DISPUTATIO PNEUMATICA
EXTRAORDINARIA
^ V M^
'EXJMII TK^SIDIS
D. M. P A V L I VOET, LV.D.
amp; in Alma Rheno-Trajecaenfiura Philofophise .
Profeflbris Ordinarii»
Pubüu: difetijfiotii offertur
A PETROAb EYNDHOVEN Rheno-Trajcacnfi
ty^d dUm 27. lumj, borü hco^üe JollHs.
E-üOBcink 10 HANNIS a noorTdTCK
Anno m. bc. XLVi.
Rm(fmmtiditmU, amp;fumm pktatis vmrn
D GISBERTUM VOETIUM, S. S. Theologiae
boélorem, amp;inindyta Rhcno Tiajeöcnfium Academia
ProfclTorem digniffimura.cjufdemqucUtbis Patlotem mde-
feflum, veritatis Antifticem rcvcicndum.
Nec N O H
SpfSiatiJfintHm, amp; emditioneperfpicumvirum
D ANTONfUM /EMILIUM, inAcad.Ultrajeöi.
naPiofcfforem hiftoiiarum amp;Politices celeberrimum.
ut et
Rmrcndttm amp; Thtologica fm»! amp; Fhilofophka eruditiont
Excelkntem Vimm.
D.M.GUALTERUM de B RU Y N, Ecclcfia Chrifti
'qua Ulcrajeöii colUgicur Paftotem fidelifliraum,
Denique
DoSiifimttt amp; hummifsi^mvltum
d aBRAHAMUM BOCSTADIUM, Gymnafii
'ultraicaim quondam Prorelt;aorem. Thcologicorum, Phi-
lologicotum, Hiftoricoraroquc ftudiorum. gnarum, gna-
vumquecuUorcm,olim Praccptorem nunquam nonhono-
randum.
/fflC gratifsimi ammijtgn» remmer mr
P. AB EYNDHOVEN.
-ocr page 3-Z) £
CLU iE S T I O I.
_^„ßnt Damms I
iEmonesan fintjmpiè multinegat.Qua-
' ^ les cum afleclisluis iunt Athei.Saducei,
% David Iorißa?.amp; fimilis faiins homines:
''^ hojumcnim alii Demonia plane negant
ut eitoBca ftaruit Saduceotum opinio
^Aaor. 2j, vetfg. Alii Diabolos trans-
formant in corruptionem voluntatis hu-
n-.anœ, pravolque animi motus, Si fic cos
cum cogiratisconfundunt.-Tales funtDavid loriftatum alfeclas.
Nos.illof i1 rejecltis erroiibus partes fequimur affirmantes. Quas
piobè amp; verè hac in re fentite, facrœ ictipturae teftimoniis, Sc
omnium cetatum memoria uti amp; experimentis tam eft compcr-
tum, ut. hoe veile probate, nihil aliud eirct, quam meiidianœ
luci facemaccendere veile, .Attamen, utquibuldam,probatio-
nem forfitan exTpectantibus latisfaciarous, quasdam U'Cix Icii-
ptutJE tcftimonia (omnia enim adferre moleftii nimis,haud gra-
vatè commemorabimus. Noiiffima illa hiftoria lobi, quem ve-
hementiffimè vexavit Diabolus cujus œdes evertic, Sc quicquid
ejus erat perdidit.Iob.c.i.,amp; 2. amp;c.,Deinde videatcui lubet
Zacha.c.5.v.i.Math.c.4.v.i.Iud.Epift,v.9.bifq;locafimilia,
jn quibus fi diaboli non fuiflent,utiquc non fuilfetfafta mcntio.
Peinde Da:moncscftc, multorum iiloium (proh dolor) accer-
lima amp; triftiflima Dasmonum vexatione laborantium ftatus, amp;
A inbsp;docuit
-ocr page 4-docuit, amp; etiamnufn docet. Denique fi qui d ad probandum va-
leat apud Atfieos amp; Libertino-Scepticos,accédât confcnfus o-
mnium cujufcunque izamp;x fapicntum,quorum licet quidam cir-
ca naturam amp; aébiones Dasmonum erravetint, eirentque, non
taiTien plane illorum elFentiam negavere nec negant.
H.
