DISPUTATIO JURIDICA

7RIGESIMA NONA,
D E

Solutione amp; depofitione

^V A M

D. O. M. I.

i j •

P R S I D E
Viro Clariffimot

D. ANTONIO MATTHiEO, Juris An-
tecellorePrimario , In illuftri Academia
Ultrajedina.

Publicè defendet
JACOBUS I CULEMBURCH, Ultrajed.
tyid diem 3, Murtii* hord locoqtte folitis.

ULTRAJECTI,
ExOfficina JOHANNIS 4 WAESBERGE ,
Anno M. D. C. LII.

Mgnifids, Ampnßimts, Prudenttßmis, Speamp;attßi-
miqueFti ts, -,

D TOANNI à CÜLEMBURCH,Incly-
ta, Rcipubl. UltrajeainsE Senatoii graviflimo, Ve-
ftigalium DD. OrdinumUltrajeft: Quacftonfi-
deliffimo, amp; Societatis Indix Occidentalis m Ca-
mera Arnftelodamenfi Praefcao indefeflb Parenti
meo, mihifiliali amore amp; obfcquio quoad vivam
colendo.

D. ARNOLDO à CULEMBURCH.

Templi S. ]oannis Canonico intet Praépoten-
tcs Ultrâ)éainae ProviiiCia Ordinès^Eleftè, Patruo
nullo non honofis g^ehere pröfequendo.

D. CORNELIQ vander VEEN, Mercato-
riprovidoi . ; .. .vw-,'r. . v.»,

N.D. GUILIAMOKINT,van Rodekbeeck.

D. J O A N N I ERCKELENS , Civitatis
Gorcomii Senatori amp; Scabino prudentüTimo.

\_Avunculis mets in sternum colcndis.

Hanc Juris Difputationem
Stihmijfe ojfert amp; injcribit

JACOBUS à CULEMBURCH,

ReJ^ond-,

kl.'

DISPUTATIO JURIDICA
TRIGESIMA NONA.

D É

Soliitione amp; Depofitione.

THESIS I.

' Abuimus acceffioncs obligationum fu-
( perfunt modi quibus obligationes tol-
luntur: ex quibus merito primus locus
datur folutioni. Solutionis verbum amp;
igeneris eft, quamcunque liberationem
[ lignificans Lfolutionis verhum $ ^.D.h.tit.
'1.4J.amp; ïj6jeF.S,l.4.fi.folvtp D.dere
jud. amp; {peciei; quo fenfu nihil eft aliud^ quam numeratio
vel prasftatio ejus rei quse debetur. Ifolutm D. h.m.{r.
InH, Qmb. mod, toLobh?.

II.

Solvit non tantum debitor, qui alienand^ rei fuse pote-
ftatem habet,ft forte iJ\..§.ult.D.h.tit,l.fucceßres 10.
C.eod §.ult.Infi.Quib.alten. he. led amp; procurator debitoris ,
amp; negotiorum gcüor Unqmföio i%.C.h.tit,l.qU£ utiltter 45.
ß.ult.D.ne^.gen- amp; quivis alius, etiam pro ignorante amp; in-
vito/. 23. C^ 53 . D.h.ttt.Liy.C.eod.l.}olvendo ■^^.D.de neg,
geftJ.S.0-nbsp;cond.indeh.C^nod tamen fallit in ea folu-

tione,per quam agnofcimus etiam feu veneramur direélum
dominum.- veluti in folutione canonis, vel cenfus...^o/»».4i/
confParifS.%lt;).n.^.S»rdJedf.i-]4.n.'iz. Pj/rrh.Maur.de fo-
lut.caf.ii.n,6.nbsp;III.

Fingamus pupillam folviffe abfque tutore: nihil agitjma-
netque Dominus pecunia? folutae;nbsp;L

fjr.Interim ergo an periculo quoque pupilli eft ea pecunia?
lioTi-vida\XTar£.d.§,ult.jQutb.lt;*lie.lic,Gloß,adl.non omnisi^,.

CLq inbsp;jf.i.

§.I .verk ejui D. de reh.ered. Caflr.Roin4.thidJdf,ibid.n.^. Zdf
n.%.amp; feqq. Diff.olim Az.o,teHegloJf.d.loc.quernfeqmtur Do-
ne ll.md.l.19.nbsp;IV.

