-ocr page 1-

DISPUTATIO

I N A V G D R
d e

M E
A L

D I C A

/ .s

febre catarrhali,

QJU A My
DIVINO FAVENTE NUMiNE,
Ex auöioritate CMagnifici 2) ReBoris

d. m. joannis luyts,

Philofophiœ Dodoris , ejufdemque Facultatis in Inclytâ Academiâ
Ultrajeftinâ Profeflbris Ordinarii,
NEC NON
Amplißmi Senatus Academici confenfa , N-ohilißmxqHe
Facultatis MEDICE Décréta

PRO GRADU DOCTORA'TUS,
Summisque in MEDICINA honoribus amp; Privilegiis
rltè confequendis,
Publico examini rubi dt

m

Trajecti ad Rhenu

Ex Offidna Francisci Halma, Academia:
Typographi , cb bc Lxxxix.

-ocr page 2-

V I R I s

^AGNIFICIS, NOBILISSIMIS, AMPLISSIMIS
AT§IJE CONSULTISSIMIS,

Dnn. burgrabio regio,

pr^sidi,
pr^consulibus

consulibus

ReipubL Thomnienfis gravif-
fimis, Patronis fuis fummo ho-
nore amp; obfervantia ad rogum
ufque colendis

Seipfrm Çf Inauguralem hancDifpu-
tationem maximo animi affeäu ^
fuhmijfioneut Aquum efi,

Dat, dicat, dedicat
^Ikgmfic. atque

'Gliens add'idiïïirtlus.
Johanne-s Theodorüs: Meisner,

-ocr page 3-

PROOEMIUM.

Uanta in ceconomia animaJi eva-
^ cuationum naturalium ßt necef-
^ ßt as i ex harum contraria fip-
^preßone aut aholitione {multo-
I rum rnorhomm matve) patet,
, dum teße quotidiand experientU
V. gr. Ex ahinarumfoecum diti-
turniore retentione, inteßinorum tormina dr lan-
cinat'iones ^riuntur , abdomen iri
majorem moUm
extenditur^ é'duritiem fatis fenfihile?n acquirit,
cordis anxietates, naufea amp; ßngultus fuper vL
niunt y adeo ut nonnunquam etiam foeces alvinlt;e
.cum relujuis affumptis in morbo iUo, uti notifßmoy
ßc mife-rrimo Paßo Iliaca diBo, vomitu per os
deponantur. Ex urints fuppreßone ferofitates in
corpore cuvnulantur , multaque corporis oriuntur
mala. SpeUant hue etiam illa incommoda qult;e

^ 2,nbsp;inu..

-ocr page 4-

mulieres à menftum fuppreßone percîpiunt, nîm-
rum cihorum faßidium y picam, naufeam, pomiquot;
tum, tormina, fluxum alvi, dolores ahdomiriix,
dentium, capitis ^ lumhorum, dißcultatem ßi-
randi, vertiginem ^c. Nihil nunc dicam, de
tranjpiratione infenßhiU d^ fudoris excretione
fuppreßs , hac enim non tantum morhorum cu-
taneorum v. gr. fcaUei ^c. Sed humoralium
quoque
V. gr. Diarrhcearum ^c. caufa exißunt.
Ut alia filent io prat er eam 5 fed fere omififem
Fehres , qua non raro quoque ah hts originem
fuam trahere , ohfervatïones PraBicorum teßan-
tur
V. gr. Horftii de Febribus obf^ z. amp; Amat-
Lufit. Cent. 5. Curat. 8i.
Cum autem fehrium
harumque fpecierum tanta fit farrago , ita ut
fingulas earumque ^ecies cum caufis pertraBare
hreves ha pagina non permittant , unicam tan-
tummodo ex his nimirum
Febrem Catarrhalcm
Dijfertationis Inauguralis loco exponere, eruditOquot;
mmque examini fuhjicere decrevt. Faxit itaque
Deus T. O. M. qui eß fons fapientia inexhaußus,
ut ipfius auxilio omnia profperè , tàm in Vtvini
fui nominis Gloriam , quam proximi falutem amp;
emolumentum, cédant.

An.

-ocr page 5-

Nriquumamp;'jam ufu receptumeft, primo
I amp; ante omnia evolvere morborum no-
minura varietatem, amp; lt;]U3
î fingulis hoi
! rum competant, demonftrare ac probare.
Hujus rei jamdum mentionem fecit ipfe
GaUnm lib, 2. Method. Med. cap. i. /»-
Vfpicienda
, inquit, diligenter eß nomimm
? diverfttas , qua agritudimbus impoßermt
ipforum frimiauäores. Cni Scaliger Exerc.
I. SeSl. I. adftipulatur, dicens : à mminibtts provehimur in rei
ferceptionem.
Cujus praeceptum amp; ego obfervans, in enucleatio-
ne Febris Catarrhalis, partim Febris, partim CatarrhiEtymolo-
giam amp; Synonymiam exponere, mei erit officii.

§. 2. Febris. fecunduaj Autores plserofque v. gr. Sennert. L.
I. de Febr. amp; Hofman. TraEl. de Febr. c. i, derivationem fuam
habet à fervore , vel potius verbo ferbeo vel ferveo i. e. calore
perfufus fum, quod Calorem aliquem p.n. amp; quafi aeftumdé-
notât; Alii
V. gr. mmßus TraEh. de Febr. c. i. à februo (pur-
gamento quod etiam
à ferveo derivator) ortum hujus deducunt,
quod nomen harum verum, eifque meritocompetere, allegatus
alferit autor, probando fententiam fuam per fimile à mufti dfer-
vefcentia defumptum , fimili enim modo , uti hoc à fordibus
purgatur , fic quoque febrem fieri alferit. Alii aliunde dériva-
tiones petunt v. gr. à Februis fefto Romanorum , Febrio pifce
amp;c. quos tamen ut minoris notas, in praefens mitto. Placet
mihi potius Grscorum denominatie , quibus Febris mpirit »
mpi^/*, ^ mposi.e. ab igne dicitur, vel quod vehemen-
tem amp; fummum calorem fecum ferat. Facit cum his
Hippocya-
m dum eam aliquando fimpliciter Tiyp i. e. ignem appellat, ut
videre eft paffim in
Lib. i. Epidem. Licet autem huic derivation!
quidam autorum v. gr. Paracelfus. Helmontius amp; alii obftent,
dicentes, calorem efle tantummodo effeólum non autem caufam
feu ipfam Febris eflentiam , eo ipfo tamen mes derivationi non
contradicunt. Nam ego non dico calorem efle eflentiam Fe-
brium; fed faltèm affirmo , Febrem optimè dici Ttvg, quoniam
utplurimum
cum Câlore conjunfta exiftit. Prseterea hi autores

