DISPUTATIO MEDITA

^NAVOZfRALis

P H T H I S I,

QJJ AM,nbsp;*

divina favente gratia,
Ex auBoritate CMagnifici Redl oris,

D.M. JOANNIS LUYTS,

Philofophiae Dodorîs, ejufdemque Facultatis in Inclytâ Academiâ
Ultrajeftina Profefloris Ordinarii
NEC NON
AwpUJfmi Senatm Academici confenftt , Nohilijfmaque
Facultatis MEDICE Decreto,
PRO GRADU DOCTORATUS,
Summifque in MEDICINA honoribus amp; Privilegiis
ritè confequendis ,
Eruditorum Examini ßibiicit

ARNOLDUS FRANCISCUS van BEEST. Ultraied

Ad dtem 19. Januatii horis locoque folitis.

Trajecti ad Rhenum,

Ex OfEcinâ Francisci Halma, Academix
Typographi , cb bc Lxxxix.

Clarijfimh Erudhtpmh VI Kl S ^

D. CORNELIO van BEEST,
L.A.M. acM.D. pradico experientiflimo,
Parenti Chariiîimo, filiali amore amp; obfe-
quio, fummâque animi reverentia femper
profequendo , venerando, colendo^

D. JOANNI MUNNICKS, M.D.

in celeberrimâ hâc XJltrajeélinâ Acade-
miâ , Anatomes amp; Botanices Profeflbri
Ordinario , praético experientiflimo,
Prseceptori ac Promotori , Cognato
Dileétiflimo , perpetuo cultu veneran-
do, •

VT ET
Fratribus , ac confanguineis,

Thefes hafce Inaugurales ex fineer a
animi ajf^ione

Offert Se dedicat

.AlUSr. ^ER,ANCIS. vanirBBESt.

iAnUor,

DISPUTATIO MEDICA
INAV G'VRALl S,

D E

P H T H I S I.

THESIS I.

Srintùi, quam latini Tabem appellant, vo-
cabulum in genere pro omni totius corpo-
ris extenuatione amp; imminutione, quacun-
que de caufa amp; occafione orta , accipitur ,
ita ut fub eâ comprehendatur non folum ea
corporis extenuatio , quae ab Ulcere Pul-
monis provenir , fed amp; «tj-o^/« amp;

{otff-jaôî.

I I.

Licet PhUfis nomen generaliter omnem corporis confump-
tionemfignificet: proprie tamen amp; fpecialiter pro eâ corporis
exténuation« ufurpatur, qua ab Ulcere Pulmonis prove-
nit.

Phthifis

I I I.

Phthifis ita defcribi poterit , ut fit totius corporis extenuAth
cfr macies ab ulcere pulmonis induÜa , variifque Jymptomatibut
ßipata; qua funt febris lenta, tujfisfere continuftf fpuitioncs fub-
cruenta équot; purulenta (^c.

I V.

Pars afFefta , praeter pulmonem , eft totüm corpus i tum
ratione ulceris pulmonis , tum ratione confumptionis totius
totius coproris.

V.

Caufa hujus afFeftus proxima, eft Vaforum in pulmone
apertio, quocumque modo contingat, hinc fanguinis è vafis
effufio , ac in pus mutatio : enimvero fi fanguis ibidem ex-
travafetur, oritur Haemoptyfis feu fanguinis fputum, reliquus
autem fanguis per fputum non evacuatus, lateribufque vafo-
rum adherens acrimoniam concipit, quae fenfim ulcus parit,
totamque pulmonis fubftantiam labe inficit , corrumpit Sc
cxedit.

V I.

