DISPUTATIO JURIDICA
INJVGVRALIS
CONTINENS
aU^STIONES.
OJÜ A M
prieside Deo Ter Opt. Max.
Ex auEîoritate (JMagnifici ReBorh,
Reip. Ultrajeftinae Poliatri , atque in inclytâ ejufdem Academiâ
Medicinae Anatomes amp; Botanices Antecefforis Ordinarii,
NEC NON
AmpliJJtmi Scnatus Academici confenßi, ^ Alma
Facdtatis JURIDIC.^ Decreto ,
PRO GRADU DOCTORATUS,
Summifque in UTRO(^E JURE Honoribus amp;
Privilegiis ritè confequendis,
Emditorum examini fubjicit
ABRAHAM ALEWYN, Amft. Batav.;
, Ad diem 19. OEiobris , horâ locoque folitü.
TRAJECTI AD RHENUM,
E^Ôffidnâ FRJNCISCI HALMA, Academœ
Typographi , cîd îoc Lxxxv.
Nohilisfmis amplisflmïfque VIRTS
ac DO M INI S,
D. JOH ANNI REYNST , Domino de Drakefteyn,
Vuurft, amp;c.nbsp;, ^ .
D. ANDREW BERNARD, SocietatisIndicacOrien-
talis prsefefto.
D T O A N N I C AB BELJ AU W , omnibus hilcc
Avunculis affinitate mibi conjunftiflimis , plurimum-
que venerandis.
D. DANIELI BERNARD . Domino de Catten-
broek,amp;c. ad négocia menfe argentariae Deputato, Patiuo
affini revereïido.
U T E T
D. J O A N NI de VRIES, Civitatis Amftelodamen-
fis Senatori atque Ex-Scabino ampliflïmo , nec non^
ejufdem Societatis prsefefto , itidcm Patruo affini di-
lediffimo.
Tieniqne Viris ConfultiJfmisTrudentifimis,
D. GERARDO NOODT , JCto. amp; m Academia
Rheno Trajedina ProfeiTori Juris Ordinario celeber-
rimo.
D. JOANNI de VOGELAER , J. U D. amico
fuo chariflimo.
Inaugurde hoe exerchmm venerabmdfis
D. D. D.
ABRAHAM ALEWYN.
Author.
-ocr page 3-DISPUTATIO JURIDICA
l N A V G V R A L J S,
C O N T I N E
*
Mptio Venditio eft contradus bonae fi-
dei, folo confenfu initus Arg. fr. Infi,
de obl. ex conf. quo merx, vel res aliqua
certo pretio permutatur. L j. x.jf. ^e
frafi.verb. Hinc videre eft, fine reaut
pretio , nullam confiftere venditionem.
/. 2. §. ff. de cont. empt. Praeterea uti
emptio venditio fit , requiri utriufque
contrahentium conftnfum L9.ff.de com.
empt. Id vero cum ita fit, exoritur anceps arduaque quaeftio,
an error ip materia vendita emptionem vitiet? quod negarihaud
poteft:nbsp;io.ff.decont. empt. confenfui enim, quo conftat
emptio, contrarius eft error. /. 15. de Jfirifd.l.ii6.^.z.ff.
de R. J. in primis fi erj-etur in materia , toto genere diverlâ,
ut fi 2s, aut orychalcum pro auro vendatur , tum enim non
valet emptio.nbsp;ilt;\.if}ßn.ff.decont.empt.üc etiam , fiego
me
N S
me puerum à te emere exiftimo, amp;tumulierem ven^, nui-
la emptio, nulla erit venditio. l.ii.mfin.f.eod ,
teria, in qua erratum eft, toto genere non eft diverfa, ied una
fpecies altera melior, ut fi viliffimum aurum vendatur pro op-
timo, itainanimuminducomeum, valere quidem emptionem,
fed iudico, quod venditor tenetur empton , quanti ejus inte-
reft, dcceptum non elTe. l.zi. %.^-ff'nbsp;empt.jmBa l.6i.
§. i .ff. de com. empt. ^ ^
Quoniam maleficia impunita remanere non debent, rei publi-
cs expediens eft ut maleficia puniantur. /. 51. §.2./. ad I. aqud.
