|
R E MED IE
VOO R D E
BEESTEN,
Als Paerden, Osfen, Koejen,
Schaapen en Verkens. Zedert veele jaaren met groot voordeel ge-
bruikt en heel goed bevonden. ^Doj een ajefgefifiet bet seïbe fineenbergabttf/,
tn b00j om o?ufe gemeen geraaaftt* |
||||||
|
Te DEVENTER,
®*D?uftt fin J. H. t>E LANGE , 230i>fia2H8&«S
Bn &crftojïflet san öen ^mfe nw |
||||||
|
Fag, 3
R E M E D I E
VOORDE
P A E R D E m
Voòr dë Oogen der Paerden daar in geflagen
óf gelteken is. \v/agt fiet ©oge met tastine 3$fjn / enbe Be-
W fmeert 't mét berfcJJE kanoene of ïkoenbet- «et/ én bant na ban ftruimen ban bjltte ^noö jen papjen gemaaïit/ en flp'ttëogegeappiiteert/ «nmibbete be «fèogE-abec gelaten» Voor fchillen ea vliefcn op de oogen der Paerden»
% „ï&eemt fan ban^ottê-b^af/ ban jlmfienbs «5nn«
w en fflVpi/ ban éïft| ebèn beeï/ boet bat mot ^ngen : of neemt ^aïarmoniae met $ania :. of nïaaët bno? een penne fiet boejer ban ©|f a J&anie. ©f neemt ban 't fiente tuitte -%mb/ of öana* We ^uifiet / én bie iugftfien 2 tinnen ïepéï# fteeï Ho?t gebrçeben/ en bao? een d>anfe-fcfta£ft£ aïfe kagen 4 of 5 maaï iu 't'noge gcfiïa3en* Voor iiepende, of vliefen op de oogen der Paerden»
. 35eemt poeret ban een bak ban een «En/ enbe
«Saut/ tè 3amen gefijant en in be ©ogen gebaan; ©f neemt poejec Ban 5alatmomac/ Jintfia/ ^affcaan/ én fsfijaagsel ban ©|fa ^ap?/ Voor verkoutheid der Paerden,
^taït rjet op een bsarmepïaatg/ öeöt fiet usar m
tot/ én San geeft fiera onbet sgnììtó te eeten 233 SC?. W
|
||||
|
$ Retiiedie voor de Paerden.
ieneïg bol ^enegrieft-3aat / en Sgoete-melR te bjinneH
nf geeft gct toarm fëerfienf-nïneb met ïfèijnin : of daaaftiK en ïïuite met $onig gesoben : of gemee* ne #ìie met Jaeger. Voor de haaken aan de Tanden» ja dat ter zy-
"• den in de longe gaten zijn. Kast be ijaefie n af bjjïen nf af ftooten / nnber be
^ori0e/ 30 'tnobigilabetlaaten/ be 3Einnen bno? noemen / en een uur nf ttoee laaien ftaan soiiber ee* ten / en ban be «Hfâonb getoagfen met een linnen uog* jen boo? aan eenftoKjen/ inWmv/ Eout/ ^nnig *rt ^aângtett nebnopt / en bjiemaaï baanf gêtnagt* fdjen / enbe in nïaat# ban fto^t boeber toittc Wti* ten-3emeï nf Jffoggen-semel/ bjit bagen mebe gebntrt» Voor 't hoesten en knuchten der Paerden.
33eemt f enegtieft / ÏQnsaat / ban elfif een bie*
renbeel ïnotë / ^oetrjoun / $mmne fanant / î©nrooft / ^utfier / IDnfen / ban elng ttoee loot / ftoót bit tot een grof noeber / enbe mengt bat snbet ftet boeber ; of SanKt een ïjanb boï in toâter en geeft bit fttt te bjinSein <&f neemt jfenetrrieft ttoee ïoot / een rjanb bol
SBgrimnnie / met foat fëenee-ton?tel/ bitaan nïeine jtum>5 gefneben Df gefjafit; geeft ftet gier ban 30 beeï aiji gn tuëftïjenbjiebingerennebattenKont/ enber get lo?t boeber» Voor den druis der Paerden.
3£eemt b?ie ©oenber-eöeren / en legtfe b?tt bs* Su in een nat met Wijn-9B3tta / baar na geeft §et
e €tte«n met ben W^n-3t^a in. ©f neemt een ftalf pont jfenegritn/ bier wet SSanntjeê ^oïbjDjteï / 4 toot Êtofeïaar / 6 loot |
|||
|
Remedie voor de Paeçls». 5
ptaaukie <§toabet / 2 ïoat bjooge jgeben-fiaom ;
giet ban een g?of poejet gemaaftt en onbec een gemengt/ en bit in 4 bagen onbet ftjet RO?t boebet ban Qet J^aeirb getonfumeett/ 't 3g natnfbjçoûg* «£>f neemt bon? 435 ftuibetg Saffraan mé£
2 natjeö l^tjmfe-aaön en een boi? ban een €g booj een geklopt / en iaau in tik ^eufegat gegoten, ©f neemt een nnjt SEjtju baariugebaan omtrent
een öaïbe ftantboi tuitte Öonbg-datmje ongepjepa* teert/ en bit op be ïjeifte geRoaftt/ en ïaauineïS «ïSeuf e-nat be rjafffdjeit ingegeben/ en ban gerente bat Qetpaerb toatm toojt/ en ban toegeöefo. Voor pijn en zwellinge in de Kcele.
^eemt 2 ponb nube 01« / ren Qaïf pinten/
fëatci-fionen/ $ngen/ han tM 9. tóeifit bit te Kamen/ en sieöet een re$ of tiuee op/ en bon een bacìi gchnnngen 3fjnbe / boet baat fin Rai- nette en M>rmt 30a beel genoeg $ / en giet fijeir ban een ijaïf pint jen tcffeng Qet in ben §aï& Voor pijn in de Keel en gezwel aan de Tonge.
35icnt ten eerften Qet aber-fïaan onbet. be ton-
ge oi in Ijet negemefte : 2. een fpoelinge ban ben BeQeeïen jflSont met toacm ïtëster en ^otit : en 3, een fttnHïnge metuBrêfen-gaïïe/ en maafit be$en b:anft 2 pont oube <©fn / een §aïf pintjen nube 3%n. «En geeft 't te eerin «Sarfie of 310eittn« 'necï/ baar onbet gemengt toat Raïpeter, Voor den Tand-ftoel.
mt rjet grant-bïee^tfï bat ge3tooïïen i§ f sai
men met een blim opfngben/ te toeten 3 of 4 Saten laat fjet toeï fifioeben/ en ïaat ïjetbaatna nwt fl0nn-a3ön foagfen. 35 3 Voet
|
|||||
|
■■H^wSSc
|
|||||
|
$ Remedie voor de £aerd«a.
- -
Voor een Veulen dat in het wisfelen dik wils pyn
aan 't Tand-vleesch krygt !$m suït gn ïrçeEften ban het fiegte jteftt / iu firr
hen SBs^n getoeifet/ en baar imbE ftrnfieu bE itone* tjEEnen ban Buiten / en naat get be pijn hEtft. Tegens de Vyver der Paerden.
<£en fëaerb bat bErtoatert iê / fetijnt be 8nber /
toelw fernet i§ grïp bemrappèn/ toaìit ber s'eïbeii 30 toeï de meufegen aïö heegitEn aan ftoomEn / boo: y re grnote fioube ban #ater aïg bE JJïeeïe bErhit i»tf toaar boo? pet ^aerb appetijt En ïugt UErïiEgt / ru 3ftn ©o«n fenub tooj&Eri / men moEt baar terftonb' tegengtoeesEn/ Enaï£bnlgtbE&HbetftecHen. SDcgt be ©nrentnëfcïjen ben i|aï|en be^efiSe/ enfaïimt btst garbiggeib (bie pip een boitte fenutoe $ in bt j ïangtE) met een bïim beur / treftt bit taitte bïeegïh af /en feg baar on een n'nnen boeüje / m toit ban SÈiferen nat gemaaiit / en beftt get ptaerb met etri gtsEb beftfeï/ get 3elbe geen en taebtr 3U ïang ïei* hÉnbe/ tot bat be noren toeber 3gn'toarm ottona btn / gem ingeebenbe een b?nnl&ban89ater en Stout en met «ïlfêeeï gemengt / na bat get toat goeb föoot.i heeft gegeeten / ïaat get 3 Dagen op be (tal rugten / «ten en trçmfirn / en bE plaatseftnuenmet jtnbenbe hingen / om be humeuren te aìtereeren / en baar na een pfeagtet opleggen/ gemgafttbantëarfiten-mrEï en 3 oneen ^piegeï-garg / te famen toeï gewonen iu gotbe nube rnobe itëfjn ; en al| be materie 3a! ber* gafeert toetsen / en gereet |taannmbao?tefi?eEftEn/ J0 3HÌ mes t bnn?fnnben om be materie te boen «ittoopen/ en baar in freenen ««fieri/ bie genoopt $n in flater / «Mie en Stout; oejt pïaagemoet 'mftmt st&eïp*n 3S11, -^ |
||||
|
Remedie voor de Paerdea. ?
* nettenenen ban be fêubet sfln bat 't $aerb
geer steet/ ja al ftonb Qetfiiïïe/ en 30 §et finmt usseri/ 50 i# get 3eet in pernM ban te ftetben* Cu om bit te ijeïpen / 30 firp get $aecb| 8ïa6s* fiecnen/ en baÊtöètafejenatenonbÊriuaarbslbe^oe ren/ en openb meteenbiimbéftjarbigïjeib/ bieaïf zin iuttte Eenntoe i# in bt ïahgte/ ttefit bit witte fareeéri) njt/ en ftrpt baat %out in/ en boet'ec baar na 0*3* pan on: neemt ï&arj 3 ïnnb/ «£ar> fren-meeï 6 ïoob / finnfit bit in rnobe W§n tot een non / berfiinb 't bojberf met bjetfien / in ïBatet én Bout nat gemaant. Voor een Paerd dat zeer yerhittet is,
gkiït su boo? een ijnnjm ingieten in be Wintti
'h&t nnterï ©ïn / met een Roemernen tnnbe toon i maat in bt Cornet niet meer ban tüjee oncwi/ met 3a beeï Pijn, Om een P^erd te genezen dat van binnen
gekwetst is. ,$eerat een ïjonb/ treftt §em af/ en boet $6t inneViHinb Vneg/ enbe siet gent in een fteteï met beef biâtec/ en seeft get §0aetb bit mater rebennen, <©j geeft get fëaerb e*n gaïf pint ©In ih/ bat pp Cribnïium ©Untatura geftaan §eeft/ of ©ïg ban gebm-getgben» Als een Paerd geborften of krank is , van dat
het te zeer overladen is. %ty ïegt on be ïenbenen een pïatftet batM^en/
met unefet ban 95nwé/ 3£?aRennïoeb/ fijnlEn^ Maft/ jmaftift en <5aïnoten/ ban elfig eben beri / ènbe men 3a! be pïanjtet geet op be géfiwetflt plaats ïeggen/ en baat op late» liggen t*t bat' 3* ban 3elben af faalt. |
|||
|
1 Remedie voor eie Paerden,
Tegens de gefcheurtheid van 't Paerd.
jlgeerat 7 oneen agftfie ban geb^anben Ï$Sn->
gnattg-tanRen af faan ©ïnben / 3 anten <®!ie ban ïPÏHben / 7 Jtfiataniên gefloten / 3 anten $nnig / berftfie 25oter / <£eiten-teu3eï ban eiHg een ante / ^eeiTlijee-fap 3 anten wet aube toitte Wfin ; men gal aite bagen agtec een üt^t bingw ingeben/ m bjiemaal baagf. Voor gezwollen gemachte van een Paerd.
.$eerat filom ban (gTartoe-meeï met Jfêijnmcer/ ©etfieng teuseï/ mengt bie te samen/ en fmrert Cet baat raeöe* «£fte maant een nan banSfisÖ"/ nrtft en 3out / en baat mebe ttoeé nf b?iemaaï ht§ baaoj be seaffecteerbe glaatg gefnuett. Voor de Krappen der Paerden.