Solvitur fimiliter vel creditori,qui débitons liberandi po_
teftatcm habet d.f.ult. Inn.Quth. dien.ltc. vel procuratori
ejus,l.ii.l.llt;^.D.h.tftJ.ftaBore l^.C.eod.l.f)egoi^.D.de neg.
gefi. vel cuicunque alii, jubente amp; delegante creditore /.
folutam 49. D.h.tit.l i X.amp; \ i.C.eod. Inde qusefitum: capta
civitate debitor hofti folvere coadus eft .• mox recuperata
inftat creditor; an reaèlt;quot; Rede, fi ante hoftis adventum de-
bitor in mora fuit ; fin minus, durum videtur bis exigi de-
bitoiem.arg.Ueiitor 13.D.de neg.gefi.l.nemo 8z.§,l.l. ftfer-
vum 9 i.§.pqutfur D.de V.O.I. PauU ult.D.de leg. j./.
»it.fi.i.D.de figner. Ita cenfemus cum Mornac. tn d. I.
11. Affiiâ.dectf. 150. Fabr. C. de locat.def 3 3. rejeda inepta'
Choppini diftin^tione/;^.? .demor.Partf.caigt;.^.n.io.

V.

Adjedo quoquefolvi poteft invito ftipulatore %.fiquU
aliiIafl.deinutil.fltpul.l.io.l.vero \z.%.pen.D.h.tit. Sed quid
fi adjcdus capite deminutus fit, an folvi ci poteft ? Negat

Africanus in l.cum qms fibi 38./»r.D. h.ùt. Affirmât Papinia-
nus in l.StHhumnbsp;efl 5 .amp; feq.D.eod. amp; Ju ianus

inl.eumqui ^6.§.qi*tjfbt*ut filioD.de V.O.Concilhndis poft
veteresintenditDuarcnus/»«i./.5lt;Î.Cujaciusw/, 55.D. de

V.0.amp; tralhj.ad Afric.in explic.d.l.^8. Donellusin d.l.5 5.
n.6. Sed fruftra: nulla enim ratione effici poteft,ut ne JCquot;
à fe invicem diffenfifle videantur. Fxb.'^.conjeB.io.

VI.

Solvendum eft id quod debetur ; aliud pro alio invito
folvi nequitpr. Inft. Quib. mod. toll, obltg.I. z.^.l.D.dereb.
cred.l.qmdecem 72.§.Stichum D.h.tit. I. Mamp;viw 66.nonidem
D. de leg.z. volenti poteft17. amp; zo.C.h.ttt.l.i.c. de
rer.permut.l.pretii 9. C. de rejc.vend.l. cum te fmdum 6. C. de
paB.int.emt.amp; i/fW.Numi tamen alterius figura; invito fol-
vi poffuntjfi nulla fit captio creditoris./.lt;/figt;fore 9^.D.h.tit.

^nbsp;VII.

Fingamus. fundum creditori in folutum datum eviÄum
efle ' duratne prior obligatio, an nihil obftat cviöio , quo
minus extindum dicamus ? Durare videtur prior obligatio.
IftaiMalmm ^Ô.D.h.titA.hhera.ô.C.defent.amp;mterloc. Nec
adverfantquot;'^ l.^.CJeEviB'l.i.C.derer.fermut.l.elegAnter z^.
P depgneniB.CujAc.i^.ohf.T,^. Aliter Don. in d.l.^. ».5.

Solvendum eft totum quod debetur : invito enim partes
offerri iniquum ckd.prJnft.Qj^h-mod.toU.ohligU. i.D.ßm.
erci[c.l-tutor.^\.$.l. D.deufur.Lohfignmone ^.C.h.tit. Nec
advetCztml.qutdamzi.D.dereb.mdJ.permittendum 8.D. St
pars heyed.pet.Hotom.tll.quafl.zz.Alctat.Zaf Donell. amp; aln
d. l.quidam: Quod fi volenti partem debitor folverit,quxri-
tur,an reliquum quoque agnoviffe videaturfVidetur/.z.C.
adSC.Afaced.l.j.§.pen.D.eod.l.^.C.denon »»m.^ef.Nec mu-
tât l.^.C.ne Hx.pro marit. Pjrrh.Mam.defolut.cap.z^.

IX.

