Illuftres Juris Qigeftiones aliquot
O V A s
duce et auspice ss. triade
Ex auEioritate CHagnißci Tgt;. ReBoris,
Jur. Utr. Dolt;a., ejufdemque Facultatis in Illuflrihac Academia
Ultrajedina Profeflbris Ordinarii, DignitTimi
NEC NON
AmplijTimi Senatm Academici confenßt , amp; Nobilijßm*
Facnltatis JXJRIDICiAE Pecreto ,
pro gradu doctoratus,
Sunimifque in utroque jure honoribus, amp; Privilegiis
ritè, ac légitimé confequendis.
Solenni Eruditornm Disquißtioni fahjkit
theodorus PITZE, Buxtehudâ-Bremenfis.
Ad diem zj. Juny hora locoque folitk.nbsp;• - '
Ex Officina Francisci Halma, Academic
Typographi, cb be Lxxxvii.
FAUTORIBUS
E T
A M I C I S.
-ocr page 3-DISPUTATIO JURIDICA
I
INAVGVRALI S,
c^ U ^ s T. I.
T legibus Academicis vitam debiro
modo conforme m gererem ; mei of-
ficii fuit, folenni eruditorum difqui-
fitioni more folito quafdam quslîio-
nes fubmitrere ; Inter quas non mi-
nimam liabui ;
Nu m fœmina cum meerede pâtre
aut vîtricî patre^ vice ver fa ma-
trimon'mm inire pojfit ? Quod à nonnullis Juris Dofto-
ribus propter affinitatem plane negatur. A quibus tamen,
falva eorum auftoritate , diffentio, amp; contrarium fta-
tuendum eflè puto, obdeficientem rationem prohibitio-
A %nbsp;nis.
-ocr page 4-nis, quae vel ex cognatione, vel ex affinitate fluere de-
bet; Jam manifeflum eft , tale matrimonium non pro-
hiberi ob cognationem , quia cognatio nulla heic fubeft,
utpote qux originem ex confanguinitate habet ; neque
ob affinitatem , propriè enim inter has perfonas nulla
eft affinitas , quippe quae inter mariti Sc uxoris agna-
tos nunquam contrahitur ; hinc nec gradus affinitatis
hic dabuntur : Multo minus vero ob parentels refpe-
dum , quotiefcunque enim nulla confanguinitas adeft;
toties nullus eft parentelse refpeftus amp; per confequens
quoque nulla matrimonii prohibitie.
Priera fponfaUa pr a ferenda effe poflerioribus , ut-
ut ad pofleriora concubitus acceßerit , affirmamus :
Haec enim fponfalia femel rite celebrata, operantur obli-
gationem ad matrimonium per folennitates ecclefiafticas
amp; infequenteni cohabitationem confummandum c. 3i.
defponfal. ita ut, quoniam jam adeft confenfus con-
jugalis amp; obligatio Deo iis celebratis quaefita , non am-
plius fit in poteftate contrahentium pro lubitu, mutuo
confenfuinderecedcre. CMev.p.^. 2).3.amp;qui nihilomi-
nus recedunt, carccre vel mulda pecunioria ad confum-
mandum compelli polîint : quoniam itaque in contra-
hentium poteftate ex jam allegatis rationibus non eft,
mutuo diflenfu fponfalia diflblvere ; Multonimus de-
fponfatis liberum erit , fafto aliquo improbo, fcilicet fe
cum pofteriore conjungendo à prioribus iponfalibus libe-
rare. Modo tamen primus fponfus vel fponfa, fponfam
vel fponfum admittere velit. c. i. c. ult. X. de fponfa
duor. qui enim injuriam pallus , illi liberum eft , juri
fuo ob illatam injuriam renunciare : quod etiam affe-
rendum erit, de cafu, ubi pofteriora benediftione facer
dotali confirmata funt ; uti enim alius aftus contra le-
gem initus , eft ipfo jure nullus ; Ita quoque in fpon-
falibus fimilis ratio eft , cum benediftio facrdotalis in
talibus terminis fit illicità ac ipfo jure nulla c. 30. 31.
