s. s. Theol. Dodoris, ejufdemque in Inclyta Academia Ultraiedina
Profefforis Ordinarii , amp; Ecclcfis ibidem Paftoris fkcundiffiini

Facdtatis JVRIDICz/£ Decreto ,
PRO GRADU DOCTORATUS,
Summifque in UTROQUE JURE honoribus amp; Privilegiis
rite , ac légitimé confequendis,
PubUca cenfnm amp; filemi Emditomm difqmfiioni Oibmittit

Nterprimavos mortaks flatim a mmdé
condito, eoqf/e iter am poft diluvium re-
parato , omnia comrnmia ^ indivifa
omnibus , veluti cmBis idem Patrimo-
nium efet, fuêre j nec quifqmm diceye
poter at, hocTmmi hecMeumeßi In
eafdem res omnes ^ fmguli aqmlejtis , .
in cmilas idem ( a ) , quod nunc huma- ^^ ƒ^^
no generi in fer as, pifies, volucres jgt;. '
competit habuêre :

Caufam inquiremibus fola fefe offerty qult;e tune erat, mali nefcia
afiutia adhuc inexperta Jimplicitas , nec non eximia ^ mutm
hominis in hominem Charitas, Dicaarchus Peripateticus dtatus
Porphyria (b), quoadfenfum Varroni (c) T«f woA««? (b) w»
êrgt;t); ©e«quot;!' yiym'^f ßixll^ü? Tê óVSs cptjm ^ ^ uei^-ov «''«f

t^MoCg^s ßtov, u; P^VFHV vo/jti^iQiti. Pnmos iIlOsDllsque (c) lt;lere
proximos mortales optims fuifle indolis vitamque vixiflè op- ruß.Ub.z.
timam, unde amp; auream hanc dici statem, Cui concinitSene- *»Hip-
ca Tragicus. iêOnbsp;foLv. m-

Hoe equidem reór
Vixiflè ritu prima quos mißos Deis
Profudit aetas: nullus his auri fuit
Caecus cupido , nullus in campo facer
Divifi» agros arbiter populis lapis.

f^erdftf non admodum diaconßititvis illa mimi divinaac innocua,
veneranda ilia aurea fimplicitas, in qua ft perfeverajfem mortales,
mn potmjfet is ftatus nonfmfe diuturnns. Äppofite ad hanc rem

^««/ï.f. Abiding ^ fineprobro , finefcelere, eoque fine pcena amp; coër-
citionibus agebant ; neque prœmiïs opus erat , cum honefta
fuopte ingenio peterent; amp; ubi nihil contra morem cuperenr,
nihil per metum vetabantur. At poftquam exui xqualitas, amp;
pro modeftia ac pudore ambitio ac vis incedebat, provenere
dominationes. Et quidem ex eo jure, quod naturalis ratio do.
cuit , amp; Gentium ufia firmavit, ut teflatur Hermogenianm,
(fj j-f«^- CO cujus verba adfcribere lubet : Ex hoc jure Gentium , in-
^(i) iIl'i. VK' introduda bella, difcrets gentes, regna condita ,.dominia

Communemque prius ceu lumina folis amp; aurae
Cautus humum longo fignavit limite menfor.

Naturalis ßquidem ratio cum animadverteret, crefcente hominum
malitia ^ humano adauElo genere , propter infinita incommoda
in communione amplim vivi non poffe , difcordiis mortalium fe~
dandii frofpiciens, quas communionis materia excitate confuevit,
eam deferere docuit, fimulque ad dominiorum diflinBionem intro-
ducendam Pojfeßonem monßravit, a qua dominia rerum cœpife
(h) /.!.§. Nerva filius autor ejt. (h)

naturam indolem diligentim contemflari ^ iis, qui Themi'
dos Sacraria penitim inirofpexerunt, difputandam proponere con-
flitui : Omd ut commodity fiat ab ipfius nominis exflicaticne in-
cipiam, memor verifftmi hujus enuntiati : hqyiw -n^Kfiunuz 'duù.
T, ivof^Arm iTrlcrKi-^iv

Ntiftius Labeo , qui Latinarum vocum ori-
gines rationefque percalluit, eaque prscipuè
fcientia ad enodandos plerofque juris laqueos
ufus eft (a^jpoflèffionemappellatam elfe ait à fe- (a) GeU.
dibus, quafi pofitionem (b): Sic legimus in
Florentinisj quae ledio procul dubio re- (b)
ftior eft, quam vulgata illa Accurfii, Bartoli amp; aliorum,
qui legunt, à pedibus. Sunt etiam, qui parum referre pu- ^quot;'■f^IT-
tant, utrum à fedibus an vero à pedibus pofleffionem derivemus,
amp; utramque ledionem fatis commodè defèndi pofTe (c). Var- (c)Friil.
ro (d) aliique à particula Pos ( unde adhuc hodie compos,nbsp;d.^

impos) amp; verbo Sedeo denominatam effe volunt. Verum u t
fuo cuique fenfu hac in re abundare liceat, nos uti alias nota- {à)lib.^.d.
tiones haud faftidiosè rejicimus, nec etiam ufque adeo abfur- l'ng.Lctt,
das putamus , ita prKfèrimus ( e) editionem Pifanam, jux-
ta quam, ut amp; Noricam, pofTelTio à fedium pofitione dida
eft, Unde colligit Fr. Hotomannus (f) acquirendse poffef- oyd.n. 20.
fionis notam ac fymbolum fuifle fedis alicujus dicis caufa po- ('O ^-lo.
fitionem. Certè probabile admodum videtur , cum privata
nulla fint natura, fed aut veteri occupatione aut divifione, n. '''
eos, qui quondam in vacua venerunt, in his rebus five terrx
partibus, quas animo infiftendi fualque faciendi occupavennr,
fedes amp; commorandidomicilium pofuiffe. Qua etiam de cau-
fa nonnulli exifiimant , JCtos noftros, fi eorum verba ad'
Grammaticorum régulas exigantur, ut aübi fxpè. ita amp; hoc
loco, more Stoicorum, à quibus eos imbutos fuilTe conftat
Cg),. non tam veramvocisetymologiam, quam quidem ipfiiis-(g) C/^wf,

