DISPUTATIO JURIDICA

trigesima-quinta
DE

Sponfalibus amp; Nuptiis.

A D

Tit. r. amp; 2. Lib. 2 3- Pandedar.

CL U A M
Favente Deo Opt. Max.

sub presidio
Clarifimi Confultifimique Viri,
D.CYPRlANIREGNERlabOosTERGA,
J. U. D. nec non ejufdem facultatis in Illuftri
Traje£t. Acad. ProfelToris Pandeâr.
Publico fubjicit examini
NICOLAUS VIVIEN, Hagâ-Corait.
Ad diem zy. Novemb. horâ locoque folitis.

Traject i Ad Rhenum,
T y pis Gisberti à Z^U, amp;c Theodori ab Ackerfd^ck,
cId Io c l.

Nobilißimis, Amplißimis, Prudentißmifq^
VIR IS,

D. ANTONIO VIVIEN,

Domino de B u v e g n i e s, Pa-
rend , quoad vivam omni, amp;
debito honoris genere pro-
fequendo.

D.ANTONIO CAROLO
PARMENTIER , Domino
de Heeswyck, Achtho-
ve N, amp;c. Decano S. Sal vat o-
ris, amp; inter IlluftrilT. Ultra-
jedinx Provinci^e Ordines
Deputate, Avunculo pluri-
mum colendo.

Hmc diJfutAtionem Inriep Am in grati animi
amp; lt;klntA9hf«rvatittA argumentum

Oöertamp;infcribit

NICOLAUS VIVIEN,

Refpond.

dispu. tatio juridica

TRIGESIMA'SJ/INTA

d e

Sponfalibus amp; Nuptiis.

A D

Tit. I. amp; 2. Lib. 2 3. Pandeét.

THESIS I.

Dl. i.quxritur, anamp;quomodo d.i. emendanda
fit ? An fponfalia ex jure gent, nuptias antecedant?
An amp; quomodo fponfa ab uxore différât ? Sed no-
dum in fcirpo, aut in uberiore mefle ftipulas qux-
rerenonlubet. Videfis Treutl.difp. 6. thef l. vol.i.
amp; ibi Bacchov. Moz.z,. amp; Alios DD. ad h. t. Sed quid de divifione
in fponfalia de prœfenti, amp;defuturo? Non valet, quum (pon-
lalia de prsefenti nihil aliud fmt, quam verum matrimo-
nium. Solus enim legitimus confenfus parentum amp; contrahen-
tium nuptias faciût,non vero celebratio matrimonii coram facic
Eccleftx vel Magiftratus, ut nec confummatio copulx ; atque
adeo male pro fubftantia matrimonii requiruntur, fed bene fub
)œna pecuniariafifco applicanda. Difl. DD. rant. An ergo
ponfalibusde prœfenti, ut'vocant, renunciare liceat propter
fupervenientem lepram, epilepfiam,aut morbum fimilem,vehe-
menter dubito, Vide Ant. Matth. difp.i^^.Pand. thrf.iz.Beuft.
par. I. Iponfal. C. I o. Schneid, ad h. t. Infl. Gothof. ad h. I. Sed in-
trapide dixerim, prçfertim hoc feculo amp; in cal'u dubio,eum fpon-
falia contraxiffe, non matrimonium, qui dixit, habebo te in
uxorem, vel promitto, me te inlegitimamuxoremhabiturum,
vel non habebo aliam uxorem nih te. Diff.vide apud Treutl.
thef. 5• lit- f amp; tbiBafchsv. Buf add.l.i. amp;z. h. t. lachin. lib. 3.

A 2nbsp;f. 41.

c.^i.amp;feq. Sedqiödfi copula acceflcrit? tranfcunt in raatri-
monium, ut etiam quselibet fponfalia de future, c. i ^. ^^ ^ o. exf.
dejponf atqueitaufu fcrvari, probavi in difp. a. Infi. thef. lo.

in fponfa incerta procedit, quando quis promifit, unam
fc ex tribus fororibus dufturum. dd. capp. DifT. vide in d. difp. ^
4pudTmitLd.thef i. lit. d. amp; ibiBacchoViTachin. 3,c. i^.'Buf.ad
I. 17. h. t. in fin. Sed quid, fi copula ex metu mortis intcrceflerit?
Matrimonium ncquaquam initur, c.cum loc. \^.eod. Difl. vide
apndBuf.add.l.ij.

