DISPUTATIO JURIDICA
INAVGVRALIS,
'U A My
favente deo ter opt. max.
Ex Au^îoritate Magnificï Reiîoris,
Philofophis Dodoris, ejufdemque Facultatis in Inclytâ Academii
Ultrajeâinâ Profeflbris Ordinarii,
nec NON
Ampliffimi Semm Academici confenfu , Nobilifmxqae
Facultatis JVRIDICiy£ Decreto ,
PRO GRADU LICENTIATUS; ^
Summifque in UTROQUE JURE honoribus amp; Privi-
legiis ritè , ac légitimé confequendis.
Eruditorum Examini fubjicit.
WINANDUS FEIT H, Oldebr. Gelrus.
A. D. i^.Jmii, horalocoqaefilitis.
quot;Ex Officina Francisci Halma, Academic
Typographi , cTd be Lxxxvni.
NohïliJJimo^ Am^UjJimo^ ^di-
gnitate confpicuo VIR 0,
F E I T H,
JCto, JuDici in Oldebroeck^
Parenti meo omni filiali amo-
re profequendo venerando.
Thefes hafce Inaugurales in graft animl
Jignum ea qua decet ohfervantia
Offert amp; infcribit
^INANDUS FEITH; Auft;
DISPUTATIO JURIDICA
INjiVGVRAhlSy
d e
T
Ii II
Idejuffor eft definitore Cujacio in Par. f.
é- Cod. h. t. qui pro debitore fuo nomi-
I5e ftipulanti promittit citra novationem,
principali debitore nihilominus manente
obligate, l.äf. 5. Cod.h.t. Li.Cod.
de confi.pec. /. 25. jf. Mandat. /. 3.§, ult.f.
de admin. rer. ad civ. pertin. l. 3. Cod.h.t,
Ör l.ii'Jf-eod. Qui amp; Adpromiflbr dici-
tur l. 5. §.2./: de r. O. /.43. f. defolHt.
Dlffert Fldejuflbr ä Mandatore. i. Hic tarn prsefens quam ab-
fens fimplici confenfu conftituitur. /. 22. §. j.ff. Mandat. 2. Fide-
juffor obligationem prascedere amp; fequi poteft ^.i.Infi-h.t. L 6.
§. z.ff. eod. Mandator praecedit obligationem I6i:jf. Mandat.
qui etiam praecedere intelligitur , fi ex poftfaäo dominus ratum
habeat, quia ratihabitio fidione juris retrotrahitur amp; ab initio
mandato comparatur /, alt. Cod. adSCtum Maced. 5. Uno ex
A z
-ocr page 4-Mandatoribus eledo, h'te cum eo conteftata, caeterinon liberan-
tur, fed foluta pecunia /. 51. §. i-f.h.t. Uno autem ex Fidejuf-
foribus eleflo caeteri liberantur, amp; elecfto reo principali fidejuflor
vel haeredes ejus liberantur /. ló.ii.Cod.h.t. 4. Fidejufloralie-
no nomine obligatur l.i.^.^.f.deO,^Mandator vero fuo
nomine Uz^.f.Mandat.
Diftingüitur Fidejuflor ab Expromiflbrc. Expromiflbr cß
qui novandi animo pro alio promittit amp; folus obligatur. /. uit.
ff.adSCtumMaced.l. 7. §. ^.ff.dedoL mal.l./\.ff.decond. canf.dat.
canf.nonfic. l, 37. de Oper.üben. 1.19. §. 4. f. deDonat. Fidejuflbr ve-
ro pro eo qui manet obligatus intercedit 1.16.jf. deFidejujf.l. 53.
ff'.decontrah. emt. interdum Expromiflbr quafi fidejuflbr dicitur
/. 50. §. i.ffquot;. de Paä. l. ult. ff. qmd cum eo.
Differt Fidejuflbr ä Conftituente. Conftituens eft qui nudo pa-
^io conftituit citra ftipulationem fe foluturum , quod ipfe , vel
alius debet §. 9, Infl. de AElion. 1.1.2. ^ 5. §. ^.ff. deconfl.pecttn.
