dispvtatio IVRIDICA

rKlGLSlMA SEPtima
tAi

Lib. 24. amp; 2y. Pandeétar.

ii r A M
Favente Deo Opt. Max.
Sub Presidio
Clarifftmt, Conjulnjjim^ue Virk
D. CYPRIANl REGNERl AB OOSTERGA,
J.U. D. nec non ejufdem Facultatis in Illuftri
Rheno-Trajed. Acad.Profeff.Pand. Ordinarii,

Publicè defendendm fufcipit
GOEDEFRIDUS Vander SCHUER L. A. M. Hag.Bat.
t/€ddiem I ï¾cemb, hork locojue foliits.

Nobili, Generofo, virtuteHeroica
ornato,Strenuoquc Viro.

DD.jOHANNIvanWYNBER-

GEN , Domino de Horjjen Qa-^
taphraFh'rum turma SummoTrafeBo^miquot;
litumVuci acTribmjo.amp;-c, Skfe^/ferdenquot;
burga, Oostburgie^ Ifendklt;;e^ totim partü
Flandricefuh generalkm Ordimmpote^
flate detentieDrbiumpimafum^omni^
um tem Cadfanti^ ac Fry^^e munimen^
tomm, propHgnaculomm, prcejidiommque
Circumydlatorum Cjuhematorl fonifii^

mo, Domino Fautorique meo in ^etermm
coiendo.

Hoe luridicum exercitium in jEtcrnum ac
indelebilis obfervanticE Symbolum

D. D.' D' c.
GODEFRmVS vander SCHFER L.A.M.

Refp.

DISPVTAIO lURlDIc A,

TR IG R SIM J â–  S E P r IM

Ad Lib. 24, amp; 25. Pandeétaruni^.

T H E S I S I.

D /. 1, i. i.amp;feqq, tit, i. Lilgt;. 24.
ritur , an rationes 'mdd, U. propofits
pro donatione int. vir amp; uxor, prohibita
Jolidas fint, amp; ex Iure Gent. deprompty,
an vero proprix populi Romani ? Aff. po-
ft eri us. qu£E fignificant, ä majoribus
amp; monbus introdudum efle.ne inter vir.
ik uxor.donationes valereni. Adde Gothof.ad d.l.i.Vtzapun
autem ratio videtur, quod alioquin facile divortia continge-
rent, qus temere amp; ex bona gratia permittebantur. /. 3 2. Æ’.
lo./»./. imo czdes amp; pericuIavitSB metuerentur. Quae cum
apud Nos ceflent, amp; tantum apud Italos valeant, ut loquitur
Ired. k Sande circa pada de futura fucccfilone. c, 3. m. 2. de
Feud. merito illi mores ( variant enim hic. Zyp. ia Notit. lur.
Bel^.Nicol.Bur^.inprolog, adconfmtud.Fland.Groenevveg.adh.t.
Aiornac.add.l.j, Chajfan.tit.nbsp;re»;proferendi funt,

quia IureCivili divortiumfecerunt. Ratio in promtu eftj
quia cuique domino libera rerum fuarum difpofitio conce-
acndaeft,/ï^kwA.ao./. 21. C.mani. donec contraria ntione
lortiore impediatur, quje hic nulla eft, ut cuilibet fine prafju-
dicjo expendenti facile apparet. Si quilibet bene meritus do -
nationibus pr^miandus, cur conjux conjugi donare prohibe-
tur, qui patrem amp; matrem derelinquere debet, amp; adhjerere
cójugi,maxime fi audorejudice donatio celebrata e{i}Fafch.
de dijf jur.ctvU.amp;Sax. Quinimo fi vir amp; uxor non funt mu-'
tuo amorc fpoliandi, ergo donatio inter ilios~idnfit.tenda eft.
Quid ergo , fi maritus coflftante matfiTnoHio^ccrituirt roiflia'
puta, adquifivit, amp; uxor fine liberis mortua fit, heredes uxo-

Pp 2nbsp;ris

ris aufei-cntnc marito dimidiam partem ? Aff. Iure Divino,amp;
Moribus, quibus omnia adverfa amp; profpera inter vir amp; uxor,
cummunia lunt. Diff.nbsp;I.

