DISPUTATIO

I N A V G V R

CONTINENS

Varias , ex fingulis Medicinse partibus
defumptas , pofitiones.
A M

SUMMO FAVENTE NUMINE
Ex au6îoritate tMagnifici ReBoris,

D. HERMANNI WITSII,

s. s. Theol. Dodoris, ejufdemque in Inclyta Academia Ultrajedina
ProfefToris Ordinarii , amp; Ecclefiae ibidem Paftoris facundiflimi,

NEC NON
AmpUlfimi Senam Academici Confenfa, équot; Aima
Facultatis M E D I C M Décréta ,
PR.O GRADU DOCTORATUS
Summifque in fcientia MEDICA Honoribus, amp; Privilegiis
ritè , amp; légitimé confequendis,

Publica difquiftiom Examimndam exponit
HENRICUS REINER S, Zwollanus.
Ad diem 7. Jmii , loco horifque folitis.

^hirimum Venerandis, Exercitatißmis, doBrkä, morum-
que integritate confpicuis VI R IS.

D. WOLTERO CONRADI,

Apud Campenfes difpenfatori Myfteriorum Divinorum fideliflimo, di-
fertiffimo, nec non in Lingua Sanda verfatiffimo.

D. MARTINO REINERS, ? Fratriteomniho.

D. JOHANNI REINER S, $ Srgïi,quot;

Illi infigni doftrinä pietateque exculto, S.S.Theologiae Candidato. Huic
apud Zwollanos Mercatori folertiffimo, vigilantiffimo.

D. THEODORO HENRICO PIETSCH,

Medicinae Lingaî Dodori peritiffimo , in rebus chymicis verfatiffimo,
per affinitatem Fratri, nunquam non honorando.

U T E T

Tiet ate SpeBato VIRO

D. LAURENTIO de LANGE,

Lugduni Batavorum Ovium Chrifti Paftori vigilantiffimo , non folum
mira elegantis Sermonis facundia difertiffimo, verum etiam Theologo pio,
profunde ac folide dodo, Amico fuo familiariffimo, omni honoris ge-
nere, mihi in perpetuum profequendo.

NEC N O N

Excellentijfîmis, omni difciplinamm amp; artmm genere eiiltißmis, wo-
ramque venufiate ^ fraßantia follentijßmts Viris-juvenihm

D. JOHANNI WICHERLINCK,7iik f-U.D. Huic
D. GASPARD

acutiffimo, propter in me collata multa beneficia, omni honoris, amp; ob-
fervantix cultu , femper excipiendis.

Inaugurales hafct pagellas in Mita obfer-
vmtia Jignum

D. D. D.

HENRICUS REINERS,,
Auüor..

PROOEMIUM

Leélori Candido.

s.

Arias Meditahar Benevale LeUor matt'
, rias , ex qttibtu mihi ali^HOm feligerem,
ê Jatisfail ferns legibus Acadetmcü, diu an-
\ ceps animi haß, cpamnam ex morborum
, numero publico examini fubjicerem. Cum
autem ab aliquot jam retro annis, qidbm
in Academia Lugdunenß degi, ßudiorum
ergo, omnes ex pracipuis ventilât a ßnt ma-
teria , quas nan lubenter repeterem , ma-
iim enim nomen meum inglorido extingui Fato, quam laudem mihi
ullam alienis Ukribus comparari. Inclaruerat jampridem condif-
cipulü mets , me pro Inaugurali difputatione rma conftripturum de
natura febrium intermittentium continuarumque ; fed uti opm hos
laborü ejjèt immenß, ita certe invidia plenifßmum foret, fimihiju-
veni tanti ponderis opus aggredienti, cruda quadam excidißenf, itaque
perfuaf» VIR l Incomparabilts ißhoc ab opere deßiti, progrejfut
ßmpliciter per poßtioms ex quibufvU Medicina partibus defumptas,
non verborum fententiarumque lenocinio exornatas, ( qua in re me
ne mediocriter quidem verfatum ejfeprohe fiio) verum adres potius fic-
hantes. 'Vt autem plus aquo mea non exorbitet prafatio , ne ipfi
porticus adificio major evadat, quod ah arrogantia labe non valde rf-
motum effet, hifce finem faciam vale.

DISPU-

DISPUTATIO MEDICA

INAVGVRALIS,
CONTINENS

Varias^ ex fingulis Medicina parti-
bus defumptas pofitiones.

DB MEDICINA IN GENERE PRz^COGNITA.

I.nbsp;Edicina eft fcientia eorum omnium, qus in cor-

pore humano ordimrie fiunt, aut extraordmarth
efTe, vel fieri poftunt.

II. Hacce ex definitione fequi videtur, medi-
cos rerum philofophicarum imperitos, ad capien-
dam experientiam plane ineptos effe.