Fidejuflbr non nifi per flipulationem Sc nomine alieno obligatur
Omni obligatloni fidejuflbr accedere potefl;. /. i. ^ /. 8. 1. ^
6.ff.h.t. neque intereft utrum naturalis an civilis fit obligatio. §.i.
Infi. h.t. 1.16.^.1 .ff. eod, ubi tarnen pro mere civiliter obligato in-
tercelTit, veluti
pro eo qui induiäus dolo ftipulantipromifit, excc*
ptio doli competit fidejuflbri l.j. ^.i. ff.deexcept.l.^'inpr.h.t.
Pro naturaliter obligato veluti pro pupillo datus fidejufl'or etiam
obligatur efficaciter. l.z^.ff.h.t.l. izj.f.deP^.O. nifi interceflerit
profuriofo jure obligato.nbsp;veluti quoties aäiQ
Qùamvis omniobligatloniaccedatfidejuflbr, tamen procofifcr^
vanda aut reftituenda dote fiantematrimoniofidejuflbrem à manto
exigere non licet l.i.^^i.C.nefdejptf dot.dent.l.^XJePaB.con-
sent. Neque fidejuffor obligatur etiamfi à marito volente fponte
fit obligatus am dd. n.nbsp;ad tit.Inft.deFidejHfDifp. i^.
«.8. Fideluffor vero poft folutum matrimonmm datusm fohdum
dotis nomine conderanatur L-j. ff. de Except. Pignus autem pro
dote reftituenda datum tenet l.-j.^.ô.ff.deDondt. vir. amp;HX.- jure
novo hoc non eft neceflarium, quia uxori bona mariti tacite funt
obligata. /.««.§. 1. ^ l'y. C.de Rei ux, a^.^.i^, lnfl.de
Difputatur, an obligation! ex delidis vel crîminibus nat^rede
ctiam accedat fidejuflbr ? quod AfHrm. nempe fi agatur civilitcr
ad pœnam pecuniariam /. 70. §. ult. f. h. t. L 4./. de cuflod. amp; exhi-
bit, rear. quale eft furtum /.5lt;5, ^.ult.f.h.t. Sin vero agatur ad
pœnam corporalem, intereft utrum agatur de judicato folvendo,
amp; non recipitur fidejuffor, quorum nemo eft dominus membro-
rum fuorum 1.15. ff.adAqniL liz. C.dep'œn. l.4.fdecHftod.amp;
txhib.reor. Wefenb. Parat.h.t.n.^. An vero agatur de judicio fi-
{lendo , quod relinquendum arbitrio judicis, qui pro criminis
objedi amp; perfonae qualitate reum interdum in carceres recipiet,
interdumdatis fidejufforibusdimittet. l.i.z. ^. ^.ff. de Cftfibd.
f^exhib.retrJ. i.amp;l.iz. C.deJppellat.
Dandus eft fidejuffor idoneusj qui enim exhibet non idoneum
non videtur caverc /. 8. §• i• ƒ• qwfitijd. cog. Si abinitio fidejulTor
idoneus fuerit, amp; poftea idoneus dfe definat, non cccurri^c reme-
dium direaum quo debitor conilrmgi poffit, ad cavendum de
novo, nifi lex vel edidum praetons exigit cautionem /. lo. 1. f.
^({ifatifd. cog. I.^.ff. ut. inpopegat.120. §. 14. fF. deeper, nov, nmu
l.if.ff. d( Pnetor.Jiiptilat,
Fidejubere poffunt omnes illi, qui ex ftipulatione aliifque con-
tradtibus obligantur amp;conveniuntur /. 5. ^ /. lo. §. i.ff.h. t. Ex-
cipiuntur foemins j nam SCto Vellejano pleniffime comprehcn-
fum eft, ne foeminae pro ul!o intercederent /. i.^iot.tit.f.^C.
