U
l

HISTORIA HV-

GONIS FALCANDI SICVLI DE
rebus gertis in Sicilix regno, iam prinium typis
excura,ftudioamp;beneficioReuerendi D.Domini
Matthsei LongogçiSuefsionûpontifias amp;regni
Galliae ab interiore ac penitiore confilio.

Hue accefsit in librum pra8fktio,amp; hifloricae Icâionis E ncomi
umpcr Geruafium TornacaeumSuefsionenfem.

maidiînbsp;cyuaLf i.r.n-jjH 2.1-1--

22raiiinntupnii-p j.'-.'is ,c.nbsp;nl pifisg

iupbqijP .L'firjini zun3x;nf/i.hiij svèn ,3£ffji'irjn;i
gt;1 cnoiiinr,} ni snxc? :ó aiicilnbsp;in^'A

^ I- • ,-M

■ ■ , , ! ' 1 - • ' i ■
'quot;Dl.quot; I i.nbsp;) V gt;nbsp;vi j,gt;i

P ARISÎIS

Apud Mathurinum Dupuys via lacobca,
fub infigni Hominis fylueftris, amp; Frobenij.
M. D.

CVM PRIVILEGIO REGIS.

..... -.

T 7 T :f y nnbsp;yi j

'3 mnfîr;qiiKti^on^'Ji 'j.-.'bK' ciii';^ 'u^ti
j/-; vî '-înbsp;Lnbsp;'x.nbsp;;

. (.iai'îo: u-Tcb5i.v'i ::».-. j'io'axni ilkO

■.-r.u. JÎ T.-A-. ..n.;!nbsp;moK vbo-rouH

.!■nbsp;^ .J-Miuï j-i^'. isqnii;

Diplomate regio cautum eft,nc quis alius prê-
ter Mathurinum Dupuys hunc librum derebus
geftis in Sicilixrcgno, ante quinquennium typis
imprimat, ncvc dillrahat cius iniuflîi. Q^od qui
fccus fecerit, libris amp; pœna in fandioneRegis x-
ftimata mufâabitur,data apud Sanólum Germa-
niiminLaya,an. M D L. V Calcnd.Aug,

ilZlÄA^

'. 'V./'-rin! r'quot;/ zviirrHnbsp;: : '

.1 ■ ■ .v /'i-n :rnbsp;no' '[ r --nn. d. 'l

.a ' .G .M

tnbsp;• 1nbsp;^ »nbsp;-f » t - 1 •nbsp;r .■ ■ .

,-'■■./■ Vv i I.' a ' V ; y I iVl , '

AD REVEREND. D. DOMi:

num MatthxumSuefsion. Epifcopum rae-
ccenatemfuiim,inhiftoriamfequentê Gcr-
uafij Tornacxi Sucfsionenfïs

PRAEP ATI O.quot;

VsE fua xtztcin Sicilice regno gefta par-
-Q^ tim ipfe hic audor viiiit,partim ab his au
dl Ult qui rebus gerendisinterfuerüt ecu
lati amp; venfsimi teftes,amp;: qu£e retroadis aliquot an
Dis,paucifsimis collegit non minus fyncere quam
eleganter defcribit,eos quidem maxime viros nar
ratione complexus,quorum gloriailluftris licera-
rum commendatione digna eflevifa eft, amp; eas res
geftas folerjci compendio fic profecutus,vt cü ora-
tionis cótextu leni amp; aequabili, fermonis breui-
tatem coniungat.Cceterum perierathoc tantum
frudus ftmulcuaudlorcjfuperiorum temporum
fiueiucuriamaxima,feu faco quodam infelicifsi-
mo, qao pra:clara multorümonumêta funditus
fere interciderecontingit, veiuti nunquam nata:
aut ab oculis ftudiolbru m mdignifsime fic eftè re-
mota ,yt a tineis amp; blattis tantum attredari vale-
ant . Itaque non mmus dli debent ita regeniri
libri his «^ui ad iucem è tenebrisipfos ahquan-
do vocant,quam primis fuis parentibus, quorii
de manibus 6c afpe^lu fublaa vix dum nati re-

aa ij

pente quafi viti cum mcrte comutauit. Agnofcat
igitur hic liber quantum tibi dcbcat optime mc-
coenas,qui t-uo beneficio amp; faui]ifsimo.(.vt opi-

nor)aufpicio nunc in lucem venititerum,û quam

tamêolim venHfe m lucem exiftimari debet, tuo
nomme gratiofus ent apud ornnes, cum tota tibi
afcnbi debeateius inftauratio, amp; vtvere dicam-
A(ffs4€5-lt;a-Namqui congrelTus liominum prius non
tamfugitabat quam adire vetabatur, vtfui copia
facerebono publico nequiret, nunc tuodu(îïu
munerefcliberaliter omnibus amp;i alacriterimper-
tit.Pulchrè igitur amp; humaniter admodum facis
qui in vtilitatem publican! iuuadam promouen-
damq; ficincumbisanimo diligentia follicito:
fic vitam fepultis reftituis, vt mihi non vna quer-
na corona dignus videar€,tanquam ciuis alîcuiuâ;
iamiam peritun breuem vitamreipublics fiióe co-
feruans, hoftiumquemanibus eripiens,fed mille
palmis milleqjtrophïeis dignifsim' efle,qui prœ-
ilantisauâoris perpetuum totipoftdritäti fru^lu'
6c vfum modo vindices ab interitu. Neque enim
in pollerum nunc orbi redditus liber vnquam'
erit vlla, temporum rerumve iniuria periturus,
fed omnes a^tates omnésque omnium-' morta-
lm nationcs tanto munercabs te cóferuato potien
tur. Itaquelibêter(atque-vtinapro mentis ttiis ta
magnitîcepoffemquàm defydero) confiliû illud
tuü cum fumma in omnes litenrû. ftudiofosbe-
neuolétiaprobo amp; laudo,quicûprxclanfsimarû

rerum ftuHiorenearis, nunquam tamen vtilitatê
publicam ftudiis tuis poftponas, fed tc amp;Ci omnia
tuâbohororamanii2teî€Dfecrara;vbi4ue].doccûs/
Nam fiUcet altiu^ paulorepcterejnihi q; irvuidix
lauditu;^ patitur in recenfendis iaboïibus-Sc quo -
tidiâhif ftudiiS',- quid q^u^efoieiifcin^iiïs ^griaamsp
dif{icilius,quatn i d in qü^vci-fari®? vtm commu'^'
ni tptius regni confilio rebîus maximis amp; ad rém-
puk fpe(^ancibus.bgnaslioras:impindasf in quox

nonpotes tPcnoa gcrerè pirWdentilsOTô amp;rgrauifg
(ime : cü velut per gradus eo péruen'eris ,'i;on vio-)
latis vilain relegibas,cxcmplo Romanoramv vp
fummotan4?w magiiftracuinrepukte dignumi
redderes. Egifti enim'primuöi kborioftfsniiGrio
fenat u Panficnfi,einde in fupplicumiibeilor um^
apud Aula regiam magi ftratu : poftremo vero ne*
tot virtudbus'fumït. psemmm - negari- vi«dcretuf,
afcitus es amp; inépifcopcnjamp;^ln candidifsijmuraiU
lum ordinem penitióris 'GÓfilij,quod intmparic.-
tcs regiosagitatiïr. Sic ïECaiis tuse-tc^ius cu.rn-cûlû
liabuit,in^ quo fehoneftïfsimé cxerc«ret, amp; xà lam
quod vitsefupcreftjiuftifsimo dei muncreinircm-

pub.cü fummalaudc amp; gloriacóllocatur^ Qifbd
qur putet fieriin paruiraüt modrcis labóribTas,ïpla
pèfenuüius ïudicij fatcaturïiëctireeft.'qüMt vt
nunc tUcE liberalitati gratuteduni fitnowi- certa
timvoutn inter töïS^ tam lardius óccupatiónes;
tamque folida amp; alta ftudiaWüttt grauiörüm^fic
ad vtditatem communcm mentem tuam prouo-
cesj ÔC nos hbi is edendis ^d Kiftoriae coghitionem

aa ii|

PRfÄEiFAT^Oi:: :
cxtlmiilesfi Namicelcratä iftojium inuidiamxjm-
buswcrbis prDräii.dercopQrtpt,qult;i no fua,fed.alic-
na;im8iimaccalutjfeaa Éêm p'ubhcam apud prc-^
mtinï.amp;i abfcornd.tüit?.qiii iam-fcmclmucntas at-
quccffótiasingcöci cunilaborcopcs iticrum idcfo-
düiUiitDjtepaiqueMsiKebusfdcneg^p

ti afsïduó.qac vf«;lpkn.dtDj:ea).comparatur9in ma
njus^ominum .y.encj^aotó .A qui bus qui dem Ion-
gfcaiiaBi3eaci«!n0ii «ïi hwidcris iniiflq, optim c mc'
ccenasj-quinö folurïi.ingenii.cuitum. priuatum
qupddam 'gen-us doöbriR^e è fcnptis auétór um ve-
tcrum^deeer.pis/ed vitce rcrumamp; negjoieiorum hu
mamDJcüth typdm quendam amp; feopum cligcns
certifsirournjOinncm tu^ doöriuïeamp;ujflü in pu-
blicum bonaim faci5.redundarq. (Quod cxcmplu:
fi omncs. GÓfequi conenturjfutujiiimieftjVt quam:
plurimarum rcrumcognitianem habcamus,vn-
dc pr^ccptis liceat omnibus abundarc, admcJius'

amp; bcatiuspecpetUQviucndurö. Idquod qiiidcnr

nulla potius r,q .conttngerevaleat quam liiitoria:
copitionc, qu$ nos pofterofqucnoftros iuuat
cxéphs falubtcmrois,advitam probcinttitucdam,
amp; ad rette formen dos mores ^ vtalicno pcricu-lo
fmcvllo nöftroiimus cautioies amp; pcudcntioresi
omjiéfq^flagrantius ad virtutêaccendamur.Tanr
cnini ytilitads hifloria:, vje omnia lUi^ccderc
coganrur,dequa nihil hic attinet in gericrc diccre,
cum fit omnibus compertum,hiftorjam vclut hu
man? Vit« fpeculumefle,luccmqiicveritatis aper

picAEFjVTra' :

ttfsilïiam. Qiiamobrcm' âd in ftitutum mea m rel
üertör.Cdficudiiitó'msegïaEiafvciaiïttkx^^^^^
pöft-tot^nnos cjüibus dselituitiiic liber,.auiic in
cipit communicari,cuius adeo prima facies dcfpc
(Sta vidfcl^àfùr- z'cüfti ik ^èriib Iffenorbm morûm
i^ücetïïe tfcpcftüs éftiVt oculosdautó vidects auïer-
tercc,manumqivolenns attreftarecojrio fuo j ^o
amiCiïbatót otatii cx p^tiicati^jfo, laEiearói^tor'-
föfbviïdörccatinÖöife^Sitafacji^
tïrsimö^fi quis velfuiaoïiam digitül^^
oeréTvlta nos taint pkcunqae -^öpes »fpkndidiffis^
m^Söuas vcii'gfitftaïiîupjPfEittâiEûî finws ancra

M rSfNS C Isi I lil I ' Lli m IJ CJnbsp;WW

fiitrarà ömneg^nus hbrorimrbtlshcythrcannrfacilc
aegiëiîbaihâbcrfaîÀtài-potueraîSîtarn'^^^

pëiitiV'tepVoresoeuàbeht^irtôcque:
gcögfapWsha^bgraphosb

quaM^Wcibât epbaoi ii rami tdnin ^runa froti

due hrc tamfiö-lt;»t'gt;vi.nbsp;, .a

ij«0p!iam'nbsp;naàipff ams âtoioibliihi?.-}

èariî fupra ctiam ;tui;îg8ûeris ataurWfmslicon^
ftet omncs' ad ce?vfqucquot;vetut;p£Eanus '.di?r
föpliiöquot;^ amp; teaciam rcögiaittoïjpb3cif.viciÜ^3faï-
«ùHâMCflgfnti cca^ita^ Incaras iSft-aices^p^naaj
fcmp^F colaïâfe^-'^Itaqii« -fifHtt-liber.crvéftra
•fomiiu-à' k œcricoquot;Vekt Kxrcde îcgùimot,,

L gt; *

PK AE FAXIQ. .
altccosqucparence nunc rc^^fçatur. Atquçiqtcrirn.

d âihus.aiamiqux?:Xci»p o/c i|^Jju

laiKcjaaçûsJîôiiiéhiÂoîiç,nbsp;ftiijç^diôitu^j

ièaxcgiim'Sicilië vfquc ati Fndericum rcgenf

Röl^aiqcof^^aaidaxlitco ; AfùIBae lexieirditurj^ift
auctoxJlijamlMi^ko! ifec^mido pohtifice,väirlie?
legimUs ;yElatK Gooltarcinde valeaié at? dmnoßp-r
JÖmjbiQieciró mäiefimpiidkcfiftt^ö)©
mo-lt»C)aiaorcm'ißnpüfle V ficqöe ömnmó;fUi^
noruna 'niimccds.vcxrquo Hàc qnx nabis jfupcr^

Annorum

enim iam âllBîmiimfelîC ü'ctcntDttar

quot;(Tino. VoläteÄaiiusintertiQ:fu^\Ge.ograpW^^

bertum Guifciduni cxpuliiTeSicili/San-a^enps,

qui arinp döminimQngintcfiibopdèKtiï^

jApüliamißaiabTianj, N eapoJtpjiamp;jrGarganqm
montem =accupaucrant'. Euni ver-o R:egt;bertmn io
Italiam pripur^ adquajrcndajitouas (èdç^s.veni^-

(e-vbi filofiin^^xercttet^ibrcud-

Apuhàm coknis pau.cis amp; ignauis habii:atam,ae
Sibiliam i Graxis amp; 5arracfnis çxpul/ls,in fuam
jQteftateaircdcgit. y.erumy.cabjni.tiiO:PegntSiö?r
; ïx coiiiganius,:^xiiBum ^tmlhm ffsnûçcai^ BpA

cüfani .-deindeMarco Mjarcellp tcrtiùm confiilç
fubada Romanis Sicilia zniprouinci^.£orm;am re-
dada eft vfque adCaroli magni tempora,q uando

partito,

'PRÂEFAftO.

partito inter vtmqj impcriû orbc,SiciIia omnis cû
Çalabria amp; Apulia Coftatinopolitano cefsitim^-
perio,vfq;idNiccp!iôrû imf)cratöréXuttis têp^^^
rcSarraceni Apulia, Luceria,amp; alia loca non ulla
occuparût,anno Chrifti nogétefimo dccinio quar
to : ac deinde Variis exçûr^îontbu^;eaîabriâ,Ncà
poliîi, amp; multà prçterea loca pcnetrarut Sèd rur-
fus inde funt cxpulû,poft cétum fere annos aduen
tuTacredi Norman ni vin bello armifq; ftrenui^
qui fuis firiibuVégrefllis cum riümeröfa proie duo pa^pmquot;^'
decimliberorûvenitin Italia^tahdêq^adiutuisali- te prcffus
quotNormannorû milibus, quiadexpcditrone
Hierofolymitanâeofe tépore accinxerâtjSicilia,
Apulia , amp;Calabria cepit, circa annum domini
millefimû amp; odauum.Mortuus autem pofteros
reliquit Siciliç comités,quadraginta trium anno
rum fpacio,fclicitatcmaximainfulç imperanres.
Tancredoluccefsit filius Robenus, quem Gala^ Robmus
briç Apuliçqueducem declaraüitNicolauspon- tiuxSidliç
tifex RomanuSjCui amp; cenfuarius cil: conftitutus.
Sed Apuliam per fe , Siciliâ vero per PvOgerium
fratrem rexit. Obiit autem circa annum Chnfti
millefimumducentefimumfcptuagcfirnum fcp- JXim»
timû.Pofl:Robeitûducem,rcrLipoticuseIlPvoge- primus,
riusrpoft quem mortuum Gulie mus primus fuc-
cefsit^qui Conftantinopolinprofedlus, vtimpcra
toris filiam vxorem impetraret, occafioncm per
abfentiam dedit Rogeriofratris fui filio ,vrrcgnû
Sicilixinuaderet.Ita enim eiedus, amp; nuptiafum
'fpefruftratus,apud principem Salernitanum moé

bb

roreanimi con^fcjdluç cxtrcmum diçm obi,it
bcris, Sed Rogcri' in co regno,quod ica ambicrat,
€ulielmus varic iactatus Panhormi obiiEjicUd^j fijio G uliclr
mó fccûdofuccefifôrc,qui duodccira anhos rcgna
uit,mortuufcj-, hçrcdem filmm Gulielmmn tcrtiu
iii. cognomcnfo B,onum rcJiquitjCui^s regnum. fmt
vigirtti qn^queannorum.Ei verxD nullus erat fîli'
qui fucccdcrer. Itaque proceres regê fibi creauerc
Tahcrcd' Tancreduoicius,|:gt;atruu, Rogeriiexpellicefiliu,
riothuï. Q^od cum np fatis jÇ,quoanimQferrçtCeleftinus
Hcnrieus tertius Romanus pontifex,Henrrcu AEnobar-
dchk ^^ Friderici imperatoris, Sicilix regem, decla
Conftannbsp;Cóllatiam Gulielmifecundifororcm deo

tiaMona- GonfecratamincœiiobioPanhormitano, fed per-
cha H:n. miflu amp; audoritatepontificia à votoprofefîîone-
— quereligionis Iiberatam trades vxorcm,vt vna cû
iîlaiusregni in matrimonium veniret,atque ita
primo Siciliam, ac deindeNeapoIin recepit Hêti
cus.Tancrcdûverobcllopcrfecutus Neapoli ob-

fcfluminterfecitjóc vtrunqueregnûPridcrico fi-
lio ex Côftantia fublatorcliquit.ac tandem res dc
Manfred» ^^^^^^^ ^^ ^^quot;f^^^^um Fridcrici fecundifilmm
nothus. fccicratum hominem amp; nothum ex ancilla,ducc
prius Tarentinû,qui Siciliçregnoabdicatus eft a
Carolusnbsp;Garolo Andiû duce,fratrc

frater D. T^gis Francorum diui Ludouici,cui rcgnum con
Lndouici' ce(rumefthaclege,vtpontificiquotannis quadra
ginta millia Numûm aureorum penderct.

Alpibus, Mànfredum tandem fa
'peratum interfecit Carolus. demde amp; Conradi-

num quot;Friderici impcratpris nepotem poft multa
pr^elia cutn toto cxerdtu etiam fuftulit. atque ita
fupcratis hoftibus eltra-vltraquc Ptiarum-,r.egnû
Sicilizefibi vçndicauitsYçrufn;|?çtEUS Arögonep ragonéfij j
fis pontifias fijafii^Siciliam occupauit, m quaafîc
renda mortuus eflCaroIus NcapoIi,fuperftite Ca
rolofilio.Nequemültopoflipfe qupquc Arago-
ncnfis ex vulncrcperiitjielidis lacobo amp; Fndcri-
co liberis,lacobus autem rex faótus tandem Fridp i^cob^-
rico fratri, Siciliçregnumtradidic, m Aragonia Fridcric»
fccelTurus. Rcgnarütpoft eos Ferdinaduspnmus,
Alfonfus,FcrImandus illegitimus,Alfonfus fecu FcrdiSd»
dus,amp; Fridcncus vltimusrcx Sicilia^patruusFcr 'Hcgitim».
dinandi qui fine liberis obierat Is Fridericuspoft f^^^lticU's
annumfextumaLudouici Gallorû regi5:excr.a-,A£naria
tUjin AEnariaproximaminfulampulluSjfponte ^odicifcfa
fein Gallia m recepir, regis clemcntiam expertu-
rirs.Prius tamen quam regnopelleretur,Ludoui-
cus Gallix amp; Ferdinandus Hifpaniac rex iünlt;ais
copiisregnum confenferuntexpugnarc^ac partii
inter fediuidere.Verû difcordia in diuifione orta,
Hilpanus Ludouicum prorfus exclu fit à portio-
ne,in hunc vfque diem Sicilia? amp; Neapolis regnu
fibiretinens. Hunc ordinem regum Sicilië fcri-
pfimus ,qucm fieri plamorem exiftimamushac
tabula.

bb ij

■1 f ... t ;•gt;

Tacrcdus CRogerius-comcs^Guliclin?primus

^ I^ormän' t-Robcrtus düx gt; Rpgcrius dux,

' ''--P quot; ■nbsp;-nbsp;lil. 'h.-,

rGuliclmusrccundus
Rogcn'rcx |c5ftantia cuiu s maritus Hcricus.

■ ■ • ■ ■ ■ ■ ■ 1
Guliclmustcrtius. i
Fridcricusfccüdiïs cGonradus
imperator. ^quot;lHcnricus,..Conradinus
. ; ; .... t . ' ■ Mmfredus Conftatia vxor

Petri Aragoncfis.

'rlacobus

Pctrus^^Fridericus • ^; - :

quot; i.-■ 2.- ■ -' ' jé' y^- ■ . . -
Fcrdinandus.Alfonfus.Fcrdinandus illcgitimus
4.nbsp;s.nbsp;lt;r.

Alfofus.Fcrdinaduïj.Fndcric'vItimusrcx Sicilig

C£terumcommodiuscfIercor,ad hiftoriam ho-
minis Siculi nucreuerti,qui fibi vehit certis metis
dcfignatumpr^ftituitcurriculüjin quo de rebus
Sicuhsexprofefl'o diligentius agitäret. Sit igitur
hoc cx autore collcólum argumentum,

Xrfmentum huius lihriex
dutore collcótm.

Gaifcard» Rogcriüs Sicih? comes ortus a Normanis, fra-
eurdicitur ^^^ Robcrtiducis ApuhXjGuifcardiSarraceno-

rumlingua nuncupati, id eft erroni9,amp; quafi per
terras vagi rrebus numanis excedens, fiiium Ro-
geriumreliquittotiprirauiii Sicilia£,amp; Calabrizc ^ ^
parti iure fuccedentem. Qj^i deinde morte Guliel „lüspri-
micóf^gumeifui ducis Apulise Robert! fucceflo mus-
ns audita, trafiit in Apuliam; ciuitatibusque vni-
uerfis ôcprincipibusexpugnatisadfuum cunóta
redegit imperium. AlTecutus itaq:ducatum Apu »

Inbsp;r ^ jnbsp;IJ-nbsp;^ I ^ogcrms

Jiïc, rcgem iequam diicem maluit demcepsappel primus

lari, atque inde SicilicE comitatuï regnicognomê quot;xSialiç
accepit. Valuit is Rogerius confilio,prudentia, amp;
diligetia in negociis omnibus,futu ra iuxta ac pre:
fentia cautc amp; confulte difponens. Iuris obfcruai
tor,bellique ac pacis vices altcrnans,adeo vtfuis
temporibusregum vel principum neminem pa-
rem habuerit. praeter CGCteras gentcs,Francos belli'
gloria omnibus anteponedos plurimum diligés,
quos cumulatifsimis beneficiis quotidic inuita-
bat. Poft muitos deniquclabores Scpericulajpa-
cemqueregnofuo comparatam, amp;poft ingentes
thefauros ad regnicommunitionem Pahormi rc-
pofitos, ocio amp; quieti deditus, faufta proie fe felij
cem exiftimas,Rogerio duci Apulis amp; Amphul,
fo Capua: principi,rcgni comunemfolicitudiné
amp; poteftatem commifit. Ati 11 ibreui mortui,do-
lore patrem ipfum incredibili, amp; rcgnum totum
ludlu maximo afFeterunt, Gulielmo tantum corü
fratrefupcrftitc,quem vix pater ipfo dignum prin
cipatu cenfuerat. Non multopófi autélaboribus
immenfis, amp; vltra quam bona corporis, valetudo

bb iij

permittcrct, rebus venereis aflîietus Rogerius,im-

natura feneôlutecôfumptusccfsit in faw.Succef-

fitigitur Gulielmus que viuens vel necefsitarere-
gni participent fecerac,fed qui tamen patris fui
adacontemnens, curixflatumbeneprius inftitu
tum amp; fibitraditum, pefTundari mifere permi-
fit .nam patris familiales, alios exilio alios carcc
re códemnauit. Quamobrem ftimulatus adeo ef-
Maionbsp;amentia, MaionemBarcnfem

rcnfis can homincm vili amp; humili locoprogenitum, pane
amp;!haUfsi Scilicet oleiveditore Bari genito, fecit cancellaifû
archus. amp; vt vocat admiratum, quanquam p erniciofif-

fimum,caUidifsimu,amp; hbidmofifsimumeflcfiur

liambigerent,totius regni curam amp; adminiftra-
tionemei committcns,nihilpr£Eterea ceteris nee
credens, necaudiens, nifi quod Maionis hngux
)lclt;aro fallaci amp; bl£diloquo fibi mfonaretur. pol
ebat enim Maio facundia, mirusqueerat artifex
cloqucntiç. Solus ergo cum eo loquebatur exclu •
fis ceteris, omnes propinquos amp; confanguinecs
habens fufpedos ,cum interim libido rcgnandi
prçcipitemamp;trafuerfum Maionem ageretvndi-
que. qui poft multas variasque à fe clanculu cxcU
tatas fcditiones amp; fadiones :omniaquedelatio-
nibus apud regem turbata, per atrox odium, ne-
que minorem inuidiam nullis non tentatis ' ip-
fum denique regem perpetrando parricidio de
^ regno deturbarc cogitabat .Eoque tali via rese-
uafit, vt cumrcx mukös praeter Maionem ad fc

rccipcrct, vulgo: crcdcrctur mortuus, vnde graui«
fîmxortç funt fcditioncs,nufquam ccflantc Ma-
iotie comités, nobilesqucviros, qui prius in aula
valuerant gratia,inclementer tradî;are,cùm ali-
os efFofsis oculis,aliosfuflibus csfbs in tetcrri-
mos carcercs iniiccret,plerunquccumferpenti-
buscxitiofisvitam fuam mifere traduros. Alio-
rum vero vxorcs amp; filias ipfe infano fimilis c5-
ftuprans amp;ad eiusmodiinopiamßepcrcdigcns,
vt ingenuaîcaftisque monbus antea educatçvc-
nalem forma exponere pafsim cogercntur. Viros
fortes amp; nobiles, à quibus aliquid metui poflc
Videbatur, in exilium protrudcbat, fcfcaducrfus
corum inuidiam amp; vindiótam inftruens,colla,
tis totius regni dignitatibus propinquis amp; affi-
nibusfuis, largitionibus nulla inreparcens,quo
fibi quamplurimos obnoxios reddcrct ; facilcm
fc Sc humanuni vbiqucaffingcns: ac honores de-
nique ecclefiafticos,quibus libitum erat conférés,
vtiam noncancellarii, fed regis pra:ditus digni-
täte videretur. Sic certe regis excantata amp; infa-
tuata mente, vt tametfi ille vehementer impia
molirctur,nunquamtamen eflèt rex vllis de ta-
li monftro dclatoribus crcditurus. Itaque totfce-
lenbus iam permultis odiofus, cfFecit tandem
Vt comités virique omnes nobiles qui rei indigni-
ratem ferre ampli us non poterantjinipfiuinecem
coniurarent. Vindex igitur tam atrocis amp; inhu-
mani portenti extitit eius gener Matthxus Bonei-

lus,que fumma tamê diligctia velut filiu cdücarat
amp; promoucrat. Cum emm ad neccm rcgiam pa-
traadam conatus cflct Maio opera Hugonis Pan-
bormitaniarchiepifcopiabuti, tandem poft ami-
dtiam, quam cum illo ad id facinus audendum,
conciliarat,iniuftumodium commiitatam,infi-
diis appetitus, dum ex a:dibus ipfius Panhormita
ni grauifsimo morbo laborantis,notStis crepufcu-
lo rediret, a Mattharo Bonello profilicntcex infi-
diis, quas illiredituro ftrüxerat,gladio diftriäo,
terribili amp; repentino Vno atquealteró CiefusKau
lethahconcidit. qua morte audita Gulielmus ve-
hementer afperatus eft, amp; multo quidem vehemc
tius ipfaregina,tantumqueftatim odium, amp; tan
taconiuratio omnium conflata eft, yt de regis ani
mopefsime omncsfenferint, qui hanc c^demiii-
ftamefle amp; dignam fibi perfuadcrenon poterat;
adeoqueiundis ftudiis in regem confpiratum eft,
yt alii in infulam deportandum clamitarent. alii
ahó abftrudendum.Neque prius cóquiefcerctra-
goedia ea valuit,quam in palatio a domefticis ofjfi
t ciariis, amp; coniuratis, captus amp; in carcerem mif-
fuseft . Quo in fado mifer tyranus (fic enim vul
go diditabaturjvltro fecum eiulatuaftèrebat cu-
pereregno abdicate, vt no intcrficeretür. Eius au-
cTelminbsp;nouénispuer,Rogerius,dux A-

fiHus'pu- puhascreatuspervrbem dudus, amp;rex, amp; domi-
nus falutatus eft. At vulgi inftabilis murmur amp;
ftudium in varias ftatim fadiones diftradum eft.
ad

armaconcurfum.Palatiumobfcffum.rex cum

muleis

PP.AEFATIO.

multis interminationibus repctitus, fuppliciuq-,
velut proditoribus, his qui eum concluferant in-
tentatü. liberatuseft igitur rcx à coniuratis,neq;
tamen prius quam paäo conueniret,nihil fe à tur
bagrauius amp;atrocms regis caufa perpefsuros.illi.
co cnim regeredditOjin oppidü Cacabü transfu-
geruntfaluiamp;mcolumes. Multagcfsithicrex in
kalia,maximequidemmCalabria,amp; Apulia:ló
géque, amp; late bellis feditiofis agitatus eft. Sed vbi
fedata tandê omnia vidit, nullis iam hoftibus re-
hquis m Siciliam reuerfus,palatio fcfe abdidit.vo-
luptuofo ocio amp; quieti vacaturus, interim dum
regnumab cxternistumulcibusrefpiraret. Deni-
quefato proximus conuocatis cuiix magnatibus
amp; archiepifcopis Salernitano amp; Rhegino.vlcima
voluntate Gulielmum maiorem natufiluini re-

gnifucccfforcminftituit.HenncumveroCapux

principem,amp; Reginam Margaretam Hifpanam
natione,Regis Nauarrorum,vç colligo,fiham,rc-
eni amp; regis pueri gubernatnccm,dum pucrœta-
te regno fufFedurus fadolecerct. Quibus ad eu m
modum rebus difpofitis, dyfenteria morboquc
diuturno dilfolutus interiit. Mortuus autem in ^ors Gu-
palatio fepultus eft ,donec procenbus euocatis lidmi.
qui, qU3E ad nouum regem coronandum necef-
faria erant procurarent ,morelugubri, ccncla-
mato funere, totius ciuitatis ludu maximo,de lo-
co fepulchri in id facelluquod Siciliœ regü Maugt; Maufd«

foleacontmet.tranftatuseft.quiqium tcmplum rcgum Sr

cfle'Panhormi ingés alii fcribunthiftorici a Qu al-

ee

tlicrio archiepifcopo Gulielmi regis affine decJica
tum , opus fpeäabile,vbi Sicilix reges fepulti ia-
ceät, priuatorumautem nemoibifepeliatur.Ve-
rum non ita diufuperftesfuit Gulielraus,que vi-
uentem cum velut feuifsimum tyrannum odiflet,
mortuumtamen defleuere. Dequo Syracufanus
cpifcopus eledus Sicilix, dictum Catonis de Pó-
peio pronunciabat, mortem eius ceu damniple-
nam deplorans.'
Cuius obit inquit multum maioribusimpar
Nofle modum iuris, fed in hoc tarne vtihs aeuo.
Igiturreginagubernatrixregni,cuius auüculus
erat Rothomagenlis archiepifcopus, mater vero
neptis comitis Perticenfis,Stephanum Perticefcm
matris fuç confobrium ad fe Panhormum euoca-
uit, quem fplendide amp;c honorißcc exceptum, can
cellarium inftituit, ac Panhormitanxecclefixpa
ftorem, duabus fcilicet regni Sicihx dignitatibus
maximiseumexornans. Hicautem viderc eft ma
gnas acetbifsimasque confliólationes inter cancel
lariumamp; fratrem reginae Hêricum, qui priufqul
cx Hifpania in Siciliam veniret, Rodericusap-
pellabatur: inimicitias,inducias,bellum,amp;rur-
fumpacem,omniaque adeo varia,incerta amp; tur-
bulenta vt nihil magis .Deindepraeter varia bella
admirabilem etiam regis aulae varietatem, vt fc
proceres,comités,duces,honoris caufa mutuo
protrudät ac loco deturbent.Sic en im rota eft for-
tune ilhc celerrmiç agitata ( quêadmodum libri
initio tcftatus eft de 5iciha)vt nufquam maioi i

mortalium difcriminc I ufiflc vidcatur.Ncc cfiica-
ciusdici cogitarivc quicqua poteft, quo quis cflc
priuataforte tenuique conditione contentus de-
beat, nc dumgradus ambit altioresin pr?cipitiü
ruatexitiofifsimum. Plebs enim illicinfurgitfx-
piusin reges,in comités, minis amp; infultibus om-
nia conturbando. Et velut in fpeculo contempla-
ri valeas quicquid m aulis regum efl quod ambi-
tur,ficexiftimari debere quaO ventus fitkber amp;
vagus, nunc flans, nunc reflens, qtiem nullus fibi
perpetuo retinereßccoercerepofsit.Quarevtfe-
mel finia, plenius is videbit omnes feditiones amp;
turbas tanquam m hydra renafcentes, quem non
piguerit hiftonam attctius legere.Quce vero hac-
tenus ad argumentum huius hiftoriac fum pr^fa-
tus optime mecocnas, co dixi copiofius, quod
multum facere ad cognitionem Sicul^ hiftorix
maiorem amp; vberioremvifafuerint.Vale.Lutetia:
ranfiorum. ann. M. D. L. Vlll. Calend.
lunias.

cc ij

j. 1

PP.AEFATIO

De Stdliit nomine.