Caufï autem procatarâricx varias affignaripoflunt: i. Pleu-
ritis, peripneumonia, empijema, amp; Haemoptyfis feu fangui-
nis fputum, qui omnes morbi, nifi cito , amp; rite curentiu-,
ut plurimum in tabem tranfmutantur. z. Catarrhi humoref-
que falfi , amp; acres, qui fua acrimoniâ amp; falfugîne partes ad
quas feruntur, exedunt, ac exulcerant, ex qua exulceratio-
ne Phtifis. 3. Vitiofa pulmonis conftitutio à parentibus con-

genitfc

genlta. 4» Excontagio, ita ut videamus utplurimumuxo-
res m^ritis Phthificis afliduo infervientes, eodem afFeâu cor-
ripi » amp; vice verfa. Inter confanguineos enim facilius : ut
tutum non fit , fratribus aut fororibus fratris aut fororis
Phthifi laborantis, cubiculum ingredi : fi quidem jMetVfeaÇ*
ilia quae à Phthificorum pulmonibus exhalant, amp; cubiculî
totius aëreminficiunt, ab iis (praecipue difpofitionem aliquami
adhunc morbum habentibus) in pulmonem attrada, fimilem
in eo difpofitionem générant. 5. Aër frigidus amp;c. quod
Hippocrates infinuare videtur Aphorifm, xxiv. Sed. v. ubi
jnquit , frigiàa veluti nix équot; glades peBori inimica , ttijfes
movent-, venamm ruptiones ^ deflillationes ejßcimt.. 6. Vul-
nus pulmonibus inflidum. 7. Idus cafufqueexalto, nimia
vociferatio amp; clamor amp;c»

V I I.

Brevi caufarum expofitione traditä ad figna diagnoftica me
accingo; figna autem diagnoftica funt febris lenta amp; continua
hedica , quas una duabufve poft aflumpta aiimenta hongt; exa-
ccrbatur, tuffis frequens amp; molefta cum fcrcatione primo
cruentä, deinde purulentä.

VIII.

Quoad Signa Prognoftica: Phthifis incipiens morbus eft perï-
culofus,confirmata vero nunquam curatur,propter ulcus pulmo.
nis,amp;ftbrem,totiufque corporis confumptionem, ulcera enim
pulmonis non facile curantur, quia pulmones, propter conti-
nuam refpirationem amp; tuffim funt in continuo motu , fed ad ul-
ceriscurationemquieteopus eft, quibus accedit, quod medica-
menta integris viribus tanto intervallo ad pulmones non perve-
niunt Iletn febris adjunda cum macie totius corporis reddit

ulceris curationemdifficiliorem , quia haec febris amp; ulcus con-
traria pofcunt remedia, calida febrem augent, frigida fpiri-
- ------------------A Snbsp;«uca

fum impediunt, ficca febri hedicœ nocent, humida ulcerÏ
obfunt, amp; confequenter dum uni occurimus alterum negligi-
mus. Phthifis hasreditaria ut plurimum eft laethalis. Signa
autem prognoftica mala funt, febris gravior amp; graviora fym-
ptomata , virium débilitas, fputum graveolens amp; capillorum
defliivium , de quo Hipp. Aphorif. xi. SeSr. v. qui tahe in-
fißanmr , ß fputum qmi extaffimt olet graviter carbonibm iu-
jeBum ^ Captin deflmnt, lethale. Signifiöat enim ulcus ni-
mis elfe fordidum, fanguinemque ut partium nutritioni infer-
Viat, ineptum , quod ex capillorum defluvio manifeftum eft.
Alio enim loco de Diarrhxâ , Hipp. Aphorif. xii. Seft. v ,
ubi ait : quibtis per tabem capilli e capite deflttmt , ii alvi pro-
flttvio ftiperveniente moriuntur , Item Aphorif. xiv. Seâ. v.
fi tabe detento frofluvium fuperveniant perniciofum ; capillorum
defluvium defeftum boni nutrimentl fignificat , quando diar-
rhaea autem fuperveniat, vires magis amp; magis labefaclantur,
quas hïc intégras, quantum fieri poteft, fervare oportet; de-
nique de puris retentione , quod antea exfpui folebat, non
male Hipp. Aphorif. xvi. Sed. vii: infinualfe videtur v. g.
a pnris fpnto Vhthifis Qquot; flft^io, cum vero Jptttum fuerit retentum,
moriuntur : tamdiu enim Galenus in comment. addit,Phthifici
vivunt, quam diu extuffire amp; per fputa pulmonem expurgare
polfunt, ubi vero intus ipfa remanent, refpirationi obftruunt
viam, amp; 3Egri fulFocantur.

