DISPUTATIO JURIDICA
i t a £ t u lt 1 m. aly
/Z V A M
D. O. M. J.
P r jî s i d e
V I R 0 CLARISSIMO
In Illuftri Academiâ Ultrajedina, Juris
AntecelTore Primario,
Publice ventilandam froponit
LUCAS VANDE POLL, Ultrajedinus.
Addiem 8. Decrnbr, hoû rnaminâ.
É
trajecti AD rhenum,
Typis Theodori ab ^Ackerfd^ck, amp; Gisbertt k Zijlij
cb. I3, c. LU.
Grmßimis, Conjultißimis, miiltumque Reverendis Viris;
D. HENRICO ä LEEUWEN. J.U.D. muldEm-
ditiqne ac Prudentia Speftabili Sfiirf.
D. FRANCISCO vande POLL. J-U.D. Incly-
tx Urbis hujus Senatori, amp; Ex-Scabino : nunc vero in Ca-
mera Rationum Fcederati Belgii Deputat© Provincice hujus
Ampliflimo.
D. ERASMO SCHARLAKEN, Collegii Thalaf-
fici apud Amftelodamenfes Amanuenfi fideliflimo, inde-
feflb.
Avunculis meis; illis etiam Curatoribus, Patris p. m. loco ha-
bendis setatemque mihi honorandis, amandis.
N E C N O N
Speäatißimis, Prudenttßimiscum Virtutum tum Doärina
fplendore confpicuis,
D. ROELANDO ROELANTS. J.U.D. Caufa-
rumque in Curia Provinciali Ultrajeftina Patrono difer-
tiflimo.
D. JACOBO VAUDE POLL. M.D. Solerti/Ilmo,
Digniflimo, Cognatis merito dileöis,
Fautoribus meis omnibus ac fingulis
Legale hoc Exercitium,
Debitum amp; obfervanWamp;Amoris
C
DISPUTATIO JURIDICA
^jinta amp; ultima.
THESIS I.
I Uratio eft poteftas, in capite libero, ad tuendum
, bona ejus, qui ipfe ea per œtatem, vel aliam cau-
fam tueri nequit. Eftque duplex, légitima amp; ho-
noraria/^fpe I D.de curat, fimof.amp;al. extr. mm.
dand. 1.5. C., eod. Hotom. in §.fedfolent Infl. h. tit.
Donel.^.com. 19.Cujac. innot. aih.tit. Teftamento vero
curator non datur, licet datus confirmari poffit decreto prsto-
ris §. 1. Inftde curat, /.i. §. uït. I. i.D. de confirm, tut.
II.
Caufx dandi funt, astas minor annis xsv. furor, dementia,
prodigalitas, advcrfa valetudo amp; fimiles. Quod autem qui-
dam fcripferunt, etiam meretrici dandum effe curatorem , la-
tis ridiculum eft,ncc probat 1.amp; multeri 15. D.h.tit. Sand.defrO'
hib. rer. alien, fart, z. cap. z. Pinel. ad ^.4. C. de bon. mat. num. 20.
lorner.z.feleól. Gomef. 2. refol. 14. num. Hotom.obf 6,
Difl'- Clof in d.i. 15. Telin. in c. faftoralis dejudic. num. 4. Cujac.
■2. fent. Paul. 4.§.mulieri.
^^nbsp;III.
Prpdigo non ipfo jure bonis interdicitur, fed decreto prstoris
I. 6. D- de curat, furiof. Paul. d. tit. 4. §. moribus. etiamfi nota fit
prodipalitashominis in vulgus. Zaf. in I. 6. num.ilt;^.amp; i6.D.de
V. o. Sand. d. fart. 2. cap. i. num. 4. Vtgl. ad §. itemprodigus Infi,
h. tit. Monta, de tutel. cap. 28.««?». 4?. Carpz.ov. part. 3. confi.
6.def. lo- Difl. Caßr.Alex. Angel. Rom. in l.ftcumfcirct D.pro
emt. lab. amp; Mynf in %.furiofi Infi, de curat.
E 2nbsp;. Quid
-ocr page 4-Qmd fi ei interdidum fit à prxtore, qui non prodigus, fed li-
beralis erat ? Valet tamen interdidio, propter audoritatem de-
creti prstorii. l.pen. %.ult. D.h. tit. l. ingenuumi lt;i. D.de flat.
hom.Vigl.in %. itemproiigus InH. Ouib.noneflpermiffac. teflam.
Monta- cap. 37. reg. 2. num. 17, Carpx.ov. d. def. 10. Quid au-
tem fi receperit prodigus fanos mores? Non ipfo jure recipit ad-
miniftrationem, fed alio decreto prxtoris Sand.d. cap. i. num.