Intricata quaedam exoritur Quaeftio, an ex nuda rei confeffione,
cum de ipfo delifto non conftat. reftè fiat condemnatio? qui-
dam in ea funt fententia , confitentem abfque ulla diftindione
condemnandum eife , quod comprobare videntur. l.^. Cod.de
I. jHl.devimibl.amp;l. i6.Cod.depœn. Quo^dme, eani animoim-
bibo fententiam, quod confitenti de maleficionon femper fides
adhibenda eft, quia plei'umque quidam metu, aut qua aha de
caulfd, in fc aonfitentur. i. §. 27./ dequ^.
Difputant doftores Juris, num mfucapio pugnet cum asqui-
tate naturali , amp; fecundo tertioque juris praecepto relrage-
tur ? illorum autem fententias ampledi nequeo , quorum
mentibus inolefdt ufucapionem contra squitatem naturalem, amp;
contra jus civile, ejufque Régulas introdudam elFe : quamyis
enim ufucapio alium reddat , cum domini veri damno locuple-
tiorem, quod conti-a œquitatem naturalem eft. l.i^.ff.decond.
ïndeb. damnum tamen , quod verus reidominus hac in re pati-
tur, velfentit, fuae negligentiae imputare debet, qua paft^iisfit
ftatuti temporis fpatium praeterire, domino ad mquirendas res
fuas conceffum l.x. f. de nfurp. amp;ufm. ufucapio emm tribus
ex caufis introduda eft. i. Né quarmdam rerum éu amp; fere
femper incertaeffent dominia. I. ead. z.Vti effet aliquh litmmfi»^
I. 5. f- no fm. 3- Introduda eft in dominorum odium res uas
negligentium : m«; negligerttibus fiévenitur , fed
r^nm mpeditü. I. 16. f.jxqmb, cauf.major. legem
mulgavit legiflator, quacautuirr, uti res mobiles per triennum,
immobiles verè per longi temporis polTeffionem ufucapi poflènt
idque inter prsfentes, (qui in unolocoamp; eadem provinciado-
miciliumhabent)decennio; inter abfentes qui in diverfis, vicen-
nio, /. un. Cod. deußiCap. transf. Si interim, verus rei dominus ä'
pofleflbre , qui jufto titulo , juftaque pofleffionis caufla pofTe-
derirrem, non vindicaverit, amittit ejus rei dominium, nemo-
enim intelligitur damnum pati, qui illud culpa fua fentit /. 205.
ff.deR.J. patientia enim, amp;filentiumVeridomini, pro taci-
to habetur confenfu. f.deverb. ßgn.
Quxrunt Juris interpretes, an augmentum rei legats, velejuf-
dem diminutio adlegatarium pertinent ? mea fert opinio, in le-
gato, quod univerfitatisefl:, hocitaprocedere, fienimgrexle-
gatus fuerit, etiam eae oves, qus poft faótum teftamentum, gregi
adjiciuntur, legato cedunt. /. zi. f. de leg. i. itaquoque, de
fundo. l.^.eod. idem dicendum fiaedeslegentur, namcölumnjE
amp; marmora, quspoft fafium teftamentum adjiciuntür, légato'
cedunt. %.adih. Inß. delegat. per columnas amp; marmora veteres-
fignificaruntomnia,sdibusjuncla. l.^i.^.ult. jf. de leg. è con-
tra fi totus grex legatus fuerit, amp; poftea ad unam pervenerie
ovem, quod fuperfuerit, vindicaripoteft. ^.i^.Inß.deLeg. zt
quidam tamen argumentantur ex l. 88.78; de leg. 5. amp;ex mul-
tis aliis, in quibus mentio fit, de Jana legata, amp; ex ea veftis con-
fefta: vel ex fylva legata navis ex ftruda, aut ex marmore l^ato,-
ftatua confeda, quibus in rebus, ajuntlegatum exftingui. His-
fufFragamur; fed, quiex his probareconanturreilegatsaupmen-
tum legatario nondeberi , in maxima errorum foeditate verfari,
merito arbitror: etenim exempla, in diftis legibus adducla, pro-
ponunt ejufmodi cafus, quibus fpeci« legata exftinfta erat, ita,
ut illa ad priorem fuam formam redigi non poffer, quo caila Ie-
gatum non debetur. At, fi prior fpecies, qus legata erat, non
exftinda fit per acceffionem fubfequentem , lègatum exftingui
nequit: Hinc fi quismaffam aurivelargentilegaverit, fcyphi ex
ra maffa confelt;ai maxime debentur. /.88. ^.^.deleg.i'. modo
conftet, teftatorem voluntatem non mutaffe. /.44,§. 2. de leg. 5.