Siciliaolim Trinacria abcius forma dida eft,
tribuspromôtoriis m diueria procurrês, deinde
Sicaniaà Sicano duce,yel vtaliis placet,à Sicanis
populis.Poftremo abltalisinea vulgo profeólis,
qui amp; Siculi dicebaturSiciliaeft vocitata. Odo-
ginta annis antebellumTroianum fcribitPhili-
llusSiculum Italtfiliumex liguribusm Siciliam
adpulfum infulç nomen attulifte.

De eius Unie.

lulius Solinusin polihyftorefcribit, quicquid
Sicilia gignit fiue foli fîuehominis ingenio, proxi
mum elle his quae optima iudicantur .Et horreû
popuh Romani à Cicerone vocatur, quod fxpc
maximos Romanorû pauent exercit',qua: amp; ob
fertiUtatem Cereri amp; Baccho fuit confecrata: m
mellc enim amp;frumentoamp;croco fertilifsimaeft,
ac Itah^efœcunditateminahis etiam fuperat. O-
hmPœnorum Romanorumque vidoriis alterna
tibus fuit infïgnis. Vrbes eiusfeptuaginta duas

Plinijastasnumerauit. Hodie epifcopatus hi ferû-

tur, diocefibus quidem latifsime patentes.

InSiciliatres rPanhormitanus
Archicpifcopi lt; Montis regalis
CMeftànenlis.

Panhormitani tres rAgrigcntinus
fufFrag. epifcopi. j Mazarcnfis

uMifcnitanus

M ontij Tcgalis C Sandi Marei
duo.nbsp;cMilctenfis. ,

.1

MeflTancnfis rSyracufanus

duo.nbsp;quot;ICatanpnfis.,nbsp;,

T ■■ 4

Pontifex Ro.in eadein Sicilia habet dqos epi-
fcopatus, Cephaludenfem amp; Pacem.

Oppidorum Siciliac meminerunt M- Cicero
in aótionibus in Verrem,T. Liuius, Saluftius, Si-
liusItalicus,Claudianus:amp; exrccentioribus FJa-

uius Blondus:diligcntifsimeverólibrofexto Ra'

phael Volaterranus.Griecorü Plutarchus,Poly-
bius, Appianus, Diodorus, prxter Geographos.
N ulla eft enim vel nobihta;.e iofujs.vel rerpp^ ge-
ftarü occafione celebrior reddita Graecis Latinifq-,
fcriptonbus,denique luftmi liber quartus nihil a-
liudferetra!aat,quära Sicilix defcriptipncm... f

j 1. 1
DfSimk^cntisvituprrioexhocnbsp;.

dittirefal.

Hxc infuUinquit,nctyrannis quandoque ca-
reat eam fibi circa regum hlios confuetudinévin-
dicauiCjVtmorti meliores primu obiiciat^eos fibi
reges conftituens per quos in ca pcrpetuae pofsit

cc iij

tyrannidis pnuilegiu conferuari. Atque aIibi,Su-
bita cum fortuna vuJtum auerrente,Siculis cogna
tum eft conuerti vt mahnt tempori feruire quam
fidei. A hquanto vero ante de Sicilia ôc Apuha. Li
cet vtraque gensmfida,mobihs, pronaque fit ad
quodhbet facinus perpetrahdum,Sicuh tame cau
tms difsimulando cslat propofitum,amp; quos ode
runt blandis adulationibus dcniulcent,vt impro -
uifi kdant atrocius,Prius vero dixerat A pulos no
nitatis ftudiofos,timidos,proditores, incôftates,
magnaqueleuitate amicitiam deferentes. Que-
admo Jum etiam de MefTana vetufta ciuitate Sici-
hr, Hxc CIuitas mquit, ex çonucnis,piratis,prïE-
dohibusadunata,ommeferehommum genus in
tramcenia fua conclufit, nulhus expers fceleris,
nullum abhorres flagitium,nihil eorü qucE pofsit
pptaris ilhcitumjnbsp;'

. ' 'nbsp;Celehriera loa Sicilië qu^e hic

Autor attinj^it.

. I Pârthoi^am;vcl,as,vetuftifsiraa eftciuitas, lo
'ido amœnô' amp; fertilißimopüfita, mûris fepta per-
quam altis,vbi reges aureas coronas accipere con-
fucüérünt:Conftat infcriptione lapidum, qui ibi
inueniuntur Noh^ tempore iam fuifle.In ems Tc
plo maximo reges Siçiha; fepehuntur amp; epifcopi:
pnuatorum autem nemo, vtin argumente dixi-
'müs,tu,ïït hîè autör éléganter amp; diligeiiter in dus
defcriptiói«:.-^ -

Syracuf^maximx,pulchemm£e,amp;öpulentifsi
ma: fucrûi:,tnphcimurofcpt^;agnstntici-amp; om

^ j

nis generis legummum feracifsimis, in quibus amp;
armcntorum ac pecudum copia maxima.

Agrigentüpcruetulh amp; opulenca ciuitas, olim xgrigenta
a Carthaginefibus euerfa,verü poftea inftaurata,
Acragantc Gr^ci appeliant.Videlibro Gcogra-
pKiam-volaterrani.

Catma fiuc Catana atsh^ nKrakm xta oh igncs .
Sicilixifub radicibus motis AEthn? fita eft, aiuac '
Agathes tempi um cötincs, agro fertili vinoq; pr^
fcttim m tota Siciliaprxftatifsimo.Tätavero pa-
fcuorufagma,vtpecora ipfa pTguedmefuffocetur
nifi fangumeintetdu circa aureselicito jpluantuFr
Melfana vetufta ciuitas hodie ncmorib'abudas,
fedtricicocarcs,qjmöcibus amp; pelago claudatur.
Apud MelTaneos in mororü fohis enutriti vermi
cull fericu faciüt,quo no folü homines etiä vilifsi-

mi conteguntur,fed Canum cquorüq; ftragula amp;

dorfualia contexuntur.Aari,argenti,amp;porphyri
ti marmoris venas habent.

c. his dddit dr Sfqmitid.nbsp;AEtbä'

AEthna mos plenus eft fulphure,nutrimentis
humidis generate,ex cuius hiatu flamm? vomun ;
tur impstu ventorü exagitat?,nolt;5lu quide horf«- i.c
dofpeä:aculo amp;: interdiulüminccäliginofo, qu i' '
vtnullofrigoretemperaripoffuntjitanec frigus
vllp modo diffoluere. ,, . j. j , ,.. ,, - ^

Areth ufa fons' in'intiila ^yracufanajlncre^^^^ ^^^ *
magnitudmc,plenus pifciu facroru,qfe fm
rü ira nö eft fas com'efle.iii eü fabulatur pat^ verfa
Dian? comite venatrice vir'Hhe.,P^ eo fonK^^^^^^^

Cyané fós perennis amp; ingcnSjiilxtaSyracufaSj
Pro{crpihiefacer,ii1quêNympha5icuIaverfa di-
citur,^ vide Ouidiülib.p. Metamorphofe.Porro
dc Canamellx meminit in prcefacionis cake.

Canamellïe autem,vndefit faccafuiii, caudex
eftnodofusjfpongiofaplenus materia,cöifticc te-
nuijduIcifuccö,quifIccxprimitur:Caudex totus
fraftatim minutim que conciditur,deinde torcu-
lari appreirus fuccum reddit,quiin cacabü mun-
difsimum dimiflusigni fuppofito concoquitur,
amp; expurgatur.Purgatus vero in figulinis vafis re-
cóndjtur, vbi cutiircfrixerit, in faccarüm lauda--
tifsimum èbalefcit.nafcitur in agto Panhormi-

tano.

• (nbsp;Deprtaipuisregmihushoclibro

autis.

Tres potifsimu m Italiç regiones leges in bac hi-
ftoria,biciliam,Calabriam,amp; Apuliam, Comita
tus autem qui varii citanrur in tota rei expofitionc
fere funt cx illis tribus,vel eis vicinioribus locis.
DeSiciliaveró amp; hoc prater lope^iora dicam, Si-
NMpolis ^^^^^ Neapohtanps elle voc.^tos ab eorum re
Parthcno gia,totiufq; regni principe ciuitate Neapoli:qüïS
P®' vetufta amp; clarifsima femper dida cft:oJim Parthc
no^cappellata,Ytdeilla fcnbitTitus Liunus.ma-
gnaqueéx parteihontuofa eft,iri,qua fermonem
pleriqucafFedantHifpanicum.

1.nbsp;Apulia inter capteras vrbes continet prcecipuas

Apulia. Brundufiuni ôc Tarentum^quje ti^i- quoque oc-
'' ' - quot;nbsp;quot; quot;nbsp;'nbsp;current

PRAEFATIO.
currct in hac hiftoria.Apulorum autem crafsior
amp; rudior eft ferm o.

Calabriadcfinitin oram Italic proximam Sici
lix:aquaPharo,brcui maris tradu, difiungitur.
E xcelluit autem ea partes omnes I taliac fua vberta
te,frumento omnis generis,vino,oleo,lana arbo-
rea amp; ouilla,equis bellatonbus,amp; faccaro , quod
eft mel ex cannis.Citatur amp; fepms ab hoc autore
Terra laboris,vt amp; abahis Agerlaborinus quod
ingens (it labor m ea excolenda,cü folühabcat ari
dü,atq; ideó cultu difticilius. Itaq; ftipulam tantce
crafsitudinis facit,vt ea pt o hgno vtantur mcoLr:
fuitq; ohm regio illa magna Gra:cia appcllata, fic
vt hodieinea Grascahngua cültalicaeft permix
ta, corruptior tamé eft ibi fcrmo,qua vfqua loco-
rü.Habet infigniores ciuitatcsRhegiü acHydiü
tum, quas ctiam hic leges cum aliis nonnulhs.

LECTORI.

Nihil mireris Lcdor,voccs aliquot paucas non
folum ab hoe autore non rcicdas,fecl nee ab aliis
permultis etiamnoftritempons:vt funt Cacella-
rius,Comcftabul',Admiratus,Senefchalcus, Ca
pitancus,Caftcllanus,Galca,Comitiira,Etinqui
bus(qucmadmodü Piautus ait)non ateiciflatfed
ficihflk,vtScratigotus,Gauarretus palatii. Sed
h^ecprxfationisappendicula lam fufficiat: nolui

autem quicqaam de genuino liue patriiE idioma-

te,fiueautorisipfius ftylo, amp; phrafieius téporis

immutarc.Itaqucreliqui fuo feculo pror fus inta-
daqucefortafle ^tas noftra diligcntior,nedicani
morofior, haud ferret. Necrepcri apudquenqua
ahum fcriptoremdc autoris vita conditione:
nec ex aho etiam codice hcuit vel vnicam vocem
coferre, fi quid non fuccurrebat vel obfolefcenti-
buseratextritum Uteris.

EN CO MI V M H1STOP.IAE
pcrcundem,GeruafiumTor-
nacîçûSuefsioncnfem.

Si quis rogat potifsimum,quodnam genus
Studiifitexpeditius,
Vtplurimis amp; feriis rebus femel
Ex Leólione cognitis
Fiat perjtior,fuo compcndio
Maiorc,nil dignum magis
Hac reputem,quam quod bene amp; fideliter
Hiftoria,thefaurisquibufcunquemclior,
Scruat,recondit amp; docet.
Nam fi quis eft omnino fcriptor, haudparum
Qjiem profuturum cenfeas.
Vnus profedo Hiftoricus eft,qui principes,
Qui fplendidos reges facit
A morte iugi hberos:quiq uepopulos
lliuftratxfcrno ftylo,

Exemplar cxponens vclut ncpotibus
Ac liberis fyncerius
Foecundiufque perdocendiSjVt bonos
Mores bibanc e fontibus
Vberrimefcatentibus, confiliaquc
Diiudicent pr udentia.
Et fa6la,vt euentus ab illis colligant.
Inftrudioresnamque fic
Fiunt ad omnia iuuenes,cum plus iuuet
Hiftoriaquamxtaslongior.
Quod qui velit nouifleplenius
Vim qu£e fit eius audiat.
Fecit ca L ucullum priu s belli rudem
Nullifccundumg

oria

Rerum gerendarum:ôc virilem fœminam
Ac imperantem,Zenobiam
ArabibuSjArmcniifqucformidabilcm
Fecitrob id autem maxime

Quod amp; legendofimilitudincmprobe

Contraxerat prsefiantiam
Virorum:amp; exemplisvacaratauidius

Inreexprimcndis,vtaliqua

Vclut tabclla fc fibi ipfa efFinxerit.
Hiftoria quippc memoria
Ell vitadumen veritatis,nuncia
Antiquitatis totius.

Qüx fuperioribus quafiannisfuerimus.

Sic nosvidericazteris

EfFicit: Ôcimprobosabominans viros,

dd ij

Probofq; lau dibus vehens,

Hortatur omnes ceu fubado aculeo.

Sed vt grauifsima temporum

Eft ipfacuftos.-itavicifsim temporis

Cuftodia manetintegra,

Cuiusfalusprseftantiumrerumeftfalus, ^

Nam nullus Hercules foret

Cum tot laboribus:periflctqucvetermn

Memoria,fi prorfus nihil

SupereiTet è fcriptispatrummec cogniti

Effent tnumphirpremia

Virtutiscflentnulla.-cumfcribentium

Fide premium virtus fuum

Ferat,celebrata meritis encomiis.

Nequeeft enim qui nefciat

Eiufmodi mercedevirtutem pcti

Plerifque. Nam vel improbos

Q^anquamnihil virtus mouetrtamen alhcic

Diefquenodefqucftimulans

Ingens cupido gloriç,qui degercnt

In fordidifsimo ocio.

Ni pollicerentur fibi non emori

Partam labore gloriam.

Q^aetamen amp; ipfadcpcrit,nifi fuo

Hiftoriaferuetmunere.

ItaquebeatosPhniusefteprœdicat

Quibus datum fit facinora

Scriben da gefsifte,aut legenda fcriberc.

Etipfe,quanquamœuifui

Accenfcaturdodiorum catalogo.

Optat tamen Tacitiinferi
Scriptis, quod auguretur immortalia
Quar fcribat hiftoriograp'^hus.
Qjiem fi licet videre quantum dilFcrat
Ac£etcrisfcriptonbus, .3 quot;ij-- .
Age obfecro, nunc paululum mihi fauc
Oculis amp; auribus tuis.nbsp;- -

Quis maximis non profçqui audetUudibus
Sophi2Emagiftrosardua£?. .. gt; ,, lt;
Q^is non amp; oratoris exccllçntiam?
Qjiis non poeticen datam
Dmmitus? quis denique amp; non rpftpAo'^»
At non valebit philofophus
De moribus traétare quicquam in publicis
Domefticisvenegociis, .
Nil mutuansè copiamultiplicinbsp;^

Scribentis hiftoriam. lege
Libros Arillotelis, fere nullam licet
Prsceptionem ccrncrcnbsp;■ r,

Non dudam ab hiftof ia,velut fontc vbcri

Venaquc perpetua.lcgc

Plinii libros phyficos: nihil nifi hqçfonanç.^i. ^ ,,,

Q^are necvfquamphilqfophuSio-nffi loi! milt;Z
Q^inonfithilloricus,nccefHcacius -, '
Q^is, quam per exempla doceat.
Et certius qui tradat hiftorico, rcpr
Non poflequempiam dari. 1 -gt;
Hiftorianu U cnminipatuit, ncquç
Vnquàm patrocinium vllius
Dely derauit: ncc iacefsita eft probris

dd

C u m pi û rimi philofophiam
Nec publicis rebus, nec imperantibus
AfTeruerint efle vtilem :
Plericjue vero prêter b^c, durifsima
Oratione incefl^rint.

Sed ne quid in philofophiam nunc plus fatis;
Silentio reliquapremo-
Vt nüllus obcredet, quafi cumtahbus
Tarn diraiurafl^ videar.
Diuturnius pra:conio hiftoriœ nihil
Eft,nec minusfucoillitum:

Vt inde cöUigcrcqucas,quapartc fit

Rhetore colorato prion

De quo mihi quœfo hceat venia bona

Paucifsimis hoc dicere.

Orator eft perfa^pe ceu m uhercula,

Q^as tingit os vulgo fuum

Vt purpuriflb fron te tota fpledeat,

Etfiquideftvitiiinfitum quot;

Difsimälet; aft hiftoncus haudquaquam fibi

Fucata permittit loqui:

Itaque vides vt rhetore atque philofopho,

Sit melior hiftoncus. Vide

Nunc ordinc vt fit omnibus modis quoque

Omni poeta dignior.

Fides poetis abrogatur fxpi us:

Vel tum quidem illis creditur,

Cum maxime fequutur hiftorici typum.

Poeta vero fummus eft

Qui quamfaciliime fidem quorum velit

HISTORIAE

Faciat, vt haud poëticum

Munus,fed hiftoricum magis tum iudiccs

Prceftarc. Nam quod interimnbsp;^^

Canitfuo demunerc, extra fabulam

Non elïè fcntias, opus

Cum fit aliud fufFragium ncgocio

Ambirc quo captet hdem.

Quid ergo pluribus neccflè eft hic agi?

Vincit poetas vt liquet.

Perpende iam porr o quod ante diximus

Vt nec profedo fit minor

His qui verendas orbe toto régulas,

Etiuraciuitatibus

Scriburit; quod illos non minus quam csteros

Suffulciat, tanquam exhibens

Altifsima è fpecula videndum totius

Terrae marisquecirculum.

Quo fingulorum ex moribus quodnon quçunt

Breuitate vitas difcere,

Difcant ab exemplaribus docentium

Scripto fuo, diuerfa tot

Ingénia, mores, iura, ritus, dogmata,

Q^eis imperitis confulant.

Poteftne vero quis falubrius aliquid ^ ' .

Proferre, quo mortahbus

Profit? Equidem non arbitror. fed interim

Quid capteras artes ei ^ / ; ; ' '

lam comparem? qiiarum docent quidam magis

Fallaciam componere■

Qui Yeritatemfubruas:qua:dam parïïm

LAVS HISTORIAE

Vclniliuuantfelicius

Tranquilliusquc vitam vtcxigast noccnt

Alix/onsmelatticumnbsp;^

Prx fc fcrentes, conditumquc abfynthium,

Et pus mcrum tandem tibi

Magno malo rupturx vbi non cogitcs.

Hiftoria vero necftruit

Fallaciam, amp; felicius vitam regit:

Incommodat nulli viro:

Plusque vna prodeft omnibus quam quaelibct

Ars amp; facultas altera.

Ac vt loquar paucis, fercfbla eft domi

Forisquc,militix amp;togx,

Qüouis loco amp; quöcunquc temporevtilis .

Q^am qui femel ncglexent.

Et nofle non contenderit, mlt;;rito puer

Infansque defignabitur,

A moliendus femper ä Republica,

Ineptus, imprudens, iners.

errata

I« prxpttioue.

dd 4 Im. 5 t«o g.Un. ß uentitent 7 Un. 17 tuoluercs 8. bn. 15
hte ^ux.nbsp;^nbsp;i .

In hiflorid

Pdg. II. Un. 17 deincepsque zz.ddmarg. ignduii' Itn.zff
parti lt;;9 Un, z8 propofitx 61. Un. 9 archiepifcopus 6Z Un. ij
conceptdtn 6} Un. i^-^uatn 49 j jupereminentidm 55

Hiip^ix 94-/èj.li jjMtti (?/gt;/gt;. sgt;7 äimdrg. Uonomdlt;hid puhdre

Hi ddildrg. tmitdtor ^zy Un. zi indtxijjer 1^6 Un. IX conq^f
mtur ijz ft». ^ praßoUbdtur.

H VGONIS FAL-

CANDI IN SVAM DE REGNO
SICILIAE HISTORIAM PRAE^
FATIO AD PETRVM PANHOR-
MITANAE ECCLESIAE THESAV-
RARIVM.

De calamitacc Siciliac.

Tatuebam Petrc charifsimcjpofl: hyc-
mis afperitatem clemétioris aurç bene-
S ficiomitigatam,lçtumaliquidaciucû-
dum fcnbere,quod tibi quafi quafdam
renafcentis verisprimitias dedicarem.
Sed audita morte regis Sicilias,intelligcnsacmc- Q^ji^yp
cum reputans quantum hxc rerum mutatio cala- dcplora-
micatis afferret: quantum illius regni quietifsimû Si
ftacum,velhofl:iiis incurfusprocella concuteret, fam^fcXl
velgrauis feditionum turbofiibuerteret: repente cet hifto-
côfternatus animocœptadeferui, verfaquem lu- jj^^y^Jjj;
dumcythara malui flebiles modos amp; amenta- morte Gu
tionum lugubre carMen ordirirlicet repurgati ^quot;^itni f«-
cœli blandaferenitas, amp; hortorumac nemorum
amœna facies importunam animo Içtitil ingeren
tes, ad aliud meconentur abftrahere,amp; flendi ac
lamencandi propofitum impedire.Quis enim la-
mentationilocuse(l,autqucrcl£:aut quisintem-
peftiue fluentibus non offendaturlachryniis, vbi
iam annus pruinofçfenedutis dcterfacanitie,gra
tçdenuo iuuentutis pubefcit mfloremi óchyber-

A

nis frigoribus fuccedcns ver na tcmperrcs, feriatas
auium fauces ad,intcrnii(rç füauitateni modula-
tionis inuitât? verum quia difficile eft in morte
siculil fe nutricis alumno pérfuaderine lugeat,n5 pofliim
—fàteor lachrymas continere, non pofliim defok-
tionem Sicilia?, quç me gratifsimo finu fufceptu
benignefcuit,promouir, amp;extulit,vel prçterirc
Fifta hy- ftlentio,velficcisoculis memorare.Intucri mihi
pathetica lam videorturbulcntas Barbarorum acies,eo quo
cum topo feruntur impetuirruêtcs,cluitatesopulétas,amp;:lo-
aSo- ^^ diuturna pace florentia metu concutere,caîdc
phc. ^ vaftare,rapinis attercre,amp;foedareIuxuria.Ingent
fe mihi, lachrymas ànolentefuture fpecies cala
mitatis extorquet.Occurrût hinc ciues,aut refiiïé
do gladlis itercepti,aut fe dedédo mifera feruitute
depreffi.lllinc virgines in ipfis parentu cofpedtib*
conftupratçrmatronç poft varia amp;c preciofa capi-
tis ,colli, ac pedoris ornamenta diiepta, ludi-
brio habitç,amp;: dcfixis in terra ocuhs inconfolabi-
liter deplorates,venerabiIefoedus cöiugij fcedifsi

mçgentislibidineviolari. Nec enim aut rationis
ordine regi,autmiferationedefledi,autrcligione
terreriXeuthonicanouitinfaniarqua amp;înatus fu
ror exagitat, amp;ç rapacitas ftimulat, amp; hbido prse-
cipitat.Hxcautem in Apulia vicinifque prouin-
ciisgeri, licet horrendum ac trifte fit facinus, amp;
multo cum moeroredeflendum,vtcunquc tame
tolerabilc putaretur fi inCifpharmis tancu m par-
tibus Barbarorum immanitas defçuiret. Quodfi
beacamill^iinfulam omnibus quidem regniset

quot;Hi^TORlAnbsp;3

prsclaris dotibus amp; meritis aœplioribus prœfe-
rendamvisproccllç fçuientis irrumpat, (î jucun-
dum ocium amp; quietem omni voluptatis gcnerc
gratiorem armorum fragor importun us extur-
bpt,quis iamanimo potent imperare, ne dolendi
modû excedat?quis nontotus mlachrymas de-
fluatjCumiam apparêre cœperint vallitas vrbiû,
ciuium cçdeSjfœdatapuluerefenum reuerédaca-
nities , matrons pro fericis, faccis indut;^ : pueri
puell^que Barbarç lingue ftridorepertcrriti, om
nesq; omnino indigenç, demultarerû copia ad vl
tima cge'late, de gaudioadmœrorê,degloriaad
ignominiamjdcfummofelicitatisculmineadex-
treniGE miferiçdifpendiadeuoluti?Arquevtinam -
Côilantia cû regeTeuthonico Sicilix fines ingref
fa,per{euerandi conftaatiam non haberet, necei fujtfilia,
darecur copia Mell'ancnfium agros aut AEthna:i
môrisconfiniatranfeundi.Hisenim m locisaptif cund/prï
fîmè gens illa confiH:at,vbi amp; cum crudelitate pi- mnx-mo-
ratica Teuthonum confligat atrocitas, amp; inter jj^jjjj
ambuftosIapidesamp;AEthnsflagrantisincendia, indercgi-
gens dura amp; £ixea feuientis iracundi^ flammis quot;quot;Pquot;
exxftuet.Nam incerioraTrinacria:loca,eam ma- TrkaSa
ximepartem qua pobilifsimç ciuiraris fulgoril- à tribus
luilrat,qux amp;toti regno fingulari meruit priuile Pquot;quot;®'

rnbsp;rr onbsp;n r 1 motoriis

gio prxminere,nctanumeilet amp; monitro limile sid'jadi-
velBarbarorum ingreirupolluijVeliriuentîû ter- û^.Pcloro
tore percelli,vel prxdonum rapinis exponi, vel o lh^^ço'''
ninino peregrinarum legum barbarie conturba-
ti.Nunc mihi veîim edifllras, ad quem intelligi

A ,j

fincni rem in tanto difcriminepcrucnturam, quo

veputas Siculos vfurosconfilioPvtrumne regem

fibi creandum exiilimcnt,amp; colleâis vnibus con

tra Barbares dimicanvium?an vero rei difFidentia

amp; infueti laboris odio tempori feruientes, malinC

qualibet duru feruitutis iugum fufcipcre, quam

famx amp; dignitati fuae,amp; patrix Lbertati confule-

re? Ego quidem hsectacitus dubia mente pcrtra-

danSjdum variis hinc inde rationibus diftrahor,

mecum ipfe diflentio,nec fatishquet vti umhorû

Promircuc ^jj cenfeam eh «ren dum. Certe fï regem fibi no du-
in Sicilia , . .nbsp;iquot; .nbsp;\ /P . ^

degcbant virtutis elegermt,neca Chriftianis Sarraceni
Chriftiani düïcntiant : poteritrex creatus rebus heet quafi
Asarracc- cj^fp^j-^tis ^ fej-g perditis fubuenire, ócincurfus
holtium fiprudenter egerit,propulfarc. Si enim
amphoribus ilipendiis mihtum fibi fauorem con
Calabria ^^^^^^ ^^ collatis beneficiis animos plebis alhciat,
Tcrrani Ia fi ciuitates oppidaquemaritima dihgéterprçmU'
Boris fere niens/m Calabria quoque praefidia per congrua
uSftoria locadifponat, Siciliam Calabriamquetueripote
dicicur rit,neinlus amp; poteftatem tranfeant Barbarorum.

Lucania. js^^j^ jj^ Apuhsqui fempcr nouitate eaudentes,
Apulipronbsp;- i nS.. ^nbsp;•? I inbsp;/-

dicores,in nouaru rerum itudiis aguntur, nihil arbitror (pei

conftates. autfiducicE rcponenduiu.-quos fi coadliscopiis ad

pugnam iufleris cxpediri, ante fugere plerunquc

incipiunt,quam figna bellica conSranrur;fi mu-

nitionibus feruandis prxficias, alij quidem alios

produc, hoftes ignorantibus aut refiilentibus

fociisintroducunt. At vero quia difficile eft Chri-

ftianos in tanto reru turbine, fublato regis timo-

HISTGRIA.nbsp;^

rCjSarraccnos non opprimcre, fi Sarraceni-Banltiï . :; f.
illoruminiuriisfatigati,abeiscœperintdifsidereî gt;
amp;caftellafürte maritima,vcl montanasmirnitio- ' '
nes occupauerint,vthinc cumTcuthonicis fum-
ma fit virtute pugnandum, illinc Sarraccnorum
crebrisinfiiltibus occurrédum: quid putasadü*
ri fijnt Siculi intcr has dcprefsianguflias, amp; velut?
inter malleum amp; incudem multo cum difcrimi-
necoftituti?hocvtiqueagent quod poterunt,vt vtqui-
feBarbarismiferabili conditione dedentes,. in eo- mus aiût,
rumfe conférant poteftatem.O vtinam plebis ac Joi'umuJ^
procerum Chriftianorum amp; Sarracenorumvota non licct.
conueniant,vtregem fibi concorditer .eligerites,
irruentes Barbaros totjs viribus toto conamine,-'
totifq; defideriis proturbarecontcndant.Hei mi- y^p^^^o,
ferçconditionis amp; damnatçfortisinfula,qu£efic)phcadSi-
alumnos nutris amp;prouehjs, vt cum in optâtum^'^^quot;™-
robur excreuerinr,prima ex te virium fuarum ex-
perimenta capiant, amp; vberum tuorum pinguedi-
ne faginati,vifçera tua recalcitrando difccrpant.:
Sic olim plurimi tuo in finu tuifq; in dcliciis enu-
triti,multfs tepoftmodum iiiiuriis,multis prçliis
afflixerunt.Sic amp; Conflantia primis à cunabulïs i
in deliciarü tuaru affluentia diutius cdiacata,tuif
qjinftitutadodrinis amp; morib'informata,tandc Ji-covidr
opibus tuis Barbaros ditaturadifcefsit: amp;nunc prœfatio-
cum ingentibus copiisvicem improbam tibi re- noftra.
pcnfura reuertitur,vtpulcherrimçnutricis oma-
tus violenter diripiat,amp; munditiam tuam qua»
regnis omnibus antçccllis, barbaricafœditate c6.