17. Chriflin. ad Mechl. tit. 19. §. 29. num. 2. Grot. i. manud.
II. Argentr. ai conf. Brit. 497. Rebuf. defent. provif. art,
glof.^. num. i6. Diff. Bo'ér. decif. 23. num. 39. lt;^40. amp; ad
Bitur. tit. I, §. 8. glof. 2. Safixo. ad Türe- tit. ^z. §. 2. glof. 3.
Monta, d. loc. nam. 12. amp; ly Ca/dc, 3. fent. Paul.^. §. prodiquot;
gus. G. Pup. decif. z6q.
Quid fi ante interdidionem prodigus damnofe contraxerit,
anfafta interdiftionejure minorisin integrum reftitutionem
impetrare poterit? Non poterit, arg. I. lulianus 10. D. h. tit.
Argentr. art. glof. i. Sand, d.part. 2. cap. i. num. i 5. Odd.
àereflit. in integr. tjuafi. 11. num.9. D'A^ Monta, cap. zS.num.
45, Goedd. de contrah. fiipul.cap. 7. num. 161. Fachin. z. contr.
6j. Rebuf d.glof 4. »«?». 7.
Mutis amp; furdis curatores dantur %.fed amp; mente captis. InH. h.
ïir.His an cœci jungendi, dubitatum.Donellus quidem jungen-
dos cenfuic, 9. com. 10. Sed cum legibus deUituatur, merito
fententia ejus repudiatur. Sand. d. tract, part. i. cap. i. §.
mm. 5. laf. ad I. 8. C. Qui teflam. fac. pof. Sich. ibid. num. 15.
Fab. Cod. Sabaud. tit. de teflam def 28. in fin. not. Barry, i. de
fuccef. 7. num. 38. in fin.
VII.
Porro tutor invitis pupillis datur : an curator quoque invitis
adolefcentibus ?|Negat Imp. in §.item inviti In^l. h. Affirmât
Ulpianusin 1.1. amp; z. D. de minor, an. lul. Capitol, tu vit. Marc.
Anto.
-ocr page 5-Anta Agnofcit pugnam Ravard. i. vdr. 17. Rcßius conciüa-
tioniquot; ftudent, impari licet fucceflu, Baro, Hototn. Wef. amp; alii ad
d §. item inviti. mar. ad fr.'tit. D. de minor. Pac. cent, z.anttn.
Parentes liberis, liberi parentibiis curatores efle polTiint./. i.
in ün. amp; I- 4- ^^ fquot;quot;quot;^- ^ quot; 5 • •
A tradiäis. amp;cap..i\.§.ß liberos. Fratres fratribus amp; fororibus
I f c. h. tit. Maritutn vero uxori curatorem dari non oportet.
i virurn 14. D. eod. I. 2 . C. Qm dar. tut poff. 1.4. C. de Excuf. tut.
Nec adverfatur Infi. eod. Yiàcpofl. gloffogr. Baro. Hotom.
yVef Bachov. in d. %.pen. Monta, de tutel. cap.:} 5. num. 3 8.amp;feqq.
Tutor perfon® datur, curator vero rebus. cert £ autem ret
Inß. Qui teßam. tut. dar. poff §. datus autem Inß. de Excuf tut.
I.in copulandis^.C. denupt. Nec répugnât/. quod ne D.de a-
dopt. I. confiito 7. pr. D. de curat, furiof. I.4. C. de auctor, praß. Sed
fi curator forte certis rebus datus fuerit, an invitus earum rerum
adminiftrationem fufcipere cogitur? Diftinftione res tempe-
randa eft,nbsp;117. crff MoUn.ad conf Parif tit. i.
num. 9. amp; Gutter, de tutel. part. 1. cap. 19. mm. ij. Sand. 2.
tit.9'def II' ^
Tutorem babenti tutor non datur. Curatorem habenri quo
minus curator detur, régula juris non eft impedimento I. ventri
20. §. I-nbsp;^nbsp;reclamat I. curatorem baben-
ti XO.C. Quidar.tut.velcur. poff. Glofind.^. i. verb, régula amp;
ind. 1.10. veH. curatorem. Monta, cap. 2p. num. 32. Donel. 3.
com. in fin 'nbsp;^^
Pupilli fine tutoribus fuis non obligantur I. ohligari i. D- de
f«f-Puberes vero fine curatoribus (uis amp; naturahtcr, amp;
civiliter obligantur. l.puberes lot- D.deV.o.l. incopulandtsS.