§. 2. PoflefiGo varias in jure noftro fortitur fignificationes;
Harum confufio Interpp. in varios conjecit errores amp; perple^
xas difputationes, ex quibus ut nos fœlicius extricemus, ère
erit paucis homonymiam vocis excutere. Accipitur autem

immobili, cujus ufum plenum duntaxat, non
afq z.om. pi'oprietatem habere licet. Atque hoc fenfu accipiendum
her.l.-]%.\d. ^ft quod fcribit Javolenus (i; : Pojfejßo ergoufust ager proprie-
v.s.l.z.c. tas loci efi. 3. pro ufucapione (k), forte ideo, quia pofTeflio-
d/erv. nis civilis proprius hic efFedus eft, ut eam fuo tempore fequa-

(i)nbsp;/.iij-J. ufucapio (0- 4. pro jure poffeffionis (m), quamvis etiam
v-s.vid. jus poffeffionis amp; pofTeffiofsîpèconfundantur, amp;denique 5.pro
^Brijfm. 4. detentione rei poffeflse, quae propria hujus loci fignificatio eft.
^Ït ^f ■ Gr^cis dicitur

■vard. adLL.ii. tabb. c. 16.add- Gœdd. d.I. (k) 1.19. ex({mb.c.ma.yibi(iueGothofr./.zj.
^.i.l.^o.eod. (i; Bacsh.adTreutl.V.i.Dift.zi.th.i.L.B. Cm; l.i.i.ii.adexhib.

§. 3. Hïc de nomine; cujus explicationem recStèexcipitrei
definitio, de qua quot DD. tot ferè invenias fententias. Alii
(n) enim etiam peritiffimi non aufi fuerunt poflelHonem defi-
nite, idque, ut videtur, propter materiae fubjeds latitudinem
amp; verarum difFerentiarum paucitatemamp; penuriam, unde etiam

V.O. -
(o) I. loz. Javoleno (o ) omnis definitio in jure civil* periculofiz efi j pamm
d.R.f. 'nbsp;'nbsp;quot; ........

efi enim ut non fubverti pofiit. Alii variis modis, quos longa
ferie hicreferre amp;fpecialius examinare operse pretium haud vide-
tur, eam definite conati funt, fed hi (verba funt Duareni) (p)
nimis fcrupulofi fuerunt, amp; pleriquein hifce definitionibus, à
more amp; exemplo veterumJCtorumlongiffimè recedentes, in-
ciderunt in hoc vitium, quod Galenus tpiKoXviAa,v vocat, qua-
fi libidinem amp; nimium amorem in definiendo. Omiffis igitur
aliorum definitionibus, vel potius defcriptionibus, nos cum

INAUGUR.ALIS. 7
JCto Paulo (qj) poflêffionemingenere fic defcribi poffeputa-
mus: PofTeffio eft rei detentio j five ut in duobus ff. locis
(r) fcriptumeft , detentatio. Et fic quoque defcripferunt (lt;j) l.-^.p
Grsci in Bafilicis ($)» amp; apud Conftant. Harmenopulum d.^c^.-v. '
Ct)nbsp;Theoph. (v) ijr/

cm^j.amp;l.S.i.imt.inresdot.ßa. (s) ß^.^-o.w. z. §. r. (t) Epit.jur. fxl7Z\
Ub.x. ttt.i. p. (y) fr.infl.d.interd.nbsp;w yj ,i.i8*r

§.4. Eaqueeft vel propria, vel impropria. Impropriapof-
feffio eft eorum, qui funtinpoflcffione. Aliud autem (eft efle ^^ P'f
in poflquot;efl5one , aliud poflidere (x), ficut aliud eflquot;e in fervitute
velhbertate, longè aliud fervum velliberumefle. In pofl'eflione/«m/..' c«-
funt, qui rem nudè tantum amp; llmpliciter detinent animo non fibi 9- oéf.
fed alteri habendi,-vel fi animo fibi habendi detineant, jure habere
non poflunt, ut commodatarius,depofirarius, colonus, amp;fi- ^I'l'^^yl
miles (y). Hi enim rem commodatam, depofitam non poffident, th.i. '
fed illi, quorum nomine detinent amp; in pofleffione funt. feu quo- 9- ^
rum pofleflioni prsftantminifterium (z).Pari modo filiusfam. amp; l'J,
fervus peculmm, quodad ipfos vi amp; effeßu illius juris, c^Mod uli.dL'^'
pater dommufque ohm in eorum perfonas amp; bona hAyths^t quot;'»■ PJT-
(a), pertinere non poteft, fimpliciter tantum detinent (b), p?r
ipfos veró amp; ipforum corpore pater dominufque poffident ( c ). jTmerdl
Qus fi ita funt,utcertèfunt,minusproprialocutio fit oportet,
quando nudi hi dctentores nonnullis locis (d) polTidere, vel
contra qui proprièpoflident, in poflquot;eflioneeflquot;e(e) dicantur. lm-
propria quoque poffeflio eft rerum incorporalium; Tangere ^ i.ffer
vel tangi, adeoque verè amp; propriè detineri, nifi corpus nulla q-ferf.cuiq^
poteft res; amp; pofTefïïonisinitium eft corporis ad corpus adjun- ^''f:'^'quot;'*-

Quatenus ramen incorporalium rerum ufus pro pofll'flTioneJCtis 5
accipitur (h) fervitutesamp; jura quafi poffideri (i) dicuntur. Quod /.i' § r quot;

am Pfl 93. d R. y (c) l. 4.1.14. d. acq. V. am. fof l. f6. §. 2. d.fayf. fd) l 7 lt; u

etiam eleganter Grseco idiomate didus Paraphraftes (k) expref-
fit hifce : ÛQvGt vopia iconßtirn 'WfdyfjMt®'nbsp;Atque

hsc quafi amp; impropria pofleffio, fi fpeäentur eamp;âus, quog
jus noftrum quafi pofTeffioni tribuere folet (1) , à propria amp;
vera polfeffione non differt, fed iifdem juris regulis confiftit.
Unde facileintelligituraberrare eos, qui res corporales perfedè
amp; nobiliori modo, res vero incorporales[minus perfedè pof-
fideri autumant.

