F
INAVGURALI s.
D E
O^V A M
DUCE ET rÛSPICE S.S. TRIADE.
Ex au5ïoritate LMagnifici ReEloris,
Jur. Utr. Dod. , ejufdemque in Inclyta Academia
Ultrajedina Profeflbris Ordinarii,
NEC NON
- AmpUjJîmi Senatus Academici confenfn , ^ Aima, ac
NobililTima Facnltatis JVRIDIC^ Décréta ,
pro GRADU DOCTORATUS,
Summifque in UTROQUE JURE honoribus, amp; Privilegiis
ritè ac légitimé confequendis.
Eruditorum Examini fuhjicit
GERARDUS van RHEMEN, Ultrajelt;a.
Ad Mem 25. Martii, hora locoqae folitü.
TRAJECTI AD RHENUM;
Ex Officinâ Francisci H a l m a , Academiae
Typographi, cb bc Lxxxvn.
D.
a Z U T P H E N,
FIR O Confultiffimo, Seni
Juris Utriufque Dodori ,
praxin judiciariam per multos
annos in Curia TrajeStina fe-
liciter amp; fideliter exercenti,
vero caufarum Patrono, fama
amp; fcriptis celebri ^ uxoris no-
mine Avunculo, omni hono-
re profequendo.
Hoc inaugurale fpecimen ed qua
par efl obfervantia confecrat
GERHARDUS van RHEMEN,
Auctor.
INAVGVRALISy
d e
THESIS I.
Nter Contraélus confenfu confiantes
prscipue eminet, amp; maximè frequens eft
EmioFènditio, undeforte Imperator pri-
mo loco de hoe contradu agit in In-
ftitutionibus. Hanc ego materiam pro
difputatione inaugurali brcviter tradare
decrevi. _ Appellatur hic contradus du-
plici nomine. Emtio ^ Vendttio, qus
nomina ab utroque contrahentium de-
fumta funt , fed unam rem dénotant , veteres enim Emtionis
Venditionis vocabulo promifcue ufi funt /. i^.ff.de Comr, emt.
definiri poteft hoe modo.
I I.
Emditto Venditio eft contraBus Juris Gentium,
mmimtus, bona fidei, confenfu conflans de re acqui-
renda fro cert a mer cede.
a 2nbsp;Eft
-ocr page 4-Eft quot;Juris Gentium '.hoc clare dicitur in /.i. §. fin.ff,h. tit. quod
fit mminatus per fe patet , habet enim fpeciale nomen Emtio
Venditio , amp; adiones ejufdem nominis producit N. Emti amp; V'en-
diti, de quibus poftea.
Quod fit bonae fidei conftat ex §,12. inßit. de obligat, quteex
conjenßt. §. 28. infl. de aBio. Reliqua verba definitionis dénotant
tria fubftantialia emtionis , quae funt , i. confenfus ab utraque
parte l,9.ff.h.fit, i, res feu merx à parte venditoris U%.ff.eod.
5. fretium à parte emtoris l,z.§.i.ff,eod.
Primum fubftantiale eft Confenfus : dicitur autem hic contra-
dus confenfu conftare, quia folus confenfus de re amp;pretioper-
ficit emtionem, non confiderato rei interventu : licet enira res
tradita non fit, nec prçtium numeratum, fimulac tamen utrim-
que convenit ilUco nafcitur obligatio , amp; alter alteri naturaliter
amp; civiliter obligatur pr, infl. h, tit,
Qualitas confenfus in eo prçcipue confiftit , quod ab utra-
que parte debet efle liber, unde haec eft régula Juris qmd nemo
invitus emere vendere cogitur , l.ii.l.ii.Cod.h.tit. amp; fi coada
fuerit venditio refcinditurperPraetorem/. i. Cod.derefctnd.vend.
Habet autem haec régula duas exceptiones i. fi id poftulet uti-
litas publica l. ii. f. de eviBion. §. ult, infl. de his qui funt fui
vel al, ju. 2, fi id flagitet favor Religionis /. i2,ff. deRelig. ^
fumt'. fun.
