DISPVTATIO POLITICA
CESSIONIS COMPARATIONE.
QJ^ A M
Favente Deo Opt. Max.
SubPr^sidio
'cUrifsimt Doclifsimi'^iue Fin ,
p. DANIELIS BERCKRINGERI;
X-ib. Art.Mag.amp; Philofophi? in Alma Ultrajedina
Profeflbris Ordinarii,
\
Puhlicè defendere 'conahttur ,
PETRUS ab EYNDHOVEN Vltrajeaintli.
tAd dim zi.amp;z^, Maji: horif locofteJilitist
VLTRAJEC7 ï,
tApui lOAJSlNEM A VFAESBERGSn
Annocbbcxxxxr.
AMPLISSIMO, CONSULTISSIMO,
SPECTATISSIMO VIRO,
inInclytâTrajeétenlîum
Republicâ Scabino pru-
dentiiTimo, dignifsimo:
Hamdifceptatmem ToUticam
A. M. O. R E;
Offert Scinfcribit
PETRV5 ab EYNDHOVEN
RtJ^ondenté
-ocr page 3-THESIS I.
I Ctum efiadhucànohisde Eleilione amp; SuceeßioM exfr4
\ comparanonem : Tempus eft, ut eat committamus inter fe^
a^S ^ f»' ßf A'quot;'»'''' » videmus. Nos partis utri-
ulque argumenta in aciera educemus fcilicet, amp;
fubindè quid nobis in thefi.quid in hypothefi ^deatur de
certamine praerogativç.quod Eledioni cum Succeuione,Suc-
ceflioni cum Eledione eft, definiemus.
Pro EUBtone militant, citm alta, tum hac argumenta. I. C^uia
eleftio fucceflione prior,ut quae heroicis frequentatatempc^
ribus. Nam cùm primi illi heroes populum magnis beneficns
amp; meritis affecilTent, vel inventione artmm, vel belhca virtu-
te, vel cóciliata hominum inter fe communione amp; locietate,
vel aueendis atque amplificandis finibus, hi reges lubenti ac
eratâ civium fentemiâ creabantur videlicet, inque eorum po-
ftcris, velut hereditario ac patrio jure, hinc contmuabantur
imperia.nbsp;?.Po/.io.(^ 5.P0/.10. Vt ita eorum, qm ex
ftrenuisacbeneficis reeibus nati funt, beneficia contmua-
ta.effecerint primitùs regnain familiâ hereditaria. Tolyb
lib.6. ii Quianaturalior, Mediante fiquidem eiettione aa
regnum perveniendi viam ipfe nobis prsfcribit ac mumt na-
turf curlus, non continuans in heroicis familiis, ad imperii
tuendam dignitatem quas requiruntur infigniadona , atque
macellario, ut eft in proverbio, Herculem nonnunquam
progignens, eoque nos edocens,natalium ne incerto eventu.
fVquot; mJu'ï'TO'^üe condition-snafd contîgerît, ad
icgmim afccndcre (iaamus. Sunt cniin,nelcio quomodo,
tïpS'fàf ïifiat TiKici-Jini^ATeiyheroüm üUi icïc noxx , adeoquc
quad fato quodam nó temeré magni viri optimum amp; urjlcin.
Wium rchnquunt, id quod multis cxemplis firmat Befoldm
in prodromo difpde Sttccef:amp; eleEl-.num.^: ühi addit.à curiofis
obfervatum cfle, familiarum amp; libcrcrum fclicem ftatum ra-
riffimè ultra trincpotes durarc, quoq; diuturniorcsfint fami-
lisE , hoe pejores elTcquot;,ideoque propter majorum fcelcra pœ-
nas publicas in totas fepé famiÜas graflari. Cur autcnt
heroum filii fint noxx , caufa aftcrtur non una. Chnßtanm
M'itthiasDtthmarfHs eas ad triafumma genera revocat,Hyper,
phyficum ,Phyficum , amp; Ethicum, Hyperphyficam caui'anx
partim dicit efle JhfaKVKluj doftrinalem , quoniam Deus noS
velitintormarc, dona fiia non efle alligata ad fucccffiones fa-
miliarum , ac propagationem carnaiem , Ted efle cffleftia,
ideoque non fperandaàparentibus , verùm à folo pâtre cœ-
lefti expeélanda , l^^rtim '^aesfAiyix.CltK.l^ cxemplarem, ideô
enim , quia natura; heroica: ob vehementiores naturs impe-
tus fœdiùs labi foleant, gravitercjue nonnunquam Deum of-
fenfitare , ideô, inquam , hunc hanc earum y.iythctv^letv in
pofteris vindicate animi heroici fubtraétione. Phyficam cau-
fam tribuit in commun^m amp; fpecialem. Caufam commu-
nem efle ait, quod in hâc poftremâ mundifeneâtâ natura fa-
da fit languidior, paulatimque in pejus ruat, amp; retrô fub-
lapfa feratur, inde adeô fieri, ut parentes liberos fibi dißimi»
les procreent, juxta illud Poëtœ :
iy£tas parentum, pejor avis, tulit
Nos ne fluorés, mox datims
Progeniem vmoßorem. Horaf.ltk^ .ode 6.