A iij

Apoftr: tàirï'met. Age nunc Mefläna, ciuitas potens amp;
ad McfTa- multaciuiumnobilitateprcpollés,quoputas in-
colttmitatituçprofpiciendum confilio, vtpofsis
Barbarorum primosconatus elidere,amp; hoftiles
copias à Phari tranfitu prohibere? Expedit tibi
mâture dehberare quid agas.Nam quia tranfeun-
ttb'us in Siciliam prima poft traieduratibus Pha-
rum occurrisjprimos etiam pugnantium impet'

, fuftinere,primaquebelloruaufpiciacogerisexpc
riri.Certe fi ciuium tuorum virtutem amp; audacia,
fenes tuos maturandis aptosconfiliis, luuenes re-
bus bellicisrafluetos, murorum ctiam ambitum
denfis turnbus circunfeptu infpicias, fi vires tuas

qmbus facpeGrçcorum fuperbiam cótriuifti,qui-
bus Africain Hifpaniamque depopu'ans,ingen-
té mdeprçdam amp; opima fçpe fpoha reuexifti dili-
- 'gcnteratten.das,mult;um hinc tibi roboris amp; fidii
ciae,multufpci ac fecuritatis accrefcet.Nihil tibi
ergo formidinis, nihil tcrroris incutiat turbulen-
leotsegentisbarbaries,cuius fi pnmos incurfus
fortiter refiftendofuftineas, poteris durifsimum
~ de ceruice tua lugum excutere, amp; im mortalem ti-
Apoftrnbsp;nomcnque celebre propagare. Vç tibi

ad Catiha Catinenfium ciuitas,qua£ aduerfantem toties ex-
emitatcm.percafortunam,nuni3vnquam cladibuseiusfçui

tiam mitjgare,autcompefcere potuifti.Nam five
teres Annaliû.rcuoluimushiftoriâs, inueniemûs
tefrequenter amp; peftilentibus exhauftam nebulis,
amp;atroci belloruin clade confumptam,igncmq ue
in tealiquoties decauernofisAEthn^fornacibus

HISTORIA,nbsp;7

in modum fluminis emanafle. Quód fi noftriré-
poris mala,amp; quxipfi vidim us, volumus reccn-
fcre

,nuper tc vehemens terrx motus tanta concuf

fit violentia,vt cunâis ruentibus £edific;iis , hau/1 lt; «

facile numcrabilcmvtriufquefexus multitudinê '

lignorumac lapidum moleamp;opprefièrit.Nuncau
tem vt vel fic fortunx lentefcat improbitas, poft

multa amp; varia calamitatum genera turpifsime tal

déaddiccrisferuituti.iamte Syracufana ciuitas, Ad/^raci
diuturnx pacis pertedeat, iam ti potes ad bellum
tibi vir^s inftaura, amp; eaquaflorêrefoles eloquen-

tia.ciuiumtuorum mentes crige,murorumambi pcm vtaic
turn propugnaculis denfis attollc,amp; anguftum il

lud fpacium quod duobus portibusinterieiflum,
infulxtibinomeninuidit,cxtru(5listurribusprç-

munire feftuia, fi forte Barbarorum pofsis incur
fibusobuiamire. Verum ad hoc tibi (pro dolor)
Vires non fuppetunt, amp; conatus tuos tam ihopia

ciuium qua paucitasbellatorumelidunt. Seruirc
Barbarislam cogeturantiqualila Corinthiorum

nobihtas,quipatriis olimreJiétis fedib®in Siciliä ,

tranfeuntesjamp;vrbiconftruendxlocumidoneum

perquirentes, tandem in optima amp; pulcherrima
parteSicilixinterincequalespórtus mœnia tuàiô^MœmXfy
co tutifsimo conftruxerunt. Quid tibi nunc pro- ^'p^'hiu
deft philofophorum quódam floruifledodrinis, cSrUa. ;
amp; poecarum oravatificifontis neâare proltjiifé? .
QuidiuuatDi nyfij fibiquefimilium deCerui,quot;
cetuamgum improbum excufsi(îè?Satiusquidê
tibi çiîctactutiuSjSiculorum adhuc tyrännor um

fçuitiam pati, qua Barbara fœdçqucgentis tyran
nidem cxperiri.Vçtibifons Celebris amp; prxclari
nominis Arethufa,quxadhancdeuolutaes mifc
riam,vtquacpoëtarum folebas carminamodula-
rijnuncTeuthonicorûebrietatem mitigés,amp;coru
feruias-fœditati.Ideo nefolum natalefugiens 6c
immcïfamans fpacia logis traftibus fubterlabés
in ciuitateSyracufana caput attollis ,proximóq;
man influés Alphçum quem ante fugeras in ma-
ion portu fetibiimifcentem offendis? Longe me-
lior Cyaneco'nditiotua,qu2Epaulatim fluédode-
ficiens in cundcm portum,vix modico niio decur

ris,aquastibi.furtimoccultéquefubtrahens,necó
taólubaribaricopolluans. Q^id autem futuram
Agrigentinorum calamitatemdefleampquidim-
minentem Macarienfium cladem recenfeamus?
Prxtereo Cephaludi noua mGenia,mifcra turpiq;
fcruitute damnanda. Taceo Padenfium agros
furentis populi rapinis expofitos. Ad tc mihi ve-
niendum eil: vrbs famofifsima,totius regni Siciliç
4apuc amp; gloria, quam etfi digne laudarenon va-
leOjtaceretame omnino non poflJIim, tam accepti
memorbeneficijquâfingularisglorisE tux mira-
cuJo prouocatus, Q^is enim tanto non fuccum-
batoneri, vel quem ingentis aufi ahquando non
pœniteat, fi Panhormum laudibus extollerc, amp;
eius gloriam verbis xquare conten dat? Quja vero
femel çonçeptum verbum intra pedoris clauft;ra
contincrenon pofliim,tentabo faculrate quava-
leOjpaucadelaude ipfius breuiter fuccinlt;^téquc

per-

perftringere,vr ex hoc ipfo appareat quantaiitla-
mentatione deflendayqux tantis fuerit dotibus
glöriofa.Haec ergo- ciuitas in. plana; fitamaris^ ex
vno latere crebris infultibus fatigatur, cuius tamé
fludlbusretundendis vetuspalatium quod'dici

•nbsp;tur Maris cafl:ellum,murófque muîltaiturriû.den-
fitatemunitos opponit.Alierius vero laterispar-
tem oppofitamPalatium nouum.infedit, miraex
quadrislapidibus diligentia,miro laboreconflru
étum,£xrerius qiiidem fpacioiis'murorumanfra-
6tibuscircuclufum,interius vero multo gemma-
rum aurique fplendore confpicuum: hinc habens
turrim Pifanamthefaurcrum cuftodiae deftinata:
illiiic turrim Graecamei ciuitatis parti quxKhe-
monia dicitur immincntem. Medmvero locum
pars illapalatijquaeIoharianuncupatur,plurimu
habens decons illuftrar qua multiformis ornatus
gloria prçfulgentê, rex vbi ocio quietique indul-
gerevoluerit,familiarius frequentare confueuit.
Inde per reliquum fpacium varix funt circunqua
qucdifpo{îfxmanfiones,matronis puellifque amp;
cunuchis,quiregi regincEqueferuiuntaedificats.
Sût amp; alia ibidem palatiola multo quidem déco-
ré nitentia,vbi rex aut deftaturegni cum familiav
ribus fuis fecretiusdiflerit, aut de publicis amp; ma-
loribus regni negociis locuturus proceres intro-

•nbsp;ducit.N ec vero nobiles illas palatio adhxrctes filé
tioprçteriricôuquot;nitoffîcinas,vbi in fila variis di-
ftidacoloribusferumvellbratenuatur, amp; fibim-
uicem multiphci texendi gcncre coaptantur. Hic

B

enim videas amita,dmiitaque,ôlt;: trimita minofi
pericjafumptuquepcrficirhmc hexamita vberio-
ris materiac copia condenfari . Hic diarhodon
igneo fulgore vifum reuerberac. Hic diapifti co-
lor fubuindisintuentium oculis grato blandi-
tur afpeduiHic # exarentafmatacirculorum va-
rictatibiis infignita , maiorem quidem artifi-
cum induibiam amp; materia vbcrtatem defyde-
rant, maiori nihilominus precio diftrahcnda.
Mulca quidem amp; aliavideas ibivarij coloris acdi
uerli generis ornamenta,in quibus amp; fericis aurû
intexitur, amp; multiformis pidurae varieras gémis
interlucétibus illuftratur. Margaritequoque aut
intégrée ciftulisaureisincluduntur, autperforatas
filo tenui côneduntur, amp; eleganti quadam difpo
fitionismduftna,piduratiiubentijr formam ope
ris exhibere. Porro ex ea parte quxvrbem relpicit
palatium ingreffuris Capella regia primû occur-

re ium denbsp;paric

quo quid tes habens inferius quidem preciofi marinons ta-

annotjri- clecoratos,fuperius autem de lapillulis qua-

mus 1 pra:nbsp;. ^ - j- ri L

fationc vi partim auratis, partim diuerhcoloribus vete-
dc* ris acnoui teftamenti depidam hiftoriam continé
tes.Supremivero faftigij tabulatum infignis ele-
gantia cçlaturae,amp; miranda pidura: varietas,p af-
fimquc radiantis auri fplendor exornant.Sic ergo
difpoficum,ficornatum,{îcomnimod^volupta-
)tis gratia dclibutum palatium,tanqua caput re-
iquo corpori,fic toti fupereminet ciuitati. Qu^

trina partitione diftinda^tres in fe particulares, vt
itadixerim,c5tinetciuitatcs. Quarum quae inter
extremas media collocatur, nobiliori xdificioru
ftrudtura prxpollens, ingenti murorum altitudi-
neab vtraque dextraleuaque faungitur,latitudi-
nis parum Habens,in longum vero fpacio maiorc

f)orrelt;lta- vt fiquis duas äqualesxqualmm circu-
orum minores portiones adchordam vnam cóiu

gat.i-lanc Item tres via: diuiduntprmcipales,qux

totameius longitudinémetiutur. Harum media
qjx Vicusmarmoreus nuncupatur,amp;rebus oc-
cupât ar venalibus,à parte fuperion vix coopertx
ad palatium Arabum, in deque ad inferiorem por
lamiuxra forum SarraCenorum diredleprotendi
tur. Alia quoque à turre Pifana per viam cooperta
addomum Archiepifcppi iuxta maiorem eccle-
fiam,mox ad portira tinâz Agatbes deinceps
qux per domos Maionis Admirati ad prxdiäu
forum Sarracenorum pcrtranfit,ibidem vix mar-
morex cóiungenda. Tertia fanè ab aula regia qux.
palatio fubeH:,pcr dom urn dicli Sarraceni ad çdcs
Sylueftri comitis amp; capellam Georgij Admirati
porrigitur,amp;:indeadpropinquamvrbis portam
obliquatadefleólitur. Atveró dextrapars ciuita-
tis à monafteriofanéli loannis propè palatium in
Khemonia conflituti Habens initium,muns vf-
que ad mare circundu6lis includitur. Pars autem
finiftraab ipfius item palatij confinio,ad caikl-
lum fe mirigt; extendens , ibidem finem foiti-
tur, ingenti nilulominus murorum vallata cir-

B.j

cuitu,Spaciumquoq;quod inter mediamciuîtatê
Scpartura^extendituryvbidux reliquçpartes vr-
bis conueniuntjAraalfitanofum continetvicum,
peregrinarum quidem mercium copia locupleté,
in-quo veftcs cbuerfi coloris ac precjj tä feriçç qua
de Galiicö contcxtç vellcre,emptoribus exponun
tur.'Qiiis verôprxclar^ebuius vrbis miranda çdi
fîcia,qujs fontium pafsim ebullicntium fuauifsi-
ma'm vbertacern^quiis femper virenti um ai borum
amœnitatem,aut aqux du6lus ciuium abundan-
ter vlîbus feruientes,fatis mirarifufficiat? Q^is
lnGlytçplaîiitieigloriam,qu2e inter vrbis mœnia

montéfqLie,quaruor fete milibus patet,laude con

grua prpfequatur ? O beatam cundifque feculis
prxdicandamplanitiem,quxintragremium fuu
arborumfm6luumquegerïusomnec5clufir;quç
quicquid vfquam elîdeli'ciarum ,fola priçtendit:
quxvoluptarix vifionis illecebris cunâos fic alli-
citjVt cui femel earn videre contigerit, vix vnqua
abeaquibuflibetpofsit blarjdimentis auelli.Iilic

enim mirerisvineas tamfœcundicefpitisvbcrta-

te.quàmprçclarigerminisgerierofitate gaudêtes.
Illichortos afpicias mîrabili fruduum varietatc

laudandos,turrcfqu!eadhortorumcufl:odiam,amp;

voluptans opera prxparatas : vbi amp; rot^e volubi-
lis obfequio defcendentibuSjitémque afcendenti-
bus vrceolis puteos videas exhauriri, cifiernâfque
adiacentesimplcri,amp;inde aquam perriuulos ad
locafinguladeriuarijVtirrigatisareolis vcgetétur
amp; creicant citroh angufta breuitate contra(Sli, ôc

cucumcres tradu longiore prodLidi,melonésq;
ad formam magis fphçricamaccedêccs, amp; cucur
bitç perarûdmes conncxaslatius cuagates.Hmc
Ü conuertasoculosaddiuerfasarborum (pedes,
videbis mala punica vel acetofa,veldulcia grams
interius occultatis,exterius contra intemperie ae-
ris durocorticeprçmuniri. Citrosquoque tripli
ci fubftantiç diuerfitate diftingui,cum cortex ex-
terioE colore fimul amp; odore caliditatis prçferat
argumentum: quod autem circa centrum eft ace
tolo liquorefrigiditatis prseftet indicium : mediu
v^ro inter vtrunque temperatius comprobetur,
•Videas ibi amp;: lumias acetofitate fua condiendis
cibis icloneas,amp;: arengias acecofo mhilominus hu
moreplenas interius, quae magis pulchritudinc
fua vifamobledant, quam ad illud vriles videan
tur. Hae quidem ab arbore fua ctiam cum matu-
ruerint, difficile cadunt, amp; nouis fuperuenietib'
veteres cedere dedignantur.Na amp; tertij anni po-
maiamrubea, amp; fecundi adhuc virentia, amp; prce
fentis anni flores lii eadem polTunt arbore panter
inueniri.Hxc autem arbor continue iuuentutis
pollens mfignibus,nec fit hyemis fterih fenedute
dcformis,necingruentcfrigorisafperitatefrondi
bus fpoliacur, fed virentibus femper folijs veris té
perietn repraefentat. Q^id vero nuces amygdalç,
autficuum diuerfagenera, veloliuas condiendis
cibarijs, amp;lucernarumfoucndis ignibus oleum
miniltrantes enumerem? Qiiidloquar filiquaru
vagmulas amp;frudum ignobilem mfipida quada

B iij

dulcedincrufl-icorumacpuerorumgutturiblan-
dicntem? Mircris potius palmarum proccra cacu
Daftylifut raina,dadylosque dctonfç arbori fummo verticc
ucquot;Saus tlcpcndentes. C^od Ci m partem aliam vifam de-
palm« flexeris, occurret tibi mirandarum feges harundi
Canamel- num, (\\ix Cannç mellis ab mcolis nuncupantur,
la vno ver noméhocabmteriorisfucci dulccdine fortiétes.
ulharun'^ Harum fuccus diligeuter amp; moderate decoótus
do, vnde m fpeciémellistraducitur. iî vero perfedius ex-
faccarum coótus fuerit,in faccari fubftantiam condenfatur.
ehcitur. (^Qj^j^unes autem fruótus amp; qui penes nos habé
tur,hisadiungere fuperfluumexiilimaui. Hec
igitur breuiterperrtingendodefcripfi, vtex pau-
cis multa, ex paruis maiora, foliicitiprudentiale
â:orisinteIligat,fimuIquc vt quéadmodum di-
dum eft,liquidum fiat quantislamentacionibus
quantaque fit opus copia !3chrymarum,vt digne
ciuitatis huius calamitas defleatur. Viuasuiu
Petrecharifsimediuquegaudcas,amp; deftatu regni
tuoque, vicarias pro te literas mihi nuttere non
graueris.

De Tyrannidc Siculor unu

Emnunccam mefcripturupropo pho'^ra^prç
no, qux fui ipfius atrocitatc fatis municsfi-
R abundcq; fufficeret,vcl omnmo fi-

dé excludere, vel fufpeââ reddere co.
veritatemrnifi certe in Sicilia nihil
miraculi eflet ca môllra fcelerum perpetrari, quas
potius tragœdoru fintdeflêda boatibus,quâ hi-
ftoricçveritatis ordinecótexenda. necemm ali-
bi rota fortuna torquet celerius, aut maiori mor-
tahum ludit difcrimine. Itaq; loei ipfius inhuma-
nitas,eorüquxdióturus fum fidé faciet; eritquc
operçprecium tam atroces qua repentinas rerü c5
mutationes memoriae tradere pollerorumrvt qui
fortunac finibus a'hgati, fuam ex rerum affluétia
gloria metiûtur,aliorû cafu monitt, beatosfede-
(inatprxdicare; netoties miferos ruifus fe clami-
tét, quoties aut à dignitatis gradu dcciderint, aut
opimi acerui quomodohbct fuerit imminuti. Ad
idquoq-,nihilominus operafum daturus,vtpau
ci quofiï intertotac tantapefsimoruflagitia me-
morabilis fides enituit, meiitis nunquam pofsint
laudibusdefraudari,p^rpetuisq;inxuû fuccefsi^
bus virtutis gloria propagetur. Q^çficut prxcla
ris ab initio fadis virés,vt ita diïerim,enitcfcit,fic r«.
inpofterum taciturnitatecófenefcéselabitur.Ita
fit vt gloria qua ingéti quifq; labore,fumma indu
ftna, multisq; penculis fibi ipfepepererit, in bre-
uifauillatim decides euanefcat. Intereft ergo mul
torû fiqua fortitcr aita fut,ea pofteroru cognitio-

ni tranfmitterc. Hinc enim accidit, non folum
,, , virosfortesmeritumlaboris fruâium percipcre,
veriimtotius quoquepoftcritatiscommodopro*
uideri: prsefertim cum ad virtutem plerunque
liberipatrumprouocentur exemplo, patrixque
probitatis velut qusedam m filios tranffufafcm-
tillalicetin quibusdam fopita fit, amp; quafi prx-

moitua,faciletàmenhçreditari£evu-tutismemo-

riaconualefcat.Si qui vero fuopteingemoac na
tura perpetuandi nominis amorem conceperunt:
ipfa tamen patrum recordatio, eorum foueat defi
derium,acpropofico robur adiiciatad maturan
dumidquodfperauermt,eosvtique faciens pro
Laudabile ptiores.Hincnimirumantiquitus Romanipatru
Romano-conferuabätimagmes, Vt anteceffcrum eis

rum inltx-' „ ^nbsp;, o , ,nbsp;,

tutum. atta temper occurreret, puderetque degenerem fe
qui lafcmiam,ac turpi laguere defidia, amp; ample
ftendx virtutis quafi quandam necefsitatem ba-
berent prç oculis.Necigitur inerti fitu patiar eo-
rum oblitterari mcmoriam,qux non fine multo-
Breu.'s amp; periclitatione nuper in regnogefta Sicûiœ.
credibilis partim ipfe vidi,partim eorum qui interfuerant,
narratio veraci relatione cognoui.Nontamê ldago,vt om
niabellorum difcrimina, militumque cogreflus
aut quid in fingulis vrbibus oppidisve geftum fu
crit,figillatimexpediam:fatisfecifievideborpro-
pofito,fi qui laude digni fuerint eos non taceam;
fimajorarerum momenta breuiter ac fuccinóle
tranfcurram, in his maxime qux circa curiam
geftafunt occupandus.

-nbsp;Rimum igitur fatis coftat quod CÜ

Rpgerius comes Sicdiaï frater Ro-
'P berciGuifcardiducis Apuligreb'
excefsiflethumaniSjRogerius eius
films totamprimu Siciliam ac par
teCalabrixiurefuccefsionisobtinuit. Poftmodu
verocofanguineifui Gulielmi ducis Apuli^mor
te cognita tranfiens in-Apuliam, poilquavniuer-
fisciuitatibusacprincipibus qui eirefiftcndüpu-
tauerant, expugnatis, ad fuum cundaredegitim
periu: tandê ducatüfufcepit Apulia, minusq; ra-
tus idoneum tantaac tam late diffufam potétiam
indignitate nominis coartari,regé fe maluit appel
lari quam ducem, exindcque Siciliam regnu efie
conftituit. Placet aute,nec a propofito quide difsi-
det,demoribus eius pauca fummatim perftrin-
gere, cum fans inciuilefitranti virimencione ha
bita, virtutem eius filentio pr^terire.hiterahas er-
go natura; dotes, quibus ingentisfpiritus virum
ipfa ditauerat, própnfsimus erat ingenio, nec vn-
qaam adeo fibi diffidens, vt de qualibet re conful
tus, vcl modicam refponfioni moram inncderet.
C^ioties tamen ad maiorum rerum examination
né ventü erat, contradia curia non pudebat eü fin-
gulorum prius opmiones audire, vt ex eis porio-
rem eligerct. Siquid autem ei fuper eodem nego-
cio fubnlius aut examinanus occurrcbat,fuam vl
timus proferebat fententiam, ratione ftanm fub
iundta curhocei potifsimum videretur. Cuniqj
vigilantifsimus viri animus altiora femper appe-

C

tens,nullum inertice fegni ve'odo locum relinquc
ret,nihil tamê inconfulte aut ex prçcipiti agere in-
ftituerat, ingentisque motus animi difcretio tem-
perabat adhibita: vt in confultifsimi regis operib*
nulla prorfusleuitasappareretr nec erat facile co-
gnitu, verum neconfultius loqueretur, an ageret.
Inges illiftudiij erat,amp;pracfentiacautedifponere,
ÔC ex prçfentibus fucurafollicite prçmetiri; idque
curabat vt no magis viribus quâ prudétia Scho-
fles cótereret, amp;regnûfuum produäisfinib'am-
Tripolis pliaret.Tripohnnâque Barbarice, Africa, Faxîi,
alia Afri- Capfia, aliasqueplurimas Barbarorum ciuitates

cans, aha „^Liicis (]t)il^^borib'ac pericuhsfubuieauit. Aho^

-nbsp;.. -nbsp;J- JY r

Phœnicc. ru quoq; leguac getiucoiuetuainesdjligentusime

fecit mquiri,vt quod in eis pulcherrimû^autvtilc

videbatur,fibi tranfsumeret.QjJofcûqueviros aut

cofiliisvciles,autbelloclaroscompererat,cumula

tis eos ad virtute beneficijs inuitabaLTranfalpi-

nos maxime cû ab Northmannis origine duceret,

fciretqjFrancorû genté belli gloria cçteris omnib*

anteferri,plunmû diligcndos elegerat, amp; propen

fius honorandos. Poftremo {iciuftiti:Erigoré,vt

nouo regno perneceftariû,ftuduit exercererfîc pa

cis ac belli vicifsitudines alternate: vt nihil quod

virtutédeceretomittens,neminem regûautprin-

cipûtéporibus fuis parem habuerit. Porto quod

quidâ pleraqueeius opera tyrannidi dat,cumquç

vocat inhumanum,co quod multis pœnas graui

ores amp; legibus incognitas irrogauerit,cgo fie ex -

iftimOjVirû vtiqueprudente,amp; jn omnibus circ«

Ipedumm nouitateregniex induftriafic cgiftc.

historia;

vt neque flagitiofi quihbct de fceleru fibi poflènt
impunitatebIadiri,neq;benenieritos nimiafeuc
ritas abiterreret: quibus ita mité fe prçbuir, neta-
méex nimia mäfiaetudinelocusfiiperefietcötem
ptui. Ac fi forte in quofJa durius animaduertifle
vifus eft, quada adid necefsitatecópulfum intelli
go- Neccnimaliterrebellispopuliferocitascöte-
ri,autproditonjpotcrataudaciacoeiccri. Is vbi
poft mulros labores ac pericula, pace regno quo-
ad viueretpepentiacôcuflamângctes etiâ thefau-
ros ad regni tuicionépofteritaticôfulésprxpara-
uitjacPâhoimirepofuit. Exindelâ ocio quietiq;
deditus/auftaq-jfe proiefeiicêexiftimans,filnsfu
is, Rogerio duci Apuliae, Amphulfoque Capuç
pnncipi,in quibus verifsimapaternç virtutis red-
debatur effigies, regni fo'licitudiué participandâ
crediderat.Q^ipoftea no fine doiorepatris incre
dibihjtotiusq; regni ludlu maximo,fati debitum
aghoucre,fuperftitcGuIielmoTarétiprîcjpe,quê
vixpatereodédignûprincipatu cenfuerat Huic
igitur^quadoiaali'null'füpercratjregiüdiadcma
pater impofuif,regniq,fecit participé.Nec multo
poft,ipfetûlméfis attrit' làbôrib',tu vitra qua bo-
na corporis exigeretvàTfudo,reb''a{rûet''venerijs
ïmarura feneclute c6fûpt' cefsit m fara.Cui fucce
dés Guliel. ei'fili'quëadhucviuensregéfecerar,
palatiûac thefauros obtinujr,rcgniq; cuiâ fufce-
fit.EotemporeregnûSKiliçftrenuis amp;prçclâris
vrri gt;abundans cumterrama,iq^plunraum pof-
iet, VIC,nis circumquà-que gentibus terrorem

C ij

incufleratjfiimmaqucpaceac tranquillitatemali
ma fruebatur. Verum brcui temporis interiedo
fpacio, fic tranquillitas omnis elapfa repente dif-
paruit, vt facile quidem ex hoe mtelhgas regno-
rumfortunamacftatumvirtuti parere regnâtiu,
tantûque regni cuiushbet gloriam amphari pofïe
non dubites,quantumin principe virtutis efle co-
gnoueris.Guhelmus enim rex cum patrix folum
poteftatis,non etiam virtutis hxres exifleret,in tä
tam efl: primum efferatus amentiam ,vt opruni pa
tris adla contemneretjfuaqueinduflria curiç flatu
in melius reformatu peiTum ire permitteret. yn-
de ÔC quos familiares pater habuerat, cos partim
condcmnauitexiho: partim carcerum conclufit
Maio Ba- angufl:iis. Maionem quoque Barenfem humv-
refjscacel li ortum gcnere, qui cum primum in, curia nota--
Idrnimas extitifset, gfadatim ad Cancellariatusperue^
fiue thalaf «erat dignità.tê,magnû Admiratü inftituit: mo-
fiarchiis. ftrû ytique,quoriullapej[lisimmanior,nuliaad re
gni pei'niciéacfubuerfionêpoterat efficacior inf
ueuiri. Na ingeniuiHiproptum erat ad omnia, fa
cundia no difpar ingenio, fimulandiâc difsimu-
landi quGc vellet fummafacihtasrprçceps in libidi
nem animus, nobilium maxime matronarum
ac virginu concubitus expetebat,amp; quas honefti-
usviuentesaudierat, earum vehementiuspudici-
tiamattentabat. Dominandi quoque femel ac-
cenfus defiderio, multa voluebatjn animo, mulf-
tis mentem fatigabat confihjs, amp;: continuis fcclt;-
lerum ftimuhs agebatur;fed xftuantis. animi tem-

peftatevultus ferenitate celabat.Huic igitur ma-
xima collatadignitatejtotiufqucregni cura amp;ad-
miniftratione commifïà,in breui Tic adum efl, vt
rcxplenamverbisciusfidcm adbibens,nihil alij
cuipiam credere,nihil prorfus ab alio vellet audi-
l'e.Cçteros omnes excludes,cum illo finguhs die-
bus folus habebat colloquium,folus regnitrada-
bat négocia,regifque animum quocunque hbue-
rat inclinabat,ciimfalfapro veris ingerens,tuadu
lationibusilliustemeritatem demulces.Subit in-
de fpes aninium,efFicercvclie amp;c conari quod men
tcconcepcrat.vifaque temporis adelîêopportuni-
tas,vtmaturet coniilium:amp; quem regnandihbt-
do prscipitem agit, moram omnem damnofam
exiftimat. Nulla interim animo pax datur , nulla
tranqiiillitas,omnia circuit, omnia prxmetittir,
omma dihgcnter explorât, quo confi'io, quibus
artibus regnum obtineat.Multaque diu prœcogi-
tans,intelligitviros nobilifsimos quibus adhuc
regnum florebat Sicili2e,fuum impedirepropofi-
tum. Prae c^eteris autem ei metum ihcutiut Rober Comes
tus comes LoroteUi, regis confobrinus: Symon
comesPolycaftrenfiSjEbrardus comes Squillace ftrenfis ^

fisrquorum illi virtus haud dubia eratjfciebatque ^quil'^es-

fidem eorü nulla firaude,nullis vnquam prçmiis
corrumpendaminecfifuperefrentincolumcSjfpe-
rabat rem polle. pfocedere. Vifum ergo primum
aliquid ad eorum machinari perniciem, in eoquc
fceleris fui primitias prcelibare.Placuit etiam, ad
id totis viribus nitebatur, vt H ugonem archiepi-

C iij

Hugo Pa- iinbsp;siciliae

n«rArchf fcopumquituncPanhormitanaspr^erateccIcnç,

epifcopas fociumac parcicipem dus haberct confiIij:cuius
frctus auxilio ad id quod fperauerat maturius
perueniret.Sciebatenim ilium prudentem^proui-
dum,fummxquc virum efle indullrije, amp; ad quaf
libet machinationes aptifsimum. csecerum elati
quidem erat animi, glori^e cupidus,libidinique
dcferuies.Huius primum Admiratuspedetentmi
pertentatanimum,dehinC con^fidentius mentem
aperitjpropofitipartem expcnitjrcgnandi tamen
difsimulat voluntatem.Nec difficileperfuadetjVt
amotoregçmutilï,ipfitutclç munus fubeant, re-
gnum puens conferiuntcs incolume^dum puber
tatis annos impleuerint.ln hoe ambo confentiunt
vt regem deponant, cetera M aio reticet,ne fa6li
fociumatrocitate dcterreatjfperans fipuror pofsit
fieri puerorum, nullius fe decçteroad obtinendu
regnum indigere confilio. Didum ell: prirterea,
quod ij iuxta confuetudinem Siculorum fraternç
Srquot;*quot; focietatis contraxerint,fcfequeinuicem iu
reiurando aftrinxerint,vt alter alterfi modis omni
bus promoiieret,amp; tam in profperis,quam in ad-
uerfisvnius eflfent animi,vnius voluntatis atque
confihj.-quifquis alterum kderet,amborum in-
curreretolFenfam.Hacinitafocictate,prcEfatusAr
chiepifcopus inftmdu amp; cófilio Maionis m fa^
miliarttatemregis admittitur,vt^quicquid Admi
ratus regi fuggereret, focij teflimonio cófirmaret.
Dum hçc inter eos Panhormiverfantur confilia,
rex Phaiuintranfiremftituit,acpiim0 Meflana,

dchincpaucis poll (iicb'Salernimi proficifcitur.
Ciimque ex diucrfisApulixamp;Terrx laboris par-
tibus ad videndum regem proceres multi concur
rerent,RobertuscomesLorotelli eadem ratione
perfuafus Salernumiteringreditur. Cuius aduen
tuprçcognitojficergacomitem Maionis aftutia
regis animum immutauit,vtnequeloquendi cû
regecopiam impetraret,eoquenon vifo triftis ira- diiamico«
tiilquedifcederet.Ibircxaliquanti temporis inter
uallo confumpto,paucifque nec dignis memoria
gcflis negociis,Panhormum rediens, deinceps ac
lihumanosjhorreret afpecSus, inaccefsibilem fe
prxbuitmifi quod Admirato fingulis diebus, Ar
chiepifcopo pleruque fui copiam faciebat,audies
ab eis regni fui négocia non qualiaerant, fed qua-
lia ipfi propofito fuo conformabant. Sub id tem
poris Anfcotinus Cancellarius,amp; comes Symon Anfcoiii
cum magno exercitu in Apulia erant, vt A laman

. ^nbsp;. . ^ Jnbsp;pnbsp;, cellarius.

norumimperatori, cuius aouentum tama prçdi- Symon
xerat,obuiarent,fimul amp;:nequldibi turbinisac. Polyca,
cideretprouidentes.Omnia enim iam timorjs ac J^^^gftj.
fufpicionisplenaerant,necfatis liquebatqui PvC- bubs,
gis,quive Admirati eirent;itainïcertoambiguó-
qucres crat.Nam Admiratus per totum regnum
jp pofiti fui multosiam habebat participes amp;fauto
resreiufqj nome haud ahter q regis ipfius ab oibus
timebat.Eoqjipfofpefubnixaregnadi cupiditas,
acrioresviro ftmiulosigerebat.Scribititaqj cacel-
lario vti Robcrtu comiteLorotelh tâqad audiédû
regis ipiû,Capua euocetùdq; modisoibus agatjVC

siciliae

eundcm captuni fub fida cuflodiaPanhormum
iScmquot; tirafmittat.Yt enim rex idem vellet, multis pcrfua
Lorotclli iionibus effecerat, aflerens quod ipfe comes ad re-
confobri- g^j^fLibreptionem plurimum afpiraret,ipfumque
nurcgisnbsp;diceret pertinere-.eoquod Ro-

gerius rex auunculus eius inquodamteÏlamento
fuo prçcepiffe diceretur,vt fiquidêGulielm useius
ftlius inutilis, aut parum idoneus videretur, Ro-
bertumcomitem,cuius virtus haud dubia erat,re
gno prxficerent.Comes ergo acceptis literisCan-
cellarijjcognitóqueperamicos quidfraudisinté-
deret,anima duertit eiufmodi fibi expedite confi-
lium,vt neque regis imperiocontumaciter oblo-
qui videretur, amp; propofitos fibi laqueos euitaret.
Itaque cum quingentisferemihtibus optime ar-
mis inftrudtis Capuam veniens, extra vrbé in pla-
no figit tentoria. Cancellarius vbi hunc vemfle co
perit,ilicodenunciatci,vt omifsis militibus fuis
ipfe cum paucis in vrbem veniat, veile fe cum eo
fecretè loqui,amp;regisaperire mandatum. Ad id
Comes jfevrbemnoningreirurumaCeritjfiquide
Cancellarius exeat, paratum audire quicquid ex
parte regia fibi prcecepcrit. A t ille contra fpem fua
Comitem dolos intelligens prcefenfille, egrefTus
eft ad eum,dicens voluntatem regis hanceflê,vt
vniuerfos milites fuos prout feudum fuum exige
bat,Boamundocomiti afsignaret. Q^odquidé
moleftifsimè Comes tuht,refponditqucindignu
amp; contra confuetudinemeftcjVt milites fui duce
ahum fortirentur:ac fi ipfcproditor, aut hello vi-
deretur

içrOTtJnutilis. Ç9|î?lt;jbie infl: Canceliarius,
perruaden,s.vtrcgiaeü,tisfaceret volunu^^, adieçit
nRnfci-c^pitis,aut proditoris ifl;ud,cf
i fe niadacum.'Ideóq.ult;5fe nullatenus id fadurum.
;Sic inani fpe delufus GaceUârius Capuarti rediir,
:ComesittApr.utiunigt;it4r co$peftÄt p Neemuko
pofl: in exeîêitu inter i3i.ilite5( ÇançelJarij Conji
tis Symonis orta feditio eoUfqiie pracefsit,vtin Scd:tioï^
dominos quoque miJimmiinJ.ujiai-edundarer,
mnlcaque hine indeiverbâ çn'ihçquç difçurr.creht. lyeaftrefis
. Qjiod vtrumindüfl:ria Gançel.lârijfaâum (itjCa- milites,
fu ve contigeritjparum conftat.yenfimiJietamen
efl: Maionis intercefsifle n^andatum , ipfumque
cancellarium in optimo comité; non videntein
quid crimmi daret, in excitanda Iiteid habuiflê
confilijjVtinde maledicendi caufam eliceret.Na quot; '
amp; fuper hoc literiscuri£E defl;inatis, rem non tam
verè qua hofl:iUtcr sxprefsit, amp; maiori Comitem
quam, res exigeret çriminationepulfauitrdicens
eum in exercitu crebras fufcitare difcordias, mili-
tes fuos adfeditionem hortari: cornitem etia Ro-
bertum eius indicio propofitas infidias efFugifle,
nuncios inter eos difcurrere,nefcio quid eos foue-
repropofiti,fatis periculofè deincepsei creditum
iri exercitû. Ha!c amp; huiufmodi plurima régi ma-
gnus Admiratus fuggerens à Cancellario fibi
tranfmifla,fubiunxit,tidem plenifsimam eifdem
literis adhibendam .Nam fe quoquedudum au -
difllequodRobertus comes ciiplerifque aliis con
traregê cófpirauerat,comitéraqueSymonê eius

ipfius fadionis cflcparudpem,quod claris nunc
apparebatindiciis.lndernaturandum cenfctjVtc-
mergentis mali pericülüni cuitctupi fcro carnem
putridam rcfccari, cü yicihas partes corruperit.ld
co facilius regi perfilafiim, quod propinquos ocs
confanguineófque habcbatlufpedos. Com es igi-
tur litens regiis dtatur ad curiam,aliufque in eius

locum Comeftabulus fijbrogatur. Sed eidem ve-
Alius Co- . .nbsp;r 'nbsp;1 •

mcftaba-nbsp;nequciuam putgatc iicuitinnocetiam,nec

lus vin- obiedi^ordineiudiciarioréfpóderé. Statimenim

~ non fine multa Maionis inuidia,captus amp; in car-

cerê efl retrufus.His eo modo gefl;is,ita rex dein dc

fua m omnibus auulfit praïfentiam,vt permultu

temporis fpaciumexctpto Maioneadmirato, amp;

Hugone archiepifiropo nulli penitus appareret.

