-ocr page 1-

DISPUTATIO JURIDICA
IN AV G V R J LI S

de

Succeffione ab Inteltato,

QJV A M
Preside Deo Ter Opt. Max.
Ex auäoritate CMagnifici Reports,

D. JOHANNIS MUNNICKS,

Reip. UltrajedinsB Poliatri , atque in inclytâ ejufdcm Academia
Medicins Anatomes amp; Botanices Anteceflbris Ordinarii,
NEC NON
Amplijftmi Senatus uicademici confenß* ^ Almx,
FacHltatis JURIDICA Decreto,

PRO GRADU DOCTORATUS,
Summifque in UTROQUE JURE Honoribus amp;
Privilegiis rité confequendis,

Eruditorum examini fubjiamp;t

BALDUIN US VAN BERLICOM, Rotterodamo - Batav.
Ad diem 50. Jumi, hora locoque filitis.

TRAJECTI AD RHENUM,

ExOfEdnâ FRJNCISCI HALM A, Acadcmix
Typographi Ordinarii, cb
loc Lxxxv.

-ocr page 2-

ISlobilisßmo , reverendoque VIRO

D.D. EGBERTO van BERLICOM , Civitatis Rottero-
damenfis , nuper praefidi fcabino Schielandiae prudentif-
fimo , ac J U. D. vigilantiffimo, Parenti fuo plurimum
honorando, in aeternum filiali amore, acomniobfervan-
tiae cultu colendo, ac perfequendo.

JSlobilisfimo , ac Confultisßmo VIR 0

D.D. JOHANN! vander DOES , inclyta civitatis gau-
denfes fyndico vigilantiffimo accultiffimoque , J. U. D.
ejufdemque facultatis , nuper in illuftri Academia Har-
dervici anteceiîbri Ordinario celeberrimo , ac prudentif-
mo acutiflimore.

NEC NON

Celeberrimo accutisfimoque VIRO

D.D. WOLFERDO SENGWERDIO, J.U.D. ac Pro-
feflbri Philofophias , in celeberrima Academia Lugduno-
Batava Nobiliffimo ac faciendiffimo.

U T E T
NobUißmo ac facnndt(fmo VIRO,

D.D, ANDRERE HOFFLANT , Advocato pro Curia
Hollandiae acutßimo ac facundiffimo, cognatis meis plu-
rimum honorandis, amp; ob amicitiam magnopere colendis.

U T E T
Celeberrimo ac ConfultiJJimo VIRO

D. D. CYPRIANO REGNERO ab OOSTERGA , J.
U. D. ejufdemque facultatis in illuftri Academia Ultra-
jeäina anteceflori Ordinario promotori fuo digniffimo.

Jn honoris amp; amicitint ßgnum hafte Inaugurales
Thffts grata animo

Offert amp; infcribit

BALDUINUS VAN BERLICOM.

Auth. amp; Refp.

-ocr page 3-

p R tE F A T I o.

Voniam pro more in oAca^
demiis recepto confiitutum
eft, ut iUi, quigradumdo-
Boratus acquïrere conmquot;
tur i publicum fpecimen
fuaaptitudinis exhibeant:
Ita ut uni magis hanc, alteri rurfits aliam
matenam , placet defendendam fume^

^ere ftc quoque mihi, ubi aliis mjgù
arrifit, tumdedonationihm.tum degene-

nbus contraauum, ut funt paBa, tranf
a£tiones, tum de materia t eft amen tar ia ,
alia innumerabiles : fic mihi pra camp;teris
maxime placuit hanc praclaram de fuccef-
fione ab inteftato materiam pro viribm de-

-ocr page 4-

fendendam fumere : qmntaßt utilitas , imo
vero necefsitas hujus materia, non opus efi
multis exprimere, quoniam experientia quo^
tidte hoc ahunde teftatur.Ne longumfaciam
ergo,
conahor tantum breviter ^ clare
hanc utilifsimampariter ac valde necejfa-
riam materiam proponere i ututar ver-
bis alicujus autoris , dicentis , in omni
doBrina breve altquod ^ certum decet
coüigere , quod in arcula memoria recon-
datur: unde polîmodum, cum resexigit,
aliqua deriventur..

DIS^

-ocr page 5-

DISPUTATIO JURIDICA
IN JVC V RA LI S

D E

Succdfione ab Inteftato,

CAPUT I.

