INAVGVRALI S,
Continens quafdam illuftriores juris pofi-
tiones ex variis juris materiis decerptas.
O^ V A M,
FAVENTE DEO TER OPT. MAX.
Ex AuBoritate Magtiifici ReBoris,
Philofophis Doäoris, ejufdemque Facultatis in Inclytâ Acadcmü
Ultrajedinâ Profefloris Ordinarii,
NEC NON
Amplifßmi Senam Academici confenfu , Nobilijfimaque
Facultatis JVRIDICi^ Tgt;ecmo y
PRO GRADU DOCTORATUS,
Summifque in UTROQUE JURE honoribus amp; Privi-
legiis ritè, ac legitime confequendis,
Eruditorum Examini fuhjicit ,
GERARDUS HASSELAER, HagsBatav.
A. Xgt;. 27.
ClariJJlmo Gra'viJJîmoque
I R O,
J. U. D. ac rei Publicse Amftelodamen-
fis rerum MaritimariirQ Senatori amp; ^ra-
rio Sacratiffimo Fratri ac tutori meo
omni honore Colendo.
U T E T
AmpUjJïmo Speamp;atiffimoque
F I K O,
J.U.D. Indiseq ue Orientalis Societatis
Caufarum Patrono difertiffimo, Pa-
truo amp; tutori meo Reverendo.
Hafie Thefes Imnguxdes
D. D. D.
GERAK.DUS HASSELAER,
Aud:. amp; Refp.
-ocr page 3-DISPUTATIO JURIDICA
INAUGURALIS,
ftriores juris pofitiones ex variis
juris materiis decerptas.
THESIS I.
Obilis quœftio elt, an do-
lus dans caufam contradui
bonae fidei , eum reddat
ipfo jure nullum? Qu^ftio
hxc agitata fuit intra Citra-
montanos amp; Ultramonta-
nos, quorum illi affirmant
bonœ fidci contra(Stum , cui dolus caufàm
praebuit, ipfb jure nullum eflè; hi vero ne-
l^ant. Nos vero hic Citramontanorum cate
fequemur, 1.7. ff. de dol. mal.
C^emadmodum amp; illud non levis eft
dubitationis, an Princeps vi (ux majeftatis
poflit alicui jus quxfitum auferre? negantiuni
fententia placet. L 2. 10. ff.ne quid in loco
publico. I. 16. C. de tranfaUionihus huc Ctiani
facit /. 2,. 5 . ^ 7. C. de precihus imperat. offer-
rend. /. fin. C, fi contra jus vel utilitatem
fühl.
Neque h^c mihi pr^tereunda erit qu^-
ftio, an princeps ex plenitudine fu^ poteJ
ftatis , criminofis veniam delicti dare pof.
fit ? Res diftindione mihi expedienda vide-
ÏU5, yel agitiir de levioribus delia;is, gj
hoc
-ocr page 5-hoe cafu mihi arridet ailirmantium opinio
hue facit, l 7. C. de precih. impev. offerrend.
vel agitur de delidis atrocioribus, id eft
jure nature vel gentium damnatis, amp; ifto
Cafu negantiumfententia placet. Vide Genef^
Cap. ix. verficulo vi. nifi fubfit juftifTimacaula
pcenam mitigandi vel Remittendi,.
Qu^fitum eft ] an Pr^fcriptio locum ha-
beat in Criminalibus ? affirmantibus adftipu-
lor , (^uia Criminis accufatio odiofa eft 5
ideoque omnia Crimina viginti annorum ex-
ceptione excludwntui:, npr funt qux noa
vicennii lapfu tolluntur. /. i z. C. ad leg. Vom.
de falfis, ut amp;: /. 5. de refdrendis pel al»
fentihus damnandis.
Etiam illud mihi difcutere libeti an tutor
-ocr page 6-in teftamento ex certo die , amp; ad certum
diem , vel fub conditione dari poifit ? mihi
veroarridet affirmativa fêntentia, §. i^.inßit.
qui teflamentö tutores dari pojfunt , l. ii. ff.
de teßamentaria tutela.
V L
lilud etiam non fads explorati juris eft,
an in tutela fiiiorum appellatione veniant
nepotes : id eft an tutor datus filiis , een-,
featur, 6c nepotibus effe datus ? negantium
fentenda placet, /.(?.ƒ. de teßam. tut. $. ul-
timo inßit. qui teßamento tutores dari pofquot;
funt.
