J
; / r:;:?
ft
Ujl/-
\
■ \
Doctrina Miscell.
Quarto.
/
-ST'
y.
ƒ
mf^. ■
m
m
BIBLIOTHEEK UNIVERSITEIT UTRECHT
2957 548 1
-ocr page 7-SPECIMEN TOXICOLOGICO-MEDICUM
I
VENENIS IRRITANTIBUS ANORGANICIS.
-ocr page 8-.ei'iwA^.ao:-':^
^ J; A
-ocr page 9-SPECIMEN TOXICOLOGICO-MEDICUM
TENENIS IRRITANTIBUS
ANORGANICIS,
QÜOD
ei aoctonltate rectoris magnificl
Juris Kom. et Hod. Doet. et Prof. Ord.
nec non
AMPLissm SENATÜS ACADEMICI consensu,
et
kObilissimae FACULTATIS MEDICAE decreio ,
SUMSIISQIIE IN
MEDICIIVA
iionouibus ac pbivilegiis ,
In Acadcniia Rhcno-Trajcctlna
nlle ac legitime conseqdekdis ,
mklïco jic sotemkl BXAMIKl SITEMITTIT
Bruxellensis.
A. 1) X. M. JUiMI A. MDGCCXLV, HORA I. . ^
tkajecti ad rhenüm ,
tïpis mandavit n. van der monde,
mdcccxlv.
Non relata referam , sed tradam quae vidi.
k
t-
PRAECEPTORIBUS AESTÜMiTISSIMIS,
qcorüm institutionibcs in
PHILOSOPHIA NATURALI, MEDICINA, CHIRURGICA
ATQÜE ARTE OBSTETRICIA ,
IN ACADEMIA RHENO-TRAJECTINA ATQUE NOSO-
COMIO AMSTELODAMENSI SUBURBANO,
frui contigit,
DE SE SÜISQÜE STUDIIS OPTIME MERITIS
IIASCE IN RE MEDICA PKIMIÏIAS
GKATO ANIMO OFFERT
AUCTOR.
-ocr page 12-;
. % quot;
ïwsüjfi » m^^ßm'^^yvt'avtitm-* »
gt; »
jwjïtojmnbsp;tWOoÂ
«û ».««So»«» .«(tftsvwi»-«nbsp;, SKïsol^Jrt^^a'wfi'
■I
-îïf
v-aa-iiSW «awt
ïïigiMlt;î /iiußäff Äf stasxji
f i
-ocr page 13-Hanc soriptiunculam in lucem missurus, pauca
praemonenda Aabeo turn de argumenti oppor-
tunitute, tum de ratione, qua argumentum
tractavi. Quum in cursu academica praecedenti
Clar. noster MuLDER leclionibus suis Toxicolo-
gicis vaoaret, auctor mihi fuit, ut, quae in
hisce lectionibus instituerentur experimenta, qui—
bus instituendis ei adstarem, notarem, atque
pro disseriationis argumenta iis uierer; quod
lubens atque grato animo arripui. Quae ergo
bona in hao scriptiuncula inveniantur , Muldero
tribuantur. Ut usui magis adaptetur specimen
hocce, post quodque ventnum addidi indicationem
therapeuticam, hoc est rationem,qua medicus in
casu intoxicationis vocatus, veneni effectus noei—
vos tollere, vel mitigarc potest.
Scripsi Amstclodami
lu. Junii mdcccxlv.
-ocr page 14-VENEKA IRRITANTIA...........pag. 1.
Generalis expositie symptomatnm, quae venenorum
irritantiura usum sequuntur.........» 1.
I[. Jodium.............» 7.
III.nbsp;Bromium.............» 11.
IV.nbsp;Chlorium.............» 12.
V. AcidumSulphuricum.........« 14.
VI. Acidum Sulphurosum.........» 18.
VII. Acidum Nitricum..........» 19.
VIII. Acidum Hydrochloricum........» 22.
IX.nbsp;Acidum Phosphoricum..................» 23.
X.nbsp;Acidum Oxalicum. . ........» 27.
XI.nbsp;Acidum Tartarioum....................» 29.
Xn. Acidum Citricum..........» 30.
XIII. Acidum Aceticum..........» 30.
XtV. Potassa Caustica..........» 32.
XV. Baryta.............»^33.
XVI.nbsp;Ammonia liquida....... . .nbsp;» 38.
XVII.nbsp;Persulphuretum Potassii,.......» 40.
XVIII. mtras Potassae...........» 42.
XIX.nbsp;Sulphas Aluminae et Potassae......» 44.
XX.nbsp;Arsenicum............» 43.
XXI.nbsp;Antimonium et Tartras Potassae et Oxijdi
Antimonii............» (53.
XXII.nbsp;Hydrargyrum et Deutochloruretum Hydrar-
XXIII.nbsp;Cuprum.............» 69.
XXIV.nbsp;Plumbum.............» 71.
XXV.nbsp;Stannum.............» 78.
XXVI. Bismuthum............» 76.
XXVII. Argentum....................» 76.
XXVIU. Zincum.............» 77.
XXIX.nbsp;Ferrum.............» 78.
XXX.nbsp;Chromium..............» 79.
-ocr page 15-generalis expositio symptomatvm . QUAE
VENENORUM IRRITANTIVM VSUM SEQUVNIVR.
Duplex veaenorum, quae irritanlia vocantur,
in corpus animale est actio j alia euim ve-
liementer earn corporis pariem irritant, imo
corrodunt, quacum in contaclum veniunt, aique
ila mortem producunt ; alia vero lias partes
tantum leniler afficiunt, sed, quia eo facilius a
systemate sanguifero absorbeutur, reraola organa
vel sysiema nervosum ita afficiunt, ut mors
etiam eorum usum sequatur. Multifaria iusuper
symptomatura est series, quae harum substan-
tiarum usum sequunlur, quorum praecipua,
quae intoxicationis suspicionem movere possunt,
enumerare tentabimus.
Introductionem veneni in ventriculura sequun-
tur: ardor cavitatis oris atque faucium, linguae,
oesophagi , ventriculi atque inteslinorum; acor
dentium, harum partium dolor ingens; singultus,
nausea, vomitus cum dolore, saepe sanguinolen—
tus, alvus cruenta, tenesmi: pulsus fiunt paryi,
contracti, frequentes, celeres, saepe intermitten-
tes: respiratio acceleratur atque difficilior fit: fri—
gent miseri, vel calore vexantur atque siti vehe-
mentissimis : oritur dysuria, stranguria aut ischu-
ria; sudor frigidus; fades decomponitur ; visus
obnubilatur ; risus sardoaicus, convulsiones oriun—
tur vehementes; mens aliénatur: si valde vehe-
mens est inflammatio, adeo depress! sunt aegri,
ut quasi febre typhosa correpti videantur: saupe
etiam petechiae et exanthema miliare oriuntur.
En symptomata quae vel omnia simul, quod
raro, vel quorum nonnulla intoxicationem veneni
irritantis comitantur: certum tamen est saepe
valde dilEcilem esse intoxicationis diagnosin,
atque plerumque magis ex aliis quae suspicionem
movent causis, quam ex symptomatibus dignosci
intoxicationem, quamobrem medico res est maximi
momenti symptomata bene cognoscere, quae in-
toxicationem sequi possunt. Principiis enim ob-
standum, ne sero medicina paretur.
Videamus ergo de iis quae observavimus, ad—
hibitis variis venenis irritantibus.
Experimen tum 1. Ut indagaremus effectus
quos Phosphorus, statu solido in corpus animale
illatus, ill oeconomiam aniraalem exercet_, nou-
nulla frustula hujus substantiae per incisuram iu
oesophago cuniculi, factam, in eum introduxi-
musj ut vomitus impediretur sub incisura li—
gatus est oesophagus J quamquam vulnus satis
magnum erat, tarnen per quatuor fere dies satis
bona valetudine fruebatur animal ; tandem quarto
die mortuum est; oesophago nempe ligato per
hoc dierum spatium, nullos assumserat cibos.
Autopsia aliquot horas post mortem
instituta docuit phosphori frustula iu eo oesophagi
loco mansisse ubi introducta erant, ita ut non in
ventriculum usque pervenerant, quamquam ope
siphonis per oesophagi incisuram aqua immissa
erat, ut in ventriculum propellerentur frustula
phosphori: horum forma non rautata erat, sed
muco spisso obducta erant: tunicae mucosae oeso-
phagi pars, quae cum phosphoro in contactu fue-
rat, erat desiructa: caeterum nihil abnorme in
animalis cadavere praebuit autopsia.
Longe abest ut ex hoc experimeuto concluda-
-ocr page 18-mus phospliorum animali mortem atlulisse; vul—
neri polius valde amplo, atque vehementer sup-
purami mortem tribuimus, tum etiam exiiauslioni
a ciborum abstinentia per quatuor dierum spatium
productae. Ut igitur melius effectum phospliori
in oeconomiara animalem indagaremus, aliam
ingressi sumus viam.
Experimentum 2. Ope catheteris elastici
in oesophagum cuniculi introduoti, atque siplio—
nis catheteri impositi, solutionis pliosphori in
oleo olivarum calide paratae atque refrigeratae,
uncia dimidia in animalis ventriculum intro—
ducebatur. In tenebris observabantur copiosi
vapores lucentes animalis os ambiantes, atque
odorem alliaceum spargentes. Jam statim post-
quam venenum assumserat cuniculus, cordis
ictus valde celeres atque irreguläres facti sunt:
per duas boras valde tranquillus fuitj urinam
emisit, alvum exoneravit, atque cibos porrectos
lubenter assumsit: valde evidens erat actio veneni
in genitalia, quippe quod animal, masculini ge-
neris, per plures vices has partes lingebat: post
duarum horarum spatium agiliores facti sunt
motus, atque convulsiones nonnullae ortae sunt;
in latus dein decubuit animal, atque tandem
post nonnullos singultus succubuit.
Autopsia tredecim horas post mortem
institut a. Pulmones in cuniculis semper co-
loris rosacei, mul to profundioris erant coloris. lu
oesophagi, ventriculi atque intestinorum tenuium
B
vasibus magna sanguinis aderat congeslio. Ven—
iriculo, eibis repleto, aperto, statim copiosi albi
vapores observabantur : tela mucosa, ventriculi
fere ubique a musculari separata, iu pultem
filamentosam erat mutata. Ad genitalia adeo
magna sanguinis erat congestio, ut radicis atque
glandis penis color fere gangraenescens esset.
Reactio cliemica in contenta ventriculi.
lam memoratus fumus albus in tenebris lucens,
atque odor alliaceus, quos exbalabant contenta,
simul ac ventriculus apertus erat, acidi phosphori
praesentiam indicabant. Contenta aethere tracta—
bantur; hujus infusionis pars in crucibulo ac—
cendebatur; flammae color flavo—albus valde lucens
erat, dum aetheris flamma fere decolor et paul—
lum tantum lucens est: quae post combustionem
in crucibulo remanserant, aqua soluta, acidum
praebebant iiquorem charlam lakmoes ') rubefa—
cieutem. Solutio nitratis argenti solutioni aethe—
reae addita decomponebatur atque praecipitatum
praebebat nigrum phosphureii argenti. Eaedem
reactiones observabantur si cum alcohole infun—
debantur contenta. De phosphori igitur in con-
tentis praesentia nullo modo dubitandum erat.
Experimen tum 3. Eodem modo quo in
praecedente experimento, in ventriculum cuniculi
uncia dimidia olei phosphorati iujiciebatur; initio
eadem passum est animal quae cuniculus in altero
'} €hartain lakmoes in postenim coeruleam, acido rubram
factam, chartam rubram vocabimus.
experimento : jam hora elapsa post convulsiones
nonnullas atque singultus mortuum est.
Autopsia viginti quatuor horas post
mortem instituta. Simul ac integumenta
communia abdominis aperiebantur, copiosi acidi
phosphorosi vapores ex abdominis cavo exhala-
bantur : hujus exhalationis caussam inquirentibus
patuit ventriculi contenta, quae oleo phosphorato
erant mixta, non amplius ventriculo contineri,
sed per foramen, a phosphoro in ventriculo
erosum, ex eo egressa esse. Foramen pollicis
fere longitudinis in magnae ventriculi curvaturae
regione sese ostenditj hie illic inveniebantur in
abdomine emulsionis cujusdam guttae, quae
aethere sulphurico solutae nitratem argenti in
phosphuretum argenti mutabant ; intestinorum
tenuium vasa sanguine scatebant, atque eorum
textura valde laxa erat, ita ut facile dilacera-
rentur: diaphragma atque pulmones valde erant
rubra; gangraenescens fere erat color renis atque
musculi psoatis sinistri.
Experimentum 4. In cuniculi venam jugu-
larem externam methode Gkaei'iana ') infundebatur
1) Ope acus, in fistula argentea recepta [Troisquart] , vena
jugularis a tela cellulosa separata aperiebatur: ex fistula re-
tracto instrumento, sanguinis pauxillum e vena emittebatnr:
dein ope siphonis fistnlae adaptati, oleum phosphoratnm
in venam infundebatur, quo infuse fistula ope digiti clau-
debatur. (Graefis , Diss, de nova infusionis raethodo. Berol,
1817.)
uncia dimidia olei phospliorati : statim post in—
fusionem animal ex ore atque naribus quavis
expiratione éxhalabat vapores copiosos albos acidi
phospliorosi, atque post unam minutam primam
et dimidiam in convulsionibus atque sonum acu-
tum reddens succubuit. Idem experimentum in
alio cuniculo repetitum eodem modo atque post
iden» tempus mortem attulit.
Autopsia. Neque in cerebro neque ia aliis
organis abnorme quid observabatur, pulmones vero
profundi rubri erant coloris.
Indicatio tberapeutica. Amovendum
venenum, imprimis si statu solide administratum
est, ope emetici : adhibendae simul sunt mixturae
absorbentes cum magnesia, ut, quod in veulriculo
jam formatum est acidum pbospkorosum, sese
cum magnesia combinet, atque ita bujus acidi in
ventriculum actio corrodens destruatur; si sequitur
inflammatio, curatio sit antipblogistica.
Experimentum. Per catbeterem elasticum
in cuniculi oesophagum introductum, grammata
tria Jodii e solutione alcoholica per aquam prae—
cipitati, ope aquae ab alcohole libera ti, atque
dein aqua mixti, in ejus ventriculum injicie-
bantur. Animal quamquam depressum satis bona
gaudere valetudine videbatur neque vomuit
') Notatu dignum est numquam nos in iis quae cum
-ocr page 22-cibos tarnen baud appetiit; urinam baud diu
post assumtum venenum emisit perquam sangui—
nolentam, atque ut infra videbimus iodium basi
junctum continentem : faeces item deposuit muco
spisso filiformi mixtasj tandem quinquaginta horas
post assumtum venenum mortuum est animal :
per tolum tempus nullos fere assumsit cibos,
urinam atque faeces emisit parcas.
Autopsia. In pericardio magna seri aderat
quantitasj ventriculus cordis sinister valde erat
inflammatus; hepar tum maculas albas, tum
fuscas ostendebat ; has parenchyma hepatis
sanguine effuso infiltratum salutavimus; illae,
dissecto hepate, apparebant oriri ex venae por—
tarum ramis inflammatione valde inctassatis.
Ventriculi externa serosa valde rubra, intima
mucosa plane deleta, muscularis ulcerans, hie
illic gangraena affecta : circa ulcera atque gan-
graenam maculae flavae iodic productae. Oeso-
phagus, tenuia atque peritonaeum valde rubra;
etiam vesica urinaria atque renes inflamraationis
referebant signa.
