page 722-
'$7*        DenïII. Bocck. HetV. Cap,
fpicut&en ber #. ^cTjjiftute / ber HepUgïjcn /öetf
Bètjfen/enbeijetgïjemepn bomufie tsan alle goebe
mmfcfjf / enbe raat b'mfiel ban urnen regel en lebett
C'e-na'ïen ömt u öerepfefjit.'&en Oproeit /bemereüu b'ercmpderi
ba^cijjif boojberaelcke opentlijf S falijrftt bc berfoepingöe
we. enbe leelijtftfjepbt ber ftmbe / trecSt befc uut be !§,
jKijjifture/uptbe (jepltgfje l£i!i"0?ien / -enöe lebensf
b*r i|Epligi)en /upt èjet fojgljcrlij* enbegïjemeptt
leben bir 'menfefjen; fict met wat itrafiie bat fp oo??
öeelen tróejttaft te moeten mo?ben al-fultfte bte
met befc fonbe ^.üefntet 59n/enbe raat loon fp ber-
ötenen / bit met Ut contrarie bettgijbt berriert 5ün,
Csn bierben / betmrrltt Ijocfeer befe fonbe hm bnp-
bel befjacgïjt/ense fjoe bat ï)p boot be fonbe niet ijet
bentjn ber roei-üijïen ons be boobt aen-tnengijt/
tóelclie roel-luft ft» roannsergïjpfeljebt/faiueen
roalgOingije 3jjn/inbieng!)pfe begtjcert/foofalfeu.
queflett/met een onberfabelncue enöe ongyerujte
«Kftf««h«. öegrjeerte. Cenbtiföen /bemercltt/ in bi en gijp u,
EtC r«tö«i ftier torn üer|ïerf t / bat 45ijï3t tt ban b' anber
*5tjoe als een ïiroone enbe onfpjefteltjclte üujbfcijap
beloofoinant be blpfcljap boigljt ïjet öeugijbeltjclt
roerelt/foo roei in Ut Utim als m ö' anöer:enbe mat
b«ua?fiicpöt bat ftet i0 / licöer ben btjanbt ban beu
al-btr-tmnnclntltjlen ^altclj-malter te:gijcloüben»
Cenfcjten/ljemertittroat gijp urnen buenbt tn befé
faltenfoubt tabeu/enbe raat gfju feubt millenin be
ure uroes booöts g.jebaen ijeblicn / etc.
Meditatie om de deughdt te vetwaxe^.
■o Et 1, point. 3Semetcftt öat öe bengijbt niet anberj?
aait te A est is ban een feeqttaemljepbt/boo? be melcUe ijet
tKugijüti^ ïjsEte besmenfeïjfoube mogfjen gïjenefen toojben /
hl» eenen blinbmberlicifjt rootben / enbe als eenen
crenpclè" rasnbeiem.enbe acn-gcfien bat rap befe fait*
foo fecr tnenfeben in't ucbaem/beftet Doefecr top bic
in beficle beijQüjente roenfcljen. 3Ten troecben/oat
rjOcltjrftbenmenftfjfjifelben nieten Kangijenefen
ban be geb?elten bes ficbaents/alsban blmbtfoept/
nlfoo en Itan bp oortt niet genefen rocjbe" ban eenity
grbjeclt ber ftelen/fonber fonberlinge gratie «i&oböV
-ocr page 723-
VanTaetTghemeyn ondervoeden &jp
Ö®e beel miöösten w aock geb?upet/etc. aengeftejt
«at alle Dingen foo beel tmreke" ertoe niet meer alss
<©oDt yun kracijf en geeft/Daerö fcynjft Dem bttal»
«toe. een DerDcn/ pepjr Dat öe öetigyt D?rjöeryan* ®#icit«iö?
«e ts/;&3jgyeritjcke/ <©yebepnföe enöe UMer-acy * öeusöou
ttgije öeu lyty niser af öe ttueratytige alleen €>oöt
«P.-*'et5jteltjcft beminöt: ötiö göeltjckfp «oek fóacr»
atimly u ar'jepbt mn yem te beyagïjen/inet toelc*
«e asfüleyaer infgyefgekg beraert/oin Datfp Sjem
fcljïyarê bMtpöegom fouöe aengeitaem 5ön. J>telt
h ö« epnöè ijè&i oogyeny enDe yaecfet yier uae mtt
S^ijeclDeryertan
Heti.poim.s&emercStöenature/ üjerekingyen/Mature ö#
aOifaKiti/ epnöe enöi trappen Der öesurOöt: ivzklw *mtyüt*
38't Stëfe:ïjet öooi nemen om öc öeugljbt te berkrij»
flöeu: fe*er 7epöt tegben öc bektmngyen eubefma*
ytcBcöentgöesoecöte tn ijet gyebzupek Der DengyDt,
*©berkgyt ©ocfenutpi placïj te Doenin't berjéant/
Ju Den ttütüe / enöe in öe urn nimöigye faken enöe s
bjercktngijen/ enöe yoe öe kracfjten Der fielen yaer
*otöefducfjcö'jen: let ootk op öe teeckenen enöe
Otcafien.Cen titJeeDcn/ bemerekt öe fefwonyept en*
«e eeraacryepöt öerfelber/ïjoe gyclyck-öojiwcy fp
berreöenete/ yoe fecr feetamenöe Dat fp 10 eenen
^Ü?tiïen oft fóeltgieufenperföon* cenöeröeni ijoe
berre ggp ban öe felbe gyetoeetlyebtoftnocyjtjt.
^en uteraen/yoe nooöicy öie i$<,
Het $ .poim 25emerckt De p?ofy ten t ten eerften/ öe ©joföwi»
*u|ïe enöe |ït! te Der fielen / in De roeïeke öe DengijDt
seerftijappge fjeeft. €en troeeöen/ oock ban yet lu
iuag/mant öe öeugyöen De pafften (ïillenöe/makcn
jj*t ücfiaem ittel-öarenDe. <Een öeröcn/ öeffljaöen/
Fe Daer komen upt Ijet g'ebjecft Der Deugïjöen<$nöt
wt gebeurt oickitujlis Dat mtt klepne fake/ foo yet
Jf «J8tit/( in Dien fp Deo? öe DengfjDtmet toecy' glje--
"Omen en rooiöt) öickroöte feer bcel aoeötg bektl
f "De atg eenen grenöel flupt öe öenre boot De gyee?
'«Ujtkeujel-iiijten.
feHec4.int. 25emercktDetreffeltjtkefp?eutkf Der ^jcutttoR
jf'.©cyjifture: ten ttóeeDen/Der {|ep!igen: tsn Der* txm.&®$>
£e»/öer!©öTemtenbterDen/ yetgFjemepn ficm'tif* ««»•■
?e ban Degoeöe: ten böfö^b / *** berbinöteniffe Des
fê«4              pgulep
-ocr page 724-
't?8o           Den III. Boeck. Het V. Gap.'
regulen/fn öien gijp een Beligieusi 3tjttten feilen/öe
miööelenöieöe#epligfjen gijeb?upcUt Ijebben.
tSptmtisn, Het5P°int-fèemercUtö'ejrempden/ al0in€>oöt
nlmatïjtidXgfJclöcK J>.Cöoma0 leett in't boecft
ö ati öe goööeltjcUe maniéw/öie \y\\ ooót-jlelt om na
teööl'gD'tn Cij?t|tusf onfen ^eere/in öe l^.pageöt
jssai-xa/afö u in 't befqnöêr gfjegeöen enöe gelaten/
iitfgljeltjrfts* in öe tfepUtTifjcn / \\\ öe ^öilöfopDci'
enöe anöere; tm laet|ien in öe öjienöen.
©pc&êtmigt Het<;.point. 25emercKt ten eerflten/ïjoe aengenaem
S2htbb öat öe ^WÖ* aen «Soöti». Cen troeeöen/öe gloji*
*WJ^ enöe lof ban öe gfjene/öie in öe öeugijöt betmacrt
Ijebben geroeelt op öefe roerclöt/foo hiel öan öe $ep'
ligen alg pöüofopOen.Cen öeröcn/öen öemelfcfiefl
Joon öie men öetougijötfcDulöicIjtsi/enöe öien act»
i»en genen öie eenen goeöen Itrijöt öecljt/öan <©oöt
falgftegöeöenftiojöcn.
3E>aer ftaneene anöere meöitatie 3ön öan eenig*
fcïjiétertöe gljebeöen na öe troeeöe maniere öan bip'
ben/ öan öe meltlte gijefpjoften too^öt in 't negen!"
pppiW bm't mfe boert*.
$M
-ocr page 725-
Vanhetghemeynonder-f»cck.         tfgj
Schkt-Ghèdekens.
OEereleydtmyin uvve rechtveerdicheydt, om aüjWer p/y ;•
A 1 vijanden wille befchickt .„ u aenfehijn mijnen iech.
         f
^^Tu n^tSgh^heWte' *** **#**» p^
Van alk mijne boosheden verfoftmy.toteenenfchlmp hebt Pfil ?8
ghymydenon-vvijfenghegheven.
                                "-Plal^S.
TVafcht my noch meer van mijne on-gheKchricheydtjendc PfaT <9%
iuyvett my van mijne fonde.
                               '              l lal,5<9>
Vu 5         AEN-
-ocr page 726-
A EN-MERCKIN G HE ]
OP HET XXVIII. BEELDT.
.ttooHfrtitiBcteettftett/ mbeöefdjirfittrieinöe
ttgöïn-töoo jötcijepöt €>oï>tö tot glojtc öan ,
fijnen grooten naem.
BEmerckt wat ghy heden, ende pock op
[AJdefeuretedoen hebt, ende als ott
ghy liept in eene loop-plaerfe,ftiertuwe[B]
wercken ende frappen na het eynde, dat is»
tot Godts glorie met een [c] vierich herre.
ende weet fekerlijck dat ghy ibnder [DJ
Godts gratie defe niet en vermooght, da»
^cHiAwaJjs begeert hebbende, doet uwe wercken,als
teoufclMuc-
in [Ejghewichre, ghetalende mate, ende
niet anders dan oft u [f] de doodt volghoe»
ende ghelijck [G]den Enghel, ende [Hjden
duyvelu ende alle uwe wereken gade floe-
ghen.la doet alfbo[i]de goede wereken als
oftvooru[K] een graf werdegemaect- En'
dit niet alleen, maer vol'-rnae£t uwe vvete*
ken na[L]het exempel van Chriftus endede
Heylighen , vvelcke[M]de Enghelen Go&1
op-offeren.Maer boven al bemerekt altijj5'
dat[N]Godt met hethemelfch hof u altipcS
aen-fiet.
1*1
-ocr page 727-
-ocr page 728-
Het VI. Cap'ittei..
r
Oeffeninghc van de Bemerckinghe der faken,
die ons te doen ftaen.
t^'wr-foUmgkederpltetfiyfal tüefttt fp felÖett $tU
g» m be tesDm-JtJoojüwöept <©obt#/mbe öaufij»
HLCIiproint-.®<mew»tö« ontë tolmaertttljepöt ©cto!ma«
nuwï?l}tmi,a tnoetgïjettent mojben ttptbe fcol- «wwüsim»?
mllPTJ*?1 m& w«f««n/ alfoo bat btm maes- Scn ^
ft floc!\öol-maec&t mat!) gfjenoemtitJo?bcn/bielc3öeKt
ö 'EitJcccKenöol-ftomeïöcK enbe mei boet. Met
W °at 8pP acbepbt «me toercfteit bagfielgcftg te
^i-»,. lïm /enöe öDeïöcft lip tn ©etueronomtó
't&ml i»o?bcn/bat gijp becöolgljt getccljteltjclt
Deut.it,
K^liPatpWMjtitl}i8t umntgïm moetuttie
** f,f2MPe öc!«nn«ï m mm merclten / enbe upf
fta i hf als ö?«rtJt«t meten be bttmtstHtmmijt
mtS.1
? "^«ibtflfjt bettgïjbt. i©ant Ijet en is rïtet
N/ h!*? toil te to^tft«t / maer «ten moetarbep»
«cit,,?!'-Wfaet ö« gratie <©obtjf boo?t b?enge be
«Höcö'f «L/ffcltoÖffe etibe ïjonbert-bottbtglje bnttijt
Jöth.,atfi"«tóIciitOT'ö«i meciïen fnaedtetihaKf
£E tot i.lE/iÏE 9l0?ie ÖEC ^obbelfjcltec jBafeftejit/m*
?at lip* 'cn P?°f9tt. len-mecclttöoeon-wbeifjc^
-^tenri0 ' toWBüpUomoHie upt ben acïtef umep
^c»rr»r:uti?ersaöewn Donöett-ftoubtge ö?ucDtett
i!e*ft m xm ^ra'£ ötol f*00 öt*:ft>öle befp?0£ut
«foebEf* D«t baume ftjnbet gtatim enbe fiiw>
Niht« f 8fJP ^5C *cft maer £Enc Mci«tJ tomljt
NèhhL?1 b?*"glït /« toten/ bat gup umegtjebe*
»WxCWItn! «v-öol-maecfttriödtDort. Ham
i ^nr,8* m $*Prtaöett 25ernaKbit0 tn belette*
rebcnh;ic2L fJ«f« ^ngljeleny 6teftlj?eöenbcgfje*
fi^nir^F ^öcöeren/ ban be fommigïje met aout/
\t hthiw- }tlf^ö«t:/fommtge met mater/ ewbt bat
ff^c&SÏ^Deoütrï arfjter-Ueten.3fien-ftetban urne
^nm./reniïc öOevlooptijoebtetoeeröttö3nn ban
'Söefen gijefcijicbm te loojöein
-ocr page 729-
a^r DënrrBöccETHëïTïrcapr
stomdm* Hetz-point. semerrttt / Dat gbp g» aSJg$
&SS Djufaum moetbcmercïiemCen cecffen; <E*D t.««{
tmeeben n-felben/ em Deröe &«Rff4?ïi$S
Doen. 3tftfe«ïg9ett»fetffm«oöt/ató§rt cp :JJ/
SS» ban unenl tmlle 8UP met e n ««ggJÖfi
*aen meetöan qpm eetPficn.mt mïie Da«*g
Welt ijeeft öao? öe faken t\m muttc« ban aw
menftlien /cuöe tot ijetfelbc moet gieren un>'
^hAH SS t mie^tioetentje allen inertft.centtüeeöen/
SJP èatè"Ste^en-it.oo?öicljenöebereemi0/ omg
" * SoentXmiTO
om Dat Dit fouDe mogöen ge WD en/ etöe£aj gW
ban fjem afóBen oo?fpiöïU uan alle faken fout m»
OOenbeloeegOtmbiDen/ ^VW?1$XSS
|em gïjettpegMt/ ««etttetmbegm^
nen mille; mant anbettfnw mmmw&ymt
mm
öoen/nocl) m> en fal met u «w «g*gg
mei tjp nfijne meDettertkinge«»»«n/^S&
^tisDatDen^opSjeetbeïmamt^
?pDatDmfeetei)et Jjup* tunmere/ te JrtflïgJ
Mra-?^mbenbenfpDteüattimmere^en5Pö^
wöe^laöt betoaw / te tïetOöeefótDaert»t«,
factoam: te bccgïjcefss arbepöt Ij?emewto?en
iuc.14.
S&jtnmtoM
Philip.
ï.Pet.j
timmeren / Die öcn mtööei meten mj,0 mtog
öolmakm.amweptDanfeeeooD^
bniïant/op öat gl>p fnn cpnbe maogQt ^f*»'?^,
*m Lm mtw raöeti |ïieten.©aer na lelt allen » »*
SopiSJenöe legDtaüen angjt afl W«$
raeDtöanöm»po|telfeggmpe:fn,^
bnïDtdj/ moet in alle P*ö»ï8,l^?K«%i»
ten kennelijtk tnöiDcn «00? fm nöe ge*ga ,,
apoftel Petras fegïjt:»9atpenöc alle ntoHWX {e
Sepot op Ijem 7 naam ö'on-tn|tebel«öeö^ ff
SS/enöe fp Ktmckt onfe bermntljepbt/e^r
Sfwfaiaa «itefeïfie atf$ «i een onuKbecpe^
tot meel) te ïjenDen. 3n Dien Dacr tan eenm^
m$t
te bojen komt/boUjcrtw mjt gjeöcö t mej
k'6t. Wwboben foo moet gbp u-W^Jkt
ken/enteöatgüpuptu felömi^«JgBSfe
enöeaeh<BoDt ijangnt/geltjc öe paleftanöe 1 „j
gelöcft Den Damec ttanO.cn M/teK-man m % ^
-ocr page 730-
Van de Bemerckinghe der faken. 6t$
fean benfcöujber/aifou öatbe&rtjnftuw mtt rebe* i.Cor.j£
ttefegljt:'<©obt mercUtaüe bingen m een-iegchjw/'
*noe ijjt gijeioof teert ijtijtfetiijtfe / batniemanbt
P?ofjjtelyeit totbefaaxljeptfonber be gratie ^öobts
«Utan JoercUcn.
Het3.point.56emeccUtöocB9p ntetüei*rtteutKii-®c ©oMto
«omciijtK fötiöt mogfjen boen / enöe l)$e fmvlijtlx bttezaïwoi
fl'JP bie fult boen/inbien gïjp al ttjbt «5obt als öen tuöjtpöt.
HSs-gijeöcr aen-fkt. €en tioeeben/ bemerc&tben
«paast/ öte u gabe fiact om u te berifpen i enbe ben
Sf "öfjel/ om bat öp töaer-tiemen foube / fjet gïjerte
?ftt mei gfjebaen moibt/om bat btn Hfcere ijet felbe
£*ernaefoube fttoanen.Ceti berbett / oft gijp urne
^«reften gljebaen Ijebt in gljeuutijte / gijetale enbe
«late/ enbe oft gijp «Bobt nae-gijeöoïgyt ijebt. Cett
«ietben/ oftgbp u-felben Ijebt öooi-gijejïelt Ije t e»
*&mei ban €ij?tftus enbe be ijcpligijen. «ren btjf*
ben / oft gïjp neer|Mijcft bemaert ijebt be bjgljepbt
^t rujïeber ïjevtsn: ttsantfbo fjaeiïalsiemanbt
«ïe bêrioien beeft/jbo is ijp als bupten ben megïje/
'rtbe «10 eenen tmja-gaerbt rantft upt ben mijn-'ioanit.™
petSst / bic notijtans gecne bjncljt en ftan boo|bt*
B«tgljen/'t en 5p tjat Um in M\ mijttgaert bltjbe.
Jpnfejien/bemerclttbat gijp alle bingoën foo moet
^°m/oft ïjctnu bc laetjte utetoare/ enbe nijp bit
jtöcfj nioeft boen in bit leben / bat gijp bos? ijanbeti
«ebt: <8nbe ktt inilbebat gïjp niet bemertutebe/oft
£?vin faegljtbe moepelneKtjepbt in befe neer jïige
Jbantete ban boen: mant gijp moet u fefterincït Ia* nsmmM
j*n booz-jïaen/ bat gïjp be beiite maniere ban leben «mww**
watt
berluefên/ enbe bat bet feUerber/ ban feiter is/
«at be feibe Uojts gïjcnoegïjeltjtU fai 5'gn.Cen laet»
J^i/ bemertKt tóat mennae ïjet merclt moet boen/
^mu beet beberben ïjet mereft in't epnbe als fp mei
öcoaen Ijebbenbe/ijet felbe aen ijun felben fcïjünen
f*l*z fcfjipen enbe niet aen <5obt / bic baer b'oo?»
a«e af tsa©aerboo? gijp u neer $cujcr moet macïj»
**tt/enöe aenmercfeen u-felben ais eert injïrumertt/
*7«t eene laterne/m be melcKeben i|eere üeïjt fjeeft
PWelt/enöe Öoe mei ïjp boo? u gïjelicïjt öeef t / ïjet
£l!ïe is notfj berbowftert gljctoee|ï öoo?uroefon«
ye< J^eemt oort* neerfMöfli maer be göebjelten
-ocr page 731-
          DenlII.Boeck. HetlV.Gip.
opüat'sBp Ut öoüï-ffcöteltjcK op unm anfcertf*
fyötmöogsjtülteöm.
Ghebedt, door't velckiemantGode fijne
■wercken op-offert.
Genen 8.
T Ck^faljpreken tot mijnen Heere, alben 'ukjlofendeaffchett-,
•*• ende als niet voor u-.^ ie heeft den V?wi-gaertghsp!ant ende
en heeft van dien nietgheten ? Wiefaeyter, ende en vergadert
devrucktenniet! Siet Heere mijnen Godt ickjicn uVi>m Veijf"
gaerdt begheerende vrucht te gh even op fijnen tijdt, ickjen den
ether ende d' aerde drinckende dicJ^-Vptjls den over-komendetf
leghen, dick^vvïjlsverlicht door de fonneuwer granen, ditk:
VVijls met u bloedt befprceyt, dick^vvijls met ie deughfc der i"'
vvendigher vermaninghen berifpt ende ghefuyvert, op datgfy
OffoantK. uyt myfeudt vruchtenfien. Neeftit dan van uwen dienaer d?#
fone uwer dienfl~maeght, neemt alder-goedertierenflèn V^ler,
C
em£ *7. defpijfe die ichji offere ende die ickgh deert heb gerect te makj"
van mijne Vrouwe ende Moeder, d' alder-falichïle Maghedt
Maria,a£» de vvelcheghy onsal-te-gader
, alsaen eme Moeder
aen't truys hebt bevolen. Sy heeft mygheQeedt mei uVVigïA"
tie,met fcergoede hkederen,op dat mijne fiele ufouè: aen-gh^'
itamzijn, ende den reuckjerfelvef gbelijck. dzn reuckj^1*
eenenvollenacker, dienghy hebt ghebenedijdt met den douW1
^upbctjjciit des hemelt ende devetticheydt der acrden. VVantick.enfö*
bet
ïnspwiii* niet met-allen op-of eren uyt dejHrtckende nok van eygen lief»e'
moer ickneme voor my ake dinghen ts dom door eencfuy^r
ende op-rechte liefde tot mijnen vvel-doender, mijnen ScheppW*
tmjnen alder-miltften Verlojfer.tnie atyer-foetften Bruyitg°nt
mijnder fiele, omdatick^hem alleen foude mogben behag»en4
Hier-omvoort-aen o Heere;falkkjnijnen vvechftieren'nuVJ
teghen-vvoerdicheyt, endeghy fultaenfieadewenken mijni»
tanden, op dat ickallc dinghen foude mogen doen 'wghevvti'r
's ttyghetalende mate^vvantick vvete dat eensgbedaenü, enk? _
niet on-gbedaen *jjn.Glryfult my lieren uwe weghen,vveg"s
der liefden tndt minne,opd«t kwijnde faecht-mnedk-h *»
-ocr page 732-
Van de Bemercktnghe der QketC &f
**dUmoedich van herten niemandt en foude hinderen, maertt
volgen wel-doende,evdefoo veelals Ukjermacb^en-ieghelijck.
beminnen, ende mseft mijnevijanden; want 'tghent dateen
<3ajati^
enfchgktfatyt fal hebben, datfalhyoockjnaeyen. In-dien,
Kkjen noodtfal moetenplaetfe gbeven, ende dat dit üchaetii. ^n.y,
**t bedorven vvordt/nde dejiele befwaert,falmoctengbevoet
tndevermaeckt worden
, datfal^nals eeneUft-draghmda
oeeftebyu, ende hetfalom ughevoedt worden
, ende ghy mij-
*?eenighe toe-vlucht fulttny verlopen van mijne noodt-fake-
fyklieden. Ten laetïien,ick^faluvveal-tijdts wefen,gbelijckl
&V mijne zjjt,ende icl^fal op tt hopen, ende ter wijlen bet tijdt
vranpenitentieif,falick^ mijne mü-dadenfuyv eren, endefoo
Jal icl^ on-falighen menfih gaen na den avont,vvant mijne da-
i0f> f,
&en z,ijn als van eenen huerlmck,, tot dat den dach op-komt,
tndedefchaduwen neder-dalen, ende datghy feudt komen,
Cant.t.&4."
"Me niy tetu nemen. Maer ick, bidde u en komt my niet ah
^tien diefm den nacht, ickjal u alle ure verwachten ghelijck K
ThdT.j
enen gbëtrottwen knecht, tot dat ghy komt ende mimghe*
n*chtkh <,ijt,totdattergheroepenvporde,totdat dedeureope»
&wdaen vvordejot dat ghy my binnen leydt, totdat ickjgae in
UvveHeyligepl4etfc,tot datghy vaeghtalle tranen van mijne
*°ghen,tot dat ghy tot myfeght, datickjoude ruften van mijne
^beyden,tot dat ickhoore-.Verbhjdtu goeden ende getrouwen
Matth. if.
^echt ,/gatt binnen in deblijdfchap uvvesHeeren, totdatghy
tykuft metdenkjijfeuwesmondts,endeickjijïedebegbeerte
cantx
'inder ooghen, ende u om-hdfe endevaji boude in dereeu-
vxheydt ende eeuwe der. eeuwe,Amen,
•Praótijcketot bemerekinghe van de faken»
^
                   die men moet doen.
^Z Ö.E|ie '8 mf* fö"e tomfeElt fceöcpien»« bagrtjïdiry »***ms&é
«cfteljjclie / maenbelödie enbe jactlytke toerdten. &* to«*w»
Rus t]n*eiim'&te urotron nar ben patroon ban <£&»»
bichClls i>et$*Pli5«voeffMten&e ■Bobts rrgljnttoóoj*
ïie «V tnï}e mxe f>V*n» mfpntngijE / g|jrijjch Ijct in
ben,llme8Mepbtis Wen betbewbie alfoo uefdjnj'
e»hienhe mn öem ^agöe n göe Ijjcli eenen öanöt batch
^'«S&elüanlebfn.
Wettfo
-ocr page 733-
69f>          DenlII.Bocck. HetVI.Cap.
PsH*t«t ba *9'c«{te bjucbt/ bie bun komt upt het gebntpcft bati
tof« oeffciuiv foobanigbegieiieln^keoeffeningbents/gtjcruftbept bet
$»♦          jjencmtoant b' cj'öinanae/ is oojfalke banben bjebe/eff
öaetSbaiec öetoecckrntoelgeojbutceït^jn/enbeb'ocf*
fcamgen uefchepben/baer is bc fielebieebfamicbjtomnt
fp toeft wat enbe toaneer f» 't moet boé/fp betbetert be
httanbainglft bet grpcpfèn/ enbe fp bcrbnjft licbtcljjcft
be quabe moe uut betamenbc gebacbten booi bt «Öobt*
imtcbügije l^iet bp komt bat cett-iegeljjcbhém pojt otrt
fq;g>ibuibicbI0c(t t' oitber houbcnb' ocffenmgöe/bie hp
fy-ielben als een geboot gcficlt Ijceft/ enbe fiat bp alfoó
niet licbtclnck af en toijekt /ja foigbt oöck cm boo?be<»
. . ringbe/ enbe bp onbetfebepbt licl)telöcfe / bemerekenbe
oft bp bièïicb%6fe« ofr flappehjclier fijne ghctoaonl#cke
ocffenuigüeit bcrtoalght.
gfaafofotb« J&ccmr nochtans toaee/bat nirutat fp fclben en maeft
mttrtoÜ2S)6, oberballcnmetöc menichte bec toereken oft ntct bit
btcktojjls te baen/maer bat typ moet bolgen bet epempet
Prov.4. bet ^cpltgcn/toelckec bactpabt als een blintbettbe ïicïjt
allengbskens toas gtocpcnbe tot ben bolmaeckté bar h.
Pfa!.S3. t>P fiijiitSÖcït ban b' ecne beugbbtin b'anbcr/ tot bat fp
fagen be« <©obt bet 45oben in $ion.<$'ocpmngen batt
moeten ghtfcbükttooibrn naeeen-ieghfbfcksl'fgrijp/
ouberbom enöe boojbt gantfc op bat bc fclbé licbtcluck
foubcn mogen berboighttoojbejt/acngbffienb'oiiflattt*
bafhebept fcer mifïart enbe fchaöclifck is/baerom moet
hetghebebt met eene aengbename beranbertiiglje boi?
tfttm het lef en naer het ghebebt ben atbcpbt enbe itefta'
mclfleke ocffmtngljc.
53c manierena öetoeltkebetoereken moeten geojbi'
neert too?ben / ft art in bc booj-gaenbe mebtrattc/ «nu*
noeluans om bat bet claerber foubr jjjn / fal irk een $*
empel gbcben.
Jcmat is getooon Miffe teftoo?ch/macr fonberW*
op te letten: bcfen ban begbrert f"-ftlbe 11 te bolma!>r«/
fcat fal tfv boïi'jb baegbs te bojrn faj Ija fïrllen ben #
enbefebecegbebeben/ jaoeck fcketegbcpepfrnbart fa*
grooten mpffeeie in 't bertoaerts gaen/onber be MW'
enbe als bp toeberom komt: als bP npt ben bnpf* 8&V
fal bP ff)» boomemen becnieutociv als bp toeber-bom1
fal hP<©obtbancken/ ett.
                       ,■           ,,
2d£öianbt fal mogen bjaghen / oft nift bjtre «n»^
4
-ocr page 734-
~l^ri de Öemercldnghe der fakete         gt$
fta bc bcquaïfyzpt bic baer Mt fijn Jierte op te ïjc^fett eft,
ur geeltclijckeQèffenwgebie onobodjfcotaeit te nemend
feierop asKtaoo^Ot ben E). 2$onabentnraenbc attbere:
fcatmbirtborgfjrnbauijctbeiüolgl) onalcbens nopt ^"teSomiK
grotfunrert en fouïe $n: ma'cr bat mei» boen moet ge» ^°f ^ bm
jjjck top gefépt ^üj^ie» bant mebiterc/tetocfen/batme' bacbt mj'*'
yembaectojgmrt móet makenmocötans in bien ben wtyiikttott*
•©ijerft eibers iepbt/foo moet men I)cm bolgbm.
         fe
ütëan: inert mort bem toacI)tcn/bat(gcl0cmfeeuljep*
"3e bingben platb f e gebeuren(upr betgebmpek gijee»
jjus bnipek en r#f>/cnbe tipt bictosjls te boeit eene ber*
"*ppïngire macr men moet tn bc mebitartebeu monbt
6$eH b»cn enbe ben afem fcjjcppen/ op bar top met bei;
Sbceft béginnnenbe nttt ben gbeefl mogljcn bol-been,
Moctf men maclrootfc bit gebjech wart fommtge niet
öaer-bolgcn/ jbie.foo liaeft alffer in anbere cenige faken
fiDépjefrn too^cn/be Ijunne tcrfionbt berlareu eiï b'an*
vete aru nemen. ï©ant bit isbtrtorjtö cene cutieuffeepc
cnbe ijöelbepbt/tn-btcn öctonbebacöreró'cfc g&efrf)iebn
*«antecn iegehjekberfteenegabeba <©obt/rtocfrrané
p toojt bacrdm nier berboben beboetftapprn ber 1$ep*
jfótcn re bolgljenjejtbe bie te lefeit; toant baerem beeft
?e« l^eere begbeett b&i jhunnc ócffenihgben in'tucbs
'°ubcnfeom«t.
Schiet-ghebedekem yoord'offeringhe van fijne Veereken.
WEereickliebbegliefeydt, 'tismijn deel te bewaren uwi'pfal.nS.
j. wet,te weren in alle werek.
n fal mijne dele Godt niet onder- danich zijn ? want van Vü\.6ï..
^ hem is mijne fnlicbeydt.
n c hooft van den boeck is van myg'efchrevsn.datick uwen pra| «
yiüe doen (oude,mijn Godt ick hebbc gewilt, ende uwe
Iu*'et 'nr m'dden mijnder herten.
*ben uwemaeckt my falich, wanrick hebbe uwe recht- Pfal,u8
v.Veetdichmakiivghen vetfbeht.
«cmt my na uwe uyt- (prake., ende ickfal leverende en Ibidti
"«fchaeim aiy niet yan mijne venoeyinghe.
x x             aw
-ocr page 735-
AEN-MEIICKINGHÈ
OP HET XXIX. BEELT.
&emctcfcttóat tegï)cnf?ft.fe* u Wjgfi"**
bonnen toe-nomen/ cnöe bcrq.>Dtu Dc«c
tfaet toe.
VOorfiethetquaetendcongemackda*
u heden kanover-komé,ende2ijt ge
dachtichdatghymet defe ghemeynevve
gheboren ende geroepen zi>c, te: weten ó»
ghy u cruys met [a] Chrifto fondt draghen,
ende hem naer-volgen tot in de glone.Om
lAudrcas. helft dan het cruys met[B]| S.Andreas,endC
Tobïas. VerftCrckt u felvenmet d'exempelen T*
**< den[c]oudenT obias, [dj lob, «de andere
Heylighen,wantü cruys "Van[E]Go^
grootëliefde naer uwe kracht van alle eeu
wicheyt gevvegen,endealsvan[FJden^ |
ghel tot u gefonden: in-dien ghy vveyg^- .
5it t'aen-veerden,fco fal[o]den duyvel
rvvaerderop-Iegghen Ghecftdanufc£ ,
overaenGodtop dathy ulcydcende ftier
want hy alleen weet de uyt - %™$h.c"fcCt
[Hlvveghén,endc wacht udat ghy (die1
onwetendezijt)naueygengevoelengft
nen wech en verheft, ende vertrooft u p .
dcfentroofcdat het[i] cruys van een ur
vergoldé wert met den eeuvvigeniKJ10
tfï*
-ocr page 736-
-ocr page 737-
hzr VIL CaPii t e
©cffeninghe van de bemerekinghe der ongevallen^
dieonskonnen over-komen ,endeeerrt van't
verdragen van ander lieden gebreken.
G??e!ricfMtiengemcpniSc& fegl)t/göïen biettoo?* GrègAosW
ften jijn/quétfên mw/eft geipcft £.©regoinu$ j5.m Euag.
fegöt: ïÉp nemen üetbjageïgcfeer aen b'ongeijai:ê ©e toejiisy*
tier uaereïbt/ in-bten top tegen be feloe gfteftiapent tia^m &>««>
inojbenmet ben fcfttlbt oer üoojfïcj}tïc{>epbt.<©aer ÏJlïïïS8*
om moet men alle bag0e ^niojgfjens? / gijeujlcii ftet MW»es*aï<>
hit bicntoglg gefept ijs/boa? befe onfe uoojfietjticj)*
Bepötnooj-HOinen/enbetegüen be aenfiaenbe be*
fp?tngfi,ingen ber topanben neerjtèljjcK boen betua*
**n be pookte" onfer fïelen/ei! baer geburige tnaHer#
aen-fiellen. $abemaelban battepfuücngefcöiCHt
«ebben Jtg0ene Mi cu£ toe-fïaet te boené/Iaetoiii*
onfe oogbe Kcercnfotöetgfietiebatïup moeten UJt
oen;enbe infgeï#tfMtot <0obt. Die allé bingen met
feet groote gotbtjjepbt enbe gcrecl)tuj)ept regeert
?nöe irieegöt:oocHHeeren tot b'erempelcn bacö?i;
tfugonfen ^eereenbeüan te $epligc';totbJeeutm>
Peloonen/btebaergljrgeben \oo?bennoo? betris
"Natie ümieene ure.€nbef|et fdl infgöeltjrft^ feer ©at tófcl
Bcipen faenmercfeé/ bat aHeeneJtjcft bentaecö De# F*S™ff^
^*upg tot Ijet leoè" fepbtroiaer bat b'anöere inegen 'ff
«M om-tuegöeti 35n/enbe eenen ongcluchtgöen upt*
sancHöeböen/öoÉiael bebegömfelen fmeecnenbe
^«e ftfjoon j#n. |Baer ter tmjlen bat geentnenfeö
h»» * ** toa* ^^ öa* &cm ffll(fÖ i#/foo maecht bit
S« Berte atber-gerufle/enbeöaerom ijrtben fêfier-
a»il r**btin befe onfehere fahe fp-fellmt te beörieii
**n be <©obbei0cfte tooo?ficJjticöept.
D^ocfTeninghe yah 'r/èlve.
Q'Zvow-fttüinghe derfiMtfi.fal 58n öoojeenctuetfrrv
Géei^,ai^öO?cn.
tpw^1 poinr.^emereWteneerften/batopbeietóe^^,.. .
^{Dottoelben jlrcbttiifTcöen be elementen geüu* SSKET
lö «£/ bat notjjtattf ben feluen ooeft feer fföoon; mmit m
-ocr page 738-
<S$t           ÖenïII.Boeck. Het VH. Cifi
enbe eetie cr.ïDjacHtige ttoeeb;wHticftcpt i£. €ti8fc
'tgHene batter. gljefcHicbt in be gHeftcUenïflen bc«
ïicjjanieïi /'tfelüc tjeeft ooeft plaetfe in bc fti lciï:C^ftj
ïtjicK ban btmenfeöétian betfcHepbcn geftcïtemffert
«nbe Humeuren 3511 eocftbcrfcHtUcnbe ba aenfirtjt
«nbc iiemme / alfoo gijn oocft f)en gHcüoelen enooï*
Seelen\)crfcöepbcn /gelgen l)tt blnentin be hinberl
enbe manjé.<i£en-jcgelr?tft tóeet Hóe toer ftHeppen ba*
öe mepiünge ber felber ?gn ban eenefaftitenbe Het
felbe geboeïen moetmiHebbentoanallebingemaen/
gefïen bat eenen man nietmin/fa meer berrcHi<.tb#
«enen anberen man / ban eenen man fean fp-ferbert
UerfcHitt, <a\& Hp een mntïöajS.Cnbe nabemael ba*
«Hp ftet in alfecreafir:ê te vrm foo gtoote bevfcHeP*
benfjem crtbcücrauberi: gfee / fab enbettoonbert tf
niet te fcer/batftet feïfce oocn gftefeljiebt in betoon*
niflen enbe gn?ncghentfi?ben / enbetoerbjacgHt Dt*
éanuetbnibifijlDCH: noet) in-bien batgöp oubr 3$;
fnïtfenfrtjt niet/bat be hinberen out fonben 5r)n>bï*
i'ö't Dat gRp jonen jijt foo toeitfröt niet bat bie 011W
fsinber é fonbé ^aymait \ioeg?t u na een-iegelijcfi»
ouberbom enbe na iic gefielteriiflfe laan be perfooi1
enbe gemcret bat gHn niet en toilt bat fp aNegafcj
'tfeltoe wet utoe oogHen foubcn fien / enbe bat op H
feltoe maniere met ts/nocH oofftbat fpmet utoe oo?f
allen 'tfelbe fouben Hoo?en:3©aercmi begHeert gil?
ban bat fp 'tferoemet u foubcn oojbeèïen/ aevi-gfi£
ffanbatfp foo toel een toerfcF)epbentoerftar.btftf1'*
Ben/ alö fp toerfeHepben oo2enenbe oogHen öebö c»»
point. 55cincrcftt batter niemanbt en i& " \.
Swxft gacbe ^tt dc nieufcïjeu / bteniet en Heeft fecr toeel goebt?^
$X* cnbeloffelftcne gtjcftcltemfTe»/ gHelrïcftmfu Die jg
Me mu7> mepneïntfc noemt: infgHclrjchJ battet nieman>&
'911,
en iö/ bie jijn gftcbjeeft niet en Heeft / om Het ioei^
ft# eenen anberen moet mythen/ enbe bat lm bfl'L-
om fcer onboo?ficttiitH i£/bic ban een anber eert*
af-fteer Heeft om be gefaehen bejS Urljacmö ofr fy
ftelemtoantHnban csefteenen af fteer *?an fp -fei $
foube moeten Hebben. ^acrftetiörebelncHeïi'^
top beeï goebefafcenbieinee■-• anber $n öe,?Lirf
Iteh/ enbebat top bic met Het gHeb2erh b ftjflf»1^
in Hem Hebben gHefien enbe aiièmigfyatüWWWJt
Haften/en foo fa& sefebieben Dat top ö*t 80^^
-ocr page 739-
Van 'tyerdraghenvan ander lieden gebreken. 69%
Itolïen acfitemban bat mp om een göctoecft 't totlcH
*up in oiifen ebennaefic ften/toillen beroobéalle (Tij*
«e anbere bengöbjéban benpjijg ctl lof bie gun to.e-
ftaet/ toiefou&ete ten-ftt uixen feer goeben acset
oeracjjren om etke neteïe/ oft-eenen feer gdeerDen
Jnan berfraaben / om bat öp eenigfte fatten niet en
«cet/oft be fpnfe/ om bat bit alleen nier alle (mafte
*u befielft/ berbxerprni<©aer-en boben moet men
jöu upt-nemenbe gebjeckghelDfHmen metfjetge*
ö?eckfr>nöttaefIen0l}et wdch *n*3ten Önboojep*
§Ötnïieföe berblmbt 5P/n«t en binbt/foo moet tm
gem feherlöcft laten tooo?-fïaen/ bat tiet feïbe t£ bê
aooberb^e/'tmekhbalber-meelteiïiiaebti^.
. H«j. point.35eme«ht in-bten icmanteenicn' gïte; j»«-«ft
^echheeft/bact gftp tyij af sötsbooj-tojpijs grarieöS
{?**bitgljefcftienig'tniet booj <&Bbt$ grati*.» gn- oo?dc&.
"'en ban be öanbtüaneené anberett/oft cenjjïcerer'
"HeenenbergD/ofttojenuDoogerlielt/foobevöeft
PP « felaen begftecfteïöcft / om bat gfm Ijoogec jijt
"aHben gbenen/bie op bet aerben birjfr. J(€fcibe ïg
I 0ch / in -bien iemanbt te peerbe fïttenbe/feerbet
l°°pt ban eenen bie te aoet gact oft ftreupel is? / cü
^at Öpbien hierom befpotte. lengefien ban bat be
y°eberê bie gtm Ijebt/ toe-gefcfjjcüen moeten too?j
J£*t be gratie ©obtg/ foo üerbicnbt gfm mei bM u
v * fëlue biojDen af-genomen/tn-bien göp' eenen an?
2«cu befcl«nmt:enbc bit i^r ftet gene/bar DenSÜpo*
jrf'fegftt:3£aer gftu eenéanberen in oo|beeït/öaet #°** *»
tPrt berboemt gftpu feïbeiiienöcfcjeberomt^rt-bié
£* ttienfclje ftaefteïneft gljeballett i£ in cenieftmig- *?»!.«.
f>» * onber-ïurHl foobanigjjen in ben gljeeftber.
ÓL^wtmoeDicbepbt/u felben bemerchenbe / op baf
Ö9P oacfe niet bekoojt en mo?bt.
GHEBEDT.
Y trre moet bet van my z,ijn,dat kh roochende vlas fou-df Jfttse ip
s ^yt-blufchen^nde ghekrockt rietgbebeel influcker, bre-
de* *'rn moet ^et va® ™y ^>iy ^at 'Ck-°P defmten V4H an*
p. Joude gram z>ij»,die van de mijne gbepraemt Vttrde,
$^t,i0?foudeiciiwttmtegenWoordkheytverfchijHe»,dit
--• --W%* ke$Wt tnte mt offerhattde,dif faw kd>t Oftap f,
-ocr page 740-
'694 Den IILBoeck. Het VlI.Cap.
dat ickjuy [oude verfoenen met mqnenbroeder,dan datief
■ [oude offerande doen, ende die myfult Wederom meten met de
Sfatth. 7. filve mate,daer ick medefalghemeten hebben ? Daerom ver-
gheve ickjeneerfienaüe mijnevijanden,hoeWelin derVcaer-
heydtniemandtteghenmy on-gherechteïijc\en beeft gbedaen,
in-dïenïckmy[elven Veelbemtrcke;WantalleuVeecreaturen
met rechte moeften my verworpen ende benauwen, die een
overtreder ben van uWe Wet, moer uVee bermherticheden
*jjnbovenaüeuVve Wercken.lckbtdde.gheeftmyuWe gratie,
öpdat ickuVvelancknieedicheydtmachna-volghen,endeujn
mijnen naefien ende inaUe iingbenjbovtn al [eer yierichlijck.
beminnen.Amen.
Praöijpke pm deVerduldicheyd* te ocffenen.
©sêïÉHoiic» n«* K'arttfcte ban befe oeffeningbe iaecn-icgbclijg
feifcn g&ii ' ban noobe/toant o» gbecne plaetfe nochon gfr«*w
Btcaaai ban rg&tengbcbjcecfeterfïofMntteberb^agbcnbcgbeUjr
•Ö0*^ benban anbere. IBant aert toten btent ben Imecijt naet
fijne begbeettc 4 oft aen toat tmeebt bolboet ben 19ee£E?
mie iffet fonber gbeb?cKen<>oft toie gbeboclt enbc ober
fcomtmeteen anbet in alle faeckcnï'baojtoaet nifj
manbt.H>icrom/om bat gb?> fonbt be bonben bjebe en»*
tufte bet opperfïe goebt ber feiten / oeffmt u bicfcto»^
tnbe neeEflenjebinbefeoejfcmngbe/enbegbp fultba*
eene fecr groote bjudtf in binben/ enbe eene feer gw0""
Mffanbt tot alle «Sobtbjuebticfjepbt.
^^^ i©aer ten eecflen ariiepbtboo* al te bebbert eert W
wimm" fcbanberblinbiboo^bengbcrbe fcberwfinmcbepöt w»
^Sefntoecbctt/bertowt frt u feüjert fcoef bept b *«JJ£
Bbtbjcïttfonben/«nbebErootmoebigbt u/bettoutof»
alleen op <©obt.              "'                       „ ..-.tÜ
«m berben/oeffent mebelobcn tot ntoen itaeftt11:
arbepbt be b?oefbepbtbet berifpingbe met Uefbe te "
foetert,                                     . .         v «»*<tW?!!
grenbierben/aenroent «©obta ïjulpc / enbe ais gp ^
s.Reg. *. befte geöaenbebt foobebeelt<£obtbatbpbe,r
' stjettEfeu:l©ant <^obt geneeft enbe mawfci teW • f
-ocr page 741-
Ji&rnmoct ootk beracrcken ten tctfttn / bat bet met
;*ene openbare Derifpingbe moet gbeftraft toojben/ bat
^Pf nbaeris/enbc met cene befonbere enbe m t berbo j*
tben/üat befonber enbe betbo?gben is.
^Cen tbjeeben / bitter in 't eerfle faebte mebecgnen üScquaewi*
boeten toegeboegbttoojbeu/enbebaernaerbitterber: Iwpbt Dep
toant / naer't feggben ïjait ben bepUgïjcn luguflijtus: «•fc'ö»*»
^beltfcit fp beter 3{jit / Die be lieföe fiiert / alfoo jjjtnbct A^uit
t&tet / bie pe bjee fe betert.
^Tenbcrben/menraoerfieer groot op-ficljt nemen op
*e gbefïelrcniffe ban ben petfoon / op ben pcrfoonfelbe
fnbe op ïim tobt: bier-om en bekijft gbeenen/ bte ottbec uTim.j»
*3 ban gbp/maer bibt bem als itbjen ©aber; to ant men
Jttoet btclitoöte in 't openbaer Vpjfehen ban i>m reebten
s Pcb/ om bat een anber fönbemogbcn boo? bp gacn/
tfK spbat men bnlt.tegben be*l flaoten/cnbe berjtaoie s
^IftticKen bte bol bcgbeerte.n 3Ö«.
Hst VIII. Capixtex.
■ö effbninghe ende meditatie,van Verduldicheydt
in eyghenongheyaloft lijden.
•^"^-ftellingbederpUttfe,
£„f icftou-plaetrèfeetöed angebaïlê/baet be men; öidjej&töes
sTbotöefe ongcüalienstjn/eube Ijoebaairlj öe mens
Icueu 5ijn / biefe moeten lyben. ©oo|Vüat.r tó'ttr&t
o11 meeftentieel «ttaet té / nortjtang po spnber ooc
v Ee| goebe o'.tftljuïbigtje/enöe <©ob't feer Uef-getale
Nlp\1iet mebe bcfocttt tuo?öen/aengefienbp-naalïe
, cttfcöapptjcn/rgc&böitnttcii enbe jonften/jgn in
*ifJrnacÖtban be boofeienöcacitfiet u-felben ftoeoa?
fe'^ö öat gïm 5t)ï/ïD«t gijp om u tióojlcDé lePêntoer*
tnil* ^cbt:; enDe om ö.erenE öat SÖP öagtieltjcftg
Qm i4enÏ5c i^ntepne bat gijp öeelfêoffe fult Ijcbbeu
n.^^tteüanchen^anftjneonepnbcltjc&ebetm* „ ..
rjt>*lcÖepbt tot u. ©ant toat té Ijet gijene bat gtm ^h*ffi!
fcESW*11^?"1** fwöen aen-mcrent/eü in-iit SZim
^snelehen xxmt tip 'tgQene/öat Sjacob/ffofepïj/ K£,
H"* maabere ©oötggïooteunenöen/tSpüfMeen
ie» - f£eItVl'en gDelcbenöebbeniBemercRtten tiuee*
*^/ q« jjeaaten laf bat stty Bjj een-iea3cHjcft fuic
-ocr page 742-
#9 0 Den 111. Bpeck. Het VIII. C&f
Ijeböen/ in bien göpJtberb?aegt)t. €en eerften/bö
OoDt/om Hat gijp u gljecftonoer fijnen toiïle/ enbe
toont bso? lijben ntec ïicföe tot fijne USajeftept:
toant bietot^bt meer betoont mctlpben ban met
toercKemtoaer omgljpbupfentfult binben/biebeel
fulïen goeden tnbt bibben / maet fulïen feer oiröet*
buïbitftlr.cl*. uerbjagjten een nlcpn ün-gbelueb om;
Ooötjjr4üe.^chbtbbe u/mert&ttoatlicfbe enö?
Ijae fïauto bat befe i.é; in bienbie op?ecnt toacr / en
foube bienietfaobaincn5ijn/aï£ ïsit geblehen {jecft
inbeftereïtljepbtenbeberbulbicöepöt bet IBarte*
ïaren i baojtoaei: be ïicföe ijs opjcfÖtelijcU flercft
enbe ar -bjefteïncït/ ja be lief beië foa flctch / al£ be
€^ts. boobt/ tü be jaloerftjepbt ijl ïj'ert aljSU Uelle. i€en
itoeeben/bemercHtin bien gbpberbulöi~clj3tjt/öoe
groot gijp fltlt toefen bp öe"iiepligfie feer ftercfte
beminnaer£ / enbe bat om bat gijp fiün geltjclt gtje*
too?ïsen jöt^an be toelcke gftefoiigtjen too?öt:l^og
tocelljebbm alleaeï|epligbcngelcbcnif€en bcrbeü/
tuemanbt en ifler bp bemenfrjjen / bic öem niet en
iJettoonbertban eenen betbulbigneïi menfcHe/eubé
bic niet meer en acljt eenen mcnftlje bic f ijncnmoct
ïtan bebtoingöen; ban eenen beïtoinner bcrfleben*
3©ant foobaaigöeu iö eenen hepcren rtiuct énfcS
«enen onbertoinneltjcften fcljilt gljcbexht met bcr*
bulbictjepb't enbe gïjetecötiftjcpbt.
m m tecti Het i.point. ^th bibbeü/ bcmerrftt ten cerfien/ oft
ntttotSe CÖPtoci toect ïanchgtoattoccf) batgftp fonbtmo*
faiuöcpöt. SÖên tot ben fjemel glicraïïen; boojïnacr 'tig felier/
-•" bat gijp't niet en toeetjbaer om pcpft alöujS: &iet
<©oöt fepnbt nm tit(z tttbulqtie toc/bitts ben toctg
lanchjet ben toéïcUe'n ïjp mp toilt naer ben tjemeï lep'
T. ben/enbelantfcg gecnên anberen/te meer al toner't
a. rim.j, j,at ttft ,eu mljn ^ ö£tJC j nof \ylm$ en foubé icft
befe tribuïatic niet ontgaen.<©aer-en-bobê aen-gfc*
ficn bat&et fcftcrtg/ bat top boo? beel tribulatieri
moeten faljcl) tooiben i enbc bat alïe be göeue Bi*
<©obtb?ueötitöïiJtK in CÖiifio toillenleben/uerbolj
gïjingfje fulïen lnben/ enöe bat feer toaeraeöticft t?
Io«n.^. öittoöójbt t <©etocrelötfaltjaerberblgbeu/ maeC
gijp fult beb^oeft ?t)n / ban utoe bjoefljepbt fal W
ïjiQbfebapberar.bcreniftengeftenfeet) icb/bat bef«
fAhen aïfoo 5t)n/ foo onöetft])ept en flupt bp u fc^crt
GR
-ocr page 743-
Fan de Verduldicheydr.1            657
aft gijp totït faïtcR tooien oft niet / oft gflp toift
«SobtüjncljticljlrjcK ïcben / oft gijp ÏJiet u wilt bc?
öjocbcn met De Khiberen <©obtö / cnbe oft gftp be?
Bfteert öat be bjotftjepbt in blsjbfcbap béranbere.
Sn-öien gnpbit toe-laet/foo bibbe tcft u toeberom
fesfjt mp/ ïêaer om Maegïjt gijp ban <! ^>taet [Jet ij
toe te berbiefert be maniere »an benautljcpbt cnbe
tegïjenfpoebt/ oft <öobt i bat i.07 moet ben fieeftcn
flellen be maniere toan mebecyne/ oft ben mcbrcrjn-
niecflerl jpoet ben Capitepn ben fölbaet bolgljen/
oftben folbaet ttn Capitepn* oft moet b'eeutoighc
3©tj>sftepbt onfe on-toijgijepbt boïgljen*i€en twee?
ben / in bien gijp bitcrupö enbe benautfiepbt toep?
gtjert / pepft boojfébcrlijcb / bat gijp eeiié hit necl
ftoaerbcritf/ üan ben bupnel fult moeten Ujben.
3©ant baet om fcgtjt ben ifcere t ütomt tot mp alle Matjh.it,
biebelafïenbetielabenjijt/enbeicftfaïubermahcn:
*öant mijn joelt iö foet/en mijnen lattt0licljtr©aet
gm betoêenen beboofe inbeljelïe/bat fp getoanbrït $ap.j
Bebben f Vaare toegen/enbe geïcben fiebben botoer-
ftoaerftetpjatnmébegtoerelbt^. (Cenbefben/ be?
ttievcbtbattop allegaber met befe toet gebojésijn/
bat mp tegen-fpoebt moeten ïterbjagljen/ enbè bat
BÖP nbaerte bergljeef$tcgenftclt;toant bendeere
frïbc fegijt: l^et ig'u bert tegen Jttïeetft-rjfer met be A6f-9:
«oeren teftooten. ^>al fjct |lnrb tcgjjen ben pot-bac?I(?1* +i:
«er fcggen:3E>atooetgöp4 3inbien gftp't ban niet
?n bont ontgaen/toaeroni $t)t gijp beroert/cftber-
meerbert gijp utoe bjoefljepbt cnbe quacbt { toant
pp en bout <0abtntctijittberen; cnbei^t bat gijp
«.feiüe aenutoen nacfteh toüt boen / fjp faltojcber Dcur.is,
3Ön/bie frgljh<0ljc?ft mp betojabe/enbeicb fal Die
^eA-geïbciualfooDattjpftraftmettjeteeutoicljliier/Rom.u.
vietot fniicn naefren fégljt ïtacrja.S!s?n bit niet ge?
"°ecft* (Cen bierben/ nabemael bat gijp irt u-felben
Jjet eeneUooberbnc cnbe onbcxbuïbicljépt / en toilt
Pöp bannociJtatijs nan be feïbeniet gljenefentooj?
J^>Hgï)Pfegflt:3a. HaetDanöenmebecnn-mceftct
'on baubt aen u jtebcn/ banebt tjem/ bic u Ijeïpt om
"ere beeften tcb ooben/eft befen b?anbt tcöTuffcfjcr*
«aantbe berbuïbicljepbten ftanfonber t)t<ft ocffe?
iJ"^ÖennietDerhregljentoo?ben/nocï)&'oobtmDe?
T*c0epbt fonbet be berootmoebingfje,
~ ''                               Xïi                     He?
-ocr page 744-
feft. DenïH.Bocck. -Het VIILCap;
«wtcDoutot Het ? point. ©bet loopt öe mpfterienban öe paftÏÉ
fetiööenijijj Cljjifit.iCcu eerfien/be benauttiept be« jjertenban
*?£Cïcn. öert attJtr-foctfttn gjefng/enbebocgfit be utoe bae*
bp/enbealfoobcrfaemt 5tjnbe/cft ertfeaen öc <©oö*
beltjtbe iiöajcttcpt. 35aer na fict toat ftp ïgbt/batt
toicn/enbe bot/in fnn ïubaem/lcbcn/nacm eü eert/
tnbe fcgbf tenminftentotclcUcrcpfe: 3©atfaUcft
?%I.iij. u toeber-gfoeben ramten ïlonincfc en mgneni<©obt/
«toe alöer-nertoojpemle flabe/boo? al'tgnene bat
gïjp mp Iicbt gljeghcben *, i&'t niet betamélpttt bat
itUopuVauöebettoutoen/ öiefoo gtooteÖingfieti
boo? mp fteüt göeöaeni fal tch niet toat berb jagen
booj mmte faücijepbt/aen-gftefien glip u göetoeet?
toicïitïjebt foo grootebtngeuboojmptelnoeni^en
ttoéeöen / aen - mertfet bat öen alber-tobftenenbe
-           bellen SQeere l)zt msp£ boo? fp-felben cnbe be ftjne
GaU. Ijccft berhojettienbe fcgftt ban: 3Dp moeten glo?té f
ren in't mn>£ onfeg i^cerè" giefu Ctijijli/boo? toeltf
         Ren bc toereibt beo? onssgöccruii(li!S.(2Lenbcrben/
afctttcttktt* bemerewt liet eeutoicü gljetoirnt ber gionen / bat
f cor u too0i oe triöulatie ban eenen oogften - blieft fal gftc*
Heb lo' Ö&cben toojöenmiöena bat öen 3tpoftel fegftt/bafc
bibetbulbicnepbttotalle fatten noobetijettië / on»
bat top be belofte fouben toeber om bjcngfien/enöc
bnfc fieïe befitten.23etoeelt u ban met een eöel tierte
aenbe ©obbeujcUebaoifienicbcptin öentpbtenbe
f eutoir hepbt / cnbe maeent bat gftp toilt net gftew?
bat €5oöt bult/ toarit anöerfii'Si en nanbt gtm niet
begeerenbatnpjofijtelncbi.g/toantongpiofrjtaï'
ïcen iö <0oöt/blijft hm in nem/enbe gebet Ijem/ öte
ober al enöe-alie toet goebt iö/enbe gftp en fuït nopt
ftonncnftlagbemtoant lm ftlacgftt tic centen goebt
öerft/ enbefiet/ in bjen giiptotlt/gftp Ijebt ftcf al tl
«toen €5obt / in bten glip boo? ben totlïc cnbe licfo*
metljem gnetooegltt 5pt/toant bier aenftangfit all?
bc toet ente $20p«eten / cnbe ftiet in ig öe bol#
tnaecKtöepöt %tt liefben gftelcghen.
;'               5HEBEDT.
?ap.5. f~\ Eeuïïvight Wijsheydt, diefttrckitijckjlrec\t van't ce*
i"m^4
        eyndetothetandere,endefchickt alle dinghen foétel^k*
séawjs.1; tn bebtghy nietgbefejdt dotr W&m frofhitu Üaeren üghf**
-ocr page 745-
VandcVercIuldicheydt.                £99
guaedtin dejladt,dat den Eeere met en beeftgbedaen? ende en Amos J-
hebtgby niet giufeydtdataüede bayren onfes boofdtsghetelt Match. «9.
*jjn? en atn-fienuVpe ooghen ons niet altijdtst'en zijtghy met
onfen Vader, onfen alder-minneljjfkfte Schepper ende bctoaer-
der? en leven V?y 'm u niet? ende beroer en,ende en zyn
Wj in u A&.17.
nietyendealdatterüï Sietniet een bladt op den hoorn en roert
betn [onder0ve voorfienicheyt, noch [onder defelve en valt gés
tttuffcheop deraerden. Indienmy dan de[enoftdien tegben-
Marc.10,
Jpoet toe-komt;[alicl^alseenen bontin den [leen bijten, ende
Mijne ooghen met tot u op-heffen, die 'tfelve doet, ende mydat
**e-[eyndt dooreene on-gemeten liefde? Heereifkbtddeudick:
'toijls om verduldicheydt,ende nochtans ic\en begheere die niet
*e verderven door de gheVvoonelijckt maniere; maer als een
Pten[ch Godt tenterende VfiUe ichjerduldich zijn, ende daer-
fn-tuffchenick.en'ftille niet lijden. Weere ghy hebt uyt'tgbene
yitghy gbeledenhebt, gheleert verduldicheydt ende ghelmrr
tfemheydt,ende[al ickaUe[vs>aredinghen verworpen? voor-
Waer ic\ben eenen blooden [oldaet
Ghy zjjt voor my a:n het
^ruysghenaghelt,ghecroontendeghegheejfehgbeVeeesl,ende[al
icK.aHeghemack[o*cken?Gby hebt hongergheleden,ende[al"uk.
^ijnsn bujckyeillen op-vuilen? Ghy hebt verkpre fchande ende
*W?ijt,ende[al ïckuytjinnich menfche na gloriefien? Ghy hebt
"*alksverkoren barde,(lechte endeJlrenge[akcn.gheltjck?ock,
**e uype Heylighen, maer ick ghedreven niet met u^cengbeest,
^aer van 't vleefib ende Vterelt [al tckjnijn eyghen profijt[oec-
w*? En Veeetghy niet alder-fietfien lefu, te verworpen het If»*f 7-
Woedt, ende te verkje[en betgoedt?indienderdanquaedtgbe->
fgben Vvaer in 't cruys ende in de tribulatie, feudtghy dat vir-
*$ren hebben? [oudt ghy uVee Mieder ende alder-heffk Heyli-
&}enghefihoncken hebben den Kelckjestijdens, dieom-gegaen
^«ben in[chaeps - pelfm endegeyten vellen ghebreckjijdende,
.en"ut,ghepijnicht door de Veilderniffe van dit leven, op dat[y
mden komen tn t oprukte landt van Beloften ? hoe, Veil ick. lle^M-
'
enet* anderen Veecb vinden, dan ghy eeuVeighe Wysheyt hebt
trksnn?g mijnen Godt myhmghs mj HWenraedt?hebt ghy
-ocr page 746-
gr o.o Den lïI.Soecfc. HetVIII.Cap.
moeten lijden ende alfoogaen in uVoeglorie ? boeftlickjtan in
a^atfemuc defelvekomen, dandoordeberbanedesIl.Cruys? VVaerick,
tot "iw-aaê, Sfie °fc p'afktt, u\en k&ngbeenfms het cmys omkopen, om*
ringelt zijnde van alle kanten met ongeva üen; ma'er ickmak£t
door mijnen syghen Wille ende Wederftandt, hart ende onver*
dyaghdijckj, 'tghene dat anders feetfbude <,ijn
, indienickhet
gheerne van
«tVe handt name-,Vi>antghy hebt ghefeydt: lckjiffl
KaLjo. metbemindetribulatie. VVatjultghymet mymaken,ogoe*
denlefu? üyt niet fekerdat ickjnetu niet en kan regneren,'te»
xydat ickmet u lude? Waer omhateicl{,de gbenediemyee»
hroone maken, ende Vtaer om heb ukjmen af-treckyan hen,
#en -ghtfitn dat fy de felve voor my maken
» °|* tot bare on*
voorfichiicheydt,oft tot hun groot achter-deel ende quaedt, bet
tyelck foo groot is
, dat men daer eockjleemjfemede tnfijneit
l£«t Itjöcn ijS vijandtftude hebben? Sist fy geven my medecqne tot mijne fin*
onfe mc&eti> den,ende Rapenen om mijne vijanden te verjaghcn, maerickj
'.titu$n\au ogoedenlefu , enveilfe niet hebben, ende ic\_als een rafende
menfch, btminne degbene die mijne vijanden voor-Jlaen, endt
bate baer,die de felve verWnnnern ende eylaes'.ick^enfcbame rnf
niet, myfelven met den monde eenen Cbrifien te noemen
, end*
met deVnetckenbet felve te verloochenen. Ottider-liefftenlefa
\ondt ghy foodanighenmenfcbe in u^endienft verdragend
[ukken fchroom heeft van bet cmys als van den duyvel ? ende
diegbeenfins bemindtdie hem vervolghen, noch voor hun-lie*
•Matth.j. den en bidt, noch bun deughdt en doet, matr als ten Heydeit
ende Pubiuaen alleen bemmdt die hem bemmnen,ende haet dit
hem baten,dat oockjie Wilde dieren doen?ende hu Wel vby bt*
veelt dat men fijne vijanden foude beminnen,ende datgby daet
toe fielt foo grooten loon. Nochtans eylaesleenfoet Wocrdt v<M
mijnen even-naefien tot my gebroken, oft eenen k[eynen die*"
vermach meer by my, dan uWen Wille, endeaUtuWe beloften;
Vcantdaerom vergbeve ickbem al Wat by teghsnmy mifd*t(,t'
beeftfeer gheerne, maer om uWetit Wille en verdrage ickpof**
nkt een Woordt. Skt ickj>elijde voor u mijne mifdxden,end<
M*
higlnerefeer Qtdtnwedeliick ttWe f ratten door uwe p Hw*}
' '* •                                          $ndt
4
-ocr page 747-
VandeVerduïdicheydt.           ■ joï
inde yermoeytkeden, door uVee droef beden; ende entaUtjcke
&onden,door verdriet ende verwijten, op dat iokrmjm vtjan-
denmach keren ujtgrondts mijns herten beminnen; allen te-
ghen-fioedtvan ugbefonden,vrij-vvülichlijckjnacb aemeer*
&n; door veeltnbulatkn van uvve voorfienkheydtgbefonden,
*/> eenigherittfdtmacb falich vvorden, endefiaen onderuwé
uJt~verkorenvricnden , dealder-vroomfteMartelaren, ver-
*>**mdoorfoo veel lijdens; onder de Couftjforen ende Maegh-
fonJie pocbjoor bun cruys vermaert vjn , ende u 'm dereeu-
^itbeydt «bemeten. lckgbeve myover aenuvve voorfientch-
jgjgjj"
tydt, fcbitkt dan uvve mature na uwen beylighen vviRe.
^«f met defen worm der aerden dat u belieft, o Eenre Godt
^ns herten, want wat wete ickjvat myprofitelijckjs?gby
% den medeciJHtttijnderftelen, ghy weet wat my nut is,ghy
*VmijnenLeydts-mdn, endegby weet wasr langhs dat ghy
*iy moetkyden.lckyvetedatghy,o bemdfchen Vader,mymet
e»fult verworpen, niet verac hten, noeb met verlaten, want'
'uksnfal u niet verlaten, o goeden lefu ,ghebolpen zijnde door
*"*«gratie, ickbegheere met u tefierven, ende mync vijanden
%t^rvvimen,endeumnti bmgben inder teuwicheydtda
'^vtchidea. Amen.
Pra&ijcke om te oeffenen verduldicheydt
van fijn eyghen onghe vallen.
iy«ecffe/-0mojg}KrtS tn'r onbnrfoerft her confcicntie/ IjtaHitW
ia oocko» aluLntefcoo* fïen/g&clöckIjctgefepbt omfltf»*.
^'ongljeUukbat u kanroï-komni möcu Jjette ïtact
ï8(; be«p&en.                                                        e.
, ^t'nttoFeijEn/alsuahEgÖcbcntoojbtccntgïjeocfattcSeoaufc*
l^ becüuiijicljepbt 7 foo toilt utoe oogijen tot Boist na ©«.
2£n ftemcl beccenI enöe fcesn bancfcen/ enbe Jjem om-
Nm/pepfcnöc bat SW 5gtU^gemtpfK.i**totósW *£*™gfr
öan ntee ffcntme / cnbe laetbe gcamfdja»in u toerfhrt' "»
öe» / nocb en aecfjaelt barr na niet tegfjett iemanbt &et
•«Stjelöck bant is gtjcöarn / noclj en necmeEtberttsat
*^ti^antiinsbetfeiöeucftoa«tt/mbcfp-felüettcoos
liften.
-ocr page 748-
föi Den III.Boecfc. Het VIII. Cap.
liften örs bupbris tot tojafic bertaeefcc: inaer gbf> mati
bat als eenen opjeebten ootmoebigen menfeb bermin*
beren / acn - gbefteribat aen hem gijeen on -gbclfjcft ert
gljefcbtebt/ bic <©obt foo on gbrtcou is ghetoeeft/ enbf
foo büK-tuiJls on-gbelitrit gbebacn beeft.
Stao?-5ra:nt -grert betbcn / in bicn ghp cenigbe bittcthept ghcboett
utonuwneft. teghenutoennaeften/booj komt ücm ten mmfrcnboo*
een anber / in bien ghp 't niet anbets en feonbt boen: i
ecEft met berootmocbinghc / altoacr'tooclt boa? f#rt !
fchulbt ghefchiebt: ten ttocc&en/mrtbjclbacbn ten ber*
ben / btbt ten nunfïen ncerfiehj'ch boo? hem. Jfêert |
bintec/ üie boo? eenen af-keet enbe baet/ feboutsen het
aen-fien enbe föjehen ban hunnen nacfien: ben J^cctf
toiltfeoojteetcn tipt bunnen epgljenmoubt enbe baet/
gheljjclt hp tfocn fal / enbe fp en fullen fön aenficht niet
fien. jtóen biuter/bie be felbe niet en toillcn booi hom*
met berootmocbinghc / als aft bat niet en betacmbe/
phil.& j3aer nochtans üen %teti hem heeft berootmorbiebt/
enbe üie gheen fonbc en heeft gbcbaen / beeft bcm latert
rebenen onber be moojbenaers^ l©iïtgl)pmiffcljicrt
febinten niet te homten bolen enüe bat gtfp getn men'
febe en smt g>ict bob? u bat gbP niet en balt gbehjch berf
af-balligbcn dSnafytV enbe als een ban be j^mcen. 3[rii
«öffen m tot bierben / offert u felben bagbehjchs in be iföiffc tot allt,
tnüuiart€, tribulatien / üie gb? ban eens-iegbelpfcs bunbt fouW
mogben ontfangben/ ban toaer breooch komen / baet
na bekent bat gijp üie als ernc tocl-baebt ban be banW
©obts bebt ontfangben / enbe bibt boo? be gjjenè üie *' i
berbolgben.
SChiet-Ghekdeketis;
S.lgnatiuj ¥• Ckbèn hetkoren Chrifii,ick fal gemalen worden met a&
mart.
         X tanden der beeften,opd;itickfoudeghev6nderi worde11
een ïuyvei broodt.
Pfal.ijg. Het is my goedt dat ghy my hebt vcrootmoeditht, op &if
ick foudq leeren uwe rechtveerdichmakinghen.
Pfal.ztf. Zrjc mijoen hulper, ende verlaet ray niet, éüdé veracht mf
sier Go dr mijnen Salicl»mak.cr.
Htf
-ocr page 749-
Van de H.Communlei               ?e$
Het IX. CAPiTTSi^
OcfFcnjnghe van de H.Communie.
|4©gofegBt/ öatter ö?p mameren 5^*1 ban cffc*Hu$« <je
. tauöcn/ eenbarrtItcBaem be£ igeer ê / Bet tïyee* elauftro
Pe ban een rouVuicö Öme/B^t bérbe öa een v e? Itej anima:, 1.1.
F^niicöajfm.^aernioetöauüooj-gaen fe'offcranbe cap.tj.
?ec ootmoeöicBenb! iivtöeite/enbe benafnjbmgBt sE>?pmaiüctó
*" t licBaejn /ora öatter beootie fmiöe jnn üi't caufa ban offoa»»
frerenbaif t nejjaé DejS peeren. U?ter om maetmen ö£ft-
*LÖaegö^ te bojen öe fiele fupberen met lect-taefen
Pfx öïetBte/ enöe boen ten minfien cenigBe ontöon.-
^Hgöe ban fpijfe. (£en ttueeben / moet men boert
fcttictj toeren öer bermtjerttcöepbt tot emfen eoen-
liften (bat gljcfcöicben ftan metboo? Bern te bio*
?C1») on bat be fiele foube behleebt toojben met ftet
??«Vloftsf-hleebt.€en berben/moetmen nfleggjjei;
?e üefoetot eenige creature/boo?!jcm nemenbe/oft
ï" öien 't gcoojlaft i£/ boébe batelBrH eenicB toereft
5ait berfterbinge/ op bat men mocöte aen-bcen <ge*
!*JS CfljiUné/Oet toelcn foube mogtjen bergBeleacH
^ojben bpUetoo2Ïofncmê/mettoflc&e fjefuöbooj
Ion paffte'ljeeft af-feöepbt genomen ban frjne M*&
Pft 1 ïoant fp tout£ boo? Bern buftattg eenen eenrgen
            c
*cooft. öTcn bierben / nioct men ten minftcn baen
}lniti)
toeren ber ootmoÊ&KBepbt/'ttoelch gljeïijcft
lUoe 5Ï)n be tonfjcBmglie ber boeten ï 'ttoeltn ootft
^•SSernarbujf be fijne bebolen geeft.
SVöor de H. Communie.
*n cerften/bemcrcKt ben l&eere 3efit^/alj*met
Wit ïw ht
)n Jjof tot u ftomenbe. Itëaet b?acgtjt ban aïlc mm utöu
uren/toie Bu i$/te tocten/öen alber macBticö*
ft*n/aïber-ïötjftê/alber-beflen/aIöer-recOtbcerbicö<
w ^oöt/ ben toelcneu menfrlj gnetoojben jijtme/
»."Q Srootebingtjen boo? u Beeft göebaxn/ gftelt)cft
v?L°och alle öingBen boo? u Beeft gtjefcöapen/etc.
^enttoeeben/bemcrebt Boe grooten öerepöinge
^;rban noobe iö:fiet laai glm <©obt om fijne mei-
beïe fe9ulöicö?ijt/göelecrt bbojbefiguren/erem*
5ii» bet ^epligBen eube öerebene / aen-gttefien
|« tijtelen ban ütaninclt/ütepfer/etc. Bent toe-
€e«
-ocr page 750-
7Ö4 Den ï 11. Boc^k.TletïX. Crfp.
tBaotomöp ®enborbeu/toaer omenbeöoeljpkomt/rc toetéV,
tot uhamt, em fp - feltoen Dolhomelpch mcbetebeplen / omatli
mirancien bic Ijp gtjebaen Ijeeft söccffelgth te per*
meuiuen / taacr upt gijp konötnemc n toerfeljepbert
perfoonen/ nu Pan ben öftaöe / nu pan benïuater*
fuclKigïjen/ miPan.ben gtncljtigljcn menfclje / göe*
Iijcti öc falüingöc be£ l£. ®l)ztftë u (al leer en / enbe;
niet fukhe begljccrtc tot ïyem gaen / om«bat &ptt
fouöe gfjenefen / enbe alg cent nlépne toerelbt jjer-
fcljeppcit/enoeöea i?.<6Ijee(l in u binnen jle Pernieu*
ïuéa.jèict ootft Ijoe Dier bat Défe fppfe utoer fielén/
ctmftu£ gtjehoft Dceft.
«Cot Mam 5p Ccn toietbca / aen - mereïit tot toten 8p met ftefê
tómt. enöe Ürljaem Komt / enbe Pcrfoept utoe principale
oa-boImaeefttljieDen ooch tivtberd'iöernamentU)^
be gljene/tcgfjenöe toelcKc gl)p u particulier oneer*
foecfeboet.
©t tottttaite (CEn üpföCn / bemercltt ïjoebanicF) bat ig b' upt'
iIC&aa4' ttercttingePanJt€etto.&acrament/tetoeten/fec£
«mt. ' groot pjofgt/b'opperfieVöeerbicliéybt/b'opperfW
göcnueètpe; toant öe fiele toojbt ben tempel/ moe*
öér/graf/eubcl)emel €5obt0: oeffent Ijicr bt toerf'
Heubeg geloofé/Öopc enbe lief be/ebetlaopenbc b£
fonberliagtjfreüolmacchtljcbë enbetoel-baben/ aw
op erempcï: i$eere irft gelooPe bat gfm 3i)t bie top
gtjefeljapen liebt/enbe alleöingöen om mp/enbe fit *
nu nomt gftp tot mp/l)oe en fal ieft ban in u niet Ijo'.
pen/eitbefal'u upt gfjeljecl mijn tjerte beminnen/etc*
I» de Communie.
m «Bost* n «EmercKt op eenen oogöen - blieft be |Baje|tep'
WcMaw* D<©obtg/enbebenaf-gronbtutoer PetPwpeiu'
wn«Srfe ön»t / enbe omöclft ben fceere met beliefbe bet €&
m'm gtjelen / aieït^ngtjeleri enbe t?epligtjen / gaeiib*
met ber berteu öoo? alle be cijoojen / enbe göeefv
BÖeDeei oöer/offerenbe ftem alle bingen/ enbebitf1*
gem Peel gtjeincfc^ öan alle (^ne goeöeren.
NadeCommunie.
Ècitewkt u T€neerflen/moet-meneenleöenbegpelootic^
j&*wf/eu. ■*■ toechen: <Cen ttoeeben / Pertoonberingfie / »*L
ootmoebingfie/ bancK-feggljingöe/enbe om-BwL
SJie/op-offetingBc met UereoüngiJe/ ö*8Ö«rilS
4
-ocr page 751-
Van de Communie.                  70;
&noe Deöeünqe tem u utoefonDen tfrintombitlj*
«egt öerinecUen tot öe begfjeerte Der öetooDt-moe*
Jjingöc: tot Deber&cnöcringïje Derboï-maeclttJje*
ven -eoötsï/töt DancK-fcggöütge aller f&nz tnelDa-
«cn/rot D' onïfjclfmgen Der liefDen «BoDtsï/ftjne on*
«yemetentïjepöt möè on-epnöglöcfte goEötïjepöt*
pa.ecna offmu-fefbeuenue aüe Dingen in Debet» effect u-fdb*
^Ungetter öcröienjïeniefu <$S}i%\lu%m laetiten/bau
PfDeect üöü2 u mOe De g|)ene tut u aebolen j'jjn Ijet
Oy^ic.öat gi)p fout / met tiütjf eïcnDe in 't gijeïoof t
J^antiite tti>öfétt( fegijt £.sjacö'bu0)ijï g'jelücft tjtIacA
Jjate aer jer/öiè ban Den iutnöt tno|Dt bsroett enDe
?E»?eben t Jjuf cltcn raenfif) Dan en moet niet men*
nftt/ Dat fjp iet ban «öóDt fal ontfangJjen.
Ghcbedt voóïendenaedc Communie.
A Kn-biddelijeken,alder-macbtichflen,on-gemetentendeon- ©«ootwo*
, hgrijpelMken Godt,gliyVPOont trieenlichtdaer men niet f^Z ,,J
*en-kowcn en hdn, boef al dan u hebt kannen over-een-komén
lt Mijn e dv.yftermfieriighy uit die z,ïjt,tnde alle dingen z,ijn
■J">T u aen-fcbijri, als oft die niet en waren
, ende ghelijchjen
f uPpel deuXVsvoor den daghe vallende
, boefal bj dan komen SaP<IJ'
■ • " j die meynt dat bj V?atis , aen-gbefien dat hj niet en is?
i otufcliudden de cehmnerides hemels ende bedeelden hunne
>' ~jichten-} byuslaen tbien bondenduy{ent Engbelen-, ende
tcwdieeeuen Voorm benende gheenen menfch,vvier.sverkce*
l,. eBPder AtrdenisjerrentotUkomen? Gby z,ijtden fiere-
£^*iverighenGodt,denKoninckJer Koningben, die gheenen
J*JchfQ m fyH; ende blijven leven i Watfal hkdan doen
j^^^2*
^ met enuiisjeke fenden befcbuldigbt bendenufveMajejleyt, J'
tip
^enmcb nteerfendéri (oudedoen, in-dien tcfregra-
^ ntet enveeder-lxeimijnefielcdie Merk neder-vaHëdc mde
pt^H^na^ek!fddenbaerdir/t:ede~ge[elkri,foeckendeVi?ater^
F0Mew dkgkeenVèiiteren kennen houden, ende verlatene de
.. epie des levendenVèaters.Sietdii'is de on-vhetrtnWe (iele,
£>&n r-^V^n^P*d^heyUgheWuyhftmetu^houdénint
- WSbeefton-kuyfchcytgbedafiK metveel mmnaets, dat h, I«ei». - -
" nel(naturcn,ende beeft om de liefde derfdverde bsyltghe
Ij                  in-$r*kS'h
-ocr page 752-
7o<? Denlfl. Boecfc. Het IX. Cap.
in-jpraken,deYVclcke uXvekinderenen, ghehaet ende ghtJ
doodt ïn uifrétegben-VPoordicheydt ,jae heeft u bloedt veracht.
Ten laetfien, mijne gheboorte is my eenefchuldt, mijn' leven,
foudeende ellende, ende het fierven eenc ïiraffinghe. üeere
mijnen Godt hoe f al ichjïenhemel derrenaen-fien? oftkenneit
aen-fien?die verblindt zijnde en hebbeu niet bekent,die noch'
tans over al zijt,ende over al om mijnen Wille Veerc~i?Gby hebt
myfoo dick^vjijls van de helle verloft, ende nochtans eylaes! en
bd'be ickjt niet bemindt ghelijck. ttk^fihuldich Was
, maerick.
heb aen-ghebangbeneene bedneghelijckecreature, eenengefla~
j
ghenvijandt, op dat ick.foude verliefen het leven, den troep
mdefalicbeydt mijnderfiele (die in u alleengheleghen Was)
op dat ickjnijne vrijbeydt
, ende u diet al te bovengaet, voor
gene [eer verworpen fake foude verkiefen,ende verre foude gM*
ranu, 0 eeuWtghen Vader,die over al zijt; ende over al beer'
fthappiji: hebt. Ende moet ickjiiet vreefcn, dat ickjalmet Ofë
endedeBcthfamiten ghejlagbenVeerden 'm't ghefiehtevandt
Arcke van u alder-heylichsle lichaem ? dat icl^( niet hebbend*
hét bruylofts-kleedt) falgbejaeght Worden ujt u henielfi"
f
falm.43. Avont-mael,om de verckcnen te veeden,.tnde nochtans, o Hef*
der mijnderfielt,niet ver fa edt v v orden? Defchaemte heeft mij'*
aen-ficht bedeckt.VVatfalickjO beWaerder der menfchen doe»>
zijnde blindt op den vvecb,gbevvont. inden bofcbgbicbticbtf
(SCocMucjjt het bedde-? fai tekjnet Ca'm vlieden van u aen-fuht? neen tfj?
tot <©oDt» }ïeere, maer komendefalickjzgmenby mijnen Vader, nacr <*
fonteynedes levenden waters
, die dorH heeft nae mijne fab^.
heydt; totdenHcrder
, die feeckt het verlorenfcbaep;i^j
komen, blindt zijnde tot het licht; gbeladen endevverekf1
tot dengbenen, die my foude vermaken; ick^falmijnen V..
einden balfe vallen, mijnen Vader fegghekk^, mijnend,
{ijn, mijnen Meefier
, mijnen Triefier, ende mijne$$•
thren.t. »'?«leedt-vvefen is grootgelijckde zee, daer en is iiiematit V
Pfalm. 71. alle mijne gbeminde, die my foude vertroosten; vvat iffeï v
Ecclcj. fijy in den hemel, ende wat hebbe ickjoor u ghevvilt o? .,
aerdeti?ijdelbeytder ijdelheden, ende 'tüal ijdelbeyt,w^erV(l
z.yt mijne unighe btgeme.QJitkfotlefusïlMn ten dl &*
t
-ocr page 753-
Van de C o m munié.                  yoj
handt van de gracht Godts, fiet hy kpint ende eenen feer
greoten loon met hem. ILomtgby danogoedenlefuflleerekomt
in wilt niet vertoeven, want gby komt om te onthalende»
verlaren fine; om te vermaken' denverhwddén, te verblijden
den gbenenjie u bedroeft; om te treckjn die vliedt;om'te kuffeni
dicueer-tijtsgheejTdd^om te kroonen^dieu met doornenflack^
°m te omb elfen Jieu cruysie;om levende te mdken,dieudooddei
°mte■beminnenmeteene on-eyndelijckeliefde, die ubaettede.
VVdaen mijhen óodt, fiet neder ujt den hoogbenftóel uwer
&orien,eride en vervvorft•mymet,diedairben ketvverc uwer
"anden,ghemaeckt ende her-maêckj van ugbekocht mn eenen
&ooten prijs, op dat ïckju mach glonficeren ende draghm tri
miJn lichaemja die oockbengevvaffehiti met u dtérbder blo'et,
$ndeacnu, oaUkr-foetÜenIep.to'e-ghevyefenvoorfboVeeltra~
Hen-fchamperheden,ffoufels ende vonniffe dei doodts, die gby al
0ffl mijnent''willeverdragen hebt. O watfaltchuvooraldit
^etote-g黕
*veder-gbeVen,anders dan my-fe'mn gebeeüjck?ïckjicbte nu\^%^*
"** dinghen als drec^om daticku[oude moghenwinnen-yickj^tta^maaü
y*[l* met it op de laetffèplaetfifttten, om dat ickjifoude nio-
? n bebaghen; ick, wille mijne overfle tot der doodt toe gbe~
0orfaem zijn,aitt dinghen nemen van uwe banden. Doet met
ynau wel-bcbagen-y enldet my buytenuniet behaghen,ghee-
,e" lof desfundaers ,gheene creaturen, wienstrooft my -nieten
j'1 perfiden:gby z,j.jt alleen mijne verfaedtheyt,ghy z,ijt allen
l Vfgoedi.lti^btdde uverleent-my datickjny-felvengantfcbe-
^ c\»iach bcjich houden tot uwer glorienjat ickjnijnennae~
'l met alle liefde tot u mach brenghen, ende dat ick_gheheèltt
L j*j*> ende gby mijn ; dat ickjn u mach leven als in bei
ich es^en^datickJoorumacbleven,ohemelfihAGina-,dat
r Jvef u>ende om n,mach leven ende sierren',o alckr-goedertie*
ttj e.^am}»eken.Sietickjkome totu,endegbygbeweerdighi
'iet r0t ^Jte kstnen>om d*t i(k ufoudeglortjiaren,om dat
ó»ih
e 'vcnnn.ncnm'datickjdnuföudegenefen worden,
\9q a* Kkyoor het gbme, dat voor-leden ü, foude vol-doen,
in et toe-komende gratteverwerven,endegratieverdieneri
^-fdnjntotbulpvandeHr/ligheKenkieiuieReligmfi
ïy
i
                     wdm'tï
-ocr page 754-
?o8 Den III. Boeck. HetïXVCapf.
ordené,voormijne ouders^eldoenders^cnde die my bevofezjjtt'i
: bc< endeoockyoofmijnevijanden.lckjiomebyuom datickjufoude
Sjjcettc tot m-hdjin,vaftdijd{gbdoovcnde,datgby vvaerad)tclijck]n?r
z,ijt,diealleen Vponderhjckbedendoet.Vermeeerdertmijn g\ie~
loof,ver\vec\t mijnehope,ontjleeckt mijne liefde. Komt,k< mt,
fymt Iefusjaet uweghenoetbte *Lijn by my te <xjn , ende de
mijne by
«te zijn. Komt mijnen alderrfietslen, alder-macb*
ficbïlen, alder-tyijïïen, alder-bermberticbfien, Mer-nnnnt*
iijckftenGodt,metuÏÏ?eHéylighe Moeder, met alle deHeyügkt
Patriarchen, Apoftelen
, Martelaren, Confejfcren, Maegb'
den fonderlingbe mijne iatroonen
N. ende van deVvelckeWf
hedengbcdenckeniffe houden, laet hun mijn bene btreyden tof
uVae^ooninghe tot uWeArcke, tabernaeck.el,throon
, terïï'
fel, flaep-kamer ende beddeken, datghy in my moogbt rufc*
ende blijven, op dat ickjt korts machfien, ende tot u komen,
*
beminnen, inu branden, fmilten, verteyrtende vol-maeM
tvorden,Amen.
Puctijcke om Godt-vruchtelijck ende dcvotelijc*
te communiceren.
*te Manu T\,<ÖEC^em5ïcalllc,: rtoot-faï«ISc6ffc&«Wtf»B&Jf Irf
•• amsJ ^ttbam eene oprekte enbe bolmaecktebiecbte/W'ïff,
ban ecns-becls gefnjokrn is in 't cerfte boeek/ be toC' ,■
Kein*nfoobickbjjjlsenbeinfulckct bocgbtn ,MOft£,i
ï>?uptkcn/gl}eljjcfe ons ban onfen bieebt babcr 0«*0
falbiojben.                                                            ,.,
j&cbitatie 1ien geften bat be communie een memojiarI tmr » {
ban't Ujurn benefceniffe is ban be naffic ons ê>alïcbmakcrs/f<3011(
oitf fêaS£«n*oocftecnegocbcbe£epbiitgbe/ bier af fijne inebit»1'^
bocmgbebjck oock ban begbcbooH'e ons ^eccrn/cTJ t
booöfcbapban Öe ï^. jltëagct ilüaiia/oft banbe ^tXi\»f
bjojbingbeban't bioo?bt 45obts/ boo? bien bat bit ^
fteïie boojbe communie gbebjck braueutottoo?t< ^
tjoc gtootelnrks toojbt biet oen fonöacrbcrbtto";, $t
bjateenebcrntbcrntghc is bit ban ttm^ehtpV^'^
mebitaticmachoocfe ghefchieben ban üe bifï"2,e
pdgemiagieKactjcus/etc.                                                  •<öff't
mm öo«& "®t bsïöf ^©p firn bat men foo b«I jieïgtimsö1* ffa
-ocr page 755-
Van de Communie,                  709
*m be ceTJquim ber ^eplighen te befoeekett/ tttbt ïj« ia toorted) 9f,
fecr foei ghebacn; maer taart in jjjn ttefe te bergelrfckcn ^acötmflit*
•net öitjjoocïhtoeerbichlJ). Sacrament, llaetona ban
yiet onfe pclgrimagte boen/ enbe om foo te fp;ekcn / tot
Ecne toacrachtiglje oobtmoebichepbt/liefbe/ enbe bebo*
fie: tot cenc bertoonberiughc bat ben fóouütck komt
*°t eenen armen menfetj/enbe <0obt fclbe komt om bet*
wentje toefen totbeü genen/ biebe boobt berbienten?
0e beel bc rrabcra litteken upt gijererljt heeft-ILaetons
OnsV)«l|CKgl)en / ter oojfake ban foo beel oittfangheu
^elbabrtt rnbsbatonsbCLfcljencnisnJetccné «Engel/
l»acE o^obt fclbe/ enbe bat niet met ecnigbe tttnjfdacb*
ttchrpbt/raacr fonuer acljter-bcneketu
^ebicrbe.<®bcrörnck£batÖetecnemaeltöbtia/enbe s&rcpbat^je
«crcpöt u oberfuïeks met klccbc ren/met eenen appetijt/ fijns fcifesAisJ
8bceftc!ijrJ5ebiaffingcenbeccrbiebjnge:Iobetenbep|tj(t'aJ.c* c^
«en tocerbt enbe be gherccïjten: b?acght ntcbe enbe bc» S^s w
J0 aert 't g!)cjte bat gijp is'uVo e foubt mogljcn mebe-bepi-
J^-i&ct falöen appetijt mogljcn bertoecken / uban an*
?p£crpjjfeut'ottti)ouben/ertbchierom iB't bat<©obt*
"^chtighe perfinmen Ijaer ghercebt maften öooj eentge
ontljouöingc ban fptjfc. 5©e é- J&argareta ban ^tmga«
jwt/gjjelflcït om g,urius gbetupgbt/baffebe bacghste
°°Jë/tc bjarer enbe te bjoob e: ben Jb.ètaniflaua föofika
Njljtelbt Ijcinbargbatetoojenban fijn abont-mael: be
^•^ebtoigis/ SjjeEtoginnc in J9olê7 boo? eene fonberlin*
«f eerbiebinge enbe liefbe/toaa ober-goten met tranen/
•-n«c biclbirtotjla op hare knielt boa? ijet f?. |>acramet/
1 w Jjaec begaf tot Ijet natten bes fclfa/hct felbe albua
j, rc"be: ben=b. Jiabertus bcplbenljet fclbe uptaen ben
iCRe pp fjjnefujjrn/ cfl fio?tcbr bagclijce obcrbloebtge
'mcn/alsofr Jr>>ecr(ïpneffcrhabbegbcl(DO?bett: ben
Was ^us to&anckte <&obt al-marijttclj b?» baghen
toai- u00jleï3m commuutc/enbeberepfrhtc ö?p bagcu
»caticboo^be toe-kameubc.
be r f "Öfbe.^ageujcks beboteltjclBific hoo?en/enbc tn ©agjjeiijf-W
fthl« e tönfteigck communiceren/ enbe alfoobctlan* *&££$*1
W*n
enbe ijcm gi> mt maken tot be uaeftc communie. * *'!t öw5?