EX A U AT O MI A

I. A Ccuratiffimam requiri corporis humani fabricse cognitio-
l\ nem , ad hominem ä ftatu fano defledentem priftinse
fanitad reftituendum, negamus.

II.nbsp;Refultus Epiglottidis, cum cibum deglutimus, per vim
Elafticam explicari poteft.

III.nbsp;Igitur tam anxiemufculosdepreOfores, levatorefque quse-
rere non opus elfe exiftimo.

IV.nbsp;Uvulam elTe pledrum vocis muficaeve , nulla ratione
conftat.

V.nbsp;Verum eä oblata aerem aliquo alio modo refledi, haud
difHdo.

VI.nbsp;Mefentcrium, omentum,ventriculum, non plures habe-
re membranas, quam tres fiveduas, nullus Anatomicorum folide
hadenus demonftravit.

VII.nbsp;Duftus Pancreaticus biliferufque non femper concur-
runt, antequam inteftinum Duodenum ingrediuntur.

VIII.nbsp;Neque femper vefUH) eft, dudus hos inferi inteftino
Duodeno. quot;nbsp;IX. Vafa

IX.nbsp;Vafa ladea in inteftinis craffis non dari, quia ab Anato.

micis non inveniuntur, nego.nbsp;^

X.nbsp;Verum tanta in copia dari vafa laSea quam in mteftmis tc-
nuibiis, amp; etiam tarn magna five patula effe, non facile concede-

XI.nbsp;Bafi cordis adhasrere copiofum adipem, autopfia fatis do-

XII.nbsp;Verum neceflariô adipe ifto opus fuifle , ne fibrills ex

arefcerent cordis, negamus.

XIII.nbsp;Aorta redâ lineâ non adfcendit ad caput, fed cum ex
corde egreditur facit aliquam repanditatem.

XIV.nbsp;Ergo male dividitur in truncum adfcendentem , amp; de-

fcendentem.

XV.nbsp;Dantur arterixarteriarum.

XVL Ad urinam propellendam, non opus efl:, utiubltantia

ureterum fit mufculofa.

XVn. Nam illius propulfio, ( quanquam ureteres tortuolc
incedant ) per preffionem explicari potefl:.

EX T H E O RIA

I. C Eparata materia, Carteßo^primi Elcmentt, Ariflotel. vero athe-
Orwdida, concoftio ventriculi, effervefcentia qux fit m
corde, imo prima digefl:io five putredo, à nemine explicari poteft,
quanquam omnia estera requifita adfunt. . .

II.nbsp;Diverfos cibos aflquot;umere uno convivio aliquando condu-

cit, aliquando vero non.nbsp;n ^ r ■ • r

III.nbsp;Claudicat ergo proverbium ifl:ud, lams omnia lana.
IV Omnia quse evomuntur, ex ventriculo êjici nego.

V.nbsp;Verum quaedam per vafa lymphatica venire, rationi con-

fonum efl:.nbsp;,nbsp;. n.- -

VI.nbsp;Flatus five Borbyrigmi cx duplicatura mediafl:ini prove-

nire, nulla ratione probari poteft.

VII.nbsp;Neque femper ex ventriculo provemunt^.nbsp;,

VIII.nbsp;Non requiritur ad feparationem chyh a tcecibus in in-
teftinis efFervefcentia bilis, fuccique pancreatici.

A 3nbsp;ï^!

IX.nbsp;Hujus fucei an prascipua vis fit acida,an vero falfa, {^yg
alia, adhuc fub judice lis eft.

X.nbsp;Qualis eft fanguinis, tales funt humores ab eo feparati.

XI.nbsp;Sequitur ergo, lympham pancreaticam refpedum habere
ad fanguinem, quo ille eft acidior, eo amp; lympha erit, amp; vice
verfa.

XII.nbsp;Nutritio partium folidarum non fit rubicundo fanguinej
fed chylo.

XIII.nbsp;Ad quarum nutritionem, non indigemus omnis gene-
ris particularum.

XIV.nbsp;Verum materia chylofa quafi indifferens repent in omni-
bus partibus noftri corporis diverfum fermentum.

XV.nbsp;Nihilominus omnes particulae chylofae non ?que aptae funt
ut tranfmutentur in os , cartilaginem amp;c. fed aliae aliis aptiores.

XVI.nbsp;Omnes homines poft paftum refrigefcere felfiffimum eft.'
quanquam fiiijfomni dubio cum chylus appellitur adfanguinem^
motus ipfius aliquo modo retardatur.

XVII.nbsp;Quicunque ftatuit inflammationem ab impofito ali-
quo medicamento, certocertius fequuturam effe; oftendere vi-
detur fe naturam inflammationis non plane intclligerc.