Ereditas eft Succeffio in univerfumjus,
quod defunâus tempore mortis liabuit
/. de V. S. fucceflîo autem eft jus
fticcedendi /. 3
.ff. de hon.jojfef. omnis au-
tem hereditasfive fucceffio dupliciterfit,
vel ex teftamento vel ab inteftato
J.ferqms ferf.cmq. acquir. de quafuc-
ceffione hic venit dicendum : fucCeffio
ab inteftato , quae amp; légitima dicitur,
propterea quod immediate à lege defertur /. 130.
ff. de K. S. amp;
à lege fola abfque voluntate defunfti, cum teftamentariam non
ipfa lex deferat, verum à teftatore delatam confirmât
d. /. 150. hinc
etiam fibi invifem paffim in jure noftro opponuntur heredes te-
ftamentarii amp; legitimi /. 3. §.
z. ff.pro focio. 1.17. i. /. 70. /. j-j.ff.
de acquir. hered. l.\. tot. tit.ff. de fuis ^ legit. hered.

§. i. Eft amp; alia divifio hereditatis, nempe civilis vel honora-
ria , five prstorea ; hsc hereditas bonorum pofleflîo dicitur,

A 5nbsp;cuni

-ocr page 6-

cum praetor mittit in pofTeffionem bonorum , de qua materia
peculiares titulos habemus in libro trigefimo feptimo pan-

ded.nbsp;n j r

§.2. Dicitur etiam jufta hereditas, quasabinteftatodefertur :

propterea quod jure quodam fanguinis amp; neceffitudinis, omni-
que jure tam naturali, quam civilidébita videatur
d.i. ff.
fro Jojo.
quamvis per juftam haereditatem etiam intelligi poffet
teftamentaria , amp; ea quas jure amp; quovis modo obvenit , ut eX
i/./.3,§.2. colligi poteft.

3. Praemittendum tamen videtur quid fit ab inteftato de-
cedere, amp; hoc variis modis fieri dicitur, proprie autem inteftatus
decedit, qui cum poffet teftamentum facere, tamen non fecit,
vel quiomnino
teftamentum non fecit, veluti cum quis non fo-
lum non fecit teftamentum, cum facere pofifet : verum etiafe is,
qui cum civis Romanuseffet, amp; fuis juris, propter aetatem vel
aliam caufam, fortemortalitate praeventus, aut aliter impeditus
/: i. f-. de injiifi. ruft. irr.faH.tefi. teftari non potuit ; ut pupillus,
furiofus, prodigus
d.l.i. quamquam hoc minus proprie, tamen
reftius, de eo qui teftamenti fadionem habuit, dicatur, propterea
quod J quamvis illi non pofTint teftamentum condere, parentes
tamen iis poffunt facere, de qua reexemplahabemus in
I. yj.ff.
de vdg.amp; pup.fayflit. 1.
10, C. de legit, hered-1.4. §.3./. qui pet. tut.
1.9. ff. de reb. dub. 1.6. C. adS. C. tertjll.

§. 4. Secundo, aut non jure fecit, cum quidem fecit tefta-
mentum , fed injuftum, cum Icgitimtun numerum teftium non
adhibuerit , aliafque folennitates juris civilis omiferit , quae ad
ordinanda teftamenta neceffario defideräntur : aut circa inftitutio-
nem haeredis, cum eos omifit qui jure debebantinftitui
1.1. ff.de
(Kj.rupt.^irr.fa^l.teßam.
paria enim funt aliquid non fieri, amp;
non jure fieri
1.6. ff. qui fatifd. cog. /.8. ^.z. ff.de bon.poff.cont.
tab.

§. 5. Tertio, aut id quodfecerat, ruptumirritumvefadum
eft : proprie autem dicitur rumpi teftamentum, cum in eodem
ftatu manen te teftatore , ipfius teftamenti jusvitiatur §. i.
J,,
qttib. mod. tefl. infir.
cum quis jure quidem fecerat teftamentum,
fed per capitis diminuticnem , aut agnationem pofthumi tefta-

men-

-ocr page 7-

mentum, nimpitur, cum poft faftumteftamentum filius.nafci-
tur, vel adoprione aut arrogatione, cum agnofcatur fuusheres
d. I./. i.pr.ff'.dcmj.n:pt. amp;trr.faEiotefiam. pofthum us autem
duplkiter dicitur , vel poft mortem teftatores, vel poft condi-
tum teftamentum d. l. 5. i. aut fi refdndatur teftamentum,
aut deleverit fcripturam, aut tabulas teftamenti incident teftator,
vel alia fiîcerit, hoc inteftatum eum facit
Lptn. C. de tefiam.'l.
1.^'pen.f.ßtab.teßäm.nHll. ext.^ fit. ff.dehisqm in teßant. del.
Refciflo quoque per quasrelam inofficiofi rumpitur teftamen-
tum, amp; aliis quamplurimis modis
I. 6. i. /. 1. z.ff.deinojf,
tefiam.teflam.l. 16.
17. amp; iS.f.deinj.rupt.^'irricl.fiill.teß. I. ij.
C. de Cellat.