Ouvres argumento fuit, vt à plerifque mortuus

tuus credi ^^nbsp;■ L a Jnbsp;J-

tur,7tid£ pntaretur.Erantquivenenumeiab Admiratodi-
faâioncs cerentpropinatum-.nec erat difficilecreditu, cum
id eum machinari dudumaudiflent. Multiquoqj
cum ex diuerfis Apulias partibus venifl^nt ad cu-
riam, videndique regcm prout confueuerant, cis
copia negaretur,cercifsimos de morte eius rumo-
respertotam Apuliamdetulerunt, nihil hçfitan-
dum fuper hoc quod famaprcedixerat,aflerentes.
Tunc Apulorum inconftantifsimagens,liberta-
temadipifci fiuflradefiderans, quamnec adepta
quidemretinerei'ufficerctjVtquœ ncc belle mul-
tum valeat, nee in pace pofsit efle tranquilla,ca-
p2fsitarma,focietates contrahit, caflelhs munien-
dis operadat.Alij quiaiä diucuinç pacis pertefum

crat,fola raptan tur mconftantia. Alios prçdxfpes
trahatad bellum rpkriquc ca ratione concitantur
ad arma, quod regis mortem cenfeant vindican-
dam^MulritameaAdmirati caufam armistucn-
dam fufcipiunt.rrSic ybique re turbata tumultu-
que exorto, dubiis euentibus hinc indeixpecon-
fligitur. Comes LorotelUplerafquemaritimasoc
cupat ciuitates. imperator etiam Grxcorum à
Comitér0gat;us'auxihum,fpéque dudus recupe
randi Apulianij nobilifsimosacprxpotentes vi-
ros cum maxima pccuijiamittit Brundufium.
In [TcsrarVeró;laboris non minori turbine cunda
cerneres agitari,ali6fque ab rege deficere, alios
ûare cum rege. Robertus Surrentinus à Capua-
nis fufcipitur ^ amp; hcEreditario ad fc iure perti-
nentem occupât Capuas prinçipatum. Hxc vbi
Panhormi cognitafunt,inopinata res Admira-
ti pàuhfper animum conturbauit,nontamen vf-
que adeo vt vultum quoque fufticeret immu- Maionis
tare.Nam inmaximis quoque pericuhs ex indu- vuhus im
ftria dignitatem ons integram confcruabatmefi 'quot;'»^»^»ihs
quoties timendum erat, vultus id faterctur in-
dicio,hoflibus quidem fpem ingerens , fuis ni-
hilöminus mçtum meuteret,Quod ergo ratus eft
optimum in tanta perturbatione conmium, eos
quinondum rebellauerätihteris regijsfuifque cre
brius exhortatur,vti virtutis fuxmemores cum
proditoribus audaCler dimicent , habitamque
de fe haclenus opinionem ratam faciant, me-

Dij

mi;ieriBtyk^tür4pr3emia,l'aüdcmq;pf^
tra vb'ópöénas^S^ pöfpetüx'noram iufärhialpfO-*
ditoribusiiToganipfeintehm Panhormi qü^^fcu
quepoteftfibi eoncijiatjpropoiitumfuum eis de
moitele'gte apcfit Ceiifétq;- höC-naaturiuS'pfr3gegt;
dam,timens né-il forte réx id earn fceleris macki^
nari perpenderit, crirame fibi maicftatis obieÄOj
capitali fuppli2io addicàtiîi?. Eràt tu«c Piaiih^orjitii
mlusCi- Gaiifredlis eönleS'MötiSiCäuebft;Vir ttiïjWöfüaî^
ucoii. mx4ibepalitatis,afiiiiseximiüs,adnïöduróqucf

fi.iIti^c^ons:fed ni©biiis erat ingcnijquot;, fidéi V^Cii-i
laiïtiSjïïou'itAtèsi rerüm icrapcrc»oprans.-Hliu3
opé Ardmiratüs- plürinïÜ hbi iöre putan^ ftecef^
fà'nartijka éomódifiime^fibï^ü alliCi poflè p-erfpï^'
cit,lt;fi pfHUsödiutóci regis i'nciïtiati.Habcbat iaüté
ipfcGomes'oppitjaqüxdäi'r^SkiliäjNöthü
fanüjCalataniffetü. Sed Nothû ceteris fpeciali u's
diligcbat.Nani idém'câftellûtû virorü frcquétia,
tümiiatura loei munififsirnu-m eraf, Scdcfen-liönj

löciim prxbebataptiamp;iffiö Jrîmû ergö ïegi'I^la

perfuadet^vit han^ libi munittoncm a-ccipiac-dices
nó llïiepericuloeam àComitcpofsideri. Deh'inc
vbi corttitem ex amifsiörie-^ppidi fatis comperit
indignatüm,fecretó eUiïiâdfeprxiipit accerfiri:
iur at vltra qu à m credi facile fit,hac de re fe dolere:
regiquecumhocprcEciperetjplurimüm reftinfle,
fed tantam hominis eflè tcmcritatern,tanram in-
faniam,vt neque cuiufpiam conhlium iam ad-
mittat, nec ab eo quod femd dixerit, quahbet
pofsit perfuafione defletli. Q^ódqueindignius

eftjSalomoncm ctiam parum fciflc comemorans,
ipfe cum fit mortalium-ftolidifsimus fibi folipru
dentiam, fibi virtutemafcribat.Prxterca tyrannu
hunc verius quam regem, nefcio quid fceleris in
ammo gererc, facile ex verbis eius pofie conijci,fi'
diutius regnauerit breui futurum, vt virorum no
biliu m paucos fuperelTe cotingat, qu i no aut fup-
phcijs deilln.entur,aut carceri. Necimmerito,in-
quit,détériora nobis contmgerentrnam fiquidem
vin amp;nonfœminismolliores efîemus, fi ratione

vtenres, amp;nonbr^torumfim^lesanimantiü,hu-

iustanr.'Epefl:■isexitio dudum querelas eiufmodi
fopifiemusj Sed forte âdintentû fatanôs trahût,
amp; imminentis maii necefsitas c^citaté nobis in-
ducitXertefatum hoctemcritasnoftraeft, qu^
iaraadextrômanospériculorumadduxir. Tune
cornes quitl hcec fibi vellet oratio fans intelligens,
fubiungitin hac omnes opinione verfall, quod
abfqueipfius Admiraticonfilionihilomnino rcx
gereret, ideoque huius rei culpam penes eum cfie
qui regis infanias f'^tyrannidempublicaredcbe-
ret; nec ahenam in fe criminationcm trasfun dcre,
fed ad omnium vindidam fingulos exhortari. Fa
cileei omnes obfequi,fi voluntatem eius cognoue
rint:fcfe quoque ad primum eius imperium fan-
guinem regishaufturû. AdlîGEC Admiratus Co
mitis laudareprudentiam, virtutem ad cœlû toi-
lere,ipfumq; cœpit ampledi, referens ei quod Ar
chiepifcopusalijq^quamplures in id côfenferint,
vt iiKerfedo rege ipfum admiratum ei fubftituat.

D iij

'Admira- Inlt;Je magis tentandi gratia, quam ex animo fub-
tus callidc iungit, iadignû fe efle qui tanto regno prxefle de-
beat; fanius flbi videri confilium, vt regis filius pa
tri fuccedat. Sed amp; quo id animo dixiflet comité.
Gaufredum non latuit, refponditque hoc fe nun-
quam pafllirum.Na de femine tyranni nihil vn-
quàm nifi tyrannicum procreari,impióquc patre
genitos paternç quoque futuros impietatis haere-
des. Hoc vnum fe laudare, hoc velle, vt Admira-
to regia dignitas conferatur. Subinferenteillo fie
futurum, liquide ipfi placuerit, Comes ei,fuû ad
hocfpondetauxilium: amp; vt nutantemadhuc ani

mum certiorem efficiat, illi feiureiurando aflrin-
git. Exindeiam Admiratusperpetrâdofceleri lo
cum ac tempus quserebat idoneum, exiflimas co
mitem Gaufredum fibi per omnia fore fubfidio,
Comiti vero longe aha mens erat,aliudquevolue
bat in animo. Iam enim plurimos Barenfium qui
tuncPanhormimorabantur, ipfcfibiiurarefece-
ratrerantquecumeoSymon Sangrenfis,amp; Ro-.
I^erius films Richardi,pluresquealijnobiles amp;fa
diofi milites,per quolibet eumpericula fecuturi,.
quibus indignij,turpe,miferûq; videbatur, vt cu-
ius pater oleum Bari vendere cófueuerat(fic enim
dicebatur) eu regnarepermitterét.Sed neque dif-
plicebat eis regem interfici ob tyrannidequamm
viros nobiles exercebat. Erat autem hoc eorum c5
fihum,vtquûprimum rege Admirât' occidiflet,
ipfi ftatim in eum taqua interfedi regis vltorcs ir-
ruerêt,necfuadiuti' proditionegauderct,regisqj

fiiium maioré natu patri fiibftituerent bçrcdé. Ita
Comes aduerfiis dolos Maionis fraudulentcragc
reinllituerat: plurimum interim ipfi blandïri, ro

gare ne rem tanta negligêdo differret:paratos fem
per habere fecum milites: pr^ftolari de die in die,
,vt admiratus quod propofuerat adimpleret. Vbi

fegnius eumvidetrégerere,tepidumque langue-
repropofitum,fidem fiiailhfiifpedam eflè, fibi-
que parum credi certis colligit argumentis. Poft-

habito igitur de morte regis confilio, Maioni pa-
rat infidias, amp; vel inprçfentiaregis, fiquideahter SnTâ
non pofsit, eu fibi deftinat occidendû.Quod qua- Gaufredo
dadieno fecusacprouiderataccidiftet, nifi quod
iam in palatiü percuflbribus introduftis, fubito
nunciatum eft departibus A pulix galeas aduenif
fe. Ea re tune ab incœpto milites abfterrête, Maio
fortunç beneficio liberatus euafic. Comes aute vi-
dêiidquod geftueratcelannópoflê(na amp; multi
milites ciï armisvideratintroductos)protepore
confihücapit, amp; cum Admirato fecrecu habens
colloquiu, narrat ei ordinequid fibi acciderit, amp;
quanta fit fpefruftratus. Nâhodie inquitad cu-
riam optime venimusprçparatijvltimûque vitae
tyranus dié claufiftet,nifi galea Callipohtanaqiia
applicuiiïêaudiuimus, impedimento nobis fuif-
fet. Ad niratusautem fruftraeum timuilferefpó
dit.nam Calhpolm totameiirrafle, amp; vniusfe-
cüeïTepropofici.Eadédiefuggeftüeftei à plunb'
amicorum, quod comes Gaufridus cum arniis
cunâeûinterfetlurusintrauerir. Quibus ille ha?c
ommafcircfedixit:fuocotumid adum confilio.

régi timedum fuiflc, non fibi. Int,ereaiam incipi-
enteturbari Sicilia jBartholomeus de Garfiliato
cümquibusdam alijs Butcriam occupât;Ibcufü
vtique munitifsimum, amp; aduerfiis quoslibet obr
fidentium impetus priErupti montis bcneficio fa-
cile refiftentera. Ad quem plures alii confluentes,
coeperuntex agris finitimis prsedam agere, loca
vicinapopulari,cum,plerisq;potcntibus vins fo-
cietatem contrahere. Ea res Maionemad vltimu
fere defperationis compulit,adeo quidem vt incœ
ptum facinus necefl^ario crederet difFerenduminec
aliter inualefcentis mali poHe difpédium euitari:
nifi regi ipfi dum adhuc ad debellandos hoftes vi
resfuppetunt,remtoram aperiatrahoqui totam
Siciliaminbreuidefeólura ad hoftes. Quod vbi
regi cogni tu m eft,pnmum negligcn do rem dift u
lit, dicens non tann viros eftè momenti qui perfe.
uerareaudeant, vltroab occupata munitionenu
pernme difcefluros. Id enim regi confuetudinis
erat, vt difficile palatio vellet exire : fed vbi necef-

fitas eum compelIebategredi,quataprius torpu-
erat ignauia, tanto deinceps impetu, non tam au
dader quam mdifcrete ac temere raptabatur, qua
tifllbetfepericulisobieaur^ Nee quid fibi,quid
aduerfçparn vinum effet attêdeb at, paranimp.ir
hoftes àdoriretur parum foIIicitus.Mox vbi com
perit eos qui erat Buteriç ab incœpto nolle defifte
re^, fed acnus vrgerepropofitum, comitem Ebrar
diiadeoslegatummittit,vtfcifcitetur ab eisquo
confilio, qua mente caftellu fuum occupauennt,

quid

quid Te deinccpsaduros cxiftimenc. At illi non ah
ter idle diduros refpondent, quam fi comes eis
iureiurando feobliget,vt quicquid ei dixerint, ip
feregi feriatim exponat.Prçftito deinde quod pe-
tierant a Comité facramento, dicunt fe contra re-
gem nihil agere aut egifle, fed eo duci confilio, vt
Maionis Admitati,amp; Hugonis Archicpifccpi
prodftionem detegant, impediantque propofitû:
quos adtictfas regem certifsime nouerant confpi-
rafl'e,ipfumque Maionem ad regnu totis viribus
anhelare. vltrofe Panhormum ad regies pedej
venturos, fidlt;; proditoribus fiipplicjum' fumprii
audierirtt. Cu igkurhïçc omnia comes Ebrârdus,
vterat incorru-ptae vir fidei,no taefficaciter quam
audadet ad regis pertuliiTet notitiam, rex primu
nouitate teif attonitus mirari cœpit, dehinc inhu-
^raanum ratus vt crederetcu fibimortem mohri,
quem tant-a fublimauerat dignttate, quicquidei
Comes dixerat, retulit Admirato, fubiungens nü
quam fè de illo tale quippiam crediîU-Fum. Admi
ratus exinde Comitem Ebrardam fufpeólum ha -
bens, atrox in eum odium exercebaf, fcdidpru-

denci difsimulabat confilio, donee vkioni tern-
pus-congruu-m inucnirec. Intérilri cornes Gaufre-
dus Buteriam transfugit, per aliquot Gafteila fua
militum relido prsfidio. Tunc vero Pan'hormi
tumultu's ingens exontur, vbiqueciuitatis timor
amp; indiffuatiojtotaplebs aduerfus Maionem fré-
mit, ac murmurât. Comitem Symonem iniu-
fte captum , omnes vnanii«i voco depofcunt.

E

Admiratiis ante VIJens murmur inualc{ccre,ncc
iam facilepoileeompefci, nifi plebis fatisfiat defy
deno, pcrfuadec regi vt comes Symon extraliatur
decarcere. Qjjo ad iufsionem regis edudlo, ita fu
ftreS^^U- flatus ciuitattb immutatus efl, vt cum eo pax
beratur amp; ttanquillitas vrbitcddita viderciur.Rcx itaque,
vtintanto neccfsitatis articule nullum videtfu-
perefle locum ignauii!,nec dilationis caufam ido-
neam,vix tandem inflindu Maioniseducitexer-
citum,Buteriam obfidet.vbi.nifi comitem Symo
fidctur à nemfecum duxiflet, non parum fuerat temporis
rege 3crc- confumpturus. Cumigitur aliquadiu caftellum
cipitur.nbsp;viribus oppugnafl'et, oppidani. vero nihilo-

minus audader ei refiflerent, amp; ad deditione eos
cogifereiamimpofsibile videretur, derau horta.
tu ÔC confilio Comitis Symonis res eft in trafadi-
onem deduda; ComitiqueGaufredo, amp; fociise-
ius ab Admirato , Archiepifcopo, ac plerisque
comitibus in animam regis iuratum, quod eos
rex incolumes libere ac iecure èc abfqueimpedi
metoextraregnufuuire permitteret. Sicoppido
recepco, totaque iä quiefcentc Sicilia, paucis poft
diebus Meflanaproficifcitur,in Apuliam trafitu-
rus. Eodem tcpore Cancellarium ad curia venie
'nbsp;tem comes Symon inftigants Maione multis pul

fauit criminibus.Qjii cum fingulis audader fe di
ceret reiponfurum,fuis eiallegationibus vti non
nus^wnceî ^i^uit. nam captum fubiio, damnatumque car-
larius in cer excepit. vbi etiam poft ahquot annos diem

carceremif vjtxclaufitextremum. Rex itaquePliarumcras-
,ijt. ---------- - —-- * --— — .—■

hurus Comiti Gaufredo qui parata iam naui, ca:
Éerisque- ad transfretandum neceffariis Meiïanae
morabatur,tranfitüinterdiciprxcepit, amp; ipfum
vfque ad reditum fuum diligenter obfcruari. Mul
tiplicatodehincexercitu Brundufium venit.vbi
eum Grxcis Gonfliâ:urus, ad pugnam iubet mili-
ties expediri. Grxci vero vbi comitis P.oberti, cu-
ius prçftolabanturaduentum, Vident fe dcfrauda-
ros auxilio, quod vnicum reftabat confilium, for
tunameliguntexperiri. Ancepsin principjo pu-
gna fuit: inde Grxci non valences amplius hcgt;Iï:i-
les impet' fuftinerc,fufi cxfiquefunt. magna pars
eorum cum ducibus fuis Panhormum trâfueûi.
Earexpotitusvi(ïloria, Barum traducit exercitu,
ibique populum eiufdem vrbis inermem obuium
habet, vt iibi parcatur orantem. Atilie caftelh fui
quod à Barenfibus dirutum eratmmas afpiciens,
luilo, inquit, vobifcum agam iudicio: amp; quia do
mui meç parccrenoluiftis, certe nec ego vcftris fu
domibus parciturus. Vos tamen omnes libere
cum rebus veftris abire permittam. Dantur er-
go eis duorum dierum induciaeivt interim exe-
untes omnia fua fecum afportent. Quod vbi fa-
ftum eft, muris primum xquatis folo, totius
infecutum eft excidiumciuitatis. Ita praepotens
Apulix ciuitas, fama celcbns, opibus pollens,
nobilifsimis fuperba ciuibus,cedificiorum ftru-
ö:ura mirabilis ,iacet nunc in aceruos lapidum
transformata. H uius rei fama comitcm Robertû
aliosque qui rebelles extiterant, valde perterruit:

E ij

prxfcrEim c.uni Vidèrent Je totius i\pulix duit^*-.
tibus,^d regçomnçs côfluere .Nec iacn facile ta^ts^
erat viripug reGftendum: omneraquefpemvenias
crudelitas regis excluferat. Relidis ergo caileilis,
Qppidis, vrbibusque quaspoCederant, muitire--
gnitçrminosexierupt.Plcnquecmncomité Ro-
berto m terrani Aprucij transfugerunt, Robertus
Robertas Siirrentüius Capuç princeps cum nihil fibi fuga
Capux tyçius comperiffct, per terra Comitis Richardide
«pSL Aquila fecure traniîens, in tranfitu fluminis ab
ocuUtur. eodêcapilufllis, regique traditus efl,. Q^e Ad-
miratus Panhorminon multo poll: m vincula co-
icdü, oculis fecit priuari. Eo fado cornes Richar-
aTquot; ^^ dus cum rege antea plurimum ofFend.iflTçt, gratiä
eius promer Ult: fed nec infamie nota penituseui-
tauit. Nam à multiscrimini datum accepi, quod
idem dominum fuum fummç nobilicatis acman-
fuetudinis virum,cui facramentû quoque fidehta

tis pr^ftiterat, turpiter prodidiflet.Rcx auté Grç-
cis deuidiSjfugatoq;Comité Roberto,rejiquos
hoftes fuos perfequés, cum omnes antefacic eius
fugitarêt,tûtius ApuliceacTerrçiaboristumul-
tumcompefcuit. ac demum profperegçftis om-
duscornes nï^usPh^rum tranfiens P-anhormum redijt. In-
exocula- terea Comes Gaufredus cui Phari tranfitus inter-
ms^ vin didusfuerat,fuadêtçMaioncpriuaiusoculis,car
ceri datur. Comes Symon qui Polycaftiri reman-
ferai-,ob idem 3ccerfiturad.curiam,vtquam pri-
Poîycaftre mum yenerit capiatur. Sed in ipfo procindu
itineris feUci nïorte prseuentus eâ. pr^tcrca

HBTORIA.nbsp;37

cömcs Guiiclniüs AIclïTiüSj ^^ Confies
dHis;Taifenl!S,lt;üni'pIuiibtï3 alijs Panhormi iani
in vintuhs tcntbatitut-j inter quos erat 6c Rober^ Vindisc
tus Bouenfis'Gótnitis Ebrardi,vtferebaturjauun »'quot;Comi-
c«ius^, virquidein armis ftrcnuus,fed parum ha-'^quot;'
bcns fijei,que4Ti Francorum féx'ob ptoditioncm '
quam ibidem perpetraucrat,ad tengt;pus iuflerat -''
exulare. Filij quoqüe ducis- Ro'gerij ,Tancredüs
amp;:CüIiclm^'iwtgt;ilffsimä matrtgenitij-ad qua dux
ipfe icönfüctUdinem habuerat, intra pafetij fepta
fcruabanturincluri.Necdû tamen Maionis quie-
ftitanmnis.autnefandum ceflat propofitum ,cû

tnbsp;»nbsp;inbsp;.nbsp;x inbsp;^ âtfocîtâs

tot pra:clariö ät hóbili-bus viris carceres pknös aP
piciat,quorumaÏiis oculos feceratefïodi,alios cç-'
dl fuftibuSjquofdaitiin tetcrrimis locis cü ferpen-
tib^us habifare. Vxores quoque ac filras eorum è
domibus fuis abftradas dmerfis clauferat inlo-
cis.aliafquefux deferuirclibidini,alias inopia co-
gcntevçnalempafsim formam computeratexhi-
bere-Hison^nibus proditons rabies expleri non
poteftmihil adum putat,quiaComitet[n Ebrardû
fupereflevidcEincolufrié.Scdncqucfatis feit quid
tanto viro criminis pofsitintendcre, cuius fides
omnibuseuidenterapparet.Iam tunc ergo omnia
Comitis fadadtdâq-, fubtiliter cxpîorar,vtdetrai
hédtcaufaminueniat.Cuergaquadä die Comes
cum paucTS venatum exiflet, Admiratum ilico Re:
gem adit,nünciaEqüc Comitem Ebrai'dum abfq;
licentia curiae cummultitu dine milituni recefsif-
fe:rebellandi hoe efle fans euidens argumentum,

E iij

cû,fiquidê abirelibere pofsit, mukös Giufic pro-
ppfitifoçios;ha.t)iturum,fuad€tquem
ailationenui^ci^comitçm cxitincrG rciiocarK;
Comes autem regis mandawm audiens, omifla
veaatione redit Panhqrmurjjyfubit6q; yoçatus ad
curiam,ibidem rete^tuseftöc 141 yincula côiçdus.
ïncomits CuiprimûcflTofsis pculisjuon mykopoftAdmi-
ratushnguaquoqifecitabrcmdi.Iamqueviris for
tibus quofcuque fijgt;itimend,o^ Aquot;lt;^ïM4ratus puta^
uerat,aut Çaptis^aut m exUium cöpullii, totius re-
gni tumukusquieuerat. Vidensaiitem Maip fu-
percfic iam neminem,qui fuse pofsit vel audeaf co
tradicereyo!untati,adpefpct^-anduRi quod necef
fitatecogente diftulerat,facilius rurfus accingi-
tur.Sed itafacillime fperat id poflèfieri, fi populi
prius amorem fibiconcilietjfi propinquis amp;: affi-t
nibus fuis maximas.regni cófcrat dignit;ates,quo
rum aduerfus nobilitatis fuperbiafefetueaturau-
Xilio. Symonem ergoSencfchakûmaritumforo
risfuaîtoti ApuliçacTerrxkboris magiftrûca-
pitaneum prxficiens.-Stephanû quoq^ frati cm fuû
Stolij conftituit admiratumvlpfe interim indigen
tibus mukalargiri, omnibus prçbctefefacikm,-
legates vndecunqu c ven ien t es pl u ri m û honorare
inanimuminduxerat.Strenuos bellp milites Lon
gobardos ac Trafmôtanos indifferenter plurimis
fibi latgjtionibus alliciensxleriços quoque ma-
gnis fepepromouebat honoribus, prout cuiufqj
dignitasexigebat.Itamodisoibus folhcitus erat.

vt nihil omittefct qUod ad allicicdum plebis ani-
mes Vtilcvideretût Dumhçcinregispernieiéprç
molicns Admiratus caUrdefaumoccultarct pro-
Jgt;ofitâ,regriû ahquandiu vifum eft quieuiÏÏc,nifî
quod comcs Robertus TcfranlAprucijjVicinafq;
partes Apuliçerebris^dco fâtigabaticurfibuè,' vt
in Apulianecelîàrio teneretuncxcrcituSjVbi varijs
ell:fçpepugnatûeucntibus;'Richardus de Madra
comicis Robcrti comèftabiuks,interim cû cpirco
poTetino captus eft, amp; Panormûxdedud'.Per idé
tépus cû imperatorcGrçcorû fœdus initû eftpaxq;
firmata.Grçci Conftantinopohn dimifîljqui poft ^
^Brûdufinû bellû invinculis tenebantur.lam ita
queomnem rei difFicultatem Maio fuperauerat;
îam ad id peruenerat poteftatis,vt non tam admi-
•raiti quatti regis videretur prç^itus dignitate.ïam Maio rcgi
regîs ipfîiîsaperteprçdicabatinfaniasuam itulti- coflat in-
tiam eius publice dcridebat: amp; fiquid tyranni-gt;
cum aut mhumanùm rex eo fuadente prxcepe-
rat, v'elut innocena cuipïam. oculos crui, hn-
guam abfcindi,vel ahquid taUu m perpetrari,
ipfe fui poft modû au-loritateprohibebatid fie-
ri , dicens non omnia qux tyrannus inconfuU
te aut dehrando iuflerit, ilatim elFici oportere.
Alioqui innocentium vitam perichtari fçpifllmc,
Nam ad hoc nitcbatur vt in regem plebis exa-
fpcraret animos, amp; omnium ei confl'aret in-
uidiam.Eam plerique caufam fuifle exiftimant,
vc idem Africain à Sarracenis capi permitteret.