I I.

Ad d.i. ).pr.amp; §.io.qvixntm, an difta donatio faltem va-
leatjfi juramento confirmata eftPExercitii caufa difputo quod-
lubct.In quam alias fententiamfimproclivior, patet tum ex
thej. I .tum ex noflr.ad tit.de paB.amp; /«w/«r.Vide Gothof. add.l. i.
Chriftin.adh.t.C.tit.i6.dectfj:^-J.n.j.Chaffan.d.tit.Scd pofito,
quod donatio juratavaleat, fitne caduca, fidonatarius ante
donatorem mortuus fit, an transfertur adheredes ejus ?
Aff. pofterius. /. heredit. 6i. de R. I. jund. c. cttm contmg.ext.
dejurejur.l.i^.C.dedonat. Quin iplumlegatum in abftrado
loquendo ad heredem tranfmitti, licer legatarius mortuus fit
ante teftatorem,probavi ad Ttt.InH.de légat. Difl. vide apud
ChnHtn. d. dectf.n.^. Fachin. 3 .c. 81 .Scip.Cent.Ith. 3. r. 2 5. Zoef
adkt.n.iS, Sed quid, fi maritus vel uxor in padis antenupt.
fibi refervavit facultatem donandi conftante matrimo-
nio Non tamen valebit donatio, dd. II. amp;4rg.Li^z.§.zz,
h.t. iündi.l.z9.de legib. Sed qui fentit, jus civile (quod donat.
int. vir amp; uxor vetat) iniquum cffe, poteftne falva confcien-
tia in dido cafu pronunciare pro donatione ? Subfifto, fed
vel affirmativam vel negativam partem defeniurus. Dill, vide
apud Ghaf.d.dit.Chri^tn.d.decij.in.l.Titaq. ad l.Z.C.de rev.do-
tiat. Quid denique de donatione renumeratoria ftatuendum.^
Idem dd.u.']anù..l.%.de Puhhc.in rem aEl. Diff.videa^udFachin.

C.So.Bufad]l.j. h.t.ChnH.d.dectfZoefadh.t .n, 16..

Ad %.z.amp;feqq.d.1.:^. quasritur,an hodie ceffante patria po-
teftate Romanorum, donatio generi in foeerum vel fimilem
prolata valeat? Stante lure CiviHnon va.\et.dd.ll.amp; l.ä^.C,tod.
Ratio eft, quia lus Civile in didis textibus relatum non fo-
lum ex patria poteftate fubfiftit, fed etiam ex eo prgcipue,ne
fiat per obliquum , quod direde prohibitum eft, teft C^ri-

(^.^^««/'.».y.Diff. vide apud GroBfnbsp;d'. 5.

III.nbsp;gt;

Ad .pr, qusritur, an à.pr, iniqui juris fit ? Aff; quia m o-

r»

raTitü non debet nocerealteri, maxime jure novo, quo do-
minium rei donate ftaticn intelligitur tranflatum.

d.pr. corrigi, probabil.ter ftatu.tur.Vide Auum.
amp; CoßJ.add.pr. An amp; quomodo valeat donatio inter fpon-
fumamp;rfponfamdeprç{enti, fignificavi in34- I^jff- vide
apud CoßJ. htc. amp; Chafan.m d.t.§.2an £n.

Ad §. 13. reqlt;i.amp; /.3 i.^.j.h.t. quçritur, an Moribus no-
ftris (quibus lieres mortuo teftatore Dominus amp; PoflefTor
rerum hereditariarum habetur)maritus heres repudians he-
reditatem caufa donationis donaffe videatur uxori heredi
fubftitutaî.vel ab intefr? AfT.V./.3.Diff. vide apud s^»-

tHmn.ttdnbsp;3. amp; GroenevvegMl.6. ^u^tnfrdud^eredit.

