jN'A'VGVRAI.I
S,
FAVENTE DEO OPT. MAX.
Ex auBoritate CMagnifici Reports,
s. s. Theol. Dodoris, ejufdemque in Inclyta Academia Ultrajedina
Profeiforis Ordinarii , amp; Ecclefise ibidem Paftoris facundiiTimi,
NEC NON
Amplijjîmi Senam Academici Confenfu, amp; Aima
Facultatis JV R ID I C M Décréta,
PRO GRADU DOCTORATUS
Summifquein UTROQXJE JURE Honoribus, amp; Privilegiis
rite , ac légitimé conlêquendis,
Ernditorum examini fitbjicit
REINERUS TEN WINCKEL, Groninganus.
Ad diem i. Maji, loco horifque folitü.
Ex Officinâ FR A NCI SCI HALMA , Academic
Typographi , cId be Lxxxvi.
nobilissimis. amplissimis. consultissimis
iNCLYTiE. URBIS. GRONINGAN^
CONSULT. GRAVISSIMO
SOCIETATIS. INDI^. OCCIDENTALIS. PR^FECTO
TOPARCH^. IN. ESINGE. FEERWERT
HARDEWEER. GROQTEGAST. amp;c.
PRiEFECTO. H^REDITARIO. VULGO. ERF-SCHEPPER
IN. ESINGE. ET. HARDEWEER
viro. tam. dignitate. quam affinitate. summe. colendo.
Dn. W I A R D O. S I C C A M A
domino. op. klinckema
olim. collegii
quod. reip. GRONINGAN^. A. RATIONIBUS. EST
MEMBRO. DIGNISSIMO
NUNC. a. SECRETIS. IN. FRISIORUM. PROVIN cia
fidelissimo. prudentissimo
COGNATO, OMNIS. AMORIS. OBSEQUIO. PROSEQUENDO
hanc. disputatio.nem. inauguralem
sagram. FACIT
R E I N E R U S. ten. W I N C K E L.
-ocr page 3-Rmfqmm remipfam aggredior,
trihus Verbis videor mihi eße
deprecandum, ßcubi argumen-
tum meum fuccinBo nimis com-
P pendio conßringam ; digniffi-
I mum fané, quodprolixius defcri-
heretur, ér ß^b examen revocaretur penßculatius.
Verum prater quam quodfagaciorem iflud indagato-
rem ac rußpatorem Voluißet, id mihi fer é in hujußce
generis exercitiis obßerVare licuity non tam in iis at-
tendi, num quiddiffuße , quam quidem, numid,
quoddicis, appoßte ér ad rem dicas. Quodß t amen-
ér hic ßubaBiori judicio non ßatisfecerim, tacit a
mecum mente repmaßefufficiatl^'ihxÀïxmiim illud,
prom non invenuße juxta Politiani Verßonemßonat.
eandemque porro mihi aquitatem ab aquisjußißque
arbitris promitto. Quomodocunque etiam eadat, ja-
Ba alea eß : fpecimen aliquod profeStus mei hifce in
ßudiis, eorumjujfu, quos colere ac Venerari mihi re-
ligio eß, publico exhibere debui. Longius prafari
non permittit inßituti ratio 5 Verebar
Tm^ifyov êçj-oi'
mietv.
rgt;
DISPUTATIO JURIDICA
I N JVGV R A LI S ,
D E
THESIS I.
E Emphyteufi igitur quaedam com-
mentaturo, confiderandum in li-
mine venit vocis Etymon; quod
non eft; uti anxiè indagemus, cum
, iftud fatis pervulgatum amp; extra li-
tem fit : vel tinnitu fuo graecam
fonat originem ; efl: enim aVo rS
ifjiCpuitveif ifMpvriven;, quodinferere
aut implantare fignificat, amp; per metaphoram meliora-
re: quia per infitionem amp; implantationem agri melio-
res redduntur. Accipitur autem emphyteufis quandoque
pro contraÄu. Nov. 7. c. 3 .iio. c. i. 5-. 6. qu' etiam di-
citur emphyteuticarius contraftus, l. z. C. h. t. quando-
que jus in re ex tali contraftu natum; hinc jus IfAj^u-cwtt-
Mv y l.^.C.h.t. Quod jus qui habet emphyteuta, vel
emphyteuticarius appellatur. l.l.-^.mprinc. C. h. t.