Caufam fpecialem fubdividitin eam , qux efi: Refpedta
Generationis, amp; eam , quse eft Refpeftu Nutritionis. Re-
fpedu Generationis caufam hujus de iquii refert cum Medi-
cis ad diverfam parentum tempore coitus difpofitionem, alii
ad diverfiim infupcr ftellarum pofitum in artiCLilo conce-
ptioniâ nativitatirvc. Rcfpeftu Nutritionis liane eclipfin ac-
ccptaai fcrt ingenio nutricum,quaritm lac niaximam vim ha-
bet ad mores, adco ut Gellius auClor fit, quendam laéiatura
lade caprino , cùm adoleviflet, more caprarum folitum fu-
ifi^-ialtare. Horfum Catonem nato fibi filio nihil private rei
iva^'is neceffarium duxi(rc,quàm ut uxor fuo cum lafte enu-
tr'iret. Caufam Ethicam aliam vult efle ex Parte Parentum ,
aliim ex Parte Liberorum. Ex Parte Parentum caufam hujus
^etrenerationis afÏeverat efle malam educationem, 6d nimiam
ïndulgentiam,illam ratione patrum, qui RepubHcœ diftridi
pegociis natorum inftitutioni non modo non priefle, verum
necinterefle queunt, eamque coguntur commendare pœda-
gogis mercenariis, qui de fiio ftipendio magis , quàm eo-
rum , qui fidei ipforum contraditi lunt,profcftu funt foliciti»
hanc ratione matrum , qua: natura fuâ folent efie indulgen-
tiores. Ex Parte Liberorum caufam defedionis illius aflerit
efle infolentiam inde ortam , qualis in Themiftoclis olim filio
fuit, qui à fe uno totam Gra^ciam regi jaäitare non erubuit
hoe argumento , quod , quicquid ipfe vellet, hoe vellet ma-
ter, quicquid mater vellet, ho: faceret pater, quicquid pa-
ter vellet, hoe faceret totaGrçcia. SyH.Ethtc.ltb.}.exerc. lo.
Dfijuis.i.ride Berneggetum quafi-.mifc.i^\.Armflt;eum.lih.i.ReL
Pol.caigt;.t.feE}.^.mm.6.i^,amp;fecjq.111. Quia rationabilior, ideo-
que melior. Prçterquam enim , quod principatus non f^-
guinidebetur , fed vits , ideoque optimo cuique ac digniffi-
mo, qualem eleûio cÖoptandique integrum invenit judi-
cium , cùm contrà nafci amp; generari à prmcipibus fit lortui-
tum , neque ultra xftimctur : Tac.i-.Htß: Quis autem navi-
«riolo fuo prçficere gubernatorem volens eum fibi conducen-
âumjudicaverit, qui licet fe nautç aliciijus Celebris fiüum
aut cognatum jaftet, nondum tamen ventos didicerit, non-
lt;lura fyrtes ac fretorum cxplorârit fcopulos , nondum ad fi-
deritem chvum convertere edoftus fit, amp; tu fumms pote-
I }nbsp;ftaiis
-ocr page 6-ftatîs heredem tâiitùra in uni domo qii«ras, non per totam
civitatem circumferas oculos, aut, fi quâ forte prseclara e*-
titeritamp; probata familia, ex eâ potiùs state fuperiorem ,
quàm virtute infigniorem, quàm optimum , amp; Deo quàmi
fimillimum, cujusque naturam, antequam in regnum intro-
ducatur, optime perfpeâam cognitamque habeas , eligas ?
Plutarch: tn zApophtheg: Prçterquam , inquam , quod virtus
cettior dux fit, quàm natura, cùm hïec fspè cadat à bonitate,
illa non item, il am autem ofculetur eleftio, hanc fucceffio;
Arnisicif.loci Quis nó videt,fic publice campum aperi virtuti,
ad quam non non afpirare necelTe efl; homines , fi videant,
palmam in medio efle pofitam, amp; principatus ipem,tanquam
ppimius prîemium, cómunem exponi omnibus virtute prae-
ditis,neque tam illis,qui ab Hercule ducunt genus,quàm qui
^virtutem Herculis imitantur, ad honores patere viam ? Be~
foldw tnprodrom.difp.de fuccejf: amp; EleB.num:}. Centra quàm
fit in fucceffione , quas ubi obtinet, tum vero fîcpiffimè vi-
deas ad dignitates evehi eos, qui nec parère, nedum impera-
re didicerunt, prxlentiffimo Reipublicç cum intertrimento.