11.

Ad I. 4. d?quot; 14. quxritur, an etiam malitia in fponfalibus sta- '
tem fuppleat, ita ut ante 7. ann. contrahi poflent? Male q uidem
naturalis facultas malitia appellatur, fed tamén non male rclin-
quitur arbitrio judicis examinanda,quum hoc ipfa rei natura défi
derct.' Q^cunq; ergo actate conftat, ferio amp; cum judlcid fponfa-
lia contrada efle, ea fervanda, probavi ad Tit. Infi, de nupt. Sed fl
ille, qui fpofpondit, vix capax judicii fuit, poftea maturo judicio
in matrimonium confentiat, poteftne nihilominus alter aliud
matrimoniumi contrahere ? AfF: quia in matrimonio utriufquc
confenfus requiritur. t.««. §. i. de deff. impub. in 6. DifT. vide
apud B«/: ad d. 1.14. lacbin. 3. c. 34. Treutl. thef 4. lit, d. amp; ihi
Bacchov. Qiwdfolaofculavel

nifus adveniente pubertate
ûicio adhibiti non inducant matrimonium, liqmdi juris videtur.
*rg.c.ult.ext.de fpoitfd.'D'ïS.wïàe apud Buf.add.Li^.FacInn. ^ .f. 3 a.

Ad/. 7. quœritur, anclandeftinisfponfaUbuspublicaamp;legi-
tirna pra;ferantur?, AfF: li clandeftina fine confenfu parentum ini-
ta funt, fecus eft, fi duntaxat abfquefolennitatibus Ecclefiç, ut
dixiinthef i. DiflWide apud Buf.add.Lj. Groenevveg. adl. 5.
C. defponjal Ant. Matth, d. difp. thef i8.

Ad I. I o, qufritur, an jure Canon, à fponfalibus refiiire liceat
altero iiivito? Ajo, nego. Sed Moribus certum eft, quod non li-
ceat , nifi forfan odium vel alia limilis caufa emergat, quç fi ab
initio nota fuifTet, haud dubie fponfalia impediiflet. DifT. vide
apud Buf ad d. I. lo. Treutl. d. thef i. ht.g. amp; ibi Bacchov.

Ad/. 17,

Ad 1.17. qusritur, an d.l. videatur correfta per c.'^.de tlth.-gt;
j^ow/rf/? Exercitii gratia difputo, quodlubet. Cçterumim.
praxi hoc arbitriojudicis relinquédam puto,fcilicet an amp; quam- ■
diu fponfa reditum fponfi exfpedarc teneatur. Vide Tachin. L .
lib.:^.c.i,i.CoftaLamp;Buf.ad d. l.pen. Groenevveg. adl i.C. derepud.'

Ad L ult- qa^ritur, an fponfalia fub conditioneomninqexti-
tura contracta pro puris habeantur?Aff:rf»'^././/)«/)i//.5).§. i de no- -
vatU.quod/i i^-DJe cond.indeb.DiffMdc s^nàBufadd.Lulr.Treutl-
thef, 6. Itt. b. Vachin. lib. 3. f. 3 9. Qmd de conditione impoiTibili? '
Ilia vitiat, licet non fit contra fubftantiam matrimonii, maxime-'
fi jocandi animo adjcda fit; quia talis voluntas, ne quidem in te-
ftamentaria materia, fcria videtur. DifT. vide apud Treutl. d. thef. gt;
6. lit. d. amp; ibi Bacchov. Buf. ad h. I. ult. An amp; quomodo condi-1
tio citra alium adum purifieetur ? an puriflcata fponfalia puris 1
pofterioribus prfferantur? an amp; que conditio vitiet, 11 copu a fe-
quuta eft,amp; fimiles quçftiones facile deciduntur ex antccedentib-i
Vide Bacchov. ad Treutl. d. thef. 6. lit.d. Buf. ad h. I. nojlr. Hœnm.
difp. 6. Pand. thef iz.etfeqq. Moz.z..adh. t-

III.