Marmudo Cutn^cmm in pâte Hifpajniae niifTo Stolio, Maf-
ia rexpa mudoiucu rcxpoiwifsin^us Afçicam obredi,ira,
tentifii- idqucnunei^UEaelTètj[QSicilia,.pla.cuicad-aùxi-
liüra. Africx Stoliu-EÈi rcuocariiieui tune prxerat
pàitusP-etrus Gttftuebusiifquçû'cuç amp; oKincscUf
Gaitus Pc nuciûi«àktij,^nôniine t^tujïibàbituque Clihftia
dius^quot;quot;quot; nuscrat,anini:0'Sai)Taccnus.Erancautcm galeç cif
citer clx-- Q^x.cum àç Hifpaniaredeuntes è fc
DQ»^ osMafoudor ùm pp'âènt ianaconfpici
pcranttniUtcs 4uiAf5tlt;i3^.érat,r;crunîptis animis
clamorerb totlkïe-mfukare hoftjbus^amp;vènientes
gakas oftcndcce., Copcta:veTO Mafrniîdôrtim.rex

inQpinato.gakàrit«n aduenru;pcrccrriciîs, ifßtra ca
Ära CQgebat cxcrcitum, qui tamen pïx fui magni
tudineregi vix poterat. At vbi laju terrç StoUuna
4 propinquabat^mgensin vrbecum Ijetitifa pîilicu

ckmor.cxori;ijar^amp; âqutdê vt-arbitrabanturj^fO'

lium exvnokrerCjipü apertis porti'S ex alto in bo-
ûes irruecent,.ea dicvidusfufufque Barbarcyrum
ceiTsifleticxcrcitus. Seid kms aamp;um eft. nia.m Gai-
tus Petrus: magiftcr Sto-liltotumilpr^uidcns, eu
iam pleriquévck deducerent ,, vitro nairantibus
cundis mfüigam conôerlîUSyCarba«kyentigt;expcir
.fuic.CsEtersE'qucïqiueigakiE fug;i entern ducé^^pro-
ut potecat/eqîUcbaiatuir.Barbari vero quos
prodiroriis dolus non Iatuit,.L^. galeas armantes
quas^ac^terninfL metu Scoilijiprius. cdiii/xerant^iper-
fecutrfunti'IicQi fuigienccs'. Scpte gale^ captx lu nt
à Mafmudis: reliqifiiiE turpiter mtferéque-i'e gefta,
in Siciliam peruenerunt.Eares amp; Barbarorû ani'

mos

mos plurimum extulitjamp;obfefsis dcfperationcm Africa; ar
incufsit.Nam ôc pauci quidem, fedinuióli bcilo,
knilitcs erant, amp;:cibi premebanturinopia. quic-
quid tamen in tanta rerum anguftia virtus pote-
rat,efFecerunt.Nec enim folum tantx multjcudi-
nis creberrimosimpetusvirilitcrfulbnebant,fed
amp; ïïngulis fere diebus egrefsi,Barbarorum pro-
turbabant exercitum,non nifipoft multam ftra-
gem hoftium reuertentes.PvCx Itaque Mafraudo-
rum confumptis omnibus quae ad obtinendam
vrbem fiBi crediderat expedite, iam obfelTorum
militum audaciam confyderabat attonitus ,co-
rumque virtutem amp; conftantiam mirabatur, amp;
liullis'vrbemiam fperabat pofte viribus expugna-
ri,vltroque,ni(i famis intolerantiamperfugarum
indiciocognouiflèt, abobfidione amoturus erat
Crercitum. Sed vbi contra confuetudinem huma Qurifsi-
rtam nec equis iam parci, nec à canibus, ahifque mum tdû
immûdisanimalib' abftinericognouir,cœpitmi ^^
lltes ad deditionem hortari dicens, fruftra fuam
ebs indigentiam occuIcâre,quçpatiebantur fibi
rioneflcincognita.èSicilianihil venturum auxi-
lij.nam fe literaseunuchorum palatij nuperrime
recepiftè,quibus rei veritatem plene didicerat:de-
nique nihil fpei reliquü elFe, vt euafuros fe putenr, '
fed eorum virtutivcJefeparcere, amp; fiquidem re-
gis Sicilix tyrannidem metuentes fecum morari
maluerintjlargifsima eis quonquot fuerint ftipcn-
dia fe daturum.Sin autem in Siciliam redireprx-
elegerinCjdatis quxfufficiatnauibusliberum eis

F

tranfitûpermittêdiim.Atillifuper hoc habentes
conrihum,paucorumdieruminduciaspctiere,vt
misfis in Siciha legatis poftularct auxihum : quo
non impetratOjtura demumcóditioni ftarét pro-
pofitç. nec idipfum eis negatum eft.Sed cïï eorum
nuncijPanhormuvenientes vrbisfuçpericulûamp;fa
mé exponerét, oia iä fe paffes quECcüqj fumma nc
ceflltas indixiflct,pctercntquefrumentum faltem
co tranfmitti, nihil tamen multis perfuafionibus
cffecerût.Nam Admiratusfalforegi fuggeilerac,
fr u men tü A fri CÇ qu od per totû ann u m fufficeret,
feiubentefuiflcrcpefitum.-ferisautc publice prse
dicabat in ca regem effe fententia , vt diceret ii ca-
peretur Africa nihil fe damni paflurü; eaque ciui-»
tatemplus onerisfibieflTequamhenori,ciïinfti-
pédijsmilitum,alijfquead vrbis tuitionencccffa-
rijs maximes quidem fumptus faceret, vnde nihil
vnquam emolumenti fperaret.Hoe autem abÀd
mirate ficut diclu eft, ee ficbat animo,vt infani ca
pitis effe regem oftenderetrquinobilifsimç ciuita
tis amiffioneregnu fuum mutilari iadlurä non du,
ceretjcum ei dem poffet facillime fubueniri; nec a-.^
nimaduerteret rei tiirpitudinc,aut quod inde Sici
hçpericulû immineret.Igiturvbi Africçcognitû.
eft legates elufos elfe,cum iam nihil fperaret auxi-.
lijjfed neque fames vltra poterat fuftincn,prius ob

,, . late conditioni ftari placuit;ac tum demu Maf-

Malmudis ', , i-nbsp;/rnbsp;inbsp;i

Africa ira mudis vrbctradita, acccptilquc nauibus qux ad

transfretandum fufficerent in Siciliam tranfierut.
AtveroMaionisprepofitij amplius tegi non po-

rcrat,aut diutius occultari:ncc erat dubiu quin rc-
.gnädilibidine traheretur: nemo tamen tam inpiç
machinationis index erat: nemotäapertä prodi-
tionemaudebatregi detegere.Sciebant enim oes
id cum minime crediturum, memores quid inde
comiti Ebrardo, alijfquc qua plurimis cotigiflèt.
Prçelegerant ergo ßlere quamfubire penculum,
attonitiquerei exitum expeólabant.Iamquetota
fere Siciliävarij fuper hoc dillonique rumores im-
pleuerant: pafTimqucvulgatucrat Admiratü dia
demataquçda,ahaque regis infigniaquç fîbiprç-
parauerat,muleisfamiliaribusfuis oftendiHè: nec
deerant qui reginam hçc ei de palatio diceret trâf
mifilTe.Nam ôc eius confenfutotû hoc fieri,eaque
Maioni putabatinhonefti contradu foederis ob-
hgata. P erifquefalfo videbatur id dici. Alij quo-
que nihilominus aflcrebat notarium Matthseum
Maionis famiharé Alexandro papç qui tune Ro-
mane prçfidebatecclefiîe, multam pecuniam de-
tulifle:idque confilio Se ope lohannis Neapolita-
ni,qui vnus erat cardinaliü,ipetralïè,vtamoto re ■
ge Siciliç, Admirat'm eius locü fucccdcrct,ad exe
3IÛ cuiufda regis Fräcoru cui depofito,eo q? inuti
IS videretquot;',RomauuspôtifcxPipinû Caroli patte
fubftituit.Hçc Ôihuiufmodiplurimatotusiâtri-
uiatim populus loquebatur. Q^ida in ipfo pala-
tio regé gladio feriédû,muhi claudendû in mona
fterio prçdicebar.Erat amp;:qunn aliqua infularû cre
deret deportandû.HeceadéinApuliaia diuulga
ta erant,omniumqucmentes a duerfus Maionem

Fij

,, ,, , inciiP-nitasreicomoucrat.Melfenfesigitufquipri

Melfenfcs . amp;nbsp;rnbsp;^nbsp;unbsp;• • 4.

inMaione iTiis fempcr conlueucrat rumoribus excitan, de-
rebelles, cerriunt in primis,vt nulli deinceps Maionis man
dato pareant,nec in vrbefua quemlibec eorü reci-
piant quos Apuli^e capitaneos idem prœfecerat.
Comités etiam aliique viri nobiles,quibus prseci-
5ue Maionis crat fufpedapotentia, confilio fuper
lochabito libi inuicem iurauêre,quod Maionis
mortem totis viribus totóqueftudioperqulrerét,
nequc parèrent deinceps curi^,aut ab ea focietate
difcederent: nifi priUs illum aut interfedum efïè
cognofcerêt, aut extra regnum fugifle.idemque
iufiurandu propofuerant per totum regnum vel à
fpótaneis accipere, vel ab inuitis nihilominus ex-
torquere. lamq^ multç ciuitates oppidaq; quaplu
. rimaeorum fe focietaticóiunxerant.Circmbant
ergo tota Apuha ac Terra laboris cü ingenti mili
^ tü multitudine,v t vniuerfos fibi iurare copellerêt.
Coniuratinbsp;autein ea focietate comes lonathas, comes

aionenbsp;dc Aquila,comes Rogerius Acerran',

aliiq; comités ac potêtes viri: c ü quibus erat amp; co
mesGilbertus cófanguineus reginç,cui rex nuper
ex Hifpania vocato Grauinç dederatcomitatum.
Marius quoque Burrellus vir eloquentifsimus
Salerni habita orationeadpopulû , fati s effi ca ci-
ter perorauit, maximçque patri ciuium perfuafit,
vtcomitesreciperétjineumquemodû quo amp; ipfi
iurauerat facramentueisprçftarent.Peridétépus
Andreas Andreas deRupe canina,quitijc inCapaniçpar-
derupeca tib'exulabat.vidés tato fchifmatc re^nu dillrahii

nina.nbsp;'nbsp;O --------

lt;óngrtfgatis militibus Aquinû ccpit^oppidoq; fan
cti Germani,quod Cafsmo monti fubiacct, occu
)ato, dchinc Aliphias vfque pertranfiit. Sed pau- f
opoft abeifdemciuibus qui eum fpontc rccepc-
ranr circumuentus, cu paucis militum fuoru vix
euafit, tutiusq; potuerat vrbes hoftiû expugna-
re, quam expugnatasdeferere-înterim duin hunc
modum Apuha turbaretur,ädhuc Siciha quiefcc
bat,necvlhs agitabatur tumultibus. Licet enim
vtraq; gés infida, mobihs, pronaque fit ad quod-
hbetfacinus perpetrandum, Sicuh tamen cautius
difsimulando celant propofitum, amp;quosoderût natural
blandis adulatiombus demulcent, vt improuifi Apuloiö.
Içdant atrocius. Sed nec in Sicilia quenquam Ad-
miratus reliquerat, cui ad audendum animus fu-
perelfct. Nam comes Slyuefter hominum timidif
Îîmus,quanquam Apulorum cofilium approba-
rct, quibus etiam fefe modis omnibus fpopondc-
rat futuru auxiho, fuam tarne nullis audebat in-
dicijs detegere volûtatem. Comes etiam Rogen- Comes
us Creonenfis, cuius fiham Maio virginitatepri- Sylucfler;
uauerat,iniunam fiiampatienterdifsimuläs,vin fo^Jf«quot;'
didam Apulisreferuabat. Admiratus vbi contra Crconeßi
fpcm fuam animaducrtit comitum vires in immé
fum excrefcere,primum Amalham,Surrentum,nbsp;-nbsp;j

Neapohm,maritimas ciuitates qux nondumde-
fecerant: dchinc ex altero mari, Tarentum, Hi-
druntum, Brundufiurn, Barolum,hteras ex par-
tereg:stranfmifit, admonens vtnulhs moueren-
tur rumcribus, ncque falfis comitum vanisque

F Jij

fcrmonibus crcdcrcnt, autfc proditorum tarbas
mifccrent, Sed eo res dcuenerat,vt regis literas nc-
mofurciperet.diccbaturenim per manus prodito-
ris eas fieri, nequerégis in eifdé^ fed'Maionis ex-
primi voluntatem. Ütephanum quoque fratrem
fuum, qui militibus in Apulia prxerat, vt comi-
tis Roberti crebros impetus fuftineret.faepius ad-
monens hortabatur, vtamplioribus ftipendijs mi
litum fibi mentes alliceret,eosquetam munerib'
quampromifsisadrefiilendum comitibus inui-
taret.Nam Symonem fenefchalcum in quoddam
munitifsimü oppidum fe receptare comitum ti-
mor compulerat. Placuit etiam Maioni Mazarie-
fem epifcopum Melphiam mitti legatum,vt ciui-
um animos mitigaret,amp; eorum indignationem

compefceret.At ille no folum ab incœpto Melfen

fes reuocarenon ftuduit, verum etia amplius ecru
mentes exafperans, plura de proditione Maionis
ÔC atrociora quam audifïènt eis narrauir. Sed amp;

Calabria iam ingruentibus Apuliçprocellis qua-

ti cœperat, cuius atea fides difficillime cofueuerat
vacillate. Ea res Admirato plurimum terrons at-
tulitj vifumq; eft mature talemeo mitti oportere
legatu, cuius facile perfuafionibus fides habeatur
à Calabris.Huic aute legationi nemine magis qua
Mattheum Bonellu putabat poife fufficere. Na 3c
genere nobilifsimus integrçq; apud omnes opi-
nionis erat, amp; eu plerique nobiles viri Calabriç
propinquitatis liriea coungebant.fed 5c eu Admi
ratus no aliter qua filiu diligebat. Vides enim cû-

dçœ adhuc îetate iuucnê,vtcjui prima lanuginc

genas vcftirct,fummcnobilé forma pulchcrnmû

corporis prçftatem viribus,vitra quaid çtatis ex-
igeret, optima quôque terra in Siciha pofsidenté,
ffliam fua adhucparuulam ilU defponderat. Idem
vero mihtibus multa largiens, omnibusq; fe prç-
bés,afFabilé, amp;in cqueftribusludis quiEvocâtha-
fiiludia, nemini polthahéd' mditû fibi gratia ma
gnuq;nome^pepercrat. Cçrerûmconftâs eratani- cqueftres,
mo-,, ^cilis,;^ ptoppûro,refilire: qupd perfuafum ef
fet aü4ax promjtteré,vbi ad re ventû erat,tepidi-
or.ls autê cui^usdam iîliç regrs Rogerij fpufiç,quç

Hugonij comxtis,Mo|hfiniyxorfuerar^forma ca-
pt'^defppfatç fibipuellulçep quodignobihs eflet,
cœperat huptias abhorrerc.'Sed amp; hoc moleftifsi-
me fer ^bat,q uod A dmirat u s re cognita palatra m
eiusdéComitilFç diUgétius cuftpdiriprçceperat,

vtriusq^votuippediés. Cûigiturlegatione fufcc,
)ta Pjiarû träfifret,amp; quibufdapotét;bus viris Ca
abri,çquia4. |oquçndûei;CQuen^^^^^^nbsp;fui.

caufa exponetet, j^aipmsmtipcetiä modis omni-
busaÇueçâs,Rogerius'dç MarturanOj quitûcm M^turlni
Calabria magm nominis erat,omniû qui aderat vi prudentif

ccrefppditgt;fatis ruperqjfemirari.quocôfilioad id

temeritatij Üeuolui potueüt,vtKefadifsimijpdito ndh icgï

rism3datu.exequês,cotraomniûopifiionéeuofté tïoncm,

derevelit innaxiû,adeaq;caufa Admirati tuenda
fufceperit, vt eiufdê cófpirationis no imentopar-
ticepsç(limet''.Nâ alios inquit Maionis dehramé
tafcdari,ciusqi negocijs ac fcelenb.imifceri çqui-

ore tulerîm animo, ncc tanta dignum admiratiö-'
ne crcdiderim. Quofdamenim tenue patrimohi
um-amp; irei.familiai'is'anguftia tbgit honeftàté ne-
gligere, dû fuatti quolibet padotolerabilem faci
ant egertatem. Alios obfcuritas generis altum all
quid fpejfàre non finit, eoijuemiièfi^e trgducit, vt
potentioribus adUlando dèïêi:ûràHt,^rnmam be-
atitudihemaefttm3nies,fi pdfsint vélnöbiliüpe-
dibus inhasrere, coque paóïo. quibuflibet fenon
vereantur öbiedäre pèriculi«, ÏÏetvîIiii'sreatu He-
lens pertimefcant. 0ifferuiititeÂi:'àb'his, fed feil
difpari laborant mfania rqhi cuin igriobiles firit
nullaque genus virtUtc redimàiit, fublïf^ià rame
fperare pr^furhunt', pótentium' ^i^orurii pätfoCi-
nia multis emêtes periculis ,vr abiedli gehëris pof
fint ignominiam diffiteri. Plerique nobilescri-
minofis adionibus bonam famâdemé^iti,fàs
ncfascequalancetrutlnant, nihil fc dçinceps fpe-'
rantes aéluros,quo pofsint femel inflidlartï nota
infamia: propulfarc. NcJnnulli quoque de prodi-
torum femme procrcati, patruni eliguntfequivc^
ftigia. Eiufmodi quidem hommes baud indigne
ferendum eft Maionis parere mandatis,eiusque li
mmafrequentare.TeverófuninT^ hobili tâtis
integerrimefamaîiiiuénemamphfsiniis ditein pa
trimoniis,nulla permittit ratio lucristurpibus in-
hiarc. Pree oculis habe qui te pareïites genuennt,
amp; omnem tibi dehnquendi viam obftrudamin-
telligesjafpernandiquefceleris necefsitatem indi-
dam. Certe fi nemmem vider es proditoris huius

obuia

obuiarefceleribusjtufaltem'nobilitatis quamide
atrocifsimeperfequitur,vinclex eflcdebueras.iSJuc
autem cum omnes aduerfus eum vnanimiter nro
ueantur,tufoIus eundempra^dicas innocentcm?
Cuius dum afîeris innocentiam, fufped: um te fa-
cis: verendumque tibi nefamç^ifpendium ac lefi-
onemincurras. Qiiisenim eoputandusnocenti- ^

Lnbsp;r ■ ' r ■nbsp;Erotema

er, qui bonorum omnium languine litit,qui ne- per ana-

mini nocet,ni(i quem innocétemcognouerit: qui
demum eifraudulenterquçrit regnum fubripere,
per quem m banc eminentiam poteftatis euafit? or oratio
Tu confilium hoc innocentiam vocas, tu propo
fitum hoc approbas, tu regem occidi confenties,
aut honorepriuari cum eiïacramentofis fidehta-
tisafl:ridus,auteodepofitonotarium hunc rege
fieri dudum olei venditorem ? At eo régnante fecu
dus eris à rege,fummis fulgebis honoribus, optio
tibi dabitur quem vehs comitatum eligere. Sic ti
bl iam nifi fallor dc futura profperitate blandiris.
O perditifsimi Virum ingenii. puta iam regem
depofitum. Quidergo?Maionem rcgiiaturum
exilhmas? Eadem certe die qua regnum occupa
uerit, cum omnibus his qui eius familiaritnti ad-
hxferint, amp;fiFerrum nufquam compareat, fal-
tem lapidibus obruGtur. A dde quod vnus es in Si
cilia cuivirtutis aliquid vedicetur. te foium om
nes refpiciunt. Quicquid egeris^obfcurû efle no
)oteft.Ehgevirtutem tuam malis,an fcelerapU'
^licari.Pudeattequidem omnium expedationc
deludere. Pudcat inter primx iuucntutis aufpi-

G

cia malarumartiumriidimentafurcipcrc. Afpcr-
natefoccrum, cuius affinitatiscontagiotua fit no
biIiraspoUuenda.P.efpuc fifapis vxorem libcros
tibi parituramdegeneres, prolemque generis bi-
formitate patri diTsimiiem. A dquiefce tandem a-
micorum confiliis, amp; ad cómunem omnium vin
didam accingere, tcque paritcr amp; id nobilitatis
quod fiiperefl:,in libertärem vindica,nec pateretru
culentifsimam bancbeluaminnoftram pernicié

diutiusdebacchari.Experiaturcertcvirtuti,licet

innumeriseamperfecutionibus oppreiTam attri-
ucrit, ad vindidam tamen fcelerum audaciam,amp;
vltores gladios non deefTe. Regis quidéipfius m-
columitas,regniquefalus aclibertasin manibus
tuis eft. Nam cxteris omnibus hums tam prxcla-
ri facinoris impotentia condemnatis, tantg laudis
cum jlüfortun? tibi benignitas referuauit. Nec ad
id cuiufiibet procraftinationis dilatio nece/Taria
eft,auttêponsopportuniras cxpedada. Adeoc-
mm uis tefraudibusac dohscircumuetum exifti
raat,vtneminemalium putctiarn familiarius ad-

mitrendum.Siueigitureidemarmatus,fiueiner-

mis,folus,an militum multitudine fiipatus oc-
curras, nihil ex hoe ei timoris, nihil fufpieionis
innafcitur. Vndeamp;cum fecurepotcs vbicunquc

hbueritobcruncare. Quo femel occifo, mhd t.bi

y.Tcndum eft, nequempiam ad vindidam fuifu-
perl^item derelinquat. Ageergo luuenis eniterc
vt gradum hunc fehcitatis attingas. quote vir-
tus vocatfequaris intrcpidus,nccpofceti fertun«

tuum dcncgcs obfequium. Q^od fi tc fadurum
non dubia nobis padioncfpoponderis, praeter ea
quam inde confequeris immortalenxgloriam,nô
deerit etiam mutuagrataquemerm coinpefatio.
Na id modis omnibus perquiremus Sc impetrabi
mus, vtcomitifiaCatacenfis matnmonij tibi fœ-
dere coniungatur. Sc omni dubietatis fublato Cat-icSûs.
fcrupulo,huurstcpaôl!onisreddemuscertifsimû,
feu iurisiurandi religione maluerisefle cotentus,
feu quolibet alio fatisdationisgenere tibi profpici
cndii efle putauerim'. Qjuätu aute eadé Comitif-
fa nobilitatetibi prçcmineat,quàm potentium vi-
rorum nuptias recufauerit, non attinet dicere, cû
nilid Horum tibi putem incognitum. Hsc eo di-
cete,ccepcrat ia animus iu uenilis vt facile moueba
tur amorelaudis,accendi,ipfiusque Maionis detc
ftarifcelerajaqueeius affinitatcplurimu abhorre
bat:quadä tame adhuc velut hefitatione fufpefus.
Mox aute dum pauhlper fecû délibéras, hinc de-
fponfx fibi virginis genus obfcurû,patris eius infa
miam,amp;quod ei periculu imminebat,indepa6las
fibi Comitiirçnuptiasanimomctiretur,puduit eu
fuper hoc hçfitaflCjCœpitq; in codépropofito pic
nius roborari. Nec diutius moratus,Rogcrius dc Bonellos
Marturano alijsque qui aderant nobilibus viris
refpodit ea fe quç perfuaderét confiden ter aufurû, imcifcau
plenaqjperadurum fiducia,fipadioni ftaret pre- rum.
pofito. Sic vbi vifii eft vtrique parti nihil eoru pc-
nit'quçpromifcrat immutarc ipfaquc etiapoft-
moducomitifta, necno amp; eiusjppinquis predic-

Gij

tuinfœJusmatrimonijratuni haben£ibus:vtnxi-
queprçlhtofacramento padlum ipfum mutuoró
boratur, mortique Maionis terminus certus prçfi
gitur.AdditqueetiamMatthçusBonellus, fitem
poris interim ocçurrat opportunitas,nequaqiiam
ld fibi efleanimivt prçfixain die expcdet, nec per
fe ftaturum quin illud quam mature pofsic perfi-
ciat. Nec minus ajibi quoquefortunam tans A d-
miratifatigatam fucGcfsibus,iaabcius obfcquio
defciui(ïèpcrcipcres. Cum enim inftarctiam dies,
quem inteifîciendo regi idem prouidcratjplacuit
DiCc-ptat ^^ cumarchiepifcopo Tkretum habere colioquiû.
Maiosc Cumquederege matunusamouendo, defedan-
Archicpif dis populi motibus, regniq^ Aatu mox futuro de-
Eita-quot; iiberantes inuicem difceptarent, fubortaeftmde
nijs. cotrouerfiadethefauris, ipfiusq; regis filijs vtrius
deberêt cufiodie cómitti. Dicebatenim Adraira-

tuspuerorumtutelaacthefaurosjtotumquepala
tiûfibideberec5mitti,quoniâopoFteretrcgnine-
gocijsinfudarcjmaximéqjthefauros ncceflarios cf
fead tumultus rebellâtiû c5p;rimëdo^s,amp;: arcédos
exterorumincurfus hoftm; nec fine niagnis fum-
pnbus emerfuras difienfione?, amp; intelèina bella,
poflêcompefci. Archiepifcopus autem aiebatid
fe nuquam pafluru m:na ex eapuerorü tutela pl u-
rimü poffe fufpicionis innafci, maximeque robo-

ran prçcedétem plebis opinioné:tunc omnesfore

certifsimos nihil illu aliud qua regnü appetere-.tûc
aduerfus eu modis omnibus afperados. Sufpedû^
enim tutorêpucris dari nec iura penriittere , amp; fi
datus fit^remo uendu cêfere.Sanius autem ellè co-

fili u m, Y.t arc hicpifcopi s ,ep^cppis^ ^al afque yen e-
rabihbus ■ ôù. jrdigiofissidk •
poflct haberi fufpiciojpuerornHh ac tberaürorum
cuftodia crederetur.Nam rccidtus xçtjjus.r,içgi?i
fumptibus fa.Giçnd}s.fuppeçeîr;cjamp; rfi neçeflîtas exi-
gércc^ab ipfis eum thqfaurQïpjTô Ciiftodi^^^guafir 1
tum fufFiceret accepxur um,SiCi.dgiturahcrms diC
ccptationîbus ea cantirquerfiaitiiutjus :protra£la,
cûaucjàriepilippp ànbsp;nô,pofe.iaueil.d:fçntê-j

tia,eademqùe:Maiorîipçnitus difpliceretVquippe
quemfiiis noiterat macliinatipiiibuspbuiare j tâ-
dim'iratu-S'fobtacu'it npp i^fe dp..3rchjepf£eAp:o
meruiÖ^, vcfupdébuerit adyêrrar;i:prpppiquot;tp rfçd-
nunccompenfationemfibi mutuâ reppm^quod
cum-fala gracjafpciam amp; çpn,filij participem afci

ignaro ,, aut etiam reludlance facile pofiet iquod
propofaerat adim.plere. Verum banc ad prçfens
nihil obfuilTe dif(;ordiam;ne:C enjm elfe iam d ybiß
quid in talifocio/fpei fibi.ddbeatPcfefuarc^Prçt'Ç-f

reaiam.fep.œniterepropoûtijanimumq^fûûabin
cœpto penitus auertiffc,n,ec.vriqjUÂni4einceps ta- quot;
Icquidpiamadmifiurnm.Tuo ArcHepifiiopus, li .

cethçc cum ex animo dixiffenocrederjet, optimû nr Maiô-
quLdemaitamp;fatis appröbandum cofiliummam

inbsp;rrL )nbsp;-nbsp;chiepilco

amp; me quoque Udti detçri:çt atrocitaSs'n.eegt;abfque pum.
falutis ôcfanaç rioftr^'pericujapofitdhpclieï-iJn
liunc modum contrats duduni focimtis.fœde-
re diffohitOj-Maio drfcefsit, totis la fenifibas prx-
panans vkioni. Afiipämo quidem erga. fccï u m ita

G iij

regis animum fpe Iucri,vt crat cupidifsimus, irri-
tàuit;vtfepdngéntâs ab -eoauri vncias extorque-
ret. At ille quânquâ ciufmodiiadura fatis cfficaci
ter ad doloris cumimpatientiampermöuilïct,pu
dore tamen ôcindigmtate rei vchcmentius exx-
ftuans,totum ad eius rei vindidam ingenium traf
tulit. Cumque prius tanto pacis ac diledionis fœ
dere tenerentur aftridi,vt fe fratres inuiccm appel
larcnt,nunchoftes atrocifsimi, fed occultrin exi-
tiu fuu plenis operabatur affedibus,n6 iam fortu-
nas alter alterius petituri,{cd vitx difpendio,pœnç
quecapitisimminétcS.Admiratuscnim peftifera
veneni potionemeditabaturillûextinguere,adid
quelocû ac tempus prçftolabatur idoneû. At ille
deteftabile Maionis facinus tam per fe quam per
familiares fuos multis detegens,ad vindidam eos
tanti fceleris hortabatur, amp; iam conceptum de fe
fufpicioncmremoucns,aduerfusillumpIcbis ani-
mos irritabat,multos etiam milites acnobiles vi-
ros plurimis fibi perfuafionibus alhciens. Sub ca

Kicolatwnbsp;Logothetus,qui tune in Ca -

Logothe- lab riç partibus iuflTu curiçmorabatur, Maioni fcri
t«u Maio- pfitepifl:ola,vbi quicquid à Matthço Bonello ge-
diwl- ^'uerat.padaquemter eû,amp;Comiti/raraCa-
lo, taccfemhabita,proutrclatu didicerat amicorum,
breuiter cnarrauit. Ea res primodubiam viri mé-
tem tonga deliberatione fuipenderat, necdû fide
dignum cenfebat cum fuis refragari confilijs, que
fummapromotûdiligentiatanquamfihum edu-
carat. At vbi multis id aüerentibus pleniorem fidé

adhibuitjiara de vindida fccuni dclibcrans, ad id
opcram dabatjncfaólumhocimpunitas fcqucrc-
lur. Matthçus autem Bonclius itarcgcfta, rcucr-
fus in Siciliam iam Thcrmas peracncrat, quod .
oppidum abvrbc Panhormoxx. milibus diftat. op^d^
Ibi qucndam m il item fuum obuium habens,
quem in Calabriam profedurus Panhormi reli-
querat,mentem ac propofitum Maionis ci tifdem
per(cnfitindicio,quódquc iam fibi venturo car-
cercm prxpararet. Et quanquam Admirati htcris
crebrius citaretur, nec longam temporis angu-
ftia deliberationem admitterct, prudenti tamen
eonfilio ftatuit non prius Thermis abfcederc,
quem mifsis nuncüs animum ilhus prçleniat.
Literis ergo Maioni diredis narrat operafiia feda
tos cflc Calabria: tumultus ; Calabros omnes dc îîoncltifi-
inimicis amicifsimos ci fados, Scadperagendum MaTo«Ri
quicquid iniuxerit expeditos, nihilqueiam ahud
qua Clus imperia prxftolari. Additq; fuam ipfius
fidcmhacin rc maxime fans abundéquc fpeda-
tani,quitanto Audio tantaquefoUicitudine nega
ciageflcrit Admiratijicet femper cius nihilomi-
nus voluntati diligentifsimc fuerit obfecutus/uae
per omniaiufsioni dcferuiens,eafpe quidem ac fi-
ducia,vt quem fuisvideretinfudarenegociis,cum
amp'tori bencuolentia, crederet ample^itendum,
îacHfquefibi filix nuptias non djfferret . verum
îocin contrarium cefsifle.Nam prograna potius
ingratitudmem compenfationis vice fibi rtpofi-
ta, iamq; felöga promilsiomsexpedanonefufpé
fum diutius cruciari,fuóqucfraudari defydeno..

