Med. Doâ. ac in inclytâUltrajeâiinâ Academiâ Medicinae
Praélicaî amp; Anatomes Profeflöris Extraord.
Vuhïue venttlaudam proponit
ABRAHAMUS Vand E R MAST, hagâ-batav-
Ad dim i^.tebraar^f hoù mnâ matuttm.

maniorum litterarum cultori doftiffimo, amp;
inexercitu Diicis Lotharingite, Equitum
Magiflro ftrenuiffimo.

D. CORNELIO Van STRYEN,
J. U. D. amp; coram Curia Provinciali Hol-
landise Advocato prudentiffimo.

D. ADRIANO Van STRYEN,
J.U.D. nec non Celfiff: Princip: Auriac: ut
amp; CuriiE Provincialis Hollandise Advoca-
to digniflimo.

D. PETRO TAURINO in Ecclefia
Remonftrantium, qu£E Ultrajefti colligi-
tur Paftori fideliffimo dodiiTimoque.

D.PASCHASIO VanderNIAST,
M. Deft: Sc Bergse ad Zomam Praftico ex-
perientiffimo.

quot;I huic
ftri.

.Iliis

rAffi-

nibus.

Etcog-
nato a-
^ mandi^
i colendis,
I amp; quo-
ad vivam
fuspi-.
den^s.

ABRAHAMUS Vander MAST.

\Omkellanoh'ilisdrciter 18. mnomWjrobußa,fd'
^gax, Melancholica,ß{btrißis.,cogitabimda.^dUtam m-
ordinatam fervam, obßruBiomhits in hypochondriis in-
ter àum obnoxia;cum fe k parentibmparvifieri ammad-
uerteret, ditt altum freßit corde dolorem, ac magna, cum
frndatione hilaritatem c^uidem infropatulofinxit/oliu-
ria vera intégras no^es inßomnis cum trißitia, moroßta-
teßetii,acßußiriis tranßegit. Tmdem captis dolore cum
febricula inordinata continua correpta efl ; c^uem dolorem
faucispoß diebus nonßentiit amflius ,Jed mente labor are
comperta efl-,nam qua taciturnior eßeßolebatjtocjuacißima.
^r£ter conßuetudinem evaßt, it a utfine uUafere cejjafio-
ne continuo loo^ueretur, amp; non dies tantum,ßed intégras
q^uoque nobles garriendo inßumeret, nullofropmodum
intercedente ßomno. Primo biduo vel triduo, quamvis
multa loqueretur, nihil tamen k ratione alienum dicere
videbatur :foßea vero multa delira admißcebantur. Hoc
tempore febricula defiit. Vigilius tamen permanßerunt.
Delirium illud intra paucos dies valde adauüum efl , it a
ut äigra vix quippiam fiant loqueretur amplim, mcn'ofit
evafiit (jr iracunda,per cubictdum dificurrebat, vocifiera-
batur, ^ tandem omnino fiuribunda adeoque fui imps
fa£la efl, ut in quoßibet adßantes 'violentas manm infer-
ret, imfudica loqueretur ,fiuaque veßimenta dilaceraret:
ita, ut, ne vim facer etfibi aut ahis , h quatuorfortißimis
mulier ibus continuo brachia. cruraque ejus continenda fo-

rent, cum iUetmUgari non f ermitter em parentes. Inte-
terim vires robaflie ßnt,menßrm ordinariis periodis fa-
ils copioseflmnt, ap^etttm mediocriter conßat. nec mag-
na fitis adeß. Ahintenßßimo hybernt aerisß-igore ^
ajperrimogelu non admodum refrigeratur, licetßpe ve-
flihm par urn aut vix contesta ßt, ßmper tamen cahda.
reperitur. Furore hoc per aliquot menfes durante óquot; nt^i-
gis mgravefcente, Medicorum conßlta expetuntur.

j Erebrum in hac asgra graviter affici, liquet ex con-
tinuo furore cum vigiliis perpetuis: cor quoque re-
liquumque corpus pati, liquet ex audacia, ira, to-
tiufque magno calore.

Delirium hoc Mlt;î«wappellatur,f/^f« mentis diuturna emotio
turn feroci audacia^ afemrejpiritum ona.

Inter caufas evidentes primaria fuit cordolium ipfi à dióto pa-
rentum vilipendio illatum : quod etfi fimulatione quadam fup-
preifum fuerit, tamen in fubjedo Juvenili per fe melancholico,
amp; propter vidum inordinatum ex parte quidem biliofis,fed plu-
ribus melancholicis humoribus abundante, hincque ad morbos
proclivi, hujufmodi delirium cum furore inducere potuit : Hoc
enim vilipendium modô iracundiam ipfi movit, bile quaî me-
lancholico humori admixta eft, effervefcente ; modo triftitiam,
melancholicis fuccis emotis amp; bilem fuperatibus, amp;abillain-
ordinata luda amp; effervefcentia bilis cum melancholia, tota fan-
guinis malTa efferbuit, hincque proceflit aliqua putredo cum in-
flammatione, quœ febriculam inordinatam generavit, capitis
dolore comitatam, quem induxere acres vapores biliofi amp; me-
lancholici fimol ad caput delati. Tandem ilia bilis fanguinifque