Schonborn:ltb:z.Pol:z.cap.9. Eccur? Quia enim non eft , ut
bené imperet, cui non eft imperatum,adeoque qui benè im-
perat, paruerit aliquando neceflTe eft. zAnU.} iPoL 11. Qi^o
digitum intendit fenatus Romanus,cum fic ad Taciturn Au-
guftum : Diu privatus fuifti, fcis quemadmodum debeas im-
perare, qui alios principes pertulifti, fcis quemadmodum de-
beas imperare.qui de ahis principibus judicâfti. Apud Fopif-
ctm Neq; aliud aut alio refpicit dignum verô memoria Cafpa-
ris Slikii, qui trium Romanorum Imperatorum, Sigismundi
Alberti amp; Friderici Tertii fuit Cancellarius,apophthegma,
quem optâfle ferunt, omnes reges aliquando privatos pau-
perefque fuifle , ut quales fe erga privatos amp; miferos fubdi-
tos exhibere oporteat, faciliùs poflent confiderare. Refert
Befolduspr£allegatolocomm. Quam propter rationem ex
fuccefloriis prmcipibus iiferè optimi praftantiffimiqué, qui
in
-ocr page 7-în juventute edacatl funt, ut privatî, pefliml contra, qui in
purpura non tantùm nati, fed etiam educati, ideoque poten-
tiae innutriti, amp; quae ex eâyfuperbix. Ltpßusin mon.amp; exempL
PolMcap. î Jib.z.Pol.Qwps captivis afsimiles non malè. Domi
quippè ciaufi funt,vera no nofcitant,hoc tantùm fciunt,quod
alii eos fcire volunt, nemoillisin ipsàmet illorum patriâ ma-
eis peregrinus efl : interea mancipii inftar bonus cautus o-
ptimus venditur imperator. Fopifcus in eyfureliano. Tribus,
quod ajunt, verbis : Faciliùs corrumpitur princeps, qui fuc-
cedit, quàtn qui eligitur , cui nihil ad imperium fpei, nifi in
virtute.Eleâisnamque principibus duriores praefcribi folent
leges, amp; fi prêter fpem degenerent, in promtu eft reme-
dium, quod compefcat eorum effrenem licentiam: Ecquod ?
Quem meritum inveftierunt ordines, eundem immeritum
deveftiunt.^r«w Itb.z.Rel.PoLcap. n.fiB.^. Omniacontrà k
habent in fucceflbriis principibus amp; principatibus, in quibuS
fsepè capiundus heres ineptus, impubes, tyrannus. Habent
fiquidem hoc reges qui nafcuntur, amp; à regibus , ut eorum
ingénia, infitam propter infolentiam, inftitutionem non ad-
mittant, fuâque origine indignum quidpiam fe pati exifti-
naent, vilioris fi hominis fubjicianturdifciplinx. Befoldui ih,
»»w.y.Stupris atque adulteriis filios principis agunt, amp; mox
principes. Tacit.^.hiH. In quos ns belle quadret illud De-
madis Grçculi oratoris in Philippum liberius diftum : Cûm
fortunatibi, ôrex, Agamemnonisperfonamdederit, an-
non vereris Therfit» aóliones referre ? i v. Quia liberior amp;
liberalior. Liberior hadenus, quoniam eleâi principes mi-
jlùs intendunt imperium , minùs quoque fubditos oppri-
mant,ut qui nihil habeant proprium, ab aliis acceptum,ad a-
lios tranfmittendurn : LteheTithalColl.P(dl.Exerc.6.qU£U.6'. Et
vero etiam loco libertatis,eligi; Taeit.i. hiß. Prstcrquam e-
nim, quod fic eo modo fumitur princeps, quo per fe contin-
oit aflumi meliorem, qui,ut in pluribus .optimè invenitur ira
inultitudine : exfr^^.Po/.j.i i : etiam morte coafumtp prinei-
pc,Rei-
-ocr page 8-pe,K.eipub!ic3e omm ex parte fubveniendi , novumquc re-'
gem , quibus expedit, padlis conftringcndi, deque principe
defunóto abfque metuloquendi, revivikit libertas, partim
quia delcdti iucceiforis hxc ferè prima folet effe cura , ut an-
teccfibris perperam ada refcindat, id quod non item lacit fi-
lius, patris qui injuriam fuam ciTc députât, partim quia ne-
fcio quomodo morte regum demum producuntur crimina.