.jflâen 3aï fiet fiait affnnben/ en fiet fmeeten met
Jüaflett ent&nnig/ neemt ban BUbe ^rijnenen tot nuïbtt geiöjant/ fönnet-raat/ met aube fêernenjfc teu^eï/ bit tat een saïf gemaaftt/ en begabnnt# en ö»$ mn?gBRg baat mebe nefiteüen. Voor de Gallen der Paerden.
^eemtCaataen/ ïSiet/SSkant-neteïg ftamntbit
in ceri master/ enmaafttijettoarmineenpan/ en ïegt fiet fteet baar 05 / ïaat bit een nefteeïe natftt fee* gen/ bef ma?gen>§ toagtfietmetpife; enaï|gnbie fnnben toiit/ en genuent fienfienbe ; 3ui0tboo?eeii fnuiîje ban een fêïier-nfjn aï fiet geen in bc #aï tl; en fmeett ban fiet nàhaïgenbe baar in : (tfapae* nen bet/ &nnig/ <®Uz banftaurór/ gefi^uiRtbit tnt bat fiet gene3en i# / teel tnesienbe bat baat geen ffl&wi aan Somt/ binnen ben tQb bat fiet open rê* Voor
|
||||
|
Icmedie voor de Paerden, 9
Voor een Paerd dat xig vervangeD heeft', door
eeten, drinken, of de wind. 33eemt ftoeïganfi ban een ïinecQtjen ban b?ie/
biet of bfjf Jaar/ met 3fttîpigfe booléen geroer* / en Qet ig>aetb ïaaii ingegeben. ©f neemt een gemat nf boen baat be fê^ou*
kien ftnnbe in iê / Qoe nwet fiefauiït Qoe neter / uitgehjagftQen en Qet ©aera ïaau ingegeben. ©f neemt een bette Qarc# ban n manneïijmjeib /
nm een ftufijen fijonb getaonben / en fioben 'c mont* ftuftgeftefeen/ batQetbrcrçbopgegeten/ boo;ztbaat na btat ban u fieQoef tttgftQen eenbufifieït boegen om Qet montfiuft gebaan/ en3obeeïmogeïpif/ mam gereben ; 't geneert pjintipaïp 3a Qet niet ïang geïeben i§ ban berfaangen te 3ijm Voor een Paerd dat geen afgang heeft.
^®eemt een bierenbeeï print nnge30Uten SSoter/
1 Ttuibec <©uiB3iïbet/ 3 of 4- tlnfrerg ban fónof* looft/ bit ftojt in een bnsel geftneuêt/ en bat te samen onber een betmenrrt/ en baar ban 4 fiaïïetjBg ban egaïegrnnte of3fae« tegemaafit/ enQetfëaerbm» gegeben / aï§ Qet nnnetrofiften i§ of Qet Qonfb om Qoog gefionben i§/~ta 3a ïang afgebiagt bat elft fiaï gefmoïten en bnnj te ftcEÏe gleïnopen i$* Voor een Paerd dat zig verrukt heeft.
slüeemt 3 Sanne SSoom-nïie gebaan in een fcQoon
aatben pat / en op Qet büuc gesoben tot bat 3g aan qet ftooften $ boet ban baar in een jongen Jjnnb of twee en na Qet ruim een fttaartier uur nefiaont Qeeft / 30 fe?ingt Qet bon? een ixat!k 30 "ftQf ai§ Ba Hunt / m fmeert ban be^e 6aï3em be &eïem-= ««erbe plaatse en fenufoen ban Qet $«c&, 98s Voer
|
||||
|
& R«rnedie voor 4e JPaerdea,
Voor, de gekwetfte of zcer-ruggigc Pa«RS
&ttmt be 3Enuten tan een Sfcrab/ #efierfd)nï»
pen/ ì£nen&ec-b?eH/ otttejainengerueniTt/ en tot agfcge genoano / iaagt be geauietfte gïaàt^ eer|t raet iuarme Ipöii-aaön / bail baar ap gefïroait Ijet ge* fi^anbe poeiet ; en aï$ &et han be ^àbeï gcatuergt/ en bat rjet open i§/ en legt Jjet bpnjfdjjeben poeier met inetü of fptft «i iui£ ban <j£ijeren genat baar on/ en baar. na jat men gêt met Jloenber-bet fraeenn. «$eemt een lebenbige «JBpïle in een aarben gegïa-
fuizbm pat gebaan/ en met een beitel toegeöclir/ en bh 't buur gjyet tot bat be ^Hânïïe tot puï* ber berfijanb i#/ en ban geel fijn gepulberifeert/ enbe aïg bno?fcfeeben oc be taanbe geappïiccert / bit paejer i§ paft gneb ban? be ©aren» Voor de gejcwetile of doorgereden rugge
dei- Paerden. jgeemt eenige graote „ênneag-itieubien / ap
«en fênnrftrjuppe gefi?aben en gepuiberifeert / en flfé bBB^fcöjeben geàpgïireert. Voor de gedrukte Paerden.
0ïiettït ten eerften beftioetfure/ baar na ïegt baat
foera op in tait ban boeren genattet/ bjiebagm berlioïgeng ; maar i$ 't bat bie pïaatö gesluolïeiïen fjarb ip/ men saï bit nenesen met l&oatg-KBÏen / $ïa#-«tiHt/ SÉÏfem en'QSa-encïaau/ te samen ge* fïaaten en gemennt metangesDutenfraeer/ en ai* 30 te samen gesóben en geappïiteert, <£f neemt 2 of 3 Sfijunrê/ en maaatbaar af een
bMottie in siebenb toater/ ban 3uït gnbeseïbesa ïjcete aïjS 't ^aerb berbjagenmag/ opöetseecïèg* pen/ en aïfet gestoei aafea eenen nedjt bergaan^ |
||||
|
Remedie voor de Paërdeo. ir
©f neemt gebrçeben 2aut/ en tempert bie met
Secfien Sdstjn en een buut ban een €n / ftrPt
aai: Qet 3eer xf/ 30 3ult gn fiaate binben* ©f neemt <£eiibanie of genene ©agen-ftïasr uit* gebjuHt/ en ïjet nat on be hwnben gebaan / bat uitgemunte of be rejie ban Qet gtnen baar fiabe» npgeïegt ; en beg 3J9inter^ neemt befaïaberen gepuï* i begeert / en baar npgejtranib. Cm te geneezen alleopene, geflagene, gehpuwe-
ne, geftotene pf gedrukte wonden vahPaerden. 3&eemt €gigtiatum / 3<inbe een bunne ^aïbe ge=
tnmpnneert ban ïjögn-asgn / Jipaang-grnen en &anig geRonnt/ famen tot een rierjon^ghe confi* ftentte/ be toonbe ge3tiibert 3Önbe/ fiierbanmet een penne-beer. bunne pfaergeftrecKeu / enban torft 30 nobig opgeïeit/ en met een bneft baf t gemaaSt, Als een Paerd niet wil eeten.
2a 33Ï men fiet met 9C3ön en Eout ben mnnb
{ frignati maaften» * Als hem een Paerd kwalyk voeld van ondeugend
Hooy en Haver gegeten te hebben. fleemt 3 $aenber-maagen / baar af Cet Binnen*
fte faeïlefien / bie in een <©ben nf anberö geb?nogt/ en ban gepuïberiseerb met een ftaïf once" #rper / en mengt bat met 4 ïeçeïg ì&onig / en i ónte fijn ge* çuïberifeerbe Jfènrnnft / b'net fiem bit innemen met een roemertje bnï ïaauiwe ffîqn; en cm batrjera ben buift mange weeft brerçben/ 30 jleeftt fiem een fteenpiï bie tameïp ïang en bift if; af een dijteer ban betartit ban Mtaibt / <2Seuneï~ftrujt / ef an* bete ïaterenbe Rruiben / baar 6n feeenbe Sfctriel / ^nut/ Çnnig m ©fie» V«or.
|
||||
|
lì Remedie voor de Paerden.
Voor een dempig Paerd.
Cen betnm'g ^aera fian fttoaïp gtneejm fotrç?
ben / ten 30 be fttuaaïe nodj berêttjuiag / 6086800» menbanfïof/ ofeenfiuibenbebiinb/ ofbantjetee- ten ban eenige buiïigQeib nnber 3ffti boeber / toaac tegen be3e reme&ie noto snube biengtig ïatt&n ; te toeeten / bat men öemsoubelaatenaanbe Jc^ou- beren / en met 't tuarm fiïneb met fflftn gemengt en «My ban Olnben / fìrnften on be öojót en on bén rugge/ aïg men bat bfj'f bagen gebaartfjeeft/ 30 3al men öem bie b$f bagen baataanboïgenbe/ bon? be ,i£eug-gateu faoge {iaat ©ïp in gemengt i£J té baar na ingegeefcen besen b?anlt / gemaafit ban ge* roogt^ofter-^aat/ leeben&eJuïnQer/ grain î^a* rabffé/ ban eïfig eben beeï/ iuei ftttin gefiooten ; baat af maakt een beenttit in ÜJ&eebe ban ^ontg ge* Bouten : of raaafit baar af een biftfien comlpog / etï baar afaïïemo?gen ingegeeben be granite ban een ©fteruntt/ met oimWronten Wïpi* Of neemt «Saiïiga / «Bemfier/ ïltuit-nageï# /
<£omijn-3aat / i9e,nfteï-3aat/ ban eïnsi een ïtiot/ 2 ©jeren/ 2 grein Jaffeiaan/ mengt bit met «eu .ijalf nintjen w§a/ giet ftem bit infaênïipafê/ en ijet ijnofb om pog (joubwibe/ en na bâtïjetwn tfjb ïang / of omtrent een fiaïf uur 3130 geftaan ïjeeft ban geeft Ifem groen ©rag of ïüietüïaberii te eetén / om be Ijitte ban ben b^anfi te temperen / maac 't jpaerb moet een Jjaïbe ban bno? af na niet ceten ; bno?t# 50 rflb ijet / of feit (jet geen en toeber soet* jeg/ on bat 't bert b2anft niet tueber nbergeebe» Óf neemt een bjanii/ gemaaftt ban SBgarianni^
«1 jfeiïegrieR / in roobe ifêïjn n*toei6t / of Qet fiïoeb ban «en fènnbelien bat ober io» bagen niet out en té / tngsgeben ; of taoateï ban «Bentiaua / ban tartbt Com:
|
||||
|
Remedie voor de Paerden. 13 .
£amcatmatic§/ en nittet fottìi met ijlanig-water
gefloten / en 'een b?anft baat af gemaaat ; of geeft fjem ïiifitoiï^ $anfe~gtieft te eeten. Tegen Buik-pijn of Buik-beete.
,$eemt wilbe ïKuite ofi|of-rniten-3aat/ ftampt
Cet wel Stein/ en maant'er met torme ïJSöh eert bçanfi af/ gn 3ult naft in begen bjanft mogen boen Cnmrjn en î^ehfteï-^aat/ ban ein enen beeï / baat na ijet §èaetb in een fiefïoten rjïaatS tormgebent ge* fjoubén ; maat eet ga fiem besenbjann ingeeft/ moet gn ïjet ten tuimen tfib r-gben/ fieter .anno ïjooge plaatfen ban effent betten/ en aïgrjetnpftâïigsuït 8u tjet bennen. ©no?t i§ Qet gorb bat men een hui* zé nan iRiet bie bifi genoeg en ban een ïjaïben boet ïangtë/ bie wel met gemeene ©lg fteeften in §et f onbament / en haft gemaent aan ben ftrnnift nan be ftaatt/ bat rjet niet uitgaan nan/ en ban heen en weber gereben / en aï$ bhn?fcïï3eben-in een befïnten nïaatfe warm gebefit •, en te eeten gegeeben 't geen watm ban natuuten i§ / en te bannen 3©atet met <£omi)n en ï&nneï-saat gefnben. Tegens flaauwigheid der Paerden , of die zwak»
zijn en pijn in de lendenen hebben. 3B>|. 3tet irneb bat gn §et $teerbtoeï totm rjnub/
en r)et inneêben be3en b^anft/ ai§ Jtetrcrrje 2 onren / îlînmme fanant 4 nnten/ jgaReraan een ïjalf nnce / ^eïïiïnte 1 nnce / «geiiBel-ftruit 1 pont / , frjn tronfi 30 beeï nobig i§ / bat genuïberifeert nnbat maïftanberen / 3a! men nemen elf? rei^e twee goebe ïepeï boï met een roemeenen Patera A twee iepeïg baï fëonig/ ruim 50 heel <©ïgban Soient btxtn bïann 3aï men fmnmige bagen geöjuinen / tot &at §et jpaeth âitft öetec boeit* Voor
|
||||
|
14 Remedie voor de Paerden;
Voor de Koortfe der Paerden.