XVIII.nbsp;Quae tantum fortuita eft, adeoque non ab intempe-
rie dependens.

XIX.nbsp;Caufa inflammationis non eft fanguis extravafatus.

XX.nbsp;Verum fal potiffimum poros fiije figurae non accommo-
datos, obftruens non omnino, fed quadantenus, ut per reli-
quias eorum nil nifi materia aetherea fluere queat.

XXI.nbsp;Medicamenta univerfalia dari refpedu obftrudionum af-
firmamus.

XXII.nbsp;Qu£ conftant particulis volatilibus pungentibus atque
ad latera fcindentibus.

XXIII.nbsp;Perit ex his ergo fundamentum fpecificorum.

XXIV.nbsp;PrjEcipua refpirationis, amp; exfpirationis organa funt
mufculi abdominis, amp; diaphragmatis.

XXV.nbsp;Non vero mufculi thoracis, neque pulmones, atta-
men aliquid tribuere mufculos thoracis, quanquamparvi fitmo-
menti, non inficias ire poflum.

XXVI. Men-

XXVI.nbsp;Menfes a fola multitudine fanguinis, quam obtendunt
oriri non mihi videtur, quoniam multa animalia deberent hunc
fluxum pad, imo viri ipfi aequeac foemin$.

XXVII.nbsp;Virgines polfe fœcundari, quanquam Lunae tribu-
tum non folverint radoni non contrariatur.

XXVIII.nbsp;Humidum qua humidum, in corpore fano fuper-
fluum peccare poteft.

XXIX.nbsp;Hinc facile eluceflet, quam aberrant a via homines, qui
fe fe quotidie bis, ter, imo quater ingurgitant ad gulam ufque, potu
Coffeè, Theè, qui mos eft abominabilis, praefertim pro fexu fœ-
mineo, qui fuis paffionibiis magis indulgent virili fexu , ftult^
honoris imaginarii captationis ergo.

XXX.Expotunbsp;ifto nimio, oriri pofle, Hydropem, obftruâiones
menfium, chlorofin,imo oinnes morbos frigidos,petenti explicabo.

E X quot;P R A X l

I. r 1 Ydropis elfentia confiftit in obftrudionibus , ruptioni-

L -1 bufque vaforum lymphaticorum.

II.nbsp;Hinc corruit dififerentia Hydropis a Baccho, vel Venere
provenientis.

III.nbsp;Nam una eademque eft caufa , una eademque curatio :
nifidiflPerret fecundum majus amp; minus, hoc eft refpedu ruptio-
nis vaforum lymphaticorum, amp; pertinaciae obftrudionum.

IV.nbsp;Nihilominus varium eft , quodcunque jadant Mediei,
fe habere remedium univerfale contra hydropem.

V.nbsp;Hujus curado non eft aquarum edudio.^

VI.nbsp;Quae fi fubito fiat, podus eft acceleratio ad mortem.

VII.nbsp;Nullam dari manifèftiorem viam , per quam materia
Hydropem conftituens per alvum excerni quear, quam per Pan-
creas, non videtur.

VIII.nbsp;Puto multo manifeftiores vias effe per poros inteftino-
rum veficae, fuperficiei ventris, quanquam per illam difficillime
fiet, propter membranas valde cralfas ventrem obtegentes.

IX.nbsp;Atque ex his puto conftare certiffime, folummodo edu^
dionibus aquarum, ope purgantis incumbendum non effe.

X. Ven

X.nbsp;Vera Hydropis curatio confiftit in eo , ut obftrufllones
fenfimamp; pedetcntim tollantur, vulneraque vaforum lymphatko-
rum confolidentur. Senfim amp; pedetentim dico, quia fi fubito
fieret, vafa lymphatica magis rumperentur propter nimium impe-
tum medicamenti adhibiti.

XI.nbsp;Hoc autem velJe peragereexficcantibus medicamentis, eft
malum facere pejus alio.

XII.nbsp;Neque nimis fubtilibusuti debemus,ut croco, floribus.

XIII.nbsp;Diabetis natura confiftit in apertione nimia pororum
ventriculi, inteftinorum , vefics amp; ureterum.

Xr\^, Ergo per diaphoretic» amp; fudorifera non cft curanda.

XV.nbsp;Verum potius per leviter adftringentia, amp; nimium im-
petum fanguinis fiftentia.

XVI.nbsp;Febris elfentia confiftit in turbata fanguinis mixtura ,
qux femper non requirit intemperiem fibi comitem.

XVII.nbsp;Hinc patetfebresj non quoad effentiam dilFerre; verum
gradu tantum.

XVIII.nbsp;Per confequens omnes febres intermittentes poflunt
curari eodem medicamento, led non eadem dofi.