A 5 -

-ocr page 6-

huic derivationi objiciunt Febrem Leipyriam . cujus meminit
Sjlvim Prax. Lib. i. c. 29. item algidas lilas juxta Bontekpe de
Febb. ^ Sjlv. l. a. c.
50. Belgis alias familiares , amp; Febres illas
caftrenfes malignas, quae ab
Helmontio de Febb. c. 17. §. 10. ad-
ducuntur. Veriim quod ad has attinet, haec quidem probant,
dari Febres abfque fenfibili calore, quod amp; ego non nego , in-
terim tamen quoniam hae certse tantummodo Febrium exiftunt
fpecies, plurefq ue dantur, in quibus calor fatis magnus amp; je-
ftuans obfervatur, nullaque IMse.
Sx. commotio p. n. (quam
Febris effentiam nunc fuppono) abfque calore concipipoflît, con-
cludo hanc
Grxcomm derivationem effe optimam , quapropter
amp; ab eorum flare partibus, haud
vereor,

hnbsp;fufficit autem Febris evoIvifTe Etymologiam,

fed inftituti mei ratio quoque exigit, ut vocabuli adjundi, Ca-
tarrhalis
nimirum, deducam natales. Graecix autem hoc quoque
originem debere , ejus derivatio aV«
t« «a^ppeTc (quod Latini
exprimunt defîuere, deftillando
defcendere) amp;c. abundè nos do-
cet. Supponebant enim Veteres, CacarrhOs fieri per[defcenfum
ex
capite ad partes corporis noftri inferiores. Cum autem hsc
hypothefis utpote ficulneis fuperftrata fundamentis , jamdum à
Carol. Pifon. de morb. Serof.Helmont. TraB. Catarrh. Delirium.
§. 14. é- feqq. acSchneid.de Catarrh. l.i.c.6.^c. fit refutata, amp;
ego hanc nominis iderivationem mitto , illorumque fententiam
potius ampledor, qui vocabuli hujus originem, àGrsco
contradè p^î (quod Latinis fluxus f. fluor audit) dérivant; amp;
quoniam talis fluxus feu fluor materiae peccantis, in hocmo'rbo
obfervatur, hanc nominis derivationem magis propriam ac con-
gruam effe concludo. Quibus autem hsc derivatio non arridet,
ex variis , quas
Rolfinck- de affeB. cap. particd. Difert. 12. de
Catarrh, p.
2. hujus vocabuli derivationibus amp; acceptionibus
aliam ac meliorem pro lubitu fibi eligere poteft.nbsp;'

§. IV. Visa Etymologia tàm Febris, quàmCatarrhi, utriuf-
que nunc Synonymiam addere placet. Febris dicitur alias wpi^iï
acfi diceres habitus feu difpofitio ignea
vid. Galen. lib. de cauf.
morb.
C.1.amp; tefte Helmontio TraB. de Febb. f. i. §. 15. Calor Fe-
brilis
Schölls audit. Belgis vocatur ïîoojt^/ Germani verô eam
à frigore ipfi combinato nuncupant ïtaïte. Non paucis

etiam

-ocr page 7-

etiam nominibus gaudet Catarrhus; dum Latinis Deftillatio,
Defluxus, Rheumatica affedio, Rheumatifmus, Grseds^aTOp-

» xctvx'ppaç 8c KÄTOpp©- dicitur. Germanis jplu^, unde
afFedus ifte , unico verbo Febris Catarrhofa feu Catarrhalis,
item Catarrhus FebriUs, Febris fufFocativa , Catarrhus Epide-
mius, item Febris lymphatica, glandularis, de qua
Sylvins Prax.
Med,
1.1. c. ZI. §.6. videatur, vocatur. Dicitur quoque Febris
erratica , quoniam nullum certum obfervat tempus, Germani
exprimunt ©ajS jrïu^fwamp;CC , item interdum abufivè quoque
îlijigcficûet.

V. Praemifla terminorum explicatione, ut tandem in mor-
bi noftri pleniorem notitiam veniamus, fubjungenda erit ipfa
Febris definitio. Profertur illa à variis autoribus varié. Veteres
enim Febrem Catatrhalem definiebant per calorem corporis p. n,
continuum, conjunflum cum defluxionibus è capite cerebroque
in fubjedas corporis partes, dependentem avaporibus è partibus
inferioribus ad caput elevatis, ibidcmque in humorem feu aquam
condenfatis amp; refolutis. Quoniam autem Febrium effentiam feu
formalitatem non in calore confiftete , à
Sjlvio de Feh, Dijp. I.'
§. 15. Helmont. de Febr. c. i. §. 4. Rolfinc. de Febr. in gen. C.55.
Piens l. a. p.6.j. amp;c. ac Bontekpe p.j. ^ 8. demonftratum fit,
haec hoc loco repetere fuperfluum effe, judico. Nec defluxiones
è capite cerebroque in fubjedas partes Febri Catarrhali conjun-
âas effe , veritati confonum eft, uti id induftrius ille per ignem
Myfta
Helmont.Traä. Catarrh, delirament. paffim refert. Pariter
vaporumex partibus inferioribus afcenfum ad caput impoffibilem
die, Helmont. Vaporiftarum argumenta (ut anües fabulas)
rejiciens 1. a. clarè demonftrat ac fcribit. Cum itaque ex diftis
haftenus (ätis fuperque appareat, definitionem , quam Veterum
Scholae Febri Catarrhali tribuerunt, mancam falis ac infirmam
elfe , meritô hanc linquo , talemque fi non accuratam plané,
certè probablliorem fequentem pono: Febris Catarrhalis eft p.n.
quxdam commotio feu agitatio lymphs, modo ab hujus flui-
.ditate nimiâ , modo vifciditate, cumaliquali acrimoniâ conjun-
öä , modo à glandularum laxitate aut conftriäione nimiâ or-
-tum ducens ) ac dependens.