; <Pöet fiet J^aecb bnnrt abet ïaten aan be aöcc
oie men mnöt in 't minnen ban get fieen / en 50a twen fin nefigefi We niet binben fian; 300 3a! mei! tïaan be ^aï§-abeu \ en i§ *t bat gn 3«et bat 'et *en fazant* taan nnöen i§/ 300 3al men uitb?unl«n een ganb fanï J^feïein/ en Qet fan mengen met j&omrne Vagant/ fön tentoon/ en een bteinin. ponenti fiolen/ en bat ingegetaen met een teti nig Ü&ee of jpanig 33©atec» Tegens de Fistel der Paerden.
^Jâaafit be tarieöet/ geeftse een fixant/ tubiera tee in een mebccine ban ongebluste nam/ tot bat ter een ftooïe uitfaaït, Tegens de Kanker der Paerden.
ïtèaêt bie met fierften Sflsfjn.nit/ ftrooit baar
ban 0jp 3eer fgn poebec ban SHnöobiïïen-tuniteï/ 38tfeni£um en ongeöïugte Stalli/ te 5amen iri ceö jint tot agfdje faerjö?anu Tegens fchurftheid of kwaade zeeren der Paerden *
hoe vuil die ook z\n. fàtmt be "tannteï taan laitte 3$eegg-bnfteï/ en
beseïtae in frijnpknf gefneben/ en bic be'=paetben in fiet fèo?t taoebet gegebtn / saï met 4Bïx§ gul* jae m 2 of 3 taiëften nenesem Cegenf be ftbiaabê 3eecen i§ een finstmbecujltt
temebie bat mèn ten eetfien fjet ftttraab 3e*c Üïo^ fcamme tot ben fifaebe toe ; baar na Qet 3èïbé faja^ftQen met een lange geinaant taart een faeel Üa!n/ 2 beeïin îSoonen-mert / m 3 btèïen a§" fege taan eifen-ônat / aïfe gsïp niit gefoben / ■■ maïft: |
||||
|
fte
|
||||||||
|
medie voor de Paerdcö. 15
|
||||||||
|
öiaar in be ïaage gementi/ tu aï# 't ban geblaf*
fèn té/ 3uït gn Set fmeeten met een saïbe ban Jttaiftsiïbcc / üiegtoo^teï / ^uïjpöec / SWuin / feaEfg-nïaberg en œetnengfmnut. Vooc de Worm der Paerden.
i <§n8b terfjt ober be-.$En# finbeu / en rttjjttng*
Ttïjen be .fëeuf-gattn een fneetfen ban anbergaïbe «ïnget ïang / altaaac gn Wntan suft ten abettjenof £en bïiegjEH alf «en 3*nutotien / fteefttbaaconbec htm tm putfen/ on be nmier aïg men bé Jâni* Sen nonen be .©eag-gaten ïegt/ m fngb Bet ban «nbec en nonen finjt af. ©f 30 paft a!# men berneemt bat Jjet gatto
fegint 85o?m te «rijgen / 30 3aï men be wa^ta 30e* «en boob te Krijgen/ 6002 3Bbeeïaf# men baat j&g «an fioamen / en moet gefet tobben bat men 0002 t fijanben geen 3eennfoen en fctenne / 't Sjeflft men m ban boo? fintenbe ^ebicamenten most snefien te Mnen ; en aïso gefi?anb fiefifienbe of eenige tfl^rif * «en geaonïtteett 3Önöe/ «an neemt em bnrçteïîjen fut/ met 2 oneen tfnnferf / bit gennlbewfeert en ö*f të?nbaag# fmo?geng ingegeenen / met een men* leien 306« dflaeïS/ bon? 3onnen ongang gêmoI= «en / en baat on twftnnn be SEong-abet aan ïkk 5«ï|gelaten/ enb?ntaeïïaatènfiïotben/ bügeeon* «nueett tot bjie 8?nbagen atïjtet een toe ; boeg oen *«»eben en becben ©spbag / ftan men nemen fa Paati ban twee nnten een onte <£nnfetf/ mt&tfc Mê-b?*» een pïf onte / en gen?uiBen §et aïë bnosr 'Mfêttbtn/ of boojbetpaïfc i§. Voor het bloed-pisfeD der Paerden.
«JiBéeft ftet film» bat* ($mto£~ma m ina*me «oetc-mwfi te bainfen. IH Voor
|
||||||||
|
I
|
||||||||
|
16 Remedie voof de Paerden.
Voor een Paerd dat niet ftalica en kao.
«SSeemt een pint ï©tm / 't iutt ban tien €#* !
an / gefloten IDjor / geeft oit §et tt b?innen* «2f neemt fsg ban xnnhe Üonï met i&ipi ge*
mengt/ en bat mrregeeben* 0\ neemt een ïeebenbige ^crjsapen-ïuiö / en aï§ !
men We niet Hrtfgen en fcan / een*mâenfdjen-Iuiâ/ m fteefit bie get Jêaeift bon? in be fcrjarjt. «£f neemt once .fiïei ban een fiiec-tonne in ïaau ;
îtëatet getoemt / geeft bit §et ^aerb te b?inüen. <#f geeft get gelaten 35aftelaat in ïaau ïfêatef
te bjinfien. Voor groote hoofd-pijn der Paerden , en waar
aan men die kennen kan. Stïg 'er beeï biater uit get goofb b?uint/ fïap .
be noren gangen/ en ben gaïf en 't goofb nebet Iaat gangen / gier tnc gal men ntemen Blein g^ fnebeu 3uff?nubj-matR / Jtataubi/ en berg W fneben ftcna/ mengt bit nnber get bneber» Als een Paerd vernageld is.
.ïifênet men be^arteï ntttrenneri / tn tot 't Motif
fnnben/ of tnt ingttbleeScgftgnonmaafteii/ e» gefmnïten SSbiabeï baat in ïaaten bruinen. Voor kwaad hoorn aan de Voeten dèr Paerden-
jfêeemt ^en/ i^arg en <&m/ ban tifi§ een W
renbeeï porit / terpentijn een gaïf bierenbeeïpant/ ïjiec mebe biRbiïïg nefmeert. «£f neemt jp5euïên-fmeec/ nf MoRRen-fmeec/
nf ban een Bpagen bie op J&etaafen of ijtaedfl1 w&m gaat/ baar mebe gefmeert, Voor
|
|||||
|
!
|
|||||
|
Remedie voor de Paerdea. iy
yoor gefwollen Beenen der Paerden,
3®etiiit bude gezouten iüeufeï / 3aïf ban ®iafc tïjea en 3Lön-Mie/ maant pr ban een 3alf» Tegens die Vyge aan de voet der Paerden,
^en saï 't Jjnngn nnbet aan be boet fnnben / 30
bette battet hekbaaainelp fjpatte igf tugfcgcn 't ftaojn ban be boet en be bnge / ïegt 'et ban op een fïuh ban een Jnonnje / en bât toeï inboegen bat be te#te ban be bnge tot nu Jjet uitetfte af gegeeten 3u» Tegens die klooven der Paerden i die tusfchea
het been en den hoorn van de voet koomt. ^aaeu saï ten cetjlen rjet gaie affeïjeeten / enöe
nïaatfe met fflfìa iuaffrfjen / baat na met een jaïbe tttnfien / bic- gemaaht i§ ban Stoet bit te ftïjoo?- fleén / „§naang-5tsen en fêónig / bit te faamEnge* mengt «njjefriben/ en oBÌjetfaatfleiftalR&aattìg boenbe/ maat ig bat öeMoohetebieoif/ peftfK Öet fêier. Voor de motik aan de Voeten der Paerdea.
j$eemt get taitte ban een «Ei/ bno?eenftuftjer
iritgeö^anben SKÏttin / boo? tbjee fïuiber Cerniti* um/ en baat 5tfiot-30ïcn genoano en genaïbêt^ feest/ en maafit nit tot «ensaïfjen / maar eet rara % anguteett moet Qet gait afgefloten 3gn, Eén goede zâlvc voor Paerden*
jigeeriit 4 ïoot ^nneïioen-saCje / 5 ïoot «Bafer?
olie/ 4 ïoot ^iaïtSea/ 4 ïoot Carpentfjn-oïie/ 4. ïnot ïJSonm-sïie/ 4 ïoot oub 3®etRen$-fraoHt / fait ig bon? beete gentenen goe&MïDnben/ 'ttóiooK 3«c soefc boo^ fre ttaejeju |
||||
|
I*
, R E M E D I E
V O O R
OSSEN en KOEJEN.
Van het draagen eeoer Koe.
Een fóot-fteegt bjaagt negen maanben / en 500
Set SSwft feilbwi saï/ ban fooib Qet gijr ftijf tn di men nielfi in bc memmen fiebïnt/ ban moet men tóeï acïjt neemen; en 300 Qftfiee^töan lienint te ftaïben / bertonnt 3ÙIJ een toater-filaagi / b\e men moet bon^fteeJSen met be tanben ban een gaaffel ofte taegt-gjeeja / ban tant Qet Staïf ^-gnnft met bc t toet twjojfte boeten/ m ban moet men ïjet bceêt ïjeïpcn 'vm te ïoöfen : neemt ban een boeS en fiinb bie om 't Öaïfêi hoeten; fttom na ïjet fice^t/ 300 ftet lieert geen pof en ofte arfieib en «rijgt om te ïngfen/ ban neemt een potjeii ^oïei-toatet:./ boa? tuie* fbilwc ?£taag be Mantua/ een ïoot Sftaboet in finopjjen/ BfeenQanbból/ eneenïjanbboïSïgrimonr/ cribri tarnen géRooftt in ttoee Bannen fiiec of Inatec ojj be ïjeïfte/ en boo? een hoen gettrçongen en ingeneeben/ i| goet om atfieib te bectaeRftén / en 't ïiüPf te boen ïogfen/ ja aï ftftnou 't ïftalf fin Qet fieeSt boob toa$ ; ra 300 9«t iöaïf getacïjtetfte bomRtoain/ enbe mén yjtoi boeten fiefinmen fian / ban neemt een touto cri ijmöbat om 't ftolfê boeten/ 301 fieegt banarneiö ^gçt / moet men tirenften / om ïjet föaïf teïa^fen ; Ijtttef t ban ïjet Itaïf geïoSt ïjew&cnbe / moet men «n boen ftaan•»« adjtee pger zti§ boa* petten / om ftet ïftfghuitgang bnrçtrfinwn/ «n 300 ïjet ficegt na
|
||||
|
Remedie voor 06fen en Köejen. ïj>
na get ftaïben nerfïnge of natoeeninge brögt / ban
neemt agt nf tien ftonfben Eonfi / en aie m bratet gaat gefwoFït / moe met mal&anberen tngegeeben ; en bef anberen baag£ baar na / ban neemt een gano bol 2llg?imnnie / een ganö tinï 2Snhoet in ftnonnen/ een Qanb bui ^djot-feruit / en een §anb bnï fflül* ïen-hïab / bat te faamen geftnnfct intbjeeftannebjo* tee nf uier nn&eljeïfte/ en bnoz een boeft gebnnn* gen / en bit fjet beeft mgegeeben met een Qalbe» nn?t ïtann-ûfie. Wanneer 'er een beeft ïöfê-uitgang nbérftbjam/
bat niet gcbaïftenijeeft/ 30 mag men be bonjbet6 oaaïbe remebie lueï gebiuinen. ©f wanneer een beegt bno^ fterft bjnfaen ï8fë-tih>
gang nbcrfttoatn / bat ïjet niet mê#ten afte geen af* Sang Qeeft/ en bno? betainbenïjet ïijf uitpersten / 3ùn mort men Jjet töf b»aernmin boen/ en 't beegt op jtaï setten/ adfter Qnoger aïf boo? / en ïaaten net een bag nf b?ie ftii ftaan/ en geebenft>tBen Snn^gemeïben o?anfè in. . ©f neemt <23pbnet/ 3©ulïen-fiïab / in 3$#n of
pim gelîoofit/ 'en boo? een boeft gebrçongen/ -et uet 300 ingegeebeiu Koejen die Kalven willen.