X. de fponfahbus.
Num hodie poteflas feras occupandi redîe interdi-
ra fit fubditisl Quod affirmatur, ferae enim, utut
in privatis fundis vagentur, in nullius funt dominio, amp;
poteftas occupandi ad omnes de populo pertinuit : Jam
vero conftat, I. quod ea , quse olim omnibus expo-
pulo patebant, hodie Principis fint, ob jus populi in
Principem tranflatum §■ 6. Inflitut. de Jur. Natural.
Geut. ïêCivil, z. Quod Reipubl. interfit, ne privati ab
agricultura ceterifque negotiis abftrahantur. 3. Ne
fpecies ferarum intereant. 4. Quod armorum ufus ,
fine quibus venatio vix fieri poteft privatis fit inter-
diftus. tot. tit. C. ut armor, ufus infcio Principe ^c.
r. Quod praefcriptio immemorialis accefierit. Knichen.
de Jur. fer ar. f. 3. num. ut ita fine ullius injuria
cb rationes jam atlegatas mutato rerum ac Rerumpubl.
ftatu , illa promifcua poteftas occupandi à fuperioribus
A 3nbsp;refte
-ocr page 6-rede fubditis fit interdira, amp; illis, qui populo ac ter-
ritorio prxfunt, propria reddita, ira, ut penes eos fit,
quibus eam concedere velint; amp; ne mini alias competat,
nifi hoe jus venandi alicui fpecialiter conceffum vel prae-
fcriptione immemorabili acquifitum ; nec fufficiat, quo-
ties poflidenti cum Principe res eft, quod quis in pof-
feffione hujus juris fit, fed amp; titulus a legandus. Brun-
nem Cent. Jf. Tgt;ec.i^. Haec tamen interdiffio non fta-
tim fub poena capitis fieri debet, inter furtum enim amp;
venationem hoc intereft, quod illud rem Domino au-
ferat, ac naturaliter fit illicitum, Venatio vero circa
rem naturaliter licitam amp; nullius Dominio fubjeftam ver-
fetur. Quodfi vero infignis contemtus Principis réitéra-
tione hujus delicti concurrat, tunc omnino ob trangref-
fionem legis ad mortis pcenam deveniri poteft. vid.
Bacchov. adTreutl. 'vol.x.T).xo. -^.lit. A. Hoc vero
non intelligendum eft de animalibus noxiis , quippe
quaî cuivis privato capere licet. L. Vn. C. de Venat.
ferar.
Notum eft jus venandi dividi in jus venändi majus amp; mi-
nus innbsp;Niederjaght8c\\amp;Qzrionm\\\s addi
jus venandi medium die mitteljaght-, Quodnam vero jus
alicui competat, hoc ex literis inveftiturarum vel etiam
ex ufu amp; cxercitio cognofcendum efle •• Quaeritur itaque
1. quando alicui fimpHciter concefTa venatio , qusenam
concefla cenfeatur ? Inferiorem prjefumi concefTam
literae enim inveftiturarum ftrifte funt interpretandje ;
Nifi anteceflbr fuperiorem quoque exercuerit ; ex ufu
enim anteceflbris literae inveftiturarum interdum expri-
muntur. Pari modo non continetur fuperior venatio,
quando mentio fafta der Länder mît allen Heerlig
keiten. Brunnem. Cent.^. 2). 61. ab una enim fpecie amp;
modo venandi ad alium firmiter non conciuditur.
x, Quando alicui conceffum jus venandi majus , num-
ne Principi pariter competat jus venandi in ptjediis No-
bilium, das mitjagen'i Quod à nonnullis affirmatur
fed negativam veriorem effe putamus, ficuti enim Do-
minus feudi non poteft concurrere in perceptione utili-
tatis ex feudo, ita nec in convenatione, quae pars do-
minii utilis eft. Hoc tamen ad venationes praecarias
die Gnadenjagten amp; jus convenandi die Kuppeljagten à
Principe conceffum non eft extendendum.
V.
Ex 39. Inflitut. de Rerum T)ivißone, quod,
quando aliquis in loco proprio, data licet opera, inve-
netit thefaurum. quod tarnen abfque magicis artibus fie-
ri, DD. volunt, ipfius inventotis fit proprius per cit.