Solvendum eft opportuno tempore:id eft, fi pura fit ob-
ligatio.ftatim : quod tamen cum aliquo temperamento ac-
cipitur fi.omnii^tpuUm InÜ.de V.O.I,quod dtcimw iolt;^. D.
h.tit. l.quid umen zi. §.ult. D.de recept. Sin obligatio diem
habeat, etiam invito ante diem fialvi poteft. I, fîtpulajio tH*
3 quot;è.Sf.tnter incertain l.continum 13 7. JT. cum it A D.deV.O.l,
quod certa. 70. L qui res 68. §. mthi dare D. h.tit, Cujac. Dttar.
Coraf. ind.l.-^%.IdemCujac.z-^.obf.zi. Donell. 15.COW.8./»
ƒ». Gr \6. com.li.pr. Pyrrh. Afaur.d.traEl.cap.^z.

Locus utriufque utilitatem continet : idcirco nec folvi
nec peti alibi [poteft invito adverfario, nifi id fiat per con-
didionem quod certo loco §. plm autem InÜ. de aB. I.pen.
D. de eo quod cert. loc. /. 15. I. P. Dopof. I. ßdejußor 16.
^.i.D.defidejäh QHPlt;i ^^ ^^ nominatim non conve-
nit, tum locus folutionis intelligitur elite domus creditoris,
fi modo uterqué ejufdem fori fit. Facit Lopera, zi, D.de 0-

3nbsp;per.

per.Bert. Pjrrh. Maw.d. traB. dp. 29. CoHal. id /. 18.
jD. de pec. conHit. Sanxori, ad Titronttt. I. §• gl. i. Sich.
Ad I. acceptam 19. C. de ufur.n.i'].

X I.

Si ut certo loco folvatur convenit, tum quantum ad nu-
mcrum, pondus, menfuram/peftamus leges loci conven-
ti. Si tamen convenerit, ut centum dolia vini Aurelianen-
fis praeflentur Amftelodami J etiam magnitudo doliorum
ad legem Aurelisexigitur, non Amftelodami. arg. I. J. §.
nunc de officio amp; Lfeq.B.condit. quod cer. loc. I. un.C. ub. con.
qui cer.loc. I. vmum 22. D.de reb .cred.l.ult. D.de condicl.trt-
tic. Burg, adconfuet.Flandr.traB.^. n. 28. Everh. Praf. conftl.
78.nbsp;feqq. Rot. Genu.deciJ.^-^.n.z.Pjirrh.Afaur.d.traB,

cap.z^.n.i:^.Cu^cl{ad Cravet.conf 6^lt;y .'i^dde Bartoi.tn /.I.
C.deftm. trtn. n. 16. Oquot; feqq. Taf. ihid. n, IZ. amp; feqq.

XII.

Si quis diverfas fummas debeat, in folventis poteftatc
eft, in quam caufam velit imputari quod folvit.Si non con-
ftituerit, creditor imputabit in caufam quam volet: dum-
modo ita conftituat, uti vir bonus conftitueret. Si neuter
conftituerit, imputabitur folutum in graviorem caufam :
eaque ceflantein antiquiorem./.i. amp;feqq.l.i.^j. 105. D.
h.ttt.l.ft ufrras zi. C. de ufur. Quod fi nehajc quidem ap-
pareat ,in omnesfummas pro rata folutum cenfetur A illud
S.D.h.ttt.Hart.PiHor.]»iiux^.il.n,z^.Imh. inench.verh.no-
mne proprio.

XIII.

Si quisfortem debeat amp; ufuras, quod folvitur ante in u-
furas imputandum eft.^/./.^nbsp;amp; ult.D. defilut.l. 1. C.

eod. Quid ergo fi in fortem imputatum fuerit, fupereftne
petitio ufurarum? Omninofi modo in ftipulationem de-
AaäxÜnt.l.l.C.dejud.l.^.C. defof.l.qutper coUußonem^^.
Sf.i.D.deaB. emt.junEl.l.cumHtpuUttgo.D.F.0. Donel.m
/.I.e. de ufur.n.^. Cujac,tra[i.^. ad Jfrtc.tn l.centum D.quod
cert. loc. Itaque peccant, qui generaliter dicunt, folutafor-
te

tecxtinguipetltionem ufurarum, propter eamm odium

uilctnt,rei.l.prlt;if.l^.)i'6. Pyrrh.de tracï.cap.ïi.nbsp;*

^nbsp;XIV.