SÖf een ïioe ftaïben foiï m't gta# / enbe^of <j*
«agen te boren fleft iuojb / bat get unber en be fot- ben fUjf toojben/ 300 gaï men bieb»ftaï3ètten/ *n metben Qast eeni oaagg/ geïP nf 30 gebalft gabbe/ tot ben tijb toe bat sp fialbet / biant an* «erf 3oube 3« baar toeï ban fiecben. Voor Koej«n die in 't ujren zijo.
. Wanneer een Sïoe in 't uiten i§ f en 't &jfe stnttt
af burigïi!?ibSsSbîamb0o?sanwaâfjwge/ bann**wc
5SS 7. &ir*
|
|||
|
20 Remedie voor Osfen en Koejen.
©etfien^-renseï / ïfêrjnmaec / öahen-öuii* en dr-
oite/ nnbet een gemengt en baar mebe gefnïeetb. Voor Koejen die gekalft hebben en het vuil niét
konnen losfen. Wanneer een fieegt geftalft geeft bat 't bniï niet
liuti tn ïo£t/ 30 neemt ten boeft offiròibaac&e ban ten ji&S-JM**ïn ig/ en bat getaa£feiï met ^naanf djt-.3tt}.i / in een ftajt fogne / en bnt met een galbe ao?t ïtaeu-olie gaat mneneeben. <£n in* îiitn getneeftget buil niet en ïngt/ en biel met get buiïftaat/ ban laat get gaat niet afteeMen/ inant baar in grnot nernheïfteent/ entftaatbagtbnt Ijet buil nbet negen of tien bagen gaat af gaat, ©f men neemt ^etfienê-neftel/ en bat gaat in
6en gaïg gegoten. Voor Koejen die wel gekalft hebben.
; Jonneet een fieeft toeï geftalft geeft / er*e nâ
eenige biefien ofte bagen geet maft en 3lua£ iuo^b / 5t geew nnnmt ban eenig buil/ 't iotlft be fielten bnoj 't ftalbenfin3igg0uben / toaaE bon? men bes* raebecijnof b^anfc gethuifien 3aï / een ganbbol^öiïr boet/ eenganb boï .ïfl&elig/ eenganb bol Sfig^ima* nie/ een ftanb hoï 25etani/ f amen-in twee nanne iaatet gefiooRt op be gelfte / enbe boa? een fcgoone boeft gebrçongen 'en ingegeeben» Voor Koejen die gekalft hebben, en haar Wate?
óf Mest niet kunnen kw\t worden. ïtëanneet een fieegt bat gefiaïft geeft sfjn faatet
of raegt niet fifogt fian bjo?ben / baat 3tec nette acïjr moet on genomen ïutreben / iuant get fian ban ui»* mn ontfteefteii gijn/ bat getftetfaen moet : neemt tm ftoftjen / ttaac maaïit toros een napjen aan ban |
||||
|
Remedie vor Osfen en Koejen 21
ïnnbïafien/ bat jteefit in ïBtaau-aïiE/ en baar mene
in jjet fnnbament ban öet öee|t gefieSen / 't 5EÏhe maant onEtiijeib En afgang; En geeft Q.E.t fieegt tE a?inften eenige bagen îîèit-hJEiten SemEÏ / eu raaafit ban b£3E bjanfi/ EEn ïjanb hnï^lâeïig/ eenïjanù bol 25#bOEt in mwmien / en Een Qanb faoï Sïgcimn* nie / Eti hit t'famen gEìtooKt in ttuee ftannE toatEu nf biet nu heïjEÏftE/ En bat boa? een f rtjoonEboEft ge* hjjongen En gaat ingègeeberu v Voor Koejen die door het kalven in de rug o£
kruis iets fcheelt. J$ecmt 2 ïpot ^DrjEÏinEn-saïf / 2 ïnct 3Praï~
trjEa-saif/ 4 ïoot sTcrnentijn-nïie / eeh faicveurjeeï «mit nube center / nnbEï Een gefmoiteii/ eu Jjet sel* ïie m gegeeben.. Als koejen na 't kalven niet wel melk geeven.
■©an nEEttit ben bjanft ai§. boren / En boet base
fia een Inot SSaantieö-ïjoïhJCijtel / eeh Ïnpt55afe' laar/ En Een ïont fEnefioof-jaat/ En bat imbet mateanberen gEnnafet in ttaee ftamiE nier nf tuatec en oe ÖEÏftc / en bon? f En ftfjcoHE boeit gEtajnngEn En 50 ingtaeefaEn / ftnarrn ïjet in 't mElnen boter gEEft/ 5aï bit rjet fièÏÉttEn. " Voor Koejen die een kwaat Gijr hebben s ef
dat het zwart of vuur daar aan is, 35eflntEWi pnb bol <25pbnet in finnppen / eéh
Sjanb bnï SBgriraohiE / EEn ftaha bnï fiattwi-ftruit / bat 5EÏÜE met tinte Sanne bier en be tjEïftegeftào&t/ enbe bon 2 ito. baüft nebrçnngèn en 50 ingegEEben / En §et &§t met ït^ijn-raèÊE g^fmEect ; neemt een; nnnt fèunirt I fatet ïnot Jlgaan^-groen / biet ïoót ncüzanfeen SÜÏain/ En Een anjt émk / f amen onbes 2S 3 f*q |
||||
|
ai Remedie voor Osfen en Koejen.
«en gefionftt tot een saïf / en baat raebe gefmeert / ftïjoon vuaat Qet <&§z mttfön bïeegrij af gef neeben / m niet meer ai§ be Jenutoen nf uiren bec Mtw men en fiïeeben. <£n om bleegclj toebec aan Qet ü5Öc te Srugcn / neemt JköeutRtuit-taojteïen of #aftu02telg en haar §et mcbe getoagfen» (©oh toanneer een fieegt i# on, een STuin oefpjon-
gen/ en grouteftjfig gefituet^t i§ tugf rijen be agter* Beenen aan fjet <ü5$r of SEfjf/ 30 neemt be boor berljaaïbe 3aif met toilbe ^tjn-moer / en baar me* be gefmeert. Voor Beesten die haar geftooten hebben tus-
fchen de voorbeenen by de Borst, iJSanneer een ueegt 3Ì0 gefïonten fieeft tuffrijm
be boo?öeenen fin be 2Sn$t / 30 fian odo? bit onge- baï get fieeft een toebaï «togen / batter een ge* sfoieï tugfdjen bei en bïeegtfj uit ontftaat / bat men aooj moet fnnben/ en baar be toinb uit bnutoen en obet ben oploop gefmeert Ptjn-moer / gemengt met Cbift enbe öooben finlig. Voor oploop, Aanwaajinge, Roos of Gezwel,
aan 't Gijr der Koejen.
3Pan neemt bt$t firuiben / een ganb bol JHâeïig /
een Sanb hoï Ceroni / een rjanb boï ï^oppe uit bt
59?oufitteï/ een maatjen 2Cfpi-3aab / eenìjaìfponb
outsie 3Sotec / een bierenbeeï ponb fêer&eng-fmriut /
git aïleg te faamen in frfjoon ïuater geftaofit / en
aar Bier anber gebaan/ en baarbansomebegc* fi^oeit of gejlBBft ; en h?nog sflnbe / neemt flPijn moer met <Ëbm gemengt / fmeett baar 't &i)t mebe : en30'tbnogfi?aft/ om bat te boen geneeseri/ neemt **n igaïf ponb gterpentön / boet bat in etn pot met Söatir/ 3otoo2& ben «Terpentijn bun/baar na giet'er |
||||
|
Remedie voor Osfen en Koejon. ( a$
get biatee af; ban neemt bgie boren ban i^oenber*
rijeren/ bfe.ftïein geFïïont/ en tnet Cetuentjjn ge? roert/ baat nnber toat tuitte toettèn-^emeï/ ban maafit ban gennep of Jngt kiemen/ 'bk jieefitm be onenQeib : en 30 't een groote Weê^cQ-Vunnbe if/ ban neemt 4^ur-bJ02teïen/ fiïein gefneben/ en bit in iuatee gaar geftooftt/ biaftbekmnbeof onen= ning baar meebe : maar groote tonnben bte buurig 3Ön/ ban maalit beje saïf / ïuonbi&oning/ 2 toot Jïnaang-gznen/ s loot ge&^anbe mwn/ met een oajt «snâifi/ en batt^amengeHon&tineen aarbennt tot tm 3aïf / en ban ban ~§pöt of jennen iueiHen nemaaftt / en baar mebe in he opengeib gejtêfien ; 39 men geen toeiSen' fêan gpö^uiften / 3a neemt een fmtit/ en baar mebe in be bjonbe gefmtir* Voor het hinken der Beesten.
Wanneer een ficégt rjinijcube luo?b/ 't bjeïfi gas
fiomen boa? fret8 bgijben/ of boo? ftrcng togen/ of beö j§nmcr£ in béiueibétéfiiêfeu/ batbergerf bari be neeéten jlcammen / 3» fngt be nïeine filaaü» fien« ban Jjët uee|t 3$n boet / baar fytt mene ïjinSet ; maac genoot^aant binbenbe / bat men fret Qmfien&e heeöt f meert be SCiren/ ban neemt fflfyx-tnatx/ ftobrn üoïig m «Ebife / nnber gen gemengt, <@f fmeït oube ìUtu^tì/ en jïaat bât biarmömöE
boet/ «tft ren rooi» lagne/ ïaatïjet behagen gitten* Voor den Haar-worm der Beesten.
«33aen nwet 't fieegt tiiJfcQen be fttaautoen boeten/
baar üebmbenbe buurigrjeib/ 300 geeft 't fiee^t ben ^aar-kjo^m/ ban neemt een Koot Stooeront/ een ïjatf iaot Jyaan^-urncn / tloec imi geïkanben mum/ een ftereiibeetnoniï8erHen#-reo3el/ bitu tarnen germant tot een |aïf/ enfcaarrae&egefmeert. 23 4 0f
|
||||
|
S4 Remedie voor Osfen en Koejen.
©f neerat een bietfenbeel pont tënnig / een bw*
renbeeï pont ^ernentgn / een Qalf ïoot ,§paang~ grnen / en tniee font getrçanben 3Moin / t'faamen onber een geftooftt tot een 3alf» Vooroploop of lyfs-dikkigheid der Beesten.
fleemt negen of tien gnofben ïoaft / finoftt bir in ,
biater gaar/ en geeftbatijetfieeêtm/ inbieumEn geen fieeêt-fooft ftrpgen ftan / bari'neemt gui£inoïï 7 I maar ftnofïooft i§ get fierté om in te geeben : maat ram moet 't fieeft eer£t fiinet ïngfen onber be tnnge / | ien in be fleert/ get berbeïibtonbetgetfafel/ en een <&$ get böfbe ïibt ban be fleert ban fioben afgtteïb ; aï» men bit fnijb moet men met een nre# bbiar# ober get ïib fnuben / en tel laaten fiïoeben / en om fiet fiïoeb lucberom te baenopgouben/ neemt een îauge ïap linnen / boet baar een bieinig boter en i jont nnbec een gemennt on / tn bat ban nm be g "fleert gebionben on be fneebe / en ïaat get baar bjie " feagen òm 3itten* «5f laanneet Qet Beegt bïk mnenïnbetanjbbat
ïöinbig/ ja 3eïfë bat get niet biel afgang yeeft/ ts& niet biater ïn$fcn ofte mepten / ban geeft get aïg fao* ren biater en Stooft in t maar om Qet beeft biater te toen maaften /of afgang te Kragen bah mepten/ &an maaftt een popjên baifìafieìi aan een ftoHjen / *ti bat noajen in Saan-nliegefleeReu / en bat in Qet fonbament geftoSen ban git 6èe#t/ tttreïftboei ioatet ïnffemaf neemt Jteeri-motien/nf a£ai3en/bat boet in fiet fieegte ba3eï / bat boet ooft biater ïp|fen» Voor het Lenden-bloed der Beesten.