§. 5. Propria polTelfio eft rei detentio animo fibi habendi
(m). Generis loco ponitur detentio. Latius enim patet deti-
nere quam poffidere, fiquidem illi etiam tenere dicuntur,qui
nec proprie poffident, nec animum poffidendi habent (n).
Detentionis autem verbum in hac definitione largè ut ita
loquar, extensèaccipitur, ut etiam compledaturpolTeffionem,
quiE animo retinetur. Non pauci ex noftris, quos inter Bar
tolus , Azo , Schneidewinus , polTelfionem malunt definite
jus; fed argumenta, quibus horum fententia nititur , funt
aut à'ïïfouJiovvG, aut infirma; amp; ad ea non minus folidè quam
prolixe refponfum eft a DonelIo(o),aliifque tcrfioribusinterpp.
quorum fcriniis compilandis fuperfedemus. Dicitur porro :
Rei. Hujus vocis appellatio generalis eft (p) , amp; continet fc-
rè omnia, quse in rerum natura funt, five ea In patrimonio,
five extra computationem patrimonii noftri habeantur. (q)
Hinc illud Aufonii in Monofyllab.

Caeterum in propofito ftridius fumi , amp; res tantum corpo-
rales defignare fupra oftendimus, amp; confirmât Paulus, ( r )
cum ait : Pojjideri pojfunt qua funt corporalia. Quibus tamen
verbis non vult JCtus, omnia , quaecunque funt corporalia,
poffideri pofte, fed fola corporalia. Res corporales alias funt
mobiles, alis immobiles five (ut artis (s) vocabulo utar) fo-
li (t) Utriufque autem generis res ut polTideri pofllnt requi-
ritur Primo; Ut fint in commercio. Res enim commercio
exemptas , veluti facras, religiofas , fandas , liberum homi-
nem ^ quippe quae nullius in bonis funt, poffidere non polTu-

(k)locû frA-
cimo

(1)1. HIU.
ferv.l. 11.

in rem. aü..

éf 9- ^•41-

//. acq- V.

am.fojf.l.
^i.infin.d.
reb. cred.

d. tub. ex-
hib.

(o) lib.-!,
comm. c. 6.

(p)/.i.§.i.
d. reb. cred.

ibique DD-
d.V.S.

(r) l. ^.fr.
d. acq. V.
am. pojf.
(s) vid.Se-
nec. l.z.c.i.
mt. quamp;fi.

(t)/.I5-.§.2.

d. rejud. l.
i pr.d.cend.
trit. §.4./»
fin Infi. d.
Interd.

mus, ctfi religionem aut libertatem contemnamus amp; pro pri-
vatiseasteneamus (t). Eademque ratione nec pater filium poffi-
det (u). Liberum tamen hominem ignorantes amp; jufto errore am.pfi'
dudos poffidere amp; per eum ex re noftra amp; operis ipfius ac-
quirere nos poffe propter affiduam amp; quotidianam fervorum
comparationem placuit (x), nam fi-equenter ignorantiâ Jibe- (xy/.io.§.
ros emimus , ut infit acutiffimi ingenii vir amp; merito ante 4-d.^.R.
alios excellens Papinianus (y). Secmdo requiritar-, Ut Gnt
ccrtx. Nec intereft, rem totam an pro parte poffidere veli-
mus : nam femper certa efTe debet, amp; propterea refponfum inft.d.ufuc.
eft, nemmem incertam ret partem poffiderepojfè (z) . Pars dici- W^-44-/-
tur incerta vel ratione loci , vel ratione loci amp; quotae fimul quot;^t'cTk
(ita enim loquunturDD.) Incertam ratione loci dicunt,qu3e deic-^^cu-
non ignoratur quidem quota fit, puta tertia, an dimidia,angt;'^-«lt;^^lt;/i-
quarta, fed pro indivifo competit, atque adeo certum locum,
certamve fedem non habet, amp; confequenter nec cerni, mcfaa.
ubi fit demonftrari poteft. Nam etfi fundus pro indivifo com-
munis oculisfubj ici poffit, tamen pars, quae pro indivifo com-
petit, non poteft, utpote qus ita difperfa eft per totumfun-
dum, ut nullam glebam , nullum cefpitem meum effe dicere ufm.