SCtum FellejJ.yff.defidejujf. Si mulier de faäo interceflerit,
obligatur tam civiliter quam naturaliter, licet aftio propter exce-
ptionem SCti Vellejaniinanisreddatur/.8.§.9.^ iz.^.'Jii^Cf//»*
rellej. quod limitatur per I. zj. §.ƒ». C. tod. Si vero mas amp; fcemina
fimul fidejuflerint , fubduda perfona fcemins, adverfus marem
ia folidum adio conceditur l.'sß.inpr.ff'.h.t.
Mulier privatur beneficio SCti Vellejani. fi edoaa de jure fuo
ei renuntiaverit in inftrumento publico, five in judicio five ex-
tra judicium ratio pofita eft in I. pen. C. de PaB. Extraiudicia-
hs renuntiationis exemplum extat inl.ult.yen.f.aäSCtHmmej.
Nominatim vero prohibita eft fidejuffio fervo extra rem pecu:
Jiarem infcio domino /. 3.19. ^ 10. ff. h. 1.1.38. §. 2. /. de Solnt.
Milmbus l.l.%.\.ff.qtiifatifd.cog. neab armis amp;fignis abftrahan-
twl.ii.C.Locat.L. i\.C.de R.milit, quod etiam locum habet in
militibus noftri temporis.
Fidejuflor porro obligatus eft ad id, quod fuit tempore con-
traftae fidejuffionis in obligatione principali §. 5- I»fl-h.t. /.lo.C.
h.t.l. -^.inpr. C.dePaä,im.empt.l.%.qmdcttmeoqm ittttl. potefi. I.
eZ.^.i.ff.h.t. etiamfimoranoceatfidejufrori. ff.deKO. zd
obligationem perpetuandum I.91. §. eod. non tamen ideo ob-
ligatio augetur, utinufuras tencatur; alia cnim eft obligatio for-
-tis alia ufurarum./. 8./ eo^odcert.loc L zz^^
ter comolacuerit contrahentibus, vel fideiuffor obhgaverit le m om-
f. de admin.rer. adctv.pertm.
XIII'
. , • ^«n notTunt. ut plus debeant quam debet
, FideiulToresitaobUganno^nbsp;sfinmajoremquantitatem
is pro quomter^nbsp;reus principalis, ne quidem
Soturr'L eXl^ fidejuffio fubfiftit. §. 5- J- ^
frS conftltutum autem ufque ad concurrentem fummam
lm,tnr.l.iu^.J.fdeConß.pec. inlevioremcaufamadtnittipof-
funt fidejuflbres. ^.-y. Infi. h.t. 1.
FideiuiTornontantum
C. de contr. amp; comm. fiP-Lnbsp;hsreditariis
dejufforishsredesäfidejuffione liberantur? Neg.
Futurs obligation! reSe etiam accedit fidejuffor. /. ^J.
, Tffh.t.l^.Infi.eod. ea tamen conditione, ut pr^ecedens fi-
ffioblisatio turn demum vires capiat, cum amp; principalis, cui
dejufforisobligauonbsp;p^endenti erit, necantefide-
^oniamconditio fidejufforumeftmifcrabills, fidebitorcsnon
-ocr page 8-fintfolvendo, aut non folvendo fiant, huicmiferiae fidejufTorum;
leges hifce remediis tribus fubvenerunt, nempeOrdinisfeuExcuf-
fionis. N.^.C.i.^Hth.Prxfinte.C.h.t, Divifionis. ^.Of.Infl.h,
t.l.io, §. 1.1.16.^-1.^9' §•!•#'. eod. l.i. c.d.t. amp;Cedendarum
adionum. l. ij. amp;l6.f. h.t.l.ix. C. eod. L i^.f. Mand.
Primum beneficium eft Ordinis; nam olim liberum erat creditor!,
quem volebatconvenirereumprincipalemanfidejuflbrem. /.5.§. 5.