Nam, dam vivunt, paffim audiunt bene, neque eft , qui vitia
corum veris perfcribat nominibus, quicquid faciunt, fi non
iaudatur , faltem non vituperatur , à morte primuJùm incipi-
unt audirc male , demto metu uhionis. Befoldns at.loc,num,
lo. Liberalior hadenus,tum quia fordidum ac fervile pror-
fus , unius familix fi populus quafi hercditas exiftat, ficque
Refpublica relinquatur,quafi villulam autcolonos privati io-
lent : Idem ib,KU}Ti-gt;, ^ : tum quia coronam qui fe qusefiviife
novit,regno,cui fuit adoptatus,magis fe obligatum agnofcit,
cum e contra , fucccffionis qui beneficio imperium funt con-
fecuti, nihil ferè Deo, nihil hominum votis amp; fuffraoiis tri-
buant, verùm quicquid eft,illud omne in fe amp; fuis viribus po-
fîtumelTe arbitrentur : Ib.num, 8: tum quia majorem eledio
paritbenevolentiam. Quiaenimcœteris candidatis accom-
petitoribus fefentit prxlatum adoptivus princeps, recogno-
fcit id beneficium, cum è convcrfo is, qui fuccedit, cogitet
coados efle fubditos,ut fe regem i^'^'cent.Arms-.pr^iUeguo /lt;,-
eo. v. Quia tutior. Quis enim nefcit,cum princeps annis mi-
nor fucceffione ad imperium vocatur, interea, dum rex no-
vuscreatur, fccleftiffimum quenque,quafi patefadâ ad con-
cuffiones vexationes feditiones via, nihil non andere ? cun-
ÖOS dignitate aut munere publico fibi commiflb,tanquam re
fuaac patrimonie, ad publicam injuriam abuti ? C^id memo-
rem fraternas a;mulationesin pluralitate heredum ? quid fce-
minarum controverfias cum agnatis ? quid alias lites cruen-
tas.qua; de fucceflbrio jure,orbus fi moriatur rex, fuboriun-
tur ? Et ,ut non moriatur rex , nedum orbus moriatur, an-
non
-ocr page 9-non fepiùs, non obftante fucccflbriâ, nihil movent e nature
|ege,patrios inquirunt in annos filii ? annon aliter atque aliter
violât ac polluit fucceflîonisjura ambitio , vim mhcens frau-
di fraudemque vi ? Befolàusih.num. 12. i j.Vidcas enim fub-
indè quofdam.ut luccclïionem arnpiant, fer dolum ufurparc
nomen atque lamiliain alteriusnbsp;2/V.f^t/-. 9 : gr
quoleoninapellis non pertingit,ibi vulpinam affuere. Lifßus
^n Pol. Omnia expeditiora in regno optivo , ubi timor rcpul-
aut poft admiftionem,abdicationis, frenum injicit m pra:-
cioitia ituris, illudque eos ad mentem revocare jubet, quodi
à magiftr^tibus cogitari ac rccogitari volcbat Agatho , quod
^^^quot;'^'■quot;pc'^äturi. zArnis.cit.loc. vi. Quiaiub-
indè necelîaria. Conftat enim, vitia fucccfsionis non raro li-
ber« eleftionis beneficio corrigi, amp; , quodillic male cecidit,
cle«âionis arte emendari, Habent namque id emolument!
fingulariè iufTragia, vitia ut fucceflbris emendare , amp; impro-
bus fi fperetur ex ftirpe rex, eum praîvcrtere pofsint, caperc
item, fiinftirpeoccurat dignus capi. Be/o/dusfknum,!^.!^.
▼II.Quia ta ufitata,quàm qua: ufitatilsima,fidem faciemibus
exemplis, quorum falciculum colligunt, cùm alii,tum Belol-
dus amp; Arnifeus fepiùs citatis locis. Quare eligatur ex omni-
bus, qui imperaturus eft omnibus. jP/Zb./'^w^.
III.
PraSucceJßone miîitanr, cùm alia, tum illa argumenta. i.Quiafuc-
ceflio eft naturalior , cùm fit modus conftitucndi magiftratus
naturalis , non artificialis , ut eleftio: jam veró naturafia prç-
ferendaartificialibus,amp; quod alicui per nativitatem quxfi-
tum eft,id illi non eft fine fuo fado adimendum. Schonborn,
9. Scilicet annofior quemadmodum arbos ex radice
pullulât , amp; rancido qui fubnakitur trunco fiirculus jam
vires accipit, effceti ac fenio confefti ante ruinam: Succcflio-
nis non lecùs tramite in perpetuitate imperium confiftit.
Peßldus in frodrom.dtfp.de Succeß.dr EleBi.tmm.']. Vnde rouni_
men aula: regit dicuntur fiberiEuripidiob fijcceffionis cer-
Knbsp;titudi-
-ocr page 10-titudJnera. Non enim claffes , non legiones perindè firma
funt impeiii mimimenta , quàm numerus liberorum : Tac.ä^l
hiH-, Q^bus qui cleftituuntur,n2 illi comemtui obnoxii, quâ
de re conqucritur Alexander : Orbitas mca,amp;, quod fine li-
beris fum ,fpcrnitur.nbsp;Q^utitum hh.tS. Nimis quam
Verè! Tune enim à veteri amp; putrido filo videntur pendere res
regni. Plutmh.inPhocione. i i.Quiarationabiliorjideoq; me-
lior. PrsEterquam enim, quod principis leligendi ratio penè
inexplicabilis, ctxm non ab univerfo populo majorevè parte
populi fiat reftèjco quod is, quemadmodum libertate pru-
denter uti nefcit, ita nec in eledione fe fat gerat circumfpe-
ö:è, fed nec à paucorum optimatum faäione reâ;è,cui vix
tuto committitur res tanti momenti,eo quod rara fit eleftio,
quœ fine privato cujusque affedu aut refpeftu fiat, abfque
promiffis, donis, artibus, fuffragiorum emendicatione,qua:
libera efle conveniebat, minimeque obnoxia , nedum preca-
ria. Befildustb, Atque, ut tutó, tamen non omnino tuto ^
quoniam is , qui ab eis eligitur , vel erit fuperior, vel infe-
rior , vel médias conditionis : Si fuperior, tune magis ftude-
bit regno patrio: fi inferior,animum facilè attollet, fi novam
non capiat fortunam : Si médias conditionis, etiam fic uni
fibi concreditum regnum relinquere ftudebit pofl:eris,utque
in fiicceflionem regnum commutetur optivum , operam.da-
bic » autfi de fuccefsione fuis flabiliendâ defperet, fuffragia-
rumcoëmtione inftirpem propagate ftudebit»vel,fi votanon
fint venalia,faltem aliter liberis,agnatis,cognatis,non fine int-
commodatione publica,profpiciet, utpotè privatâjam condi-
tione propter accefforiam dignitatem fuperioribus : Idem ih.