Reactio chemica in urinam, faeces
atque musculos cuniculi. Urinae color
ruber post additionem solutionis amylaceae baud
cuniciilis instituimus eiperimentis, venenis quae in aliis
animalibus cito vomitum excitant, hunc observasse ; hujus
phacnomeni caussa nobis latet. Deque cam a pbjsiologiae
comparatae auctoribus cxplicatam invenimus.
mutatus est; postquam vero acidi iiitrici noii—
nullae guttulae addiiae erant pallide violaceus
factus est, unde patet in urina iodium basi,
probabiliter sodae, junctum fuisse : si urinae,
cum solulioue anrijlacea mistae, pauxillum chlorii
aqua soluti addebaiur, pulclxer oriebaiur coeruleus
color. Causa, qua post decompositionem iodureii
in urina praesentis per acidum niiricum, color
pallide violaceus factus est, in eo sita est quod,
cum urina erat sanguinolenta, per acidum ni-
iricum simul sanguinis albumen praecipitabatur,
quod caeruleum iodureii amyli colorem inquina-
bat, quod, quamvis etiam obtineat si aqua clilorii
utimur, tamen tunc praecipitati chloritis proieini
quantitas non adeo magna est, ut inde color
rautetur; eadem reactio obtinebat in urina quam
postea emisit animal, quae etiam sanguinolenta
erat.
Faeces cum aqua coctae post additionem solu-
tionis amylaceae et acidi nitrici aut chlorii aqua
soluti caeruleum baud praebebant colorem; neqae
faeces quas poslea emisit cuniculus iodium con -
tinebant.
Musculi glutaei maximi pars cum aqua coque-
batur; decoctum post additionem acidi niirici
aut chlorii aqua soluti atque solutionis amylaceae
profunde coeruleum referebat colorera; coeruleus
vero color nou oriebatur dum decoctum carnis
calidum erat, quia, uti cognitum, supra 60quot;
C. caevuleus color iodureii amyli evanescit.
Contenta quae post nvortem in ventriculo in-
venta erant nullum iodii liberi vestigium contine—
bant; potest tamen in ventriculo pars iodii inges—
ti, vel tota ingesta quantitas in acidum iodicum
atque bydriodicum mutari; quod si fit, ad iodii
praesentiam detegendam, praeter solutionem amyli
etiam acidum nitricum vel aqua cblorii addi
debent, ut ioduretum amyli violaceum oriatur.
Si vero praesentis iodii quantitasadeo parca est,
ut memoratis reagentibus detegi nequeat, liquoris
tunc, in quo iodium suspicamur, pars in retorta
destillationi vel sola, vel addito acido nitrico vel
aqua cblorii, submittatur, atque vapores in exci—
pulum glacie tectum, cum solutione amyli reci—
piantur; minima iodii quantitas tunc buic solu—
tioni amylaceae caeruleum praebebit colorem.
De usu externo iodii atque bujus combinatio-
num, imprimis cum potassa, animadvertendum, si
in cutim, ope vesicatorii ab epidermide nudatam ,
applicantur, jam post aliquot tempus ulcerationes
exinde oriri, quae imprimis in cacliecticis facile
gangraenosae fiunt, cujus pbaenomeni observandi
in Nosocomio Amstelodamensi suburbano saepius
occasio milii fuitj notandum insuper est ex usu
protracto iodii vel iodureti potassii exanthema in
cute, imprimis faciei, oriri pustulosum, Acnae
simillimum.
Indicatio tberapeutica. Ope potus copiosi
tepidae solutionis amylaceae tum vomi tus cien—
dus, tum veneni vis innocua reddenda; si in—
SB
flamraalionis accédant symptoniata, antiphlogislica
adhibeatur metbodus.
HI. BROMIUM.
Exp crimen tum. Loco Broinii quod diffi-
culter cum aqua miscetur, atque igitur injec-
tioni minus adaptatum est, solutionis concentra-
tae bromureti potassii uncia dimidia in cuniculi
ventriculum injiciebatur : venenum bene tulit
animal, nec vomitum quidem exinde percepit;
reactio tamen cbemica in urinam animalis in-
stituta demonstravit venenum in sanguinem re—
ceptum esse.
Reactio cliemica in urinam atque fae-
ces. Urinae addebantur cblorii aqua soluti
nonnullae guttulae, ut bromuretum si adesset
deeomponeretur : postquam deinde cum sulpbido
carboiiii agitata erat, in vasculi fundum sese
deposuit sulpliidum carbonii flavo-rubri coloris,
quod ope tubuli sugendo apti secernebatur ; ope
destillationis lentae sulpliidum carbonii, quod
magis volatile est quam bromium, separabatur;
bromium deinde tum vaporibus rubris tum odore
dignoscebatur. Si loco sulpbidi carbonii cum
aetliere sulpburico agitabatur urina cum clilorio
mixta, solutio bromii in aetbere ad superficiem
urinae natabat.
Nitras argenti urinae ipsi additum citreum
producebat praecipitatum bromureti argenti, in
acido nitrico insolubile, solubile vero iii ammoniae
liquidae magna quanlitate.
Faeces cuiti potassa caustica in crucibulo ar—
geuteo cotnburebantur; remanentia salia aqua
soluta et acido bydrochlorico neutra facta, post
additionem chlorii alque agitationem cum sul-
phido carboiiii vel aethere sulphurico nullum
bromii referebant vestigium.
Indicatio therapeutica. Eadem est ad-
hibenda quae in intoxicationibus cum iodio.
Est nostris imprimis temporibus magni momenti
iudagatio iodii atque bromii in intoxicationibus,
quia per Daguerrotypum hae substantiae magis
vulgo cognitae sunt, atque exinde in toxica tiones
cum his substantiis faciliores factae sunt.
Exper i mentu m 1. Aquae ad saturationem
usque Chlorium contiuentis unciae duo in cuni-
culi ventriculum injiciebantur ; nullam noxam inde
percipere videbatur atque vilam servavit animal.
Longe vero abest ut dicamus nullam revera noxam
inde percepisse animal, sed in cuniculis, uti in
plerisque animalibus, noxae, nisi graves sint,
difficulter observari possunt.
Reactio chemica. Quum in omnibus ani-
malium excretis chlorium sodio junctum adest,
reactio chemica ia hocce casu nihil docere potest.
Experimentum 2. Alter cuniculussub cam-
-ocr page 27-pana vitrea ampla lubulata ponebatur, in quam
ope tubi cUlorium introclucebatur ; campanae tu—
bulus simul aëris accessum sinebat: statim post-
quam satis magna sub campana aderat clilorii
quantilas, respiratio difficilior facta est; tandem
post vigiuti quatuor minutas primas suffocatum
est animal sub diris cruciatibus.
Autopsia statim post mortem instituta.
Corneae superficies alba atque opaca erat ex actione
clilorii in banc substantiam: pilorum color albi—
dus ; oris interna superficies alba ; aspera arteria
bifurcationis loco paulisper inflammata: pulmo-
num pars superior valde rubra, inferior griseis
maculis quasi gangraenescenlibus praedita; canalis
alimeutarius nihil abnorme referebat.
Indicatio therapeutic a. Quia, uli vidi-
mus, chlorium per organa respirationis inhalatum,
horum inflammationem producit, curatio anti—
phlogistica ope depletionum vel generalium vel
topicarum est adhibenda, sed simul baud ne—
gligendus potuum emollientium largus usus, uli
laciiciniorum vel albuminis ovorum solutionis j
eaveatur vero ab usu ammoniae liquidae, quem
laudavit Kartneh, unde irritalio augeretur. Si
chlorium aqua solulum in venlriculum est intro-
ductum , veneni noxa oplime miiigalm- per poiio-
nes tepidas albuminosas, quae tum vomitum
cient, lum orlui praecipilali floccosi chloritis pro-
ieini ansam praebeut.
Experimentum 1. In cuniculi ventriculum
injiciebatur ope siphonis vitrei atque catbeteris
elastici uncia dimidia acidi sulphurici concentra—
ti; statim post injectionem vomitus conaminibus
alFectum est animal, non vero vomuit ; diros pas-
sum est cruciatus, atque ructus continuos, et
tandem convulsionibus affectum est; lingua quae
initio valde rubra erat postea pallida facta est:
post triginta quinque minutas mortuum est animal.
Autopsia quindecim boras post mor-
tem instituta. Abdominis cavo aperto in cavum
peritonaeale liquor brunneus effusus apparebat,
omnia intestina in ventriculi propinquitate ja—
centia brunneo colore tingens ; per ventriculi
parietes externos colore brunneo linetos, amplae
maculae nigrae apparebant; ventriculi venae
multo sanguine nigro repletae, ob proprieta-
tem acidorum ut sanguînem rubrum nigrum
réddant; venarum intestinorum sanguis itidem
niger erat. Diaphragma perforatum erat; pul-
monum lobi inferiores, imprimis pulmonis si-
nistri, colorem referebant fuscum, maculatum;
lobi superiores valde rubri. Ventriculus ad par-
tem posteriorem levissimo attactu perforabatur,
ita ut magna quantitas pulpae fuscae erumperet;
aperto ventriculo mucosa plane delata apparebat :
pars cardiaca incrassata atque nigra: perforationis
margines villosi, pancreas nigrum; bepar gri-
BB
seum, colorera referens hepatis aqua cocti, ni-
mirum e coagulatione partium albuminosarum
hepatis ope acidi sulphurici : reues atque lien
eundem referebant colorem. Reliqui canalis ci—
barii pars interna nihil abnorme ostendebat. Vesica
fellea bilem continebat coloris pallido-viridis, cae-
terum in cuniculis rubro-fuscam.
Reactio.cbemica. Difficilis sane est res in
veneficiis ope acidi sulphurici in variis organis
hoc venenum statu libero ostendere, quia siniulac
in sanguinem receptum est, statim ibi sese cum
alcalibus sanguinis conjungit, atque sulphates
format, qui, quum statu normal! etiam in corpore
animali adsunt, non nisi ex comparata eorum
quantitate cum statu normal! detegi possunt ;
atque idem de urina valere facile patebit; iu
hac enim, saltem per aliquot dies servata, ob
urei praesentiam, quod facile decomponitur, magna
carbonatis ammoniae adest quantitas, quocum
decomposito, sulpbatem ammoniae format acidum
sulphuricum, si acidum per urinam excernitur.
Hepatis atque pulmonum frustula cum aqua
coquebantur atque liquores praebebant chartam
coeruleam multo magis rubram reddentes quam
decocta eorundem organorum animalis quod acido
sulpburico non usum erat: iidem ill! liquores
eiiam copiosius praecipitatum cum cblorureto
tarii, acido nitrico insolubile, praebebant quam
alter!; acidi vero sulphurici liberi praesentia in
bis organis ex eo deducenda videtur, quod diu
haec Organa iii contaciu iuerani cum liquore ex
ventricule effuso, quia in altero experimenlo,
uhi statim post mortem examen institutum est,
eadem reactio non oLtinuit. Coatentorum ven—
triculi fuscorurn pars cum alcoliole coquebatur,
quod aetheri sulphurico praetulimus, quia expe -
rientia nos docuit hoc minorem solvere acidi
sulphurici quantitatem quam illudj solutio alco-
holica acidis scatehat proprietatibus ; solutio haec
evaporabatur, atque residuum aqua solvebatur,
quae solutio cum chlorureto barii copiosum
praebebat praecipitatum, acido nitrico insolubile:
alia solutionis alcoholicae pars cum cupri frustulo
in tube vitreo calefacta, postquam alcohol eva—
poratum erat, acidi sulphurosi praebebat odorem ,
quod ope alius tubuli, subere alter! afilxi, in
aquam hydrosulphuratam ductum, liquorem lac—
teum, ob praecipitatum sulphur, praebebat. Tan-
dem alia solutionis hujus alcoholicae pars potassa
caustica saturata, evaporabatur; residuum hoc in
carbonis vegetabilis frustulum impositum ope tubuli
ferruminatorii {chalumeau) candefiebat j sulphu-
retum potassii, in quod sulphas potassae mutatus
erat, postquam in laminam argenteam splendentem
impositum atque madefactum erat, argentum
nigro colore tingebat, ob formatum sulphuretum
argenti ; palet ergo solutionem alcoholicam acidura
sulphuricum continuisse, nam sulphates, qui in
alimentis adsunt, alcohole non solvuntur.
Experimentum 2. Alii cuniculo dabantur
-ocr page 31-BB
drachmae sex acidi sulphurici; eadem passuni
est animal, sed jam post viginti minutas mortem
obiit dirissimis sub cruciattbus.
Autopsia statim post mortem instituta
easdem fere praebuit laesiones , quas alterius ani-
malis cadaveris autopsia; nulla vero adfuit ven-
triculi perforatio, unde patet perforationeni mox
memoratam obtinuisse post mortem animalis :
hepatis vero et pulmonum color non adeo erat
mutatus, unde liquet in altero expeiimento coloris
mutaiionem horum organorum longo cum acido
contactui esse tribuendam: horum etiam decocta
aquosa atque alcoholica chartae caeruleae colorem
baud mutabant: vesica urinaria urinam contine—
bat lacteara acidis proprietatibus non gaudentem.
Indicatio tberapeutica. Quum in intoxi-
cationibus ope acidorum, quale sit acidum, in-
dicatio eadem est, curandi methodus, quam bic
dabimus, pro aliis etiam valebit venenis acidis.
Si ea non praesto sunt medicamenta, quae
veneni vim innocuam reddere possunt, prima
indicatio erit yenenum diluere, atque si fieri
potest expellere, quod ope potus copiosi aquae
tepidae tentari potest; si vero praesto sunt valde
proderunt solutio saponis vel magnesia cum aqua
•epida mixta, vel solutio diluta carbonatis potas-
sae. Carbonas magnesiae atque carbonas calcis
etiam praeberi possunt, sed minus prosupt quam
magnesia, quia ob acidi carlwnici evolutionem
ventriculum nimis exteiidunt. Si medici auxi-
2
-ocr page 32-Hum tantum imploratur aliquot tempus post ve-
neni administrationem, ita ut jam gastro-eateri-
tidis symptomata adsint, mucilaginosa praebenda
sunt alque sanguinis depletiones instiiuendae;
magnesia tamen potibus mucilaginosis jungi potest,
ut, si adbuc acidum liberum in tractu intestinali
adsit, hujus vis innocua reddatur.
Experimentum. Sub campana capaci aperta ,
in quam ope tubi inducebatur gaz acidum sul-
phurosum, positus est cuniculus j jam cito quum
satis magna gaz acidi sulphurosi quantitas in
campana adfuit, animalis respiratio valde labo-
riosa atque anxia facta est; tandem post trigiuta
minutas raorluus est cuniculus.
Autopsia statim post mortem instituta
docuit pulmones valde rubros esse, alque ita
mortem non tantum inductam esse sulFocatione ex
spastica contractione epiglottidis orta, sed eiiam
inflammalione pulmonum ; autopsia caeterum nihil
aliud abnorme praebuit; hepatis lantum color,
vulgo rubro-fuscus, violaceus erat.
Indicatio tberapeutica. Si aqua solutum
assumtum est gaz, eadem exslat indicatio ac si
acidum sulphuricum assumtum esset; si vero gaz
ipsum inhalatum est, ea est adhibenda methodus
quam in chlorii inloxicationibus praescripsimus.
VIL ACIDUM NITRICüM.