YY 5               , - Pra*
-ocr page 756-
ip            DenïII. Bocck. Het IX. Cap.
Pra&ijcke om de Miflè te hooien.
rs<£rtoaetts gacnöe/ oberïsrncln bat gbp gset gfjclflcft
tot Den berctj ban$albartên/ enbe toar bat gbp b&t't
ficn fult / enbe met toat cene bebotic bat gbp atöaec te*
g{)cntoöo?btcö «roet toefen, ilfotnenbe in bc plactfc/ be*
fpjoeptnmcttog-toatct / cnbebcrtoccKt itttt een leeöï*
tocfen beufanben . 3tls ban / aen btbtbob? at #cbt al'
maebticb/booj gljeloof/bone/enfcc lief bc/ enbe bemieut
utoe mepnirtgbc/fcngtjtnbe: 3ick gïjeloobe l$tew enVt
.
ttfc hope in tt/enbe telt bemütnc tt uut gantfebcr. tjerten*
^lenttócebert/öbetleght be bjeerbiclH'pbtban befe off1'"
canbe.^cnbeEbeit/ neemt boa; tt céttocetbeïrjc u alö*'**
te bütfeen: toeïche bingïjcn al in ijet na bolgcnbr gbeöe/
bchenbeGoten3«n,
«5ö*^t om Ickghrfoove u, o Koninc\.der Koningben, die door een 0"
^ifiétetoo nemende liefde ons \X>aer~acbtelijckjt vleefcbende bloedt g"1'
f«B*
             gheven hebt, ende dat onder defeghedaenten, op datghyg"1'
duricblijckjnet ons foudemogben Wefen, op eene \\->onderbnr
maniere ons u-felven achter- latende, ende betfeiye door o»'
iallvjeke figuren ende Ponder-bare wekenen te kennen W{•■
ghegheven. Ickbegheere mj dan te vinden in deft gbedencfl ^
wffevanulijden,Vviisbeydt,moghentbeydtendegpedtlHyi,
ae ,
dachteltjcb^, endemetfeogrootedevotie, ahhetmj m.ogbelp
. falWefen, met uvyeEngbelen, endemetgbehcd u JleWel) ,
heyr^Vu^er eeven,tot minderfiulefitliebeydt, tot profil*
v
de IlejligbeKer(ke,endealledeghene, dielucr-ltedcnaeft
■/
vberecommandeert hebben N. ende tot lavmghe ende p .
yandeover-ledenen N.Ghecft my bier toe gratie,o mtjne^
gbe hulpe,Amen.
                                                               „,
^ertotjIenöatbcnPncfïctbcmgbetecbt ",aCCl.^^
JKiffe te boen/eer bp begint/obetbencht boe bat b
f
gelen bacr ontrent komen/ om bet !&♦ §>acriftric t*"
èerert/en&e befebaemt tt ban uto e flappicbepbt; ,j/
2Cen ben Confiteor; ©ber loopt in't ko?tttbie fo,1!'ö|}
feettoeckt in u een beren / enbebeïnieutot het &°fv^ii
banu te béteren. tëooibtabaemainbet brtlïoljïM ^
fee jiKtffe let op bc to ooibc/fs't bat gbP be fclbe bet'!1
cft leep u aoofen-öoepken/oft iet anbers.
           y#l.
-ocr page 757-
Van de Communie.                 711
3n t Offertorium: oberleffljt In at tibienbac^ te boert
met/ enbe offett bat/ enbe tajeefï unie goebe bcgbeettert
jtt&achtitb/enbeutoeoubcgpEbc booniemingen/ ntö#
D«eenjgijet al met be beröienfien «bnfti 3!efn.
3tls mtn Surfum coula fegbt/bcttciu on het Igben uVoes
~*liclj-inaecittta / taant bet ia eene gbebatbteitiffe bes
'elfs.<gnbe aen bepbe be Memento, bibt booj alle be ge*
te öaetgljp iit gbeboubeit 5gt / ffclleabe be felbe in be
«EElcn bes £tup2/ foo bojEn berbaelt is.
3!n be EkvaticbEniEtEht ^i)?ifïum bangbenbe ant be
P'SbebegEtupB/enbcacn lubt bent- tPaentaet obet*
c8ijt toat tcgi)Eitl)epbt bat u foubc (tonnen ontmoetenV
E,l»c nbeeft u biet in obrt,
»H c?clit bamacls >©obts bielbaben/ enbe maecttt
gjeteebt tot beghEEfielötkeEommunie/ bibbenbe beif
£ceie bat bp tot tt toil (tomen/bat ftp utoe fiele toil fup*
ffxtn ban befe $.enbebcfe jt.fauten/ enbe be felbe tuil
erbmiejt metbettgljbEn. 3len lactficn / tommnniceett
IEcnc DicrJc&löcbe begbectte met ben Pneflret.
JSaec be tararauuie bebanebt ben l^eetc / enbe bieiit
^«t aiinatbticb beel gfytlmhz ban fijne «SobbEbjtfte
tith aec^t&eo<:n • ©etnicutot bJebEtont utoebeleftert
ttn f SoebtbooHtenten/ enbe offett «öobt bcfgljelntka
°cu eens bet gljene bat u te boen ftaet/ enbe in't befon*
ƒ tot betpEtbingbe ban bet 0bene / bapt gbp u bcfon#
VEt karnen ojj boet.
Ghebedt dienende om gfieeftelijck te
communiceren.
&*et> hiersiae ickarm endcghebrcckdijck_aende tafel van
«engrootenKonmc\,endevanmynenaldcr-hefften Vader.,
We tafel, o Chriiïe lefu: ende icï^gheloove u,
o eeuxYtghe
j,. **rhejdt, dat ghy Veaer-achtelijckjot het Moordt van den
ho u3mmJtc befoe(kgn, uWeerdight te komen ujthet
l yfevanuvve hemelemmchtans kennende mijne kranclg
^3 tyendedemenjehte mijnierfenien,endeneickjlniet Sa~
a^et>t^Jckontfanghen; maer i(k.fegghe met den honden-
y J^Wiens knecht met verfchejden andere ghy oock verre
■ ~"*^y?efende,ghenefenhebt: Heereickenbennietvveer-
Matth.8.
X} 4                     4w&
-ocr page 758-
yu DcnJII. Bocck. Het RC. Cap.
iïcb dat gby binnen gaen foudt onder mijn dack\, **#*&**
door den mondt van den Vriefter in mijne fiele. lekjidde*.
Vciltfe toch fuyperenvan alle bareqmdenende on:vol-maect-
heden
N. ende vereïertfe met aüe goeden ende deugbdenp-
■poedtfe metu Ifchaem ende bloedt, op datfe als een bondek!»
mach eten van de tafel des Heeren, ende datfe vervult
W«»
met hemelfche benedictienM Welc\ghj vermoogbt ende dtck:
Uilsgbeefumkjooover-vloedelijck ds oft ickj met der daet,
in het H.Sacrament ^aer ontfangbende. Vit betrouteic\?
gheheeltjtkjndedatghjmynïet en fult verlaten, ende dotter
nieten isdatmj bedenvanufalaf-fch*yden,nocb ftgbea^
der tijden. VVantickJjebbengbefien, endeickbeb bekent^
grooteÜefde,Wtoe on-uytfirekdijcke bermberticbeyuende t en
xydatukfookoudtbenalseenijs,foobardtalseenenften,oL
dat ïckjen Vcildt dier bengbeKorden tndeghten menjekjooe^
fdlickJooruWegratiedefelveniet konnem>erghetcn,maerW
,. falMalevenendegbjmmjMhyfultd-tijdtmijnehopeW
IZZü fen,mijaebl^dfchap,genoechteMtroumnyrijckdomme»^'
* ' ru&filtefietuheydt^ijfe, vermaeckMfchermwghe, onw
ftandt,miJH verlanghen ende verVoacbtmgbe, myne
'Wjj
mijne bulpe, mijne verkoelingke, mijne verduldicheydt, m,
befchemmghe, mijne voor-Jprahe ende verantwoorde»,^
Wïenickgheduricblijckjpeyfe, mijn doen ende mijn kte^'^
ïaetften mijnen fibat&aer in alleen vaBelijckemU on-m .
lijckjnijn yerfiandtghe^ortelt 'ts, Amen.
i<W
-ocr page 759-
Fan de Communie.                  71Ï
Schiet-Ghebedekens.
b*«<
WftL gj}e«jeandere natiefoo groot,, dje fijne godon Deut.*1
vvo,ï Lmfo° by-k°mende, ghclijckohfenGodtteghen-
£ent^0I,dK.h«alIeonfeghebeden, '
                         *
' nlaSye.nck,cmfl= fiP^rvyondervvercken heeft hy ghe- pf .          .
heeft ï' t° bcrnih^»ghen ende ghenadigen Heere.ffijfc l lalm'U9'
Pl,elj7gh°gncven den ghenea die hem vrcefen.
Shed^ ïf "^^J^ai-waer Chriftus ghenut wordt, waer <©&*<*«ba»
Mtvv ,Cmire gehouden wordt van fijn bitter lijden.dc tW^SfeWtó,
ÊhepK0r vemtlt met graderende ons wordt eenen pant
o ^neven van de toe-koftiendc glorie.
Yy 5
AEN,
-ocr page 760-
7'4
AEN-MERCKIKGHE
OP HET XXX. BEELDT.
%tt op aïïc \\W gftcbacfKcn/teoojbcn/ en&e
.toctctunjto.iet toe Dat sljp-fc Doettter ecun
<*5oöt0 öft tec cetfit uttics üganDtsi.
BEmerckt, dat ghy ghefteltzljt tufïchcfl
Godten den duyvelu wen vijandt,ende
bemer&neerftelijck,wiedatghyinallege'
dachten, woorden cnde wercken dient, aft?
foeckt te behaghen:is'tniet aen GodtJen be-
geert ghy niet re volbrengen fijne heyligctl'
wel-behagclijcke.endevolmaecktcn wiHe<
Pus[A]orreithé u herte,enalle uwevvetc'
ken, [.Bjuvve goede Engel fal de fel ve op4ra'
gen in iijne Goddel ij cke tege-vvoordichcy*
ende voor[c]den throo van de Goddelijk •
Maiefteyt,die alle dingein bermhertieh^/
falloonen enkroonen.Maer fooghyniet^
vverckc na Godts wille om hem te behage'
maeruytuvven eyghen vville,ofcgedreve
zijnde, door[n]giencheyt,oft[E]begeerliJ^
heydtdcsvl^efchs^frjYJhooverdije des*
vens,oft[G]begl\eertc van eere ende gr°0/;
achtinge; ioo zytghy grootelijcks bedrog-^
yvant u en ftacthier af niet anders ce^fjc
vvachté,dan een handt vol roocks;en<ie -
(ba-veel doen als ófc ghy[tï]den, duy vel uV^e
y vereken vvaert op-dragende, vvaer me .
ghyalsmetaf-geihedeiirijs(is'tdatghy vj6
lorengaet(eeuvveliicken[i]ghebran<ite
ghepiinighc fult worden.
                     ^ti
-ocr page 761-
-ocr page 762-
m
HetX, Capittei.
C^effeninghe van de fuyvere meyninghe.
P&e5Mten m^ltt} i **t 0E fupöEt-E mEpnttrgïjc &r $w
hj'00öanicyts/maci:öoo?öenjnenftyiaöoet/öoo?« wintfis?
öiErI,Tli,J!;i ,<c"^ul rtl'üu ocyaEjjyi/ mum öat <©cöt *
ftaii r •
s Ageert/'t fefbe uieevötry is/ ten opficiite
totr!J"e'ürtO£meteifgoeöti)cpt/ op öat alle ömgen /
^Unöer men fouöen gljefcyteöen.
*«rh 1 ,e<IS tiweeöcclEptö'eene is öaöeuKlt/maet öooi
^aiVïi *metta'öaeöï EEnttÖlüewlt tot ^ot,t titet:tï
be t °c
CE ftracijtcUj ctt/cft is alfoo tftenoemt om öat
ftoi,;rötöttfritwr in alle anöére mercften bloept/
öft»"3nïte?c alfmcn iw't beginfel ban eemclj metdc
baört«l?ïsc,lsf
öe*~eü,E*««*«*tot <*5oöt met cem
moe* £.
te Pnm5£: gefïljiclit ïjeeft^e öaöeiücUe
%
• beranöert
$oiïS°,"n?aeï BÖEiienrt öat öe inctmüuie b
tiknliül l0 '* öat iemanöt '0 mo?gyehs boo? ijein H
té it .,.men Öeeft aüe föne toereken ter eeren <£oötjï
SiierHh?/°ftöatÖPe8ni0eanöcw goeöemepninge'
op tair Jet 0ÖEl'EEJÏ Romt metöe tecyte reöene/oft
ÖÖEn/hi^"'"3^ OE"0j)öen fouöemoaljen tettwfti
uPtto "„
e $EPUSE» fonöen na-bof gên / öe fo.iöen
ebEt1 .^en'/öegi-atie«5oötgbermecrön-en/ fijnen
^tberw
En SOÏÖt tempel gljctoi/fyneit oberjïcn
*^aet hJrW
J Jt!£fen/op öat ïjp falie!) fouöe üwöen.
N/Crmoeten«tter«ren <©oöt»ge(ticrt mo?--
«9 iicpft^,^!?116 Wtiflljen gi)eftljapen"5tjna©ant
5*ft aih,,Vv leröm3en semaetiu om fijn epgen feibe.
^wtrhhïï: 'aw8'<(aRe öat top boo? 0110 felben goet/
Prnï t,
l*todt£?,/en-öc 0'P?ie mogen Uegljeecen/nocijtanö
          '
Ö!tt owbPrBrtwuiweöienaersmilieu toefen/enis'*
Jön/foï p« i!"
cepm 6?«Pöen Wi*i öegljeeren te
S^&arï e5 *"*«*» Wooj onsfelben geene bagge
SWeïffiï?1 EwrcfKn/öan boo? foo be"cl als onfe»
SCtt M&H1
me begeert/ E»öe ïjEm öat af fïaet:
^^W ft??'el0^ roaPm tE tJegDeeren/ öan mac>
WI möEti yem beg? ert« Uefc öermemilteroni
#00*
-ocr page 763-
?i#          DcnïILBocck. HctX.Cap,
p&ij. fegïjt «fcabJb aen beft ïteete i <©lm 5öt mijne gloti*'
fcfctjs. gijp 5tjt möiten tof :maec fijne fïetcktc beiüaerbe w,
fcoo? ben ^eete/ettbe bercpfcljte alfuitke öeugljbe"»»'
op bat alle menfcgen «Bobt in ftemfbubê ioijen tn»*
bancktn/enbe op bat ïjet beuietfel ban bc öienat*"
j&en^eertfoubeöetmem Dier toenoobbeïmeetietf
tegeltftRen/enöebcïlangljbe teöenellen / ijoe gtf>e
te faken/bat Ijem ben ^eece gïjebaen ijaböe. .,/
«.. w «<„ 2Semeeckt nodjtans / bat fjet feet piofgtelötH w
E «ft öatmenfp felöen ut't begïjtnfel ban eemtlj ttwj,
tof«s« tut* beet mewunnl / oft betmeckfelen ban geljoozfa*^V,
gocönnssrtui Ijcpöt/beEiretbingue/g^et/bentJetbingïje ban w^
tóen te t»e£ baben/bancUbaei;l)ept/bao?oogettllEUe;iöantaP"
*""* fai Ijetgïjefïijiebenbat men beifcljepöen oxugO*i
fai beoeffenen/ehbE bat ons meuk op-klimt ö«'%
Cant.j. een roebekenjbes rootkS üpt be kojïelijcke fpe££t,fc<
Ban mp?sge/enbe nnerootk/enöe ban alöevlep ?"„
bes bes apotekevsjal is't ö at be lief be <©oöts a»^
ggenoeflïjfaein is/enöe b'ober Ijanöt fjeeft/ ae»1?^
».Cor.i3. fien batfe aile b?anberein fjae'rbefuijmraatu O?m
öelsbecöutbicyenbegoêbectiei*en/etc. . $
©c tott&m JSemecciw ten tmeeben / öat be goebe mep «11»%
tuc m ö«t foo nooötfaRelgck is / bat alle meuken / öt**.$
fciben «otö tjaer-felben notlj goebt nocfi quaebt en 5tjn f°'w»
SSSaa mffi bef* met goebt en tonnen utefenj nocïj be n** V
toojocn gott öeeïnljaecfelben al goebt jon/ enRonnen »''%!
boB? üc gdcoc igcks fonbet; befe niet p jof gtetgrk oft goebt 5U"*U
wgamtye.
tjen nïjcncn biefe boet/ nljelücRer-mgs bock ö»*y
miaêbe ittetcRen/goeöt en koutten roefen al tój.%!
femet eene goebe meptungyc gljefcljieben. **' (i
Ijzt
en is tot gyeenbci* tgben gljeooilooft fl.uaeo .,
torn i
op bat baer eeniclj rtoeöt foube mo8De') ;#rt
fpiupten» «SoobanberoevckeK /öieinlja^r'/Lci?
norO goebt noeïj qnaebt en 5Ö«/ roo?öen gb^Jftii'
üegojbemcpninglje/ als fouben moggen n>w $
koopen/ atbepben / ftubeten / fp-felbenöe^W
beioeltkeniet berbien|Ielgtft en fouben toef*"
öer befe fuuöece tneuningljet^Oelgck ootkj?^*j,^f
bieniticijenis/als iemanöt een aelmocjK ö^tij
alteenelijckupteen natwelgtk mebelpüt1 •' 0a
^èobt en becgijelöt ö' aebepbers niet/bie n&}> ^»l
$emwbc»a>gnsae^teuöïev(km/ «imö0^ $
-ocr page 764-
Van de fuyvere meynirighe             717
P5* onbete maniere Ijem en Dienen . Wan upt
tM?*'*1 im OVöotelgclte öat te at Ijten is De fapbere
•ioj fjcpugjje- meimmnfje: mam fp ie ban fultftes
S^Jt / batfe öte ïomixm Die natu goebt nocfj
gJ^eDten3ön/ gaebt maecltt/ enbebergulbt alle
*,inBöen ain met ijct rjouöen roebellen ban jS&p»
/ enbe gfjeeft alle be «ijebacóten / toooiöen/
3e toztctóf/Detïeben/fatfoen/enbe toefen, ënbe
h:**'jukkëlis fp meer te toeerberen / Dan De toert*
i^feïbe/enbe 10 eene mijne Dan opietïjt goubt/bat
Lyasi De liefbe/een albe*-be|te,faufi:/enbe Sjet jteun*.
Jjp'an alle goebe toereken: toelelt fteunfel/ ia 't bat
hl, fean aerDe gfjemactltt 101 gljelijrët Ijettoertlt
fc?Jl$abueljQDünofojjfoo fal'toüc&licljtcUuUom _ ., ■
j^tJaUen.i^ïecomenmöetmen nietfoo fee»be=Uamei*'
b'£Cnn / befonberltjcft ui De religie/ al-maer alle
t,JJ3()cn öangftcn aen Den mille bejs <$beri!en enbe
^'J^oDtalmacöticIj/ mat Dat men Doet/ maer
feil J0E St'oote affectie enDc feegljcerte bat men bet
<S^boet. hierom is 'toocft featbe fcftjifture fectfjt. r„^t
tu$tfatbmntel I
enbe fijne affectten / enbe Daer **<**+
2mt
tot ^ öDiften. CuDe top fclbc en acnten De
%trtl nittlöan a!# top meten Datfe upt een «oeöt
Vf?i/enöeöan Soeberöanbt Romen; foobattop
t'6'i;^banonfenbtjanötntet enfouben begesriëtt
ttrr;Tangf)en : alfoo en befjagtjen*0obtali!<V i-
fcity ®£fsijelijcftjïmet b' offcr ijanben Der gobbefoa»
^«wücft'tgöebleKen beeft in ««*•■/ &mml .'<
Vr * lron* ^ier-en-tcgijm be gocbe mepningije Naaufc-
Vn / 00s* b' Alber-minjce Dtntwt ban 0110 gije-
lijti. (feec groet ban €>aöt gijeacfjt tooiben; gïje>
&e>»hret öïötftt tn De üdebuine / De melcUe ttoee.. .
j&C^toS offeröeu. ©uö iet te boen ombe *,imcita*
lisn 'tomDegargijet> omgaen al $ Ijci goeöt/
fitl)t»f'JtJlnst0l)eJjeel(labeltjcft: iet te boen ten op»
È6 Wwian öfn *ÜOn/ ö*£ öaer tc öcsto acnten ^ /öa*
U«f5 ''J&tticre ban Doen/ber imeiUttqnemmaer upt
§*tbrVn ^^te beliagljen/bat w öe maniere Der Auguft,
«Ofhat ^tt««ïïeï9cben^.35iuou{ïmu0fegfjt/
*»n uil0 >" *"eïöev nebient milt mefen / enbe of t gijp
12 bb Ö^n^otfroe niet en milt bzminbt toefen/
4vien öat gijp jjaOf beei «oebt0 boet: »»ant atw
-ocr page 765-
718         Den III. Boeck. Het X. Cap.
öergfonöe ïjet te tneefen 3tjn/Datfe n ücvlaten flttiötl
aljönfjp m auntetbefouöt toefen.
wat nooüt-, T&tnuuimm DctiJm/DatljetnootfaUcltjcUiiS/13*'
(ateiwh ui DatcenmewftöetöieniïielBp: teneèiften/ üüi¥\
E? üt\nx^- öan aüeRantcniiöeöt3p:ten tmeeDen/Datöenptf
S?y f0ötu ^0öt aen-genacm 3p:tenöesöen/öat ï)et g»A
fcïjtcöe öoa? eene gocöe mepmnglje/Jjet meiclt mlf,
ijet gijcuoeien üaiï alle «Soöt-gijetat-öe/te öeti^fj'
t0/ten minften uan De ftracijtelijcUe mepuingije/0^
tipt oefen mülefpmpt/Doot Den meltlten Den cepJ1
üeeeDigé aen fp-felöen «öoöt üoöifijn laetjle cpt^f
fïeit/etitse Dat fjp -©out in alle fgste geöacljtê/ lv>m'
Den enDe metc&eu fal foeeltcmenöe neemt uoo? !>enj/
ben feiücn öoljïanöelijcU te Dienen/cnöe in alle W|j
öljen te bi'!jagijen.€uDe alfoo als ïjet quaeöt ep!;Df;
gijetöeert 10/ foo motöen De toereken ban Den refjJL
üeeröigcn/ ooatfenkr öeöaDeltjtUetnepmng*^}
«5oöt gljeftiert; 10't fap al-DiennorljtamJ/ DanP
raertSDoa?gDeeneom|ïacnDe bcöo?lmien uiöl0*',
tnaer De ioereften /Die not!) goet nocij quaet en 38™
moeten met eene fupöcre mepningc enöe epnöe ^\
tiert motöcn; te toeten/ Dat €>oDt ijeeft gljetoü* ?%
fultft0 geDaenfcuüe toefen/om Datfe nooDtfaKei8f lf
5tjn/oft om Datfc 0110 tieljttl'piclj sijnttft eenicU $%
tpnöe/oft toel/Doo? Dien Dat De recljte reDene fmfliP
öerepfeijt.
                                                  m
j&at ntott a&emcrrKt ten öicrDcn / Dat g!)elncRerton0 a«? "
tDc-(icö«öe mepttittgeui'ifacginfelHanüeDomcnmo?öetiM1!"-
JSfffiS fttoerchaitnat fgocDt wijüe. t
1
D
uietcntoaffeonDeronfe goeöe ioercïmi / Dati—
mijn met gïjeen mater gijcmengïjeït en hJOjöe/c11
J
't
i
Dat top öan Den aoeDen toetlj niet af en mtjcHet'* üf ,
gp« mme 2&emercftt ten unföen /Darterniet gfjeüonöe'i*
ucftjebtöcïft moïöt/Datfoofeer De goeöe mcpnmrrïje faeüerf */*••';
^ A,öc ö'epgfjcne lieföe oft eugljen grjemaêlt enDe 0^%
wraLT ftingfjen: ioaev in Den menfcï) fijn epgljen u»«* jj
foetkenöe/ enDe fjet gDene Sat [jem meöe tiact / *\ ïe
geatïjt te toefen/etc. jffêaer ijier-en-faooen/cocK *' /
miDere affettien/'t en 3P falie Datfe mei getenit wfi
beöevöeu öicRmöl0 öemcpninge/euDe öoo? itonj ^
-ocr page 766-
Van de fuy vere Meyninghc.             fi$
'ÏJk ö,ent I befonöcrlijcft nochtans öe tjöele gto?te/
ï"0e öe begïjecrte om een anöer te beöagïjen/oft öc
u?eefeomeenenanöerentemtsöagljen.
             -***&*****
h JemmfttteHfeiten/al m öat fiet gereromman* 5 «SBS
!**« mojöt/ban öemepnütgeöicïtroül&tebernieu* a« otjcteu*
ïnin/ï)it m0ft «ocötansi fonber getuelöt gefcftieöenj s&twwx»»
''«e Det foaöe gcnoecD ttJefen/fjet felöe te öoen booi
j''s moigijens/^aöonötö/Ooojöemcöttatte/öoo?
Spanten enöe piffe/öoo? cetugfte UcijamelücKe
oe«wglje/ öoo? öen eten /boo? öe recreatie; maes
Dj^nöeciijcK alle uren; oft op feKere enöe gljefette
B^fm enöe tijöen/ göetijcK öit eenen-iegeljjclmt
fce:?cm«:rcïu ten febenften/öe trappen ban öe fupbe* ®mm w
«tn IPftingtjcjöeii eer|ïcn i0/ntct öoen oft laten ten «efuifo»*
«jHCjte uan öe metifcDetij öen ttoeeöcn tg/alle öin« «"s™"»*'-
^4^ÖOen i,0°2öe fevatljt üan öe goeöe mcpningïjc
Ct* n8*)eDaötljeeft/'j( molene/oft op eenen an*
Hih» l^ht öan öten öatfjjöen öeröen is/ öicUroijlis
«l ue,ntetter öacöt öe felbe mepningc te bernieuroeV
hbJ öat öit gcfdjieöt fonöcr eenigcn fmaecft öan
tin" i 'Ö£U bieröen/ als ött gefcfjieöt raet een öte*
fcn^ «eföejöen böföen/alöiemenötfoo berre gïje*
eu,.F5l^/öatt0'töatf)uromfötSö3O?eenttl)anöeF
Jti0Vjf. lEtöoet/notDtatflB terfront geitje gencotfaeci
Wh?10m {Jct felöe <Boi,e °Pte öjagcn/cnöe op öen
«EjJ^fwefötlteu meclj roeöerom te fteeren 7 öoo?
^aiiS tlit möe ö?ome Ueföe / toaer öoo? Ijp mi>
,^t/öan <©oöt alleen i tn begfieert te bcljagfcen.
tó"jwrt een acDtflen ƒ elf teetUenen^Cen eerflen / f"**"* *
fttii>Jw n mct ae nOacn «tet eenigDe beroerte /enöeD'mw'
Saeiïr ntffe^E" tmeeöen/in't mercfc alöitg boojtf-
^ast ♦at loam ÖP al-öten/ljp gïjeöjaeght raieröe/
% E *0e bnt fjp öat öeöe/ itiaer Ijenê tiat Dp repföe/
foubp »rn lePr?nöen mm ter jtonöt boo? aritöaoojöe
eett,,PEben: 3jctmpfoe öertnaertis> icfcöoe'tter
6j» j,; pöats; enöe in öten fjw gfjetoaer üueröt/öat
ttdttb* ,mLn'le üan öm «tÖtÈü meel) af-roeUe / ter»
$mb»»H<erom °i) öm wcöten ioecDfouöe feeeren;
«at ott~ ;f/niet bcannbiï mefen/ enöe öoo? fjet gene
*Wn i öog llaet mtt te r8^^ öerlïropt mefett; Cen
"Vmev bat pet toewftgpeöaen ijs/bertemght
-ocr page 767-
------------------,—-_—— ^
710           Het III. Boeck. Het X, Cap.
toefen in fp-felben/enbe nietfeetbeïtommett to«f$
jnat b'anöcrebaet af feggenfullen.Cen uijföé/tttfft
onjtelt tnefen ais De faKe niet gljeltuftt en is na «w,
fcegï)eet;te,€cnfeften/geen Sbele gebacfjten liebp',
naee ïjEt meïtlt,€en febenjten niet ai te f«g*Jöuu'i
lijtte aenfien/oftbaetbeel pnifets/toefienbërs/ei;1;,;
teeljoojbers 5ön / etc.Cenacfjtjlett/ Deisojbelen "l
menfelmtbetfmaben^enntgenften/ in alle fut"'
liicue btngijenfeet; maticijbjefen/enbegljeïren ML
öntljoxtbè" ban nicufgierigeenbe faccljte fafteifc *L;
iljtenjten/alleen jönDe oft booi b'anbete/eben n%
ftelöfKrynefaUcnöoen;Cenelf|ïen/totalle oujö^
fp-felben obee-göeben / nocl) iet tocnfcDen/of t o*'
fen.
Ü' eetfte Meditatie van de fuyvere Meyninghc'
bereydende ghebedt, alS ÖÖJtn ♦                          i«jf ,
Deviror.ïldlinghederplattfe^al mfttt I ttbtW^J !
öe geïjeele toerelDt/enDe in't miDben ban Oen i>|U
<5aöt Die ïjet ai bctbult met benebtctie / ent* fltf
en-tegïjen ben bupbel / fjet bicefclj/bc merelö-'r Li/
Den epgfjen taille / ttit alle bingoën tn voet* P
boer? bien bat fp ons af-trectten ban <Boöt Die °1'1
i^eere enbe ons opperjïc goebt is.
■K^toojttnefitirtijepötgörtjttlg'cttincootUfui-SV'
(icigch;
mtvi^vui ; yuv y^uii'j w:si|v v«i« J*!1** wv -,«
lenbet gbebonben tnoïDen Die bp gbefe?ecK y^L jf
Mdm.71. flöeöe mcpninglXfllfje
Itomen fullen'"
in be ure ïjaciT booo>-ffii
efiapcn fullen Öt&fcWjjflW
flaep als mannen ber röcHbommétbeel fóön7.(W
éfincen / enbc ootK religieufe perfoontn/ el%L^'.
mmtw nizt
binben in Ijunne ïjanben'^tn cepfer ö^ijiji»1
öeltfeeï gtoote megiien/op ftope 3at fjp «n» r0o !)?
fal/eitbe om tituDömmf te beften *en>; ma; Utf*
nae beel aïbepbtf?/ niet en gljctaetUt tot i>c> ^jff:
öamjpua gyetrarljtljaDDü/ïjöegvootelöU1
fcebjaeft * fèct felbefalugijebeiuen/ alPö^e.!'
i:
-ocr page 768-
Van3efuyrerèineymngh£            yii
J1 j* 9 u ïepbcabe tot beeumitïjepbt/ booj-feamê futt
»Eöbeu/ enbe bebinben fuif / bat gijpte öergfie».fi9È
F^tbepbt öcbty enbe öièr boo? ar;bèr£ niet beljadt
«i1 tuit ftcbben/banpmien èube to?menttn. © füecen
j*£fu/kft fcijmne mp bat ich iemanbt an ottg opt itt
vfö
:i iebcn / ban u beminbt ijebbe/ met gljebaebren'/
^üJbeaeubevoeïchens©oo?tae» fultgöpttiptoe? Gahu;
fcèh
# cm tewft^n op mijn ijer «/ enbe ai# eew teer*
£aP mijnen arm.
Sqn ^-P0""- ©nnercftt bat $tteene foofteban af- $<* é mi
tc °ei ije isf /aijesbeumenfcö/ <©obtlatenbe bieftcm fnojte ba af»
pJ»eiiuiao?btcfj ts7 aen benfetben benruggehcert/ BojKtöe^m
Ui^ Ofti aenftctjt beert naer eenen of-gabt/ naer m Ö "",
SeT,^ £Feat"*e/ of>; naer fijnen epgtoeu mille enbe
tmtat miif
toèh- /'©obt/enbeiaobtifftöülettÉracïitenbe/öieröJccaatmé,;
fsteilt be fententie ban ben ihopijeeï ^amnel i i.K.ëg.15.
bct,7errpanaici) te 5ijn iggöelncft befonbebertoo>
»mfrn/ciibeniet te ïuillen ijao?en i£ ai£ bat groot
&eüt -öe* afffoberi)r:l)ieromi#'t.öatbé gierig
Qfl fe''m .afgoDcn-TJienijt genaemt mo?bt/eu eenc
«lurk' 'n8c
üitu <ö°bt. Cnbe fp ïbojbenfteniiébcn
■**'&>/rai5f 0i1cn fpfaliniitgetupgftt/biefemaitéV PMnjV
Hè*© L ö*e
m Öen öctroumen.IBaer gjjp5jjtmtj*
%a, °D^ flÖP^t mijne glojie/ gijp 3t)t mt> epnbe*
*Ure a,5"e ronbe i$ geinen eetié toehcer tot becrea*
o müi-, uotncn af9°'0t« © f«ï i£& öan aenftïebcn/
^nin,,0 Öopc/nct iëgoebtu aen te gangliën/ cnbein
\ti\
tw «ope/bfijbicbap/eii lief be tefTelïè". Jöemerct •
?°nti b ■" öe,'e Bcl9c&eniflet3©öerJt fanebatlieit «SriijcfsatJ*
S?arm h, ;ce',en berVuojpen mènfeft ban niet op-ge-
?er{)füöabbe/enbeljem begift met beer gaben/énbè
Piti, p.,xt0^ Ö°°S£n ftaer/omtebechtcn tegen ben
w^ hp-eÖ£# fiQnmcïMbaoöt-bganbrjbatnoclj*
»ernirrlCK a"00 Öaeftaï^im Öi*r toe genome fonbe
$ mf»rxk nu Sefq'bt i£) tjemflfjmgö begïjeben
wn hekï^eftoo jen nnanbt/ enSe Ijem befCijoncH'e
IJfn Kitj^f °n»ncliögifce/tot bien êpubey dmbatfj?
hH^WhV x (in toicnö tegljeniuoajbtcüept bat bit
»9ant;.vleö£) TiJiit foube aeii-baén/enbë metfnnen
11 Öüp ïilepng oftgrootc bingenUen bijhnbr
-ocr page 769-
ftz         rfenlII.Bocck. HetX.Capï             , (
jjjcfenteert: taant öe hlcpne fbnDen 5i)n ÖÖ^f^
eenen «©oötjS-penninch banberraberije/ \bantp**;
ia*bentaecljtotDefelbe. CplaegJolgeere/ ftc*"1^
nicljmael ftébbe: tcFt b'ecn oft b'anbere misü2Upc^
tot tjöeïijcpbt/ enijcbtie be glojie tferfceert w frÖ*ï
6e/cnbe ben eenen fpotgjjeïuo?benaen mnnef ^'.
öen! &iet/ ich ben nu gtjebang^cn enbegftebnep
Sljeefr nip utae IjanDt/fepnbt mp utacn Jj?.€ntf!^
op bat ichberïojt sgnbcbanalftet berVnacyténiP'L
Öer bttai.Den /u mach fingycn mhnc gtonê/ boo?
maeft lebeti/cn in Der eeuteicfjepbt u gljebeneöH1'^
<emiB«ft Hetj.point. 35emercht Dat een taerch / tjetbJ^ i
«ietgoeoe upteenefupbercmemtingljegljebaeni£/foobc^
»wp«u^j« b0üen gaet een anber ali£'t ooch goet/al£ öc»$/
ST mrlecnnofe te tnrimi gaet/oftbe ^eeeenö?uppS
teraw tóftï fa* gheljeel aenrnrh een fanbehen. &ietba» ^
iwu.         btaafe Koop-lieDen Dat topjnn bcrgfjelehcri/ntfLf
hinDerenDefer tuerelt.23emcrcht ten ttoeeben/P:/
i*atbell?rpUgöen alieneerftitöept göebaenltfb^n/
®rm«rims om ftareberDïenftentebermeerDcren.(€cnbeïI,|rt/
j^Jftf01*0 hoe grooteüjchs* Dat gftn acn <©obtberbonoen5f^
toauateu £cn 0p^te tian te£le gémepne enbc befonbe^Af,
öabeny bie göpban fijne milöe hant ontfaiiö*" vl$
^obenalaenmerthtbetaelöabenbautacftD^Lrf.
göe/berloffinge/bctaaringlje/cnbe ban üwettj°^i
§,nfgcïi}ch£bat <©obtfp-friben foo biehUri}!? ö' .t
tot eene fpijfe/ pii)£ enbe loon ban onfe u>er t£*' .4/
•etnartJ. jf eere ich taete bat ich u gheftecïy c h toe - bf np &;ii
hnni hien hot ffftn itiri tteCrhanen hehtimcitt öl" ^(
fchulbïcft toefen/öan mp felben / ïnaet't DatÓjLfll
in minieer macht ïuare; enbe Dat boo? foo ***$$
gijp meerber jijt/ban ben ghenen boo? ben ï»f 'jW
gijp n ghcrehonefcen hebt S&at fal ich 11 ban_i»'^
om gebcivboo? allcütoebetnitjtrricljebé^^g^
©m gjjmm ten bierben / bat ben grienen Die in De wtf£:,eciK
5S failleert/in alle* failleert/taant hp boalt fx^M
SS? & öe taacr toe fjp ghefchapen i*: enbe gl)d9*S %
in aUeis *« al£ ben gljenen bie op ben toecg Doolt / h0*,:,^',
*«^ berber ttömt/fjoe Dat hp ooch meer ban öen»»: ttff
tahcht: foo ooch ban gelgchen/hoe Dat W^LfK,
fahf üefti0eic/afs öjiftigac öjnft/oft/ftoe Bft wïf
-ocr page 770-
jjj,            Van de fuyvere meynirigliè.1           jzj'
rfaR.btr *D"r*H« &/tirt botter be gatbe mvt
Baiu^Öcbjcecftt I lioe bat occh ïjct gtjene lm» ter
**ni«n|"cRen; ,fe?g&eïnclier «1 meer te bcrolncós
^«n è*rt, at bIiJfr ^ ° mÖne Tielé/ in bt tuegtjen
«larpt BPPtcii/om te ö?inc fcen ö'onrépne cnDe b'ont
%ihP/'cöc/cl1öt a«i-f"* irtoé €>obt/öén teêch/het
tóinöeöm fconineft ban alle ceuteen/2ïmcn.
CUUeiJ*jP-fl««l«/ gljeiöcitttm mtaenbicöïScften
^ '"BDetnoet toefen.
Veede meditatie van de fuyveré mêyninge,endé
> vandemeéftegl orie Godts te foecken.
H'^r-fleUinghe der plitttft, fll£ DOten.
j-pomt. 55emercht ten eerfïê/öoebatben^éé- «d
S^et 2f Bcö«ele toeiilbtgefcöapen beeft/atëeene lö^maw*
«enKi'war.fteteaaH- pïaetfe/ en öaer in berfebep; Sepöt/möet*
!W' Hf11 tot P*°fÖt cflöe VKrmaeen ban be men? O**m
ÏW*el***attoptojecne menfeftfri inonfe Hletfnc uwnf*m*
rebernï!? 5cfcfll'en onf£nalber-mtlbtften ttonütcfi
J^Horr» o ^lüf" seüén't gl}ene bat nooötfaHelnch
xact w! fiC!nei'rft^1» n«t toat ïjcm acngftcnamcr;
N/hmi?Hat on^ SDemae fedneher i#. (Cen ttoee*
?"cfeni IJl -cht ftoc ouerolcebict) batSm beeft taillen
;°°WC tf"1^ ^«ïoffingöe/aüeennjcfi om bat fc on#
N» een iWfÖtdgcher foubenïuefen/ftoeiuel bat
?a* oi« f ?l,ypeiften bloet£ meer aU genoecbfaeiii
«T*»» enWte■ V"ï"»ff««i mare cplae^üjoe onoe&fe
fictSlir!; sraScÖ3Önïup/omomefahröenbt/enbe
h,Qo^erfr??I'9t!C mec&c ÖlD?ie aen-gaet / te fecr*
fö'^ in*l0,ïö"e SBeefïcïtjcUc ïjulpoi en gratiën*
Sl WiS ^«rts'cft ïaet ot^fiefcöaemt 31)11/ iö't
aii^t'w^tfitH öatljeranietaetïgciiaemcn uf.
.^■mHhti"" #0°°" eH&egoet/'tUir!rfion# öea'
u«et i p.f1 »«n ^«re niet gtiegbcben en beeft.
is l «1 barL°vn/£mcneu to0°? <H»#toleefrljre ftiec- mm Èoo?
*,£ e>ibe »,f E5tn<*/ göemaeheïocK mbcpjofrtïclnc h °«ö fètat
*2öe <5nh;2 *«flften-ltacnbe batttp onfen fóeere B?nhao? !'ct
'^ S^^^^Itoein^uuiifïenietai&eten, Sw -
lR «Jf rgereiv enöe Juttei Vefojf ij}t 5^n nah
* 3 #                   Jljn?
-ocr page 771-
7*4         Den III.BoecL HctX.Cap.
frinemeefte glojie. ©ber-ïoopt unie fiapptcïjeptrffl;
f)et ghene bat 43oötaengaet/ enbe gh)> fult bcin1''
öen/Dat ghp bie anberg niet en 5ijt ba ben ücrVtw*
pen fiaPe/umen ï^eerealbugaen fpjeechtj ^jtH^!
gheeve cctlticheu toan u onthaeitteteoj&cn/fi"^
toeft gijp met het alöet-flechtfte te P?cbcn;^ic& %,
igheere infghelnchg bat befen mnnen mebe-uwen*'
ja ooch itfu en nnanb t tian n enb e mp e erlijcfcen d1!.
fangl)cnVüOï>c/5i)t ghp Pooiutoe tete fcwtïfö?f"„
tmlbich j enbe alé't mp fal göeliePea / foo faï if'u
aert-fp^e&en/enbê neeie bemyfen. 30ant en 5W1 ?*
menfehê nwtfoirhPulbiger om mei met tre in£l,?L
gran■/ umi ui» \i> uc ugicuuijcnnp mjcoijsucu"* ,£
Ötbtien* enbimen fp bc menfrhen niet toretöisF I(
en nccrftiger/bcYonfenbe haer alle eere/ban fp ö^t
aen <0obtbcn ü?ceve 4 ^cmerciutcntïueebcii/^
«Sobt als eenen Stonitichiemanbt milbelhcft v\tt
fc ftepben hoftelnc&e giften uptbeplt/cnbc bat hl1!*
ftïepnjSwcöerombegDecrt/alig'tbatfipftctK'{
nïd Pan boen en heeft/op bat lm fonbc fich/ftof °(.,.
oefen ghemoebt t.©7 bic het felpe ontfanghen W(i*
enbe beticht hoc feer bat het foubc mt^-ftaêV&a1 t0f
ftier-en-tcghen balbcr-fiechtfte fafcen/öien^'j,*
jjonben qualijch foube Pooj-momêV mebcrom fö ^;
©efiuabcttt» gePenülbugboet hp/bte fone cma&c luften no'^f
tetjijiioïjs \nelche luftenïuelmet tccht Tafcnbehonben 0(!'$
tafwac tjoii» maghentaojben/esibeaen befe fchencht bnin»'«ef
«m/twmm ^nert tijbt/in-achten / fijne Pemuftftepbt/ enb» u
Kt/£Slb^ePan fönlePewmaetaen <©obt fcöentht»
SS» «Sr Sheue öat \\\y toil -
wart tjet öatöeïpercïüticl:
pecjjtjïe, nen / bat een - tiijyuy muummun «•■■•-,
bommen/ toel-luften/etc. ben meeftente;t)n:'.,i^
en-teghen bat <f5obtpan befijnelau\»eït)£>Lffltf
flanmdtjcftgcöic5umo5bt/enbe batö'fllbct-1*1,
fteöincrhcnhcmghegftcnen toojbeiu           ^m
mt*m&m Het ?Point- »cme«ht ten eerftcn/batalleï»; .^
j«n aismct in <H3obt£ tcgentooojbichept nietmet alle" «*W
boo? <©aw. enbe bat Yup onö bchooïcn te fehamen/ O^jTpöfi1'
»mctK(*t jJPfïchte Pan icmanbt anbevjö onfe totth«%eï$
*««nge{ett%eiUtt!eeOeii/öat be J^cplighen/ enbe <£*'*>ytf*
-ocr page 772-
Van de fuyyerc tneyninghc.              71$
«
pffen om <©obt gcbuericöltjcfc te loben cfl te banc*
nop Datfe niet te min nocö befcljaemt 5t)n/
I.-'moo Uittel boe aen bis t}ooge|!Bajcficpt.©üer- (ZxMti&#»
jjSöt/batg'ftpiirtmtbïicn-ban t)Aer-iiebê 5Öt* ei'be oniuNitw»
g^ Srootciijch^ bat gOpa ücljoojbef te fcljamen/
«aiï
i)p.foa {ïap gyt en ttaecfr / om bemecjïe glojie
berr /te i'ocrtte" / «ubc öatgfra fQ!« - iuólen toeï
$5 ^bjagê/oft gftjj bitoftbat totöeinectte gïo?ie
faH* ï. Sciloubcn 5't)t te boen! €nbe cplae^Jïuaet't
baiih 'öoi't u aH«» ««*ö£ öet^enc baerljp tn ge?
fe""*H isê/ljoe luttel fouDeuUoo2ïuaertocbeöoo?c{
Miers "ten öcrben/ l)oe batlfti aen onjS/bie fijne
ïi'oiL 0?Èn bganöcn tóaren / fctjencht cnbe gljecft
toc£et-kof!di3cHfïe griffe bie öacttelrinöenig/te
8tibf *l ^V-f^bcn enöe ftjnen gjjebenebBben §>m\z/
°e/e!ik n ®' i enbebat tipt eens upt-nemen*
W'10ealöer-nicefte Ucfbe/ iuaer booi tjp ongootft
tnji^ Öccft/mecr om foo te fcggen Dan fp-felöen/
tiicr; J^P Öicr- en -tegften en öêbben Den. foo lief
j*^1* tap ouöfdbea boen»
*- 'amen-fejalie.
Oö-cdt om de fuyvcrc mcyninghe te verkrijghen,
elu>Kon'mck^der Yjminge,ende Heere der beyr-krachten,
toet Kn U &Knm& beerfebappije bebben,voer den wekken
ftber A^e kniengebuyght wordejer bemelfcherjer aert-
Philips-
h' fttlt Cr'atUrVnds die onder d,aerdezJjn:Sietwyz,ijnhkrg&,
btbb ■ff'*e!-vvag?vandefevverelt,van uwe milde bandt^
»oC}jj vvntalltjcke weldaden ontfangben, ende ontfangf»
9nre r
1? 9cki,op dat Vny ufoudendicnen,loven,dancken, ende
8itt£^ytVeercken.VVatfullen Wydoeye mijnen Verloffer?
fyvel j*en
"*e■>m^i mHM alder-Vereetftevijanden, den
H fy lde bereidt, ende hetvleefch
, dieghtreedtzyn em my
htyfc ^n tof haren dienfl, ende mijne lidmaten tot debcof-
<iitntm'Jne'wvMgbe febandeende bedervende: macrghy
©*<©iA e»
^tSk*?f *?/**»»»».«»Koninckmijnenalder-beftenVa- g^,toïi?
Nelft, ^nm^dér-goederüerenümGodt,diemy duyfendt-,
hejfiq. eckr-boudêfabt
, als kkjn den afgrondt gevallen fwde
*me tyeder-hMdt my web gbedumh^, diitmy tt
-ocr page 773-
7z<5        DenlïI.Doeck. HetX.Cap.
tyghen bloedt dagelkks tot eert teecken v^n liefde fchenckt'ffi ■
fal ickdaiidienen?fal icknverlatende,gevenaenmijne vtja"s
den een Veoordt,ofrèghcdacbte,oft eemch
Werckjtn.de dat »cC.
met mijne groótefibade, ende uWe groote drotfbtydt.? $)!.
Waeromfaltck.doch dat doen ?fal 't Wefen, op dat ïch^ vP»r
gheheeléWcreldtufoudeverfmadenjndeacnn denfuggek1
ren?op dat ickals eenen afgoden-dtenaer ,eere fonde btWW
aen mijne ghefwore vijanden, ende op dat ick^ ten laetftev"'.
uytgefocbte tormenten van haergepijniebt[oude Worden,*"
foretoi"0^ ^edmm verloren gden? en$e oft u\biff deWereldtfchee^
alvoorkjeghe, Watis'tanders daneenhandt volrooikl ■> ^
yvêlekenöft ïckyertegen heb,uk^nimmermeer aprecbtelfjck
j
kan Weten, ende veel min kan ickdefen behonden -, oft ickj ^
hier voor verkrijghen eene korteghenoechte, de Welcke dec j
fcievtie uaderbandt ende kat bèrte met onfpreJtetijcke tori'>lC
©en looit pijrücbt; maer ghy hebtmy vander eeuWicheydt met tétH .
SSttft? eJndd^e*#^mmun&e belooftmyvooreenWoort dn
Suewtou eengbedacbte,endeeenWerckjl'eeuWigheglorie^endebH'" '.4
boven hebt ghy myontallijfkeweldadetibevvefen,ende biv %
ffiy dejelve noch daghelijcks; ende fal kkji noch befpotte»^1 ,
uwe gaven dat is, mijne ltdt~maten, ende mijne f^raebte

Uwerfpijtgbebruyeken? En laet my,o atfer-foetjien lef11 •> A
uytfinmcb niet <ijn: maer verleent mydegratie,datg',t:'h
ickju my fdventeenemaxl. als eenen boom op-ghedragbe" ^
ende epverfcheydetija ontallijcke manieren u toe-behoor \
kkoock^defghelijcken de vruchten op fijnen tijdt foudt >*>"&• ^
wederomgheven,op dat ickjvanghtene dieverije met ree »
fchuldicht en wordeinde dat ghy my niet fchrtckeHje*e 0
in den laetfiendacb,op dat ickjiiet te vergeefsmet dear }fjt
voorts en kome, hebbende; alle mijne wenken ghedac* v •
ïvrnldt voor mijn eygen vletfcb,ende wt(le,cnde uwe» ^
heylicbften wi\Le veracht,want wie loont dengenen dl ^,
bemnieten arbeydt ? Maer ghy zijt, o Heen ,mijfiet> t M'
ineefyn loon-.u begheere ickoock te dienen fonder lo°n °>m$
itthrgbüimghe. VVantwiefeude uk, beter mijne» .^
4
-ocr page 774-
Van de füyverc meyninghe.             yx$
iti?*" ^^yfertatnghejkn datghjzhjtdenalder-bcfim,de*
a r~Vvvften>dëdlder-machtic})Jlen,den alder-gpedertieren»
t '7f 4^derrvveerdkbjlen,ende die my op ontaüijcke manie-?
•p-d $ &ehadt hebt.Vrijvviükblijchfal tck.u offeranden
Hit // n'ende ifk^faluvvennaembelijden,oHeere, ick^fal
dri if^Mfinderbedtyanc^'tey datickete stz,jdatic\
doen '^Jdatifk jetanderf dot-yick^fd'net al tutyereeran
l r3<9:ijcke om de fuy vere meyninghc
te oerfenen.
mo ^P^bgojfcpbctraupejtaUEnglifftenfffoubi^ttost
»WP fn a9-HUmmSA8 b'ecrfïe p?actr>cke/bp fp-felbé fff üü%
hp
i,E^S9lJE»»/bj mex is in clcke fake in't befonbEt bat WmwU
^113hc^h?ltCM/C11 bet T^0 bEElïerbf / pp bat onfc mep*
?>ooj
te aec bpoz niet üebojben en bjoipc. £Hec naèty
feibctt
Q 3l?cl)ia«beboo?-g|)cnoeinöe betbieckfeleït fp-
*" ,0J5'f*?Rcn/ enbe bemetcken hoc rcbelsjck bat öet ïfocrcbelijdi
%jeu f. ^Stammen bom afgobettjE/ gbelpcfc bE ^ep?
tatie h, , Elicn.•©it moet "men eecfimael/ boa? bE meöi*
onfe h.e ^P 'lt
ons befte bntcken/ cnöe naber-hanbt
finten *
CtiE,t >^l*ï,E °P • Öjagben / E«&e tot oen. frlben
^ilf':^E" «riten/ 's moigbens: <Een ttoeeben/ ut i?e JW«M
^i/!n'?En ö«W/op elcke ure in't befonber: %en bier. g*^|,
Sietcj. ^^men/obEE-Ieggljenbe ban te bojen alle onfé bcwaudjtfe
*n i »„s •
Oo?öen ' CMDE g&ebaeftten / foo beel alfmen met öe toerp
J^asefil
ÖE felbeop-tyagbcttbe aenbe «BobbEl0cke J"« «>>*«*-
'ölifta?t/Enbebefeb,erecnigenbe mt? bc toereken ba W"**
f titgi,^ °«fcn èalicömaker: b?ant alfoo fttllenfE beel
r^lecht — toefen in be tegbenluoojbicbcpt <£obts/
"efoe J $no'c »net bet albct - fupbEtfte gonbt ban fö»w
ObEi^'a^,Ec «aer moetmenbet tecckcnbcs^. Crupa
'«bc ba^
r Öfblrenbeboo?cenigfte becnaemfie bjercké/
?Ön/allc
c >Wer tot b'anbete bie ban minqe? bjeetbe
'fcmö,;£3hcn8l}oaibts-flaen.
                                 
**? teoh30*"w/als gbP op-ftaet/fnlt gfep knielen/ #traiSS»S»
•^ «felben feggbf n:t>i« gb? iti gbefcöapcn/
%.5 *
                       •»
-ocr page 775-
?i8 > DenIH.Boeck. HetX^Gap.
o m 'B&bt almachtitf) te blenen/niet benbupbe I/be te**
ijelbt' oftiïctblfeefch/etc. enbtboojbefe bemccclurtaör
fultghp op - bjaghen in't uefonberallcutoc toereken
gijebachtcn cnbc iuuo?bm ïtit ghp koiibt booifirn/ciiïc
fcggen:3icfus met alle bic in ben ïjemr fop bet arrbeU'
tnüt oiiber b'actbc jjjn/tteme ieft boo? mp alleen boo?'
'J?JtüaHljt^ mijne knien te bupghen. 'f> abonbt» in *t epnbc ba» '•
tramen/ fultghp bcmcrckcn/ bat ben backcnbe v^(
toereken beo*"- bp jön ghegaen / cnbe toair eene gro"1
bltjbfchap gijp foubt gbenuten/ toacr 't bp al-bK» 0^
g!)P öe felbe me? eene fupbére mepntngc gjjebacn baC i
acn
gbc'fienghp mogeltjck befen nacbr fult ftèrbrrt/ö»1^
möct gbp bc felbe becfeetcten / toenfthenbc bat gbP P"
al ter eeren «èobta fbubt mogen gbebaen ïjcbbcit / w1
ï>at gbp toeberomutoc toereken / cnbc al tjet 0eneZa(
n
aen-gaet >©obeop tyaeght/totb«naefïecramen. •*
maniere om utoe toereken op te bjaghen / fal ma^l,{
befe toefen. ^meeiftcn/nbweop-bepntot<*&0ötIL
onstegben-toooibiebts/enaehemutoe toerckrrt °j
fciagben rat frnte meefte glonc/rjet felbe fom-toijlf»* up^
fpjekeitbc/maer mrcfïenbecl metber gebaebten. W' ^
öoebfeetpjofifrieb fijne toereken te bereemghen »b# ■
aiMckm ban €'mifta$ onfen g>alich-maker5
-ocr page 776-
Vandefiiyveremeyninghc.            yig
Schkt-Ghekdekens.
D-^falmenIl8mien0!jcb3UPtIïcH:'Wiei(Iêrtegelijc-pr.
W*e'i by onfen HecieOBlcn Godt ?^"1 ^metchenbe/ m'lln
ij,j alle£w/oft Ijp alle ecre toreröirtj toare / maer öien/
^ meen alleetie ertoe gto?ïe toe-bomt.
Mlr * k'ckin iicnhcmei,ende fonder u vathebickgC'- Pfal.yv
"«"et UP der ?erc*en ^ft •' Ghfbcnedijdt den Heere , alle de Dan. j.
G„j " cles Heercn, al» ofti)PUHlbe fe0pit:HetbehoorE
cn j)ta't°e.icken wille my niet met allen toe fchrijven,ick
* mi CCtc tot uv/cn fpijt^u^e gaven niet te misbruy eken,
. J°en Godt.
y 'demeefte glorie Godts beeheereick dat te doen.
seu ^ °*)glorie ende danckfeggTnnghe in alle eeuwen det
Nw" Amcn>
g'oti, ïs Hf ere, niet ons, maer uwen name gheeft de pfaj -
2 z 5               ^EN-
-ocr page 777-
7Ï*
AEN-MER.GKÏNGHÏ
OP HET XXXI. BEELDT.
cüöe Vuecfl üat-ffiaccku.
G
looft ende laet» vaftelijck voor-ft*0
dat[A]Godtal-omme tegenwoordig
is,ende dat hy met {ijnefBjoogë^veel klae£'
der dan de lonne.alle din^é, aock uwe ntf'
ren,jauherte felve door-het.Hy (iet[c]oPl
benautheden ende[ü jbpkoringé, omon51
helpê.Hy aenfchout de dempers en dépcf'
die al-hier hare goedeqntfangenjhyuet'- *
dieherouhebbende,hier hare Tonden t>
reenen,op dat hijfc foude vergelden^0 ^
[G]dequade,om diete ftraffen vroech0
laet.Dus hebt hemaltijts voorooghen»c. ].
dat ghy[ H]koopmafchap doet, 'czy dtf$ *
eetoft drinckt :'fr$y dat ghy [i] fpeeic.d0
het al in fijne tegenwoordicheyt^K]^, 1
dek met he,ende voor al, weet dat hyi^^
uhertetegenvvoordichisjhandeltniet **
van uwe iakcn>[M ikieft eenen ftaetdeS0
vens naer fijne wille,ende let p.ockopü (6
natuvelijcke geneygelijckheyt: want
isoockyanQodt,ghelijckisalle[N]geC' c,
lijckeen[o]tijdeiijcke macht. Godt^ ^
ket al in al,ende aen- raeckt alle di«ge ^c
d'eeneynde tot d'arjder fterckelijck' &i\'
fchickt alle dinghen ibètelijck naer»Jn 3,6
der-grootfte moghencheyt, ^rijshey*
goedtheyd;.
-ocr page 778-
-ocr page 779-
75?
Het XL Capittei.
c*teninge van de tegcnvvoordicheydc Godtj.
H St bfeydentle Ghebedt, alS bobeit.
%u D' ^or - üeüinght derplaetfiis, t'aeil(tï}OVXQen Qti
*üerJitn0llepnöcli)cli Inljt/ Ijct ïmlchöcfe gtjcöccie
W i-r01**"" tlippcl^eii 5t)»iDebooj ftraeTt / enbe
en C'fÖfiïoatuïjeregfjcljceictoereïbt anberjSntet Sap.n,
fWlbail een b?trpuel öaulaté in öch niojgöca
Nswpoint 25cmcvclito mijne ftelc/aHeöebeden
ben j iE^elöt«i/énöe al ï)et gijene batrer in té/ oft bos
^«ttr. ^ b0^cÖen / Öölïen / etc. fltew tweeben/ lje£
^eni^e»öcrben/belotljt:i1Lenüicrben/lietüiérj
ï'Ssenhp [yen/l,en ftcmEi f»ï»c al Ijet gene bat baet ut
l)etw,°at liter nietmet allen geUouben en taibjüt/
Fr°nbfl <0oot luct tDt irtt ömnenfte toe en bocj •
'Öth «; 1it/'00ch ÖE P'aetfe baet gïw tegentuotnö^
ï^cftjjplv «/ énbe alïeijet gljcne bat u aen-gaej;/
'Öche M,.?mS0en bie niet en 5911 / enüe be onepnbe*
rMi£>lct,'en- ® ongljemetèn <©obt/o mtjnen ©é*
?ïtiiu,^ &r°ot # u Öwpü! 3ö't bat kft in ben fte'mcl pfahjs
^/^oaer 5ijt gl)p;i^tbat ie neber bale ter l)cl;
C^eiW0* SÖP tcgbentDoójöicÖJnoclj beDemelen
h^Uiiri?1 enhl"">en uniet begtnpen. ©elj/ Uoe
Sf rcn ftj^u00 Wnöéten öer menfcljen/bie u niet en
?n i&asir öaren ^eere/niet ïicf en jjebbert atélia*
w ^nfrh» Ü0CÖ entoojben ijoojuftaren itidniu^i
fi^ifflft M*8 /aï^ toJ0me folbateu bel)öa>en te
' 5*eettLWl0Kht« ©ertoectn Ijier aatH u gljc;
aN»ifö' j^emertHt bat <©obt al-omme tegen?
^fncerAy*/ooo2fnntoeren/mac0t/enbebptoetJen.
te^Uicit kDo°2f»m toefen/ toatal omme «stoacr*
te*b*tw£2 Ö^HfW1*' ®iP»n>M»irtjepM öen
«iV® «cft ,Xrit"ö?e"Öicnbe benzone en wet b>m bert
hl\! mzl°tuat 5ÖP aï-nicr gcmchfalich. fïmttoc*
tt?bet:W *? 'bfen öat SÖP Ü*t Itctjt ber gïojie
tö* ft bia»»h?n öat 0^Ptot seentwr f fit alleen en
Biil^ichens^S1"" «rbiebtngein <©obt£ tegen*
* *lïe öSf,(?cn ttoèeben/boo? bp-toefen: toant
»öcnhènt/uUïe beftojingöen / ooen utoe
nieren/
-ocr page 780-
'fj*          Dcnlïï. Boeck.HctXI. Cap.
nietett/enbe aï Het gene bat u aen gaet:öug fbecïtf
ï)em alleen te behagöen / bctoeclt Üet Hem al / öi*
fttctftt fean benepnbe tot bé cpnbe/ baet onfe tooo?'
fienjcHeben onfefeet 51)11, (€en bcrbeu / boo? fn^f:
3a». t. matöt/bemclche mctbetoijjsöcpbt enbe goetljcpö*
in alle gHefcljapen bingfjen upt-fcöHnt/ in gcwtcjj'
te/gHctaï/mate/manierc/gebaente/ojbje cft fcljü'
fei»gt)e/ fubflantte / HtacHt enbeViierchhigIje / 00?'
fp2onc/Uctloqp/er.bchetevnbe.<?£nbefebingéïüO?>
tien alle Man tfeobt geroctt enbe onbet.-Hauben/b'eÊ
geeft Hpbettoefen/b'anbctHtt IcPen/ b'av.jöeretDe»
te paffe' te mefen/b'anbet perftanbt te geöjupcltcfj
foobat ïuaet't bp al-bten bat fep fp feltté oütrocW'
allebingl)en fouben teniet gaên. ©en laetften / W
tyntht
footoel Het gene bat-naturclncn \$i n\0 öO'
Uen-naturelt)cti;fooïucUiet gene bat nonftelncR w\
al£ tjet gene bat fcbelrttfc ie;foo bat Hp gier booj 0|'
inch alö be fiele in HetlicHaem nan gchcnt ïooï&fr
ïtpaenfcHointenlaetfté ihalleplaetfen/foo be g"»'
be/alé be quaöc/enbc ecn-tcgclHclt al 3 of t t)p ali«e"
Dan , . in öemerclöt mare. Cnbe vute fal hem betten W\
^w-7.' toojnen;benïi3elehentljieti-toerfbiiiJfe!umaclPlï?
betticlj bupfenben ncffeug non Reeft ftaenbei 3*^,
en fal u/o ongljemeteti goebtl)epöt/niet benüsm£1H
bie allebingb'en met urnen jegReu bettiult / en °r^
al-ttjbt tcgljeit-'toooïbicRs^t4Voieenfoubeun»**
tojeefen / o Peere / enbe unie ongronbeerlncfte °0J//
beeïen i mie en fal toooi u niet willen toctcnf!''
bie alle bingoën al- omraeboet / enbe bat tot o»1'1
bate.
                                                       „{
Het j.point,'23enieahtteneerften/omenfÊ9/<p^j;
enbe be RepligRe <©?rjüulbkReiiöt/binnen u ötc.*'«f
alöooj-fiet/cfi bieper/ cnbeuaftet met unereenn'-'j
ijS/ban uwe fiele met ulicRacm. <€en tweeben/ L
Hat Rp frjue tooïmaechtljcben aen fnne creatutc »■ ^
bc-bcplt/cnbe ooch aenugRenenbeRcttoefen /»*,,
fianot/'ete.enbe befonüerlRch Ret gelooüe enbe 0!..,
tie/maecboo? gRp fijnen fone jpt/enöe Hoe bat s^j.
baojRemgaetcnftaet. kantin Rem leeft en ï°k,|
gijp enbe alleutoe Utmaten/ RracRten/enbe W"0tf
ont'faagenbanRem Raettoefen enbe be n*flf" flIli>
te toetenen: ja bat meet té emp too?t Pan H£ltl „31I
lammert/ sRelrjeft eeMHtnbeneh inöet \itW® ?m(
4
-ocr page 781-
"Van dé teghen-vvoördicheydt Go&ts. 7j*
JÖne moeber / eubehp i£ u boo? eenen muer/booj
!*n faeöbe / enbe eeneboeftet: gf)p 5Ut in hrm ghe*
Joch eenen bogheï in De lacht / eenen bifeft in öet
rjater/ oftgheïneft iemanbt bic in een gtoot licht
«ytftcit ig/oft in een bier al-ti)Dij8 b?anöenöe/
*"oe u nochtaug niet bcrb?anöenbe/cnbe gijp foubt
u!lt^H)iffcli)CB in niet bcranberen / \aact 't faRe jöat
§PfP feiuen ontroche. (€en berben / bemercht hoe
jj?* alle biughenmuttieficte ghtbonbeu ïuojben/
c*°öt enbc öe giKbecu! Vuerelbt / be toetene boo|
J}]; Pookten uïucr finnen in a Komt: ®en anberen/
hTbat müe fielcöaer felbeuttent / bcminöt / ghe*
^''titt/eabe een beelbt/entre ren ïuoon-plaetfebatt
^°öt i$ i bujS inaecltt een hamernen in u herte
mfr öc hepligftciCatöarina ban &enen / al - ïuaet
PP ben ü?cere foubt moghenaen - bieten enbe te
„,0e gaeii/ ghclhchfpban ben J£eere bermaentig
peuieejr. ©mnueftclebiöt aï*bu$ in bet hepme-
■9Ch / berblgbt u ban ben tljjefoo? Die uboaj oogeix
thl rÖei,fe u bat öp urnen befeftermery uiteet/
J}°e allen u gaeöt i&bieraeftt al het gft-cne bat jïjne
c^obeitjcHe oogben / Die De fanue in niaerbepbt
ïtn le te Ö£,ben gaén/miöhaegftt.^telt nip/o alb'er? ub. 17*
^föei'tierenfteu ft)eereneben0u/ enniieug hanbt
»i £ "Jtït / laettegöeu mp Hfnben: bat mnn her te
b'cr Sebeplt en 3p/enbeDaticniet en bergae/ matt
j»p, tcl* mach boi-herben in De lieföe / enöe in u al;
v!/c«be ghp/o Ifeere in mp.
*e/>! 4 Point- ©emereftt eemghe befonbere manie-
jju »oo? bemelCRe «öobt / fonberïingh in renighe
fihi n &' ®e» eerflen / in Den hemel/ al-waer hp
4p„ BtoJie bertoont / enbe berlangbt baeruaer.
5)." imeeDen/hpiiS befonberlncft op bet aerbeu/
Wn 1er Öb eenict) tecchen ghceft ban fnne teghen-
tw^öiflJcjJbt/ gheincftabshp hem aen ben $&
fe»h*r 3acobberopenbaerbe/bie terftoubt ghe?
'iiti*-Öeeft: ©ooj- macr «JSobt ijS in befe plaetfe/ Gen.t*.
HenV v en toi^nct met:öefgeltjr r. iö hp in be herc*
tn-rm 2e bibt-plaetfen. ©tterlcgbt hierberfchcPöé
fep ue n ^"ötö/eube bebancht hem.GEen öctbêy
fih» 3 eene befonbere maniere in bereebtbeerbi-
Hibl*^ant biein öe lief öe blijft / bic blijft in <*5obt
V6 «öobt in }jêm. (Sen bieröeu/in bet ftfpMcV-Ï9tm-*>
-ocr page 782-
7*4          DenlII.Boeck. Het XI. Capi
Sacrament beg©utóet6\<Cen tonfben/tjp is? in ö$
f)emel/aengaenöe fnne menfctjelttcfte nature/en0**
fcf)icbtal()et gUene bat ong aen-gaet. ^ietin m
toeelberlep mameren bat <U5obt ti tegljeutojaoiöifs
isf/enbctioe na bat Ijp bpuiö/enbctjoe toette bat»
ndcötaj* toan u t$7al$'gt)p fonbicöt/öem toer gra'*1K
Wal. 8. *nöe tfem tocrgljref*®l9eere\»at igbenmenfetl
Dfl
gijp j-gnber ?nt gljebattKieö i                        -jJ
Het 5 point. 3&cmcrcht ten eerften /fjoefcDan»*,;
batriet tg/bat ül?ootfll-ominebefiel)t^ /«nbeajg
bingoën o; öer-l)out om utoentrmüe/boo? alle Wj
§ljea u tot fnne Hef Pe ttetfct/u ontallnche toelbJJ j
oct (tuant al ftet gljeue bat eeniglje creature ö'> ,t
bnen ïuojbt / too?bt gftebaen ten opficljtc toan fli
tnenfetje/ enbe aier-fülcfts'toJojbtljetbcnmew'J/
gcbaeh)öat tjp u beYuaert toan menigetlep 9«a5^.
(taaat geen quaet en iffer bat u niet en fouüe %0(f
tien toe women)enbc bat glip tjcm nocfytaitf ui&fj
Gree Na- &«&ttcf>én3fjtH&en $.&rcgO}iiij*$a?ian«
zianz orat ftsWïbat tap foabtchtojnijS met en bct)oo?öc oi"D{
d« cura ' asftem ** &er Ijalen/ atëtop toel en beljoöjbe WjLt
pauperibus SÖ«bactjtirtj te toefen. 3©ant «Bobt boet vam^
pr«fla»da bueticOltjcRloeltabéaen/etc.?öfmercKtten tJ»V
P ^anaa. „^0^^ offfeilingl)c fnoobtfafceïijciu^
3£ionpfiu£ ■ïttchettuss tael berret fcggcm bc wi^
betlijchè oo?fafce te jrjn/battet foo luttel ttten'^M
tot be toolmaee ntliepbt gtjetaften / boo? bien »»* ^
Öaet tot anbeteoeffeningenbegetoen/enbem^jj^
befe/enbe öp tooegfit baet bprïaet u ten minf^J^
i»cgf)cn ombeffc oeffeningen bicRmrjljS te g*^j*
gf)etoermanen,53emetr&t ten titHtn 1 Öoc 0ft£#
Itjcfeïf bat bit onfen' $.9.3gnathu( sD**^^
tit bp-na alleen gf}cbuericljlnc& in- bntcfteno»■/ @
met ben «tomnchlDCRen pjopfjeet ^** *£L / w,
öereljepliglicn gïjrbjupcftenbe. (€en toierbe>■>■&
gr ooteïijen0 bat bit be fteoHgöe ^cö?iftu« r/«j#
manbeert/ feggenbe:&oernt ben tleete/ e»»' ,,#
tocrftercht/foerHt fr;u acnftcl)t aï-ttjbr.Srt flilr tf*;
toeglier. bem&t op ben l?eere/ enbe lm ^^éWi
gtjen (liereiuCnbe tatticr-oitv fioe tiicfMitf» «^jp
f/al. :c#
J
-ocr page 783-
to Vah de teghenvvoordicheydt Godts. j$$
&e&ton£°nfen ^alirfj-ma&er alleen tatfyttq&zt
DnA0( Dibötii.iCcn öi)fben/jioe Dat befe oeffennige
«etifri, öbtÖctaenfirtjt «anben ftemelfcijeii3E>abet
Bttti,:"J?*f< toerelbt een beg&iufel ban onfc falitty:
fp?m,ViCe" fe|ten/aen-fïet be pjofntett/ fite hier upt
bes £■*". • <^en eerfien/f>et gtteeft onjS be fupücrftept
'öthiw u
enöe Ö«öeö?Öt on£ toaii Defaiiben: ge*
«en tö ^Öebeurt ijs aen be betmacrbeiarhaiö/eiiDe
«bp hp'h P?em* ®cn ttoeebé/jnetbooioüertBinni
5i«befo«K
?inBm/ CeïtjchöetWijcBtin^iifaima. D.w«ij.
«oiibt nü
r öe'e aeffcuinge tuo?t beu menfrft ter*
«et {,Q °T t een bcefïe baoj on&upf Jjept/oft eenê Dup*
3uthc^ 3rammoebt£ftepbt/göelnc& eenen fcheren
fctÖBhf.«'Cerel regnt. föeu berbeii/öiet boo? üer*
c^eiihi
ei,ceue göOlabtcïiept beboetten in'tgfte*
h?p Wa?m^aaLüafiicö'ePt»" tegfjen-ilJoet/ afè
S^Ötirh SP^naöen ttan be haubt ban <&abtal-
?apèhr!il,f!n oietbé/mentoerfcrijgïjtoocH De bok
»,eff«ni'n„lbL?an
alle öeugfjben. aêant boo? befe
«l%n^^
Ecelt. 4Jf'.
^c»Ö£^ f'^"teetften/obcr-ïegljttoatbat
N5H? ^n ee&n 2töflc-H £ubeöc "BÖen-tooo;-
^be-t^SSjUDhïS *°n»n*/©aöec/ hechter/
/^ahi^aobtini ^ pb£ toö"«»w bicb02(ïtc&
b* &,ae'i be teïn^las^ci£ 3 W 9^
^«^inacb^gö'^^^^Öfntoojbicöept
«fes-*
-ocr page 784-
>»« ~ DenTÏLB^eck. HctXL.Cap,
Ghebedtom de teghen-vvoórdicheydt Gödts
te Vcikrijghen.
Pfal. 2$. rï\E hemelen vertellen uwe glorieiO oneyndelijchen Go»(>
■^-^endeaüe creaturen roepen in mijneooren -.Groot is «fi
Heen,endegroot is fijne macht,maet ooc mijne redene befpe^
« in defe uWa Weghen, ende vindt u: Want al - ommefiW;
uytuWeWijsheydt,macht, endegoedtheydt,ende Wy kftfy
roerenende zijn in n,ghelijckjenefpongum het midden v*
de zce,ende eenen vogbel inde locht; ende hoe kornet dat wL
riwttegbenWoorduhtnkenndghyden-fietinygbedueruhlijw
ghy bemercktaüemijne Weghenmet uWefclurp-fimïge oog1**
veel klaerder dan de Sonnc
, ende itkjrifie u niet die nochtA
al-omme zijt,endc uWe vvoon-plaetfe in mijn herte hebtjitf
ptydentbroonuWesrijckj. (M)yzijtrondt-om myghelijïkj
'
"Water, de lecht, ende het vier , ende ghy zijt een zee va» A
goederende hoe fal ich^honnen vlieden van u atnfibijnfoy °
beter te fegghen ,Waer om enfahekmet yreefeendebevm

met Wandelen in uWe Goddclijcke teghen-Woordicbeyw' f
rechtveerdighen Rechter ende goedertieren VdderllstWiW
gbeltjckjlat den menfeh kanverghetcn denghenen die bert».
fchapen heeft
, ende die hem ontaütjcke Wel - daden '^e'.(
heep'SietalhetghenedatterghevondenWordt,üom)ty
'"*. |
"Willcniet voor bem,noch voor ti;macr roepen eenpacrlijch'
ukjifoude lief hebben ende beminnen
, ende dat ickjin'mt',,!{ j
meer en verghetejie my tot ghesnder tijden en vcrgbiet,*1 .■
uk uWes luttel indacbticb,ende en houdt niet op van mj **■ Ja
ley Wel-daden te beWijfen. V Vat is doch den menfeh duf $^
[
W1.% fijns ghedaebtich zijt? Ende alWaer't dat dit luttel W^'m
ververfcht ons nochtans de memorie niet betover-denckt" '
M bitter lijden ende fmerten? ende en Worden Wy t>ict #
Veeckt om u vierichlijcl^ghedachticb teWefen, door &1 ..^
liefde die ghy ons toont,dat ghy■ al-tijdtmet ons hebt?*' ^
vvefen m het hooch-vveerdicb H.SacramentïO lief-hel'Mj
9nt»fchen,heekemet,«en-ghefiendaticktt infoo vedW
den*
f
i
-ocr page 785-
Van de teghen-^oördicKéydt Godis. 7? 7
üe*i manieren teghen-Vpoordich hebbe, ende dat felve gUeloove,
™<le u nochtans niet en ontfie, nieten beminne oft en eeregelijck^
Jf*t betaemtffyat (alïckdoen,o mijnen Godt, mijne toe-vlucht*
^nehope, mijne glorie ende mijne blijdfchap? ghy kont mj
"fcen vertroojlenigby £ijt allee,die mj kont verftercken-Komi
"de verthoont my u aen-fchijn, ende neemt u tye Veoon-plaetfi
y'my. Stelt u als eenenfeghel op mijn herte,als eenteecken op
Cant.s.
. l'Jnen arme,op dütickjn üghedurichlijckmacb blijven; ende
%n Uvve liefde,op dat ickjnach ^aandelen voor uVve Goddelijcki
£$cn,alle de dagen mijns levèns,endedat ickjn der eettVvich-
> ydt'u den-ficht mach aen-fchouVt>en,u die daer zljtbet ver*
angheny ende de begheerte mijnder ooghen, Amen.
^nieren ende Praktij eken om de teghen-\rooi>
dicheydt Godts te bcoeffehen.
B^rnett!» ten eetftettmet bet fymttt/cnbc in eeite fïilte <©obt fa mt
j-j P'aetfe/in het gijene batgJjptEgljen-tooojbEUjcïi fult öutgi;eit,
^pU/'ll"i5aci: <®otrr &00^ f&n cfen/ bp-toefen efi macJjf:
ïth1/tfE"/ö°°2ftfK toefen: toantljierbooj/gelijrüobe' ©ao? fjjntos
Uic is^erbuit ÖP ïjcmel enbe aecbe/ enbe ftp 10 öecl f°u
lj.n b*reeiiïgtjt aén elcfce treature/ ban be fiele aen öet
jM'aein. tEen ttocebcn/booj ftjit uu-toefen: toant Ijb alle f0.0' WX*V'
b%rn rlaerlijcft enbe üefcljenbelöcli kent/eiibe bat bail ictl*
ön ^«toitfoept/ enbeöooj-gtoftbecitniifenieven/ enbe
oen ^crtE-<Sf n berben/boo? fijne macfjt: toant alle bin* ^00? fijiit
\t ^M1 &P öatfe 3;jit enbe oitbcEftoubcn tooien / Enbe njacjjt.
?ci» i °0cït ^aoi **c fc^s' ®oct *"f frefonbcrlöcR als u*
ètiE\JC rr£rt>mÖcPöt obci-homt/ oft als u ie mant cent*
$C)1 l0clbarbtl»etoijfl/ cjj bat 1)et al mael) gpefticit tooi*
it0l/ot ben gbmen ban bén toelchen alle bingen boe^t-
tcn/cnttottben/obctïe0l)tIjoc bat top inban lefacVroe* IBvl&men'
o»h ae^ei«c« enbe toanbelen/stjnbe al-omme ban öem &e tamndc»
^lnsl)citcnbeom-angbeït. . '                            m<s,°^
óp *n öeibcn/ oeffvnt befe te ghentooojbicbFpbt <©obts
>iirt ^fofonbere maniere na bc 1$.communie: rnbe bit
lefcei»l, u3!J?loobe»ibe / euöeboojober-pcpfirgije mvt
8kia%11 boo? oogden fttllenbe/
^of/öojjcenöeliefbe.
macrhierbpboegfnbs
■ 38 aa,. 1                 "%m
-ocr page 786-
7*8 Den 111. Bocck. Het XI. Cap,
■QLcn btcibml acnfict hem/als brn gbencn tsic upt Ü"V
ijcmelalleutoc ganghen cnbc toerekengabeflaet. ,f
Jftmmoet 3Em tojfben/bat gijp jijt als eenen tcprlbau btfiW,
»©oDt in fijn itgheu <©hec)t/ cube aru-bibt *©obr in 't facrifitic bal'
&cttcaenbtD= ^ctwmi3c gaet hem albaer te rabe gbrlijck JiBopfe* *J
saaVgociw »n tabernakel.Hiianttoartoijsbcpr foubc het toefen/8,
ecutoighe Jöïjshcpbtenbe löaerbept bp hein te ftebbe'
cnbeniet fojghbulbich te toefrn om fijnentoillc f"»
racbtt'rnbrr bjagbrn/arn-gbrficnbathpöen l&oni'1
cnbc bendeere berbepj-ktaebten ie.
                    $
3[cn fcfien/ aenmerekt nmficlijck bc trrature ittrt
toeïeke tjt «üjobbelijcke toijsbepbt bacr-frlben g|)cto£''■.
bight heeft te brrghcujeken / ghchjrkcrtoijs JÖ«' tetl.()
Heciito/crn Ham/eenen l^oecïi-ffeen/rtc.oft ba bc &>ƒ ^
©ai I>3?r?.3kebphcefttoilléliiben.Hübustoierttené.JfranctF,
nfeusi. uw er-maten feer betocegljt/acn-fienbe een lamntf H^
f enen anbeten fiierbe alle bingeu/bie bent te bo;cn nj'^
men tat bet lïjbcn ons i^crrcHA bp erf pel/als bP eert 'f,,
facb/oftecnicljghrkrnfcb hoojbe/ oft hetgheklop"f)j
hamcren/oft bat ijp het faclj reg%enen: toant ftp i«*tf*(
banckbaer hrrte cberborht ben bloebighcn wghett/" .,
bet gftcreebtfehap ban hef lijbrn onfrs jbalich-M*»^^
«He twattfci ^[pn ff benftcn/ton kannen oock alle be creaturc*' .*,
bect»M!^ <5obrs toelbabnt/bemercken,' enbeonslaten W«Pji
öriijcRcu laf* 0dt to? DEf£lÜE totons ljao?cnfp?ckcn:Omfanglit>gh$
vvcderonijcndcvvacht u vvektoailt is'tbatfebfllSCnlf'' (/
iet gljrben/bct toelck ban be milbe ^mbt «Oobts ü°*e(
fp berepfehnt oock befgeljjcks bat top <©obc bauck^
3tjn/cnbcbattop onstoeltoaehten ban befclbetei11-^
bnipckcn/enbe bat het brbooilnck is bat top otifcW'
% toebcromtothem keeren.
                                   (
3Tcn acbtftcn / het is feer pjofiitith om be Ifcföc <* ,
beghrboojfaemhepbttebermcerberen batis tot s'8 |
lep bolmaeciithcbcn «S5obt t'a<nfcboutoen in all* ^
«5obt
in alle
moet iflekE creaturen.©ierom eert in alle oberften/foo Setu
iw »S» ïjfr*16 als toerelbtlncke/ «©obt al machtieft/eitbe fljj .f
ÏÏwu barc Shphoben als eene f*rmmc be toelcfee ba» *$
komt:10antbcnghcnen/bieuboo?t/bicboo?tm?ivj,5[
onfen l&alicb-maketj enbe bie u berfmaebt/beïf81^
mp.
                                                            ^
3icftbermanc bier bat bet p?oföteIück« &***$'
merïwrSiettm/öanmetbea&ebiicJwertöe .'S^y'
i
-ocr page 787-
Van de tèghen-^oördicheydt Godts. 73^
tc r„ p.bt <5obts oeffent/ enbc bat Jjet beter is met <©nbt
t|)?!t™« / ban alleen in te oberbenefcen j ja be affectie
*>c flff!,t beer bf mercfiingljcn ban felfa mebe/ ala 3imöe
^°'«epne bet frlber.
fotleit "Oötmocbiclj gljebcbt / enbc {jet fèlbe btch tüölg
bEfp?c,tc»beuntii0föcgijcfjjjohen/uJacbgtjcmep)tIijth
fo\ Sabfn bbojbts te bjenghen.i0icitoe ijclut oocH fcer
^cfir -uncii *,an f^rtigeupffeenbighc teëefterten/ ghe*
'°8ie /ör m0Scn to?ff«ban eenen tinch/hm t)ét hoió*
/0ft Jjet Üaen ban be fcloefie/ecnicli beciüi /tic
Sthïet-Ghebedekpis.
Q v»ilt u acn fielit van my niet af kecrén, en vvijcl niet Pfalm. if,
Vvjn Vvc<;h in uwer gramfchappen van uvvcndienaer.
^. Go"tCstr 'al lck komcn cnJè openbaren voor 't aen-fchijn PCa.ha.4i.
^ CQi'my, cn<ïe ontfermt u mijnder, wantick ben eenich pf,! ,„
Öj Qea*ui.                                                                                 riai.ï4.
o0- ^ '.Cil '*« Heercn zjjn op de rechtveerdighe, endc firn PAt -f
i)ac].jƒc °"ghen der dienft-vrouvven op de hadden van Pfalm.m
» °tif4 "f,vr°uvv.cu , al foozijn ons ooghen tot den Heèrc
^at" > .t't' toc^at nv onferontfermt.
°°t.v tei'"ellen dacr 7ijt ghy tcgheu-vvoordich.
«lat üj3^ <*c" Hécre is °P Jciè placti'è, èndc ick en vvift Gen.iS.
HitXII. Capïttei.
Oeffeninghe van de liefde Godts.
bat,
ÜNöS' ten w'W bat beliefte 10 eette 6eft»e» m**.-*.
C, ^S^seftenbat top niet üegDeeiiijcfc m
WNiS £?' fns «Hatent isf/foo bemereftt bat
«°ebt beftciu tooit/ts boa? öoojen fcggen/
3taa 4              fiÖdïiïR
-ocr page 788-
74® Den ï II. Bocck. Het XII. Ca f
öbelütR affcr ücrtjaelt ttK>?bt bat ben mijn goebt i&
f m mieeben/böo? Ijet gl)eftcljt:ten betbcui beo? ö£>'
ftnaecu. fooien /in belief De *3obts /isbetgljeitfr
ïtietn\l begjunnen ;ficn / ban bieeenigïicnboo?"»'
ganttt gfjebaen fjebbcn; mbe ijet (manen / ban w*
iTaix jj. öot-maecftt 5tjn.il|oa?btini> Ijöö??be/feght ben^?",
pï)cet/enbseet Ijet goebt.^jiberinaenttenttticeb^
pfai ±< ï®ee'1 itUtl) enbe befict't melen epgijen is/ben ö'F,
'*v nen Ut eentgfjen boojbt'go'ncnboen. een betf>#"
«êmaeclttenbefiet.                                      ^
2Sen&wUt ten trceebsn / bat (jiei* irpt boTgbt \}°,
Öattev meetbei* goebt is/ boe bat Ijet Ueffelijclter \?J.
tö't falte mocötan» bat !jet gijenfrec!) beltent '^
ï®a'nt bit 10 ijet eèumicïj leben/ fegijt ben $ƒ;»(
batfü tt Kennen/bie alleen ben tnacracijtirtijen &0"
loan.17. jjjt/cnbc bic gijp gljefonbert (jebt iefiun t&9Jtlïl,n
Medicatie van de liefde Gódts.
-Hefeerfiewet-bereydtfel. g>ttït II ttt <«50bt£ «09^
itroojbïcljepbt.                                             ,„;[(
««z btriyitfti, 23ibt ïjem /bat (jp 11 fijne itcfbe v*
gïjeüen/ 't melcK ijet meefte i& ban allefijne &aV .(,
t_r Et 1. point. TëztmuUt bat be «3obbeIijeue ^iV
1J jleutu DmUtaeljtcn gïjegljeben ijeeft/ be tn*fa tf
titi bet bet jtanbt / enbe Uw milletenbe bat öfllW
tafeteelen 5ün / be melcfte ban ïjare &oó>lt»öïP'a0
«x b «h. ^ berbetcrt/oft mei bebo?ben moiben. üK3£v' |" j,
«m««i ifat en is gïjecn cbelbec ban ben fvtUe.teant Ö«D*I, vt
vSSS U uefbe tg/foü baniclj ie oock ben menfcD^ $
©c ucfoe & liefbc iöfulcftö atjs befaneDiemen bemint. |;r#
gciDfkaeiiöe'ttjpaibienba^aDP iet goebtjof beminbt/P0^
toefcc mi $)p g0etJt.. jg>~at jJet quaEDti0/foo5Öt&£»(&
ucuuHöt. qimebt/t0 >t t,at ÏJet gjJms 'tstJEitn gijp bernn^ W
at-Des- beitefaKe i3 / foo fnlt gijp feet goebt n ' 0t/
mambefieleisöooj-maetmeev'DaetfP b*^,i#
fcan baetfe (jet leben gDecf t/ enbe mojbt W&
525
cnoegueooeitm ijaer allen D' affectten ^jtttti**;
cben als Ijaer epgDen 5 toant Die De t&£*rt vit Z
tnbebcfcfjoonJjepbt beminbt/ en 0Ö«t,o;ifti'^
fiEcanöeratBjjeiïöerfelber niet i 3» 't wn m$lv
-ocr page 789-
Van de liefde Godts.               74$
«wl f°*tovtjaet ooclt met eenen ïsefteïc / Die fjtcc
•j'l öfjekieeft 10.30 fp D?oemtij/fp t0aoüt D?Qcbtcij,.
ö', 'M bljjDe/ fp is ooclt meDe blijöe/enbe toei te b?e*
tjJL* ^oeöeelfaligSjeris't met<©ööt bereeni«Ijt
«0f£e'cn lmöetmm a^tz^mttÖnn u 9e.öben /ja
tiff* ^oöt gjjeiijtft te toefen / naer ijet feggben ban
hl f dcljgiftiire: jcKbebbe gljefcpöt / «5bp 5ijt go--
Upi» L^31" fnltüenfiele bermacij't al/tn Den gne*
W r |J,ler beriïmiu/enDefpen b?eejt niet/beijat=
b^-beiten tbUt loeren / Den al-öer beften ^oDt "*££??
öj^nnenDe-.töantiB'tDatrcbpDeal öer-fcijoonste ÏSr**^
ttul3öenfouDtUonn£iunDemogljenaenfc!jönmen/ *
|et, f" flijcloobe niet Dat gijp föö Diodes foaötunU'
W/Men/öat gljy licbeu eeiiigije lee.lgcl>e oit grou?
(,j jncUeDingljenfeuötuulUnaen-fien •'töaet'tbp
ïlOft?8'11
öat SJJPeene cte «teloDye fauDt mogben
fei|^n /fotiüt cifui lieber een qimltjcft Uipmöe tuil?
uiiii Ööon'ii é 30't falie Dan Dat «te boo? time
faulm foecht /'jjet gbene Dat öe felüe al-Der-sneeft.
jj'0,^e Kannen bet'malten / uwee om en foecftt ghji.
bji"toe ItefDc oock niet bet al-öec-bcfté geeöt l op
tnu««)p tot De raeetfe gocöf DepötfottDt mogben ge»
bei,» wacr QW betanawjtfaemt botK ijet felbe/ aj
ïitet öfJybat aenöe Jjatibt, n$ant öaeccu«»ü>öt
^L^wi-Diftljèr' oft ftbifclöcltct; tjfiebonD'en Dan,
licPH*
enöe rïïeteqoéö£ljt|iöt: Ijiev om morse fieie
hw öo°? ü/
öat BÖP met bollen toe-iïaen fult lief
ijr>cn ettbe beminnen Jjet aiöer-mecjïe goeDfcenDe
tec^McKt fep nfeiben DefereDene: $0 !t faKe Dat*
iHj,tr*ltBDe ioel-lu|te/r«fïe/of c tijDelycK «oeöt te fec-
Wn *} is/f"00
moct ('ï5t hüürn til bruint iooiöé;
?ti jj* *» Öet gene bat men foiiöe Ittmneu iticnfefjeu;
^w»
Et iJen* l"ef te bev*g^üiti«!i, ïai0JtDat c&nt.s.
h itpfxten^cÖ afjeef t allen öet rccebt fnn'0 liuys boo j
%5^/foofali)pöat tegljeïiDeUeföe göetettent
0n?niet betfmaDen.i^tfalte Dan Dattüjfcïjen
Aa!x!av.'.ï.
tten/fw ts ^ f"00 moe*if?t boo|-t»aer mCEïüemui-
M?t gene fcatDupffnöt-mael betep tóai|»aerom
^aa j ; .ïoöps
-ocr page 790-
74* DenlII.Boeck. HetXILCap.
loopt gijp ban ljerroaert0/efi bertoaert0/o menffïi',
foecftenbe be goebi timer fiele/ enbeuroe0 iitljaem?'