Vtmones fmt Corporei f
Varia hic Vaiiomm eft opinio. Statuit Platonica cohors
Diemonas efle matetiales, amp; comprehendit cos animalium nu-
mero, quibufdam corpora tenuiora ex acre 3 aliis cx aetheteat-
tribuens.Huic ex parte affentiiPorphytius.qui non tantum Ds-
mones aêrios haberecorpufculosftatuit,fed amp; nidoiibus amp; fan-
guine hoftiarum pinguclcere. Thalmudici vero amp; Cabalifts
corporeos cos affirmant, amp; rebus corporeis affici, cibis vefcij
generate) motiinftar homirum. Mahumedis hsc opinio homi-
nesex umbra, diabolos ex flamma ignis conditos. Alii.theo-
goniis amp; gettealogicis fabulis Ethnicorum, ludcEorum, hœreti-
corumamp; aliorum infillentes, Diabolis atnibuere luxuriam amp;
congrcfTumcum fa:minis. Aliter alii: Nos, pro rancidishxc
agnofcentes rugis,fcripturam Ducem fequimur, qua: non cor-
poratos facit Dsmonasjfed fpiricus: Veluti ex infinitis teftimo-
niis liquido liquidius patet. Ira enim loquitur Diabolus in hifto-
ria de Achabo:nbsp;mendaxinore omnium Prophetarumejiu.
ÎReg; cap. 2 2. vetf 22. Deinde Mathei cap. 12. verf. 45. no!
minaturfpiritasimpurus, amp; alibi. (:2;uarecum facrs liters De-
mones appellent fpiritus,id£;m nos ftatuimus,amp; nihil certepro-
babilitatis, multo minus vetitatis, illa habet fententia quae cor-
potatos facit D^rmonas, Deinde cumPlatonici 8c in numeri alii
Dœmones corpora vclaeija, vel ignea habere flamant, dicunt
»fvçttS'i quia fi corpora Dsmonum fint elementaiia,quomodo
crunt iEcerna', cum elementa habeant calorcm amp; frigus, qua-
litatcs turn aélivas tum paflivas amp;modo inter fe confligant,
modointercant : hoc autem opinari de Dxmonibus eft abfur-
dum. PofihAbitis ergo illorum etroribus, adhçremus facrç
fcriptura
-ocr page 5-fcripturae tanquam vcritatis normi ac ' rcgulœ infaUibili.
e^« Dmones ajfumant corpora appare.mtï
Rurfum.cum facraPagina amp; miilroram tcmpomm mernoria
abundè te/lctur. Da:mon« tepè corporaliter apparuiffe.videtac
fine manifefta Vcritatis fuppreflione negari non polL-, Dsti.o-
nesqiiandoqiie alH/niere corpora quibus appateant. i'atcf ex
co, quod airumferit diabolus corpus ferpeiuis in Paradilu amp;
ineo fuerit locuais, Geuef 3. v- l. etiam apparuetic CIhmïi,
Math.cap. 4. verf. y. Et ut etiam Phophanos audiamus
fcripiores, referemus exemplum quod Martinus fïel-Rio dif-_
qiiihc: Magie: lib, 2. qufft^. ubi de bafi Magije agit pag. 108.
cifat cx iNicolai Remigii lib.i, Dafmonolatr; cap.9, dequodani
Theodoro Maillotio. qui poftquam adgermanum quendam
Magum, quem audiverat Daimonemad quscunqae obiequia
habere fibi paratiflimum , confugiffet, Dœmon lub focmâ le-
pidae amp; liberalis puells apparuit. Et ipfe ego ex fide dignorum
relatu habeo, hâc in uibe fuiife mulietem quandam, vcxatione
Diabolica acerrime laborantem. eui Dœmon fub formâ anciilas
tum hoe mm illud fubminiftrando apparuit, Quocirca in fen-
tentia afiirmativâ (ubfiftimus, eamque fententiam tucri para-
ti lumus. Pluraqui cupit deapparitionibus diabolicis , vitieat
citato loco Del-Rion. De Difqtiiftt. ej^agic.
An Diaboli pof int cognofcrefuthra S
Refp. futura non femper eodcm modo cognofci. Vel enim
cognofcuntur futura in fe ipfis tanquam prxfcntia , Sc fic folius
Dei eft cognolcere futura. non folum quç ex neceffitate pro-
veu)unt,fed etiam cafualia «Sc foi tuica. Quia Deus omnia videt
inlua ate.nitatequot; amp; ambitu fuo omnia recnporu cópleétitur
difcrimina. Et ideounusDei intuitus feiturin omnia quœ agun.'
