-ocr page 1-

DISPUTATIO JURIDICA

Ij^A 'VßVKALlS^

M AN D ATOgt;

Q^V A M
FAVENTE DEO TER. OPT. MAX.
Ex auBoritate CHagntfici ReBoris,

D. JOHANNIS van MUYDEN,

Jur. Utr. Doa. , ejufdemque Facultatis in Inclyta Academia
Ultrajeftina Profeflbris Ordinarii,
N E C N O N

AmÜifTimi Senattu Academici confenß* , amp; Noétlifima
' Facultatis JVRIDICiy£ Décréta ,

//

PRO GRADU DOCTORATUS,
Sunimifque in UTROQUE JURE honoribus, amp; Privilegiis
ritè, ac legitime confequendis.
Eruditorum exammi fuhjicit
JOHANNES vanden BRANDELER, Dordr. Bat.
Ad diemii.Junjj hora locoqtte folitis.

Ex Officina Francisci Halma, Academia:
Typographi, cb bc Lxxxvu.

-ocr page 2-

xyf^terna

justitie, sapienti^,

riAc

^quitati '

patri^.amicis

Nec n on

OMNIBUS

JurifprudentijE

fautoribus

Et

Cultoribus.

tiMC Drfutationem Inmgmalem ea quA par
eß mimi ebjervanua
conßcrat

JOHANNES vandeti BRANDELER.

^nBor,

-ocr page 3-

DISPUTATIO JURIDICA

i N AV G V R A h I S y
•D E

MANDATO.

THESIS I.

Andatum quod (rejeâ:a Donelli alîorum-
que fententia, qui mandatum ex eodidum
putant, quafi de manu mea datum) à ma-
nu quae fidei fynibolum cil: , didlum pu-
tatur,
eficon;ra£iw 1 ejuo negotium heneßum
alteri gratis gerendnm committitur dr ab eo-
dem fufiipitur.
Quod mandatum fit contra-
Bus
, hoc clare patet ex t. infl. de obi qua
ex eonfin. pr. inß, h.t.
Dicitur negotium
honeflum.
Quia rei inhoneftae mandatum nullam parit obligatio-
nem ,
1.6.^.^. f.h. t.e^l. nec pretermittendum quot;^J.ff.pro foc. S'I-ge-
neraliter. 26. cum feq. ^ iß flagitii. ff. de verb. obl.
Dicitur
gratis. Nam mandatum, nifi gratuitum, nullum eft : trahit enim
originem âb amicitia amp; officio j contrarium vero officio eft mer-
ces , amp; interveniente pecunia res ad locationem amp; conduâionem
potius rcfpicit,/.i.§.4.^.Ä.^. Si tamen remunerandi caufa hono-
rarium five falarium interveniat , nihilominus dicitur mandatum
efle , proque eo promifl^o apud provinciae prsfidcm extra ordinem
agi
pofle, Impp. refcripferuntnbsp;amp; Ulpianus i»/.

ô.ff.eod. Dicitur alteri committitur. Quia commiflio illa fit nudo
confenfu, qui quomodo exprimatur aut fignificetur nihil intereft.
Confentire enim intelligitur committens non tantum cum verbis
expreffis, vel lireris mandat, fed etiam cum negotium fuum ab alio
geri videtamp;nnncontradicit,
l.6.§.z.^l.i2.amp;l.'jl'ff.h.t.jun[l.
/.
io. §. I. eod. amp;1.6.C, eod. Qui enim non prohibet pro fe interve-

A anbsp;nire.

-ocr page 4-

nire, creditur mandate, l. 60. ff.deR.J. 'Diôtxxt gerendum. quia
negotii jam gefti nullnm eft mandatum. Dicitur
amp; ab eoaem fufci-
picftr. Nam fufceptio illa etiam fit confenfu, non tantum cum quis
expreffe vel dicit, vel fcribit fe negotium commiffum fufcipere ,
fed amp; cum vel ipfo fado , vel filentio voluntatem fuam déclarât.
Nam amp;
qui abrentis litcras, quibus fibi negotium committitur re-
cipit, iifque non contradicit , mandatum fufcepifle prœfumitur »

I.16.nbsp;ff. ad S. C.Mac.