Si fors debeatur fub poena, foluta forte extinguitur poe-
ns perfecutio/.rf/^rz/^ww lo. §.i.D.depa3. Uit. D.Qnod
cert.loc.t-pr^du.i,%.D.de Atl.emt.l. fipater 12.^.ßmuiter D.

depaBJotal. Solutap œna in Sortem imputatur l.quodlt
4Z D.proJocM.pradta.l.44.fi.pen.D.de O. amp; A. L^mRo-
ma 12 z.î. Flaviw D.de V. O. Nec advctfatur l. id quod
D.h.tit.Ftdelßpignore zi.D.deptgn.aB. l.ßdebitor']^,D.
defurt.l.6.B. locat.Cujac.S.obf.^^.Pac.^.anftn.^i.

X V.

Vnicum eft debitum, fed plures debcndi caufae :.unica
numcratione omnestollanturncceffeeft./.f«»» quisßht.-^^.
ß.de foculto I.m numeratiomhus 44. D.h. tit. Répugnât ta-
rnen l.egiHt 84. D.eod.cc agnofcit quidem pugnam Cnjaci-
us.ind.%.depecul.traâ.'j. ad A fric, fed nulla vi majore ur-
gente.

XVI.

Si annua qqantitas debeatur, vel reditus annuus redè à
Dd.traditum eft, eum qui folvit reditum trienii proximi
cenferi etiam folviffe reditum annorum prseteritorum. l.
pimnq; C.de apoch.puhl.publ.'junSl.l. i.C.defidetc.t^cc adver-
iitml'cum noufflmi j.^.ult.C.deprafir. 20. veUo. an. Maf-

3^erh.Praf.conß.l4.n.j.Pyrrh:d.trl4.c!ip.x6

XVII. ^ '
Si oblatam pecuniam accipere recufet creditor, facculo
inclufam obfignare debitor poterit, obfignatam apud ju-
dicem competentem deponere : ita perinde liberabitur^ aç
fi folviflet./^.cre^/lt;gt;r/« ó.Lacceptam 19. C.de ufur. l.ohßma-

tiene 9.C.h.ttt.l.i.%.ßfecumai^6,Igt;.Depof,Unvtcemiz, C.
de compenf,l.z.C.Qom.demanumi!.Donet.Giphan.amp;alitind,

l.aceeftam amp; ind.l.obßpatione. Oblatio autem realis effe
debet,verbalis non fuöicit,neq} earn aut obfignatio aut de-

pofitio

pofitload eftcdum Hberationis fequi poteft. vaePynh.
de ohUi. fer tot. Eveth. conf. lóS.n.i.

Oblatiofancfola, utmaximè re fada fuerit, liberati-

amoveta debitore/.//»/«

d^fl: ad evitandam pcenam./.0//»x zj.jf. D.

curfumufuirarum J. l.acceptam d. l obfignmone.l.l.§.ult.l.
debitor yMutor

■ Quid autem fidepofitam pecuniam debitor poftea recc-
nerit ? Utili adione experietur adverfus eum creditor: ü-

cut amp; adverfus depofitarium^./.4«e/r4«. Perutilemau-

Smadionem, vLtilem depofiti -telUgere poterim^.

finimirutnagatur adverfus depofitarmm : velutile^
onem ex veteri contraau. fiagatur adverfus debitorem.
y,Je Donel. md.Ucce{tam Cr d.l.ohfignMwne.

X X.

Quid fi forta judex vel Grapheus pecuniam dcpofitam
in fiws ufus converteritiEquum eft , eum non^folum m
fortem, fed amp; in ufuras x.n'os.n.Arg.l.Lmim 24. D.DefojU.
mt ftni »8. D. de neq. geHd. tutor -j.fi.qu^autem l.non exiiU-
l,o lt;4. D. de admm.tu1.l.tdemque lO.S.fiproeurator D. mattd*
Quod fi Grapheus folvendo non fit, squuni ell a dommo
^damnum pra:ftari. Moller.^.fi^eür^^-

te neceffitate pecuniisdepofitisnbsp;ufa fuem .

quum eft , creditores indémnes praeftan : Confer Mornae.
Gatl. z,ohf.

DISP