DISPUTATIO JURIDICA

inavgvralis,

JURE NATURALI.

Q_V A M
DIVINO NUMINIS AUSPICIO
Ex auBoritate tMagniJici Tgt;. ReBoris,

OHANNIS van MUYDEN,

. U. D. , ejufdemque Facultatis in Illuftri hac Academia
Ultrajeâina Profefforis Ordinarii, DignilTimi ,
NEC NON
'AmfUJfimï Senams Academici confenfu, amp; Nobiliffm*

Facultatis jZJRIDICiA. Decreto,
PRO GRADU DOCTORATUS,
Et fummis in UTROQUE JURE honoribus amp; Privilegiis
ritè, ac légitimé confequendis,
Eruditorum Exmini fubjicit
NICOLAUS WINKEL, Nardà-Batavus,
Ad diem Augufi.horis kcoque folitis.

TRAJECTI ad RHENUM,

Ex Officina Francisci Halma, Acacîemiîe
Typographi, cb bc Lxxxvn,

Sp^äatiffimts -Gravlfßmjfqmnbsp;^

D. JOANlSir LEYENDECKER,
- Verbi Divini in Ecclefia Nard^
* Ghrifto colligitnr Miniftro fîdelifïimo ,

docliffimo, piifTimo':nbsp;t

D. CORNELIO, BROUWER,)
ejufdem Civitatis Confnii graviiïîmo,
Ecclcßxqiic Seniori yigilantilTimo :

J^U X T A QJJ O S,
Clarißimis V 1 RÏ S ,

D. JACOBO CLERQUIO, tum Theologo
tum Philofopho acutiffimo, do(5tiffimo ^ Ecclefia: qua;
inPago, vulgo ä|«i)c«;fom/ colligitur Paftori diligentif-
nio ; Cognato meo fummo honore profequendo :

D.D. CYPRIANO REGNERl' ab OOSTERGA,
J. U. D. nec non in hac alma Academia Profeflbri
primario, promotori meo , amp; ftudiorum meorum
indefeiTo , colendo

Hanc T^ifputationem Juridkam
Inauguralem

OiFcrt amp; infcrlbit .

NICOLAUS WINKEL.

Aua. 5c Refp.

p R O O E M I u M.

^oniam diffutaturo , ut pote me-
tatn ßepiffime öptätäm jam jam
contmgenti , apH^itudinis ßie mi-
nufculam faltem fpecimen adduce-
re incumbit cuidam h£C , alii illa
ex tarn amph 'virorum eruditorum
ingenio deprompta , qua coUeöïa
vulgo corpus appeUamus , placue-
re , varius efl enim hominum appetitus ; Ego autem
{ne hunc approbatum amp; laudabilem ordinem inver-
tam , multa mecum volvi tandem tamen permijfu
NobilirTimae Facultatis Juridics , tum propter mate-
ria excellentiam , tum quia fmilia objeBa , mihi
femper maxime placuere, banc, fum amplexus, qua
agit de JURE NATURALI, quam pro ratio-
ne mei temporis , quanquam maxime augußi, paucis
expediam.

D I S'

DISPUTATIO JURIDICA
IK 4VG V R A L IS,

D E

JURE NATURALI.

THESIS. I.

Ti in his, more folito , quidam
ordo obfervetur neceffe erit hu-
jus juris naturalis definitionem,
prsemittere , quam nobis Jufti-
nianus hoc modo fuppeditabit,
dicit enim jus naturale efle quod
natura omnia animalia docuit,
1.1, inß. h.t. banc definitionemquot;
multorum animis adverfari fatis
conftat , tamen fi Imperatoris.

~---—nbsp;pnbsp;------—nbsp;—nbsp;---Inbsp;—«««

noftri mentem bene perfcrutemur , nec caufam , nec
ullius dubitationis fufpicionem habere poterimus , dicit
enim hoc jus , quod intelligit, non effe illud jus quod
foh humano generi convenit, fed fe hoc jure putare

iftum,

iftum naturse inftinftum, quem cum brutis habcmus com-
munem, ut conjunctio maris amp; faeminae, quam vu!go
matrimonium appellamus,liberorum vel fcetuum procrea-
tio,educatio. Videmus enim inquit Imperator, inß.h.t.
csetera animalia iftius juris peritia cenferi. Si hxc ita fmC
uti lege datâ patet, bene igitur amp; optime Juftinianus
dixit hoc fenfu i quis enim ncget haec tam in brutis quam
in hominibus reperiri , quoniam seque ipfis ac nobis à^
natura (id eft) mederatore naturae eadem (quo ad hjec
fuperiora) ptincipia funt indita; Imo fi liceat, cum ve-
nia quorundam, quibufdam philofophis placuit illis eiianr
li non principia, faltem illorum principiorum quendam.
guftum adfcribere.