II. Ex eo autem quod dicitur mandatum contraâum efle, facile
intelligitur quinam hoc negotium committere vel fufcipere poflînt.
Certe illi tantum qui ex contraâu obligate amp; obligari poffunt.
Excluduntur itaque. Primo, furiofus, quia confentire amp; contra-
here non poteft. /.
■).ff,de R.J. Secundo , prodigus qui furiofo
comparatur,
l.^o. ff.de R.J. licet enim videatur mentis compos,
tamen quo ad bonorum adminiftrationem furiofum dicitur habere
exitum,
l. ii.ult.ff.de tut. équot; cur. dat. Tertio, pupillus, abf-
que tutoris auftoritate,
pr.infi. deauB.tut. Quarto mulier in caufa
aliéna , ne intercedere videatur , contra mentem fenatusconfultî
Vellejani,
l.fina.^.ß mulier. adfemt.canf. Fèlkja. Quinto, fervus
quoad aftionem ,
l.^l-ff. depmur. Quia legitimam perfonam
ftandi in judicio non habet , nifi de ftatu fuo litiget,
d.l-H.^. t.
de procur.
ÇJuoad negotia peculiaria reâe mandat fervus , d.l.^^.

in pr. Ira tamen. ut domino, amp; in dominum aßio competat, l.
iz.§ -^.ff. h. t. Poteft amp; mandare mandatarius, /. 8. §. 3. jf. h. t.
Quod indiftindle procedit quo ad ncgotia ; nifi fit eleifla perfona:

induftria: non autem quoad lites; nifi in rem fuam quis fit datus ;
c[uia nullius alterius eft praîjudicium aut litem conteftatus fit, L

ii.nbsp;C.deprocur. Per quam procurator fit dominus litis , ut etiam
aîteri mander, vel a'rcrum fubftituat.

III. Mandatum fufcipere poteft quilibet, qui fe contrahendo
obligat. Ut filius familias cum liberam habeat
perfonam amp; fe obli-
gate poffit,
l.iz. §:. 6. amp; l- pen. ff. h. t. Mulieri etiam non minus
quam viro mandari poteft, modo mandatum perfonsipfius con ve.
niat. /.
i.inprin.f. de neg. gefi. Et non fit officium virile , à quo
removetur mulier,
Lz.jf.de R.J. Sed nec minor videtur manda-
tum fufcipere polfe, amp; hoc de JureCanonico,
c. lt;f.deprocur. in6.

Quod

-ocr page 5-

Quod fecus eft Jure Civili, quia mandator fibi imputare debet, fi
à minore
caufa ejus minus reâe fit gefta, Cujac, iz. obfervat.cap. i6,
Sponte vero fua alicujus defenfionem fufcipere non poteft, propter
remedium reftitutionis in integrum,/. 51-/- ^eprocur.

IV.nbsp;Mandaripoffunt omnes res amp;fa6ta modo fint honeftaSoli-
cita. Fafli enim illiciti aut rei inhoneftas mandatum nullam parie
aftionem, /. 6. §• 3 - # Sic nec illud mandatum eft Obligato-
rium, quod contra bonos mores eft: velutifiadolefcensluxuriofus
mandettibi, utpro meretnce fidejubeas, amp; tu fciens mandatum fu-
fceperis , non habebis mandati adionem : quia fimile eft , quaß
perdituropecuniam fciens credideris. Sed amp; fi ulteriusdireao man*
daverittibi,
ut meretrici pecuniam cedas, non obligabitur manda-
ti;
quafi adverfus bonam fidem mandatum fit. I.ßvera iz. §.ii.f'
h.t. Si tamen tertio ex tali mandato damnum contigerit, aâioeft,
amp; in mandatarium, qui damnum dedit
nunquam cxcufandum per
juffum alterius, quo ut in turpi non obligabatur, /.
mrt folum 11,

mmfecj.f.deinjm. Etin mandantem, qui agens per alium ipfe
cgiffe videtur- Quo cœdem mandans, ea fubfecuta tenebitur pçna
legis Cornelif de ficariis , cum nihil interfit , occiderit quis an
mortis caufam prçbuerit,
l \lt;,.ff.adleg.Corn.deßcar.

V.nbsp;Illud autem graviter controvertitur: utrum mandans homi-
nem vulnerari, amp;prohibens, poteftansque expreffe, neoccidat, â
eum mandatariusoecidertt, o dinaria legis Corneliae de ficarüs pœaa
teneatur? Sed (rejefta opinione illud affirmantium ) negativam fen-
tentiam sequitati ac veritatimagisconvenicntemampleauntur, Ro-
muleus
in traSl. dehomkid. part. z. n. cumfeqq. Dec. conf. 482.