^anneec een fieeöt ïenben filoeb ïjeeft / 30 ftaat «
get met be adjterfleboeten te trappen / ja ftan ooft inèbe bift inbenlnbemojbenenfliittnen/ ban boet iost
|
|||
|
Remedie voor Osfen en Koejen. 35
, foat te booren berfiaaït 'ig / met 't ingeeben tjan SEonft / en fiïoeb tefoifen anber be range en fteett / en ben bnefi b?ie basen laaten aitten» Voor verftopte Beesten.
©m neegten bie berftagt 3rm te bnen neuttïen /
neemt een ïjaïf pont Ruimen / bie gaar genaafit /
met toat .geeni^-fiïaberen en 2net§aut/ en ban?
. b?ie jiuiber SSaMaat/ ïaatbit raat trennen enbe
geeft Qet fjaat taarm in»
©f maafit een Jfênïïen nemen aan een fkrêjen en
baant bat in Öaan-nïie / en fteeBt bat in Qet fanba* ment ban ïjet fieeft. ©f neemt bae? 3 ftuiberg $eneetfc ^iaftel /
i ftuiber ^eterfeïie-5aat/ en «5anfe-bet jofm-oot
aïjp een ep/ en bit ingegeeben en taarm toenrbelît..
i «En om roatec te boen ie£fen / neemt tteee of bpt
& i&teen-matten / en bnet bie in Qet fanoament ban
ï öet jueegt.
Voor de gezwollen Oogen der Beesten.
ïBahneer een fieegt ^eer fteunt en baa? bt &m§-
Saten f nuift / en be ïeben ban bt ©ogen gestanïïén Sftn/ 30 neemt atonn/ en bat in mater geftnoftt/ at^bDCi?fc8jeeben / aï# mebe onft'tfiïnetteïnêfen : maar anber aan be riem ban be Cang baar fionmt eEn fiïaar aan/ bat moet menbnojfieeften/ enbe air nnbec be ©ogen / en fiabe ^euf gaten/ met een hïim fiïnet ïegfen; neemt be^en bjanft / een fian& fanï 2Snboet/ een ïjanb beï SCgrimani/ eenijanb bat ^fjat-m;uit / te faaraen in ttoee fianne fiiec of taatce geftooRt on beQeïfte/ en ban? e$n fonane» boefi geurçangen / en 't fteegt mgegeebeir. - ©f alp 't fieegt gen jeft geeft aan be aogen y en men
niet en feeet laat gaar ïet/ fcansaïraen netmenu
25 5 nrçp
|
|||
|
a6 Remedie voor Osfcn en Koejen.
afe-in Süïuin ftïeingeftnoten/ en bain 'et bat m : en $ pat men meent bat ïjet flof In bt oaatn fieeft / « 391 men neemen een Mem gagt linnen boemen en boen bat om ben bmgrt/ en goefien 't baat mete 30 men fiegt nan/ en aijp men meent bat net baat mtJ$J §S,3Ë ra£n ^£n ^0nI'5 «1 «ruin gefauilkn. *?? f */m£n û^lcLntbit &*#* &E ïwaiû in ïjet
onge geeft / taant We taa£t ban fieneben m'trae- te en maanet fiïinb t ban gal men neemen een naain* meteen blaat/ of een?ufitöï m*t ijaeftjen/ en gaaien 't baat mebe iut be once en fnnben 't af/ m barn baat laat ï&onig in met ben binntr * m een beeft eenig gegtaeï ijeeft ta m aaattì/
of nnnatnutinft bleegrîj aan be nog-fiïcutöen/"bf in benmanb/ bat i§ bt föanfter/ en bat fieefit gal men ten eeeften bnoben/ taant §et moet fterben/ baai- en i§ geen öeïnen aan» Voor kwaade Gogen dei- Beesten.
Jfêanneec een fieegt ntaaabe oogen Reeft / aï fmoon baat fdjietblennen o» tosten : », fìwttit «óïangebet en fainstori-toater nntecttn/ en boet bat met een beet in of om ben $C»neï bei 0O8s/ of neemt een bietenbeeJSlûdtbjit'fâapeoat/ SSifi- flenenbeeï ïootj ©jg-fiBen en go heel Jinut/ f amen onbet een geftnoten / en ban met éen beet ia be lïtjgt on ben %aeï ban be oogen,
©f nog beter 30 neemt een ftnfiten ban be Beate nen jeptë/ 30 fbn tot bat fjet 50 Öfaauta tamb afê
«en Maanta MBîM-uoen / en baar ban boo? . ten «panaefïÇagt nf cito in 't none gefifaagen/ ne- w§t m «o?ten tQö ; &ïf# bet mejVjen ongen/ Voof
|
||||
|
Remedie voor Osfen ea Koejen. Hf
Voor gezwel aan de Tonge der Beesten.
Gannett eenige fitegten nnbtr bt ç£ong ttn ge*
Stoel fjefifitn/ 't geen bt Conctt ftfjf en bin maant / ia batter etter en fujm uitnoomt ; 30 fnijb 't gestoei boo? onbet be @£onge / en r)et nïoeb b aar f tijaon uit* I getoàf f en met 3ont en toatet onbet een nemengt ; neemt ban een oont fèonig / nier loot ~§uaan§= groen/ segtont gefijanben SBïnin / eennojt^biK/ bit t'3aamen in ecnnotgemioHttatecnsaïf / en baat niebe gefmeett: 30 ban bt Congé ftijf fiïnbenbe/ m om bit toebet fïau te maanen /"50 neemt een liie= tenbeeï nont $ggen / en een totrenbetï pont Uïo.?^ «en / en een ftuiber soet gout / bit Klein gefneeben'f en in fdjnon toatet genuont / en baar onbet toat ^onig/ en baar be tange baagg mebe getoagftn/ tot bat §et fieter i§. Jtaatmebt te toeeten/ bat men moet nemen in
een not/ îfêatet/'£out/ £bift/ Ma$mt/m maanen eetft een nonjen aan een frali jen /baar me* be be fitoaaltgefaagfen / om be ïjtttt ttboen ïngf en* Voor dikkigheid aan 't Gorgel der Beesten.
ïfêanneet ten SSregt fiuitcn aan r)tt «Btoçgel bifi
totrçb/ ban neemt ^tuift-saïf tn 3£taltrjtp-3aïf on* bec een gemengt/ en baat mtbe gefmeert. Om Koejen vet te maaken.
S&mneet men een fieefttaiïbelietmaaften/ bat
men rjet seïbe toilbe b?oog fttnficn / 5a neemt een bierenbeel pont 32iaïtï}ea-3aïf / tn bat tan ftet &#c gefmeert/ aï# be meïn baar uitgetronneniff; maat 30 öet fieegt tenige bififie of ntoaabt memmen geeft / 3n neemt jfcetnemS-reufeï of f mout / baar oabec Süi&en-fioïi#/ en baar §et 69t mebe gefmeert. Vö«r
|
||||
|
si Remedie voor Osfen en KoejoQ.
-Voor te veel afgang der BeesteD.
tfêannea- ten fies£t te feeeï afgang geeft / 50 moet
men §et eer$t ingèefcen negen of tien ftoofben aioofi / bie in toatet gaat geftooKt/ met een ftaïben oogt iSaan-nne; en ben anbeten bag neemt niee ïjtinüen ïjoï $of ban €eft of JÊften fiagt/ met biettaaufoe ftoenbet-eijeteny en geeft bat met fiiec in. ®f neemt een &aïf maatjen jOaatbe-fionnen / en
*ie in toatet gaat genoom; en felini getogeben / met ten Qaïf oogt Tsaarn-aüt/ en bat ingegeebctt. ©f neemt een ijaïf pnnt <§oefe raau gefoofet / en
aan gtoate ffosìfììmi gêfneeben/ en bat ingegeeben, <©f neemt ren gai?-bo5ön Éaenbec-eijeeen HÏety
gefeïoot / enbe geeft bit met een gaïf nogt <£-aiR in. Voor het Bloed-pisfen der Beesten.
^eemt biit of biet ïeebenbigeSKifebo^lfen/ m bit
ge£ netgt ingetteeben. (©f neemt f§n gegift 2Soefe-toeittn meeï / enbe
baar ban onber getoect ^tfjot-fcutt en Wxn-tuit/ batingegeeben/metbgieofböfïebenbige&iHbü^fen. ©f neemt een ïoot îàmeetft f^iafteï / baat bnbet
*en $Lmxtt ^Su^fcgaat/ en bit met een rjaïfoojt «£atft ingegeeben / en b^ie of biet föiftbo^fen. «5f neemt gefnonnen gaten/ eiiibit génoofet in
toatet/ engceftgetfiee^tbe^eïoogin/ metrflbege* ftonten fleenV en b?ieófb$febenbigefótëb0?iifen, tëf neemt &ttê/ feenittosaat/ han tVk§ 6 ioat/
en iîaoJît bit in â5îjn of 25iet : of neemt î^ergu^ee* öïabcren met een òojt ÌB'&u Voor de Kram der Beesten.
.ïSecmt ttoee bcrfcrje iöoenbcr-eijeren en 3É&œ* gfïiö-ïoDft / ern ïnot érnêetfe ^iafteï / een ioat
|
||||
|
Remédie voor Osfen en Koejen.- 29
SSosntjeg ^oittiojteï / een loot SSafieïaac / bgie
ïéjjèïf fóasn-üïie/ en een oajt €$fê/ bit onbet ren gemeiigt en mgegeefcen. Voor een beest dat niet wel eeten wil.
&ttmt ten maatjen Staggen-raeeï / baat maant
ten fïebigt firçn af/ tri baat toeïgegrjanben bol Stout , in gebaan/ EnÖQnbaattnRÏemgefneeben/ stabili een getoect / tn mgegteben mee lier. Voor Beesten die in het melken Boter gceven.
3&anneet een fieegt in Ïjet nwïfttn Stoter geeft /
en be Canben lof 5#n/ bat ïjeet betfrtjot; ban moet men ftet fieeft nnbet be Cnng ftïaet laten / »ri ban ta?fift at Œong wet Stout : netmt ban een rno* be finfi fteen / en fiaat be Canben baar mebe faa#t / en neemt een barf i&oenbet-en/ enbatgetfieeft na be $anben aan ftufenen gtflogen / ïjet en ïaat net öeegt in be jfâniï lonen / baat ban on BPeif tljat- Stuit en ^egen-firac^t / b?ïe ïjanben bol / faamen oiibet een gemengt en ingegeefaen. Voor den Wolf der Beesten.
S6Ï| een nefgt bc ï£oïf fieeft / 30 if be fleert ffa»
of foeeft : ban fnfjt met ten mt§ nnbet aan be fleert eenfeiijS/ bat^etfiloeb/ entrefttbanbejiteerttoat. ©f men sai bie 3a faerte ïjet ïjaie afKnrmjen aï# gji
hieeli i§ ; ban gal men neemen 25ntet I SSïunb en %óut/ faan el&i efaen beeï / eufiinbenbatbaaroö/ en laaten ïjet baat &§ bagen op gefinnben liggen» Voor het fchiften van de Melk.
3&eerat bC3e ntuiben of b^ann/ een ïjanh boï
SCgtimonie/ een rjanb bol inboet in Knoppen/ een fcut Maneren ^af tonate! / etnïööt25aïieïaas/ een toot
|
||||
|
go Remedie voor Osfen en Koejen.
iaat jjenneftnnï-aaat / 3amen genoani hi l'aite finn*
ne fitte 0« be geïfre/ ban bon? een fegnone bneft geiujongen en get fieegt ingegefaEn,. Voor.de Rugziekige Beesten.
&temt 30Ut imbet mater gemengt/ en ban met
een ftron nf gonitoigfrij fttjf gentenen/ en get n:I met at ganben afgeftnepen. Voor den Worm der Beesten.
SCïfr »en fietst be tno^m geeft ban moet get on
be tong ro0be of Öjuiné fiinneïtjeê geöfien / ban neemt een ftnmn mt§ ftg?aant baat mebe ober be tong bat get maeb/ en ïaat ban fiïoet onbet be lange ; neemt 3out fo$ft baar be tange mcebe. Tegen ocnatuurlyke hitte der Koejen.
