DISPUTATIO JURIDICA

lI^AVGVRALISy

USUFRUCTU

amp; quemadmodum quis utatur fruatur,

Ex auctor it ate CMagnifici Reäoris,

D. HERMANNI WITSII,

ejufdcmque in Inclyta Academia Ultrajeûina
, amp; Ecclcfiae ibidem Paftoris facundiffimi,
N E C N O N
AmfUfßmi Senatm Academici Confenfu , ^ Almx
'Facultatis JVRJDIC^ Decreto ,
PRO GRADU DOCTORATUS,
Summifque in UTROQUE JURE honoribus amp; Privilegiis
rite , ac légitimé confequendis,
Eruditorum criß fubjicit ^
JOHANNES vander HORST, Vada-Geldruï.
Ad diem 30. Decemhris, loto horisqae folitis.

ULTRAJECTI,

Ex Officinâ FRANCISCI HALMA, Academie
Typographi, cIo Idc Lxxxvi.

VIRO SPECTJTJSSIMO,

D. ANTONIO

Vander HORST,

CIVITATIS VAD;E VIRO-
CONSULARI, ORDINUM GELDRI^E
AC PR^DICT^ CIVITATIS
QU^STORI , PARENTI OMNI
FILIALI AMORE AD ROGUM

COLENDO VENERANDO.

HancDlfpamionem fuam Inaugmalmy
Juridki fiudii primitias

Offert atque infcribit

. quot; JOHANNES vander HORST.
'nbsp;A, amp; R.

DISPUTATIO JURID IC A
IN AD G VRALIS^
D E

Uiufruótu amp; quemadmodum quis
utatur fruatur.

THESIS I.

Ervitutes, partim font Terßnales, par-
tim Reales. Ter finales funt, qua are
aliéna perfonae debentur : Reales quje
debentur rebus: deperfinalibush^cM-
'putatione difturi fcimus, quibus annu-
meratur Ufusfruélus l.x- jf.de Servi-
tutibus.

I I.

VfusfruBus eft jus utendi fruendi rebus altenis,
falvarerum fubftantia Li.ff.h.tit.i.inft.eod. Vei-
bo juris excluditur conduäio , emphyteufis , amp; res
precario concelîa, quibus quis aliquid e re aliéna per-
dpit. Sed non eodem jure, quo fruétuarius. Verba,
alienis rebus, indicant eum, qui habet ufumfruftum,
rei proprietatem non habere, quia res fua nemini fer-
vit 1-1 ff de ufufr.leg. l. 34. in fin. ff. de fer vit. ruft,
frad. neque enim Fruäus percipiens ex re fua , dici
poteft eos percipere jure fervitutis, feddominii;occur-
rit nunc verbum , utendi, ad difîèrentiam pignoris,
quod eft apud creditorem ; eoque uti non poteft invi-
to debitore. Additur, fruendi, ut feparetur, à nudo
üfu amp; habitatione : nam ille nudus ufus eft tantum
jus utendi ad necefTitatem, non etiamfruendi. Poftre-

A ^nbsp;ma

ma verba definitionis funt, falvafubßantia , tum ut
cxcludatur quafi Ufusfruäus earum rerum , quae ufu
confumuntur, ut olei, Vini, frumenti , lanse , qua-
rum rerum ullisfruftus proprie non eft , (fdlicet va-
rus) fed quafi ufusfruftus x. infi' h. tit. /. x.^, b.
eod. tit.

I I I.

Vulgo dividunt D. D: ufumfruâ:um in caufalem amp;
formalem. Caufalem vocant cujus caufa fit proprietas,
cuiufusfruduscohaeret. Formalem, quiin rebus alie-
nis confiftità proprietäre feparatus- D'tvißohaecapertè
verbis definitionisconfutatur : eft ufusfruBus jus alie-
nis rebus utendi-ftuendi. Omnis igitur ufusfruéus for-
malis eft. Nam ut fupra demonflravimus, ufumfruftum
fcrvitutem eife, I defervit. Res autem propria nc-
minifervit /. %6- jf.defervit. urb.prad. I. i^. jf.fiufusfr.
pet. quanquam inficias ire nolim ufumftuftum quan-
doque abufivè pro commodo accipi, quod quis in re fua
habet l.joS.-h.ff.defidejuß.liz6.§. i.ff. de verb.ohlig. imo
in multis cafibus dominii partem eiïe, id eft,effedum do-
minii obtinere,amp; haberi fruftuarium pro domino l.^ ff.de
i:i/ufr.l.% .inpri.ff.de reb .autor.judpoff.l .de verb.obk

IV.