Pr£Eterquam , inquam, quod principis côoptandi ratio penè
inexplicabilis,nu lam quoque certitudinem habere poteft e-
ledio, ciimin publicis^ muneribus amp; dignitatibus conftituti,
alii meliùs, alii deteriùs fe plerunque gerant, quàm de his
concepta amp; prfconcepta ferebat opinio , juxta oraculum :
Ä^öt.Vli/wwr, magiftratus demonftrat virum. Qui
enicH -
-ocr page 11-«lîm fare poffes, aut ingenium nofcere ^ dum stas, metus«
jnagifter prohibebant?7gt;rf»/.»»nbsp;Scen.x. Annon
multi cumillo monacho anonymoper ambitionem fe probos
fimulant, terramque demiflb vultu afpiciunt humües,proquc
dominatione conlequendâ omnia fcrviliter agunt, qui „^ox
clave , quam priùs quçfiverant, repertâ , altiùs paulo attol-
lunt cornua, amp; perfbnam capiunt Agamemnonis , cui apud
Euripidemobjicit frater:
,nbsp;Sns, tjuando cuptebas praßct Gr acts ad/hum.
Specie quidem non volens, volunt ate verocupiens,
(^m eras humtUs , omnem dextram prehenßns,
Ethahens fores patentes cuilihet populanum.
Et dans allofuum ordine ommhusyetiamfiquis non volehaf,
Aforihus epuerens imperium a vulgo redtmere.
Deinde,pofiquam potitus es imperto, mutans mores^
zAmicis non ampUus fuißi ,ßcut ante, amicus,
Dijficiüs aditu, amp; rar us intra cUuïlra ? In Iphigen,
Scificet nemo eadem arte imperium gerit , quâ petit
Saliusi. lugurth. cap. 85: amp; nonnulli magiflratum confe-
quuntur inter fummam vitiorum diflimulationem vitiofif-
fimi. F^LP4trJib.z.cap.9j. Quid enim novi eft, ut homi-
nes , quorum virtus, dum privatim fuis intenti agellis viye-
rent, fuit confpicua, in deterius vergant ,adepta licentiâ ?
Sicut namque vafa non facile difcernere pollîs, quod eorum
integrum, quod vitiofum,ubi aliquidinfuderis, ftatim appa-
ret, quid perfluat, ita anima: nimis fatifcentes infufam poten-
tiam non continent, fed foras diffluunt cupiditatibus , iris ,
arrogantiis, ineptiis : amp; ficut ii, qui laborant morbo conii-
tiali, fi in frigore verfentur, vertigine corripiuntur , agita-
tione morbum eorum arguente ,ita fortuna , ubi ineptos
homines aliquantulum opibus gloria aut principatu extulit,
ßarim eorum mutationem lt;iemonftrat, amp; quidem in pejus i
Plutarch.ad Trajanum : juxta. proverbium , aut ven'verbiutn
ootiûs quo honores dicuntur mutare meres , fed raro ia
K 2nbsp;melio-
-ocr page 12-mcliores. BefoLhsih. Exemplo Galba, qui omnium con-
fenfu capax imperii, nifi imperâflet, majorque private vi-
fus , dum privatus fuit. T*oU. i. htfl. Nimirum quodnam
adulterinum fit numifma jcerta figna funt, fed quo oporteat
dignofcere malum virum à bono , nullum , cùm ut fades in
aquâfplendens fspè fallit, item malus fpecie boni fucum fa-
ciens. Befuld.ib: Qiiâderenge divine Seneca : Multorum ,
inquit, quia imbecilli funt, latent vitia, non minus aufura ,
cùm illis vires fus placuerint , quam illa , qU2 jsm félicitas
aperuit: inftrumentaillisexplicandf malitia: défunt. Sic tuto
ferpens etiam peftifera tradatur, dum riget frigore : non de-
funttunc illi venena, fed torpent. Multorum crudelitas Sç
ambitio amp; luxuria , ne paria peffimis audeat, fortune favere
deficitur. Eadem velle illos cognofces , da pofie , quantum
Yolunt. Eptfi,4i,Ffdeeyfmifiiumltb.i.DoB.Pol.fabfnem.iiJ,
Quia liberior, faltem liberalior, tum quia extrariorum poti-
ùs , quàm civium, quàm asquafium , expetere imperium,cum
cotîtumeliâ junaum eft incolarum, amp; publics libertatis pe-
riclitatione, tum quia regnum fuccefforium reverentie obe-
dienti^que eft premtioris, cùm populus lubentiùs obtempe-
retdominoconlueto, qui prçfumitur magis amare {latum ,
quem pofteris relidurus eft , ut ita Charitas heic utrinque fit
major , ôc fubditorum in genitum ac fanguine principem , 8c
prindpis in fubditos, certoac yeteri jure fuos,(Fit enim,ne-
Icioquolatentidudu , faciliùs ut obtemperet populus ex
confueta familia nato domino, animoque ^quiore ferant ho-
mines,quem princeps parùm feliciter genuit, quàm que ma-
le elegit populus : )tum quia dedi principes p erunq; folent
efl'e novatores, nova,inquam,tributa amp; vedigalia imponere,
novas leges eendere, nova inftituta edida judicia conftitue-
re, nova cenfilia amp; mores fequi, peregrino mere medeque
vivere , alienam fedari religionem , officiales dare foraneos,
quo fit, ut patrii meres, ad arbitrium principis alienigenx,
fint accómodandi,amp; libertas turpi fervitio fit mutada. Befild.