Covstrr.inclem./ifurio'j'hf dehomiciä.parr.nbsp;i.w.3. Facti, i.contrt

56. Chriftin.nbsp;Arxxm. difp. 15. 9.Clarif.Cypi

■p^egn. ah Ooû.difp. adtnß.zo.th. II. Gomef rc^e/. 5.», 8. Voet.

ad^.7 .inft.h.t.n.1. Ratio eft quiainpropofitothemate non inter-
venit dolus, nec animus accidendi^cum mandans expreffe prohibue-
rit occidere, amp; per confequcns pœna legis CorneHç non tenetur,
1.1.§. i.adleg.Corn. deßcar. PHncipium perpctrandi mfpicitur non
enim exitus, quod ex animo asftimatur, /.
ff ad leg. Corn, de
ficar.
Qui non fuie in mandante alius quam ut vulneretur adverfa-
fiüs, nonut
occidatuF. Licet cogltare potuerlt mandans, quod

A 5nbsp;mor.5

-ocr page 6-

mors fubfequi potuerat : tarnen animum occidendi non habuit,
fed fuit in lata culpa : ideoque ordinaria mortis poena non eft pu-
niendus : quia lex Cornelia dolum taotum requirit, culpam quan-
tumvis latam non recipit,
Lj.ff.adieg.Curne.deficar.

VI.nbsp;Cum vidimus definitionem, quique mandare, mandatum
fufciperc, amp; quœ res mandari poflunt transeundum eft ad divifio-
nem : dividitur Primo in Jadiciale, quod habet procurator ad ne-
gotia, qui quia
ex mandato domini negotia gerit mandatarius dici-
tur. Secundo, vel \n generale vel ïn fpectale, mandatum generale
eft, cum univerfitas qu$dam negotiorum mandatur, l. 58.

ff. deprocur. Et hoe interdum vel cum léera vel ßne Uber a. Specia-
le eft cum unum aut alterum negotium fpeciatim mandatur. Ter-
tio in
expreffnm, quod exprcffo confenfu conftat : vel in taciturn,
quod praefumpto confenfu perficitur, 1.6. §.z. ^ /.\%.ff. h. r.
Onznowd invohntarium,
quod fponte ab aliquo fufcipicitur, de
quo hic agitur: vel in
neceßarium, quod magiftratus vel pater vel
dominus mandat. Quibus parere cogimur,
l.ä,. ff.deR.J. Quin-
to, quod fit vel/«nbsp;■v^lcondiltonale, l. l.^.pen.jf. ^ ^.pen.inß.

h.t. Mandatum autem conditionale ante conditionem exiftentem
nullam parit aâionem.

VII.nbsp;Ratione finis mandatum contrahi dicitur, l.mgratiam
filius mandantis,
Veluti fi tibi mandem ut negotia mea geras, vel

Ut fundum mihi emas, vel ut pro me fidejubeas, /. z.ff' h. t. ^
I. inß. eod. II. vel in gratiam mandantts mandatani : Veluti fi
quis mandet tibi, ut pecuniam
fub ufuris crederes ei, qui in rem
ipfius mutuaretur.
l. 2. §. 4. ff.h. t. amp; §. 2. infl. eod. III. vel aliéna
tantum gratia :
Veluti, fi quis mandet ut Titio fundum emeret,
vel ut Sempronii negotia gereret, / z. j.^.ff■ h.t.^^.^.infi.eod.
Quo cafu licet mandantis nihil interfit, nihilominus tune daturadio
mandati, cum id fieri, quod mandavit, poftquam mandavit aliquid
fieriinterefle C2pitejus,qui mandavit, /.6.§.4.
jnnc. /.8. §.6. h.t,
Quodv.gr.is,quimandatumeo alterius negotia geflït, fi non rede
geflferit, ego, cujus
nomine mandatum eft geftum, teneor domino,
adione negotiorum geftorum,/. ii.§. 5.
nbsp;ff.deneg.gefi.W,

vd in gratiam mandantis gr aliéna. Veluti fi quis mandet fua amp;Titii
ciegotia communia geri, vel fibi amp; Sempronio fundum emi, /. 2.