Conftituitur ufusfruftus à lege, judice, domino, à
lege-, ut patri, in bonis adventitiis filiifam. l.i.-L-ô.pr.
C.debqn.qiialib.prin.infi.per quas.perfon. nob, adq.
A judice in judiciis diviforiis famih'ae ereifcundae, com-
muni dividundo , cum alteri fru(^us, alteri proprietas
affignatur, A 6. 1.1.16.§. i.ff', fam'tl. ercifc. 1.6.§. lo.
Comm. divid. A'Domino con^imitm ufusfruftus tefta-
mento , paelionibus amp; ftipulationibus , nec non prîE-
fcriptione longi temporis /. i..^. ult.ff.defervit.prad.

INAUGUR.ALIS.- 5
ruß. I' pen. C- h. tit. I. uit. in fin-C- de long. temp,
trafer.nbsp;^

Ufusfrucîîusconftituiporefl: in omnibus rebus, mo-
bilibusamp; immobilibus : modo falva maneat liberis légiti-
ma , fer auth. Novijf. C. de in off. 'teft. quinimo , ut
fieri poteft omnium bonorum donatio, fie etiam gene-
ralis omnium bonorum ufusfruftus rede conftituitut I.
rlt;^.ff.h.titgt; nee refert utrum utilitatem in prxfenti ad'
ferre poflint res frufluario nec nc l. 41. \.ff. h- tit.

V I.

Fruéluarius cavere debet , fe boni viri arbitratu re
ufurum, eamque finito ufufruftu eadem bonitate, il-
liufve (inquafiufufruftu) xftimationem reftituturum
l.ul.fin.ff de ußifr. qtiemadm. cav. /. j.ffdeufufr.
earum. rerum. quae cautio teftamento quidem remitri
ncquit 1.1. C de ufufr. /. pen. C. ut in poß. legat. quo
minus ab herede remittatur ,. nihil impedimento eft I.
pen- C de pacî. k'l.ff.ad leg- falcid. gail. obf 145-,
mm. II.

V I I.

Cautio quoniam prjEtoria eft fidejufTores dcfiderat/.
I. pr. §. 5 .ff. de ufufr. quemad. Cazgt;. I. j.ff. deprat-ßi-
ptilat. 1.4. C. de ufufr. nam fatisdare eft fidejuftbres da-
re I. I. quifatisd- cog- Quidfifruduarius propter in-
opia m fîdejufTores non reperiat ? ad juramenti cautio-
nem admittendus eft , ft mores non faciant eum fu-
fped:um : fm fadant, apud fequeftrem fruftus depo-
nendi funt. arg. /. 6. ff.ß cui plus quam, per leg. fale

Gail. X. 0^/47- 7' Gomef. x. refol 15. Num.
3. 4.

A s

6 DISPUTATIO JURIDICA

VIII.

Si Uxori relidus fit ufuffmdus omnium bonorum,
etiam inventarii confeftionem DD. ei injungunt, amp; jtâ
quidem, ut à marito remitti nequeat : Ripa ad /. titiam
^il't.ff- de leg. x. quafl. 51. Boer. decif.6^. mm. ix.
quot;Peck. de t efl am- conj- z^. mm. 2. Chrißm. ad leg.
tnachlin.tit.cf.^. 13.

I X.

Omnes fruftus ad firu^uarium pertinent, five natu-
rales, {\stinduflriales, civiles (mil.-j.ff, h. tit.
i.p. §■!. ff.de ufur. ( non tamen partus ancills, quia
abßrdumvifumeß , hominem in fruSiu computari l.
6%.ff.h.tit.l.z^.ff. de ufur. Non thefaurusin fundo
repertus , quia is fruftus fundi non efl: /. un. C. de
thefaur.^.l^.inft.derer.divif.) ut tamen naturales
zc tndîiftriales non aliter fuos faciat, quam fi eos ipfe
perceperit , vel alius ejus nomine I-1^. ff quib. mod.
ußsfr.amitt. nec i ntereft j,nbsp;fmt an immaturi,

fi modo ufum prsebere foleant l.pen.ffh.tit. amp;quod
attinet fru^tus civiles , puta penßones , fi quidem illx
folvantur exrefingulis momentis ufum praebente, ve-
lut aedificio, anni poftremi penfiones pro rata tempo-
ris, quoduraviteo anno ufusfruftus, inter proprieta-
rium ac ftuftuarium dividendae funt l. zó- ff. h. tit l
S^.ffeod.nbsp;^^

X.