f IV. Qjlia tutior.tum ratione ipfius principis,turn ratione
fu'bditorurn. Ratione ipfius principis haftenus.quia per fuc-
cefTionis viatn fecurior eft principis vita. Quippè pattern qms
occideret, cujus filius regnaturus eft , cum vitari aut difl^erri
vindida poffit,quando patri fucced.t films^^ qui illius in-
lùnam put« fiam. Kon fic fe res habetm eleamp;one inquâ,
rfim ofcnderis principé, feceffu aliquo vitas.donec ille abeat
Tri-â Lipß»' ^nbsp;^' 'quot;f- 4' ^^
mSd'vivente principe , qui eleftione m regnum acceffit,
r^pcdeejusconfultaturfucceflquot;ore, huic ftruunturinfi-
CUÔ occupandi detur locus, faftiones conjurationes ori-
untur, texuntur calumni^, amp; nefcio qu$ non caufa: conqui-
runtur comra eum , injuriïfua: quia non relinquit ukorem:
Befoldmnulor. Prïfertim fi jam vergat ad fenmm. bolent
quippè,poftquam provefta jam feneaus,3egro amp; corpore ta-
tigantur imperantes, adeftque finis,fimul amp; fpes novïadeflc.
Tant ï.^nnak Quoniam eleaioneambitioalitur, amp; pravS
aliorum fpes incenduntur. Jdem-Mi. Ratione fubditorum
haftenus, quia fuccelfio magis contitiuat regm ftatum beire
conftitutum, impeditque interregnum, quod turbas atque
fA^yiAv importât denique. Dum enim Refpiibhca fme redo-
re fluftuare incipit, ut navis in medio marifirte navarcho, fi-
lentibus legibus ,amp; fpe impunitatis vel propofita vel conce.
ptâ,repleturhomicidiis, ca:dibus, rapinis, qu« mala ignorât
fucceffio. Bemegger.cimn.mfc.M. Regni dixi contmuare
ftatum fucceflionem. Nihil quippè prius mhil antiquius ha-
bet , quàm ut perpetuum quafi unius pnncipis fit regunen ,
idque operam dat, ut imperium unius familiae continuata he-
redumferieneaatur, atque ita quidem nedatur, ut altero
alteri fuccedente vix unquam obitusfentiatur Pquot;quot;/'?'® P^^quot;
defunai, Sol occumbat, nox nulh^eqvnw.BefiUm tb. l a-
ceo,quod diftenfio eligetium,quse nÓ infrequens m hoc itatu
ob naturalem hominum ad diftentiendum libidinem gt; P^
interregnum producit ad mukös annos , fxpè duos trefve ii -
mul C^at, qua: res Rempubiicam dïvidit, amp; fcindït in partes
Icufaftiones,quarum nimis quam ferax d£Ô:io.SchonbomM,
2 Pol.cap. I. Enimvero lege cum facceffionis certus eft rex ,
tum vero turbisprsfto eft obftaculum, cùm alioquin novis
amp; magnis conatibus opportun! fmt tranfitus rerum. Hîc non
ftudiapartium , non metus feditionis propter competitores,
aut inter illos, qui qusrunt principem,non hîc multi inter fc
digladiantur candidati de uno brabio amp;c. Bcfoldusfipiits cit.