6.nbsp;Quarto, aut fi nemo heres ex eo exftiterit , cum quis
lt;îuidem fecit teftamentum , quod jure firmum amp; validumerat,
fed heres inftitutus non adnerit hereditatem ; nam heredis infti-
tutio capud amp; fundamentum eft totius teftamenti
I. i. ^.ult.ff.
devHlg.fttbß.
§. 34. J.de leg.^.i.J. defideic. hered. Inteftatus
decedit, cum conditio non exiftat, vel ante teftatorem moriatur,
aliifque modis §.2.3^.
quib.mod. teftam.infirm. 1.9. ff. detefiam.
miht, 1.ff.de f.S.^.j in fin. y. quib. mod. tefiam. infir. §. i. y.
de leg.fale. 1.1. ff. detnj. mpt. amp;irr.faü:.tefi.l.zo ff.debon.poff.
com. tab.
amp; ut Paulus JCtus ait «'»i. 64. inteftatus eft, non tan-
tum qui teftamentum non fecit , fed etiam ex cujus teftamento
hereditas non eft adita : Improprie tamen pupillus, furiofus, pro-
digus, inteftati decelTe dicuntur, quoniam nunquam habuerunt
teftamenti fadionem /. i.
in med.pr. ff. de fuis amp; leg. her. generali
tamen fignificatione Ulpianus inter inteftatorum numerum refert
in d. I. i.pr.

7,nbsp;Verum quia circa fucceffionem inteftatorum magna fem-
per fuit varieras, plurim aque mutatio, (quantum vero ad fuc-
ceffionem liberorum, in id facile confenferunt Veteres Jurifcon-
fulti ) ut inter cognatosamp;agnatos, inter liberos fuos amp; emanci-
patos : Ideoque neceflarium efle duxit Imperator, ex Novdlarum
conftitutionibus, five jure authentico, fummam quandam hue
tranfcribere, amp; qus alibi extant de eadem re huic regulae contra-
ria, lege pofteriore, antiquata, intelligere/. 26,27, (jr ag./.^r

leg.

-ocr page 8-

leg. Verum quîE mutatio jure noviffimo à Juftiniano Imperatore
fada fit in fiicceffione ab inteftato N. ii8. in unoquoque ordine
fiiccedentium dicendum erit. Sed antequam eo perveniamus,

confiderandum venit, quinam fiiccedant amp; quo ordine ; amp;hoc
tripliciterfit, defcendentiam, afcendentiam, amp; collateralium : de
qua fiiceeffione ordine nunc agendum erit.

CAPUT II.

PRimo autem loco vocat Juftinianus ab inteftato ex d.N.ii^.
cap. I. defcendentes, five liberos tam mafculos quam fœmi-
nos, fiios amp; emancipatos , adoptivos pofthumos, legitimatos
naturales, omnes sequali jure veniunt amp; fucceduntparentibus, ex
clufis omnibus aliis afcendentibus, amp; ex tranfverfo gradu con-
jundis, nullo habito fexus aut aetatis difcrimine
d. N.ii%. c. i.
§.2.3^. de adopt.§. $.y.de exher. lib.

§. I. Ex quo primum intelligimusliberos emancipatos in hac
fucceffione fuis fic exaequari, ut illi jam non amplius intelligan-
tur adjuvariauxilio praetoris d.^.;'). necefTe tamen eft, cos a^-
re debere , antequam eam poffent ad
quofcumque heredes de-
ferre ; cum tamen hsec maneat differentia , quod fui dicunt
teftamentum ipfo jure nullum, hi habeant bonorum poffef-
fionem contra contra tabulas §.
5. J. de exher. lé. amp; deinde fic
admitti, ut etiam patri incujus poteftate defundus fuerat, prs-

fei-antur TV. c-1.