VI. Ofdo înftituti mei nunc ßtbjeBm feu parttm afe-

éam

-ocr page 8-

ihm mihi confiderandam fiftlt. Melioris autem diftindionis
gratia
hxc mihi duplex erit, vel primaria , vel fecundaria. Pri-
mariam Lympha cum glandnlü
conftituunt. Secmdariam verô
(refpeâu Febris)
totttm corpus erit nominandum. Glandulas in
Febre Catarrhali afHci, probatione vix ac ne vix quidem egere
exiftimo , teftanturid autorum teftimonia v. gr.
Stenon. Specim.
de Gland, l. c.p.
4t. ^ 46. dicentis : quocunque corporis loco
aquofus quidam naturaliter reperitur humor , eundem ab illius
partis glandulis oriri, amp; fic glandulas Catarrhorum elTe fijHtes
cxiftimat. Lympham verô in Febre Catarrhali pati, edoceor,
quod
iEgri de talibus conquerantur fymptomatibus, qus lym-
phse vitiis veniunt accenfcnda. Et ut omnia nunc non adducam,
pro fcopo meo probando , ftifEcit Coryza amp; Tuflîs humida,
quae (cum aliis fymptomatibus, de quibus inferius dilferenci
dîbitur occafio, ) valdè moleftant Febre Catarrhali laborantes.
Partem autem affedam
fecmdariam ( refpedu Febris ) in Catar-
rhali Febre , totum corpus efle , nemo pariter in dubium
voca-
bit; Praeterquam enim quod Febris juxta Recentiorum dogma-
ta; fit
morbus univerfalis, hue etiam facit, quod lympha, una
cum fanguine ad omnes totius corporis noftri fluat partes, inque
his, finon omnibus, certè earum plurimis fecernatur ; hinc fi
vitiofa,
Vitium hoc toti corpori affricet, uti id pariter fympto-
mata Febri Catarrhali junda v. gr. horror , calor , dolores ca-
pitis , iteril paroxyfmi Arthritici (quos
Sylv. TraEh. vi i r. §.35.
Febribus Catarrha ibus femper combinari, fecum aliis obfervaiTe,
fcribit) fatis fuperque confirmant.

VII. Explicata parte affcda, nunc caufi Febris Catarrhalis
crunt inveftigandae amp; emendandaî j his enim benè examinatis co-
gnitifque, cura faciliori negotio inftitui poterit. Erunt hae mihi
vel
proxima vel remota ; Proximarum nomine veniunt Lympha
modo acrior amp; fluidior ( feu uti Sylvius eam vocat muriatica )
modo
vifcidior acrimoniam. conjmüam habens , cum glandulis^
Lympham acriorem zcfluidiorem
caufam Febrium Catarrhalium
proximam exiftere , amp; ratio amp; expcrientiadocet, Quod adprio-
priorem attinet, video , quod nonnulla
fymptomata Febri did®
junda , à lymphae acris amp; acidioris vitio f licet hujus acredi-
nem nonnuUi v. gr.
Godert. de Febr. non admittant, humoref-

que

-ocr page 9-

que Catarrhales plane infipidos ac dulces , contradicènte nlhltO'
minus experientiâ , pronuncient; dependeant : Hsc enim ( ut
de fapore falfo ac acri quibus fe produnt, verba non faciam, ut-
pote quod fufius
Rolfimk. de ajfeB. cap. part. Dijfert. de Catarrh.
ƒgt;. 1.^8. explicuit) glanduias, membranas, tendines, ac ner-
vös cum vafis corporis noftri ftimulando, Coryzas, Tuflês hu-
midas, Dolores artuum, Capitis, Horrores amp;c. producit. P'td.
Syh.Prax. I. i.e. 27. amp; 19. §. S. 10. 11. Quoad experientiam
autem omnes ferè Pradici Febrium Catarrhalium origines à lym .
phae copia, acredine ac fluiditate dérivant, prout idexinfpeàio-
ne amp; evolutione v. gr.
WlUßi de Febr. c.xj. amp; Ettmuller. Colleg-
Confnltat.Caf.sii. de Catarrho Epidemico £uSicimttv con{\.ax,.
Nonnunquam etiam Febres Catarrhales lympham vifcido-acrem
pro causa agnofcere, ut alia nunc non adducam , pariter fym-
ptomata hifce Febribus conjunda , abundè docent. Hinc vide-
mus quod patientesde fubitanea conquerantur incalefcentia, mox
rémittente, ac redeunte, deappetituproftrato , denaufea, fali-
va vifcida, tenaci ac lenta in faucibus ac naribus haerente , de
fomno turbuiento , imô nonnunquam copiam materia vifcidae
pituitofae vomitu rejiciunt , quas fymptomata recenfita lymph»
vifcido-acri fuas debere natales, unicuiquein fcriptis Recentiorum
leviter faltem verfato facilè apparebit.

§. VIII. Non minori culpa glanduias lymphae fecretioni
dicatas in Catarrhali Febre producenda , vacare ( harum ufu à
Warthono , Stenone ac Malpighio detedo, amp; vafis lymphaticis
à dar. Rudbeckio aut Bartholino primum inventis ac demonftra-
tis) docuerunt recentiores autores, prseprimis vero
Helmom.
TraEi. Catarrh- Delirament. dr Schneid, paffim de Catarrhis.
Sym-
bolum autem fuum hue glandulse conferunt dupliciter; vel qua-
tenus duduli earum nimis conftringuntur, vel quatenus hi prae-
termodum laxantur. Prius fi contingit, lymphae motus retro-
gradus impeditur , ob harum obftrudionem , quatenus cum
îymphâ has appellit, in harumque dudibus exiliffimis, ob ea-
rum nimiam conftridionem , aut fui ipfius vifciditatem haeret
Catarrhifque anfam prasbet. Pofterius autem fit, fi lympha ad
partem aliquam , in cujus vicinitate glandulae lympham funden-
tes fit® funt. allait, hafque acrimoniâ fuâ ftimulando ad copio-
fiorem fecretionem irritât, quo fado major oritur lymphs af-

ßnbsp;fluxus.

-ocr page 10-

fluxus, glandulœ harumque dudus plus lymphae recipiunt, ab
hâc dilatantur , ita ut fecretio carum, hinc motus- celerior eva-
dat, Febribufque Catarrhalibus occafio fubminiftretur. Docent
hoc artificiales fluxiones per apophlegmatizantia , errhina amp; fl:er-
nutatoria concitataî, quatenus enim haec glandulas harumque du-
âulos cum nervis irritant, caufa funt majofis humorum aflSu-
XÛS, ac per confequens frequentioris lymphae excretionis. A
quibufnam autem caufis glandulae modo confl:ringantur , modo
laxentur , patebit ex fequenti caufarum remotiorum enoda-
tione.