I X.

Curatio Phthifis. Primo quia Cacochymïa in corpore re-
dundans malum fovere amp; augere folet , blandis purgantibus
auferenda eft, per intervalla repetitis, exque purgationescom-
ponantur ex Rhnbarharo, Manna-, Cafßa , Syrup. Rof. Sohf
Conferva Rofarum Pallidarum, amp; omnibus conftitutionem fan-
guinis acrem amp; falfam corrigentibus, amp; humores illos eva-
cuantibus, abftinendo ab Aloëticis, Diagridiatis reliquifque
acrioribus fortioribufquc.

X. In

INAUGURALIS.

X.

In morbi initio amp; iQvforpore plethorico yemfeÜio inftitui
■poffit.

X L

Si morbus ab acrl diftillatione foveatur , tune initio danda
opera ut Catarrhus àPulmonibus vel ^t Fontimlstm inbrachio
vel per fetaceum in nucha avertatur , amp; fiftatur.

X ï I.

Ut Catarrhus fjftatur,patiensPllulamex granisvi. vel vu.
Tilularum de Styrace vel Cpoglolfa vefperi capiat vel feq. tro-

chifc. V. g.

BoU Armeni Si^.

Pulv. Gummi TragAcanthi , .Arabici an. 3 ij.
Seminii Papaperü albi gj.
Nucifmofchata 7ofllt;e
Sacchari Candi |ij.
fiat ex hü omnibm Pulvis, -ex eaque cam muctlagtne TrO^
gacanthi Majfa ex quaformentur Trochifci. Fel Saccharum
Althéa cum Opto continuo fumat.

X I I L

Quoad fudorifera : illa In morbi principio profunt, ut ma-
teria acris amp; ferofa è corpore evacuetur , amp; caufa majoris ul-
ceris impediatur , illa autem non fint vehementia , cum ni-
miam commotionem amp; efFervefcentiam in fanguine excitarent,
fed optima funt decoüa ex Rad. Salfaparilky China cum liquiri-
rià pajfulis ^M Acrintomdm tmpemt, y.^, tale ^3ecoaum

çi. Radimm Salfiparilta f i^.
Chim 5vj.
Rafwé ligni Gaajaci
Coqmntftr Jimd in aq. commmis lib. iv. ad mollittm\
deinde in mortario contmdantur amp; in eàdem colaturâ ite..
rum coquanmr, addenda

RadicHm Symphiti Majorts
. . Herb arum Capill. Veneris,
Botryos an. Mj.
Pafularum Enacleatarum fiiij.nbsp;gt;

Liqttiritia Rape ^iij-
Fiat colatura librarum trium.

ex tali decodo bis terve de die patiens lagiorem hauflutn
fumat.

XIV.

Si omnia illa praefcripta non Juvent, deveniendum ad de-
tergentia , confolidantia , expeflorantia amp; humorum acrimo-
niam temperantia , qualia funt modo dida , Liquirit. Raf.
Hord. Mund. Rad. Symphiti, Confilida, Herb. Capill. Veneris ,
ScabiofayFeronica, Pjrola, Alchymilla, Hyfopm, Botrys, Tuf-
Jtlago , pajful. Aùtnd. , Spec. Haly ad Tabem , Sacch. Rofar.
Conferv. Rofarum Rubrarum Rec. ex quibus tale decorum
detergens, v. g.

Çi. Radïcunt Confolidlt;e Majoris

a4riJtolochilt;e Rotunda gvj.
Herbarum BuguU Mij.

Hjjfopi, SanicuU,
Thrum Papaveris Rhceados an. Mj.
Pajfularum Enucleatarum ^iij.-
Liquiritié Rafa 5vj.
Coq. in communi ad gxxx.

XV. Sc.

X V.

Sequenscondîtumî paratu facilius, eximias habet vires in
Phthifi. V. g.

I^. Confir-vd Rofarum Rabrarum |ij.
Speciei Haïti ad Tabem §iij.
Flomm Sdphnris
Syrttpi de Symphito Fernelii q.f.
Mifce fiat Condittim, de quo patiens ter vel quater de die
particulam fiimat amp; hauftum praîfcripti decodi fuper.
bibat.