Aàl.i.tit.z. qu^ritur, unde dicantur nuptiç amp; matrimonium?quot;
an matrimonium fit contractus, adus legitimus, facramen-
tum, Sacerdotibus Novi Teftamenti interdiclum, foriEcclefia-
ftici? Sediti^f quçftiones aut levions momentifunt, aut Mori-
bus dcciff. Vide ilot.^. ad h. t. ubi omnes amp; fingulas iftius notç,
controverfias fatis fufe excufsit, amp; dtfp. noflr. ad InSî. 2. thef i o.
Treutl. thef J. et 8. et ibi Bacchov. Sed quçritur, an jure Divino
matrimonium prohibitum fit ipter Chriftianos amp; infideles?
Aff: 2. ad Corinth, c. 6. Hinc Ifraelitis uuptiç olim inter-
diélç cum Cananeis. At fi per errorem cum infidclibus •
contradf funt, fubfiftunt , fi infidelis in matrimonio ma-
xiere velit. I Corinth'.']. Sed fponfalibus per errorem initis
cum infidelibus renunciare licet , quod non confentiat,

A3nbsp;qui

^ita errat. DifT. vide apud Trm/. thef. i. üt.e.amp;ibi Bacchov.
Zepper.de IL Mofaic. lib. 4. f. 18. Hoenon. d. dijp. theß. lo. An er-
go nec a matrimonio refilire integrum eft, fi uiius ex infideli bus
ad Ghriftianifmum fe convertit ? Non eft. arg. d. C. 7. Diff. vide
;4)ad Bacchov. ad d. thef. i. Treutl.

Ad /. 2. qusritur, an amp; quo modo amp; quo jure confenfus pa-
rcntum in nuptiis filiorum requiratur? an ratihabitio hic gquipa-
retor mandato ? an matrimonium citra confenfum parentum
cöntraäum refcindi poflit ? an amp; qui liberi propter non adhibi-
tam confenfum exheredari poffint ? An vitiatam pro virgine
duftam repudiate liccat ? Sed cum in materia prolixa compen-
diofum eflè oporteat, atque etiam prxdidae quarftiones jam an-
te ventilate fint in ylnft.k t. remittoStudiofos.adrf. iifp.
ex qua tarnen utprjefatje controverfise adincudem revocentur,
per nos licct. Difl: vide ibid, amp; apud Treutl. thef. lt;. lit. e amp; theC.f;.
itt. e. amp; ibt Bacchor.Cofial. amp; Buf amp; Alios ad d.l.i.amp; /. 54.5.

IV*

Ad/. 3. an confobrinorum matrimonium jure Divino lici-
tum fit, an computatio graduum jure Romano probata juris Ca-
nonici computationi prseferenda fit, repete ex difp. ad §. 4,
Infi. h. t. Sed funtne in jure feu ratione naturali fundats pro-
hibitiones graduum levtt. i S.propofitx? AfF: d.c. 18.An ergo nec
pnnceps, nec pontifex contra illas difpenfare poteft? Non poteft.
d-c.i%.}mä.§.pen.lnß.dejure nat. gent. amp; civil, Difl: vide apud
Treutl. thef 2. lit. e. amp; feqq. amp; tbi Bacchov. Hcenon. dtfp: 6.
Pand. thef 4.nbsp;^^

Ad Ö.d^y.quxritur^an dedudio fponfx in domum fponfi
requiratur de effentia matrimonii? Sed cum ilia deduaiohodie
in ufu non fit, lubet qusrere de celebratione matrimonii coram
facie Ecclefia: Cqux quodammodo in locum deduftionis fuccef-
fiffeyidetur ) an ilia pro fubftantia matrimonii requiri queat ?
Ncg tquiafolus confenfus nuptias facit, Qwn tarnen poena pc-
camaria conftitui poffit in eos,qui ante celcbrationem torum in-

grcffi

greffi funt, nullus dubito, Vide nojka ad tit.nbsp;Infl. Hi. i.