3&eminbt een goebt/ liet meldt alle goeben t' faiti*"
in Ijem beflupt/enbe ijet i0 gftenoetlj.                ./
<5(*taten Het i. point. jsemercltt tnaerom bat gOP w* D.,j.
ni/ftö gavjïk minbt ;Cen eerffen / boo? bien bat gijp ober-en»
PWS5X ftomtban nafttre/albti0 bemtnbt alle bicrfën0 £,
Knw «lötU,€nbe op bat §ter niet en foube ontboen /F
swpjiwh» öeeft ben gijénen bie onjlerbelücS 10007 onfe \lrtv*
lirctte nature aen roillen nemen;bie ban ber eeuif ^
I)epttoa0/i0 milten rao?ben eert uinbeKen ban tc'Vj
baclj.Jö'tfalte ban/ bat gijp ben menfclj Hef ve£;i
«ie mei u miniuj uijEtüujüBii w i ywe vtn « "*;-,«
tnoet gijp <©obt ijebben/bit om uloè" t mille mew
Öbctoojben i0.                                           n-
Cen ttoeebert / boo? bien bat ben gijencn w* v.(
taerc1"
ban <5obt/bte u opeenfonbérlingije maniere fl*5
öp i0 boojftm toefen / bp-mefen/ enbe macht' «?<&
toaert binnen /fegljt ben Ijepligenaiugulltnnö/^' (
irnbupten/enbe baerfocDteiclt tt/enbeop befcu»"^
bingljen / be toelcite gijp gijemaetKt ijebt / w.af^
becbaltentgfjp toaert met rap/ enbc wft en #*£"}(>
ti niet t be bingljen ïjielen mp beree ban al be '^j
Re toaer't bat fp in u niet en mare/ fp en foubeu
©en mcHTtij C«t betben /men beeft iemant lief/ boo? bt»1 "^
en socftiiict Ijp p?of öticl) t0. «nbe mie mo?bt baer gijcMw~U
«iittet non öte on0 nutter i0/ ban «Bobt n&te Ijeef t u meet•&>
*"** gljeben i» urne tijbelöcfte goeberen/enbe rÖ«{D°jie'
tnen meer in gfietal / gljeburigljer / beter enDf&tft
B.om.8. riebelötlïer i ©te fijnen cpgljen £one niet auv
gijefpaert/ maer fteef t ben felben boot onö au*.%(
gljeben.Ja bat meer i0/baereni0 gijeen W*°„tft
tnelctt ban fiem niet en nomt. 2ïlle albct-bel»: b» „,
cnbe alle botmaecKte gljifte /Uomt 0110 ban bo»,t
i©ie fult gijp eer beminnen i be fontepne waf* $
alle goebt Komt/ oft be gote/ booibe toelcne onm
u bomt *<©obt Hit ben oo?fp?onch 10/of t ben w \#
ïrte öet felbè tot u b?engijt* <©cbt i0 ben oö?fp4"W
tnfpfelben/f)pi0 bic in alle creaturen mcb£ w^ltf'
pp bertowttt be milöcmbe goeöt-QevttöDei »%é
-ocr page 791-
Van de liefde Godts.                 74J
•migljenaf-fteernan malcïtanDeren rjeb«
tAiJty kalleen/Die fijne Ijant opent/enDe Detbult
«e oteten met fijnen fegljen enDe beneDictie.
^7*^ btecDm/men beminDt iemant/Doo?Dien Dat ^aer
m
tfltilct8cS/inmfaem/oftroetDerttcö W.Matvtoit met mtnfae»
3rft?0cÖ uxffelgrlw Dan göpsüt/ o!|eece<Boöt?tnertó<©ow
tenTjEöbeDen^eetegijefïen/regl)t jacoü /aenruijt Gsn.ji.
tof1 a^«fïcl)t / enDe mijnefiele is falie!) gDetoo?*
jto*. hierom ijeeftu /o l^eeve/ mön IjeïtegUefepDti
y*w aetiftcijt ijeeft ugljefocDt / u aenftcjjtfai t'eUa
■ S:efQttfcm.
öurt öö?Den/inu beminnen temant [Doe? Dien Dat $temmm
*BDhö Ntaet/gljelijck onfe ottDerö: mm mijnen *jj™"* ™s
ït^/mijnen »>cljepper/ en l)eb ül\ ban u niet ber= «©om. ^
^ah
tl ^n me Dat «6 beij <&n is tjp niet uwen Deur./*.
%h
c/(l n,9,,e riele/eenen goeDèn/etl öoojficljtigen
hu h C/Ö*E
u ciefcöapen/gemaetKt/ eftl êfcten Ijeefti
ofi^t fjem Ijier-en-boben gettmrötgljt te wojDen
Whs "^Dei*/ enDe öoo? fijne tooeDets fijne fiele te
ijicjl;^(tellen . 3aDat intens/ Op fegïjtlilaer*
&eIr* 1
m Boenen Die Den mille Doet'öan mijnen Ije»
WJh©aöet/Die is mijnen bjoeDer /fiijtcr enDe
8l)efp E* ^ett faetltat / ÖP iö utueu bmbegom/ Die ofe* i.
<© pDt fjeeft: |clt fal u mp trouiuen tril gijeloof.
iti{;a«ament in Der maetfjcpDtfeer groot/ enDe
tie,J>"f°öt / enDe fonDerlingl) teecKen uan eene upt-
^eiiöe bermïjecticljepDt / enDe ItefDel
fep^J" feiten/mtf eenen gtjetrouwen öjienDt/fegljt «©out té ua?
fcetnifOfe-man en is niet te uergljeliJcUen, ^efen aiaa-gttaw
Wh»
mm ötcftttïöfgf meer ban fijnen epgïjenfïal &?«»«*♦
Hen^^maet' mijnen gljetroiUtmt öiienDt 10 mij*
%tiH tA®mt
öanföneDjienDtftap en itsosöetelt
^ft^^öïjeflotetiDooj eenen nieuineu&tienDt Die
Hator!;1'0"11, 35emetrt« ttiat perfoonen ,'enDe watw _ c
\ wS!,1iecelöt *»f l»bt 3ett onDet-b?aeg[jt SSÏÏ,5S
H 8? ^ «i« öilt
flÖttff auctie D?ae$jt / enDe 5X,
^kstl Uef&E tot «5oDt Die Den oo2fp?aitclt öau,
%etE s^nDêfegfjt: <©öpf)ebt Defe Dingljen / 9
oocftrJUemaecUt / Die fcljoon 5üt / taant fu 5ön
A
% hi?°on:
B&P öie BoeDt 5Öt/ tnantfp 5ön goeDt: AuSuSts
" '*3Öt / teant fp oocH 5ön: maet fp en 5jjtt nies
&aa 4
                    foo
_,_!
-ocr page 792-
%44         Den öl; Vocek. HctXII. Cap.
nut gijelöcft gijp / foie söt ïjamt 5>cïjeppn; / öP f0
imlt&mt
als anöere sJtngïjen ivoptn ttfjcleften/'. /
en gijn fp notfj frtjoon / naci) gocöt/ ya öa.t tuee* i*"
■wtjönawhntet.-
GHEBEDT.
\r\ritfd mygbevcn vederen ah van eender dujve,eti
* ■ Y ickfal vlieghen ende ruften in ü mijnen Godt ? V?*
yyaer falichjuslevindenanders daninufvan vvie,doorv¥-*;-
ende in vvien alle dinghen gevonden worden; die alleen off ■
kjeev.vvi(l), den aiaer-9esien,aen auwr-gyw -•■■ j.
alder-thimieltjck^ften zqt.VVaer fatten bltnderig*,
„„.....j,,die beteeuwicb licht zqt,verlichtende alle menji'1
VFaermedef/tlmijnkerteverfaedtvvordeHdanmetu, »' ^
vvaer-acbtigherufte ztjtftitdat iemandt cenighe foeticvy
begheert,ghyz.ijtd'on-jprekflijckefoeticheyt,endeghy z-V(V
rnak$li;ck.\s' t datter iemandt gbevonden wort die de f(b°
hndt hehMfrkt.<rhvz,tit rcho9nmiinealder-Uef(ic,vvit'btl ^
at
(chouvven,VVaeromfal ick u dan verlaten,die dcfo nUJ»
van allen goedtendefchoonheydtendemy keeren tot dep«^
dïegheen water en ionnen houden, dat is, tot ie ydele er
.^
ren? Hebbeickyveloytverfaedt gbeVceeft,metdegbene,» u
jghenoten heb? En hnicknieteerdaer doorghelijck.$'H „^
gbeWeeft ? U
'f datter iemandt is,die naerfijnghemfU o,
gby zjjt d' op-rechte rufie in der ee*touheydt,ghy z$ A Kj,
wecbtederfiekn,gh]zijl■ denghenen inden
W«M*»*V^
f al glorierenet dat tckjnijn vermaeckynl nemen w it» jt
bef te hebben, Waer om en falic\niet beminnen bet_J^
goedt,endedenghenen,diemybim'mdt,oon-j}reke!>J1^ ^
m-eyndelijcke liefde, die my voor den begb'mne das were #
pindthebtJiemyalommepandtnuVeerüefdenacbter'g ^
hebt,die in duyfendt ende duyfent-der-bande manieren ,t ^,
mmnïn't befonderuvveliefde tot ly-VfétrtsbfrVP. tf
-ocr page 793-
Van de Liefde Godts,                 74^
fat^'^eer^,Weedenghenen,diefoo verfteent van herten is,
flen 1
^ ^fleet
vcrmorvvet m Wrff, oft ten min-
?*t \ï°r
^«ietyerWermt en Wordt. Gby over-va.it my
eni f'^en-> ef*de ickblijve al even flouW; gby beWaertmy
g\je raegbt my ghtlijcker-Wijs een kindeken placht ghedra-
heyj
* ^wden Jae dat meer is,gby.Wafcht af mijne melaetfch-
gh\i,eif^mjjnefo»denmetu dier-baerbloedt . Vcrbaeftu,
■^9~ne^inbierover, endeghyharepoorten Weeftfeer ver-
^el /^mt At*1 Heerebeeft hem gheWeerdightonsgroote
endc
' 1
te ^oen' Komt gby Se, dieGodt vree ft ende bemint,
fcy fce r •: ;a verkondigen Wat hy. mijne[iele algbeiam heeft',
ïit{j\m)gheleydtinftjnen Wijn-kelder, hy heeft m my de
Voete
           kï-0 gby Cherubijnen ende Seraphijnen, dieuWe
*$t 4 taenficbtenoverdeckt, door dien datgbybefchaemt
ihty, &")foogrootengoedtals isonfen Ckdt, niet meeren bt-
heef. 'r'idehy en is nochtans voor tt nietgbesiorven, noch en
''^ill nHt$e^affdHn in fijn bloedt, noch en heeft om uWen
4£y ,<> »e en dry-en-derthbjare7igbeflaeft,eme veelgheleden,
f"U(L } seftumeteenWoerdekenghefchapen. O Heere,men
<Scürté erft*-
** &nMken' dat& #*&&**. &van llcflU' iKSKS
beeft' a ^m bekert: en Weet gby niet, datfe u verraden oen meiifcjj»
al ■ty^n w P.biliiïtjnen uWeghefWore vanden ? Ghj Weet dit
"Ver d'°l ere' m*wghy vip verduldicb, ende lanck^moedich
ieft0 0°sbeydt der menfehen; ende als Wy u begheck,rendè
"«trs r n'endedat onfefiele geboeleert beeft met veelmin-
£>1de r,?^'"^ nochtans alffe Weder-om kmt tot u*
konHt ' * ^rtmoghélijckWefen datfeunocb Weder om foude
^etnat Jer$>etm> endehaerfoudekonnen begheventot eene
0 Üeer r^*e^f ereature?ly is voor-Waer des doodts Weerdich,
"Ie cre e'u^ie vooruvveygbert te leven. Ick^fal u levenjien
**trf j Uren ^ven •" vvant die u niet en leeft, die k m ander-
f>e»rf Ick.fal u dan leven, die voor my aü-etn gheleeftf*
iheVenM"earbeydthebt, gbesiorvendjt, die my dit alghe-
M*en0ec, ' datindevvereldtis; ende vvaer'tdat dit niet
Htojj ** vv*er,g\yy foudt daer on-tvvijfetijck^ noch meer bf
- '^^HetreiVVU heeft defe dinghen VAfittvvebandt
Aa* %
-ocr page 794-
74? Den III. Boeek. Het XII. Cap.
ghefochtïfy en verfaden my nict,fy en vermaken mygheenfi***
maerqaellenmy: want fy roepen aen mijne ooren van uvT
ffhoonbeydt endegoedtbeydt: ende ttat-de-maeldatghy v&r
xfltvande uyt-vvendigbeooghen,endein'tbinmnfïemijn^
herten, foo bijgbende naer mijnen aejfent foecke ickji, tnde iïy
tn v'to&t u nochtans nut. Verchcpnt my u aen-Jicbt, ende bet
mygbenoecb,verthoentmy uaen ficbt: homt,vvant ick,n*er
yerfucbterwaer cm keertgby u aen-fuht van my? is 't dat$l
tny gbevvondt hebt mtt uwe liefde.gheneeft my met defo&w
heydt derfeher
. Maer dat uwen wille nochtans ghefcbu'1*»
doet hetg\une dat u belieft,niet dat my aen-gbenaem is. ^ ..
ghy u van my vertrecket,z,ijtgbebenedtjdt endegbe-eert 0 &
tiuvvicbeydt: U 't dat ghyeock\tot my komt,ghibenedijdt»i0.
ghy vvefen. Nochtans en verlaet my met t' eene-mael, n"
engaetnkt verre van my, ende enlaetmy nietineen vervv°e,
landt; maertrecktmy naer u, end:dat mijne fieie al-W
meer zjy, daer-fe bemindt, dan dacr-fc leeft. Aymy, vvi,
mijne vveoninghe is verlenght! Maer aen-gbeficn, dat u dit^
. dusbdteftheeft,föobelievetmyoockyvel. VFantukJ31^ ,
mijnen wille op-gbedragbm,a behoort hy toe. lekj» begbf ^
nictoHeere-.datghy immermeer bet mes weder omgbeeft 0
«©fferantw banden van u kmdt. lekhebbe u fiele ende lichaem op-gbw
%n$
felfjS, g\im bewaertfe endefebtcktfe tot uwen dienfl, gheltjckj* j.
behagbelijckjs i lek hegbeer e al-tijdt eenmet ute vvefen
,e'
Anders niet te vvefen dan om uwen t wille
. Nochtans
kleynebede fal ickyan u begbeeren , ickjerbspe datgby
'
aen-ficht niet en fult befchaemt malden, o Heere en verlak .'
niet,endeenvergheetmy totgheendcr tijdt: nocbenWt
ïoe,datic\u oytverghete. Datmy de doodt liever over-v
dan datich^fönderuleve,eftdatick,u mis-haghl- H*ir ,^
kent mydat ickjt mach beminnen
, ende eenen-ügbcw
trecken tot uwe liefde. Wantghy ghebiedt onsditfeh'cr' m
dreygbtons,is'tdatvvyandersdoen,al is'tiatvvy uvv J,fa
on-vveerdicb zijn; maer ghy *üjt ditovertrejfelijck,?i'eer ^
om van eenen-iegbelijcken bemindt te vvorden.Maer,"
# ^
wa,t hm tckjock, oft vva,t barna, datghyghebtidtv'1 ,\
d
-ocr page 795-
Van de liefde Godts,                  747
(tumtteWordeinde tenz,yfake,datickhetfehedbe,foozjjt
°J op my vergravit,ende ghy dreyght my grootelijcks tejlraf-
jtH'e» is difi ellende met grootgemech,datickjt,»ict en bemin-
e- Och oft ick_gbeduncblijck_tot u verfuchtede,oon-eyndelijc-
eJ°encheydt; dat ickjtl-tijdt na u dorïle, ofonteyne der leven-
^ïateren; datickjtl-tijdtna u verlanghe die het verlanghen
^•vanhet hemelfch lerufalem', dat ich^ghedurichlijcktntjne
j'5 sn °p u gheflagben hebbe,o aldJr-liefskn bruydegom mijn-
' flek
j datickjt al-tijdtleve, o mijn leven, dat ickjtl-tijdt
, rufierve; datickjonder op-houdennaeru verlangheende
gherick $y, die my alleen kont verfaden; ick^fal tot u kp-
j tH> diemijne toe-vluebt &ijt
5 datickju al-tijdtin mijnegbe-
0 tf" mach hibben,o eeuvvighe liefde; dat ukjtal-tijtmach
b~.fi*1 met de armen mijnder fiele, ende dat icbjt nieten
<c *p, tot dat ickjt met eene on-jprekflijcke blijdfcbap mach
Qny'u^ahende dat ickyerfaedt vvorde,ende uvafï boude,
ich
'" u VV00}ie,endc in ufmelte, ende een met u zy,ende dat
t^niet^ieerin my-felvtn enzy? En vergbeet doch, o Vader,
je ~'eef>d:r tijden u kindt; en vergheet u fchepfel niet„ o berm-
*nd', n ^ Hct ^
^ Waerjat ukjiict met-allfn en ben,
»t j|£V zijl het al; maer ghy hebt dit al om mijnen t'Wille
'"« 'tCC^' c,l^gby. en haet niet van al hetghene dat ghygbe-
fal
,\'w? maer ghy hebt foogroote faken ghefchapen, ende
'"Sn ^">n^1 Aingbengkekdcn om mijnen t'Wille ü'tdatghy,
brf'/^dz veracht, aen-fietuWegoedtheydt ende liefde.
*i(ti
         fiSS^"1* ^at 'ckjitoe-Leboore, ende ghy en kont
pp. atettv*ndenfclptnmjtegheven, Want ghy d eeuWighe
hje'j v&'i ket five oelooft hebt . Gheeft mydefe liefde,
fcide ''f ^kjiefelye etnenrkghelijcken mach aen-predtcken,
hier m der.eettWicheydt beminnen,Ameti.
'r*Qijckc om {y-felvcn tot de liefde Godcs
te verwecken.
91, *r^e- *Mf« orjfenj«jlf* Uomt ottt ent nut bt rr«
*«nB!jen*0wbtc&f Pt <&obtw fHb»b«n tit futib'tK mev*
' ^cfgfc»IJWw Jjwi toe Öienen U'otffi hingen ban
-ocr page 796-
74S ' DenlII.Boeek. HetXII.Cap,
ben öbèr/ enbc bartbct ujben ons peeren/ befonbetlPf^
bet ttiebiteïEn bcr felbEE/gelijcfc oocfc bicUtojjïs tr Uttw
op 45oöts toelbabcn;toacc aftop ijirr bojc cu beefebf?
s©m bojftoi bm»laetjengef»?okcnbebbc. jtKaerbcnkojtitcit toef?
toecjjibtiii öc tot bc liefbe/ isljet bci-flcrbcn/ befonbciltjck ban fö"
licfocijs i)£t epgljcn liefbc/enbe ban a!lc!jbcIhepi/cnöEftjnberte<>!?
hrasHv" tcbcffcwböo|begb^fcbaömöingIjcn rot<©obt.          ;
!laii£tótige *$* ttocebe. J^ct is oock goct/alle bag&cn in fijne n»<'
Dit taalmaat bitatie eenjgbc bcmccekingebooi oogljcn te ficllcrt b«?
Jjeöai ©iwjs, bebol maécktfjcbcn ban «SSobt al maebtteb / enbe ba'
boo? bet biet ban te «©oblijrltc lief &c' th fp-fefben t'o"*
(leken. ï©ant bacr en is gijeene orffrmnglje / bic bc öW
fcnirtgbeban beliefbe<©oüts teboben gact/acn 9r',f ^
batgeliicheEb>tjsbcn%o(ïeIgempa!jt/>.Cor.i5 nlte^'
WrebiiigUcn fonöer bcfeban gtjeenbCE toterben cn3?H
cnbe bcfe in eenen pogcjt-blicb ons <öqhe albcc flCl1^.,j
naémfte maeckt/enbe ban bijanben b?-ienbcn/ enbe u'
ellcnbiglje/b'aïbcE-gbcUtckuhfïrmacckt.
aBottt n»êt ^E bcrbc.t® e toelckc fcer ajofijticb is/in fijnen 'rij*■,
woitfra nac*ttaefïen<©obttc bekennen/ cnbcIjeinaUc tocwkrrt».
tt> "nw. flcbi£itfticl)cpt til liefbe te bctotjfrn/als oft bic acn o»L
gsalicit-mahetgebarn totcïben. Sitis EEnealber-f0^
ncffeniitge boo? be torltke top beel bp<t&abt Uoniiei'*>^ Jt
biEnm/enbEbengbencn bicniet -«jct-allen gbcfa?r.cj.fjt
jbceft in fijne atmen beel m.eoe %c bcplc .XBace top f'1' ^
ijicr af biecbeé (gteken; als top fnllcn ijanbelcn /üdl
liefbe ban onfen eben-nacfien.                              .**
©efcotc nut= 33- bierbe.lQebatrnjck cnbe met gtootcecr-bic0' ^
^UJC ^f' Öertibegebentotbctmiuenban 't $.g>acïament/^j
^arwmas., njCt upt eeltcij?ooge,enbefao?cegetooonteanccn• ^c(j
«leh fmaeckt albier be gbecficlijéke focticljepbt 8'l}e.tt!
in.be foiitepne feïbe.<®nbcrfocckt u ou be epgenb0"■ i
(SEraypcnüo; 0ft trappen becliefbc/be toeltke gijp binben futtb? ^,
Iwföc. ^.tóeEnaebus/25onabehtura/fiicl)arbus/bait öe^*«
i. f>p is on= PErt o2*: ttefbert'. <©cn «ïfieit «au ts/bat be lief öc o» ^
tcïfóepaciijc fcbcpbelijc is/foo bat be fiele met beH%üfletfott&* ..j^
gijen fcggen:lE|ie fal mp fcöepbcn ban bc lief bc <&W c,t
a. S;i i«| on» t©rn ttoeeben/ batfe onberfabelijck is/toant j)ctb» ^
ücïfaOEiijcu. fcgljtrtiemctmeeu/Ijct is genoeeb/ enbe begene/b'^ .rt
bit bier ontftckcn3ön/cn laten baet tot gDecitöeï M ^
.^ ^>.,.i!o oa; boojfiacn/batfeietinisbacitljebbcn/enbefcgg':'1 j]Bf^.
ijtewivMtDc batfe onnutte HiKcljten 55a. Sam&eifcca/ HWeV$jfQ
4
-ocr page 797-
Van dlTticfde Godts.                749
"iwnelffcfc is/toant bc lief bc ts fiercH al? tcbooöt/ enbe Gant.8.
!etl toaterai en ijebtieit be liefbe niet fconnen upt bluf* 4«£>p # ba*
£Öm. 39cn bteebcn / batfebetmalicljjcu is/ bat be fiele maiscljjcfe.
öiet meöeb?anbcnöe)feggtl)cu macb/£en$$onincti beeft
^SÖelepbt in fijne tejjn-helbeiS. 3fck bebbe fijns glje* ?. ^p ^^
'•ttUttcjb gbetoecjt / enbe icfc Ijcb tnp berblijbt.^ien bijf* tooutüefjde.
,e,V3iatfcöE fiele booj-toonbt met beletoierigbe begeer*
;<H/ teaerbuojtoptocl foubentotllcn/ bat een-icgbe*
tolt ss^j j,jCltijc/ Eitbe&oet baeu befte omecnen-ic 6tg,nigbt>i*
»cl>jchcntotljcmtctt:ecké.^enfe)len/batfealtöbtbo?fl ^lü)\ ^ p
£Ccft na©obt/cnbe ual;emberlangbt/tjem altö&t booj <&öau
?°3Ötn ijccft / enbe bat alle creaturen Ijacröieiten om
p ni 9!)ebacljrtc|j te toefen.tUcnfcbenftcn/batfe begeert ^^tf&acrftt
£bc Öaeck t om met Cbufïo berccmgbt te toefen / met ^"J *g*
»," bct&neruanbittebcn/gbcb3eben3ürtbeboojbelief* n^j,tt£ toe(
öaetfe mebe owfieken is.
                                    fau
i                                                                                                    .
Schiet-Ghebedukens.              « ••'•"
Y(jTIe is gelijck den Heere onfen Gódt,die in de hodghden Pfabn.m.'
Woont, ende d'oodt-möedigheaen.fiet, in den ho-
w*1^ ende op d'aerde?
athebbeickin den hemel? ehdefonder uvvat hebbcick Plalm.71.
G gncvyilt op derae'rden?
,c9'enédijt mijne fiele den Heere,ende alle dat binnen my PteLioz-
^..s "jnen heylighen naem.
e Uvvc vvereken moeten n belijden Heere, ende UTre Pialm.144.
q„' e.Vl;ghei) moeren ughebcnedijden.
öc'isonfeïi Heere,ende erootis fijne macht, ende fiindel Pyl«-I4*.
Jsoeydt'en is gheen ghctaL-
Hit XIII. Capittel.               \
^eft~eninghe ende meditatie van de liefde van
lijnen Even-naefien.
fchr!VD!!r fienin^he ^rphetfcMmzuWm öe %jj{tgljen j
fcii»umöe uptöegloiimiöHjetsijtütcttüan alle
als «ïu ^Pltgrjen/ttitefuniwïingDe blgöfcljap/
hu °J* öcfe ijaec epgljm toare / müe Dos öat 011=
mm i i^tnaiitvl alsijatmbimntjci met fjaec
H^tpoint. ©emevcïtt ten ccrjïctt / möeonösr-.'31^*"'^,
loetftt/oft gijp inm loaeiïjepöt in u beümïit öe St^S*
-ocr page 798-
75» Den III. Boeck. Het XIII. Cap.
teeeftenen Der lief Den tot urnen eben-nae|ten.
tietDelcfteïjeteerlteis / fgne epgljene bate niet \
foecften/noclj Dat Ijem-felben aennae t;Cen ttfleeDe^
ïjem berbltjben in De mcl-baertt üan fijnen cti^L
naejten/enDe öanfön qualijclt-baert Ijem beD?oe»f
3£enDerDen/ftjn goeDt enïie gelutït ober at berbö"?,,
beren/ enDe Ijet quaeDt toepjen; een bterDen/ti^i.,
fijn gebiecftbeebzagen/ Dan De UefDeft}jenDcn/elt,
_ . , alDti0 bol-bjengljen De toet Cïj?i|li onfe0 M>^L
maUer0;mant Dat is nm anbees laltDjagben
$&
öijfDen gijcfpjaetUfaetn enDt lief cvïjctal toefen,- »
fe|ten /fijne gijeeltelij cue enDe ttjDeltj cfce gocben o«|.
tan (elf 0 ijaer meDe-beplen.l|ier ojn Kan Defe l%{
qualijclt bolmaecut gljebonDen wojDen on&tf .**
«jerelDtfclje menfcljen / 'ten5pDatfe goeDt-MV'f,,.
enDe milDt5ön. Cen febenjleh / memanDtuw>
DeerDitljltjcR tegljen fp?eUen/ofttueDer-lïaen. '*"&
merent ten tü>eeDen/Dat De liefbe/De bnnDtfcï) a.P'L
D'eenDjacljtitljcpDt Ijet eenirtj folaeg is ban Dit h,
flljen-tooo?Ditlj leben/fonDer De tbelcftcoetU De«» a
ren niet en ftonnen leben: enDe foo-óaniclj / «^' 1,
Doelt ban De ^epDenen felbe beDen alle anbere 0%
Den gepelt is /enDe geleitf is bpDe ronne^em^
tenDerDen / DatterüeelgoeDt0euDegijemaclt0^
De liefDe nomt/enDe upt De tweeDucIjtniet me* <%/
«pt De liefDe Komt/ons ijulpe tegljen onfe büa»**11^
Die ons ban alle namen om-tingelen: Daee i^fLrf
meDe-Deplingljeban alle goeDen/enDe eenen tt» ,
Matth. 18. in't quaeDtenDe tegljenljepttCen laet|ïen/al »>£,,/
DertmeebergaDect5i)n in Den naemDe0 ^tela^
Daet ijf f)p in't miDDS ban Ijen. «enDe tnat uan o>*
SQeb?elten/ Daet; «BoDt Ijem gettieerDigljt bp te J*,
f'en om alle onfe begeerten te betïjoo?en* «33»"%
en ^alitO-maUer fegljtt 30't faKe batter tw» ,V
u-UeDen ober-een-Komen op Der aecDen/Da»* aLgii
CDtne Datfe begljceren / Tal Öem gijefcljieDen v
mijnen ©aber/Die in Den Ijemel i0.
              Iff0
-*~ «««» Het i-point- 2ten-fiet €>oDt in utóen naelreu/1!^
S?mK f°föat önfen naeltcn met «BoDt enDe o»f? ><
«aettm «m» Itclj-maeclter beteemgljt 10 Doo? De nature: »* ^
jRjopwat, ijet i0 ijet maecufel enDe ijet beelbt ban &***>*&&
öooj Dt gratie is 't «&oDt$ £one / enDe Den Jffijtfi
4
-ocr page 799-
Van de liefde van fijnen Èven-naeften.' yfi
tem ^ fönewfolöaet / fijnen meeröt / enDe ftjnett
ÖeJJff ■'
,a ÜPis l)em rulrltm ö^enöt / Dat Op öoo?
^"«lön bloeDt/enDeftjn leöm gijefcijoncltcn fjeeft
ballSÖeteeDtföUDetoefen/ ijetfdöeDnpfent maef
^ een«i-iegeltjcUen te geben/niaer't öan naoDe»
\totn iPPöÖeöoegljtmogfjenioojDen fijne gaöen;
htl Je,<>of/ijop/DengljDen enDe grati§/Die in umn
W, 3Ön/De hjettfte te fotiftcljten/ tnDe alteen op
Sthij^TtoenDigljen fcöijn/utöe oogljen te ü»o?pen/
h hXtUöteberifpeniö.iletig/emegrooteftöa' ^fmmut
u«t,?*~wp tegaenfoo öEeloöifaRenoatiemanDtonfemtacftm
f«ijit; yebben/enDealleen tebemeccUen ecnektepne «"'"ortciiitt
«thi.V0te u emen a^f r toet Ijebbe". «Sont gDp roei *?<Btte*
*n J\JtS« bevatyHl Dooj Diê öatter toat onxrupt
u
tfö? toate*3e,tfaiw Dat gijp
8ijulrltüoo?-toaer&eel meer ümöen/waetom Dat
töM-f!1** retln üetacyt fouDt moetentvo?Den: Ijet
%:ht0«n~nt,öfelijt& fal gefcfneDcn/ D002 fjet mijt*
UtóJ;lcÖooiDeel<eoDt0/ te't tp al-Dien Dat gijp
öl)e" ttaefeen öonni|ï; op Dat u met De felöe mate
^eth»Ien roo?De/met De roelcfte gijp eenen anDerett
%\j****i fult ijeWien. ©itober-fept öe&benDe/ftet
ïfecewttv i&l öan öen toe!cIien S'JP mogelijclt eenf
£% {jV0l,öt moai ijeüben/ enDe roeeg!)t De reDeneti
5 tièfheettï föbe / enDe öan D' anDere/ te roeten/bait
He7r
y eiM,e *>a« öot af fteer.
l^eninh1"^ ^«wcltt yler-en-boöen / Ijoe groote *, h^,
k *% £ <
Je öatter onDer De menfcljm öan nooDe tg: gije ontwt t*
^Hj^^al/Datgrjp Doo? <5oDt0 gïiebuDtgeljoti' mcü^m w
h
8te,^}M»iegljelijcSen"te beminnen/ gljelijcR u "" *$•,
h^toltff ten/enöc öat Den gfjenen Die Dat gfjeboDt Matth*
flNa Sr
btc roetbolfc?otytJjeeft/ enDe Dat Ijet
e Ohh W°fötel$jctec en iis Dan Den genen Die 't
k[!ntnx"f c-lJonDttiuant ijp i# öan eenen-iegeuj tïtl
tiL^fthntf
nöe te te eenen-gïjeDurigljen/ pepö enDe
K%h??P/«tDe ijp befit alle goeDerf;toant fjp Oer»
t'^IU,, ?;«»al füo feet öan De tocl-öaert öan fijnen
«ü^eéh a^ öefc Ö*m epgïjen mare. 25emercfct
e Öefat^
*«/ maw.in fulefter öoegDéh / gijeitjeft
L
-ocr page 800-
75* DenIII.Boeck.HetXII.Cap:
ioan.ij. <crj?t|ïus oti0 lief fjecft gljeöaDt. 3itK gW u «<J
meti ttfjebobt/fegljt onfen li^eere/ Dat gijp malcR»'1
i loan - iimn lt£f Debt/gljelgcU itK u lief gtjeljaöt ïjcb.^
' Dat Den ïjepïigijen loamtesr fegljt:ï©p moeten oo/f,
onfe ficlm boo? onfe b?oeber$$ (tellen: *8nDe W.
ihiiip.i. lijcU Den Ijepltttfjen 3Êpo|M ©attlug fegljt: Iffcr ®'
niglje öertroojhnglje in Cljulto /ifler eentclj fol#f,
ter liefDen/iffer cmiglje gemepnfcljap Des trD^|W'
jnnDcrcenigljc bmncnflc Der bermljerttcIjiDm-]^
berbnïtmgne bujDfcljap / Dat nijp een gfjebof'^
moogljt ïjebben/ ecne ItcfbeljebbëDe: eenD?atijtw
tnDe eenë fai IjetibenDe/nietDücnDe Doo? ttut|Kii0y,
noch. boo? ijDele glo?ie / maet in ooDtmocDicljep1'
b'een D'anDer ijoogljcr acljtenDe/niet eltK aenm**L
^rtïrttÊb«= fecnöe Datfgne ist/macr't gijene Der anDeren i$™ri
ecmngutv.au mercKt ten DerDen/Dat onfen .êalicljmaUerbefltf*
<6oüt u> ijjeft Dat De menftljen in fulcfcer manieren fon»*'
fbln 17 ober-een-Uomen/ gelgcK Den ©aDer enbt Den &%
7'
een 5gn. «sant alDtijsljeeftljpgebeDen ban Deffi1''i
relDt fcf)epDenDe:3tft en biDDe boo? yen allten w'J
maerootUboojbe gycne/ Die Dooi ijen tt»oa?Dt j,
ihp gljelooben fullen/op Dat fp al een mogljeii w'
gljelijcfc gijp ©aDer in mp 5üt/ enDe icK in u/D**'•'l
oocK in ons mogfjen een 3tjn / op Dat De mereit 0%
®«t bsofcnloobe/ Dat nijp inp gljefotiDen Ijebt. ;&emerrt«*E.
wjcmtisiooj» bierren/ Datijetonfer allergemepnenbganDtK
mto&mc* ö(g öe ttneeDpcijt onöer on# Uropt / enDe mat co'
V'ÜJU groote boosljepbt Dat l)et is ntetljemtefpattn*,
tot fijn epgen beDerücntfleenbe Débeberbemflp^i
fijnen mocber/ enDe Dat De Kratljten Die berw V
3i)n Dooi D'eenbjatytvcljepbt onöettmnneltjcft $ >Z»
.
Cen btjfben/ oberiegljt Dat De mate maer mt^{;,«
onfen eben-naejleu beminnen / ie De mate/Datf■»,
<5oDt meDe beminnen /.enDe Dat De felbt foo tw°J*
i€or.i5. f^eltjctt is / Dat Den «pojieï fegljt j ï©aer t DJ» * j
fp?aKe/met Der menfeljen/enDe Der «engelfc tornen
enDe De lief De nitt en ijebbe | foo ben telt göebony,
aiö cm UipDenDe metael/ oft eene hlintUence Wk
<5nDe al IjaDDe ick De jajopljeuje/ mbe Dat te» »f .j(
alle berbo?BiJentl)eDcnienDe aUctbttemïjepö-'%(ii
al ijabbe ttU al Ijet gyéloobe / alfoo Dat irR &%V»
terbowöt / eube uk öe lief De niet m ijeöbe / tJ(k
-ocr page 801-
. Van de li'efde rot fijnen Even-naéfltti. $$$
^ühniet.Cnöei^'töaticfttotter armen fpijfe/
j.°cPIc alle mijne gocöen/ cnDeai Ieto*röe teh mijn
iirfh em/aIf°° öaticlt toer&?anöt tecuöc/enöe ich Dg
l'oe uiet en ijeUbc/foo en üatct mn met;
G II E B E D Ti ■
Mtyndelijcke liefde mijnen tiodt, iffefdie hm
Üu™1 verborgden van uv^e hitte ende liefdes'Iffer Welee-
Vio ^ l VPzkKfooywkiïdti*, dat het niet en fmilte door
P ellefdt, ende bloedt? Seyndtuyt uWen booghen hemel dit
- 'n mijne beendefenghyjiïkns vier is in Sion,endeVeiens
n „H
'■*» lerufalem. Gheeft mygratie,diemy ende mijnen \(zixp.
ft ■*en bemindt bebt,ende onsgbeVpaffchen hebt inndierbaer
^.. *> datkk u mach beminnenuytgantfcher heften ,endt
lrn naeftenom uVcen vïï>ille,als uVoen Sone
, als tdoin
„■ , e*i als ufyen vriendt, endeu Ut-maet, Want fooda~
té 1 ' &ty hem ghetoeer&ïtht te maken, ende te kennen
L }even, dat al Vnataen my oft aen kmandt anders, oot\
den UV?en vyandtghedaen wordt,u gbedaen wordt, ende dat
p.^1
\nenen dieonstaeckt, raecktden appel van uwe ooghe.
j> t-<Jf dan vanmy^ al waert dat my kmandt oorfake gaef
tH, e*ntgben afkeer, ende dat hy hier door fj [elven aUendtch
f°kó yv'u"b m^ckt
, dat ukjhier deor nochtans my [elven
4„ . Vr>iUeitquetfen oft hinderen. Verre zjjdatïcktenyer-
*v>b 'vu^emakif> metonfenalleghemeynenvijandt,teghent
v^^ei^n,diegbj ons achterghelaten hebt. Ickjveet bJldkm
t*
iie'Jeyr * dat in-dien ickjinders niet en doe dan beminnen, berouwen/m
4te yhtfhebben-,'tvvekkjockdeHeydenenende Ptiblicanei^^fiei
%ttj' atHk.gbeenenlooriontfanghenenfal,noth
«voorm%-
lHt r ^c^m > <he u?ve fonnt'dpetfcbijnen over de goede,
teCj Ver de quade,ende regbentop de rechtveerdighe ende on-
*»ef eerfye-Ó htmüfcbenVadtr,tckhegfaere uwen Sone t(
iêafj.
or Uvvegratie,emde te beminnen oockjkgbenedie »;ƒ
ten; r^n' ^kbegbieredefeuvveüevereye tedraghen,ofse-
»}(i '*"> °P dat een-tegelijckifie, dat khjivven difópel ben, die
>• "or deonrecktvefrdighe de bittere deèdtgejtorn» «jjjfc*
s b i                 sik
-ocr page 802-
714 'DcnIII.Bócck. MëTxiII.Cap.
endefpijft ons «We kinderen, ende broeders, met u H- licfite»".
mde u dierbaer bloedt: die als ghy vermaledij dt Veierdt
, 0\
"Vermaledijdt
en hebt,maer leverdet u-felvm over, dengbweii
die u onrechtelijckjordeelden. Ghy hebt tCiïefiete voor wj
pandegbeftelt, ickjalmijnefieledefgbelijckxgbeernevoor Mt
nennaefien.gheven
.- 'tekenbegheeregbeene vijandtfebappen{
dragben-yma$rick^fal vergbeven dengbenen diemy mifdtf"
hebben, op datghy,aen den Veelcken icl^veel duyfendt pow&
fchulduhben,myooekjoudt Willen verghevenendeqaijtfcW
Wcfbatft ^m '• endeiekjergbeve het haer-tiedett uytgantfeher hert111'
tgnstoijanïiË» ende begbeereoockjmijne vyanden,dienfl, liefde,ende afcK
■'■•'■ fondefe ieeikenen derfelver te bëVvijfen: Veantfy my niet W.
daén,oft gbequetfi én behhen,maerükjny-felven;fy hebbed"!
ghetoont,Vcie datic\ben,te Weten, een:n diefy - [elven fo^1'
lijcken Hef heeft,die niet een koordeken verduldelijckyoer # j
%an verdraghen,voor alk uVvepijnen endefmerten, vooraf
f
Üeeldaden dieickyan «We milde handt ontfanghen hebbe,vc<lj
■ aüe de ontaü^c'kefonden,ende boosheden die ick tegenubeèx®,
heb. VVaerü dan mijne Befde ?Waer is de liefde, diefierf\
. ghelijck^de doodt:'de jalóersbtydrbart ais de beMtal-^A® l
tiefdeü,al-daer VcerchtfeoockpntWjftlijckgrootefaken >e1>
»
verdraeghtdefghelijckx:is'tbyal-diendatfenietgherêet$ .
em te lijden, het en üvoor^aerghiene liefde. VVant Wl,.
ierdraegbtmen niet,om rijcdommen te be\omen,om eine ir
endeverganckelijckffchoonheyttehboudenfdeéagènva^»,
hort,endedenarbeytenü niet lafiich deer de grootheyt v$
liefde derfelver ,ende falmy iet hart oftfveaer vallen te d"1
'
vfttelijden om deliefdete verkrijghen,VvehkeisdenbittttVL
devolmaecktheyt,beteyndevmdeV;ct,ende meerder dtV*
de brandt-offeranden ende facrificien? verleent my eeftt6
.(
ghemeten liefde, mijnen Godt, dat ickjn u mach blijven, ^,.
ghy in mj: ^mt dit 'm de liefde blffi, die blijft in u,enfcl'
pt km.
-ocr page 803-
Van de liefde tot fijnen Even-naeftea. fjj
Pra&ijcke om de liefde tot onfên nadien
t' ónder -houden.
T?n «cfïen/mm moet feer it«tfi?iphgaïieaa«i/6at* tooMnam
htrtmmt
blttcrfjepbtoftquaebt bermoepeu mans uaubutw*
ha, en ÜE8mt tc toojtclnt. %et ie quaijjck geloobeljjcii tmKStmoet
kam ' "" quacbt ÜEïm0EP«V toacc upt naberöanbt            ^*
^ mni tföabeipcftc brjanbtfcbajjpen/ öodj bien bat een
•>Pit boacjehen Dan ttoecbjaebt in't begbinfel niet upt-
^uiufrjjt m is göetoce; .€nör öit ia ö'artljlifrteljepöt
L,"*.i|i?Wöerbellen biefjieröoojfoeit/oocttv&u
«Ibp ö*'e1,&cm te'ait maïeftanberen te febepben. $e?
8ton e^c eemebieijier-en-fegen is/ belieföc/ rit eenen
sfj otf»morbtte|rebficn. ifcnrtoan: f bp al-bicnbac
mop!! En nar^rn aen-feaecat/ aiffcr ecnicb quaet Der*
?)cr „in " 0p SlJercfin ts fao fouöt glip niet alleen
i«a> Dt mct Socbtbcrto innen/ maec ood$ fat ber*
bCDf„ ubatt &Et quaebt/ enbe foufet in fulciicr borgben/
«ta h -rs iu '* ül'S'n^l( I*a»«c" bcïbaoben/bethnids
ailè hC"IJanöt Via!Öcfc upt te üluflcijen ia.Dus fuif gijp:
frttrt -f i 'be cn bmcht 3EEn l113*** • ^Et ,a iJ'o'ojtoacc
*n««N C * Slicbaen / Ijem te laten booj - fïaeri / bat ie*
«Hrv» l01^" b£anbt i3/cnbe ï»en felbcn fuicbs maften/
'« öooj ons bermoepen,
titff? tbj/!bEn"ti"niHt lic&tefödt tegen foeftilB&M ^fcman* :
fcjtl- V, '£yat,EliJcft aen be üefbc/ en niet cn ffifec / gbe* 3i>«» ie '
Nn wf" &• 39»«iu0j?(aci)t te feggen/bat bergbeleften fi,'efeau -
^oiht Jörn IUEr ÖE *"cfta£lE bfe am be ücfbe ac" scbacn
Win• $ierom W bat ÜE« «Mfm-manous bennaent: Eed *
boijM,Eoet ubjc tom**» »«EI ^ee&truuürJjcpbt / enbe
^ öcr incnftbcn gïone fuït gijp bemmbt iuojbeh.
^beil E£ben/EEU0n aaöErf booi-üomeit met Uielbabé «otmöim«
^o» maEcb0f"onbElIï'citmEtHe^E-59acïC"»3niet ra* «""W-
in lipf meÉC tot ÖE I»cf£te becbjedit/ban eenen anöeren tomau
«W'ÖEtebooj komen: beueföeen Ujojötmetgljre,»
t ^"bei:c,nP^s/ba" mnftmepgljcnfelbcngöeftocijt.
^etc^r, ■öen 7 onfa*fonbtoftg]fv in u-felben ücbint «wsttifna.
** tor s mcn ba IiefÖE/ö»e &E" %ofïel betijaelf fcMM* ¥f»c t«* om
foth/r ■ ba" ^a^ntben.39e lifföe/frgfjt bp is Ueröul--1" ,!a£<Jai»
J/!P»sSO£Öe«ïeten, ©eliefoeenUcnfl&imjet/fpm Cor-I5-
3^ öü *                     è'«s"
-ocr page 804-
,jj$ DenlII.Boeck. HctXIÏI.Cap:
fcoet niet qualnck/fp en toon- niet op-gheblafcrt/fi» en $
niet eetghiericb/ fp enfoechtnictbatbacE toe-beboojt/
fp en Itooibt niet gbeKtept fp en bcncltt geen quaebt/ f?
en betühjbt baec niet ban onghetecbticbepbt / maet f?
berbujbthaetmet be taaerbept: alle bingen betbjaegö1'
fp/alle bingben ghelooft fp/alle btngben hoopt fp/a'lf
Dinghenbertoacbt fp.
Practijcke om fijne vijanden te beminnen.
T <6n eerflcn/ te bemeeckenbe toelbaben / bic gbp vst*
1 Dien menfcb ontf anghen hebt / op ben toelcfceit W
berbtttettjfit.
                                                  ^
©ctgïjtfe* tHen ttoeeben te beugbcten het onghclijcK bat ons »~
mfleuanuiv ftentinboojleben tttDen aengebac is/alis'tbat bet <"r
BlWBt»» bicKtoijls te bojen komt:€ft alfoo als top bies inbach
ticbtoo?ben/ bet fetbe ghehjck aen <©obt quijt-fcï>ellcl
enb e ons betto ecken tot lief De.
                              f
tien berbe n / hem aen fnjeken / cnbe fijne ghenteP"^
fchau gbecnffins fchoubien:toant een foet tooouvntae
beel b?ienben/enDe bermojtoet bt bijanben.
            .*
Ecd.s.           3Een bierben/ hcmeemghch}clbabenbctoijfert/a'
2Mt>at>m boo? hem bibbenbc / oft iet anbets licbantclgcfc üc^\a
totötgijme nenbe. 3!s't bat utoenbsjanbt bongber heeft / foo 1P5L
du anjs D* |,cm, is >t bat bp bojfi heeft / foo ghceft hemtoatet»
bjinchen. i©ant ghp fnlt bierighe holen bergaberen1'*
fijn hoof bt/enbc Den latere fart to ebec-loonen.
Sfhiet-Gkehdeketiï-
Eccli. ï8. T^Ernenfch houdt tegen den anderen grarnfchap.en(Je
foeckt van den Heereremedie.                            ..ejj
lbi«L           Vergheeft uwen naeften die u hinder doet , ende dan iü
u fonden oock vergheveu worden.-                          ^
lbid.            Opeen irenfeh fijns ghelijck en hcefthy gheenebern1
ticheydt.ende hy bidt voor fijne fonden.                   ^c>
Mare. 4. ^ct wat mate ^at §ty ghemeten hebt, daer mede f»lu
deromghemeten worden.                                      ,■-$
1 loan. 4« *st ^at ieniandt feght,ick heb Godt lief, ende dat hy '
•'
                    broeder b.atet,dieis censa loghenaet»
$$
-ocr page 805-
1.
Het XIV. Capitte
* 'famen-lprekinghe tufTchen den menfch, die bc-
gheert onder-vefen te "Worden,ende den oef-
fenaeï van de Contemplatie, oft het aen
jfchou^ende leven,
t)E» Ecgheerende. <gjcnï)ebbebeel Ijooicn feggljera
- ban De jpebitatie: icft biilbe toel/ Dat gijp nus
*et iüilbet leereu ban be Contemplatie.
. Oen ocfFenaer. ®et gftene öatich npt Het Icfen
. CH u gijeerne tneöe - bepïen: maet itvt ho?t: toaut
^cr ,toe bier beel iaoojöen te gljeb?upcben i gijp
iieot biefantepneiifeïbe/öcn t)eplighcn 23onabcn«
urn/ bc tbiee ©ionpfio^/ «©erfbn / cnöe Defe wmt
5a -uymui
W• «iriaé/enfce meer anöere ; gftpïjeüt ïjtcr en btxt
m,nbe ^aïiglje rCerefa. ^uëïjoojtin5tRC2t,'het m,tmmM
pene balt gijp begljeert. IBaer.bemercKt ten eer? ££ föti»
IJ^vbat Het epnbe ban fjetgbeeftdrjeh leben / enbe tycjtitóuat*
J*tl alle glictsoöêii/enbe raben i£ / be bcreeningfje
rt, jS.onfen "mille / berfianbt / enbe be nraebten on;
{£*-' vielen met <öobt (bjaèt toe ftetberfterben gbe* Wat m u
til
. ?cflt bJcubt/boo? get gljebeöt/enbe De HeDita; <£mirnnj?ia=>
J.^bjo2btDc 51de op - rmctrocUen / enbe Doojbe trcimseik}?
Mmtemplatié/ig Diegcitjfft aen<©oöt gel)ecl^r)bat *»«****♦
ne>* mcit ^óbtfoube beminnen j imt gaiïtfdjer
^ten / upt gantffljer ft el en/ cnöe én alle onfc
riatÖten/éhbe op Dat Dit ge j'f bicbe baben alle aerts
fr,Re bingijea/ foa moet De ftelebaer boüen fjaec
if-iuen bcröeffen/ftet toeïen glleftljuöt/öoojDelïk;
tp.^tif»maerbecï bol-maechtelijcker boctföe €on?
PPlatie/toacr öao?/gneli)ehbat «3obt/enbe alle
jj^ööeïgcKe faften hlaerlijcfter gljcfiCit bjojben /
l'ao bjaiöcnfe ooeft biericDIijcner beminbt»
* ^e«» Begheerenden. CnDC ïbat Ottber - feftepDt ïflct
^ITcöcn {jet fpebitwn / enbe Ijet Contemplc*
^» b b 3                 i?w
-ocr page 806-
7J8         Den HI.Bocek. Het XIV. Cap.
Aug.life. de Den Oeffenacr. ?®t JEebttatie / SÖCÏpCÏÏ Öen Wt
Spintu, & Ugjjsnaugaftinnög^etnpgöt/ isf eene o^';0^
amma.
fiing[|e ban De üecbo?göen ïbaetljcpöt. 3Eant • ^
fefoec&t öe ccuüJigfte ttacröepöt boo* ^WL
£lÖJ*' ben rebenen öe* tjetfianötö/ om Öe *lto«"**D*
5STm ganöt feaenberbenenbetebtminv-en. JöJJ ^
MMt contemplatie i<$ /gfjcltjcn ben ï?epugncn ■au?1"*
e
SS nu*f»toW/ eenebermaftdticneb^on^^
ban öe Waetïjepbt be toeïefte on* nu M««^f/
ïib- d«ow bertoont ïoojöt/oft YödgSdöcK fticliaröug fep^
«empUt. een ongrjcboviöcn «töc W*« «fM - #90P£f" vne'
fielen / ban alle Santen upt-göefpm'bt / a& tt»
tenbctóaetïicpbt/ nubooibelEebttatie gp^.
StattoCKK öcn/ cnbebeoogtien nu glielndtonöcr - Vuo?P",$,
teoipwiei^ ©ttc8et-to^ oft ben 3©nn / ui be *" ,
jttydijtfcir,* bjunbeaen -göericn Wicrbe / etiöt ban w'-*^
Ranbt baer upt flftepetft .jttnpe / m een 8N^«
rmacchtïöietbe/ 00*10* °^tfcr
toeI W»*
§9.#ueute.
                               ....„„.„ïiti*
«tentet^ Den Begheerenden. ^Cft ^WK* ^SlM*
ttrsatifl? fie» "mietbt om öacï op te letten : i^et i»«c«
taw»**. fWöedep manieren san gHcftptebcn. »*,
' fietó/té'tbat icfttïcft bed in net bcfonöer flf •
öacötelflcft b-nuerffte/er.be mm, *"*f « «ft*
fteireuffie enbe fepicutngne banbe ffïia&MTa.**
koIeuten/öHebenbiföepbt; cnbetiet obet-ceu-
fc
men ban ghdü*e mate enbe p?opo?tic / etc. _ t
toerei//bat ie» bemerefcenbe/ befraepicÖjF,.
tm frnöonpepötbanöitbedbt/ mp^ oogpe **e
Pu oOeftccftt ftouöe/ om be gftenurpte be W^
jieföt tot öe felbe &cpilberpe gpeb?cben W«»,
tnöe bat öieg te meer / poe bat teh öe felbe »• „
ïpcïter aen - fe poutoc / poe bat iep min boo? eem»,
onöertbegeerteeiber** göetrot&en i»o|öe. ^ ^
-ocr page 807-
Van de Contemplatie                  755
feefo*Bamcn cc«é fc jcftbulbicljepbt ombe feïtoe te
beLarei1/ enbeeenennuet'Oralieberal / ban biete
tjwff*"♦ <©e eerfte maniere fegötmen gl)eUjcï|
»IaTCi*Cn
am öe 3ïBebitatie/öe anbereybe Contem*
^pa OefFcnact. s©efe gljelijcweniffe tg fect be#
^'*«« ♦ 3©antinbe Contemplatie üerbïtjbt ftae?
c^lew tenetlilleenbe een-bonöiglje ïnereftin*
Uipi u
s öerdanbtjS foa aoeft öan be ttiaerljepbtbe
bit
? met Stoote moepelijcKljepöt boo? be mtt
Urrn^ïJebonbcni^/oftoiijSbertooiiti^ boeket
tont Ö££ SïjeïoofjS. Man bic bz(c bingljen fier/.
bQ'xc,tt»pieértüeel foeter/ enb?'lichter / tnbt löojb?
ba?A!1ilrctcghm-\Tioojöicbepbt meer betueegnt/
CJ me befc met en ftet
; al tó 't bar Hp toel ghcftuj
j0^rtÖcefc fao in befnjtlofapöic/ algin be iCbecw
bip/enbebanbcfefet'oe faecnen rebenen hmiglie^
tt1"/ «nbeugt-iegfföen: alfoo aocii üed Ucrtiec/
^e,,minber moepre/ enöepjafnteincHer betraeftte
ha öe !eiüe
faeche boojbe Contemplatie / ban
W
Öe ^öüatie 5 J©ant tic bet felpe boo? €om
%mtie
öoët/Uemercttt met eenen qp-flacb be$
b^JS S'leiijcKöe Coningljinne &aba bede / nacr
l>eih
eel Sftcfjaojt/enbc uerfiaenhaböe/bp stem*
th,Tf «Dsfijépöt ban onfen #alomqn in ttetrege*
beil anï>cfe iaeretbt:oft maecUt fp fclbcn een bon*
bugetl baniBp-jtge met ben ifepligljen 25ernar*
^eiis3"
al]t öefmerté enöe pijnen ban fijnen tytu
b'tt J*c ®obt.C*!?benacr bat bp/ elrlt in %tt befoïi*
ldttJ.E%rcht / enbeoiTber - foeftt ftfeft /fepbt ten
%tl, ÏIOa? - ïooHöt sijnbe ban liefbe ; gjcU bebbe
ll,itibtni,ei1 öen meu 'öm *M?J£kC11 l1lDn Hele bc*
b^öhi-V cnbe ftoubt ftem jtille fqnïser cenigften ar*
V*J i t,0cn' SÖrii>cR eencn ©°8ÖcI/ bie naer bat
&Öetai 0m-SÖebjaept/ ftoocö enbe leecft in be. lorïjt
^ '°SÖen fjeeft/t)oubtöemba}ïinbelocljt /enbe
c $lle ^e aerbtfche enbe bergancnelöefte
»ft& 4            öingöete
-ocr page 808-
fé«i BenlILBoeek. Het XIV. Cap,;
mw» h* öingöen.35en €. #. pa?becftbienaetmijn goetf
SSSJS 5unch|» *er öcfcöepöelöch befcöjeben / a\ff
fcaiiïrc con» fcpbt:3£e Contemplatietsf eenen boccft/ een bla<*
fempiatie.' cnbe feber in - fiennan<©obt/ mebe -bjcngfteitD*
eene toertoonberingbe ban bemelfclje öingbefl',
epbbenöc in be liefbe / enöc untbe liefbe fpjupte^
öe. 3©ant bit u$ net begbirifel/enbe bet ennb*'
bat top 0obtv enbeenfen Ü?eerp gjefum Cfonfim»
f nnen |bone / bie al / enbe alleen ong goebt \0 / foW'
ben möglien beminnen. 3©ant bet epnbe Dan W
,_. r toet/ enbeban be Contemplatie / ijs b£ liefbe. <£!1J
Dionyfius „e gfteIttcK <©i0npfiusê Cattftufianuö / feer W«
carthuua- |-CpM/ öc Contemplatie en maclj niet gbenocn^
ms' toojben 9et Contemplntbf leben/ ban noo? foo
alBfp een toertbiö boojt^-gcbiotbtüanben w1'
ïe boo2 be Hcfbe / enbe boo? be felVie liefbe met b#
upterlïe epnbe berbienftclrjcb / enbe met een be('
maecH nere enttbt: 3©ant be braebt bet liefbe / i?
een injtrmnent ber f:cïen/bie alfje ong fterte uptö*
Gre§. toerelbt treebt / göeïncb ben UJ.Cücgojiug fepöW
fieft get felbe om Ijooglje.
Den vedangher. <§$ ban be Contemplatie / etX\
toeren ban Ijetberfianbt / acn - gïjefien batfe $W'
noemt toojbt/ een gïjeeftelöch ncnfcljoutoen/ oP
een aen-fiengbegtonbt inbetonerbepbt toanljF
gfteloobe.
fee<ffontcm* Den OefFcnaer. <ö5anfcfjeïtjcft t JDant gfjclpcftc^
pum Ki«n ^ijsêöat Denmenfebbaoj be licbamelijcbe oo$M
SmtbÜ Hcöatneïöcbe facetten aen - fiet ■, alfoo aenfcBou»*
B ' 9 ftp booj ftet bevftanbt / ftct toelcb i£ alg beoog!)*
Decfiele tjemelfcfte Bingbcn/enbe bobenaï<6o0^
enbe be Contemplatie ijS een lebenbe enbe gbeton'
liglje toercbinglje /enbe ober - fulebjrboojbet tof'
boen ber «©oböelöcber gratie onfe torrcbinöyc'
3©ant boe foube be fcibe berbienftelijcb toefen/»}}
toare bat fp ong toereb mare l Waut gbeirjeb0/"
l^epligfien 2ïngu|tinu0 feer toel fepbt / bie n W'.
febapei] beeft fonöÊEU/en faï uniet falicö mab*"
fonbeeit.
-ocr page 809-
SenVerlaneher. W&ttWpt bomtftet feMIffcatbe
Contemplatie fom-totjlcn befcftjeben toojt al£ een
Paffie ofraljSietbat topüjben* ^n^bat^ton^ rho,,r
tW berftadt ban ben MierotfteusV bat ftp gfte* «£*« ^
tooa» toast ©obbcüjcbefaben te Ipen.
                «™- n°-
Den oeffenaer. Contemplatie toojbt eene pajic ™ ntoctótei:
SÏUnoemt/oftietbat top inben/aïg fp(mmfcbemcb gygT
fP^enbe"» bol- maecbt enbe bol - bomen i*s. «ten „„temptatie
*ttften / boo?bteabat bc ftcle fonöer atbeptt /ftet/ jók,gaffe
*«*e beminbt/ al* fb contcmpicert. ®en ttaecben/ too^tf"
°bet - mtMjS bat bc Contemplatie be tncnfcftejöcfte «««*•
«atlnente baben gaet/ enbeW eene liberale enbe
£°beh -natuerlncbe gabeban -0obt al - macnttcn.
^ant bê «jcere trecbtbe ftelc nact fteniimnetuacft.
fans booi ben toille cnöe ftet berftaubt/ enbe fn
»<%ftr enbe loopt naer ben teucfeVWHftnyalbei.
S&aiit be Contempïatic/gelrjcb ben ^.^«navbu^
[rSnt/SftE frftiebt booi een boo?-Bometvciibe bpma;
%*n banfpjehen /eeneneoer-baltngfte &oWgtot
^e mebfcfteïlïB* natuve/'ttoden gftefcjbebt booi
ÏÖnc gratic/enbe eene berftcffingeban bemenfeftt.
^cwe nature tot ftet toobibt «Bobtf/booj bc lief be
«»be niemant en ban iemanbe bef ftebbcn/ oft boï*
pbm/'t en *i fabe bat ftp ben f e ïben bemus enbelïc;
toanriuwt ftet gftene bat onbebent tf/en fteeft me i
öbecn berlangften. girtban bat «mmibt £on.
^mpieert / foo toojbt fijn ftctre op - $#*'«{"■
?obt/ enbeaenfeftoutot benfelben f»»*"*»"»
fcïetfel, enbe boo? be lief be aW boo?^een getotc ftte
>?brft» totftemgftebJcben/cnbeniftcpnbebK |
^tn.©boialbantooibtftetfterteop-glicftebenj ^ff
fobt/ enbe Mimtmet JBopfetf op ben bert . «Jen «£«* m
P°eeben/ i* gftclrjebop getrocben«en-g^roepen «M4"»*
JöHle / enbe ftetberfïanbt / foo bat ftet m* «ib?r|
g1 öenebt oft en begftcctt ban <©oöt, enbe om-b W
Ni met Wt ttoce ermen / cnbc fcgftt: gril g^O»
Ögngebonben/enbeicb enfal ftemnict.latengaeu.
2f «et ftet ié ftter-en-bobé noatfbftcïrjfb W™™,
Jpiarie oft be bcrbecïbcnbebracftt oocb tn ptfjP'
^^op-g^ctoglien / op bat be berftroptfteben gnc>
Eert toojben J€en bictben/fom-toötoi ^rp5;1®:
ftt- toenbigfte finnen in fulcber boegften gftebcm.
Ö8n / batmen niet en Iet op ftet gftene bat «Sjcnj
-ocr page 810-
feit DenlILBoeck. Het XIV. Cap;
«^.«..«... bingoën. ^enC.^.^ajneeftbienaetmnngott'
SSJË bunchen feer bcfcöepbelócK befcttteben / a\& %
jranöe Con» fepbt:3£e Contemplatie ijs eenen boccft/ een hla^
itfnjjiatre.' enbe fefeer in - ftenoan<©oBt/'mebe -biengöefl11\
tent bertoonöeringlje ban ftemeïfcfte bingïjefl'
tpribenbe in be lief bc / enbe untbe liefbe fpjupt*11'
öe. 3©ant bit i£ Het begtunfeï/ enbe ftet rpnbe'
bat top <*5obtv enbeenfen l^eere lefum Cl)?i{tul"
f ünen |&one / bie al / enbe alleen 'on js gcebt i£ l fo£'
ben mögtien beminnen. 3©ant ijet cpnbe taani »*
,_. . toet/ enbeban be Contemplatie / ijS b* liefbe. WK
Dionyfius öc gRelöch <©i0npfiug Catttjafianug / feer V0«
carmuiia- feïW/ De Contemplatie enmaclj niet gUenoeifl1;
?us' toojben öet Contemplatnf leben/ banbooj foo »<S
aïofp een toertftig fcoojtg-gcbïotötbanben tolJ'
ïe boo2 be liefbe / enbe boo? be felbe liefbe met W
uptetltc epnbeberbien1tclr)CR / enbe met een bet'
maecR ber'eenicftt: 3©ant be Kracht bet liefbe / &
een inftnmient bet ficlen/biealftieong fierteuptb*
Greg, toerelbt treent / ghelhcn ben ^.(©regojimï fep01'
geft het felbe om tjooglje.
Den Verianghcr. «jjg ban be Contemplatie /1'&.
toeren ban het toerjtanbt/acn-gHefien batfe gM'
noemt toojbt ,> een ghecftclricK nejifchoutoen/ fK
ten aen-fiengljegtonbt inbetoaerhepbt 'osaxW
gheloobe.
!©eCoittcm* Den Oeffenaer. <0anfchelhc«: JDant gheltjeft**'
yiaue tö m tong bat ben menfcli booj be lichamelijcHe oogyf£
tïïfoml UcDameWdte facetten aen - ftet5 alfoo aenfchouWJ
bet ftele hemelfche Bingoën / enbe botoen al &oo}'
enbebe Contemplatie ï«ê een lebenbc enbe gbetoU'
iighe toercHinglje/enbc ober -fulcngbooj Het toe'
boen ber <©obbelöcner gratie onfe tocrchir.glp j
3©ant hoe foubebe felbe öerbienttelfttn toefen/t^
toare bat fp onjS toeren mare \ Want ghelhcn^1;
!&cplighen Sfingültinug fcer toel fepbt / bte n W'
fehapei] heeft fonöeru/en faï uniet faïicf) maM»
fonbtcii.
-ocr page 811-
Van de Contemplatie.              &H
ÖenVetlangher. Watt lipt ftonttljet bjttt/ bat:ÖJ
Jontcmplatie fom-tatjlen ^m^tn\aoit^tm t
m*e
ofïaï* ietbat top liften * Cnöe ^ f*°n£ ,1°^
fiwö berftadt ban öen «M&ierotftawS / bat pp 80*- £]£ no.
«oan taaö ©aöbclöcHe fabenteJPben.
           ffi min.
&en Oeffenaer. Contemplatie bJOjbt tent Wflfe ™ ^
gUenoemt/oftietbattopïÖbcn/aWgOwnfcbcln* ^ Q
J*er -mibtjSbat be Contemplatie be mnifcneincne
Stilten te bobcn gaet/ enbetf ««*tt*r*JKHe
2*en -natueclÖcHe gabettan «°« «VSfmSoctu
?»«»« bi j&cere trecfctbe ftelc naet Öen£m?2 fn
'ansbooiten taille enöe bet netftanbt / enbe fn
S«8lJt enöe loopt naet ben reuchbatt ft^»"1'
J&ant be contempïatie/genjcb ben ^«"JJ0^
?.8iJt/Böcfff)wW bom ten uooj-homen/cnöe bpnta.
%*n baVfpicnen/eeneneöer-bnlmgbe?ƒ.?**"*
ïe men cocnjcne nature/'tb^cn 8Ö*Jt Joo»
g'ie gratic/enbe eene toerljcffingeMn jemengge.
»'nature tot gct toowbt ««ötjf/6,^eJffl-
*»be niemant enban ie.nanöé Hef !gWg/jg.»°
^>nvt en w fabe öat ftp ben feïüea ttcnne cnöe (lc.
to?nriu«r liet gftene öatonbcltent tf/en Reeft me t
Ween toerlancütcn. gtë'tban bat temanbt ton*
>Plee« "of tao bffln pette op - gö^cn m
£_°bt / enbe aenfcïjbuVot ben feftpn £f" *m$
ï!»ttfei, enbe öoo? be lief be aléöoo? een £tatc"te
Hbtfo, totï)em8Debïeben/enbeCT(lepnb^ncfti
|m. ©6o?albantoo?btöet9«te^fiSfïH 3K&*
gobt/ enbe WimtmetlBBopfe? opbenbetfD--^" enöe 1)oe w,
&ben / « 8WH op-s";"*"1SMffiS3öcM5leSC*
» / enöe petberttanbt / (boibat pet met:anoei*
£öenc!tt oft en begpcett ban <©oöt, fbe om-Jeilt-
N met öefe ttaee ermen / enöe fcgip:: gfft Ö*ü*
feu Bebonben/ enbe ien en faï ïjemmet, lateirgaen.
^«ec öet i£ öier-nt-boblnootfaftcIOffibatburW
S'itic oft be ttttbecïbenbeRtacöt oocft m mït< sP;
£* op-göctogtien / op bat be berttrontpeben göc.
S^ttao2ben.f€ennterben/fomAuolentao:öei^
gt-taenöigfje (Innen in fblcfter boegpen Sjjebon
H/batmen nietenlet w^l«enewrttgft^
-ocr page 812-
7^1 DenlII.Boeck. HrtXIV.Cïj»;
tooojbtcftjg / ent) e en ftontien be fieïe oocft niet W
meren. (Ccnlactttcn/ footo02bt noen ftet Ucöaeiw,
in tic ^epltgöen ban ixe aetbeop- g&ctjeben ♦ naet
befe op - gUetogljenttjepöt / enbe öie aenbactjtigP
bemcrtningöe/ foobolgtjt bcbertoonberinge/ cnt>ê
Qier naet be foeticïjcubt ♦ €nöe bemercnt met W1
<©«fe tmth ^.«©jegojiug/ bat onfe gUetooonelQcKe Content
giattm 3U" platte ïto?tig/ enbe gljel«eh ben fpjoncïi ban D*
fittmwnüBtK fpjtncït-öanenöie op-fpjingljen/enbeterfionöt toe/
Greeor 1«&etom titbtt - ballen op b'aerbe; oft gljieïijcft be bif'
morai ' fcöen /bie fom-torjïcu spt Ijettoatcr op -fet)icte«/
«edttijscittó. maer tcrjlonbttoeberomüvttoater ballen: alf°°
ijs 't bat top oocït boo* bc gratie <©oötg ong t)erte
een toepmcrjbetljcffen/macrtoojben na-bcr-ban»1
terftonbttoeberom gfjebtoongrjcn te balen "tott>e
gnctooontiijcKeJiiaebitatte.
Den VerUngher. lïubcrftnC iCÏS tod / toaet Om &a*
be <&entcmptatie eene rujle gï)enoemt too?bt.
©eeantem» Den Oeffenaer. ïDetig ceitc toaeracljttgerufte/ecne
piatiê fecm berbuïlthglie aller bègfteerten / bebolmaecntfjep^
ïuiiïöcïfwit t,er beugöben/ ben loon ban be betfahtngtje fiJ«W
felfiS/ftet cnnbebejS «BfteöebtjS/ enbe een feer ïtraciJ'
ttfli mtböel om te bcrKttjgrten be fupöertjepbt bf?
Oerren sb^ttgbe gémtHfaltcljepötban bit leben/en
toojbt ooch albu£ gfjenaemt: enbe gljelijeft öe gen*
bie ecuïmclj-buetenbe i$ / in Ijet aenftljoutocn en»*
beminnen ban töobt al-macntict}/geïegen tg i aïfo»
ooch tg befe op Ijaer maniere in alle bepbe gftelcgcn-
Onfe tmttem USaer alfoo langft aïg top noctj tepferg in ti: ft toe*
piatkisöicï rclbtjön/foo i£ b'onfc altrjöt on-bolmaecht/al t? *
£?,?£ batbenon-fienelijcKen «aóbt fnne tegen-tooojbtfy;
^^ ijep'ot onö boet gljeboeïen / booj eene toonbcrirtc&*
enbe foete toer chtngtje in onfe fieïe, enbebergaöcr»
aï!e fjare begtjeetlncHtjeben in tjem alleen / «">*
ftjengftt foo onfe fieïe toteene féerfoeteenöc wv
gijename tufte.                                               . ft
DenVetlangher. JEet toflt neetftiCÖepbt moet «R
mn Uier toe bcgöcben*                             ,**,ea
9hec«indit Den Oeffenaer.iBaecKt u ïjict toe gt>eteet/al£ öt«
pSeca» on-toeerbicïj toefenbe/booi oobtmoebicljepbt/ een*
trmpïjitw» bolraaechte grjeftooj faemö'epbt / enbe ober- göeö*1
utneö felftf/enbc bibtbaet om g$ebuetkölttcH/em>*
bsöêelt öe «{£* be boojfic&tiftepb.t tjan ^tfjïj
i
-ocr page 813-
HL^Ötirï). 3©ant een-icglKh)cfteniööner toe'uet
groepen / göcltjcbben !?.<©?cgo?iug giJetupgnt/
Sfc en sgn baer toe alle niet begnaem / g«e!rjrk m -
L°,0&amg!jc biettannatnrcYnegftcn ongtjernlt ;i>v
*l^'t bStC5obtaï-matÖtichbe nature verbeteren
^öeüol-maftê han. 3©ant «et is ede upt-nemeijbe
g«be c©obts7eiibebie niet genicpn en ia: er.be glie;
SfH ben facrtignen Sugutïmug fcgbt: lE>etiabc A»g;f«»;
fontemplafie alleen/ bicmet tergtalle bermen. dctePorC
£? bfc rcflirocerbitïjmanirglien /cnbe aïle ben *v_
gbepW/bieW in bc beugftbt fanben nwgften te g^;«
fcch ftelïeu / te botten gact ? cnbe fht ttrrgfteliitïit *«'«*'
Jffelbemet rtetaoubt/ enbe bc nofteittri^Seffe^
5n ♦ Vtian t fp té t eer bequacm/ om onö tot te Ucf bc/
Jj*"» be ttotmacchtö'epbtsöeïesöenM!/tepjen«.
v u«i Verlanpher. <Cn racbt gïm mp ban niet/bat icft
pa««naertrWe|                            '„ s- „
%*>««» oeffinacr. ^ch rabe ftcnttt?rt/maeïboo2 bien
SN / Dooj ben ttielcHen o ben meere booj be göe*
S
h? eenen ttjccliiéi enbe ffiobten flnpt memanbt
SJP^n: tae feltte te fierftte enbe onglicïeerbe:mens
t?,en/5Öri Hiertoe tteelbcqiïamer ommctbcn ifecre
fl'P'-ckcn. <©cnccrttentticelli«/ttiaerboo?tcmant -~*wm
fce^Hicfbe/«^^
e»hllt'wï» aerunrnc oiï'ödk.' wh»u»v^-:- toiu
S1e(ïuaebtttJ!ÏUg«erte!e/cn fal WM™flW*} ™>a ^m'
ENbïttttojben! €nbc gocïörftetWbatjjet U
S^m/bat bcrbojben toaïbt/befinaertbefteïe. Rom.u.
Ce *e aerbtfebe inttJooning«e / bjiufct neber*
2?«etjs bat berftanbt ftettoeïeh beel profenbetó?
Ö en ttjojbt bacr niet geüónben/ bat öe btertei>
febtber gepltgöer Contemplatie «•£*'»* « S&ST
e»n r°och ttan be aerbtfette beglieerten / WW» me<tbüu>
t£*»i neöel tteraabert ban tteel op hltmmenbe
5^ï>en/oft«et g«ett«c«te öerlicfbctotecrngje
mlWen bingen/ttJaer boojbe fiele nebetttJamP
SS5°*én ïaojbt. ®e ttmföepbt enttJojbtmet
Pebonbcn in 't lanbt ber g«cner bie fctWjW™?
en il°.»öertterfferbingï|e;bcn af gronbt ftrot/ &V
■£** »n mp niet/enbe tt ^ee/bat ijS «et «erte ttaJb«i
, nftÖ bié feer benómert iss/fpjeect in befer boege»
-ocr page 814-
7«6 Den III. Bocck. Het XIV. Gap,
Uetitèfeet Öen 5911 gtjcften in ou£ ïaubt. ï|et natbtanjS f#*
y'jafijteiijth pjofrjteU,tRte mebitemibai'. €>cbig tegljentüoo?'
Jfm^"" ötcftcpbt / t,m fljné uolmaechtljeben / aen gftefi^
ii^i-ntooor oat Öfttoöojnaemjïé inercK uan be «Contemplat»^
tisa^t a»öc t0Hetacnfc»ou\ï)enban «£>obt/boo| foobeel a\pw
jjjtu t>oi» al-omaïe ré^e^iïuooibitt) ij* i jae bat meer isV1^
«(«(fttjjïöm pjcfte jjEebuatie ftem öact toe hceren / enbe op'
KiimmeiUüoojre/beVatl-babenban<©qbt al maf 9'
ticö^icK-ïuW metten üa.tcRbaerfter.te otter-ben^
hen / enbe boo? bet acnf^ouïijeu taan be creaiu cl'
op-klimmé" tot ben £> Ijepper ber felber; bêj'oubcï'J
incn nocfttanjS/ gïrc.ycR teh gftefepbt jjebbe/ upt W
liBrbitatte üan öc ment'cft-ïnöjbtngtjc Cbjiff t / «^
be ü|.|löngt)cbt Mama , e.ube anbcre <©obtö ^ep'^
gftea. itëaer bcmercKi:bat gfip aan be BolmaecW',
fjeben «©obtsVoptïuecberlcp manieren irbJe$$e&l/
taticRonbtaca reeneen.                                  .1
€t»«ma« (Ceaecrftenbjoz'affirmatien/ftetttieu'R gcftf5W
mam omte aig\r<ptian «BobU'egQftcn / cfr lje"n toe - fclvSwl:
J^K.'".^ eeniglje balmacfHtlKbnu üp crempcl affirmeren^
«SX^oöt ipal martjncrj/ tonö/rccötbrerbic&/ gocöy.
           * bê &tftepper/ regctrbr, befcftcrmer/onfen©abc*'
meefter/mct5crt)ï'./«g>alitft-ma"her/ enbe al ftet gljf ^
bat eenen a;bcr bcfre.; ©abciv er.be befchermer tot'
gljefcftjeuen ban ïuojben / bat moet ftcm met recy*
enbe bncpnbeir,i'Rtr meer toe - gftcboegnt VtJo?beiV<
inant met rctftt moete.. top Rem bzfc énbc ontoï'
iÖCReanbereüoimaerbtftebentoe-ff lebben. <&$&
tiefemamcreüoigljtbeftoi.ltebcrfcftUber^naer/ö^
altijbt Vuat bp boegen in ftcr gene bat fp fcljilöere!'/
enbe men ban baer nier gfoei oecft bp boegen. 3MP *
toojbt €&obt eemnicb göcnoenit/toienë ceuïu iclFr
foobanieft ig/aï ig't bat al)p gebucricbUiCR metbf1
gebatfttê bupfentieft öuw'eut 1 aren baer bp boegö^
foo en ban onSbetltan^t norfttang ooch nanuet18
lot bet begrrtp be£ eeu\iurlicpbt#niet gfterafcen.
®e tvmetw f^en ttuceben/booj negatien/Jt YncïcH gjjefcftif1'*
nwiHcïc ö^ üjp iet ban 45<sbt \nepren of t loocftenen/gelö^*
aljStop/ bemerebenoe bciiolmnefhtfjebenber erf»1'
turen / bc felbe loochenen in Gobt te toefen / ncJP
Dien niet toe en frftnpen / VuantbefebolmaefWyt
öenber creaturen eni'belnthjtvn/enbetocrmebgb/'*
met öeélberlép QnbQlmaeti«üeöen>bp «tempel t ^L
*
-ocr page 815-
Van de Contemplatie*             jêj
$SQ&enfeat €>obt gljeen lic&t en ig/gBcenïbitticïM
flepbt/ fcl)oonljepïii/ bermalttlgcB0epbt; maer ict
ltoelthöÊ|'e bingoën onepnbeltjcH te boben gaet/
*;noe tjet toielch al öefe bingfien üeel bolmaecnteïijt-
wt euöe op ec*i ebelöer maniere begrgpt/batljp on*
'Putreïtjch/ onmetcltjclv onbegrüpelpch/ eftonupt-
wnelöeft té.'Jfil&ujS fegljt bcnU?.3&onabenturaüt
*E;' boecn ban Ijet ïtlepn goeöt/p,}. I^enfegftt
wt<Bobt met en t£ iet bat men geboden nan/
F^er bat öe finnen te boben gaet; niet iet bat men
j^ïbedötnhan/ maer bat boben onfe imaginatie
J-J^e berbeelbenbe Kracht i& noch kt fuïcr batme»
{Ptt ben ber(ïanbe begrijpen uan/maer bat ong ber?
Nanbt ber te te boben gaet. <©efe maniere iss beei
?cïÖebeiïbèr/ enbetuojbt bergeïehen metbe nonfte
??n graber en.jfiKaer öet gene bat Ojer gljefepbt #/.
°lcnt meeftenbeel tot Ijetberjlant/cfi bemerejunge/
F^t r bémillc tjeeft Ijier in berre t|etboo?bcei: \nanl:
?*fav aengefien öa't alle bingen in <©obt onepnbes
;^c*59u/ enbatter in be(e ïberelbt niet gbebonbett
*ll»mi tnojben/ batljier mebe te betgfteïtjcKeni£;
j^ufcljt eü begiheerttjem onepnbettjeu te beminnen/
'ttbe berfoept al (jet gjjene bat bergancfteliKh tó/
*tt£se atiit b/t aljSbupiic&epbt eü Djecn. €nbe baec
ï°e biajbt be Contemplatie ge(tiett/op bat be ficle
^o? Hef De met <©obe bereenicijt/ efiban alle onge*
röclbeaffectien oft Vuercucn ber creaturen af-ghe^
pochen toajbe.JPaet bcmercöt bat ben ïuilïe ber*
'J9ePbc toereken bcflupt.iget eerfie toereft/aï^ gön £<$ ^mM
^obebeclgljcIucHjïbiebt/ten opfieftte ban be bol; *«$toiw/oie
j^chtjieben bie intern jijn/ en Dat upt eene b?an= to' «ff*"
2f«öe liefoe/ öier inuberblbbeube / fooöat gtm be"! "f(em*
leibc fecr milbelt)c& ft^m foubt brillen gebé7ït?aerJr *
\*1^ bat ftcm bie ontb?ahen/ cnbe bat IJet in utosr
gw&t Ujare.^et tbJeebe/aliS gnp be bolmacctoftc^?i* *.!»«<*.
"en <J5obtjS buuen al bjeectuv aïic buigen met <©obi:
JJgeIeh£n/beracöt j u felben/ enbe al t)et gnene bat.
" acn-gactyberfaeebt / opbatgnu öem alleen foubt
i"°aen öefïtten/ {jem alleen foubt mogen beïjagen/
? *f Qnepnöelttcft te bobé gaet/ al batter in iye\e tee<
ïp ! Scbonben uan Vno?bé/jaoocn in ontallijche ïdc^
P'öen/toaer't batfeban <©obt geftfjapen fcrierbeu.
*m öeröe/ tyatt Duo* gup 8«m foeent te ötminnenïja %,&&&
-ocr page 816-
------------———_--------s
768 Den IIÏ.Boeck. Het XlV.Cap;
«ïetbeniectte affectie bte umagljcïgch \$i tetiöl^
fteöte ban fmie bolmacthtfteüeu/ Die cen-iegDei^f**
ijvtbufonber/ontpubelnch jgn/enbe tocetöirl} m**
onepnbelnc&e lief be btminbt te to o?bcu/tnb e \v; at*
Dooj gl)p ïuenfctjt b' affectien enbe be begljeevsctf
toon alle be creaturen rfamen/om be felüetot <©oö*
al-mactjtici) upt gantfdjet tjertê upt te fio jtm/enb*
öenjelüen uptaïle utoeUractjten tebennnuen. li?«;
tjet4.to«tfc, biertje Yuerttt ijs /toaer booj gijp u netbinbt ban a»
liet gijene bat <öobt gf)efel)apen tjeeft / enös ns$
bagljelrjchg boet / befonberïttcU tat Dien opficljtc/
bat ïjetuan fgneljaubtnomt/eubeuan fijne matm
bie al-mogöcnbe is7 benalberVurjftav enbe ben w
Üct 5,toacfe. ber-bcfïeni£. J!|ettoijf&e/öcmtoeiljeugl)enbanö*
eere enbe glojic/bicbJ€ng!)eleuiu ben öèmcï <fi5o&»
aen -boen -, enbe toenfe^en bat öem be menfeoc'1'
enbe alle creaturen / loben / ecren / enbe tjantfeen-
^tt6,to«th. $et fcjte / betlaugSjen om met <£?ebt bercenict)t te
toojben boo? hemüffc enbe lief be / enbe gljenicte1'
beft bereeninge/enbe in be felbe ruften/toacc me11*
ïiPlmet alle creaturé üetecniept isVbooj fnnïöefe'1'
fnnetcgöcnïuoo?bicl)epbt/tube matp.           . *
aDat mate* 3&acr be bolmaeclubeben «föobts/ en bienen w**.
ïimcotöe alleen tot materie om te contempleren / maer 00C»
«fioiKcmjjia-ftinetocl-baben/ bemiferien enbe berljolentticf*1,
ncboiuact» ^m get ïgüen m^ £>alicÖ-maSwr£/ enbe \'P%
30 '         tooo?ben/ in beïueïche in bcr tuaeröepbr/ ben ge*'*
Éiibe öet lenen ió/ljet ober-bentfcé ban be ecutt»%
ïjepbt / enbe ban ons' ftemelfclj ©aber - lanöt / bet*
groote toer elbt/ enbe ttir> fclucr/bie eene fciepneW*'
relbt gfjenoemttoojben ;(£enïaetflen/ alle maf^1*
bic tot be Ifêebitatie bient / öan oocfe tot be <*T°l£
templatiegljebocgtïtïuoïbcn/ ig'tbp aï-bien ban
lot bc liefbe <©obtg gnefctncftttoojbt/enöebatnie',
in befe fp - felben <©obt boo? óogtjen fielt; ïdéIcK i?
|)et cerfte ïüercfttoanbe Contemplatie.            . ,
X>en Vcrlangher. ^Jch fOUbe fcJtl Spillen ÏOetCU / W{
tiatmen ban be creaturen/ tot ben ^rijeppss0*
felber moet op hlimmen.
                              (a
Sbmim Den OcfFcnacr. Sten - tncrtKt ÖC feïPC alg <®°*;L
S£^nt bennen/ enbeboojal/fmte éobbelucUetegï>*£
SWw«tooo?bicl>pbt; macljt/ topfUepbt/ oöeöWWg,
ostcwimsü inöasrtspt-ftöönt / enöe anSere ®ne öoltnaepv
-ocr page 817-
Vah de ContemplatIè.,             jêj
J*teft/mte öat/gQelöcftevnujjff Dat fioöett gljcfepöt
*»/ <5oöêöefelt>e öotmaetUtïjeöentoe-ftljjööcnDej
jw öan Jjem mep?enöe Jjet gljene / öat mm bol*
«laeckt is: taant allen Ijet goeöt / öat in ijatvQljt»
?°ttt>enmo?öt/ komt öaneoöt / enöe moetïjem
}.0E-8ijefcij?et)en mozöen. <£nöe öen mee|ten-öeel
£*"» ootk gljeöoeni)tmo?öcn tot öemenfcij-moi'
rjnSöe ons? «éalicljmaftetja/mant lm Ijtm getwecr*
"'SUt geeft öen meeftenöeel te öeïben/ enöe beet
5?n«tt om onfen t'mille onöct momen te toefen;
j~up kont ïjet oocft boegen aen öen Ijcmel/ al maet:
«ueit Jjet miaeöt/ljet melck ijier ghebonöen too?öt/
iL^rBÖebahnen fal 5ön/enöe allen goeöt obetbloe»
Jïïsctt meeröet fal5im • <®W Kontoocft upt alle n,fttktnaet
iï?«» occafien nemat ban öanckbaerljepöt; mant SfïSfSSa
ohL at BÖP aenftet eenigljegoeöeren/ öie ttoft een ,iemm aam*
?«oer gijcgijeöen 5im / ö" 5ön foo beel melöaöen/ wow?»»
fafrtx Bl)egtmt3tjn j is$'t öat gl)p tipt tteföe utiec-
j, ö«t ban /jet goeöt öan timen ebenajjten ata oft
tnE u3ÏJm Boeöt mare •, is't öat gfjp eenen anöeren
J E»enölftet/ enöe öatgjjp öanöe felbe beb?tjt5St/
't e.Hi3 oocft gljeene ftlepne mel-öaeöt#'töat gfju
tl,et emicïj quaeöt befocfjt mojöt/neemtöit alu eert
«!*£&» y.'twelclt uöan <öoöt gfjcgfjcöen mojöt*
jr'U>e jjj5r ju uan mcn ijcljtelncft het geloof /öopc/
t»»!, foiiöer lingij öe tteföe oefenen; mant mp mos*
ba*ono MteïrKft Iatcn ööüifïaen/ öat D« goeöt
m,1 top ontfangfjcn' Jjebbcn / ws bancoötojöe*
üüI* winti** moeten berftopen/ öat mp ban fijne
»„,"%pötnoelj meer enöe 'mm fullen ontfangen.
ji^ocröenyaengeften/öat Ijponsött al tipt encKefe
Br/» £ üecleent/roo is 't meï betameltjcK öat mp öen
k?Ï?» öie omsfoo lief geïjaöt Deeft / meöeromfotu
^minnen,
tt Jc; is ootk een befonöcr mtööel om tot öe con~- SS
tC^ntte te gijeraften/Jjem teocffeneninöefupöere SSwn.
ee,7«tttglje/mfjet ober-gljeuen fijns felfs/enöe in ta^piatte «
jJA?'1 op mijten ijtrer te gftebntpcften. ïBrint mp gDaauaw
fti^^öten / öatöe gl)ene / öie eenen op-recFjtett
fta,LÖ2C 5ielen nfjeljaöt fjebbeti / niet tcgken»
hj^oe öat fp ööo* öe gljeljootfaemljcpöt öicU-
Ulöban öefe Htlteaf-gljetrofften3tjngfjemeeit/
OTcï niet-
-ocr page 818-
-------------------------------------------------------------------------^
JG% Den I II. Bocck. Het XIV. Cap.
niet te-min feer futfjetten hebben gljenweiï tit &
tontempiane < Cen laetften / Ijet is eene feer Ktacr i
mxa rou» tigije maniere / möe mibbel om te nomen tot &
fceiai. bfllmaetUtijepbt ban be lief De / enbe be contemplj)'
Ut I öemtot45oöt tefceetenboot afpitatien en"»
berfucijttngen. Jjtet hier af bjeeber / ben ij^J&ott*
bentur a in be ttpfe bet fiele tot <*5oöt.               it
Den veiian^hcr. jettfal Ijicc mebe op-ïjouöen/ itj|
bat u gljeliébe mpte gijeben eenigïie p?actijtRf,j
bienenöe tot be contemp latte / bp foo berre/Dat w
u niette moepelntlunfonbe balten»                  t
SMgtgbOl Den Oeffenaer. tó'eetire/ 18 ttXlt bOl-(t3ttbil&ePB,
8ÖÏÏTL wfïjtte oeffeninglje: ©ettoeebe/eene licfjamelö^;
tomraau mtx Dttïom w't bat top lefen/ bat flaatta ttw0 Pl
«te.
            tenbe: ® e öetbe / alleen te toefen / foo ü>et als ow,
maniere ban lebnuoe-latt; toant telberonacfttH
_,
            men ijet gDene bat frjnen roep aen-gaet / is een »*
itoen.j. tev-meeit belet. üpfalalleenfttten/fegJjtben^
pjjeet / enbe ftoögben /enbe Ijp fal fp-felbcn boWJ
fp felben uerheffem^e bierbe/fo?ai)ebsagijen/^;
alle Dinghen betamelijtlt enbe ojbentlgctt atpP.
ben/ 't 5p tn-menbelüife. / 't 5p upt-tnenbeltjcls/ VI
oocli m ijet gijcne /bat ben licftmnenoobt-fat«Ui['
is t <&e bijfbe i 't berftetben tntt becioinnen fiP*
öer gi)eb?elvcn/befonberlbcK notljtans be ijooötf*.