C denupt. l.aitpratory. §. i. I. non omnia D.de miner. 1.
E 3
If
$.fi minor D.de jure'). Cujac.ind.l.puberes. Valt. difcept.fcholafi.
i6. Hotom. pr. Inft. de curat. Wef pr. In(i. de auci. tut. Aliter Pac.
8.nbsp;antin.99. amp; EaL dec. 6. de error, pragm. m. 9. Difl'. Duar.
amp; Donel in d. l. puber es- Godd. in L princeps D.de V.S. Monta, cap.
num. loi. Carpz.ov.part.i.conft.ilt;). def.z^.num. \o.Tacb. 3.
contr. 9.
XII.
Pupillus finè tutoris audoritatc hereditatem quamlibet lu-
crofam adire nequit §. i. Inji. de auci. tutor. d. l. ohltgari §• heredi-
tatem D.eod. Pubes vero fine curatore hereditatem adire poteft l.
5.§. I. l.percuratorem^o.D.deadqutr. velamit.hered.l. cumin
una 17- §. I. D.de appellat.I. i.C.ln quib. cauf. in integr. relli. ne-
cef.nonejl.l. 3. C.deacceptil i,§. curatori D.ad. SC. Irebel.
Cu).ind.l.puberesamp; 19. obf ^^.DiflC Donel. j. com. Robert, i.
anfinad. ii.Gœd-adl. princeps D. de V.S.
XIII.
In judicio neuter confiftere poteft fine tutore vel curatorc
fuo, nifiincaufamomentaneœpofleffionis/. I. 2. c^^. C.Qui
legit.perfo. f and. ïn jud. Excipiunt Dd. amp; caufam matrimonii
Uarant.part.^.dejudic.difi. 16. num.^j. Gail, z. obf. loS.««?«.
9.nbsp;Monta, de tutel. cap. i,-gt;,.num. 614. Vcrùm haec exceptio Pon-
tiiïcio quidem juri confentanea eft; civili nequaquam.^rf»^^. i.
decif. tit. def 2.
XIV.
Pupillusprocurator ad negotiaeffe poteft, non adlites./. I.§.
parvi autem refert. D. de exerc. alt. Pubes, dummodo major annis
XVII. amp; adlites procurator dari poteft. I. i. %.initium D. de
pojiuL Cujac. iz. obf 16. Donel. 18. com. 3. Hotom. amp; Gipba. ad
%.jufia Injl. Qutb.excauf man. non lie. Diff. Duar.adtit.depro-
cur- cap. Zaf in I. minor i. D.de procur. Mjnf Schneid. alii in
d. ^.jujia.
■XV.
Furiofus amp; prodigus fine curatoribus fuis ne quidem natura-
liter obligantur,/. i. §.furiofumD.deO.amp; A.I.is cui6.D.de V.
o. §.
-ocr page 7-O § furiofusJnfi.deinutil.ppul. Nec adverfaturMarcellm z
D de fidejus. Cujdc. amp; Duar. in d. L 6. Donel. ibid. num. 15 .Fab,
cènjeih s-àquot; lt;5- Robert. 2. recept, ka. ij.amp;uit. Cont. 2. lect. 3.
AddeRav.z.var.p.nbsp;v^rr
Quantum ad acquifitiones attinet , furiofus amp; prodigus
minimè xquiparantur. Furiofus enim nullum negotium rcftè
cerit d. 1. furiofus Infl. de inutil. Jlipul. Prodigus vero qu^ fi-
bi emolumento funt, gerere finè curatore poteft /. ex caUrenfi
j8. %. ferves D.decaflr. pecul. Poteft fibi ftipulari if. 1-6. deV.
ö.'noVare l. i- D. de novat. hereditatem adire L $.§• ï.D.de
adq. vel. amit. hered. Cujac. ad d. 1.6. Monta. de tutel. cap- 2 8. num.
38. Everh.loc.àminer. adfunofnum.Z,
In déliais quoque evidenseft inter furiofum amp;prodigum
difcrimen. Furiofus enim delinquere nonintelligitur/. §• «
idei quarimus D. ad leg. Aquil. l.infans 12. D. ad leg. Corn, de
Rear. l. Divus. 14. D. de off. praf l. poena §.ult. D.ad leg. Fomp.
cumfimil. Prodigus vero ex déliais fuis, non minus atque alu
fus mentis homines, tenetur. Monta. d.cap.iS. num 48. Ta-
rin. quafi. 94. mm. 46. dar. fin. quafi. 60. num. 10. Carp-
MV. 3. prax. crtm. quafi. ij8. num. 28. Neque admittimus
diftindionem delilt;5torum , utrum omittendo , an commit-
tendo contrahantur. Diflquot;. Clar. d. num. 1 o. Farm. d. loc.