poffim (a). Incertam ratione loci amp; quotas fimul vocant,^W ^ §•
qu32 ignoratur amp; ubi fit amp; quota vel quanta fit. Pars incerta
ratione loci poffideri poteft (b) , licet enim certus ejus partis fr.^duX
fitus non fit, certum tamen eft, cujusfundi, amp;quota,nem- ^-comm.
pe tertia an quarta pars fit. Atque haec quota quia ficutani-
mus (ut DD. loqui amant) tota eft in toto amp; tota in quali- i
bet parte , hoc eft , quia ita difFufa eft per totum fundum, acq I''am.
ut etiam in minimis fundi particulis tertiam vel quartam par- Pff^fgM'
tem habeam (c), ideo fi fundo infideam, vel quamlibet fun-
di partem ingrediar hac mente amp; cogitatione , ut tertiam vel [cifac.l.
quartam meam partem poffideam (d) , eam non tantum ani- 66.§.2.V.'
mo fed amp; corpore apprehendere intelligor. Pars autem incer-
ta ratione loci amp; quotas fimul poffideri non poteft (e) ; vè- § i ƒ jc'quot;
luti ƒ hac mente Jim , m quicqtiid Titifis pqffidet ego quo- v. am. plf
que poffidere velim vel fi ita mihi tradas , Omcquid mei
juris in eo fmdo efl. Nam qui fieri poteft detinere

videar quod finitum non eft, quod eft à/p/ç-quot;' amp; fimpliciter
incertum, atque adeo quod ignoro (f) ubi fit, quidve fit,
aut quale, quantumvefit? Tm/ö requiritur; ut fint res uni-
verfaî, non fingulae, quas univerfo cohaerent amp; implicantur.
Sic v.c. univerlas xdes poGTidemus, fingulas res, vcluti tigna,
caementa, tegulas vel columnas, qu$ insdificio funt amp; illud
conftituunt, non poffidemus (g) • Ratio eft , quia res fin-
gulas per fe, gedificio falvo, apprehendere non pofTumus, fi-
quidem fingulis rebus feparatis amp; per fe conftitutis, ipfum xdi-
ficiura confiftere non poteft ( h ) . Unde etiam coniequitur ,
eum qui longo tempore univerfitatem sdificii acquifivit, non
continuo fingulas res, ex quibus conftabat, ufucepilfe intel-
ligi, fed diffoluto aedificio , non obftante prsefcriptione xdi-
ficii, fingula casmenta vindicari poiTe ( i ) . Quarto nonnulli
etiam requirunt, ut fint vacus , nec ab alio polTefls ; quia
putant duos eandem rem in folidum poffidere non poffe. Sed
cum haec fit vctus amp; necdum communi confenfu terminata
quaeftio , ut in re difficillima quod fentio libere dicam , ve-
rlor mihi videtur fententia Cl.ViriD. Joh. Frid. Bockelman-
ni, Profeflbris quondam noftri charimmi, in fuo , utinam
ad umbiliciim pcrducio, de Adion. Trad (k) . ubi eandem
rem à duobus in folidum alio atque alio poffeffionis genereamp;
effeóiu pofEderi poffe manifel^ifïîmls rationibus evincit , amp;

vett. JCtorum Refponfis ( 1 ) confirmât. Dicitur de-
nique in definitione : Animo fibi habendi ut excludatur nuda
detentio, vel pofifeffio ilia impropria, de qua fupra §. 4. egi-
mus. Non autem dicimus : Animo , affsBioneve domini,
ut volunt Donellus (m), Contius(n), aliique. Sic enim na-
turalis polfeffio definitione excluderetur , haecque longé an-
guftior foret fuo definito. Nam ut ad divifionem nos con-
feramus.

§. 6. PolTelTio eft vel naturalis, vel civilis. Fundumatque
autorem hujus divifionis praeter alios veteres JCtos, quorum
EfFatisvimLegum tribuitJuftinianus (o), habemus Ulpianum:
Dejicitur ,inc{\\\.t (p) , is qui foßdet ßve civiliter, five naturaliter
poßdeat. Nam amp; naturalis pojjeßo ad hos interdiBum pertinet.

[f] d.1.16.
infin.

eod.l. 30.
i.d.ufuc.l.
13.i.eod.
l. 8. quod vi
am dam.

fr. übt
cdia rutio,
junit. l. 3.
^.fj.d.acq.
v. am.fojf.

mUig. ai

Hon. l.j.c.
Ii. l. E.
[i] /.Z3.§.

uU. d.R.V.
l.7.%.ii.d.

A.R.D.
Ad de omni-
no Hotom.
lU.
Si-
ck] cftp.i.

furt f. § 4.
[l]/.3.fr.
mifojjid. l.

frecar.add.
l. 6.^,1.1.
46. d. A. V.
A.FoJf.(^c.
[mJÜi.5-.
comm. c. 6.
[n] Üb. 1.
difp. c. 9.

l6]tt.C.d.
■vet. jur.
enucl.

[p]/.i.§.9.

d ■-vi ^ vi
arm.

Dliï. DD. varie. Nonnulli poflèffionem dividunt in natura-
lem, civilem amp; corporalem. Corporalem vocant, quam ha-
bet ingreflus fundum domino abfente. Sed hanc pofleffionem,
caeteris paribus, à naturali non difFerre , vel ipfi Diflentien-
tes Cq) fateri coguntur. Alii eam difpefcunt in naturalem,
civilem , mixtam amp; civiliffimam. Mixtam appellant, qn^ ôc/off vid Z-
naturalis amp; civilis fimul eft; Civiliffimam, qu® ipfo jure abf- rum ^»nfi
que ulla , vera fc. vel fiâa , apprehenfione acquiritur. Sed ^^^T
parum fœliciter amp; admodum invitâ Themide : Neque enim Ju'^ld.
ullo , quod fciam , juris noftri loco mixta illa pofleffio pro- ftcq.^n.
batur, quin contra eam probari non poffe defcriptio naruralisnbsp;l.

amp; civilis poflèffionis manifeftiflSmè evincet. Civiliffimam pof- f^'
feffionem ut nobis obtrudant, adducunt quidem Conftitutio-fóquot; Ti''^
nem (r) Juftiniani, qua Imperator fanxit, ut raptoris Diaco- Equot;quot;]
mjfaßibfimia Eccleßa, cujus Diacomjja efl, adßgnetur : ut ex
hi^ facultatibus ipfa quidem ufumfr. , dum fuperefl , ab eadem
Eccleßa confequatur, Eccleßa vero omnem proprietatem ^ plenam
poßeßonem earftndem rerum habeat. Verum cum hœc Confti-

tutio nihil habeat , quo ifta fententia adftrui vel alTeverariqueat,
(dividit enim tantum raptoris bona inter ipfam Diaconiffam rap-
tamamp;Ecdefiam, utilla, quamdiu vivit,ufumfr. in iis habeat
hsc autem proprietatem amp; plenam pofleffionem: de modo autem'
acquirendi pofleffionem ne ^ quidem, vide legem amp; judica) cur W
a certiflimojuns Romani principio,quod pofl'effionem ipfo jure ?
acquin negat (s) , vel latum unguemrecedamus nihil eft. fJf^-m-^i