Treutl, thef. 7. tit. e. amp; ibi Bacchov. Buf Groeneu^eg. ad dd. Ü. h. t.
. Ad Z. 14. §. 2. 5 3. quas-ritur, an cognatio in linea redarfi
prohibitionisinfinitae, feu jure naturali prohibita ? Aamp;d. §.2
jundaratione, quam videreeft '\n,d. difp. nofi. y Injl. thef. i.
Viff.viàc ibid.amp;apudTreutl. thef 1. tit. h.

Adz. 15. non fum follicitus de emendatione d. 1. fed qua:ritur,
an nuptiç in d. /.prohibit^, jure Divino licite contrabantur? Ajo
negOj prout lubet. Diff. vide apud Treutl. thef 3. lit. b. amp;
ibiBacchov. An amp; quomodo jure Can. in fecundo genere affim-
tatis prôhibitio locum habeat, vide apud Bacchov. add. thef.-^'.
Hœnon. difp.6.thef-^.

Ad 1.18. an amp; quando hodie parentum requiratur confenfus,
fi inter eafdem perfonas nuptiç renovantur,vide apud Groenenweg,
adl. 7, C.fr. f.ItemquodMoribus fecundç nuptiçrede novam
benedidionem mereantur, probatur aperte ex epift. i. ad Corinth. '' '
c. 7. Quinimo ex d. c. evidenter quoque colligitur, quod omnes
pœnç fecundarum nuptiamm injuftçfint, ut difputavi ad/. 11.
amp; 12. de his qui not. inf dtfp. 8, thef. 12. Diff. vide ibid. amp; apud
Treutl. thef 7. lit.f amp;g. amp; ibi Bacchov. Tachin. d. lib- 3. ^.lt;^3.
feqq. Zoef.adh. t.

V.

Ad /. 19. quçritur,an filius legatum à matrerelidum fub con-
ditione, fi uxorem duxerit ex voluntatc patris, confequi poffit,
fi pater.matrimonio. filii eontradiixit fine jufba caufa ? Aft: quia
verba captanda non funt, fed qua mente quid dicitur, attenden-
dum cft. I. pen, adexh 'àend. amp; arg. I: iSj . deR. I. Diff. vide apud
Treutl. thef 5, In. c. amp; ibi Baeeh«v. Qmd de filia, qui quir
dem pari nupfit, fed patre invito amp; abfque auâroritate judicis ?
Moribus ifts nuptiae clandeftinae funt, amp; nullum matrimonii ef-
fç^um fortiuntur, ideoque nçc pater talemfiliam dotaretene^
tur» Diff. vide apud fi«/ amp; Cofial. Ad i. h 15». ha. Mqzjl. ad d.tit.

Ad I. 20.21.- 22. an matrimoniumjufto metu'cöntradnin
nuUumfit, videamp;repeteex(i. 3.1»/, thefi. Sedprobar

turne

turnemetus ille uno tefte? Neg: l. n- deteftib. amp; arg.Lio.de
qUitfl.'DiS.Ca.poü. caut.ï^^. Qddde confeffionepartium? Ni-
hil probat contra prsfumptum matrimonium. arg^d.c. fuper eo.^,
deeoquicegn. confang.ux. Diff. vide apud £«ƒ. diide fponfal,

Adl. 24.qu3eritur, an amp; jure Canon, ex diuturna cohabita-
tione matrimonium praefumatur ? AfF: quia quilibet, prsfertim
probus, in re magni pra:judicii bonus praefumitur, donec con- •
trarium probetur. Q^re amp; hxc fententia Moribus fervari vide-
tur. Diff. vide apud Treutl. thef.iAtt-d.amp;ibi Bacchov. Groenevveg.
add. l. 24.B«/ amp; Gothof. adeand. Alciat. ^.prsfum^t. 38.

VI.