infiammatione à melancholici hum oris ferventis copia amp;qua-
litate fuperata, amp; extinftâ, evanuit febricula, atque à fervidis
humoribus melancholicis in corpore amp; capite prxdominanti-
bus, à prascedente bilis ijiflammatione jeftuantibus, fpiritus ani-
tnales etiam incanduerunt, hincque delirium acceffit; primo mi-
tius, fpiritibus nondum valde excalefaftis amp; agitatisjdeinde vio-
lentum cum ira, audacia amp; furore : idque partim ab audum fpi-
rituum animalium acrem fervorem, unde nimis attenuati amp; a-
criores redditi, rapide moventur, amp; inordinate ac violenter agi-
tanturj partim propter fpirituum quoque vitalium in corde ef-

Qma vero fervor ille non tantum ineft fpiritibus animalibus,
fed etiam vitaîibus, totique fanguinis mafï^, hinc fît quod to—
tum corpus adeo caleat, ut etiam ab externo aé'ris frigore noa
refrigeretur, fed femper calidum permaneat.

Febris tamen non adef):, quia fervor ille fanguinis amp; fpiri-
tuum , magnus quidem eft amp; acer, verum fine putredine amp; in-
fiammatione.

Malum hoc difEcuIter curabitur ; partim quod hic nobilifïî-
ma vifcera afEciantur : partim quod caufa lateat in humore pra-
vo, pertinaci amp; copiofo : denique quod xgram propter furorcm
prorfus inobedientem habeamus, ita ut convenientia remedia
commode adhiberi nequeant. Quo tamen diutius differtur, eo
difficilior evadet curatio, ac proinde quam citifïime, amp; quocun-
que fieri potefi modo tentanda erit.

Indicationes curativx primarise h« funt : I. Ut humor me-
lancholicus in corpore abundans prseparetur, evacuetur, ejuf-
demque amp; totius fanguinis ac fpirituum fervor exflinguatur.

borentur. Hisautem indicationibus fatisfaciendam eftdixtâ,
chirurgiâ, amp; pharmaciâ.

Di-Tta quamvis in hac 2Egra furore percita debito modo inftitui
nequeat, illius tamen, quantum fieri poterit, ratio habenda eft.
Cubiculum igitur in quo decumbit/ubobfcurum fit;in quo à vi-
ris vel mulieribus robuftis bene fervetur, vellatis fafciis brachia
ligentur, ne vel fibi vel aliis violentas manus inferat. Nemo ad
illam accedat, praeter paucos, qui continuo cum illa verfantur.
Sc quorum confortio fanitatis tempore gaudere folebat, neque
illi multa loquantur. Aër fit temperatus. Cibi afFerantur hume-
ä:antes,.amp; modice réfrigérantes, humidi potius quam ficci. Po-
tusfitptifana vel cerevifia tenuis. Animi emotiones paucisamp;
blandis verbis fubinde demulceantur, iifquc continuo blandis
aâionibus fine multa loquela obviam eatur. Omni modo ftu-
dendum, ut xgra quieta detineatur, amp; dormiat quantum poteft.
Menftrua, alvus, aliœque evacuationes, vel fponte, vel arte ref-
pondcant.

Quamvis oh farorem medicamenta faepe abjiciat xgra., ten-
tandum tarnen an blandis verbis vel loco potus illi hic hauftus
obtrudi amp; exhiberi poffit.

f^, fol.fen.mmd.'^ fem.anif^j.decoäihordeiq.fßat
infufio f. art.adde colatura confeäionis hamech jijf,
extraäi hellebori nigri 9 j. mifce, fiat hauftus,

Corpore expurgato ad fanguinis miflionem deveniendum
eft, qusnon femel facienda, fed'poftea fxpius erit reiteran-
da primo in brachio, deinde in manibus, in pedibus, in fron-
te, aliifve locis convenientibus, amp; pro ra'tione virium bona fan-
guinis quantitas eft detrahenda. Poft venïfedionem bene fer-
vanda eft xgra, ne ligacula vens diflèds injeâa detrahat, fibi-
que nimiam hsmorrhagiam faciat.

Inter fingulas vcnsfediones fubindc purgetur jegra hauftii
modo prasfcripto, yd pulvere diafenna., yd ßla comfeäione hamech
aliove fimili medicamento. Vcl fi ha;c omnia abjiciat, dentur
illi talia quibus deleftatur, ut mjva cjdoneorum vcl rob ribeßormn
rubrorum, ad quorum fingulas uncias, ipfa nefciente, diagridti,
gr. xxiitj. admifceantur, atque talis mixtura: dentur ^vj. vel vtijy
plus minufvc, prout illam inde purgari obfervabitur. Vel fi
paffidas corinthiacas amct, coquantur illae in decodo folioruni
fenna amp; radic bellebori nigr't, ulque dum intiimefcant, poftea
inde exemptx in loco ventis expofito aliquantum flccentur , ut
codas eflè non animadvertat,ficq;comedenda2 offerantur.Quod
enim fludio haberi non poteft, fallaciis ab hac CEgra impe-
trandum eft.