A ?nbsp;V. Con.,
-ocr page 6-Contenditur, fi eveniat, uti bons fidei poiTeffori mala fuper-
■veniat fides, an hanc ob cauflam ufucapio refcindi queat. ne-
gantium partem feligo. Jure enim Civili ab initio tempore Ic:
rei tradendas, tantum requiritur, uti bona fide quis rem rece-
perit, non enim cogitur, fi poftea cognoverit rem efle ahenam,
domino deferre. /, lo.f. deußtrp. amp;ufac.amp;cl.äß. ^.i.f.deacq.
rer. dorn. amp; traditur in§.7./»/./^.t: bonam fidem defimdi,
ejufque pofieflionem continuare in haeredem, quamvis haeres
non ignoret, alienam efle, unde fequitur bonam fidem fufHcere
in principio ufucapionis.
Controvertitur in crimine Ixfas Majeftatis , quod adverfus
priocipem committitur , vel rem publicam , neminem fuperio-
rem recognofcentes, an folus conatus puniatur, amp;proCnmme
fit? afErmantium placet fententia per 7.5. Cod. adleg.Jd.Ma-
jeß. in hoc enim crimine , propter delifli atrocitatem, nudus
conatus, fi fit per aftum aliquem externum manifeftatus, acer-
rimis coercendus fuppliciis, imo amp; ipfum filentium , quo quis
hujus Criminis confcius, idcelat, ntc detegit. Perez,, in Cod. tit.
ad leg. Jul. Majeft. num. 11.
Difputant dolores, an is, qui fadum promifit, ad faftiprs^
ftationem praecife tencatur ! quod negamus, fufficit enim, uti
prüftet id, quod ftipulatoris inKxcü.A.'iz.jf.dev.o. Ratio h$c
eft quod in obligatione dandi, nihil aliud infit, quam ut res
detur l.ii.^.z.jf.deaä. empt. fed in obligationibus fadi illud
ineft, uti, vel quod promifllim eft, fiat, yel interefle praeftc-
tur l.Si.dev.o. licet enim ftipulatio ftrifti juris fit , amp; prop-
terea faétum, in obligationcm dedudum prscife videatur pras-
ftari debere , amp; quamvis ex ipfis verbis videatur faü:um promif-
fum , ex fententia tamen contrahentium pecunia promiflia intel-
ligitur, fi fadum praeftari nequit.
Quamvis res, quas extra,commercium eft , vendi poffit, «
adio cmptori detur, ad confequendum luum interefle, (quot;
I N Ä U G Ü R A' E r S. ■ ^
rans fit emptor, rem extra commercium elTe l.^. 8c jo.f,.
decont.emft. ) fi tamen aliqua res, qux extra commercium eft,
in ftipulatum deducatur, adeo niÄla erit ftipulatio, utinecejus
jeftimatio debeatur. In ftipuJatione enim requiritur, idque agi
necefle eft, uti dominium rei transferatur in' ftipulatorem l. 75.
^.uh.f.de v. 0. ideoque nulla ftipulatio eft rei dominio exemp-
ra, atque ita nec ejusdebetur xftimatio, fed in emptione ven.
ditor, non tenetur prxcife, utiemptorem dominumfaciaf ,fuf-
ficit cnim^de evidione eum obligari.V. ii.§. 2./. de aB. empt.
quod ideó introduftum eft, ne impediretur commerciorumli-
bertas. Sed res, exti-a commercium in ftipulatum deduct, non
debetur, quia idem eft non ftipulari, amp; contra leges ftipulari.
Nullum enim padum, nullam conventionem, nullum contra-
öum, inter eos intelligitur fubfecutum, qui contrahunt, lege
ld prohibente. /. 5. Cod.de/eg,b. impoamp;hiUs enim conditio, non
folum cm natura , fed difBcultas amp; impotentia prsftandi impedi-
mento eit, ftipulationem vitiat. l. j.f.de v. 0.