$&§ een Beeft minatmtrJpgeetig/ enbaar3tefi ban tajrçb/ 300 3$ men nemen ($atgt-fegabe/ en ftefien bie 't neef t in be fieeïe / on bat ftet bie eete en nnfïinbe. gjtem / mtn 3aï nemen berfege Jtear »n* ge30uten/ m fîeben bie tot gn gaat hrnjb/ bandai mm gem uit nemen/ en ïare-n bat toater ftaanSia* ren / en ban 3al men bat in een fegnone ftanne boen / en fiojopen^e bigt toe/ en ban bat mater $aï men ne* men een gia$ uoï/ enoe genen bat be&oe in't ïfjf: tBMt water i| ooft goet non? anbere genten aan' bt Beerren/ en men mag get gaat onft genen 3onoer firmben. Wit toater Ban mef tfoee Slaar buuren / enbe be siefte Beesten mojben baar af gesont. Koejen die zeerig zijn tusfehen de Klaauwen. *
* $Et§ een fiecgt tugfegen 3#n feïaaumen fegnrft af 3eeriggei6» Brijgt aan 3f}u boeten/ 30 331 men ne* men Jtfjaantn-ongeï gefmoften/ en gietenbat ba*v 300
|
||||
|
Remedie voor Csfen ea Koejen.' jr
Sn tuatm on aï$ §et ïnben Ban / en naafjen tran baar
een Ino om / en meii 3«ï 't onfi een# of tweemaal haagâ iuagfcfttn met man# ptéfe / na bat 't groot ig /~èh öef mmcn met €m/ on batbe Wiegen baat niet in ïoogen. Voor een beest die de Tanden los zijn
,$eemt$onig en gefi?anben SCïutrti/ nnöec ttn rjef meert / en baat be Cenben fhcenn, eem'aebagea mebe gebaagfen / 30 gaat (jet Btoaab httefcljbaat af; "om ban toeber mento faïeefelj te boen aangroeien/' 30 neemt nube Boter/ trie fijnin gUfrçaaben / en bat jeifae om be Canben gefmeetì» Voor beesten die kraak worden,
^«mtïîïoftBlnemen-toater/ ÖnoftaB/ &btn*
Stuit en bgooge ton?teï# ban ÖnnflnoB / tuat on- £e noter met ïïngt-Bïaben en baat b?ong gcrooSt oïeeöcg/ bat te gaamen maegeebea, s©f neemt een Brneg $©an£-ni<§fe / een §anb onl
puit/ b;:ie nEijerf / rnemfejpeibnl^iafiey fïaat «at te 3fllnen met soete jfâeffi / en geben fiaarbat in. Voor Koejen die krank «jn, dat men niet weet
wat baar fchort. ^crmt SUngeuca-toorteï / ferfe-tooiteï / ftnt* «oalö-too?teïen en toatSBÏfem / t/aaatnengefobenin 0oeb fiier / aïf Qet Bont ië boet baat in öatekneïf ooi ^jiafteï/ en een ganb boï fgont. Voor beesten die te veel boesten.
*33eemt een fjanb tuai roob* 2Snboet/ «enijanb
«01 |5gBeïflar/ een fjanb hoi 6eneber-fiefien / en feu tjanb bol ^ii-rait/ bat in Brez geftnoJit tw 'ngegeeben. |
||||
|
Sa Remedie voor Osfen en Koejen.
®i neemt Kongen-ftruit / &»fnp / ban t\ïi§ tbttêfjanbeuboï/ ftoantbitinuiarer/ en geeft rjetin'
©f neemt fan ban ©aren met SSoom-oïie. • ©f neemt groene ©gariet biet ganben bal / S:nnt bie üïein/ en b?ufic met bjater Set fap uit/
it 3aï men 3eben bagen atgter een ïngeben» Voor beesten die vervangen zyn.
$eemt be flnnbe ban een jonge fêjnutoe / fflà§i
bit met <§paanfe-feep nf out SSier / en bat ingege5 Ij bén : i§ ooft fingteïp uno? fi>t berbangen bet 0aat* tan: téf neemt ^fâenfeQen-b2»H met gacte jiaefê* Voor een beest dat niet ópftaan kan.
15an fnfjt Ijet fieeit be ftïcine ftïaaufoen bat#
fiïneben; neemt een ïjaïf pont geroont fpeft/ bat fiïeki gefneben én in be pân gelfoaben faclö?uin/ m Bat met een pïf no?t 4£b:fi ingegebem Voor de buik-pyü der beesten.
!#anncer een fieeft fiuiêpgn flefiomt / ban gaat
get omraiïg ïiggen en ftrapt met be boeten / en bw* fïtjmagtig in be msnb / 3uïftv| fiebinbenbe / pao laat fret neegt bïoeb nnber be tonne; ban neemt biel 30ut en faater nnber een/ giet bat in bemuiïen be ooren / ban neemt een fiïaau ïinnen boen / bit lno?anbgefieefeen/ bebïam baar ban wtnebaan/ en Iaat bit rooft in 't ïieegt 3#n neusgaten bflegen. <©f BEemt bunne Bier/ en fïaat baar in een Qan&
faoï 30ut bat rjet frïjuimt / En bat frtjuira 3a! men af owra/ en gieten 't gaar in be fteeïe/ tot bjiemaal toe* Voor loopende Oogen der bresten.
Zeerot gefïonten 3Blutn met 8&8u/ en toa#t&f
» sagen baar «web** ^ |
||||
|
WKÊ^^^^^^^
|
||||
|
Remedie veor de Paerden. 33
©f neemt ©onig / gefi^anben SNura en firgfet
baat mebe be oogen / maar neemt eergt baoj 1 jtm*
, net gefi^anben Sfóum / en ölaagt bat in be oogen*
<$f néémt f cfoaapseï faan een 3D# / en gtfijaabe»
géroo6t ©ïeegtï} / bat genulfaetiseert.
Voor beesten die om de Oögen en om 't Lyf
met plakken uitflaari. Panneer een fieegt om ïie ©ogen en om't 30jf
5 met nïaMen uikfïaat / 30 neemt <Ctaan/ fioafö ' bat in bier/ en tojQft baar mebeon'tuitfìàg. Voor de Koge der beesten,
Wanneer be föoge nnber be Sioejen i# / tif aïg
men baar bjeese boa? fyeeft / 30 ig 9**3*« gqeb feat men bit aï te famen boet abet-laten on fjasr. oo| / en ftrçuben be noten bat 3U fiïoeben. «|or 3a! me» Raar aan ben gaï# aber-ïaten / en mental Qaar be« ïjatè inoefen met een ftoojbe / tn fiuigsn fjaar 30 ben fiaïif ober ïjaar finfjen/ en socfieu be SBbec aanbfc fïinhtr 3nbe faan ben fjaïg fieroeben benftroflte/ inòt ffceeReti gaar bat ^aan-ftrnit / 30 mojben 3ugee 3nnb/ en bat Ï$?a«-Rrüit saï men met een $?iem of «2ï£fen fteeïïen/ en met een fino? een gat Booten / 30 bien bat ïjtt Mnefa baar tut fioomt / en bat gat3aï men jnooren een fianbfigtet faan ben Qoofbe / en aïg ban bat ^0?an-firuit gcjteefien i$/ 3030! men bat «at buïïen met ^âuttge / enfiïeibeit 't ban bigt toe; men wa$* &i neemt 3 nanne bunne Sier / 2 ftitihec fieefte
%ià$eX/ h ïoot SSaMaat en^ri-bmjteï/ i3§o= te «aaaugftïjàate 1 ïjanb faoï i^ow / 1 ïjanb bol Mt* gen-Rïsrfjt / i ftuR ^epet-fainjteï/ 1 ftuibetïïo* hen-üomg / 1 ìjanb faiaï biiïbefl^ange/ bitt'famen Ha^t gefnê-ben en *n be Qeïfte geftaoftt eningegeeben* |
||||
|
34 Remedie voor Osfen en Koejen.
i^et i§ gebeurt bat men meinbeöat beneeSten&e
Öngeöabbe/ toantsnm^uurfroiben/ baàrieber fiee|t üteb tatert geïojîc nnber be Congé en ooft Qet SEenben-öuitb / Jjet berbe ïit nnber ïjet fafeï aan be fleert fiïoeb gefneben/ entoeïïateunlnebenrnbaar ban een u'nne toinbe met öintou ba#t om gefionben / *u ban 't fieegt een ftu&jen Jpefi bat toïbaerçfteHen en met ï3©?ang-h)D?teïf trwegeeben / en ban 't fieegt in een biegen noli gejaagt bat fiEt stemmen moet. Tot vaste zekerheid voor de Koge.
2o neemt inboet/ agrimonie/ ^djot-fintit/ Jteelif / îBetoni/ Oatten-firuit / ban elftiten Qanb mi/ nat geftooit in tìnee nanne IJPatet of nier op b» ïjeïfte / en ban boa? eenbneft gebrçongen eninge* geeìjin / maar ban te bnoren fiioeb gelokt. Voor zeiverachtige beesten.
B&anneec men een Beest 3*n&erflrî}tig Bebint en
ïtoegt / 30 jaagt Fjet nfl$t fireng bon? u ïjeen / 30 fiet Beeft ban fiïein fteuteït en seetïweët / 3a ïjeeft fiet 6ee§t befönge/ beiftogeoönbesoboetijettoel fiioeb ïa§fen onber be £onge / almaar be ïnop ban Hïein air isertoonb / 3&nbe ïange af erê / en ooft öloeb fnnben met ten me§ / nhet 't berbe fob nf finaft ban Üe 'fleert onber 't fafeï / en een <®$ Cet böfbeïib ban Ünfaen af geteïb/ en laat bat te-ï Blbeben/ en ban met ten ïange 3Dnnen minbe baar tast ^otet en gout in / fiijf om be fuee&e gemnnben / en met een Sint* foren ba§t gefionbeu / en aan ben berben bag Ine* öerom afge&aan / en ban gefi?uifit besen naboïgen^ benb?anH/ een,$Ofltejaaugfriiaat/ eenbferenbeeï tO0t# tartte töemöer/ een Werenbeeï ïnatg ©eper «fre$rita/ een adjtenbeel ïnotf f atïk/ een Weren otti ïootl^ageïeu/ tfntoetiubEriïaotftëiïiaa/ |
||||
|
Remedie voor Ösfen en Koe]en. 35
im ïsnt ftatg-saat/ een ìjaìf ïnat 2öaHefaat / een
ïjalf Innt ^ûoEtieg J^oïluDjtEï / te f amen ofiber een geftampt/ en inttoeefeanneöiergeRnofit/ enbnaj, een föjanne bneïi gebj?nngen en 30 ingegeeben / en toa#t he fieegten be «songe en ^fêml met Stout/ 3Batef/ JîlâniitECt few «Ebift / met een pop bat aï öi fifjm üaeg neemt: fiaat mebe te lueeten bat menbe fitanfie beesten mei eenige bagen warm bier en fianco mag mgcefieu. Voor Beesten die de Vér in de Mond of Tonge
hebben 2to neemt bnoieen gaïbe jluibet^tâniStett/ en
ttaee ganbe toï ïtüut/ m een §aïf nn^t €bm / iti een nn?t water / boet bat anber een in een pat / bal een gapten ban 30nnen aart een ftn&jen gemaafot / hiaët tjetbaat mebe/ ban neemt een bietftàntftiœ ijpeft/ met îfê?ang-toa?teï bmrçjleeïien / geeft bat ftaat met een fóöBi-hïab in/ get beneemt alte ö«t» te en huutigrjeib» Voor. Beesten die onkruisc hebben eö de Melk
minderd SEÏg eenfieegt nnntuilt geeft/ en be ^eïfiminbÈrfi
«n ben afgang geel ïjarb in ben ïpbe i| / ïbêïh buöi be Soog nfteaantoaa}ingemïenben]öteÖ3ftjt/ m met be agtec-Tjaeten fïaan / tóaat taé flet Stenben* fitneb gelaten / en f\tt betbe ïiö önber §èf fafêi in be fleert gelaten/ enbesenbjanKingegeeben; eenrjanb boi Söpbnet / een ïjanb boi agrimonie / een §anb bnï JàcìjDt-Brttit/ een ïjanh boi MtU§ / te famen ÔEHDDfit in ttoee Sanile ioatet np be öeffté bali bon? gedongen en iiigegeeben met eêriïjaïfonii ï&aap-nfie/ en een fh*&%&mtïfàm§-W§$è baojfteeüai» ■■■.."■ €z fu*
|
||||
|
2,6 Remedie voor Osfen en Koejen.