tur pertocum tempus tanquam inpraefentiâ , amp; omnia videt ut
inlcipfispra:fentia,Vel etiam cognofcuntur futura in fuis caufis
ut fiuöw« £tûc, %tuta quce ex neceffitate ex fuis caufis provc-
A 5nbsp;niunt
-ocr page 6-niant, percêrtaffi fdentiam cognofcunmt» ut folcfö oriri cra^i
futuras ccclipfeï.amp; fimiliaiatque hunc modum cognofcendi fu-
tuia Dimonibus adelfe conccdimus Verum quis dicat, funt ÔC
quacdam,qu£E proveniunt ex fuiscaufis ut plunmunn-., an ea
certopoffintcognofccrc Da:mones qu2ri?Rcrp; eaàDcEmoni-
bus non cognotci per cerritudinem, (ed tantum per conjeéturagt;
velut medici prascognofcunt fanitatem infirmorum. Ulterius,
an non faltem magis cognofcant quam nos ? Refp : Dasmones
tanto magis, quam nos cognofcere ira futura polluât, quanto
magis rerum caufis amp; univetfalius Siperfefbius cognofcuntjnó
aliter ac medici, qui acutius caufas vident, melius de fuiuro fla-
tu acgritudinis «Sc (anitatis quicquam prœdicere qucunt. Adhuc,
an non poffint cognofcere Daemones merè cafualia amp; fottuitaï
Refp: ahfolutè negando, quoniam lolius hoe Dei eft.
D.erftoMes poffint edere mvfMulum i
Mifaculoiü editionéDemones,5c per illosMagi quidam fibi
vindicaiunt. Vcluti inter alios Simon Samarit.i,qui amp; hoc g'o-
riati aulus fuit, nihil non quod vellet, Te pofle faeere, fibiquc-»
obtcmperare omnia. Noftrum etit diligentius hoe fcrutaii:
Quocirca reéèc explicandaeft vox miraculi. Vocem ergo illam
nonaccipimns ut prophani fcriptores inlatilfiroaïïgnificatione
pro quovisarduo.infolifo, mito,mirabili,aut admirandojquod
icil. ïupra mentis humanx captum, amp; facultatem admirancisfit
vel apparet; five illud fic immediate à Deo, five ab angeloj aut
diabolo.five à natuta per qualit3tesoccultas,five ab exccllenti amp;C
rata piudëtia aut acte humana,bona vel maUjnonrfed fequimur
Theologosqui ftrie^ius lumunt hanc vocem feil, tantum pro
inlolitoleu extraordinario effelt;au,prodult;5to prater amp; fupra na-
ture creataj vires. V.g. carco nato vifum cedderè, mottuos fulci-
tarc CSC his firailia. Quoad primam fignificationem, Dïemones
KJiracula polfe ederc concedimus.nbsp;miraculanon folent
appellari miracula firriplicuer amp; infe.fcd cum addito, mi-
ïaculaj Iccundum quid , ^feu refppüu noftii : qui ea ad-
miramur.
-ocr page 7-tniramur, quia caiifas nefcifflus i non admiraturi, Ccaufasco-
gnofceremus. Non enim nobis omnis virtus natura- crea-
te eft nota, amp; ideo cum aliquid fit prêter ordinem nafur«
crcatœ, notx pervirtutem crcatam nobis ignotam, eft mi-
raculum quoad nos. V. g- infoiita morbi coratio, non eft rr.ira-
culum.fimpliciter.amp;iquot; ^cfe.quia non eft prxret amp; ftipra natura:
create vires: Vel eni«) eft ahqua facultas amp; inclinaiio natura-
lis, in balfamo naturali, amp;peculiari complcxione iftius homi-
nis: vel in pecuharj attemperatione amp; applicatione iftius reme-
dii, vel in utroque, quae in aliis rariflîmè invenitur. Qiiod cum
fir, evincitur, hoc non eflè mitaculum. Quoad vero iecundam
fignificationem, Dœmones mitacula facere non polfe, tam da-
rum cftjquam quod clariffitnum •• quia juxta illam fignificatio-
ncm fumitur miraculum pioeo» quod fit pratter fupra totius
creatae naturœ vires, atque hoc nulli, nifi foli Deo competere»
ipfademonftrat ratio miraculi. Relinquitur ergo Daemones
polfeproduceremiracula, fccundum quid feu refpedunoftii,
fed non fimpliciter amp; in Icfe, id eft talia quae fiunt prster ÔÇ fu-
pra natur® create vires,
1.nbsp;Verbis é'^ncantatiomhusmllamefi visfamttdi morbos»
2.nbsp;Bamones funt ejufdem Je XUS.
3.nbsp;H'tmommcruciâtus ex vexatione ^ ti^ïenahomimfn
diminuiabfurdum eß.
4.nbsp;In TXmonibus reSIeflatuitur efje dolor.
^, An Dxmon hominu oculis foßit illudere variispraßigiisf
' ' ni.
D moues COnfulere minime licet.
-ocr page 8-tK,£STANriSSIMO
^ißeptanü.
T^ Vm chelyn daufopofitam receffu
^In decus ruptisrevoco cavernis.
Et vires inter tibi clara furgit
Gloria dodos.
Thoehus Jfcmas comes in for ores
'Idvolat, ftultos inhibens conatus:
Ecquis adnoftrum redcet Sophiftam,
Numina qu^erunt.
Offert
Petrvs van Campen.