-ocr page 7-

3. ib. §. 4. infl-eod. V. vel in gmiam mandatari ö* niiena :
Veluti, fi quis tibi mandet ut Titiofubufuris credas, /. 2.§. ^.ff,
h. t.équot; §• 5- 'quot;ft' VI* vel in gratittm mandiintis, mandatmi amp;
dien»-.
Veluti. fi tutor contutori mandet pupillo mancipiumeme-
re, 8. §.4./. Ä... ■

VIII.nbsp;In gratiam mandatarn fohus nnindatum contrahi nequit.
Quia magis confilium, quam mandatum eft : amp; ob id nulla ex eo
obligatio nec mandati aâio nafcitur. Nam qui mandat, vult amp;
urget negotium gen, fed qui dat confilium, alteri apud fe explo-
randipoteftatemrelinquit, an fibi expediat confilium : confiliienim
obligatio nulla eft,
Lï. §. ö. l. 6. §. ff. h.t. amp; ^.6. inß. cod.
Sunt tamen tres cafus quibus confultor tenetur. Primo, fi confi-
lium fuerit frandulentum, ob quod fi dolo fecit,
non mandati,
fed aâione de dolo tenetur,
L^j.ff.doR. J. ér l. 8. L ^ö-J.

ff. de dol. mal.^.ff.de froxenet. Etfi enim qui confihum dat
cventumnon prüftet, fidem tamenprsftare tenetur» Cic. l.iô.ad
Aiti' ep' 8. Secundo cum quis non fimpliciter rem alteri commenda-
verit,
l.ïi.^.iz.ff h.t. Sed fpecialiter perfuaferit, ac induxerit,
ut ex. gr. certam perfonam fœneraret, quod non fafturus fuiflet,
nifi ita mandatu ifto fingulariterindudus fuiffet,
1.6. §. ^.mfin.ff.
h. t.Qr§.6 inß. eod. Tertio, fi periculum mandans in fe fufceperit,

l.fihareditatem.li.ff'.h.t.

IX.nbsp;Oritur autem ex mandatoaâio duplex,direftaamp;contrària.
Direfta mandati adio datur mandanti cujus intereft, ejufque herc-
dibus : adverfus mandatarium, ejufque heredes, ut fi rede fit exe-
cutus, praeftet id quod mandati nomine acquifivitfi vero mandatum
non
prçftitit, vel fines ejus egreflus fir , ut interefle amp; ^damnum

quod propter culpam ejus mandanti datum eft, prüftet. Datur man-
danti, fed tum cum intereft ejus
l.%.^.6.ff. h.t. Si vero nihil in-
tereft, ut puta alicui quis mandat ut fibi domum emeret, vel ejus
negotia gereret, finecemerit, quia mandator ipfe, vel alius fibi
«mit, vel fui nihil interfuerit: nec gefferit, quia riihil deperierit,
quamvis nemo, vel alius bene geflerit, cellat mandati adio, l.S,
§•?■ amp; ^•'S.f.h.t. Datur adverflis mandatarium, quia mandatum
fufcepit, nam initio fibi liberum erat fufcipere vel repudiare, po-
ftea oportet fufceptum confummare, aut tempeftive renuntiare,
dias tcaetur, §.ii. §
uli ff.kt.amp; §■ ii.inft.cod. Sed cum duo

man-

-ocr page 8-

mandatum fufceperint, quaeritur an unufquifque teneatur in fo-
lidum, quod affirmatur,
L6o.§.z.f.h.i. ilie vero prius conve-
niendusquigeflit,
Luit. C.dedtvtd.tnt. Huicconfequenseft, quod
mandatarius teneatur id omne reftituere, quod occafione mandati
ad eum pervenit,
l. lo. §. Jf h.t, ex. gr. fi fundum mihi emit,
amp; fruftus inde confecutus eft, hos mihi refiituere cogitur,
/. lO.
§. ff.h.t. Prasterea fi quid emolumenti ceperit ratione rei man-
date, adeo ut amp; ufiiras, quas ex pecunia mandantis percepit re-
flituat, vel etiam exeo, quod eam in ufus fuos convertit, amp; in
mora fit reftituendi, /.
nbsp;h.t. Hinc amp; aâiones, oc-

cafione mandati acquifitas, tenetur cedere mandatarius, /.8.§.5.

dr l.^'y. prin. ff.h.t. amp;nbsp;(fit. ff. de acq. poffef. Tenetur

etiam-mandatarius fi praefcriptos mandati hnes egreffus fit, vel aliud
faciat, quam quod ei mandatum efl,
^.S.inß.h.t.amp;l. ^.pr.^. i.
ff.eod.
ex. gr. mandavi tibi ut domum meam centum venderes,
tuque nonaginta vendideris, egreffus es mandatum amp; ideo fi do-
mum petam, non obftabit mihi exceptio, nifi amp; reliquum mihi,
quod deeft, mandata meo prgeftes, amp; indemnem me per omnia
conferves, /. 5. ff.h.t. Similiter fi mandavero tibi ut emeres
fiindum centum, tu vero
centum amp; viginti emeris, Sabinus amp;
Caffius, te contrario judicio ufque ad fummam concurrentem ex-
periri
pofle , negabant, quia aliud faftum , aliud mandatum erat.