loc. Adde, quod fulfragio fumtus princeps regnum ferè ne-
gligit. Neque enim parcit populis breve regnum , amp; qui ad
liios nihil perventurum intelligit, nje ille omtiia potius amt-
cislargiri, aut fub hafta profcribere veile praefumitur, quàm
foraneo fucceflbri refervare. Liebenthal Coll. Pol. Exerc.6,
fuiî. 9. Quis namque mortalium ignoto , amp; fœpiùs ingrato
luccelfori, tam amice quàm fuis, in polfeflione provideat re-
gia? Contrà feres habet in regno patrio, ubi pater, certus
imperium nunquam ad alienos poflclfores deventurum , vel
fuccedentmm filiorum causâ, tum prsefentia ftatus naufraeia.
tum lutura mcendia,avertit folicitè.nbsp;®
(lAil alienui oves cttflos bis mulgetin hora
Et fttccuspecori, amp; Ucßtbducitur agnis. Firg.in BhcoL
Quotulquifque enim, qui îequè , ac domum fuam
privatam, rem adamet publicam ? Befildus ib. Vt rem mittani
in compendium, civeiji aliumve optare non principem res eft
invidentis plena, plena periculi.Quo enim eorum magis de-
/picatui eftimperium.eo magis fefe eflerunt,regnantque cru-
deliùs, cóvulfi vi inalfuetç dominationis:at,nati qui funt prin-
cipcs,haud opus habent tali afcititia reputatione, failuque
barbarico,quibus fe efferant inter fuos, quoniam non necefle
habent metuere contemtionem , quam utpotiprohibet ge-
nus. Beßldusfipiiis cU.loc. Nimirum optimus fervus domi-
Jiusfitpefsimus. Phil.Camer.cent.i medtt.hift. cap. V/lt;jUC
adeo ey^fperius nihtï eH hmili, ckm fmgit in altum \
CunÜaßntf dum cim^la timet,deßevit in omncs,
rtfi
-ocr page 15-rtfe fofe putet.nee hellua tetrior uliaeß,
ßrvt rubies in liber A colU furennt,
Affiofcit gémit us, amp; [œnlt;i par cere nefcit,
Qu^am fiibitt,dominicpte memor,qftem verberat, odit.Claud.
lib. i.in Eutrop.
V Ouiafubindè neceffaria. Hinc videas multos populos
^tea turbârat eledio, ad fucceffionem tanquam ad fa-
TZ ancoram confugiffe . .eäqueoccafionepleraque elefti^^a.
controverfis e eâionibus tantum non everfa,fucceffo-
rfSndemfaaaelTe. Befolduspr^llegato loco. vi. Denique
quot;^iaufitatior, fidem iterum facientibus exemphs, quorum
Jakiculum colligit fepiùslaudatus multumque laudandus au-
tor,CUJUS fcitis familiariter utimur in exerdtationibus his Po-
liticis. Maneat erg6, fuccefsionem videri optimurn modum
deferendi imperii expeditilsimumque. Schonborn. M.
Hic caîtra adverfa, hi exercitHs oppoßtt cumßttsßgms. Quam
partem optahimuSy.tllamné,fM arma fert pro EleBione contra Succef-
fimem , an hanc, ctu^ pro Succejfione contra EleBionem ? Pendeo
pendeo, neque tamen fufpendo. Befildus nofter m hy^thefi
plané nihil définit, eo quôd privatis de Repubkca deliberate
non fit conceflquot;um , fed diuturnus quod firmavit uius id ob- .
fervandum fit merito.quippé in fuo quï ftatu eademque ma-
nent, plùs Reipublics utilia his,qu$ vel mehora per innova-quot;
tioneni inducutur,amp; ad bonum civem pertinere videt«r,bo-
ni confulere prxientem Reipublicse ftatum,eumque , quan-
tum fieri poteft, in melius inter pretari : Accedtt,quod h IRU-
simè dc Republics aliquâ conftituendâ ageretur, varias corn--
cidentes circumftantif ,populiincKnatio-, ■amp; ftatusïquasvo-'
ant, rationes, vix admittant decifionem generalem.In thefi
vero fuique naturâ praeftantiorem ait vïderi eledionem, con-
fufio modo, vitiaque amp; abulus alii, bonis dexterè avèrtantuï'
legibus, firmiorem interim amp; tutiorem- efle fucceffione^'
in turbata,Republics,leges ubi baud fufficiunt, aut ubi nÓ i-
d jnei/unt optimates, idoneum ut digit rege,neq; infreques
let , ahquid per fe bonum fit,quod tamen, habito refpea«
ad lubjedi conditionem , inconiultium videatur adhiberi: fo-
lum autem Deum eleiftionis moderatorem prudentis,amp; fuc-
cefïîonis Lirgitorum felicis, utramlibet poile verè facere o-
ptimam, utramque propter peccatapopuli interdum reddere
d^terrimam , ut cognokant viventes, dominari excelfum in
regno hominum. Inprodromo difp.de Succejf.amp; EleSl.num.^.dr
feqlt;l. C-jJocompofitafeu mixtaluccefsio arridet , id eft, ea
qusE prajterjusfan^uinisdiredionem legis amp; confilium gre-
gis admittit, eo quod haec vitia utriulque emendet, amp; virtu-
tes utriufque milceat. Ltb. i Sphar.Civ.cap.n. Qu£e ejus de-
cifio baud fcio an ferat colorem , fi ad Lydium probationis
Politics lapidem examinetur. Neque enim eleftio videtur
mifceri pofle cum fuccefsione, quia tota natura fibi mvicem
repugnant: Tum fucccfïïo non recipit magis aut minus, ut
cum oppofita eledione queat mifceri, perindé ut calidum
cum frigido.perfpicuum cum opaco.Nam fi eleftores coo-an-
tur ex lege imperii adoptare heredem ex certa flirpe , quid
quxfo iis reliä:um praster gloriam confentfendi ? Vbi autem
libertas nulla eft repudiandi, ibi nullus locus relinquitur ele-
. ftioni. Ne dicam, quod ü temperamentum eleftionis amp; fuc-
ceffionis ita habeat, ut libertas eligendi aftringatur ad unam
ftirpem, cum hâc exccptione, ut inde eligant, aut quem ve-
lint, aüt quem dignum judicent, infinitis fic turbis occafio
prsebeatur. Si enim lege regni toti ftirpi imperium debetur,
proximusqmfquefeeo dignum deputabit fcilicet , repul-
famque cumpernicieReipubhc^ vindicare-ftudebit.