Adl. a^.quxritur, anfïliusemancipatus faltetnjure naturç
prohibeatur uxoré ducere abfque cófenfu patris? Aff±^.deobfeq,
farent.Sc cum tali temperamento hçc lex 25. accipienda videtur.?
videlicet quod quidem primo emancipatus confenfum patris i;e-
quircre debeat, fed fi fine ratione contradicat, quod filius tune
fine confcnfu patris ad matrimonium admitci pofsit,quod amp;con-
fuetudine hodierna confirmatur. An ergo idem fit in filia eman-
cipata, amp; duntaxat confilium fit in /. iS.amp;io.C.'h.t. parum
euro. DifT.vide apud Treutl. thef. 5. lib. b. amp; ibi Bacchov.

Ad/. 30.quçritur, an nuptif cumfrigidaamp;fimiliinfanabili
contradç fimulate, aut irritç pronunciari poffint, amp; novç cum
alia permitti? fubfiflo, amp; difputo exercLtii gratia quodlibet. Diff.
vide apud Treutl. thef. 8. lit. a. amp; ibi Bacchov. Bfz,. de divort.fag.
91. é* 2 2 (). Hoenon. d. difp, 6. thef 6 Mez.z.. ad h. t.

Ad /. 34. §. 2. quseritur, an matrimonium comprivignorum
jure Divino fit licitum?Dubitavi, amp; etiamnum dubito,ob ratio-
nes, quas vide in tiojîr. ad §. 8. Infi. h. r.amp;apudBacchov- ad Treutl,
thefi^. lit. a. An cognativiri amp;uxoris inter fe fint affines, 8c
quinam proprie fint,dicam (Deo volentc) ad tit.de graéb.amp; afin.

VII. Ad

VH. • '

Ad A.42. quxrirur, an revera lióneftas diffuadeat matrimö-
nium inter fuIceptoremamp;fufcepta,m ? Neg: quia ea nec ex ver-
bis, nec ex fenfu C.iZ.Levit, vel akerius loci in facris pagims col-
liei poteft. Deinde honeftas virtus eftj quas tión in riimiö lèu ex-
ceffavel defeftu, fed in mediocritate confiftit. DifT vide apud

Treutl.thef. Ut.e.amp;MB4cchov.

coitu iliicito nafcatur affint-
tas? Affïf' cenfar^. c^noA ne TreutL thef .y Ut. d. tepre-
hendat, honeftaS vetat. vide BMchov. add. thef. Treutl. Sed nafci-
turne cx nadisfpoofalibus ? Non nafcitur, fedtamen ex matri-
monio, licet nec benediaio facerdmis, neccopuläfequutafit.

Rattonern pete ex thef 4. Diff. vide apud Treutl. d. thef 5. ht. c.
amp;iHBacchtv.

Ad /. 55-§- l' quxritür, an amp; quomodo I. corrigen-
dus fit? Sed cum hodie raro contingat adoptio, amp; qüamvls
fadaminime inducat impedimentum nuptiarum, didaqux-
ftio altiore indagine nequaquam indiget. Diff. vide apud Treutl.
thefz.üt.e. amp; ibi Bacchov. Cujac. 23. obf Hototn. i. refp.
amic.^ J-o. M0Z.Z.. adh. t.

VIII.

Ad L querere lubet, an reliquae perfóitae, quae in hoc amp;
praEcedentitituIofponfariaamp; nuptias cóntrabere prohibentur,
jure Dwino amp; morali quoque vetentur. Frimó ad l. 12. §. i*
dgfpcti^.icamp;c rejicitur dura ilia patria poteèas , quafilia co-
sitM affentiri patri fponfum Offerent», licet non tui^em vel
moribus indignum. Nam antipathise naturali vim infcrre ne-
faamp;eft, Sccoaétamatrimonia anfam peccandi prsbere, atqUe
difficUcsexitus habere Went. CMnipfumjus Civile fibi non
^arevidetur./. 2.ifeww^njundTUo.h.t.amp;Ui.defponf