C.deFidejuJf. Jure vero novoprius excutiendaî funt facultates rei
^ pnncipalis prsfentis, antequam fidejulfor poffit conveniri; finab-
lit, judex fidcjulTon terminum prasfcribit, intra quem deducaC
reum primo conveniendum. d. Nov. 4. C. i. Auth. Prieme C. h. t
Si vero fidejuflor priusconveniaturopponerepoteft beneficium Or-
dmis, amp; quidem ante litem conteftatam /. 12. C. de Except, quia eft
dilatoria exceptio qus ante litis conteftationem opponi debet. /. 2.
tilt.jf.de Except.nbsp;'
Hoc beneficium ceffat fi fidejuffor ei renuntiavcrit /. pen. C. de
Paa. l. 69.f.deR.J. ut fi amp; fidejuffor fe utprincipalem debitorem
obligaverit,an hoc beneficio fidejuffor privatur fi interveniente jura-
mcntofidejufTent? Ncg.ctfmCeleùerr.Dn.P. deGrevein Difp. de
FyejHfpof.i6.arg.c. .^cceßonma^z. deR.J.in6.jma.d.Anth.
Prafente.C.h.t.
X I X.
Secundum beneficium eft Divifionis ex Epiftola D. Hadrian!,
fi olim plures effent fidejuffores ejufdem débitons, finguli infoli.
dum tenebantur. l.i^.C.h.t. ^.^.i„fl.eod. HodieexEpiftoJaD.
Hadnani Imperatoris tribuitur fidejufforibus beneficium , quo
compellitur creditor à fingulis partes petere, qui litis contefbtae
tempore folvendo funt /. 26. ij.^. uit. l. z8.5 r. j.nbsp;h.t
hdejufiorum tempore litis conteftatï tempora folvendo non fit,hoe
caeto
-ocr page 9-merosoneratnbsp;QuodfifidejulTo.
es fe oEerint ia folidum an beneücio divifionis pnvantur ?
quodNeXc autem exceptio divifionisredeoppomtur ufque ad
fententiam. /.io.§. i.C.kr.M amp;%.CJcBxcepu
x x.
fiSuL^^ hancexceptionemnonpropofuerir, amp;
fÄ ed^ori folvLit. quod ampllus fua parte 0 v.t tanqua^
SebTum repeterenequitä creditore. d.^. ^.verMUbuno. If
h t.i^O.amp;^i.verf. Omdfamjf.eod. quia fibumputarede-
bet fidejuffor, quod iftam exceptionem non propofuent; neque
Sejuffir ä c;nfidejufroribus repW poteft
fidejulfores nulla contrahitur obligatio d.i. ii.C.ö.?.
XXI.
reditorfacle)UUonioivevepdiduv. w.......a U t 1 r
dverfus reum amp; confidejufloreshabet. /.nbsp;M-Jt'!'-^'
I C.cod. Si autem quis fine ceffionefolvat ad confide,uffores fuos
;on haSt regreffum^i. /. n. C. h. t. Monbus hodiermsnon eft
Sceffioneckria. Anamp;pignoraexhiberecogittir? Aff.fimo-
SoVd fiat finedifpendio creditoris, nam fi eadem pignoramalmd
tbmmfintobligara, quamàfidejuffore exfolvuntur, non ato
mramferre compellitur quam fi integrum debitum fit folutum l,
non f|dum fed partes viriles confeqm poteft. quia fuum mjus
Il
unufquifqueagnofceredebet, arg.l.^i. ^.i.f.h.t.l.Of^.f.dead-
rnin.tm. neque faifla folutione jure exigit ut fibi cedaturadioad-
verfus confidejuflores f.defoht, Cedendarum adionum ex-
ceptione tunc jure repellitur creditor, fi fado amp; fua culpa amiferit
aaiones, quas habuit contra reurn principalem, amp; reliquosfide-
juflbres, uteasampliustransferrenequeat/.p5.§.^f».^;
Si minor pro quo intervenerit fidejuflor reftituatur , haec re-
flitutio non prodeft fidejuflbri, fiquidem fit circumfcriptuslubrico
œtatis; fin dolo adverfarii fit deceptusfidejuflquot;ori fuccurritur /.7.§.
i.f.de Except. Lz.C. de fidejuf. mi». Idem eft fi minor fidejuflquot;o-
remdederitfimpliciter, hoceftnon tanquam minor, fed tanquam
alius quidam, amp; eo modo quo majores fidejuflîorem dare folcnt, ni-
hilominus aflori contra reum principalem aâio falva manet vid. I. 5 r.
ff. de Procurât.