§.2. De pluribus autem gradibus liberorum fic ftatuit Impe-
rator, vivos quidem liberos primi gradus excludere nepotes ex lé
natos in fucceffione avi fui : illis autem mortuis, nepotes in
iocum eorum fuccedere, amp; admitti ad fucceffionem avi fui, ju-
re reprsefentadonis, five foli fint, five cum filiis defijndi con-
Currant: fi autem filius emancipatus fit; amp; nepos in poteftate fit
retentus , quaeftio erit quomodo hi fuccedent ? amp; dicendum
erit, hac ratione, quoniam emancipati amp; fui aequaliter ad here-
ditärem vocantur, folum filium emancipatum, exclufo nepote,
admitti ad fucceffionem arg.
d.N.c.i. d.^.-y.J.

§. 3. Si autem duo fint filii, amp; plures nepotes ex altero fi-

lio

-ocr page 9-

INAUGURALIS.nbsp;9.

lio prsmoi tuo ? dicendum erit , hereditatenv dividendam efle
intres partes
, amp; n«?potes cum hliis fuccedere dcbere , ita ut filii
tiuas partes
habeant , nepotes alteram partem , jure repraefenta-
tionis in fl:irpes ; quod ita vocant JConfulti , cum non perfo-
narum , Ted'ftirpium habetur ratio', cum illi tantum accipiunt,
quantum illè accepturus fijiflet, quem repriaefentant : fiiccedere
in capita , nim hereditas dividitur in tot partes quot funt capi-
ta /. 2. §.
i.f. deßts amp; leg. hered: l. 2. C. et)d.

§.4. Sunt autem duo cafus, quibus parens ad certam partem
jure fingulari cum liberis admittitur , unus in /. 3. C.
de hon.
matem.
alter in N. •y^.c.ult. ^N. i ij.c. 5. mth.fraterea.

§. 5. Naturales autem liberi, five ex concubina nati patri non
fuccedunt, fed alimenta tantum ab eogt; accipiunt
awh.licetC.de
natur.lib.
nifi pater, nec legitimam conjugem, dec liberos ha-
beat legitimes , quo cafîi admittuntur ad duas' uncias cum matre
concubina dividendas A^. 89. c.12. §.4. matri vero amp; omnibus
per lineam maternam afcendentibus perinde ut legitimi i una cum
liberis legitimis fuccedunt, etfi mafer fit illuftris
U 2. ff. mde
cognati l fen. C.ad S.C. Orph.

6.nbsp;Spurii, five nari ex meittricè patri prorfus non fucce-
dunt
l.z,l.^. ff. mde cog. matri vero amp; afcendentibus maternis
fuccedunt una cum liberis legitimis; fi priEteriti , habent quae-
relaminofficiofi contra matris teftamentum /•29.§.
x.ff.detmff.
teftam.
nifi mater fit illuftris, amp; liberos habeat legitimes l.peom
C.ad SC. Orph.

7.nbsp;Inceftuofi amp; adulterini patri nec matri fuccedimt, amp;
jure cvili nec alimenta petere poflunt
auth. ex completu C. de
inceft. ^ inut.nnpt.
quem tamen rigorem mitigavit jus canoni-
num
C. cttm haberet in fin. de eo qui duxit in mor: qmd etiam
ex d. anth.
colligi poteft, cum tantum loquaturde patre non
de matre. Nec putarem fane jus civile refragari, quominus
magiftratus , ex ofiicio liberis hujusmodi, alias fame perituris,
alimenta jubeat fubminiftrari : nam amp; pater, licet inceftuofus
amp; impius fit, attamen alendus eft, quia pater eft
N. iz. c. 2,.
^de Gail. Uh, 2. okf. 115..

CK-

-ocr page 10-

DISPUTATIO JURIDICA
CAPUT III.

H Mc de fuceffione defcendentium, qui fi defint, fequun-
tur afcendentes, qui, liberis defundis extantibus ad legi-
timam hereditatem liberorum fuorum vocantur : fi defundus
non reliquerit fratres , foli admittuntur
d. JV. ii8. c. z. amp; fi
fint in eadem linea fuccedunt in capita; nam in hoe ordine jus
repraefentationis non habet locum
d. c. z.

§. i. Sunt autem de autem de eo jure hx tres regulae; in If-
nea defcendentium locum habet in infinitum, in linea afcen-
dentium celTat , in linea collateralium non habet locum ultra
fratrum fihos
C.\.h.N.verf. hujftsmodti fi vero ex diverfa fint
linea, fuccedunt tanquam in ftirpes, amp; femilTem unum paterni,
alterum materni habeant, licet fint impares numero C. a. nec
attenditur unde bona defundo obvenerint, an â paite an â ma-
tre
C. z. verf.ßautem.