%nbitn bit fieegten niet men nf toeiben tailïen /
liiaat boo? bergaaïbe föemebie gefi?uuïenbe tg gaeb» Voor bladeren aan de Beesten.
■;SBï# een fâoe fiïaberen geeft/ 300 iucrçben gaat be
«£>og-fi;zaagen etaen bift/ én 3toeïïen gonge / enbe finnen tarçbcn fi?eeb/ en be3e fiïaberen bertoonea gaar 30 groot aï# een 3$tnb-ey : f ommme gefiüen3e Bribec be fleert en tonge fieibé. Œese fiïaberen saï men boojfteefien / en Uijpbense ban mét ^out. Voor de Kegel-tanden der Beesten.
311$ een fieegt gerieft geeft aan be Iftegeï-tan&en /
batfegaarstoeïïen/ 30 en fian get nieterren/ toaut 30 tonjben groot / en gaan tùffcgen be tanben 3it* ten bat 30 niet finten ftunnen : nan jaï wen gaar bt mûnb noen boen / en fnnben gem be■fóggel-tanbeo Èie gejtaoïïen sgn / met een frgeere af entiefrrnfien* 3e met Zant/ 5a saï get getrçefi nbergaaiu [Voor beesten die ilijf-worden
wanneer een fieegt ftgf ïaüfi bat get niet en ftari faoojtgaan / maar gaat al trinnrïen/ '30 jat min Raar fio?ten aïïe be acgterfie fiïaaufojen/ bat3e rrbe* ïp fiïneben/ en fartele Sfibee-lnten aan ben gaï# / tn ober tinee bagen 3a! men gaar be Maautuen ineber nnen boen / en boen gaar taeber Sfiber-ïa* ten : bit geïnt be fieeêten ban gaar firanfigeib* Voor gezwel aan de Beesten.
Wanneer een fiee§t een 3toeïïmgc geeft ban fiïoeb /
30 tun?b gaar get iftf 3eer bnnne/ en finsonber ben fiuifi faerb gaar 30 bift alf be guit fin na berbjaagen ftan / ban 3àï men bie gaa^reip fnnben in be naren en fojntwn bit b«t$e Öïneöen : enbe 30 get ban niet |
||||
|
Remedie voòr Osfen en Koeien 37
beteren en tniï/ 30a saï men be fleert npgeffen /
enbe- fnfjhen baar in een binger-trçéet bailget ujf/ en men 3a! gaar ^iaBeï ingeben/ of 33 année» nig fenjjn ban fiinnen gaafeen. ©f aï# een fiee^t eenig gestoei aan 3gn ïfff of
aan sgn fieenen gabbe/ 300 3a! men indien nf Set röp ' të y En fteften get f ufitQl bon? / ou bat men geen senubien en raaftt/ un30nber aan benfiuife/ en baaien get een# fcaafltë m^ ^lBan^ p$fe. ©f ai$ een fieegtfo fieenen 3foeïlen/ en men niet
bjeet iaat gaar ïet / en bat men snjgt boa? 't fennn / za saï men nemen ©?iaM/ en suiberen'taïgfiabin ne3üjeïïinge/ 300 en ïooptbatfengnnietberbetop. Voor een gezwel aan de Nsvel der beesten.
SBïê een fiecgt aan ben Rafael 3loeït/ baar aafttt
fcoacht i§ / 312D 3al men bit neberfto2ten en pïunfen bat gaatfcgonnuit/ 300betreaï$menftan/ engel- pen oie materie baar fcgaan uit/ enbiagfengetraet mani pi#fe/ met een bjoïïeu ïap/ en fteefien öeïag in be nabel 300 faérre mennnn/ enfoaëftgenget ftgoou uit / en bnen baat in feoïüjDjteïgi felein gefi»* ten/ een| bt§ baapj tot bat get fietet i#. Voor een gezwel aan den hals der beesten.
Zeerot ^apeïen / 20nboet / Œttïe-3aat en 3IÏ*
fem/ en bijubet t'samen/ en ban Rooftt getmet fëonig/ en leggen bat toarm op bengali/ geïp ( j'en pkefter» Voor verborgen ziekte der beesten.
fleemt 3Eaürier-fiïaben / ^eben-noom / ffîftçi*
ruit/ ïfèjjngaattg-fiïaben/ banelftgeengan&bni/ önoitaon/ $arcn en ij^iernnft/ bah eïfif een iaat «osijt bit in80911/ engeeftbitgEtö?efitteb5intcn, <&■ 3 vöcr
|
||||
|
^8 Remedie voor Qsien en Kocjen. !
Voor Longen.ziekte der beetten.
%\§ een neeft anngen~3ielite Qeeft / ban 3«ït gn be Slons-aber ïaten / en baar na een bjanfi maften : öan neemt Sîofeçuinten/ SBlantig-tanjteï / 3£ufi6> ftoft|-VtJ07teïen / 5FenifiooI-iun?tel/ fltaaan-iuDtfe* ïen/ 9Bïfem-saat/ eenïoot^iaHeï/tbjeeïeneïtooï ©onig/ tinee ftnonnen Önnfloofc/ enttaeeberfrfje $oenber-eije«n/ Mattz/ flBolb-fiïoemen/ fflfyi' mit/ ïïofiarfiet/ g^erïjart/ nn3*c ^outaen-bté" til/ «Batofiïïaat/ ban elfeS een/ eneenïjanbb&ï jl &out bit 3a! men 3»eben in gnet nier/ tnaiftyet fioub ig bon? een hoeft geuKongen / en aïïe reis ren ïfcaïben ftroeg bnï fjiec ban ingegeeben. Voor beesten die Gallig zijn.
S&iè 3aï men fin be gaï# fifnebïaaten/ iffÇaat
feexen bjanfi maaften : neemt een Jjanb bnï Cnloof / 1Ituibet SBïnin iaat ^eben-foom/ SlafifiejïnHg* ïaa?t«ïeii en ,$egen-Rragt/ een ganb bol Stooft / «n een§anbbnl^n£ïen/ bitmgnetfiretnesobw / tn bon? een fdjoofi bneft grkrçnngen / en §et fit/fc - hKwm ettlpe maïen aerar ban ingegebjfn/ 3033! Vergaan be töaïfigöeit. Voer beesten die rukfóg of fehurft xijn.
%l§ «en Seeft ruibig af fefjnjrft i#/ 30 $ai men
Ut maffcften met nube nigf* / eribe neemen ban nube ' «Sater en Ceer ban eïft£ eben beeï / en boen baar fin een goeb beeïSnite eri Joïpïjer/ *nb< mengen bat te famen / en sï$ 30. getuagfcQen en bjcber 02000, 3ÖH/ 30 3aïmenijaârrjiermebe3ttiher«î; jammi* ge neemen gier na» JjnaanÉHjrat» toe. ï£et $ 00S gïKö bon? be baarben» Voet
|
||||
|
Remedie voer Osfcn en Koejea. %g
Voor beesten die de Sehotte hebben.
3©ann«t een fieegt be Jjjtïjotte geeft / 30 8«ft39
bit tugfeïjen be «a?te rmfcen / fomt|jb§ aan be rene 3nbe / en fnmtQbg aan be anbere mu tmjfrïjen faeï en hïeefcg / en 30 Stoot bat men laat toel een <£n* in fteefcra San : ban neemt ^djaat-fcruit/ ïBeete / Wtttï/ aiïfetn/ en anberegorbefrcuibenbieinbe fioben femgfen / enbe een gano beï gout / mettoat Kruimen ban Öoggm-öjnnb / besefenbensaïmen , Rïein gafinen/ en gceben fiet Qaat met fraterni. Voew Kuchachtige Beesten.
1 SCfê rutdjtdjtige 5ee$ten ftaan en seibettn/ fittra*
pen/ en met eeten en brillen / bte jaï men geebrn tb»» reisen/ een nonbbjettë urtrjetB?ibaatofr}ei« tneïpijeib: baar na3aïmennemenffléfe/ meteen r}anb faal 'mit gant nemengt / en rteeber. gaar bat m : baar na jaï men rjaae inseeben aSsergariiseBcö&en/ td§ stpoof en «Egnen-Ioof* ^ % Voor de Moom der Beestan.
W fientenenerr pet ban^n/ batftttfittftni
teil eeten / be onnjen b?uinen/ en ftaan vjnira 't ftanfb ; ban saï men fiet öeeit op fiaï sttten / en onber git rjrag of boeberÏPgfln^t^-Btebetenmengen/ m bt noren fngberi batse moebên» Voor zinkingen en fnotterigheid der Beesten.
^e fienteSeneir gier ban $nbt$t/ manneerfet
oogen ïoojeo/ en 3ngeiueHu§trjefi&en/ ente noten ïaaten fangen t ban ïuagt be manb met #§fjm/ gefobrn m witte Wp* ; ®f brçgft rjaar be nranb met 3£trB& en 2'oat f m VöH'St bte baar na met Wbru ■€ '4 Vck
|
||||
|
I» Remedie voor Osfen en Koejea.
Voor Beesten die de Qualfter hebben.
Wit suft gn ben #aï£ en nnber be Congé fiïoeöi
ïatcn / en finten bat fcïjarn ban be Conae af / entie fpÖen3C *at in ben i^aïg : baar na néémt een tont ütuïerjuHiten / SBïfem / ïiuaen en fïeben bat in goeb fiier/ Iaat Qet ftaub uiaiben / nlaarb Qet af/ boet öaar in ttuee iont ^afeeïaat enbe J^nitopjttïen/ en een goebé Qanb boïgnat/ en gieten ïjaar bat in ben #aïg/ telfeeng ten Qalben ntat§* Als een beest niet fchoon worden en wü.
%a neemt een loot ^ebenfiooRi / Xu8&eftDHf-
ÏU0?teï een loot/ een loot Cnïoof/ een anjt^p^ nig 7 en inat ©iïfaeï / te famen gtfnberi / bat geeft gaar in / 50 moetje 'fdjnfflù' Als een Beest de_MiIte bloed, zo is de linker
zijd hooger als de rechter. 25a neemt Sfiïfem / «^egen-feraegt / geben*
Sonni/ föeinbaten/ bit ^uït gg te famen 51e* îten / «n geeben get, bat fieejsit in» Als een Beest haar bederf niet doen kan.
&a neemt anberÇalf fitoe# joete alfôeÏR / boet
baar m atfit ÏDHt Snnber-bet / Ben lont iftoïenuin- ten / ïaat Ijet fïeben on be Mfte / laat fiet ftnub fao?ben / boet baat ban b?« lepeï boï fietQte Wpa* |eï in/ tn geeft öaar in tnt ttoee tgbein Voor een beest dat Schurft is.
go hiagt §et ben JcQnrft met nnbe gi^fe of
Strage frijonn af / baat na fmeït nube 25ot*r tn SgnSfeii-Rtait / efacn bife té ïjoope / en fmeert mtt ^"fttoflft ben ^cQurft toeï geet een tti§ of tag» |
||||
|
Remedie veer Osfen ea Koejea. ,\t
Als een beest niet zitten kan.
%aa neemt een iaat &01en,uinten / 3£?iafieï/ txi
jKunbet-bet t'famen gesnben / bat geeft fiaaciru Voor beesten die in het yeld krank worden.
'Bk 3uïr gu fin oen ïpaïg aïatb ïaaten / en nemtn
een 0Q?t Cbife / een naat nier/ bpt heef e «Eijeren / «en ïoot 25nfteïaau enöoHaojteïen/ e^ee«Qan^ baï^0ut/bit3itïtgabe^eegtening«^^ f ten öan nog een Qanb bol gout in at ^lâono» , Voor Beesten die luizig zyn.
Mf een ficegft ïut3ig i# / 30 3a*menbieioagfi:Qm met oube p#fe/ en ïaaten bie beoogen/ enfmee* een gaat ban b?ie bagen met $0036 ®\iz / baar at Stuken 3ön / m 30 sullen bonjt bergaaiu Voor een beest dat op de fiai of in de weide
vuur bekoomt. 3Ê>an moet raen get fieegt boojjt boen fiïoeb ïogf en
onb»r te tong en rjet berbe nb cmbec Qet fafeï ban be fieett/ en ïaaten 't iueï öloeben/ en boen ban baat een finnen minse nm geaonben / en geeben ban net fieegt in een ftunjen ^peft/ battneï0002jïefteti i§ met ÏJ0?ang-ttin?teïé : en bt§ anberen baagê Uieï Karaïi/ Sfigtimoni/ 55nboet/ JcQot-fettit/ ftattenntiHt / ban elng een jjaab hoï/ en bat in ferjnon toater genoofit / en boo? een boen ge* hioangen en giet ban ten nanne ingegeeben» Voor beesten die haar geftootcn hebben.