ötje:<©e fejïe/een toacKer onber-ljou'oenban'tLTe|^
b&t fijne maniere ban leben epgen ig: ©e febenF'
üeut * Beetne iet löben: i£p heeft u berömtRt (fepbe pw,
fes;.met atmoebe jenoe heeft n panna tot eene fP*L
fe ghegeben: 'Jacob heeft <Bobt gbefren/ als PP "ƒ1
fijnen üjoebet <öfan berbolght toieröe: fitn DM0,'*
nes/als ijpballmclttoas: beni&.JjtephanuS/»;?.
|)P ge(teemghttoicrbc:<tèe acljtlte/bantU-fcgö^öy
beflat») ojffranbe bes lofs fal nip bereeten: b** V
ben toetlj/ ioaer booj iclt u mijne falicljepbtfal»;"
tljoomm t ®e neghenfte/ al Ijet gijene / bat tesu*L
tboojöicij is (als oft top be boobt boo? oogben';,
gtjen) berfraaöetv. enbe bit is/gheltjcb mtt ben w.\
tnarri) Jti^ahaminbe beurebanfgn tabertt^U
fitten i ais tje at <5obt al-macbneb beteert mjt %f
bif om öèe €nghelem^e thienite/boHjttbitn^
in't oiöötn / enbe öulpe bewpfltben ban be^L«i
-ocr page 819-
Van 'ie Contemplatie.              i<*$
'SS***/ mact alöer-meefi ban öe $. poetser eoötjaf
?^it;tat ©e clfffe/ eenen ijber öer fiete: ©etmaelf*
Froefupbece ïncpiiingOc: <5>eücttljicniïe/een gije*
h"Cl£ïJ8DebeötenDemcDitatie: m bier-tijtcn|re/
2 fontmutfe oefening^ öan öe tcgfjeti - it>eo?*
SltÖepöt «5ööt0: 3è>e fcijftïjieiiftc/^cften öbetcnöe
*«nte ta t fijnen naeftat.
uen vcrianghcr. #p öatter niet acDter-gbelaten en
E'&e/notljeri ghebteke / fjrttwleft öe ronttmpla*
2? e.«t-ga«t s biöüe u / mji te millen upMeggyen/
Jf.f ^öat tefeagïjeni0/Jjet minnenöcöft feeïsegenüe
ssebebt / enöe (joe fjet feibe moet gfjefcyjeöen.
hï,^"u Oi&naer. $et minnentp üft betfiegijenöe isat&atb*.
yDebeöt-majötroo gljenoeutt oan öe affectie/ öe teeduia net
J5,clf Ite iner in nm|f te inerclt gljejielt tnö?öt.i©ant ™««<f*&ft
«MtS p.Pazfcgïjt / Ijet is cene communicatie *»n0ê
I"?8 Üanöeünglje meteoöt/ maer öoo? öe ftelcÖJCU£W*
yutct-iattnöe öereöencn / öie men öoo? Jjctücr'
gmbt piactj te ebec-leggljen: enöe öcel meer af»
^cuenöe öe finnen ban upt-menöigfje faften /
/'» QQcR.be imaginatie oft berbeelöenöe Kracijtj
~?u «Ue licijameltjtke öingen / öie on0fcuöen ma»
»wt berfttopemfrelt Daer-felben in <©oöt0 tegljen*
SJ"??öic!)ep'öt / enöe te ö?cöen 50nöe met fijne glje*
apjteniffe/ fjaer at&cr-meep begeeft tot affectien
k'"» wfbc/enöe fjet gljene/öat fjaer tot öe fclüe foti»
af. m°3ïien bectoerken: foó nocljtanss niet / öatfe
»e anöcre affettien ban gljeïoöf / Ijope/öanck-feg*
|Umg[je/[of enöe oöer-gljebingfje upt-llupt / maec
aSwt öit nuöoo? fjaer-felöenv nu toot eenen
poeren: ntaec gijp ftiït mp feggfjeit/10 'tfake öat
fë?°t ons? jjicr toe roept / foö (al Ijp ons ootk öoo?
f"e sratie boo?-komcn enöe onöer-ftnifm. p- ^ fra&j.
tof,"1 -ïaeöt nocljtang/öat öe fiele fjaer in öe tegen» c.5%,
f0tl^tJ)epöt <5oöts fo nöe bereenigen/enöe <*5oöt
mif»rarm -fcDonlncn /gljelijck I)pit>a0 öooMjctbe*
etiff • ÖÊSS *°erelöt0 / alle Öingljcn berbullenöc/
ïatp,,mrp-felöen gijcnoscljfaem / möe öatfe fjaer
IjpJ."00? fïaen öatfe al0 een ftippclkm alleen met &m & im«
'm?JJnt}t in «eKt Wj We alleen alle öingljcn/ «löe ^ys^tu
feï2?^P felöengcnoecnfaemiff/ enöe gïjefjeel gg* *
*a<* «eföe in öem (ïöjte j oft ootk öat fp bemereke £«55^
<t c c 2
                    ijoe
-ocr page 820-
77i ÜHTnnSöëélTTleTXIVXSpr
Voorde nweede oeffeninghe van de Hope,
a «Ên-fehoutot «5obt als btn albec-beflen/ iibeiasüi^
■&
loahber/ uteen huipee / cnbe bc fontepné battftlK!*
jjocöt;enbeb£ttou$/bat gijpbooj bebcïtoienfteribanfiJ'
nen fbaiie gratie berktiigbeh fult/bte u nootfahciscb w
bm tot het eeutoicb lebcn te gbcraften ■, enbn cpfebt"»»
met een baftbetcottVuen.
Voor de derde oeffeninghe vande Liefde.
C^teïtii <©obt b^o? ooghen / ate ben af-gioubt hart a»*
■ goebereits bart ben toclchen het al feomt; rnöeaert
ïnöt hem/ biebegfjeertban u bemiitfct tetuo';br.n: e«ö*
Èpfeht eene feee b|e ebe liefbe/ op bat ghp alle fijne $&f
öobenfoubt mogbenoitber-houben/ bat hem aüe n**j*.
fehenfouben lief-hebben* eene feerupt-getecltttlief3^
toenfehenbeheminbfEeeubJichepbtte beminnen; *'"
feee beEhebenlicfbf / toaer boo? ghp alle acrbtftljcb»»,
gben faubt mogïjen berfmabcB: eene feee biepe li*'0*',
ioaeu boo? ghp tt onbee alle menfrhett beruebett. ^W.
fjEmbeclgheintft»/ enbc berheught u ban füng^L
cnbe gheeft u ghebcelijéh ober/op bat ghp in alles fij? .,
albeu-hepliehfïehtoille ghelifch foubt moghen ^^L*
berecatght alle ubie Krachten met hem /op bat 9^
|iem alleen mooghtinntpe ghebaehten hebben/ *tt
fjem alleen beminnen.
                                       .,,
Be» Verlangher 'f cft ÖïCffe bat tCK quattJCft f»l ^! /
netteefTenen ettöefietfaiiaen ijst -gene bat gï5P ^
tot nocli toe uut crïjefeubt Wit ƒ taant mgn itrtaLj
natte rjcrttmertiï ênöe öetmacttss ösïjtropbt 5ÖttR
en blöft niet gïjeftabicl) op eene fafte.
               rt.
Den Oeffenaer. ^tt qUÉÏt Ufjtec nfttOtang ntCH";
teaer3tfnöetfcï!eubenri»egen omtotbt tjoima^!4.;
. ,
           ïjeubt te gïictauen. taant mie is \t beftent l $¥%«{
3 - bm ja?opOeet loö fegljt / boo? tneUftenmecf5 vf*
sDenbHïua^iitïJtOfiefpjepbtitioibt. <enbe laet u bit öafieiö*
feu ei©e fes ftóöi-ftnen / bat h' alher-heite maniete aan ÖÊt...
?*2' tttilfe in allejar öoegïjen met ben mille 45obt0 > P1,.
b%e content* (tenen mefenbe met eenen op - recï)ten tjöct.^
irtatietesiis 5tele/ï)em ctebuctcIjltjcU oefenen in be -©obbe|y;L
ïafeau tegï)cn-mób?bicljepbt t ïjiec in Kan men niet W $
ïöcü öebjosöen tooien. €nbe foo-fcanioDe v*jzyi.
*
-ocr page 821-
____________________ ntemprarre.                 775
^ö&e almacïjtten tricktofite öeel aettgïjenametr/
*a»t öie öai't- baxDttft tot Ijoogije contcmplatten/
mbe f)iec-eit-tujftJien fp ts flap tn öe gDeljoojfaem*
FPöt/ traegïj m öe öeflterbinsije/ Jup tn öen nber CaP j.
x?c uelen,<©efe bereeningije recommanöeert öe *>♦
^l"êfa$ütet al öerntanéöe fiaer «eligmtfen/öatf*
?»??al/baeeftttlfouö«itw«Oten ban alle beö?ocö
{« üare feefteajcfte rufte enöe contemplatie, roaer
ïü$romtninóf fomtööMi öerflauinni ÜJöen ijbeiv
t«öeöeonöev-öaniclje|iöt /opöatfe Jjaer felben in
ïï w«lte ban ijet gljebeöt / ttpt epgljen Ucföe / enöe
'lfttsan<©oötalmacl)ticD fonöen met geejïelöcfte
8pmoet'ijtm bermaften . i©ant <£>oöt en berooft
S!** öe gïjcneöie om fijnen t'Müle arbepöenban
Ween loon / nocy en laet ootft niet te öefoeclten ö«
P*ne / ötc om fijnen f ürüle öm arbepöt aenöeer?
r« öaer fp öan Ijem toe gfjefonöm 5tm/ al iö 't öat
£?** öe nijïe feer acn-gïjenacm isMSet toeïeft öe «5.
Jfttefa fepoe bepjoeft te Ijebben öoo? arperfemtr/
r'üe&atfefjaw liet öoo? jiaen / öat t>it öe reöene
?ö* /tnaCTom /öatöenönjiüslöanöer lidlenfoa LA-fcfun,
1,^1 Uilen enöe lagftenlepöt/ om m gijefjosjfaem* <wom«$,
2» t te bebecfjtett; oöer-miötiS öat öefe öeugïjöt öen
,'°^relïer|len / alöer-Kojfïen enöe öen cenigfjett
rlööel i$ i om fijnen tuitte met «Bööter tuitte te
^ebedtbefluytendc aiic d' affe&ien der Liefden,
£~| &reonfeitGodt,boeWonderlqckjs uVeen naem over geheel Pftlm.8.
%. *ertrjjck$yVïeUgbeli)c\ aendtnHeereonfenGoditDaer v3^n^l
^^esgzUjckonderaik demachtigeniet,oHeere, endedaer
"niemandtghdijekjityeVixreken. Grootztyfgky,oHeere, pf4.l44,
j~e natoer groot fe^t e» w«/w« eynde.Ghy zift maihtich,emk
£? e» is niemandt,die uWen Wille kan Wedef-Bacn. Ghy z.$
*°'dt ende utoe bermherticheyt en beeftgbeeneynde. Ghy zift
'j*'** onfen Heen,ghy•z.ijt atteengoedt, ghy djt alleen den aU
Xt1^0ocf>ften. Ickyerbeughemyin alle uVeegoederen
o mijn*
^^bte.ofonteymvanalegotdennM^ckt^nKm^grmt^i^i,
jJ^ywde laet om fijnen naem verheffen met malckanderen.
-^atmmootmtki^oHiien! m yimgm>otbeydtmet
\
-ocr page 822-
hj-ghevteght en kan Voorden? Want ghy hemel ende aerie
vervult, Vvïens fchoonheydt alle fchoonheydt te bovengast 'M
\piensgoedtheydt ,gheene bermherticheydt, by Wiens kracht,
gheene wacht vergheleken en mach Vcorden.Ende Veaer' t by d*
diendatter eenigheghevonden Veterde, ende dat in mijnde
machtWaerjck^foüdede felve umildelijck^fchencken,al W1*'-
hetdatelcke creature in't hfonder eenen hemel Vnaer, ver-
vult met claer-blinckendeghecfiep ; ende al Vraer'tdat alle A1
fandekens der duytienelckjchoone VpereldenVcaren, ickjöuw
dieugheven,V»antghjditVveerdicbz>yt
, omdaticku bemin"
He.Waer'tfake, datickinmy begotenhadde d' apftiev**
alle de menfchen, Enghelen ende Ifleylighen
•, ickjbude u dat*
medeVeittenom-helfen,inufottde ickyeülen leven, ende $&'
Ven.Och oft 'ukjüe de fmerten ende pijnen van aüe d'tüendi#
menfchen machte aen-nemen ende verdraghen
, op dat «W
naemfoudemoghsn verheven Worden, op dat de menfchen ^
fouden moghm kennen,ende beminnen! Want alle droefhejw
endepijne is kort ende licht om draghen aen denghentn,die doof
«We liefde droncken u,ende door de felve in u verandert Vfott-
O mijnleven, o aldcr-meefte foeticheydt
, o allen mijngoc^»
hoeVnordeickbenouVft
, tot dat ghy mijne hegheerte verm1
fulthebben, door deVcelcke ickji uyt gantfchcr herten ,
*$?
gantfcherfielen, uyt gantfcb mijn verslandt, ende uyt aW
mijnekrachtenbeminml Och oft 'uk,een metuVvaer, end*
ghy met myJUtmtjnen Vville
, met WWtn VciUe in alles over een
quamel Siet,o Heere, die kt t herte ende de nieren door-fiet, ti^
Voeetdat ubekentü,datick}nderVPMrheydt niet enbtghetf*
huyten u;ende Voaer't by al-dien,dat ghy alle dingen fettedet $
mijnverkjefen, ick^foudeumijnenVfilleWeder-gheven, die iCy
^duyfendtich duyfendt^mael toe-eyghene. Want ghy *■¥
denHeere,endeick[bendenknecht: ghy^ijtde Vctjsheydtjen^
ickbeneenon-Voetentknidt: ghyzjjt de goedtheydtfelve, en'
ieickj>envervultmetaüeboosheydt:ghy z,ijt den af-gro*"
van allen goeden, ende ickjan aüen quaden. Ghyzjjtden
Godt minder herten, mijne foeticheydt
, mijne Strekte, mijn*
vreefeende mijnt liefde
, Och oft icknitten kenit huyten *>
J
-ocr page 823-
«eb oftickniet bemindt,niet bepeyslen baddt, danhalleen,o
<h van tik goeden: lekfoude zijn, als oft ickmttgbeVeeft en
hadde van t ücbaem mijns moeders over-ghedragben zijnde
tot het graf, ickfiude doodt gbeWeefl hebben, endetntjnle- CqMh
Knfoude-verborghen Vcefen met Clmftus inu mijnen Godt.
Qeffeninshe van afpiratien oftop;heffinghendes ge-
rnoets,over-loopénde alle ghefchapen dinghen,
vervolghens de dry weghen.
Den svyverenden vexh.
Ataefen/fcïjaemtc/ entc öjeefe öan öe iMDen. ^
Afpiratien rijfende uyt het over-dencken
van de helle.
% en taaer bat ben ïjtcee mv goeftslpot ftabbe /mjite pfalm., ^
Rek öabör fcer na bP in be fcelle &**»* •* «ft*
u nopt en babbe toctgeamt monen <©oöt.
Vvt het over-dencken der aerde.
ibietben«Ufal S«bemr,entöepbt grtg/«g p6ta.i4,
tnfc «rbe fel bjutbten wwbw-jingn «JgJ «"
«Jen gl,eto,a?bfn gbelöcft cm b«lf^CtaU"2
lanbf:3cki ebbebaojnenboojts-g^ocht .toaetmtse
«tk u/e»laes/o foeten 3efu gbeftroont bebbe.
" Vyc het over-dencken der heeften.
^ebecftcn/ettbealberbabeUec/ferpertten/enbegcbe'
CS «^„"enbeallektuppenbe biete*.menen « tfU*
«nbe iS beüüe gbelceft gbelftth een peetbt /^HemnpV
^gënbeedfnbtenghebjupchen/ o v&m *ee*/
Wbe mijnen <©obt.           '           *■ r,
Vyt het over-dencken der menfenen
k tfcekinamnbefettoetelbt, ^^ftwjKiïS '
*e feittbetm bes Ucfttffl UW en Jceftft" ö"™£,
ÖepUr niet ghcbcntimV op batfe balfcbcloeft ««»
feicbfonU ntogöen too?ben: <Snbe **&**'*^l£
sW gïjebouben om o«0beattkieh eaöe onbaneftb*"
*****                       Cec 5                      V,t
-ocr page 824-
~J~f&          —ivcn All. uwlck. iiCL^vi y .v^pi
Vyt het over-dencken dcrfiele.
«©ftp ïjebt koftelötk gkctorrfï in be oogden ban n\P
nm <£aöt/toant $p hebt gbebiaffdien gücbjeefï inf)y
fcloebt ban fgnen £>one/ enoeick örübe tt fooriirbteli)*"
?f»!«.uy. i}nkocttt.%v mp/feer iartgh i>eefr möne ftele eenen W
öclinckgbebncft.
Vyt het over-dencken der wateren.
3?e toarec-bteeben beb&en op-ghehebett bmme fïeo1'
me/beblocbErtbebbcn imnnc baren ojjghebebrn: ma**
PfaJm. 91 bceil toateren en Rebben tttoc tiefbe/ o foetert Seftt/ ntfj
Cant.8. bonnen upr-üluflci>cn/bie icïi rplaes.' foamenub maE'
toelaten en&e upt-gbeblufcbt fjebbe.
Vyt het over-dencken van delocht,
loann.j. <®cn übeefï Waefï bacr öp luilt; kamt mo te bul»*'' °
ï|ecie/op bat irfe maclj berfeoelt biojöen öoojntoe «n^
nicbbuföigbe etttfermbertiebeben.
Vyt het over-dencken van 't vier.
<©bp i^t/ o nujncn <0obt/ een bctlUnbenbe bicr/etf^*
fiacen ben tck nietgbefmcltcn 9 Ijjoece 4 <Hnbe fal «f^
;nt miöben ban ulue bietigbe febiebten/ ban utoe W**>
taben/nocb al t ben koubt binben f
Vyt het over-dencken des hemels.
OfrJfjoonen bemcl/ bat luttel bebbc irk u ghsac?)t!
ftoe bier Ijrcft fjet mijnen ^eereghekoft/ batirktinu*
|iem foabe befttten/ citbe cplaestok ftebbe t berfmafS^
Vyt het over-dencken derEnghelen.
I9erbl(jbt u/o gbp «Bngbete ober mp fonbaer pciütefl/?
tieboenbe/ cnbeberfucötenöe tot mimen i^eere/ 18P*
«en <£oöt.
DéN VERLICHTENDE!* WEC]$.
j\ <8 afiriratten enöe op-Ijeffmgften best gfjemoetf?
•^öergfjenet/ öteboojötjï gaeh in ben tuecïjO^
fcetigböen / btenen tot Jjct öecftrtjgfjett bet beugy'
ben/ eatbefietupt-toepenbetfoottben-, ïjtt tttfld»
men beljoo?be gfjeburicljlijcit te oefenen/ om ^(0&t
tfrjbele berbeeibtngen ban De booilebenfonbèVfltf1
öefe gjjeaatJjtea &&§ t^ojgoeu/ enat » ws*
fmaeftten.
                                              A$iraö«*
tf
-ocr page 825-
~TFSn 4e GontêtSpIatiëT ~^ 77T~
Aipiratici^fpmytende uyt het bemerckcn
van de helle.
"6!}t> ïjcïjt mp bcrlofï upt ben monbt bes Iceutos/ nt» Pfabs.t».
i «au oe fioojncn bes een bojens mijne oabtmoebiïjb*
jeiibtcnbemjjneUerlatenfielc/ upt bemaebtban bett
■. *fenben bonbt ban bei; ijelicnjenbc toicn fal ttfe bicnen Eccli. 51.
^ttEïsöaiun?
Vy t het over-dencken der aerde.
• ^'aerbe/bie biclitoijls ben regben op hactRomenbe/ Heb- 6.
Jtótkt/
cnbegljrcnebmcbtenboojbtsrnuiengbt/ is
' Ccna ba omwermalebijbf te toefen/macrgftpbieben
"?«cljteutort-gi)ebcr3»jt/fultgöebcnebitbin3l»rgebm/plra-,
*ty Uk fal gaen ban bcughbttot beughbt.
Vyt het over-dencken der heeften.
, ^>m og beeft fijnenbefitrrrgftefteitt/ enbeben rfelbe "ai*h
wbbe bes peeren: enbe en fal ich u niet kennen/ enbe
ll armocbe tüac atmoebe na-bolghen^
Vyt het over-dencken der menfchen.
•SIjp en ije'at alfoo niet ghebaén allen natiën / geljjch Pfalm, 147.
?'to' mp g^cöaeit Ijebt/ rnbc utoc oojbcelen en ïjebt gbp
8uiintet ghcopenbaettjbierombebbe ich g&tftoo/en Pfal.118.
?iibc eenbafl op-fctgljemaecJit iebctoamtb'oojbcelcn
*l«?er reebtbeerbjebepbt.
Vyt het over-dencken derfiele.
^Ijebenebijbt mijne ficle ben l^eew enbe al bat btn* Pfel-iot.
j%( mp is fijnen bepligljen naem: op bat een-ieghel^clt
'n*cb feggben/ bit is bet faebt/ bet tocltk ben^eerige*
'c3bcnt beeft.
Vyt het over-dencken desMraters.
'©Ijcbcnebpbt ben l|ccre alle toateren/ bic bobcitbe Daniel j*
*Ebteleit sijt: enbe orb oftgbp betnteetbert macfyt lj»o?»
~ftt/boo? mjjne tranen / op bat ich boben fnceuio foubc
^osbentotttooiben.
Vyc het over-dencken des lochts.
. -fijnen monbt hebbeieft open gftebaen/enbratwat
5n-0bebaett; toatttin utoe tKrmJjmirbtpbi \ftbbe iris
«etïoutot.
Vyt
-ocr page 826-
Vyt her over-dencken des viers.
Apoc. j. «t)p racbt rap / o I^eere/ bat ick ban u f oube hoop*1*
goubtbatgloepenbe is: aittflcetfct mp mijnentycetv
Pülm. iej
Pfalm.ioi.
tube mijtten «fcobt : We bc gbeeflen utoe dtgbt*1'
maccht/ maeclumputoenWcnact./ bicricbenbeb^
öenöe in utoe liefbe.
Vyt het over-dencken des hemels.
©toer Ijauben toerefcen 3Ön be bemeten / fp f«!l^
bergacn/macr gbt» blijft alttibt;'tf>becft mp bolfïaitöHy
bepbt/ ö #ecre/ bat mpne fonben gljelijcfc een W*'"
beuaptcit.
Vyt het overdencken der Enghelcn.
?fal.9èt         e&j«bebt utoe «Êngbelen ban mpbcbolen/batfe "*-
fpuben betoaren in alle mijne tocgben:JRaecht o W*j
öatfe mp in fjiume banben bjagbeu/o» bat icti mct1T\,
berom mïjneit boet e\\ fioote acn ben fiecn/enbe en»»*
1*/ itaoi mijne pubegbetooanren.
Den vereei<ighpden tech.
D^bDlmaetim mmftijm pïacljten meejlenwj.
^foo-Daiugljc afpicatien te rrl)eb?upcfteii / hm»
&öo?Defiele otttiMtBti enüe met «5aöt öetmtjö^
$oo?ötbOö?öeüefbe.
Afpiratien ende op-heffinghen des ghemoet*
(pruytende uyt het bemereken
der helle,
ï^ict bianben utoe bijanben / cnbe fnHen bjanbett &
inber ceutoicbeut/macr mijne lieföc falban nu af/Pf {
toefen'atebcboobt/cnöemijrte jaloursbepöt falban
«ant.8. toefmals bc belle.
Vyt het over-dencken deraerde.          ^
* <©at mijne aerbe gbebencbijbe mijnen l^ew/ c,t
bjucbteitbcoits-üjengfje op fijnen tobt.
Vyt het over-dencken der menfehen.        ^
J»f«l. £;. ftamt/cnbeboajr gijp alle/ We <©obt tyecfl / e»^L
falttbertellenöae groote bingoën bat ben^ecwW!'
fiele göebaen beeft. <® eb gcootc Witgb. cu beeft h? «ej ^
begijebaeitia injitegöenoecöte ejtöcb£ïJRa&el»c«e v
feaelingöe»
                                       ,              yyj
-ocr page 827-
Van de Contemplatie.              77*
Vyt het over-dencken der beeften.
^&e bogelcn bes lothrs en faepen oft en maepert niet/
Wbc gi|p 0 ijemcifcljeit ©aber bocbtfe: albus betroutoc
«Roock / bat gijp mpoock fultanberhou&en/ oraütt* Matth.«i
^BÖehope.
Vyt het ©ver-denckcn der (iele.
^fófme fiele is ubicn tempel/komt fyttze/entte neemt pfaIin- *4*#
"«ebjoan-practfcbpmp. aaijjft gbj» in mp / enbe icfc
*n u/op bat tck een met umacb3önjOchïDamteerfalicft Ffalm.41.
u °t> bet alfcet-biericljlte Hef- bebben!
Vyt het over-dencken des waters.
. •Sfótjitcftcleisbooi u als eene aetbefonber toater.
~P beeft fco?ft tot 11 >©oöt belcbcnbcfontepne. l©an«
?tCc falick komevenbe nu» openbaren boo? u acnfcf)i)rt.
j° annecr fttit göP mp öjoitelten matchen met utoe
UCföE>                                                                                                                     .
Vyt het over-dencken deslochts.
v ^ eeutoighe uaiisbepbt/opjecbrc lief be/ enbc bemin»
7*:Eculuicj)cpbt!*é!)P3flt mijnen «©obt / rot u bcrfuc&t*
J,$Uaebtcnbebacbnn-fto?t inmp het opjeebt leben:
*ttt 3bP 3ijt mijn leben alleen.
Vyt het over-dencken des viers.
, ^M» 3tJt3beftomen om het bier te b?cnghen op bet
*etben / mbe ghp en begbrert anbers niet ban bat bet
. ^ftelïm foube toojben: ontffeecht mp met bat felbe Lue.if.
l*>7op bat ieft ban utoe lief bc maeb fmeltcn.
Vyt het over-dencken des hemels.
. *®!)ji fjcmelcn beitelt bc glojie <©obts / lobet entre Pfalm.il.
vancfet onfen 'öobt/'ocbtaannectfultgijpmpgeopent
°!ben/cnbcbatickl)emfal binben ben gbcnen/ bie Casu.5.
,ni)«e fiele bemint i toanneer fal ïcJt bcm upt gamfcbeK
se«m beminnen i
Vyt het over-dencken der Enghelen.
. <& Cngbtls/ bic altptfiet bet aenfebijn mijns »a*Matth.it.
,. .ts^uannecrfalith komen enne berfaebt luojbert/als
'ne Sïo?ie mp berfchijnen fali 'Boet open \x\atpoojten £»*{•,tf-
j^P Spinten/ enbe toojbtop gbebcben gbp ceutoigfte Pi»»-*J'
f ^ten/op bat ith macö fmanenenbe fïen / jjoefoet bat
v"1 Meereis,
Op-
-ocr page 828-
£8o Den III. Bocck. Het XIV. Cap.
Öp-heffinghe des ghemoets uyt Ludovicus Blofiü*
om eene Vierighe liefde te verwecken.
r\ «Ibet-mittneltjckfleit / aïbèr fcereetffert enbe a!b<"*
^naefïen IBnipbegom bet brpligbe ütleii / ont fteecftj
kracbtEJjjcb bat btbbc tck tt / mijn tjettt met hen üjaitöt
«toet «©obbelncfee liefbe / op bat ick u macb bcmutnf >*
tipt het btnnenfte mijnbet (iele/ befoerkt rapgljcnaö^
iflefe/ enbeberbultmön bette met utoe gratie/ toa»jl
tck betlange upt gantfeijee petten na u / bie bc fontepil*
$jjt ban alle foeticbepbt.
<© ©ecte Jefu /o bier toelck ons facrdjjrk ontflecrltf/
fcepmelijck fcöijnt/ enbe UefltfcH rierfct/betbutr' gljcbcfl
mfln bette/ oïtoninck bec feoningben/ ï&omnek bet.
eeutoigbeglone/ oy bat icknaEr u alleen betlangb^
tot u berfutöte/ otnn minneljjck aenfcbgn te oütt'
fchoutoen.
<©oo?-toonbt/ o minnebjeken 3efn/bet bimtettftt
mftnber fielt/ met utoe alber foetfïcïirfbc: booj -toouttf
tapt bette met utoe bjanbenbe liefbe/ op bat mijne hdt
gantfcftnaubetlangbe/enbet eenemarlfmelte iautof
liefbe/enbe batfe gljt tjeeï Ui u beranbere.
jbebepbtmpgbcb"lbanal 'tflbene/ bat óp ber aft'
ben ia/ op bat tck u alleen typ enbe losfoubemogbfrt
aen-bangbett/bat gbP bat als epgben bcfitter foubt mo'
gben betooonen. «©atutocnalbetfoetfien rettck mm?
iteber-baïe/ bat tck obct-goten toojbe ban be Urfïijtfc'
|>epbt banutoe <©obbelijcke liefbe /bie in rap bertoeefcf
fupbete enbe eento igb e begbeerten.
•©fjceft mp o ^cere/bat tck berbult 3ïjnbc banbe fo«y
ttrïjepbt enbe gb<?b«l oittffeeckcn ban ben bjanbt utof *
liefben/nmacbuptgautfeber betten beminnen/ eüM
upt bet binncnfte mönöet fiele/o albet minne[#ckfï'',t
ïicf-bcbber.'bat tck u macfj beminnen/o eenigbe faïicb'
Öepbtmftnbetfiele/ batick umaci) beminnen/ taart*
gbp mpban te bajen bebt beminbt.
©ecleent mp o alber- fdjoonfïen enbe aïbrr-Jieffïf*
JSlupbegom 3lefu/ bat ick u al tjfbtmeer enbe met*
macfj beminnen/ enbe bat utoe maebtigbe enbe btat&'
tigbe liefbeban mp neme bet gbetoicbreban alleaetbf'
fcbebeglieetlijickbeben/enbempgftebe/bat ick gW?
skbljK"
-ocr page 829-
Van de Contemplatie.               ft t
*ltÏjtfitÈtmac!)Ioopett naerbenreuek banntoc falben.
^Bjucktm muit bette/ mgneu albet liefticneobe al*
"^foctftcn 25jupÖcgom eene foete gbebaebtimiffe toaa
j*toeu öepiighen nann / bte niet npt-gbebacgbt f
«au tooibeii/ojj bat ick al-tptnaet u bcïlangfte/al-tps
m« ijet bier ban utoe liefbe bjanbc / rnbc in ben o bes*
fclocbt ban utoe lief bc t'ernctnael berbjtitche.
<& 3eeban beplighe lief be enbe facticöepbt / mijne»
^obt/Komt enbe fcüentiü mp ü-fclben/gecft mp bat icfc
ttPt ghebeelber betten met bolle begbeettcu / enbe mtt
tEtte bjanbenbe affectie gneburichlgtk naer u rnactt
^tlangbeu enne u lieden Uaben alle gbefcbajiert crea*
tu?cn/bat ick om utoen t'tuide alle bcrganckelnckcge*
,u>echtemacb berfaecken/ o mnn toaeraebricb enbe al*
kpt-mrr ft bdebeugben.
> ©oeïst mp/o fycete/ bie eenen hongherigben bcbclaec
j^u/met een gheburicb inbloeben banutoe «Sobbebjt*
S^Pbt.^aitbegheerernbeberroeclJeickoobtmoebebjcfe/
^« ubie albec-kracbticbfle liefbe/mp t'eenemaeï booi*
^Ottbe/berbuïle/ enbe in baerbetanbere.
©erleentinp/ o alber-goebertiercnften jbalich-ma*
•?*t/ batic'i baai utoe liefbe gbebeel ontfteken macji
""oioen/ t'eeiicmaelmpfelbenmachberlaten/ enaeina
*Necnmijnbcrmaerfc nemen/ u alleenmach kennen?
*bbe ghrbaelcn.
<© ongljrmeten af-gtonbtiier^&o&ibepbt/irecfctmp/
ctbf berflinbt mp in u/treckt fbo t'utoaerto bebegbeer*
**n nujnbet berten/enbc bereenigbt be felbe met u/bat
ick ontbonben enbe los mach toefen ban alle anoetr
bwgben.
3ck noobe u/o foctcn 45obt tot mijne fïeïc/« amtoe-
P*/n berfoecke ick upt gantfebrr herten/ o lirfüjcfce
^edufttcbepbt ban be alber-binnenfte om-beïfiughen/
komt mijnen albet lieffien/komt o lljcete/ na ben toele-
ef n ick bunfentirb bupfent mael bctlangbt bebbe / ag
^tickiiintofnoeljjckfoube mogben bcfitten/enöe»
'bet be atmen mönöer fiele op bet albet-fupberfle foube
toogben ontheffen.
<& licht altpbt lichtenbe/ enbe bat niemetmee* bet*
*upflett en toojbt / berucht mp; e bier 't toelcfe ai-njbf
&?anbt/ enbe nopt upt gheblufcjjt entoojbt/ ontftccrftt
top^ liefbe/bie altjjöt ontfteken jjf c / enbe «opt« be«*
gloutot
-ocr page 830-
7S1 Den III. Bocck. Hef XIV. Capj
flantot/berflinbt mp/ enbe beranbett mp in u.           "
<© alber-aen-gbenaeinfie licht mjjnbec ooghen/ ï«s *'
i»?jjft betre ban mp/alie bupftcrniffen/enbeberlicbt tw
teenemacl / mtt bet klaerbünckcnbe licht utoer grat,f'
Ifcomt in mijn fiele / o onepnöclijcke foeticbepbt / op B*
ick utoe foeticbepbt mach fmaken / enbc in u alleen m?
mach becbeughen/enbe ruften.
<® mijnen albec-lief (ten/ gbpbie ick aHecncIflekW'
gljcece/ betteent mp/ bat ick u mach binöen / enbe gp
bonöen fjebbenbe / mach baft bouben/ rnbe met mi)"
gheeflelöcke acmert bafieltjck mach ombelfen. i&aeï*
bcrlangbe itk/a eeutoigbe falichepöt / och oft gbp »,n*
gaeft/ enbe mp met tt op bet aiber-bolmacchftc bet**
nic jjbe/ enbc mp bjonckf maeckte met ben to jjn ban t»
toe «öDbbclijckc lief bc.
ïBooi-tooiibt/ o $eete/ het binnenftcmtjnber Wl*A
metbe febiebten utoer liefben/ enbe laet nebcr ba»**
in'tbinncnftebau mnnekoube enbeflautoesiele/ee11
falighe blamme,op bat ick ontftefctn jjjnbe met atn &Y
blufchelijckcnbjant utoer liefben/enbeboo? toontin**
be onfpjekelffcke foeticbepbt banutocngbceft/baninP
felben t tenemael af-g&etrocken mp tot u alleen rti*("
feeeren.
<©ntfanghr mp o albet-lieffrlijekften bjupbegom U*1t,
inbe armen ban utoefoete om belfingbcn/ bjaeröö™
mijnen betbjofen ghcefi macb fmilten / enbe lx**
ben SBoet open acn ben genen bie klopt/mbe ontfanP
ten berlatcn fiele in befale utoer liefben enbe berk»10
be felbe gbebe elijck metu.
39at ick boel} mach upr u putten bie lebenbc to &ttt&f
o
bonieb-blocpenbe fontepne / be toelcke gbcp?oeft ¥ ,
benbu / naernier anbers/ ban nacr u en oo?fle • ®aI,f/
muneberfcalebcnbautoe/ ban utoe alber foetftc Ucf°_^
totier booj ick obergoten jjjnbc foube mogtjen repn en"
fupber ban alleaertfche beghcerljjckhebcn/rnbc berb3
fteltefbebeboubenblfjben.
<© alber Hcfffe tipt alle bemtnbe berlccnr mp/ bat #
u gheVelijck taebcboo?e / enbc bat gbp mp in bet e<*
toicljt orbpblijft. ©eieenightmp/ in fulckerboe£#.«
met u/bat ick nimmermeer ban u en kan fcbepben/tf<^(
mp u felben/ in fulcker boegken/ bat berbuk sijnb* ^
-ocr page 831-
;                    Van de Contemplatie.               7?|
*? foetieïjcpbt uto er tyebe/ gbcbuMcblij eb / met all* tep*
NicliEpbt mijn bermarek in u mach nemen.
_® jjherufi enbe fupber licht/mijnen «©obt/boojfïraelf
Wjne ftcïe met «toe berlicbtinghcn. ©oeght mp met
^onhetalber-boimaeckfle/ o claer blinckenbc fonne/
®8öat b'aerbe mnttber herten eber-frticneh sjjnbe met
J"E Öttte unies hratfoi 3/ bloemé enbe bmebten ban bep*
%he liefbeboojts mach brenghen. .
J®e!aejimflneeere/rajjncbjeughbt enbemjme on*
?echteghenoecbte/ 8jecte3!efu7onfteec:ktbe blammc
Wber Itefbcn/ in 't binnenfte mjinber herten/ foo bat
«k boojtaen in befe toetelbt niet enberkiefe/ nergbenss
**etenbetlattghe/bannae u alleen.
<5 Bïeere/bat ben Demel/ b'aerbe / enbe allen bet gbe»
We / bat bier in begrepen is fonbec u / mp $p gl)el$cft
^nen tointerfchen bojft. <Sat ick in u alleen mijnbet*
^acck neme/bat gbp alleen möitberljettgftrn 3öt/ bat
jjtoe lie f bc in't binnenfte mfinber betten aileert lebe en*
*e tyanbe enbe altrjbt meer enbe mm mach Icbc» en*
^ontfiekentoojben.
; ©erfebgnty o claer blinrkenbe enbe alber aeitgfte*
£aemfte liebt/op bat bebupftcrntffejt mjjnber berblint*
öcPbt/ in eenen alberfchoonften mtóbatb beranbert
^ogben toojben. Öcrcicw/ o foetert 3efu/ mflnc ficlc/
?**t ben glans «toer Itcfben/ bie gbp icminbt: maeckt
öefcbctmethetbetutoerlieförn / liettoelck ttarngbc*
jjaeinisj tocpjt ban fjaer allen bet gbrne/ bat n mis*
peght/enbe maccht batfe u in alles bebaghelijck macï»
«efen.
. <& alber foetfïcnbjanbt/ boet te «iet fcrt flofmijns
\pfms. ©eranbert mpin u/ op bat ick boo? ernen
«Uaopber Uefbcn / bie niet ontknoopt en kan toojben/
*c« u gbebonben mach 3tjn / mijn Iebcn ban u nwcö
^fangen/ enbe als eene lelie mach groepen in utoe te»
«hentooojbicbepbt.
i ^alberfchaonfleblocme 3!eftt/oecntoiehIcbftt/toact
^°o? ick mön leben ontfange/ fonber bet toelck ick fitt*
?C;lebrn fürtöerber toelck ick treure/o foet enbe minne»
tycfcleben/ghecftmp/ bat ick metu mach bereenight
j^ojben/ bat ick a mach omhelfen/ enbe tuftenbe in tv
?0<»?eenefocteliefbe/ bieben alber-aen-ghcrtaemften
^^3ijt/Öepli£bUjck tnael) jlerben.
-ocr page 832-
?84 Den III. Boeck.HetXV. Gap.           ^
Wètltèto mp/ o tyette / bat mijne ftcle boo? be &*a^
ban ntoebjanbenbe Ueföe/ bp een bergaöect/ f".
boojbefocticbepbtban utoelicföegbefmolten Wl 9
t'eenemaelinufoube ntog&cn bloepcn. ^ef» ^rf/
alöec groot(f c mbe onberanöerlijckfïe goet / befit »a
opbatfpumacb befitten.
                               mtt
.©oojlsonbt mijn ifeite/ boojtoonbet / mijnen ai" .
liefflen mtt ben albcr feberptten pnl ubjer ïiefbert /
batickfalicblijck o»n madjberlieft bïtjbni/ bata
berganckclijcke bingoën mii m.snoegbcn/ bat $W ^
alleen bebaegljt/ alleen met uto e fdjoonbepbt / »»
toelcke niet te bergbdijeken en is/ bermaeckt. ^
©oet teniet/ ofoeten3cfii/ mijnenfloutoert f' -(
utocn banbcl/cltbe gbeeft mp/ bat ick n bectbicö«' *
ongebonöen / met eene onberfabclrjcbe biericbept "!*,-
bolgljen, ©oei febijnen bet gbeftcintc ban ubif »l"f
biettcbfïe liefbe/toeick mp foo ktachtelijcfe tot u W
bat ick niet en lebe ban irt tt.
                               hflC«
<© gicfu/eenigben beitrooftcr mijnber ftele/ laet o
g^gbuïfeWijck in mp bloepcn ntoe ©obbclijcke gr<" ^
^ilSrcktmp t' utoaerts met bc kraebtigbe maebt »»
liefben / enbe gbeeft mp eenen!.«« b an ntoe berfoe" ^
gbe/toaermebegheteerkent $ijnbe/ ick anbers*"«
bemiitnc/ban u alleen;toanf gijp jijt mfjnc bol kon
befiagngbe/enbc be gljelucfc-falir&cpbt mijnöet f«lf:'
Het XV. Capittel.
OefFenihghe van de ghelijckfbrmicheydt van on'
ville,rnet den Goddelijckenjende den waeractT
tiglien vrede der iiele, waer toe alle gheefteüjC
oeffenmghe geftiert wordt,endc waer dooi' de
voor-fmaeck van het hemelfch leven ghefmaeC
■wordt.
—^ «.«■., w/f Oeb&ennuïitcRftüïglioben
Wbül-mae£UtIjEptitinï öe lieföe gSjelegOen t0v g
£.*&.£S lwltK alfoo beet te fegoDett i$ /al* ïjet felüe hwïtóf'
igcbm wuu. enbe niet troJIen öat eoöt milt / enöe niet en «»'
robe öie foo betre gfjeftomen 10/bte f 0 ontiunfeip^
ïr«i ij, «enen wan na ijet fierte <#8&t$:ti>ant rwOantg^
-ocr page 833-
U'.,:~————--------^~~- ~ 77 ~
"andeghelijckformicheydtvanonfên"wHle. 7S5
n^ftfême paffteit eitbe gljeneiJrrdfjcRJjeDen ïjcrfiox*
, «n/eni>e ruft in eenen altrerroeejten b?eöc:in ojeDe pfal.7j.
| önepraetfc gfjemaetftt/enbefime ttiooningOein
£z0m 3a felüe bcfe gfjelrrcCt-öoïmitfjepDt ia eenen
/"ïten ettbe beïjenbigen suetlj tot be bölittaectipept/
^eebaojöenmeejïeeöancöanlenig&anfp feiftf Bi0finaP^-
^Ewntöatijp totbefebölmaecKtöeptgeftömenis; c Lib, ,ó*
«r* wöe öeryaelt €efaruisöan eenen anberen/bte dlal cap*"
JS&eel miraKelen ttpt gbefcfienen fjccft; öte bóo?
gijeene anöete oeffeningfte / banbooibefe alteen/
J!«ck tot öeöolmaecfctSjepïgeraeeiuitnis. fier upt a^jettótoötfss*
wtipt eenen feltcren bjeöe; ioacr in Dat be fïefe (ja*Is*
£*-n tfanöt neemt / mbt en tt»o?bt nocD booi öoo?»
IPöeot / t?ofly boo? tegöen-fjjoebt bn-mateltjcït be*
^ectsmaer i& gebefïigljt in eoDt/ais in fjct opper*
£* Söebtenöe ben fop ban aüe Dingen/fp aenft'tjout
j£°öt tontfammc/enDe boben al;fp fkt onber Fjaer/
^ireiiegtjeerlijcftljeaen/ enbeaRe anDerefaR?/enbe
ito11'1 bolmaeclttelijclt in ben '©obbelijtlten mik.
Jfj^tt geltjcitet b?ebe i$ tuffcïjen be gene/bte al eene
««ue Hullen/ enbe nut en tt>itfm; foo gïjefcljiebt fjet
!£* met ons / als tttp anbers niet eniuillen / bati
fP°öt en trilt, ©ie albus jïaet/ öie ftaet «Oelijelt op
jJetPafloot/ enöeisbaitin «©obtgljegronbt♦ «#ft
joel nip {jebüen befen peps tnte ö?ebe/als Defuniett
JJW ben mille enöe al bat ons aengact/aen be rebe*
"e ettöe <©obt onber-toojpen 3ün» «sant met bet;
'«aerijepöt/ macfj men feggfjen/ battec beet üiebes
*s ben getmi/bie nme met beminnen o i^eere.^aer
F-tegen fttfjtbcn <©obbeloofen: ©lebe/öïebe/baee
n°£Ötans ben-öobbeloofcrt gijeenen tiieïiêm is.
dedicatie vanden vrede der Helen j'oft varide gelijck-
tormicheydt van onfen N^ille met den Godde-
lij eken wille ghedeylciri chien deelch.
. tiet terfie voor-btnytfil,fa\ tüCfCtl fpfef bett jleHeit ltWt
'^"groote fïitrebanfteie/ enbebanlicöaem/als't
m°göelö£ft is/in be tegljenmoojbuljepbt 0oöts.
Het tweede voor-btreydtfel, fal tOefén <éobt te bibbert
Jjjn te öerltrtjgen befen Ko|Uiijcïtétlï?cfbo2 Der flrle/
«ioe oe njaeeadjïïgfje falitijepbt in öefe merelöt
©fcö 2                     Hst
I
-ocr page 834-
^=
786 Den III. Boeck. MetXV. Czf         .
**** ban uEt..deei.35emewI«ten r.;t gijene/Dat DOOiW't,*
^S«<HDat'trelbenietteIjerbo^
Urn, J ffiS fa aen Den mille ®t>m obec-gegcben U*U
Swmat ijebt m B—ffl'S^
niet-met-altë boojioaer/ Dan Dat gijp » VJf;*^
SSS Oebt/ 't toelc glJP ban «j)f » #
Jenm felöen in b?ebe Jjoubenbe/eft bat gijp ten „,
S laet ten alttjimoet Romen jotDetottws* J*
S
lues felfö/ató tot De meaecmie umt u«* '^"'^efli'
Deel bteeW 9« oe'iwelt ijebben i«tffi&S
Xuucltt te Ijebbê om De ftecbte te ^SSSSSé
11 felDe Danljct gene Dat wmm*m£M\#
ïefselncft» ooclt Dan Ijet gene/ Dat toetóomen"^
enDe boegljt n in alles nae Den W*fg$$0t
SnaïjrfSn bat up na alle Duigen 5mi bup J«y öl
maclJt/möe Dat gijp noutueUicK* tet en K?»^
; Jlm/ ffi battec qualg* iet tö baee gtJP u « Jgtf
Beien Dan boo? tttten.hu futt glJP ■J^n V
konnenbooiften/ bann felbctt€»oDt a/w**^
SnS enïe gljeljeel beDelenbeatjantaltoata t<
ffl; affiS trit nu gtofepbt ïjebbe / en !* «»W
EXéW met aeooteonfeUer jept.v©atmu y
De natueeüjcfte fatten enDehave gijeDiu
Kinge/fjoe batfe in ontallgclte maniecÊ ombJ^,
ijï't Dat gijp bemertltt Dat De menfcljen ba^^ijt
Ijepbt ijcbben /enbe Datfe in DupfenDt enDe MP}r>
manieren Ijare Dingljen aen-leggen/ enDe oi o»^u
lijcïte liften enDe lagtom Dan Den Dupbel t»»1' $>
hellen/foofult gijp Ucijtelije bebinbenbat auMELi{
gen ontalttjtfte ongelucuen onbeemomen 3ö»'^I
De welefcegljp ntetenltonDtbooHïtn/ m^L^
min en nonbe beeanberen. <&nbtQt\QtWW»Jl$t
gijp tn Deel Dingljen u niet en quelt / obetm»iW
CÖPftet /bat be felbe anbers niet en bonnjSyi^ii
Den; alfoo beljoojbe gijp in luttel oft beet fat»'y
r-i«.«, AAfh rthPt. tp nfiptien/enOe w^m
-ocr page 835-
a^dcgtieri;cIcformichcydtvanonfén>3fillc. 787
in J^töat ttiuen mille öan alle Ramen los efiö?p
^aiiHr nec3en0 aen gpeljecljt oft gebonöen.^oo*
*»«M?Je tïias öcn tütHe öan öen ü?.lpo|lel@aulus
tatn^Öp bekeert mas in een tipt-öerbojen öat/
2&,"ÖEJ f éere/mat belieft u öat ic& öoe*             Aa-9-
KP^rttt Dieren&oöen boe groot öat öit gelutlt ******
h^btöoo* hetaüec-trlieliettfrinö relffl/faétbinbt .?*££«.?£
«togen een öat mojöen öan nieeröe / öie ftem
bilt» 'enöe04* ter Ölöjte •■> oft als DP gUweeöt is
tirrJa«tfïijEt besten öan Ö*m gbelepöt énöe té
thrA,8cltiettteöso?öen; oft als Op fp-fêlben mo?pt
U. «r ^aöerlgcRe armen / op öat öp niet en bat* phiiipp.4.
bm»£n laet ons öan in gfjeenöer manieren fojglj*
i.Petr.j.
tor,.ltÖ toefen/ntaer laet ons öefo^glje gheóeeltjtU
bat^!11 tootpe" / bier öoo? alleflijtU befö?cibt5ünöe/
èbettA ^moogen-blicb<5oötalleenfouöenmo*
wen J^Öagljen/ feber 5ö«öe öan öen öoojt-gantK,
W3""» nacr fijnen epgïjen mille eenen anöeren
tytói Bancl* tocnfcfit / öie onöertoa?pt rp felöen te
^ftht ^s ntenigerljanöe beroerten; mantgbelgcfc
*efair 8befeut Deb/'tis fcenemael onfeber boe öat
^t t« fuUënöolepnöcn/oöerfultbs öaer is luttel
%,Wouöen bonnen öerbopen/oftoocböatmtt
*at nir rn te ö?fEni toant bet gfjcbeurt öicbmöis
^b»p r s't toelcb foo 't fcbeen mpöaööè" beljoojeit
togFjen/nocbtas'tfelöe moeiten ijopen/enöe fom=
^eeiïr ^btrartE. i©p fouöen öictnöls üerlojen ge*
to>E!5 gullen/ en Ijaööen itsp öan te ooien niet öer=
MJ,, Söeitaccft; toufouöen ongïjelutEucb gbemeeft
5eefMV/m Ö3öï,en top nietellenüitf) geitjeejt^oöt
bv* |a°*« inöemt öan Hjfrael öoo? öeel om-bjegbere
%t h,!iöt öan Ploften gfjelept/ öoo? öieit ttat bun
*tn JLH* E,toe p?fcfijticlj mas t Dp beeft ösfgljeigtlts
VbtoV'jftwtD jofeplj / ènöeöenföoniucb ©aötö/
?«bln n tesenfpoetsberbeöen.i2Semercbfcöaeren=
fiji t»a. at ^oï,t *n all*#em f&tv cP*töè beeft maec
tot hlv^Öt ««» 't öJèlcb bp öeröolgbt3eft öat mp
feilt»:,'elftK 00cït fuNfl» geraben/is 't öat mp onfen
«ïVa^uemaelna fgnen ö)tUeöoeg!jett/enöean*
M8öfbniet£mantanöersöaenöe/ ejïfwllenöjp
-ocr page 836-
788 Den III. Bocck. Het XV. Gap.'
ttiemetmecr geruft 5mt/oft tou en full? niet ftoi^JÏ
tot Fjet gene öat ons nut t0.<«&elöcltcttotj0 öatt DS}1.
top feeTioo?en in alle tegettljept ons ober te gljeM*"
alfoo oorlt in alle anöetefaUett en beljootcn nip «»{*'
öets niét te toillen oft te üegheeren/ öari öat^ooj
s©p matten iöüt enöe begeert.BemetcRt nochtans öat top ö'1**,
«°f, ";"f;, Oïtfeu t'ijegeu al moetenöoenöat topöermogljejj'
Kïï öïjclütït öe ftljippers alle öingen geicet matten wj
üj öoDtuct nooötfaKelgclt 5finom te baren /enöeöaerna 0»'
liucn, totnöt ban <5oöt al-macyticlj bertoacfiten; fieto lP(
belmittoattotmöatljunbeqttaemis/cfttoann^1.
öat Dp moet op-tjjfen. jlïa öat top öefe nmftwFr*
tt cöseu liebüen / en moeten top Ui gcêöec mattu^'
fOïcrfjbulöitl) toefen toat ons oberïtomen fait uw»..
öft fouöe te b. -rgyeefs gyeatbept toefen /aengljnjf'
öat öit aen ons niet en bangijt t enöe öat ttn-tt»:.
Itjck önttotjfelgclt meet geuults fal hebben ië't»<j;
i)pöefe onnatteftmtfj bulötcljeutbevacljt/ enöelu
nest toiüe niet «tBüb~t0 toille ghelijcK maecftt. «?"Y \
't
ttf meet öatt teöên öat onfen 8?eere fijne" totl^ 01,t
goetenöe fiepUtyyenöe ons nut i.ö/eev uolgD* / %;
öat top onfj; uetblmöe begyeetten fonöcit ttolöF' j
jiaiaü 7. u&a<-!*t ti öatt toelöat g!to€>oöt niet te raöe en öah
Sljeltjcli 3tcyas ösöe / enöe öat gijp nitttn toew^L
öat men u anttooojöt na utoe begfjccrte enöe Q?*~ti
öttnciten: iss 't falte ootK öat Ije.t anöers gUefcijf e»
toacytu toel ban te murmureren enöe Wö'Je
fpjelteit teapen <£>oöt enöé utoe oberjtcn / gijety*
yier boorUjöts öeöe öie Ifèicljeas tegbett-bteu
<s?oote bet* 25emètcftt ten 3. öatter. öicïMmjls naer Mnlf2«
aintmngöÈii ty0en enöe gfjeüaifen/grooteberanöeringljen 3V./
MaS* oöer-liomen/rcïjeüjrft top toeten öat #aul/®a£j/
aenmertltt öert loop utoes lebis/ enöe toat ö»ltufti<
oberftomen tS;yier om en flupt nietfeUers bp 1»'',,
üen/öan alleen öat öen toille <5oöts bolbjaentJ^
öe mogften tootöen.Cen öeröen/öie tegentooöra
gyefteltentfle ban u leben / enöe bemercltt of t»».t
eeniclj gelurft m gelegljen isi enöe in hoe öee 1 »'(li
gieren öat gijp ongeluclteltjtltfout {tonnen ep»»%il
enöe bier-en-tegen / öat gijp on-gfielucKUIj 5jJ'W
ttn groot gijelucu fouöt nonnen geraüen .♦ W*ïï, ij *
-ocr page 837-
Van cEe ghelij clcïormicïïèyJtvaii onlcn. vville. 785
!?elPt gtooteliitk0/omte [tomen tot een oöer-geöf
'öns$felf0.
2&emem ten laetjïen/öat 45oöt ban öen beginne <Bm &«ft
«Jf alleöingijen gefcljayen/ enDetotecnfeketepnöe aiie Dingen*
«^Teljtcltt Ijeeft met ecnefekew matE enöe qettucftte; <*" Bf.^
«ttöe öat ö' eenanghe i©tjs$l)ept/ foo i»el th groote/ w*1^
«is oock in De alDetininjf e Dingen fcoct/batter oork
JW een fanbelten gïieroert en itiojt fonöerfijne be<
lcuitiuugt>e,?iengifien öan/ öat gijp notb öen icop
1*8 imvtitsi tiotl) öe fïöiekinqïjc Dei» felfs en kont
J^anöerat/ iafelöec ooïöeelt Dat Denj|lben / fekec
;'% mei gljefcijickt i0; maei; om en fmt gDP €>oDt
?lm.ael)ticj) metbetromtien/fjet bcfïiemi ban u fel?
"int v® Diepte Der ttjcteöommett/1 öan öe ivijsïjtptl R0nvu.
rMöe toetentijeuöt <tE>st}t$ l ïjoe onbegrijpeïück3ön
'ntie ooiöeelen / enöe 150e on-befpotick 5tjn fijne
Het x.deei.BemevtUt ten 4. öat 45oDta!foo mei De
«uniïe / aljïöe mee|le faken tot fijn epnöe fcfjickt/
«dek fjcm alleen bekent iss, m&t ijp jït'ect ban öen Sap.s.
^nöetotöeneunöejlEfckelijck/ enöeDp befcljickt
?l'e ömgbtn foeteltjck/ enöe ijet gijene öat ijp eens
^lielutkboojöem gfjenomen beeft te Doen aft toe
£f laten / öat enisniemanöt macljticö te beletten.
*s>£ fake öan Dat ïjem alle Dingen in öefep boegen •oot^aitK*
Böermojpen3ö» I enDeDataotkDealDetMnjntfe ™**w
rl'»8Denföne üoojftcïjticïjeyt ban Der eeumictfeput gSffiSS
|J[ onöef-luo?peu ftebben gljetneell ^üï'tDatljpDe ïic£i®m
Jfjwflcïjen oocit/Det m?lck berioo?pen cteattii'é jijn/ ono«tóojj?-c«
"jet en bernljeet/ is 't imttv niet een blaDt te bec* Lucai-
r^efjs jjeutóaertsj oft Deumaerts en maept; is't bat
'UeöeljapiJbanonfen (joofDegetelt5tjn/foomo£;Mauh..io.
i{}l.kip mei alle öingljen fijnet booificijticijept toe»
oi» LcftEn/möe on^n it,iiIc t'eenemaël obet-gijeben/
J «at mp tot öen maecacfjtigen taebe firnDcn mo=
zffi ODevaken: n&mttiwe ijeeftljèm meDeHiaen/lob?-
I, »»e b?eöe gfjeljaöt^iec om ist Dat De «a&èmiitett Dorotk
rati «ktwfaten alötifif onDec-ttiefei*; öaifp ijaet-4oa7.
Si" fa*m öoo?-|laen/Dat <©oDt enDefu alleen m
nbecetötmaven. «smöeDitnoemöcn fp. te toefen
^Btoote oeffeningöé/alle Dingfjen banöe kanöt
"m$ t'onfangiien, ^oegot u Dan met^abtö
sfr 5 O 4                   nae$
-ocr page 838-
79»         Den JII. Boeck. HetX V.Cap.'
naer ïjet ïjerte <&obtsi/bol-b?êngrjenbe alle fpe *•«
.-..- gfjeerten/nocïj en belrtaesljt tt niet bat «5obt btt »i
*r *' bat injïrument gfjeö?upcKt om ftjntticrcfc te»ü.
tnalsenjljp is ben ntetttt-man/ljp met toat an& *»*:
is/goebe binctett enne quabe bïngen/ Ijet ïeton u-,
recH. ii. öe boobt/be armoeöe enbe be eerlüeftöepbt 50U D,H
«ÖOÜt»                                                                        Kaft
<®tM is urn 35jmerc8t ten <♦ bat <©obt tg gelfjcft eenen t"»f
mamu, |iig(jm mercU-meefïer/enbe bat Op ten eerjten w*
Sstfi <ot tnatepnbe alïebmgm in 't befonber b°°«
S ïötlt g?je|ïfi4J>en enbe gefcljttftt5nn/en9e bat pp i,,
ötenepnbeoStlt eenen-tegeKjtRen beftracSmnj'*
ftcle enbe Itcüaem/ enbe alle anbere gaben Qgwy
öenfjejft. mantgöelgcfttK'tv^tatljp.tnpe»^
Ijeele merelbt enbe hare beeten/ enbe in tjet MfWj,
Des menfcFj0 enbe ftjne Utmaten/ befonbere giFi' j(
tentffen/enbe Krachten/ enbe gaben mebe-guf J£f,t<
lïceft/enbe bat na ben epfcï) ban Dare npt-wert'* ƒ
nljen/al-foo ooeft in be «jfftercltt/in be ghemep" ^
énbe irt be rcugie/ljeef t ïjp met sen fttasftöwgj^
eenen-iegljeitjt&enfnne gaben upt-gfjcbepit-^Lit
Om tnacïjt tt tnel / tó" 't bat gijp tngö 3Öt / be fl■» s,t
<©obt0 in eenen anberen te iienirbett / maer vo1- j
alleen be alber-be|te gaoen/te toeten/Set 3?'*%^
Ijope enbe liefbe/enöe bat met eenefeftere lrt»*'ic #'
iiitjpectkt al eenen enbe ben felben gljeejï / *» $
neriPieaïjeltidten upt-beplt grjeltjtft het fjetn »^
tomeftt. 2&p abonturen/ttnm't bat u meer p»«»0j#
gftegheben maren; gijp faaöt foo beef te w^zm'
Boer mefen/aen-gfjeflen bat gijp öotit m nl^a»et
ntoebid) gijenoecfj en söt/maw ai-tijbt na 9"°H>>
enbe(jooa!jcr öingfjen itaetaaatfoube W****^.
toefen I mat fjeeft be berljeöen mtjjppöt ^.Uif
Wil<?: rjfje baetmetrechtfjeeft©aötbtnelg?icfep«»• ^
De hoocïjeaöt bestoegift fal itft taeefen / »*" ^
pfki oo «ö» flintóer 5tjbe bailenber bupfent/ettbe ua<» if,t
rechte 5ööe / bat f0 in boa?-fpo:bt /.- fbUenWt"^
«©nbeöadjt, önpretttbaUen.ttBatftebbert0fccft£aui0!)euw .
Dept öer ge= neponben enbe offeranben^ -             ».*«« fti',
KfK toefen/ttmcr't bar alfebmgen naer uwen Jifl^{
Ki ruw» fcfitlböeitAenöe snrouöm t»efc öiuge» t»anttO'^i;
-ocr page 839-
Van <ïe gRclijcEformichcyt van onfên -wille. 751
Jf« onboojftcDtelflcft gfiefenieben / enbeöicïtttirtïflf
«iiaijjr[ta©aerom en berbltjöt nDP u ö»n niet tieel
J"fE<?/bat ben wille <6obt0 bofb?acljt njo?bt/ bic
jSfittD/goeW enöe feer p?of8teliic& 10 (<(Bnfmüt
2?V
' u met fc*jamen te feggljen: JcR begljeere /o
^öt/ bat mflne tniHe gljefcljtebe / enbe niet ben
S;£ei»/u>ant icS late mp öüo?|ïaen/öat mp bat p:o»
y"elöcfcet tö: Jüten begljeere u / bic ö' eeutmgïte Pfaim. 4.
Ïr?öfiepö't5tft/ tnbifen «nijfelacrjttgrjentoetlj be «©n-sun»'
^«tefiitglje niet toe te laten / notlj irft en begfieere £**pt>t **
JH'» "iet Söelepbt te too?ben / al 10 't bat gbp mp ff^S'
^MïlbcoiÊfenteerty enbe al is't bat teft mei meet toiicboifieit.
r*t ti alleen ben toetJj mi>e Jjet epnbe beafelfg be*
fafr t?<lecl- ^mereftt ten 7 öee aen-gljename
r.«f bat Det t0/beh ïjemel t'aenfcï)otit»en/?enbe als
r'/bingen in jïiltejün/be fcDitftingDe itie baer in
^otnfoopen bep fjemeïm prïjeburicïjfijclt gïjefjöu=
ito r *£';lnöe^f&Ö^i^^ö mat eene grootegfje»
jttiebT           ..............
Jf'^n napen enöé i'ulfem^mectRrOteTbmeffenö
fo
bni.°at aüe ötngm rii|tefoccfti. ï©ant teat begeert
W nr'L1;"' ö«Hinen epgettüJilleonbertooipentö/
ba». *n öem öoenüttbe b'anberlaten/ljierniefen/eft'
?ui>;*i1er ^treeften / mat begfjeert fjp anbettf ban
ieiH "ocDtan0i0batbegï)emn anbe^niet bar»
fèifirEJle onmde te foecRen/enbe ben óo?rp?öcft öec-
», «erbermeeröcran. 25efietbanüoo?al/matbat
C»f?0^tteÖ öozbceltöoo? timer ftele falicfjepbt/
<tor "a-toHJanbtube'ïc/6iöt^oDtal marljtiifj
*UhFattc/ enbeöegOcertal-ttibt een fefter cpnöe/
^«e eenen feltere" böo?t-gartt / bat 10/ bat ben mtllc
Wii, I? r?l,ÖE mógen gefcijieben; mant anber0fttlt
^n / r Vf on5reH|l toefen/ enbegïjelöclteenen ftet-
*en;Ju!tt,flltöötijertDaert0enbe beripaerts feee^
: i/maerteberglieef0.
S%fflf-cH? *£"8 bat öe öf0Oeerte/bte al te feer be-- %t3w «tne
'Hit ' £l°^öpnö?ebetebettiaren/benrelbenont» fo^bui»^
W(YV,Pbe',ct^föe3rÖpt oorttplaetfeinbanöcre»«pww*
i HyDoen; öaaiult eöp tt ooeft abeï-fl|jeben tn öetöa,b^*
Q&Ö^ j
               0öeur
-ocr page 840-
79t           Dcn'III.BocckTHetXV^Capr^
Böetw bat be öerljeömtljepbt ban be beugybt enW
etïo?te aen gaet/ enbé gyp fiilt alleen begijeeren ba»
ben brille «Sobtsbolbtacfjt foube mogfjen ItJOibertf
mbe niet befojgljen bat bit oft bat niet en fouö*
bcotfstjsgaen. ©enfonebiefo?gueb?aegfjtombert
toiUe ban fijnen baber te tiolg?cngcn/enbe te t^ebetf
is metyet gDene bat fijnen baber beljaegljt/bt? ueïj
ftrügïjtbeel litytelgcRer iet ban eenen anberembitfj
be&elact ig beel aengljenamer / tie als Ijp meet ba*
ï)P gljeï)oo?t tg/|ïil-ftmjgljenbe bermacljt fjct gljen*
bat men yem nul gljeöcn / ban ben gfjenen bie o'1*
berbulbitlj iö : mp moeten nocljtans boen m
gijene bat in onfe macyt is; enbe ban fal «öobt o«0
Ijelpcn.
ssdctfdc tic Jöemereut ten ?»oft baer itt is bat tt belet oft ar
Êipmetfctuö trecUt banuboo? nemf/enbe oft gijp ijet felbeltom
nmiuepjc o» gïjemepieu;i0Hbatgfjp bitniet enltonbt gljeboeu/
mïwLurt E"bebatijet yiec-en-tuffcljen ume goebe toerctte»
rr«im. ij.v fcer fcytjnt te beletten / 5öt nocljtans gïjeruiï/ enbe
fegijt met ben J3 lüpljeet t Beijoubt mp l|eere / u>att»
«ft yebbe in ugfjeïjopt; fcftljehbe öenlleere g^
fcpbttfl&gn'OoDtsijtigljp /mant münber goeben
en beljoeft gijp nict.'*5ljp en moet u goet uietcU oow
niet laten / oft nietulepmnoebic!) sönboojbiem
ban uroefonben; mant eplaeg! baer gljebeuren bee*
0rooterenbegroutticlgclier fonöen öagljelgcUsJ *n
te loerelbt. ©ooibts is 't bat gijp bit milt berbetf'
ren/foo moet gijp, boo? al befozgljen/bat gijp u«t«
m befmeurt met eens anber js buplicljepbt/ u felöe»»
eenigije beroerte bes yerten onber gljebenbe.i©^1*
toat begljeertfoobantgljen obérder-' en begljeert ij£
niet batter biebe gljebonbmmojbein üe ftele uw
fijnen eben-naeftè'/ foo met fp felbenals met <©obt-
yet tnis-ftaet ban grootelijcus<J bat men aen eeitw
anberen b?ebetnmfcljt/enbebat men ben b^ebe b£
ïjemfelfsaeri-gaet/ beronacytfaêt; mant bit faup*
mefen/gelijtft ofticmant eenen anberenfoube tut»,
len youben op batljp niet en foube ballen /oft uP
yet jltjcU milieu treeften/ enbe fp felben baer tot be»
pojAi toe in (leften. aien-ftet be onbalinaecfttijebf»»
Üan urn fïele/eft Ijet ficljainelüc&e fiecfttett ww%
«iüJinfrtl«battiJOCiflïje ban ms betflanbt WL
-ocr page 841-
Van de ghelijckformicheyt van onfên -wille. 795
tafeet DicKmöte blinbtiis/enbeDen ftitICe beDo?ben/
yet mUk ecne grooteupt-finnicyepbt 10/bcimrcftt
yiec-en-boben bat bc quabe gyemoonte titel mogen
C;jeleUm mojöen met eettc rafetmje* tfaaet Dat yet «^ mmai
?Llcr"be'1 **lttiet te önöec-foecu? yét gene bateené S«53
«wieren gyebaen qft gyefepbt Ijeeft/'t en 51» bat top miwu at?
p!ugc amptaftöberyeptbebienen/JjetmelcKfultKtf &«-(<»*«•
ȣrepfcf)t. 38 't bat yet on# ban feite ontmoet/out'
Kyu[bïg{jt bat / enbekeert yet ten bellen: ehbeuit
"tuisten DentKt/bat fip 'tbns be|r gyebonben yeeft/
!l9c0 en niecjï niet bevtoonbert bat fjp ban een an^
*>ec gyeboclen tjff ban gijp . Sf p ijecft oocK fijn bet»
Uanbt/bounifTe/enbe föne oogen/ maer boo? yp ge*
f^mmoet toefen / enbe yp en kan gï#enfinsï urne
**3uen oftboeteitnljebiuiitKeii: tg 't bat gijp een
öööfmoebtcïi gyeuöelen'banu-felben yebt/fbofnft
G"# föu gyebeelen beter arljten ban u epgen ,|&aet
g* yet gf)cne but gfjpfiet bat gijp niet en kom b^»
mttmi laet bat felbe maffen metbenèaber tit&
»!!|i0 g[)efni0 tot ben oogbjl .'3Mbu# en moiDen be
%pitgen m geenDer manieren beroert/ al i8H bat»
p ontaUyclfe(ienbeclo?en gaen;maec fp berïjeugf
ma tn ben ^eew/enbe tot bit gfjetncfc enbe gyern--
ïidjcpbt i$3t bat ecne gcrn|te ffele atoer-naeft gyc
Ma e tut -
4 dcei. jsemercltt ten rot Dat ben gyenen /bie m«Yami*
ratnfcfjt Dat ben mille «öobtè in alles böl-bnicfjt^lwtóW
wo!be/a!t!jt rijnen mille macö boen/enbe albüö al-h««ü;iH
Jöbt bltjbe spmant öaet en ia niet bat ïjem meber-
ftflnbt Kan boen t maer bte fijnen epgfjen mille be=
Cysett gyebaen te fjebben/ Ut moet beef tegenyept
«Wtiacyten/ aengeften batter fbo beef berfcyepDen
linnen gljebonbën mo*ben alffet berfcDcpben Jjoof»
ö|n 5ün:maet bte fonber epgyen mille leeft / faf al*
tMt «Bobtss cpgyen mille bolb?engyen.v©m$ fegyt
pozotyeng: 3fcl0gyp bess mojgyenö oft Dooi Den Do ock.
batij upt-gaet/ laetnbeoj-|ïaen bat gyu iet boen <friu.
niaRenyebtboo? eenen feergrooten enbe KoniKgen
mcrcft-meeiïec/enbebatgypgaetomtebeficytigent
t gDene trat gr-jp me! meet/bat ban alle Kanten bol*
tnaetkt ij*/enbe yierom ban alle mijfe.manhen ge»
Piefen ttJbjbt: mm affbo Doenbe/naef-be-mael Dat
jjy™
-ocr page 842-
754 DënTnTBöëcIcrTïcrXVrïSp.
Böj» u felben öos? ontoctgöe uent / foo en falbet niet
inbemerelbt 5tjn / bat gijp futt oerren bcufpf'*i
maer gijp futt u al-ttjts in Den mille eobtsï gerw
Üoubên.                                                      ,
»,.fi««««i Stomercftttenn, batfoo mieru|ïefoetlttin eetu'
Saam ntó 3Öe creature/befe anberg niet en&an beltonten/ö^
bcTfacM. mét berfaebt te mo?ben Doo* be felbe; maer b' oonp*
Seckf.1 en mo?bt niet berfaet ban ftènmoeb b'ooje en mo?»»
niet betbuit ban Ijoojen / noeïj be fiele / be toette
Sljeejïelijctt iö / met eeniglje ttjbetQtfte binsO£,t>
uoelj baer en tö gijeen onber-feljii / of t be fafce gip*
OeltjtK oft tübeltjcu is; ib 'fbat rtljp ïms-trooltiw
3ijnbe enbe bo?re / met al te grooten fojciljbnlbitb ■
fjepbt ïjaecKt enbe fnaecftt naer be bertro'oftinglje11*
fuant oocb Dier in een groot ober-geben üan noo&*
t» / oiu in pepss enbe in bitbt te leben. 3a felbe B£*
tnceriö /meuKOmtbicumtjlsboo? berlatenSjeP";
béter tot Ijetgljene bat men bootbe bertro|ïing|*
beJ)Go?De tefoteften/te toeten tot feennifje fijns* lelfS
enbe ootmoebicijepbt ïjier om fepbe ben %ivyW\'
Piaim.iis. jjjet j0 mp 0Osjöt jjat gijp mp öevootmoebitiijt IjeWj
fo o bat ootK Mt 1$ .2fipc|tel ^ aulus Ijet licecfefel ö£f
& cor n öïeefcij^ gtjegljeben is gljemeejl / op bat be groot6
Ijepbt ber beropenbarmgljen bem niet enfoübe ber*
ïjeffen .i|ier om gbelmipcUt bp u felben befe rebette/
in al Ijet gbene bat u bber-ltomtt <©it is ban <©&»*/
erao foo te 't mp beft bat itlt mgnen mille ftljiw*
enbe boeqöe naer fijnen mille.
4Pnaercaéttie 2&emerc&t ten i*. bat be ©eeren aen öunne gu^
tojgöbuioicn troume lutecfiten 7 alle bingljen in fulcfur boegen
Hmbtncemt belaften/batfe ootlt felber met meten en milten «ja*
bcïuiït. |p m j,aec ijUpS ïjcbben/gljelijtk ons be ^tljiiïtu^
gïjetupgljt in bet bocclt eenefts ban ben üeere U<=»J
«tn.5$.. öen^atriarcljlofeplj. Jb'tbatgbpemenmijf^
ftnecöt milt 5öu / foo neemt boo? u Ijet felbe naer «
botghén/nocö en milt niet at te fojgljbulbelgtft ftIH
öerfocefcen / mat ban u fal gljeftljieben: laet u »?}*
pfa!» 30 sOenbettj 5ön /bat urne abonturen in b* tjanben 50»*
ban urnen albêr-goebertieten|reni|eere.<©iebit at'
buss boen/bie lebm al-tijbt gljerufteltjtK; maer bw.
Ijarenepgljen mille toe-gb«baen 5ün / beranbere»;
gjjetjjtfeb* fotten / naes be öetanöermgö^öan j»
-ocr page 843-
Van de gKelijckformicheyt vanonlênville. 79 f
**}ane/enbe 3önöupfenbt enbe bupfent beranberin-
«yen onber-toojpen. lïïaer ben gijenen bic eber-
«UegQeben i0 aen «©obt/ en fieeft anbcrs niet öoo?
*°Söen ban <J5obt0 toille te öol-bjengöen/enbe alle
«Ubere bingoënen trecftt öp ijtm niet aen; Dp en
£|aegijt ban niemant/Dp en i& niet bertoonbett bat
■ J»« of t bat gijefcljiebt i0/ anber 0 ban Du toenfcljte/
jpaut fijnen toille / met ttm toille «5obt0 ober eeti
j*omt: öp en tocnftljt niet bat bit oft batfoube glje*
peuren y maer alleen bat <©obtö toille foube bok
«?atljt too?ben/enbe baer in ruil öp. uaaer toe ons?
2|u Ijepligj)en2ltugujtinu0 bermaent / feggjjenbe:
•^etninbt een goebt/toaer in aüeanbcre goeben be*
8|epen 5ijn/enbe bat 10 genoecjj/te toeten ben toUl?
pobts / enbe toat bat u ober-Komt / fcDicltt ijtt al
«ertoaertö: enbe fjier om bibt Ijem gDeburicDlgtft
«at u niet en gefcljiebe / Qet ghenebat gijp toenfcöt/
fötiöer 0;nen<5obbeli}clten toiüe/gijeltjcK gljebeutt
*s ben ftinbcren ban Ifrael/ al» fp berlangtjben om
"ïeefcij teeten.
Het5.deei. 2&emercKt tem?, bat bendeere ufp-
'cU»en bagljelücfts fcfjemftt/bat göP infg!)el0cU0 u
ntn ben% öirtttoöls op-gijebiagm Ijebty enbe bat
Pup öbeifnlcftss/eenfbeete upt bantKbaerfiept/eenf*
peis Upt een obergljeben / öem alle befo^gije moet
♦aten. naam is 't bat gijp bit niet en boet / fooboet
»yp bibertje enbe kercu fcljcnberüe. £egl)tban m %£««!«
We binaljem®oet/o «feerc/al bat gDp goebt bittbt fooa«tots^
*« uitie oogljen t voam ubeöooïbtijetattoe/ enbe to«9*frfrité
jatt en toojbt niemanbt gljcbürtöen / bit uu»» »»£, £££
«Ule Kan toebeflïaen. l£et toclctt foo 5önbe / foo SL
*«m booifelw,» bat gijp niemermeer utoen mille
!f» moogijt bol b?engJjen/toanneer bien (trijt tegen
"«u toille ban <©obt almacljticlj: enbe iner om fult
Sta te bergDeefs met utoen toille tegïjen |trö&enf
*Y,S ÖP bermöertelncft u tot Dem tretftt/aft «lm fult
«uenbelijclt ballen inbttpfenöt enbe bupfent peröe*
*£ien / i0 't bat ijp u in 't toilbe iaet loopen aljf tm
""Söebonben peerbt.
,, «emercltt ten 14 öat befenbjebeenbt gerujltcij* •*«««&»•
»!« te* öerten / boo? al moet befojght jtin j toant figSfJi4*
«** ÜetJjm öewrt oft Qttf|fe[ti*> foamïtanberfc^S
nitt
-ocr page 844-
796 Den III. Bocck. Het XV. Cap.
niet goeDts gljefcljieDen / gfjeltjcfc De mufgcSe ttttt»*
mermeer fcoel en lucltt / als De (Hipten ntct mei ouef
een Komen / nodj ootft eeniclj mercK ijet melcftm?1
Kromme enDe ftëme instrumenten op-qeüout ixrnit'
<ËnDeaen-geften Dat Den bjeDe foo acoët te acljté i£j
f oo moet men lietoer alle Dingijen berbjagijen / Dan
Defe berliefen/De toelc&e(gijelijcft Den apejief fegfjt)
>hiiip.4. allebcritanDttebobengaet. 33us en laet Defe W'
ItelijcKe peerle nimmermeer in eens anbcrs macïjt/
ï.c»r.<. tnaer fegïjt met Den 3Épo|tcl: ®\\t DingJjen3ün m!|
BUeozloft / maer icK en fat onöer ttiemanDts mat»J*
gfjeüjacljt me?Den; ober-fulcfts blijft al-Dus onbe'
toerlijcls/enDe al maer't Dat Dê fjemel enDe aeröe w
enDerfte boben gfjcfteert ttuerbe/ enmeeft nocljtaw
Ijieromnietberbaejïi
Jöemercfttteiiiw Dat Dcfen b?cDe unietgliegO^
toen en Kan rooien ban menfcöelöc&efaHI/is'tDat',
ter maer een fafte en ontb?eetUt: ttljelijcU Ijet UlijcW
Efthei j. in 2tman / öie aiDus fpiacft: enDe als icK alle Defe
Dingen ijebbe/ foo Dunctu mp Datitft nieten ijebbe/
al-foo langlj als tcRfie flaarDocIjeum fitte boo? DeS
föoninc&s Deure. «©ber-legïjt enDe mert Dat gi)P
*r(e be ?ml nimmermeer glicru|t en ftonDt toefen/al maer't Dat
mtomwnöc B9P«Heö*creaturent'f amen/oocKDeenaelflf/tof
wtnfcij mtt urnen beliefte toacrtbefïttcnbe. tDaeromts't Da»*
mbjtDeittuê Dat gup te toergfjeef 0 foerfttbit oftDatban DemcU'
fcljen te bermerben /t5p jon|ic / 't 3u eere oft rtjtK'
Domme"/ enDe maer om is't Dat gijp u met eene fattf
imït toerfaDen/ aen gljcfien Dat gijp Dat niet macfl*
ticy en 3öt te Doen met alle De creaturen / al maer {•
Datfeineengijefmoltenmaren* maer af feer we»
fegljtDen $.2fiugujrinus: «©fip öebtons totu \j¥'
fcDapen/o l|eere/enDeoti0fjerte is geljeelongijeiul*
tot Dat Jjet m u fijne rujie Ijeeft. CnDe De eeumig!^
ïtëijfijepDt fegijt: i©at batet Den menfclj is 't Da*
Matth. u. i)p olie De merelDt mmt/maer fijnDcr fielen bcr.W
iijDt i ©e eerfle reDene Ijier af is/ Dat alle gljefcljaj
pen creaturen in UonDert enDe JjouDert manieren
toeranDeren / enDe fonDerlingJj Ijet fjerte ban Den
menfclj / Dat nimmermeer in eenen Doen en blijft»
l©aer upt nooDtfaltelöcR moet gljefcfjieDen pat DJ
fteUDts ijatn afféctw op De creaturen pelt/al-tS»*
-ocr page 845-
YancTeghelijcJctormi cfiéyt yan önïenWinér~y97
&etanDereenDeongye|ïaDtcij3p.©e tloeeöe/Dat all*
tteature / Doo? Dien Dat fp bergancftelijcft enDe
«ertfcij is i De ftele nizt enfean berfaben/ De toeleUe
B^eeiïelöcRig/gDeliJtHer-toög yet gelupDtDe oogen
BDeen bermaecft aen Doen en ftan -, oft Ijet gijene Dat
men gfjefien yeeft / öet gyeyoo?; oft De lïecnen / De
jnagije5of t Den toinbt/Den ijengfjeijgljelgtR top Do*
«en in De i».bemercfeinge in't Uo?te bermett yeblf. «we* «*
Het 6. deel. jsemerclttten ió.tnetöaateert grooten bn*tin tw?»
e«De langy-Durigyen arbcpDt/ DatDelto?tc gye*"«'W«i>tt
*}atti)ts Dietnp upt De creaturen fcyeppen/tefoecften bs*tïcaan:"
*«/ enDe yoefnoaDen enDe bertoo?pen fafte Dat Ijet
iclbeig: toant qualtjtlt yebben top Defe beftomen/
°f t fp too?Dt onjs ontnomen 5 of110 't foo niet / foo
«ooiDt men meer gyepönigljt 1 Doo? De bjeefc ban
«efelbeteberUefen/ als Ijet bermaeclU0/ Dat top
«oo? ijare tegIjentooo?Dtci)epDt gf)etueteni©aer bp
"toeft gijeboegJjt macb toojDen / Dat top Dicft-toöljs
«rts te bergyeefg po?ren om Daer toe te gycraKem
s'tfie bemercftt / Jjoe Dat top Defe gyenoecyte / tipt
«ntgye s6oöt-b?uc0tig9e oeffeiungfte/met mtnDes
poepten fouDen (tonnen fcycppen.ï©anteen-iegye;
'öcft too?Dt Doo? fnne epgyene gDenoecyte gyeitjcfè
öuctrocften / 't 5P Dat De felbe upt De eere/ jonfte/oft
*8cftDommen gljenomen too?Dt.Cen tóet|ïen / Defe
fait met luttel arbepDttf upt <©oDt / Die De fontepne
J» ban alle goeDen / Die alomme teg0en-iooo?ötcljf
*s /gyefcyepttoo?Dett /enDe Dat fefterltjcft enDe in
UUcfter boegljen / Dat men Defe tegljen onfen Dancft
'UetenUaHontnemS.©oo?-toaer/toaer'tbpal-Dicn
«at gijp ijet tytenjle Deel ban Den ttjDt toaert bejïe-
|J«töe tn De Debotie Die gyp obccbjÊgyt in tjöelyept/
öijpfouDteen beel fupberöer enDe opjecyter glje*
"öecijte fcyeppf/Die oocft na-Der-öant met eene eeu*
^tgye öergljelDtngDe beloont fouojt toojDcn.
25emei'cKt ten ^Dat niemanDt urn eenigye ttw> %n «w* nc
*«te opjecy ten troofï en Mn frtjeppèn / 't en jp Dat m o^«ik
}9u ftele in De" toille <©oDt£ ru|te;toant anDerö w fp
tetniaa m*
Jwmrfc enDe ongyerujt. «MDe gljeiijcfter totj^Dat KE!Ê
r***ï genen Die fietU enDe ftrancfttas/niet en Kan ber >
«tafsê noclj fangO/nocö 6o|teltjtSe maeltöDcn/nocy
*<*r;öJ)elfitft ootft Uet liryt geen befmaetfc meDe e»
-ocr page 846-
,75* DenlILBoeck. HetXVXapT^           ,
t>?engïjt aen een oogöe öte quatgcft netelt te:oft rje<
fiefjoo? öecueugljt roojöen/ Doe foet öat ïjet qelupö*
ts/alg öe oojen beqtopt 3ün;oft öe fpüfe als öe ma'
5ljeont|leftt0:al-foo öefgijeïtjcfis en ftan öefw*
geen üetmaecft geöoelen ban cenigOe tceature/alfl*
ongöeruit tö: mant Ut anöerö niet bp en bjengU*
öan een ïueptfel enöe teriueckfel om iet nieu0 te W
Büeeren: öe welene is t öat u bp aöontuct ontbjt'
Amans. Iten/ö'anDete met en baten.nl öne Ijeeft Stman ö*'
©naijaaftic. fpioften/geltjcft bóoe" gefepöt i0/alle fgn gelutfc öe*'
Iwjw* «it fjeabenöe:<6nöe ais icft alle öefe ömgfjen Ijebbe/
Efthcr j. |-$0 öuncHt mp öat irH niet en Ijebbe/alfoo landtatë
uU itèatöotyeü fiefitten boot öc0 fóomtutt0 ïimtt'
Xóïa. %. <$n leert on0 KlaerlgcK öoojfpn etempel/öattet; tti'
bulatie en bangirfjept is in alle ftele ban öen meïtö
öte quaet öoet maer glone/eeve ehöe öjeöe allf ötfj
Bijenen öte goeötöoen.i©ant fuUKen ftele i» alttjö*
blgöe/alfTe <*E>oö0 mille enöe ijate" nulle in aUc0nEJ
öolb?otljt roojöm .Ctetkt öan Ijtet; tipt öat ijet bo"?
nlnootfaUelötRt0/öatmiftjhrü|ïein<ïBoDtfoetW/
aocU op öat gi)p öe gtftïjapen öingen mei fouöt nto'
gtjen gljeb?upifcen. . $Hi# neemt öit boo? u te boen/
of t ni)p ftut anöec0 te öergf)cef0 arbepöen.
2&cinetUtt£ni8. Ijae fottelgcft öat ïjet gfjeöaet
JBtoaefibtrt fouöemefm/öooj moepeltjcfte om-roegijen te gae»/
Sf i"S *e als men öo?|ïtctt i#i en öat men itteï-en-tuffcïjÊ ö«JJ
Sranuft» Uojtjïen enöe öen atöet-tecl)tften metlj tot öefo»
fsstiwn. tephc iepöenös / fouöe booj-bp gaen/ befonöcrltjrtn
toaer't bp alöienöat menna öec-Ijanöt al eoen Wf
Iang!j0 oen fetben meclj om na öe f ontcpne te ge**!
Umi favtot moeten roeöet-om Heeren / enöe öat oei*
amiöegyenntet alleen öen meel) langer en mafce "j
maec oocfc öat men öen retljten itictlj te qualgcfcj *
na-öer-ljant fouöe ltonnenöinöcn.©oegfjt öit ae,J
■ *
Öe mature en atn öe tteföe/ öoo? öe meltke ietna"*
, tn Öaet tujtt foetUttmant öe ftele en fal in geene f*»*:
tüitt btnöê öan allee" in eoöt ijier om moi tfp Wil
totfjem toeöer Keeten/ ggclijcfc öe öupbeöte upt"
w »efltti^arcbegïiefonömma&/ öe roeltfce fcupten ö'affl*
mm at* gjJeene Pïaetfe en uonöt om te tuiten.
               
tSÏÏS %XtKtten^^^
W
-ocr page 847-
VandeghelijcfcFortttïchejrt vartcmJfènvviik, 79$
fï$ top fete nkt en Bebben / Dat top alfoo oocK nocjji
Jteelmcer fullen gljequcït toozben al^topbtcbefus
Jen. g^c boojnen fiiïieu alg ban noch. beel meerfie*
«cn/eribebe bégeetIBcfiljepbt üèrtoeeften/alè fpnu
«iom* fuiien toefen/e;.befp fullen om* niet min alg
oafe örjaaöcu in alïea'frn,abe!ncft toefen, aen gefiera
patfebefe Bracht gfteBabt Bobben boo?9et aen-fieri
fii'ccn/enDe bob? baer op te bencBen. Cnbe toar i$
J?it toonber/gemercBt batljet tjertetianbê menfclj/
»po Wanneer't ccniglje crcaturc onmateiijrB bet
«tinbt/ isV om foa te fp?eften/ upt frjne naturelijcBé
P'aetfe: g&elncftcr- tot)£ oocft be eréarute / ttie top
f e5ÏKèreutot arts* te treeften/ bïetoöjbt in fulcBec
            <*
Jogden oecft upt gare narurelBcBe piaétfe gefïelt.
jf^anr alle bingfjen/eere/gï02ieenbeïtefbc/moeten
jot <©obt alleen gljefteert tooiöen/ omtoieng toille
öet a! gtjefetjapen ïg.
l 25emerrftt ten 20. befetooojben onfc£ ^alicB*
«lahrr^ j €cn-iegfje!r)t& öan u-Iieben/ toie niet en tüüt
fftfaecftt a! bat rjp befit; bie ên macB, mime biftipel
«jee toefen. 3$ 't faheban bat top alle öingljen ten
«Bnflcn met fi:r fjerten berfaften moeten/Boe fulle 11
PP ban be bingen foeeften/ ban De toelcftetop oocft
0e begftccrfén bcï)ao?ben te berfaften f
. 23emercfttfen2i.batbefieIe/gêIncftfeboo?upt^!©e fmtn
P^nbige goeberen niet beter en Ban too|ben/alfoo «»«> öooji^fc
^acrboojoorftnietgljerufterenRautoojDenigcInci f^'set»"*
«crVoij^ eenen ittuer niet en Ban gOetoit toojben/£,*!**£?
«002 bctoittierjepbt bieberre ban Bnn gficfïelt ijsf • öSmT
*'°rl) Bet Hrïjaem gftefont toojben/omringeltjnnt e
v»to bed gefoHbéitrljamenstoant foo toel ftetquaet
"w Bet goebt iöbnpten öaer/enbe in öaer.