§. ïê I- 63 .pr. amp; ^.feqq. f. de acquir. rerum domin. Quas-
ritur itaque jam , num , thefaurus inventori virgula
CHercurialt utentißt adimendus ? Ufum enim vir-
gule Mercurialis ad artes magicas quoque efTe referen-
dum , extra dubium eft : fuperftitionem enim fapit,
quod prxcife die Johannis hora u. fit prseparanda, cum
8 DISPUTATIO JURIDICA
illo die fingulis annis non eadem fit conftellatio. x. Quod
compreffe teneri amp; illa pars ad peftus dirigi debeat, quae
defignet aurum; qua de re probabilius eft, pai5lum im-
plicitum cum diabolo, non verooccultam aliquam qua-
litatem fubefle : Unde etiam eft, quod non in omnium
manibus operationes exerceat: aft , quia in plerifque
Principatibus hic modus inveftigandi receptus eft ; non
adimendus erit inventori thefaurus virgula Mercuriali
utenti; Nifi prius lege generaU ufus hujus virgulae) pro-
hibeatur.
Ut res ufucapi vel praefcribi poffint, inter requifita
Juris Canonici, quod in materiis praefcriptionum fequi-
mur, recenfetur bona fides amp; quidem tam ab initio,
quam in progrcftu pofTeflionis •• Quaeritur jam an etiam
in prafiriptione longißimi temporis bona fides ab
initio amp; in frogreßii requiraturl Etrefpondetur quod
fic per c.ty'.f. ult. de Trafcript. add. c.i.de 'Prafcript.
in 6to. Et ita, ut debitor etiam intra 40- annos de dé-
bite non conventus, praefcriptionem opponere non pof-
fit ob malam fidem, is enim , qui ipfe debitum contra-
xit , ignorantiam allegare non poteft. Quod tamen
de herede non dicendum eft , is enim fi poft morteni
débitons longiffimo tempore non interpelletur, pracfcri-
ptione tutus erit, quamvis enim, quod defunftus non
potuit ufucapere, nec heres poffit, cum in vitia defun-
fuccedat : Attamen, quia hoc cafu nullius rei pof-
feffio in heredem transfertur, cum qua vitiain heredem
transite poiïent, heredi defunfti fuccurrendum , fi in
bona fide confl:itutus amp; tam diu non interpellatus : Ma-
la fides defunâi eft in herede tantum modo fifta , fi-
dla vero mala fides non nocet confcientiaî amp; fic à Ju-
re Canonico, ex quo seftimamus hanc prsefcriptionem,
non attenditur.
Dicitur in Inßitut. quibus non eß permijfum
facere teflam. quod ii , qui aliène juri fubjefti funt,
teftamenti faciendi jus non habeant, adeo quidem , ut
quamvis parentes eis permiferint, nihilomagis jure tefta-
ri poflint. Qiiaeritur itaque , annon filiusfam. qui in
poteßate patris eß depeculio adventitio, cujus plenam
habet proprietatem , mortis cauJa donare pojßt ?
Quod affifmatur, filiusfam. enim utut paganus non fo-
luni de adventitio , cujus plenam habet proprietatem li-
béré ; fed amp; de peculio profeftitio amp; adventitio, patre.
permittente donare poteft perl.i^.^. x.jf. de donation
mort. cauf. Obilare quidem videturfiipv. allcgat. Trin-
cip. Inflitut. quib. non permi^. fac. teßam. ob verba ,
quod nec patre confentiente filiusfam. teftari pofiit :
fed quia teftandi facultas non ob folum prœjudicium pa-
ternum fiHo ademtum, fed ob defectum requifiti lega-
lis, quia non eft paterfam. quem defeftum pater fuo
confenfu fupplere nequit. Berlkh.ß. z.Cond, i, n. 14. De-
i]
I1J
, -j' i
Î lt;1
S
s •
•i
bet vero patris confenfus expreflus efle per /. 7. 4. f.
de Tionationib. Nec firmatur ejufmodi donatio abfque
confenfu patris fafta per claufulam Codicillarem :
C^uando vero femel pater confenfumpraeftitit, irrevoca-
biliseft. Dn. Brunnem. adl.t'^.ff.de'Donat.