§. IX. Sicuti caufas proximas feci duplices, ita amp; remotae mihi
duplices erunt, nimirum ill3E,quE lympham reddere pofTuntflui-
diorem ac vifcido-acrem, amp; illae quae glandulis vitium afFricare
queunt. Prins conciliant, omnia illa , qus motum hujus nimis
promovent, ferum in toto augent, particulafque lymphae gela-
tinofas abfumunt. Ex rebus naturalibus hue facit fecundum Ve-
teres temperamentum frigidum amp; humidum ,
quod Recentiores
per cumulum
humorum acrium ac vircidiorum explicant ; his
enim fi particulaa faliriae combinantur , facilè p. n. oritur effer-
vefcentia morbifque Catarrhofis anfa fubminiftratur. ^tas hue
fpedat puerilis utpote qus prae aliis ( licet harum nulla excluda-
tur) multa lympha abundat. Senilis quoque setas huic maio ob-
noxia ob lympham vifcidiorem , quae in eorum corporibus ob
debilem ventriculi digeftionem generatur. Sexum quod concer-
nit, viros prs fœminis magis hoc afFedu corripi , deprehendi-
mus, quod forfan vidus rationi erit adfcribendum , cum viri
crapulae
aC inordinatae diaetae magis indulgeant ac fceminx, hinc-
que humores in corpore crudos cumulent j foeminae è contra li-
cet eofdem incurrant diaetae errores, nihilomius tamen fuperfluas
has ferofitates per menfes ex cernant. Ex fex Rebus Nonnatura-
libus fe fiftunt : (i.) Aër fi tenuis nimis, aeftuans , frigidus,
aut pluviofus exiftat: priori enim modo conftitutus motum hu-
morum intendendo particulasgelatinofas abfumit, hincqueaquo-
fiorem relinquit lympham ; fi frigidus obfervatur ,
cutis poros
coarftat , vaforumque capillarium ramulos
confiringit ; hinc
diaphorefin impediendo , humoribufque
nofliris fefe mifcendo,
hos ad p.
n. motum febrilem difponit, uti id videmus in illis,
qui aeris frigidioris injuriis
multum fefe exponere coguntur,

hinc-

-ocr page 11-

hiscque prae aliis , Catarrhofis affeftibus fint obnoxii. Si pofte-
riore facie gaudeat, multas particulas acres ac aquofas , humori-
bus noftris communicando, eos ad fluiditatem ac acredinem dif-
ponit. Quod autem aër tali modo conftitutus nonnunquam po-
tens fit fymptomata Catarrhalia producere , jamdudum docuit
ipfe
Hippocrat. fe£i. 3. aph. 13. ß amumms , inquiens, pluviofies
ftterit amp; attßralü , capitis dolores fimt, amp; tußes , ^ raucitatesy
er çravedines.
Docentque infuper Febres Catarrhales Epidemics
à
Forcßo 1.6. ohßi.WtlUf.defebbr.amp; Ettmullero Colleg.Confultat.
I. a.
obfervatse ac defcriptae. Nonnunquam autem aër quatenus
aër' ad Febres Catarrhales producendas nihil contribuit , fed
quatenus miafmata maligna in fe continet, quae una cum aérc
injinfpiratione attrapa , Maff^que noftrae Sanguineae communi-
cata , has cum fymptomatibus , non rarô kthalibus , gignunt.
Quales malignitatis participes non pauci autorum annotarunc
V. gr. Mercatns , Wierm , Foreßm , Bokelipts amp; alii, quorum
obfervatahuc adducere , neque pagellarum harum auguftia, ne-
que inftituti mei permittit ratio. Ex alimentis ( a ) fymbolum
fuum
conferunt , omnia illa, quae humidiora , hinC pOtUS qUO-
que copiofior, utpote qus non tantum ferofitates in corpore
cumulant, fed amp; quoniam particulis gelatinofis pauciffimis gau-
dent, ferum fluidius ac acre eflficiunt ; funt vero talia v. gr.
pifces, fruâus horarii , omnia fale condita amp; fumo indurata ac
exficcata amp;c. Motus hue ( 3 ) ^rtinet, fi frequentior amp; ni-
mius, quatenus per hunc globuli lymphatici, magis magifque
diminuuntur, hinc lympha tenuior acacrior evadit.
Unde Mo»-
tanus lib. deMorb.Part.Conftl.100.
foeminae exemplum|adducit, quç
à nimio faltationis motu Catarrhum cum Febre continua incidit.
Eandem ob caufam amp; (4) Vigiliae nimiç , huic noftro malo an-
fam prfbent. Ex excretis amp; retentis (5) omnes evacuationes na-
turales
V. gr. Urine , tranfpirationis , fudoris, cohibitae , im-
minutç aut fuppreffç amp;c. In fexu fequiori menfium, amp; in af-
fuetis hçmorrhoidum fluxus fupprelTio , ob caufam/fuperius di-
öam J veniunt accufandç. Tandem amp; (6) ex animi pathematis
omnia illa, quç motum humorum noftrorum intendere , au-
gure , exai^erare, ac turbare queunt, qualia funt v. gr. amor
ac gaudium nimium , ira excedens amp;c. qua juxta
Scherbium ni-
hil fub fole vehementius humores commovet.^ Ex rebus prae-

B 2 quot;nbsp;ter

-ocr page 12-

ternaturalibus ad accerfendas has febres plurimum valent, inedi®
diuturniores, amp; omnes illi morbi, qui à lympha acri amp; flui-
dioridependentv.gr. Scorbutus, Arthritis amp;c. Quçnam au-
tem ex Rebus nonnaturalibus lympham noftram viîcidam red-
dere queunt, hoc locoquot; brevitati obtemperans, pluribus repetere
nolo , unico verbo , prçftant hoc omnia alimenta vifcidiora
V. gr. pifces amp;c. aër frigidior humores noftros particulis fuis aci-
dioribus coagulando. Somnus amp; quies nimia , omnia excreta
diutius retenta j à quibus tandem ex animi pathematibus mceror
amp; triftitia non erunt excludenda.

§.X. Sequitur nunc enucleandumpofterius, h.e. modus quo
jlandulx modo conftringuntur. modo laxantur jConftriâionem
larum juvant humores in corpore acidiores amp; aufteri, autvifci-
diores in glandulis ftagnantes, harumque bubones aut tumores
excitando , lymphaeque motum impediendo , Catarrhales pro-
ducunt affediones, quo pertinet quoque aër frigidior qui cor-
pus noftrum premendo, glandularum quoque duâulos
compri-
mit, ita ut hi lympham recipere nequeant, hinc ftagnantem re-
linquant;
docet hoc quotidiana experientia, qua conftat, quod
nonnunquam illi prasprimis, qui Catarrhis obnoxii , praefertim
fi capite denudato fedeant aut incedant, à frigido aëre Coryzas,
Raucedines, TuflTes, imo amp;Iacrymarum non rarô copiofiorem
efFufionem fentiant. Lâxitati autem glandularum p. n. humo-
res in corpore copia excedentes , aut affluxus horum copiofior
occafionem fubmiftrant. Hi enim fi in magna copia affluant ,
glandularum dudulos
horUmque fibrillas, (nimium harum to-
num laxando ) diftendunt, hincque celeriori fecretioni ac per
confequens infultibus Febrium Catarrhalium , occafionem fub-
miniftrant.