. -Ket 8.?ed. SSemèrrBt ten %x, batternict én té bat
£efiüe in rufïe Ban pellen/ 'tenjp batBetfeibeitt
V*n beflotcn toa?f/ cnbe bat (p't bertfac batfe bat
J£fit: Ciibe be p2tneipaeï|te goeben befer toeretöt/
Sneipr h 51)11 fonjte/b2icnttfffjap/ccre/ lof/en pjtjsf/
f'f Bonnen niemernieet fefterlrjcft oft immers niet
'««igf) Bejtaten toojben • mint ben menfcB en Bart
^tberfeBert toefen bat lm be felbe befit. €nbe al
Jpatt =t bat 9p bit boo2 eenen oogftcn - blieft toifle/
roois'tnoeBtanjS onfefter / Boe ïangBDatbit fal
vMtin / toaUt Bet Berte De£ menfefej* en ij* niet tt
€ H               £«ïi5
-ocr page 848-
$oo DenilLBoeck. Het XV. Cab.-
gtonberen / düt het ïuojbt alle ooghen - blicu *£$
anberï.Cnbe usatsUnanöevoujieubrfihap/jotfft^
eetc/etc. b<;it alleen bet gevoelen bat een a berb^n
ons* heeft/ het toclche meeftenöeei xialfrhtö K \oai«
<0obt Kanalleen ban ben menfrlje epjechtcli)**
oojbeelem
töciBtï*t«t ffiemcrchttcn23toatecnegrootepelfteptbat'
aBeöTOBüent ter in alle btnghen gftebonbe.i ïuojbt / aen-gfteftf»
Dat het bp na cben viceï i£ in alle onnoobiglje $$'
fchapen fahê iet te hebben/ enbe hem te latente^-
jïaen bat men Het felbe heeft ■, enbe oocfc bat heta»
't felbeieVgehabt tehebben/enbe hem te latenboo?'
ftaen batmetvt gehabt Derft* ïfet Sneichfoo jijnbe/
jji'tniet beeï beter opje'chte enbe beftanbigtje gDc'
nuechten enbe tufte upt <©ob* te fcheppen 4
étiüt ficeft 25emercut ten 24. bat <0oöt alle btnghen om w-
aftc ömgijcn feïoen gefcDapen heeft/ enbe bat top ober fulrt tu*8
2XZ2* anbertfen behoojen te toeufchen/ baii batallr buv,
ffljeicsapon. Chett mbgen göefchieben tot fóne mcefte ecre eiM
Bloiic/geirjcm inben ftacö offer ghefehicSt/fonbet
acht te nemen op wig felbeu / atn-ghcfien bat firn»
onepnbelntfe ïueerbichrpbt enbe gacbtl)epöt bat
gantfchelnch üercpfcht.3©ant alk anbere buigt)"!
en $nn bangeenber tueerbé/ rnbefpenDebben in«j
tebebtmben. ^ugbibt ©obtben #ecrebatDPt0!:
geenber tuben iet enboeoft en late ghefcDieöen w.»
innen ïuille/ enbe bat hp gheen atljte en Vu il neme»
fean iet bat u aen - gaet / macr alleen ban fp fèïbettt
3©ant en iétniet onbetomclticb bat nabema*1'
<©obt alle bingen booj frjne hratftt gefchapc tywl/f
(
enbe boo? be felbe nort) onbet-houöt / om fnne eet*
enbe glozte/enbe opbatmen funenVuillebol-bie »0e/
enbe oocn op bat alle erearuttn hem onber Vuo?p^
fouben 3Ü11 / bat bieö niet tcghen - ftacnbe een W'
toozpen tooimhen foube ïuillen bat befebingen m**
ghcftiert en fouben ïuo:ben baet fj? toe g&efcDaP^
3iin/maer alleen na er firn goebt-buntben/ enbe on
bat hp rooboenbe/Demmet <*?obt foube Voü"lenbfrt
ghelütfto >*öat öp foube toeafe fien (fegghe iefe) W
bit off bar fnube ghefenteben/ bat hp bit oft bat or
ficie foube bebienen / alö oft <©obt mettong &£,
noech cu toare om befen oft btenteberïucfen / *u
ben alöet bequaemfté t# tot fnnen ïrienft/ om in »JJf
-ocr page 849-
"~——m---------------————-—-—.-------------, .. , ^ . (, —___ _—.—------------------.---------------------.—_-------------------.,—■ - ■ ■———
, ^JegliclijctforniicheytyaiiSnfenvvilIe. 80»
.Het j».ded. 25emertht ten 2^, bat ben fcjehc nft iu> k* u *
bed iïu&\,m£(Cl)Tn Aiu bfÖÖ"« te Ijebben/ turf b?a,gw
fri£ TOW-toer&rrgljnthan toojoen al£ clIP net mieï ■*»*
«ibc toerloocttent ter üefben <©obt# / of t oma ben ja6kae
Seniel te gbetabemtaatttbe .3®d«öcpbt gfielïffi *"«»"»•
f W: ^oerhteerftmaeüjet rnche ta$fteiK/K Matrf. e
fJ;ï«ItR to?cracötw8-?9nöe / xuaer om tailien top ©nnooirfgte
Jjobtaae* mv »an tctte bergeeftf te fb«hm> 3 f««^
gat mct:Sróoten arbepbt/ aen-gljefien bat«nönlïe lw* *>*«>**
«njf r c öwooen toe-ghetao^n fnilen toSSt Mjtte6*ou
foechen^ïcrom ®>t bat (m op cenc anberP ïlact'l
ftB-.1t: Cit taüt niet fq:crjüulbicft 3ijn / fecrSoe ♦
Patfuuen top.rtm.ofi b?ürcH^toanta lebcft biu* ibid
jjmefc/ cnbe acumercRt te leliën bteMtlltg) ere
J Wotrff te toefen/oochboo? naotfahelfrcftSS
gbr bat ftbtefonterlijcR brgftcerbe bat K eï K
tem flMiött eenieöc fojglje fouben 3Hn/SgSS
gr.,OTüogr)eIeit be«ï ijemelo/ bie ben ftemelfröeri
Jicurgicricö m aï te fo?cftbn!bifh 5nn ban "jet gene
frÏÏ °™& n«>«*f«ïKli>cft Ut i taant hein bft met rechte
'7rjmfbnegbr/aïs* oft hp fonber on# toe-boen/oV
firn/," ml ?ft imt en ftonDe M-fcomelbcfc üoo?-
{en/naerbatbpbegI)et)eefefo?g|)eban oitëlicbeir
C'ÜErr^ Bfteuomni beeft / möenaer bat tap
^"ï Abïot iU mt ®omïme fiflnöm btf
^^emertlittfnaö.toatbatHcliterie om totbjebe ®m tó^
. «eraften/alle buigen tetoerfmaben/oftbéfeïbe te *»Jt«8f ta*»
nf"°«Men. 3Btt ïeeren b'ontaünche memrfiten ber tóm bftMer
S^frostagten cu ber ftlooftereri/ bietat bicn tvntt
^FJbuitDebbcngftctaeeft om tot rufte tegfteranen/
d* nofÖ inbetbefittenban Kouincb-rnrUen/
.Wpm aïle betacï-lufien be£ te ere!bf£ niet enbabt
w' oomwn binbeu ♦ l^et tae?cft foo h«nnei9fb ie
-ocr page 850-
lol Dcft ilI.Böeck. Het XV. Cap.
ghetoeeft/oofft booj bc naturelrjcfce r ebene/bat tftéi
ombe Iptjilofophen be toaerachtighefaïichcpDtirt
öearmocoegeftelt hebben:enbe ombe felbcrcbens
hebben fp hare goben/biefe fepben bat alle binghe}11
roiibcujCH upt-beplbcn/ naetht enbe bloot ghefcfi»'
Macth.j. bert. ifeaer het gene bat beel fehetber té/beaDact*
hepbt felbe getupgljt onö bat in b'armoeöe b'eciiij;
falichepbt ghclegenig/ ènöefp belooft honbertfuw*
alle ben ghenen bic Ijen hier in betfto?bcn foubert
hebben: enbe bat meer ig / na bat be felbe 3©a«*
fjepbt alle menfehen gtnoobet habbe om tot hact«.
hoiut'/om ban öaerbermaecht te toefen/enbc om t*
Slatth.n. ïeeren batfe faechtmoebich enbe oobtmoebirh ba»/
herten fouben ?ijn/ om alfoo oochrufïe haerber (i&
'ïen te binben/ heeft ba entochtang bp-gheboegbt '-
loc.14. *(C en 3p bat ghp bcr faeent al bat gijp bcfit / foo en
mooght ghp mijnen bifcipel niet jnn. <£nbe "wtütf'
IfeicL omt 3^ie niét en haet fguen babcr enbe mocber/etc.
tnb e oocn mebefnn fïeïc/tric en mach mijnen bïfcip"
niet 5011: noch en fai bteg-boïghenbe gijeen rufte of*
biebebinben / 'ten ;p bat hp het een met het anbet
upter herten berloocbent fai hebben. ïParit hoe bat
tcmanbt min gebonben iö aenbeaerbtfche binge»1'
froe bathP lichtelttcKer tot <©obt / alg tot fyne op*
rechte rufl plaetfe fai blicgften.
©tmetchtten 27.bat top niet aUcében b?ebe ber
fieien/met alle bingen tebetloochcnen/lichtelijcfrer
cnüerhrhghen/maer oocfe al toat top begeer en/öe*
halben bat alle bingijen beel boïmaerftter in ^cb*
$et*etttoeïf 5Ön. 3©ant en fien top niet baghelöct/batben $W
hroo? t>c gene nenbie om £h>iftug toillc arm getoojben 5rin/ttcn1'
tnc «t om berttoerf ghègheben toojbt i befghelhcng bat bert
©owsnttos genen bie alle eere opiecnteltjcft berfmaben Cttoett'*
vammt ben hoobeerbigfien ooch nootfafteltjch moet boeiv
maer ghebepufbelhctt/ enbetebergheefé) meerber/
enbe berhebenber eere berhrrjgen.^atbe gene bie
De toel-luften biebitter jnn/berfmaben/ boo? be f^
berhept enbe het onthouben ban fntjfe/ bat bie gï)c;
ïheft in eene ghebuetige maeïtijt 3tm: gheïncït %&
öobicujï Co?nariujS boo? epgen erbatenthept eno*
ootfc ban beel anbere betoïjlt.üabat meer i£/be 0^
fonthepbt toojbt beel meer bethreghen booïhetnt*
onthOHömbïm onnoobige enögfcïsabeïSeftebitf Sg
-ocr page 851-
Van/degfteJijckförmicheytyanenfènyville. '80j
fcan boo? mebectjnen / enöe alle foo?ten ban Iecïter«
«8en. f5opt en fult gfm licliteïi)cherben pep£enbe
o?cöe binben ('tiuefcl* notltfang fiet alber - meefie
Scebt ijs) ban öoo? befe fabe J3. te berloocljenen.
3i5ocj)bJpen mogften fjier af niet tmijfelen / aen-
SÖefica bat be lüaerfjepbt ïjonberttoerf gelooft tyUnh,i#.
Öecft ooch in befe töetelbt/ ben gljenen i>it iet om
fönent toiïïcDerfticcht: teeïcfte 3©aeröepbt niette
wctrouteen/toaer ongoböeltjcft.
Hetw.deci.^emercHtïeniS.oftgöpberefafte^.
ban C'oöt begeert/ en mebe aft gijp öaer upt bjebe
?nbe opjctf)tc genüecöte toïïtgöenictcn'Jtoant ijiet
toe moet bei al geftiertiuajbê. 3[dt mepne bat gl)p «ssobtat
mp fuit feggen/ja: meet ban booj-feber' bat gijp be gtiaft «»«s
felbe ba ftem niet en fult betmertoé/'ten $v> fake/bat »ueft gijme
ÖÖP i>tfc bcrloocöent/beracbt/en fonber"eenige bc; ^i^U'é
nautöeptsctoeiifeljtitótDeööê.JBantg-riöcfteenen s^iW
Soeoennaber en gecfr niet alleen fgncn faire geené Lucu.
ntm in be pïaetfe öan b?oobt; oftin be pïaetfe bah
toifcö/geenenfco?pioeni|nbcplaetfcüanmefieci)ne/
ÖÖeen fcriijn/oft iet bat be fiechte foubeboeben; oft
«oen gbecn ïnrë aen eenen öie rafenbe isfitnaet bat
tticet ï$/W en (ïeït bem 't feibe oocf* niet ba bertc te
v02en: alfaebaii gtjeiijeben en fal on£ <©obt onfen
©obcc occh niet geüen/öaer ï)p ftet bat top toe ge*
nefln 5511: toant bat foube ou£ al te feet beletten
om ijem enbe on£ opper|te goebt te beminnen.
25emerchtten29.befctooö?benj©ea©nfUepbt Sap.s.
ftrecKt ban ben epnbetot öenepnbe flercncüjctt/ eü
ft» befefticht alle bingoën factelrjcb; etiöe ober-Iegftt
Pat onls' gaeen ban De Vmcc epnben behéuten 5nn/ ©e^0"*
enbe hoeeüfener bat obet fulcft$alléanfe boo?fin* $£££?*
biebcberi -jon. JSemetcHtljier öeneffen^öat on£le? SafiS
benanber£niet mi$ baaeen bntemeut-fpcï ■, xaaet H
jn bienalïeen gïjepjefen ïnojöt/bic fijne perfouagié
mei fpeclt/hoebaniclj Ijp ooch is". ©oc'ftsvacngcfïe
«at onfen£)eetc/enbe &alic8-maftet/u jb-felbea
t'eenemael gegeben beeft/ enöe om urnen f mille fij*
JJeniutiie / Die oocfe ben alfeec-OepIichjïcn iuaav te
f upten gftegaen tjeeft; enbe göen'omea iav niet om
Jonen totlle/maecom ben mille ban fijnen Ijemeï*
fcfon ©aber te boen} met ïoat eene gvoote lief oe/
fsfjomöet gftn ooch u-felben ober te gljeöcn.
^|ee 3            ?5emercto
-ocr page 852-
jWUttcnturf SScmrrcht teu 30.bat alle crcaturé ban bc fyoow
0i <&m
fietot be lee cnjre /ccn-paerlrjrh op Ijare maniere Of»
■MMcb#u4» <0QbbeltjcKen tolle ouöcröamclj 3911 / enbeljoc xt*
tielöcft öat jjct fetloc tö; cnbc IjoeoubctnmelycH E"1»
J)ct x01 bat ecu ïiio?mheu ban ber aero.cn fp fciufl]
gact betreffen. €fi Ijicr 0111 geeft u rrcnemael oue»
im: gantfrQcr Ijcrten acn öe <©obbeli}chrgoerljepi'
t\\ boet bat met alle üccftnojcyöer ig-euligöcii/eiri"
bcrcenicljt l)et obér-gebc ubJjS felfjs met Ijare alDf f'
bolmaecftfte ober-gUeüingHc; enbe irbxu-bnile me*
ben <©obbcïtjchenbJÏïie/op bat göpniet en twft/cij
cnbegccrt/baii bat «©obt \uilt enbe begïjrert/ enfl*
6111 bat rm't tailt enbe bcglieert: ja bat meer i0/tiiï
glipfooberrcKomr/bat gl)p niet-met-allen eubp
Cljccrt/nticÖ toefcn/nocl) leuen/ maer alleen ben mf
Öagljeuïchenbjüleban <öoötaïmarl)riel). ^>coDa-
mgcgöeüjcïifanuirOcpt/ fcgötbcn ^.©ernarbu?/
Seïm.3 j. trout tic ftcïc niet ïjet AuaojM: fulche liefoe i0 M»
Dner-fdben gcnoecöfacm/fp bc!iacgl)t upt ttacr-K'<
ben/enbe om Fjaer-felbni: befelicfbe i£ gacr- feluf»
cenéüerbicnfle/enbe eenen loon: fp e;s öcrcpljv*
fiupten naer-feibeu / gljccne cojfahc / norlj b?ucp»
ïiarebjucnt i^liaer gljcüjupcH. <3jck beminne / o'11
bat ieft beminnc. gen ücminue/ op tiat jch fcubc w*
minnen/etc.
                                                .
.                                                        %
GHEBEDT.
11
ft
kbekmK,o Heere, datuWeWocn-plaetfein vredegem*W
\ dm begeere ickJSJdvei''onder-houden, op datgby mijn f
Heere ende -mijnen Godt, met my foudt blijven, ende dat tnij^
$ek m ufoude ruften, ende haregheno'echte in u [oude nemtf'.
IckywteV/eldatterritetèn üdat metdefenvrede die intig»1'
vonden Voordtte vergbeUjckenu, ende een gberuü herte g"e
alk tyjklijckjmadtijden tebove.Verre zy dan van mj,o H^
dat mydefe N.fakefoude ontfteUen, dat ickjefe N.foude betf?
ren,om defe N.foude bedroeft mrden.V Vont Veiefal myeentC^
goedthonnmgbeven, ü'tdatickvan den vrede beroof 'W*j
Ende Vtaer imifal iik.om defe verworpen dmgheu bet amr
meefte goedt van denmenfebverliefen, te Weten , denvri
mimderJiden?Dat de kinderen dtfer We; t'At bareghsnuw' i
-ocr page 853-
gftêFjcKtormicfieyrvaiToiïren vvuicr~&oj~
Witten in het gbene daer 't hen belieft, ickfal myinu,o Heere
*ffu verheughin. indeghj fait, alle droefheydt verdreven beb-
'Wdeyeenjlradken latenfchijmn in mijnfiele, op dat ghy alleen
MndefelyefoudtmoghenaengenaemVvefen. Enfoudeickjiiet
We dingen verre van my moeten dorpen, Waer 't fake dat
Msiifclt oc ficïs
"e« vrede mynder jlele fiude moeten derven? Want tot dze».i»w|te
fynde Worden alle dinghen begeert, op dat ons herterufiefoude
^oghenvinden
; maerhetfalaltijdts ongheruïlVeefen,totdat
wtwualleenfalruften. VVaeremwfalkkdanrimverfma-
Qenbetghene dat oockyerregheftelt zijnde, door hetaenfien
tnde de begheerte alleen cnfefwle ontfltlt? Verre z,y du van my,
9 Heere, Vciens vrede alleen is, in uVeen Wille te ruften. Ghy
eet Wat dat ter nut ende profijt elijckjs tot de glorie van uwen
naem endemijne falicheydt,endeickenvveet het nietende daer
*n vvordt niet een fandeken oft een hayrken gheroeat fonder
Vve Goddelijcke voorfienichejdt
.- ende hier om en mach uk,
**Jt niet verwonderen oft beklaghen. Want uwen wille ende
en mijnen u voi-braïbt, den wekken ick ufoo diik-wijlsop-
<L'}edraghen hebbe, endeweder om op-draghe,ende ickbiddeu
. 0dttnoedelijck, o eeuvvighe FVijsheydt, dat ghy niemermeey
ef en Veilt doen oft laten ghefchieden naer mijn goedtduneken.
^Kyerfike endeverloochene de felve,overmtdts,datuditaldus
,"itft heeft, op dat my ghefchiede naer ughdieven; ende dat
jx.alfoe doend:'.
, inftiltefonde mqghen varentotu,cHeere^
te d'alder-fikerjle havene der eeuWigher fdicheydt x,p.
Anien,
?ra6tijcke om vrede ende ghelijckformichcyd^
te yerkrijghen van onfen wille, met
Godts wille.
T^tt cerfkn/imetït oock b'albermtrtfïe foitbcn/cj; Ijrt
OpT Mbei-mtifticljfte/entie onöer-ljont bcalöer-müifre
r uoijm#i©a:tt JratfalemIjeefttene fonüc QefontncW
„3ttt ben P?opgcet Jfataa/ enöc öacrom ia fp oitgije* Threns;.
^H-'ÖglJifteoiöm, j&Mtallefontie/ bim^tmüQ^t
«fee 4                  BA0t*
-ocr page 854-
Wt fbifte angkfabichepbt meöe, «»i0l? ^rorrtc / robe «J^
Üinétmv muffe , ghclijcn Ijrt tyfejif m £«m/ 3tbant / rtf. w' ,
tyzcu /foo fouöc tttoeJHeöe/al» <*»«n »>"»«&t * »v r. y
fccbben gi)c\uce)l: maet bao? ben ongobarlijnictt w
omhoubt u/ban »ct gene/ ffa| bcnbjcöc omficit. ^_'
is tbatgljPtniJertbjmnbt / ciioebte be tfi'te P«|;^
mepitte in toeren fielt/toebee-ftact: toartomen brgt i,
glip u niet met Dollen toe - ff aentocch ¥8 nemen au*
beletfeirobanöenbiebcbesbcrteiw
                      (f
*» «.-*■ ., Hm bcuben / bjcefl berm&cmcl} tot ubjen tW-*»
Mnmm hemmetftuetaen. Want fcn*to« fff*• *««£-J^
IhuuIi.ii. ~mp/ bat ick faceljtinoebicö ben / robe 'oobtmocoicj» .
bemneuöe gft> fult tufte binben Hooi utoc liclf.
€robietben/ boetubje biughenflambafïcIncK ei ,
niet onberaben/ rötfcltjck / enbe met maten. VW l' f,
foo boenbc / en ft*l ons nienuutbt met icüjt toni f» f
tffvcit / notfj eiber ons epgbcn eonftimnc/ noclj w >
fullen niet licbteUjtk onsbclilaghcnbanljei opciie ;
Iur rens gbcbaeh hefcben. löant al te gtootent»aep ^
£epbt ontfielt bc göehecle ftiixt/ robe &et accoojt oi»i
ftï"n btjfben/tcf cfct upt alle bin gheit irt/'tto elek J«JJj
tot be beughbt enbe be&obtbutcfcticijepbt : »iei frt.
feómt grootenb?cbé/obermibts battcc bp na JtK-t » .
allen in be ficle en komt bat bef iele ontfïelt: toanu.
göene bat biipscn ons is en kau ons niet beroep
i©aergDpneetfïelijcktfp moet letten.
          _ _ ?,
3Tenfcfïen/bcmetckt al-omme <©obtsteg!)Crt-bJc' «
^obtjS tegf' bitbepbt / robeboofficnichepbt / enbe fcft?jjft "^"t:,,;-
tos<c*Singljett roe, ï$tt\\oeUK alber-mcefï / enbe a»^ •
bafï ghegtcmt is /• oock meeft acn gbe^cfen / ertoe "
oefent ban be ^.©abers.
                               ^ rf,
3Tett febenlïen/ bciaeht be oo?beelen bait artfle
SSant niet en i(Ter / bat foo feer bro bjebe ontlleft/"
öaec in bebjecfit* toefen / ettf» öaet aact föö k»"1
ficïïïcfeen»
                               .                       ^f tf
-ocr page 855-
• Sffi»! achtftr n/en ftojjct/ oft en b?ecft gccne betganckc* {)0pc cnte
Wke jjingijen / mact luccfï ober gijcgbeben / enbc tuft tojsfe oart
»«ctcrue groore b?ijtcJjcpöt in bentoilleban^obtaI-^*l^cl,
^acfjtitij/ tnbï oïjp en fnlunct befe toetclbt geene toet* octetös mjte
fcHbennghen onbertoomen sijn.löant aen-gbefien bat
j*En teiiie ^oö^lfubtbolbjacbTfal too?bcn/toattcc
«omt oft niét en komtsfoo fal u aïfbo toel boojfpoe t/als
tE3*irnfpoebtmnt enbc yjofijttch toefen: cnbe gijp fult
altijbt lirüöen fjét gberie bat gijp begbeert: enbc alfoo;
fallcn alle btngcn/tet tollen fcatghp <©obtlief bebt/in't
öccöt beekcért tooien.
j vEcn ncgljinfïtn/gljecftu-felfaenbicktotflsobet/enfc?<£>•<**-geüc^
«cbcelt it aen'-JSobt almachticb mettiic oft bietgehjcKc ftgvSjW* •*
Vliitt~>j\)ebcbekens:<$ albeu-foctften bjeoe / mijne gbe* ®m'
?l°eel)tc/mjjné'©obt:iii)tü)ien tntoicn enbeboro?toim
al'ebingben j'sjmtckert begijcerentet met-allen buptcit
tt/to anr ons ijette is ongcutft/tot tmt t)et in u tufte/ bat
V1 alles utoeit alöer-ljcpticljficn lbilfc gcfi'fjicbc/oft bat
lltorn toiüe gbcff t)iébr on bec aetbVn als üifoctt hemel.
pcïtkgïjc^eijt bc fe>cpfiglje ^IjcerteupötfomtoiJIen/
*IP fjonbettenbe bijf-rn-bijftirb-macl/op, eenen bach/ Blok
Sbeiaoon toaa tipt te fu.'ché/enbe betfïonöe/ bat bit ee*
|fTe«ï w^ofijtigbe enbc acn gljenamc ctfcrhanbe toss
?c»<©obt al-maitibtkö. €nbcopbat bit njofijtcltjcfiec
i*Acb gijefebieben / foo fal ickbict herbalen bet gbene
?at ick bobcnbermelt hebbc: bat f>et nitt gïjenocch en
l3/bat top ons in bef gbcniepn abec-gljeucn / ntaec bat
?•? tot be faken in't bcfonbet moeten komen/ cnbe clc*
,5. fake in"t brfonüet obet-gbebcn/als oft bit nootfake*
^k toacc cnbe als oft #obt bit ban ons bttepfchre/
?aet i,mc bjn on» foo langft moeten oeffenen / tot bat
*Palbe feibcmenfeben bliibenoft gljctoojöen jünirt
?0o?-fpoebt enbc in tcgben fnoebt / enbe bat top gbccit ,
J^anbettngcmeet onbet-toomen en jn«. 3!a bat mee?
wbat top alle b.'encbbt bact in jteUcn / als top inUei:»
'tgtpbcn bcko2ingljcn ballen.
, ^epiactijckehietaffalltonncntoefett:39.attopojtö p?a.tijcl»
Wë booi-ffacn/bat topnu in b'een/numb'anbet moc< om gö^
£tt Sbe^cck Itjben/als ui ttooft/eete/ toetenfebap/ ge* Mj*lg
^ach/eube toaet in anbete menfché obeïtoioebicb nm ^,,
!>, Q|>cjj bat toP moeten geleek lijöen ban fceughö"»«»
Sl0«cin ben hmeliöat öefe oft eene autw* tmtatie/oft
-ocr page 856-
So3         DenlII.Boeck. HctXV.Cap.
feit/oft bat ongbEbjck berbjagEn moet too?bcn;bat m«t
foiecoftbaer inoEttepfni; batons onfEgljcfonthEpbt/
röcküommcn/eErE/ttaemcnöefacm/b?ienbtfrbtUi/ber'
inaeckAia bet leben fclbe fal benomen too^bcn. én ter*
fionbt baet nacr obet-bencken/nict als oft btfE bingbert
ban bE mEnfcbcn ons ontnomen fouben too?ben/ maet
gbefjck ban «èobt toeber om gbecpfebt/onfen totllt ge*
ïjeelilck bem obcr.-gbebenbc/ enbe bat uptgantfebec
betten enbe met gioorc lief bc. JiSartj Vop en moeten niet
op-bdnben / tot bat bjp in ons geboelen eénbol-maeckt
ober-gbeben tot bet wn foo toel als tot bet anber/ gbe*
Ijjckonfcn jb. ©, 3gna!iusbermacnbt/ alsbpöanbcl?
ban bet berkiefen ban faecken. 3a tt beeft be }lj. «©bres*
•©cïj. <&tett trupbt uat gbebmcUt als barr gbeboben toas ban ben
fuupDt, fyenc i te kiefen gljefonbtbrpbt oft be boobt: toant fp
jbreft gbeanttooajbt: 3ck brgbeere cnbe brilangbe feer
bat gijp mijnen toille ïiccr cit boet. <5nbc albustoasfn
gbetooonteboUjevbcn m eenen grootcn b?ebe. IBan?
feiebcrftaet bat bP t" "Öobt alle bingben beeft/ cnbe bie
aile anbere bingüen niet met allen en acijt / enbe bact-
rn boben bemceckt bat ben «öobbelyrhen bjille ben al*
beï-bcfiert enbe ben alber-pjofüteljjchfien is/bie is gbc*
l!. c. 3. beelgberufl.iijierom is't bat SIbomas a ÏÜemms fegbt:
! foo Ujie alle bihgbcnmaer een en 3ijn/enbe alle bingen
tot een trëcftï/ enbe alle bingben m een aenfebout / bie
maclj gijeftabicb ban betten toefen / cvlüc in<©obt bjeb*
famicbbolberben.
■ «£enttoeeben/oberlaopt ('omtoülcu/ gbelijtk in't be*
gbinfEl ban't jaer ba be maent oft toeke/eens oft ttocc*
maelbaetbs/jaootKelcke we/in't kojt bet gene battet
ÏCüeöitisbOT inbe toereïbt bjoebidj gefebiebt/enbe bemerekt bat tyei
s&ftttttei fcine uoock \0ul1e konitengcfcbiebcn/cnbegeeft n ober
BaoiVtauü' m ï>enP)ülc toan ^^t al macbiicb. €nbc aenfebout at
\ii#!>u bet gbêne bat göP tube toerelbt (iet gbeftbiEbEii/als ba
•i             t|cm g!) eb aen oft tocl toe gel aten. <©effenr u bicktu ijls/
maet bcfonberlgck als gijp ubegbeeft tot ijetgebebt, trt
bfcfe «tëabbclijcke EttbE pjofijteljjêke oeffeningbÈ.'enbe en:
boai (ïetni^t'alleen al bat amebcgaet/maetoQC bat ti I
rfg.rnis/enbeftetoftgbpttiüctmettegtootett bjoef*
Ij - iöt en foubt laten ober-ballèn/oft met te fottèn bltjb*
fityup al te feer en fout ttpt-ftojté/ toaer't bat u bEfe bin«
Sömirtbaai-foaebt oft uucgïjen-fuoeöïotoet quanten.
-ocr page 857-
^fande ghclijckformicliejt vanonfen wille. §o«j
SSiït is't bat g!)p be icdjte toan-fjcpt iutlt acnfdjouto é/
Èitbc ben recbren toeclj totlt toanbelcn / foo b?tjfr Dan u
aneangberegftelbc blijbfcïjap/ojigfrcgelbelJjeefc/Jjopc/
tnbe b?ocfi)ept:toanr baeröefcpatficn b'abcrbant héb*
ben/bacr is ben gcefï al-tijt bertmpfrett/eube met ttnen
bnbchao?lnckcutoomgbeb?epbcft.
3[en berben/maerftt bat alle utoc toereken cnbe gele* <&g^t g
ïtbehtbrben (gbclijck itt atïetoel-gefchicktc openen ge* cnacgcfc(un'*
fcbicbt)VDcl gljcfcijiclit 3iJn/e«&cG»bcr-Itoutfrfcegeli)ek oey.'.t'm aile
8ftn ftet bat aüe gaebe Öcligieufen boe»/ cnbe gebje alle oufc tuertisc.
Wek licbcit allebingé op harematr/ cnbe rrrbt fnóer.
Paffen;u)ant alle faken bchoojeit met ben tijtgbemeteri
tc boefcu. «2nbe bit niet alleen / maer ücfoigbt$ier en*
fcabm bat óoeft be albcr-min fïe bingen bit u acn gaen/
biet eene fekcre gljcfchickelötkbept opfnné plartfc gt>
-tcetljcnt jijn/gclnck ons bc J^ocurairs cnbe JJotatifr»
lertrn.g>iupt bun bp u felbcit foobeel als't mogclijc is/
toat/enbeop toat maniere bat gbp brfe maenbt/tockc/
^ach / cnbe ure /utoc Dinghen boen toilt: toant bit fict
ÖbiJtrtocrckgrftcIttrtoojbrrtitt alle toci ghrfcbickte
Ö'tus gefinnen enbexethtcr-plactfrnrmarrgbpcn mort
'toeïjtans hter in gbeeik&rnaMhcpbt plaetfc gbeben;
hierom toas't bat be falige moebcr €crefa niet en \isiU
*>c Ijebben bat men een fekere tacr k foubc onbcrboiifcé/
ban ijct gbrne bat men inoefte boen / op b^t albus alle
«ncrftclijtke fojcb -bulbidjcpbt fouöe toccö-ghcnomtn
JÖn. <6nbc booz-toaet acit-gl)cfirn bat gijp niet en torct
Wanneer bat ghu ba" ben fóecte ghcroepen fult toojben/
foo moet gf)t» alle neetfticbepbt boen om re beijerten be
fake baee gijp teghentooo?belijék mebt beficij 5t)t/ rnbe
9l)n moet befojghen batterniet bpgbebalen gcfdsvbc/
bUer al toel üebadjt:toant bet en Uetacmt eené tofifnt-
biftn niette fegg!)en:3rk en oorbtcr niet op nbdj bcel
'*% brtaemtbit aen een kint ban ben ccnlinge" löaber/
fc*e allebingbntbanbrr ceutoicbcpt af gcfchidutKrfï-
«ïtbenber-fiucks bctamrt eenen bodjfiduigen mcnKÖ 8oo?f:ct?*
'ïntpr maté toel rijpch'jc t'obcrlrggcii toat bat bp fegljt^ «WW «* *
ribebat mrt rcefjte antgeficn bat uien oor ban ec tjbcl'*"■
^no?bt rckeniïtgije moet gVbentfttbc bat top fit»' bat
°? ïstHberen bcfer toerelbt foo foKbbul&icb jtfn om upt*
Bbelèfcn manieren ban fpjelicn üp een te öergaberé/boe
%tï tc mm baa/beboozen top alle v.müitWpt f* ö°rn/
-ocr page 858-
Sip          DenlII.Bocck. HetXV.Cap.
om Cftjiftclijch/enbe als feinbcren 45obts te l«ren (Vle4
gcDicfetngöe feen^ier-e» Uobeit foo ynjfen feet alle gcefïehjrke 1*e
tergtöacbtr» raers &at mcrt ^,tc gcbacbtcn fotibe fcbkken/ en feW*
plaetfe gbcbcn / enbe fijne boojbeelbenbe hracbt a>lce*
acnjpjofijtclncke faken te tjecbten/enbebtcïom is't t&-
fefoofecraén pjnfcn/beoeffeningt}eüa«be<©obbel!jf
feetegl)ennjoojbic{tcpt:toae£m onber anbere/bicr b^
ben uptgcfcïjcnen be i^i^. 25cmarbus/enbe ilugo ^llt
ÉOlntettfis/bte alfoo Urbteltjrk bare gljebarljten bnpt"*
Ronben Cupten / eer f«haee bcgabcn tot bibben/ai?
3Sujaljam bier boonijbts $jne knechten enbe efclen atv
fecn boet bah brn bercb bebe bcrtoaichtcn/tot bat bp HH
ne offcïljanbc.bol-bjadjt babbe.
•Stilte beiS" 3Tcn bicuben/ljoabtu in ftilte/ enbe btunert alle""1'
fttoaem^.', " rocrte:to«befiilte/mtöeru|te ces ïicijaems helpt grö°*
tclijcks tot be rufle ber fiele * baant gjjclijck bat bet b>a^
ter beroert eitbe ontfïelt too?t/ala Ijet bat geroert too-t/
alfoo het licfcacmgücroertJ8nöe/Ra;i bc ficfcquAÏ^1*
irtjcrufï toefen.
^Ecn bjjfbeh / tot ben biebe helpt oock grootere»*'
eens anberss iuflc met te belrttcs/gbfhjcli Mbcttus »M
lujjft.in't 11. cap.ban ben b?ebf,
tEcfl fcften/tn mocpt«in gijccnb er manieren met n* j.
SCfftcerms'jê gjjencöat eenen anbere aen-gact/nochen onberb?ar0!J*
totVafaii' lJ*et af mrt/1,°cÖ c» Ö00^ cc» anöcr öatï >»?t af föjefcf(
oer aeiigdet. bcfonbeshjeft ban meuiDctijbingjjenjtoant'befebtnS^
plachten befterte ban be anbolmacclue menfebcu w0t
I)opeenbeb?ccfctecnt|icUen.                                 .
3Er n fEbenfteu/bcratht alle menfcbelijcke op-ficI)tf1^
bcnekenöe bat gbp<£obt bteiiimtbe ban hem utoe lo°"
ontfanght/enbe niet ban be menfehen.                    .
GLcn achtfïcn / bickbaijls te bcrantscren ban plaetf1'
oefeningbe / enbe ban boecken / is fthabcbjck ae» 0fl.
J)jcbc:toant bie albus boer/is lichtbecrbicb ban bert"tf
m bet ghetitpgjjeit ban ben Wijten man. %tn lactftf'^
alfoo langb als gbp niet gbebeel obcr-gbegöeben en ft*li
toefen/en fuït gbp gbecnen bolkome,n bicöe biub"1'
s$F
-ocr page 859-
f^__,______^________
Van de ghelijckvormicheyd* van onfèn^rille. Sït
Scbiet-Ghebedekeris*
J}En kelck diemy den Vader ghegheven heeften wilt ghyIoan- »*•
I - niet mijne fiel^datick dien drincke?
) Oit u tacckt,die raeckc den appel van mijndet ooghen. £ach. *.
Heere.wat wikghy dat ick doe ?
                                         A<^-9'
^orpc allé uwe forchruldicheydt op hem; want hy beeft !• Pet-r. Ji
forsjhe voor u- lieden.
Het XVI. Capittei,.
^an de merefcteeckenen onfer falichey t,Waer doe*
' men in défè groote onfèkerhey t kan fien oft
men op den rechten \reeh is.
D€n ©. SBpofteï $>etru£ bermaent ong / bat top t. Prt.I0;
ood? goebe toerené/onfen roep feftet fouöc ma?®eaftmai
Sftiitoant niet en iflet öat top meer moeten beneer; t>« u?tbct«
jjisöen/enbe baer en tos>2t met-met allen gcüanDé*50^1*
Pat troo jlelt)£her i£ te hennen cü te toeten in31 inuV
^fnoaw De groote anfcheröepöt baer topi in gefïelt
?Ön.i|terom fulïen top Ijicr bemereften be teemene
P'eongfouben mogenlfehcrlöcftlepöentotbe öabe
'auorifefalicöepöt/naertodaubereoeffemugöen/
«aertopaf gljefpjonen Ijebben / enöe naer bat top
Jtooi-toanöett fufien Ijebüen be b?p toegöen ban btt
«epen/gj)elgcft ooeft te bojen göefept isf.
h %t cerftetcecKen i£/een ïeuenbirö/enbeeenbou* ^^^ap
i"fÖ geloobe/toaer booj men metter oerren gelooft ^^aam*
l*}
retörbeerbicöepbt/ enbe met ben nionbe mojöt R0m. ro.
Ubelnbenifle göebaen ter faltc8cpt:&ier booj fjeeft
^b?aljam gljelooft / enbe öet i$ f)em göereltcnt ter Kom4^
i*c|)tbeéröicöepöt / enbe met &óc 5önfe faücö gtje;
!f o?öen / alfoo beel aïffer boo> be getupgeniffe be£
piQaf^bep?oeftgenonben3t)n. ï©aer af/een fefter
J^t&en t£ eenen ijber te Rebben om öet felbe te 'oen
"?epöen/eencn grontoel aa alle Ketterijen/een eens
ij'jubttöeptte bolgöeri in't geloobe/enbe öet SÖ««
z*t ben monöt upt-fpjeeent/met ong ïeben enbe tna*
"««entebeïnben.
                                         ^ hotxnm*
Jfyzt ttoeebe / be göeboben €5obr# boïftanbelt)cti ita«»iij*t«
"«Hïer-öoubeivenbe groote fonben fcöoutoen / enbe m*f>
oujecö*
-ocr page 860-
312~ DenlII.Böeck. HetXV.Cap.' ,-. >
opjeeöteujcn naer «Bobt toanbelemtoant Daer fïaei
MattLiy. oefcï)?cbcn: iBilt ghp tot ljet letocn in-gaeii/onbcï'
ftonöt be gtjeboben i €ii i$'t bat ongljerte on£ ntó?
— en tojoegljt/ foo ftebben top betroutoen acu <&ow
»,ioan.j. ehöc toat top bcgeeren fullen/ bat fuUé top ontfait'
Bijen ban «JDobt; toant bc liefbcöeeftbefcboojfeft^
ringfjc/naertjctgijeneöat on0bJcentoige3©nff)e#<;
loan.14. ff gijt: £>oo toie mijne gljeboben Decft en bie onbrt'
Jjoubt/bie i^bte nip teef tjeeft. fjtHebbegljefepbt*
bathicr af centcceReni£/op?eei)telijcK te toanbcic/
toant ïjicr om ig 't bat <©atoib genocmttg getoet!»
ten trian niét bctficrte<0obt0; en befeme reben*
t#'f oorli gljetoée|t/bat acjecïjiaö <0obè aengenaenj
i£ gtjetoeeft / enbc bat fijn güebebt toerljoojt itfal?
-lfaïs }8. &p mag bibbenbc: gith bibbe u Qcrtcïtjcft i^eere/
v toeetfboclj gebftclnicö/0ocbaticl$tooo2n g|)etoart*
belt ijeb in ber toaerljept.{j?ierom toash; bat <0obt
foo fecr toag fjatcnb'e be pijarifcen / jae bat ïjp>ö«
JDublieanen enbe ïirpte bjoutoen booi Jjaer-Iieifri*
0fle|ïeU Derft in 't rncfc ber {jemeien 5 toant be gljtf
lob 5 if. öepnfocen loofe toertoechen 6e gramfcfjap <*Uobt#
enbe öier-en^cgijcn/al-toAerbetoacrljepbtupt bef
pfal.a+i aerben gfjef'pjoten H / al - baer ïjeeft be ree Jjt'beetf
biföepbtüanben öemelupt-gljefien. ,.:
3.Hööciicfi lletberbe/tötribiHatte/toantijEf'tBpal-bien bat
tegUeiKpoa. <DTQnftu^Reeft mortèlnben/enbealfoogaen infö'16
Lucia. glo2ic;<£:nbe i£'t bat tjet ban noobe getoeeft té/ba»
Tob.u. be beStojiiigc f€obiag fonüepjocbe om bat l\p<3oW
aengenaem toatf; €nbc i£ 't bat top boo? beel tti'
Att.J4< bnlatten ï\\ 't rrjen ber Ijemclen moeten nomen; f0"
fulïcu ton falieij toefen met bc ftepligjje lifêartrïa'
ren/i#tbattop metonfen^altcij-maher enbefijii*
Rom.8. if epligljeu Ihbcn/cp bat top gljeglojificeert fovto&
Roro.5. too;ben. 3©ant be tribuiatie bjengljt patieiitt*
toopjjjtg/enbe be parientie p2oebinge/enbe bep?o?*
tomglje ftope / cnbe benope en befirljaemt niet. ©**'
leert ong ben fjcultgljen Stpofteï ^auïuë met een*
feüoonc (T!)e!i)rl?ciiijte/feggenbe:^at <©oöt gfle*''
Heb.it.- feit cleh ninbt bat lm ontfangfyt: gia ben J£ecre F;
Apocal.j. be fegijt: «©ieichlirf rjebbc/bieftraffe enbe haftim
ich.
*? et ië anmofrelrjch fcgftt ben të .^ieronpmu^
bat top bc tcgljcntooojbige/enbe tot-fiomenbego^
öenfoubengöemeten/bat men8ier fflnenöttB^s-
-ocr page 861-
*nbe baevfij'iefiele faiibt bullen/ eitbebat menban
betoelUilten/tot beiödiuSen jöubetiebeu.aïnbe bc
ï|.^Uattu^/iübéüoeclvuanbè^.©?nJUibicöept:
^itia ber ütercne epgen/batfeai£baa uerbnnne/
alffe bebocijten tuo?biiaï.ö-ban bètfïa / aiflc Uejïie*
beu too2bna¥ bau berfcrögbe/aïfleberlatert ïuoju
<£nbe ben 13. «mbjofliuS tocbieupjapooHe (eggt:
Chelncherbing bat ben bjgngaerbt / ai£ bp öOe-
öoabea toiojbt/opbjaettg Wimt/ enbe af-gtjefnoèpl!
Snnbe niet en bergaet / maer te meer «aalt; alfoa,
*bc& öe dBobt-bjucgrigue meafcfteii/alfT" glK&onbc
Vüojben/bérfteffen ljaer;alffe üerootnwebtcöt tooj*
ïjetv hummen om ftoogöe; alffe befuoeptïuojben/
too?ben gbefttoont. >■
              .^ ' _„.
ï^ct bierbe ig/ö'rieïmoeffetoe-gebae toefen. ïDat 4f3£ïmSer<
i>e mannen öec bennftetticbcpbr/ toojöenftmöeren nctjepöt.
<5obtö ffittnoemt. 9o bat meer t£/fegöt ben $. Greg.sfyC
«reabiiuii3pffenujï:9l^ö«Öet^oötalmacü« üb. de
tich Sjel üetaemt / bermgettkt) ggenoemt te Vuo? beaütui
ben Abaet toe tooibt gijp anbetfi uertpecRt öooj be
ïboojben utaejï £>aIicö-maBer3ï/ban bat gttpsSobt
faubt moanen tuozben / a!£ bjagljcnbe ftct epgften
teecnenbatibe <©obtftepbt * 3©aer mebe feer ttrelIn ««.«fe
ober-een-hamt/bengcpUgften <©rego2uu*$a3ian; PauP«- &
' 3enu£/feggftenbe / ben menfïg en geeft met bat foo ** i
©obbelncft i$ /a!0 bat lip toel boe aen eenen anbe*
ten.^altcö Jöntran be uermöettigfte/Vbant fp (au
*en bmnnerncnepbt berbJCtben. Qet toelcb ben Wil. 4».
&2opnfet bebefticbt/ atë ÖP f£0Öt / &alicg i£ ben
•ban/bteBem berflaet op ben bcftoebigen/ enbe ben
«tmeny in ben mmben baclj faï Ijem ben l&cére ber*
joffen: booi - \uaer in ben baclj be£ oajbeelg mi W
6em genabtcg 3Ö«« ®tint öe aelmoeffe öerlojl ban Tob. tt.
be boobr/enbe fupbert öe fonbe / enbe lepbt on<* tot
öeteeubii£llIeben;€nbegÖeIt)cKben^.€52egojiu^GrCgor.14.
fcgijt :i.oobeeïtebaïmaecbrer i$ een-ieggeigcn/ momI.
boe bcel te boïmaecnter .bat 0p een£ anber£ ponen
SDeboelt-                                          ^ &
4 %tbi)föei£/armbattgee|ïtetbcfen/en$ngciv
»e niette (tellen op be rgchbommen. 3©ant b'eerflc ^™
faiirnepbt té ber gljener öie arm 5t)n. enbe ben -»
%ere feattt:31E>ce ben rijcnc/bie gier gare confola*
tie cnbe trooft oberbloebtcgigcK tjebben. enbe
bebcfuutt
-ocr page 862-
1*4 " DenÏÏOöeck.HetXVI. Ca^„
Matth. ij. bebefticfttbit m mlchctbacghe:i/alsf hp fegftt:®**
lichteïncher eenê hemel boo? eer. naelöen ooge forti
Öe gaeh/ban bat ben rnché menfeh fauoe home h* *
inch ber öemelf: hierom t^t/öat hu arme menfclr
Seeftuerhofcn/ofnnel foobanighetijche / bieboo*
fijne gratiefoo ghe|têlt toaren/batfe terfionr alle v*
«chbommen berlaten hebben: maer heeft ben joij'
SÖelinch berftootenbie beel gaet£ ioa^befitteii&w
■-■ enbebaetopftjnhertettelbe.                           i
SS?"* l^et feite i£/b'oobtmaebichepbt i toont hierboo?
Mauh a toontcm ^ÖJifien menfclj,-' bat hp eenenbïfcipel tf
' ' Uan€h?iftU^onfen^aIich-mahet/feggcnbe:ï.ec«
ttanmp/batich faectjtmoebich ben/ enbe oobtmo£'
bieft ban herten. g|a bat meerij/ ben i^ecre-hecf*
gefept: iCcn 3p bat grjp beheert mojbt/enbe Ynojbj
alsf hlepne Kiubcré/foo en fult ghn tn't rrjch Ütt \w
ilatth.ig,
melen niethomen. ^>oet ban alle neeritichept/u11*
bat ghp 5tjt/om te fitten opbe laetjte piaetfe:tort'?:
Luc. i4. alle btchemberhefr/falbctneberttoojbcn / cfttotj
hem bernebert/fal uerheben toüzbeUjnochben g™*
Ifai* 11 öe^ peeren en fal niet ruften/ ban op ben oobtmo^
öighen enbe ben genenbie (til ig.Cnbe beu l|.<©?f'
gozuiöfegljt/battercen fehetteccUe betberboem'
öe \$j hooueerbiclj te toefen / enbe ber ghener bi*
toTrhofcnjrjn/oobtmoebirh te toefen. €nbe ben*?*
9Bugujhniiö.<©en gheucu biegftpljoabceröirh fi*1
toefen/en ttoijfelt niet oft het i^eenhtnbt beg bup'
bel# ban ber hellen.
                                      .
7,ïüfbe tot 1%tt febcn(tc ioVbehefbe tot onfen naeften■>toartj
onfm nacitc. üatz in/feght ben ïf eere/fullen fp aïte ftehnen/ bat
ioan.13. ghpmhneb"ifcipelé5i)t/iöJt bat gijn licfbe tot malj;
anberenhebtnnaer befonber frjne bijanben berg^.
Luc.i^. ben/enbebefelbetDclboen.©ergheefr/enu fal bei*
geben toojben/feght beu l?eere. €nbe Hm W)PH
Eccii. 18. man:©ergheefr uïnen naejten bie u htuöer boet/f^
ban fullen va (al£ gijp uibt) be fonbeit ooch berge^
toojben.Cnbe bit too?t ons bagelijch.é in-gebjut **
Luc 6. in>t getebt on£ peeren/bat met be feïbe mate/ba**
top mebe gemeten fullen hebben/on£ toeberom 8f'
ïüdith j, meten fal too?bé. €n ïbilt niet oo2beelen/enbe gw
Èhryfoö. en fnlt niet getfojbeelt tooïben. <£nbit merchtce^
hen paft op be faechtmoebichent/ enbe ber ootmoj£
mscr enbe faccötmoeötget fftbèöt heeft ben l&eg*
-ocr page 863-
artUc mcrck-teëckcnen oiiicr^aTichc f 3t7 $rj
^t&bt beï)aegftt.3©aer af tütbooj «en reeene foube
j{l0QÖeu öienen/ bat top niet gfièerne en ()oo;en iet
suaebtjs ban onfen naefien berljaien / enbe bat top,
jW feivic bert min gfteloobén. «©ijelneft ben gftenea
P*e goebtig /nietïirtjtelöcFt quaebt bermoepen eti
peft: alfoo ben grenen bit quaebt ig / en Jjeeft niet
OteltjcK eeniclj goebt bermoepen oft gljeboclen.
fwAnt toaér in/Dat iemant een anber oojoeelt/baeé
•^SÖceftijPbonnijTe ober fijn epgljcn felben.'Cig.
            i
ptfeeen gdebt teccften fijnen Cbennaeflenbeelge*
JMchsr bieben / al& het ficm mebe gaet. 3©ant fegjj*
ectoel genera/ bèfen Ijccft beel Deugljben/ Die
eenSènber^itg?)benbemiitbt.
                 "                   . ,^
- %i ncinjie bicfctoijIjS gebjupeften beïf. &acra; s. tfleam
Pinten ban be bieclttt/enbe ban be ^.Communie: B«b?up* m:
?m
ben fêeéreljeeft gcfept:&oo toie mnnbléefcij ^;|*aaa*
Rt/enbe nifinbloebt bjincftt; bit tiïBftm mp/ enbe f™„1*
Jf«in ljem.€nbe ïueberoim^t bat iemaiibt ban
Sffen bjóobe eet / öie fal inber eeutoicljcp&t leben.
jfetbjé.cKte.bëtftaen ijS,;inbicn'tfelbe Debotelöc»
(©obtb?uc!3tc!gcft gfjéfcDtebti Vcanttoaec't bat
M£t onacfjtfaemltjc gcfcljiebbe/foo foube [jet te b?ee??
ir13Ön bat lip meer ïjet oojbèel boo? fp-felben foube
ten ^ö'e öjineften / ban tot fmtjöer falicftepbt. f
imtnegtjenfte i&rgeerne Ijoojen/enoeober- bene* 9,%ufia tè
jP>
Öettooo?t <©obt?/ Befonbetba flet ïööcnónfejef u« tooojw
rWicö-mafter&tonnt <©.oöt enlaetnict onbcrgol* <&*#•
fi^'tSenetop aen fijn Ijepliclj lijben betoijfen.3£te
$t <©obtg i0/ fegljt ben i?eére/ bieftoojt <ö5cbtj£ioan. s,
»!,0a?ben.*©it ïöeen Dart tooo^bt boo? be <©obbe? ioan.*.
j?°re menfcöen.) enbe toie feggfjen fp fal bit mogen
M^cnlmaerbe <©obtb?ucl)tige ijerten/roepen upt ; .,
flZi öenütonincftigcften fS>?api)cét <^amb:l?ocfbet pCd.ut.
$n mgner fteele utoe tooojben/öoben ftonicïj mrjné
f^be!€nbebefc{jaépnen£€Jj?ifti ïjoojen geerne
^!1cflemme/enbe fiennen be felbe/ enbeboIgfjenféV
r'^ccniet beftemmeDer Öjembelingen. €nbéfp en
dQQ?enfe niet alleen./ maer too?ben ooeft boo? fijn Matrf]. 4,
hi ?bt göeboébt. J©ant ben menfdj en leeft alleen
.«fl ben b?oobe niet/maet ban alle tooojbt/batter
Q$t-ttomt tipt ben monbe<0obrg.                       „wöbergttó
«£f et ttjtenfte i*/ ober gïjegetoen enbe gflereebt teflJliJ! idfs( ^
eicn; om ben toille <©obtsf te bolgften: toant tf Dai.iwiu
f ff
                    toxiim<g5?»i!»«
-ocr page 864-
Sté         Den IIl.ffoecK. nee av u ^«y. ^
ïmïlenbat^obt toilt/ enteniet toilïen / pat f ?
Set en toilt/tf een feHer te«fcmte«ite W^!
met «oor al - macötict). £ao tow boe be*iw^
mijn* ©abersVbte m be temelen i#/befen tfvm^
featott gcnotmt 10 sBétoeelt een «^«Jggg^
te <©oö*< / booj bienbat tjptn aUc^tentoitie 2^
gufümtf feet toel aenben ifccrcgtjcfcptpcÉf^ rt
SntoeifaW-fittoibienaet/£jn«t f*£*„*
foecnt batten u te öoojtn / ^Mf""JoCit/
hebben $-uia« toeei meer 't feite begteerenteov
MawH.it.
Aft. ij.
j.Rcg. ij.
mgficuKonenieten hebt g&efpaert om1 mpg g,
Shu gnSenebiiben / «&»JJ* {?** 5&
buIDi8maï0teaewmte#fteraelJ/ert.wp9o» „,
mninccjS ter lief ben ban (teen <öobt oochö „,
aSeetoente l eeft terfacntbt «rootrftooSjJP t
ter ree fttteerbitncpM ten getochte tot geg tc
tot inbcreeutoithepöt to«-?«%SKe7enö«
beahcten tot een «eltgieua* lebcn «PtJtieTO* / * ^
5" enenpettenbeeere0ott*cnbeaII J^
toet&r iighen top ü'oterhanDt tenbe to«ewi/'^
Wcefcö/ttano6maccöffJW/toinonf«^.g^cH
ten'om* epgeii Itteö* *™°™^™J£ÏÏw&
ftme Roffelen / enbeaen alle be gften: ötföf ^
toppen bèr apoltelen in-roten gtefepbt *® JJ' /
m7ateboIglit5P/fuUIionbctt-fout ontfang»'
tnöe'öeteeutoichletentefttten- ,-.„.„i^-ftnar1
Vtttoadffïeiö/eenen fon^
be Éunacrtiebt |Baria/«nbeb tboo? 8£t CD;, ^.
Nutn.15.
Pfal. 10$.
Matth.19.
-ocr page 865-
Vandemerck-fceckcnenonftrSaliclieycJt. »«/-
^»rp?c8cHlw/oaiöcr-gacö£tticrcn(iejjfeagö"/öat
önrh 2.öe" bcöiune öe£ totuUg: niét gJ}et}oo?t en
'Söetoeefi/ bat tren göeuen bie fijne toe - Mhcftt
hph "«mt/öie utoeÖulpeaen-rocpt/ énbe utae ge*
hSf *»«foecht / opt üerlatcn i^af göcïoctli, €nöe
hi», ECcÖte AmacBt oufe Heöe ©jomne iot Jjacr nê*
ftE?* fe toD0?Den öan De 3©9^Öcpt:^alicö i* Den pf0T
Ca/ötc a*n mönc öcur e bagöclgrhg ïoaecfet/enbe
r_ «51U acn bc fttjlentmjnber beuren 5 Diemptoinbt
tpjm
öcn §tm.
fff
AEN-
-ocr page 866-
tii ■ ■
AEN-MERCKIKGMÉ
OP HET XXXII. BEELT.
<©ijritjctyo aftiet-faïictrtte «üBotberÖch gïfft»11
Dtettast'utoerattp entte öeïjtootenüjQjöt/noot'
fafeelöch moet toergaen; alfoo / alle üe
gljcue öic öatr tot u hceren/tn
feonnenniet ïergaen.
K
mcrckt, hoe dat de alder-hcyliehftc
aghedr,ende moeder [a]Maria, vaö
Godt en fijn hemelfch'heyr,vereert wordt:
volghtdic naer: bemintfe als uwc moede**
eercfeaïsuwemeefterfle, en patroonerue'
foodoor[Bjbeloofdebevaerdé5alsdoórviC'
righe gebedenjreclithaerop,en offert h»6*
de wapenen uwer ijdelheydc,ende beveel
haer uweGodtvruchtige^ndeheyligebC"
Ssignat'tM. geertcn; ghelijck gedaenhcefc [c] den Sak'
gen IgnatiüSj want fy is otife voorfprakerfle>
den troofï [rijder bcdfucte;onfe toe-
inallc [e] bekoringen, de haven van è\c[^
fchip-brake lijden, eride cenebijftantin^'
Ie tegen-heydt, aen alle die in haer betrof'
H.Bem. wen.Maergelijck den H.Bernardus feghj*
op dat ghy foudt mogen verwerven de hu"'
pe van hareghebcden, fooen verlaetfli^
d'exempelcn diefeu achter-ghclaten hec"
in hare heyligeconverfatie, ende laet oOJ
H.Bonar. verlanghen, (ghelijckden H.Bonavcntut*
feght) tot haer inalleonfe vvereken , end6
fy fal ons openen het palleys der ghcluc*'
.. faligher.
-ocr page 867-
-ocr page 868-
Hst XVII. Capiiiijl,
Meditatie van de na - volghinghc van 4*
H.Maghedt,
"\TQoT.pBmsht derpUttfe. 3tcnffgOUt be $?. ffliaqfotM
\ tn'tmtbben ban fret öemelfclj parabné / omrin*
Boeit met eene ontaUÖekemenieïjte bet <£ngöelen/
*nbej$epligl)en oBobtg.
%tZ. veer-bmidtftl.'l8>tilt\yau batfg UbJÏIbetRCt)*
BÖen eenc fonbe'rlingöe affectie tot fjaer.                     -
. Het i. deel.%tmttm ÏJoeDat be $. ÏEagöeöt tot **&&&,
Baet felüen gljemoet i£ gebiectf > enbe t>oe batfe nu *J,;De^„^
Perft gefcljapen jgnöe/ ftenbe ben af-gtonbt ban be u^tm>
^obüclocïic goetüepbtröacrbJaetts/Uaet felben
&tè eenen niet 7 enbe ben affront ban alle miferieri
Entre allenben berat&t Beeft: ïoant al toag 't batfc
}net bollen ber|ianbe henbe batfe met foó beeïbets
pnbe gabenbetciertbJa$/fp facö nocljtan£ ttlaer*
*öcft ïme batbefe toe-beöoo$ben/te baeten «öobtaU
taacötidj/ enbe battetniet entoag bat metiöacc
'cÖuibicö\ua|f/maet batfe öab ftonné ballen in alle
[Qo?ten Pan allenbe/ gelöcft b'anbete menfetjen/ eft
batfe aber-fulcr géene oo?faeeft en &abbe ban §aet
jelben te toerl)effen/maer öatfe aen <©obt boben al/
reerüerbonbentoasf/enbenietmacöticöenYua^om
«et feipe te betalen. €nbe al-bujS ópgettocfté jijn*
?e.in ben l^eere/ begonfe ban al.tf-boeri te fingör«:
Tj'jn fiele maeckt etoot den ücere ; enbe bat fOO bCCl tt iufs-
jöeet/ öoe batfe i)aec felben meet berneberbe. ®nt
"er-foeeftt ooeft ubjen niet/enbe ubjenoo?fpjonclv
*bbe aenfcljoutbenaf-gronbtpanbe «©obbeltjchc
fioebtBepbtrubjaertg. <£en tïBcebcn/tjoe batfe nu
Oeïiojen snnbe / ftaer öjoectj gljelöcn anbere Utnbe*
ftn/albja^'tbatfiate beugöt ban alle fcantenupp
Pïinchtc. ?5emet£t IjoeDat befe albet-falicljfte n«e
«aettot ©abt/tot jjate oubetj*/ eiï tot alle anbere
!J}Enfci)en bjoecö/met baat een gïjeboelen batfe pan
§&boen alle hemrtfeöe fatien bja£aenfcï)au\iKtsf«.
^etnercht ten betbcn/ïjoe batfe bjniaten out 3|ju>
£c / op-gUcBlommen ï# nacc beu tempel/ enwjjoe
-ocr page 869-
"Sië pen 111. BoecK. net x v n. tap.
ften/enöe tot ftaetg ggeltic«$:fp Öienbe al-tgöt «$
»«e ujefctti anöet/totalle Dingen toag fp gereeDt met een ooi'
S0/*»*-, moeöicg enöe feeggbaer geïaet/foo bat alle öe gen*
SSf öte t»aet aen faggen/ggebtoongen toaten omöw
latefuW moeöicgepbtenbeöefupbergepöt te begetten.s^
tw&t. üietöen/aljS fp nu toifie öatfe goubaer toag/ op-£P'
irocftentoefenbe in gaer göcbebt/foo toenfcgte (F
toaer 't bpal-bten öatfe öer toet fouöe moeten on/
fcertoojpèn toefen/ öatfe tocg fonöer gaten maeciJ'
bom te ginbcren/ eenê ootmoeöigen en bertoo?Pe"
bmpöegom fouöe moggen qebben / ben toelcben 1P
fouöe mogen bienen: ggelntfcfe óoch met ber bae»!'
Sgebaen geeft/in aHeggegoo?faem3gnbe: enöeog
öatfe gaer felben niet en fóube bereergn/foo gecfH*
öe bergolentgebcn ban bemenfcg-toojbtngge ba»
ben &óne «©obtöücrftoeggen: maer aljê <©oöt W
ï-uc. h feïbe aen öe U|.€foabetg betopenbaertgaööe/ f°r
geeft fp 't al aen ©oötalmacgticg beginnen toe t*
fcg?gben/efigcm groot tcmahen.3©t be felbe ooo^
moeöicgcpöt ftrt gameren met ö'anöere/gaf fpee"
anöer altnt ö'cetlgchfie plaetfe; fptoooj-guameflV
iegelgch met cete en ggcbicnfïtcgept/ ggeliKb't g«'
fcftiet Ui al? fP öe Ü?.€li5aöetg beforgt geefttfp "»,
Daan bomt* ö«Ö«l oocft ggeetn öe toetten öie öe fonbaerg W'
Ltk öer-moipen toaren/gclgtftban öe nwberingge-*1,
boo? bien öatfe met garen &one toaföom nanU'
ouöeröomenöe gratie booj<fl3oöt enöebemenf«.F„
foo geeftfe ooch na fijn ggtboojtemeerber ooitn^
öicgepbt enöearmocöete ?5etgleem/ te liasarew
enöe in €gppren onbcrgouben:fp toa£ ggeetn »*
koningen / eft alle anöere öie onöer gen toatett ou'
öcr - too2pen / nocg en toenfcgte niet tefttten nfl">
acnöcretgte/nocg aenbeflincftegant;maet na'SS
feöooïötfpenfatiebangarenlbcinebab honnenn*
ampt öer 28pofMén enöe $?ietf eren beöicnen/gw
fpliebet in ooötmoeöicgepöt gcfjaöt te öienen/o^
booj pjibiïegie bergeben te ?gn. (Cen ïaetflen/f°>
geeftfe in öe öoobt onfeg peeren ggeftaen ncP"*
fiet cruppV op öatfe beelacgticg fouöe moggen »"&
fenüan't fpgt enöe bertopt batj}emacn-gge°af,
toett/efi om öepgnèn enöe fmecte ban garen #""
feiepet in gaer gerteteöjucbcrt.. <£ft alg fp na be ^
tnslbam onjS%eerenmetb'1£potl$Ienöeit JS^^
-ocr page 870-
JttaStoertnacbtenDe / foo heeft hpftaer oobtmf De*
ïfich op be leecöfte pïaetfe gheficlt / enbe fp |«Wr
maeis metb'atuietteDimjenui aUeoüDtmocotct>
Öepbtöaet lenena\m-ghcb?arht. ^^t-iooptnu
benbachmetftaet/ enbebeniercht alle 8a«»»e
Hen / bp exempel / hoe batfe haer gheb^ighcnheert
m gheWt/m hare hamer/boG? het tutpö/toanbe.'
ïenbe/met iemanbt fpjcHenöe/etenbc/flapeuDe/ett»
ïötbefe bengllDt fp?upt eene feet fu^ece wepnm^
BÖe/ enbe befsct ccug Boe onbol-maeeht bat DtcK*
toniö utuetuerdiê 3ijn/bp gcbjeehiaanbere öcugöt,
«&pen toa£ niet ghctveehtmett*r herten aen cemgc
treatnre/macr laebet-ltaobt ö« ftmtriBch&epM W
ölle^/eabc bcfient Dat Dttljet beletfel alleen tftoan
"öe liefbe «öoDtsf in u»             _ ,& . **.<.i»
H=ti> ded. ©onercfttltcn eerftcn/hoe barbeLf. müc$mt
IMacthct alle menfehen toe-gebaen *uag. / te\vttra fyufa^c(tc.
fcptec herten ec«fl>«l$ om De gelncKentffcber natu?
te/ eeSeïsoin batfe het beeït «Bobt* en Kan ha,
**n Aonebioeclien/efibat fpmatenfnncrt-genn?
          .
ihenfijeftoit & feu öifbacr blaeDt.^emerc u *£*«?
m
fiat eene affectie batfe De goebe mcnfc&cn acn; |c!jacn |^,
fchauDe/ te toeten / a!é onbetfaten / b?ienben enbe
*aeren hangHeen mocDctgöctionöen toojöcn /pït
ÖareSeve" in ftrtchetboegften foubeftonnen be.
««innen/ gheihch ftfe ^minbe cmtor} benunbi::fp
taashaettoeeiffelüerbiebenbealssecn alDer-Iteflï|
Bftfe haer «aften «etoéeft ftabbcn/enbe Ueerbe hact
fr*5tót?ftemupt«B«^».g^*lg
«efbc faifhuuiöifh i# f^-be Dat De fcïaeUonDefa-
«erenffibabi7A Den ©aber/enöe fnneu ge
beneSrjSen^uptgantfcber
'ril
#ttber-houW boch/o<öobt/het gene Dat gfj.i n oa* J u^
Böern,orhti)ebt/ete.®enme^en/ftenöe n ghc
flfN
-ocr page 871-
Sxi -J)en III. Boeck. Het XVII. Gap.
facftfcaeh/nlö begéenc bieDjanbcIöe öptoenjjfl,»-
te0 af-groabtg uan Der Ïjclïcu / gbeüonoen jnj^
baiiöcn öer fonben/enbe omringijelt met be wp»
ïenberöellcn/ enbcfp*>cbeöact befteDin pf"" ,
Hen moebt te gÖeDen/ batfe öaet ftereft foubetiP"^
benenbe nietDallen; enbe g0efteert ftvtoi mett*» ■
bjanöcnöen SDcr tot «öobt/ toenfc&te fp met.o*
tonatgine ^.©auluSDertoojpen te Diefen t enbe met jpop j^
«*» l»^1» upr-göeüacsDt te ttefeit npt ben fioecn öe^ietifi -
op bat be fonbaren fouöen mogljen m 'tleDen.01»
Den/fèggöenbe:€>D?r nip fiome/o mnnen. f onC(üf *
fe Dermaïebnbingftè/ Voe efl boclj gj)enabtrl) / W™J
ghenabirfi. 3£aer naet a\$ fp ftonbe/ fotbt fp ee ■
Snoeren te treenen / enbe pjoftjfelficfi te W
Öaer lieffeüjc geïact enbe foete ft?^cïflI-W"j,at
IBagbaïenamontfangljcn / euijs Metrum "««Jg,
aw w^ ÖP gftcöalïen DjaoVetc. (Cenberben / aW fl?gfS#
!&«!£* « »™»fcft facfj/bien bemmbe fP°Pje"eJS
33%. öerlingftemaniereV »I# aen ïjaren^o "SÖ«
8 . inefenbetgöelöcfibeftoningljcnp aeötcnbeftmöf
ren Dan itonincfiïijchen Ham öftcbo?cn meev te"
minnenjmet öefé arme berKccröe fp ltf*«'™*?W
De ftier in ftaren &ane/bicbe neröeïj^ilW*L[^
DeaWriep/enöe Derftonbicftbe P« tooojtyoog.
met be rijene enbe macljtiglle ijab fp grootwto
ÏÖben/otoer-Icggöenbe befe tto°iöw©«»-J{"wt,
tetatfe «om*11 m'trikfie ban mnnen fione l &P»a? j)a
S?%> oDerfïeoocïvfonberüngft, toc-ghebam/ enbe oW
«M fukfi^betoee^fpliaer-Ittbeneeneb£onbcrefE
?to|te. biebingeifp toaö met eene gtoote Uefbe^norn*
u ■             feftap / ooch tot ben minften Vnincft onöetwnwg
iöeulcfi (p ten eetflen te Rennen CMebmW
SeoDerfleV; ben tempel/ enbe n«-ö"-0onW {^
gofepftlfpenbcbe r.iet-mrt-fl'.ten fonoerÖ«";»Jï */■
goebt-bunchen/ foo.toeel a^tmogftcimj- S
nmer (D gaf öaer fclDen teenrmaeï öDre nit ben xm
Dan «öobt ai-raacötkÖ/Defen omïjclf bc fp«iPJgif ï
fc&er Ijerten / met een groet Dctrouroetun. «> „.
gÖelftrftfe Waetlijrö betocfen ftceft^'^Jf'Sui
tooibingtje / nibe-a^'fDfieeftnioetenWieötn
Cgppten / enbe Dan öaer toeöcr - om fjecf* w ,
hemn/etu., -;- /. - *-'.-■
             : * #««
-ocr page 872-
Jf aa de na-volghinghc der H.Magheit. $1$
Het j.deei.tCot alïe gljefcljapen Dingen toag fp foo ftxbatfe *
SÖemocDt/ Datfeniet en begfjeerDeteblieben oft te Btjefcöapm
toenfcjjen/ban noo j foo Deel atë <©obt fulcr begeer; ÏJ^'Jf*-
P*/enbe bat pyednctt (Itetftte tot ftjnDer eeren;ljier b80801"**?*
J>m tong fp altgDt in alle gljebalïen n?n enbe gfjerufi:
, °an Derten j toant fp en fchjcef niet-met-allenbet
creaturen toe/ maer alleen Der <Ö5obbeït)cher üoo?*
'trOttfgcpbt / toaèr aen fp naer felnen t'eenemael
Jber-gaf/met een gljerufï éribc onberoerltjc&öerte/
Jpefenbetoeröetoen bonen alle mcnfcljélgcKetoeratt*
P^ringöenj 't5p Darter armoeDe in ftoigl)eboo?te te
lDDen toa#/baiïingtjfcljap/oft Dernölgtjinglje. ff én
tuiecbeiv bemerchttoateenegrooteüerftcrühtgne $a«* nafta*
Per uprtoenDig&er finnen Dat tjier upt.fpjuptte/'&»#«••'
yocbatfe fcrjouDe alltn fjet gene batbefe RonDebcr*
f)1 Aften. ;§>ictfehJertoanDelen/fpïencn/toereken/
Jjtööen, enbe benierrRt te fecgrjbnerfjepDt tjaerbet
P°Srjen/ljaer ftil-fuiijgen/ofr tjareftojte/minneljjt*
** enbenjebfame fpiane. 3Dant fp focljt eenefafte/
*noe in eene faftcüohr fp f|et aL©c& f)oe faljcö tg De
«eïe/öic be ftoningninhe De£ tjemeïjS pierin foeeftt
"«er te üolgenLCen ïaetfien/f)ïer upt quant Doo?f 8 Sarcticfi»
Fencalber,fupner(te Ikfbe tot ©obt/ toaer Dooi ft» «»®bW»'
Pupten-flnptenDe alle i)bele nerbeelbiugen tot aller
vöoen / üloott} fbnoer eerittr) belet naer Den rjemel/
*mDer£ niet bcgueer enbe ban Den toille «©obtjS^efi
ï!1 naer fdbeit tiergaberenbe Dé nracnten gaerber
»> ic/ f00 to>a£fn alrnbtintoettbelneRDeréemcruv
*^oe in <©obt gtjefjecrjt: fp en bcminbe niet Dan
Pobr/geincft ais oft ©obt/euDt fp alleen in De gfte*
fjcïe toereiDt grjetoeeft paDDemfoo t' §w?# a\0 bü)ü
J*1»7 toaj* fp aïtRDtniet <©obt bekommert / enbe f»
rru gfteöuèricfjItjcR gljflrjcft De Cngftelen Doen/
{?# acufteljt Dan <©DDtaI-mafRticlj/öaert)«tea^
*l>°t8 op-gftetrocnen ijebbenöeCÖet Vuelcft aïleltec*
i?ers feggen te toefen een hort begrijp Dan De Dot*
» '^CRtncpDt.)'25emmBtoocKtoat eegncertenbet
rHöcn barfïin De Rinbtfefte jaren on]r£>aiieh-ma*
^^bcrVDccfttDecfr/rn25etï)IeeniAin€gppten/tn
fi;S?ftrctt/8ót batfeöemöm-neift/ghehuft/en allen
hljF>ijf'ien Dicnft betoefen fiéeft. ifenberben/be*
k'w bejBajeftept enDeDerljeDentöepDtDan De
^^Itjtbec <©obr^ Mama, enDe om Dit DitÊi te Doê
f ff 5        ? fa»
-ocr page 873-
8*4 DenlIÏ.Bocck. HetXVILCap.
foo berfiert eenen menfcft ten toelctum nacr ïjet W
tljaem ben alber - fcrjoonften enbe ben alöer - ww
t©c toto* maetHijïë iS/batöcmnaerbefieïe enbe pre «vatn*
bifUctct ban ten oocH niet en gUebjeecnt / cnbe bat öp in bcugy'
^♦"fïöre öen tocm te boöeu gaet alic ö'anbcre «gepliflö*;
jtwarw. r fanten: &P cmnpel/ ia b'ootmoebicöcpbt ben pep'
ligljcn f jancifcujS / in ïiefbe ben Hf. $aulu£; en5*
bat rjpiiiet foo grooté gratie begaeft foube toefen/
bat öp ftietbao? söelleclijcïi in <©obt beranbe tt fp"'
be toójbeuy enbe tent fcljoonpepbt foube ^ebücti/01*
alfe bc Cngöelen enbe J#epligen te botten gaef; yy
ÖrootelpcKtf foubt gijp befen acljteniïöaer'tbp aj-
bicn bat <0übtaïniacöticlj pier en-boüenvjcmni^
alberiep ceren foube toilienbercicren/enbe gantlty
ïjefcommert toefen om Hem albujStebegabetv «m;,
aen ben feïben alle bingen foube Willen onbet - too^
pen/ftoe «root tn üerpeüen fenbe befen toefen* *■*
glpj bit al ouerbaent fuït fjebben / foo \xttct bat gni
qualpCR&egonftljebtrebcgrppen/enöe te lette» ov
ben afgroubt ban alle gratiën; cnbe^ecuanau*
fepoonfjepbt/ enbe op ben thjefoo? ban alberiep o*;
Den/ te toeten/ be P-IBoeber <*3abt£ Marja , *»«£
Iten ttjtel ban jpoeber <0obtg / alle anbetettjtf lf>
terre te banen gaet: bus? tof et bat pet^obe"'*
acngfjenamer i£/bat glip befe eert/ ban alle be *;''
gljeten enbe (IJephgen tfameit; enbe bat befe ai»*
stöobe aen - gftenamet iö (toant fp té be i®0"',^
<£5obt#)ban alle beanbere rfamen/gelpcn benul'
boücn alle b'aubcrcftcrri blincRt.Merombjae6l>
u - feïben Raer op $ toant itf't bat <0obt fcsftt''^«t
ïjet gfjenest toeltlt aen forten alber- minften Qev*t
tóojbt/riemgiiicbaen tooïbt /poe toeelte meer v*
aen fpne alber-pepUcpjie lBoeber betoefen "^^y,
tyan
tociöa* 23emercRt toattoel-babenbatgppPanbell?' ***
Bat obet de giiebt ontfangpen pebt/ enbe al be gïjene bte u «'
»ttm, gaeu/ enïje fict battet. bw na ntet cen poccr-ften 1»
toerclbtgpcbonben en toojbt/ aï-toacr |p W*";»I#
feclen nietupt en fcltpnt. «öbcr-legöt toat be ipi ^
gljen ban Ijaer PerRïegpen pebben / enbe tjoe»' f
0aer toe gebaen nebben güetoeeft/ foo bat nie^Un
rff[)trnaef) feggen/batpet cen fettet treeften i? ^
on'fe PerlUefmgVje oft #jebeftinatic ftacr t"ȕfll/
ïinglttae gfteöaen te teefcit.2£emercatten »*w jjof
-ocr page 874-
fan aëna^vöIgninghcTcr H.Maghedt. Szj
fJoe bat ben &». <©öcefï oe $?. ftercfte in-gljegBeben tat? fojfim»
Öeeft ben bienft ban Maria bte mtttbtt i$ / ban bic •totstncKit
ftjen b anber l§epltgg)en betonff/gftelöcH foct blijcfe S^^i
"Een eerften/in'öen Saive Regina.- (Ccn ttoeêben/in be
«erriteiw 5f eed - bagïjcn / SSiacbetfcïjappim enbc
öcpugc©ibr.icn/ tot Haerbeï- ceren op-gljcr«öt/in
«üen btenfl:/ fBiffni/^Öef ttöén/$raitej#/FïOOfen-
«muffeenjS / itt j)et lupen ban bcftlocftentuumael
Ghebedrtotde H.Maghedt.
O
Maria Koninghinne van hemelende van atrdt, ghy
z.ijt de hope van die 'm u betrouVcen, ende de toe - vlucht
Vin alk allendige
; en keert u niet af van my allpidicb mnfik,
(° moeder der bmnhirticheydt) van my, die betrouVee door
JWs bexmhmichejdt uyt hetgbetal der kytijvighe ghtfielt te
borden onder uWe kinderen. Want tot u als toteene midde-
h*ej[e,etide de anke des Heer en, kgtren hare ooghen alie degene
B ei'j»a«j.
r'e daer Zoomin dehemelende onder d aerde,de gene die voor
Ns <.ijngbegaen,Vcy die nu nochleven.deghene die ons volgerij
tyde al dt ghene die oyt [uilen gbeboren Worden. In u verblijden
vierde Enihelen,derecbtve,erdinhe vindenvlorie,ende defon-
wenverghevemjfcinderectCiïicheydt. V aen-fierimetrecht
*M de creaturen , Veant door u
, ende in u, ende uyt u, heeft fa
&°ederüeren handt van den alder-mogenflen, het ghene dat hy
«"tfchapen badde^her-fchapen. I ckjfldm betrouwende^ Moe*
"r igoedertierenfte Moeder, kome als tot mijne eenigbetoe-
'"{cbt: aen-hoort toch de gebeden vantijen dienaer: aen-fyt
rijnen noodt, 'endefiiert mijne voeten in de paden uVverghl-
°deti. Van dereeuVricbeydt ttjtghygbefchickt, ende eer de Bror.8.
*erde ghifcbapen vvierdt, opdat hy u totjm'e ooghen joude op-
Wn, die door de fonde ende andere altenden verdruck* l"ch>
;eJchuldicbtvandefonde, onfekervan fijne [alicheydt, ende
a» een-ieghelijckj>srlaten; op dat in «, ende door u, den tmf*
^%hen vergbeveniffefoude vindennen bedroefden trooft, den
.Wftenjijiten tw-vluchtjm envvijfinvvyshijtjienfondaer
' recht'
-ocr page 875-
recbtveerdicheydt, den rechtveerdighen volherdicheydt. Ghy
JBcrnard. 'zjjt in der Waerheydt deftadt der toe - vluchte, de havene der
horn.i fu- ghener die fchip-brake lijden, ende treoft van alle de ghentdii
?" "?- in u haer betrouWenfteütn. Ghy zijt defterre der zee, Wie»f
Jirale deghebeeleWereldt verlicht,Wiens licht blinckf bovenin
den hemel, endedaelt tot in de helle toe
, door-lichtende oockj*
"Wereldt,ende ontftekende méér de herten dan de lichamen, oti"
der-houdt de deugbden,ende brenght te niet de finden. Ghy
*#J
voorWaerde alder-fchoonfte fterre van defegroote zee,verhey*>
blinckendedóorverdienRen,verltchtende door exempelen.
Q
mijnefiele, {leWelckeWeet dat ghy inden vloedtvan defeWtf
reldt, meer berWaerts ende derWaertsvan de golven ende ba~
ren ghedrevenrWordt, dan dat ghy op der aerden Wandelt, tn
keert totgbeender tijden uWe ooghen van het klaer-bünchende
gbeslerte des hemels, Wekkj* de beyügbe maghedt
Maria»
'ten z,y dat ghy Wilt hopen in uWe bedervemffe. 'Tzy dat ghy
op-gheheven Wordt van de Winden der bekoringhen, 't z,y dat
u gemoeten defteen-rotfen van tribulatien, aen-fiet defefterre,
aen-roept
Maria. Is'tfake dat ghy gbedrevenWordt vande
baren der hooveerdicheydt, van de golven van eer-giericheydt,
acbter-klap,nijdubeydt,af-jonsluheydï, aenfehout defefttrrt*
sen-roeptMARiA. Ut fake datdegramfchap\giericbeyt,eft
Aebekoringedts vleefchsjnetfchipken uWer herten beroert heb-
ben,WorptuWfi oogeop
Maria. Is t dat ghy verflage zijidï
door degrootheydt uWer fanden, befchaemt doorde vuylbeydt
uWerghemoetendeconfcientie, vervaert door de grouWel<Jck
heydt van bet oordeel, béghint ghdijckjefmcken in den 4"
grondt van de miïlroofticbeydt cndtkleynmoedicbcydt, denckl
opM.AKix.lnalleperijikele,in alle benautheyt,inalle tvviff'
felachticheyt,denckt op
M a r i a ,aen-roept Maria .Datfi
memermeer uyt uwen mondt en zy, noyt uyt u hèrte, ende op,
dat ghy door hareghebeden mooght geholpen worden, en W*
geet niet bet exempel dat fy u ghegheven hief tin hare beyligbt
converpttie.Haer volgends en doolt ghy niet.haer aen-roepetim
en miSroutgty niet. Alsghj van haerghehouden yvortjnfó
"'■'■'■■■ - • ''-                              ""                                                                0
1
-ocr page 876-
Vandena-voIghinghederH.Maghcdt. tt?
&j niet vallen; als gby van haer befchermtVnrdi,en hebt gby
niet te vreefen
; van baerghelejdt zijnde, enfal h'etu niet vet-
drieten; alsfy ughenadich is,foofultghy voordt-gbera\en\ dus
hordt gby gbeWaer in ttfehen, hoe dat metrecktharennaem
»Ma.kia, dat üfterre
derz.ee. lnderWaerheydtghyz.ijt,o réME3t;
H.Maghedt,d'atder-fcboonfte op-klimmende morghen-fterret
voor-bode van de toe-kgmècle Sonné orifen Salieb-maker,voor-
hode onferfalicheydt.ofalicbghefterte.dergener die daerfitten
èndefchaduVrevandedoodt! GbyzA)tonfeVrouWe,Wantdat
Jifiartabe*
beteeckentuVeennacm.cndeWy z.ijnutoedienaren$hy zijtde §^£1/
K.oningbinne,vvy uwe onderfaten; gby z.tjtde hope van de
gbebeeleaerde , ghyzqt d'eere van onfen volcke,ghy zqt de
giorievanlerufalem. Veel dochteren hebben rijckdommen ver-
pr07. j.
gaden, mm gby hebtfeal te bovengbegaen. Gby hebtaüeeH,
<*(seen tweedeEslber Affuerum, Godtdcn bemelfchen Vader
Eftheri.
verflensende hebtgrdtieghevonden infijne ooghén.Ghy alleen
&t Voaeracbtige ludith zijnde.bebt Holoferncm den duyvel van
der bellen overwonnen. Weeftghedachtich.e Moeder,dat gby
«w onfen-1 wille,ende uyt ons verbeven zjtgbevveejl: gby zjjt
°»fefufter,onfe Moeder,gheheelfthoen z,ijtghy mijne vrien-
Cant.*
<bnne, endegheen fmette enü irtu, op dat als gby gratiefult
gevonden hebben by Godt, vvy oockj defgelijckx bemhtrtich-
beydtfoudenmoghen verwerven door u, die onfe moeder zjjti
h den Vader der bermherticheydt, ende den Godt van alle ver-
toooftinghe uVecn Sone, onfen Verlojfer. Hoe foudtgby ons
KonnenvergbetenJteuWe huys-ghenooten,ende vdn denhuyfe
HVves Vaders zjjnï Want den Koninckjieeftugeleydt in fijne»
tyn
- kelder, endeheeft de liefde in u Wel gbefcbich, op dat,
boe dat gbj te meer verheven zjjt boven de hemelen, ghyoock.
foo veelte meerfoudtlaten uyt-fchijnendeftralenuWerberm-
EcclU*
« btTticheytop deraerden.VVantghyzJjtde Moeder derfchoon-
hr liefden, ende der vreefen, ende der kennijfen.ende der heyli-
gber hopen: in uis alle gratiedes levens ende der deughdt. Met
*tcht heb ickjan mijn ooghen tot uop-gebeven,iiedaer Woont
*Kkhem(len,endefcfock\t alle iinpnof derattitn. Gby ko»*
-ocr page 877-
2z8 DenIII.Boeck. Het XVII.Cap.
my helpenü't dat het ualfoobelieft: het Uualgheghevenv&4
uVcenfone
, foo dat met recht aldus ghefjrroken heeft eenen
Bernar<3. tffrendienaer: aenuVcen mondt hattght den trooïl der allen-
liom.^fii- dighen,de verlofiingbe der ghevangenen,het vrij-laten der ver-
per sn;flu$. doemde,endetenlaetslendefalicheydtvan alleJckfiedan die-
per in met
ftw eenen i/ver van devotie hy heeft begheert dat
Vt>y ufouden eeren
, die defchoonheydtvan degbeheele Wereldt
Beinar<!. heeftVcillenfteBen inu,o MAKiA,opdat Voyfbuden bekenne,
ferm «Je dat tt't datter eenighegratie, eenighe hope vanfaticheydt in ons
uat.v irg. üjdgt hetfelve vau Uuyt-vtoeyende. Laet onsdan,o mijneJiele,
vyt het binnenfie onfer herten,ende mét alle onfe begeert en,alk
tere beyrijfen aen
Maria; VfantfoodanichUden Veillevari
dpighenen die ons aUe dinghen heeft hegheer en tegheven door
Ï4aria , defen feghichjs fijnen Vnlle, maertot onferbate.
VVantdefe moeder door haregoedettierenheydt, voor-fiendti
'm aües aen ons aüendigbe menfehen, verfoet onfe bekorwgben,
terVoecktonsgheloeve, verjierekt onfe hope, verdrijft ons mis~
Bcrw.Cem- ttou^>en,verkloecktonfehleynmoedicbeydt. DefeMagbedt *
«Je Advent, denghebaendenWech, ïiïaerdooronfenSalub-mallertotem
j®ac'»ig*£ aljehofrsenU.voordts-kometideujt hder vebenedüdtluhaem,aU
J»£Ct)t»eïOt * "V.           '               r- n ,           t.              J «. kt Lt.
4Tj3ji(tü lept. eenen bruydegom ujtJijn flaep-kamer. Dus gevondenhebbende
den y?eéh,e mijnfiele,laet onsbeneerfiighen,om dotr denfelveti
tot hem op te klimmen, den beteken door hoef tot ons neder~
ghedaelt U; het ons door haer in fijn gratie gheraken, die door
baer m otifè altenden ghekomen u.Laet omgraw fioec\ten,endex
datdoorMARiA-,V?antdiefoecktdiefalvindenjnde en kaf»
niet bedroghen worden. VViltghyeene veor-$rake hebben by
Clrrislum, o mijnfiele f neemt uwe w-vlmbt tot
Maria . ■
denSoneenfalvoor-vvaer nietvveygerenfijne Moeder tever-
booren. Voordts al betghene datgby wilt op-dragen,weeil in-
iathtub hetfelve aen
M a ri a te bevelen, «t datgby niet en,
begheert verfieotentewtfen. Sykdeleer derfendarenjitx, *
Moeder, mijn alder-meeü betrouwen; dit ü alle oor fake van
mijnt hope. Dat by (lil-fwijghe van uwe bermherticheyt endé
^nadit<i%Mué^éi^U^^^i^<mimhteft^ét\^
-ocr page 878-
Pk
Van de na-volghingïie der H.Maghedt. Sïcj
m noodt zijnde, van u niet gbebolpen en 0 gbeVeeefi. liet en is
van den begbinne des vvereldts niet gheboqrdt gbevveeft, dat
iemandt die fijne toe-vlucht tot uwe hulpe ghenomen endevt
aen-beden beeft,van u verlaten is ghevveeft.En verlaet my oock^
B rrnar d.
niet,o gebenedijde Maghedt,ende vviltdejelvegratte,diegbyin
<ic Affump.
de ooghen van Godt al-macbtichgbevonden hebt, aendegh- B- V-fonp 4
beele vvereldt veropenbaren, t'famen eockjerlofmgheaen den
mifdadighen,gbenefinghe den den krancken,fierckte ende vro-
iHicheydtaendenkleyn-hertigben
, trooft asn den bedrud>terty
hulpe ende byftandt oen den genen die inperijcktlgbefielt zijn* >
Amen.
Pra&ijcken om de heylighe Maghedt
te dienen.
D'^etfïe/ bp getal hebben be toeï-babctt bic to« boot &v*a$&1
jjaerontfangen ijebben/enöe bier boot onbeiijmsê m!ï« ö» >>««
»n anfe Ijemn het biet ban bare lief bc; eil op hsae feeft- ma'a^>sa'
fcagen eerte fonberlingbe göebacbtcniffe hier af öoaben/
* nöe cenigbe bebentemffe ban bant kbacrbrpbt tconcn.
^etbjeebe/uptb'affectie/banckbatthepbtmüifbe/ ïïpxteejttisp
fönen naem boeft fcbjnbémeenige B?oeberfebap/ enbe SfV^?*
bare toetten onber-tjouben / tfi ernigbe bertoilligen rot'
s
baren befonbctcnbicnftimaerbcfanberlbck befojgljen
bet op -retbten ban bare 2&ocbcrfcbap»en / oft baten
fcoojt gancb beneer/ïtgen^et ia boo?toaer ceneb'oebi*
8be cnöe befclagbclöcfce fake ïeficn / bat ineit hem lam
fcooj-ftacn bar men uer-cert is / eenicijfins gberekent te
Ibjgbcntoojbest banöcbass-glKruwrenbanccitigbm
#unce/ oft onber betgbftal ber ècbuttcra enbe £>cber*
'Wers/etc. enbe bat men iemanbt quaït jtk baer toe ban
hengen/ bat men bem fteHcin bet 23joebcrfcbapoft be
&obalitept ban onfe bebc^outoe/ bat men b^m teef
köaj-fïaeit eenigb* moepelöckbepbt te toefen baer geen
'n ie/enbe al to aer't battcr eeniglte toarc/bcfe noxbt ana
** blieben / is een ieecktn bat top luttel affettte hebben
totb'a[berfcber<lebulpeonferfaIicbepbt.
                         «*„,„
. 50e berbe/bick-toijlab «Öngeïfcbegroctrniffe te Iefen} «j* w»
«c J0. jÜÜargarcta ban ^ongberien / baïlenbe op bare [,$,f **
«Juien / lasboo? elclt beelbt ban onfe %. ©jotttoe batfe
*»nbteen Ave Mana: be ^.«atbarma ban kenen/ noch
een
-ocr page 879-
---------------v,_____________~^~________._________ ^
Sja        Dcrt ni.BoecL HerXVII.Cap.
*e»klepn ktnt toefenbe/ Debe het felbe op elcfectt tta0e.
in't
befónber/ enbe fp böobi haer brei g£eluc,ks batfeö*
tnoebcr <<Bobts gcbiojbm bias / in uitlek piibilcgie all'
t'anbtïe bcgiEpEit 5jjn. ^irr om toaa't bat öeu ^.óöiW
fcem fcer ncbertoaerta bupchbe m ben lof-fanck re DeU'
als bit beetfhen npt-gbéfeokèu toterbt / Tu ad liberan-
dum lul'cepturus hominem non horruifti Viiginis utcvum j
ivMt iemaitbt foube bit bonnen tta-boljjhcn/ bepméltjt*
fcen be aerbe kuffenbe. <ënbe al is t bat men befe €ng^
feïje groetVniffetot berfeb'epbenepnben feari gbeb?uPc*
ken / nochtans aert - gbeficn Dat De i$. itëagbcDt en**
4PÈaeöet#abtS ivtARiA, alleen alle ketterijen gcplett*1*
jjceft in De gbehcele frerelDt / foo ie 't ghemoen öe feB»
Dtck - tojjls te (heren / om DcfE upt te roepen / enbe *ot
£ ( béfe„hecmïngkebanbe^.$ierché.          , ,         -
«Tot bare ^cn bierben / nier-met -alten bcgftïmtien 't ett SP *&
UtttSaibt» topbaer/cnbebooibaer/bceerfielMgbcn <öo&cö» 0&Ci*
Bbiimm. Diagtjett hebben. , ,               ,.,                 Y
©tbotiewt 3Tenbtjfben/'smolens/ sabonbts7 enbe 'sn»1*'
baa aiisae Daecbsalsmen be kloeke htcnt/bcfelbc jjfeagbebthent
Wotht Wtpt. boojdoglien (lellen/l)are bcnebictte enbe fcghen berepfc
fchen: toant Dien fp gebenebijbt/ fal gebencbijbt toefen
enbe bacr als Dan to.cber om tot «ene patronerffe tii&
booj-fpjaketfffi betkiefen / Dóo{ bet <6bebcbt / Heylig*1'
Maria, etc. enbe frjne beloften boo? bacrbernientotf1'
ts't Dat men met De felbe aen «Sabt berbottben »8. y
mt btotoeü ^tn fefïen/alle Dagljen b?ö Dinghen rot hacrbèï ttttfi
ff^mtff1?t,ocn- ^cn eet^ttt ceni'Bbe >»bebrbentot baerbee eetf*
ftSton. Ic en/bp cfemljeI^c bijfpfalmm/betoelcke begin*'*
ban De felbe letteren Die baren nacm maken / oftb*"-
pfaultec ban ben ^.Bonabcnttira/ oft De «belief».
ban onfc IL.öjoutoc: baer groeten in't in-gacn enDe n|>
npt gaenbanbe kamer/ ofr banbenbupfe/ ofttoflarj
top ecnitb ban ftarCbeelben ontmoeten: hare ï-itan1^
ïefcnbooi eene fa'.igc Doobtjben Magmficat,om S»*?1 „#
*          OÖcluck te birDen ban hare obcr-treffcljjckc glo?tc tri»
toeorbichept.SBen J3ans panlnsDcn tyfben tytfiW.