Per traditionem rerum transferri fi re acquiri earum do-
minia traditur in l. xo.' C. de fa5fis. (^jeritur , num
hoe indtJi'mBe de omnibus tradïtionibus acciften-
dum Jit ? Quod negatur, nam quoad traditionem ex
caufa emtionis fingulare eft , quod per folam traditio-
nem , dominium non tranfeat, nifi quoque pretium rei
emtse venditori fit folutum vel alio modo ei fatisfaftum
vel etiam fïdcm de pretio exprefle habuerit ^ 41. Infti-
tut. de Rerum Tgt;ivif. l. i^.ff. de Contradend. Emt.
^ l.nbsp;deTribut.tiP. Qua de re fenrentia non-
nullorum Dd. non eft approbanda , quafi fides habita
cenfeatur, fi ante pretii folutionem traditio fiat; fidem
enim habere eft fafti amp;: in dubio non praefumitur. Gail.
lib.'L.Obf.j.y.n.\6. Nifi vel hoc exprefTum vel termi-
nus folutioni fit deftinatus ; quo vero cafu rem vendi-
tam vindicate non poflijm, utut pretium non fuerit fub-
fecutum, quia dominium translatum: Quodfi vero quis
dolofe venditorem ad fidem habendam inducat , cum
jam non amplius efTet folvendo , dominium non cenfe-
tur tranflatum , quod id operabitur, ut in tali re vendi-
ta,
-ocr page 11-ta, creditoribus aliis prseferatur venditor amp; à tertio pof-
feflbre vindicari queat, cum non tam animum emendi
amp; pretium folvendi talis emtor habeat, quam dolofe
aufFerendi. Carpz./». i. C. x8. Tief. i8.
B 2,
Certum eft , quod omnis generis conditiones poflibi-
les heredis inftitutioni rede adjiciantur amp; ufque dum
exiftant ; inftitutio fufpendatur 9. Inßitut. de hered.
Inflit. Liberi vero non nifi fub poteftativa conditione
inftirui poflint. /. ^.ffquot;. de hered. inßituend. Quaer. an
etiam ßib poteßati-va conditione légitima relinquipoffit 1
Quod negatur/^r/. ^%.C.deinofficiofteflament. Légiti-
ma n.fme gravamine relinquenda,atqui gravamen foret,
fi prius conditio adimplenda. Sunt quidem nonnulli
Dd. qui eam admittunt, fi feil, facile impleri polTet ; aft
talis limitatio non eft admittenda utut implementum fa-
cile fieri poflit, quia filius ante impletam conditionem
poteft decedere amp; fic legitimam ad fuos heredes non
tranfmittere. Vid. Tgt;n. Brunnem. ad I. ^.ff. de hered.
Inßit. n. 3. Quod etiam in parentibus obtinebit, cum
enim amp; his panter ex neceflitate legis debeatur tegitóma,
gravamen abefi^e debet. Hoc vero certum eft, quod
ultra legitimam reliélum, quod hoc fub quavis conditio-
ne relinquilpoflit, quia in mera patris difpofitione con-
fiftit.
X. Ex
-ocr page 12-X.
Ex Jure Canonico patet , quod nonnullis hominum
mortuorum corpdribus ecclefiaftïca S. honefta fepultura
denegetur , prxprimis vero Judaeis, Imeticis amp;c fer cap.
X3 J. credentes X.de h£ret. quia extra Ecclefiam funt,
C^aeritur itaque, qutnam proprie h£retici dicendifinti
Et Refp. qui publice in concilio damnati Pontificii qui-
dem omnes eos volunt elTe Iisreticos , qui non funt
confortes Ecclefiae Romano Catholicse amp; eo modo quo-
que hoe ad Auguflan. Confeflion. Confortes, inter quos
m. habentur Reformati, extendere: Verum, quoniam
non publcé in Concilio funt damnati, amp; eadem ipfisfe-
curitas promittitur- , quamquae Romano-Pontificiis in
art. Capitulai Casfar : Leopold in fine amp; aeque tole-
rari amp; nullo modo defpicatui haberi jubentur in inftru-
ment Pac. Ofnabrug. Articul. 7. in fin. Trinc. haeretici
non poflunt vocari ; amp; ficuti A. C. Confortes Romano-
Catholicos , ita quoque Romano Catholici Auguftan.