E X p e r i m e n t u ra 1 » In cuniculi ventriculum
injiciebantur drachmae quatuor acidi niirici
concentrati; aliquot minutas post injectionem ani-
mal ructibus atque vomitus conaminibus affectum
est, baud vero vomuit; ex ore autem stillabant
guttulae nonnullae liquoris albi, valde acidi ; post
quindecim minutas vacillare incepit, quasi ebrium
esset; tandem post quinque minutas, vebementes
convulsiones passum, mortuum est animal; re-
spiratio per totum tempus difficilis fuerat, cordis
pulsationes vix percipiendae.
Autopsia quindecim boras post mor-
tem instituta. Oris pili albo-flavi erant: bic
illic in corporis superficie pili eundem referebant
eoloris mutationem, propter contactuni cum acido
ex ore stillato. Abdomine aperto magnae in
ventriculo destructiones apparebant ; ab oesophago
nempe ad magnae curvaturae partem dimidiam
wsque plane erat deletus : hujus partis nihil
supererat : pars pilorica intus atque extus flavo
colore, propter formatum acidum xantho-protei-
cum, erat tincta, intus intensiore quam extus;
contenta, quorum magna aderat quantitas, ad
superficiem nigra, in centro flava erant; hepatis
iobi ventriculum tegentes, intestinorum tenuium
portio ventriculo adjacens, pancreas, diaphragma
atque pulmonis sinistri pars infima flavo colore
erant tincta. Oesophagus intus flavus; mucosa
2*
-ocr page 34-tum oesophagi tum partis remanentis ventncuh
mutata erat iu massam pulposam flavaui atque
siccam, sulcis atque striis obsitam, harum partium
muscularem tunicam tamen ubique tegentem.
Oris cavitas atque lingua albae eraut, erat enim
acidum in ventriculum injectum ope tubi elastici.
Reactio chemica in contenta ventricul'i.
Horum pars cum aqua mixta et filtrata liquorem
praebebat valde acidum. Altera pars coquebatur
cum bicarbonate potassae; obtinuit evolutio acidi
carlwnici; liquor filtratus evaporabatur ad siccita-
tem usque: remanentis salis, substantiis organicis
adhuc mixti, pars in carbonem candentem insper-
gebatur, unde scintillare quavis inspersione incepit
carbo. Alia salis pars aqua soluta cum cupri frus-
lulis et acidi sulphurici guttulis aliquot coquebatur
in tubo vitreo A, cui suberis ope adaptatus erat
tubus duobus locis in rcctangulum iucurvatus,
ia alium tubum B immersus, solutionem narcc-
tini in acido sulphuvico concentrato continentem;
jam cito , quae in tubo A continebatur, mixtio
caerulea facta est; simul autem sulphatis narcotini
subüavus color per evolutum gaz deutoxydmu
azoti cum aëre apparatus mixtum, ruber factus
est. lidem deutoxydi azoti vapores, si in tubum
solutionem sulphatis protoxydi ferri iu acido
sulphurico continentem immittebantur, solutio
sulphatis ferri pr.)funde fusca fieliat; color vero
fuscus continuata immissione gazis deutoxydi
azoti evanuit, rediit vero post additionem novae
quantiiatis solutionis siilphatis protoxydi ferri
iu acido sulphurico. Mutationem coloris fusci
in violaceum, quam vidit Okfila ') post ad-
diiionem acidi sulplmrici baud observavimus. Si
idem gaz deutoxydum azoti in solutionem mor-
phini inducebatur, baec solutio rubro-flava fie-
liat, atque post additionem magnae copiae so-
lutionis potassae causticae in alcohole rubro-flavus
color in profunde rubrum colorem mutatus est;
liaec mutatio vero non obtinuit si tantum gut-
lula solutionis alcoholicae addebatur, uti retulit
obkila ').
Eadem ratione, qua ventriculi contenta acidi
iiitrici indicabant praesentiam, alia viscera flavo
colore tincta idem acidum continere apparebant.
Alia contentorum ventricvili pars , cum acido
sulphurico diluto in retorta destillationi submissa ,
liquorem praebebat limpidum, vapores praebentem
flavos, atque chartam coeruleam in rubram mu-
tantem; bic liquor cum sulphate narcotini, sul-
phate protoxydi ferri, atque morphino easdem
praebuit reactiones, quas modo memoravimus ;
iiaec autem methodus, quia facilior, praecedenti
ïnethodo nobis praeferenda esse videtur. Etiam
') Obfila , Traité de toxicologie, I. p. 123. ed. 1843. «ainsi
saturé de gaz, le protosulfate de fer devenait Violet par
''addition d'une assez forte proportion d'acide sulfurique con-
centré. »
si hic liquor cum potassa iu alcohole soluta
mixlus evaporabaïur, atque sal remauens carbo-
uibus caudentibus inspergebalur, hi scmtillare
incipiebant.
Experimeutum 2. Cuniculi alius in ventn-
culum injiciebatur drachma una et dimidta acidi
uitrici concentrati : eadem fere passus symptomata
post quindecim minutas mortuus est.
Autopsia statim post mortem instituta.
Ventriculus non perforatus erat; tamen per exos-
mosiu ad adjacentes parles penetraverat acidum,
aique eas flavo colore tinxerat; hepalis pars in-
ferior ad profunditatem duarum linearum flava
facta erat; ventriculi mucosa plane in massam
pulposam profunde flavam mutala erat. Tna simul
erant loca in parte cardiaca, quae nigrescere inci-
piebant, quasi ibi perforalio post diuturniorem
cum acido contactum obtinuent.
Reactio chemica eadem praebuit quae alte-
rius experimenti.
Indicatio tberapeutica eadem quae acidi
sulphurici.
Yin. ACIDUM HYDROCHLORICUM.
Experimentum 1. In cuniculi venlriculum
iniiciebatur uncia dimidia acidi hydrochlorici
concentrati; initio ructusorti sunt, alque vomendi
conamina; post decern minutas primas animal,
convulsiones iionnullas perpessum , mortem obiit.
Autopsia quindecim post mortem ho-
ras instituta docuit ventriculi colorem nigro-
rubrum factum esse, quod non adeo inflammationi
tribuendum est, sed cognitae acidi liydrochlorici
actioni in sanguinis globuloruui rubrorum invo-
lucra, quae ab acido pellucida fiunt, ita ut
baematiui color nigro-ruber appareat. Ventriculi
luuicae, imprimis partis cardiacae, adeo emol-
btae erant, ut levissimo attactu tota cardia
destruebatur : hujus organi contenta nigro colore
erant tincta; in abdominis cavum efl'usus erat
liquor spissus brunneus, acidus. Hepatis lobi
iafiïriores ex acidi actione grisei facti erant,
eadem ratione quam hoc in intoxicatiouibus cum
aliis acidis invenimus. Caetera organa nihil
abnorme praebebant, praeter lienem, qui ex acidi
actione niger factus erat.
Reactio cbemica in ventriculum et
liujus contenta. Conteutorum pars cum aqua
miscebatur: liquor filtratus chartam coeruieam
rubefaciebat. Alia pars cum aqua mixta , in
retorta balnei oleosi ope calefacta , destillationi
exponebatur; retortae applicabatur vasculum re-
cipiens miscela frigefacieute circumdatum; post
quinque minutas novum semper apponebatur
Vasculum, atque in liquore destillitto acidi hy-
drochlorici praesentia iudagabatur ope nitratis
argenti, quo praecipitatum oriebatur chlorureti
argenti, insolubile iu acido nitrico, solubile in
ammonia liquida. Simul ex alia retorta miscela
acidi liydrocblorici et aquae destillatioiii submit-
lebatur, ita ut praecipitaia a nitrate argenti
producta comparari possent; liquor a contenus
Tentriculi destillatum parvam acidi bydrocblorici
quantitatem continere videbatur, dum liquores ex
acido bydrochlorico diluto destillati magnam
hujus acidi cominebant quantitatem, unde patet
banc methodum nullo modo adhiberi posse ad
acidi hydrochlorici praesentiam iu contentis iu-
quirendam; imo fieri potest ut ope adhibiti ca-
loris magis intimum connubium ineat acidum
cum substantiis orgaaicis; aliam igitur methodum
secuti sumus.
Contenta ventriculi cum aqua miscebantur;
ope acidi taanici materies albuminosae atque ge-
latina praecipitabaiitur, atque filtratum fusci
coloris destillationi submittebatur; liquores, qui
primi ex destillatione recipiebaniur, ope nitratis
argenti parvas tantum videbantur acidi hydro-
chlorici continere quantitates; postquam vero ad
syrupi consistentiam usque évapora la erat solutio,
liquor destillatus satis copiosum praebebat prae-
cipitatum ope nitratis argenti, quod insolubile
erat in acido nitrico, in ammonia vero liquida
solvebatur.
Experimentum 2. Alii cuniculoexhibeba-
tur uncia dimidia acidi hydrochlorici conceutrati ;
post dimidiam lioram moriuus est, nullas passus
convulsiones.
Autopsia statim post mor tem instituta.
-ocr page 39-Ventriculus etiam nigricantem referebat colorem:
tunicae vero non adeo erant destructae sed at-
tactui resistebant; mucosa duobus locis in maie-
riem pulposam nigram erat mutata, caeterum
plane destructa; bepatis lobi inferiores etiam
grisei.
Indicatio tberapeutica eadem quae alio-
rum acidorum.
Quum minoris sit momenti actionem bujus
acidi in oeconomiam animalem cognoscere, quia
nulla bucusque per illud intoxicatio scripto man-
data est, neque ob majus pretium facile obtine-
bit, ejus actionem baud indagavimus; modum
vero quo, si obtineat intoxicatio, detegi possit
acidi pbospborici praesentia, indicabimus; am-
madveriendum vero est boc loco tantum mentio-
nem fieri de acido pbospborico c vitreo, quod
solum bucusque in re mercatoria occur rit, nam
acida pbospborica a et h acida sunt bucusque
tantum in laboratoriis cbemicis cogmta.
Reactio cbemica. Si solution! aquosae bujus
acidi pbospborici magna additur quantitas aquae
calcis, praecipitatum tandem oritur album pbos-
pbatis calcis. Salia oxydi plumbi copiosum pbos-
pbaiis plumbi albi praebent praecipitatum : etiam
oxydi argenti salia praecipitatum praebeut, quod
vero in praesenù acido nitrico solviuir; opus est
ergo ut addatur basis, quocuni acidum iiitricum
sese combine! ; non tamen ammoniae nimia addatur
quaniitas; baec enim pbospbatem argenti solvit.
Neque potassae causticae plus addatur, quam ad
acidum saturandum opus sit, ne simul oxydum
argenti praecipitetur : caeterum color praecipitati
pbospbatis argenti citreus est. Est certe baec
reactio magni momenti, non vero sufficit, ut de
acidi pbospborici praesentia certi esse possimus;
aliud ergo adbuc experimentum suscipi debet:
substantia , in qua acidi pbospborici praesenlia sus-
picatur, in crucibulo porcellaneo evaporetur atque
candefiat; remanet tunc acidum phosphoricum
vitreum, quod aëri expositum deliquescit : aqua
solvatur alque ope relatorum reageniium acidi
phosphorici indagelur praesenlia; si materies or-
ganica cum acido phosphorico in platineo cruci-
bulo calori candenli exponitur, formatur phos-
phuretum platini atque perforatur platinum. Aci-
dum phosphoricum vitreum cum carbone et
particula fili ferrei ope tubi ferrumiuatorii ca-
lefactum, ferrum mutat in phosphuretum ferri,
quod facillime in pulverem redigi potest.
Aliud tandem experimeutum est quod tentari
debet, quod vero non semper bene succedit;
subslantiae, quae acidum phosphoricum continere
suspicantur, ad siccitatem usque evaporentur;
quod remanet per alcoholem extrahatur; evapore-
tur alcohol, et quod superesi cum carbone mix-
tum calori candenti in crucil)ulo porcellaneo ex-
ponatur; decomponitur tunc, favente carljone,
acidum phosphoricum atque formatur phosphorus,
qui accenditur atque ex peculiar! flammae colore
et allii odore dignoscitur.
Indicatio therapeutica eadem quae prae-
cedentis.
X ACIDUM OXALICUM.
Experimentum 1. Cuniculo exhihehantur
drachmae quatuor solutionis concentraiae acidi
oxalici; jam cito post acidi in ventriculum in-
jectionem capitis contractiones spasmodicae ter-
gum versus ortae sunt, atque respiratio anxia
atque valde accelerata facta est; post duodecim
minutas, vehementissimas passum convulsiones ,
mortuum est animal.
Autopsia instituta quatuordecim ho-
ras post mortem. Canalis cibarius, imprimis
superior, extus liic illic valde ruber erat, intus
ßiagJs albus : ventriculus formam suam retinuit,
sed levi attactu tota cardia destruebatur; pars
pylorica a mucosa destituta intus pallidi erat
coloris; bepatis lobi inferiores grisei facti erant;
vesica fellea pallide—viridem continebat bilem;
lienis color non mutatus : renes valde rubri.
Reactio chemica in ventriculicontenta.
Quum acidum oxalicum in alcohole solvitur.
bioxalas potassae vero non solvitur, hic liquor est
menstruum, quo optime solvi potest acidum oxa ■
licum, et simul ex hac solubilitate dignoscitur a
bioxaiate potassae; contenta igitur cum alcohole
frigido 30° miscebantur : liquor alcoholicus filtratus
brunnei erat coloris : ope aquae materies adipo-
sae ex hac solutioue praecipitabantur, atque dein
liquor per filtrum aqua madefactum filtrabatur.
Hie liquor chartam coeruleam in rubram muta-
bat ; aqua calcis atque salia calcis praecipitatum
praebebant oxalatis calcis, quod non solvebatur
magna acidi oxalici neque acetici quantitate : sta •
tim vero solvebatur post additionem acidi nitrici ;
praecipitatum oxalatis calcis desiccatum, atque in
crucibulo flammae lampadis alcoholicae expositum,
sine coloris mutatione mutabatur in carbonatem
calcis. Nitras argenti in hac solutione praecipitatum
praebebat floccosum album oxalatis argenti,solubile
in acido nitrico, quod exsiccatum atque calori
expositum , fuscum fiebat atque detonabat, ne-
bulam albam spargens, dum argentum rema
nebat : detonatione ilia distinguitur a tartrate
atque acetate argenti, quae calori exposita nullam
praebent detonationem. Optimum vero reagens,
quod ad minimas acidi oxalici quantitates dete-
geudas inservire potest, est solutio chlorureti
auri, quae , si cum solutione nostra calori expone •
batur, statim decomponebatur, ita ut sub evo—
lutione acidi carbonici atque formatione acidi
hydrochlorici aurum nielallicum praecipitabatur.
Caeterum acidum oxalicum , si calori exponilur,
sublimatur, uo» vero, uli acidum tartaricum,
nigrum fit.
Experimentum 2. Cuniculo eadem exhi-
bita est acidi oxalici solutionis quantitas : eadem
fere passum symptomata , post horam dimidiam
mortuum est animal.
Autopsia statim post mortem instituta.