Shebrn honbevt Dagen af-latts/allc DFn ghEnen Die ?'-
«ents* bet* Ave Mana fnllEn left n als fp De kloek boo?en flaen. ** .
(terbmsÊe ttoeeben eettigcbfrflcrbingheboen/'tspUthamcljJf^
fcoau 't3pgeeftEirjehe/oiJ bat top fouten mogen na-bol8«J*K
ejcempcl ttoelek De §.j|5iasjjtöt ons gbegeben WfLfg-
-ocr page 880-
Van de na-vplghinghc' der H.Maghedr. %*
e heuligljc conbnfatie/befonbcrlnck ooeft tipt toepen
a!lc leciifcUc enöe encrrlücfie beelöé/enöe «Sobtbutcbtt*
£üe tube ntactfeftdleh. 23u na alle <©obtbjuchïigc ucr*
^onm3i)'itgi>tooci"ratfi:ï'arti)0tebaflen/)atnfommj*
8öe lauöen o^ei>j«P£lictt bit alle menfcben,3[cn Derbcn/ £aM««
{e boen ernige iküamelftcfcc oft gfjee/lelncHrarlmorffe; öam^cfccof
*migr öoebtecs ten boutoelöta bcftcbeVoft ïe helpen bic gi^mrtte
kaerroilien brgbebcn tot bet ftieofterlncklcben/is bóoj admo#BoI
^ ter al pnjfens roreroicb / gheIjjth ooch 10 DichiaiJlB te
f&e&en ban bare miialir len/eitöe boe bat men öefe fjep*
J'abe itëatfheot fonöe konnen öicnen/ rnbeoock opent
l'acuiijck gijeümpeken enöe lefenhetöoofen kranfken/
ljct hieick een bjeeöcr banöeünghc berepfrht/en' ick bicc
£btko?t te birfin booj-bp gae/iot bat bet ben ^eere ait<
^ïsfalboo? firn. . '■*. ; • 'i • - ,i
, 3ten frbcnftcn/ic!i fal itoc&taits een tooojöfRe bier bp <&lje%3tiptft
paftenaen gacnbebcHefe» *»&et *»of«»-&ocpfeMt/ ^'^^fj;
tE tocten/ftat bier in/gebjefe in alle anberegebcben/rêni* g'^^
8'Jebrrrpbingebannoabeis:©usbernietitteneerfïen/ nUM„,
£ aïjebachteniffe ban -tfoöts tegbenfoooj&tcöepbt^cn
^ecberf / obèe-legbtccnicft mifïeric renen kotten trfbf.
5*n eerfïctt als gftp ben Credo oft liet geloobr Icrft/DrE*
*ertn in u een icbcbitbge:oóbr/üacrnainbeb^pm(te
Stocteniffeii/liope/obcr-gcbnt/rbtiè liefbe:3!n ben Pater
^°fter,tjtjtEi(jch fommsgc boen/konbt gbp ooeft «toe mep*
f lu3Öe bernfnitoen/oft ïuel groeten be toonöcn ban on*
P1 £>a»ch.-maker;:chbcleeft bacr nabCngelffbc<©?or*
rttiffe/als oft öe {jfpligciKoebrral-öaer tegrnbjoojbitö
?"a-t.<©ijp ftont ooth bit boen met berfrijepörn Cboojm
^r^cphgen bpercttiyel/3lnbctrrifet!)irnlien„'!nrtöe
v^Seïen:in hetrtoeeöe metbrJ3atriarchrn;?nbett!irr*
inP** 6c ^ooffeleits'" bctbierbe/ met be J©artrlarr»5
JMt bjifbe/mrt be Belnöers; m'tfrffc met be iBaegb*
J^aec 3ijnöer fommtge bie in elcfc miflfrie/bao? baer/
k8 öoo? eenealbeEbe^eiföorbrr/brgbceieneenigÖe
fj"lMbt rnbe lrenrn0öcUicft öe frlbeban öaeneHDeate
t. 'E99brn: Weeft ahegi ortbce gben fp bacr met bei brr*
<Z"bp/aM<-r-oodtmce'?iehfte . 33r mijteren toUW&nt flbe*
^belijch beft nabol£Ö"nbr gljrgbebrm                    jfcijhsrièt
1 Y>                                üeblijdc. , . . .■ _ » tnemiiörtst
, r?t>»obtftbapbanbe infnftbteojöntaeortres^rere. te öoofen-
'®<6efoecfeihgticbanbe^.«li?abet!j,                _ !i<*pfc«»«
-ocr page 881-
tji Detail I. Böcck. Uit XV111. Capi ;
j. ®c fföeIjoo?tc onfes peeren.
4. $cr op-biagben onfes Ifyenen in ben tempel.         :,
f, 30e binbinge ban bet kinöeken I e s v s in bert teWl?et'
De droeve.
i. ^ct gljelieijt enöe öei üarigften Cljnfii in't öof kett-
2. ©e gtjcrffeUngbe.
3. ©ckiooninglje.
4. i^et ö?ag!)en fjjns crtii'S.
5. i£etempt'fenchbebeöö«bt onfes &aïicb-maue**.
Degloneufe.
1. *32>'e bertftfenifTe onfes ï^cerrn,
a. fbgn bcmel baeer.
3.tycfeunöntgbe banben#. 4?heefl.
4. $et op klimmen ban bc S£. jiRoebettctbeitbemew
ï^ektoningbeban bc §. i&ocbcr.
Hit XVIII. Gapittu.
Dagheiijckfche offeninghe oftBedeylingheder
■weicken, van den ghehcelen dach.
itetinonfe A «IttgeTïejtbat De ïjepttcïiept cnDe föiföj&ggft
tow&zam **Daerinayelegfienigf/öatalleonfegijeöadjte»1'
göcitgsjeni0 woojDen/enfci»ei)cKen/mgljetoitDte/;guetal/enj*
mategbeöaenüwbcn inDe tegijen-mooiDicftep1
«&öDtjWjepltcl)Iijc'k/ en bolmaedmlötK/ foo mö£*'
men öit boot al beneerfHgÊenDe motte onfen$?e£vf
ra„ teekheK mallemm-bolgfien.nMntgyclgcfterwpDatiJH
bocgijeu top alle fijne ttiectften op fjet alber-bolmaftufte geDae»
oufttoecchm jjccft/foo moeten wp öefgljelgtUjs alle onfe tóewW'
«oetmooein f00 öolmaccKtetgcU öolb?engl)en al js't ons mmw
ïijtft tó/uut De Kracht ban Cljn|ïu0 onfen j>aWr
tnaïier/enöe niet al De begeerte ban öe triumpl)<*%
De/cnbe |lrgbettDe ItercUe/cnöc onöer ben naem ö^n
enfen «gjcyeppet/aïs aft onfe geljeeUfalicDepi/cnF*
alle öe ecte «5obij3 / enöe Ijet psofijt ban be ganftfjj
tóetelt aen een inerek alleen toaec üangenöe/ al0 "f*
ttip tot Dat tnertU niemermeer weDer om en foubn»
Rcecen/notn eeniclj anDer inert Daer na fonDen öö'
biengöcn. IHet bat top tot ieber toerttt/ foo seel W'
tnertKingyen te tnertu moeten flellen/ maer een**
seiütK moet fp felöS fjiet in «nefeltttE mate (teijjj
i
-ocr page 882-
Van de bedeylinghe Herbereken.        9j$~ ,
kaetfjetingy «benban öm ^.<©fjsEjl. $ierom/lae*
J* boo?-|taen/öat ijet gene/bat qyp liter ftiit ïimbeit
»P maniett ban evmpeiofttoon-riejibt alleen ge*
Helt tg; jiï&aet ff ft ttiaeifcDón'aig ir/ ban mie bingen. ®at &««<»
^eneerjten /bat óp öatcemtiinietïtt opjecijteitjcU ï^"X|f
flóebt5pbat Jjetfelbe boe? geenenomïtartt üeöójbin S« tl.
*n macö tooiben/ maet bat öetr«pt>crljta« ut eefert
«öobtis glitbaen moet rooïben; maet óp bat ijet oc-
tet foube mosïjcn roejben bat Oei gtjeïöcft th Öe tei
Bï}en-moö?bitïjepbtban^öbta!maci}Ucijgebaeri mitltu* „-
««tbeijemop-gebiagjftan wo?ben/ baet-en boben ffiSrZ
werecnicfjt met bè tocceften ban onfen SaUcij-ma* u tuioaai.
«er / enbe ban be 0epltgD«n in't göemepn/oft tn't
«efonber / enbe bagUelÖtftö m£t meerber affettieri
Ni gïjebaenmo?ben; ©an be«gfjen-moöjbuljept©£ mm
JSobts I Ijebbm alfe $epüg>ie mannen bit gijeboe* hnaMmcii^cc
*h b&t btfe gefiicft befielei$?/ban alle önfe itjtttlun/ f °u$M &
oefontepne/ettbe tm Koatjïe begttjp ban alleeobt- f!*h°"f£e
fi?utöttcJjcpbt/fohbei; fttflefte tegijen-iooojbicijeuDt *
«en goeben mmfci) feev Oaeft / oft in een beélte / óft
*n eenen bupbel becanbcct nio?bt.Ccn tfoeeben/foö ^«« mo«
moet men bitiuel gacbe flaeii/bat menfp félben niet ^;tfK
QI te feer en beltommetc/ enbe boog be menirïjte bec racU«w>mf
pöebatöten fijn Ijooft en ontfielle/enbe bat men ae»
'Ötft ijet als banplacfjtte gïjebencen/fijhenboe?t-
Bancft niet grootelijf&0 «» belette»
Ghebedt, \raer door onfè"Wercken tot Godr glie-*
ftiert, ende met de wereken onles Salich-makeis
vereenicht konnen vorderijhct felve dient bock
om fy lèlven te befcfiamen,ende inde tegen^óór-
dicheydt Godts te ocifenèn.
f\ Alk mijn gotdt, mijnen Godt, mijne kracht, ïc'kjtflcben
tndeftof der aerden ; offere u dit werckjl. die alomme
*ghehweordich z,ijt, tot uwer glorie, in de vereeninghe van
*fe verdienfieh onfes Salhb-makers, Christi Iesv,
**antuytu, ende 'm* ende m uwen i' wille ïijn alle ditt-
-ocr page 883-
334 DenlII.Boeck. HetXVIIÏ.Cap.
5@it «©hebEbcfcen bcflupt bet mtetroutoen (pa felfV
öe Qobtntocbirbcpbt / be ou-biagbingbe fijns fclfw D*
fupbéee mepningbe/ Ö« bcrncrcKcn taait bc rcgeutoooÈ'
ötcbepbt^obtsinanébittgb^n/arngbefienbartopbii*
öooé behjberi/ bat upt bem/ ntüc in tjem/ alle bingijt*1
tooojts konten/ tube sijn ; jaefrlbe bit laetfiebcel is ttü
feetpjofötclijck*?cjjict gljebrbchrti/toaerbooj allèonf6
toereken 45aöe toe ghcepgbnu / enöe in fijne trgljctt'
tooojbtchcpbt gbebaen honnen toojben/ enbe isoücc*
fulcks gbenoccbfacm.
Bedeylinghe vandengheheelen dach.
$ót men öeé -r^n eerjïen / 's moigfjems / atö öDP inacïtct gO*!
mö?gciisi cm * mo^öen 5ijt/laet u üoözjtaen/öat g!i» öen hemel
tos fat bc* ópenfict/ertöcgijeepftljtïjebbcnöcooötmoeöeltjcU
■«ITwT öan öe ^Wiöulötcljept/enöe ban onfett 3>attf|r
. mafte* öe ijeplige beneöictie/fegljt alöus: chebene-
dijdezy de hcylighc Drij-vuldicheydt, ende de on-verfchcy'
delijcke èenkhcydt, vvy lullen haet ghebencdijden,- vvanc
fy heeft met ons bermherteliick ghedaen : ettÖC fegijCttt tl
tnet fjet teetlten öeö f&<<Stu'p0. <©aer naet aenbiö*
<©oöt/mct geloof /ijope/enöe De nlöep-meefte licföf /
öie u mögl)efijcKi0/al0 allen u goeöt: Utt|i öe g!K'
beneöijöemonöen ban uwen .êaiitfj-maKer/ ew
öe neemt boo? u fjem te Öietien / enöe niet uwe W
_ ,. ... ., hnöen.                                                        .
SSS »emerc Kt boo?t$$ ten «effen/ alten fjet gene öat
bwjüciunoj «©oötgöefcïjapen heeft/ enöe beöawltt€>oött>«J
gyeii-itonw, öe ontfangljen melöaöcn. Cen tweeöcn/ bemerk;
njaer toe öat gijp gefcijapè" 5tjt/ Uwer öat gijp ntö^
Ijcnen gaen/temeté/om «fcoötatmacijttclj teöieWi
enöe Ijem tipt gamfcDer Ijeeten met alle öe Uracï)»
utoerfiele aentclUebenienöcoöet-lertöt uwegD',
mooneltjcfte gljebjetten/ enöe neemt bnffelücft oo«
u/45oötniet te bergrammen/ enöe befonberlijtK11
fcljoumen Ijet gijene/ toaee tegljen öat gijp tt beföi)!
öer examen in-ge|felt ïjebt.^en öeröen/oberöentiy
ttiat u öten öaclj te öoen fraet/ enöe wat omen toW
ban n berepfcljt: %8't öat gfjp fceligieuis 5öt/lct °ft
urne beloften / enöeöiaegljtfe iBoöc af op met een*
att»er|wpöer(fe mejironse enöe tteföe. Cen bietWjjJ
-ocr page 884-
bemeerïtt / ïont tegïjen fpoeben/ bat u fouben Kom
\\tn'ontmoeten uan <©oï>t/ öft öan öcnmenitij/
tn fïeie / tn licfjaetn / mtl racitöommcn.; en<
De gjjecf * tt-ftlöm ealïtomeltjtft ofcet / nu / enoe ut
kt miimcf)epïit.2{!enroept hm nart bê Heulig^n'
als oft fu tegchwoogtiicij toavtn l boo? al notïjtans
•nfe'ÏKe oe öïoutae / enbc moc^atvoonm met bat
<önrii}el utmn 25ettJaeröecMjaec lictim üeet gïje?
Ws üiEömöe / enoeljave tujltanöt tot öettirt'
ftcnèjen uan eentglje öeugijöt begijeei;möc:tjo£gSjt
Üatl'baer bU het^tóof, Qntcn Vader .^ftghegrbet,
dcth.en cheboden, enbe öetmeutuitw beloften / tiï't
bat gijp weiigteuiS 3Öt/ enöe urne eeflïe goebe öoo$-
Uemen0,
G H E B'E D T.
\Ckohekoveu,ontkenGodt, ende allen mijngoedt; lek
*fï<$mm betrouwen opu, o mijne eenjghfKfe,ende&|*
Kinne u mt oantfeher herten, ende neme voor mj u op-rechte-
\Hckuyt alletime grachten te dienen; gby zJJtxJ.Mf* *llem
Mn ootdt: m utMi'kpiip™ * begeert ojt vrcefe,aenge-
fien dat Me dinghen on-fe^r
#H oft *«r ïnfoude tckjny
hmnen verblijden , ojt bedroeven?
[ oyer-loopt: hier u
W-nemen ; endedeteghenheden, die u (ouden
Wnenbinnen dendaghe ontmoeten:] verkent my:
gratle, datickaüeuWghefcbapengaven mach, gbebruje^n,
finder u te 'mk-ht&f* ■ Siet '&n. W™ nP^.ff,n*
*ten-<,befienddt mj on-bekent ü,vvat mj
«#r, maerickjove
'nde%vckeuin4lles, die bet al zMt, ende dat up gant^ber.
herten voor alle uwe. ontfangben vvel-da.den s e>uk_ offere.
«
ffiijnverfia.ndt, mijnenvvdk, memorie, ntmmm* ltt'
mateu,ihed*(hten, vvoorden,vverchèn,endealdatmjam-
&etmdevereenigbe va,n deverdïenfie» onfes Saacb-wf*
QhrimiefutotuvveglomaUecn,endenktmijndervijandeiu
tenemeoockindwtaUetegenbeydt,ahv*nuvvebandu
Ichbtzhfre mijtte N. Overften onderMmdrtc vvefen, gbt-.
lijckLrdven:eewhkgbelijckenomuvven^
i
-ocr page 885-
~fh$ BövSLBöeck; HetXV>m.(&pv
ende met u, o mijnen Godt, o eeitvvighe liefde, door Uef$>
ende hetghebedt ghsbonden rvefen. Och oft u\, ende alk
tnenfehen met my u hef hadden, ende ontfieken waren wet
den btandt uwer liefden, o Konmghinne der Enghelen, Moc~
der der bermhertichejdt, ende mijne eenighe hope. Oghy^W
fttyltghe Enghskn, verwerftmy eeneeprechteliefde, deïi'f^,
van allen goedtonfm Godt-., endeghy HeyligkenEngbel wij'
mnBevvasrder, verwerft my, dat Godtmy:teghen-vvooruici>.
zy, o Heylighe Apofiden, verkrijght my het over-ghevti*
mijns felfs;ghyHeylïgbe Martelaren de verduldicb:ydt; g")
3Peejt&Uï«i -Bdiidexen tverrahenvanalUnlntzheneda.tftnneliickiC',^'1
KaaBitoauöm Maeghden fuyyerhfydt ende nynicbeydt; ende gbj f»#»™
I^traan/öie HeyhglxnPatrQ0r1jN.dat ul^waskfteryenvan liefdttetdc*,
Siuüaf/nS^^W£l"> ^'e<"* wy»«e« n#*W hem gbevveerdight heeft dt
tefecugteiae doodt te flerven.
te i'eatcïicic '                        •
'S avendts naer bet examen o£j: onder-faeckda.' c°n'
fcienrie,vaii hetvvelckvvyde vijf pointen bov^
gjicftelt hebben ; te weten , ten eerflen, dancK'
fègghinghe; ten tvve.cd.cn, om gratie bidden: tC *
derden, fy-feb/cn onder-foecken: ten vierde0'
leedt-vveien van tijne Tonden : ten vijfden» ee
voor-nemen van hem te beteren.
tyittWiitv
Oéer-looptten ttvfttn /.be potn.tm.bte gDP DE
baegljö baer nact fu.it •mebüerin/ijs'tbat .öjJft
Uüier tn oefent. «Een titiceöen/fcfjicttt 't get«^e
ti 's anbei- bacgïjö té boenjlaét/ fupüerenbe WK,
mepwnge:enbe ober-liet/Vöat bat gfjp bociwBjL
e te .unit/ 't en <ip bat nijp bit in ü euamen te(J^,
gfjebaen Ijcöt ;enbe Iet op u üefönbet eramen. "K^
betbeivKujtbeaei-beuen -obei:leggljenbe/bat6.$
tafenriacïjt mosTfjelgcK in |toffulttjet?anbec?n;1^/
i. boor bien bat \}tt toooïbt bleeftlj ö'Detbojbcj»Z*
mtf
t w felben fjem t'eenemael ober/ fteni oótnwj.^
ttje nooöetibe/bat Op mojgen t«t u jjem geine^0^
-ocr page 886-
*e tomen. een öeröen / ober-miöts Dat gïjp Deo?
** toe fonöen öe atbecJlecDtiïe plaetfe u toeettocD Rw
öetioeelu leettoefen ober utoefonöettiOaer nae out»
ftfeebt u/enbe oefent ti in DancRfeggfjtnge/ of tin n
frefcljaemte te bertoecRen /obert>etuUenöe(i$>'t Dat w
^taföuö faclieft/yt^öenonfeö^alttDmaUe^/ tip
Wemgel/alöölJP w Sppeflle Rleetupt-Döet'moogljt ^ (pfcïkn
Bljji <èoöt banclbn/öatljp.om utoen foutle naecRt tmmvw*
ODeftaeh beeft in De geeffeunge:aen bet nacjte Rleet
w-feltien éo? cogben lïellen ijet Kleeüt fonDer nart/
toelcR nlieneel ghebleben i$ I enDe bcgljmcn De
fceföe: aloanuütoe feboenen enöe onöei'-ftouffens
apt-twftt bef Fjeeren / öatgbu opsecïjtcltjctt fouDt
tooBïJm feanbelm / enöeöe affeet"*» utnea ïjeww
fttöe Ueföe fcljicRcn • enöefoo boo?ts oöet-öentóen/
$*e bat onfeniaUtbmaUer B«Wp«»20j» ge»
«meötjöt Itcïjaém öan Den crups* gljeöacu te gs;e«
toeefl i enöe bat glju oocR tem JW moetc» tintten,
^aeVnaer lelt nine f epltgOf »£«*£* J«J /
toeptfe a<>n /enöe Teelt ti g hdoof, ala oft gijp ter jtont
fcubtmoftnSn^
^mnTScnSTiioetootltDen, «Del urnen
. SSiibeDDe open flaet/ öe«^föctg|
^bebatben tnüt ïiaejt Romen fal/ Dat tity*W.
«tt moeten iSielepbt mo?Den /enöe De gljclur hu
««öe otiec-üencut / macr't bp-ftlbieu/ Dat tot nu
tooenfaWcl eDen/ inatDatu fouöe ober-bigben
^ aflïbW^rt/S» wat gljpfouöt beDOUben
** een bcpliclj leben .£egïjt *«F^** 7±£
§et «fcbebeöeRen / Dienenbe om bcrouju ««ww»;
§e«/ento-öerfbcljt ijebbenö.e ban_* a Wftg&ffi
g?öbuiöitDepöt/Det^Möef^f«M|ïf f
jNmigDen engljelDe beneDtme l ÜE£0CtEt .U,
Jars oft glju fouDt moeten, öan |ïcnben;aen ftc ;
**n) een baft sO^of / ftocRe Ijope enöe. liefje;
«toe beloften ^nöeKnliöeiüonöenbaniaiJcn^
^D-maRet. ®m iuk'^WSSÏ
^ ö,« maatje ƒ oft> reroglje gfmW*-1 <g"
-ocr page 887-
—J^—DëfiTn^BBêacT Het XVII. Op,
$. ^awamen* 7 oft tot tan ïjcmtl.
GHEBEDT..
«tttftrtte t'*\Choft hlu, o mijnen Godt, c^mjnkvenmor^
SRES 'm^^ehdeimckén, ende alleghechapen «^
«tottcgmf , H . „ pftvvdf hehh ickdaer uyt defen dacti g«
M*. . G;,v , ..r ai^nmdi, Qhy kont mijne fiele alleen verjad»
£Kven ukort, &#^W^&E£*
tam** leden fondenpramen my, o lefu, op dat
*£** te*gj
fi«fcrfMdr. Oalder-heylichfteHaghedt,endeghyaüeGo^
ïïeyhhen, ApoficUn, &c.fiaet my nuby,crJe inA»
         **» toe» endefdubeydt: ocboft uk u «W™1^?",
wamt, o mijnen Godt\ kt ü my uytter herten leed},
«», mij*aHJsgkmwV%*gt™> f^emy teveW^
nmjen-ghefm dat ghy alken ,allen m^ngoedt^n
t&?««M S&eufoe amftaoitt mftitaftt t
leggljm*
-ocr page 888-
yanT3cbeclcylinglTedcr'wercken. *}9.
De meditatie van 's morghens.
T«ne«(tm / nuwcftttt gïjewe&t 8WJ* &°jLe2
4 gljefentt iö / enDeftct mat affectten wtt&ett*'
pljSuj UDeöen öatgfju milt tertwefcw; / jo J?
BDpbemWtatte begijeei-tte boegljen tot moe on-
ftolmmfttHeDen / enbe Set befonDet* examen / enbe
*5 i ottfïeSoöW te ttwtoecW / ober-Demftenbe
Hm èSmit mwumijtrunj oft een öan Defe
fieaSSe u tot De meöitane/nef t mp-tnater/enoe
tnt&Zïitmm in u berouin öan unie firn-
öm ui't flhcincun \ enöe «tjtout öaet naer u felöen
öichSo ocn-biöt Dein/ oefenenDe u tn't geloobc/
ïJoue i enöe eföe / offevt bem npt een fupöevemep*
SnJ öV SkL-ac ten utner fiele / enöe begljeert
BoSSpelt 10 /inïjct .♦«», öan Den i. boeeft/
Oft mtt: Wt gcbeÖeUein O Hecie.ghy znt my tegen-woor-
& doom SS by.vccfcn, ende macht; ^|ft oock m«
&«■ uyt gantFcher hertenjick oflere u, my ^«^ £ƒ*
ghencdafmvaen^aet tot uwer eeren ; ick toe-heyl.ghe u.
in mtjne gftfeihtn, dat ghy mooght?!*,&&*°1W£.
Ucfdc ende dat de fclvé ib my ontftdeep *«**£&?• ™de
vvaffcn.endcick.n u, die mijn*» Godt z.jt, ende allen m.jn
^jfcate aennneften/ DatDemeDitatte eetten-tegDe*
löcSnf/t et ö enWfoa en meet men nochtans*
ISStelUlliSmn öan eenen «öDtrömcIj*
«S os?5SalicH-manerö / oftömt ettuglje
auee MM« onöe^luöfiusfje/of t immer* lefen Ijet
lïfene / Dat Sanöt «oDt-bmcIjtelöctt öooj Ijem
{t'lieiiAmeUfieeft te Doen/ oft teutten.
WmSöatSmeWiatte / oft De güee|ïetncUe
teff?;£ alle anöew ting&tt gljejtelt :mog ügta/
ftSwSe doo? De btwmMfm Jan gow*
mncrjttcfjtot on?ncDer-öaelt/gfielmK^gj»
&mnmgtjeeft,fegö9enöe:«ijebeneDut5P^owft«
«005                  ,uy
-ocr page 889-
$4® Den III. DoecK. HeT^x. v nxnc?tpr~
tnüngljebeötttiet af gljefteevt en ïjeeft / naefjfört
|,fal*5. nugoööefeniaetfe gfjetuugijt. jffcaeÊöit mt>etal
gljeftïjieton op bequame piaetfen / sOefette ttjöe»»
min tïonöen/enöe beben al in |Ulte;enöe men moet
l)em mei macljten eentcft öecl/ ootft Tjct minlïe niet
tsan oefen b?anöt offer te ontrecuen j ©oosöts men
tnoetinwtoifojgfje öjaghen om b' affettien/ enö?
Boeöetjooï-nemenste boeöèn öan ombs bemerk
tungljen ücr tebcne / enöe beg ber|tanötö te bcruo^
Bijen.
Om eenichvermaeno.it {crmaontc
hoaren.
%ect$Anm T^neerften; ooermtötS/Uatbeitipljeuïrtnitttn
tSuV*X*
Woont m eene fiele / öie ber fonöen cttöct-
«won oft cc to«a»m is I Ijeft u Ijert in 't fto?t tot «&oöt / behoef t
8atij\j6tmacn5öhöebattitmeboo?-let!en fonöen/ enbè legjjt af
*« öwjau alle fozgijbulöitljepötenöe beftommennalje.
Cen tmeeöeh / let neerftelijcti; enöe bebotelijcU
rt* rfKrth* ti foifip .lettfaiaiie/enïsp betmaenöc^
mbetTlbMaet «allen op öeraerten /.löalftj
Heeraer fegïjt: menöfÖ^VSffiiöct&*
t'ontfanglmt/ 8Öcï8f ^^SfflffiS ^
CJj?i|li ontfangi)t/ enöe b'ouet-bUjeungen or*
{tqmen tor «epitafen jjan tol:.                       n/
r \en öerton /boegijt tot. inljctlfltffe jet trpwjtf
«töe mattlu een öooj-nemen ban ijet feio.e te ro*
tejtellèn.
| Eenghebedeken befluytende het ghenc dat voor
f
           ■ ': '' ' ghefeydt is..
yrucbtmvcorts-brmihen . f^^^Xid^
-ocr page 890-
fnde,gbcUjck»dierbaerbloedt, ende ghelijckerVeysdenkranc-
hindemekcijneghehmjckt.UknemevajUlijck.voor my het
•felve my toe te voeghen, endeJUndt-vdlelijckje yterckteftd*
ht,tereerenva»uvvenHej/ltghennAem, Anten.
Naer 4e vermaninghe oft het fermoon.
DMtiu <©oöt i enöe neemt öco? u te tamft te Wattatmm
ffcilehïiet'rtlJMW / öatflïjp' gl)eIjoo?t Ijebt i ober* m * f«mo8
ksnfimfcöe'gljerwïjÈntljeDen / öie u fttllen ont-- oftgecftcKj*
moeten/ metöcfe oft öietgOeitjcKe moojöen: siertermarw*
HeerediVis uvven wille, maer dun te vol-brenghen en is ^
aict in de macht des ghenes, die wilt ende loopt, maer des
ontfermende» Godts:dusnemeickvoormyditielvetedcKtt
(opfulcken tijdt,&c)door uwe gratie,Amen. Komt'Heyli-
ghen Gheeft,veiYult,&:c.
Vcrgaderinghc van nnnen,als de ure
flaet. ^^^^^^^^™
leBetts
ttten
Wanen/ üerntenwtm't gtjemepn öe goebe oHet • Jg^.
ten / DteBÖpVnWBÜen* gjjcmaecltt DcBtj enöe^
0£fTent öe öeunfJöt öan n üefonöer eramen / twee
ntjcregijcntrjeisöt/IjetincltftgOy in öefcïtoegljen
futtltomicnööen/bp trtmmt
' Olïsv.dievootmy gHegeeffdt hebt gerveeft, wat heb icfc
U wederom ghrgheven? watTal ick u weder om geyea > lclc
beminne u uyt gantfeher herten, ende ick offere u allen hec
ttctt.fe my aengaet, wanneer fult ghy komen? wanneet
fal rek door uwe gratie oodtmoedich oft N. welen. <®W
felie wrolïettte oft öergabetmglje Kan oocR ge*
ftliieöen met Tiet lefen Pan fijnen Vaderdnfe, met
öacJiticlieuöt / Pp erempel / Pet memnenöe öe tt-
SS» *«>«/ mmtlXf
Onfen Vader die daer zijt in de hemelen . Jtl DE ïW\nt
btsMmwi epfepenöe üefupbere mepmngi>/aw;
fiKn Dat öe felPe öaer in begrepen 10. 3n öe
-ocr page 891-
fgnö felfjj53n be biertje/'t bettoutoen ban föne W
ïKtttjcfte booj-ficïjtttijepbt / enbe een betlangljtf*
tiaet öe f|epltgl)e Communie. In be btjfbe/be lief'
|»e tot fönen naeften. Jn be fejle / b'oobtmöetiieljeï"/
aengijefïcn bat mp met foo becl penjcftelen omtttt'
gelt3ön /enbe gfjeen en bonnen ontgaen ronbcr öe
iujipeban <5ob( almacïjfttt).3nbe febéttc een öoo?'
nemen ban be f onbe enbe on bol-maecUtljeben t*
fcïjoumen/befonbeïlijcft itit ttip arbeuöen öooj ott»
fecfouöec ejcaraen te bethunnen.
Als men eenieh handt-Wcrck doet.
O «effent u ïjier in be tcgncn - roooibttfjepö*
4&obt0/ tjeffenbe u Ijette tot Sjem / boa? Ijet be*
mmKen banbe creaturen/macr fouber « felben g*'
fcKlbt te boen 5 in l)tt beginfel be? tticrcfcs offert !)**
fdbeaen«5cbt/ enbe bereenigfjtbatmet be bet4
öienitmonfes «SaUcij-maértierg / enbeaUsgOpu
niercftgljcbaenfultljebben/ bebanclu <©obt euW
öjagtjetfjem op.
Ghebedtvoor'thandt-vverck.
Mijnen Heer e ende Godt, Vei en alle dinghen dienen., tw*
onderworpen zin, ickoffere my u Wederom oj> defr
ure,dkmoghelijck_deldetJlefd Wefen tot eenen brandt-offtf*
endedïtWerckjnde v$reenighevandeverdienfien,endearb(J"
denvan onfen Saltch-maher Christuslefus: )S>eerdtght
*.,'<"'
dmr my te wenken/uwer eert endeglme.Amen.
Ghebcdt na't wcrck.
(^Hyzijt Heerehetbeghin, ende het eynde, icJ^bedanw
^* u,die niemandt van doen en hebt, datghj ughefteerdigW
hebt my ie roepen onder uWe huys-ghenoote» , ende du doof
my te doen, daer nochtans-fonderuniet gbedaen en is ghf
Veeeft. V ^y alle eere van utoedt, vergheeft my mijn quawh
ende mijne on-volmatcktbeden,ende ontfanght dit inde eenieh'
heydtvanalleVeercken van
C h ri s t v s uwen Sone t*{:
uwer eiwullem, niet tot de mijnt, Amen.
-ocr page 892-
Van <k bcdcylighe der vverckeri. 8 4$
<®tt tooien öat qW eenicij ïjanöt-toer-efc toetf
Italt gijp eenigïjeöan öefe naet-öolgDenöe fentca*
tienoöecleggïjem
Scbiet-GhebedekfM voer degbmejie vverckm.
ï~> Hy fult de aibeyden uwer handen eten, lalich zijt ghy, P&L117.
VJ ende het faJ u yvel welen.
Tot op defe ure toe ; zijn vvy oock hongherich , ende dor- i.Cor.4.
fticKendc nacckt, ende vvy worden met hais-flaghen ge-
flasihcn.cnde zijn fondèt fckere fcde , ende vvy arbeydea
vverekende mee ocfe handen.
                                         Lw.14»
SooWie niet en wilt vveieken, dat dk nieten cte: falichis
vvaer-achteüjckj die het broodt eten lal in het rijeke
Godts.
Pro* te»
DebenedidiedesHeerenraaecktrijck, ende met hem en lal *IOT* *°*
gheenepijnelijckheydtghevocght worden.                     pro»j*
Een traeo-h menfeh wilt, ende hy en wik niet,maerdefielc lIOTJ»«
der gh*ener, diovverckcnlalvet worden.                           t-TilHA.
Arbeydt als een goedt ridder Chniü.                                              '
Salich zijn de dooden.die in den Heetc fterven,van nu voorts " ^*
feydt den gheeft, dat fy ruften (ouden van hare arbeyden.
Seyndt de vvijshcydt van deheylighc hemelen , dar die mei iaP-'-
my zy.endc met my arbeyde.
En wilt nieta'rbcyden om rijck te worden ,maer fielt uwer »***•
vernuftheydteenemate.                                                         . .
Komt tot my alle, die arbeydet,ende belaft zijt, ende ick fal M3"3»'»»
«vermaken,                                                          nfttra
Arm ben ick, endein arbeyden van mijnder joackiicydcaf. l******
Om fijne Ghetijden te lc&n.
\A SSecRt ti Tjter toe gïjereetit / gljeiijctt gij» u g5*-
1 vette fonDt malten tot üe meöitatie/alle öingen
fcoenöe op fgnen tijöt / not ij en öerKeert Den natljt
in üen Dato niet/te toeten/lefenöe Daegljg Ijet gene/
t>at gfjp 'ö nacljts üeI)oo?Det te fcefen/ etc. Q9?arg*i*
oock gceote foigïje óan be flljeitcltemfle ües ïi-
cljaenuï/ alsr gfipmet «©otit begljeett tefpjefteat;
«nbe öKegaöert utoe finnen/ naer öat gijp gfjetefiti
ftebt.^m Ijitv af ïücljarïmm öan öe gï;ec«|ï0ew9t
«t? «nffieiuieyni iiet *« tap.
Als
-ocr page 893-
fc4f Dat III.Boeck. HetXVIII'.Cap,
Als ghy ietgaet lefen, oft ubegheeft tot
ftüdercn.
E<&v bDP tt fiegïjeef t tot öe lïnöien / biöt enöe öer>
uiecTu in u öecötitö / ö{>-ö?agJjenöe u torn*
bemnigïjt met öe meuken ban nnmi «saltcïr
maecuet aen De «5oööetijcUt jsaa^ejcejit/ enöe fegbj'
Komt Heylighen Gfaeeft, lact neder- waehs dalen üyt de
hemelen de Kralen uvves l.chts; want uyc u, ende in u , erf-
de om uwen t'wille,is factal, o mijnen Godt , ende mijne»
ai. man leeft öagJjelncKjï een 45üöt - bjitrljüc!)
bóecUsüten/ gnelnctt bat gijcöaen fjebben/tie aiöev-
IiepUcfjiïemanjteny ^onunttü0,'Ci)bma07 tim
JSonaöentuta : macr ött en moet niet gfjtfcïjicDe»
bp göebal/ oft rafcöelöcft/ maer aen -tatïjüt rjltw
enöe öeöotettjrft / ten minjïen öen tjjöt ban eet»*
Dalöe ure/öaet toe be|ïeöcnDe.
Als ghy brieven fchiijven vvilt.
C<©mmigbe menfcljen 30» Ö«e in groötettjcR^
°tjeBomniert/maet; fp fullen Dit pjoföteiöcft Doet»/
tg'töatfebeDacijteiöcK ertoe <©oötb?ücfjtefücli ö**
Dolbjengljen enöe gneöacbtttfj 5ün/öat gijemep^
Itjtft Ijtt gijene öat eenö göcftljjeöen ift} uw
fcb?cöenblijft/oecfcbpmaniere banü>ieften/eetf'
iPeirJcK.
Scbiet-Gbéedeken.
Ofyttit 3iefu / öic mp in utoe fjanbeit / enbe in &Elt
IgoecltöealeUEnggöEfcIjiPUen Ijzbt / ixtkctit in?'
batitkbtbacbtelnck/
<Öoöt-tyntf)relijcU / ntbetoöf''
IftcfcraacbfcbHJlicnljètgbene/ battetüuub imtctiW
tot utocr glojif /töant ban u/etc.
Het examen oft onder-foeck fijnder
confeientie.
p<$e öat foo liet genewei / aïjïljet bijfonöer tfj'
*• Jmen moet gDeftbieöen/fult gijp boben binöe'•
«töetoacljt utoel / ban bet felOc achter te lfl*L
tnaet Doet ött öitfitiiijlsf/ ten miniïenj twee-m* JJ
/
-ocr page 894-
v^
Van de bedeylinghe der Wer eken.' X'jfö
^atgDij/ enbe in 't ftojt tot elcfte ure'; <®ts%wtlt Utt
«-{eïümj als öUp ontlsonöm ftontmefert ban time"
fouDen / te 't Dat gijp begjjeert . ©oo? - iuaer gije»
föclt beu £|epugl)en;<©iego|ius fegijt / boe *bat Grèg.i.s£
jemanbtni-felbenmin Rent oft aenfiet/ öoe bat More*
ypoocït min mis öagljen banfp-felbenï)eeft;i)et
toelttt fod bcel te meerber mojDt / fjoe bat OP fp-JW*
ben mbe teflöeniöoojbicljepbt <6obts/ bicfttutjlbcc
bemertïtt. naaer toe ben jbjopijeet oeqnameujcK
BDefcuötljeeft: ©en gö«jt ijeeft mp op-gijeJ)eben ewcLj;
«nöe op-glje nomen / enbe teft be»i öerbittert locclj
BÖ^gaeniubeberbolgDentDepbt mSwg&ttWi.
Als men ter tafelen gaet.
Scbiet-Ghehedek£tt.
^alichishy^iebroodcetenfal in'trijèkeGodts.                  lUC.Ij»
A^s gljputtrafcftt/neemt bajïeljjcR boojnmatieD
te toefen/ enbe öencftt op bet bloebicD babtuati
^D?ijlu0 onfm ^aucfi-malter/oftop be ijöelljepbf
bes tnerelbts / oft op be ijemelfcDe tafel / enbe bet»
langfjt baér naer ♦ Cer mijlen I bat gijp eet / bcr*
(leeft u al-tgbt ietoers in / fonber batmen öetfeloe
bemercKe / bat ift I offert onfen .^alicD -maetfteé
«t/öaer gijp ben alber-mee|ren treeft toe gljeboeïr/
*nüe otttreefttbat u-fetöen / op bat gijp bat met
ÖeminbercettttJicDepöt foubt tnogïjen gfienieten:
"ft eet ittiü&t u niet te fmaecKeljjclt en is/ ter eeren
ban öe galle/ Ue onfen «salicli-maïter gljefmaerlw
Öeeft/ettbe en Klaegfit nergens af: 't is ooe gerabro
£ obtr-leggijen bes miööaegijs eenulj mplïerie/
«perempel/ bemaeltpt/ baer aüfinfms toegöe*
?ooiitljeeft gfjemeejt; oft toef te ober-bewnen aert
Peteente gïjerccJjt/ be boobt / enbe mat gijerecljt ti
We boojileïlert fal/ oft ioat fpöfen bat be beeöoem?
** tube belle aen-gDebient mo?ben. <£ot Jjet ttoec*
?e gfjerecijt/bcntKt op bet abentmael Cfinjii / enbe
°'iu|ïeHinge ban't Jjootft toeerbiclj #.£>acrament.
5"* Det berbe/ op D'eeumin!)e maeltgbt. Jjcfioutot
*tt« letfeerniif»/ enbe upt mraentDepbt. ©at u
götne«&
-ocr page 895-
§4* Benul.. Bocck.HetXVIII. C^T
gljenoetïj jp/öatïjet eetbare öingïjen 5ön/ntct acttt
Brmar^ locUenöe tecttetnijen: mant Oe begijeerltjcUlKpöt/
Bctna a. ^j m& n(|c{j ^^ g^^„jj [eüeccu, i©acljt U OOtft
tfan befpüfeop te ftoecttcu/efi te tas te eten;f)wr-on»
Teöüt eer gljpbegljmt te eten / nugfjcfttm 5önöei/
ten imnftê eenen vader onie boo? öe uielöoenöcrss/of*
He obetleöene; ertoe let op ïjet gijene turnt gelefen
tnojöt oft gijefepöt mo?t / op öat gijp unietfeet up*
in ftojt tot öe fpijfen, enöe niet gDebeel m öiefouöt
Na de tafel.
V<SrmaetUtu een mepnictj: maer eer gijp u g^f*
tot t' famcn-fpjeUen / bmumtm m u öe tegnen-
ftjOö£öicl)epDt*©ööt0/möe öe fupbere mepumgije.
ï©ee(t traegij in 't fp?cKen / enöeboojftüjüüj / enöe
biöt met öen pjoplject / s>teit i|èete een mati)taert.
mijnen monöe j enöe een öeure öes omfianöfg at*1
tngne lippen t mant upt u / in u / enöe om im>£}1
ttoillei0 ijet aL mmt afó-ban iflcr meer pertja^1'
Greg.i i. öan op anöer ttjöen.«öantmee|lenöed gljclnrtt öct*
mor.c.j. flf .«^tgostuö fegljt Ijet ouer-bloeöieljfpieüê bolglJ*
öemaelttjöen» lcn'tfp?etUen / gïjebjuptUt altijö*
t»e alöer-üeite gljclegljentijepöt öie gijp Ijebt bat»
ooötmoeöitijepöt/op fijnen t$\ii fmijgljmöe in ntf'
mamsbaoojöen barenöe;öef«l)elijcb$$ ban lieföe/
een anöer eeniclj bermaetlt acnöoenöt; ban $$&
öerfteleictgoeötpbertellcnöe na gljelegljcntljcpt'
H&iev naer jonöer-foecftt u felbcn/enöe let op ijet toe*
Uomenöe/enöe biötöenü|eere/ öatijpmille bet*
betereniöaergljpinmiss-öaen Ijeutöcoj fijneqW
naöc."
Het groeten van't H.Sacrament.
T&'t öatöe Ijepügen/ enöctcligieufepecfoottenbl1'
■naeljeöuPitljiöcU flaen üt €>oöts tegljeumoo£
fctcïjepöt l foo ig 'tootftreöelütft/öatmp tenxwf,
llett eens/te meten ten ttjöen ban Ijet lof / öen ü^rE>
in Ijet öooclj-toettöicïj ^.êatramtnt croeten.,
JSetncttt ijter toe in 't Itojt/SEen eerfté/ume üooï
leöen fotiöen/enöc bcrtottfctleeöt mefen^entto**
ttmt ö' omfaticöentoel-öaöcn/ enöe mt\lö6^ |!
-ocr page 896-
Van de tiedey linghe der vverckett.' 84?
öancttbacr: <€cn Dcïbett / üenmuïot u goebtiJöoi-
ticiueu / enDeifli't bp al - Dien Dat gijp een religtcu#
3Öt/ oocH uVue beloften: (€entoierben/ offert u fel?
fcen/tcr cetenüan Ijct Ujbenongpeeren/ om iet toe
fnnöer eeren te perbiflSÖen: (CenötjfDen / offeït«
hvt stldootjc / Hope enöeliefbe. <©&p fuït&ier tot
mogocn ghcbnipcften fcet ©fabeDeften Xoclch top
ÓJjtftelt ijebben üooj De iliffe/ oftUoojDe<0Öe#
igDou
lis de b'e-klöcke flaet,'stndrghens,'s middaechs^
ende 's avondts,om den Weeft ghegroet
tcïéfcn.
t €cfl D' eCtfïC ©tOCtenifTe/ Oft Avé Maria f €5oDt
■HancKenDeMit gDpban Ö*m Böefcöweu5Ö«: Be
tVüeese/Dat t>p raenfcg BÖrtuoiMn tg: De ö«De/Dat
fep u ücrlofl geeft i Diacgljtn felsen op / enDe al pet
Bént Dat u aeu-gaet/ aen (üïetteii1 nufoen ttel-boew
fet: enDe f «'t Dat öetufoe belteft / öoegljt naer De
berDc SroeteiUffe : Ghebenëdij'dt zy Godt den Vader, die
J»y ghefchapen heefe: ende fijnen eenigen Sone, die uyt de»
Wel op der aerden om my teverloffea neder-ghedaeluss
Cnde den H.qheeft , diemy gheroepen heeft, ende met my
ghedatn heeft naér fijne ghenade. ^ant uyt u , ende in *.
«ndc voor u,is het al, mijnen Godtiende mijnen al.
Ms-riien de Litanien wik lefen,
S<€dt a nier / ten eetfïen/ in De tegrjen-toöojDicÖ*
te «engelen/ im ft&M* m**"»1^ -pa»ö£ *P0'
ftete?SM2faenl»epöt: üauDe Iföartciaten/toet*
bS§ ftS-'ïon öe «beten/ armocDe j enDe
CDcTaegSen0/repmf])cpDt, fWJnwmt»
teojbt/ Verloft ons Heere: Oft/ Lifeera aos Domme,
1 ^bt-r-Dencht/ftflementgljierlep guabenDnt on$om-
«fogftclc n/K ö^cert hier afbetoiHDt te 5Dn. »W,
^SfflwelöatUBncïiïcecht/enöeöeMettDat
^n oefontepné toanaïle goetgöteawi u «^^
-ocr page 897-
Oeffeninghe voor deruijdt die ons over-fchieti
•t <£cfï/bibt/ oft oiier-kglj? het gijene bat gijp gp*
^Izfen
oftgfoefclfceaen ijebti oftoücr-pepft begü^
ïcgljentbeben öiê gijp hebt om be beüghöt te oetT^
iien/bie glip nvt befoaber eïamen foecht tencrnrO'
ghcn.<©cffentüin ©obnnegenttiaojbichepbt: of£'
Uoo2-beclbtuöerfclJ£))ben genalïen/tuacr boo? göP
nacmenbcfacm/gacberéeubeöjteabcn/foubtiïO^
nen quijttoajben/enbe Poeght uïoen toslU/metötf1
tuiHe ban «öobt al-machncft.;
Alsghymetiemanden moet verkecren.
*t-€n eerden /fïeït u ©obtnoojoagljen/tiieaïïeeri
x maclitich i£be fielen te beheren i enbe alle W®\
ioerchen ban frhicnen: d-en ttueeben / ter op a 'ƒ
phnen^beutoèellcnbtn/ellbebibtGmgratie.2te»,'
roept ben Cnghel u\tien beïoaerber / es öeüan BW
gftencn tiaét ghp mebe moet nanbeltn / op bat gyP
ghelrjcfceïncbfoiibtmoghen nol-bjengcn/tjct glKi!£
batnmet jfjemte bcê|ïaet.<ön vist niet oüerblotbw
intooojben 7 maer\neeftfoet/bcbatht/ en bernten;
immermeer ban eenö anberg ghcbjeKen/ofr bat to*
utoer eere fïrécftt/enbe fchoutöt alle hgbagie.
Als ghy buy ten moet gaen.
H€ft uRertetot <©ebt/upthet genebat glJpS^'
fien/enbegheftooït hebt. S0'töatgmi W
greuö ?ht / enbe bat grrpihnen naém in't upt-gfl£t
moetteecnenen/ bibt bat ben felben mach bhM'
gcfchjePen in ben bocch &e£ietoen$ enbe bebont^,
<©obt bat hp u tot be religie gheroepen hecft^'J"
fmtonfen Aaltrij-mafcet moghen groeten in be »J'
men bieu ontmoeten/ enbeöobtbibben / batH
ïjacr lieöen eene achnoeffe ïoil berleenen / oft Pv.
Hpt-beplen/ijS'tbatljet in lifter macht iëS^ufi
grmRehgtcmïjrjt/ bjaenhi fonberlingne foJP*',
om'beftichtbare fefgijbacrhepbt f onhet-hou^*
"taant upt eenen/ oojbeeltuien ban alle ö'anbeï*0
inuïDc^ojbcnjgn.
                                   £ r ^
-ocr page 898-
V&n de bedeylinghe der vverckefl. $4$
Eer^hyeenich merckelijckvVerckbeghint.
V<£«... icijirumct u(cïimi / ticnacnïut utuemep*
mi 09c/ cp €>pDt betroiromibe / eube miftrou*
«Eiiöe uaiiufeittèn / e.nbe fielt uïuè ïjanben am't
«ekn/o^öft biajctlaetftefoubetuefen/enbe tcw
ptliirü bucren■: mant ecu Xnerch een£ B&ebacu/
Wfift eeutoclijttten göebaeiu
Schiet ^GbebedékeHi-
O&IIe motie fcratht/mgneit. <©obt/ boo? u ïebt f cfc. #
allen mnngoeDt/ toeeröichtubit laetfïe mi enöe
,n.bei:ettitoicfiepbtöooi ran te toercftent'tttbécéemt/
c»ö« niet ban ihjjne bpnben/ 2tmcn.
Eerghy eenighe ghedachtenplaetfe gheefr.
O. ei-Itgl>t öocömucö bat bic soebatten 5ön/i
•iüftj en bctrouïut u niet op be gijci.r b;e al
uuercRcnbeu aen -ftomen -, ïuantfpjgn bcbjtegïtóf
%fc i nocö eu ïneeft b^anoetê niet te feety foant fi*
Schiet-Ghebedehen.
\7 SJsbefccnttoat mpitut wuttmegbenuecljte: g^p
1
v 3ftt/bie tcfe behoojbe te b?ccfett 3 bupitn u en begeere
H riiet/o mjjnen «5oöt/enöe mijnen al.
Door de Kercke gaende, fèghc ï
}<£« aen.biöbe u / o alber öcpltröfïe ^Dji^bulöicte
f Öfpt*/ met alle creaturen/ cnbebopjaïbieuVüeiï
ScpUg!)cnnaêmonbeKeH'ti# / eubc oenifemen ïa(ïe<
«cti.^f rfi göclootoe in u/o eeutoigïje 2©acr[)cpbtjicrt
?«trou\ue in ü / enbe ich beminiie n upt gantfcöer:
«erten/o onepubelrjcne gbeötjjep'öt/ &men.
Gaende uyr uv?e kamer, befproeyt u me?
"W"ij-vvarer, endefèght:
HCpligfie ifPag&ebt maki a , teilt ens? met utoe»
iieben ^one sjjcbenebts ben,
UÈKi            Veder-
-ocr page 899-
|jo DenlII.fcoeck. Het XVIII. Cap:
■Weder - om komende.
A%$ oft göp baer bont <©obt u bertóacïjtenöc/
mctöC i|.|BOCÖet/fegÖt: Wie falmy vctleencn (Jat
ick u alleen fal vinden, ende al mijn goede, eude dat ick all»
andere dinghen mach achten als vuylicheydt , op dat ick tf
fèude moghen ghenieten ?
Als ons eenigne veifkrvinghe ontmoet.
D<£ncnt bat gijp ambentoelcften bcg&eert tn**
gt)P albug foubt boen/moet ftnttaoojben:45t)F
toetcpftrjt bit ban rap tot mnnber bate/ oigeere
5jefu/;enbe aen - gljefien bat bit in mijne marijti^/
ioaer om fal ieft bit ïoepgberen te boen / met ww*J
tpgben fcöabe/ umifjjasöwbe etiöe berötugöenf8
ttnjnebganben*
Als ghy eenighe verftervinghc doét.
hr<£ncer(ten /bernieutot u\ue mepningfje: bfl«*
■* naer bereemgtjt bc berfrerbingt)e/met bebJÉi^
feen/enbe fmertenban onfen J&aUcj) maner»
Als-mcn hem tot eenichfpel oft vermaèck
begheeft*
T €n cerften/mort men aï-fuïeneri fpeïen feïjouW^
1 bic eenicBfingnaerbe gt)iericöepbt(lrecKen/Ö^
Derte ontru|ten / befiele te feer bekommeren c»05.
befict) tjoubcn ï toant anöerg en i«s pet gfjeen oP*
tecfttfpel oftbermaecn. (Centïnecöw/menm'^*;
in't fpelen groote matic|)epDt göebjupcnen: tv&*
baer en i& nietleeltjcner gJieüonöen gtjeraeeft £«£*
naer ïjet gfieboelen ber l|epbenen / ban ïjier tn&l
UedtrjMjIte berqmjlen/ cnbc een lebicöleben":
ïepbm. (Cenberben/ men moet alfe onöeböeIÜ*p.>
BepbtinbJoojben/ enbettoiji/ neertleïgcK fcö^
tten.
-ocr page 900-
Van de bedeylinghe der rvcreken» f $z
Schietende Gbebedeken.
\7«Htre 3p ban rap bat ie utoc« niet inbacftttclj en fott*
v bejgn/o J0eere3!efti/ in fat beghinfei ban mint*
bljjbfdjap. ofte : <©eeub>igbe1©ijf&epbt/ toiensghe*
nueebte is te beefteerc» met be fcinberen bet menfeben $
fet iels faï üoo? mue oogben fpeicn / op bat iek u niet ett
foubc mif hagennnaer tot tttoer eetejt/foo bet een €%&*
Pen menfeb öetaemt / ceïljjcfe foube bermaftcn/ om nar
bet-jjanbt ubje «©obbehjeïte JSïajcfïept hloecfcer je rao*
9i>enbicnen/3tmcn.
Oeffeninghen als-men hem tot de reyfê
begheefr,
SCïjieïtt aïlc öingljen ban 'gbaeglté te bojen / 00
bat "gijp be£ mojgljens* b' eerfte Mïfie hiooght
öoo?eivenbe ban onfen ^§>alicl>maher be benebictte
tooognt ontfangöen. Itaft boojalnrtbegftinfel
«an öê repfe/ be «©effeningljen bie gljefielttoojben
*$oj ben repfenben man / be ïitanien / enbe ben
ptaltn: €Hjcbenebjjbt ben tf eere alle toercfienbej?
peeren/etc. baer naer begeeft u om te IBebtteren/
5"be na-bet-öanbt tot eene <©cbt*bjucf}tigfte V fa*
«tten-fuMKCi leeft baer naer 11 Jtoofen-hranfRem en
bergijcct oorït niet ft.et gljemepn / oft ijet befonbee
fïamen uroer confeientié.
nJ$n't epnöe ban be repfe leeft: Te Deum kudamus,
«Ft/v Godt loven wy.scc. Cnöeaea-roept b'Cngfjelen
ban be plaetfe baer gijp Ijenen repft.
A'Is ghy tot de gefette plaetfe ghekomen fült vvefen,
iultaldns bidden.is 'tu moghelijclc,voorheE
hqoch-vveerdich H.Sacramenr,
ICn aen-bibbeu/ aaIber-öepiicf|fte^>i).biilbtcBj
yepbt/bie ober al eben tegen-tuoojbicj) jijt/ebrn
. .boojficljtigDen ©aber; irngjjeloobeinu/enbe
"eintnaeuupt gantfefjerijetten.lEiergceftmpmgne
'«nben / enbe gtjeeft mp bat icït in befe plaetfe met
jfJOöanige ootmoebicljepbt/baajficljticljepbt/ enbe
m% ma£ÖD'Wbelen/baticKniemanbt/fci3 banbe
««ene Èieteg[)en-mao?öiej5 tfrt/ oft betre bandiet
W eï0Ö?ng in en ïnnöere oft te ho?t boc/maer bat
-ocr page 901-
%t Den Hl. Boeck. Het XIX. Cap.
icfe eenen-icgöcïijcben goebt êiempri mac&gBeWt'/
*nbe ubjennacm tjéplicft mafccu ♦ ®*n»«l'£hat
inu IW&omen/ cnöe bjanncet faltjct toefen oa
tncn 'mpfal feggben / bat icU rullen foube / enöe op
tjoubentoanarfiépüen.
' Om den daeh,op den wekken dat men den ftact
: fijns levens aenveerdt heeft, profijtelijck
te vieren.
D€n ïïcïigteuj Betroqjbe toooitoatt■/.naci'M
crempclttan öe ttepUapen/befen öarö met au
«r-Uieötofföe te Wxm maer mr e» moet. e <vu
gnebaentowben /ban De gnene bte rojpi IjowJJJ.
ïlicncn ftact tftftelt #* ort» men beboo?. t01»f
feWerf öe fauten biè top in önftnftaettetgg^
enbebact na Het beptictï &«»tb^ai
t'ontfanglien }wrfaec&eube «ftfjf «*»«£*gp
fen ban b'anbcre / «Bobtbc banthc ban fuh£ w
öaben/admoeffen üpt .bcp!en/n«t liet«"iprtj»
bf r» ©übetltugb. / ben tóelrften op ben bart^aJ
bet gBenc bar men ban tjem begfteerbe.
'"•*
              Het XIX. Capittel.
Oeffeninghe oft pra<3ijclce, om hemghcreedt
te maken tot de doodt.
H4Bt ambt ban alle be toereken ban ons }$f*'%fa
öoobt: toace toe toaalle onfc W**®*™*'*",**
chbe bagben moeten fchieftcn/op bat top■ fouben*»*#
Hebben eene gbeluckigbc boobt «9antbic tocl&t\ f(rf
|l Hebben / en kan niet quaïÉJck ftetben ^nttc jef«^,
filjeluckelnckenlebcn/b.egbclccrt beeftteel£<*£%**
"nbe l)P fal tocl toeten bc konfte om tocl te (teebcrt /
al fijn lebcn langu beboobt al-tnbt B»««0j"$W.
habt/enbe bem ban langst banbt tot bc felbcS^etl^
g&emaeckt fal bebbcn.aicn-gbcfiett ban bat alle w ^
ftiW <mbe gbeleettbepbt/alle ocffemngbcn/eitbcai' f(,
bagljen ons lebena baee toe gefliert top?ben/o»bat ^
fecéeuteghcluchfaUtbsp/ f<w moeten top M^^ff.
-ocr page 902-
Vandebereydinghetotdcdoodt.         Sji
bffe ïjanbclen / bie boben alle anbere be krooite fpaitt/
k'eb'eentoicbcpbtmebebjcnght/ettbe oieljet fleunfcl
f «bc epnbe 10 ban befe onfe pelgrimagie / toaet: aen al
^"sgbeïurk ban bit leben / cnbc oocfcmebeban bc eeu*
& ieöe jibt fjangbt.itëaer toe fao neemt öefe betfcbcpöctt
Pewpötfelctt.
^niccifrr»/b;tTfïbJc!tto?jIsbcEboobtinbac!)tifl|/I|ct'0()cbac?)tó«
ioelck belFj.^crckc in öpu beginne ban ben ©aften bet* "# .^5
'«arnt/cnöc öiaegjjt ober « ce« mcmojjael/bet toelck n *>oows.
bier toe foube hennen becmanrn /gdijtk top fom-toijlett
fien gebaen te toojben/ alfroen iet tojlt ontbonben/ Ijoe
toclöat ons bier toe alle buigen oaeh genaecöfamelflck
«tmaneit/acn-gefien bat top anbees bp-na nieten fiert
fcan leben tn fitiUen/ faken Sic qp-k«men en toebcram
flabEugaé. 3afclbebenJ|.^amafce»n8fEgfit/batmett
bin otn/eftiüet alleen om bare ceicte bctojjfi'tt/ beghe*
«enten bei ijepligé om-b^aegt)t;oft |ïclt u t'üttps uoo*
"ogen ÉEiticlj tecelien/oft reciiut felbEnoe oock in nIe-
^«/(geïtjek berti).3iaannes <5Iec«iofpnarw8/««be an*
«i-e tref dtjeke jannten gbcöacnl)cbbeu)een graf in be
«ertke/ en gaet bick-toijls öertoaerts om hier op te let*
tc't enbe utoé fïcrf-baebt'ober-pcfjfert: oft ten laetften/ mtkc?in$)t>
ficfï enbe fchickt ban nu af be plaetfc baec gbp begrabé mjWt*
*>Üt üggben in beïmtke/ qfx op Ijet ï!ierck*Iiof. Men ES
Vertelt bat <n öet&Ioo|terban€larabalIert/altnbtcen 0l|,
Stafopen fiaet/boo? ben genen bie eerfl falfterben/ bet
«elcfe be üeligieufcn ban bat MoofteEÖagelijqt; befocc*
«êom ber boot inbaehticb te tof fcn. Sn een anber 0^0
«Ecft éen-iegeï^S een boobtkifï e in fijne kamer.3lH ee»
anbere 3ün be bioebers getooou malckanbercn albu© te
Stoeten: Breecieiwy moeten fteiven : enbe bert aabcreit
^btUJOOJÖCit : Wy>n weten niet wanneer. fbietghp ïttcl
goe grooteliiekgbat alle steligienfe perfooneit / be 0e*
«aclitcniflrc ban be öoobt ter betten gÖEttochcn IjebüenA
^enttoeeben / befojgèt bagelijcks te bctkrijgften een ©cecfeniMit.
Y^hen banutoe berlïiefjngöe/befbnber/bie acn gaet be *™f*Jg
Vetmberticljepbt bsm uUen nacjtcn: taant met be felbe j^^.
jbate/ met be torfeke gijp eenen anberen gbemeten fuls
«ebben / fal tt toeberom gbemeten tao;tb en: enbe faltcft
3Ön be bcEinbertighe j to ant fp fttlleu becmljertiebepbt
|e£bjerbcn. l^ier af fulleit top boojalonbcE-biacgftt
Wmm&m&acböesooj&cte. ®W f«UÖ»« af "*■
L
-ocr page 903-
1SJ3 Uenlll.tföecK. HeTXKTTCap^
ïjetbefonber konnen mebitcrcn / in bcfcr boegljeit: tïf
cetfrenyoft ghp bc fetbe hebt/enbc toat tt bc!rt/bat gbPf
niet en hebt: ten ttocrben/hoe bat bc ghcnc ïfie na faüc"
3#n/haer l}tec boo? betfckcrt hebben : ten becbcti / ü°e
bat ghp tt boojtaenbier toe fult bcghebcn.
tCÉïmoÊffètn 3Een betbcn/ aen ghcficn bat ghp eenen bjembetiitP
$pt op beu aerbcn l fcpnbt utoc Ttjckbommm / bic b«et
cben toel bcrgaen fullen in tt babet^lanbt. ^atal-öaeu
Luc.it. uth?efoo?3P / al-toaer ghccnen bief aen en komt / ito*^
ghecn motte en bcberfr*3!k bat meer is/hebt een ftoff^
Isen/toaet ghp bagheltjcks titoe aelmoeffcn in toojpt;OP
batter gljcencit bacï) bcrlojen en gae/maer bcnnectbert
faageWjcks utoé thjefoo? in be hemel boo? ubje beugböe»
ï9oo? al nochtans oeffertt u in be beughöcn bte u t» M
ure bes böobts/meefl te ftabe fuHen komemtEen cer(l£/
#cfTa«nst)« ï"111 ghfïoobe: ten ttoeeben/ ban hope: ten beröeit/toS'l
ban tjetgtjc= liefbe: tcnbierben/ ban beton bet fonben/ berbulöic»Jy
ïoabe/öope/ ftepbr / enbe berftcrbinghe: toant be ktauckc toojö"1
****?♦ meeftbeborhtertboa?ottberbulbichepbf,3!rkbiböc/ö»f
ghp alle qttabe gbetooontcn / met be bettgöbcn bic baec
tegen 3tjn/toilttoctto innen: leert bebekojingentoeöeï-
flaen/op batfe tt niet crt ober-ballen / als u be ktachteit
fuUenombjck?/ enbe bat ghp als-ban in be haben feUtf
fchip-bjakefoubtlijben . 2filbusishrt onlange ^
eenen gljebetnt / bte bah tebo?en tocï ghcbiecht 3nnöe/
av ben laetfteh nacht ban fijn leben tocbct om bfr'
baden is boo? begeerten in fijne ottbe fortbrn/ettbc brftv
*!foo aUmbichhjckenfftnen gheeft ghcghebcn: bie fiji*
öicchte gbtfjoo?t habbe/bcrftacn hcbbenbebaeghsöa»
naer/batint ober lebentoas/maeckte hem tertio""1
geteebt/om het !&.Sacrificie bcr $)iffc boo? iscn obét'
ïeben >Öobe op te bjaghen. macr fijnen ghecfï heeft b^w
berfchencn aen ben boet ban ben antaer /bet felbe ^etf
btebcnbe/ te kennen ghebenbe bat hp ecutoelnckcn bef
fooemt toas / oin bies - toitlc bat ïjp toebcrom irt fo»?£
gbrballcntoas/boa» be quabegjjebjootttc biehpU"*'
ijjaht ftabbe tot be fonbe.
                                    . '
tfenbierben/ acnbeetbt al het ghene bat u reb"*"
fiaet/gftcliick off ghp hae(ifonbtmoeten fïerben. .
®agéïii£fffte ^enbijfbcn/bcrepbtubagelrjcrgheïörk totbeboo^t'
SfSïïïiS als ghp tt tot papen begheeft; enbeober-ïegbt /oftöf/.
tKwnooot. bm m 00£fttó bn;toaei;j,cphtte,eigmftrt3öt/ hoe W
-ocr page 904-
Van dcbeteydinghc tot de doodt. "•- 85J
g&pfon&ttotnfcfacn ala-ban gïjelecft re üebbcn. ÏBarit
toie ïoeet toat Ijam in ben roekomenben baclj / brei min ,
pi ben aenflaenben naclK fal obrrkomc^cjj/ijoe grou*
toelijekis'tteoberlcggljcn batieraanbt aMJapenbemrt
eene finckingfre oft ratijatre oberbaHcrtJimbc gebalïeit
ia in be Jjanben ban ben Icbcnben <Bobt: 3a bar lp ban
ben flaru/ tof ben fêecfjttrsftocl / tot be fïraffe/ cnbc rot
be cctttoigljröoobt gerrotken laojbt! $oe is bet moghe*
lijck forten 3eftt/ bat irmanbtgjjèlaobc / bat ijem ijon*
bert enbc Öonbcrt pciijchelcn ban alle kanten obetljej;
feooft hanghen ban fijne bijanfcnt/ban fjjneecre/ leben/
e'nbealleftjnc gocberen/ enbebatljp nocljtaasljierojj
«iet eens en toilt letten! genekt '3 mojgïjcns op fracni
bè/bat bit utocn lactfien bacf) fal toefen. Heefïbagbc*
ïijeka ernigegebebekena/bp ejccmpcl/ beïitantcnban
onfe IL.lSjautoe/baoj cene faliglje baobtf chbe ccrtuto£
fecwligtjc patroonen.
?[en fcfien/flaet bittod gabe/batgftp u getoent maect/ <6t)ctooonte
tot aï net gljene/bat nonboo?ftrita fonbc moghrn ober* 'om gocöea'f»
«omen/ oock als gUp etfleua fttuitckelt/ balt/oft crnicl) fcttiim 1"! °*
gljclnpbt hoojt/ i» " t« teïtoeclicn ücrou geloof/ hope/ S*^*^*"
cnbcliefbe/met een tooojbt bp rrempcl: Hetisnjy leeds,
Ick»heloovc,hope, ende b-minne u,&c l©ant albtts boen»
foe/fitU'gijp buföantgljr afjFccrien/bie gijp upt cmc«J3obt»
bjiïcljtïgcgetooontcgclcerttjebt konnen bcrmecibcrfA
cnbc met ben ojjflacï) ban eene ooge ti-fclben boojfleltg.'
2tlbua i)eb ick eenen tëeligicna gekent/ bic in 't uy tfpje*
«en ban be'namc ban ;lefus,óft Maria, op elchc ïrtrer in't
ÏJcfoiiber/fcertEtffi'iöckebengrjbcinfpfclbcnbrrtoccï^
fe. -©rhoft>©obtgabe/batbefalbatw albus gljelecrt/
tnbeonbcttocfentoarrn/ enbetn allegrntckrïrubrbjiit
klaren met ben fdjilt banbc bjccfr <?5obts!»©ns brbee?*
bc men Ijarrliebcn t'onbertonfrn/cribe bat op Ijet albru-
Mecrfticöfle/batfe meniebmacï beron/enberrne fnnberc
Wrpninglje tegljcn alle onboo?ficneljicke boobt foubcit
'«ogijen bernieiibjcii,
^Ten febcnffé/fielt u (eiken ten minffen ttoermaclbea ïebenbebe*»
^aera in befee boegen/ als oft grjn fonbt moeten fierben* tectomge/oil
*«be bat/ter reren banbe boabt ban «£f)|iftua titer n £>a* $,rt ,fc"0"*
'it& maetkrr/enbeopbatglM» ban cene hacfftge boobt
fcnbt mogen bebjübt too?ben.^l)omaa a iïempis raebt
tot me» fret felbe fattb? boé ala baer «enige gcoote feefl
&SSÖ S
          - öagönt
-ocr page 905-
85Ö DenlIIBoecL Het XIX. Gap.
feagbett op Ijanben ïijn / «toe bit ia boo? toaer fcet p?6*
fijtclijck . 3abit foubeoocfc tocl gberabcn toefen/ tert
minfieit alle maenben te boen / eube bat men alfoo flirt
ïierte foube 'oergaöecen/ enbc bernieutocn/ eube met f?'
felbeit ober-leggen 't gbene fijnen boojt ganck aengactJ
maer bic bcbao^öe ttoec-maelbesjacts met meerbere
berepbtnge gijebaen te too?bcn/als oft u ban ben ®eete
Ifai*5S. Sbefcpbt teavc : Befchickc uhuys , want ghy fultfterven,
SSeceföingljciadz nIct lew>.l^ier toe fcb#nt feet bequaem te toefen ö*
tot tterbe op goeben ia;i) bacb/ op bat top met Cbnfto föubcn mogert
ten gaeöai |icrbcn: bcfgeltjckcn ben fec(i-bacb ban alle «öobts lieb*
^Ö-öac)}, ^?pl,g!;m/ Enbc^iöet fielen baclj / teraojfakebanM
ccrimonien/bie als ban in bc Ej.ïiercke gebmpekt tooi*
öeri. «tEnbc gijp fult uhier boo? in bcfer boegen febickert^
als oft gtjn toaeiachtelijck fouöt moeten fïerben / enbe
«Bnwrale gup f«lt oork eene generale bierljf e boen / ban be gbcne
biwjjts* bicflltnlactftgebacnhcbt'is'tfakebatfulcksgUerabert
>              görtjauben toojbt: enbc met fnlcke neerfiicbepbt cnb^
fojebbulbkbcpbt / ajs oft het be laetfïe foube toefen,
«©atfangljcu «Snbegbp fult bier om op ben toitté ®3Ub!r-bacl)/ eitbé
ï>c&b},pa* albcr ©cpltgcnbaclj/ jtjetltel)acmonfespeerenontfait'
tï.aumtöoj? gijcu. ®acr en bobcn boet bittc toeten/op ben toittert
^öï^cSl). ®onber-bac!}/ enbc gocöe" ï9uj-bat!)/acu het graf onfr?
' ^eerc/oftoplÉlbcr-fielenbach/aenbegcabenbanutoe
oubers is't batfe al bacr siïn/is't niet/acn iemanrs art*
bers graf:foo fielt u fclben boo? oogenntoeacn fiaenbe
öoobt / bebcnambeben bic gbp als-ban fult gljebbelen/
enbeutocupt baett. <©l)ecft aelmocffcn/nart bat utoert
fi;act bcrepftljt / enbe bctaeltalle utoe febulbcn / oft is't
bat fujeks niet gljelcgbrn «i is / fïeïtfe immers bp gbf*
^eeepöütgljj ferjufte. <5ïcn lactftcn/ fcljeat fttltfe eenen gbeeft/ als off
tot bet bso gijp alle creaturen fottbt moeté bcrïaten/cnbe berto echt;
aeatuïiï in u'mxe xtitll<ü}e begbeerte cm <©obt al - maebtieb «
' biencn. <tBnü e bit niet alleen/ maer (ebteïtt alle uto e fa*
ken/gljelijck u tcjlameht/ etc. <ör!j bo£ (SUfft is't/ aert'
gbefien bat be boobt onfekcu / cnbe ons al omme ber»
to.scïJt/be felbc te bérto achten/ als oftfe op eenen fefccif
Öacb ons toe-komen foube/ enbe op alle piaetfen / ertbe
urenbe felbc bectoaefrteit. jiftacraen- gbefien bat bert
goebé ©?{j-bacb feer bequaem is totbebebotie/ begeeft
u als banfoobeel te langljer tot be <(&obt-bjucbticj)cpf/
rnbe bectoEffet u tot öe iitfae «©obtsj/ ctïitt ftcr- letfy
-ocr page 906-
. yandebcrcydingheiotdedoodt.        $57
iuêberiamop ben JSaefeb baebbet gbcne bat gijp berfeft.
lip ghefïlmfte gïjrfïcït bebt/enbebooj u gbenomen bebc
t'cnbeï-l)0UÖen.ïJ3aet'f bp al bien/ bat bet u foo gijele*
gïjentoartybatgtjpueenenbaet)oft ttoccfouöt konnc
beïteecken/oft t't)nne alleen bottbé oft in eenub ï&foo*
f)ct toefen/ bit foubc hoc?) p?ef?jtelijckei; toefen/ op bat
Sljw aibtts met onfen fcalicb-mahcr foubt mogen ftet.^
ben cnbc toebei; om berröïen. IBantis t battopmebe Rara*.
tn-gïjfjjlarttsijnglH'tooj&ritteighcIöefteniffcH ban fiin-
bec'booöt/ foa fuücn top ootk bce bcïrijffemlfe beelacjj*
ticlj toefen.                                       -'"".'„            «»•»««»
? gitn acljtflen/ober.benrt biektoijls/tett mirtfïcrt eens ™^
ter tociten/hoc bat tt«3 b üwittoet boot/enbe ben lact* ^„^t.
-èen ftnjbt toüt bol-b?engörn. l^ant is't bat 8&P o B&e*
tr ebt fóubt maken/tot bertbacb ban utoe bmpbloft/oft
tenigljc triumphc/foo btmnchtbatbefeit baclj fooba*
Jitclj toefenfal /ben toelckenu / ofreentoelijtk «belue*
bidv ofteentoeltjck ongbeluekieb fal '«aken. _ «ctertHiigbê
ataièmant öaefMjjek in petüekelbart fïerten ftoitlf/ ^b
foo rabe ick teeneinacï bat h»Ö«>» rerftont begebe om |,aifttctJ pc*
te bertoecken bcrou ban fonben geloobe/bope en lief* njcucid^
be/enbeistbatbegbetoonbüs bat bP fijnenbijanbt *M_ -
berghebe.^»af f)P opben fïaenben boet om ben 28>ierl)t-
babec roepe/feggbenbr: bat hem feetleens/a'batbP
Sebaen heeft/bat b» brgbeert fijne bied)tete; fp;eken/op
bat ftn alfoo b'abfoïutic fonbe mogben ont^angben / al
toaert bat iju nabcr-banbt be fpjakebeelojen babbe/ecr
bat ben JSiecbt baber gekomen toare:gelijck-men 00c
6eboo?bc b'abfolutie te geben/als't guofftr gebieebt is/
Énbcalabaec eenirbperijekelis opbatbenfieckenbat»
bc boobt niet oberballen en toojbe.is't batte tijbts ge*
ïtoerb is foo moet men be biecbre bolepnben. 3!n gïje*
menn perijckel ban oo/logbe ban frtn>b?ake ban cc
nigljc anbecc obet-tompelingbe macb men ober-lut>bt
éenefonbc/bp exempel eert ïeugben t'famen biechten/
Pnbe t'fiimerib'abfolut^ omfangben,
Eenc andere b*rcydinghc faLdefü vvefen. ^ ,^
A EsgbP eer(tmaelinfieckteg!iebaUett3tJt/ tojtftg* w*x ban m
.*?««{ bé felbe tontfangben {«^S^LK ££,8?
peeren / cnbe b wtt te beöantktn s ia bat mee»-i* / °^jmfmif
-ocr page 907-
S5S          DenlII.Bpcck. HetXÏX.Cap."
hem u-felbcn tot mectbcc faUcn te ujbcn/ enbc gb«f*J
gebeclijck ober in fijne banben./3ocft en fielt ubcttou
toen op ben 3*>octooj niet/ mact op Oobt: t^oc b>*i«',
ben ÜBoctooj oock moetgetoepcn toojbcn/maetboo* *
bcn30ortoo? enbc mebectjn bet ficlen / tocick t3 ot»
bicc&t-baber.^s'tbattetpetlJcliclis'batfetfamEnoiu
bobcn toojbêVcnbe bibtben j^cbecön.meeftetbatBP1';
opcntliick/ enbc iweütrft bet perjjckcl te kennen g&e»»
fijne bjijbcpbt gcbutpcke ia u tegcnefemtoant o« oüct
gbcbcn is <®obt aïmachtit!) fcct acngbcnacm. <©cl) •£
•©«^octojai <aobt gabe/bat bc ücbamelijekc ntfbectjn mccflera toa'
potte.. Mdt bm „ *^e uifcijjdcH onfcs èaltctj-makets 3ijn/enbc bat
SS 0» 'tfclbc epnbebooi oogben babben/bet toelek W f*
5?f? öabt becft)bie getooon is/öoo? bc Iicbamebjcke ficckt*/
bock be fiecktcn beu ficlcnte geiicfen* >©cb oft fp m v&*
ben fieeken bccmacnbcn om fijne fielc te gcncfcn/ai i»
oock battet ftmi pet jjckcl itact ben licbaein en ta! 10»
aïfooenföttbenfobe fiecken unteeno&obtömcbtigF
gbr tooóntc nimroeemcet betbaert makcn.^ct is boo£
toa^cenctoonöetltjckc fake/bat men/ alffetgefpjokc?
toojt ban een tijbeItjck leben/ foo befojgbt enbe bcaain
mm is/enbe tec contcartc bat men foo ttaccij is/ja ca»
men bcm quabjek eens bcrcoctc om bet eeutotcb leben*
<*nöc men moet niet aenfié/ nocb üt gecflelncKe mebe*
rijtte atfucr-laté oftec perijckel ia oft niet:bjant aenjp'
fien batalle bingben onfekee jijit / foo en ia men ooc»
niemeumcer foubcr pccijckel. %t\i minflen / moet men
•©abt almacbttc'b betfoené/ ücn toclckcn mentcb-mac*
bc fteckteri toe-fcpnïK/enbc en gljccft gcenc gcfontljcpt'
Stthictop, 'ten jp bat bc fièïe ban te bo?cn gijenefenia.<©ock moe
tenton beneetfïigen/bat toj> in bnt flaet ban gratie ju»
op bat ton fouben moghen berbiencn/öoo? bet gene o»
top moeten lijben.
Eeniglieghebcaekeasintbeghinfelvan cfc fteckte.
f Val io T N uwe handm mn mijne avonturen Ctey dat vvy levdk
1'tzydat wyjhrvttt,vvj bèooren u toe,ofoetenIeftJ£vven
Rom.i*. vviüemoetgkfchïéden.Gbmee^myneereMeick.minl't
.viatth. 6. L vvordeu;beboudt my,ende ickfalbehouden vvefen.VVAJ1
krem.>7. , ^mkm^twederom levende, niet door het toe-do^
-ocr page 908-
V^an deb ereydinghe tot de doodt. 85?
ïmit Medectjnrtneeners; ghy kjdt tot in der hellen,end&
htenght daerWeder uyt.O hemelfcbe Vader dit üuWe Weldoet
het is uVcen heylighen, Wel-behagbelijcken
, ende volmaakten
'toiüe.lck.gbebenedijde u,endegheve my teenemael over, tot alle
betgkene,datu,oeeuDeigbe Veijsheydtfalgheüeven,nu, ende tn
der eeuWicheywft
fcgïlt tttf t ben ^MïtöitafrOgoedt
(ruys,Vcelcku ckrfel gekregen hebt van de inmaten mijns liee-
nnj'anghhebicknaer uverlangbt,forchvuldicblijckbebuk»
lemindtjonder op-houden heb ickugheficbtghy zytghereêdt
ghemaecktgheVeeett aen denghenendie nder ugebaeckj heeft,
neemt my van de ,nenfchen,ende gbeeft my Wederom aen mq-
iun meeBerwp dat hymy door uontfanghe, die my door uver-
hflbecft. #ftfCgïtt-^w huUii ktoGodt>miinhsm lf{^-
Hereedt:Ickjben uWenknecbt, endeuWer dienft-vroM l •»- IJ
Sone:ickjnbenandersnietrdan jlijckjndeatrde,ghy zijtdeit
pot-backerjmaecktvanmyeen vat toteeren, ter eer en van
men beylighenriaem,\mdt,bt<mdtkerft,maerfpaert mJM
4er eeuVeicbeydt.
Èen ander ghebedt, na gheleghenrheydt
van den tijde.
O Vader, omedeeijnmijnderfiekn,ghyWeetioatmynut
ii.Gby hebbet airechivéerdiMijckgêdaë, ende uytgroote
liefde, ende door umWijshejdtiWeeJi met my,dat biddetck.u
inm»netribulaiie,opdattcimijnefulemacbbefitteninver-
duldicheydf.ls'tdatwftgoedt ontfanghen bebbenvanaWe
lol». *,
Goddelijcke handt, Waerom en fullen Wy het quaedt oockmet
'ntfangbenendeeenooglnnblkkjtjdtsverdraghen omd eeu-
Veigheetoriete beerven ?Is't dat ghy hebt moeten leenend*
Lot.tf.
4oingaenmUvveglorie,enbehoomclhetfclve^
fonderumtmnurerm?aengefiendatickdoorontaa¥kefondt
delxUefoomen,cb,naelverdienthebbe,daergbym?wchtam
fooveelgbemdtgemaecktbadwvantgbyomm^^
« mpddjcke goedtbeydt, ende onfprehk^- M& >» &*
Weerdicht Mtttftcmn!
                                      ^
-ocr page 909-
tfo Den IH.Coeck. Her XIX. Cap.'
4Mwt-tei> ®atï)cntliEjificckcnlDdh)acl)tc/banccmfirefeUr|Jt»
ft»g$e Ier te bom arn bc giienc bic hem komen befoetkcn, iriöaV
ficc&m. jjp ux al|CE; gij£ jjoojfaEin$p aen ben i&cbettjn/cnDe Ö»?
lip gof be exempelen toont ban oo&rmöebi£l}cp&t< cnö?
betbulbirbepbt tuacrboojbpb'anbetcberuierkt <"*f
Ijtm Jnti m naet te bolgbcn/ cnbe ffgglie «ut Q[obia0 s
T6b. 15, Hy kaitijdt ons om orde onréchtveerdichpden . eivde hy *a'
ons behouden,om lijiiebcrmherticruydt. ^S'tbat gbpfc<*
gtjcflrlt 3tjt/bat gijp nine ceffcnutgc niet en bont enb«*
Tfal.15. tjoübeh/ obèc-lrgljt als canöitUeershcn :Godt en b«?
hoffi mijncler góéderen niet, einde het is hem aengenatn'
ditwy fijnen wille volbrenghen door lijcien.dan dat wy de°
onfen doen,met veel uy.t te rechten.
ficct|W<5l»e hen tfoeeöë/bat hp ncctfUcb jp/in bem tocl te bi«9'
Söictött. bn/rnbe beton tebcru)ccken( taant bttktottlstajojbctf
önfe fonbenïiooj bcficcktc gbefupbett) enbebat W &?
aflaten berbicnebte lip kart / oftmacb. 36at JJP "■*
moepeiijckbcpbt cnbe tcgbtnhcpbt ban be33octo?eit e»'
De mebecijnen acnbeerbe enbe berbjagbe mst allE oo*1^
moEbictjtpbt: g»'t bat tip ghelatenmoctbjo?bcn / °a*
lip bencke/on lift blocbt bat onfen £>alici>makcr ü0°v
ons gijcfTojt heeft/enbc bat lip brm fp fetben tceitf w^
óp-b?agbc:in-bien |)P renighen bganck moet nemen W
bc tegben-UJOO?bi:t,cpbt ban eenen Pncftet/bat 1)P "'
gbecre/batbenpjtefierben felbenfonbe toiiltn feg8e£
nen : is 't batter ntemanbt en is / foo kan b« frlbc V t>f
tmken bes 8*. Cinps öaer obrr maken / cnbeiuet f"r
(■eerHttjemebecpne/alsutbcljulpebesi^Eeïcn betïoUü ,
toen/op bat bp niet bciifnt en toojbcghclfltk 3C$a/ bW
s.Paraï.16. bfjitorlckcn bc £»£l)rtftuie féght : E e oock in fij"
fïeckte en heefthy den Hcere niet ghefdehtj maer hj ^cC-
nieer betrouwen ghehadtiB d,r incdecijn< •• krnfte- 4£ft"
Sap, 16. jjc igjjgjjcpt ber'macnt het felbe fegginbe: Noch kn*r>
noch piaeftere en gjiqnas b.em,mael u woosdt Heere, da'
ghefo dt maccit.31in8 falbp mogljen bttt>cliift gbcl,e
Ierem.17. bebengbcbniptkin:CLeiiecftniv Heae.cn i.cicklalgef^v
fen worden,behoudt my.tndrick lal behouden welen»*' ■
ghy zilt alle rrijneeere,
«fc«&ouM«= ^Ifnb|ibeii/ al» bPban be bjienben beforb?tou?^
tljcbaji wa= mort lip toontn / bat 1)P be fircktt banbc tjanbt «tëob1*
gbau omfftngbt/bï'nt cntljonbfnbe ban klagben gb*'!'*
gJhcfepbtiB : bat Jjp booifjne boobt bet öeerebattï*
-ocr page 910-
""TanTcTcBëreycfingïïe rotdcdöodc. 8<?i
S&ette bic baer fcgftcitttjoojbicö jtjn / eenigbe toereken
Vanbal0aeuisigl}e/cnb£bao?alDe 0epligl}e jomma'
Wic/enöe biectfte.
^en btcrben/öplsatt ooeFt tWeemaelsbaecljs Ijet era* «Sttet-foecR
'tteu oftonber- oech fijnöer confaentie boen /oft alle act taotfciai»
**te ts 'i öat bp bit gbebiocn is i oft ijet felbe ootk als- $?♦
~d» ÏJein gbetocn&i maecken/enbe in liojrcn tijbt eenen
**»3öen tjjbt berbulïen. <£nöe bp fal hier upt een groet
wlaca gtjeboelen / foa baoj bè fiele / ais boaj Ijet liclj'
         ,
öaem,
^en böfben / but fyn bagbeljjclts boo£ / cnbe riaer tstn (Bfyeettslijtist
j11 Jö aacb begheEre / bat men bern iet léfe/ upt bet leben ic}T^
vanbc -©tiijc ©abers/ upt Thomas aïftempiB/ upt bet
«benbet i^epligijen/banbeoeffeningen bergbenerbie
Hloeckeljjch be boobt aenbccrbt iiebben/toaer afgbe*
KbjciJEn beeft J3. agufeus/'ban ben fïaet ber gbener öie
ftREbeh: oftupt$.2fivias/banbembula;iebanhctu3*
«n ons J^éeiert/macr befonöer upt ben ^.Bernarbus;
öft ujci De galmen/ oft eenigbe mebitaticn ban tit bet*
"u[ctc|jepöt/ enbe be boojfïcfjftebepbf ban <Bobt aU
*ttaci)tirij/ijct lijaecasken ban p.T&inet ban ben troojï
J^ï glicner üie fieüi 3ijn:€nbe bat bp bebbe/ ecne ho?o*
j?3ie banb« paffic «bjifli/met gcoote letteren gbefebje*
*e«a£n fijn bebbe/opbat Ijpfp-fclben alle ureitts't
SE>n mogbelgrk met <0oöt fouöe inogben bereenjgöcit/
Ettbe <ü$ooe oja-bjagben.
» «Een feften/bat hp oock eetttge feittentieit/aeitbe ftaht (©telrsse»
«fbbe/öc toeltkebPfoube mogen oberleggm.Jt*etbefe ban^g,
'aIÖPbem mogben b£Etroofien/befcnbEi'al0 be pijnen gm
"etmesEberen.
, Ghelijck't den Heerebeliefthceft,.alfoois'tghefchiedt, lob.r.
Cn r.acm des Hectcn zy glKbcnedijd:.
, VVcn wille moet crhefchieden , op der aciden ais in den Match, ê,
"cfi»el.
Chriftus heeft moeten lijden endeaifoogacn in fijne glo- ^.14,
*ie.
Ickhebghefondicht,er.devcaerachtelijckmifdaen , endc Iob.JJ-
ntt dat ick weerdich was, en heb ick met ontfanghen.
           p^ TlJ#
Rechtreerdich zje ghy Heere,ende recht is u oordeel. Matth.zf.
Defen ni-t foo ick wiik,maer foo ghy wilt.                       -©tfctjithmge
^eu febeitfleit/»pbatg!)p u-felbénaerberfotoeöooi ban t^l9#<
fcubtmogen geteebt maliën: $>Q9 früiefcmn eerfïen in g«w«*.
-ocr page 911-
töi DenlII.Boeck. HetXDCCap
tijöts enbe topfelijck ban alle bat utoe tijbeüjcfee gotbC*
ren a^ngact/ triaeckt een tcfiaincnt bet toclck rebelifc^
ènbc klaer 3» / erifie niet eenen oojfpjonck jp ban ail£
ttocc-öjatht/ enöe Djacg|)t baerinboo?alfoigtjc boog
ütoc fiele; ghecfif tocöecoiri het gljenc bat u niet toe eJJ
komt cnbe bat boo? bc.banbcn ban be arme incnfcbe»/
oji bat ghp hier namarls foubt mogljrn Icben i)oe toet
Satbit beter San tebojrnghcbacn luojbt alameit 'tfe^
be noch kan gheb;upchm. ïl&arit tóebérom te ge ben al£
men fierben moef /is alfoo bccl/als be fpijfc ober te g«*
Sen:foo toannecr be maghe BbertaocH is/aft als gijp be
félbe met macbtirb; en 3ijt om te berteeren/ ofr bat top
liebec hebben/ bat onfe b^enben betoaren pn'be houbert
800? een ontfangenbjcl öaebt/ het gene ons anbersba
imfebijanben genamen foube to02bcn:6ft toel eens atf|
Jtosgoebr/cnghrtoiUrrhlijrk tocöcrom gebert/ acnöert
gljfinn bit bat toe bcheojt/ als glip niet racer en kont
fcelcttcn bathp u hier te? ntiet cufctomgt>Wjt>ictofT bcp
8helnci«nfffe ube fake niet tod bcio?oogcn rnftelt.i^*
<©oti*'ft'r Sfane bat men <©tiütbutcbnrbujcfc toilt legateren ertb*
«gcicgatau &£btrrlaten/kan in brf'cr borgen bcquamcïtjcft grfrfti^
feemrc toeten aen bc gfremcpnc hups-armen/oft tot otè\
feerhoubt ban reiigicufcpcrfooncn/ban avme ftubente'1
cock miöbelen omarmcmenfcljc tcnftotitoclijck tcbe'
fkont/ijet bcïmakcnban ber ïScrckrn/oft berücifrl ö#
fcibcr / e te. 3!s 't bat ben ipccre u befen fin gheghebert
ÏKccft/öa't gijp ban ber aerben febepbeube/ hem erf gbe^
uaemmarekt/foo fultghpgljelutlitrl)tocfen; toantal'
föofalhputocucefgenaemtoefen/cnbe ghp ben fijne»',
«ritbegbpfultalbus bacnbc/obermibrs bat ghp bet*
hopt/ ben Ijjrere ghebueticblijek te lobcn cnbe te piüf^1
m ben hemel / bier al toaer ghp hem fo'a bicktoijls bef
grarnt hebt in utoejuïaetfe eenen anberen fteïlcn/öi*
ïjet felbe foube mogbrn boen. «Enbe is t bp al biert öat
ghp eenen boo|-bcrhter ban fijn rijck / enbe eenen tebe'
racrban fijne eere/enbe bit het grlqobeénber b oiigft^
ïbobighc/en ketters kan berbjepbf/inttto e plactfebool
fcc gratie 45obts kant latcn/foo mooght ghp u to el reif
toelijcken berblijben.<©it faï oock konnen gebacn too?*
ten booj utoe nakomelinge/ bc toelcke is t bat ghp tact
tijbelijckc enbcberganckehjcUc gocbrren bermeerbert/
(buöt be felbe odek kottnémet eetitoigc enbe to aesatft ti
Shegoeöeren bcrmmbttS/enöe wt eem0e «ofcrtHu*
'4
-ocr page 912-
Van de bereydinghe tot de doodt.        8 <5j
**8he oeffentnghen bcr&tuöeit/ ïjct ya achnacffen/fyet $p
°'n alle macnben te cómmiiceten/ op bat utoe erbeniffé
«iet ongtjcöepltgïlt en 3P / macc^obetoe-beboojenbe,.