Difputant quidam , an thefäurus in fi-
cro , vel religiofo privato loco inventus,
cedat inventori ? quod videtur affirman-
dum.
-ocr page 7-dum, uti aperte traditur , innbsp;inßit.
De eo non fatis eonvenit inter Do(£lores,
eui juri teftamentorum origo fit adfcriben-
da ? quod quadam diftmdtionc mihi erit
expcdicndum , nam fi fimpliciter amp; inde-
finite confideretur, ufus teftandi ex jure
gentium eft , fi vero fpecialiter ac definite,
ex jure Civili. Inde Dodores originem te-
ftamentorum ad jus Gentium, formam ad jus
Civile referunt. Hue facit /. i. C. de facr,
fanSf. Ecclef.
I X
lllud etiam mihi examinandum videtur,.
quo tempore expiret ufusfrudus Ecclefise
vel reipublic^ relidus ? ego vero exiftimo
eum Ipatio centum annorum finire, quia
finis
-ocr page 8-finis vit^ long^vi hominis eft. î. ff' ^^
ufusfruB. nifi interim Civitas aratrum pafla
fuit,nbsp;quihus modis ufusfrùBus vel ufus
amittîtur.
X.
Neque etiam hoc practereundum ^ an mu-
Jier pofïit eflê teftis in teftamento ? quod ne-
gandum puto §. 6. inftit. de tejlam. ordin. 8c
î. zo. §. p. ff. de his qui tejlam. facere poffunt.
Verum in Codicillis eam efle admictendam
cenfeo.
Elegans quceftio eft , an periculum rei
venditîe emptione perfeda, amp; re nondum
tradita , fpedec ad emptorem , an vero ad
venditorem ? ad emptorem fpedare placct
fententia, conftanter a veteribus tradica , uti
patet exnbsp;8. ff. àepericulo commodo
reï vendita,
XII. Non
-ocr page 9-~ Non levions momenti eft quicftio
exceptio non numerate pecunia^, poftbien-
nium locum habeat , fi reus probate velit
pecuniam fibi non efle numeratam, negan-
tium Caftra fèquor, /. 8. ^ 14. C. non num.
pecun. quia alias nullus foret Contradus lite-
rarum, nec ullus effedus Scriptur^E, quam,
ad folam probationem.
au
Variant Dodores, an judex teneatur ju-
dicare fecundum Confcientiam , an vero fe-
cundum ada amp; probata? mihi vero conful-
tius videtur, hoe cafu judicis officium de-
ponendum elTe. Judex quidem tenetur judi-
care fecundum ada amp; probata , fed fine
fione Conkientis.
X 1 V.
Dubitatur , an C^ecus judicis officio fun^
gi pojflit ? fententiâ affirmativa verior vide-
tur. Lô.ff. de judiciis. l.i. §.5. verjic. cauf.
ff. de fofiul. ratio eft quia juris peritus efle
poteft , deinde quia non corporis , fed
mentis cjecitas , judicandi facultatem ad-
imit.
Illud etiam perfèrutandum erit, an ho-
mine in rixa occifo fi ignoretur cujus iÄu
perierit omnes capite fint pieólendi ? quod
amp; negamus , quia pr^ftat in dubio nocen-
tem dimittere , quam innocentem condem-
mtel:^penul. ff. depoenis , huc ctiain fa-
cit. /. 47' ff. de ohlig. aB.
xvr
-ocr page 11-X V L
Quxritur , an fur nodurnus , fi fe telo
non defendat, jure occidatur ? quod negan-
dumputo, hue facit. lex. % ad I. Corn, df
ftcariis
Difputationem hanc concludemus ele-»
ganti quceftione, an debitori, qui fortune
vitio , facultatibus lapfus , omnibus bonis
cefïlt fi ad meliorem fortunam pervenerit be-
neficium competentie concedatur ? quod
affirmandum videtur , §. ult. inßit. de aB.
I. 6. ff. de ceßone honorum , amp; ptcEtcrea. /.
Juüia liberatur a carcere. l. i. ^ C. qui
bonis ceder e po fmt.
sii od «ç^nmo ^ rsj^i^.i _nbsp;t oiii/
•nbsp;m£ni.'roi rflsiöibm hn ii îî^sd
fc^yijp lt;nbsp;niijbBsn •
■
I
vî
y
i
f
, ■ t
-e