§. 7. Csterum quid naturalis , quid item civilis polTeffio
fit, difputant Interpp. amp; immane quantum interfedigladian- m vid

reddit mtricariffimam , occafionem videtur prsbuiffe ipfum
Jus Juftinianeum, utpote quo id fatis exprelfèdefinitum non ^^
reperiatur. Ne autem, dum quid alii (t) fenferint ufque-Ä^ad
quaque exponimus, nimis prolixa fiat hsc difputatio, brevi- Treutl.F.a;
ter quid mihi videatur aperiam. Exiftimo itaque JurisCivi-

effeGrçcorum fententiam, qui adSÏÏI/.
in libris 15alili;£!«« (v) utramque pofleffionem : (quatenus fc
iibi mvicam opponitur) in hunc modum defcribunt nW W ^i^'-so.

%.z.utipoff. animo quidem fibi habendi,at non opinione domini. Civilis eft rei.
reit amp; detentio animo amp; afFedione domini. Qui'animo amp; affedione do-
■pajpm. minipoffident, veluti ipfe dominus, (quem etiam cum pnfcis
l. Juris authoribus [x], fecus atque videtur Wiffembachio [yj»
amp; quos ille fequitur , polfidere contendimus) amp; b. f. poffef-
foaiZitquot;.' for [z], dicuntur poffidere civiliter , quia Lex civilis , cum
(z) sr- b. f. amp; jufta ex «ufa detineant, horum polTeffioni quamplu-
l-itfl.d.K.Tgt;- j-imos tribuit effcdus , qui aliorum , citra animum domini
detinentium, pofleffioni denegantur. Atque haec civilispof.
(a) i.i^.d. feffio pro fua eminentiä inteliigenda eft ubi fimpliciter poflef-
»fucap. fionis fit mentio , ut illo Licinii Rufini loco [a] . Sine pof--
fefione ufmapio conttngere non fotefi. Qui animo quidem fibi.
reJla'.habendi, fed abfque animo amp; opinione domi^ni poffident ^cun-
Md.Ur. tur poffidere naturalUer , quia Jus civile horum polleliiom,
^.i.dMx. qiiamvis juftse , minus affiftit, nec primarios illos effedus,
wrI'eL quos civili poffeffioni attributes videmus, affignat. Perti-
igitur.cU. net hue infignis locus JCti Gaij [b], ubi fcribit : Interdum
fun. jmB. quihafdam nec ex jußü poßeßonibus competit Puhlicannm jtidi-

namque pigmratttiaamp;precaria pojfejfiones jufla fmt fed
ex his non folet competere tale judicium : illafc. ratione, quia ne-
ts) i- 67 fr. que creditor, neque ü qui precario rogavit , eo animo nancifcitur
dfurt.l.1. pg/ßjßg^gffj fit credat fe dominum eße. Animus igitur domini,
uTlt fi concurrat, facit ut polTeffio fit civilis, vel, fi deficiat.na-
pf turalis. Deficit autem vel propter malam f. amp; confcientiam rei
(d}/.35-.§.i. alienae, licet quis eandem fibi habere deftinet; Undequi fur-
l-irf n^- tivè, vi, dam aut precario rem detinentpoffidere quidemdi-

ffZ'Add. cuntur , fed exiguo commodo Juris civilis [cj: vd propter
ipfam voluntatem feu deftinationem tradentisamp;accipientisnon
Pfbl.inrem jenjentem ad id , ut pofTeffor talem animum induat; qualis
fdrnx deftinatio adeoque naturalis poffeffio eft creditoris [d] , em-
' phyteuta: [e], fuperficiarii [f ] , fequeftri apud quem omittendx
polfeffionis caufa res depofitaeft [g] , nec non ejus, qui pre-
ff^fijinbsp;' ^^^^ poffidere liceret [h] . Alii hue quo-

Tj.C%.Jmin.rer.{uhl. 11. 30. (f) 11. i.amp;i.l. i.d.fupjrf. (g) l-i9-d-^cqpfL
i7.§ .ult.detof.Goedd.d.fequefi.c.i.n.iiS-amp;fm- Wnbsp;^-d-iM.mnmaa.lis

que referunt ufufrucluarium, fed vereor, ut horum fêntentia p^^f'^^f '
ad amuffim juris revocata fubfiftere queat : Dicitur
ufufruduarius nonnullis locis fimpliciter poffeflbr , poffide-
re [i], amp; naturaliter poffidere [k] ; Verum h$c cum mica f'^'l-Pf
falis accipienda funt, ut fupra [1] quoque de commodatario, /nV^
colono , caïterifque qui in polfelfione tantum funt , monui- (m) /.6.§.2.
mus. Si enim rede perpcndamus , propria pofleffio, qujeft 'l-fecar. 1.
rei detentio animo fibi habendi, fruduario competere non po-nbsp;^

teft [m]; neque enimeo animo rem fruduariam tenet ut eam 'Hac'l
fibi, fed ut domino proprietatis habeat, qui per t\xïa ^o^i-pjf-arg.l..
dere intelligitur [n] . Nec movet , quod interdida poffeffo-
riaUti poffidetis amp; Unde vi ei acGommodentur [o]. Etenim („J/'öoS
cum ufufruéluarius ipfum jus in re , quod incorporale eft, i.d.ufufr'l.
cujufque nomine adione reali, quae confefforia dicitur , ex- ^^i i-ó-
p^riri poteft [p], q. poflideat [q], amp;cum omnia rei frudua- (oÄ^««^
ris emolumenta ad eum pertineant, adeo ut in plerifque juris foff.i.-^.i.
partibus etiam pro domino habeatur , eique tribuantur qus i^-d.-vt
dominorum propria funt [r] , mirum videri non debet , fi f*quot;- '
hac quoque parte melioris conditionis reperiatur, quam csete-
ri, qui fimiliter rem tantum corporaliter detinent.nbsp;fi ufusfr.fft:

{lt;\) hl.^.z.excjtüb.c^.meij. (r) l.^.fr.d.reb.mt.jud.fojf.l./^.tl.ufuff. [s] /.3.§ 3.