"©bn fiet/ batmen fijne frf-ghcnamen lanbt ence fanbt
achter lact/og öatfe be toapeuen cnbc ben naemfoubert
moghen boeteh.-gbp fiet batter heplighc krijghs-ojbena
tttffcftrlt 3tjin/bat is/batter fekeregoeberc tot bien epnbe
oen «öbelboin tccgbeepgbent $i)n/ op batfe alöua tot be
oeffeningïjen ban bc a&obtbmcbticfjcpbt / 0oo? het aca
b*n het ttjbelfjc pjofijt getocht fouten toojten: toaeront
en bont ijljv bit in u bups-gbefin niet naboïgeiv op bat
8b» albus 'bc nahomclinghen in te -©obtbmchttchepbt
fout mogen onberhoubé* !©«« fal eenen Öeligieua bocV
b» befit bed/bat hp oberlegghe/hoe bat hu baerbeel tot
öèn bette fal kannen bekeerc/bat hp foeeke foobanige/
ote in fmtc piact fe <£obt fottbcn mogen bterien / enbe bit
«Uet alleen boa? befelbe baer toe te nooten/maerbeel
'toer booi t gebebt/enbe goet erempd:€nte te gene bic
b» in bcfen boegen als erf genamen getoonnen fal heb*
ben/ moet bp oock/ föo teel ata'tmoghcljjck fal toefen
onber-bouöcn in beit gbecfï: enbe tefogben öatfp het
tStSS-beoociet «ft»,telatenacnfijne* gb^
böaubt I ente albus te betböonen/ bat top kmöeren m ft1* u»anw*
ban ben hcmelfchen ©aber/totben toelcften ben fteckeit
ïepft: toant be toerbullingbe bes toets is be Uefbe
          m- '3
^Ten neirenfien/meit moet oock obedeggen/ gehjek m
be gaeteren/tote bat top be ampten/ bie top bebiet heb*
ken/ fatten oberfettcit; toiebat baer toe bequae 3P/enbe
bie bat befe fonben moghen faUcbljjck bebtenen / ente
*>ie be felbe niet en fonbe misbiupcken tot fonben/ enbe
luacbf'
Whienfiert/ maer men moet noth meertewijw¥ g|£3
fejagben bat be kinbeten tod opgljeboebt tooien /jenöe >^
tefojBcn/foo beelals bit menfehehjek mach gefchteben/
batfc eeutoeUjck fouten moghen falicfj *ǣȥ
             ^msAt
?en dfiïeu/fupöert tttoe f>e(ein tütes"«f f»0* J"? wofti*
banutoen btecht-baber. Ja 'tbatgh? ^"'^f*?"
fcergöeiicniflfcUwni hierom ia't bat het: 6o«tei© «en
bttboöen toójt bat ten ©wtooj te terte iepf« .««J^
«3iii
-ocr page 913-
864 DenlII. Boeck.HetXtX.Cap.
betont Hecten en foube/iot ben gencn/bie fgnct fïclc f&
Ucbepbtberacbt;
Sten tto aelffJrn/ epfebt ooeft in't openbacr be IjepliS?
w'1"$S tommunic/nortj gbp en moet niet belaben 3bn/toat bal
ttammtsï* ï)e nwnfebenfcggen/maer toatutoet fiele pjoftjtclnc »s«
3lls tt bups fiatt in ben bjant/en fotibt gbp ntet bcgljcc*
ten/bat mm openbaerbjtk bet toatcr fonbe balend gb?
3ijt fteeh naer ben Ucljame / enbe gbp en fcljaemt n niet
biebtops ben t©octooj ober n te laten bomen: onfe fiele
is kjanck enbe top sijn betmybt / bat ben mebecbn eitö*
berber onfer ficle tot ons foube bomen onfe falicbepbt/
enbe onfen bcrtoffcttj&acr fp fullcn fcggc/bat gbp fult
moeten flecbtn. 3Mct toe 3bt gbp gbebo?cn / enbe in be
toereit ghebomen. Sjet is bicktonls cene anbère fake irt
gcoote l^eeren/enbe J9nnccn/acn be toclche be gbcmep-
ne toel-baert is bangenbe; macr in befónbere pctfoonèV
en bunrbt u niet / bat bit is / bon te febamen <©obt al'
ittacbttcbtebeltjbcn: üit gbp terfïonbt baer natr fntf
toenfeben/bat u foube beltfbcn boo? geljecl fijn bcmrlfcb/
öcp?/ enbe ra öenbacb/bes oo^bccls böoj gbcbeele bf
toerelbM
3ten betrtnenflcrt/epfcbt bc $.<©lic/teï: toglêtt bat gbp
©c$. <#bc. notb u bolle berflant gebjupekt/ enbe is't bat ])ct u W'
ghclijck is/anttooojbt op be gbebcben bcr fij.ïïerckr :te»*
minfïenbertoeckt in u bcrou tot clcke falbingc:bacr «a
btbauckt <©oöt/ enbe boet u lefen benaboigbrnbe belfl*
©ettriminae beniftt. €nbc ttaet ncerfielftck gabe/ghebjeb trfe gbefrp*
öeraflatat. &cb alle be gUtlegentljeben bic gbP bebt om b'af laten tt
berbiencn/tcn opfichteban bcgbrbjöbe mebaiüirn/of*
be ©ergaberingtje/oft bc ojbje baer gbp in 3tjt. §cti*
boo?toaet fcer on-toHfelifcbgbcbnen/ be felbe te betont
aebtfamen / enbe te toillengtoutoelgckc pijnen onber*
to o ?pen to efrn/btc gbp met een lioit gbebebt/babt kon'
nen ontkomen. <©oek enbetbrént niet alleenb af latei»
felber/maet epfebt/oft boet boo? temanbt cpfcben/batf*
als gbp oberleben fult 3ijn/ ten opftebteban be mcbail'
lien/u b'aflaten toe bullen boegben. -enbelaet oock b*
gbelegbentbepbt ban te bicebten niet booibp gaen/n»"
upteenigcbenoutbepbtbanconfcientie/maer tipt eert'
ttcgbeette om <£obe te bebagben/ enbe be gratie te bet'
meerberé.^us als gbp begelegctbeptban eenen biecht
toaber foubt üebben / fouöt gbp ootb alle bagen konne**
-ocr page 914-
Van de bercydtnghe tot de doodt. $£j
öiechten/enbe bcfimberhjck als beboobt aenffaenbe is.
Men bierthienfïcn/enbet houbt ten mfïen/op bet al* litteftie a\U
wx-ncctfticljft
ebegbeöoojfacmhcpt/ is't batgbp firii*ocflaunsüe
9tEtt935)t: biatn bit is eenealber-aengbenacmfïe offer* ?ra Bööjoflj»
hanbeaen<©obtal-machtich. 3rertttoecben/en klaeght m^^*
Jiiemerineer ober iemanbeii: en begeert niet befortbers/
«oef; en laetijet felbe «iettoe/maer oeffmt bcarmoebr.
<Ênbe gijeeft itt tpts in banben ban ben <©berflcn/ alle
klepnebingbcn bie uaen gaen.-Icn berben/toarbr u/
foabeel als 't moghelflcK is / bat gin; niet bloot ghefieti
en fotibt toojben / tnbe begbeert bit ban ben l^eere / ten
Ücfben ban be fupberhcpbt.^en bierben/bibt bcghene/
pit u Komen ücfoecken/ batfe be faken/ bie gbp booj u*
felben nieten kont bebiertéit/boo? u fonbcnïutllcji boe*
Sörljjck 3#n mebiteren/fi«0en/ iJet boochbjeerbieb bep*
licb jbaceainenr gcoeten/flecljte enbe bertoojpen offitien
«cbienen. 3Een b#f ben/biecht u/ enbe communiceert/
ta't mogheljfck alle bagbe». ® aer nacr leeft ben eonfi*
tco;/enbebel4tanieu. «len fcftcn/bibtbatbcgbcne/öie
Uftoincn befoecken/u iet goebts toillen lefen/bcfonbee*
"öckupt bet Sjepltcb <5uangelic / e nbe ban bet eeutoirh
leben. Men febenffen/^pfcht be beitcbictie '0 mojgbens
*nbe bes abenbts ban ben J3nefter / oft ban ben <©bse*
Pen/enDe boet Ijct fclbe foo bickloijls als ghp ecnighm
«üanck moet in-nemen.
1 Men böftbienfïcn/befojgbt ahjbt booju te hebben ©cbotie tot
eeitigbc bebote beelben/ maer booj al/ het emeifir/enbe J->a rairifw/
beft bicktejjls u berte op tot JOen i^ecre. .©en ^.ï-ccracc £5mfpl's,,'t
*«gu(ïinu2 habbc bc febenjafalmen upt-gbefebjeben/
«ie bp met groot ürrou Ias/fcggöcnbe: «©at ecne n Cbji*
fien menfeb fonber penitentie niet rtt beboojbe te fier*
|>en. ^icr na boegbtbacr bp bat fommige mans/als ft»
«e boot gcboelbcn te genaken/ ia oock fomtüt s te bo?eit
«ebben inuine b!tps-b?ontoen enbe ktnbcrm tipt bnmte
«O0hen boen bcrtrecftetv op batfe hare, t' cenemael met
^obt ben l^eerefOBbcn mogljen berecnigen/ enbe baec
9he!)eel{jck foubcnaf-treckenban toereiötfchcfaecfccn.
ÏBantbengrnen/fegbtbcn ^.lUeraer.Jb.Uluguftijn/ bie Auguft. dt
«*nbe fictkre ober ballen cuojöt/ enbeberbaert is boo? peenit.dift.
^PÖite/falfeerfelben gberakentot cene opiechtebcl* 7.c.Null«s.
^oeningc/befonber als bc kinbcrcn/cnbcbe bup3-b?oti*
«Je/bie bp oitmateljjc bemint heeft baec tegeniw oojöirh
3i i t 2                - siïss
-ocr page 915-
S66 Den UI. Boeck. Het XIX. Gap.'
3fjn/enbe bat be toerelt aenloekt.<©cbmpct alfbatt «art*
nen bie opjecbtebjck goet 3ijn/bie tt mogen helpen om u
tot be buot gcreet te maken:bebcelt aen foobamgc per'
foonenutoe fielc/biefojgbc ö?agrn beo? bare epgen ftc*
ïe.BN* tsboo?bjaet pnjfcns toeerbicb/cn befe prrfoone
bcboojöen haet fyiex toe niet onatbtfaemttjcb te begcb*
maei tcc toijlcnbat ben tnt toe lact / forteltjck ben fic£#
feen/naeE bat bef ghelegljcn is/met bcugbbentc bereid
ïen/cnbe tn be felbe te ficrckcn.<i&[)P fult n oock mogert
Öjtórenftc* latenboo?-flacnbatbel0epligenrontfom ubebbe3fjn/
mfïeJrctl^ enboo? albe©. Jitëocbct-Öobts/ btealonfen trooft is:
c/efl maeckt tt hier toe ge*
K°w tomt,t teu to»Im öat 3bP "«eb toel te pas 3»t/be i^epli-
gben on befe mamere/ghebjek oftfe tcgentooojbicb bja*
een/aen te fpjeken/eabe u aen bacr te bcbelen.
«sijtbjupti» 3£cn fcflhienften / befojgbt bat u iemanbt bicBtofjW
ban ijct»3tj« met bifjtoatet befpioepe/enbe u«öobtbmebttgbc febirt*
matei, gbebcbebens in ntoe oojen blafe / to act boo? gbp foubï
moghen bermaeckt too?bert tntocnbichlffck/ al ifï ooc»
bat gbp gbeen teecken ban lében en gljccft. »>ant W*
boo? tooibrn bc ftéeken feccbetbcugbt / ali|t bat fp Öcl
fclbe niet te kennen en bonnen ge ben. J&aet men mort
4Bcff«iingl)e als ban/boo? al eeffimen betghelaobe/bope liefbe ett&f
bamjet gtje* betou:enbcbtetomi)ïgetabetttclefenbe tteaelf artö^
uTfüe/ttf Helen be» geloofs/rnbe bebotc bctfuchtingen tot <®oW
' * befonberlrjcbbpeébergabertuptbepfalmen/betoclt1'
Be bol 3tjn ban bc liefbe tot <©obt enbe ban betroute?*
Mare n. cnbc lectbjcfcn/oft bt nacr bolgcnbc affccttcn:3!cB W
ïoobe/o ii^eete/ick betroute e tn tt / cnbc tch beminnen/
tipt gantfebetberten/uptgebcel mijne ftelc/upt glamfrP
tntjn berflaitt/enbc tipt alle mfjne krachtcn.Ocb oft tt"
u nimmermeer en habbe bergramt! te a«t baft u / in ti'
enbetotutoerecrenisbetal.
©Ebate sfcuf* 55cmctcht/bat bet pjoftjtclnck is/alfoo lang?) als ic'
fmgeüonhet manbt teel te pas is/ifem te boo?beelb?/ enbe boo? o"'
Crunfir. gi}cnte (lellen bet Crucifiricnbekliffen/ ttn cerften öy
boeten met J&aria iBagbalcna, ttpt een obetbloebifW
enbe inmucltjck berou:<Een itorebf /be knien/bc toeW'
fee ben ïtontnek ber ï&oningbcn om mijnen t'toüle0c^
bocgbt beeft tn fijne menfeb-toojbingc enbe paffïc/^
ocffentu in bet gbeloobe : ^enberbcn/beftanbett/ör
toeUKelH» opengljebaen j^eeft/enbc ons berbuït»1^
-ocr page 916-
~---------va^raeljereydinghe töTde doodt. .867
«{beriep bcMebietie/cnbebectoeckt bsbo»e:3rert bicrbc/
bctljerte/enbebeföbe/cnbcbrrfrecbruptgantffperheE*
ten/ affettienbanuefbe/enacbjo?})tu in fijne ftanbci»
met een bolkomen obergebcn/ enbc betnieubJ t utoe bc*
iafmvis't batgbp emen ïïeligiena 3!Jt.
ISsmerckr neecftelöck bat bit alleen/ al taaer't bat u
alle anbere bingben ontbjaken / ta t uto e falicbepbr ge*
noechfaem ja.                                                   , . _ _,,„
Bemerckthierenboben bat fter gfteraben ia alaghp (©cffeiwgtie
gaetflauen/met bendeere een berbont te maken/ enüe boajoqwcy,
beijjbcn /bat alfoobickUjjjIs ala gijp fultutoenaeffem
herhalen/ foo btektopa oock fottbr mogben upt ltsfae
JtaeobïbcElanaljen/enbcu fclbcn <öobe opbjagijen/
&et toelck foute mogften ghcbacn tuo?ben in be bereeni'
glje ban alle beberbicnfïen onfea ^automakers / gbe*
Ijjck oock be begeerten ban bet gene bat tor bc faïicbept
Hoobtfakelijclt is/enbe be banekfeggingben booj ontal*
lijcke ontfangïjen toclrbaben, opbatghpalfoo c^ben
tocebgcflcltjsjnbe/ fonbt mogben bcgbumm ijctgfjene
bat gbu tn u ©aberlanbt ghekomen jnnbc / gbebuncb*
toeaneSbe ouabecleentjön/toaeraenonfeeeu^icb. tot öcUct^
Uem fal £££ bat ben kranckr» bem foeeke te «. **
«ighen met <5obt/enbe bat «p baer toe bet cmnfo Maft
oinhelfe/met öer berteit/enbe oock met fnne armen 10 £
öemÏÏ gS/ enbe boubenbe be femg ««»'"»«
ijanöt/ fêWjenbe: 3ck beinmnc u o K)eere 3efu/ itpt
SS?SS E ber eeulutcbepbt toc/Mmcn. <Enbr ba
Dp btcktojjls fterüalc cnbe fegghc / Irfus, Maiw, on bat
bp fonbe inoghen bollen, aflact berbicnrn.
Van de bekoringhen, die den mcnfchmdeficckten
plachten te qver-komen,ende dcrenic-
diendaerceghen.
U,noe beratljten/enbeingeenber ^Zttlm
lot tfobt ftteren/fe8ge»öe mf ^K&c h« ghow,
Hcere, helpt mijne ongelooy.cheyt.Ick ?nel"0Y^de«udef
^debeyl^c C^ohjckeKcrckeghelooft, «4» —
-ocr page 917-
pi DenTTl7iJoecirrTrcrxix.tap. t--------
^csmbeljo* nier.®e ttoécbe/ban toSbope/mact ttnt oy?etIjte Mtfy*
pe*           te gbefpjoken/enbebertoecht bebbenbe beronto/ feto et*
. bebbclup geenoo?fakeointcb?eefen:®aer jijnbet mee*
pr,ti*i;tejË jj00, ons/ban tegé ons. <2nbe aengefien bat fjet onnw*
*t'*' geltjck is/bat ben men fel) al't gene/bat gepaffcert is/in*
öaebtieb kan toefen enbe bat hP be tegentoooibige om'
fianben/tenopficIjtebanberfcbepbcnbetfiroptijEbé/bi*
inen niet en kan bemereken/ enbe bcrgljeneüattoe feo'
menbe is gbcenfuts enkanbooj-fienj foo leert bat bit
alleen ban uoabe is/bat gb? ter goeber troutocn/rnbe
recljtfistnelijck / bet gftenc bat utoe falkbepbt acngact/
fottbt brxboojbeten/ enbc bebeelt üe rrfi aen be «tBoöbe'
ïgrkegaebtljcpbt. %l tegropte benautljepbt/ en ia nopt
pjofjjfich: cens-becls boo| bienbatfe ben utenfeb meet
ontfïrtt ertbe min toclaet/ te letten op het gene bat fijne
falirtjcpt aengaet: cens-bcelsboo? bienbat fp niemet*
meer be^obltjckeretbtbeerbicbepbt ten bollen en kon*
«en bolboen/maer moeten ten Ungljen laetfïen op fijne
feermbeïticbepbt betrontocn.©oo2ts oock boo? bien bat
als top't ai ghebacnfullcn hebben/ moeten üeljjben/öat
to» onnutte knechten jijn/ cnbe anbersniet hebben en
fuilen / euöe oberfulcks motten tcrgoeöer fronteen/
GEcgJjmtaaoi enbc met menfcljeujcke necrfHdjcpötgberujf jijn. 3£«i
»BÖttótfli ttocebcn/bcmcrthtmbtletoputocnl^ «ngel/be tXP-
"s>mau ligcn ntoc betoaetbers als oftfe bp u toaren / enbcbooj
al/op be J^. jllaget iföaria/ bie al onfen tuooft is/toelc'
ftc I^epligl ban ntoe berucclbinge op cene feketc plaetfe
ckk in't befortbetgefteltsijnbe / cnbe u&cbbe omringe*
STegijmbJODj lenbe(gelticl«rontambctbebbeban j&alomon flcnbctt/
teScpt©at| febentiebfïetcketnannen)totltacsirocpcn^Ienberbert/
Öoo| al bentkt bat «©obt/alinacbtich bp u is / enbc gjjc'
bjupcht bicktoölsfoabanighe è>citiet-gcbebekcns/bie ii
fouben mogljen ontjïeken tot een bettoutoen ban <©obï:
gheltjcksyn.
Rfalm.jo. Inu Hecre hebbe ickghehop't, ick en fal niet befchasrnt
,. worden indcr eeuwicheydt.
lob ij.
             Oockalfloeght ghyinydoodt,oHeereIefu,foofalickin
''-           u nochtans betrouwen.
Weeft gedachtich Heere, met wat eenen koftelijcké prijs
«lat ghy my gekocht hebt.u behoorc ick toe,maedt my falich-
O Iefu,alle mijnehope endemijne toe-vluchtjmijnenba-
FfaLtff. Koudfir endemijnen verloffer3alisJtdattetheyren teghenmy
!•-; -                                                  opftaea
-ocr page 918-
*p-fben,foo en (al mijn hertc niet vreefen, is't datter eenen
ntetmtricpbtcHbeuediocIj/ btc 8*f («g im$% 'tórntófte^
teïS/a%ttoooiö«.öe met beujft»»,cet;uk: b«.een ^ W
bode'aer « 3c arm;den Heere is voormy beforght ( ftlBOff
bn tailhe fconhett:3jcl» e» fe«»«»" ba»'« SÖ«al *" $c*
*>F njiioc FStH»"1'-*"; » j Heere dracht focga voor my;
Wen bicfalck3toeKOmt)denHcerea»ae ntior
             r
Uk fel den Heerefien m'tlaadt der W'.^^Jg
ghenoech Jte be *««f«!«^bïKSS
bonnen tooioen met OoötsS«t«'*£*«JK,S E"le•«•
o^eaöt / bat ben Jg^^SKKSfi
Pft ben bact toeerbul.) vs ■ W* <"1"1; u fa,^„nthpn»,£
y&W&m met «e*^;S;S2
ben fceete enbe ben »«incc*et fD*wj^^qfcn te^>oe«v
tnoct tooiden/ tot ïjem««**/« «g*M macttfcti, Ifai;r ,4
Blo?ieeenen anücrenniet göetoen* .f<$» öatt met öcn
$iO]fteet:                .                 ,r „wen name eheeft dqPfal.uj.
• Niet ons H.-ere, niet ons., maer uwen name s,.
Chy hebt hcta! in onsgbevvrocht, o *?'•,._ ™ Luc.,7l
_ Ahghyghedaea hebt al dat ubcvoicn is, foofegghet. Wy *
ïijn onnutce knechten.
                           , , . , ... -f. pr\ o
' VV-at is den menfeh datghy fijas ghedacht ch zyt, P.fal.S.
<Cn Sonedes mênfchen, dat gfc »?>"£*Itfftörffttt/
t t^rt 10 ffoflftMfdi enfen K335S*SS5v
feem uaft te ijntben met mmn^IiJcfeE em ^ciiug»
tHbemfulcfetïüoeshen fijitmsS»«fï W TiJne&a^rt te
teösten.
BeKidinghc van den ghenen,dic
opfijnftavenlight.
-ocr page 919-
870         DêïflTFöccfc TïetXIX.Lap.
gben Sone, ende ickjiome tot u mijnen Schepper, om Vfiien 'tck*
gbefrbapenben, omWiensVeilleick^gheleefthebbe, om Wcni
ende in mens handen ic\eockbegheere teflerven: ickkowe t»f
u,tot\vienkkduy[entmaelverlanghtheb;ickjtfime tottim^
ru[le,mijnehope,mijne liefde, ende de begheerte mijnder eogM'
Pfal. 119. Wee my,dat mijnepelgrïmagie verlcnght üjc kjub gbe^ootf
met de beVcoonders van Cedar; och cft ick^met den Apofte-
«..Tim.4. faulus mocht e [eggbe»: Eenengoeden ïlrijdt heb ickghejiredett*
den loep heb ick\ vol-bracht; vootdt-aen wordt mj bewaerti1
krooneder recht-veerdicheydt,dicghy my breder ghevenfalu
*
SSctïoutoot reebt-veerdighen Rechter! O Vader der bermherticbeydt,al is f
ev<©ut*» datick^denmim)enbenvanalleu^>edt[cipele,endeonVifeerdtcif
uVeenfone ghensemt teVvorden; ick^kgme nochtans mett&
groot betrouVven, enfeVeerpe my in de armen van u\\>el'er
tijeke ende minnelijcke voor-jienicheyt ende gbenade,ende bet 0
%abt-\ntfau my leedt,datkkufimtyijlen verlaten heb, die dcfonteyne &)•
yan de levende\\>ateren,ddtickyanugbeVi>ekenben, dieniW1
leven zlijn,die allenoogen-blick^alsoftgby alledmgen verget^
( hadt,mijns nochtansgbedachtich zijt ghe^eefi. Och oftick*
memermeer en badde vergramt mijnen Godijen Godt mijtH*1*
betten, ende mijnen al! Ontfangbt, uyt het binnenfte mijn»"
herten,de[emijnebegeerte,terwijlêdat het noch den tijtis V^1
ghenade, aen-fiet my,endeVceeft mijns gbenadicb • Want^
hope datghty vi>elvveet,o mijnen Godt, dat ick_u meer hernia
dan mijn eygen[elven,ende boven aldatteris, oftfiude k?n,t
s/giokb vvefen. lckyvetevviedatick^ghelooftbeb,i(\vvetedail"j
pfal.50. machtichzijt den pandt mijnder herten te bevvaren,ickyVce
datghy eengbebroken ende ootmotdicb berte niet en[ultv&'
achten oft versloot en: want ickj>en ghereedt, o Heere,ick)s
gbereedt om uwen t'wille te doen. lekyveet datglrj bemin*
gbene,die u beminnen, ende tot den [elven [uit komen, end*
f",
innemen. Ogbeluckighe ureMsickjerlojl[al worden van»}
Uervelijckjichttemlalsickjot u[al komen, waneer[aldit t^'
fen,datghy my[ult komen vertrooslen? Maer ickyertrecW1^
begheere uwe Goddelijcke goedtheydt iriditdatdertraneiltf
gantfcber herten op u offeren eenftcrijicie van lof-fanghtn,^
-ocr page 920-
AatghjmytiaderbandtfaltcbeydtfoudtWiUenverktnen.lck^^
bedancke
« dan duyftnticb duyfentmael, datghy van dereeu-
Veicheydt u gheWeerdight hebt minnelijck mijns gbeiachticb
te Wefin, ende op eenen fikeren tijdt my te fcbapen naer u
beeldt; endealsdevolheydtdestijdtsghekomenWas, mthet
dierbaerbloedt van uWm eenigben Sone my te verlojfenjco
dxk-Ws mi mijnfonden quijt tefiheUen, endcuytde dtiyter-
niffen derfonden Weder om te brenghen in u Wonderlvckjicht.
UaerWatfalicku^tdtromgeven,oBeert
Ie s v.datgbymy
foomHkb,nuulMbckmttubtyücblkb4tma^udurr
her bloedt, voor alle de moeyeltjckbeden van neven, endeu
lijden; Watfaltcku Weder om gbeven.oBruydegom minder
Tan mijne ellenden, aen-roept den af grondt uWergoedtheydt,
tndeoneyndelijcker Itefden mstemme van de vtfJluyfenuW
^Uedi^er^ndeniWéMbiermüétm^b^erukmtjnb^
troJ^bUrmendtteufffUbtevM^eong^mtenber^
berücheydt,alutdatgbymyWÜtdoodt^en^
mmenGodtdatgbymyniet enfultbefchapen, m^dat^%i^f^
llnheyl^niLfalbelifden. Wtefal my
m^^igg*
hemelfih Lyr, van alled'Enghden, Wyhglw ,endeooek?a»
UXVebeyUgheMoeder; opdaücku metdeftemme van all d
; creaturen t'famenfoude moghe» loven, ^J*****
memtnujnhertetotmtmnbrandt^,betYc^cKu^
• gbthtcUjCkom^e:.m'iMM^^tftH'^'TTJ.
%anderedinghenaenfihouWen; mijneeoren cpdatjkm
Wandtsanderfftemme en kennen-, mijne tonghe f'Wcn>
datfeufoudamogben lovmende danc^mqne banden.jp
- beenderen mogbenfegghen: lleere me fJW*
le,fijnenheyléhennaem :
iW«f-!»>J2£S**"*
Iti jj
-ocr page 921-
tndt verganckelijcke dinghen ,Want ickjinde 't al in u alleffi
Ickjerloochenc myfelven, Veant ickbehoore u toev endc i(K
leve nu
, niet ick^, moer gby keft in my Chriile lefu, ende itk.
beminne u uytganfcher berten,uyt gantfcberjielc, uytgant)0
mijn verpandt, endeuytalle mijne krachten. Stelt my dan Wy'
fensu, endedatter komeVfiedathetgbelieve., tndevechteti'
ghen my : endeofthetfooquame, datief door de groothejdt
Krfih- rr» 7nijnderJicckte,oft door bedroch van den vijandt anders docht1
teË~gdoof& oftfeyde,'dather-roepeickjpanmaf,endeick}dydein #W«
Goddetijcke teghen-Vcoordicbeydt,o mijnen Godt, ende o aldeT';
beyltchsle Moeder M,aria,ende alle Godts Engbelen, daticltjn1
Roomfch ende Gatholijck_gheloove begheerte te leven ende tt
fierven : Indeickbetrouyvein rmjnen Beer e mijnen Godt al'
leenjn fijne verdienflen, mde beminne hem bovenalle dingh^-
uyt ganfeher berten,endeganfcher zielen, ende ick begeere betf
ie beminnen totheteynde mijns levens toe. Al hetghene dat dei*
vijandt my hier teghm fal in-gheven, en boude ickjan geendef
weerde; maerickj'erftike,verloochene,enclevervloecked4ti#
uwe vierfihare, o mijnen Godt;dii boude ukaltee» voortntfi
testament ,ende mijnen uyterften vvilk ia dendacb dei oot"
deels, betvvelck,itkgereedt benmet mijn eyghen bloedttetett'
kemn:endedaervotr,ghelijckjMck vooru,o mijnen Godt ,d#J~
fentmael de doodt tefterven,op dat ickyoor u f oude moghen l('
ven,voor denvvelcken alledingbenlevenJatickvooru fierv^
0 alder-foetUen Iefu>dieom mijnent Wille ugbeweerdight bM
ieflerven.
Het XX. Capittei.
Contemplatie van het eeuwich leven, het eyncte
vanonfen~wcch.
Net tvoor-f>ereyJtfel,atnftï)ÜüiVtlitttï)tmtl Op£tt/00'
ïrrclt boom öenjefettj is m'tbeelöeRen ban öe tcii'
ftucljepöt/ of t üa» öe ütpfc ijap öie U{it öe öeiiglP*
fi??"pt-
                                                        ..
i£et i.ötw öen Heere/bat frp «tof iueclj al-foo w*;
ftiereit i öat gijp inoogïjtïtomen tot tftt eettüwlj &
tfftt/ntOe tot fjet QMöe/üïaei; toe 0g$uief$0jpeit #'*■
-ocr page 922-
oatroer^eynBSTTan omen ^êcn. «73
£} Et j.point jöeme rcltt gelörtt of t gyp b? yemel open mmübw-
_ faegyt /enbe ffD*Jöclt op eenen noogyen öewO ban t rijctó
fWfïeitsitnöe / fiet Ooe batöz menfcyen op ber aer= ®aütsi*
«en berfryepbelijcft arbepben / enbe ober - legyt
«Jtaer toe bat all? befe moepten aen-gyenomen mo|?
.°en/ enïse 0at men fufelben fielt infoo beel pertjclte*
'en.. <s5ïjji ftiitecfommigyefien/bieals boo?eenen
<«Joon>m mecïj/gelijrft traps-gyehtijfc op-Klimmen
ï°t eeren/enöe ooclt fiilt gyp fien berïangyen om tot
^otimcfmtt&en te mogfjett gïjeralten: (laet bacr
*l«cr urne oagen tot ben Dentel öte open fïaet / enbe
™o?t ben $eire feggyen: fóomtmU befit y?t njtR/ Matth-tS-
toefcft u berepbtis öan ijet begljinfel bes merclbts/
■«ibe't meldt ïiyp ösgöelüc&ö bibtbat ttfoube me*
S-mttoe-Somm. jiïïaer bemetcftt mat bit boot een ©bsrMote»
*örlt is. een eerjïen/ltoe ober-bloebiclj ban boïcKe. &m f« «
per cenitygyetaïöan fijne mans ban oo?ïoglje^ »*>"a«ai.
minjiab. ieüfcyoumtbecyooMtber<#ngyclen/lobl{'
*-'%föo i?ed f epïigyen ban b'ahbere 5Übe/ enbe
f^i -fitt b effe / niet als üoigljers alleen / maerdcft
lM befonber afsiüijfeiltöningfjen/enbe toeetbatfe
{f êc mijs Enbe macïjtiey 5ön/ enbe bat ïjare marfjt
^tte ehbeöieebt lïr^cltt. i|ter.om is't bat cnfcn
jf aliey-maUet; gyenoemt mo?bt / ben ttonintlt ber
jwamgfje» / enbe yp belooft u / feggyenöe x 3aa
We beriutnt / Ut fa! befe bingyen beftttcn / en» Apoc.tr.
*c kft falfjem eenen 4Sobt mefen i etibeïjp falmti
*e,nejt jone 3ttn. «Ftibe roeberS; J>oo mie bermmtitk Apoc.j.
w »r??m gyebcit te fitten met mp in mijnen ty?oon/
g witjcft ieït oocK öetmonnen Jjebbc / entz gyefeten
7Ja met mijnen ©aber tnfijnen tljjoon. Cen ttoee-- <©oeb«öt «5
:^!Vyoc öcel ttoebê batter in iiit sycU te binben 5ijn. njcucominar
^tr is eetie"feer groote macïjt: mant al Ijtt gïjene to#$aaei& ;
£a* be gclttcltfa l^nlje roenftyen /öetftrijgycn fp.©rn
»*)enen Ut minnen fal/fegïjt ben f eere/enbe üema* Apoc».
ïtx} fijne roeresten/ Ue fal yp macïjt geöen ober beet
".°"&en.<©cy ijoe beel «je ftbommen enbe mel-ltüïeti
^ött baer te öinbem enbefuuber enbe ongemcngelt
1,^tv eenigïje miferie aft ellenbe : enbëyoetpon*
^ftjcïi is D«r in be toereföt yet goetmet ïjet quaet Hom.^„
Suementrljelt. <an fïaet time oogyen niet/fegyt ben ad pop.
^o^ÖIPfopomus/op beföomntBljjrt« Rvoonymaer Anrioeh.
■ op ben
-ocr page 923-
874 JJcn IH.lioecJc. ïTetXTXTtap.-----------"~
opbertober-bloeötbanfo?glje:nocl} en befïet fïf»
purper bleebt niet/maer f#n fielcboncfteröer öan 't
purper: bebroone en omeingelt foo nau fijn booföt
niet/alg be ffljgbbulbicljept ftjn 5iele.25emertïmui
tmeimtt mat eenen arbepbt öat men(fonöer goeöt
«ft miaebtaen te ften)|taet om tot Ijoogbeben tt
gberaftenjöier om gijp/boet ootlj oock gbetnelt om
Wattii n t9t ÖetröcfJ Der betitelen te geraken/ enöE nemet iti
Matthtf' «tetben gljetneföigDent^nöe |telt bet felbe boo? al/
enöe berfmacbt alle öbelDepbt enöe gfazie befetf
öoftdiidieDt toerelDtboo?b'arnroebe.
b&tS? Het ** point. j&emcrcbt ten cerflen / bat anöere ut
fiftnaoBf* befetüerelötmeteeneonberfaöeltjcbe öegfjeerlüctt'
inn^ Ijepöt gljelt enöe goeöt öergaöeren / enöe nimmer*
meer en feggben/bet is gijenoegfj vmazt bemertu*
Tob « toatrücKbom'mm bat u gijcreeötgljcmaecftt 5Ört
' " in be jtabt ban urnen <5oöt. ©e pooïten ban je'
tufalem öie u belooft jgn/fuiren ban fappfureit
enöcftnaragbrngljetnninert mo|öen/enöe banna*
ftebjcUe gbe|ïeenteh alle ben om-ganclt üan öare
*p°c- «• mueren; enöe be timmeragic ban baren muer bait
ïtm fret 3afpt8/maer be lïaöt was ban fupber gout
gfjclgtbfuuber gelag/enbebe funöamenten ban oe
ftaötjs muren maren metalbee-lep Koiteujcne glje*
{teenten berctert/ enöeèlcue oaa?tebja0 upt eene be*
fonaere p'cccle/ enbe be fïraten ber (taöt maren fup*
ber göttbt> enöe bit mojöt boo? u gïjereeöt glje»
roaecKt/cnbemoibtugijeojfert. JS'tbat DitbiaeP
i#/maer bluft gijugfjterigbc/ ebbe Die in öefeme'
relöt ftaetna gbelDt enbe goeörtinaer om atljt qW
■maxvt&^ê De aeröeöer booöen meer ban ber lebenöer i eenert
too?öt gue'e* boetaerbe meer banöe fcijoone (tabtierufalem*
mma mi 2Semerc&t ten tmeeben / boe bat onfen l|eere onfen
locrbojsöÊiï «©obt/op bat Ijp onsï berte af fouöe trecKen ban be
ftuaot, rfrcKöommè^p een te feftïapen/bet rijcb ber bent?'
lenbergeleliê beeft bp eenen tbjefoo? Die in Den acs
Ber üerbojgïjen isi meieften itsn menfeb binten*
be/beröo?g!jt/te meten/boot ö'oobtmoebicljepbt/e»
berblöbt3tjnöe/gaet/enbe Koopt Denfelbeu ae&ei"
j5»ete«tefco befentbïefüouöbe<<&obtDepDt. i|ubeeftoefen ans
jjeiüdwpeet» öerbjeefbernföelebcnbpeene KOltelijcbepeerle/ be
¥•            fwUfte tó't bat temanbt begeert te.&oojm / moe*
-ocr page 924-
Vanhetcyndevanonfènwcch.          %7f
«We Dingen berfcoopen. ®w <Sy?i|ten metifeD/tè 't
out
gyp tiet ai Ijzbtin eene peerfe / enDe ineen ty?e*
foo? beflotettjioaer om ontjlelt gijp ti foo feer/ tnaet
önt 3|jt gf)p in berfcyepDen faften geDeptt/ aen-gye»
ften öattec een falie ban noabe tsJttwer af Komt Ijrt
öat gyp tüöeiütlw enöe bergant&eltjcUe röclibom*
men meer acyt i öan Die u eeüüMtjti* berepöt
3Ön?
Hetj.point. JSemertftt Dat fbmmtgye anöcrë itivfat&fö* ,
fulclter boegen tot öe begcerlijrtüjcDen öês bleeftyS s*s-to<««*
enöe De mcUujten tracijte"/ öatfeyter Doo? oorit Ijare
eere enDe gocöeren öetquifien maer bemercKt gyp
öat u in Den yemel een paraöijs oft ln|tyof brrepöt
is/berbuit mtt alDerlep genoecyte" enöe toeüuiten/
tuaer meDe ben ©aöer Der bermyertixyepDt Die
{ilactfe boo? u öerbnlt D"ft / toaer af Den Etoniwli*
ijtltenia?opyeet<©abiöal Dus fegyt; £>p fulfen pfaI-«-
öjonclien mojDen san De ober-bloeDicyepDt ttmes
tjups/enöc met Den blocöt nroer tueüu|ïicyept fult
Bijpfe te Djiw&en gfjeben. <©en $eere falfe fpöfeti
met yet b?ooöt Des lebens enDe Des berjtants/ ertDe
met yet mater Der faligyer tt>#fgepöt fat ypfe D?onc»
ften maftl.25emercKt alDaer De maeltpt Des b?u>
lofta foo rgcKefijdi enDe ober-blocDelücït gïjereeöt
0yemaccftt/Dat3faiasfegyt:<©yeen oogyeen yeeft iG"'***
syefmv nocïj oo?e gyeyoojt/nocy ia Des menfcyen
yerte en is niet op-gcudmen/'t gfjcne DatDen i|eere
bercpDt yeeft Den genen Die yem lief yebben: ïegfit
in De meegy fcyale l Den troojï Die öe uierelDt meDe
fezengyt/enDe Daer tegen Die eeumelijcKfullenDue»
ün l enöe trceDt in De gyenoccyten umes !|ecren.
Jiaaerop Datgyp beter fouDtmogljen öerjlacn l»S"2S5<
grootyepötban öeyemelfcljegoeDeren/öeremigyt gUoc^uT
tt fef ben/ enDe ober tegy t tueïcSe Dat yare lengDöe/ tw,,*,^
bjecöe/yoogyDe/möe-Diepte ts. ©e leiigyDe isf foo *** *^
öaniglj/Datfe eetittJeltjtSfuIlen5ijn;gycrti|l enDe on»
beraitDerfij clt/fp enfutlett in Der eeutnicljepöt/ nocy
öoo? Den tijDt/rtocy Düa| yet gyebmpcftê/ noefj Doo?
eentcfj beröuet beeminöcrt mo?Den. ©e bmDDe i0
&m „j^,,
foo groot/Datfe alle gljelutlt in ïjaer befiuut/'tmelcft te
Set beriïanDt ftan begrijpen/oft Den mille begeeren.
Ja bat meer ift ijst m\lmt>t fal uerönlt wöjDfmet
4p<Ftt
-ocr page 925-
%-jC Den III. fioeck. Het XX. Op.              ■•
loa&iT. «o» Die bet opper|le goeDt iss t toant Dit i* 9« *£
^ 7 ttüclj leben /öat fp ti Rennen hen eerogljett toaeraw
ttgert <5oöt / enöeöen genen öie gijp gcfonöcn u*u*
Jefum «ïjiifrom: ïjter fal oocR bp gpeboegljt,W«
Best een bol-Romen bermaecK ban alle De fmtie. «£
«ecötbeerötgfje fuilen alle-gyclöcR blincRen ge isJ
öe fonm / enöe fu fuüen öe fcijoonbepöt ban öe M
üQjje (taöt ban j erufalem acnfcijoiitoen: fu pa £j
«m-Doojen gDeöuricylijcU fmgijen »Uelupa' e«JJ
tene feer foete mcloöije/ fp fullen fonöcr op-Ijoiiöeu
<©oötal-macbttcy Ijoo?en/ lobmenöe Danclmt./ja»
felbe oocR Ijaren eugben lof/ na ïjet upt-ronfen «au
Matth « We *>clj?ifture: i©el aen goeDe" (meebt/en g letroW/
*latth"15* toen/wantoup ober luttel goeöts getron yebt g^
toeejï/gaet binnen in öe blijoftbap W ««ïkO» n«J
len infadgeft* fmalten eftfien/noe foet öat öf 8|BJ
tó/en fullen eten in't rijtR <5oö0 bet bjaobt m fn-
nelen/'t boelen alle foeticljept in hem l)eeft:fMfaU*r»
«ecRen eenen alDer-luffclgcRiien *e«rt<: E" f«* *?..
ale't gyeboelen aen-gaet/öit en fal öooj; g.jeen wir
ïMcDepöt geljinöert/maer fal foetelncU fonöereent'
m onecrobergoteu tóojöen.©oo?w betwwitt ne«'
tfelijcR Uoe beibeben Dat De Uemeipje Wnö^UaP^i
fullen toefen; Daer enig niet ban €>oöt ö^a? "
SatDterbpteselflcimi t*. ©antDegljelucUja UöÖ«
fitóraan yaer in eoöt cftin fijne goeDi. c eneer-
Sen Die intomDitb 3ön/gclijc 5im macfjt/ttiïiföeij.
KO£tïjem/miUyept/foetuljeptenDeft!joonljept:ceit
töenj'upttoenDiglje'/< te toeten ban De gloue / De
SKm toefwmt ter oosfafte ba Wnwrötcljert
licS-maRer öanDe bolmacRtbept ban öe l&.fl&astf
SarS/ upt De fcïjoonbepbt wan De triumpbercnDe
Se /uit De biomitljept en bittojien ban öe totj
Bntti upt al't gyme Dat mwmA*
Sjoo en uptnemtuDei*. ©att öefe goeöj D ef<5W-
nen gaen/berblöötljaer Defiele meeröanoftfeha»
eugen toaren-, toant fp bemmöt Ijemmeer pai Uaej
felben/enbe upt alle öa.rfjmljmt.^JgSg
***** mi eene Diepte öatter ^^S^S^P
ft
               foo?/enDe ban Den af-gronDt fgnper JWJJ £
-ocr page 926-
Van hetcyndc van onfen -wech.          877
«er ttmiWW al-tgbt meutnc enöe nicutoe ültjö*
flappen »wWuclifaltflD^e-gmgi.
           «wwü
■Het +.Pomt.j8«iwrcftt teneesten/öat8UP ««*»{; u &mse*
leen tenvnft öev bemelen m Den Ijemel (uit bmbe/ (^nu*.
ittawf! ü"elal0 W gbelucftfaltge fieïegebonög
fuilenttoSvSant beüauwn öatfe toawacljttgöe
Sno a?tfen/foofult sl)P u ijiet-en-bobê alfoo feec
betblnDê banha« geluft/al0 of t Du u epge mare/
St ïiifaft: SaniDbolmaecte üefDe.3en-ftet Dan De
tneSe Der engelen ent* Der i&epltgf/towöt 9«e
6?tl ah ticUö cnw h fciöeti ooft/ öatfe foo memcft-
öuiïsfcft XenDeontiteHen 3önöe met eenen tjbee
ï> cSekSeftt btt Ql etalnoclj mcerpet te mauen.
«entSlmibemerftt luie öat gijp oaer nu Jjebt
öK! r1Si nbe met open armen beratacfjten
«Ptfe* SSttS35S«t öDP wt Itgljt en tnosltett
miiKt■ wE flUPf°uöt mogen Itomen tn öe
flSmStfbmmI bannuaf begmimmK
banbe Hfiduftfaliaöein öen Ijemel toefen fuilen; im***.
ffm d! SofeSge ^MfflS tb,,'
in Fiipt-a iftihprrt rsclv / enöe fuilen toefen met yeo»
m^^SSmmtim^' ^Pfuüenonii> aPoc.7.
ïooaeii rrdnft een ftlaer-fcbonenöe Ucijt m tpara*
öffin ï amt eoit: fp fuilen ten laetften ooft
naÜüeiimbtOoeteöeföcKöatïjet t*Ö*mte late»
booXeniöabenfjemelftDen^aöecfpneftmöeim
«nS nnïSown onfPieRelftCBe goeöeten gereeöt
foo öeel neef t trillen ghebenaen ballingen/ mtfna»
WSSnoeïSöemla|Ieren.©oo?Ot0 letooft op De
«neHX Uefoe ban Den £one 45oöt0/Dte mei
Pen/ enbe fgnenJjcpltgïjen<bi)ttJluptDenöemei
fepnöeit- mu |t DM bepba*|ï/a mene IW/wggj
-ocr page 927-
8?8 DenIII. Bocck. Het XX. Cap;
tot ïjcm / enöe bemtnöt Ijcm upt oantfcljet; Ijcrtert/
en&e Doubt al-diwbp u fclücn : £tjnöer fuUKO»
flenoetljteu te tjiitüm/ «töe be" uftttaesD enöe flap*
«èim be gïjenoechten öes iwrelbta baiitlj/ enbt f»
icb Daec op tfaeni «9at foube tcb mocuten Doen om
tot ö eeuttit0lje te 9 (jetaben / toaec't fake bat tcb eert
iebeubuDööetoobcijier afDaDbe/bat tcu Doopte/
ctiöe bat icbfe bemmbel
G H E B E D T.
T_T Oé minnetijek^zqn uwe tabernakelen, o Heen der bejr'
*■
■*■ krachten! m^nfieleverlanght,endefiautnaer uwe voof'
Jfal.41. pk»» mijnjkle heeft dorfi ghehadttot Godt de levende fon-
tejneiWanncerfalickJzomenende openbarenvooruaenfcbtjtf
Siet mijne fiele die vtrlanght naeuvve falicheydt, ende fy vtf'
langht naeru, w'antiek heb geloof en denvvech uwer geboden-,
ende ickjbebbe ghsarbeydt in uwen vvijngaert,omijnen G»»U
O mijne rufte,vvanneerfalickinu mijne rufienemèlvvannétf
fultghy alle droeflieyt ende tranen van mijn oogen vagenlOf»*"
teyne der levender wateren,wanneerfal ickdroncken worde**
, van uwe over-vloedicbeydt! Och hoe groot is de mnichvuldiC'
beydt uwerfoeticbeden, dieghyverborgen hebt voor den gene1*
dieu xreefenlAl waer 't dat ickmaer een ure langh defelvt t"
■foude moghenfmaken,endefoofoude ieknochtans veel honder1
jare alle de wereldweke genoechtëgeerne moeten derven :tn^
fj zjjn eeuwich-durende,ende u rijckjO mijnen Godt,enfal nti'
mermeer eyndeneme,uwe blijdfehap üaltijtdurende,ende uW(
Atfg.1.11- fiduheyt wort gemeten met een goede endegetafie mate. Alw^
de Ciuit. o mijntfiele,alle deughdtfal vvefen tefien,het gbene dat ghy Ü'
£>«•.          tnindt;ended'alder-meeégeluckje beminnen dat ghy fief. en«{
al- waer het falich leven in fijnen oor§roni\ge[maeikt vvor»
al-vvaer het aenfchouvveder vvaerhejt klaerlijck^topenb^
, wordt.D4er zijn d'Engelen die Godt alt ij t loven ende dancki*
lo°ani)Uem «l-Am is hetgeftlfchap van de bemelfche Borgers,aldaer is A& <
Homil. UeffelijckenfeeSl-dach dergener die vandemóeyelijckhejtv^
Ego fum dejepelgrimagie weder gekten hebben,al-daer k een ftiW^f
Paftor bo- beydtfondereynde,eeuwicheydt[onderfmette,fchoonW^r
*us' (onder ty»UkS- A-daerfd't teghm^yooritch vrcfen AdttP
-ocr page 928-
Vdii het eyüdc van örifén yrecli.           8 ff
^?ntm\>cordt;noch men fal niet verlangen naer bet gene datter
niet en ti.Al datter Wefinfitl ende is,[al goedt Wefin, ende gbj/,
ogrooten Godgans dlder-meeftegoedt,[ult het aïder-geluckjch-,
Aug.lt ü
fieWefen.Aldasrfidlen Wylcdtcb\\n[en,endefien-,Wy [uüenfen
de Cint,
ende beminnen-^ VvyfitUen beminnen en deprijjen tiet Goddelu'c!^
*•
tyefcnjn 't eynde [onder eynde. Want lietgkene, o goedertieren
Godt,datgby,gbereedtgbemaeckthebt den ghenendie ubemin-
*en,en kan men door het geloove niet kgrypejoor de hope met
«en~ral{en,düor de liefde met vatten, betgaet aüe begeerten ende
verlangen te boven-snen kan bet bekomê,mder't en kan nietge~
Meereen Worden. O m der Waerheydt,gheluckich ende glorieus
Bern.m f«.
ghefdfchdplo heyüge maeltijdtlo bdncket daer men behoort naer
te verlangben'.al-Waer oeenevreefe en ü, noch ooc\_geene Wal-
^hinge gevonden en kanWorden,maer een verfadmge met groot,
nrUngen.Oghduckichpdud^olandtvanWel-lupnltothet
*nlch ickyerfuchteuyt dit dalder tranen:d-Waer Wufbeytge-
Vonden Wordt [onder on - Wetentheydt, memorie [ónder ver-
ibetentbeydt, verfiandt[onder■dolmglie, redene[onderdonc-
Hu,dv;^
krheydt: dl-Waer den mcnfih Godt fal aen-fibouWen naer dc °aniini
fijne ghelkfte, ende ghenieten tot fijn vermaeckjndeghenoecb- C.4X
ttfaljeughdicb wefin in der eewvicbeydt ,[alblincken mder
vvaerbeydt,fal hem verblijden mdegoedtbeydr.Metvvatfit-.
ïcheydt
«y» vvy dan bevangen, dat vvy dorÜen na de bitter-
kydtvande[onde,na defihif-brake de[er öngheftadigber
«*,'
^ de onqlKlucken van defe verganckelijcke vvereldt ,.ende om
, Men te wefin van eene on-qoddeUjtke tyrannie, ende dat vvy
°nfi toe-vlucht niet meer en 'nemen tot hetgheluckjer heyligen,
*nü tot het gbe[el[cbdp derEngbelen? daer vvy [uilen moghen
Roeven ende [ten hoé [oet dat den Heere on[en Godt is, ende hoi
tver-vloedicbdatjïineuyi-neinendevvel-lnftnendeghenoeih-
*en*i}n.o[alicti4sn-[chouvven,Godtte[ienin[y-[e!ven,betrl
tefttn inons,ende ons intiem met eenegbduckjgbe gbenoecbte,
ende met eengbemegbelijc^Muc^olmn^olmnd!ch
leveneeuvveli]ckzdurende,endeghedurublijikSaüchal-vwr
blijdfchao [onder droefhejdtjufie [onder arbeydt, vveerdich-
' hdtfonderacbter-ikmken, rijckdommen [onder vreefe van
Kkk             gbviotUm
-ocr page 929-
SS'o            Den III. Boeck. HetXX. Cap.
gbemmente^orden,gbe[ontbeydt[onderjlauwiebeydt, ov#'
vloedicbeydt[ondergbebreck^Uvtn [onder doodt,onverganckt
ïijckbejdt[onder bedervmiJf.>,ghduck^[onder onghduckl o[o£"
laan, 34. ' f «j f e s V, in uw es Vaders buys zijn veil weon'tnghen, en»'
gbr zift ghegaen om myplaetji te maken; laet my doch k?lfte
in u rijc!^, naerdatick de witdtrniffe V4ti)nijnepelgrimag*1
door-r eyfl[alb'bben;doetdaricl^inu mach blijvê,o vvaerac"'
tigen yvfngacrt,ende dat ukjnai h dnncken van den riicttW1"
Haiar4*- tnojlintrijekeuvvesVaders. lekbmeenenvremdelinck.ett
pdgnm;maer weeügedacbüch,dat gby mfg°nomen hebt
v<*"
hetuyterftc der aerden, ende van verre plaetfen hebt ghj Wj
gheroepen.AukJanvermoeyt z'jndevanden Veertiende uf
' dit leven \omen[d, [00 fegbt tot my, o a'der-goedertkrenp^
Heeremijnen knechtzijtghyt'ckhebuverk2ren,endeick en^
Ifais 45. « niet vervvorpen-.en vreesl met, want iek_ben met « > *"
wilt niet af-vvijeken, want ick, ben uwen Godt . V^
                den ttjdta[ dat gby eertijckjdjt gheworden in mijnen oogb^
endeglorieus, [00 heb ickuliefgbebadt, ick^ben, ick.bend&
Meere,ende daerenü [onder mygbeenenbebouder.Rierom,inf
tien behouder tckJorBich zijnde [al totu komen, als tot defefi'
teyne der levende wateren,ende ghy (uit my te drinekenge^^
hongherich lijnde, [ultghy my ver/aden, daer en [al niemand1
■honger oj't derfl lijden, nochuVoc diemers en [uilen geenchit"
lijden
, want gby deirniffemet haer hebbende, [uit haer-ltcd^
regeren,endefultbaerlavenaendefonteyneder wateren;^
tckdroevicb(al Vee[en,[ultghyde tranena[-vaghenvan tnijne
oogben; arm lijnde, [uitgby mj verderen met eene kpftehjC*!
hroone; ellendich zijnde [ultghy my[ahcb maken; nauklen
bloodt zijnde,[uitgby my bekleeden met de kjeederen der
W»)*'
[chappen;niè-troojlich zijnde, fult gby myvertrooflen : en®
daerenfalgheene
droe[heydtgbevonden worden, maer de[d'
ye[alinbïijd[cbap veranderen, ende lekjaluaen-[cbouW1i>
endeickJalover-gotenW^ordenmetal-derley v\>et-luflen
, tl»*"
mijn herte[d hem vervvor>derc,cnde verbreyden,endeic[al
?#"
- Jiaen datghy den Heerezijtjen wekken niet en
[albejcbaerttt
latmdegem die hem verwachtende verhejde Heere,ende vir
-ocr page 930-
Van het eynde van ónien Wech. %Si
*<tnghe dat %hy mijne verwoejihejdt fult Reuen ah vvellt/fich-
heden,ende bare verlatentbeydt als uwen bof: Ick^gbeloovett
fan de goeden des Heeren in t landtder levender: wantblijd-
fchapendeghenoechtefiiUenal-daergevonden]vvordw.danck-
figgbmghe,lefendeprijfmgbe,ende een eeuvvigbe blijdfebap over
hare hoofden.ïnu,o heere,bebbeïcl^gbebopt -.doet doch berm-
herticbeydtendegbenade met uwen dtenaer,op dat ickjtiet be*
fihaemtenwordcïn der eeuvvïchejdt, Amen.
Pra&ijcke om de liefde van den hemel in
ons te verwecken.
\grnt goebercit bat g!m ïfier fit befe tomlbt fiet / be*
troutot batghp anöere booj <©abta gbenabe fult
bebbcn/bte oncpttVcItjcft- ï)Cter3Ö»t: ^c« ttoeebcn / is t
&atu eenirih qttkebf ontmoet/ benrkt bat gbp bierafin
*n ecutoichfpbtbrb?ptr»lttofren: ^mbctbcn/ ia't
*>atu iet ontnomentoa^Dt/ toeftbat bet felbeboojbe
fcetbulbübfpbt m be eeutotch bntenbe tbjefoojen beflo*
ïenh)o?bt j maenss't bat gijPiM brrfaeckt oft npt
fccfbe <$abts upt-bcpU/ foo en moet gijp u met alleen
Utenbooj -ftacü/ batgbubtt alleen bom u felbcn be«
toaert/maec gbp moer bcbert Sten ooch booj-fekee bon*
Wen/bat uban uto;n^eere/ntoen<©obt/honbm maet
tam toebet om gbegljeben fal toojben.
Scbiet-Gbehdehens.
QHeeneóognecn Wtghefien,noch ©oregnchoorr,noch x Cor.i»
in des menfehen J»crte en is niet in -ghevallcn let
ghene dat den Hccre bereydt heeft, denghenéri, dia hem
lief-hebben.
% wordt bevvaerdt de kfoone de reclïtveerdichéydt, die 2.Tim.4<
den Heere weder gheverifal in dien dachy den rechtveer-
dighen Rechter, ende niet alleen my ,maer oock, deghe-
.. «en,die fijne coe-komfte beminnen,
'ckgheloovc, te fien de goeden des Meeren in Jt'landt der Ie- pfalm.Kf.
vende.
Weder omfal ick rontsomme ovcr-trocken worden met j0^I?
aijnenvelle,eiideinmijn vleefchfal ick Godt fiea.
Kkk i           SLVYT-
-ocr page 931-
HVY T-RÊ DÉNË
VAN DEN
6HEHEELEN E O E C &
E N D E
GHEBEDT TOT DE
H.MAGHEDT MARIA.
t€Kbenbefcnö?fjbcrhanfeerttoechboo2komen/ofïtfr*
J bet 3ee/ albct-l^. Jl&aijbebt/ntct booj mijne fttafchtei"
timet boo? u alleen/ na <S5obt almacbtirh geholpen
öe-3!cU ben ban n gelicht sönbc inöe haben geracct/i"^
nt jjne peiwvmaet niet met mijn leben/met met bet öaf *
maer met ben toille enbe be beghcerte. JfSaet op bat 0».
niet te bergeefs en gcfcljiebc/ enbe bat als ick eenen art
beren gepjebicht enbe ben toech getoant fal hebben/fe'15*
betUiomen too?be/foo hiüttt t;k öat€b?i|tu8 3efus oü*
fen £>altch-maker/bieben toecb is ban t eeutoieh Uücw
be toaerf}cpt enbe bet lebemmp boo? u met ber baeöt ö'f
totl bcrleencn / enbe niet alleen m» / maer oock alle e'
gene/bie bit felbe fullen lefen/enbe bare oogen tot u fuI'
ïen keeren als ballmgett/kiubcrs ban €ba. <£nbe tosp
fïtHen fp baer beter keeren/ ban tot u/ bcfanberlfjsk b'*'
ïuaerts tnt>t bertoaerts gbebjeben 3Önbe booj be bare»*
«nbe tempeefiert befer toerelbt/bic baer 3ijt a e frai n öf*
0enerybie in u bettoutocn* toacr fullen fp baer toenbew
too||lelenbe in ben narbt bet bjocfljcpbt / ban tot u/ &*
baer 3tjtbr mojghen-fterre mbe ben opkomenbenöaff*'
racbtttoaeï fullen fp bare toe bluebt ncmen/bie hi« fl?
befe toerelbtals pelgrims enbe bjtcmbdmghen gljeP1?
3tjn/ban tot u/b ie baer sjjtbe bcutebes bcmels^op ö**1*
boo? u in't lanbt ban l&eloften/in baer hemelfcb babeï"
lanbt/baerfe toe ghetoepen 3tjn/fouben mogen komei"
euöe hare faltchept ban ben SjKere fottben mogen fcb*P
pen.$cemtinbanck/bat bibbeick u/befentijnebege»^
ten/enbe ban alle be gbcne/bic nacr u berlanghen/oi1*'
fanght het güene bat im l^eetc boo? mp Ijecft beliet*
te toetcken:toant itk fc&ijbe u bit felbe toe/enbc b?ag«»
u bit op/ op bat top alle bit boo? befen vvïch enbe waf1"'
hcydtteanbelen/ foubettmogljeng!iciaken totheteea-
vvich leven,, kfum Chriftum utocn jbone/Klmen,
H E T E Y N D E,
-ocr page 932-
TA F EL
Van de principaelfte materie» die deje
dry TSoecken m-houden.
> Aelmoeflfe.
gbïtt Tijdelijcke goederen.
D'Aelmoejfen helpen den menfih om tot het Waerachtick
gheloovetekomen?endeverslerckenhem inhet felye.
**«» menfch behoort vrijWnllich endegbeefne aelmoejfen te
Jgheven, endeom Matredenen.
                                I7I
® aelmoejfen beVcaren tot onfen profijte endebate f hetghem
dat anders dickzVcijlsfoude verlorengaen.
                 I7Z
HoerdkJ^-^ijls even in het nieuwe als m het oude Tejlament
£ aelmoejfen ons aen-gheprefen Veerden.
                   17 j
üiemildelijckjelmoefin uyt- deylt, Wordt dick.- Vet/kin dit
levenrijckjndehiernamaels.
                                 174
*>' aelmoejfen dienen by het Gbebedtgbevoegbt te Vrefen. 15? 9
tyoote Weerdicheydtderaelmoefien.
                            I7 j
tiet ü fiergheraden d'aümoefien teghevm voor de doodt, ende
' "Ifio fijne rijckdommen voren tefeynden uaer ons Vader-
landt.
                                                              854
*erfcheyden profijtendied'aelmoeffeden menfihaen-brenght.
eiuamen ratdt van den H. Chryfiojl. aen -gaende het uyt-
reyeken der aelmoejfen.                                        i<jq
®rJ/faken moet men gadejlaen in het uyt-deylen der aelmoef-
fin.                                                                 jgq
^Pelcke aelmoejft de befte is.                                      391
vf aelmoejfen aen ptrfoonen die andere menfihen tot den
dienft Godts helpenen fier verdienilich.                 39 4
Ynfcheyde practijcken om de $elmoejfen profijtelijck^ayt <&
dtykn,                                                             1,7%
!
-ocr page 933-
Aenfchouvvende leven.
^tff Contemplatie.
Acndachticheydtin hetGhebedr»
£bitt Ghebedt.
Armoede,arme.
VVat de gheVciüighe armoede is.                                   37
Sy is eene moeder van alle deughden.                             380
SyisGodefeeraengbenaem.                                          }8ï
Het gheluckder gheWiüigher armoede.                          381
De Goddelijckevoorfichricbeydt overdearme.                  381
Traciijcke om d'armoede v onder-houden.                      384
Men moet liever de arme dan de rijcke traoslen.               3 8 <£
Trappen van de armoede.                                            3 8 6
Onder-foeckom degbebreken van de armoede te bekennen.fi 7
De arme dienen de rijcke om hunne goederen in den hemel over
tedraghen.                                                           175
Beelden.
Hoe fchadelijck.dat onecrlijcke beelden oft fihilderijen zijn.
4.06.4.07
Hoeprofijtelijckjnde vermakelijckjietis devote beelden te aen-
fchowtoen,
                             .                             477
Bekoringhe.
§>Üïtfit tJOtliTentatie.
Bemerckinghen dienende teghen de bekoringhen.
               231
"T^aelfgheefielijcke Wapenen teghen ds bekoringhen. 139
TVoaelfregbelen tot onderwijs in dsngkeeftelijckenjlrijdt.14.0 •
241.
Andere praclijcken ende remedien teghen defelve. i^i.&c
Bekeeringhe rot Godt.
~$eraedt omhem tot Godt rijpelijcktebekeerm.
               10}
Den duyvel volght denfondaerdie hem tot Godt Wilt bekeeren,
om dat te beletten.                                                 147 ,
Het is fcbadelijck.ende periculeus fijne bekeeringhe uyt tefteüetf
randaghe tot daghe,endefy valt ons ah-dan veelfWaerder.
102.103
                                           Krach*
-ocr page 934-
Kracbtigbe redenen om ons te verwecken tot eent oprechte be~
keeringbe.                                                         104
Teeckenen van eene oprechte bekeeringhe.                      15&
4cht korte bemerckingben > dienende tot onjè bekeeringhe, ende
om eengoedt leven t'aenveerdeh.                            1 e 9
BermhertkheydttQtdeu armen.
rf>0?ffct OOdi Aelmoeffen.
De hrmhertichtydttot onfeneyen-naeslen,brenghtvredein de
fiete.                                                               806
Bebermberticbejdttotdenarmen, if een teetken van de uyt-
yerkoren.                                                          *J5
Beradingke.
Frattijckedienendetoteengoedtberaedt.                       116
Hocfdt-pieken dunende tot eenfaüch heraedt voor verfebey-
dsnperfionm.                                            113.cn.
Um moet hm in fijne eygbenefaken beraden, als of tfy eenen
vrmdenam-gbingben.                                        5*5
Berouw der fon'dcn,
mtbtrouWismderley.                                     i'?
De kracht van bet oprecht berouW.                              114
BedenenvefWeckende bet berotW.                               uf
t[amen-(prakeCbrifi,met eenefindigbefidcom tot eenval-
mmktberóu&ttkomen.                                 uy&Ci
Schoon vermam Chrifii tot denfoniaer,dienende tot verWc-
kinghedesberouWs.
                                       116.&C. ■
Betrouwen op Godr.
Het betrouten op Godt, verloftdenmenfcb vanaüequaden,
fraiïijcke om te verkrijghen het betrouten op Godt, ende
Vtan-troutyen fijns felfs m alle faken.
                        5' 3
Biechte, generale Biechte.
De biechte moet volgben naer bet berouw derfonden. 112.
De generale biechte en ü niet ftoaer,foo velemeynen.
ut
Degenerakbiecbte^fimtijdtsnoodtfakeljck,fimtijdtsmet.
n}                     ^Kkk.4                 Voor
-ocr page 935-
™----3----TI"T ET TC'.
Voorzie dieprofytcl:jck,isende voor Watperfoonen niet. iz4
Memchvuldigeprofijtefpruytende ujt de generak Biecht e. izjj
Korte maniere omJijne confeientie voor deEiechte te onder' ■*.
foeckett.           .                                                 ü7
TTdf fl4f wen moet doen nade generale Biechte.             141
Voor-beelt ofi maniere van goedepropsoslen eude voor-nemen*
temaken na de generale Biechte.                             I41
Seraedt van hm dieki-'Vrijfsende oprecbtelijc'^te biechten.
ii7.1z8.eih;.
ff)1 en ünietWijs. die fijnefonden hier bedeckt oftuyt-ftelt dk
te biechten.                                                 iz8.13 f
PF<*f achterdeel ende onprofijt defen fy-felven am-doct,
119.130.
fiet is beter hier voor den Biecht-va der alleen eens befchaemt tt
zijn, dan inder eeaWicheydt voor alle menfehen. iz8
De Biechte is eenen nootfa^elijcken ende lichten middel om de
fiele te bedaren.                                                 iz-9
De onredeltjtke creaturen lecren ons de Biechteghebruye-
ken.                                                                1Z9
Eenautheydt in de ure desdcodts der ghener die door ijdelt
fchaémteniet oprechtelijchjn hebben ghebiecht.         1^0
De Biechte brenght rufie der confeientie,                       131
Die hem in de Biechte verootmoedicht ende ontdec\t en verliep,,
daer door nojtfijn eere ofte goeden naem, tnaer ter contrg-
rien WordtghemeynelijckjanGodtverheven. •         13*
fraclijcke om de fanden Wd te biechten,           135.13 6.&c,
Qhebedenvooreudem deEiechte.                    133.139.14^
Bidden.
g>Kt Ghehedt.
Chriftus,Chrifti na-volghinghc.
Chriflus tnfeh Saluh-matcker is onsghegheven tot een alder-
volmaeckile voor-beeldt van alle deughden.
              581
De meeftefaïichfydt alhier is onfen Salicb-maktr naer te vol-
ghen,
                                                              fit
"itunumtsn moet hmfchamen Chriflum na te volghen.
582,
W
-ocr page 936-
ï)e Miïhrien der menfcbeHjchljeydt Chrifti leyden om tot de
üodddijfke vcltnaccktbeden.                                fi?
^acTijckefiierendetotdena-volgbingbe ChnÏÏt.           j8£
Cloofter, Cloofteilijck leven.
£&ï£t Religie,Religieus leven.
Communie, communiceren.
"Eerfckèydm qeffentnghe» ende bemerchinghen dienende voor:
cndenacrdeH. Communie.
                           7<>3-7°4
Gbebedtom voorendenadeïieyligbe Communie teghebruyc-
ken.                       , ,.. . ,                     705
fracluóeom Godt-vrucbtelyc\ende devotelijc\teCommu-
niceren.
                            -. .                       
Hoe 'ie HMafgareta va Wtngart}en,den S. Stanulaus Koftk*,
' ü:nS.Aloyfius,de lI.HedfjigishunbereyddentotdeHeyli-
vte Communie.
7° 9
Andere feboom oripmghen vooralle de dagben van deVrek*
' mdeVcehkedefil^anCbriflus endeVeederom Cbriftm
vande (iehWordtghenoodt. _
                         7I1.t
Gbebedtomghee(leliickteCommuniceren                     611
Confcient'e onder-loecken.
' g>ï(£/Qnderfieck,Üie'chie.
Contemplatie.
V.Vat de Contemplatief                                 758.760
Wat de contemflauetndefielejenkt.                     757
Onder -fcheydt tujfcbe» de Meditatie endede Centemplatif
Mültieft uyt^erchingben der Contemplatie.             76i
DeContemplatieüecnruftederfielen.                        76x
bnfe Contemplatie» **)» bierfier kort ende onvolmaeckt.7 61
Boe dat men hem moet berejden tot de Contemplatie.
76V764.                        '
VVeerdicbeydt der Contemplatie.                              J&J
boor mt mek dc&rc der ContempUtïen moet ghefocht
-ocr page 937-
Wacr door de Contemplatie meeftyoordt belet.               7<?$
Menkrteeckenen van een contemplatijfnunfcb.            764
Oefeninghen die ons belmlpfaem zijn om te contempleren.
7Ó5.
Mis-bruyckjanvelecontemplativemenfchen.
               765
Sefe Veereken des Veils dimen oefent in het contempleren.
767.
VVatmaterien totde contemplatie beqnaemz,ijn.
          76$
Verfcheydm middelen endepraftijckj-ii om tot de contemplatie
tegberaken/ndeensdaermtevoorderen.
           761 •71%
Creaturen Godts.
yV taüe creaturen moeten Veyfien te trec\en het goud; van dt
liefde Gcdts.
                                                          185
Ilcm tot de creaturen te keerenendeaf te keeren van Godt U
eenfoortevanafgederije.
                                          711
Alle creaturen verwecken ons om Godt te loven ende te danc~
kenf
                                                         738.767
Van de creaturen moeten \by tot den Schepper der felver op'
klimmen.
                                                        76$
JJetbefitten der creaturen en handen menfche met ver [aden-
798. |
Alle creaturen fijn tot Godts ecreglvfchapen.                8 00
Alle creaturen fijn Godt onder-damcb uyt-gbenomen den
menfeb.                                                          8p4
Cruys.
t&ÏCt'Lijdenjeghenfpoedt.
Den Veech des Cruyces lijdt ons tot het leven.               f> 9 *
In het Cruys moeten Vcyglorieren.                                69%
Dach,over-brenghen van den dach.
Hoe men des morghensden dach op-slaende falbeghinnen,end^
den [elven desavondtsflapengaende eynden.
834-85^
Verfcheyden korte oefeninghen dienende op alle het ghene dat
Ücy binnen den daghe moeten doen.
1. OmdeMeditattö
des morghens te beghtnnen. z. Voor ende na het Sermoen-
3. Als men eenkb Veerckjeghint oft yoleyndt. 4. Omfih
-ocr page 938-
~T 7T F r,
negbetijdentelefen. 5. Om te ouderen, kfenoftfchrijven.
6. Als men ter tafelengatt o ft van defelve op-slaet. 7. Als
de Be-klock^flaet. '%.Voor den tijdt die ons o ver-fthiet.
9. Als men moet met de menfcben handden. 10. Als men
eenighe rejfeaen-neemfpftdie volbracht heeft. w. Als
\vyonfe kamer uytoftingaen. iz. Als Wy ons tot eemch
fpelbegheven,&c.
                                     831.^851
Danckbaerheydr5danck/êgghinghc.
yVat de da nckbaerhsydt van ons vereyfcht.
                  591
Ver fcheyden foorten van gaven ende Weldaden voor de welcke
vvy GodtmeÜ moeten danckbaervvefen.
           6^1.6^
Vijf faken moeten vvy in elcke Goddeüjcke vveldaedtbemerc-
ken.
                                                                 6tf
Gbebruyckjier Propbeten ende andere HILaengaende de wel-
daden Godts.
                                                     6tf
J>ractijcken om Godt te bedancken voor fijne giften ende ga-
ven.
*>5S
Deughdt.
Wat dat de deughdt u. 67K
■ Den wortel der deught is bitter.
                                 3 3 7
Hoe groot dat de dettght van GodtglmcbtWerdt.
           518
Den duyveltyort alleenvan de deught 'over-wennen. 5 8
Befchrijvingbe der deught. 5 9
Praclijcke om de deught ende de fonde te weghen na hare ver-
dienflen.
                                                           511
VVt de deught fpruyten ruÜe ende eere: uyt defondepijne ,end$
fchande.                                                           5*4
Hoe dat de deught vereert wordt.                               567
De deughdeltjckemenfchsn worden met recht Komnghenge-
noemt,
                                                            5*s
De oprechte ghenucbte fpruyt uyt de deught.
                  575
Fratiijcke om büjdrchap tefchfpen uyt de deught. $7 s
De deught is drijder bande. 6j 9
De nature ,deuyt-vverckinghen, de trappen ende de profijten
der deught.                                                       é79
Tref je-
-ocr page 939-
I H T----E C
trefilijckefententiinderH.Schrifiure^engaendededmghdt.
6?9
Be deugbdt behaeght Godt boven al.                          6$ p
Mtf# j^( »z f allengbfkens tot de deugbdt.                      66$
Doodt.
liet over-peyfen des doodts is een verVteckfeltot devolmaeckt*
heydt.                                                  159.16o. &c-
De doodt ü bitter asn de lief-hebbers der bereidt.          '5 3 3
, Jiareghedenckeritjfe doet defondenfebou *£«.                535
d' ure des doodts Worden de ooghengbeopent.               53 J
J>ralïïjckedienendetotdeghedenckenijfedes doodts.         537
Denflasp is een beeldtvan de doodt.                             538
In de ure des doodts vertoont haer de ijdelheydt des Wereldts.
641
Maniereendepraól'jckeom hem ghereedt te maken tot eenefa-
ligbedoodt.                                                 851.857
Jtereydingbe tot de doodt,die daghelijcks behoort tegbefebieden,
854
Jsereydmghe tot de laetjie ure als de doodt nu naeckt. <s 67
'Berejdinghe in eenicb haeilich perijckel des doodts.
          857
Belijdinghevoördenghenendieopfijnjlervenligbt. $6<)
Duyvel.
De Veackerheydt des duyvels om ons te verruimen.
           511
Jioe den duyvel de goede ende de quade menfehen quelt. 11 %
Uy envermach niet [onder Godts toe-laten.
                   zn
Jiy treckt denmenfjfr tot hetquaedt onder het fchijnfehan
goedt.                                                              13 J
Sijne neerslicheydt om defielen te vernielen.                  196/
'tiy bevecht ons door onfe quade gheneghentheden,           311
Jiy fit als eenefpinne in alle creaturen.                          314
Wat den duyvel is.                                                 599
YVat het is den duyvel door defonde te dienen*              60 m
Eeuvvicheydt.
V Vat de eeuvvicheydt is.
                                            551
Sj vermeerdert de pijnen der verdoemde*                       5 5 *
¥*l
-ocr page 940-
f A F E L.
hertetedrucjen. fe } lt dient den menfcb voor een
jpoorombemdeweu/ej1"1                                   ^
deH.Kercketebegbeven.
Eeuvvlghe glorie ^hemds.
iefihrijveniffevandeeeuWZbeZlorie.                         ^
Daerisovervloedicbejdt *f fSemelfcber goederen. *7S
ketnjcheGodtsVordtvergheUktniWtdenver g j^
iMetdeksStetifckepeerU.                             87^.877
HemelfcheWel-Mtenendegbemecnten.                   j
Glorie dergheluckfaiigber lichamen.
Eenicheydt,
&«»r%éèwfe Ghbedtfeerprojtjtel^
             ^
Wat de eenicheydt derfden is-                                  ^
rvatdeeenicbeydtdeslichaems.                               ^
BoenoodeliicKdadeeenubejdtdesbertm^
Dkdleenlontgaetdeaen4ocKmgbederfondm.           4^
ï)egoederen der eenicbejdt.                                       44j
*Möwfe«»» ^ eenicbejdt te beminnen.                   Ggd(S
Hetüprlsbaeraüemaendeneenendacbtotjtme ^
diehftteverhiefen. '               endemicbeydt. 448
iemedieteghenhetverdrietinfilteenaeee j
^«r^^ww^^T^ endefijnteerett
Wiencbejdtderlngbekn^denlofGoits^ JJ
^
kferghm.                                              Eyghcn
-ocr page 941-
T A 'F E I.
Eyghen wille.
gsltt WïUe, enie verjlcrvinghe.
yVatdenejgbenWilkis.                                            ' *
Verftervmgbe van dm [elven.                                     ? °|
De» e/giw» W*8e ».«»ƒ«» gbefaoren vijdndt.                  3 *
Eyndedesmenich.
Tot Wat ejnde den mefifch vanGodtgbefehapenis. 8-79
$mirctin"hevphcteyndedesmen(cb.
                      ' J-
Met boegroote forcbvuldichejdt den menfcb behoordenaer
fijn ejnde te trachten.
Boe edel dat ü het ejnde des menfcb.
                                9 1
Benmenfch en behoort hier andersniet tefoec\en dan fijn ejn-
de endehetgbenedMhemdaertoevervoorderenkan 9
ferfcbeyden bulpen ende middelen
, <fc Goifdenmenfeh beeft
cbeihmn om tot fijn ejnde te gberaken.
              J-i*
Veïfcheydenpratlijckcnomfw ejnde duk^vcord^ooge^
tebebbcn.                            . .
Examen derconfaentie.
^>iCt Onderfoecki
Ghebedt,Schiet-Ghcbedekens.
BetGhebcdtueemfacrificievanvoldoemngbe.               »'
Het Ghebedt ende admoefien verfiereken ons m hetgbeloovc
^bedm^ndebe^eg^endtemenGode^noPen^
Tsoodtfakelfjckbejdtdes Gbebedts.
                                ^
VedejlmghedesGbebedts.                              iSaiS?.<^-
Verfcbeydenmameren van bidden. . l°J ? „■>
-ocr page 942-
| T A F E L.
gto tedenck^ ^^yinreverentïe oftoneer aèn
Wat dat bet minnende ojmwg
                      , ^
Ghcbodenwodts.
Godts gheboden ftantvA$eWWmc                          8rt
vanclemt-rerkoren.
J              Ghedachten.
, , A,nhedacbtenmoetftnjden.          ji»
HcemtntegbendequAdigtK'          thethanbmindt. 514
J>tghtdMbtinghtft»tikf»^n7V
Gheloove.
Beraedtvanbetgbeloove.                                          ^
GodtenUet met totdatumamm r               ^ ^
Uhetverktefendes gbeloojs^oo                                 ^
Vaders houden.                                                  ?o
Daerenümaereengheko}.                                    ^
-ocr page 943-
TAFEL.
ÜetgUlooveinaeckt ons deelachtkhvan de beloften Cbrifi,
ende over fulcks het is eene grom Weldaedt daer toe ge-
roepen te üjn.
                                                    7.
In Sticker voeghen het Gheloove bcWaert moet Worden. 3 3
VerfcbeydenpratHjcken om tot het Wderachtühgeloove tege-
rakenendehet felve te oefenen.
                      l7>S?'&{i
■gen oprecht gheloove is het fondament van alle dcugbdt,Em ¥
vendichgbeloofis een teecken der uytverkoren.            Si1
Ghecfcelijckè lefTe,gheeftelijcken Boeck. ,
Jjetbetaemtdat men daghcUjck* Vcatujdtsfcfiedeintlefeti
van eenen gheeftelijcken Boeck.
                      zo1
Door hetlefenvangbeefielijc^e boeckenVeordtdenfchadt va*
onfe memorie vermeerdert.
                                    io1
Degcefielijcke lep üfeerprofijtelijckals men dorre ende drooelf
U,ende het en is met ongheraden in plaetft van de Medita-
tie die ah dan teghebmyeken.
                                loi
De üheeftelijcke lef e verjacgbt de verfiroytbeden.             191
net toe-hooren tot eenighe gbèeftelijtke legt üprofijtelijck_votr
defiecken,                                       '                 Ul
Ghehoorfaemheydt,onghehoorfaemhcydt.
De ghehoorfaemheydt en onder-fieckt gheene redenevanhct
ghebodt.                                                       ,334
ÜMnootfakelijck, dat de onder-Vtorpinghe in alle dinghen is.
Denprijs ende vveerdicheydt va» de ghehoorfaemheydt. ^66
Betghemackjndeprofijtdetfelve. f                          3^7
In de ghehoorfaemheydt is onfe faücheydt.                    }69
Hoefchadeüjckdatde onghehoorfaemheydtü.               ^P
Vruchtender ghehoorfaemheydt.                                P1
Vjt onghehoorfaemheydt jpruyten de forghe ende ongherU-,
fiicheydt.                                                          373
Trattijcke om de ghehoorfaemheydt te oefenen.             J7 4
Gheneghentheden.'
> Wat de gheneghentheden <,ijn.                                 3I4
Moe vde datter zijtï.                                           ?i4-3'^
ges
-ocr page 944-
T K' F E L.
Èesgbeneghentbeden van den begbeerenden kfi.             i 1.4
Vijfghmeghcnth eden van dengrammoedigben laft.         315
Retmdien teghen defdve.                                           31$
Syz,ijn ooifik? van alléde fiechcn der■ fielt..                  311
Watter van mode is om de quade gheneghentheden tever-
binnen.                                                                    3Z<*
Ghemftheydt ende ghenuechtedes herten.
^ICt vrede des herten.
Ghevvooiite.
ïfoefcbadelifckje quade gbeVeoonte is.                        ƒ 18
Ghieric'heydt.
Xienghïerighen ende vrecken enfebijnt óodt niet teghelooven.
173
tty heeft liever hier.eenen korte tijdtrijck.teiaefen, dan hier
nar,taelseeu\\'el?ickc
                                   -         I73
Uy komt in dit leven dicl^-vvijls armoede mghehmkje lijden.
174                                                                    ,
P'Vatdeghieruheydt is.                                          376
Jioeleelijckendeonverfadelijckdatfiis. ,                  37^
Qeghierighe vallen in deftrïcktn des duyvels.                37°
livvaesheydt der gbierighemenfchen.                         3 7 8
Goede meyhinghe.
óèïtt Stijvere nieynighè.
Ghulficheydt.                         
begulficheydt van Adam koor fake gbevveefi vdnalle quaedt*
. 160
Grootefchadedagel!J:c^uytdegulficheydtjpruytende.ï6ï.iói
begulficbeyten isniet alleen fchadelijckj'oor bet lichaé', maer
,' belet oock de principaelfie oeffenmghen derftele. x6i
Verfiheyden exempelen hoe dat Öodt deghulfigbe heeft ghe-
firaft.                                ..VU*
Godc ende fijne toe-ghefchi-even
volmaecktheden.
Godt wordt door alle creaturen verkondicht,                 } ,
&odt Meen kan den menfibverfaden.                        SH
UI                          J7
1
-ocr page 945-
H^ «» begheert niet datter iemandt verloren gay?              'pk,
Godt moet bovenalbemindt Worden.                            74*
Die Godt bemindt, Wordt den alder-beften.                   74S
Godt heeft'alle dinghen tot eenfiker eynde ghefchkkt, oeckje
minïk.i                                                               789
Hem zijn alle dinghen onder-Worpen, ende bydraeghtforghi
van Alles.                    .             .,..-... 7^9
Jij is den opper slen ende alder-Wüjlen Wercï^meefier. 79'o
Polmaecktheden Godts.
                                              599
Met is [eer godt te mediteren van de volmaecktheden Godtt-
■766.769
Godt is defonteyne van allegoedt.
                              60&
is eenïth ende onver anderlijck.,                               600
Hoe groot fijne liefde is.                                               6ot
By U lanckmoedicb over de boosbeydt der menfehen. 601
Alle dinghen zijn hem onderdanich.
                              60 s
Frattijcke om hem te oeffmen tn de Goddelijeke volmaeckf'
heden.                                                                 606
Syne voorfichticbeydt ende fijne eynden zijn'ons onbelient'
8o3
AÜedmghen ghefchieien door fijne voorfichticheydt. 808
Godts wei-daden ende mildtheydttot
den menfch.
Al dat den menfch befit komt van Godts handt. ,            i7r
Godt gheeft den menfch kofielijcke dinghen, ende eyfihtflecht*
Wederom.                                                  17I.741
Godt is mildt tot den menfê>, ende den menfch vreckjot Godt,
Godt beeft belooft ende gheeft bonden dubbel Wederom dat
men omfijnent Wille ende liefde ghegheven oft verlate*
heeft.                                                                   8ot
Dé befondere Weldaden Godts.                                     591
Fraciijcke om Godtte dancken voorfijneWel-daden. 59^
Den menfch is Godt onder-Worpen door de fckepp'wgbe, dt
verkfimghe,&(.                               ,                     589
Godt ■
r
-ocr page 946-
T A F E t
Godt is onseenen muer,eene voefter,een licbt,&c.           73$
Den menfch en beeft met profijtelijker voor fy~[elven dan
GWr.                                                       . 74*
Memandt en befiaet ons nader dan Godt, hy u onfen ader*
ghetrouften vriendi, defonteyne yanalkgoedt, daerom
moet Óodtbovenalvati ons bemïndt Voorden,           74J
Godt ü den menfch ghelijck ^Worden, imi van den menfch
bemindt ie Voorden. . ,.', .                               74*
Godts reghenvvoordicheycft.
Godt üonral teghenVooordich op dry manieren, ■ 73*
Godt gbeeft het Voefenaen alle dinghen, hy Voerektmalle, hy
aenfchouVotalle dingheninalleplaetfen. ;                73*
GoAtk opeene befondere maniere in fommigheplaetjen.-7|?,
koodtfakelijchheydtvandeoefernnghe der teghenVooordich-
heydtGodfs.                                         '           734
Alle deH.Vaderenvermanenonstotdefelve, denS.V.lgnatm_
heeft defecrbeduericklijckghebruyckt.          ,.           734
Defe oeffenmghe maeckt ons de Heyüghe Bngbelen ghelim
Byfaute van defe ghefcbïedt bet datter foo luttel tot de vol-
■ maecktbeydt gbefaken.
                                      734
teeüe'rlej profijten fhniytendiuyt defe oeffeningbe. 735
Godts ttghen-Vooordicbeydtkdefielevanalleonfe Voerenen.
rvoee manieren om te mediteren van de teghen-Vooordicheydi
Godts.                                                 ,.A 76S
Maniere om de tegben- vvoordicheydt Godts teoeffenen. Ji7«
73"7#                                                                          ■■ t                          q:
ï>en H.Vrdncifiusoefende defe in alle creaturen.            73"
S.catbarinavan Senenmaeckte Godt eenhémerlenmMr
berte,                                                              7h
Godts glorie, eercfoecken.
meonredelijcldathetisdick-rvyismeerbeforghttevnfj
voorons ejjhenprofijtevdeeere, danvoor Godtseereer^
dienM,                                  ■ ■■ .
-ocr page 947-
Mr A f E t.
Pen mcnfch fchenckt aendenduyvel hetbejledeehanjijii Ü*
ven,endeaen,GodtbetjlecbtJie.
                              -jz4
Hemel.
é&lCt Heuvvtghe glorie, &e.
Heylighen, Exempel der Heylighen.
Deviericbsydt der ifeyügben behoort om een vervveckfelte
^•efcntot de deughdt.
                              xytr.&c.^'r'
De Heylïgben hebben voordt-ghsgaen van deughdt tot deughdt.
z73-
Sy aen-fien onfe perijckelen,endebuldenvoor onskier bove.ij$
Practijcke om'tot de vtericheydtder Heylïgben tegeraken.fj^
lloefy voor de H.Kercke gbeftreden hebben.
                   z8j
Sy hebben tot heteynde volherdt ïndcughden.                 559
fracttjeke om de Heyligen te eeren,met hun léven te lefetu,hunne
deugbdennaer te volghen.                                     $6i>
Bedeylmghe der Heylighen, om op eieren dach van de Vsnke de
felveteaen-roepen.                                              ^61
BlijdfchapderHeyligbeninhetoeffenender deughdt. 574
De H.Kercke.
Beliefde tot enfe Moeder de H.Kercke, Uhoort ons te verVeec-
kentotvolmaecktbeydt.
                                 z^i.&f-
Het lijden endt vetvolghinghe der H.Kercke.                 281
De H.Kercke vermaent ons om haer bj teftaen.             284
trallifcke om de H.Kercke in haren noodt te huif e tekomett-
Hareheylicheydt.                                                      3?'
Hare lecrwgheenkannktfélïeren,endeVvderom?          55
Door Veehke teeckenen men de H.Kercke kan onder-fcheydett
ende bekennen.                                                     3$
Hooveerdicheydt»
Wat de booveerdicheydt is.                                      350
SyjfruytuytdeonVeetentbeydt,                                   35I
Denmenfcb en ü met anders,dan ghdijckj)) voor Godt beken*
ii,                                                                           &>
Den
t
-ocr page 948-
TAFEL.
Den hooveerdigben fal ten laetften met fchande vervult Voor-
den.
                                                                  55J
Houwelijcken ftaet.
HetHouVi>rfijckJ5 van Godt it\ het aerdtfch Paradijsïn - ghe-
ftelt.                                                                              52-54
Tot Vtrat eyndedenHoWtoelijckenJiaetin-ghefteltü,             51
Men moet van Godt fijn parture begbcerenjieby ons toe-gbe-
fchickt heeft.                                                                       51
Men fal niemandt ten HouWelijckjerkie-fen, [onderraedt end^
confent der ouderenj                                                           yy
Wat dat hun tedoen ftaet die hun ten houVeclijcl^hebben be~
ghevendoorongheoorloofde middelen.                              55
HetHouVceltjck^n-ghepghenfoiider Godt, is bitter, ende
brenght droeve vruchten.                                                   j 2
liet Hotïtoelyckjs een Vcaerachticb Sacramentjende^Atdaer
doorVeerdtbetcechent.                                                 53.54
liet Sacrament des HouWelijchs behoorlijck^aen-gbegaeH ,
gheeft gratie.                                                               54
Met Sacrament des HouVoelijcks is van ChrïHo ghe-eertghe-
Vceeft, eersl in de II. Magbedt Maria, ende lofeph, dacr
naer in de bmyloft van Cana Galilea.                          5 4
Hoe men in den Hou^elijhen ftaet behoort te leven,endg van de
hef de ende vrede die tuffchen de partijen moet z.ijn. 5 4
Het ghanachjnde ongbemackjes Hou^elijc^s.