^ICVLIAK'^

Nunc id £èrogare,i(l plenittidme vo torum èxpo-

fccjac per fi cjuid de eo bcnemcruerat obteftari,*

vt qjjïî çfmoscnxei u s; ibgaû :drumxôiiiura;ièt,,(:|ut

timcn4iim.accriftç belli priricipi'Uni ad iarros exi-

, quot; . tüs perduxiflct,eum rcdcûtempromifsiconiugij

IsEOitibiniinerarcr. (Hasîgitur literas Admiratus

infpiciens familiaTibliisTiais eas oileiidit • illifque

prçclpue qui adiierfus Matthxum Bonellum eius

, indflgnacionem.commlt;3i3eran-t, dicens palam efle

gt;t\mià eörrófaiütatéjqux ûbid-idba fuer^^nt :,iniquû

, cfTetanticrimmiseumarguijquifiliaefuxnuptias

tanta prx ferantifque votis expcteret, nec fe dein-

^eps crèditurum (iquis de eo mali quippiam fibi

». • « .fuegéfl^it.DehincilIiqeammaJiîima'eeilcîrftatere
Maio Bo- 55 , ^nbsp;. ^ .nbsp;,

nellorc- fcribit,vtilecurus veniar, amp; conccptamdeponat
feribit- follicitudinem:fuoquâpnmumveneritfatisfaâquot;û
iri defyderio, eumque nùptias quas tam affeduo-
fe poftulauerit,adcpturum. A t ille'Vj fis eiufmodi
literis,tanquam ca nuptîarum prorflifsionc leni-
tus ,1 xta fron teP anhor m u m i ngredi t u r :ibi que ab
Bonellus ^■Admiratobèöigneamp;cumhórfó'^efüfeeptus, grta
Pâhormû tiaseiagit,rögatquevtpromtfsiöncmfuam ceje-
rcdir. ri profequatur cftetlru. Hinc Archiepifcopum fe-
br^buslaborantem fecmiüsadit'icique quod ge -
ftumfuerattotuÀîcxpediens^alîîôdemplurimû
admonetutjVt omnibus modis àcceleret , amp; dilâ-
iriotiisimpedimencûomnefûbmoûeàtcrem-enim
lt;tancamnon {înepericuloiam diffetri^ IntcFim er-
go Matthsus Bonellus perpetrando facinori tem
pus idoneû follicite pcrquirebar, fcd-amp; huiceius

. . . ^ . . -ffollici-

follicïtudmi fortuna non clefuit,quae quafï pœni-

t'cntia 4uda,quodvirumignobilemtantis horrc-

dümflagitijsin fummo Fcrcrerum cuiminccollo

calletjiam cipra^cipitium minabatur, ôt volubilis

circuli fuper eminentiamfenfim deiruciés ad in-

fima,circundult;äis anfradibus rotam cœperat ob

Iiquare. Cum enim iam Admiratus ipfi Arcbiepi „
r^nbsp;n r t f ■ ^ Vcncnum

fcopo per manum cuiuldam tamiiiaris lui, quem aichicp» -

donisaepromifsisailexerat, venenum propinari fcopo Pan

feciflè£,mirabàtur eum tardius mori,diuc}ue lan-

'nbsp;'1nbsp;nopiop/i»

g'iere: amp; curisingentibus angebatur,timcns ncnamm.
forte pofîetpriilinçfaniratireltitui. Id que ex im-
potétia venenipr^uidens accidifre,prçparat aliud
multo vehcmentius adnocendum amp;c amplioris
malitiae. Quodfeeum deferens die quadamcir-

h^*nbsp;1 • rnbsp;• r ^ Maio inui

oram vndccimam,archiepilcopuminuilit,ei- (^jarchjc-

que afsidens primo de valetudine eius mterro- pifcopum

gatnndéfubiungit,eumfacile,ficonfilioamicorû

crediderit,cuafurum:rogâtquevtfacilem amp; exper

tifsimam ad bocgenus xgritudmis medicinam

accipiat , quam ipfe in pra:fcntia fua diligcntif-

fîme fecerat prçparari . Adbœc Archiepifcopus

tantum fe lurat pan faftidium, tata membrorurn

debilitate vexari ,vt ncqucfirie magno pcnculo

corpus ita debile pofsit amplius inaniri , ipfe

quamiibct medicinam folo vifu abhorreat, fed Sc

cum fumma difficultate-cibos accipiat. At Maro

ne vidererur importune inll:aie,e6que ipfo fufpc-

dusfier£t,pr2eparatam iubct potionemm diem

ahamrcferiiari: dehinc illi familiariusafsidet, amp;

H

blande fuperboc cum redarguens ; horratur nl
conüiiumamicoTum tam negligenteraudiat, ne?
quefux femper obtempcret voluntsti^cum fciat
cam elfe legem xgritudinis, vt animus nociua frc-
quentmsappctensjca qux profunt nihilommus
afpernetur vim fibi fi fanari dcfyderet, alicjnoties
faciendam: féque deillius vt propria falutc,iurat
perinde eile foilicitum.nam fiquidemeum mori
côtigerit,nefcirefe quid deinceps fit aâurus, quo
fe vertat, quam expetatfocietatem, cuius fidei fe
committat. nihil enim in alio quoquam fpei aut
fiduciGE fibi repofitum.At ille gratias erreferens,
impotentiam fuam excufat,fi'démquc laudat ami
citix. Ad fingulaprohxius refpödendo, alnfquc
infuper de rebusverba multipliCans, mittitihco
Accerfi- Matthxo Boncllo dicat,vt fiquidem vir eft,
turMat- nuncaccçleret,amp;adperagendum quodpromifit
thœus Bo virihteraccingatur,miI)tesfuosoccultcfaciat ar-
quot;ntlrfiSnbsp;^quot;^quot;^atos corgruis ipfe difponat in locis-.in-

dum Ma'^Iterimfe Maionem vanis fermonum ambagibus
ionem. dctenturij.Matthxus ergo BonelJus prout ei im-
paratum fuerat,in fecretiore domus parte mihti-
bus conuocatis,rem cis totani exponit, paucifque
admonet,vtaudacifottiqucfintanimo,fine mei
tUjfinepericuIofacilhmepoflerêfieri.Siueenim
nefciens hoe fibi periculum imminerefecurus ex-
ierit,nó efle dubium quin omnisei fugiendi adi-
tus obflruatur, fiuere cognita timcns ejire,ahud;
quicquam machinari voluent, itidem eu m ipfis ;
xdibusnihilofegnius obtruncandum,nccei deliV

bcrandi fpacium indultum iri. Ncc vero longis
■ crant perfuafionibus onerandi,quos ad id per-
petrandum amp; facramentum aftrinxerar, amp; Ma-
ionis dudum inflammauerat odium , Sc lucri
fpesvehementius accendebät. Inter hxc occafui
folis iam fucccdente crepufculo , totam vrbem
fubitis incertifque rumor bus viieresattonirarn,
ciuéfquc hmc inde turmatim difperfos incede-
re, amp; quidnam eflet rumöris quod vrbem re-
pente (ic attonuerat,a fe mutuo fcifcitari. Alios
autem obflippo quidem capite,fed arredis au-
ribiis per plateas vrbis conuenticula facientes,
varias fuper hoc dtflonàfque proferre fententias.
Plurimorum tarnen circa id verfabatur opinio,
Vt Maionis inflindu regem ad archiepifcopuin
cä hode venturum,mipfaque viacredererit occi-
dendum. At Matchxus Bonellus vbi videt mi-
litum fibi promptam audaciam non deefle,Ma-
ionem- ab archiepifcopo fatis com mode decineri,
4io£te intérim nihilominus opportune fuas müdo
tenebrasiniecifle,primu mviaCooperta ab eifdé ar
chiepifcopi cedib'ad palatiü regis proté_fa,qua Ma M^n^m
ionifugafperaripoteratjplerofq-, miiitüpcogrua
ioca di^onit:dehmc eä qua tranfiturus erat occul
te prxmunit infidiis,ac ficubi forte per venulas vt
Vulo-o dicitar,inuias alias lateraliter effluebat,eaA
di militibus fuis prouide diftribuit obferuandas.
turbic quoque quç Maionem fequebatur,quofdi
fuorû pi-jcceperat immifcen. Ipfe cü paucis ad pot^
tarn fan'a;£ Agathes cxeiintem praEueßire cotifli-

Hij

tuerat Admifatûjcumqiielocum putabat oppor-
tunum infidiiSjCoquod ibi via plurimum coarts
ta,deinceps fefcdifpergebatin trmium, amp; pr^ecc-
dcntis culpam angu ftiac,diIatationc prodiga redi
rnebat-îtaque vbi iam Admirato vifumeflrepa-
rum bene gefta difcedere,iubet archiepifcopus fo
res dihgentifsime quamprimum exieritobferari.
Cum igiturepifcopo Mellànéli qui eius lateri ad-
hxrebatcolloquens,prope locum inftdi^rum ,in
via^iaanguftiasincidifîetjfubito Matthiçus nota-
vci cuoi- riuseiusfamiîiaris,.amp;: Adenolfuscamerarms vix
cuîariiis. fequentis turbse multitudinçmtranfeuntes ,ad eu

perueniunt,eiufquc auri immurmurat, MatthϞ
Boncllumcum plerifque militibusarmatisvifum
clîeininftdiis, ipfumque ab eodem ficutaudierat
debere interfîci.Tunc Maio ftans ac fubiti mali ru
moreturbatuSjMatthœumBonellumad feprjçci
pitaccerfiri.AtilIefentiensfevocarijfuâqueMa-
ionem iam non latere coniîlia,profilit ex jnfidiis,
ftridoq; gladio terribilis ei repente fuperticnit.Et

fd°Maionbsp;proditorpeflijndatçnobilitâ

'tis vltor vel férus,vtnefandifsimis fceleribus tuis
modû imponâ,vnôque femelidu in te tam A dmi
rati quam Regis adulterum nomen abraiim. At
Maioni cum nec orandi veniam indulgereturlpa
cium,necin extremo tamenvitce difcriminefati-
gatû defecit ingenium. Nam in alteram parte de-
fluens,amp; fublati enfis i£lum euafît,amp; ferientis vio
lentiam in irritum ahorfum reflexir. At eiufdê for-
tius redeuntis impetû euitarc no potuit^acceptóq;

letali vulnerc ad terram corruit moribundus. Hi
vero qui fcquebanturcum/ubito.d jfparentes,qua ^ jf^quot; ^
quisq; potuitaufugerunt.Mtitthçus notarius vir aMatthaeo
inter nodis tcnebrasgrauiteryulnerat'euafit.Mat Bonello.
thaeus ergoBonellus,eiusquc comités ita re gefta,
timentcs Pâhormi dmtiusimmorari, cum mcer-
tuin baberent quo id fadum animó rex erat acce-
ptu'rus, ipfa node Cacabum quod dam eius op pi Gacabum
dum deuenerut, Tota vero Clurtas,lt;^uç pnus am- oppidum,
biguis erat fiifpenfa rumoribusjproditoris morte
cog:nita,ficexhilaratae{i, vt cuc primum in Mai-
onern plebis odium appareret. Nam alij cadauer
in media viaproiedumpcdibus concuUabatjalij
barbae pilos proteruius euellentes,eiusfaciem con
fpuebant.nec vero deerant qui Maionem putaret
adhucviuere, tätiqueviruraingenijnunquäadeo
confilij Cuiffetnopem, vt fic interficipotuiffetreû
autem quiiacebat exanimis,aliquem ex militibus
fuisfuifle alÏererent. Eadem node rex infolitum è
palatio vulgitumultum audiens,mirabaturquid Mors Ma-
in vrbeturbinis accidifiêt,vidésqueQdonemma
giftrûftabuli,qui ob id ipfum nunciandum ad pa
latium accedebat, rem ab co totam edidicit, indi-
gnatusque efl: plurimum tam audaderid iniuflu ,
fuoquempiamprçfumpfifle.Nam amp;fi contrare-
giam maieflatem Admiratum aliquid machina-
ri conftaret, ad fetamenprimoreferridebuifle,fi-
bique referuarivindidam. At regina mortem Ma
ionis^multo moleftius, nec adeo patiêter audiuit, mortSMa
amp; m Matthxû Bonellum eiusquefocios maiori

H ii;

SiCILIAÈ

quidetn impctu indignationïs exâriît. Interim cri
go fcx mand^to règio deledifarit qui ciuÄatc to'-
ta nóde p^fuigitéïcfrcüiTént, ricfórte ex ea occa-
fioncinter Cluesfeditjonis aut difcordia: quidpia
orirctur.Pleriqüectiam domus Admirati cullo-
diç dekgati, Propinquörum enirii amp; affiniû cius
domos, quia facile plebs inhiberinôpoterat,pcr-
rnilTum erat licite dcpredari.

Sequenti dierèx Hêricum Ariftippum arcbi-
us adminbsp;Catanienfém mâfuetifsùni virum in-

m^vk« genij,amp;tamLatinis-quamGrçcisIitteriseruditû,

gerit. familiare libi delegit vt vicem ôc officium interim
gerereCiiA'dmiratijpr^'cfletque notànjs, amp;cû eo
Com« fecretius de regni negocuspertradaret. Cumigi-
Sjrlucftcr turhic amp; comes Syluefter a dmirati dolos ac pro-
pofitum regiplenius indicarent,-amp; erga Matthç-

uni Bonellum tentarenteius'animû mirigare,nul-
lis tamê aflèrtiombusillius indignatio poterate-
molliri,nifi quod m thefauns Maionis regia quç-

dam inuenta diademata,fce}erum eius ficfem fecc-
quot; re,tandemqucrexfc deceptumnon dubiis co'm-

peritargumentis. Eadem ergo die capti funt Ste-
phan us Maionis filius, eiufdemquc frater StepHà
nus,vterqueadmiratus,cûnotarioMatth^o qui

plurimumillifamiliarisextiterat.Thefauns aute

eius quotquot inueniri potuerunr, ad curiarrt fine
dilatione tranilatis; cum Aiidirêàs eunuchus ac
plerique alij tortorib us tradi ti cbgereri t u r i n dica-
requicquid derebus Maionisfcirent, velalicubi

fecretius occultatum, vel apud amicos depo'fittf;

multaquceorum indicio fuilTent inucnta, tandc
Stephanus eius filiys multis terroribus amp; minis ^^^
adaduSjiurabat fe nihil amplius fcircquod curia nuTlvlaîo-
fuperhocedoceret, nifi quod ohm patrem vtfibi
viâcbatur dicetem au.dierat,epifcopum Trppeen- pujXrope
fem ab eo depqfiti noiminepropetrecétas auri vn- enfis.
cias accepiflc. Epifcopus ergovocatus ad curiam
iuflTusq^redderepraedicl^syncias auri,quas apud
eumMaiadepofijpï^ti^lcrpQndit plurafc quam
petcrent rcd^iturum^dpmumquereuerfus feptin
gentamilia Tarenorurp Jioftiariisqui cum eomif
fi fueranta(sig^Eiauit. His ita gcftis mifsi GacaHu
legati,^quj Matphxum Boncllum accerljreolc.
gemquenunciarent Admirati mortem poft com
perca eius Ccelera Ixtis auribüs acccpifTe, prxftï-
toqueetîâlàcramétpmetum omnem^ac pericuh
fufpicronemexclu;d.erent. Atillequanquâeiufino
düuriiurado parum credcret, fcienstamercgq in
fe nihilaufurum, tü pb fauorem plebis., tum- quia,
comités omnes qui pb.id ipfumriebellauefant;^
totamque Galabnam fperabat fibi futuramau-^l^^jttbsa»
xdio,aim vniuerfis mihtibus fuis Panhormum Bonellus
fecurus açijeliîtilfi ipgrc^ii vero ciuitatis plurjmaiJ^^^j^J^quot;'
tam virorum.f^ .-q^am muJieruni )turha obuiam
cxierunt,cu'm |ngenti cum gaudio vfquead por-?
tampalatii profe^juétes • ibi benignefufcep.tus eft i
àrege,amp;in eius,grât;iamintçgi(erçftitutus.;DehtCj
à maioribu?,curi£Ef|ibeadem eft frequcntia ple-v
bis domu fuaperdudus-Eoigiturtafamofofaci-
noreMatthxus Boncllus non foluin Sicilia,vciu :

trans Pharum quoque per totaiii CaIabriam,A-
puliâmque,âG Terram làboris adeoifitiplebisno
bihumque mentes alkjcèrât, vt e^us vniuërfî virtu
tem amp; audaciam kudantes extolkrent, nec in re-
motifsimis quoqueregnipartibus eius ad quen-

' quàmiïlcfficaciteriiterçpcruenircnt.Cbmircsquc

ipfi acciuitates ApuIiàc cum;omnibus qui eis có-
focdçrati erant, rebellandi iam caufa fublata, eius
demceps voluntatem ôc-éonfilium cxpedàbant/
In Sici la Vero Panhormiq; maxi me rotus ïaaper-i
tepopulus Gonclamabat,quisquis Matthcco Bo-
nellonoceretentafletjholtcmeum pùblicum ludi
cari, fefcque ctiam aduerfu s regé, fiquidc'ob A d- -

miratimortemineumfeueiius ananimaduerterc

prçfumpfilfet, armafumpturos.Naei debere om
nes obkqui, quipublico regnifublato penculo,
Iibertatcm omnibus reddidilfet. At eunuchi pa-
u«un.ni« i^»^quot;4quot;ilgt;quot;sflagitiofusaniaius acfcekrum confci
ftruunt in cntiapotentiamillius fufpeaamfecerat,co quod
BoacllS. 5c jpfi machinationû Admirati cófcri fuifîènt Se
participes, ad id opéra dabât vt aduerfus iliùm rc^'
gis indignationem amp; odium concitarënt. Itaque'
regina:; ipfiusfrçticonfîlio ,folîéîrudinis fuçregi-
caufas aperiunt, aflèruncque non ticgl^gendum '
ciùscapiti nifi mature prçcautum fuerit.pcnculû
itnpendere.Nam Matthœum Bo,uel!ûob id quod
ci nupcraccidcrat, in tantàm ektutivfuperbiam,:
vtn:mmem j(îbi iam in regno vïnbus vel p'otenria;
parem exiil:imet. Cumque quadam çiudûteme-
ntate totû ad ih videat populû confluetem, virosqr

etiam

ctiä nobiles fuis per oia parere cofiliis, amp; lufsioni-
bus obfequi, nihil eorü quxcunq; animus impera
ueritputetilhcitum, nec à plebefolum, verum amp;
ab ipfis curix magnatibus eandem fibi velit reue-
rentiam exhiberi. Interim eum fibi omnes aftrinr
gercfacrametis, amp;ignotis padionum foedcribus
obligate. His acccdere quod vniuerfi Träsphari-
ni proceres,quibus hoc ipfum defperationem in-
ciifierat, quod eatenus regem QfiPcnderant,vt eum
fibi crederent implacabilem,literis fuis iuuenilem
animumcrcbriusbortabantur,vt fiquidem ple-
naqaiCofequi gloriam afFedabat,fi nulli deiaceps
ft^biacerepcrjtculo, enit-eretur quatinu« integram
amp; regnolibertatem , amp;c fibi fecuritatem acquire-
rßt,quam adipifci regeviuente non poterat,nequc
fallaci çujàas promifsione feduâ-usjçftimarereum
tam facile Qbi placatum,cui manum dextera am«-
pvitafièt. Sic enim regem opinari, fic dicere inter-
fedo Maione manu fe dexteramutilatum. His er
go perfuafionum ftimulis auidum gloriceiuuene
plurimum incitatum,promptümque andere amp;
cxperiri omnia, amp; nifi citius eiufmodi confiliis
prouidc fuerit obuiatum,quocunqjferuoranimi,
ÔC iuuentutis impetus eum traxcrit,facile fecutu-
rum, nulloque coercendum metu periurij. Satis
quippe vecordemeflè amp; improuidum,quifquis
cxiiliiiiet fidem eum cuipiam feruaturum, qui tä
iurifiurandiquäaffinitatisiure pofthabito,foce-
rü fuû,quem vice patris habuerat,cuius etia opera
patrimonij fui reftitutione impetrauerat, tätis in-

I

grattis bcnsficiis prodiderir,interfcccritinnoren-
tcm:fälfum enim quicquiJ ipfeccedifq^facl^föcjj
aducrfus Admiratum confinxerantmecillum m-
uentamthefauiisciüs diademata fibi pf^parallè,
fcd regijVt cademin Calcndis lanuari) ilrenaruHi
nomine iuxta confiietu dmcm ei ti anfinittereti vc-»
rum nunquam ob id folum a MattJiaïo Bonello
tot contraria foedera, tot focietates initas, vt M a-
ionem interficcret. Aliud eummaiusambire »al-
tiufquefouêrepropofitujad quodeiufmodi prrn-
cipioviam fibicómodc cenfuerat prxparandam.
Haec amp; huiufmodiplurimai^pifsimcregfsaüß-
bus inculcantes, id effeceraot, vtnequc jiaftiPMaci
thxum Boncllum inter familiares admitreret,ne-
que Maionem ob aliam caufam ab eocrcderet m-
rerfeciumjnifi vteomunicatumcuïïï quibtiÖami
proditofibus de motte füa confiliüm,libenus pof
fctcöpcodiofiiisquc efficcre. Sed hüius rei vindi-
élam vix iam,vteracad punicndum facib^inoras
fililinenSjin tempus congiruum neceflariodiffere-
batjdum populi tumultu cópofito, nouitatis fer-
uor amp; impttus quieUiflêrJnrerim tamenIx.milia
Tarenofujtaabeoquamabillisqui pro ipfo fidö,
iu/ïcrant«epeti iubet,quos idem okm vcpittrimo-
niü faü reciperet,cun«Efpoponderat fe daruru.eo-
ruautem folutionem Admiratus genero parcens
igftoranteregediftüIerat.Itsq; Matrh£Eiis.Boriel-
1 tl s e X1 m p r OU 1 fo rep éti na debi ti veten s ex a d ion e
pulGtus fimulquevidensfolito rariusa'd curian^
Ic Yocari,nec^ae livbifolcb,u:admiuu j mirabatur

qui J hoc nouitatis portederct.Sed amp;hoc cius ani- Adenol-'
monoparumetus ac fufpicionis iniecerat, quod
Adcnolfum camcrarium plunmu polTc Vidcbat rTgifquV
in curia, quifummû amicitiï locü apud Maioné«quot;^'^quot;'^quot;
obtinuerat,amp;tähunc quam alios holles fuos au-
dacius atque apertius in feodiiî excrccre,co quod
cuarchiepifcopi vidèrent opeßcconfiliodeftitutü, Mortuus
qui dmturnafatigatus sgritudinenuprime mor
tem obierat. Haec autê omnia non fmeconftnfu Hugoquot;J
regis exiftimabatficri,nec vnquä viros ciufmodi
aduerfum fequicqua aufuros, nifi regis animum
crgafecredcrentimmutatum.Näcofuroris amp; au Man
daciasventum eratjVtPhihppusManfellusnepos pol^A^r
Adcnolfi cum mihcibus armatis viain Marmo- nolfi. quot;
ream nodlu perambulans, à plerifi:[uc vifiis fuerit
domumMatthçiBonellitardiuspcrtrâfirc.Quod
vbi Matthaeo cognitum efi:,fequcnci no6lc militi-
bus fuis armatis primü circa domum fuam per cö
grua loca difponens mfidias, rcliquos militû pr^e-
cepit per via Coopertä vfquc ad porta Calcul ç rc-
phcato frequenter itinçretranfeuntcs, ante domû
Adcnolfi morari diutius, fpcrans ita Philippum
pofle amp; cius mihtes, fiquidem ca node ficut in
prçcedenti cxierint, vel ab iftis per viarum trä-
fitus mucnirijVcl ab ilhs qui in infidiis erat interci
3i:fimulque y t oftederet çorii fe no ignorarc cöfi-
ia,neq-,fibi militü deefTècopias,autvirtuté,vteos
poflètadvnûoês delere,nifi registimor ciufmodi

facultatis liccntiarefrenatct. Sic media fere nolt;5le

lij

ducentes infomnc, demum mfeélonegociorcdfc
runt.Matthïus aute Boneilus cü his atq- ahis plli
ribus rerûindiciis voluntateacpropoiirura regis
agnofceret,aliter interim fibi prouidendü exiiti-
ra ans,n 5 d um deliberan dt 1 iberta te fu bla ta, M at-
th^eo de Sanda Lucia confobnnofuo,amp; quibuf-
Matth. dam aliis nobilibus viris Sicilix quiliteris eius ci-
Bonellus, tatiPanhormu conuenerant, omnia pandit ordi-
ad amicos ne quGE fibi acciderat:quódq; hoftes fui cü eunu-
ehis focietatem inierantjVtin fe regem exalperent^
eofqj facile quod voluerint efFecille.Iam enim fe
ab ipfo rege ad veteris debiti folutionem vrgeri, à:
quo conferuatas falutis prçmium expedabat. Dc-
hincrogat eos obfecrans perfideamicitia: fcede-
nfqj nuper inter eos habiti fandionem ^vti hac in
necefsitate fibi non defint^qui profalutetotius re
gnipericulu iftud fubierit, nequefe cömuni quif-
qua oneri fraud uleterconetur fubtrahere.Admo-

nétqueid mature capiendum eftê confilij^yt ho-
fiiü dolos regifque deliramentapr^ecaueat.Siqui-
dé vnius fuerintanimi,amp; in vna firmiter volunta-
te pcrmanferint,,vt omnem fortuna cömunicato^
ve intpericulofuftinere, nunqüam fibi plebis ani
mos,nûquam mihtum gratiä defutura. ita quic-
quid agçcfsi fuerint, facile peraduros.Qjjod fi

difsimuladofubterfugerequifq;maluerit,ncminc
eoru qui in morté Maionis cófenfent euafurû. At
illirumoriî nouitatcpermoti,çû mirarêtur amp; gra^.
mfsimeferrentindefibi periculû amp; ingratitudine
Gmerfîire,ynde febencmeritos çftimabant,maxi-

metamê iridignabantur Adenolphü camerariii
eo prxcipitatü audacix; vtin Macthaeum Bonei
lum manifeftas änderet inimicitias excrccre. Ne-
^uc vero putabant tantam rem deinceps habenda
negledui,aureiufmodiregistyrannidcm amp; infa-
mamoportere diutius fuftineri:erant(juéquiiam
tune in ipfum Adenolfum vbicunque cumin-
neniri contingeret,. impetum faciendum, neque
tantçeiusfycophantias vindtdani vlteriüs prote-
landamcenfcrenr.Nara quicquid abcis in choaru
foret, plebem auide fecuturam-wAhj vero rem
cccptam moderatius amp; cum cautela dicebant feli
eius proucnturararneq^nuc Adcnolß morteperi-
culum minui, fed augeri,fi fîâgitiorû caput quod
ante praecidi debuerat,rehnquereturincoIume::
ad id dadum operam,vtmaIörum origine fubla-
ta cxtera facile fubfcquantur.fontiscnimfcatebra
prius confumpta,fine difficultate deinceps riuoru-
copiam exiceari. Hoe igitur apud eos prçponde-
rantecófilio, placuiteiufdcmrei fibi focios adhi- Gôiantt'^
bere, Symonem comitcm^ Rogcrij regis^ fihum '■«■gein
ex confuetudinaria matre progenitum Tancre-
dumque fihum Rogenj ducis ingenio magis
amp; incluftria quam corporis virtute prasftantcm^ i.
cuius etiam fupra meminimus.Scicbant enim eos
quicquid aduerfus regem decretumforct ,, facile
Gófenfuros. Nam idem Symoni principatûm Ta-jf
renti, contra patris teft:amentum abftulerat^ dices
patrem in multis erraflc fpuriorum'amore dcce-
ptu .Dacatûenim Apuliae,Tarentique amp; Capus

. i Jij

priflcipatum Icgitimis tantum fifijsdcbctt! con-
de4i»A4çQmitatâs autc aliasquc regni dignitatcs
non indignum cflc iiberos etiâ naturales adraittil
Tancredum vero ficutpraïdidam dl,intra pak-»
tttlcaurors tencbatmclurum, cums ctiafratcr Gu-
lielmus ibidem non fincmagnarbgis iouidia, na
per obicrat, adolefccns vtiquc pulcbcrrimus qui
çunvferc xx. œtatis.annum ageret,neminem mi-
litum viribu^ fibi parem rcpererat. Hos itaquc fi-
bi Matthaeu^ Bonellus iureiurando, fequc illis in-
uiccm obligat, inultosqucprjetereami itcs amp;po
tentes viros,in quibus amp; nobilcmadolcfcemlum
Rogcriûcoràitcm Aucllini, regis confanguineü
nondifsimilipaóto fibi cdfoederat. Erat aute co-
xuin hocpropofitum.Yt m primis regem caperct,
captuin quahbct ineluderent infiilarü, vel in alto
quolibctlocoiuxta quod omnium cómuni decer

mXiquot;-nbsp;JchincdusmaioremfiliûRogeri-

Sïrquot;nbsp;Apuhçnouencm fercpucrüregem crea-

^liclmi. rent: id cxiftimantes populo gratûforcjèquevide
ri nihil animo maio fireleratóq; gerere, fi lyranno
ob facinora^ua fiiblato,fiIiû eius ipfi fubflituant.

Ad hoe autéfacilhmus putabatur aditus prçpara

Malgcrkis ri,fi Malgeriiicafliellanum palatij quibuflibct pc f
fcntprpmifsionumpadionibus irretirc, vt idem
ab co iusiurandu quod inter fefeccrat, extorquè-
rent. Nam aliter inchoata parum proccdere vide-
batur» cüillctrccétos ferciuuenes feeu haberetsf-
fidue, ipfius palatij çufliodiç prçfeclos:qui fie erat
pcrportarûanguftias diflributi,vtquantuuis nu-

mcru militttm ab ingrcflu facile Tubmôiicrentj ôC
fi furtirn aliqiios ingredi oôtigiflity cerm erat ibi-'
décos finefpcfalutrs intcrcipi;teditliris éxitu n^tt
patente. Vcru id eorum dcfyderiis obftabat-, quod
idêMalgeriusmultac auûeritatishomo crat,.nec
fac ilis vHa: pexfu a(io ne. qu 0pi a incli nan àu t h u i
lufoiodifenegociis immifccrc Timebat ergo rê
recrçtifsiml ilhusfideii prefsi hac ambiguitate,cô
tntt£çreviu.deq;.adaliudnciccflàrio diucrtere con-
Chû, fpcrantcs idé feper.Gauaif return! ^alasii tutp-
*is cfFcdtrFos;,Caliellanuscmm vcdifcuffatidi cre
bïiHs.nccefeitaté ôcdaboré' fubterfugerec-, oneris
foi difftcultaté jn euïoxtraiecerat^ cota éi eu ftb d i
cndi: p alatij cur£cEçdidcraamp; Adhuf^quoq; fpcda
b^atïoffiçiu, edsi qûi per diuerfos car ceres teneban-
tilf iOQlufi,fi:cqucccr mfpicere,c0rû^; ftato mit!
aj[^|:ittS\Pc^pjiroui ci'^ltirf^^m fucrat cômatâreiamp;|)i o-
lit, vellct4mi:crdes-fingulis dedgnare carceribus»
G^debint autécuprdit ^té illi us fpé kcn n'ô dif-
%iJcfeeutura:lqmïd-q^ tion muka yoti-s cor» yîri
fafcilitasiepugnaret, prçfértim eu iam pîcfiq; ami
çorûeiusin ea ié côfœderanonefacràmeto teueré
turaftndi, quoriiindiQarequot;îgt;ci4cufe poterat ape
r^ri. Primû itaq; fçnûm dibs attimôpmcBtato,dc-
tic eiufdé cciti'agn jta'v;:oIûtate,'quodfp£rauerant
voto plem'afieeuti, fpontaneû ^abdlo lusiurandû
accipumt, impcratafenbsp;iplijdifpo

fuecâ(, impleturû.Moduî a\it^'difpo(îîtdniis hvc^-i
rar^yt ad prçfixâ dicmcarcc'faàs^omnibus qups c.
tiaabhac focietaie placuèratuô excludi,-vmculis

çclaxatis aperiret.^carceres armaqiicfingulis proui
derctj^ ipfid^tofignoj;jui5qufidc!lpcö fuo pro-^
ptius exikrentilh jpfocnim palatiocirca GSpana-
rium earn q uc partem qu return s îGrœcaVocaba-
jur^.ca^qeres eratdifpoûti. HisitadifpoÇtis- Mat
thseus; Boneilus Miftretum prófcdus eft, vt eotfrii
mentum armaquc conuchifaceret,cçteraqacop-
pida fua rebus necelfariis prxmuniret. RecefTu-
rus tamen ibicios fuos diligenter prçmonuitj vt vf
queadreditumfuurapïudenter amp; circum{pe£te
fchabcrent, nequefecretumillis ereditum temefè
publicarentï^iquid intérim prxteropinionem cü
^ radignurn emctgcrecyfuiseuia kteris cuöcaèctic.
. quot; namfïrescxpofceret,cumirigcntibusmilitumco
pij s fpei:atocitiusadfuturum. Atillinô eam qua
promiferatfupcrho.c adhibentesidihgçntiàrtî», fe*
£ura rei principia pcriculoföiamp;.tiseKitaXófidü^t
runt. Quidam enïm eoriim cum amicifsiröum fi
bi militem eiusdeni cófpirationis optarct efle par*
ticipcm, quicquid adum fuecar.eifcriatim.èxpb-
fuitiusiurandumquedenon propalandö cbfilio
negligenter omifit,fiuc fidem illius ex fua metiês,
fiuerei perjculum vt minas difcretus parum intel
ligeas. Sed amp; tempus ad hoc prçfi:j:um, reique au
dores illumedocens diligenter omnia perfcrutan
tem, demum expertus eft verum efle quod dici fo-
Nuhqüam Ict ,fuperabußdantemnon noffcrffcautelam. M?
noeuitni. lescnim prsefatUS gracias ilhrefcrens^uöd-rem'
Sîrnbsp;tanquam ad ddiberatio-

quot; ' nem incraftinumpoftulatis mduciis, ad alterius

a mi Cl

histöria; %

amici fuinotitiam äüditapertblit,tam borrendu
iti^üic'ns'féclüs rïopporterc difsimularjdó celari,
qüq d li perpctrafVcötig^^^^
laturüinfa.mia,nec immerito Siculbs omnes pro-
^^tores deinceps apellandos. Verumidfepr^cau-
tuf urn ne alt;;c\dat,quot;cui:iamque quatum inatui'epo
terit, amp; audtöresfceleris, amp; confpirationisfo:cios
lt;ïdo6lurum. Ille vero fum'amp; ipfe de coniuratoru
efl^et niimcro ,groditöi:es eos a|gt;pella5/im ula^^^ fu
'per^is'ïc |lkji:imüm indigrian^^ 'faudahsqüe vin
propofitum qui noiujifet corum.confentire fctle-
ribus, quam primum auellipotuit ab co,^ Symo-
hem ^oniitem aliosquè cofoéderati'oni^ principes
ad4it,reférês quid per focWumhegligëntiiim
dilTet: bortatusqüe eft eos vteano6le fibi confiile-
^ent.nam adaures rtgis die craJlino quicquid egc
rantperferendu^ Atilli rem audierites plena pen- '

=culi,cum Mattbxura Bonellum nó pateretur an-

guftia temporis accerfiri, ftatuerunt per fe fufce-
|)tumimplerc nëgocium. Prïcrriohitus ergo Ga- Cguarre-
uartetus,vt, quiaifatütiimtem'püiexpedari non i'. pa!atiji
poteratjfequéti die.,prout ipfi decreueratjincarce-
ratos educeret,{poponditomniaprouidcfe fadu
ru, totaqüerei difficultatemfacilt/fufemouedäm:
eos tantüoportere circiter hora tertia pr^paratos
afiFore,vtcijèpalatio rex in ampiióre locü cxiret,
vbi cü Archidiacono Catanienfi fingulis diebus
folebat deftatu regni diflerefe, fine tumultu^fine

clamore poffetibidéintercipi. H9cigitur tacertg
promifsionis fiducialabates eorü animos in fpem

K

cfexit,quibus inopinata tes |Qrmi4iqis„amp; diffid^
tiçnonpam^tfu|efa^

tum quoniaid
rupoui'c[efat'quaü t^^
inffrachscoDdamp;

îàuarretus niHilp'legtiius autiitipruaetiu5 quatxi
difpofuefatjpromißidnclm^ ruam côlcrrprojieçutu?

dudis.nii vero Sj^mone comité Icquet^^^

««nbsp;^ IH« •-t ^ 11 o CiifAiQf-nbsp;fi^/^n

^ q^uefilmTançredu
zFrc^L dig^nat^scfos i^^^uï^c minb^t^

eôiura- eôriimj'fiKi vcîlet aduetusi At vbi vidit cum ârmis.
reiiquos inlequenres^em vt erat menteconcipies,.
fugç fe territtts pr^arabar. Sed vniuerfis repente

Ciptus concurrentitus^cômpr^nbsp;ab éis^^cuip

G^iielmui ahguFo'Sbccuto

'' ;Öl'andiu~s taiiie tyranijidisnbsp;ab eô fdrcita

tes, verbis(]juç minusâÇe^^ eius argueiites infani;
am,fp£ efFugiefl^mords éi reliqutjfant. Mox au tc
cura viderêt Cûlielmu comitéAlefinu Viru àtro-^
cifsimum,Robertumque Èouenfem notx nibiro-
minus crudelitati^ Iiomïnemj^ftridis enfibu'^.veni
cil tes, rogabat eos^à quibùs captus fùerat^ne eu ab,
iîlis rnterficipaterentur, eu vitro le regno cuperet
abdicare. Arbitrabatur enim tam crudeles hoftià'

man u s fc nullàtcrius euaiùrum,caqûc non fall^x
fiiiflet Ö jmîd, n ifî Riilîa^ de Man dra quorûi
dam iii euhl irriiâïum impetiis propûîfailk,vetu ^
lüetqueregem occidi. Huic.igitur ommu comu- coniuratis
ni^foùjdciia'tûftW^^ afsignaçis, deinceps ad ^i^oliatur.

pïôïàrbatis' cœ

perûf ßngiilalöcädifqüi^ere,rapere,pf^ quod
cuiquc potifsin:îùnïvidëbatur;alijg^mmas,annu-
lôsqVqûÂpafijibfôéo dcm^^nbsp;alii pur-

puras veitesqueréglas auiams appetebanf.qüidä
aurcaargeifiteaqüe Vafa Tarehis implentes,porri-
geb'ah'priiiciV domuin Interim 'dcferéndâ. non
nldîlfqûpqù^ffeâira^nbsp;qux

fóris ftabat Tarenos abunaairitîfsimc difpergebât.
riec decrant quipuellarumpdchritudmem crc-
déreht Ijjcril'om%ibus p^

^Mt'é, möritDUs, gèberequ« diüerfi', vâti'îsnifiiîo-
minus diflbhisqûè rerum ftudiis agebantur. Èu-
nuchorurti mo quotquot inueniri pptuefiint
nufiiiàeiiafitTl^lùrés autein éoruminiriftiordad
amicorû,domôs confugerant,quoriimp]erosque ^^ ^
repertos in via milites occiderunt, qui de Caftello
maris exierant,aliique qui iàm cceperatper ciui-
tate difcürre'^c^ MuTtiqiioq^Sa^ra'cenoru qui vel Safaceno.
in apothecis fuis mercibus vedendis prxerant, vel p^hoVmi!
induanls fifcales reditus coîligebât, vel extra do- * '
mos fuas improuidi vagab'anfur, ab eifdem funt
militibus interfe(di. Pö'ftéa vei'ó Sarraceni pertur-
batione cognita, viribus fe quidé adrefiftêdum
imparesarbitrati,cum eos prxcedenti anno Ad-

Kij

miratus omnia arma fua çunçrediierccocgiflét,
fclidis dbmib' qiias plerique eoruin ciuitatemc-
diapolsidebat^meamparte guettas Papyretunx
eft, feceftèrut, vbi-Cbriûiajiis in eos.jmpetûfacié-
tibus abqu4n4iufr^fea;.cóflf^ nâilli a.çfin-
t^oitus amp; andujßiaS viaru no^^nbsp;refiftçbar.