Didtur amp; embateuticum in leg. i.§.ult.d.de reb. eor.
quifunt fub. tut. de quo, id eft, cur ita dicatur, difpu-
tantviridodli, Alciatus , Fornerius; qui putant legen-
dum l/Jißa.'KiVTmBv, quia t/j.ßlt;tXiviiv , fit idem , quod
t(j)üTeu«c inferere: alii ti^ßduvriKov ab ifji.ßa.jvjetv , id eft,
ingredi pofTeffionem, quia Emphyteuta fit pofTeflbr,
amp; emphyteufis nihil aliud, quam pofTelTio.
IL Hïc
-ocr page 5-Hseddevoce : nunc in fumma rerum faftigiadigifum
intendam. Eft itaque Emphyteufiscontraftusjuris gen-
tium nominatus, bonae fideiconfenfu conftans, quodo-
minus rem fuam immobilem in perpetuum, vel ad tem-
pus , pro penfione annuâ, in recognitionem dominii prje-
ftandâ, colendamfruendamquealicuiconcedit. Veleft
contraftus confenfu initus, quo dominus prxdium fuum
alicuiperpetuo, vel ad tempus utendum concedit, do-
niinio direélo ftbi retento, eà lege , ut emphyreuta id cul-
nus reddat, Sc in agnirionem dominii certum canonem
quotannis prüftet.
Öccurritprimbindefinitione explicandum, quod fit
contraBm, amp; ratio cft, quiaexeo oritur propriâ vi ac
virrute obligatio, l. r. C.dejure emph. quod eft proprium
contraftus, /. 19. d. de 'uerb.ßgn. l. 7. i. depaCi, 1.1. d.
deobligMaB.
Contraftus emphyteuticus originem traxiffe videtur à
lundis publicis, quos Romani bello captos non tantum
mihtibus affignabant, verum etiam eos, qui propter bel-
lum incultiac deferti erant, aliis pro certo veftigali feu
canoneexcolendosdarefolebant, uti ex ^ylppian, de
beüo civil. Struv. h.t. vel ab incultis amp; fterilibus agris,
qui cum colonum nonreperirent, propter fumptus, quos
in illorum culrurâatqueinfitione,feumelioratione, fie-
ri necelTe erat, in perpetuum, vel ad longiffimum tempus
locaricseperunt, utagriilli colerentur amp; confererentur,
idque modica penfione, quse veri demini memoriam con-
fervaret. Latebat autem olim emphyteufis fub emptione
amp; locatione ; dubitarunt enim veteres, an ad emptionem,
an vero ad locationem referre deberent, §.3. Jnß. de loc at.
^ Cond. SedZeno Imperator hanc difputationem fuftulit,
voluitque hujufmodi conventionem propriam eflè fpe-
ciem coiitraftus ab emptione amp; locarione diftinftam ;
ideoque lex Zenoniana lata eft, quae conftituit, utjus
emphyteuticarium neque conduc1:ionis neque alienationis
titulisadjiceretur, fedtertiumhocjuseflet, abutriufque
memoratorum concraftuumfociciatefeparatum , utque
conceptionem ac definitionem haberet propriam, juftus-
que euer ac validus contraftus, ex quo atî^ione propria
emphyteuticariaageretur,utiappareturex l. i.C.h.t.
Sequitur quod fit/'amnbsp;quia veteribus fuit
cognitus -, dubitatum enim fuit, utrum emptio an locatio
effet, f 3. Infi, de locat. ^ Cond, ait autem Jußin. in
Jnft. de jure nat. gent. amp; civ. jus gentium efle, quod na-
turalis ratio inter omnes genres conftituit, amp; apud omnes
populos peraeque cuftoditur, at contraftus emphyteuti-
cus ab omnibus gentibus com muni ratione ac utilitate ap-
probatuseft, ut oftendit Connanus in comme-dtario de
jure civ. l. 7. c. 12,. Qiiod autem Zeno contrarius hujus
propriam naturam efle ftatuerit, exinde non fequitur,
non efl~ejuris gentium, aut Zenonis creaturam, acproin-
dejuricivili Romanorum attribuendum : non enim id,
quod facere non potuit, nec voluifle credendus eft ; ap-
paret enim ex d. §. omnia eflèntialia hujus contra(?lus fuif-
fe ante Zenonem, amp; dubitatum faltem fuifle, an iftud
negotium efl!et referendum ad locationeni, an potius ad
conduftionem., qus dubitatio etiam nulla miflèt, nifi
efletitiam fuam jam ante Zenonem habuiflèt : Bachov.
ad §.7. Infl. de locat. ^ cond.