Ventriculus extus nulla mutationis praebuit signaj
mucosa vero in massam gelatinosam erat mutata,
quae vero adbuc membranae musculari adbae-
Hujus acidi actionem in oeconomiam animalem
baud indagavimus : indagata vero est ratio qua
ab acido oxalieo atque citrico dislingui potest
acidum tartaricum. Hujus acidi crystallorum forma
est prismatica : crystalli aqua sunt solubiles: calori
SI exponuntur candenti brunnei fiunt, caramellis
spargunt odorem atque carbo remanet ; cum
basibus format salia difilculter in aqua solubilia;
aqua calcis in solutione acidi tartarici praecipi-
tatum praebet tartratis calcis, quod in majori
acidi tartarici quanti ta te, atque in aliis acidis
solvitur. Nitras argenti in solutione bujus acidi
praecipitatum praebet, quod luminis actioni ex-
positum nigrescit, atque exsiccatum et calori ex-
M
posiium non explodit. Si ventriculi contentis
mixtum ab bis separari debet, contenta cum
aqua misceantur, filtretur solutio, ope carbonis
vegétabilis vel animalis decoloretur, atque evapo-
retur, ut in boc residuo per relata reagentia
acidi tartarici praesentia iudagari possit.
XII, ACIDUM CITRICUM.
Solutio hujus acidi char tam caeruleam rubram
reddit : calori candenti si exponuntur crystalli,
nigri fiunt, atque carbo remanet; odor peculiaris
irrilans simul spargitiuquot;; cum basibus salia for-
mat aqua solubiliora quam oxalates atque tartra-
tes. Aqua calcis in solutione acidi citrici tantum
praecipitatum format, postquam liquor calelactus
est; evanescit vero praecipitatum post majorem
acidi citrici additionem, sed tunc, quum calori
denuo exponitur liquor, praecipitatum non re-
dit; citras tandem argenti, si calori candenti ex-
ponitur scintillât, non vero detonat, alque re-
manet argentum.
XIIL ACIDUM ACETICUM.
Experimentum 1. In cuniculi venlriculum
injiciebantur drachmae quatuor acidi acetici lignosi
(fere Westendorffiani) ; statim post injectionem
animal veliemenübus convulsionibus affectum atque
post minuta in mortuum est.
Autopsia statim post mortem instituta.
Oris atque oesophagi mucosae alindae factae eraut;
m ventriculi superficie externa duae maculae al-
bae apparebant, quae sensiui sensimque majo-
res fiebant; post quatuordecim horas ventriculus
apertus est: partis imprimis cardiacae mucosa
atque muscularis deletae erant; supererat tantum
serosa, quae levissimo attactu dilacerabatur; pul-
monis sinistri lobus inferior griseam ostendebat
maculam; sanguis vasorum ventriculi valde ni-
ger erat.
Reactio cbemica. Odor peculiaris acidi
acetici criterium magni monienti est in dignos-
cenda bujus acidi praesentia; acidum formicum
solum est acidum quod cum acido acetico multas
proprietates physicas communes habet: optime vero
ab acido acetico dignoscitur acidum formicum, nam,
SI solutio formiatis potassae cum nitrate argenti per
lireve tempus leni exponitur calori, nigra fit solutio
alque praecipitatur argentum, dum solutio acetatis
potassae ex solutione nitratis argenti acetatem ar-
genti crystallinum praecipilat, qui si exsiccatus in
platiueo crucibulo flammae alcoholicae exponitur,
mgrescit, vapores spargit, non détonât, atque ar-
gentum metallicum relinquit.
Ut a ventriculi contentis separaretur acidum
aceticum, contenta cum aqua destillata tractaban-
^ur, liquor filtratus ad saturationem usque cum
carbonate sodae mlscebatur. Qui post liquoris
evaporationeni renianserat acetas sodae cum acido
sulpburico diluto destillationi in balneo oleoso
submittebatur; liquor destillatus , qui lodorem acidi
acelici spargebat, ulteriori indagationi ope rea-
gfcntium supra citatorum submittebatur.
Experimentum 2. Eadem ejusdem acidi
quantitas alii cuniculo exhibita post duas
minutas cum iisdem symptomatibus mortem
attulit.
Autopsia eadem praebuit quae alterius cuni-
culi cada veris.
Experimentum 1. Cuniculo exliibitaesunt
drachmae sex solutionis concentratae potassae
causticae : initio vehementes dolores pati vide
batur animal; paullatim vero tranquillius factum
est, alque post octo minutas, paucas convulsiones
passum, morluum est.
Autopsia quindecim horas post mortem
instituta. In cavum abdominis liquor brun-
neus efïusus erat, perforationis ventriculi suspicio-
nem movens ; intestina ventriculo adjacentia,
diaphragma, imo pulmonum lobi inferiores ab
hoc liquore valde alcalino affecia erant, atque
brunneum acceperant colorem; ventriculi fundus
a cardia usque ad pylori propinquitatem ita cor-
rosus erat, ut facile dilaceraretur: tunica mucosa
enim et muscularis fere plane delatae erant
Experimentum 2. Alii cuniculo eadem ex-
hibebatur ejusdem solutionis quantitas: animal,
paullo fortius quam alterum, post viginti minu-
tas mortuum est.
Autopsia. Quamvis statim post mortem est
instuuta, tamen in abdominis cavo jam liquor
fuscus exsudatus erat : ventriculo adjacentia organa
eodem colore erant tincta: ventriculi mucosa
tunica deleta erat, muscularis intégra : vasorum
sanguis valde niger.
Reactio chemica. Methodum, quam com-
mendat Obfila , minus idoneam duximus ad
potassae praesentiam detegendam, quia, si cum
aqua calefiunt, ventriculi contenta, in quibus po-
tassa caustica adest, pars hujus alcali cum materie
pingui ingestorum sese ad saponem coiijungit,
atque ita potassae pars indagationi subduoitur.
') Gaussa fusci coloris , quem ventriculi membranae at-
que Organa adjacentia acceperant, quaerenda est iu mutatione ,
luam fibrina, albumen atque telae,quae coctionein gelatinam
Wutantur, subcunt, si akalium fortiorum actioui exponuntur;
®ognitum enim est substantias duas priores tunc mutari in
duas materies extractivas, in leucinam, in acidum formicum,
acidum carbonicum atque ammoniam. Caussa, qua Organa
^'eutriculo adjacentia eadem affecta fuerunt rations ac ventri-
culus, quamvis hujus pcrforatio non aderat, eiosmosi tri-
buenda est.
Praelulimus ergo ventriculi contenta atque ven-
triculum ipsum statim alcoliole fervido extrahere,
atque in solutione alcoholica potassam indagavi-
mus; solutione hac ad siccitatem usque evaporata,
residuum in crucibulo argenteo calori candenti
expositum est. Eadem methodus inservire potest,
si carbonatis potassae praesentia indagari debet,
nam, quamvis haec substantia in alcohole inso-
lubilis sit, hoc menstruo solvitur si cum materia
organica mixta est. Solutio alcoholica contentorum
chartam rubram in coeruleam musabat, alque
syrupo violarum viridem praebebat colorem.
Quod in crucibulo post materiei organicae com-,
bustionem remanet, maxima pro parte ex carbo-
nate potassae constat. Hoc residuum aqua sol-
vebatur ; in qua solutione alcoholica solutio chlo-
rureti platini praecipitatum crystallinum praebebat
coloris rubro-flavi, dum solutio acidi tartarici
praecipitatum album crystallinum praebuit, sub
evolutione acidi carbonici. Insuper potassae salia a
sodae salibus eo adhuc dignoscuntur, quod haec,
si aëri exponuntur, efilorescant, dum illa deli-
quescant, atque sodae salia flammae alcoholicae
flavum, potassae contra rubro-caeruleum tribuant
colorem. Tandem salia potassae, sodae atque
ammoniae ab aliorum alcalium salibus eo dignosci
possunt, quod baec omnia solutione carbonatis
potassae praecipiten ttir.
Insuper adhuc monendum est, in intoxicatio-
nibus cum potassa caustica vel cum aliis alca
Ubus, si in ventriculo rheum, curcumagt; vel alia
hujus generis substantia adsit, solutionem, quae
obtinetur, fuscum, si viuum adsit, profundum
viridescentem habere colorera.
Indicatio tberapeutica. In intoxicatioui-
bus per alcalia quam citissime praebendi sunt
potus copiosi acidorum, imprimis vegetabilium,
valde dilutorum, quorum optimum est acidum
aceticum vel acetum vini, quod aqua dilutum,
atque tepide haustum, non tantum veneni vim
innoxiam reddit, sed etiam saepe vomitum ciet.
Insuper praeberi possunt emollieutia, ut inflam-
matio , quae veneni introduciionem satis cito
sequitur, praecaveatur, vel, si jam adest, le-
niatur.
XV. BARYTA.
Experimentum 1. In cuniculi ventriculum
injecta est uncia una solutionis saturatae chloru-
reti baryi. Post decem minutas vehementes ortae
sunt convulsiones, quas symptomatum remissio
secuta est; extrem itates posteriores paralyticae
apparuerunt; doloribus colicis vexatum videbatur
animal, quia in abdomine jacebat; tandem tri-
ginta quinque minutas post veneni injectionem,
denuo vehementes ortae sunt convulsiones atque
mortuum est animal.
Autopsia quatuordecim post mortem
horas instituta. Thorace aperto pulmonis
3*
-ocr page 50-sinistri lobus inferior valde ruber apparebat. In
abdominis cavilate, imprimis in ventriculi pro-
pinquitaie, liquor nigricans exsudatus erat, paries
adjacentes tingens: ventriculi tunica mucosa af-
fecta erat, non vero plane delela : in caeteris or-
ganis nulla mutatio aderat.
Experimentum 2. Alii cuniculo eadem ex-
hibita est chlorureti baryi quaniilas; post paucas
minutas convulsiones oriae sunt, quae vero per
breve tantum tempus durarunt: animal post tri
ginta minutas tranquille mortuum est.
Autopsia statim post mortem instituta.
Ventriculus atque inilium iractus intestinalis ni-
gricantem, quasi gangraenescentem referebaiit co-
lorem, sanguini elTuso iribuendum: perforalio
nulla aderat, neque ullus liquor exsudatus.
Experimentum 3. In musculis dorsalibus
cuniculi per vulnus ibi factum inspergebalur
drachma una chlorureti baryi; pulvere aqua ma
defacto, vulnus ope suturae claudebatur; quatuor
minutas post veneni inspersionem animal vehe
mentes edebat clamores: respiratio valde difficilis
facta est, alque convulsiones, imprimis musculo-
rum colli, orlae sunt, post quas animal in ab
domen sese posuit, alque post triginla minutas
mortuum est.
Autopsia statim post mortem institu-
ta. Pulmones atque ventriculus sani erant, he-
par vero sanguine nigerrimo erat repletumj
musculi, quibuscum venenum in conlactu fuerat.
valde rubri erant: caetera Organa nihil a statu
sano alienum referebant.
Reactio chemica in ventriculi conten-
ta prirai atque secundi experimenti.
Contenta aquà fervidà extrahebantur, ut chloru-
retuna baryi solveretur; in hac solutione sulphas
sodae et acidum sulphuricum praecipitatum prae-
igt;ebant album crystallinum sulpha tis barytae,
quod acido nitrico non solvebatur ; carbonas po •
lassae etiam praecipitatum album carbonatis ba-
rytae, solubile in acido nitrico; atque nitras ar-
genti praecipitatum album caseosum chlorureti
argenti, insolubile in acido nitrico, solubile vero iu
ammonia liquida, dabat. Quum vero pars chlorureti
haryi in ventriculo, propter ibi praesentes carbo-
nates atque sulphates, in carbonatem atque sul-
phatem barytae mutatur, quae aqua non solvun-
tur, contenta, postquam cum aqua cocta fuerant,
desiccabantur, atque in crucibulo platineo calori
candenti exponebantur, ut sulphas barytae ope
carbonis materiei organicae in sulphuretum baryi
mutaretur. Postquam salia remanentia acido hy-
drochlorico diluto inspersa erant, evolutio acidi
bydrosulphurici, peculiari odore dignoscendi, lo-
cum babuit, atque acidum sulphuricum et sul-
plias sodae sulphatem barytae, et carbonas po-
tassae carbonatem barytae ex hoc liquore praeci-
pitabant.
Indicatio tberapeutica. Emesis provo-
canda atque vis veneni innocua reddenda ope
solulionum sulpliatis sodae vel sulphatis magne-
siae. Symptomata, quae ulterius persistuut, pro
eorum natura vel antiphlogislicis vel narcoticis
debellanda sunt.
Experimentum 1. In cuniculi ventriculum
injiciebantur drachmae duae ammoniae liquidae;
quum post quinque minutas nulla symptomata
intoxicationis apparuerint, denuo drachmae duae
injectae sunt, eo cum eventu, ut post quatuor
minutas vehementes ortae sint convulsiones, im-
primis artuum posteriorum ; paullo post mortuum
est animal.
Autopsia quindecim horas post mortem
instituta. Tunica mucosa ventriculi, imprimis
partis cardiacae valde rubra erat, non vero de-
structa; caeterae ventriculi lunicae sanae appa-
ruerunt. Pulmones atque larynx nullam muta-
tionem subierant : caetera organa Sana.
Reactio chemica in ventriculi conten-
ta. Odor valde ammoniacalis contentox'um jam
slatim hujus alcali praesentiam in iis demon—
stravit ; caetera reagentia, quibus detegitur am-
monia, idem probarunt; infusio enim conteiuo-
rum chartam rubram in caeruleam mutabat ;
Ijaculus vitreus, acido bydrochlorico non fumante
madefactus, infusioni superpositus vapores cde—
bat albas chlorureti ammonii: solutio alcoholica
chlorureti platiui in liquore filtrato praecipitatum
praebebat flavum granulosum. Alia contentorum
pars cum aqua mixta destillationi submittebatur;
liquor m excipulura receptus in modo memorata
reagentia eadem ratione egit, ac Infusio con-
tentorum.
Fieri vero potest ut, quamquam intoxicatio
per ammoniam locum habuerit, tamen ope rea-
gentmm citatorum non immediatim hujus alcali
praesentia ostendi possit: si nempe in ventriculo
acidi hydrochlorici vel acetici adeo magna ad-
fuerit quantitas, ut totum alcali sese cum eo
conjunxerit, tunc opus est, ut contenta alcohole
extrahantur, solutio evaporetur, et residuum cum
potassa liquida destillationi submittatur, ut am-
monia ab acido liberetur; sed etiam fieri potest ut
ammonia in contentis inveniatur, dum intoxicatio
per hoc alcali non locum habuerit, si nempe
putrefieri inceperint contenta; opus est ergo,
ut maxima prudentia utatur in his medicus
chemicus, atque symptomata, quae intoxicationem
comitarunt atque ea quae iu cadavere invenit,
W comparet cum iis, quae reactio chemica
ostendit.
Indicatio tberapeutica. Uti in intoxica-
tione per potassam causticam, ita etiam in ea,
quae per ammoniam liquidam obtinet, acetum vini
aqua dilutum optimum est antidotum, quo veneni
vis debellari possit; quum vero ob magnam ejus
volatiluatem valde cito agat ammonia liquida,
atque fere slalim symptomata nervosa producat,
saepe difficile est ejus elTectus noxios impedire.
XVII. PERSULPHURETUM POTASSII.
Quamvispleraque sulpliureta ad venena irritanlia
referri possint, non omnia tamen liac irritante
proprietaie eodem gradu gaudent; inter sulpliu-
reta calcii, barii, sodii atque polassii, hoc maxi-
ma gaudet virtute venenata, médias tenent partes
SLilphuretum sodii el barii, ultimas calcii. Si cuti
denudalae applicaniur, cito absorbentur, ila ut
eorum praesentia detegatur in urina, atque ve-
hementes convulsiones producunt.
Experimentum 1. In cuniculi venlricu-
lum injiciebantur drachmae quatuor solutionis
saturalae persulphureli potassiij jam quinque minu ■
tas post veneni injectionem symptomata convulsiva
oblinebant ; extendebantur extremitaies posteriores,
atque caput erigebalur : animal has passum con-
vulsiones cilo mortuum est.