Ad l.j.ß.6. quzritur, an etiam fidejuflbr à marito ob do-
tem datus obligetur ? Aff.nbsp;6: Ratioeft in/. 2. de jure
dot. Moribus hçc res extra controverfiam videri debet. Difl.
vide apud Treutl.th.^.d.di/p.-j.ltt.h.amp; ibt Bacckov.'Groenevveg.
adtit.C.neßdejuß.velmAndüt.dot»

Ad /.14. qusritur, an ftante jure Romano donatio in d. I.
fada rede valeat ? Afif. d.i. 14. cujus ratio vel in (ola commi-
{crationecafusconfiftere poteft. Difl. vide apud Autumn,

Afornac.addJ.i^.

Ad /. 15.} 1.5 5 • qua:ritur, an veftimcnta vel alia ornamen-
ts muliebria uxori à marito tradita prxfumatur donata , an
commodata ? Afl\ pofterius in cafu dubio. dd.U.Sed quin aliç
circumftantiçaliam inducere poffint praefumptionem, nullus
dubito. Moribus efficaciter donata cenfentur. Groenevveg.aà
jr.8.j./.3i. Di(r. vide z^adlreutUhef ^.lit. a. amp;ibt Bacchov.
Quid ergo dc armillis , gemmis amp; fimili ornatu pretiofo,
quem fponfusin fonfam contulit? Dixcrim,in cafu|dubio do-
natum. Nam quod in cafu licitoabfolute amp; fine limitatione
donatur, abfolute quoque debetur, donee contrarium pro-
betur. Diff. Vide apud Treutl. amp; BacthovJ.lot,

I V.

Ad A23. quaeritur, an (altem donatio feu promiffio morte
confimetur, fx maritus uxori ftupulanti promifit res,quas do'

na-

nare licet gt; De Iure Civili dilputo, quod lub et. Sed de Mo-
ribus, etiam de illis,qui hic lequuntur lus Civile, aufus ium
dicere, quod iola fimplex promiflio (eu promifliode pra:fen-
ti, qua maritus promißt ftipulsnti uxori, le ei donarc hoc vel
illud, omnino obliger. Wiàeao{xr2Lzà.titJep4B.amp;dcvtrh.o-
hligat. Diff.videapud Fuchn3,i}.c.-j9.CoßaLamp;Buf.add l,-^-^.
Bronch.ccnt.-^.ajf. ;5 .Groenevv.ad l.i^C.h.t.JÃŽntumn.add.l.i j.

Ad/.32.§.2.qu£ritur, an donatio inter vir. amp; uxorem ita
morte confirmetur,ut ne quidem infinuatione opus fit, licet
egrediatur fiimmam 500 aureorum? Neg. perea, quf dixi ad
§.z.lnß. de dornt. Diff. vide apud F*chin,\.{qi. An detraftio
Faicid. locam habeat in donatione morte confirmata , dicam
ad tit.de l.Fatetd. Vide interim Chnßin.d.dectf.n,lt;^.

Ad d.fi.z^.d.i.-^t. recâe quidem Salmafius perftrinxit Ad-
vocatum Parificnlem in interpretando j fed fruftra ta-
rnen quoad Mores, quibüs amp; locietas donationiscaula inita
valet inter quoflibet, multo magis inter vir amp; uxor.Vide Sal-

ma f. ad jus e^tttc.e.zo'
Reliquas 11. abrogatas vide apud uiutHmn.O- Gromew.adh.t.

Ad2.58.anquçftorprçfumaturex bonisfifcahbus adqui-
fiviffe, vide apud Qofid.add.L'^ i.

V-

Ad l.l.amp;ßqq.tit.l, qufritur.an fint plures caufig divortii,
quam du3c ? Neg.nbsp;i.Connf^. 7. ubiadulterium amp;

malitiola defertioita matrimonium dirimunt, ut pars inno-
ccns aliud contrahere poflit, imo amp; nocens,licet uterque no-
cens ; quia hoc nulquam prohibetur,nifi dicamus compenfa-
ùonemhdizra. drg.Lio.$ .i.de compenf, c.ßgnif. ext. de divort,
Difl. vide apud Treutl.difp.6.thef.Hlt.ltt.h. amp; c.amp; tbi Baechov.
UÅ“non.difp.6.Pand,the(.i-7, Groenevveg. adh.t. C.

V I.