§. 9. Acquiritur polTeffio animo amp; corpore fimul (s), hoe l.S.l.^i.d.
eft, corporali rei apprehenfione amp; äfFedu eam poffidendi. ..^di- ^ci-fofif.
pifiimur, ait Paulus (t), vel ut in Codice Hetrufco fyllabs in
medio didionis detradione (quod veteribus haud infoli- p] cl3.§.
tum (v) ) Ccrii^tumeO:-, ^pifiimur pojfeßonem corpore dr animo, l d.acq.v.
neque per fe animo aut per fe corpore. Apprehenfio autem illa five
fit vera amp; crafla, quse fit rem mobilem loco movendo, rem
foli ingrediendo; amp; neceifaria eft in pofleflïone, qus fine tra- lomt.lib. 1.
ditione ad nos pervenit, ut rerum nullius (x), hereditariarum '^■7-
(y) amp; bello captarum (z), five analogica amp; fymbolica, nihil
intereft (a): Et falluntur DD. inter quos Zafius (b) , qp-ilo-
cum huncJCti (c): Non efl corpore ^ aSu necejfe apprehendere [y]/.i3.fr.
pojfeßlonem, fed etiam oculis ^ affeäu. ut amp; illos, quos mo-
do (d) adduximus, tanquam ä regula exceptos explicant, qua-

2- l.Si.eod.l.74d.ctgt;ntr.ef»ft.l.i.C.d.domt. (h) adl-'i fr. d-acq-v-am fajf. [c] Li.i.xt
d-nci-'j-am-iojf. £dj Ut..^

fl iis doccremur, etiam nudo animo amp; citra ullum a6i:um cor»
.nbsp;poralem poffefRonem acquiri. Loquuntur enim ibi jCti de

traditione amp; apprehenfione pofleffionis analogica amp; fymbolica,
nec omnem adum corporis, fed duntaxat crafTiorem iüani ap.
prehenfionem, quas manuum aut pedum opera interveniente
a^TreZf ^'^'^^'^^unt (e). Difta vero apprehenfioadeo de jure noftro
v.i.Di/p' necelTaria eft, ut, licet aditahereditate omnia jura ad heredes
a.i.th.ï.l.H. tranfeant, tamen neque allodialium neque feudalium rerum pof-
feffio nifi naturaliter, id eft, fado comprehenfa ad eos, five
fint fui five extranei, pertineat (0* Cum enim poffelTio fit
detentio cum animo fibi habendi, mortuo detinente amp; ipfam
qui tefi.lib. detentionem extinguinecefTeeft. Nihil tamen obftat (g), quo
ipßenb. ad minus Lex nova aut confuetudo poffeffionem ejufque effedum
si. ^th^l'nbsp;continuari permittat, qualis continuatio Galliae,Hi-

Struv.synt. fp^nisï. Italisque recepta eft, tefteGomefio (h) amp;TiraqueI-
y. Civ... tb integro tradatu celebrante iltud : Le mon.ßtißt le vif.

Cœterum praeter corpus feu fadum apprehenfionis monuimus
*Br(mIkh.nbsp;poffidendi animum: Hune noftri autores alias appel-

»»«gt;amp;.ƒ«»lt;/. lantafFedum (i), propofitum (k), intelledum (1), volun-
€*p.s. tatem, mentem (m), judicium (n) amp;c. Cui confequenseft,
animo amp; confenfu deftituuntur non polfeacquirere
poffeffionem. Exempla paffim funt obvia (o). Utilitatis ta-
li£.ad Don. men caufa receptum eft; ut pupillus infans , id eft , minor fe-
l-s-c.U.A. ptem annis (p), tutore autore polTit incipere poffidere, judi-
Taur-t^nnbsp;infantis in re quœ fadi magis quàm juris eft fupplea-

tnr antoritate tutoris (q )• Eadem utilitatis ratione Cqu2eamp;
^t.Matth alia pleraque fingularia in caufis poffeffionum aequitatis beni-
gnitate extorfit (r)) placuit, ut municipes quoque poffidere
^ ■ quot; poffint, utque eis pofTeffio amp; per fervum amp; per liberam per-
[i]/.3.§.3. fonam acquiratur (s).

J.acq.v.ampoff. Ik] l.^ó.eod. [1] l.i.^.'i.é'9 'od. [m] l.%.%.ir.proempt. [n] /.32.