                   55
Hoe fchadehjcl^ ende moeyelijcl^ dat het m een quade partim
verhofen te hebben.                                                       55
Men behoort meerder acht te nemen ap defchoonheydt derfiele
. dan des lichaems, inkt verkieftnfynderfarture.
          v>'
De kjniers Wórden door het toe - doen der ouderen, falich oft
verdoemt.                                                                          56
Hoefchadclijckjat is voor de hinderen, hei qimdt exempeldrr
ouderen.                                                             57
Vcrfchejdenpraclijc\enoft regelen, voor die in-den lloiityclijc-
kgn'ftaft; leven,                                           #49.4*.
- UI %             H^s;
-ocr page 949-
T A F E L."
Huys-ghefin.
Maniere om fijn buys-ghefm Veel tefcbicken.
            413 .&c-
Ordre ende gbefcbicktbeydt des huys-ghefinsvan denHSl"
'■ z,eariw.
                                                               '430
I E S V S.
laiet Chri stv s.
S.Ignatius.
Hyfielt fy- Celven in 't kout vervrofen Water om eenen onkujf'
: febenmenfebtebektwen.                                       6f$
Ionckhcydt.
Hoe men dejonckheydt in de vreefe 'Godts moet of - brenghen,
431
Onder-Wijs van Tobias,om dejonch^beydt Wel op te brenghen-
Verbjefingbe van goede voeslers enk meefiers tot dien eynde*
'434
KennifTe fijns felfs,
Godt endefy-felven tehennen ,isde oppersle Wijsbeyit. 3} >
Ketters. Ketterije.
Dvvaeshiydtder ketteren, die de Schrifture willen verfiaen
■ naer baren eygbenfin, ende niet haer den (in der H.Kerck£'
zx.
Valfcheleeringe der kemrethdatGodt oorfake is van defonde,
'Boosheydt der kettcrenrfie om barefonden te verfchoonen,fig'
'• ghen onmoghelijckje Wefen dereyniebcydt te onder-houden
ende andere gbeboden.
                                                1?
Jsenautbeydt der ketteren in de me des doodts, ter oerfakg van
1 bare dol'tngbe.                                                            lt>
Sy fuüenvoor Godts oordeel metfchaemtevervultWorden.%^
VVaeromdeketters niet enkomen totkennific.
                 i4
Jtoeon-goddelijckfyjpreken alsfy bun de gbereformetrde noi'
'; men. •
                                                                 2-5
Snoodtbeydtdes eyghen gheefis der ketteren.                      1$
pe Wel-dédm^n dirt^Wijls krachtiger om de\etters hm
■:'■'■■                          !                                                                                            (oVC
'.....-J                                                         -                                                                          .                                                                  ■>
-ocr page 950-
T A *; h L.
finda'ers te bekeer
fractijcke omtegben dehetters tedijputeren.
Kinderen.              I^H^^^I
£ittIonck})eydt.
Leet-vveien.
gl't BerouW.
Watdat tut-irtftniïtirieyiraerdathetgbeUghtnk. !4?
Leven der menfehen.
Tdelbeydtendeverganckcl'jckh^t des levens
             
E onfes levens beoorde yoor de laetsle gberekentj
peilen van êt leven noem ons tot de deughdt
Liberaelheydt.
giet AelmoejSen^ermberticheydt.
Lichaem.
Met Muem doet onsgroot belet mdenmbdervolmaeeh^
. ÏV          t r-htnde de over-bandt tegbevenaen bet lt- ■
mtüeenegrooUJWnaiaeuvu " ■*•                1?
cbaemf                   ,. f,
Liefde.
müefdeüghdijcUendefa^diancnbemindL          74*
1                    Liefde Godts.
75.9
i5»
VVatdeliefdeGodtsu.
rr*rbtJervvercken ujt liefde gbedaen.
Bedeilmirbi der liefde.                                     * Al
VeüefdeGdtsmoetonstotgoeae ^npornn.          ;
VVymoetenGodtuytgantfcherbertenhefhebben        6&
OmdelicfdeGodts wfnrnfc den volmaeckten
#gbejeba-
tendmglm. ^ "                  ^
-ocr page 951-
pte van de liefde der creaturen verlcfiü, die vlieght fonder
fov'aricheyét tot Godt, èr.de ruft m bem ende In fijne liefde-
Vruchten ende uytVeerckjnghen der liefde Godts.            6\ \
Daer en ü niet minfamer dan Godt.                           74\
Redenen ons beVeegbende tot de liefde Godts.                743
Den eerfien tyecb tot de liefde Gedts, is het verficrvcnfijnsfelfs-
748
Trappen ende ejghendommen der liefde Godts.              749.
Fraciijekc cmfy-felven tot dciicfde"Godts te verwecken. 747
Liefde tot fijnen e ven-naeften.
VVaer uytdat men die beteer cï\cn fd, endeden voordt-ganck,
in defelve.                                                        643.
Teecl^nm van liefde tot fijnen naeflen.                   7 5 o ■ 75i
VVtdeliefde tot onfen even-naeften,komtonsveeltrooft ,gbe-
mackjendegoedts.                                             75Q
Wy moeten onfen even-naeflen beminnen, ghelijckS^rift!!S'
ons heeft bemindf.                                               751
Trait'jckeotn onfen naeflen te beminnen.                      755
Liefde tot onfen even-naeften , is een teechen van de uyt-verhp-
ren.                                                                 814
Liefde fijns felfs ende des vvereldts.
De liefdedes vvereldts mvetverfiorven Wefin.                 31£
'De liefde der creaturen'üeorfpronck.yanvele beroerten. $1%
Alle quaedtfprujt uyt de eyghen liejde.
                          317
De liefde fijns felfs is den ghefvvoren vijandt der menfehen.
De liefde fijns felfs verfmaedtChriftum onfen Salich-maker.
'
3z8
Teeckenen der vleefchelijcke liefde.
                              40$
Lijdtfaemheydt. Lijden.
^IttVerduldicbeydt.
Deonghevaüen endeoccafien van lijdifaemhgydt in defe we*
rildt Zsijnmmichvuldich.
                                    695
m
-ocr page 952-
TAFEL.
^fyïteytightn. hebben finder gbehjckeniffe meer gheleden dar*
wyendoen,daer wy nochtans door onfifonden veel meer.
hebben verdient.                                            69$
Pen vvech des tijdens ende tribulatien leydtons tot het leven.
6c}6,
Chnflus heeft voor ons ongelooffeüjcke tormemengekden. 69 $
Naer het lijden v.olgbt het verblijden.                        69 9j
nellijden mdefevvercldtiseenteechen der uyt-verkoren. 8n'
LijÊkaftijdinghe,
Deiyf- kajlijdinghe is va» de Heylighen des oude ende nmivn.
Tejiamemsfeerahebniycktghevveeji.
                    164.
Macghden, MaegiiJelijckenftaet.
Maria,Moeder Godts.
Sonderlmgbe devotie tot de lï.Uaria is een teechen der uyt-ver-
koren.
Hureoodtmoedicbeydt,ghdmrfamhejdt,fuyverheydtvoort-
Q-anckitidenwech deréugbden.                 819.820
Hare liefde tot den even-naefkn.                             ö LI
Hoefybaerdmchmetdegoede,endemetd,equademmfclnn.
" 8«.
Hoefy haer droech totbare Over fan.                        812
Haren icver der falen.                                         ° 2i
Hoefy de ghefclupen dinghen toeghedaen was ende die gbe-
bruyckte.                                                     °2$
Ha re verflervinghe,ende liefde lot Godt.                     81 j
Hare weerdicheydt.                                          °24
ÊareVceldadenaendemenfchen. ^                     814
Haren befonderen dunsltotde H, Kerc < e.                    815
1 Verfcheyden Pracïijc \en om haer te dienen,                 819
Maniere om haer te groeten als de be-klocke fluit,         8 47
Maticheydt. §>i(t stokv aften,gulfaheydt.
Met lichaem moet met den mm van maticheydt bedwongen
"Worden.
                                                      l6ï
lii.s                    v*r*
-ocr page 953-
TAFEL.
Verftbej/deh profijten die defe deugbt mede brenght.         i<Jj
Gbevoelen der Hejltgben, ende Heydenfcbe Pbtlofophen van
defedeughde.                                                     163
Meditatie.
&kt DOdt Gbebedt.
'TWeederley berejdmgbe tot de Meditatie.               190.191
Maniere van Mediteren.                                         460
•pc Meditatie moet gbestiert gorden om de deugbt te oeffénen.
4.61.
Wat de Meditatie U.
                                              46$
De afféctien der Meditatie.                                       464
Hoe veel affeSien datter zijn van de Meditatie.              465
Traftijeke der Meditatie.                                         ^.6j
VrcciijckevanMediteren betoont in het miHertevan degbe-
bourti'onfeslleeren.
                                           479
Jloe men inde Meditatie deaffeciienmoet verwecken ende in
deftlve voUherdin.
                                           47? 1
Hoe dat mende Meditatie'morgbens falbegbinnen. 838
Wat men doen moet na de Meditatie.
                474. 617
Hoe men bet gbekove, hope, liefde moet verwecken m de Medi-
tatie. ■'•■■'■'
                                                 48Ó
Verfcbejde middelen om de Meditatie te vermeerderen, j 17
Remedie teghen de verfiroytbcydt in de Meditatie.
           6vj
Oorfaken der versiroytbeydt derfinnen.
                       61 f
ï)e booverdije ü oorfaeckf van de dorheydtin de Meditatie.
6ig.
Jletaen-teechenen der goeder in-fpraken helpt tol bet gbebedt
ende Meditatie.
                                                  611
Maniere om defelve in-fpraken te teeckenen.                   611
' Mortific'atie.
&itt Versfervinghe.
Naeften,Even-nacften.
jèittLhfdetotonfennaeften.
VVymaeten opdedeughden van onfiriaejien letten en niet ep
fijne onvolmaecktheden*
                                        751
W.
-ocr page 954-
T A F E L.
De ynendtfcbap endeverteningbemet onfennaeftenis noode-
: Igckjndeprofiitelijck.                                    75utSt
VVjmoeten Godtinonfen evcn-naejlen bekennen. 748.750
Nieus-ghiericheydt.
Verfchejde "toereken vannieus-gbiericheydt.
                   3 3 7
Het is noodelück^de nieus-ghierichejdt te verwinnen. 319
Sy opent de poorten onfer finnen.
                                    33*
Teec henen van victorie over de nieus-ghiericheydt,           3 3%
Verfchejde benterckinghenteghen de felve.                    333
txempelen der ghener die dttghebrefk^ver\vonnen hebben.
3?9'                       Offerande.
VV1 moeten Gode dry offerhanden doen.                      70$
Onberm hertichey dt.
, ^icxGhieruheydi.
Den onbermhertiirhen en is teghen niemandt Wreeder in dit Ie-
':' vendanfy-fdvm.
                                              '74
De onkrmbertighe Worden dickWijls in dit leven Wreedeliick^
gbeslraft.
                                                          J7J
Onder-foeck der Confcientie.
&ÏCt OOCÏt Biechte.
prfjemngbevitn het ghemeyn onder-foeck.
                   6$
Dit moet tennunpntSXieemaels'sdanhsghefch'mUn. 844
Vijf deelen van bet ghemeynonderfouk^, enk maniere om die
teghebruyeken.
                                                 6)9
fraclijcke dienende tot bet ghemeyn onder-foeck.           66»
fraciijeke ende oeffenmghe vanhet befonder óft particulier
onder-foeck^                                ' '"                    ,
Wat dat het befonder onder -foeckjeteechent Waer tos dat
meesl gbebruyckj Wordt,ende op Wat maniere. 66
7.66%
Ondanckbaerheydr.
Bi ondanckbaerheydt mis-haeght Godt.                          59x
v..v . ■: ••> ' ■•«                                                                         SJ
I
-ocr page 955-
TAFEL.
Sjmaecktonfeghebedenon^eerdich.                          $yi
Sy bekt dat de gratie GoAts in onsnietenkcme.             j^i
Ongheftadïchcydt.
Denoorfpronch der ongbeftadichejdt.
                          45*
Den engbesladighen verandert als de liane.                   4^3
Ongheruftheydt des herten.
Mefondebrengbt ongherufiheydt intherte.
                Zo6
Defe jpruytooekuyt alle hope ende vreefe van tijdelijke faken.
"807.
Onmatieheydt.
£ê>ltt oock gulficheydt.
Defeisde Wortel van ontaüijckequaden na fielt ende lnhacm.
16 x,
OnfèL. Vrouwe.
&iCt Maria.
Onfuyvcrheydt.
^iff Reynicheydt.
Deleelijclheydtder'onfujverheydt.
                              401
Dejlraffe der onfiqverheydt.                                     401
Qoideelen dermenfehen.
Men moet hem Wel Wachten van vermetelijc te oordeekn.6 y$
De vreefe van de oordeekn der menfehen doen groot achterdeel
in den gheeftelijcken voort-ganck.                           336
Be oordeekn dermenfehen maken hetgoét voor-nemen fVcacr,
endeluslub.                                                      337
Xdelheydt voorde oor deden der menfehen.                      538.
De menfchelijcke oordeekn en megben ons niet bate noch fcha-
den.                                                                  339
Niemant en ijfer lof boer dan die de deugh t bemint.         339
DVeaefbejdt dermenfehen die meer paffen op detyoorden der
Wereldt dan op. Godts oordiel.                                348
Valfcheydt van het oordeel der boofe menfehen.              345
'Exempelen van het verfmaeden der oordeekn des Wcreldts*
343-
Yrede ende gherujlictyydt in de ver&btinghe der menfehe-
Igcketf
-ocr page 956-
TAFEL.
tijcker oordeelen.                                                344
Ö«W«fsbeydt der ghener die om deghefintbeden der menfchert
Godts gratie verfuymen.                                      3 4?
Chrtflikvarende doodt betoont claerlijckjwefot dat de oorde-
len de'bereidt x^ijn.
                                             246
ï>e vreefeder menfcbdijcke oordeelen komt uyt de ejghen lief-
de.
                                                                  ?49
Praciijcke om d'oordeelen der nienfchen te verfmaden. 345
Oordeel Godts.
baer enfal niet dreevigher Veefen op den dach des oordeels, dan
met eene vcrganckdtjckeghenoechte deeeuWighe pijnen qe-
kpcht te hebben.                                  ..               2,t
Om wat redenen dat het uyterjïe oordeelghefchiedenfal. 541
DegrouVeelijckfieydtdes oordeels.
                               , ..t
S cheyiinghe van de quade ende goede.                        ^z
De komüi van den Rechter tot het oordeel.                   ,4?
Openinghe van de boecken der confcientïe.                     , 4 j
Het onVeederroepelijckjonnis.                                   j^
Het droevich aenfcboWiïender verdoemde.                    J4j
~Benautheydtderboofemenfchenin hetlaetsjeoordeel. j47
Danftdlen alle dinghen tiaer hareVceerde gheacht borden.
548.
Alle dinghen vermanen ons tot het oordeel.
                   ^%
Inden dach des oordeelsfullen alle verborghen faken des we~
reldtsvoorden dach ghebrocht worden. <                   ij £
Oodtmoedicheydt,
YVat de oodtmoedicheydt is.                                     55-4
Üemerckinghe van de ellenden dermenfchen dienende tot de
oodtmoedicheydt.
                                               354
Hoe nootfakelijckjat defe deughtis.                            3)g
ïraclijcke om fy-felven in de oodtmoedicheydt te oefenen.
Ben oodtmoedighen m'tnfchis naer defiele ghehje\een nieu-
ghehorwkjudt*                                                 3<>l
Trappen
-ocr page 957-
T AF E L.
trappen van de oodtmoedicheydt.                                ^4
Syiteenteeckenvandeuyt-verkoren.                       N Si4
Overgheven fijns fèlfs.
eêicf aoth/Wildes menfch endtghetyck^fermicbeydt
met dengoddelijckenr
Het overgheven fijns felfs is een groot goedt.                    7 § 7
Met brenght vrede in onfefiele ende vele andere gaven. . 807,
Hoeden S.Ignatw ende de II. Gheertruydt dit hebben gbeoef*
jent.                                                               808
Hetiseenteecbenderuyt-verkoren.           ,                  815
Overfte, overheydt.
Die 'm overhejdt \qn moeten voor al de Godt - vruchtïchejdt
beneerfiighen.                                                    399,
De fonden der Overfle in den krijch beletten dickmael dtvicto-
rie.                     ;                                          500
AlleOverhejdtkpmtvanGodt. '■                             301.
Den Oyerfteblijftbergbevootfijneonderfaten.              414
DeOverlle[moeten de andere met goedt exempel voor- gaen.
416.
De Ovcrjle moeten hunne onderfaten groot-athten.
» 41?
D'ootm'oedieheydt moet metdeOverheydtverfaemtVvorden*
4Z8.
DeOverile moeten beforghen dat Godtoockjkn hunne die-,
naersghedientVcorden.                                       41$
ih onfe Overfien moetenWy Godt aen-mereken ende eeren.
738.
Paticntie.
^>itt,'Lijden,lijdtfaemheydt,verdiddicheydt.
Penitentie.
<&it£Sacramentderpemtentie,BkcbteJtjf-kaslij~
dinghe,vaften.
Quade Iuften.          /
De^quaeiïe tuften zijn yerghelcken by raeftnde bonden, ^
7M-
Rcl'gic
-ocr page 958-
Religie ,Religieufen ftaet,'
leven.
DenReligienfen ïiaetisdatfekfpn endebequaemflenomtoi
devolmaecktheydttekomen
                                     Si
Beten (toet Mfdt alle bektfde», ende dwdedry beloften,
■tumtvechfoccafienderfonden.
.
                      **
jndefenaaetz,tjnveelkhu!?faembedentotdevol->mecktheye,
t>eRdme is eenfchole der deugbden.                             
Anter'evmkenendeWerdickydtdefe^ets. IxAify
Met iennderGodt-vruchtighe tAfffc*** **££
volg^ngbevandeA^^^nnm^eooc^anCbr^
Jnteügkux mrdt onder de W^f^f. **
; jte£ J.tt vonniffmèmaehh^hten vanlfraeL
metGodtmbet.gbebdtiendeW™11® V'^ } J |J,
vand'andereReligieufen.                       „»„*£;< ver-
ï>eRellgie^rdfvandeHH.VadershyeenaertsFaradtJsver^
een gbeejhlijck. leven.                                            0
DagbeiijckfrbevernicumnghedesRdtpew-
Reynicheydt.
om G«fr « tos «»* « ^H/jf' . tr;UaUtïen des
Ven Haetvannynicbeydtü-bevrfvan de tnbuUucn to
vleefcb van vedforghen en qualen.                           £
iïegrcQt-Weerdicbeydtdefesptö-                               Dc
-ocr page 959-
pe Engbelen omverferen gheerne met de Maeghde\ens.
X)efide Wordt door de rejnichejdt een Bruydt Cbrifii. 7 ó
Privilegiën defesfias ts
                                             70
Defenfiaet is den dlder-edelfien.                                   76
'Ohriftus heeft defenfiaet voorfj-feluen^fijnegbebenedijde moe-
derMa.kia , voor S.lan
, endefijne beminsle Hejlighen
verkofen. \
                                                 -jo
Chrifius heeft defenfiaet feer den-geraden dèor fijnen Apofid
ende door fj-felven.
                                          7i>-71
De blijdfchap defesfiaets.                                             7 i
Christus en heef hem met nismandt fooghemeyn gbetoent als
met de mdeghdekens,
                                              71
Tot defenfiaet en moet niemant hem begheven, dan die van
Godt daer toe gheroepen wordt.
                              72.
pen val in defenfiaet is feer leelijck.                              7 i
Keeriïicbejdt der HH.Maeghden om defenfiaet wel te bele-
ren
                                                                   75
Tratlijcke oft mankte van leven voor eene magbet, voor-gjje-
fielt door een t'famen-$rel>inghe met den H.Enghelonfen
beVeaerder.
75.76.77.7S
Refignatie.
^Mft Över-gheven fijns felfi. ,
VVitte des menfch ende vereemnghe met den Goddelijckenl
Roep tot cenighen flaet.
^ift Religie, Volher diehejdt, Verkjefin.
Het ü feer forghelijckjitet te leven naerden ej/fch fijns roep:.
94                -
Die naerfijnen roep niet en leeft is ongherufi.                   83
Roofen-hoeyken.
Maniere èm hetfelve devotdijekje lefen.                      831
Vijftbienmifierien daertoe dienen" de.                          831
Rufte des herten.
£)Xtt Vrede.
Rijckdomrrien.
^ÏCt Tijdelijck^gotdt,
É
-ocr page 960-
Sacrament der Penitentie,&c.
kéü eenen middel door den Wekken den fondaer Wederom
keert tot Godtendefijne falichejdt.
                          nj
bedeelen der penitentie.                                             n$
H.Sacramenten ende haerghebruyek.
Het ü een teecken der uitverkoren neerjielijckde H.Sacramm-
tentegbebrureken.
                                              8ij
Maniere om hetH.Sacramentdaghel^kjtegroeten. 846
Schiet-ohebedekens. ^OttU/Ghebedt.
Scrapulen.Scrupuieusheydt.
Waerundatmen kan verneuken ofte Jcrupuleusbejdt endé
benamheyt desgbetien van Godt oft van den dupel komt.
147.
^dejürighe der fcrtipuUnïndrj foorten.                    ^ 148
temedienteohendedryfoortenvmfcrupulen. _ 148.149
benfcrupuCeufen en moet opfijn eygbenverfiant met fteunen,
noch fijnen eyqhenWillevolghen.                      150.158
MymoeLlder-mecftdesdupetun-ghevendoorverfmaclen
                                                                     KO.ICI
. verwinnen.                       , , j 1 j- 1. - .
biechten.                                  „ j tr r /• J ■
nj moet hm Wachten van bet lefen der boecken her ante
fondenendedeconfaentiehandelen.                 ., .-W
BovenalmpethyfijnenBteeht-vadergeboorfaem^nWilthy
vhtorie verkrijghen.                       ,         lj 113]>
Jindereoeffeninghen foordenfcrupuleufenwdebedruckte fi^
k.
                                                    ïia-W5J
Seeghbaerheydt.
VVat defêevhbaerbejdtif.                                       4° 9
Sefe deuvhdt verweckt tot Godt-vruchnchejdt.            4*
Seegbbaerbeyt VandenH.GregoriusThaumAturgns. 411
Seegbbaerheytonfes Salich-makers ende derHeyligben. 4iz
h Seeghbaerheydt 0ottooAi»onfeeemcbeydt onder-houden
Worden.                                          i-lj*
- ■                                Mmm .                Siccfe
-ocr page 961-
-1
1 A Jt»-----E-—ET-----------------------
Sieck,Geckten.
Defiuh^en moeten van de handt Godts ontfanghenVeorder?.
857-
Den fucken moet fijn betrouWen ghebeel op Godt ftettm niet
op de Doctoren.'                                                        85S
Denfieckenmoot meer beforgbt zijn voer defiele danvoor bet
litbaem.                                                                    858
Uoe by ban draghen moet infijnfmkte, ende Wat dat by moet
vooralbeneerüigben.                860.861.862.863.0^"
Sieledcsmcnfch.
Hy k een beeldt'ende een Woon-qlaetfe van Godt.               733
Dedry krachten onferfiele zijn als dry tafireekn.. 740
D'etl.Catharindvan Sencn maeckte Godt een ixmerken in
harefiele.                                                                  73-3-
Sinnen des menfch,finnclijckheydt.
De menfchdiickefimien en Worden noyt verfaedt. 330.794
Maniere om fijn finnen te vergaderen.                        $41
Als de kloeke jlaet ende op andere tijden.                     841
Depoorten der finnen moeten Wel beWaert Worden.         18
Sobeiheydt. ■
Jjkt Matubeydtyaften.
Sonde.
Defchande volght defonde,                                             51S
Grootheydt der d'agb'etijcksfcbe fonde.                              22 9
Kleynefondenbektten dickniaelsgroote faken.                  13 ü-
Defonden dergheeslelijckeperfoonen zijn fierfchadelrjck. 28 2
Defonde is een monfter.                                                  52b
Denfiaet der fonde ü beklagbelijckende volperijckels. 104
Vol-doen voor de fonde. j§ict Vol-doen.
Scaet van leven. j&xctVolherdicbeydtverkiefen:
"Een ieghelijck.tnoet metfijnenfiatt te vreden Wefen endefyfeU-
ven daer ime verHereken oft anders maect confuCie.ys.y 4
Be veranderingbe des Jlaet s is feerforgbelijck.                    94
Suyverheydt. jüict Reynicheydt.
&efteerdichejdtrande8itperlKydt.
                       99S
M.
-ocr page 962-
~~------;---------nrTTi: ;
ïïeTriyikgiender Suyverheydt.                                tg*
'ïeeckenender Svyverbeydt,                       •..          400
Suyvere meyninghë.
Wat defuyvere meymnghe is ende hare bedeylinghe. -ju
Trappen der fuj ver e meyninghë.
                                7lq
tiecyghen liefde bederft alder-meeft defuyvere meyn'mge.ji'S
Eet oefenen der fuyver meymnghe meet [onder gheWelt ghe-
, fcbii'den.
                                                          719
teeclztnen van eenfuyvere meymnghe..                       7 ^
Sonder defe en zijp} gheen Wercken verdienüelijc\.          720
Ha is fier profijtelijckjnaüe V?erchen veel goede meymnghe»
te hebben.
,
                                                      71^
Óegoede meyninghë mdeckt het Veercl^góedtd'Vpelck infy-fel-
vengoedtnochquaedtenps.
                                   7i£
VVonderlijcke kracht van de goede meyninghë.              jij
Een Vterckynet goede meyninghëghedaengaet alle andere ver-
re te boven.
. '
                                           jii.
Groote fihade der ghener die gheen goede meyninghë en be%*
ben in hunne Vcercken.
724
. Tentaden. &ict Bekoringhe.
Tentatien in defuckten ende ure des dsodts.
8 67
Remedienteghendefelve.
• 868
Tij dr en Je fijne koltelijckheydt.
ben tijdt vMn deugbden te doen moet Waer-gbenomen Vf orden,
161.
DeVeeerdicbeydt van den rijdt.                              . 418
Hetverquipndes tijdts fal ons berouw/en.                    418
Diedentijdt verquifl is eenen onWijfen kvop-man.         42a'
Menmoetmet dentijdt d'eeuVvklÉydt koopen.              421
Alle dinghen moeteri op Jij tkn tijdt beneerfticht borden. 42a
Den verloren tijdtis onvïeder-rotpelijck.
                      <>4Z
Tijdelijcke goederen;
Waer toe defe den menfeh ghegheven zijn-,
                  fi7
fary foorten van menfchm,op verfcheyde manieren defe goede*
tenghehuyck^ndSf
                                             ?8^
H m m z,
-ocr page 963-
T A F t~LT-------------------------
Menfd vandefefcberpe rekeningbe moeien gheven inden dacfr
des oordeels*
                                                , 390
ïn de hdeylmgbe fijnder goederen meet men den Vc'tüe Godts <
onder-foecken.                                                    391
Tijddijckgoedt en is het oprecht goedt niet.                      395
Traecheydc in de dsught.-
Hoe fcbadelijch^ dat defe traesbeydt is.
                           252
Teeckenen van gbeeftelijcke traecbeydt.                          25 5
Jraechsydt ende jlappicheydt is den oorfprotwk.vandenghee-
i Jtdijc^envaL •
                                                   26S
Vaghevicr.
Ds liefde totdeftelen int Vagbevier.-
                          289
HoegrouVeetijekjlJpijnen-des Vagbeviers zijn.               289
yvaeromdatdefefielenlijden.                                 290
Hoe die te Mpen zijn.                                              292
Vaften. &\zt Maticheydt.
By na aüe de Heyüghen zijn t Vaften toe-gedaengeWeeft. 164
Clmslus felve beeft ons keren vaften.
                           164.
Verduldicheydt. §>\tt lijdtfacmheydt.
ï)e deught'van verduldicbeyt
» een iegbelijckjan noode. 694
Verduldicheydt is eyghen ongbeval oft tijden.
                695
Verduldicheydt in ander lieden gheheken.                    691
Vereeninghe met Godt.
§>QCtf\t/OverghcvenJijnsfelfs,ys>iüe,&c.
M'oedatde eenicbeydt met Godt verkreghenVvordt.
629
V Vy vereenigbenons met Godt doorHe 3 .krachten onferfteleii-
641.
Vereeninglte onfer Vverckcn met de Voet eken ons Ueertn.
727
Verkeeringhe met onfen naeften.
Vermaninghe vanden S.Pater lgnatitu toteene goedeverket*
ringbe met onfen naeften.
                                      41 f
Tduten endegbebreken in het om-goen met onfen even naeften-
415.
Verkiefên eenen ftaet.
«&tet Stoet van leyen^iibttéiickeydu'
-ocr page 964-
TAFEL.
Beraedt om eenen ftaet te verkjefen.
VVat dat vvy moeten aen-fien m hetverkiefen,               fQ
y^chenga.nem^eU^verlor^Lrdundatr.vel
kifen eenen anderen ftaet dan daer fy van Godt Z„]K-
roepen z,ifj>i.
                                                     
M.etverkjefenmoetrijpelijck ghefcbieden                         4*
Imverkieftn desftaets moet men volghen de Mrahe GoË
enntetfijnequadehften,                          W ^ ^om'
Uamereom totkenmffe desHaetste komen tot den ticket
\\>ygberoepm<,?jn.                                         OTRW
-u altifdt bevrceft ende ongkeruft                            ^
Uet-mMegbt Codefierdatumandt[onderfijnen racdtvt
ft^W™emnfi^m^         4$.A9Jl
^fvrel¥keenemnaender faderghérekmte ver-
Q>ff..- r ^ernieuvvinghefijnsfelfs.             '^
^Sfinghevandeyernieuvvmgbefijnsfelfs.                , *
^^e^kmgbendaLoeduLeL cJcl
y^uvvmghedermeuvvepropooftei. * "' ^7
Verftcrvinebe
                         '
Tvvederley verftervinghe.
SJ dient tot vol-docmnghe derfonden.
                            n
I
-ocr page 965-
TAFEL.
Verflerven der quade gbtneghentheden.                        5 f4
Vyanden.
yvy moeten onfe vyanden heminnenjndc depraclijcke om bet
felve veelte doen.                                                j^
Vol-doen,voldoeninghe voor de fonden.
Dryderley Wercl^n van vol-doentngbe.                        15 9
"De kracht defer gereken.                                          159
Vol-herdicheydtin de deught.
VVat de vol- herdicbeydt is,en boe neodtfakdijck, 48 9.45 o
Symaeckt de goede Vcercken licht.
                                451
Lofderftant-vaïlicheydt.                                         45 <i
Tractijckeomtevol-berdenin'tbegoNnengaedt. • 459
Vol-herdicheydt in fijnenrocp.
^ICt Roep.
ïeghelijckjnoet in fijnen roep vol-her den.
                        9 3
Men moetfijnen roep verfekeren met goedeVo.crcken endenaer
gbeepm anderenfiaen.                                          9 4
Wj moeten Godtvoor leydtfman nemen indenaen-gbeno-
menVcecb.                                                         qi.
VVaerom dat men vol-herdicheydt moetfiecken in fijnen eer-
flen roep al Vcaer byfieebter.                                   95
Die fijnen roep verlaeima.tcktfy-felven onbeqaaem tot het rijc-
h\e Godts.                            t                              25[
yVaeruytdickVvijlsJpruytdeVpanckclbaerheydtdes roeps. 95
Volmaecktheydt des levens,volmaeckte.
Eenen korten reghel ende Vi>ech tot devolmnec'><tbeydt vooral?
lefiaten. .                                                13.88
VVaerindevolmaecktheytmeefigheleghen is. 80.6n7.831
Eeniegelijckjs verbonden tot de volmaecktheyt te trachten.,8 <?
Daerfijn verfebeyde "voegen endefiaté^tot de volmaecktheyt.% o
Het is feerforgbelijck eenen anderen Vcech oftfiact te verkjefi^
dandengbeneniaerGodt ons toeroept.                    80
]Se raet van de neerfiifheyt die Vt>y doen tot de volmaectbep.n1
Den menfch foeckt in alles bet volmaeckfte,behalven in 't gen*
4atdetiek&en-gaet.                                            n.9
                    n
-ocr page 966-
T A F E L.
'm en moet niet voorgoedtgbcrekfut Worden, die niet letêr tn
begheert te Worden.                                               2"
VtletCeknindenWechdervolmaecktheydt.                   liS
len volnmcktmenfch tn heeft anders niet danChnslus. 130
Den volmaakten vindt ende eert Godtin alledmghen. 6n
De on-gkeleerde konnen oofkfeerWdtotdevolmaecktheydf
ykeraken.                                                              &
Acht trappen der wlmaeckjhejidt,                               654.
lenen anderen korten reghel om de volmaecktheydt te verWer-
ven,vandenS.PlgWtW>                                    6H
Befcbrijvtnghe van eenen gbeeplijcken ende vol-maeckten
menfcb.                                    ,                          6V
Volmaecktheydt is de opperfie Wrjsheydt.                       6$7
Devolmaecklhejtüdenvcrlorenpennmckjdekoflelijckepeerle,
den verborqbenfcwt, &f<                              $$7-<>ft
De volmaeckjbeydt ü het ri)ckeGodts,daerWydaghel^ks om
bidden, endefy maakt ons Koningben.                     63 8
Sy maeckt onskinderen ende vrienden Godts.          <?;8.6$9
Waeruytdat men den voort-ganckfAlbemenken. 6^.6%y
Vrede des herten. &\tt Gheruslheydt,&c.
p Godt alleen ü den oprechten vrede ende vermaeckjes herten,
797>                                                                                r ■«
Den vrede deshertenfpraytayt de vereenmge vanonjen wille
met den Goddeïijcken.                                            7°$
Den vrede des herten is te vinden in het verfmaden aller ghe~
fcbapen dinghen.                                                   801
Den vrede des herten wordt alleen van de eotmocdighe ghe->
fmaeckt.                                                               **
Alle creaturen t''jamen en konnen den menfcb defen vrede des
herten nietgheven.                                                79)
Vyt-verkoren.
Teeckenen der uyt-verkoren.
                                        811
'Weduwe ,"Weduvvelijcken fcaet.
Godt proeft de weduwen oft fy hem beminnen.
                6. \
DefenpietgactdenHoHWelijckgn tehn>he»4enaerom. C%
-ocr page 967-
TAFEL.
Defenfiaet is Icquaemom Godtte dienen.                       é*
Godt draegbt fonderüngheforghe voor de VeeduVeen. 62.65
ludithom de Vtediï-M:.jd£ fuyverheydt ,üvcrkofengheVoeeft
om bet volckjan ifrael te yerlpffén.
                          ex
De H.M.Maria a ten voor-beeldt aller Wedu^m. 6$
Hoe deVteduïïien haer leven moeten fchicken.
                  6$
Lof der Godt-vruchtighe Weduwen Anna endeludith. 6^.64
, $y moeten haer Vrachten van de begheerlijckheydt der rijk-
dommen,
                                                           g
Verfcbejdenpraakcken oftregbelen voor haer. 6^.66.&c.
Wereldt, Wereldtfche ende -verganckeïijeke
dinghen. £>Miiit OQtkCreaturen.
Terijc>zelenderVeereldt._
                                          20
Bedroch endearchlichpcbeydtderVvereldt.                  zio
Tdelbeydt ende vergamkelijcklieydt der vvereldt.             551
Alle vvereldtfche faken en kannen den dorfi derftekniet bluf
feben, maer wel vermeerderen.                              ejc
Deghenuecbteder vvereldt doodtde /iele.                     577
Devveech-fihaeldervvereldtüvaifcb.                         ju.
Hare ghenuechteisenfayver, ende verandert demenfeben m
beefien.                                                            ,_,
De Wereldlis een vertoon-plaetfe, de menfehtn zijn de Come-
dtanten, wie dat hier prijs bebaelt.                         
Het verfmaden derghefchapen dinghen, brenght meer ver-
maecks dan hetghenieten derfe her.                        8 o r
Deghenuecbte des vvereldts is kort, met veelarbeydts vermen-
gbelt,cndeenverfaedtnïet.                           797.798
Boor vvereldtfche dinghen en k#n onfefielemet verbetert vvorr
den.nochruftevinden.                                 565.799
Hope ende vreefe van verganckelijcke dinghen Jbenetmt de ruft
des herten.                                                       g^7
Wercken.
In alle wereken moet men dry faken bemereken.
           684
Onfe wenken moeten van te veren bedacht zijn.           689
Xedeyüngheonfer wenken voorden gebeehn <tefe.687.83x
Wat
-ocr page 968-
f f ai datter van mode is, op dat onfe vverc\en goedt ende ver'
dienfticb [ouden zijn.                                    718.835
Middel om onfe wenken te verbeteren.                        833
Hoedatvvy onfe wenken moeten beginnen ende eynden. 4811-
Wüle des menfch, ende vereeninghe niet den
goddelijcken. ^ïft Over-ghevenfijmfdfs.
Onfen wille moet over-een-komen met den Goddelijcken. 7 84
De vereeninghe onfes wils met den Goddelijcken,is den kortften
vvecktotdevolmaecktheydt.                          7g^
VVt defe vereeninghe des wils, Jpruyt eenen ghefiadigen vrede
derfielen.
                                                        jfc
Diefijnen[ejghen willevolght is altijdt ongheruft:, ende Meet
veel teghenheydt verwachten.
                       7S>0-79i
Die den Goddelijcken wilt volghen, heeft altijdtoccafie van
• blijdfcbaf-
                                                       yoj
Met is eenefoorte van dieverije, fijnen vvïüe vanden Godde-
lijcken te verfcheyden.
                                         7 .
"WoordtGodts.
"Liefde tot het woordt Godts, is een teeehen der uyi-verh>ren
» 815.
S. P.Xaverius.
Sijnen ijver derfielen.
                                              ^7?
Sijnen raedt om de hooverdije te verwinnen.               g7 $
Ydelheydt. gtüt Wereldt.
De ijdelheydt vertoont hacr in deure desdoodtt.
             <j, ,
In alle üjdelijckefa-ken isijdelbeydt.                           gj^
Yver der lïelen.
Dentjver derfielenbehoort ons eenvenveckftUevvefentot d*
volntAecktheydt.                                        J
traftijeke »m den ijver derfielen te oefenen,                 zïl
Eyndc des Tafels.
-ocr page 969-
FErdikandv s, divina favente clémentia,elecT:ttS >
Rom.Imperator, (êmper Auguftas diplomate fuo
ïanxitmequislibrücuinömenViA vit^e ^tern.*,*
auchreR. P. Antenio Sucquet. Soc. Iesv Sacerdotc, per to-
UunRoinanum Imperium, aut regna ac Provincias
ïmpcrio fubjeétasprxterTypographi, quem ad hoc
ipie deligere volucrit, voluntatem, intra decennium
imprimat, vel ïmprimi curet. Qrii fecus faxit, prater
exempladum confifcationem , decem maichamm
auripunnfcoCafareoinferendarum pcenamukabi-
tur , uti latius patet in litteris datis Vicona , die "
vi.Martij, anno m. dc. xx.
Stgfidt
FERDINANDVS.
Ad mandatum S.C&ftr.Mjtjejidtis propnuftt'
Vt. I. L. Von Vim,-
R. Qucftenbcrg.
SVMM.A PRiniEGH PRWCIPVM BELGARVM.
ALbertvs & Isabella Ciara Evgenia,
Archiduccs Aumia:,Diices Burgundi£,Brabaiï-
tise,&c. Sereniffimi BclgarumPrincipes, diplomate
iuo{anxerunt,nequislibrum cuititulus Via vitA
/E.TZRHjE.,aR.P.Antoriw Sucquet, Sit.lzsv, in Provinctk
Ilandro-BelgicaProv'mciali
compofitü, prater ejufdem
voluntatem ullo modo in Belgio intra decennium
imprimat, aut alibi terrarum imprefluminhas ifife-
tioris Germania ditiones importet, venalemve ha-
beat. Qui fecüs faxit, confifcationc librorum, öc alü
gravipcena multabitur,ut latius piitet in litteris datis'
Bruxellje xni.Deccmbns, anno m.dc.xix.
Signat
Steenhuyfcj:,
-ocr page 970-
*ac'ultas ft.P. Prapoilti Provincialis Pro-
vincie Flandro - Belgica:.
Llbrum Via vit^ £TEtNi infcriptum,&x
R-P.Antonio Sucqnet Socktatis noflraconfeèum
, atque
ideftinatisarbitrii kclum &approbatum, ego Carolus Scri-
him Societatü
I e s vper J-landro-Belgicam Provincialis,ex
sacleritate Admodum
R. P. N. Generalis Mtttij Vitellefa iri
liitemprodirepsrmitto-, &cencedofacultatem typiseum man-
dandi. In mjusreifidem hafce manu meafubfcrtptas^&figillö
offiij met munitas dedt Antuerpk, iG.tuli}, anno
1619.
Carolus Scribani,
Approbatio.
T iberhicinfcriptusY I a vit* j£tsjr.x A,auiïore
•*-*' R. P. Antonio Sucquet^ocietatislzs V Tbeologo,eft doctus,
&rid nifi. devotionemjpirat,dcfimul ai srationem injligatjit
etiam docliores vlam meditatwnum faeillimè per hunc tnve~
mant
. Qttanomnïfiudioadniundumputo,uttypismande~
tur, qubinplurinmhommummanHsperveniat. Quodtefior
s^.Iulij, anno 16
19.
Egbcrtus Spitholdius S.T.L. Canonicus
& Plebanus Antuerpieniis.
CVm prior editio libri hujüs jam diftra&afit, pe~
ticrisquc, Henrice Aertfens, ur eundem rypis
«lenuö pollïsrecudere, diligentisetifeïfidens,pore-
ftatem ribi faciojuxta priviiegium SercniflC Bcigij
, Frhicipum. Antuerp.^FebiuarijKJzi.
AN TONI VS SyCQ^VET.
-ocr page 971-
TANT WERPEN,
2Bp fentytck fttrtffen* / ütue
Cammet jtrate inöe toitte Eeh'e,
3Hstno ï 6 z i.
-ocr page 972-
Vaiide Cbmmunie.           »■ jiz
Schiet-dbebcdikeris.
\                                                                                                              ■ ■ •                                                         
DEJn bermkenighcn cndeontfermendenHcerehecffgHc- pfjfgj jra'
denckehi'fleiijnder wondcrlijckheden ghemascktj by
.. heeft fpijiegheghevendenghenen diehem.vreefen. .
Hoegoedt is den Godt van Ikaai voordeghenedieop-iech'c iTal.71.
van hertenzijn.                           
Necmtende eetjiiitismijti lichaem.                                     Matth.ift
Oeffeninglle 6ft Be'raedt , van devptelijck ende
dick-w>jls ter H.Communie te gaen.
r)En menfch. © eeiitirigOe mosljept/i Xitlyt betl)tz*
ten/ met boe betfcjjepben gficboelm enb£ erem*
peien mojbe itft becjlropt! tcH en ban bp mp felbeit
niet bebjoeocn noclj flupten / mat inp nutter 10;
oftbefe l|.Jjactamettten bicbmijlss te gebjtipcuen/
oft boo| eet-biebinge fclben mp tot Hie te betbooj*
beren . ©oogmaet time gbebettietcntDepbt enbe
goebt-gtmjlt cljepbt noobt mp / 0 I^cere Jefit/ bie u
gfjeltjcei-bigfjt Jjebt ooeb be cteupeie/blinbe/btans:? Lilc u
lie enbe be fenbaens (onbec ttjeitbe, icb ben eetjlen ' ■
ben)tot befe groote maeltgbt te roepen.
31cb bibbe a ban/in tien tit umen "©obbclttcbcnioaan. *.
mille meet bebaegljt / bat gfip mp gtatie milt ber*
leenen / booibemclcbe ids tot bit ijepitcij abenbt»
maef/enbe Detnelftb bancquet butntjls cube dob?-
buicljtcttjcb macb gaeri /enbe met ujtit mgneeem*
gljefaliefjepbt 3ijt/mae fj beteemgTjt moibem
ciiriftus|cRbenftanben Ijetnelgbebacit/ombaf
left u.l. bit fjcmelfclj b?oobtfbiibe boo?-bienen / op
bat be gfjene/ tit tit bioobtfouben ctttnin bet eeu*
itucljepbtfottben f efmt♦ Jtft fjebbe begfteest/ bat «i
lietfactiftcie btt&biflt l foubesijneene tjol-Uometi
gljebcncKeniffe mtjnbet paffie enbe ttefbe.lcb ijeb*
be op ben autaet beg mips in Ijct biet bet lief be
tiullenbianben/ombaticb ueen fbetenbeaengije*
fcaem bioobt foube mefen /enbe op bat gbp in mp
alien betmaecftfbubtrjebben .usaerom bict\l#W
ban u bact toe te bei*bao?betcn / aen-gJje(fen / ba*'
ttkfc rijepe: ftomt / cet mtjn bjoobt / enbe bjtnrtu pre?,?;
»mmtjn bienitb icR« gJiemengtjeFt Jjebbe;b?inel*t
-ocr page 973-
7ii b Deniti.Eoeck. tier IX. Cap.
enbe ttiozbt b?oncfcen/ o albetlieffit: mam >t en $p
bat gljp gijegneten fult Jjebben fjct bleefcb ban Om
£>m\t sacs meuftfjen/ foo en fult gljp gDccn lebenitt
u ijebbem
pfalnnio. Dennunfch. ©00?- VOMZ alDetgOebettietenilCtt
fefu / gbp maecltt ijiec eenc gljebericRenilfe ban tt*
me monbetf ijcKeben / o betniljemgben enbe ont»
fennenben t|cere/ op tisatgUp fptjfctt fouOt be gene/
Dieubjecfim: mat tsf bocljDenlncnfclj/batg-ijuu
gtjenmtbigljt ijem te roepen / metljemte bancft-
mietteven/tn fj«mte fcomen/eabeulneiooon plaet-
fe by Ijem te niaRen i mat gocbeten en moeten bent
tttet toeUoinen/'bb ten melcUen gbw /bte 5tjt bef on*
iepneaUevgbeDtijepbt / ugbemeecbigljttetuitcn*
booHnaet mp DuntUt Oat be nbene / Die foo DicK*
ttiijls gi)eboebtmo?Den met get btmelfc5jb?ooDt/
ntoeten ijemetfcD / enbe emmet ugljemaecttt too j*.
ten.
Iannis«. chriftus. j&p lebeu enbe blijbett in mp / enbe itlt
in ljun / in bien fp bun tot tit^e maelttjbt I in be
toeicfttwft gbenut mo?De/ enbebe gljeDentfteniffe
tngnber paflic ttso?Dtgftel}oubcn / naet bun men*
Aus;.i.i9. fcnelijcKbetmogben neeqteujcKbeucpDen . jpae»
totSxfr. icK ben befpijfe bet gtoote: grotpt ban ooclt / enOe
nut mp im gljp en fult mp in u met betanbeten/ge*
Itjcft be fpbfe uttieg licjjaems; maer gbp fult in mp
betanbett mojDen l enbe Deelacbticl} 3ijn ban alle
be gljene j l)it mp bteefen.
Den mentch i£eete ten gbeloobe'ttmant aengefien
pp ^iit belt albet-matljtitljStcn enbt miltjlen / foo
mltomcujp infnSmet Uomenfonbet ens tebes*.
ctcrenmetbe gSbertultKf gtatien'/ niemanbt en
ban tot u foutepne beg lebenis Komen/ enbebeift
ijebben tot be ittncKenbe toateten Defer metelDt:
be fiele/ bie 't gbeoo?lof ti& ttpt uibtn ftelcU / Die op*
tctljteltjtftgoebt isl tebjiwften/euljeeft gljeenen
luff om te bnntften upt ben Udell bee bupbelen.
Gen.4?. chriftns.2iifoo ben itU gljemoon fe boen boo? mfi«
ttegcatietmaetbaesytjnbet eeniglje/Dteetm ijeben
mgn b?ooDt/fiettiielcK bient boo? mel-lttpe aeuDe
Itoningijcn / cube ban tfonben acn ftceren bun met
ben betlojm fone tot i>en bzaf bet bettltenm :bflw?*
maes
-ocr page 974-
Van dc Gohtemplatic.          t lfii
"$itt aen bit tronfcDm lt>o?Bt fjet laetff e atget bait
|}et eec|te-ttmnt iclt too?be bc&toongen nitjne plaet*
ffe/bat is y Be flele ben Bupbeien bber te gijebcn / Hit
tcktotfoogtootenp&jfe gfjeliocljt Ijcbbe/om Bat
ttft glje-eett enBe in fjacc gljeB?ag!jen foube mo?*
lien: mam inline tnel-tujle is te 3§n met be KinBe> pro?. i
ten bee menfcljen;
Den mpnfch. ©aer om 8|en;e/ b^efr icR baet te fte» Rom. zl,
men/ap bat tttt in Ben Batlj urner gtamfefjap / bdoj
mp-felben gpeene guamfcljap en fouBe betgaBe'
ten I matit its ellenBicij enBe ftcancU lien t neclj teli
m Kan mgne bijanBeri met meBetjtaen.
chtiftus. {fiectbeljebbe icft befe tafel iitnwe te*
gljenhJOOibitljepBt betcp&t tegljenBe gfjerie'/ Bie u chryn>o„
bctBnitfcen; mant Ote mp bebatelijcK oritfangpen/ <si.ad PoP,
Jjaen banBcfe tafel at? bicr-fponmenBe leeiuben/ AnuoU>.
cl)?i)omelfjtk oackacnBenBupbcl: enBeBaerbm/
*t enbaitnietfmaetaen Ben gijenen / Biebegljeect
I)em te itiebet-jtaen: t^ant in Bien iemanbt aen-
mercftt/Baticft met fjembtn j enfal fjp met <©at)ib
met tnogyenfeggfjentln bien Be leqljers tegen mp pfal.z*.
fiaen/mfjn bctte en fal tiietbjecfen. *>telt mp bp ti/ iob 17.
enOe laet eens-iegljeltjcks ijanbt tmfytn mp fciecf)*
ten. ©oot-maei* tsatv en is gfjeen itetcitet befjtilp
tegften alie Be beltenngfjen / fonBetlingijen Bes
bleefcijs / miens ptjlen bieriel) 3tjn; enbe met Ijet
melcUbenfitptaltijBt onfelset is j Be begljcerlncK*
IjepBt /ben mo?tel ban alien quaeBt toojbt bet;=
mtnbevi j Want icft alleen berfaBe Be Ijongijertgije
ftele met goeBeten / enBe late Be tijcKe met ijBdc
fjanBen mecfj-gaen: alien bzatiBt Bee toel-lttjleit
mojBtgfjeblnTcDt j want itft gbebe jjun Ijet fijooDt
toefeft alien betmaertt eftBefmaUelrjrltfjepBt in fp-
felben befhtpt •; tnant mtjnen ^jopljeet beef t itiaet:-
acljteltjxft gfjefepBt t i©ai is fijn goebt/enBe toat i& ZacK.?.
fflhefeljoonDepbt / ban fjet KojenBer uyt-berftejC'
tten/ettBeBen u?jjn boo?tb|engijenBe maegljBeni
Den rnenfeh. 0iwt foS beel ttjcrcl&tfcfje beftom-
meringljen ber|!ropen ons in fultlter boegljert/Bat
fponsbelettentotuteUomen/ alstoptneifottBcn Pfalmyj,
begrjeeren/ enBe gljemercftt Bat mm plaetfe gtje^
maetkt is tn&jebe/fw w ftanubm8mtfl niet acrt-
gp i           gljeriaew
-ocr page 975-
?u d Den III. Boeck. HetlX. Cap.
gyenaem $wl als yet Ijttte enbe gemoet betfftbpt
tj$/ertbe feet gualijcft ftonnen mp met Ijet bjuplof t-
ftleebt ftomen tot u/ ftonincft oet Hioningyen/ enbe
feeetebetlteeten*
■, Cot 11 chriftus. ©en menfclj moetfp-felben eet|t bepjoe»
11 ' ben / enbe alfoo ban mtjn b?eobt etcn / enbe ban
immenftelcftb?incften; want tie ectenbe ojincftt
on roeetbicyiijeU / eet tube bitncUt yet oozbeel boo?
fpfelben. jsaaetbcfebepjaebingljebetepfcyt/ Cat
B0u fupbet jtjt ban gtoote fonben / enbe bat gijp
boo? foo beet ate be menfcljeltjcfte fttancftljept toe*
laet/it beteubt totfoo gtooten ga|l / enbe foo gtoote
maeltijt. jlocy mp en Kan geene fafte meet; mi£f)a*
gljen ban te ljoo?en befe ontftfjulbingen/bte itu foo
bpenbactlijtft betroe?pen enbe betjiooten yebbe^
Lac I* ^rt* 5£i,b£ ttm Qottje /itfe &ebfac eenigijc jocften
often gljeftocyt / icft Ijebbe eene yups-bioume gye»
ttoutot/enbe baetom en Ran icft met ftomen/yet i$
inp feet betb?ieticlj acytct een-icgljelytft gyfliclt
te niojben/enbeyet 10eene gtoote orihieetbicyept/
batbpfommtgfjc gljeene false met minbete neet*
llicyepbtenbe fo?gI)bulbul)ept cnmo?btgyebaen/
Dan tot myne tafel te ftomen / enbe tt mitten Ijet
b?oobt bet; <#ngijelen: fp binben tgbt boo? aile an»
betefalten/ enbe baet enisltocy ttjbt / nocy Itonbt/
boo? be albet-mecfte enbe tnecrotcljltc: men fpoebt
Ijem om te gaennaet be met cut / naet ben ftoop-
l)anbe[/tot ijet fpet/ totftlappcn/ totjocften/ja oocR
at roaet't fafte bat men gaet omftjnen nae|ien te
Ijelyen/ ('t en 5p bennoobt oft gfjeljoo?faemDcpb<
baet toe pjaemt) H i$ eene gtootc on-roeetbicyept/
bat men mp / bie ljunnen ga|t ben/ betlate:mp bit
uptyetoppetftc oet ijetmleivgljeUomenben / om
6at icft yun foube fpijfen/betmaKen/gyenefen/enbe
mp felben gyeljeel foube gyeben • ^ouben fp. tert
yupfe ban eenen b^tenbt foo milieu gijefjaitOelf
t»o?benf metfoobaniglje goebt-gun|Jicyepbtoni»
yaelt mo?ben i met alfulcfte onbelceftyepbt betla*
ten mo?ben^out gyp umen biienbt ttrtllen taben/
aen-gijeficn battet foo beel goetts met mp ftomt;
bat icft foo beel quaebtjsbooimijne tegyen-rooo?>
feicy epbt betbigbi j sfiemer tftt bat [jet mp foo gy*'
-ocr page 976-
Van de Communis           c 711,
nwtljlgcfc is met ttte 3gn tot Den eisttHe Ucj» tt».c* ■
^elbtstttet eontcamn/foo b?ocbe araften/bat mijue
tafel ijbeliss / enQe berat!)t mojbt; foubt ojfm Ijem
tabenbatijy felben totmy/fijnen latere ertbe4&obt
foubeUomen •*■ jf^aer Ijn Ijeeft ftine faltenteboen:
fegftt mpboclj / mat toeetbigljer fate fieeft lip oat|
my te ontfangljen i Ijy tjeeft boojfitijticljeybt ban
tarn: tnatiss ijem pjdfijteltjt&et/banbat by mp bp
ijemljebbe/Die ben b'ectitmgf)ci©tj#ljeybt/ enbe
ben <engfjelban ben gcooten wabe^y Ijeeft jtesetu ioim A
te ban bocn £ en ben icfc met uttae Kracljt tnbt |ie*c*
tjeybt? en tyercfte icU niet alle Dingijen in een-iege*
ftjtK f la bit is ijet ijemelfcf) bioobt / op batfSoo te*
manbt ban bit eet/niet enlletbet enbe iclt en bei-ge»
beljiernietalleettlijtftbe booileben fonben / maec
beware oocft ban be aenpaenbe i enbe tygijcne ttm
menfcbmijnebetbienltcn .Jnber roaeWjepbt/bit
is be oojfafte/ haaet om bettujsljeybt Dcss roerelbtjs
cbie boojmaer DhaaejsJjeyt isOIjaet felben beDnegljt/
fanbet my gaet men tet oo?logcn / men neemt raet toi* 1*.
fonbcrmy / Daec tcft nocfitanss ben Denl^eereDec
Ijeyi-Iectbeten : itft alfeen boe berbmijnen be ititjg*
tjeybt bit; t?<rjfeh / enbe en fjelp* ben raebt ber gob*
^eloofen met. jfEoyfeg miinenbienaei: en bcbe alfocr,
Hiefcbic met en Ijeeft batten leyben Ijetboltft / ai
teas bem bat boo? my bebolen/ Ijet en timet- bat
UlK boo? ben legljet? foube gaen j. enbe ben leybtgf*
man mefen in ftine tegbenrooo?btcIjeybt, 3jn bieii
banfonbsr mygljeencn caebt/gfjeene matbt/geene
boo?ftc(jtitfjeybteniJJ /en fallenbe gfjene■■/ Die mn
berlatett /ban mp met bctlaten tooiben/ enbe fjun»
mn toecD en fat t)it niet fonbee boo? fpoebt jtjnl
Den menfeh. ^©eriojfet; / met teben moctett nm.
b^eefen/ al^ttiyigljeltoijnen fnllen 3im totbetcynbe.
onfegitbeng / bafr gfty u niet gbcmectbjgben en.
Hilt tot ows te ftomen/aengljeften toy gljcwewgfttxt
Ijebben tot ute komen.jp&ogljeltjch ftao?D.t bin fan*
Daet met befe i*ecb>bcet;DigOe jU-affe gljejiraf t / foa
bat fjy/ xtit gfjefonbt 5tjnbe / w niet ejn fjeeft ftullen
Wtfangften/ahjeen iegijeitjclt Ijemaf-balt enbe;
lOTpe-looe Wgbt/ oocft banumojbebevlaten.
ciuiftu5.cn.b0e Wt bit niet met goeDen t;ecljtej(
f p ?
           aengOtfien
-ocr page 977-
yiii *■ Den Hi. floecK. nei; 1-<v v,ap.
aengljcfien ttU foo etrtMntjr? tierttiojpen 6ett gDe*
toee]* \ irtaut yoe beel mgne ia?eDicanteu enbe Die*
naetgs roepen fooDantgljen menfcfj tot mp * cnDe
nocljtan£ [jot tied 5tjnDer / Die yevbtnecfucy enOe
onbefneben ban yetten/ weberltaen Den i$.<5l)eeft/
uc. z». cnDe Dec geebcr in fpjaften * 3rit itae / ic& ftloppe /
ettDe begycese met eine bcgfjcci-tc Dm $acffcycn
thetlmnte eten; maec Doo? Dien DatDe tuerelDt/
fjetbfeefcfj/yun ootft op D'nnbccenjDenooDt/ too?*
tie tc& DttltmtjlssGecttJOjpen / ehDc l»o*De nquuje*
lijcltss in't tactile becfjoo?t enbe in-gfjelatcu / enDe
nu M-g!jelatett5anDe/aio,?De Dan jtanDenaen upt-
filjejaegOt«<© elfenDtgljen menfey! ftiaffurtgyn
fcecanttoooibm/als itU utn Deti Dartj Des oo.?Deels;'
^tne onbancubaeKyeptfat&etttiijten'afa itft u b?a=
gyenfat/ maecom yebt gfip mp DefsntcpneDesf
IebenDen tnatecs beaten? maer in beb itft u mis*
fcaen/ oft maec in yebbe UU u moepelijcfc gctueell*
^Dclt yebbe'ubncnbelnt&gyenoobtenDc gljefepDt:
HiomtD?tntUt/cnDe UooptfonDer gyeHJi/fonDec ec=
ttigye mangy elintiljc/enDe yoe Dicltitiiils rjebtttbp
irifin abenbtmael b.erjmaeDt^icft yebbe u rcfjeboebt
met myn bleefty enDe bloebt / icft ijebbe tt omueltf/
snDe yebbe ngljegljebenben Uusf Dcs b?eDe#/ fa tcK
fjtbbe mpfelben a gefebect / maet boo? mgne goct*
yepbt enDe Doo? uroe boossycpDt ben iclt berinoipen
&yebjo?Den / enDe glju jftt DoienDe gyegaeu in Den
inert) miner begljeerten ♦ ttMffcr mogycincU iet an*
fceujS Dat ii tc Docn llont/ban Dat' gyp mp fout bc0a*
gfjetUDatgypmwfouDtfoetUcnupt gantfrtjeryer'
ten/ Dat gyp mpjbuDt foccKcn /. tec tntjlen Datittt
gyebouDen Soft mo?Den i j&u Itomt gljp/op Dat itK
ufottDe ontfahgljeninDc ceutvigDf Ubern.a&elcn
tit Dicumtjlbectttoe gyeilagcnbyanben /Dan mp/
ijuet aitcenltjrU en yebt ontfangyen/ maet Die ooeff
tnct grbot perycRel tot n gyenooDt v Ijoe Dicfcuitjlss
$m eenigye fonDen te bol-bjengOcn / yebt gFjp beel
«y eleben enDe gljeacbept^ enDe tcK ben upt miinen
tbjoon/ upt tntjnen tempel/Den mkU gyp-lieDen
jijt) oyeitooten gyetocc|I / enbenutuut gljp ten
bee! met mp ijtbbm) enDe aen msue tafelubet»
-ocr page 978-
Pen menfch. <JMj fjOC btClttmilg fal Kit tttp ttt tlCC
eetttmcljepbt beb?ocben/in tiien icft u mfinen €>obt
snbe ilecte ntet en fal ontfangben i)ebben i t)pe
fal itfc ban u betten epfeljen om tt frame" in tt tt)cUy
in bien iclt bet mtjne ijttt boo? u fal gljefloten l)eb?
ben /om ?t felbe boo? ben bgant open te boen W0 ^ee*
?e mtjnen <5obt/iclt too?be metfcbaemte obetgotctt
at g itU ob r-pepfe tttt?e QU-gfjemetene lief be / ntet
be tneltUe gbp alss ecnctt teufe it bctfjcugljt | om
|e loopeti Hm ttjecb/om upt Oct appetite ber Ijemele/ pfaj. 2^
foteenentbenck bet ^jteftcten in ijttmte ijanben
te balen/enbe tot nip te Itomen, Jcltfcljame mp/bat
kit foo bititJtjl0 in be ao?en mtjnbet betsett geijoo?t
Ijebbe ufojc lief lijclte [temme i <©oet open mtjne fu*
ttcr/ntijne b?upbt/ raijn ljoofbt i$ bol ban bauitic/
enbemijn geblacl)tenljap?bol banbjoppelenbejs cant.?.
nacfjtsj.iBat fal tcK boe / oft hkt fal ttK tt anttboo?*
feen/algfg[)ptotmu fultfeggben: *>it$tclt jtaeaen Apoc.
bebeure/ enbe icKKloppe / inbteniemanbt mtjne
1temmeboo?tcnbebebeute opcnboct / icltfal tat
lem Itomen/ enbe fjct abenbt-mael met ijctn etenji
ntbe yp ihet mpi
' "chriitus.j&emeMitt baerenbobett mone Cfeuligcn/
tnetl)oe beel toattensf / met l)be beel gljebeben/met'
Ooebeelfnti)ten fp ben roecIjboo?ntp becepbben:
In'bieufpaten; inbtenfp bjancttctt /betranenUc
pen fjtut af / enbe memtfjelben fjtmnen b?ancU ntet
ttanen/om batfp / bie nttttebf bctbjoot bev <6ngE« pfatt«T.
Icn/flijebtttongijen itiaten te eten ben b?af bet bete*
stench: alien bcrtocbenioas Ijim te langfj/ boo? ljc«
melclt fu gljebbjongljen ttuttbcn mijtte tafel te ber*
bjmtalien bettoebenhjafif bun tt Ke?t/enbe alien ar«
|ept ittljt/alssfp ateh enbe b?ancli£ acn moite tafcl.
pen meaich. «eulae0 i^eetc! eplae0 ellcnbigfjeti
mmfc Jj / bat iclt ben / Us nine lief be met en, pjaemt/
sttbe ben Ijangecniet en pott: maeu bie tat tt ttome/-
tncgijcltjclt ant bat tnp mtjne eevc enbe fame baeu
^oebtoingbt/begljeuaoontemp bettnecKt/al isTt
$at mtjne fiele tenu malgijinglje Ijeeftbattbu ah
$ci;fb£t|te manna; ijieram gljeboebt met it blecftb*
saecfeeicKnabenbleefefi-pot ban egppten / enba
ifelaectmet u bictbaes; blbebt / gepfe itKop ant
-ocr page 979-
■jn h i DenllLBocck. HctlX. Cap.
pot ban $5abpIoniert: bermaccbt met utoe omfJelM.
fiugbe/mnne ficle ongeruft: enbe ongbebonben/ bic;
fpocbtnaet omon-bupfcljepbtte bcbnjbftt/ enbetc,
boctemuetneelbjcmbenuhnaerg. l©aeromgaen.
top boe&ban'r aenficftr be# iftt erc*toaer om Ijebben
top u/onfe faUcliepbt netlaten* toaet ombergfteten
top u/o gjefy/eiibe utoe au-gftepaelbe liefbE* en i$'t
boo? ons niet goebt u aen-te-tjangben / rube met
graaienbjebetefmaften/ Ijoe foetbat gljn jnme
gaen tot utoeu autact/tot u/bte oitfc jonchfecpt ber*
uteuuuibattop in u blnben/ eube gbp in on.S* toant
loim.6. 5^p fjet,t gfj-ePt: ®ie miin bleefel) eet eft mpn bloet
bltaiHt/ bit bigft in mn~/ enbe ick in Bern ♦ © nlber*
fO£t(le YtlOOjbtJ Ghy in my, ende ick in U> © tJOC gro'OtC.
bera. beriiuj{jcl Ghy inmyMie ick in ul ©f)oe gvoote.
liefbcl glip in eencn uertoojpen mcft-ftaop/ enbe irb:
in u/ b?t opperfte gaebt 1 & toonberlnckebcranbe*
tingftelGhy in my,en<]eickin u! toatban itb meet btf
pfalnvioj. geere oft uerljapeiooojtoacr gtjpbefoeet on# inntoe.
j^licIjeiJt/omtefiebegaefljcptutoetupttoerftojene.
Cant. 8. @ J|eere/ ftclt enbe b?ucbt u gftelncb eenen fegliel
op mim bette/geltjc eencn fegefop ratine arm. ^Jctt
fal utoeg met gQebcncbcnifle gljebencben / enbe icfc
en fal inbet ceutoirlicpt bail utoe gljebobcn hut af
pfc* ii. toijeben. <©[}pfiebt mp getrocbeb in be boojbebeng
ban^bainbebanbeaberltefbe-3li>iefalmpftbcp*
ben ban utoe lief be i 3Dic fal mp bo.02t.aeh toeber*
ftouben/baticb geroepen snnbe/ter bjuplcft niet en
foubeRome/ofibojftiKbbSbc/nietenfonbegaentot;
befontcpne/ atefeeneuberbm fonetotmijutbaber/,
ftcc enbe firnnctot ben mebcriju/ oft alg cent bjupt
totben bjupbegom enbe be begneerte mijnbet fielci
gch bibbe u en toiltmp niet bef toojpe boo? urecfjt-
beerbitb oo?beeI/maerin bieniebbertoeftfteb / in
bien icft fpabcrfjeb openg^cbacu/inbienub berge*.
ten bebmjbibjoobtteetenheft en fal'r boo2b.t-a.eti
niet meet boen/maet ieh fal biebtot jig enbe ecr-bie^
betpcb mpuertljoonen in utoe tegen-tooo?bjcbept/
Cant,j. nbcjjicft en fal fonbet gratte niet toeber-heeten/
macr mflne fjanbe fune" b?oppc bati be eer|te mpjr'lj*
bat isf/ban berflerpingben/ertbe mijn fjerte fal tot
u fbjeben/enbe mijnefiefe fal uaen-^angtjen / enbe
utoe refute fianl?t fal ran ontfanggen.
Eene.
-ocr page 980-
Van 4c Comraunic.             i jiz
^enc andcre oefFeninghe voor de H.Cqmmunie,
-waer door de fiele Van onfen Salich-maker,cnde
ohfenSalich-maker defgh,elijcks, van de fiele ge-
noodt Avordt: met een Verhael van verfcheydcn,
wel-daden, tijtelen, ende mirakelen in het Hey-
lich Sacrament, met wercken van bcrouW,
danck-fegghinghe, over-gheven fijns Iclfs, ghe-«
loof,hope ende liefde*
BCmerrRt/ bat men tiner elcften (lit/ oftfenteti*
uc/ccn xaepniclj gljeujcit fijucnaeffcm (jet-fta*
ieiibe/ober-leggfien ntoct/bat men glielefen tjecft.
GLtn Vrnztbcn/ ig't bp albien bat b'affectie oft be;
toegfungtiic berepfeftty bat gljp norft langfler foubt
blnuen optjet feibe / boetbat bjr)eliKR'
tCen bcrben / bemerrfct bat befe oeffeningne ftatt
gfjefeftieben / 't5p in Ijet laetfteban be Htfle btf^
baegfttf tt vjojen/cerraeii ter ^.Communie gaet/oft
Voelbatmetotbiea epn?)eeotrimuiitcere/oftin fijne
fcamer '£ mojgenjSoft '& abentjS/gfteltjcft Ijier bene?
benbetoefen fal bJo?6eii / ipaer befonbcclijch in be
fEhffe- - '
's Son-daeghs.
Chriftus noodt de fiele.ftomt tOt mp fUIC/tJtC ar&ept Matt1 it
enbe belaft 5nt/ cube ic& -fal ubetma&en ♦ 3EUen ftet loan.*..
$ljene bat mp ben baber tjecfi gfiegeben / bat feomt
tot mp/ cube ben g()enen / bie tot mp homt / en fal
icluuetucrtnozpen.
Dcfielenoo(:Chriftum,a!sharenSchepper. JPatijS belt --
wmifclj/bat gt)p fnuggiie&aefjticrt 3pt / oft ben forte 1 laUns*
6e£ mehffftcn/bat gftp tjem befoec&t. 3©ant tieti& f.
al/alsfeenbjoppelhenbigeemer£/enbeaigtenaef* *rw?4#"
nen ber toaglje, <£nbc ftr11£ al / ai£ oftnet niet en
toaerin uVoe.<©obbelntfte tegfjeu-tbooibicftepbt/
aljtfniet/ enbe al^tjbclfjcpbt ig't ban ngljeacb*.
©Ucf-nebberbetmenfenert/ oalber-mac[jrt£l)f*eil
tycert €tobt/birmp gefeitjapen Ijebt/enbe alit binge
om mfjnen f turtle / en footoonberiije u tjebt millen
berbojgen in bit Sacrament on&cr befe gebaente:
-ocr page 981-
~7il~lC—Den 111. BoecK. Het IX. Uap.
in tiermaernepbt g!>P 3i>t (&%- moebicfi ttf*
cont-mocmc!)t»ani)crtcninrat uhceft mmMm
P 3' trtw falicfcptftntweedmtJttjargewabtej):r*$$3fu
mp/glm Oiebaer 5$tl« hope /banbe •kgW«gg"
^ctouto. IrK jeb aijcaibeptm mijtitueemncubepggj
pSK. OIK: tcU fal allc nachtcn mtjn bebbc waffctjen/mej
f " Mni twiicn fal 25 mime mj^g^gS
fjebbe gcfomykjhttegenben hemctenbedoo w
9ft Kip ualt uaic geboben af gemeiten tnWW,
Stan m\p tt mp met goct mtjmtt ftgMggKgg
ftcn €>obt aente hangijcn'.u al cm te foef «/«$
all em te berfncljtf / ban ben taelctemp aH*wng1
nheftomen cube af gljcbaclt 5D"*Kfag^* S/
torn gljcbm/bie imjiw gebacljn»*> J OfSt
pan. 7. nlo ttU times bergetcn ^J^mSS?&«
F
          fent btenen/enbe tljim-mael Ijonpcvi:Dfoig "'g rf
Ijoubtfeliangcnbcmeuittjcma.O^Of^ fUe
lobe enb* bantftcti/ o matljug jen ejbt/ b«o J^
iitoc melbaben / tfibc bat m be jmgm^&^
tit
bantU-fcggingm/btcmce **£W£ftfi8^
ftfoeteh aeftt / ban Ret beghmfel laecb«mfg^
n ,c gljcb?uptiu beef t/ enbe WpWW?£%J§&i-
i toeV.poeber / enbe licbc W^JSJSSSS»«
*™-w 3!cU gocloobcbaitcltitlt / bat inbttj.£acta", p
S> «? mae^
acgtj^iooj & / cnbebebt bat ntp gbegheben ». ^ «$ffl u/
Siff iclt ticlle alien mtjn betveuiorn m «/ wjfStrii/.
Bitot $&. uptgfjcbeelbct Octtm/nptgnntfcljcr! cte uj
*
           Dcel rmjtt bctftanbt enbe upt WjjJffiSi;$$
want banu/itt u/enbe tat unwr SSIli'
bcrlangbe bttpfchbt-mael nact tii ijwn ^u ,
tibclen bcrlangbetttc aen-ftfjctibjm / ua"^ 0^
ftf oouljepbi be fonne enbe SPlSgfflpSS
ren.®i?«rt.3t(li;toannettfultff ^StVttte
neec fult gbp rm 6^««^SfflS8?Sw8i
SDnrtn»niftJ»'
becfabciUv©myhen €>obt/o ©o|t nmube f.j» ^r,
-ocr page 982-
Van de communic.             I Jit
f **&e mrjucn al! tint icu boo* b' onepnbelpc&e enbe
jwiiclj-btocpcriDe RracDt utoer Uefben / berffon*
"?ctu92tr.£/'op nat icft soez licfUe/ Die g(jp mpbewe*
iw Debt macij (let ben / wantgbp tot mnnbct:lief*
?E/» gijcnieetbigljt bebt tie boabtte ilctpen.
<. .£> moigfjens! Warfcct; roo?benbe / fittfjaelt bit
jPEostom/ nact ntoc gljetttoonelijcKe gljebebeltcnsi.
^»cclcg[jt in't begtnfel ban be |i&iflc/met Wat eene
?l^tg)je ireftjc/oat Ijet bctaemt bat gbu ufttcn Jba*
,lt,J-make?ontfangIjt/ ateroefettbe/bp compel/
woz\\ ^crjcpper/oftuwen Oerber/utne" berlqflcr/etc,
>*-en tuieeben/obev-bencfu be rooojbcn/ met tueUftc'
w m ^'ilitfj-maltct; u noobt; Cen berben/be itioo?*
?ei» met be todcUebefielebnn IjarefQbe Ijet felbe
J;fEtjmbegljcb?iiptfttO' affectienbie mbefeoeffe*
h}xP)e Q'Jeflelt 5DH! <Een bicrben / uecmeiit be f el«
= E lomwijlcn boo? bcnbarl).
'S maen-daeghs.
., ^ilriftusnooatde7.icic. ,£tettck|tae bbft? be Deuce/
^ \°e tctt klappe/ib'tbat temant mtjn Itemme Ijoojt aPoc.j.
tttr *!c im,E aPm t,0At/m otm fAl *tft ins^n/entie
nm a ,nctbicn ijet abenbt-maeleten /enbe Ijp met ioan.io.
J/- 31 cK beneenen goebenIjerbct'/cnbeItenne ttttt*
*J wjatpen: enbeirk ftome upt IjctaHirc-Doogijitc
5LVuEmclcn/opbatrer)etIebenronbenljebbcn/cnbc
^tobeu-uiorEDcltjcfter.
Jjrt^ ''Cle nootit CWiftmft, als haren herder. <$ttUjttett
$dPEl7enbe befjwbet/ o eeuttugfie ttnjffjcpbt / cube
tiw rcUerfte roaerbepbt/bie nip bocbt enbe onbec-
hay,,1 En0E allE bjngben out mfinen t' nullc: cim
ihij^tont beranbert ijiccljetbjoobtinulicJjactn
U hEb^cbt/op bat icft foube mogfjen lebcn/cnbe in _
^l
anbci-t uwbcn.^aer (tact ban tt gOefcljjcbcn: ^IX <*
AtfEElvm Ijccbcr ral lju ftjne fuibbe ttbefen / in fune
ftiXf'1* [)p be lamuicf&enjj betgabcren/ enbe tn
binr^'J^tfal f)pbtc op-ljeffen i biebol enbe be^
bX'tjn fal Ijp feint bjagf. .SoecrU/enbe befoeefct
ftnVfc^'^^W/ flDcltjcK ccnen Ijttbcr boet
te*nW,i'al* OH ■ w ^« ml0i:,g <«« Hm£ bcriaeglj*
*ft W^'tttopbb* fcf)apcna©epbt bie enbe ltum(e .
yvttewepben/opbe bevijebmbei'Sfnbanjrwel-prai.5f
'JSgit
-ocr page 983-
7ii m Den HI. Boeck. Het IX. Cap.
Cant.t. Mm ijccte is bctcpbt / o <©obt / mfjn Jjette fg be*
tept jlaet utoe |tcmme Utpben in tmjne oo?en/tnant
uroe ftemme igfoct/enbe u aenficUtfcljoon/o albet*
frtjoonite/onbet Die gbebojm Oct mcnfcljen. t©ant
teat ben ten bettoacbtenbe/ anbets* ban u/ a i|eere*
#i&aet/tcft ftrjame mp/ o «5obt / mgn aenftcljt op tt
fieffentotii/ hjantitltmetbeel-bct-Danbe i^ijetft
ftfjebouleert bebbe: itft Ijebbf gljeatbepbt in mijne
iicjjUngDe/ etc* ais Wen.
5s Dijns-dacghs.
Zach.j.
          Chriftus nbock de fide. J&iet ttmen SOttttttft ftOJtlt
tot n y tecfjtbeetbislj / enbe ^alitfj-maUev*. $p iff
acm- / enbe fit op einen efel / enbe op tin benlen bee
cfellinne" jongfj/ttiaeujS mtjne eet-plaetfe/ baec tcft
M«r ,„ ijst|&aefcij lam met mtjne ijifcipelcw macD mte
jwarc.i*         t)€tiete noedt Chriftuiti,als'haren Koninck.<&J£onmcft
Der iitoningljen/ enbe l$eetebttIjep?-Ut;acijtcn/bie
mp totljet gljcloof gljetoeetbigljt fiebt te toepen/
acSitertatenbe foobcclbupfenbcn jenbe atfjierinlt
pfai.3». l^. Sacrament foo toonbertneftbe gbebamien/fon=
bee Ijacc fiib|lantic Ijebt toillcn betoacen; mtbip'
Denbe beb tcft nbecbeubt / o I^eeee / enbe glju ftebt
uhtfoogljen epmu gljeflagijcn / gl)pbiebacr3ijt
_, , Ijetberlangljen bah fjet Ijemelfcb, Ijewfalem. <i5l)t*
Matth.«, &eml,pt tgijp / Diebacr ftomt tn Dm nacm bes
$*eren.i©ec|t onfen ijulpev beg mojgljnws/etibc on»
fe falicljcpbt inben tpbt bcr tiibulaticn. l©ant nae
yux.33. tt jjefckejvroj, tjetmatfjt) ftomtI^ecce / ehbeenber=
bepbt ntet lahgDefcontbrobt tn fonben baaume ge«
pfal 7s. flarijten.€n ttjeeli Met gebael)tic J) onfer oube bong*
Ijeben/maec toee<t mtjns gfjctabicij^ttJant gijn jtit
mtinen Etomncft/bie toe-fepnt aen c^acob falicljebf.
Tlf. £taetop/ioaetomflaeptgfjp,«&ete/|taetop /enbe
i iai. v. m i,ECji00t mp ntet tot bS epnbe toe. nsaesom fteect
gfjp u aenftcljt af ban one / ttjaet om betgbeet gfjp.
onfe armocbe/ enbe onfe tribulatiei 3 eft Ijtbbs g5jc»,
atbepbtinmfinefucljttngOc/cti. ais bovcu.
's >XToens.-dacgh5«,
Prov. s,           Chriftus noodc Ac fide. IftOmt ettbe Cet mjttt 6?00btfc
tube bjincftt b*n W!jnybi«icft u&jmtnstltiitbbt
' 3IVitr
-ocr page 984-
Slfte gfrn bojfttgge Point totbetnateren/ cnftcotc ifa* j$j
gpcengpelt en Debt Point met fpoeot/ feoopt/ enbe
harm/ hoopt fouber gDelbt/ enbefonbet ecnigpe
totflciingt)c/tot)n/niDfmclffti Cetbjienben/enbc Cant.*.
fc jinclu / enbe toojbt bioncften albet-liefltcn: Want Luc.«,
wet begjjterten peb tch begpeert bit paejcp-lam
taetu tecten.
Deficle noodt Chriftum,als haten alder-miWtften vriendt.
<© albet-milbtftc $eerc/ bie u gepjcetbigpt Debt 8^
itoemt te \no?ben/ enbe te toefen onfen UjictiOt/cnDc
bjoebet: enbe booj-toaer nitjneu b?ienbt/ bie mp li
fclben tf enemael gDegjDetoen Debt / bit mp tot pent*
ttitentie enbe uVue bjienbtfepap gperoepen Debt:
tnbe Diet Ebcn-ioonCevIijffe teercht boojbe glje*
baente/ alg boo? be fnbftantie felbe ; bte ong
■aHeripet gpene/ bat gpp ban unien ©abet gDe* ioatuc.
&oo?t Debt / penneiptft gpemaeclu Debt. 3©at ig
benmenfcp/batgDpDemgtoot acDt/ ofttoaettoe Iob
(lelt gpp u pette op IjemigtjelpcH beu pert begpeerte
pecft tot biefontepnen bertoateren/aifoopceftmrjn r.
fiele begpeerte tot u / o st3obt/ mpn fiele Ijeeft bo?(l1l , 4£-
jjpepabt tot <*5obt bie lebenbefontcpnenv toanneer-
fal ich ftomen / enbe openbaren booj b'aenfcppn
Oobt^aapnettanen pebben mpn bjoobt gftetueeft
foatp enbe nacljt/ombat icft uberlaten pebbe be fan*
tepne ber lebenbcr toatcten / enbe pebbe boo? mp
gpcbojfien puttcn gpegraben/ bie gpeenfciater cri lercoi.C
onnen pouben. ^cft pebbe gpeatbepbt tnmpnc
fUtpttngpe Ctt.als boven.
'& Donder-dacghs*
CKriftus noodtde ficlc, alsfijnebrujdt.^oetmpOpen
ttnjne fu1tec/mpneb?iebtune/nipne bupbe/mpne on*
befmettc/bjant mpn pooft i# bol baumg/enbe mpn Ca«t.*,
fiapj-blccptcHbolbmppclen bet nacpteni&taet op/
paeft u/mpne b?ienbitme/mpne bupbe/ mpne fcpoa*
ne / enbe homt / bertoont mp u aenficpt. <3cft fal u
ttouPJen in ber ccUVnicpepbt/in recDt-beerbicpept/
in Jt oojbeel/ enbe in betmpcrticpepbt/enbeontfet* okxu -
ttuniffen . €nbe ich fal u mp ttoutoen in't gljetooi
w/eu&e g&» fun toiten/ baticftsenigeew bep.,
-ocr page 985-
^
71Z % Denltl.Boeck. HctiX.Cap.
Gsnt.5;             Defielctpreeckt Cliriftus acn als haren Bruydegom. 3)tK
ben op-geitaf om ti open te bocn tmjnc albetfief jte^
.,...• tnpne ibanben De jben oebiuppt Dan mpicjje / enbe
mime bingcts tnfiten boi ba fie alberbe|te mp?vljc>
l!lomt e mimen albcrlicjilen b?iipbegom / bie u «c
tneeubigljt IjcUt mp te rdepen tot befen tfset ban u-
toeltinbetert: enbe Jjebtimlli tilijicvfoo tsdn^Jp
mefen/ge()eelinbeglje0eelei$ojlie/gbefieel6oauri
Jjet albeimityte becUten betfclte/&a&? eenen geejte*
lijcben enbe toonbetbaten bont/ op bat i«u met na
bm bleefel) m fouben leben: maep in n/hnens gije*
noecpte enbe fonbcrlingj) betmaec/ is te mefen met
^kov.s. *>* ftinbecen bet mcnftijen.^clj boe fott is/o $>eci*c/
utoen gljee|l / Hit om befoctu beben / Hit in n 5tjn/
aenons mne itinbeun tebc.ttljoonen/ bevbnlt enbe
betfaet ons met fjet b?odt tipt ben fjemel pfonben;
Sap.iv. *t toelck in fjem [jeeftailcfoeticljept / enbealie lief»
ItjciiQcpt banftnalte! tiiomt a latere in tt ijnps/in u«
men tempel ibelc&en is mtjne fielr / bie icu u buy
Cant V fentmael op-gIjeb|agben Jjebbe.^act uut/enbe be*
fietgfjji ©octets ban leuifafem ben feonincK
Salomon in ftjne ttoone / toaet mebc Ijemftjne
tnoebet gette6t Ijeeft op ben batf) ban ftjnbev bmp*
loft / enbe in ben bat!) ban fims Ijerten bfnsfdjap.
lerem u Ifcaeuepiaes / 0 faeten 3efu/ maerom fnlt gljp alS
eenen b?embe ItncK UKfen op b'aerbe/ enbe ais eenl,
tepfenben manaftntjclientje/otti te ftetbPrgSHsomt
miineatber-liefften/ enbeneemt nine tooon-plactfe,
bp mp/ ttetlu mp ha u/ tn^z till fal loopen na ben
Cant.t. reutn ban uwe falbem -leant niemant en Itan tot u
uomen/ 't en3P fatte bat bp ban tt gettotKeumojbe;
praim us 3tR ^bc e'ebooit als emftftacp bat bcriemi imei
'
maetieRIteeeenuitJeberomuptgfjeljecIbefljettrn.
Uteevt n tot mp/enbe iwo?pt atljtec utw'en mgge atte
mijriefonben: icu bebbe gljearbepbt in mime fucD'
ttngDr/etc. ais beben.
'Svrijrdacghs.
Mat*** chnftusnoodtdfiiek. ^taetbp/(laetop/enbeft*
b^errifalem/ontbinbtbe banbenban ttfocn fjfiW
gljp gfjebangene bod)terban ^ion:fttant tsit fegej
itlt/bie ntDen l|eere bcn:booj niet >ijt gljp gijehonp
-ocr page 986-
Yan cle Contemplatie."          ^ 711
lefoeeft; enbefonber gljelt fult gbp berloft tnojbcm
©ant ten ijebbe n meteenen gcootm p?ij0 geUocljt/
op batgijp mp alte cere font beit>tjfen/enbe mp font
bjagtattnuUcljacm. aclsiwbbeu gbeftocljt turf *.peJ*
met beegancUeltjcU gout oftftlbet/ maet met nujti
btecbaet; bloebt* ^nbeiner en boben mtjne |tteren Maith.*i.
en&e gljeme|te beefien 3tjn geboot/ enbe alle btngeti
jtjn oerept/Uomttet;b?uptoft.i©atijelJbeicRultcn'
Ifttt boctt/bat tefc met gcbaen en pebbc?i©at toatig Zach.*
mtjne gocthept / af* »rtcfce is mtjne ftfjoSJjept ban
betenuc ber upt-becUpsenen / enbe ben tonn bis
maegbben boojbtpYbicngbt.
                       . ..:
. De-ficlcfprecckt Chtiftumaecijals harcn Verlolier. t£J Oil?
hutfu?eKeljjclte liefbei op bat gijp ben Unetfjt foubt
Jbetioffen/foo Jjebt gljp a l^eete u obetgeltbert enbe
bebootgeitoibeni oiisv, albec-mil|ten ©ccloffes
Hit uioen bertt»o?pen btenaev met it btetbaei; bloet;
feebt ttjtiienrantjoeuenenbe op al-fulcfte mantes*
ijteutwfen/ bat aiitfi batbe $>$ofiie gebeplt too?*
be/uitcljaemnocbtangfnict gljebeplten Ran wot?
tfeH/ctide bat/ op bat iclt mtjn ijette ban u met gje*
fcyepbtoftgljebeplteufoube Jjcbbett. 2fienfict mp
enftettteeftmfNE Qtynattitljl nocijen bevacfjt mp ,
tuet/<Bobt mijnen ,?>altcD-ma&et:/ nujne fide Jjceft PiM&fc*£i
mtv u betlangbt bejs nacbtg/enbe tot tt maecftc itli
in Dm motgen-|tont. pijne fielc beef t bo?|ttcft gbe*
fcwejt naer u/enbe Jjoe metttcfj-bulbelneKbojlf naet
u mtjn bleeftf)/ in't ttioett enbe onbelnanbelt lanbc
Com bebbettUmtjne fjanben uptgfjeretUt; team
mgnefteletotn utce te«(jen-ttioo?btcfjept/al# eene
aetbe bom enbe btoogij fonbet; mates. <©ntfcrmt«
mtjubec <Sobt / mn mt>e gsoote bcnnljesttcljepbf. vm™.$<>.
©ntfermt u mtjnber/ n>ant itli ben mm gficlatcn
acm enbeellenbiclj. «nbe looer fal tcS mp fteeven pfa!m.x4,
banu acn-febtm/ o mijnen ^abei'/ mDt mtinetj
betloffer ban m$wbtjanben/ Hit op mp bctbittet*
Sijn i mm ben irtt/ maec&t mp .falifj} / tt»aw tnt* pfaIn^r|v
^tljt-beetbtclj-mamngsjenfjebtcfi becroeljt. Jcfc lla^'»>.
Itebbe gfjesrbepbt in mtjne fiKfjtinge etc.ais bovea.
'S fater-<keghs,
Chfift«*no«diic fide, ttomt in mtjrifnDofm|ne Cancj.
-ocr page 987-
7ii % DenllL.Boeclc. Het IX. C2pT
fujlet/ mijne bmpbt / tett Oebbe mijne mpivije glje*
maept met mijne K6j?el£cUe fpecettjen; itft ijebbe
mtjn bioobt ghegijeten met mtjnen fjonicfi / itfc
Ijebbe mtjnen tiiijn gJ)eb?oncUen met mijnmelcKl
tantv '#taet op / ljae|Ut mijne bjienbiime / mijne bupbc/
mflne fcijoonc/enbe fcomt; want benmintett&nu
boo|-bp gijegaeit/ ben tegljehtis tibet-gfjegaen / be
Cant.4. bloemen 5Qn gijefien m ons tanbt: lomt ban %x*
banug mijne ismpbt/ feontt bah Hibanns/ gbp fulc
jgijefttoont wojben.
Defielcnoodt Chiiftum, als harenVader, die hacrall?
giorie fai gheven, 4® ©abet bet tde-ftomenbe eentoc/o
pfaim. 11. mtjnen betbeftct enbe falicijepbt!<©tfj Ijoe obettref •
f eltjttt is ume etberiifje! IS?ee gtoote fatten fiebt ghp
gljet eebtgbemaecftt booi be gbenef bie ubjeefeh en»
bebemtnnen/ o mtjnen f&iitni bte m mijne tcgljen=>
tooojbicbepbt fultfcc eene taf et betcpbt Ijebt tegfjen
allebegbene /biemp beibolgften; bte ti gfjetbect*
trigbt fjebt bier bp ong te tntfen/ onbet bepbe be ges
baentengljefieeUenbenebettebalen / ootU tot Det
mtn|te teecKen enbe (temme ban eenen gualjjcK»
lebenbe $?ie|ler; enbe bat om mijnen t' nuUe:Wcc*
leent mp/bat btbbe itU it/ bat mijne fpfjfe 5p/nmett
•eoblijcUen ivillt te bolb^engen. <8n is't bpalbicn/
S^od.33. bat icft befegratie boo? naenftijtjn gtbonben Ijtbf
bat gjjp mp it-felben Ijebt gegbebcn/foo tboont mp
u aenficljt/bat ic& u ftennen maty/ enbe btnben/na
ten tuelcUen mijne ftele grootelijcfts betlattgl}t:m=
be fjoe moibe uk benoutw tot ber tgbt / bat bit ge«
fcljtebe* ©ettoont mp utoe gfo?ie/enbeitK falfaluy
toefcm B9ee|t titties bevlojen fcfjacpRS gebatbticb/
so gbeben Ijetbet/ o albee-minnettjeftjten ©abet/ en
bergeet utoert betfojenfone niet. 3!c& fcelmme meU
bat gljp mp riict ban boen en Ijebt / enbe bat OR it
niet pjofDtelijtft oft nut en bentmaet gljp meet wei
0oo icft ijopelo feece/ bat itft u beniinne / enbe bat
ic&gfiebuticljltjtftnaet; ubetfncljre. <®t\) Ijoebe*
mint 38nume tabetnaltefen J^eetebet Ijepj-Ittacy*
pfaim.sj. tenipijne ftele betlangljt enbe poumt nae be boo?-
Ijoben bese l^eeren: itft yebbegljeatbepblin mtjn*
fUCDtillSlKn/.ett.als boven.