§. XI. Diagnofin afFedus noftri determinate , vix opus efle
cenfeo, cum per fc fatis pateat, acex fymptomatibus huic com-
binatis, facilè à prudentibus cognofci queat medicis, ut tamen
mori hadenus in fcholis recepto, obtemperem, nec mea difpu-
tatio etiam quoad hanc partem manca videatur, pauciflîmis hanc
tradam. Erit autem mihi Diagnofis, quoclarior fiat, triplex,
nimirum vel Febris imminentis , vel praefentis, vel declinantis.
Diagnoftica Febris imminentis figna funt : fenfuum torpor, laf-
fitudo fpontanea, perturbatio capitis, gravedo, horror amp; refri-

gera-

Ir

-ocr page 13-

geratio dorfi , ut amp; extremitatum digitorum, calor Isvis, mox
remittens, mox rediens, ut amp; dolor gravativus mufculofum
genus, artus ac dorfum praeprimis corripiens. Praefentem è con-
tra Febrem Catarrhalem monftrant : calor vefpertino tempore
ingravefcens, mox continuus ufque ad mediam noftem fadus ,
circa hanc v. remittens , nunquam verô in totum intermittens»
fed fingulis horis vefpertinis cum intenfiffimâ fiti, inappetentiâ ,
naufeâ, pulfu frequenti, celer! ac aufto , dolore capitis ac ar-
tuum vehement!, tutïï molefliffimâ , pedoris anguftia , dolore
ac refpirandi difficultate haud levi, fubfequente mox Raucedine,.
Coryzâ ,
Sec. Urina intenfius rubra apparet, quibus fsepènu-
mero hsmorrhagiam narium , fputum cruentum, vel alias deje-
aiones fanguinolentas à
mili/io l. a. amp; Bokelio Sj/mp. Catarrh,
Febril, c.
4. circa has Febres, inprimis autem Epidemicas obfer-
vatas, cum aliis Febrium ac Catarrhorum fymptomatibus accen-
feri licet, exacerbatus ac recrudefcens, amp; haec figna in nonnul-
lis , aliquando ferè omnia adfunt, interdum verô per intervalle
modo breviora, modo longiora fe excipiunt. Declinantem ve-
Febrem Catarrhalem innuunt , omnium fymptomatum re-
miflio, lympha tàm per nares quam tuffim excreta , haaenuf-
que
fluida, nunc craflefcens. Urina turbata ac fedimentum de-
ponens, ac diaphorefis paroxyfmum finiens, imo nonnunquam
Febrim judicans.

§. XII. Quod ad prognofin attinet, notandum , Febres has
omni per fe carere periculo, nifi has error aut à patientein Diae-
tâ, aut à Medico in curatione commilTus, aut cachedica quaedam
ac prava patientis difpofitio, non rarô periculofiores, aut plané
reddat lethales. Porro amp; hae Febres Catarrhales quas maligna
conjunfla habent fymptomata, v. gr. Afthma convulfivum-gt;fan-
guinis dejeaiones, virium imbecillitatem , aliis effe pejores. Wil'
Hfim Ettmuller I. cit. confirmant. Nonnunquam amp; illae quaff
Epidemicae, hinc contagiof« exiftunt, illos, quos afilixerunt,
ut naturae débita folverent, coëgerunt.

§. XIII. Sicuti autem non fufficit, morbi naturam , effen-
tiam, caufas, diagnofin ac prognofin explicate ac enodare »^fed

Medici officium infuper eft, ut de curâ morbi aegrummoleftan-
tis, fit foiricitus; Ideoque ut amp; ego intentioni mes fatisfaciam,
qu32 circa curanj FebrisCatarrhalis monenda veniunt, paucisan-

B 5nbsp;nedara

-ocr page 14-

neftam. Cum autem varias fuperius Febris Catarrhalis oftendc-
rim caufas , ideoque pro harum differentia , cura quoque erit
inftituenda. Poteft autem
hxc , fecundum has peragi indica-
tiones : I. Lympha fluido-acrior temperetur. IL Lympha
vifcido-acrior attenuetur ac incidatur. III. Lympha temperata
amp; incifa evacuetur. IV. Glandu'arum vitia corrigantur.
V. Symptomatibufque Febri Catarrliali jundis aptis remediis
occurratur.

§. XIV. Prims indication! per medicamenta alcalica , ( hsc
enim fpicula lymphs fîuidioris ac acris in fe fufcipiendo , hanc
ad ftatum naturalem priflinum reducunt) obviam ire licet. Sunt
autem talia , omnes partes animalium durae prsparats, v. gr.
ocul. cancr., C.C. f.ign., dens equi marin, caftor. apri, man-
dibul. lucii pifc., cran, human. amp;c. item Salia volat. eorum. v.
gr. Liq. C. C. fuccinat. Spir. C. C. fïmpl. fpir. urin., Sal.armon.
quibus ex compofït. Tindur. Corail, c. fpir. C. C., Effent, caflor.
amp; pulv. Marchion. antepilepticus jungi poteft. Quibus ex regno
vegetabiliherb.falv. fcmill.
beton. cent. min. card, bened. lignum
faffafras. Rad. chin. farfaparill. amp;c. amp; ex his compofita medica-
menta addi poflunt. Ex regno minerali Antimon. diaphor. cum
Marte, bezoard.min. Sylv. flor. fulph. Cinab., limat. Mart. croc.
Mart. aperitiv. Crocus Mart. c. Salib. , hic laudem merentur. Ex
Marinis corallia, conchs amp; perls prsparats cum fuccinatis profunt.
Et hsc medicamenta recenfita pro Lympha fluidiori ac acritem-
peranda, fufiïciunt, poffuntque ex his pro lubitu patientis ac
Medici , nunc compofita, nunc fimplicia in ufum vocari ac
prsfcribi.

§. XV. Altera curs indicatio in lymphs vifcids correftiohe
confiftit. Hsc autem ejus actenuatione perficitur , quam om-
nibus medicamentis Sale acri incidente amp; atténuante gaudentibus,
obtinebimus. Sunt autem talia v. gr. cochlear, nafturt. arum
amp;c. harumque compofita, Salium quoque volatiliorum v. gr.
C.C. fuli^in. amp;:c. amp; fixorum v. gr. arcan. duplicat. Mynficht.
Tart. vitriolât, fal. fumar, amp;c. ufus nulli quoque medicamento
ce^t. Prsterea intentioni noftrs inferviunt,
omnia falia vola-
tilia dulcia feu per fpiritum vini dulcificata v. gr. Spir. Sal. ar-
moniac. dulc. Liqu. C. C. fuccinat. Spir. C. C. fuligin, amp;c. Ex re-
gno minerali conducunt fuperius recenfita remedia.