Autopsia qualuordecim horaspost mor-
tem instituta. Simul ac abdomen aperiebatur,
acidi hydrosulphurici odor percipiebatur ; ventri-
culus alque adjacentia intestina viridi colore eranl
lincta : pulmones, cor atque hepar nil abnorme
oslendebant: ventriculi tunica mucosa profundi
viridis erat coloris , atque hic illic deleta erat ;
caetera organa nxülum effeclum a veneno percepisse
vidcbantur.
Experimentum 2. Alii cuniculo exhibe-
bantur drachmae duae solutionis saturatae persul—
phureti potassii. Quamvis quantitas veneni inject!
minor erat quam in primo experimento, tamen
effectus intoxicationis citius sese ostendebant; nam
post tres minutas vehementibus convulsionibus
affectum est animal, rigidum atque immobile
factum, cito mortuum est.
Autopsia statim post mortem insti-
tuta. Palpitationes cordis atque motus peristal-
tici intestinorum adhuc decern minutas post
sectionem observabantur. Ventriculi facies externa
colorem viridescentem, interna magis fiavescentem
praebebat: ventriculus ob vehementes spasmos e
loco suo erat remotus, ita ut curvatura magna
sursum vergebat.
Reactio chemica in ven t riculi con ten-
ta. Duplex haecce erat: indaganda eniin tum
acidi hydrosulphurici, tum potassae praesentia,
quorum primi praesentiam jam statim odor pe~
culiaris ovorum putridorum, quam ventriculi
exhalabant contenta, indicabat: decomponitur enim
ventriculo ope acidi hydrochlorici atqué acetici,
quae ibi adsunt, persulphuretum potassii, ita ut
aciduni hydro-sulphuricum evolvatur, atque sul-
PW deponatur, unde flavescens ille mucosae
ventriculi color; remanent chloruretum potass!!
atque acetas potassae Charta solutione acetatis
) Iilgin obtinet, si «ëri atmosphaerico cxponitur persulphure-
-ocr page 56-plumbi madefacta supra contenta posita, nigro-
fusca fiebat. Tandem contenta, cum acido
acetico mixta, in retorta recipiebantur atque leni
calori exponebantur; vapores ducebantur per tu-
bum , collo retortae afllxum, in solutionem acetatis
plumbi, quae pellucida, cito ac vapores in eam
pervenissent, turbida atque nigrescens fiebat, et
pellicula tegebatur colores arcus caelestis referente.
Potassae praesentia iisdem reagentibus indaga—
batur, quae, quum de potassa locuti sumus, enu—
meravimus.
Indicatio tberapeutica. Ope potionum
tepidarum emollientium emesis provocanda, atque,
quae fere semper obtinet, inflammatio, remediis
pblogosin tollentibus, debellanda.
Experimentum. Cuniculo exbiljebatur uncia
dimidia solutionis saturatae nitratis potassae; per
aliquot tempus bene se babuit animal ; cordis vero
pulsationes acceleratae, sed vix sensiles factae
sunt; tandem vehementes ortae sunt convulsiones,
tiira mctallicum; acidum carbonicuiu aëris tunc decoraponit per-
sulphuretum , atque acidum hydrosulphuricum evolvitur, et sul-
phur deponitur: haec vero non valent de iis sulphuretis, quae
tantum ex RS constant; si enim haec cum acidis in contactum
Teniunt, acidum hydrosulphuricum quidcm evolvitur, non
vero sulphur deponitur, quod tantum in iis ohtinct sulphu-
retis quae ex RS' vel RSquot; constant.
atque post viginti quinque minutas mortuum est
animal.
Autopsia quatuordecim hor as po st mor-
tem instituta. Ventriculi tunicae mucosae color
valde ruber erat, atque ejus contenta sanguine
mixta. Sanguinis tum venosi tum arteriosi color
etiam magis ruber erat , quam in genere obtinet ;
pulmones atque caetera Organa nil abnorme os-
tendebant^ tantum sanguinem valde rubrum con—
tinebant.
Reactio chemica in ventriculi cou-
le n ta. Quum alcohol parvas tantum quantitates
nitratis potassae solvit, melius est aqua uti, quam
alcohole ad bunc solvendum, si in contentis adest.
Tantum in iis casibus aquae praeferendum est
alcohol, ubi nitratis potassae quantitas parva est,
atque substantiae, a quibus separari debet, solubiles
sunt in aqua, insolubiles vero in alcohole. Coque-
bantur ergo contenta cum aqua, atque liquor
deinde filtrabatur et evaporabatur. Salremanens,
in carbones candentes inspersum, hos scintillare
fecit : sal aqua solutum cum acido sulpburico et
cupri frustulo, cum sulphate protoxydi ferri, alque
cum sulphate narcotini easdem reactiones praebuit,
quas memoravimus , quum de acido nitrico locuti
sumus. Praeterea solutio alcoholica chlorureti pla—
tini praecipitatum praebuit, potassae praesentiam
indicans : si calx solutioni salis, ad syrupi con—
sisientiam övaporatae , addebalur, atque baculus
acido hydrochlorico non fumante madefactus
supra vasculum tenebatur, riulli edebantur va-
pores chlorureti ammouii ; aramouia ergo non
aderat, Practerea discerni polest, num nitras po
tassae an ammoniae adsit, quod hic, si calori
candenti exponitur, sublimatur, ila ut nihil re-
maneat; dum, si nilras potassae adsit, hic decom-
ponitur atque niiris potassae et potassa caustica
remaneanl. Quomodo vero potassa a soda distin—
gualur, vidimus pag. 34.
Indicatio tberapeutica. Potionibus tepi
dis emesis provocanda, et dein inflammalio de-
bellanda est.
XIX. SULPHAS ALUMINAE ET POTASSAE.
Experimentum. Cuniculo porrigebatur un-
cia dimidia solutionis saturalae aluminis, unde
laullas noxias percipere videbatur animal, ita ut
viiam servaverit.
Reactio chemica. Exstant exempla, ubi
nimius aluminis usus morli ansam praebuit,
ïamen salis magna bujus salis dosis ferri polest,
quae nullas alias noxias producit quam vomitum
atque alvos copiosas. Signis sequenlibus dignoscilur
alumem Romanum, in quo potassa adest, dum
in alumine Gallico ammonia insit. Crystallorum
forma oclaëdron est; leviter efflorescunt crystalli;
horuni solutio chartam caeruleam rubram reddit j
solutio salium barytae ex ea sulphatem barytae
album praecipitat, qui aqua alque acido nitrico
însoluLilis est. Potassa atque soda ex ea alumi-^
nam gelatinosam praecipitant, quae in majore
liorum alcalium quantitate denuo solvitur; eadem
ratione ammonia liquida in hanc solutionem
agit : alumina vero in majore hujus alcali quan-
titate non solvitur. Chloruretum tandem platini
praecipitato ansam praebet flavo chlorureti platini
®t potassii.
indicatio therapeutica eadem, quae prae-
cedentis.
Experimentum. Arsenici graria sex cum
pane mixta cuniculo exhibebantur; nullas vero
noxas iude percepit animal; quamvis hocce ex-
perimentum contrarium est experientiac Clar.
OaFitA, longe abest, ut ex uno hoc a nobis
instuuto experimento concludere vellemus arse-
nicum metallicum plane proprietatibus venenatis
desiitutum esse : experimentum nihil aliud probat,
WIS! m hujus cuniculi ventriculo, neque in con-
tenus substantiam adfuisse ad oxydandum me—
tallum idoneam: probat insuper arsenicum me-
tallicum posse absque noxa exhiberi : quidquid
sit, minoris momenti est haecce indagatio, quum
arsenicum meiallicum substantia sit, quae non
Qisi in laboraioriis chémicis inveniatur, et idcirco
Don nisi rarissime talis intoxicatio obtinere possit.
ßeactio chemica in excreta hujus cu-
-ocr page 60-nieuli. Urina cum faecibus mixta indagalioui
submissa est : postquam materies baecee faecu—
lenta cum acido nitrico mixta, leni calore expo-
sita fuit, ad siccitatem usque evaporata est solutio
limpida : residuo acidum sulpburicum additum
est, ut nitrates in sulphates mutarentur : ad
siccitatem denuo evaporata solutio, aqua solve-
batur, atque in apparatum Marshii introduceba-
tur; arsenici praesentia in ea tum ope hujus
apparatus, tum ope aliorum reagentium proba—
batnr. De apparatu Marshii atque de reagentibus
ad arsenici praesentiam detegendam idoneis, postea,
quum dé acido arsenicoso agemus, fusius meutio-
nem faciemus. Quanam sub forma arsenicum in
faecibus affueritj et num in urina aut in faecibus
tantum obvium fuerit , non discernere potuimus:
probabiliter vero metallica sub forma tantum in
faecibus adfuit ; caeteroquin enim eflfectus nocivos
produxisset.
Arsenici cum aliis corporibus simpli-
cibus combina tiones. Inter has, quae plures
sunt, quatuor tantum sunt quae, quum venales
sunt, saepe ad intoxicationes adhibentur :
1.nbsp;Acidum Arsenicosum ,
2.nbsp;Sulphidum Arsenicosum (auri—pigmentum
vel opermentum),
3.nbsp;Sulphidum hypo-arsenicosum (Realgar) :
accedit tandem :
4.nbsp;Arseniuretum Cohalti (Belg, vliegensteen,
German. Speiss—Kobalt) Co As
Acidum arseiiicicum atque oxydum arsenici
materiae sunt, quae tantum in laboratoriis in—
veniuutur ; quarum omnium, quum effectus
Venenali atque reactio cbemica eadem sunt, de
acido arsenicoso tantum agere lubet.
Acidum Arsenicosum.
Experimentum. Cuniculo exbibebantur
«iecigrammata duo, circiter granatria, acidi arse-
nicosi in aqua soluli. Initio nulla observabantur
s/mptomata; post aliquot vero minutas convul-
siones ortae sunt, post quas animal bumi pro-
^ubuil; respiratio difficilis facta est, atque post
unam boram et dimidiam sub extremilatum
posteriorum con traction ibus mortuum est animal.
Autopsia qui n dec im ho ras post mortem
instituta. Cerebri vasa sanguifera sanguine
copioso erant repleta; pulmones sani; cor valde
rubebat : ventriculus atque canalis digestionis ex-
terne nullam subierant mutationem ; interne vero
lue illic maculae rubrae aderant.
ßeactio chemica. Contenta ventriculi, ca-
nalis digestionis, hepar, renes atque musculo-
rum pars examini chemico submissa sunt : omnia
ope acidi uitrici, musculi tantum methode Jacqüb-
»•IM ope cblorii decomposita sunt: in omnibus
reagentia, de quibus mentionem faciemus, arsenici
praesentiam indicabant.
Symptomata quae intoxicationem per
acidum arsenicosum sequuntur. Quum
observatio nostra symptomatum, quae banc in-
toxicationem sequuntur, dum modo in cuniculo sit
instituta, valde manca sit, breviter seorsim enu-
merabimus symptomatum Seriem, quae post acidi
arsenicosi usum sequuntur; baec symptomata vel
citius vel tardius invadunt, prouti venenum vel
liquida vel solida forma, majore vel minore
quantitate assumtum sit. Quum nullo fere sapore
gaudeat acidum arsenicosum, durante ingestione
nihil sentitur; ingestum vero venenum ptyalismum
producit, constrictionem pharyngis atque oesopha-
gi, nauseam et vomitus vel mucosos vel sanguino-
lentos, qui saepe iterantur et diu persistunt. Anxie -
täte alque ardore in praecordiis et in ventriculi regio-
ne vexantur aegri, siii vehementi, singultu, dolori-
bus colicisjalvis frequentibus foetidissimis. Pulsus fit
celer, plenus, irregularis, intermiuens; respiratio
celer alque difficilis; calor corporis mordax, sudor
dein frigidus alque viscidus; in peclore imprimis
exanthematis miliarii eruptio. Facies rubel, oculi
splendent, caput dolet: delirium muscilans: urina
parca, profunde colorata, saepe sanguinolenta:
artuum dedolalio, insensibilitas, saepe paralysis;
mortem proximam nunciant convulsiones atque
dolores vehementissimi. Si satis cilo veneno auxi—
lium opponilur, sanitas lento gradu redit: diu
adbuc de crurum doloribus queruntur aegri.
Si major est dosis ingesti veneni, vomitus at-
que dolores abdominis airocissimos sequitur ab—
jeclio virium completa, facies plane decompositaj
cutis pallida vel violacea, sudore frigido tecta,
ft'igus glaciale; pulsus est frequens, parvus, filifor-
™is, vix tactu percipitur: anxietas vehementissima
praecordialis, aniini deliquia, respiratie difilcilis,
prostraiio. Mors saepe sine convulsionibus, non—
nuinquam absque sjmptomatibus nuncupatis in-
Laesiones, quas intoxicatio arsenicalis
corpus animale producit. Laesiones,
quae in parte externa corporis inveniuntur, sunt
maculae exantbemati scarlatinoso simillimae, eadem
quot;■atione, qua in intoxicationibus per opium inve-
mnntur, quae imprimis in facie valde magnae
sunt, atque cbemicae sanguinis mutationi tribuen—
dae videniur, Saepe etiam maculae caeruleae, ab
effusione sanguinis repetendae, in brachiis atque
cruribus inveniuntur.
Interne plerumque adsunt, sed nonnumquam
etiam deficiunt, signa inflammationis mucosae ven-
triculi atque intestinorum tenuium; quod pendet
tum a forma, qua veneuum assumtum est (uum
liquidum an solidum fuerit), tum a conditione
ventriculi tempore introductionis veneni (num
plenus an vacuus esset), tum denique a ventriculi
majore vel minore irritabilitate. Ventriculi vasa
sanguine repleta sunt; tunica mucosa emollita
facile dilaceratur; fibrosa vix mutata est. Saepe
ecclxymoses adsunt, a sanguine exsudato repe-
tendae, atque escarris simillimae. Quia mors
nimis cito veneni introductionem sequitur, raro
ulcerationes inveniunturj internae oris parietes,
fauces atque oesophagus eiiam saepe inflammatio-
nis referunt signa : in pulinonibus frequenter
haemoslasis adest, atque mucosa asperae arteriae
rubescit. Cor venosum sanguine scatet; syste-
matis arteriosi membrana interna saepe maculis
rubris vel nigris obsita: sanguis viscidus est;
plethora abdominalis; musculi lividi atque valde
rigidi. En praecipuas laesiones, quae in intoxi-
cation ibus per acidum arsenicosum plerumque in-
veniuutur.