Videndum etiaiii an blandis verbis vel fallaciis aliquotics de
die hauftus bujus apozematis exhiberi poflit:

IJÏ. rad. polipod querni, cichorei^ ana cort. rad. cappar. ta-.
tnarifii, ana^^. herbar. cufiut, capilli veneris, la£luc^ ta~
raxici cum toto, acetof. fcolopend. boragin, buglof. ana
M. f-florumcordialiumana Pj.cortic. citri, arantior. ana
■^iij.fruä. tamarind. aquaq. S. coquantur[.art. amp;fiat
Apoz.emaadVbJ(i. fi'mhoc apozemate macerentur/oL
fenn.tnundat.^jß.rad. helleborinigri ^ij.fem.anifi^iij,
fiat tali modo apozema purgans , quo, fi a;gra id aflu-
merevellet, corpus fubinde poffet expurgari.

Conferv.violar. roptr, pallid, rob. ribefior rubror, cortic.
citri condit ana ^lij. pulpa tamarind 5v/.y^ra/. violacei q.f
fiat. Conditum.

etiam provocetur, ftudendum; vel exhibito circa vefperam
7njgdaUto, cui fyrupi papaverini § (?. vel paulo plus admixtum
fit; vel tria quatuorve grananbsp;opw» j femel aut bis m lep-

timana exhibendo; vel caput unum aut alterum fapaveris albi in
apozc;nate antedido coquendo: vel condito prxfcripto ^.vel ij.
requ}et Nicolai cum pauxillo fjrrupi papaverini addendo : vel fron-
teiri amp; tempora oleo papaverino amp; mguento populeo imnguendo.
Cavendo tamen ne nimis frequenter, nimis diu, amp; nimisforte
foporiferum detur.

Interea caput ablatis capillis, matutino tempore perhoram
unam aut alteram hoc fomento tepido foveatur.

Iji. herb, beton, verben, majorm, plantagr-ana m.j.
lailuce, m. itij, fior. rofar. melilotl anethi,
chamemeliniyana M. I. fern, cannabis,cortandriana^ (5-
aquctcommun. q.f. coquantur pro fomento.

Poft fomentationem caput bene fervandum amp; contegendum,
neabaëre frigido male afficiatur. Hujufmodi tamen fomenta-
tio nqn cbnveniet, nifi corporeprius bene expurgato,amp; fangui-
ne aliquoties detrafto,

Cum malum incipit mitefcere, non male capiti imponetur
gallina viva dilTeóh, vel pulmo ovis aut vituli recenter è maóta-
to animali evulfus.

Sunt qui in Mania etiam laudant fuppedanea, amp; columbas
dilfeótas, vel tincam diffedam, vel folia braffics amp; ruthas, cum
fermento acido, fale amp; aceto, in formam pafts contufa, plantis
pedum alligant, quse 11 non profint, faltem non nocent, ac pro-
inde tuto adhiberi polTunt in hac aegra, imprimis ut fatis fiat iis
qui curationem hinc dependereputant.

Aj^ pjelanchoUci (jr minuci ideo feregrinas linguas,
ut funt Latino,,, Gr ma , H^braica, quas nmiquam
didicerunt, inter dum loquantur, quia d^mone ob-
feßßnt.'Af-

cjuidem -dttm-quia materia melancholica, calida équot; ^^
abfque putredine ipfis foment um amp; mtrimentum eß ?
Äff.

QUintus in ordine fic campo pugnabis aperto;
Non fic confuetus conferuifle manus gt;
Expugnes utinam; pugnä laudabere fa£tä,

Confequitur magnum^ maxima fafta, decus,
Maxima fa£ta decus fequitur, tu maxima fa£la,

Exfequeris, prce te gloria noftra nil eft.
Optarunt alii capitis lenire dolorem,

Phrenitimve truci pellere de cerebro.
Velfanatre virum, bills cui nigra molefla eft,

Triftitiamque legri, corde levare, fiii,
Vix tamen his, ipfis viftoria Ijeta parata eft.

Cur? quia non tanti pugna laboris erat.
At tibi cum furiis res eft, non eft tibi morbus
Hoftis, at involitans proxima quaeque furor.
VixMedicus fatis eft,extraMedicamina eundum eft,

Auxiliumqueferunt, lora, catena, domus.
His tibi vincenti viftoria tantaparatur;

Cur? quia permagni pugna laboris hic eft.
Hac fruere, atque viam, ccelo decurre fecundo,
Quas tibi reftat, eris tu quoque tum Medicus.