§.XVL

-ocr page 15-

lt; XVI. Quoniam autem non fuffick lympham corngere, fed
pri'terea requiritur , ut noxii illi amp; prazcipitati humores è cor-
pore eliminentur ; ut itaque tertiam hanc obtineamus indicatio-
nem, medicamentis evacuantibus opus erit. Haec autem nobis
tàm ex fonte Chirurgico, quam Pharmaceutico fubminiftrantur.
Chirurgica inter auxilia primo fefe offert V. S. quae an in Fe.
bre Catarrhali conveniat. autoresinter fenon conyenmnt, d™
alii eam proficuam, aUi cum vit® difcnmme inftitutam fuiffe,
pronuntiant.nbsp;de Febr. L 4. 7'nbsp;Catarrhal«

Eoidemicè 1580 graffantis mentionem facit, ubi quibus vena
fuit feéla omnes interierunt, ita ut ultra iooo hommum Romç
naturae folverint débita. Verum res omnis periculo caret, amp;
nonnunquam magno cum fruftu V. S. admmiflratur, fi modo
mos morbi, aliaeque circumftantiœ non repugnent 1. e. fi vires
adhuc adfint, nec corpus fit cacochymicum, aut malignitas ali-
qua Febrem comitetur, qualis forfitan illis combinatafuit Febri-
bus, quas
Semert. L c. defcribit. Quoniam itaque V. S. ia
Febribus Catarrhalibus inftitutâ , non tantummodo vafa fangui-
ne turgida, deplentur, hinc asftus Febrilis fetique exsftuantisac
ebullientis orgafmus fedatur , impetuofiorque affluxus ad partes
inhibetur, ita, ut nonnunquam Cephalalgia, Anginae, Suffb,
cationis amp; aliorum fymptomatum maximè urgentium praefentif^.
fimum exiftat V. S. remedium , meritô concludimus V. S.
Febribus Catarrhalibus optimè convenire, teftantehocPradico-
riim celt
berrimorum experientia. Sic v. gr. Ballo». in obf. ejus
ufum admittit amp;
Bokelius c. 17. V. S. magno cum auxilio in
Febribus Catarrhalibus adminiftratam fuifle, finiftrum verôeven-
tum intempeftivae amp; promifcuae feftioni adfcribendum , exifti-
mat.
De ufu ejus adhuc notetur, quod prsftet eam elfe parcio-
rem, quam liberaliorem , ne fanguinis, utpote partis corporis
noftri adeô nobilis ac neceffariae, inutilior fiat profufio. Tem-
pus morbi, quo V. S. inftituenda, illa quae primis ftatim die-
bus fit, convenientior habetur ; Quamvis eam,
Wtllifms l. a. ,
amp; in morbi augmento , fi humorum commotio maxima , hinc
çftus ac fervor cum vigiliis immanibus adfint, denuo repeten-
dam
effe , fuadeat. Reliquorum Chirurgiae prasfidiorum ope-
rationes, cum tardiores
fint, hinc fenfibile adeô auxilium vix
afferant, hue non pertinent, nifi forfan
quis cucurbitulas in

ufuna

-ocr page 16-

Üfum (ob vlrium nempè imbecillitatem) vocare velit. Prxfer-
vationis gratia nonniilli fonticulos fuadent, quorum quoque
ufus non contemnendus erit.

J.XVII. Vifis auxiiiis Chirurgicis, Pharmaceutica nuncpro-
ponenda erunt remedia quç ad evacuationem prœftandam viden-
tur neccffaria. Erunt haec mihi duplicia , vel univerfalia vel
particularia. Univerfalia , Febri Catarrhali congrua, vel per
alvum ac inteftina, hincque purgantia vel per habitum corpo-
ris, vitiofas fuperfluitates ferofas évacuant , indeque fudorifera
dicuntur. De purgantibus h. 1. quasritur , num patientibus
Febre Catarrhali correptis , conveniant ? Pro relponfione note-
tur , purgantia
vallidiora Febre Catarrhali jam praefente non indi-
cari, his enim adhibitis periculum foret, ne materise jam turge-
fcentis motus violentior reddatur, hincque morbus per fupe-
rms recenfita medicamenta temperantia ac alterantia in tantum fe-
datus, de novo recrudefcat. Prsftat itaque laxantia mitiora ad-
hibere , cum haec plus efficiant fortiffimis,
minorique cum pe-
riculo adhibeantur ,
teflantibus hoc amp; quotidiana experientia amp;
Pradicorum haud infimorum , obfervationibus. Ufum horum
quod concernit, notandum , quod hunc femper praegredi de-
beant, medicamenta alterantia acprscipitantia, docente hoc ipfo
Hfppocrat. SeEt. i. aphor. zi. C^od ad ipfa autem medicamenta
laxantia attinet, pro lymphâ fluido-acri educendâ v. gr. rhabar.
fol. fenn. maîin.Calabrin.mechoacan. alb. fyr. rofar. folut. Malf.Pil.
de fucdn.Craton. cryftall, Tartari amp;c. conveniunt. Pro lympha aul
tem vifcido-acri (fi hxc affedus noftri caufa) mechoacan. agar,
fol.fenn.helleb.Bigeramp;omniagummofa v.gr. Pill.aloëphang.de
Gum.ammon.amp;c.conducunt. Purgantibus annumerantur quo-
que vomitoria , quorum virtus egregia in evacuandâ materiâ vi-
fcida primis viis inhçrente, fatis laudari non poteft, hinc amp; illa
- in noftro affeâu convenire, non fine ratione concludo, prçpri-
mis cum ipfa natura ad horum ufum quafi manu ducat, indi-
cante hoc patientium naufea, hincque ad vomituminclinatione.
Medicamenta hunc efiîcientia funt Tart. emet. icem ex vitriolo
parat.utamp;fuccusfquillçexprefTus, ejufquefyr. amp;c. Progredior
nunc ad medicamenta vitiofas feri fuperfluitates per habitum cor-
poris evacuantia diaphoretica ac fudorifera dida. Horum virtu-
tem egregiam in depurandà M.S. amp; Febribus compefcendis pro

merito

-ocr page 17-

merito îaudafe ac defcribere pagellanim Harum exîgoum fpatîufn
non conccdit, quamobrem L.B. ad Prafticorum remitto vdumi-
na. Sufficiathoc loco paucis, medicamenta, quœ tàm prolymphâ
fluido-quamvifcido-acrieducendâ, conducunt, referre. Priori fco-
po inferviuntfpir. C. C., Sal. ammon. liqu. C. C. fuccinat. Bezoard.
miner. Solar. Lunar. Antimon, diaph. Eff. Lignor. amp; omnia theriaca^.
liaamp;c.
Quibus pro Scopo pofteriore acquirendoâddi poflunt: Dé-
coda Lignor. quajac. faflafr. juniper, rad. chin, ßrfaparill. contrajerv.
quibus omnibus pro fymptomatum ratione opiata nunc combinari,
nunc omitti poflunt. Sic enim unâ fideliâ duo dealban pofl^untpa-
rietes, nimirum fudoris evacuatio promoveri, amp; fymptomatibus

ursentibus occurri.