Si terminus obligation! adjeâus prorogetur, nempeexcaufata-
citse recondudionis, pignoraquidemmanentobligata, nonetiam
fidejufl'or, quiahsceft novacondudio , pro qua non poteftdici
obligatus fine novo confenfu, nifi expreflefeinpriorem obligatio-
nerareponat. l.ii.^.fin.ff.Locat.l.j.C.eod. Si autem terminus fo-
lutionis pl-orogetur invito vel infcio fidejuflbre, juftacaufa non
eft, ob quam fidejuflor liberetur. Clor. Dn. Vinn. z. feleüo jur.
qmfl.c.û^\.^ ä^z. Si vero creditor faepiusterminum folutionispro-
rogaverit, atque ita diutius fidejuflor in obligatione detineatur, po-
teft fibi profpicere remedio ordinario , ut exoneretur, quemad-
modumfi fidejuflToradinopiamvergat/.jS. §.i.
Si quid fidejuflor pro reo folverit, ejus recuperandi caufa ha-
bet cum eo mandati judicium. §. lt;5. Infi.h. t. /. u. §. i, /. z6. §. 3.
Mandat, quando pro debitore rogante autfcienteamp;
patiente fidejuffit/. 6.§,z. /. ili.c^ao.§.i. ff.Mmdat. 1.6. c.eod.
quando autem pro abfente amp; ignorante fide)uffit habet negotiorum
geftorum aaionem io.§.i. f. Mandat. Si vero pro prsfente amp;
vetante nulla adio datur l.lt;\o. f. Mandat. amp; l.'^l.f.eod.l.'^l.ff.äe
R. y. Luit. fF. de Nem. /. 6.§ . z.f. Mandat. Ante folutionem
fidejuffor r^ularitei agerenequit/. C.defidejuff. l. 14. ^ zz.i.pr.
1 ö- MIMand^. Srconventus fidejulTor fciens exceptionem
Iliqufmkonfftam. qua reus utipotuit, ve^utidoli, nonnumera-
tf pecunis, vel paiäi conventi de non petendo, prxtermifent, idem
obfervatur quod inpr. h.thef.l. 10.nbsp;fr. ff-Mandat, neque
agltaftionemandati fidejulTor fi injuria judicis damnatus appellatio-
nis ufusnon eft./, 10. »■»ƒ». C.^.
i'l
f I
—W
Extinguiturobligatio fidejulForisfublataprincipali, i. Solutione
principalisdebiti. /. 45.49. amp; J^.ff. defolut. 2. Novatione /. 4.- C.
f. /. 6, ff. eod. fl hoc expreffe fuerit adum, nam alias no vatio non cen-
fetur fafia, nifiidnominatimaaum fitA^o'Z'^«/'. Suc-
cedendo ipfi principalis«: ita adionis confufione. l. i^.amp;ji. verf.
B i
I.
l^Enditor rem vendkam pracife tradere tene-
V tur, ft facuJtatem habet rei tradenda.
I I.
PerfeBa emtïone periculum nndita Jlatim ad
emtorem pertinet.
I I I.
Si dolus det caufam contraBui hon^efideiy contra-
Bus ejl ipfo jure nullus.
I V.
ïn caufts cr'minaUhus non defertur à judicejusju-
randum in fupplementum prohationis.
V.
Judek, fecundum ea qua aïïegantur dr prohantur in
judicia, non fecundum ea, qua feit ut privatm,
judicare debet.
.nbsp;V r.
Minor Z5 annis Jurifperitm hfus ex contraBihus,
in integrum non rejlituitur.
V I I.
In mutuo ft alienatio.
V I I i.
Communis error minime facit jus.