r I;

Verum ut hominibus his forfitan alius quam hujus fa-
cultatis magis intelleftoribus, in paucis cedamus, di'
cemus eorum hominum, amp; etiam noftrum jus natura-
le efle, quod reâ;« rationis didlamcn fine mentis dif-
curfu jubet, id eft, quod ex fola innata ratione deduci-
tur, amp; hanc definitionem, quanquam magis philofo-
phica quam Juridica videatur Juti tamen non contraria-
ri putamus, has enim difciplinas maxime connexas mi-
hi perfuadeo bonus enim Juridicus verus eft Philofophus
nifi fallor , ut patet /. i. i. dig. dejuft. ^ jure age
dum primo hanc definitionem juri conformem probe-
mus.

HI. Ob-

I I I.

Objicit forfitati homo quidam curiorus definitioni da-
Tae, multa; obftant leges diäamini recfte rationis (id
eft) juri naturae adverfantes, quemadmodumhae, qu2ß
agunt de fervitutibus, ufucapione amp;c. Refpondemus
illi hic non fieri mutationem didaminis reftae rationis,
verum tantum applicationis illius diélaminis, five legis
naturalis amp; quemadniodum res exemplis folet illuftrari,
hoc adducemus ; quod fummum imperium contine-
bit. Magiftratus ergo, puto fuperiorem, prjepofitus ali-
cui populo, utpote talis, cui ab ipfo populo fumma ma-
jeftas eft delegata, ut eundem bene regat, amp;juri con-
formem; primo in ejus indolem (fi fapiens fit) inqui-
rer, inquifito ejus indole, regimen fuum eiaccommoda-
bit ; VC uti fi indolem populi inveniat magis fervilem ei
Monarchiam imponet, uti fua auftoritate (illius enim eft
patiens) hunc freraet. Contra vero, fi reperiat indolem
populi magis generofum, Monarchiam deponet, amp; ipfi
tanquam Mecaenas erit , modicoque fraeno coërcebit ;
nullus non videt hic, poteftatem magiftratum non amit-
lere, fed eam tantum bene tempori accommodarequis
igitur hsec ftatuit Juri Naturali repugnare, quod fcilicet
poiîîm deduftiones ex Jure meo naturali profluentes,
ialvis tamen manentibus principiis omni occafioni ap-
plicare; quod ad me, hunc non efle Juris Naturalis
abufum , verum fummam in eo applicando effe pru-
dentiam, tanquam omni tempori hoc poflquot;e applicare
cum ratione affirmo , atqui fic definitionem hanc cor-
pori

pori noftro non efte abfonam vernm, cum co congme-
re , quis neget, accommodata enim funt omnia in cor-
pore noftro objeftis, quod fi quis neget probabitur.

I V.

»nbsp;V

Quemadmodum, ut fupra diximus, jus naturale ob-
jeftis cum prudentia debet convenire, Sc inde pro ut
objedla funt, quibus applicatur, diverfe denominetur,
uti fupra attigimus, his ergo praemilfis, bene Jurifcon-
fulti fecerunt, quod Juris Naturalis, pro utobjeftafunt
inde denominaverint diverfa nomina, huic, vel illi po-
pulo (uti ejus indolis reperitur) convenientia, aut etiam
civitati, optime igitur dixerunt, JUS illud, quod toti
populo placebat (quanquam etiam naturale fit) eflè
jus gentium; quod vero magiftratus unius civitatis pu-
tabat fubditis conducere, appellaverunt Jus Civile; non
tam ad tendentes adipfum jus, quam ad ejus ufum, uti
patet ex confequentibus, ad indolem enim vel confue-
tudinem, nepopulusturbetur) magis attenderunt, quam
quidem ad ipfum jus naturale ftriftum.

V.

Videamus ergo primo paucis, quid de Jure Gentium
fitdicendum, quod, fiquifdamfuperiorarefpiciat, etiam
Juris Naturalis fundamento inniti putabit : hujus fane
definitionem nobis Juftinianus offert. Infi. H. T. quo ple-
rseque gentes vel faltem moderatiores utuntur, id eft quod
approbavere cum ratione convenire, non tam accura.

te, ut omnibus partibus rationi naturali ; ftrifte fum-
pto, conforme fit; aft, illud quod fapienter tempori,
populo, amp; locis, accommodatum eft; hinc omnes fe-
re contractus orti funt, ut Emptio, Venditio, Loca-
tio, Condudio amp;c. Videntes enim hominem homini
debere infervire , uti haec commode fierent ufu recepe-
re, utpote cum ratione, hoc tempore ad jus innatum
attendentes. Ideoque puco diftinrtionem Juris Gentium,
in primsvum amp; fecundarium commode pofTeomitti, ve-
rum cum multi contrarium contendantquaeftionem à li-
mite attingemus.