XVIII. Nunc de particulanter evacuanfiöUs , quorum tmn-
tionem
Theftameced.ïcc'u dicendum reftaret, cum autem commo-
dior in fymptomatum curatione mihi, de his diflerendi fubminiftra-
bitur occafio , rem eoufque difi^erre cogor , 'progrediorque ad in-
dicationis quarts pertradationem amp; quomodo ea obtinenda , de-

monftraturus fum.

§. XIX. Glandularum itaque vitio, fi Febris Catarrhalis oriatur,
ills quoque erunt corrigendae ; quemadmodum autem has duplici«
ter peccare (vel dum nimis ardantur vel dum nimis laxantur) fupe-
rius innui : ita quoqueTherapia harum duplex erit. Sin obftrudio
earum in caufa, hanc medicamenta incidentia, aperientia, amp; refol-
ventia , folvunt, è quorum numéro funt. Herb, melilot. matricar.
cent. min. amp;maj.nafturt. aquat. fumar. fcabiof, card, bened. puleg.
rut. prunell. taraxac. abfinth. fl. belüd. papav. rhead. cyan.fambuc. amp;c.
Rad. carlin. imperat. gentian. amp;c. Exfeminibus fœnicul. anif. aqui-
leg. urtic. maj. amp;c. Crocus, gum. ammoniac, myrrha, maftich.rha-
barb.antim. diaph. fimpl.amp; Martial, bezoard. Martial. amp; miner. Spir.
Sal. ammon., quibus addi poflquot;unt fudorifera, fuperius recenfita. Pof.»
funtqueexhis pro lubitu Medici variae componi formulae v. gr. De-
cod, elfent. Vin. Medicat.amp;c. Non minorem vim in glandularum
cbftrudionefolvendâ habent, fuffitus naribus aut ore excepti v. gr.
exfuccin.Maftich. (quali fuffimigio
Barbett.Prax.l.x.c.O;. uxorem
fuamCatarrho laborantem abfque ulla purgatione, féliciter cura tam
refert) tacachamac.thure, benzoë , majoran. ferpill, roremarin. gum.
anim.oliban.amp;c. InCatarrhisex lympha vifcida oriundis idem
Bàr-
bett.l.c.
fufiitum ex aceto ferro ignito adfperfocommendat. Prodeft
etiim fpir. Sal. ammon. odor naribus hauftus. Harum autem laxitati
è contra fuccurrendum fub adftringentibus, blandè aromaticis, po-
rofque contrahentibus, talia funt : Herb, millefol. anferin. burf. pa-

Cnbsp;ftor.

-ocr page 18-

fior.hyperic.älehimilI.amp;c.fetn. acetof. plantag. Rad. tormentil. bt-
.ftort. agrimon. chjn. ribes, berber, fruit, acac. mal. cydon. cinam. bol.
Armen.Terr, figill. catecliu, fangv. Dracon. C. C. ebur. Tindlur.
lap. hsmat.corall. horumque compofita v.gr. Tindur.Effent. décoda
amp;c. quae pro cujufvisarbitrio ac morbi indicatione praefcribi ac pro-
pinari queunt.

§. XX. Reftat quinta indicatio quae in fymptomatum cura aut
mitigatione confiait. Haec
quidem morbo curato facilè cedunt , fi
tamen non remittant, his pariter per medicamenta cuilibet horum ap-
propriataoccurrendumerit. Ex fymptomatum autem affedui noftro
combinatorumnumero (i) fefiftunt:
fenfnum Torpor. Lajfttudo cum
dolore capitis
, quibus temperantia jam memorata amp; cephalica cum ano-
dinis mifta, medentur.Inter cephaüca eminentHerb. ferpill.fal v. bafilic.
majoran.hormin. melilf.menth.amp;c. Flor. tili, aurantior. lill. convall.
rolar. amp;c. Cinamom. cardamom. CaryophilLMaces. Nux Mofchat.
cubeb. ftorax, maftich. amp;c. exquehiscompofitav.gr. aquae deftill.
fpiritus, olea amp; balfam. Apopled. vertici inunda aut naribus illinita,
item Spir. Sal. ammon. odor naribus attradus, ut amp; ratione torporis
omnia illa quse
fpiritus excitant. Pertinent huc etiam Emplaftr. de
beton, nervin. cephalic, quod
Schroed. Pharm. 1.1. c. 55. defcribit, quas
cumol. fuccin. malaxari, amp; capiti imponi poflunt. It. cucuphx ex
fpeciebusaromat. amp;nervinis, quarum formulas in difpenfatoriis me-
medicis videre licet. Anodynorum nomine falutantur fem. aneth.pa-
pav. alb. coriandr. flor. lill. alb. papav. rhead., verbafc. fambuc. crocus,
fulph. lycopod- camphor, opium, fuccin. caftor. ol.nuc. mofchat. ex-
preff. Cinab. Antimon. amp; nativ. unde fpecif. cephal. D. Mich. amp;c.
quibus tamen omnibus fi non praeferenda, certè palmam dubiam red-
dit Efltnt. opii fecundum Langelottum parata.

§.XXI. Sequitur (2) //orrornbsp;quibus etiam quantum pof-

fibile fuccurrendum, medicamentistempcrantibus cum opiatis ac the-
riacalmiftis, quales funt illaemifturx
Sylv.Prax.l-1. c. 29. §. 52.c^
Ç. 5o.§. 135. è* §• I43' defcriptae ac commendatae, ubi fingularem
inprimisol. caryophill. vim intemperando horrore ac frigore autor
depraedicat, quibus adde Salia enixav.gr.arcan. duplicat.
Mynficht.
Sal.ammon. Tart. vitriolât.Sal.abfynth. cent. min. card.beued. amp;c.
quae cum fupra didis temperantibus mifta notabiliter horrorem im-
minuunt, amp; fubfequenti calori quafi
prsveniunt.

§.XXII. Horrorem (5) excipit Calornimius a^zm. fimilia medica-
menta temperantia
amp; prscipitantiacohibent, humorumque motum
audum fopiunt, quibus addenda falia volatilia v. gr. fuecin. C. C.
fpir. C. C.fimpl.amp; fuccinat. ac omnibus aliis palmam prçripiens fpir.

SaL

-ocr page 19-

Sal ammon. amp;c. quo pertinent amp; omnia illa qûç Syh, Prax. t. r.'
r lo « A.amp;c. commendat. It. Tmam.Sylv. rofar. quam Prax. 1.1.
1*28 §. 20. defcribit, ejufque vires egreg.as m temperando çftu

fanguinis miris extollit laudibus.nbsp;,

«XXIII Sitis qu$ (4) fe offert, qualitate acn corredla.remittit.