^.z.d.itcq.v.am.pof. [o] vidl.i.^.i.l.'^.^.i.verf Isenim.l.'^^prl.^i.d.acq.v/impojf.
[p] l.ï8.C.djur.delib. [q] lii^.i.d.acq.poJf.hucquoquereferol.'^.C.eod. [r] Cuj.j.
tUAfricm.adl.^a.^.\.d.acq.poß. [s] l.l.jma.l.i.^.ult.d.acq.poJf.l.ç.^.ult.i^l.io.d.Fttbl.
in remnbsp;exhib.

quoque perfonas, per quas res csterç, dominium fc. amp; obJi-
gatio, nobis acquiruntur (v). Quin amplius amp; per extraneam
ac Iiberam perfonam, veluti procuratorem, poffeffioncm quae- M§ B Ó-
ri placuit (x). Procuratorem intelligo non tantum qui fpecia-
le mandatum habet, ^ed etiam cui univerforum bonorum ad-S S
mmiftratio perm^a eft (y). Admonendi tamen fumus, non / ili i
ftmphciter per alios nobis acquiri, fed certis coaditionihus-fm d.^^i-
PrimacQ:, ut etiam illi, per quos acquirimus, judicium amp; Me ,
intelleaum poffidendi habeant (2). Secunda, ut nobis acqui-
rere amp; operam fuam accommodare velint (a). Quod fervus 1-
velle intelligitur non folum fi nominatim id exprimât, fed '
etiam fi fibi, aut nulla perfonç mentione fada, accipiat* (b)
Procurator vero fi hac mente nancifcatur polfelTionem ut fibi C eo^- '

acquirat, vel etiam alii, atque hoc palam amp; apertè profiteatur
nobis non acquirit (c). Tertia, ut nos quoque poffidere ve- fz/f-^Tquot;

Itare poteft m apprehendenda poflquot;effione, fed ut velimus alius M
nobis prasttare non poteft; eft tantum in nobis ut velimus non
m aliis. Voluntatis tamen noftrae declaratio non femper in ipfo l^dîuTd
actu ^prehenfionis neceffaria eft, fed etiam prscedere poteft, u/ucaf '
amp; fufficit generaliter nos velle, licet quo tempore noftro no-
mine polTeffio apprehendatur ignoremus. Atque hoc eft quod Äff
dicitur, per eos qui in poteftate noftra funt non folum nobis UU-m-
fcientibus, ftd ex jufta amp; peculiari caufa etiam [ignorantibus Pquot;!-
acquin poffeffionem (e). Quod adeo verum eft, ut femel W/ ^
conftituto pecuho à domino, etiam ex caufa peculiari fervus II Tar
acquirat domini filio adhuc infanti, vel etiam ipfi domino, fi ^ 'jM '
poftea m furorem prolapfus fit (f). Initium enim peculii
conftituti confideramus, nec femel redè conftitutum morte
aut furore aufertur (g):nbsp;comme lô

§. II. Caeterum ex eo, quod hadenus propofuimus, ju-
ris principio, nempe Pojjhßouem non acquiri nißanimo (fr cor-
pore fimul 5 dedudum etiam videtur Iquod fcriptum eft apud
veteres : Neminem fibi ipfi^m caufam pojfegonis pojfe mmare (h).
quippe cum mutatio illa nihil aliud fit, nifi novs cujufdnm

l^.Cod.l.r. poneffionis adeptio , qus folo animo fieri non poteft ; Hic
enim eftgenuinus fenfus hujus axiomatis: Quod nemo, five
pohered. propriè amp; verè polTideat, fivè impropriè amp; tantum m poffef-
fione fit, fola cogitatione amp; voluntate fuâ, nullâque
eus accedente caufa,. efficere poffit, ut ex alia caufa poUideat,
quam ex qua poffidere cœpit. Enimvero fi faiäura aliquod
('i)Z.3.§.4. ad acquirendam poffeffiionem idoneum extrinfecus interveiierit,
ricTf^ic inbsp;^^ vi alterum de fundo dejecit poftea ab eo quem

ip-i^i jf- dejecit eundem fundum emerit vel qua alia ex caufa acceperit,
eod.l.6.%-1- non video quid obftet, quo minus vi poffidere definat amp; pro
l.ult.d.fre- emptore vel alia ex caufa denuo poffidere incipiat, cum hac ra-
Tlttfd tione» pofifis ponendis, pluribus etiam ex caufis eandem rem
nfuMp. ' ' poffidere queat (i). Certè non poteft exiftimari fibi ipfe cau-
Md.l.z.^. fam polTeffionis mutaffie, cum non ipfe fibi aut apud fe ipfum,
wuMrf' ronbsp;alterius amp; extrinfecus accedente pofleffionem acqui-

§. 12. Retinetur polTeffio etiam folo] animo. Sicut enim
facile efl: animo amp; corpore fimul alicujus rei pofTeffionem îc-
quirere, ita difficile amp; moleftum eft uni rei, impoffibile verô
pluribus per fingula horarum momenta infiftere, amp; illarum
pofleffionem animo amp; corpore fimul retinere. Ne itaque te-
fludinis more perpetuô domi nos continere amp; fundis, ut fpon-
gia faxis, adhœrefcere, aut pofTeffionem amittere cogamur,
etiam folo animo fine corpore noftro vel alieno poffeffiionem
retineri placuit (0- Quod tamen ut procedat, requiritur ut
d.mterd,l poffeffio maneat vacua nec ab altero occupetur, aut nos faltem
Tc dÊnbsp;occupationem ignoremus (m), aut occupantem nobis

fof' vel ceffurum, vel nos eum facile expulfuros effe fperemus (n);
(m) 1.^6. Cstermm fciendum eft, différé hac in re res immobiles amp; mo-

enim poffeffiionem etiam ignorantes amittimus,
amp;feqq ï necdiutius retinemus, quam fubcuftodia noftra funt, quapi-
i8.§.3./. vis eas nemo alius invaferit (o). Exceptio eft in fervo fugi-
tivo CP)gt; cujus poffeffiionem ufque eo retinemus, donec ab
M Ui tr alio poffideatur (q), aut ipfe fe diu pro libero gefferit amp; judi-

dum liberale fubireparatus fit (r). Atque haec eft ratio, quare
etiam fiigitivos computemus, quoties initur numerus fervo- I'^. fiaj'.
rum propter L. Fufiam Caniniam (s).nbsp;acq-fo/f.