Libertatem confenfus porro maxime impediuntdolus, metus
error. Circa dolum diflingu endum eft, utrum inciderit in emtio-
nem, an vero Emtioni caufam dederit. Dolus dicitur dare caufam
Emtioni , cum aliquis ad emendum vel vendendum inducitur,
qui alias Emturus vel Venditurus non erat, ~nbsp;Do-
Dolus dicitur incidere in emtionem, quando quis animum
quidem emendi vel vendendi habebat, dolo autem inducitutad
pluris emendum vel vendendum /. 15. i^.jf.deaB.empt. .j
Quando dolus caufam dédit emtioni, tune emtio eft ipfo ju-
re nulla L 7. pr.ff. de dolo L i. Cod. de refc. vend, quando vero inci-
dit, tune corrigitur per adionem emti d.l.j.^.^. ^L^.pr. ff.de
dolo /. 15. §. 4f.ff. de aB. emp. Ratio differentiae eft, quod is qui
dolo ad contrahendumindudus eft, cenfeturconfentirefubcon-
ditione, fî res ita fe habeat, prout exiftimat : dolus autem inci-
dens in contradum ideo non vitiat contradum, quoniam con-
fenfus hic ab initio liber eft ac purus.
V L
Quod ad vim amp; metum attinet non diftinguendum utrum
inciderit in emtionem, an vero caufam dederit, quia contradus
femper ipfo jure fubfiftit.fed ex edidoPrastoris reftituitur Luit.
1. amp; X.ff. akodmet.catif. L 5. Cod eod. '
VII. !;
■ Circa errorem diftinguendum eft hoc modo : fi erratum fit
in corpdre vel tota materia, ipfo jure nulla eft emtio venditio
1.9. pr. amp; i.ff h. tit. fi autem erratum fit in qualitate rei acci-
dentali,emtio fubfiftit l.n.^.i.ff.deaB.emt.l.^.^.i.ff.h.tit.
SeqUitur alteram fubftantiale emtionisvenditionis'N. Res five
Aî^rx quae ^venditur , nam fine re qu» veneat nulla emtio intel-
ligitur l. S. pr.ff. h. tit. In rebus quae emi vendi poffunt, tria
requiruntur. i. Ut res quae venditur, exiftat l.i'^.ff. h.tit.
alias nec œftimatio debetur, nec pœna eo nomine promiffa I.69.
ff. de verb. ohl. hoc tamen non ita intelligendum eft, quafi res rê-
vera jam exiftere deberet, fufficit enim ut exiftere poffit, nam
ita frudus amp; partus futuri rede venduntur d. l. pr.ff. de
cmtr. emt.
I X.
a. Requiritur ut res certa fit amp; determinata. Deterrainatur
res vel in genere ad corpus, ut cum certa res venditur nulla quan-
titatis fada mentione, velinfpecie, cum res venditur ad certam
menfuram l. 40. §. z.ff. h. tit. l. z.pr. l. z.pr. /. è.ff. dea£i. emp.
A 3nbsp;X. 3.Re-
-ocr page 6-_ Requiritur ut res fit in commercio per l. 54. ^. i.f.h.tit.
Commercium eft emendi vendendiqueinvicem jus: quid fires
vehditae fint extra commercium ? nulla eft emtionbsp;fi ta-
rnen ignorans emtor talem rem emerit ä fciente venditorc, tene-
tur venditor ad interefle infi. h.tit.
Pofitis his requifitis, omnes res emi vendipoflunt, mobiles amp;
immobiles, corporales amp;incorporales, ut fervitutestam praedia-
les l.io.^.uff.h.tit. quam perfonales /.8. §.f*lt. f. deperic.amp;
com. rei vend, haereditas, obligationes Scaftionesfo/.w, k^tó
red. velaä. vend.
XII..
Circa adionisvenditionem hoc fpecialiter conftitutum eft per
Imperatorem Anaftafium in I. zz. Cod. mandati, amp;confirmatmn
per Juftinianum in I. Cod. eod. lt;quod nqn liceat cmere aftio-
nem lucri caufa, fed fi emtqr minus dederit, ut non poffit ea
aftione plusiä debitoreconfequi, quam ipfe dedit. ejufque pr^-
tii ufuras. Hoc jus etiam ftatuto Trajeftino confirmatum eft,
^ub. i8. Art. 9. ^ to. ubi etiam hoc additur,quod debitor con-
ventuspoffit a ceffionariojusjurandumexigere, quid amp;quantum
dedit pro adione. In iftis tamen obligationibus, quarum Ordines
harum Provinciarum debitores funt , quotidiecontrarium obfer-
yari videmus, tacite idpermittentibus D.D. Ordinibus, utnon
immerito hac in parte dicere liceat, contrariam confuetudinem il-
lud jus abrogaffe.
X I I L.