Adfruftus fundi pertinet quicquid ex fundo percipi
poteft; ut cefpites lapidicina, met aUa etiam novit er
inventa, circa quK tamen diftinguitur in l 7. ly ff
foluto matr. an lapides renafcantur vel non, ut illoca-
fu tantum in fru(ftufunt l.ult.ff.defund. dot. /• y'^-ff
dejur. dot. Sand, s-tit. 3. def. idem etiam dicendum'

efTe

I N A u G u R A L I s, 7
t^t^yxt2^\xàtterruUsbituminofisst\paltidibus Sand,
d. locoplin-16. C. fin- fruftus alluvionum, inßila-
rum , aucupiorum nec non amp; veuationum , nam amp;
hœc pro fruftibus agri habentur, fcil. quando locus ad
venandum comparatus, amp; cujus utilitas in venatione
confiftit l-i-^.ff.de ufur' non vero quatenus jure gen-
tium omnibus ufus venationis ^ patet. vid. modeß.fart.
i.qu.i^.QarpZ'p-yc. -ix.caftiüo'c.

X I.

habet fylvae ufumfruftum, ad modum patris fa-
milias, ficut ille caedere folebat, debet uti iignis, amp;c de-
bet parcere frugiferis arboribus, nifi arbores fint revul-
fae, quibus ad ufumfuum, amp; non amplius, uti poteft
/. l^,pr' h. tit' DmteU. lib. 10. C- 7. omnia enim debet
is, cui ufusfru^tus legatus , ad confuetudinem Domini
dirigere Qaftillo c.nbsp;feq.

XII.

De arboribus nonCseduis, led frugiferis, régula eft.
Si vi vent or um aut terra motu depulße am^evulße
ßnt, poteßarboribm illis uti ad comburendum , vel
domum reficiendam : feil, quando aliunde non habet
materiam ignis l.iz^h. tit. amp; fie fupponitur hic, ar-
bores in fylva non cœdua vi dejeélas proprietarii eiïe,
amp; ufufruftuario nullum jus competere lt;LManz. ad, h-
tit.mm.m' nifi ad neceflarios ufus amp; fic etiam ufu-
fruftuarius, fi vellet vendere tales arbores evulfas, ma-
le faceret, quia in fruâ:u non funt, nec adeft caufa ne-
ceflaria refedionis. Barbofa adL divortio § Jifundum,
num.i'^.^feq. non poteft etiam excidere arbores fru-
giferas, tametfi effet pro reparatione fundi. Qaftillo d.
' c.z^.mm-z'^. notabilislimitatioeft in l.io-ff.h-t. niß
fruhuarius demnciaverit propriet ario , ut toller et,

ilk

îlle vero pro dereliBo haheat. Barb, in d. §.ßfun-
dum. num. zi.

XIII.

Quando agri vel fylvx ufusfrudus conceffus veHe-
gatus eft, in locum demortuarum a\ix arbores fubfti-
tuendae funt, amp; priores mortuae ad fruduarium perti-
nent; quamvis fecus fit in evulfis. l.ii-pr.l. i^^.pr.h.
tit. TioneU. lib. lo. cap. 8. eadem ratione ufufruftu grc-
gis legato, in locum detnortuorum alia Capita fubfti-

tuendafunt, 1.6%. h-tit. nam alias non utereturarbitrio
boni viri, amp; fubftituta capita definunt effeufufrudua-
rii : fed fi ex grege nova capita fubftituere non poflit
ad id non tenetur arg.§.^^.infl. de R* 'Tgt;.Cavale, de
ußtfr.mulierireliB.num %^.Gomez. t. x. re/ol. c. 15-.
num.-J. Manzmsdeufuf.qu'\'y.num.\%2gt;. nec furroga-
re tenetur, quando non gregis , fed fingulorum capi-
tum ufusfruÄus legatus l.yo.h.tit, nam ovesfinguk
non recipiunt augmentum ut grex , amp; mortuo capite
finitur ufusfruftus LManz.d.l.\%j.

XIV.