Proprietates chemicae acidi arsenico-
si, et modi quibus bujus praesentia os-
tendi potest. Acidum arsenicosum occurrit
forma solida, in massis albis, translucidis atque
amorphis, quae vero, si diu servantur, opacae
fiunt, quod primus observavit Rose : sifranguuiur
bae massae, forma crystallina apparet, Acidum
arsenicosum, quod forma translucida invenitur,
acidum arsenicosum vitrosum dicitur. Si acido hy -
drochlorico calido solvitur, alque solutio dein refri—
geralur , sub evolutione lucis, formantur crystalli
acidi arsenicosi opali, Odoris expersest; saporem
habet acrem slypticum; si carboni candenti im—
poniiur, decomponitur, atque , uli arsenicum, va-
pores edit fuscos, qui postea albi fiunt, atque
odorem alliaceum sparguul; qui fusci vapores non
oriuniur, si ferro candenti injicitur, quia tunc
non decompouitur, sed tantum sublimatur acidum
arsenicosum. Quum vero nec arsenicum nec acidum
arsenicosum odore alliaceo gaudeant, probabileest
arsenici vapores, eo momento, quo ope oxygenii
aeris atmosphaerici denuo in acidum arsenicosum
niutantur, hunc odorem praebere. Odor vero hie
ahiaceus non est signum certum praesentiae arse-
nici, nam dantur aliae substantiae, v. c. phos-
phorus, quae eadem gaudent proprietate. Alia
^ero dantur signa, quibus melius dignosci potest
acidum arsenicosum; numquam vero de ejus
praesentia certi esse possumus, nisi arsenicum ad
^orniam metallicam reduxerimus, cui scopo opti—
'num invenit apparatum clar. Marsh , qui acidum
'irsenicosum in contactu ponit cum hydrogenio in
statu nascenti, nude formatur hydrogenium arse—
»latum, quod inflammalum decomponitur, ita
'^t arsenicum metallicum remaneat, quod in su-
perficie glabra frigida recipiendum , cui scopo vel
Vasculum porcellaneum vel tubus vitreus optima sunt.
Hie apparatus, qui postea aliquantulum mutatus
®st, optime construitur e vasculo alto, sed nou
aniplo, subere, duobus locis perforate, tecto ; per
unum foramen introducitur tubus A, ad partem
superiorem infundibuliformis, cujus pars in-
ferior fere ad fundum vasculi tendit; per alte-
rum foramen transit tubus B, in rectangulum
curvatus, ita ut tantum aliquot pollices sub
subere tendat, dum alterum brachium rectanguli
ope lampadis ferruminàtoriae ad acuni perfora-
tum valde tenuem extensum sit. In hoc bra-
cliium ad partem mediam amiantus introducitur;
4*
-ocr page 66-in vasculum immittuntur frustula zinci puri, at
que per tubum A infundilur acidum sulpburi-
cum dilutum. Nunc per aliquot minutas, gazis
hydrogenii evolutie locum habere debet, ut
aër atmospbaericus apparatus expellatur, ne
hydrogenium , oxygenio mixtum et accensum,
explosion! ansam praebeat; flamma accensi hy-
drogenil exploretur in vasculo porcellaneo, ut
indagetur num purum sit, certe arsenicum non
contineat, quod probatur si tlamma nullam
maculam in vase porcellaneo producat ; nunc
per tubum A introducatur solutio arsenicalis,
atque jam cito color caeruleus flammae hydro-
genii magis albidus fit. Si tunc in flamma
tenetur vasculum porcellaneum, macula oritur
coloris graphiti, quae, si diutius in flamma
manet, denuo evanescat. Alia methodus est has
maculas recipere in tubo probatorio, qui supra
flammam tenetur, in quo facilius caetera reagentia,
ad arsenici praesentiam detegendam apia, applicari
possunt.
Praeterea ope lampadis alcoholicae locus tubi ,
ubi amiantus adest, candefiat, ut decomponatur
hydrogenium arseniatum; deponilur tunc annulus
splendens arsenici metallic! in tubi parte frigida.
Sunt vero etiam aliae substantiae, quae eodem modo
tractatae, maculas atque annulos producere possunt,
v. c. materies organicae. Antimonium, Carbo,
Sulphur, Jodium, Zincum, Ferrum, Plumbum,
^ atque politura vasorum porcellaneorum, inter quae
maculae productae ab arsenico, antimonio, atque
® carbone materierum organicarum tum saepius
occurrunt, turn difficillime a se invicem dignosci
possunt: de hisce tribus ergo pauca monebimus.
Maculae arsenicales. Excipi debent in
superficiem vasculi porcellanei non politi, quia
politura, qua baoc vasa teguntur, oxyda plumbi
®tque stanni continet, ex quibus per flammam
hydrogenii plumbum atque stannum reducuntur,
formationi macularum ansam praebent. Macu—
larum arsenicalium color est profunde fuscus,
®tque speculi instar splendens : si crassiores sunt
liae maculae, color magis niger est; si, postquam
formatae sunt, diutius flammae exponuntur,
Slatim evanescunt, ob magnam arsenici volatili-
latem; si talis macula, in laminam vitream
recepta, ut melius reagentia in eam applicata
appareant, cum guttula acidi nitrici puri con
centrati tangitur, color niger evanescit, et acido
solvi videtur macula; si evaporatur acidum ni—
tncum, remanet macula albo—flavescens acidi
arsenici cum acido arsenicoso, quae refrigerata
«'t cum guttula solutionis saturatae nitratis argenti
madefacta, maculam praebet coloris rubro-fusci
(couleur rouge brique), ex arseniate argenti for—
matam; saepe tantum oritur, postquam crystallum
nitratis argenti additum est : dein plures maculae
cum paucis guttulis acidi nitrici misceantur
(quod melius in tubo probatorio fit), solutio leni
calore evaporetur atque aqua tepida solvatur
residuum ; ex hac solutione acidum hjdrosulphu -
ricum sulphuretum arsenici flavum praecipilat,
quod in ammonia liquida solubile est : non opus
est primum per acidum sulphurosum acidum
arsenicicum in acidum arsenicosum mutare, uli
jnonet Oufila; nocet quidem, quia tunc praeter
sulphuretum arsenici sulphur praecipitatur : hoc
bene notetur, praecipitatum sulphureti arsenici,
si acidum sulphurosum non additum est, tantum
post plures boras oriri: calefactione liquoris vero
ciiius oritur; maculae arsenicales tandem, si cum
solutione chlorureti sodii miscentur, fere statim
evanescunt.
Maculae antimoniales. Secundum Clar.
OuFiLA caeruleae sunt : difficile vero est earum
colorem statuere, quia pro crassitudine macula-
rum variat: si diutius in flamma hydrogenii
tenentur, non evanescunt; si cum acido nitrico
tanguntur, evanescunt, atque post acidi nitrici
evaporationem remanet macula flava acidi ami—
moniosi, quae, si cum solutione nitratis argenti
bumectatur, non rubra fit; si dein ammonia li-
quida additur, oritur praecipitatum nigrum ar-
genti meiallici: si macula acidi anlimoniosi in
acido bydrochlorico diluto solvitur, per acidum
hydrosulphuricum oritur praecipitatum aurantia—
cum sulphureti antimonii (sulpburis aurati). Non
evanescunt maculae antimoniales per chloruretum
sodii : aëri expositae persi stunt, dum maculae a
zinco productae evanescere videntur, quia tunc
zincum metallicum ia oxydum zinci album mu-
tatur.
Maculae a carbone productae. Si male-
rres organica, cui arsenicum admixtum suspicatur,
non plane delela est, saepe obtinet ut, quamvis ar-
senicum non insit, maculae oriantur, quae , quoad
dolorem atque splendorem, maculis arsenicalibus
fere similes sunt, atque ab bydrogenio carbonato ,
lt;1111 formatur, producunlur; facile vero e ratione,
qua erga reagentia sese babent, a maculis arsenicali-
bus dignoscuntur. Si enim acido nitrico tanguntur,
ûo'i evanescunt; si vero cum magna quantitate hujus
äcidi calori exponuntur, atque solutio acida eva-
Poratur, remanet macula brunnea: neque nitras
ärgenti neque acidum hydrosulphuricum ullo
modo bas maculas afficiunt.
'-'autelae, ad quas attendere debemus,
SI apparatu Marshii utimur. Quum acidum
®ulphuricum atque zincum venalia saepe acidum
îiisenicosum contineant, antequam ad examen
subsiantiarum indagandarum transimus, de puri-
'^'e harum ambarum substantiarum certi esse
debemus; quapropier, postquam hae substantiae
apparatum iniroduclae sunt, indagare debemus,
gaz, quod evolvunt, accensum in frustulum
porcellaneum maculam arsenicalem producat,
si locum habet ab eo libcrari debent; huic
^opo acidum sulphuricum aqua dilualur, atque
emde acidum hydrosulphuricum transducatur,
sulphuretum arsenici praecipitatur , quod
5G
post duos vel tres dies fundum petit: acidum
sulphuricum ab acido hydrosulpburico liberetur
coctione, qua sulpbur in fundum praecipitatur:
ab aqua destillatione lilieretur. Sunt, qui alia
proposuerunt acida ad hydrogenium producendum;
nullum vero est, quod melius buic scopo inservit,
quam acidum sulphuricum; acido enira nitrico si
utimur, formatur nitras ammoniae, atque hydro-
genium arseniatum decomponitur. Si acido hy-
drochlorico vero utimur, formatur chloruretum
zinci, quod facilius quam sulphas zinci cum
hydrogenio per tubum ad flammam ducitur,
ubi decomponitur atque formation! macularum
ansam praebet, quae cum arsenicalibus ne dicam
confundi possent, tarnen eorum diagnosin diffi-
ciliorem faciunt: insuper acidum hydrochlori-
cum saepe acido sulphuroso inquinatum est, quod
ab hydrogenio nascente in acidum hydro-sul-
pburicum mutdtur, unde in apparatu Marshii
acidum arsenicosum in sulphuretum arsenici mu-
tatur, quod non in hydrogenium arseniatum
mutari potest.
Si zincum vel arsenicum vel sulphur continet,
graniilari, et dein cum nitrate potassae fundi de-
bet; arsenicum et sulphur tunc in acidum arse-
nicosum et sulphuricum mutantur, et cum potassa
sese conjungunt.
Modus, quo substantiae, in quibus
acidum arsenicosum suspicatur, tractari
debeut, ut in apparatum Marshii intro-
duci possint. Si liquores clari, nullas sub-
stantias organicas continentes, ad examen praeben
tur, gaz acidum bydro-sulpburicura in eos du-
cetur, per quod sulphuretum arsenici praecipita'
tur, quod iu fillrum recipiatur, alque ope aquae
destillatae a materiebus alienis liberetur : vel com ■
bustione cum nitrate potassae in crucibulo por-
cellaneo, vel decomposilione cum acido sulphu-
rico ad eum statum ducatur, ut in apparaium
Marshii introduci queat , et ulteriori examini
submittatur. Si vero liquores, a quibus separari
debet arsenicum, non clari sunt, vel si materies
solida est, v. c. si contenta ventriculi, vel cor-
poris animalis organa indagari debent, difllcilior
«Jst res: varias methodos proposuerunt chemici:
tarum vero paucae scopo respondent. Plane
decomponi debet materies organica, caeterum
m apparatu et spuma oritur, quae evolvxtionem
hydrogeaii arseniati impedit, et maculae oriun-
tur carbone formatae. Eas tantum methodos
memorabimus, quibus usi sumus ad decomponenda
tum contenta ventriculi, tum canalem cibarium,
liepar, renes atque musculos cuniculi, quem per
acidum arsenicosum intoxicavimus.
Musculos meihodo Jacqoelini ope chlorii, caetera
per acidurn niiricum decomposuimus : ex Jacqueiini
meihodo subsiantiae indagandae cum aqua miscen-
tur j per hune liquorem^ in lageuam imuiissum, gaz
chlorium ducilur, donec tota substantia organica
lu materiem caseosam mutata sit: clauditur la-
gena atque per viglnti quatuor horas seponi-
tur; deinde liquor a substantia solida separatur
filtrationis ope per linum : praecipitatum caseosum
ope acidi bydcochlorici diluti lavatur, ut omne
acidum arsenicicum, in quod acidum arsenicosum
mutatum est, solvatur; coquitur liquor, ut ad-
haerens gaz chlorium amoveatur, atque tune ad
syrupi consistensiam evaporatur; syrupus refri-
geratus cum alcohole anhydro traetatur, ut ma-
teries organicae , si adbuc adessent, separen ■
tur '). Solutio haec alcoholica totam acidi arseni-
cici quantitatem continet, atque, evaporatione
ab alcohole liberata, idonea est ut in apparatum
Marshii introducatur. Si quantitas arsenici deter-
minari debet, haec methodus optima est, quae
huic scopo inservire potest ; tota arsenici quantitas
tune in tubum amianto praeditum sub forma annuli
recipitur; tubus deinde ad duo loca frangitur,
ita ut pars, quae amiantum alque annulum ar-
senicalem contineat, ponderari queat: in acido
nitrico tune solvitur arsenicum, siccatur tubus,
atque denuo ponderatur : ex pondéré amisso quan-
titas arsenici, atque ex hac quantitas acidi arse
nicosi numeratur. Jacqüeun alia utitur methodo ad
quantitatem acidi arsenicosi determinandam : dif-
cilior atque longior est baec methodus, sed caeterum
valde accommodata ad quantitatem acidi arsenicosi
1) Quum neque per chlorium, neque per alcoholem sac-
charum amovetur, hoe in liquore alcoholico remanet, sed
iu apparatu Marshii evolutionem gazis non impedit.
determinandain: gaz hydrogeiùum arseniatum du-
citur per apparatum globularem Liebiqii, solutio-
nem continentem chlorureti auri, quae hydroge-
nmm arseniatum decomponit, atque acidum arse
nicosum retinet, dum aurum metallicum ex ea
praecipitatur : caetera auri quantitas per acidum
sulphurosum praecipitatur, filtratur atque per
Vdrogenium sulphuratum sulphuretum arsenici
praecipitatur, quod filtro receptum ponderatur.
Aha cuniculi organa atque ventriculi contenta
alla decomposuimus methodo, quae in laboratorio
lostro chemico semper optimo cum successu
adhibetur. Contenta vel viscera ad frustula
secata cum pauxillo aquae ad pultem teruntur,
qitae in cucumam (kolf), collo satis longo praedi-
mtroducitur, atque cum acido nitrico mixta,
lampadem leni calori exponitur: materies
organica tune sensim sensimque deletur, ita ut
post duodecim et quot exceduut horas plane deleta
• tune in patera plana evaporatur, atque in
'etorta cum excipulo ope acidi sulphurici rema-
ûeus acidum nitricum expellitur, et, quae non-
»ini decomposita fuit materies organica, decom-
Ponuur: solutio e retorta cum aqua mixta in
apparatum introducitur. Liquor, destillatus in
excipulum, parvas etiam arsenici quantitates
contmere potest; quum enim contenta chlorureta
contineat, formatur chloridum arsenici, quod
est, uti recte mouuit Wöhlku liquor
Ana. der Cliem. und Pharm. HI. p. 141.
ille, quamvis parvam acidi nitrici contineat
quantitatem, tamen idoneus est, ut in apparatu
Marsiiu exploretur. Haec methodus, si prudenter
insùtuitur, valde accurata est, alque optime inservire
potest ad quantitatem acidi arsenicosi determinan-
dam. Methodus, qua Obfila utitur, materierum
comburendarum cum nitrate potassae, quamquam
satis apta sit, eo nobis mirus placet, quia ob de-
crepitationem nitri, calori expositi, si tantum par-
vae acidi arsenicosi quantitates adsunt, hae facile
ejici possunt : iiisuper acidum arsenicosum , cum
materiebus organicis calori candenti expositum ,
facile decomponitur, ita ut arsenicum metallicum
liberum fiat, quod sublimatur.
Postquam experimenta nostra jam instituta
erant , aliam methodum proposuerunt Fbeseniüs et
VON BABO '):
Definita quantitas substantiae inquirendae cum
aequali quantitate acidi hydrochlorici, et tot aquae
commiscetur, quot opus est ad miscelam fluidam
reddendam; mixtura in balneo aqueo calefit,
paullatimque addumur parvae quantitates chloratis
potassae. Solutio per filtrum separatur, et insolubile
aqua calida lavatur : solution!, evaporatae usque
ad unam libram, additur solutio acidi sulphurosij
superfluum acidum suiphurosum calore expelJitur.