Cur enim alia ratio in nuptiis, alia in filiofam.? Imocurahain

filiafam, alia in enmncipata ? Vide Groenenweg, ad d.i. 12. Ad 15 •

Bnbsp;ft'

tit. Ï.amp; I. 3(5.59.lt;fo.lt;j2.nbsp;§. i.lt;S6. tit.z. notandum,

quod tutor vel filius ejus jufte pupillam in uxorem ducere poflit,
quia loco patris proprie non elt, nec pupills metuunt circum-
Icriptionem in re tamiliari, fi fingulis annis adminiftrationis
ratio reddatur. Plures rationes vide apud Groenenweg- ad tit. C. de
interd.matrim. int.fup. Quod digniores dighantejuftitia humi-
libres in uxores ducere poffint, patet ex antecedentibus contra
t.i6. tit. I. amp; 1.16. tit. 2. 34. 42.44. eod. Adde Groeneifeg.ad
l.z^.C.h. t. amp; L 7. C. deinceji. nupt. Qrod inprimis in nuptiis
nepotis vel neptisconfenfus patris requiratur, dixiad tit.depa-
truipoteft. contra t. amp; I. §. i. h. t. Hodie quoque confen-
fum patris captivi defiderari, probavi Lib. i. Infi, contra I. §. i.
/. 10.amp; ii.Lt. Adde Groenei^eg. ad dd. II. Ad /. 14. amp; 17. dixi
zid.l. 55. h. t. Ad /. 8. 5 7. (J3. dixi ex parte,vCum probavi, hq-
miliores dignioribus in matrimonium colldcari pofle, Adde
Groenenweg. adtit.C. fiquacunquepradit.poteft. Hmon. d. difp. 6.
thef. 8. amp; 5gt;. An amp; qu;E loca in lifce duob. tit. emendanda fint,
hodie profequi non vacat. Vide Gothof. ad dd. tit.

IX.

Ad/, «/f. an jure gent, committatur incéftus inter fratrem amp;
fororemvide amp; redargue e-^ nop. ad 2. Infi. de nupt. Fruftra
hie quœritur, qua poena inceûus puniatur,quum Moribus in de-
fuetudincm abierit, amp; reftius committatur arbitrio judicis,quod
variifint gradus inceflus.Yide Groenevveg, ad 1.6. deincefi. nupt.
Bacchov. ad Treutl. thef 4. lit. b. Unde dixerim, bona non ipfo
jure fifco deberi, fed requiri fententiam declaratoriam. Biff, vi-
de içai Bacchov. d.loc. Q^d liberis inceftuofis ex bonis-paternis
hodie debeantur alimenta, extra controverfiam videri debet.
Quin imo vix confifcatio bonorum cum pœna capital! concurre-
re poteft, ut alibi dixi, amp; latius forfan dicam ad Lib. 48, Pand.
Sed quid, fi ignoranter incefts nuptix contradx funt, ad quem
pertinebunt utrimque adquifita ? Ignc«rans fifcum excludit. arg.

/. ult.de leg. 1 .amp; l.4.C.de mefl.nupt. Difl. vide apud Treutl. thefj.
lit. h. amp; ibi Bacchov, Sed confirmatne juris ignorantia cum diu-
turnitate temporis ftatum liberorum ex inceftis nuptiis edito-
rum ? Aff. de I. 5 7. §. 1.1,, t. Sed d. §. cenfura dignum cenfet Au-
tumn. ad d.i. $ 7. quï fententia, inquit, recepta eft, nec me movec
audoritas Marciani.Etenim neceflc eft, ut lancem in libra pon-
deribus impofitis deprimi, fic animum perfpicuis cedere.Ipfam
autem perfpicuitatem demonftrat exZ. 'j.C.detntelt;rr.reft.l a.
amp; 6. C. de incefl. nupt. Sed ilk 11, vix ad rem faciunt, ut cuilibet
peritiori patet. Verum hxc ratio pr^cipue movere videtur, quod
craflä ignorantia vix excufet ab omni poena; atque adeomulto
minus vel matrimonium legitimum, velliberos legitimos effi-
cerepoflit contra legem nature prohibentem. Adde Mornac. ad
d.Lsj.

fini S.

m-