. l^^tivxmnominatus, habens fpeciale nomen ab aliis
diftinftum, /. 1. C. h. 1.1. ult. d. de reb. alien, non alien.
funt tamen qui putent effe innominatum atque incertum,
quia nullum habeat certum ac proprium nomen,nam ver-
bum emphy teufeos non de contraftu, fed de jure emphy-
teutico intelligunt, Nov. y.^izo. fed nominatum eUe
fatis apparet ex ä. I. tum etiam quia olim erat fpecies loca-
tionis, quem conftat nominatum efTe comraftum, amp;
nec innominatus faftus dici poteft ex eo, quod jam fit
fpecialis ac diftindus contraéius, /. i. C. h-1.
Bonaßdei etiam dicitur, nam five olim ad venditio-
nem five ad locationem pertinuit, bons fidei fuit, §. x8.
Inß. de aB. quails autem olim fliit, talis amp; hodie eft, cum
Zeno non mutaverit naturam ejus, fed eum tantum fe-
gregavit, amp; quem Zeno judicavit effe contraftum em-
phyteuticum, hunc conftitit inter veteres aut emptionem
venditionem , aut locationem conduftionem effe , fed
utrumvis horum effet, bonje fidei fuiffe conftat
Porro dicitur confenfu conßans, utpote ex emptione amp;
locatione compofitus, qui folo confenfu perficiuntur,
3. Inß. de loc at. iê cond. tit. Infi, de oblig. ex confenßl. %.
d. de ob lig. a^i. Hinc fequitur ad fubftantiam five per-
fectionem hujus contraftus non defiderari fcripturam,
nam omiffa illa non vitiatur,/.nbsp;amp; quod Impera-
tor fcripturs amp; inftrumenti mentionem in leg. faciat, non
ideoeft, quodfineillisnolit contraftum fubfiftere , fed
ne fides eorum qux pada funt, decurfu temporis, in
quod emphyteufis extenditur, vacillet, iis mortuis, qui
teftes ad fuerant; unde tu nc non concluditur néceffariam
effe fcripturam. \x.w^tCiijac.Giphan. amp; alii exiftimant
hunccontraftium poffe amp; fine fcripto fieri, quia nuf-
quaai injure neceffitasfcripturs eft expreffa de hoe con-
traftu.
Conceditur autem emphyteufis à 'Domino prsedii, qui
rei in emphyteufin daiae dominium habet , amp; quidem
olim civitatesamp;municipiaprimofundospublicos in em-
phyteufin dederunt, l.i.d.fiagerveBig. quia res com-
munes utplurimum negligentius geruntur, poftea vero
amp; à privatis concefTa eft , iiberamfcil. habentibus rerum
fuarumadminiftrationem , ac aiienandifacultatem, l.x.
T^.^.C.h.t. nam cuiinterdifta eft rerum fuarum admini-
ftratiovel alienatio, emphyteufin iniisconftituere non po-
teft , quia prohibitâ alienatione, etiam emphyteufis pro-
hibita cenfetur, /• ult. C. de reb. alien, non alien. Hinc
cum pupillus amp; minorz5'. annis facultate adminiftrandi
res fiias careant, manifeftum eft, eos abfque tutoris vel
curatoris aufloritare amp; Magiftratus decreto, prsdia fua
in emphyteufin alicui dare non pofle, /. 3. ®• ^/é- reb^
eor. qui fub tut. /. 4. @ 13. Q. def radiis ^ altis reb.
min. fine decret. non alien, dicit enim Dlpian.ind. /• 3.
pupillum proprietatem habentem in fundo,ufumfru(R:um,
vel ufum, alienare, aliique conftituere non polie unde
fequitur, nec emphyteufin in fundo fuo eum conftituere
pofi^, quoniam plus juris in emphyteutam, quam ufu-
fruduarium transfertur-
X.