XIX.nbsp;Pars affeâa melancholiae Hypochondriacas non eft lien
fed vafa lymphatica.

XX.nbsp;Quod patet cx eo, quoniam asgri aliquando dolorem fên-
tiunt in dextro Hypochondrio, aliquando in finiftro, aliquan-
do vero amp; quidem fsepiffime circa umbih'cum.

XXI.nbsp;Praeterea non audent locum aflfedum digito tangere
prœ nimiô dolore , quid fane in Liene non poteft locum habere,
qui non eft pai's acuti fenfus.

XXII.nbsp;Unde infero, vetercs nunquam veram ipfius Caufam at-
tigifle, per confequens ejus curationem.

XXIII.nbsp;Quae confiftit in obftruftionum referatione, praecipue
medicamentis externis.

XXIV.nbsp;Légitima Diarrhea; amp;Dyfenteris curatio, non-eft in-
choanda a pungatione, neque ab intempeftiva vaforum adftridio-
ne, nifi in cafu valde pra^cipiti, in quo in initio poteft adftri-
âio concedi , ut medicus lucretur fat temporis ad curationem
reite inftituendam , ne homo nimis fubito fatis cedat.

■nbsp;XXV, Ni-

XXV. Nihilominus tamen ex nimia adftridionc , homines
poffe incidere in Melancholiam hypochondriacam, imo in Hydro-
pem,fatemur: nam ex duobus malis minus eft eligendum; adeo ut
Cl, Vir. Celfi fententiam , noftram faciamus, dicentis, multa in
praecipiti periculo fieri, qus alias effent omittenda.

XVI. Phrenitidis natura confifl:it in partiali pororum menin-
gum five cerebri obftrudione, quâ fublatâ, phrenitis etiam tol-
litur.

XXVII.nbsp;Hujus curatio incipienda eft a V.S., qus fi neceffi-
tas urgeat, reiterari poteft. Ad obftrudiones in cerebro referan-
das, uti debemus potenti fudorifero^

XXVIII.nbsp;In Phrenitide, oxyrrhodinis addere acetum licet,
quanquam prima node aegri exinde magis délirant.

XXIX.nbsp;Sic inCardialgia ab acri fal. originem trahente , acida
licet segris propinare, quanquam etiam dolor inde augetur quam

maxime.nbsp;1 v

XXX.nbsp;Acetum ad obftrudiones quafdam rcferanaaSjineptura
effe , rationi amp; experientiae répugnât. '

XXX. Opiatorum ufum in phrenitide admittimus , modo vi-
res aegri conftant.

XXXII. Inter opiata praefero tinduram opii ope fpiritus vini
extradam,quçpro facra anchora eft habenda, (fi modo caveat fibt
medicus ab exceffu, alias effet culter in manu pueri: nam femper in-
cipiendum eft a minima dofi, nifi periculum fit in mora, tunc
prudentis medici judicio id committi debet) ad quam in Phre-
nitide, Mania, nimiis doloribus, csterifque morbis a nimio fan-
guinis impetuortis, refugiumfumi queat.

XXX. Ex pulfu folo (feclufis caeteris circumftantiis) velle
dignofcere perfede ftatum aegri, abfurdiffimum eft.

XXXIV. Eadem noftra opinio eft de infpedioneurinae, licet
apyrtae mendacitcr populo obtrudunt, arbitrantes, fe omnia poffe
ex urina colligere: non nego tamen, aliquid ex urina poffe col-
lioi ; verum dico tantum, quod non temere ex infpedione urinai
(non confideratiscircumftantiis) judicandum nobis fit de ftatu.

Ex

D. HENRICUS REINERS,

Etnenfo Medice facultatis ftadio pro Gradu Dodoratus
difputaret, ut intimé familiari cecinit

JOANNES BUEKEFOORT J.U.Q,S.

Oeonis cejfas dare Mufa pleBrum ?
Fefta adhuc tardas celebrare ClioV
Linqtie qnas prompfit volucris caballi
Vn^ula l^mphas.

Cernis m Uta facie renidens
uiuream Phœbus vehat axe lucem j
^Ima lux, femper niveo net ari

Digna lapillo !

Surge, prdargam vocat ad coronam
Pallas, inßgnem meritis Amice
Lauream fpeBa , fubiturus omennbsp;■ ^

Scande Cathedram.

Laudis obtenta memor ufque crefce,
Calcar ad laudes tua ßt Tibi laus
Prima lam laudi folet infequenti

Addere calcar.

Syderum Prajes dominufque terra
Annuat coeptis ; -vaga Te per urbemnbsp;lt;

Te per amp; gentes radiante veBet

Gloria curru.

Tyumen annofum Tibi cedat a,vum.
Fata le norint, properentque Parca
Nefcium Carpi tibi deßinatos

Stamen in annos.