Sed in centum te utilitcr agere benigniusvifum efl:, 8. inß. h. t.
Qusritur autem an viginti poflinc'peti atäione negotiorum geflo-
rum ? Quod neg. Quia aâio negotiorum gcftorum competit ei
tantum, qui abfente amp; ignorante Domino, non qui invito geffit,
l.Hlt.c.deKeg.gefi. Quodque res maîi exempli foret., fi hac ratione
permitteretur excedere fines mandati. Item , tibi mandavi, ut pro
meindiem fidejuberes, tuque pure fidejufferis amp; folveris, interim
non erit tibi mecum adio, fed cum dies venerit,
l.ii.ff.h.t.

X. In fumma mandatarius non folum dolum , latam amp; levem
culpam, fed quicquid ex
bono amp; asquo praeftandum venit , imo
etiam leviffimam praeflare tenetur,
L ït,. amp; l.ix. c.h.t.^ l-'2-1. ff.
dsR.J.
Quod etiam agnofcit Cicero in oratione pro Rofc. Arme-
tino : cum inquit :
inprivatis rebus, ßrem mandatant non modo ma-
Utioßw geßerit, feu qnlt;eflHi mt commodi cmfa , verum etiam negU-

gentins,

-ocr page 9-

ffcmiM, Ü adminitßtfnf^umdedecM. Qmd enim reci{ù mandat um, ß
am ad tmm commodum convexfurw aut negUBurus Cur mihi te
O fers, ac meis commodis officio fimulato officü amp; obßas
? Rebus enim
raandatis
fuas poft habere confentaneum eft : unde Charinus apud
Tlaat. in MerCdt. aB.x.ß-l- Sape ex te audivi pater rei mandatai apud
patentes plurimum pravortidecet.
Quam fententiam ampleâitur Cu)ac.
in fem. Pauli Hb- i- 4- I^em i. diff. modefl. ad leg. 25. f. depof
Item ad kg. 25- deR. J. Duar. h. tit. c. 2. Mozz. col. 4. de natur.
Donell. 15. comm. II. Neque mandatarius queri poteft, officium
fuum fibi efle damnofum, cum non fit damnum quod quis culpa
fuafentit,
l. lo^. ff. de R.J. Nam mandatarius cum mandatum fu-
fcipit,
ex ipfo ofEcio gratis fufcepto, amp;in fide amici data id adum
videtur , ut exadiffima diligentia prsftetur, amicitiaque amp; fides
promittatur, Cuja.2. Donell.
adleg.iu c.h.t. Contrafidem

autem gerit, qui negligentius gerir.nbsp;• r u j-

XI. Contraria mandati aftio datur mandatario, ejufque heredi-
bus, cum mandatum fufcepit,
l. 12. §. 7. ff. h. t. Adverfus man-
dantem, ejufque heredem, fiveexprefle five tacite mandaverit,/. Ö.

z.ff. h. t. Non vero fi tantum nuda commendatio fuerit. /.12.
^.11. ff.h.t. Ut indemnis fervetur, amp; recipiatimpenfas neceflarias
amp; utiles bona fide in negotium mandatum fadas, /.
12. §. 9- /• h.t.
é-l. ii.^.pen. amp;
/.45. §.6. ƒ■ eod. Hoc eft fi nihil culpa ipfiusfa-
aum fit, fumptus quos probabili ratione fecerat, contraria mandati
adione repetat,
l. 4. c. h. t. Quod procedit etiam fi Dominus mi-
nus forte impenfarum feciflet fi ipfe negotium geffiflet : necintereft
anexecutio felicem an
infelicemexitum habuerit, La,, c.h.t. Nam
eventum
praeftare non debet mandatarius , fed fufficit fi diligentiam
adhibuerit quam debuit: idque innuit Alex. Imp. in
d.i.c.h.t.
cum fcribit, fufficere , fi nulla mandatarii culpa intervenerit, quo
minus ex voto negotium fuccelferit. Prsterea fi quid ipfi caufa man-
dat! abeft,
prüftet una cum ufuris poft moram, vel etiam ante, fi

pecuniam quam impcndit, vel ab aliofubufurisfumpfit velabeo
qui eam fibi fub ufuris debebat. exegit, Li. amp; l.i^. amp; .zo. wfin.