Dantur in emphyteufin res immobiles, ut ager feu
fundus , amp; initio tantum incultus fivefterilis , utmelior
redderetur, /. x. 3. C. de jure emph. poft verb etiam prae-
dia fertilia amp; culta in eandem dari csperunt, amp; quidem
vel ruftica, vel etiam quandoque urbana : licet autem infi-
tioni atque implantationi propriè in folis rufticisprxdiis
fit locus: nihilominus tamen iftovocabulo omne melio-
rationis genus defignatur ; adeo ut etiam sdificia in em-
phyteufin dari poffint , /.ij-.^-i^.®. de dam. infe£f.
JSlov'
-ocr page 9-Nov.y. c.3. auth'fiquas.Q. de S.S. ecckf.non tamen
res mobiles, nam ipfo ufu non fiunt meliores ac cultiores,
ut immobiles ; quin imo aut perire necefle eft, aut fieri
détériorés-
X I.
Dividitur emphyteufis, quod fit vel fecularis five ci-
vilis , qux in rebus fecularibus eft conftituta ; quanda
Princeps, civitas, vel privatus rem fuam in emphyteufin
concedit : vel ecclefiaftica, quae in rebus ecclefiafticis,
quando res ecclefiac, aliorumque collcgiorum ecclefiafti-
corum, per fuos praelatos, five redores, caufâ exigente,
in emphyteufin dantur. Eftque vel temporalis, quae ad
tempus non modicum ; vel perpétua, qux in perpetuum
conftituitur.
X I I.
Temporalis ultra tempus praefinitumnonporrigitur,
fitque vel generaliter vel fpecialiter : generaliter, fi rantum
dicatur rem hanc vel illam alicui ad tempus dari : fpecia-
liter , fi certum tempus, vel generatio exprimatur. Per-
petua emphyteufeos conceffio fit, fi nominatim ita con-
venerit determinative, faftâ fcil. mentione liberorum vel
haeredum : fed fi fine verbo perpetui concefla fimpliciter,
nulla faftâ mentione haeredum amp; liberorum fuerit em-
phyteufis , verius eft, hanc quoque efle perpetuam ; hac
ratione, quia emphyteufeos haec fit natura, ut fit perpé-
tua, amp; tam diu durer, quamdiupenfiofolvatur, l.\.d.ß
agerveBig. amp;tunc, five fecularis five ecclefiaftica fit,
tranfit non folum ad fuos haeredes amp; defcendentes, fed e-
tiam ad alios hasredes quoslibet, Nov.ixo.c.6. quâ tollitur
id,quod antea A/öz;./. fuerat conftitutum de Ecclefiaftica
emphyteufi ,ut ea non pertineret ulrra nepotes utriufque
fexus, fed fi illa fervatis debitis folemnitatibus alienati po-
teft , cur non ctiam ad extraneos haeredes transferri, cum
proprie-
-ocr page 10-proprietas hoc cafu retineatur. Scripfit enim Juftin. in d.
Hov. ixo. Lkentiam igitur darnusprafe^is venerabi-
libus domibus,non tantum ad tempus emphyteufm face-
re immohilium rerumfibicompetentiim, fed perpe-
tuo hisc Us emphyteuticojtire vokntibus dari. Cum igi-
tur in perpetuum tribui poffit:confequens eft, eam non
tantum ad fïlios nepotefque; fed amp; ad extraneos haeredes
extendi polTe.
Porro confiderandum, quibus modis conftituitur em-
phyteufis; acquiritur autem vei paftionibus, vel tefta-
mento, velpraefcriptione. Paélionibushocjus conftitui-
tur, cum de re inpmphyteufindanda inter dominum amp;
eum qui fufcepit, convenit. Atque paftiones iftae firms
illibataeque perpetua ftabilitate omnibus modis cufto-
diendae funt, tam quae fiunt circa ipfamemphyteufin,
quam quse circa perfonam , ejufque rejeftionem, /. x%. C.
de jure Emph. Teftamento relinquitur, fi dominus fun-
dum alicui legat, authxredeminilloinftituat, ut quis in
eo emphyteufin habeat; amp; hoe jus teftamento delatum
convenientibus aftionibuslegatarius aut hxres perfequi-
tur, arg. l.pen. C. deufufr. Praefcriptione acquiritur, 30.
vel 40. annorum , fi tam diu quis rem immobilem-,-pati-
ente amp; admittente domino , ut emphyteuta canonem fol-
verit, /. uit. in fin. C. de long. temp.prafcrip. amp; nec vi,
nec dam, nec precarió pofiederit, arg. 1.10. d. defervit.
vind. amp; fi etiam ä non domino emphyteufis alicui fit
conftituta, praefcriptio currit contra verum dominum,
arz l.i^.f- X7. d. de damno infeB. l. ^o. 1. de publican.