Ad/.2.f»V.3.qua?ritur,anfoluto matrimonio dos proprie
dicatür ? Sed hfc quseftio jejuna amp; de verbis videtur, tefte e-
liirnBacfhov.ad TreutLd.thef.ioMt.a.Sc drfputavi de hac qu2-
ftioHgin difp.prntedth.i. Adde Buf. rub. h.t.

Ad §.i,dJ.z,amp;Il.fcij^, quçriturjan amp;pater dotem adven-

ti-

tîam repetere poflît, amp; an qiiçdam verba à Tribon.in i.
adjeâa fintfSed fruftra, quum dida qufftio u{um non habcat.

Grocnevveg.adLun.ß.i^'C- df rei ux3r a:}. Vide tarnen
chov.adTreutlJ.thcf\o.lil.c.lt;iy^nt,Matth.dJtfp. thef. 29, Fab.

li.fonj '^.Bu/.add.fi.i.h. t. Excrcitii tamen caufa di/puto,
quodcunquc lubct. Vide CoHal.add.^,

Ad/.5-6.7.qusEr., znddJ.jare Codicis abrogatçfintjamp; quo-
inodo iruclus inter vir.amp; uxore' foluto matrimonio dividätur?
SedcumMoribusfrudusindiflinde percipiatur pro oaeribus
matrimonii, jura caufa hic dedikenda funt,ut loquitur
adconfuet. Bnt.art. ^o^.gloß, i. vel utfüpervacua prxtereun-
da, ut fcribit Groenevveg.addd.il. Vide tamen, (i lubet, Treutl.
d.dtfp.thej. iz,lit.c.amp; ibt Baeehov. Bus. Coftal. amp; Altos adddjl.
An ergo mulier reipfa quoque eft in mora ab ipfo die nupti -
ar.fi maritus onera matrimonii fuftineat? Afi. ipcv fupertora.
Diff. vide apad Cofîal. add. I. An amp; quomodo §.5. i/./. 7.
correftus fit,vide apud Gothof.Buf. Autumn.ad §. An amp; quo -
rnodo §.i 3 J./. 7.juftusfit, amp; eonveniat cum I. ult.defundo
dot. amp; fmihb, vide apud Autumn. amp; Buf. Coflal. ad d, §. /oan. 4
SandeLb.tit. i.defi. Cur autem hicutamur remiffionibus ,
facile cuilibet conftat ex antecedentibus.

Ad / IZ.amp;feqq. quseriturjan privilegtum competent!? (ut
vocant) diâ-is legibus indultum rede quarundam Gent.Mo-
ribus abrogatum fit ? Keg. Quia qualitas perfonarum prs-
fatum beneficium extorquet. Vide noflra ad$.\i, Inß. dé acl.
cfrGroenevv.ad.l.zl.derejud. Sed quod tali beneficio hodie
renunciare liceat contra/.I4.§.I-//./.i.demôftravi zà tit.depaB.
Vide Croeneziv.add.ß.-^-j. An amp; quoroodo/'r./.i7. eonveniat
cum/.2i.3r 2 2.^/f «;W.difputavi ad d.%.ij.

Ad l.ZO, vide Autumn.jMnSl.Groenew. adl.-ji.de jur.dot.

V I I.

Ad /.22.an «/./.fit tota Triboniani,nullusinquiro,quia tota
fere loquitur de adione de dote, quaî hodie ipfi filia; tantum
competit, ut fupraindicavimus.Sane %.j.d.t.iz. nonfervan-
du, docet BeK.lt;ttucl.de divort.p.z5 J^amp;feq^f.GroexevvM d.ß.-j.