XVI.

Si tuffis valde urgeat ea Ilnienda eft Sjrup, de Symphito
Prajfiot Capill. Veneris é'c. talis lindus praafcribatur,
JJt. Sjrupi de Symphito Fernelii

.Altheie Fernelii an. f j.

Papaverü Albi giij.
MifieantHY pro LinBa.
vel loco iftius talis prasfcribatur mixtura. v. g.

Aqu* Hyjfopi §ij.

Fanimli

Tberiacalis Simplicü giij.

Antimonii Diaphoretici

SyrHpi Hyffopi ^vj.
MifieantHT. Hsc mixtura cochleatira ufurpetur.

XVII.

In nimla confumptlone, lac eft exhibendum, quod omnes
intentiones ad Phthificorum curationem adimplet, abftergit
ferofl fua parte , conglutinat cafeosa » corpus reficit amp; nutrit
Butyrosa. Cum autem varia fint ladis genera, omnibus pras-

Bnbsp;fcren-

àc

ferendum eft lac muliebre , utpote naturae noftrae magis fami-
liare, utiliufque erit h ex ipfo ubere fugatur , at quia multi
eo lade abhorrent, locoillius ufitatius eft Afininum. Dein-
ceps huic fuccedit Caprillum , Ovillum, Vaccinum. Afi-
na NutriaturFoliis plantaginis, Polygono, Alchymilla, Py.
rola , hordeo amp;c. Lac recentiffime rauldum amp; adhuc calens
hauriatur. Affumatur primum in parva quantitate ad |iiij. ut
ventriculus illi afluefcat, quantitatem illius fenfim augendo
ufque ad fviij, x. Jejuno ventriculo, ne vero aaefcat, aut
coaguletur in ventriculo , ütque pulmoni magis fiat amicum,
Saccharum Rofaceum ei permifceatur eâ proportione , ut ad
Jadis gviij. Sit Sacchari fjj. non prandeat, donec lac bene
codum à ventriculo feceflerit , amp; aeger fame provocetur ad
cibum. Ut lac commode ufurpari poffit, non debet adeffe
magna Febris, aut dolor capitis , aut Hypochondriorum tu-
mor. De illis Hipp. Aphorif. 64. Se6l.v. loquitur: lacpra-
here capite doUntibw , Febriculofis ^ qmbus Hjpochondria elata
am murmurantU, ^ ßticulaßs malum , malum item qmbm bi-
lioft dejeBiones, Febres acuta amp; copiofa fanguinis evacuatio
faEla efi, convenit autem tabidis non admedum valde Febricitan-
tibus , amp; Febribui longis amp; languidis, dum mllftm ex fupra dilîù
fignis adßt, ^prater rationem extenuatis.

X V I I L

In diaeta aër fit temperatus, exhibeantur cibifacilis codionis
amp;boni fucci amp;multum nutrientes exjufculis camium, utfunt
Gallinae, Vituli, cum confcrvat Rofarum , Paflulis, hordeo
mundato, aliifque fimilibus prsparatis , amp; pultes ex Oryza
vel hordeo mundato. Potus omnis dulcis amp; bene fermentatus,
minime fumofus. Si alvus durior fit, laxetur Manna amp; ut
adThefin ix. Si alvus fit nimis liquidior , fiftatur conferva
Rofarum Rubrarum, Cydoneis cond. amp;c.

CO:

COROLLARIA.

1.

morimtur in principio, pluri-
rimi in augmento , fed in decli-

natione morhi homo nunquaM mori-
tur ; nifi culpa medentis , 'vel pa~
tientis.

i i.

J^Jullus morbus refpeSu Medicina tfi in^
curabilis,

III.

An ex urina videri po fit, fitne ea 'uiri an
mulieris? Refp.nigative.

iv. cer^

I v.

»

Certum tempus Chjlificatîonîs determi-
nart non potefi,

...... V..

J^on licet fanitatis causa femel in menfe
inehriari.

v i.

VeuAfeBio non ejl periculo fa in gra^oidis.