§ 2. Quid fi cum parentibus inveniantur fratres germani dc-
fundi, non foli parentes ad hereditatem vocantur, ledunacumi
horum proximis fratres amp; forores vocantur in capita, amp; hoc
fmgulare eft quod ufufFrudus portionis fratribus delate, paren-
tibus quorum in poteftate funt, non acquiratur
C. z verfß ve-
ro.
amp; hic locum habet régula, gradu proximior excludit remo-
tiorem , amp; fi fint ex eodem gradu, alia régula habet locum,
fcilicet pares gradu pariter admittuntur amp; poftea fi cum paren-
tibus inveniantur fratrum germanorumi dcmortuorum filii vo-
cantur in fterpes, data his portione quam pater éorum fuperftes
acceptures fuiffet
N. iij.c. i.

§. 3. Quantum vero attinet ad parentes illegitimos, ut liberi
fuccedunt parentibus, ita parentes liberis.

C A-

-ocr page 11-

CAPUT IV.

ORdlne fequitur ut de CoIIateralibus agamus, primum, fî
afcendentes non adfint, vocat A7.118.C.5. Patres amp; foro-
resgermanos, qui confanguneos amp; uterinos excludunt
auth.
itaque C. comm. de fnccejf.
amp; hic illa regula locum habet, quod
gradu proximior exclucÜt remotiorem
d. AT.«r. 3.

§. I. Sed regula haec limitatur in fratribus amp; eorum liberis •
inquibus duphcitas vinculi amp; jus reprsfentationis quoque fpe-
öatur, juxta regulam in tertio capitepofitam, quodVeprsfœ-
tatio non habet locum ultra fratrum filios
d.C.^. auth. ita^u,
C. comm.defHcc.
eft mgens quaeftio, an fratrum filii, quando
loll exiitunt , m ftirpes, an vero in capita ex jure Novellarum
luccedere debeant ? fed
mihi convenientius juris rationi videtur
m fterpes fuccedere debere cum Accurtio amp; Wiïfenbachio : nam
qui vocantur jure reprsfentarionis, non poflbnt aliter fuccede-
re mfi inftirpes
d.M C. ^.verf. mé confequens, junü. §. 6. J,
de hered. qua abintefl. defer.nbsp;y J'

§. 1. Poft fratres germanos amp; eorum liberos, nec duplicitas
vincuh, nec reprsfentatio locum hahet, fed fola gradus prsero-
gativa fpedatur, juxta diftam regulam. amp; fuccedunt proximi,
hernbsp;infinitum /. 2. §. i./. defuts^rleg.

§. Deficientibus omnibus fanguine junftis, ex jure prae-
torio admittuitur conjuges legitimi
L. 1. C. unde vir amp; ux.
,.,y: Aliquando tamen etiam conjux exiftentibus cognadsamp;
hberis, fuccedit in quartam partem, fi matrimonium fit fine-
dote , amp; conjux praemoriens locuples
amh.frlt;e:erea C. unde vir amp;
ux.N.iiJ.c.^.

§. 5. Déficiente conjuge, fi defuâus fuerît liberaîitatis im-
jerialis, focius fuccedet
l. un. C.fi liber, infer foc.Çi fuerit certi amp;
iciti Collegii membrum , fuccedit collegium, veluti fabricen-
fium, Naviculariorum, Decurionum amp; Cohortalium, velfi-
milium
tot. tit. C.de her. decur.

§• 6. Ultimo autem loco fifcus venit, amp; vacantem heredita-

tem

-ocr page 12-

tem occupât, qui proinde non fit heres, fed res omnes heredû
tariasacquirit, dommodo jus illud intra quadriennium agnof-
cat /. 4.
C. de bon. wc. amp;tunc creditores pro virih fatistaciat /. n
f de mrefifd. Quid fi intra quadriennium jus fiium non agnol-
cat2 dicendum eft occupantes fieri, quafi,
res qu£ miUius m
bonis fimt; quod enim ante nullius eft, id naturah ratione oc-
cupauti
conceditur juxta §. 12. J. de rer. d.vis. amp; ufiicapi pol-
fiint, etfi fifco
denunciata fint, intra quidnenmum/. I. §.».
ff. de jure fifci. Si quis vero vclit noftras leges amp; conftitutio-
nêa circa hanc matei-iam inveftigare, videat ArnoIdumVinnium
accurate differentem in magnis commentariis ad Inftituta. His
itaque breriter de monftratis, quamquam longe, plura addere
potuiflèm, fufEcereputavi.

finis.