Sin autem ilon remittat , fed adhuc urgeat, medicamenta nitrata ac
addiufcula v.gr. fucc. acetof.citri. fyr. jujub. rib.granat. fpir.nitr.
ïùlcTwphur.percampan. amp;cum hisparati julepi amp;c. it.ea, quç
öu c.oi.iuipinbsp;r ^ ^o, §,146. prçfcribit conveniunt.

Py^^ ore ceteris autem prodeft lac ejufque ferum , acn-
^nbsp;Hnbsp;^ hac tamen ad-

e nte frÏÏoÏnbsp;^

tantillo lap. prunell. mixta, os colluere, quam potum affumere.

vtd.Sylv.l- a.nbsp;.nbsp;, ,.„nbsp;• , s

S XXIV ArtHurh dolores horumque dshthtates qui (5) numero

fymptomata replent, per laudata fuperius temperantiacumanodynis
mifta, item antifcorbutica v. gr. cochlear, nafturt. fynap perhcar.
chelidon. min. rad. raphan. armorac. amp;c. harumque compofita V. gr.
Effent, fpir. amp;c. curantur. Hucreferendi quoque liqu.Terr. foliat.
Tart
fpir. Sal. ammon. tàm pro fcopo interno, quàm externo , cui
addi merentur fpir. lumbr. terreftr. formicar. Spir. vin. camper,
omnefque fpiritus fulphurei cum aromatibus imprçgnati, quibus
femner^y/w
opiataX« oleofa ac opiata combman queunt. Suffitus
duoaue Cde
quibus fuperius aftum eft,) imprimis autem ex faccharo
oui cum linteis excipiantur , partique affeétç applicentur , condu-
cunt Nec
caplafmata omittenda, inprimis illudquod pro dolo-
ribus omnibus arthriticis demulcendis ac leniendis. Prax. I,i. c.
50. §. nö. proponit.

§.XXV. Tußlacraucedini {6) ohvamittXictt, per medicamenta
primo temperantia amp; incidentia fuperius memorata, quibus bechica
adjungi poffunt. In ufum quoque vocari pofTunt fpir, Carminativi
Sylv. amp; Salia volat. oleoiâ v- gr. fpir. fal. ammon. annifat.amp;c. (quo-
rum'ufum fffiif/.O/'w/o^J. i.feB.i.c. 5.deprçdicat ) mifta. Deinde:
incraffantia v. gr. gum- Arab, thus, ftorax, tragacanth. fperm. Cet.
jufcula avenacea amp;
decod.hordei, adhibeantur.

§.XXVI. Denique (7) fiCorjx-rf adfuerit, applicentur talia me-
dicamenta, quae irritationem abacrimoniâ lymphs ortam minuunt,
ufque dum materia coftafuerit, cui fcopo mucilag. fern, cydon- tra-
gacanth. amp;c, cum oleis defHllat. cephaLv.gr. majoran.ferpill.laven-

C anbsp;duU

-ocr page 20-

^ul.amp;c.mîfta, înfcrvîunt. Quibus balfam. Peruvian, it. fufEtus ex.
fuccin. gum. anim. Maftich. qualem Barrett, in PraxA de Catarrhk
commendat, annumerari queunt. Sin
Gmvedo moleftet, oleum
ac balfam. ferpill. fuccin. Apopled. amp;c. vertici ac fronti inungi aut
naribus immiffa, it. fpir. Sal. ammon. odoras naribus hauftus, con-
lt;iucunt.

§.XXVII. Quoniam autem non fufEcit, bona adbibere medica-
menta , fed Diaîtar accuratior plus prœflat aliquando ipfis medica-
cnentis, imo eâ negledâ caîtera fruftra adhibentur ; Itaque quse
circa hanc dicenda, paucis expendam. Vitetur ante omnia aër fri-
gidus, xftuofus amp;pluviofus, commendatufvefittemperatusminuf-
que nebulofus. Cavendum praeterea à fubita mutatione aëris feu
hic fiat calidior f. frigidior vid.
Hipp. feB. 3. apher. i. Cibi amp; potus
fint parvi ac tenues quales omnibus afïecâibusCatarrhofiscompetere
HmnLSaxm. afTerit, amp; experientia docet. Abflinendum è contra-
rio ab acribus aut illis quf difficilioris funt codionis, item falfis,
fumo induratis, acidis atque frigidis, ut amp; à potu caput replente,
qualis efl fpirit. vin. vinum amp;c.
Aflumantur vero cibi nutriment!
parcioris
adfllpulante Hipp. ß^l. i. aphor. 10.' quales funt v. gr. ju-
fcula pullorum gallinac. capon, ova forbilia. Crem. hord. aven, cum
vitell.ovor., pulmenta ex pom. borfdorfF. utamp; pruna coda. Car-
nes amp; omnes cibi eraffiores vitentur cum pifcibus frudubufquehor-
rariis utpote facile fermentefcibilibus. Potus fit tenuis v. gr. cere-
vifia benè coda ac probe defçcata. Somno amp; vigiliis nonpeccandum
neque in exceffu neque in defedu, fed mediocritas fervanda. Eodem
modo cum motu amp; quiete ie res habet. Ratione animi pathematum,
non indulgendum irf, fimilibufque motum humorum
p. n. excitan-
tibus. Prffervationis gratia adhiberi poffunt evacuantia blandiora,
quo etiam pertinent fudorifera , cui fcopo convenientiffima erunt
cum fuperius recenfitis décoda lignorum , quse fimul minuunt amp;
difcutiunt acrimoniam , corpufque ab heterogeneitatibus in M. S.
degentibus libérant, hocque fanum roborant ac firmant.

§. XXVIII. Ethfc funto, quç ob temporis ingeniique mei an-
guftiam, de Febre Catarrhali proponere in animo habebam. Sin cu-
riofitati atque expedationi L. B. minus fatisfecerim, cc^itet velim
ex proverbii formulâ, ne quidem Jovem omnibus fatisfâcere acpla-
cere poffe,- amp; quoniam fit fupra captum hominis nunquam errare,
ideoque àTeL. B.veniam
me impetraturum, à Te inquam, homi-
ne, qui alienumàfe nihil
humanum putabit, confido. interim Deo
Ter Optimo Maximo pro affiflentia fuâ, fit laus, honor amp; Gloria.

FINIS.

-ocr page 21-

l

■ J'.

Vj quot;ii ■ '

- -

Cv

-ocr page 22-

t

T:

h

i--

y gt;

1

s - - S ':

■Ä' ■

-ocr page 23-

A .

t*

f -

^ -

.....• . . V

mt

-ocr page 24-

■ rf

/ .

■ . ■.

î
»V

'1

-.W

y.

' i

■à

■Jr

I

W-i-

ijyä-'-

i

iâ::;

M

-ocr page 25- -ocr page 26-

m

■i

M