Ad

Ad /. 24.qu3eritur,3n mulier creditoribus jam in executio-

nc verfantibus fe opponercpoflTu, amp; dotem deducere ? Aff.
lt;trg.l. i .h.t.Si quia ignofcendum videtur mulieri, qua: propter
reverentiam maritalem dotem non prius repetiit. Diff. vide a-
pud TreittU.dt^.j.thes.ult.ln.a.Stà quid, fi Iciens manto pro-
digo vel obxrato nupferir, habebitne beneficium d. l. 24. pr.?
Aff.d.pr:)ana.d.l.i.amp;i.z.de jure^/or.atque itaMoribusindi-
ftindeobtinet.tcftenbsp;24. Diff. vide apud

TreutU thes.ult.ht.a. Quod denique,fi maritus ad meliorem
frugem amp; pinguiorem conditionec pervenerit ? Dps reftitu-
endaeft; quia res bicrediit ad fuam naturam , amp;dosnatura
lua penes maritum eflfe debet. Diffquot;. vide apud rreutl.d.Ut.t.tn

fm.Chnpin. voLiJeàs.i^o.Bus.ad.d.l.z^.h.t.KncrgoScmz-

ritus ad inopiam vergens libérâtur à reftitutione dotis, fi of-
ferat cauuonem fidejufforiam ? Aff.quiaceffat periculum.-^r^.
l,j,amjdisd.cog,lgt;\a.v\àc apud ChnPm.d.vol.dects.i^i, ^

Aà^.ult.d.l.i^.f an amp; quomodo aftio de dote transiera-
tur infilcum» vide apud Cohî.aàd,$.ult,

VIII.

Ad/. 3}. quaeritur, aa d J.pugnet c\xm l.l.amp;ult.C.de dot.
tmt.non num. amp; (îtnilthm, amp; an injufta fit? Prius nego,pofteri-
us affirrno.fed alia ratione motus,quam qua movetur uiutum-

mu y quemfequi videturnbsp;maritus

hic adivit hereditatem uxoris onerofam, qui in foro poli non
tenetur ultra vires hereditarias, ut alibi dixi in foro fcrvan ad
rlt;t Jnfi.de hered. qH*l.amp;dtf imo nec ultra id quod facere po-
tcftimaritus tenetur,five ftipulator;utquot;donatarms,five ut man-
datarius ftipulatus fit, modo ex perfona uxoris ftipulatus fit,
amp; in ejus locum fuccedere videatur.rfr^. /. î z.h.t. Difl. vide a-

TpudBHs.add.l.)-^.

Ad /. }8.quçritur,an etiam dos amittatur propter oiculum
akeri datum? Negatur vel propter impudicum.quod minime
prsfumptionem adulteriïinducit.^./.jS.atq; itaufu fervari,
icaatutBus,add./.Di{r.vidc apud Eund.amp;TreHt.d.thes.ult.lit.b,

Sed quid de ftupro poft mortem roariti commiffoJNequ»*

dem propterhoc amittitur. Nov.-gt;,^.c,x.infin. ian6t.c.^sgt;-de

E.l.in6. atqae ita receptum in praxi, teüztm PtneUnl.^.C,

delgt;on.matern.B»s.add.L^8.Diff.videapadEosd.amp;Treutl.ltt.lgt;.

iana.Co/ldLadl.i'i.amp;d.LiS.

Ad /.44.§- i.^/./fB.quaïriturjan marito defunao uxor ex-
hereditata utili adione agere de dote contra heredes patris
pofljt, an v-ero debeat petere aftionem ceflam ab heredibus
mariti? Sed cum tantum quçftio de modo agendi fit, amp; Mo'
ribus maritus hic uxori ftipulatus cenfeatur, remttto curio-
fos ad Fachin.2.c.'j^.amp; Bus.ad^44Xed difficilior qufftio efl:,
tefte Eod.Fachtn.c.j^.zn heredes mariti,qui confeffus eft, fe
dotem accepifle,liberentur cedendo aaionem, quam habent
contra patrem mulieris promifTorem dotis ? Sed Moribus
decifaeftj quiaconfcflionimaritiftatur, donec contrarium
probetur. Greenevveg.adtit.QJe dot.caut. Quod tarnen fic in-
telligi velim,ut tune tarnen pater vel heredes ejus teneantur,
fi maritus defunélus vel heredes ejus lolvcndo non funt, ut
alibi dixi de procuratore, qui confefTus eft,fe accepifTej quod
revera non accepit. Difl. vide apud Groenevveg.ad d.i. amp;Fa-
chin,d.c.j^.amp;Bus.adh.l.^^. Plures quçftiones de confeffio-
ne dotis \idc apud Fachmd.übS. Ratio remifïionis eft,quod
plerçque jam à nobis definitas fint, aut ufum non habeant,ut
quilibet etiam juris tyro facile animadvertit.