Sfifê ttn fieegt 3irìj geftonten Q*eft op Culuen ofte
anneri/ bat §et gaten Mmmt/ om bàtte genden:
ban niemt ojie ïaot ^paan|-gto«i / eenüierenbeeï
€ 5 ïflttê
|
|||
|
4% SLemedie voo? Osfen ea Koejea.
ïöntS gefijanben ^GIutn / in ten gaïuen ao^t «Sfcifi /
frit tîamen geftnofit tot een aalf / en ban hiaften ge* waaftt ban fcöt / baar be ataïf nngefmeerb en m bt Jannben geflEhÊn : «1-30 nttn met bg UieiBen inbe tatmbtn niet ftan famnrcn / ban met <£bift be SSalf faetft gemaft/ en ban wet een fnugt in betoon* Ittn gefgmjt» <©f neemt em bierenbeeï pnnb Cernentnn / en
fcat met taater fetein gemaaRt / en baar ban 't toatee afgegoten / nwmt ban boofjerg ban ^aenbec-eöerg m bie feïein gemunt/ en bie nnhec ben ^Terpentijn gebaan / en baat toeinen af gemaaftt / en bit in b* tonnbe geftc&eii* Voor verftikkinge in de Bog eo Ledemaaten
der Beesten. aüwmt ttoee ïont Jtufê-saïf/ ttoer tent WA*
t§ea-?alf/ een bierenbeeï ïont ^ernent#nnïfe/ en ten ïjflïf nnnb nub* 25oter / ffamen onbec sen np fmnïten en 8«t mebe gefmmt / tn 't Qeet ïaaten in öjaagen»
Voor Beesten die de beenen verfhiikt hebben.
Wanneer een fieegt öet 8een berfiuiftt geeft / ban
neemt Cetütnt&ra-oïie / en fteferfftt ïjet baat mei» tot bat get öetet too^b. Een goede heel zalf voorde Beesten.
^eemt &anig / SSnom-oh'e / $ar# / Wa§/
^gtïjaagen-nngeï / eaeentoemig.J&p-Qïie/ enoat tmbet ten gefmoïten tot een 3aïf. <@f neemt C«cp«t8u/ ^jiaStól/ 2Saç6*r«n=
tâk/ Wz§./ SJaap-oIie/ eneraïottj&weö:/ fmrît: bot te fajaen tot een ^aft. voor
|
||||
|
I
|
||||
|
Remedie voor Osfen en Koejen. 4$
Voor beesten die ziek zyn aan de Galle.
m§ een fieeöt $m i§ aan be <gaïïe/ bit 3aï mm
geisen ^npel En IEodh/ tuant bat becteettbe#aïle»
<£>f aïf een neegt 30a 316K i$ bat get niet en Eet / 300
I finoHt gaat niet En fi?oob/ en boeb baar Vuat fioter
in/ en geeft Saar bat in tot bat sn fietec uarçben*
Een Wonden drank voor de beesten.
^EEmt een lont <§een$ filaben/ een lont j&ote»
•mufffrjant-öïnemen/ eettlootfitEeeftgoogen/ een
ïoot^Eioma/ saraeuonbeteengefrnten/ bat te&=
wen on anbetïjaïbe nanne ©abt îfêfin 0E3Et/ baat
fmo^ehg en sabontf een lejaeï bof afgèbjnnften/
t boer) f morgens meet at§ sabontg / en bt§ Jomecf
een JfêEge-üïab np be toonbe geïeit / en bt§ 3$inter$
een fcgonn ILinnen bneftten/ bat nat gemaanten
op be toonöe geleit.
Qm alle gezwel der beesten te doen fligteo.
.fèeemt iûînofïaflH en Î9etnen# fnraut onbet tm/
en baar meebe gefraeetr. Raat voor alle gezwel der Beesten.
$ettnt SSetoni/ Mieii§/ ijagruruit/ fêanpe uit
ee ^nuto-fieteï / ban elS^een ftanb boi/ een rjaïf pont 8etRen#-fjRout // een Qaïf nnnt nube SSoter/ een maatjen &öu-3aat/ aïteö te samen in biet ofte taater geftnoRt / en baat ban iuarra mebe. gefijoeit; en aïjf Jj«tb?aogig/ wewtïl&jn* moer met $&& gemsengt/ En baar ntteutgeftneett* |
||||
|
REM E*
|
||||
|
RE M ED I E
VOORDE
SCHAPEN.
Voor de Pest der Schapen.
Neemt in bc 3Eente Jaïie en Matenht/ bjufit
ftet san baar uit / en geeft gier ban bt Jcgagcn 14 bagen arfitec «en / een gnebe bjnnft ban in/ en $a guïïen Jjet bnlgenbe jaat banbeeï genten enbe fterfte utb$t tffru Voor de hoest der Schapen.
«Beeft rjaar te eeten Wtit-tgmtf en agrimonie/ ttn renet bul ; en bt&n Jfruiben 3Qn meöe mtt bnoj bemnige J^aatbejï, ^Voor Schapen die vergiftig Kruit gegeten
, - hebben.
Œe Sentefienen giet ban 3gn/ bat gaat be fiutfi
Stee fcijieip ftnmt te 3toeïïen / batje niet tailïen te- jcen / en bjftbiiïf neecbaïïen tgiec tegen aaï men fiaat be Süberen fn bt finbenfte aDpnnenen/ enbe gaat H^iafteï met ^enftgen-uigi bermengt ingeben. ; Voor uitterende en zeer magere Schapen.
ï^ier tegen geeft gaat te eeten be bjmtgten nf
saben ban Cnfót*a/ of 3Emn6aetfe 3Einfen/ toaat &OD2 3u bet en toeïgtneïent tobben. ©f neemt een Qanb boï SBmanbeïen / flont bit
• race tó£n/ en -maaët gier ban een meï&je; en geeft bit
|
||||
|
Remedie voor de Verkens. 4j
i bit et #trjaanen in; pc tegen i§ ndB fisa no»
t ben bat wen gaar in be ©oren fnöfr.
Voor de Schurftheid der Schaapen,
j&eemt Mok faan ©lie/ ban W§n/ affîenfeî
ban Sleninen / bau elfif 30 b*eï genoeg if / mengt bit en neftröst giet mene, ^iecrne aient cnftïjet biatec in ïmïïe SSosmHanamen gebtmben / 'ttoeïlt nrebe be frijurftgeib ban antwre fitegten / aïf j^aetben en ©ifen/ 3eet toel geneegt. |
|||||||
|
REM E DI E
|
|||||||
|
VOOR. DE
V E R K E N S?a
Om Verkens krankheid voor te koomen.
Nterat foiïbi$?ang-RrnitenbeEu&fieftnft/ fijH0
bat aan een fiofften / enbe boet bat in bebjann* ton/ of in 't ©ecfteng boer. [Voor Verkens die Krank en in de Keel verilopt
worden. ïtëanneet een kernen ftranft en in be Hïeeï ber*
flopt biojb/ 30 neemt eenSSnïïe-pit/ boet baar een. hoeft om/ baar ban©nnigomgefmeert/ bat;=;eïbe in Qet ©ecfienf rjalg bjiïemaaï rtefbften / en geeft bet bt3en b?anft/ een banb boï"inboet/ -trnfjaïbt fianb bol Sügrimnnie/ en hit in een namis bier ge* fcooftt be gefftt/ bat ödb? gemsongen en ingegeeben. |
|||||||
|
tt<S Remédié voor de Verkens.
èf âi§ sara ©eenen Htanft ujö?b / en m titm
wiegt/ ja ben &söec-&?ang fieeft/ ban telt ünben m bm «jflâont be aegenbe Scan ban hnocen / en neemt een me§ baat raebe aan be negenbe ftrafi fifaet geïaten/ en ban mgegebeu faon? een fiaïbe ftaibet Ma$m/ met een halben Doit €tii)t» ©f neemt een «aSâegi/ en Iaat ben negenben Braft
fioben m 't tëetfteng jmnei/ ban baten afneteït/ liât fiet tuneb maat een ftaïf front/ ban JÜoftert in een fjaïben OD?t «Ebift mgegebem ~' Voor gortigheid der VerkeiÜ. '
^iet tegen i§ 3eet öienfïig fiet fouit Sötëtair ften/gaat te eeten gegeben» Mm gent ooft bat be ©ettieng / bie uit een ttng ban Òfen-fiout getnaant/ eeten/ nnait gortig brajben. Voor onbekende ziekte der Verkens.
©at be 3^ttHtnf nngejontsön/ iueit aï&ttö nn* lœtbnnbent men fcent uit be neft eimtge liaicen/ feibïen be3eïbe suibet sfjn/ i§ een tdfiên ban ge= Sont maat inWen 3a fffaebig nf met ettetaritóge niatecie fiefmet 3ftn / i§ een teften ban onge^ont* Mb. M§ ban 3a! meit net men en bgmfie'n een 6ag en nadjt nntgnuben / en baac na afêatet / faaat in gejlaote hmjteïen ban Irnïbe i£umrBm* wetS 24 uut*n geuiefêt nebben / te bjmfteii ge* ben/ en pet bon? 3uïïen m beeï buiïnujeibfiuiöt * tappen, dommige ge&?umen firêt tenin be bm> teïm ban Sfiffcioiïlen/ onbetfiaatf0i)ögemengt. Voor verkens die ftijf worden.
,$e*ntt «en bietenbeernont getnnftt Mesédj&at
bet i#/ en m in een fioefte-nan glabro/ mtt wm »B2t <£biB ingegtben* NO-
|
|||
|
■
|
||||||
|
NOTA BENE.
Een Recept voor Razende Houden.
3^it«tt een Mta^tltn ffl$n-û&n / ttn rjanfc:
baï SSpff / een fcanb boiataimonft/ senÇanhbot atonie-/ een Çanb bnï ÏMnruit/ ten $anb bnï sbjnbe <£artE-6ïabEren baar bE fiann*ftoa§fEtg aait "taaien/ en eeii ïjanb bolSonbE-mmit / tiuEÉÏnat &eneetfe 'OpaM / bE3E ficuibEn t'famrn geftanvot «a een fënfel/ eh 30 higegeeben. • Remedie voor een Schaap dat Dol is.
33eemt «Eenïjoojn / ïtrofren-nngen / menftïjen
^ergfen-oaniien/ gefi?anb ^Eirtfgoo^n/ ban ie* her 2 ïoot / bit tot noïber çEftamnt m gE*ft Qet ftïjaan b?iemaaï baagf ttn ïeneï boï ban in met warm tafjn : q®f ntnb Qet <gd&aan boo? rjet rjonfb / Cattoen*
ïiieeï / CargEntgn/ ^aRenfiïoebieber-iïüot/ ge» ftoten aBaftir. 2 lont en bier; tëgfoitren/ bitfimb get EEn tfibïann: bon? fytt gonfb. Î3O0? ïïunbErfie^tEn neemt men ban bit aïïr
«tn# 30 farei ennefijutëtQet onbereik*tonge. |
||||||
|
Voor
|
||||||
|
Vôor een Paard dat Dui js.
Jgeemt Cenïjoojn en dreeften-oogen / nitfr
frfjen fêei^fen-pannen / nefcgaaft of nelhanb g* Jjod? b*an iebec 8 ïnot/ bit tot poeber neftampt",/ gseft Qet ^aatb bjiemaaï baagö een noebeJEepcï bnïm met een ©ojt ïjeeten togn/ gûsaJlBlert «erften öeteren. (©f öinb te #àarb boa? ï#t rtnoi
weel / Catperitijn / ^anenÉïoeÉr ban tïk§ ? Knot ; gefïaten É&tfkt _ Cntottten/ bit nemetyjt üinb fyat ^af langdon? B*t Soofb» <£ 28 'M & ' ê.
|
|||||
|
*
|
|||||