ßusl,h.i.Rel.Pol.cap.i.fia.^.num.i.amp;fe^^.Ego neutram ab-
iblutè loquendo alten prstulerim,cùm utraqne fit ordinarius
modus conftituendi magiftratus : Comparatè autem loquen-
do, modö hancpraetulerim illi, modo illam huic, ob circum-
ftantias pra:fentes, Quemadmodum cnim falubria non pof-
funt
m
lont definiri , ut H«atdiccrc,tatttam oportere efle femper
Sc ubique exercitationem , tantum cibum effe falubrem :
ka bïc qua: occafionibus maxime expohta lunt, ad amuffim
aeterminari nequeunt. Pcrfonarum cmm aamp;onumque dif-
r ilitudines, amp; quod rerum humanarum conditio nunquam
«O loco confiÛat, non patitur fimplex quidpiam in re quâ-
' n de omnibus univerfim, quod per omne tempus çquè 8c
^'^ïulirer valeat, conftituere. PUto tnPoimco. Sed manum
I, ^ \ MnU vitU non fmt pand.
][,nbsp;Nonomnis fuviendavoluptas.
III. Nec omnes â duenë caÜt, cptl nuUmMUrgmt mhe-
rem.
/ t if
nil. Detenus indulgentiacrudelitas vitium.
V.nbsp;Conftïiit etiam infaBismendacium.
VI.nbsp;Iniunamftbt tnferrepoteHnemo.
I.nbsp;Fxorum illicit a fermutatio.
II,nbsp;Fait amp; eflpolygamta illicita.nbsp;.
III In ahundanui fecumx ver^ non conpunt dtvm^.
im CarmhushumLstnextremoneceffltat,s cajh vefa haud h-
\%rentAus in omnibus amp; per on,nia ohfe^ulum pr.^are
nontenentumberi.ynbsp;; J,.t
VI. Natus ex mjufto amp; damnito coitu frtusalenaus.
Vil. CompetitlLsaBioin parentes, adeo^ue eos m pis vocare,^
amp; legibus cum eis expertn pojfunt.
POLITICA
r. Nec divmk nec natura lege famp;mmarum imierhm eße prohili-
tum ajfenmus.
II. Solt magiftratui, aut foli populo, qua tali, jus vocandi mimïins
non competit.
in. Publica ßtlus amp; honeftas Juut Reipublicaßnis.
mi. Malè tamenTurcarum linferatorcs ob publicam falutem fra-
tres ïlrangtiUre ajfrmamus.
ORNATISSIMO
J antpjxif ifri, A'pMf flïri)?Ao7i/i) » 0«?®quot;,-
H Jkif, ti\E^f wf, ^nbsp;»ófH.
To MaVetç ijâut. Mùa-' v^inej', $IA, È/i«74f
^ A vnHfiKii trtv, ^ i^ayav a a'i/TipiKu,
A'Met S'ia.px.iiatna diJttiSoiJ.4va irlv îp»«
A yKiti |v9' ifßif ScùP^ y^Atlco'ttfi.ivit
©AVfMinov liÂKot.vttv^aiActTaip «M®- à^içi^f
Auf^ßa,»' E'paf, 'aao'a.v quot;jrivTiS sa»As CIAV.
Kctt i^aKa, Tv}a jf^V, ivâvTlov vfJitTi^'ot 7ûl
amp;ÎIamp;' ipaf T'o(rs-of x,itùT(^ iS'co ««/'«'tï/ ,
a' ''nbsp;gt;nbsp;. ~ quot;
il s oy.vu, èuirof n s o\oa 75 E fteTOf,
NUI» ^ it^l^óvra» To/j^^tra'i® 7? a'J.
CfAßlamp;^ itTff' ig/l^. Ttt' 71nbsp;a'vli ïfûJT®'
^nbsp;A/s/ «f »f ai^^ctni aidt tjjV.