Ad/.5.W.i.Lj^.25.qua»ritur,an /'r.ii./.'j.corrigaturpcr/.«».
f. s .C.de rei uxor.Sed fruftra,non folum ob rationes quas
recenfct Groenevveg.ad h.t, fed etiam ob hoc vulgatum, quod
nemmi concedendum videatur, ut fit judex in propria caufa.
/.i J.ae fudic. Sed compenfationem hic cafu habili pofito
locum habere,nullus dubito. vide Bus.ad l.j.fol.matr.amp;nopa
ad tit.de compenfdt. DifF.vide ibid.amp;apudT'eutl.p.i.dij^.zi^ .thes.
%.amp;ihi Bicchov.CoHaLadl.i.h.t. Qusenam fintimpenfas, quïe
non veniunt in reputationem , amp; quodnam fu feminarium,
ride apud Gothuf.add.I.l.amp;i,h,t.

Ad Lzlt;^,fit,z, quxritur, an hodie aftio rer, amot. locom

ha-

habere poflit, ft matrimonium ad modum Iure Civili obler-
vatum contraßam eftPNcg. quia propter resamotasnon li-
cet facere divortium, utfupra dixi ad mnbsp;DilT. Gm-
nevve^,ad h.t.C.

Ad i.28. quîeritur, an d.i. abrogata fit perfm.C. de
furt. Sed fruftra, quum hodie aûio furti privaio oon.detur,
nec adio rer, amot, quia rnaritus amp; uxor una caro fiant, nifi
fafta fit feparatio thori amp; menfae. Zoef. hic in Sn. Aliam ratio-
nem proponit Groenevveg. ad,.d,l.zS. Adde Buf. aà d,l.ilt;,.amp;
Aiitumn.add.Li%.

Ad /,4.f«gt;.3.quf ritur,an qui partum pra: foribus pofiiit,ne-
care voluifîc videatur ? Neg:-lt;r^,lt;/./.4.quç forfan ioquuitur de
expofitione in fylvis amp; fimilibus locis. Quod pater adoptivus
teneatua filium adoptivum extraneum alere, lignificavi ad tit.
de adopt. Dili.vide apud Faehin.lth.xz.c.6o.Aa amp; patruus ne-
potcm ? Äff. arg.c. 14. Cenef. Diff, vide apud Fachin.d.itb.ix,
c6 ï.chriiïm.ad htt.e.dects.i^-^.

Adl.i.prjit.^, an uniperito credendum fit?Keg.d.pr. ni-
fi pracfumptive, ut alibi dixi. Duas alias quaeftiunculas hue
pertinentes vide apud QoHnl. ad d. 1.1. Tcrtiam vide apud
Eund.adLi.tit.feq.

Ad l. 3 .tit.'], quf ritur,an in dubio quis ex concubinatu na.-
tus, anlpuriusprîefumatur? Äff. prius, quia dclida prœfii-
menda non funt. /. 5\.ptofoc.amp;c.i.defil. pref.h. nifi alia prae-
fumptiocontrarium fuadeat, itauthaîc qua:ftio fua natura
arbitrio judicis relinquenda videatur. Diff. vide apud
Li.§.ült.Lt.

Adquzritur, an Iure Canon.concubinatus proquot;
hibitusfit? Sed fruftra, quum jure Divino manifefteyefitus
fit. I. Cor.j.YideBuJ,ad d.§.Zyp.in Iur.P0nttfjn0v.4nal.tit.de co-
hib,der.Selden.de jure nat.lilgt;.,lt;}.c.j.Zoefäd h.tjie modis legi-
timandi dixi alibi, Adde Qhrt^in^d.vol.decifi^'^. Quod Mo-
ribus uxor revocare poflit, filtern, pro ßia parte, donationcm
à marito m pellicem coIlatapj,huHusdubito.Vide Chriihtt.td
J}^it,C.de(if.26,

FINIS.