ïnfuper contraftu riteconfedo, finis ScefFeftusem-
phyteufeos conftitutae eft, quod tam dominus quam em-
phy teuta jus aliquod acquirant, competit enim domino
INAUGURALIS.
inre, quam in emphyteufmdedit dominium ditedum ,
in cujus tecognitionem emphyteuta penfionemannuam
praeftat, quae fi municipibusvel civitatibus deberctur, ve-
digal, L.x.d.ßager.veäig fiprivatis, f^w«dicebatui.
l. 5. C. h. t. Emphy teutae vero com petit jus dominio pro-
xi'mum, quod dominium utile vocatur; unde fequitur,
quod non folum polfidendi amp; fruendi jus habear, fed amp; in
alium transferendi, dummodo tamen, fi velit vendere, ma-
turè hoc domino denunciet, qui dum intra duos menfes ä
faftä denunciatione tantundem ofFerat, prsfertur extra-
neo emptori l.-^.C.b.t. Novus vero emphyteuta fi in
poffeffionem velit admitti, tenetur domino folvere/^»-
demium, hoc eft, quinquagefimam partem pretiivel
jeftimationis rei, juxtad.l.^. infin. Ex eo autem, quod
penfio non fitproportionatafructibus, fequitur, quod
ob fterilitatcm velincurfionem hoftium non remittatur,
l.x.C.h.t. in quofanè differt ä colono, cui propter
fterilitatem aiiudve damnum mercedis in totum vel parte
fit remiffio.nbsp;l.'S.C.delocat.
X V.
Oritur ex hoc contraftu aftio, non prsfcriptis verbis,
qu^ tantum fit ex contraftibus innoininatis. 13 d dePra-
fiript. verb, neque conditio ex lege, quia condiftiones
ex lege non dantur, nifi iis cafibus, quibus antea nulla
fuit eo nomine aftio. l.i.d. de condiB.ex lege. Atqui ante
conftitutionem Zenonis jam fuit aftio ex hoc contradu.
Datur igitur peculiaris five propria adlio, nempe Emphy-
teuticaria. l.i.d.ßagerveBig. ex propriis enim amp; no-
minatis contraftibus , propriae amp; nominatas nalbuntur
aftiones.
Denique obiter videndum, quibus modis finitur Em-
phyteufis: extinguitur vero variis modis, puta, lapfo tem-
pore
pore ad quod conceffum eft, l.^JJagerveófig. vel
prsfcriptione, five dominus rem debito modo amp; tempore
poîTidens contra emphyteutam, fiveempbyteuta domi-
nium contra dominum non folutione canonis, per tem-
pus legibus determinatum, prsefcribat. Perit quoque mo-
râ iiifolvendo canone commiffâ, fi fcil. emphyteuta ca-
nonem non folvat intra biennium in ecclefiafticâ, in lecu-
lariintra trietinium , l.r C.b. t. neque poft triennium
oblatione moram purgare poteft. d. I. x. Fachin. i. contr.
98. Cadit quoque jure fuo Emphyteuta, fidoloculpà-
que latâ rem infignitcr reddat detetiorem, auth. qui rem.
CJeSS.Eccl. Rei quoqueinteritutotali, nonpartiah,
extinguitur emphyteufis. Similiter aliis quoque modis
diffolvitur, quod fufius profequi nunc non licet.
Il
I.
Dominus propria autorit ate Emphyteutam fundo
expeUerenonpteft.
Si fur légitimé damnatus é ftrangulatus, rupto la-
queo, de patibulo vivus in t err am cadat, jure ta-
men adhuc ftranguiari poteft.
I I J-
AduUerium cum alterius fponfa committi probabile
mihi videtur.
I V.