c h.t. amp;l. lo.ff.deneg.geß. Tenetur etiam mandans refarcireomne
damnum dolo fuoamp; quamvis culpa etiam leviffima mandatario da-
tum,nbsp;Scdqusntur, an
^ ' quot; B man-

-ocr page 10-

mandatarius, fi , cum ad perficiendum mandatum profidfcitur, à
latronibus fpolietur , vel in morbum incidat, à mandante iftud
damnum poffit repeti ? Quodnegatur, l.i6.^.6.ff.h.t. Namnon
mandatori iftud damnum imputari debet , quia cafus magis quam
mandatum hoc caufarit, amp; quia mandato non imputentur damna,
nifi quae proxime per illud caufata fiint. Ac licet honeftas aliud velle
videatur, illa tamen non eft obligatoria : atque ita in fimili judica-
tum refert, Cujac.
ad l. z6. §.«. ff. h.t. l 55. Pauli ad eitHum. Et
Ant. Faber.
m cod. hoc. tit. définit. Si tamen nomine oiBcii prseftiti
damnum acceptum fuerit, vel quid culpas , aut faâo mandatoris
imputari poffit: omne id quod tibi ejus nomine abeft, mandator
reftituere tenetur, /.
61. §. 5- de furtis , amp; Cujae. traEl. 8. ad

Africa» um.

XII. Sequuntur jam quinque modi quibus mandatum reâiecon-
traflium extinguatur amp; finiatur. Extinguitur , primo , mutuo
utriufque confenfu. §.
ult. infi. quib. mod. toll.oblig. Quia nihil tam
naturale eft, quam unum quodque eo modo diffolvi, quocolliga-

xwmeik, l.i-^.amp;l. \lt;,l.f-deR.J.

XUI. Extinguitur fecundo revocatione mandantis re intégra,
l.ii.^.pen.f.h.t.é'§.9.inft.eod. Nam qui mandavit, non obli-
gatur, ut quod femel mandavit, perfici patiatur : quod videtur
effe praeter regulam, traditam in l.'^. c. de obl. amp;aEl. Neminem ab
obligatione femel conftituta, adverfario non confentiente, recedere
pofTe , quaî régula in mandato aliifque contradibus exceptionem
patitur. Quia abfurdum videtur quod is, quod fua caufa fufceptum
eft, repudiare, aut opera atque
officio ab altero gratis fufcepto non
uti', vel fuo favori, cum mandatum plerumque mandantis caufa
fiat, renuntiare prohiberetur,
l.i^. c. de pa5i. Nec habet, quod
conqueratur mandatarius, cujus nihil intereft, fi re adhuc intégra
revocatiofafta fit. Sed etfi re non intégra mandatum revocetur , ni-
hilominus folvetur, fed ita tamen, ut
quodpoftà mandatariofit,
non intelligatur fieri ex mandato : caeterum hic ex antegefto, vel
qefto antequam fciret,
mandatorem revocaffe, ut confequatur,
quod ci propter
mandatum abeft , aftionem mandati habet, /.15.

16. in pria. ff. h. t. Revocatio autem illa non folum intelligitur
expreffefieri, fed interdum tacite fieri poteft,
l. a^i. ff. dereb.cred.
^ \o.ififiti. infi. h.t.
nbsp;XIV. Prae.