Secundum naturam eft, commoda eum fiqui, quem
feqmntur. incommoda I. io. ff. de Jur. fic amp; fruftua-
rius , ex hac régula aliquatenus obligatus eft ad in-
commodum : fci. rem fartam tecftam conlervare ac in
id modicqs fumtus facere. Quae vero vetuftate lapfa,
eorum refeftio ad proprietarium pertinet Bachov. th\
il.lit.i^. fed fi velit fundum deferere, necadmodi-
cas expenfas tenetur /. 48 -ff- h. tit. Nifi propter culpam
fruéluarii res deteriorata I 64. amp; feq. ff. h. tit. quod
fi quid praster Sarta teéla, amp; ultra, quam impendi de-
beat, erogaverit, poterit expenfas aftione negotiorum
geftorum repctère à proprietario , vel ejus haerede« /.
y.ff.h.tit.nbsp;Cœ-

INAU GURAL! s. ^
X V.

Gœterumquiaufusfruâruariusomnem utilitafôm ex
ufufrudtt percipit ; ne inutilis fit proprietas, femper ab-
fcnte ufufeuâw, placuiteumcertis modis extingui , amp;
ad proprietarium revetti. Et primo quidem extingui-
tat morte naturali fruduarii, quia perfonaî tantum de-
betur amp; fervit, eîque cohaeret. /. ff. de fervit'l.^.
l.penuL in princ.C. h.t. §. 4. injf . eod. ideoque cum per-
fonâ extingui necdïè eft. arg. l. j.ff. de except. amp; /.

ff'de R J. nec ad haeredes tranft t, nifî id exprefle
aftum fit ; quo cafu primi tantum gradus heredes ,
non ulteriores , cenfentur comprehenfi /. 14. c. h. tit.
five naturali morteperfona moriatur,, five civili, ma^
ximam aut mediam capitis diminutionem pafîa. i.
injl' h. tit. olim etiam minima capitis diminutione
amittebatur ufusfrucftus. Tatd.lib.yfent.tit.^. quod
per Juftinianum corredlum- /• corrup. C. de ufufr. ^
habitat.

XVI.

Finitur etiam ufusfruftus ,ßfru6iuarius ufusfruitus
non ßt per modum ^ tempus definitum.per modum non
utitur, qui modum praefcriptum in utendo non obfer-
vat. per tempus, qui iiulllt;gt;modo utitur-per conftitu-
tumtempus; quod ; olim in re mobili annus fuit, in
immobili biennium ^auU d.loc. hodie in mobilibus trien-
nium eft, in immobilibus inter praefentes decennium,
intet abfentes anni. zo. /• ßcut. c. de. fervi. ^ aq. l. 20.
quib-mod. ufusfr. amitt. prafcriptione a proprietario
fafta l.pen. c. h. tit.

Bnbsp;extin-

XVII.

Extinguitur ufusfruftus ceffione faBa ipfi domino,
quae nihil aliud eil: quam confolidatio, nam cedendo ex-
traacD nihil agitur §-pen. infi. h. tit. ideft ufusfruftusin-
priore caufa manet, arg.pr. infi. qui amp; exquih.cauf.
manum.nonpojf.

XVIII.

^^tmgmm kinteriturei, quia ufusfruc^us efl jus
incorpore, (accidensinfubflantia; quofublatonecefle
efthocjus.interire Iz.ff.h.tit.c^siaxz fi jedes incendio
perierint , adeo perit ufusfru(flus, ut nec are« ufus-
fruftus debeatur, non enim areîe, fed aedium ufusfruftus
legatus erat 1.1. 3. /. \o,ff. quib. mod. uftisfr.

' XIX.

Civitati , Ecclefia amp;c. legatus ufusfru(fhis durât
looannos I. s^.ffh.tit. l.%.deufufr.leg. nifi medio
tempore ecclefia deftruda aut civitasaratrum paffafit/.
zi.jf.h.tit.

Annexa

Annexa qusedatn.

I.

^Rlnceps legibus folutus eß,

I I.

Tranfaäio mn .poteß fieri fuper re
certa,

II 1.'

Mulier SCto VeUejano ' renunüare po-
teß.nbsp;^

I V.

Nemo in^itus cogi poteß rem ßiam
njendere,

v.

Yiliusfam. SCto Macedoniano ^enun-

. ciare non poteß.

H-

V I.

Fidejupr non potefi fe in graviorem
caufam ohligare quam rem prmci-
palis debeP,

VII.

Nemo potefi. efie judex ^ advocatus.
Jlmtil.

VIII.

Mdier mn. potefi ejf^ tefiis in tefia--
memo.