I X.
amp; fatis, propter dlftindiones,.ardua.
diftcilifque , an contradus, doloinitus, ipfo jure fit nullus,
an vero adeumenervandum, redigendumque in nihilum, opuj-
fit adhibere cxceptionem. Nos hac in re diftinguimus , inter
contrailHS hon£ fidei ut , fi bis cauffam dederit dolus , amp; quis-
dolofo Confilio indudus fit ad contrahendum , qui alias non
fuilTet contracäurus ipfo jure contradus fit nullus, nec adione,
vd doli egeat exceptione ad fui refciffionem. At m flriEli hiris
cmtraß-ihs, üvc his cauffam det dolus , five poft incidat, ipfo
jure contradus fubfiftit , fed circumfcriptio ftrophaque in eo
patrata, vindicatur atque corrigitur , vel doli exceptions, vel
adione. l.iz. amp; f-^^nbsp;l- 5- Cod. de mutil. fiipuL
Quamvis enim huic diftindioni objici poflet , quod vendi-
tio dolo contrada, ipfo jure nulla non fit, fedrefcindatur: ut
apparerex. l.^.Cod.dereß.vend.Scl.i-^.^.^.ff.deaä.empt: ta-
men non erit dilEcile talem nodulum dilfolvere, refpondendo,
illam refciffionem fieri officio judicis, amp; non, ope exceptionis,
ita ut nihilominus verum maneat, ipfum comaBum km fi--
dei
-ocr page 8-dei fc. . cui dolus caulTam dedit, ut fupra , jure non
re:indoloenim confenfusnon eft, quia aliud agitur, aliua
diffimulatur. ßroKch Cent. i. AJfert. 57-
Quxritur, fi navis, fune rupto, vel cum à nemine regitur,
in^am incurrat navim , eique damnum det , an tum nulla
aftio adverfus dominum navis detur ? refpondemus cum I.Z9-
z.ff-.adlez.a^ml. agendum non elfe cum dommo : cafmemmpo-
tim adfcribendum , fortunsque adverfx, quo navis, vel ven-
torum turbine, aut alia ratione abrepta fit : quod m mulionibus
contrariumeft, mulioenim nomineculp$ tenetur, fi mulorum
impetu , quos ex infirmitate retinere non potuit, damnum ta-
aum fit,\uia in fe receperit,nbsp;Propteymperitiam infir-
mitatemve fuam agere non potmt. / ^.^.i.ff.adl.aqml.
Qu^ri folet inter Juris interpretes, an creditor non teneatur
in fe recipere particulai-em folutionem ? quidam ft^^iunt credi-
torem teneri, quod probare conantur l.S.ffiparsh.reàt.amp;l.
rujf. derém cred. quoad me, reor creditorem non tenen recjere
parüeularem folutiinem. /. 41 • §• ^ #nbsp;'quot;'T ßZtl
fumpfi, ex l.X.f.fam. ercifc. ubi legiflator ait , fape amp; filma
Tc^htTparli: non rmLa incommoda habet. Et r^pondeo
S didam legem Z.ff.fipm hered. ^ /• m. dereb.cred. Mm-
■ guendum el, intefdebftum , quod plane hquidun. eft de
|uo mentionem fado, amp; inter illud, quod pro parte 1 Jidum
pro parte illiquidum eft . hoc enim cafu judex adorem cogeie
poteft , uti liquidam recipiat partem , ilUquidam yero partem
i^udido pcrfequatur. Licet enim creditor poffit ex,gere partem
dchki ab invito debitore, /. 17. U'f'
men non fequitur, invito creditori partem debitifolvi p^^ D -
S enim ratio eft amp; débitons amp; creditoris, nam m creditc^ris
Wem introdudum eft, ne partem debiti cogaturrecipei^ m-
vi^u , propter incommoda qu^ mde fequuntur : debitor au^m e
gatio autem tollitur folutione ejus quod d^^jui . Cum vero
Laliofolvitur.fierinonpofTeinterpretandumn^nbsp;^
Sitoris. Bronckh, Cent.^^ 4^rt.6i. ^ FacknM. lo.cap. 59-