Rogeriiis His ita geftis comités eorucjuefocij Rogerium du
Apulfr cemaioré regis fibum educétes de palatio,per to^
Gulielmi tam vrbe eqùiVâEeïj^cef ofiendentes cumpm-'

vis? dquot;nbsp;cfçinceps

«^ur. quot;nbsp;Jorninumappenar-entr hunc eorum eiTc

dominu: hunç aui fui^Rogerij regis au{piç|o,r.cgt;
gna,tuf ura:hunç totufspopuh cômun.i cófiiiQ-eQ-
ronadumrnihilqaealiud expedariquä Matthçi
Galrm'us Bonclli prçfentiam,quem CO ipfp^dievcl eraftitio
prçcsptor non-dubiu etatycnturu. Galterius quoq; Gepha-
ludenfisafçhîdiaconuspr^ceptprpue^
virorimx multïtudme regis tyrannidem p^ublice
praîdicabat,' amp; iusiurandum cxigebat ab omni-
bus,quod Simanis principis( fic enim cum voca-

bat)parefent impcrio, multique monitis eius per-

fiiafi iurabant. Alijvero minus fideliter dicebantr
cumgt;agere. nam fi facrametumt eatcmpeftate cui^
piameftctpneftandumyduci potius oporterc iu-
rari, quem regem futurum eftelperabant. Sic il-
lis ad libitum cunda difponentibus, nemo iam e-
Eat,quivelauderet,vel vellet eis refiftere..Nam amp;
ipfi epifcopi vel eoriim fada publice laudabant,
vel difsimulantes filentio confirmabant, Plebs
autem. cum Matthsi BonclU- confilio gcftum

audiiïèt,eius prasftolabantur aducntum. Cum ve-
roiamin diem ccrtiumfuftmentesjcum neque vc-
nifli cognofccret,neque veturum quibuflibet in-
diciisperfencirentjcœperunt inuicé murmurarc
dieentes, indignum efle fatifque miferabile regem
àpaucis pracdonibus turpiter captum in carcerc
detmeri,nequepopu^lumid debere pati diutius,cii Vulgimur
thefauros etiam ad regni defenfionem multis la- n^ar d« «
bonbus optimiqueregis induflriaconquifitosali
portarivideant amp; penitus exhauriri. Q^od vbi à
paucocum vtacciditcöfabulationeprofedum in
vulgi muhitudinem emanauit,repente qtiafi diui
nocomonerentur oraculo,aut ardentifsimi ducis .
impetum fequerentur,omnes ad armaconcurrût,
palatiûob£dent,regémquefibi reddi depoftulat,
interminantes fidiutius eum tenuerint^fe quidem
fcalasahafqueadexpugnandumpalatium machi pXtiim'^
nas illaturos,ac de ipfis non fecus ac deproditori- amp; rex re-
bus fumpturosfupphcium. Atilhtamfubitamu Pquot;^®quot;'*

tationcrerûattoniti,primo tamen inftantes accr-
rimeper muros diftributi depellunt, neq^ propius
accedere patiuntur, mifsis eos defuper-mohbus
proturbantes. Verum amp; pauci admodum eranf,.
ambitufque caftelJi diffufiorad defenfioncmfui
multo maiorc^irorum copiam expofcebat. Hoc
igitur praeuidenteSjtentabant popuhfuretis iram
amp; impetum mitigare,rogantes eos vt interim ab
armis difcederent,amp; Matthxum Bonellum CcEtamp;-
rofque proceres quorum id confilio geftum fue-
rat, cxpcdarent. Sedeorumfemel excitata rabies

Kiij

facile fedari non poterat, coque magis inftabant
acriuscóminantesjnifi regem eis oftenderenc. Uli
vero tanietfi vidèrent ad defcniionem palatij fc
nequaquä poffe fufficerc,rem tamen ex mdufbia
protraiiere conabantur/perantes Matthaeum Bo-
ncllû int cri m affu turum .H o c aute vt Opinati fue-
rant minime procedente,tandé ad vltimû defpera
tionis adducli,populo fpondent eorum fe vo un-
tati fatisfaduros: rcgémque adcnnt,amp;; cû co paci-
fcuntur,vrfaluos eos amp; incoiumcs abire permit-
tat.dehinc adlohariçfeneftras cum perducunt.

^ ^ Tune vero vifo r^e totius multitudinis clamor
ncftraofté amp; tumultusingcns-cxoriturîportajfocyus poftu-
ditar plc- lantapeririyccnfentq^nooportercproditorcscua-
dere. Rex autem manu fiientium indicens, mbet
cos quicfcgrcjfatis inquiensadipro'merendum ff-
dchtatis tituhimfufficere,quod cor um fît opera li^
bcratus:deinceps arma deponant,cófque libère fî-
nant egrcdi quibus ipfe quo maluerinc, eundi cô-

loqui COS poflègratiam fùa

quam integre promeruerant,iterum demereri.Sic
Rex libc- igiturtumultuplebisvtcunqjfedato,referatis fo-
car- nJ)us excuntes,Cacabumtransfugèrunt. Haecau
tem heet fubitarepentinàque rerum varietas^ma-
gnam tamen malorum feriem intra breuifsimi
temporis anguflias contraxit, totique regno non
parumattuhtdctrimenti. Nonfolum enimplii-
rimasnobilitatis amifsionedebihtatumeiV, ôc ex-
hauflathefaurorum parte non minimafuit attri-
tum,fedamp;aliam irreparabilem quidemin mul-

ta tempora iad^ram fuftinuit^interfedo Rogerio Rogérius

di^e^.cuiu? fupramemmirnus-.quitaniau^nbsp;Apu-

patrui morfbus vltra quamid-cetatis cx]geret,iam. dfu^quot;quot;

cuidcti£simecœperat infigniri:amp; alterius quidem

prjudentiamjaltêriusyerpibepignitate^^ çû vtriul^

qi^rL9piine prç^fçrebat,Expediret quidem Siciliaé

perpetua regem carcere detaneri, vel certe capitale

lubiilïè fententiam,ne tam felicis indolis aufpicio

priuaretux. Verum hxc infula ne tyrannis quan-

doquécareat.eam fibi circa regum filios confuetu .,• ^
,. ^ . .. *nbsp;, Siciluty-

amem vindicauit^vt morti mciiores primum ob - ränosaliu
liçiat,eos fibi reges confiituensjper quosinea per-
petux ppfsittyrannidis priuilegium conferuari.
Sic olim Rogeriü ducem Apulix vnicç benigni-
tatisac dulcqdmis virum prematura morte fuftu-
lit,vt G.ulielmo regnandj'non deeflèt oçcafio,,qu4 rex longc
quantum das frater prudentiam amp;manfuetudi- d'^imilis
nem auide fuerat amplexatus , tantum crudeli-
tatiilucluit amp;inepti£e.deferuire.fic amp; nuncRo-
^,erip d u ce fublato, Guliel. diftulit yt régnaret,
qüoseorum fecuturos veftigia quorum nomma
fortiti-fuerät, nemo qui vtrumqj nouerit,ignora-
bit.Hiçautépucrdûni cos qui palatium obfide-
bantperfeneftram minuscautepro(piceret,fagit- Ropçriuj
ta percufiùs eft:nec eius rei fatis cçrtum audorcm Guîiel. fi-
fama produxit. comunis tamé.omjiiû opinio tär
ti fceleris culpa iaDariu hoiliariij refundebat/Alij vt^fcreb»»
veto qui fecreta palatij fatebantur fe plenius agno tur.
fccre,negabât eius efficacix fuilîcyulnus acceptij,.

• u

vt mortem ii\ferxefufFiceret,ipfiqueregi putabant
cius atrocitatem criminis imputandam. Cû enim
vt aiebaMjliberato patri puer applaudens occurrc
jretjpater indignatus quod illumquaij iibi prœla-
tumhoiksfui regem appellauerat, repulit cum à
fe,amp; cake percullümquanto potuit impetupro-
turbauit. Vnde vix Aie digr^flus, ad reginam quas
pafTus fuerat pertu|.it,nec multum poftea fuperui
xit.Rexitaquetamacceptisincommodis,quârèi
ft^^a^^onbsp;vehemeatifsimeperturbatus,abieda Veftc

pulutn io- regia fuaequedignitatis immcmor,humi fedebat
qmtur. flens inconfolabditer,amp; in ftuporé ex dolore con-
ueifusjcatenus malisqux fîbiacàderantmemoi
riam hebetemque mœrore menteminfixer^t,vt
nequcfuj[curamgereret,neque quid fîbi capien-
dum cflïetcoflfilijjcum eius hoftes vndique fecus
immincrent,ad animum reuocaret.Apertis etiam
.amp; inobferuatis palatij foribus, omnes ad fe venie-
tes benigne ac familiariter admittebat,illis dolore
amp; ludus caufaminfinuanSjVt à multis etiam qui
prius eum oderat lachrymas extorqueret. Tande
verô monitus amp; rogatus ab epiß:opis aliifquc qui
adconfolandum cum vénérant, defcendl.t in aula
quaepalatioconiuniâaeratâufsitquepopulum co

uoeari,eo quod amplitudo loci capien do multi-
cudinivulgifufficeret Ac primum; fldemilloriim
comendans gratiafque'rcferens,quod eûdepro-
ditorum manibus atóraxiflènt, debinc exhorta-
tus eft vt mea qua cœpecât fidelitatepermaneret;
fiquid aduerfus cum deinceps hoftes fuos moliri

con

contihgerct,nonfatisccrtum inquiens quofe cö-
tuliflcnr,aut quos habcretin Siciha fautores,quo.
rum frcti confilio,tantum facinus pcrpetraflent.
AJiecit ctiam id fibi meritis fuis exigentibus ob
multa maja qua:fecerataccidiffe; amp; hocfe quide
cognofcere,hocfatcri ,deincepsquc fic adurum,
vt inflidum fibi dîuinitus corredionis flagellum,
nequaquara obftinato vidcatur animo percrpifie.
Si quid à fubiedis fibj populis quod lufie dari
debeat poftuletur,non difficile conceflurum: con
fuetudincsetiam fuis introdudas tcporibus,qu2E
vcl iuÛam populi libeitatem minucre, vel eos ini-
quisprœgrauare.videantur oncnbus.placerefibi
penitus antiquari. de caetero enim mallefediligi
quamtimcri.Hxc amp; bis fimiliaquce rex non fine
lacbrymisdemifsTUS loquebatur, Eledus Syracu
fanus vir literatifsimus amp; eloquens ad populûre-
ferebat. Vt autem illorumfibipleniusconciliaret
gratiam,portarum eis immunitatem concefsit,vt
omnesciues Panhormitani vidualiafua vcl em-
pta,vel ex agris amp; vineis fuis colledalibcrepofset
infcrrc,nihilquc ab ipfis qu is exigeret. Q^od pie-
bl gratifsimum fuit,rem fcnunc adeptos elle qua
diu defyderatam nunquam potuerant impetra-
re. Interea Panbormi nunciarum ell: Symonem
quempnncipem appcllabant,Tancredum.ducis
hlium,Guliclmurn Alefinum, Alexandrum Có-
uerfinenfem,Rog:criû Sclauûfiliû comitis Symo-

.nbsp;' Onbsp;'

nis fpuriü,aliófq^qujarquot in captioneregiscó-
feiiferanr,cû Matthxo Bonello Cacabi;eflc',pluii-

L

Icoiti ad m^uéraihtumukit'udinêiMiâ adiunda.Placuit
Micchça igituiquot;'ad ipiluti Matthtó iUhri'nbsp;fcifcits

BoiieUiim njTabc(gt;öLiidçrô:^ reo-em cjeïâr animi, qmd'hxc

Cacab. , ,nbsp;1nbsp;tgt; a o rcn.

Vc4iti1iili£Limcoîîcuriio,quidvelei:actiîrampïo-»

po-nat; Js aanUjueno« oportuiiïè illum proditord

Cixn filiis immifcerj jVcleos poE'amditä perpe-^

RefpôJe: traucrant fcelera rccepifle.Hac autêlègatione fun

Hoiïcllüs. gentibus illercfpondityhuncjuam eoram fe quos

prckJtto-i-es appellent fceleribus cöfchfifîêj'ncq;colgt;

rura fcifle aut approbalîè corôliûtfcdt

er Lidelefuifle tor viros nobiles ad fe con'fagren-r

t€s nö-rcGiperejCapitaiibus.'periculis; exponendos,

Enmiüeror^gefi âïafadadircuti'at; magis deboff

fê:nbirari,i|iï^d fegni proceres velut in feruitute fè

redigitandiu fuilinuermt ,qa;ia:m quodaduerili^

€üü1 muleis miüriis'prouocäti'viJi tandem impai

tiéfrtia daloris exarferin't,:VB enim: cçteri qtrç iper-'

pelîifucraneomictamur,miferrimû efîê vei ajjud

fèriiilisconditionis homines.,filias fuas inntfptas

dornttdtavitç temp'orepermanere.Ncc enim in-;»

ter eos abfq-, permimone curiç'matrimonia polïc

C0-ntrahi,adeoq-, difficile permiiTionê loancliade^

Husimpetrata,vtalias quidêtûcdemîrliceret nu*^'

ptruidarijCÓiam ömnem fpem fobolis fenedus in-

gruensfuftuliflet: alias vero perpétua virginitate

damnatas fiiie fpecoiugi; deceffilÏè.Nunc autem

tdtiiis reglii viros nobiles'/cq^ cû illis boc'rcgc p o-

ft uiare,hoc rcquirere^-vrliis aliifqueperniciofis Ie-

gibiisantiquati$,eas reftittrat cöfuetudines, quas

aiius eius-Rogeri'comcs àRobertoamp;Guifcard^ pri®-

«ntrodudas obfèruaiierit j amp; obferuari.prçcepe-

riiTjaüoqiji fteontraanteçdibrumilatùEamti vg-,

iosm,höceos minimeïdiutius perpefluros.Hxc

adregcmlcgatis-deferentibusjrefpondit malle feR^a'^^'e-

regnopnuan^velmomiineceircllt; auda(3:er; oc- SoJ''

cur£cre,'quam abe.o metu vel minjs mdignuièpa--

^um eliciat. Quodßdepofjtis armis dimiflifq;

proditoribusadfepacificeNTenientes aliquid póftu

lauerint;faciliuseos quod petjerint adepturos.

QuodvbiCacabirelatumeft,dirplicuitvniuGrfis '

qui aderant,amp; Matthçi culpantcs ignauia,perfua-

Icrunt ei.vtad obfidendam yrbem açcederet.Qup

rumiilleconfiliis acquiefcés, Panhormum prpfe,

dus eft,tnbufq;fcremihbus procul ab vrbe cum adobfidio

militibus fuis confedit.Rex autem interim Mefla

nammittit nuncios ad llratigotum populumquesjraugotfi

ciuicatas yVt quotcunque galeas poflent yiris ar- videnum

miftiucdihgenterinftrudas quam ocyfsime fibi ft^ategua»
Önbsp;T^ 1nbsp;^nbsp;1 mahs.aut

tranfmitterent. At vero Panhormi militum ad- ^ocei vui

uentupr:çcognitonbsp;defolatç miferçque go corr^,

faciem ciuiiatis ,ci,ucs trepidos , papentes ,atto.
lïitps, omnemque fame ftrepitum arredis auri-
bus hauricntes, amp;;auditts animum comniitten-
tes ramiorabus, ali/.Matthço Bonelloquumpri-
mûvemret.feièdedere cogitabant,ahj quia focios
CLUSxDff'enderant,timebaot fe.fuaque prçdam fore
mihtibus.Nempciuiüm in armis fpem pofuerat,
nemo deciuitatisdefefîonefolhcituserat.His ac-
cedebat qjannoiiç deficiétis inopia futur? famis m

■ .. .. • Lij

colcrantiaminabatûr,ncc enim iam frumèntuco
poterat de locis finitimis comportari, cûex omni
parte viarum tranfitus m'ilites cuftodirent. Igitur
invrbeperturbata erant confufaqlie omnia: amp; fi-
quidem Matthäus Bonellus inoffenfi^ pergens
itinere propiusaccefsifl^jpotcrat vtique nemine
prohibent^ ciuitatem ingrciTus^occupafle palatiti,
îpfamque regem in vincula coniecilTe. Sed alio fre
tusconfiliO Cacabumrurlus Iter infiituit:5ed.amp;:.
multi milices exmterioribus Sicilix partibus ad
auxilium regis confluxerant,quantiimq; illirobo
ris accrefcebatjtantûaduerfaî parti difhdcncix ac
formidinis accedebat. Statuit ergo refiimpto fpirt
tj cum fortuna rcfpiranteprogredijamp; humilitate
iegationisabieda^regiam in verbis prçtendere di-
gnicatem,çû nihil illi facilius cflct,qa3 ab humili-
tare ad fuperbiam tranfuolare.Rurfusitaque ad
Matthaeti Bonellum legatum mi fit Robert um de
fantSlo loanne Panhormitanum canonicum prç-
clarinominis amp; exaininats fidei virû,quem nuîla
coniuratoruvnquam fbcictas',ôulîapcrfecutionis
procelîa,cum totum faepe regnum concutcret,ab
CO cui femperinhxreratpropofitofidehtatisauuî-'
fitNunquaeumblandafórtunafic cxruht,vtm-
natç femel modeftiajfuperbia: quicquam aut ty-
rannidis admifcerct.nunquam ficaduerfadciecit,
vt fiJem fuam vellet potcntiil virorügratia vel eu-
îuflibet dignitatis precio nûdinari.Hinc eu Archi
cpif;opLislatétiodiopfecutus,parûjpfccitjCÛmuI
tas a Juerfus eâ cofiliorû machinas ercxiiret. Hin c

HijSWX!gt;KiA.nbsp;ts

Advnirat?us d,cu apertehopoflccjocculrepaca^in;-
fidiasobfuitqaidcro, fcdnecomniiiaqtxod opta;-
hat eflccit/ Gü cni m. retkrrcmiiic rogi-tus yd mo

mtu sin idiiicidilîkvoluntacis,vtprçdiiâ:'o Rober
to cancellariatu m dare dccernerct] idque Maio co
gnoutffet ipfiusregis iadicio-iaudauit^dusifupir

hoc voluntatem/dicens höciequihti congruere,
amp; rcgnantis ra'aieftate drgnum^cffepropofiCuni,

ytiquif-fideliter^ ci.diuqiyc i£er4jictipt;,;tajndciii rçgt; L iu-nhi
gi^libcrahtatiç-bcneficianoiiifrauiçïîéur^ Vcru'ni

quialegatos Venetian! curia/mittéios dFepÜoui: priusmic-
derit, ôc ad hoc ipfius Robert! fidem 6c. wîdufiril
CDO ftet efle pcrutileoiyerpfedkc vt hanc priûsicgi
tioaem obeatj^quatinua 8c régi prbmotiôJiù eiaj
caufa vbenor fuppctat;: amp; ilteperaïaa legatione di
uturni fruûura feruinjpqftlaborem gratius am-
plcdatur. Q^od vbi regi pcrfuafum^dlplicofcrri-
pfitP etrode Caftro houo qui tilc in Apuha capi-
taneus erat,vti Roberto defàndtoloanne Vçnetia
tranfituro nauem frag^ilem -Se vetuftate dîflôluta,

nautasquemans infciosî inertes, amp; improuidoi
a^signaret vt.amp; putridanauisad quoflibet vnda-
lAÎ nifultus fathifcens non fufficeretfinum Adria-
ticum t-raiïfrae3re,ncc illenautarura perimpoflèt
incolumis confcruari. Qu^i rraiedo Phai,'o cum m
ApuîiamperuenifTetrTranenfisarchiepifcopiuseï

non folum hoc verbis expofdit, fed ôcipfius often
ditliteras admirati. Atillcprudenticonfilio non
veritus faluté fuam auro redimeré, propnjs'fum-
ptibus nauem nautasque conduxit, amp; licet mul-

L iij

mfötig^taspcripini^iöfidiascramph Maiónik é-
ua'l^t;. ÛicàgictiTfCûûabiiira pioamp;äjips poßiaiultai
lt;yariisq«ßil^.epmtioncs; ôccan reo ùé^fiis^.ffô fioé
cohclbiiLQ'Ggopu, yj: rexioraniHü amp; Iiis iquiiad Mat
dixiaiiiEonfilqcDÊttgeranCi^gkllds quç .fuffieeret
afsighaii^jisxtrairï^ni iines ïr^ifacetet fa!lu£os.amp;
inâco^sperdûqi.ipfirin^v-crorMattt
in°gquot;ratîâ quçftionc rcaiiflai:tanqnam-fidclom fuuir^bcm-

' pracftitis robómü^Matth^Ui CUingetipIebisal^
' critatc Panhormutixvemés craquiUitacé V

tuin. «àlijfercQiiuieKàd^aiqas pjodudjtii^griî ce»
niiaos ©xierut.'Pcpcpcacäutc rex. câCanguinco ßxoj
Rogeno Gomiti.AucItanij.quodin.alijî-criQiéa^»
trocifsiraumiudtcaUatj in;co putaasjobi çtatis lu--
hf icû eriprcnirdéberc oonfaciriui appfellaaiijfiiinit-
que prece mbtiis amp; lacbrymis-Adelictè confóbri-
nç ruçdufdcm 'coniici!sauix,qÙ£Ecû alium hçredé
fuperûttem flóhabcfet^Bepotd fuumr tenerriiiicdi
ligebat.Richardum quoqj dciMandra-tanqua dc
fc bene raeritumlPyaniàoraiirctinens, militibus fu
. ^^^ is cômeftabulû cum pr^fecit^Eranteo téporefamt
miUares!quot; liârcs|^regjsp,crquossiegocia eia^ri^ difp:ancbat,Ri
chard'Syra^ufanus clcdquot;, SyluefierteomesiMariî
céfisj Henricus Ariftippus^ qîiem tamé rex habés
fufpedumjUtcns adhuc QdiuWifsidiukbatjCrc
densicum^oniuràtionis in féfadç fuiïîc participé.
Sed amp; idem capto rege quafdam palatij puellas
in domo fuapcr aliquot dies tenucrat, quod ma-

Kiiîie regis aduerfirscûrn! incligtiatièrrcm-jcd mo-
iicrati CuiTi auteiïiicîs terrarimi fendàDÇu cti cjncàii
ftindicmoî Ëmisq^rac iriftitura c titix- prorTos feflel
inc;Ogi!iitajnequelibrl canfuctTlt;idi!rurâqiiDs£)cfe Defctafij
tarioamp;appjdiaq, potuiiflehtlpoftcaptam. paktium
iiiucni!Pi/gt;p^acuir regt, vifatnqu cefîê .ieceflariâ j Vt
MiifiJîaeiLmiiîotarmBciudumdccareer^ inprifti^- Matthxirs
nuioffijtiiim leaççaier: (jinicam in .turiaidiutifsir

fct ktcrijÇoçfiimi dinû tat iuî'rc^ni pl'en a itb 1 vin^
dieàbat peritiatîirvt a'dxapoDendura-riduos dcfc-
rarioficadjBritphoiibns cQîmcirtcsi pirtarmir rfu£-
£2erc; Diam hxc ita.Rarihxarpi gcrmitu r ^R ogcri^
uaScdaiif.cûTâïcredo ducis fiiiojpaueisq; aliis qui Rogerius
pÔùsàMirtl^oBonrcliodifcciîêfatycû videret èû Sdauus,
aidiltn ^ut^cliroitcafbeckn

ter eiustenudacj^occupauit. Lombardis gra-
tantcF amdéqtie.fufceptusicum fe promitterent
pçr ; quamtai-jfcrxtrm i pcric u La • fecitcur o simtk v-
que ctiajii ad rpfunrimlites Gonfl»xgt;ifltnt,uifSar.agt;
eéiïos prima ipfsit acmorum aulpicia pr'$hbaTi.
Lorabardi verbiiitlail VTiquamilibemius aqditpri tombardi
iufsipût5eili-s,iïantardi:i!untexecutores cfFed^ amp; ra;uiuntin
in loca finitima repenti nos impetus facictes,. tam
cos qui pei; diuerfa oppida Chriftianis erat ad-
m^xÊijquàmeos quifeparatimba'bitâme? villas .
pr op r ias- pofsi deb anr^n ullo; fcx u s au t « tatis habi^
to d;fçrHnineperimebat.Eiustûcgetishaud faci-
knumerabilis eeciditmukitudoypauciqjqui vel

fuga furtimclapfijVcl Chnftiaaoru alTumcntcs ha
b tt u m propitiam fenferc. fo r t un am, i n auftral cm
Siciliae partem adtutioraSarracenorû oppidaco-
fugerunt, amp;;yfqacnutTC adeo ióbardprum gen*
temcxÏhorrcnt, Yt noir folum eam ^parteni Siciiix
dcince^ habirarc nolucrmtr^ycrum cb^m accef-
fum dus omnino dcuitent. Scd Sc ^diacêtéSyra-
cufanorum amp; Gataniéfium rcgionem,: Rogeriü
us S claiïus crebnpinicuEÜb' pciDcarbabat, ratum -
qucvirtiis amp;audadavrri circûieâi'spopuhs ter-
rors attülerar; vt neque;regij cameflrabuJi poflent
eius impetum fitfjtiDcrCj cum afsidncnumcro nyi4

litum iriferioreis congrcflus Viéloriaporirctur.Ëa
res dehuó curiam repentmolt;terrore c5cufsit, nec
id arbitrabatur Syluefter c'ómesabficj; Matthari Bo
rielh cofilio geri-eomagis tinTcdiswai rllpm cKïfti-
raas, quod eurixfamiliariusadliarrerer.ßamaper
toshoftes poflc facile.deuitari:famïliares auté. ini-
micitias difficilius quidem nec finepenculoprœ-
caueri, Sufpicabatur auté illum vterathatufa'iti'f
midusjfibiprimiiminfidias paraturura,co quod
adauxiliumregis veniés vidererurillius impedif

; fepropoflT;um,-amp;.nuncqiroquenihilominusim-

pedire. Gum ergo rex pr±ccpiflet flipendla mili.
tibus dari,contra P.ogerium Scfauum eiusquefo^
Comitis lt;^iosedu6lurus exercitü: perfuafit ci comes vt M ac
Sylucftri thxû Boncllu m prius capm carcue^c@eixcict,(^üt
cöfiliuir. ù fccum duccrer,feqiiidemhoftribus fuumquctra
ditumiri exerçitummecadpalatiiiip dccastcrore-
diturumincolumem, neque Vcrofcruanda: lurif-

lurandi

iurandi rcligioni locum efle,vbi abr^ue pcriurio
hon pofsit mortis periculum euitari. quod timo-
re mortis a Jmittitur,facile veniam promereri. PU
cuit ergo regi quod vitro fefadurumdecreuerat,
hoc abalio prçmoneri,comitisquelaudauit confi
hum,idem fibi dudum placuifleteflatus.Scicbat
auteipfum Matthaeum extra palatium capi non
pofle,neque tanta! quepiàm teineritatis futurum,
vthoc plcbi fältemperfuadereniteretur.Nam li^
jum ÔC m ipfo palatio no finepericulo captum iri,
totiusque ciuitatis perturbationemfadü hocne-
ceflario fecuturam. Verum eiusmodi popularis
impetus hanc efle confuetudincm, vt vbi res per
ada fuerit, in fcipfum rurfus deficiat, nec difficile
compefcatur.-ideóquc motü huncpopuli conte-
mnctidiJ,neqüe repropofitaniindefegnius pera-
gendä. ka:^ue conftitutoquidem ab eis die Mat Bondi.
îhsEUS Boncllus ad curiam vocatus efl:, nec defuit ^^ curiam
ciuslateri qui rein ei totam ediceret, comitisque J^^J^Xc^
dolàs amp; cöhfiliä âperirét.Sed confidcbatab hac jicitur.
irhmanitatcregé metu pcriurij dcterrcndü,ncca:-
ftimabateüm etfi iusiurandum eôtcmnerct,hoc
aufurum pumcdfà£lo regnum amphus pertur-
bätii-m iri cogrtófceret. ltd néglcdis amicorüm
eonfilijsad palatium (ecurus afcendit Sed ante-
qua ad rcglt;:m acccdcrct, à'caftellanis exccptus cft,
amp; teterrtmo earcer'ecircüflclufus-Moxquenófo-
lum palatij,ied amp; omnibu's Gakukportis dilige
tius obferati«: armati quoque viri per murorum
ambitus funt difpofiti,vt ß ne-cefsitas ingrueret,