Confeflion : Confortes tolerate debent : hi enim fi idem
pendant pro jure fepulturae , iifdem ceremoniis eodem-
que honore debent terrae mandari juxta S.-^^.art. ^.In-
firment. Tac. Ofinabrug. vid. CHagnifi. quot;Dn. Rhetius in
Jur. Tubl. l. z. tit. i. 3 r. Dn. de Jena de Ratione Status
gifput at. XI,.Cond. 6. Qua de re merito ab ejufmodi
inconfideratis loquendi formulis abftinemus, amp; eoshje-
reticos appellamus , qui per diftas leges publicas non
pofTunt tolerari, eifque 4enegamus honeftam fepultu-
tam ;
-ocr page 13-ram: ita tu. Ut etiam (quamvis Pontificii nonnuili id
admittere nolint) extra Ciyitatem vel in loco aliquo à
cœmiterio publico feparato terrge mandentur. arg. C.
de- baret.
Quod olim, utiadhuc hodie in nonnullis locis hoe in
ufu eft , debitor, qui non erat folvendo, in carcerem
trahi potuerit, tam ex Jure Civili : quam Canonico
fatis notum eft : Quod quia admodum durum amp; inhu-
manum videbatur , permiffum deinde eft debitori, bonis
cedere : Quo illud confequitur ut carceres evitet L i.
C de Cejßon. honor. amp; in plus convenir! non poilit ,
quam quatenus facere poteft i. e, fi ftne culpa debitor
lapfusjeft bonis, non pote plus ab eoexterqueri, quam
in bonis habet. Quxritur itaque an etiam hoc tn Cle-
rico qui folvendo non eß , locum habeat ?nbsp;ve-
teres plerique volunt , fcilicet ad praediaum efteftum
teneri etiam Clcricum cedere bonis : Alii vero vo-
lunt, Clericum propter debitum Civile non indigere hoc
ceflionis beneficio amp; nihilominus gaudere benefîcio ,
competentie neque trahi pofle in carcerem, exemplo mi-
litis. l. 6. têl.i^. ff'.de Rejudicava. Aft lin»« «on affir-
mandum, concedendum quidem eft, Clericum ob de-
bitum incarcerari non pofl^e , non tn. fequitur, quod bo-
nis cedere non teneatur: Aut enimpatitenetur, ut per
executionem ipfi auferantur bona, aut ipfe tenetur ce-
dere arg. Cap. Oduardus 3X de folutionibus : Unde amp;
concurfus creditorum coram judice Ecclefiaftico, quoad
DISPUTATIO JUPvIDICA INAUGUR:
bona Clerici formari poteft. vid. Francifcus Sahado
'^omaza in Labyrïntho creditorum. p \ c.x n aS
communiter tn. Canoniftx afferunt, Clericum gau-
dere beneficio competentie, eo quod miles Chrifti fir,
t 'nbsp;s militibus fuis hoc jus tribuerunt ita
Juerunt. Et inde hodie Dd. beneficium comoetentis
W ntquot; O '' 'nbsp;ClenXm S
L nIÏÏ auando vero alias largiores funt, uti ratio-
ne INobihum non miiitum amp; ratione aliarum perfonarum
r^T ' extenfionis deficit, quoniam Dd.
jus fingulare ad confequentias trahère non poffunt In-
lum vero beneficium competentie hoc innuit faltem ut
quis non poffit ultra ad folutionem adigi, quam oro
conditione fua necefTarió infumere habet, non ut laute
non ut opipare vivat.
.Jtnbsp;penes quemvisqu£Bro animumbe-
eyolum : Exhibe itaque, Ledor benevole, benevo-
l S^nbsp;ex corde defiderat, nec ex ornatu
amp; elegantia , fed ex voluntate hafce thefes pondera
mecumque cogitanbsp;p^^ucid,
Ä omia omnibus , mn omnes
Non omnia, nec omnes mihi
Tlacent : ^ quinam ego omnibm'l
Taucis bonis -, uni Tgt;eo
Curoplacere. Efi fat. Vale.
-
m
r
V- -
' '''SS
f
'/^jm
^til
■f I.-nbsp;Il
i'.r
-ocr page 16-'V
r
Hi
' -Jfe..;