Sequitur tertium emtionis amp; vcnditionis requifitum N.pretium,
fine pretio utique nulla poteft efle venditio \.\.inß.h.t.Uz. §.i.
ff.eod. Pretii qualitates confiftuntin duobus; ut fit certum §. i.
tnfi.h.t. z. Ut confiftat in pecunia numerata §.i.inßit. eod.
i. Debet effe certum dd. II. quia fiincertum fit pretium con-
traftus ad effedum perduci non poteft, cum incertitudo regu-
lariter vitiet omnem difpofitionem /. 30, f. de teß.tutel. /, 94.
de verb. ohlig. Determinari poteft pretium, vel exprefle vel relatio-
ne ad aliud I.6.f,dereb.credit. five pretium referatur ad praete-
ritum
-ocr page 7-inaugural
ritum tempus, ut quanti tu emifti, vel ad prœfens, ex Gr. quan-
tum inarcahabeo /.7.§. i.f.h.tit. vel etiam ad futurum tempus
ex, gr. quo pretio illo die in foro vendetur.
An auteni definitio pretii ad arbitrium tertii referri poffit, ita
habendum eft. Tertius ifte vel certus vel incertus eft, fi in arbi-
trium tertn mcerti collata eft emtio, veluti : fundus efto tibiemtus
quanti alii aeftimabunt, non valet emtio, / ^lt;^ jf.locaticond.
Si autem in arbitrium tertii certi collata fit emtio, veteres qui-
dem dubitarunt an id fieri poffit. Imperator tamen Juftinianus
fua Conftitutione talem conditionem valere voluit §. i. infl. h.
tit. l. Hit. Cod. eod.
X V.
Alterum Requifitum pretii eft ut confiftat in pecunia nume-
rata §.nbsp;nam fi resdeturprore, toga pro tunica, non
eft emtio venditio fed permutatie /. i.^. i ffquot;, eod, tit. Cum ve-
teres jOi hac in parte diffentirent, quibufdam pütantibus etiam
permutatione rerum emtionem contrahi : aliorum tamen JCtorum
fententiaprsvaluit, (3f.§.2.
XVI.
Reftat ut luftremus quofdam effecftus emtionis venditionis,
I. effedus emtionis venditionis contraftse eft, quod ab ea rece-
dere non licet l.t,. 1.6. Cod.érefcind. vendit. nifi uterque con-
fentiat 1.1. ^ 5./. eod. tit. Unius diffenfu diffolvi non poteft
I. I. f. eod. nam unumquodque diffolvitur eodem modo quo
colligatum eft. Hinc quaerunt interprétés an non poffit refilire
unus ab emtione fub difpendio Arrarum? quodnegandum puta-
mus, quon^m leges generaliter tradunt psnitentis locum non
elle, ubi perfefta eft emtio, tum quodarrhaqusdataeftadconfir-
mandum contraaum,adeundem infirmandum adhiberi non poteft
2. EflFedus emtionis venditionis perfedœ eft, quod pericuhim
rei venditae nondum traditae pertineat ademtorem, hoc eft, fires
vendita poft emtionem perfedam, tamen ante traditionem cafu for-
tuite abfque culpa vendirorisperierit, autdeterior fada fit,quod
omne illud damnum pertineat ad emtorem, non vero ad vendi-
torem.
I s.
torem, qupd exprefle probatur per §. 3. infl.h.tit. I. ^.^.i.f.de
refi.vend. L i. §. i.l. î.§. i.l.B.pr.f. deper.amp;eommou.reivend.
l'io.Li.l. II,/. lA.ff.h.tit.
Tertius effedus confiftit in adionibus, quas ex hoc contradu
oriuntur, qus duplices funt Emti amp; Venditi.
Adio emti eft adio perfonalis, bonae tidei, quae daturemtorî
adverfus venditorem, ut rem venditam tradat cum omni ac-
ceflîone.
Circa traditionem quaerunt Interprètes an venditor prscife co-
gi poffit ad remipfam tradendam, an vero fe liberate poffit prae-
ftando id quod intereft ?
R.. Juri civili magis convenit fententia, quae ftatuit vendito-
rem praeftando interefle liberari : quoniam traditio in fado con-
fiftit, ad quod nemo prscife cogi poteft /. 15. ^.i.jf.deReju-
dicttta, multç quoque leges id probant ut l.l. 1.11.nbsp;12.
AeaB.emt.l. \z.Cod.eod.L ij.Cod.defideinflr.
X X.
♦ Adio venditi eft adio perfonalis, Civilis, rei perfecutoria bo-
nae fidei quae daturvenditori adverfusemtorem, ut tradat prçtium,
amp; omne id quod ex natura contradus praeftandum eft /.i3.§.