M

pri mos plebïs impetus propulkrent. QjJod vt^i
malorum^ au jax prxnunaa per populü fama Jif-
perfit, ilico plunitia pl^bis multitu Jo cuoi ipfius
Matthïi militibus cOixcurrentcs^j adpalatiüredo
tendebat itinere, vt eum inde viexmierent, Qomir
tequeSylucIlru taqua proditorcm meritis p^nis
a fficerent. Q^i cum portas claufas vndiqucrepe-
riflquot;ent,omnéque viderentadituprohiberijCpgita-
bant igné portis immittere,magnailgt;idcm lig-no-
rumcógenê extruentes. Güquenihilita pofient
proficere^ amp; hue illucque ahquandiu fine cert.Q
propofito dircurrerent,tandê ex defperati(?^necqe^
pit animórum fer uor tepefcere,.timore regis pr^:ci
pitem audacia coercente,itibitpquecum fortiina
... multum auertente conuerfijquod cognatucft Sir
conftLir culis', malueruntteporiferuirc-quam fidd,quaa-r
in Macth? t;iqtieprius dihgpntia'M^tthaei Bonclh gfa^aap-r
pGtebant,tanto el-aborabant fludipifie vidcrcnxut'
lüius amicitias coIuiflè.Nequc tamen defuittpi
quot; / 3micisfojtun^difpa^entibus,qui.vir£uasnom
audcret ampledi,,amp; quafe:kberratcpcnculi-Go
Êcrnptöi:animus ad promeKndaglori^: d-iut^rnit
tatem euehat;,lt;?x periFii Nji I up qvwdfex mihtir
bu8 ,ci u s vi^d erièt) Aden ó IFum. cam^r^ W è- «ptia
redeute, memor inimicitiaruq^^ in. M^tthxum
exercueratgt;fimulq;, dolóro ftimulat', audader in'
cu irruit,Sgt;c equi veloci^pe fretus alEtus,cnfé fiibla
tum cerebroAigtentls immcrfit|,acdcmdt nemiv
ne prohibente per medium ciuitatisckpfus,,cum
iam^a.b vrbcl^)ngius.abfcefsilfi:t,^i mil,itibus regies
compriqlienfiis cft,„amp; Panhorraum red'uóïus^juf-

fitquc curia mainu ci dextcram amptitati. Match^ Ariirsi '
lis aute ß op ell u 1 eÄbrsis oculis ,n éru isque ftiper ta u crßo in
lum incrfisjfublactis omfuno folisafpeduijin hot Bondium
ren dum dctr-ufus eft carccrciM^ tarn fuis q uam lo-i ^
ci pcfpctuo-cenchris obuolutus, Mattharusquoq-
dc fauda Lueta^ciufdem confobrinus,loannesque
Romanus cms fenefchalcus priuati oculis, diuer-
fis funt cafceribusmclufi. His itaperadis velut V-
hiuerfi? ia difficultatib' fuperatis,rex educes exer
citu aduerfus Rogeriu Sclauu,raptocontedititinc
rc,primuq;P}acianobilifsimum Lóbardorum op pj^^.^ ^^
pidu in piano fitum cuertit penitus ac dcftruxit: bardorfi
vbicum tnter Sarracenos amp; Chriltianosinexerci oppidum
tuorta fuUfet fedrtio,plurima Sarraccnoru muL
titudocecidicacriterineos irruetib'Chriftianis,
neq^ metuvel interminarione regis cefrantib^ cu. •
amp; ipfe mifsis ad au xiliü Sarracenoru comeftabu«
hSjprohibereteosoccidi, IndeButeriaquofepoft Butcm
aüditueiusaduentühoftes contulerat, obfidione
vallauit.At Rogcrius Sclauus vbifeviditobfefruiobrcirum.
primn breuiter locios cohörtatus,dehinc oppida-
nosadmonuit,vtvniuseflenranimi, neque diuer
fa fentirét, aut regis formidarêt exercitü. na fi pau
€4s diebus ^quanimiter fufliineret, maxima parte
SiciliX totamqae Calabriam eorum fecuturam
exemplum, patris etiam in cos quam plurima be-
neficia recenfebat, fimulque regis exponebata-
trocitatem, amp; tyranmdé m fubiedos. At ilh con
ftater amp; audacilsimefpoponderütfenunquacius;
defuturos impeiio, neque difficultatem altquani

M J j

autpericulum quominuseiparcac caufaturos. îà
cxcrcicu verotçdio um cœperât. affici pleriq^ mi-
litum: quia videbant regem in obfidione diutiusi
moraturum: ncq; fpes erat oppidum captum irf,
nifi fames ingruens quod vix in multum tempus
accidere poterat,ad deditione cogei-ctpppidanoSr
Nam amp; loci natura munitifsimû erat, nec ad fui
defenfionera virtute velaudacia fubPvOgerio Scia
uo,,autfub Tacredo prudentia conftlioue .poiÇffrat
in digere.Ita crebri conatus obfidentium hoftibus
nihil obérant, illique licet audader magnaqucvt
faspe dcfcenderent,nihiî aut parum Ixdebane exer
citum-Rexenmi-cum fciret Tancredû fratrisfui
ct'Ilri^^ tîhûaftrologicis rationibus dies ta obfefsis quâ
obftdétibus vtiles prçuidere, ipfe quoq^cü aftro-
logisfuis eofdem diesdiligctius acterwcbat ,.in-
dicansfamiharibusfuis diemquo defcêfuros eos
prçuideratjVE aduerfus repénnaseorum eruptio-:
nesexercitûpriEmunircnr.Stc afiquandiurepro'-
trada, diflîcultatéhâc foiuir,intef proceres amp;jple
bê in oppido nata difcordia. Ni Rogerij Tancre-
dique voluntas amp; con(ihiierat,.totiusoppidi fru-
mentûadunatûta mihtibus qua oppidanis per ar-
quas portionesdiftnbui.Pîebs vero negabat vidu
aha fua publicatû iri,volebatquefinguTis oppida-
nis fmgulos militesafsignari,vtcisin domibus fu
js necefsariaprouédcrent. Q^od militibus fufpe-
dûquidê ôc fidei vacillaris indiciü videbatur. Cœ
pit ergo plebs àmihtibus plurimûdifsiderc,adeô
quidévtferegidederemilitesq; regiosin oppidû

IaKtcc FntróddcCTC'mölWcfitur.amp;ed vbi Ko^etius
SclauüS-^ qiiïicü^-óraöfhociillöirópórcepcre có
fihö, rcfeüfcö-iTfrtifciuf ia difidericésl-ftacuerunt ipfi
quoq; pacifci fcgc,vt oppido rccepto faiuos
atqaciiKoIuraes eosabirc pertnittefet.Q^od cis
fàèiîcTcx c6ncetr»c,cüfïinbsp;itiaturefpc-

raree oppidopontaranij amp; necèflit^jtc cogentepro
póna-etinltaliam fine dilationc tranfirc,Rober-
tus eniB» comes LorotcHi dum Siciliam forttrns
crebris tumuitibüs fatigàrct,maxîmam regni pac
tem inüadenSiOrgeolum vfque peruenerat,quod
in Apuliç Çalabnçque confinio fitum eft, omnes
quecomitesqpiprimum ob admirati fcclc-ra r«4
bellesexttterarir, poftmodum de regis gratia de-
fperantes,illi fe coniunxeranr,prçter GilbcrtûGra
uinçcomH;emF,quirlt;îgis gratia Confanguineç fuç
reginç precibUs impetrarat^amp;rcliûtf foeietate camp;-
mitum«xefcituiprçeratin Apulià,Robertrcomi
lis impetum quâtum poterat moraturus JnCala-
bïiaquoque Corhitifla Gatàcéfisadcumdefece-
ratiTabernamquecaftrum fortirîiaTÛtam militi-
bus quàrti aliis rebus neceffanis pF2Emunicrat,vt fi
regem Pbarum tr âfire contingeret,co fe cum ma-
xrefüa poflètfecurerecipcre.Rfex itaqjiuxta quod
pactum fuerat^dimilTis hoftibus receptaqueac de-
ftrudaButeria,deinceps earn babitari prohibuic.
Ac n5 multo poftauflo exercicüin Apuliam tras
iturus Tabernam obiidére conftituif.Priusitamé
nequidin Calabrie partibus impro'uifi rcperiret
obftaculi3,Rogeriû M.arturanenfem,qui.n5 paru?

M li;

554nbsp;SKEilMEII!

turicaudöritat|sapudiCaUbrjoshabébatijf,m5i-
ctliameuocatömnbsp;eu arguçrçt, ia;

uilt;àu,neqçfQllçnAiter4n iurc^s3!nrcflu^^prouç or-
TabcrA» doiudicianu^çspiorcebaç, Cunj.ergOiTabernain.

oppid. Ca exctótutiraduriyfletjiiHiqu

libr.oppu fcenfumâFduûiCÔhfpicatus,cùngt;ongt;neSflt;^^ ca
Sw^^ ptione oppidi defperatcs cenfcrcnMn Apuliam alt;l
cam pro- maiQranßgofiajPpcrandü,interimqj Tabcrnl o-
pugnatoïi raitti deberc vfq^ad reditü,nec jfet mu^tu tem|)us
^ incfFicacitcr confumeodûjçonftadçcr.afre^uit non
pnusindc lèquamoppidü captum fuerit abfcelTu
rum,ip{aquedietaip milittïslt;]uAn^pcditcs armari
prçccpit,amp; adoppidum oppu^nand-um impçtil
ladoconfccndere.Oppidam vero dcfuper mifsiS
molaribuSjCtiam doUalt;]uepr?94Cutisarmata clàj-
uicuhs admwrumfufpenderat J pprprçcipiriu^i-.
mitientci^obrcpentium multitudincm protcrenquot;
tes,facileprotucbabant, quorum plurimismterfcf'
dis,rcliqii,i fruftra multumque fatigati,pleriqut
etiaaffedidolofibu-s amp; =vulneribus,ad cxercitura
redicrunt.Paucis autem interiedis diebus, iuben-
teregedenuo viros armari tçntarique fortunan^,
pmncsadbuccinarû.fonitum vnanimiter irrucnr
tes,priraotum.ulum qiienda magnis occupaucrc
conatibus arduum quidem,fed modicafupcrius
di.ftentdmplanitieji^uiexyriojaterc muns oppi-
dtcontiguasfadiiçr^bat; dchinc illatis fcaUs, pri-
mo muros impetii non finerei periculo tranfcéde
runt. Nequefatis videoqui tam facilis in oppi-

durft' irrupriO'fiepr pocuit, nifi:^adapfpiHahi la-
cf föïtitudmi

gedtiusquot; obfcruatxattt * nec tnitïi' jbi préditiono
vél öppidanoïuiïï difcoxdia^ quiequam' accidit',
^ miltcumcius; vt«iisac copta: fupptebit^ducés
queèöHicarum reryïMJe'xpettifiikni;, quibus amp; ad
audcndum artimus,dc a4. prpuidenaum confi*
Jium nön dcelïët. Hoe vtiqueconftat, quod mr-
feïf^ t u rpicctqp« capuMTï amp;p jgt;i dum rb il i tesf d epr
dac^GonJW3ïi3riii^'®3â;trcnï. dus, ipfiufquc rei
principes lAlfccrum. Sc flquot;homani;eiufdcm comilt;.
afl$\üni£iEKatïuriculos ad| rc^cm cum aliis plö-
jrifqucittifeibDS ptrdukcnintv ! Quorum
«ius il^idtira; Saftu regis cftiuppiliao deftmatus:,
Thomas^fH-rorMeiTanf rufpcnfusi Reliqui mili-
tesiparüirafd3£afiianc inanumm y-parümoöcu
rumaiaiisiqne.'muiçiatfiopjctrra Gómitifta cum
-matic fux MeiEnam, in de Panhormum tradu-
daeft carGcrimancipandaiC^ód vbi nunciatum
: cftxoaùtiLLoœotdiiiî^ Tabernam prçter fpem ôc
opinioncmèmnium fubitocaptaiii atque dcleta,
üicetequjtnmpedLtuquenumero 15ge regis ante-
-im'éxereita^etiMn^i.angjDbacdorûiidemanci-
- jîité,quam non fi ae.magtio pencutb danoqj fçpe
probaueratj.malmtcedcrèquabelli fortunâ.cum
anfi^^dis mihtibusexperirr, XaîcotûqjT reuerfus ali-
quot ibimilitesiard vcbts prçfidium dereliquit,;
Iode quçda oppidaveluti coluonadi'-roböEandiq,-
cau{àpcruadés,coepit paulatim î Aprutiorû terta

s€nbsp;StClLlAEli:

ßaytus eu Kcf :nbsp;diçbus lohirrius .fu^

nuch'träs ehös nïÂgiïlcr, (^Tolaims-pwafti^ CMiïi'inîCxti:^

citanwltas àicgcpr^tçr inerirtiiàiiytgt;icbat, iniu-
rraspmuitflètat;'y.çib«ra,cumligiiks rcgijsad co
miccoiiiorotçlli tramfygics^iBiUiiicrc captus eft,
5c ad rcgem pcrduâ-jUS;Qucni3;cx impofîtum lin
cn,dcdnciiuflltinpclaguSyibiqujc fubmcr'gi.Indc
Tarccumnbsp;pcirucnics cum vrbcm facile rcccpjilet,

rceeptum quofdam rtiilitcs Robefti ^.onrilisi^jquos:eii cmcS
à rege. redÀdétant, cxtfa ciuitatcm:iiilp^di%totämiqüe
*Apuut dchinc Apûliam ac Tcrrànî Laboria Jïéitranliens-,
infigniî. vniuerfa rcccpit qua: pnus haftçs,in«aferitJI^â-
tumenimincoiifukçdudurnab codjcßiucrarrt;ta ,
ta nuncadeumleuitateparitcr confluebant. Vnif
uerlàsctiâim ciuitâtcs amp; oppida j(|uçcûquc comi -
çem Lorotclirrccc!poranti,vcl aliquatbnusiciconfé-
•ticndo vifa fucranurcfcçpiflcjccrtam pccmniç qua-
citatçmredcmptionisriomine (îbi pedcre çonfti-
tuitjVolcns ca pecuniaquod dcdjclauns fuis imgt;-
m inutùm fuerat,rcfafcii:c:fimiilqo'r4iilum.cxißi
mans,vc qui domos amp; pbflefsiones fuas iioflibus
fe dedçdo, dcbucrantingore iuris amitterc^lcuifal
tem caspi^iorcdimcre cègcrctDr.f rçtcreajon'a-
tbas comcs Confanu5,Richandii)i$• comes Funda-
nu5,Rogeriu.s comcs AîccrranaiyMaciufi^ue But-
rcllus^öc alaj qui focietatcnaepama fcquuti fuèrât,
regisaduentu pertei:riti,par.ti£rr4n A-pucium;par
rim m Capanamtrasfugerunt- Ragèrius quoque
comes Aucllini,regis iramccnfuit declmandam,
co quo d nu per 1 n i u flii c u r ) ç fill â P h œn i ci ç de fa n -

äo

ftoScucrino duxifsctvxorcm,cuius etiam filuis

Gulielmus defanóloSeuennocum comité fugies

furoremregium declinauit.Comitiflavero cùm

obfefTum callellum defendere niterctur,capta eft,

amp; cùm matte fuaPhœnicia Panhormum tranfue-

da.Dum hçc in Italiagerercntur,interim fortuna

Panhormi nouo inclemêtiç genere fçuicbat^regif-

Q; djfceftlim è Siciha multorum eft perichtatio c6 ^ayti eu-

iccuta.Nam Gaytus Martinus eunuchus ,cjuem

icx ad cuftodiam ciuitatisacpalatij Panhormi re Chnftia-

liquerat,cum in captione palatij fratrem fuum à

Chriftianis fciretoccifum,nec eius fa£li certos re-

pcrifietaudores,in omnes Chriilianosatrociter

occulteqjdefçuiensfratris mortem omnibus im-

putabat. Cum ergo plenque ciuium accufaretur,

quod palatiij cû proditoribus ingrefsi multam in

de pccuîiiam abitraxiftènt,idque iuxta curiç con-

(uetudmeaccufatores monomachia fe jpbaturos Monoma:

aflererét, corû probationesta^mptequàm hben- «•'l^f^pro»
,nbsp;^ -Vnbsp;^ . Inbsp;1 rcjuxtaco

teradmifit,amp;vidoresquidetanquadcrege bene fuctudml

meritos collaudans,pœnas viclis atrocifsimasir- curiar.

rolt;Tauit:nidufquetépusad vlcifcendûfratréido-

neû, quod à paucorû tementafe fuerat inchoatû,

âd multorûtraxit pernicié. Hortabaturenï iuue-

nes amp; propofitis prxmiis incitabat eos,maxime

quibus nu lû aut tenue patrimoniû erat, quófque

Virtute corporis partagloria affedarecognouerat,,

vtciufmodiciuiüaccufationibusaudaä:erinfifte-

rét,dicés ob idipfû eos efficacifsimeregis poficgra

tia jpmeEcri,Ôc liquide cos vinci cotingeret, nihil

N

■nbsp;mali palTuros,cum regis ipfius caufam agere vide

rentur.Tantaqueiam vrbé rabies amp; furor ince^c-
ratjVt quifquis aduerfus quempiayetus pdiu cxqr
cebat,vel cum alio forte litigans m verborû prçr ii
perat contumcliam,ftatim ad Gayti Martipi pre-
torium cóuolaret, qui femper ad huiufmodi fufd
piendas adiones paratifsimus,omnibus fui 4opia
faciebat,his derebus maximecogniturus.Eorum
autem quos vinei contigerat,alios videntibus Sax
racenis ôc illudentibus fufpendebat, a,lips dfutur
nis cçfos verberibus,diuerfis afficiebat tormentis,
amp; in bis accufationibusadmittendis fumma dilj-
gentiaadhibebat:fedcüin campû pugnaturi. de-
Ïcenderant/ua parum in tereife cenfebat, y ter eorü
vidoria potiretur,dum fratrismortempofletin
altefo vindicarc.Atvbiiam cóünuismalis amp;pœr
narum atrocitateperterritis ciuibusj.rarus jpcedç-
bataccufator qui monomacbiç vellet fubiredif-
crimen, placuit mulicrum quoque no lolum ho-
neftarum ôc quçintegrç erant opinionis, yerum
Admiffs impudicarum etiam amp;infamiû delationes admit
impudica. tercïftatuitferuos nibilominus amp;ancillasfupere-
tîîw^'^' i^foîoJi^icitepofttilare.Quorumfçpcfuggeftiq-
' nibusyiceprobationumadmiifisymultorum qui
dem ôc opinionem lçfitamp; fortunas exhaufit, amp;
Rex Gu- corpora pœnis afiFecit. Interea rex totius Apulic

lielmus Sa , f ^ fnbsp;,nbsp;^ n i ^

icrnumac rcbusicdaci^ tumuJtuque compolito Salernum^

cefsit. acceftît.Cuiusâduentu prçcognito,maximapars,

eorum qui difteHlt;fionis principes fuerant,quos Sa^

BfiQs?^'^^ lertiitanicapiturinos appellant,fugerunt^eoquod.

HISTORIA.nbsp;99

comitibus MarióqucBurrello iumucrant. Cum
autem Salcrnitanorum maiores regi vellet oCx:ur-î
rerc,rogaturi vtvrbcm ingrederctur/imulcj^uevt
coniurationis prmcipes vniuerfos fugifle nuncian
ccs,cos quiremanfcrant excufarent,illc necvrbem./
ingredivoluit^amp; eosaconfpedu fuo fubmoucri
prçccpit. Nam aduerfus Saiermtanos plurimum
indignationis conceperat,amp; exemplo Bari totam
decreuerat deftruere cuutatem.Sed Mattheus no-
tariusfamiharis curiçcùm amp; ipfc Salernitan' ef
fet,alios regis familiares, Rjchardum Siracufa-
num Eledumquot;, amp; Sylueftrum comitem multis
precibus cxorauit,vt modis omnibus eniteren-
tur,ne tanta tamque nobihs ciuitas deperiret.
Hcnricus enim Ariftippus antequam m Apu- Ahftipp»
Uam peruediflet, iubente rege captus fuerat, amp;
Panhormumrcduaps ; qui etiam m cärcere ppit
non mulcum temporis, miferiç fimul ôcvmen-
di modum fortitus eft. Eledus crgo Syracu-

fanus amp; Sylueftcr comes .dm mujtumque regi
fupiîlicantes, multiseirationibus perfuadere co-
nabanturvrbem famofifsimam totique rc- .
gno non p^rum dccoris afferentem,, ob pauco-
rum fcelcra non oporterc deftrui, cum omnes
ex vrbe proditores aufugerint. ac fi forte quof
piam illorum remanfiire contigcrit, eorum in-
cùmbendum. fuppliciis , neque populum im^
mcritum ob aliéna crimma punicndum . Rex
autem cum difficile primum buiufmodi per^a- ;
fiones admitterct, demum tamen multis a%-

'Nij

tionibus emollitus ab vrbis cxcidiofe tcmpcratti-
rum fpopondit,prxcipiens Stratigoto amp; ladicib'
vcqaptquotde numero coiuratoruin vrbercina-
ferant,adfevin(5losperducercnt Atilli paucos ci
viros quafi diflenfionisprincipestradidcrût;quos
ipfadieiuffit fiifpcndi. inter cos autem vir qui-,
dam cidem efifupplicio proiedus , iudicio to-
nus fereciuitatis innoxius.qui vt communis ci-
uium erat affertio, non modo contra rcgcm nc^
mini praeftiterat iufiurandum,fcd nec vnquanj'
in vrbe vifiis fuerat feditiofe quicquam cgiflc. Ve-
rum Mattbseus notariusiurgioruminiurias ab il-
lo^pinquis fuisillatasatrocitcrvlcifci dcfidcras,
falfo fuggelTcratrcgj,totius cum mali quod Salcr
nigcftumfuerat,caput amp; principiumcxtitiflèrcu
ius ftatim innocentiamamfcftis cft indiciis dccla-^
rata:amp; euidcntcrapparuitaliquid fuiflc cótra iu-
ftitiamperpetratum,quod lufti rerum omnium
iudicis oculos ofFcndifiec. Cum enim adeo fe-
renus efletaervt nullum prorfus in co nubisvcftè-
gium appareret, tanta repente tempeftas exor-
ta eftjtonitrua, corufcationes, Sc imbrium inun-
fubfequuta , vt per totum cxercirum rn-
rctmpquot; i^api^ïfsimi torrentis , aqua dccurrerct , amp;
ftasideo tam ipfius regis quam caîterorum omnium ten-
«nmiiTa. torîa paxillis auulfis, ruptifq; funibus procclla
fubuerteret: tatufqj regem amp; vniuerfum excrcita
terror inuafit, vt rerum omnium iadura poftha-
bita cogerentur de falu te propria defperarc.Jllucî

Ctiam ad dus reivindid^m plcr»quc!rcfcrîft,lt;jiioJ
poftmoduiïi Mattamp;çi; notaiiijipcopinqais accidir,?

non .fine tonus difpcndiocMitatisi.Nàfhcum^ -t- :

dcMatthxus adolcfccntcm (jucndain ncptis fuae -
nuptias rccufantcm, audoritate mctuque curix
coegiflec, amp; ad contralicnda ipciriMia; cwrogatii ^
dc maioribus ciuitatis cum vxoribus plurimicó- ruma d^^
ucmilcnt, repentecorrücrtsdömus^ viros nobilcs quot;*quot;®-

ae mulieres circitcr LXdcurii'ipfa piièlla qusenu
pcui tradebatur, opprefsitïîEa ïes Salemitanonj
anirnos non aliter conturbduitvqiiàmiiBarbans
irructibus captas iam vrbis vidèrent exci'dîum im norumla*
mincrc.Mubcres hucifliïc (parfis crinibusdifcurquot; âûs,

rentes,vicos amp;pIateasvlulâtucomplcba'nt,Ciuia
autera quidam exirahcndis dè ruina corporibus
opcram dabant.ah/dQriieûicaiugebânt incômo
da,vcl amicoruin môeftitjamfolâbâintuf i nonnul
li quoque mifcram dcfolatç ciuitatis fortunam mi
rabantur attoniti.' Nam amp; àpotbe(Jis ^laûfîs con-
tradus nulli fichant, amp; fcbolae veidtindido fiktt;
tio quicfccbantj ipfosquciudices mifcfahdttm vr-
bisactnilciuftitiumab examinandarum litium
cognitioncfufpenderat. Totaciuitasliidui vacâs
Matfhçi nôtanjdetertabaturfi:elera,qiiitami eau
fam pracftitiflet incômodt. (cd amp; dcregc 'ndiiló-.
minus, vbiiam fupra metu dotöf cxcreuôrat,in-
confultcfpluritiiaioqaebantur^VerUm hd^ cate-.j^^^,^
nus prçoccupàflc hcuerrt, ftc- maiotiéin euagarn di ad^nûit^-»
liccntiam turbulcnta r-ar^âtixinislerics c'cmfcqua- tu»,
tur. Itaque rcx vbifcdatavidit omnia, neque lana

Niij

ÏLoft«yfpiAmcopaiMrci quorum a^ij transfrcta
ipi (Qcaxkojiialibaiiipicotm] tic £ oróiïclli a
Rexin Sy ta£ommiAl^MinoimnchaGj^3t,plcriqiieiC'-t
ciliam rc- ruiAjomaiüiaamp;pcaip Ga!iiapamamorabantui!,rc-
ucrriis iiL^teilaäpdatio fc. corjclufic ^ amp; ocio quic.

cifeddo csps in rbgn c^qui cqua tu rbmi s cmerfuru^
'N;éc multo po(Vmodbntr,^)ylucftrQcornitc,Syra
cufanü®elääusfgt;amp;; Matthäius notariiasfoli confi,..
lio rcgisincdrétanï, ißär^gÄi dilponcbarit ncgocia.:
Quibus föciiamp;datus eöcGaytus Pctruscunucbus,^
Matthiüs, qui poftJmorrem Gaytfloharü fucrat magiftcsi
notarius: camcmiusipabtii conftitdtus.M^
MlSnemnbsp;i'ainplurimüp'oflcf iri curia^,c5ihtuelt;

conatur. rat Admirati titus Sc cohructudinesimitarij om-^
nihusquefc pr^c^bc? jaiFabtlcims^rfjajcimé: quos.ödcgt;
ral arridcbat,ipïuiriq;f egc adulatiotiifeusriflto'i:d
pcrat!demulcerc,feié5.objd ipfum Maioncd ma.
ximc ptacuiflTe, Largitatcm vero Maionis auaritia,
pr^pcditusimitèhnèRpèterac^nciejJlifccüim^
ditioris ciTct linguae, facjudia toiic- exhibecc* -fed
amp; abicótus gencriquc.cocors animus in cam quis.
Maionem fóucrait regnandiXpèm, nonfuflficirb^r
illöm;attoJlcrpr,4icct, totisnifibujJ aiamp;darc Sc p^-'i
quirci'c viderctur, vt folus regia prèeditus fam jlia-quot;^
ritateloeum admirati plcniusobtiBcret, cumno'«
men jcfHcadtef .Yiueóteripfe£ftre^:n
Neque veronbsp;ele^ii^^^^llcg« fui fiddius

amicitiam excolebat,!~,atit alio venerabatur aftè-

HIS.mRiA.nbsp;joj

éîb quàmadmiratusPanhôrrnitanuîn'ôlii arcbi
xpifeopum diligèbatiÇlcdus antcm-non mulcuiïî
,ctusiEOïl j vcrÛtijsj^: ûmulationibus bfrccam ida^
V tcnbsp;mpori guadam fiducia

doqùtbatun.miignumhoncftatcuiaiudicans ca^
^ciias likblandiri j Ytvelf occufearci .verjcaçcnii^yel
falÛpto-Vcariimp'ïfdmrriitigcEçrct. :E(b. tcmpor?c
poftróbados hbllcs: amp; pacöm iategrcrcftttutam,
-^iim-ïSCJcenihilyltrA ftSi cÊcdorcc foi^iidand-um,
jrcpci^îaije-.ôiiéaûiirtdgc ait y «calfof ttïjiâi plççiiar-
-qut mortales clju'dicif«^ viivhi'minus ^liKtprçeaue-
xi't,lt;îitius dammjmîaut peticulunà löc-uirat* Paö-
'iajl^rnqtitvinqui diuerfb

pikfiumfnbsp;nulfam

^ytanoijlifii pfîetcndçrctaçgiiâictxwm , cn.m iam
4e yçnia d«{pcrautcs viuendi tse^iOj yexarentqria
ti^ftunac; fcicommiflu^m iFfedccreucrant, yt ypl ca
fauétc cpe^tis çuadcrent,Jyelâduerfamejmprti pp
tiiK yeUent'QÇcurrerc , quam etufmodt miferiis
;àffligi diutiuii. pecpctuiiis 'horrcndorum carcc-
.rufti paedöribus çrujCiândi. Itaqiic çuftôdibiîs car
-Cc|:un?,snugt;ltis promifsibnum p^dipmb^s prjus
ço^:ri^pois^^Iî^,di, jçmpus cpngfuui^ 'quo,poft

vp^kti^m -ïnobfèrptuipa

ppftaiiïnbsp;dcfdeaàçTOt/j^uep

giiouerAnt 'iJiJii^ïfcdo,'facile r^îbqvïf p^pe«^

rent. At IHc cum cos fubitorefpcxiflkjiamcis fix-
bJacis;enûbos i mmi nentcs, nihil px timorc per tur
bitô^«fihoycxtrapbrcamj^u« fcmiapcrca erat,
tam prouidc quam prompte de^ihc;ns, candcm to
to conaminc pollfe rctradam venicntibus illis op

λofiiit, intcr extrinlccam intriufccamquc portam
oco tutîfsïmo conftitutus. lih vcroipc fruftrati
ad infiariorem iirgrcfiùm palatiifc tranftulerunt,
fiuc vt adfcgem indcôcxo-grcflii contcndercntriî-
Hc vt ibjideöi ioCchohs regisülibs ïiuicfticcti,:qtias
«or u m prçccptoï Galrériu s,Cep hal u dçnfis Archi
diaconus in Câpanarium prïmis rei motibus prç

-cognitis afportarac.AcddcritaürcffiGayto Maf--

• tinó pö ft primam ian uam in ïii trojtu fcdcn tj
ros quofiJam afsiftcric,quorum vnus irrucntibus
illis obuiumlèdcdit amp; pnmosic^usexcipicns,c-

or-um impctum rctardamtjfpemqueföftuht, Inte

rim enim Gaytus Martinus foribüs ^obferatis irt^
trapalatiumïcrecepic. Itacum mh'ilcôrum quac
fpCTaucrantçffeciflcntjfiibitavirQrûmJtftuitrtuda

necircunueci', quâî cum Odonè magjiftfo ftàbu-
Caprîui h repenteconfluxeratjadvrîum^omries interfcdi
intcrftai. fiint,Cadaucra eorum proieda Canibusjprohibu-
itcuria fepelk'i. Rex iautetti yreiuffnodi cafii^ d^-
t ^tiineniii poftef um amputärct,:amp; qùod ei biSâc-
cidcratnonoportcret cuéturuin, denuo foim'ida

ri,omnes incaTceratos^pàlatioétsifiiitrertit^en-

dös-;qttor u^tó alios iufsi ß ad càfteH ûm^m^ris tran^
-fcrri;aliQS pcjf ditierû Sicilië caftella ditlnbu i. Ro
bertus autem Calataboianenfis magifter Caftdli

mans

maris trasferri,alios perdiuerfa Sicilix caftelfa di-
ftribui.Robert' ante Galataboianëfis magifter ca
Mli maris vltim^ crudclicatis homo,cum efleteu
nuchorii amicirsim',amp; eorü omnino deuotus obfc
quiis, tjuofcuque Chriftianoru captos ad eu perdu in^Chnfti
cicontigerat, ingentibus cathenis oneratos Cre-
bnstorquebat verberibus, amp; cos in noua qua^da
detrudcbatergafluIa,qu;E vt anteccfTorum vide-
retur tyrannidem fuperaile, plena fcetoris ac for-
midinis ipfe conftruxerat. Ciues etiam multis af-
„ ficiebatiniuriis, quotiesque aduerfus eorum ali-
quempriuatum labebat odium, auteius domii,
vinea,hortum, velomninotahum quidpiam af-
fedabat,accufatumapud GaytumPctrü,iuf1um-
quecapi tandiufame,fïti,poenisque variis afflige-
bat,donee rem fua vteuaacrcf,gratisdare, vel mi
noris qUam valeret diflrahei'e cogeretur. Volens
autemplenius eunuchorum gratiam promereri,
falfo faggcfsIt GaytoPetro,mulcos proditoruni
per Siciliam,maximequc per Lombardorum op -
pida remanfiflè, qui amp; opibus affluerent, amp; lar-