mm. 47'
Diligentiam eandem curator;quamtutordebet:ideftexaaam,
non exaaiflumam. Monta. de tutel. cap. z. reg. 9. àpr. Prêter
res caducas nil quicquam finè decreto alienare poteft /. 2.4. amp;
tot. ttt. C. depr^d. min. fin. deer. non alien, l. Ux qua 2 î • C.de ad-
min. tut.Sï male geflerit, ii quorumnegotia negleda vel diftra-
aa funt, eadem habent privilégia in bonis curatorum , c\ux pu-
pilli in bonis tutorum I. pro offint zo. C. eod. I. dabmujque 19. amp;
(eqq. D.de reb. aucl./ud.pofigt;d.nbsp;.
î
-ocr page 8-XIX.
ïinitur etiam curatio iifdem ferè modis, quibus tutclarxtatc,
mortejtempore jexcufatione,amp; remotione. Pecuüariter vero fi-
nitur impetratione venis setatis. Hanc folus princeps concedit,
non etiam magiftratus /. i.amp;tot.tit. C. de his qui ven. at.impetr.
U ^.pr. D. de minor, nec quibufvis minoribus, fedfrugi : mari-
bus quidem fi jam expleverint annum xx.fœminis vero fi xviii.
d.l.1.
Quid fi pœniteat minorem venia;, an adverfus impetratio-
nem reftitui poteft ? Tametfi fint qui ex gravi caula refti-
tutionem concédant : fint [etiam qui diftinguant , inno-
tuerit impetratio, nec ne : Duar. ad tit. C. de his qui ven. at,
impetr. Odd. de reßit.in integr. quafi. z^. art. lo. Monta, cap.
37. num. 38. 39. Vix tamen eft, utaiterutra fententia defen-
di poffit.
XXI.
Impetrata venia res mobiles minor fuoarbitratu difponere
poteft, perditque Icefus beneficium in integrum reftitutionis
l.t. C.eod. Res veró immobiles aîienarc vel oppignerare fine
decreto non poteft I. 3 . C. eod. Inde qusefitum , an res immo-
biles in judicium deducere pofllit ? Negat Duarenus d. loc. eo
quod dedutftio in judicium comparetur alienationi l. jusjuran-
dum 17. §. ßtutor D. de jurej. Verum aliis argumentis fenten-
tiam fuam dcfendat necefle eft : ab alienatione ad judicium non
procedere argumentum , evidenter oftendunt loca fequentia. I.
I. §. fufficit amp;feqq, I. 3, apparetD.deadmin, tutor. I. i.§. ttem
quari poteß, amp; g, feq. D. de rel/, eor.quifttb tutel. vel. cur. Vide Mtn-
ta. de tutel. cap. 3 7. num. 59.
XXM.
St ftatutum pro majore habeat eum , qui explevit annos
quot;XVIII. rel XX. an perdit ille beneficium reftitutionis in inte-
grum ex ediéèo minoribus annis XXV. competens? Perdit : uti-
que in illis in quibus pro majore habetur rf./, 3. C. de his
qui
-ocr page 9-quf ven. hat. impetrav. Argentr. ad Brit.art.^Si. ghß
Odd. dereftit. in integr- quaft. 15 • art. p. mm. 78. Wantef. cent. r.
confil. Tuld. adtit. C.d.e htsqui ven. infin. Cuyck. adCravet.
ctnfil. 722. Idem ergo judicandum de co ftatuto, quod mino-
rem contradis nuptüs in claffem majorum transfert. arg. l.
illudquaßtum 3?: P-nbsp;l-p/titt IZ. amp; l, feq. D.. de
» \ V
-St- . gt; r
-ocr page 10-R . ï.
O
O N
H
O -Jt^ N .A T 1 S SI M I
Tyquoque doSforumfies, o P o L L E, Vmtumy ^
Sordfda qui Vulgi contemnens gaudia, Legum
^ncumhisfiudio totus, Themidofque Volumen
NoSiurm ver fare manu, ver fare diurnd
Pergis équot; ßeram tan4m defitndï^ ^^marK
Jntrefidus ,fretusßuMh ^ acmfj^m^t,^'
CMo^queillinc fugna^mmfeß^ lande ferä^a,
vÜior abis',fociis frdens gratmtwus aures.
MaBe animo! cceftumque ifta fede confice curfumi
Sic jure imbutum quondam veterique novoque
Adfttmmos ducet /^Jvstinianvs honor es.
Simon van Soest
LL. s.