Per solutionem réfrigéra tam per 12 horas
') Annal, der Chem. u. Pharm, XLIX. 287—313,
-ocr page 75-ducitur hydrogeniutn sulphuratum aquà lotuai;
postquam superfluum gaz leni calore expulsum
est, praecipitatum sulphureti metallici in filtro
colligitur, et lavatur.
Praecipitatum hocce in vase porcellaneo siccatur,
humectatur primum acido iiitrico concentrato,
lt;ieinde, postquam acidum nitricum calore ex—
pulsum est, acido sulphurico destillato; mixtura
per duas horas in balueo aquae calefit, et tandem
ad 150o G. Residuum aquà calidà extrahitur,
e' solutio filtratur.
E solutione hacce, parva acidi hydrochlorici
quantitate addita , rursus sulphurota metallica
ope hydrogenii sulphurati praecipitantur ; et post
fi'tratiouem ex hocce praecipitato sulphuretum
arsenici (et, si adsunt, sulphureta stanni et
antimomi) ope ammoniae liquidae extrahuntur,
quae solutio ad siccum evaporatur, et residuum
pondéré defînitur: una pars sulphureti arsenici
convenit cum 0,803 parte acidi arsenicosi.
Reductio sulphureti arsenici. Residui
naodo memoraii pars miscetur cum duodecim,
naiscelae, continentis tres partes carbonatis
®odae et unam partem cyanureti potassii, quae
öiiscela in tubum vitreum, ad unam extremita-
tem extractum , immittitur; per tubum buncce
ucitur acidum carbonicum, ope acidi sulphurici
otum; tubus prope partem tenuiorem ad rubrum
Usque calefit, et tandem pars tubi, ubi sita est
ïûiscela etiam ad mbrum usque califieri debet j
si arsenicum adfuit, oritur in parte tenuiore tubî
speculum metallicum; simul etiam, quum tola
arsenici quantitas in tubi frigida parte non
praecipilatur, ex aperta tubi extremitaie odor
alliaceus evolvitur.
Indicatio therapeutica. Prima indicatio
est venenum innocuum reddere, atque tunc
amovere. Magni est pretii substantia, quae
cum acido arsenicoso combinationem insolubilem
format, cujus effectus non directe venenaii sunt.
Ante decem annos Bonsen invenit hydratem oxydi
ferri talibus gaudere proprietatibus. Si ergo
medicus apud aliquem vocatus est, qui acido
arsenicoso vel alia praeparatione arsenici intoxi-
catus est, ita vero ut nondum signa inflamma-
tionis adsint, praebeat quam citissime drachmas
duas vel tres hujus hydratis cum aqua tepi
da, ita ut formatus arsenis ferri per vomitum
amoveatur; simul excitari debet vomitus ope
titillatione per calamum vel digitum in faucibus.
Si jam per aliquot horas aeger assumserit ve-
nenum, eadem adhuc medicina adhiberi potest;
simul vero ope olei ricini atque clysmatum
emollientium alvus promovenda. Si copiosi
locum habuerint vomitus, potus emollientes et
leniter diuretici exhibendi, ut absorptum venenum
per urinam evacuetur. Si denique inflammationis
adsunt signa, antiphlogistica curatio adhibenda :
excitans tonica curandi methodus, a nonnullis
laudata , plane rejicienda.
XXI. ANTIMONIUM ET TARTRAS POTAS-
SAE ET OXYDT ANTIMONII.
Antimonium, statu melallico exliibitum, vix aut
ïie vix quidem efFectus producit veneuatosj emesin
atque eccoprosin tantum promovtt; multo velie—
ïuentius vero agit Tartarus Emeticus, ita ut
symptomata, quae hujus nimium usum sequuntur,
pnma sal tem, in multis conveniant cum sympto—
'ttatibus ab acido arsenicoso productis: citius vero
cedunt, atque iusuper majores doses tar tari eme—
tici ferri possunt quam acidi arsenicosi; imo
conditiones morbosae dantur, in quibus valde
inagnae hujus substantiae doses, v. c. grana quinde—
sine ulla noxa, ne vomitu quidem, ferun~
tur. Tunicam mucosam organorum, respirationi
atque digestioni inservientium, imprimis afficere
videtur; haec enim in cadaveribus hoe veneno
mortuorum inflammata est. Gum axungia mixtus
atque cuti infricatus, exanthema producit pustu-
losum variolis simillimum.
Reactio chemica. Ope apparatus Marshii,
un modo vidimus quum de acido arsenicoso egi-
quot;nus, antimonii praesentia detegitur: de macula-
rum atque annulorum, quae ibi oriuntur, signis
tliagnosticis, etiam locuti sumus: quomodo potas
sae atque acidi tartarici praesentia indicator,
etiam memoravimus: videndum ergo tantum quo
modo materies organicae, cum quibus tartarus
emeticus mixtus est, ab eo separari debent, ut
liîcce ulleriori indagaiioni submitti possit. Huic
scopo ad siccitateni evaporata contenta, in crucibulo
porcellaneo, calori candenti exponuntur, atque
remanentia salia, quibus carlx) admixtus est, per
acidum bydrocbloricum extrabuutur ; evaporata
solutio aqua diluta in apparatum Marsbii intro-
ducitur; decompositio contentorum ventriculi per
acidum nitricum, atque expulsio acidi nitrici per
acidum sulphuricum etiam adhiberi potest.
Indicatio therapeutica. Si per vomitum
expulsum est venenum, neque inflammationis
adsunt signa, potus emoiïienies sufficiunt; si vero
vomitus veneni introductionem non secutus est,
promovendus est ope titillationis uvulae atque
faucium, quod nisi succédât, praebendum est
decoctum corticis peruviani flavi vel inlusum gai
larum turcicarum, vel theae vel aliarum substau-
tiarum adstringentium, quarum principium acidum
tannicum tartratem potassae et antimonii decompo
nit, atque praecipitatum format, a proprietatibus
venenatis destitutum; veneni pars, quae absorpta
est, per diuretica leniora expellitur: rejiciendus
plane est usus sulphuretorum a nonnullis laudatus.
XXIL HYDRARGYRUM ET DEUTO-
CHLORURETUM HYDRARGYRI.
Experimentum I. Exbibebantur cuniculo
deutochlorureti hydrargyri solutionis concentra-
iae drachmae tres, eo cum efïectu, ut tres
G5
iftinutas post veneni injectionem mortuum sit
animal: nulla alia symptomata mortem praegressa
sunt, quam convulsiones.
Autopsia instituta quatuordecim ho-
post mortem. Pulmones referebant colo-
rem rubrum coccineum, qualis obtinetur, si san-
guiui sublimatum corrosicum inspergitur; ventriculi
facies exterior maculis albis erat obsita: aperto
Ventriculo mucosae structura, imprimis cardiae,
deleta apparuit, atque in pultem scissilem muta-
ubique fissuris praedita: tunica muscularis
Sana; hepatis color pallidus erat, imprimis partis
Ventriculo adjacentis : caetera organa sana.
Experimentum 2. In alius cuniculi ven-
triculum injiciebatur drachma una et dimidia
solutionis etiam concentratae sublimati corrosivi;
Septem minutas post veneni injectionem valde
accelerata erat respiratio : doloribus colicis vexatum
Mdebatur animal, quod ex cubitu prono, atque
contractionibus spasmodicis abdominis patebat:
tandem post quadraginta minutas, convulsiones
passum, mortuum est animal.
Autopsia paucas horas post mortem
instituta. Ventriculi destructio major erat,
quam m prâecedenti experimento; in cardia enim,
praeter mucosae completam destructionom, obser-
vabantur maculae nigrae, muscularis affectionis
signa, diuturniori veneni in ventriculo praesentiae
tribuendae: caetera organa eadem referebant, quae
in altero experimento.
Reactio chemica in contenta ventri-
culi, ventriculum ipsum, atque mus-
culo s. Contenta cum aqua destillata digere-
bantur , atque, postquam per aliquod tempus aqua
cum iis in contactu fuerat, filtratione ab iis
separabatur; in liquorem filtratum, acido bydro-
chlorico acidulatum, imponebatur lamina cupri
nitida, circum quam tenuis lamina stanni in spi-
rae forma circumvoluta erat; lamina aurea loco
cupreae etiam adhiberi potest: ea loca laminae
cupreae, quae stanno non tecta erant, jam cito
praecipitato nigro induebantur, dum solutio coe-
rulescentem assumeret colorem, ob solutum chlo-
ridum cupri; lamina stanni a cupro remota, hoc
cum aqua destillata lavabatur atque deinde cum
charta terebatur, ita ut cuprum argenteum as-
sumeret splendorem: ad frustula nunc secabatur
lamina cuprea, atque haec in tubum vitreum ad
unam partem clausuni, introducebantur ; bujus
lubi deinde pars aper ta ad tubum capi Harem in
lampade ferruminatoria extrabebatur, atque tubi
pars, ubi cuprum aderat, calori exponebatur, eo
cum effectu, ut cupri frustula splendorem argen-
teum amitterent, atque in tubo capillari globuli
bydrargyri deponerentur, lentis ope dignoscendi.
Color argenteus cupri non sufficit ad probandam
bydrargyri praesentiam, nam fieri potest, ut
actione galvanica pars stanni in cuprum praeci-
pitetur; sublimatio vero globulorum bydrargyri
otïine dubium tollit. Pars contentorum, quae
^lt;iua non soluta erat, cum acido sulpburico
concentrato in retorta, cui recipulum cum aqua
flestillata afllxum erat, leni calori exponebatur,
donec tota massa in carbonem siccum mutata
^■■at; bic carbo deinde cum acido bydrocblorico
puro diluto extrabebatur, atque ex bac solutione
ope cupri hydrargyrum praecipitabatur. Ventri-
culus cuniculi, per acidum sulphuricum decompo-
situs, etiam vestigia hydrargyri praebebat ; musculi
'^'ero hydrargyrum non continebant. Praeter hanc
i^eactionem, quae certissima est, et sine qua de
hydrargyri praesentia non certi esse possumus,
^liae exstant reactiones, quae vero, si parvae
tantum adsunt sublimati corrosivi quantitates,
nou inservire possunt. Praecipuas bic notabimus :
potassa caustica, parva quantitate solutioni subli-
löati addita, praecipitatum pallide flavum praebet
oridis hydrargyri basici; major vero quantitas
SI additur, praecipitatum oritur flavum deutoxydi
y rargyrij insolubile in majore potassae quan—
Wate. Aqua calcis primum praecipitatum flavum,
^a.jore copia addita, rubrum format. Ammonia
iquida praecipitatum album, insolubile in majore
alcali copia; ferro-cyanuretum potassii praecipita-
t^um album, quod sensim sensimque, ob formatum
ferro-cyanuretum ferri, caeruleum fit; acidum hy-
rosulphuricum praecipitatum nigrum sulphureti
faj'drargyri. Tandem solutio filtrata albuminis
praecipitatum album caseosum producit. Cblorii
praesentia ope uitraiis argenti indagatur.
Vidimus ergo non difficile esse praesentiam by-
drargyri ostendere; difficilius vero est discernere,
cum quonam hujus metalli sale intoxicatio insti-
tuta sit: tantum ex varia salium mercurialium
solubilitate in aqua atque in aethere ^ aliquantu-
hmi hac de re ceriiores fieri possumus: nitras
nempe hydrargyri, cyanuretum, deutochloruretum ~
et sulphas hydrargyri solubilia sunt in aqua,
cyanuretum et deutochloruretum tantum hydrar-
gyri in aethere.
Indicatio tberapeutica. Initio intoxica-
tionis per sublimatum corrosivum , optimum an-
tidotum , quod praeberi potest, est albumen ; non
lantum album ovi, sed etiam vitellus in aqua
tepida diluantur, atque aegro praebeantur, qua
potione tum veneni vis nociva mitigatur, tum
vomitus excilatur: si ova non adsunt, quod raro
obiinei, poliones mucilaginosae, gluten conti
nentes, etiam optimo cum successu praeberi
possunt: copiosi aquae tepidae hausius valde
prosunt: ab emeticis fortioribus abstinendum est.
Si phlogosis diuturniorem veneni in ventriculo
praesentiam secuta est, antiphlogisiica curandi
methodus, cum emolliente juncta, est adhiljenda ;
depletiones generales et topicae, clysmata emol-
lientia et narcotina ; epithemata emollienlia abdo—
mini imposiia ; balnea tepida, polus tandem emol-
lieutes.
Si cuprum statu metallico in corpus animale
'ntroducitur, veneni instar non agit, quia non
®xydari potest: huic fini enim opus est, ut, prae-
ter liquori acido, simul oxygenio expositum sit;
analyses autem aëris, in ventriculo contenti, de-
^onstrarunt valde parvam oxygenii quantitatem
eo adesse; hanc ob rem saepius etiam videmus
cupri frustula sine noxia deglutita. Si liquores
acidi in vasibus cupreis calefiunt, ea cupri pars
tantum afficitur, quae cum superficie liquoris in
contactu est: salia vero cupri omnia venenatis
gaudent proprietatibus. Ex omnibus unum, ace-
tatem cupri, elegimus, quocum experimentum in
s'ùuimus.
Experimentum. In cuniculi ventriculum
»iijecimus unciam dimidiam solutionis concentratae
acetatis cupri ; vehementes passus convulsiones, post
'»'•g'mi minutas mortuus est.
-Autopsia quatuordecim horas post
ortem instituta. Tantum mucosa ventriculi
a veneno viridis facta erat, sed nullibi inflam-
niatioms erat signum: caetera organa sana vide-
bantur.
Reactio cbemica in contenta ven triculi.
Cum aqua destillata coquebantur, atque solu-
t'o coloris viridis filtrabatur; lamina ferrea po-
liia vel acus ferrea in bac solutione, acido by-
drochlorico acidulata, suspensa, rubra fiebat, ob
cuprum in eam actione galvanica praecipitatum ;
acidum hydrosulphuricum liuic solution! additum ,
praecipitatum praebebat fuscum sulphuret! cu
pri; ammonia liquida colorem viridem solutionis
in caeruleum mutabat, ab formatum acetatem
cupri ammoniacalem ; ferro—cyanuretum potassii
rubro—fuscum ferro—cyanuretum cupri praecipi-
tabat; quorum omnium reagentium lamina ferrea
et ferro—cyanuretum potassii longe minimas dete-
gunt cupri quantitates. Si solutioni, paullulum
evaporatae, acidum sulpburicum concentratum
addebatur, odor acidi acetici percipiebatur. Si
intoxicatio instituta est per sal cupri aqua non
solubile, alia metbodo a contentis ventriculi se-
parat! debet : haec tunc ad siccitatem evaporentur,
atque dein in crucibulo porcellaneo, vel cum vel
sine acido nitrico calori candenti exponantur, donec
tota massa in carbonem mutata sit; hie carbo tuiic
per acidura hydrochloricum dilutum extrahatur,
atque solutio acida ulteriori examini ratione modo
citata, submittatur : in omni casu, etiamsi sal
solubile adest, pars contentorum, quae aqua non
soluta est, etiam hac methodo tractetur, quia
semper pars salis combinationem iniit cum ma-
terie organica, imprimis albuminosa.
Indicatio therapeutica eadem est, quae in
intoxicationibus per sublimatum corrosivum.