§.13. Amittitur pofleffio animo amp; corpore, nam, ut do-
cet nos Paulus lib.65. ad Edidum (t), quibus modis acquirimus,
iisdem in contrarium adis amittimus. Solo igitur corpore pof- R.f.i.s.d.
feflio non amittitur; unde etiam fit ut furiofus (v), vol pu- acq.v.am.
pillus infans fine tutoris autoritate (x) , eam amittere non pof- f^-
fint. Nec etiam amittitur folo animo fine corpore. Etenim eoL 'iJü^,
cum animi imperio, corporis fervitio utamur, quamprimum 4. /.44. §.6^
animus imperat, ut corpus minifterium pofleflioni praeftare
definat, corpore quoque poffidere definimus, etiamfi adhucnbsp;quot;

toto corpore rem contingamus: Quid cnim corpus adconfti- junSl.l.hq.
tuendam five retinendam pofleffionem, jfi pofleffioni non fer- d.R.J.
viat, velaftuspofleflbriosexercere definat? Itaque licet in fun-
do fim, fi tamen conftituam me nolle poflidere, aut me velle
poffidere alii (y), (quod pofterius vulgo Conftitutum pof- (zjfeculia-
ieflorium vocant, ad differentiamobligatorii, unde adio con- ntmBat.
ftitutae pecuniae nafcitur, de quo prolixè Interpp. amp; nomina-
tim atque ex profelfo vir Jurifconfultiffimus D.Andreas T'lxa- fejforii.
quellus (z)) protinus amififle pofleffionem dicendus fum, (a)/.3.§.(J.
uon animo duntaxat, fed, quia animus non vult, etiamcor-
pore. Quandoquidem autem hie corporis adus in deferenda
pofleffione occultior eft amp; minus perfpicuus. inde fit ut non- pof.
nullis locis (a) atque ab ipfo adeo Paulo folo animo amittere W / iS.^.
pofleffionem dicamur. DilT. variivariè. Csterum fic amittitur
pnfleflïo nobis vel volentibus, veluti fi alteri pure amp; nulla ad- ijj]
jeda conditione rem tradamus, etiam fi ille cui tradidimus pof- [c]/.?.^ .?.
feffionem non fuerit adeptus (b): vel invitis, fi v. c. de pof-
feffione dejiciamur (c) ,) aut alias facultas rem ipfam corpore ap-
prchcndendi nobis ablata fit (d). Revife ad ea qnx §. pr£Ece-y»«c?./.if.
denti diximus,nbsp;§.i6. lt;/,

dumn.inf.t.t.d.vié' liarm. [d] l.-i2:^.iJ.reamp;.auf.jad.pof.l.-}.%.ij.d.acc[.pcJf.

14. Porro quoe ratio eft amittendae vel retinendae poflef-
fionis cum pernofmetipfos poflidemus, eadem transferenda eft
amp; ad eos, qni noftro nomine fnnt in polTeffione; Et ideo fi

[e]/. hi ant dejedi fuerint (e), aut noftra voluntate difcefferint,
22. d. vi. aut iis mortuis alius poflelfionem occupant [f], nos eam amit-
*'^'d ac' ^nbsp;Idemque adhuc hodie videtur dicendum, fi poffefllo-

nem alii animo transferendi tradiderint [g]. Quod fi tantum
ff]/.4o.§. vel defidia dereliquerint vel dolo malo,quot; ut aliis liber ingrelTus
j-^o^j^»^^ pâtcatj eamprodiderint, poiTelTionobis quamdiuanïmum pof-
èmp.^^quot; fidendi habemus retinetur, nec magis amittitur, quam fi ipfi
(g)/.f33. §. eam corpore relinquamus, animo vero retineamus [h].
j\,.d.ufuc.(.nbsp;Effedus amp; commoda pofleffionis varia amp; longe ma-

xima Tunt, ut meritô Gloffa Beatos poffidentes appellarit :
»cq 'pof ' praeterquam enim quod b. f. poffelTor omnes frudus indi-
ftindè fiios facit [i], quod ufiicapionc dominium acqui-
ÄwTJ/c [k], amp; quod ei, fi vel momento temporis b, f. amp; ju-
dMq.tojf. titulo poffedit, adio in rem Pretoria, quae Publicia-
Wijfemb-adriA appellatur, competit [1]; etiam quilibet ponèfror hoe
fft.2.dijp. quod pofTefTor eft plus juris habet, quam ille qui non

J.civ... poflelfionis dicere [n]; polTelTori ad defendendam pofleffionem,
I.xerc.ät2. qua nemo fine caufe cognitioneprivandus eft [oj, inculpatae
rn^^s tntelae moderatione illatam vim propulfare licet [p], amp; fi de-
inß.d Rnbsp;fuerit propria autoritate in continenti poffeffionem re-

U.l.^S.d. cuperare amp; adverfarium rurfus dejicere conceffum eft [q].
.A.R. D l.nbsp;Hic teneàt mßras anchors jaäa rates.

2S.%.i.d.ufur. [k']pr.Inß.d.ufac.l.m.C.d.ufuc.transf. [IJ %.^.Inft.de(i^i.l.i2.%.uU.égt;
t.t.d.PHbUnrem.aól. [m'jl.i.uti^ioßd.^.'^.Infl.d.mterd.l.izS.d.'R.f. (nj l.ii.C.d.fe-
tit.her. (o)l.2.infin.C.ßproft.fubl.penfitat. l-pjl.i.C.und.vil.f.C.d.jur.fifci. [q]/.?.
f.ç.l.iy.d.viarm.Cuj.l.f.Obf.c.i2.Add.filibetGrotiumd.y.B.^P.l.i.c.^.n.2.

IV.nbsp;Jus natura ex nulla fonte purius hauritur , quam ex vera
fui ac Dei cognitione amp; prlt;eceptis divinis.