-ocr page 11-

XIV Prstera folvitur tertio, renuntiatione mandatarii re inte-
era qus non minus huic libera eft , quam mandanti revocatio.
Lice't fufceptutn mandatum confummare amp; explere prom,-
ferit /. §•
é' l. 17- §• ff' t. Sedantequam mandan-
tisinterfitfufceptumefl-e,
renuntiare debet, ut integrum fit manda-

tori vel per fe vel per alium rem commode gen. d. l. 27. 2. amp; i- 2a.
S hU f.h r. ^ §. II- fod. Si vero dolofe vel intempeftive re-
nuntiaverit, ad interefle tenetur mandatarius, juxta naturam alia-
rumobligationum. l. ii.^.udcrejudic. Libérât autem ipfum}ufta
caufa, ob quam vel
non tempeftive renuntiaverit vel renuntiare po-
tuerit.
Quod procedit fi tempeftate , bello , aut valetudme impe-
ditus fuerit, vel ob inimidtias capitales intervenientes, ob quamre-

nuntiationemprorfusomiferit. /. 21.nbsp;^/.zj.nbsp;M- ^ M-

f.llamp;^. c loä. Qaod videtur contra communem regulam,
quaquot; placet heredem in univerfum jus fuccedere quod defuudns ha-
buit /.
Ii. f. de r. S. Quod non procedit in mandato, quia na-
tura mandati tacite continetur, ut ne mandatum perfonam egredia-

tur, prsterea quia praeftatio officii in mandato, amp; ratione ejus, cui

prsftatur, amp; ejus qui pr^ftat . tota perfonalis fit, mirum vider.

îion debet mandati aftionem cum perfona eorum exfp.rai^, B. 5-
deUb.lesrat. Quippe mandatarius amicitiam amp; fidem fpeäafle, amp; m
gratiam man^ntis officium fufcepifl-e videtur, quod non fafturus
fuifl'et sque in gratiam heredum , forte fuorum inimicorum. Et
quod nec is. qui mandatum fufcepit, id morte mandatarn implere

teneatur, nec mandatons heredes, ut patiantur, eum exequi man-
datum, obligentur,
l.^yf de acqm vel omitt. pof. amp; 1.19. 5-
rnfin.fF. dedonat. amp;nbsp;amp; z?- §. ƒ• f. Adeo verum eft ,

Ut fi mortuo mandatore mandatum executus fuerit, nullam adver-

fn^mandatorisheredeshabebitaftionem, nec. fi executus non fit,

- ,7 f. h. t. Si vero mandatarius , mandatorem moituum effe
Lônnsmandatum bona fideimpleverit, contra heredes refeagetr
aeiuftaamp;probabilis ignorantia ei damnum adferat. 10.
ii^lt-h. u
gt;■ ^nbsp;B 2,nbsp;57quot;

-ocr page 12-

amp; l' iJ-ffeod.nbsp;ff.de accjui. vel omitt.poff. Sed in hoe caTu im-

plere tenetur mandatarius, fi ipfi à mandatore fpecialiter mandatum
fit, ut poft mortem ejus aliquid faceret, ex. gr. fi cui funeris fiii
curam commifit, vel ut heredibus fiindum emeret, vel monumen-
tumfibifieret, mandavit,
Liz.^.tilt.amp;l. ii.ff.h.t. amp; /.i4.§.2.

ff. de releg. ^ fiimp.ftiner.

XVI. Extinguitur mandatum quinto amp; ultimo , morte man-
datarii, re adhuc intégra,
l. zj. j. f. h.t.^^ \o.mfl.eod. Nam
mandatarium , ex fingulari cum mandante amicitia id fiifcepifle, amp;
mandantem certam perronam cujus induftris confidit, elegifle cre-
ditur, /. 57.
f. h.t. Quae non poteft eadem effe in herede, vdß
fit, non tamen eleâa : cum inter artifices ratione ingenii
înagnum fit difcrimen,
l.%i. ff. de filut. Ideo heredes mandatarii,
mandati executione nondum cxpta, neque tenentur, neque man-
datum exequi poffunt,
l.ty.^.l. ff. h.t.amp;^.io.infi.eod. amp;adeo,
Ut fi expediverint vel impenfas fecerint, illarum nihil adione man-
dati contraria confequantur, /.
57. I. zj. §. 3. h.t. Dixi re adhuc
intégra, non propterea ut poft quam res intégra effe defiit feu in-
tereffe cœpit
, alterutrius morte mandatum non folveretnr, fed ut
adio mandati five direda five contraria, ad id quod jam intereffe
caspit competat; nam adio ante mortem nata poft mortem perfeve-
rat. /.
26. amp; 57. cr 58 .ff. h. t.

I

COROLLARIA.

i.

NdebitHm errore jtirù folatam non potefi repeti.

I I.

Princeps legibus Civilibus folutm efl.

I I I-

Inter omnes conjmSlos jm accrefc^di locnm habet.
Teß amentum tempore pefiis conditum indißinäefiept m tefies reqttirit,
FI NIS.