XXIV. PLUMBUM.
Cum intoxicationes cum plumbo frequentes,
atque symptomata comitantia varii sunt generis,
»uedico magni momenti est haec symptomata
me cognoscere; multae enim dantur opportuni—
tates, quae huic intoxication! ansam praebent;
^aepuis obtinent ex usu aquae pluvialis in recep—
Maculis plumbeis receptae ; saepius ex usu ciborum
coctorum in ollis cupreis, stanno , quod plumbum
lt;^ontmet, tectis. Varii praeterea in varios in—
*iividuos hujus veneni sunt effectus; sunt enim
lui per annos sine noxa aqua, plumbo inquinata,
utuntur ; alii, qui statim varias exinde patiuntur
ûiolestias, quae quadruplici forma imprimis sese
ostendunt; oritur enim vel colica saturnina, vel
articulorum dolor {arthrahjia saturnina) vel
artuum paralysis et anaesthesis, vel cerebri af-
lectio {enceplialopatJiia saturnina). Intoxicatio—
uem plumbeam instantem annunciant color plum ■
lgt;eus gingivae, imprimis partis proxime dentibus
adjacentis; dentium color ad basin profunde
fuscus, ad apicem flavo—fuscus, quae coloris mu'
tatio deposito sulpbureto plumbi tribuenda est; sa-
por oritur saccharo similis, stypticus , adstringcns,
liahtus oris foetidus ; icteri saepe oriuntur symp-
tomata, atque simul valde macessit aeger; haec
symptomata prodroma una e quatuor memoratis
affectionibus sequitur, quarum colioa pictorum
vel colioa saturnina ea est, quae omnium fre-
quentissime occurrit ; stipaiur hic morbus dolore
colico vehementissimo, qui imprimis in regione
umbilicali percipitur, atque pressione mitigatur :
hunc dolorem colicum comitatur fere semper alvus
obstipata ; plerumque venter contractus est ; con-
tinua adsunt nausea, ructus foetidi, interdum
etiam vomitus aeruginosi, foetidi, singultus j
lingua initio non mutata, postea muco baud spisso
obsessa, balitus oris peculiaris, sitis intensa , ap
petitus deletus, icteri symptomata ; durante colica
respiratio celerior, pulsus lentus, remittens, celer,
durus; vires suppressae; facies tandem ob dolorem
decomposita et anxia.
Arthralgia Saturnina. Dolor lancerans
et subitus , atque motus difficiles aituum , trunci
aique colli, imprimis vero artuum inferiorum ; noctu
calore lecti dolores augentur; spastice simul contra-
buntur musculi 3 pulsus plerumque non mutatur.
Paralysis saturnina. Musculi artuum,
trunci atque apparatus vocis primi sunt, qui af-
ficiuntur: in bracbiis plerumque musculi poste-
riores, in cruribus anteriores paralytici fiunt:
saepe tantum paralysis tremulans adest ; plerumque
sensibilitas augetur {arthralgia), nonnumquam
diminuitur {anaesthesis)i pulsus plerumque fit
mollis et lentus: partes paraljticae atropbicae
fiunt, tandem in gangraenam abaunt.
Anaestbesis saturnina. Raro compléta est,
sed in variis individuis varia organa afficit: mi-
nus frequens est quam paralysis.
Encephalopatliia saturniiia. Vel delirium
adest, vel coma, vel convulsio, vel haec tria
symptomata simul occurrunt.
Experimentum. In cuniculi ventriculum in-
J'ciebatur uncia dimidia solutionis saturatae acetatis
plumbi ; paucas minutas post veneni injectionem ,
quasi ebrium videbatur animal, sed dein denuo
l^enesesehabuit, donec post triginta Septem horas,
postquam per duas horas humi procubuerat,
quot;mortuum est, nulla proximae mortis symptomata
edens; urinam per hocce tempus emiserat sangui—
quot;olentam.
^ ''^ntopsia statim post mortem insti tu ta.
quot; nullo alio organo venenum mutationem pro-
duxerat, nisi ia ventriculo: in hujus nempe
mucosa observabantur maculae albo-griseae, aura
rubra circumdatae , quae simillimae erant maculis,
Uib^quot;'^quot;^ ^ pigmento ex carbonate plumbi, atque
quot; debent combinationi plumbi cum materia
organica.
eactio chemica in contenta ventriculi
a'que in ventriculum ipsum. Contenta
cum aqua desiillata coquebantur, ut coagularentur
materies albuminosae, atque dein liquor filtrabatur.
Aqua hydrosulphurata huic liquori addita praeci-
Pnatum nigrum sulphureti plumbi praebebat;
sulphas sodae praecipitatum album sulphatis plumbi;
carbonas potassae etiam album carbouatis plumbi;
■oduretum potassii et chromas potassae praecipi-
l^ta flava iodureti et chromatis plumbi; lamina
ziaci, iu solutione suspensa, nigra fiebat: solutioni,
paullulum evaporatae, si acidum sulphuricum con-
centratum addebatur, odor acidi acetici evolveba-
tur. Pars contentorum, quae aqua non soluta erat,
per acidum nitricum decomponebatur: solutio
evaporata cum clilorate potassae in crucibulo por-
cellaneo calori candenti exponebatur : remanentia
salia cum acido nitrico diluto coquebantur: in hoc
liquore modo citata reagentia plumbi praesentiam
indicabant : eadem ratione in ventriculo ipso plum-
bum inveniebatur.
Indicatio tberapeutica. Variae propositae
sunt curandi methodi ; paucae vero suut, quae
scopo respondent: in intoxicatione acuta prima
indicatio est, ope antidoti, quod non irritât, ne
ab hocce effectus venenati augeantur, veneni vim
innocuam reddere, cui scopo optime inserviunt
sulphates solubiles, magnesiae v. c. vel sodae :
usus sulphuretorum nocet. Si sulphates non adsunt,
praeberi possunt solutio albuminis vel saponis,
vel Infusio theae, quae tum vomitum cient,
tum veneni vim diminuunt. In intoxicatione
chronica, et imprimis in colica, narcotica, uti
opium vel bujus salia, adbibitis simul catbarticis
oleosis, maxime prosunt j in arthralgia com-
mendantur balnea bydrosulphurata, quae etiam
in paralysi, junctis acupunctura electrica atque
usu interno atque endermatico nucis vomicae,
magnis encomiis celebrantur.
Quamquam nec cum hujus melalli salibus,nec
cum sequentibus experimenta instituimus, tamen
i'eactiones indagavimus, quibus eorutn praesentia
Pcobari potest. Stannum ipsum non veneni instar
ejus vero salia omnia venenatis gaudent
proprietatibus: sjmptomata, quae eorum usum
sequuntur, atque laesiones, quae in cadaveribus
^öveniuntur, conveniunt cum iis, quae sublimatum
corrosivum producit: cum materiebus organicis si
'ûixta sunt, optime ab bis separantur, coctione
quot;Materiel cum aqua destillata, ut materies albumi—
'losa coaguletur j solutio deinde filtretur; quae aqua
soluta sunt, ad siccitatem evaporata in cru-
cibulo porcellaneo cum acido nitrico concentrato
atque chlorate potassae leni calori exposita, ad
Carbonem reducuntur, qui dein cum acido hy-
drochlorico extrabitur; in bac solutione acida
atque in solutione aquosa sequentia reagentia
stanni praesentiam indicant : hydrogenium sul-
pburatum praecipitatum praebet sulphureti stanni
coloris chocolatae; deutochloruretum hydrargyri
praecipitatum album protochlorureti hydrargyri,
quod lumini expositum nigrescit; chloruretum
auri praecipitatum purpureum; ferro-cyanure-
tum potassii praecipitatum album, quod lumini
expositum coeruleum fif; ammonia liquida prae-
cipitatum album oxydi stanni, in majore quan-
tnate ammoniae solubile; lamina zinci ex solutione
stannum praecipitat: lac tandem solutionem salium
stanni etiam praecipitat, atque optimum in in—
toxicationibus sistit antidotum.
Nitras bismutbi basicus (magisterium bismuthi)
plerumque occurrit; aqua non solubilis est, sed
si cum aqua coquitur, parva quantitate solvitur.
Si in venlriculum introducitur, systema nervo-
sum bujus organi imprimis afficere videlur;
simul vero ejus mucosam inflammat. Si a ven-
triculi contentis separari debet, baec cum acido
nitrico leni calori exponantur, solutum evapo-
retur, atque cum acido nitrico et chlorate po-
tassae in crucibulo porcellaneo calori candenli
exponatur : remanens carbo cum acido nitrico
diluto extrahatur, alque in bac solutione fil—
irata bismuthi praesentia indagelur; aqua de—
stillata ex ea nitratem bismuthi basicum album
praecipitat, dum nitras acidus solutus maneat;
hydrogenium sulphuraium hoe praecipitatum al-
bum in nigrum sulphuretum mutai; atque ex
solutione nitratis acidi etiam nigrum sulphuretum
praecipitat. Potus albuminosi et mucilaginosi ia
hac intoxicatione maxime prosunt.
Inter hujus melalli salia nitras argenti ple-
rumque adhibetur. Praeter alia symptomata ,
quae conveniunt cum sjmplomatibus ab aliis
Venenis initantibus causticis produclis, epider-
ïwidem colore nigro—fusco, atque mucosam co-
lore albo—griseo tingit; in ventriculum introduc-
tus, bujus inflamraationem producit. Si a con—
tentis separari debet argentum, haec in crucibulo
porcellaneo comburautur, atque remanens carbo
cum acido nitrico diluto extrahatur; potassa
caustica ex hac solutione oxydum argenti prae—
cipitat; ammonia liquida idem praecipitatum pro'
'^ticit, si parva quantitate additur, quia in ma—
J ore quanti ta te solvitur; hydrogenium sulphuratum
praecipitatum dat nigrum sulphureti argenti;
acidum bydrochloricum et chlorureia praecipi-
tatum chlorureti argenti, quod neque iu aqua,
'^^que in acido nitrico solvitur, plane vero in
ammonia liquida; si hoe praecipitatum cum po-
'^^ttstica in crucibulo porcellaneo calori
cun exponitur, argentum metallicum forma-
ttir, lamina cuprea ex solutione nitratis argenti
'Argentum praecipitat. Chloruretum sodii aqua
uturn optimum est antidotum.
Sulphas zinci venalis est: magna dosi ad-
ibuus venenatis gaudet proprietatibus; initio
vomitum vebementissimum, alvum copiosam at-
que dolores in abdomine producit. A ventriculi
contentis si separai-i debet, haec ad siccita-
tem evaporentur, atque residuum ope acidi ni-
trici concentrati et chloratis potassae decompona—
tur; quod remanet acido bydrochlorico diluto
extrahatur; solutio acida per potassara causticam
puram neutra reddatur: hydrogenium sulphura-
tum ex hac solutione sulphuretum zinci album
praecipitat, quod ex solutione acida non praeci-
pitari potest; si solutioni acidae major potassae
causticae quantitas additur, oritur praecipitatum
album gelatinosum oxydi zinci, quod majore
alcali quantitate denuo solvitur: ferro—cyanuretum
potassii praecipitatum album producit ferro—cya-
nureti zinci. Quum emesin producat sulphas
zinci, in intoxicatione per hoc venenum haec
promovenda est ope lacticiniorum tepidorum, quae
cum sulfate ziaci praecipitatum formant.
Ex hujus salibus sulphas protoxydi ferri ma-
xime venenatis gaudet proprietatibus; eadem ratione
ac sulphas zinci, a contentis ventriculi separetur.
Potassa caustica, soda et ammonia liquida ex
solutione sulphatis protoxydi ferri protoxydum
ferri album praecipitat, quod in majore ammo-
niae quantitate solubile est, et aëri expositum
viride atque dein rubrum fit; ferro—cyanuretum
potassii praecipitatum dat album, quod caeru-
leum fit: sulpho-cyanuretum potassii liquorem.
parvas lantum deutoxydi ferri contineniem quan-
titates, rubrum reddit; acidum tannicum praeci-
Pitaium nigrum producit.
^ichromas potassae atque acidum chromicum ,
lu Ventriculum introducuntur , et si cuti denu-
datae appücantur venenorum irritantium actionem
exercent, atque systema nervosum imprimis af-
fîciunt. Ex eorum solutione salia plumbi et
ismuibi praecipitata flava, salia protoxydi hy-
^quot;^gyri praecipitata rubro—aurantiaca, et salia
argenti purpurea praebent; si solutio cum acido
Vdrocblorico et alcohole calefit, viridis fit. In-
toxicationes a bichromate potassae atque ab acido
chromico institutae, tracientur uti illae, quae ex
acidorum usu oriuntur.
« Receuillir des observations particulières est sans
contredit la meilleure manière d'acquérir des cou -
naissances solides en médecine pratique; c'est
presque la seule méthode qui puisse conduire le
médecin praticien à etendre par des découvertes
réelles le cercle des connaissances médicales.»
Laennkc.
« Die Erfahrung der Empiriker ist immer falsch,
weil sie ihre Kunst ausüben, ohne sie zu verstehen.»
v. zimmkbmann.
«Die Chemie kann für dieMedicin und Physio-
logie nichts anders seyn als ein Mikroskop, was
die Beobachtungen und Forschungen dem geisti-
gen Auge klarer und ver.ständlicher, und einer
nützlichen Anwendung fähiger macht.»
Liebig.
-ocr page 95-IV.
Actionis cujusvis organicae intimus est nexus
cum actione chemica.
V.
Differentia coioris sanguinis venosi atque arte-
riosi tantum tribuenda est majori oxydationi
involucri corpusculorum in sanguine arterioso.
VI.
J quot; L anatomie pathologique est incontestablement
® flambeau le plus sûr, qui puisse guider le
médecin, soit pour reconnaître les maladies, soit
Poiir guérir celles qui en sont susceptibles. »
Laennec.
VIL
^lalorum parasiticorum origo repetenda a ner-
vorum affectione morbosa.
iungus durae
l'iostio interno.
VIIL
meningis originem petit a pe-
-ocr page 96-IX.
Sympiomata objectiva in diagnosi stalueuda
majoris sunt momenti quam subjectiva.
X.
Non morbis medetur medicus, sed individuis.
XI.
De sanguinis ovacuationibus instituendis baud
valent Stollii ilia: «si dubites de evacuatione
inslituenda,notandum eam plerumque plus nocere
praeter rem factam, quam omissam, itbi fuerat
indicata.
XII.
Recte Sydenham: opium sedat; recte tamen
et Bkown: opium excitât.
Dyscrasiae raro tolluntur.
XIV.
Nullus morbus, ne imntis alieualio quidem,
sine maieriei mutalione.
liilii.
XV.
Hydrops tantum morbi est symploma.
XVI.
Variolae, varioloïdes et varicellae eodem con-
producuntur.
XVII.
Iquot; pulmonum inilammatione vigente nocet ex-
Peciorantium administratlo.
XVllL
iu niorbo Buigbth diureticorum usus contra
indicatur.
XIX.
Albv
lïuminuria repetenda vel a sanguinis crasi
vel a renibus, vel ab auibobus simul.
XX.
Curatio sypbilidos per Mercvuiulia semper auccps.
XXI.
lu ureibriiidis initio meibodus cctrotica ope
-ocr page 98-injectionum solutionis satis concentratae nitratis
argenti coinmendanda.
XXII.
«Nur der im Fühlen Geübte verschafft sich Auf-
klärung über die dem Geburtshelfer wichtigsten
Umstände; nur der im Hören Geübte kann sich
Schlüsse erlauben, die ihm oft als Leitstern für
sein Verfahren zu dienen im Stande siad. »
Naegeli!.
■ijJs jj