V I.

Definitur igitur jus Primaevum, quod ex fimplici.ra-
tione profluit : fecundarium quod ufu receptum amp; ap-
probatum eft; profedo fi hanc definitionem Juris Pri-
maevi ad trutinam revocemus , amp; ad eandem revoca-

tam fi cum jure noftro naturali examinemus , amp; ad id
bene attendamus , examinatori haud difficile erit , jus
noftrum innatum, five naturale, cum Jure Gentium
Primas vo , confiindere ; dicitur enim quod jus Primje-
vum , id fit, quod ex fola, amp; fimplici ratione profluit,
atqui haec fola amp; fimplex ratio nobis eft ipfum Tus Na-
turale, (fi non ipfum, faltem deduftiones ex eodem ju-
re fcilicet naturali petitaej non enim dantur duo diftin-
rtafundamenta, five principiainhomine, ex quo omnia
profluunt diftamini reftae rationis congruentia , amp; ex
quibus cunrta profluunt , amp; deducuntur , implicat
enim contradiäionem , verum unum datur , quod

Juris

Juris Naturalis five rationis nomine nobis venire fo-
let.

V I I.

Procedat jam breviter Jus Gentium fecundarium
quod definitur hoc modo; Jus Gentium fecundarium eft
quod ufu receptum amp; approbatum eft; major fateor hic
refidet difficultas ft hoc jus cum Jure Naturali veÜmus
compatare, verum quidquid fit, Jus Naturale, habet ta-
men pro fuo fundamento ut diximus thefi quinta , 8c
fic commode (quod tamen cum mica falis accipiendum)
effeftus Juris Naturalis appellati poteft, adgnofcit enim
Jus Naturale fuum fundamentum; Quod enim gens
qusedam ufu fufcipir amp; approbat, illud faltem videt fa-
luti fuae conducere, per confequens utitur ratione in eo
bene fuae faluti accommodando, qux ratio nihil aliud
eft quam naturalis, profluit enim ex Jure Naturali; fi
vero aliquis nolit teferre ad Jus Naturale, per me lice-
bit, nec multis cum ipfo contendam.

VIII.

Paucis de Jure Gentium abfolutis, amp; aliis de Jure Civi-
li adhuc brevius dicemus dicitur igitur quod Jus Civile fit,
quod quxque civitatas fibi conftituit, eadem quaï amp; fu-
pra etiam hic ratio obtinet, magiftratus nam bona in-
dolis populis fui ratione habita has vel iilas feparatas
illi conftitutiones quas vulgo leges Municipales appella-
mus prsefcibit, fimilis etiam ratio obtinet in Familiisamp;c.

Bnbsp;fed

fed hjEc jam pro ratione niei temporis huc ulque fuffi-
ciant. Fateor quidem omnia non legibus quae di»R:afunt
probari, nec fum ignarus quod Juris Confultus five lege
loqui erubefcat fed fcimus etiam rationem effe animam
legis idcirco qui ratione utitur idem utitur legibus, uti igi-
tur ignofcatis rogo.

N

ANNEXA.

V

I.

Prmceps an fit legihus folutus l

Tortura mn efi admittenda.

I I I.

Quo ad confifcatwnem bonorum in crimi^
ne Ufa majeflatis filii iqmdem tenentuv
fednon filia 1. 5. Cod. de Crim. l^fe
Majeft. 'nbsp;/

IV.

CÛJ^Cmpu Ad'vocati eft fummâ nohilitas,

V.

InfpeBio an 'vulnm fit Uthale non eft ad-
mittenda,nbsp;o

FINIS.

Ornatißmum , Garißrmmque VI RI) M
Tgt; O M I N V M

WINRELIUM

Poft diuturûm PhilofophiîE ftudium I. V.
lauream Dot^oralem reportantem.

VnBarum rerum geminas quarere cau-
fas,

A verofalfum dißinguere, dogmata vulgi
Spernerefallacis , nullo terror e moveri
' Inani, verum ^ fummum cognofcere nu-
men,

§luodneque blandit'ùsrafitur, neque tangiturira, .
Natura ionge abflrufospenetrare recenfus ,
Hoc fumma efl virtutis opus, durique laboris.
Hoc campotenerisvoluiflicurrereab annis
WIN K E LI, neque tequidquamretinere, vokntem
Currere, quodpotis efl, ßernls hoc tramite reffum
Ad fummum tibi culmen iter nunc pramia tanto
Digna labor e refers, Nemeßsjufiitißma doBum
Ginget honore caput, ^ dum natur alia jur a
Ipfe fagax omnis natura myfla recenfés.
Sic pofl fudores noBurnos atque diurnos
Nunc exoptatam dabitur contingere metam.

Amicus Amico.